________________
प्रतिका टीका प्रति० १
देवस्वरूपनिरूपणम् ३३९
उत्कर्षेण योजनशतसहस्रम् उत्तरवै क्रियिकी शरीरावगाहना उत्कर्षतो लक्षयोजन प्रमाणा भवतोति अवगाहना द्वारम् ॥
,
संहननद्वारे --' सरीरगा छन् संघयणाणं असंघयणी' देवानां शरीराणि षण्णं संहननानां मध्ये संहननानि - संहनन रहितानि भवन्तीत्यर्थः । कुतो देवानां शरीराणि संहननरहितानि भवन्ति तत्राह - 'णेवट्ठी' इत्यादि, 'णवट्ठी' नैवास्थीनि 'णेव छिरा' नैव शिराः 'णेव हारू' नैव स्नायवः, अतस्तेषाम् 'णेव संघयणमत्थि' नैव संहननमस्ति यतो देवानां शरीरेषु न विद्यन्तेऽस्थीनि नैव विद्यन्ते शिराः, नापि स्नायवः संहनमस्थिनिचयात्मकमेवातोऽस्थ्यादीनामभावात् न देवशरीरे सहननानि भवन्तीति भावः । ननु अस्थ्यादिविलक्षणसमुदायस्यैव शरीरमिति सज्ञा भवति तदत्रास्थ्याद्यभावात् कथं देवानां शरीरमिति व्यपदेशः तत्राह - 'जे पोग्गला' इत्यादि, 'जे पोग्गला 'हा कंता जाव ते तेर्सि संघायत्ताए परिणमंति' ये पुद्गला इष्टा: मनस इच्छामापन्नाः, तत्रा
संघणाणं असंघयणी” देवों के शरीर छह संहननो से हो रहित होते है । इसलिये असहननी कहे गये है । इनके शरीर संहननों से रहित इसलिये होते हैं कि ये "णेवट्ठी" हड्डी से विहीन होते है | "णेव छिरा" इन में शिराएँ नहीं होती है' 'णेव हारू" इनमें स्नायुएँ नही होती है । इसलिये "णेच संघयणमत्थि " इनमें अस्थियो के निचय रूप जो संहनन है वह नहीं है ।
शंका-जों अस्थि आदिकों का विलक्षण समुदाय रूप होता है उसी की शरीर ऐसी संज्ञा होती है । तो फिर नब देवों के अस्थि हड्डी - आदि का समूह ही नहीं होता फिर उनके शरीर है ऐसा व्यपदेश कैसे हो सकता है ।
तो इस शंका को दूर करने के लिये सूत्रकार कहते है - " जे पोग्गला, इट्ठा, कंता जाव ते तेसिं संघायत्ताए परिणमंति" नो पुद्गल इष्ट- मनकी इच्छा को रुचते है- अर्थात्
એકલાખ ચેાજન પ્રમાણુની છે. આ એક લાખ ચૈાજન અવગાહનાવાળા આભિચેાગ્ય જાતિનાદેવ જ્યારે ઐરાવત હાથીનુ રૂપ ધારણ કરે છે. ત્યારની અપેક્ષાથી કહેલ છે.
"
संडुननद्वारभां | “सरीरगा छण्हं संघयणाणं असंघयणी" हेवाना शरीर छ सहना વિનાના જ ડાય છે. તેથી તેઓને અસહનની કહ્યા છે. તેઓના શરીર સહનના વિનાના એટલા માટે કહેલ છે કે તેમને णेवट्ठी" डाउडला होता नथी. "णेव छिरा” तेयोभा शिरामी भेटखे नाडीयो होती नथी. "णेव पवारू" तेमाने स्नायुगो होता नथी. तेथी "णेव संघयणमत्थि" तेसोभां अस्थि तां डाउना सभूय ने सांडुनन होय छे, ते होतु नथी.
શ કા—હાડકા વિગેરેના વિલક્ષણ સમુદૃાય રૂપ જે હાય છે, તેને શરીર એવી સ’જ્ઞા કહેલ છે. તે પછી તેને શરીર છે, એવા વ્યપદેશ કેવી રીતે થઈ શકે છે?
आशाना सभाधान भाटे सूत्रार अछे - 'जो पोगला, इट्ठा, कंता, नाव ते तेर्सि संघाचा परिणमंति” २ पुगी ष्टि, भननी ने इथे छ, अर्थात् छान