________________
[૧૯] ગાથાવડે સામાન્ય પૃથિવીના ભેદ કા એ ઉત્તરની બે ગાથા
વડે મણિના ભેદ બતાવ્યા. આ ગાથાઓ સ્પષ્ટ હેવાથી ટીકાકારે વધારે ખુલાસો કર્યો નથી. પણ સામાન્ય બુદ્ધિવાળા માટે બધા ભેદો લખીએ છીએ (૧) પૃથિવી (૨) શર્કરા (૩) વાલુકા (૪) ઉપલ (૫) શીલા (૬) લુણ (૭) ઉસ (૮) લેડું (૯) તાંબુ (૧૦) તરવું (૧૧)સીસું (૧૨) રૂપું (૧૩) સેનું (૧૪) વજ (૧૫) હરતાલ (૧૬) હિંગલેક (૧૭) મણશીલ (૧૮) સાસક (૧૯) સુર (૨૦) પરવાળું (૨૧) અભ્રકના પતરાં (૨૨) અબ્રકની રેતી એ બાદરકાયના ભેદ છે. અને મણિના ભેદ છે તે હવે કહેશે. (૨૩) ગમેદ (૨૪) રૂચક (૨૫) અંક (૨૬) સ્ફટીક (૨૭) લેહિતાક્ષ (૨૮) મરકત ( પાનું ) (૨૯) મસાલ્ગલ (૩૦) ભુજમેચક (૩૧) ઈન્દ્રનીલ નીચેની ટિપ્પણી ઉપરથી જણાય છે કે ચંદન ગેરું હંસગ, આ વિગરે રત્નનાજ ભેદે છે, તે બત્રીસમું જાણવું (૩૩) ચંદ્રપ્રભ (૩૪) વૈર્ય (૩૫) જલકાંત (૩૬) સુર્યકાંત સૂમ બાદર ભેદને એ પ્રમાણે બતાવીને હવે વર્ણ વિગેરેના ભેદવડે પૃથિવીના ભેદે બતાવે છે. वण्ण रस गंध फासे, जोणिप्पमुस भवंति संखेजा। णेगाइ सहस्साई, हुंति विहाणं मि इकिके ॥ ७ ॥ આ વર્ષે તે ધોળા વિગેરે પાંચ, અને રસ તે તીખા વિગેરે પાંચ, અને ગંધ તે સુગંધી તથા દુગધી એવા બે તથા
