Book Title: Deshna Chintamani Part 02
Author(s): Vijaypadmsuri
Publisher: Jain Granth Prakashak Sabha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005484/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aApanA mAla mohita zrI derAnA ciMtAmaNi bI bhASA (zI aktanAthanI dezanA) zAmavilAsa kaviminAra. AcArya zrI vipavasarIjI mahArAja zaradalAla karasagabhANe motIlAla mIna ma ma mAM sabhAnatI. eka avakAsa malaya ka For Personal & Private Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 00899990$9008 che A bhama bIjadArzvanAthAya | zrI nemipada-dhamAlA puSpa 179 il tapagacchAdhipati-zAsana samrA-sUciThyakravarti-jagadagurU AcArya mahArAja zrI vijayanemisUrIzvara caraNakiMkara vineyANa zAstravizArada kavidivAkara AcAryazrI vijayapadhdhasUrIzvara praNatA paNa spaSTArtha sahita zrI dezanA ciMtAmaNi. bhAga bIje. [ zrI ajitanAtha prabhunI dezanA. ] Deleteleleeeleldisleeeeleleled 3299131313310121800003109 :: Arthika sahAyaka : : zeTha jesaMgabhAI kAlIdAsa zeradalAla. cerITI TrasTa taraphathI bheTa. :: prakAzaka:: zrI jaina graMtha prakAzaka sabhA vatI zA. izvaradAsa mUlacaMda kIkAbhaTanI piLa-amadAvAda. For Personal & Private Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hita zikSA bhAvanA. harigIta chaMda. he jIva! vatte hAla kevA kAla te nA bhUlaje, AcAra tema vicAra vali uccAra zIghra sudhAraje; samayanI samatA viSamatA kanA udaye karI, puNyathI samatA viSamatA pApanA udaye karI, satya nIti tima dayA traNa kaSTamAM paNa pALaje, kaSTa kAle pApa mala dhAvAya dhIraja rAkhaje; manathI ane tanathI karatA dha puNya prabala mane, pApanu ala paNa ghaTe che puNya le pApane, balavaMta du lane dabAve duHkha sukha sAgara taNAM, meAjA samA tuM mAnaje kAyama na divasA duHkhanA; sukhanA divasa paNa teDavA tikSNa navIna karmAM bAMdhatAM cetaje svAdhIna kSaNa e adhanA prabhu bhASatA. viSaya tema kaSAya duti ApanArA cheDaje, hita mita priya veNa vada khATA vicArA cheDaje; tima jarUrI pravRtti karaje dharmAMthI mukhiyA thaje, zIla samatA saMcamI thai bhAva cAkhkhA rAkhaje, sane malajo bhavAbhava dha jinanA ziva maLeA, sarvAMnA duHkha dUra thajo sau zAMtinA sukhane vare; A bhAvanAne bhAvatAM nija guNa ramaNatA pAmatA, padmasUri anaMta jIvA mAkSa mhele mhAlatA. prakAzakaH zrI jaina graMtha prakAzaka sabhA vatI, zA. pravAsa mulaca, amadAvAda. For Personal & Private Use Only 1 OM 4 mudrakaH maNilAla chaganalAla zAha. dhI navaprabhAta prInTIMga presa, ghIkiTA rADa. amadAvAda. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal & Private Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvatantrasvatantra-zAsanasamrAsaricakacakravatti jagadgurU tapagacchAdhipati-bhadAraka AcArya zrIvijayanemisUrIzvara: hi , che For Personal & Private Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | zrI brU mahArAjanA hastakamalamAM samarpaNa madIyA ddhAraka, paramapakArI, paramagurU, sugrahItanAmadheya, pUjayapAda, prAtaHsmaraNIya, zrIgurU mahArAja ! ApazrIjI madhumatI (mahuvA) nagarInA rahIza pitAzrI deva gurU dharmAnurAgI zeTha lakSmIcaMda ane mAtuzrI dIvAlIbAInA kuladIpaka putra che. vi. saM. 129 nI kaki suMda ekamanA janma dinathI mAMDIne lagabhaga sela varSanI nAnI uMmare saMsArane keDe re je mAnIne agaNya sadaguNa nizAna paramagurU zrIvRddhivijayajI ( zrIvRddhicaMdrajI ) mahArAjajInI pAse bhAvanagaramAM vi. saM. 1945 nA jeTha suda sAtame siMhanI peThe zAMvIra banIne parama kalyANakArI ane hadayanI kharI bAdazAhIthI bharelI pravajyA (dIkSA) ne pUrepUrA u9lAsathI grahaNa karIne siMhanI peThe zuravIra banIne sAdhI rahyA che, ane ApezrIjIe agAdha buddhibalathI jaldI para siddhAMtano uMDo abhyAsa karyo, tathA corya vyAkaraNAdi vividha viSayanA puSkala vizAla graMthanI racanA karIne suMdara sAhitya evA kaeNra uparAMta apUrva dezanA zaktine prabhAve abhezyarasika, unmArgagAmI agaNya maMharijAdi bhavya ane saddharmanA raste derIne hadapAra upakAra karyo che. temaja ApazrIjInA egaNya sadgaNone joIne moTA gurUbhAI gItArtha ziremaNi, zramaNakulAvataMsaka, paramapUjya; pasyAsajI mahArAja zrIgaMbhIravijayajI gaNivare tamAma siddhAMtanI goThahanArike kiDyo vagere yathArtha vidhAna karAvIne mahA prAcIna zrI vallabhIpura (vaLA) mAM ApazrIne vi. saMcha 160 nA kArataka vadI sAtame gaNipadathI ane mAgazara suda trIje panyAsapadathI viSita karyo. ane zrI bhAvanagaramAM visaM. 1964 nA jeTha suda pAMcame tapAgacchAdhipati bhaTTaraka AcArya padathI alaMkRta karyA. ApazrIjI ratnanI khANa jevA zrIsaMghanI ane tIrtha dinI sevA pahelAnI mAphaka hAla paNa pUrepUrA ullAsathI karI rahyA che. tathA ApazrIjInA amegha upadezathI deva gurU dharmAnurAgI saMghavI zeTha mANekalAla manasukhabhAI bhagubhAI vigere ghaNAe bhavya jIvee charI pAlatAM vizAla saMgha samudAya sahita tIrthAdhirAja zrI zatruMjayAdi mahAtIrthanI yAtrA aMjanazalAkA vigere uttama dhArmika kSetramAM lakSmIne sadupayoga karyo ane kare che, temaja ApazrIjIe mArA jevA ghaNAe bhavya jInI upara zrI jainendrI dIkSA, dezavirati vagere mokSanA sApane daIne kadI paNa na bhUlI zakAya tevA anahada upakAro karyA che ane kare che, vigere lakattara guNothI AkarSAI ane ApazrIjIe mArI upara karelA ananta upakArane yAda karIne ApazrInA pasAyathI banAvele A zrI detA ciMtAmaNi nAmanA sArvajanika sarala graMthane bIjo bhAga paramakRpAluM ApazrIjIne karakamamAM samapIne huM mArA AtmAne dhanya kRtArtha mAnuM chuM, ane niraMtara eja cAhuM chuM ke ApazrIjInA pasAyathI (1) prAkRta saMta gujarAtI vigere bhASAmAM AvA sArvajanika sarala graMthanI racanA karIne zrI saMghAdi pavitra kSetranI bhakti karavAne zubha avasara (2) ApazrIjI jevA gurUdeva (3) zrI jainendra zAsananI sevA (4) nirmala nirabhilASa saMyama jIvana (5) paripakAra vigere saMpUrNa AtmamaNutAnI sAdhane mane bhabhava maLe. je nivedaka: ApazrInA caraNakikara nirguNa viyANa pavanI vaMdanA. e For Personal & Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RzrIvijayapaghasUrikRti prAkRta saMskRta gujarAtI graMthAdinI yAdI 1 zrAvaka dharma jAgarika 32 zrIsiddhacaka tetra, (ajitazAMti 2 deza virati jIvana staMtranA rogamAM) 3 spaSTArtha sahita zrIsiddhacaka pUjA 33 siddhacakanI tAtvika bhAvanA 4 zrI mahAvIra paMca kalyANaka pUjAdi saMgraha 34 vairAgya zatakanA chaMdabaddha TIkAdi 5 rsira prakAranA anuvAda vagere 35 viMzati sthAna pradIpikA 6 padhastavanamAlA 36 zIladharma dIpikA 7 kadaMbastotrane anuvAda 37 ta5:kulaka 8 nemi-padyastavanamAlA 38 zrIstaMbhana pArzvanAthane ItihAsa 9 kalyANakamAlA 39 tIrtha paccIzI, 10 saMvegamAlA 40 brahmacarya prakAza 11 pavataraMgiNuM 41 mahAvIra dezanA 12 bhAvanA kalpalatA bhAga 1 le 42 paMcajJAna pUjA 13 stotra ciMtAmaNi (saMskRta) 43 pravacana praznamAlA 14 prAkRta stotra prakAza 44 praznottara kapalatA 15 dezanA ciMtAmaNi bhAga 1 le, 45 dAna dharma 16 kadaMbagiri bahatkalpa spaSTAthe sAthe 46 gaNadhara kalpalatA 17 caDhAtrizikA artha sAthe 47 Atmazuddhi bhAvanA 18 Atmazuddhi kuvaka-spaSTAthe sAthe 48 susaDha caritra, spaSTArtha sahita. 19 gautamasvAmi tetra sAthe 49 jenAgama niyamAvalI 20 jinastavana vIzI 50 saMkSipta be vacanamAlA 21 staMbha pradIpa 51 bhAvanA kulaka 22 tIrthAdi stavana saMgraha. para prazna kaumudI 23 mahAvIra paMcakalyANaka DhALa saMgraha 53 prazna taraMgiNI 24 vairAgya paccIzI 54 prazna siMdhu 25 bhAvanA SoDazaka 55 AyuSya karmanI tAtvika vicAraNuM 26 vividha uttama bhAvanA pa6 bAra vratanI TIpa 27 bhAvanA paMcAzikA pa7 zrAvaka vrata dIpikA 28 bhAvanA SatrizikA 58 prabhu zrI mANikyadeva 29 stuti paMcAzikA 59 ayodhyA nagarI 30 dAnakulaka prAkRta 60 caMpApurI mahimA 31 zIlakulaka che. | 61 kauzAMbI nagarI For Personal & Private Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapagacchAdhipati-zAsanasamrATa-sacikacakravati jagadagurU-AcArya mahArAjazrI vijayanemisurizvara caraNakiMkara vinayANu-vijayapadhasUri janma vi. saM. 1955 vaizAkha suda 3 amadAvAda. * dIkSA-vi. saM. 1971 mAgazara vada 2 talAjA (bhAvaDa) gaNipada-vi. saM. 1982 phAgaNa vada 5 pATaNa panyAsapada vi. saM. 1982 phAgaNa vada 12 pATaNa upAdhyAyapada-vi. saM. 1988 mahA suda 5 serIsA mahAtIrtha AcAryapada-vi. saM. 1992 vaizAkha suda 4 amadAvAda (DUDrippijhaUDDVDriprytyrdwrity DUDUDUDUDULD For Personal & Private Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal & Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 pATalIputra - 89 siddhAcala svAmi stotra 63 sAta prakAranI vRddhi 90 pacatIrthika stavana saMgraha 64 akSaya tRtIyA 91 kAla dharmanuM kharuM rahasya 65 samyagdarzana 2 nIti caturvizikA. 66 tIrthakara nAma karma 93 bAlahita zikSA paDazaka 67 durlabha paMcaka 94 kesariyA prabhu dezanA 68 jaina darzana ane supAtra dAna 95 tAladhvaja prabhu dezanA 69 upAdhyAya zrI yazovijayajInuM Adarza : 96 zrI gautamAdarza jIvana 97 zrIciMtAmaNi prakAza 70 vAcaka zrIyazovijyajInA graMthane paricaya 98 zrIsaMbhavanAtha dezanA 71 zrImalayagirijI ane temanA graMthe. | 99 zrIabhinaMdana prabhu dezanA 72 vikamarAjA ane prazna paMcaka | 100 zrIciMtAmaNi vaMdanA 73 zrIhIrasUri jIvanasAra 101 prabhu zrI mahAvIra devanA 11 gaNudhare 74 zrIabhayadevasUri ane temanA graMthane 102 prabhu mahAvIranA 10 zrAvake paricaya. 103 zravaNa bhagavaMta zrI mahAvIranuM jIvana saMskRta graMthe. 75 cityavaMdana vIzI. 76 siddhacaka zataka 77 siddhacaka SatrizikA 78 vairAgya SaDazaka 79 sarasvatI stotra 80 zrIstaMbhana pAzva prakAza prAkRta graMtha 81 caityavaMdana caturvizikA 82 puMDarIka drAviMzikA 83 jIvasvAmi dvAtrizikA 84 tIrtha vaMdanA 85 yAtrizikA 86 sarasvatI viMzikA 87 siddhacakra tetra saMdeha 88 vairAgya Dizaka 104 vairAgya viMzikA 105 zrI jenendra stavana muktAvalI 106 cesAsI devavaMdana 107 caityavaMdana covIzI (gujarAtI) 108 vIza tIrthakarenI theye 109 mahAvIra prabhunA 27 bhavanuM stavana 110 zrI kapUra prakAranI che do baddha TIkA, | zabdArtha spaSTArtha 111 pistAlIza AgamanI pUjA 112 siddhasena divAkara kRta keTalAeka graMthane TUMka paricaya 113 gurU paTTAvalI prAkRta 114 hitepadeza dvArnAizikA prAkRta 115 praznottara prabaMdha 116 praznottara kiraNAvalI 117 gautama svAmine rAsa | 118 ArAdhaka bhAvanA For Personal & Private Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 119 prabhu mahAvIra ane rAjA zreNika 120 jaMgapitA jagaDuzAha ane anukaMpAdAna 121 zramaNApAsaka dharma bhAvanA 123 pravacane kiraNAvalI prAkRta sA 124 dAnadhama nI tAttvika bhAvanA 125 tattvAmRta bhAvanA 126 vighnahara teAtra prAkRta 127 kesariyA prabhu dvAtriMzikA prAkRta 128 AtmazikSA suptaka 129 ciMtAmaNi stotra prAkRta 130 ariSTa nemitteAtra prAkRta 131 yA 132 maMgalakulaka 133 viharamANu tI pati statra 134 devapUjA 135 devapUjAnI rIta 136 sArapa'caka 137 dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo 138 parIpakAra saMbaMdhI upamA utprekSA ane anyAktie For Personal & Private Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal & Private Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaradalAla jesIMgabhAI kAlIdAsa janma vi. saM. 1929 caitra vada 4 For Personal & Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che jemaNe A zrI dezanA ciMtAmaNi graMthane bIjo bhAga chapAvyuM te zeradalAla jesIMgabhAI kAlIdAsa, zrI jaina zAsanarasika zramaNopAsakAdi jenA vizALa samudAyathI ane saMkhyAbaMdha bhavya jinAlayAdi dhArmika sthAnethI tathA dAnAdi caturvidha dharmArAdhaka dharmavIra dUyAvIra dAnavIra vigere hajAre nararatnathI zobhAyamAna jainapurI rAjanagara ( amadAvAda ) nA bhavya ItihAse ghaNae aitihAsika mahagraMthanuM apUrva gaurava vadhAryuM chekAraNa ke ahiMnA nagarazeTha vigere jenee jema bhUtakAlamAM mahA sArvajanika ane mahA dhArmika kAryo karyA che, tema teo hAla paNa kare che, ema pratyakSa dekhAya che. te uparAMta zrI siddhAcalAdi mahA tIrthonA ane vizAla jIva dayA vigerenAM ghaNuM kAryo paNa ahIMnA ja jene e karyA che. ane teo hAla paNa kare che. Aja muddAthI pUrvanA jenee mahA dhArmika saM. sthAone paNa ahIM ja utpanna karI che. bIjI rIte ema paNa jarUra kahI zakAya ke amadAvAda e ratnanI khANa jevuM che. jema ratnonuM utpatti sthAna ratnanI khANa gaNAya che, tema A rAjanagara paNa hajAre Adarza jIvana gujAranArA zrI jina zAsananA staMbha samAna vividha bhASAmaya mahAgaMbhIra arthavALA mahAzAstra kAvyAdine banAvanAra mahApratibhA zAlI pavitra saMyamI sUripuMgava ane mahApAdhyAya tathA paMnyAsa zrI jinavijyajI 2uttamavijayajI padvavijyajI vIravijayajI vigere mahApurUSonI ane udAra AzayavaMta dAnavIra svaparahiteccha rAjamAnya nagarazeTha zAMtidAsa hemAbhAI premAbhAI, zeTha haThIsIMha kesarIsiMha, 1. zrImAlIvaMza, pitA dharmadAsa, mAtA lADakuMvara, janma rAjanagaramAM vi. saM. 752 mAM, nAma khuzAlacaMda, dIkSA amadAvAdamAM saM 1770, kA va. 6 budha gurU samAvijayajI, svargavAsa pAdarAmAM saM. 799 zrA. su. 10, kRti-jina stavana vIzI, tAnapaMcamI, mauna ekAdazI, stavana vagere 2. janma rAjanagara zAmalAnI paLamAM pitA lAlacaMda, mAtA. mANika saM. 176 mAM. svanAma puMjAzA, dIkSA saM. 1796 ve su 6 zAmalAnI piLamAM svargavAsa saM. 1827 mAha suda 8 ravi, uMmara 67 varSa, gRhiparyAya 38; dIkSA paryAya 29 varSa, kRti-zrI jinavi. rAsa, azaSTa prakArI pUja, vigare. 3. janmasthala rAjanagara zAmaLAnI piLa, jJAti zrImAli, pitAnuM nAma gaNeza mAtAnuM nAma jhamakuM, janmatithi saM. 172 bhAsu. 2 nAma pAnAcaMda, dIkSA saM. 1805 mahA suda 5 rAjanagara pAchAvADI (zAhIbA) mAM, zrI vijaye sUrie. saM. 1810 mAM paMDita pada A yuM, vargavAsa tithi-rAjanagaramAM saM. 862 ce su0 4, kavi hatA. 55000 navA leka banAvyA, gRhavAsa varSa For Personal & Private Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zeTha manasukhabhAI bhagubhAI zeTha lAlabhAI dalapatabhAI vigere nararatnanI paNa janmabhUmi che. eTaluM ja nahi paNa hajAre mahA purUSenI caraNarajathI pavitra banelI A bhUmi che. ema aitihAsika graMthenA talasparzI anubhavathI jANI zakAya che. tathA ahIMnA zeTha dhanAzAe nyAyAcArya zrI yazovijayajI mahArAjane kAzInA abhyAsakAlamAM zAstrIne pagAra devAnI bAbatamAM be hajAra senA hera kharacI hatI. tyA nyAyazAstrane tathA tattvaciMtAmaNi zAstrane abhyAsa traNa varSa sudhI karIne paMDitanI sabhAmAM eka vAdI saMnyAsIne vAdamAM jI. AthI prasanna thaIne paMDita vage nyA. yazovijayajI mahArAjane nyAyavizArada padathI vibhUSita karyA. te pachI AgrA zaheramAM cAra varSa sudhI rahIne bAkInA tArkika graMthano abhyAsa karyo ane banArasIdAsanA ziSya kuMvarajIne zAstra carcAmAM harAvyuM. tyAra bAda vihAra karIne ahIM rAjanagaranI nagarIzAlAmAM padhAryA ahIM mebatakhAna nAme sUbo hate, teNe zrI yazovijayajInI vidvatA sAMbhaLIne bahu mAnapUrvaka sabhAmAM bolAvyA. ahIM upATha yazovijayajIe 18 avadhAna karyA. AvuM buddhicAturya joIne te sUbe ghaNe khUzI thaye, ane teNe mAnasahita upAyAyajIne svasthAne pahoMcADayA. AthI jina zAsananI ghaNI prabhAvanA thaI. vi. saM. 1718 mAM ahIMnA saMghanI vinaMtithI ane zrIdevasUrijI mahArAjanI AjJAthI zrIvijayaprabhasUrijIe zrIyazovijayajIne upAdhyAya padathI vibhUSita karyA. AvA ghaNA mahApurUnA vihArathI pavitra banelI A (rAjanagaranI ) bhUmi che, temaja ghaNu mahApurUSoe puSkala graMthanI racanA paNa ahIM karI che. ema te te graMthanA aMtima bhAganI prazasti uparathI jANI zakAya che. A rAjanagaranA jhaverIvADe herIyA piLanA rahIza (hAla ghIkAMTA sivIla ispitAlanI sAme rahetA) zeradalAla jesaM. gabhAi kAlIdAsano janma vi. saM. 1920 caitra vada AThame thayuM hatuM. temanA dharmiSTha pitAzrInuM nAma zA. kAlIdAsa bhIkhAbhAI, ane mAtuzrInuM nAma jeke rabAI hatuM. jenA gharmanA daDha saMskAra vAsita kuTuMbamAM janmelA chanA dharmasaMskAra svabhAve ja uMca keTanA hoya che, e pramANe zeradalAla jesIMgabhAInA paNa zarUAtathI ja dharma saMskAra tevA jaNAya che, ane vi. saM. 15ra thI parama pUjya paramopakArI gurUdeva AcArya mahArAja zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjanA samAgama vyAkhyAna zravaNudi zubha nimittone laIne temanAmAM deva gurU dharma pratye tIvra lAgaNI ane prabhupUjA tIrthayAtrA sAmAyika pratikramaNa pauSadha dAna tapazcaryA vigere dharma kriyAnI ArAdhanA vigere guNo vizeSa pramANamAM dina pratidina vadhatA jaNAya che, egya uMmare vyavahArikAdi zikSaNa lIdhA bAda teo zera dalAlanA dhaMdhAmAM joDAyA, pariNAme deva gurU dharmanA pasAye Arthika sthitimAM paNa sAre vadhAre karI zakyA. temanAmAM rahelA dAnAdi guNane laIne rAjanagaranI agragaNya vyaktiomAM teo gaNavA lAyaka che, zeradalAla jesIMgabhAI pUrve 14 mAsa 6, dIkSA paryAya 57 varSa, kRti-jayAnaMda kevalI caritra, caumAsI devavaMdana, jinastavana vIzI navapada pUjA, u0 zrI yaze kata 150-50 gAthAnA stavanane bAlA" vigere For Personal & Private Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM jaNAvyA mujakha avicchinna prabhAvazAlI trikAlAbAdhita prabhu zrItIrthaMkara deve prakAzailA leAkeAttara kalpavRkSa samAna zrIjaina dharmanA ananya upAsaka che, ane temaNe zrIjina ma Mdira vagere dhArmika kSetrAmAM tathA tIrtha yAtrA, jJAna paMcamInu ujamaNuM, temaja zrIkakhagirimAM khAvana jinAlaya zrI mahAvIra svAmInA prAsAdanI bhamatImAM mATI derI banAvavAmAM ane ahI DuMgaranI upara zrIAdIzvara bhagavatane padharAvavAmAM tathA girirAja zrI siddhAcalanI zItalachAyAmAM navANu cAtrA caturmAsa vagere uttama dhArmika prasaMgomAM, temaja rohIzALAmAM aMjanazalAkA pratiSThA prasaMge mUlanAyaka prabhunI mAnunI pratimAnI ane bahAra zrIsImaMdhara svAmI vagere traNa pratimAonI pratiSThA karAvavAmAM tathA vamAna cAvIzInA zrIjina i bharAvavAmAM ane te AdhA miAnI pratiSThAnA avasare sAdharmika vAtsalya vagere dhArmika prasaMgAmAM paNa pUrNa ullAsathI capala lakSmInA sadupayoga karyo che ane hAla paNa kare che. ane teo ahIMnI zrItattva vivecaka sabhAnA mAnanIya presIDenTa che. visa. 2002mAM parama pUjya gurUmahArAja zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAja saparivAra ahIM cAturmAsa rahyA hatA, te vakhate AsA virda dhanaterase jesIgabhAIe peAtAnA ciraMjIvI sArAbhAI tathA manubhAInI sAthe zrI gurUmahArAja tathA paramapUjya vijayAdayasUrIzvarajInI pAse vAsakSepa nakhAvIne zubhecchA jaNAvI ke ... "huM mArI mIlkatamAMthI evI eka rakama zubha khAte alaga kADhavA cAhuM chuM ke--jenA vyAjanI rakamanA sadupayeAga anukUlatA pramANe sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikA jinAgama jinamaMdira jinakhima rUpa sAta kSetrAmAM ane anya kAmamAM paNa thAya." A vacanA sAMbhaLI zrIgurU mahArAje A rIte anumodanA karI ke, jevA dhArmika jIvAne potAnI hayAtImAM A rIte karavuM ucita ja che. huM IcchuM chuM ke, khIjAe paNa A rIte anukaraNa kare, to jarUra tevI rakamanA tevA sadupayeAgathI thatA lAbhanA bhAgIdAra thAya. svAdhIna lakSmInA sateSa janaka sadupayoga karavAnI A eka AbAda paddhati che. temAM paNa putrAdi parivAranI sahAnubhUti hAvAthI bhaviSyamAM paNa tee sa`pIne A vyavasthA jALavI rAkhaze." A rIte zrIgurU mahArAjanA AzIrvAda garbhita anumAdanAnA vacanA sAMbhaLIne ghaNAM utsAhI banelA jesaMgabhAIe tarata ja upara jaNAvyA mujA paddhatisara vyavasthA karI dIdhI. te pramANe hAla paNa temanI bhAvanA mujaba vyAjanI rakama vaparAya che. zrI gurUmahArAjanA upadezathI prabhu zrImahAvIra devanA pAMce kalyANakAnA pAMca varagheADA 37 varSothI nIkaLe che. temAM caitra suda teraze janma kalyANakanA varaghoDA pUjA vagere temanA taraphathI thAya che. te zarUAtathI ja tee A kalyANukAnA varaghoDA pUjA prabhAvanAdinI vyavasthAnuM kAma lAgaNIthI karatA AvyA che, ne hAla paNa kare che. temanA sadha cAriNI vIjakArabhAI paNu vaSItapa, upadhAna tapa vagere dharmArAdhana tIvra lAgaNIthI tamArA 1 cavana-aSADha sudi 6-vADIlAla lallubhAI. ha. caMcalakhena dIkSA-kArtika vada. 10 zeTha kulapatabhAi maganabhAi. ha. lakSmIbhAbhu-kaivalajJAna-vaizAkha suda. 19, zeDa mANekalAla manasukhabhAI, nirvANu-AsA vada. 0)) zeDa. dalapatabhAI bhagubhAI, huM. gagAmA, For Personal & Private Use Only www.jainellbrary.org Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karatA hatA. temanI 1 sArAbhAI, 2 ratIbhAI, 3 manubhAI, A traNa putromAMthI ratibhAI sivAyanA be putra hayAta che. teo baMne paNa zrIdeva gurU dharmanA tIvra anurAgI ane zrI siddhacakAradhine tapazcaryA vagere dharmakiyAnI ArAdhanA karavAmAM pUrNa utsAhI che. trIjA putra mahema ratIlAla paNa tIvra buddhizALI ane dharmiSTha hatA. te baMdhanI asara temane vizAla pautrAdi parivAramAM thayelI hovAthI teo paNa pUrNa utsAhathI dharmArAdhane kare che. vyAjabI che ke jevA gharane nAyake heya, teja temane parivAra hoya. jesaMgabhAIe jJAna dAnanA apUrva premane laIne atyAra sudhImAM siMkrara prakara, pataraMgiNI, zrAvaka dharma jAgarikA, dezanA ciMtAmaNInA be bhAga, siddhahema (hajArI) vyAkaraNa vagere ghaNuM upayogI graMthe pitAnA saMpUrNa kharace zrIjaina graMtha prakAzaka sabhAnA kAryavAhaka zA. IzvaradAsa mUlacaMdanI dekharekhamAM chapAvIne bhavya jIne bheTa ApyA che. temaja zrIkapUra prakara, prAkRta vijJAna pAThamAlAdi chapAvavAmAM paNa IcchAnusAra udAratAthI lAbha lIdhe che. AvA kAryanI anumodanA karIne bIjA paNa bhavya che AvA graMthe chapAvI svAdhIna lakSmIne sadupayeAga karI mAnava janma saphala kare. eja hArdika bhAvanA. * li. jaina graMtha prakoza sabhA. For Personal & Private Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | nama: vihira ! // Namo vimalabaMbha veradhAraga suggahiyaNAmadhija-titthuddhAraga-chattIsaguNaparikaliya paMca patthANamaya-sUrimaMtasamArAhaga-paramaguru-paramovayAri-paramapujja-pujjavaraviNAradAyariya puraMdara-sirivijayaNemisUrINaM // che patAvanA | |rArivRtta / ThiyappANaM poyaM bhavajalahimajJa samivaraM / sayAyArAhAraM sayaisayasaMpuNNanilayaM // pamAeNaM hINaM diNayaramihaM titthagayaNe / Namemo NemIsaM mavihiyayaraM saripavaraM // 1 // lakera kalpavRkSa samAna zrI jainendrazAsana rasika dharmavIra baMdhuo! mAnavajIvana rUpI amRtaphala e e uttamamAM uttama padArtha che ke jenI mIThAzanI AgaLa bIjA tamAma miSTa padArthonI mIThAza utaratI keTInI ja bhAse che. paraMtu tene yathArtha ane pUrepUro svAda lenArA puNyazAlI A jagatamAM viralA ja hoya che. je bhavya jIvo karma baMdhanA kAraNene dhyAnamAM rAkhIne niraMtara parama ullAsathI saMvara bhAvanI sAdhanA kare che, teo ja mAnavajIvana rUpI amRtaphalane saMpUrNa svAda laI zake che. AvA puNyAnubaMdhI puNyanA udayavALA jIvamAM sauthI pahelA naMbaranA prabhu zrI tIrthakara deve gaNI zakAya. kAraNa ke e devAdhideva bhagavaMte muktinA je cAra parama aMga (kAraNa) che, tenI saMpUrNa sAdhanA karIne pitAne uddhAra kare che, ane niHspRha bhAve dezanA daIne saMsAra rUpI samudramAM bUDatA bIjA bhavya jIne paNa tAre che. muktipadane denArA cAra parama aMge (mukhya kAraNe) nI bInA TUMkAmAM A pramANe jANavI 1 manuSya paNuM-cAra gatimaya saMsAranI aMdara iMdrapaNuM, cakravattipaNuM vigere ghaNuM vAra pAmI zakAya che, paNa manuSyapaNuM vAraMvAra pAmI zakAtuM nathI. ApaNe vyavahAramAM paNa najare najara joIe chIe ke rU kApaDa vigere padArthonA vyApAranI pITha (masama) vAraMvAra AvatI nathI, ane sArA vakhatamAM je dAna dharmAdinI sAdhanA thaI gaI heya, For Personal & Private Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 te avasara zuM vAraMvAra Ave khare ke? eTale jema tevI pITha ane te avasara A bane vAraMvAra maLavA durlabha che, tema manuSyapaNuM paNa vAraMvAra maLavuM (tethI paNa) vadhAre durlabha che. mATeja samyagdaSTi mahaddhika deve paNa A manuSyapaNane cAhe che. A devAmAM keTalAeka bhAvI tIrthakaranA paNa jI hAya che. temane manuSyapaNuM pAmavAnI tIvra utkaMThA hoya che. teo ema vicAre che ke jyAre ame manuSyapaNuM pAmazuM? ane sarvavirati cAritranI sAdhanA karatAM karatAM kSapaka zreNimAM ArUDha thaI cAre ghAtI karmo (jJAnAvaraNIyadarzanAvaraNaya-mehanIya aMtarAya) ne nAza karIne kevalajJAna pAmIne pitAno uddhAra karavA sAthe bIjA paNa bhavya jIne saMsAra samudrano pAra pamADIzuM ! AthI sahaja samajAya che ke manuSyapaNuM durlabha che. emAM paNa Arya deza ane uttama kuLa maLavuM durlabha che. kAraNa ke anArya che ane nIca kulamAM janmelA ja ajJAna ane mehane laIne mAnava janma pAmyA chatAM paNa tene hArI jAya che. 2 zrati-zrI jinezvara prabhunI dezanA sAMbhaLavAthI manuSya janmane saphaLa karavA mATe ApaNe kaI kaI pharaja bajAvavI joIe, e badhuM samajI zakAya che. ane te pramANe vartIne mAnavabhava saphala karI zakAya che. A muddAthI ema kahyuM ke manuSyapaNAmAM zrI tIrthakara prabhunI dezanA sAMbhaLavI e durlabha che. 3 zraddhA-puNyanA udaye keIke chemanuSyapaNuM pAmIne zrItIrthakaranI dezanA sAMbhaLe kharA, paNa te prabhudevane vacana upara zraddhA na hoya te te sAMbhaLavuM nakAmuM che. eTale je bhavya jIve zraddhA pUrvaka prabhunI dezanA sAMbhaLe, teo yathArtha zarmArAdhana karIne mAnava bhava saphala karI zake che. A muddAthI ema kahyuM ke zraddhA guNa pAmavo durlabha che. prabhu zrI tIrthaMkaradeve kahelI padArtha tatvanI bInA sAcI ja che. temAM saMdeha rakhAya ja nahi kAraNa ke prabhudeve asatyanA badhA kAraNene nAza karyo che. AvI je bhAvanA te zraddhAM kahevAya. 4 saMyama-pahelAM traNa vAnanI je durlabhatA jaNAvI, te uparathI e samajavuM ke te traNe sAdhano saMyamanA madadagAra che. eTale manuSya bhavamAM zrI gurU mahArAjanA samAgamathI pavitra vANI sAMbhaLIne zraddhA guNa prakaTa thAya, paNa saMyamanI khAmI hoya te muktipada na pAmI zakAya. saMyama (cAritra) guNa paNa heje pamA nathI, paNa samyagdarzana guNane pAmatI vakhate je sAta karmonI papamanA asaMkhyAtamA bhAge karI nyUna eka kaDAcheDI sAgaropamanI sthiti hatI, temAMthI jyAre be thI nava palyopama pramANa sthiti ochI thAya, tyAre dezavirati guNa prakaTa thAya che. ane te uparAMta jyAre saMkhyAtA sAgarepama pramANa sthiti ghaTe tyAre sarvavirati cAritra guNa prakaTa thAya. A kAraNathI 1. teTalI sthitivAlA karmadalike 2 sammattami ya ladhdhe paliyapuhutteNa sAvao hujjA // caraNovasamasayANaM-sAgarasaMkhaMtarA huMti / / 1 // prathamapaMcAzake // For Personal & Private Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 sacama guNa pAmavA da bha kahyo che. jenAthI bAMdhelA karmo khAlI karI zakAya te cAritra kahevAya. zAstrakAra bhagavate A cAritranA mukhya be bheda varNavyA che. 1. savirati 2. dezivati. A be bhedomAM sarvaviratine prathama kahevAnu kAraNu e ke muktinuM anantara kAraNu savirati ja che, paNu dezivarita nathI. saviratine grahaNa karavAne asamartha jIvA saOviratinA prathama pagathiyA (abhyAsa) rUpa dezivaratine aMgIkAra kare che. Aja kAraNathI prabhudeva dezanAmAM paNa pahelAM sa`virati saMcamano ja upadeza Ape che, te sAMbhaLIne jo gRhastha sa'sArI jIve ema jaNAve che ke hu' Ape jaNAvela sarvavirati ke jemAM AkA paMca mahAvratA pAlavAnA che, tene grahaNa karavAne samartha nathI, jethI mArA uddhArane mATe khInne upAya matAvA. tyAre prabhudeva saMsArI jIvAne kahe ke huM bhavya jIvA ! A paMca mahAtratAnI ArAdhanA apUrva zAMtine denArI ane AtmAnA apUrva zuSNeA prakaTAvI apa kAlamAM muktipada pamADanArI che. tamAro kharo zatru meha che. zAstrakAre tene i rAnI vyAjabI upamA ApI che. tathA te aliSTha lUTAro che. kAraNa ke samyagdarzanAdi vAstavika Atmika dhanane cAranAra che. ane te meha cAritra (savirati mahArAjAne parama zatru ane IrSyALu che. jayAre cAritra mahArAjA duniyAnA jIvAne samajAve che kehe bhavya jIve ! jema mAkhI khaLakhAmAM caDhe tema tame zA mATe bhoga (rUpI khaLakhA) mAM cAMTI (vaLagI) raheA che. yAda rAkho ke mArUM kahevuM nahi mAneA tA chevaTe pastAIne duH tinA duHkhA aneka sAgaropama jevA ghaNA lAMbA kAla sudhI bhogavavA paDaze. tamArA bhalAne mATe huM kahuM chuM ke tame je AvI mAhagarbhita pravRtti karI rahyA che, tethI tamane du:khaja ( nA ) malaze, paraMtu sukha teA kadI malaze ja nahi. zuM kudaratI niyama paNa tame bhUlI gayA? te e che ke jevuM kAraNa hAya, tevuM kArya thAya. jema lIkhaDAnuM khI vAvIe te zelaDInA sAMDhA Uge ja nahi. paNa nIkhaLI ja Uge tema. je zabdAdi lAgA du:khanA ja sAdhanA che tevA sAdhanone sevavAthI sukha male ja nahi. jarUra samajo ke tame kSaNika ane ajJAnathI ( sukharUpa) mAnI lIdhelA sukhane mATe bhAgane sevA che, paNa tema karavAthI te jarUra tamArA zarIramAM kSaya bhagaMdara Adi bhayakara asAdhya roge thaze. A rogonI pIDA rIbAi rIbAIne bhogavavI paDaze, ane asamAdhi maraNa pAmI tIvra du:khAthI bharelI durgaMtimAM javuM paDaze. mATe hajI paNa samajIne e rastA cheDI devA ja vyAjabI che. tame anaMta zaktionA mAlIka che, chatAM tamane bhoga tRSNA ja kAyara manAve che. kharekhara AzAnI gulAmI jyAM sudhI hAya che, tyAM sudhI ja sarvenA gulAma thaine rahevuM paDe che. jemaNe AzAne gulAmaDI jevI banAvI dIdhI che, tenI AgaLa AkhA jagatanA jIvA dAsa jevA thaIne namaskAra kare che. A khAkhatamAM "calanA hai reNA nahi hai " AvuM -khelanArI begamanu dRSTAMta suprasiddha che. saMsAra e vividha du:khothI ja bharelA che, temAM janma jarA ane maraNanA tIvra du:khA rahyA che. narakAdi cAre gatino jJAna hRSTithI vicAra karaze! teA mAlUma paDaze ke eke gatimAM lAMkhA kAla sudhI Take evuM kharU sukha che ja nahi. chatAM cetIne cAlanArA jIve manuSya gatimAM ja muktinA sAdhana bhUta pavitra saMyamane For Personal & Private Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhe che, e apekSAe ja manuSya gati uttama kahI zakAya che. ethI ema samajAya che ke tame pavitra manuSya jIMdagI saMyama sAdhavAne mATe ja pAmyA che, nahi ke pApa karavA mATe pAmyA che. narakAdi gatiomAM mithyAtvAdinA pratApe nikAcita avasthA sudhInA bAMdhelA karmo ahIM (manuSya gatimAM) nahi khapAve te bIjI kaI gatimAM khapAvaze ! deve viSayAsakta che, ane nArakIo duHkhothI gabharAyelA che, tathA tiryaMco viveka vinAnA che. mATe karmone khapAvavAnA sAdhano ahIM manuSya gatimAM ja che. ema samajIne jevI zrI jaMbU svAmI vigere puNyazAlI jIe viSTA ane mUtrAdi azuci padArthothI bharelI cAmaDAnI kethaLI jevI strI ane dhana vigereno meha choDIne saMyama pAlI kevalI thaIne zivalakSmI Adi saMpadAo meLavI, ane dhanyakumAra tathA zAlibhadra saMyamanA ja pratApe anuttara vimAnanA sukho meLavyA, tathA avaMtI sukumAle nalinI gulma vimAnanI addhi meLavI; tevI rIte je tamArI janma jarA ane maraNanA du:kha TALIne muktinA akSaya sukha pAmavAnI IcchA hoya te pavitra saMyamane sAdhI le. jo ke atyAra sudhI mehanA paMjhAmAM tame sapaDAyA, tethI tamArI ghaNI pAyamAlI thaI che. chatAM haju bAjI hAthamAM che. amArA kahyA pramANe hAla paNa cetaze ane saMyamane sAdhaze, te jarUra tamAruM kalyANa thaze. AvA prakAranI cAritra mahArAjAnI dezanA sAMbhaLIne maharAjAnA paMjAmAM sapaDAyelA ghaNuM ja cAritra (ghArIgurU) mahArAjAnI chAyAmAM AvI nirmala dharmArAdhana karavA lAgyA. have meharAjA vicAre che ke je huM sAvadhAna thaIne kaMI paNa upAya nahi karuM, te mArUM tamAma sainya cAritra 2AjAnI pAse jaze ane huM nirAdhAra banIza. hAla paNa dhIme dhIme cAritra rAjAnI pAse mAruM ghaNuM sanma cAlyuM gayuM. ema vicArI cAritra rAjAnA pakSamAM gayelA tamAma jIvane vaza karavA mATe "zastraprayoga karatAM ghaNo samaya lAge, ane ghaNuM ja bhAgI paNa jAya." tethI te mahArAjAe maMtraprayoga karavAno nirNaya karI "mahuM ane mama" A cAra akSareno maMtra jApa karyo, jethI tenI asara je jIvanA upara thaI, te badhA ja muMjhAyA ane pitAnuM kharuM svarUpa bhUlI gayA. huM ane mAruM evA vicArathI mehane vaza thaIne teoe aneka AraMbha samAraMbha karavA mAMDayA. maMtrane sAra e che ke mohita AtmAene kaI pUche ke A gAmane athavA nagarano zeThiye keNa che? tyAre te kaheze ke huM A gAma athavA nagarano zeThiye chuM. vaLI kaI mANasa mehita chane pUche che ke A lakSamI strI kuTuMba ghara dukAna vigere kenA che? tyAre te mUDha AtmAo kaheze ke e badhuM mArUM che. ema huM ane mArUM evA mehagarbhita vicArathI meha rAjAnA gulAma banelA che te strI kuTuMba vigere ke je janmatAM sAthe lAvyA (AvyA) nathI, ane sAthe laI javAnA (AvanAra) nathI. mUkIne parabhavamAM gayA pachI yAda paNa AvavAnA nathI, kAraNa ke pAchalA bhanI aMdara ghaNAMe ghara dukAna lakSmI putra zrI Adi choDayA che paNa temAMnuM kaMI paNa yAda AvatuM nathI ke gayA bhavanA strI AdinuM zuM thatuM haze? chatAM te (dhana, strI vigere) ne mATe evA aneka pApakarmo kare che, ke je karmonA , A nAmanuM vimAna saudharma devalokamAM che. For Personal & Private Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phale pitAne ja bhegavavAnA che ane parabhavamAM sAthe AvanAra parama kalyANakArI dharmanI ArAdhanA karavAmAM lagAra paNa prayatna karatA nathI. kAraNa ke meharAjAe temane AMdhaLA banAvyA che. A vAtane barAbara yAda rAkhIne pavitra saMyama sAdhI janma jarA maraNAdinI upAdhi dUra karI paramapadanA sukha meLavavA emAMja manuSyabhavanI saphalatA che. AvA prema ane zAMti bharelA cAritra mahArAjAnA vacane sAMbhaLatAM ja te ja yathArtha svarUpa samaje che, ane cAritra (dhArI gurU) mahArAjAne dekhatA thavAno upAya pUche che ke amAre aMdhApe dUra karavA mATe eTale mahArAjAne harAvavA mATe sAme kaye maMtra japa? jethI maharAjA bhAgI jAya ane ame dekhatA banIne AtmakalyANa karavAmAM sAvadhAna thaIe. tyAre cAritra (dhArI gurU) mahArAjAe kahyuM ke pUrve kahela je cAra akSare mehano maMtra che temAM () nI pUrve ane mama (mAsuM) nI pUrve kara joDe. eTale nAduM mama ema mohane jItanAre pAMca akSarano maMtra banaze. teno artha e che ke huM nathI ane mAruM nathI. enuM paNa tAtparya e che ke-he bhavya che ! duniyAnA dekhAtA A tamAma dhana Adi padArtho moDA vahelA acAnaka AyuSyano aMta AvatAM tamAre choDavAnAM ja che. athavA tamArA dekhatAM ja e cAlyA jaze, mATe te padArthono huM mAlika chuM athavA te padArtho mArA che, ema mAnavuM taddana geravyAjabI che, jethI ema vicAre ke nAchuM eTale te padArthono mAlika nathI ane 7 mama eTale te pahelAM kahelA sAMsArika padArtho paNa mArA nathI. huM ekale ja chuM, A duniyAmAM mAruM kaI nathI. athavA keI keInuM (saNuM) nathI. sarve svArthane ja sagAM che. svArtha sayo pachI zatrunA jevuM vartana rAkhe che. saMsArI jI eklA ja janme che ane ekalA ja mare che. keI keInI sAthe jatuM ja nathI. sAthe te puNya pApa ja jAya che. mAre AtmA zAzvata che. te samyagdarzane jJAna cAritrAdi apUrva guNeno bhaMDAra che ane teja rUDA darzanAdi padArtho mArI vastu che. te guNone dhAraNa karavAthI mArA AtmAnuM jarUra kalyANa thaze. atyAra sudhImAM meM saMyega (mArApaNAno saMbaMdha) ne laIne ja ghaNuM duHkha bhogavyA che. have tevA saMgano tyAga karuM chuM. ane have huM cAritranI ArAdhanA karavAne ujamAla thauM chuM, A meharAjAne jItavAnA parama maMtranuM rahasya jema jema vadhAre vicArIe tema tema mehanI upara arUci ane cAritra dharmanI upara prema vadhato ja jaze. tathA adhyAtma mArgane pavitra Adarza jagatanA jIvonI AgaLa raju karanArA ane parama tyAga mUtti teja pavitra zrI tIrthakara deva cAritrano mahimA A pramANe bhavya jIvone samajAve che-AtmAnI anaMta zaktio vicitra mihanIyAdi karmonA judI judI jAtanA udaya rUpI vAdalAMothI DhaMkAI che. tene prakaTa karI apUrva zAMtine ane svAbhAvika ramaNatAno anubhava karAvavAne eka cAritra ja samartha che. hiMsAdi pAMce Azrano mUlathI je tyAga kare, ane pAMca iMdriyane vaza rAkhavI, tathA cAre kaSAyone jItavA ane manadaMDa vigere traNe daMDano tyAga karavo te saMyama cAritra athavA dIkSA kahevAya. TUMkamAM kahIe te ema paNa kahI zakAya ke- maitrI Adi cAre bhAvanA bhAvavA pUrvaka AThe pravacana mAtAnI ane kSamAdi daza prakAranA sAdhu dharmanI sevA karavI For Personal & Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 tenuM nAma saMyama (pravajyA-dIkSA cAritra) kahevAya. AvA uttama cAritrane sAdhavAthI ja zreSTha darzana ane jJAnanuM saMpUrNa phala malI zake che. A cAritranuM zrI siddhacaka pUjAmAM A pramANe TUMkuM svarUpa batAvyuM che. juo- kara Agama Agame. caraNa para praNidhAna; jJAtA upayogI pure, anAga para jANa. nAmAdika cauhA krame, kiriNA viNa upayoga dravya caraNa kAraNu muNe, bhAve saha upaga. AcchAdita nija zaktine, dekhe jAsa pratApa; vaMde nita te caraNane, rita kare cita pApa. Ine ane cakravatine je sukha na male te sukha cAritranA pratApe malI zake che. mATe ja kahyuM che ke naivAsti devarAjasya tatsukhaM naiva gajarAjasya / yatsukhamihaiva sAdholekinyApArarahitasya // 1 // taNasaMbhAranisapaNo'vi muNivaro bhAgamayamoho / jaM pAvai mutisuha-katto ta bakavaTIvi // 2 // DAhyA purUSe je svAdhIna sukhanI nirantara cAhanA kare che tevuM adhyAtma sukha paNa saMsAthI virakata maharSi munivarene ja male che. juo- parAdhInaM zarma kSayi viSayakAMkSaughamalina / bhave bhotisthAnaM tdapi kumatistatra ramate // budhAstu svAdhIne'kSayiNi karaNautsukyarahite / nilInAstiSThanti vigalitabhayAdhyAtmikasukhe // 1 .: - anubhavI maharSi bhagRvaMtae A pavitra cAritrane vajadaMDanI upamA ApI che te vyAjabI che. kAraNa ke teja (cAritra rUpI) vajadaMDathI mahA maha vigere dhUtArA jevA cenA samudAyane harAvI zakAya che, ane tema karatAM bhavya jIvane uttama adhyavasAye prakaTe che tathA pUrve bAMdhelA karmo nAza pAme che, ane navA karmo baMdhAtA nathI. temaja Atma 1 kAraNa ke jJAnanuM phalavirati che. e prazamaratimAM-sAtha he vitiH jANuM te te te kharUM mohe navi lepAya che tajjJAnameva na bhavati-yasminnudite vibhAti rAgagaNaH // tamasaH kuto'sti zaktiH-dinakarakiraNAgrataH sthAtum // 1 // - 2. A bAbatamAM-kasI vItI ema pUchanAra rAjAne "AdhI terI jesI ane AdhI terase acchI ' e javAba denAra mahAtmAnuM daSTAMta paTArthavALI zrI siddhacakra pUjAmAMthI joI levuM. For Personal & Private Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ s zakti vadhe che. vaLI AtmA cekhkhA thavA mAMDe che. tathA pramAde dUra khase che; khATA vicAro Ave ja nahi. ane mana sthira bane che. ane cittanI DAmADALa dazAthI thatI saMsAranI rakhaDapaTTI paNa dhIme dhIme echI thAya che; temaja khasa guNenA vikAsa paNa thAya che, ane aneka vizAla Rddhio prakaTa thAya che. ema anukrame jema jema apUrva sahejAnandano paNa thADA thADA aMze anubhava thatA jAya che, tema tema bhoga tRSNA zAMta thAya che. ane ciMtA ghaTatI jAya che, tathA nila dhyAna prakaTe che. ane yAga ratna ( citta ) hRDha thatAM mahAsAmAyikanA lAbha thavA pUrvaka apUrva karaNa pravarte che, temaja kSepaka zreNine karI kramasara karma rUpI jAlane tADe che. anukrame zukala dhyAnanA prakAro dhyAvI cAga teja phelAve che, tathA ghAtI karmone khapAvI kevala jJAna meLavI saMvadravyAdine jANI jaganA jIvAnA uddhAra karI chevaTe kevalI samudghAta karIne khAkInA karmAne AyuSyanI sarakhA kare che, pachI yAga nirodha karI lezI avasthAmAM rahe che, ne tyAM aghAtI karmono nAza karI deha vinAnI siddha avasthA meLave che, eTale satatAnanda nirAbAdha muktinA sukha pAme che. AthI saheja samajI zakAze ke--A mukti pAmavA sudhInA tamAma lAbhA cAritrathI ja pAmI zakAya che. AgaLa vadhIne zrI tIrtha"kara bhagavaMte ema paNa pUrvokta vacanAnuM spaSTa rahasya jaNAvyuM che ke--rAgAdinA upadravA ( jIlmA )ne ane te dvArA thatA anantA janmAdinA du:khAne aTakAvavAne cAritra ja samartha che, sa ApattieNne ane vividha viDaMbanAone haThAvanArU paNa cAritra ja che. cAritranA prabhAve karIne khIjA jIvAnI AgaLa dInatA bharelA vacano khelavAno prasaMga AvatA nathI; rAga dAridraya kaheza maya saMsArane nAza thAya che. puNyanA uyathI je jIvA A cAritrane sAdhe che te pApa karmone haThAvI sarva kalezeAthI rahita ananta Ananda samUhathI bharelI zreSTha gati (mAkSa) ne pAme che, tyAM gayA pachI temane punarjanmanA kAraNabhUta karmonA abhAve ahIM AvavAnuM hotuM nathI; jethI sarve sAMsArika viDaMbanAo hoya ja nahi. ema paraleAkanI sthiti jaNAvI. pavitra cAritra rUpI na Mdana vanamAM pharanAra muni mahAtmAe A leAkamAM paNuM prazama rUpI amRtanu pAna karIne saMtuSTa ane che, ane eja kAraNathI teo vAstavika sukhAne bhAgave che. ane temane rAgAdi kSudropadravanI paNa pIDA khIlakula hotI nathI, temaja A cAritranI sevanA karanAra sAdhue bhalene sAmAnya vazamAM janmelA hAya, chatAM apUrva cAritra guNuthI AkarSAyelA surendrAdi devA paNa temanI ( cAritravaMtI ) sevA kare che. ane sAmAnya kulamAM janmelA chatAM caritravata munivaro cAritranA pratApe uttama kulavAna kahevAya che, apavitra jIvane pavitra karanAra cAritra ja che, tene aMgIkAra karanAra jIvA cAritrane pAmyA pahelAM dAsa jevA hoya, te paNa svIkArelA A cAritranA ja pratApe tamAma jagatanA jIvAmAM agresara gaNAya che. cAritrane pAmyA vhelAM vizeSa jJAna na hoya, chatAM cAritranA ja pratApe ghaNAe jIvA samartha mahA jJAnavaMta thAya che, jemanA manamAM ahaMkAra bhAga tRSNAnA vicArA lagAra paNa thatA nathI tathA je mana vacana kAyAnA vikArothI rahita che, ane peAtAthI bhinna evA sAMsArika padArthonI For Personal & Private Use Only www.jainellbrary.org Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 svapna paNa IcchA karatA nathI, evA jIvAne cAritranA ja pratApe ahI paNa meAkSanA sukhAnI vAnakI prApta thAya che. jIe prazama ratinA sAkSi pATha---- nirjitamadamadanAnAM vAkAyamanovikArarahitAnAm // vimivRttaparAzAnAmidaiva mokSA na saMdehaH // 1 // temaja cAritranI eka citta ArAdhanA karanArA bhavya jIvane salabdhio maLe che. jue ahI daSTAMta e che ke--zrI gautamasvAmI bhagavaMtane aneka labdhio prakaTa thaI hatI. mATe ja kahyuM che ke-- aMguThe amRta vase, labdhi tathA maMDAra // te guru gautama samarie, mana vaMchita phala dAtAra // 1 // ( pApathI ) nivRtti ( zubha ) pravRtti maya cAritranI nirmala ArAdhanA karanAra bhavya jIvAne A bhavamAM mahattva (mATAI) Rddhi vigere lAbha maLe che ane parabhavamAM vizAla AnandathI bhareluM muktipada maLe che. paramakRpAlu zrI tIrthaMkara bhagavaMte mADunIyAdi karmana sarpanI upamA ApI che, tenuM kAraNa e ke jema sarpanA jheranI asara jemane thayelI che, te jIvA svasthitinuM bhAna bhUlI jAya che. tevI rIte mAThunIyAdi karmanA udayavALA saMsArI jIvA paNa peAtAnI mUla zuddha sthitine bhUlI jAya che. tevA karmo rUpI sarpone vaza karavAnuM (niSi manAvavAnuM; era utAravAnuM) apUrva sAdhana cAritra che. 'saMvega rUpI amRtarasathI bharelA kUvA jevuM ane mekSa rUpI rAjAnI kacerI jevuM paNa pavitra cAritra che. mATe ja kahyu che ke-- karmAhi kolanI mantraH- saMvegarasakUpikA // nirvANabhUbhRdA sthAnI tapasyA pAramezvarI // 1 // kAIka bhAgyazAlI jIvA ja avicchinna prabhAvazAlI trikAlAkhApita zrI jinezvara prabhue kahelA uttama dharma rUpI kArIgare batAvelA zreSTha manuSya janma rUpI mhelanI upara viziSTa guNavALA nirmala dIkSArUpI dhvaja caDhAve che. jo ke meADAMpa jIvA pavitra cAritranI ArAdhanAmAM ajJAna hRSTie vihArAdi prasaMge du:kha jIve che, paNa tattvaSTie jJAnI purUSa te sukhaja mAne che, kAraNa tevA vihArAdi sAdhane bhaviSyamAM aikAntika ane AtyaMtika sukhane denArA che. jyAre mehanIya ane jJAnAvaraNIya karmonu jora ghaTe teja Ave uttama vicAra prakaTe che. parama punita cAritra ArAdhanAmAM lIna banelA munivarone durgA - tidAyaka Ara bhAdi doSA sevavA paDatA nathI. AzAne gulAmaDI banAvelI hAvAthI ane svakanyA mAvavAmAM sadA sAvadhAna hAvAthI saMsAra virakata tyAgI purUSone (avinIta strI putra svAmi vigerenA) tiraskAra bharelA vacanA sahana karavA paDatA nathI. temaja cAritranA ja pratApe temane te rAjA mahArAjAe paNa name che ke jemane cAritra pAmyA pahelA 1 meAkSanI icchA. For Personal & Private Use Only www.jainellbrary.org Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ta pitAne namaskAra karavuM paDatuM hatuM. ahIM cAritradhArI munivare "sAme mane vAMre ema cAhe ja nahi. paNa tevA guNavaMta sAdhuone joIne namaskAra karanArA che ema vicAre che ke-aho ! A puNyazAlI mahAtmAone dhanya che ke jeo kaMcana ane kAminIne tyAga karI ubhe page saMsArane choDI sAcA hRdayanA bAdazAha banI paMkhInI jema eka gAmathI bIje gAma apratibaddhapaNe vicarI saMsAranA trividha tApathI tapelA duHkhI mAnavene sAcA sukhane pAmavAne sariyAma raste batAvI rahyA che. batAve te paNa nATakIyAnI mAphaka nahi paNa te bAdazAhI sariyAma rastAmAM pote nirbhayapaNe cAlIne batAve che. ane ame te je strI kuTuMba dolata Adi padArtho janmatAM sAthe lAvyA nathI ane jeo maratI vakhate sAthe AvanAra nathI, temaja bIjA bhavamAM gayA pachI je strI Adi padArtho yAda paNa AvavAnA nathI. vaLI jeonA mehamAM pharIne ame bhabhava sukhane denAra pavitra dharmane paNa bhUlI gayA, tevA padArthonI upAdhimAM rAcI mAcI aneka viDaMbanA bhogavI rahyA chIe. pApakarmanA tIvra udayathI vanane paNa ulledhI gayA, eTale 60 thI paNa vadhAre uMmara vItI gaI, chatAM amane vairAgyane aMkure paNa prakaTa nahi. have te jarUrI khAtrI thaI ke vALa dhaLA thayA, paNa buddhi dhaLI thaI nathI. mATe ame A madhathI lepAyela taravAranI dhAra jevA athavA kaMpAka phalanI jevA viSayone choDI zakatA nathI. ane jemaNe trividha trividhe azavene cheDayA che tevA A saMyamadhArI mahApurUSane ame vaMdana sevA karI mAnava bhavane saphala karIe. AvI uttama bhAvanA bhAvIne tevA meTA mahaddhika rAjA vigere puNyazAlI cha munivarene vaMdanA namaskAra upAsanA vigere kare che. A praNAlikA mevADanA rAjyamAM paNa rANu pratApasiMhanA samayathI mAMDIne hAla paNa pratyakSa dekhAya che. ame paNa najare joyuM che ke sAmA AvatA tyAgI mahAtmAone dekhIne rANu phattesiMhajI vAhana ubhuM rakhAvI ubhA thaIne baMne hAthe mastake lagADI namaskAra karatA hatA. tema navIna rANA bhepAlasiMhajI paNa tevAja vivekI che. ema anargala lakSmIvALA rAjA vigere guNa mAna cAritranA ja prabhAve sAdhuone name che. cAritravaMta purUSone AhAra vastra dhanane sthAnAdinI bIlakula ciMtA hatI ja nathI, ane jJAnAbhyAsamAM paNa saMpUrNa anukUlatA hoya che. ahIM prazama sukhane apUrva Ananda maLe che ane parabhavamAM melane athavA viziSTa svargane lAbha maLe che, paNa durgati maLe ja nahi. A badhe lAbha cAritrane samajIne uttama vivekI purUSoe jarUra cAritrane aMgIkAra karI nirmala bhAvathI sAdhIne mekSa lakSmInA sukha meLavavA, eja mAnava jIMdagInuM sAcuM phala che. je ke darzana ane jJAna te taratamatAe bIjI traNa gatimAM paNa saMbhave che, paraMtu sarvavirati rUpa cAritra eka manuSyagatimAM ja hoya che. eTale te bAkInI devAdi traNa gatimAM hotuM nathI. mATe ja anuttara vimAnavAsI deve ke jeo nizcaya karI nimala samyagdaSTi ja ane zreSTha avadhi jJAnavaMta hoya che ane thoDA bhAmAM mekSe janArA che tathA siddhazIlAnI najIkamAM rahyA che chatAM teo cAritranA ja abhAve muktimAM jaI zakatA nathI. ema sarva viratirUpe cAritranA ja abhAve dezavirativALA tiryaMce paNa muktipada pAmI zaktA For Personal & Private Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. ethI sAkhIta thAya che ke mAnava bhamAM ja AThe pravaMcana mAtAnI sevanA rUpa cAritra sAdhI zakAya che ane muktipada meLavI zakAya che. jema sAnIne seAnAnA rajakaNunI krI'mata hoya che, tema jemane samayanI kIMmata hoya, ane jeA'durrAmo voTasthApi kSaLeAvi manunapura:' A vAkayane anusAre ema khAtrI pUrvaka samaje che ke karoDA ratnA detAM paNa gayelA samaya pAche meLavI zakAtA nathI. te(vAja) alpa saMsArI bhavya jIvA pavitra sattara prakAranA cAritrane siMhanI mAphaka aMgIkAra karI siMhanI peThe pAle che. A khAkhatamAM samajavA jevI cabhaMgI A pramANe jANavI. (1) siMhanI jevA zUravIra thaine cAritra grahaNa kare, ane si'hanI peThe pAle. jema dhanyakumAre vaibhava vigere sAMsArika sukhanA sAdhano hovA chatAM paNu te sAdhano yathArtha svarUpe kSaNika (anitya) jANyA. A khAmatamAM zAstrakAra maharSi bhagavaMte drAkSanA jevI mIThI zIkhAmaNa ApatAM jaNAvyuM che ke-- yatprAtastanna madhyAhne, yanmadhyAhne tannizi // nirIkSyate bhave'sminhi padArthAnAmanityatA // 1 // kAryamadya kurvIta pUrvAhna cAparAhnikam // na hi pratIkSate mRtyuH kRtamasya na vA kRtaM // 2 // calA lakSmIzcalAH prANAH, calaM caMcalayauvanam calAcale'sminsaMsAre-dharma eko hi nizcalaH // 3 // tathA dhanyakumAre ema paNa vicAryuM ke huM bIjA jIvAnI mAphaka ekaleA ja janmyA chuM ane maratI vakhate paNa A vinazvara saMpatti vigere sAdhano tajIne parabhavamAM ekale ja javAno chuM. duniyAmAM kAi kAInuM cheja nahi. sagAI saMdha paNa jyAM sudhI sAmAne svArtha hoya, tyAM sudhIno ja dekhAya che. svArtha saryA pachI koI sAmuM paNa jotA nathI. maraNa prasaMge rokakaLa karanArA jIve zAthI rUdana vigere kare che? A prazna vicAratAM kAraNu e jaNAya che ke maranAra mAnava pote peAtAnI hayAtimAM dana karanArA mAnavAne sukhanA iSTa sAdhano meLavI ApatA hatA ane temane aniSTa varAniI vedanA lAgavavA rUpa mAMdagInA prasaMge nIroga manAvavAne ceAgya IlAja paNa karatA hatA, te potAno svArtha sadhAtA adha paDI gayA, tethIja sagAM vigere kuTuMbIo rUdana kare che. tathA mAro AtmA zAzvatA che. te nirmala jJAnAdi guNAthI bharelA che. ene saMyamanI ArAdhanA karavA rUpa muktinA khAdazAhI raste calAvIe tAja paramAnandamaya muktipada meLavI zakAya. jJAnAdi uttama Atmika guNA sivAyanA je padArtho che, te teA mAhya bhAva che. mehathI ja AtmA evA sabapa dharAve che ke e vastue mArI che paNa tema te cheja nahi. jo tema hoya teA parabhavamAM jatAM jIvane jema jJAnAdi guNA sAthe jAya che, tema mAhya bhAvA paNa sAthe javA joie. paNa jatA nathI ja. ethI sAbIta thAya che ke mArI vastu te jJAnAdi guNNA ja che. bIjI nahIM ja. AvA uttama vicAro karI zrIdhanyakumAre siMhanI jevA parAkramI banIne sarcama svIkArI tene sAdhavAmAM siMha jevA zUravIra anIne AtmavIya evuM kAravyuM ke jethI alpa samayamAM jyAM rahelA devA nizcaye ekAvatArI ja hAya che, evA sarvAsiddha vimAnanA For Personal & Private Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukhA bhogavI, anukrame 33 sAgaropamanuM AyuSya pUrU thatAM manuSyagatimAM AvI pharI cAritranA ja prabhAve muktipada meLavaze. e pramANe khIjA paNa aneka puNyazAlI bhavya jIvAe vIdAsa vadhatAM eka vamAna bhavamAM paNa nirvANu lakSmI meLavI che. 2 siMhanI jevA zUravIra banIne sayama grahaNa kare, paNa tevIja rIte saMyamane TheTha sudhI askhalita bhAve sAdhI zake nahi te khIjo bhAMgA che. ahI je cAritrane letI vakhate sihu jevA parAkramI bane paNa pAchaLathI kharAba nimittonA saMsargathI patita pariNAmI thAya, ziyALa jevA khanI jAya evA jIvAnu daSTAMta ApI zakAya. A khIjA bhAMgAmAM rahelA jIvAmAM paNa keTalAeka jIvA puNyAye sArA nimitto pAmI zrIArdra ku mArAntinI mAphka pharIthI prathama bhAMgAnI sAdhanA karI AtmakalyANa kare che. 3 saMyamane grahaNa karatI veLAe keTalAeka jIvA tathA prakAranA dhane! abhAva vagere kAraNAne laI ziyALanA jevA hoya, paNa saMyamane lIpA pachI zrIgurU mahArAjanI parama ulllAsathI bhakti vigere saMyamamAM TakAvanArA tathA vadhAranArA sApanAnI niraMtara sevanAthI siMhanA jevA zUravIra banIne sayamane sAdhe te bhavya jIvA letAM ziyALanI jevA, ane pAlavAmAM siMhanI jevA' A trIjA bhAgAmAM laI zakAya. 4 sacama grahaNa karatI velAe je jIvA ziyALa jevA hAya, ane tene pAlavAmAM paNa tevA jaNAtA hAya, te jIvA * letAM ziyALa jevA, ane pALatAM paNa ziyALanI jevA ' A cothA bhAMgAmAM laI zakAya. A cAra bhAMgAmAMthI samajavAnuM e ke mahAbhAgyAye saymane pAmelA jIve saMyamanI sAdhanA karavAmAM AtmavIne parama udyAsathI phAravIne sasAranI rakhaDapaTTInA samULagA nAza karavA. mahA puNyazAlI jIvAja evI sthitine pAmI zake che. A pahelA bhAMgAmAM sauthI caDhIyAtA prabhu zrI tIrthaMkara deveA jANavA. kAraNa ke e parama tAraka mahA purUSaSa svapara tAraka che. pote svayaMsaMbuddha che, ane khInna bhavya jIvane unmAthI pAchA khaseDIne sanmAnA raste dore che ane pote karmAMnA paMjhAmAMthI chUTIne bIjA jIvAne chUTA karAve che tathA pAte rAgAdi zatruone jIte che, ane bhavya jIvane upadeza daine rAgAdi zatruone jItavAnA upAya jANAve che. te parama tArakanI dezanAmAM apUrva madhuratA hovAne laine te dezanA parama Adeya ( grahaNa karavA lAyaka, sAMbhalavA lAyaka ) gaNAya che. temaja te Adarza jIvanane pAmavAmAM paNa madada kare che. mATe ja tene yathArtha rIte svapara hitakAriNI kahIe, te paNa te ucita ja che, A vAtane lakSyamAM laIne vistArathI samajavAnI IcchAvAlA bhavya jIvene cAlu bhASAmAM sarala paddhatie te dezanAne goThavavAthI mahAlAbha thaze, AvA AvA aneka muddAone lakSyamAM rAkhIne A zrI dezanAci'tAmaNi graMthanI racanA karI che. cAvIsa tIrthaMkarAnI ceAvIza dezanAomAMthI pahelA bhAgamAM zrI AdIzvara prabhunI dezanA jaNAvI hatI. have pachInA trIjA ceAthA vigere bhAgamAM For Personal & Private Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukrame zrI saMbhavanAtha prabhu vigere zrI tIrthakara bhagavaMtanI dezane jaNAvIza. A bIjA bhAgamAM kaI bInA kaI rIte jaNAvI che? tenuM varNana TUMkAmAM A pramANe jANavuM. ahIM zarUAtamAM maMgalAcaraNa karI pazcAnupUvInA krame zrI ajita prabhunA pAchalA trIjA bhavathI zarUAta karatAM jaNAvyuM che ke-vartamAna vIzInA bIjA tIrthaMkara prabhu zrI ajitanAthane jIva pAchalA trIjA bhave vimalavAhana nAme jenadhamI rAjA hatA. eka vakhata AkAzamAM vAdaLAMnI vinazvaratA (kSaNavAramAM vikharAI javuM) joIne temane vairAgya bhAvanA prakaTa thaI. te avasare temaNe bhAvelI bhAvanAnuM yathArtha svarUpa jaNAvatAM pahelAM temanI janma nagarI, rAjyavasthA, nyAyathI rAjyanuM pAlana, tathA dhArmika jIvana vagerenuM varNana karyuM che. pachI vairAgya vAsita zrI vimalavAhana rAjAne "dhanya purUnA maraze jaladI phaLe che" A nIti vAkayAnusAre "nagarInI bahAra bagIcAmAM zrI ariMdama nAmanA AcArya padhAryA che" ema jaNAvI bagIcAne rakSaka kara vadhAmaNI Ape che. tene rAjI karIne vimalavAhana rAjA prajAdinI sAthe AcArya mahArAjane vAMdavA jAya che. vidhi pUrvaka vaMdanAdi karIne te ucita sthAne bese che. ahIM AvelA bhavya jIne AcArya mahArAje. saMbhaLAvelI dezanAnuM TUMka varNana karI rAjAe AcArya mahArAjane pUchayuM ke tame bharajuvAnImAM zA kAraNathI dIkSA lIdhI? tenA javAbamAM temaNe dIkSA levAnuM kAraNa kahyuM che. A badhI bInA sAMbhaLyA bAda vimalavAhana rAjAe dIkSA levAnI IcchA jaNAvI, gurUe tenI anumodanA karI jaNAvyuM ke tamArI vinaMtine mAnya rAkhI tame rAjyanI vyavasthA karIne pharI ahIM Avaze, tyAM sudhI ame ahIM rahIzuM. pachI rAjAe maMtrIene pitAne vicAra jaNAvyuM ke, huM kuMvarane rAjya seMpI dIkSA levA cAhuM chuM, temaNe rAjAnA vicArane anukUla uttara Ape. pachI 1 rAjAe jyAre putrane belAvI rAjya levAnI AjJA pharamAvI, tyAre vinIta kuMvara pitAjIne zuM kahe che? 2 rAjA tene javAba zo Ape che? 3 aMte rAjA kuMvarane rAjyAbhiSeka karI te navIna rAjAne kevI hita zikSA Ape che? 4 putra pitAno dIkSA mahotsava kevo kare che? 5 vimalavAhanarAjA mahelathI nIkaLI gurUnI pAse AvI kayA krame dIkSA grahaNa kare che? A praznonA spaSTa khulAsA ahIM jaNAvIne gurUe dIkSAnI kriyA pUrI thayA bAda aMte ApelI hita zikSA garbhita dezanAnuM, ane ATha pravacana mAtA tathA bAvIza parISahonuM svarUpa TUMkAmAM jaNAvyuM che. pachI rAjarSi vimalavAhane vaza sthAnaka tapa ArAdhI nikAcita karelA jina nAma karmanuM ane bIjI karelI tapasyAnuM varNana karIne jaNAvyuM che ke aMte anazana karI te muni pAMca anuttara vimAnamAMnA pahelA vijaya vimAnamAM ekAvatArI mahaddhika deva thayA. Ane sAra e che ke maMgalAcaraNa, prabhune samyakatva pAmavAne bhava, susImAnagarInuM ne vimalavAhana rAjAnuM varNana, te rAjAne prakaTa thayelI vairAgya bhAvanAnuM svarUpa, aridama AcAryanuM varNana, rAjAe karela gurU vaMdana, temaNe ApelI dezanA, rAjAne thayelI tenI asara, rAjAe pUchayuM ke tamane vairAgya zAthI thaye? A praznane gurUe Apele uttara, te prasaMge jaNAvelI ArAma (bagIcA)nI For Personal & Private Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 hakIkata, rAjAe karelI: gurUnI stutinu varNana, tathA rAjAe gurUne jaNAvelI dIkSA levAnI bhAvanA, temAM gurUnI anumati, rAjAe mhelamAM AvIne maMtrIone kahelI dIkSAnI bInA, temaNe karelI anumAdanA, rAjAe A vAta kuMvarane jaNAvI rAjyane saMbhALavA kahyu, temAM kuMvare jaNAvelI nAkhuzI, rAjA ane matrIe kuMvarane rAjya levA ane pitAne dIkSAnI anumati devA samajAve che, aMte thayelA kuMvarano rAjyAbhiSeka, te TAIme vimalavAhane navIna rAjAne ane prajAne ApelI hitazikSA, kuMvare karelA rAjAno dIkSAbhiSeka, vimalavAhanane gurUe ApelI dIkSA, tenA aMte gurUe jaNAvela cAritranu phaLa tathA hitazikSA, ahIMthI navIna rAjiSane laine zurUe karela vihAra, vimalavAhana rAjaei jina nAmane nikAcita karavA karela vIza sthAnaka tapa tathA ekAli Adi tapanuM varNana karatAM TIpaNImAM te 6e tapano vidhi jaNAvyA che. pachI te muni ghaNA kAla dIkSA pALI aMte anazanAdi vidhipUrvaka samAdhi maraNe maraNa pAmI vijaya vimAnamAM ekAvatArI anuttara deva thayA. A sakSepamAM jaNAvelA muddAe anukrame ahI vistArathI samajAvyA che. pachI vijaya vimAnanA devAnu svarUpa jaNAvatAM (ajItanAtha prabhunA jIva) te anuttara devanA daMDanI uMcAI, varNa, avidhajJAna, zvAseAcchAsa levAnI, AhAra levAnI rIta vagere bInA kahIne jaNAvyuM ke te (tIrtha kara nA jIva) ne aMtakAle cyavananA cihno prakaTa thatA nathI. emAM jina nAma karmano prabhAvaja kAraNa che. ahIM utkRSTa AyuSya pUrU karIne chellA manuSya bhavamAM vijayA rANInI kukSimAM te AvyA, te vakhate mAtAe joyelA 14 svapnAnI, ane saudharmendranA AgamananI mInA kahIne 64 iMdroe AvI kahela svapnAnu phUla, ane svapna pAThakAe kahela svapnAnuM la jaNAvyuM che. pachI zrI ajitanAthano janma, te vakhatanI paristhiti ane dikumArIkAonA kAryA, iMdroe karela janmotsava varNavIne cAra laikAmAM acyutendre karelI prabhunI stuti ane saudhamendre karelI prabhunI stuti ( pAMca zleAkeAmAM) tathA merU upara thayelA janmAbhiSekanI saMpUrNa khInA jaNAvatAM nadIzvara dvIpanuM varNana vistArathI karyuM che. A avasare sagaracakrIno janma, jitazatru rAjAe karela aneno janmAtsava, ane nAma karaNAdi tathA traNa laikAmAM khaMnenI AlyavayanuM varNana, e zleAkeAmAM kalAbhyAsa vagere, kahIne te enI yuvAvasthAnu` varNana karatAM prabhuzrI ajitanAthanA zarIranI uMcAi vagerenuM svarUpa jaNAvatAM TIpaNImAM 6 saMghayaNu, 6 saMsthAna ane traNa aMzulAnuM varNana TUMkAmAM jaNAvyuM che. pachI zrI ajitakumAranA lagnanuM varNana, ane pitAe putrane jaNAvelI cAritra levAnI bhAvanA, temAM prabhunI sa Mmati, te vakhate jitazatru rAjAe putrane rAjA thavA kahyuM, tyAre temaNe kAkAne rAjA banAvavA pitAne kahyuM, kAkAe vaDIla baMdhunI sAthe dIkSA levA jaNAvelI IcchA, sumitra vijayane bhAvayatirUpe gRhasthapaNAmAM rahevA prabhue ane jitazatru rAjAe karela Agraha, laghuma e vaDIlanA vacanano karela svIkAra, zrI ajitanAthano rAjyAbhiSeka, prabhue sagarane yuvarAja khanAvyo, pitAno dIkSA maheAtsava karyo, rAjAe AdinAthaprabhunA sthavira muninI pAse dIkSA lai ArAdhI. te ane vijayA mAtA paNa cAritra pAlI mokSe gayA. prabhue karela prajApAlana vagere, temanI For Personal & Private Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vairAgyabhAvanA, (3 mAM) lokAMtika devoe tIrtha pravartAvavA prabhune karela vinaMti, prabhue sagara kumArane rAjya saMbhALavA karela Agraha, sagare jaNAvelA vicAre, aMte sagare prabhunuM vacana mAnyuM, tene rAjyAbhiSeka, prabhanuM vArSika dAna, teno prabhAva, prasaMge 37 vAnAM abhavya jIve naja pAme. te bIna, vArSika dAnanA 6 atizaye (TIpaNImAM), dAnane lenArA jIvonuM svarUpa, dIkSA avasara, iMdrAgamana, dIkSAbhiSeka, dIkSAno varaghaDe, te prasaMganuM savistara varNana saparivAra dIkSAnuM levuM, te TAIme cothuM jJAna prabhune prakaTa thayuM. ahIM TIpaNImAM jaNAvela jinanA cAra bhedanuM svarUpa, iMdra karelI prabhunI stuti, sagara rAjAe karela prabhu stuti, prabhue karela paheluM pAraNuM, dAyakane lAbha, paMca divyAdinuM svarUpa, vihAranuM tathA chadmasthapaNAnA 12 varSanuM varNana, zukala dhyAna tathA kSapaka zreNi ane guNasthAnakAdinuM TUMka varNana, mahAdi kSaye prabhune thayeluM kevalajJAna, A cethA kalyANakanuM varNana karatAM iMdrAdinuM AvavuM, samavasaraNanI racanA, cityatarUnI vyAkhyA, kevalI zrI ajitanAtha prabhunuM saMkSipta svarUpa, samavasaraNamAM traNa pratibiMba de vidurve tenuM kAraNa, iMdra karela prabhunI stuti, sagara rAjAnuM prabhune vaMdana karavA javuM, tyAM jaIne teNe karelI stutinuM 8 zlokamAM varNana, samavasaraNanA traNa gaDhamAM deva manuSyAdinI beThavaNuM, dezanAnuM svarUpa, prabhAva, samavasaraNamAM prabhunI dezanAnI zarUAta, dharmadhyAnanA cAra bhedanuM varNana karatAM 6 kemAM AjJA vicayanuM, 7 lekamAM apAya vicayanuM, ane 1ra kemAM vipAka vicayanuM svarUpa spaSTa samajAvyuM che. ahIM 11 mA zrI vipAstranuM rahasya jarUrI jANuM TUMkAmAM batAvyuM che. pachI vagara vicAryuM kAma karavAthI duHkhI thayelA jIvenA be dAMte tathA cAra gatinA dukhanuM varNana paNa TUMkamAM karyuM che. tyAra bAda dharmadhyAnanA saMsthAnA vicaya nAmanA cethA bhedanuM svarUpa rAhu ja vistArathI samajAvatAM lekanI AkRti ane tenA bhedAdi tathA ATha rUcaka pradezanI bInA temaja ticha lekanI tathA alekanI maryAdA anukrame samajAvI che. pachI alekanuM bahuja vistArathI svarUpa jaNAvatAM zarUAtamAM naraka sthAnonA nAma, jADAI, narakAvAsAnI judI jUdI gaNatrI ane kula saMkhyA, ahIM rahelA ghodadhi AdinI bInA, sAte nArakamAM jUdA judA pratare zarIranI uMcAIomAM jarUrI gaNitano vicAra kahIne nArakInA jIvane saMghayaNa saMsthAnAdinI bIne ane jaghanyatkRSTa AyuSya, tathA kSetra vedanA, temaja paramAdhAmikRta vedanAnuM svarUpa jaNAvatAM lakSamaNanA ane rAvaNanA sthala 14 bhavenuM varNana ne temAM paNa cithI narakamAM sItendra paramAdhAmione karelI sUcanA, rAmacaMdra kevalInA kahyA mujaba sItendra banene jaNAvelI hakIkata, temaja pitAnA pAMca bhavenuM varNana A badhI hakIkta bahuja apUrva bedhadAyaka hevAthI vAMcIne manana karavA lAyaka che, temaja Atmika jIvanane nirmala banAvanArI che. pachI nArakInA utpatti sthAnAdi jaNAvIne paramadhAmi deve kaI rIte nArakInA jIvane For Personal & Private Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kanaDagata kare che?, narakamAM rahelA cha pAchalA bhavamAM karelA pApane ke pazcAttApa kare che?, narakanA duHkhathI bacavAnA upAya zo?, A praznonA vistArathI khulAsA karatAM prasaMge daSTAMte daIne dAna zIla tapa ane bhAva gharmanuM svarUpa jaNAvyuM che. A rIte nArakInuM varNana karyA bAda bhuvanapati vyaMtara vANavyaMtara devenI hakIkata jaNAvatAM zarUAtamAM bhuvanapatinA AvAsa vagere, asurAdinA mukuTanA cihna vagere, vIza iMdronA nAma vagere jaNAvIne bhuvanapatinI bIne pUrNa karI vyaMtarAdinI bIne jaNAvatAM zarUAtamAM vyaMtaranA sthAno, temanA mukuTanA cihno, batrIza iMdronA nAma (vyaMtaranA 16 ane vANavyaMtaranA 16 iMdro) vagere kahIne aMte te baMnenA dehAdi dvAre varNavyA che. ahIM alakanuM varNana pUrNa thAya che. AgaLa ticha lekanA eka vibhAga rUpa tiSyanuM svarUpa samajAvatAM tikSakanA sthAna, caMdrAdinI saMkhyA parivAra vagere, temanA vimAnanuM pramANa vagere, tathA te vimAnone vahana karanArA Abhigika devenI saMkhyA ane svarUpa jaNAvIne aDhI dvIpanI hAranA caMdrAdinI bIna vagere, ane caMdra vageremAM caMdranuM AyuSya vadhAre hovAnuM kAraNa, caMdra vageremAM daMDakanA krame dehAdi dvAranI vicAraNA, aMte caMdrAdinA tathA temanA parivAra bhUta deva devIonA jaghanya utkRSTa AyuSyanuM varNana karIne tiSka devenuM svarUpa pUrNa karyuM che. pachI tirtho lekanI bInA zarU thAya che. ahiM zarUAtamAM merU parvata, bharatakSetrAdi 7 kSetro, 6 varSadhara pavate, padmadrahAdi kahe, gaMgA siMdhu vagere nadI, bharatAdi sAta kSetranI paheLAI vagere, kahIne gajadaMta parvate, devakurU, ane ahIMnA kahe, tathA kaMcanagiri, citrakUTAdi, gaMdhamAdanAdi gajadaMtagiri, uttarakura, yamakaparvata vagerenuM varNana karIne mahAvidehanI 32 vije, vaitADhaya parvata, nava kuTa, jaMbUdIpanI jagatI, goLa vaitADhaya parvatAdi, lavaNa samudrAdi, ATalA padArthonuM TUMkAmAM spaSTa svarUpa jaNAvI jaMbudvIpane adhikAra pUro karyo che. pachI 271mA kalekathI dhAtakI khaMDa, kAledadhi samudrAdi, dhAtakI khaMDanAne purAdhanA merU parvatanuM varNana karIne aDhI dvIpanA padArthonI TUMka bInA paNa kahI che. pachI mAnattira girinI bInA ane tene anvatha tathA 56 aMtaradvIpa, manuSyanA bheda, sADI paccIza Arya deze, te dareka dezanI rAjadhAnI, AryanA kSetrArya, zilpArya vagere bheda, aMtara dvIpanA manuSya, ATalA padArthonuM svarUpa sarala rIte samajAvyuM che. tyAra bAda manuSyamAM daMDakanI paddhatie dehAdi dvArenI vicAraNA karIne aDhI dvIpanI vhAranA dvIpa samudrAdinuM varNana karyuM che. pachI 13 lekamAM vistArathI AThamA naMdIzvara dvIpanuM varNana karIne tethI AgaLanA dviIpa samudronuM, ane te te samudranA pANIne svAda vagere bIne bahuja spaSTa samajAvI che. ahIM alakanuM ane tichokanuM varNana pUruM karIne urdhva lekanuM varNana zarU karyuM che. temAM prathama urva lekanuM pramANa, ane temAM rahenArA devanA bheda, tathA siddha zilAnuM svarUpa, temaja sarakhA pramANu vALA cAra cAra padArtho, vaLI apratiSThAna narakAvAsanuM For Personal & Private Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAna, ane siddhonuM sthAna, A badhA padArthonuM varNana TUMkAmAM karIne samabhUtalA pRthvIthI kaye devaloka keTale cheTe che? A praznane spaSTa uttara vistArathI samajAvatAM sAmAnika devAdinI vyAkhyA vagere bIne paNa jaNAvI che. pachI urva lekamAM rahelA vimAnone saravALe, dvicarima, eka carima zabdonA artho, dene AhArerachA ane zvAsa chavAsa levAnI paddhati, devenuM bIjA devalokamAM gamana Agamana, kyA jIvo kayA devaloka sudhI jAya? A praznane uttara, devenI paricAraNAmAM taratamatA. vaimAnika dezamAM dehAdi dvAranI vistArathI vicAraNA trasa nADInuM varUpa, ATalA padArthonuM varNana dharmadhyAnano cothe bheda samajAvatAM prabhu zrI ajitanAthe karyuM che. ahIM dharmayAnanI dezanA pUrI karatAM prabhue A dezanAnA zrotA vagerene thanAra lAbha, temAM ahika lAbha kahIne pArabhavika lAbha prabhue bahu vistArathI varNavyo che. A rIte dharmasthAnanuM vistArathI saMpUrNa varNana karIne, prabhudeve dekhAtA sAMsArika padArthonI anityatA, Atmahita karavAno avasara, mAnavabhavanI durlabhatA, pApa karmane vipAkenI bhayaMkaratA, rAganA kAraNe, anitya dehathI nitya dharmanI sAdhanA, ke rAga kayAM kare? teno khulAsa, kene divasa saphaLa, ane kenA divasa niSphala gaNAya? teno khulAsa, tRSNAnuM svarUpa, jherathI paNa mehanuM kharApaNuM, mehathI thatI kharAbI, maha karavAthI thatA kharAba phale, sukhanA kharA sAdhano, ahIM saMsArI jIvanI thatI bhUle, kharuM sukha zemAM che? idro paNa pahelA tIrthakara RSabhadevane name, tenuM zuM kAraNa? kevalI bharata cakrIne muniSa paheravAnuM zuM kAraNa? prabhunA pUrvajonI tyAga bhAvanA, siddhi vagere, vagere kahI sarva virati dezanA pUrI karI che pachI dezaviratinI dezanA, samyakatvathI paDelA che moDAmAM moDA mokSe kayAre jAya? prabhunI dezanA sAMbhaLavAthI jene thayela vividha lAbha, prabhunA kAkA vasumitranI dIkSA, tIrtha sthApanAno kramasara vidhi, temAM iMdrAdinI pharaja, prabhue gaNudharAdine ApelI dezanA, balinuM svarUpa, ne vidhi, prathama gaNaparanI dezanA, iMdrAdinuM naMdIzvare javuM, prabhuno vihAra, anukrame kauzAMbI nagarIe padhAryA, tyAM prabhue ApelI dezanAnuM varNana, eka brAhmaNe "A AvI rIte kema thayuM?" A TUMkAmAM pUchelA praznane prabhue jaNAvela uttara, te na samajAtAM prabhue vistArathI siMhasena gaNadhara Adine A vAta samajAvI che, sagara rAjAe karelI 6 khaMDanI sAdhanA, 6 khaMDo kyA kyA? tenI spaSTa hakIkata, 6 khaMDanI sAdhanAmAM karela 13 adamanI tapasyA, vaitADhaya parvate strI ratnanI prApti, 6 khaMDenI sAdhanA karIne cakI pAchA pharI ayodhyA nagarImAM AvyA. temanA cakripaNAno abhiSeka mahotsava, cakravattinI addhinuM vistArathI varNana, grAmAnugrAma vihAra karatAM prabhunuM ahiM padhAravuM, sagara cakInuM vAMdavA AvavuM, tenA sAMsArika sukhanuM varNana, tenA 60 hajAra putre, temaNe pitAnI AgaLa karelI dezATana mATe vinaMti, cakrIe Apela AjJA, prayANanI taiyArI, 13 ratno sahita kumAranuM prayANa, anukrame aSTApadagirinI najIka AvavuM, kumAree maMtrIone pUchela A parvatanuM svarUpa, temaNe kahelI bInA sAMbhaLI saue aSTApada parvata para caDhI jinapUjA karI prabhunI ratuti karI. jahanukumArAdine A tIrthanA rakSaNa mATe thayela vicAra, temaNe For Personal & Private Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAnanI AjImAjI pharatI khAi khAvAno ka2ela vicAra, daDaratna vaDe khAInuM AvavuM, tethI jIvanapatine thayela upadrava, nAgarAjanu sagara kumAranI pAse AvavuM, nAgendrano kApa, jAnukumAre karela sAMtvana, nAgendranu pAchA javuM, sagarakumAroe khAI pUravA mATe lAvela gaMgAnadIno pravAha, tethI nAgakumArone thayelA vadhAre pramANamAM upadrava, pharI nAgendrane thayelA kApa, te sagarakumAzane ALI bhasma karI daI svasthAne gayA. cakrinA sainya vageremAM utpanna thayela zAkAnaLa, apeAdhyA tarapha pAchA javAno saue karela nirNaya, te pramANe aApyAnI najIka AvI sau udAsa thai beThA, brAhmaNe ( iMdrarUpadhArI brAhmaNe ) karelI yuktithI te badhA cakrinI pAse AvyA, putrAnA maraNane sAMbhaLI pRthvI para DhaLI gayelA cakrI, maMtrInA AzvAsana bharelA vacano sAMbhaLI zAMta thaIne sa MsArathI niveda (kaMTALA) pAmI lyA, ke sarve sa MsArI jIvA karmAdhIna che. tene thayelI vairAgya bhAvanA, pariNAme pautra (bhagIratha)ne rAjya soMpI ahIM padhArelA prabhunI vaMdanA stavanA karI vairAgya rasathI bharelI dezanA sAMbhaLI bhagIrathe karelA mahAtsava pUrvaka prabhunI pAse dIkSA lai dvAdazAMgI bhaNI samAdi guNNA dhAraNa karI sacama ArAdhI ghAti krama kSaye kevalI thaI siddha thayA. A badhI hakIkata vistArathI samajAvIne aMte prabhu zrI ajitanAthano gaNadhara sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikAdi parivAra, tathA hajAra munionA parivAra sAthe prabhue karela anazana, yAganirodha, ati karma thaye meLavela nirvANapada, prabhunA 72 lAkha pUrva AyuSyamAM kumArapaNAno kAla, dIkSApacaya, chadmastha paryAya, kevalI paryAya vagerenI sa MkalanA, vhelA RSabhadeva prabhunA nirvANuthI khIjA ajitanAtha prabhunA nirvANu sudhInuM AMtarUM, sagara muninuM nirvANuM, prabhu vagerenA dehanI iMdrAdike karela agnisaMskAra, dADhA vagerenu grahaNu, dADhA vagerenI pUjAnuM phUla, nirvANa kalyANa*nA naMdIzvare mahotsava, iMdrAdinuM svasthAne javuM, tIrthaMkaronA pAMca kalyANukamaya jIvana ciratrano prabhAva, A badhI bInA A zrI dezanAciMtAmaNInA bIjA bhAgamAM vistArathI samajAvIne aMte jina nAma karma ne mAMdhanArA jIvA devatAi sukhamAM rAcatA nathI, ane narakanA du:khA samabhAve sahana kare che, chellA satramAM, zreSTha AcAravicAra ane uccAravALA hoya che, temanu jIvana sane saMpUrNa rIte anukaraNa karavA lAyaka hoya che. A badhI bInA vistArathI kahIne vAMcaka varga ne AzIrvAda garbhita hita zikSA Ine zrI vimalezvara cakrezvarI padmAvatI mAtAne vina Mti karI che ke tame caturvidha saMghanA vighno dUra karI sa vAMchitA pUrNa karo. A rIte bahuja TUMkAmAM graMthano sAra varNavIne aMte meM A graMtha kaI sAlamAM kayA sthale AnI vinaMtithI manAye ?, ane have pachInA mAvIza bhAgAmAM zI khonA kahevAze ? A praznonA spaSTa khulAsA jaNAvI A graMthaH pUrNa karyuM che. eka dara traNe lAkanuM svarUpa jaNAvela hovAthI vAcaka vargane tamAma kSetronI khInA TUMkAmAM jANavAnuM sAdhana A graMtha che, ema jarUra khAtrI thaze. jANavA jevI apUrva mInA e che ke AA zro ajitanAtha gRhasthapaNAmAM siddhAkRti jina mitrAnI pUjA karatA hatA. temaNe pitAno dIkSA mahotsava karyo, pitarAI bhAI sagara, cikrane ane kAkAne potAnA ahI For Personal & Private Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 hAthe dIkSA ApI, ne te khane mAkSe gayA. AvI eka ghaTanA zrI pArzvanAtha bhagavaMtanA kAle paNa thaI hatI. temaNe pote kevalI thayA khAda mAtA-pitA-sAsu-sasarA, ane srI, A pAMcene dIkSA ApI hatI. prabhu zrI mahAvIradeve paNa devAna MdA ane RSabhadattane dIkSA ApI, tene ArAdhI te ane mekSe gayA. A vAta jarUra yAda rAkhavA jevI che. prabhu zrIajitanAtha gRhasthapaNAmAM paNa vinaya vivekAdi guNAne dhAraNa karatA hatA, kAkAno paNa vinaya sAcavatA hatA, kAkAnA dIkarA sagara cakravattine paNa lAbhyAsAdi prasaMge sneha dRSTithI kalAkuzala banAvavA prayatnazIla rahetA. sAMcamI jIvanamAM paNu apUrva dayA samatAdi guNNAnA dhAraka hatA. temane upasargo thayA nathI. kevalI thayA mAda paNa ghaNAM sthale vicarI ghaNAM jIvAne tArIne svaparatAraka te prabhu aMte anyAmAdha sukha pAmyA. A temanA jIvananuM kharuM rahasya samajIne jIvanamAM utAranArA bhavya jIvA jarUra svaparatAraka banI muktinA sukha pAme, ema kahevAmAM talabhAra paNa atizayAkti cheja nahi. mUla prAkRtamAM ane tenI upara TIkA saMskRtamAM, A rIte paNa A graMthanI meM racanA karI che. te nahi chapAvatAM A paddhatie prastuta graMthane chapAvavAnuM kAraNa e ke 'prasiddha gujarAtI bhASAmAM vadhAre jIvA samajI zake.' A prasaMge mAre spaSTa jaNAvavuM joIye ke Arthika sahAyakAdinI anukULatA jALavavA khAtara ghaNe ThekANe meM saMkSepamAM vivakSita padArthonuM varNIna karyuM che. bhAvanA che avasare tevA prasa Mgone vistArIne yathArtha saMpUrNa svarUpe goThavavA. chevaTe namra nivedana eja karUM chuM ke bhavyajIvA A graMthanA paThana, pAThena, tathA arthanI ciMtavanA dvArA A zrI ajitanAthanI dezanAnA tattvane yathArtha samajIne sanmA mAM Ave, ane tenI parama ullAsathI ni`la ArAdhanA karIne mAharAjAne harAvIne nijaguNu ramaNatAmaya paramapadane pAme; ema hArdika nivedana karIne have huM A prastAvanAne sa MkSepI lauM chuM. tathA chadmastha jIvAne jJAnAvaraNIya karmAMnA pratApe anAbhAgAdi kAraNAmAMnA kAI paNa kAraNathI bhUla thavAno saMbhava che. kahyu che keH-- // anuttuvRttam // avazyaMbhAvino doSAH, chadmasyatvAnubhAvataH // samaSTi tatvane saMta, niAyAtra vagara ph // tethI A svApa' spaSTA sahita A zrI dezanA ciMtAmaNI mahAgraMthanA khIjA bhAganI racanA mudraNu saMzAdhana vageremAM guNagrAhI madhyastha buddhizAlI vAcaka vargane je kaMi ceAgya bhUlacUka jaNAya, tene mahAzayA sudhArIne vAMcaze, ne kRpA karIne jaNAvaze teA khIjI AvRttimAM ceAgya sudhArA paNa thaI zakaze. nivedyakaH-- parameApakArI paramagurU sugrahItanAmadheya AcArya mahArAja zrI vijayanemisUrIzvara caraNu kiMkara vineyANu vijayapadmasUri: For Personal & Private Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAMka 1 2 3-6 7-12 13-14 15 16-18 19 20 21 22 23 24 25-26 27 2929 30 31 kara 33 34-35 36 37 38 39 40=41 42 v anukramaNikA. viSaya maMgalAcaraNa tathA abhidheyAdi prabhu zrI ajitanAtha samakita kyAre pAmyA vimalavAhana rAjAnu varNana vimalavAhana rAjAnI vairAgya bhAvanA aridama AcArya nuM Agamana tathA temanuM varNana vimalavAhana rAjAnuM gurU mahArAjane vaMdana AcAye ApelA upadeza rAjAe gurUne pUchelu vairAgya thavAnu kAraNu ArAmanuM dRSTAnta rAjAe karelI gurUnI stuti rAjAnI dIkSA levAnI icchA gurUnI rAjAne dIkSA levAmAM anumati rAjA mahele AvI maMtrIne peAtAnI IcchA jaNAve che maMtrInu rAjAnI bhAvanAne anumedana rAjA kuMvarane dIkSA levAnI icchA jaNAve che kuMvaranI rAjya grahaNa karavAnI nAkhuzI rAjAno putrane uttara maMtrInI kuMvarane zikhAmaNa kuMvaranA rAjyAbhiSeka vakhate rAjAno upadeza rAjAno dIkSAbhiSaka AcArya mahArAjanI hita zikSA AcArya zrIno vihAra tIrthaMkara nAma karmano nikAcita madha kevI rIte thAya ? vIsa sthAnaka vagere tapAnuM svarUpa vimalavAhana rAjAnu vijaya vimAnamAM upajavuM devatAonI AhAranI abhilASA tathA zvAsozvAsanu svarUpa vimalavAhana rAjAnA jIvanuM vijaya vimAnathI cyavIne vijayA rANInI kukSImAM upajavuM vijayA rANIe jAelAM 14 svapno roNA indronuM AvavuM For Personal & Private Use Only .... 1000 .... 0000 .... **** pUrNAMka 1 1 samAsa mahata 12-13 13 13-14 14 14-15 15 15 1 16-17 17-18 1821 2020 22 22-23 23 24. www.jainellbrary.org Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * x 2 47 -- 4 49-52 53-57 59 59-60 gAthAMka 61-63 4. 65 67 66 .30-460 * 98 74 75 76 e 77. 78 79 8184 wnhy 30 viSaya svapna pAThakoe jaNAveluM svapnanuM kula vijayA rANI prabhune janma Ape che prabhunA janma vakhate sarva jIvAne thatu sukha tathA dizAkumArIonuM Agamana dizAkumArIonuM ucita kAya karI peAtAne sthAne javuM indroe karelA prabhuno snAtra mahAtsava acyutapatie prabhunI karelI stuti saudharmendre karelI prabhunI stuti merU upara prabhuno snAtra mahAtsava karI zakendra temane rAjama`diramAM mUke che prabhuno snAtra mahotsava karIne devA naMdIzvara dvIpe jaIne aTThAI mahAtsava kare che sumitravijaya rAjAnI patnI vaijayaMtI sagara cakravartIne janma Ape che temanA janma mahAtsavanu varNana kare che prabhunA nAmakaraNa mahAtsavanI khInA jaNAve che prabhunA khAlapaNAnuM varNana ane kumArAnA kalAbhyAsanuM varNana ane kumAronI yuvAvasthAnu tathA zarIranI uMcAInuM varNana.... prabhunA lagnanI hakIkata jitazatru rAjA dIkSA levAnI IcchA putrane jaNAve che prabhu pitAne dIkSA mATe anumatti Ape che prabhunI kAkAne rAjya levAnI vina Mti ane kAkAno nakAra jaNAve che prabhuno tathA jitazatru rAjAno sumitravijayane bhAvayati rUpe rahevAnA Agraha sumitra vijayanuM bhAvayati rUpe rahevuM ane prabhuno rAjyAbhiSeka jaNAve che sagarane yuvarAja padmavI tathA pitAno dIkSA mahAtsava jitazatru rAjAnuM dIkSA cAritra pALI mekSe javuM ajitanAtha rAjA tarIke prajAnuM kevI rIte pAlana kare che? te jaNAve che prabhuno vairAgya bhAvanA For Personal & Private Use Only pRthvIka 24 25 25-26 26 26-27 27129 29-31 31 31-33 33-34 34 34-38 36 3639 38 38 39 39-40 40 40-41 41 41-42 42-44 4445 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAka viSaya 4546. 46-47. 47-48 48-49 49 50-pI. 51-para, para-pa3 53-55 5557 5-58 58-60 - lekAMtika devAnI prabhune tIrtha pravartAvavAnI vinati sagarakumAre prabhune jaNAvela pitAne vicAra 91-92 ajItanAtha prabhu sagarakumArane rAjya grahaNa karavAne samajAve che. ane kumAra te mAnya rAkhe che vagere. prabhue ApelA vArSika dAnanuM svarUpa vaSI dAnane prabhAva dAna lenAranI sthiti - dIkSA prasaMge IndrAdinuM AvavuM tathA dIkSA levA mATe prayANa. 100-101 prabhu sahastrAgra vanamAM AvIne dIkSA grahaNa kare che. 102-106 prabhune mana:paryava jJAnanuM upajavuM ane InTe karelI prabhunI stuti 10110 sagarakumAre karelI prabhunI stuti 111-114 prabhue brahmadatta rAjAne tyAM pAraNuM karyuM tyAre pAMca dIvyenuM pragaTa thavuM 115-117 prabhunA vihAranuM svarUpa 118-120 prabhu kSapaka zreNi karI kevalajJAna pAme che tenuM svarUpa 121-125 prabhune kevalajJAna thAya tyAre deve samavasaraNanI racanA kare che tenuM svarUpa 126 citya tarUnuM svarUpa tathA terame guNasthAnake prabhunuM svarUpa jaNAve che. traNa pratibiMba prabhunI jevA zAthI jaNAya che? te kahe che. " 128-133 Indra mahArAje prabhunI karelI stuti jaNAve che. 134 sagara rAjA prabhune vaMdana karavA jAya che 135-142 sagara rAjAe karelI prabhunI stuti 143 mana, jIbha ane cakSunI sArthakatA kayAre ? 144 samavasaraNamAM keNa kyA gaDhamAM bese ? te jaNAve che 15-156 prabhunI dezanA kevI hoya? te jaNAve che. 147 ajItanAtha prabhunI dezanAnI zarUAta 148 dharmadhyAnanA cAra bheda. 149-154 AjJAviya dhyAnanuM svarUpa 155-162 apAyavicaya dhyAnanuM svarUpa 134 vipAkaviya dhyAnanuM svarUpa 64-65 127 66-67. 17-18 **** 70-72 72-74 : 73, 74-75 (75 75-76: 76-78 8-81 - 818 For Personal & Private Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra. gAthAMka viSaya 173 vipAka sUtrane TUMka paricaya 174 AMbAnA jhADane chedanAra rAjAnuM draSTAMta 92-94 pakSInI hiMsA karanAra rAjAnuM daSTAMta 175 saMsthAna vijaya nAmanA dharmadhyAnanA cethA bhedanuM svarUpa 9-98 176 cauda rAjalokanI AkRti 98-99 177 lakanA bheda 9-100 178 ATha rUcaka pradezanuM svarUpa 100 179 tichaleka tathA adhe lekanI maryAdA 100-101 180. sAta narakanAM nAma 101 181-182 ratnaprabhAdi nArakanI jADAInuM mAna 101-102 182-187 nArakImAM ghodadhi vagerenuM svarUpa 102-104 188-191 nArakInA zarIranI avagAhanA vagere jaNAve che. ... 104-105 192-194 nArakImAM saMsthAna vagerenI bInA jaNAve che. 105-106 195-196 nArakImAM utkRSTa AyuSya vagere jaNAve che. ... 10-108 197 narakamAM kSetra vedanAnuM svarUpa 108-109 198 narakamAM paramAdhAmI devakRta vedanAnuM svarUpa 109-111 199 nArakInA utpatti sthAnenuM svarUpa 111 200. paramAdhAmI kRta vedanAnA prakAra 111 201 narakanA jIne prazcAttApa 112 202-205 narakanA duHkhathI bacavA mATe prabhunI hitazikSA. dAnanA pAMca prakAra tathA tenuM svarUpa temaja zIla, tapa, bhAvanA vagerenuM svarUpa dhannA vagerenA daSTAnta sAthe 112-126 206-207 bhuvanapatinA AvAsAdinI tathA temanA mukuTanA cihnonI bInA jaNAve che. 136-137 208-210 bhuvanapatinAM vIsa IndronAM nAma * 13-138 211-16 vyaktara devanAM sthAna, mukuTanA cihna tathA temanA IndronAM nAma tathA vANuntara devenAM nAma jaNAve che . 138-140 217-220 vyaktara devenA zarIrAdinI bIna tathA gati Agati vagere..... 140-142 221-225 tizcakanAM sthAna tathA caMdrAdikanI saMkhyA jaNAve che. .. 144-144 226-227 caMdrAdikanA vimAnanuM pramANa 144 228-229 caMdrAdikanA vimAnane vahana karanAra abhigika devenI bIne jaNAve che. 15 For Personal & Private Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAthAka viSaya pRSTAka 230-231 aDhI dvIpanI bahAranA caMdrAdikanI bInA 146 232-234 caMdrAdikanA zarIra vigerenI bInA jaNAve che. 146-148 235-237 caMdrAdikanA AyuSyanI bInA 148-149 238 tI chalakanuM svarUpa 149 23-243 merU parvatanI hakIkata 14-151 244-248 cha varSa para parvate tathA temanA upara AvelA pAdika kahenI hakIkata jaNAve che. 152-153 24-253 gaMgA siMdhu vagere maTI nadIo tathA tenA parivAranI bInA jaNAve che. 153-155 254 sAta kSetronI pahoLAI vagere jaNAve che 155-156 255-256 gajadaMta parvate tathA devakurU kSetranI bInA jaNAve che 156-157 257 kaMcanagiri tathA citrakUTanI hakIkata jaNAve che. 157 258 gaMdhamAdana tathA uttarakurUnuM svarUpa jaNAve che. 157-158 259-261 mahAvidehanI 3ra vijayenI bIne jaNAve che. 158-159 262-263 vatADhaya parvatanI bInA jaNAve che. 159-160 264-265 vaitADhayanA kUTa tathA jagatInI bInA jaNAve che. 160-161 266-270 goLa vaitADhaya tathA lavaNa samudranuM svarUpa jaNAve che. 161-163 271 dhAtakI khaMDanI bInA jaNAve che. 163 272 kAledadhi samudranI bInA 163-164 ra73-274 dhAtakIkhaMDa tathA puSkarArdhamAM AvelA merUnI hakIkata 164-165 275 aDhI dvIpanA padArthonI TUMka bInA jaNAve che 165-166 276-77 mAnuSattara parvatanuM svarUpa jaNAve che 166 278 aMtara dvIpanI bInA jaNAve che 167 ra7-282 sADI pacIsa Arya kSetra tathA tenI rAjadhAnInAM nAma jaNAve che ... 167169 283-284 mati AryanuM svarUpa jaNAve che 160-170 282-287 aMtaradvIpanA manuSyonuM svarUpa 170-171 288-291 manuSyanA daMDakamAM zarIra vagere jaNAve che 171-173 292 aDhI dvIpanI bahAranA kSetrAdinuM svarUpa jaNAve che 13 ra9-305 naMdIzvara dvIpanuM svarUpa 173-178 306-307 naMdIzvara dvIpathI AgaLa AvatAM keTalAka dvIpa samudranAM nAme jaNAve che ke - 178-179 308-309 samudranA pANIno svAda jaNAve che 17* For Personal & Private Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAkyAMka viSaya 310. tIrthakara cakravartI vagere kyAM upaje? tathA temanI jaghanya ane utkRSTa saMkhyA keTalI hoya te jaNAve che , - 180 311-313 Urdhva lekanuM pramANu ane denA prakAra jaNAve che .... 180-12 314-15 siddha zIlAnuM svarUpa tathA pramANa kahe che 181-182 316 : apratiSThAna narakAvAse kayAM AvyuM te jaNAve che 182-183 31-321 samabhUlA pRthvIthI kaye devaleka keTale cheTe che te jaNAve che ... 183-184 3rara-3ra4 devonA prakAre jaNAve che 184-186 325-3ra7 udghalekamAM vimAnanI saMkhyA jaNAve che 186-187 328-3ra9 dvicarimA tathA eka carimAne artha samajAve che. - - 18-188 330-332 devene zvAsozvAsa tathA AhAranI IcchA vagere jaNAve che. ... 188-189 337-335 devonuM bIjA devalokamAM gamanAgamana tathA kayA jIvo devalokamAM kayAM sudhI upaje te jaNAve che - 18-190 336-337 devone kevA prakAranI viSayecchA hoya te jaNAve che . . 190-91 338-341 vaimAnika devone viSe zarIra vagere keTalAM hoya te jaNAve che. 191-193 342 trasa nADInuM svarUpa - - 193-194 343-344 dharmadhyAna karanArane thate apUrva lAbha samajAve che . 194 35 dharmadhyAna karanAra devalekamAM kevA sukha pAme te kahe che ... devakathI chellA manuSya bhavamAM AvelA jIvanuM svarUpa kahe che... 195 34-39 padArthonuM anityapaNuM samajAve che. 195-197 350 Atmahita kyAM sudhI sAdhI zakAya te jaNAve che ..... 197 351 manuSya bhavanI durlabhatA samajAve che. 197-198 upara rAganAM kAraNe tathA anitya zarIra dvArA nitya dharma sAdhavAnuM kahe che. 198 353 zarIra upara jevo rAga che te rAga dharma upara rAkhe te mekSa sulabha che te jaNave che 198-19 kayA divaso saphaLa jANavA? 19-200 355 tRSNAnuM svarUpa 200 356-358 moha jherathI vadhAre kharAba che te jaNAve che 200-201 35-360 sukha pAmavA mATe zuM karavuM joIe 202 361 sukhanI IcchAvALA paNa duHkhanA sAdhano seve che te jaNAve che ....... 202203 kAmanuM svarUpa samajAve che kharA tyAgI keNa kahevAya 203-ra04 354 203 For Personal & Private Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 tyAgamAM ja sAcuM sukha che . . . . . 24 mahA samartha Indro rASabhadevane zAthI name che te jaNAve che .... 204-205 366-368. cakravartI chatAM ane kevalI chatAM paNa bhAratamAM mahArAjA - - muni veSa zAthI grahaNa kare che. . . 205-206 36 371 ajitanAtha prabhu je. kulamAM janmyA hatA te kulanA rAjAonI tyAga bhAvanA jaNAve che 206-2074 37ra sarvavirati pALavAne asamartha hoya temane dezavirati pALavAno upadeza . 20-ra080 373-374 samakitathI paDelA che kayAre mokSe jAya vagere jaNAve che. . 208 375 prabhu gaNadharanI sthApanA kare tyAre Indra mahArAjanuM kArya jaNAve che - 209 376-377 prabhu gaNadharene dezanA saMbhaLAve che te tathA bali vagerenuM svarama - 20-210 378. prathama gaNagharanI dezanAnuM svarUpa 210 37. dezanA pachI deve naMdIzvare jAya che te jaNAve che, " 210-211 39-383 prabhune vihAra, kauzAMbImAM AvavuM temaNe ApelI. dezanA - 211-212 384-385 brAhmaNanA praznanA javAbamAM prabhu samaktino mahimA jaNAve che ... 212-213 386-389 zuddhabhaTa tathA sulakSaNAnI hakIkata 213-215 30 sagararAjA cakravartI thAya che te jaNAve che 215-216 391-390 cakravartInI RddhinuM varNana 216-217 394 prabhu zrI ajitanAthanuM vinItA nagarImAM Agamana - 217 35-396 sagara cakravartInuM aSTApada javuM ane baLI maravuM 21218 39-398 zakAtura maMtrInuM cakro pAse Agamana 218-219 39-400 sagara cakravartInI vairAgya bhAvanA, pautrane rAjya seMpavuM, dIkSA tathA kevalajJAnanI prApti 21-220 401-403 ajItanAtha prabhune parivAra jaNAve che 220-221 404 prabhune nirvANa kALa jANuM IndranuM Agamana vagere 221 405 prabhuno vega rUMdhana 221-222 406-07 prabhunuM nirvANa ane kaumArAdi avasthAnuM kAlamAna 222-223 408-411 sagara muninuM nirvANa, prabhu vagerenA agnisaMskAra tathA dADhA grahaNa vagere 223-224 412 dADhAnI pUjAnuM phala tathA kalyANakenuM mAhAbhya 224-225 For Personal & Private Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 413 226 viSaya jina nAma bAMdhanAra deva tathA nArakInAM sukha kevI rIte bhagave te jaNAve che 225 414-415 chellA bhavamAM tIrthakaranuM vartana kevuM hoya te jaNAve che ... 225-226 416. graMthakArano prabhunA jIvanamAMthI sAra levAne upadeza 417 graMtha vAMcanAra bhavya jIvene granthakArane AzIrvAda 227 418 graMtha pUre thavAnI sAla tathA kenI preraNAthI racanA karI te jaNAve che 227 bhUlacUka mATe graMthakAranI kSamA yAcanA 22228 grantha racanAnA phaLa svarUpa zubha vicAra 228 have pachInA bhAgamAM zuM Avaze te jaNAve che 228 zrI gautamasvAmIne chaMda zrI gautamasvAmInuM stavana zrI gautamasvAmInI prabhAtika stuti zrI gautamasvAmIne rAsa 229 230 231-rakara 233-240 - For Personal & Private Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | OM namaH zrIraMvezvara-pArjana thAya // madIyAtmoddhAraka-paramopakAriziromaNi-tapogacchAdhipati-jagadguru AcArya-mahArAja-zrIvinayanemisUrIzvara-bhagavadbhyo namaH // sugahItanAmadheya-pUjyapAda-prAtaHsmaraNIya-paramagurU-AcArya mahArAja zrIvijayanemisUrIzvara viyANa AcArya zrIvijaya padyasUri viracita zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga 2 je graMthakAra maMgalAcaraNa tathA abhidheya jaNAve che - | harigIta cheda che parama maMgala zAMti prabhu gurUrAja nemisUrIzane, aMjalI jeDI namIne tIrthapatinA vacanane zrI dezanA ciMtAmaNinA zreSTha bIjA bhAgane, heje racuM zrotA suNI karaje vimala nija jIvanane. 1 spArtha -parama maMgala eTale utkRSTa kalyANa rUpa mokSane pamADanAra soLamA tIrthaMkara zrI zAntinAtha prabhune tathA gurU mahArAja zrIvijayanemisUrIzvarajI tathA zrItIrthakara devanA pravacanane aMjalI eTale be hAtha joDIne namaskAra karuM chuM. ema namaskAra karIne zrIdezanA cintAmaNi nAmanA mahA granthanA bIjA bhAganI heje eTale AnaMdapUrvaka racanA karuM chuM. te upadezanA vacane sAMbhaLIne zrotAo ! tame pitAnA jIvanane zuddha kare . ahIM namaskAra karavA vaDe maMgalAcaraNa jANavuM. tathA bIjA malakamAM abhidheya jaNAvAze adhikArI vagere cAra anubaMdhanI vizeSa bInA A zrI dezanA ciMtAmaNi graMthanA pahelA bhAganI zarUAtamAM jaNAvI che tyAMthI jANavI. 1 For Personal & Private Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapadhasarikata' A lokamAM bIjA zrI ajitanAtha prabhunI dezanA zarU karatAM prabhu samakita kayAre pAmyA te jaNAve che - dezanA nAbheya prabhunI prathama bhAge meM bhaNI, dezanA bhAkhIza harakhe ajita tIrthakara taNI; samyakatvathI gaNanA bhavAnI traNa bha prabhudevanA, pAchalA trIje bhave prabhu nRpa hatA susImAtaNuM. 2 spaSTArtha-zrIdezanA cintAmaNi nAmanA graMthanA pahelA bhAgamAM meM (zrI vijayapadhasUrie) nAbheya prabhunI eTale pahelA tIrthakara nAbhirAjAnA putra zrI RSabhadeva prabhunI dezanA eTale upadezanuM varNana karyuM hatuM A bIjA bhAgamAM huM bIjA tIrthaMkara zrI ajitanAtha prabhunI dezanA harSathI kahuM chuM prabhune jIva samakita pAme tyArathI temanA bhavonI gaNatarI thAya che. te niyama pramANe A bIjA tIrthakara zrI ajitanAtha prabhunA samakita pAmyA pachInA traNa bhavo thayA che. temAM pAchalA trIje bhave eTale je bhavamAM samakita pAmyA te bhAve prabhu susImAM nAme nagarInA rAjA hatA. 2 susImA nagarI kyAM AvI te jaNAvI vimala vAhana rAjAnuM varNana traNa leka vaDe kare che-- dvipa nAbhi samAna jaMbudvIpa madhya videhamAM, sItA taNI dakSiNa dizAe zreSTha vatsA vijayamAM nAme susImA nayarImAM rAjA vimala vAhana hatA, nija prajAne putra jevI mAnatA nyAye ratA. 3 spaSTArtha -sarva dvIponI madhyamAM Avela jaMbudvipa nAme dvIpa che. te jaMbudvIpanA madhya bhAgamAM mahAvideha nAme kSetra AveluM che te kSetramAM sItA nAmanI mahA nadI AvelI che. ane te narInI dakSiNa dizAmAM uttama vatsa nAme vijaya Avela che. A vijayanI aMdara AvelI susImA nAmanI nagarImAM (zrI ajitanAtha prabhunA pAchalA trIjA bhavane jIva ) vimalavAhana nAme rAjA rAjya karatA hatA. te rAjA pitAnI prajAne putra jevI mAnatA hatA. tathA sAce InsApha karavAmAM tatpara rahetA hatA. 3 pitA taNuM anyAyane paNa je sahana karatA nahIM, nija kAya traNane paNa sudhAre vibudhajana hete sahI. sAmAdi vidhine pAlatA ari bhUpane vaza rAkhatA, traNa varga vidhie sAdhatA ArAma jevA dI5tA. 1 mahAvidehanI bInA vagere A ko dezanA ciMtAmaNinA pahelA bhAgamAM jaNAvI che. For Personal & Private Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIdezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] spaSTArtha -A vimalavAhana rAjA pitAnA anyAyane eTale pitAthI thaela bhUlane paNa sahana karI zakatA nahAtA kAraNa ke vibudha jana eTale paMDita purUSo potAnA zarIranA traNane eTale ghAne paNa nakakI AnaMdapUrvaka sudhAranArA hoya che tathA te sAmAdi vidhi eTale zatrune vaza karavA mATe batAvavAmAM Avela sAma, dAma, daMDa ane bheda nAmanI cAra prakAranI nItine pALe che ane tethI karIne ari bhUpane eTale zatru rAjAone pitAnA vazamAM rAkhe che eTale zatru rAjAo temanA kahyAmAM rahe che. athavA zatru rAjAo A rAjAthI DarIne cAlatA hatA vaLI traNa varga eTale dharma, artha ane kAma e traNa prakAranA vargane sAdhe che, tevA guNavaMta A vimalavAhana rAjA ArAma eTale bagIcAnI peThe zobhatA hatA. jema bagIce jUdI jUdI jAtanA jhADa phUla vagerethI zobhe che, tema zrIvimalavAhana rAjA dAna-devapUjA-dAkSiNya-dama-dakSatA rU5 pAMca dakArathI tathA paropakArAdi guNethI zebhe che mAnava jIvananI viziSTatA-vinaya viveka vagere sadaguNethI ja gaNAya che paNa tevA guNonI prApti ne ArAdhanA puNyodaye ja thAya che. rAjA vimalavAhana tevA saguNI ne puNyazAlI rAjA hatA 4 jema tene eka svAmI sarva nRpano eka e, bala teja dhArI IMdra je sIsa namAve saMtane; bAhya zatra jema aMtara zatrune paNa jItatA, azvAdinI jima karaNa ne damatA hRdayamAM khUza thatA. 5 spaSTArtha -jema bagIcAne eka svAmI hoya che tema sarva rAjAonA A vimalavAhana rAjA svAmI hatA vaLI te rAjA Indra mahArAjanI peThe bala tejadhArI eTale bala athavA zaktine tathA tejane dhAraNa karanArA hatA. chatAM paNa saMtane eTale sajana athavA sAdhu purUSane teo sIsa namAvatA eTale vinayapUrvaka namaskAra karatA hatA. vaLI bahAranA duzmanane jema jItatA hatA tema aMtara zatru eTale AtmAnA zatru rUpa kaSAyAdikane paNa jItavAne udyama karatA hatA. tathA azvAdi eTale gheDA vagerenI jema karaNa eTale indrione damatA hatA eTale vazamAM rAkhatA hatA, athavA potAnI indrione marajI muja mana viSayonA upagamAM jatI rokatA hatA. ane tethI pitAnA hRdayamAM AnaMda pAmatA hatA. duniyAmAM bAhya zatruo ( vidhi rAjA vagere) ne jItanArA ghaNue baLavaMta rAjA vagere jevAmAM Ave che, paNa aMtaraMga zatruone jIta nArA cha bahuja viralA hoya che. vimalavAhana rAjA paNa tevA aMtaraMga zatruone jItanArA hatA. ane Indriyone vaza rAkhanArA hatA tIrthaMkara nAmakarmanuM rahasya vicAratAM jaNAya che, ke tIrthaMkara nAmakarmane jyAM sudhI anikAcita baMdha thayuM hoya eTale nikAcita baMdha thayA pahelAM tenA daliyA kadAca azubha bhAvAdi kAraNemAMnA keI paNa kAraNane For Personal & Private Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvijayapadhasUArakRtalaIne sattAmAMthI nIkaLI jAya (vikharI jAya che, paNa nikAcita baMdha thayA bAda bhAvI tIrthakaranA jInA AcAra-vicAra ne uccAra ghaNAM ja uMcI keTIna hoya che. tIrthakara nAmakarmano anikAcita (zithila) baMdha chelalA bhavathI pazcAnupUvIe (ulaTA krame) gaNatAM nikAcita baMdhanA kAraNabhUta trIjA bhavanI pahelAM paNa thaI zake che. te baMdha rAja vimalavAhanane atyAre hato. tenA prabhAve temanI AtmadaSTi paNa sateja hatI. tethI viSaya kaSAya pratye temane tirasakAra bhAva vartate hate. rAjA vimalavAhananI A sthiti apUrva bodha Ape tevI che. 5 chIpa jevA pAtramAMhI dAna raMge ApatA, nija prajAne dharma mArge zAMti preme deratA yuddhAdi vIra te dharma sAdhI saphala karatA janmane, eka dina AvuM vicAre mana dharI vairAgyane. 6 spAI-vaLI A vimalavAhana rAjA chIpa samAna uttama pAtra je muni mahArAja vagere temane raMge eTale ghaNuM AnaMda pUrvaka dAna ApatA hatA. vaLI pitAnI prajAne zAMti pUrvaka eTale baLa vAparyA sivAya samajAvIne tathA prema pUrvaka dharma mArgamAM eTale dharma sAdhavAmAM deratA hatA jema A rAjA yuddhAdi vIra eTale laDAI vageremAM zuravIra hatA tema dharma sAdhavAmAM paNa zUravIra hatA. tethI teo potAnA manuSya bhavane dharma sAdhanA karI saphala banAvatA hatA. eka vakhate A rAjA manamAM vairAgya bhAvanA dhAraNa karIne A pramANe (AgaLa jaNAvavAmAM Avaze te pramANe) vicAraNa karatA hatA. 6 have vimalavAhana rAjA vairAgyathI kevI bhAvanA bhAve che te cha gAthAomAM jaNAve che - ni ghumarathI bhayaMkara bhavajaladhine jANaje, IMdra jAla samI sthiti bhava arthanI nA bhUlaje; caMcala juvAnI darbhabiMdunA samuM jIvana are, - keTaluMka AyuSya duHkhamaya jAya garbha viSe khare. 7 spArtha- he jIva! tuM A bhavajaladhi eTale saMsAra samudrane yoni eTale upajavAnAM sthAna je corAzI lAkha kahevAya che te rUpI ghumaro eTale pANInA vamaLe (Avarta -bhamarI-kuMDALAe) karIne bhayaMkara jANaje. jema samudramAM ghumarInI aMdara sapaDAela jIva Ama tema athaDAyA kare che ane duHkhI thAya che ne temAMthI chUTI zakatuM nathI, tevI rIte A saMsAra rUpI samudramAM yoni rUpI ghumarImAM sapaDAelA cho paNa bahu ja duHkhI thAya che ane saMsAramAM aneka bha karIne Ama tema athaDAyA kare che. vaLI bhava artha eTale saMsAranA padArthonI sthiti (svarUpa) IMdrajALa jevI che, te vAta tuM bhUlIza nahi. jema For Personal & Private Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIdazanA ciMtAmaNi bhAga bIje ]. IndrajALa vaDe kharI rIte na hoya chatAM aneka jAtanI vastuo jaNAya che, paraMtu jema te kSaNa vAramAM adazya thaI jAya che, tema A saMsAranA padArtho paNa nAzavaMta che. juvAnI eTale yuvAvasthA caMcaLa che eTale capaLa athavA asthira che. kAraNa ke te thoDA vakhatamAM jatI rahe che. A jIvana darbha bindu eTale dAbha nAmanA ghAsanI Toca upara rahela pANInA bindu jevuM che. jema dAbhanA agra bhAga upara rahela pANInuM TIpuM thoDA vakhata rahIne pavana Ave ke tarata kharI paDe che tema A jIvana paNa thoDA ja vakhatamAM pUruM thAya che. athavA te bindu kyAre kharI paDaze tene bharoso nathI, tema A jIvana paNa kayAre pUruM thaze tenI kAMI khAtro nathI. cAlu bhavanA AyuSyamAMthI keTaluMka AyuSya (lagabhaga nava mahinA manuSya bhavanI apekSAe) te garbhane viSe duHkhamaya eTale duHkhamAM jAya che 7 aMdha jevuM bALa vayamAM vAvane leupapaNe, supta jevuM ghaDapaNe tuM jANu tArA jIvanane civane jima viSaya kAje tema yatna mukitane, sAdhavAne je kare to zuM rahe nyUna jIva tane. 8 spaSTArtha-bALa vayamAM eTale bAlyAvasthAmAM aMdha jevuM eTale AMdhaLAnI peThe saMsArI jIvanuM AyuSya jAya che. kAraNa ke jema AMdhaLo mANasa dekhI zako nathI tema bAlyAvasthAmAM jIvane hitAhitanI samajaNa hotI nathI, tethI te avasthAmAM tenAthI dharma kArya vagere paNa banI zakatuM nathI. tathA yuvAvasthAmAM lolupapaNAmAM eTale viSaya lAlasAemAM AyuSya phegaTa cAlyuM jAya che. kAraNa ke juvAnImAM badhI indriye pUra jesamAM hoya che tethI te vakhate viSayenI lAlasA tIvra hoya che, temAM Asakta thaIne AyuSya eLe gumAve che. tathA ghaDapaNamAM supta eTale sutelAnI peThe tArUM AyuSya cAlyuM jAya che ema tuM jANaje, kAraNa ke jema sutelA mANasathI dharma kArya athavA bIjuM kAma thaI zakatuM nathI tema ghaDapaNamAM samajaNa chatAM paNa tathA dharma kArya karavAnI IcchA kadAca hoya te paNa te vakhate IndriyanI zakti nabaLI paDI jatI hovAthI dharmArAdhana thaI zakatuM nathI. A vAta lakSyamAM rAkhI he jIva! yuvAvasthAmAM pUrNa zakti hovAthI tuM viSayane mATe jevA prayatna kare che tevA prayatno je muktine eTale mokSane sAdhavA mATe kare che temAM zI khAmI rahe? athavA te vakhate ja mokSa sAdhanAne mATe prayatna thaI zake tema che. 8 vIMTAya jema karoLIo nija lALa kerA taMtue, tema prANI karmapAze tRbhava puNya pAmIe; Arya dezAdika chatAM je Atmahita nA Acare, bhejana chatAM bhUkhyA rahelA nara samo te che khare. huM For Personal & Private Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapadmasUrikRta spA:--jevI rIte karALIe pAtAnI lALamAMtho nIkaLatA tAMtaNA vaDe vIMTAya che tevI rIte A saMsArI jIva kapAze eTale karma rUpI jALathI vIMTAelA che. te chatAM puNyanA udaya jAge teA ja nrubhava eTale A manuSya bhava pamAya che. te manuSya bhava maLe chate jo vadhAre puNyanA uDDaya hAya tA A dezAdika eTale A kSetra, uttama kula, IndriyAnI pUrNatA vagere maLe che. ane te sAdhanA maLyA chatAM je jIvA Atmahita eTale peAtAnA AtmAnuM kalyANa karanAra dharmanI ArAdhanA karatA nathI te kharekhara jamavAnuM bhAjana maLyA chatAM bhUkhyA rahenAra manuSyanI jevA mUrkha jANuvA 9 jAya adhamukha jala pare jaDa beu gati tAkhe chatAM, sAdhatA nahi svArtha samaye sAdhavAne dhAratA; dharmAMsAdhana pUrva kAle maraNu aNudhAyu lahe, AzA gagananA jevaDI mananA maneAratha mana rahe. 10 spaSTA :-jala pare eTale jema pANI adhamukha eTale nIcI jamIna tarapha jAya che tevI rIte jaDa eTale mUrkha athavA aNusamajI purUSa beu gati eTale urdhva gati tathA adhAti ane peAtAnA tAbAmAM hAvA chatAM paNa aAgatimAM jAya che ne svArthane sAdhatA nathI. vaLI vicAre che ke hajI dharma sAdhavAne ghaNA vakhata maLaze. evuM dhArIne temAM DhIla kare che, ne dharma sAdhana karavA mATe taiyArI kare te pahelAM aNudhAyu eTale akasmAta athavA pAte na dhAyuM heAya tevA vakhate te maraNane pAme che. kAraNa ke maraNu kyAre Avaze tenI keAIne khakhara paDatI nathI. saMsArI jIvAnI AzA teA gagananA jevaDI eTale AkAzanI peThe pAra vinAnI che. paraMtu maraNu pAmatAM mananA manAratha eTale cchiA manamAM ja rahI jAya che ane kAMi paNa dharmArAdhana karyA vinA jIvane A bhavanI Rddhi vagere mUkIne IcchA vinA cAlyA javuM paDe che. 10 kALa taskara phALa mArI pakaDatA sA nirakhatA. ka karyAM bhAgave duHkha addha karmAdaya thatAM; putrAdi mArA temanA huM satya nA e mAnyatA, nija deha peAtAnA nathI teA teha kima tArA thatA. 11 spaSTA :--kALa taskara eTale mRtyu rUpI cAra sau sagAM vahAlAM jotAM hAya te chatAM phALa mArIne eTale ekadama jIvane pakaDe che. aho' tAtparya e che ke maraNu khAlyAvasthAmAM thaze, yuvAvasthAmAM thaze ke ghaDapaNamAM thaze teno koine khabara paDatI nathI. bahu krodaya eTale prathamanAM bAMdhelAM karmonA jyAre udaya thAya che tyAre te karmanA karanAro jItra ja du:khane bhAgave che, paraMtu sra putrAdikane peAtAnA gaNIne temane mATe je karmo bAMdhyA hAya che temAMthI kAI jarA paNa bhAga lai zakatuM nathI. putrAdi eTale putra putrI For Personal & Private Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIdezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] vagere mArAM che ane huM paNa temane chuM evI je mAnyatA che te satya nathI kAraNa ke nija deha eTale pitAnuM zarIra je mAhathI mAruM mAnyuM che te paNa tAruM nathI. kAraNa ke maraNa vakhate te zarIrane paNa choDIne jIva cAlyA jAya che. zarIra jIvanI sAthe jatuM nathI mATe kahe che ke zarIra paNa tArUM nathI te putra putrI vagere te tArAM kayAMthI thavAnAM che? athavA teo tArA azubha karmanA udaya vakhate tane koI paNa prakAranI madada karavAne ke duHkha e chuM karavAne samartha banatAM nathI. A vAta dhyAnamAM rAkhI he jIva! rAga dveSane tyAga karaje. samatA-saMteSAdi guNe dhAraNa karI AtmahaSTi sateja karaje. 11 vRkSa para AvI maLelA pakSi jevo saMga e. ema samajI saMgane parihAra karaje yogya eka svArtha kerI bhraSTatAne mUrkhatA tuM mAnaje, mekSa sAdhana svArthane cAritrathI jhaTa sAdhaje. 12 spArtha-jema sAMjanA vakhate cAre dizAomAMthI pakSIo AvIne jhADa upara bese che ane savAramAM pAchAM judI judI dizAomAM uDI jAya che, tenA jevo kuTuMbane saMga (meLe) jANa. ane A vAta samajIne tuM saMgane tyAga karaje. svArtha eTale pitAnuM Atmahita na karavA rUpa bhraSTatAne tuM mUrkhatA mAnaje. vaLI mikSa sAdhana eTale makSane sAdhavA rUpa pitAnA svArthane cAritra vaDe tuM jaldI sAdhaje. 12 aridama AcAryanuM Agamana -- dhanyanA I le jhaTa bhAva sAcA prakaTatA, udyAnamAM AvyA ariMdamasUri mahIyala vicaratA; ema jANuM khUza thaI nRpa dhAmadhumathI nIkaLI, pAsa gurUnI AvatA vidhie dharI bhakita kharI. 13 spArtha -dhanya purUSanA ISTo eTale manavAMchite jaladI phaLe che athavA siddha thAya che. kAraNa ke temanI bhAvanA sAcI hoya che. bIjA graMthomAM paNa kahyuM che ke pitAnI bhAvanA kharI hoya te tarata kArya siddhi thAya che. ahIM paNa tevuM ja banyuM che ke-upara kahelI bhAvanA vimalavAhana rAjA bhAvatA hatA tevAmAM ariMdama nAmanA AcArya mahArAja pRthvI upara vihAra karatA karatA suzImA nagarInA udyAnamAM padhAryA. sUri mahArAja AvyAnI khabara sAMbhaLIne AnaMda pAmIne vimalavAhana rAjA maTI dhAmadhUma pUrvaka zrIgurUne vaMdana karavA nIkaLyA ane sAcI bhakti dhAraNa karIne vidhi pUrvaka gurUnI pAse AvyA. 13 For Personal & Private Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ [ vijayapadhakRita- AcArya mahArAjanuM varNana kare che -- gurUdeva bakhtara megha hAthI garUDa jevA dIpatA, vaja dinakara araNi pRthvI nIka jevA zebhatA; AjubAju temanI munirAja beThelA hatA, vividha Asana dhAratA tapa tejathI bahu caLakatA 14 spArtha --AcArya mahArAja rUpI gurUdeva kAmadevanA bANathI bhedAya tevA nahi hovAthI te bakhtara jevA kahevAya che. krodha rUpI agnine zAMta karanAra hovAthI megha eTale varasAda jevA kahevAya che. abhimAna rUpI vRkSanA bhAMganAra hovAthI hAthI jevA zobhe che. mAyA rUpI sA5Nune nAza karanAra hovAthI garUDa pakSI jevA dIpe che. lobha rUpI parvatane jUra karanAra hovAthI vaja samAna jaNAya che. meharUpI andhakArano nAza karanAra che mATe sUrya jevA zobhe che tathA tapa rUpI agnine prakaTAvavA araNa kASTanI jevA che. sahanazIlatA rUpa kSamAne dhAraNa karatA hovAthI pRthvI jevA jaNAya che. bedhibIja rUpI vRkSane vadhAranAra hovAthI pANInI nIka jevA zebhe che. AvA prakAranA AcArya mahArAjanI cAre bAjue judA judA prakAranA dhArmika Asana dhAraNa karIne aneka prakAranA tapa rUpI tejathI devIpyamAna ghaNu ziSya beThelA hatA 14 vimalavAhana rAjAe gurUne kareluM vaMdana:-- deIzuddha pradakSiNa traNa darzanAdika pAmavA, bhava bhramaNane TAlavA zarUAta karatA vAMdavA; dharmalAbha svarUpa AzIrvAda gurUjI ApatA, - bhUpa harakhe dezanA suNavA vinayathI besatA. 15 spArtha -darzanAdika eTale darzana (samakita) jJAna ane cAritra pAmavA mATe ane saMsAranI rakhaDapaTTI dUra karavA mATe jamaNI bAjuthI traNa pradakSiNA daIne zrIvimalavAhana rAjAe pUjya zrIariMdama AcArya mahArAjane vAMdavAnI zarUAta karI te vakhate. gurU mahArAje mahAprabhAvazAlI dharmalAbha rUpa AzIrvAda Ape. gurUne vaMdana karyA pachI rAjA vimala vAhana gurUnA upadeza vacana sAMbhaLavA mATe AnaMdapUrvaka vinayathI be hAtha jeDIne gurUnI sAme beThA. 15 have gurU mahArAje Apelo dharmopadeza traNa gAthAomAM jaNAve che -- gurU dIe Ima dezanA he bhavya ja puNyathI, ( pAmyA tame jina dharma Adika je sulabha parane nathI; apramatta banI kare zraddhAdi traNanI sAdhanA, jethI lahA sukha muktinA saMgI thaze nA mahanA. 16 For Personal & Private Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIzA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] spaSTArtha -te vakhate gurU mahArAja A pramANe dharmopadeza Ape che ke he bhavyajI! tame ghaNA puNyanA udaye karIne jena dharma, manuSya janma, Arya bhUmi vagere pAmyA che. AvI sAmagrI puNyahIna jIve pAmI zakatA nathI mATe pramAdane tyAga karIne zraddhAdi traNa eTale jJAna darzana ane cAritranI ArAdhanA kare, jethI karIne tame mukti sukhanA eTale mokSanA parama AnaMdane maLavaze. tame mahinA saMgI thaze nahi eTale rAga dveSa viSaya kaSAyAdikamAM Asakta thazo nahi. 16 zuddha sAdhana A bhave nA anyabhavamAM te maLe, zreSTha Atmika rAjya sAruM rAjya saMyamathI maLe; viSayAdi jANo nIra jevA bhavatarUne sthira kare, dhanya te tene taje cAritrathI je bhava hare. 5chArtha -dharmanI ArAdhanA karavA mATe je zuddha jJAnAdi sAdhana joIe te A manuSya bhavamAM ja maLe che, paraMtu bIjA bhAgamAM te maLatAM nathI ane saMyamathI eTale cAritrathI AtmA saMbaMdhI sAcuM rAjya maLe che. kAraNa ke bAhya rAjaya te nAzavaMta che kAraNa ke tevA rAjyane mUkIne eka divasa jarUra javuM paDe che, paraMtu A Atmika sukha rUpI rAjya maLyA pachI nAza pAmavAnuM nathI paNa te haMmezAM sAthe ja rahenAra che mATe teja sAcuM rAjya jANavuM. vaLI viSaya kaSAya rAga dveSa vagere nIra eTale pANI jevA jANavA, kAraNa ke teo bhavatarU eTale saMsAra rUpI vRkSane majabUta kare che eTale saMsArane vadhAre che. mATe te purUSane dhanyavAda che, ke je viSayAdikane tyAga karI cAritra laIne bhavane eTale saMsArane nAza kare che. athavA saMsAranI rakhaDapaTTone aMta lAve che. 17 saMsAra kArAgArathI zaravIra to UbhA page, nIkaLatA ne sAdhatAM nija sAdhyane raja nA Dage, ADe page te sarva nIkaLe tehamAM zI bahAdurI? ahita ThaMDI vibudha hitane sAdhatA zubhamati dharI. 18 spArtha -A saMsAra rUpI kArAgAra eTale kedakhAnAmAMthI zUravIra purUSe ubhA page nIkaLI jAya che eTale cAritrane grahaNa karIne saMsArano tyAga kare che. ane nijasAdhya je mokSa tenI sAdhanA karatAM jarA paNa DagatA nathI, ADe page eTale maraNa pAme tyAre ThAThaDImAM suvADe che evI rIte vartamAna (cAlu) saMsArano tyAga te so kaI kare che emAM kAMI hAdurI gaNAtI nathI, kAraNake tevI rIte nIkaLanArane te A bhava cheDIne durgatinA paNa bhavamAM javAnuM thAya che. AvA prakArane upadeza sAMbhaLIne vibudha eTale paMDita athavA samaju purUSe ahita eTale je viSaya kaSAya vagere AtmAne nuksAna karanAra For Personal & Private Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapadyasUrIjI katache tene tyAga karIne zubhamati eTale sArA adhyavasAya rAkhIne pitAnA Atmahitane jarUra sAdhe che. 18 rAjAe gurUne pUcheluM vairAgya thavAnuM kAraNa- ema nisaNI harSathI naradeva gurUne pUchatA, virAgya che durlabha chatAM gurU Apa te kima pAmatA ? gurUdeva uttara ApatA nijapUrva vAta suNAvatA, ArAmanA dRSTAMtathI vairAgya hetu jaNAvatA. 19 spaSTArtha -A pramANe gurU mahArAjane dharmopadeza AnaMda pUrvaka sAMbhaLIne naradeva eTale zrIvimalavAhana rAjA gurU mahArAjane pUche che ke he gurUjI! A saMsArathI virAgya pAma ghaNe durlabha che, kAraNa ke mohanA pAzamAMthI chuTavuM ghaNuM agharuM che, te paNa Apa te vairAgya zAthI pAmyA? te kRpA karIne jaNAvo. te vakhate gurU mahArAja javAbamAM pitAnI pUrvanI (saMsArI paNAnI) vAta AgaLanA kamAM saMbhaLAve che. ane potAne vairAgya thavAnuM kAraNa ArAma eTale bagIce hatuM te paNa bInA spaSTa jaNAve che. 19 ahIM ArAmanuM daSTAnta jaNAvI vairAgyanuM kAraNa jaNAve che -- digviya karavA jatAM ArAma suMdara dekhate, AvatAM beDoLa jatAM tattva vastu vicArate saMsArIjane ArAma jevA vividha rUpe mAnate, kSiNikatA Ima sarvanI vairAgya raMge dhArate. 20 spArtha -gurU mahArAja kahe che ke he rAjana ! jyAre huM rAjA hatA tyAre digaviya karavA mATe nIkaLyo. te vakhate meM phaLa, kulethI atyaMta zebhAyamAna eka ArAma eTale suMdara bagIco che. paraMtu jyAre huM digvijaya karIne pAcho pharyo, tyAre teja bagIcAne beDoLa eTale jemAM vRkSe sUkAI gayAM che tevA ulaTA svarUpavALo che. te jaIne tatvastu eTale A saMsAranA padArthonuM svarUpa vicAryuM ke A saMsAramAM leke tathA padArtho bagIcAnI peThe vividha rUpavALA ne kSaNabhaMgura che, kAraNa ke je manuSya yuvAna avasthAmAM suMdara manahara rUpavALo dekhAya che te ja manuSya ghaDapaNamAM kadarUpa jaNAya che ane tenI cAmaDI vagere evAM thaI jAya che ke tenA tarapha jatAM cItarI caDhe che. evI rIte saMsAranA sarva padArthonI kSaNabhaMguratA mane jaNAvA lAgI ane tethI mArI saMsAranI vAsanA ghaTI gaI, jethI meM AnaMdathI vairAgya dhAraNa karI zrIgurUmahArAjanI pAse dIkSA lIdhI. 20 For Personal & Private Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNI bhAga 2 jo ] rAjA gurUnI stuti kare che -- ema belI gurU dharatA maina narapati uccare, puNyanA udaye amArA Apa jevA ahIM phare; aMdha ge paDe tima viSaya sukhanI bhrAMtithI, jIva bhava kUpe paDe uddhAra teno ApathI. spaSTAthe e pramANe pitAnA vairAgyanuM kAraNa jaNAvIne gurU mauna rahyA tyAre rAjA kahe che ke Apa jevA ahIM vicare che temAM kAraNa amAre puNyane udaya mAnuM chuM. jevI rIte aMdhArA kUvAmAM eTale gAya paDe che tema A jIva viSaya sukhanI bhramaNAthI A bhava eTale saMsAra rUpI kUvAmAM paDe che. tevA jIvone temAM paDatAM aTakAvanAra evA ApanAthI uddhAra thAya che. eTale Apa saMsAra rUpI kUvAmAMthI jIvane samajAvI sanmArganI ArAdhanA karavI tAranArA che 21 have rAjA pitAno dIkSA levAnI IcchA jaNAve che - sAra vANI ApanI na kuTuMba uttama huM gayuM, kipAkasama viSayo gaNune zaraNa dhArUM ApanuM karUNA karI cAritra Apo rAjya seMpI putrane AvuM ahIM huM tyAM sudhI ahIMyAM ja rahevuM Apane. 22 spaSTArtha: he gurU mahArAja! ApanAM vacana sAra eTale uttama che ane ApanAM vacana sAMbhaLyAM pachI huM mArA kuTuMbane uttama gaNute nathI. tathA indriyanAM viSaya sukho kipAka vRkSanA phaLanI jevA mAnuM chuM, jema kipAka vRkSanuM phaLa dekhAvamAM ghaNuM zobhItuM hovAthI manane lalacAve che, paraMtu khAvAthI maraNa nI pajAve che tema viSaye paNa ajJAnI jIvone zarUAtamAM AnaMdakArI jaNAya che paraMtu pariNAme te rogAdika aniSTane karanArAM thAya che. ema vicArI huM ApanuM zaraNa aMgIkAra karuM chuM have mArA upara dayA lAvIne mane cAritra Ape. kAraNa ke have mArI dIkSA levAnI tIvra utkaMThA che. mATe huM rAjyane mArA putrane seMpIne ApanI pAse AvuM tyAM sudhI Apa kRpA karIne ahIMja raheje. evI mArI vinaMti che. 22 gurU rAjAne anumati Ape che-- he narendra ! jahAsukhaM karaze nahi pratibaMdhane, ema karavuM ucita nizcaya tuja samA tatvajJAne tuja samA jIve graheluM caraNa tIrthaMkarataNI, lakSmI sudhInA phala dIe karazuM yathArUci ApanI. 23 For Personal & Private Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | [ zrI vijayasUrichakRtaspaSTAthe-tyAre vizeSa lAbhanuM kArya jANIne zrIgurU mahArAja kahe che ke he rAjan ! yathAsukha eTale jema tamane sukha upaje tama kare. vilaMba karaze nahi. kAraNa ke tamArA jevA samaju chavAne eTale tatva jANanArane ema karavuM eTale dIkSA levAne nizcaya kare te yogya ja che. tamArA sarakhA uttama jIvee grahaNa kareluM cAritra utkRSTapaNe tIrthakaranI addhi sudhInAM phalane paNa ApanAruM thAya che. mATe jevI tamArI IcchA che te pramANe ame karazuM athavA tame Avaze tyAM sudhI ame ahIM sthiratA karIzuM. 23 rAjAnuM mahele AvavuM ane maMtrIne pitAnI IcchA jaNAvavI:-- gurUvacana Ima sAMbhaLI nRpa rAjamahele AvatA, savane dIkSA taNI zubha bhAvanA samajAvatA; teo dharI guNadRSTine tRpabhAvane anudatA, hiMsAdine nRpa garvatA cAritramahimA bolatA. 24 spaSTathe-AvAM prakAranAM gurUdevanAM vacana sAMbhaLIne rAjA pitAnA mahele AvyA ane pitAnA manrI Adi sarvane bolAvIne pitAnI dIkSA levAnI sArI bhAvanA samajAvI. tyAre teo paNa guNadaSTine eTale rAjAnA lAbhanI vAta che, evuM jANIne rAjAnA bhAvane eTale dIkSAnA pariNAmane anumodana Ape che. rAjA paNa hiMsA vagerenI gaI eTale niMdA kare che ane cAritrane mahimA bole che. 24 * maMtrIzvara rAjAnI bhAvanAne anumodana Ape che, te e lokamAM jaNAve che - bhUpa vRtti pichANutA maMtrIzvare Ima belatA, Asanna siddhika puNyavaMtA tyAga buddhi dhAratA; ApanA jevA ja kamane pUrva narapati pAlatA, rAjya dIkSAkSaNa kamAgata Apa puNya pAmatA. 25 spaSTArtha --bhUpavRtti eTale rAjAnI bhAvanAne oLakhanArA maMtrIzvare te vakhate A pramANe bele che-Asannasiddhika eTale jemane siddhinAM sukha najIkamAM maLavAnAM hoya che tevA prakAranA puNyazAlI jIvo saMsAranA tyAganI buddhine dhAraNa kare che. bIjA sAmAnya manuSyathI A saMsArano tyAga karI zakAtuM nathI pUrvanA eTale prathamanA narapati eTale rAjAo paNa ApanA jevA kramane eTale prathama rAjyanuM pAlana karavuM ane pachIthI tene tyAga karIne dIkSA grahaNa karavI tevA kramane pAlanArA hatA. Apane paNa puNyanA udayathI prathama rAjya ane pachI dIkSAno avasara e be anukrame prApta thayA che. 25 kuMvara rAjya calAvavAne gya che pUraNa paNe, sAdhe pratrajyA mukti levA vijaya maLaje Apane For Personal & Private Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIdezanA ciMtAmaNI bhAga bIjo ]. ApanI jima suta vaDe nRpativatI pRthvI bane, Ima sUNu rAjI thaI belAvatA nRpa kuMvarane. 26 spaSTArtha:--Apane kuMvara rAjaya calAvavA mATe saMpUrNa rIte lAyaka che, mATe mekSane meLavavA mATe pravajyA eTale dIkSAnuM sArI rIte pAlana kare. A kAryamAM Apane vijaya maLe evuM ame IcchIe chIe. jevI rIte Apa samAna ke purUSa vaDe A pRthvI nRpativatI eTale rAjAvALI gaNAtI hatI tevI rIte have te ApanA putravaDe rAjAvALI thAo, ema ame cAhIe chIe. A pramANenAM mancIzvaranAM vacana sAMbhaLIne harSa pAmIne rAjA potAnA kuMvarane bolAve che. ra6 rAjA kuMvarane potAnI IcchA jaNAve che - sAMbhaLI AjJA janakanI kuMvara vinaye AvatA; aMjalI jeDI namIne yogya sthAne besatA grupa kuMvarane pUrva sthitinuM spaSTa bhAna karAvatA, niMdatA nija bhUlane savi rAjya bhAra bhalAvatA. 27 spaSTArtha -pitAnA pitA bolAve che tevI AjJA sAMbhaLIne kuMvara vinayapUrvaka temanI pAse Avyo. ane be hAtha joDIne praNAma karIne potAnA ucita Asana upara beThe. te vakhate rAjA pitAnI pUrva sthiti eTale AcArya mahArAjane upadeza sAMbhaLyA pahelAMnI avasthAmAM pote IndriyonA viSayamAM tathA rAga dveSAdikamAM ke phasAelo hate? tenuM spaSTa rIte varNana karyuM. tyAra pachI teNe pitAnI pUrvanI karelI bhUlonI niMdA karI tathA pitAne have vairAgya bhAvanA jAgRta thayelI hovAthI rAjyagAdI tajI daIne dIkSA levI che te vAta jaNAvIne rAjya saMbhALavAnI badhI javAbadArI kuMvarane pavAnI icchA jaNAvI. 27. kuMvara rAjya grahaNa karavAnAnI nAkhuzI be zloka vaDe jaNAve che - hima paDatA kamaLanI jima kuMvara glAna banI jatA, vacano pitAnA sAMbhaLIne azru lAvI bolatA avakRpA zA kAraNe? he deva! dIse ApanI, jehathI AjJA kare Ima cAhanA nahi rAjyanI. 28 spaSTAtha --rAjAnAM upara pramANenAM rAjya choDIne dIkSA levAnA vacana sAMbhaLIne khIleluM kamaLa hima paDatAM karamAI jAya che, tema kuMvara ghaNe zokAtura thaI gaye. ane AMkhamAM AMsu lAvIne pitAnA pitAjIne kahe che ke he deva! (pitAjI) mArA kyA aparAdhanA kAraNathI ApanI mArA upara AvI avakRpA athavA ItarAjI jaNAya che jethI For Personal & Private Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvijayapadhasUrikRtaApa AvI AjJA kare che. mAre rAjyanI IcchA nathI. eTale huM rAjA thavA cAhate nathI. 28 aparAdha ze A dharaNIne jethI to tuma ehane, janaka viNa A rAjya paNa zA kAmanuM dhika daivane jalathI bharela taLAva paNa paMkaja vinAnuM bhramarane, zA kAmanuM? huM bhAgya hINo gRhIza nA kadI rAjyane. 29 spArtha--pitAjI ! A dharaNIno eTale pRthvIne evo karyo aparAdha thayo che ke jethI hAla tame tene tyAga karavAne taiyAra thayA che. je rAjyanI upara pitAnI sattA na hoya te rAjya mAre paNa zA kAmanuM che. AvI sthiti ubhI karanAra devane dhikkAra che taLAva je ke pANIthI bhareluM hoya, paraMtu temAM je paMkaja eTale kamaLa na hoya te bhamarAne te sarovara zA kAmanuM? eTale ApanA sivAya mAre rAjya kAMI kAmanuM nathI. aMte jaNAvuM chuM ke ApanA vinA bhAgya rahita banelo huM kadApi A rAjayane grahaNa karIza nahi. (ahIM kuMvaranA vinayAdi sadaguNe samajIne jIvanamAM utA2vA lAyaka che. AnI sAthe hAlanA putronI paristhiti sarakhAvatAM ghaNe pharaka jaNAze, putrane sArA saMskArI banAvavA mATe A prasaMga apUrva preraNAdAyaka jaNAze.) 29 - pitAe putrane Apela uttaravara vivekI putra gurUnI ANane nita anusare, tAta nA parataMtra suta mAne na te dhAryuM kare AjJA na mAne tehane pApI tanaya duniyA kahe, * vacanane svIkAra mArA jehathI tuja jaza rahe. 30 5NArtha:--kuMvarane javAba sAMbhaLIne rAjA tene kahe che ke uttama ane vivekI putra gurU eTale vaDerAnI AjJAne haMmezAM anusare che eTale pitAnA vacane putre anusaravA (mAnavA) joIe. kAraNa ke vaDIlanI AjJA mAnavI te putranI pharaja che. vaLI tAta eTale pitA parataMtra eTale putrane svAdhIna nathI tethI putra na mAne te pitA te pite je dhAryuM hoya te pramANe karI zake che. vaLI je putra pitAnI AjJA mAnatA nathI ane sAme thAya che te putrane duniyAnA lake paNa pApI kahe che, mATe he kuMvara ! tuM mArAM A vacanane svIkAra karIne rAjyane grahaNa karI jethI duniyAmAM tAre paNa yaza gavAya. 30 maMtrIe kuMvarane ApelI zikhAmaNaANu gurUnI mAnavI guNa e vaDe tuja tAtathI, ke adhika samajI janakanuM vacana mAne harSathI For Personal & Private Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kIzanA ciMtAmaNI bhAga bIjo ] ema maMtrI taNA vacanathI kuMvara rotA bolatA, tAta vacana pramANa mAre bhUpa paNa rAjI thatA. 31 spaSTArtha:--gurUnI AjJA mAnavI e mATe guNa che. vaLI pitAthI adhika bIjuM zuM che ? e vastu samajIne pitAnuM vacana tame harSapUrvaka aMgIkAra kare. kAraNa duniyAmAM evo niyama che ke-bApanI pachI putre ja tenI gAdI saMbhALavI joIe. tamArA pitAe paNa temanA pitAe dIkSA lIdhI tyAre gAdI saMbhALI che. mATe tamAre paNa tema karavuM joIe. evAM maMtrIzvaranAM vacana sAMbhaLIne kuMvara gAdI svIkAravAne nAkhuza hatA chatAM teNe rudana karatAM kahyuM ke pitAnuM vacana mAre pramANa che. e sAMbhaLIne rAjA paNa ghaNA khuzI thayA. 31 rAjyAbhiSeka vakhate rAjAe kuMvarane Apelo upadeza:- rAjyAbhiSeke vimala vAhana nRpa banAvI putrane, zikSA dIe he vatsa! pRthvI dhArane saMteSane AdhAra tuM pRthvI taNo AdhAra keI ne tAhare. Apaje sukha A prajAne dharmano laI Azare 32 spaSTArtha--tyAra pachI vimalavAhana rAjAe kuMvarane rAjyAbhiSeka karyo ane pitAne sthAne tene rAjA banAvyuM. te vakhate rAjA kuMvarane zikhAmaNa Ape che ke he vahAlA putra! tuM pRthvIne (prajAne) saMteSathI dhAraNa karaje. tuM pRthvInA AdhAra rUpa che. paraMtu tAre jinadharma sivAya koI AdhAra nathI. vaLI dharmane Azare laIne eTale nyAyapUrvaka rAjya karIne prajAne sukha Apaje tene duHkha ApIza nahi, je prajAnA sukhe sukhI ane prajAnA duHkhe duHkhI hoya teja sAce rAjA kahevAya che. 32 rAjAne dIkSAbhiSeka-- dIkSAbhiSeka kare tanaya nija tAtane vidhie karI, daI dAna utsava sAtha kamasara nayarImAMthI nIkaLI; AvatA udyAnamAM vastrAdine dUre taje, dIkSA grahI gurUpAsa vidhie sarva viratine bhaje. 33 spaSTArtha--tyAra pachI navA rAjA banelA kuMvare vidhipUrvaka pitAne dIkSAbhiSeka karyo. te vakhate vimalavAhana rAjA dAna ApIne moTA utsavapUrvaka anukrame nagarImAMthI nIkaLIne je udyAnamAM ariMdama AcArya mahArAja utarelA hatA te udyAnamAM AvyA. tyAM AvIne pote paherelAM vastra AbhUSaNa vagerene tyAga karyo. ane sAdhune yegya vastro pahe rIne gurUnI pAse vidhipUrvaka jenenI dIkSA grahaNa karIne sarvavirati cAritra grahaNa karyuM. 33 For Personal & Private Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [[ bI vijyapadrasUkitaAcArya mahArAja be loka vaDe cAritranuM phaLa tathA hitazikSA jaNAve che - muktinA cau parama aMge puNyavatA pAmatA, dhanya purUSa teha sAdhI siddhi sukhane sAdhatA; siMhathI karI dUra bhAge saMyame bhavabhaya TaLe, eka dinanA caraNathI paNa deva addhi jarUra maLe. 34 spaSTA -mekSanA cAra aMga dAna, ziyala, tapa ane bhAvanA kahelA che. te cAra aMge puNyavAna cha pAme che, te cArane sAdhIne jeo mekSa sukhane sAdhe che te purUSane dhanya che. jevI rIte siMhane joIne hAthI dUra nAzI jAya che tevI rIte saMyame eTale cAritranI ArAdhanA vaDe A saMsAramAM rakhaDavAno bhaya dUra thAya che athavA pachI tene saMsAramAM janma maraNa karavAM paDatAM nathI. je saMyama lIdhA pahelAM AyuSya na bAMdhyuM hoya te sArI rIte ArAdhanA karela eka divasanA cAritrathI paNa jarUra devatAnI samRddhi maLe che. 34 Arogya rU5 lAvaNya AyuSya dIrNa maTI saMpadA aizvarya ANa pratApa moTuM rAjya harinI saMpadA; siddhi tIrthakarapaNuM cAritra tarU phala mAnaje, cAritra sAdhI deI 5rane sva52 hitakArI thaje. 35 spArtha-~Aragya eTale zarIre nigIpaNuM, rUpa, lAvaNya eTale suMdaratA, lAMbu AyuSya, moTI saMpatti, aizvarya eTale svAmIpaNuM, aNu eTale AjJAnuM pAlana, pratApa, moTuM rAjya, hari eTale Indra athavA vAsudevanI saMpadA, siddhi eTale mokSa, A badhAM cAritra rUpI vRkSanAM phaLa jANavA mATe cAritra laIne sArI rIte sAdhanA karavI, tevI ja rIte bIjA jIvone paNa cAritra ApavuM. e pramANe karIne potAnA ane paranA hita karanAra thaje. 35 AcAryazrIe karelo vihAra - deI zikSA ema gurUjI ziSya sAthe vicaratA, thiravAsathI alakhAmaNa muni thAya ema vicAratA vimalavAhana sAdhu pAle ATha pravacana mAtane, - parISahene jItatA navi cheDatA nija dhairyane. 36 spaSTArtha --e pramANe cAritranI uttamatAne upadeza ApIne AcArya mahArAja pitAnA ziSya sAthe tyAMthI vihAra karI gayA. kAraNa ke thira vAsathI eTale kAraNa vinA eka ja ThekANe ghaNe vakhata rahevAthI sAdhuo aLakhAmaNuM thAya che, temaja cAritra pAla For Personal & Private Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanAciMtAmaNi bhAga bIje ] namAM pramAdI thaI jAya che evuM teo sArI rIte jANatA hatA. have navA dIkSita banelA vimalavAhana rAjarSi ATha pravacana mAtA eTale isamiti vagere pAMca samitionuM tathA managupti vagere traNa guNionuM sArI rIte pAlana kare che. kAraNa ke A pAMca samiti tathA traNa guptie cAritra rUpI bALakanuM pAlana karavAmAM mAtA jevI hevAthI tene aSTa pravacana mAtA kahela che. bhUkha, tarasa vagere aneka prakAranA pariSahane jIte che. ane te prasaMge pitAnA dharmane choDatA nathI eTale pariSaha zAMtithI sahana kare che paNa cAritrathI kaMTALatA nathI. 36 tIrthakara nAma karmane nikAcita baMdha kevI rIte thayuM te jaNAve che - arihaMta Adika sthAnake ekAvelI ratnAvalI, - siMhaniSkrIDita dubhede sAdhatA kanakAvalI; jina nAma karma nikAcatA bahukAla saMyama pAlatA, aMtakAle zuddha dhyAne anazanAdika dhAratA. 37. spaSTArtha--te zrIvimalavAhana rAjarSie arihaMta pada vagere saMbaMdhI vIsa sthAnaka tapa, ekAvalI tapa, ratnAvalI tapa, be prakAranA 4-pasiMhaniSThoDIta tapa, tathA kanakAvalI tapanI sAdhanA karIne jinanAmakarma athavA tIrthaMkara nAma karmane nikAcIta baMdha vasthAnaka tapanI TUMka vidhi. A vIsa sthAnakane tapa ja prasiddha che. tathA te karavAne pracAra paNa sarvatra sAdhAraNa jovAmAM Ave che. A tapa ghaNo vistArathI karavAmAM Ave che, to paNa te saMbaMdhI sAmAnya vidhija ahIM ApI che. vizeSa vidhi mATe "vIza sthAnaka para pUjA saMgraha" tathA vidhiprapa vagere grantha jevA. vizeSamAM A tapa suvihita gurUnI samakSa temanI AjJAnusAre karavo. dareka sthaLe gurUne yoga na hoya to paNa tapa AraMbhatA pahelAM najIkanA gAmomAM jyAM gurU yoga hoya tyAM jaI sarva vidhi jANI pachI tene AraMbha karavo. athavA jeoe A tapa karyo hoya tethI vidhi vidhAna sArI rIte jANatA hoya tevA suzrAvakathI mAhitagAra thavuM. sAmAnya vidhi. prathama zubha muhUrta naMdI sthApanA pUrvaka suvihita gurUnI samIpa vizati sthAnaka tapa vidhi pUrvaka uccaravo. eka oLI be mAsathI cha mAsa sudhImAM pUrNa karavI. kadAca 6 mAsanI aMdara eka oLI pUrNa na thAya te karelI (cAlatI) eLIne pharIthI AraMbha karavo paDe. eka oLInAM vIza pada che. temAM vIze divasamAM vIza pada jAdAM judAM gaNavA athavA eka oLInA nIza tapanA divasamAM ekaja pada gaNavuM. bIjA 20 dinamAM bIjuM pada gaNavuM. e rIte 20 eLoe (400) divase viza pada pUrNa karavAM. dareka padanI ArAdhanA sArI zakitavALAe adrama karIne karavI. e rIte karavAthI vIza ame pUrNa thAya. tethI hIta zakitavALAe chaThTha karavA. tethI hIna zakitavALAe covIhAra upavAsa, te na bane te tivIhAra upavAsa, te na bane to abila, te na bane to nIvI ane teTalI paNa zakita na For Personal & Private Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 [ zrIvijayapadmasukRitakaryAM. tathA ghaNA kAla sudhI cAstrinuM pAlana karyuM". e pramANe zuddha cAritra pALIne aMtakAle eTale maraNu vakhate zuddha dhyAnamAM rahIne anazana vagere aMta samayanI vidhinI hema, tA tivIhAra ekAsaNAe karI ArAdhavA. ekAsaNAthI e tapa karI zakAya nahi. vaLI zakitamAna mANase vIze patI bhArAdhanAne divase AThe paheAranA pAsaDa ve. tethI hauna zaktivALAe mAtra divasanA cAra paheAranA pApaDa karavA. e rIte vIze padma pauSadha karIne ArAdhavA. jo pauSadha karavAnI zakti sarva padmamAM na hoya te| AcAya pade 1, upAdhyAya pade ra, ravira pade 3. sAdhu pade 4 cAritra paTTe 5, gautama pade 6, ate tItha' paDe cha, e sAta paDe to avazya pauSadha karavA. tema chatAM zakti na hAya tA te divase dezAvAzIka kare ane sAvadya vyApArano tyAga kare. teTalI paNuzakti na DhAya tA yathAzakita tapa karI rAdhe. tathA peAtAnI laghutA bhAve. maraNu tathA janmanA sUtakamAM upavAsAdika tapa kare. paNa te gaNutarImAM na gaNe. o pazu Rtu samayamAM upavAsAdika kare te pazu gadyutarImAM na gaNe. tapane vise jo pauSadha kare tA ghaNuM ja zreyaskara (lAbhadAyaka) che. paNa pauSadha na kare teA te vise be vakhata pratikramaNa tathA traNa vAra devavaMdana ane paDhileNu avazya karavuM. tathA brahmacaya pALavuM, bhUmizcayana karavuM. ati savA vyApAranA mArta na karavA, asatya na khelavuM. AkhA divasa tapanA padanuM guNuvaSNuna karavuM. tapane divase pauSadha kare teA pAraNAne divase jinabhakita karIne pAraNuM karavuM. jo tapane divase pauSadha na karyAM hAma tA te divase nibhakita pUnna kare, karAve, bhAvanA bhAve, tapanA divase mArAjya padanA jeTalA guNa heAya teTalA legassaneA kAryAtsaga kare, te guNAnuM smaraNa karavA pUrvaka khamAsamaNa daI vaMdanA kare. te padata mahimA ane gurunuM maraNa karIne AkhA divasa duSita rahe. mA viSiSe vIze ALI karavI. tathA dareka eLIe te te padanA utsava, maheAtsava, prabhAvanA, jinazAstrananI unnati kare. zakti na heAya to chevaTa ekaja ALI utsavArdika sahita kare. athavA prAMta A mahAna tapanuM mathAzakita ujamaNuM kare. 1 3 namA arihaMtANu 2 3 namA siddhANu OM OM namA pavaSNussa 4 3 name| AyariyANu 5 OMOM name cerANu 6. OM namA uvajajhAyANa 7 OM tame lAe savvasAdUSa 8 % namA nANussa * OM namA aNussa 10 34 namA viSNuya sapannassa 11 * namA cArittassa 12 3 namA abhayadhAriNa 13 34 namA kiriyANuM vIse patu. gaththu nIce pramANeH-- sAthIyA khamAsamA 12 31 12 31 20 ma 10 25 27 51 67 sara 70 15 ~ 25 27 36 10 25 27 51 to para 70 15 25 For Personal & Private Use Only legassa nAkAravAlI 12 20 31 20 27 20 3 20 10 2. 25 27 }e = ? % * * * * * * * 20 18 25 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanAcitAmaNi bhAga bIje ]. ArAdhanA karI. ahIM jaNAvelA tapanuM vizeSa svarUpa-taparatna mahodadhi-viMzati sthAna pradIpikA vagere graMthamAMthI jANI levuM. 37 14 OM namo tavassa 15 % namo goyamansa 16 3OM namo jirNaNuM 17 OM name saMyamasya 18 34 no abhinavanANassa 19 3% no suyaTsa 20 3 namo tithalsa 38 2 ekAvali tapa jItazujAuM, jA4i de tathA 4 lAkha vasusaMkhyaizcaturtha zreNI kanakAvalIvazca // 1 // * * 20 * samAptimeti sAdhUnAmevamekAvalI tapa : // 2 // eka AvaLInI jema upavAsa karavAthI ekAvaLo tapa thAya che. temAM prathama eka upavAsa pachI pAlaNa, pachI be upavAsa upara pAraNuM. pachI traNa upavAsa upara pAraNuM. ema karavAthI prathama kAhavikA thAya che. pachI ekAMtara pArAvAlA ATha upavAsa karavo. teNe karIne kAlikAnI nIce dAmi puSpa utpanna thAya che. tyAra pachI eka upavAsa upara pAraNuM, pachI be upavAsa upara pAraNuM, pachI traNa upavAsa upara pAraNuM. e rIte cAtAM sAta soLa upavAsa upara eka pAraNuM karavAthI hAranI eka sera purI thAya che. tyAra pachI cotrIsa upavAsa ekAMtara pAra vaDe karavAthI te hAranuM pada thAya che. tyAra pachI viloma (umaTI rIta) nA kamapI eTale seLa upavAsa upara pAraNuM paMdara upavAyanI upara pAraNuM, cauda upavAsanI upara pAraNuM ema utaratA utaratA chevaTe eka upavAsa upara eka pAraNuM karavAthI bIjI sera pUrI thAya che. pachI pAraNAnA AMtarAvALA ATha upavAsa karavAthI bIjA dADimanA puSpa utpanna thAya che. tyAra pachI traNa upavAsa upara eka pAraNuM, pachI be upavAsa upara eka pAraNuM ane chevaTa eka upavAsa upara pAraNu e rIte karavAthI bIjI kAlikA pUrNa thAya che. A pramANe kula 334 upavAsa ane 88 pAra thAya che, uvApanamAM bahasnAtra bhaNAvavA pUrvaka vidhithI pUjA karIne pratimAne meTa mukatAphaLane eka serane hAra paherAva 4 saMdhavAtsala5, saMdhapUjA, gupUjA vagara karavuM. A tapa karavAthI nirmaLa guNanI prApti thAya che. A sAdhu tathA zrAvakane karavAne AgADha tapa che. bIjI rIte ekAsaNuM 1, nIvo 1, Abila 1, tathA upavAsa 1, e rIte eka eLI thaI. evI pAMca oLI karavAthI paNa ekAvaLI tapa thAya che. ( A matAMtara vidhiapAmAM che. ) name arihaMtANuM" e 50nI navakAravALI vIka gayo. sArIvA vigera 12-12 karavA. 3 ratnAvanI tapa guNa rUpI rannenI Avali hevAthI ratnAvali tapa kahevAya che. A tapamAM anukrame kAlikA, * tathA suvarNa akSaramaya pustaka lakhAvI suvihita munine ApavuM. te jogana hoya to zrI saMdhanA bhaMDAramAM mUkavuM. paNa pitAnI nizrAe na rAkhavuM. For Personal & Private Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapadhasUrikRtavimalavAhana muni kAla karI vijaya vimAne upaje che - parameSThi maMtra smaraNamAM tanune taje sukha devanA, vijaya nAma vimAnamAM pAme ayara tetrIsanA deha hAtha pramANu urvIla varNa uttara dehane, na banAvatA ahamiMdra sura dhAre chatAM atizaktine, 38 spaSTArtha -te rAjarSi parameSThI maMtra eTale navakAra maMtranuM smaraNa karatAM karatAM dakima, latA, tarala (padaka) bIjI latA Dima ane kAlikA Ave che. prathama kAhalikAmAM eka upavAsane pAraNuM pachI be upavAsane pAraNuM. pachI traNa upavAsane pAraNuM dADimamAM ATha aThThama karavA latAmAM eka upavAsane pAraNuM pachI be upavAsane pAraNuM pachI traNa upavAsane pAraNuM e pramANe anAme vadhatAM vadhatAM soLa upavAsa ne pAraNuM jANatuM. tyAra pachI cotrIsa adama karavAthI padaka thAya che. tyAra pachI bIjI latAmAM ulaTI rIte eTale 16 upavAsa ne pAraNuM. pachI 15 upavAsane pAraNuM pachI 14 upavAsane pAraNuM e pramANe anukrame ghaTata ghaTatAM chevaTe eka upavAsane pAraNuM karavuM. tyAra pachI bIjA dADimamAM ATha adrama karavA, pachI kAlikAmAM akrama karIne pAraNuM, chaThTha karIne pAraNuM ane eka upavAsa karIne pAraNuM karavuM. A tapamAM upavAsanA kula divasa 434 tathA pArajAnA divasa 88 maLI kula parara divase A tapa pUrNa thAya che. udApanamAM moTuM snAtra vidhipUrvaka bhaNAvavuM. ratnanI mALa prabhunA gaLAmAM paherAvavI. gurUpUjA, saMghapUjA, saMdha vAtsalya karavuM. A tapa karavAthI vividha prakAranI lamI maLe che. ahI' paNa "namo arihaMtANaMnuM vIsa navakAravALA pramANa gaNuM jANavuM sAthiyA vagere 12-12 karavA. - 4 laghu siMhani dIDita tapa siMha cAlatAM cAlatAM pAchaLa bhAga jue che te pramANe siMhavikrIDita tapa kaheluM che. temAM prathama 1 upavAsa pachI pAraNuM pachI be upavAsa ne pAraNuM. pachI 1 upavAsa ne pAraNuM. pachI 1 upavAsa ne pAraNuM, pachI 2 upavAsa pachI 4, pachI 3, pachI 5, 5chI 4, pachI 6, pachI 5, pachI 7, 5chI 6, pachI 8, pachI 7 pachI 9 pachI 8 e pramANe upavAsa karI pAraNuM karavuM. pachI pathAnukUvI e levuM eTale ke prathama 9, pachI 7, pachI 8, pachI 6, pachI 7, pachI 5, pachI 6, pachI 5, 5chI che, pachI 4, 5chI 2, pachI 3, pachI 1, 5chI 2 pachI 1 upavAsa karI pAraNuM karavuM. A tapamAM kula upavAsa 154 tathA pAraNAnA 33 divama maLI 187 divasa thAya che. udApanamAM meTI snAtra vidhi pUrvaka prabhunI pUjA bhaNAvavI. upavAsanI saMkhyA pramANe medaka, phaLa, pakavAna vagera mUkavAM. garaNuM vagere pahelAMnI mAphaka "name arihaMtANaM'nuM gaNavuM. 5 bahata siMhanizIDita tapa. A tapa paNa laghu siMhaniskrIDita pramANe, paraMtu ahIM tapasyAnA divase adhika che, te A pramANe-prathama 1 upavAsa, pachI pAraNuM, pachI 2 upavAsa ne pAraNuM pachI 1 upavAsa, pachI , 2, 4, 3, 5, 4, 6, 5, 7, 6, 8, 7, 9, 8, 10, 9, 11, 10, 12, 13, 13, 12, 14, 13, 15, 14, 16 pachI 15 upavAsa karIne pAraNuM karIne pachI pazcAturIe 16 upavAsa pachI 14, For Personal & Private Use Only Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIdazanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] pitAnA zarIrane tyAga karIne pAMca anuttara vimAna paikI prathama vijaya nAmanA vimA namAM tetrIsa sAgaropamanA AyuSyavALA devapaNe upajIne devatAnA sukhane pAmyA. A devatAonuM eka hAtha pramANunuM zarIra hoya che, zarIrane varNa sapheda hoya che. A vimAnanA deve mULa zarIrathI juduM uttara kriya zarIra banAvatA nathI je ke A deva ahamindra che eTale pite keInA sevaka nathI ane ghaNI zaktivALA hoya che. paraMtu prayajana nahi hevAthI uttara kriyanI zakti chatAM teo uttara kriya zarIra banAvatA nathI. 38 15, 13, 14, 12, 13. 11, 12, 10, 11, 9, 10, 8, 9, 7, 8, 6, 7, 5, 6, 7, 5, 6, 4, 5, 3, 4, 2, 3, 1, 2, ane chevaTe eka upavAsa karI pAraNuM karavuM. (e rIte dareka saMkhyAnA upavAsanA aMte pAraNuM karavuM A rIte kula upavAsanA divase 497 tathA pArAnA divase 61 maLI kula 518 divase eTale 1 varSa, 6 mAsa ane 18 divase A tapa pUro thAya che.) (matAMtare A tapa paNa cAra paripATIe karatAM 6 varSa 2 mA ane 12 divase pUre thAya che.) ughApanamAM moTA snAtra pUrvaka pUjA bhaNAvIne upavAsanI saMkhyA pramANe puSpa, phaLa, modakAdika naivedha arpaNa karavuM. sAdhune dAna devuM. saMgha pUjA, saMdhavAtsalya karavuM. A tapanuM phaLa upazama zreNInI prApti rUpa che. A muni tathA zrAvakane karavAne AgADha tapa che. mANuM vagere nI mAphaka "name arihaMtANuM"nuM. 6 kanakAvali tapanI TuMka hakIkata tapasvIonA hadayane zobhAvanAra hovAthI A kanakAvali nAme tapa kahevAya che. A tapamAM prathama eka upavAsa karI pariNuM, chaThTha karI pAraNuM, pachI aThThama karI pAraNuM karavuM. A eka kAlikA kahevAya che. pachI 8 7. karavA te dami kahevAya che. pachIthI eka upavAsane pAraNuM be upavA ne pAraNuM ema anakame vadhatAM vadhatAM soLa upavAsa pachI pAraNuM karavuM. e pramANe hAranI eka latA (sara) pI thAya che. tyAra pachI cotrIsa % karavAthI latAnI nIce pahaka puruM thAya che, pachI 16 upavAsa ne pAraNuM. 15 upavAsa ne pAraNuM ema anukrame ghaTatAM dhaTanAM chevaTe eka upavAsa ne pAraNuM, A hAranI bIjI latA jANavI. tyAra pachI ATha chaThTha karavAthI bIjuM dAma thAya che. pachI aThThama karI pArAzuM pachI cha karIne pAraNuM ane pachI eka upavAsa karI 5NuM karavAthI uparanI bIjI kAlikA pUrI thAya che. ahIM upavAsa, cha aThThama Ave che tenuM pAraNuM karIne bIje ja divase upavAsAdika karavA. vacamAM AMtarUM nathI. A tapamAM pAraNAMnA kala 88 divaso ane upavAsa 384 thAya che eTale 1 vaNa 3 mAsa ane bAvIsa divase tapa pUro thAya che. (ko pravacana sAroddhAramAM cAra gaNe tapa karavAnuM kahyuM che.) A tapamAM pAraNAmAM pahelI zreNimAM vigaI sAthe icchita bhajana, bIjI zreNImAM nIvI, trIjI zreNImAM alepa dravya (gaNu vAla vagere) cothI zreNImAM amila (pAraNanA sarve divase ekAsaNunAja jANuvA.) ughApanamAM moTI snAtra vidhi pUrvaka aSTa prakArI pUjA bhaNAvavI. kaMpavAsanI saMkhyA pramANe suvarNa TaMkanI mALA banAvI prabhunA kaMThamAM nAMkhavI. tathA chae visaInA pakavAne, vividha phaLo vagere mUkavAM, sAdhuone dAna devuM. saMdha vAtsalya, saMdha pUjA vagere karavuM. A tapa karavAthI sarva bhega tathA mokSanI prApti thAya che. A tapamAM maraNuM "no arihaMtANuM" e padanuM vIsa navakAravALI vaDe gavavuM. sAthIyA vigere bAra bAra karavA. For Personal & Private Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijyapaghasarikRtadevatAomAM zvAsozvAsa tathA AhAranI abhilASA kayAre thAya te jaNAve che- lekanAlimAna avadhi pakSa tetrIsa vItatAM, zvAsa letA varSa tetrIsa sahasa jyAre vahI jatA cAhatA AhAra jIvana mAna pakSo zvAsamAM; levA sahasa varSo vaLI AhAranA abhilASamAM. 39 spArtha -A vijaya vimAnanA devane lokanAli jeTaluM avadhijJAna hoya che eTale avadhijJAna vaDe kAMIka UNuM cauda rAjaloka kSetrane jANe che. paraMtu upara pitAnA vimAnanI dhajAthI AgaLa jANo (I) zakatA nathI. vaLI teo tetrIsa pakhavADIyAM jAya tyAre eka vAra zvAsa le che. tathA temane tetrIsa hajAra varSa jyAre jAya tyAre AhAra levAnI IcchA thAya che. devone zvAsozvAsa levAnI bAbatamAM evo niyama che ke jIvana mAna eTale jeTalA sAgaropamanuM temanuM AyuSya heya, teTalAM pakhavADI jAya tyAre teo eka vAra zvAsozvAsa le che. tathA jeTalA sAgaropamanuM AyuSya hoya teTalA hajAra varSa jAya tyAre teone AhAranI abhilASA eTale AhAra levAnI IcchA thAya che. A saMbaMdhI vizeSa bIna zrIsamavAyAMga sUtra tathA prajJApanA sUtrAdithI jANavI. 39vijaya vimAnanAM sukha bhegAvo tyAMthI AvI manuSya bhavamAM AvavuM - te vimAne bhavya sukhane bhegave cha mAsanA, zeSa bhAge teja vadhatuM cihna TaLatA cyavananA amRta prahamAM haMsa pere jIvana zIdhra pUruM kare, sva Rddhi pramukha jIMDI manuja bhavamAM saMcare. 40 spaSTAthe A vijaya vimAnane viSe devapaNe utpanna thaela te vimalavAhana rAjAne jIva bhavya devatAI sukhane tetrIsa sAgaropama sudhI bhegave che jyAre te Ayu dhyamAM cha mahinA bAkI rahyA tyAre temanuM teja adhika adhika vadhatuM jAya che. tathA avananA ciha (nizAne) jaNAtAM nathI. bIjA devatAone pitAnA AyuSyanA cha mahinA bAkI rahe tyArathI teja ochuM ochuM thatuM jAya che tathA phUlanI mALAnuM karamAvuM vigere cihno praSTa thatAM jAya che paraMtu A deva tIrthakaranA jIva hovAthI temanI bAbatamAM tevuM banatuM nathI. evI rIte amRta sarovaramAM haMsanI peThe pitAnuM AyuSya purUM thatAM varganI Rddhi vagere choDI daIne tyAMthI AvIne manuSya bhavamAM AvyA. 40 vimalavAhana jIvanuM devakathI cicavIne vijayA rANInI kukSImAM AvavuM vagere jaNAve chesuMdara adhyAta nRpati jitazatru kula aMbara maNi, vimalavAhana rAyaNa Akara kukhamAM vijayA taNI; For Personal & Private Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] vaizAkha sudanI terase adharAta samaye AvatA, ja rahiNI nakSatra tima vRSarAzi te kSaNa vartatA. 41 spaSTAthe--jaMbudvIpamAM dakSiNa dizAmAM Avela bharata kSetramAM zobhAyamAna ane ramaNIya ayodhyA nAme nagarI AvelI che. te 12 jana lAMbI ane ATha jana paheLI che. te nagarImAM prathama tIrthakara zrI RSabhadevanA vaMzamAM utpanna thaelajitazatru nAmane rAjA hato. te rAjA iSabhadevanA (IphavAku) vaMzamAM aMbaramaNi eTale sUrya samAna hatuM. te rAjAne zIlAdi guNe yukata vijayA nAme rANI hatI. te rANInI ratnanI khANa samAna kukSine viSe vimalavAhana rAjAne jIva vijaya vimAnamAMthI cavIne utpana thaze. tyAre vaizAkha mahInAnI suda terasanI ardha rAtrIno samaya hate. ane te vakhate rohiNI nAme nakSatra ane vRSa nAmanI rAzi hatI. 41 vijayA rANIe jeelAM 14 svano tathA saudharmendranuM AvavuM - cothA praharamAM cauda sva mukha kamalamAM pesatA, mAta dekhe A same harinA siMhAsana DolatA; dharma hari avadhi prabhAve prabhu cyavanane jANatA, vidhie karI tavavaMdanAdika rAjamaMdira AvatA. 42 spaSTArtha -te rAtrIno chelle pahora cAlatuM hatuM tyAre vijaya mAtAe potAnA sukharUpI kamaLamAM praveza karatA cauda svare joyA. ane te vakhate Indra mahArAjanA siMhAsana DolavA lAgyA. tyAre avadhi jJAnanA upayogathI saudharma hari eTale saudharma nAmanA prathama devalokanA Indra prabhunA ( jeo bIjA zrI ajItanAtha nAme tIrthakara thavAnA che temanA ) avanane eTale prabhu vijaya vimAnamAMthI cyavIne vijayA mAtAnI kukSimAM utpanna thayA che ema jANyuM. prabhunuM vana jANyA pachI Indra mahArAja prabhune vidhipUrvaka eTale pitAnA siMhAsanathI haThe utarI sAta ATha DagalAM prabhunI sAme cAlIne stavavaMdanAdika eTale namuthunuM kahevA pUrvaka vaMdana karIne rAjamaMdire eTale jitazatru rAjAnA mahelane viSe AvyA. 42 1. cauda svapnanAM nAma A pramANe -1 hAthI, 2 vRSaNa, 3 kesarI siMha, 4 lakSmIdevI, 5 pulanI mAlA, 6 caMdra, 7 sUrya, 8 vaja, te pUrNa kuMbha, 10 pA sarovara, 11 samudra, 12 bhuvana athavA vimAna (prathamanI traNa narakamAMthI AvanAra bhAvI tIrthakaranI mAtA bhuvana jIve che. ane vaimAnika devamAMthI AvanAra tIrthaMkaranI mAtA vimAna juve che. 13 ratnane Dhagale, 14 agnizikhA. For Personal & Private Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | zrI vijayapArikRta64 IndronuM AvavuM tathA phalanuM jaNAvavuM:A krame Iko badhA prabhu deva pAse AvatA, vaMdanAdika bhakti bhAve svapnanA phala bolatA IdranA hukame karI nagarI banAvI surapurI, hemAdi pUre dhanada, vijayA stananI bInA kharI. 43 paSTArtha --- jevI rIte saudharmendra prabhunI pAse AvyA teja krame badhA eTale haka Indro prabhunI pAse AvyAAvIne prabhune temaNe bhakitapUrvaka vandana vagere karyuM. ane svapranuM phaLa jaNAvyuM tyAra pachI Idra mahArAjanA hukamathI ayodhyA nagarIne surapurI eTale devenI nagarI jevI banAvI. tyAra pachI dhanada eTale kubere prabhunA gharamAM suvarNa vagere dhananI vRddhi karI. vijaya rANae svama joIne jAgyA pachI pote jeelA vamanI hakIkta pitAnA pati jitazatru rAjAne jaNAvI. 43 svama pAThakae jaNAveluM svapranuM phala - patine jaNAve phala bhaNe nRpa svapna pAThaka pUchatA, svapna bhAva jaNAvatA te putra phalane bhASatA bhUpa Ape dAna janma jaNAvanArA temanA, TALatA dukha garbhamAM paNa prabhu rasika upakAranA 44 pArtha -viyA rANIe kahelI svamanI hakIkata sAMbhaLyA pachI mahArAjAe kahyuM ke he devI! tamAre sarva guNathI zreSTha putra thaze tyAra pachI svanuM yathArtha phaLa jANavA mATe svamapAThaka eTale svamanuM phaLa jaNAvanArAone bolAvIne pUchyuM. teoe paNa svama sAMbhaLIne tenuM phaLa A pramANe jaNAvyuM ke he mahArAjA A svamanA phaLarUpe vijayA rANI traNa jagatamAM zreSTha ane traNa jagatane pUjavA lAyaka uttama putrane janma Apaze. A putra phalanI prApti jANIne rAjA harSapUrvaka te putranA janmane jaNAvanArA svaprapAThakane dAna Ape che e pramANe upakAranA rasika eTale pArakAne upakAra karavAmAM tatpara prabhue garbhamAM hovA chatAM paNa te svaprapAThakenuM jIdagI paryatanuM dAridraya rUpI duHkha 1 cosaTha Idro A pramANe-daza prakAranA bhuvanapati devo che. te darekanA bane indro che eTale bhavanapatinA 20 Indro che. tathA ATha prakAranA bhyantara devo te darekanA paNa be be Indo eTale uda indo che. vaLI bhaNatara devanA ATha prakAra che te darekane paNa be be Indro hovAthI 16 indo. tathA tiSImAM caMdra ane sUrya e be Indro tathA bAra prakAranA vaimAnika devAmAM 10 Indro A pramANeH- prathamane Ai devalAka sudhI darekane eka eka indra eTale ATha tathA vamA dazAmA e be lekano 1 Indra ane agiAramAM bAramA e be devalokano eka indra eTale bAra devakanA 10 indo. e pramANe 20+16+1+2+10 maLI kula 64 indro jANavA. For Personal & Private Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIzanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] vijayA rANIe prabhune janma ApavaimAnikAdi surI kare nita sevanA vijayA taNI, nava mAsa sADA ATha dina sthiti pUrNa hetA garbhanI; caturthIraka madhyamAM suda aSTamIe mAghanI, madhya rAte rohiNImAM janmelA prabhu taNI. 45 spAtha -jyArathI prabhu ( zrI ajitanAtha ) vijayA rANInI kuzImAM AvyA tyArathI vaimAnikAdi surI eTale vaimAnikanI devAMganAo tathA bhavanapati, vyantara ane tiSInI devIo vijayA rANInI aneka prakAranI sevA kare che. e pramANe ganI aMdara vRddhi pAmatAM prabhune nava mahinA ane sADI ATha divasa pUrNa thayA tyAre A avasarpiNInA cothAra duHkhama sukhamA nAmanA ArAnA madhyamAM mahA mahInAnI suda AThamane dIvase rahiNI nakSatramAM madhya rAtre vijayA rANIe putrane janma Ape. 45 prabhunA janma vakhate sarva ne thatuM sukha tathA dizAkumArIonuM AvavuM - te samaye prasava kerI vedanA nahi mAtane, sarva jIvo pAmatA sukhazAMtine AnaMdane janma jANI dikamArI vadanAdikane karI, parivAra sAthe ghera prabhunA AvatI bhakti dharI. 46 spaSTArtha-je vakhate vijayA rANIe prabhune janma Ape te vakhate mAtAne prasavanI jarA paNa vedanA thatI nathI, prabhunA janma vakhate nArakI jevA mahA duHkhI che 1 devIonI sevA A pramANe -kumAranI devIo gharamAMthI kacaro sApha kare che, meSakumAranI devIo gharanA AMgaNAmAM sugaMdhIdAra pANInI vRSTi kare che. cha RtunI adhiSThAtA devIo paMcavaNI puSpanI vRddhi kare che. jotiSanI devIo samayane anukULa prakAza kare che. vanadevIe teraNa race che. anya devAMganAo vijayAdevInI stuti kare che. 2 A bharata kSetramAM kALa eka sarakhe nathI paraMtu cha AnI utsarpiNa ane cha ArAnI avasarpiNI ema kALacakra sadA bhamyA kare che. temAM ajItanAtha prabhunA vakhatamAM avasarpiNIne cotho Are cAlatuM hatuM. avasapaNanA cha ArA A pramANe - 1 suSama suSamAM cAra kekADI sAgaropama pramANa, 2 suSamAM traNa ke keDI sAgaropama pramANa 3 suSamadaSamAM be keDI sAgaropama pramANe 4 dudhamasuSamAM betAlIsa hajAra varSe nyUna eka kaDAkoDI sAgaropama pramANa. 5 duSamAM ekavIsa hajAra varSa pramANu ane 6 Tha duSamaduHAmAM paNa ekavIsa hajAra varSa pramANa e pramANe cha ArAne kALa 1 kAkAkaDI sAgaropama pramANa che. a kramathI ulTA krame utsapiNIne 6 ArA 10 keDADI sAgaropama pramANa jANavA. bane maLIne 20 kAkaDI sAgaropama pramANu kAlacakra jANavuM. For Personal & Private Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvijayapadyasUrikRtasahita sarva ne sukhanI prApti tathA zAMti ane AnaMda thAya che te prabhunI mAtAne vedanA to hoya ja kayAMthI ? athavA naja thAya. prabhune janma thayA pachI 56 dikumArI athavA dizA kumArIonAM Asano paNa calAyamAna thayAM, tethI te dizAkumArIo paNa prabhune janma jANIne bhaktipUrvaka prabhune vaMdana vagere AcAra karIne parivArane sAthe laIne prabhunA ghera Ave che. 46 dizA kumArIe e ucita kArya karI potAnA sthAne javuM - ATha kRtyane karI jinarAjanA guNa gAvatI, dhanya avasara mAnatI nIce bhuvanapatimAM jatI; prabhu deva kerA puNyathI savi IdranA siMhAsane, hAlatA nija nANathI te janma jANe prabhu taNe. 47 spaSTArtha -te 56 dikakumArIkAo pita pitAne gya ATha kAryo karIne pachIthI jinezvara prabhunA guNa gAya che. ane prabhunI sevA karavAnA avasarane dhanya mAnIne nIce AvelAM pata pitAnA bhuvanamAM eTale rahevAnAM sthAnakamAM jAya che. prabhunA puNyane lIdhe prabhudevanA janma samaye sarve 64 IndronA siMhAsana kaMpAyamAna thAya che. siMhAsana calAyamAna thavAthI Indro avadhijJAnano upaga mUke che ane tethI bIjA tIrthakara zrIajItanAthane janma thaye che evuM teo jANe che. 47 Indoe karelA prabhune snAtra mahetsava - janma kalyANaka ujavatA sarva hari dasa kRtyathI, acyatendrAdika taNe kama jANa meTAIthI; abhiSeka vistAre karI amyuta zacIpati Arati, raMge utArI stuti kare prabhu devanI karIne nati. 48 1 chappana dizA kumArIonAM ATha kAryo A pramANe(1) 8 adhalokamAM rahenArI dizikumarIo izAna koNamAM sUtikA ghara banAve che ane eka jana sudhI azuci dUra kare che (2) 8 Urva lokamAM rahenArI dizikamarIo sugaMdhIdAra jaLanI vRSTi kare che. (3) 8 rUcaka girinA pUrva tarapha rahenArI dizikumArIo paNa dhare che 48 rUcasparvatanI dakSiNa tarA rahenArI pANInA bharelA kaLaza laIne ubhI rahe che. (5) rUcakaparvatanI pazcima taraphanI ATha vizikumarIo paMkha nAkhe che. (6) rUcakagirinI uttara taraphanI ATha dizikumArIo cAmara dhAraNa kare che. (7) cAra vidizAnI cAra dizikumarIo dIpaka dhare che. (8) rUcakadIpanI cAra dizikumarIo keLanAM traNa ghara banAve che, ane mardana tathA snAna karIne alaMkAra paherAve che tathA rakSA piTalI bAMdhe che. vizeSa bInA meM sAthe zrI mahAvIra paMca kalyANaka pUjAmAM jaNAvI che. For Personal & Private Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIdazanA citAmaNI bhAga bIjo ] spArtha --sarva hari eTale Indra daza kAryo karIne prabhuno janma kalyANakane mahotsava ujave che. 64 indrAmAM sauthI meTA je amRtendra te prathama dareka janmAbhiSekanA kAryanI zarUAta kare che. tyAra pachI moTAInA anusAre bIjA Indro paNa te te kArya kare che. A janmAbhiSeka karavA mATe prabhune merU parvatanA pAMDuka vanane viSe Idro laI jAya che. ane tyAM AvelI zilA upara rahelA siMhAsanane viSe prabhune besADIne prabhuno abhiSeka eTale snAtra vistAra pUrvaka kare che. snAtra karyA pachI azruta zacipati eTale acyatendra AnaMda pUrvaka prabhunI Arati utArIne, nati karIne eTale namaskAra karIne nIce pramANe prabhunI stuti kare che. janmAbhiSekanI bInA vistArathI zrI mahAvIra paMcakalyANaka pUjAdi saMgraha tathA zrIdezanA ciMtAmaNInA pahelA bhAgamAM jaNAvI che. 48 ayutapatie karelI stuti cAra gAthAomAM jaNAve che - kAyA tamArI kanaka cheda samI chabIthI gaganane, DhAMkanArI dhAratI dhoyA vinA paNa zuddhine teha jenAra jone harSa sAtvika ApatI, bhaktajananA bhAvane anusAra vino taDatI. 49 spaSTArtha -he prabhu! kanaka cheda samI eTale suvarNa samAna kAMti vaDe tamArI kAyA eTale zarIra gaganane eTale AkAzane DhAMke che. vaLI joyA vinA paNa tamArI kAyA zuddhine athavA svachatAne dhAraNa kare che athavA ApanuM zarIra malIna thatuM nathI. vaLI ApanI kAyA jemAMthI svaccha zAMta rasanA pudgale uchaLI rahyA che. te kAyAne jenArA manuSyone sAtvika harSa eTale jemAM AtmAnI praphullatA thAya te uttama harSa Ape che. tathA ApanI bhakti karanAra je bhakta ane temanA bhAvane anusAra eTale bhakti karavAnA prasaMge jevA jevA bhAva hoya te bhAvane anusAra vidhAna eTale saMkaTane teDe che eTale dUra kare che. 49 maMdAra mAlAnI samA zubha gaMdha dehe ApanA, nayana IdrANI taNuM sehaMta jevA bhramaranA; amRtano AsvAdathI jANe haNAyA hAyanI, tehavA gAda sarpanI pIDA vikala tanuM ApanI. 50 spaSTArtha -kalpavRkSanA uttama phUlanI mAlA sarakhA sugaMdhIdAra ApanA zarIrane viSe InANInA nayane (nege bhamarAnI jevA zobhe che. athavA bhramara jema phUlane viSe 1 ATha prakAranA kaLazo banAve , kSIrasamudranuM pANI lAve 2, jUdI judI jAtanA kamaLo lAve 3, 9 nadI vagerenI moTI 4, jaLa 5, kamaLa 6, lAve parvatavanAdimAMthI auSadhi 7, gaMdha 8, kala 9 siddhArtha 10 vagere Amimika devenI mAraphata maMgAvI have Idro janmotsava kara. For Personal & Private Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapadyasUrikRtalIna thAya che tema IndrANanA cakSuo sugaMdhIdAra ApanA zarIranI kAMtine viSe lIna thAya che. athavA bIjA sAmAnya manuSyonI jevuM parasevA tathA melathI durgadhavALuM ApanuM zarIra nathI. paraMtu tenAthI ulaTuM ati sugaMdhIdAra evuM ApaNuM zarIra che. vaLI Indra mahArAje ApanA viSe mUkela je amRta tene AsvAda karavAthI jANe nAza na pAmyA heAya tevA gada sarSa eTale roga rUpI sapanI pIDAthI rahita athavA rega rahita-nirogI evuM A5nuM zarIra che. eTale sAmAnya manuSyanAM zarIra jema aneka rogothI bharelAM hoya che tema A5nuM zarIra regathI bhareluM nathI. Apane tethI roga pIDA paNa bhogavavAnI kayAMthI hoya? ahIM prabhunA janmanA cAra atizayamAMthI prabhunA zarIranuM varNana jaNAvyuM. 50 darpaNe pratibiMba sama tuja aMga ne dhare svedane, ( rAga nahi tuja cittamAM tyAM nA lahuM Azcaryane, dUdha jevA rUdhira AmiSa paNa dhare nA rAgane, anusare mAlA tajI ali tuja sugaMdhi zvAsane. 21 spaSTArtha --darpaNa eTale ArisAmAM paDelA pratibiMba jevuM atyaMta nirmaLa ApanuM zarIra ne eTale parasevAne dhAraNa karatuM nathI eTale ApaNuM zarIra parasevAthI rahita che. zarIramAM bIlakula paraseve thatuM nathI. vaLI ApanuM mana rAgarahita che eTaluM ja nahi paNa ApanA zarIranA rUdhira eTale lohI tathA AmiSa eTale mAMsa paNa rAgane eTale koI jAtanAM raMgane dhAraNa karatA nathI, kAraNa ke teo dUdha jevA sapheda hoya che. tethI ApanuM mana rAgarahita hoya emAM navAI zI? kahevAnuM tAtparya e che ke emAM mane kAMI Azcarya thatuM nathI ke sAmAnya manuSyonA lohI tathA mAMsa rAtA raMga vALA hoya che tenuM kAraNa e che ke temanA citamAM eTale manamAM rAga rahelo che. paraMtu Apa prabhu devanA manamAMthI te rAga jato rahyo che eTale Apa kapaTa ane lobhathI rahita ho te lohI ane mAMsamAM te rAga-raMga kevI rIte rahe? eTaleja ApanA zarIranA lohI tathA mAMsa paNa dUdhanI jevA sapheda raMganA che. vaLI ali eTale bhamaro sugaMdhIdAra phUlanI mAlA choDIne tamArA sugaM. dhIdAra zvAsozvAsane anusare che. eTale sAmAnya manuSyanA zvAsanI jema tamAro zvAsazvAsa dudhavALo nathI. paraMtu ghaNe sugaMdhIdAra hovAthI bhamarAo paNa te gaMdhathI be cAIne Ave che. 51 saMsAra sthiti Azcaryane upajAvanArI ApanI, carmanayanI nA jue vidhi bhejyanI nIhAranI dhanya mAnuM janmane tuja bhakti puNya muja malI, " AvA samaya malajo bhAbhava eha hitanI taka bhalI, para For Personal & Private Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] spaSTAthe--ApanI saMsAra sthiti eTale saMsArane vyavahAra paNa ghaNe Azcarya upajAvanAra che. kAraNa ke canayanI eTale carmacakSuvALA A saMsAranA che tamArA jyane eTale janane tathA nihArane eTale jhADA ane pezAbane joI zakatA nathI. Aje mArA parama puNyanA udayathI mane ApanI sevA karavAne avasara maLe, tethI mArA A devabhavane paNa huM dhanya mAnuM chuM. ane A avasara mane bhavobhavamAM maLaje evI mArI icchA che. kAraNa ke amane devene te eDa eTale ApanI bhaktine prasaMga teja hitanI taka eTale AtmakalyANa karavAne uttama avasara che. tAtparya e ke prabhunA AvA kalyANakonA prasaMgo tathA jinapUjAdi sAdhana sivAyanA kAle devo prAye potAnA puNyathI meLavela divya bhege bhegavavAmAM Asakta rahe che, eTale temanAthI bIjuM dharmakArya banI zakatuM nathI. para have saue karelI prabhunI stuti pAMca gAthAomAM jaNAve che - jALavIgArava paraspara Idra bAsaTha Ima kare, sidharma adhipati cAra vRSabhe snAtrane chevaTa kare; uccarI zakastavanane cittanA bahu mAnathI, hAtha joDI ajita prabhunI stuti karaMtA raMgathI. pa3 spaSTArtha -e pramANe azrutapatie stuti karyA pachI bAkInA indromAMnA saudharmendra sivAyanA bAsaTha Indro paNa paraspara gaurava jALavI eTale pita pitAnI moTAIne anusAre anukrame abhiSeka stuti vagere kare che. chevaTe saudharmendra paNa cAra vRSabha eTale sphaTikamaya baLadanA rUpa vikuvIne tenA ATha zIMgaDAmAMthI nIkaLatI jaLanI dhArAvaDe. snAtra kare che. pachIthI zakastavana eTale namuzkeNuM mananA bahu mAnathI balIne be hAtha joDIne bIjA zrI ajItanAtha tIrthakaranI ati AnaMdapUrvaka nIcenA kemAM jaNAvyA pramANe stuti kare che. pa3 puNyavallI siMcavAne megha sama prabhu vizvamAM, jima nadI nagathI avataryA vijayathI tima bhuvanamAM, jema jalamAM zItatA tima janmasiddha traNa nANane, Apa dhAre zIdhra tAre karI kRpA A dAsane spaSTArtha-he prabhu ! A saMsArane viSe puNyarUpI velIne siMcavAne eTale upadeza rUpI pANI vaDe vRddhi pamADavAne Apa megha samAna che. kAraNa ke jema varasAdanA pANIthI velaDI vadhe che tema ApanA upadeza rUpI pANI vaDe puNyanI vRddhi thAya che. vaLI jema nadI parvatamAMthI nIce utare che tema Apa paNa vijaya nAmanA vimAnamAMthI For Personal & Private Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvijayapadhasUrikRtanIce utarI A pRthvIne viSe avataryA che jema pANImAM kudaratI zItaLatA rahelI che tema matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAna e traNa janmasiddha jJAnene Apa dhAraNa kare cho. kAraNa ke tIrthakarano jIva devabhavamAMthI agara nArakImAMthI chellA manuSya bhavamAM Ave tyAre traNa jJAna sahita ja avatare che. manuSya athavA tiryaMcamatho AvelA tIrthakara thatA nathI. A ApanA sevaka upara maherabAnI karIne tene jaladIthI tAre eTale saMsAramAM DUbatA evA mane bacAvo. 54. pratibiba jima darpaNa viSe kima je hRdayamAM Apane, dhyAvatA te pAmatA lakSmI haThAve vipnane; karma gada pIDita janone vaidyanI jima gada harI, ApatA Arogyane he nAtha ! namuM karI aMjali. 55 spaSTArtha:--jema darpaNane viSe pratibiMba athavA paDachAye paDe che tema jeo hRdayarUpI arisAne viSe ApanuM dhyAna kare che teo vinane eTale saMkaTane dUra karIne lakSamIne pAme che. jema vaidya rogI manuSyanA rogane dUra kare che ane Arogyane Ape che tema he nAtha ! tame paNa karmagada eTale karmarUpI bhAvaregathI duHkhI thatA konA rogane harIne Arogyane ApanArA che kAraNa ke je manuSya tamAre Azraya kare che, athavA kharA bhAvathI tamArI AjJA-sevA kare che teo karmane nAza karIne mekSa rUpI sukhane jarUra pAme che. AvI saddabhAvanAthI huM aMjali jeDIne Apane praNAma karuM chuM. 55 marU musApharanI pare darzane amIrasa svAdathI, tRpta thaIe nA ame, jaladhi pravahaNa khalAsithI; sArathie jema ratha tima Apa nAyaka puNyathI, mukti paMthe cAlaze bhavi jIva dhanya huM AjathI 56 spaSTArtha:--jema mAravADa dezane musAphara pANIthI vRddhi pAmatuM nathI tema ApanA darzana rUpI amRta rasanA svAdathI amane tRpti thatI nathI, eTale tamArUM darzana vAraMvAra karavAnI amane IcachA rahyA kare che. jema pravaheNa eTale vahANumAM besIne khalAsInI madadathI samudra oLaMgI zakAya che, tathA rathamAM besIne jema sArathinI madadathI mArga oLaMgI zakAya che, tema bhavya jI Apa sarakhA nAyakanA puNyane lIdhe muktipaMthe eTale mokSamArgane viSe cAlaze. 56 ApanA pada kamala kerI bhakti avasara pAmatA, saphala mAnuM ddhi mArI svarga sukha tarachoDatA; pUjanArA pUjya padavI harSa sArika pAmatA, Ima karI stavanA hari rAgAdi malane TALatA. 57 For Personal & Private Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIdezanA ciMtAmaNi bhAga bIje] spaSArtha -Apa sAhebanA caraNa kamalanI sevA bhakti karavAno avasara maLavAthI huM mArI trAddhine saphaLa mAnuM chuM. ApanI pUjA karanArA svarganAM sukhane tarachoDIne ApanA sarakhI pUjya padavI eTale tIrthakara padavIne tathA sAtvika harSa eTale jemAM AtmAnaMda prApta thAya tevA harSane pAme che. evI rIte prabhunI stuti karIne hari eTale saudharmendra potAnA rAgAdi mala eTale rAga dveSa rUpI kAdavane phUra kare che. kahevAnuM e ke prabhunI stavana karavAthI rAga dveSa echA thAya che. 57 merU upara prabhune snAtra karIne zakrendra temane rAjamaMdiramAM mUke che - paMca rUpe vinayathI nRpa maMdire prabhu lAvatA, saMvarI pratibiMba jananI niMdane apahAratA, caMdravAnI madhyamAM hArAdi paNa laTakAvatA, jAbhaka suro hari ANathI kasumAdine varasAvatA. 28 spaSTArtha--evI rIte merU parvatanA pAMDuka vanamAM Avela atipaDui kaMbalA nAme zIlAnA upara rahela siMhAsana upara manAtra mahotsava karIne saudharmendra pAMca rU5 karIne prabhune nR5maMdire eTale rAjAnA mahele lAve che. pAMca rUpa A pramANe-eka rU5 vaDe prabhune upADyA. eka rU5 vaDe prabhunA mAthe chatra dhAraNa karyuM. be rU5 vaDe bane bAju cAmara dharyo tathA pAMcamAM rU5 vaDe hAthamAM vajA laI AgaLa cAlyA. rAjAnA mahele AvIne prabhune snAna karavA mATe merU parvata upara laI gayA tyAre tyAM prabhunuM pratibiMba vikavIne mUkeluM hatuM te saMvarI (ATopI) laIne tyAM prabhune mUkIne prabhunI mAtAne ApelI avasthApinI nidrA dUra karI. vaLI prabhunA upara uMce je caMdra bAMdhe hato temAM hAra vagere laTakAvyA che tathA jaMka dee hari ANathI eTale Indra mahArAjanI AjJAthI kulano vRSTi vagere eTale batrIsa koDa suvarNa tathA ratnonI vRSTi tathA uttama jAtinAM phUla, patra tathA phaLa vagerenI vRSTi karI 58 prabhune snAtra mahotsava karI IndrA naMdIzvara dvIpe jaIne aDhAI mahotsava kare che te be gAthA vaDe jaNAve che - sAdharma Ika sivAyanA sarve jatA naMdIzvare, sIdhA ane siMdharma vAsava thApIne prabhune ghare; naMdIzvare jaI dakSiNe vara aMjanAcala cityamAM, aSTAhnikA cau legapAlA karata dadhimukha acalamAM. 19 partha-merU parvata upara prabhunA janma saMbaMdhI sanAtra mahotsava karIne saudharmendra sivAyanA bAkInA saghaLA indro tyAMthI sIdhAja naMdIzvara nAmanA AThamA For Personal & Private Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( zrI vijayapatidvIpane viSe jAya che ane saudharma vAsava eTale saudharmendra prabhu zrIachatanAthane laIne temanA ghare prabhune sthApana kare che ane tyAMthI naMdIzvara dvIpamAM jAya che. tyAM dakSiNa dizAmAM AvelA aMjanagiri para rahelA uttama derAsaramAM aSTAlikA eTale aThThAI mahotsava kare che. sema, yama, varUNa ane kubera nAmanA cAra leka pAla devo dadhimukha nAmanA acala eTale parvata upara jaIne aThThAI mahotsava kare che. ahIM AThamA naMdIzvara dvIpanuM tathA tene vize AvelA aMjanAcala tathA dadhimukha nAmanA parvatanuM kAMIka svarUpa A pramANe jANavuM * sarva dropa ane samudranI madhyamAM AvelA eka lAkha jejana lAMbA pahoLA jaMbU dvIpane pharatA eka samudra pachI eka dvIpa pachI eka samudra ema asaMkhyAtA dvIpa samadra eka ekathI bamaNuM bamaNuM vistAravALA che. jaMbudvIpa thALI jevo geLAkAra che. te sivAyanA bIjA badhA dvIpa ane samudra geLa che. A jaMbUdvIpathI sAta samudra ane cha dvIpa oLaMgyA pachI AThame naMdIzvara nAme dvIpa Ave che. tene valayavikhaMbha ekaso tresaTha koDa ane corAsI lAkha jana pramANa che. A naMdIzvara dvIpane viSe vividha prakAranA udyAna (bagIcA) vagere AvelA che ane te ahIMnI zAzvatI pratimAonI pUjA mATe AvatA devatAonA AvavAthI manahara jaNAya che. A dvIpanI cAre dizAomAM madhya bhAgamAM aMjana samAna varNavAlA cAra aMjanagiri AvelA che. A parvate mULamAM daza hajAra yojanathI adhika vistAravALA che. ane upara eka hajAra jana vistAravALA che. tathA 85 hajAra yojana UMcA che. pUrva dizAmAM devaramaNa nAmane, dakSiNa dizAmAM siyodyota nAmane, pazcimamAM svayaMprabha nAmane ane uttaramAM ramaNIya nAmane aMjanagiri che. A cAre aMjanagirionA upara eka eka jina caitya Avela che. te se yojana lAMbA, pacAsa jana pahoLA ane boMtera yojana UMcA che. A dareka cityane cAra cAra dvAra che. cAra dvAranI madhyamAM seLa thAjana lAMbI, seLa jana pahoLI, ane ATha jana uMcI eka maNipIThikA che. te pIThikA upara sarva ratnamaya devacaIdaka che. e deva dakanI upara aSabha, vardhamAna, caMdrAnana ane vAriSaNa nAmanI ratnamaya zAzvatI ekaso ne ATha pratimAo che. dareka aMjanagirinI cAre dizAe lAkha lAkha jana pramANa cAra cAra vAvo che. kula 16 vA che A dareka vApikAnA madhya bhAgamAM pAlAnA AkAranA RTika ratna maya, vedikA tathA udyAnethI zobhAyamAna dadhimukha parvata che. te upara ane nIce daza hajAra jana lAMbA pahoLA, eka hajAra jana uMDA ane 64 hajAra cojana UMcAM che. 16 vAvanA 16 AMtarAmAM babe ratikara parvate AvelA che. eTale 32 ratikara parvate che. A batrIsa ratikara parvata tathA 16 dadhimukha parvata upara paNa aMjanagirinI jema zAzvatAM citya che. eTale naMdIzvara dvIpamAM kula bAvana jinAlaya AvelAM che. 4 aMjanagiri. 12 dadhimukha parvate. 32 tikara parvate darekanI upara ekeka gaNatAM bAvana jinAlaya thAya. 59 For Personal & Private Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] IzAna hari Ima uttare camarendra karatA pUmAM, pazcime ali IMdra karatA vividha occhava harSamAM, nija Atma mAnI dhanya sabalA svarga pathe cAlatA, Avu' maLe jaldI pharI Ima cittamAM bahu cAhatA. 60 spaSTAH--IzAna hira eTale khIjA devaseAkanA adhipati IzAnendra eja pramANe uttara dizAmAM, tathA jIvanapati devAnA prathama bheda asura kumAra nikAyanA devAnA uttara adhipati camarendra pUrva dizAmAM, ane asura kumAra nikAyanA devAnA dakSiNASipati khalIndra pazcima dizAmAM ha pUrvaka vividha eTale judA judA prakAranA mahAtsaveA kare che. e pramANe aThThAI mahAtsava karI potAnA AtmAne dhanya athavA kRtArtha mAnatA saghaLA devA svarganA mArge cAle che ane AvA avasara krIthI jaladI maLajo evuM pAtAnA cittamAM cAhe che. A rIte janmAtsava pUrNa karI saghaLA devA pAta peAtAne sthAne jAya che. 60 vaijayaMtIe sagara nAmanA putrane janma ApavA ane rAjAe putranA janma mahAtsava ujavavA vagere traNa gAthA vaDe jaNAve che: Aja rAte vaijaya`tI janma Ape sagarane, 33 piravAranA vayanA suNIne khabara paDatI rAyane, teDu vikasita thAya jANI beu sutanA janmane, siMdhu nadI sAgara samA te ApateA bahu dAnane. 61 spaSTAH--je rAtre vijayA rANIe ajItanAtha prabhune janma ApyuM teja rAtre jitazatru rAjAnA nAnA bhAI sumitravijayano pamnI vaijayaMtIe sagara nAmanA putrane janma Apyo. te zrI ajItanAtha tIrthaMkaranA vakhatamAM sagara cakravatI thayA. pari vAra eTale kuTuMbI janAnAM vacanA sAMbhaLIne rAjAne putra janmanI khabara paDI. e pramANe e putranA janmane sAMbhaLIne rAjA ghaNA khuzI thayA eTale ghana ( vAdaLAnAM pANI )nA samAgama ( bhaLavA )thI jema siMdhu nadI prakrutRita thAya, ne jema pUrNimAthI samudra praphu llita khane, tema jitazatru rAjA praphullita thayA, ne vadhAmagrI ApanAra bhavya hu thI bahu ja dAna ApyuM 61 jIvane kedI janA adhana vinAnA karata narapati harSoMthI, aMdhana rahyu kari Adine prabhu pUjatA gRpa bhAvathI; prabhu janma jANI guNI prajAjana sAthe detI grUpane, vividha utsavane karatA hathI dharI bhaktine. For Personal & Private Use Only kara Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvijayapadhasUrikRtaspArtharAjAe putra janmanA hama phI mANasane khadhatawAM paNa karyA. baMdhana te kari Adi eTale hAthI, ghoDA vagerene ja rahyuM vaLI jitazatru rAjA cityanA jinabiMbanI bhAvapUrvaka pUjA karavA lAgyA. vaLI prabhune janma thae jANIne guNavaMta prajAnA mANase paNa rAjAne putra mahotsava karavAmAM sAtha Ape che. eTale teo paNa pota potAnI zakti pramANe pitAnA gharanAM AMgaNuM vagere sApha karIne zaNagAre che ane bhakti pUrvaka AnaMda dhAraNa karIne aneka prakAranA utsava kare che. 22 sAmaMta narapati bhUpane baha bheTa dhe vastrAdinI, nahi nyUnatA paNa mAne khAtara teha letA temanI bhavya nATaka nAca saMgIta rAjamArge cAlatA, bhaTa praveza na zulka kara daMDAdi rAya niSedhatA. spaSTArtha --sAmaMta narapati eTale khaMDI A rAjAoe jitazatru rAjAne vAdinI eTale uttama jAtinAM vastra, suvarNa, ratna, motI vagerenI ghaNA prakAranI bheTa ApI, rAjA pAse A vastuonI kaI prakAranI nyUnatA eTale ochAza hatI, to paNa te sImaMtenA mAnanI khAtara te bheTa teNe (rAjAe) grahaNa karI. vaLI je rAjamArgo eTale mukhya mArgo hatA tyAM bhavya eTale suMdara nATaka, nAca, saMgIta vagere cAle che tathA aneka prakAranA vAjiMtro vAge che. e pramANe putra janmanA mahotsava prasaMge rAjAe bhaTa praveza eTale subhaTenA pravezane, zuka kara eTale jakAta levAne tathA daMDAdi eTale sajA karavI vagerene paNa niSedha karyo. 63 prabhunA nAma karaNanA mahotsavanI bInA jaNAve che -- nAma karaNetsava kare svajanAdine paNa neMtare, putranI bInA jaNAvI sarva AgaLa uccare; rANI ane pAsA ramaMtI garbha puNya chatatI, nAma thApe nRpa ajita Ima sarvanI anumati thatI. 64 spaSTArthI--prabhunA janma pachI zubha divase mahArAjAe baMne putrane nAmakaraNatsava eTale nAma pADavA mATe utsava karyo, te prasaMge pitAnA svajanAdi eTale sagAM vahAlAMne AmantraNa ApyuM. ane teone yogya sanmAna pUrvaka besADayA. tyAra pachI teonI AgaLa rAjAe putra saMbaMdhI hakIkata jaNAvI ke mArI sAthe pAsAnI ramata ramatI vijayArANI garbhanA puNya karIne mArAthI jItI zakAI nathI. athavA pAsAnI ramatamAM rANI achata (nahi jItAyelI) hatI mATe huM kuMvaranuM "ajitakumAra evuM nAma pADuM chuM. A bAbatamAM tyAM AvelAM badhA savajanAdi janee anumodana ApyuM. vaLI Aja vakhate rAjAe vaijayaMtIne putranuM "sagara kumAra" nAma pADayuM. 64 For Personal & Private Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo] prabhune bAlapaNAnuM varNana traNa gAthAo vaDe jaNAve che:-- ATha upara hajAra uttama lakSaNe sAthaLa viSe, gaja laMchane utkRSTa rUpa balathI vibhUSita prabhu dIse, IdranA hukame karIne dhAva mAtA pAlatI, * aMguSThanA amRta thakI prabhu devane tRpti thatI. 65 spArtha-prabhunuM zarIra eka hajAra ane ATha uttama prakAranA lakSaNe vaDe zobhAyamAna hatuM. vaLI temanI sAthaLane viSe gaja eTale hAthInuM lakSaNa zelatuM hatuM. temaja zreSTha rUpa ane bhUlathI paNa ajita prabhu dIpatA hatAM. Indra mahArAjAnI AjJAthI pAMca dhAva mAtAe prabhunuM pAlana karatI hatI. vaLI tIrthakara stanapAna karatA nathI, paraMtu prabhunA aMguThAmAM Indra mahArAje mUkelA amRtanuM pAna karavAthI prabhune tRpti eTale bhUkhanI zAMti thAya che. sagara kumAra paNa rAjA vaDe AjJA karAela pAMca dhAva mAtAe vaDe pAlana karAtA anu me vRddhi pAmavA (moTA thavA) lAgyA. 65 kesarInA bAlake jima pAMjare tima dhAvanA, usaMgamAM besI rahe nA pakaDatA pakaDAya nA deDI deDI zuka mayurane beu bAlaka pakaDatA, bAla cAturya karIne dhAva dRSTi cUkavatA. spArtha --jema kesarI siMhanA baccAMo pAMjarAmAM paDI rahetAM nathI, paraMtu pAMja. zamAM Ama tema pharyA kare che tema A ajItakumAra tathA sagara kumAra e baMne rAjaputra paNa dhAva mAtAnA khoLAmAM paDI rahetA nathI. paraMtu kheALAmAMthI nIkaLIne nAzI jAya che. dhAvamAtAo pakaDavA Ave che paraMtu pakaDAtAM nathI. vaLI baMne bALako ramata karavA mATe ramakaDA rUpa zuka eTale popaTa ane mayUra eTale mera deDI deDIne pakaDe che. ane dhAva mAtA pakaDavA Ave tyAre baMne bALake caturAI karIne dhAvanI daSTine cUkavI detA hatA. 26 vividha AbhUSaNa bhare kAMti bale ati zubhatA, eka usaMgathI apara usaMgamAM nRpa dhAratA beu paDakhe nRpatinA zazi bhAnu jevA dIpatA, mAtA pitAnA harSa sAthe be taneya moTA thatA 67 spaSTArtha-baMne bALake aneka prakAranA hAra, kuMDaLa vagere ghareNAMonA samaya vaDe tathA uttama teja vaDe ghaNu zobhe che. mahArAjA temane eka kheLAmAMthI bIjA kheLAmAM ema vArApharatI besADe che. rAjAnI baMne bAjue beThelA te baMne kumArI jANe meranI For Personal & Private Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapadrasUrikRtabe bAjue AvelA sUrya ane caMdra hoya tevA zobhatA hatA aneka prakAranI bAla kIDAo karavA vaDe mAtA ane pitAne AnaMda ApatA te baMne putra anukrame vRddhi pAmavA lAgyA eTale uMmaramAM vadhavA lAgyA. 67 bane kumArane kalAne abhyAsa vagere be kalAkamAM jaNAve che - zI jarUra adhyayananI traNa jJAnadharane janmathI, saghaLI kalAne zIkhato zizu sagara zikSaka pAsathI; prabhu kane AvI sure kaDA vividha darzAvatA, chUtano dA deIne savi dravyane hArI jatA. 68 spaSTAthe-janma sAthe matijJAna, zratajJAna ane avadhijJAna e traNe jJAna dhAraNa karanAra bALa prabhune adhyayananI eTale bhaNavAnI zI jarUra hoya? athavA prabhu traNa jJAnavaMta hovAthI temane bhaNavAnI jarUriyAta hoya ja nahi, teo te sarva kaLA, nyAya vagere potAnI meLe traNa jJAnathI jANatA hatA. paraMtu bIjA sagarakumAra zikSakanI pAse abhyAsa karIne cheDAja vakhatamAM badhI kaLAo zIkhI gayA avasare devatAo paNa bALa prabhunI pAse AvIne bALamitra banIne aneka prakAranI ramata dekhADatA hatA. vaLI avasare jugArane dA mUkIne keTalAka devatAo potAnuM saghaLuM dravya hArI jatA hatA. 68 sagara pUche kaThina prazno uttara prabhu ApatA, vaDIlanI pAse kalA batalAvatA rAjI thatA; sagaranI eAchAzanI prabhujI karaMtA pUrNatA, lAyaka jano puNya karIne yogya zikSaka pAmatA. 69 spArtha -sagara kumAra pitAne nahi samajAtI bAbatanA je je kaThaNa prazno pUchatA, tenA prabhu zrI ajitakumAra samajAya tema saraLa rIte javAba ApatA hatA. vaLI vaDIlanI pAse eTale mAta pitAnI AgaLa pitAne AvaDatI kaLAo batAvIne temane rAjI karatA ne pote paNa rAjI thatA hatA. vaLI sagarakumAramAM kaLAnI bAbatamAM temaja bIjI bAbatamAM je je ochAza athavA apUrNatA jaNAtI te te zIkhavIne prabhujI temane (sagarakumArane) pUrNa jANakAra karatA hatA. vyAjabI ja che ke-lAyaka manuSyane puNyanA udaya vaDe pitAne lAyaka ja zikSaka maLe che 69 ane rAjakumArone yuvAvasthAmAM praveza tathA prabhunA zarIranI uMcAI be kalekamAM jaNAve che - pathika sImAnI pare vaya prathama te ullaMdhatA, prathama saMhanana prathama saMsthAnane paNa dhAratA For Personal & Private Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIdazanA ciMtAmaNi bhAga bIje ] UMcAI prabhunA dehanI dhanu cAra paccAsanI; usedha aMgulathI banelA dhanu taNI e mApaNa. 70 spArthI--anukrame vRddhine pAmatA te baMne kumAre jema musAphara gAmanI sImAne eLage tema prathama vaya eTale bAlyAvasthAne oLaMgIne yuvAvasthAne pAmyA. baMne kumAre prathama saMghayaNa eTale vajAiSabha nArAja nAmanA pahelA saMyaNuvALA hatA. tathA samacaturastra nAmanA pahelA saMsthAnavALA hatA. prabhunA zarIranI uMcAI cArase pacAsa dhanuSyanI hatI. A mApa ubhedha aMgulanI gaNatarIe banelA dhanuSya pramANe jANavuM. 70. 1 vajIrUSabha nArAca saMdhayANA-hADakAnI racanA vizeSa te saMdhayaNa jANavuM. A saMdhANa prakAre che. temAM paheluM vajIrUSabha nArAya saMdhayaNa sa tIrthakara tathA cakravatIone hoya che. A saMdhayaNumAM nArAya eTale makaTa baMdha hoya che eTale markaTa athavA vadarIne tenuM baccuM baMne hAtha bharAvIne peTe vaLagI rahe che tevI rIte ahIM baMne hADakAnAM cheDAo majabuta paNe eka bIjAne vaLagelAM hoya che. A baMne hADakAne vIMTIne kAma eTale pATA samAna hADakuM hoya che ane nArAcanA tathA RSabhanA hADakAne vIMdhIne vadhu eTale khIlI hoya che. evo majabUta hADakAMne je baMdha (racanA) te vajaRSabha nArIca nAmanuM paheluM saMdhayaNa jANavuM 1 bIjA saMjayazanuM nAma RSama nArA che. mAmAM pahelA saMdhanI jema khIlI sivAya badhuM hoya che. 2 trIjA nArAca saMdhayaNamAM eTale markaTa baMdha ja hoya che. 3 cethA ardha nArAcamAM eka bAju markaTa baMdha ane bIjI bAju khIlI hoya che. pAMcamA kAlIkA saMdhayaNumAM baMne hADakAMne joDanAra khIlI hoya che. 5 ane chaThThA chevaTThA saMvaghaNumAM hADakAM mAhe mAMhe aDIne rahelA hoya che. AnuM bIjuM nAma levAta paNa che. A e saMdhayo orika zarIravALA ne ja heya che paNa bIjA zarIravALAne na haya, kAraNa ke bIjA zarIramAM hADahetAM nathI. 2 saMsthAna eTale zarIrano AkAra. tenA cha prakAraH-1 samacatura eTale jenA cAra ke sarakhA hoya che. athavA savaLA avayava pramANopeta, zubha lakSaNa yukata hoya, athavA 108 AgaLa pramANu jenuM mApa heya. 2 bIjuM nyodha parimaMDala saMsthAna nyagrodha eTale vaDa, vaDano uparano bhAga jema ghaTAdAra hoya che tema je zarIrano nAbhinI uparano bhAga zubha lakSaNopeta hoya ane nIceno hIna heya te. trIjuM sAdi saMsthAna. Adi eTale nAbhinI nIceno bhAga zubha lakSaNe peta hoya ane uparano bhAga lakSaNa hIna hoya che. AnuM bIjuM nAma sAcI che. cothuM vAmana saMsthAna eTale mastaka vagere avayava zubha pramANasara hoya che. pAMcamuM karja saMsthAna jemAM hAtha paga pramANopeta ane chAtI udarAdi hI hoya te, chaThuM huMka eTale sadhaLA avayava azubha heya te. - 3 saidhAMgula, AtmAgula ane pramANamula ema AMgulanA traNa prakAra che. temAM paheluM ubhelAM gula A pramANe anaMtA paramANu maLIne 1 trasaraNa thAya che. 8 trasareNune 1 rathareNa. 8 rathareNue 1 vAlA. 8 vAlA 1 zikSA. 8 vikSAe 1 yukA 8 yukAe eka yuva. ane 8 yeve eka utsadhagula thAya che. jIvana zarIranuM pramANa A utsadhagurathI thAya che. A upAMgulathI cAra gaNuM jINuM ane aDhIgaNuM paheluM athavA hajAra gaNuM lAbuM pramANasa hoya che. tathA AtmAgulanuM cokasa pramANa nathI. kAraNake je vakhate je tIrthakara vidyamAna hoya temanA agilanA pramANane AtmAgula kahela che. vIra prabhune AtmAgula utsAMgulathI bamaNa kahe che. dareka tIrthaMkaranI pitAnA agralanA mApe For Personal & Private Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 71 _[ zrI vipavasUrikRtaAtmAMgule tanu mAna Igaso vIsa aMgula jANIe, pramANugala ekase ne ATha mAna na bhUlIe; viziSTAnAhAra karatA bAlya vaya vItI jatA, - hastAdi AThe aMgamAM caLake juvAnI divyatA, spaSTArtha -AtmAgulanA pramANuthI prabhunuM zarIra ekso vIsa AMgula pramANa jANavuM. prabhunA pitAnA AMgaLathI ja je prabhunA zarIranuM mApa karavAmAM Ave te upara lakhyA pramANe thAya pramANagulathI je prabhunA zarIranuM mApa kI e te ekaso ne ATha AMgala pramANa thAya che e vAta bhUlavI nahi. A pramANumula utsadhAgulathI cAra gaNuM lAMbuM ane aDhIgaNuM pahoLuM hoya che. viziSTa eTale uttama prakAranA ane AhAra karatAM karatAM temanI bAlyAvasthA pUrNa thaI tyAre temanA hAtha vagere ATha aMgemAM yuvAvasthAne lIdhe dIvyatA athavA khUbasuratI caLakavA lAgI te aMgenI suMdaratA A pramANe--be bhujAo lAMbI ane puSTa hovAthI sapanA jevI jaNAtI hatI. temanI be sAthaLo saraLa ane kemala hevAthI hAthInI suMDhanI peThe zobhatI hatI urasthaLa eTale chAtI merU parvatanI zilA jevI zobhatI hatI udarane viSe AvelI nAbhi ati gaMbhIra (uMDI) hatI. mastakane viSe lalATa aSTamInA caMdra jevuM zobhatuM hatuM. baMne gAla senAnA darpaNa jevA, bane netra nIla kamaLa jevA, baMne haTha pAkAM biMbaphaLa jevA, baMne kAna chIpanI jevA tathA kaMTha zaMkhanI jevo zobhato hato. chA bhogAvali karma khapAvavA prabhue kareluM lagna:-- nIrAma prabhujI janaka harinA Agraha lagna kiyA, svIkAratA tyAM mAnatA nija bhega phala karmo rahyA rAjakanyA seMkaDo nRpa kuMvarane paraNAvatA, sagarane paNa tema prabhu Ima joba karma khapAvatA. 72 spaSTArtha -je ke prabhu te yuvAna avasthAmAM paNa nIrAga eTale rAgathI rahita hatA, chatAM paNa janaka eTale jitazatru pitAnA taghA hari eTale Indra mahArAjanA AgrahathI zrIajitakumAre paraNavAne svIkAra karyo. jo ke kharI rIte A svIkAramAM potAnA bhegAvali karyo bhogavavAno bAkI hatAM, temane udaya ja kharUM kAraNa che ema prabhu jANatA hatA. prabhue lagnane svIkAra karavAthI seMkaDe rAjAoe pitAnI kanyAone ajitakumAra sAthe paraNAvI. tevI ja rIte sagara kuMvarane paNa ghaNI kanyAo paraNAvI. AvI rIte paraNIne prabhu pitAnA bhaMga karmone khapAvavA lAgyA. 72 pitAnA zarIranI uMcAI 108 AMgula pramANu hoya che. sauthI maTe AtmAgula aSabhadevane tyAra pachI bIna tIrthano Atmala hIna hIna pramANavALe jANu For Personal & Private Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra bIranA citAma ibhA thI 3 jitazatru rAjA putrane potAnI cAritra levAnI IcchA jaNAve che - kuMvarabhAve lAkha aDadasa pUrva samaya vItAvatA, ekadA jitazatra bhASe beune hita cAhatA tuma amArI jema nRpa yuvarAja baMne AjathI, thAo have cAritra cAhuM pUrvanI jima raMgathI. ha3 spaSTArtha_e pramANe kuMvarapaNAmAM prabhunA 18 lAkha pUrva pasAra thaI gayA. te vakhate pitAnA hitane cAhanAra jitazatru rAjA ajitakuMvara tathA sagarakuMvara baMnene A pramANe kahevA lAgyA ke ame baMne ApaNA pUrvajonI peThe AnaMdapUrvaka cAritra grahaNa karavAnI IcchAvALA chIe. mATe AjathI tame baMne bhAIo ane be bhAInI jema anukrame rAjA ane yuvarAja thAo. 73 prabhue cAritra levA pitAne ApelI anumati:prabhu kahe che tAta ! vacane yogya Ape uccaryA, thAya IcchA te mane paNa bhega phala karmo naDyA vina na kare nara vivekI te karUM kima Apane, zatra jANuM mekSa sAdhana vigha karatAM putrane. 74 5STArtha:-- upara pramANenAM pitAzrInA vacane sAMbhaLIne prabhu kahevA lAgyA ke he pitAjI Ape samayane yegya vacane kahyA che. athavA ApanI cAritra levAnI IcchA yogya che. mArI paNa cAritra grahaNa karavAnI IcchA che, paraMtu mAre hajI bhogAvali karma bhegavavAnAM bAkI che te mane cAritra letAM aTakAve che. vivekI eTale sArAsArane samajanArA purUSe zubha kArya karavAmAM bIjAne paNa aMtarAya karatA nathI, te huM Apane putra thaIne AvA zuma kAryamAM aDacaNa karanAre kema thAuM ? huM te mokSa sAdhavAnI IcchA rAkhanAra pitAne cAritra grahaNa karavAmAM aMtarAya karanAra putrane mitra nahi paraMtu zatru je mAnuM chuM. mATe Apane dIkSA letAM huM koI paNa prakArane aMtarAya karatA nathI. mArI A kAryamAM saMpUrNa anumati che. 74 prabhunI sumitravijaya kAkAne rAjya levAnI vinaMti ane kAkAne nakAra jaNAve che -- kAkA bhale rAjA bane abhyarthanA e mArI, te amArAthI guNAdhika yogyatA dhAre kharI; guNi sumitra kahe vaDIlanI bhaktinI muja cAhanA, keNu hAre ? adhika, thoDA kAja cAhuM rAjya nA. 75 1 cerAsI lAkha varSe eka pUrnaga thAya che. ane tevA 84 lAkha pUrvAge eka pUrva thAya che. athavA 8400000 ne 8400000 vaDe guNatAM 756 0000000000 varSe eka pUrva thAya che. For Personal & Private Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( zrI vijayapadhasUrikRta5STAthe-e pramANe ajita prabhue pitAjIne dIkSA mATe anumati ApyA pachI kahyuM ke tame bhale cAritra grahaNa kare, paraMtu sumitra vijaya kAkA have rAjA bane evI mArI abhyarthanA eTale vinati che. kAraNa ke teo amArA vaDIla che. amArA karatAM guNemAM paNa caDhIAtA che mATe teo (sumitravijaya) rAjA thavAnI sAcI gyatA dhAraNa kare che. AvAM ajita prabhunA vacana sAMbhaLIne sumitravijaya kahe che ke mArI IcchA te vaDIlanI eTale moTAbhAI saMyama levAnA che temanI sevA karavAnI che. kAraNa ke ceDA lAbhane mATe adhika lAbhane koNu gumAve ? athavA je mUrkha heya, teja zeDane mATe ghaNune tyAga kare. vaDilanI bhakitamAM rAjya karavA karatAM ghaNuM lAbha che mATe huM rAjya levAne bIlakula Icchate nathI 75 prabhune tathA jitazatru rAjAne sumitravijayane bhAvayati thavA mATe Agraha:vibudha mAne rAjyathI paNa adhika gurUpada sevana, bhAvayati thaIne raho gharamAM vacana A prabhu taNuM; nRpa kahe svIkAra vacano putranA je bhAvathI, munitA dhare te paNa munI tuja kArya siddhi purathI. 76 spArtha-vibudha eTale paMDita purUSa te gurUpada sevanA eTale vaDIla gurUnI sevAne rAjya karatAM adhika ja mAne che. e pramANenAM kAkAnAM vacane sAMbhaLIne prabhu kahe che ke je tamArA rAjya grahaNa karavAnI IcchA na hoya to tame rAjayane grahaNa karaze nahi. paraMtu bhAvayati (gRhasthAvasthAmAM rahyA chatAM cAritranA pariNAmavALA thaIne rahenAra ) thaIne gharamAM te rahe. te prasaMge jitazatru rAjAe paNa kahyuM ke he bhAI tame putranAM vacanane svIkAra karo. kAraNa ke je mANasa bhAvathI munipaNAne dhAraNa kare che te paNa muni ja kahevAya che. vaLI mArA A putrathI tamArA kAryanI siddhi thavAnI che. kAraNa ke A putra tIrthakara thavAnA che athavA dharma cakravatI thavAnA che ane sagaraputra cakravartI thavAnA che. A tIrthakaranA tIrthamAM tamArI paNa IcchA phaLavAnI che mATe tame bhAvayati thaIne rahe. 76 sumitre vaDIla baMdhunA vacanane kabula karavuM ane ajitanAthane rAjyAbhiSeka jaNAve che -- adhika utsuka nA thaze cakitva jotAM beunuM, - sukha pAmaze laghu baMdhu mAne vacana yogya vaDIlanuM; duladhya AjJA gurU taNuM sahurUSane Ima mAnatA, ajitane nija tAta abhiSeke narapati banAvatA. 77 pachArtha-jitazatru rAjA potAnA nAnA bhAIne kahe che ke tame cAritra levA mATe adhika utsuka thazo nahi eTale utAvaLa karaze nahi, baMne punuM cakrIpaNuM. (ajItanAthanuM For Personal & Private Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] dhamakI paNuM ane sagaranuM cakravatI paNuM) joIne tame ghaNuM sukha pAmaze. A pramA nAM moTA bhAInAM vacana sAMbhaLIne nAnA bhAI e te aMgIkAra karyuM. kAraNa ke vaDIla purUSanuM vacana mAnavA lAgyA hoya che. sajajana mANasane gurUnI AjJA duladhya eTale nahi oLaMgAya tevI athavA avazya karavA yogya che ema mAnIne yati tarIke gharamAM rahevA kabUla karyuM. tyAra pachI jitazatru rAjAe potAnA putra ajita kuMvarane meTA utsava pUrvaka rAjyAbhiSeka karyo ane narapati eTale rAjA banAvyuM. 77 rAjA banelA ajItanAtha sagarane yuvarAja padavI dAna ane pitAne dIkSA mahotsava gya nRpane pAmIne sarve ne rAjI thatA, prabhu deva bAMdhava sagarane yuvarAja padavI ApatA dIkSA mahotsava tAtane prabhudeva vistAra kare, putra dharma karI batAve savi mahApatha anusare. 78 spaSTArtha-jyAre jitazatru rAjAe pitAnA putra ajitakuMvarane rAjyAbhiSeka karyo, tyAre pitAne gya rAjA maLavAthI tamAma prajA ghaNI rAjI rAjI thaI gaI. tyAra pachI prabhudeve (ajItakuMvare) pitAna kAkAnA putra sagara kuMvarane yuvarAja padavI ApIne potAnA pitAne dIkSAno mahotsava moTA ADaMbara pUrvaka vistArathI karyo. e pramANe kulIna guNavaMta putre potAnI pharaja bajAvI. vyAjabI ja che ke saghaLA mANaso meTAnA pagalAne anusaranArA hoya che. eTale sau koI moTAnA pagale cAle che. 78 jitazatrunI dIkSA ane cAritra pAlI mokSe javuM. temaja mAtA vijayAnuM mokSe javuM jaNAve che -- Adi tIrtha sthavira pAse tAta saMyama Adare, zuddha sAdhI zreNiyege kevalazrIne vare; saptati zatasthAnake IzAna gati kahI temanI, vijayA lahe ziva saMpadA karI sAdhanA cAritranI. 79 spaSTAthe--jitazatru rAjAe AditIrtha eTale AdinAtha athavA RSabhadeva je pahelA tIrthaMkara thaI gayA temaNe pravartAvelA tIrthane viSe paraMparAe AvelA te tIrthanA sthavira eTale mukhya sAdhu mahArAjanI pAse cAritra grahaNa karyuM. cAritra laIne jevI rIte rAjyanuM pAlana karyuM hatuM tevI rIte zuddha eTale niratIcAra paNe tenuM pAlana karIne zreNiyege eTale karmane khapAvanArI je kSapaka zreNi tenA vaDe kevalI eTale kevalajJAna ane kevala darzana rUpI lakSamIne pAmyA, ane AyuH pUrNa thaye sarva karmano kSaya karIne mekSe gayA. A bAbatamAM satizata sthAnakamAM temanI IzAna gati kahI che eTale teo For Personal & Private Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 [ zI vijyapatiIzAna devakamAM gayA ema jaNAvyuM che. prabhu devanI mAtA vijayAdevIe paNa cAritra laIne tenuM rUDI rIte pAlana karIne zivasaMpadA eTale mokSarUpI meTI saMpatti meLavI. 79 - ajItanAtha rAjA tarIke prajAnuM kevI rIte pAlana karatA hatA te pAMca zlokamAM jaNAve che - ajita svAmI putranI jima nija prajAne pAlatA, daMDAdi viNa rakSaNa kare sanmArga mAMhI calAvatA medha sura tarU nAthanA zAsana viSe cUraNa thatuM, dhAnyanuM nA anyanuM pazu vargane baMdhana thatuM. 80 spaSTArtha - have rAjA banelA prabhudeva zrI ajitanAtha jema putranuM mAtA pAlana kare tema pitAno prajanuM sArI rIte pAlana kare che. teo daMDa vagere lIdhA sivAya prajAnuM rakSaNa kare che ane prajAne samArga eTale cerI, jUTha vagere rahita sArA mArgane viSe calAve che. athavA prajA paNa cerI, gAI vagere anyAya karyA sivAya sArI rIte vite che. prajA rUpI mayUrane ullAsa pamADavAmAM megha samAna ane prajAnA manoratha pUrNa karavAmAM suratarU eTale kalpavRkSa samAna zrI ajitanAtha svAmInA zAsana eTale rAjaya kArabhArane viSe cUraNa eTale pIsAvuM te phakta dhAnyanuM ja thatuM hatuM. athavA rAjya kArabhAra e sarasa rIte karavAmAM AvatuM hatuM ke koI paNa mANasane sajA karavAnI jarUra paDatI ja nahi. temaja baMdhana te phakta pazuonuM ja thatuM hatuM paNa bIjAnuM thatuM hatuM, kAraNa ke prajA sukhI hovAthI koI jAtane gunha koInAthI thatAja nahi tethI keIne sajA karavI paDatI nhotI. 80 vedha maNine vAghane tADana thatA nA anyane, tApa kaMcanane hato ne teja devuM zastrane zALane ja ukheDavAnuM vakatA strI bhRkuTImAM sogaThIne mAra zabdo tima vidAraNa pRthvImAM. 81 spaSTArthavedha eTale viMdhavuM te te phakata maNineja thatuM hatuM. paraMtu koI pazu vagerene vidhatuM nahotuM. vaLI tADana eTale mAravuM te te vAghane eTale vAjiMtra athavA naraNAM upara hatuM. paraMtu bIjA ne mAravAmAM AvatAM hetAM. tApa eTale saMtApa prajAne hatuM nahi, paraMtu senAne ja tApa eTale tapAvavAmAM AvatuM hatuM. teja te zastra eTale hathiArane ApavAmAM AvatuM hatuM. zALane ja ukheDavI paDatI hatI vaLI loko te saraLa svabhAvanA hatA mATe vakratA eTale vAMkAza to strIonI bhrakuTI athavA bhamaramAMja hatI segaDInI ramatamAMja mAra zabda vaparAtuM hatuM. paraMtu leke eka bIjAne mAratA tA. vidyAraNu eTale pheDavuM te te pRthvIne ja thatuM hatuM. paraMtu lokomAM kaI keIne vairajherathI mAraDa (mArAmArI) karatAja nahi. 81 For Personal & Private Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kIzanA ciMtAmaNi bhAga bI ], kASTha paMjara maMdire pUrAvavAnuM pakSine, rogano nigraha tathA pIlAvavAnuM IkSane neha mATe kalaha tima apavAda mAMhI bhIratA, pAmavA guNa lobha karatA zatru prabhune sevatA. 82 spaSTArtha -lAkaDAnA pAMjarA rUpI maMdiramAM pakSIone ja pUravAmAM AvatAM hatAM, paraMtu bIjA keIne baMdIkhAnAmAM pUravAmAM AvatAM nahi. kAraNa ke koI paNa zu ja karatA nhAtA, nigraha rogane ja thato hato, eTale gene aTakAvavAmAM AvatA hatA, paraMtu bIjA keIno nigraha karate heta. Izu eTale zelaDI sivAya bIjA koIne pIlavAmAM AvatAM nahotAM. kalaha eTale kajIo snehane TakAvavA mATe thatuM hatuM. vaLI bhIratA eTale bIkaNapaNuM pitAnI apakIrti thavAmAM hatuM. guNene meLavavA mATe ja lobha karavAmAM AvatA, paraMtu keIne dhanane lobha hote. tathA zatruo paNa prabhunI sevA karatA hatA. ahIM prabhunA rAjyakAlanI puNyAI jaNAvI che, satya nIti ne dayA guNane laIne ja prabhu zrI ajitanAtha chatI sAhibImAM paNa Asakta na thatAM paropakArAdi gu. sAdhavAmAM tatpara rahetA hatA. 82 ciMtAmaNinI pAsa para maNi dAsa jevA dIsatA, damananIti calAvatA nA kuTi bhaMga nivAratA sarva jana vazamAM rahe jima nAra zubha guNavaMtane, Rddhi agaNya chatAM dhare nA leza paNa abhimAnane 83 spaSArtha-jema ciMtAmaNi ratnanI pAse bIjA maNie dAsa jevA eTale halakA jaNAya che tema zatru rAjAo prabhunI AgaLa temanA dAsa jevA jaNAtA hatA. prabhujI rAjyAvasthAmAM koI paNa prakAranI damananIti calAvatA hatA. eTale prabhudeva keIne paNa daMDa karatA nahi. vaLI bhrakuTI bhaMga eTale keIna upara gusse thaIne prabhudeve bhavAM paNa caDAvyAM hatAM. jevI rIte sArA guNavAna purUSane strI vaza rahe che tevI rIte saghaLA manuSya prabhudevane vaza rahetA hatA. vaLI prabhunI pAse agaNya eTale gaNI na zakAya teTalI addhi hatI. kAraNa ke temanI pAse ghoDesvAre, hAthIo tathA pALAo vargere sainyAdine pAra hete. AvI meTI Rddhi chatAM prabhudeva jarA paNa abhimAna rAkhatA nahetA. 83 caMga rUpa dharatAM chatAM suMdara na pitAne gaNe, - lAbha pukala te chatAM dharatA na prabhu unmAdane; sarva vastu anitya jANa pUrva lakha tepana ane, pUrvAga eka virAga bhAve pAlatA prabhu rAjyane. 84 For Personal & Private Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ prAvijyapadhasUrikRtaspArtha -o ke prabhu caMga rUpa eTale suMdara rUpane dhAraNa karatA hatA, te chatAM teo potAne suMdara mAnatA hatA, kAraNa ke prabhu jANatA hatA ke A zarIranI suMdaratA nAzavaMta che. vaLI ghaNuM prakArane lAbha maLatuM hatuM te paNa prabhu jarApaNa unmAda eTale dhananI ghelachA rAkhatA nahi e pramANe sarva pogalika vastuo nAzavaMta che evuM jANIne prabhue kumAra avasthAthI mAMDIne trepana lAkha pUrva ane upara eka pUrvAgI (kAla) sudhI rAjyanuM virAga bhAve eTale Asakti rAkhyA sivAya pAlana karyuM. 84 prabhunI vairAgya bhAvanA traNa lokamAM jaNAve che-- ekAMtamAM beThela prabhujI ema ciMtavanA kare, bhega karma ghaNuM khakhyAM para kArya ciMtA nA Tale, tana na cAle sAtha to A poSya jana kima cAlaze, para bhava janAro eka mahI karma phalane vedaze. 85 spaSTArtha -eka vakhate ekAMta sthAnamAM beThelA prabhu zrI ajitanAtha A pramANe vicAra karavA lAgyA ke mArAM ghaNAM bhaMga karmo khapI gayAM che. paraMtu parakArya eTale bIjA (rAjyAdi) kAmanI ciMtA dUra thatI nathI. kAraNa ke kaI vAra amuka dezanuM rakSaNa karavuM paDe che. keI vAra gAma vasAvavA paDe che. amuka mANasone pALavA paDe che, hAtho, DA, nekara, cAkara vagere saMbaMdhI aneka prakAranI ciMtAo rAkhavI paDe che. AtmAnI sAthe A tana eTale zarIra paNa AvavAnuM nathI, kAraNa ke te zarIra to jIve A bhavamAM banAvyuM che ane jIva bIjA bhavamAM jaze tyAre te zarIrane choDIne javAno che. mATe je zarIra paNa sAthe AvavAnuM nathI. te A piSyajana eTale kuTuMba ane nekara cAkara vagere te kayAMthI ja sAthe AvI zake ? A kuTuMba vagerene mATe jIvA aneka prakAranA pApo kare che, paraMtu te pApanuM phaLa te te bAMdhanAro jIva ekalo ja bhogave che. 52 bhavamAM te A jIva ekalo ja javAno che. ahIM pApa karmo karIne bheguM kareluM dhana vagere tathA jene mATe pApakarmo karyA te kuTuMba vagere paNa sAthe AvatAM ja nathI. paraMtu je kame ahIM bAMdhyAM che te te sAthe Ave che ane te karmonuM phaLa te mahI jIvane ja bhogavavuM paDe che. 85 huM karuM? mArUM sAdhya zuM che? Atmahita meM zuM karyuM, dAnAdi sAdhyA ke na jIvana kema nirmala nA thayuM? pApa mAge kema cAle? nA sudhAre bhUlane, AtmaciMtA nA kare te aphala bhava narano bane. 86 1 pUrvAgarAzI lAkha varSe eka pUrvAga thAya che. ane evA 84 lAkha pUvaganuM eka pUrva bane che. AthI AgaLanA kAla bhedo zroleka prakArAdithI jANavA. For Personal & Private Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIdezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] spaSTArtha -A ja vicAra kare joIe ke huM koNa chuM. athavA A zarIra vagerethI alaga evo mAro AtmA che mAre sAdhya eTale sAdhavA lAyaka kAryo kayA kayA che ? meM mArA AtmAne hitakArI zuM zuM kArya karyuM ? ne zuM karavAnuM bAkI che? meM dAnAdi eTale dAna, zIyala, tapa ane bhAvanA sAdhyAM ke nahi ? mAruM jIvana nirmaLa athavA pavitra kema banatuM nathI ? A jIva pApanA mArga tarapha zA mATe cAle che? mAhathI jIva pitAne je hitakArI che tene nukasAnakAraka mAne che ane nukasAnakArI pApanA mArgane hitakArI mAne che. pitAnI bhUlane AtmA kema sudhArato nathI. A manuSya rUpI uttama bhava pAmyA chatAM jIva pitAnA AtmahitanI kAMI paNa vicAraNA je na kare te tene bhava aphala bane che athavA phegaTa jAya che mATe samaju manuSya potAnA AtmAnA hita saMbaMdhI vicAra avazya karavo joIe. 86 saMsAra dAvAnala viSe savi jIva duHkhiyA dIsatA, vividha ciMtAvaza banIne zAMti raja nA pAmatA; prApta sAdhana sadupayege bhava jaladhi taTa pAmIe, saMyame AnaMda sAco tehane svIkArIe. spArtha -A saMsAra rUpI dAvAnala eTale vananA agnine viSe saghaLA mANase duHkhI jaNAya che. jema vanamAM agni lAgavAthI te vananA prANoe AkuLa vyAkuLa banIne tApathI pIDAtA Ama tema rakhaDayA kare che, tema A saMsAramAM paNa aneka prakAranI pisA saMbaMdhI, kuTuMba saMbaMdhI, nAta jAta saMbaMdhI, roga vagere saMbaMdhI ciMtAone laIne athavA Adhi, vyAdhi, ane upAdhimAM guMthAyelA che jarA paNa zAMti pAmatA nathI. athavA A saMsAramAM je kadAca zAMti jaNAtI hoya te te zAMtinA AbhAsa rUpa khATI zAMti cheparaMtu jevI rIte hAtha, paga vagere sAdhanono upayoga karavAthI samudra tarI zakAya che, tevI rIte prApta thaela manuSya bhava, nirogI zarIra vagere sAdhanone sArA ane yogya upayoga karavAthI A bhavajaladhi eTale saMsAra rUpI samudranA kAMThAne pAmI zakAya che. ane saMyama eTale cAritranI ArAdhanA karavAthI sAco AnaMda meLavI zakAya che evuM jANIne nirmala cAritrane svIkAra kare joIe. 87 lokAMtika devenI prabhune tIrtha pravartAvavA vinati tathA prabhune sagara kumArane rAjya levAne Agraha --- vairAga prabhunI pAsa lokAMtika suro vinati kare, tIrtha pravartAve jinezvara ! jeha vi jana hita kare, prabhu sagarane rAjya levA bhASatA paNa te kahe, rUdana karatAM keNa samaju ApathI alaga rahe For Personal & Private Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvijayasvasatispaSTArtha -upara kahyA pramANe A saMsArathI vairAgya pAmelA prabhunI pAse lekAMtika jAtinA de AvIne vinati karavA lAgyA ke he prabhudeva! have Apa tIrtha pravartA eTale caturvidha saMghanI sthApanA karo. kAraNa ke te tIrtha sarva jIvene hita kAraka thaze. e pramANe prabhune vinati karIne deva pitapotAnA sthAne gayA. tyAra pachI vadhatA vairAgyavALA prabhudeva sagara kumArane bolAvIne kahevA lAgyA ke have A saMsAra samudrane taravAnI mArI icchA vate che mATe tame A rAjayane grahaNa karo. huM cAritra aMgIkAra karavAne IcchuM chuM. AvA prabhudevanA vacana sAMbhaLIne te sagarakumAra rUdana karatAM karatAM kahevA lAgyA ke karyo samaju mANasa tamArAthI cheTe rahevAnI IcchA kare. ahIM kahelA kAntika deva nava prakAranA che temanAM nAma A pramANe -sArasvata 1 Aditya 2 vahiM 3 varUNa 4 gaI teya 5 tuSita 6 avyAbAdha 7 Agneya 8 riSTa 9 temanuM 8 sAgaropama AyuSya, ne sAta ATha bhave mukti pAme. ATha kRSNarAjInI pUrvAdi dizA tathA IzAna vagere vidizAo maLI AThe AMtarAmAM eTale kRSNarAjInI vacce cAra dizAmAM vimAna, ne babe kRSNarAjInA khUNAmAM cAra vimAne ema ATha vimAne A pramANe rahelA jANavA-uttara ane pUrvanI atyaMtaranI be kRSNarAonI vacce vidizAmAM acinAmanuM vimAna 1, pUrva dizAnI be kurAjInI vacce amiAlI nAmanuM vimAna che. 2, pUrva ane dakSiNanA atyaMtaranI be kRSNarAjInI vacce vidizAmAM vairecana vimAna che ?, dakSiNanI be kRSNarAjIonI vacce prazaMkara vimAna che 4, dakSiNa ane pazcimanI atyaMtaranI be kRSNarAjIonI vacce vihizAmAM caMdrAbhavimAna che, 5 pazcimanI be kRSNarAjInI vacce sUrAbhavimAna che. 6 pazcima ane uttaranI atyaMtaranI be kRSNarAonI vacce sukAla vimAna che. 7 uttaranI be kRSNa rAjInI vacce supratiSThAbha vimAna che, 8 tathA save kRSNarAjInA madhyabhAgamAM goLa riSTAbha vimAna che hAranA ATha vimAnane AkAra vicitra che. kAraNa ke te AvalikAmAM rahelA nathI, te vimAnethI asaMkhyAtA hajAra ejanane cheTe alaka che, A vimAnanA svAmI sArasvata vagere che teo be bene bheLA parivAravALA che, sArasvata ane Aditya nAmanA baMne devane parivAra 707 de, agni varUNane parivAra 14014 de, gateya tuSitane parivAra 7007 de, avyAbAdha Agneya riSTane parivAra darekanA 909-09909, sarva maLI 24455 de. pravacanasAradvAramAM te traNe devanA parivAranA deve 909 jaNAvyA che. tethI 1818 bAda karatAM 22637 de rUpa parivAra na kAMtikane jANo. vizeSa bInA zrItavAthodi graMthAthI jANavI. 88 sagara kumAre prabhune jaNAvela pitAne vicAra be lokamAM jaNAve che - zI karI? AzAtanA meM ApanI jethI kare, Apa prabhu alaga mane gurU ! Apano che Azaro For Personal & Private Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mIrAnA ciMtAmaNi bhAga bIje ] zikSA kare zizune vaDIla paNa nA taje kadI tehane, Apa viNa zA kAmanuM? A rAjya cAhuM bhaktine. 89 spaSTAthe--sagakumAra rUdana karatAM prabhune A pramANe kahevA lAgyA ke he prabhu! meM ApanI zI AzAtanA karI che? jethI mane tame tamArAthI aLage eTale judA kare che. he vaDIla badhu! mAre te Apane AdhAra che vaLI bALakane kAMI aparAdha thAya te vaDIla tene zikSA kare che, paNa tene kadApi tyajI detA nathI A5nA sivAyanuM A rAjya mApa zA kAmanuM che huM te tamArI bhaktine cAhuM chuM. mAre rAjyanuM kAMI kAma nathI 89, rAjyAdine heje tanuM paNa tajI zakuM nA Apane, Apa vrata dhArI thatAM thaI ziSya sevA Apane, gurU caraNanI bhakti karatAM ziSya je bhikSA kare, rAjyathI paNa adhika te gurU bhaktithI vAMchita phale. 90 spaSThAthe--huM rAjya vagerene sahelAIthI tajI zakuM chuM. paNa Apane tyAga mArAthI thaI zake tema nathI. mATe je Apa vratadhArI thaze eTale cAritra grahaNa karaze te huM paNa cAritra grahaNa karIne Apane ziSya thaIne ApanI sevA karIza vyAjabI ja che ke gurUnA caraNa kamalanI bhakti karate ziSya bhikSA mAgIne cAritranuM pAlana kare, te rAjya bhegavavAnA lAbha karatAM paNa adhika lAbhadAyI che. kAraNa ke gurU mahArAjanI bhakti karavAthI vAMchita eTale tamAma ISTa kAryonI siddhi thAya che. 90 prabhu sagara kumArane rAjya grahaNa karavA samajAve che -- prabhu kahe he baMdhu! Agraha ucita jANuM tAhare, - bhega phala karmodayI tuM kema thAya utAvaLa te khapAvI yogya samaye sAdhaje cAritrane, | rAjya pAlo cAhanA muja sAdhavA cAritrane 91 spAI-upara kahyA mujaba sagarakumArane vicAra jANIne prabhu temane kahe che ke he bhAI! tAre mArI sAthe dIkSA levAno vicAra huM yegya mAnuM chuM te paNa bhegaphala kamAdayI eTale bhagAvali karmanA udayavALe tuM che, eTale hajI tAre bhegA karmo bhogavavAnA bAkI che, mATe te bhega kama bhegavIne khapAvyA sivAya cAritra pALI zakAya nahi mATe tuM hamaNuM dIkSA levAnI utAvaLa kara nahi. jyAre tArAM te bhegA karmo khapI jAya tyAre gya samaye eTale cAritra levAne avasara thayuM che evuM jANIne cAritra laIne tenI sAdhanA karaje. mATe hamaNuM te tame rAjyanuM sArI rIte pAlana kare. ane mArAM For Personal & Private Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 | [ zovijayapakRitabhoga karmo bhogavAI gayAM hovAthI mArI cAritra grahaNa karavAnI IcchA che tethI huM cAritrane svIkAravA cAhuM chuM. ha1 sagara kumAre mAnya rAkheluM prabhunuM vacana ane temanA rAjyAbhiSekanI bInA jaNAve che - viraha bhayathI zreSTha che gurU vacana kerI pAlanA, Ima vicArI sagara rotAM vacana mAne prabhu taNA; rAjyAbhiSeka mahatsave sAmaMta Adika sagarane, - rAjA banAve prabhu vacanathI loka pAme harSane. 12 spaSTArtha:--prabhue kahelI hakIkata sAMbhaLIne sagarakumAra vicAra karavA lAgyA ke je prabhunA kahevA pramANe karuM chuM te temanA virahane eTale viyegane bhaya che ane je te pramANe nathI karatA te temanI AjJAne bhaMga thAya che. paraMtu sArI rIte vicAratAM virahanA bhaya karatAM prabhunA vacananuM pAlana karavuM te vadhAre hitakara che. e pramANe nirNaya karIne sagara kumAre rotAM rota prabhunuM vacana kabUla karyuM eTale temaNe rAjya grahaNa karavAnuM svIkAryuM. tyAra pachI prabhunA vacanathI sAmaMta rAjA tathA adhikArI purUSee maLIne sagarakumArane moTA utsavapUrvaka rAjyAbhiSeka karyo eTale sagarakumArane rAjA banAvavAmAM AvyA. te vakhate nagaranA AgevAna mANasa vageree temanI AgaLa uttama prakAranI bheTa arpaNa karI vaLI prabhue pitAnA jevA ja potAnA bhAIne rAjya pade sthApyA tethI prajAlaka paNa AnaMda pAmyA. 92 prabhue ApelA vArSika dAnanuM svarUpa be zlokamAM jaNAve che -- megha jevA ajita prabhujI dAna devA cAhatA, vividha sthalathI jAMbhaka nidhi rAja maMdira lAvatA trika catuSkAdika viSe uddaSaNu zubha dAnanI, prabhujI karAve sUrya ugatAM hoya velA bhejyanI. 93 spaSTArthaH--jema mAsAmAM megha varase che tema prabhu zrI ajitanAthe varasIdAna ApavAno AraMbha karyo te vakhate Indra mahArAjanI AjJA pramANe kuberanA hakamamAM rahelA tiryagUjaka jAtinA devatAo jenA svAmI nAza pAmI javAthI na dhaNIA, thaeluM vagere aneka prakAranuM dhana vagere jude jude sthaLethI lAvIne rAjamahelamAM ekaThuM karavA lAgyA. tyAra pachI trika eTale jyAM traNa rAjamArgo ekaThA thatA hoya tevA sthaLomAM tathA cataSka eTale jyAM cAra rAjamArgo ekaThA thatA hoya tevA sthaLomAM prabhujI dAnanI ghoSaNA karAve che ke he ke tame Ave ane dhanane grahaNa kare. ghoSaNA karAvIne sUrya For Personal & Private Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 zrI dezanAcitANa bhAga bIjo ] Uge tyArathI mAMDIne bheAjyanI velA eTale bhAjana karavAnA vakhata sudhI jene joIe teTaluM dAna prabhujI Ape che. 93 tyAM sudhI dararAja Ape keADI IMga aDa lAkhane, varSomAM traNasA aThayAsI kroDa eMzI lAkhane; niSka upare chApa hAve prabhu janakanA nAmanI, atizayA SaT dAnanA bhakti akhUTa iMdrAdinI. 94 spaSTAH--e pramANe dararAja eka kroDa ane ATha lAkha sAnaiyAnuM dAna prabhujI Ape che. e pramANe hamezAM dAna ApatAM prabhue eka varasamAM traNaseA aThayAsI kroDa ane eMsI lAkha seAnA mahArAnu dAna ApyuM ATaluM dhana dAnamAM ApyA chatAM kALanA prabhAvatho, ane svAmInA mahimAthI, Icchita dAna maLe che teA paNa te yAcakA peAtAnA bhAgyathI vadhAre dravya grahaNa karI zakatA nathI. niSTha eTale seAnA mahera je prabhu dAnamAM Ape che tenA upara prabhunA pitAnA nAmanI chApa hoya che. e pramANe prabhue vArSi ka dAna ApyuM. dAnanA cha atizayA kahelA che. tathA Indra vagere devAno bhakti paNa akhUTa eTale pAra vinAnI DAya che. 94 vI dAnanA pratApa jaNAve che:-- dAnanA mahimA dhaNA cakrI akhUTa nidhAnane, karavA grahe iMdrAdi paNa klezAdi haravA dAnane; dAnanA lenAra rAgI bhavya nIrAgI ane 95 mAsa SaTa rAgA navA nA pAmatA sukha zAMtine. spaSTA :--dAnane ghaNA mahimA che. cakravatI paNa pAtAnA nidhAna eTale bhaMDArane akhUTa karavA eTale khUTe nahi tevA karavA mATe dAnane grahaNa kare che. tathA Indra vagere paNa kaleza vagerene dUra karavA mATe dAnane grahaNa kare che. tIrthaMkaranA hAthathI dAna lenArA anya jIvA rAgI hAya tA teo nIrAgI eTale rAga rahita thaIne Arogya pAme che. vaLI cha mahInA sudhI navA rAgo utpanna thatA nathI. tathA sukha ane zAMtine pAme che. 95 1 vArSika dAnanA cha atizayA A pramANe:-1 tatha"kara prabhu jyAre sAnaiyAnI muThI bharIne dAna Ape che; tyAre saudhamendra prabhunA jamaNA hAthamAM mahAzakti sthApana kare che. te tenA anAdi pralanA AcAra che, te pAtAne bhaktinA lAbha paNa tema karavAmAM maLe che. ra. IzAnendra-dAna levAne lAya4 sabhya jIvone prabhunA hAthe- hai prabhu ! mane Ape! ema hevarAvIne apAve che. 3. camarendra ne alIndra mAhakane yAgya dAna prabhunI mUDImAM pUre che. te devarAve che. 4. bhuvanatidevo bharatakSetranA dAna grAhAne ahI lAve che. 5. vyaMtara devo te AvelA manuSyAne svasthAne paheciADe che. huM jyAtiSTha devo vidyAdharAne dAna levA preraNA kare che. tethI teo dAna lye che. vagere bInA kapabhASyAdimAM jaNAvI che. 7 For Personal & Private Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - * 1. "' I kora 1. 50 [ zrI viparikRtadAna lenAranI sthiti jaNAve che - bhAgyane anusAra pAme dAna Ape bahu chatAM, dAna hitakara sarvane Ima bedha prabhujI ApatA grAhako laI dAna nija ghara jAya karatA citrane, pesatA nija ghara viSe daI segane svajanAdine. 96 spaSTArtha-je ke prabhujI te darekane ghaNuM dhana Ape che. paraMtu dAna lenArA te pitAnA nasIba pramANe dAna meLave che. athavA temanAthI pitAnA bhAgya pramANenuM ja dAna laI zakAya che. prabhu paNa "dAna sarva jene hitakArI che e pramANe bodha Ape che. jyAre grAhake eTale dAna lenArA bhavya jIvo dAna laIne potAnA ghera jAya che tyAre citrane karatA eTale jenArA jene Azcarya utpanna kare che. kAraNa ke teo gherathI nIkaLyA heya che tyAre ane jyAre dAna laIne Ave che tyAre temanA paheraveza vageremAM dAnanA prabhAvathI je pheraphAra thAya che tethI gharanAM mANaso paNa temane oLakhI zakatA nathI. tethI Azcarya pAme che. ane svajanAdine eTale sagAM vahAlAMone te teja mANasa che" ema soganakhAvA pUrvaka jaNAvIne (khAtrI karAvI ApIne) potAnA gharamAM praveza kare che. anya zAstromAM vArSika dAnane vidhi TUMkAmAM A pramANe jaNAvyuM che-prathama zakrenDanI AjJAthI dhanada nAme lokapAla ATha kSaNamAM nipajAvelA seLa mAsA pramANavALA zrI tIrthakara devanA pitAnA nAmathI aMkita ane vArSikadAnane cagya evA senayAthI tIrthaMkara devanA bhaMDAra bharI de che. sUryodayathI 6 ghaDI vItyA bAda vArSika dAnanI zarUAta thatAM eka paheramAM 1 koDa ATha lAkha soniyAnuM dAna kare che. eka varSamAM dIdhelA 388 keDa 80 lAkha sonaiyAnI bInA "zrI AvazyakAdimAM jaNAvI che. zrI tIrthaMkara prabhunA hAthe dAna levAno prasaMga bhavya jIja pAmI zake ema abhavya kulakamAM jaNAvyuM che tyAM vArSika dAna uparAMta bIja paNa 36 vAnAM abhavya jIvo na pAme, eTale sarva maLI 7 vAnAM bhavya jIja pAmI zake ema jaNA vyuM che. te 37 vAnAM A pramANe jANavA-1 IpaNuM 2 anuttara vimAnavAsI devapaNuM. 3 tesaTha salAkA purUSonI padavI 4 nAradapaNuM pa kevaline hAthe ne gaNadharanA hAthe dIkSA, 6 tIrthakarane hAthe vArSika dAna 7 zAsananA adhiSThAyaka devadevIpaNuM 8 lokAMtikapaNuM 9 devenuM svAmipaNuM 10 trAyasviMzaka devapaNuM 11 paramAdhAmipaNuM 12 jugaliyA manuSyapaNuM 13 saMnizroto labdhi 14 pUrvadharanI labdhi 15 AhAraka labdhi 16 pulAka labdhi 17 matijJAnAdikanIlabdhi 18 supAtradAna 19 samAdhimaraNa ra0 vidyAcAraNapaNuM tathA jaMghAcAraNapaNuM 21 madhyAzraya labdhi 22 kSIrAzrava labdhi 23 kSINamoha guNaThANuM ra4 tIrthakara ane tIrthakaranI pratimAnA zarIranA upabhega (vaparAza)mAM AvavAnA kAraNarUpa pRthyAdika bhAva 25 cauda ratnamAM upajavuM 26 vimAnonuM svAmipaNuM 27 sabhya jJAna darzana cAritra tapa vagere bhAva tathA opazamika kSAyika kSApathamika bhAva 28 anubhava sahita bhakita For Personal & Private Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pA zrI dezanAciMtAmaNi bhAga bIjo ] 29 sAdharmika vAtsalya 30. saMga 31 zukalapAkSikapaNuM. 32 tIrtha karanA mAtApitA tathA strIpaNe thavApaNuM 34 tIrthakaranA yakSa yakSiNI rUpe thavApaNuM 34 yugapradhAnapaNuM 35 AcAryAdi 10 padavI 36 pAramArthika guNane lAbha. 37 dravyathI ne bhAvathI anubaMdha dayA hatudayA svarUpa dayAnA pariNAma. AthI siddha thayuM ke-vArSika dAna lenArA jIvo nizcaya bhavya ja hoya ahIM dayAnA traNa bhedanuM svarUpa TuMkAmAM A pramANe jANavuM 1 sAkSAt ne je haNavA nahi, te svarUpa dayA kahevAya 2 je jayaNupUrvaka pravRtti te hetudayA kahevAya. 3 zrI jinAjJAnuM akhaMDana athavA dayAnA phalarUpe je pariNAme, te anubaMdha dayA kahevAya. ja dIkSA prasaMge IndrAdinuM AvavuM ane dIkSAbhiSekAdinI bInA jaNAve che.--iMdrAdi Asana DelatA raMge vinItA AvatA, dIkSA taNe abhiSeka karatA hari sagara kama pAlatA; lUsatA tana deva dUpe hari vilepana vidhi kare, paherAvIne AbhUSaNadika kapatarU jevA kare. 97 spaSTArtha-prabhue vArSika dAna dIdhA pachI jyAre temane dIkSA levAne avasara thayo tyAre 24 Indra vagerenAM Asana kaMpAyamAna thayA. avadhijJAnanA upayogathI prabhune dikSA levAne avasara jANI Idro ghaNA harSa pUrvaka vinItA nagarImAM AvyA. te vakhate ayyatendra vagere Indoe tathA sagara vagere rAjAoe anukrame prabhune dIkSAbhiSeka karyo. tyAra pachI Indra prabhunuM jaLathI bhInuM thaeluM zarIra devadUSya vastra vaDe lUsIne sApha karyuM. pachI aneka jAtanA sugaMdhI padArthothI prabhunA zarIrane viSe vilepana karyuM, tyAra pachI mugaTa, kuMDaLa, hAra vagere aneka prakAranA ghareNAM prabhunA zarIrane viSe paherAvIne temane kalapatarU eTale kalpavRkSanA jevA zobhAyamAna banAvyA. 97 zibikAmAM besI prabhunuM dIkSA mATe prayANa be lekamAM jaNAve che -- suprabhA zibikA viSe prabhujI padhAre harSathI, vidyAdharAdi upADatA te bhakti raMga taraMgathI; vahANa jevI jalAdhamAM bahu dIpatI te cAlatA, siMhAsane beThela prabhune Idra cAmara vijatA. 98 spaSTArtha--evI rIte nAna karI, vilepana karI tathA AbhUSaNe paheryA pachI prabhu zrI ajitanAtha suprabhA nAmanI zibikA eTale pAlakhIne viSe AnaMdathI vacamAM pUrvAbhimukha padhAre che. te zibikAne manuSya, vidyAdhare tathA deve bhakti raMga taraMgathI eTale prabhunI bhakti karavAne prasaMga maLavAthI thaela AnaMda pUrvaka upADIne cAlavA lAgyA. jema jaladhimAM eTale samudramAM vahANu zobhe tevI rIte prabhu sahita vahana karAtI For Personal & Private Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para [ zrI vijyapaddhavikRta te pAlakhI zobhatI hatI. pAlakhInI aMdara mUkelA siMhAsananI upara beThelA zrIajitanAtha prabhune saudharmendra ane IzAne cAmara vijavA lAgyA. 98 dIkSAbhilASI vara vinItA madhya bhAge cAlatA, jANI prajAjana nAtha jevA kArya chaDI AvatA utsava samudAya mATe vividha vAjAM vAgatA, mAMgalika upacAra mATe prabhu dharI dAkSiNyatA.. spaSTArtha --dIkSAbhilASI eTale dIkSA levAnI IcchAvALA prabhujIne gherathI nIkaLIne vara vinItA eTale uttama vinItA nagarInA madhya bhAgamAM AvelA jANIne nagaranA loke -strI purUSo pita pitAnAM kAryane chaDI eTale adhavaca paDatAM mUkIne prabhune jovA Ave che. prabhunA dIkSA mahatsavanA vADAmAM devo, vidyAdharo tathA nagara janone ghaNe meTa samudAya ekaThA maLe hatuM. te vakhate judI judI jAtanA vAjiMtre vAgI rahyA hatA. nagaranI strIo aneka prakAranA mAMgalika gIta gAtI hatI. te vakhate prabhu zrI ajitanAthanA parama bhakta vidyAdharo tathA devanA samUhathI AkAza bharAI gayuM. indronI nATaya senA prabhunI AgaLa aneka prakAranA nATaka bhajave che. te vakhate prabhu je ke niHspRha hatA te paNa tenI dAkSiNyatA sAcavavAnI khAtara teonI vaMdanA vagere mAMgalika upacAra kAryone svIkAra karatA hatA. 99 prabhunuM sahastrAgra vanamAM AvavuM ane dIkSAnuM grahaNa karavuM e gAthAo vaDe jaNAve che --- pUrNa samatA dhArI prabhujI sahastrAgra padhAratA, pAlakhIthI utaratA prabhu bhUSaNAdika cheDatA; devadUSya dharaMta saMpadhi dharmane darzAvatA, mAgha suda neme jinezvara rahiNuM zazi AvatA. 100 spaSTArtha --saMpUrNa samatA athavA zAMtine dhAraNa karanAra prabhujI e pramANe lokenA mAMgalikene svIkAra karatA sahasAgra vana nAmanA udyAna (bagIcA) mAM padhAryA. tyAra pachI pAlakhImAMthI heDe utarIne prabhue dhAraNa karelA bhUSaNAdika eTale ghareNAM vagerane tyAga karyo. ane upadhi sahita dharmane batAvavA mATe Indra mahArAje ApelA deva duSya vastrane dhAraNa karyuM. te vakhate mahA mahinAnI zukala pakSanI navamIne divase jyAre caMdra rohiNI nakSatramAM AvyA tyAre prabhue zuM karyuM te AgaLanA zlokamAM jaNAve vRSa rAzi samaye pAchalI vaya cha tapane AdarI, sapta chada ta2 heTha sAyaMkAla zubha lezyA dharI For Personal & Private Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zataciMtAmaNi bhAga bIje] paMca muSTi loca karatA vALa jaladhi vikheratA, siddhane vAMdI karemi sUtrane uccAratA, 101 pachArtha -vRSa rAzinA vakhate pAchalA pahore chaTha tapa karIne sasachada nAmanA vRkSanI nIce sAMjanA vakhate zubha lezyA dhAraNa karIne prabhue paMcamuSTI eTale pAMca muThIo vaDe karIne, mAthAnA ne dADhI mUchanA saghaLA vALane lonca karyo. te vALane Indra mahArAje potAnA khesanA cheDAmAM grahaNa karIne samudranI aMdara nAMkhyA. loca karIne prabhue "namo siddhANuM" e pada vaDe siddhone namaskAra karyo. pite arihaMta hevAthI tIrthakara arihaMtane namaskAra karatA nathI paNa siddhone namaskAra kare che. tyAra pachI karemi sAmAIyaM ' e sUtrane uccAra karIne cAritra grahaNa karyuM. tIrthakare keInI pAse cAritra grahaNa karatA nathI athavA bIjA koIne pitAnA gurU banAvatA nathI. paraMtu pite pitAnI meLe ja dIkSA grahaNa kare che. tethI cAritra letA " karemi bhaMte sAmAIya' e padamAMnA bhaMte zabdane uccAra karatA nathI. kAraNa ke te pada arihaMta rUpa arthane jaNAvanAruM che. 101 prabhune mana:paryava jJAna upaje che te prasaMge Ije karelI stuti pAMca gAthAo vaDe jaNAve chesahasa nRpanI sAthe dharatA dravya jina cAritrane, nANu zuM pAmatA hari saMthaNe namI nAthane pUrva bhava vairAgya kerA tIvra abhyAse karI, Ape ahIM te saMgrahyA tasa ekatA jAmI kharI. 102 spaSTArtha -vyajina evA zrI ajItanAthe cAritra grahaNa karyuM te vakhate temanI sAthe bIjA eka hajAra rAjAoe paNa cAritra grahaNa karyuM. cAritra grahaNa karatAMnI sAthe prabhune cothuM mana:paryava jJAna utpanna thayuM. kAraNa ke evI zAzvatI maryAdA che ketIrthakarene cAritra grahaNa kare ke tarata ja mana:paryava jJAna upaje che. te pahelAM A jJAna upajatuM nathI. kAraNa ke bIjA jJAna te muniveSa hoya athavA na hoya te paNa thAya che. ne A cothuM jJAna te muniSavALAne ja thAya che. prabhune cothuM jJAna uparyuM 1 jinanA cAra prakAra che-1 nAmajina 2 sthApanA jina, 3 dravya jina, 4 bhAva jina. 1. abhAva vagere tIrthakaronA nAma te nAmajina, 2. temanI pratimA te sthApanA jina. 3 tIrtha - karanA che jyAM sudhI kevaLajJAna pAmyA nathI, tyAM sudhI te dravya jina kahevAya ane teNe gayelA te tIrthakaranA jIvo paNa dravyani kahevAya. ane 4 ghAtI karma khapAvI kevalIpaNe vicaratA tIrthaka te bhAvajina jANavA. kahyuM che ke-nAnA ninAmA, TavaninA kupa liritikAno che suvidhA tiLakovA mAvaLA-sAravAra | zrI spaSTArtha sahita zrI siddhacaka pUjAmAM mA bInA vistArathI jaNAvI che, For Personal & Private Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 54 [ zrI vijayapaghasUrikata te vakhate Indra mahArAja prabhune namaskAra karIne stuti kare che ke he nAtha! pUrva bhavamAM ApazrIjIe karelA vairAgyanA tIvra abhyAsathI te vairAgya A bhavamAM ApazrIe evI rIte saMgrahyo (jamAvyo che ke jethI tenI ApanI sAthe kharekharI ekatA thaI che. 102 prabhu Apane vairAgya je ITa yogAdika viSe - ISTa virahAdika viSe tevo na teha kadI dIse; vara viveka zarANathI vairAgya rUpI zatrune, Apa sajatA ehavuM jiNa pAmavA jhaTa muktine. 103 5STArtha -he prabhu! Apane sukhanA hetu rU5 ISTa saMgAdikane viSe je vairAgya che te dukhanA hetu rU5 ISTa viyogAdikamAM kadApi jaNAtuM nathI. jema zarANa sAthe ghasavAthI zanI dhAra tIkaNa bane che tevI rIte uttama viveka rUpI zarANanI sahAyathI tame vairAgya rUpI zake evuM sajeluM che ke jethI muktine eTale mokSane jaladI meLavavA mATe tenuM (verAgya rUpI zastranuM) parAkrama (baLa-pAvara) keInAthI rokI zakAtuM nathI. 103 tasa akuMThita bala pravarte pUrva bhava AnaMdane, vairAgya rU5ja mAnIe che dhanya tuja saMskArane prabhu kAmathI alaga thaIne yoga jyAre sAdhatA, tyAre saryuM e kAmathI vairAgya Ima mana dhAratA. 104 spadArtha-te vairAgya rUpa zastranuM akuMThita eTale aTakAvI zakAya nahi tevuM bala-parAkrama muktine pamADanArUM nIvaDe che, ne pUrva bhavamAM eTale pahelAnA devatA tathA manuSyanA bhavamAM je sukha saMpatti bhegavatA hatA tyAre paNa tamAre AnaMda vairAgya rUpe ja hata evA tamArA pUrvabhavanA zubha saMskArone dhanya che. he prabhu! jyAre tame kAmathI eTale viSaya sukhathI aLagA thaIne eTale vairAgya pAmIne saMyama eganI sAdhanA karatA hitA, tyAre have kAmagothI Thu, e pramANe tame manamAM vairAgya bhAvanA dhAratA hatA. evo niyama che ke pUrva bhavamAM paDelA zubhAzuma saMskAro vartamAna bhavamAM udaya pAme che. zubha saMskAramAM zrIjaMbUsvAmI vajasvAmI vagerena, azubha saMskAramAM gozAla maMkhaliputranA daSTAMte jANavA 104 1 je vastu pitAne ISTa heya tenI sAthe je saMga thAya te aMge saMyoga kahevAya che. ane te ISTa saMthAga sukhanA kAraNa rUpa che, kAraNa ke potAnI IcchalI vastu dhana vagerenI prAptithI harSa thAya che. 2 ISTa viga eTale pitAne je vastu vahAlI hoya tene je viga thayo hoya te ISTa viyoga khanuM kAraNa che, kAraNa ke pitAnI vahAlI vastune viga thavAthI mANasane jarUra che thAya che, For Personal & Private Use Only Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa zrI dazanAciMtAmaNi bhAga bIje ] saMsAramAM ne mekSamAM sukhamAM ane dukhamAM valI, jyAre udAsInatA bhaje vairAgya satata tadA balI; koIne che dAkha garbhita jJAna garbhita koIne, - jJAna garbha virAgatAnA sthAna? namIe Apane. 105 spadArtha - he prabhu tame saMsArane viSe tathA mekSane viSe, temaja sukhane viSe ane duHkhane viSe jayAre udAsInapaNane dhAraNa kare che tyAre paNa Apane vairA. gya ja haMmezAM pUra jozamAM pravarte che. keIne duHkhagati vairAgya hoya che, jyAre pitAnA sukha bheLavavAmAM aDacaNa Ave che ane aneka jAtanAM duHkha AvI paDe tyAre mANasane saMsAra pratye je aNagame thAya, te dukha garbhita vairAgya kahevAya. A vairAgya saMsAramAM ghaNune thAya che. tathA tenAthI ulaTo je vairAgya te jJAnagarbhita vairAgya kahevAya che. A jJAnagati vairAgya ceDA ja bhavya jIne thAya che. duHkhagarbhita vairAgya lAMbe vakhata TakI zakato nathI, kAraNa ke te duHkhe jatAM rahetAM pAcho saMsAramAM jIva Asakta thAya che. jyAre jJAnagarbhita virAgya samajaNa pUrvaka hovAthI lAMbo vakhata Take che ane tenA AlaMbanathI Atmahita jarUra sAdhI zakAya che. AvA jJAna garbhita vairAgya rasathI bharelA evA he prabhujI! Apane namaskAra karIe chIe105 sarvane upakAranA karanAra prabhujI Apa cho, zaraNa karavA yogya zubha vairAgya bhAjana Ape che, deva bhava saphala karyo dIkSA taNe utsava karI, Avo samaya malajo sadA tuja pada kamalanI cAkarI. 106 spaSTArtha:-- he prabhujI! Apa A saMsAranA sarva jenA upara upakAra karanArA che, vaLI tame zaraNa eTale Azaro levA lAyaka che, kAraNa ke karma rUpI zatruthI trAsa pAmelA A saMsArI jo tamAruM zaraNa svIkArIne sukha zAMtine pAme che. vaLI sArA vairAgyanA sthAna ApI che. tamAro dIkSAne utsava karavAno prasaMga maLavAthI mAro A devapaNane bhava saphala thaye, evuM huM mAnuM chuM. vaLI Avo samaya mane bhavobhava vAra: vAra maLajo jethI ApanA caraNa kamalanI sevA bhakti karavAne prasaMga mane ghaNIvAra pharIthI prApta thAya. 106 have sagara kumAre karelI prabhunI stuti cAra lokemAM jaNAve che -- aMjanAcala AdimAM naMdIzvare savi saravA, aSTAhnikA raMge karI svasthAna pahoMcyA nirA gaddagada girAe hAtha joDI sagara prabhune saMthaNe, jIvana kamala dineza prabhujI Apa pAme vijayane, 107 For Personal & Private Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapasthita spaSTArtha- e pramANe ajItanAtha prabhunI stuti karIne sarve suravara eTale Indro AThamA naMdIzvara nAmanA dvIpane viSe gayA. tathA tyAM AvelA aMjanAcala vagere parvatane viSe AnaMda pUrvaka mATI dhAmadhUmatho aThThAI mahotsava karIne saghaLA deva pitAnA sthAnake cAlyA gayA sagara rAjA paNa gaLA girAe eTale vANu vaDe karIne be hAtha joDIne prabhunI stuti A pramANe kare che ke-he prabhu! jIvana kamala eTale A saMsAra rUpI kama lane vikavara karavAne mATe athavA bedha pamADavAne mATe dineza eTale sUrya jevA Apa vijayane pAme. 107 jema zebhe medinI cAre vizAla samudrathI, vizva bAMdhava! tema zebhe Apa cAre jJAnathI; karma vRkSa ukheDavAne tIkSaNa asi sama Ape che, 'ziva mArga darzaka zreSTha guNa parivAranA dharanAra che. 108 5bdArtha - he vizva bAMdhava ! eTale jagatanA lokone sahAya karavAmAM bhAI samAna, jema cAra moTA samudro vaDe A pRthvI zele che tema matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna ane mana:paryavajhAna e cAra jJAna vaDe Apa sAheba zobho che, jema taravAra vaDe vRkSa ukheDI nakhAya che tema karmarUpI vRkSane ukheDavAne mATe tame tINa taravAra samAna che. vaLI zivamArga eTale mokSa mArganA dekhADanAra ApazrIjI che. vaLI uttama guNavaMta munivaronA parivArane dhAraNa karanArA ApazrIjI cho. 108 aMtarAtmA sarvanA che Apa jaganA hitakarA; nirlepa zuddha svarUpa prabhu! tajatA kaSAyo AkarA pUrvanI samatA thakI samatA vadhAre nirmalI, hAla, vArSika dAna Amukha abhaya nATakanuM valI. 109 5bdArtha - he prabhu! Apa saghaLA jInA aMtarAtmA che, kAraNa ke tame teonI sukhanI IcchAne jANanAra cho ane temane sukhane upadeza ApanAra che. vaLI tame jagatanA jInuM bhaluM karanArA che. vaLI tame kamalanI jema nirdoSa che. jema kamala kAdava ane pANImAMthI utpanna thAya che. paraMtu te baMnene tyAga karIne te nirlepa rahe che. tema tame paNa rAgAdinA lepathI rahita che vaLI tame zuddha svarUpanA dhAraka che. kAraNa ke AtmAnA jJAnAdi uttama guNe tamAre viSe zuddhapaNe pragaTa thayA che. vaLI AkarA eTale duHkhadAyI kaSAye jenA krodha mAna mAyA ane lobha e cAra prakAro che tene ApazrIjIe tyAga karyo che athavA kaSAya rahita Ape che. vaLI hAlamAM Apane samatA bhAva prathamanA samatA bhAvathI paNa caDhIyAta che. vaLI Ape ApeluM vArSika dAna abhayadAna devA rUpI nATakanA Amukha eTale prastAvanA jevuM hatuM. 109 For Personal & Private Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bIje ] dhanya te dezAdine jyAM khaza karatA bhavyane, vicarazo prabhu! Apa deje lAbha darzanano mane; Apa viNa zamazAna jevuM rAjamaMdira lAgaze, pUjyane joyA vinA khAvuM have kima bhAvaze. 110 spaSTAthe--he prabhu ! bhavya jIvone khuzI karatA ApazrIjI je deza, nagara, gAma vagere ThekANe vihAra karaze te deza vagerene dhanya che. vaLI mane paNa ApanA darzanane lAbha vAraMvAra Apaje. athavA A tarapha paNa vihAra karatA karatA ApazrIjI jarUra padhAraje. have ApanA vinA A rAjamahela vagere paNa mane mazAna jevA lAgaze. athavA jema samazAnamAM mANasane ekaluM rahevuM gamatuM nathI, tema ApanA vinA mahelamAM rahevAnuM mane paNa gamaze nahi. vaLI have pUjya evA ApanA mukha kamalane joyA sivAya mane khAvAnuM paNuM zI rIte bhAvaze. athavA ApanA sivAya mane khAvAnuM paNa bhAvaze nahi. 110 prabhue brahmadara rAjAne tyAM pAraNuM karyuM te prasaMge pragaTelAM pAMca dI vagerenuM svarUpa cAra lokomAM jaNAve che - Ima karI stavanA namI nRpa sagara nagarImAM jatA, deva duSya khabhA viSe jIvatAM lagI prabhu rAkhatA; khIrathI bIje dine tyAM brahmadatta narezvara, pAraNuM chaTranuM karAvyuM dhanyanI AzA phale. 111 spaSTArtha_evI rIte prabhunI stuti karIne sagara rAjA prabhune namIne vinItA nagarImAM pAchA pharyA. InDe ApeluM devadUSya vastra prabhue jIvatAM lagI pitAnA khabhA upara rAkhyuM hatuM. bIje divase tyAM brahmadatta nAmanA rAjAe prabhune kSIra vaDe che tapanuM pAraNuM karAvyuM. prabhune pAraNuM karAvavAnI IcchA te ghaNane thAya che, paraMtu je dhanya purUSa heya temanI ja AzA phaLIbhUta thAya che. 111 paMca divya pragaTatA sura dAnane anumehatA, trIje bhave denAra niyamA mukti padane sAdhatA dAna letA bhavya jIve tema eha karAvatA, nA abhavya zubha padArtho sattatIsa kadi pAmatA. 112 spaSTAthe--jyAre prabhue brahmahatta rAjAne ghera pAraNuM karyuM, tyAre tyAM pAMca dIvye pragaTa thayAM. te pAMca dI A pramANe -sADI bAra koDa senaiyAnI vRSTi 1, uMcI jAtanA vastronI vRSTi 2, duMdubhine dhvani 3, sugaMdhI jaLanI vRSTi 4, tathA pAMca For Personal & Private Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( [ zrI vijayapAsarikRtavarNanA sugaMdhIdAra phanI vRSTi. e pramANe deve pAMca dI kare che. vaLI te prasaMge ke "aho dAna ahI dAna e pramANe dAnanI anumodanA kare che. vaLI prabhue ApelA dAnanA prabhAvathI kaI teja bhavamAM, keI bIjA bhavamAM tathA kaI chevaTe trIjA bhavamAM nizcaye mukita sthAnane pAme che. vaLI prabhue ApeluM dAna paNa jema bhavya che ja meLavI zake che, tema pAraNuM paNa bhavya cha ja karAve che. paraMtu abhavya che prabhu pAsethI dAna meLavI zakatA nathI. abhavya che je sADatrIsa padArtho kadApi pAmI zaktA nathI te bInA pahelAM 96 mA lekanA spaSTArthamAM vistArathI jaNAvI che. 112 kaDI sADI bAra kaMcana dravya pahelA pAraNe, varasAvatA deve umaMge te pachInA pAraNe, lAkha sADI bAra varasAve nRpati brahAdattanI, teja bhavamAM mukti have A nizAnI bhAgyanI. 113 spaSTArtha--prabhu je sthaLe paheluM pAraNuM kare te sthaLe sADA bAra koTha dravyanI 'vRSTi devo ati harSathI kare che. tyAra pachI prabhu bIje je pAraNa kare che, tyAM deve sADA bAra lAkha senaiyAnI vRSTi kare che. prabhune karAvelA pAraNAnA prabhAvathI brahAdatta rAjA teja bhavamAM mokSane pAme che. mATe prabhune pAraNuM karAvavAne prasaMga maLe te potAnA uttama bhAgyanI nizAnI jANavI. 113 bhikSA prasaMga nihAlanArA jana lahe Arogyane, pAraNuM karI zramaNa prabhujI karatA ugra vihArane prabhu padasthala pITha karAve brahyadatta umaMgathI, pUjana karIne jamaMtA smarata prabhu guNa bhAvathI 114 spArtha-prabhune zikSAne prasaMga jenArA mANaso paNa roga rahita thaIne Are ne pAme che. e pramANe brAisa rAjAne tyAM kadanuM pAraNuM karIne tyAMthI prabhue ugra vihAra karyo. brahmadatta rAjAe paNa prabhu pAraNuM karIne nIkaLyA te vakhate prabhue mukelAM pagalAne keI oLaMge nahi teTalA mATe te padasthala eTale pagalAnI bhUmi upara eka pIThikA bahumAnathI karAvI. ane te pApIThanI haMmezAM pUjA karyA pachI brahmadatta rAjA jamatA hatA, ane pUjana kAle kharA bhAvathI prabhunA guNanuM smaraNa karatA hatA. 14 prabhune vihAra ke te tenuM svarUpa traNa lokamAM jaNAve che - samiti gupti dharaMta nimama A deze vicaratA, pAyasAnAdi thakI prabhu deva pratilAbhita thatA " vAMdavAnI rAha jotA keI prabhu pada pUjatA, keI bhAge rokatA ghara atithi karavA cAhatA. 115 For Personal & Private Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] 5STArtha:-apratibaddha vihAra karatA prabhu zrI ajitanAtha Isamiti vagere pAMca samitionuM tathA managupti vagere traNa guptionuM pAlana karatA hatA. nirmama eTale keI paNa sthaLe mamatA dhAraNa karyA sivAya Arya dezomAM vicaratA hatA. te vakhate mArgamAM keIka sthaLe bhavya jIvo prabhune pAyasAnAdika eTale kSIra vagere karAvatA hatA keTalAka bhavya che prabhune vaMdana karavA mATe mArgamAM rAha joIne ubhA rahetA hatA. tathA keTalAeka bhavya che prabhunA caraNa kamalanI vilepana vagere pUjA karatA hatA. keTalAka prabhune rastAmAM retA hatA ane pitAnA ghera atithi karavAne cAhatA hatA. 115 paMcAnanAdika garjatA zAkhAjhanA saMdharSathI, uchaLate agni bhayaMkara sarpanA valabhIkathA; vikarAla dIse ahi tihAM prabhujI vicaratA AvatA, kAussagna viSe rahI nija guNa ramaNatA dhAratA. 116 spaSTArtha-paMcAnanAdika eTale siMha vagere vikarALa pazuo jyAM garjanA karI rahyA hatA, vaLI je jagyAe zAkhAganA eTale DALIonA agra bhAganA saMdharSathI eTale eka bIjA sAthe ghasAvAthI jyAM agni uchaLI rahyo hate. vaLI je sthaLe bhayaMkara sApanA rAphaDAo AvelA hatA evA vikarALa sthAnamAM prabhu zrI ajitanAtha svAmI vihAra karatA hatA ane tevA bhayaMkara sthAnamAM kAusagga karIne nija guNa ramaNatA eTale AtmAnA guNe je jJAna, darzana, cAritra tene viSe ramaNatA karatA hatA. athavA AtmAnA svarupanuM dhyAna karavAmAM lIna banatA hatA paraMtu nirbhaya evA temane kaI paNa prakArane bhaya lAgatuM nahotuM. 116 chaghastha prabhunA e pramANe bAra varSo vItatA, geMDA samA tasa zRMga jevA vAyu hari sama dIpatA, kayeya dhyAvI cAra bhede dhyeya rUpane pAmatA, vicaratA sahastrAgra vanamAM apramatta dhyAnI thatA. 117 spaSTA --e pramANe chaghasthapaNe vicaratAM prabhunA bAra varSe aneka prakAranA pariSaha sahana karatAM cAlyA gayA te daramiAna prabhu geMDA upamAe vicaryA che, jema ke pRthvI para besatuM nathI tema prabhu paNa pRthvI upara eka ThekANe rahyA nathI vaLI prabhu geMDAnA ziMgaDAnI upamAe vicaryA che, eTale jema geMDAne ekaja ziMgaDuM hoya che tema prabhu paNa ekalA ja vicAratA hatA. tIrthakare chazvastha avasthAmAM keIne paNa dIkSA ApI ziSya banAvatA nathI. vaLI prabhu vAyunI upamAe vicAryA che. jema vAyu 1 jyAM sudhI kevaLarAna thAya nahi tyAM sudhInI avasthAne chavAstha avasthA kahevAya che. For Personal & Private Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapadhasUrikRtakoI ThekANe aTakyA sivAya vihAra kare (vAya) che, tema prabhue paNa apratibaddhapaNe vihAra karyo che. tathA prabhu harinI upamAe vicayo che. kAraNake jema hari eTale siMha jaMgalamAM nirbhayapaNe phare che tema prabhue paNa nirbhayapaNe vihAra karyo che. te daramiAna AjJAvicaya', apAyaviyara, vipAkavicaya, tathA saMsthAnavicaryA e cAra prakAranA dhyeyanuM dhyAna karatA hatA, ane te dhyAna vaDe prabhu yeya rUpane pAmyA hatA. e pramANe bAra varSa sudhI vihAra karIne prabhu sahasADha vanamAM AvyA ane tyAM apramatta prabhucha kAusagna dhyAne rahyA 117 sAtame guNasthAnake rahelA prabhu kSepaka zreNimAM kevI rIte kevalajJAna pAme che te traNa kalekamAM jaNAve che -- samyakatva kSAyika dhAratA prabhu sAtamA guNasthAnathI, - AThame sthitighAta Adika karata zukala dhyAnathI; anivRttimAM chatrIsa prakRti khapAvatA dazame jatA, sUma leha khapAvIne kSINa maha guNaThANI thatA. 118 spArtha -kSAyika samakitane dhAraNa karanArA prabhu sAtamA apramattA 1- A cAra dharmadhyAnanA prakAro che. mULa cAra prakAranA bane che. te A pramANe-1 ArtadhyAna, 2 raudradhyAna. A be azubha hevAthI tyAga karavA yogya che. bAkInA dharmadhyAna 3 tathA zukaladhyAna 4 e be dhyAna zubha hevAthI AdaravA gya che. temAM trIjA dharmadhyAnanA cAra prakAranI TuMka bInA A pramANe 1 AzA vicaya dharma AnaH-AI darzanakArathI khaMDita na thaI zake tevI tathA pUrvApara bAdhA rahita zrI jinezvara devanI AjJAne anusAra tatvathI arthonI vicAraNA karavI athavA hetu athavA yukti vaDe jemanuM vacana khaMDita thatuM nathI evA sarva devanAM vacanane AzA rUpe aMgIkAra karI tenuM dhyAna karavuM te. 2 apAya vicabAnaH-rAga, dveSa ane kaSAyo jIvane apAya eTale bhayaMkara dukhadAyaka che, tenAthI aneka prakAranA kaSTa utpanna thAya che, mATe te tyAga karavA yogya che evuM cittavavuM te. 3 vipAka vicaya mAnaH-vipAka eTale karmane udaya. pUrve bAMdhelAM karmone jyAre udaya thAya che tyAre jevAM jevAM zubhAzubha karma baLAM hoya tene anusAra jIvane sukha athavA duHkha bhogavavA paDe che. e pramANe karmanA vipAka saMbaMdhI cintana karavuM te. 4 saMsthAnA vicaya pAna-saMsthAna eTale cauda rAjalokane AkAra. koI manuSya be paga pahoLA rAkhI keDe be hAtha daIne ubho hoya te cauda rAjalokane AkAra che. temAM utpatti vinAza ane dhruva e traNa avasthAvALA cha drabo bharelAM che vagere vicAraNA karavI te saMsthAna vicaya bAna kahevAya. 5 kSAyika samati-anaMtAnubaMdhI kodha, mAna, mAyA ane lebha e cAra. tathA mithyAtva For Personal & Private Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI razanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] guNasthAne hatA, tyAMthI vizuddhi vadhavA mAMDe chate kSapakazreNi AraMbhI AThamA apUrvakaraNa nAmanA guNasthAnake AvI zukladhyAna vaDe sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi, guNasaMkrama tathA apUrva mehanIya, mizra mohanIya ane samakti mohanIya e sAta prakRtine kSaya thAya tyAre kSAyika samakti thAya che. A samaktivALA je AyuSya na bAMdhyuM hoya te teja bhavamAM mekSe jAya che. ane je AyuSya baLyuM hoya te traNa athavA cAra bhave mokSe jAya che. jeNe deva athavA nArakInuM AyuSya bAMdhyuM heya te trIje bhave mokSe jAya. ane je yugalika manuSya, athavA yugalika tiryaMcanuM AyuSya baSyi heya te ethe bhave mokSe jAya. sAmAnya manuSya ane sAmAnya tiryaMcanuM AyuSya bAMdhyuM hoya tene dhyAyika samakti thatuM nathI. A kAyika samakita pAmavA mATeno AraMbha saMkhyAta varSanA AyuSyavaMta manuSya kare che, paraMtu pratA cAra gatimAM thAya che. kAraNa ke cha prakata apAvyA pachI sAtamI samati mohanIyano aMtya bhAga kSaya karatAM kadAca AyuSya pUruM thAya to mArIne cAre matimAM jAya che. 1 guNasthAnaka-guNa eTale jJAna, darzana, cAritra, tenA sthAnaka eTale rahevAnAM ThekANAM, eTale guNanA e chAvattApaNu vALA che. kAraNake jIva sivAya bIjo koI ThekANe jJAnAdi guNa hotA nathI. tenA asaMkhya bhedo saMbhave che. paraMtu rathaka dRSTie tenA 14 bhede hevAthI 14 guNasthAnake kahevAya che. temanAM nAma A pramANe-1 miA daSTi guNa0 2 sAravAdana samyagdaSTi guNa ke mizradaSTigaNa0 4 avirati sabhyadRSTi guNa- 5 dezavirati guNa 6 pramatasaMvata guNa 7 apramatta saMta guNa0 8 apUrva karaNa guNa0 9 anivRtti bAdara saM5rAya guNa0 10 sUkSma saMpAya guza0 11 upazAMta moha vItarAma chavAstha , 12 kSINa meha vItarAga chadmastha guNa 13 sayogI kevalI guNa0 14 aAgI kevalI guNa0 e pramANe 14 guNasthAnanAM nAma jANavA have temanuM svarUpa A pramANe 1 mizrAdaSTiguNa-jinezvaranA vacanathI viparIta daSTi jyAM hoya te. te abhaya jIvane anAdi anaMta bhAMge, bhavya jIvane anAdi sAMta bhAMge, ane samaktithI paDelA jIvane sAdi sAMta bhAMge heya che A trIjA bhAgAne jaghanyathI aMtarmuhUrta kAla ane utkRSTathI deza UNuM ardhapudgala parAva tana kAla jANa. 2 sAsvAdana sama-A guNasthAnaka paDatAM ja Ave che. upazama samakritI chavane upazama sama ktimAM vatatA anaMtAnubaMdhIne udaya thAya che. Ane utkRSTathI 6 Avali ane jadhanyathI eka samayane kAla. A jIva miThAve ja jAya. ke mizradaSTiguNa - jyAM jinavaranA vacana upara rAga-dveSa na hoya te. Ane jaghanyathI tathA utka chathI antarmuhUrtane kAla. ahI pAI chava mare nahi. kahyuM che ke-na sammami kuNaI kAlaM. 4 avirati samyagdaSTigaNa - ahIM upAma vagere traNa samaktimAMthI game te samakti haya, paNa virati na heya. A guNasthAnane jAnathI atimuhUta ane utkRSTathI 33 sAgaropama ne upara kaMIka adhika kAla. 5 deza virati guNa-samakti heya ane dezI virati heya te. Ane janyathI aMtargata ane utkRSTathI deze uNI pUrva kAdhane kAla che. 6 pramasaMyata guNa - sa virati heya paNa sAthe pramAda heya te.. For Personal & Private Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vipadmasurikRtabaMdha e pAMca jAtanI kriyA kare che, tyAMthI AgaLa vadhatA prabhu navamA anivRtti bAdara saM5rAya nAmanA guNathAnake Ave che. ane tyAM chatrIsa prakRtimAM khapAvIne dazamAM sUkSama saM5rAya nAmanA guNasthAnake Ave che. ahIM sUkSama kiTTIkRta lebhane khapAvIne tyAMthI agibArame guNasthAnake nahi jatAM bAramAM kSINamAha vItarAga chaghastha nAmanA guNasthAnake jAya che. kSapakazreNi AraMbhanArA jIva paDatA nathI ane agiAramAM upazAnta meha nAmanA guNasthAnathI jIva avazya paDe che. mATe kSapaka zreNivALa che bArame guNaThANe kAya che. 118 7 apramatta saMvata guNa -jayAM sarvavirati heya paNa pramAda na hoya te. A baMnene judA judA jadhanyathI aMtamuM tane kAla che ane baMnene utkRSTathI bhege deze UNI pUrva keDI pramANu kAla che. A be guNaThANe jIva parAvata karyA kare che. 8 apUrva kiraNa guNa-pUrve nathI karyA tevAM pAMca vAnAM ahIM kare che mATe apUrva karaNa kahevAya che. te pAMca vAnanA nAma-1 rasadhAta, ra sthiti ghAta, 3 guNaNi, 4 guNasaMkrama, 5 apUrva sthiti baMdha. AnuM bIjuM nAma nivRtti karaNa che, kAraNa ke A guNaThANe eka sAthe AvelA chanA pariNAmamAM pheraphAra hoya che. Ane dhanyathI 1 samaya ane utkRSTathI aMtamuhUtane kAla. A guNakANe uparama zreNi AraMbhe che. thapaka zreNivALAne jadhanya tathA utkRSTathI aMta muhUrtane kAla jANa. 9 anivRtti karaNa guNa -jamAM eka sAthe peThelA jIvonA pariNAmomAM pheraphAra heta nathI athavA eka sarakhA pariNAma hoya che. A guNaThANune kALa jadhanyathI eka samaya ane utkRSTathI antamuhUrta. AnuM bIjuM nAma bAdara saMparAya guNasthAnaka che. kAraNa ke ahIM bAdara hiMdI kRta lebhane udaya hoya che. 10 sama saparAya guNa-yAM sUkSma chidokata lebhane udaya hoya che. Ane paNa jadhanyathI eka samaya ane utkRSTathI aMtamuhUrtane kAla. 11 upathati moha vItarAga chavasthaguNa.-mohanIya karmane saMpUrNa upazama thayo hovAthI upathati moha vItarAga ane chevADAna thayuM nahi hovAthI chadmastha kahevAya che. A muNuThANuthI avazya paDe che. ane ahIM upazama zreNivALA Ave che. jadhanyathI eka samaya ane utkRSTathI aMtamuhUrtane kAla. 12 kSINameha vItarAga chavAsthaguNa -mehanIya kamane saMpUrNa kSaya thaye hevAthI vItarAga ane kevalajJAna thayuM na hovAthI chadmastha A guNasthAnakane jaghanya tathA utkRSTathI aMtarmuhUtane kAla, A - gurusthAnake kSepaka zreNavALA ja Ave che. 14 sayogI vevalI gula - valazAna thayuM che, paraMtu hajI yenanI pravRtti cAlu hovAthI sayogI. Ane jaghanyathI aMtamuhUta ane utkRSTathI deze UNuM pUrva keDI varSa pramANu kAla che. 14 amogI kevalI guNa--kevala jJAna thayuM che ane yogane saMdhyA hovAthI agI kevalI. Ane kAla pAMca hasvAkSara uccAra pramANa aMtamuhUta ne ahIMthI marIne mekSe ja jAya che. A cauda guNasthAnakamAMthI trIje, bArame, terame e guNasthAnake jIva marato nathI. bAkInA 11 guNasthAna ' chava bhare che. paraMtu sAthe to 1, 2 athavA 4 thuM e traNa guNasthAnaka laine jIva parabhavamAM jAya che. vizeSa bInA zrI karmaprakRti TIkA, paMca saMgraha TIkA, karmagraMtha TIkA, guNasthAnaka prabodha spawArtha sahita zrIdiAyaka pUjAtimAMthI jANavI. For Personal & Private Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIje ] vicarime samaye khapAve nAtha nidrA yugalane, zukalane parabheda thAvata cAda karma prakRtine aMtya samaya khapAvavAne dhAratA tapa chaTrane, poSa suda agIArase pAmI pravara pUrvAhnane. 119 spaSTArtha:-- bAramA kSINameha nAmanA guNasthAnake AvelA prabhu zrI ajItanAtha dvicarima samaye eTale chellA samayanI pahelAnA samaye nidrAyugalane eTale nidrA tathA pracalA nAmanI be nidrA darzanAvaraNIyane khapAve che. tathA te vakhate zukala dhyAnanA bIjA pAyA rUpa ekatva zrata pravicAra nAmanA pAyAnuM dhyAna karatA ghAtI karmanI cauda karma prakRtine chelle samaye khapAve che. pAMca jJAnAvaraNIya, pAMca aMtarAya ane cAra darzanAvaraNIya e cauda prakRtie jANavI. te vakhate prabhue chaThane tapa karela hatuM. tathA te divasa piSa mahinAnI suda agiArasane hate. ane uttama pUrvAlane (divasanA pahelA be pahorane) samaya vartate hatuM. te vakhate prabhune kevalajJAna thayuM te AgalA lekamAM jaNAve che. 119, rohiNI dhanurAzi samaye saptaparNa tarU tale, nANa kevala pAmatA jANe badhuM tenA bale, Ika Asana DolatA avadhi prAge jANatA, vaMdatA parivAra sAthe pAsa prabhunI AvatA. 120 spadArtha -te vakhate caMdra rohiNI nakSatramAM hato. dhanu nAmanI rAzI hatI. te vakhate saptaparNa nAmanA vRkSanI nIce ghAtI karmone saMpUrNa kSaya thavAthI prabhune uttama 1. A guNaThANe vartatA jIvane 101 prakRtimAM sattAmAM hoya che, te A prama Ne-pajhAnAvaraNIyanI, 6 darzanAvaraNIyanI. 2 vedanIyana, 1 AyuSyanI, 80 nAmakarmanI, 2 gotranI, 5 aMtarAyanI. A aNuThANAno akhtamuM dUtane kala che. te antarmuhUrtamAM be samaya bAkI rahe tyAre darzanAvaraNIyanI cha pratimAthI nidrA ane pracalA e ene thaya thAya tyAre bAramA guNasthAnakanA dalA samaye 99 prakRtinI sattA rahe che. te eTale samaye pAMca jJAnAvaraNIya. mAra darzanAvaraNIya ane pAMca aMtarAyanI ema 14 prakRtione sattA AthI kSaya thAya che, tyAre terame guNasthAnake 85 prakRtinI sattA hoya che. prasaMge udaya prakRti A pramANe jANavI-bArame guNaThANe 57 prakRtiono udaya heAya che. te pAMca nAnAvaraNIya, cha darzanAvaraNIya, be vedanIya, eka AyuSya, eka getranI, sADatrIsa nAmanI ane pAMca aMtarAyanI. paraMtu tIrthakarane to pAMca jJAnAvaraNIya, 4 dazanAvaraNIya, eka vedanIyanI, eka pAyadhvanI, eka gotranI, trIsa nAmanI ane 5 aMtarAyanI ema 57 prakRtine udaya hoya che. mala kama sAta hAya. ahIM paNa ThIcarama samaye nidrA pracalAno udaya viccheda thAya, eTale carama samaye 55 prakRtine udaya heya. temAMthI 5 zAnAvaraNIya, 4 dAnAvaraNIya ane 5 aMtarAya e 14no udaya viccheda thAya tyAre sArI guNaThANe 41 prakRtie rahe, temAM jina nAmane udaya thavAthI 42 prakRti udaya samudAya AzrayI jANa. paraMtu ta tha karane to pUrve gaNavelI 40 prakRtimAMthI 5 jJAnA. 4 darzana, ane 5 aMtarAyanI e cauda jAya tyAre rahe, temAM tIrthakara nAmane udaya vadhavAthI 34 prakRtino udaya sArI guNaThANe tIrtha kara vadhIne heya, te A pramANe 31 nAma karmanI, 1 vedanIyanI, 1 - AyuSyanI, 1 getranI maLI 74. For Personal & Private Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ prIvijyapadhasUrikRtaane sarva jJAnamAM zreSTha zrIkevalajJAna utpanna thayuM. te jJAnanA sAmarthyathI prabhu sarva kolakanI tamAma bInA jANatA hatA. kevalajJAnanI sAthe ja kevaladarzana paNa utpanna thatuM hovAthI sarva kAlekane prabhu pratyakSapaNe jIve che. je vakhate prabhune kevalajJAna utpanna thayuM, te vakhate IndranuM Asana calAyamAna thayuM. Asana kaMpavAthI kepelA Indra avadhi jJAnanA upagathI prabhune kevalajJAna upajayuM, ema jANIne pitAnA Asana uparathI uDIne prabhune vaMdana karIne pitAnA parivAra sAthe prabhunI pAse Ave che. 120 deve samavasaraNanI racanA kevI rIte kare che te pAMca mAM jaNAve che - karata vAyu kumAra cokhkhuM eka yojana kSetrane, karata meghakumAra sura vara gaMdha jalanI vRSTine; ratnAdinI uttama zilAthI vyaMta tala bAMdhatA, ' hatudevatA varasAvatI varakusuma gaMdha hekatA. 121 spaSyArtha-jevI rIte saudharmonanuM Asana calAyamAna thavAthI saudharmendra prabhunI pAse AvyA, tema bAkInA IndronA Asana calAyamAna thavAthI bIjA Idro paNa pita pitAnA parivAra sAthe prabhu pAse AvI pahoMcyA tyAra pachI prabhunA samavasaraNanI racanA karavA mATe vAyu kumAra nAmanA bhuvanapatinA devo eka jana pramANa kSetrane temAMthI kacare kAMkarA vagere kADhI nAMkhIne sApha kare che. tyAra pachI meghakumAra nikAyanA bhuvanapati devo uttama sugaMdhidAra jaLanI vRSTi kare che. jaLanI vRSTi thavAthI dhULa uDatI baMdha thaI jAya che. tyAra pachI vyaktara devoe ratnanI zIlAo vaDe pRthvInuM talIyuM bAMdhyuM, tyAra pachI RtunI adhiSThAyikA devIoe sugaMdhIthI maheka maheka thaI rahelA uttama jAtinA kulane varasAda varasAvya 121 aMdara karIne stUpa kaMcana kAMgarA jasa zobhatA, rUpyagaDhane bhuvanapati sura bhaktibhAve vicatA, tAsa aMdara IsI jasa ratna kerA kAMgarA, te kanaka gaDhane banAve pekhatAM aghanirjarA, 122 spaSTArtha-tyAra pachI bhuvanapati dee AvIne aMdara maNine stupa karyo, tyAra pachI sonAnA kAMgarAvALA rUpAnA gaDhanI bhakti bhAvapUrvaka racanA karI. te rUpAnA gaDhanI aMdara jenA ratnanA kAMgarA che evA suvarNanA bIjA gaDhanI jyotiSI dee racanA karI, je gaDhane jevAthI aghanirjarA eTale pApano nAza thAya che. 122 upara aMdarano raNu gaDha kAMkarA mANikyanA, jAsa dIpe karata vara vaimAnike nidhi bhakitanA cAra daravAjA manahara gaDha dareka banAvatA, tera tasa upara zebhe dekhanArA camakatA. 123 For Personal & Private Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] 5TArtha--te bIjA senAnA gaDhanI aMdara jene mANekanA kAMgarA zobhI rahyA che evA ratnanA trIjA gaDhane bhaktinA nidhi eTale bhaktinA bhaMDAra athavA bhaktithI pUrNa bharelA evA vaimAnika de race che. A traNe gaDhane viSe dareka gaDha dITha cAra cAra daravAjA cAra dizA sanmukha banAve che. te bAraNAo upara marakata maNinA pAnAM tera zobhI rahyA che, jene jenArAo camake che eTale Azcarya pAme che. 123. tAraNenI beu bAju kalaza zreNI zobhatI, pratyeka dvAre vAvaDI vara dhUpa ghaTikA caLakatI; madhya gaDha aMdara IzAne devachaMda banAvatA, gau eka dhanu zata vaidauMcuM cityatarU sura viracatA. 124 spaSTArtha -tAranI baMne bAjue kalazanI zreNI (hA) zebhI rahI hatI. tathA dareka dvAra pAse eka eka vAva AvelI hatI te vA kamaLathI zobhAyamAna tathA svaccha ane mIThA pANIthI bharelI hoya che. tathA dareka dvAre dhUpanI ghaTikAo caLakI rahI che. vacalA gaDhanI aMdara IzAna khuNA tarapha prabhune ArAma levA mATe devatAo desaIda banAve che. tathA trIjA gaDhanI vacamAM eka gAu ane caudaso dhanuSya uMcuM cityavRkSa paNa vidurve che 124 vyaMtara siMhAsanAdi vikatA nidhi harSanA, samavasaraNe cityatarane prabhu kare ja pradakSiNa saMta paNa vidhi jALave prabhu pUrva dvAre pitA, tIrthane namI madhyanA siMhAsane prabhu besatA. 125 spaSTArtha -nidhi harSanA eTale AnaMdanA bhaMDAra athavA ghaNA umaMgavALA vyaktara deve siMhAsanAdi eTale siMhAsana, be be cAre tathA traNa traNa chatranI racanA kare che. AvA prakAranA traNa gaDhathI zobhAyamAna samavasaraNane viSe pUrvanA dvArathI praveza karIne prabhu zrI ajitanAtha cityavRkSane pradakSiNA kare che. vyAjabI ja che ke-saMta purUSe paNa Avazyaka vidhine sAcave che ja. tyAra pachI tIrthane namIne eTale "namo hindussa" e vacanathI namIne vacalA siMhAsana upara pUrva dizA tarapha mukha rAkhIne prabhu birAje che. 125. cityatara kone kahevAya te jaNAvI temAM guNasthAnake prabhunuM svarUpa jaNAve che - jAsa nIce nANa kevala tIrthapati prabhu pAmatA, caityatara te deva dhyAnAtIta sthitine dhAratA; teramA guNaThANamAM prabhudeva vatte jyAM sudhI, zukala, dhyAnAtIta sAtAbaMdha karatA tyAM sudhI. 126 spadArthaje vRkSanI nIce tIrthakara prabhu uttama kevalajJAnane pAme che te cetyatarU For Personal & Private Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapadmasUkRita athavA caityavRkSa kahevAya che. prabhune jayAre kevala jJAna thAya tyAre teramuM sayeAgI kevalI nAmanuM guNu sthAnaka temane hAya che. A guNuThANAmAM prabhu jyAM sudhI rahe che tyAM sudhI prabhu dhyAnAtIta dazAmAM varte che. eTale A vakhate prabhu zukala dhyAnanA trIjA cAthA bhedamAMnA kAi paNa bhedane dhyAvatA nathI, te vakhate temane zukala lezyA DAya che. tathA zukaladhyAnAtIta eTale zukala dhyAnathI rahita haiAya che. tathA A guNuThA jyAM sudhI prabhu rahe che tyAM sudhI eka zAtA vedanIyanA baMdha kare che. kAraNa ke tyAM sudhI ceAga hAya che ane cAga hAya tyAM sudhI zAtA vedanIya maMdhAya che. 126. prabhunI jevA traNa pratibiMba zAthI jaNAya che ? te kahe cheH-- traNa dizAe vyatA pratibiMba zreSTha vidyutA, prabhu puNyathI traNa te jinezvara deva jevA lAgatA; pratyeka vidizA paTTA traNa ema mAre padA, 127 IMdra zuNatA tIrthapatine TALavA bhava ApadA. spaSTA :--samavasaraNamAM prabhu pUrva dizA tarapha mukha karIne bese che. khAkInI traNa dizAomAM antara devA prabhunA traNa zreSTa pratiSie viSuve che. A traNe pratiSi prabhunA puNya prabhAvathI prabhunA rUpanA jevA lAge che, paraMtu vyantA prabhunA rUpa jevA pratiSie karavAne samartha nathI. cAre vidizAomAM eTale cAre khuNAmAM traNa traNa pa dAe ese che eTale khAra padAo thAya che. te A pramANe:--'sAdhu, sAdhvI tathA vaimAnikanI devIo, e traNa pA~dA pUrva dizAnA dvArathI samavasaraNamAM praveza karIne 1 zukala dhyAna--dhyAnanA cAra prakAramAMthI A cethu' dhyAna jANuMnuM. A dhyAnanA cAra prakAra che, te thyA pramANe:--1 pRthakatva vitarka savicAra, 2 pRthakatva vitarka avicAra, 3 sumakriyA apratipAtI, 4 pucchinnakriyA anivRtti. A cAra bhedanuM TuMku svarUpa nIce pramANe:-- 1 pRthakatva vitarka savicAra--pRthakatva eTale anekapaNuM, vitarka eTale zruta, vicAra eTale artha, vyaMjana ane yogAnA sakrama. eTale pUrva zrutane anusAre eka dravyane viSe vividha prayogAnA atha, vyaMjana ane cAMgAnA saMkramaNu yukta vicAra karavA te. jemake pUrvadhara muni pUrva zrutane anusAre paramANu Aphri eka dravyanA utpAda, sthiti ane nAzarUpa vividha paryAyonA vicAra karatA dravyathI vyaMjana eTale zabdamAM te zabdathI dravyamAM sakramaNu kare, tathA kAya yogathI, manoyoga ke vacana yogamAM, vacana yogathI kAyayoga ke manoyogamAM saMkramaNa kare te. A dhyAna eka yoga athavA traNu yogavALAne hAya che. 2 pRthaka vitarka avicAra--pUrva zrutane anusAra eka paryAya saMbaMdhI a+, vyaMjana ane yogane viSe asakrama rUpa byAna te. A dhyAnamAM citta sthira ane nizcala thAya che. A dhyAna eka yAgavALAne hAya che. 3 sUkSmakriyA apratipAtI--kevalajJAnIne mAmAM javAnA samaye maneyAga, vacanayAga ane bAdara kAyayogA rAdha karavAthI mAtra ucchvAsa nizvAsAdi sUkSma kAyika kriyA hAya evuM yAganA nirodha karavA rUpa dhyAna. A dhyAna kAmayAmavALAne hoya che. 4 nyucchinna kriyA anivRtti--sava' yogane rAdha karavAthI parvatanI peThe niSNaka'5 evA ayAgI dhruvalIne (caudame guNusthAnake) A dhyAna heAya che. A dhyAnavALAne yAya hAtA nathI. For Personal & Private Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA citAmaNi bhAga bIje ] 67 prabhune traNa pradakSiNA daIne namaskAra karIne agni khUNAmAM bese che. sauthI AgaLa sAdhuo bese che. temanI pAchaLa vaimAnika devIo ane temanI pAchaLa sAdhvIo ubhI rahe che. bhavanapati, tiSI ane vyantara e traNenI devIe dakSiNa dvArathI samavasaraNamAM pesIne prabhune pradakSiNA daIne nitya khuNAmAM ubhI rahe che. tathA e traNe prakAranA de pazcima dvArathI pasIne prabhune pradakSiNA daI namIne vAyavya khUNAmAM bese che. tathA vaimAnika de, tathA manuSya ane temanI strIo uttara dvArathI pesIne prabhune pradakSiNA daIne IzAna khuNAmAM bese che. e pramANe bAra parSadAo jANavI tyAra pachI Indra mahArAjA bhava eTale saMsArane bhaya TALavAne tIrthakaranI A pramANe stuti kare che. 127. Indra mahArAje prabhunI karelI stuti 6 kalekemAM jaNAve che - darzanAdi nimittathI jinanA pUrve bAMdhatA, kevala jJAna kSaNe prabhu Apa tasa udayI thatA; tasa pratApe dezanA daI uddharo bhAvi jIvane, sArthavAha ! bhavATavImAM vaMdoe nita Apane. 128 spaSTArtha:--darzanAdi eTale samakita vagere visa sthAnakenI ArAdhanAnA nimittathI tame pahelAM jinanAma eTale tIrthakara nAma karma bAMdhyuM hatuM. te karmano sidaya he prabhu! Apa kevalajJAna pAme che te vakhatathI zarU thAya che. (jinanAmane baMdha thayA pachI antamuhUrta keDe tene pradezadaya zarU thAya che, tethI bIjA nI apekSAe pratiSThAdika adhika hoya che. paraMtu rasoiya te terame guNaThANe thAya che. ) te jinanAma karmanA prabhAvathI sadupadeza ApIne bhavya jIne A duHkha rU5 saMsAra samudramAMthI tame uddhAra kare che. A bhava rUpI aTavImAMthI bahAra lAvavAne sArthavAha samAna he prabhujI! ame haMmezAM Apane namaskAra karIe chIe 128. khuza thaIne eka yojana mAna samavasaraNa viSe, mAnavAdi prabhUta che dezanA suNatA dIse, eka bhASA nA chatAM tuja vacana bedhaka dharmanA, samajAya savine heya Ima anubhAvathI jinanAmanA. 129 pArtha -eka jana pramANa samavasaraNane viSe manuSya, tirya devatAo vagere karaDe che keI paNa jAtanI harakta vinA AnaMdapUrvaka upadeza sAMbhaLatA jaNAya che, te jananAma kamanA udayane prabhAva che. upadeza sAMbhaLanArA chanI eka bhASA nathI. athavA teo judI judI bhASA bolanArA tathA jANanArA hoya che, te paNa dharmane upadeza ApanArA tamArA vacane sarva. jI samajI zake che temAM paNa jinanAma karmane ja prabhAva nimitta kAraNa che. 129 For Personal & Private Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrAvijayapadharitatuja vihAra pavana bale savi roga ghana vikharI jatA, jana savAse kSetramAMthI Iti saMkaTa bhAgatA vairAgni zamate tuja kapArasa puSparAvarse karI, mArI vigere thAya nA prabhu! ApanA puNya karI. 130 5STArtha-he prabhu tamArA vihAra rUpI pavananA balathI sarva prakAranAM rage rUpI vAdaLAM vikharAI jAya che. eTale tame jyAM jyAM vicaro che tyAM tyAM cAre dizAmAM thaIne 100 (254=100) ejana, upara 1rA ne nIce 12aa yeAjana ema savAsa yojanA sudhI utpanna thaelA rege zAMta thaI jAya che. tathA savAse jana sudhInA kSetramAMthI Iti saMkaTa eTale sAta prakAranA ItinA saMkaTa nAza pAme che. vaLI tamArA kupArasa eTale dayAnA pariNAma rUpI puSparAvarta megha vaDe karIne jIne vairAgni eTale duzamanAvaTa rUpI agni zAMta thaI jAya che athavA zAMta rasanA prabhAvathI jAtithI vairavALA jInA paNa vairabhAva zAMta thaI jAya che. vaLI he prabhu ! ApanA puNyanA udayathI mArI eTale marakI vagere rogo paNa utpanna thatA nathI. 130 rAjyabhaya dubhikSa ativRSTi anAvRSTi TaLe, zreSTha bhAmaMDalathI jano tuja harSathI darzana kare; yeganA sAmrAjyane pAmela prabhu ! ghAti kSaya, kahapatAra jaMgama tame cho Ima ame paNa mAnIe. 131 spaSTArtha:-rAjyamaya eTale svarAjyane bhaya tathA pararAjyano bhaya paNa ApanA prabhAvathI dUra thAya che. tathA dubhikSa eTale dukALane bhaya, ativRSTi eTale hada uparAMtanA varasAdano bhaya, tathA anAvRSTi eTale varasAda bIlakula na thAya tene bhaya paNa dUra thAya che. jo ke tamArUM teja eTaluM badhuM che ke mANase tamArA mukha tarapha joI paNa zake nahi, paraMtu ApanI pAchaLanI bAjue mastaka upara je teja svI bhAmaMDala AveluM che temAM tamArUM teja saMkrAMta thavAthI-samAI javAthI loko AnaMda pUrvaka tamArA mukhanAM darzana karI zake che. vaLI jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, mehanIya ane aMtarAya e cAra ghAtakarmanA kSayathI veganA sAmrAjyane athavA moTI Rddhine pAmelA he prabhu! tame sAkSAt jaMgama kalpavRkSa samAna che ema jema bIjAo mAne che tema ame paNa mAnIe chIe. 131 karmarUpa tRNane ukheDe Apa viNa kaNa tribhuvane, uttama kriyA kula rU5 lakSmI parihare nA Apane che pAtra maitrInA prade zobhanArA Apa che, karUNubunidhi mAdhyacca guNamaNi rehaNAcala Apa cho. 132 spaSTArtha - anaMta kALathI ekaThAM thaelAM karmarUpI ghAsane ukheDavAne AkhA For Personal & Private Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI desanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ). sivAya bIjo koNa traNa bhuvanamAM (eTale svarga mRtyu ane pAtAlamAM) samartha che? athavA ApanA jevAja karmane nAza karI zake che. bIjA kAyara jIvothI e kArya banI zakatuM nathI. vaLI uttama kriyAnA phala rUpa lakSmI Apane tyAga karatI nathI. Apa maitrInA pAtra che. athavA Apane sarva jIvo sAthe maitrI bhAva che vaLI pramoda bhAvanAthI paNa zobhanArA tame che. vaLI tame karUNabunidhi eTale dayAnA samudra che. vaLI tame mAdhyAya eTale bhAre kamI jIvone samajAvavA chatAM na samaje te paNa tenA pratye krodha nahi karatAM temanI upekSA rAkhanArA che tathA guNa rUpI maNio nipajAvavAne Apa rohaNAcala parvata samAna che e pramANe ApanAmAM maitrI, pramoda, kArUNya ane mAdhyathya e cAre bhAvanAo rahelI che. 132 nirdoSa yogAtma svarUpI prAtihAryo zebhatA, paNa tIsa vANInA guNothI atizayothI dIpatA, rAgAdi baMdhanane amArA karI kRpAne toDaje, sevA bhabhava Apaje pada vaMdanA svIkAraje. spaSTArtha - he prabhu! tame doSa rahita yogAtmasvarUpa che. Apa ATha prakAranA prAtihAryo vaDe zobhe che. te ATha prAtihAryo A pramANe - azoka vRkSa, 2 devanI pupa vRSTi 3 divyadhvani, 4 cAmara, 5 Asana, 6 bhAmaMDala, 7 duMdubhi, 8 chatra. vaLI Apa pAMtrIsa prakAranA vANInA guNe tathA 34 atizayethI zobhe che. amArA rAga vagerenA baMdhano jenAthI ame A saMsAramAM paDIe chIe tevA rAgAdi baMdhane ne amArA upara kRpA karIne teDI nAkhaje. vaLI bhava bhava ApanI sevA Apaje. tathA ApanA caraNe karelI amArI vaMdanAno svIkAra karaje. 133 sagara rAja prabhune vaMdana karavA jAya che - udhAnapAlaka sagara nRpane A svarUpa jaNAvatA, dAna daIne tene hAthI upara te besatA utsave parivAra saha udhAna pAse AvatA, rAjacihno choDatA prabhu pAsa Ave cAlatA. 134 spartha-zrI ajItanAtha prabhujI udyAnamAM samavasaryA che, e hakIkata udyAnapAlake eTale udyAnanA rakhavALe AvIne sagara cakravattine jaNAvI te sAMbhaLIne ati harSa pAmelA te sagara cakI tene sADA bAra keTI suvarNanuM dAna ApI snAna karIne pavitra thaIne hAthI upara bese che, ne moTA ADaMbara pUrvaka potAnA parivArane sAthe laIne 1 yogAtma ravarUpa -oga eTale joDAvuM eTale AtmAnA guNene viSe joDAvuM tethI prApta thayuM che Atma svarUpa jemane te gAma svarUpI kahevAya. , 2- A baMne mATe vinA ciMtAmaNine pahele bhAya juo. For Personal & Private Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( zrIvijayapadhasUrikRtaprabhune vAMdavAne nIkaLyA. jyAre udyAnanI pAse AvI pahoMcyA tyAre teo hAthI uparathI nIce utaryA. tyAra pachI chatra, cAmara, mugaTa vagere potAnAM je rAjacihno tene tyAga karyo ane cAlatA prabhunI pAse AvyA 134 sagara rAjA prabhunI stuti kare che te ATha gAthAmAM jaNAve che -- vaMdI vidhAne stuti kare romAMcamAM vikasAIne, he deva ! dIThA prabala puNya Aja meM muja janmane; dhanya mAnuM saphala nayaNAM dina ghaDI tima samayane, matIone meha varasya kanaka ravi Ugyo ane 135 spaSTArtha:--sagara rAjAe prabhunI pAse jaIne temane vidhipUrvaka vaMdana karyuM. tyAra pachI ati harSane lIdhe jemanI romarAjI vikavara thaI che evA sagara cakavarI prabhunI stuti karavA lAgyA. he prabhu! mArA prabaLa puNyanA lIdhe Aje meM Apane joyA. ApanuM darzana thavAthI huM mArA janmane paNa dhanya mAnuM chuM vaLI mArAM netra (AMkha) paNa saphaLa banyA che kAraNa ke tenA vaDe meM ApanA darzana karyA. je divase ApanA darzana thayA te divasane tathA te samayane paNa huM dhanya mAnuM chuM. Aje mAre to motIone varasAda varasyo ema huM mAnuM chuM. tathA Aje mAre senAne sUraja ugya che evuM paNa huM mAnuM chuM. 135 mithyAtvIne kalpAMta ravi sama amRta sama samyakatvane, tuja dharmacaka tilaka samuM jinanAma lakSmInuM ane divya te prakaTAvanArUM zreSTha dhArmika bhAvane, cakanI jima ApatuM te AMtarika ripu vijayane. 136 spaSTArtha - he prabhu! tamArUM dharma cakra mithyAtvIene kalpAMta kAlanA sUrya samAna AkarUM athavA jenuM teja sahana na karI zakAya tevuM jaNAya che. ane samakitI ne te dharmacakra amRta samAna ati priya lAge che. tathA tamAruM dharmacaka jinanAma eTale tIrthaMkara nAma karma rUpI lakSamInA tilaka jevuM zebhe che. A dharmacaka divya ane uttama dhArmika bhAvane pragaTa karanAruM che. tathA jema cakravartInuM cakra bAhA zatruone chAve che tema A dharmacaka rAgAdi AMtarika zatruo vagerenA vijayane apAvanArUM che. 136. Apa svAmI eka jaganA ema AgaLa sarvanI, jANe kahevA iMdradhvaja miSa vAsave nija tarjanI; hAyanI uMcI karI tevuM jaNAe jinapati ! dhanya jIvo dharata jeo padakamala pUjana mati. 137 pArtha - he jinapati ! Apa ja ekalA A jagatanA svAmI che evuM sarva jInI AgaLa jaNAvavA mATe ja jANe hoya nahi, tevuM sUcavanAra A IndridhvajanA bahAne vAsave eTale Indra mahArAje jANe potAnI tarjanI AMgaLI eTale aMguThAnI DenI For Personal & Private Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIdezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] AMgaLI UMcI karI hAya nahi, te idra dhvaja zobhI rahyo che. he prabhu! je che tamArA pada eTale caraNa rUpI kamalanI pUjA karavAnI buddhivALA hoya che, te jIvane huM dhanya mAnuM chuM. 137. Apa cAle te samaya sura kamala racavAnA mize, kamalavAsi lakSamIne vistAratA harakhe hase huM ema mAnuM eka sAthe cAra dharma prarUpavA, cAra mukhavALA thayA prabhu bhavajaladhina jehavA. 138 spaSTArtha - he prabhu! jyAre tame A pRthvIne viSe cAle che te vakhate devatAo tamArA pagane mUkavA sArU kamaLonI racanA kare che. temAM khare mudo e jaNAya che ke teo kamaLamAM rahenArI lakSmIne ghaNA AnaMdapUrvaka vistArIne hase che. vaLI he prabhu tame je ke eka mukhavALA che chatAM dAna, zIla, tapa ane bhAva e cAre prakAranA dharmane eka sAthe kahevAne mATe cAra mukhavALA jANe thayA hoya nahi, ema huM mAnuM chuM. bhavya che ApazrI saMsAra rUpI rAmune taravA mATe heDI jevA che, ema samajIne ApanI bhakti karavAmAM lIna bane che. 138 traNa bhuvananA doSa traNane TALavA ja pravartatA, tethI jaNAe devakRta traNa gaDha vizeSe caLakatA; Apa vicAro te kSaNe kAMTA adhamukha thaI jatA, zuM citra? emAM timira sanmukha thAya nA ravi ugatA. 139 spaSTArtha- he prabhu! A jagatanA jInA rAga, dveSa ane meha rUpI traNa moTA dene TALavAne mATe tame pravRtti kare che, te jaNAvavAne mATe jANe dee racelA A traNa gaDha vizeSe caLakatA hoya nahi, tema huM mAnuM chuM. vaLI he prabhu! jyAre Apa A pRthvI upara vihAra karo cho tyAre kAMTAo adhomukha eTale uMdhA mukhavALA athavA jenI aNuo nIce jAya che tevA thAya che, temAM kAMI Azcarya jaNAtuM nathI. kAraNa ke sUryane udaya thatAM timira eTale aMdhakAra zuM sanmukha AvI zake che? athavA sUryane udaya thatAM aMdhakAra jarUra ja bhAge che. 19 have avasthita rema Adika yuga mahimA Apane, sarva hatu anukala banatI eha mahimA Apane sparza haze ApanA pada kamalane Ima dhAratA, - deve sugaMdha jale kusumathI medinIne pUjatA. 140 paSTArtha -he prabhu! tamArA romAdika eTale keza, nakha, dADhI mUchanA vALa avasthita eTale hoya teTalAne teTalAM ja rahe che. temAM vRddhi hAni thatI nathI, te ApanA yegane ja mahimA che. vaLI chae Rtuo Apane anukULa bane che te mahimA paNa Apa For Personal & Private Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 [ zrIvijayapadmasUriSkRta zrIjInA ja che. ApanA caraNakamalathI A pRthvIne sparza thavAnA che evuM vicArIne devatAe sugaMdhI jaLanI vRSTi karIne tathA sugaMdhIdAra phUleAnI vRSTi karIne pRthvIne pUje che, 140 pakSi paNa supradakSiNA karatA na ADA cAlatA, jALave 141 zI gati ! tasa ApathI je nara vimukha thaI cAlatA; anukUlatAne pavana paNa prabhu ApanI, thAya kima pratikUlatA teA leza paNa paMcadinI, spaSTA :--pakSoe paNa ApanI karatA sArI rIte pradakSiNA Ape che, paraMtu ADA cAlatA nathI, paraMtu je manuSyA tamArAtho vimukha thaine eTale zatru jevA thaIne cAle che teonI zI gati thaze ? te huM jAgrutA nathI. huM prabhu ! pavana paNu ApanI anukULatAne jALave che. ekendriya evA pavana paNa jyAre ApanI anukULatAne jALavavAnuM jANe che te pachI samajadAra evA paoNMcendriya jIvA tA jarA mAtra paNa ApanI pratikULa ane ja kema ? athavA je paMcendriya jIvA tamArAthI pratikULa ane te nirbhrAgi ziromaNi jANavA. 141 mahimA thakI Azcayane pAmela tarU paNa zIne, nIcuM namAvIne name huM dhanya gaNu tasa zIne; paNa name nahi zI mithyAtvI janeAnA Apane, 142 vya tehu jadhanyathI sura kroDa seve Apane. spaSTA :--ApanA mahimAthI acabA pAmelA vRkSeA paNa peAtAnA zISa ne eTale mastaka jevI zAlatI uMcI DALIone namAvIne tamane namaskAra kare che, mATe huM temanA mastakane (jhADanI Tocane) paNa dhanya gaNuM chuM. athavA te vRkSe paNa bhAgyazALI jANavAM. paraMtu je mithyAtvI manuSyeAnA mastakA (mAthAM) Apane namaskAra karavA nIcA namatA nathI temane huM nakAmA gaNuM chuM. athavA te manuSyA bhAgyahIna che, ke jee tamane karatA nathI. prabhu! jaghanyathI eTale echAmAM ochA kroDa devA haMmezAM ApanI sevA kare che. 142 namaskAra mana, jIbha ane cakSunI sAkatA kayAre thAya te jaNAve che:-- teja uttama mana gaNuM je ciMtave guNa ApanA, tenDu jIbhane dhanya mAtu je stave guNa ApanA dhanya nayaNAM teja nirakhe je nira Mtara Apane, nija guNAnaMdI jinezvara ! tAro jhaTapaTa mane. 143 spA :--he prabhu! je mana ApanA guNAnuM ciMtana kare eTale ApanA guNNAnI vicAraNA kare te ja manane huM uttama mAnuM chuM. kAraNu mana vaDe sArI ane khATo ane For Personal & Private Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 zrI dezanAciMtAmaNi bhAga bIje ] prakAranI vicAraNA karI zakAya che. temAM manathI je beTI vicAraNA athavA durgAna karAya te te azubha karma baMdhanuM kAraNa thatuM hovAthI tevuM mana vakhANavA lAyaka nathI. paraMtu jyAre mana vaDe sArI vicAraNuM athavA zubha dhyAna karAya che, tyAre te lAbhadAyI hovAthI vakhANavA lAyaka che. temAM paNa jyAre ApanA guNenI vicAraNA thAya tyAre te mane vadhAre uttama athavA zreSTha gaNAya kAraNa ke tevI vicAraNAthI ghaNuM azubha karmone nAza thavA rUpa nirjarA thAya che. vaLI te vakhate je na baMdha thAya te paNa zubha karmone athavA puNyane thAya che. tevI rIte je jIbhathI ApanA guNanuM stavana karAya te jIbha paNa huM dhanya mAnuM chuM. kAraNa ke jIbha vaDe paNa ghaNuM prakAranAM azubha vacane paNa bolAya che jethI karIne bIjA jIvene duHkha thAya che. ane belanArane pApa karma baMdhAya che. mATe jIbhathI ApanA guNenI stuti karavI te lAbhadAyI hovAthI huM te jIbhane paNa dhanya mAnuM chuM. vaLI te nayaNAM eTale AMkhene paNa dhanya che, ke je AMkhethI haMmezAM ApanAM darzana karAya che. AMkhone nATaka sInemA vagere jovAmAM upayoga kare te tene durUpayoga che ane tethI nukasAna thAya che. paraMtu teja AMkhe tamArA darzanamAM joDAya tyAre huM te AMkhene dhanya mAnuM chuM, kAraNa ke tethI jIvane vItarAga dazAne anubhava vagere aneka prakAranA lAbha thAya che. mATe nija guNAnaMdI eTale pitAnA guNo je jJAna, darzana, cAritra temAMja AnaMda meLavanAra athavA ramaNatA karanAra he jinezvara deva! mane jaldI A saMsAra rUpI samudramAMthI tArajo. ahIM janma jarA maraNa rUpI jalane dhAraNa karavAthI tathA kaSAyAdi jalacara hevAthI saMsArane samudranI upamA ApI che. 143 samavasaraNamAM koNa kayA gaDhamAM bese che te jaNAve che - Ima thaNane IdranI pAchaLa vinayathI besatA, tAsa pAchaLa zeSa jana chellA gaDhe sai besatA sarpAdi bIjA gaDha viSe beThA dharIne mitratA, vAhane trIjA gaDha siMhAsane prabhu dIpatA. 144 spaSTArtha -e pramANe prabhunI stuti karIne te sagara cakravatI vinaya pUrvaka IndranI pAchaLa bese che temanI pAchaLa bAkInA manuSya paNa te aMdaranA gaDhanI aMdara ucita sthAne bese che. bIjA gaDhanI aMdara sarpa vagere eTale hAthI siMha vAgha vagere pitAnA jAti verane paNa cheDI daIne mitratA dhAraNa karIne bese che. eTale prabhune ja e mahimA che ke jemanA prabhAvathI kudaratI vaira rAkhatA evA tiryace paNa temanA te jAtiverane choDI de che, ane mitra hoya tema eka bIjAnI joDe bese che. trIjA eTale sauthI bahAranA gaDhane viSe prabhune vaMdana karavA AvanAra devonA tathA rAjAonA vAhane rAkhavAmAM Ave che. tathA prabhu siMhAsana upara bese che. 144 10 For Personal & Private Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapaghasarita prabhunI dezanA kevI che te be lekamAM jaNAve che -- eka jana prasaratA adhikAI gaMbhIra svare, mahagiri pavi zreSTha vacane dezanA prabhu uccare; - tarasa bhUkha pIDA TaLe prabhudezanA suNanAranI, A samaya tene maLe jasa pUrNatA nija puNyanI. 145 5STAthe-eka jana athavA cAra gAu sudhI phelAtI eTale cAra gAu sudhImAM sAMbhaLI zakAya tevA svaravALI, vaLI jemAM zabda cheDA chatAM adhika artha hoya che tevI. ane megha samAna gaMbhIra svaravALI, vaLI meha rUpI parvatanA curA karavAne mATe vA jevI, dezanA che. ane uttama vacana vALI dezanA prabhu Ape che. je dezanAno evo prabhAva che ke te sAMbhaLanArA bhavya jIvonI bhUkhanI temaja tarasanI pIDA nAza pAme che. athavA dezanA sAMbhaLanArAone bhUkha temaja tarasa lAgatI nathI. AvA prakAranI prabhunI dezanA sAMbhaLavAne samaya paNa tene ja maLe che ke je jIvamAM potAnA puNyanI pUrNatA hoya che. athavA A avasara paNa te jIvane maLe che ke je jIvane puNyanI pUrNatA hoya eTale ke jene zubha kone udaya cAlato hoya, teneja A zrI prabhunI dezanA sAMbhaLavAne zubha avasara maLe che. 145 rAgAdi baMdhana teDavA taravAra jevI dezanA, sakala saMzaya roga haravA vara rasAyaNa dezanA; citta jalamala dUra karavA kataka jevI dezanA, Atmahita nija sAdhya siddhikarAvanArI dezanA 146 spaSTArtha-jema taravArathI baMdhana teDI zakAya che tema A saMsAramAM rAga vagerenA 'baMdhana toDavA mATe prabhunI dezanA taravAra jevI che. athavA prabhunI dezanA sAMbhaLanAra bhavya jInA A saMsAramAM meha temaja rAgathI baMdhAelA karmarUpa baMdhane nAza pAme che. vaLI prabhunI dezanA uttama rasAyaNa samAna che. kAraNa ke jemAM rasAyaNa khAvAthI regane nAza thAya che ane zarIra nIrogI bane che, tevI rIte badhAM saMzaya rUpI rogo dUra karavA mATe dezanA rasAyaNa samAna che. bhAvArtha e che ke prabhunI dezanA sAMbhaLanAra bhavya jIvonA sarva prakAranA saMzaya dUra thAya che, ane tethI samyagra darzana athavA samatinI nirmalatA thAya che. vaLI prabhunI dezanA taka cUrNa samAna che, kAraNa ke jema melA pANImAM katakanuM cUrNa nAkhavAthI temane kacare nIce bese che ane tethI pANI svaccha bane che, tevI rIte prabhunI dezanA rUpI kataka cUrNathI paNa bhavya jIvanA citta rUpI pANImAM rahela karmarUpI mala athavA kacare dUra thAya che ane tethI citta nirmala bane che. vaLI prabhunI dezanA For Personal & Private Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zinaciMtAmaNi bhAga bIjo ]. Atmahita eTale AtmAnuM kalyANa karanArI temaja nija sAdhya eTale pitAne je mekSanuM sukha sAdhavAnuM che tenI siddhi eTale prApti karAvanArI dezanA che. 146 zrI ajitanAtha dezanA Ape che - vairya maNinI buddhithI jima mUrkha jana ce kAcane, tema mUDha jana sAra mAne sArahIna saMsArane, dehadethI jhADanI jima bhava vadhe kata karmathI, vividha karmo pratikSaNe baMdhAya kAraNa nathI. 147 spaSTArthI--prabhu zrI ajitanAtha bhagavAna dezanA ApatAM jaNAve che ke jevI rIte mUrkha mANasa kAca jevI asAra vastune "A viDU maNi che ema samajIne grahaNa kare che athavA kAcane paNa vaiDUrya maNi mAne che. tevI rIte mUDha jane athavA mohanIya karmane vaza paDelA cho A sAra vinAnA saMsArane paNa sAra rU5 mAne che. athavA A saMsAra je duHkhadAyI hovAthI tyAga karavA lAgyA che tene paNa sukha rUpa mAnIne temAM rAjI thAya che. jevI rIte jhADanA dehade athavA dehalA pUrNa thavAthI tenI vRddhi thAya che tevI rIte jIve karelA karmone lIdhe tenA bhAva rUpI vRkSanI vRddhi thAya che. temaja mana vacana ane kAyAnA rUpI kAraNathI A jIva kSaNe kSaNe navAM navAM karmone bAMdhe che ane tene laIne te saMsAramAM rakhaDayA kare che. 147 dharmayAnanA cAra bhede jaNAve che - karma vilaye vilaya bhavane ema jaNa budhajane, yatna kara cetatAM visAvavA savi karmane. zreSTha dhyAna bhale TaLe savi karma vAdaLa vAyuthI, AjJA apAya vipAkanA saMsthAna kerA dhyAnathI. 148 5STArtha-karma vilaya eTale karmane nAza thAya to bhavane paNa nAza thAya che, kAraNa ke bhava vRddhimAM karma baMdha kAraNa rUpa che, tema AgalI gAthAmAM jaNAvyuM che. A hakIkata jANIne budha jane eTale samaju manuSya sarva karmane nAza karavA mATe cetIne athavA upayoga pUrvaka mahenata karavI joIe. A karma rUpa vAdaLano nAza uttama dhyAna rUpI vAyazathI thAya che. jema vAyunA jhapATathI vAdaLo vikharAI jaIne nAza pAme che, tevI rIte karma rUpo vAdaLe paNa uttama prakAranA je dharmadhyAna ane zukala dhyAna te rUpI pavananA jorathI nAza pAme che. athavA karmane nAza karavA IcachanAra bhavya jIvoe guma thayAna dhyAvuM joIe. temAM dharma pradhAnanA cAra prakAra kahelA che te A pramANe jANavA-1 AjJA vicaya nAmanuM dharmadhyAna, 2 juM apAya vicaya nAmanuM dharmadhyAna, 3 ju vipAka vicaya For Personal & Private Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapadyasUrikRta nAmanuM dharmadhyAna ane 4 thuM saMsthAnA vicaya nAmanuM dharmadhyAna ema cAra prakAre dharma dhyAna jANavuM. 148 AjJAvicaya dhyAnanuM svarUpa 6 kalAkamAM jaNAve chebheda cau tasa mUlathI kSaya dveSa rAgAdika taNe, Apti te jasa, Apta kerA vacana AjJA tehane be bhedathI vistAra Agama rUpa AjJA arthane, zabdathI ja kahe pramANe hetuvAdAzA ane. 149 spaSTAthe--AgalI gAthAmAM kahyA pramANe te dharma dhyAnanA cArabhe jANavA. temAMnA prathama bheda AjJA vicayane artha A pramANe jANata-dveSa tathA rAga vagerene mUlathI je kSaya thave te Apti jANavI. A Apti jemane prApta thaI te Apta kahevAya che. AvA Asa purUSanA je vacane te AjJA kahelI che. A AjJAnA be bheda che-1 Agama rUpa AjJA arthane eTale padArthone zabdathI jaNAve che. 2 hetuva dAsA eTale je arthone eTale padArthone bIjA pramANe dvArAe siddha kare te hetuvAda rUpa AjJA kahevAya. evI rIte be prakAre AjJA vicaya nAme dharmadhyAnano pahele prakAra kahyo. 149 je sthale Agama ghaTe tyAM AgamArtha vicAriye, hetuvAda ghaTe tihAM hetu pramANa vimAsiye; nirdoSa kAraNa janya artha pramANu sAcA mAnIye, rAgAdi hIna arihaMtanA vacana pramANa vinizcaye. 150 spadArthaje je sthaLe Agama ghaTatuM hoya tyAM tyAM Agama pramANathI arthane vicAra kara. jemake atIndriya nigode ane tenA jIvo ane tenuM svarUpa AgamamAM kahyA pramANe mAnavuM. kAraNa ke temAM hetuvAda ghaTI zakatuM nathI. vaLI jyAM hetuvAda-kAraNanI yuktithI arthanI siddhi thAya che tyAM hetuvAda aMgIkAra kara. dUSaNa rahita kAraNathI jenI siddhi thAya te artha lakSaNathI pramANa kahevAya, tene sAcA mAnavA. ahIM rAga vagere dethI rahita zrI arihaMta bhagavAnanAM vacane pramANa che ema nakako mAnavuM. 150 naya pramANe siddha pUrvApara vidha jihAM nahI, anya vacane nahi tiraskRta jinavacana evuM sahI aMgAdi zAstra nadI samudra, aneka atizaya zobhatuM; durbhavya durlabha gaNipiTakarUpa bhavyane ja sulabha thatuM. 151 spaSTArtha-jina vacana kevuM che te jaNAvatAM kahe che ke te naya ane pramANe karIne sAbIta thayeluM che. ahIM padArthanA eka dharmanuM je jJAna te naya kahevAya che. temaja Agama For Personal & Private Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanAciMtAmaNi bhAga bIjo ] vagere pramANathI siddha evuM te jina vacana che. vaLI pUrvApara virodha vinAnuM che, eTale je vacane ulaTAM sulaTAM na hoya te vacane pUrvApara virodha vinAnA jANavA. 12 aMga 12 upAMga temaja prakaraNa vagere zAstra rUpa nadIonA samudra jevuM te che. aneka atizaya rUpI lakSamIthI zobhAyamAna ane durbhavya eTale je jIvone samakitanI prApti ghaNI dUra che evA jIvane durlabha ane mokSe javAne yogya bhavya jIvone sahelAIthI meLavI zakAya tevuM gaNi piTaka rUpa te jinavacana che ema jANavuM. 15 jene prazaMse nitya nara sara te vacana anusArathI, sadasatpadArthataNuM pratIti thIra gurUgama yogathI; AjJAvicaya zubhadhyAna e che satpadArtha svarUpathI, kavyAdi nityAnityadhamI ne asatpara rUpathI. 152 spaSTArtha-je arihaMta bhagavaMtenA vacano rUpI Agamane manuSya tathA devatAo paNa haMmezAM vakhANe che, te vacanane anusAre sadagurUnA samAgamanA vegathI eTale te samajAve, te pramANe padArtho kaI apekSAe sat kahelAM che? ane kaI apekSAe asata kahelAM che, tenI thIra pratIti eTale sacoTa jJAna thAya te AjJA vicaya nAmanuM zubha dhyAna (dharma, dhyAna) jANavuM temAM svadharmanI apekSAe padArtho sat jANavA ane paradharmanI apekSAe asat jANavAM. vaLI dravyAdi nityAnitya dhamI eTale dravyanI apekSAe padArtho nitya jANavA ane paryAyanI apekSAe anitya jANavAM. 15ra jina vacana rUpa ANa puNya sAdhatA mana ullase, jIva anaMtA mukti pAmyA pAmatA ne pAmaze; jina vacanathI je thayuM nA te ne have anyathI, jinavacana malajo bhavibhAvaje Ima raMgathI. 153 padArtha -puNyanA udayathI A jinezvaranAM vacane rUpI AjJAne mananA ulAsathI sAdhIne anaMta jIvo mekSamAM gayA che, jAya che ane jaze. jinezvaranAM vacanathI je kArya thayuM nathI te bIjAthI banI zakatuM nathI mATe bhave bhava mane jina vacananI prApti thaze, ema bahumAnathI bhAvanA bhAvaje 153 nijaguNa ramaNatA harSa Ape jinavacana dhyAvatA, dhanya te kRtArtha bhaNatA je bhaNAve khUza thatA, AjJA vicaya dhyAna svarUpI ravi abedha viNasate; hRdayapadma vikAsakArI prathama sukhane Apati. 154 spaSTArtha - jinezvaranA vacane nija guNa ramaNatA eTale AtmAnA guNe je jJAna For Personal & Private Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapadhasUrikRtadarzana cAritra tenI ramaNatAthI upajatA harSane Ape che. je bhavya jIvo tenuM dhyAna kare che, teo dhanya ane kRtArtha che. jeo pite Agamane bhaNe che ane jeo bIjAne harSathI bhaNAve che, tathA bIjAne bhaNatA bhaNAvatA joIne tenI anumodanA kare che, teo paNa dhanya kRtArtha jANavA. A AjJA vicaya dhyAna rUpI sUrya abodha eTale ajJAna rUpI aMdhakArane nAza kare che. sUrya jema kamalane vikasvara kare che tema A dhyAna rUpI sUrya jIvonAM hRdayarUpI kamaLane vikasvara kare che. ane prazama eTale samatA guNane dhAraNa karavAthI thatA sukhane Ape che. 154 have apAyaricaya vAnanuM svarUpa che ke mAM jaNAve che -- jina mArga kerA sparza na karyo jemaNe paramAtamA, jANyA nahI nija bhAvi kAla vicAraNuM rahI zAMtimAM kIdhI nahI tevA jana pAme apAyo pala pale, - vina teha apAya, vAvetara pramANe phala male. 155 spaSTArtha-have dharmadhyAnanA bIjA bheda apAya vicayanuM svarUpa jaNAvatAM apAyane artha samajAve che -jeoe jina mArgane sparza karyo nathI eTale jeo jina dharmane lezathI paNa pAmyA nathI ane jemaNe paramAtmA je arihaMta deva athavA jinezvare temane oLakhyA nathI. temaja zAMtipUrvaka pitAnA bhAvI kALano eTale bhaviSyamAM mAruM zuM thaze? tene vicAra karyo nathI, tevA jIvane ghaDIe ghaDIe apAya eTale vidane athavA saMkaTa (duHkha, muzkelI ) prApta thAya che. ahIM apAya eTale vina jANavAM. kahevata che ke jevuM vAvetara kare tevuM phaLa maLe, tema upara kahelA jIva apAyanA kAraNe rAgAdithI seve che, mATe teo apAya rU5 phaLa pAme che. 155 moha mAyA timirathI paravaza banyuM mana jemanuM, teo karelA pApathI bhAjana bane che kaSTanuM evA jane manamAM vicAre nArakI tiryaMcamAM, mArA pramAde anubhavyA meM dukha bahu mAnuSyamAM. 156 spaSTAthe--je jIvonuM mana meha ane mAyA rUpI aMdhakArathI paravaza banyuM che eTale gherAyuM che, tevA cho mahAdithI karelA pApakarmone lIdhe kaSTa eTale vinonuM bhAjana bane che. athavA tevA manuSyane aneka prakAranA apAya (aca) sahana karavA paDe che. AvA manuSyo pitAnA cittamAM vicAra kare che ke meM nArakInA bhAmAM tathA tiryaMcanA bhavomAM temaja manuSya paNAmAM paNa che je duHo bhegavyAM che, te mA upayoga rahita pramAda vaDe ja bhagavyAM che. 156 For Personal & Private Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanAciMtAmaNi bhAga bIje ]. parama bedhi bIja pAmyo te chatAM mana vacanathI, kAyathI karI duSTa ceSTA meM zire muja tehathI; agni saLagAvyo chatAM svAdhIna zivapatha mojhamAM, cAlI kumArge meMja nAMkhyo AtamA mujakaSTamAM. 157 spaSTArtha-parama bedhibIja eTale samyakatva pAmyA chatAM paNa meMja mArA mana vacana ane kAyAnI duSTa ceSTAo eTale kriyAo karIne mArA mAthA upara agni saLagAvyuM che athavA A badhA dukhonI paraMparAmAM meM mArI pitAnI meLe ja mArA AtmAne nAMkhyo che. temAM bIjAne kAMI vAMka nathI. vaLI zivapatha eTale mokSane mArga mAre svAdhIna che, chatAM paNa tene tyAga karIne AnaMdathI kumArge jenAthI saMsAra vadhe te kumArgamAM) cAlIne meMja mArA AtmAne dukhamAM nAMkhe che. 157 rAjyane pAmyA chatAM paNa jema bhikSA mAgata, mUrkha bhaTake tema ziva sAmrAjya svAdhIna dhArate te chatAM saMsAramAM muja AtamA bhaTakAvate, e apAya vicaya vicArI dharmathI sukha pAmate. 158 spaSTAthe--jevI rIte mUrkha manuSya sAruM rAjya pAmyA chatAM paNa bhikSA mAgato mAgatA bhaTakayA kare, tevI rIte A jIva mekSa rUpI sAmrAjya pitAne svAdhIna chatAM potAnA AtmAne A saMsAranI aMdara bhaTakAvyA kare che. tenuM kAraNu A rAga dveSa ane meha che evuM je vicAravuM te apAya vicaya nAme dayAna jANavuM. ane A dharma pAnathI bhavya jIvo dharmanA sAdhana sevIne apUrva Atmika sukha pAme che 158 e apAya vicaya vicArI dukha sAdhana choDate, sukha hetune ArAdhate bahu karmane visAvate rAgAdi kerI nIcatAne bhavya jIva pichANa, viparIta buddhi dUra karIne bedha sAco pAmata. 159 spaTArthI-upara kahyA pramANe apAya vicayanuM svarUpa vicArIne dukhanA sAdhana rAga dveSAdikane tyAga karIne sukhanA kAraNabhUta evA nirmala cAritrAdinI ArAdhanA karanAre jIva ghaNAM karmone nAza kare che. temaja te che rAgAdika eTale rAga dveSa meha vagerenI nIcatAnuM svarUpa jANe che. tethI tenAthI thatI viparIta buddhi athavA ulaTI buddhi (duHkhane ApanAra hoya chatAM sukhane ApanAra che ema mAnavuM ane sukhane Apa For Personal & Private Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 89 [ zrI vijayavasUrikRta nAra hoya chatAM duHkhane Ape che ema mAnavuM AvI ulaTI buddhi)ne tyAga jaNAvanArUM jJAna meLave che. 159 rAgathI dukha pAmanArA bhUri cho duti, bahu vAra pAmyA TreSathI paNa bhAna bhUlyA durmati; krodha mAna cheSa mAyA lobha rAga vicArIye, dveSa karatAM bahu ahitakara rAga Ima saMbhArIye. 160 spaSTArtha -parastrI dhana vagerenI upara rAga karanArA ghaNuM bhUtakALamAM ghaNIvAra durgati eTale kharAba gati narakagati ne tathA tiryaMca gatine pAmyA che. temaja dveSathI paNa durmati eTale kubuddhivALA ghaNAM che pitAnuM bhAna bhUlI jaIne ghaNI vAra durgatinA duHkhane pAmyA che. te pramANe mohathI paNa ghaNuM ja duHkhI thayA che. krodha mAna rUpa dveSa che, ne mAyA ane lebha rUpa rAga che ema jANavuM. mATe ja 8karmonI 158 uttara prakRtimAM rAgadveSane alaga gaNyA nathI. rAga ane dveSamAM rAgathI jIvane vadhAre nukazAna thAya che. temaja rAgane dUra karatAM bahu vAra lAge che, ema kSayaka zreNimAM krodha mAna mAyAne kSaya kayo pachI aMte lobhane kSaya thAya che, e uparathI sAbIta thAya che. sArAMza e ke rAga dveSa ane moha traNe jIvanane dUSita banAvanAra che. ema samajIne jarUra tyAga kare. 160 Azcarya e dukha nA game paNa dukha hetu sevata, sukha cAhanA paNa hetu sukhanA keIdina nA seva; pApanuM phala nA game paNa pApane karato rahe, dharmanuM phala cAhate paNa dharma karavA nA cahe. 161 spaSTArthI--ahIM AzcaryanI vAta e che ke keIne duHkha bhogavavuM gamatuM nathI, paraMtu je duHkhanA hetuo che tenuM ja AjIvana sevana kare che. duHkha bhegavavuM gamatuM nathI paraMtu duHkhanA hetuo je kaSAyAdika tenuM niraMtara sevana kare che. tethI tene navAM pApa karmo baMdhAya che. vaLI dareka jIvane sukha pAmavAnI IcachA hoya che chatAM teo sukhanA hetuonI koI divasa sevA karatA nathI e paNa Azcarya che. pApanuM phala je duHkha te gamatuM nathI te chatAM paNa te jIva pApa kAryo kare che, e Azcarya che. vaLI dharmanuM phaLa je sukha tene meLavavAnI IcchA che, paraMtu dharmanA dAnAdi kAryo karavAnI te jIvane cAhanA thatI nathI. e paNa Azcarya jANavuM. kahyuM che ke dharmasya phalamicchaMti-dharma necchaMti mAnavAH // phalaM necchaMti pApasya-pApaM kurvanti mAnavAH // 1 // A lekane artha upara jaNAvyuM che. 16 For Personal & Private Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanAciMtAmaNi bhAga bIje]. rAgAdinA julma thakI bacavA hRdayamAM cAhatA, jIva tenA sAdhano na vicAratA nahi belatA jotAM nahi suNatAM nahI maratA chatAM nA sevatA, zreSTha sAdhana ga bhAvI jhaTa tridoSa nivAratA. 162 spaSTAthe--A apAya vicaya nAmanuM dharma dhyAna karanAra bhavya jIve rAgAdika je apAye, tenA julamathI bacavAne hRdayamAM IcchA rAkhe che, tethI te che tenA sAdhanene vicAra karatA nathI. te viSe bolatA nathI. te tarapha jotAM nathI. tene sAMbhaLatAM nathI. temaja maravAnuM pasaMda kare, paNa tenuM sevana karavAnuM pasaMda karatA nathI. tathA saMyama vagere zreSTha sAdhananI sevA karIne jaldI trideSa (rAgadveSa-mehathI thaela unmAda dazA)ne dUra kare che. 162 have trIjA vipAka vicaya nAmanA dharma dhyAnanuM svarUpa 12 lokemAM jaNAve che - jeha phala kRta karmanA tehI vipAka vicArIe, zubha azubha be bheda anubhava tasa vicitra na bhUlIe; dravya kSetrAdika janita te puSpamAlAdika taNA, upabhegathI zubha ne vipAka azubha bale sarpAdinA, 163 spaSTArtha -have dharmadhyAnanA trIjA vipAka vicaya nAmanA bhedanuM svarUpa jaNavatAM prathama vipAkane artha samajAve che -karelA karmanuM je phala athavA karelA karmanA udayathI je sukha duHkhane anubhava che te vipAka kahevAya che. te vipAka zubha ane azubha ema be prakAre che. vaLI dravya kSetra vagerethI tene anubhava vicitra prakArane thAya che. te daSTAntapUrvaka samajAve che. prathama te vipAkamAM kAraNabhUta dravyane laIne je anubhava thAya te 1 vyavipAka kahevAya. kSetrane lIdhe je anubhava thAya te 2 kSetravipAka kahevAya. kAla nimite je karma phala bhegavAya te 3 kAlavipAka ane bhAva athavA mananA pariNAma dvArA je vipAka (karmanA phalane anubhava) te 4 bhAva vipAka kahevAya. ane bhavanI mukhyatAne lIdhe je vipAka te 5 bhavavipAka kahevAya. ema pAMca prakAre vipAkanAM kAraNo jANavAM. temAM prathama dravya vipAka zubha ane azubha ema be prakAre kahyo che. temAM pupanI mAlA, suMdara bhejana vagerenA upabhogathI zubha dravya vipAka kahevAya che ane sarpa karaDe, agnimAM paDe, jhera khAya, vagerenA nimitte azubha dravya vipAka jANa. 163 eha dravya vipAka mahela vimAna upavana AdimAM, vAsAdithI zubha jaMgale aTavI viSe zamazAnamAM 11 For Personal & Private Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 [ bI vijayapArikatavAsAdi karatAM azubha hAya vipAka kSetra vipAka e. vasaMtAdimAM pharatA zubha vipAka vimAsIe, 164 pArtha - e pramANe 193 mAM lekamAM prathama dravipAka ko. have bIjA kSetra vipAkamAM zubhAzubhapaNuM jaNAve che--mahelamAM, vimAnamAM temaja upavana (bAga- yazrI)mAM vAsa kare eTale rahevuM, tenAthI je sukha bhogavavuM, te kSetra vipAka zubha kahevAya che. ane jaMgala, aTavI, zamazAna vagere sthaLoe vasavAthI je duHkha bhogavavuM, te azubha kSetra vipAka jANa. have trIjA kAla vipAkanuM svarUpa jaNAvatAM prathama zubha mala viSAka jaNAve che -TADha temaja taDakA rahita evI vasaMta RtumAM pharavuM te sukhanuM kAraNa hovAthI zubha kAla vipAka jANuM. have azubha kAla vipAka 165 mA lekamAM jaNAve che. 124 grISmAdimAM pharatA vipAka azubha vicAre kAlathI, teSAdimAM zubha azubha krodhAdika viSe e bhAvathI; devAdi bhavamAM zubha kumAnA AditAmAM azubha e, bhava niSAka bheda Ime dasa bheda sarve dhArIe. 165 - spaSyAtha--taDakAvALI trISma Rtu athavA unALane kALa tathA TADhavALI hemaMta gata vageremAM bhramaNa karavAthI je duHkhane anubhava kare, te azubha kAla vipAka jANu. have cethA bhAvathI zubhAzubha vipAka jaNAvatAM saMteSa, mananI prasannatA vagere dvArA je sukha thAya, te zubha bhAvavipAka kahevAya. ane kobrAdika eTale krodha, abhimAna vagere azubha bhAvavipAka jANa have pAMcamA bhavavipAkanuM zubhAzubhapaNuM jaNAve che, temAM deva, yugalika manuSya vagerenA bhAvamAM sAtA vizeSa hovAthI zubha bhavavipAka jANo, ane kamAtra eTale anArya veracha vagere jAtinA manuSya tathA nArakI tiryaMca vagerenA bhavane AzrIne je dune anubhava, te azubha bhavavipAka jANavo. ema be prakAre bhava vipAka kaho. badhA maLIne vipAkanA kula 10 bheda jANavA. A 10 bheda thavAnuM kAraNa e che ke-saMsArI jIne sukha ke duHkhane anubhava dravya kSetra kAla bhAva ane bhava nimite thAya che. eTale karmanA zubha phale athavA azubha phala bhegavavAmAM e pAMca kAraNemAMnA ekAdi kAraNe jarUra hayAta hoya ja. keIne dravya nimitta kama bhegavAya, koIne kSetra nimitte karma bhegavAya, koIne kola nimi karma bhegavAya, koIne bhAva nimitte te keIne bhava nimitte zubha ke azubha karma bhegavAya. ema 10 bhedanuM kharuM rahasya samajavuM. 16s Avazyake udayAdi have karmanA dravyAdithI, ema jIvane phaLa dIe kRta karma gaNa dravyAdithI For Personal & Private Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ]. te karmanA mUla ATha bheda prathama jJAnAvaraNa e, pATA samuM te jJAna DhAMke bheda pAMce dhAriye. 166 spArtha -graMthakAra prabhue kahelI bInAmAM hAla vartamAna sanI sAkSI ApatA jaNAve che ke-Avazyaka sUtramAM kahyuM che ke karmanA udayAdi eTale udaya, kSaya, upazama, kSapazama vagere dravyAdithI eTale dravya, kSetra, kAla, bhAva ane bhavane AzrIne thAya che. (Ane vistAra dezavirati jIvanamAMthI jANa.) e pramANe vyAdi sAmagrI mIne kRtakagaNa eTale karelAM (bAMdhelA) karmonAM samudAya jIvane potAnuM phaLa Ape che. te karmonA mULa ATha bhede kahelA che, kAraNa ke te graha karelA karma daliyAMne viSe ATha prakArano svabhAva thAya che tethI svabhAvane laIne karmanA mukhya 8 bheda jaNAvyA che te ATha bhemAM prathama jJAnAvaraNIya karma kaheluM che. ane tene pATAnI upamA ApI che. kAraNa ke AMkhe vastrano pATo bAMdhavAthI jema AMkhane dekhavAno guNa avarAI (DhaMkAI) jAya che, tema A jJAnAvaraNIya karmanA udayathI mati, kRta, avadhi, mana:paryava ane kevala e pAMca prakAranAM jJAno avAI (DhaMkAI jAya che. jJAnanAM pAMca bhedo hovAthI jJAnAvararaNanAM paNa pAMca bheda kahyA che. 12 darzanAvaraNIya nidrA rUpa darzana DhAMkatuM pratihAra jevuM bheda nava sAmAnya bedha nirAdhatuM; madhu kSipta asi dhArA samuM trIjuM azAtA vedanI, be bheda zAtA sukha dIe dukhane azAtA vedanI. 167 spaSTArtha -have bIjA darzanAvaraNIya karmanuM svarUpa jaNAve che--A darzanAvaraNIya nAmanuM bIjuM karma pAMca prakAranI nidrA lAvanAra che. ane cAra prakAranA darzanane AvaranAra (DhAMkanAra) che. tethI nava prakAre che. A karmane pratihAra eTale piLIyAnI upamA ApI che. kAraNa ke pratihAranA rokavAthI mANasa rAjAdikane joI zako nathI, tema A darzanAvaraNaya karma rUpa piLIyAthI jIva paNa anya padArthonA svarUpane joI zakato nathI. ahIM jIvanA mukhya be dharma kahyA che, eka vizeSa upaga rUpa jJAna ane bIjuM sAmAnya upaga rUpe darzana che. athavA sAmAnya eTale nAma jAti kriyA vagere vizeSanI apekSA vinA je sAmAnya che te darzana kahevAya, ane te sAmAnya bodhane je reke te darzanAvaraNIya karma kahevAya che. have trIjuM azAtA vedanIya nAmanuM karma mathI vepAmelI tAnI pAsane aTavA jevuM kahevuM che. temAM madha cATavAthI sukha anubhavAya tenA sAmuM zAtA venIya jANavuM, ane jIbha kapAvAthI duHkha anubhavAya, tenA jevuM azAtA vedanIya vAtAvuM. ema be prakAre vedanIya karmanuM svarUpa jANavuM. 167 For Personal & Private Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * [ zrI vijayapadharikRtamohanI madirA samuM mUMjhAvanArUM jIvana, kRtya tema akRtyane bhUlAvanArUM mUDhane bheda darzana mehanI cAritra mohanI be kahyA, anukrame traNa paccIza bhede sarva aThyAvIsa lahyA. 168 spaSTArtha-have cethA mehanIya karmanuM svarUpa kahe che -hinIya karmane madira athavA dArUnA jevuM kahyuM che. tenI jIvane muMjhavavAno svabhAva che. jema dArU pInArane pitAnA hita ahitanuM bhAna rahetuM nathI, tema mohanIya karmanA udayavALA mUDha jIvane kRtya eTale karavA lAyaka kAryamAM ane akRtya eTale nahi karavA lAyaka kAryane viSe muMjhavaNa thAya che, eTale karavA lAyaka kAryane nahi karavA lAyaka mAne che. athavA pitAnA hitakArIne ahita karanAra mAne che, ane ahita karanArane hita karanAra mAne che. A mohanIya karmanA mukhya be bheda kahyA che. 1 darzana mehanIya ane 2 cAritra mihanIya. je darzana athavA samakita temAM muMjhAve athavA zuddha deva gurU ane dharma upara azuddhapaNAnI buddhi karAve, te darzana mohanIya jANavuM. tenA 1 samakti 2 mehanIya mizra mohanIya ane 3 mithyAtva mehanIya ema traNa bheda jANavA. bIjA cAritra mehanIyanA 16 kaSAya ane 9 nekaSAya ema pacIsa bhede jANavA. baMnenA maLIne mohanIya karmanA kula 28 bhede jANavA. ( vizeSa svarUpa karmagraMthAdithI jANavuM.) 168 mehanIya A karma Atmika daSTine bhUlAvatuM; - bhalabhalAne deI lAlaca sAdhyathI ja cUkAvatuM; paNa cetanArA dharyavaMtA bhAvi bhadra vicAratA, - deI thappaDa mohane mukti ramA sukha pAmatA. 169 spaSTArtha --A cothuM mehanIya karma Atmika draSTi eTale AtmAnA guNa taraphanI draSTine (bhAvanAne) bhUlAve che. athavA mUDha jIva AtmAne bhUlIne paugalika padArthomAM ramaNatA karanAra bane che. tethI karIne bhalabhalA eTale moTA purUSone paNa te mohanIya karma lAlacamAM nAkhIne sAdhya eTale je prApta karavAnuM AtmakalyANa temAMthI cUkave che. chatAM paNa jeo pairyavAna ane cetanArA che. athavA mohanIyanuM svarUpa jANyuM hovAthI temAM phasAtA nathI tevA manuSya pitAnA bhaviSyanA kalyANano vicAra kare che. ane mehanIya karmane thappaDa daIne eTale mehanIya karmano nAza karIne mekSarUpI sInA sukhane pAme che. 169 he jIvaviSaya kaSAya baMne mehanA vaza nA thaje, A Asakta bhamatA bhava viSe nisaMga sukha zAMti bhaje, mahila nemi jaMbU zUlIbhadra vAdika taNuM, . dRSTAMta bhAvI jana bane nA dAsa jevA mahanA 170 For Personal & Private Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ]. pachArtha - he jIva ! viSaya ane kaSAya e be mahinA gharanA che, tuM tene vaza thaIza nahi. kAraNa ke viSayamAM Asakta bananArA ja A saMsAramAM bhamyA kare che. ane tenA saMgathI rahita banelA sukha ane zAMtine pAme che. mahilanAtha, jaMbusvAmI, thulIbhadra tathA vajasvAmI vagerenA daSTAntano vicAra karIne, teoe mehane kevI rIte che tenuM svarUpa vicArIne samaju manuSyo mehanA dAsa jevA banatA nathI eTale viSaya kayAyamAM Asakta thatA nathI. je ke zrI ajitanAtha prabhue dezanAmAM zrI malli. nAtha AdinA daSTAMte jaNAvyA nathI, te paNa meM bhavya jIne bodha pamADavAnI khAtara ahIM jaNAvyA che. kAraNake bAla jI daSTAMta sAMbhaLIne vastu tatva yathArtha samajI jIvanamAM utArI zake che. ne sanmArga sAdhI Atmahita paNa jarUra sAdhI zake che. zrImallinAthe pote viSayathI alaga rahI pitAnI putaLI banAvI tenI durgadhi sahana nahi karanArI rAgI evA pUrva bhavanA 6 mitrone vairAgyavaMta karyo. zrI jaMbusvAmIe pite zIla pAlI bIjAne zIlavaMta banAvyA. zrI dhUlibhadra mahArAje pite zIlavaMta banI vezyAne zrAvikA banAvI. zrI vajasvAmIe zIlamAM aDaga rahI rukimaNIne dIkSA ApI. vizeSa bInA zrI bhAvanA ka95latAdimAM jaNAvI che. 170 zuddha darzana rokanArUM eha darzana mehanI. virati guNane DhAMkanArUM karma cAritra mehanI; AyuSya beDInA samuM nara Ayu Adi tehanA, cau bheda betAlIza saDasaTha trANu bheda nAmanA. 17 spaSTArtha:--zuddha dazana eTale samakti athavA jinezvaranA vacana upara zraddhA, tene rokanArUM A darzana mehanIya eTale mithyAtva mohanIya jANavuM. tathA AtmAnA virati guNane AvaranArUM (DhAMkanArUM bIjuM cAritra mehanIya karma jANavuM e pramANe mehanIya karmanuM SarUpa jaNAvIne have pAMcamA AyuSya karmanuM svarupa jaNAve che. A AyuSya karma beDInA sarakhuM kaheluM che. jema kedakhAnAmAM pahele kedI beDIne lIdhe tyAMthI nIkaLI zakatA nathI ane aneka prakAranI viDaMbanA sahana kare che, tevI rIte jIva paNa AyuSya karma pUruM bhegavyA sivAya tyAMthI nIkaLI zaktA nathI. A AyuSya karmane 1 devAyuSya 2 manuSpAyuSya, 8 tiryaMcAyuSya, 4 narakAyuSya ema cAra prakAra che. have chaThThA nAma karmanA beMtAlIsa bheda che, saDasaTha bheda che, trANuM bheda che temaja ekase traNa bhede che. (A bhedonAM nAma tathA svarUpa karmagraMthAdikathI jANavuM ) 171 te citAra jehavuM gati jAti Adi vicitratA, nipajAvanArU jIva tasa phala deha mAMhI pAmatA; For Personal & Private Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 . [ zrIvijayapadhasUrikRtapAtra bheda karAvanAra kuMbhAra jevA getranA be bheda uMca nIca getra baMne gAtra phala che temanA. 172 pArtha -A nAma karma citArA jevuM kaheluM che. kAraNa ke jema citAre mANasa gAya vagere aneka prakAranAM rUpo citre che, tema nAma kamanA udayathI paNa jIvanI nArakI tiryaMca vagere gati, ekendriyAdika jAti vagere aneka prakAranI vicitratA thAya che. A karma pitAnuM phala jIvane mukhyatAe zarIrane viSe dekhADe che. athavA A karmanI ghaNI prakRtio jIvanA zarIrane viSe pitAne vipAka dekhADanArI che. e pramANe nAma karmanuM svarUpa jANavuM. have sAtamA gotra karmanuM svarUpa jaNAvatAM kahe che ke gatra karma kuMbhAra samAna jANavuM. kAraNa ke jema kuMbhAra madira pAtra (dArU bharavAnuM pAtra) banAve te niMdanIya thAya che, ane kSIra pAtra (kUdha bharavAnuM pAtra) banAve te vakhANavA lAyaka thAya che, tema gotra karmanA udayathI chava paNa uMca gAtra ane nIcagotrane pAmIne anukrame pUjanIya tathA nidhanIya thAya che. 172 dAnAdi labdhi DhAMkanArUM bheda paMca aMtarAyanA, bhaMDArI jevuM te vipAke bhAvavA Ima karmanA; bheda dharma dhyAnano trIjo vipAka vicaya kahyo, jeNe vicAryo raMgathI te karma baMdha thakI ba. 173 spaSTAthe--have chelA eTale AThamA aMtarAya karmanuM svarUpa jaNAve che-A aMtarAya karma dAnAdi labdhi eTale dAna, lAbha, bhega, upabhega ane vIrya rUpa pAMca prakAranI labdhione DhAMkanAra hovAthI tenA anukrame dAnAMtarAya, lAbhAMtarAya, bhegAMtarAya, upabhegAMtarAya ane vIryAntarAya ema pAMca prakAra jANavA. A karmane bhaMDArInI upamA ApI che. kAraNa ke je bhaMDArI pratikUla hoya te te rAjAdine dAnAdika karavA de nahi eTale dAnAdika karatAM aMtarAya (vina) kare, tema A aMtarAya karma rUpI bhaMDArI jIva rU5 rAjAne dAnAdika karavA detuM nathI A pramANe karmanA vipAke bhAvavA. eTale karmanA kalanI vicAraNA karavI, te dharmadhyAnane trIje vipAka vicaya nAmane bheda jANa. je bhavya jIe AnaMda pUrvaka A karmanA vipAkane vicAryuM che, teo karmanA baMdhathI jarUra bacI zake che ema jANavuM. ahIM puNyanA vipAkanI ane pApanA vipAkanI bhAvanA yathArtha samajavA mATe agIAramAM zrI vipAka sUtrano TuMka paricaya karAvo khAsa jarUrI che. te A pramANe A aMgasUtranA be zrataskaMdha che. zatarakaMdha eTale AkhA graMthane meTe bhAga. pahelA zrAdhamAM 10 adhyayane che. temAM pApanA phala A rIte jaNAvyA che. cAra navALA sudharmAsavAmIne caMpAnagarImAM, zrI jaMbUsvAmie For Personal & Private Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jozanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] A sUtrane artha pU, zrI sudharmAsvAmie mRgAputrAzcayana vagere 10 adhyayanamAMnA pahelA mRgAputra adhyayanamAM mRgAputra pUrvabhave karelA pApanA phala A bhavamAM bhagavyA te bInA jaNAvI te TuMkAmAM A pramANe magAputranuM svarU5- tene bheMyarAmAM rAkhyuM hatuM, kArUNyavRttie (dayAjanaka sthitimAM) te jIvana gujAranAre janma AMdhaLo hate. vijaya kSatriyanuM nIkaLavuM, jAvaMdha Avya, jAtyaMdhanA praznamAM mRgAputrano bInA jaNavI, tene jevA zrI gautama svAmI gayA, temaNe mRgAputranI mAtAne tharAmAM rahela mRgAputrane jevAnI IcchA jaNAvo. bhejananI gADI laIne tenI mAtA AvI teNIe pUjya zrI gautamasvAmIne mukha nAka baMdha karavA sUcanA karI, tenuM kAraNa e hatuM ke bhayarAmAM rahelA mRgAputranA zarIranI durgadha bahuja uchaLatI hatI. te sahana na thaI zake tevI hatI tenI kharAba asara na thAya A muddAthI mRgArANue zrI gautamasvAmIne mukha nAka baMdha karavAnI sucanA karI hatI. seMyarAmAM jaI zrIgautama svAmIe mRgAputranA AhArAdi jevA, sAthe nArakIne jevI tenI hAlata paNa joI, zrI gautamasvAmIe A bInA prabhuzrI mahAvIra devane jaNAvI, tene pUrvabhava pacha. javAba detAM prabhue jaNAvyuM ke-jenA tAbAmAM 500 gAma che, evo IkkAI nAmane rAThoDa zatadvAra nagaranI najIka AvelA vijayavardhamAna nAmanA kheTa (gAma)mAM rahetA hatA, te dhanavAna hatA, ne bahuja adhamI hate prajAnI upara navA navA karaverA vagere nAMkhI prajAne kanaDatA hatA. A karelA hiMsAdi pApane udaya thatAM tene zarIramAM sela rega thayA, tene maTADanAra vaidyanI tapAsa karavA gAmamAM uSANA karAvI. tela vagere coLatA chatAM paNa vedanA ochI thaI nahi, rIbAIne 250 varSanuM AyuSya pUrNa thatAM ratnaprabhA nAme pahelI narakamAM nArakI thaye, he gotama ! tyAMnuM Ayudhya pUrNa thatAM ahIM mRgAputra paNe mAtAnA garbhamAM AvyuM, tene aniSTa lAge, gabha. pAtAdi karavA mATe mAtAe upAyo karyA, chatAM temAM te niSphala nIvaDI. prabhue mRgAputranI nADI AdinuM svarUpa jaNAvyuM. janma thatAM putrane joIne mAtA hInI, tenA patie kahyuM ke putrane bheMyarAmAM rAkhIne sAcave. he gautama ! ahIMnuM AyuSya pUrNa karI siMhAdi rUpe saMsAramAM bhamaze, chevaTe supratiSTha nagare janma laI dIkSA pAlI saudharma devaloke deva thaI mahAvidehe siddha thaze. 2 bIjA ujijhata nAmanA adhyayanamAM kahyuM che ke-vANijaya gAmamAM sudharma nAmanA yakSanuM maMdira che, ahIMnA mitra nAme rAjAne zrI nAme rANI che ahIM kAmadhvaja nAme gaNikA (vezyA) rahe che, tenuM varNana jaNAvyuM che, ahIM vijayamitra sArthavAhane ujijhataka nAme putra hato, jyAre zrI gautama svAmI gocarI nIkaLyA, tyAre ujijhatakanA hAtha bAMdhIne sipAIyo talatala jevA zarIranA TukaDA kare che, teNe karele gUne prajAne jaNAve che. A banAva joIne zrI gautamasvAmIe prabhune ujijhatakane AvuM dukha paDavAnuM kAraNa pUchyuM. javAbamAM prabhue kahyuM ke- he gautama! hastinApura nagaramAM sunaMda nAme eka manuSya rahetA hatA, tyAM gamaMDapa hatuM, je sthale gAye bese te For Personal & Private Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapatrasUrikRtagomaMDapa kahevAya, ahIM bhIma nAmanA kuTagrAhI (macchImAra vagere jAti)nI utpalA nAmanI bhAryAne kharAba garbhanA prabhAve gAyanuM mAMsa khAvAne dehala thaye. bhIme gomaMDapamAMthI mAMsa lAvIne dehale pUryo. te bele tyAre gAye trAsa pAmatI hatI, tethI te bhoma gotrasa nAme prasiddha thaye, gAyanuM mAMsa khAvuM vagere pApa karIne te bhIma narake gaye, tyAMthI nIkaLI vijaya mitra sArthavAha ane subhadrAne putra thaye, tene ukaraDAmAM tyAga karyo tethI tenuM ujijhataka nAma paDayuM, vijaya mitra samudranI musApharI karatAM maraNa pAmyA te jANI zekathI subhadrA paNa maraNa pAmI, svajanee ujijhatakane vyasanI hovAthI gharamAMthI kADhI mUkya, te vezyAmAM Asakata thaye. tethI rAjAe daMDa karyo. tyAMthI karIne bIjA bhavemAM bhamIne IdrapuramAM vezyAne pitRsena nAme napuMsaka putra thaye, ahIMthI marIne pahelI narake gaye, susumAra vagerenA bhemAM bhamIne caMpA nagarImAM zrAvaka kule janma pAmI avasare sAdhu paNuM pAlI rahelA devalemAM devapaNuM bhegavI mahAvidehe siddha thaze. trIjA abhagnasena nAmanA adhyayanamAM kahyuM che ke-purimatAlanagaramAM ameghadarzi yakSanuM maMdira hatuM, zAlA nAmanI cera pallIne vijaya nAme cora uparI hatuM te gAmane luMTavuM vigere pApa karma karIne AjIvikA calAvato hato. tene skaMdazrI nAme bhAryA tathA abhagnasena nAme putra hato. ahIM nagaramAM zrI vIra prabhu padhAryA. abhagnasenanA kuTuMbane 18 cauTAmAM pheravIne rAjAe tene mArI nakhAvyuM. tenA pUrvabhavanI bInA TuMkAmAM A pramANe jANavI-te abhanasena cAra pUrva bhavamAM anyAyI aMDa nAme vANiyo hato, tyAMthI marI trIjI narake jaI ahIM chaMdazrIne dehale pUrNa thatAM putrane janma thaye. tenuM abhasena nAma pADayuM. anukrame meTe thatAM ceranI senAne adhipati thaye teNe eka bAlakane mArI nAMkhyo. dezanA lekee bhegA maLIne mahAbala rAjAnI AgaLa phariyAda karI te sAMbhaLI rAjAe tene daMDa karavAno hukama pharamAvyuM. A vAta keIe abhasenane kahI dIdhI, rAjAnA sipAIyAe vizvAsa pamADI tene pakaDayo. sAthe tenA kuTuMbane paNa pakaDI lIdhuM. ne sarvene mArI nAkhyA. ahIM abhagnasena marIne nAraka vagere bhavamAM bhamIne hiMsAdi karavAthI karelA karmo saMyamathI khapAvI aMte mekSe jaze. ahIM samajavA jevI bInA e che ke prabhunI hayAtI chatAM nirUpakrama karma janya upadrava prabhunA atizayathI paNa TaLI zakatA nathI have cethA zakaTAdhyayanamAM kahyuM che ke-zAkhAMjanI nagarInA devapUmaNa nAmanA bagIcAmAM amegha nAmanA yakSanuM maMdira hatuM. A nagarIne mahAcaMdra rAjA, tene susena nAme pradhAna hate ahIM sudarzanA nAme vezyA rahetI hatI subhadra zeThanI bhadrA strIne zakaTa nAme putra hato, ahIM zrI vIra prabhu padhAryA vagere bInA jaNAvI tene pUrvabhava ko. temAM jaNAvyuM ke-A zakaTa nAme putra pAchalA bhavamAM chagalapure siMhagiri rAjAnA rAjyamAM chaNika nAme chagalika (bakarA vecavAne dhaMdhe karanAra) hato, ahIM hiMsAdi pApa karmo karI marIne cAthI narake gayA pachI ahIM subhadra zeThanA zakaTa nAmanA putra paNe For Personal & Private Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI ciMtAmaNI bhAga bIe ] utpanna thaye. vyasanI hevAthI pitAe gharamAMthI kADhI mUkyuM. svachaMdI banI vezyAsakta thaye, susena pradhAne mArI nakhA, marIne pahelI narake gaye, tyAMthI nIkaLI rAjagahe caMDAla thaye karelA pApe marIne narake gaye vagere bInA jaNAvI che. - pAMcamA buhaspatidatta nAmanA adhyayanamAM kahyuM che ke-kauzAMbI nagarInA caMdvAvataraNa udyAnamAM tabhadra nAme yakSanuM maMdira hatuM. A nagarInA zatAnIka rAjAnI mRgAvatI rANune udAyanA nAme putra hatuM, tene padmAvatI rANI hatI A rAjAnA rAjyamAM samAna vasudattAne buhaspati nAme purohita hatuM, ahIM zrIvIra prabhu padhAryA vagere bInA jaNAvyA bAda kahyuM che ke-sarvabhAdra nAmanA nagaranA jitazatru rAjAne mahezvaradatta nAme purahita hatA. te dararoja brANuM vagerenA eka putrane haNe che, AThama caudaze be be putrane, mAsInA divase cAra cAra putrane, cha mAsIe ATha ATha putrane ane vArSika dine sola sela putrane ane pasmalanA abhi yogarUpa avasare 108-100 putrone haNe che. AvI vera hiMsAnA pApe te purohita mArIne pAMcamI narake jaI ahIM bahapatidatta paNe utpanna thaye. te udAyana rAjAne bAlamitra hate, te padyAvatI rANImAM Asakta thaye. A pApe haNAIne marI pahelI nake gayo vagere bInA jaNAvI che. chaThTha sudarzana nAmanA adhyayanamAM kahyuM che ke-mathurAnA bhaMDIravana nAmanA bagIcAmAM sudarzana yakSanuM maMdira che. ahIM nagarImAM zrIdAma zeThanI baMdhuzI nAmanI bhAryAne naMdivardhana nAme putra hatuM. te pAchalA bhAvamAM siMhapuranA siMharatha rAjAnA ke khAnAne uparI duryodhana nAme cArakapAla hatA. hiMsAdinA pApe te marIne chaThThI narake jaI ahIM nadivardhana paNe janme anukrame meTa thatAM teNe pitAne mAravAnuM kAvataruM racyuM. te vAta rAjAe maMtrinA kahevAthI jANI tyAre tene mArI nakhA marIne te ratnaprabhAmAM gaye vagere bInA jaNAvI che. sAtamA uMbaradatta nAmanA adhyayanamAM pADala khaMDa nAmanA nagaramAM uMbaradatta nAmanA yakSanuM maMdira che. A nagarane siddhArtha nAme rAjA che, sAgara, dattane putra ubaradatta nAme sArthavAha che. ahIM zrI vIra prabhu padhAryo vagere bInA jaNavyA bAda eka bhIkhArIne jotAM zrI gautame tenI bAbatamAM prabhune pUchatAM prabhudeve tenA pUrva bhavanI bInA kahetAM jaNAvyuM ke-vijayapuramAM kanakaratha rAja hatuM. ahIM eka dhanyuM. tari vaidya bIjA ne mAMsa khAvAne upadeza dete hatA. te mAMsAhArAdinA pApe chaThThI narake gaye, tyAMthI uMbaradatta paNe utpanna thaye, pUrve karelA pApa karmonA udaye zarIramAM sela re utpanna thayA. marIne pahelI narake gaye vagere bona jaNAvI. AThamA saudatta nAmanA adhyayanamAM sauryapuranA sIvataMsaka udyAnamAM soyAnuM maMdira hatuM, ahIMno sodara rAjA hate samudra nAmanA sAthe vAhane sauryadatta nAme putra hate. zrIvIra padhAryA. prabhudeve saudaranA pUrva bhavanI bInA jaNAvatAM kahyuM ke12 For Personal & Private Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapaghasakRitate naMdipuranA mitrarAjAne zrIyaka nAmane rasa hate. mAMsAhArAdinA pApe chaThThI narakanA duHkha legavI ahIM sauryadattapaNe jame. te kAlakrama mATe thaye tyAre yamunA nadInA hadane gALavA vagerene dhaMdhe karate hateA. mAMchalAnuM mAMsa khAtA gaLAmAM mastha kaMTaka ( kAMTAM jevuM hADakuM) ceTI gayuM, tenI tIvra vedanA bhegavI pahelI narake gaye vagere bInA jaNAvI che. navamA devadattAnAmanA adhyayanamAM hiDanAmanAnagaranA zramaNa datta rAjA ane zrIrANune puSyanaMdi kumAra nAme putra hato, A nagaranI bahAra pRthvI avataMsaka nAmanA udyAnamAM dharaNa yakSanuM maMdira hatuM. datta-kRSNatrIne devadattA nAme putrI hatI. ahIM zrI vIra prabhu padhAryA vagere jaNAvyA bAda devadattAnA pUrva bhavanI bInA jaNAvatAM prabhudeve kahyuM ke supratihArya nAmanA mahAsena rAjA ane dhAriNI rANIne siMhasena kumAra nAme putra hatuM, tene zyAmA pANI vagere pAMcaso rANI hatI. temAM zyAmAM rANI sivAya bAkInI rANI upara siMhasena kumArane arUci hatI. tethI 499 rANInI mAtAe siMhasenanI upara dveSa rAkhe che. te vAta zyAmA rANIe potAnA svAmi siMhasenane jaNAvI. teNe te sarve 49 sAsuone kUTAgAramAM rAkhI rAte lAhya saLagAvI mArI nAMkhI, AvA hiMsAdinA pApe siMhasena marIne chaThThI narakanA dukha jogavI ahIM devadattA paNe janme. tenA lagna puSyanaMdi kumAranI sAthe thayA. te mAtAnI bhakti bahu karate hatuM, te dveSathI devadattAe zrIrANa sAsune mArI nAMkhI, te vAta jANI devadattAne puSyanakadie marAvI nAMkhI, marIne te pahelI narake gaI vagere bInA jaNAvI che. dazamA aMjU nAmanA adhyayanamAM vardhamAna nAmanA nagaramAM vijayamitra nAme rAjA hato, tenI hAra mANibhadra yakSanuM maMdira hatuM. dhanadevanI priyaMgu nAmanI strIne aMjU nAme putrI hatI. ahIM samavasarelA zrIvIra prabhue te aMjInA pUrva bhavanI bInA jaNAvatAM kahyuM ke-te pAchalA bhavamAM Idrapura nagaramAM rahenArI pRthvIzrI nAme vezyA hatI. te viSayAsakta thavAthI marIne chaThThI narake gaI ahIM aMjU putrI paNe upajI IdrapuranA IMdradatta rAjAnI rANI thaI, nizulanI pIDA bhogavatAM maraNa pAmI pahelI narake jaI vagere bInA jaNAvI che. ahIM pahelA zrata skaMdhanA 10 adhyayanene TuMka paricaya pUrNa thaye. have bIjA taskaMdhanA subAhu adhyayana vagere 10 adhyayanemAMnA pahelA subAhu adhyayanamAM kahyuM che ke-hasti zIrSa nagaramAM adInazatru rAjAne 500 rANIo hatI. A nagaranI hAra puSpakaraMDaka nAmanA bagIcAmAM yakSanuM maMdira hatuM ahIM prabhuzrI vIra paramAtmA padhAryA. dezane suNI subAhu kumAre zrAvaka dharma svIkAryo. tenA pUrva bhavanI bInA jaNAvatAM prabhu deve kahyuM ke-hastinApuramAM sumukha nAme zeTha rahetA hatA, temaNe dharmazeSa sthaviranA ziSya sudatta nAmanA munine bhAva pUrvaka For Personal & Private Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIje ]. vaherAvatAM zubha manuSpAyuSyane baMdha karyo paMca dIvye ahIM prakaTa thayA. te sumukha zeTha aMte maraNa pAmI muni dAnanA prabhAve subAhu paNe jamyA. anukrame moTA thatA parama zrAvaka thayA. te AThame ne caudaze pauSadha karatA hatA. eka vakhata aThThama sahita pauSadha karyo, temAM dharma jAgarikA karatAM dIkSAnI bhAvanA thaI. te laI ArAdhI pahelA devaloke devapaNuM bhegavI narabhavamAM pharI dIkSA ArAdhI brahma devalokAdinA devatAI sukha bhogavI aMte narabhava pAmI saMyama sAdhI mokSe jaze. bIjA bhadranaMdi nAmanA adhyayanamAM bhahanaMdi zeThe yugabAhu tIrthakarane harAvyAnI bInA kahI che. trIjA adhyayanamAM sujAta zeTha puSpadatta munine harAvyAnI bInA kahI che. cothA adhyayanamAM savAsava zeThe vaizramaNa bha8 munine laherAvyuM, te bInA jaNAvI che. pAMcamA adhyayanamAM jinadAsa zeThe sudharmA munine vaharAvyuM, te bInA jaNAvI che. chaTThA adhyayanamAM vizramaNa zeThe saMbhUtivijaya munine vaharAvyuM, te bInA kahI che. sAtamA adhyayanamAM mahAbala kumAre pura munine kaheArAvyAnI bInA jaNAvI che. AThamAM adhyayanamAM bhadranaMdi zeThe dharmasiMha munine harAvyuM, te bInA jaNAvI che. navamA adhyayanamAM mahAcaMdra rAjAe dharmavIrya munine harAvyAnI bInA jaNAvI che. dazamA adhyayanamAM varadatta rAjAe dharmarUci munine harAvyuM te bInA jaNAvI che. bAkInI bInA nave adhyayanamAM subAhakumAranI mAphaka jANavI. vipAka sUtranI A bInA vicAratAM karma baMdhathI jarUra bacI zakAya che. 173 phala na bhegavavuM paDe je baMdha kAle cetIe, svAdhIna saMcaya kAla te udaya kAla na jANIe, baMdha kAraNa karmanA jANI vicArI dhArIe, bhAviphala pahelAM vicArI kArya uttama sAdhIe. 174 spaSTArtha -Asana siddhika bhavya jIe potAnA AtmAne A rIte zikhAmaNa A5vo ke je karmabaMdha karatI vakhate cetavAmAM Ave eTale krodhAdika karavAthI gADha duHkhadAyI karma baMdhAze evuM vicAravAmAM Ave ane tethI krodhAdika karavAmAM Ave nahi te tenuM phala bhogavavuM paDatuM nathI. kAraNa ke "bAMdheluM karma bhegavavuM paDe" tevo niyama che. have karma je bAMdhIe ja nahi te pachI tenuM phala bhogavavAnuM hatuM nathI. mATe saMcayakAla eTale karma baMdhane kAla je svAdhIna che, eTale pitAnI marajI upara AdhAra rAkhanAre che, te udayakAla nathI kAraNa ke udaya AvelAM karma te sukhe ke dukhe bhogavyA vinA chuTako ja nathI. mATe karma baMdhanA kAraNene sArI rIte jANuMne temaja vicArIne tathI dhArI rAkhIne te karma baMdhana thAya te yatna karavo joIe nahite bAMdhelA karmanuM kula bhaviSyamAM avazya bhogavavuM paDe che. evuM vicArIne zubha phalane denArA uttama kAryo karavA joIe. A kalAkanuM rahasya bahu ja samajavA jevuM che. te A pramANe jANavuM. saMsArI jImAMnA keTalAeka samaju bhavya che kaI paNa kAma zarU karatA pahelAM jarUra vicAre che ke-A kArya karavAthI kevuM phaLa maLaze ? temAM jenuM zubha phaLa maLavAnuM che, ema nakakI jANe, tevA AtmadaSTine sateja karanArA dharmakArya jarUra kare, ne durgati denArA kharAba For Personal & Private Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . [ zrI vijayagharikRtakAma karavAno vicAra paNa kare nahi kAraNe teo samaje che ke-vagara vicAryuM kAma karanArA ja bahu ja duHkhane pAme che, ne chevaTe pastAya che. e pramANe dharmadhyAnanA trIja bheda vipAka vicayanuM svarUpa kahyuM. 174 A bAbatamAM AMbAnA jhADane chedanAra rAjAnuM ne pakSi mAranAra rAjAnuM daSTAMta yAda rAkhavA jevuM che. te baMne daSTAMte TUMkAmAM A pramANe jANavAM. AMbAnA jhADane chedanAra rAjAnuM dRSTAMta A pramANe pATalIputra nAmanA nagaramAM nivAsa karanAra dhanadatta zreSThI vepAra mATe vahANamAM besI darIA raste cAle. anukUla pavanane lIdhe tvarAthI vahANa cAlyuM, ane madhya samudramAM AvyuM, teTalAmAM zreSThIe AkAzamArge cAlyA AvatA eka uttama pipaTane je. te pipaTanA mukhamAM eka AmraphaLa hatuM, zramita thaI javAze tene samudramAM paDate joIne zreSThIe tenI nIce eka vastra lAMbu karAvIne khalAsIo pAse tene jhIlAvI lIdhe, ane pitAnI pAse maMgAvI tene pANI tathA pavana nAkhavAvaDe svastha karyo. tyAra pachI zreSThIe tene bolAvyuM. eTale te mukhamAMthI AmraphaLane nIce mukIne manuSya vANIthI be ke he sArthanA adhipati zreSThI ! tame sarva prakAranA upakAramAM zreSTha evo jIvitadAna rUpI upakAra mArApara karIne mane jIvADe che, eTaluM ja nahIM, paNa mArA aMdha ane vRddha mAtApitAne paNa tame jIvADyA che. te AvA moTA upakAra karanArA tamane huM kevI jAtane pratiupakAra karuM? te pazu meM ApeluM A AmraphaLa tame svIkAre." zreSThIe kahyuM ke "A phaLa tAruM lakSya che ne tAra khAvA lAyaka che, mATe tuMja khA, ane bIjuM paNa sAkara, drAkSa vigere tane khAvA ApuM chuM. " tyAre popaTa bolyo ke-"he zreSThI ! A phaLanuM vRttAMta sAMbhaLe. vivATavImAM eka vRkSa upara popaTanuM mithuna vase che tene huM putra chuM. te mArAM mAtapitA anukrame vRddhapaNAthI jarAkAMta thavAne lIdhe AMkhe joI zaktA nathI. tethI huM temane khAvAnuM lAvIne ApuM chuM. te araNyamAM eka divasa be munirAja padhAryA. temaNe tarapha joIne ekAMta jaNAyAthI paraspara A pramANe vAta karI ke-"samudranA madhyamAM kapi nAmanA parvatanA zikhara upara niraMtara phaLatuM eka AmravRkSa che, tenuM eka paNa phaLa eka vAra je bhakSaNa kare tene aMgamAMthI sarva vyAdhio nAza pAme che, temaja akALa mRtyu ke jarA jIrNapaNuM tene prApta thatuM nathI. A pramANe temanuM vAkya sAMbhaLIne meM vicAryuM ke-muninuM vAkya hamezAM satya ane hitakara ja hoya che, tethI te vRkSanuM phaLa lAvIne je mArAM mAtA pitAne ApuM te teo yuvAvasthAne pAme." A vicAra karIne huM tyAM gaye, ane A phaLa lAvyo chuM mATe te zreSThI ! A phaLa tame grahaNa kare, huM bIjuM phaLa laI AvIne mArA mAbApane ApIza." pachI zreSThIe pipaTanA AgrahathI te phaLa lIdhuM, ane pipaTa tyAMthI AkAzamAM uDI gaye. pachI zreSThIe vicAryuM ke "je A phaLa huM koI rAjAne ApuM te tenAthI ghaNA chavAno upakAra thaze, huM khAIza te paNa zuM ane nahIM khAuM te paNa zuM? " ema For Personal & Private Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - -- - zrI detA ciMtAmaNi bhAga bIje ] vicArIne te AmraphaLa teNe sArI rIte sAcavI rAkhyuM. pachI keTaleka divase te vahANa keI kinAre pahoMcyuM. eTale zreSThI vahANamAMthI utarIne bheTa laIne rAjA pAse gayo. rAjanI pAse bheTa mUkIne pachI te AmraphaLa paNa ApyuM. te joIne rAjAe vismayapUrvaka pUchayuM ke-"he zreSThI ! A zAnuM phaLa che?" tyAre zreSThIe rAjAne te phaLane samagra mahimA kahyo. tethI rAjA atyaMta saMtuSTa thayA ane tenuM saghaLuM dANa mApha karyuM, eTale zreSThI harSa pAmIne pitAne sthAnake gaye. pachI rAjAe phaLa hAthamAM rAkhIne vicAryuM ke-"A phalane huM ekaleja khAIza te tethI zuM adhika guNa thaze? mATe kaI sArA kSetramAM vavarAvuM te tenA ghaNu phaLa thaze, ane tethI stro putrAdika sarvane vRddhAvasthA rahita karI zakAze." ema vicArIne rAjAe kaI sArA kSetramAM te bIja vavarAvyuM anukrame te AmravRkSa vRddhi 5 myuM. ane tene puSpa phaLa vigere thayAM. tyAre rAjAe tenA rakSakone ghaNuM dhana ApIne kahyuM ke-"A vRkSanuM yatnapUrvaka rakSaNa karavuM." A pramANe rAjAnuM vacana sAMbhaLIne te rakSako rAtri divasa tyAM ja rahevA lAgyA. eka divase devayoge rAtrimAM eka phaLa pitAnI meLe tuTIne pRthvI para paDayuM, pachI prAtaHkAle te pAkelA phaLane paDeluM joIne rakSakoe harSapUrvaka te laI tatkALa rAjAne ApyuM. te vakhata rAjAe vicAryuM ke-"A navIna phaLa prathama koI pAtrane Ape te ThIka" ema dhArIne cAra vedanA jANanAra koI brAhaNane rAjAe bhaktipUrvaka te phaLa ApyuM. brAhmaNa te phaLa khAvAthI tatakALa mRtyu pAmyA. te vRttAMta sAMbhaLIne rAjA ati kheda sahita bolyA ke-"ahA! meM dharmabuddhithI brahmahatyA rUpa meTuM pApa karyuM. kharekhara mane mAravA mATeja ke zatrue prapaMca karIne te phaLa mokalyuM haze, mATe A viSavRkSa pitaja vAveluM ane prayatnathI pALeluM chatAM zIvratAthI chedI nakhAvuM." pachI tevo hukama thatAMja rAjapurUSoe tINa kuhADA vaDe te uttama vRkSane mULa sahita kApIne bhUmipara pADI dIdhuM, ane te samagra vRkSane pRthvImAM dATI vadhuM. pachI maragI (vAI), koDha, raktapittAhika asAdhya vyAdhithI pIDAyelA keTalAka leke jIvitathI kheda pAmyA satA te vRkSanuM chedana sAMbhaLIne tyAM AvyA ane sukhethI maraNa thAya evA hetuthI te vRkSanA zeSa rahelAM sukAM kASTa ane kutsita patrAdika temaNe khAdhAM tethI te nIrogI tathA kAmadeva samAna rUpavALA thayA. temane joIne rAjAe vismaya pAmIne rakSakone belAvIne pUchyuM ke "tame mane ApyuM hatuM te AmraphaLa teDIne lAvyA hatA ke pRthvI para paDeluM lIdhuM hatuM?" tyAre teoe satya vAta kahI. te sAMbhaLIne rAjAe vicAryuM ke-" jarUra te phaLa pRthvI para paDayA pachI sarSa vigerenA viSathI mizrita thayuM haze, tethI ja te uttama bAhANanuM mRtyu thayuM, paraMtu te vRkSa te amRta samAnaja hatuM arere! meM vicAryuM sahasA kAma karyuM, ke AvuM uttama vRkSa krodhathI ukheDI nAkhyuM." A pramANe vRkSanA guNene vAraMvAra saMbhArIne teNe jIvatAM sudhI ati zeka karyo. For Personal & Private Use Only Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [[ bI vijayapakRitajema A rAjAe vagara vicAre kArya karyuM tema bIjAe karavuM nahiM tevuM A dAMtanuM tAtparya che. ahIM tenA upanayanI yojanA A pramANe karavI-"atyaMta durlabha AmravRkSa sadaza manuSya janma pAmIne ajJAna tathA avirativaDe karIne je mUDha purUSa pitAne manuSya bhava vyartha gumAve che te vAraMvAra atyaMta zeka pAme che. kadAcit devanA sAnnidhyathI tevA sadavRkSanI prApti te pharIne thaI zake che, paNa mugdhapaNAthI vRthA gumAvela manuSyabhavanI prApti pharIthI thaI zakatI nathI. mATe kiMcita paNa pramAda karo nahiM. he prANI! jema pataMgIyuM, bhramara, mRga, pakSI, sarpa, mAchaluM ane hAthI vigere indriyenA viSayane AdhIna thavAthI pitAnA pramAdathI ja mRtyu pAme che ane siMha vagere prANIo mAMsalubdhapaNathI pAMjare paDe che, ane baMdhananA duHkha pAmIne cirakALa paryata zAkajanaka dazAne bhegave che, tema tuM paNa je pramAdamAM paDIza te tevIja dazA pAmIza. he mUDha jIva! prathama paNa pApa karavAthI ja duHkhanA samUhamAM paDelo che, ane pharIthI paNa pAcho pApaja karyA kare che, tethI mahAsAgaramAM DUbatAM mAthe ane kaMThe paththara bAMdhyA jevuM kare che. te jIva! tane vAraMvAra upadeza ApIe chIe ke, tuM duHkhathI bhaya pAmato hoya, ane sukhanI IcchA rAkhatA hoya te evuM kArya kara ke jethI tArUM vAMchita siddha thAya tema karavAne tAre Aja avasara che. he jIva! tuM dhana, strI, svajana, sukha ane prANane paNa tajI deje, paNa eka jainadharmane tajIza nahIM. kemake dharmathI ja sarva saMpattio prApta thAya che. A pramANe vicArIne sa&iyAmAM pravartana karavuM. pakSInI hiMsA karanAra rAjAnuM dRSTAMta A pramANe- A bharatakSetramAM zatruMjaya nAme eka rAjA hatA. tenI pAse kaI eka puruSe uttama lakSaNavALe eka alAvIne bheTa karyo. tene joIne rAjAe vicAryuM ke-" A azva zarIranI zobhAthI prazaMsA karavA lAyaka che, paraMtu tenI gati jevI joIe." kahyuM che ke javo hi sapteH paramaM vibhUSaNaM, nRpAMganAyAH kRzatA tapasvinaH / dvijasya vidyaiva munerapi kSamA, parAkramaH zastrabalopajIvinaH // 1 // artha -azvanuM zreSTha bhUSaNa gati che, rAjapatnI tathA tapasvI puruSanuM bhUSaNa kuzapaNuM che, brAhmaNanuM bhUSaNa vidyAja che, muninuM bhUSaNa kSama che ane zastravidyAnA baLathI AjIvikA karanAra puruSanuM bhUSaNa parAkrama che. 1 pachI te rAjA ghaDA para caDhIne araNyamAM tene doDAvavA lAge eTalAmAM te pavanavegI ghoDe e deDo ke tenuM sarva sainya pAchaLa rahI gayuM. rAjA jema jema tenA vegane rokavA mATe tenI lagAma kheMce tema tema te azva vadhAre vadhAre doDavA lAgyuM. pachI rAjAe thAkIne lagAma DhIlI mUkI ke tarata ja te azva ubho rahyo. tyAre rAjAe jANyuM ke A azvane viparIta zikSA (keLavaNI) ApI che. pachI rAjAe azva parathI utarIne For Personal & Private Use Only Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bIje ] palANa utAryuM, tevAmAM te ghaDe saMdhio truTI javAthI pRthvI para paDIne maraNa pAmyA. rAjA sudhA ane tRSAthI pIDa pAmate ekale bhayaMkara aTavImAM bhamavA lAgyuM. bhamatAM bhamatAM eka moTuM vaDanuM jhADa joIne rAjA thAkelo hovAthI tenI chAyAmAM jaIne beTho. pachI te Ama tema jue che tevAmAM teja jhADanI eka zAkhAmAMthI teNe pANInAM TIpAM paDatAM joyAM. rAjAe vicAryuM ke-"vaSakALamAM paDeluM jaLa ATalA vakhata sudhI zAkhAnA chidramAM bharAI rahyuM haze, te hAlamAM paDe che." ema dhArIne pite tarasya hovAthI khAkharAnAM pAdaDAMne paDIo banAvIne tenI nIce mUkyo. thoDI vAre te paDIo kALA ane melA pANIthI bharAI gaye. te laIne rAjA jevAmAM pIvA jAya che teTalAmAM kaI pakSI vRkSanI zAkhA parathI utarI te jaLanuM pAtra rAjAnA hAthamAMthI pADI nAMkhIne pAchuM vRkSanI zAkhA upara jaIne beThuM. rAjAe nirAza thaIne pharIthI paDIo mUko te bharAI gaye. tene pIvA jAya che, eTale pharIthI paNa te pakSIo pADI nAkhe. tyAre rAjAe krodha karIne vicAryuM ke-"je A duSTa pakSI have trIjI vAra Avaze to tene huM mArI nAMkhIza" ema dhArIne eka hAthamAM cAbuka rAkhIne bIjA hAthe jaLa bharavA mATe paDIo mUka, te vakhate pakSIe vicAryuM ke-"A rAjA ke pAyamAna thayuM che tethI have jo huM paDIo pADI nAMkhIza to jarUra te mane mArI nAMkhaze ane je nahIM pADuM to A jherI pANI pIvAthI te avazya maraNa pAmaze. tethI mAra maravuM te zreSTha che, paNa A rAjA jIve te sArUM." ema vicArIne teNe trIjI vAra paNa rAjAnA hAthamAMthI paDIo pADI nAMkhe, eTale ke pAmelA rAjAe keraDAnA prahAravaDe tarataja te pakSIne mArI nAMkhyuM. pachI rAjAe pharIthI paDIo mUko. te vakhate uparathI paDatuM jaLa ADuM avaLuM paDavA mAMDayuM; eTale rAjA Azcarya sahita uThIne vRkSanI zAkhA para caDI jue che, te te vRkSanA keTa2mAM eka ajagarane paDe che. tene joIne rAjAe dhAryuM ke "te jaLa nathI, paNa A sutelA ajagaranA mukhamAMthI garala paDe che. je meM te pIdhuM hatuM te avazya mArUM maraNa thAta. ahe ! e pakSIe mane vAraMvAra jhera pItAM aTakA, paNa mUrkhAe te jAyuM nahI. arere! parame pakArI pakSIne meM phegaTa mArI nAMkhyuM." A pramANe rAjA pazcAttApa karate hatuM, tevAmAM tenuM sanya AvI pahecyuM. pachI te pakSIne pitAnA mANasa pAse upaDAvI pitAnA nagaramAM lAvIne caMdananA kASTavaDe tene agnisaMskAra karAvyo, ane tene jalAMjali ApIne rAjA potAnA mahelamAM gayo. tyAM zakAtura thaIne beThe, eTale maMtrI sAmaMta vigeree rAjAne pUchayuM ke-"he nAtha! A pakSInuM Ape preta kArya karyuM tenuM zuM kAraNa?" tyAre rAjAe teNe karele mahA upakAra kahI batAvyo ane kahyuM ke "te pakSIne jIvana paryata huM bhUlI zakIza nahi." vicAryA vinA kArya karavAthI jema te rAjAne pazcAttApa thaye, tevI rIte koI paNa prANI vicAra karyA vinA sahasA kArya kare te tene te pazcAttApa thAya. For Personal & Private Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvijayapatAsukitaA chAMtane upanaya A pramANe che. cAra gatimAM bhramaNa karanAra chava te rAjA samAna che te ajarAmara (mokSa) sthAna ApanAra-pakSI samAna manuSya bhavane pAmIne avirati vagerethI je manuSya bhavane vRthA gumAve che, te te atyaMta zekanuM bhAjana thAya che. athavA pakSo samAna samagra jIvane upakAra karanAra jinavANune pIne je prANI mithyAtvarUpI keraDAthI tene haNe che tene mahA mUrNa jANa. kahyuM che ke zilAtalAbhe hRdi te vahaMti, vizati siddhAMtarasA na caaNtH| yadatra no jIvadayArdratA te, no bhAvanAMkuratatizca labhyA // 1 // artha -he AtmA! pattharanA tala sarakhA kaThora tArA hadaya upara siddhAMta-rUpI rasa uparanA bhAgamAM vahe che, paNa te aMdara praveza pAmate (pasato nathI, kemake tArA hRdayamAM jIvadayA rUpI AdratA nathI, tethI zubha bhAvanArUpI aMkuranI zreNi temAM ugatI ja nathI. 1 jenA hadayamAM jIvadayArUpa kAmaLatA hoya che tenA hRdayamAMja zubha bhAvanArUpa aMkuranI zreNi utpanna thAya che. tevI bhAvanA Asannasiddhi jIvene ja hoya che, bIjAne hotI nathI. vaLI siddhAMtanuM adhyayana karIne paNa jeo pramAdane choDatA nathI temane sarva abhyAsa vyartha che. kahyuM che ke. adhIti norcAdikRte jinAgamaM, pramAdino durgatipAtino mudhA / jyotivimaDhasya hi dIpapAtino, guNAya kasmai zalabhasya cakSuSI // 1 // artha-lekamAM pUjAvAne mATe jinAgama jANanAra ane durgatimAM paDanAra evA pramAdI purUSane jinAgama vyartha che, kemake davAnI jelamAM moha pAmelA ane dIvAmAM paDanArA evA pataMgIyAne cakSu zA guNane mATe hoya? 1 - siddhAMta rUpI cakSu virativaMta purUSane parama upakAra karanAra thAya che, mATe tevI IcchAthI zAstra bhaNavuM joIe. kahyuM che ke kiM modase paMDitanAmamAtrAcchAstreSvadhItI janaraMjakeSu / tatkacanAdhISva kuruSva cAzu, na te. bhavedyena bhavAbdhipAtaH // 1 // artha -- kene raMjana karavA mATe zAstro bhaNIne paMDitanA nAma mAtra karIne zuM harSa pAme che? paraMtu evuM kAMIka bhaNa ane kara ke jethI tAre saMsAra rUpa samudramAM pAta thAya nahI. have cAra gati rUpa saMsAranAM duHkhanuM varNana kare che. durgandhato'pi yadaNohi purasya mRtyurAyUMSi sAgaramitAnyanupakramANi / sparzaH kharaH krakacato'tizayo'pyatazca duHkhAvanaMtaguNitau bhRzazaityatApau // 1 // 1 ceDA kALamAM mekSe janArA. For Personal & Private Use Only Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bIje] tIvrA vyathAH sarakRtA vividhAzca yatrAnaMdAraca satatamabhrabhRto'pyamuSmAta / kiM bhAvino na narakAt kumate vibheSi yanmodase kSaNamukhaviSayaH kaSAyaiH // 2 // artha-je narakanA eka paramANanI durgadhathI paNa nagaranA samagra manuSyanuM mRtyu thAya che, je narakamAM sAgarepama pramANe nirUpakamI AyuSya che, je narakabhUmine sparza karavata karatAM paNa atyaMta kaThora che, jemAM TADha ane tApa saMbaMdhI duHkha anaMta guNa che, vaLI je narakamAM paramAdhAmI devatAonI karelI vividha prakAranI tIvra vedanAo che. ane jemAM nArakI jInA AkaMdanA zabdathI AkAza pUrNa thAya che, evA bhaviSyamAM prApta thanAra narakathI he murkha ! tuM kema bhaya pAmatuM nathI ? ke jethI kSaNa mAtra sukhane ApanArA viSaya ane kaSAyothI harSa pAme che ? 1-2 baMdho'nizaM vAhanatADanAni kSuttRDudurAmAtapazItavAtAH / nijAnyajAtIyabhayApamRtyuduHkhAni tiryaviti dAruNAni // 3 // artha --baMdhana pAmavuM, aharniza bhAra vahana kare, mAra sahana karavA, sudhA, tRSA, sahana na thaI zake evA tApa, TADha ane pavana vigere sahana karavA, temaja svajAti thakI tathA parajAti thakI bhaya, ane akALa mRtyu pAmavuM vigere tiryaMca gatimAM paNa dArUNa dukhe che. 3 mudhAnyadAsyAmibhavAbhyamyA miyoM garbhasthitidurgatInAM / evaM sureSvapyasukhAni nityaM kiM tatsukhairvAM pariNAmaduHkhaiH // 4 // artha -kaMI paNa udara pUrNati (peTa bharavAnI pIDA) ke dravyaprApti vagere kAraNa vinA phegaTa niraMtara IdrAdikanI sevA karavI. vadhAre zaktivALA devatAothI parAbhava pAma, bIjAne vadhAre dhimAna ane sukhI joIne IrSyA AvavI, AgAmI bhavamAM garbhamAM sthiti thavAnI joIne temaja durgati thavAnI joIne tethI bhaya pAmavuM-ItyAdika devagatimAM paNa niraMtaranAM dukhe rahelAM che, tethI te sukhethI zuM ke jemAM pariNAme duHkha raheluM che? 4 sptmiitybhibhvessttviplvaanissttyoggdduHmutaadibhiH| syAciraM virasatA nRjanmanaH puNyataH sarasatAM tadAnaya // 5 // x artha-vaLI manuSya gatimAM paNa sAta prakArano bhaya, anya janethI parAbhava, ISTane viyega, aniSTano sAga aneka prakAranA vyAdhio, kuputrAdi saMtati vigerethI 1 koI paNa kAraNathI je AyuSya vidhare nahI tevuM AyuSya. * A pAMce ke zrI adhyAtma padmanA AThamA adhikAramAMthI lIdhelA che. For Personal & Private Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvijayapaghasaritathate upadava-ItyAdi aneka dukhe rahelAM che. ane tethI manuSya janma paNa virasa lAge che, te tene puNya pArjanavaDe sarasara kara." - A pramANe cAra gatimAM aneka prakAranAM duHkhe rahelAM che. pakSisamaM nRNAM janma, guNAkaraM pramAdataH / labdhvA na hiMsanIyaM tat, yena tvaM sadgatiM bhaja // artha-pakSI samAna guNanA sthAnabhUta A manuSya janmane pAmIne pramAdavaDe tene haNI nAkha nahi, arthAta vRthA I nAkhavo nahi ke hArI ja nahi e pramANe nahIM hArI javAthI, arthAt tene saphaLa karavAthI tuM sagatinuM bhAjana thaIza. have sasthAna vicaya nAmanA dharma dhyAnanA cethA bhedanuM svarUpa jaNAve che - utpatti laya sthiti rUpa Adi aMta hINa lekanI, AkRtinI bhAvanA saMsthAna vicaya viSe ghaNI be hAtha kaheDa upara ThavI paga rAkhato pahelA karI, evA manuja jevI ja AkRti lekanI jANa kharI. 175 spaSTArthahave dharma dhyAnanA saMsthAnA vicaya vAna nAmanA cothA bhedanuM svarUpa vistArathI samajAve che-A dhyAnamAM lekanA AkAranI vicAraNA karavAnI hovAthI te saMsthAnA vicaya kahevAya che. A leka cauda rAja pramANe uMce che. ahIM asaMkhyAtA keDAcheDI janane eka ja thAya ema samajavuM ane A leka Adi eTale zarUAta temaja aMta eTale cheDA vinAno che. temaja utpatti eTale upajavuM te, laya eTale nAza pAmavuM te, ane sthiti eTale pitAnA svarUpamAM kAyama rahevuM te, evA traNa prakAranA guNavALA cauda rAjalokanAM saMsthAnanuM, (AkAranuM) svarUpa vicAravuM te saMsthAna vicaya nAme dharmadhyAna jANavuM. have lokano AkAra ke che te jaNAve che ke purUSa potAnA be pagane pahoLA rAkhIne temaja potAnA baMne hAtha keDa upara mUkIne uo hoya tyAre je AkAra bane te manuSyAkAra sarakhe cauda rAjalakano AkAra che ema jANavuM. 175 lakanI AkRti vigere jaNAve che- dhamastikAyAdika jihAM te leka, zeSa aloka e, bheda cAre lokanA dravyAdithI bharapUra che; utpAda vyaya ghAvyAtma dravyo lokanA avadhAriye, leka trAsana samo nIce jaNAye nizcaye. 176 1 kaDavo 2 sArA rasavA For Personal & Private Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] spaSTAthe--have loka kene kahevAya che te jaNAve che. je AkAza kSetramAM dharmAstikAya, adharmAstikAya, purAlAstikAya vagere dravya rahelAM che tene tema kahevAmAM Ave che. athavA lokAkAza kahe che. ane te cauda rAjaloka pramANa jANa. te sivAya bAkInuM badhuM AkAza je anaMta che te alakAkAza kahevAya che. temAM kAkAzanA dravyaleka, kSetraka, kAlaka ane bhAva leka ema cAra bheda jANavA. temAM rahelA cha dravya utpAda eTale upajavuM, vyaya eTale nAza pAmavuM, temaja dhovya eTale dravya rUpe kAyama rahevuM ema traNa dharmo vALA jANavAM. eTale A lekamAM anAdi kALathI dharmAstikAya vagere je dravya che temAMthI keI paNa divase koI paNa rIte eka paNa dravya ghaTatuM ke vadhatuM nathI. kAraNa ke A dravya anAdi kALathI svayaMsiddha che. temAM keInAthI umero karI zakAtuM nathI. temaja nAza paNa karI zakAto nathI A lokane nIcene AkAra vetrAsana jeve eTale netaranI khurazI jevuM jaNAya che. ahIM dareka dravyamAM utpAda vyaya ghovya dharmo rahevAnI bAbatamAM sonAnuM daSTAMta samajavA jevuM che, te TuMkAmAM A pramANe-kaI mANasa eka senAnI lagaDImAMthI kaMdare karAve, tyAre samajavuM ke kadara rUpa paryAyanI utpatti thaI. te kadarAne gaLAvI kaMThI banAve, tyAre samajavuM ke kaMdarA rUpa paryAyane nAza thaye, ne kaMTho paryAyanI utpatti thaI. ahIM pahelA senAnI lagaDI hatI, temAMthI anukrame kaMdare ane kaThI karAvI, te baMne vakhate sonuM te tenuM teja kAyama rahe che. e pramANe saMsArI jI nArakIpaNuM vagere paryAya bhegavIne manuSya paNuM vagere paryAya pAme, tyAre paNa pahelAM je AtmA nAraka vagere rUpe hata, teja AtmA manuSyapaNuM vagere paryAya pAme che ema samajavuM. nArakI mArIne manuSya thAya, tyAre nArakapaNa rU5 paryAyane nAza ane manuSyatva paryAyanI utpatti samajavI. baMne vakhate AtmA eka ja hovAthI te AtmAnuM dhruvapaNuM kahevAya. A rIte tamAma dhAmAM utpAdAdi dharmo rahyA che. 176 lakanA bheda vagere jaNAve che- madhyamAM jhAlara same ne upara mRdaMgasamo jihAM, adhoticcha udgha bhede leka trividha kahyo tihAM bali ghodadhi vAta ne tanuvAtathI vIMTAyelI, sAta pRthvI eha nIce anukrame meTI lI. 177 5SThAthe--A lekane madhyamAM jhAlara sarakhe AkAra che ane uparanA bhAgamAM mRdaMga nAmanA vAjiMtra sarakhe AkAra che. adholeka (nIce), tichoka (madhyamAM) ane 1 mahepa bAya zrIvinayavijayajI gaNie bhale kAkaDiyAra bhAgamAM lekanuM svarUpa vistA rathI samajAvyuM che. For Personal & Private Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ E 100 [ zrI vijayabrasukitaulaka (upara) ema traNa prakAre loka kahyo che. temAM nIcenA adhe lekamAM eka eka zaja pramANunA eka eka ema kula sAta rAjamAM sAta narakasthAne AvelA che. uparanI pahelI nArakI sAMkaDI che, kAraNa ke te eka rAja pramANa pahelI che. tyAra pachI anukrame nIce nIcenI nArakIo eka ekathI pahoLI hovAthI chevaTanI nIcenI sAtamI nArakI sauthI vadhAre pahoLI che, kAraNa ke tenuM nIcenuM taLIuM sAta rAja lAMbuM ane sAta rAja pahALuM che. A sAte pRthvIe mahA balavAna ghane dadhi (jAmI gaelA pANI)nA valayathI vanavAta (jAmI gaelA vAyarA)nA valayathI tathA tanavAta (pAtaLA thaI gaelA vAyarA)nA valayathI ema traNa valayathI vIMTAelI che. 177 ATha rUcaka pradezanI bInA vagere jaNAve che - racaka pradeza taNuM apekSA adha lekAdika viSe, merU madhye gAyanA AMcaLa samA AThe daseka cAra cAra pradeza nIce upara aDa kha pradezamAM, ATha rUcaka pradezanI bInA kahI saMkSepamAM. 178 5bdArtha --aleka vagere traNa leka rUcaka pradezanI apekSAe kahelA che. ATha rUcaka pradeza che ane te merU pavartanI aMdara gAyanA AMcaLanA AkAre AvelA che. ho rAja lekanA barobara madhyamAM be sauthI nAnA pratare eka rAja lAMbA ane eka rAja paheLA AvelA che. te be prataramAM barAbara madhyamAM merU parvatanI aMdara cAra AkAza pradeza nIcenA prataramAM ane cAra AkAza pradeza uparanA prataramAM ema gAyanA AMcaLanA AkAre ATha rUcaka pradezo goThavAyelA che. ane te cauda rAjalokanA madhyabiMdu samAna jANavA. e pramANe ATha rUcaka pradezanI bInA TuMkANamAM jANavI. 178 tirthaka tathA adholekanI maryAdA vagere jaNAve che -- teha rUcaka pradezanI nIce upara nava nava zatA, jana sudhI jinarAja tichalakane pharamAvatA Aja ticha loka nIce naina navase yojane, sAta rAja pramANa bhAkhyo aleka sakala jine. 179 spaSTArtha -te rUcaka pradezanI upara navo jana ane nIce navase jana ema kula aDhAraso yeAjana pramANu tIcho leka che. ema zrI jinezvaree kahyuM che. A tIrtho helanI nIce sAta rAjamAM navase yeAjana ochA karIe teTalA pramANavALo adhe loka che. ema sarva tIrthakara e kahyuM che. 179 For Personal & Private Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 thI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] sAta narakanAM nAma vagere jaNAve che-- anukrame eka eka nIce sAta bhUmi tihAM kahI, ahIM nivAsa nArakInA vedanA jyAM bahu rahI, savi napuMsaka nArakI ratnaprabhA zarkarA prabhA, vAlukA ne paMka dhUma tama tamatamAM aMte prabhA. 180 spaSTArtha -a lekanuM svarUpa jaNAve che. A sAte nArakInI bhUmio eka ekanI nIce che eTale sauthI upara pahelI nArakI, tenI nIce bIjI nArakI e kramathI chaThThI nArakInI nIce sauthI chellI sAtamI nArakI AvelI che. A bhUmiene viSe nArakInA nivAse che, te narakAvAsA kahevAya che. te narakAvAsAmAM nArakInA jIvo ghaNI vedanA bhogavI rahyA che. badhAe nArakInA cha eka napuMsaka vedavALA ja hoya che. athavA nArakImAM stro veTha ke purUSada hete nathI. sAta narakInA sthAnanAM nAma A pramANe jANavA-1 ranaprabhA, 2 zarkarAma, 3 vAlukAprabhA, 4 paMkaprabhA, 5 dhUmaprabhA, huM tamane prabhA ane sAtamI tamatamaprabhA jANavI. e pramANe sAta narakasthAnanAM nAma jANavAM. 180 ratnaprabhAdimAM jADAInuM mAna vagere jaNAve che-- anukrame jADAImAM ratna prabhAthI laIne, sAtamI pRthvI sudhI ochAza jima eka lAkhane eMzI sahasa eka lAkha batrIsasahasa timaeka lAkha ne, sahasa ayAvIsa Igalakha sahasavIsa IgalAkha ne. 181 narakAvAsAnI bInA vagere jaNAve che- sahasa aDadasa eka lAkha hajAra sola IgalAkha ne, aDasahasa Ima sAta narake jANa hINa vistArane trIsa paccIza lAkha paMdara lAkha dasa lakha jANiye, traNa lAkha narakAvAsa pacUNa lAkha paca na bhUlIe. 182 spaSTArtha -A sAte nArakImAM ratnaprabhA nAmanI pahelI nArakanI jADAI (pRthvIpiMDa) sauthI vadhAre che. tyAra pachI nIce nIce ochI eAchI jADAI jANavI. tyAM pahelI narakanI jADAI eka lAkha ne eMsI hajAra jojana pramANa che. bIjI narakanI eka lAkha ne batrIsa hajAra jejananI jADAI jANavI. trIjI narakanI eka lAkha ne aThayAvIsa hajAra jejananI jADAI che. jethI narakanI eka lAkha ne vIsa hajAra jelananI ane pAMcamI narakanI 5 For Personal & Private Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 [ zrI vijayapadmasUriSkRta eka lAkha ne aDhAra hajAra jojananI jADAI kahI che. chaThThI narakanI eka lAkha ne seALa hajAra jojananI jADAI tathA sAtamI narakanI eka lAkhane ATha hujArojananI jADAI jANavI. e pramANe sAte narakasthAnAnA eche AchA vistAra jANavA. have sAte nArakImAM narakAvAsAnI saMkhyA jaNAve che:--pahelI nArakImAM trIsa lAkha narakAvAsA che, khIjI nArakImAM paccIsa lAkha, trIjI nArakImAM paMdara lAkha, cothI nArakomAM daza lAkha, pAMcamI nArakImAM traNa lAkha, chaThThI nArakImAM eka lAkhamA pAMca AchA eTale 99995 narakAvAsA che. ane sAtamI nArakImAM pAMca narakAvAsA ema sAte nArakImAM thaIne kula corAsI lAkha narakAvAsA jANavA. 181-182 ghaneAdhi AdinI khInA vigere pAMca leAkeAmAM jaNAve che---- pratyeka pRthvInI madhyamAMhI kahyo prathama dhanAdhi e, jADAimAM vIsa sahasa ceAjana tehanI nIce ane; dhanavAta teDu asaMkhya yAjana taka pachI tanuvAta e, dhanavAtanI nIce asaMkhyaka cAjane AkAza e. 183 spaSTA --ratnaprabhA vagere dareka narakanI nIce ghanAbdhi eTale ghanAdadhinuM valaya AveluM che. tenI nIce ghanavAtanuM valaya, ane tenI nIce tanavAtanuM valaya ane tenI nIce AkAza AveluM che. temAM dareka nArakInI nIce vIsa hajAra yeAjana madhyamAM jADAI vALA ghanedhi che. ane tenI nIce asaMkhya ceAjata sudhI ghanavAta, tenI nIce asaMkhya cAjana sudhI tanavAta ane tenI nIce asaMkhya yAjana sudhI AkAza hAya che. 183 madhyanI jADAIthI teo krame hINA thatA, jethI ateja kaMkaNa AkRtine dhAratA; ratnaprabhAMte yAjanA cha vistAra eDa dhanAbdhitA, 184 dhanavAta tasa cAmara tasa vistAra sarvAMca yAjanA. spAtha:--A pramANe dareka nArakInI nIce kharAkhara madhyamAM e cAre valayanI jADAI jANavo. A madhyanI jADAIthI teo krame krame hIna hIna thatAM thatAM aMte eTale uparanA bhAgamAM kaMkaNu jevA AkAravALA jaNAya che. ratnaprabhA nAmanI pahelI nArakInA aMte eTale uparanA talA AgaLa cAre khAjI cha yeAjana pramANu jADuM` dhanA dhanu' valaya rahe che. tene cAre mAjI krUratA dhanavAta AvelA che. tenA vistAra sADA cAra ceAjana pramANu jANavA. 184 dhanavAta pharatA gAu SaSTha tanuvAta vistRta jANIye, zeSa narake dhaneAdAdha mAnAdi vRddhi vicArIye; For Personal & Private Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] 107 eka yojana bhAga trIje ghane dadhimAM vRddhi e, ghanavAtamAM gabhUta eka taNo vadhAro dhArIe. 185 spaSTArtha -te ghanavAtane pharate cAre bAju tanavAta Ave che tene vistAra deDha jana eTale ja gAu pramANu jANo. A pramANe pahelI ratnaprabhA nArakInA traNa valayane vistAra kahyo ane te dasakAmanA maLI kula 12 jana pramANa jANa. eTale ratnaprabhA nArakIthI 12 jana cheTe cAre bAjue aloka AveluM che. have bAkInI che. nArakIone viSe ghodadhi vagere traNe valayamAM keTalI keTalI vRddhi thAya che te jaNAve che-ghane dadhinA pahelA valayamAM pahelI nArakImAM ( jana che, temAM dareka nArakI dITha eka jana ane upara eka ejanano trIjo bhAga eTalI vRddhi jANavI ane dhanavAtanA valayamAM dareka nArakI dITha eka eka gAunI vRddhi jANavI. 185 tanuvAta mAhI gAu kero bhAga trIje mAnIe, ema bIjI naraka Adi viSe pramANa vadhArIe; maMDaLe traNa ghanedadhi ghanavAtanA tanuvAtanA, uMcAImAM nija pRthvInI uMcAI jevA jANavA. 186 spaSTAthe-tanavAtanA valayamAM dareka nArakI dITha eka gAune trIjo bhAga vadhAre. e pramANe bIjI nArakIthI sAtamI nArakI sudhI vadhAre kara. e pramANe traNe valamAM vRddhi karatAM sAtamI nArakamAM ghodadhinuM valaya ATha jana pramANe, ghanavAtanuM valaya che jana pramANa, ane tanavAtanuM valaya be jojana pramANa thAya che. ane tethI sAtamI nArakIthI soLa yojana cheTe Aleka Ave che. A vanodadhi, ghanavAta, ane tanavAta e traNe valanI uMcAI dareka naraka pRthvInI uMcAI pramANe jANavI. jemake pahelI nArakIne pRthvI piMDa eka lAkha eMsI hajAra jana pramANane che te A traNe valacenI uMcAI paNa teTalI ja jAvI. e pramANe sAte nArakInAM valayanI uMcAI samajavI. 186 ghanedAdha Adi vaDe dhAraNa karAi pRthvI e, tyAMja narakAvAsa jyAM dukha nArakIo bhega; nIce jatAM AvAsa ochA paNa vadhaMtA yAtanA, rAga leyA duHkha tanunuM mAna Ayu jIvanA. 187 spaSTArtha:--A sAte pRthvIo ghanodadhi vagere traNa valayenA AdhAre dhAraNa karAelI eTale rahelI che. eTale pRthvIpiMDa ghanodadhinA AdhAre rahyo che ghanedadhi ghanavAtanA AdhAre rahyo che. ane ghanavAta tanavAtanA AdhAre rahela che. tathA tanavAta AkA For Personal & Private Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 || [ zrI vijayapArikatazanA AdhAre rahela che. ane AkAza svapratiSThita che athavA ene bIje kaI AdhAra nathI A sAte nArakInA pRthvIpiMDane viSe narakAvAsA eTale nArakIne rahevAnA AvAso AvelA che. ahIM narakanA che aneka prakAranAM duHkha bhogave che. nIce nIce ochA AvAse AvelA che, eTale pahelI nArakImAM sauthI vadhAre narakAvAsA che. bIjImAM tethI ochA che. chevaTe sAtamI nArakImAM phakta pAMca ja narakavAsA che paraMtu nIce nIcenA AvAsomAM yAtanA eTale vedanA vadhatI jAya che. temaja jIvanA roga, kharAba lezyAnA pariNAma, duHkha, zarIranuM mAna tathA AyuSya vadhatAM vadhatAM hoya che. 187 nArakImAM deha avagAhanAdinI bInA jaNAve che-- deha traNa dhanu pAMcaze utkRSTa e avagAhanA, sAtamI narake tathA laghu hAtha traNa avagAhanA ratnaprabhAnA Adya pratare teTalI avagAhanA, sADI chappana aMgule vadhatI pachI avagAhanA. 188 spaSTAthI --A nArakInA chane vaikriya, tejasa ane kArmaNa e traNa zarIre hoya che. vaLI temanI utkRSTa avagAhanA (zarIranI uMcAI) pAMcaso dhanuSyanI athavA 0 gAunI hoya che, ane te utkRSTa avagAhanA sAtamI nArakInA jIne AzrIne jANavI. tathA temanI jaghanya (ochAmAM ochI) avagAhanA traNa hAthanI hoya che. A jaghanya avagAhanA ratnaprabhA nAmanI pahelI nArakInA pahelA prataranI apekSAe jANavI. A ratnaprabhA nArakInA kula 13 pravare che temAM pahelA prataranI traNa hAthanI avagAhanA kahI che, temAM sADI chappana AgaLa (be hAtha ane sADA ATha AMgaLa) vadhArIe tyAre bIjA prataranI avagAhanA Ave. ema AgaLa AgaLanA pratare eja pramANe sADI chappana sADI chapana AgaLanI vRddhi karatAM javI (e pramANe vRddhi karatAM 13 mAM prasare keTalI agAhanA Ave te AgaLanA lekamAM jaNAve che.) 188 anukrame ima teramA atare dhanuSya saga traNa kare, aMgule pahelI narake deha utkRSTa dhare; tethI dviguNa bIjI narakamAM ema pAMce narakamAM, diguNa dviguNa dehanI avagAhanA gurUbhAvamAM. 189 spaSArtha -e pramANe anukrame sADA chappana AgaLa vadhArIe tyAre pahelI nArakInA chellA eTale temAM pratare sAta dhanuSya, traNa kara (hAtha) ane 6 AMgalanI utkRSTa avagAhanA jANavI. ane Aja utkRSTa avagAhanAnI apekSAe pahelI nArakInI utkRSTa avagAhanA paNa teTalI ja jANavI. pahelI nArAkInI utkRSTa avagAhanA karatAM bIjI For Personal & Private Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanAciMtAmaNi bhAga bIjo ] 105 nArakInI utkRSTa avagAhanA khamaNI hAya che eTale pa Mdara dhanuSya e hAtha ane 12 AMgalano hAya che. e pramANe AgaLa AgaLano nArakInI khamaNI khamaNI utkRSTa avagAhanA jANavo. e pramANe khamaNI karatAM trIjI nArakImAM jIveAnA zarIranI avagAhanA 31 / dhanuSya, ceAthI nArakImAM 62aa manuSya, pAMcamI nArakImAM 125 manuSya, chaThTho nArakInI 250 dhanuSya ane sAtamI nArakInA jIvAnA zarIranI 500 dhanuSyanI athavA na gAunI avagADhanA jANavo. ahIM 24 AMgaLanA hAtha, cAra hAthanA dhanuSya ane be hajAra dhanuSyanA gAu jANavA. 189 P avagAhanA utkRSTa bhAve pUrva narake je hatI, AgalI narake jadhanyA teja uMcAI thatI, mIjI narakamAM sArUM paMdara dhanuSyanI avagAhanA, trIjI viSe IJatIsa dhanu IJa hAthanI avagAhanA. paka prabhAmAM sAdha khAsa dhanuSyanI avagAhanA, pAMcamImAM dhanu savAsA jANavI avagAhanA; chaThThI viSe aDhIsA dhanunI dhAravI avagAhanA, sAtamI narake dhanuSya zata pAMcanI avagAhanA. 191 spA :--have madhI nArakImAM jaghanya avagAhanA keTalI che te e leAkamAM jaNAve che:--AgalI nArakInI je utkRSTa avagAhanA te pachInI nArakInI janya avagAhanA jANavI. jemake pahelI nArakInI 7 dhanuSya 3 hAtha ane 6 AMgalanI utkRSTa avagAhanA che teja mIjI nArakInI jaghanya avagAhanA jANavI. mIjI nArakInI 15 dhanuSya e hAtha ane 12 AMgalanI avagAhanA che te trIjI nArakInI jaghanya avagAhanA jANavI. trIjImAM 31aa manuSyanI utkRSTa avagAhanA che, teTalI ja cAthI nArakomAM jaghanya avagAhanA jANavo. ane cAthI nArakonI 62aa dhanuSyanI utkRSTa avagAhanA che teTalIja pAMcamI nArakInI jaghanya avagAhanA jANavI. pAMcamI nArakInI utkRSTa avagAhanA 125 dhanuSyanI che teja chaThThI narakamAM jadhanya avagAhanA jANavI. temaja chaThThI nArakImAM 250 manuSyanI utkRSTa ava gAhanA che teja sAtamo narakamAM jIvAnA zarIrano jaghanya avagAhanA jANavI. ane sAtamInI utkRSTa avagAhanA 500 manuSyanI jANavI. 190-191. nArakInA jIvAne saMdhayaNa saMsthAnAdinI khInA traNa aAkamAM jaNAve che- e jaNAvI TuMkamAM mUla dehanI avagAhanA, amaNI anukrame jANu uttara vaikriya avagAhanA; 190 For Personal & Private Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 [ zrIvijayapadmasUriSkRta aMzula asaMkhyeya sakhya bhAga jadhanya avagAhanA, saMdhayaNu hIna, saMjJA daze saMsthAna hUMDaka niracanA, 192 spA :--e pramANe TuMkAmAM mUla vaikriya zarIranI jaghanya tathA utkRSTa avagA hanA jaNAvI, tenA karatAM nArakInA jIvA vaikriya labdhi vaDe je uttara vaikriya eTale mUla zarIrathI jUduM navuM zarIra khanAve che tenI avagAhanA mULa vaikriya zarIranI avagAhanA karatAM anukrame khamaNI amaNI jANavI. eTale sAtamI nArakInI 500 dhanuSya pramANumUla vaikriya zarIranI avagAhanA kahI che tene khamaNI karIe eTale eka hajAra dhanuSya pramANu athavA .aa gAunI uttara vaikriya zarIranI utkRSTa avagAhanA jANavI. A khane ( mUla tathA uttara vaikriya ) zarIranI jadhanya avagAhanA ( AraMbhatI vakhatanI) anukrame aMzulanA asaMkhyAtamA bhAga tathA sakhyAtamA bhAga pramANu jANavI. nArakInA jIvAne saMghayaNu hAtuM nathI, kAraNake tenA zarIramAM hADakAM hAtAM nathI. daze prakAranI saMjJA nArakImAM hAya che. te daza saMjJA A pramANe jANavI, AhAra, bhayara, maithuna, parigraha', krodha", mAna, mAyA, lAbha, Aghara, ane leAka. vaLI nArakImAM huDaka nAmanuM eka chelluM ja saMsthAna hAya che. zarIranA sarva avayava azubha hAya te huM Daka saMsthAna jANuvu'. 192 tema cAra kaSAya lezyA traNa karaNa pAMce kahyA, samuddhAta catuSka dRSTi darzanA traNa traNa bhaNyA; jJAna tima ajJAna traNa traNa yAga ekAdaza laghA, upayAga nava upapAta cyavane asa`khyAtA paNa kahyA. spaSTA :-- vaLI nArakImAM krodha, mAna, mAyA ane lAbha e cAre kAyA DAya che. kRSNe vaizyA nIlalezyA ane kapAta lezyA e traNa azubha lezyAe temane hAya che. ( A traNa dravya legyAe jANavI. paraMtu bhAvathI teA nArakImAM cha e vezyAo bhAvaparAvRttinI apekSAe jANavI. ) vaLI temane karaNa eTale indriyA pAMce hAya che. vedanA, kaSAya, maraNu ane vaikriya e cAra samruddhAta nArakImAM DAya che. daSTi tathA dana traNa traNa hAya che. temAM samati, mizra ane mithyAtva e traNa hRSTi hAya che, tathA cakSu, acakSu ane avadhi e traNa danA jANavA. jJAna tathA ajJAna paNuM traNa traNa hAya che. temAM mati jJAna, zrutajJAna ane avadhijJAna e traNa jJAna samakita nArakImAM hAya, ane mati ajJAna, zrutajJAna, ane vibhaMgajJAna e traNa ajJAna mithyAtvI nArakIne jANavAM. vaLI nArakImAM 11 cAga DAya che. te A pramANe:-mananA cAra yAga, vacananA cAra cAga ane kAyAnA 193 For Personal & Private Use Only www.jainellbrary.org Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI dezanaciMtAmaNi bhAga bIjo ] 107 traNa vega ema 11 ga jANavAM. temAM satya maneyega, asatya maneyega, mizra mane ga ane asatyAmRSA mAga e cAra mananA ga. ane teja nAmanA cAra vacananA cega tathA vaikriya yuga, vaikriya mizra vega ane kAzmaNa vega e traNa kAyAnA vega jANavA. vaLI nArakInA chane upaga nava hoya che, eTale pUrve kahelA 3 jJAna, 3 ajJAna ane 3 darzana maLI nava upaga jANavA. vaLI temanI upajavAnI saMkhyA eTale eka samayamAM upajatA nArakIonI saMkhyA saMkhyAtI ane utkRSTa asaMkhyAtI jANavI. temaja vana eTale eka samayanI maraNanI saMkhyA paNa saMkhyAtI ane utkRSTa asaMkhyAtI jANavI. 193 viraha bAra muhUrtane upapAta cyavana janyathI, eka ne be traNa taNo eka samaya viraha jaghanyathI; dasa sahasa varSo, javane AvuM pahelI narakanA Adhamatare te pachI vadhatI sthiti Ima bhUla nA. 194 spaSTAthe -sAte nArakonI apekSAe utkRSTathI bAra muhUrtanuM aMtara che. eTale nArakomAM koI paNa jIva upaje nahi te vadhAremAM vadhAre teTale vakhata upajatuM nathI. e upapAta eTale upajavAne viraha eTale AMtarUM jANavuM tevI ja rIte avana eTale mara nuM paNa teTaluM ja aMtara jANavuM. teTalA vakhata sudhI sAte nArakImAM koI paNa jIva marate nathI. jaghanyathI baMnene viraha kAla eka samaya pramANa jANa. have nArakIonuM AyuSya jaNAve che-nArakImAM jaghanyathI 10 hajAra varSanuM AyuSya jANavuM. teTaluM AyuSa pahelI ratnaprabhA nArakInA pahelA prataranI apekSAe jANavuM. tyAra pachInA bIjA trIjA vagere pratiromAM adhika adhika AyuSya jANavuM. 194 narakamAM utkRSTa AyuSya vagerenI bInA be kalAkamAM jaNAve che - eka traNa saga daza ne sattara vIsa tetrIsa sAgarA, anukrame Ima sAta narake Ayu utkRSTA kharA; pUrvamAM utkRSTa Ayu AgalI narake bane, nAnuM Ayu ema chevaTa jANavuM Ima pravacane. 15 spaSTatha-pahelI nArakomAM utkRSTathI eka sAgaropamanuM AyuSya jANavuM, bIjI nArakImAM utkRSTathI traNa sAgaropamanuM AyuSya, trIjI nArakImAM sAta sAgaropamanuM AyuSya, cethI nArakImAM daza sAgaropamanuM AyuSya, pAMcamI nArakImAM sattara sAgaropamanuM AyuSya, chaThTho nArakImAM bAvIsa sAgaropamanuM AyuSya ane sAtamI. nArakImAM tetrIsa sAgaropamanuM utkRSTathI AyuSya jANavuM. pahelI nArakonA utkRSTa AyuSya jeTaluM bIjI nArakInuM jaghanya For Personal & Private Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 | [ zrIvijayapadvaritaAyuSya jANavuM eTale pahelI nArakImAM eka sAgaropamanuM utkRSTa AyuSya che te bIjI nArakImAM jaghanyathI eka sAgaropamanuM AyuSya jANavuM. e pramANe chaThThInuM utkRSTa bAvIsa sAgarepanuM AyuSya che teTaluM sAtamI nArakInuM jaghanya AyuSya jANavuM. e pramANe pravacane eTale siddhAMtamAM kahyuM che. 195 paryApti SaTa AhAra chadizi dIrdhakAlikI jANiye, bemAM gati tima Agati paNa be gatithI dhAriye, veda eka naraka viSe nAraka trividha duHkha anubhave, kSetra paramadhAmi pArasparika dukhe bhega. 16 spaSTArtha -nArakImAM cha e patio hoya che. temaja pUrvAdika cAra dizAe upara tathA nIce ema cha dizAne AhAra hoya che. vaLI temane dIrghakAlikI saMjJA hoya che. nArakonI gati (nArakIne marIne upajavAnuM) manuSya ane tiryaMca e be gatimAM che. temAM paNa paryAptAmAM upaje paNa aparyAptAmAM upajatA nathI. temaja yugaliyAmAM paNa upajatA nathI paNa sAmAnya eTale paryAptA saMkhyAtA varSanA AyuSyavALA garbhaja manuSya tiryaMcamAM upaje che. tevI ja rIte Agati eTale je gatimAMthI nArakImAM Ave te paNa sAmAnya manuSya ane tiryaMcamAMthI ema be gatithI jANavI. badhA nArakImAM eka napuMsaka vedaja hoya che. naraka gatinA cha traNa prakAranuM duHkha bhegave che. paheluM kSetrakUta eTale kSetrathI svAbhAvika thatuM duHkha,. bIjuM paramAdhAmI devoe kareluM duHkha ane trIjuM pArasparika eTale nArakInA chae eka bIjAne mAMhomAMhe kareluM duHkha, ema traNa prakAranuM duHkha temane jANavuM. 196 narakamAM kSetra vedanAnuM svarUpa vagere- kSetra kerI uSNatA ahIMnI citA karatA ghaNI, nAraka sUve ahIMnI citAmAM tye sukhe nidrA ghaNI saMbhAvanA e jANavI evuM kadApi bane nahi, uSNatAnI tIvratA samajAvavA bhAkhyuM sahI. 17 spaSTArtha -nArakamAM kSetra vedanA kevI che te jaNAve che-A kSetramAM uSNatA eTale garamI kheranA aMgArAnI citA karatAM ghaNI vadhAre che. ahIMnI citAmAM nArakInA jIvane sUvADe te tenA upara te uMghI jAya eTalI ThaMDo A citA tene lAge che. A badhuM upamA ApIne tyAMnI uSNatA keTalI AkarI che te jaNAvavA mATe kahyuM che paraMtu AvuM kadApi banatuM nathI. kahevAnuM tAtparya e che ke nirUpakrama AyuSyavALA chamAM narakanA ivene gaNyA che. AthI jANavuM ke nArakIonuM nirUpakrama AyuSya hevAthI pAchalA bhave For Personal & Private Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanAciMtAmaNi bhAga bIje ] 109 jeTaluM AyuSya mAMdhyu hAya teTaluM AyuSya pUrU thayA pachIja tyAMthI nIkaLI zake. mATe ja kahyuM ke uparanI bInA kSetranI uSNatA (garamI) samajavA mATe jaNAvI che. 197 paramAdhAmika kRta vedanAdinI mInA jaNAve che-- asura paramAdhAmi devA prathamanI traNa narakamAM, nArakAne pIDatA prAyika vacana sena praznamAM; tesaTha zalAkA purUSa kerA caritre cAthI viSe, asura paramAdhAmi kRta pIDA taNI bInA dIse. 198 spaSTA :-have asurakumAra nikAya nAme bhuvanapati devAne je bheda che temAM upajanAra je paramAdhAmI nAme devA temanI karelI bIjI paramadhAmika kRta vedanA jANavI. A vedanA prAye prathamanI traNa nArakIemAM hAya che e pramANe sena praznamAM kahyuM che. paraMtu tresaTha zalAkA purUSa caritrane viSe kahyuM che ke ceAthI nArakImAM paNa paramAdhAma asura devA vaDe karAtI vedanA DAya che. (e matAMtara jANavA.) te khInA TuMkAmAM A pramANe jANuvI, tesaTha zalAkA purUSa ciratranA 7mA pamAM kahyuM che ke sItendra rAmacandra kelIne pUche che ke lakSmaNa ane rAvaNu hAla kaI gatimAM che? javAbamAM pUjya zrI rAmacaMdra kevalIe kahyuM ke hai sItendra ! jemaNe pUrva bhavamAM niyANuM karI vAsudevapaNuM ke prativAsudevapaNuM meLavyuM che, te lakSmaNa vAsudeva ane (bhANeja za bUka sahita) rAvaNu prativAsudeva hAla cAthI narakamAM traNa prakAranA tIvra du:kha bhAgavI rahyA che kAraNa ke jIvAnI gati karmane AdhIna che. narakanA AyuSyane bhAgavIne rAvaNu ane lakSmaNa pUrva videhanA AbhUSaNu rUpa vijayAvatI nagarIne viSe sunaMda ane rAhiGgInA putra jinadAsa ane sudarzana nAme thaze. ahIM rAvasunA chava jinadAsa thaze, ne lakSmaNanA jIva sudaCna thaze, ema samajavuM. ahIM te ane jinadharmanI ArAdhanA karaze, aMte maraNa pAmI ane baMdhue saudharma nAmanA vhelA devaDhAkamAM devapaNuM pAmaze. tyAMthI AyuSyanA aMte cone pUrve kahelI vijayApurI nagarImAM ja zrAvaka thaze. tyAMthI mRtyu pAmI hariva kSetramAM ane purUSA thaze. tyAMthI mRtyu pAmIne devalAkamAM jaze. tyAMtho cavI pAchA vijayApurImAM kumAratti rAjA ane lakSmI rANInA (rAvaNunA jIva) jayakAMta ane (lakSmaNunA jIva) jayaprabha nAme kumArA thaze. tyAM jinAkta sacamane pALIne mRtyu pAmI baMne lAMtaka devalAkamAM devapaNu pAmaze. te samaye tuM acyuta devalAkamAMthI cavo A bharatakSetramAM sa ratnamati nAme cakravattI thaiza ane temane (zavaNu ane lakSmaNu) lAMtaka devaleAkamAMthI cavIne anukrame (rAvaNanA jIva) iMdrAyudha ane (lakSmaNunA jIva) membaratha nAme tArA putrA thaze. pachI tuM dIkSA laIne vaijayaMta nAmanA khIjA anuttara vimAnamAM deva thaIza. A avasare rAvaNunA jIva IMdrAyudha zubha traNa bhava For Personal & Private Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 [ zrI vijayapaghasarikRta karI jinanAma karane bAMdhI tIrthakara thaze te vakhate tu jayaMta vimAnathI cavone tene gaNadhara thaIza. aMte tame baMne mokSane pAmazo. have lakSamaNane jIva je tArA putra megharatha te zubhagatine pAmaze. pachI puSkaravara dvIpanA pUrva videhanA AbhUSaNarUpa ratnacitrA nagarImAM te cakravattI thaze. cakravartinI saMpatti bhegavI dIkSA laI anukrame te tIrthakara thaze. ane chevaTe mokSe jaze. A pramANe sAMbhaLI sItendra rAmarSine namIne pUrvanA snehane lIdhe jyAM lakSmaNa dukha bhogavatA hatA tyAM AvyA. tyAM zaMbUkane ane rAvaNane siMhAdi rUpo vimuvIne lakSamaNanI sAme krodhathI yuddha karatAM joyA. te vakhate "tamane A rIte laDatA vizeSa duHkha thaze nahi" ema belatA paramAdhAmikoe krodhathI temane agnikuMDamAM nAMkhyA. tyAM te traNe jaNa baLavA lAgyA tenI aMdara aMga (zarIra) gaLI javAthI uMce svare pikAra karatA te traNene agninA kuMDamAMthI kheMcI laI pAchA paramadhAmioe balAtkAre kaDakaDatA telanI kuMbhamAM nAMkhyA. tyAM paNa zarIra vilIna thayA pachI temane bhaTTImAM nAMkhyA. tyAM taDataDATa zabda phUTI jatA teo bahuja tIvra duHkha bhegavavA lAgyA. A pramANe temane duHkha bhogavatA joI sItendra paramadhAmine kahyuM ke "are ! duSTo! zuM tame jANatA nathI ke A traNe uttama purU che. te asuro ! tame dUra khasI jAo ane e mahAtmA ene choDI de." A pramANe te paramadhAmione aTakAvIne teNe (sItendra) zabUka ane rAvaNane kahyuM ke "tame pAchalA bhavamAM evuM pApa karyuM che ke jethI AvA narakasthAnamAM AvyA che. A pramANe karelA pApanuM pariNAma joyA chatAM tame hajI sudhI paNa pUrva virane kema cheDatA nathI? A rIte temane laDatA aTakAvIne sItendra kevalajJAnI rAme je temane AgAmI bhava saMbaMdha kahyo hato te saghaLo lakSamaNane ane rAvaNane baMdha thavA mATe kahI saMbhaLAvyo eTale teo bolyA "he kRpAnidhi ! tame bahu sAruM karyuM, tamArA zubha upadezathI ame amArA atyAra sudhInAM duHkhane bhUlI gayA chIe, paNa pAchalA bhavamAM bAdhelA dUra kamee amane A lAMbA kALane narakAvAsa Ape che, tenuM viSama duHkha have koNa maTADaze?" AvAM temanAM vacana sAMbhaLI sItendra karUNa lAvIne belyA ke "huM tamane traNane A narakamAMthI devalokamAM laI jaIza. " ema kahI teNe potAnA hAthavatI te traNene upADayA, paraMtu tatkALa teo pArAnI jema kaNa kaNa thaIne tenA hAthamAMthI sarI gayA, ane teonAM aMga maLI gayAM, eTale pharI vAra pAchA sItendra upADayA, te vakhate paNa pUrvanI jema veraNa zaraNa thaI gayA ane maLI gayA. pachI teoe sItendrane kahyuM ke "he bha! tamArA upADavAthI ulaTuM amane vadhAre duHkha thAya che, mATe have amane cheDI che ane tame devalokamAM jAo." pachI temane mUkI daIne sItendra rAmanI pAse AvyA, ane rAmane namIne zAzvata ahaMtanI tIrthayAtrA karavA mATe naMdIzvarAdika tIrthoe gayA. pAchA vaLatAM mArgamAM devakara kSetramAM bhAmaMDala rAjAnA jIvane yugalika paNe For Personal & Private Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI rezanAcitAmaNi bhAga bIjo ] 111 dIThe. pUrvanA nehathI tene sArI rIte pratibaMdha karIne sItena pitAnA kalpamAM gayA. bhagavAna rAmaSi kevalajJAna utpanna thayA pachI pacIsa varSa sudhI pRthvImAM vicarI, bhAvika ivene bedha karI, paMdara hajAra varSanuM AyuSya pUrNa karI, chevaTe kRtArtha thaI zelezIpaNAne aMgIkAra karIne zAzvata sukhavALA mekSane pAmyA. ahIM cothI narakamAM paramadhAminI vedanA jaNAvI, tethI "pahelI traNa narakamAM paramadhAmikRta vedanA heAya che" e vacana prAcika jaNAya che. 198 nArakInA utpattisthAnAdinI bInA vagere jaNAve che-- nArakInA jIva kuMbhI pAka mAMhI upajatA, bahAra paramAdhAmI pakaDI sANasAthI kADhatA; te samaya bahu duHkha pAme zarIranA TukaDA thatA, pArAtaNa kaNiyA para tanu bhAga pharI bhegA thatA. 19 spaSTArtha -A paramAdhAmI de nArakIone kevA kevA prakAre duHkha Ape che te jaNAve che-A nArakInA cha kuMbhI pAkamAM (aMdara paheLA ane bahArathI sAMkaDA gokha lAnA AkAravALA sthAne mAM) upaje che. te vakhate A paramAdhAmI devo temane sANasAthI pakaDIne kheMcIne bahAra kADhe che, tyAre nArakInA jIva ghaNuM duHkha pAme che. sANasAthI kheMcAtA temanA zarIranA TukaDA thaI jAya che. paraMtu temanuM AyuSya nirUpakramI hovAthI teo maraNa pAmatA nathI zarIranA TukaDA jema pArAnA kaNIyA bhegA thAya tema bhegA thaI jAya che tethI temanuM zarIra nAza pAmatuM nathI. 199 paramadhAmikRta vedanAne prakAra jaNAve che- nArakIne pIDatA kRta pApa yAda karAvatA, jAti smRtithI nArakI paNa teha sAcuM mAnatA parastrIne sevanArA jIvane bheTAvatA, dhagadhagaMtI lAla putaLI bhAgatA aTakAvatA. 200 spaSTArtha -te paramAdhAmI de nArakIone aneka prakAre pIDA karatA temanA pUrva bhavamAM karelA pApe yAda karAve che. ane virbhAgajJAnI athavA avadhijJAnI evA te nArakIo pUrva bhavanuM smaraNa thavAthI te sAcuM che ema jANe che. je jIva parastrInuM sevana karanAra hoya che tevA nArakIone loDhAnI lALa dhagadhagatI putaLInI sAthe AliMgana karAve che. ane tethI pIDA pAmatA nArakIo jyAre nAzI javAno prayatna kare che, tyAre paramAdhAmIo temane nAzI jatAM aTakAve che. 200 For Personal & Private Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | [ zrI vijayapArita naraka jIvo pUrve karela pApane pazcattApa kare che vagere bIna jaNAve che - baLatA hadayathI kheda karatA bhAna bhUlIe ame, pApa karatA khuza thaIne tAsa phala Ima pariName cetyA nahi je baMdha kAle teha phala A pAmatA, cetanArA saddagati ke mekSa sukhane sAdhatA. 201 spaSTArtha -te vakhate te nArakInA cha baLatA hadayathI pazcAttApa kare che ke te vakhate eTale pAchalA bhAmAM khuzI thatAM ame bhAna bhUlIne eTale keI paNa jAtane vicAra karyA sivAya pApanAM kAma karatA hatA, tenuM AvA prakAranuM phala amAre bhegavavAnuM AvyuM che. AthI samajavuM joIe ke jeo baMdha karatI vakhate cetyA nahi eTale AvAM pApa kArya karIe chIe tenuM kevuM duHkha bhegavavuM paDaze? evI vicAraNA karma baMdha vakhate karI nahi ane pApa kAryo karyA, teo AvA prakAranAM duHkhadAyI phalane pAmyA ane jeo cetIne eTale pApa kAryo duHkhadAyI che evuM samajIne tevAM kAryo karatA nathI teo devagati vagere sArI gatine athavA mokSa sukhane pAme che. 201 - narakanA duHkhathI bacAvavA mATe prabhudeva bhavya jIne hitazikSA cAra hekamAM jaNAve che - AraMbha moTA zIda kare mamatA ghaNI zAne dhare, mAsa bhajana kima kare paMcendri vadha zIdane kare; je karIza e cAra vAnAM te thaIza tuM nArakI, cAra chaDI cAra sAthe te na have nArakI. 202 spaSTArtha -kevAM kevA pApa kAryo karatAM cetavuM joIe te jaNAve che - he jIva! jemAM aneka prakAranA jIvonI hiMsA thAya tevA meTA AraMbhanA kAryo tuM zA mATe kare che. vaLI dravyAdikamAM tathA kuTuMbAdikane viSe tuM ghaNI mamatA-mamatva-Asakti zA mATe rAkhe che? athavA eka divasa jeo tane choDI janArAM che athavA jeone tuM choDIne javAne che tenI upara mamatA na rAkhavI joIe. vaLI tuM ghaNuM jIvonI hiMsAvALuM mAMsanuM bhejana zA mATe kare che? athavA mAMsanuM bhejana avazya tyAga karavuM joIe vaLI paMce. ndriya jIne vadha tuM zA mATe kare che. A cAre vAnAM je tuM karIza te tuM nArakImAM utpana thaIza kAraNa ke e cAra vastuo nArakImAM laI javAmAM heturUpa che, ema samajIne A cArane tyAga karIne je cAra kAraNene eTale dAna zIla tapa ane bhAva rU5 cAra prakAranA dharmane sAdhe che teo nArakI thatA nathI. daSTAMtathI mUla hakIkata yathArtha samajAya che, tethI daSTAMta sAthe dAnAdinI TuMka bIne A pramANe jANavI. 202 For Personal & Private Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] abhayadAna viSe. abhayaM sarvasatvebhyo, yo dadAti dayAparaH / tasya dehAdvimuktasya, bhayaM nAsti kutazcana // 1 // a:--je dayALu manuSya sava prANIone abhayadAna Ape che te manuSya dehathI mukta thAya, arthAt mRtyu pAme tyAre paNa tene kAIthI bhaya rahetA nathI. 1 abhayadAna upara dRSTAMta. jayapura nAmanA nagaramAM dhanA nAmanA eka mALI rahetA hatA. teNe edrI evA pAMca pArAnuM dayAthI rakSaNa karyuM.... anukrame te mALI marIne kulaputra thayA. khAlyAvasthAmAM ja tenA mAbApa marI gayA, tethI te paradeza javA nIkaLyeA. rastAmAM rAtrInA samaya thavAthI te kAi araNyamAM eka vaTa vRkSanI nIce rAtrIvAseA rahyo. te vRkSa upara pAMca yakSA rahetA hatA. teoe tene dIThA, eTale jJAnavarDa " A ApaNA pUrva bhavanA upakAro che. " ema ALakhIne teoe tene kahyuM ke "tane AjathI pAMcame divase rAjya maLaze. " evuM sAMbhaLIne te kulaputra khuzI thayA. prAta:kALe tyAMthI cAlatAM te pAMcame divase vArANasI nagarIe jai pahoMcyA. tyAMnA narapALa nAmanA rAjA putra hita maraNa pAmyA hatA. tenuM rAjya tene manyuM. pachI te pradhAna upara rAjyanA bhAra AropaNa karIne sukhamAM ja magna rahevA lAgyA. anyakA sImADAnA rAjAe tenu rAjya ucchedana karavA mATe caDI AvyA, tyAre pradhAne AvIne tene dyUtakrIDA karatAM aTakAvI te vAta karI ane vrata tajI daI laDAI karavA mATe AvavA kahyuM, paNa teNe mAnyuM nahi, pachI tenI strIe paNa ramatamAM pAsA nAMkhatAM aTakavAnuM kahyuM, tyAre te khelyA ke-- 113 sa vaTaH paMca te yakSAH akSAn pAtaya kalyANi artha:--"hai kalyANI! vaTa vRkSa para rahelA te pAMca yakSeAe rAjya ApyuM che, ane tene levuM haze teA lai leze, mATe huM strI! tuM tAre pAsA nAMkha, je thavAnuM haze te thaze. 1 A pramANe kahyuM, eTale te yakSeAe te zatruone khAMdhI lAvIne tene page lagADayA. te joine lAko ghaNuM Azcarya pAmyA. dadaMti ca haraMti ca / yadbhAvyaM tadbhaviSyati // 1 // eka divasa jJAnI gurune samAgama thavAthI rAjAe pAtAnA pUrva bhava pUchyA. tenA uttaramAM gurue kahyuM ke--" pUrva bhavamAM te pAMca pArAnuM rakSaNa karyuM' hatuM, te pAMca marIne anukrame yakSA thayA che; teoe ja tArA rAjyanuM rakSaNa karyu che. " te sAMbhaLIne te rAjAe vAva, kuvA, talAva vigere jaLAzayAmAM gaLaNIe mukAvI; ane sarvatra amArI ghASaNA karAvI. have je pApI manuSyA mAMsa khAya che tenA pratye upadeza kare che ke--ekadA zreNika For Personal & Private Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ prIvijayapadvaritarAjAe sabhAmAM pUchyuM ke-"hAlamAM ApaNA nagarane viSe kaI vastu sauthI seMghI che?" tyAre nirdaya evA kSatriye bolyA ke-"he mahArAjA ! hAlamAM mAMsa sastuM che. ". A pramANe sAMbhaLIne abhayakumAra maMtrI e ciMtavyuM ke "Aje huM A lekanI parIkSA karuM ke jethI karIne AvuM bole nahIM " ema vicArI rAtrIne vakhate abhayakumAra sarva kSatriyone ghera pRthak pRthapha gaye ane temane kahyuM ke-"he rAjaputra ! Aje rAjAne mahA vyAdhi utpanna thaye che vivoe ghaNuM prakAranI auSadhio ApI paNa kAMI phera paDe nahi, tethI temaNe kahyuM che ke "je manuSyanA kalejAnuM mAtra be TAMka jeTaluM mAMsa maLe te rAjA jIve tema che, nahIM te marI jaze, mATe tame tenA grAsamAMthI AjIvikA karanAra che, te zuM eTaluM kAma paNa nahIM kare?" A pramANe sAMbhaLI jene tyAM prathama gayo te rAjaputa bolyA ke-"hajAra mahAra laIne mane te cheDe, ane bIje ThekANe jAo." tyAre abhayakumAre teTaluM dravya lIdhuM ane bIje sthaLe jaIne tyAM paNa te pramANe ja kahyuM, tyAre teNe paNa hajAra sonAmahora ApI, paNa mAMsa ApyuM nahi. evI rIte sarva sthaLe bhamatAM bhamatAM AkhI rAtrI nirgamana karIne eka lAkha sonAmahera ekaThI karI. pachI prAta:kAle sabhAmAM AvI sarva kSatrine te dravya dekhADIne abhayakumAra be ke-"he kSatriyo ! tame bolyA hatA ke hAlamAM mAMsa sAthI sastuM che, paraMtu mane te ATalA badhA dravyathI paNa be TAMka mAMsa maLyuM nahi " te sAMbhaLIne sarve kSatriye lajijata thaIne mauna rahyA tyAre abhayakumAra be ke-sarvane pitAne AtmA vahAluM hoya che. tame mAtra pArakA mAMsanA lupI thaIne evuM anyathA vAkaya bolyA che. kahyuM che ke amedhyamadhye kITasya, surendrasya surAlaye / samAnA nIvivAlA, sane pratyumAM sUtho che ? / - artha:-" viSTAmAM rahelA kIDAne ane svargamAM rahelA surendrane jIvavAnI AkAMkSA sarakhI ja che, ane te banene pratyuno bhaya paNa sarakhe ja che." vaLI 1 duryoMnimapi saMprAptaH, pANI martu na vAMchati / svAduvanto bhavanti svasvAhArAH kukSitAvapi // 1 // artha -" huI nimAM janmele jaMtu paNa maravAne Icchate nathI; kemake kharAba pRthvImAM paNa prANIone potapotAnA AhAra svAdavALA ja lAge che."1 vaLI je manuSya hiMsA kare che te ati duHkhI thAya che. jema gopo babbUlazUlAgre, motakotyapAtakAt / aSTottarazataM vArAn , zUlikAropaNAnmRtaH // 1 // artha-eka govALe bAvaLanI zULa upara ja parovI hatI, te pApathI te For Personal & Private Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zI dezanA ciMtAmaNI bhAga bIje ] 115 govALa ekase ne ATha vAra zULIe caDavAnI zikSAthI maraNa pAme." tenuM daSTAMta A pramANe nAgapura nAmanA nagaramAM mAdhava nAme eka zevALa rahetuM hatuM. te eka divasa gAyo cAravA mATe moTA araNyamAM gayA. tyAM sUryane pracaMDa tApa lAgavAthI eka bAva LanA jhADa nIce beThe, tevAmAM tenA mAthAmAMthI eka jU tenA khoLAmAM paDI. te joIne te nirNaya govALe tene "A jU mArA dehanuM satva (lehI) pI jAya che. " ema vicArIne bAvaLanI tINa zULa upara tene parevI. te pApanA udayathI teja bhavamAM te vALa cerInA gunhAmAM AvI zULInI zikSA pAmIne maraNa pAme tyAra pachI te eja pramANe eka ne sAta vAra judA judA bhAmAM corI vigerenA doSathI zULInuM duHkha bheLavIne maraNa pAme. ekase sAtamA bhavamAM te pApakarmane udaya thaDe rahyo, tyAre teNe tApasI dIkSA grahaNa karI; ane sadA vanamAM rahIne sukAM pAMdaDAM, phala, phUla vigerenuM bhakSaNa karavA lAgyA. e pramANe niHsaMgapaNe vratanuM pAlana karatAM tene vilaMga jJAna utpanna thayuM. anyadA te araNyanI najIkanA nagaramAMthI rAjAnA alaMkAronI peTI keI cere upADI. tene pakaDavA mATe rAjAnA sipAIo pAchaLa doDayA. teone pAchaLa AvatAM joIne re te ratnAlaMkAranI peTI araNyamAM pelA tApasa pAse mUkI ane te vaTavRkSa upara caDI gayo. sipAIo tyAM AvyA, to tApasa sutelo hatuM, ane pAse peTI paDelI hatI. teo peTI sahita tApasane pakaDIne rAjA pAse laI gayA. tApasa vibhaMgajJAnathI sarva hakIkata jANyA chatAM pitAnA pUrvakRta karmane niMdate te mauna ja rahyo. anyAyI rAjAe tene zuLI para caDhAvyuM. A rIte pahelAMnA pApakarmanA kSayathI te maraNa pAmIne devatA thaye. abhayadAnanuM A daSTAMta jANavuM. - A jagatamAM dAnanA pAMca prakAra che, te A pramANe abhayaM supattadANaM. aNukaMpA uciya kittidANaM ca / dohiM pi mukkho bhaNio, tini bhogAi diyati // 1 // artha:-"abhaya dAna, supAtra dAna, anukaMpA dAna, ucita dAna, ane kIrti dAna, e pAMca prakAranAM dAna che. temAM pahelA be prakAranAM kAna mokSane ApanAra che, ane pAchalA traNa prakAranA dAna sAMsArika sukhabhega ApanAra che. 1 - temAM hanana baMdhana vigerenA bhayathI bhayabhIta thayelA jaMtuonA prANanuM rakSaNa karIne temane nirbhaya karavA te paheluM abhayadAna kahevAya che. tenuM svarUpa upara kahevAmAM AvyuM che. bIjuM supAtra dAna temAM su eTale sAruM, ane pAtra eTale jJAnAdi traNa ratnanuM sthAna. athavA su eTale atizaye karIne ane mAtra eTale pApathI rakSaNa karanAra. A pramANe anvarya saMjJAvALuM supAtra dAna durlabha che. For Personal & Private Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 [ zrIvijayasUrikRta- trIjuM anukaMpA dAna eTale dIna ane duHkhI lekane pAtra tathA apAtrane vicAra karyA vinA mAtra dayAvaDe annAdika ApavuM te. kahyuM che ke dAnakAle mahebhyAnAM, kiM pAtrApAtraciMtayA / - vInAya vadhyArtha, yathAvat rupayA mA II artha-dAtArane dAna detI vakhate pAtra tathA apAtrane vicAra karavAnI zI jarUra che? jue, mahAvIra bhagavAne kRpAthI adhuM devadUSya garIba (brAhmaNa) ne ApyuM che.1 A duSama kAlane viSe jagaDuzA nAmanA zrAvake nIcenA lekamAM lakhyA pramANe dhAnyanA muMDA mAtra dayA vaDe bIjA rAjAone ApyA hatA. a ya muMDasahassa, visalarAyassa bAra hammIre / igavIsa ya surattANe, dubhikkhe jagaDasAhuNA dinA // 1 // artha jagaDuzAha nAmanA zrAvake dukALanA vakhatamAM visalarAjAne ATha hajAra muMDA, hamIra rAjAne bAra hajAra muMDA ane dilhInA sulatAnane ekavIza hajAra muMDA dhAnya ApyuM hatuM. 1 navakAravAli maNiaDA, te para alagA cAra / dAnazAlA jagaDa taNI, dIse puDhavI mujhAra // 1 // arthAt te dukALanA vakhatamAM jagaDuzAhe 112 dAnazALAo sthApI hatI dararoja prabhAtakALe jagaDuzAha je ThekANe besIne yatheSTha dAna ApatA hatA tyAM kaI lajajAvAna kulastrIo vigere pragaTapaNe dAna laI zake nahi, temane pracchannapaNe dAna ApavA sAru eka paDade bAMdhI rAkhavAmAM AvatuM hatuM ke jethI teo temAM hAtha nAMkhIne dAna laI zake. eka divasa visalarAjA pitAnA bhAgyanI parIkSA karavA mATe veSa badalIne eka tyAM gayo, ane paDadAmAMthI hAtha lAMbo karyo jagaDuzAhe zubha lakSaNavALo bhAgyazALI hAtha Ine vicAryuM ke "jagatanA manuSyane mAnavA lAyaka kaI rAjAne A hAtha che. hAlamAM devage te AvI sthiti pAmelo jaNAya che, mATe te jIdagI paryata sukhI thAya tema huM karuM." e pramANe vicArIne potAnA hAthanI AMgaLImAMthI maNijaDitra mudrikA (vIMTI) kADhIne hAthamAM mUkI. te joIne rAjA Azcarya pAmyo. kSaNa vAra pachI vaLI teNe DAbo hAtha paDadAmAMthI lAMbe karyo, eTale jagaDuzAhe te hAthamAM paNa bIjI vIMTI ApI. te bane suvikA laIne visalarAjA potAnA mahelamAM gaye bIje divase jagaDuzAhane bolAvIne "A zuM che?" ema kahIne te banne mudrikA batAvI. te joIne jagaDuzA belyA ke- sarvatra vAyasAH kRSNAH, sarvatra haritAH shukaaH| sarvatra sukhinAM saukhyaM, duHkhaM sarvatra du:khinAm // 1 // For Personal & Private Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bIje ] 117 artha-kAgaDAe sarvatra kALA ja hoya che, pipaTa sarvatra lIlA ja hoya che, sukhI puruSone sarvatra sukha hoya che, ane duHkhI puruSone sarvatra duHkha hoya che A pramANe sAMbhaLIne khuzI thayelA rAjAe jagaDune praNAma niSedha karIne tene hAthI upara besADI tene ghera meka. A pramANe dhArmikapaNuM anukaMpA dAnavaDe ja zobhe che. e trIjuM anukaMpA dAna karyuM. have zuM ucita dAna kahe che-gya avasare ISTa atithi (prAhuNA), deva gurUnA AgamananI tathA navA karelA prAsAdanI ane biMbanI vadhAmaNI ApanArane, temaja kAvya, ka, kaI subhASita ke vidivALI kathA vigere kahenArane prasanna cittathI je dAna ApavuM te ucita dAna kahevAya che. jema cakravatI niraMtara prabhAtakALe vihAra karatAM tIrthaMkaranI sthitinA khabara ApanArane varSAsana karI Ape che. kahyuM che ke-bAra koTI suvarNa athavA bAra lAkha dravya athavA cha lAkha dravya eTaluM cakravatI eka vakhate prItidAnamAM Ape che. sAMprata kALamAM paNa zrI siddhAcaLa upara prAsAda pUro thayAnI vadhAmaNI ApanArane vAbhaTTa maMtrIe suvarNanI batrIza jI ApI hatI ekadA junAgaDhane kheMgAra nAmane rAjA zIkAra karavA gayA hatA. tyAM ghaNA sasalAeno vadha karI tene ghoDAnA paMchaDA sAthe bAMdhIne pAchA AvatAM te mArgathI temaja parivArathI bhraSTa thaye, arthAta ekale bhUle paDe. tevAmAM eka bAvaLanA vRkSanI zAkhA upara caDIne beThelA DhaMDhaLa nAmanA cAraNane joIne tene pUchayuM ke-"are! tuM mArga jANe che?" tyAre te dayALu cAraNe kahyuM ke-(bhASA) jIva vadhaMtA naraga gai, avadhaMtA gai sagga / huM jANaM do vATaDI, jiNa bhAve viNa lagga // 1 // artha -jIvana vadha karanAra narTe jAya che ane dayA pALanArA svarge jAya che, huM te e be mArga jANuM chuM, tane game te mArge jA 1 A pramANe vedha kare tevI dUdha jevI tenI vANI sAMbhaLIne te rAjAne tatkALa viveka utpanna thaye; tethI teNe tyAMja jIvana paryata prAvadha karavAno niyama grahaNa karyo, tathA te cAraNane azvo tathA gAma vigere ApIne gurUnI jema satkAra karyo | vikrama rAjAe siddhasena gurUne manavaDe praNAma karyo, te jANIne gurUe tene dharmalAbha Apyo. rAjAe pUchayuM ke-"he pUjya gurU! A dharmalAbhathI zuM lAbha thAya" tyAre gurUe kahyuM ke durvArA vAraNendrA jitapavanajavA vAjinaH syadanAghA lIlAvatyo yuvatyaH pracalitacamarai pitA rAjyalakSmIH / For Personal & Private Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ bI vijyapaddhakRitaucaiH zvetAtapatraM caturudadhitaTIsaMkaTA medinIyaM, pApyante yatmabhAvAtribhuvanavijayI so'stu te dharmalAbhaH // 1 // artha jenA prabhAvathI madenmatta hastIo, pavananA vegane jItanArA ghaDAo, rathanA samUha, vilAsavALI strIo, calAyamAna zveta cAmarethI zobhatI rAjyalakSamI, moTuM veta chatra ane cAra samudra parvatanI samagra pRthvI prApta thAya che. te tribhuvanane jItanAre dharmalAbha rUpa AzIrvAda tane he. 1 A pramANe sUrinAM vacana sAMbhaLI temanA guNathI harSa pAmelA rAjAe temane eka karoDa sonAmahora ApI, paraMtu ari nispRha hovAthI temaNe te dharmasthAnamAM sthApana karAvI. ItyAdi aneka daSTAMte ucita dAna saMbaMdhI jANavA. have kItI dAna eTale kItine meLavavAnI IcchAthI bhikSukAdikane je dAna ApavuM tene kIrtidAna kahe che. tenA daSTAMte nIce pramANe-- ekadA sapAdalakSa deza (mALavA) nA adhipati arNa nAmanA rAjA upara digvijaya mATe nIkaLelA kumArapALe caDAI karI. te vakhate ghoDAnA palANane svAre pAse SAvyA. te joIne tenI sAthenA tera sAmaMta rAjAoe mazkarI karI ke-"A vANIyA je kumArapALa laDAImAM zuM (sAma) karaze?" A teone abhiprAya jANIne kumArapALe seLa maNa sepArInI geNI mArgamAM paDI hatI, tene bhAlAnA agra bhAgavaDe uMcI karIne uchALI ane leDhAnA sAta meTAM kaDAyAne paraspara athaDAvIne leDhAnA bhAlAvaDe phoDI nAMkhyAM. te avasare gya vacana bolavAmAM catura evA AmabhaTTe kahyuM ke re rakhe lahu jIvaDA, raNe mayagaLa mAre; na pIye aNagala nIra, lehI rAya saMhAre; avara na baMdhe koi, sadhara rayaNAyara baMdhe; vage rAya paramAra, apara rAya niruMdhe; e kumArapALa kope caDayo, phADI sAta kaDAhA tIra manaro, tenI tevI vAta che ? A kavita sAMbhaLIne rAjAe tene kavitanA pratyakSare arthAta akSara jeTalA gheDA ApyA. ekadA kumArapALa rAjA zrI hemAcArya gurUne dvAdazAvarta vaMdanA pUrvaka vaMdana karIne khamAvatA hatA. te vakhate gurUe tenA pRSTha upara hAtha mUkyo. te joIne gAgali nAmano kavi bolyo For Personal & Private Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI rasanA ciMtAmaNi bhAga bIje ]. hema tumArA karamahIM, dIse adbhuta siddhi je caMpe heThA muhA, te pAme harI sama Rddhi // 1 // A duho sAMbhaLI kumArapALe tene pitAnA hAthanAM kaDAM ApyA. ItyAdi aneka prabaMdha kIrti dAna upara jANI levA. supAtra dAna ne abhaya dAnathI mukti pAme, anukaMpA dAnathI sukha pAme, ucita dAnathI prazaMsA pAme ane kIrti dAnathI sarvatra moTAI pAme." supAtra dAna dharmanI dezanA. zrAddhAnAM pAtrabhaktAnA, kArpaNyadoSamuktaye / dezanA dAnadharmasya, deyA tIrthahitecchamiH // 1 // artha-supAtranI bhakti karanArA zrAvakane kRpaNutA rupI deSanuM nivAraNa karavA mATe tIrthanA hitecchu sAdhuoe dAnadharmanI dezanA ApavI. 1 te dAnadharmanI dezanA nIce pramANe - kAle'lpamapi pAtrAya, dattaM bhUyo bhavedyathA / jinAya caMdanAdattAH kulmASAH kalmaSacchide // 2 // artha_bogya samaye supAtrane paNa dAna ApyuM hoya te te moTuM phaLa Ape che. jema caMdanabALAe vIra bhagavAnane aDadanA bAkaLA ApyA, te tenA pApa nAza karanAra thayA. 2 zrIvIra bhagavAne karelo abhigraha cha mAse pUro thaye te vakhate devoe sADA bAra koDa suvarNanI vRSTi karI, tenAthI dhanAvaha zreSThonuM ghara bharAI. gayuM, te joIne tenI paDozamAM rahenArI eka DozIe vicAryuM ke mAtra aDadanA bAkaLA ApavAthI durbaLa tapasvI je ATalI badhI samRddhi Ape che, te huM kaI puSTa aMgavALA munine thI tathA sAkara sahita paramAna vaDe saMteSa pamADIne apAra lakSmI grahaNa karUM." pachI te kaI rUSTa puSTa zarIravALA muniveza dhArone belAvI kSIranuM dAna detI satI vAraMvAra AkAza sAmuM jovA lAgI; te joIne pelA vezadhArI sAdhue te DozIno abhiprAya jANI tene kahyuM ke-"he mugdhA! mArA tapavaDe ane tArA bhAvavaDe temaja AdhArmika AhAranA dAnavaDe tArA gharamAM AkAzathI paththaranI vRSTi thaze, ratnanI vRSTi thaze nahi; kemake dAna ApanAranI ke lenAranI tevI zuddhi nathI." ItyAdika kahIne te DesIne pratibaMdha pamADa. vaLI je nAmane yogya guNavAna hoya teja zreSTha pAtra che, bIje nahIM. pAtranI parIkSAnA saMbaMdhamAM yudhiSThira ane bhImanA saMvAdamAM kahyuM che ke-hastInApura nagarane viSe For Personal & Private Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. [ zrI vijayapaghasaritaekadA dharmaputra (yudhiSThira) sabhAmAM beThA hatA. te vakhate daravAje ubhelA bhImasene sabhAmAM AvIne dharmarAjAne kahyuM ke mUrkhatapasvI rAjendra, vidvAMzca vRssliiptiH|| umA to tiSThato dvAre, kasya dAnaM pradIyate // 1 // artha-he rAjana! eka mUrkha che paNa tapasvI che, ane bIje vidvAna che paNa vRSalIne pati che (bhraSTa che). te banne dvAramAM ubhA che, temAM kene dAna ApavuM? 1 tyAre yudhiSThire kahyuM ke sukhasevyaM tapo bhIma, vidyA kaSTadurAcarI / vidyA saMpUjayiSyAmi, tapobhiH kiM prayojanam ? // 2 // artha-he bhIma! ta5nuM sevana sukhethI thaI zake che, paNa vidyA te mahA kaSTathI bhaNAya che, mATe huM vidyAne satkAra karIza, mAtra tapanuM zuM prajana che? 2 te sAMbhaLI bhImasena be ke zvAnacarmagatA gaMgA, kSIraM mayaghaTasthitam / kupAtre patitA vidyA, kiM karoti yudhiSThira // 3 // artha- he rAjA yudhiSThira ! jema kUtarAnA cAmaDAnI masakamAM bhareluM gaMgAjaLa ane madirAnA ghaDAmAM bhareluM dUdha kAma AvatuM nathI, tema kupAtrane viSe rahelI vidyA paNa zuM kAmanI che? 3 bhImasenanAM AvAM vacana sAMbhaLI sabhAmAM beThelA kRSaNa dvIpAyana bolyA ke na caikavidyayA pAtraM, tapasApi ca paatrtaa| yatra vidyA caritraM ca, taddhi pAtraM pracakSyate // 4 // artha-kevaLa vidyAvaDe pAtra kahevAya nahi, temaja kevaLa tapavaDe paNa pAtratA kahevAya nahiM, paraMtu jyAM vidyA ane AcAra ane rahyA hoya che, teja pAtra kahevAya che. 4 A pramANe hovAthI pAtrane dAna ApavuM teja kalyANakArI che. te dAna paNa bhAvapUrvaka ApavuM. kahyuM che ke dAtavyamiti yadAna, dIyate'nupakAriNe / kSetre kAle ca bhAve ca, tahAnaM sAtvikaM smRtam . 5 // artha-devA yogya evuM dAna paNa je anupakArone devAya ane yathAyogya kSetra, kALa ane bhAvane vicAra karIne apAya te dAna sAtvika kaheluM che. 5 AvuM sAtvika dAna zAlibhadra vigeree ApyuM che. For Personal & Private Use Only Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI dezanA ciMtAmaNI bhAga bIje ]. yastu pratyupakArAya, phalamuddizya vA punaH / pradIyate parikliSTastAnaM rAjasaM smRtam // 6 // artha "je dAna upakAranA badalAmAM pratyakArane mATe devAmAM Ave athavA je dAna kAMI paNa phaLanI IcchAo ApavAmAM Ave te dAna rAjasa kaheluM che. " A bAbatamAM caMdanabALAnI vRddhi pADazaNanuM dRSTAMta jANavuM. 6 .. kroSAbalAbhiyogAdvA, manobhAvaM vinApi vaa| yahIyate hitaM vastu, tahAnaM tAmasaM smRtam // 7 // artha--" krodhathI, baLAtkArathI athavA mananA bhAva vinA je sArI vastu paNa dAnamAM apAya che te dAna tAmasa kaheluM che." A saMbaMdhamAM zreNika rAjAnI kapIlA dAsInuM daSTAMta jANI levuM. 7 kAMI paNa IcchA vinA dAna karanArA durlabha che. kahyuM che ke dullahAo mudhAdAI, mudhAjIvivi dullhaa| muhAdAyI muhAjIvi, dovi gacchaMti suggaiM // 8 .. artha-"kaI prakAranI IcchA vinA dAna karanArA durlabha che, ane niSkapaTapaNe AjIvikA calAvanArA paNa durlabha che, bAkI evA dAtAra ane evA AjIvikA karanAra banne sadgatine pAme che." 8 A viSaya upara bhAgavata nAmanA kyubInuM daSTAMta che te nIce pramANe kaI eka tApase keIka bhakitavALA puruSane kahyuM ke "tAre ghera mane cAturmAsa rahevA de." te puruSe kahyuM ke tame pAcho mAre kAMI paNa pratyupakAra na kare te khuzIthI raho. tApase te aMgIkAra karyuM, eTale pelAe tene rahevA mATe AvAsa Aye, ane AhAradika vaDe tenI bhakti karavA lAgyuM. ekadA ceree AvIne tene gheDe haraNa karyo, paNa gAmanI bahAra nIkaLatAM prAta:kALa thaI javAthI ceree vicAryuM ke-"have atyAre A ghoDe ApaNAthI laI javAze nahI." ema dhArIne ghaNA vRkSonI ghaTAmAM te ghaDAne bAMdhI daIne teo jatA rahyA. prAta:kALe pele tApasa snAna karavA mATe taLAva upara gaye, tyAM taLAvanI samIpe sAMkaDI galImAM pele ghoDe bAMdhela teNe joye. eTale "mArA upakArI bhAgavata paTelane ceree haraNa karela A ghoDo che" ema teNe oLakhe. tethI teNe pitAnuM joyeluM vastra tyAM bhUlI javAne bahAne mUkI daI ghera jaIne bhAgavata paTelane kahyuM ke-"mAruM haiyeluM vastra huM taLAva upara bhUlI gayo chuM te maMgAvI dyo." teNe potAnA cAkarane te levA mokalyo. teNe tyAM jaIne vastra lIdhuM, te pAse pitAnA zeThane gheDo bAMdhe , eTale tene paNa lete AvyuM, ane gharadhaNIne te vRttAMta kahyo. gharadhaNIe manamAM vicAryuM ke"ahe! A tapasvIe bIjuM mhAnuM karIne paNa mArA para upakAra karyo." pachI teNe For Personal & Private Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ Dii vijayapaghasakRitatApasane bolAvIne kahyuM ke-"he bhadra! have tame ahIMthI padhAre, kAraNake upakArIne ApeluM dAna niSphaLa jAya che." have mudhAjavI (niSkapaTa chavanAra) nuM draSTAMta kahe che-- keIeka rAjAne vairAgya utpanna thaye, tethI teNe dharmanI parIkSA karavA mATe vicAra karyo ke-"vAstavika rIte dAna laIne kaNa bhejana kare che? tenI huM tapAsa karuM." ema vicArI teNe pitAnA sevakane hukama karyo ke-"rAjA lADu Ape che te AvIne laI jAo" evI sarvatra AgheSaNa karAve. teNe tema karavAthI ghaNuM bhikSuke lADu levA mATe AvyA. temane rAjAe pUchyuM ke "tame zA vaDe jIve che?" tyAre temAMthI eka jaNa bolyA ke "huM mukha vaDe jIvuM chuM." bIjAe kahyuM ke "paga vaDe jIvuM chuM." trIjAe kahyuM ke"huM hAtha vaDe jIvuM chuM." cethAe kahyuM ke- "huM lokonI kRpAthI jIvuM chuM." ane pAMcamA jaina sAdhue kahyuM ke "huM mudhA jIvuM chuM." pachI rAjAe pharIthI temane pUchayuM ke- zI rIte ?" tyAre pahelAe kahyuM ke-"huM kathA kahenAra chuM, tethI mANasane rAmAyaNa vigerenI kathA kahuM chuM, tethI mArI AjIvikA cAle che, mATe mukha vaDe jIvuM chuM" bIjAe kahyuM ke "huM kAsada chuM, tethI lekenuM kAsadIyuM karIne AjIvikA calAvuM chuM, tethI paga vaDe jIvuM chuM." trIjAe kahyuM ke "huM lahiye chuM, tethI lakhavA vaDe AjIvikA calAvuM chuM; mATe hAthavaDe jIvuM chuM." cethAe kahyuM ke "huM bhikSuka chuM, tethI lekenI kRpAthI bhIkha mAgIne AjIvikA calAvuM chuM." jaina sAdhue kahyuM ke "gRhasthane putra chuM, paNa saMsAranI asAratA jANIne meM vairAgyavaDe dIkSA grahaNa karI che, tethI yathAkALe je AhAra maLI jAya tevA AhArathI calAvI lauM chuM, mATe mudhA jIvuM chuM." A pramANe sAMbhaLIne rAjAe vicAryuM ke "aha! A dharmaja sarva duHkhano nAza karanAra ane mokSane sAdhanAra che." A pramANene nizcaya karIne teNe jainadharma aMgIkAra karyo. vaLI dAnarUpI alaMkAra vinAnI lakSmI paththara ane maLarUpaja che. juo, nava naMdarAjAe kapaNutA dRSathI pAtradAna karyA vinA mAtra prajAne atyaMta pIDA karIne suvarNanI nava DuMgarIo karI, te durbhAgya yoge kALe karIne paththaramaya thaI gaI. haju sudhI te DuMgarIo pATalipura nagara pAse gaMgAnadIne kAMThe pILA paththaramaya dekhAya che. rAjagRhI nagarImAM memaNa zreSThIe maNijaDita be baLada karyA hatA. temAM eka baLadanuM zIMgaDuM adhurUM hatuM te pUruM karavA mATe te aneka prakAranAM kaSTa sahana karatuM hatuM, paraMtu pAtradAna nahi karavAthI te baLada pRthvImAM ne pRthvImAMja vinAza pAmI gayA. tethI maLelA dhananuM supAtramAM dAna karavuM joIe. dAna zatrune ApyuM hoya te vairane nAza kare che, sevakane ApavAthI te vizeSa bhaktimAna thAya che, rAjAne ApavAthI utkRSTa sanmAna pAmI zakAya che, ane bhATa, kavi ke For Personal & Private Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] cAraNa vigerene ApavAthI sarvatra yaza phelAya che. dAna keI paNa sthAne niSphaLa thatuM nathI. temAM paNa supAtrane dAna ApavAthI vizeSa kalyANakArI thAya che. kahyuM che ke jale tailaM khale guhyaM, pAtre dAnaM manAgapi / prAjJe zAstraM satAM prItivistAraM yAtyanekapA // 1 // artha-"jaLamAM tela, khaLa puruSamAM chAnI vAta, supAtramAM thoDuM paNa dAna, DAhyA puruSamAM vidyA ane puruSa sAthe prItie alpa hoya che te paNa aneka prakAre vistAra pAme che." 1 ahIM koI zaMkA kare ke-pAtra ane apAtrane vicAra te paNa mANasa kare che, paNa udAra mANasa karatA nathI. te viSe kahyuM che ke patta parikkhaha kiM karUM, dije maggaMtAhiM / kiM varisaMto aMbuhara, jove sama visamAI // 1 // artha-pAtranI parIkSA zAmATe karavI ? je mAge tene ApavuM; kemake zuM megha sama viSama pradeza jaIne vRSTi kare che? nA, nA, sarvatra kare che." 1 A zaMkAne uttara variso variso aMbuhara, varasIDAM phala joi| dhaMture viSa ikkhurasa, evaDo aMtara hoya // 1 // he varasAda! bhale, tuM game tyAM varasa, paNa varasyAnAM phaLa jo; dhaMturAmAM te tArA jaLathI viSa utpanna thaze, ane zeraDImAM ikSurasa utpanna thaze. eTaluM pAtrane apAtramAM aMtara paDaze." supAtradAna upara daSTAMta. pAtre yacchati yo vittaM, nijazaktyA mubhktitH| saukhyAnAM bhAjanaM sa syAdhathA dhanyo'bhavatpurA // 1 // artha--"je manuSya pitAnI zakti pramANe bhaktipUrvaka pAtra viSe dAna Ape che te dhanAnI jema sarva sukhanuM sthAna thAya che. " dhanAnuM daSTAMta pRthvIpura nAmanA nagarathI eka vaNika pitAnA kuTuMba sahita daivayege pratiSThAnapura nAmanA nagaramAM AvyuM. tenA kuLamAMthI eka DezIne kare lekenAM vAcharaDAM cArIne nirvAha karate hate. eka divasa koIka parva hovAthI dareka ghera khIranuM bhajana karatA lekene joIne te chokarAne khIra khAvAnI IcchA thaI. tethI te ghera AvIne potAnI mAne vAraMvAra kahevA lAgyuM ke "mane khIra Apa." kahyuM che ke For Personal & Private Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra4 caurA ballakA viya, dujjaNa vijjAya vippa pAhUNayA / naNi dhutta nariMdA, parassa pIDaM na yANaMti // 1 // a. cAra, pAlaka, durjana, vaidya, brAhmaNa, parANA, vezyA, dhRta ane rAjA bIjAnAM du:khane jANatA nathI. '1 [ zrIvijayapadmamukRita , putranAM vacana sAMbhaLIne DeAzI ridra hovAthI khIra karI zake tema nahatuM, tethI te zAkathI rAvA lAgI; tyAre tenI pADAzanI strIoe dayAthI tene dUdha, khAMDa, ghI ane cAkhA vigere sa sAmagrI ApI; eTale DAzIe dUdha ne cokhAnI khIra banAvI ane temAM khAMDa tathA ghI nAMkhI putrane pIrasI. te kAI kAryane mATe bIje ghera gaI, teTalAmAM eka mahAtmA muni mAsakhamaNane pAraNe tyAM padhAryA. temane joIne pelA chokaro hu khuzI thayA ane AvyA ke--" he dayAnA bhaMDAra muni ! A khIra grahaNa karo. " munie pAtra thayu. eTale teNe muninAM pAtrAmAM khIra vaheArAvI; te vakhata teNe manuSyanu AyuSya bAMdhyuM. pachI tenI mAe bahArathI AvIne pharIne bAkI rahelI khIra tene pIsI. te sarva khAI javAthI tene vicikAnA vyAdhi thayA. tethI teja rAtrIe maraNa pAmIne te teja nagaramAM dhanasAra nAmanA zreSThInA putra thayo. tenA meTA traNa bhAIo paraNelA hatA, tyAra pachI A ceAtheA putra dhanA nAmanA thayA. enA janma thayA tyArathI dhanasAra zreSThInu dhana adhika vRddhi pAmavA lAgyuM. dhanA yAgya vayano thatAM samagra kaLAo zIkhyA. ane uttama guNAthI mAtApitAnA ati prItipAtra thayA. te vakhate tenA mATA traNa bhAIe potAnA mAtApitAne kahevA lAgyA ke- " A laghu chatAM tame tene atyaMta Adara kema kare che ? " tyAre temaNe kahyuM ke tenA guNAthI te vizeSa satkArane lAyaka che. " te sAMbhaLI traNe jaNA bolyA ke--" ema hoya te tenA ane amArA guNAnI parIkSA karo. pitAe parIkSA karavA mATe cAre putrAne maMtrIza trIza sonAmAhArA ApI, ane kahyuM ke- ATalA dravyavaDe vepAra karIne nA karI lAveA." dhanAe te divase pazuvyApAramAM lAbha thavA jANIne te dravyanA eka baLavAna meDhA lIdhA. pachI rAjaputranA meDhA sAthe laDAvavA mATe hAra sAnAmeAheAranI sarata karIne tenI sAthe laDAvyo. temAM rAjaputranA me hAryA, tethI eka hAra sonAme hAra meLavIne te potAne ghera gayA. tenA mATA traNe bhAIAe potapotAne maLelI khatrIza trIza sonamahAra vaDe judA judA vepAra karyA, paNa temAMthI kAMI naphA meLavyo nahi. e pramANe dhanAnA aneka upAya saphLa thayA, ane moTA traNa bhAIonA niSphaLa thayA. have te gAmamAM eka dhanADhaya zreSThI rahetA hatA. te ati kRpaNa hovAthI tenA gharamAM khADA khodIne temAM keTaluMka dhana dATayuM hatuM. bArkInA dravyanA amUlya ratno laIne suvAnA khATalAnA pAyA vigeremAM gupta rIte chupAvyA hatA, ane pelA khADA upara te khATale rAkhI tenA upara niraMtara sUI rahetA hatA. pachI jyAre te maravA paDaye, tyAre For Personal & Private Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanAciMtAmaNi bhAga bojo ] 125 teNe tenA putrane kahyuM ke jyAre huM marI jAuM, tyAre A khATalA sahita mAro agnisaMskAra karajo. " anukrame kAMI paNa puNya dAna karyA vinA te mRtyu pAmyo, eTale tene tenA putrA khATalA sahita smazAnamAM lai gayA. kemake te te khATalAmAM ratnA che evu jANavA nahAtA. smazAnamAM cAMcane potAnA haka hAvAthI te khATale mAgyA; tene ApavAnI nA kahevAthI tenI sAthe kajIe thayA. chevaTe temanA saMbadhIonA kahevAthI teoe te khATale cAMDALane ApyA, eTale cAMDALa te khATale vecavA mATe cauTAmAM lai gayo. te vakhate labdhalakSya dhanAe keTalAka cinhIthI te khATalAne dravyasaMyukta jANIne yogya mUlya ApIne kharIda karyo. ghera jaIne khATalA bhAMgyA, te mAMhethI amUlya ratnA nIkaLyAM, tethI dhanA mATe dhanADhaya thayA. tenA bhAione A joine tenA para ghaNI irSyA thai, tethI te tene mArI nAkhavA sudhInA upAye ciMtavavA lAgyA. te vRttAMta te bhAionI vahue putranA jevI prItithI dhanAne ekAMtamAM kahyo. te sAMbhaLI dhanA gharamAMthI ekaleAja nIkaLI gayA; ane pRthvI upara bhamatA rAjagRhI nagarInI samIpe paheAMcI tenI hAranA eka udyAnamAM vizrAma levA mATe beThA. te udyAna prathama daivayeAge kevaLa sukAI gayuM hatuM. te dhanAnA puNya prabhAva vaDe tatkALa navapalravita ane puSpaLavALuM thaI gayuM. te joIne udyAnanA rakSake te vRttAMta tenA dhaNI kusumapALa zreSThIne kahyo. te sAMbhaLI kusumapALa zreSThI vismaya pAmyA, ane dhanAne ghera teDI lAvI potAnI putrI tene ApI. te vakhate te nagarImAM zreNika rAjA rAjya karatA hatA, teNe paNa harSita thaIne potAnI putrI dhanAne ApI. rAjaputrInI sakhI subhadrA nAmanI zAlibhadranI ahena hatI, tene paNa tenA svajanoe dhanAne ApI. te traNe putrInAM lagna moTI samRddhipUrNAMka zreNika mahArAjAe karyAM. pachI rAjAe tene rahevA mATe mATe mahela ApyA, temAM rahIne dhanA pUrva janmamAM ApelA supAtradAnanu phaLa bhogavavA lAgyA. zreNika rAjAe keTalAMka gAme paNa tene ApyAM. eka vakhate dhano potAnA mahelanI bArImAM beThA hatA, te samaye teNe potAnA kuTuane garIba hAlatamAM te zaheramAM kratu joyu. eTale temane satkAra karI ghera laI AvI, keTalAMka gAma vigere ApIne pharIthI sukhI karyA. keTaleAka kALa gayA pachI nAnA moTA traNa bhAIoe eka divasa temanA pitAne kahyuM ke" he pitA ! gharanuM samagra dravya Aja ne Aja vaheMcIne amAro bhAga amane Apo. " pitAe kahyu ke " huM mUrkhA ! hAla tA tame madhu dhanAnu meLavelu dravyaja bhAgavA che. temAM mAruM zuM che ke huM tamane vaheMcI ApuM ? " tyAre teo khelyA ke jyAre dhane gherathI nAsI gayA hatA, tyAre cAranI jema gharamAMthI rAdika sAra sAra vastuo laine gayA hatA, tethI dhanAnA putrA bhale rAjya bhAgave, paNa ame te amArA dravyane bhAga lIdhA vinA AvatI kAle jamavAnA nathI. " A pramANe kuTuMbamAM kleza yatA jANIne dhane te rAtrIe eklA ghara cheDIne cAlate thayA. For Personal & Private Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 [ zrIvijapAsukitacAlatAM cAlatAM dhana kauzAMbI nagarIe pahoMcyA. tyAM mRgAvatI rANInA pati zatAnika rAjA rAjya karatA hatA. dhane nagarInA cauTAmAM gaye, tyAM teNe rAjAe karAvelI AghASaNa sAMbhaLI ke rAjAnA bhaMDAramAM eka amUlya ratna che, tenI je kaI parIkSA karaze tene rAjA A pramANenI vastuo Apaze hastinAM zatamekaM ca, vAjInAM zatapaMcakam / samAraMgA putra, prAmapaMrarAyudNa che ? // artha_eka hAthI, pAMcase ghoDA ane pAMcaso gAma sahita saubhAgyamaMjarI nAmanI putrI (Apaze)." 1 AvI uSaNa sAMbhaLIne bane tenuM nivAraNa karIne rAjasabhAmAM gaye ane ratnanI parIkSAmAM nipuNa hovAthI teNe te ratnanI parIkSA karI. tethI vismaya pAmelA rAjAe ghaNA dravya sahita pitAnI putrI tene paraNAvI. tyAM sukhamAM nimagna thayele dhane kALa nirgamana karavA lAgyo. eka divase pitAnI kItine mATe lekarItine anusarIne dhanAe nagarInA samIpa bhAgamAM eka taLAva khodAvavA mAMDyuM. ahIM dhanasAra zreSThInA gharamAMthI dhane gayo tyArathI tenI nabaLI sthiti thavA lAgI. chevaTe evI sthiti thaI ke ghRtaM nAsti tailaM nAsti, nAsti mudgo yugNdhrii| vallArtha lavaNaM nAsti, tabhAsti yatpabhujyate // 1 // artha_"dhI nathI, tela nathI, maga ke juvAra paNa nathI, vAlamAM nAkhavA luNa paNa nathI, arthAt evuM kAMI paNa nathI ke je khAI zakAya." AvI sthiti thavAthI dhanasAra zeThe dhanAnI be patnIone te temane piyara mekalI, ane zAlibhadranI bahene kahyuM ke- mukhe ca vibhavollAse, sevyaM strIbhiH piturgraham / zvazurasya gRhaM duHkhe, sukhe dausthye'pi sarvadA // 1 // artha-sukhanA vakhatamAM ane vaibhavanA samayamAM strIoe pitAne ghera javuM, ane sAsarAnA gharamAM te sukhamAM, duHkhamAM ane kharAba sthitimAM sarvadA rahevuM." A pramANe te vahunuM vacana sAMbhaLIne dhanasAra harSita thayo. pachI putrone ane vahuone laIne te rAtrIe gAmamAMthI nIkaLI gaye. anukrame pharate pharate te kauzAMbI nagarImAM AvyuM. tyAM teNe sAMbhaLyuM ke-ahIM eka taLAva khodAya che." te sAMbhaLI pitAnI AjIvikA calAvavA mATe te kuTuMba sahita tyAM gaye. tyAM puruSone hamezAM be dInAra maLatA For Personal & Private Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] 127 ane strIone eka dInAra maLatA, uparAMta rAMdheluM anna khAvA maLatuM. tethI te sarovaramAM bIjA majuronI sAthe te paNa kuTuMba sahita majurI karavA rahyo, ane potAnA nirvAha karavA lAgyA. eka divasa dhanA gheADApara caDhIne te taLAva jovA AvyA. tyAM majuronI sAthe kAma karatuM potAnu kuTuba joIne te vicAra karavA lAgyA ke- ahA ! A daive zu karyu ? gobhadro janako yasyA, bhadrA yasyA jananyaho / zAlibhadrAnujA seyaM, zIrSe vahati mRttikAm // 1 // a--" jenA pitA gAbhadra che, ane jenI mAtA bhadrA che, te A zAlibhadranI nAnI ahena mastaka upara mATI vahana kare che, "1 A pramANe vicArIne dhanAe ajANyA thaine temane pUchyu ke " tame kayAM rahe che? ane kayAMthI AvyA che ? " tyAre zreSThIe lajjA sahita potAnA kuTuMbanA sarvAM vRttAMta kahyo. pachI kahyu ke " huM jagatapAlaka ! mArA kuTubane chAza vinA gahu aDacaNa paDe che tethI chAza ApavAnI kRpA karo. " tyAre dhanAe kahyuM ke--" chAza levAne mATe khuzIthI tamArI vahune mAre ghera meAlajo. " pachI hamezAM cAre vahu tene ghera chAza levA mATe vArApharatI javA lAgI. eka divasa subhadrAnA vArA hovAthI te gai, tene dhanAe pUchyuM ke " he bhadre ! tu kANu che ? " te lajjAthI nIcuM mukha rAkhIne khelI ke-" tame mane vAraMvAra pUchazeA nahIM. huM gAbhazeThanI putrI ane zAlibhadranI bahena chuM. tamArA nAmanA eka zreSThInA putrane huM paraNI hatI, paraMtu gharamAM kaleza thavAthI te mane tajIne kAIka sthAne jatA rahyA che. " te sAMbhaLI dhanAe kahyuM ke--" he bhadre ! patinA viyeAge tuM zI rIte rahI zake che? mATe tu patitrata cheDIne mArI sAthe bhega bhAgava. " te sAMbhaLIne subhadrA khelI ke-- gatiyugalakamevonmattapuSpotkarasya, trinayanatanupUjAM vAthavA bhUmipAtaH / vimalakulabhavAnAmaMganAnAM zarIraM, patikarapharaso vA sevate saptajiha // 1 // atha - " khIlelA puSpAnI meja gati hAya che, kayAM teA mahAdevanA zarIranI pUjAnA upayAgamAM Ave che athavA to kharIne bhUmipara paDe che; tevIja rIte niLa kuLamAM utpanna thayelI strIAnA zarIrane paNa potAnA svAmInA hAthanA sparza thAya che athavA teA agni tenu sevana kare che. " 1 A pramANe ghaNI rIte tenI parIkSA karatAM tene DhaDha zILavALI jANIne dhanAe pUnA sarva vRttAMta tene jaNAvyA, eTale subhadrA temane peAtAnA bhora tarIke oLakhIne lajjAthI nIcuM joI rahI. pachI dhanAe tene gharamAM mukhya padavI ApI sarvAMnI svAminI karI. For Personal & Private Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 [ zrIvijaya pavAsarikRta- A vRttAMta dhanasAre sAMbhaLe, tethI leke pAse dhanAnI niMdA karatA karatA te dhanAne ghera gayA. dhanAe pitAnI oLakhANa ApI namaskAra karIne temane gharamAM rAkhyA. evI ja rIte anukrame pitAnI mA tathA meTA bhAIone paNa satkAra karIne gharamAM rAkhyA. pachI te moTA bhAIonI traNa vahuo rahI. temaNe vicAryuM ke-"ApaNA sAsu sasarAne tathA svAmIne dhanAe keda karyA che, mATe tenI phariyAda karavA mATe ApaNe zatAnIka rAjAnI sabhAmAM jaIe." Ama nizcaya karIne te vahuoe rAjasabhAmAM jaI rAjAne AzIrvAda daIne kahyuM ke-"ame udaranirvAha mATe tamArA nagaramAM AvyAM chIe. paraMtu taLAva khodAvanAra dhanAe amArA AkhA kuTuMbanuM haraNa karyuM che, tene jIvatuM rAkhyuM che ke mArI nAMkhyuM che tenI paNa khabara nathI, mATe he pAMcamA lokapALa ! tame tenI zodha kare." AvI phariyAda sAMbhaLIne zatAnIka rAjAe pitAnA sevakane mokalI dhanAne kahevarAvyuM ke A phariyAdaNanA kuTuMbanA mANasane jaladI choDI mUke." dhanAe javAbamAM kahevarAvyuM ke-"huM kadApi anyAya karuMja nahi, ane kadAca karuM te temAM rAjAne vacamAM AvavAnI zI jarUra che?" A pramANenA tenAM garviSTa vacana sAMbhaLIne te jamAI hatA, te paNa tene haNavA mATe rAjAe senA mokalI. ane puNyazALI havAthI laDAImAM jaya pAmyuM, tyAre pradhAne rAjAne vinaMti karI ke-"he rAjedra! A dhane kadApi anIti kare tevo nathI, mahA dharmAtmA che, ane parastrIne sahadara che. mATe A strIone ja vizeSa pUchavAthI kAMIka khabara paDaze." ema kahI rAjAnA manane zAMta karI pradhAnoe te strIone pUchayuM ke"dhanA nAmane tamAre kaI svajana che?" teo bolI ke-"hA amAre diyara dhanA nAme hate. paNa te gharanI samagra lakSmIne tyAga karI amane mUkIne kayAMka jato rahele che. te jIve che ke nahi tenI paNa amane khabara nathI." pradhAne e pUchayuM ke-"tame tamArA diyara dhanAnA zarIranuM kAMI paNa cinha jANe che?" teo belI ke-"hA, te jyAre nAnA hatA tyAre tene navarAvatAM ame tenA pagamAM padmanuM cinha joyuM hatuM." te sAMbhaLIne pradhAne tyAM bolAvyA. bane tyAM AvI potAnI bhAbhIone, namIne belyo ke-"zuM ! zreNika rAjAnI putrInA pati ghanAne dhArIne tame mane bolAvyo che?" te strIo belI ke-"ame bhaktipUrvaka tamArA paga dhoIne amArA dIyara tame cho ke nahi, tenI khAtrI karIzuM, " dAnAe kahyuM ke-parastrIne sparza karavAthI pApa lAge che, huM parastrI sAthe bolate paNa nathI, to sparzanI to vAta ja zI karavI ?" pachI pradhAnanA ane rAjAnA kahevAthI dhanAe hAsya karavuM tajI daIne potAnI bhAbhIone AdarasatkAra pUrvaka pitAne ghera mokalI. pachI pitAnA pAMcasaeN gAme potAnA bhAIone ApI ane patnIone sAthe laIne ghane rAjagRha nagare gaye. tyAM bIjA zreSThIonI cAra kanyAone te paraNya. A pramANe dhanAne ATha strIo thaI. ahIM nAnA bhAIoe pAMcaseM gAmamAM ahaMkArathI pitAnI AjJA pravartAvI. temanA durbhAgyavaDe te badhA gAmamAM dukALa paDe; leke kAgaDAnI jema nAsI gayA. pachI For Personal & Private Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 thI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] te durbhAgI traNe bhAIo ghauMnA piThIyA bharIne rAjagRha nagarImAM vecavA mATe AvyA. dhanAe temane joyA eTale temane satkAra karIne pitAne ghera laI gaye. paraMtu temane nAnA bhAIne ghera rahevAnuM pasaMda paDayuM nahi. tethI teonA kahevAthI dhanAe sarva dravyanA sarakhA bhAga pADI temane cauda cauda kareDa senAmahAre ApI. te dravya laIne teo nagara bahAra jatA hatA tevAmAM gAmanA sImADAmAMja dhananA adhiSThAyaka devee temane rokyA, ane kahyuM ke-"A dhana tamArA bhAgyanuM nathI. e dhanane bhoktA te bhAgyazALI dhaja che." AvAM vacane sAMbhaLIne teo garva rahita thayA, ane pAchA vaLIne dhanAne zaraNe gayA. dhanAe satkAra karIne temane gharamAM rAkhyA, eTale teo tyAM sukhe rahevA lAgyA. ekadA cAra jJAnane dhAraNa karanArA dharmaghoSa nAmanA sUri tyAM padhAryA. dhane pitAnA bhAIo sahita sUrine vAMdavA gaye. sUrine vAMdI dezanA sAMbhaLIne dhanAe namratA pUrvaka pUchayuM ke-"he bhagavAna! mArA traNe bhAIo kyA karmathI nidhana rahyA?" te sAMbhaLI gurue temane pUrva bhava A pramANe kahyo ke- kaI eka gAmamAM traNa bhAIo kASTanA bhArA vecIne AjIvikA calAvatA hatA. eka divasa lAkaDAM levA mATe teo sAthe khAvAnuM bhAtuM laIne vanamAM gayA. madhyAnha kALe khAvA beThA, te vakhate kaI sAdhu mAsakSamaNane pAraNe tyAM AvyA. temane joIne dAna ApavAnI IcchA thavAthI temaNe pitAnA bhAtAmAMthI dAna dIdhuM. muni gayA pachI teo pazcAttApa karavA lAgyA ke "ApaNe bhUla karI, A sAdhu phegaTanuM laIne jatA rahyA ane ApaNe bhUkhyAM rahyAM. e sAdhu kAMI uttama kulane nahAte; paNa emAM tene deSa nathI, ApaNeja mUrkha ke phagaTa bhukhe maryo." A pramANe pazcAttApa karatA karatA pitAne ghera gayA. anukrame AyuSanA kSaye maraNa pAmIne alpaddhivALuM vyaMtarapaNuM pAmI tyAMthI cavIne ahIM utpanna thayA che. pUrve munirAjane dAna ApIne pazcAttApa karavAthI A bhavamAM vAraMvAra nirdhanapaNuM pAmyA che. kahyuM che ke pazcAttApo na tatkAryoM, datte dAne mniissibhiH| kiM tu puNyadrumo bhAvajalena pariSicyate // 1 // artha--"tethI dAna daIne sujJa puruSoe pazcAttApa karavo nahi. paraMtu bhAva rUpI jaLavaDe puNyarUpI vRkSanuM siMcana karavuM." 1 pachI zAlibhadranI bahena subhadrAe gurune pUchayuM ke-"he gurU! kyA karmo karIne meM mATInuM vahana karyuM ?gurU bolyA ke-" jyAre pUrva bhavamAM dhane eka DozIne putra hatuM ane gAye cAratuM hatuM, tyAre tame pahelI cAre priyAe tenA pADozamAM rahenArI pADezaNa hatI. dhanAe khIra mAgI ane tenI mAtA reI, te vakhate tame cAre dayALu 17 For Personal & Private Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. | [ zrIvijapaghasaritapADe zaNe bhegI thaI ane tene khIra karI ApavA mATe tamArAmAMthI eke dUdha, ghIjIe cekhA, trIjIe khAMDa ane ethIe ghI ApyuM hatuM. te kAryathI tame cAree je puNya upArjana karyuM hatuM tenA prabhAvathI A bhavamAM rAjaputrI vigere thayAM che. have te subhadrA! te mAthe mATI vahana karavAnuM je karma bAMdhyuM hatuM tenuM kAraNa sAMbhaLa-pUrve tArI dAsIe mAthe chANa upADatAM vadhAre bhAra lAgavA saMbaMdhI tane kAMIka araja karI, eTale te tiraskAra pUrvaka tene kahyuM ke "tuM te maTI zeThANuM kharIne ! tArAthI kAMI bhAra upaDe?" AvA zabdo kahevAthI tene bahu du:kha lAgyuM. te karmavaDe tuM zAlibhadranI bahena thaI chatAM tAre mATI upADavI paDI." A pramANe sarvanA saMzaya chedIne gurUe vihAra karyo. pachI dhane sadA sukhamAM magna rahyo chate divase nirgamana karavA lAgyuM. chevaTe je rIte vairAgya prApta thavAthI teNe dIkSA grahaNa karI te viSenuM sarva vRttAMta zAlibhadranI kathAmAMthI sujJa purUSee jANI levuM. je nibhaMgI mANase prathama munine dAna daIne pachI pazcAttApa kare che te devayoge pAmelA zreSTha vahANane tyAga karIne uMcethI samudramAM jhaMpApAta karavA jevuM kare che." have zIlanuM varNana kare che - aizvaryarAjarAjo'pi, rUpamInadhvajo'pi ca / sItayA rAvaNazcaiva, tyAjyo nAryA naraH paraH // 1 // artha_ezvaryavaDe cakavartI jevo hoya ane rUpavaDe kAmadeva je hoya te paNa parapurUSane, rAvaNane jema sItAe ta tema uttama strIoe tajI de." rAvaNe sItAne rAjya, alaMkAra vigere ApavAne aneka prakArane lebha batAvyuM, te paNa te mahAsatI pitAnA zILavatathI bhraSTa thaI nahi. 1 kahyuM che ke sItayA durapavAdabhItayA, pAvake svtnuraahutiikRtaa| pAvakastu jalatAM jagAma yattatra zIlamahimAvijUMbhitaH // 1 // artha_"apavAdathI bhaya pAmelI sItAe agnimAM pitAne deha jhaMpalAvyuM, paraMtu te vakhata agni jaLa jevo zItaLa thaI gaye. temAM mAtra ullasAyamAna zILane mahimAja kAraNabhUta che. mATe bIjAoe paNa zILavrata pALavAne viSe yatna karavo" 1 zIla pALavA upara daSTAMta. vasaMtapuramAM zivaMkara nAmane vratadhArI eka zrAvaka rahetA hatA. tyAM eka vakhate dharmadAsa nAmanA sUri padhAryA. temane vAMdavA mATe zivaMkara gayo. vAMdIne gurU pAse keTalIka AleSaNa lIdhI. pachI harSapUrvaka beltha ke "he bhagavAna ! mArA manamAM lAkha sAdhamI bhAIone bhejana karAvavAne maratha che, paraMtu teTaluM dhana mArI pAse nathI, mATe huM zuM For Personal & Private Use Only Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 thI dezanA ciMtAmaNI bhAga bIjo ]. karUM ke jethI mAre te mane ratha pUrNa thAya?" gurUe kahyuM ke-"tuM munisuvrata svAmIne vAMdavA mATe bharUca jA. tyAM jInadAsa nAmane zrAvaka rahe che, tenI bhAryo saubhAgyadevI nAme che; te bannene tArI sarva zakitathI bhejana, alaMkAra vigere ApIne prasanna kara. tenA vAtsalyathI tane lAkha sAdhamane bhejana ApyA jeTaluM puNya thaze." A pramANe gurUnuM vacana sAMbhaLIne teNe te pramANe karyuM. bhejanAdika bhakitavaDe jInadAsanI sevA karI. tyAra pachI te zivaMkare gAmamAM jaIne lokone pUchayuM ke-"A jInadAsa kevo uttama che? satya che ke dAMbhika che?" tyAre lokee kahyuM ke-"he bhAI! sAMbhaLa, A jInadAsa sAta varSanA hatA tyAre eka divasa upAzraye gaye hatuM. tyAM gurUnA mukhathI zIlapadezamALAnuM vyAkhyAna sAMbhaLIne teNe ekAMtare brahmacarya pALavAne niyama grahaNa karyo. eja pramANe saubhAgyadevIe paNa bAlyAvasthAmAM sAdhvI pAse ekAMtare zILa pALavAnuM aMgIkAra karyuM. devayoge te bannenuM paraspara pANigrahaNa thayuM. paraMtu zILa pALavAnA kramamAM je divasa jinadAsane chuTe have te divasa saubhAgyadevIne niyama hato, ane je divasa saubhA gyadevane chuTo hato te divasa jInadAsane niyama hato. AvI hakIkta banavAthI saubhAgyadevIe jInadAsane kahyuM ke-"he svAmI ! huM te niraMtara zILa pALIza, tame khuzIthI bIjI strI sAthe lagna kare." teNe kahyuM ke-"mAre te pharI lagna karavA nathI, paraMtu huM to yegya avasare dIkSA laIza." pachI te daMpatIe gurU pAse jaIne jIvana paryata haMmezane mATe brahmacarya aMgIkAra karyuM; ane paherAmaNI vigere karIne zrIsaMghane paNa satkAra karyo. mATe te daMpatInA jevA bALabrahmacArI ane te koI paNa sAMbhaLyA nathI." A pramANenuM vRttAMta sAMbhaLIne zivaMkara te jInadAsanI vizeSa prakAre sevAbhakti karIne pitAne gAma gayA. A pramANe draupadI, kaLAvatI, zILavatI, subhadrA, sudarzana zeTha ane jaMbusvAmI vigerenAM seMkaDo daSTAMte zILopadezamALA, zILakuLaka vigerethI zILavratanA mAhAmya viSe jANavAM. have tapa dharmanuM varNana kare che tapanA jevuM bhAvamaMgala bIjuM eka paNa nathI. kemake teja bhavamAM niyamathI mukti pAmanArA tIrthakaree paNa tapa karyuM hatuM, te viSe kahyuM che ke saMvaccharamusabhajiNo, chammAsA vddhmaannjinncNdo| ia viharibhA nirasaNA, jaijjae uvamANeNaM // 1 // artha -"rASabha svAmIe eka varSa sudhI ane jinene viSe caMdra samAna zrI vardhamAna svAmIe cha mAsa sudhI nirazanapaNe (upavAsa karIne) vihAra karyo hato, tethI bIjAoe paNa yathAzakti tapane viSe prayatna kara.1 For Personal & Private Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13ra [ zrIvijayapaghAsaritatapathI ISTa manerathanI siddhi thAya che. cakravartI rAjAo aThThama tapa karIne ja mAgadha, varadAma, gaMgA, siMdhu ane prabhAsa vigerenA adhiSThAyaka devone jIte che. tathA harikezI vigere muninI jema tapathI deva sAMnidhya thAya che. zrI trASabhadeva svAmInI putrI ane bAhabalInI bena suMdarInI jevuM tapa karavuM. tenuM tapa nIcenI gAthAthI jANavuM. sadi vAsasahassA, avilaMba aMbilAiM vihiaaii| nI nivaravama , sAhedI sAvi dhamAM 1 artha_"jeNe dIkSA levAne mATe sATha hajAra varSa sudhI niraMtara abela karyA te suMdarI zrAvikAne dhanya che."1 vaLI tapathI koDha vigere vyAdhio paNa nAza pAme che. chajjai saNaMkumAro, tvblkhelaaildisNpnno| niakharaDiaMguli, suvannasohaM payAsaMto // 1 // artha--"cha khaMDane jItanAra sanaskumAra cakrIne tapanA prabhAvathI khelauSadhi Adi aneka labdhio prApta thaI hatI, tethI pitAnI keTavALI AMgaLI upara thuMka copaDIne temaNe suvarNa samAna kAMtivALI karI dekhADI hatI. (sanaskumAre dIkSA lIdhA pachI temanA zarIranI cikitsA karavAnA miSathI vaidyanAM rupa dhAraNa karIne be mithyAtvI de parIkSA karavA AvyA hatA, te vakhatanI A vAta che.) mATe tapa avazya karavuM" 1 kahyuM che ke virajya viSayebhyo yaistepe mokSaphalaM tapaH / taireva phalamaMgasya, jagRhe tattvavedibhiH // 2 // artha"viSe thakI virakta thaIne jeoe ekSala ApanAruM tapa karyuM che, tevA tatvajJAnIoe ja manuSyadehanuM phala grahaNa karyuM che. 2 je kAraNa mATe trasa ane sthAvara aneka prANIone kSaya karanArUM, vaja jevA kaThaNa leDhAnA tapAvelA geLA samAna jyAM tyAM vinAza karanArUM ane vastrAdika aneka vastuone paNa vinAza karanArUM evuM puSTa zarIra taddana asAra ja che, temAM sAra mAtra tenA vaDe tapa sAdhave te ja che. kemake athireNa yiro samaleNa nimmako paravaseNa saahinno| deheNa jai viDhappaI dhammo tA kiM na pajjataM // 1 // artha- "A deha asthira, malina ane parAdhIna che, tenA vaDe je sthira, nirmala ane svAdhIna e dharma sAdhI zakAya che te tene sAdhavAmAM zA mATe tatpara na thavuM?" te ta5 zarIranI samAdhi vaDe kare. kahyuM che ke For Personal & Private Use Only Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 zrI dazanAciMtAmaNi bhAga bojo ] so a tavo kAyavo, jeNa maNovaguNaM na ciMtei / jeNa na iMdiyahANi, jeNa ya jogA na hAyati // 1 // artha-"je tapa karavAthI mana avaguNanuM ciMtana na kare, jenA vaDe iMdriye hAni na pAme, ane jenA vaDe mana, vacana ane kAyAnA jega kSINa na thAya e tapa kara"1 A tapa paNa mAtra karmanirjarAne mATe ja kare. kahyuM che ke-"A leka saMbaMdhI sukhasaMpattine arthe tapa na kare, paralokamAM sukha , prApti thavAne arthe tapa na kare, leke prazaMsA karaze evI IcchAthI paNa tapa na kare, mAtra nirjarAne arthe ja tapa kare." viveka vinA kareluM tapa mAtra zarIrane kaSTakArI ja thAya che. juo, tAmalI tApase eTale tapa karyo hate teTale tapa je jaina zAsananI vidhi pramANe nirabhilASI bhAve karyo hoya te tethI sAta jIva siddhine pAme, paraMtu mithyAvA ane ajJAnanA devathI te IzAna devaleke ja gaye hate. vaLI tapasvIe kopane tyAga kare joIe. kemake koI pI agni ghaNu tapane paNa caMdananA kASTha samUhanI jema eka kSaNamAM kALI nAkhe che. kahyuM che ke ekena dinena tejovyUha SaNmAsikaM jvaro hanti / para phona yujhartA, nirta dUrvAri II ? . artha--"jema eka divasane vara cha mAsanA tejasamUhane haNe che, tema kepa keTapUrva vaDe upArjana karelAM sukRtane paNa eka kSaNamAM nAza kare che. vaLI drumodbhavaM haMti viSaM na hi drumaM, na vA bhujaMgamabhavaM bhujaMgamam / __ ataH samutpattipadaM dahatyaho, maholvaNaM krodhahalAhalaM punaH // 1 // artha-"vRkSamAMthI utpanna thatuM viSa vRkSane nAza karatuM nathI, ane sarpathI utpanna thatuM viSa sarpane nAza karatuM nathI, paraMtu aha! krodharupI mahA bhayaMkara halAhala viSa te pitAnA utpattisthAnane ja bALe che." vaLI- kaSAyA dehakArAyAM, catvAro yAmikA iva / yAvajjAgrati pArzvasthAstAvanmokSaH kuto nRNAm // 3 // artha-"deharUpI kedakhAnAmAM cAra kaSAyapI cAra cekIdAre jyAM sudhI samIpa bhAge jAgatA rahelA che, tyAM sudhI manuSyane mekSa kyAMthI thAya? " ahIM zuSkAMgulI bhagnakArakanuM daSTAMta che te anya graMthethI jANI levuM. yathA vidhi tapa karanArA zrAvakane prAMte tenuM udyApana karavAthI meTuM phala thAya che. kahyuM che ke - vRkSo yathA dohadapUraNena, kAyo yathA SaDrasabhAjanena / vizeSazobhAM labhate yathoktenodyApanenaiva tathA tapo'pi // 1 // For Personal & Private Use Only Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 [ zrI vijyapadyasUrikRtaartha-"jema dehada pUrNa karavAthI vRkSa ane cha rasanA bhajanathI zarIra vizeSa zebhA pAme che, tema vidhipUrvaka udyApana karavAthI tapa paNa vizeSa zobhA pAme che." vaLI-- lakSmIH kRtArthA saphalaM tapo'pi, dhyAnaM sadoccairjinabodhilAbhaH / jinasya bhaktirjinazAsanazrIguNAH syurudyApanato narANAm // 2 // artha--"vidhipUrvaka udyApana (ujamaNuM) karavAthI lakSmI kRtArtha thAya che, ta5 saphala thAya che, uMcA prakAranuM dhyAna prApta thAya che, jinezvare kahela bodhiratnane lAbha thAya che, jinezvaranI bhakti thAya che. ane jinazAsananI zobhA vadhe che, vigere aneka guNa thAya che." zrI pethaDa saMghavIe navakAra maMtranI ArAdhanA mATe ujamaNuM karyuM hatuM. temAM suvamudrikA, maNi, muktAphala, paravALA, sarva jAtinAM phala, sarva jAtinAM soyA vigere dravya, sarva jAtinI sukhaDI vigere pakavAna, caMdravA, mahAdhvajAo vigere aDasaTha aDasaTha mukIne ati vistAravALuM samagra janane vismaya karanArUM udyApana karyuM hatuM, e pramANe bIjAe paNa zakti pramANe karavuM. * have bhAvadharmanuM varNana kare che. dAnaM tapastathA zIlaM, nRNAM bhAvena varjitam / arthahAniH zUdhApIDA, kAyaklezazca kevalam / / 1 // artha:-"bhAva vinA dAna karavAthI kevaLa dravyanI hAni ja thAya che, bhAva vinAnA tapathI mAtra krupAnI pIDAja sahevAya che, ane bhAva vinAnA zIlavratathI te phakta kAyAne ja kaleza thAya che, te vinA bIjuM kAMI phala thatuM nathI. " 1 bhAvanA bharata cakInA jevI bhAvavI, ke jethI mukti ApanArI thAya. marudevA mAtA kaI vakhata ekAsaNuM paNa nahIM karyA chatAM mAtra bhAvanAthI ja mukti pAmyA hatA tathA prasannacaMdra munine, valkalacIrIne ane gautamasvAmIe pratibaMdhelA paMdarase tApasane mAtra bhAvathI ja kevalajJAna thayuM hatuM. kahyuM che ke tho pi aNudvANaM, bhAvavisuddhaM haNai kammamalaM / lahuo vi sahassakiraNo, timirasamUhaM paNAsei // 1 // artha -"thoDuM paNa anuSThAna je bhAvanI vizuddhipUrvaka karyuM hoya te te karmamaLane haNe che. kemake nAne (udaya pAmate) paNa sUrya aMdhakAranA samUhane nAza kare che." 1 bhAva be prakAra che. prazasta ane aprazasta. temAM jinAjJAmAM tatparapage, kAMI paNa For Personal & Private Use Only Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dAnA ciMtAmaNi bhAga bIje ]. 135 niyANuM karyA vinA, icchA rahitapaNe, mAtra saMsArane pAra pAmavA mATe dAnAdi dharmane vistAra karavAthI prazasta bhAva thAya che, ane koI paNa AzaMsAdi deSa sahita dAnAdika anuSThAna karavAthI aprazasta bhAva thAya che. bhAvathI cittanI ekAgratA rAkhavA vaDe ghaNA ja kSe gayA che. paraMtu bhAva rahita aneka prakAranA dAnAdika karavAthI eka paNa jIva mekSe gaye nathI. sArAMza e che ke - vi sAdhyamiha dAnamuttamaM-zIlamapyavikalaM sudurddharam // duSkarANi ca tAMsi bhAvanA-svIyacittavazageti bhAvyatAm // 1 // artha-- jyAre uttama dAna karavAmAM ochA vadhatA pramANamAM dhananI apekSA rahelI che, eTale prAye uttama dAnamAM dhanane kharaca thAya che, saMpUrNa zIla pALavuM bahu muzkela che, AkarAM tapa karI zakAtA nathI, tyAre bhAvanA e pitAnA manane AdhIna che. eTale jyAre AtmA cAhe tyAre uttama bhAvanA bhAvI zake che. emAM dhanAdine kharca paNa thato nathI, ne bIjI paNa kaI jAtanI muzkelI veThavI paDatI nathI.1 A rIte dAnAdi cAranI ArAdhanA karavAthI narakanA duHkha bhogavavA paDatA nathI, ne uttama deva Rdhdhi ke mokSanA sukha jarUra maLe ja che. ema samajIne he jIva! tuM narakanA cAra kAraNe tajIne dAnAdinI parama ullAsathI ArAdhanA karaje. 202 pahelAM vicArI bhAvI phalane kArya zubha AraMbhaje, jethI hRdayane bALanAro kheda prakaTe te taje, karaze nahi sAhasa kadI aviveka tima karatA thaze, Apatti tethI ema jANuM je vivekI nara haze. 203 pachArtha:--bhAvI phaLa eTale bhaviSyakALamAM kevuM phaLa maLaze tene pahelAM vicAra kare joIe. vicAra karIne azubha kAryano tyAga karIne zubha kAryone AraMbha kare. je kArya karatAM hRdayane kALanAra athavA pazcAttApa karAvanAre kheda pragaTa thAya tevA kAryane tyAga karajo. vaLI koI kArya karatAM kadApi sAhasa (vagara vicAre utAvaLa karavI te) karazo nahi, kAraNa ke sAhasa karavAthI aviveka thAya che. ane aviveka karavAthI Apatti athavA saMkaTanI prApti thAya che evuM vicArIne je vivekI athavA samaju mANasa haze te (zuM karaze te 204mA lekamAM jaNAve che.) 203 te vicArI kAma karatAM pAmaze sukha saMpadA, narakanA cau kAraNe che ApanArA ApadA; teha tajaje azubha AvelA vicAro reko, azubha bhASA belavI nahi azubha kArya nivArajo. 204 For Personal & Private Use Only Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 [ mIvijayapadhasakRita5STAthe--je vivekI athavA samaju mANasa haze te te dIrghadraSTithI vicAra karavA pUrvaka kAma karaze, tema karatAM aMte sukha ane saMpattine pAmaze. he bhavyajI ! nAraka gatinA duHkhene ApanArA (202 mI gAthAmAM jaNAvelAM) je cAra kAraNo che tene tyAga karajo jethI narakanAM duHkha bhegavavAM paDe nahi. vaLI manamAM je kAMI azubha vicAre (AdhyAna tathA raudra sthAnanA) Ave tene dUra karajo. tathA azubha bhASA athavA parane aprIti karAvanArAM kharAba vacane bolavA nahi. tathA azubha kArya eTale jethI cIkaNuM karmane baMdha thAya ne durgatimAM javuM paDe tevAM kAryo karaze ja nahi. 204 vaira jUnA bhUla na navA kadI te bAMdhaje, sevaje sArA nimitto bhAvanA zubha rAkhaje, sArA taNo laI dAkhalo sArA banI sukhiyA thajo, puNyodaye pAmela durlabha dharmane ArAdhajo. 25 spaSTArthanA vairane eTale paraMparAthI cAlatA AvelA athavA pUrve upajelA vairane bhUlI jaje, temaja navAM vairane bAMdhazo nahi. sArAM nimittAnuM athavA kAraNanuM sevana karajo. kAraNake sArA nimitte AtmAnI unnatimAM kAraNa rUpa thAya che. vaLI sArI bhAvanA rAkhaje eTale manamAM zubha pariNAma rAkhaje. sArAne dAkhale laIne sArA banaje jethI sukhI thaze. puNyanA udayathI je durlabha sArAM sAdhane prApta thayAM hoya tenI hoMzathI eTale umaMgathI ArAdhanA karaje. 205 bhuvanapatinA AvAsAdinI bInA jaNAve cheratnaprabhA jADAImAMthI upara nIce pejano, chaMDI hajAra hajAra bAkI lAkha Iga para jane; sahasa aThotera temAM bhuvana bhuvanapatitaNA, - jima makAne rAjamArgo paMktibaMdha bhuvana ghaNuM. 206 spaSTArtha-ratnaprabhA nArakIne pRthvI piMDa eka lAkha eMsI hajAra ejanane pahelAM kahI gayA temAMthI uparanA eka hajAra tathA nIcenA eka hajAra jana choDIne bAkInA eka lAkha aThotera hajAra ejanane viSe bhuvanapati devane rahevAnAM bhuvane AvelAM che. jema rAjamArgamAM paMkita baMdha eTale eka sarakhI lAInamAM AvelA makAne zebhe che tema ghaNuM bhuvane paMkita baMdha paNa AvelAM che. 206 asurAdinA mukuTanA cihna vagere jaNAve che - dakSiNene uttare vasatA bhavanapati bhavanamAM, mukuTamaNinA cihnavAlA asurasura dazabhedamAM phaNA cihita nAge videva vajAMkita kalyA, garUDa cihna suparNa agnikumAra ghaTacihita kahyA. 207 2 3 For Personal & Private Use Only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] 137 spArtha:- e bhuvanAne viSe dakSiNanA ardha bhAgamAM tathA uttaranA adha bhAgamAM bhuvanapati devA rahe che. A bhuvanapati devAnA daza bhedamAM prathama asura kumAra nikAya nAme bheda che. te devAnA mugaTane viSe mukuTamaNi athavA cUDAmaNinu N cihna che. bIjA nAgakumAra nikAya nAmanA jIvanapatinA bhedamAM phaNAthI sahita nAganuM cihna che. trIjA vidyukumAra nikAya nAmanA bhuvanapatinA devAnA mukuTA vAnA cihnavALA kahelA che. cAthA supa(1)NuM kumAra nikAyanA devAnA mukuTamAM garUDa pakSInuM cihna hoya che. tathA agnikumAra nikAya devAnA mukuTamAM ghaTanuM cihna kahe che. e pramANe bhuvanapatinA mUla daza bhedamAMthI pAMca devAnA mukuTanA cihno kahyA. 207 bhuvanapatinA vIza IndronA nAma vagere khInA traNa zlAkamAM jaNAve che-azva cihnita vAyusara vardhamAna cihnita stanita e, makara cihnita udadhi kesarI cihna dvIpa kumAra eka hasti cihnita dizikumArA camara ali hari asuranA, R dharaNa bhUtAnaMda Indro beu nAgakumAranA 208 spaSTA :-vAyukumAra devAnA mukuTamAM gheADAnu cihna heAya che. tathA sAtamA stanitakumAra nikAyanA devAnA mukuTamAM vardhamAna eTale zarAva saMpuTanu cihna hAya che. vaLI udadhikumAra devAnA mukuTamAM magaranuM cihna vhAya che. tathA navamA dvIpakumAra nikAyanA devAnA mukuTamAM kesarI eTale siMhanuM cihna heAya che. tathA dizikumAra devAnA mukuTamAM hasti eTale hAthInuM cihna hAya che. e pramANe bhuvanapatinA daze bhedonA nAma tathA cihna kahyAM. A daze bhuvanapatimAM be Indro hovAthI bhuvanapatimAM kula vIsa Indro che. temanAM nAma anukrame jaNAve che:-asurakumAra nikAyamAM dakSiNe camarendra ane uttare alIndra rahe che. nAgakumArane viSe dakSiNamAM dharaNendra ane uttaramAM bhUtAnendra rahe che. 208. vidyutsumAre hari harissaha ne suparNa kumAranA, veNudeva vila vaNudArI tema agnikumAranA; agnizikha vali agnimAva tema vAyukumAranA, IMdra velaba prabhajana tema svaniMta kumAranA, 209 For Personal & Private Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 | [ zrI vijayapadhasUrikRtaspaTArtha -trIjA vidyakumAra nikAyane viSe hari ane harissaha e nAmanA be Indro jANavA. tathA cethA suparNakumAra nAmanA bhuvanapatine viSe veNudeva ane vedArI e nAmanA be Indro che. tathA agnikumAra nAme pAMcamA nikAyane viSe agnizikha tathA agnimAnava nAmanA be Indro che. tathA chaThThA vAyukumArane viSe laMba tathA prabhaMjana e nAmanA be Indro jANavA. sAtamA svanitakumAra nikAyane viSe be Indro che. temanAM nAma 210 mA zlokamAM jaNAve che. 209 hari suSa ane mahASa tema udadhikamaranA, jalakAMta jalaprabha Indra bane tema dviIpakumAranA pUrNa vali avaziSTa Indrio dikkare be harI, amitavAsava amitavAhana vIza e IndrAvalI. 210 spaSTArtha-suSa ane mahAghoSa e nAmanA be hari eTale Indro sAtamA svanitakumAra nikAyane viSe jANavA. tathA AThamA udadhikumAra nikAyane viSe jalakAMta tathA jalaprabhA nAmanA be Indro che. have navamA dvIpakumAra nAmanA bhuvanapatimAM pUraNa tathA avaziSTa e nAmanA be Indo jANavA. chellA eTale dazamA dikumAra nAmanA bhuvanapatimAM amita vAsava tathA amitavAhana nAme Indra ema be Indro jANavA. e pramANe bhuvanapatine viSe kula vIsa Indro jANavA. temAM dareka nikAyamAM eka Indra dakSiNa zreNine tathA eka Indra uttara zreNine ema anukrame jANavuM. 210 vyaMtara tenA sthAna jaNAve che-- ratnaprabhA bhUmi uparanA sahasa ejanathI tajI, - upara nIce ja so so rahyA aDasaya hajI; tehamAM dakSiNa tathA uttara taNe zreNI viSe, pizAcAdika ATha bhede vyaMtare mege vase. 211 spaSTArtha -pUrve ratnaprabhAnA pRthvI piMDanA uparanA eka hajAra yojana mUkyA hatA temAMthI upara ane nIce se se jana kADhIe tyAre AThaso ja bAkI rahe. te ATha janane viSe dakSiNa tathA uttara zreNIne viSe pizAca vagere ATha prakAranA vyantara deve AnaMdathI rahe che. eTale AThase yejanene viSe A vyantara devanAM rahevAnAM sthAne AvelAM che. te ATha prakAranA vantarenAM nAma 212 mA zlokamAM jaNAvAze. 211 For Personal & Private Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] vyaMtaradevanA mukuTanA cihna jaNAve che-- kadaMbacihnita che pizAce sulasacihita bhUta sure, khaTvAMga cihita rAkSasa vaTa cihna yakSa vyaMtare azaka cihnita kinAre kipurUSa caMpaka cihitA, maheriMganuM nAgaDu gaMdharva tuMbarU cihnitA. 212 spaSTArtha:-pizAca jAtinA deva cantara devano prathama bheda jANa. te pizAce kadaMba nAmanA vRkSanA cinhavALA hoya che. tathA bIjA bhUta jAtinA deve sulasa nAmanA vRkSanA cinhavALA jANavA. rAkSase nAmane vyantarane trIjo prakAra khaTvAMga eTale tApasanA upakaraNanAM cinhavALo jANavo. yakSo e vyaktone cothe bheda che. ane temane vaDanA vRkSanuM cinha jANavuM. pAMcamA kinnara jAtanA vyantare azoka vRkSanA cinhavALA jANavA. ane kipurUSa nAmanA chaThThA prakAranA vyantare caMpaka vRkSanA cinhavALA hoya che. mahAraga nAme sAtamA prakAranA vyantare nAga nAmanA vRkSanA cinhavALA jANavA. tathA gaMdharva jAtinA AThamA prakAranA vyantare tuMbarU nAmanA vRkSanA cinhavALA jANavA. e pramANe ATha prakAranA vyantare tathA temanAM cihe kahyAM. 212 have be kemAM vyaMtaranA vIza IdrionA nAma vagere jaNAve che-- kALa tima mahAkALa IkapizAcanA tima bhUtanA, surUpa tima pratirUpa pUraNa mANibhadro yakSanA rAkSasenA bhIma mahAbhIma beu tima kinara taNuM, kiMnara kiMpurUSo tathA jiMpurUSa vyaMtara devanA. 213 spaSTArtha -have vyantaranA IndronAM nAma jaNAve che-pizAcanA kALa tema mahAkAla nAmanA be Indro che. bhUtanA surUpa tathA pratirUpa nAme be Indro che. yakSanA pUraNuM tathA maNibhadra nAmanA be Indro che. rAkSasanA bhIma tathA mahAbhIma e nAmanA be Indro jANavA. tathA kinnaranA kinnara tathA jiMpurUSendra e be Indro jANavA. tathA kiparUSa nAmanA vyantara denA be IndronAM nAma 214mA lekamAM jaNAve che. 213 sahurUSa mahApurUSa Iko tima mahAraga devanA, atikAya vali mahAkAya Indro tema gadha taNa gItarati tima gotayazA sarva sela Iko jANiye, bRhatsagrahaNa thakI avaziSTa bhAva vicArIe, 214 For Personal & Private Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 . ( [ zrIvijayapadhasUrikRtaspaSTArtha_kiMpurUSanA sapurUSendra tathA mahApurUSendra e be Indro jANavA tathA maheraga nAmanA vyaktara devanA atikAya tathA mahAkAya nAmanA be indro jANavA. tathA gandharvonA gItarati tathA gItayazA nAmanA be Indro che. e pramANe vyaktara devenA ATha nikAyamAM darekamAM be be Indro hevAthI kula sela Indro vyaktara devene viSe jANavA. A de saMbaMdhI bAkInuM svarUpa bRhasaMgrahaNI nAmanA prakaraNa (vagere) granthamAMthI jANavuM. 214 vyaMtaranA-sthAna-bheda-IdranA nAma-batrIza IMdrAdinI bIne be lekamAM jaNAve che - pUrve kahela so yAjanothI upara nIce Diye, jane daza daza rahyA eMzI viSe avadhAriye; vyaMtara taNI bIjI nikAyo ATha amajJAtine, paMca prajJapti rUSibhUta vAdita vyaMtara ane 215 kaMditA mahAkaMditA kuSmAMDa pacaka vyaMtara, vANa vyaMtara ATha nAmo eha citta viSe dho. pUrvanI jima che ahIM paNa Idra babbe sarva e, sela gaNatA beunA batrIza I mAnIe. 216 spArtha -ratnaprabhA nArakInA pUrva kahelA uparanA se yajamAMthI upara tathA nIce daza daza jana mUkIne bAkI rahelA eMsI yejanene viSe cantaranI bIjI nikAya eTale vANavyantara devonA ATha nikAnAM AvAso AvelA che. temanAM nAma A pramANe jANavA-1 aprajJapti, 2 paMcaprajJapti, 3 RSivAdita, bhUtavAdita, 5 kaMdita, 6 mahAkaMdita, 7 kuSmAMDa, 8 pacaka e pramANe ATha bheda vANavyantara devanAM jANavAM. A vANavyaktone viSe paNa uttarane IMdra ane dakSiNane IMdra ema be be Indro hevAthI kula 16 Indro jANavA. tathA vyantara devanA soLa Indro ane vANavyantara devanA soLa Indro maLI kula batrIsa Indro cantara devanA jANavA. 215-216 vyaMtaranA deha vagerenI bInA cAra kalekamAM jaNAve che- deha traNa tanumAna saga kara tema uttara kriye, lAkha jana aMgulAsaMkhyaya bhAga vicAriye; avagAhanA laghu mUladehe sela daza saMjJA ane, A saMsthAna paheluM cau kaSAyo cAra lezyA mAnIe. 217 spaSTArtha-have cantara devonA zarIra vagerenI bInA jaNAve che -A vyantara devane vaikriya, tejasa ane kArmaNa e traNe zarIra hoya che. zarIranuM pramANa sAta hAthanuM hoya For Personal & Private Use Only Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bojo] 14 che. tathA uttara vaikriya zarIra eka lAkha je jana pramANa utkRSTathI jANavuM. tathA mUla vaikiya zarIranI jaghanya avagAhanA aMgulanA asaMkhyAtamA bhAga pramANa jANavI. A vyantara devene daza tathA seLa saMjJAo hoya che. samacaturastra nAmanuM paheluM saMsthAna hoya che. krodha mAna mAyA lebha e cAre kaSAya temaja kRSNa nIla kApata ane te e cAra lezyAo hoya che. 217 pAMca iMdriya samadudhAte pAMca daSTi traNa ane, darzane traNa jJAna gaNa bhUle na traNa ajJAnane amIyAra yogo tema nava upaga saMkhyA asaMkhya e, upapAta cyavane vIza muhurta viraha vicArIe. 218 spaSTArtha-A vyantara devane Indriye pAMce hoya che. vedanA samughAta, kaSAya samudughAta, maraNa samughAta, vaikriya samughAta ane tejasa samughAta e pAMca samudyA hoya che. ane samakita daSTi, miza daSTi ane mithyA daSTi e traNa daSTi hoya che. cakSu acakSu ane avadhi e traNa dazana hoya che. matijJAna, zratajJAna ane avadhijJAna e traNa jJAna samakitI vyantane tathA matiajJAna, zrata ajJAna ane virbhAgajJAna e traNa ajJAna mithyAtvI vyaktine hoya che. mananA cAra yuga, vacananA cAra pega ane vaikriyAga, vikiyamizra yoga ane kAmaNa yoga e traNa kAyAnA ge ema kula agiAra ge hoya che. traNa darzana, traNa ajJAna ane traNa jJAna ema nava upaga hoya che. upajavAnI tathA maraNanI saMkhyA saMkhyAtA athavA asaMkhyAtA jeTalI jANavI. tathA utakRSTathI viraha kAla vIsa muhUrtane jANavo eTale vadhAremAM vadhAre eTalA vakhata sudhI koI jIva vyaktaramAM utpanna thAya nahi. 218 jaghanya eka kSaNa tathA upapAta cyavane eka be, traNa ladhu saMkhyA sahasa dasa varSa ladhu Ayu have utkRSTa Ayu eka palyopama hRdayamAM dhArIe, paryApti SaTa AhAra chadisi dIrgha kAlikI mAnIe. 219 spaSTAI-vyantara devemAM upapAta ane cyavanane aMge jaghanya virahAkAla eka samaya pramANa jANo. eTale vyantaramAM kaI jIva na upaje te jaghanyathI eka samaya na upaje ane pachInA samaye pAchA kaI jIva vyantaramAM upaje. jaghanyathI upapAta eTale upajavAnI saMkhyA eka be traNa jeTalI jANavI. maraNa pAmanAranI jaghanya saMkhyA paNa teTalI ja jANavI. A devanuM jaghanya AyuSya daza hajAra varSa pramANa jANavuM. ane utkRSTa AyuSya eka palyopamanuM jANavuM. AhAra paryAmi vagere chae paryApti hoya che. tathA pUrva dizA vagere 6 e dizAone AhAra hoya che. temaja dIrghakAlikI nAmanI saMjJA temane hoya che. 219 For Personal & Private Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 [ zrIvijayapaghasaritapAMcamAM gati be gatithI Agati be veda e, prajJApanA sUtre kaho vistAra manamAM dhAriye; vyaMtaro ne vANavyatara solamAM dehAdie, dvAra sarakhA mAnIe ne thIra dIlathI dhArIe, 220 spaTArtha:-vyantara devonI bAdara pRthvIkAya, bAdara apakAya, bAdara vanaspatikAya, garbhaja tiryaMca ane garbhaja manuSya e pAMcamAM gati thAya che eTale e pAMca ThekANe vyaktara deve upaje che. tathA garbhaja manuSya ane garbhaja tiryaMca e benI vyantaramAM Agati jANavI. eTale e be gatimAMthI marIne vyaktaramAM upaje che. A devAmAM strIveda ane purUSada ema be veda hoya che. A bAbata prajJApanA sUtramAM vistArathI kahyo che. ATha vyantara ane ATha vANavyantara e selane viSe zarIra vagere dvAre sarakhAM jANavAM. ane tene sthira cittathI vicAra kara. 220 ticakranuM sthAna tathA caMdrAdikanI saMkhyAnI bInA pAMca lekamAM jaNAve che - ratnaprabhAnA talathI upare sAtase nevuM ane, yojano jAtAM IhAM avadhAra jyotiSpakane prathama tArA tAsa upare sUrya daza jine, caMdra eMzI yojane zazithI grahe vIsa jane. 221 5TArtha - have tiSI devanAM vimAne kaye ThekANe AvelAM che te jaNAve che. ratnaprabhA nArakInA uparanA taLIyAthI (samabhUlA pRthvIthI) sAtaso ne nevuM bhejana upara jaIe tyAre jyotiSa cakranA vimAnanI zarUAta thAya che. sAtase nevuM jana jaIe tyAre prathama tArAnA vimAna Ave che. tenA upara daza jana jaIe tyAre eTale samabhUtalA pRthvIthI AThase yejana upara caDhIe tyAre sUryanAM vimAna Ave che. tyAMthI upara eMsI jana jaIe tyAre caMdranAM vimAne Ave che. eTale samabhUlA pRthvIthI ATha eMsI jana upara jaIe tyAre caMdranAM vimAne Ave che. tyAMthI visa jana sudhImAM grahanAM vimAne AvelAM che. eTale AThase eMsIthI navase jana sudhImAM grahonAM vimAne che. e pramANe sAtaso nevuMthI navase jana sudhImAM eTale kula ekase daza jana sudhImAM jyotiSI denAM vimAne AvelAM che. 221 ekaso daza vejane sthiti ema tArAdikataNI, sUryAdi saMkhyA pAMca sAbItI karAve jJAnanI madha jaMbUDhIpa tika bhamatuM merUthI, agIArase ekavIza pejana dUra maMDaLa rUpathI, 222 For Personal & Private Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 thI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] spaSTArtha -e pramANe tArA vagerenI sthiti eTale rahevAnAM sthaLa eka daza jananI aMdara jANavAM. A sUrya vagere pAMca eTale sUrya, caMdra, graha, nakSatra ane tArA ema pAMcanI saMkhyA pAMca jJAnanI sAbItI karAve che. te lekamAM vacamAM AvelA jaMbudvIpanI madhyamAM AvelA merU parvatane vacamAM rAkhIne A tizcaka bhamyA kare che. temAM methI cAre dizAe agiArase ane ekavIza jojana che. prathama maDala AveluM che. ra22 phakta tAro dhruvataNe nizcala rahe vali caka e, lekAMtathI agIArase agIyAra jana aMdare; rahIne nahI lekAMtane aDatuM phare maMDalapaNe, upara svAti bharaNI nIce mUla varte dakSiNe. rara3 uttare abhijit zazi be bhAnu jaMbudvIpamAM, cAra zazi ne cAra bhAnu caLakatA lavaNAbdhimAM bAra zazine bAra dinakara jANadhAtakI khaMDamAM, ema betAlIza zazi sUra jANavA kAlAbdhimAM, ra24 paSTArtha--aDhI dvIpamAM AvelA tiSInA vimAnamAM eka pravane tAre ja sthira rahe che. te sivAyanA badhA vimAne merU parvatane pharatA pradakSiNuM ApatA hovAthI cara gaNAya che. jyotiSa caka lekAntathI eTale je sthaLe lekane cheDe AvIne alakanI zarUAta thAya che, tyAMthI lekanI aMdara agiArase agiAra jana AvIe tyAM tiSInuM chelluM vimAna maMDaLa rUpe phare che. bhAvArtha e che ke lokamAM chellAmAM chelluM vimAna eTaluM cheTe AveluM che ke jyAMthI lokAMta agiArase agiAra jana cheTe rahe che. sauthI upara svAti nAmanuM nakSatra AveluM che, ane sauthI nIce bharaNI nAmanuM nakSatra AveluM che. dakSiNamAM mUla nAme nakSatra AveluM che ane uttaramAM abhijat nAmanuM nakSatra AveluM chu. jaMbudvIpanI aMdara be caMdra ane be sUrya che. ane lavaNa samudramAM prakAzavaMta evA cAra caMdra ane cAra sUrya AvelA che. tyAra pachI ghAtakI khaMDamAM bAra caMdra ane bAra sUrya AvelA che. tathA tyAra pachI AvelA kAledapi samudrane viSe beMtAlIsa caMdra ane beMtAlIsa sUrya AvelA che ema jANavuM. 223-224 caMdrAdine parivAra vagere bInA jaNAve che - puSkara caMdra ravi tera vhAtara jANiye, ekasa batrIza ravi zazi aDhI hipe mAniye, For Personal & Private Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka 144 [ zrIvijayapadhasUrikRtaeka zazi parivAra aThayAzI graha saMbhArIye, nakSatra ayAvIsa AdrAM puSya Adika dhArIye. . rara5 spaSTArtha -puSparAvartanA prathama amAM hetera caMdra ane hetera sUrya jANavA. aDadhe puSparAvarta manuSya lekamAM gaNAya che mATe ahIM puSkarA lIdhe che. bAkInA ardha puSkarAvamAM paNa caMdra sUrya te che paNa te manuSya kSetranI bahAra che ane sthira che tethI lIdhA nathI. e pramANe jaMbudvIpanA 2, lavaNa samudranA 4, dhAtakI khaMDanA 12, kAledadhinA 42 ane puSkarArthanA 72 maLI (2+4+12+2+72=132) eka se batrIsa caMdra ane eka se batrIsa sUrya aDhI dvIpamAM jANavA. eka eka caMdrane aThayAzI grahane parivAra jANa. temaja Adra puSya vagere aThAvIsa nakSatrane parivAra jANa. 225 caMdrAdinA vimAnanuM pramANa vagere be zlokamAM jaNAve che - chAsaTha sahasa navaso paMcotera kaDAkoDI mAniye, tArA taNI saMkhyA tathA zazinuM vimAna vicArIye; eka yojana bhAga ekasaTha bhAga chapanna tehanA, teTalo vistAra ne aDatAlIza bhAge sUryanA. rara6 ardha yojana mAna grahanA eka gau nakSatranuM, mAna gurUe tArakanuM jANa adha gAunuM; paMca dhanu zatamAna ochuM mAna tAraka varganuM, vistAra kSetra mAsa mAMho ehamAna vimAnanuM, rara7 spaSTAI-vaLI chAsaTha hajAra, navase paMcetera kaDAkeDI pramANe tArAnI saMkhyA eka caMdranA parivAramAM jANavI. e pramANe eka caMdrane graha, nakSatra tathA tArA parivAra jANu. tathA caMdranA vimAnanuM pramANu eka ejananA ekasaTha bhAga karIe tevA chapana bhAga pramANa eTale ja jananuM jANavuM. tathA sUryanA vimAnanuM pramANa eka jananA ekasaThIyA 48 bhAganuM eTale zuMjana pramANa jANavuM. grahanA vimAnanuM pramANa ardhA jananuM jANavuM. tathA nakSatranA vimAnanuM pramANa eka gAunuM jANavuM. grahanA vimAnanuM utkRSTa pramANa ardhA gAunuM jANavuM ane jaghanyathI pAMcase ghanuSyanuM athavA cha gAunuM pramANa jANavuM. e pramANe jyotiSInA vimAnanuM pramANa (vistAra) kSetra mAsamAM jaNAvyuM che. ra26-227 caMdrAdinA vimAnane vahana karanAra abhigika devonI bInA vagere be zlekamAM jaNAve che - For Personal & Private Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sazanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] 145 pUrva bAju temanI siMha dakSiNe karI pazcime, vRSabha uttara azva kiMkara deva vAhana rU5 kare jANa sela hajAra AbhiyamikAmara caMdanA, tema ATha hajAra AbhiyogikAmara graha taNa, 228 spArtha -A tiSInAM vimAne che ke svabhAvathI ja AkAzamAM addhara rahIne pharyA kare che-te paNa tyAMnA Abhigika (nekara deva) deve pitAne AcAra pAlavAdekhADavAne mATe te vimAnanI nIce rahI siMhAdikanuM rUpa karIne vahana kare che. tenuM svarUpa jaNAve che. pUrva bAjumAM siMhanuM rUpa karIne, dakSiNa bAjue karI eTale hAthInuM rUpa karIne, pazcima dizAe vRSabha eTale baLadanuM rUpa karIne tathA uttara dizAmAM azva eTale ghoDAnuM rUpa karone Abhigika deve vimAnane vahana kare che. temAM caMdranA vimAnane kula sola hajAra Abhigika deve vahana kare che. teTalAja deva sUryanA vimAnane vahana kare che. grahanA vimAnane ATha hajAra deve vahana kare che. 228 cau sahasa nakSatranA be sahasa vali tArA taNA, caMdrAdinAja vimAna nIce Abhigika karmanA, udaye rahe vAhana thaI vali hAra mAnavakSetranI, caMdra sUryo thIra kahyA aMtarita sthiti che temanI, rara9 spaSTArtha -nakSatranA vimAnane cAra hajAra Abhigika deve vahana kare che. tArAnA vimAnane be hajAra deve vahana kare che. A deva caMdrAdikanA vimAnanI nIce Abhigika karmanA udayathI vAhana rUpe thaIne vimAnane vahana kare che. A aDhI dvIpamAM AvelA caMdra sUryanAM vimAne svabhAvathI ja cara che. ane aDhI dvIpa pramANa athavA pistAlIsa lAkha jana pramANa manuSya kSetranI bahAra AvelA tiSInAM vimAne sthira kahyA che, eTale teo ekaja ThekANe rahe che. ane tethI karIne tyAM rAta divasa vagere prakArane vyavahAra hotuM nathI. vaLI temanI aMtarita sthiti che eTale sUryanA AMtare caMdra Avela che ane caMdrane AMtare sUrya Avela che. athavA eka caMdra pachI eka sUrya pachI eka caMdra pachI eka sUrya e kramathI caMdra sUrya ekeka sUryAdinA AMtare rahelA che. ra29 aDhI dvIpanI bahAranA caMdrAdinI bInA vagere jaNAve che - yojanA sahastra paccAza kerA e paraspara aMtare, ahIMnA vimAna thakI vimAne mAnamAM ardhA khare; 19 For Personal & Private Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapadharitadvIpa paridhi vRddhithI saMkhyA vadhaMtI temanI, lezyA prazasta grahAdi zebhA jANavI sUryAdinI. 230 spaTAthe-tyAM (aDhI dvIpanI vahAra) eka sUryathI caMdrane pacAsa hajAra jananuM AMtarUM che athavA sUryanA vimAnathI pacAsa hajAra jana che. caMdranuM vimAna AveluM che. vaLI A sthira vimAne cara vimAnathI ardhA pramANunA che. eTale cara caMdranuM vimAna jananA esaDIA chapanna bhAganuM che te sthira caMdranuM vimAna yajananA ekasaThIyA aThThAvIsa bhAganuM che. sUryanuM vimAna ekasaThIyA vIsa bhAganuM che, grahanuM 55 jananuM eTale eka gAunuM, nakSatranuM aDadhA gAunuM ane tArAnuM pA gAunuM jANavuM. jema jema dviIpa athavA samudranI paridhimAM vRddhi thatI jAya che tema tema caMdra vagerenI saMkhyA paNa vadhatI jAya che. temane zubha te lezyA hoya che. ane grAdi vaDe sUryanI temaja caMdranI zobhA jANavI. 230 caMdrAdimAM caMdranuM AyuSya vadhAre hevAmAM kAraNa vagere bIne jaNAve che - ghaMTAkRtie caMdra ravi dIpe asaMkhyAtA ane, svayaMbhUramaNAbdhinI avadhi karI nija paMktio lAkha yojanA aMtare thIra te rahyA e pAMcamAM, Ayu adhika ucita zazinuM dIrdhAyu je rahe zAMtimAM. 231 5NArtha:-A caMdra ane sUrya ghaTanA AkAre dIpI rahyA che. vadhatAM vadhatAM temanI saMkhyA asaMkhyAtI thAya che. temAM svayaMbhUramaNa samudramAM temanI vadhAremAM vadhAre saMkhyA jANavI ane eka caMdra bIjA caMdrathI lAkha yejanathI adhika aMtare AvelA che. kAraNa ke vacamAM sUryanuM vimAna AveluM che. tenuM je pramANa che teTaluM lAkha ejanathI adhika jANavuM. temaja eka sUryathI bIje sUrya paNa lAkha yojanathI kAMIka apika aMtare AveluM che. kAraNa ke be sUryanI vacamAM caMdranuM vimAna AveluM che teTaluM adhika jANavuM. A pAMca tiSImAM caMdranuM AyuSya sauthI adhika che. kAraNa ke tenA kiraNo svabhAve zAMtine Ape che, AthI samajavAnuM maLe che ke, je jIva svabhAve zAMta prakRtivALo hoya, tenuM AyuSya lAMbu hoya che. lekamAM paNa tema jaNAya che. ra31 caMdra vagerenA deha vagerenI bInA traNa lekamAM jaNAve che - deha traNa saga hAtha tanuM eka lAkha jana jANiye, mAna uttarakriye avagAhanA laghu dhAriye; For Personal & Private Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanA ciMtAmaNa bAga bAjA ] _ 147 aMgulAsaMkhyaya bhAga pramANa saMjJA daza ane, saMsthAne paheluM cau kaSAye teu lezyA temane. 232 spaSTArtha -A jyotiSI devane paNa vaikriya, tejasa ane kAmaNa e traNa zarIra hoya che. mUla vaikriya zarIranuM pramANa sAta hAthanuM ane uttara vaikriya zarIra eka lAkha je jananuM hoya che. tathA mUla zarIranI jaghanya avagAhanA aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAga pramANa hoya che. temane daza saMjJAo hoya che. sama caturansa saMsthAna hoya che. krodhAdika cAra kaSA hoya che, temaja eka thiI teje lezyA hoya che. 232 paMca IMdriya samudaghAta paMca dRSTi darzane, jJAna tima ajJAna traNa traNa AMkaDo e cArane; agIAra vege tema nava upayoga saMkhyA asaMkhya e, upapAta cyavanetkRSTa saMkhyA eka Adi jaghanya e. 233 spaSTArtha -A jyotiSI devene Indriye pace hoya che. temaja vedanA, kaSAya, maraNa, vaikriya ane taijasa e pAMca samughAte hoya che. samakti, mizra ane mithyAtva e traNa daSTi; cakSu, acakSu, ane avadhi e traNa darzane, samyagdaSTi devene matijJAna, kRtajJAna ane avadhijJAna e traNa jJAna, tathA mithyASTi devone mati ajJAna, zrata ajJAna ane virbhAgajJAna e traNa ajJAna hoya che, e pramANe e daSTi vagere cArane viSe traNanI saMkhyA jANavI. cAra mananA mega, cAra vacananA yuga ane vaikriya vaikiya mizra kAmaNa e traNa kAyAnA pega maLI kula 11 ega hoya che. tathA traNa jJAna, traNa ajJAna ane traNa darzana e pramANe kula nava upaga hoya che. utkRSTathI upajavAnI saMkhyA tathA cyavananI saMkhyA eTale maraNanI saMkhyA keI vAra saMkhyAnI temaja kaI vAra asaMkhyAtI jANavI. ane jaghanyathI baMnenI saMkhyA eka be traNa jANavI. 233 muharta covIza tima samayane viraha guru laghu dhAriye, utkRSTa Ayu paya tima iga lAkha varSa vimAsIe; bhAga aSTama patya ke janya Ayu mAnIe; paryApti SaTa Ahara chadizi dIrghakAlika jANiye 234 spaSTArtha -A tiSI devane utkRSTathI viraha kAla vIsa muhUrtane jANa. eTalA vakhata sudhI kaI jIva marIne tiSI devamAM upaje nahi. ane jaghanyathI eka marcane virahakAla jANa. eTale eka samaya sudhI jotiSImAM koI na upaje ane bIje samaye upaje. tiSI devAmAM utkRSTa AyuSya eka palyopama ane eka lAkha varSanuM che. For Personal & Private Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 [ zrAvijayaparikRtaane te caMdranA AyuSyanI apekSAe jANavuM. ane jaghanya AyuSya palyopamanA AThamA bhAga pramANa hoya che. te tArAne AzrIne jANavuM. A devane AhAra paryApti vagere che e paryAptio hoya che. vaLI AhAra paNa chae dizAne hoya che. tathA dIrdhakAlikI nAmanI saMjJA A devene hoya che. 234 caMdrAdinA tathA temanI devIonA AyuSyanI bInA traNa glaeNkamAM jaNAve che - pAMcamAM gati be gatithI Agati avadhAriye, veda be zazi Ayu palyopama varisa lakha jANiye; sUrya jIvita palya tema hajAra varSe mAniye, grahonuM Iga palya traNanI devI Ayu adha e. 23pa spaSTAthe-A tiSI deve pitAnA AyuSyanA aMte cavIne saMkhyAtA varSanA AyuSyavALA paryAptA garbhaja manuSya ane tiryaMca tathA paryApta bAdara pRthvI, jala ane vanaspati rU5 pAMca daMDakamAM jAya che. eTale bAMdhelA AyuSyane anusare te pAMca daMDakamAMnA keI paNa daMDakamAM jAya che. A apekSAe mUla lekamAM pAMcamAM gati" ema kahyuM che. tathA Agati be gatimAMthI jANavI. eTale garbhaja manuSya ane garbhaja tiryaMca gatinA tiSImAM upaje che. purUSa veda ane strI veda e be vede temane hoya che. caMdranuM AyuSya eka pApama ane eka lAkha varSanuM jANavuM. tathA sUryanuM AyuSya eka palyopama ane eka hajAra varSanuM jANavuM. tathA graha devAnuM eka palyopamanuM AyuSya hoya che. caMdranI devInuM AyuSya caMdrathI aDadhuM eTale ardha palyopama ne pacAsa hajAra varSanuM hoya che. sUryanI devInuM AyuSya sUryathI artha eTale aDadhe 55mane pAMca varSanuM hoya che. tathA grahanI devInuM AyuSya grahanA AyuSyathI aDadhuM eTale adha palyopamanuM heya che. 235 ardha pApama taNuM AyuSya che nakSatranuM, palya cethA bhAga Ayu jANavuM tArAtaNuM palya tho bhAga sAdhika devInuM nakSatranI, palya aSTama bhAga sAdhika devInuM tArA taNI. 236 spaSTArtha-nakSatra devenuM ardha palyopamanuM utkRSTa AyuSya hoya che. ane tArAnuM AyuSya vA palyopamanuM utkRSTathI jANavuM. nakSatranI devInuM kAMIka adhika palyopamane the bhAga utkRSTathI AyuSya hoya che. ane tArAnI devInuM palyopamanA AThamA bhAgathI adhika AyuSya jANavuM. e pramANe jyotiSI deva tathA devInuM utkRSTa AyuSya kahIne have temanuM jaghanyathI AyuSya jaNAve che. 236 For Personal & Private Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bAje ]. tiSkamAMhI prathamanA cau devadevI yugalanuM, palya cUtho bhAga Ayu tema paMcama yugalanuM palya aSTama bhAga Ayu e jaghanya vicArIe, prajJapti zazi sUranI jaNAve bhAva nitya vimAsIe. 237 25chArtha -tiSI denA prathamanA cAra yugalanuM eTale 1 caMdranA vimAnamAM rahetA deva tathA devI, 2 sUryanA vimAnamAM vasatA deva tathA devI, 3 grahanA vimAnamAM rahetA deva tathA devI temaja 4nakSatranA vimAnamAM rahetA deva tathA devInuM jaghanyathI AyuSyapramANa eka pApamanA AThamA bhAga jeTaluM jANavuM. AnuM vivecana caMdra pragati tathA sUrya prajJaptimAM caMdra ane sUrya saMbaMdhI adhikAramAM vistArathI jaNAveluM che, tathA A tiSInA vimAne zAzvatA che ema jANavuM. 237 have tochalakanuM svarUpa vagere bInA jaNAve che - madhya leka dviIpa samudra asaMkhya sArA nAmathI, vistAramAM te diguNa dviguNa jANa dvIpa samudrathI; vIMTAya valayAkAra kramasara Ima svayaMbhU aMtamAM, merUgiri che gALa jaMbudvIpa kerA madhyamAM. 238 5dArtha -e pramANe tiSI devatAonuM svarUpa TuMkANamAM kahyuM. have madhyama leka eTale tIrtho lekamAM sArI sArI vastuonA nAme asaMkhya dvIpa tathA samudro AvelA che. temAM sauthI vacamAM ne sauthI nAne eka lAkha ejananA vistAravALe thALInA AkArane jaMbUDhIpa Ave che. te pachI tene pharate lavaNa samudra Avela che. tene vistAra bane bAju be lAkha ejanane che. tene pharate cAra lAkha ejananA vistAravALe dhAtakI khaMDa Ave che. e pramANe eka dvIpanI pachI tene valayAkAra pharato bamaNuM vistAravALe samudra che. tyAra pachI tethI bamaNuM vistAravALe valayAkAre dviIpa Ave, e pramANe bamaNA bamaNA vistAravALA asaMkhyAtA dvIpa ane samudra AvelA che. temAM sauthI maTe svayaMbhUramaNa samudra Avela che. A tIrtho lekanuM madhya bindu merU parvata che. ane te merU parvata thALInA AkAravALA jaMbudvIpanA madhya bhAgamAM Avela che. 238 have pAMca lekamAM merU parvatanI bInA jaNAve che-- sahasa jana bhUmimAM ne upara uge ja ne, navANu sahasa hajAra daza vistAra pRthvItala taNe For Personal & Private Use Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIva jayapatiupara eka hajAra vistAra vali traNa lekathI. traNa kAMDathI merU vibhAgI jANaje saMkSepathI. ra39 paSTatha-A merU parvata jamInamAM eka hajAra jana uDe che. ane bhUmithI bahAra navANuM hajAra jana pramANa hevAthI merUnI kula uMcAI eka lAkha jananI kahI che. pRthvI tala eTale sauthI nIce merU parvata daza hajAra ejananA vistAravALe che. tathA sauthI uMce tene vistAra eka hajAra jana pramANa che. vaLI A merU parvata traNe lekamAM Avele hevAthI tene leka AzrIne traNa vibhAga che. temaja A merU parvatanA traNa kAMDa havAthI te apekSAe paNa tenA traNa vibhAga paDe che, ema jANavuM. ra39 kAMDa pahele merUne hIrA pramukhathI pUrNa che, sahasa yojana mAna tenuM te pachI para kAMDa che, sahasa tesaTha ja rUcAdithI te pUrNa che, kaMcana zilAmaya kAMDa trIjo sahasa chatrIza mAna che. 240 spaSTArtha --A merU parvatane prathama kAMDa vibhAga) je kharakAMDa kahevAya che te hIrA vagerethI bharela che. te eka hajAra jana pramANa uMce che. tyAra pachI tenI upara bIjo kAMDa tresaTha hajAra jana uMcAImAM che. ane te rUpA vagerethI bhareluM che. tathA tenI upara chatrIsa hajAra jana pramANu uMce trIjo kAMDa AveluM che. ane te kaMcana eTale suvarNamaya che. A trIjA kAMDane AzrIne merU parvata senAne (kaMcanagiri) kahevAya che. e pramANe 1000+ 63000+36000 ema traNa vibhAga maLIne merU parvatanI eka lAkha ejananI uMcAI jANavI, ane A rIte traNa prakAranA kAMDanI apekSAe merU parvatanA traNa vibhAga jANavA 240 merU para vairya kerI cUlikA UMcAImAM, cAlIza yojana bAra ejana mUlanA vistAramAM madhyabhAge ATha jana upara jana cArane, vistAra merU tale valaya bhadrazAla Azrama zAMtine, 241 pachArtha -merU parvatanI upara cUlikA AvelI che. te cUlikA vaiDUrya ratnamaya che. tathA tenI uMcAI cAlIsa jananI che. te cUlikAne mUlamAM bAra ejanane vistAra che. meca bhAge eTale vacamAM ATha janane vistAra che ane upara cAra janane vistAra che. For Personal & Private Use Only Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI. dezanA ciMtAmaNi bhAga bIje ] 15 cUlikAne karyo sthaLe keTale vistAra che te jANavAne mATe mUlathI pAMca jana upara jaIe tyAre vistAramAM eka jana ghaTe ane uparathI pAMca jaja nIce utarIe tyAre vistAramAM eka yejana vadhe e rIta jANavI. A merU parvatanA taLIyA AgaLa tenI cAre bAju pharatuM bhadrazAla nAme vana AveluM che, te vana jANe zAMtine Azrama hoya tevuM bhI rahyuM che. 241 upara yojana pAMcase jAtAM apara naMdanavane, vistAra paMcazata lejane jotAM lahe ANaMdane merU pahelI mekhalApara eha naMdana jANiye, sADI bAsaTha sahasa jana dUra saumanasa dhAkSyi. 242 spadArtha -e bhadrazAla vanathI merU parvata upara pAMcase lejana caDhIe tyAre bIjuM naMdanavana AveluM che. A vanane vistAra pAMcase lejanane valayAkAre che. kAraNa ke ahI valayAkAre pAMcase lejananA vistAravALI merU parvatanI prathama mekhalA (chajA jevA AkAravALI) AvelI che. temAM A bIjuM naMdanavana AveluM che. jene jevAthI jIvane AnaMda thAya che evuM A naMdanavana che. A naMdanavanathI upara sADI bAsaTha hajAra upara jaIe tyAM saumanasa nAmanuM trIjuM vana AveluM che. 242 eha bIjI mekhalA para trIjuM vana nA bhUlIe, tyAMthI sahasa chatrIza pejana dUra pAMDaka mAnIe; eha trIjI mekhalA para mera zIrSe bhAvIe, - cArase corANu nA vistAra valaye bhAvIe. 243 spadArtha -A trIjuM saumanasa vana merU parvatanI bIjI mekhalAne viSe AveluM che. A vanane vistAra paNa pAMcase lejanane che. kAraNa ke A bIjI mekhalA pAMcaso jananA vistAravALI che. ane te mekhalAmAM A vana AveluM che. A vanathI chatrIsa hajAra jana upara caDhIe tyAre eTale merU parvatanA zikharane viSe carthe pAMDuka nAmanuM vana AveluM che. A merU parvatanI trIjI mekhalA te merU parvatanA zIrSa rUpa jANavI. A vana merU parvatanI cUlikAthI pharatuM valayAkAre AveluM che ane tene viratAra cAra corANuM jana pramANa che. 243 bharata kSetra vagere sAta kSetranI 6 varSadhara parvatanI ane padmadrahAdikanI bInA vagere 6 zlekamAM jaNAve che - For Personal & Private Use Only Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 [ zrIvijayapadmasUrikRta bharatAdi khaDA sAta ja khUddIpamAM saMbhArIe, bharata haimavata hiravarSa mahAvideha na bhUlIe; ramyaka hairaNyavata tima airavata saga nAmae, ehane jUdA karatA dakSiNe ne uttare. 244 himavAngahAhimavAna niSadha nIlavaMta rUkima zikharI girI, vadhara parvata che enA mUlamAM TeAce valI; vistAra sarakhA pacIza yAjana bhUmimAM himavaMta e, uMcAimAM sA yojanA te suvarNamaya avadhAriye. 245 spaSTA :~~~A ja khUdvIpamAM bharata vagere sAta khaDA AvelA che. te khaDAnAM nAma A pramANe jANavAM-1 bharatakSetra, 2 haimavatakSetra, 3 harivaSa kSetra, 4 mahAvidehakSetra, 5 ramyakakSetra, heraNyavatakSetra, temaja 7 mu` aravatakSetra. A sAta kSetrane judA pADanAra dareka kSetranI dakSiNa ane uttara dizAmAM vadhara patA AvelA che. varSa eTale kSetra temane judA pADe che mATe va para kahevAya che. bharata ane hemavata kSetranI vacamAM himavAna nAme vadhara parvata AvelA che. te bharata kSetranI uttare ane hemavata kSetranI dakSiNe che. khIje mahAhimavaMta nAme vadhara hemavaMta kSetranI uttare ane harava nI dakSiNe AvelA che. trIjo niSadha nAme varSoMdhara parvata hirava ane mahAvidehane judA pADe che. ceAtheA nIlavata nAme va dharapata mahAvideha ane ramyaka kSetranI vacamAM AvelA che. tyAra pachI pAMcamA rUkamI nAme vadhara parvata ramyaka kSetra ane airaNyavata kSetrane judA pADe che. tathA chaThTho zikharI nAmanA pata airaNyavata ane airavata kSetranI vacamAM AvelA che. e pramANe cha va dhara pata athavA kulijhira paryaMta paNa kahevAya che. A cha e pa`tAno mUlamAM jeTalA vistAra che teTalA TArca athavA zikhara upara paNa jANavo. temAM prathama himavAna pata jamInamAM pacIsa ceAjana ane jamIna AhAra ucAimAM paceAtera ceAjana e pramANe kula seA yAjana uMcA che. vaLI A himavaMta paryaMta sAnAmaya hovAthI dekhAvamAM pILe che. 244. 245 DAimAM UMcAimAM bamaNA mahAhimavAna e, teha arjuna jAti kaMcanamaya caLakatA mAnIe; tethI pramANe durguNa trIjo niSedha kaMcana jehavA, nIlavata vai'nA mAne niSadhanA jevA, 246 For Personal & Private Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIje] spaSTArtha mahAhimavaMta parvata uMDAImAM temaja uMcAImAM himavaMta parvata karatAM bamaNa che. eTale uMDAI pacAsa ejananI ane uMcAI deDha jananI che. A parvata paNa arjuna jAtinA suvarNamaya havAthI caLakATa mAre che. trIje niSadha parvata tenAthI paNa bamaNa che. eTale uMDAImAM se je jana ane uMcAImAM traNase jana eTale kala cAraso jana pramANane che. te paNa tapAvelA kaMcanane havAthI rAtA varNana che. ethe nIlavaMtA parvata vaiDUrya ratnamaya hovAthI nIlA varNane che. temaja tenuM pramANa niSadha parvata jeTaluM che. athavA te cAra ejana uMce che. ra46. rUdhyamaya rUkamI mahAhimavaMta je jANiye, himavaMta sama suvarNamaya zikharI sadA saMbhArIye; e varSadharagiri pArthabhAge maNirayaNathI dIpatA, kSullahimavaMta giri upara prabhu padmadraha pharamAvatA. 247 pArtha -pAMca rUkamI parvata rUpAya che tethI veLA varNane che. ane tenuM pramANa mahAhimavata parvata jeTaluM eTale basa ejana pramANa che. tathA zikharI parvata himavaMta jeTale athavA se jana uMce che ane te paNa suvarNamaya hovAthI pILA varNane jANo. A varSadhara parvatanA pA bhAga eTale paDakhAnA bhAga maNi ane ratnathI zebhItA che. zuddha himavaMta eTale laghu himavaMta parvata upara meTe padmadraha Avela che. e pramANe zrI ajitanAtha prabhu jaNAve che. 247 teha jana sahasa lAMbe pAMcase vistAramAM, mahApadma kaha mahAhimavaMta upara vibhAgamAM teha bamaNo padmadrahathI dIrghatA vistAramAM, niSadha para bamaNo tigichi kesarI nIlavaMtamAM, 248 spArtha -A mATe padmadraha eka hajAra jana lAge che ane pAMcase jana pahoLo che, mahAhimavaMta parvata upara madhya bhAgamAM mahApadma nAme praha Avela che, te padma drahathI pramANamAM bamaNe lAMbe tathA pahoLo che. eTale be hajAra yojana lAMbo ane eka hajAra jana pahoLo che. tathA tenAthI paNa bamaNuM vistAravALe tibiMchi nAmane kaha niSedha parvata upara Avela che. te cAra hajAra jana lAMbe ane be hajAra ejana pahALe che. teTalA ja pramANavALA nIlavaMta parvata upara kesarI nAme kaha Avela che. 248 gaMgA siMdhu vagere nadInI bInA vagere cAra lekamAM jaNAve che - rUkamI upara mahApadmasama mahApuMDarIka saMbhArIe, padmadraha sama puMDarIka hada zikhara upare mAnIe; For Personal & Private Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 [ zrIvijayapadmasukRita e draheAmAM vara kamala uMDA gayA daza yojanA, vAsa zrI hrItima kRti ne kIrtti buddhi lakSmInA. 249 spaSTA :--kamI nAmanA vadhara parvata upara mahApadma ha sarakhA vistAravALA mahApuDarIka draha AvelA che. te be hajAra yojana lAMbA ane eka hajAra cAjana paheALA che. tathA padmadraha sarakhA pramANavALA eTale hajAra yojana lAMbe ane pAMcase yAjana paheALA puDarIka nAmanA je dra te zikharI parvata upara AvelA che. e pramANe cha kulagiri upara kula 6 dUhA AvelA che. te hAmAM uttama jAtinA kamaLA daza ceAjana sudhI uMDAM gaelAM che. kAraNa ke A drahAnI uMDAI daza ceAjana pramANa che. te kamale upara AvelA bhavanAne viSe zrI, hI, dhRti, kIrti, buddhi ane lakSmI e nAmanI cha devIonA vAsa che. 249 palya Ayu temanA parivAra sAmAnika sure, traNapa dAnA sainyanA ne AtmarakSaka paNa surA; moTI nadI be bharatamAM gaMgA ane siMdhu nadI, haimavatamAM rAhitA tima rAhitAMzA be nadI, 250 spaSTA ::--A devIonu AyuSya pakSeApamanu hoya che. A devIonA parivAramAM sAmAnika eTale kamalanI devIonA sarakhI RddhivALA sAmAnika devA jANavA. vaLI khAdya, maya ane abhyantara ema traNa prakAranI padA (sabhAnA)nA devA, tathA sainya eTale lazkaranA devA temaja AtmarakSaka devA jANavA. have kayA kSetramAM kai nadIo che jaNAve che--bharata kSetramAM gaMgA ane sindhu nAmanI e meATI nadIo che. temaja hemavata kSetramAM paNa rAhitA tathA rAhitAMzA e nAmanI e moTI nadIe jANavI. 250 hariva` kSetre risalilA hirakAMtA e nadI, mahAvideha kSetramAM sItA sIteAdA e nadI; ramyake nara nArIkAMtA nAmanI e be nadI, hairaNyavatamAM svarNa kUlA rUpcakUlA be nadI. 251 eravate raktA ane raktAvatI e be nadI, pUrva sAgaramAM maLe helI kahelI e nadI; bIjI nadI pazcimAbdhi viSe maLe gaMgA ane, siMdhu cauda hajAra saritA sAtha maLatI abdhine, rapara For Personal & Private Use Only Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo] 155 spaSTArtha:-harivarSa kSetramAM harisalilA tathA harikAMtA e nAmanI be nadIo che. tathA mahAvideha kSetramAM sItA tathA satedA e nAmanI be nadIo AvelI che. ramyaka kSetramAM narakAMtA tathA nArIkAMtA nAmanI be moTI nadIo che. tathA heraNyavata kSetramAM suvarNakUlA tathA rUdhyakUlA e nAme be nadIo AvelI che. eravata kSetramAM raktA tathA raktavatI nAmanI be nadIo che. A pramANe dareka kSetramAM be be nadIo AvelI che. temAMnI prathama prathama kahelI dareka nadI pUrva dizAmAM lavaNa samudrane maLe che. ane te darekanI bIjI bIjI nadIo te pazcima dizAmAM lavaNa samudrane maLe che. have A nadIone keTale parivAra che te jaNAve che-gaMgA tathA siMdhu nadI cauda cauda hajAranA parivAra sAthe abdhine eTale samudrane maLe che. 251-2para sItA satedA viNa badhI nadIo daguNa parivAramAM, uttare saritA samo parivAra dakSiNa bhAgamAM sItA sadA beu paMca lakha sahasa batrIza nadI taNuM, parivAravALI zebhatI jonAra puNyazAlI janA. 253 spaSTArtha -A sAte kSetramAM be be nadIo hovAthI kula 14 maTI nadIo che. temAMthI mahAvideha kSetranI satA ane satedA e be nadIo sivAyanI bAkInI bAra nadIo bamaNuM bamaNa vistAra vALI che. uttara dizAnI nadIone jeTale parivAra che teTaluM ja dakSiNa dizAnI nadIonI paNa parivAra jANave. jema ke bharata kSetranI gaMgA siMdhuno cauda hajArane parivAra kahyo teTaleja raktA ane raktavatI nadIone paNa jANa. parivAra eravatakSetranI tenAthI bamaNaeTale aAvIza hajArane parivAra hemavata kSetranI rehitA ane rohitAzAne jANave. temaja haraNyavaMta kSetranI svarNakUlA ane rUdhyakUlAne paNa aThThAvIsa hajArane jANave. tenAthI bamaNo eTale chappana hajAra nadIone parivAra harivarSa kSetranI harikAMtA temaja harisalilA nadIne tathA ramyak kSetranI narakAMtA tathA nArIkAntAne jANo. have bAkInI mahAvideha kSetranI sItA tathA sItAdA e be nadIo paikI darekane kula pAMca lAkha ane batrIsa hajAra nadIene parivAra kahe che. AvA parivAravALI te sItA ane satedA nadIne jenArA che. puNyazALI jANavA. kAraNa ke te vicaratA tIrthaMkaradevanI hayAtIvALA mahAvideha kSetramAM AvI che. 253 have sAte kSetranI paheLAI vagere jaNAve che - bharatanI pahoLAI paNa zata chavIsa yojana SaTa kalA, jana taNe ogaNuzame je aMza te jANe kalA; For Personal & Private Use Only Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 1 . ( zrIvijayapariphatate pachInA parvata ne kSetra bamaNa vistRtA, ema saghalA varSadhara girikhaMDamAna jaNAvatA, 254 25STA -have sAte kSetranI pahoLAI vagere jaNAve che:-bharata kSetranI madhyabhAgamAM pahoLAI pAMcase chavIsa jojana ane 6 kalA pramANa che. tyAra pachI baMne bAjue ghaTatI ghaTatI jANavI. paraMtu dareka sthaLe teTalI pahoLAI nathI. eka jojana eTale cAra gAu, tene je ogaNIsame bhAga te eka kalA kahevAya. athavA ogaNasa kalAne eka jana thAya ema samajavuM. tyAra pachI anukrame AvatA varSadhara parvate tathA kSetro bamaNuM bamaNA vistAravALA jANavA. A krama mahAvideha kSetra sudhI jANa. tyAra pachInA tenI uttare AvelA varSapare tathA kSetrane ardha ardha vistAra jANa. e pramANe TuMkamAM vistAra kahyo. have te dareka kSetrane ane girine vistAra jaNAvAya che -bharata kSetra eTale airavata kSetrane vistAra jANo. tyAra pachI himavaMta parvata ane zikharI parvatano vistAra tethI bamaNuM eTale 105ra jojana ane 12 kalAne jANavo. tethI bamaNa eTale himavaMta kSetrane ane hairaNyavaMta kSetrane 2105 jajana ane 5 kalAne vistAra jANu. tyAra pachI mahAhimavaMtane tathA rUkima parvatane tethI bamaNe eTale 4210 je jana ane 10 kalA eTale vistAra jANa. tyAra pachI harivarSa kSetrane ane ramyaka kSetrane 8421 jajana ane eka kalAne vistAra jANave. te pachI niSadhane ane nIlavaMta parvatane bamaNe eTale 16842 je jana ane 2 kalAne vistAra ane tethI mahAvideha kSetrane bamaNe eTale 33684 je jana ane 4 klAne vistAra jANa. A badho vistAra ekaThA karIe tyAre eka lAkha yejana thAya. eTale-jaMbudvIpane vistAra jANa. 254 gajadaMta parvatanI bInA vagere jaNAve che - uttare niSadhADhinI ne merUgirinI dakSiNe, pUrva pazcima vidyutaprabha tema saumanasagiri ane hAthI kere dAMta jevI AkRti e beunI, bahu najIka askRSTa saheje aMtamAM merUtaNI. 255 devakurUnI tathA drahanI bInA vagere jaNAve che - e be girinI madhyamAMhI devakupha yugalikataNuM, kSetra ekAdaza sahasa zata ATha betAlIzataNuM; ehayeAjana mAna uttara dakSiNe vistAranuM, che ahIM draha pAMca evuM vacana zrI jinarAjanuM 256 For Personal & Private Use Only Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bojo] 157 spaSTArtha -niSadha parvatanI uttaramAM tathA merU parvatanI dakSiNa dizAmAM pUrvamAM Avela vidyaprabha nAmanA gajadaMta parvatanI tathA pazcimamAM Avela saumanasa nAmanA gajedaMta parvatanI vacamAM devakurU kSetra AveluM che. hAthInA dAMta sarakhA AkAravALA hovAthI te gajadaMta parvata kahevAya che. A baMne gajadaMta parvatanI zarUAta niSadha parvatamAMthI thAya che. pachI teo merU sanmukha jatAM merUthI heja cheTe rahe che. tyAM temane aMta jANavo. A be gajadaMta parvatanI vacamAM Avela devaku kSetra e yugaliyAnuM kSetra kahevAya che. kAraNa ke tyAM yugaliA jI upaje che. A kSetrane 11 hajAra AThase beMtAlIsa jana pramANa vistAra uttarathI dakSiNa dizA tarapha jANo. temaja ahIM pAMca draha (moTAM sarevare) AvelAM che. ema zrI ajitanAtha tIrthaMkaranuM vacana che. 25-256 kaMcanagirinI tathA citrakUTAdinI bInA jaNAve che - pAMce drahonI beu bAju suvarNagiri daza daza kahyA, | sarve maLIne so sadA pUrva pazcima taTa rahyA; citrakUTa vicitra phUTa uMcA hajAra ja jano, uparano vistAra arthe jANa paMca zata pejane 257 spaSTArtha -pAMce kahonI pUrva tathA pazcima bAjue daza daza suvarNagiri athavA kaMcanagiri nAmanA parvate AvelA che. e pramANe eka eka kahanI baMne bAju 10-10 hovAthI kula vIsa kaMcanagirine pAMce guNavAthI kula 100 kaMcanagiri satedA nadInA pUrva tathA pazcima kAMThe AvelA che. temaja sItA nadInA pUrva pazcima kAMThe paNa 100 kaMcanagiri AvelA hevAthI kula 200 kaMcanagiri parvate jaNavA. A pAMce kahenA madhya bhAgamAM thaIne sItA temaja satedA nadI nIkaLe che, mATe drahanI baMne bAju athavA nadInA baMne kAMThA kahevAmAM kAMI virodha jANa nahi. vaLI ahIM citrakUTa tathA vicitrakUTa e nAmanA be kuTe AvelA che temanI uMcAI eka hajAra jananI tathA mULamAM vistAra paNa eka hajAra janane kahyuM che tathA uparane vistAra pAMcase lejanane jANave. 257 gaMdhamAdanAdi gajadaMtagiri, uttarakurU, camakaparvatAdinI bInA jaNAve che - uttare merUtaNe nIlavaMta girinI dakSiNe, gaMdhamAdana mAlyavAna be paMca draha tenA aneka kaMcanagiri se pUrvanI jima uttarakura dIpAvatA, sItAtaTe be yamaka parvata kanakamaya bahu caLakatA. ra58 For Personal & Private Use Only Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 [ zrI vijayasUrikRtaspaSTArtha:-merU parvatanI uttaramAM ane nIlavaMta nAmanA varSadhara parvatanI dakSiNamAM gaMdhamAdana ane mAlyavAna nAmanA be gajadaMta parvatenI vacamAM uttarakura nAmanuM yugalIyAenuM kSetra AveluM che. tenI madhyamAM paNa pAMca kahe AvelA che. temaja temanI baMne bAjue maLIne se kaMcanagirio AvelA che. te parvate uttarakurane zobhAvI rahyA che. ahIM sItA nAmanI moTI nadI che. tenA kAMThe be camaka parvate AvelA che ane te senAnA hevAthI ghaNA caLakatA-tejasvI jaNAya che. 258 mahAvidehanI 3ra vijaya vagerenI bInA jaNAve che - devakara uttara kurUnI pUrvamAM pazcima viSe, - pUrva pazcima be vibhAga videhanA suMdara dIse, cakravattine vijaya varavA ucita sola sela e, vijayamAMnI ATha che pUrve videhe uttare. 259 spaSTatha: have mahAvideha kSetramAM AvelI vijayenuM varNana kare che-A devakupha tathA uttarakurUnA pUrva tathA pazcima bhAgamAM mahAvidehanA suMdara dekhAtA be be vibhAge che. eTale mahAvideha kSetra cAra vibhAgamAM vaheMcAeluM che, prathama devakurUnA pUrvamAM pahele vibhAga ane pazcimamAM bIje vibhAga. tevI rIte uttarakurU kSetranA pUrvamAM trIjo vibhAga ane pazcimamAM vibhAga. ema cAra vibhAgo mahAvideha kSetranA jANavA. tyAM pUrva videhamAM uttara bAjue ATha vijaye AvelI che. temaja dakSiNa bAjue paNa ATha vijaya AvelI hevAthI badhI maLIne pUrva mahAvidehanI 16 vijaye jANavI. cakravatine jItavA gya hovAthI A vibhAganuM vijaya nAma kahyuM che. 259 kaccha vali mahAkaccha tema sukaccha vali kacchavAna e, Avarta maMgalAvarta puSkaLa puSkalAvatI jANie; vatsa tema suvatsa mahAvasa ramyavAna tima ramya e, ramyaka ramaNIya maMgalAvatI ATha vijaye dakSiNe. 260 spArtha -pUrva mahAvidehanA uttaranA vibhAgamAM ATha vijaye AvelI che. tenAM nAma A pramANe jANavA-1 kaccha vijaya, 2 mahAka7 vijaya, 3 sukaccha vijaya, 4 kacchavAna vijaya, 5 Avarta vijaya, 6 maMgalAvarta vijaya, 7 puSkala vijaya ane 8 mI pulAvatI nAmanI vijaya. have dakSiNa vibhAgamAM paNa ATha vijaye AvelI che tenAM nAma A pramANe-1 vatsa vijaya, 2 suvatsa vijaya, 3 mahAvatsa vijaya, 4 ramyavAna For Personal & Private Use Only Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] vijaya, 5 ramya vijya, 6 ramyaka vijaya, 7 ramaNIya vijaya ane 8mI maMgalAvatI nAmanI vijaya AvelI che. e pramANe pUrva mahAvidehamAM kula 16 vijaye jANavI. 260 pazcima videhe dakSiNe padmAdi vijaye ATha e, vaprAdi uttara bhAgamAM batrI vijaye jANie; bharatakhaMDe madhyamAM vaitADhaya parvata ehathI, dakSiNabharata uttarabhArata evI prasiddhi nAmathI. 261 - spArtha -have pazcima mahAvidehamAM dakSiNa vibhAgamAM padmAdi eTale padya vagere ATha vijaye jANavI. tenAM nAma A pramANe:-1 pavA vijaya, 2 supa vijaya, 3 mahApa vijaya, 4 padmAvatI vijaya, 5 zaMkhavijaya, 6 kusuma vijaya, 7 nalina vijaya 8 nalinAvatI vijya. have uttara vibhAgamAM paNa ATha vijaye AvelI che. temanAM nAma-1 vajha vijaya, 2 suvapra vijaya, 3 mahAvapra viya, 4 vaprAvatI vijaya, 5 valtha vijaya, 6 suvaghu vijaya, 7 gaMdhilA vijaya, 8 gaMdhilAvatI vijaya. e pramANe kula 16 vijaya pazcima mahAvidehamAM jANavI. baMnenA maLIne mahAvideha kSetramAM 32 vijaye AvelA che. have bharata khaMDamAM madhya bhAgamAM vaitADhaya nAme parvata Avelo che. tethI bharata kSetranA be vibhAga thAya che. vaitADhayathI dakSiNamAM dakSiNa bharatAdha ane uttaramAM uttara bharatA-ema be vibhAganAM nAme jANavAM. 261 have pUrve kahelA vaitADhya parvatanI bInA vagere jaNAve che - sAgara sudhI vistAramAM te pUrva pazcima jANiye, jamInamAM uMDAI yojana cha vali Iga gau mAnIye vistAramAM paccAza jana paccIza uMco bhAvIye, pRthvI thakI daza yojane jAtAM ja dakSiNa uttare. 26ra vidyAdharanI zreNI be vistAra daza daza yojane, paccAza nagara dakSiNe ne sATha nagara uttare; tyAMthI upara daza yojane be zreNI baMne bAjunI, vyaMtaranA vAsavALI pUrvasama vistRta valI. 263 spaSTArtha - A vaitADhaya parvatane pUrva cheDe tathA pazcima cheDe lavaNa samudra sudhI Ave che. tenI uMcAI pacIsa jananI che ane ethe bhAga jamInamAM hovAthI For Personal & Private Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - [ zrIvijApavAsarikRtasavA cha jana uMDo che. tathA tene vistAra eTale pahoLAI pacAsa ejana jeTalI che. pRthvIthI daza jana upara caDhIe tyAre A vaitADhya parvatanI uttara temaja dakSiNamAM be mekhalAo AvelI che, ane tenI pahoLAI daza daza jana hovAthI tyAM vaitADhaya parvatanI pahoLAI trIsa jananI hoya che. A be mekhalAone viSe vidyAdharanI be zreNio AvelI che eTale vidyAghanAM nagaranI hAra athavA paMktio che. temAM dakSiNa zreNimAM pacAsa nagare AvelAM che ane uttara zreNimAM sATha nagare AvelAM che. ema badhA maLIne ese ne daza vidyAdharanAM nagare vaitADhaya parvata upara che. ahIMthI daza yeAjana upara caDhIe tyAre tyAM paNa daza daza ejananA vistAravALI bIjI be zreNio vyaktara devanAM nivAsavALI che. ahIM vaitADhya parvatanI pahoLAI daza ejana pramANa jANavI. ra62-263 nava phUTa tathA jagatanI bInA vagere jaNAve che - enI upara paMca ane nava kUTa para vaitADhaya e, airavrate paNa jANa jaMbudviIpa jagatI vicArIe; vajamaya killAsamI uMcAI yejana ATha e. mUla madhye upara paheALI bAra aDa cau jane. 264 spaSTArtha--ahIMthI eTale vyaMtaranI zreNithI AgaLa pAMca ejana upara jaIe eTale vaitADhaya parvatanI Toca upara nava zikhare AvelA che. airavata kSetranI vacamAM AvAja svarUpavALa bIje vaitADhaya parvata che ema jANavuM. have jaMbudvIpane pharatI keTanA AkAre eTale valayAkAre je jagatI AvelI che tenuM svarUpa jaNAve che-A jagatI vajamaya che. killA athavA keTanA jevA AkAravALI che. tenI uMcAI ATha jananI che. mUlamAM tene bAra ejanane vistAra che, mayamAM ATha yajanane vistAra che ane upara cAra ejanane vistAra che. 264 jagatInI zeSa bInA tathA goLa vaitADhaya parvatanI bInA vagere jaNAve che - jagatI upara varajALa kaTake kIDatA vidyAdhare, tenI upara varadikA cau dvAra vijayAdi amare; vitA parvata geLa zabdApAti vikaTApAti e, tema gaMdhApAti cothA mAlyavAna navi bhUlIe. 265 spaTAtha --A jagatanI upara uttama jaLakaTaka AvelA che. temAM vidyAre vividha prakAranI krIDAo kare che. vaLI jagatInI upara be gAunA vistAravALI padvavara vedikA AvelI che. te devatAonI bhegabhUmi samAna jaNAya che. A jagatane viSe pUrvAdi cAra For Personal & Private Use Only Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIje]. dizAomAM cAra dvAra AvelA che. temAM pUrva dizAmAM vijaya dvAra, dakSiNamAM vaijayaMta dvAra, pazcimamAM jayaMta dvAra ane uttaramAM aparAjita nAme dvArA jANavAM. e pramANe TuMkANamAM jagatInuM svarUpa jANavuM. bhArata ane aravata kSetramAM jema lAMbA vitADhaya AvelA che, tema himavaMta kSetramAM zabdApAtI nAme La vaitADhaya AveluM che. haraNyavata kSetranA madhyamAM vikaTApAtI nAme baLa vaitADhaya parvata AveluM che. harivarSa kSetranI vacamAM gaMdhApAtI nAme goLa vaitADhaya parvata che. ane ramyapha kSetranI vacamAM mAlyavAna nAme geLa vaitADhaya parvata che. e pramANe cAra goLa vaitADhaya parvate jANavA. 265 baLa vaitADhayanI bAkInI bIna tathA lavaNa samudranI bIna vagere pAMca lekamAM jaNAve che - uMcAImAMhI sahasa yojana AkRti pAlA samA, lavaNabdhi jaMbUdvIpa pharato daguNa te vistAramAM madhyeja jana sahasa uDo be taraphanI jagatathI, paMcANu sahasa yojana sudhI jala tAsa vadhatuM niyamathI. ra66 madhyamAM daza sahasa yojanamAM zikhA lavaNAbdhinI, uMcI sahasa sela yojane jalavela upare tehanI; be gAu sudhI ucI vadhe be vAra pratidina jANIye, lavAbdhi madhye cAra dizi pAtAlakalazA mAnIe. 267 spArtha - A cAre geLa vaitADhaye pAlA sarakhA AkAravALA che ane temanI uMcAI eka hajAra yeja jeTalI che. have jaMbudviIpane phakta je be lAkha ejananA vistAravALe lavaNa samudra Avela che tenuM varNana zarU kare che-A lavaNu samudra madhya bhAgamAM eka hajAra yojana UMDe che. jaMbudvIpanI jagatathI lavaNa samudramAM paMcANu hajAra jana jaIe tyAM sudhI tene pANInI uMDAI tathA uMcAI baMne kame krame vadhatAM jAya che. tevI ja rIte ghAtakI khaMDanI jagatathI paNa lavaNa samudramAM paMcANuM hajAra jana sudhI tenA pANInI) uMDAI tathA uMcAI krame krame vadhatAM jAya che. e pramANe be vakhata paMcANu hajAra maLI kula 1 lAkha 90 hajAra thayA. bAkI 10 hajAra jana vacamAM rahyA, tyAM tenI (lavaNu samudranA) pANInI uMDAI badhe sarakhI che ane te eka hajAra yojana pramANa che. A vacalA daza hajAra ejanamAM lavaNa samudranI zikhA AvelI che. ane te zikhAnI uMcAI seLa hajAra yojananI che. eTale lavaNa samudranI sAravAra vacamAM jANe pANIne koTa hoya tevI valayAkAra pharatI daza hajAra yojana pahoLI ane soLa hajAra yojana uMcI A zikhA jANavI. te zikhAnI upara dararoja be vakhata be gAuM sudhI uMcI pANInI vela vadhe che. kAraNa ke lavaNa samudramAM maca bhAgamAM cAre dizAmAM cAra pAtAla kalazA AvelA 21 For Personal & Private Use Only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 [ zrIvijayapadmasUriSkRta che. temAM rahelA vAyunA khaLabhaLATathI A velanI vRddhi thAya che. eTale pANInI vela vadhavA mAMDe che. 266-267 kAlAdi amara tihAM rahe te kalazarkarA AMtare, sahasa saga zata ATha ceArAzI kalAnAnA khare; sahasa khetAlIza nAgakumAra aMdara velane, dhAratA tima sahasa vhetera bhAra bhAge velane, 268 spaSTA :----have AnI cAra dizAmAM AvelA cAra pAtAla kalazAnuM varNana kare che:-A kalazAnI ThIkarI vajAmaya che, te eka lAkha yojana uMcA che. vacamAM paheALAi paNa eka lAkha yojananI che. tathA upara ane nIce daza hajAra yojana paheALA che. pUrva dizAmAM vaDavAmukha, dakSiNamAM keyUpa, pazcimamAM dhUpa ane uttaramAM Izvara pramANe te pAtAla kalazAnAM nAma che. temAM nIcenA trIjA bhAgamAM vAyu che. vacalA trIjA bhAgamAM pANI tathA vAyu che. ane uparanA trIjA bhAgamAM pANI che. A pAtAla kalazAnA adhipati devA anukrame kAla, mahAkAla, velama ane prabhajana e nAmanA che. temanuM AyuSya eka palyopamanuM che. A cAra mukhya pAtAla kalazanA AMtarAmAM sAta hajAra AThase ne ceArAsI (7884) nAnA pAtAla kaLazeA rahelA che. A nAnA pAtAla kalazA eka hajAra yojana uMcA che. vacamAM paheALAI paNa eka hajAra yojananI che. upara nIce eka sA yojana jeTalA paheALA che. A zikhAnI upara vapatI velane paMdaranI mAjue betAlIsa hajAra nAgakumAra devA dhArI rAkhe che eTale ke che. ane chAhAranI bAjue vadhatI velane mhAMtera hajAra nAgakumAra devA rokI rAkhe che. 268 madhyamAM uDatI zikhA tama uparanI be gAunI, velane sura sahasa sAthe zakatA tasa pANinI; geAstUpa Adika cAra veladhara giri ahI... dIsatA, cAra devA tyAM vase gAstUpa Adika bhAsatA. 269 spaSTAH----zikhAnA madhya bhAgamAM be gAu sudhI vadhatI tenI pANInI velane sATha hajAra nAgakumAra deve zake che, ahIM lavaNu samudramAM 12 hajAra ceAjana jaie tyAre gAstUpa vagere cAra eTale gAstUpa, gabhAsa, zaMkha ane DhagasIma e nAmanA cAra vela para parvate AvelA che. ane te vela dhara pava tAne viSe anukrame gAstUpa, zivadeva, zaMkha ane manAzIla e nAmanA cAra devA vase che. 269 ca anuvela dharA te giri surA cAre vase, caMdra hrApa e pUrva vidizi sUryadvIpa pazcima viSe; For Personal & Private Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrA dezanA cinAmAMNa bhAga bIjA ] madhyamAM te beunI vara gautama dvipa jANiye, AvAsa tyAM susthita amarane jANa kahyuM Ima jinavare. ra70 palTAI-vaLI lavaNa samudramAM jabUdvIpanI jagatathI 12 hajAra jana cheTe cAra vidizAmAM cAra anusaMdhara parvate AvelA che temanA karkoTaka, vidya-prabha, kailAsa ane arUNaprabha e pramANe cAra nAme che. ane tene viSe anukrame karkoTaka, kardama, kelAsa ane arUNuprabha e nAmanA cAra de vase che. jaMbudvIpanI jagatIthI pUrva dizAmAM 12 hajAra jana cheTe pUrva dizAnI be vidizAmAM jabUdvIpanA be caMdranA be dvIpe AvelA che. tevI ja rIte pazcima dizAnI be vidizAmAM be sUrya saMbaMdhI be dvIpe AvelA che. be sUrya dvIpanI vacamAM gautama nAme dviIpa Avela che. ane te dvIpane viSe lavaNa samudranA adhiSThAyaka susthita nAmanA devane AvAsa che. 270 have dhAtakI khaMDanI bInA vagere jaNAve che - lavaNa je svAda jalane jANiye lavaNAbdhinA, tAsa pharate dhAtakI kSetrAdi bamaNA tehanA; ISakAra giribe uttare ne dakSiNe nA bhUlIe. pUrva pazcima bhAga enA ehathI avadhArIye, 271 spaSTAthe-A lavaNuM samudranA pANIne svAda lavaNa eTale mIThA je khAro che, mATe tenuM lavaNa samudra evuM nAma che. A lavaNa samudrane pharato bIje pAtakI khaMDa Avela che. A dhAtakI khaMDane vistAra lavaNa samudra karatAM kAmaNe che. athavA baMne bAjue tenI pahoLAI cAra cAra lAkha jana pramANe che. vaLI ahIM jaMbUdvIpanA bharata vagere je kSetre che teja nAmanA kSetre che. paraMtu jaMbudvIpa karatAM ahIMne kSetrenI saMkhyA bamaNuM jANavI. eTale ahIM be bharata, be eravata, be mahAvideha, be himavaMta parvata, be zikharI parvata ema nadIo vagere paNa jaMbudvIpanI apekSAe vAmaNu vAmaNuM jANavA. dhAtakI khaMDanA tenI uttaramAM tathA dakSiNamAM AvelA be ISakAra parvata vaDe be sarakhA vibhAga paDayA che. tethI karIne A khaMDanA pUrva ghAtakI khaMDa ane pazcima dhAtakI khaMDa evA be vibhAge kahevAya che ema jANavuM. 271 kAledadhi samudranI bIna vagere jaNAve che - kAledadhi pharateja AnI lAkha aDa vistAramAM, tAsa pharate puSkaradvApAI sarakhe mAnamAM, For Personal & Private Use Only Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 [ zro vijayapadmasUriSkRta dhAtakImAM niyama bhAkhyA jeha merU AdinA, puSkarAdhe paNa niyama te duguNa kSetrAdikataNA, 272 spaSTA :--A dhAtakI khaMDanI krUratA valayAkAre kAladipa nAmanA khInne samudra AvelA che. tenA ane bAjue ATha ATha lAkha yeAjana jeTalA vistAra jANavA. bIjI madhu svarUpa prAye lavaNa samudranI jevuM jANavuM. paraMtu A kAlAdhi samudranAM pANInA svAda mIThA che. paNa khAro nathI. temaja lavaNu samudranI peThe A samudramAM zikhA nathI. tene pharatA valayAkAre trIjo puSkaravara nAme trIjo dvIpa AvelA che. tenI kharekhara vacamAM valayAkAre AvelA mAnuSAttara nAmanA parvate tenA e vibhAga karyA che. A dvIpanuM pramANa kAleAdhithI khamaNuM eTale sALa lAkha yojana pramANa che. eTale tenA be vibhAga AThe ATha lAkha yojananA vistAravALA che. temAM mAnuSAttara parvatanI aMdara AvelA puSkarA`mAM ja manuSyanI vastI hoya che. paraMtu mAnuSAntara parvatanI bahAranA puSkarA mAM manuSya hAtA nathI. tethI karIne jamRdvIpa, dhAtakI khaMDa ane puSkarA e aDhI dvIpamAM ja manuSyanI vastI jANavI. tethI aDhI dvIpa pramANa (dvIpa samudra maLIne 45 lAkha yAjana pramANu) manuSya kSetra kahevAya che. A puSkarAmAM paNa kSetrAdinI saMkhyAnA niyama dhAtakI khaMDa pramANe jANavA. eTale ahIM paNu ja khUdrIpathI kSetrAdikanI saMkhyA chAmaNI athavA dhAtakI khaMDa jeTalI jANavI. eTale e merU, e bharata, e aravata, e mahAvideha vagere samajavuM. 272 dhAtakI khaDa tathA puSkarA mAM AvelA merUnI bInA vagere e AAkamAM jaNAve che:---- merU nAnA cAra e baMne viSe uMcAimAM, uMcA sahasa ceArAzI yAjana jamIna para vistAramAM; cArANuM sA yeAjana tathA rakAMDa mahAmerU pare, kAMDa bIjo saga sahasa UNu aDasahasa UNa pachI khare. 273 spaSTA :-sAtakI khaMDa tathA puSkarA mAM AvelA merU parvatanuM varNana kare che:-- dhAtakI khaMDanA pUrvA"mAM vacamAM eka merU parvata tathA pazcimA mAM vacamAM eka merU pata e pramANe e merU paryaMta dhAtakI khaMDamAM che. tevI ja rIte purA mAM paNa pUrvA mAM eka merU ane pazcimAmAM eka merU ema e merU paryaMta hovAthI cAra mek parvata ane ja budvIpanA eka merU parvata ema kula pAMca merU parvata che. temAM ja khUIpanA merU paryaMta eka lAkha yojana uMcA che e prathama jaNAvyuM che. khAkInA cAra merU pA uMcAImAM paMcAsI hajAra yojana pramANa che. tethI teo nAnA merU kahevAya che. A cAra merU padegtAnA jamIna AgaLa cAraNu se yAjana jeTalA vistAra che. tenA prathama kAMDa For Personal & Private Use Only Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] 165 moTA merU jeTalA eTale eka hajAra ceAjana pramANane jANavA. bIjo kAMDa mATA menA bIjA kAMDathI sAta hajAra yeAja! A che eTale mATA merUnA bIjo kAMDaH 63 hajAra ceAjananA che temAMthI sAta hajAra AchA karatAM 56 hajAra yojana pramANa bIjo kAMDa jANavA. tathA trIjo kAMDa AThe hajAra yojana e che eTale moTA menA trIjo kAMDa 36 hajAra yojanA che temAMthI ATha hajAra yojana ochA karavAthI 28 hajAra yojana pramANa trIjo kAMDa jANavA eTale prathaSa kAMDanA 1000, bIjAnA 56000 tathA trIjAnA 28000 maLI kula 85000 uMcAI cAre menI jANavI, 273 mukhya merU samAna ahIM bhadrazALa naMdanavana kahyA, tethI upara saumana sataNeA vistAra pacazataka bhaNyA; ethI upara pAMDaka vanevistAra sAdhika cau sayA, pUrvI merU samAna cUlA ima aDhI dvIpe| bhaNyA. 274 spA : mukhya merU eTale ja budvIpanAmerUM sarakhuM ahI bhadrazALa tathA naMdanavana kaheluM che. tenA upara Avela saumanasa vananA vistAra pAMcaso yojana jeTalo kahelA che. tathA sauthI upara Avela pAMDuka vananA vistAr cAraso ceAjanathI apika pramANanA che. tathA ahIM paNa jamUdrIpanA merU parvata upara AvelI cUlikAnI jema cAlIsa yojana uMcI cUlikA jANavI. e pramANe jabudvIpa, pAtakI khaMDa tathA pukArA maLI ahI dvIpanuM svarUpa TuMkANamAM jaNAvyuM. tenI sAthe vacamAM AvelA lavaNa samudra tathA kAleAdhinuM svarUpa paNa jaNAvyuM. kula 45 lAkha yojana pramANa aDhI dvIpanI laMbAI tathA paheALAi vagerenI bInA TrekamAM jaNAvI. 274 aDhI dvIpanA padArthonI TUMka khInA vagere jaNAve che:-~~ tehamAM dvIpe| aDhI e sAgarA pAMtrIza valI, kSetra merU pAMca parvata trIza varSadharA valI; devakuph uttararU daza vijaya ekasa sAr3a e, puSkarA dvIpa pharate mAnuSettara spArtha:--A manuSya kSetramAM jaMbUdvIpa, dhAtakI khaMDa ane puSkarA ema aDhI dvIpA tathA lavaNu samudra ane kAleApi samudra ema e samudro AvelA che. temaja kula 35 kSetrA che. te A pramANe-5 bharatakSetra, 5 aravatakSetra, 5 himava takSetra, 5 araNyavatakSetra, 5 harivaSa kSetra, 5 ramyakSetra ane pa mahAvidehakSetra ema kula 35 kSetrA che. temAMnA ekeka bharata kSetrAddhi jaMbudrIpamAM, e bharata kSetrAdri dhAtakI khaMDamAM ane ema e bharata kSetrAdi jANiye. 275 For Personal & Private Use Only Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . [ zovijaya pavaritapuSkarArdhamAM jANavA. vaLI varSadhara parvate trIsa che. temAM 6 varSaghara parvate jaMbudvIpamAM ane 12 varSapara parvate ghAtakI khaMDamAM tathA 12 varSa para parvate puSkarAmAM jANavAM. pAMca devamurU ane pAMca uttarakurU maLI kula 10 kurukSetra che. eka mahAvidehamAM 32 vijaya che ane kula pAMca mahAvideha hevAthI badhA maLI eka sATha vijaya che. puSkarAI parvatane pharate valayAkAre mAnuSAra parvata Avela che. ra75 mAnuSattaragirinI bInA vagere jaNAve che - aDhI dvIpanI bahAra vartala nagara killA sama dIse, sattarase ekavIza uce cAra zata trIsa bhUmie; Iga sahasa bAvIza nIce sAta zata trevIsa e, madhyamAM vistAra upare cAraso covIza e. 276 spaSTArtha -have e mAnuSAra parvatanuM varNana kare cheaDhI dvIpanI bahAra valayAkAre geLa nagaranA killA sarakhe A parvata Avela che. tenI uMcAI sattarase ekavIsa jananI (1921) che. ane cArase savAtrIsa yojanA jamInamAM uDe che. nIce eka hajAra ne bAvIsa yojananI tenI pahoLAI che. ane madhyamAM sAtaso ne tetrIsa yojana jeTalI tenI pahoLAI che. tathA sauthI upara cAra ne evosa yojana jeTalI tenI pahoLAI che. 276 mAnuSettara nAmanI sArthaktA vagere jaNAve che - bahAra enI manujanA janmAdi kadi hotA nathI, tyAM gayelA cAraNAdika sAdhu paNa maratA nathI; mAnuSattara nAma tethI hAra mAnava kSetranI, sattA ne bAdara agni vIjaLI medhanadI kAlAdinI, 277 spaSTAtha -A mAnuSAra parvatanI bahAra manuSyanuM janma ke maraNa kadApi paNa thatuM nathI. kAraNa ke manuSya kSetra mUkIne naMdIzvarAdi dvIpane viSe cityane vaMdana karavA gayelA vidyAcAraNa vagere munie paNa tyAM maraNa pAmatA nathI. ane AthI ja karIne A parvatanuM nAma paNa mAnuSettara parvata che. athavA te manuSyanA janma maraNa aDhI dviIpa rUpa manuSya kSetramAM ja thAya che. paraMtu tenI bahAra thatA nathI. vaLI A manuSya kSetranI bahAra bAdara agnikAya hoto nathI. temaja vIjaLI, megha, nadI tathA divasa ane rAtrI thavA rUpa kAla vagere paNa letA nathI. 277 For Personal & Private Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bIje ] aMtaradvIpanI bInA vagere jaNAve che - aMtaradvIpa kSetra pAMtrIza sthAna manutpattinA, labdhi vidyA saMharaNathI merUgiri Adi taNuM; zikhara para aDhI dvIpamAM baMne samudra lAbhatA, te narA dviIpAdi bhede nAma jUdA pAmatA. 278 spaSArtha -have manuSyanI utpattinAM sthAna rU5 56 aMtarIpe che. tenuM TUMkuM svarUpa A pramANe jANavuM. bharata kSetranI uttaramAM Avela himavaMta parvata tathA aravata kSetranI dakSiNamAM Avela zikharI parvata e be parvatanA pUrva ane pazcima cheDA lava samudrane aDelA che. e be parvatanA cAra cheDAmAMthI lavaNa samudranI aMdara be be dADhAo nIkaLelI che. eTale kula ATha dADhAo thaI. ane dareka dADhA upara sAta sAta aMtaradvIpa che eTale sAtane ADe guNatAM kula pa6 aMtaradvIpa thAya che. A aMtaradvIpamAM yugaliA manuSya vase che. e pramANe pa6 aMtaraDhI tathA pUrve kahelA pAMca bharata vagere 35 kSetre tathA 5 devakurU ane 5 uttarakurU maLI kula 101 kSetramAM manuSyanI utpatti jANavI. A manuSyanA traNa traNa bhede che. 1 garbhaja manuSya paryAptA, 2 gaja manuSya aparyAptA, 3 saMmUchima aparyAptA e pramANe traNa bhede che. tethI 101 ne traNe guNavAthI manuSyanA badhA maLIne 303 bheda jANavA. aDhI dvIpanA bAkInA sthAnamAM tathA merU parvata AdinA zikhara upara temaja be samudra vagere sthaLe keIe saMharaNa karavAthI labdhinA baLathI athavA vidyAnA baLathI gamanAdi karatA manuSya lAbhe che kharA paNa manuSyanA janma maraNa aDhI dvIpamAM ja thAya. ahIM pAdinA bhedathI manuSyanA bhedo jANavA. jemake bharata kSetramAM janmelA manuSya bharata kSetra manuSya kahevAya vagere. 278 manuSyanA bheda, sADI paccIza Arya deza vagere bInA jaNAve che - be bheda Arya mleccha naranA bheda SaTa AtaNA, kSetrAya upaje karmabhUmie sADI paccIza dezanA; bharatakSetre Arya bhAkhyA Arya deze nagarathI, oLakhAyA magadhadeza prasiddha rAjagRhI thakI, ra79 spA -manuSyanA be prakAra che. 1 Arya. 2 sveccha. temAM AryonA 6 prakAre che. 1 kSetra Arya, 2 jAti Arya, 3 kuLa Arya, 4 karma Arya, 5 zilpa Arya, ane 6ThThA bhASA Arya. temAM prathama kSetra Aryo paMdara karmabhUminI aMdara utpanna thAya che. temAM A bharata kSetranI aMdara sADI pacIsa dezamAM utpanna thaelA kSetra Arya kahevAya che. A For Personal & Private Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvijyapadrasurikRtaArya deze temanA nagarethI A pramANe oLakhAya che. jema ke rAjagRhI nagarIthI magadha dezanI prasiddhi thaelI che. e pramANe bIjI kaI kaI nagarIthI kaye deza oLakhAya che te have pachInA traNa kalAkamAM jaNAve che. 27 Arya dezanI rAjadhAnI vagere jaNAve che - aMga caMpAnagarIthI ne baMga tAmraliptIthI, deza kAzI vaNArasIthI kaliMga kAMcanapurIthI, deza kezaLa ayodhyAthI kurU histanApura thakI, zauryapurathI kuzArva tima paMcAla kAMpilyapura thakI. 280 spaSTArtha:-kyA dezanI kaI rAjadhAnI che te jaNAve che-aMga deza caMpA nagarIthI zebhe che. tathA baMga deza tAmralipti nagarIthI, kAzI deza vaNArasI nagarIthI ane kaliMga deza kAMcanapurIthI zobhe che. kezala deza ayodhyA (sAketa) nagarIthI ane kurUdeza hastinApurathI zebhe che. kuzArta deza zauryapurIthI ane paMcAla deza kapilyapurathI prasiddha che. eTale aMga dezanI rAjadhAnI caMpAnagarI, baMga dezanI rAjadhAnI (mukhya nagarI ke jyAM rAjA rahe) tAmralisI nagarI, kAzI dezanI vaNArasI nagarI, kaliMga dezanI kAMcanapurI, kezala dezanI ayodhyA nagarI, kurUdezanI rAjadhAnI hastinApura, kuzA dezanI zauryapurI, ane paMcAla dezanI rAjadhAnI kAMpilyapura jANavuM. ahIM eka deza ane tenI mukhya nagarI kamasara jaNAvI che. 280 jaMgala ahicchatrA mithilA videha seraTha dvArakA. vasa kauzAMbI malaya bhadila prasiddhi pAmiyA nAMdipura saMdarbha punarUchA varUNa tima matsya e, virATanagarIthI ja cedI zuktimatIthI jANiye. 281 spArtha -jaMgala dezanI rAjadhAnI ahicchatrA nagarI, vidaha dezanI mithilA nagarI ane seraTha dezanI dvArakApurI rAjadhAnI che. vatsa dezanI kezAMbI nagarI ane malaya dezanI bhadilapura rAjadhAnI che. saMdarbha dezanI rAjadhAnI nAMdIpura ane varUNa dezanI punarucchA nagarI tathA matsya dezanI rAjadhAnI virATa nagara che. ane cedI dezanI rAjadhAnI zukitamatI nagarI jANavI. 281 zreSTha deza dazArNa kRttikAvatIthI dhArIye, vitabhayapura siMdhu mathurAthI ja sauvIra jANika For Personal & Private Use Only Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 18 zro dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo] apApA sUrasena bhaMgI mAsapurIvarta deza e, kuNAla zrAvastI valI lATa varSa vicArIe, 282 spArthaDa-dazArNa dezanI rAjadhAnI mRttikAvatI nagarI gaNAya che. siMdhu dezanI rAjadhAnI vItabhaya pattana nAme nagara che. ane sevIra dezanI rAjadhAnI mathurA nagarI jANavI. sUrasena dezanI rAjadhAnI apApA nagarI tathA mAsapurIvarta dezanI bhaMgI nagarI rAjadhAnI che. kuNAla dezanI rAjadhAnI zrAvastI nagarI, ane lATa dezanI rAjadhAnI keTavarSa purI jANavI. 282 kSetra AryanI bAkInI bInA pUrI karI jAti AyanI bInA jaNAve che - deza ketaka ardha zvetAMbI thakI tIrthaMkarA, janme ahIM cakI tathA baladeva Adi mahAnarA; ikvAku AdimAM thayelA jAti Arya na bhUlIe. kulakarAdika peDhInA kula Arya mAnava mAnIe. 283 spaSTArtha -ketaka dezanA adha bhAganI rAjadhAnI vetAMbI nagarI jANavI. e pramANe kula sADI pacIsa Arya kSetre jANavA. tIrthakare, cakravartIe, vAsude, prati vAsudeva, baladeva vagere zalAkA purUSo A Arya kSetramAM utpanna thAya che. IkvAku, ugra, jJAta Adi uttama vaMzamAM janmelA jAti Arya kahevAya che e vAta bhUlavI nahi. kulakara vagere eTale cakravartI vAsudeva baladeva vagerenI paraMparAmAM utpanna thaelA te kula Arya kahevAya che ema jANavuM. 283 zubha karmathI nirvAhaka kamarca mAnava jANiye, zilpArya kuMbhArAdi tima pUjAri Adi mAnIe; ziSTabhASAthI kahe vyavahAra bhASAArya e, dharmanAja ajANa yavana pramukha sveccho dhAriye. 284 spaSTArtha-zubha karma eTale pUjana karavuM, karAvavuM, zAstrI bhaNavAM, bhaNAvavAM vagere tathA bIjA sArAM kAryothI nirvAhakA eTale AjIvikA calAvanArA te karmAye jANavA. tathA zilpAya te kuMbhArAdika eTale kuMbhAra, vaNakara, nApita (hajAma) tathA devaLa pUjArAdika jANavA. jeo vyavahAramAM ziSTa bhASA eTale zuddha bhASAne prayoga karanArA che teo bhASA Arya kahevAya che. ema cha prakAranA Aryo jANavA. have manuSyanA bIjA prakAramAM pleo jANavA, jeo parmanA ja ajANa che. eTale gharma cIja che? tene paNa jANatA nathI 22. For Personal & Private Use Only Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 - [ zovijayapadhasUrikRtate mleccho jANavA. temanA yavana, zAka, zabara vagere aneka prakAra che. 24 have traNa ke mAM aMtara dvIpanA manuSyanuM svarUpa vagere jaNAve che - himavaMta uttaramAM bhAratanI zikhara airAvata dakSiNe, giri beu pUrva samudrathI pazcima jaladhi sudhI dIrgha e; paryatamAM be temanA dizi mukha tarapha dADhA kahI, raNaziMgaDAkAre thatI lavaNabdhinI mAMhe gaI 285 cAra dADhA ekanI Ima ATha dADhA beunI - pratyeka para dvIpa sAta gaNatAM hoya chapanna AThanI; ahIM yugaliyA AThase dhana deha jANe temane, Ayu palyAsaMkhya bhAge bhAvi bhava sama svarga. 286 spaSTArtha:-aMtarI kayAM AvelA che te jaNAve che. bharatakSetranI uttara dizAmAM himavaMta parvata Avela che. tathA aravata kSetranI dakSiNe zikharI parvata AveluM che. e baMne parvate pUrva tathA pazcima dizAmAM samudra sudhI lAMbA che. ane temanA baMne cheDAomAMthI samudranI aMdara raNaziMgaDAnA AkAre babe dADhAo nIkaLelI che. e pramANe eka parvatanI cAra dADhA hevAthI te bane parvatanI ATha dADhAo thAya che. have dareka dADhAne viSe sAta sAta aMtara dvIpa hovAthI AThane sAte guNavAthI chappana aMtara dvIpa thAya che. A aMtaradvIpane viSe yugaliyA manuSya rahe che. A manuSyanA zarIranuM utkRSTa pramANa 800 AThase dhanuSyanuM jANavuM. vaLI temanuM AyuSya palyopamanA asaMkhyAtamA bhAga jeTaluM hoya che. ane teone bhAvibhava eTale Avate bhava devane heya che. kAraNa ke yugaliyA marIne avazya deva ja thAya evo niyama che. ane tyAM temanuM AyuSya ahIMnA AyuSya jeTaluM eTale utkRSTathI palyopamanA asaMkhyAtamA bhAga jeTaluM athavA tethI ochuM AyuSya hoya che. yugaliyAnA thanArA deva bhavanA AyuSyane e niyama che ke ahIM temanuM jeTaluM AyuSya heya teTaluM athavA tenAthI ochuM AyuSya temanuM devalekamAM hoya. paraMtu ahIMnA karatAM vadhAre AyuSya temanuM devalekamAM heya nahi 285-286 ekAMtare AhAra IcchA apatya kerI pAlanA, divasa aDyAzI gaNa bhedo viSe garbhaja taNA; yugalikapaNAthI teha aMtaradvIpa mAnava nA muNe, dharma tema adharmane dhAre ne tIvra kaSAyane 287 For Personal & Private Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] 171 spaSTArtha -A yugaliyAone ekAMtara eTale eka divasanA aMtare AhAranI IcchA thAya che. teo apatya pAlanA eTale kAccAnuM pAlana ajJAeMsI divasa sudhI kare che. tyAra pachI mA bApanuM maraNa thAya che. A aMtarIpanA manuSya garbhaja yugaliyAnA bhedomAM gaNAya che. ahIMnA manuSya dharma tathA adharmane jANatA nathI. temaja svabhAvathI tIvra kaSAyane eTale atyaMta rAga temaja zreSane dhAraNa karatA nathI. eTale saraLa pariNAmavALA hoya che. 287 have cAra lekamAM manuSyanA daMDakane viSe zarIra vagerenI bInA jaNAve che - sAmAnyathI nara daMDake detAdi dvAra vicAraNA, tanuM pAMca gau traNa deha sAdhika lAkha uttara dehanA; aMgula asaMkhyavibhAga tanu avagAhanAja jaghanyathI, saMghayaNa SaTa tima sela saMjJA sarva saMsthAne valI. 288 spaSTAtha-sAmAnya rIte manuSyanA daMDakane viSe devAdi eTale zarIra vagerenI bInA jaNAve che manuSyane audArika, vekiya, AhAraka, tejasa ane kAmaNa ema pAMce zarIre hoya che. tathA mUla audArika zarIra utkRSTathI traNa gAunuM hoya che. ane te devakura tathA uttarakurUnA manuSya AzrIne temaja avasarpiNInA pahelA ArAnA manuSya AzrI jANavuM. tathA uttara vaikiya zarIra je vaikriya labdhivALA munirAja banAve che te eka lAkha jajanathI kAMIka (cAra aMgulI adhika hoya che. jaghanyathI audArika zarIranI avagAhanA aMgulanA asaM khyAtamA bhAga jeTalI hoya che. vASabha nArAca vagere e saMghayaNe, temaja AhArAdi seLe saMjJAo tathA samacaturansa vagere chae saMsthAne temane heya che. jo ke eka manuSyane te ekaja saMghayaNa tathA ekaja saMsthAna hoya che, paraMtu ahIM samudAya AzrIne kahetA hevAthI chae saMghayaNa tathA chae saMsthAna kahyAM che. ema AgaLanA dvAremAM paNa samajavuM. 288 cau kapAye sarva lezyA pAMca iMdriya sAta ne, samudraghAta duSTi traNa cau darzane paNa nANane ajJAna traNa vali gapaMdara bAra upage valI, uSapAta cyavane eka be traNa mAna eha jaghanyathI. ra89 spaSTAthe --kopa vagere cAre kaSA tathA kRSNa vagere chae lesyAo, pazendriya vagere pAMce Indriya tathA vedanA samuddaghAta vagere sAte samughAte garbhaja manuSyane hoya che. samakitadaSTi mizraSTi ane mithyASTi e traNe daSTie tathA cakSu darzana vagere cAre darzane For Personal & Private Use Only Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 - [ zrovijyapaddhasUrikRtamanuSyane hoya che. samyagdaSTi manuSyane matijJAna vagere pAMca jJAne hoya che. mithyAdaSTi manuSyane mati ajJAna vagere traNa ajJAne hoya che, tathA satyamayega vagere paMdara vege, tathA pAMca jJAna, traNa ajJAna ane cAra darzananA upayoga maLI bAre upayoga sAmAnyathI manuSyanA daMDakamAM hoya che. vaLI upajavAnI tathA maravAnI saMkhyA jaghanyathI eka, be, traNanI jANavI. 289 utkRSTa saMkhyA asaMkhya viraha eka samaya jaghanyathI, utkRSTa bAra muhUrta traNa palyAyu paNa utkRSTathI aMtarmuhUrta janyathI paryApti SaTa dizi SaTa taNe, AhAra saMjJA be gati covIza daMDakamAM mu. 20 spaSTAthe-vaLI te manuSyamAM utkRSTathI upajavAnI tathA maravAnI saMkhyA saMkhyAtI asaMkhyAtI jANavI. paraMtu garbhaja manuSyonI saMkhyA te saMkhyAtI ja jANavI. kAraNa ke maja manuSya saMkhyAtAja che. have upajavAne tathA maravAne viraha kAla kahe che. temAM jaghanyathI eka samayane virahakAla che. eTale eka samaya sudhI manuSyamAM kaI upaje nahi temaja eka samaya sudhI kaI mare nahi. paraMtu eka samaya pachI keInuM janma maraNa thAya. ane utkRSTathI bAra mUhUrtane virahakAla athavA janma maraNanuM AMtarUM jANavuM. eTale manuSyamAM keI na upaje ke na mare te kAla vadhAremAM vadhAre 12 muhUrtane jANa, vaLI manuSya nuM utkRSTa AyuSya traNa papamanuM te yugaliyAnI apekSAe jANavuM, ane jaghanya AyuSya antamuhUrta pramANa jANavuM. AhAra vagere chae paryAptio temane hoya che. tathA pUrvAdi chae dizAne AhAra ane dIrdhakAlikI tathA daSTivAdedezikI e be saMjJAo hoya che. manuSyanI gati athavA marIne je upajavuM te vIse daMDakamAM thAya che. te 24 daMDake A pramANe-10 bhuvanapati, 1 vyaMtara, 1 tiSi ane 1 vaimAnika e pramANe 13 daMDaka devatAnA, pRthvIkAya vagere pAMca sthAvaranA pAMca maLI 18 daMDaka thayA. ne traNa vikalendriyanA traNa maLI 21 daMDake. temAM nArakIne 1 daMDaka, manuSyane 1 daMDaka, tathA tiryaMca paMcendriyane eka daMDaka e traNa umeravAthI 24 daMDaka jANavA. 290 Agati bAvIza daMDakathI traNe veda bhaNyA, bAvIza dvAre jima ghaTe tima buddhithI ja ghaTAvavA; - jema kevala nANuM cothuM nANuM virativaMtane, deha AhAraka tathA utkRSTa Ayu yugaline. 291 spaSTAtha -have manuSyamAM Agati kahe che-uparanA lekamAM jaNAvelA 24 daMDakamAMthI teukAya ane vAukAya e be sthAvaranA daMDake sivAya bAkInA 22 daMDakanA cha manuSyamAM utpanna thAya che. phakata teukAya ane vAukAya che marIne manuSyamAM upajatA nathI. vaLI For Personal & Private Use Only Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIje] 173 manuSyamAM strIveda, purUSaveda ane napuMsaka veda ema traNa vede bhaNyA eTale kahyA che. e pramANe bAvIsa dvAre manuSyamAM kahyA. temAMthI kyA manuSyane kayuM dvAra kevI rIte hoya te pitAnI buddhithI vicArIne ghaTAvavuM. jemake kevalajJAna tathA mana:paryavajJAna virativALA manuSyamAM keIkane heya. paNa virati vinAnA manuSyamAM na hoya. te pramANe AhAraka zarIra tathA vaikiya zarIra badhA manuSyane na hoya. AhAraka zarIra AhAraka labdhivALA caudapUvI sAdhune ja hoya. ane vaikriya zarIra vaikriya labdhivALA manuSyane heya. traNa gAunuM utkRSTa AyuSya yugaliyA manuSya AzrayI jANavuM. A pramANe bIjI paNa bInA pitAnI buddhithI jANavI. 21 have aDhI dvIpanI bahAranA dvIpadInuM svarUpa jaNAve che: mAnuSattaranI pachI vastI nathI jyAM manujanI, puSkarAI apara rahyuM comera pharate tehanI; puSkaredaka jaladhi dvIpa samudra vArUNI vara ane, kSIravara vRtavara pachI che IkSuvara dvIpa jaladhie. ra92 spaSTAtha-puSkaravara dvIpanI mayamAM valayAkAre AvelA mAnuSettara parvatanI bahAra AvelA dvIpa tathA samudromAM manuSyanI vasatI hotI nathI. eTale tyAM manuSyanAM janma maraNa thatAM nathI. paraMtu, labdhivaMta manuSyo tyAM gamanAgamana karI zake che. e mAnuSettara parvatanI bahAra bAkInuM manuSyanI vastI vinAnuM puSkarAI jANavuM. ane tene pharato puSkaravara nAmane samudra jANavo. tyAra pachI vArUNIvara nAme dvIpa ane tene pharate vArUNIvara nAme samudra jANa. tyAra pachI kSIravara nAme dvIpa ane kSIravara nAme samudra Ave che. tene pharate vRtavara nAme dvIpa ane tyAra pachI kRtavara nAme samudra AvyuM che. tyAra pachI IkSavara nAme dvIpa ane tene pharato ikSuvara nAme samudra jANe. ra92 AThamA naMdIzvara dvIpanuM svarUpa 13 kemAM jaNAve che - te pachI devaleka je AThamo nadIzvara, udyAnavALe bhaktilIna iMdriAdithI bahu suMdara madhya bhAge ehanI pUrvAdimAM aMjanasamA, cAra aMjanagiri adhika daza sahasa tala vistAramAM. 23 upara eka hajArane vistAra uMcA jeTalA, A mudra merU taNuM sahasa paMcAzI jana eTalA For Personal & Private Use Only Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 [ zrIvijayapaddhakRitapUrvamAM devaramaNa nidhota dakSiNa jANiye, pazcima svayaMprabha uttare ramaNaya aMjanagiri kahe. 294 spaSTArtha -e pramANe kula sAta dvIpa ane sAta samudra gayA pachI AThama naMdIzvara nAme dvIpa Ave che. te devalekanA jevI bhAvALo che. kAraNa ke temAM udyAne eTale bagIcAo vagere suMdara padArtho AvelA che tathA jinezvaranI bhaktimAM lIna thaelA Indra vagere devothI zobhAyamAna che. A dvIpanA madhya bhAgamAM pUrva vagere cAra dizAomAM aMjanasamA eTale zyAma varNavALA cAra aMjanagiri parvate AvelA che. temane mUlamAM vistAra daza hajAra ejanathI kaMIka adhika hoya che. temaja A cAre aMjanagirine zikhara upara vistAra eka hajAra ejanane hoya che. vaLI temanI uMcAI laghu merU parvata jeTalI eTale paMcAsI hajAra jana jeTalI kahelI che. have cAra aMjanagirinAM nAma A pramANe jANavA-pUrva dizAmAM devaramaNa nAme aMjanagiri che. dakSiNa dizAmAM nita nAme aMjanagiri, pazcima dizAmAM svayaMprabha nAme aMjanagiri tathA uttara dizAmAM ramaNIya nAme aMjanagiri Avela che. ra97-294 te cAranI para jano se dIrdha ardhA vistRtA, botera jana uMca citya jinataNA nita caLakatA; cAra dvArA dareka citye teha UMcA yojana, sola, ATha pravezamAM vistAra paNa aDa yojane. ra95 spaSTArtha - A cAre aMjanagiri parvatanI upara eka eka jinacaitya AveluM che. eTale cAra aMjanagiri upara cAra cale che. te cetye so jana lAMbA che ane tethI ardhA vistAramAM che eTale pacAsa yojana pahelA che. tathA hetera jana uMcAM A citya che. A zAzvatA ce haMmezAM caLakatA jaNAya che. dareka caityane viSe cAre dizAmAM eka eka dvAra havAthI cAra dvAre che. te dareka dvAra sela jana UMcAM che. pravezanA bhAgamAM ATha jana pramANa che tathA pahoLAImAM paNa ATha jana che. 25 - te dvAra Azraya nAga vaimAnika suvarNa asarataNA. te temanA nAme ja te prakhyAta madhye dvAranA maNipIThikA sela pejane laMbAIne vistAramAM, ATha yojana teha UMcI devaccha do tehamAM. ra96 spaTArtha -A dvAre nAgakumAradeva, vaimAnikadeva, suvarNakumAradeva tathA asurakumAra nA Azraya rUpa che, ane tethI te dvAre paNa te devonA nAmathI prasiddha che. te cAre dvAranA For Personal & Private Use Only Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ci'tAmaNi bhAga bIjo ] 175 madhya bhAgamAM maNipIThikA eTale maNimaya eTalA che. te maNipIThikA sAla yAjana lAMbI, sAla cAjana paheALI temaja ATha yAjana uMcI che. AvI maNipIThikA para devaccha daka (devaccha Mdo--eka jAtanI beThaka jenI upara pratimAjI hoya che). 296 vistAra ne uMcAImAM te adhika pIThikA thakI, pratyeka devacchaMda upare zAzrvatI nizcaya thakI; ratnamaya beThela paMkAsane nija parivrutA, rUSabhAdi nAma dharaMta pratimA eka se aDa bhASatA, 297 spaSTA :--te devaRdaka vistAra (poLAimAM) temaja uMcAimAM pIThikAnA pramANa karatAM vadhAre phoLA ane u McA che. te dareka dhruvaccha MdUka upara nizrcayathI zAzvatI RSabha, vadhu mAna, cadrAnana ane vASiNa evA cAra nAma vALI, ratnamaya, pa``kAsane eTale palAMThI vALIne beThelI, pAta pAtAnA parivArathI piravarelI (vITAelI) eka so ne ATha pratimAo che ema zrI ajitanAtha tIrthaMkare kahyuM che. 297 pratyeka pratimA sAthe yakSAdi sura pratimA valI, be bAju cAmaradhAra pratimA chatradhara pAchaLa valI; pratyeka pratimAnI samIpe dhUpaghaTI Adi valI, suvarNa nI varavAlukA talabhUmimAM dIpe valI, 28 spaSTA :---upara kahelI dareka pratimAonI sAthe parivAra bhUta evI yakSAddhi eTale yakSa, bhUta ane kuDapArI devAnI pratimAo che. vaLI te pratimAonI ane bAjue cAmara pAraNu karanArI pratimAo che. vaLI pAchaLanI bAjIe chatrane pAraNa karanArI pratimA che. vaLI dareka pratimAnI AgaLa dhUpaghaTI, (padhANuM) mALA, ghaMTA, aSTamaMgaLa, dhvaja, chatra tAraNa vagere hoya che. temaja taLIyAnI bhUmine viSe suvarNanI uttama vAlukA athavA retI jevI raja pAtharelI hoya che. 298 mukhama DapAdika zAbhatA ramaNIya stUpa pratimA valI, caityadakSA iMdradhvaja divya vAvaDI kramasara valI, ajanAdri cau dizAe lAkha yojana mAnanI, vAvaDIe sAla sarve jANuM jUdA nAmanI. ra99 spaSTA :----te jinAlayanI AgaLa mukhamaMDapA, prekSAmaDA, akSavATikA, temaja maNipIThikA che, tyAM sthAbhita stUpa pratimA che. suMdara caityavRkSA, indravo, ane phribya For Personal & Private Use Only Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 [ zrIvijayapadmasukRita vAvaDIo kramasara AvelI che. cAra dizAnA cAre ajanAdri parva`tAnI cAre dizAmAM eka lAkha yojananA pramANa vALI cAra cAra vAvA che, eTale kula seALa meATI vAvaDIyeA che. te dareka vAveAnA nardiSeNA vagere judA judA nAmeA jANavA. ra99 nardiSaNAdika kahI te sanI nAmAvalI; vAvaDIthI pAMcazeA yojana pachI meATA valI; udyAna cAre azAkAdika temanI nAmAvalI, paMca zata vistAramAM lakha yojanA lAMbA valI. 300 spaSTA :----te vAveAnA nardiSaNA vagere seALa judAM judAM nAme che. te A pramANe:nardiSaNA, ameAghA, gAstUpA, sudarzanA, na MdottarA, naMdA, sunaMdA, navinA, bhadrA, vizAlA, kumudA, puMDarikiNIkA, vijayA, vaijayaMtI, jayaMtI ane soLamI aparAjitA. te vAvaDIothI pAMcaseA ceAjana che. jaie tyAre azoka nAmavALA cAra mATA udyAne AvelA che. temAM pahelu. azAka udyAna, bIjI samasjIda udyAna, trIjI caMpaka udyAna ane ceAthu Amra udyAna ema cAra udyAna jANavAM. te udyAnA pAMcaso ceAjana vistAravALA tathA lAkha lAkha yojana lAMkhA kahyA che. 300 sola dhimukha patA te vAvaDInA madhyamAM, sphaTikanA pAlAkRti udyAna vaiddikA hiAM; uMcA sahasa ceAsaDa valI UMDA sahasa yojana ane, upara nIce daza sahasa vistAra dadhimukha darekane, 301 spaSTA :----upara jaNAvelI sALa mATI vAvAnA madhya bhAgamAM dareka vAvamAM eka eka Simukha nAme pata AvelA hovAthI kula 16 dhimukha pa tA jANavA. te dareka sphaTikamaya che. tathA pAlAnI jevA AkAravALA che. tathA sudara udyAna ane vedikAe karI zAbhAyamAna che. A badhA viSamukha pa tA cAsaTha hajAra yeAjana uMcAM che. ane eka hajAra yeAjana uMDA che. temaja darekanA mUlamAM vistAra daza hajAra yeAjananA che. ane upara paNa teTaleAja eTale daza hajAra yeAjananA vistAra jANavA. 301 vAvaDInA AMtare be be kahyA ratikara giri, sarve maLI khatrIsa te caityo yathA aMjagiri; For Personal & Private Use Only Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - 17che. zrA dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo] tema dadhimukha ratikAre A dvIpanI vidizA viSe. cAra bIjA ratikare te jhallarI jevA dIse. 302 spaSTArtha -A soLa vAvonA dareka AMtarAmAM be be ratikara parvate AvelA che. seLa AMtarA hevAthI kula yAtrIsa ratikara parvate jANavA. seLa dadhimukha parvata tathA batrIsa ratikara parvate e dareka parvatanI upara aMjanagirinI upara kahelA cayanI jevA zAzvatI pratimAovALA jina ca che. vaLI A naMdIzvara dvIpanI cAra vidizAomAM eka eka ratikara parvata Avela hovAthI bIjA paNa (pUrve kahelA sara ratikara sivAyanA) cAra ratikare parvate jANavA. A ratikara parvatane jhallarI (jhAlara nAmanA vAjiMtra)ne je AkAra che. 302 ratnamaya te divya uMcA sahasa lAMbA yojana, daza sahasa pahoLAI paNa dekhAva ramaNika temane dakSiNe saudharma harinA be ratikara parvata. . IzAna harinA uttare paNa be ratikara parvata. 303 5 TArtha - ratikara parvate sarva 2-3maya che. divya che eTale temane dekhAva ghaNe ramaNIya che. temanI uMcAI eka hajAra bhejanuM pramANa che. tathA laMbAI ane pahoLAI daza hajAra jana pramANa che. dakSiNa bAjumAM rahelA be ratikara parvate saudharma IndranA che. ane uttara bAjumAM rahelA be ratikara parvate IzAna hari eTale IzAnendranA kahelA che. 303 cAranI dizi ATha batrIsa rAjadhAnI savi malI, mahAdevI ATha ATha surAjadhAnI keTalIka teha ratikarathI ja dare lAkha jana eTalI; laMbAImAM pahoLAimAM jina caitya bhUSita te valI, 304 TAI--A cAra ratikara parvatanI ATha dizAomAM (cAra dizA ane cAra vidizAemAM) ATha ATha rAjadhAnIo hovAthI kula 32 rAjadhAnIo che. te rAjadhAnIo saudharmendra ane IzAnendranI ATha ATha paTarANIonI jANavI. A rAjAnI ratikara parvatathI eka lAkha jana cheTe AvelI che. ane temanI laMbAI tathA pahoLAI paNa eka lAkha ejana pramANa che. vaLI A rAjadhAnI jina thI zobhAyamAna che. 304 sujAtAdika nAma batrIza pUrvadizi kamathI kahyA, parivAra sAthe suravarAdika bhaktibhAve gahagahyA For Personal & Private Use Only Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 [ zrIvijayaparikRtaarihaMta kalyANaka dine agI utsava ahIM kare, bhakti sukhanA anubhave sura RddhinA sukhavismare, 35 5dArtha -A rAjadhAnIonA sujAtA vagere 32 nAmo che. ane tene kama pUrva dizAthI jANave. eTale pUrva dizAmAM sauthI prathama sujAtA rAjadhAnI tenI pachI somanasA nAmanI bIjI rAjadhAnI e pramANe 32 rAjapAnIo jANavI. te batrIsa rAjapanIonA anukrame A pramANe nAmo jANavA. sujAtA, saumanasA, arcimAlI, prabhAkarA, pA, zivA, zucI, vyaMjanA, bhUtA, bhUtAvaMtasikA, gestRpA, sudarzana, amalA, apsarA, rehiNI, navamI, ratnA, ratnacayA, sarvaratnA, ratnasaMcayA, vasu, vasumitrikA, vasubhAgA, vasudharA, dattarA, naMdA, uttarakurU, devakura, kRSNa, kRSNarAjI, rAmA, tathA rAmarakSitA. jina kalyANakanA divase suravarAdika eTale Indro temanA parivAra sAthe bhakti bhAvapUrvaka A naMdIzvara dvIpamAM jina cene viSe aThThAI mahotsava kare che ane bhaktirasanA sukhamAM eTalA lIna thaI jAya che ke te vakhate svanA sukhane paNa teo bhUlI jAya che. e pramANe naMdIzvara dvIpanI hakIkta TUMkAmAM jANavI. 305 have be zlokamAM naMdIzvara dvIpathI AgaLa AvatA keTalAka dvIpa tathA samudronAM nAme jaNAve chenaMdIzvara dvIpanI ja pharate jaladhi naMdIzvara ane, arUNa dviIpa arUNodadhi tima arUNavara dvIpa che ane arUNavara sAgara pachI zubha dvIpa arUNAbhAsa e, udadhi arUNAbhAsa kuMDaladIpa kuMDala udadhie. 306 spaSTArtha:-A AThamA naMdIzvara dvIpanI phato naMdIzvara nAmane samudra Avela che. tyAra pachI navame arUNa dvIpa ane tene pharI arUNa samudra Avela che. tene pharate dazame arUNavara dvIpa Avela che. tyAra pachI arUNavara samudra Avela che. tyAra pachI agIyArame arUNAbhAsa dvIpa Avelo che. tene pharate arUNAbhAsa samudra Avela che. tyAra pachI bArame kuMDala dvIpa Ave che ane tene pharato valayAkare kuMDala samudra Avela che. 306 rUcaka dvIpa tima rUcaka sAgara ema zubha nAme karI, pUrva pUrvathakI ja bamaNa duguNa dviIpa sAgara valI; sarvanI chevaTa svayaMbhUramaNa sAgara jANiye, aDhI dviIpe karmabhUmi paMcadaza nA bhUlIe. 307 For Personal & Private Use Only Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIje 179 5TArtha--tyAra pachI terame rUcaka dvIpa AvyuM che. ane tene pharate rUcaka sAgara Ave che. A chodhA dvIpa tathA samudro pAchaLa pAchaLa kahelA dvIpa tathA samudrathI bamaNA bamaNuM vistAravALA che. eTale jabUdvIpa 1 lAkha janane che te lavaNa samudra tethI rAmaNa vistAravALe eTale 2 lAkha jA pahoLo che. tenAthI dhAtakI khaMDa bAmaNe eTale 4 lAkha jatanA vistAravALe che. tenAthI koledadhi damaNe eTale 8 lAkha jananA vistAravALe che. A pramANe bamaNA bamaNa vistAravALA asaMkhyAtA dvIpa tathA samudro gayA pachI chelle svayaMbhUramaNa nAmane dvIpa Ave che ane tene pharato chelle svayaMbhUramaNa nAme samudra Avela che. prathama kahela aDhI dvIpanI aMdara 5 bharata, 5 airAvata ane 5 mahAvideha e 15 karmabhUmi kahevAya che. eTale tyAM asi, masI ane kRSithI AjIvikA cAle che. bAkInA 5 himavaMta vagere 30 akarma bhUmio athavA yugaliyAnA kSetro jANavA. 307 have be zlokamAM samudranA pANIne svAda ke che te vagere kahe che - kAlodadhi tima puSkaradadhi svayaMbhUramaNAbdhinuM, - vAri mIThuM tema khAruM vAri che lavaNAbdhinuM vArUNodadhi vAri madirAnI samuM kSIrAdadhi, dUdha jevA vArivati te pachI dhRtavaredadhi. 308 gAyanA ghInI samo bIjA udadhi tajaAdinA, cUrNa mizrita bhAga cothe jehamAM te dhakSanA rasanI samA jalavaMta lavaNodadhi svayaMbhUramaNane, kAledadhi traNa che bharelA kUrma AdikathI ane. 309 spaSTArtha:--bIje kAledadhi samudra, trIjo puSkarodadhi samudra temaja chello svayaMbhUramaNa samudra e traNa samudranA pANIne svAda mIThA pANI jevuM che. athavA e traNa samudranuM pANI mIThuM che. ane lavaNa samudranuM pANI khAruM che. vArUNIvara samudranuM pANI madirA eTale dArUnA jevA svAdavALuM che. kSIradadhinuM pANI kSIra eTale dUdhanA jevA savAda jevuM che. te pachI ghatavara samudranuM pANI gAyanA ghI jevuM che. bAkInA bIjA badhA samudronuM pANI taja, elacI, kesara vagerenA cUrNathI mizrita cotho bhAga che jemAM evA zelaDInA rasanI jevA svAdavALuM che. vaLI lavaNa samudra, kAlodadhi tathA svayaMramaNa samudra e traNa samudro kUrmAdika eTale kAcabA mAchalAM vagerethI bharelA che. 308-309 tIrthakara, cakravatI vagere kyAM upaje ane temanI jaghanya utkRSTa saMkhyA keTalI hoya? te jaNAve che - For Personal & Private Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 . [ zrI vijaya prasUrikRtatIrthaMkarAdika cAra cAra jaghanya jaMbudvIpamAM, cotrIzajina trIza pArthive utkRSTathI e dviIpamAM ethI daguNa jina Adi dhAtakIkhaMDa tima puSkarArdhamAM, * adhaleka tilakanI bInA kahI saMkSepamAM. 310 spaTArtha:--jaMbU dviIpamAM jaghanyathI cAra tIrthakara, 4 cakavartI, 4 vAsudeva, 4 baladeva vagere hoya che. ane utkRSTathI eTale vadhAremAM vadhAre 34 rthika vicaratA hoya che. ane te A pramANe -mahAvideha kSetranI 3ra vijayamAM eka eka tIrthakara hoya tethI 32 ane bharata kSetra tathA aravata kSetramAM eka eka hovAthI kula 34 tIrthakare hoya che. paraMtu cakavartI, vAsudeva vagere utkRSTathI 30 hoya che. kAraNa ke jyAM vAsudeva hoya tyAM cakavartI hAya nahi temaja jyAM cakavatI hoya tyAM vAsudeva na hoya. upara kahela 34 vijayemAM ochAmAM ochA 4 vAsudeve te hoya che, mATe bAkInA 30 vijyamAM 30 cakravartI heya. tema te 34 vijamAM ochAmAM ochA 4 cakravartI heya tethI !AkInA kSetramAM vAsudeva hoya te paNa 30 hoya. A jaMbU dvIpanA tIrthakarAdikanI saMkhyA karatAM ghAtakI khaMDa tathA puSkarArdhamAM temanI kAmaNuM bamaNI saMkhyA jANavI. tethI vadhAremAM vadhAre utkRSTa kAle tIrthakare 170 hoya che. ane ochAmAM ochA 20 hoya che. e pramANe aloka tathA tI chalokanI hakIkta TuMkANamAM kahI. 310 have Urva lokanuM pramANa tathA temAM rahetA devenA prakAre traNa zlokamAM jaNAve che - upara tichalakanI vaLI ne navazata jane, urvaleke vizAla ddhika sAta rAja pramANa e; bheda kApapanna kalpAtIta vaimAnika taNa, saudharma svargAdika duvAlasa bheda kapipatranA. 311 paTArtha--tAchalokanI upara navase jana nyUna sAta rAja pramANa vizALa addhi' vALa udgha loka Avelo che. vizAla dvivALe kahevAnuM kAraNa e che ke ahIM aneka - prakAranA ratnamaya vimA vagere uttama padArtho rahelA che. A urvalokamAM devatAnA cAra bhedamAMthI chellA bhedavALA eTale vaimAnika de rahe che. teo vimAnamAM rahetA hovAthI vaimAnika kahevAya che. A vaimAnika devonA mukhya be bheda che. pahelo kapipanna nAme bheda che ane bIje kalpAtIta nAmane bheda che. te kapa pannA bhedamAM saudharma vagere bAra devalokanA devene samAveza thAya che. saupAma vagere bAra devalokanA nAme A pramANe jANavA- 1 saudharma devaloka, 2 IzAna devaloka, 3 sana-kumAra, 4 mAheMdra pa brahma, 6 lAMtaka, 7 zuka, 8 sahasAra, 9 Anata, 10 prANata, 11 AraNa 12 ayuta. 311 For Personal & Private Use Only Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtArmANa bhAga bIjo ] tIthaeN zanA kalyANakArdika zubha prasaMge parivaryAM, parivArathI Atsava karatA kalpavAsi sura kathA; jemanA nahi kalpa tevA teDu kalpAtIta surA, amidra sarve uttarAttara adhika saukhyadharA surA, 312 spaSTA : have kopapanna keAne kahevAya te jaNAve che:--tI kAnA kalyANaka vagere sArA prasaMgoe potAnA parivArane laine peAtAnI Rddhi sAthe je devA aDI pIchAleAkamAM Ave che tathA aSTAhnikA vagere occhavA kare che te kalpavAsI eTale pApapanna kahevAya che. kalpApapanna zabdanI vyAkhyA e ke tIrthaMkarAnA kalyANakamAM javAnA che 95 eTale AcAra jemanA te kalpApapanna jANavA. athavA jyAM svAmI sevaka bhAva rUpa AcAra rahelA che te kapApapanna kahevAya che. paraMtu je devAnA AvA kapa-AcAra nathI teo kalpAtIta ( kalpa vinAnA) deva kahevAya che. A kalpAtIta devA amidro kahevAya che. kAraNa ke tyAM svAmI sevaka bhAva niha hAvAthI sarve svataMtra che. vaLI upara uparanA devatAe adhika adhika sukhavALA jANavA. 312 traiveyakA nava tima anuttara pAMca kalpAtIta e, sudarzanAdika bheda nava caiveyake avadhAriye; vijayAda nAma anuttare cau cAra dizie mAnIe, 181 sarvArthasiddha vimAna madhye . pachI dvAdaza yAjane, 313 spaSTA :--kalpAtIta devAnA be bheda che. 1 nava caiveyaka, 2 pAMca anuttaravAsI deve. nava traiveyakanAM nAme A pramANe:-1 sudarzana, r suprabuddha, 3 manorama, 4 sarvabhadra, 5 suvizALa, 6 sumana, 7 saumanasa, 8 prItikara ane 9 Aditya. have anuttaravAsI devAnA pAMca bhede A pramANe--prathamanA cAra anuttaravAsI devAnA cAra vimAno pUrvAdi cAra dizAmAM rahelA che. eTale pUrNAMmAM 1 vijaya vimAna, dakSiNamAM 2 vaijayaMta, pazcimamAM 3 jayaMta ane uttaramAM 4 aparAjita. A cAra vimAnanI vacamAM pAMcamuM sarvArthasiddha nAmanuM vimAna AveluM che. A anuttaravAsI devAnA vimAnA pAMca ja che. A vimAnathI upara mAra yAjana Te siddhazIlA AvelI che. tenu svarUpa AgaLanA zlokomAM jaNAve che. 313 have e zlokamAM siddha zilAnu svarUpa tathA tenA sarakhA pramANavALA padArtho jaNAve che: pravara siddhazilA kahI laMbAImAM vistAramAM, lAkha pistAlIza yojana cAra sarakhA mAnamAM; For Personal & Private Use Only Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvijyapadhasUrikRtanarakSetra sImaMtaka naraka zubha uThu vimAna vicAriye, sImaMta pahelI narakanA pahelA prataranI madhya e. 314 spaSTA -AgaLanI gAthAmAM jaNAvela pAMca anuttara vimAnanI upara uttama siddha zilA AvelI che. tenI laMbAI tathA pahoLAI pIstAlIsa lAkha jana pramANe kahelI che. (tenA upara siddhanA jI rahelA che. te AgaLa jaNAvAze) pistAlIsa lAkha jana pramANa sarakhI laMbAI pahoLAIvALA cAra padArtho che te jaNAve che. 1 manuSya kSetra, 2 sImaMtaka nAmane pahelo narakAvAse, 3 uDu nAmanuM (saudharmanuM prathama vimAna, 4 siddha zilA, A cAra padArtho sarakhA pramANavALA jANavA. temAM sImaMtaka nAmane pahele narakAvAse pahelI nArakInA pahelA prataranI vacamAM Avela che. 314 saudharma pahelA pratara madhye uDu vimAna ne bhUlIe, sarvArthasiddha vimAna jevuM lAkha jana mAna eka tehavA traNa paNa padArtho prathama jaMbudvIpa e, apratiSThAnaka naraka pAlaka vimAna umerIe, 315 spaSTArtha-saupama devalokanA 13 pratare che temAM sauthI nIcenA prathama prataranI madhyamAM uDa nAmanuM vimAna AveluM che. tathA manuSya kSetranuM varNana prathama AvI gayuM hovAthI ahIM kahyuM nathI. cAra anuttara vimAnanI vacamAM je sarvArthasiddha nAmanuM vimAna AveluM che. tenI laMbAI tathA pahoLAI eka lAkha jana pramANe kahelI che. tevA lAkha jana pramANavALA kula traNa padArtho paNa kahyA che -1 jaMbudvIpa, te eka lAkha yejana lAMbe pahoLe che te prathama kahI gayA chIe. 2 apratiSThAna nAmane sAtamI nArakImAM AvelI narakAvAsa tathA 3 pAlaka nAmanuM vimAna. e traNe lAkha jana lAMbA paheLA che. emAM sarvArthasiddha vimAnane gaNatA cAra padAtho lAkha yojana pramANavALA jANavA. 315 apratiSThAna narakAvAsa kayAM AvyuM te jaNAvI siddhanA jIvonuM sthAna jaNAve che - sAtamI narake bhaNyA te pAMca narakAvAsamAM, apratiSThAnaka kahyo kAlAdi caunI madhyamAM ukata siddhazilA upara yojana taNuM vIzamA, bhAgamAM siddho vase lIna guNa ramaNatAnaMdamAM, 316 pabdArtha - sAtamI tamastamaprabhA nAmanI je nArakI che temAM kAla vagere cAra narakAvAsA cAra dizAmAM AvelA che. ane temanI madhyamAM apratiSThAna nAmane narakAvAse Avelo For Personal & Private Use Only Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] 193 che. te lAkha yeAjana lAkhA tathA pahoLA che. have 314 mI gAthAmAM jaNAvela siddhazilAnI upara eka ceAjananA cAvIsamA bhAgamAM athavA eka gAunA chaThThA bhAgamAM siddhanA jIveA rahelA che. te siddhanA jIve potAnA jJAnAdi guNAnI ramaNatA rUpI apUrva vacanAtIta AnaMdamAM lIna thaine rahelA che. 316 samabhUtalA pRthvIthI kayA devaloka keTalo cheTe che? te vagere khInA jaNAve che:-- IzAna sudhI sa MbhUtalAthI rAja dADha kahAM gaNeA, mAhendra sudhI ahIrAja paMcama rAja sahasrAre gaNA; acyuta sudhI chaThTho pachI leAkAMta sudhIne sAtamA, saudhama tema IzAna vartula cadra maMDalanA samA, 317 paDhArtha :--samabhUtalA pRthvIthI doDha rAja uMce saudharma--IzAna devaleAka AvelA che. tathA samabhUtalAthI aDhI rAja ane izAnathI eka rAjanI uMcAie mAhendra devalAka Ave che. tathA teja samabhUtalA pRthvIthI sahasrAra nAmanA AThamA devalAka pAMca rAja iMTo che. tathA acyuta nAmanA khAramA devalAka cha rAja cheTe AvelA che. ane leAkAMta sAta rAja che. che. saupama tathA IzAna e e devaloka cadramaMDaLanA sarakhA gALAkAra che. 317 have cAra zlokamAM khAra devalokanuM svarUpa vagere bInA jaNAve che: saudha dakSiNa aOmAM IzAna uttara ardhAmAM, svarga trIjo tema cAthA sadRza che. AkAramAM; dakSiNArdha svarga trIje mAhendra uttara aImAM, brahmadeva le!ka lokanaranI kANI vALA bhAgamAM, 318 spaSTa :--upara jaNAvelA cadrama`DaLa samAna AkAravALA saudharma ane IzAna devalAkamAM dakSiNA mAM saudharma devaloka rahela che ane uttarAmAM IzAna devaloka rahela che. tevIja rIte trIje ane ceAthe devaloka paNa temanA sarakhI AkRtivALA che. temAM dakSiNamAM trIjo sanakumAra che ane uttaramAM ceAtheA mAhendra devaloka che. tene devalokanI upara cauda rAja loka rUpI manuSyanI kANInA sthAne Avelo pAMcamA brahma devaloka jANavA. 318 madhya bhAge urdhvaloke teha Ima avadhAriye, brahmendra svAmI aMtamAM lAkAMtikA saMbhAriye, sArasvatAdika nAma navanA upara lAMtaka svaga che, teja nAme IMdra temAM upara tasa mahAzukra che. 319 For Personal & Private Use Only Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvijayapadmasukRita spArtha:--A pAMcamA brahma devaloka urdhva lokanA kharekhara madhya bhAgamAM Avelo che tema jANavuM. A devalokanA brahmendra svAmI che. A brahma devalokanA aMta bhAgamAM lokAMtika devAnA vimAno che. ane temanAM sArasvata vagere nava bheda che. te A pramANe: 1 sArasvata, 2 Aditya, 3 agni, 4 arUNa, 5 ga tAya, duSita, 7 avyA55, 8 marUta ane 9 riSTa. lokAMtika devAne tIrthaMkarane dIkSA levAnA avasara hAya tyAre prabhu pAse AvIne prabhune te mAkhatanI vinati karavAnA AcAra che. A nava lokAMtika devAnA vimAnAnI upara chadro lAMtaka nAmanA devaloka che. temAM teja nAmanA eTale lAMtakendra Indra che, tenI upara sAtamA mahAzuka nAme devaloka che. 319 184 tyAM teja nAme IMdra upare tAsa aSTama svarga che, teja nAme IMdra ahiyAM tAsa upara svarga che; sAmasAmA prathamanA be svarganI jima mAnIye, prANatendra svAmI navame tema dazame jANiye, 320 spaSTA :--A mahAzuka devalokanA paNa teja nAmanA eTale mahAzukendra svAmI che. tenI upara AThamu` sahasrAra nAmanu svarga che. tyAM paNa teja nAmanA eTale sahasrArendra nAmanA che. A AThamA devalokanI upara navamA tathA dazamA devaloka prathamanA e devalokanI jema sAmasAme AvelA che. navamA devalAkanuM nAma Anata che ane dazamA devalokanu nAma prANata che. A mane devalokanA eka ja Indra che ane te prANatendra nAmathI jANItA che. 320 upara tenI sAmasAmI AraN tima acyuta che, acyutendra svAmI ane svane bahumAnya che; e kalpa vhelA dhanAdhinA Azraye tima vAyunA, AdhArathI traNa svarga pachI dhanadhi vAyunA, 321 spArtha:--te navamA dazamA devalokanI upara agiArameA AraNa devaloka ane gArame acyuta nAme devaloka Avela che. A ne devalokanA paNa acyutendra svAmI che. e pramANe TAra devalokanA daza Indro jANavA. navamA dazamA devalokanA eka tathA agiramA gharamA devalokanA eka Indra che. pahelA e devaloka ghaneAdhinA AdhAre rahelA che. ane tenI uparanA traNa devaloka vAyunA AdhAre rahelA che. tyAra pachInA traNa devaloka eTale ThTho, sAtame ane AThamA devaloka ghanAdipa tathA ghanavAtanA AdhAre rahelo che. 321 A devaleAkamAM devAmAM kayA kayA prakAro che? te traNa zlokamAM jaNAve che:~ For Personal & Private Use Only Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI karatA ciMtAmaNi bhAga bIje] te pachInA sarva devaloka Azraye AkAzanA, iMdrAdi daza bhedo IhiAM che iMdri svAmI sarvanA; Idri sarakhI RddhimatA deva sAmAnika kahyA, iMdrinA je maMtrI sama te trAyanniza sure bhaNyA. 322 spaSTA -AThamA devaloka pachInA sarve devaleke AkAzane AdhAre rahelA che. A denA indra vagere daza prakAre che te A pramANe-1 Indra, 2 sAmAnika, 3 trAyasiMza, 4 pArSada (paSadanA) 5 aMgarakSaka, 6 lekapAla, 7 anIka, 8 prakIrNa, 9 abhiyogika ane 10 mA kibiSika. A badhA prakAranA devene svAmI te devakane Indra jANa. have daza prakAranA devenuM svarUpa samajAve che -1 badhA prakAranA devanA svAmI Indra che te pahelAM jaNAvyuM che. 2 indra jevI addhivALA sAmAnika deve kahelA che. eTale IndranI samAna che mATe sAmAnika jANavA. 3 vaLI IMdranA maMtrI jevA te trAyAsTiMza nAmanA de jANavA. 322 iMdranA mitrAdi jevA parSadAnA sura kahyA, iMdra rakSaka AtmarakSaka anIka senAmAM bhaNyA svarga rakSaka lekapAlA prajA sama prakIrNakA, caMDAla jevA kibiSA kiMkara samA AbhigikA. 323 spaSTArtha:-4 je devatA IndranA mitra jevA che te pArSadya eTale parSadAnA de jANavA. 5 IndranuM rakSaNa karanArA je deve te AtmarakSaka deve kahevAya che. 6 lazkaranA de te anIka kahevAya che. 7 svarganuM rakSaNa karanArA de te lokapAla deve jANavA. 8 prajA sarakhA de te prakIrNaka deve kahevAya che. caMDAla samAna halakI jAtinA deva te kibiSika deve jANavA. ane je nakara jevA de te Abhigika deve kahevAya che. e pramANe daza prakAranA deva jANavA. 323 tiSkamAM ne vyaMtaramAM lokapAla sure nathI, nathI trAyanniza devA IMdra mithyAtvI nathI, tema anuttara sura nathI mithyAtva bhAvI tima nathI, dravya cAritrI surI IzAnathI AgaLa nathI. 324 spaSTArthI-tiSi devakamAM tathA cantara devalokamAM lokapAla jAtinA deve hotA nathI. vaLI IndranA maMtrI samAna jaNAvelA trAyAaiMza deve paNa tyAM hatA nathI. For Personal & Private Use Only Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | [ zrIvijyapArikRtaindra mithyAtvI nathI athavA tamAma Indro samyagdaSTi ja hoya che. vaLI anuttaravAsI demAM mithyAtva bhAva hete nathI, eTale te pAMce anuttara vimAnanA deve samakitI (avirati samaktiI) heya che. devatAmAM cAra guNaThANAja hoya che. vaLI IzAna devalokathI AgaLanA devalokamAM surI eTale devIonI utpatti hetI nathI. 324 have urdhva lokamAM keTalA vimAne che te traNa zlokamAM jaNAve che - saudharma Adi pAMcamAM batrIza ayAvIza ne, bAra aDa cau lakha vimAnotima pacAsa hajArane lAMtake mahAzukra svarga sahasa cAlIza te ane, cha hajAra sahastrAre navama dazame maLI zata cAra . 325 spaSTArtha-saudharma Adi pAMca devalokamAM anukrame batrIsa lAkha, aThayAvIsa lAkha, bAra lAkha, ATha lAkha ane cAra lAkha vimAne jANavA. eTale saudharma devalokamAM batrIsa lAkha vimAne che ane IzAna devalokamAM aAvIsa lAkha vimAne che. sanakumAra devalokamAM bAra lAkha vimAne che. jethI mahendra devalokamAM ATha lAkha vimAne, temaja pAMcamA brahma devalokamAM cAra lAkha vimAne kahyAM che. chaThThA lAMtaka devalokamAM pacAsa hajAra vimAne ane sAtamA mahAzuka nAmanA devalokamAM cAlIza hajAra vimAne jANavAM. sahasAra nAmanA AThamA devalokamAM cha hajAra vimAne tathA navamA AraNuM devaloka ane dazamA acuta devalokamAM baMnenA bhegA maLIne cAra vimAne jANavA. 325 AraNe ayyata viSe traNaso maLIne beunA, ekase agIyAra jANe prathama traNa raiveyanA " ekaso ne sAta jANe madhya traNa raiveyanA,. ekaso ja vimAne jANe aMtya traNa greveyanA. 3ra6 spaSTArtha--agiAramAM AraNa devalokamAM tathA bAramA acuta devalokamAM baMnenA maLIne traNa vimAne jANavA. prathamanI eTale nIcenI traNa greveyakamAM ekase agIAra vimAne che. vacalI traNa eTale cethI, pAMcamI ane chaThThI raiveyakamAM eka ne sAta vimAne che tathA uparanI traNa eTale sAtamI AThamI ane navamI greveyakamAM kula so. vimAne che e pramANe nave raiveyakenA badhA maLIne traNasane aDhAra vimAne jANavA. 3ra6 anuttara vimAne pAMca sarve lAkha corAzI ane, sahasa sattANu tathA tevIsa jANa pramANane For Personal & Private Use Only Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . . ' ' 187 Ao dezanA ciMtAmaNi bhAga bIje] cAra vijyAdika vimAne dvicarimA deve bhaNyA, sarvArthasiddha eka carimA deva lava sattama kahyA, 327 spaSTArtha--anuttara devalokamAM pAMca vimAne che. A badhA vimAne ekaThA karIe tyAre badhA maLIne cerAsI lAkha, sattANu hajAra ane trevIsa. (8497023) thAya che. vijayAdika cAra devalokanA vimAnavAsI deva dvicarama che, eTale be manuSya bhave che kSe javAmAM vacamAM jeone te dvicaramAM kahevAya che. paNa A prAye jANavuM. kAraNa ke temane adhika bhave paNa thAya che. tathA sarvArthasiddha nAmanA pAMcamA sarvArthasiddha vimAnanA de. eka carimA eTale temane mekSe javAmAM ekaja manuSya bhava karavAnuM bAkI che athavA te A deve sarvArthasiddhamAMthI manuSya bhavamAM AvIne teja bhavamAM mekSe jAya che. A de temanA pAchalA bhavamAM sAta lava jeTaluM AyuSya ochuM hovAthI mele jaI zakyA nhotA, tethI temane lava sattama deva paNa kahevAmAM Ave che. 327 dvicarimA tathA eka carimAne artha vagere bInA be kalAkamAM samajAve che - be manuja bhava aMtya jene teha dvicarima sura kahyA, eka narabhava aMtya jene eka carimA te bhaNyA; vijayAdithI nara bhava lahI caraNe pharI upajI tihAM, - paNa, nara bhava aMtya pAmI siddha have te bahAM. 328 sarvArthasiddhAmara cavIne narabhave ziva nizcaye, pAmaze Ima dvicarimAdika zabda tattva vicArIye; saudharmathI sarvArthasiddhAmara sudhInA savi surA, uttarottara adhika adhikA kAMti sukha Adi dharA. 329 spaSTArtha -jemane be manuSya bhava bAkI hoya teo dvicarimA deva kahevAya che. eTale A cAra anuttara vimAnavAsI de, ahIMnuM devAyuSya pUrNa karI ccavIne manuSya thAya. eTale manuSyane eka bhava thayo. tyAM cAritra laI tyAMthI cavI pharI anuttara vimAnavAsI deva thAya. tyAMthI cavIne manuSya thAya. e manuSyane bIjo bhava thaye. A bhavamAM te jIva mekSe jAya. ane jemane ekaja manuSya bhava thavAne che teo eka carimA deva kahevAya che. kAraNa ke sarvArthasiddha vimAnanA deve tyAMthI cavIne uttama manuSya bhavamAM utpanna thaIne te bhavamAM ja mekSe jAya che eTale emane ekaja manuSya bhava thAya che. e pramANe dvicarimA tathA eka carimA zabdane spaSTArtha jANavo. tathA saudharma devalokathI savArthasiddha vimAna For Personal & Private Use Only Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 [ DhovijyapAsarikRtasudhInA deve adhika adhika kAntivALA tathA adhika apika sukha, baLa, aizvarya vagerene dhAraNa karanArA jANavA. 328-329 have de zvAse zvAsa kyAre le che? tathA temane AhAranI IcchA kayAre thAya? te vagere bInA traNa kalekamAM jaNAve che - sarvathI laghu Ayu jenuM teha saMga tekAMtare, zvAsa lya AhAra cAhe eka dinanA AMtara pApamAyu deva eka dinAMtare tye zvAsane, dina pRthatva gayA pachI te cAhatA AhArane 330 spaSTAtha-je devanuM sarvathI jaghanya AyuSya hoya che eTale daza hajAra varSanuM AyuSya hoya che teo sAta stakanA aMtare zvAsozvAsa le che. sAmAnya rIte nIrogI yuvAna purUSa jeTalA kAlamAM eka zvAsa le ane mUke tene eka zvAsozvAsa karyo che. ane tevA sAta zvAsozvAse eka stoka thAya che. tevA sAta teMke jaghanya AyuSyavALA devane eka zvAsozvAsa thAya che ane te jaghanya sthitivALA devene AzrIne devone jaghanya zvAsozvAsa jANave. vaLI A devene eka divasanA aMtare AhAra levAnI IcchA thAya che. je ke devene manuSyanI peThe kavalAhAra hoto nathI, chatAM jyAre temane AhAranI IcchA thAya tyAre AhArane lAyaka kriya pudagale AhAra rUpe pariName che ane te pudgalene devo potAnA zarIra dvArA grahaNa kare che tethI te mAhAra kahevAya che. have je devenuM eka palyopamanuM AyuSya hoya che teo eka divasanA aMtare zvAsozvAsa lya che. ane dina pRthakatva eTale bethI nava divasa sudhInA AMtare temane AhAranI IcchA thAya che. 330 sAgaropama jeTalA AyuSya jenuM teTalA, " pakSe pachI tye zvAsa vItye sahasa varSe teTalA; deva te AhAra cAhe Ayu tetrIsa sAgara, sarvArthasiddha jema tetrIza pakSa vItye te surA. 331 zvAsa letA sahasa tetrIza varSa vItye cAhatA, AhAraIma sarvatra jANe ajita prabhu Ima bhASatA; ghaNuM karIne anubhave zAtAja deve bhegave, kadi azAtA te ghaDI bethI adhika nA anubhave. 332 spArtha -je devenuM jeTalA sAgarepamanuM AyuSya hoya che te deve teTalA pakSe eka pakhavADIyA gayA pachI zvAsozvAsa le che. ane jeTalA sAgaropamanuM AyuSya hAya For Personal & Private Use Only Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] teTalA hajAra varSa jAya tyAre teone AhAranI IcchA thAya che. jemAM sarvArthasiddha vimAnanA devenuM tetrIsa sAgaropamanuM AyuSya hoya che. tethI te deve tetrIsa pakhavADIyA jAya tyAre eka zvAsozvAsa le che. tathA tetrIsa hajAra varSa jAya tyAre temane AhAranI IcchA thAya che. e pramANe sarvatra eTale saghaLA devene AyuSya pramANe zvAsozvAsa tathA AhAranI IcchA jANavI. e pramANe bIjA zrI ajitanAtha prabhue dezanA prasaMge jaNAvyuM che. vaLI de ghaNuM bhAge te zAtA vedanIyano ja anubhava kare che. kadAca azAtA vedanIyano anubhava kare te paNa be ghaDI kAlathI vadhAre vakhata azAtA bhagavatA nathI. devene cavavAnuM hoya tyAre, temaja pitAthI vadhAre bala RddhivALA devane joIne temane azAtA thAya che. ahIM deva bhavamAM, keTalAeka bhAvI tIrthakaranA che paNa heya che, temane azAtAno anubhava vagere avananA cihyo hotA nathI. tema tesaTha zalAkA purUSa caritrAdi graMthamAM jaNAvyuM che. 331-37ra have devanuM bIjA devalemAM gamanAgamana jaNAvI devagatimAM kayA jI kayAM sudhI upaje che te traNa lekamAM jaNAve che - acuta sudhInA deva Adika karata gati Agati ane, deva gatimAM tApase tiSka sudhI jAtA ane caraka parivrAjaka surAlaya brahma sudhI jAtA ane, sahastrAra sudhI jatA paMcendri tiryaMco ane, 333 pArtha -azruta sudhInA devatA eTale bhuvanapati, cantara, jatiSI tathA saudharmAdika bAra devaleka sudhInA devatAone bIjA devaleka vagere sthale gamanAgamana hoya che. eTale te deve tIrthakaranA kalyANaka vagere kAraNe temaja naMdIzvarAdi dvIpa vagere sthAne mahotsavamAM jAya che. athavA teo anya kAraNe paNa IcchA mujaba ISTa sthaLe jAya che. temanAthI uparanA deva eTale nava raiveyakanA deve tathA pAMca anuttara vimAnavAsI de gamanAgamana karatA nathI. eTale tIrthakarAdinA kalyANakAdi prasaMgomAM jatA nathI temaja bIjA kaI paNa kArya mATe teo temanA sthAnathI bIje sthAne jatA nathI. tathA tApasI je devagatimAM jAya te bhuvanapatithI mAMDIne tiSI devaleka sudhImAM upaje che, tethI AgaLa jaI zakatA nathI. vaLI caraka parivrAjaka utkRSTathI brahmadevaka nAmanA pAMcamA devaka sudhI jAya che. tathA paMcaMdritiya utkRSTathI sahasAra nAmanA AThamA devaleka sudhI jAya che. ne jaghanyathI tethI nIcenA svargamAM bAMdhelA karmAnusAre jAya che. 333 zrAvake vratathI jatA azruta sudhI mukiliMgane, dhI abhavyAdi na dubhAye makSikAnI pAMkhane For Personal & Private Use Only Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( zrIvijayapaddharikRtaema saMyama sAdhatA raiveyake chelle jatA, darzana abhAve te paNa anuttaravimAne nA jatA. 334 spaSTArtha - zrAvaka vratathI eTale dezavirati cAritranuM pAlana karIne utkRSTathI azruta nAmanA bAramA devaleka sudhI jAya che. vaLI abhavya cha muniliMga eTale sAdhunA veSane dhAraNa karIne evI rIte cAritranuM pAlana kare che ke mAMkhInI pAMkhane paNa dubhavatA nathI. evI rIte sArI rIte cAritranuM pAlana karanArA muni veSadhArI (aMtaraMga mithyAtvI) abhavya jIve chellI eTale navamI raiveyaka sudhI jAya che. A prabhAva zuddha cAritrane jANave. paraMtu darzana eTale samakitane abhAva hovAthI abhavya jIva anuttara vimAnamAM jatA nathI. kAraNa ke anuttaravAsI de te samyagdaSTija eTale cothA guNasthAnakavALA heya che ane A abhavya che. te mithyAtvIja hoya che. temanuM mithyAtva guNasthAnaka kadApi badalAtuM nathI. 334 jaghanyathI te cauda pUrvI brahma svarga viSe jatA, | sarvArthasiddha vimAnamAM utkRSTathI teo jatA; sadAvratI sAdhu ane zrAvaka jaghanya paNa jatA, saudharmamAM utkRSTathI tethI upara paNa sura thatA. 335 5chArtha -cauda pUrvadhara jaghanyathI paNa pAMcamA brahma devalokamAM jAya che. ane utkRSTapaNe sarvArthasiddha nAmanA pAMcamA anuttara vimAnamAM utpanna thAya che. savratI eTale vratanuM sArI rIte pAlana karanArA sAdhuo ane zrAvake jaghanyathI paNa saudharma nAmanA pahelA devalokamAM jAya che. ane utkRSTathI tyAMthI AgaLa paNa jAya che eTale zrAvaka acuta devaleka nAmanA bAramA devaleka sudhI ane zuddha saMyamI sAdhu sarvArthasiddha nAmane pAMcamA anuttara vimAnamAM paNa jAya che. 335 have devone kevA kevA prakAranI viSayecchA hoya che te be lekamAM jaNAve che - bhuvanapati vyaMtara tathA tiSka deva savi valI, saudharmanA IzAnanA surane zarIra sevA kahI saMkilaSTakamI tIvrarAgI kAmasaMgI nara pare, te pachI be svarganA sura sparzathI tuSTi dhare. 336 spaSTArtha bhuvanapati devone, vyantara devane tathA tiSI devone temaja saudharma devalika ane izAna devakanA saghaLA devene manuSyanI mAphaka zarIra sevA kahI che. eTale For Personal & Private Use Only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bIjo] teo zarIra vaDe viSaya sukhane bhogave che. tethI te devane saMkilaSTa kamI eTale saMkaleza athavA malIna karmavALA tIvrarAgI eTale atyaMta AsaktivALA ane kAmasaMgI eTale atyaMta viSaya sevana karanAra kahyA che. tyAra pachInA be devaloka eTale trIjA sanakumAra tathA cothA mahendra devalekanA de devIonA zarIranA sparzathI ja viSaya tRmine dhAraNa kare che. athavA tene pahelAnA devenI jema kAyasevA hetI nathI. 336 be svarganA rUpa dekhatAM be svarganA zabdo suNI, AnatAdika cAranA sura ciMtanAthI devInI; tRptine dharanAra kalpAtIta pravIcAre karI, rahita vaimAnika taNI bInA prabhue uccArI. 337 spaSTArtha -tyAra pachInA be devalokanA deve eTale pAMcamAM brahma devakanA deve tathA chaThThA lAMtaka devakanA deva devIonA rUpane jovA mAtrathI viSaya sukhanI tRptine anubhave che. tyAra pachInA be devaloka eTale sAtamA mahAzuka devakanA devo tathA AThamA sahastrAra devalokanA deva devIonA manahara zabdo sAMbhaLIne ja viSayanI tRpti anubhave che. vaLI AnatAdi cAra devaloka eTale navamA Anata devalokanA deva, dazamA prANuta devalekanA deva, agiAramAM AraNa devakanA devo tathA bAramA acuta devalokanA deva devInuM manamAM ciMtana karavA mAtrathI viSaya tRtine anubhave che. eTale upara uparanA devone ocho ocho kAma vikAra hoya che. have kapAtIta devo eTale nava raiveyakanA de tathA anuttara vimAnavAsI deve pravIcAra rahita eTale viSaya sukhanI IcchAthI rahita che. ane viSayanI IcchAvALA dethI anaMtaguNa adhika sukhane bhegave che. A hakIkatamAMthI e badha maLe che ke--jema jema viSaya kaSAya ochA thAya, tema tema vadhAre pramANamAM sukha zAMtino anubhava thAya. vyAjabI ja che ke, jeTale aMze pudagala ramaNatA ghaTe, teTale aMze nija guNa ramaNutA jarUra vadhe ja. 337 have vaimAnika devane viSe zarIra vagerenuM svarUpa cAra lekamAM jaNAve che - vaimAnike dehAdi ghaTanA A prasaMge jANiye, deha traNa saga hAtha mUla tanu IzAna sudhI dhAriye; chapAMca cautraNa beu Iga karavAra traNadu du svargamAM, AnatAdi catuSka greveyaka anuttara svargamAM 338 spaSTArtha -have vaimAnika devane viSe dehAdi ghaTanA eTale zarIra vagerenI vicAraNA A pramANe jANavI. A devone vaikriya taijasa ane kArmaNa e traNa zarIre hoya che. tathA For Personal & Private Use Only Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vijayapativimAnika devanuM mUla vaikriya zarIra sAta hAthanuM hoya che ane te sAta hAthanuM zarIra saudharma tasthA IzAna devatAonuM jANavuM. pachI anukrame be be devalekamAM eka eka hAtha echuM traNa vAra karavuM, eTale trIjA tathA cethA devalokamAM cha hAthanuM zarIra hoya che. pAMchamA chaThThA devalekamAM pAMca hAthanuM zarIra hoya che ane sAtamA AThamA devalekamAM cAra hAthanuM zarIra hoya che. tyAra pachI AnatAdi catuSka eTale navamA, dazamA, agiAramA tathA bAramA devalokamAM traNa hAthanuM zarIra hoya che. nava raiveyakamAM be hAthanuM zarIra ane pAMca anuttara vimAnamAM devenuM eka hAthanuM zarIra jANavuM. A rIte te devanA mUla zarIranuM utkRSTa pramANa jANavuM. 338 anukrame tanumAna yojana lAkha uttarakriye, - utkRSTa tema jaghanya aMgulasaMkhya bhAga na bhUlIe; saMjJA daze saMsthAne paheluM cau kaSAye mAnIe, lezyA traNe zubha karaNa pAMce samuddaghAte pAMca e. 339 spaSTArtha -e pramANe 338 mA lekamAM kahyA pramANe mUla zarIranuM pramANu jANavuM. tathA uttara vaikriya utkRSTathI eka lAkha jana jeTaluM jANavuM. ane jaghanyathI uttara vaikiya zarIra AMgalanA saMkhyAmAM bhAga jeTaluM hoya che e vAta bhUlavI nahi. devatAone AhAra saMjJAdi daze saMjJAo hoya che. vaLI temane paheluM samacaturansa saMsthAna hoya che. paraMtu temane saMghayaNa hotuM nathI. kAraNa ke saMghayaNa hADakAnA samudAya rUpa kaheluM che ane denA zArIramAM hADakAM hotA nathI. paraMtu zakti AzrI zrI jIvAbhigamAdimAM teone paheluM vAtrASabha nArAja nAmanuM saMghayaNa kahyuM che. vaLI temAM krodha, mAna, mAyA, lebha e cAre kaSA hoya che. teje, paddha ane zukala e traNa zubha lesyAo, pAMce Indriyo tathA AhAraka ane kevalI samuddaghAta e be samughAta vinA bAkInI vedanA samu, kaSAya samu, maraNa samudra, vaikiya samu, ane taijasa samughAta e pAMca samuddaghAta te vimAnika devane jANavI. 339 daSTi darzana jJAna tima ajJAna traNa traNa bhAvIe, agIAra yoga upaga nava upapAta cyavane dhArIe; eka be traNa che jaghanya itara saMkhe asaMkhya e, | viraha samaya muhUrta covIza jaghanya tima utkRSTa e 340 spaSTArtha-A devane viSe daSTi, darzana, jJAna temaja ajJAna traNa traNa jANavAM. samakitakaSTi, mizradaSTi ane mithyAdraSTi e traNa daSTi jANavI. kevala darzana vinA bAkInA For Personal & Private Use Only Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIrAnA ciMtAmaNi bhAga jo] 193 traNa danA jANavA. samyagdaSTi devAne matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAna e traNa jJAnA jANavA. tathA mithyASTi devAne matiajJAna, zruta ajJAna ane vibhagajJAna e traNa ajJAna jANavA. cAga agira hoya che, te A pramANe-4 maneyAga, 4 vacanayoga ane vaikriyaceAga, vaikriyamizra yoga ane kANuyAga e traNa kAyayoga ema agiAra cAga jANavA. upayAga nava A pramANe:-upara jaNAvela traNa danA, traNa jJAnA tathA traNa ajJAno maLI nava upayAga jANavA. upapAta eTale upajavAnI saMkhyA tathA cyavana eTale maraNanI saMkhyA jaghanyathI eka be ke traNanI jANavI. ane utkRSTathI saMkhyAtI jANavI. anemAM viraha kAla jaghanyathI eka samayanA ane utkRSTathI cAvIsa muhUtane jANavA. 340 palya tetrIza sAgaropama Ayu dvividha vibhAvIe, paryApti SaTa AhAra chardizi dIdha kAlikI mAnIe; pAMca IMDakamAM gati tima be gatithI Agati, veda e Ima deva varNana pUrNa karatA jinapati, 341 spA-::~--A vaimAnika devAnuM jaghanya AyuSya eka patyeApamanuM hoya che ane utkRSTa AyuSya tetrIsa sAgaropama jeTalu hoya che, ema e prakAre teonu AyuSya jANavuM. temane paryApta AhAra vagere chae hoya che. temaja pUrvAdika chae dizAno AhAra temane hAya che. vaLI dIrghakAlikI nAmanI saMjJA teone hAya che. A devAnI gati eTale gamana (upajavuM) saMkhyAtA varSAyuSka gabha ja paryAsA manuSya, gaja paryAmA tiryaMca tathA khAdara paryAmA pRthvIkAya, apakAya ane vanaspatikAya ema pAMca daDakAmAM jANavI. tathA Ati eTale bIjI gatimAMthI AvavuM, prathamanAM e daDaka eTale gajapAMcendriya manuSya tathA tiya "camAMthI marIne vaimAnika devapaNu pAme ema jANavuM. vaLI tene strIveda tathA purUSaveda ema e veda hoya che. e pramANe zrIajita jinezvare devatAonuM (devagatinuM) varNana jaNAvyuM. 341 trasa nADInuM svarUpa jaNAve che: traNa bheda jasa pUrve kahyA te leAka madhye je che, cauda rAja pramANa lAMbI haiALAI jasa eka rAja che; teha trasa nADI viSe trasa thAvA ane ane, mhAra tasa thAvaraja prabhu Ima bhASatA traNa lokane. 34ra spaSTAtha:--jenA pUrve u adhA ane tIrchA evA traNa bhede gaNAvyA te leAkanA madhya bhAganI aMdara cauda rAja pramANu lAMkhI (uMcI) ane eka rAja pramANa paheALI (lAMkhI 25 For Personal & Private Use Only Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( [ zrIvijyapadhasUrikRtatathA pahoLI) evI trasa nADI AvelI che. A trasa nADInI aMdara trasa jIve tathA sthAvara ja hoya che athavA trasa jIve te A trasa nADImAM ja hoya che ane tethI te trasa nADI kahevAya che. ane te trasa nADInI bahAra ekalA sthAvara jIvo hoya che. e pramANe bIjA zrI ajitanAtha prabhue dezanA detAM traNa lekanuM svarUpa jaNAvyuM. 342 dharma dhyAnanA cAra bhedenuM dhyAna karanAra bhavya jIvane thatA apUrva lAbhanI bInA be zvemAM jaNAve che - Ima bhAvanA savi lekanI ke tArA pratyeka bhAganI, azubha dhyAna nivAratI kSApazamitAditaNI; pApti karAve anukrame pItAdi lezyA nirmalI, uttarettara prakaTatI vairAgya vara kare valI. 343 spaSTArtha-A pramANe sarva lekanI athavA tenA dareka bhAganI bhAvanA eTale vicAraNA azubha dhyAnane (Arta tathA raudra sthAnane) dUra kare che. vaLI lApazamika vagere eTale kSapazama, tathA upazama, kSAyika samakitanI (athavA te te bhAvanI prApti karAve che. pahelI kRSNa, nIla, tathA kApita e traNa lezyAo malIna che, tethI tyAra pachInI pItAdi eTale teje leDyA, padma lezyA ane zukala lezyA anukrame adhika adhika nirmala banAve che ane jema jema AtmAnI vizuddhi vadhatI jAya che tema tema te uttarottara eTale eka pachI eka pragaTa thatI jAya che. ane tevI bhAvanA jIvane vairAgya vIra banAve che eTale lakanuM dhyAna karanAra AtmAne nizcala vairAgyavALa banAve che. 343 vairAgyasaMgi dharma dhyAne bhavya jIvo pAmatA, atIndriya svasaMdha sukhane ema nizcaya dhAratA niHsaMga yogI jeha dharmadhyAnathI tanu eNDatA, siddha nA have kadI raiveyakAdika sura thatA. 344 spaSTArtha :-vairAgyathI vAsita dharmadhyAnamAM rahelA bhavya jIve anIndriya eTale IndriyathI anubhavI zakAya nahi tevA, temaja svasaMvedya piteja jene anubhava kare che paraMtu jenuM varNana bIjAnI AgaLa karI zakAtuM nathI evA svasaMvedya sukhane pAme che evuM nizcacathI mAne che. ni:saMga eTale jemaNe sarva saMgane (ghara kuTuMba delata vagerene) tyAga bhAvathI kare che evA sarva virati sAdhuo je dharma dhyAnamAM rahIne zarIrane tyAga kare te teo kadAca siddha nA thAya te paNa jaiveyakAdi eTale nava raiveyaka deva athavA anuttaravAsI deva jarUra thAya che. 344 For Personal & Private Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bI ] te yAtA devakamAM kevA sukhane anubhave che? te jaNAve che - mahimA ane saubhAgyavaMtA caMdra jevI kAMtine, dharatA tihAM suMdara tanune atulya divyAnaMdane cirakALa anubhavatA jIvananA aMtamAM lahI avanane, dharmiSTa kulamAM janma pAmI sAdhatA jina dharmane 345 spaSTArtha:-mahimAvALA tathA saubhAgyavALA eTale dekhavA mAtrathI paNa je anyane priya lAge tevA tathA caMdra jevI nirmala kAntine dhAraNa karatA te dharmadhyAnanA karanArA bhavya jIve devakane viSe suMdara zarIrane dhAraNa kare che. ane cirakALa eTale ghaNu lAMbA kALa sudhI eTale ghaNAM sAgarepama sudhI jenI tulanA thaI zake nahi tevA divya AnaMdane anubhave che. e pramANe sukha pUrvaka lAMbuM devAyuSya saMpUrNa bheLavIne jIvananA aMte eTale cyavananA vakhate cyavanane pAmIne eTale devalokamAMthI AvIne dharmiSTra ane uttama kuLamAM janmIne (manuSya thaIne) jina dharmane sAdhe che. 345 devakathI chellA bhavamAM AvelA te jIvanuM svarUpa kahe che - puNyathI gurU dezanAdika sAdhane vairAgyathI, chaDI kaSAye viSayane varabedha darzana caraNathI; vAsita banI zivamArga sAdhI zuddha sAtvika bhAvathI, - bharatacItaNuM pare siddha thAya kSepaka zreNithI. 346 spaSTArtha :-pahelAnA devabhava vagere mAM bAMdhela puNyanA udayathI chellA bhavamAM gurUne upadeza vagere sAdhane pAmIne, vairAgya thavAthI krodhAdika kaSAne tathA indriyenA viSaya janya sukhone tyAga kare che. vaLI vara bedha eTale uttama jJAna, darzana ane cAritrathI vAsita thaIne zuddha eTale nirmala ane sAtvika bhAvathI mokSa mArganI sAdhanA karIne kSapaka zreNi mAMDIne bharatacakI vagerenI jema AThe karmone kSaya karIne mekSa gatine pAme che. A pramANe te jIva saMsAra samudrane tarI jAya che ane tethI saghaLAM du:khene nAza thAya che. ema zrI ajitanAtha prabhue dezanAmAM jaNAvyuM. 346 padArthonuM anityapaNuM jaNAve che - dekhAya jeha savAra pAme nAza teha baramAM, dekhAya jeha baramAM te nAza pAme rAtamAM For Personal & Private Use Only Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 [ zrIvijayapadharikRtanajare najare dekhAya ahIM dehAdinIja anityatA, samaya uMghavAne nathI A nitya rahevuM cetatA. 347 spaTArtha -A dunIyAnA padArtho nAzavaMta che te jaNAvatAM prabhudeva kahe che ke je padArtha savAramAM jovAmAM AvyA hoya che te bapore nAza pAmatAM jaNAya che. vaLI je bapore dekhavAmAM Ave che te rAtrImAM nAza pAme che. ahIM zarIra vagerenI anityatA te najare najara eTale pratyakSa jaNAya che. je mANasa savAre sAje tAje harato pharate taMdurasta jaNane hoya teja mANasa hArTa phela (hRdaya baMdha paDavuM) vagere kAraNathI bapore marI gayo evuM. ApaNe sAMbhaLIe chIe athavA najare joIe chIe. mATe A maLelo samaya uMghavAne eTale pramAdamAM kADhavAno nathI evuM jANIne cetatA rahevuM eTale sAvadhAna rahevuM joIe athavA dAnAdi dharma kAryo karavAmAM ALasa na karatAM temAM haMmezAM udyama karavuM joIe. 347 Atmahita koNe sAdhyuM tathA kaNa sUtelA sArA, ane keNa jAgatA sArA te jaNAve che - janma ghaDapaNa maraNa rAkSasa sarvanI keDe paDayA, cetanArA catura purUSe Atma hita sAdhI gayA; sUtA bhalA pApI jane bahu pApa karaze jAgatA, jAgatA sArA ja dhama dharma karaze jAgatA. 348 spaTArtha -A saMsAramAM janma, ghaDapaNa tathA maraNa rUpI rAkSase sarva saMsArI jenI pAchaLa paDelA che. A traNe dareka saMsArI jIvane prApta thAya che mATe je samaju purUSe cetIne cAle che, eTale maLelA samayamAM dharma sAdhe che, teo pitAnuM Atmahita (AtmAnuM kalyANa) karI gayA eTale AtmAne durgatimAM ja rekI sagatimAM gayA che. prabhu deva kahe che ke pApI purUSa te sUtAja sArA, kAraNa ke je teo jAgatA haze te ghaNuM prakAranAM pApanAM kAryo karaze ane uMghatA haze te pApa kArya karaze nahi; mATe tevA jIne uMghatA sArA gaNyA che. temaja pamI purUSe jAgatA bhalA kahyA che, kAraNa ke teo jAgatAM haze tyAre aneka prakAre dharmane karaze. eTale tevA purUSe uMghamAM gharma karI zakatA nathI paraMtu jAgatA hoya tyAre dharma kare che, mATe dhamI purUSe jAgatA sArA kahyA. 348 kenuM paMDitapaNuM uttama gaNAya te jaNAvI samayanI durlabhatA jaNAve che - dharmI jane paMDita bhalA tAraka thaze nija para taNa, prati buddha jIvana dhArajo Azrayathajo sadaguNataNa rane kareDa ApatAM paNa kSaNa gayele nA maLe, ema jaNa kSaNa nakAmo nA javA de mati bale. 349 For Personal & Private Use Only Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] 197 spaSTArtha -dhamI purUSamAM paNa paMDita evA pamI purUSe sArA che, kAraNa ke teo paMDita hovAthI pitAne temaja upadeza dvArA parane eTale bIjAne paNa tAranArA thAya che. mATe he bhavya jana! tame pratibuddha jIvana eTale samaja pUrvaka cetIne dharmAdi kArya karanAruM jIvana dhAraNa karajo. tathA saguNanA Azraya thaje. eTale sArA guNane dhAraNa karaje. je je kSaNa cAlyuM gaye te kSaNa kare ratna sAmAne ApavA chatAM paNa athavA koI paNa jAtanA prayatnathI pAcho maLI zakato nathI evuM jANIne samaju purUSe potAnI buddhinA baLathI vicAra karIne eka kSaNa paNa nakAme javA detA nathI, paraMtu jeTale samaya maLe che tene sadupayoga kare che. 349 Atmahita kayAM sudhI sAdhI zakAya ? te jaNAve che - jyAM sudhI A dehamAM regAdi ari prakaTyA nathI. jyAM sudhI A deha ghaDapaNathI azakta banyuM nathI; jyAM sudhI che IdriyanI zakti Ayu pahoMcatuM, tyAM sudhI te levuM sAdhI jeha nija hita bhAsatuM. 35 spaSTArtha-jyAM sudhI A zarIramAM roga rUpI zatru pragaTa thayA na hoya tyAM sudhI dharma sAdhanA thaI zake che, kAraNa ke jyAre zarIramAM reganI utpatti thAya che tyAre mANasanuM zarIra azakata thaI jAya che ane tethI tenAthI gharma sAdhI zakAtuM nathI. vaLI jyAM sudhI A zarIra ghaDapaNane lIdhe azakata banyuM na hoya tyAM sudhI dharma banI zake che. jeo ghaDapaNamAM dharma sAdhIzuM evuM vicArI yuvAvasthA ezaArAmamAM gumAvI de che teo ghaDapaNa Ave tyAre azakitane lIdhe dharma sAdhI zake nahi te spaSTa che. mATe dharma sAdhanA ghaDapaNuM AvyA pahelAM ja banI zake che. vaLI vRddhAvasthA na AvI hoya te chatAM je IndriyanI zakti kAyama heya teja gharma sAdhI zakAya, kAraNa ke IndriyenI zaktio ja nAza pAmI gaI hoya te tenAthI gharma zravaNa vagere banI zakatuM nathI. vaLI zarIramAM roga na thayA heya, ghaDapaNa paNa na AvyuM hoya temaja indriyanI zakti paNa pUrepUrI heya te chatAM paNa je AyuSya pahoMcatuM na hoya eTale TUMkuM AyuSya hoya te paNa dharma sAdhI zakAte nathI. kAraNa ke kayA jIvane kayAre mRtyu Avaze te jANI zakAtuM nathI. ema samajIne puNyodaye Arya kSetrAdi badhI sAmagrI dvArA pitAne je Atmahita jaNAtuM hoya te sAdhI levuM joIe. 350 manuSya bhavanI durlabhatA jaNAvI karmanA vipAkenI bhayaMkaratA jaNAve che - nara bhava gumAvyuM dIrgha kAle paNa male nA te pharI, bahuM bhayaMkara che vipADe karmanA Ie dala dharI; For Personal & Private Use Only Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 [ zrIvijyapaghasarikRtasamaya paNa na pramAda kare bhegamAM bhaya rogano, abhaya che vairAgya ekaja saMga tajaje rAgane, 351 spaSTArtha -eka vakhata ghaNI muzkelImAM maLele manuSya bhava je phegaTa gumAvI kADhaye to te pharIthI maLatuM nathI. athavA puNyane udaya hoya teja manuSya bhavanI prApti thAya che. vaLI karmane vipAke eTale bAMdhelA azubha karmanA vipAka eTale udaya kALe phaLa rUpe bhegavAtAM te bAMdhelA karmo ghaNuM bhayaMkara nIvaDe che. eTale te azubha karmono udaya ghaNe du:khadAyI che evuM jANIne eka samaya paNa pramAda kare nahi. athavA ALasu banavuM nahi. vaLI bhegamAM Asakti rAkhavI nahi. kAraNa ke bhegamAM regana bhaya che athavA bhegethI reganI utpatti thAya che. eka vairAgyamAM ja abhaya eTale nirbhayapaNuM raheluM che kAraNa ke virAgI jIvana gALanArane keIno bhaya nathI evuM jANIne rAganI sabatano tyAga karajo. eTale hRdayamAM rAma dhAraNa kare ja nahi. 351 rAganAM kAraNe jaNAvI anitya zarIra dvArA nitya dharmanI sAdhanA karavAnuM jaNAve che - rAga kAraNa deha ramaNI dravya bhAva vicArIye, dharma mATe deha jANo deha kAja na dharma e; sthiradharma sAdhana asthira dehe sAdhIe jina dharmane, deha kAja ne hArIe jANe ja durlabha dharmane. upara 5bdArtha -deha eTale zarIra, ramaNI eTale strI ane dhana e rAganAM mukhya kAraNe che. zarIra upara mamatA bhAva te zarIrano rAga tathA strIne viSe viSaya rAga thAya che ane dhananI upara mamatA thAya che, mATe zarIra strI dhana vagere rAganAM sAdhano kahyAM che. vaLI dehAdinI kSaNabhaMguratAne vicAra karo. A zarIra dharma sAdhana karavA mATe che ema jANaje eTale A zarIrathI dharma sApana karI levuM joIye. paNa zarIra mATe dharma nathI. athavA dharma kare te zarIrane poSavA mATe karavAno nathI. mATe asthira eTale nAzavaMta evA A zarIra vaDe sthira evA dharmanI sAdhanA karI levI. paraMtu zarIrane mATe eTale zarIrane sAcavI rAkhavA mATe dharmane hArI ja nahi. eTale A nAzavaMta zarIra vaDe eTale sadhAya teTale gharma avazya sAdhI le. kAraNa ke jina dharma pAma durlabha che. 35ra je rAga azucimaya zarIrAdi upara che te rAga je dharmamAM hoya te mikSa sulabha che te jaNAve che - azucimaya A deha dekhI mUDhajana rAgI thatA, - paNa vicakSaNa te asAre sAranA grAhaka thatA; For Personal & Private Use Only Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] mati jevI dhana dehamAM ne rUpavaMtI nAramAM, tevI mati jo rAkhIe jina dhama mAM ziva hAthamAM 353 spaSTA :--A zarIra azucimaya eTale apavitra, jugupsanIya evA leAhI, mAMsa, mala, mUtra vagerethI bhareluM che; te dekhavA chatAM paNa mUDha janA athavA aNusamajI mUrkha manuSya te zarIra upara rAgavALA thAya che. paraMtu jeA vicakSaNa eTale samajI che te to asAra evA te zarIrathI paNa sArane grahaNa karanArA thAya che eTale A zarIra azucimaya ane nAzavaMta che tene game teTalI vAra sApha karIe to paNa kharI rIte te sApha athavA pavitra thatuM nathI ja ema jANI tenA uparathI rAga utArI dharma sAdhI le che. jevI mati athavA rAganI buddhi zarIra upara ane rUpavatI strI upara thAya che tevI buddhi jo jinadharma upara rAkhavAmAM Ave to ziva eTale meAkSa sukha hAthamAM che eTale svAdhIna thaI zake che. mATe zarIra temaja strI uparathI rAgane dUra karIne dharma sAdhavAmAM rAga athavA aMtaraMga prIti rAkhavI joie. 353 kayA divaso saphaLa jANavA ane kayA niSphaLa jANavA te jaNAve che: dharma karatA je gayA dina rAta te saphalA kahyA, je adhama karata vItyA teha aphalA uccaryAM; AzA taNA je dAsa te jana dAsa jaganA jANiye, 199 dAsI banAve jehu tene dAsa savi tasa mAnIe. 354 spaSTA :--je dIvaseA tathA rAtrI dharmanI ArAdhanA karavAmAM jAya te saphaLa eTale lavALA jANavA. kAraNa ke dharma` karaNI karIne puNyAnuSi puNya vagere lAbha maLe che jethI karIne te jIvane sukhanI prApti thAya che. tenAthI ulaTuM je rAtidavaso adharma eTale pApanAM kAme karavAmAM cAlyA jAya che te divase aphalA eTale phAgaTa jANavA. athavA to te divaseAmAM karelA pApanAM kAryothI azubha karmo bAMdhI te du:khane bhAgavanArA thAya che. je mANasa AzAnA dAsa bane che eTale jenAmAM aneka prakAranI tRSNAo, IcchAe rahelI che teve mANasa jagatano dAsa ane che eTale jagatanA manuSyA AgaLa dInatAne dhAraNa karanArA thAya che. kAraNa ke peAtAnI aneka prakAranI IcchA pUrI karavA mATe tene anekanI khuzAmata vagere karavAM paDe che. vaLI te tRSNA evI che ke teno pAra Avato nathI. eka AzA pUrNa thAya ke bIjI AzA AvIne ubhIja rahe che. mATe AzAnA dAsa na manatAM je mANasa AzAne peAtAnI dAsI banAve che eTale AzAone vaza na thatAM saMtoSane dhAraNa kare che; je maLyuM temAMja sukhane mAnanAro thAya che tevA saMteASI manuSyanI For Personal & Private Use Only Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 [ zrIvijayapadmasuvikRta AgaLa sarva manuSyA dAsa bane che. mATe sa MtoSamAMja kharUM sukha raheluM che ema avazya jAvuM. 354 tRSNAnuM svarUpa jaNAve che:-- tRSNA vizAlA gagana jevI aMta tAsa na pAmIe, pAMca maLatA daza zataka ne sahasa lakha paNa cAhIe; tRSNA madanane mAna cha jeha yAga vikArane, tima parAzA tehane ahiMyAMja ziva bhAkhyuM jine. 355 spaSTA :--tRSNA athavA AzA gagana eTale AkAza jeTalI vizAla che. jema gaganano cheDA nathI athavA to AkAza anatu kaheluM che tema A tRSNAnA paNa pAra athavA IMDA nathI, kAraNa ke jene pAMca rUpiyA maLe che tene daza rUpiyAnI, daza maLe che tene sAnI, seA vALAne hajAranI, hajAra vALAne lAkha rUpiyA meLavavAnI ema vadhune vadhu meLavavAnI icchA thayA kare che. mATe ja jinezvara deve kahyu che ke je jIvAe tRSNA eTale AzA, maddana eTale kAmadeva (viSaya vAsanA) mAna eTale abhimAna temaja ceAvikAra eTale mana vacana kAyAnI azubha pravRttio temaja parAzA eTale pArakI AzAno tyAga karyo che tene ahIMyA ja eTale A jagatamAM ziva eTale meAkSa sukhanI vAnakIno anubhava thAya che. athavA A saMsArI jIvAmAM AvA uttama purUSa ja parama sukhI jANavA. 355 meha jherathI paNa vadhAre kharAba che ane aneka prakAranAM du:khano hetu che te traNa zlokamAM samajAve che:-- mAha bhUrA jherathI paNa adhika tene mAnIe, eka bhavamAM maraNa jhere vAra bahu mAhe ja e; agIAramAguNaThANa phoMcyA jIva paNa nIce paDe, cauda pUrvI Adi mehe bahu niMgAde AthaDe. 356 spaSTA :--A moha jhera karatAM paNa vadhAre kharAba che. kAraNa ke jhera je khAvAmAM AvI jAya te tenAthI khAnAranu eka vAra teja bhavamAM maraNa thAya che eTale te era tenA eka bhavanA nAza kare che, paNa mAhane lIdhe te aneka vAra maraNa prApta thAya che. kAraNu ke mehane lIdhe khAMdhelAM AkarAM karmo tene ghaNA bhavA sudhI saMsAramAM kharAma gatimAM rakhaDAve che. A mAhane lIdhe agiAramA upazAnta meAhu nAmanA guNasthAnaka sudhInI UMcI hade pahoMcelA jIvA paNa nIce paDe che eTale tyAMthI nIcenAM guNasthAnake AvI chevaTe pahelA mithyAtva guNasthAnake paNa Ave che. vaLI A mohane lIdhe cauda pUrvanA jJAnane For Personal & Private Use Only Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 201 zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo] dhAraNa karanAra je caudapUrva kahevAya che tevA uttama kaTInA sAdhuo paNa nigodanI aMdara jaIne ghaNe kALa rakhaDe che. 356 phAMsItaNuM duHkha giri uparathI patana agnimAM valI, hita ahitane samajavAmAM mu jhavaNI strIti valI; hiMsA vizeSa jUTha cAre koi mAnAdika valI, kalaha abhyAkhyAna cADI arati para niMdA valI, 357 5bdArtha - A mihane lIdhe phAMsIe laTakIne maraNa pAmavAnuM duHkha maLe che. parvata uparathI paDIne maraNa thAya che. agnimAM baLI maravAnuM duHkha bhegave che. hita athavA AtmAne lAbhadAyI zuM? ane ahita eTale AtmAne nukazAna karanAra zuM te samajavAmAM muMjhAya che, athavA hitane ahita rUpe samaje che ane ahitane hita rUpe samaje che. ane tethI ahitano Adara kare che jethI te duHkhI thAya che. vaLI A mehane lIdhe strIne viSe rati eTale AsaktithI viSayanI IcchA thAya che. mehane lIdhe hiMsA eTale jIvana vadha kare che. adhika jUThuM bole che. cerI kare che, bIjAnA upara kodha kare che. abhimAna rAkhe che. kalaha eTale kachuA kare che. abhyAkhyAna eTale koInA upara kheTA ALa mUke che. bIjAnI cADI khAya che. arati eTale aprIti athavA DheSa bhAva thAya che, vaLI bIjA jIvonI niMdA kare che. 357 mAyA mRSA mithyAtva rAjya vinAza gAMDApaNuM valI, tima bhayaMkara roga piDA nAza viratino valI; arUci dharma kriyA viSe tima tIvrarUci pApe valI, jIvana vinAza pramukha jANe eha mehaphalAvalI. 358 spaSTatha:-vaLI mehanAM vizeSa julma (bhayaMkara nukazAnI jaNAve che:-mothI jIva mAyAmRSA eTale kapaTa sAthe jUThuM bole che, mithyAtva eTale jinezvaranAM vacana upara zraddhA rahetI nathI, tenAthI ulaTuM kudeva ane kupama upara rAga thAya che. rAjyane nAza temaja gAMDApaNuM paNa thAya che. vaLI aneka prakAranA bhayaMkara rogonI pIDA bhogave che. virati (cAritra)no nAza kare che. gharmakriyAne viSe arUci thAya che eTale gharmakriyA karavI gamatI nathI. tathA pApane viSe tIvra rUci eTale ghaNI abhilASA thAya che. jIvana vinAza eTale maraNa thAya che. A badhAM (357mI tathA A gAthAmAM kahelAM) mohanAM phaLono samudAya tame jANaje. eTale mehane lIdhe jIvane upara jaNAvelAM aneka prakAranAM du:khanI paraMparA bhogavavI paDe che evuM ja0ne he bhavya jIvo! tame mehano tyAga karaje. 358 For Personal & Private Use Only Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 sukha pAmavA mATe zuM karavuM joIe te be gAthAmAM jaNAve che: kaleza vAsita citta e saMsAra mana gata kaleza e, mukti niHspRhatA parama sukha zIla samatA dhArIe; tamane game sukha jema jANo tima game sukha sarvane, sukha sAdhanAne sevanArA jIva pAme zarmane 359 spadArtha -kaleza vAsita citta eTale kaleza athavA kaMkAsanI vAsanAvALuM mana e saMsAra jANa. eTale kalezanI vAsanAvALA manathI saMsAramAM rakhaDavuM paDe che. ne je kaleza rahita mana te mukti jANavI. nispRhatA eTale koI paNa jAtanI pRhA athavA IcchAthI rahitapaNuM parama sukhanuM kAraNa che. ane paravastunI pRhA mahAduHkhane Ape che. tathA zIla guNa tathA samatA guNane dhAraNa karaje. jema tamane sukha game che athavA sAruM lAge che tema sarva jIne paNa sukha game che. paraMtu upara jaNAvelA nispRhatA, zIla, samatA vagere guNene dhAraNa karanArA jIvo ja zarma eTale sukhane pAme che. mATe je sukhanI IcchA rAkho cho te sukhanA hetuonI sevA karo, kAraNa ke du:khanA hetuone sevavAthI sukha meLavI zakAtuM nathI. 359 cAhanA che zarmanI paNa seva duHkha hetune, te na pAme zarma paNa duHkha pAmato jima biMbane; vAvanAre niMba pAme zelaDIne kima lahe? kArya vyavasthA hetune anusAra prabhujI Ima kahe. 360 spaSyArtha:-sarva jIvo sukhane cAhanArA che, paNa te sukha meLavavAne mATe duHkhanA hatuone seve che. tethI temane sukha maLatuM nathI paNa duHkha ja maLe che. kAraNa ke jevuM kAraNa hoya tevuMja kArya upaje che. tethI du:khanA hetuonA sevanathI du:khaja thAya che. A vAtamAM daSTAna ApatAM jaNAve che ke jema naba eTale lImaDAne vAvanAra purUSane lImaDe maLe che. lImaDo vAvanArane zeraDI maLatI nathI. kAraNa ke prabhu zrI vItarAga deve kahyuM che ke kAryanI vyavasthA tenA hetune anusAre rahelI che. mATe sukha meLavavA mATe sukhanA hetuone sevavA joIe. 360 sukhanI icchAvALA che paNa duHkhanA sAdhane seve che te jaNAve che - Azcarya eha jaNAye sarva dharmaphalane cAhatA, dharma karavA koI dina paNa te jana nA cAhatA; For Personal & Private Use Only Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] 203 pApanuM phala nA cahe paNa pApane tajatA nathI, jevuM kare tevuM lahe e tatva dIla dharatA nathI. 361 paSTa tha:-ahIM navAInI vAta e che ke sarve jI gharmanuM phala je sukha tene Icche che, paraMtu te jIvo koI divasa gharma karavAnI te bhAvanA paNa rAkhatA nathI. pApanuM phala je duHkha tene IcchatA nathI, paraMtu duHkhanA kAraNe pApa karmane sevavAne tyAga karatA nathI. eTale "jevuM kare tevuM pAme" athavA "vAve tevuM laNe" e tattvanI vAtane vicAra karatA nathI. AvA ja sukhanI IcchA chatAM duHkhane ja pAme che. 361 kAmanuM svarUpa samajAve che - kAma e che zalya jevA jhera AzIviSa samA, kAmI na cAhe durgati paNa jAya tiryaMca narakamAM; satya sukha kAme nahI kiMpAka phala ArogatA; miSTa lAge aMtamAM te maraNa bUrUM ApatA. 362 spaSTArtha -kAma eTale viSayanI je abhilASA te zalya samAna che. zalya eTale kAMTe. jema kAMTe jIvane khaTakyA kare che ane duHkha Ape che, tema A kAmane lIdhe jIva paNa ArtadhyAnAdi rUpI kAMTAthI duHkhI thAya che. vaLI A kAmane AzIviSa jhera samAna kahyo che. jema A jheranI asarathI jIvanuM maraNa thAya che tema kAma (bhaga tRSNA)nI AkarI vedanA paNa jIvane maraNa pamADe che. kAmI jIvo paNa durgatine IcchatA nathI, paraMtu tevA jIvo marIne tiryaMca gatimAM ke narakanI durgatimAM jAya che. vaLI bheganA sevanathI mAneluM je sukha te sAcuM sukha nathI. kAraNa ke te viSaya sukha kipAka phala jevuM che. jema kipAka vRkSanuM phala khAtAM ghaNuM svAdiSTa lAge che, paraMtu chevaTe te maraNa rUpI bUrA phalane Ape che, tema A viSaya sukha bhogavatAM mUDha jIne sukhanI bhramaNA karAve che, paraMtu chevaTe te te jIvone asamAdhi maraNa vagere bhayaMkara duHkhane ApanAruM thAya che. 362 kharA tyAgI kaNa kahevAya te jaNAve che - pAmyA chatAM svAdhIna sAdhana bheganA jeo taje, teo kharA tyAgI jarUra ziva saMpadA jhaTapaTa bhaje; vairAgya raMge bhegane tajanAra sAcA zUra e, bhega che ke jene te zuravIra nA mAnIe. 363 spaSTAI--je che bhaganA sAdhane dhana dhAnyAdika vagere pAmIne te pitAne svAdhIna hoya eTale jyAre IcchA thAya tyAre tene bhega temaja upabhega karavAne pitta For Personal & Private Use Only Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 [ zrIvijayapadmasUriSkRtasvataMtra hoya te chatAM je te bhAganI sAmagrInA kharA vairAgya bhAvathI tyAga kare che, tenA tarapha jarA paNa mamatA rAkhatA nathI, te bhavya jIvo ja kharA tyAgI jANavA. paraMtu jenI pAse bhAga bhagavavAnI IcchA chatAM, bhAganAM sAdhanA nathI tee tyAga na kahevAya. mATe upara kahelA mamatA bhAva rahita bhAgatA sAdhakono tyAga karanArA bhavya jIve jarUra ziva saMpadA eTale meAkSanI saMpattine jaladIthI meLave che. je vairAgya ragathI vAsita thaIne bhAgAne taje che te sAcA zUravIra jANavA. kAraNa ke A aMdaranA zatru jevA mamatvane tyAga ane bhAganA sAdhanono tyAga sAmAnya bahAdura mANasathI paNa banI zakto nathI. paraMtu jemane bhAganA sAdhano chaDe che. eTale bhogavanAra jIvanA jotajotAmAM pApakarmanA udayathI jemanI pAsethI bhAganA sAdhano cAlyA jAya athavA vinAza pAme, tevA jIvA kharA tyAgI ane kharA zUravIra kahevAya ja nahi. 363 tyAgamAM ja sAcuM sukha che te samajAve che:-- satya sukha che tyAgamAM nA bhAgamAM kadi dhArIe, IMdra cakrI tyAganA sukha nA laheja vicArIe; IMdrane sukha te nathI, tima cakrine sukha te nathI, tyAgajanA tyAge lahe sukha teha saMsAre nathI. 364 spA :--tyAgamAM sAcuM sukha rahela che, paraMtu bhAgamAM sAcuM sukha rahelu che evuM jANavuM nahi. kAraNa ke bheganuM sukha te mehathI mAnelu sukha che. jemake keAI mANusa bhUkhyA hoya tene miSTAnna khAtAM sukhano AbhAsa lAge che, paraMtu je mANasa bhUkhyA nathI ane dharAine khAdhuM che tene te miSTAnna te vakhate khAvAM gamatAM nathI. vaLI miSTAnna khAnAra bhUkhyA mANasane paNa te miSTAnna tyAM sudhI ja svAdiSTa lAge che ke jyAM sudhI tenu peTa pUrU bharAtu nathI. peTa bharAyA pachI tene paNa tenA pratye abhAva thAya che. tevI rIte bhAgamAM sAcuM sukha nathI. Indra, devatAo tathA cakrI tyAgamAM je sukha che te sukhane meLavI zakatA nathI. kAraNa ke temanI bhAganI eka IcchA pUrI thatAM bIjI icchA AvIne ubhI rahe che ane tenI paraMparA cAlyA kare che. mATe saMtoSa sivAya kharUM sukha nathI ane te sa MtASa tyAga bhAva vinA thatA nathI. ne TakatA paNa nathI. tyAgI jIvo tyAgathI je sukhane meLave che te sukha Indrane nathI, temaja cakravattane paNa nathI. temaja saMsAramAM paNa tevuM sukha kAi paNa sthale nathI. 364 RSabhadeva prabhune mahA samartha Indro zA kAraNathI namatA hatA te jaNAve che: ema jANI traNa bhuvananA jIva jenI ANune mAthe caDhAve jeha vhelA tI pati rAjA ane; For Personal & Private Use Only Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 205 zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] merUne paNa daMDarUpe chatrarUpe dharaNine, karavA hatI jasa zakti namatA IMdra cesaTha jemane. 365 paTArtha -ema jANune je traNa jagatanA jIva paNa je prabhunI AjJAne mAthe caDhAvatA hatA te prathama tIrthapati tathA prathama rAjA zrItrASabhadeva prabhunI evI alaukika zakti hatI ke jenAthI merU parvata lAkha jana uce che tene daMDa rUpe ane pRthvIne chatra rUpe karavAne prabhu zrI rASabhadeva samartha hatA. evA prabhu zrI RSabhadevane cosaTha idro pUrNa ullAsathI namaskAra karatA hatA. 365 prathama cakravatI chatAM bhArata rAjA kevalI thavA chatAM muni veSane aMgIkAra kare che. te vagere bInA traNa lekamAM jaNAve che:te RSabha prabhu rAjya jhaMDI sAdhatA cAritrane. karmo haNI kevala lahI tAraka ladyA nirvANane, putra pahelA temanA je cakimAM pahelA valI, ANa jenI sura asura paNa mAnatA harSa valI, 366 spaSTAthe-365mA lekamAM kahelA svarUpavAlA te bhavamAM jJAnathI mokSe javAnuM jANanArA prathama rAjA zrI RSabhadeve rAjya ane bhegene choDIne cAritra lIdhuM hatuM. ane te cAritranA baLe ghAtI karmone haNIne kevalajJAna pAmyA hatA. vaLI jeo tAraka hatA eTale jemaNe bIjA aneka bhavya jIne A saMsAra samudramAMthI tAryA hatA tevA zrI 2Sabhadeva tIrthaMkarapaNe vicarIne tyAra pachI bAkI rahelAM cAra aghAtI karmone haNIne nirvANa eTale mekSane pAmyA. vaLI te prathama jinezvaranA prathama putra je A covIsImAM bharata kSetramAM prathama cakavartI rAjA hatA ane jemanI AjJAne sura eTale vaimAnikAdi devatAo tathA asura eTale bhuvanapatyAdika devatAo paNa harSa pUrvaka mAnatA hatA tevA bharata cakravartI hatA. 366 saudharma harinA ardha Asana para virAje je valI, - te cakI bharata paNa Adarza bhuvane kevalI, bhAva cAritrI chatAM paNa Ayu lAMbuM jANIne, muniveSadhArI vicaratA pratibodhatA bhavi vargane. 367 spaSTAI-vaLI je (bharata cakravartI) saudharmendranA adha Asana upara besatA hatA, tevA bharata cakavartI anitya bhAvanA bhAvatAM ArisA bhuvanamAM ja kevalajJAna pAmyA ane tethI bhAva cAritranI teramA guNasthAnakanI ucca koTImAM vartatAM chatAM paNa pitAnuM For Personal & Private Use Only Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 [ zrIvijayapadharikRtaAyuSya hajI lAMbuM che evuM jANIne tyAga bhAva jaNAvanAra muni veSane dhAraNa karIne bhavya jIvonA samUhane pratibaMdha karatA vicaratA hatA. 367 koI pUche kuNa tame muni teha uttara ApatA, bhikSu huM chuM Ima kahetA harSa atizaya pAmatA; eka lAkha pUrava sudhI cAritra pALI raMgathI, bhavyajanane tAratA dhArI kRpA upadezathI. 368 spArtha -keI te bharata munine pUche ke tame koNa che tyAre rAjarSi munirAja huM cha khaMDanI ghaNI bharata cakavatI hatuM ema kahetA nathI, paraMtu huM bhikSu-sAdhu chuM ema kahetAM atizaya harSa pAmatA hatA. AvA dayALu bharata munivare eka lAkha pUrva varSa sudhI raMgathI eTale bhAvapUrvaka cAritra pALIne ane bhavya ane upadeza ApIne temane A saMsAramAMthI tAratA hatA. 368 e pramANe prabhujI pote je vaMzamAM janmyA che te rAjAonI tyAga bhAvanA traNa lekamAM jaNAve che - karmo aghAtI cAra haNatA siddhi padane pAmatA, e bharatamuni vaMdatA bahu pApa puje viNasatA; temanA laghubhAI bAhubalIja bAhubalI hatA, mUThI upADI leca karIne zuddha saMyama sAdhatA. 369 spaSTArtha -te bharata munirAja paNa bAkI rahelAM nAma, gotra, vedanIya ane AyuSya, nAmanAM cAra aghAtI karmone nAza karIne temanA pitAnI jema siddhipadane pAmyA. AvA bharata munine vaMdana karavAthI ghaNuM pApanA samudAyano nAza thAya che. vaLI temanA nAnA bhAI jemanuM nAma bAhubalI hatuM, ane jeo kharekhara bAhu eTale bhujAonA baLamAM bharata cakravatI karatAM paNa caDhiAtA hatA, teo paNa pitAnA moTAbhAI bharata cakravatInI sAthe yuddha karatAM temane mAravAne mATe upADelI potAnI muThI vaDeja leca karIne zuddha cAritrane pALatA hatA. kahevAno sAra e che ke A badhAM mahApurUSe paNa tyAga mArgaja sAcA sukhanuM sAdhana che, ema samajIne tyAgI banI mekSane pAmyA, te bIjA sAmAnya jIe te jarUra saMyamanI nirmala sAdhanA karI muktinA sukha meLavavA joIe. 369 mAna tajatA kevalI thaI muktinA sukha pAmatA, tema sUryazA mahAyazA atikhala krame nRpa thatA For Personal & Private Use Only Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Re7 zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo] balavIrya kIrtivIryatima jalavIrya paNa bhUpati thatA, anukrame te vaMzamAM dAdA pitA muja nRpa thatA. 370 teo badhA saMyama lahIne siddhi pAmyA ahIM valI, bharatAdimAM tima mahAvidehe jIva ghaNAM pAme valI; pAmaze ja anaMtA satya sukha cAritrathI, cAritra sAdhanathI ja uttama kahyo narabhava niyamathI. 371 spaSTArtha --dIkSA lIdhA pachI te bAhubali munine jyAM sudhI abhimAna hatuM tyAM sudhI kevalajJAna thayuM nathI, paraMtu je temaNe teno tyAga karyo ke tarata ja temane kevalajJAna thayuM ane anukrame teo paNa mekSe gayA. bharata cakInA putra sUryazA rAjA temaja anukrame temanI pATe thaelA atiela rAjA, balavIya rAjA, kIrtivIrya rAjA tema jalavIrya rAjA paNa tyAgI thaIne mekSe gayA che tevA IkvAku vaMzamAM mArA dAdA ane pitA utpanna thayA hatA. te badhAe rAjAe saMyama laIne kevalI thaIne mekSe gayA. e pramANe bhUtakALamAM ahIM tathA bIjA bharata kSetrAdimAM paNa anaMtA jIvo mekSanA avyAbAdha sukhane pAmyA che. mahAvideha kSetramAMthI hAla paNa ghaNAM bhavya mekSe jAya che. temaja cAritranuM pAlana karI anaMtA jI meze jaze. manuSya bhavamAM A cAritrane sAdhavAnI anukulatA hovAthI ja te (manuSya bhava) sauthI zreSTha kahyo che. 370-371 jeo sarvavirati pALavAne asamartha hoya temane dezavirati pAlavAne upadeza mehAda na samartha jeo sarvavirati pAlavA, te jano udyama karatA dezavirati pAlavA; utkRSTa ATha bha karI ziva deza virati pAlatA, pAmatA zrAvaka jana samyakatva guNane pAlatA. 372 spaSTArtha:-jeo mohana eTale pratyAkhyAnAvaraNa kaSAyano udaya hovAthI sarva virati rUpI cAritra dharma pAlavAne samartha jotA tevA manuSya dezavirati cAritra pAlavAne udyama kare che. ane evA dezavirati zrAvake samakita guNa sahita tratAdinuM pAlana karatA vadhAremAM vadhAre ATha bho karIne mekSe jAya che. mATe jethI sarva viratinuM pAlana na banI zake tevA bhavya jIvee dezavirati cAritranuM te pAlana karavuM joIe. ane jeo dezavirati paNa dhAraNa karI zake nahi, tevA chae samyakatva guNanI pAlana jarUra karavI For Personal & Private Use Only Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 [ zovijayapadhasakRitajoIye. AvA samyagdaSTi jI vadhAremAM vadhAre a pudagala parAvarta kA vItyA bAda te jarUra nirmala samyakatvAdi traNanI sAdhanA karI mokSanA sukha pAme che. 372 samakti pAmIne paDelA cha utkRSTathI jyAre mekSe jAya te jaNAvI prabhunI dezanA sAMbhaLI bhavya jIvo cAritrAdikane grahaNa kare che te be lekamAM jaNAve che :ardha pudagala parAvarta jJAna cAritra guNa dharI, mukti pAme te jAne nA male manuja bhava pharI pharI; ajita prabhunI dezanA pahelI suNI che ghaNAM, cAritra letA pAsa prabhunI tima sagara cakrIzanA, 373 janaka bhAva yatIza zrI vasumitra jinavaranI kane, dIkSA grahe bIjA jana samyakatva aNuvrata Adine; gaNadhara padacita munivara paMcANuM prabhue jANune, tripadI suNAvI race pUrvo cauda bAre aMgane 374 padArtha -vaLI tevA paNa manuSya che ke jeo eka vAra samakti pAmyA chatAM paDIne mithyAtvI thAya che teo vadhAremAM vadhAre ardha pudagala parAvarta kAla sudhI ja saMsAramAM rakhaDe che, te pachI jarUra mekSe jAya che. chevaTe prabhue kahyuM ke pharI pharIne manuSya bhava maLatuM nathI ema samajIne Atmahita jarUra sAdhaje. A pramANenI ajitanAtha prabhunI prathama dezanA sAMbhaLIne ghaNuM bhavya jIvoe (nara-nArIoe) prabhunI pAse cAritra lIdhuM. tathA sagara cakravartInA pitA jemanuM nAma vasumitra hatuM ane jeo bhAvati rUpe rahelA hatA te paNa prabhunI pAse dIkSA grahaNa kare che. vaLI je bIjA je cAritra levAne asamartha hatA temAMnA keTalAka bhavya Ie samakitane tathA keTalAke aNuvrata vagere zakti mujaba grahaNa karyA. A avasare gaNadhara padane yogya paMcANu munivarene jANIne temane "upUneI vA, vigaI vA, dhuI vA" e tripadI saMbhaLAvI eTale TuMkANamAM A lekamAM rahelA dravyanuM svarUpa samajAvyuM ke A dravya eka paryAya rUpe utpanna thayA ema kahevAya che te ja vakhate pUrva paryAya rUpe nAza pAmyA ema kahevAya che ane dravya rUpe te dhavaja che eTale kadApi nAza pAmatA nathI. A rIte traNa parmo bIjA dravyamAM ghaTAvavA. AvI arthanI tripadI prabhu zrI ajitanAthanA mukhe sAMbhaLIne te gaNadharee cauda pU sahita bAra aMgenI racanA karI. 373-374 te vakhate Indra mahArAja zuM kare che vagere bInA jaNAve che - For Personal & Private Use Only Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - -- ------ ----- - zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bIje ] IMdra caNe pUrNa thALa grahI UbhA prabhunI kane, prabhu cUrNa gaNinA zIrSa nAMkhe zubha vidhie temane sUtrAdithI dravyAdithI anuganI tima gaNa taNI, Ape anujJA cUrNa nAMkhe upara savi gaNadhara taNI. 375 spaSTA -te vakhate Indra mahArAja pitAnA sthAnethI uThe che, ane cUrNathI eTale vAsakSepathI bharelo thALa laIne prabhunI pAse AvIne ubhA rahe che. tyAra pachI prabhu zrI ajitanAtha tIrthakara te dareka gaNadharanA mastaka upara te cUrNa (vAsakSepa) nAMkhe che. tyAra pachI zubha vidhi pUrvaka prabhue te gaNadharane sUtrAdithI eTale sUtrathI arthathI tathA tadubhaya eTale sUtra ane arthathI, temaja dravyAdithI eTale dravyathI, guNathI tathA paryAyathI ane nayathI anuganI tathA muni gaNane saMbhALavAnI anujJA ApI. tyAra pachI savi eTale badhA deva tathA manuSya gaNadharonA mastaka upara cUrNa nAkhe che. 375 te vakhate prabhu gaNadharAdine dezanA saMbhaLAve che, te bInA tathA bali vagerenuM svarUpa che lekamAM jaNAve che - devAdi tima prabhu gaNadharane dezanA saMbhaLAvatA, pUrNa thatA paurUSI bali sagara cakI lAvatA AgaLa prabhunI puSpavRSTitaNI pareja uchALatA, de grahe adhaza zeSe sagara adhe rAkhatA, 376 zeSa zeSa rahe balithI pUrva rege viNasatA, SaTa mAsa sudhI rege navA balithI kadInA upajatA; madhyagaDha IzAna devachaMda para prabhu AvatA, siMhasenaja mukhya gaNadhara dezanA tyAM ApatA. 377 spaSTAthI-te vakhate hAtha joDIne rahelA gaNadharo tathA deva vagerene prabhu eka pahora sudhI hita zikSA pharamAvavA (zikhAmaNa) rUpa dezanA saMbhaLAve che. pachI prathama paurUSI pUrI thatAM prabhu dezanA pUrNa kare che. te pachI sagara cakravartIe banAvele cAra prastha pramANa suMdara bali thALamAM nAMkhIne prabhunI AgaLa cakavatI lAve che. te bali zuddha ane sugaMdhidAra zAli eTale cekhAno banAvavAmAM Ave che. pachI te balinI AsapAsa manuSya tathA deve vIMTAIne prabhunI AgaLa ubhA rahIne te thALamAMthI bali laIne prabhunI AgaLa jANe puSpavRSTi karatA heya tevI rIte uchALe che. te baline ardho bhAga deva grahaNa kare For Personal & Private Use Only Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 [ prIvijayapaghasaritache. bAkInA ardhA bhAgamAMthI ardhI eTale bhAga sagara cakavatI grahaNa kare che. ane bAkI rahelAmAMthI thoDo thoDo bhAga bIjA mALe grahaNu kare che, A lalita eve prabhAva che ke tenAthI pUrvanA re nAza pAme che. temaja cha mahinA sudhI bIjA navA rege paNa kadApi utpanna thatA nathI. e pramANe bali vRSTino vidhi pUruM thayA pachI prabhu madhya gaDhanA aMtaramAM IzAna khUNAmAM racelA devachaMdane viSe visAmo le che ane te vakhate (bIjI paurUSImAM) prabhunA mukhya gaNadhara siMhasena tyAM AgaLa dezanA Ape che. 376-37 prathama gaNadharanI dezanAnuM svarUpa jaNAve che - bInA asaMkhyAtA bhavAnI uttareja jaNAvatA, prabhu prabhAve temane "chadmastha" kaI na dhAratA; gaNavA nahI ahIM kevalI traNa lAbha AnA jANiye, gurU ziSya krama gurU zramavilayatimasamapratIti dhAriye. 378 spaSTArtha tyAra pachI te siMhasena gaNadhara dezanA Ape che, temAM je che temane pUrvabhavanI bIna vagerenA prazna pUche che, temanA asaMkhyAtA bhavenI bInA prabhunA prabhAvathI teo jaNAve che. ane prabhunA prabhAvathI A chadmastha che evuM paNa koI dhAratuM (jANI zakatuM nathI. phakta kevalIe ja temane chadmastha rUpe jANe che. ahIM gaNadharanI dezanAnA traNa guNa (lAbha) jaNAvyA che, ane te A pramANe-1 gurU ziSya krama eTale gurUnI dezanA pUrI thayA pachI ziSya dezanA Ape te krama sacavAya che. 2 gurU zrama vilaya eTale gaNadhara dezanA Ape tethI prabhunA zramano nAza thAya che eTale prabhune te vakhate visAme maLe che ane 3 samapratIti eTale zrotAone tIrthakaranI dezanA jevI ja gaNadharanI paNa dezanA hoya che evI sarakhApaNAnI pratIti eTale khAtrI thAya che. 378 dezanA pUrI thayA pachI de naMdIzvara kIpe jAya che te jaNAve che - paurUSI bIjI thatA paripUrNa iMdrAdika surA, naMdIzvare utsava karI svasthAne pahoMcyA pAMsarA; prabhu Adine vaMdana karI cakI ayodhyA AvatA, - adhiSThAyaka tIrthakarA mahAyakSa ajitabelA, 379 spaSTArtha -e pramANe gaNadhara mahArAja paNa eka pahera sudhI dezanA Ape che ane bIjI paurUSI pUrI thAya eTale dezanA pUrI kare che. tyAra pachI IMdra vagere devatAo sIdhA naMdIzvara dvIpe jAya che ane tyAM aThThAI mahatsava karIne pachI tyAMthI sIdhA potapotAnA For Personal & Private Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIdazanA ciMtAmaNi bhAga bIje ] sthAne jAya che. sagara cakravatI paNa prabhu vagerene vaMdana karIne ayodhyA nagarImAM Ave che. A ajItanAtha prabhunA tIrthane adhiSThAyaka deva mahAyakSa nAmano yakSa che. A yakSa zyAmavarNano tathA hAthInA vAhanavALe che. ane ajitabalA nAmanI adhiSThAyikA devI jANavI. 379 prabhunuM vihAra karIne kauzAMbI nagarIe AvavuM tathA tyAM ApelI dezanA cAra lekamAM jaNAve che - vicaratA prabhudeva kauzAMbI samIpe AvatA, deve racelA samavasaraNe dezanA Ima ApatA, he bhavya jI! dharma sAdhana prabela puNya pAmIe, zuddha bhAve sAdhIe te siddha sthAne pahoMcIe. 380 spaSTA :-tyAra pachI prabhu zrI ajItanAtha bhagavAna vihAra karatA karatA kauzAMbI nAmanI nagarInA udyAnamAM padhAre che. ane te vakhate devatAo racelA samesaraNanI aMdara siMhAsane besIne prabhu A pramANe dezanA Ape che ke-he bhavya jIve ! prabala puNyane udaya hoya te ja gharmasAdhana eTale dharma sAdhavAnI sAmagrI prApta thAya che. ane je zuddha bhAvathI dharma sAdhIe te siddha sthAna eTale mekSanI prApti thAya che. 380 sukhanA samayamAM nA kulAze puNya khAlI thAya che, duHkhanA samayamAM khinna na thaze pApa khAlI thAya che; jamyA mare paNa sarvavirati Adine ArAdhatA, hasatA mare bIjA jane bahu I mRtyu pAmatA. 381 spaSTArtha -vaLI he bhavya jI! puNyanA udayathI sukhano samaya Ave tyAre tame phulAzo nahi. kAraNa ke te samaya puNyane khAlI thavAno che, ema samajavuM. ne cetIne dAnAdinI sAdhanA jaladI karI levI. vaLI duHkhane samaya Ave eTale pApanA udayathI azAtA vagere duHkhano anubhava thAya tyAre khinna thaze nahi. jeTaluM duHkha bhogavyuM, teTale pApano kare e thaye, ema samajIne rAjI thavuM, hAya karavI nahi, samatAbhAva TakAve. athavA jevAM karma udaya AvyAM tevAM bhegavyA vinA chuTake nathI. pApano udaya thAya tyAre ema jANajo ke mAre pUrve bAMdhele pApa karmo rUpI kacare khAlI thAya che. vaLI jeo jamyA che teo avazya karavAnA che ja, paraMtu jeo manuSya janma pAmIne sarva virati deza virati vagerene pALe che tevA purUSe maratI vakhate hasatA hasatA mare che, kAraNa ke For Personal & Private Use Only Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 . [ zrIvijayapadharikatateone maraNano bhaya hoto nathI. ane bIjA manuSyo jeoe kaI paNa jAtanuM parmArAdhanA karyuM nathI tevA adhama che retA retA athavA aphasosa karatA karatA mare che. 381 saddaguNa tamArA yAda karatA guNijane AMsu vahe, jIvana mRtyu eja uttama sAdhanArA ziva lahe; jJAnI phale kRtakarmanA bahu dhairya rAkhI anubhave, ajJa pAme kaleza te kSaNa dhairya na dharI bhega. 382 spaSTArtha-te vakhate guNagrAhI purUSe tamArA (sarva virati vagere ArAdhI maranAranA) guNone yAda karIne AMkhamAM AMsu lAve che. ane temanuM ja jIvavuM tathA maravuM uttama che ke jeo te bhavamAM Atmahita sAdhe che. ane jJAnI purUSe pote karelA karmanAM zubhAzubha phalene bahu dhIraja rAkhIne eTale keI paNa prakArano harSa ke zeka karyA vinA bhagave che. paraMtu jeo ajJa eTale ajJAnI che tevA purUSe tevA karmane bhegavavAnA samaye kaleza karatA karatA karmonAM phala bhegave che eTale haiye rAkhIne athavA samatA bhAva rAkhIne (bhagavatA nathI. tethI teo navAM ghaNuM cIkaNAM karmo bAMdhe che. jeo samatA bhAve tAva vagerenI vedanA bhagave, temane cIkaNuM karma baMdhAtA nathI 382 beTA vicAre nA kare be jarUrI kAyathI, kare pravRtti paNa jarUrI adhikamAM hita raja nathI; dekhavuM suNavuM jarUrI pUrva vaira khamAvaje, vire navA upajAvaze nA zuddha zraddhA rAkhaje. 383 spaSTArtha-vaLI prabhujI dezanA detAM jaNAve che ke he bhavya che ! tame beTA (bIna jarUrI) vicAre karazo nahi. kAraNa ke beTA vicAro karavAthI A raudra dhyAna thAya che ane tethI ghaNA cIkaNuM karmo baMdhAya che. vaLI jeTaluM khAsa jarUrI hoya teTaluM paNa pUrvaka (hita-mita- sAcuM) belaje. vaLI kAyAthI paNa jeTalI khAsa jarUrI hoya teTalI pravRtti athavA ceSTA karaje. paraMtu nakAmI pravRtti karaze nahi. kAraNa ke temAM jarA paNa hita nathI. kAraNa ke temAM jIva hiMsAno saMbhava che. vaLI jeTaluM jarUranuM hoya teTaluM ja jevuM tathA sAMbhaLavuM. A uparAMta tamAre jemanI sAthe pUrvanuM vera hoya temane khamAvaje. vaLI navA vaira bAMdhIne zatru vadhAraze. nahi. kAraNa ke vera aneka bhava sudhI paraMparAe duHkha ApanAruM thAya che. vaLI jinezvaranA vacana upara zuddha zraddhA rAkhaje. eTale ke nirmala samyakatva guNane dhAraNa karajo. 383 brAhmaNe pUchelA praznanA javAbamAM prabhu samakitano mahimA be lekamAM samajAve che - For Personal & Private Use Only Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 zrI dazanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] e samaya nija nArA sAthe eka brAhmaNa nAthane, "A AvI rIte kima thayuM?" uttara dIye prabhuehane; samyakatvanA prabhAvathI evuM banyuM samyakatva e, vinanAzaka sAdhya sAdhaka karma nAzaka jANiye. 384 spaSTArtha-prabhu upara kahyA pramANe dezanA ApatA hatA tyAre eka brAhmaNa pitAnI strIne sAthe laIne tyAM Ave che ane prabhune ema prazna pUche che ke "he bhagavan A AvI rIte kema thayuM ?" te vakhate prabhue brAhmaNane javAbamAM kahyuM ke "samyakatvanA prabhAvathI ja evuM banyuM." e vakhate samakita kevuM che te jaNAvatAM prabhu kahe che ke samakita athavA sudeva, sugurU ane sudharma uparanI zraddhA e vinAzaka eTale vidgo athavA saMkaTone nAza karanAra che. sAdhya sApaka eTale je sAdhavAnuM hoya te sAdhya kahevAya. tene mikSane) sAdhavAmAM sAghana athavA kAraNa che. temaja A samakita karmanAzaka eTale karmone nAza karanAruM che. 384 samyakatvavaMtA jIva bAMdhe deva Ayu tehane, saMkaTa paNa madada karatA deva paNa ghe mekSane jina nAma baMdha karAvanAruM Ime suNI prabhuvacanane, satya mAne te paNa siMhasena pUche tane, 385 spaSTAI-vaLI samaktivALo jIva (manuSya-tiryaMca) je samakti pAmyA pahelAM AyuSya na bAMdhyuM hoya te te devatAnuM AyuSya bAMdhe che. vaLI samativALA jIne de paNa saMkaTanA samayamAM sahAya kare che. vaLI samakitathI mokSanI prApti thAya che. temaja te samakita jinanAma athavA tIrthakara nAma karmane baMdha karAvanAruM che. eTale samati vinA jinanAma karmane baMdha thatuM nathI. e pramANe samakitano mahimA jaNAvanArAM prabhunAM vacano sAMbhaLIne prabhunA mukhya gaNadhara siMhasena nAmanA che teo pote jJAnathI A brAhmaNanI hakIkata jANatA hatA te paNa bIjA ne bodha thavAne mATe prabhune pUche che ke he bhagavaMta! A saMketa jevA prazna ane uttarano zo bhAvArtha che te amane jaNA? 385 prabhu zuddhabhaTa tathA sulakSaNAnI bInA cAra lekamAM jaNAve che - vistArathI samajAvatA uttara viSe siMhasenanA, A zuddhabhaTa brAhmaNa ane tasa nA nAma sulakSaNA; dhana kAja jAya videzamAM upadezathI sAdhvItaNA, samyakatva pAmI sulakSaNA bhAkhI guNe samyakatvanA, 386 For Personal & Private Use Only Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 [ zrI vijayapakvasUrikRta5STArtha -te vakhate prabhu siMhasena gaNadharanA praznanA uttaramAM te brAhmaNanI hakIkata vistArathI samajAve che. TuMka bInA A pramANe -zAligrAma nAme eka agrahAra (dAnamAM maLelI jamIna upara vasela gAma) hatuM. temAM dAdara nAme eka brAhmaNa rahetuM hatuM. tene samA nAme strIthI zuddhabhaTa nAme putra thaye. te uMmara lAyaka thaye tyAre tene siddhabhaTa nAmanA brAhmaNanI sulakSaNA nAme putrI sAthe dAmodare paraNAvyuM. te sulakSaNa ane zuddhabhaTane keTaleka kALa sukhamAM gayA pachI temanA mAtApitA maraNa pAmyA. tyAra pachI kamanazIbe zuddhabhaTa nidhana banI gaye. tethI zaramane lIdhe kahyA sivAya paradeza cAle gaye. tethI sulakSaNa ciMtAtura rahe che. tevAmAM vipula nAmanA sAdhvI te sulakSaNAne tyAM comAsuM rahyA. ane comAsAmAM sAdhvIno upadeza niraMtara sAMbhaLavAthI te pati viyeganuM duHkha bhUlI gaI. sAdhvIe te sulakSaNane samakitanuM vistArathI svarUpa samajAvyuM. ane tethI sulakSaNA paNa nizcala samakitavALI thai. comAsuM puruM thaye sAdhvIjIe vihAra karyo. tyAra pachI te zuddhabhaTa paradezathI ghaNuM ghana kamAIne Avyo 386 samyakatva guNa patine pamADe beu zrAvaka dharmane, pAlatA suta pAmatA paNa anya niMde beune, tiraskAra sahana na hotAM anya jananI dekhatAM, krodhe bharAI vipra sutane agni mAMhI pheMkatA. 387 spaSTArtha -zuddhabhaTe potAnI strI sulakSaNAne pUchayuM ke pahelAM tuM mArA viyegane cheDo kAla paNa sahana karI zakatI hatI, te te ATale kAla kevI rIte mArA viyegane sahana karyo? tyAre sulakSaNAe sAdhvInI hakIkata jaNAvI. ane patine paNa samakita guNa prApta karAvyuM. tyAra pachI te baMne jaNA zrAvaka dharmanuM pAlana karavA lAgyA. avasare temanA ghera putrane janma thayo. baMne jaNA jaina dharma pALatA hovAthI bIjA brAhmaNe temanI niMdA kare che. eka vAra bALakane laIne te zuddhabhaTa brAhmaNonI sabhAthI vIMTAelI dharma agniSThikA (parma aMgIThI) pAse gayA. te vakhate bIjA brAhmaNe teno tiraskAra karIne kahevA lAgyA ke tuM zrAvaka che mATe ahIMthI dUra jA. A tiraskAra nahi sahana thavAthI anya janonA dekhatAM je jinezvare sAcA deva hoya ane temane kaheluM jJAna dana cAritra rUpI dharmaja je sAcA hoya te mAre A agnimAM pheMko bALaka jIvate rahe ane agni zItaLa thAo" evI pratijJA sAthe teNe bALakane agnimAM pheM. te vakhate A kevuM sAhasanuM kAma karyuM ! ema vicArI lake tene Thapako ApavA lAgyA. 387 samyakatvavaMtI keI devI agni zIta banAvatI, - putra addhara jhIlatI citrastha jima darzAvatI; For Personal & Private Use Only Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI razanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] 225 samyakatva mahimA kAja teNe putranI rakSA karI, strI kahe evuM na karaze kaI dina krodha karI. 388 spaSTArtha-te vakhate tyAM rahelI kaI samyagdaSTi devIe te bALakane agnimAM paData jhIlI lIdho ane agnine zItaLa banAvI dIdho. ane putrane jANe citramAM rahele (citrale) heya tema sthira banAvI dIdhuM. A rIte devIe samakitane mahimA jaNAvavAne mATe te putranuM rakSaNa karyuM. brAhmaNo paNa A hakIkata joIne Azcarya pAmyA ane zuddhabhaTa harSa pAme. ghera jaIne strIne A hakIkata zuddhabhaTe jaNAvI. tyAre samaju strIe kahyuM ke have AvuM kadApi karaze nahi. kAraNa ke koI samakitI deve bALakanuM rakSaNa karyuM che. paraMtu je te vakhate kaI sahAyakArI deva devI najIka na hoya te jarUra bALakanuM maraNa thAta ane jaina dharmanI niMdA thAta. e pramANe teNIe pitAnA patine zIkhAmaNa ApI. 388 bhattarane samyakatva guNamAM teha thIra banAvavA, AvI ahIM tyAM vima pUche teha meM samajAvavA bInA kahI pratibadha pAmyA bahu ja baMne laI cAritra sAdhI zuddha manathI zIgha banatA kevalI. 389 spaSTArtha -tyAra pachI te sulakSaNA patine samati guNamAM sthira banAvavA mATe ahIM AvI. te vakhate brAhmaNe saMketamAM (TUMkANamAM) te viSe prazna pUche ane tenA javAbamAM meM paNa te temaja che (eTale samakitano ja prabhAva che) ema kahyuM. te hakIkta samajAvavAne mATe meM tamane tenuM svarUpa jaNAvyuM. A bInA sAMbhaLIne ghaNA mANaso pratibapa pAmyA. tyAra pachI te baMne jaNAe cAritra grahaNa karyuM. ane zuddha bhAvathI te cAritranuM pAlana karIne baMne jaNA thoDA samayamAM kevalajJAnI banyA. 389 sagara rAjA cha khaMDa sAdhI cakravatI thAya che te bInA jaNAve che : gaMgA ane siMdhu taNI be bAjunA cau niSkaTe, tAsa madhye beu khaDe cha khaMDa bharate jANiye; cakAdi ratna bele karIne tera addha sAdhatA, khaDA cha e te sagara rAjA cakravartI Ima thatA. 390 spaTArtha: --A bharata kSetramAM gaMgA ane siMdhu nAmanI be nadIo AvelI che. A bharata kSetranI vacamAM vaitADhaya nabhe parvata che. teNe bharata kSetranA be vibhAga kyAM che. 1 uttarArdha, 2 dakSiNAI. te dareka vibhAgane temanI vacamAM thaIne vahetI gaMgA ane siMdhu For Personal & Private Use Only Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvijayaparikRtanadIe traNa traNa vibhAga ryA che. tethI bharata kSetramAM kula cha khaMDa thAya che athavA bIjI rIte cha khaMDa AvI rIte thAya, gaMgA ane siMdhunI be bAjunA cAra niSphaTethI cAra khaMDa ane temanI vacamAM rahelA be khaMDa ema kula cha khaMDa che. te sagara cakavatI jyAre caka ratna utpanna thayuM tyAre tenA balathI tera akrama karIne te chae khaMDane jIte che ane evI rIte cha khaMDavALI pRthvInA bhegavanAra cakravartI bane che. 390 cakravattInI addhi traNa glaeNkamAM jaNAve che - cauda ratna nidhAna nava tima deza batrIzanI sahasa e, bahotera sahasa mahAnagara droNa mukha navANu sahasa e; sahasa aDatAlIsa pattana karbaTa vIza ne, sahasa cauda hajAra tima saMbadha saha solane. 391 kheTake vali Akare ekavIsa sahasa grAmane, koDa cha-- pAyadaLa paNa kroDa cha-- jANane lAkha corAzI ratha azvo karI paNa teTalA, e sarvanA svAmI chatAM dahadharmi cakI eTalA, 32 spaSTa tha:-cakravartIne cakaratna vagere cauda ratane hoya che. jemanI sahAyathI cakavartI aneka prakAranAM kAryo sAdhI zake che. vaLI nava nidhAna hoya che. batrIsa hajAra dezanA svAmI thAya che. hetera hajAra meTA nagare hoya che. navANu hajAra droNa mukha (jyAM jalamArge javuM AvavuM thatuM hoya), ane aDatAlIsa hajAra pattano hoya che. jyAM haDI vageremAM besIne javAya, te pattana kahevAya. vaLI vIsa hajAra kaTa (je gAmane nAno koTa heya) hoya che. cauda hajAra saMbAdha (yAtrALuone utaravAnA sthAna dharmazALA vagere)nA svAmI hatA. vaLI soLa hajAra kheTakenA (jene dhULano koTa hoya tevA prAmAdinA) svAmI hatA. ekavIsa hajAra Akara (senA vagerenI khANa)nA svAmI hatA. chanuM koDa gAmanA svAmI temaja chAnu koDa pAyadaLa (page cAlanAra lazkara)ne svAmI hatA. cerAsI lAkha rathanA svAmI, temaja cerAsI lAkha ghoDA ane corAsI lAkha karI eTale hAthI hatA. A badhAnA sagara cakravartI svAmI hatA te chatAM sagara cakravartI dharmamAM daDha AsthAvALA hatA. 391-392 batrIsa sahasa nRpa sevatA cesaTha sahasa ramaNa pati, tyAM nRpasutA batrIza sahasa tima dezanI adhI hatI; For Personal & Private Use Only Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo] nAme sakazA paraNatA strI ratna vaitADhaye lahyA, sagara nagarImAM gayA cakitva utsava bahu thayA. 393 5chArtha -vaLI te sagara cakravartInI batrIsa hajAra rAjAo sevA karatA hatA. cosaTha hajAra ramaNI eTale strIonA teo svAmI hatA. temAM aDadhI eTale batrIsa hajAra te rAjAonI kanyAo hatI ane bAkInI adhIra eTale batrIsa hajAra dezanI kanyAo hatI. vaLI vaitADhaya parvatane viSe gaganavalUbha nAmanA nagaranA sucana nAmanA vidyAdhara rAjAnI putrI sukesA sAthe paraNyA hatA, te temanA cauda ratnomAM strI ratna tarIke prasiddha che. tyAra pachI eTale bharata kSetranA cha khaMDanI sAdhanA karIne sagara cakravartI pitAnI nagarI vinItAmAM pAchA AvyA. ane te vakhate cakipaNAnA ghaNA moTA utsa thayA. 393 prabhu zrI ajItanAthanuM Agamana vagere jaNAve che: vicaratA prabhujI ahIM nagarI taNuM ughAnamAM, AvyA sagara cakI pramukha jine vAMdavA utsAhamAM dezanA suNatAM samajatA pUrva bhavanA vairane, nija pUrva bhava dAna prabhAve huM ladho cakitvane. 394 spadArtha -have zrI ajItanAtha prabhu vihAra karatA karatA vinItAnagarInA udyAnamAM padhAryA. te vakhate sagara cakravatI vagere AnaMda pUrvaka prabhune vaMdana karavA mATe gayA. tyAM prabhunI dezanA sAMbhaLatAM pitAnA pUrva bhavanA vairane samaje che. temaja pite A bhavamAM cakravartIpaNuM pAmyA temAM pite pUrva bhavamAM karela dAnano prabhAva kAraNa rUpa hato te paNa prabhu pAsethI jANyuM. tyAra pachI prabhu tyAMthI vihAra karI gayA. 394 sagara cakravartInA putronuM aSTApada javuM ane tyAM baLI maravuM vagere be lekamAM jaNAve che - jahUnuAdi putra sATha hajAra caki sagarane, cakinI AjJA laI pharavA nIkaLatA mahI tale; najIka aSTApadataNI AvyAja teo anukrame, maMtrI svarUpa jaNAvatA te sarvanA manamAM game. kalpa spaSTArtha -A sagara cakravartIne jahanukumAra vagere sATha hajAra putra hatA. te badhA cakravatInI rajA laIne pRthvI upara pharavA mATe nIkaLyA. teo aneka deza vagere jotA jotA pharatA pharatA anukrame aSTApada parvatanI pAse AvyA. te vakhate putra sAthe 28 For Personal & Private Use Only Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 [ zrIvijayapadhasUrikRtaAvelA maMtrIoe aSTApada parvatanuM svarUpa te kumArane saMbhaLAvyuM. ane A aSTApada parvata upara prathama tIrthakara zrI kaSabhadeva prabhunA moTA putra zrI bharata cakravatIe te covIsImAM thanAra vIsa tIrthakaronI pitapotAnA pramANavALI tathA varNavALI pratimAothI zobhAyamAna moTuM jinAlaya baMdhAvyuM che vagere hakIkata kahI. te sAMbhaLIne kumAre ghaNu rAjI thayA. 3lpa upara jaI prabhu Adi joI bhAvathI bhakti karI, stavanA karI rakSaNa nimitte giritaNuM saMmata thaI daMDa rane khAI de nIra nAgakumAramAM jAya kodhe jvalanaprabha te sarvane kSaNavAramAM. 396 spaSTAtha :-pachI te badhA kumAro aSTApada parvata upara gayA. ane tyAM bhAva pUrvaka AdIzvara prabhunI bhakita karI tathA stuti karI. tyAra pachI janukumAre bhAIo AgaLa A aSTApada tIrthanI rakSA karavA mATe tenI AsapAsa khAI khodavAnI pitAnI IcchA jaNAvI. ane sarve bhAIo te vAtamAM saMmata thayA. tethI te badhA daMDa ratna vaDe aSTApadanI cAre bAju pharatI khAI khuMdavA lAgyA. te khAI eka hajAra jana UMDI bedI. tethI nIce AvelAM nAgakumAra devanAM bhuvane bhAgavA lAgyA. temaja te khAImAMthI pANI temanA bhuvanone bhIMjAvI nAkhavA lAgyuM. A hakIkata jANune tyAM javalanaprabhA nAmano nAgakumAra devonA adhipati ghaNo gusse thaye. ane gusse thaelA te javalanaprabha nAmanA iMdra eka kSaNamAM te badhA kumArane bALI nAkhyA. 396 kumAranA maraNathI maMtrI vagere dIlagIra thaI cakravatI pAse Ave che te jaNAve che - - mRtyu pamADe maMtrI Adi badhA ja dIlagIra thayA, dekhADazuM kima cakine mukha? e vicAre mUDha banyA che AvI ayodhyA pAsa sarve khinna vadane besatA, brAhmaNa taNI yukti thakI sau cakri pAse AvatA. 397 spaSTArtha -javalanaprabha deve sagara cakavatane 60 hajAra putrane bALIne mArI nAkhyA tethI maMtro vagere saghaLe parivAra ghaNo dIlagIra thaya ne zeka karavA pUrvaka belavA lAge ke have ApaNe cakravartI AgaLa ApaNuM mukha kevI rIte dekhADazuM. A vicAramAM teo muMjhAI gayA. tethI saghaLA tyAMthI nIkaLIne ayodhyAnI pAse AvIne khinna vadane eTale dIlagIra cahere beThA che. paraMtu nagaramAM javAnI temanI hiMmata cAlatI nathI. te vakhate tyAM AvelA eka brAhmaNe jaNAvelI yuktithI te badhA cakavatInI pAse AvyA. For Personal & Private Use Only Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 219 zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo] ahIM brAhmaNe cakavartInI AgaLa pitAnA putranuM maraNa jaNAvI vilApa karavA mAMDayA, tyAre cakavartIe kahyuM ke je janme te jarUra maravAne ja mATe vilApa karavA nakAmA che. A tathA bIjA prasaMge jaNAvI brAhmaNe cakine jaNAvI dIdhuM ke, tamArA sATha hajAra putro maraNa pAmyA che. tethI mane jema tame AzvAsana Ape che, tema huM tamane AzvAsana ApI kahuM chuM ke, tame paNa putronA maraNanI bInA sAMbhaLIne kheda karazo nahi. A vAta cAlatI hatI te ja vakhate bahAra rahelA maMtrI vagere parivAra sagara cakInI pAse AvyuM. 397 maraNa putronuM suNI cakrI dharaNI para paDI gayA, kheda karata subuddha Adi taNA vacana kAne paDyA; tethI lahIne zAMti cakI bhava thakI nirvedane, pAmatA Ima belatA AdhIna sarve karmane. 398 spaSTArtha -pitAnA putranuM maraNa thayuM che evuM jANIne sagara cakavartI pRthvI upara paDI gayA ane kheda karavA lAgyA. vilApa karatA teo subuddhi maMtrInA dilAsAnA vacana sAMbhaLIne zAMti pAmyA ane A saMsArathI nirveda pAmyA eTale saMsAra uparanA rAga nAza pAme. ane tethI kahevA lAgyA ke sarve saMsArI jIvo karmane AdhIna che. mATe tenI sAme ApaNAthI kAMI banI zake tema nathI ane te udaya AvelAM karmo bhogavyA vinA chuTake nathI. 398 saMgara cakravartInI vairAgya bhAvanA ane te pautrane rAjya sepe che te jaNAve che - mRtyu tattva vicAratA vairAgyathI te pautrane, . rAjya sepe e samayamAM prabhu taNuM Agamanane; sAMbhaLI rAjI thayA sau sAthe pAse prabhu taNI, jAya stavatA dezanA prabhu ApatA vairAgyanI. 39 spaSTArtha-sagara cakravartI maraNanA rahasyane vicAre che. je che janmyA che te vahelAM ke meDAM avazya maraNa pAmavAnA ja che. ema vicArI vairAgya pAmI pitAne pautra je bhagIratha tene rAjya sepe che eTale tene gAdIe besADe che. A avasare bIjA zrI ajItanAtha tIrthakara vihAra karatAM tyAM samesaryA. prabhunuM Agamana sAMbhaLI cakravatI ghaNuM rAjI thayA. ane pitAnA parivAra sAthe prabhune vaMdana karavA gayA. tyAM prabhunI stuti karIne prabhunI dezanA sAMbhaLavA lAgyA. prabhu paNa vairAgyanI dezanA ApatA hatA. tethI sagara cakIne dIkSA levAnI tIvra utkaThA thAya che. 39 For Personal & Private Use Only Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' 1 . [zrIvijayapadvaritacakrInI dIkSA levI ane kevalajJAnanI prApti jaNAve che - dIkSA vicAra jaNAvatA bhagIrathe vinaMti nAthane, karatA mahatsava sagara cakrI dIla dharI bahu harSane, dikSA grahIne dvAdazAMgI harSathI te muni bhaNyA, samatAdi guNathI cAra ghAti karma haNI kevalI thayA. 400 spaSTArtha-sagara cakrI prabhune pitAne dIkSA levAne vicAra jaNAve che. bhagIratha rAjA ajItanAtha svAmIne vinaMti karIne cakavartIno dIkSA mahotsava kare che. pachI sagara cakravartI ghaNA harSathI dIkSA le che. ane AcArAMgAdi bAra aMgene te muni bhaNyA. tathA samatA vagere guNothI jJAnAvaraNIya, darzanAvaNya mohanIya ane aMtarAya e cAra ghAtI karmono kSaya karI kevalajJAna pAmyA. 400 bIjA zrI ajItanAtha prabhune parivAra keTale have te traNa lekamAM jaNAve che - vicaratA prabhudevane parivAra paMcANuM gaNI, eka lAkha munIzvarA e saMpadA sAdhu taNI; traNa lAkha trIsa hajAra sAdhvI cauda pUrvI munivara, sADatrIzaso caudaze ne pAza maNapajjava dharA. 401 spAI-tIrthakarapaNe vicaratA prabhu zrI ajItanAthane parivAra keTale hatuM te jaNAve che-prabhunA parivAramAM paMcANu gaNuM eTale gaNadhara hatA. ane eka lAkha munio hatA. e sAdhunI saMpadA kahI. vaLI traNa lAkha ne trIsa hajAra sAdhvIono parivAra hate. vaLI sAdhuomAM cauda pUrva para munivarenI saMkhyA sADatrIsa se athavA traNa hajArane sAtasenI hatI. tathA mana:paryavajJAnI sAdhuonI saMkhyA caudase ne pacAsanI hatI. 401 avadhinANI nava sahasa tima cArase avadhAriye, sahasa bAvIza kevalI zata cAra bAra hajAra e vAdI tathA vaidiyadharA zata cAra vIsa hajAra e, be lAkha aTTANu sahasa zrAvaka guNI nA bhUlIe. 402 spaSTA-nava hajAra ne cAra avadhi jJAnIonI saMkhyA hatI. bAvIsa hajAra kevalajJAnIo hatA. tathA bAra hajAra ne cAra vAdIe eTale anya matavALA sAthe vAda karavAnI zaktivALA sAdhuo hatA. vaLI vIsa hajAra ne cArase vikriyadharA eTale vaikiya For Personal & Private Use Only Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIje ] tharA labdhivaMta munio hatA. vaLI be lAkha aThANuM hajAra guNavAna zrAvakane parIvAra hatA e bhUlavuM nahi. 402 sahasa pistAlIza ne paMca lAkha zrAvikA valI, pUrvAga hIna Iga lAkha pUrve ziva samaya prabhujI kalI; sameta zikhare AvatA sAdhu sahasa sAthe kare, pAdapepagamAnazana hari Asane te kSaNa cale. 403 spaSTAI-vaLI prabhu zrI ajitanAthane pAMca lAkhane pIstAlIsa hajAra zrAvikAono parivAra hatuM. jyAre eka lAkha pUrvamAM eka pUrva ochuM rahyuM tyAre potAne mokSe javAno kALa najIka che evuM jANI prabhu sametazikhara upara AvyA. corAsI lAkha varSe eka pUrvAga thAya che ane tevA corAsI lAkha pUrvAge eka pUrva thAya che. prabhujInI sAthe eka hajAra sAdhuee pAdapapagamana nAmanuM anazana karyuM. te vakhate IndranAM Asane calAyamAna thayAM. 403 prabhunuM nirvANa jANI IndranuM AvavuM, tathA nirvANa dina vagere bInA jaNAve che - jJAnathI nirvANa jANI AvatA ja pradakSiNA, deI prabhunI pAse beThA mAsa dina anazana taNA; pUrNa have teha citara zukala pAMcama dina hatuM, mRgazIrSane zazI vartate kSaNa godha taNe thatA. 404 spaSTArtha-jyAre indranAM Asane calAyamAna thayA tyAre avadhi jJAnanA upayogathI prabhune nirvANa kAla eTale mekSe javAne kAla najIka jANIne badhA Indra mahArAja prabhu jayAM anazana karIne rahyA che tyAM Ave che ane prabhune pradakSiNa daIne prabhunI AgaLa bese che. je vakhate anazananA eka mahinAnA divase pUrA thAya che te citra suda pAMcamane divasa hate. vaLI mRgazIrSa nAmanA nakSatrane caMdra sAthe lega vartate hatuM. te vakhate prabhune bhegane rodha eTale yegane rUMdhavAnI kriyA cAlatI hatI. 404 yegane repa kevI rIte kare te jaNAve che - sUkSma kAyika yugamAM rahI repa bAdarane kare, mana vacananA yogane paNa Ima niSedha pachI kare sUkSma mana vaca cogamAM rahI zukala trIjA bhedane, dhyAvatA Ima ga redhI pAmatA zelezIne. 45 spadArtha:--sUkSma kAyavegamAM vartatA thakA prabhue bAdara gene rUMdhyA. eTale prathama te sUkSama kAgamAM rahelA temaNe bAda kAyayegane rU. tyAra pachI sUkSama For Personal & Private Use Only Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 [ DhovijyapadhasUrikRtakAyayoga vaDe ja bAdara ma gane ane bAdara vacana yugane rU. pachI sUkSma manoga ane sUkSama vAyegamAM vartatA prabhujI sUkSma kriyA apratipati nAmanA zukla yAnanA trIjA pAyAnA dhyAnamAM rahIne badhA sUkSma bhegone paNa rUMdhIne zelezI avasthAne pAmyA. zaileza eTale merU parvata, tenA jevI nizcala niSpakaMpa dazA jyAM te te zilIzI avasthAnuM nAma ja agI kevalI guNasthAnaka jANavuM. A zelezI avasthA athavA ayogI kevalI guNasthAnakane a, I, uM, , la. e pAMca haQAkSaranA uccAraNa jeTale antarmuhUrta pramANu kALa che. temAM rahIne prabhu zuM kare che te AgalA lekamAM jaNAve che. 405 prabhunuM nirvANa tathA komArAdi avasthAnuM kAlamAna be lekamAM jaNAve che - avaziSTa karma kSaya karI nirvANane jugati bale, pAmatA cAre anaMtA jyotimAM jyati bhale, kaumAramAM aDa dazapUrava lakha lakSa tepana rAjyamAM pUrva tima pUrvAga varSo bAra chadmasthatvamAM, 406 spaSTa rtha:-te vakhate eTale kegane rUMdhIne zilezI karaNamAM vartatA eTale caudamA agI kevalI nAmanA guNasthAnakamAM rahelA prabhujI avaziSTa karma eTale cAra ghAtI karmone khapAvatAM bAkI rahelAM evA nAma, gotra, vedanIya ane AyuSya nAmanA cAra aghAtI karmone kSaya karI rAju gatie eTale je sthaLe kAusagnamAM rahyA hatA tenI khabara sIdhI lAInamAM upara rahela siddhazIlAmAM eka ja samayamAM pahoMcI gayA. eTale prabhu zrI ajitanAtha mekSe gayA. te vakhate prabhune cAra anaMtA prApta thayA te A pramANenAma karmanA kSayathI anaMta arUpI guNa, zetrakamanA kSayathI anaMta agurulaghu guNa, vedanIya karmanA kSayathI anaMta avyAbAdha sukha, ane AyuSya karmanA kSayathI anaMta akSaya sthiti. A pUrve prabhune teramA sagI guNaThANe 1 anaMta jJAna (kevalajJAna) 2 anaMta darzana, (kevala darzana) 3 anaMta cAritra (kSAyika yathAkhyAta cAritra) ane 4 avyAbAdha sukha ema anaMta catuSTaya prApta thaela hovAthI siddhamAM badhA maLIne ATha guNa che. have prabhu kayI kayI avasthAmAM keTale kALa rahyA te jaNAve che - prabhu kumAra avasthAmAM 18 lAkha pUrva sudhI rahyA, tepana lAkha pUrva tathA upara eka pUrvAga eTale kAla rAjyAvasthAmAM rahyA. tathA chadmastha paNumAM eTale dIkSA lIdhA pachI kevala jJAna pAmyA tyAM sudhI eTale 12 varSo sudhI chadmasthapaNe vicaryA. 406 pUrvaga varSo bAra hINa lAkha pUrava kevale, sSabha mukti divasathI paccAza lakha koDa sAgare AyuSya hetera lAkha pUrava pUrNa karI ajitaprabhu, nirvANa pAmyA sahasa muni saha kevale prabhujI vibhu. 407 For Personal & Private Use Only Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIje]. 223 spadArtha:-vaLI eka lAkha pUrvamAMthI eka pUrvAga ane bAra varSe ochAM karatAM zeSa kALa sudhI kevalIpaNe vicaryA. prathama tIrthakara zrItrASabhadevanA mekSe gayA pachI pacAsa lAkha kroDa sAgaropama jeTalA varSo gayA pachI pitAnuM mhoMtera lAkha pUrvanuM AyuSya pUruM karI kevalajJAnanI apekSAe sarva vyApaka zrI ajitanAtha prabhu mekSe gayA. te vakhate prabhunI sAthe bIjA eka hajAra sAdhuo paNa mekSe gayA. 407 sagara muninuM nirvANa tathA prabhu vagerenA zarIrane agni saMskAra tathA dADhAonuM grahaNa vagere cAra kalekamAM jaNAve che - sagara muni karmo aghAtI naSTa karIne siddha thayA, nirvANanA anubhAvathI kSaNavAra nAraka sukha lahyA; udvigna hari tvavarAvatA jalathI prabhunA aMgane, kare caMdana lepa tima paherAvatA vara vastrane. 408 spaSTArtha-sagara muni paNa cAra aghAtI karmone nAza karIne mokSe gayA. prabhu nirvANa pAmyA tenA anubhavathI eTale prabhAvathI nArakInA jIne paNa kSaNa vAra sukhane anubhava thayo. prabhunA nirvANathI kheda pAmelA Indra mahArAja prabhunA zarIrane pANIthI snAna karAve che. tyAra pachI zarIranI upara caMdananuM vilepana karIne uttama vastro paherAve che. 408 bhUSaNe zaNagAratA Ima karata para muni dehane, anya sura zibikA viSe thApana karI te sarvane, pAse citAnI laI jaI tyAM goThave agni surI, agni saLagAve pavanathI prajvale vAyu re. 409 spaSTArtha-pachI Indra mahArAja prabhunA zarIrane AbhUSaNothI zaNagAre che. e pramANe bIjA deve bIjA nirvANa pAmelA munirAjonA zarIrano paNa snAnAdi vidhi kare che. tyAra pachI prabhunA zarIrane tathA te sarva munirAjonA zarIrane pAlakhImAM sthApana kare che. ane te zizikAone citAnI pAse laI jAya che. ane citAne viSe zarIrane goThave che. pachI agnikumAra nikAyanA bhuvanapati de te citAmAM agni saLagAve che. ane vAyukumAra nikAyanA bhuvanapati devo pavana vikuvIne te citAone sateja banAve che. 409 drinA AdezathI deve vRtAdi nAMkhatA, asthi zeSe megha devA te citAne bUjhavatA For Personal & Private Use Only Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvijayapadhasUrikRtajamaNuM uparanI dADha zake IzAnendra para grahI, amara balie be nIcenI dADha Ima kramathI lahI, 410 5chAtha-pachI Indra mahArAjanA kahevAthI deve te saLagelI citAomAM ghI vagere nAkhe che. jyAre badhAM zarIre baLI gayAM ne hADakAM bAkI rahyA tyAre meghadevA eTale meghakumAra nikAyanA bhuvanapati deve te citAo upara vRSTi karIne temane bUjhavI nAkhe che. pachI prabhunI uparanI jamaNI bAjunI dADhane zake eTale saudharmendra grahaNa karI. tathA IzAnendra uparanI DAbI bAjunI dADhane grahaNa karI. ane asurakumAra nikAyanA amarenTe nIcenI jamaNa dADhane temaja balInTe nIcenI DAbI bAjunI dADhane grahaNa karI. 410 iMdra bIjA dAMta letA zeSa asthi praha surA, stUpa racanAdika karIne sura sahita hari pAMsarA naMdIzvare utsava karI svasthAna mANavaka staMbhamAM, DAbalAmAM dADha mUkI pUjatA rahI harSamAM. 411 spadArtha-bIjA Indra prabhunA dAMtane grahaNa kare che. tathA prabhunA zarIranA bIjA asthione bIjA deve grahaNa kare che. pachI je sthaLe prabhunA zarIrane agnidAha karyo hate te sthaLe sUpa vagerenI racanA karIne deva sAthe Indra mahArAja sIdhA naMdIzvara dvIpe jAya che. tyAM prabhunA nirvANa kalyANakano aThThAI mahatsava karIne Indro sahita deve pitApitAne sthAne jAya che. Indro grahaNa karelI te dADhAone mANavaka staMbhamAM DAbalAnI aMdara mUkIne parama ullAsathI te dADhAnI pUjA kare che. 411 te dADhAnI pUjAnuM phala tathA kalyANakenuM mAhAbhya jaNAve cheH- " tenA prabhAve IMdra pAme vijaya maMgaLa sarvadA, ajita prabhunA paMca kalyANaka hare savi ApadA, tIrthapatinA jIvana uttama AtmadaSTi jagAvatA, karma zatra haThAvatA puNyazAlI bhavya vicAratA. 41ra spaSTArtha -te dADhAnA pUjanathI iMdra mahArAja haMmezAM vijaya maMgaLane pAme che. A rIte TUMkAmAM varNavelA zrI ajItanAtha prabhunA pAMca kalyANaka (cyavana, janma, dIkSA, kevala ane nirvANa) sarva Apattione haraNa kare che. tIrtha pati eTale tIrthakara prabhunA uttama jIvana (tenA vAMcana-manana karavAthI) AtmadaSTine jagAve che. eTale AtmAnuM svarUpa kevuM che temaja potAnA AtmAne paNa kevI rIte uddhAra kare te jaNAve che. ane jJAna For Personal & Private Use Only Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] varaNIyAdi karma rUpI zatruone haThAve che. eTale dUra kare che. e pramANe puNyavAna bhavya jIvA vicAre che. 412 jina nAma bAMdhanAra jIvA dhruva nArakInAM sukha du:khA kevI rIte sahana kare ? te khInA jaNAve che:-- e pUjya purUSA pUrvabhavanA tIvra zubha saMskArathI, zAsana rasika sarvine banAvu eha uttama bhAvathI; vIsa thAnaka Adi tapane sAdhatA saMyamI anI, deva sukhamAM rAcatA na zame sahepIDa narakanI, 413 : athavA spA:--A pUjya purUSo temanA pUrva bhavanA sArA saMskArane lIdhe, temaja "sarva jIvane jaina zAsananA rasiyA manAvuM' evA prakAranI uttama bhAvanAne lIdhe, cAritra grahaNu karI vIsa sthAnaka vagere tapAnI sAdhanA kare che eTale te tapA kare che. tyAra pachI devalAkamAM utpanna thaelA teo uttama devatAi sukhA pAme che, te paNa temAM rAcatA nathI. Asakti vinA deva sukhAne bhogave che. ane kadAca jinanAma khAMdhyA. pahelAM jo naraketu AyuSya khaMdhAI gayuM hoya teA te jinanAma mAMdhanAra bhAvI tIthaMkaranA jIva (prathamanI traNa ) narakamAM utpanna thAya che. tyAM vedanAne samatA bhAvathI sahana kare che. paraMtu hAya Aya karatA nathI. 413 chellA bhavamAM tIrthaMkaronu vana kevuM hoya te e AAkamAM jaNAve che :~~ aMtya bhavamAM khAlyathI paNa jJAna Adi guNA dhare, prauDha jevA dIpatA muzkelIe paranI hare; cauvane Asakti TALI zuddha sajama pAlatA, parISahe| sahatA. sama ane mAna apamAnA thatA, 414 spaSTA :--te tIrthaMkaro antya bhavamAM (dedyA mAkSe javAnA manuSya bhavamAM) khAlapaNathI ja matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAna e traNa guNAne dhAraNa kare che. vaLI bALaka chatAM paNa prauDha jevA eTale anubhavI jevA jaNAya che. tathA paranI eTale khIjAonI suzImatAne dUra kare che. vaLI yauvana vayamAM paNa Asakita eTale viSaya uparanA atyaMta rAgane dUra karIne zuddha saMyamanuM pAlana kare che. vaLI kSupA vagere parISahene sama bhAve sahana kare che. temaja keAi temane mAna Ape athavA keAI temanuM apamAna kare te baMne upara sarakhA pariNAma rAkhe che athavA ekanA upara rAga ane khIjAnA upara dveSane dhAraNa karatA nathI. 414 29 For Personal & Private Use Only Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 [ zroviyapadmasukRita chadmastha bhAve maunadhArI svaparatAraka thaI ane, vicaratA puNya prabhAve dezanA upasarga ne; TALe svabhAve zAMta samatAdika guNAne dhAratA, zatrane paNa bodha ApI mukti mArge joDatA. 415 spaSTA :--vaLI jyAM sudhI prabhu chadmastha bhAvamAM vicare che eTale jyAM sudhI cAra ghAtI karmono kSaya karI kaivalajJAna pAmyA nathI tyAM sudhI mAnane dhAraNa kare che. athavA koinI sAthe bahu ja jarUrI kAraNa vinA prAye khelatA nathI. tyAra pachI kevalajJAna pAmI svaparatAraka eTale peAtAnAM ane paranA tAranAra thaine pRthvI upara upadeza ApatA vicare che. puNyanA prabhAvathI upasanei dUra kare che. temanA svabhAva tathA dekhAva zAnta hoya che, kAraNa ke temanAmAM krodha hAtA nathI. vaLI samatA vagere guNAne dhAraNa kare che kAraNu temanAmAM rAga dveSa hAtA nathI. vaLI zatrune paNa eTale jee prabhune zatru jevA mAnatA hoya temane paNa upadeza ApIne meAkSanA mArgImAM joDe che. A rIte 413-414-415mA AAkamAM tIrthaMkara devanu jIvana TUMkAmAM jaNAvyuM, tene bhanya jIvA samajIne jo jIvanamAM utAre, tA teo nakakI prabhunA jevA khanI zake, A hakIkata bahu ja manana karavA jevI che. 415 have graMthakAra prabhunA jIvanane jANIne temAMthI sAra lai prabhunA jevA thavA mATe upadeza kare che H-- prabhu jIvanane vAMcajo ne anyane samajAvo, tattva citta dhAro prabhu mArga mAMhe vicarajo; Atma guNa raMgI banI khIjA janAne tAro, prabhu jIvananA lAbha ima mArI zikhAmaNa mAno. 416 spaSTA :--hai bhavya janA! tame A khIjA zrI ajItanAtha prabhunA jIvanane eTale ciratrane vAMco. ane temAMthI sArane grahaNa karajo. vaLI grahaNa karelA sAra bIjA jIveAne samajAvajo. vaLI tattvane eTale sArane hRdayamAM dhArI rAkho. ane prabhue upadezelA mAne viSe tame vicarajo eTale te upadeza pramANe cAlo. vaLI Atma guNaraMgI eTale AtmAnA jJAna, darzana, cAritra Adi je guNA temAM ramaNatA karI khIjA jIvAne paNa tArajo. A pramANe prabhunA jIvananA eTale caritranA ghaNAM apUrva lAbha che ema jANIne mArI upara kahelI zikhAmaNane tame mAnajo. 416 graMthakAra graMthane pUrA karatA graMthane vAMcanArA bhavya jIvone zubha AzIrvAda vagere bInA jaNAve che;-- For Personal & Private Use Only Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ao dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo] dezanA ciMtAmaNine bhAga bIje pUrNatA, pAme ahIM vAcakalahA nija Atma guNagaNa ramaNatA; deva vimalezvara tathA cakezvarI padmAvatI, vigha haraje saMghanA pUre sakala vAMchita tati. 417 5TArtha:-ahIM A dezanA ciMtAmaNi nAmanA granthane bIjo bhAga pUro thAya che. eTale A granthamAM jaNAvavAmAM Avela bIjA zrI ajitanAthanuM caritra tathA temanI dezanA pUrI thAya che. huM IcchuM chuM ke, A granthane vAMcanArA je pitAnA Atma guNanI ramaNatAne pAme. athavA A vAMcIne saMsAra uparanI meha dazAno tyAga karIne pitAnA AtmAnA guNo jJAnAdinI ramaNutA athavA jJAnAdinA AnaMdane pAme. vaLI zrI siddhacakra bhagavaMta ane vimalezvara deva tathA cakrezvarI ane padmAvatI nAmanI zAsana devIo catuvidha saMghanA vidgone harajo eTale nAza kare. vaLI saMghanI sakala vAMchita tati eTale saMghanA sarva manorathane pUrA karajo. 41 grantha pUre thavAnI sAla vagere tathA tenI preraNAthI grantha racanA karI te jaNAve che - sAgara gagana AkAza nayana pramita vikama varSanA, Azvina taNI dhanateraze gurU nemi sUrIzvara taNA; padmasUri dezanA ciMtAmaNi para bhAgane, zrAddha jesaMgabhAI Adi taNI svIkArI vinatine, 418 spaSTArtha: sAgara eTale 4 gagana eTale 0, AkAza eTale che, ane nayana eTale 2 eTale saMvata 2004nI sAlamAM A mahinAnI dhanaterasane divase gurU mahArAja zrInemisUrIzvarajInA viyANa vijayapatrasUrie dAnAdi saguNa zreSTivarya zeradalAla jesaMgabhAI kAlIdAsa vagere saMghanI vinaMtine svIkAra karIne A zrI dezanA ciMtAmaNi mahAgraMthanA bIjA bhAganI racanA pUrNa karI banAvyo. 418 A granthanI racanAmAM kAMI bhUlacUka hoya te mATe granthakAra mAphI mAge che - rAjanagare viracatA bhUlacUka mAphI mAgatA, bhAvabhakti karI prabhunI jIvana saphaluM mAnatA dezanA vistAramAM prabhu zeSa jIvana TUMkamAM, varNavyuM zazinI pare che graMtha vijayI vizvamAM. 19 For Personal & Private Use Only Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvijayapadmasukRita spA : A granthanI racanA rAjanagara eTale gujarAta dezanI rAjadhAnI amadAvAda zaheranI aMdara karI che ane te granthanI racanAmAM kAMI bhUlacUka thaI hoya te huM tenI kSamA cAhuM chuM. ane huM A granthanI racanA dvArAe prabhunI bhAvabhakti karIne peAtAnA jIvanane sala mAnu chu. A granthanI racanAmAM prabhunI dezanA vistArapUrvaka jaNAvI che ane prabhunA khAkInA jIvananI khInA Tu'kAmAM jaNAvI che. vaLI A grantha candranI jema A vizvamAM vijayavaMta thAo. 419 granthakAra grantha racanAnA la svarUpa zubha vicArA jaNAve che:-- 22 racanA karIne puNya mAMdhyuM tAsa phala rUpa cAhanA, eja mArI sajIva sAdhaka ane jina dharmanA; mekSanA sukhane laheA heje pamADeA anyane, jaina zAsana vijaya pAmeA vijaya pratidine 420 spaSTA -- --A granthanI racanA karIne meM je kAMI puNyarUpI phula pedA karyu hAya tenA kula rUpe mArI eja IcchA che ke tamAma bhanya jIvA, jaina dharmanA sAdhanArA thAo. ane te dharma nI sAdhanA karI meAkSanA sukhane pAme. ane jaina dharma ne sAdhanArA khIjA jIvAne parama ullAsathI mekSa sukhane pamADanArA thAo. vaLI huM cAhuM chuM zAsana hamezAM vijaya pAme. vijaya pAmeA. 420 A zrIjaina dezanA ciMtAmaNinA khAkInA bhAgomAM zI hakIkata Avaze ? te jaNAve che: dezanA ciMtAmaNinA have trIjA bhAgamAM, pUjya saMbhavanAtha `kerI dezanA vistAramAM, kahIza Ima anukrame bAvIza prabhunI dezanA, khAvIza bhAgAmAM jaNAvIza ehavI muja bhAvanA. 421 spaSTA :--have pachI zrI dezanA ciMtAmaNinA trIjA bhAgane viSe pUjya tIrthaMkara zrI saMbhavanAtha prabhunI dezanA vistAra pUrNAMka huM samajAvIza. ane e pramANe anukrame khAvIse jinazvara prabhunI dezanA khAvIsa bhAgAnI aMdara hu jaNAvIza evI mArI bhAvanA che. 4ra1 zrI dezanA ciMtAmaNinA bIjo bhAga. sampU For Personal & Private Use Only Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI karasanA ciMtAmaNi bhAga bIje ] zrI gautama svAmIne chaMda. che rAga-mAta pRthvI suta prAta UThI name che pUjya geyamAM prabala puNyadaye Aja prabhAtamAM meM nihAlyA; varasiyA motInA meha kaMcanataNe sUra Uge hRdayakamala vikasyA. pUjya 1 teha gautamataNA janaka vasubhUti vili jananI pRthvI pravara guNadharAe getra gautama bele khyAti gautama lahyA iMdra ti mUla nAme namIe. pUjya 2 iMdra sura mAnavA nita stave jemane tripadIne pAmI gurU vIra vacane; muhUrtamAM je race prathama pUrve pachI dvAdazAMgI name te gurUne. pUjya. 3 nAtha vIra praNIta maMtra jene mahAnaMda sukha kAja thaye sUri rAyA; tene dhyAvatA svapatAraka thatA teha gurU puNyathI Aja dhyAyA, pUjya. 4 nAma jenuM liye sakala guNa munijana gocara bhramaNakAle umaMge; porisI prabhaNatA zayanakAle muni zrAvako AdimAM bhaNata raMge. pUjya pa jeha aSTApade Apa labdhibale jAya te nizcaye siddha haze; eha prabhu vIranA vacanane sura kane IMdrabhUti suNe mane ullAse. pUjya 6 jAya nija zaktithI sarva prabhu vaMdatA vajasvAmitaNa jIva amarane; dezanA deI pratibaMdhIne utaratA paMdara bhAvijina tApasane. pUjya 7 deI dIkSA akSaNalabdhithI pAraNuM kSIranuM je karAvI guNIe; kevalAMbarataNuM dakSiNA ApatA teha gurU iMdrabhUti namIe. pUjya 8 viraprabhu siddha thayA te pachI hari sure yugapradhAnapaNuM jenuM vicArI utsave vIranA paTTadhara thApatA dIpatA bIjamati teja dhArI. pUjya 9 nAma gautamataNuM bIja ailekyanuM dhyAna parameSTI jinarAjanuM eka nitya prabhAtamAM belatA bhaktanA vAMchite jarUra phalatA name e. pUjya. 10 lablinidhi amRta aMguSTamAM ja vase teha gautamagurU stavana karatAM nemisUri gurUtaNApadmasUri pratidine guruguNAnaMda sukha zAMti bhajatApUjya 11 For Personal & Private Use Only Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230. | [ zrIvijyapaghasarikRtazrI caitama svAmInuM stavana. cherAga-mAta pRthvI suta prAta UThI name che namo name geyamAM mukhya e gaNadharA samaratA sarvavAMchita phale eka sarva de narA jAsa pada. vaMdatA hoMzathI vigha savi chedatA e. name1 gautamanvaya kamala bhAnu sama gurU guNI sarvane rakSatA nirabhimAnI, vIrathI bhUla suNI zrAddha AnaMdane micchAmi dukka deta nANI. namo 2 vIra prabhu padakamala bhramarasama zebhatA bhavyajanane pratibaMdha jANI prazna bahu pUchatA prabhu dIye uttara goyame uccArI suguNakhANI, name 3 labdhi nidhi zrI hI dhRti kAMti lakSmItaNA kIrtAinA sthAna gautamagurUe; mukta saMsArathI bhavya AkRtidhara darzanAdika guNa gurU namIe. name 4 caubhujA zAradA thuNata gautama guNe mAnuSattara mahIdhara nivAsa; hasti para besatI tribhuvana svAminI vividha AyudhadharA guNavilAsA. name. 5 te sahasa vara bhujAdhAriNe gurUtaNa bhaktanu ziva kare sneha ANI; pITha saMsthita jyAdika surI sevatI gautama praNamatI prIti ANI. name 6 jAsa mukha gaja samuM adhipati yakSane jeha jasa netra traNa vIsa bhujAo jAsa Ayudhadhare zrutata adhipati seva gurU caraNa nitya dhyA. name7 sola vidyA surI IMdra cosaTha vaLI yakSa covIza tima yakSiNa e; caraNa gautamataNuM sevatA nehathI teha gautama caraNa nita smarIe. name 8 dhanya kRtapuNya jana jeha gautama name pUjatA dhyAvatA harSa pAmI; nemisuri gurUcaraNa padma supasAyathI gurU thayA tIvratApa AtmarAmI. na. 9 For Personal & Private Use Only Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dezanA ciMtAmaNi bhAga bIjo ] prabhAvika maMtrarAja mahimA garbhita zrI gotama svAmInI prAbhAtika stuti, 231 // harigIta chaMda ! zrI vIra pa gagana divAkara zrI hrI lakSmI kIrttine, kRti buddhinA suvilAsa ghara namuM IMdrabhUti gaNIzane; akSINa mahAnasI labdhimatA cha chaThThu tapasvi e, gautama namu` beThela vikasita kanaka kamala siMhAsane. 1 mastake sAhuta chatra vIMjAya cAmara yugalathI, iMdra paNa jene bhaje te iMdrabhUti namuM hathI; kalpatarU ciMtAmaNi (tama kAmadhenu samAna e, nAma jenuM jAsa zakti apUrva te gurU praNamIe. AnaMda cihnavara brahmarUpa sarasvatI gautama taNI, nita bhakti karatI nehathI vara padma hada saMvAsinI sarvAMga suMdara dyuti dharI zrIdevI paNa jene name, teha gurUne dhyAvanArA AtamA nija guNa rame. naMdA jayA aparAjitA vijayA jayaMtI devI e, tima subhadrA devI Adika gurUtaNA guNa gaurave; gAvatI nita nita mAnuSAttara girizikhara para je vase, dinya kAMti bhujA hajAre zAbhatI nita mana viSe. pUjya gautama gurU taNA guNa gAya bhUSaNa dhAriNI, saMdhanA vighnA haratI devI tribhuvana svAminI; jAsa sAla hajAra cakSA dAsa vIza bhujA khalI, te dvAdazAMgI deva mhere saphaLa hAve mana raLI. For Personal & Private Use Only 2 3 4 Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 [ zrIvijayapaghasarita zrata devatA gautama gurUnA guNa smaraNa bahumAnathI, karanAra jananA vipna haratI ApatI sukha niyamathI; saudharma hari IzAna hari tima IMdra sanaskumAranA, bratyendra bhAve bhakti karatA gAI guNa gautamataNa. 6 AdhIna jasa aDa nAgakula dIpe hajAra phaNAvalI, dharaNendra te maMtrarAyuta gautama name sutAMjalI saddabhAgyavaMtA iMdra sarve rahiNI Adika sarI, yakSa yakSiNI dhyAvatA te IMdrabhUti guNAvalI. 7 zrI gautama svAmitaNuM padabhaktithI ahiMyAM maLe, jale anna dhRti sukhahetu addabhuta labdhi vAMchita savi phaLe, paralekamAM vara deva trAddhi zreSTha narabhava ziva maLe, Adhi vyAdhi upAdhi saMkaTa vinna upasargo TaLe. 8 o Tha ane zrI hai sumAre dhyAna kAle savi surA, pAse karI kara jeDa kAussagamAM smaraMtA zIladharA, dhUpa karAdike hoMze sadA gautama taNI, pUjA karatA labdhi siddhi Rddhi vRddhi lahe ghaNuM. 9 IMdriya vijya karanAra nirmala vastra paherI guNine, samitinA dharanAra dhyAvata IMdrabhUti guNazreNine, zratasiMdhu kere pAra pAme jaya vijaya vizva sadA, nemIsUri pada padma pahere te lahe ziva saMpadA. 10 For Personal & Private Use Only Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAva ratnatrayI dAyaka-madIyAtma dvAraka-paramapakAriziromaNi paramagurU AcArya mahArAja zrIvijaya nemisUrIzvara caraNakiMkara--vineyANuzAstravizArada kavidivAkara-AcArya zrI vijaya padrasUri-viracita zrI gautama svAmIna rAsa che maMgalAcaraNa vimalezvara cakezvarI, paripUjita siddhacaka nemi jiNuMda gurUpada namI, jene seve zaka. 1 te zrI vIra jiNuMdanA, ekAdaza gaNadhAra, zrI gautama moTA tihAM, vinayavaMta saradAra. 2 besatA varSa paDhIye, pAmyA kevalanANu te gotama gurU rAsane, viracuM dharI bahu mAna. 3 suNatAM bhaNatAM saMpaje, dinadina maMgalamAla, gurU gautama guNa gAvatAM, dharma zAMti traNa kAla. 4 aDhArame bhava vIraprabhu, tripRSTha vAsudeva gautama tenA sArathI, te samaye kare seva. 1 vizAkhAnaMdI siMha thaye, vAsudevanA hAtha; maratAM AzvAsana dIye, sArathi navakAra sAtha. 2 satyAvIzamA bhava viSe, te tripRSTha vIra thAya; sArathi idrabhUti thayA, siMha te kheDuta thAya. 3 DhALa pahelI | rAga-prabhu Apa avicala nAmI che, . jaMbudvIpanA uttama bharate, magadhe narapati zreNika varate; gubbara gAme vasubhUmi taNI, pRthvInA suta iMdrabhUti guNI. jayeSThA vRzcika rAzI janmyA, dekhaMtA saujana harakhAyA uttama lakSaNadhara kAla krame, bhaNavAnI uMmara te pAyA. vara rUpa prasiddha cauda vidyAne, jANe dhArI vinAyadikane; sehe dhura saMghayaNa saMsthAne, sAta hatuM pramANa dhare tanane, 1 2 3. For Personal & Private Use Only Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234. [ zrIvijayapaghasurikRtatejasvI oNye merU samA, gaMbhIratAe sAgaranI samA, kya jina pUjAdika pUrvabhave, lahe jJAnAdika zubha Aja bhave. 4 vidyArthI jenA paMca sayA, mithyAmatie yajJo kariyA; pratibUjhaze yajJa taNA bahAne,. vIra saMge leze zivapadane. 5 savi paMDitamAM paMDita moTA, jagamAM na jaDe jenA joTA nemi pa kahe prabhu vIra kane, Ave te suNaje varNanane. 6 gautama gotra gagana ravi, jenA be ladhu bhAi, agnibhUti vAyubhUti, sarvajJAbhimAnI. 1 | dALa 2 | che rAga-jinavara jagata dayAla, bhaviyA! jinavara jagata dayAla che upakArI mahAvIra name re, name, upakArI mahAvIra, trIsa varasa pachI saMyamapArI, caunANI vicaraMta; chasthabhAve prAye maunI, zubha dhyAnATikavaMta. name re. 1 caraNe namatA iMdra ne pannaga, hasate e samatAvaMta; zatrutaNuM paNa bhadra karatA, ahi sahastrAra sura haMta. name re. 2 Apa pasAthe caMdanabAlA, lahe sukha kevala nANa juvAlakAtIra gedohidAsana,covihAra chaThTha zubhadhyAna. name kSapaka zreNimAM vaizAkha sudanI, dazame kevalI thAya; dezanA ApI tIrthane thApavA, pAvApurI prabhu Aya. name re, 4 samavasaraNamAM vIra virAja, caumukha aDa prAtihAra; deva duMdubhi AkAze vAje, jala thala phUla vistAra. name re. 5 vIMjAya cAmara zira para sehe, chatra rUpe manahara vaira tajI sau dezanA suNatA, bhUkha tarasa parihAra. name re, durlabha narabhava puNya pAmI, apramAde karI dharma | mukti laha savi tAraka banIne, e jina zAsana marma name re, 7 svargathI utaratA deva vimAne, iMdrabhUti nirakhaMta, yajJa prabhAve ahIM deva Ave, Ima jANI harakhaMta. name re. 8 For Personal & Private Use Only Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 zrI gautama svAmIne zAsa]. paNa te vimAne yajJa tajIne, jAya mahAvIra pAsa; mArAthI caDhIyAte e kuNa Avyo, sure jasa dAsa. name re, 9 abhimAnI te lekanA vacane sAcI na mAne vAta, muja samajJAnI keIna jagamAM chatyA paMDita prakhyAta. name re10 ItyAdi belI ziSyanI sAthe, vAdIne jItavA jAya; paNa vIraprabhunA darzana karatAM, abhimAna utarI jAya. name re11 e koNa? nirNaya chevaTa karatAM, zrI vIra kima bolAya, ziva yaza rAkhe nemipaghavIrathI, have pratibaMdha karAya. name re 12 najIka samaya pratibaMdhane, iMdrabhUtine Ave; avaLA pAsA ghanyane, savaLA puNya thA. 1 DhALa trIjI che rAga-jina rAjA tAjA malli virAje bhayaNa gAmameM che namuM bhAva jinezvara samavasaraNamAM prabhu mahAvIrane IMdrabhUti UbhA muMjhAye, samavasaraNanI pAse huM kyAM AvyuM jItavAvIrane, apajaza bahu muja thAze re. namuM1 cAle nahi hiMmata vadavAne, vijaya maLe je bhAgye te jagamAM jaza puSkala pAmuM, zuM karuM Ima akaLAye re. namuM 2 zAMti bharelA miSTa vacanathI, iMdrabhUti mUla nAme prabhu bolAve svAgata pUche, manamAM acaMbe pAme. namuM 3 prasiddha huM chuM sarva jagatamAM, koNa mane nA jANe muja mana saMzaya je bele te, sarvajJa jANuM Ane re. namuM 4 prabhujI jaNAve tamane saMzaya, jIvane che e jANa; Azcarya sAthe prabhune mAne, sarvajJa saddaguNa khANare. namuM. 5 iMdrabhUti je veda vAkayanA, khoTA artha karaMtA bhUla samajAve sAcA artho, samajI saMzaya haratA. namuM chuM vaizAkha suda agIArasa kerA, pUrvAhe ye dIkSA paMca sayAM ziSyanI sAthe, pAmyA duvihA zikSAre. namuM) 7 gRhi paryAya pacAsa varSane, ekAvanamA varSe; samyakatvI caudANI banatA, dakSA sAthe hare. namuM8 For Personal & Private Use Only Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMdhya mA rzvanAtha na [ zrIvijrapadmasaMkRita nibhaMDAra inija sa Mzaya dUra karIne, daza paMDita parivAre; deg baramatI topd ziSya manAvyA gaNadhara vidhie, prabhue te agiyAre re. namuM huM prabhunA vAsakSepa alaukika, mithyAtvAdi haThAyA; khIja buddhithI tripadI pAmI, dvAdazAMgI viracAyA re namuM 10 svajanoddhAra karaNa zubha yAgI, gaNadhara padavI pAve; AhAraka rUpathI caDhIyAtuM, gaNadhara rUpa jaNAvere. labdhi Adi sadguNanuM varNana, ceAthI DhALe kahIzuM; nemisUri pada padmapasAye, gaitama nAma japIzu // duhA // yakSarAja zrI zAradA, tribhuvana svAminI nitya; gAtama gaNadharane smarI, sAdhe vAMchita kAryAM. 1 chaMda chaMdvaitapa pAraNuM, karatA labdhi mahaMta; zIlavaMta gurU gAyamA, puNyavata praNamaMta. ra // DhALa ceAthI // nA rAga-tapa karIe samatA rAkhI ghaTamAM, / / namu11 namu'0 12 mane puNyadaye prabhu vIra maliyA, sevAthI vAMchita savi liyA. mane e Teka. ghaDI vhelA huM mithyAtvI hatA, prabhu sphure danavaMta thatA; saMyama gaNadhara padavI pAmyA, caunANI labdhi dharatA. Ima bhAvI zurU gaitama vinayI, prabhuthI nija bhUlane jANI; AnaMdane micchAmi dukkaDa, zveta namra manI nANI. parakheodha zraddhA vRddhi vicArI, prabhune prazno pUchatA; chatrIza sahasa hajAra vAra prabhujI, bhagavatImAM gautama vaDhatA. zAla mahAzAla gautama sAthe, caMpA nagarI AvatA; gAMgila mena khanevI dIkSA, bhAvI kevalavata thatA. prabhu vacane gAtama te jANI, kevala saMzaya dhAratA; deva vacanathI aSTApadyanI, vAta suNI mana harakhatA. cAraNu labdhi male tyAM jAve, prabhu vadI vizrAma tA; vajA jIva tiryaM%0 bhArdika, puMDarIka vAte madha tA. rAta rahI nIce utaratA, paMdaraso tApasa malatA; pratimAdhIne dIkSA detA, kSIranA pAraNe tRpta karatA. For Personal & Private Use Only mane 1 mane 2 mane0 3 mane mane mane mane 4 5 G Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mane zrI gautama svAmIe rAsa) akSaNa mahAnasI labdhi, prabhAve, kSIra pAtre aMguSTha dharatA; A theDI khIra saghalAne pahoMce, paNa khUTe pote jamatA. pAMcase jamatAM kevala pAyA, traNa gaDha jaI paMca sayA, prabhu darzana vANu nisNutA, kevala pAyA paMca sayA. prabhu pAse jaI maitama bele, munio ! prabhune vaMdIe; kevalI sarve Ima prabhu vacane, jANI khamA sarvene. muja dIkSita savi kevalI hove, huM kevala pAmIza ke nahi; prabhu vacane e saMzaya TaLa, rAge na kevalI thaIza sahI. aMte ApaNuM be sama thaIzuM, e prabhu vacane rAjI thatA; dhyAna keSTha mana ThAvata gatama, paMca nimitte pUchatA. autama nAma parama maMgala e, japatAM ISTa sakala phalatA, - nemisUri pada padya pasAe, gatama gurU guNa gAvaMtA. | duhA che saMyama tApa vAsita gurU, mRgAputra nirakhata, saMcita karma le kalI, cetAve cetata. gurU gaitamane joIne, atimukta harakhaMta; bAla saMyamI kAussage, kevalanANuM lahaMta. autamane uddezIne, uttarAdhyayane vIra, pramAda tajavAnuM kahe, gatama dhIra gaMbhIra. adAgraha tima saralatA, gAtamamAM hadapAra kezI gaNadharane maLe, vinaya sAcave sAra. 1 2 3 4 gatama che tALI pAMcamI te rAga-nitya jinavara maMdira jaIe che prabhu pArzva paraMpara jAthA, kezI gaNI traNa jJAna sAhAyA gAma tiMduka vana AyA, maLyA pUchI sAtA harakhAyAre; autama gurU vaMde bhAve, gurU bhaktithI ziva sukha pAre. devAdi maLyA te prasaMge, mahAvrata AdikanA raMge, kezI gaNadhara prazna pUchatA, gautama gaNI uttara detA. suNI kezI stave gautamane, grahe paMca mahAvata sumane - kheDUta te siMha jIva dveSI, vIra prabhu tAsa hitaiSIre. gautamathI dIkSA pamADe, je prabhune paDe bhavakhADe gautama! te darzana tujathI, pApe siddha thaze nizcayathIre. gautama2 gautama 3 gautama4 For Personal & Private Use Only Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 [zrIvijyapadrasUrikRtanirvANa najIka jANutA, prabhu gautama lAbha murNatA, bUjhavavA devazarmAne, mokale prabhujI gautamane re. gautama5 pAvApurImAM kArtika vadanI, amAvasyA taNI e rajanI; evIhAra chaThTha zukladhyAnI, svAtimAM prabhuvIra nirvANIre. gautama 6 pAchA vaLatA gautama jotA, gagane sura vIra siddha hatA jANI nirvANa khinna thaI vadatA, aLago karyo kima jANutAre. gautama. 7 bhaMte kahI pUchIza kene, gAyamA kaheze keNa mane, muja keDe lAgaze zuM che, jANyuM kevala mAgaze zuM ere. gautama budha rAkhe kane aMtakAle, putrane vyavahAra na bhUle, meM upaga dIdhe na tyAre, kaMTha sUkA vIra uccAre che. gautama. 9 tuja viraha aMdhakAra bharate, mithyAtvI ghuvaDa pravarte, na jANyuM vItarAga rAga na dhAre, eka pAkSika rAgane TALere. gautama gautama cAra karmI ghAtI, haNI kevalI thayA surajAti, kevala nANane mahimA karatA, kevalI bAra varSa vicaratAre. gautama dezanA daI bahu jana tAryA, munio sehamane bhaLAvyA anazana mAsika vaibhAre, siddha kSINa aghAtI cArere. gautama 12 gaNadharamAM mahimA zAlI, gautama lakhI karata dIvALI, nemisUri pada padma pasAthe, gAyA gautama harSana mAere. gautama. 13 che duhe che gautama kusume zebhatI, sadguNa labdhi sugaMdha 1 IdrAdika gautama smarI, stavatA guNa prabaMdha. | gIta che che rAga-occhava raMga vadhAmaNuM prabhu pAsanA nAme che ghara ghara lIlA lahera nita nita gautama nAme gautama gaNadharane name mana rAkhI ThAme, navakAra maTe maMtramAM merU girimAM rAje, tArAmAM jima caMdra gautama gurU tima chAje. 1 haMsa vase jima mAnase tima saguNa gurUmAM, ratnAkare jima ratna labdhi ne siddhi gurUmAM gautama sura tarU AdithI caDhIyAtA jagamAM, te gurU dhyAne jAya saghalA divasa harakhamAM. 2 kAmita dAyaka gautame jaya vijaya lIje, rega upadrava saMkaTa nAma smaratAM TaLIje; o hIM akSara sAtha gautama maMtrane dhyAve, Rddhi vRddhi kalyANa saMpada navanidhi pA. 3 For Personal & Private Use Only Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dara A rotama svAmIne rAsa] dhanya e pRthvI mAtane ratna kukSiNI mAyA, dhanya vasubhUti tAtane jenA kula avatariyA; dhanya mahAvIra deva je gautama ziSya pAyA, jina zAsana jayavaMta gautama gurUguNa gAyA. 4 che kIza . rAma-gAyA gAyA re mahAvIra jinezvara gAyA. che gAyA gAyA re gurU gautamanA guNa gAyA. jina zAsanamAM zrI vIra maMgala gautama maMgala pAyA; sthUlibhadrAdika maMgala maMgala zrI jainadharma kahAyA che. gurU0 1 varSa paccAsa gRha betAlIsa varSa cAritra dharAyA temAM trIsa varasa vIra sevA bAra kevalI paryAyA re. gurU0 2 bANuM varasa vaya gautama gaNadhara prabhunI pachI ziva pAyA gautama sahama viNa nava prabhunI chAyAmAM ziva pAyA re, gurU0 3 jenapurI amadAvAda maLe, cAturmAsa karAyA zrI gurU ANu guNa saMgha vinati, puNya avasara AyA re. gurU. 4 du sahasa paMca saMvatsara gautama kevala divasa suhAyA; nemisUrI pada padma pasAye gautama rAsa racAyA che. gurU. 5 gautama rAsa bhaNutA suNatAM, kalyANa kamalA sAyA padyasUri gurU gautama mahere, dharma kare harakhAyA che. gurU. 6 | zrI gautama svAmIne rAsa saMpUrNa | For Personal & Private Use Only Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ govijayapadhasarita che Atmatattva ciMtanA ! jJAnAdi ratnathI bharelo AtamA nidhi jeha, dravyathI te nitya paryAye anitya pichANa, vividha kamene kare je karmalane bhegave, karmodaye bhavamAM bhame karmakSaye zivapada lahe. saMsArI e AtamA paNa siddha kare AtamA, * sphaTika je nija guNethI pUrNa zuddha paramAtamA karmanA sAga viraha svarUpa judA beunA, karma kAraNa cheDanArA pAmatA sukha muktinA. 2 he jIvavuM che keNa? zAthI janma pAmya narabhave zuM vicAre? zuM vaLe? ne zuM kare? ne teM have; zubha gatine pAmavA zubha kArya sAdhyA ke nahI, - - hAla nija guNamAM rame ke paraguNe mAMhI sahI. 3 jJAnAdi sadaguNavaMta tuM tArA guNa tArI kane, para vastune saMyoga the dukhanI paraMpara nita tane, jJAnAdi guNathI bhinna je para vastu tene mAnIe, Atmatattva svarUpa raMgI pUjya sAcA mAnIe. 4 sanmArga gAmI AtamA che mitra jevo tehathI, viparIta za samAna bhAge nA khasIza tuM mArgathI; zIla samatA saMyamI thaI Atmatattva vicAraje, nemisuri pada panna sevI mukti mahele mhAlaje ! For Personal & Private Use Only Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal & Private Use Only