Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 07 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 145

प्रमेयचन्द्रिका टी० ० ८ उ० ८ सू० ६ सूर्यनिरूपणम्
१३३ तपतः, कियत्वं क्षेत्रम् अधस्तपतः, कियत्त क्षेत्रं तिर्यतपतः? गौतम! एकं योजनशतम् ऊर्ध्वं तपता, अष्टादशयोजनशतानि अधस्तपतः, सप्तचत्वारिंशद्योजनसहस्राणि, द्वे त्रिषष्टिः, योजनशते एकविंशतिं च षष्टिभागान् योजनस्य तिर्यक् तपतः । अन्तः खलु भदन्त ! मनुष्योत्तरस्य पर्वतस्य ये चन्द्र-सूर्य-ग्रहगण-नक्षत्र-तारारूपास्ते खलु भदन्त! देवाः किम् ऊर्बोपपन्नकाः ! यथा जीवाभिगमे तथैव निरवशेष नियम से स्पृष्ट क्रिया करते हैं (जंबुद्दीवे णं भंते ! दीवे सूरिया केवइयं खेत्तं उडूं तवंति, केवइयं खेत्तं अहेतवंति-केवइयं खेत्तं तिरियं तवंति) हे भदंत! जम्बूद्वीपमें वे सूर्य ऊपरमें कितने ऊँचे क्षेत्रको तपाते हैं, नीचेमें कितने नीचे क्षेत्र को तपाते हैं, और तिरछे में कितने तिरछे क्षेत्र को तपाते हैं ? (गोयमा) हे गौतम ! (एगं जोयणसयं उडूं तवंति, अठारसजोयणसयाइं अहे तवंति, सीयालीसं जोयणसहस्साई दोन्नि तेवढे जोयणसए एकवीसं च सद्विभाए जोयणस्स तिरियं तवंति ) वे ऊँचे में सौ योजनतक के क्षेत्र को तपाते हैं। नीचे में १८ सौ योजन तक के क्षेत्र को तपाते हैं और तिरछे में ४७२६३ योजन और एक योजन के ६० भागों में से २१ भाग प्रमाण क्षेत्र तपाते हैं। (अंतो णं भंते ! माणुसुत्तरस्म पव्वयस्स जे चंदिन सूरियगहगणणक्खत्ततारारुवा-तेणं भंते ! देवा किं उडोववन्नगा) हे भदन्त ! मानुषोत्तरपर्वत के भीतर जो કરે છે, અસ્કૃષ્ટ ક્રિયા કરતા નથી. (યાવતું) તેઓ છએ દિશાઓમાં નિયમથી જ પૃષ્ટ ક્રિયા કરે છે.
(जबूद्दीवे णं भते ! दीवे सूरिया केवइयं खेत्त उडूढ तवति, केवइयं खेत्त अहे तवति, केवइयं खेत्त तिरियत ति) महन्त ! ४ पुदीपभा मे सूर्या ઉપરના કેટલી ઊંચાઈના ક્ષેત્રને તપાવે છે? નીચેના કેટલી ઊંડાઈના ક્ષેત્રને તપાવે છે ? અને તિરકસની અપેક્ષાએ કેટલા તિરછા ક્ષેત્રને તપાવે છે?
(गोयमा ! ) 3 गौतम ! ( एग जोयणायं उढं तवति, अद्वारस जोयणसयाई अहे तवं ति, सीयालीसं जोयणसहस्साइं दोन्नि तेवढे जोयणसए एकवीसं च सद्विभाए जोयणस तिरियं तवंति ) तेथे। अये १०० यो सुधाना क्षेत्रने તપાવે છે, નીચે ૧૮૦૦ એજન સુધીના ક્ષેત્રને તપાવે છે અને ૪૭૨૬૩/૨૧/૬૦ (સુડતાળીશ હજાર, બસ તેસઠ યેાજન અને એક એજનના ૬૦ ભાગોમાંથી ૨૧ ભાગ પ્રમાણ) જન પ્રમાણ તિરછા ક્ષેત્રને તપાવે છે?
(अतो णं भंते ! माणुसुत्तरस्स पव्वयस्स जे चदिमसूरियगहगणणखत्ततारारूवा-वेणं भंते ! देवा किं उड्ढोववन्नगा ?) महन्त ! भानुषोत्तर पतनी
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૭