Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 07 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 152

१४०
भगवतीस्त्रे
दीवे मूरिया उग्गमणमुहुतंसि दूरे य, मूले य, दीसंति, जाव अस्थमणमुहुत्तंसि दूरे य मूले य दीसंति ?' तत् तदा केन पुनरर्थेन कारणेन ' खाइ' इति पुनरर्थवाचको देशीयः शब्दः, हे भदन्त ! रवयुक्तरीत्या उच्यते यत्-जम्बूद्वीपे खलु द्वीपे सूयौं उद्गमनमुहूर्ते दुरे च व्यवहिते देशे वर्तमानावपि मूले सन्निहिते च देशे दृश्ये ते यावत्-यावत् मध्यान्तिकमुहूर्ते मध्याह्नकाले मूले-सन्निहिते वर्तमानावपि दूरे बहुव्यवहिते देशे दृश्येते, एवम् अस्तमनमुहूर्ते च अस्तकाले दूरे च बहुव्यवहिते देशे वर्तमानावपि मूछे च अतिसमीपे दृश्येते ? इति । भगवानाह'गोयमा ! लेस्सापडिघाएणं उग्गमणमुहुत्तंसि दूरे य, मूले य, दीसंति' हे गौतम ! लेश्याप्रतिघातेन तेजसः प्रतिष्टम्भेन तदेशस्य दूरत्वात् तदप्रप्त रेणेत्यर्थः, लेश्याप्रतिघाते हि सुखदृश्यत्वेन स्वरूपतो दूरस्थावपि मूयौँ आसनप्रतीति जनयतः, इति
(से केणं खाइ अटेणं भंते ! एवं पुच्चइ जंबुद्दीवे णं दीवे मूरिया उग्गमणमुहत्तंसि दूरे य, मूले य दीसंति, जाव अत्यमणमुहुसि दुरे य, मूले य दीसंति' तो फिर हे भदन्त । ऐसा आप किस कारण से कहते हैं कि इस जंबूद्वीप नाम के द्वीप में दो सूर्य उदित होने के समय में दूर रहने पर भी पास दिखलाई पडते हैं, मध्यान्तिकमुहूर्त में पास होने पर भी दूर मालूम देते हैं और अस्तमन समय में दूर होने पर भी पास में प्रतीत होते हैं ? इसके विषय में उत्तर देते हुए प्रभु गौतम से कहते हैं-' गोयमा !' हे गौतम ! ' लेस्सापडियाए णं उग्गमणमुहुतसि दरे य, मूले य दीसंति' लेश्या के प्रतिघात से-तेज के प्रतिष्टम्भ -अप्रसारण से अर्थात् तेज के नहीं फैलने से सूर्य सुखपूर्वक देखे जाने
) मे भा५ ४। छ।, “ से केणं खोइ अटेणं भाते ! एवं वुच्वइ, जौंबुद्दीवेणं दीवे सूरिया उगमणमुहुत्त सि दूरे य, मूले य, दीसति जाव अस्थमणमुहुत्तसि दूरे य मूले य दीसति ” a s महन्त ! मा५ ॥ १२णे मे ४ छ। है જબૂઢીપ નામના દ્વીપમાં બે સૂર્ય ઉદયકાળ દૂર રહેલા હોવા છતાં સમીપમાં દેખાય છે, મધ્યાહ્નકાળે સમીપમાં હોવા છતાં પણ દૂર લાગે છે અને અસ્ત પામતી વખતે દૂર હોવા છતાં પણ સમીપમાં દેખાય છે.
मडावीर प्रभुने। उत्तर --" गोयमा !” 3 गौतम ! (लेखापडिघाएणं उगगमणमुहुत्तसि दूरे य, मूले य, दीसति ) वेश्याना प्रतिधातथी-तना प्रतिકૃષ્ણથી એટલે કે તેજનું પ્રસારણ નહીં થવાને કારણે સૂર્ય સુખપૂર્વક દેખવા
શ્ય થઈ જાય છે–તેથી તેઓ સ્વરૂપતઃ ( ખરેખર) દૂર હોવા છતાં પણ
श्री. भगवती सूत्र : ७