Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 16 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
भगवतीसूत्रे अनाभोगवकुशः । चारित्रस्योत्तरगुणैः दशविधपत्याख्यानरूपैराच्छादितो भवेत् स संवृतबकुशः प्रच्छन्नदोषसेवक इत्यर्थः । एतद्भिन्नोऽसंवृतबकुशः, नेत्र मुखादि शरीरावयवानां शुश्रूषाकर्ता यथामूक्ष्मवकुशो भवति तदुक्तम्,
'आभोगे जाणतो, करेइ दोसं अजाणमणभोगे । मुलुत्तरेहिं संवुड विवरीए असंवुडो होइ, अच्छिमुहमज्जमाणो होइ अहा सुहुमओ तहा बउसो ।
अहवा जाणिज्जतो असंवुडो संवुडो इयरो' छाया-जानानो दोषं करोति आमोगः,
अजानानोऽनाभोगो मूलोत्तरेषु, संतृतोऽसंहतो भवतीतरः। अशिमुख मार्जयन् भवति यथामूक्ष्मस्तथा बकुशः।
अथवा अजानन् असंवृत इतरः संवृतः ॥२॥ 'कुसीले णं भंते ! कइविहे पन्नत्ते' कुशीलः खल भदन्त ! कतिविधः जो शरीर उपकरण आदि को सुशोभित करता है वह आभोगषकुश है और जो इस प्रकार से नहीं जानता है और इस दोषका सेवन करता है वह अनाभोगवकुश है। जो चारित्र के दशविध प्रत्याख्यानरूप उत्तरगुणों से आच्छादित होता है वह संवृत बकुश प्रच्छन्नरूप से दोषों का सेवन करने वाला होता है इससे भिन्न असं वृतबकुश होता है। जो नेत्र मुख आदिक शरीर के अवयवों की सफाई करने में प्रयत्नशील रहता है-इनकी शुश्रूषा करने में लगा रहता है वह यथासूक्ष्म बकुश है। सोही कहा है-'आभोगे जाणंतो' इत्यादि ।
__'कुसीलेणं भंते ! कइविहे पन्नत्ते' हे भदन्त ! कुशील कितने કરે છે, તે આભગ બકુશ કહેવાય છે. અને એ પ્રમાણે જે જાણતા નથી અને આ દેષનુ સેવન કરે છે. તે અનાગ બકુશ કહેવાય છે. જેઓ ચારિત્રના દસ પ્રકારના પ્રત્યાખ્યાન રૂ૫ ઉત્તરગુણેથી આચ્છાદિત ઢંકાયેલા રહે છે. તે સંવૃત બકુશ કહેવાય છે. આ સંવૃત બકુશ છાની રીતે દેને સેવવાવાળા હોય છે, તેનાથી જુદા અસંવૃત બકુશે હોય છે તથા જે આંખ. સુખ, વિગેરે શરીરના અવયની સફાઈ કરવામાં પ્રયત્નશીલ રહે છે. અર્થાત્ શરીરના અવયની સેવા કરવામાં જ લાગ્યા રહે છે. તે યથાસૂમ બકુશ કહેવાય છે, કહ્યું પણ छ—'आभोगे जाणतो' त्यादि
"कुसीलेणं भंते ! कइविहे पन्नत्ते” से समपन् अशी ! प्रारना
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬
