Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 07 Sthanakvasi

Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 07 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 523
________________

प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ८ उ. १०सू. ४ पुद्गलास्तिकायस्वरूपनिरूपणम् ५११ स्युः ५, स्यात् कदाचित् द्रव्यश्च द्र० देशाश्च स्युः ६, स्यात् कदाचित् द्रव्याणि च द्रव्यदेशश्च स्युः ७, स्यात् कदाचित् ते चत्वारः पुद्गलास्तिकायप्रदेशाः द्रव्याणि च द्रव्यदेशाश्च स्युः ८, इत्येवमष्टौ विकल्पाः स्वयमूहनीयाः । ___ 'जहा चत्तारि भणिया, एवं पंच, छ, सत्त, जाव असंखेज्जा' यथा चत्वारः पुद्गलास्तिकायप्रदेशा भणिताः उपर्युक्तविकल्पैः प्रतिपादिताः एवं तथैव पञ्च, पट् , सप्त यावत् अष्ट नव, दश संख्याताः, असंख्याताश्च पुद्गलास्तिकायप्रदेशाः प्रतिपत्तव्या अष्टविकल्पैरित्यर्थः, अथानन्तपुद्गलास्तिकायप्रदेशानाश्रित्य गौतमः पृच्छति-' अर्णता भंते ! पोग्गलत्थिकायपएसा किं दवं० १ ' हे कदाचित् एक द्रव्यरूप और द्रव्य के अनेक देशरूप ६, कदाचिद् अनेक द्रव्यरूप और द्रव्यके एक देशरूप७, और कदाचित् अनेक द्रव्यरूप और अनेक द्रव्यदेशरूप होते हैं ऐसे “ये चार विकल्प और यहां ग्रहण कर लेना चाहिये। इनका स्पष्टीकरण पूर्वोक्तरूप से स्वयं अपनी बुद्धि से किया जा सकता है । (जहा चत्तारि भणिया-एवं पंच, छ, सत्त, जाव असंखेजा) जिस तरह से पुद्गलास्तिकाय के चार प्रदेश कहे गये हैंउपर्युक्त विकल्पों द्वारा प्रतिपादित किये गये हैं-इसी तरह से पुद्गलास्तिकायके पांच प्रदेश, छह प्रदेश सात प्रदेश यावत्-आठ प्रदेश, नौ प्रदेश दश प्रदेश, संख्यात प्रदेश, और असंख्यातप्रदेश, भी इन पूर्वोक्त आठ विकल्पों द्वारा प्रतिपादित करलेना चाहिये।
अब सूत्रकार पुद्गलास्तिकाय के अनन्तप्रदेशों को लेकर गौतमस्वामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं-(अणंता भंते ! पोग्गलत्थिकायपएमा कि હોય છે, (૬) કયારેક તેઓ એક દ્રવ્ય અને અનેક દ્રવ્યદેશરૂપ હોય છે, (૭) કયારેક અનેક દ્રવ્યરૂપ અને દ્રવ્યના એક દેશરૂપ હોય છે અને (૮). કયારેક તેઓ અનેક દ્રવ્યરૂપ અને દ્રવ્યના અનેક દેશરૂપ હોય છે. આ આઠે વિકપનું સ્પષ્ટીકરણ પૂર્વોક્ત રીતે પોતાની બુદ્ધિથી જાતે જ કરી શકાય તેમ छ. ( जहा चत्तारि भणिया-एवं पच, छ, सत्त, जाव असंखेजा) 2ी शत પુલાસ્તિકાયના ચાર પ્રદેશોનું ઉપર્યુક્ત વિકલ્પ દ્વારા પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યું છે, એજ પ્રમાણે પુલાસ્તિકાયના પાંચ પ્રદેશ, છ પ્રદેશ, સાત પ્રદેશ, આઠ પ્રદેશ, નવ પ્રદેશ, દસ પ્રદેશ, સંખ્યાત પ્રદેશ અને અસંખ્યાત પ્રદેશનું પણ પૂર્વોક્ત આઠ વિકલ્પ દ્વારા પ્રતિપાદન કરી શકાય છે, અને તેમાં આઠે વૈકલ્પિક પ્રશ્નોને સ્વીકારાત્મક ઉત્તર આપવો જોઈએ.
હવે ગૌતમ સ્વામી પુલાસ્તિકાયના અનંત પ્રદેશની અપેક્ષાએ આ प्रमाणे प्रश्न पूछे छे-(अणता भंते ! पोग्गलत्यिकायपएसा किं दवं ? ) महन्त !
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૭


Page Navigation
1 ... 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776