Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 07 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० ८ ७० ९ सू०४ प्रयोगबन्धनिरूपणम् २२३ निकपर्याप्तकगर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्यपञ्चन्द्रियौदारिकशरीरमयोगबन्धश्च, अपर्याप्तक गर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्य-यावत् पश्चेन्द्रियौदारिकशरीरप्रयोगबन्धश्च विज्ञेयः, गौतमः पृच्छति-'ओरालियसरीरप्पओगबंधे णं भंते ! कस्स कम्मस्स उदएणं ? ' हे भदन्त ! औदारिकशरीरमयोगबन्धः खलु कस्य कर्मण उदयेन भवति ? भगवानाह-' गोयमा ! वीरियसजोगसव्वयाए पमादपच्चया, कम्मं च जोगं च, आउयं च पडुच्च ओरालियसरीरप्पओगनामकम्मस्स उदएणं ओरालियसरीरप्पओगबंधे' हे गौतम! वीर्यसयोगसद्व्यतया-चीयं वीर्यान्तरायक्षयादिकृता शक्तिः, योगाः मनप्रभृतयः, योगैः सह वर्तते इति सयोगः, सन्ति विद्यमानानि द्रव्याणि ग्योनिक औदारिकशरीरप्रयोगबन्ध का, पर्याप्तक गर्भज मनुष्य पंचेन्द्रिय के औदारिकशरीरप्रयोगबंध का, अपर्याप्तकगर्भज मनुष्यपंचेन्द्रिय के औदारिकशरीरप्रयोगबंध का ग्रहण हुआ है । अब गौतमस्वामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं-' ओरालियसरीरप्पओगबंधेणं भंते ! कस्स कम्मस्स उदएणं' हे भदन्त ! औदारिकशरीरमयोगबंध किस कर्म के उदय से होता है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा ' हे गौतम! 'वीरिय सजोग सहव्वयाए पमादपच्चया कम्मं च, भवं च, आउयं च पडुच्च ओरालियसरीरप्पओग नाम कम्मस्स उदएणं ओरालियसरीरप्पओम. बंधे' सवीर्यता, 'सयोगता, सव्यता से तथा प्रमादरूप कारण से कर्म, योग, भव और आयुष्य को आश्रित कर जीव को औदारिकशरीरप्रयोग नाम कर्म के उदय होने पर औदारिकशरीरप्रयोगबंध होता है। वीर्यान्तरायकर्म के क्षयोपशमादि से जन्य शक्ति का नाम वीर्य है પર્યાપ્તક ગર્ભજ મનુષ્ય પંચેન્દ્રિયના ઔદારિક શરીર પ્રગ બંધને તથા અપર્યાપ્તક ગર્ભજ મનુષ્ય પંચેન્દ્રિયના દારિક શરીર પ્રગ બંધને ગ્રહણ કરવામાં આવેલ છે.
गौतमस्वाभान प्रश्न-(ओरालियसरीरप्पओगबधे ण मते ! करस कम्मस्स उदएण) महन्त ! महार: शरी२ प्रयोग या मना यथी थाय छ ?
महावीर प्रभुना उत्तर-" गोयमा !" उ गीतम! (वीरिय सजोग सहव्वयाए पमादपच्चया, कम्मं च, भवं च, आउयं च, पडुच्च ओरालिय सरीरओप्पओगनामकम्मरस उदएण' रालियसरीरप्पओगव'धे ) सवीय, संयोगता અને સદ્રવ્યતાથી તથા પ્રમાદરૂપ કારણે કર્મ, વેગ, ભવ અને આયુષ્કને આશ્રિત કરીને જીવના દારિક શરીર પ્રયોગ નામકમને ઉદય થવાથી દારિક શરીર પ્રયોગ બંધ થાય છે. વર્યાન્તરાય કર્મના પશમાદિ દ્વારા
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૭
