Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ O TAMta 4mULasa/ rasvataMgara, 10payA / 9 / dara uui/ varSa : mI AgoddhAraka graMthamALA kapaDavaMja [ji. kheDA) 22 aMga / laksa
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ // Namotthu NaM samaNalsa bhagavamo mahAvIrasma // pUjya AgamavAcanAdAtA Agamamamanna AgamoddhAraka dhyAnastha svAgata AcAryazrI AnaMdasAgarasUrIzvara bhagavaMtanA tAtvika vyAkhyAnanA saMkalanarUpa hu Agama jayota ) (caturtha varSa) // bhAgamacakSuSA hi munayaH samastaM jagat karAmalakavat pazyanti / SS - vIra vi. saM. AgAmAhAraka kaIST 2496 saM. 19 vi. saM. 2026 ka0 cheda.| Nyady kiMmata pAMca rUpiyA jina kevalI pUravadhara viraha phaNI sama paMcama kALajI tehanuM jhera nivAraNa maNisama haja amArAmiNa che
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka ? ramaNalAla jecaMdabhAI ' kAryavAhaka : AgAme ddhAraka graMthamALA kApaDa bajAra, mu. kapaDavaMja (ji. kheDA) pustaka prAptisthAnaH Agamata kAryAlaya vyavasthApakaH kIrtikumAra kulacaMda paTavA dilIpa naivedI era mu. mahesANA (u. gu.) :/ LEXII/////// namra nivedana * Agamata prativarSa jJAnapaMcamIe (cAre aMka bhegA) pustakarUpe prakaTa thAya che. * vArSika lavAjama yejanA baMdha karI che. pU. sAdhu-sAdhvIjI ma. ane jJAna bhaMDArane tathA jijJAsuone bheTa apAya che. ' sthAyI kezamAM rUA. 101 ke tethI vadhu rakama levAya che. * bheTa ejanAmAM game teTalI rakama levAya che. //////////////////// ///////// // da ////////////// // mukaH jayati dalAla vasaMta pri. presa bITA, ghelAbhAInI vADI amadAvAda,
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ RPGSS - CESS jeoe 75 varSanI vRddhavaye kaIpaNa jAtanA TekA vinA rogagrasta dazAmAM paNa chellA 15 divasa ardhapadmAsane kAusagga mudrAe rahI pUrvakAlIna anazana samAdhi maraNanI jhAMkhI karAvI. ties, kanesis koNa kat aff ***#fffffffff; flag-"wkytJ-,=fiff if ytfwhensi jika jo ke che. frwrfrk frfrfrh che . AgamasamrATuM Agamajyatirdhara bahuzruta sUripuraMdara gItArtha sArvabhauma dhyAnastha svargata pU. A. zrI AnaMdasAgara sUrIzvarajI mahArAja
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ * prAsaMgika anaMta upakArI vItarAga paramAtmAnI vANI kharekhara bhavavanamAM bhaTakatA ajJAnamUDha prANIo mATe sacATa mAga daza karUpa che. viSama kalikAlamAM vItarAga prabhunI vANIne khAlajIvA tatva dRSTinA vikAsa keLavI samajI zake, tevA athaMgalI pU. AgamAddhArakazrInA vyAkhyAne hRdayaMgama ane mArmika che, e vAta AkhAlaze|pAla prasiddha che. eTale vAtsalyasiMdhu parama tAraka pU. gacchAdhipati AcAya bhagavatanI anugrahabharI karUNA dRSTithI paripUrNa maMgala AzIrvAdamaya preraNA pAmIne Agama jyAta"nA sa'pAdananA bhAra tADanA phaLane hAthathI meLavavAnA kubja-vAmana mAnavanI pravRttinI jema parama punita devagurunI aciMtya zakti maLe svIkAryo. gata traNa varSoMmAM yathAmatiyathAzakti pU. AgamAddhArakazrInA aprakAzita vyAkhyAnA mAhinI sAmagrI aneka puNyazALI mahAnubhAvA pAsethI meLavI vyavasthitarUpe saMkalanA karI traimAsikanA chUTaka cAra kA tarIke raju karI. pU. AgamAddhArakazrInA TaMkazALI cirasthAyI sAhitya prati hArdika mamatA dAkhavanArA keTalAka murabbI mahAnubhAvAnI puNya sUcanAthI cAre aMka saLaMga legA-eka pustakArUpe A varSathI prakaTa thAya che, temAM ekadare sapAdana ane sAmagrInI sakalanA vyavasthitarUpe thAya tema lAge che,
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ chatAM A saMkalanAmAM pU. AgamohArakazrInA AzayathI virUddha agara paMcAMgI ke paraMparAthI viparIta kaMI thayuM hoya te tenI AlocanA sAthe mithyAdukRta mAMguM chuM. A saMpAdana kAryamAM pratyakSa-parokSa ghaNI puNyazALI vyakti ene sahakAra che, te badhA badala kRtajJatA vyakta karuM chuM, vIra vi. saM. 24lpa ] vi. saM. 2025 saMpAdaka Aso va. 3 dotooooooooo mAnanIya suvAkyo che che pApanuM taMtra puNya-kArabhArIthI cAle che. je * kama rAjAne meha adhikArI pAMcamI ? che katArane mukhya sabhya che. dareka rUpa-raMga karIne jIvane pA pADe eja enuM kAma! che . pApane haThAvavAmAM puNya madadagAra che, puNyane paDakhe lIdhuM pachI pApa kadI che. nukazAna na kare. -pUra AgamahArakazrI che.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka taraphathI.... devagurUkRpAe amArI graMthamALAnA kAyamI saMbhAraNArUpa Agama cetanA prakAzananuM cothuM pustaka sujJa jijJAsu tatva premI vAcakenA karakamalamAM raju karatAM khUba AnaMda thAya che. vi. saM. 2010 mAM zAstradaMparyabAdhaka, mULI nareza prati bedhaka, vAtsalyasidhu gacchAdhipati pU. AcAryadeva zrI mANikayasAgara sUrIzvarajI ma. zrInA cAturmAsamAM parama pUjya dharmanehI zrI suryodayasAgarajI ma. zrInI maMgaLa preraNAthI amArI graMthamALAne pAye naMkhAye. tyAra pachI pU. AgameddhArakazrInI nAnI-meTI tamAma kRtionuM lagabhaga prakAzana pU. gacchAdhipati zrInI dekharekha taLe amArI graMthamALA hastaka thayuM. vi. saM. 2022 nA cAturmAsamAM pU. Agama dvArakazrInA aprakAzita vyAkhyAnanA prakAzananI dejanAnA vicAramAMthI _"Agama cetane uddabhava thaye. prAraMbhamAM trimAsikarUpe "Agama ta"nuM prakAzana zarU karela ane tenA mAha, vaizAkha, zrAvaNa ane kArtika mAsanI suda pAMcame prakaTa thatA cAra akemAM pU. Agama dvAraka zrIne tAtvika vyAkhyAne, mArmika lekhe, gahana kRtio, TaMkazALI praznottara Adi vividha rasamaya sAmagrI ApavAmAM AvatI. paNa tAtvika vyAkhyAnI grAhakatA ochI he I traNa varSanA anubhavamAM "Agama ceta'' nA chUTaka akenI AzAtanA thatI joI varSanI Akhare jJAnapaMcamIe 40 pharmAnuM eka pustaka ja (cAra ako bhegA bAMdhIne) sujJa vAcake samakSa raju karavAmAM vadhu lAbha jaNAyAthI A (cethA) varSathI varSanuM eka saLaMga pustaka raju karI rahyA chIe.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ have pachI A rIte prati varSa jJAna paMcamIe "AgAma ta" prakAzita thaze, tenI neMdha levA vinaMti che. . vArSika lavAjama tarIke pAMca rUpiyAnI lejanA paNa baMdha karI - grAhakanA badale pU. sAdhu-sAdhvIjI, jJAna bhaMDAre ane viziSTa jijJAsu tatvacivALA gRhasthane bheTa mokalavAnI yejanA vicArI che. Agama cetanA prakAzana mATe mamatA dharAvanArA sthAyI keza ane bheTa cejanAmAM lAbha levA zrI saMghane ane gRhasthAne preraNA ApanArA pU. sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtanI kRpA draSTinA ame AbhArI chIe. ekaMdare prastuta prakAzanamAM caturvidha zrI saMghane hAdika sahakAra maLI rahyo che, te kharekhara amArA tAtvika prakAzanane gaurava ApanAra che. vadhumAM amArA kAryane maMgala AzIrvAda temaja nizrA-chatra chAyA dvArA anekavidha saraLatA karI ApanAra, mULI nareza pratibedhaka pU. Agama dvArakazrInA paTTadhara, vAtsalyasiMdhu pU. gacchAdhi pati AcArya bhagavaMta, bahumUlya vyAkhyAne Adi sAmagrIne baheLe saMgraha ApI kRtArtha kArya karanAra zAsanaprabhAvaka pU. A. zrI hemasAgarasUrIzvarajI ma. tathA vividha sAmagrI ApI prakAzanane samRddha banAvavA tatpara dharmanehI pU. muni zrI guNa sAgarajI ma. mahattvanA sUcane pU. AgaddhAraka zrInI ha. li. aprApya sAmagrI vagere ApanAra 5. dharma sanehI gaNivarya zrI kaMcanasAgarajI ma, prakAzanane sarvAga suMdara banAvavAmAM pUrNa kALajI sevanAra tathA Arthika sahAgamAM sarvAdhika preraNA ApanAra pU. gaNivarya zrI labdhisAgarajI ma. tathA pU. gaNivarya zrI sUryodayasAgarajI ma. tathA saMpAdana saMbaMdhI badhI javAbadArI uThAvanAra pU. Agama dvArakazrIna paddhavineya, zrI
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhacakArAdhana tIrthoddhAraka, sva. A. zrI caMdrasAgara sUri varyanA ziSyaratna tapamUti, zAsanasaMrakSaka, saMghasamAdhitatpara, pU. upAdhyAya zrI dharmasAgarajI ma. nA ziSya pU. muni zrI abhayasAgarajI ma. gaNuM tathA, pU. mahArAja zrI hastaka saMpAdana kAryamAM vividha rIte upayogI thanAra 5. nirUpama sAgarajI ma., pU. muni zrI kalyANasAgarajI ma. tathA pU. munizrI ravIndrasAgarajI ma. AdinI dharma sanehabharI kRpAdraSTi badala ame amArI jAtane gauravavaMtI mAnIe chIe. Agama jAtanuM kalAtmaka chApa mATe pUratI kALajI sevanAra ane niHsvArthabhAve tanatoDa parizrama lenAra sevAbhAvI sva. zeThazrI sArAbhAI gajarAvALA (amadAvAda)nA gata varSanA Akasmika avasAna pachI pU. mahArAjazrI hastakanA presa saMbaMdhI dareka kAryomAM tanatoDa parizrama-nivArthapaNe mUka sevA ApI sArAbhAI zeThanI gerahAjarI na jaNAya tevuM dhamasanehabharyuM lAgaNI pUrNa vartana dAkhavanAra ekaMdara "Agama cetanA suMdara prakAzana mATe aharniza kALajI ane lAgaNI dharAvanAra zeTha zrI bAbulAla kezavalAla cANasmAvALA (11, nagarazeTha mArkeTa, ratanapoLa, amadAvAda)ne dharmapremanI anumodanA jeTalI karIe teTalI ochI che. A uparAMta zeTha zrI lAlabhAI ela. parIkha C. A. amadAvAda ane "Agama cetanA sthAyI kozanI janAne svarUpa ApavAmAM khUbaja sakriya phALo neMdhAvanAra zrI abhayadeva sUri jene jJAna maMdira ane jaina dhArmika pAThazALAnA mAnad zikSaka zrIyuta haragovanadAsa saMprItacaMda zAhanA dharmapremanI paNa neMdha A sthaLe levI jarUrI che. vaLI "AgamatanuM niHsvArtha paNe lAgaNIthI vyavasthA taMtra saMbhALI hAdika dharmaprema sUcavanAra "zrI Agama jyota lAgaNI, mATe ahari rANaramAvAnA jeTalI
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAryAlaya, mahesANAnA saMcAlaka zrI kIrtikumAra kulacaMda paTavA (dilIpa nevelTI sTera), mahesANu, temane sahayoga ApanAra zrI sevaMtIbhAI zAntibhAI zAha baravALAnA dharmapremanI paNa bhUri bhUri anumodanA karI kRtArthatA anubhavIe chIe. amArA A vakhatanA prakAzanamAM amadAvAdanuM vAtAvaraNa azAMta chatAM TUMka vakhatamAM 40 pharmAnuM chApakAma jhaDapI ane suMdara karI ApavA badala vasaMta prinTiMga presanA adhipati zrI jayaMti bhAI dalAla tathA menejara zrI zAntibhAI zAhanA dharmapremanI khUba khUba anumodanA karIe chIe. A uparAMta amArA prakAzananA kAryamAM pratyakSa ke parokSa rIte sahayoga ApanAra dareka puNyazALI mahAnubhAnA dharma nehanI hArdika anumodanA karIe chIe. chevaTe prastuta prakAzanamAM jAye ajAye matimaMdatAthI ke kSapazamanI vicitratAthI jinAjJA, paraMparAthI ke pU. Agama dvArakA zrInA AzayathI virUddha kaMI thayuM hoya te saMbaMdhI caturvidha zrI saMgha samakSa hArdika mingacchAmi duka mAMgavA sAthe sujJa vivekI tatvarUci praNyAtmAe A prakAzanamAM pU. Agamana dvArakazrInI tatvaniSThAbharI zailithI raju karAela sAmagrIne sadupaga gurUnizrAe pitAnuM jIvana svAra kalyANakArI bane e hArdika kAmanA. kApaDa bajAra, mu. kapaDavaMja (ji. kheDA) vIra vi. saM. 2496 vi. saM. 2025 Aso vada 5 vinIta saMdha sevaka } ramaNalAla jecaMdabhAI zAha kAryavAhaka | zrI AgAme dvArakA jena graMthamALA
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ III IIIIII-ma01-TI DOHODOUCXO QUDSIKR -This INDOUDOGW XWGUN DON D cm mO INDONXMDOW A ga ma o to varSa 4 putra - 2 - 3 -4 viSayAnu kama -nine-I n-ail * * dui vilanung-bi moral pustaka 1 - . 1-80 | zramaNa bhagavAna mahAvIra vIra | karmanAzA nadInA jalasparzanI mahArAjAe vistAreluM aniSTatA kema? 9 tattvajJAna 1-13 karmanAzA jalanA sparzanA niSe dhamAM sAmudAyika meha ja 10 zAbdika rIte paNa sarvadarzanenuM paramezvaranI AdhyAtmika mahattA 10 mekSanuM lakSya parama paramezvaranI vANI ane . ajJAnanI saMsArakAratAthI paNa sUryaprakAza 11 asahavartananI vadhu bhayahetunA 2 paramezvaranI sarva hitakAritAsamyapha jJAna eTale? 3 vItarAgatA AzIrvAdarUpa jJAna kayuM? 3 AdhibhautikathI IzvaranuM aizvaryA mekSaprApti mATe jJAna jeTalI ja vartananI jarUra kema nahIM ? zrata ane zrIlanA bhAMgA ane paramezvaranA svarUpa ADe lIlAnA tenI samaja paDadA kema ? 13 abhimukha ane vimukhatArUpa IzvaramAM avatAra ke avatAramAM ArAdhaka-virAdhakanI samajaNa 5 Izvara jJAna ane kriyAne rathanA cakranI Agama rahasya 15-80 upamA kema ? bhagavAna umAsvAti vAcakajInA mahAvIra mahArAjanI garbhAvasthA 15 mArganI zota-apekSatA 6 garbhanizcalatAnA kAraNe jJAna ane "sapha" zabda kema mahatvanI vAta 16 nathI ? prabhu mahAvIre upaga munahato taiyAyika vaizeSikenAlanuM svarUpa 8 prabhu mahAvIranI anukaMpA 18 mokSanA sAdhanabhUta evA dharmamAM garbhAvasthAmAM abhigraha 20 sthAna - 9 | abhigrahanuM kAraNa 20 13) 3
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 mAtA-pitAne sneha 21 | namabhAmAM bhAgyazALInI tIrthakaronI parahita-vRtti rara sthiti 37 tIrthakaronuM jJAnajIvana eTale? 23 asaMmata sagIra dIkSAnA nAme jJAnajIvananuM rahasya 25 thatA lAhalanI satyatA 38 prabhu mahAvIre amihayAre karapa juThI lakhANathI dIkSA bAbatamAM prabhu mahAvIrane abhigrahane anucita prayatna 38 - durUpayoga 26 zAsananI helanAmAM gunhegAra koNa? 38 prabhu mahAvIranA abhigrahanuM rahasya ra7 dIkSArthIo upara saMsArIo abhigrahane paramArtha 28 tarathI thatA sitAya abhigraha vakhate avadhinA dIkSAne aMge thaela TharAvonI upayAgane abhAva adhicatA sarvadIkSAmAM mAtA-pitAnI rajA janma ke dIkSAnA sthAnanA jarUrI nahi saMdhanI mAlikI kaI? 40 piMDadAnanuM poLa 31 zramaNa bhagavAna mahAvIra mahAkuTuMbanuM rAdana Adi dIkSAnuM cihna kara rAjane dIkSAmAM mAbApanI AyuSyanA aniyame AzramanA rajAne asaMbhava 40 niyamananI vyarthatA 32 zramaNa bhagavAna mahAvIra mahAadhikanA niSedha mATe paNa rAjanA dIkSAnA abhimAhathI yogya nathI ja rAnI binajarUrI ja kRtinuM balavattarapaNa hevAthI pukhta uMmaravALA upara koInI aniyama mAlikI nathI kara mRti vAkyone phalitArtha 34 janma ke dIkSAnA gAmanA saMghanI gRhasthAzramanI pApaparAyaNatA 34 rajAnA vicAronuM vAhIyAtapaNe kara bhagavAnane abhigraha auyika 34 abhigrahathI pukhta uMmaravALAne jenAbhAsanI jIllAnuM jhera 34 dIkSAmAM mA-bApanI jAnI gRhasthAzramane utsarga mArga jarUra nathI jaNAvanAranI jatA 35 avadhijJAnathI zrI devAnanAnuM saMsAramAM gedhavAne laIne duHkha jANavuM paNa adhikAra nathI ka6 | sAmAnya jJAnathI vAghanA nAmo mAtA-pitAnI rajAne sAmAnya | nirAdha jANavo 45 paNa abhAva 37 | avadhijJAnathI garbhapakAra ciMtanuM mte devAya paNa jatina vAya 37 | jJAna
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ garbha rakSaNa mATe mAtA-pitAnA | avadhijJAnanI atyaMta tIrthakara asAdhAraNa prayatna 45 | hevAthI kevaLajJAna pahelAM paNa avadhinAnathI mAtA-pitAnA tIrthakarapaNuM snehanuM jJAna 45 garbhathI tIrthakara paNa mAne to ja sAmAnyajJAnathI sneha pariNAmanI jinezvaranA pAMca kalyANa para kalapanA garbhathI ja zAstrakAroe mAnela dIkSA levAne ja abhigrahakema? 46 tIrthakarapaNuM 57 koIpaNa prakAre paNa dIkSA bhagavAnanI mAtAnA cauda svapnane . levAno nizcaya 46 ane caLakATa paNa mAtA-pitAdinA rAgamAM nahi rakhenI belInI rakama lepAvuM devadravyamAM javAnuM kAraNa 5 mAtA-pitAnI bhakti ke anu- aiI Adi mAlanA sthAne svapna kaMpAnI anullaMghanIyatA 46 che, tethI devadravya gaNAya 54 zrI navirdhanachanA nehanI anya kSetranI vRtinI apekSA paddha ADakhIlI 47 devadravyane upaga anya kSetramAM - dIkSA levAnI ravAbhAvikatA 47. na thavAmAM aikamaya paNa ehanA pariNAmanI kalpanA 47 bhakti karanArAomAM bAhya mAtA-pitAnI bAramA devalokanI | saMyoganI paNa kismata padha - prApti 48 samavaraNamAM paNa RddhinI mahattA gale vairAgyathI tyAga kapanAne -amahattA 5 pratidivasa abhAva 49 abhiSeka ane pUjAnI mAphaka viyAganIkAnA duHkhanuM anivAraNapa0 AbhUSaNanI pUjA jarUrI para dIkSAnuM rokANa kema nahi? vItarAgajJAnI pUjA karavAnI rana mAMgavAnuM kema? 50 vAtanuM vAhIyAtapaNuM 56 parahitaratapaNAmAM abhigrahane jinapratimAne cakSu haDAvavAnI AvazayakatA upanaya 50 prabhu mahAvIranI paropakArI chAstha avarathAmAM paNa tIra kara paNuM vRttine viziSTa vicAra 5 | kevalI thayA pachI jimanAmAmanA zramaNa bhagavAna mahAvIre karela umranuM tattva 58 merUnuM cAlana khAsa mahatvanI vAta 58 garbha avasthAthI tIrthakara tIrthakara bhagavAnamAM parahitamAnavAnuM kAraNa 51 | ratapaNane vicAra patra 57
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ AkAla" padanA phUTa arthane devabhavavALAne paNa zrutajJAnanI hoTa - 60 nyUnatA 72 zramaNa bhagavAna mahAvIra mahA- jAtira maraNathI kRtanI sArI prApti rAjanuM sarpa paMkavAmAM paNa chatAM gAMbhIrya kare paropakAraniratapaNuM 63 lekhazALAmAM laI javAnI avasthAnI apekSAe sAvavAnI kriyAne aniSedha kema? 73 paNa yogyatA 64 vyatirikta pUjAnuM kAraNa anupakRta prabhu mahAvIranI sAtvikatA 65 parahitaratatA 75 uttama svapnane sAmAnya phaLAdeza 67 tIrthakaranI paropakAritA varagarbhapahArane kalyANaka kahenAranI bedhithI ke anAdithI? 75 vAkyonA jaththAne vRttAntone ajJAnatA jaththo kahevAya ke? 76 zrI kalpasUtranA "seya" zabdathI bhagavAna mahAvIranI upakAra kalyANaka mAnanAranI gerasamaja 68 paraMparA zrI kalpasatranA bahuvacanathI garbhapa- yazodA sAthenA lagnamAM paropa hArane kalyANaka kahenArA pratye 68 kAritAnI jhAMkhI 77 gAdisvanenA phalAdezanI mahattA 69 kAkatAlIya nyAye yazodAnuM pari. sAthe ramanArA te kumAre kayA? 69 @yana mATe svayamAgamana 78 pizAcikarUpane muSTi mAravAno hetu 69 yazodA nAmanuM guNaniSpannapaNuM 78 prabhu mahAvIranI parahitavRtti 70 guNaniSpanna nAmevALAne Azcarya jinezvara bhagavAnane jAtismaraNanI kAraka saMbaMdha 78 paropakArane aMge sAvadha-anavadya' bhati, zruta ane avadhijJAna paNanI AvazyakatA keTalI? 80 karatAM jAtismaraNanuM AMzika | abhigrahanI pUrNatA pachI upanuM mahatva 71 kArane age ja be varSa rahevuM 80 'pustaka 2 - pR. 81-160 zramaNa bhagavAna mahAvIra manuSya jAtanI mAphaka jIvanI jAta 83 mahArAjAe vistAreluM cha kAya jIvanI mAnyatA e ja tattvajJAna 81-5 vIra-vANI jaina darzanamAM gurUnI javAbadArI 81 jainadarzanamAM mehamalinatAnI bhagavAna vIranA darzana sivAya : sarvatra adhamatA kema? : 82 | anyatra jamAnAnuM jhera 84
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Itara darzanavALAnA hiMsAniSedha AtmA ane jJAnane joDanAra 91 ane dayA Adi vAkyo AtmAne niraMza ke sAMza : anukaraNarUpa che 85 mAne ? 92 mahAvIranA mahAvata ane ahi. AtmA jJAna svarUpa kema? 93 sAnI mukhyatA 86 jJAnaravarUpa AtmA hoya te ja jainenA parva ane tahevAramAM kaivalya saMbhAve ! 93 tyAga AtmAmAM jJAna utpAgha ke bhagavAna jinezvaranA maMdiramAM | abhivyaMjya? 93 . pisavAnI manAI kema? 87 anubhavathI jJAnane guNa ane karmanAzA nadInA jalano sparza AvaraNa mAnavAnI jarUra 93 e bIje naMbare 87 sakhyAdinA mate jJAnanuM sthAna 94 gaMgAjI ane karmanAzAmAM pharaka upasaMhAra kema? 88 sukha e Atma svabhAva ke pU. Agama dvArakazrI vyAkhyAna pudagalasvabhAva ? 88 saMgraha 96-16/4 mekSa prApti mATe jJAnane nAza saMdhasittarI (gA. 43)nA kema? cha vyAkhyAna paramezvarane vyApaka mAnavAnI jarUra kema paDI? paheluM vyAkhyAna 89 - 96-104 zeSa jIvene paNa sarva vyApaka bIjuM vyAkhyAna 105-116 kema mAnavA paDyA? 90 trIjuM vyAkhyAna 116-124 jJAna juduM kema mAnavuM paDayuM ? 90 cothuM vyAkhyAna 125-133 Atma-vyApakatA e paryAvasAnamAM pAMcamuM vyAkhyAna 155-154 nAtikatA 91 | chaThuM vyAkhyAna - 155-16/4 pustaka 3 - mR. 161-240 Adya upadezaka tIrthakara | zrI lalita vistarAnA AkAla' " ne khulAso 166 bhagavAna ja kema ? 161-173 | bhagavAna jinezvaro janmathI upadeza pravartaka paramAtmA IdrAdikathI ArAdha kema? 167 paramezvara - 161 anAdi zuddha AtmAo kema na mAnavA 1 168 paramapurUSa paramAtmAnI bhAvanA 163 AjJa grAhya ane hetugrAhyanuM sthAna169 paramAtmA kevalI thAya tyAre ja anAdi zuddha AtmA mAnavAmAM upadezaka kema? 163 | bAdha 172
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 nArAone dIvAdAMDInAM ajavALa 174-185 | dharmanI oLakhANa 219 (pU AgamahArazronA mananIya pAMca (atimahatvanuM vyAkhyAna) vyAkhyAna-nibaMdhane saMgraha) Arya prajAnI mAnyatA 1. satata vicAravA jevuM!!! nakala kenI nIkaLe ? 220 - (jAhera vyAkhyAna) 174-185 bhAgyane ja pratApa 230 zuM bInajarUrI cIja ja tha? 175 manuSyapaNunI kiMmata! 221 zaMkAsamAdhAyaka dRSTAMta ane jene jIva kone mAne ? rara1 mAnavajIvanamAM viSayanI jagatanI daSTie jotAM zIkhe rarara meghavArI 176 dharmae mahAna kiMmatI cIja rarara-1 thI AvyA? ane kayA sAcA cokasI bane 222-2 jazo ? 179 nakalIothI sAvadhAna rarara-2 padArtha prItinI durlabhatA 181 dharmanA phaTA dekhI dUra rahe padArtha prItinA traNa pAyA 182 222-3 ra, dharmane pAyo bArIka buddhithI dharmane (mananIya vyAkhyAna) 186- | tapAsa 222-3 janma-maraNane bhaya 186 222-4 dhamanI maryAdA mULa vastune kadI na choDe 222-4 dharmanuM ravarU5 varNana dharmane mAthe dhuLa uDADanArA rarara-4 maitrI bhAvanA 190 dharmanA paDIkA vecavAvALA 222-5 prameha bhAvanA 192 gharanA ja sarTIphIkeTa devAnA ra22-6 kArUNya bhAvanA vaiyAvacca e mahAna guNa rarara-6 mAdhyastha bhAva 195 bhagavAnane kaNa mAnI zake? rarara-7 pramAda bhAvanA 198 vADAbaMdhInuM pariNAma rarara-8 bhAvanAone upasaMhAra 199 5. deva vivAra ra40 3. uddeza-samudeza ane anujJA (mananIya vAcanA) 2020-21 devadravya ke upara sAgarazeTha kA 4. dharmazravaNane arthI dRSTAMta adhikArI kezu? rara-218 | zrI candrakumAra kA dRSTAnta 237 (mananIya lekha) vidhArane manana karane yogya 234 dRSTiSa 187 189 14 - 235
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ gA , 246 pustaka 4 - pR. 241-308 Adya upadezaka tIrthakara jaya! zatrujya! 260 bhagavAna ja kema? 24-256 suMdara saMskRta subhASito gujarAtI anuvAda sAthe 261-268 bAla samyaphamAM paNa svayaM saMbuddha heya ke? 241 | gurUtharaNamAMthI maLela 269-302 A samyaktva ane varAdhimAM tAtvika praznottare (saM.) bheda khare ke nahIM ? 242 gujarAtI anuvAda 26-276 A samyapha gurUmAdithI thAya chUTaka mArmika praznottare ke svayaM thAya ? 244 (anuvAda) 270-279 bhagavAnanI popakAritA - tAtvika vicAraNA 280-84 kayAranI ? tIrthakaranAma nikAcita karavuM 247 Avazyaka sUtra ane bhagavAnanuM jinezvaranI mAla tenI niryukti 285-202 samyakatva prApti 247 dazavaikAlika Adi karata Avakarmano kartA e AtmAnuM lakSaNa 248 cakanI niryukti pahelI kema 285 anAdithI karma kartA kema? 248 niryuktimAM bIjuM maMgala kema? 286 bhagavAna tIrtha kare paNa anAdithI aMgopAMga saMyukta niyuktinuM karmonA kartA 250 sthAna Avazyaka 286 bhagavAna tIrthakaronI samyakatva moTA pramANunA sAhityanuM sthAna 286 prAptimAM vicitratA 251 nahi chapAyelI bhASyagAthAo 287 anya sacIna-myajJAnavALA vArtikathI zebheluM Avazyaka 287 upadezake kema nahIM ? 253 bhAgAdithI zaNagArAyeluM zrI jinezvara mahArAja A . Avazyaka 288 upadezake ja kema? 255 aneka AcAryanI TIkAdathI haiyAne jhaMkAra 257268 zobhatuM Avazyaka 288 zrI tAraMgA tIrthapati zrI ajita | viziSTa kathAonuM mULa Avazyaka 288 nAtha prabhu stavana 257 AvazyakanI vyAkhyA mATe vItarAma stotra prakAza 2 juduM svataMtrasUtra anuvAda , 258 | sUtranuM sthAna lenAra gAthAvALI zrI siddhacakra stavana 259 | niyukti 28 kAra
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ mUlasUtrAmAM niyuktinI gAthA niyukti 'ga vageremAM kula, gaNu ane nive|nI vaktavyatA krama Avazyaka niyuktine nAkajIla karanAranI dazA lu pamatavALAneniyu`kti Adi nAkabula karavAnuM kAraNu TIkAdi nahi mAnI kalpita a siddhAntAnuM jinabhASitapaNuM digaMbara zastronI krutpitatA vamAna sUtra upara AkSepa karanAra digaMbarenuM vitaMDAvAdI paNuM gi'khara zAstromAM jina praNIta paNAnA abhAvane teoe karAtA svIkAra Avazyaka niyuOktinI gAthAonuM vyAjakhI sUtramAM sthAna 294 290 291 22 292 sAgaranAM mAtI 293 mananIya suvA dha' pariNamyAnI nizAnI amRta vANI dhyAnamAM levA jevuM 293 karanAra luMpaDhDhAnuM mRSAvAdI paNuM 296 luMpaDhDhAe Avazyaka niyu`kti zrAdinI mAphka karela sUtrone apAMpa 294 295 'gAdi sUtromAM zrAvakanA AcAra na heAvAnuM kAraNa 297 296 16 14 80 5 160/4 jvAsthatA bhavanuM kAraNa che, paNa 173 lu'padmAnA mAnelA sUtrothI paNa pratimAdinI mAnyatAsiddhi 298 draupadIne prasaMga ane prAMtamA pUjAdinI vyApakatA Avazyaka niyu`ktinuM digaMbarAmAM anukaraNa ane apaharaNa 299 298 300 vaTTakera svAmInA mUlAcAra ? digaMbarezane sUtro viccheda thayAM ema kema mAnavuM paDayuM ? 301 zikhara para MparAmAM sUtranA aMza pazu paraMparAgata kema nahi? 301 vaTTara svAminA mUlacyAcAramAM niyuSktinA upakSa bha niyuktinA pracAranI vaTTorasvAmI vakhate pracuratA chuTaka upayAgI sAmagrI ' Agama jayAta" aMge sthAcI kAzanI yAjanA 303 prAsaMgika suMdara subhASitA saM. 2025nA sthAcI kAzamAM lAbha lenAra sadguhasthAnI nAmAvalI sa. 2025 mAM bheTa ApanAra puNyAtmA AnI nAmAvalI 206-307 kRtajJatA ane kSamApanA 308 TAITala peja ceAthu' 302 302 mananIya suvAkaya mananIya suvA*co savA cAra lo !!! mArmika vAyA yAda rAkhavA jevuM 204-304 201 22208 240 259 }
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgaLa jyota ka a na . e . * * * * * * * * * , , , , , vIrani. sa. che AgAme saM 2496 vi. saM.ra0rara zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAe vistAreluM tattvajJAna varSa-4 .. samaNe bhagavaM mahAvIre tattasambhUabhAvaM ASavei parUveha sei jidaMsei zAbdika rIte paNa sarvadarzanenuM mekSanuM lakSya - jagatamAM koI paNa dharma keIpaNa udeza sivAya pravata nathI, ane tethI sAmAnya rIte sarva Astika matenA dharmo amuka uddezathI ja pravartelA che. ane te badhA Astikane mukhya uddeza je eka tarIke maLane Ave che te bIje kaI ja nahiM paNa mokSa praptine che. vaizeSike dravyAdi sAta padArthanA sAdhamya-vaidhamajJAnane jarUrI gaNAve che ane tenuM phaLa mokSa thAya ema mAne che. taiyAyike paNa pramANe, prameya Adi seLa padArthonA tavajJAnane jarUrI jaNAvI, tene tattvajJAnathI mela thavAnuM mAne che.. sAMkhya ke je kapilanA nAme oLakhAya che. te prakRti Adi pacIza tane jANavAnuM jarUrI jaNAvI prakRti ane purUSanA svabhAvane bheda jANavAthI mokSa thAya ema mAne che.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata - boho padArthone sAmAnya rIte prAthamika draSTie kSaNika manAvI pachI paramArthathI nairAgyavAda dAkhala karI vAsanAnA nirodhane maNa mAne che. ' vedAMtavAdIo AtmAne svataH zuddha svarUpavALa mAnIne satI, asatI ke sadasatI e traNamAMthI eke rUpe na kahI zakAya evI anirvacanIya mAyAne vyAvahArika rItie baMdhana karanAra mAnI. AtmAnA svarUpajJAnathI te vyavahAra baMdhanane nAza mAnI mokSa mAne che. - tethI ja teo bAramA vA ane azaM joto, maMtavyo jitijaNAvatA ema jaNAvI AtmAnuM zravaNu manana ane nididhyA sanane tAvika mekSane upAya che. ema jaNAve che. ajJAnanI saMsArakAraNutAthI paNa asaddavartananI vadhu bhayahetutA paNa A badhA uparathI ema spaSTa jaNAya che ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje prarUpela jainadharma sivAyanA Astika kahevAtA sarvamate mukhyatAe jJAnathI ja mokSa mAnanArA che, ane tethI cakakhA zabdamAM ema kahIe te khoTuM nathI ke-jinezvara bhagavAna mahAvIra mahArAja sivAyanA sarva bIjA Astika matavALAe saMsAranA kAraNa tarIke ane mokSane rokanAra tarIke kevaLa ajJAnane ja mAne che, paNa zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA jaina dharmanA nirUpaNamAM ekalA ajJAnane saMsAranA kAraNa tarIke ke mekSanA pratibaMdhaka tarIke na mAnatAM ajJAnanI sAthe asavartanane paNa saMsAranA kAraNa tarIke ane mokSanA pratibaMdhaka tarIke mAne che, ane temAM paNa ajJAnanA TekAmAM asaduvatanane ja mukhya kAraNa tarIke jaNAvela che. keIpaNa saddavartanavALo thayele manuSya cirakALa ajJAnIpaNAmAM nathI rahetuM, paNa bAhya IndriyagrAhya padArtho te zuM? paNa IndriyethI
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 1 na jANI zakAya evA evA atIndriya padArthone paNa jANI zake evuM ucI hadanuM jJAna thayuM hoya te paNa je te sadvartanamAM ke sadvartananI IcchAmAM dAkhala na thaye heya te tene kalpAMte paNa mekSa thAya nahi, ema jaNAvI saddavartanane ja mekSanA sAdhana tarIke ke saMsArane rokanAra tarIke mukhyapada ApeluM che. samyapha jJAna eTale? zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje tAttivaka jJAna tene ja mAnyuM che ke je jJAna thayA pachI mana, vacana ane kAyAnI vartaNuMka mAM azuddhi rahe nahi, ane je je jaga para mana, vacana kAyAnI azuddhi hoya ane te azuddhine azuddhirUpa jANI TALavAnI IcchA na hoya te te jJAnane jJAnarUpe mAnavAnI paNa zramaNa bhagavAna mahAvIra nA pADe che. AzIrvAda rUpa jJAna kayuM? jagatamAM jema cera, luccA ane jugArIonI cAlAkI buddhi ane hoziyArI zApa samAna che, tevI rIte sadvartananA pakSamAM ke tenI uttamatAnI mAnyatAmAM dAkhala nahiM thayelAonuM cAhe jaTaluM vyAvahArika jJAna hoya, paNa te ajJAna ja kahevAya che, ane tevuM ajJAna tenA upAsakene ekalAne ja nahiM paNa tevA jJAnavALAne paNa bhavabhramaNa karAvanAra che. ema jainadarzana mAne che. mekSaprApti mATe jJAna jeTalI ja vartananI jarUra - Aja kAraNathI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA jene dharmamAM dIkSita thanArane prathama naMbare e mAnavAnuM jarUrI che jaNAve che ke - jJAjiyAkhyAM mokSa arthAt upara jaNAvelA mAnA keTalAke e sAdhamya-vaidhamya Adi jJAna mAtrathI mokSa mAjyAre keTalAkoe kSiAmAtrathI mokSa mA paNa jainadarzana nathI te ekalA jJAna mAtrathI mokSa mAnatuM, ane nathI te ekalI kriyAmAtrathI meza
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamAta mAnatuM! paNa jaina darzana jJAna ane kriyA bannenA sacAgathIja mAkSa mAne che. jJAna ane kriyAnA saMcAga kahIne tee ema jaNAve che ke je keTalAka mata vALAe jJAna ane kriyA banne ne meAkSanA upAya tarIke mAne che. eTale ke jJAna ane kriyAmAM meAkSa prApta karavAnI svataMtra zakti mAne che. arthAt keTalAke jJAnavALA hAya ane kriyAvALA na hAya, tA paNa te jJAnanA prabhAvathImAkSe jaI zake ane tevI ja rIte keTalAkeA kriyAvALA hAya ane jJAnavALA na hAya, tA paNa te kriyAnA prabhAve mAkSe jaI zake che. evI rIte jJAna ane kriyA annamAM je keTalAkAe mAkSa devAnI svataMtra zakti mAnI che, tevI rIte jainadhama ekalA jJAnamAM ke ekalI kriyAmAM meAkSa devAnI zakti mAnatA nathI. vaLI keTalAka| jJAna ane kriyA bannene mekSa denAra tarIke svataMtra na mAnatAM jJAna-kriyA bannenI sahacAritAthI mAkSa thAya ema mAne che, paNa temAM keTalAkeA jJAnanI mukhyatA ane kriyAnI gauNatA hAya tA paNa athavA kriyAnI mukhyatA ane jJAnanI gauNutA hAya tA paNa mekSa thavAnuM svIkAre che, tevI rIte jaina dana jJAna ane kriyAmAM judI judI maikSa devAnI zakti hoya tevA svIkAra karatA nathI. athavA te keTalIka vyaktimAM jJAna mukhya hAya ane kriyA gauNu hAya tA paNa mAkSa thAya ane keTalIka vyaktiemAM kriyA khya hoya ane jJAna gauNu hAya tA paNa mekSa thAya evuM paNa svIkAratA nathI. Aja kAraNathI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje tattvajJAnanuM nirUpaNa karatAM 6. dhruvaM seva, . sauja leya, rU. jIruM lIja lera 4 chIjuM surya taiya, A cAra prakAranA niSedha karyAM. arthAt ekaluM jJAna e paNa zreSTha nahiM, ekalI kriyA e paNa
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaSa 4-5, 1 zreSTha nahi, zrata gauNa ane zIla mukhya e mArga paNa zreSTha nahiM temaja zIla gauNa ane zrata zreSTha e mArga paNa zreSTha nahi, eTale cAramAMthI eka paNa prakAra mokSane ApanAre banatuM nathI. zrata ane zIlanAM bhAMgA ane tenI samaja . AvI rIte A cAra prakArone vyartha jaNAvIne bIjA muddAnA cAra prakAra jaNAvyA che ke - (1) sadavartanane zreSTha jANe ane mAne chatAM saddavartana kare nahi! (2) sadavartanane sArI rIte Acare khare! paNa sa6 vartananuM savarUpa jANe ke mAne nahi !' (3) saddavartananuM svarUpa yathAsthita tarIke jANe mAne ane saMpUrNa rItie Ayare ! (4) sadavartananA svarUpane jANe-mAne paNa nahi ene saddavartanane Acare paNa nahi ! A cAra prakAranA purUSa jaina zAsanamAM paNa hoya che. paNa temAM mAtra mekSa meLavanAra je kaI hoya te te trIje bhAge ke jemAM sadavartanane jANavA-mAnavAnuM ane AcaravAnuM che. te bhAMgAvALo ja manuSya mokSa meLavI zake che. A uparathI ce bhAMge ke jemAM saddavartanane AdaravAnuM paNa nathI tevA cethA bhAMgAmAM rahelA manuSya mokSa na sAdhI zake ane te mokSane na sAdhavA rUpa virAdhakapaNe ja tene hoya temAM Azcarya, ja nathI. abhimukha ane vimukhatArUpa ArAdhaka-virAdhakatAnI samajaNa - jo ke pahelAM bhAMgAmAM saddavartanane vartanane zreSTha tarIke jANe ane A ane tethI saddavartananI maraNa nathI, paNa sadu
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata 'uttamatA rame rema vasI jAya, te paNa te saddavartana karate nathI mATe te kriyA rahita hevAthI te kriyA-ezane virAdhaka che. evI ja rIte bIjA bhAMgAmAM keI tevA mahApuruSanA samAna gamathI ke anya kaI paNa kAraNathI sadvartanane AcaranAre che. paNa saddavartananI zreSThatAne jANanAre-mAnanAre nathI, tethI te mAtra aMzane ja ArAdhaka che. AvI rIte ArAdhaka, virAdhaka, sarvaArAdhaka ane sarva virAdhakanA svarUpane yathAsthitapaNe samajanAra manuSya zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanA tatvavijJAnanA vistArane samajatAM spaSTapaNe samajI zake ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje jaina dharmanA jJAna ane kriyA e banene eka sarakhI rIte ja mukhya mArga tarIke jaNAvela ane tethI jainazAsakAre jJAna ane kriyA e baMnene janadharmarUpI rathanA cakra tarIke mAne che. jJAna ane kriyAne rathanA cakranI upamA kema? - e te jANItI vAta che ke rathanA be cakramAM eka cakra paNa na heya te rathanI gati thAya nahi, tevI ja rIte keIpaNa cakra meTuM ke nAnuM hoya te paNa te rathanI gati bane nahiM, evI ja rIte zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje jaina dharma AdaranArAone spaSTa paNe jaNAvI dIdhuM che ke jo tamAre A jainadharmarUpI rathathI mokSapure pahoMcavuM hoya te tamAre A jainadharmarUpI rathanA jJAna ane sadvartana rUpI bane ca rAkhavA ja joIze ane te paNa bane cakkAmAM ekanI paNa mukhyatA ke gItA karavA dvArA moTA-nAnApaNuM nahi to e samyaga jJAna ane sadvartananA bane cakro sarakhAja zakhavA ja che. bhagavAna umo vAcakajInA mArganI zo-apekSatA bhagavAna ua pati vAcakajInA vacana pramANe samyagadazana, samyaka jJo ne paritra e traNa maLIne mekSane
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 1 raste che. ema jaNAvAya che paNa te bhagavAna umAsvAti vAcakajInuM sUtra anyamatathI jenamatanI samAlecanAne aMge nathI, paNa jaina darzanamAM pravartelA bhavya ane mokSanA mArgane jaNAvavA puratuM che, ane Aja kAraNathI temAM samyaphazabda joDavAnI jarUra paDI che. jJAna ane kriyAmAM "samyaka samada kema nathI? zAjiyAkhyA mokSa e sUtra Itara dazanenI mAnyatAnA javAba rUpe che. "ekalA jJAnathI, ekalI kriyAthI, jJAna ane kriyA banenI svataMtratAthI, jJAna mukhya ane kriyAnI gauNatAthI, kriyA mukhya ane jJAnanI gauNatAthI mokSa sadhAya che." evuM jeo mAne che, teone e jANavuM jarUrI che ke hatuM ke jJAna ane kriyA bannenI mukhyatA hoya te ja mokSa thaI zake evI viziSTatA jaNAvavAnI hevAthI pAkiyA jyAM mokSa e sUtramAM samyakUzabda joDavAnI jarUra rahI nahiM jyAre bhagavAna mahAvIra mahArAjanA vacanane sAcA mAne ane temanA kahevA pramANe padArthonI mAnyatA kare tyAre mahAvIra mahArAjanA baMdhanuM jJAna letAM samyaga darzana ApoApa AvI ja jAya ane jyAre samyagadarzana AvI gayuM ane tene AdhAre jJAna ane kriyAmAM pravRtti thaI gaI te pachI samyaga darzana, samyaga jJAna ane samyapha cAritrarUpa bhagavAna umAsvAti vAcakane jaNAvela mekSamArga Ape Apa siddha thaI gaye, arthAt bhagavAna umAsvAti vAcakajInuM vacana jenadarzanamAM dAkhala thayelA tarkanuM sArIo mATe che. zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM vacana chae darzanamAM rahelA chanA samudAyane uddezIne jenadarzananI viziSTatA jaNAvavA sAthe mekSanA kAraNe jaNAvavAvALuM che. * * AvI rIte zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje tava vijJAnane vistAra karatAM mAtra mekSanA hetuo ja Itara darzanathI vilakSaNarUpe
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamajyota jaNAvyA che. ema nahi, paNa khuda mokSanuM svarUpa paNa bIjA darzana kAe je mAnyuM che, tenA karatAM ghaNuM ja uttama ane yuktiyukta jaNAveluM che. mATe te mekSanA svarUpane vicAra kare ghaNe jarUrI che. RyAyika-vaizeSikenA mokSanuM svarUpa 1 dareka AstikavAdane mAnanArA dharmo mokSane mAnanArA che. emAM matabheda che, ja nahiM, paNa te mekSanuM svarUpa judA judA rUpamAM mAne che. emAM keIthI nA pADI zakAze nahiM. taiyAyika ane vaizeSika darzane jo ke keTalIka bAbatamAM matadavALA che. te paNa mokSanA svarUpanI bAbatamAM te bannene matabheda nathI ane teo baMne mekSanA svarUpamAM evI rIte ekamata thAya che. ke sukha, dukha, IcchA, dveSa, prayatna, buddhi, saMskAra, dharma ane adharma e nava guNene sarvathA nAza thAya tenuM nAma ja mukti che. saMsAra-cakramAM bhamatAM jIvene Dagale ne pagale duHkha thAya che. e vAtanI kaIthI nA kahI zakAya tevI nathI, mATe te dukhane aMta na thAya tyAM sudhI mekSa na kahevAya ane tethI sarva dazanenI - mAphaka duHkhane nAza te taiyAyika ane vaizeSike mAne temAM aDacaNa nathI, paNa te niyAyika ane vaizeSike sAMsArika duonA nAzanI sAthe sarvathA sukhane paNa nAza ja thAya tene mokSa kahe che, AvI rIte sukhane nAza mAnIne mokSamAM sukhane paNa aMza nathI, ema mAnavAthI ja keIka kavie vaizeSikanI mazkarI karI che ke gharaM vRdAvane ramye, kroSTutvamabhivAJchitaM - na tu vaizeSikI muktiM, prArthayAmi kadAcana // arthAta vaizeSikenA mata pramANe sarvathA sukhane nAza te ja mukti che, ema mAneluM hevAthI duniyAmAM jema leNadAranuM duHkha asAdhya hovA chatAM kaI paNa akakalavALe manuSya draridratAne netarU te nathI, tevI rIte saMsAramAM duHkhanI bahulatA chatAM paNa je mAzamAM sarvathA sukhane abhAva ja mAnavAmAM Ave te kavi jaNAve
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 1 che ke mane hara evA vRMdAvanamAM ziyALapaNuM sAruM ke je duniyAdArInI sthitithI jAnavaranI apekSAe ane temAM paNa adhama jAnavarapaNuM hevAthI ziyALapaNuM sarvathA nakAmuM che. te paNa te ziyALapaNAmAM pAMce IndriyanA tathA mana, vacana, kAyAnA sthAna ane saMtAnanA sukhe che. mATe te sAruM gaNIne tene IcchavA lAyaka jaNAve che. ane te ziyALapaNAnI apekSAe vaizeSikanI mAnelI muktine upahAsa karatAM jaNAve che ke vaizeSikanI mukti te keIpaNa vakhate eTale bhUlecUke paNa huM chuM nahi. mokSanA sAdhanabhUta evA dharmamAM sukhanuM sthAna A eka upahAsa tarIke jaNAvelI vAtane taiyAyika ane vaizeSikanI mAnelI muktinI ArAdhanA mATe sthAna na ApIe te paNa svAbhAvika rIte kaI paNa mumukSu jIva sukhanA nAzanI apekSAe dharmamAM pravartavAvALo na hoya e spaSTa ja che. sAmAnya rIte dharmamAM pravartavAvALe paNa pApa ke je duHkhanuM kAraNa che. tene nAza Irache che. ane dareka zAstromAM pApanA nAzane mATe ja dharmanA anuSThAne batAvelA che, keIpaNa zAstrakAre puchyuM ke je sukhanuM kAraNa che. tenA nAzane mATe ekapaNa dharmAnuSThAna kareluM nathI khuda niyAyike ane vaizeSikoe paNa pitAnA matamAM vina ane pApano nAzane mATe ja prAyazcitta ane maMgalAdi mAnelA che. paraMtu keI paNa sthAne teoe puNyanA nAzane mATe I paNa anuSThAna, prAyazcitta ke maMgalAdi karavAnuM jaNAveluM nathI, sAmAnya rIte nItinI apekSAe dharmanuM je thoDawyuvA-nirAzeyAlisisa ane ema dharmanuM lakSaNa jaNAvatAM AnuSaMgika phaLa tarIke paNa abhyadayane jaNAve che, paraMtu koIpaNa nItizAstrakAre abhyadaya ke sukhanA nAzanuM kAraNa dhama hoya ema jaNAveluM nathI. karmanAzA nadInA jalasparzanI aniSTatA kema? vaLI vaizeSikee kamanazA nAmanI nadI ke je kAzI ane
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata magadha dezanI vacce AvelI che tenA jalanA sparza mAtrathI kamane nAza thayele mAne che. te mAtra puNya karma ke je sukhanuM kAraNa che, tene ja nAza mAne che. je vaizeSikanI daSTie puNyane paNa nAza kare ISTa ja hoya te pachI jema gaMgAsnAnAdi puNyanA kAraNe mAnIne tenA vidhAne sthAne sthAne karyA che tevI rIte karmanAzA nadInA jalamAM paNa snAna karavAnA vidhAne sthAne sthAne karavAnI jarUra hatI, chatAM te karmanAzAnA jalana pazane ISTa sAdhana tarIke gaNAvavuM te dura rahyuM paNa aniSTa sAdhana tarIke te karmanAzAnA jalanA sparzane gaNAvyuM che. karmanAzA jalanA sparzanA niSedhamAM sAmudAyika moha ja sUma daSTithI vicAra karanArA che te A kamanazA nadInA jalanA sparzane karele niSedhamAtra sAmudAyika mohane aMge che. ema spaSTapaNe samajI zake tema che. ane tethI e IzvarIya vidhAna nathI, paraMtu kevaLa upara jaNAvyuM te pramANe sAmudAyika mehavALAnuM ja vidhAna che. kAraNa ke A vAta te sArI rIte vANItI che ke jaina lokenuM kendra sthAna parApUrvathI aMga, baMga, magadha ane kaliMgamAM hatuM ane te aMga Adi dezamAM rahetA lAkho brAhmaNe jainadharma mAnavA lAgyA hatA, eTaluM ja nahiM paNa jaina dharmamAM deva, gurU ane dharmanI parama mane haratA dekhIne hajAre brAhaNenI saMkhyA jaina dharmamAM dIkSita thavA lAgI hatI. paramezvaranI AdhyAtmika mahattA kAraNa ke jagatamAM eka jainadharma ja evI cIja che ke jemAM paramezvaranI mAnyatA bhautika padArtho devAnA mahimAne ame mAnavAmAM AvI nathI, temaja zatrunA saMhAra ke mitra yA bhaktanA piSaNane aMge paNa paramezvaranI mahattA mAnavAmAM AvI nathI. jenadharmamAM paramezvaranI je mahattA mAnavAmAM AvI che, te kevaLa AtmAnA svarUpane sAcI rItie jaNAvI AtmAnA asAdhAraNa
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvirbhAvathI para gata karavAnuM sAmarthya varSa 4-pu. 1 rItie zekavAvALA evA karmonA AvavAnA ane bAMdhavAnA rastA samajAvI tenA vipAkanI bhayaMkaratA sAcI rIte varNavIne tevA adhama karmone rokavAnA sAdhano ane baMdhAyelA karmone sarvathA teDI nAMkhI sarvathA ane sadAne mATe AtmAnA zuddha svarUpe AtmAne rahevAnuM samajAvanAra hovAthI jenee paramezvaranI mahattA mAnI che. Aja kAraNathI jene pRthvI, pANI, pahADa ke havA-ujAzanA AvirbhAvathI paramezvaranI mahattA mAnatA nathI. asura ke rAkSasonA nAzane paNa pAzvaryarUpa gaNatA nathI. ane vaLI bhakatane caMdraka, sUryaleka ke vaikuMTha arpaNa karavAnuM sAmarthya IzvaramAM mAnatA nathI. parama paramezvaranI vANuM ane sUrya prakAza jagatamAM jema sUrya pitAnA ajavALAthI uttama madhyama ke - adhama padArthonuM svarUpa ja prakAzita kare che. sUryane prakAza uttama padArtho tarapha dhakkA mAratuM nathI. madhyama padArtho tarapha vaLagADI rAkhatuM nathI ane nukazAnakAraka kaniSTha padArthothI dura rahevAnI pharaja pADatuM nathI, paNa mAtra te sUryano prakAza vividha padArthonA vividha svarUpane jaNAvI de che. jethI cakSuvALA puruSone ISTa tarapha pravRtti ane aniSTathI nivRtti karavAnuM banI zake, tevI ja rIte jenenA maMtavya pramANe paramezvara paNa puNya ane pApanuM svarUpa tathA chAMDavA lAyaka, AdaravA lAyaka ane jANavA lAyaka padArthonI yathAvasthiti ke je pitAnA kaivalyathI pite sAkSAta jANI che, te sarva kSetA jone koIpaNa prakAranA pharaka vagara jaNAve che. tethI jenemAM AsanuM lakSaNa paNa e ja rAkhavAmAM Avyu che ke kahevA lAyaka vastune saMpUrNa rIte jANe ane jevI rIte jANI che. tevI ja rIte koIpaNa prakAre utkarSa ke apakarSa karyA sivAya agara zretAnI avasthAnI chAyAne padArthamAM nahiM nAkhatAM sAcesAcI rIte nirUpaNa kare teja Ama kahevAya. ke ja rIte ke chAyAne pAne
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata paramezvaranI sarvahitakAritA-vItarAgatA AvI rIte keI paNa vyakti, kula ke jAtinI nizrA karyA sivAya zuddha lakSaNavALA AtmAne jene paramezvara mAne che, ane tethI ja teo jaNAve che ke - "lazo pitaor-rovocapunita yathAsthitArthavAdI va devo'rhan prmeshvrH||" jevI rIte devanuM lakSaNa jaNAvyuM, tevI ja rIte upadezamAM zretAnI paNa sAMsargika chAyA na paDe ane heya ja nahiM tene mATe jaNAvyuM ke jahA puNNasta katthA tahA tucchassa kathai, jahA tucchassa kathai tahA gora tharA arthAt eka cakravatInI AgaLa jevuM rIte dharmanuM varUpa kahevuM, tevI ja rIte ke I daridranArAyaNa heya tene paNa dharmanuM svarUpa kahevuM, ane jevI rIte daridranArAyaNa vyaktine dharmanuM svarUpa kahevuM tevI ja rIte zretA bhale cakravatI hoya te paNa dharmanuM svarUpa tevuM ja batAvavuM. AvI rIte mAtra AtmAnA kalyANane mATe ja kaTibaddha thayelA ane jagatanA sarvajIne mAyAjALanI muMjhavaNamAMthI choDAvIne AtmakalyANa tarapha ja kaTibaddha karanArA evA mahApuruSane ja deva mAnavAmAM AvelA che. AdhibhautikathI IzvaranuM aizvarya kema nahi? tatvadaSTithI vicAra karIe te dareka Astika matavALAo pitApitAnA dharmazAstromAM paugalika, bAhya Adhibhautika padArthone kevaLa upAdhirUpa ane saMsAra rUpa mAne ane manAve che, te pachI te ja Adhibhautika padArthonA sarjana ane dAnane aMge paramezvaranI mahattA mAnavAmAM pUrvApara padArtha ane maMtavyane virodha, te matanA manAtA maharSie paNa dhyAnamAM na le, e jainadharmavALAne te mahadu Azcarya lAge che. jainadharmavALA te mAne che ke jyAre paramezvarane Atma kalyANane mATe ja mAnIe ane jagatanA Adhibhautika padArthomAM paNa tattva
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 1 daSTi dhAraNa karAvanAra evA nAstika darzanane na mAnIe te pachI paramezvaranI mahattA Adhibhautika padArthonA sarjana, visarjana ke dAna dvArA na mAnatAM Atmadarzana ane AtmasvarUpanA AvirbhAva tarIke ja mAnavI ucita che. paramezvaranA svarUpa ADe lIlAnA paDadA kema? A ja kAraNathI bIjA matavALAone pitAnA paramezvaranuM Adhibhautika svarUpa AcchAdita karavA mATe lIlA nAmane paDade bAMdha paDe che. kemake jaina dharmamAM manAyelA paramezvare sivAya anya matamAM manAyelA sarva paramezvarane te te matavALAoe keIpaNa prakAre saMyama, tapa, parISaha sahana, upasarga parAjaya, dharmazukala dhyAna ke vItarAgatA vALa mAnyA nathI. paNa dareka anya mata vALAe potAnA paramezvarane dunyavI navAImAM mahavAra paNa karI moTAIna pade caDhAvelA che. IzvaramAM avatAra ke avatAramAM izvara, vaLI jainadharma sivAyanA sarva Astika darzanakAroe zuddha svabhAvavALA IzvaramAMthI avatAranI kalpanA karI, anukaraNa karanArA ke tenuM dhyAna karanArAne nirmaLatAmAMthI malinatAnuM darzana karAvyuM che. paNa jainadharma avatAra ane Izvara bannene mAnavAvALe chatAM IzvaramAMthI avatAranA tatvane thatuM na mAnatAM avatAramAMthI izvaranuM tatva utpanna thatuM mAne che. ane tethI je je AtmAe saMsAramAM malinatAnA khADAmAM khadabadI rahyA che, te te malina AtmAone sarvathA nirmaLa thaI, zuddha svarUpamaya AtmasvabhAvavALA thavAne Adarza purUSa tarIke darzana, bhajana ane dhyAna karavA lAyaka IzvarI svarUpa sajaceluM mAne che. upara jaNAvyA pramANe jenadarzanamAM Izvarane aMge asAdhAraNatA ane anupamatA varAelI ane manAelI che, tevI ja rIte gurU ane dharma tatvane aMge paNa anupamatA ane utamattA varAelI tathA manAyelI che.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaalameronas, mananIya suvAkyo Caravne naval * svara-vyaMjana-bArAkhaDI bhaNavAthI bhaNanAra vAMcI zake, mULAkSara-joDAkSara samajI zake, paNa kamala ane malanA arthamAM rahelo taphAvata samajI na zake, kemake tene akSarajJAna ja thayuM che, arthajJAnamAM praveza nathI thayuM. A rIte duniyAnuM tamAma jJAna-vijJAna bahoLA pramANamAM jANavA chatAM ke sArA-kheTAnA viveka vinA zAstronuM vipula akSarajJAna meLavyA chatAM paNa pithI paMDita tarIke rahe, paNa yathArtha vidvattA na kahevAya. * bhAva eTale AtmAnA pariNAma. te pariNAma keIthI ApI ke laI zakatA nathI, paNa tenA ghaDatara mATe prabala alaMbana tarIke vItarAgadeva paramAtmAnA zAsanane lagatA deva, guru ane dharmanAM viziSTa sAdhanane guNAnurAgapUrvaka svIkAra jarUrI che. * bAhya vizuddha AlaMbana vinA vizuddha Atmika pariNAme ApoApa traNakALamAM paNa keIne upajatA nathI. jJAna vijaLInA camakArA jevuM che, bhAvatA ke jJAna kSaNe kSaNe parivartanazIla che. te mATe prazasta AlaMbananI jarUra che. jJAnInI nizrAmAM yathAyogya rIte AMtarika pariNAmenA viziSTa ghaDatarathI jJAna-bhAvanA sthAyI svarUpa pAme che. - pa. pU. AgamedAraka zrI nA tIrthaMkara padavIse pAna" pustakamAMthI
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 Agama rahasya che | (varSa 3 aMka 1 pachI cAlu kramazaH) (pU AgamedvArakazrInI mArmika ciMtanabharI Agamika padArthothI bharapUra tAtvika lekhamALA) [pU0 AgamedvArakazrIe ghaNA mumukSuonI preraNAprArthanAthI apramattapaNe jIvanabhara karela Agamika padArthone ciMtananA phaLa varUpa nakkara vicArene lepabaddha rUpe raju karavAno prayAsa vi. saM. 1983 mAM "zrI siddhacaka" mAsikanA udbhava sAthe karela. te lekhamALA khUba sarasa rIte cAra varSa cAlelI, "Agama nyAta"nI vicAraNAne uddabhava paNa A lekhamALAnI mArmika maulika hakIkatenI vicAraNAmAMthI thayela che. A lekhamALo prathama, dvitIya ane tRtIya varSanA prathama aMkamAM kramazaH AvI che, cethe hapta have zarU thAya che. saM. ] mahAvIra mahArAjanI garbhAvasthA. zramaNa bhagavAn mahAvIra mahArAjA chellA bhavamAM jyAre mAtA trizalAdevInA garbhamAM AvyA tyAre tevI garbhAvasthAmAM paNa mAtAne duHkha na thAya tene vicAra karyo hate, e hakIkata keIpaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanA vRttAMtane jANanArAthI ajANa nathI. AvI rIte garbhAvasthAmAM paNa pitAnA hAlavA-cAlavA mAtrathI mAtAne duHkha thavAne vicAra keIpaNa jAhera-jIvanavALAe karyo hoya, te te kevaLa bhagavAna mahAvIreja karela che. jagatamAM svAbhAvika rIte dareka garbhamAM hAlavuM cAlavuM thAya ja che, ane garbhanA
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata hAlavAcAlavAthI dareka mAtAne svAbhAvika rIte duHkha thAya ja che, chatAM tevA svAbhAvika duHkhane TALavAne vicAra Ave e te garbhamAM AvelA jIvanI uttamatA sUcavavA mATe ochuM sAdhana nathI. garbha-nizcaLatAnAM kAraNe jo ke A garbhAvasthAmAM pitAnA zarIranuM kaMpavuM baMdha karavAnuM kAraNa te pahelAM garbha dhAraNa karanArI mAtA devAnadAe siMha Adi cauda svapnAnuM mAtA trizalAe apaharaNa karyuM, ema dekhyuM ane tethI zrIdevAnaMdAe nizcaya karyo ke siMhAdika uttama svanethI pitAnI advitIya uttamatAne sUcavanAre garbha mArA peTamAMthI cAlyA gaye, ane mahArAjA siddhArthanI paTarANI trizalAdevInI kUkhamAM te garbha dAkhala thaye. AvI rItanA nizcayathI pitAnuM ratnakukSidhArakapaNuM cAlyuM gayuM ema nizcaya karI jagatanI pUjyatAnI padavI pite eI dIdhI che ema samajI tene aMge atyaMta zekasamudramAM DUbI gaI, ekalA zeka karavA mAtrathI nahi aTakatAM te devAnaMdA chAtI ane mAthuM kUTIne atyaMta kalpAMta karavA lAgI. A badhI hakIkata zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA je te garbharUpe hatA ane jemanuM parAvartana zaka-Idra mahArAjanA hukamathI hariplegamiSideve karyuM hatuM, te zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA zuddha ane apratipAtI evA traNa jJAne saMyukta hatA ane tethI teone A devAnaMdAnA garbha haraNane lIdhe thaelA zeka ane kalpAMtanI khabara paDI. mahatvanI vAta A sthaLe A vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che ke chadmasthapaNAnA sarvajJAne evA svabhAvanA hoya che ke temane mATe upayoga devAnI AvazyakatA ja hoya. upaganA vyApAra zivAya eke paNa chAvasthika jJAna thaI zakatuM nathI, ane eja kAraNathI chAvasthika jJAnane eka samayavALo upaga kevaLajJAnanI mAphaka manAtuM nathI, paNuM AMtarmuhUrtika kALane ja manAya che.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5 1 bhagavAna mahAvIra mahArAjane paNa garbhAvasthAmAM je zuddha ane apratipAtI jJAnA hatAM, te paNa chAvasthika jJAnA hatAM ane tethI te samayanA upayAgavALA nahi, paNa aMtamuhUta'nAja upayAgavALA ane upayAga devAthIja jJeya vastune jaNAvavAvALA hatA. 20 C A badhI hakIkatane AdhAre vicAra karatAM ema mAnavuM ja paDe ke garbharUpe rahelA zramaNu bhagavAna mahAvIra mahArAjanA devAna'dAnI kUkhamAMthI apahAra thayA, te paNa zramaNa bhagavAn mahAvIra mahArAjA mAtA trizalAnI kUkhamAM rahyA chatAM te devAnadAnI tarapha pUrNa lakSya ApatA hatA, kema ke jo ema na haiAta tA bhagavAn mahAvIra mahArAjA te devAnadAnI zAka ane kalpAMta sthitine dekhI zakata nahi, ane te zeka ane kalpAMtavALI sthitine dekhyA pachI paNa mAtA trizalAne koIpaNa prakAre duHkha na thAya evI kalpanA te garbhAvasthAmAM rahelA bhagavAnane Avata nahi, ane jo tevI mAtAne duHkha nahi thavAnI kalpanA jo temane garbhAvasthAmAM AvI na hAta teA garbhAvasthAnA svAbhAvika calanane te madha karata nahi. prabhumahAvIre upayoga karyAM na hatA A sthaLe A vAta paNa dhyAnamAM rAkhavAnI che ke bhagavAn mahAvIra mahArAje trizalAmAtAne duHkha na thAya te mATe aMga nizcaLa rAkhavAne karele upAya bhaviSyanA kALamAM trizalAmAtAne ane siddhArtha mahArAjAne tathA samagra rAjakuTuMbane keTalA duHkhadAyI nivaDaze ? ane A garbha nizcaLatAnuM pariNAma te leAkAne mATe kevuM bhayaMkara Avaze? te tarapha upayAga dIdheleAja na hatA. kadAca ema dhArIe ke zramaNa bhagavAn mahAvIra mahArAje garbhAvasthAmAM nizcaLa rahetI vakhate jema devAnadAnI dazA adhi. jJAnanA upayAgathIja jANI hatI, tevI rIte zrIzilAmAtA vigerenI paNa bhaviSyanI dazA avadhijJAnanA upayeAgathI ja hatI, tA
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata eka nizcaya karI zakIe ke garbhanizcaLatAne lIdhe trizalAmAtA vigerenI bhaviSyamAM thavAvALI dazA jANI heta te zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA kadIpaNa te garbhAvasthAmAM nizcaLa thAta ja nIra, ane zAstrakAre paNa cokakhA zabdamAM jaNAve che ke vizalAmAtAnA thaelA duHkhanuM bhagavAna mahAvIra mahArAjAne jJAna temane duHkha thayA pachI ja thaeluM che. (juo kalpasUtra mULa tathA Avazyaka cUrNa, vRtti vigere) AvI rIte sUtronA spaSTa pATha hovA chatAM je kadAca ajJAnatAne lIdhe ke bIjA koI paNa kAraNasara ema mAnavA tarapha derAIe ke bhagavAn mahAvIra mahArAje trizalamAtA vigerenI bhAvI dukhada dazA jANIne nizcaLapaNuM karyuM hatuM, te tevI sthitimAM mAtAnI anukaMpA mATe garbhanuM nizcaLapaNuM karanArA ubhaya dukhanI tulanA karanArA thayA ema kahevAya ja nahi prabhu mahAvIranI anukaMpA vaLI zAstrakAre mAtAnI anukaMpA mATe ja bhagavAna nizcaLapaNe rahyA ema spaSTa jaNAvavA sAthe e paNa spaSTa jaNAve che ke bhagavAnU mahAvIra mahArAjA jyAre garbhamAM nizcaLa rahyA tyAre mAtAtrizalA zekanA samudramAM DUbI gaI, mahArAjA siddhArtha vigere AkhuM rAjakula vyagracittavALuM thayuM ane nATaka vigerenI pravRttio sarvathA baMdha thaI gaI ane bhagavAna mahAvIra mahArAjane te nATakanI pravRttio baMdha thavAthI je vAjAMgAja baMdha thayAM tene lIdhe vicAra karavAne vakhata Avye. zAstrakAra lakhe che ke bhagavAna mahAvIrasvAmIjIe te vakhata prathama eja vicAra karyo ke A rAjakulamAM vAjAMgajA vigerene zabda je satata pravartate hatuM te kema baMdha thaye che? A zaMkAnuM samAdhAna karatAM bAhA tevA keIpaNa sago zekanA kAraNa tarIke na dekha vAthI bhagavAna mahAvIra mahArAje te zekanAM AMtarika kAraNe jANavA mATe avadhijJAnane upaga karyo, ane te avadhijJAna
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparathI ja A sarva zenuM kAraNa pitAnI nizcAdazAja che ema jANI zakyA. dhyAnamAM rAkhavAnI jarUra che ke bhagavAn mahAvIra mahArAjanuM avadhijJAna teozrI dazamA devalejamAMthI AvelA hovAne lIdhe ghaNuM ja nirmaLa hatuM, ane tenuM nirmaLa avadhijJAna hovAthI teo mAtA-pitAnA saMkalpane jANI zakayAje zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA tevA nirmaLa avadhijJAnavALA na hota to mAtA vidyAnA ane siddhArtha mahArAjAnA zekane jANyA chatAM paNa te zekanA atyaMtara garbhApahAranI ciMtArUpa kAraNane jANI zata nahi, paNa dazamA devalokathI bhagavAna avelA hovAthI ane te dazamA devaloka jeTaluM ja avadhijJAna garbhAvasthAmAM paNa hevAthI bhagavAna garbhApahAra Adi kAraNane jANI zakayA. ne svataMtra avadhijJAnane upaga cAlu pharate ja rahyo hato ema mAnIe te zAstrakAroe avadhijJAnane upaga melavavA kAraNa tarIke je vAjIMtra ane nATayAraMbhanuM baMdha thavuM jaNAvyuM che, te ghaTe nahi eTaluM ja nahi, paNa pitAnI nizcaLatAthI AkhA rAjakuTuMbane zekasamudramAM DubavAnuM thaze tenI darakAra ke dayA karI nahi ema jarUra mAnavuM paDaze, ane je AkhA rAjyakuTuMbane zekasamudramAM DUbavAnuM mArI nizcaLatAthI thaze ema jANyA chatAM tenTa gaNatarI nahi karatAM ane bedarakArI karatAM je pite garbhAvasthAmAM nizcaLapaNa karyuM hoya te pathI rAjyakuTuMba ane trizalApatAne zokasamudramAM DUbatAM dekhIne pitAne eka deze cAlavAne prasaMga upasthita thAta ja nahi A badhI prAsaMgika hakIkata che. mAtra mULahakIkata te eTa. lIja levAnI che ke garbhamAM rahyA thakAM paNa mAtAnuM dua TALavArUpa hitapaNAmAM ke dayALupaNAmAM tene keIpaNa bIjA jAhera karI navAja karatAM caDhiyAtA che ema mAnyA zivAya chUTake ja nathI.'
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata garbhAvasthAmAM abhigrahanuM karavuM zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAne aMge garbhAvasthAmAM karelI ekalI nizaLatAja vicAravA jevI nathI, paNa garbhAvasthA mAMja zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje karele abhigraha paNa vicAravA jevuM ja che. - pUrve jaNAvelI garbhAvasthAnI nicaLatA bhagavAna mahAvIra mahArAje jyAre avananA trIje mahine karI che, ane teja arasAmAM mAtA trizalAne ane AkhA rAjyakuTuMbane zokasamudramAM DUbatAM dekhIne tarata aMge page calAvyAM che, jyAre abhigrahanuM yavana pachI sAtame mahine karela che, arthAta nizcaLatA ane abhigrahanI vacce cakakhuM traNa mahinAthI vadhAre AMtarU che. keTalAke je abhigrahavidhAnane garbhanI nizcaLa avasthA ane calita avasthA sAthe joDI de che, teo be avasthAnA aMtarane samajI zakayA nathI ema A uparathI nakkI thAya che, kemake upara jaNAvyA pramANe te be avasthA vacce cekanuM traNa mahinAnuM ochAmAM ochuM AMtarUM che, ane eTalAja mATe zrI Avazyaka vRttikAra bhagavAna haribhasUrijI vigere te garbhamAM karelA abhigrahanuM kAraNa garbhanI nizcaLa avasthAne na gaNatAM mAtApitA taraphathI garbhanA rakSaNAdikane mATe thayelA mAtApitAnA prayatna jaNAve che. abhigrahanuM kAraNa ' vaLI e paNa vicAravAnuM che ke garbhanI nizcaLa avasthAne lIdheja, mAtA trizalA ane sakala rAjayakuTuMbane thaele kaleza je abhigrahanuM kAraNa hatuM te mAtAnA jIvatAM chatAM jema tenI pIDA TALavA mATe abhigraha karavAmAM Ave, tema sakaLa rAjyakuTuMbanI pIDA TALavA mATe tenI hayAti sudhI paNa dIkSA nahi levAne abhigraha karavAne vakhata Avata, paNa nathI. te ekalI mAtA jIve tyAM sudhI dIkSA
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Zhen varSa 4-5, 1 nahi levAnA abhigraha ane nathI tA mAtA ane sakala rAjya kuTuMba jIve tyAM sudhI dIkSA nahi levAnA` abhigraha, kintu mAtA ane pitA e baMnenIja anukaMpAne aMge eTale ke mAtApitA jIve tyAM sudhIja dIkSA nahi levAnA abhigraha karelA che. arthAt dIkSA nahi levAnA abhigrahamAM kAraNa karIke sUtrakAra ane TIkAkAra mahArAjAe mAtApitAnI anukaMpA rahelI hAvAthI ane te abhigrahanA vakhata sAtamA mahinAnA nizcita hAvAthI TIkAkAroe jaNAveluM gabha rakSaNAdika dvArAe mAtA ane pitAnA snehanuM jANavuM e kAraNaja vAstavika jANI zakAya tema che. A bAbatamAM paNa eka vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che ke ceAthe, pAMcame ane chaThThuM mahine mAtA ane pitAe kevI aMtaHkaraNanI lAgaNIthI ganuM rakSaNa karyu haze, te nizcaLa avasthAmAM thaelA temanA zAthI ApaNe saheje samajI zakIe tema che. vaLI e paNa sAthe samajI zakAya tema che ke je vastune atyaMta kiMmatI ane sArApaNAne ane tenI upara advitIya rAga thayA hoya pachI te vastu cAlI jaI ne phrI maLe te tenI uparanA rAganI tA sImAja rahetI nathI, tevI rIte ahIM paNa siddhAdikanA uttama cauda svapnAthI garbhanI uttamatA jANyA pachI nizcaLa avasthAnI vakhate te garbhanA nAzanI zaMkA thaI, ane pachI jyAre te gabha hAlyA cAlyA tyArathI te trizalAmAtA ane siddhArtha mahArAjane je khuzI ane AnaMda thavA sAthe bhagavAnanI upara rAganI mAtrA vadhI haze te kharekhara teonA Atma ane atizaya jJAnIAja jANI zake mAtApitAnA sneha . // vaLI e vAta paNa saheje samajAya tema che ke garbhAvasthAmAM paNa rahelA putra upara duniyAnA bIjA leAkeAnA sneha na hoya, paNa mAtApitAnA sneha te garbhAvasthAmAM paNa rahelA * putra upara sImA rahitaja hAya che, ane tethIja garbhanI nizcaLatA pachInI thaelI
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgAmI rapa avasthAthI mAMDIne mAtA trizalA ane mahArAjA siddhArtha te mahAvIra mahArAjA rUpI garbhanA rakSaNAdine mATe anahada mAne karyA haze, ane te ja mAtAvizAlA ane mahArAjA siddhArthanA emada garbha rakSaNa AdinA prayane joIne ja bhagavAna mahAvIra mahArAjane avadhijJAnathI temanA sanehane jANavAnI jarUra thaI zAsakAre abhigrahanA kAraNa tarIke avadhijJAnathI jANe mAtA-pitAne saneha jaNAve che, ane te mAtA-pitAne te vakhate jANavAmAM Avela neha eTale badhA tI dazAne lAgele hate ke jethI bhagavAna mahAvIra mahArAjane e kalpanA karavI paddha ke je huM A mAtApitAnI hayAtImAM dIkSA laIza te A baMne chelpAMta karI AghAta pAmI maraNa pAmaze, ane te evI rIte mAnasika duHkhathI herAna thaIne maraNa pAmaze ke je maraNathI A enenI durgatija thaze. AvI kalpanathI bhagavAna mahAvIra mahArAje mAtA trizalA ane mahArAjA siddhArthanuM apamRtyu nivAravA ane durgati rokavA mATe manamAM nizcaya karyo ke jyAM sudhI mAtA-pitA che tyAM sudhI huM gharamAM eTale saMsAramAM ja zaheza, ane temanA jIvatAM sudhI huM sAdhupaNuM laIza nahi, abhi ha saMbaMdhIne vadhu vicAraNA have pachI karIzuM. tIrthakarenI parahita-vRtti | tIrthakara mahArAjAonuM pUjana karatAM dareka pUjA karanAre pUjA karatI vakhate tIrthakara mahArAjanuM apakRtapaNuM eTale bIjAnA upakAra taLe nahi dabAvavuM e guNa vicAra, ane sAthe bhagavAna jinezvaranuM parahitaratapaNuM eTale sAmAnyathI sakala jagatanA jIvana hitane mATe kaTibaddhapaNuM ane vizeSa prasaMga prApta chanA hartamAM sAlInA mAtA che, e guNa jarUra vicAra jaIe. temAM vartamAna vikImAM AsopArI bhagavAna mahAvIra mahArAjane ane te mAhitaighaNA guNa vitharatA bamaNu bhagavAna mahAvIra mahA vijaya mAlA trizalA duHkhane nivAraNa karavA mATe koIpaNa anya
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAI 45, 1 tIrthakare ke koIpaNa garbhamAM AvanAra bIjA cha nahi kahyuM evuM kArya aMgopAMgane ropavI sthira rahevA rUpa karyuM. ke AvI rIte mAtAnA hitane mATe bhagavAna mahAvIre aMgopAMga gopavI sthira rahevAnuM karyuM hatuM, paNa te bhagavAnanA sthira rahevAthI mAtAne che ke zArIrika duHkhanI vizrAti ghaNI maLI arthAt bhagavAna mahAvIra mahArAje je zArIrika dukha TALavA mATe aMge pAMga gepavI sthirapaNuM karyuM hatuM temAM jarUra saphaLatA maLI paNa mohanI vicitratA lIdhe bhagavAna mahAvIra - mahArAjanuM sthirapaNuM zArIrika duHkhane TALavAvALuM thayA chatAM trizalAdevIne muMjhavanAruM thayuM, kemake te trizalAdevI garbhanA calAyamAnapaNathIja putrane janma, tenuM piSaNa-vRddhi vigere aneka rathane jatI hatI. te mane rathanI zreNI garbhanA nizcalapaNane lIdhe jamInasta thaI gayelI lAgI, eTaluM ja nahi paNa putrI je sAmAnya yabhe hatuM te paNa na rahyo, ane A siMhAdi svaMvALe mahApuruSa paNa mArA udaramAM na rahyo ema dhArI atyaMta duHkhane ghAraNa karavA lAgI. A sthaLe bhagavAna mahAvIra mahArAje je zArIrika dukha TALavA prayatna karyo hate, te je ke saphaLa thaye te paNa mahinA agAdha mahimAne lIdhe mAnasika vikalathI te mAtA vizalA khanA dariyAmAM DubI gaI A sthaLe nyAyanI khAtara kahevuM joIe ke bhagavAna mahAvIra mahArAje mAtA trizalAnA zArIrika ane nivAravA aMgopAMganuM sthira rAkhavuM je vakhate karyuM hatuM, te vakhate mAtA trizalA dehanA vikalpathI kevA duHkhanA dariyAmAM DubI jaze te pitAnA nirmaLa avadhijJAnathI jANI zakAya evuM hevA chatAM paNa upaga nahi melavAthI jANyuM hatuM. tIrthakarenuM jJAnajIvana eTale? : che. keTalAka jinezvara bhagavAnanA jIvanane jJAnajIvananA nAme jAhera
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajyAta karatAM je ema jaNAve che ke-bhagavAne avadhijJAnathI sthira rahevA pahelAM badhuM joyuM hatuM, arthAt huM aMgopAMga calAvavA adha karIza, sava'thA sthira rahIza, (mAtAnuM garbha saMbaMdhI zArIrika duHkha maTaze,) mAMtAne gabha gaLI gayAnA, marI gayAnA ke haraNa thayAnA, saMkalpa thaze, ciMtAnA zAkasAgaramAM DubI jaze, Ata dhyAnanA agAdha avaTamAM avaTAI jaze, Akhu rAjakula raDApITa karI melaze, mahArAjA siddhArtha paNa dInatAnA daravAjAmAM dAkhala thaze ane samasta rAjavagane raMjADavAnuM thaze, A badhu jJAnathI jANIneja bhagavAna mahAvIra mahArAje aMgeApAMganuM sthirapaNuM karyuM" hatuM. AvuM kahenArA jo ke jJAnajIvananA nAme bhagavAnanI bhakti karIe, chIe, ema dhArIne kahetA haze, paNa bhagavAnanA jJAnajIvananA nAme bhagavAnanI kevI sthitimAM mUke che, te samajavuM muzkela nathI, kemake teonA kahevA pramANe maMgApAMga sthira rAkhavA phelAM bhagavAne mAtA trizalAnI, tenI sakhIonI, mahArAjA siddAnI ane AkhA rAjakuTuMbanI A sthira rahevAne lIdhe thavAvALI hAlata joI hatI, ane tenI darakAra nahi karIne aMge pAMganuM sthirapaNuM karyuM hatuM ema mAnavuM paDe ane jo temanA e abhiprAya pramANa badhI thavAvALI avasthA jANIneja agApAMganuM sthirapaNuM hAya, teA pachI aMgeApAMga calAvavAnI vakhate zASakaNa te trizalA mAtA vigerenI avasthAnI kharAbI jANavAnuM kAraNa jaNAve che, te vAstavika hAya ema manAya nahi, vaLI e kAraNathI gopAMga calAvavAnuM thayuM, ema paNa kahevAya nahi. temanA abhi mArca tA keAI trAhita mANasane teA eTalA sudhI kahevAnA vakhata Ave ke sAmAnya rIte AkhA jagatane thatuM ane dareka mAtAone jarUrIAtapaNe bhAgavavuM paDatuM evuM sAmAnya zArIrika duHkha TALavA mATe mAtAne, tenI sakhIeAne, pitAne tathA samagra rAjakuTuMbane AvI paDatA duHkhanA dariyAnA vicAra bhagavAna mahAvIra mahArAje ryuM nahi, mATe vAstavika rIte tA eja mAnavuM ucita jaNAya che
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ ma 4-pu ke mAtAnA zArIrika duHkhane TALavA mATe kareleA sthira rahevAnA prayatna te mAtA vigerene mAha maheAdhinA mahAkaTTolanA kArasA ghAtane devAvALA thayA. j jJAnajIvananuM rahasya koIpaNa prakAre bhagavAnanuM jJAnamaya jIvana mAnavAmAM AgamAnusArI zAsanapremIene aDacaNa hAya nahi ane che paNa nahi, paNa te jJAnajIvana dunyavI mAhamAM muMjhavanArUM thAya nahi, sArane asAra ke asArane sAra manAvavA taiyAra thAya nahi, koIpaNa prakAre kaSAyanA anukhadhAmAM javAya nahi, yAvata keI paNa prakAre evI sthiti na thAya ke kAI paNa gatinA AyuSyane khaMdha teone thaI jAya. evI jAtanuM jJAnamaya jIvana trileAkanAtha tIrthaMkaranuM mAnavAmAM koIpaNa bhavyajIvane harakata nathI, paNa kevalajJAna nhAtuM thayuM tenI pahelAM avadhijJAnanA upayega sa kAle dareka vatanamAM melAtA hatA ane te melIneja vartana karAtuM hatuM ane te ja jJAnajIvana kahevAya, evI rIte jJAnajIvanane karAtA atha e koI paNa prakAre vyAjabI TharI zakatA nathI. prabhu mahAvIre abhigraha kayAre karyAM? vAMcakAne mAlama che ke bhagavAna mahAvIra mahArAjAe galanI mULa avasthAthI sAtame mahine, ane trizalA mAtAnI kukSimAM AvyA pachI lagabhaga cAra mahine mAtA-pitA jIve tyAM sudhI dIkSA nahi levAnA abhigrahanA kAraNa tarIke AvazyakanI banne vRttimAM mAtA-pitAe karelA gabha rakSaNanA prayatnathI bhagavAne avadhijJAnanA upayAga melIne mAtapitAnA snehane jANyA, te mAtApitAnA tIna snehane jANyA pachI svAbhAvika rIte, snehanA aMtanuM pariNAma vicAravAmAM Ave, jagatanA sAmAnya lAkanI rItie mAtA-pitA taraphathI maLatuM pASaNa, adha thatAM teA mAtA-pitAnA snehanA aMta javalleja Ave, paNa pANigrahaNa thatAM strInI snehazRMkhalAmAM sI
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Amata vatA mAtApitAne snehane aMta ghaNe bhAge Ave che, paNa te levAthI thatA mAtA-pitAne snehanA vivechedane vicAra zrama bhagavAna mahAvIra mahArAjane na AvyuM, ne na Ave te savAbhAvika che, kAraNa ke sAmAnya rIte bhagavAna tIrthakare paugalika padArtho ane snehavikArothI ghaNAja dUra hoya che, ane tethIja zAstrakAroe tIrthakaronI kevalajJAnathI pUrvanI dazAne uddezIne paNa tevA saMkaleza janma ApanArA evA rAgane alAva mAnya che, ane tethI tevA rAgane pitAnI aMdara saMbhavaja na hoya, tethI athavA samyagdaSTi. paNAne aMge kevala mekSamArganI sAdhyatA heI viSayAbhilASathI dUra paNuM hevAne lIdhe strIne lIdhe thavAvALA mAtA-pitAnA snehane nAza thavAne saMbhava ja na haya, ane tethI ja e bAbatane vicAra na karyo hoya ane tene lIdhe te eTale ke sI Adina prasaMge paNa mAtA-pitAthI judA rahI tenA sanehane vicchedana kare, e abhigraha na kara paDaye heya, e saheje samajI zakAya tevI hakIkata che. prabhu mahAvIranA abhigrahane durupayoga AjakAlanA dIkSAvirodhI, ane ajJAna manuSya bhagavAnanA abhigrahane AgaLa karIne dIkSAne viSedha karavA taiyAra thAya che, teo A upara jaNAvelI hakIkata samaje, ane jo e abhinDa athavA niyama kare ke "mAtA-pitAe karelA ja lagnane huM anusaro te sivAyanI lagnavidhine karIza nahi athavA te mAtApitAe lamavidhi karyA chatAM paNa huM strI ane putrAdikane, e AdhIna na thAuM ke jethI mAtA-pitAnA sanehane aMta Ave spaSTa rIte kAya te mAtA-pitAthI judA kahevA prasaMga ja na Ave, AvI rIte abhigraha ke niyama jyAM sudhI yuvAne kare nahi tyAM sudhI dIkSAne rokavA mATe zrI mahAvIra mahArAjanA abhigrahane Aje rileza verethAe devAtA satIne beTA oLaMbAdevA jevuM ja che
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ A sathaLe e premanuM purANa vAMcavA AgaLa paDe che, ane jabApanA vAtsalyane bhUlI jaI strInI sanehasAkaLamAM sADAvAI hoya che, teoe A abhigrahanuM aMtargata prathama pagathIyuM paNa jAyuM nathI. ema cokakhuM kahI zakAze. mATe A abhigrahanI vAta karanAre prathama pate e abhigraha ke niyama kare ja joIe ke "saravane nAza thAya to paNa, ane strI-putrAdikanI cAhe jevI dazA thAya te paNa huM mAtA-pitAthI jude rahI tenA sanehane aMta ANIza nahi Ave abhigraha ke niyama karyA sivAya A hakIkatathI viparIta paNe vartanArA mATe ema kahevuM joIe ke te kevala abhizahanI vAtane bolavAne lAyaka thavAne uparane niyama bAMdhavAnI ane te pramANe vartavAnI yuvakenI pahele naMbare pharaja che. jo ke AvI rIte niyama bAMdhIne paNa A abhigrahanA nAme te yuvake dIkSA rokavAnA arthamAM te vyAjabI TharavAnA nathI, kemake - abhigrahanuM tatva je AgaLa upara jaNAvavAmAM Avaze te tatva te yuvake buddhivAda ane jamAnAne nAme bahekAyelA hovAthI svataMtra paNa nahi samaje te cagya rIte samajAvavAthI ke kahevAthI te jarUra samajaze. prabhu mahAvIranA abhigrahanuM rahasya zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje ane sAtame hime che abhigraha karyo te zikSAne rokavAne mATe ja kema? A zaMkAnuM samAdhAna samajatAM heje samajAze ke garbhAvasthAmAM paNa rahelA hAmaNu bhagavAna mahAvIra mahArAjane mokSanuM ja sAdhya hevAthI tenuM mukhya ane avicala kAraNa dIkSA ja che, ema zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje jarUra dhyAnamAM lIdheluM hovuM joIe. ane tethI bamaNu bhagavAna mahAvIra mahArAjane AmA tevI garbhAvasthAmAM paNa dIkSAnA raMga ja raMgAye he joI che, arthAt jagatamAM pitaranI pAse thaIne raste jate sucAra koInA khetaramAM bAvaLIyAne paNa manathI ghATa kaja kare, tevI rIte pramANe bhagavAna mahAvIra
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamajyota mahArAja tevI garbhAvasthAmAM paNa dIkSAnA vicAre ja ghaDatA hatA, 'ane te ja kAraNathI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAne mAtApitAnA tevA gADha snehanA vicchedanuM sthAna guhasthapaNuM choDIne levAtI dIkSArUpI anagAritA upara ja AvyuM. ! A abhigrahane aMge prathama daraje saphaLatA-niSphaLatAne ja vicAra karavAnI jarUra che, kemake bhagavAna mahAvIra mahArAjAne mati, ane zrutajJAnanI sAthe nirmaLa evuM avadhijJAna paNa devakathI sAthe AveluM che, ane je te avadhijJAnane upayAga mahe heta ane tethI mAtA-pitA potAnI dIkSAnI pahelAM eTale pitAnI aThThAvIsa varSanI uMmara pahelAM kALa karavAnA che, ane potAnI dIkSA te pitAnI uMmaranA trIza varasa pachI thavAnI che, ema jANavAmAM jarUra AvyuM hatuM, ane jo evI rIte avadhijJAnathI mAtA-pitAnA kALadharma pAmyA pachI be varSe dIkSA thavAnI che, ema nakkI mAluma paDayuM heta te A upara jaNAvela abhigraha vyartha nahi paNa eka na chAjatI pravRtti ja gaNAta, arthAt kahevuM paDaze ke bhagavAnuM mahAvIra mahArAjAe upara jaNAvela abhigraha karatI vakhate mAtApitAne kALadharma pAmavAnA vakhatane ane pitAne dIkSA levAnA vakhatane avadhijJAnathI jANavA upaga mUkya nahe. abhigrahane paramArtha ke vAcakane e vAta te navI samajAvavI paDe tema nathI ke kevalajJAna ane kevaladarzanane ja satata pravRta upaga hoya che, ane tethI ja tene labdhi ane upaganA judA judA kAryo hetA nathI paNa mati, zruta, avadhi ane mana:paryava e cAra jJAna labdhine upayogathI eka sarakhA detA nathI, ane tethI mati Adika jJAnethI jaNAtA padArtho sarvadA nahi jaNAtA te sambandhI upayoga karavAmAM Ave tyAre ja te jaNAya che, tevI rIte A avadhijJAna paNa upayoga ane labdhi e be bhedavALuM hovAthI avadhijJAnathI jANI zakAya. evA paNa padArtho avadhijJAnavALo chava jANI zake, ane tethI ja
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAna mahAvIra mahArAje mAtApitAnA kALanI ane pitAnI dIkSAnI hakIkata pitAnA nirmaLa avadhijJAnathI jANI zakAya evI hatI, chatAM paNa te jANavA mATe avadhijJAnane upaga heltha nathI, ema spaSTa mAnavuM ane kahevuM paDe. . trilekanAtha tIrthakaronuM jJAnamaya jIvana hoya che, e vAtane avaLArUpe cItaratAM jeo ema jaNAve che ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAe mAtApitAnA kALadharmane vakhata ane pitAnI dIkSAne vakhata jANuneja eTale ke mAtA pitAnA kALadharma pahelAM mArI dIkSA thavAnI nathI, ane mAtapitAnA kALadharma pAmyA pachI be varSa pachIja hArI dIkSA thavAnI che, ema jANIneja mAtApitAnA jIvatAM sudhI huM rIkSA nahi lauM e abhigraha, lIdhe che, evuM kahenArAoe abhigrahanI sArthakatA ane te dvArAe karelI mAtA-pitAnI anukampArUpa bhaktinI vAstavikatA vicAravI ghaNI jarUrI che. " ema nahi kahevuM ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM jema avadhijJAnanA upayogane lIdhe abhigrahanuM karavuM vyartha eTaluM ja nahi, paNa anucita thAya che, tema teonuM mahanIya. karmanA udayane lIdhe gharamAM rahevAnuM thatuM hovAthI abhigrahanuM vyartha paNuM thAya che, kAraNa ke kama be prakAranA hoya che, temAM je karmavagara bhegavyAM adhyavasAyAdikathI nAza karI zakAya che evA karmo sapakrama karma kahevAmAM Ave che, ane tevA sepakrama. karmane kSaya prayatnathI thaI zake che, paNa te sepakamAM mehanIyakarmane nAza karavA mATe prayatna bhagavAna mahAvIra mahArAjA mAtA-pitAnA sanehanA avicchedane mATe kare nahi e abhigrahane pratApe ja che. arthAta abhigraha na kare te mahAvIra mahArAjA viziSTa prayatnothI te mehanIya kamane nAza karI dIkSA meLavI zake, paNa tevI rIte dIkSA meLavatA mAta-pitA nehane lIdhe maraNa paNa pAmI jAya, kemake zAstromAM AyuSyanA upakramamAM snehanA adhyavasAyane AyunA viccheda
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ AsapA karanArA jaNAvyA che, mATe AtapitAnA AyuSyanA upakrama pracAnA bhagavAna sahAvIra mahAcaje dIkSA mATe prayatna nahi karavAna abhigraha karyo. abhigraha vakhate avadhinA upayAganA abhAva. zrA sthAne bhagavAna mahAvIra mahArAje mAtA pitAnA kALanA tenA kAraNanA potAnA dIkSAnA ane tenA kAraNapaNAne jANavAmAMna prayAga avadhijJAnathI mhalelA nathI, paNa kadAcit ema mAnIe ke hele tA paNu je mAtA-pitAnA kALadhama peAtAnI aThThAvIsa varSanI uMmare thavAnA jANe tevI ja rIte e paNa sAthe ja jANe ke huM dIkSAne pratibaMdha karanAra mehanIyUkamanA nAzane mATe prayatna nahi karU to ke vidhAnathI dIkSAne RRkhata peAtAnI trIza jAnI upara AvavAnA che, ane mAtA-pitA potAnI aAvIsa kaSa~nI upara thaze tyAre ja kALathama pAmavAnA che. AvI rIte nakkI jaNAyeluM hAya tA abhigrahanuM sAkapaNuM rahe nahi, ane mAtApitAnA snehane lIdhe ane temanA caraNane macAvavA mATe dIkSA nahi levAnA abhigraha karyo che ema kahI zakAya nahi, mATe abhigraha karatI vakhate avadhijJAnanA upasega haeNlyA nathI e sheje samajAya tema che. zAstrakArAe je cAritramAhanIyakramanuM upakaNIyapaNu jAvIne bhagavAna mahAvIra mahArAjanA prayatnanA abhAva jaNAze. che, te gharamAM rahevAnI apekSAe jaNAvyuM che. avaSijJAnathI trIsa ane aThacAvIza varSa pachI manavAvALA anAvA avadhijJAnathI dekhyA ane te chatAM abhigraha karyAM kema ? evA viSayane a Mge, te praznottara nathI ne prayatna nahi karavAnuM samAdhAna paNa tene aMge jaNAvata nathI, ane upara kahela rIti pramANe te avadhijJAnanA upacega pahelethI karyAM hatA ema mAnI zakAya tema nathI. sadIkSAmAM mAtApitAnI rajA jarUrI nahi. A abhigraha uparathI eka jAta e paNa nakkI thAya che ke dImAM lenAra manuSyane na avasthAmAM mAtApitAnI
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 1 rajA joIeja evo niyama nathI. kemake te mAtApitAnI rajA sivAya dIkSA thaI zake tema na hoya te bhagavAna mahAvIra mahArAjane mAtApitA jIvatAM sudhI huM dIkSA nahi lauM eve abhigraha karavAnI jarUra rahetI nahi, kemake jagatanA sAmAnya niyama pramANe koIpaNa manuSya pote saMsAramAM rahe ane pitAnA putrane rIkSA apAvavA rAjI thAya e saMbhavita nathI. siMhAsanuM pika e ja kAraNathI zrI siddhahemazabdAnuzAsananI brahadravRttimAM temaja laghuvRttimAM temaja tenA nyAsamAM ghaNI vAre sUvanI vyAkhyAmAM ratA-kakaLatA ane Akroza karatA mAtApitAdi kuTayo anAdara karIne dIkSA levAnuM jaNAvatAM te dIkSAne rUAne sarakAra hasya-lakSaNa tarIke jaNAveluM che. - ekalA jainazAstroeja dIkSAne AvI sthiti jaNAvI che tema nahi, paNa siddhAntakaumudI, siddhAnta candrikA temaja sArasvatI jevA AzramanI vyavasthA mAnavAvALA vyAkaraNee paNa te ja sUramAM teja udAharaNo tevI ja rIte spaSTapaNe jaNAvelAM che, arthAt dIkSA ke saMnyAsane levAvALe manuSya mAtApitAnA rUdanane, kuTuanA krozane ane lokenA niSedhane na ja gaNe ane tema hoya teja dIkSA ke saMnyAsa grahaNa karI zake. A sAthe dhyAna rAkhavAnI jarUra che, ke anya dhamanI mAnyatA pramANe mukhyatAe AzramanA niyama jALavIne paNa punA uMmare levAte saMnyAsa mA-bApa, kuTuma tathA lene rUdana, Akroza temaja niSedhane pragaTAvanArA thatuM hatuM, te pI je zAsana ke jemAM Azramane koI paNa prakAre niyama nathI, ane spaSTapaNe thAna sthAna upara AzramanA niyamonuM khaMDava kAmAM AveluM che, te jetazAsanamAM te cA-bApanI rajAthIja dIkSA ke saMnyAsa levANa. e niyama to hoya ja kayAMthI?
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ kI } - Agamata che. A saMnyAsa-prasaMgane aMge Azramane vicAra karIe te te asthAne te nahija gaNAya. kuTuMbanuM pedana Adi dIkSAnuM ciha. * jainazAnA niyama pramANe DipradAnanI kriyA eka pAkhaMDa che, ane tethI piDapradAna mATe putranI prApti jana zAsakAroe Ida gaNI nathI. vaLI putre lIdhelA piMDathI marI gayelA mAtA-pitAnI saddagati thAya tema paNa mAneluM nathI. arthAt aputrane sadgati na. thAya ema keI prakAra zAstrakAroe mAnela nathI ane tethI ja AzramanA niyamane dharmanI kakSAmAM kaI paNa prakAre gaNela nathI, eTaluM ja nahi paNa jene zAsakAroe te mAtA-pitA, strI, puravigere sarva durgatine kAraNa tarIke manAvI bhavasamudramAM DubADanAra tarIke mAnelA che. tethI AzramanI vyavasthAmAM mAnyatA na rAkhe te svAbhAvika che. AyuSyanA aniyame AzramanA niyamanI vyarthatA | vaLI manuSyagatimAM te zuM paNa manuSya ane tiryaMca banenI gatimAM jidagIne aMta AvavAne jyAM niyamita niyama nathI, tyAM se varSanI jiMdagI niyamita mAnI levI ane te pramANe mAtra kalpanA karI lIdhelI uMmaranA vibhAge pADI AzramanI vyavasthA bAMdhavI, te kaI paNa prakAre samaju manuSyane lAyakanuM gaNI zakAya ja nahi adhinA niSedha mATe paNa egya nathI . je kadAca AzramanI vyavasthAne artha e karavAmAM Ave ke te te saMkhyAnA varSo karatAM vadhAre varSa te te AzramamAM rahevuM na joIe evA niSethanI mukhyatAe AzramanA niyamane artha karavAmAM Ave te sAmAnya daSTie temAM virodha jevuM nahi jaNAya, paNa tatvadaSTie te te arthanI apekSAe paNa AzramanI vyavasthA vyAjabI nathI, kemake adhikatA niSedhanuM vidhAna karatAM paNa te te
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 1 33 mudatanuM vidhAna pattie thaI jAya che, ane pApamaya gRhasthAzramanuM vidhAna karavuM te AtmAnA svasvabhAvane pragaTa karanAra ane tarUpa evA pavitra Azrama eka kSaNa paNa rAkavA te karUNAnA Akara evA hitakara puruSAne koipaNa prakAre ucita nathI. zrutinuM balavattarapaNu` hovAthI aniyatra jo ke anya matAvalaMbIemAM "cava viAva rASa prajJet" e zrutidvArA je divase sa MsArI vistUpaNu sa AbhAne thAya teja divase koIpaNa AzramamAM te rahelA hAya tA paNa tene pravajyA agIkAra karI levI ja joie." A vAta prasiddha che. ane A rIte zrutinA cAkakhA mata chatAM mAtra smRtikArAeja AzramanA niyamane bAMdhI lokAne pApamAga mAM karmAMdaya ane duHddhithI pravartI rahelA hatA temane vadhAre majabuta karyAM, paNa te leAkeAnA mata pramANe ja zruti ane smRtinA prasa'gamAM zrutinA AdhAra balavattara gaNAtA hAvAthI kAI prakAre AzramanA niyama niyamita che" ema mAnI zakAya tema nathI. . : jo ke keAI gAyakavADa jevI zraddhAthI chUTelI ane jaDavAdamAM jakaDAyelI ane kevaLa viSayavAsanAmAM vamaLamAM vhetI rahetI, gRhasthapaNAmAM meja mAnatI, tyAgI avasthAne kaSTamaya gaNatI sarakAra kadAca tevA avivekabharyAM ane mastikane na chAjatA evA pratiba`dha kare, paNa smRtikAra ke je maharSi tarIke gaNAya tevAe jo AzramanA niyama badhI pavitra pravajyA Azramane arthAMpattithI paNa dUra dhakelavAnuM kare tA te Aya leAkAne mATe te akSamyaja che. * A peregrAphamAM gAyakavADa sarakAra mATe temaja bhAgaLa je jarAka kaDaka zabdo jaNAya che te vakhate jaina zAsananI pavitra dIkSAnA kAyadAne aMge anubhavelA vAtAvaraNuMnA pratyAdhAtarUpa jaNAya che.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajjAta 4 smRtivAkyAnA phalitAtha A vAta tA jANItI che ke smRtikArInA AzramanA niya mita niyamane jAvanArAM vAkaya pApanI pravRtti karanArAone tA sAya karanArAM thavAnAM ja nathI, kemake e smRtikAranA vAkayA pramANe vartI, vAnaprasthAzrama levAnI pharaja pADI zake tema nathI, paNa mAtra te smRtikArAnA vAkayAne nAmete gatAgama vagaranI gAyakavADI sarakAranI mAphaka pApaparAyaNa leAkeA pavitra sthAnamAM pratimadha karavAne mATeja taiyAra thAya, e vastu paNa smRtikAra maharSi ee dhyAnamAM lIdhI nathI. gRhasthAzramanI pApaparAyaNatA sarva dazanAthI A lastu tA nIzcita tarIke svIrAI che ke gRhasthAzrama e adhamAdhama pravRttinuM sthAna che, ane AtmavikAsa mATe anukULa tathA jagatanA jIvAne pAramArthika upakAranuM sthAna ne kAI paNa hoya to te mAtra pratrayAvALI avasthAja che. ' "" tA pachI tevA pApamaya sthAnane pASavA ane uttamAttama sthAnanI prAptinA pratibaMdha karavA sAkSAt ke arthopattithI kAI paNu kalyANakAMkSI taiyAra hAyaja nahiM. bhagavAnanA abhigraha audayika Aja kAraNathI upara jaNAvelA khuda mahAvIr mahArAjanA mAbApanI bhakti mATe temanI dayAne lIdhe prerAine temanA jIvatAM sudhI sAdhupaNuM nahi levAnA abhigraha kranA kSasapAmane lIdhe thayelA nahi gaNatAM cAritrasAhanIyanA udayane lIdheja gharamAM rahevAnI avasthA karavAvALA gaNavAmAM AvelA che. jainabhAsanI chaThThAnuM jhera jagatamAM adhama vicAravALA manuSyA mATe vezane ane sthAnanA
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 45.1 phrAipaNa niyama nathI, tevI rIte jainazAsanamAM joDAyalA jIvA paNa uMcAmAM uMcI sAdhu avasthAne prApta thayA chatAM dhama'nA svarUpane nahi jANanArA athavA jANavA chatAM nahi mAnanArA hoi AzramunA niyamane vaLagavA jAya te temAM jainazAsanane jANanAra ane mAna dvAra janA tA tevAnA vacanane nyAyanI phrATIthI karADA gAu dUra gaNe e svAbhAvika che, kemake jaina-dhamanI uttamatAne ane eka ane tApanI zuddhi tarIke gaNAyelAM UMcAM sthAnA tA dUra rahyAM mRtyu mAtra kaNanI zuddhi tarIke gaNAyelAM prathama sthAnamAM jIvahiMsAdi prathA niSedha ane adhyayanAdikanuM UMcAmAM UMcu vidhAna gaNeluM hAvAthI jainadhama nA vhelA pagathIe rahelA manuSya paNa AzramanA niyamane pAlanIya tarIke mAnI zake nahi. he vaLI pAzcAtya DhAkAnA jaDavAdanA zravaNane pratApe jema lAla jaDavAdamAM jakaDAya che, ane te jaDavAdamAM jakaDAyA pachI te jA DAyelA manuSya peAtAnI buddhinA upayAga te jaDavAdanA pASaNane aMge ja kAipaNa raste kare che, tema zruti ane smRtine mAnavAvALA manuSyAnA AgevAnAnA adhyakSapaNAnA kADAmAM aMjAyelA AdamI janme jaina hAya tA paNu ane trilakanAtha tIrthaMkara bhagavAnanA pavitratama vezane paheranArA hAya tA paNa peAtAne maLelI yatkiMcit buddhinA upayAga nyAyayukta mAnA khaMDana karavAmAMja kare, teA tethI keIpaNu jaine ke jainetare Azcaya pAmavA jevuM nathI, kemake te nyAya-mA`thI hIna evA saMskAra teNe jainadhama thI vaDhalIteja lIdhelA che. gRhasthAzramane utsarga mA jaNAvanAranI jaDatA jo tevA anyAyapUrNa anADI saMskArAthI vAsita thayelA te manuSya na hoya te je gRhasthAzramane jinezvara mahArAjA Ae prApamaya gaNyA che ane gaNAtmyA che, te gRhasthAzramane jinezvara mahArAjanA nAme utsarga mArga tarIke gaNAvatA jainadhama nA saphAravALA manuSyA taiyAra thAyaja nahi.
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajAta - vaLI temAM nyAyane nAme nAca karanArA paNa prANI jagatamAM paNa paNa manuSyanI pravRtti e utsarga mArga che, tema mAnI zake nahIM, kemake tema gaNue te patthara ane lehAnA DhagalA ghaNA che. vezyA ane kulaTAene kaMI pAra nathI paNa hIrA ane senuM tathA satIpaNAne dhAraNa karanArI vyaktio ghaNI ochI hoya che, paNa teTalA mAtrathI jagatanA sAmAnya nyAyane jANanAre manuSya paNa pattharapaNuM, DhApaNuM vezyApaNuM ke kulaTApaNuM e utsarga mAge che, ane sonApaNuM, hIrApaNuM ke satIpaNuM e apavAda mAge che ema kahevA taiyAra te nathI, te pachI nyAyanI nadImAM nAhIne niSNAtapaNuM gaNAvanAra manuSya bAvIza tIrthakaree karelA gRhasthAzramane sAvadyapUrNa hovA chatAM utsarga mAga gaNAvavA taiyAra thAya, te tenI nyAyadaSTinI keTalI miATI heLI saLagI haze? te vAcakone ja vicAravA jevuM che. saMsAramAM gedhavAne keIne paNa adhikAra nathI vaLI vAcakoe e paNa dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke zruti, smRti ke kaI paNa anya zAstrane karavAvALo manuSya kaI paNa jIva upara thatA pApanA phaLarUpe thatA duHkhanA hallAne rokavA mATe zaktimAna hate nahi, che nahi, ane thaze paNa nahi te pachI ja pitAnI meLe pApanA kAryothI bace temAM niSedha karavAne mATe kaI paNa divasa nyAyanI daSTie paNa zAsakAre taiyAra thaI zake ja nahi. jagatamAM paNa jeo zatrunA halAthI bacAvI zake nahi teone zatruo upara karAtA halAne rokavAne haka nathI, te pachI bhavya jI pApa upara hallo kare temAM saDelI sarakAre ke adhama avAjavALA AdamIo nyAyanI dRSTie kaI paNa prakAre rokANa karavAne hakaka dharAvI zake ja nahi. * prAsaMgika ApaNe e vicAravAnuM ke vyatirikta ne Agama thakI dvavayanikSepAnA vicAramAM jinezvara bhagavAnanI pUjAne aMge bhagavAna mahAvIra mahArAjanA popakAraviratapaNA saMbaMdhamAM teozrIe
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 371 varSa 4-pu. 1 galamAM rahyA thakAM mApitAnI hayAtI sudhI dIkSA nahi levAnAabhigrahane a Mge AzramanA niyaSa keIpaNu jainazAstrakAre mAnyA nathI, tema te mAnavAne ceAgya nathI e hakIkata ApaNe AgaLa vicArI gayA. have eja abhigraha uparathI khIjI mAmatA vicArIe. mAtapitAnI rajAnA sAmAnyapaNe abhAva * yAvata prabhu mahAvIranA abhigraha uparathI ema paNa spaSTa thAya che ke mAtApitAnI rajAnA niyama dIkSAne aMge hoyaja nahi;' kemake jo tevA niyama hAta tA zramaNa bhagavAna mahAvIr mahArAjane mAtApitAnI hayAti sudhI dIkSA nahi levAnA abhigraha karavA paData ja nahi, kemake jagatamAM sAmAnya guNavALA avaguNavALA putranI upara paNa mAbApanA prema abhyAhata ja hAya che, ane tethIja koIpaNu mAbApa sAmAnya rIte putranA vicAgana cAhe nahi ne dIkSA levAne mATe putrane rajA koIpaNa prakAra Apeja nahi. jamane devAya paNa jatine na devAya A hakIkatanI pramaLatAne aMgeja jagatamAM kahevata cAlI che ke jamane devAya paNa jatine na devAya.' arthAta putranuM mRtyu. thAya ane tene aMge tenA viyAga thAya tene jagatanA jIvAe kSamya gaNyA che, paNa dIkSA ke saMnyAsanI rajA mApI tenI dIkSA ane sanyAsa thavAne lIdhe thatA viyAgane duniyA akSamya gaNe che ratnagarbhAmAM bhAgyazAlIonI sthiti joke A kahevAnA atha e nathI ke jagatamAM bhAgyazALI jIvAnA abhAva che ke je peAtAnA putra, putrI, mAtA, zrI, mahena, pitA vigerenI krIkSAmAM anumativALA haiAtAja nathI, pazu, tevA bhAgyazALIe te mAtra AMgaLInA Terave gaNI zakAya teTalAja hAya che, paNa ghaNA bhAga tA upara jaNAvyA pramANe sAmAnya guNavALA ke avaguNuvALA putrane paNa katha'cit bhavitavyatAe te
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajaNa jIvane sudhAro thaI dIkSAnI pariNati thAya che temAM saMmati ApavAnI koI divasa paNa taiyArI batAvI zaka nathI. asaMmata sagIra dIkSAnA nAme thatA kelAhalanI asatyatA eTaluM ja nahi paNa je tenI dIkSAne zekavA mATe koTathI yatna thaI zake e heya te te prayatna saMpUrNa prakAre kuTuMbIo karI che. joke tevA prayatna karavAne vakhata ghaNe bhAge kuTuMbIone Avate nathI, kemake sagIra umaravALAnI dIkSA tenA vAlInI rajA sivAya sAdhue ziSyaniSphaTikAnA deSane aMge karatAja nathI. vartamAnamAM bALarIkSAne nAme jeo virodha uThAve che teo Aja varSo thayAM bALakIkSAne virodha karavAvALA chatAM e keIpaNa kesa AgaLa keTamAM laI jaI zakyA nathI. haThAM lakhANethI dIkSA bAbatamAM anucita prayane * joke te bALadIkSAnA vidhavALAomAM keTalAka zIMgaDe khAMDA ane puMchaDe bAMDA baLadanI mAphaka DhaMgadhaDA vagaranA heI kAgaLa kALA karI lekene khoTI rIte bharamAvavAnA prayatno karatAM vIsa, bAvIsa varSanI uMmaravALAne paNa soLa, sattara varSane che ema chApI mAre. egaNIza, vIsa varSane thaye hoya, chatAM paNa cauda varSa karatAM paNa ochI uMmarane che ema cItarI mAre temAM dIkSA bAra ke denAra ke tenA salAhakAra ke temAM sahAya karanArAmAMthI maIpaNa vyakti keIpaNa aze pAtra thaI zake ja nahi. zAsananI helanAmAM gunahegAra koNa? - paNa tatvaSTie zAsananI helanA karavAmAMja jora calAvanAra ahevAlamAM jakaDAelA juvAnIAe, jeo beTe vicAra kare che, oma prathAra kare che, te ja te zAsananI helanAnA javAbadAra che, ane temI sAthe je temanA tevA juDA lekhene rasataraboLa thaIne vAya, vaMcAve ke pracAra kare, agara tevA juThA lekhene satya mAnI tenA upara AdhAra rAkhe, te tevAonA durbhAgyane ja udaya che.
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4.1 vaLI, hindustAnanI jainajanatAmAM paMkAyelI zrI ANadajI kalyANajInI peDhIne je te konpharansa ane yuvake ema lekhita kabulAta Ape ke (A cAra varSamAM) dIkSA ke tene lenAranI bAbatamAM keIpaNa lakhAyela lekha ke TharAva zAstra ane satyanI daSTie ju kare te tenA karanArane ame tame kahe tevI zikSA bhagavAvavA pratijJApUrvaka taiyAra chIe, te zramaNavarge je keIne paNa sagIra paNamAM vAlInI saMmati zivAya dIkSA ApI hoya te tene guhegAra karAvI te kenpharansa ane yuvaka saMgha maLI je be AcArya nIme tenI ApelI zikSA zramaNavarga paNa khamavA taiyAra che. upara jaNAvyA pramANe sagIranI dIkSA tenA vAlInI lekhita, sAkSAta ke mUMgI rajA sivAya zAstrAnusArI zraddhAvALAo te kaI divasa dIkSA karatA ja nathI, ane tethI te hIlanA karavAne haDakhAelA thaelAone tevI dIkSAnuM AlaMbana te satya rIte maLatuM nathI, paNa je dIkSArthIonI uMmara pAkI thaelI hoya che, ane jene kAyade zArIrika vigere svataMtratA Ape che, tevA prasaMgamAM paNa te dIkSArthInA kuTuMbanuM ke helanAnA hAtha halAvanArAonuM keTadvArA paNa nyAya meLavavAmAM kAMIpaNa cAlatuM nathI, te tevA prasaMgamAM te hatabhAne kakaLATa ke upAzraye tephAna karI lekone ekaThA karavA sivAya bIjo raste rahetA ja nathI. dIkSArthIo upara saMsArIo taraphathI thate sitama keTalAka te evA hatabhAgI dIkSAvidhI hoya che ke dIkSA levAne taiyAra thaela vyaktinA upara julama gujAravAmAM kamI rAkhatA nathI. A lekhaka anubhavathI ane satya rItie ema kahI zake che. ke dIkSArthI jenI upara saMsAranadI chae karelA sitamane saMgraha karI tene lekharUpamAM mukavAmAM Ave te supara royala ArTa pijInA hisAbe sIdhA lakhANavALe so pharmAne graMtha thAya, paNa tIkSAnA himAyatIe tevA kAryamAM pravRtti karavAthI lAbha na dekhatAM tenI upekSAmAMja rahyA che.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata, dIkSAne aMge thaela TharAvanI adhamatA - jeo dIkSAnA virodhI che, teo zAstranA ane sarakAranA kAyadAo karatAM paNa managhaDaMta navA navA kAyadAo dIkSAne rekavA mATe karavAnI kUTanItimAM kAcA rahetA nathI. bALamaraNanuM pramANa tenA AMkaDA jANanAranI chAtIne viMdhAvI nAkhe eTaluM bhaMyakara AvavA chatAM tene kAragara upAya teone kara nathI. bALakonA paSanI muzkelI dUra karavA mATe te bALakanA mAtApitAne kherAka, SiAka ke anya koIpaNa rItie madadagAra thavAne taiyAra thavuM nathI. bALakanI vyAdhionA nivAraNa mATe ciMtAne choTe paNa jeone aMge lAgatuM nathI. zAsananI helanAnA nAme haDadhUta thavAnAM kAryo karavAvALAo kamanasIbanI bekArI TALavA mATe keIpaNa te bobasta karavA keIpaNa gAmavALe taiyAra thayela nathI. janma ke dIkSAnA sthAnanA saMghanI mAlikI kaI? upara jaNAveluM badhuM karavAvALo hoya te paNa zAstrakAra ke nItikAra tevAone mAlikI ApatA nathI, te pachI AjakAlanA zraddhAnya ane vratanI vADamAMthI vegaLA paDelA leke dIkSA mAtrane aMge eTale pAkI uMmaranI dIkSA hoya te paNa gAmane, rAjyane ke pitAne kaI rItie rajA denAra tarIke gaNAvavA mAge che? jo ke tenA virodhI hilacAlavALA saMsthAnA saMcAlake che, gAmanA zeThIA he ke moTA rAjyanA mAlika che, paNa te badhAe temanI anyAyabharI baMdhaNI bIjAne mAthe lAdavAmAM dhULa phAkatA ja thAya che, dIkSArthIoe pitAnA AtmAne uddhAra karavAmAM tevA saMcAlaka, tevI saMsthA vigerenI aMze paNa darakAra karI ja nathI. bamaNu bhagavAna mahAvIra mahArAjane dIkSAmAM mAbApanI rajAne asaMbhava A hakIkata eka prasaMga tarIke mAtra aze jaNAvI che, paNa thAlu prasaMgamAM te eTaluM ja levAnuM che ke duniyAdArInI daSTie te
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 1 sAmAnya guNavALA ke avaguNavALA putrane kaI dIkSAnI rajA Ape nahi, te pachI bhagavAna mahAvIra mahArAjA sarakhA puNyanAakhUTa bhaMDAra, jene garbhamAM AvavAnI vakhate temanA guNanidhAnapaNane sUcavanAra evAM cauda svapane jemanI mAtAe dekhyAM hatAM, jemanA janmavAnI vakhateja idroe meru parvata upara abhiSeka karyo hatuM, ane devatAoe te janmasthAnanI cAre bAju ratna, suvarNa ane rajataAdinI vRSTio karI hatI, eTaluM ja nahi paNa khuda bhagavAna mahAvIra mahArAjane aMge te garbhamAM teoe karelI nizcaLatAne aMge trizalAmAtAno ane siddhArtha mahArAjA vagere AkhA rAjakuTuMbane zoka darzAvanAra prasaMga jemAM sArI rIte jANItuM che, te uparathI tathA bhagavAna mahAvIra mahArAjA gala mAM hevAne lIdhe thaelA anupama uttama mane ratha ane tenI pUrtinI hakIkata sAMbhaLavA uparathI te zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA upara trizalAmAtA ane siddhArtha mahArAjAne temane puNya prAgakSAra samajIne ke hada bahArane sneha hoya? te kalpanAmAM lAva paNa muzkela che! evA sanehavALA mAtApitA bhagavAna mahAvIra mahArAjane dIkSAnI rajA Ape e svapna paNa mAnI zakAya tema nathI, ane jyAre mAtApitAnI rajA sivAya zAstra ke nyAyanI daSTie dIkSA banatI ja na hoya, te pachI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjane trizalAmAtA ane siddhArtha mahArAjanI hayAtimAM dIkSA levAne prasaMgaja ubhuM thavo saMbhavita nathI. zamaNu bhagavAna mahAvIra mahArAjanA dIkSAnA abhigrahathI ja rajAnI binajarUrI che 'eTale jeo mAtapitAnI rajA sivAya kaMIpaNa uMmare dIkSA banI zake ja nahi evuM mAnanArA heya, teonI apekSAe te zamaNuM bhagavAna mahAvIra mahArAjane A abhigraha vyathajI gaNAya, paNa zAstra ane nyAyanI daSTie seLa ke aDhAra varSanI umara thayA pachI putra ke putrI svataMtra che, ane tethI tevAnA
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamatA lagnAdinA prasaMgamAM paNa mAtApitA vigerenuM jora cAlI zakatuM nathI, temanI dIkSAne aMge raju levAnI hoya ja nahi. pukhta umaravALA upara keInI mAlIkI nathI zAsakAra ane nItikAra jyAre seLa ke aDhAra varSa sudhI ja sagIra gaNI, tene vAlInA tAbAmAM rahevAnuM niyata karI, soLa ke aDhAra pachI putra ke putrIne svataMtra jAhera kare che, te tevI pukhta uMmaramAM paNa tenI upara vAlInuM rajA levAnuM dabANa karavuM te julama sivAya bIjuM kAMI che ja nahi. zAsA ane nyAyanI daSTie jyAre pukhta uMmaravALA upara koInuM paNa svAmitva rahetuM nathI, ane svataMtratA svIkAravAmAM Ave che, te pachI tevI lAyaka umaramAM AvelA manuSyane temanA mAbApanI rajA sivAya dIkSA Ape te paNa keIpaNa jAtane doSa lAge, ema zAstra ke nItithI kahI zakAya nahi, kemake svAmiadatta tyAM sudhI gaNAya ke jayAM sudhI zAsana ane nItinA kAyadAo tene sagIra gaNatA hoya. janma ke dIkSAnA gAmanA saMghanI rajAnA vicArenuM vAhIthAtapaNuM vaLI vartamAna yugamAM vahI gaelAoe e paNa dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje mAtApitAnI hayAti sudhI dakSA nahi levAne abhigraha karyo, paNa AjanA jevI dhamahIna ane dharma vidhI TeLInI saMmati na thAya tyAM sudhI huM dIkSA nahi lauM evA vicArane te eka aMza paNa teone caritramAM jaNAvyuM nathI. teonA caritramAM mAtApitAnI hayAti sudhI dIkSA nahi lauM e abhigaha te jaNAvavAmAM Ave che, paNa teozrInA keI paNa caritramAM koI paNa sthAne mAtApitAnI rajAthI dIkSA laIza ke mAtApitAnI rajA vagara dIkSA nahi lauM evuM te kaMI paNa jago upara jaNAvavAmAM AveluM nathI, te pAkI paramAM dIkSArthIne pitAnA mAtApitAnI rajA levAnI paNa
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ nizcitatA na hoya, tyAM kemI phArasa bhajavanArAonI TekaDI thAye tevI baMdhaNIne aMge te kaye dharmiSTha manuSya manathI, vacamathI vartanathI sahAnubhUti Ape? abhigrahathI pukhta umaravALAne dIkSAmAM mAM-bApanI rajAnI jarUra nathI. jevI rIte A abhigraha uparathI mAtA-pitAnI rajA sivAya dIkSA na ja banI zake e vAta uDI jAtha che, tevI rIte eka bIjI vAta paNa kharekhara uDI jAya che, ane te e ke seLa varSathI vadhu vayavALA pukhta uMmara vALA mATe mA-bApanI ke keInI rajAnI jarUra nathI, kemake je mahAvIra mahArAja pite pitAnA dIkSAkALane jANI zakatA hatA ane temanI dIkSA aThThAvIsa varSe ja thavAnI hatI, te pachI teone te abhigraha karavAnI jarUra ja na hatI. arthAta zAstra kAre je seLa varSanI uMmara thavA pahelAM vAlI je dIkSAmAM saMmata na hoya te dIkSA ziSyaniSphaTikA delavALI gaNAya, paNa soLa varSanI uMmara thaI gayA pachI mAtApitAnI rajA sivAya paNa thatI dIkSAmAM ziSyaniSphaTikA nAmane doSa lAgatuM nathI, tethI zramaNa bhagavAne mahAvIra mahArAjAne abhigraha pukhtavaye kenI rajA jarUrI nathI ema sUcave che.* A upara jaNAvelI sarva hakIkata zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjano abhigraha dIkSAne aMge te prasaMge kaMIka savistara cAlu lakhANa vi. saM. 1989nA jambara dIkSA virodhI AMdolananA kALamAM lakhAyeluM kaI haiyAmAM vaselI zAsana ane zAstro prati avihaDa bhaktinA lIdhe kaDaka jevI dekhAtI bhASAne prasaMge kadAca hyumativALA kekane lAge paNa prasaMgacita lakhAyela te lakhANa Aje ApaNAmAM ghara karI rahelI nirmAlyatAne kharavA ane zAsana-zAsroprati daDha rAga-zraddhA keLavavA preraNuM dAthaka banaze ema dhArI jarA paNa sudhAryA vinA akSaraza lakhANa jAma rAkhyuM che.
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata, jaNAvI che, paNa cAlu prakaraNane aMge te zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA garbhamAM rahyA hatA te avasthAmAM paNa keTalA badhA; parahitamAM tatpara hatA ke jene lIdhe pUrve jaNAvelA abhigrahane prasaMganI mAphakaja temanA jIvanamAM anya paNa parahitanA ke paropakAranA prasaMge ghaNA che ane te badhAnI vicAraNA have ApaNe karIe. avadhijJAnathI zrI devAnadAnuM dukha jANavuM zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAe "garbhamAM rahyA thakAM mAtApitA jIve tyAM sudhI huM dIkSA nahi rahaNa karUM" e je abhigraha karyo che te mukhyatAe bhagavAna devAnadAnI kukhamAMthI devatA dvArA saMharAIne trizalAmAtAnI kUkhamAM AvyA te vakhate devAnandAe karelA kalpAMtane pote jA. te devAnandAnA kalpAMtanuM jJAnanuM bhagavAnane avadhijJAnanA upayogathI ja thayuM. garbhApahAranI vakhate avadhijJAnane upaga cAlatuM hatuM te vAta sUtramAM kahelA sAparinirNamAne jJAna, vAlimAne ja kALa, sarimitti bAda AvA zrI AcArAMganA ane zrI kalapasUtranA spaSTa vacanathI saMharaNane bhaviSya, vartamAna ane bhUtapaNAne svabhAva badhe avadhijJAnathI jAryo hate. (ne avadhijJAnanA upaga satata rahe te heta te saharaNanA bhaviSya, vartamAna ane bhUtane vizeSa tarIke jaNAvavAnI jarUra na hatI.) paNa te haraNane bhUtakALa jANatAM teja avadhinA upayogathI mULa garbhanuM sthAna jANatAM avadhijJAnathI devAnadAnI sthiti jaNAya te svAbhAvika che, ane devAnadAnI dukhita dazA avadhi zAnathI dekhIne trizalAmAtAne dukha na thAya evA racaavadhijJAnanA upaga bahArane ja gaNu paDe, ane tethI ja garbhApahAdikanI citAne aMge trizalAmAtAne bhaviSyamAM thanAruM, kakha te sAmAnya vicAranA viSayamAM na Ave te svAbhAvika che.
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 1 sAmAnya jJAnathI vAghanA nAdane nirAdha jANu che. paNa jyAre pite devAnandAnA duHkhathI vizalAmAtAnI phakhamAM sthira rahyA ane trizalAmAtA tathA siddhArtha mahArAjA vigere uttama garbhanA apahAra vigerene mAnIne tenA zAkane lIdhe vAjAMgAjI vigere harSanA kAraNe baMdha karyA, tyAre bhagavAne te avAjAMgAjAnA zabda baMdha thavAnuM sAmAnya jJAnathI jANyuM avadhijJAnathI garbhApahAra ciMtAnuM jJAna ane pachI tenuM kAraNa jANavA mATe avadhijJAnane upayoga karyo, ane te upagathI mAtA-pitAnI avasthA, zeka ane temanA vicAre jANavAmAM AvavAthI teone mAlama paDayuM ke garbhamAM sthirapaNe rahevuM te meM te mAtAnA duHkhane TALavA mATe karyuM hatuM, paNa mAruM te sthira rahevuM mAtAnA duHkhane TALanAra nahi thatAM, mAtA-pitA ane sakaLa rAja kuTuMbane dukha ApanAruM thayuM che, mATe mAre have calAyamAna thavAnI jarUra che, ane je huM calAyamAna thaIza te A mAtapitA ane sakaLa rAjakuTuMbane je duHkha lAge che te baMdha thaze ema dhArI aMge pAMgathI calAyamAna thayA, garbha rakSaNa mATe mAtA-pitAnA asAdhAraNa prayatna A badhuM banyA pachI gaelI vastu pAchI maLatAM jema rAgane prasaMga vadhe che tema ahIM vizalAmAtA ane siddhArtha mahArAjAne rAgaprasaMga parAkASTAe pahoMce, ane tethI teo garbhanA rakSaNa ane piSaNa mATe potAnI jAte paNa ghaNA prayatna karavA lAgyA. avadhijJAnathI mAtA-pitAnA snehanuM jJAna che te temanA rakSaNa ane piSaNanA prasaMgene jANavAthI temanI cittavRttine avadhijJAnane upaga melI jANe, ane te avadhi jJAnanA upayogathI cittavRtti jaNAya.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ ArAmata sAmAnya jJAnathI sneha pariNAmanI kalpanA e pachI sAmAnya jJAne ema mAlama paDayuM ke A mAtA-pitAne neha ghaNo ja ucI dazAne pahoMcele che, ane haju te huM gabha dazAmAM chuM, ane tethI devatA ne Idro taraphathI thavAvALo mAro mahimA ke mArA guNe haju emanA jANavAmAM nathI, te paNa jyAre mArI upara ATale baMdha rAga dharAve che, te pachI mArA janma thatAM, deva-devendrane mahimA dekhatAM, ane mArA guNene karatAM te A mAtapitAnA snehanI keTalI badhI mAtrA vadhI jaze? dIkSA na levAne ja abhigraha kema? sujJa manuSyae dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke mAtApitAnA hane bhedanAra je zrIparigraha tene nahi karavAne bhagavAna adhiha karatA nathI, tevI ja rIte pRthagavAsa kare che, temaja prati haLatA karavI te vigere mAtApitAnA sanehanA bhedanAM kAraNe je je jagatamAM jovAya che tevA kAraNene aMge bhagavAne snehane bheda na thavA mATe abhigraha karyo che tenuM bArIka daSTithI avalokana karavAnI jarUra che. kaI paNa prakAre paNa dIkSA levAno nizcaya avalokana karavAvALA saheje samajI zakaze ke bhagavAna mahAvIra mahArAje be vAtane nizcaya karele hevI joIe. eka te huM rIkSA levAne aMge eTale badhe nizcayavALe chuM ke varasenA varase ane yuganA yuga jAya te paNa mAre dIkSAne nizcaya pharavAne nathI. mAtapitAdinA rAgamAM nahi lepAyuM bIjI vAta e ke huM dIkSAnA nizcayavALo chuM, paNa A mAtapitAne sneha ja vacamAM ADe Ave che, arthAt ema kahevuM giIe ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA garbhakALathI ja dhaNAnA tIvratara abhilASI hatA, ane mAtapitAnA snehane ja dikSAnA viddha karanAra tarIke gaNatA hatA
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 45,1 A vAta vicAratAM dareka manuSya spaSTapaNe samajI zakaze ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA te mAtapitA tarapha eka aMze paNa saneha rAkhavAvALA thayA nathI, ane e uparathI e paNa cikakhuM thAya che ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAne te te abhigraha te zuM paNa samagra gRhasthapaNAnA paryAye rahevuM te phakta mAtapitAnI anukaMpA ke bhaktine mATe ja hatuM. mAtA-pitAnI bhakti ke anupAnI atullaghanIyatA dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke temanA zabdone bhAvArtha vicAratAM teonI te bhakti ke anukaMpA anullaMghanIya lAgyA chatAM paNa ghaNI ja viSamatara lAgelI che, je ema na hatA te temanA jIvatAM sudhI dIkSA nahi lauM A abhigraha dIkSAnI rekANamAM temanuM jIvana che ema gaNAya tevI rIte karatA nahi. zrI nandivardhananA snehanI ADakhIlI jo ke arthapattithI trizalAmAtA ane siddhArtha mahArA jana kALa pAmavAne vakhata bhagavAnanI 28 varSanI uMmare thaye, ane te abhigrahanA hisAbe egaNatrIsame varSe bhagavAne je dIkSA levI ja joItI hatI, chatAM naMdIvardhananA snehanI paNa vikaTa dazA tyAM khaDI thaI ane te vikaTa dazAne aMge be varSa vadhAre rahevuM paDayuM. dIkSA levAnI svAbhAvikatA e paNa dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke bhagavAna e abhigraha kare che ke mAtApitA jIvatAM sudhI huM dIkSA nahi lauM, paNa e abhigraha nathI karatA ke mAtapitAne kALadharma thaze tyAre tarata huM dIkSA laIza, kAraNa ke dIkSA levI e svabhAvasiddha che ema bhagavAne mAnelI che. je dIkSA levAnuM svabhAvasiddha na manAya che vidhi vinA pratiSedha heya nahi, tenI mAphaka ahIM abhigraha karI dikSAnA niSedhanI jarUra rahetI nahi.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 'Agamota nehanA pariNAmanI kalpanA A pUrve jaNAvyA pramANe mAtapitAnA nehanI parAkASTA avadhijJAnathI jANI ane pachI sAmAnya jJAnathI vicAryuM ke je mAtA pitAne ATale badhe saneha che ane emanA jIvatAM je huM temane cheDI dIkSA grahaNa karIza. te zAstramAM jema sanehanA adhyavasAyathI AyuSyane upakrama thaI maraNa thavAnuM kahevAya che, tevI rIte A mAtApitA paNa snehanI parAkASThAe pahoMcelA he hevAthI te snehanA adhyavasAyane aMge maraNa pAmaze paNa jIvatA raheze nahi, eTaluM ja nahi paNa A mAtA-pitAne sneha eTalI badhI parAkASThAe pahoMcele che, ane e gADha thaI gayela che ke jene lIdhe teo snehanA adhyavasAye maravA chatAM paNa sanehanA sAmrAjyane lIdhe hA mahAvIra' evI rIte putrapaNAne aMge saMkalpa vikalpa karatAM ane Ad, raudramAM praveza karaze (kuTuMba-kabIlAnI aprApti ke prAptine nAza e bane ciMtavavAvALAne mukhyatAe AtadhyAna hoya che, ane kaI kaI vakhata tene lIdhe raudradhyAna paNa pariName che) teo nehA dhIrapaNe kALa karaze ane tethI mAtA ane pitA ane durgati ane akALa maraNa e baMne thAya te mAre mATe yogya nathI, mATe mAre te mAtA-pitAnI hayAtI sudhI dIkSA na levI. mAtA-pitAnI bAramA devalekanI prApti .: dIkSAnI pariNatinI advitIyatA che, chatAM paNa rokavI paDaze. A uparathI saheje samajI zakIzuM ke mAtA trizalA ane siddhArtha mahArAjAnuM zrAvakadharma ane saMlekhanane ArAdhavApUrvaka bArame devaleke nizcita javAnuM hatuM te jANavA mATe avadhijJAnane upayoga karyo ema mAnI zakIe nahi, kadAca ema kahevAmAM Ave ke te mAtApitAne bArame devaleke javAnA banAvane je avadhi jJAnanA upayogathI dekhe, te ja avadhijJAnathI e paNa banAva
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - ullekha nA haze ema ke pote pAtAnA vAthI dura viSa 4-5, 1 dekhe haze ke mArA dIkSA nahi levAnA abhigrahathI ja mA mAtA-pitA nehAdhIna mRtyu ane durgatithI bacIne teo bAra devaleka jevI sagati pAmanAraja thaze. AvI rIte bane bAjumAM avadhijJAnane upayoga kema na levo? ane hakIkata avadhijJAnathI jANavAmAM paNa mAtA-pitAnI avadazA. eja pravajyA dhanuM kAraNa paNuM gaNAya che tethI sAdhya pravajyA ja thAya. paNa A vicAra nahi karavAnuM kAraNa e che ke bhagavAna mahAvIra mahArAje pitAne abhigraha mAtA-pitAne garbhamAM rahyAM thakAM te zuM paNa jamyA pachI paNa mAtA-pitAne kahyo heya e kalpasUtrAdikamAM ullekha che nahi, ane jo evuM kAne ullekha nathI, te pachI mAtA-pitA te haMmezAM viyeganI zaMkAmAM ja rahetAM haze ema kema nahi manAya? tatvathI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje pite pitAnA vicagathI je Akasmika duHkhathI ArtadhyAna pAmI, maraNa thavAthI durgati thAya te TALavA mATe mAtra dIkSA nahi levAne abhigraha karyo che, paNa mAtA-pitA tarapha pite nehavALA na hovAthI sanehanI parAkASThAne lIdhe teo viyeganI zaMkAmAM satata jhure tenuM nirAkaraNa karavAnI bhagavAne jarUra vicArI nathI, ane tethIja ema kahI zakIe ke pitAne abhigraha pitAnA mAtApitAne jaNAvyuM nathI.' garbha vairAgyathI tyAga kalpanAne pratidivasa saddabhAva - sAmAnya samakatI A saMsAravAsamAM kathaMcit vicitra saMga ane sAmagrIne lIdhe rahelA hoya te paNa teo saMsAranA dareka kAryamAM lukhApaNe vate che, te pachI zramaNe bhagavAna mahAvIra mahArAjA saMsAramAM rahyA chatAM paNa gabhathI ja dhAraNa kareluM ane zuddha evuM samyaktva hevAthI saMsAra ane rAjapATanA sarva kAmomAM lukhA pariNAmavALA hovA joIe, ane tevA lukhA pariNAmavALA zramaNa bhagavAna mahAvIra che evuM jANatAM mAtA-pitAne dareka vakhata temanA vijoganI kalpanA karavAvALA kema nahi hoya?
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgAmajasala, vicAma zaMkAnA dukhanuM anivAraNa ' arthAt A badhuM jotAM sAmAnya buddhivALAne paNa mAlama paDaze ke bhagavAna mahAvIra mahArAje karela abhigraha mAtra mAtApitAnA durthona ane durgatinA bacAvane mATe ja hatuM ane tethI te abhigraha koIne kazo nahi e svAbhAvika che. bhagavAna mahAvIra mahArAje pitAne mAtApitA jIve tyAM sudhI dIkSA nahi levAne te abhigraha koIne nathI kahele. dIkSAnuM rokANa kema nahi? rajA mAgavAnuM kema? - te e uparathI sAbIta thAya che ke siddhArtha mahArAjA ane trizAlAmAtAnA kALa pachI moTAbhAInAdivadhanajInI AgaLa hIkSAnI taiyArI jaNAvatAM te abhigraha jaNAve che. je pahelAM paNa te abhigraha mAtapitAne jaNAvyuM hatuM te te hakIkata nahi vadhanajInA jANavAmAM Avata, ane je naMdivardhanajIe e hakIkata pahelethI sAMbhaLI ke jANI hatI te te naMdivardhana pate ja bhagavAna dIkSAnI vAta kahe tenI pahelAM bhagavAnane dIkSA nahi levAnuM samajAvavA pite ekalA ke kuTuMba sAthe bhagavAnane samajAvavA Avata ane dakSiA nahi levAne Agraha karatA, paraMtu tema thayuM nathI. paNa zramaNa bhagavAn mahAvIra mahArAje pratijJA pUrNa thayA pachI potAnI pratijJAnI vAta karI. A badhA uparathI e tatva sApha samajAze ke bhagavAn mahAvIra mahArAje dIkSA nahi levA mATe karele nirNaya e kevaLa pitAnA manamAM ja guptapaNe rAkhela hatuM, ane pitAnA dIkSA nahi levAnA nirNayanI vAta aThThAvIsa varSa sudhI kevaLa guptapaNe ja rAkhI. parahitaratapaNamAM abhigrahano upAya A badhuM vicAratAM zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA mAtApitA vigerenA AdhyAna, kumaraNa ane durgati bacAvavA mATe pravajyA jevI uttama vastune paNa kevaLa vicAradrArA ubhaya
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa -51 ma prakAranI dRDhatA rAkhIne bhega Ape che, te temanA parahitaratapaNAnA svabhAvane mATe lAyaka ja che ema kahevAmAM kaMIpaNa atizayokti nathI, have AgaLa vizeSa vistAra nahi karavAne aMge teoe karelA parahitaratapaNAnA bIjA kAne vicAra karIe. prabhu mahAvIranI parepakAravRttine viziSTa vicAra dareka jinezvara mahArAja bIjAnA upakAra taLe dabAyA sivAya jagatanA jIva mAtranA upakAramAM tatpara rahe che, e advitIya guNa vicArIne rilekanAtha tIrthakara bhagavAnanI sanAtrAdike pUjA te vyatirikta dravya pUjA kahevAya evA dravyanikSepAnA peTA bhedarUpane AgamathI jJazarIra, bhavya zarIra, vyatirikta dravyabhedane vicAratAM Asana upakArI zAsanAdhipati bhagavAn mahAvIra mahArAjane paropakArabhAva vicaratAM teozrIe garbhAvasthAmAM karelA abhigrahane aMge vicAra karyo. zramaNa bhagavAn mahAvIre karela merUnuM cAlana bhagavAna mahAvIra mahArAjAe janmAbhiSeka vakhate merUne DAbA paganA aMguThAthI calAvyo ane tethI saudharma IMdrane abhiSekane aMge thaelI zaMkA TaLI, ane niHzaMkapaNe temane tathA samasta IMdra ane devatAoe sadAkALanI rIti mujaba surAcala upara pUrNa zraddhApUrvaka dharmanA bahumAnane aMge saMpUrNa abhiSekavidhi karyo. garbha avasthAthI tIrthakara mAnavAnuM kAraNa A sthAne che ke cAlu adhikArane sIdhe saMbaMdha nathI, paNa pUjA ane pUjaka baMnene saMbaMdha hovAthI dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke bhagavAna jinezvara mahArAjAo mahimAnI apekSAe devakamAMthI eve ke narakamAMthI nikaLe te ja samaye tIrthakara nAmakarmane pradezadayathI bhegavavavALA heItIrthakara tarIke gaNAya che. jo ke sAmAnya rIte te tIrthakara nAmakarmane abAdhAkAla aMtarmuhUrta che, ane tethI aMtaHADADa sAgaropama pUrve paNa
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgAmIta badhAyuM hoya tevA tIrthakara nAmakarmane paNa aMtamuhUta gayA pachI jarUra kathaMcit udaya thAya ema zAstrakAre spaSTa akSaramAM kahe che. te pachI te pAchalA trIjA bhavamAM te jina nAmakarma nikAcita karIne tIrthakaranA bhAvamAM AvelA jinezvarane jinanAmakamane pradezadaya cAlu heI bhagavAna tarIke garbhAvasthAthI gaNAya temAM kaI paNa jAtanuM Azcarya nathI. avadhijJAnanI atyaMtara tIrthakarehevAthI kevaLajJAna pahelAM paNa tIrthakarapaNuM . dhyAna rAkhavuM ke zAstrakAra sthAne sthAna para tIrthakara mahArAjane avadhijJAna vagaranA na hoya ema je jaNAve che, te chavasthA vasthAmAM paNa tIrthaMkarapaNuM mAnavAthI ja bane, kemake kevaLajJAna pAmyA pachI mukhyatAe te mati Adi cAra jJAnemAMthI eka paNa jJAna rahetuM nathI, tethI ja sUvakAre spaSTa akSaramAM dunika jAtisthA arthAt kevalajJAna utpanna thavAnI sAthe chAvasthika evA mati, zrata, avadhi ane mana:paryava e cAra jJAna naSTa thaelAM hoya che, arthAt kevalIpaNanI vakhate ja sarvathA tIrthaMkarapaNuM hoya che ema mAnIe te tIrthakare avadhinI atyaMtaraja heAya che evuM jaNAvanAra zAstravAkyone spaSTa vireja thAya. garbhathI tIrthaMkarapaNuM mAne teja jinezvaranA pAMcakalyANake vaLI zrI tIrthakara bhagavAnanA garbha, janma ane dIkSA thAvat kevaLajJAnanA banAvene jinezvara bhagavAnanA kalyANaka tarIke paNa mAnI zakAya nahi, kemake dezanAnI vakhate ja ekAMte tIrthakara nAmakarmane udaya hoya evuM mAnavA devadravyane daphaDAvavAnI dAnatavALAo je prere che te garbha, janma dIkSA ane kevalanI utpatti vakhate nathI, eTale teonA mate te je tIrthaMkarapaNAmAM koI paNa kalyANaka banatuM hoya te te kaIka prakAre mokSakalyANaka ja thaI zake, paNa garbhAjika kalyANake te tIrthaMkaranA gaNAya ja nahi, te
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 1 para devadravya daphaDAvanArAonI daSTie joIe te mekSakalyANaka paNa tIrthakarenuM bane nahi, kemake mekSa thAya che agIpaNumAM ane te agipaNamAM dharmadezanAdikarUpI jina nAmanuM phaLa nathI. jina nAmane kSaya thayA pachI mekSa thAya che, arthAta tIrthakaranA pAMce kalyANaka che ema mAnanArAoe garbhathI ja tIrthaMkarapaNuM mAnavuM joIe, ane tethI ja garbhanI vakhate ja IMdra mahArAjanuM Asana calAyamAna thAya che, ane tethI te Idra mahArAja tIrthaMkara mahArAja garbhamAM AvyA jANIne temane tIrthaMkara buddhithI namaskAra kare che. garbhathI ja zAstrakAroe mAnela tIrthaMkarapaNuM zAstrakAra mahArAjAe paNa cakakhA zabdomAM jaNAve che ke ke na vagAma chiti aAi arthAt je rAtrie mahAyaza dhAraNa karanArA bhagavAna arihaMte mAtAnI kukSimAM Ave che te vakhate sarva tIrthakaranI mAtAo gaja-vRSabhAdika cauda svapna dekhe che. zrutakevalI. bhagavAna bhadrabhAhasvAmIjI zrIparyuSaNakalapa sarakhA atizaya AdaraNIya sUtramAM AvuM spaSTapaNe lakhIne tIrtha kara mahArAjApaNuM kukSimAM Ave tyArathI ja che ema spaSTaakSaramAM jaNAvela che. bhagavAnanI mAtAnA coda vapnane ane calakATa . vaLI gaja-vRSabha Adika cauda svapane sAmAnya tejavALA eTale jhAMkhA te cakravatInI mAtA paNa dekhe che, paNa atyaMta tejavALAM gaja-vRSabha Adi cauda svane kevaLa tIrthakara bhagavAnanI ja mAtA dekhe che. e hakIkata vicAranArane paNa garbhathI ja tIrthakarapaNuM che ema mAnavAmAM kaMI paNa jAtanI aDacaNuM Avaze nahi, vaLI dareka tIrthakara bhagavAnane meru parvata upara je janmAbhiSeka karavAmAM Ave che te paNa tIrthaMkarapaNanA prabhAvane aMgeja che, svapnanI belInI rakama devadravyamAM javAnuM kAraNa e abhiSeka karavAmAM eka vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che ke
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamana yAta keTalAka devadravyane daphaDAvI svapnAnI balInuM ghI je upaje tenA paisA pitAnA chApAchupInA vigerenA paracuraNa kharcamAM laI javA mATe te devadravya nathI ane tethI te devadravyamAM nahi laI jatAM bIje laI javAya e bakavAda calAve che, tene aMge zAstrAnusArI zraddhAvALAe te spaSTa zabdomAM kahe che ke je cauda svane vigerenuM ghI belAya che te prathama te te tIrthaMkarapaNAnI sthitinuM anukaraNa che, ane te gaja-vRSabhAdi svane bhagavAna tIrthaMkaranI mAtAne AvelAM che, mATe te svapna tIrthakarane uddezIne ja thaelI bolI gaNAya. zrI kalapasUva vAcanAnI mukhyatA rAkhIe te te kathaMcita jJAnadravya gaNAya ema kaI kahI zake, paNa te avasthAmAM tIrtha karapaNuM nathI ema te kaI paNa zraddhALu kahI zake nahi. sinkrIAdi mAlAnA sthAne svapna che, tethI devadravya gaNAya te vaLI zAstrAnusArIo e paNa sAthe kahe che ke svapnAnI balInI pravRtti mukhyatAe devadravyanI vRddhine mATe ja andI Adi mALAne prasaMga niyamita na rahevAne lIdhe tene sthAne karelI jaNAya che, kemake paryuSaNanI aSTAhikAnA vyAkhyAnamAM paNa spaSTa zabdomAM jaNAve che ke devadravyanI vRddhine mATe aindrIAdi mALA zrAvakoe grahaNa karavI ja joIe. arthAt jyAre te anIAdi mALAnI pravRtti baMdha thaI tyAre A svapnAdinI, belInI pravRtti devadravyanI vRddhi mATe pravartelI che, kemake devadravyanI vRddhi karavI e te jinezvara, mahArAjanA upAsakonuM parama kadya ja che. anya kSetronI vRddhinI anupekSA ' jo ke A kahevAne bhAvArtha e nathI ke saMghAdika kSetrone jALavavAnI, vadhAravAnI ke piSavAnI jarUra nathI, kemakete saMghAjika kSetre paNa mokSAthI jIvene AzadhavA lAyaka ja che, paNa devadravyanI Avakane dho mAra (ke je dhakako zAsakAronA kahevA pramANe te dhakko
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAranArane dulabhadhi karavApUvaka saMsAramAM rakhaDAvanAra thAya che) koIpaNa prakAre ucita nathI, eTale tatvadaSTie je manuSyane sAta kSetramAMthI je paNa kSetra piSavAne vicAra phrAya tenuM te yatheccha rIte piSaNa karI zake che, paNa sAte kSetramAM uttama ane jemAM sAte kSetranuM dravya vAparI paNa zakAya evA devadravyane aMge dhakako mAra, palaTe kare ke tenI Avaka baMdha paNa karavI. e keIpaNa prakAre zraddhAsaMpanene te sUjhe ja nahi. devadravyane upaga anya kSetramAM na thavAmAM ekamAtya devadravyane daphaDAvanArAo paNa mane ke kamane ema te kabUlaja kare che ke devadravyane sAdhAraNa khAtAmAM vAparI zakAya ja nahi, to pachI te daphaDAvanArAoe eTaluM te jarUra vicAravuM joIe ke svapnA vigerenI belInI Avaka sAdhAraNu khAtAne lAyakanI heya te paNa tene devadravyamAM laI janAra keIpaNa prakAre dUSita nathI, paNa spaSTa rIte zAstrane ane pravRttine anusAra jenI Avaka devadravya tarIke niyata thaelI che, agara devadravyanI vRddhine mATeja je zarU thaelI che, te temAMthI eka keDI paNa bIjA khAte laI javA ke laI javAmAM saMmati ApavA bhavabhIrU jIva te havane paNa taiyAra thayA nahi. bhakti karanArAomAM bAhya sAganI paNa kimata AvI rIte eka prAsaMgika vAta jaNAvI, mULa vastu upara AvatAM jaNAvavAnuM ke je vakhate tIrthaMkara mahArAjAone abhiSeka thaye che, te vakhata iMdra mahArAjA mahahitAnA anubhavI abhiSeka kare che. arthAta e uparathI jeo devadravya upara dazamanAvaTa dharAvanArA heIne jinezvara mahArAjanI bhaktimAM tavaMgara ane garIbane bheda hoyaja nahi ema jaNAve che, teoe samajavuM joIe ke khuda jitezvara mahArAjanI janmAbhiSekarUpa bhaktimAM sarva taiyArI saudharma Indra kare che, te paNa prathama adhika
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata te acuta iMdra vigere IMdro kare che ane te pahele abhiSeka karavAnuM kAraNa IMdrapaNAmAM temanI ati mahattA che ema zAstrathI spaSTa jANI zakAya che. samavasaraNamAM paNa RddhinI mahattA-amahattA vaLI khuda jinezvara bhagavAnanA samavasaraNamAM paNa alpaddhika devatAone mahaddhika devatAne namaskAra karavA vigerenI vidhi spaSTa che; mATe bhaktimAM bAhya saMganI kaMIpaNa darakAra hoya ja nahi ema kahevuM e kahenAranI zAstra saMbaMdhI ajJAnatA sUcave che. abhiSeka ane pUjAnI mAphaka AbhUSaNenI pUjA paNa jarUrI . vaLI Indro bhagavAna jinezvarenA ekalA abhiSeka karIne ja bhagavAnane janmabhUmimAM lAvatA nathI paNa vastra-AbhUSaNathI merU parvata upara temane zaNagAre che, te pachI digaMbaree vicAravuM joIe ke jinezvara bhagavAnanI idroe karelI abhiSeka kriyAnuM anukaraNa karI bhagavAnane snAtrAbhiSeka kare ane IMdroe karelI AbhUSaNa vigere bhaktinuM anukaraNa na karavuM e ghelInA paheraNA jevuM anavasthita na gaNAya te bIjuM zuM gaNAya? vItarAgadazAnI pUjA karavAnI vAtanuM vAhIyAta paNuM, kadAca kahevAmAM Ave ke jinezvara bhagavAnanI vItarAgadazAne pUjavAnI hovAthI vasa, AbharaNa vigerenI bhakti karavI te ucita nathI. ema kahenAre samajavuM joIe che ke prathama te tamArA mata pramANe kevaLajJAna pAmelA bhagavAna jinezvare jamInathI addhara ja rahe che, mATe keIpaNa mUrti ke kaIpaNa pAdukA ne jamIna upara lAgelI hoya te te tamAre pUjavI joIeja nahi. kemake tamArA hisAbe te tevI jamIna upara siMhAsanane lAgelI mRti ke pAdukA tIrthaMkarapaNAnA vItarAgatAnA svarUpathI virUddha ja che. vaLI vItarAga thaelA tIrthakare ekane eka jaga para rahe nahi, to pachI mUrti ane pAdukAne eka jage para rahevAnuM
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5,1 hevAthI tamAre mAnavI joIe nahi, vaLI tamArA hisAbe te kevaLIo kavalAhAra kareja nahi, mATe tIrthakara bhagavAnanI mUti ke pAdukA AgaLa naivedya ke phaLa-phaLAdinI pUjA karavI, te paNa vItarAgatAnI ghAtaka che, mATe svapna paNa karavI joIe nahi. vaLI je AbharaNa vigere bhakatoe caDhAvelAM che, chatAM te bhaktie caDhAvelAM AbharaNethI bhagavAnanI vItarAgatA naSTa thaI jAya te pachI tame ane devee chatra dharavAM ane cAmara DhALavAM e vigere karyuM hoya te te spaSTa rAjacihno heIne tamArI apekSAe tamArA bhagavAna mahAparigrahamAM DUbelA kema gaNAze nahi? . vaLI je vItarAga dazAmAM jinezvara bhagavAnane AbhUSaNa hatAM nathI, te zuM tamAre jinezvara bhagavAne vitarAga dazA prApta thayA pachI snAna kare che? ke jethI tame vItarAga dazAnI vAta karyA chatAM abhiSeka kare che? - A badhuM vicAratAM spaSTa mAlama paDaze ke abhiSeka kare ane AbhUSaNa Adi na paherAvavAM e kevaLa dAdhAraMgApaNuMja che.. jinapratimAne cakSu ahaDAvavAnI AvazyakatA vaLI AbhUSaNadikanI arUcine aMge teoe bhagavAnanI cakSuo paNa rAkhI nahi. dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke hIrA, calI ke senAnIja cakSu joIe eve keI niyama karI zake nahi, paNa. eTale te kudaratI ja niyama che ke manuSya ke jAnavara koI paNa jAtane tapAsIe te zarIranA raMga karatAM cahyuM ane tenI kIkIne raMga juja heya arthAta je mUtine sAkSAta tIrthakaranI mUti tarIke ja gaNavavI ke gaNavI hoya te zarIra, cakSu, ane kIkI e traNenA raMge yathecita judA judA karavA joIe. satya kahIe te spaSTa kahI zakAya ke jemAM zarIra cakSu ane kIkInA raMga judA na hoya te kharekhara mUti nathI paNa eka putaLuM che. : -
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 AgamacAva . A vAtane vadhAre nahi vistAratAM TuMkamAM eTaluM ja jaNAvavAnuM ke iMddhi vigeree bhagavAna jinezvarane jinezvara tarIke garbhathI mAnI stavyA ane janmanI vakhate janmAbhiSeka karI, vastrAbhUSaNe paherAvI Arati karI, ane te ja vakhate Idra mahArAje jinezvara bhagavAna tarIke stuti paNa karI che, chadastha avasthAmAM paNa tIrthakarapaNuM dIkSA kalyANaka ane kevaLajJAnakalyANaka paNa tIrthakarapaNaneja uddezIne dharmAnurAgI devatAoe karelAM che, jo ke kuTuMbIo teone kuTuMbI tarIke mAne. prajAjana tene rAjA tarIke mAne, dAna lenArAo dAtAra tarIke mAne paNa zAsananI sAradaSTi rAkha. nArAo te temanA tIrthaMkarapaNAne ja mAne. tIrthaMkarapaNAnA mahimAne aMgeja garbhathI tIrthakarapaNuM kahevAmAM Ave che. kevalI thayA pachI jinanAmakarmanA udayane tatva paNa je mATe tIrthakara nAmakarma bAMdhyuM che athavA je bhAvanAthI baMdhAyuM che, tenI siddhine mATe vakhata eTale sAdhyasiddhikALa ke phaLakALa laIe te apekSAe te jinanAmakarmane udaya kevalipaNamAM che ema kahevAmAM aDacaNa nathI, paNa tethI anya avasthAmAM tIrthakarapaNAne mahimA garbhakalyANaka AdithI je siddha thAya che te uDI jato nathI, cAlu adhikAramAM IMdra mahArAjA janmAbhiSekanI bhaktithI taravAnA kAryamAM zaMkA pAmyA, te zaMkAnA nivAraNane mATe meru parvata calAvavA jevuM bhagIratha kArya karyuM, te zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanI parahitamAM ratapaNAnI sthiti sUcave che. khAsa mahatvanI vAta . vaLI ahIM eka khAsa vicAraNIya vAta e che ke dravyanaMdInA prasaMgamAM dravyanikSepAnuM savistara svarUpa jaNAvatAM dravyanikSepAnA jJazarIra, bhavya zarIrathI, vyatirikta ne Agama dravya nikSepAnA svarUpane prasaMge trilekanAtha tIrthakarAnI khAtrAdikathI karavAmAM AvatI pUjA te vyatirikta dravyapUjA kahevAya ema jaNAvI gayA. . .
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 11 paNa te snAtrAdikathI karAtI pUjA vyatirikta dravyapUjA tyAre ja kahevAya ke sarvavirati meLavavAnI IcchAvALe manuSya bhagavAnanA tyAga ane tyAganA upadezane aMge atyaMta bahumAna dharAvato je snAtrAdikathI pUjana kare teja dravyazabdanA kAraNe arthavALuM pUjana heI dravyapUjana kahevAya. bhagavAnanA tyAganA upadeza ane tyAganA bahumAna sivAya tathA tethI thanArI sarvavirati (sAdhupaNAnI IcchA sivAya karAtuM snAtrAdikadvArAe pUjana te apradhAna gauNa ke laukika pUjana che, e hisAbe ja dravyapUjana gaNAya che. vaLI te sarvaviratinI IcchAe bhagavAnane tyAga ane temanA tyAganA upadezanA bahumAnane aMge karAtuM nAtrAdike pUjana tyAre ja vyatirikata dravyapUjAmAM gaNAya ke jyAre bhagavAnanA anu pakRta chatAM bIjAnA hitamAM tatpara rahevA rUpa bhagavAnane guNa AtmAmAM otapreta karavAmAM Ave. tIrthakara bhagavAnamAM parahitaratapaNane vicAra te parahitamAM raktapaNAnA guNane vicAra karatA zrIharibhaka sUrijIe ghoSita mArA e vacana kahI dareka tIrthakare samya. kuvA pAme tyArathI jagatanA sarva jInA hitane sAdhavAne mATe vyasanInI mAphaka tatparatAvALA hoya che, ema je jaNAvyuM che, te , uparathI temaja teja haribhakasUrijIe zrIlalitavistarA nAmanI cityavaMdananI vRttimAM varSanA ItyAdi kahI sarva tIrthakarone jagatanA chanA hitamAM tatpara rahevApaNuM jaNAveluM che, tethI sarva tIrthakara mahArAjAo samyaphana pAmyA pachI jagatanA jInuM hita karavAmAM tatpara rahe te svAbhAvika che che ke sAmAnya vyAkhyA tevI dazA ane sAmagrIne AdhIna che, ane tethI ja bhagavAna mahAvIra mahArAjAe
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 60. Agamata, marIcinA bhAvamAM sAdhupaNuM choDI parivrAjakapaNuM AdaryuM. kapilane chevaTe paNa sthAna hAMti e samyaktvavALAne nahi balavA lAyaka vacana belI pitAnA matamAM lIdhe, vAsudevathI pahelAnA bhAvamAM sAdhupaNamAM chatAM gAyane zIMgaDAMmAM pakaDI vIMjhI, balaparAkramavALA thavAnuM niyANuM karyuM, vAsudevanA bhavamAM siMhane mAryo, rANInuM apamAna karyuM, zayyApAlakanA kAnamAM sIsuM reDayuM vigere banelA AcaraNe parArthe upakArI kahI zakAya nahi. paNa te te vakhatanA saMje ane sAmagrI vicitra hatI e vAta bhagavAna mahAvIra mahArAjanA jIvanane jANanArAothI ajANa nathI. paNa je je vakhate saMga ane sAmagrI anukULa thaI che, te te vakhata ane temAM khuda te tIrthaMkaranAmakarma nikAcita karyA pachI parahitaratapaNAne vadhAre saMga kahevAya. ane te apekSAe bhagavAna haribhasUrijIe sAmAnya dhilAbha nahi vAparatAM varAdhilAbha zabda vAparyo hoya te temAM kAMI navAI pAmavA jevuM nathI, paNa tevA uMcI tathAbhavyatAvALA tIrthakara bhagavAnanA jene azubha saMyoga, sAmagrI ghaNI ja thoDI vakhata haya, ane parArtha sAdhananI ja sAmagrI vadhAre vakhata haya, ane tethI sarva tIrthakarane parArtha vyasanI tarIke ane parArthoghata tarIke gaNavAmAM Ave te Azcarya nathI. vizeSa adhikAra te khuda tIrthaMkaranA bhavane age che, arthAta tIrthaMkaranA bhavamAM te anupakRta parahitaratapaNAne satata prabhAva hoya che e vAta sAmAnya rIte samajavA jevI che. AkAlapadanA phaTa athane phaTa - " keTalAka aNasamaju lekhake lalitavistarAnA mA padane vyavasthitapaNe nahi samajatAM sarvakAla eTale anAdithI bhagavAna tIrthaMkara para upakAramAM lIna hoya che ema gaNAvavA mAge che te che ke sarva tIrthakara bhagavAne anAdithI evA guNavALA
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15:43 ! DhAya te temAM koi paNa jainIne nAkabula karavAnuM ke nArAja thavAnuM hAyaja nahi, pazu tema kahenAre samyaktvaprApti pachI paNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanA jaNAvelA vRttAMtAnuM samAdhAna karavuM, kemake koI paNa vastunA mAdhaka AvatA muddAonA nikAla karyAM sivAya mAtra manasvIpaNe khelavuM ke lakhavuM te vAcAlatAnA digdarzana sivAya bIjuM kAMi nathI. *zrI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanA pUrva bhavAmAM pUrve banelA manAvA vicAravA sAthe lalitavistarAnA pAThamAM AAjamerovALA perAphamAM devajIthakumAninA e vizeSaNa spaSTa akSarAmAM apAyeluM che, te te vAcAlatAnA digdarzana karanAre jema AgaLa keTalIya vakhata khaDA karavAmAM AvelA muddAone vicAryuM nahi, khulAsA karyAM nahi, temaja virUddha bhASaNanA micchAsiduSDa ApyA nahi, ane jema tema lakhIneja chApAMnA kAgaLA kALA karI pAte ane pAtAnA vAMcanArAone satyasvarUpathI vaMcita karyAM e ucita nathI. kharI rIte te temanA mata pramANe dareka tI karo anA dikAlathI devagurunA bahumAna vALAja hoya che, ema zAstronA pAThAthI sAbita karavA taiyAra thavuM, ane jo tema karavA vAstavika rIte udyama karI sAbita karavAmAM Avaze te kAi paNa jaina anahada AnaMdautsava karyAM sivAya raheze nahi, paNa te mATe anAdi niAdamAM paNa vaselA tIrthaMkarA deva-gurunuM bahumAna karavAvALA hatA ema sAbita karavuM joIze, ane jo tema sAbita thaze te A lekhakane je vabAdhithI ke tI karanA bhavamAM parahitaratapaNAnI mAnyatA che te pheravI * ahIthI e pAnAM sudhInA lakhANamAM dekhItI rIte ugratA dekhAya che, paNu AgaLa upara tenA spaSTa khulAsA pU. AgamAhArazrIye karyAM ja che, ke- na chUTake lakhANamAM karatA lAvavI paDe che" vAcakAe jarA gaMbhIratAthI lakhANanA mate pArakhavA namra sUcanA che seM. ''
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAgamAta pravRtti K anAdithI dareka tIthakaranI paddhitaratapaNAnI hAya che, evI mAnyatA svIkAravAmAM aDacaNu nathI. jo ke jainazAstrone jANanAra sAmAnya paNa vyakti ekendriyapaNAmAM te zuM paNa vikaleMdriya ane asa jJIpaNAmAM paNa kevaLa vyavahAra maneyAga hAI deva-gurunA bahumAnane aMge joItA maneAcAganI hAjarI mAnavA paNa taiyAra thaI zake tema nathI, chatAM sakalAgamarahasyavedI taraphathI jevI rIte oLI jevI mahA asajajhAyamAM AcAryAdi padavI mATe kAlagrahaNanI zuddhi AkAzamAMthI maLI gaI, tevI rIte kAMIka A paNa zuddhi kAIka rahasyavedI taraphathI maLI jAya, tA jaitajanatAne ghaNAja AnaMdanA viSaya thAya, cAlu adhikArane aMge bhagavAn mahAvIra mahArAje sabhya kRtva prApta thavA pahelAM paNa sAdhuone aMge dAkhaveluM pApakAri paNuM je jaNAvavAmAM AvyuM che, te zramaNa bhagavAna mahAvIranI atizayatA mATe che e vAta teA lekhaka ane vAcaka ne jANeja che, paNa tevI zramaNa bhagavAna mahAvIranI atizayatA karavAthI bIjA tIrthaMkarAnI avajJA thaI gaI evuM mAnavAnuM A samUi masaMtAnane kayAMthI sUjhayu*? te te teja jANe. kemake te lekhakanI apekSAe teA Asana upakArI mahA vIra mahArAja che, mATe temanA kalyANake ujavavA evuM kahenAra bhagavAn haribhadrasUrijI ane kalpasUtramAM bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM caritra paheluM lAvavA mATe jinezvara mahArAjanA caritronA anukramane uthalAvI pazcAtupUrvI karanAra yugapradhAna zrutakevalI bhagavAna bhadrabAhusvAmIjI Itara jinezvaranI avajJA karanArAmAM AgevAna thAya te svAbhAvika che, paNa saMmmUcchimAne pUrva puruSonA vicAra karavAnA ke saMbaMdha rAkhavAnA na hAya te svAbhAvika che. te saMmUchimanA saMtAne yAda rAkhavu ke chANumAMthI thaelA vIMchIne peTamAMthI vI'chI nIkaLe che, tevI rIte '
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMpUchima paNAthI ane AgaLa thaelI sthiti temaja zatru jayane anArya kahI devAnuM sAhasapaNuM karavAnI sthiti ke je zamaNusaMghanI bahAra karavAne lAyakanI banI che te jenajanatAnI jANa bahAra nathI, ane evA saMmUchimanI satyatAthI sarvathA vegaLI ane halAhala juthI bharelI vAcAthI zrI jainasaMgha deravAya tema nathI e pUrepUrI rIte samajavuM, (A vAta A vAcAle jayaMtImAM uccArI che. jo ke te saMmUchimanA saMtAnane satya rahalAnI samaja AvavI muzkela che, paNa vAcakanI jANa mATe AkSepanA uttaramAM eTaluM jaNAvI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanA popakArI jIvana upara vicAra karIe, je ke ATaluM paNa lakhavuM A patranI paddhatine aMge ucita na hatuM paNa paravacanane pAgalapaNuM sUjheluM hovAthI paddhatine oLaMgIne ATaluM lakhavuM paDayuM che, ane lekhaka AzA rAkhe che ke bhaviSyamAM AvuM lakhANa karavAnI pharaja na ja AvI paDe. avajJA karavAnuM mAnavAvALAe bhagavAna RSabhadevajIe ajJAnamAMthI yugAdimAM jagatane uddhAra karyo, atyAra sudhI cAlatI evI dharmakarmanI sthiti pravartAvI dAnadharma e bhagavAn yugAdidevane pratApa che. bhagavAna pArzvanAthajIja AdAnIya nAmavALA hatA, bhagavAna nemanAthajI vigere kumArapravrajita hatA e vigere zAstranAM vAka te te tIrthakarenA mahimA gAvAvALA che, ema samyagdaSTi jI svAbhAvika rIte mAneja che, chatAM temAM paNa avajJAvAdane avajJAnI gaMdha Ave temAM kAMI navAI jevuM nathI. , I have bhagavAna mahAvIra mahArAjanA popakArI jIvana upara zuddhadaSTie vicAra karIe. zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM sarSe phekavAmAM paNa papakAraniratapaNuM zramaNa bhagaghana mahAvIra mahArAje atyaMta bAladazAmAM ramata
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajAta karatAM paNa tatvathI bhagavAna mahAvIra mahArAjanA satvane jevAne Avele devatA che, paNa vyAvahArika dathiI te satvanI parIkSA karavALe devatA sapanA svarUpamAM che e vAta te ekabIjA che. sAmAnya rIte bAlakomAM bhayasaMjJA vadhAre hoya che, te pachI sarpa jevA bhayaMkara jherI jAnavarane dekhIne zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA anaMta savavALA hovAthI na Dare, paNa sAthe ramanAra bIjA rAjakumAre tevA anaMta satvavALA na heIne tevA jherI jAnavarathI sAmAnya rIte paNa DarI jAya, te svAbhAvika che, to pachI devatAe DarAvavAne mATe ja karelA bhayaMkara sarSathI keTale trAsa te sAthe ramanAra rAjakumArane thaye haze? te ka95vuM paNa azakya che, ane caritramAM paNa sAMbhaLIe ja chIe ke zramaNa bhagavAn mahAvIra mahArAja sivAyanA sarva rAjakumAre atyaMta bhayAnakarUpe dekhAvamAM AvelA sarSathI trAsa pAmI dUra bhAgI gayA. A sthaLe kathaMcitapaNe parahitaratapaNAne prasaMga laIe te ema kahI zakIe ke zramaNa bhagavAn mahAvIra bhAgIne nahi. paNa zatithI pitAnA satvanI sAcavaNapUrvaka te kuMvaronI sAthe bIje sthAne jaI krIDA karI zakata, paNa je devatA sarparUpe Avyo hato tene pakaDIne zramaNa bhagavAna mahavIre dUra pheMkI dIdhe temAM sIdhI rItie ema kahI zakIe ke te sAthe ramanArA rAja kumAranA hRdayamAM thaelI vihalatAne dUra karavA mATeja heya. avasthAnI apekSAe sAvadhanI paNa yogyatA jo ke sapane pheMkI de e sapane pIDAkAraka heI niravA che, ema na kahIe! te paNa te avasthAne aMge sarva sAvane tyAga nahevAthI ucita che ema kahevAmAM te koI jAtanI aDacaNa nathI, kemake bhagavAna RSabhadevajIe rAjyavasthAmAM zilpa ane karmone je upadeza karyo che sAvadya hate chatAM paNa leke pakAranI daSTie jarUrI hatuM tema kalikAla sarvajJa bhagavAna zrI hemacaMdra sUrijI jaNAve che. temaja teja bhagavAna gaDhaSabhadevajIe karelI
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 45, 1 rAjyanI vyavasthA tathA putrene ApelAM rAje che ke deSarUpa che, chatAM te avasthAnI apekSAe bhagavAnane te karavuM ucitaja hatuM ema AcArya mahArAjA haribhadrasUrijI aSTakamAM ane paMcavastu vigeremAM jaNAve che. tevI rIte ahIM zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanA adhikAramAM paNa te devatA ke je bhayaMkara sarSarUpe AveluM che, tene dUra pheMkave te rAjakumAranI zAMtinI apekSAe te avasthAmAM atyaMta ogya che, ema kahevuM joIe, ane tethI ja je ke mahAvIra mahArAjanA svataMtra prasaMgane aMge satvaparIkSAne viSaya kahevAya, paNa cAlu prasaMgane aMge te sAthe ramatA rAjakumAronA trAsane nivAra ane hiMmata ApavI, tene mATe sapanuM pheMkavuM laIe te spaSTa rIte te popakArane mATeja che ema kahevuM paDe. upalaka daSTithI vicAratAM te kharekhara e savaprasaMga karatAM popakArane vizeSa prasaMga che, ema sAmAnya prekSakone saheje mAlama paDe tema che. prabhu mahAvIratA sAtvikatA vaLI te satvanI parIkSA karavA AvelA devatAe AgaLa jaNAvyA pramANe sarSarUpa dvArA sattvanI parIkSA karyA pachI paNa te ja chokarAonI ramatamAM sAta tADa jeTaluM UMcuM rUpa karI bhagavAna mahAvIra mahArAjane DarAvavAne je prasaMga ubhe karyo che, ane temAM devatAe pite karApaNAnI avasthA vakhate pitAnI hAra thaelI che ema jaNAvI je mahAvIra mahArAjane khale besADayA te vakhate ane pUrve jaNAvela sarpanI parIkSA zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje avadhijJAnane upaga mUlya nathI e spaSTa che. . . zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM avadhijJAna te vakhata paNa dazamA devaleka jeTaluM te hatuM ja e zAsasiddhi
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgAmI havata che, ane te devatA te pahelA devalowI Avela hatA, tethI jagavAna mahAvIra mahArAjanA avadhijJAnanA upara ganA viSayathI bahAra te na hatuM, paNa avadhijJAna evI cIja che ke te dvArA upayoga muke te ja te jANI zake, ane avadhijJAnane upaga paNa zAstrakA aMtamuhurtaja hevAnuM jaNAve che, tethI avadhijJAnavALA puruSa haMmezAM avadhijJAnanA upagamAM ja heya, ane temanuM AkhuM jIvana te avadhijJAnarUpI jJAnamaya ja laya ne na saMbhave; ' tatvathI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje avadhijJAnane upaga melI te savanI parIkSA karavA AvanAra sapa ane kuMvara te sarSa ane kuMvara nathI, paNa devatA che ema dhAryuM ja nathI. mahAvIra mahArAje te sAmAnya daSTie zapa ane ramanAra sAmAnya rAjakumAraja dhArele che. keIka gerahAjara rAjakumAra hoya ane tenuM rUpa te devatAe lIdhuM hoya te asaM. bhavita nathI. - have te hArelA rAjakumAranA rUpane dhAraNa karanAra devatAe mahAvIra mahArAjane khabhe caDhAvyA pachI je vakhata sAta tADanuM pa karyuM haze ane mahAvIra mahArAjane DarAvavAne ja tene uddeza hevAthI je te sAta tADanA rUpamAM bhayaMkaratA vyApta karI haze, te sAmAnya vicAravALA manuSyanI vicArazaktinI bahAranI haze e spaSTa ja che, ane tevA rUpe zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjane uThAvI lIdhelA hovAthI te sAthe ramanArA bALakenI zrI jazA thaI haze? te vacanathI akathanIyaja che. ane tethI te sAthe manArA zALAnI hebatAelI daza mahAvIra mahArAja re dUra karavA mATe te pazAcika rUpane muSTiprahAra kare paDe temAM kAMI Azaya gaNAya nahi. je zamaNuM sagavAna mahAvIra mahArAja ne mAtra
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitAne bacAva kara hota te te paizAcika rastA khabhA uparathI sarakI UtaravuM ke kUdI UtaravuM te sahele upAya hate paNa bArIka rItithI tapAsIe te sAthe ramanArA chokarAonI hebatAyu maTADavA ane teone sarvathA nirbhaya karavA bhagavAna mahAvIra mahArAjane paizAcika rUpa upara muSiprahAra kare 5, hoya te svAbhAvika che. uttama svamone sAmAnya phaLAdeza - vAcake yAda rAkhavAnI jarUra che ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA garbhe AvyA tyArathI ja devAnaMdAne cIta svapnA AvyAM hatAM, ane tenI jo ke tevI jAherAta thaI na hatI ane kaSabhadatta brAhmaNe paNa zrI devAnaMdAnI AgaLa cauda svapananA kuLa kahetAM mAtra brAhmaNa ane parivrAjakapaNAne lAyaka nAja phaLo batAvI svapnane phaLAdeza batAvela hatuM, paNa khAsI divasa pachI bhagavAna mahAvIra jyAre vizalArANInI kukhamAM saMharaNa rUpe hariNamelI devadrArA lavAyA tyAre puNyavatI mAtA trizalAe siMha vagere caude uttama rUpane dekhyAM. - A sthaLe yAda rAkhavAnI jarUra che ke cauda svapnane saMbaMdha tIrthakara kecakavartInA bhAva pahelAnA deva ke nArakImAMthI thayelI avananI sAthe nathI, paNa mAtra mAtAnI kUkhamAM pravezanI sAthe ja cauda svaneno saMbaMdha che, ane tethI sUtrakAre paNa spaSTa zabdomAM kahe che ke nahi thavA puriMchaNi mahAyo arijA arthAt e cauda (gaja-vRSabhAdi) svapna mahAyazavALA bhagavAna arihaMta je rAtrie mAtAnI kukSimAM Ave che te rAtrie sarva tIrthakaranI mAtAe dekhe che. sarjApahArane cyavana kalyANaka kahenAranI ajJAnatA A uparathI jeo devAnaMdAnI kUkhamAMthI thaelA garbhApahArane yavana kalyANakanA nAme kape che, teone zAstrasiddha jaina devakamAMthI AvanArane mATe ovana zabda ane alakamAya
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata AvanArane mATe udvartana zabda je vaparAya che, tene temane muddala khyAla lAgatuM nathI, ane tethI te leke eka jUThAne sAruM karavA bIjA cauda jUThAM belavA paDe evI leke ktine anusare temAM navAI nathI. zrI kalpasaranA seya" zabdathI kalyANaka mAnanAranI gerasamaja vaLI teoe e paNa dhyAna rAkhyuM nathI ke kalyANaka vakhatanI sevA iMdri mahArAje svayaM karelI che, jyAre garbhApahAranuM kArya harirjhegamethI deva ke jenuM kAma kalyANakenI vakhate sughelA ghaMTA vagADavAnuM che, tene bhaLAvavAmAM AvyuM che, keTalAka te kalapasUtranA je zabdane dekhIne tene sArUM agara ke AdaravA lAyaka evo artha cheDIne kalyANaka e kalpita artha karavA prerAya che. . teoe prathama te e dhyAnamAM rAkhavuM ke e garbhApahArane akalyANaka rUpa chatAM kalyANaka gaNatAM bAkInAM pAMca kalyANakene kADhI nAkhavAM paDaze, kemake tene mATe kaI jage para te zabda tethI, vaLI tene artha gyatAmAM na levAya te sAtti eTale raMka e jage para vAparela tura pratyaya kriyA arthanI kriyA paNa yogya artha levuM nathI. tethI apaprAgavALa ja gaNAze. zrI kalapasUtranA bahuvacanathI garbhapahArane kalyANaka kahenArA pratye - vaLI keTalAke pratyuttarahi e zabdamAM uttarAphAlyunInA bahuvacanane aMge garbhApahAranuM kalyANaka paNa gaNAvI devA mAMDayuM che, teoe prathama te e dhyAna rAkhavuM joIe ke ahIM e garbhApahArane aMge bahuvacana laIe te vitta vikA vAra vigere sUtromAM paNa garbhApahAra kalyANaka mAnavuM paDaze. vaLI prAkRtanI apekSAe ekathI adhika ane saMskRtanI apekSAe
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5.1 bethI adhika hoya te bahuvacana vaparAya che, te zuM cAra kalyANakane age bahuvacana na vaparAya? ke jethI bahuvacananA nAme garbhA hArane kalyANaka tarIke besavuM paDe! vaLI phAlganIne aMge kozakAree vAparelA ekavacanane AgaLa karavuM te paNa aNasamaja bhareluM che, kemake kezakArene te mAtra tenA devatA jaNAvavAne adhikAra che, ane tyAM nakSatranI saMkhyAne aMge te bahuvacana vyAkaraNathI siddhaja che. gajAdi svapnanA phalAdezanI mahattA tatvathI je ke mahAvIra bhagavAnanA garbhane trIjo mahine hata, te paNa trizalArANunI kUkhe praveza te tyAsIme divase hovAthI te rAtrieja trizalAmAtAe cauda vakhAM dekhyAM, je ke mahArAjA siddhArthajIe te gajAdika cauda svapnane sAmAnya rIte paNa phaLAdeza moTA rAjA tarIke kahe che, paNa bIje dahADe bolAvelA vakhapAThakee kahele phaLAdeza je tAtvika kahevAya ane jagatamAM jAhera thanAre gaNAya, te phaLAdeza cAturata cakravartI ke dharmavara cAturaMta cakravartIpaNane ja hatuM, ane tethI deza dezAMtaramAM atyaMta jAherAta thavA pAmI hatI ke siddhArtha mahArAjA nI rANI trizalAne thayela putra cakravatI thaze. sAthe ramanArA te kumAre kayA? te sarva prasiddhine pratApe mahArAjA zreNika ane mAlavAdhipati thaelo e caMDapradyatana vigere rAjakumAra bhagavAn mahAvIra mahArAjanI lagabhaga sarakhI uMmaranA he sevA karavA hAjara rahelA hatA. teo paNa kadAca A sarSa ane pizAcika rUpanI vakhate hoya, kemake temanA mAtApitAe te vakhata paNa mokalyA hoya te te kAMI asaMbhavita nathI. pizAcika rUpane muSTi mAravAne hetu tatvamAM bhagavAna mahAvIra mahArAje te paizAcika rUpane
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata diprahAra karI svAbhAvika rUpa karavAnI pharaja pADI, temAM svasIna hathikatAnuM darzana karAvavAne ke pitAne bhaya thaye hatuM ane te TALavA mATe prayatna karavAnA muddA karatAM te sahacArI rAjakumAranA jAmane TALavAne mudde adhika cogya gaNAya ane te rIte paizAcika phapane savAbhAvika rUpa karavAnI pharaja pADavAne mATe karelA prayatna bhagavAnanI paropakAra vRttine ja jaNAve che temAM kAMI aNaghaTatuM gaNAya nahi. AvI rIte zramaNa bhagAna mahAvIra mahArAjAnuM nizALe javuM, samaNavara je pitAnA sasarA temane madada karavI, dinane zoka TALave vigere aneka vRttAtemAM paropakAra pitA kevI rIte dekhI zakAya che te have vicArIe. prabhu mahAvIranI parahitavRtti zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA vartamAna zAsananA adhIzvara hovAthI temane aMge vyatirikta dravyapUjAnA saMbaMdhathI je paropakAraniratapaNuM vicArI rahyA chIye, temAM bhagavAnanuM nizALagaNuM eTale lekhazALAmAM nayana thayuM che te paNa popakArane mATe che ema mukhya muddAe vicAravAnuM che. A vAta te zAstrathI siddha thaelI che ane ApaNe AgaLa jAhera paNa karI gayA chIe ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA bhamAM Avyo tyArathI ja mati, zrata ane avadhijJAnavALA che. jinezvara bhagavAnane jAtismaraNanI jarUra chatAM eka vAta vadhAre dhyAna kheMcanArI che ke dareka tIrthakara gathI mati, zruta ane avadhijJAnavALA hoya che ema spaSTa jaNAvAyA chatAM zAstrakAre bhagavAna mahAvIra mahArAvAdine ane jAtismaraNane guNa kema letA haze ke jene mATe zAstrakArane ema kahevuM paDe che ke sArA che atharva arthAt jinezvara bhAgavAna te garbhathI pahelAnA ane samaraNa karanArA eTale jANanArA hoya che.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ - jo ke kaIka tIrtha kare narakagatimAMthI AvelA hoya ane tethI te tIrthakarane pUrvabhavanuM avadhijJAna aDhI, traNa sAThA , gAunuM ja hoya paNa vadhAre na hoya ane kAlathakI avadhijJAna dvArA jANavAnI zakti te kSetranA pramANamAM ghaNI ochI thAya ane tethI temanuM avadhijJAna mAtra avadhijJAnanI hayAtI gaNAvavA pUratuM ja gaNIe ane tethI tyAM jAtismaraNanI jarUrIAta rahe, paNa zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAja te dazamA devakathI AvIne AvelA hevAthI kSetra ane kALathakI paNa asaMkhyAtA avadhijJAnane teo dhAraNa karanArA hatA ema nakkI che te pachI temane mATe jAtismaraNanI jarUra zI? kemake jAtismaraNajJAna matijJAnane eka dhAraNA nAmane te mAtra che, ane te jAtismaraNanI apekSAe temane paheluM avadhijJAna e sAmAnya rIte ghaNAja uMcA naMbaranuM gaNAya te pachI te uMcA naMbaranA avadhijJAna dvArA bhagavAnanuM jJAnIpaNuM jaNAvyA pachI jAtismaraNa dvArA jJAnIpaNuM jaNAvavAnI jarUra zI? mati, zrata ane avadhijJAna karatAM jAti maraNanuM AMzika mahatva A bAbatamAM zAsakAre spaSTapaNe zaMkA-samAdhAna karatA nathI, 'paNa zAsAkAranI rItie vicArIe te mAlama paDaze ke je sAdhue sAdhupaNAnA bhAvamAM zrutakevalI ke dezapUrvadhara jevI dazAne dhAraNa karanArA heya che, teo kAladharma pAmIne jyAre temAM jAya che, tyAre teone ne ke bhavapratyayika avadhijJAna niyamita thAya chechatAM teone pitAnA pahelA bhavane karelA cIra pUrva ke daza pUrvane abhyAsane khyAla heta nathI, tethIja zAkhA devabhavamAM pUrvAdi zrutajJAnanA smaraNane sarvathA niSedha ja kare che, paNa manuSyabhavamAM vartatA manuSyane pahelAMnA devakanA bhavanI te pahelAMnA manuSyabhavamAM sAdhupaNuM laI je daza pUrva ke cauda
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamajayota pUvane abhyAsa karyo hoya te sarva pUrvane abhyAsa jAti. maraNathI manuSyane thaI zake che, ane tetaliputrane tevI rIte jAtismaraNathI pUrvanA manuSyabhavamAM meLavelA cauda pUrva hatA, tethI te caude pUrvenuM jJAna jAtismaraNathI maLyuM ema zAstrakAre spaSTa zabdothI jaNAve che. A uparathI vAcakavRMdane saheje khyAlamAM Avaze ke pahelAMnA bhAvanA abhyAsane taiyAra karavAnI tAkAta je avadhijJAnamAM nathI te jAtismaraNa jJAnamAM che, ane tethI bhagavAna mahAvIra mahArAjA dine ame mati, kRta ane avadhi traNa jJAna kahyA chatAM jAti smaraNa jJAnanI viziSTatAne aMge tene pRthapha kahevAnI jarUra paDe te svAbhAvika che. vibhAvavALAne paNa zrutajJAnanI nyUnatA. vaLI devabhavanI aMdara kRtajJAnanI teTalI utkRSTatA avadhi jJAna chatAM paNa hetI nathI. e hakIkata pU zrI vajusvAmI jInA jIva tim joke bhagavAna gautama svAmIjI pAsethI puMDarIka adhyayana sAMbhaLyuM ane pachI te adhyayananuM seMkaDo vakhata ugrahaNa karyuM. - A badhuM tyAreja bane ke avadhijJAnathI sutajJAnanuM caritArtha paNuM na thaI jatuM hoya, paNa keIka aMze avadhijJAnathI paNa zrutajJAnanI utkRSTatA heya ane te zrutajJAnanI utkRSTatA devabhavanA avadhijJAnathI ke devabhavanA mati, zuta ke avadhi traNethI prApta na thatI heya mATe jAtismaraNa kahevAnI jarUra paDe, ane tevI rIte uccatara kaTimAM sAbita thaelA zramaNa bhagavAna mahAvIra mAyarAja jAtismaraNa jJAnane dhAraNa karanArA hatA. jAtismaraNathI chatanI sArI prApti chatAM gAMbhIrya, AvA uttama keTinA jAtismaraNavALA hevAthI garbhathI zruta zAnanA moTA khajAnArUpa hatA, chatAM jema pU. zrI javAmIjI.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 1 sAdhvIjInA upAzrayamAM rahelA te vakhate atyaMta bAlyAvasthAmAM ja sAdhvInA abhyAsane sAMbhaLI agIAra aMgane dhAraNa karavAvALA thayA hatA, chatAM kAMsA je zabda senAmAM na hoya tema tevA jJAnIomAM atyaMta gaMbhIratA hoya che tethI te pU. zrI vaja. svAmIjI ATha varSanI uMmaranA thayA, sAdhvIonA upAzrayethI nIkaLIne AcArya mahArAjanI pAse rahevA lAgyA. AcArya mahArAje te bAla vajasvAmIne bhaNAvavA mATe sthavirAne sepyA. pU. zrIvAsvAmIjI paNa sthavirenA kahevA pramANe bAlakonI mAphakaja abhyAsa kare che. AcArya mahArAjane ke kaIpaNa sthavirane keTalI mudata sudhI te pU. zrI vajuvAmIjInA agIAra aMganA abhyAsane patto maLato ja nathI, te pachI rilokanAtha tIrthakara bhagavAn mahAvIra mahArAjA garbhadazAthI traNe jJAnavALA ane jAtismaraNa jJAnavALA hevA chatAM paNa siddhArtha mahArAjA ane trizalAmAtA vigere kuTuMbane temanA jJAnane patta na hoya e svAbhAvika ja che, ane jyAre mahArAjA siddhArtha ane trizalA. mAtAne bhagavAna mahAvIra mahArAjAnA jJAnane patta na hoya ane tethI te bhagavAna mahAvIra mahArAjarUpa bALakane lekhazALAmAM besADavA mATe prayatna kare ane tene echava kare te svAbhAvika ja che. lekhazALAmAM laI javAnI kriyAne aniSedha kema? A sthaLe bhagavAna mahAvIra mahArAje pitAnA lekhazALAmAM javAnA prasaMgane aMge tyAM lekhazALAmAM bhaNatA vidyA thae ane paMDitane maLavAvALI mahAkiMmatI aneka prakAranI vastuone lAbha dekhI tene mATeja lekhazALAmAM javA pahelAM gaMbhIratA rAkhI parepakArane mATeja pitAnuM jJAna na be heya ema kahevAmAM atizayokti te na ja gaNAya. vaLI te bhagavAna mahAvIra mahArAjAnA lekhazALAmAM
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamayAta laI javAthI iMdranuM AvAgamana thaze ane teja iMdranA prazna ane aMge aindrabyAkaraNanI utpatti thaze e paNa bhagavAna mahAvIra mahArAje avadhijJAnanA upayAgathI jANyu hAya ane te aindravyAkaraNa dvArA jagatanA upakAra ane zAsananI jaDa sthApAze ema gaNyuM hAya ane tethI lekhazALAmAM laI javAnA adha ADaMbara thavA dIdhA hAya tA te paNa paropakArane aMge gaNavAmAM koI paNa jAtanI harakata jaNAtI nathI. te lekhazALAnayananI kriyAmAM bAhya dRSTi ane vartamAna sthitie paDita ane vidyAthI Ane maLatA lAbha vicAryoM hAya te ane abhyatara daSTie bhaviSyane mATe aindra nyAraNanI utpattithI jaMgatane lAbha thavAnA vicA) hAya ane tethI te lekhazALAnayananI kriyA thavA dvIdhI hAya tA te pApakAraniratapaNAne lIdheja thayuM ema kema nahi kahevAya ? jo ke svAbhAvika rIte rAjaputrI udAradilanA hAIne dAtAra hAyaja che paNa viziSTa prasaMgane aMge viziSTapaNe devAtAM dAne vagara prasaMge devAtAM nathI, mATe te lekhazALAnA prasaMga thavA dIdhA tA ja te vidyAthIe ane paDitAne ceAgya dAna ane sanmAna maLyuM, vaLI je mahetAjI pAse bhagavAn mahAvIra mahArAja rUpa bALakane laI javAmAM AvyA te mahetAjInA pazu khAlakAlathI rahelA sadehA je te prasaMge dUra karavAmAM AvyA ema je spaSTa zabdomAM zAstrakAra jaNAve che te paNa eka dRSTie parApakAraja che ane te paropakAra paNa lekhazALAnayananA prasaMganeja AbhArI che. drimahArAjanuM svAbhAvika rIte bhagavAna mahAvIra mahArAjanI sevAmAM AvavuM banavuM asaMbhavita naheAtuM, paNa lekhazALanA prakaraNane a Mge IMdranA AvavAthI jagatamAM je mahimA tItha "karapaNAnA gabardazAthI avicaLa traNa jJAna hAya che e mAbatanA sAmita
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ laI 4-5 1 thaye te rUpa jagatane upakAra paNa e lekhazALAnA prakaraNa sivAya banata nahi. - sAmAnya devatAnA AgamanathI paNa jyAre prabhAvazAlIpaNuM jagatamAM gaNAya che, te pachI khuda iMdramahArAjanuM tevA jAhera meLAvaDAmAM AvavuM jagatamAM bhagavAna mahAvIra mahArAjanA keTalA prabhAva pADanArUM thAya ane te tIrthakarane prabhAva joI jANI ane samajIne keTalA badhA leke satyadharmanI tarapha azakya nathI, ane te phaLa paNa bhagavAna mahAvIra mahArAje paropakAranI daSTie AgaLa karyuM hoya te temAM navAI jevuM nathI. vyatirikta pUjAnuM kAraNa anupakRta parahitaratatA uparanA laMbANabharyA vivecanathI mULa ApaNe viSaya spaSTa e thAya che ke- nadInA nirupaNane aMge nAma, sthApanA dravya ane bhAva e cAra nikSepAnuM vivecana karatAM nAma ane sthApanA nikSepAnuM svarUpa tathA nAmanadI ane sthApanAnaMdInuM svarupa jaNAvyA pachI dravyanaMdInA svarupane aMge dravya nikSepAnuM varupa jaNAvatAM Agama thakI dravya nikSepe ane Agama thakI jJazarIra ane bhavya zarIra rUpI dravya nikSepAnuM svarupa jaNAvAyuM hatuM, tenA trIjA jJazarIra-bhavya zarIrathI vyatiritane Agama dravya bhedane jaNAvatAM rilekanAtha tIrthakara bhagavAnanI snAtrAdike karAtI pUjA dravya pUjAne kAraNa arthe laine vyatirikta dravya pUjA jaNAvI hatI, paNa te vyatirikta dravya pUjA tyAre ja gaNAya ke jyAre bhagavAna jinezvaranuM anupakRta parahitaratapaNuM vigere guNe lakSyamAM laIne pUjA karavAmAM Ave. tIrthakaranI paraMpAritA varabadhithI ke anAdithI? te pUjA karatI vakhate lakSyamAM levA lAyaka guNomAM pahele thaNa je anupakRta-parahitaratapaNAne eTale bIjAnA upakAra taLe
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata dabAyA sivAya bIjAne upakAra karavAmAM ja lIna rahevA rUpa che. te guNanA prasaMgane aMge sarva tIrthaMkara mahArAjA je ke varAdhithI prAraMbhIne hamezA paropakAramAM tatpara hoya che, chatAM vartamAna zAsananA adhipati bhagavAna mahAvIra mahArAjA varadhi ke sAmAnya samyaktvathI pahelAM paNa popakAramAM kevA lIna hatA? e jaNAvavAne aMge nayasAranA bhavamAM samyakatva pAmyA pahelAM paNa sArthathI vikhuTA thaIne jaMgala dvArAe AvelA mahApuruSane rIdhelA dAna vigerene adhikAra AgaLa jaNAvI gayA. vAkAnA jasthAne vRtAntane ja kahevAya che? jo ke vRttAnta-adhikAra vigere vastuone nahiM samajanArA ee vAkyane adhikAra tarIke gaNI ke vRtAnta tarIke gaNIne bIjA vRttAnta zrI nayasAranA saMbaMdhamAM zAstromAM che ema kahevA sAhasa karyuM che, paNa te sAhasa karanAra adhikAra ke vRttAntanI vastusthiti samajaze te ApoApa mAlama paDaze ke AkhA nayasAranA bhAvane aMge munidAnanuM vRtAnta maLe che tevuM temanA jIvananuM bIjuM vRtAna maLatuM nathI e vastu sAcI rIte ja che. bhagavAna mahAvIranI upakAra paraMparA nayasAranA vRttAnta pachI anukrame bhagavAna mahAvIra mahArAjAnA chelA bhavane aMge je paropakaranI hakIkata zarU karI che. temAM gabhamAM sthira rahevuM, pravajyA nahi levAne abhipraha karave, mesparvatate calAva, bAlakrIDAmAM vRkSe viMTAyelA sapane dUra pheka, pizAcika rUpa dhAraNa karanAra devatAne vaja muSTithI mArave, ane yavatamati zrata ane avadhi e traNa apratipatita ane nimaLa jJAnanI sAthe jAtismaraNa jJAna hovA chatAM sarvakuTuMbathI ajJAta jJAnIpaNe rahevuM ane lekhazALA nayanane samAraMbha niSedha nahiM te samAraMbha thavA devo ucita ga. e sarvamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanI pare
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 77 varSa 4-5. 1 , pakAra draSTinI mukhtAe vicAraNA karI. yazodA sAthenA lagnamAM paropakAritAnI jhAMkhI have zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAne mahArAjA samaravIranI putrI yazedA sAthe thayele je vivAha saMbaMdha che, temAM paNa paropakAranI draSTinI mukhyatAe vicAra karavAne che. hakIkata evI che ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA jyAre bAlyadazA u9laMghana karIne yauvana dazAne prApta thayA tyAre mahArAjA siddhArthane bhagavAna mahAvIra mahArAjane vivAha karavA mATe vicAra che, paNa zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAnuM lakSya viSayethI vimukha heIne mahArAjA siddhA thane bhagavAna mahAvIra mahArAjane vivAha karavA mATe kahevuM e ghaNuM ja AkaruM lAgyuM ane tethI mahArAjA siddhArtha pitAne te zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAnA vivAha saMbaMdhIne vicAra trizalAmAtAne jaNAvyuM. mahArAjA siddhArtha ane trizalAmAtA ane zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanA vivAhane vicAra kare che. chatAM zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanI virakta ane nirvikAra dazA dekhIne vivAha karavA saMbaMdhI ekadama mahAvIra bhagavAna AgaLa vAta karavAnuM sAhasa karatA nathI, paNa zramaNa bhagavAna mahAvIranuM citta vivAha tarapha vALavA mATe temanA gaThIyAone jaNAve che. tethI bhagavAna mahAvIranA gaThIyAe bhagavAna mahAvIrane paraNavAne Agraha kare che, chatAM zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAja te gaThIyAonI AgaLa saMsArathI viraktapaNanI vAte kare che ane pitAne abhiprAya cakkasa dIkSA levAne che. ema pharamAve che ane te vakhate ema paNa spaSTa zabdomAM sUcavI de che ke "mAtapitAnA jIvatAM sudhI huM dIkSA nahi levAne
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamavA heIne apariNIta avasthAmAM paNa rahuM te te kaI paNa prakAre anucita nathI" A vArtAlApanA IzArAthI mAtA trizalAne ema lAgyuM ke bhagavAna mahAvIra mitronA kahevAthI pariNayana vidhAna kabula kare tema nathI ja! eTale mAtA trizalA te gaThIyAonI hAjarImAM ja padhAryA mAtA trizalAne AvatA dekhIne bhagavAna mahAvIra maharAja siMhAsanathI ubhA thayA, sAta ATha pagalAM sAmAM gayA ane mAtAjIne namana karyuM, pachI mAtAjIne gya Asana para besADI vinaya pUrvaka bhagavAna mahAvIra prazna karyo ke Apane padhAravAnuM prayojana haramA A bhagavAna mahAvIranA praznanA uttaramAM vinItaputra mAtApitAnA kathana pramANe ja karavAvALA hAya ane tethI tame paNa jarUra mArA kahyA pramANe karaze ema upoddaghAta tarIke sUvavI pariyana vidhAna karavAne mATe mAtAtrizalAe kahyuM mAtAnA vinayane lIdhe bhagavAna mahAvIrane vagara mane paNa te pariNayana vidhAnane kabula karavuM paDayuM, bhagavAna mahAvIrane pariNayanA vidhAna karavAnuM sarvathA mana nahiM chatAM phakta mahArAjA siddhArtha ane mAtAtrizalAnA saMtoSane mATe te karavuM paDadhuM e mAtApitAnA saMtApane nivAraNarUpa upakAra gaNIye te te kAMI khoTuM nathI. kAtAlIya nyAye yazodAnuM pariNayana mATe svayamAgamana zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA atyArasudhI vairAgya vAsita ane nivikAra hovAthI mahArAjA siddhArtha pAse aneka rAjA mahArAjA taraphathI AvelA mAMgAmAMthI keIpaNa mAMgaNI siddhArtha mahArAja kabula karI zakatA na hatA, paNa have mAtAtrizalA dvArA e bhagavAna mahArAvIra mahArAjAe pariNayAnanuM vidhAna kabula karyuM che. ema jANatAM bhagavAna mahAvIra mahArAjAne lAyakanI kanyAnI vicAraNA cAlI, paNa sevA vakhatamAM ja mahAvIra samaravIrane senApati yazodA
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ karIne laIne ja mahArAjA samaravIranA hukamathI tyAM mahA vIra mahArAja sAthe nimittiyAnA kahevAthI paraNAvavA Avyo hatuM, tenA samAcAra dUra laIne AvyuM. yazodA nAmanuM guNaniSpanapaNuM - te kanyAnuM nAma je yazodA sthApavAmAM AvyuM hatuM, te nAma mAtra kalpanAne anusare yAdacchika na hatuM, paNa guNaniSpanna hatuM, kAraNa ke je divase te yazodA kuMvarIne janma thayo che, te ja divase te ja mahArAjA samaravIrane na jItI zakAya evA prabaLa baLa ane chaLa ne dhAraNa karanArA rAjAnI sAthe yuddha thayuM che, temAM samaravIranI jIta thaI che ane yaza maLe che. ane te asaMbhavita evA yazanA kAraNa tarIke te kuMvarIne janma gaNIne A janmelI kuMvarI yaza denArI che tethI tenuM nAma yazodA evuM sthApavuM te vyAjabI che. ema nakkI karI te kuMvarInuM yazodA nAma sthApavAmAM AveluM che. guNa niSpanna nAmevALAne AzcaryakAraka saMbaMdha, jema zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAja siddhArtha mahArAjanA kuLamAM AvyA tyArathI te samagra siddhArtha mahAAjanuM kuLa rAjya-rASTra vigerethI vadhyuM tevI rIte yazadAnA janma pratApe samavIra mahArAjane jaza maLaze ane tethI jema zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM nAma mahArAjA siddhArtha ane mAtA trizalAe sarva svajanahinI samakSa rAjya ane rASTraAdinI vRddhine dhyAnamAM rAkhIne vardhamAna evuM sthApyuM hatuM, tevI ja rIte A kumArInuM nAma paNa tenA pitA samaravIre yuddhamAM jaza, meLavavA nimitta jazodA sthApeluM hatuM arthAta zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAe joke mAtApitA ane mitronA saMtApane TALavA rUpa upakArane mATe pariNayanI vidhAna kabula kareluM hatuM, chatAM keIka tevIja bhavyatAe tevA sArA kuLavALI ane tevA sArA bhAgyazAlI kanyAne saMga paNa tatkALa thaI gayA. ja upakAra tevA sAthe
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 AgamAta parIpakArane aMge sAvadha-anavadyapaNAnI AvazyakatA keTalI ? jo ke niravagha ane sAvadyanA vicAratI draSTice A pariyana vidhAnanuM kabula karavuM upakAra tarIke na gaNI zakIye, paNa bhAva upakAranI dRSTie ja te sAvadya-niravadha paNAnA vicAra DhAya che paNa dravyarUpakAranI draSTi vakhate sAvadya ke niravadyapaNAnA vicAra hAtA nathI ane tethI tevI rIte mAtA-pitA ane mitronA saMtApane TALavA mATe kareluM pariNayana vidhAna sAvadha chatAM paNu upakArane mATe thayuM gaNAya, te temAM aMdhazraddhAe bhAga bhajavye che ema kahI zakAya nahi, kemake je manuSya je avasthAmAM je vakhate hAya che. te manuSya te vakhate te avasthAne lAyakanA je upakArA kare te upakArA upakAra dRSTi sivAya banI zake nahi mATe bhagavAna mahAvIra mahArAje sa` sAvaghanA yAga nathI karyAM tyAM sudhI A pariNunayananuM vidhAna paNa upara jaNAvyA pramANe paropakArane mATe thayuM che. ema gaNavuM uciMta ja che. abhigrahanI pUrNatA pachI upakArane aMgreja e na rahevuM zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanA abhigrahanI pUrNatA mahArAjA siddArtha ane mAtAtrizalAnA kALadhamAMthI thayelI hatI, chatAM paNa je te e varSe adhika rahelA che te paNa mahArAjA nadinanA upakArane mATe ja che. e rahevuM upakArane mATe kevI rIte gaNI zakIye te mATe have vicAra karIzuM! (kramaza:) dhama pariNamyAnI nizAnI paudgalika bhAvAnA mAha ghaTe, anAdi kALanI la-la"" vRttinA badale dau'- da"nI vRtti janme eTale dhama aMtaramAM pariNamyA jANavA.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajyAta zramaNu bhagavAn mahAvIra mahArAjAe vistAreluM tattvajJAna (pu. 1 pA. 13 thI thAlu ) samaNe bhagavaM mahAvIre tattasambhUabhAvaM Aghaveha daMsera nidaMseha jainadarzanamAM gurUnI javAbadArI. jagatabharamAM sarva Astikavaga duniyAdArInI mAyAja jALa cheDIne kevaLa makSa meLavavAnI jhaMkhanAthI sAdhanAmArge musApharI karanArane ja vAstavika rIte gurU mAne che. emAM be mata che ja nahiM, paNa dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke jema maneratha mAtrathI kAryanI siddhi thaI zakatI nathI. tevI ja rIte anya sAdhana ke asAdhana pravRtti karavAthI kAyasiddhi thaI zakatI nathI. vIra ni, sa 2496 vi. sa. 2016 ka AgamA sa 19 varSa -4 pura mAkSa sAdhavAvALAone mekSanI musApharI karavA pahelA anya droha ane svamamattva e enA savathA parihAra karavA ja paDe evI mAnyatAmAM kAI paNa vicAravaMta Astika virAdha karI zake ja nahiM ane dareka smAstika zAstrakArAe paNa ekI vacane e vAta kabula karelI ja che ane kabula karavI paDe tema che ke droha ane mamatvanI javAlAmAMthI bahAra nikaLyA sivAya meAkSanI musApharI banatI ja nathI; }
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata A rIte sarva leke, sarva Astika ane sarva dazanakAre Di ne sArava chekAmAM ekamata chatAM paNa anya dazaerahaNanA vAtana tarapha dhyAna daIe te teo parivAhanI pIDA para pahAsana jamAvIne ja beThelA che. parigrahathI sarvathA para havAne mArga jaNAvyuM hoya ane tene amala barAbara calAvyA thi te te jene dharmanA sAdhuoe ja! e vAta sarvakAlanA itihAsakArone paNa kabula karyA sivAya cAlatI nathI. nidarzanamAM mehamalinatAnI sarva adhamatA kema ? nAma taraphathI bAla yuvAna ke vRddhane, strI agara purUSane, pati agara Apatine saMpurUSa prema, sadaguru bhakti, paramagurUnI sevA, pUjA vigerenA zikSaNa karatAM paNa prathama naMbare je zikSA ApavAmAM Ave che. te e ja ke "hiMsA , cerI, strInA ane parigrahathI atyaMta para hoya te ja te gurU kahevAya ane A zikSaNamAM keIpaNa kAle keIpaNa samartha ke asamartha vyakti taraphathI apavAda ghuseDI devAya tevI jagyA nazAstrakAroe rAkhI ja nathI. tethI jainadharmane samajanAre koIpaNa sujJa manuSya te parigrahanI pIThikAvALAne saddagurU tarIke mAnavA taiyAra thaye nathI ane thatuM nathI, ane te zikSaNanA pratApe sarvakAle sarvajJa darzanamAM mamatAnA sejane hAlavAnuM thayuM nathI. arthAt ema kahevuM joIe ke anya Astika dazAmAM mamatama mAravA mATe karelI zAsa-sAMkaLe kArya karanArI thaI nahi, tyAre jenadharmamAM viSama kAle paNa zAsAnI sAMkaLane sapATa mamatAnI mejane mAravA mATe saphaLa nIvaDe che. jo ke mamatAnI mejane mATe mokSanA mAganA deSa na kaDhAya, mAtra tene mAnanArA manuSyanA vartanane ja deva gaNAya, paNa kohanA darIyAne dUra karavAnI hakIkatamAM aMze pAnuM tema nathI. '
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ manuSyanI jAtanI mAphaka jIvanI jAta. jagatamAM bAlAka hoya ke bAlikA heya, A heya ke purUSa hAya, vRddha keya ke vRddhA hoya, nekara hoya ke zeTha heya, adhikArI he ke tAbedAra heya, zrImAna hoya ke daridra heya, rAjA herA ke raMka hoya paNa, te sarvane maLelI ke nahi maLelI sAmagrI upara vicAra nahi karatAM tene manuSyatva upara ja vicAra karAya che. - 1 rAjyanA kAyadA pramANe AMdhaLA baherA ke lulA-laMgaDAnuM khUna kiI divasa niSa tarIke gaNAeluM nathI, keIpaNa rAjya muDIjAma khunane khuna tarIke ane zramajIvanA khunane nirdoSa tarIke jAhera kareluM ja nathI, ane je evI rIte sAmAnya vargane mATe aparAdha manuSyane vadha gunhA tarIke na gaNAya te te nIti ke kAya ke zivAja egya che. ema keIpaNa zANe purUSa samajI, sAbI ke kahI zake nahiM. A rIte jagata paramezvaranA pigAmamAM cAhe te ekalI sparza jANavAnI tAkAtavALe chava hoya, sparza ane rasa jANavAnI tAkAtavALo jIva heya! sparza, rasa ane gaMdha jANavAnI tAkAtavALA jIva hAtha ! sparza, rasa, gaMdha ane rUpane jANavAnA sAmarthyavALe jIva! sparza, rasa, gaMdha, rUpa ane zabdane samajavAnA sAmarthya vALa satva hoya! e pAMca Indriye sAthe vicAranI zaktine dhAraNa karavAvALuM prANI hAya ! cAhe te manuSya hAya ! ke cAhe te jAnavara hAya ! paNa te sarvanI sarakhI rIte droha-buddhi TALavAne upadeza he ja joIe. muDIdArane rakSaNa ApanAruM rAjya jema nyAya na gaNAya tevI ja rIte sarva jI saMbaMdhI droha buddhi sarakhI rIte nivAravAne upadeza Ape nahi te jagata paramezvara paNa kahI zakAya nahiM, che kAya jIvanI mAnyatA e ja vara-vANuM. A sthAne vagara saM ke amAre jaNAvavuM joIye ke anya
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamapAta darzanakAroe ekalI spazane jANavAnI zakti dharAvanArA pRthvI, pANI, agni, vAyu, ane vanaspatinI te jIva tarIke gaNatarI karI ja nathI. ane ATalA ja mATe zu kevalInI tulanAmAM Ave evA ane mahArAjA vikramane pratibodha karanAra siddhasena divAkara mahArAja pitAnA zAstramAM jenapaNAnuM lakSaNa ja e e jaNAve che. jene pRthvI Adi e kayenI mAnyatA hoya te jaina ! kahevAnuM tatva eTaluM ja ke jagatabharamAM eka ja AvuM jenadarzana che ke jenI aMdara pRthvI Adi chae prakAranA padArthone jIvaMta tarIke mAnavAmAM AvelA che. anya dazanakAe A pRthvI Adine jIva tarIke mAnavAnI vAta te dUra rahI, paNa te pRthvI Adi chaene jIva tarIke mAnI tenI rakSA mATe kaTibaddha thayelA paramezvaranA pagAmane parama prItithI AdaranArA jenI jANe. hAMsI ja karavI hoya nahiM tevI rIte vIto vIrajI nIvatA evuM kahI chakAyanI dayA pALanArA jenene cIDavavA mATe ja taiyAra thAya. bhagavAna vIranA darzana sivAya anyatra jamAnAnuM jhera. - jo ke anya darzanakAree jamAne jeTalI jhaDapathI vega phare teTalI jhaDapathI pitAnA dharma ane tatvane paNa pheravavAmAM gADha prayatna karyA che, ane tene ja pratApe teone buddha jevA eka kaTTara zatrune paNa jamAnAnA prabhAve IzvarAvatAra tarIke mAnI le paDyo che. jenenA RSabhadeva bhagavAnane paNa eka avatAra tarIke mAnI levA paDyA che. jene lekonA dharmane apamAna karavA mATe ke tene pitAnAmAM meLavavA mATe gautama ane zivajInI lIlA Adi paNa beThavavA paDyA che, yAvata musalamAnI jamAnAnA prabhAvane aMge apaniSadu jevA graMtha racI yavananA paramezvarane paNa mAnavA taiyAra thavuM paDayuM che.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa - 2 Itira dazanavALAnA hiMsAniSedha ane dayA Adi vAka anukaraNarUpa che. tevI ja rIte jainenI jAhojalAlImAM aMjAIne jamAnAnI anukuLatA karavA mATe a fNAva sarvani utA para jarA vigere vAkyo paNa pitAnA zAstromAM goThavavA paDayA che, paNa meLAnI vakhate vecAtA pittaLanA ghareNA ane ImiTezana dAgInA mAtra mukha manuSyane ja moha pamADI zake che. paNa senAnA svarUpane ane hIrAnA hArdika tatvane hRdayathI pIchANanArA manuSyane te pittaLanA AbhUSaNa ke ImiTezananA dAgInA khuzI karavAne samartha thatA nathI. ' tevI rIte jeo skUla daSTithI mAtra dayA dayA pikAranArA heya teo ja te anya Astika darzanakAe kahelA dizA varka mUhAni, sA vo dharma jevA jamAnAne anusarIne ane dayALuone pitAnAmAM dAkhala karavAne kahelA vAnA mehamAM muMjhAI jAya, paNa jeo dayAnA hArdika svarUpane kaLI zakatA hoya teo te joI zake ke sarvabhUtene na haNavAnuM kahevAvALA zAstroe bhUtanuM svarUpa, eka eka bhUtanI hatyAnuM prAyazcita ke te bhUtanI hatyA karanArane thayelA nukazAnanA daSTAMte agara te bhUtanI dayA pALanArane thayelA phAyadAnA dAkhalA je zAstromAM aMze paNa kahelA ke dekhAtA nathI. te zA bhUtane nahi haNavAnI je vAta kare che e mAtra meLAnA vecAtA dAgInAja che. tevI rIte jeo ahiMsA e parama dharma che evuM kahenAra na te ahiMsAne mATe vidhAne kare, na te ahiMsAnA bhede samajAve, ahiMsAnuM tAratamya samajAve eTaluM ja nahi paNa jeonA zAstromAM ahiMsAnA sAdhananuM nAma nizAna nathI. ahiMsA pALanAranuM zreyaraskAratva jaNAvanAra daSTAnta nathI, hiMsAthI thatA nukazAnanuM varNana nathI, ahiMsAne mATe bhega ApanArAonuM mahatva manAyuM
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ $ ApAta nathI tevA zAstro ahiMsAnuM nAma lai ja eka vAkya kahe te gAya leAkeAne pAtAnA tarapha AkarSita karavA mATe ja che. ema sarka DhAi mAnI zake. sahAvIranA mahAtratA ane ahiMsAnI mukhyatA paNa jenAmAM mahAtratA ke jenA uccAra guruone prathama nare karavA paDe che. temAM ahiMsAne prathama sthAna ApyuM che. eTaluM ja nahiM paNa te ahiMsAnA rakSaNane mATe ja irmAMsamiti Adi cArAne zAsananI mAtA tarIke gaNavAmAM AvelA che. eTaluM ja nahi' paNa hiMsAthI bacavAne mATe ja jaina gRhasthAne cAgya sAdhanAnA upadeza ane jaina sAdhu pAse vastra, pAtra, rajoharaNa muhapatti vagere je je cIja rAkhavAnuM vidhAna karavAmAM AvyuM che. te mAtra yAnA pAlana ane hiMsAnA doSathI bacavAne mATeja che. jainazAomAM sekA dAkhalA hiMsA karanArane nukazAna thavAnA mAjIda che. tevI ja rIte hi MsAthI dUra rahevA mATe jIvananA bhAgA ApIne zreya:paMthe saMcarelA satpurUSAnA sArA sArA deAntA pazu najare Ave che. AvI rIte sarvathA mamattvanA tyAga ane drohanuM dUra karavuM jaina krama mAM manAyelAM suni mahArAjAoe jALaveluM hatuM ane jALave che. jagatamAM kAipaNa sajjananA kAipaNa guNane dujanAe duSita na karyAM hAya ema banatuM ja nathI. tevI rIte keTalAka jaina dhamanA aMgata virAdhIone jAhera najarathI karAtI krayA paNa nirmAlyatAnA cihna ke hatu tarIke jAya temAM navAI nathI, pazu temAM te bicArAnA sa`skAra-saMcAranA ja dveSa che. senAnA putra ane tahevArAmAM tyAga vaLI dharmatattvanI apekSAe jainAe pApanA parihAranI jag jIvA karanArA utsava. anuSThAna, parvo ane tahevAro mAnelA kI Dhagalo pagale jene bhegathI peramukha rahenArA ane tyAgane
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAge ja saMcaravAvALA hevAthI teo ja mokSa mArgane sAcA musAphara che. ema harakeI pakSanA musApharone mAnavuM paDe. bhagavAna jinezvaranA maMdiramAM pesavAnI manAI kema? A badhI hakIkatene sAra eTale ja che ke aMga, magadha, kaliMga vagere dezomAM jaina dharma ane jaina dharmaonI AvI makSa parAyaNatA dekhIne aMga, magadha AdinI aMdara rahevAvALA lAkha brAhANAdi kuTuMbe jaina dharmanI uttamatA samajI tene cIkAranArA thayA, teve vakhate prathama te te aMga, magadhAdimAM rahelA brAhmaNae jena dharmane mAnanArAone samAgama ja na thAya ane pitAnA sampradAyamAM kAyama rahe tevI buddhithI evA vAkayane pracAra karyo ke sitAnA sAthamAno jonAriNI arthAt raheje raste cAlatA hoIe sAmethI madonmatta hAthI AvatuM hoya ane te hAthIthI bacavA mATe jaina maMdiramAM javuM nahi, A vAkayane vicAranAra manuSya saheje samajI zake tema che sampradAyanA mehanuM keTaluM prAbalya A vAkayamAM raheluM che? ke kalAlanI dukAna, vezyAnuM dhAma, jugArakhAnuM ke evA keI adhama, adhama sthAnane niSedha karavAnuM A vAkya kahenArane jarUrI na jaNAyuM paNa vitarAga paramAtmAnuM dhAma temAM praveza thAya te ja atyaMta arUcikara ane niSedha lAyaka jaNAyuM. karmanAzA nadInA jalano sparza e bIje naMbare AvI rIte sampradAya mohane jALavavAne aneka upAye karyA, chatAM paNa aMga, magadha, kaliMga, vagere dezo jyAre janadharmanA kendabhUta thaI gayA, tyAre kAzI, sAketa vigere dezamAM rahelA sarvasampradAyanA nehavALAne svasampradAyanA mAhamAM rAcatA nAcatA rAkhavA ane jaina dharmanA saMsargathI paNa aTakAvavA mATe karmanazA nadI ke je eLagyA sivAya aMga-magadhAdi dezamAM javAnuM ja nathI ane gagayAdamAM jaaNasane enA
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajyAta utaravIja paDe tevuM hAvAthI chekarAne hAu karIne DarAvAya tenI mAphaka sAmpradAyika mAhathI jAhera karAyuM ke "kanAzA nadInA jalanA spreza thAya tA yAvajjIvana karelA puNyanA savathA nAza thAya che." gaMgAjI ane ka`nAzAmAM pharaka kema? A badhI hakIkata mAtra naiyAyika ane vaizeSikAne puNyanA nAzaneja aniSTa prasaMga tarIke gaNyuM che, eTaluM jaNAvavA mATe jaNAvelI che ane tethI eTaluM ja siddha karavAnuM che ke je te naiyAyika ane vaizeSika sukhanA nAzane paNa sAdhya tarIke mAnI, sukhanA abhAvarUpa mekSane sAdhavAmAM zreya gaNe che, teA pachI gagAjInI mAphaka sAmpradAyika mAhane anusAre paNa jaNAvelA vAkaya pramANe kama nAzAmAM snAna vagerenA upadeza kema karatA nathI.? sukha e AtmasvabhAva ke pudgala svabhAva ? jagatamAM ' prathama tA A sthAne e vicAravAnI jarUra che ke iSTa ane aniSTa gaNAtA padArtho sukhaduHkhanA sAdhana che ? ke sukha duHkhane pedA karanAra che ? tAttvika dRSTie vicArIe te te ISTa padArthomAM aMze pazu sukha nathI tema aniSTa padArthomAM aMze paNa dukha nathI! sukha agara duHkha ne devuM te AtmAnA svabhAva che, mAtra khAdya anukULa padArthoM dukha tarIke AtmAnA veDhana svAne palaTAvavAnA upayogamAM Ave che. jema phAnasamAM dharelA dIvAnI cAre bAju sapheda kAca hAya tA te dIvAnuM svAbhAvika ajavALuM bahAra kAcanI zaktinA pramANumAM jAya che. paNa jo te dIvAnI cAre bAju kAI khIjA raMganA kAca geAThavavAmAM AvelA hAya tA te dIvAnI jyAta mahAra nIkaLatA jIda' ja rUpa dhAraNa kare che. tevI rIte ahIM paNa sukhanA sAdhanA sapheda kAca jevA che. ane duHkhanA sAdhanA raMgavAnA kAcanI mAphaka palaTAvavAvALA che,
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa - 2 dave svAbhAvika rIte jyoti svarUpa che, tevI rIte AtmA sukha svarUpa che, ane mokSanI prApti thatA te svabhAva niSpatibaMdha hevAthI ke nisahAya paNe jhaLahaLa hevAthI ekSapadane prApta thanAre AtmA anaMta sukha svarUpamAM hoya che. ema mAnavAnI A taiyAyika ane vaizeSike nA pADIne dukhanA nAzanI sAthe sukhanA nAzane paNa mekSa mAne che. mekSa prApti mATe jJAnane nAza kema? jevI rIte A taiyAyika vaizeSikoe sarva jagatane ISTa evA. sukhanA nAzane mokSa mAnya che. tevI ja rIte jJAna sarakhA AtmAnA svabhAvabhUta padArthane paNa teoe mokSane aMge nAza ja tha ISTa gaNe che. jJAna ane AtmAnA viSayane aMge zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanuM maMtavya ane pracAra ke hate? te vicArIe te ApaNane saheja mAluma paDaze ke zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje mokSa-tatvanA vijJAnane pracAra paNa alaukika rIte ja kare che. paramezvarane vyApaka mAnavAnI jarUra kema paDI " vAcaka vRde e jANavAnI jarUra che ke anya nAstika dazanakAroe mukhyatAe pitAnA zAstromAM paramezvarane upagAra mAnavAmAM Adhibhautika padArthonuM ja sAmrAjya AgaLa karyuM ane tethI Adhibhautika sAmrAjyanI sRSTi mATe paramezvaranA paNa pagalAM paDayAM ane vaizeSika tathA niyAyikene te eTale badhe sudhI paramezvaranA pagalA Adhibhautika samRddhi mATe dAkhala karavA paDayA ke jagata mAtrane harakeI prANanA, harakoI kSaNanA harakeI kAryamAM te Adhibhautika IzvaranA prabhAvane ja dAkhala kare paDe ane tethI chidravaTa, chidrapaTa vigere samasta pheraphAra pAmavAvALA kAryomAM tenA prabhAvane dAkhala karyo ghaDa vigere padArthane eka paNa kaNIe khase ane te kaNIyA vagara ghaDA Adi padArthonuM je satva rahe te badhuM IzvaranI kRtimAMja umerI
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ hA, relI vigeremAM thatA havAnA AkAra paNa teone ghara ke jaNAyA. . A badhI vastu sthitine pahoMcI vaLavA mATe teone Izvarane jagata vyApI TharAva paDe, kemake khuda paramezvaranA AtmAnI jagatavyApitA na karAve te sarvatra sarvekSaNe, sarvakAryonI kattAne - ukela banavAnuM asaMbhavita thAya. zeSa jIvone paNa sarva vyApaka kema mAnavA paDayA baMne jyAre paramezvarane paNa eka AtmA tarIke mAnya ane tene jyAre teo sarva vyApaka tarIke mAnavA ja paDe, vicitratA te e che ke anya anya sthAne anya anya jIvonA bhAgya padArthonI utpatti mATe te nA karmone tyAM hAjara rAkhavAnI dhUna vaizeSike temanA padArthone utpanna karavAmAM rokI dIdhA. sAna judu kema mAnavuM paDayuM? je ke teonA hisAbe paramezvara ja te kAma karI leta te cAlata ane paramezvara sivAyanA sarva AtmAone jyAre teoe sarvavyApaka mAnyA tyAre teone AtmAmAM jJAnanuM svAbhAvikapaNuM yathAvuM muzkela paDayuM kema ke e hakIkata te anubhava siha che ke mAmAne zarIra dvArA ja jJAna thAya che. ane te zarIra dvArAe utpanna thayeluM jJAna te taiyAyika vaizeSikene sarvatra rahelA sarva - AtmAmAM mAnavuM ja paDe ane te apekSAe temanA hisAbe graha kamAM paNa AtmA ane tenA jJAna ane rahelA che. jyAre emanA muddA pramANe mRtakomAM paNa AtamA ane jJAna che ane rahelA che, te pachI mRtaka ane sacetanamAM temane kevI jAtane pharaka rahetuM nathI, kadAca teo ema kahI zake ke te mRtaka kahevaramAM mana nathI, mATe jJAnanI utpatti, eraNa ke che jyahinAna jevuM kAMI paNa te mRtaka mAM bahu nathI. thatAka ni natha, kAca te sucetanamAM temane ane sAna
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Atma-vyApakatA e paryavasAnamAM nAstikatA : temanI A dalIlanA paryAvasanamAM ema mAnavuM ja paDe ke jJAnanuM utpanna thavuM ke TakavuM e mananA AvavA, rahevA ane javA upara ja AdhAra rAkhe che, te pachI teone jarUra e vicAravuM paDaze ke eka sthAne eka AtmAne thayeluM jJAna anya sthAne te AtmA kema saMbhArI zake? kemake AtmAnI sarvavyApakatA hevAthI mAtra deha ane mananuM ja paryaTana thAya che. ane tethI mana prANa tavuM jJAna ne sthAne thAya ema mAnI laIe, paNa junA sthAne thayeluM jUnuM jJAna kema saMbhArI kema? kemake nave sthAne rahelA AtmAmAM te jJAna thayuM ja nathI. vaLI svarga, naraka vigeremAM AtmAne javAnI vAta te paNa teonA zAstromAM kahevI chatAM yathArtha rIte mAnavI muzkela paDe che. vaLI teo AtmAne jJAnanA svabhAvavALe na mAnavA hevAthI ja mekSamAM gaelA AtmAone jJAna hoya ema mAnI zakatA nathI. je teo AtmAne jJAnasvabhAvavALe mAne te ja mukta thayela AtmAne paNa jJAna mAnI zake. " AmA ane jJAnane joDanAra paNa teoe AtmAne jJAnasvabhAvavALe nahi mAnatAM jJAnanA AdhArabhUta AtmAne mAne che ane jJAnane AtmAthI ja mAnavAnA lIdhe AtmAne tenI sAthe saMbaMdha karavA eka sarvavyApaka samavAya nAmane saMbaMdha kalpI leve paDyo che, paNa te samavAya nAmane saMbaMdha sarvavyApaka ane eka mAnavAthI sarva AtmAomAM sarvajJAnanA samavAye mAnavAnI pharaja paDI ane tevI ja rIte AkAzAdi acetana padArthomAM paNa jJAnane samavAya che ema mAnavAnI jarUra ubhI thaI . eTale spaSTa thayuM ke AtmAthI jJAnane judu mAnyuM, AtmAne sarvavyApaka banya, jJAnane ekadezamAM raheluM mAnyuM ane eka
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamatA manane AdhAre ja sIdhA zabdomAM kahIe te nAstikamAM bhaLI jAya tevI rIta, jJAnanI utpatti sthiti vigere mAnyA ane tevA jJAnanA saMbaMdhane mATe samavAyanI kalpanA karavI paDI ane te samavAya jJAna vagara paNa AkAzAdi badhAmAM mAnave paDyo. A badhI paMcAta AdhyAtmika padArtho dvArA e paramezvaranI prabhutAnI praNAlikAnA pidA karanAra zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjane paDI nahiM teoe AtmAnI siddhinuM sAdhana che citanya te zarIramAM ja che, tethI AtmAnI sattA zarIramAM ja sAcesAcI rIte hatI te jaNAvI. AtmAne niraMza ke sAMza mAna? vaLI jeone AtmA sarvavyApaka mAna hatA teone AtmAsarvavyApaka chatAM paNa akhaMDa daMDAkAra mAne paDyo, chatAM paNa hasta, pAda vagere aMge ane AkhuM zarIra te AtmAnA avacchedaka tarIke te gaNavuM ja paDayuM e zarIra e bhautika padArtha che ane te zarIra jeTaluM jeTaluM pitAtA kaNIyAdvArAe avacachedaka bane te bArIka aMza vaizeSika AdikethI mAnI zakAya nahiM, tyAre zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje AtmAnA asaMkhyAMza mAnI teonI ekatratA thaIne AtmadravyanuM sAva bane che. ema jaNAvyuM ane tethI ja zarIranA keIpaNa eka bhAganI kriyA kSata saMhaNa vagere - kAryo AtmAnA te te bhAgathI thayelA mAnavAmAM aDacaNa AvI nahi. - dareka manuSya anubhavI zake che, ke zarIramAM dareka Indri ane dareka avaye judA judA kAryo kare che. judA judA anubhavamAM sAdhanabhUta thAya che, ane te te vastu te te AtmAnA aMzanI madadathI ja bane che. aMtamAM vaizeSikAdinA mata pramANe AtmA bhavAMtara na jAya ane mana jAya ane te mana teonA mate ANu che, mATe te mananA saMga mATe paNa zarIra-IndriyonA saMgonI . mAphaka AtmAne aMza samudAyarUpe mAna ja paDaze.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ va.4pu, 2 AtmA jJAna svarUpa kema ? zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje te AtmAne asaMkhyAta azAnA samudAya rUpe mAnyA che, eTaluM ja nahiM paNa te AtmAne jJAna svarUpaja mAnele che, ane eja kAraNathI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA sava` AtmAone saCjJa svarUpa yukti-purasara jaNAvI zakayA che. jJAna svarUpa AtmA hoya teAja kaivalya sabhave jo AtmAne sarvajJa mAnavAmAM na Ave. IMdriya ane padAtha nA kramika sayAgane AdhAre ja jJAnavALA thAya che. ema mAnavAmAM Ave te atIta ane anAgata kALanA padArthonuM jJAna kAIne paNa thaI zake ja nahi', eTale kahevuM joIze ke bhagavAna mahAvIra devanA zAsanane hisAbe AtmAnuM jJAna strarUpapaNuM hAvAthI Atma sarvajJa thaI zake ane anya mata pramANe koIpaNa AtmA koIpaNu kALe sAna thaI zake nahIM. AtmAmAM jJAna utpAdya ke abhivyajya ? vaLI eka vAta e paNa dhyAnamAM rAkhavAnI che ke jema jagatanA bhautika padArtho pAtapeAtAnA sAdhane niyamita rIte utpanna thAya che, tevI rIte zikSaka agara zAstrAdinA sacAgane pAmavAvALA sarva manuSyo eka sarakhA jJAnavALA thatAM nathI. jo jJAnanI utpattimAM kevaLa bAhya sAdhanA upara ja AdhAra rAkhavAmAM Ave te jagatanA mAhya padArthonI mAphaka niyamita utpatti ane sthiti vigere thavAja joIe eTaluM ja .nahiM paNa jJAna utpanna thayA pachI paNa sava jIvAne te jJAnanI eka sarakhI sthiti hAtI nathI, keTalAka jIvAne utpanna thayelA jJAnanI cirakAla smRti hAya che, keTalAkane alpakAlIna smRti haiAya che. keTalAkeAne niyamita smRti hoya che. keTalAkeAne aniyamita smRti hAya che. anubhavathI jJAnane guNu ane AvA mAnavAnI jarUra.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvA A sarva tyAre ja yuktiyukta thaI zake ke jyAre AtmAne grAnasvarUpa mAnIne tene rokavAvALA ka mAnavAmAM Ave ane pachI te karmonA kSapazamanI vicitratAne lIdhe jJAnanI utpatti titi AdinI vicitratA thAya. ATalA ja mATe anya keIpaNa dazanakAroe nahiM mAnelA evA jJAna, darzana, zraddhA vartana ane dAnAdika guNane rokavAvALA karmo jaNAvI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje jJAnavaraNIya Adi ATha prakAranA karmo jaNAvyA ane tenA baMdha, udaya, udIraNA, sattA vigerenA svarUpe jaNAvI tenA kSaya upazama ane pazamane mATe dhamanI jarUrIAta jaNAvI. mAnI rIte zamaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje AkhyAta-dezamaya, citanya svarUpa AtmAne mAnIne mokSamAM kevaLajJAnanI hayAtI mAnI tyAre A vaizeSika vagera e zarIra dvArA jJAna thatuM mAnI zarIra sivAya jJAna thAya ja nahiM ema mAnI mikSamAM jJAna che ja nahi ema mAnyuM. jo ke te ja vaizeSikone zarIra ane mana vagara paNa para zvaranA AtmAmAM te jJAna mAnavuM ja paDayuM che, te pachI parame aranI vijAtIyatAnI mAphaka AtmAne AkAzAdi sarvathI vijAtIyatAvALo mAnI nahiM, nAza pAmavAvALA madhyama pariNAmavALo ane tiH svarUpa mA heta te mekSamAM jJAnane vyuhacheda mAnave paData nahiM. sAkhyAdinA mate jJAnanuM sthAna . jevI rIte taiyAyika vaizeSikee AtmAne zarIradvArAe ja pAnavALe mAnce tevI rIte sAMkhyoe paNa buddhi e prakRtine guNa che. ema mAnI AtmAne buddhi vagarane ja mAnya ane boToe te AtmA jevI vastu ja svataMtra na mAnatAM mAtra jJAnanI paraMparA mAnI ane tene nAte ja ekSa mAnya
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 2 upasaMhAra A badhI uparanI hakIkata sAmabANa nu bhagavadana mahAvIra mahArAje jaNAvela jJAna ane mokSane tamAma jJAna ane kriyA svarUpa jaNAvela tenA sAdhanane satya mAnavAne jarUra taiyAra thaze. AvI ja rIte te zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAje ajIva, Azraya, puNya, pApa, baMdha, saMvara, nijArA jevA tane e paNa che anekhuM jJAna bhavya chamAM pasAra pamADeluM che, te ghaNAMja vistAravALuM hoI tenuM svarUpa jaNAvavAne mATe jene zAstronI bhalAmaNa karavI te ja ucita dhArIe chIe. amRta vANuM da - riti-saMyamanA athANA vagaranuM jJAna 4 ajJAna che. che . sukRtanI anumodanA rUpa pANIthI puNyanuM che A bIja vadhu pAMgare che. che . saMsAranI asAratAne sacoTa khyAla ApI che sAdhupaNAnA mahatvane samajAve te sAce sAdhu. ke.
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ uAgama dvArakazI jara cAnAsAuM! | [ gaddhAraka dhyAnasthasvargata, AgamavAcanAdAtA Agama sArvabhauma, paramatAraka AcAryadevazrIe vi. saM. 2001 je yu. 4 thI je. va. 1 sudhI surata (chAparIA zerI navApurA) mAM saMbodhasittaraprakaraNanI "mA sAyarA" gAthA upara vyAkhyAne ApelA, tene vyavasthita saMgraha zAsanaprabhAvaka zrI siddhacakrArAdhanatIrthoddhAraka sva. A. zrI caMdrasAgarasUri saMgrahita saMgrahamAMthI mAnyavara zrI kuMdanamalajI mArU (vyavasthApaka zrI caMdrasAgara sUri jJAna maMdira, zrIpAla mArga ujajana) dvArA maLela, temAMthI vyavasthita karI ahIM raju karyA che. a. ] saMbodhasittarI (gAya 43) nA vyAkhyAne vyAkhyAna prathama, AgamaM AyaraMteNa, attaNo hiakhiNA / titthaNAho gurU dhammo, sabve ee bahu maNNiA // zAstrakAra mahArAjA AcArya bhagavAna zrImAna haribhaka sUrIzvarajI mahArAja bhavyajInA upakArane mATe dharmopadeza detAM thakA AgaLa sUcavI gayA ke-- A saMsAramAM A jIva anAdi kAlathI prayatna karI rahyo che. A jIva keI kAle pravRtti vagarane hatuM nahi. cAre gatimAM, pAMca jAtimAM, cha kAyamAM cauda bhedemAM bhaTake che te vakhate dareka samaye uvamavALo rahela che. A jIva udyama vagarane hatuM ema nahatuM. jene duniyAmAM udyama mahenata vagarane kahevAya chatAM te paNa udyamane
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ x 4-5, 2 7 mahenatavALA che, zemAM ? sAmAnya rIte koIpaNa jIva AhAra vagaranA nathI, zarIra zvAseAzvAsa vagaranA nahAtA IndriyA ane tenA viSayamAM udyama na karatA hAya tevA vakhata nathI. lAkAmAM jo ke kahevAya che ke mukhya mukhya matiminnA mastake mastake juThThI mativALA hAya, jJAnAviko judI judI rUcivALA judA judA maMtavyavALA chatAM saravALe eka mata, cApaDAmAM hujArA khAtAM hAya paNa saravALA thAya tyAre eka hAya tema ahi' judA judA mativALA, rUcivALA, aziprAyavALA chatAM saravALe eka mata. cApaDAmAM hajArA khAtAM hAya paNa saravALA thAya tyAre eka hAya. tema ahiM judA judA mativALA, rUcivALA abhiprAyavALA chatAM saravALe eka matavALA tA kayA? sukhanI IcchAvALA je kAIpaNa peAtAnA mATe judI rUci dharAve paNa saravALA sukhamAM. AthI cAra gati, jAti, kAya, ne bheTThomAM A jIva sukhane mATe prayatna udyama; saphara karI rahyo che. duniyAmAM miSTAnna vadhAre DAya ne zAka sAthe DhAya te jamI zako. bhinna rasa vagara miSTA jJane AvakAra nathI ApI zakatA. tyAre ahiM mukhanI vacamAM duHkhanI IcchA koIne nathI thatI, lADavA joDe dALa-zAkanI IcchA thAya paNa sukhamAM duHkhanI IcchA na Ave. tyAre A jIve pravRtti mahenata udyama prayatna cAre gati, jAti, kAyA, bheDhamAM karI, paNa annA sAdhya sukhanI IcchAmAM, tethI anAdi kAlathI jIva mahenatavALA che. ' 3: anAdi zabda sAMbhaLIne camake che tene kahevuM ke Adine tu sAkhIta karatA anAdi ane cheDI daI e. Adi kahevAvALAne mAthe sAbita karavAnI javAbadArI bIja ne A kuza paraspara kAya - kAraNa bhAve che. te anAdithI cAle che temAM vAMdhAM nathI Avata paNa je ema kahe ke pahelA aMkuro ? ke paheluM bIja jo pahele '
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ * * * A AgamAyA - aMkAro kahe ke paheluM bIja kahe tene kahIye ke pahele re ke paheluM ja te kaI rIte? mATe javAbadArI tene mAthe che. duniyAmAM purAvAnI javAbadArI vAdInA mAthe. tema ahiM javAbadArI konA mAthe? te adi kahevAvALAne mAthe, paNa anAdi kahevAvALAne mATe nathI. dareke pitAne janma bIjAnA kahevAthI nathI mAnavAne. pite janme te anubhava siddha che. te tenuM bIja lAva. tAre janma zAthI thaye? te belane. jyAM sudhI janmanA kAraNane jaNAvI na zake tyAM sudhI tane bolavAne haka nathI. kaI rAjAne tyAM ja , keI zeThane tyAM ja , keI nekarane tyAM janme, keI dariddhine tyAM janme, koI devALIyAnA tyAM jo! te AmAM kAraNa zuM? AgaLa sUcavavAmAM AvI gayuM ke pitAnI prArthanAne janma nathI. ApaNe pharatA hatA ne pitAe kahyuM ke Ava baccA! tethI AvyA nathI. mAtAnA mAthe ApaNuM AvavuM thayuM nathI. tema ApaNI IcchAe AvelA nathI. te pachI AvyA kyA kAraNe? pitAnI prArthanAne, mAtAnA mane rathane ane tArI IcchAne jyAre janma nathI, te A zA kAraNe te belane bhAI! A janma che! tenuM mUla tapAsane! janma e upara raheluM thaDa te nIce nahi dekhAtA mulADIyAne sAbIta kare che. je pramANamAM upara vistAra uMcAI te pramANamAM tenuM mULa te pramANe tene vistAra tema ahiM AgaLanI ApaNI sthitinI apekSAe ApaNI karmanI sthitino vicAra karavA joIe sArA janmanuM, madhyama janmanuM, adhama janmanuM, sArUM, madhyama, carma kAmanuM kAraNa karyuM zAnA lIdhe te karyo vAra banatuM nathI te karma cANI ne? vicAra, vicAra ne ArAra leya te jala kaNa ane jAya che athavA to te paNa janma vAra AvatuM nathI. A ja kAra krama ane kAma karavuM janma,
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ : ahiM anAdi nahi mAnanArane karma kyAM vagara baMdhAI jAya ne kama vAra janma thaI jAya che, e sAbita karavuM rahyuM. A mAnanArane mATe A sAbita karavuM raIe. jema brAhaNemAM kahevAya che ke zrAddha kara kAM te Apa dekhADa! tema ahiMyAM janma vagara kama se kama vagara janma, A be mAMthI eka sAbita karaze je tamAre jagata Adi che tema manAvavuM hoya te janma-karma te paheluM che te sAbita karavuM joIe. jene janma ane karmanI paraMparA anAdinI cAlI Ave che, tene te sAbita karavAnI jarUra nathI. jagatanI Adi mAnanArane mAthe A javAbadArIne be janma e pratyakSa siddha cIja levAthI tenA kAraNabhUta kama mAnavuM te svAbhAvika che. saMsAra anAdi mAnanArAnuM pratyakSa udAharaNa A zarIra che. janma karma saMsAra anAdine che zarIra janmane aMge janma pratyakSa siddha tethI kama mAnavuM paDe. jene vAnagI joItI hoya tene mATe zarIra namune che. namune keNa mAge? - dArUDIye mANasa kalAlanI dukAne gaye ane kalAlane kahyuM ke are vAnagI dekhADa, tyAre kalAla hasavA lAgyA. tethI dArUDIye rIDAye, bIjI vakhata mAMgI eTale kalAla vadhAre hasavA lAge pele cIDAIne kahevA lAgyuM ke vAnagI dekhADa, nahi te ke dauM chuM. tyAre kalAle vicAryuM ke A kedI detA vAra nahi lagADe paNa vAnagI mAMge che, te tane kaI rIte dekhADuM? vAnagI te A sAme pratyakSa che. keI so Dagale, koI 95 Dagale, kaI 50 Dara, kiI 24 Dagale ne keTalAka bAraNA pAse paDelA che. te AmAMthI kaI vAnagI ApuM? bolo, je mAla ja hoya tenI mAnasI kevI? jene vAgI sAme hA re vAnagI mAMgavALa vadhAravALAne temAM vAnagI ad, paNa kAchIyAne tyAM ja mAna. kiraNake mAro
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 Agamae mATe tema A janma e jAhera vAnagI che anAdipaNAnI ApaNe anAdithI rakhaDIye chIe. saMsAra anAdine che tenI vAnagI. ' ' karyuM hatuM te janma ne janma ho te karma thayuM. tethI janma ne karmanI paraMparA anAdinI janma pratyakSa che. tenA kAraNabhUta karma ne karmanA kAraNabhUta janmane mAnavA paDe janma sivAya karma, karma sivAya janma thAya che te AdivALAne sAbita karavAnuM ' vagara kAraNe kArya jema vagara bIje jhADa, vagara jhADe zAkhA te tAre sAbita karavAnuM. jene gAma mAnyuM tene sImADe mAnavAne aDacaNa nathI. paNa jene bIja nathI mAnavuM ke vRkSa mAnavuM che, jene gAma nathI mAnavuM ne sImADe mAna che tene paMcAta. tema jene janma ane karmanI paraMparA anAdinI mAnavI temAM tene kaI jAtanI aDacaNa nathI. te kene mAnavuM paDe? anAdi mAnavuM hoya tene te upara pramANe mAne. tyAre Adi mAnanArane temAM vAMdho Ave. jyAM sudhI janma sivAya karma ne karma sivAya janma thAya te sAbita na kare tyAM sudhI Adine avakAza nathI, A janma dvArA saMsAranuM anAdipaNuM sAbita thayuM, tethI anAdithI A jIva sukhanI cAhanAvALe che. cAra gati, pAMca jAti, cha kAya, cauda bhedamAM A jIva bhaTa, rakhaDa, bhame, utpanna thaye paNa IcchA zAnI? te pachI sukhanI. - sukhane mATe A jIve anAdithI mahenata karI te pachI sukhanI siddhi kema na thaI? IcchA, adhyavasAya, rUci, IcchAvigere judA judA zabdo rAkhyA. anAdi kAlathI sukhanI icchAne tene mATe mahenata A be varatu joI zakayA. anAdithI sukhanI icchA tene prayatna chatAM sukhanI siddhi kema na thaI ' je, bIDa hoya temAM dareka varase varasAda varase te mATI pANI khetarane lAcaka hoya chatAM khetI kema nathI thatI. te kahevuM paDe che bIja vavAyuM nathI. tethI vAvetarane, varasAdane, ke jamInane
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 43 2 1 vAMka nathI. paNa bIDamAM vAvetara thAya nahiM. tethI tyAM ghAsa uge. tema ahiyAM mukhanI IcchA chatAM tene mATe mahenata chatAM sukhanI krama na thaI. A jIve sukha kAM khALyuM? mahinA sudhI pANI valAvAya tA mAkhaNa keTaluM nIkaLe? AmAM vAMka kone gALIne ke ravaiyAnA ke bIjA kAInA nathI, paNa aMdara pANI bharyu che gerasa bharyuM nathI. tema ahiM paNa anAdi kALathI jIve sukhanI cAhanA karI, prayatnA karyAM chatAM sukha meLavI zakayA nahi. kema? sukha meLavavA kayAM mathyA hatA te jaDamAM pudgalamAM? anAdi kALathI pugalamAM sukha meLavavA mathyA pachI kAMthI zAzvatuM sukha maLe. te kayAre maLe ? te sukhanuM sthAna AtmA tenA mATe mathe. jagatamAM prasiddha evA eka zabda che tenA khulAzeA karavA DhAI besatuM nathI. kayA zabda! te huM. huM zabda kayAM nathI ? huM sukhI huM duHkhI, khAuM chuM, eluM chuM, hasuM chuM. AnAthI kANu ajANyA che? te koI nathI. huM zabdathI vyavahArathI eke jaNa rahita nathI. paNa huM eTale koNa ? te pUchIe tA tenA javAba nahi maLe. huMnA vyavahAra rAta-dahADA. huM nA vyavahAra upayAga, pravRtti nathI tevA eka paNa samaya nathI. paNa sava samaya che. jagatamAM cAre gatimAMthI kAI gativALA, jAtimAMthI krAI jAtivALA, cha kAyamAMthI koI kAyavALA, cauda lekamAMthI krAi bhedavALA jIva huM vagarane nathI. paNa huM nA bhulAse ? zAstrakArane je mAnA upadeza karavA paDe tyAre padAtha nI vakhate gati-jAtinA paNa upadeza karavA paDe. paNa mA'nA upadezamAM traNu bhAga pADe, kayA ? bahirAtmA, aMtarAtmA ane paramAtmA, A zrotAne aMge traNa bheda paDe. pahelA / pAtmA jene upadezanI jarUra nathI. dIvAne dekhADavA mATe bIjo dIvA karavA paDe kharA ? nA. dIvA pAte
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgAmApAsa prApta svarUpa tema ahi paramAtmA samajavA je prakAramaya AtmA yikAriNAvane pAmelA ane jJAnane kAraNa karanAra siddhine AMgaNe caDelA AtmA te paramAtmA, kAraNa ke temane kaMI paNa sApavAnuM sthI. agni na baLelAne bALe, paNa rADAne. zuM kare? temAM agni bALe kene. tevI rIte A je upadeza te paNa karSathI gherAyelAne karma bALavAnI jarUra mATe. paNa je karmathI gherAyelA nathI, chUTI gayA che tevAne upadeza zAne? upadeza zuddhi nahi thayelAne zuddha karavA mATe, evA je zuddha thayelA AtmA te paramAtmA kahevAya. jeo zuddha thayelA nathI tema bedarakAra paNa rahelA nathI. zuddhine mArge caDelA koNa? te aMtarAtmA, ' * zuddhine mArge caDelA zuddhinA zikhare nahi caDelA ane azuddhinI gaTaramAM nahi rahelA te aMtarAtmA bIjA kahyA. bahirAbhA eTale azuddhinI gaTaramAM paDI rahelA, jene AtmAne hune khulAse nathI. malya, ane azuddhinI gaTaramAM paDI rahelA te bahirAtmA - zarIra, kuTuMba, paisA, ghara vigenuM koI kAraNa banyuM te meM mArI gaye. dhana, kuTuMba, AbarU te tene jIva, zarIra mAne te nAstika ApaNe kharekhara nAstika na hoIe te zarIranA nukazAne mArI gaye tema belAya kema? zarIra te jIva, jIva te zarIra. dhaNane kepa badhI bAyaDI jANe paNa bele nahi; tema ApaNe mithyAtvI. chIe, nAstika chIe te meDha belIye nahi, paNa zarIrane, kuTuMbane. aMge kAraNa bane te marI gaye. te have jIva ka? zarIra, kuTuMba, bAyaDI, dhana teja jIvane! | DAkaTare kahyuM ke zarIramAM kSayane vahema paDe che, tyAre bahAra nikaLIne marI gaye tema kahe che. kSaya thaye te zarIrane ke chavano? te pachI marI gayo kyAMthI? te kaMcana, kAminI, kuTuMba, chAyA cArane jIva mAnIne cAlyo tethI. , ane !
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ A sthaLe aMtarAtmAnI ane dazA kevI hAtha? nATakIyA jevI jemake eka manuSya mahArANA pratApane veSa kADhIne nATakamAM utara te vakhate kedI thAya, keda pakaDAya, saLIyA pAchaLa melAya, te samaye tema manane puche te kaMI nahi thAya. te kaheze ke huM nathI te zivAjI ke kedI A te mArA eka ekaTaranI banAvaTa che. te jage para kaI kahe ke cAraze rUpIyA ApuM ne sAthe jaNAve ke jhuMpaDuM baLI gayuM, te vakhate uce-nIce thAya. kAraNa ke cArazonA paDAne sAcuM mAnyuM. - jema nATakamAM veSa kADhanArane rAja gayA ke AvyAne thaDake. nathI. tema AtmAne A saMsAranA cakkaramAM janma, maraNa, vyAdhi, regI, nIrogI, jIo, kuTuMba gayuM mahyuM ke maryuM te te nATakane pATha che. karma rAjA rUpI menejaranA hukamathI mAre A badhA ve karavA paDe che. bAkI mArUM te samyakdarzana jJAna cAritra che. A jene khyAla heya te aMtarAtmA. aMtarAtmAne hitanI daSTi AtmA upara hoya, ghere dhAvaNa rAkhIe, te ApaNA chokarAne potAnA jIvathI vadhAre rAkhe paNa tenA chokarAne lagAra bagADa juve te badhuM mukI de. dekhAvathI saMsAra bhale hoya paNa aMtarathI AtmAnuM hita hoya te te aMtarAtmA. AtmAnuM hita samajana re kahe? te sarvajJanA vacane te sivAya sAra kaI nahiM, zAstra zuM pharamAve che? zuM kahe che? te tarapha ja daSTi hoya. kenI? te aMtarAtmAnI. A mATe zALAmAM sAcaMdai hitanI IcchAvALe Agamane Adara kare. je manuSya AgamanA AdaravALA hoya tene deva gurU dharmanuM ArAdhana thayuM karI zake. karI zakIza. vartamAna dhyeya atyAre A che. A krizciyane Isune, musalamAne mahamadane, vaiSNave viSNune, zaive zivane mAne paNa teo atyAre che? te nA. pachI teone
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 Agamapota. tenA AdhAre mAnavAnA? te. zAstranA aMge. zAstrane mAnanAre manuSya te devane mAnanAra gaNAya. jene zAso nathI mAnavA, zAne uDADavA che te devane mAne te kalipata devane mAnanAra gaNAya. paNa nathI, paNa mArA kare che te kayAre bolAya te khene lIdhe heya tyAre, zAne na mAne te devane mAne te te - zAne mAne te deva mAnanArA gaNAya. Agamane Adara jene heya te jinezvarane mAnanAra gaNAya. paNa zAstrane uDAvanArA te devane kalpita gaNanArA gaNAya. sAkSI juThe labADa che paNa kahI gaye che te mAre kabula. tema ahiM zAstro tAre mAnavA nathI, paMcAMgI mAnavI nathI, pachI devane mAne kalpanAthI, paNa zAstrathI nahi, jema deva badhAnA parokSa che. chatAM pitAnA zAstronA AdhAre pitAnA zAstrone AdhAre pitAnA devone mAnI zake che. jene jinezvarane mAne te AgamonA AdhAre jyAre deva-gurU Agamane aMge manAya che. jene Agamane Adara karyo hoya te devane mAnavAne lAyaka, paNa jene Agamane Adara nathI karyo, te te devane kalpita mAnanArA gaNAya. zAstrane oLakhAvanArA, uthApanArA, beTA mAnanArA te devane mAne te kalpita gaNAya. gurUne gurU tarIke, temanI sevAnuM svarUpa, phaLa zAstrane AdhAre mAnavAnuM paNa zAstra na mAnyA, tene te gurU vigere mAnavAne haka nahi. zAstrane nahi mAnanAra te ke gaNAya te nAstikathI adhama tamAre cheka paMciMdiyamAM-'varadAyanutto" pAMca mahAvrata dharanArA zAstrI mAne tene A temaja tene rUchAmi nAmano paNa zAstro uthApe tene zuM? dayA karI sAcuM bolyA te lAbha thaye te tame dekhyuM. jene zAstra nathI mAnavA tene dayA satya pavitratAmAM dharma mAnavAne kayAM? mATe haribhadra sUri kahe che deva gurU dharmane mAnanAre koNa? aMtarAtmA hitanI IcchAvALe te Agamane AdaravALe heya te mokSa pAmaze.
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 43.2 vyAkhyAna - 2 05 AgamaM AyaraMteNaM0 zAstrakAra mahArAjA AcArya bhagavAn zrImAna haribhaka surIzvarajI mahArAja bhagavAnA upakArane mATe dharmopadeza detAM cakAM AgaLa sUcavI gayA ke " A saMsAramAM A jIva anAdi kAlathI rakhaDe che. rakhaDatAM rakhaDatAM uMcA AvavuM e ghaNuM muzkela hatuM. ApaNe keTalA uMcA AvyA chIe? tene ApaNe khyAla karatA nathI. je manuSya pAtAnA darajjAnA cApaNAne samaje nahi, khyAlamAM le nahi, muzkelI vicAre nahi, rakSaNu vadhavAnA upAyAne samaje nahi, te uMcAM padavIne pAmyA hoya chatAM te uMcI padavIne TakAvavA lAyaka thAya ja nahi. tame jANA che ke duniyAmAM akkalavALA manuSya te akkalanA cege dhULanI paNa kiMmata karAve. te kaI rIte ? eka rAjA che. tene sALA che paNa buddhimAM eA che. rAja kuTuMba tarIke khAna-pAna rAjI pAme che. rAjA tene kAi ho ApatA nathI. tethI rANI rAjAne rAja geAdA mAre ke tamane AkhA jagatanuM saMgharavuM game che. badhA manuSyo sArA lAge che. paNa mArA bhAI tamane sArA lAgatA nathI. strInI jAta evI sthitimAM hAya ke dhAna khAvuM dhaNInuM ne guNu gAvA vIrAnA. bhAI upara ATalI lAgaNI eTale rAjAne rAja gAdAve rAjA kahe ke adhikAra akkalanI cIja che. paNa te saMbaMdha ke sagapaNanI nathI. rAjAe AvI rIte rANIne sAcI hakIkata samajAvI tyAre rANI kahe ke mArA bhAi pANIne bhU kahetA haze. eTale temAM
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgAmIta akkala nathI tema mAne che. tamAre tene adhikAra Apa nathI tenuM A eka bahAnuM che. tamArI AMkhamAM kamaLe tethI adhikAra upara Ave te tamane khaTake. have rAjAe zuM kahevuM. AvI rIte reja rAjAne godA mAre. rAjAe dekhyuM ke Ane nikAla kema Ave ! gharanA kaMkAze geLInuM pANI sUkAya. rANI reja kaMkAza kare tyAM zuM thAya? kajIyAthI kaMTALIne akkala vagaranAne adhikAra ApyA vagara kajI zamatA paNa nathI. mATe thAya zuM? eka divasa rAjA rANI beya beThAM che, sAthe paNa beTho che. jhaverAtanI dAbaDImAM dhULa bharIne peka karI ne, dIvAnane kahyuM ke pitAnAthI moTA rAjAne bheTa karI de. A vAta kare che tyAM to rAjAne yAda AvavAthI dIvAnane kahyuM ke tuma le che amI tArA kAne ko te amAre saMbaMdhI che, mATe sAruM dekhAze. A joI rANane thayuM ke mAre bhAI beya rAjyamAM paMkAze. mATe ThIka thayuM. sALe kahe huM javAne taiyAra chuM. te bIjA rAjyamAM gaye, khabara mokalAvI ke bheTa laine Avyo chuM. darabAra bharyo temAM rAjAne bheTa dharI. retane svabhAva dAbaDInA DhAMkaNAMmAM bharAI jAya. jorathI dAbaDI ughADI dhULa uDI tyAre rAjAe bheTa lAvanArane kahyuM ke mAruM apamAna karyuM, sALAe joyuM ke rAjAnI AMkha lAla thaI che. tethI have maryA samajI le. lAla AMkha joine uTha ane ghoDe besI pitAnA rAjamAM AvyuM. rAjAe puchayuM ke zuM thayuM. te dhULa nIkaLI ne rAjAnI AMkha lAla thaIne huM te AvI gaye. bIje kaI Ave ja nahi rAjAe rANIne kahyuM ke joyuM ke? tyAre rANIe kahyuM ke tame mokalyuM zuM? te dhULane ! dhULa mekale te ghola khAIne Avene.. paNa mAre bhAI dhela khAdhA vagara Avyo. have rAjAe dIvAnane kahyuM ke tame jAva. bIjI DabI bharI badhAnAM dekhatAM dhULa bharI, sIla karIne ene e rAjA pAse mekalI.
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ tod havAna bese baMgalAmAM paNa AkhA rAjyanA khuNe khAMcare je je hakIkate banatI hoya te tenA kAne AvyA vagara rahe nahi. tethI rAjAnA sALAnI hakIkata dhyAnamAM AvI. - je nIkaLe che te kAMsada mokale che. ane jaNAve che ke mApakI pAsa rAjA kA sALA AyA thA. usakI baDI bhUla hui. aba e mAtA du. pelA rAjAne krodha te hatuM te zamAvavuM paDe. bhUla kema karI ane dIvAna kema Ave che? mANasene sAmA kalyA. darabAramAM AvyA dAbaDI mUkI, dhULa nIkaLI pachI dIvAna uThIne page paDaye. garIba paravara khamA dhaNIne bIjI vakhata paNa dhULa nIkaLI, 3Na samaya ApA gullA dUra thawA ho gayA (ra chIye ne hAjara chuM, huM je gunegAra heuM te phAMsIe laTakAve paNa mArI vAta sAMbhaLe. mAre rAjA Izvarane eTalI bhaktivALe che ke temane rAjyanI paDI nathI. (dumAre rANI nA vizva . cA kAnane he ke janAnA sAtha bAta kare ke darabAramA vAta kare to paramezvara karatA hai. izvarakA raTana karanA e manuSyakI pharaja he, vaise hai prajA kA pAlana jarUrI he hama sunate hai ke mApa prajA kA pAlana meM DhIlA ho, rAjakAjameM yaha nahIM cale. ATalA sudhI Ape lakhyuM hatuM. te amuka tArIkhanuM khata kADhe. ATalI sUcanA karI. te pramANe nahi rahe te huM gAdI uparathI uThADI mukIza, e khata dekhADavA mATe jarUrI che ke mAre rAjA IzvaramAM lIna che. ApanA kahevAnI darakAra nahi.) amArA darabAra IzvaranI bhaktimAM lIna che. tethI Izvarane sAkSAta AvavuM paDayuM. amArA rAjAe IzvaranI sAthe deDha kalAka vAtacIta karI. jyAre Izvara cAlyA gaye tyAre amArA darabArane vicAra Avyo ke IzvaranA paganI dhuLa kene male.? tethI dhuLa laI lIdhI. amArA rAjamAM darekane mokalAvI ApI. paNa mArA murabbI rahI gayA. theDI dhuLa DabbInI hAthamAM jaI tethI aMgata
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 AgamajAyAta sALAne gaNI ApanI pAse mokalela paNa sALAe vicAra na karyo ne bhAgI AvyuM. tyAre rAjAe vicAra karyo ke IzvaranI prasAdI pheMkI dIdhI. A bAjunI dhuLa sarvane ApI dIdhI. ne kahyuM ke amArA upara bahu hita rAkhanAra prema rAkhanAra IzvaranI prasAdI mokalI. eTale rAjAe aMtaHpuramAM mokalI ane pote paNa darabAramAM pitAnA gALa upara lagAvI dIdhI. akkalavALe manuSya kuLane kiMmatI kema karavI te jANe, ApaNe manuSyapaNAne na gaThavIe te ApaNI sthiti kaI? ApaNu kayA heddA para, kaI sthitimAM chIe te tapAsyuM. jema jhaverIne cheka nekalesathI rame paNa tene bIcArAne tenI kimata ke muzkelIne khyAla na hoya. tema ApaNane paNa A maLela cIja tenI kiMmata ke tenI muzkelIne khyAla Avye koI dahADe. kema! pahelAM eka vAta samajI le ke jagatamAM jema be sthAna nirbhaya kAM te nAgo ne kAMte nAmI. nAgo sadA nirbhaya kema tene zuM javAnuM hatuM? nAgAnI nirbhayatA kevI rIte? juo! udepuranA mahArANAe divAnane bolAvyuM. ane kahyuM ke tame AkhA rAjyanA adhikArI che, paNa mArI eka sUyanA khyAlamAM levI ke badhAnI cheDatI karavI paNa mArAthI moTAnI cheDatI nahi karavI. mahArANAthI rAjamAM meTe keNa che? te kaI hetuM nathI. tyAre mahArANAe jaNAvyuM ke Apa khyAlamAM nathI letA ke paNa mArAthI moTA che, tenI cheDatI nahi karavI. tyAre divAna kahe ke ApaNAthI meTA che te vAtathI tAjunI thAya che. mArA rAjyamAM mArAthI moTA ghaNuM che. paNa e moTAmAMthI ekanI sAthe Takkara na jhIlatA. , tyAre dIvAne kahyuM ke huM koIne dekhate nathI. Apa kone moTA gaNe che te jaNAve tyAre samaja paDe. tyAre mahArANAe kahyuM ke mArAthI moTA nAgA, tenI pAsethI zuM leze? je kapaDAM
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5. 2 109 le te dhavAnI paMcAta maTI. zanya kapaDAM laI lIdhA te nAgA karavAmAM pAdhi nahi. tene jelamAM besADuM te? vAta sAcI paNa e zuM kahe ke ahiM te vicAra karavuM paDe ke zuM khAzuM-zuM pIzuM? tyAre ahiM te khavarAvavuM paDaze ApaNe dezanikAla karazu? te amAruM rAjya ne rAjA heya te deza nikAla karaze ne? paNa amAre rAjya ane rAjA nathI, jAnathI mArI nAMkhazuM te? tamArA gharathI IzvaranuM ghara kharAba che? mATe jaldI mArI nAMkhazuM te tamArA gharathI IzvaranuM ghara kharAba che? mATe jaldI mArI nAkhe ke jethI Izvarane ghera jaldI pahoMcI javAya! AvA AdamIne zuM karIzuM? bhAI jene khAvAnuM kaMI nathI. nAgAne khevAnuM kaMI nahi. nAgane bhaya ja na hoya. jagatamAM nirbhaya keNa? te nAge? kemake tene anucita karatAM vicAra na Ave. lekene kharAba lAgaze to vAMdho nahi. sArI sagavaDa maryAdAnI heya tene khyAla rAkhavAne heya. sAdhu sAvI zaheramAM AvIne eka makAnamAM kema rahevAya! judA makAnanI sagavaDa hatI chatAM na rahe te tene zuM? jene khevAnuM nathI teNe kahevAnuM zuM? nAgA badhe paravArIne beThA hoya. tene bhaya nahi. ' jagatamAM utkRSTa je hoya tene bhaya denAre ke nahi. nAgAne nAza thanArI kaI cIja nathI. tyAre nAmIne nAzaka cIja nathI. . . . . . - have jagatamAM be nirbhaya kAM te nAge kAM te nAmI! tenI ke vyavasthAmAM Ave chavabhedane aMge. . - jIvanA bheda che. zAzvatA eka siddha ane bAkInA badhA. azodhatA. be bhedo kayA? nAga ane nAmI. jIvanInAgI jAta ane nAmI kahetA I? sUkSama ekendriya aparyAptAne pahele - zreNikajemAM kaMI maLo ochAmAM ochI cetanA te paNa jIvane sArI nAnI sagavaDa hatA ane eka makAna rAkhavAnI
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ : - " , Agamana kAraNabhUta, tene cauda rAjalakanA jeTalA pudgala che te jJAnAvaraNIya vigere karmo thaIne lAgI jAya te paNa te cetanA nIma nahi. ATalI tAkAtavALI che. tene mATe eka daSTAMtamAM khyAlamAM levuM ke, jeTha mahinAnA baporane vakhata cAhe jeTalA vALa Ave che. paNa amAvAsyAnI rAtri thAya kharI? vAdaLAM sUryanI ADe Ave jeTalAM Ave chatAM amAvAsyAnI rAtrina thAya. divasa ane rAtrinA vibhAgane karavAvALuM je nAnuM ajavALuM tene vAdaLAne ja rA zake nahi. sUrya ane caMdranA prakAzane roke. jema vAdaLAne cAhe jeTale samudAya heya te divasanA hetubhUta kAraNane oLakhAvanAruM evA nAnA ajavALAne ke nahIM. tema te jIvanA jIvanarUpa tene adhA karmo AvarI jAya te paNa tene rokI zake nahIM. tethI tenI pAsethI kaMI javAnuM nathI. ' bIjI nAmI avasthA siddha bhagavAnanI, temane nAza karanAra keI nathI. jene nAzaka na hoya te nitya hAya, kAM te laI javA lAyaka na hoya ane jenA nAzya laI janAra na hoya te Take. siddhamAM laI janAra ane nAzaka nathI, nigadamAM nAzya nathI, mATe te avasthA nitya, be avasthA anAdi anaMtanI, eka te siddhanI ane bIja nigadanI, anAdi anaMta kAlanI sthiti. A sthiti kaI jage para siddhamAM te nigodamAM, kAraNa nigaDhamAM nAsya vastu nathI ane siddhamAM nAthaka vastu nathI. A be sivAnI vAta badhI sthiti nAzya ane nAzakanI bheTavALI che. - A jemAM A ApaNe kaI jazeSaranA atyAre? behIe ke phalANAbhAI rAdhanapura, amadAvAda, pATaNa, mahiNI ahiM AvyA che, tethI A bApadAdAnA sthAna dharAvIe chIe. eTale ApaNe ApaNA marImAM pAna sArI rIte jo ane vatanI IliyAsamAM mana bharANa gAmanA
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ vicAra karavAne avakAza ApaNe 60, 70 -90 varSanI sthitimAM heIye ne vicArIe ke ApaNe phalANA gAmanA te jIvanane aMge vicAra karyo. paNa jIva kayAMne? te vicAra na karyo. biLIyAnI kheLa cAle. paNa jIvanI jaDa pakaDI ke jIva kayAMne ? tyAre tene mATe zAstrakAra kahe che ke A jIva kayAMne te pelA nAgA kahyA hatA temAMne, ApaNe nAgA mahelA hatA, tyAM sthiti kevI hatI? duniyAdArImAM bhAgIdArI kaMpanI-sahiyArApaNuM hoya che, paNa zemAM? te mAlamAM jagama-sthAvara milkatamAM paNa kaI jage para bhAgIdArImAM zarIra, sukha-duHkhanuM sahiyArApaNuM dekhyuM? te te nathI. zarIra paNa sahiyArAmAM duniyAmAM kaI sthAne nathI. ApaNe pahela vahelA kevA hatA? anaMtA ekaThA malIye pachI sAthe prayatna karIye, kherAka meLavIe, paryApti karIe tyAre eka zarIra bane. paNa te kevuM? AgaLanA asaMkhyAtamA bhAga jeTaluM, pAchuM dekhI na zakAya tevuM. jJAnI sivAya je zarIrane koI dekhe dekhe nahi tevuM AnAthI ochI zakti kaI? te vicAre. kahevAnuM tatva e ke atyAre ApaNI zakti vadhI eTale te zaktine khyAla nathI AvatuM, paNa janmabhUmi khyAlamAM le te khabara paDe tame manuNApaNAmAM AvyA, tethI ApaNI janmabhUmi ApaNe bhUlyA chIe. je janmabhUminuM AgaLa varNana karela che, te janmabhUmine vicAra kare? AthI AgaLa caDamA te paheluM zuM thayuM? te anaMtA sI kherAka lIdhe sAthe parimALavAnA vimA tamane ema rahyuM, zA eTale ke te dekhAya te pharaka paDaze, temAM athaDAmaNo aya che athANa thI thatAM ja AgaLa che, ye vika
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'para. Agamata chavamAM teTalI tAkAta A. kaI te AgaLanA asaMkhyAtamA bhAganuM, na dekhAya tevuM zarIra jIva ekale banAvI zake. temAM bhAgIdArI nahi. AnuM nAma sUkSama pRkAya, tenAthI AgaLa caDe te dekhAya teTaluM vaLe. temAMthI AgaLa vadhatAM apakAyamAM, pachI teukAyamAM, tyAMthI vAukAyamAM, temAMthI vanaspati kAyamAM AvyuM. A vAtane vivecanamAM nathI letA. have jaNAve che ke pRthvIkAya karatAM apakAyane, tenA karatAM teukAyane, tenA karatA vAukAyane, tenA karatAM pratyeka vanaspati kAyane varga caDIyAtA che, te kema caDIyAtA? te te yuktithI mAnavA paDe tema che. eka jIva mahenata karIne dekhAya tevuM AgaLanA asaMkhyAtamA bhAga jeTaluM zarIra kare. tyAre eka jIva pitAnA prayatna pratyeka vanaspatimAM hajAra jananuM zarIra batAve, paNa tAkAta phakta sparza jANavAnI.. have duniyAnA cha upara dhyAna de. zarIra vagaranA keI jIva nAka kAna AMkhavALo che? te nA. tyAre badhAnI jaDa koNa? te kahevuM paDe ke pazendriya! jhADane pANI sIMce te pI jAya. kIDAo paNa pIe che. tyAre kahe ke rasanAthI te rasanAne udaya anatI puNyAiye maLe. jIva paNe badhA jIva sarakhA che. siddhanA jIvamAM ane sUkSma ekendriyanA jIvamAM pharaka nathI. te pachI ekendriyanI virAdhanAmAM pApa chuM, ane paMcendriyanI virAdhanAmAM pApa vadhAre Ama kema mAnyuM? paMcendriyanI virAdhanAmAM naraka kema rAkhI? vAta kharI! . paNa jema A duniyAmAM amIcaMdane tyAM amRtalAla gayA tyAM gAdI mATe 3 maMgAvyuM. temAM pavana AvyuM. tethI rU uDayuM ? ane TepIe vaLagyuM. tyAMthI uThIne ghera javA nIkaLyA, tyAre kIdhA vagara rUpa lIdhuM tethI ne? temaja jene khIsuM thayuM ane e lIdhuM te kharUne te A baMnene tame sarakhA gaNe chete * ma ":".
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 113 kahevuM paDe ke kiMmatane AdhAre cera ane zAhakAra rahe. tema jIvanI apekSAe jenI prANu zakti vadhAre ane tene nAza kare te pApa vadhAre prANazakti ochI te pApa ochuM. . ahiM prANa zaktimAM vadhAro thaye tyAre beIndriya thayA. temAM saMkhyAtA sAgarepama TakyA, Ama anaMtIvAra AvyA ane gayA, phAlage gaMdha jANavAnI tAkAta maLI. tyAre teIndriya thayA, tema caDatA caDatA puNyanA bhege rUpa jANavAnI zakti malI, temAM paNa raDatAM rakhaDatAM keI kAle bhavitavyatAnA ge zabda sAMbhaLavAnI tAkAta malI. ApaNI pahelI janmabhUmi tapAsaze ane tyAMthI dezAMtara kheDatA kheDatA ATalI sthitie AvyA. temAMthI AgaLa vadhe tyAre vicAra lAyaka tAkAta maLe. jAnavara thAya. ekendriya, beniya, teIndriya, caurindriya asaMjJI paMcendriya, vicAranI tAkAta vagaranuM seMkaDanuM maraNa dhruve paNa pAche eke na vaLe. kutarAmAM vicAra zakti che myunisipAliTIe jherI baraphI mukI, tyAM jyAM be cAra kutarA maryA te joIne tenI pAse bIjA ke kutarA nahi Ave. paNa kIDI makoDAnI jAtemAM vicAra zakti nathI. vicAra zakti mahAna puNya malI te karatAM manuSyapaNuM maLavuM ghaNuM muzkela! makyA chatAM TakAvavuM, ane jIvana jIvavuM paNa muzkela duniyAmAM zoSaNa, luMTaNa nIti adhama gaNAI che. paNa ApaNI jAta vicArIe te ApaNe rAkSasI nItivALA chIe. " ApaNe eka vicAra kare nahI. ApaNA mATe ApaNe pRthvI, -a, te, vAu, vanaspatikAyanuM satyAnAza vALIe chIe. te -- A kaI nIti gaNavI? kahe ke rAkSasI nIti! duniyAmAM je binajarUrI jIvana hoya te te manuSyanuM, A vAta kaDavI lAgaze paNa paNa sthiratA rAkhIne vicAra kare te khyAla Avaze.
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamavAta pRthvIne tamArI jarUra ke tamAre pRthvInI jarUra? tame na he te pRthvIne nukazAna ke pRthvI na hoya te tamane nukazAna? te kahevuM paDaze ke jenA vagara jenuM aTake te jarUrI, ane na aTake te binajarUrI, temAM pANInI tamAre jarUra che tamArI pANIne jarUra? agnine tamArI jarUra ke tamAre agninI jarUra, vAyune tamArI jarUra ke tamane vAyunI jarUra! vanaspatinI tamAre jarUra ke tamArI vanaspatine jarUra! te kahevuM paDe ke pRthvI Adi na hoya te ApaNuM aTake, paNa ApaNA vagara teonuM aTakatuM nathI. te have vicAre ke tamArI jarUra keIne nathI. jyAre tamArI jarUra keIne nathI, tyAre tamArI rAkSasI nIti badhA upara je Ave tene ehiyA karavA, tathA mULathI kacaDI nAMkhavA. te A rAkSasI nIti! zeSaNa ane luMTaNamAM bakarI je nyAya! te eka Aju khavaDAve ane bIjI bAju duhe. tema tame pRthvIkAyadinuM kayuM piSaNa kare che? tethI tamAre binajarUrI jIvana gALavuM. kema te jene tamArI jarUra nathI ne tenA upara tamAre jehukamI calAvavI. AnAthI rAkSasI nItine bIje namUne kare? te vicAre. ATaluM badhuM rAkSasI vatana, parAdhIna jIvana chatAM manuSyapaNuM uttama te zAnA aMge.? te kahevuM paDaze ke eka ja vastune aMge kaI vastu te dharma, puNya ane pApane viveka karavAnI tAkAta, dharma-adharmanA vivekanI tAkAta, dharma ane puNya upArjana karavAnuM hoya te kevala manuSyapaNAmAM manuSyamAM tAkAta jabarajasta che kema te mokSa meLavI zakAya te A manuSya deha dvArA mATe 'Ara nANu manuSyapaNuM teja mokSanuM paheluM kAraNa AvI rIte muzkelIthI meLaveluM, parAdhIna, duniyAnI jarUrI mAMthI nIkaLI gayeluM, ane rAkSasI vRttivALuM chatAM te uttama gaNAya te ekaja rIte te mekSanI dhAraNA ane dharmanI ArAdhanAne age che.
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 1, 2 ka manuSya dhamanI ArAdhanA kare? ka mekSa meLave? ko purayane meLavI zake? te eka ja vastu hoya te A bane. kaI? te sarvajJa bhagavAnanA vacananuM AlaMbana, te sivAya kadI paNa manuSyajanma A uce gaNAvI zakIe tema bane nahi. mATe AvatA bhavane aMge, ApaNI durgati na thAya, sadgati thAya, tene aMge sAdhana keNa? te bhagavAnanA vacananuM AlaMbana, ahiM te je vastu meLavIye, jene mAthe caDAvIne rAkhIe te bhukharI mATInA thAMbhalA jevI, bIjI mATIe varasAdamAM Take paNa bhukharI mATI hoya, te te evI nirbala ke zaradIne pavana lAge te thAMbhale kharavA mAMDe. jema bhukharI mATInA thAMbhalA havAmAtrathI kharavA mAMDe, tema ApaNe cAra meLavIe, mAthe caDAvIye te zuM? te kaMcana Adi cAra ke bIjuM kaI? A cAranI cekaDImAM cUMTAyA. chIe temaja cekaDImaya thayA chIe te kayAM sudhI? AvatA bhavamAM te cekaDImAMthI koNa sAthe AvavAnuM? keInahi. je vakhate cekaDI cAlI jAya tyAre A jIvane kharekhara saddagatimAM laI janAra tathA durgatithI bacAvanAra je kaI sAdhana hoya te dharma che. "tikAva kratavarga mATe tene dharma kahevAya. svarUpe, phale, vyAkhyAe bhale jude heya, paNa vyutpattinI vyAkhyA durgatimAM paDatAM bacAvanAra ane sArI gatimAM pahecADanAra dharma che. AmAM keInI dalAlI lAgavaga, cIThI, saMdeze kAma nahi lAge. A te dhUtI khAvAnA rastA. emAM dalAlI lAgavaga, zarama, saMdeze kAma lAge nahIM. paraMtu je kAma lAgatuM hoya te te tamAre karela dharma * paraMtu te dharma samajAve ke tene mATe jaNAvyuM ke AgamanA AdhAre, zAstranA AdhAra, dharma zAstra pramANa karatA hoya te ja dharmanI prAmANiktA gaNAya. jeo zAsone apramANa juThAM mAne te meTathI dharma kahetA hoya te te lagADI che.
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajAta parelekanA vidhAnamAM paralokanA sAdhanabhUta dharmamAM pramANa thata hoya te te mAtra zAstro che. zAstrane badhA matanA mAne che. tethI zAstra vagarane keI mataja nathI. nAstikamata paNa zAstrane mAne che. zAstrone nahi mAnanAra varga nAstikamAM na gaNAya. zAstro badhA mAne che. vAta kharI. paNa zAstra vastu badhAne meDhathI belavI paDe che. paNa vartanamAM muzkelI che. nirgunegAra chuM te belavAmAM muzkelI nathI. paNa temAM vartavuM te muzkela dharmazAsA mAnIe te belavAmAM muzkela nathI. paNa sAcAM zAstra mAnavA temAM muzkelI che. te sAcA mAnavA mATe tenI anukula samajaNa kaI rIte? tenuM svarUpa samajAvaze te adhikAra age. vyAkhyAta - 3 mAgarma AyarateNaM0 zAsakAra mahArAjA AcArya bhagavAna zrImAna haribhaka sUrIzvarajI mahArAja bhavyajInA upakArane mATe dharmopadeza detAM thakAM AgaLa sUcavI gayA ke A saMsAramAM A jIva anAdi kAlathI rakhaDI rahyo che. paraMtu kAle e vAta vicArI gayA. ke anAdi kAlathI kayAM rakhaDa? te. nAgApaNAmAM! be vastu nitya nAgApaNAnI ane bIjI nAmIpaNAnI! nAgApaNAmAM nitya kema? te jenI pAse nAza pAmavAnuM nathI. tene badalAvavAnuM kAraNa zuM? je nAmI che tene nAzaka keI nahIM, duniyAmAM cakravati paNuM ne ne bhIlapaNuM te vicAro bhIlane luMTAvavAnuM zuM? tyAre cakravartIne luMTanAra nathI. jyAM luMTanAra na hoya ane luMTAvavAnuM na hoya tema ahiM paNa anityapaNuM kayAM? te jyAM nAza karavA lAyaka cIja hoya. nAza karavA lAyaka cIja hoya nAza thAya, tyAre te nAza lAyaka cIja anitya.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ . sUkSama ekendriyanI aparyApta avasthA te ochAmAM ochI tanAvALI jagatanA badhAM pudgalo kama tarIke thaI jAya ane tema lAgI jAya te paNa dabAya nahIM, ATalI tAkAtavALe varasAda sthAne che, kAMkarAne zuM karaze laDAIkhara ekane Ama kahe bIjAne tema kahe ane baMnene laDAvI mAre tevI TevavALe che, paNa samAdhAnavALA uzkeraNInI vAta cheDI che, paNa samAdhAnanI vAta lAve. - nA ucheraNInI vAta laIne cAle baMne laDAve. A eka nArada je te pukarAvarta pAse gaye. ane kahe che ke ApanI zakti keTalI? prazna sI, puSkarAvate kahe mArI zakti! eka vakhata je huM varasuM te daza hajAra varSa sudhI pANInI jarUra nahi. ane khetare cheDAI jAya, bhedananI rIte jovI hoya te parvatane bhedI nAkhuM, AvI tAkAta che. puSkArAvate pitAnI utpAdana ane nAzakanI zakti batAvI, dhyAna rAkhazo ke pitAnuM sAmarthya jaNAvatAM zuM jaNAvavuM? pitAnI utpAdana ane nAza zakti jaNAvavI joIe. tema puSkarAvate jaNAvI. tyAMthI nIkaLIne pile magazelIyA pAse gaye. magazelI eTale maga jeTale kAMkarIne kakaDe paNa pahADa ke patthara nahIM. tenI pAse gayo ane beTho. duniyAmAM meTAne magaphurI heya paNa meTAne e khabara nathI ke bhayanI nebata mAthe vAge che. nAnA upara bhayanI nobata vAgatI nathI. AkAzamAM sUrya ane caMdra upara rAhunI nebata vAge re paNa tArA graha vigere upara nathI lAgatI. laDAImAM rAjA ane pradhAnane kedamAM javuM paDe. saMdezA paNa makAne reya che. bIjA divase caMdramA dekhAya che te vA hAtha che. nAnAne cakAnA saMdezA nahIM ane layanI nemata paNa nahIM. mAja vayavI nemata nathI dekhatA paNa sarakAranI saMgata che
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ e AgamanyAta tyAre meM puSkarAvatane pUchyuM ke tamArI zakti keTalI ? tyAre tene kahyuM ke mArAmAM utpAdana tathA nAzanI zakti che. paNa huM tA, tamArI zakti jANuM chuM. tevI zakti puSkarAvatamAM nathI, te paNa jANuM chuM. paNa mATAne kahuM zuM? khAlI caNA vAge ghaNuMA, bharelAnA avAja na hAya. tyAre magazelIyA kahe ke jA, ane puSkarAvata'ne kaheje ke tArAthI thAya te karI leje. tyAre pelA nArada jevA puSkarAvata pAse gayA ane kahyuM ke huM jenI pAse gayA, tene tamArI zaktinI vAta karI. tyAre te kahe ke tene kANu oLakhe che? tenI mArA upara tAkAta zI che? puSkarAvatane jyAre A kahyuM tyAre tene jaNAvyuM ke tyAM jA, ane tene kahI de ke huM mArI zakti ajamAvuM chuM, mATe tAre sAvaceta rahevuM, mAMkhane pakaDanAra vAgha pazu mAMkhane pAchaLathI nathI pakaDatA, paNa sAmethI pakaDe che. prapaMca, adhamatA karavI te prapaMcIenA kAma che. jene sAmA uttara devAnI, sAmA ubhA rahevAnI tAkAta nathI, tevAe prapoMcA kare, paNa sArAne prapaMcA karavA lAyaka nathI, mATe pelAne kaheje ke huM sAmarthya' ajamAvuM chuM. mATe sAvaceta raheje. jyAre magathelIyA kahe ke huM taiyAra chuM. puSkarAvata sAta divasa sudhI varasyA. pachI vicAryuM ke have pelAnuM nAmanizAna nahi hAya, tyAre puSkarAvata' pelAne pUchyuM ke pelA kayAM che? tyAre kahyu ke te tA have kuTTu che. have tA khullI jAherAtA khele che. ahi' kahevAnuM tattva e ke puSkarAvata nA melamAMnAnA magacelIyA jaivaTA patthara bhedAya nahiM. jenuM nAnApaNuM che tene bhedAvavAnuM nahi. tema merUne paNa koI bhedanAra nathI. tema jIvanI apekSAe nigeAdIyAne kAMI nAza pAmavAnuM nathI. ane siddha mahArAjane nAza karanAra kAI nathI. mATe e avasthA anAdinI, nigeAda ane
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaNa - 2 - 119 siha mahArAja, A baMnenI avasthA anAdianaMta kAlanI rahevAnI. ApaNuM mULa sthAna kayAM? ApaNe anAdi nigodanA ke siddhanA? siddhapaNuM anAdinuM heta te ApaNe saMsArIpaNAmAM na hata mATe siddhapaNAnA nathI. tyAre nigodanA. . te nigadamAMthI nIkaLelA keTale kALe? te tenuM svarUpa AgaLa jaNAvI gayA ke anaMtA bhegA malIne AhAra le, zarIra banAve, te kevuM te aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAga tevaDuM, te paNa dekhAya nahIM tevuM, temAMthI keTalI sogaThI jItyA tyAre ATale AvyA te vicAro. . - koDa TikITe se inAma hoya te ApaNane te saMgaThane bhare rahe che khare? pelI saMgaThI jItyA kevI rIte? te anaMtI TikITamAM eka sogaThI. te avaMtImAM ekane niyama nahIM. paNa nIkaLe te ekaja. eka sTImaramAM hajAra beThA hoya ane sTImara Dube temAMthI eka bace ne hajAramAMthI bacanAra ekane bhAgyazALI gaNe che. jyAre hajAramAMthI bacanAra ekane bhAgyazALI gaNe che, tema daza hajAramAMthI eka bace te te keTalo bhAgyazALI gaNAya? te pachI A te anaMtamAMthI eka bae. te keTale bhAgyazALI gaNave? anaMtanI bhAgIdArI dharAvatuM hatuM, temAMthI eka nikaLe, te bAdara nigedamAM Avyo. temAMthI paNa eka nikaLe te sUma pRthvImAM AvyuM, temAMthI nIkaLe, bAdara apu, tela, vAu, pratyeka vanaspatimAM AvyuM. tyAMthI beIndriya, teIndriya, caurindriyamAM, yAvat paMcendriyamAM Avyo. vicAra! keTalI saMgaThI che, tyAre ahiM AvyA have vicAra kare ke AvI saMgaThInuM maLeluM InAma, temAM koI vAMdhe te khare? te nA. kadAca bIjA vadhe tevA nava
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata te ApaNe kabula karIe kharA? te nA! kema? te muzkelI naDe. te ApaNane manuSyaNuM maLyuM, te ATalI sagaTIo chatyAre tyAre maLyuM have bhaviSyamAM joga Avaze ke phera manuSyapaNuM maLaze. tyAra Atma kalyANa karazuM. zrI sImaMdhara svAmIne kahe ke mane tyAM janma maLe te sAruM! keTalAka manuSya evA hoya che ke vartamAnamAM je sAta hoya te meLave nahIM. amalamAM na mUke ane kahe ke atyAra kAMI mokSa nathI maLavAne mATe cuMthe Are ane kevalIne saMyega maLaze tyAre AtmAnuM kalyANa karazuM. varasAda paDavAne nathI te nizcaya thayA pachI kheDuta paNa udyama karatuM nathI. ApaNe tevA vakhatamAM janma laIzuM ke mela thaze te te vakhate dharma karaNI karaze! mahAnubhAva! tane je A janma maLe temAM mekSanA sAdhane malyA, tene ArAdhatA nathI ane kevalI haze mikSa thaze te vakhate AtmakalyANa karazuM. eve vakhata tane maLe kayAMthI? te te kahe! evA vakhatamAM manuSyapaNuM meLavavA mATe kaI kiMmata cUkavavAne che? - bAyaDIomAM kahevata che ke khAlI hAthe ubhI bajAre deDI. tema tuM ahiM ArAdhana karate nathI, te pachI manuSapaNe kayAre meLavavAne? kevalI mahArAja vakhate te janmIza te mATe nANAM kayAM che. tenI kIMmata kayAM che? mATe jeTale sAdhanane lAbha maLe teTalA sAdhana dvArAe sAuthanI siddhi karavA taiyAra thAva! A vAtanI sAthe eka vAta vicAravAnI ke tame zuM pAmyA che! te khyAlamAM lo! duniyAmAM nAnuM baccuM maLelI cIjanI muzkelI vicAra. garIba chokarA heya tenA mA-bApe eka pAI ApI che. te bIje mAMge te marI jAya paNa Ape nahi kema! te tene muzkelIthI maLI che. mATe muzkelIgrI maLelanuM rakSaNa kare
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. temAM tamane manuSyabhava maLela che. tenI muzkelIne khyAla le te ja rakSaNa karavA mATe kaTibaddha thAva! have manuSyabhavanI muzkelIne vicAra kare. takanI khAtara vicAre te devatAne dehilI cIja A manuSyapaNuM, yuktithI vicAre, devapaNuM maLavuM saheluM che, paNa manuSyapaNuM maLavuM jagatamAM muzkela che. eka vakhata A vAta sAMbhaLIne camakArA thaze ke A manAya kema? lagIra magajane sthira rAkhIne vicAra karaze te khyAla Avaze ke gaNita keIne pakSapAta karatuM nathI. jyAM jaIye tyAM be ne be cAra" A daSTAMta Ape che. te zA mATe Ape che? te gaNita keIne pakSapAta karatuM nathI, mATe manuSya pakSapAta karaze lAMcIyApaNuM tathA ADuM avaLuM karIne pakSapAta karaze, paNa gaNita pakSapAta nahi kare. tame-jame udhAramAM saravALo, bAdabAkI guNAkAra - bhAgAkAra kare te jevo bhAva hoya tevA bhAvamAM rAkhe. hajI. manuSya levA-devAmAM pheraphAra kare, paNa gaNita pitAmAM ane pArakAmAM sarakhuM cAle che. tyAre ApaNe gaNitamAM AvI ke devatApaNuM dulabha ke manuSyapaNuM durlabha? te gaNita dvArA nakkI karIye, te kaI rIte- jagatamAM deva ane manuSya keTalA te pahelAM vicAre. zAsakAre kahyuM ke manuSya karatAM devatA asaMkhyAta-asaMkhyAta guNA. ochAmAM ochI saMkhyA hoya te paMcendriya manuSyamAM ane vadhAremAM vadhAre saMkhyA hoya te deva. have vadhAre saMkhyA hoya te sthAna maLavuM saheluM ke ochI saMkhyA hoya te sthAna maLavuM saheluM ? kayuM sthAna maLavuM saheluM? eTaluM ja nahI, devanA paNa sthAna asaMkhyAtA tyAre manuSyanA muThIbhara, temAM manuSyapaNAnA umedavAra anaMtA anaMtakAyanA -tIya, nArI, devatA, pRthvIkAyAdi A badhA manuSyapaNamAM
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka samayamAM mATe garbha devatA AgAmIta Ave. muThIbhara manuSyanA umedavAra keTalA!jemAM umedavAre vadhAre hAya temAM ApaNe cAnsa keTale? che tyAre devatAnA umedavAre keTalA! te manuSya ane tiryaca. paMcendriya. te sivAya devanA keI umedavAra nahi. tyAre manuSya paNAmAM sthAna ochAM ane umedavAra vadhAre! A bemAM muzkela kayuM? muThIbhara sthAnanA umedavAra anaMtA. tyAre bIjI bAju eTalA badhA devatA che ke je temAMthI eka samayamAM jeTalA devatA eve te utkRSTA eka sAthe rAyavavAvALAne upajavA mATe garbhajapaNAmAM sthAna nathI. eTalA badhA manuSya ochA che. eka samayamAM devatA utkRSTathI jeTalA eve teTaluM manuSyapaNAmAM sthAna nathI. trIjI rIte vicArIye eka samaya Indra sabhAmAM beThelA che devatAo paNa beThelA che. tevAmAM ekadama IndranA moDhA upara glAni AvI gaI. tyAre sAmAnika deve pUchayuM ke, sAheba! Apa zaktimAM, sAhebImAM, sattAmAM dekhe te Apa je kaI nahIM. te Apane zAnI ciMtA? tyAre Indra sAmAnikane kahe che kemahAnubhAva! A jIMdagImAM sattA-sAhebInI ciMtA nathI. paNa ahiMthI AgaLa zuM? Agale bhava tuM dekhe che? - A asaMkhyAta devatA ekendriyamAM pRthvI pANI vanaspatimAM asaMkhyAtA tiryaMcamAM jAya che, te dekhe che, uce uchaLa do. te jamIne athaDAya. tema devatA sudhI pahoMcela chavA vanaspati pANI AdimAM rakhaDI jAya che. tene upAya ze? tyAre sAmAnika deve kahyuM ke Apa zuM cAhe che? te te jaNAve. tyAre Inse kahyuM ke zrAvakanA gharamAM gulAma thAuM te sArUM. pahelAnA kALanI gulAmanI paddhati pramANe gulAma thAvuM te sArUM. manuSyapaNuM muzkela, temAM zrAvakapaNuM malavuM muzkela te paNa tene tyAM gulAma thAuM te tene saphala gaNuM chuM. manuSyapaNuM kahyuM, muzkelI ane temAM zrAvakapaNuM meLavavuM te keTaluM muzkela che?te vicAra
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhIdviIpa temAM pAMca kAratakSetra. temAM eka bharatakSetra chetemAM trIsa hajAra deza che, temAM dharmanA keTalA deza?te sADA pacIza bAkInA 31974 dharma vagaranA, 32000 dezamAM sna sADApacIza deza temAM AvavuM keTaluM muzkelI temAM dhamane kAne na sAMbhaLe tevI jAte keTalI? te badhI. ghamane sAMbhaLavAvALAmAM avaLI sthitivALA je hoya, jene dharma avaLo pariName haya, jene dharma gurU dezanA zAstro ane zikhAmaNe malI heya te paNa tene te avaLI pariName. zAstra kabula! paNa mAruM dhAryuM zAstramAMthI nIkaLe te kabula. mArA dhAryAthI viparIta nIkaLe te zAstro kheTAM. mAruM dhAryuM kare te gurU sAcA ne mAruM dhAryuM na kare te gurU juThA. AvAne kahevuM zuM? zAstra sAMbhaLyA chatAM kahA thavI muzkela. mATe ApaNe Agama zabda vAparIye. bIjAoe zAkya, smRti, zruti zabda vAparyA che. tyAre ApaNe Agama zabda vAparyo. mohanabhAI jevA kaheze ke na zabda kahevAthI phAyade ze? ane te na kADhaye kyAMthI? vAta kharI Agama zabda tatvane jaNAvavA mATe che. zruta zabda sAMbhaLyuM tethI zrata thaI gayuM, kRti eTale sAMbhaLavuM temAM tava nahi. zAstra zikhAmaNa mATe temAM tattva nahIM Ave, A badhuM khyAlamAM lAvavA lAyaka tatva kayuM? te kahe te Agama kahevuM paDe. te Agama zabdamAM tatva kayAMthI AvyuM? Agama zabdane arthaze? te samaye jarUrI che, Agama zabdane atha zruta-zrutine zabdamAM na Ave. zabdanuM jJAna jAnavaramAM che ke nahIM? te kahe !tamArI zerImAM kutarA kuterIo hoya, tenI chokarAe nAma pADe che. keInuM nAma pADe che. keInuM nAma gaMgA, motI, nAthIye, ratanIo pADe che. gaMgA, nAthIye nAma bele, eTale te cAlyA Ave. kema? te zutajJAna ane zabdajJAna thayuM. paNa Agama jJAna nathI. kema?
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 - AmarAjA ' Agama zabAne A artha. ze? Agamane artha e ke sarvajJa bhagavAnanAM vacana dvArA atIniya pAthene dha thAya, AnuM nAma Acara cAThAdanI maryAdAe karIne atIndriya sudhInA padArtho jaNAya ane manAya tenuM nAma Agama. Agama zabdane A artha te zrata kuti zabdamAM AvI zake tema che, te te vidyAra kare. tU zabdanuM zrAvaNa sAMbhaLyuM ke nahI. uttama purUSanA bha thatI mAnyatA tenuM nAma AgAma. sarvajJa bhagavAne jIva che puNya pApa thAya che tema kahyuM te mAnyuM kayA AdhAre? mokSa che, Ama karavAthI karma baMdhAya che TuTe che, rAkAya che. A badhuM temanA bharose! uttama purUSanA bharose manAtuM vacana tenuM nAma Agama. zabdamAM zrata zrutimAM vaktAnA bharosA upara mahatva nathI. - tamArA hAthamAM DhekuM hoya ne tU tU zabda vAparyo tethI deDI AvyA tyAre maLyuM DhakuM. te zabdamAM prAmANikatAne saMbhava nahIM. prAmANiktanuM sthAna hoya te te AgamamAM. mATe jaNAvyuM ke, je manuSya sarvajJanA vacane jene Agama kahevAmAM Ave che te jene mAnyA te manuSya samaktinI nisaraNaye caDyo. temaja tatvane raste AveluM che. paNa na mAne te te raste nathI Ave, A pramANe AgamanuM svarUpa jaNAvyuM. have Agama kaI cIja che? tene Adara kevI rIte? te mAnyA tethI deva gurU dharma mAnyA te kaI rIte? te jaNAvaze te adhikAra che.
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 : vyAkhyAna - 4 AgamaM AyaraMteNaM0 zAstrakAra mahArAjA AcArya bhagavAna zrImAna haribhakasUrIzvarajI mahArAja bhavyajInA upakArane mATe dharmopadeza detAM thakAM AgaLa sUcavI gayA ke A saMsAramAM A jIva anAdi kAlathI rakhaDapaTTI karI rahele . che, te ramapaTTI karatA karatA ApaNe jANIye chIe ke kaI vakhata. AMdhaLe ITa nAMkhe te gekhalAmAM paNa paDe, tethI tene nizAnabAja kahIye kharA? te nA! kAraNa ke dhAryA pramANe nathI paDI. ApaNe atyAra sudhI AMdhaLAnI ITanI mAphaka vadhyA. te kema? ApaNe sUkSma ekendriyamAM hatA. anaMtakAyamAM ApaNane khyAla nahete ke bAdara anaMtakAya che. te samajatA nathI. atyAre manuSyapaNAmAM AvyA chatAM bAdara anaMta kAyanI zraddhA AvavI muzkela che. caMdubhAI jevA kahe ke temAM anaMtA jIve che. te daSTAMtathI samajAve te khyAla Ave. eka TakaNInA mAthAne sahIvALuM kare pachI tene pANIthI bharelA vATakAmAM bebo te Akhe vATake sahIvALe thaye, badhA pANIne kALuM karI nAkhe teTalA kaNIyA hatAne have AgaLa cAlo! eka dIve ahiM karo ane eka TAMkaNI ubhI kare tenA upara dIvAnuM ajavALuM che. tevI rIte hajAra dIvA heya te tenuM ajavALuM TAMkaNI upara che ane te paNa juduM juduM raheluM che. kema je dI baMdha karIye tenuM ajavALuM baMdha thavAnuM. jyAre eka TAMkaNInI aNu upara lAkha dIvAnAM ajavALAM . judA judA rahelA che. tema ahiM paNa samajo. A ajavALuM te rUpI padArtha che te rUpIne rUpI padArtha eka TAMkaNunA agra bhAga upara,
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgAmIyAta judA judA rUpe rahI zake te pachI AgaLanA asaMkhyAtApaganA zArIramAM anaMtA cha rahI zake temAM aDacaNa zI Avo.? bIjI vAta! dareka Astika pitAnA dharmanA mahimAne aMge, pitAnA mArganA mahatvane aMge kahe sanAtanapaNe manAvavA taiyAra thAya che. koI paNa pitAnA dharmane kRtrima kahevaDAvavA manAvavA taiyAra nathI, cAhe ziva ho! vaiSNava che ke jene he.. dhyAna rAkhaze ke dareka manuSya pitAne zAhukAra gaNAvavA taiyAra .paNa tene puchIye ke zAhukAranI rIta kaI? ane tene amala keTale kare che. te kahe tyAre javAbamAM kAraNe keTalA juThA hoya te zuM kahe. hisAbanI vAta kevI? sattara vaMcA paMcANuM ne be chUTanA karI trANuM laI le, kaI pitAne beImAna kahevaDAvavA taiyAra nathI, zAhukArI gaNAvavI che. paNa zAhukArI AcaravI nathI. beImAnI AcaravI chatAM beImAnI gaNavavI nathI. tema dareka matavALAnI teja sthiti badhAne pitAne sanAtana gaNAvavuM paNa tene bhAga levo nathI. ThAkerabhAI jevA kaheze ke-kema nathI le? sanAtana eTale zAzvatuM-anAdi, jenI zarUAta ke jenI Adi nahi te sanAtana jyAre sanAtanapaNuM che, te anAdi kAlathI tamAro dharma che tema mAnyuM. tamAre dharma anAdine che, te tenA phalane meLavIne mukta thayelA che, te anAdinA tethI anaMtA che saMsAramAM rahyA hatA. anaMtakAya mAne te bhUtakALanA anaMtA kyAM rahyAM hatA? ane bhaviSyamAM kayAM raheze? te tame batAvI zake kharA? * sanAtanapaNe jene mAnava tene te anaMtakAya mAnyA vagara chUTake nathI. paraMtu cAlatI vAtamAM jaina dharma sivAya, jene mArga sivAya . anaMtakAyane kaI chaze lAvavA taiyAra nathI. gAjarIyA zakarIyA -aTAkA vigerene anaMtakAya belavA keNa taiyAra? jene dhamI muThIbhara varga Ane anaMtakAya samajavAvALo che. jene dhamIne moTe bhAga
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 2 tene anaMtakAyamAnavA taiyAra nathI. itira dharmavALA anaMtakAya mAnavA taiyAra kayAMthI thAya? - sUma nigehamAM paDelAne bAdara anaMtakAyane khyAla kyAMthI Ave? te amArA karatAM sAre che. tene meLavavuM ke tenAM kAraNe kyAMthI meLavavA? te vigere te jANatA nathI. chatAM rakhaDatAM rakhaDatAM jema pahADa uparathI eka pathare TIcAtAM TIcAtAM pANImAM goLa thaI jAya, nathI pRthvInA manamAM ke nathI pANInA manamAM gaLa karavAnuM chatAM TIcAtA TIcAtAM goLa bane che. * tevI rIte A jIva anaMtA pugala parAvarta sUkama ekendriyamAM rakhaDe. rakhaDatAM rakhaDatAM bAdara nigodamAM AvyuM, temAM AvyA chatAM bAdara nigedamAM aNadhArI rItie A patthara geLa thaye, ghATa thaye, te pattharanI dhAraNuM nahiM, paNa karmathI halake tha. hala na thaye heta te bAdaramAM AvatI nahIM. paNa dhAraNuM nahi ne tyAM AvyA chatAM tene pratyekane khyAla nathI. te sthAna mane maLe te sthAna meLavavAnI IcchA tenA kAraNe nathI meLavyAM chatAM anaMtA kAlacaka rakhaDatA rakhaDatA je pA che na paDe te Ave pratyekamAM, tyAM paNa anaMtA kAlacaka rakhaDatAM rakhaDatAM caDa, AvyA kevI rIte ? AMdhaLAnI IMTanI jema ApaNI karelI saphara thaI? te vicAraze! bAdara-sUkSma pRthvI, apa, teluM, vAu vanaspatimAM AvyA te AMdhaLAnI ITe! kema? nathI dhAraNA! nathI jJAna, nathI meLavavAnI IcchA ! nathI kAraNe meLavyA ! chatAM AvI sthitimAM rasa, gaMdha, rU5, zabdanA jJAnane lAyaka banyA, A badhI AMdhaLAnI ITe. vicAre-ApaNe janmyA tyAre keTalA hatA? kaI bhUmitie zIkhavADayuM hatuM ke ATaluM zarIra vadhAravuM, kahe ke AMdhaLAnI ITa tarIke ja. je rIte karmo bAMdhyA te rIte thatuM AvyuM che. kherAkamAM hAtha, moTuM, peTa laIne beThA, paNa pachI temAMthI ATalA bhAga lehI, mAMsa, hADakAM, vIrya, carabI, maLa e badhu karmanA evA
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1ra8 Agamata prakAranA baMdha, je karmanA udaya pramANe te zarIra te pramANe pariNamatuM AvyuM. te AMdhaLAnI ITa ke bIjuM kaMI? tyAMthI AgaLa vadhyA, AvyA asaMjJI paMcendriya ane tiryaMcamAM, tenA karatAM AgaLa vadhyA tyAre AvyA manuSyapaNumAM, mazALa jamavA gayelA bhANejane mA pIrasanArI heya te bhUkhe na Ave tema gaNatarI, kAma ApaNA hAthamAM AvyuM tethI ApaNI jAtane halakI cItarIye kharA? garAsIye hoMzIyAra hate eka brAhmaNa sAthe garAsIyAne detI hatI. be beThA hatA, temAM brAhmaNe kahyuM ke zruti-smRtimAM Ama kahyuM che, tyAre rajapUte kahyuM ke Ama kahyuM che te kahenAra koNa? te te dhAgApaMthIoe kahela che ke bIjAoe dhAgapaMthIye dhAgA paMthIne mahimA gAya temAM navAI zI? sarakArI TekasanI samApti hoya paNa tame te TekasanI zarUAta ane samApti bhayaMkara rAkhI che. tamAre dhAgApaMthIne Tekasa garbhamAM Ave tyArathI, sImaMtane aMge peTIyA ugharAvavA te tamAre Tekasa kayAM zarU thaye? sarakArI Tekasa mare eTale baMdha thAya tyAre tamAre te maryA pachI bArame dahADe khATale joIye. varSo varSa sarAdhIyAnA nAme piTIyA joIye. dhAgAgathI kahenArA dhAgApathI mATe kahevAnuM pachI, bAkI zenuM hoya? amerikA ane briTanane laDAI thaI, amerikA svataMtra thayuM, temAM takarAra keTalI ? te amerikA kahe ke amArA dezanA kAyadA kare te amAre kabulI tyAre briTana zuM kahe ke amAre kAyade vazagTanano nahIM. tyAre amerikA kahe ke amAre zIMgTanano kAyado pachI briTanane kabula karavuM paDayuM ke bhUla karIne amerikA meyuM.. pite pitAnA lAbha mATe je je karavuM hoya temAM bAkI rAkhe. khare! tene lIdhe manusmRti jene duniyAmAM nyAyane graMtha gaNe che. temAM lakhe che evA zAha muM brAhmaNa keI nI vastu upADIne laI le, te te pitAnI lIdhI gaNAya bIjAnAM lugaDAM paherI le,
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Re 143, 2 koInA upADIne bIjAne daI ke, te te peAtAnuM pahere che. peAtAnuM Ape che. kevI yukti lagADI ?. AjakAla pAzcAtyeA yukti lagADe che ke amane paramezvare zAsana karavA mATe sarjyo che. tema A badhuM pedA karIne brAhmaNeAe brAhmaNe pAsethI khuMcavIne A lAkoe laI lIdhuM, mATe te laI levAmAM vAMdhA nathI, AmAM bAkI kAMI rAkhyuM ? Aje ragabheda-jAtibhedanA vicAra karIe chIe. ahiM dhAgAvALA ane dhAgA vagaranAmAM ATale bheda ! dhAgAvALAne badhA haka zAne aMge ? teA dhAgAvALA khelanArA ane dhAgAvALA jhIlanArA ! tyAM thAya zuM? pelA rajapUta kahe che, tyAre dhAgA paMthIne kahevuM paDayuM ke amArA bAyaDI che.karA bhUkhe TaLavaLe. tyAre rajapUte kahyuM ke kahA - amArA khAyaDI cheAkarAnI bhUkhane DhaLavA mATe karIe chIe. ATaluM kahA ! pachI mAre kaMI kahevuM nathI. .: khATA ejanTA rAkhe tene zuM kahevAya ? ka MpanInuM ThekANuM na hAya ne tenA nAmanI rasIdA chapAvIne pahAMcA Ape jAya tA tene kuvA kahevA ? tema tame IzvaranA nAmanI rasIDhA kema phADA che? te tame rahevA de, ane tame khullA rUpe kahA ke amArA bAyaDI karA mATe A karIe chIe. A tA paramezvaranA ejanTa tarIke kahIe chIe. koI rAjanI aMdara jAgIradAra rahetA hatA. tenA gharamAM koI marI gayuM, jAgIdAra kahevAya paNa dazA sArI nahIM, TAsA mac eTale darabAra tarIke AkharU pramANe be hajAra kharacavA paDe. have thAya zuM ?.bAramA divasa kAla savAre Avaze, mArU thaze zuM ? mArA kuTuMbanI AkharU khAvaDAvanAra. huM thaIza. tevAmAM mitrane bheTA thayA ane kahe ke DAsA * ATalI uMmaramAM lADI-vADI mUkIne marI gayA temAM aksAsa ? ze tyAre darabAre dostane badhI vAta karI, tyAre doste kahyuM ke
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ uSA thatA. dazame dahADe zeSa mahArAja pAse vIsa tolA aphINa laIne jA. gera kaheze ke hajI vAra che, tyAre kahevuM ke huM jANuM chuM. paNa mArA bApane sArI guyA daza divasa thayA che, paNa jIvatA hatA tyAre savAra sAMja eka eka rUpIyA bhAra aphINa khAtA hatA. paNa tyAM koNa Ape? mATe malyuM nathI te temane nirAMta maLe mATe tame A vIza rUpIyAbhAra aphINa ghoLIne pI jAva, sajanuM sukhane tene maLaze kayAMthI? tyAM nahi heya te zarIra ghasatA haze. mATe A pI jAva! pate thakI sakheluM che ke brAhmaNane de te marelAne maLe che Izvara marelAmAM pahoMcADe che, te paragAma nahIM pahoMcADe, je Izvara parathama nahIM pahoMcADe, te parabhavamAM poMcADe kaI rIte? paNa aAna dazAvALakhuM thAya zuM? paNa AnuM thAya che? - tyAre gharane khulluM kahevuM paDayuM. sApa cAhe eTale vAMcuM ke cAle, paNa daramAM AvavuM hoya te sIdhA thavuM paDe. tema jyAre sakaMjAmAM makhya Ave tyAre tene sIdhuM bolavuM paDe. ATaluM sIdhuM atyAre sattA vALAne bolavuM paDayuM, zAthI? te laDAinA sakaMjAmAM AvyA tyAre ne! | mANasa sakaMjAmAM AvyA vagara sIdhe cAlatuM nathI. tene sahana karavuM paDe. cAlu vAtamAM ciThIo pakaDAI, ekasaparTanA abhiprAya jAhera thayA. tethI have belAya che. te cUpa rahevuM paDyuM, tema gara A saMkajAmAM. - aphINa pIuM te maraNa thAya. na pIuM te seja jAya. te jAya te AkhA kuLane kuTuMbane dave nIkaLI jAya. zera muMjhAye, muMjhAye manuSya satyanI maryAdA choDIne, prapaMcamAM-juThA kAvatarAmAM utare, tethI gora mahArAja kahe ke tArI AbarU rahe ane mAre lAge rahe, temAM tene vadhe che? bola tyAre be divasa pahelAM phalANA darabAre seja purI dIdhI che. te sAla mArI pAse che. to teo nathI. Izvara kayAMthI laI javAne have A te
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ je mAla Ave te bArobAra cAlI javAne. paraMtu mAla sivAra che. keIne ApyuM nathI. te ghera laI jA ane AmA dahA, pache. tethI rajapUtanI AbarUmAM vAMdho nahote. mAla na maLyo chatAM lAge rahyo.. rajapUta bhAIbaMdha brAhmaNane kahe ke tame duniyAne hagIne lAgA dvArA luMTaNa-ghusaNa nIti rAkhI chatAM IzvaranA nAme luMTanArA che. varanI mA gANA gAya te vara mATe kacAza na rAkhe. tema dhAgApaMthI racavA bese te dhAgApaMthInA haka sthApana kare temAM kacAza zAmAM rAkhe? tema ahIM manuSyanuM uttamapaNuM, manuSya paNuM te mokSanI nisaraNI, paNa te bole che. koNa? te manuSya ke bIjI koI dhAgApathI haka thApana kare te paNa dhAgApathI mATe, tema manuSanI uttamatA sthApavAnI, temAM kacAza zI rAkhe? have duniyAmAM binajarUrI hoya te manuSya pRvI, purI, agni vAyu, vanaspati beIndriyAdi jAnavara vigerene tamArA upagamAM le! paNa tame kenA upayogamAM A badhI thI , upagI paNa tame bIna upazI ! pRthvI Adine bhArI jarUra ke tamane tenI jarUra! pRthvI tamArA vagara aTake che ke tame tame pRthvI vagara aTake che. A vAta pANI, tela vigere badhAmAM samajI le. kaho ke tamArA vagara kaIne aTakatuM nathI. tyAre badhAnuM zeSaNa tamAre karavuM, temaja badhA upara atyAcAra,jUrapaNuM ghAtakIpaNuM karavuM, tathA badhAne upaga tamAre kare, paNa tame keInA upayogamAM AvatA nathI. tame A jagata upara zA mATe? tame nahIM te zI aDacaNa? ane kene aDacaNa? AvA tame binajarUrI. tame kevA? te savane cUsavAvALA, mAravAvALA, jhuDavAvALA nirapekSa pravRtti karavAvALA chatAM ame uttama, te karaNa ekaja manuSya mATe karavAnuM che
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ -131 AgamajyAta kahenAra manuSya, temAM bAkI zuM rAkhe? manuSya kahenAra hovAthI. eka vAta avaguNunI kAgaLa upara hoya nahIM, paNa seMkaDo jIThI vAtA te sAcI karIne kAgaLa upara lAvI mUke. manuSya zAstranA dharmanA, darzananA upadeza karanAra tethI manuSyapAne sArU' gaNyuM che. tema na gaNazeA, tema na gaNavAnuM zuM kAraNa ? vAta kharI. eka zeThe pAtAnA chekarAne bhaNAvavA mATe mAstara rAkhyuM, te mATe bhaNAvavAmAM je sagavaDa joI e te zeThIyAe purI pADI. have zeDhI upakArI ke mAstara upakArI ? jee vidyAnI kIMmata karanArA haze te kaheze ke A badhI sagavaDa pharajarUpe, paNa chekarAne taiyAra kare tenI AgaLa kaMI nahI! A vidyAnI ka'matanI apekSAe, tema manuSya jIvanamAM samajavuM. jo bahAranI draSTithI tapAsIzuM teA mAstarane zeDhIe zradhA upakAra kare che. paNa aMdaranI draSTithI vicArIe teA A zeThIyAnuM karavuM te jema upayAgI manAya che tema ahiMyA A badhAne tame upayAgamAM leA, halakA gaNA yAre ? te eka vastu tame karA tyAre! kaI ? tA puNyanA pATalAM bAMdhavAnuM. pRthvIkAya AdithI, DhAra-DhAMkharathI, pazu-pa`khIthI nathI banatuM paNa manuSyathI bane che. te paNa dharmanA viveka dvArAe puNyanA pATalAM khAMdhe che. jo ke manuSyapaNuM AvuM binajarUrI luMTArU chatAM tenI uttamatA dhamane ArAdhe te aMge. have dhama badhA mAne che. A mAtra mAne che. pazu dharmanuM mUla kayuM ? dareka dhama vALA kabula karaze ke dhamanuM mUla zAstra, brAhmaNA purANamAM, khristI bAIbalamAM, musalamAnA kurAnamAM kahelu che, mATe mAnIe chIe, pachI eTalavAnuM huM badhAnA zAstro baMdhA tene sAcA mAne. koI matavALA pAtAnA zAstrone juThA mAnavA /
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 2 - 13 taiyAra nathI. apramANa sAMbhaLavA taiyAra nathI. paNa tamArAmAM te evA kulAMgAra pADyA che. ke pite pitAnA zAstro ne juThA, apramANa beTA kahe temAM tamane vAMdho nahIM. bIjAo para dharma ke matavALA darzanavALA ke pitAnA zAne khoTA kahevA taiyAra nathI. tema tamArA gharavALA zAstrone juThAM apramANu kahe, te tamAre calAvavuM paDe che. vezyAne tyAM cAhe brAhmaNa-vANIe Ave, temAM vAMdho nahIM, zuM tamArI zraddhA DhaMgadhaDAvALI, che je tevI na hoya te A sahana kema thAya? sarva matavALA pitatAnA zAne sAcA mAnavAvALA che. te sAcAnI parIkSA kaI rIte! je sAcAnI parIkSA hoya te AgaLa kare te tene nirNaya thAya pachI temAM Adara thAya ane tethI AtmAne artha thAya tyAre deva-gurU-dharmane mAnya che, tema manAya, parIkSA karavI zI rIte? duniyAnA padArthonI parIkSA karavAnI tAkAta ApaNAmAM che. jenI sparza, rasa, gaMdha, rUpa, zabda dvArA parIkSA thAya te parIkSA duniyAmAM eka sarakhI che. suMvALuM hoya tene suMvALuM kaheze, game tyAM jAva ! paNa A pramANe kaheze. IndriyanI parIkSAmAM vivAdane avakAza nathI. paraMtu zAstranA satyapaNAnI parIkSAnuM sAdhana kayuM? be dvArA sAdhana manAya, ArAdhanAmAM Ave, deva-gurU-dharma mAnavA paNuM Ave te batAvaze, te AvyA pachI tene Adara kema kare ? temAM AtmAthI paNuM kaI rIte te adhikAra age vartamAna. - vyAkhyAna -5 | AgamaM AyaraMteNaM. zAsakAra mahArAjA AcArya bhagavAna zrImAna haribhakasarIzvarajI mahArAja bhavyajIvonA upakArane mATe dharmopadeza detA thakI AgaLa sUcavI gayA ke
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama cAra nA cha anAdi kAlathI khaDapaTTI karyA kare che. anAdi zahorI mathavA chatAM sAdhyanI siddhi thaI nahi. koI vastu pAMca varSa, daza varSe se varSa saphaLa thAya, paNa A jIvane anAdi sAthI rAha chalAM paNa sAdhyanI siddhi na thaI zuM sAdhya hatuM? = prayAni karyA ane siddhi na thaI? sAdhya zuM rAkhyuM ? sukha. A jagatamAM buddhi-rUci judI judI, paNa jaDa eka! sukha. huM jyAre ko-makAna le-khetara vigere levA, vecavA mAMge ane paisA upArjana kare, paNa dayeya sukha upara, duHkhane saMbhava ho te evA taiyAra jaMgalamAM jatAM luMTArAne bhaya hoya ane amathI vAskAnA lAkha haiya te mukI che, pArakuM dhana veDaphavAnuM mana nathI, pitAdhuM hAtha te pheMkI devAnuM mana nathI, chatAM pheke che kema? te jAna bacAvavA mATe. tema e evuM aLakhAmaNuM ke te Ave te vakhate badhuM choDI de. putra zrI ghara hATa havelI te anAdi kAlathI A jIva sukhanA dayeyavALe che. tame jamavA beThA , pAMca pakavAne haiya chatAM je rasa bIje joIe tema pacIsa varSa levuM, temAM be divasa duHkha Ave te sAruM, Ama manamAM kaI dahADe Ave che. sukha mAMge che paNa te kevuM mAMge che. te jAna guNa sami" jenI aMdara dukha na hoya zAkamAM mazAle nAMkhIe, laDavAmAM tejAne nAMkhIe, tema sukhamAM masAlA tarIke dukha Ave te te na joIe. paraMtu keI dahADe jAya nahi tevuM sukha mAMge che. ghara bhADe rAkhe te daza-vIsa-trIza varSa khAlI karazuM, paNa sukhamAM tevuM mana thAya che. mitra-sukha je duza nathI khAtuM, tema sukhanI pachI dukhanI I. paNa ethI thatI. sukha paNa kevuM joIe? duniyAnA bIjA paramAM ana heya teTaluM bhaNavA mAMge che. tema rUpuM, hIsa, metI, senuM bharavAnI jagyA hoya te A vastu mAya. paNa
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ sukhane mATe haka che kaI? AtmAmAM sukha ke huM aya? AtmAmAMthI bahAra nIkaLe tyAre che. sarvAthasiMhanuM je sukha te hisAbamAM nahi, kema? zAstrakAra kahe che ke jagatamAM uMcAmAM uMcI sthiti devanI, sukhanuM sthAna zAvAdanIya jogavavAnuM sthAna, anuttara 'vimAnasarvArthasiddhanuM tenA jevuM bIjuM sthAna nathI. tene mATe atItakAlamAM anaMtA pudgala parAvartAmAM jeTalA anuttara thayA, te badhAe je sukha bhogavyuM, bhaviSyamAM je thaze te badhAnuM sukha bheguM karI tene anaMtI vakhata vargo kare! caDatA cekhe na pahoce rAja- * samajavAnI vAta che ke eka manuSya upara rAjA tuSTamAna thayA ane kahyuM ke mAMga! mAMga! mAMge te ApuM. tyAre te manuSya patAnA cokIyAne vAta karI ke mAre zuM mAMgavuM? goThIyAe vicAra kare ke nAnI hoya paNa azakya bane ne rAjAne thAkavuM paDe te bane zI rIte? tyAre goThIyAe kahyuM ke divase divase bamaNuM thAya te cekhAne dANa mAMga! pelAe rAjA pAse te mAMgyuM. Aje eka dANe, kAle be dANA, trIjA divase cAra dANA, paNa jyAM zera thayA eTale bazera, 4 zera, 8 zera, 256, pAra, 1024 zera, pachI AgaLa kare te rAjAnuM rAjya AmAM pahoMce kharUM. hANa--bamaNAmAM keTale vadhAre thAya che? te vicAre. manuSyamAM garbhaja manuSya aDhI dviIpamAM keTalA? te la9 vakhata bamaNa kara teTalA ja kahevAya. tyAre ekathI zarUAta ke kada vakhata sudhImAM keTalA thaI jAya banIza AMka te mAM AvI jAya. caMdrabhAsane ave 36, kamAsamAM 465 Ave te vIzImAM zuM. A te vIzInI vAta hatI. A rIte traNe kALanA sarvatha siddhanA devatAnuM sukha tenA anaMtI vakhata varga kare. je Ave tenA bamaNA kapa, mULa saMkhyA anaMtA sukhavALI.
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamota A vAta lakSyamAM laIne bIjI vAta ghaTADIye. jagata zuM laIne AvyuM che? tame dukAna mAMDe, purAMta lakhe ke pahelA dahA. DAnI je silaka heya tenI purAMta lakho ke pahelA dahADAnI je silaka heya tenI purAMta lakhe ke savA rUpIye lakhe. paNa lakhe kharA. have varSa dahADe daSTi kenA upara! te vadhuM zuM puratamAM? te ja ne. jyAre tame kukAmAM vadhyuM zuM? te vicAra kare che? paNa A dehanI dukAnamAM kaI vicAra karyo? vadhAremAM vadhAre tame so varSanuM AyuSya laIne jamyA . tamArI pAse sIlakamAM 36000, dahADA ke, koI purAMtamAM 36 hajArathI vadhAre che? te nA. tene aMge vicAra karI le. eka zeTha che. eza ArAmI che, dukAna kema cAle che? munIma keNa che? gharAka kema che? A vicAra tene nathI. savAre zeTha dukAne AvyA, munImane be-pAMca rUpIyA Apa, evo orDara karyo. sunIme rUpIyA ApyA eTale te cAlate thaye. te zeThane eka gehI ho, tene zeThanI A sthiti dekhI, tyAre gaThIyAe zeThane kahyuM ke, tuM mAre dosta che. kuTuMbane aMge kuTuMbanI bhAgIdArI che tenA karatAM IjajatamAM stanI bhAgIdArI vadhAre che. paNa gaThIyAmAM mAhitagAra thavAnuM hoya te dekhe eTale tarata ja kahI de. Ijajatane aMge gaThIyAnI AMkhamAM jeTaluM zalya Ave teTaluM kuTuMbIomAM nahIM Ave. - te huM gAThIyA tarIke Ijajatane aMge bhAgIdAra, javAbadAra, jokhamadAra kahe te huM hovAthI tamane jaNAvuM chuM ke dukAnamAM koI divasa joyuM ke ema ne ema calAve jAva che? tyAre zeThane thayuM ke vAta sAcI che. dukAnamAM dhake lAge temAM pUche cheThIyAne. gaThIyAne pUche te heje leka zuM thayuM? kema thayuM? AmAM kheAyuM vigare lAgavAne bhaya nahi. caMpakabhAIne pUche, temAM goThIyAnA kALajAmAM tene sahevuM paDe.
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5,2 137 pelA zeThe cApaDA joyA tyAre mApa 36000, rUpIyA ApIne marI gayA. te zIlakamAM joyA. pachI cApaDA tapAsatA gayA. temAM 9000, rUpIyA evI jagA para dhIryAM che ke jeo marI gayA ane tenA khAraDAM paNa rahyAM nathI. AgaLa vadhyA mAlama paDayuM ke hajAra evI jagA para dhIryA ke devAdAra kahe ke tAruM devuM kabula? paNa AjanuM peTa bharavA tuM ApatA jA! te huM jIvatA rahIza ane bharI daIza. rU sAta hajAra zAhukAramAM leNA che. sAMkaLa khakhaDAve temAM sAta hajAra leNA, AsAmI sArA. sAta hajAra judA judA temAM eka eka rUpIye leA, eka kharace ne eka maLe. A pramANe joyA pachI zeThanuM kALaju zAMta rahe ke kAtarAI jAya. tenuM cAhe je thAya paNa ApaNNA vicAra karI ke ApaNe A zarIrarUpI janmanI dukAna mAMDI. temAM zIlaka keTalI hatI teA chatrIza hajAra 33000, nI temAM vIza-pacIza varSe khAvA-pIvAmAM dasa gAThIyA karavAmAM gayA. AvatA bhavamAM zuM meLavavuM ? te sArA kema thAya? tenA vicAra nahi. aDhAra varSanI uMmare na samaje tA te aDhAra varSanA dahADA gayA. aDhAra varSe gayA tenuM nAma nizAna karyu ? ApaNI pAse. AgaLa cAlIe jyAM sAITha, pAMsaTha varSI thaze tyAM zuM. mahArAja! vAta kharI che. AtmAne jJAna jarUrI che. vAMcu chuM tA AMkhamAM pANI Ave che. sAMbhaLuM chuM te AMkhamAM jhokAM Ave che geAkhavA besuM chuM te AkhA dahADAmAM gAthA thatI nathI. tethI nahiM jJAnanA, dananA ane cAritranA ! sAThe pAMsaTha varSa vALA kAmanA nahi. eTale vIza hajAra rahI javAnA. vacce vIza, pacIza varSanI juvAnI te hAthamAM upayoga laI zake. eka divasa jAya tyAre bIjo divasa Ave. paNa eka sAthe
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamaceta be dahADA Ave che kharA? AmAM zeThIce mUrkha gaNAye ke ApaNe mukha gaNAyA? paNa kharA mUrkha koNa? sAta hajAranA nAma nizAnavALA nahi. vIza hajAravALAne navuM ApIe te tenuM bharaNa piSaNa cAle. ane nava hajAra eka eka hajAra dhIryo. tema dareka manuSya pitAnA jIvanane khyAlamAM levuM ke chatrIza hajArathI vadhAre nathI. temAM A zeDI bacata che tene upaga thaye te saphaLa che nahi te nakAme jaze. Avate bhava gaLe vaLagele che. hajI zeThIyAne ghara pheMkI devAya, paNa ApaNe bhava pheMkI zakIye ema chIe. mAkhI pitAnA vAghane vAgha na gaNe, tethI mAkhI bacI jatI nathI. arthAta bhayane na gaNavAthI bhayathI bacI jatI nathI. arthAt bhayane na gaNavAthI bhayathI bacI javAtuM nathI. tema tame eka vakhata nAstikanI paddhati grahaNa karIne kahe ke parabhava dekho koNe? keNa mAne che? vAta ja zuM? tema kahI de! tethI parabhava cAlyA javAnuM che? tArA nA kahevAthI cAlyA javAnuM che tArA nA kahevAthI cAlyA javAnuM nathI. A chatrIza hajAra pUrA thayA pachI tenAthI vadhAre milkata nathI. tenI vyavasthA vicArI. ApaNe rega ane rUpiyAnA hisAbavALA chIe. temaja kheraDAM ane rUpIyA keTalA che! te vicArIe. paNa A janmane hisAba kAlanA sUryodayathI AjanA sUryodayanI vacamAM vIsa kalAka gayA temAM zuM meLavyuM che te tenI nedha che. rUpIyAnA hisAba mATe ApaNe bhAI bhAMDane hajAranA pagAre munIma rAkhIe. paNa A janmanA nAmA mATe neTa rAkhI!. keIne Dara lAge che? ja- A zuM? deranAra ane vAMcanAre samajavuM ke cAlyA javuM. rahevAnuM nahi. Ane aMge javuM dhyAnamAM lIdhuM che? te nA! kAlanI purAMta vIzanI hatI te te udhAra
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5 2 khAte gayA. paNa zuM meLavyuM? zuM vepale karyo? 35976 rahyA meLavyuM zuM? te sIdhe purAMtamAM ghaTADe. vepale ane Avaka nahi beyanuM nAmuM meLavyuM keIe? duniyAmAM badhI vastu kiMmatI che. bAIe sarakaDe lAve te mArI che, chatAM chokarI upADIne rastA para pheMke thappaDa ThokI de. tamArI dukAne kALI retI Ave tene cheka upADIne pheMkI de te cAra tamAcA reDI de! tema dravyanI badhAne kiMmata che, te niSphaLa gayuM hoya ke pheMkI dIdhuM hoya te pisAtuM nathI. paNa A jIvana nakAmuM jAya che te pisAya che. aMdagI upayogamAM AvavI joIe te dhAraNA thaI ke dahADe? te nA. kema? te te nakAmI che. A aMdagIthI zuM kAma karyuM? zuM phaLa meLavyuM zAne sATe gaI te tapAsyuM keI dahADo? nA. kema? te AnI kIMmata na gaNI tethI rUpIyA ane reDAnI kiMmata che, amAre kAjInI kutarI mare tyAre AkhuM gAma AbhaDavA Ave paNa kAjI mare te kaI na Ave junAgaDhanA navAbane tyAM kutarInAM lagna thayA tyAre badhAne javAnuM thayuM hatuM. paNa junAgaDhanA navAba pAchaLa keNa? tema rUpIyA ane roDAnI paMcAta, paNa ApaNI paMcAta nahi. ApaNuM jIvana keTaluM hatuM? keTaluM gayuM? keTaluM rahyuM gayuM temAM zuM meLavyuM? rahyuM temAM zuM meLavavAnuM? tene vicAra Avyo? nA. kema na A ? te AnI kiMmata na gaNI ane samajyA tethI. tenA vicAre na Ave tenI kiMmata na samajIe paNa nakAmI gaNIe. rUpIyAnA ne reDAnA vIze kalAka vicAra kare paNa aMdagInA civIza kalAkamAM zuM meLavyuM tene vicAra karyo? kaI? keTalA kalAka dharma kAryamAM gayA? kellA kalAka paropakAramAM gayA? sTalA kalAka nakkama gayA? tene hisAba rAkhe koIe? te
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 Agamata nA! kema na rAkhe? te tene nakAmI gaNI tethI lAkaDAM I. karatAM paNa bhAIzane hisAba nahIM. jIvanI jAtane hisAba kayAM? jaMjALane hisAba che. mULa vAta chatrIsa hajAramAM bevaDe dANe rAjAne na pahoMce tenI jage para A te sarvArthasidhdhanA traNe kALanA sukha tenA bevaDA vakhata te paNa anaMtI vakhata jeTale samudAya tene eka bAju rAkhe, bIjuM je sidhdha mahArAjA temanuM eka samayanuM sukha laIne anaMtA tenA varga bhUla karo keTaluM ghaTI jAya? te vicAra! je chevaTe AMka Ave tene Ane varga karatAM je varga Ave te bannene guNIe te te temAM anaMtA varga bhUlamAM je AMka Avyo tenA AgaLa hisAba vagarane. jIva mokSanuM AvuM sukha Icche che. sukha vagaranuM, khase nahi tevuM, saMpUrNa, ane jemAM AgaLa na rahe tevuM sukha. AvuM te sukha mAMge che. mATe duHkhavALuM sukha joIe tema, tathA sukhanI maryAdA bAMdhavA taiyAra che. te nA. sukhanI kaNathI saMtoSa nathI. paNa jemAM IcchA ne avakAza ja na rahe, AvuM ja sukha joIe. paNa sAdhana kayuM? je kArya karavuM hoya tenuM sAdhana joIe, javerIne bajAramAM hAthamAM nahi keDI ne ubhI bajAre deDI te bAI bele che paNa temAM mAla le-ve keTale? tema sukha joIe, AvuM joIe, paNa tenA mATe ApaNe nANuM phAjala nathI pADyuM tenuM kAraNa? anAdi kALathI sukhanA mATe mathyA che, atyAre paNa tevA sukhanI IcchA che chatAM nANuM phAjala nathI pADayuM, lakhuM khAvuM navI ne valeNuM karavA devuM nathI. te te lakhuM nahi khAya? tema AtmAne aMge jJAna darzana Adi kAMI karavuM nahi paNa jaDa padArthone mATe ApaNe maLIye chIe. jaDamAM jIvana saphaLa kaI rIte thaze? jIva jIvanamAM thaze te jIvanane saphaLa karI zakaze.
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 2 141 apalakSaNa dareka chokarA chokarIne pADezI, zerIvALA karAvavA taiyAra che. paNa apalakSaNa te gharanA mAvatara karAvaze. chokarAne sudhAravAnuM kAma mAvatara karavAnA. are tArA bApe Ama karyuM, tArA bhAIe Ama karyuM te kahevAvALA che. paNa A karyuM te tArA phAyadA mATe Ama kahenAra kezu? te je pitAne heya te. pADozI te zULIe caDAvavA taiyAra paNa tene nhAvAnuM na heya. kahe ke-"caDe beTA zULIe le khudA kA nAma tema ahiM AgaLa A duniyAne aMge jaDa padArtha. jaDapadArtha roja uzkeraNI kare. sArA sparza, rasa, gaMdha, rUpa, zabdane mATe godAve. anAdi kALathI A jIvane A karmarUpI pAchaLa paDele haDakAye kutare te bacakAM bharyA kare che, chatAM A jIvane bhAna AvatuM nathI. . kAraNa AmAM jIvane najIkane kaI nahi. badhA karmanA najIkanA. spardhAdine viSaya te jIvanA gharane ke jaDanA gharane tema kaMcana vigere AhAra vigere te jIvanA gharanA ke jaDanA? te eke jIvanA gharanA nahi. - jema akkala vagaranA chokarAne vahue, pADezIonA vacane dhyAnamAM laIne gharanuM khedAna medAna karI nAkhe te paNa vicAra na Ave. kAkA kahe che, bhAI kahe che, mA bApa kahe che te kharAba che. ema mAnI le. Ama mane kahIne kahevA zuM mAMge che. te jhaghaDe karAvavA mATene. je jhaghaDA mATe na hoya te tene samajAvI zake che. tame meTA zirachatra kahevAmAM tame enuM ahita kare te zobhe? e te na bane paNa pelAne bhaDakAva. . A duniyA paranI unnatimAM pitAnI tAbedArI ane paranI avanatimAM pitAnuM murabbIpaNuM rahe tema mAne che. pADozI pitAnuM murakhIpaNuM zAmAM paNe? te pitAnI pAse mAMgavA Ave tevI sthiti vicAre. pADozIne dhaMdhe gharamAM kaMkAza karAvavAne. A karmarAjAnA pudgale te badhA dekhe che ke A AtmA
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 AgasayAta sva svarUpamAM AvyA tyAre ApaNI gaNatrI zA hisAbanI ? tyAre emanI jarUrI kiMmata A jIva mUrkhA mane tyAM sudhI. A jIva mUrkhA banIne pAtAnuM ghara na saMbhALe tyAM sudhI. tethI tee peAtAnuM murabbI paNu rAkhavA mATe dararoja jhaghaDAnI ja jALamAM nAMkhe. tene bacAve kANu ? traNa jagatamAM cauda rAjalAkamAM A jIvane karmInI tAbedArImAMthI puddagalanA phrAMsAmAMthI bacAvanAra hoya te te sata bhagavAnanA vacanA A jIvane krama mAMthI khacAvanAra kAI paNa cIja hAya tA te sarvajJa bhagavAnanA varcanA. te sivAya koI cIja AtmAne karmothI macAvanAra nathI. ahi ApaNe sarvajJanA vacanA hIe, te zA mATe ? tA AgamanI mahattA samajAvavA cATe cAhe jaimini hAya, vaiSNava hAya, zaiva hAya, nAstika hAya, tA paNa te badhA pAtapeAtAnA matanA zAstrone mAne che. tamAma mata zAstranA AdhAre cAle che. ApaNe jema jinezvaradevane zAkSAt nathI dekhatA, tema mIndra ko peAtAnA devane sAkSAt dekhavA nathI beThA. teA te peAtAnA devAne mAne zAnA AdhAre ? hAtha aDADIne, jIbhathI cAkhIne, nAkathI sudhIne, AMkhathI joI ne, kAne sAMbhaLIne eyu ? teA nA! kAnA AdhAre? sava`mata ane kazanavALAne je koIpaNa dizA cIdhanArA mArga pravataka tarIke hAya tA ekajazAstra. te sivAya koI pravata kaja nathI. paNa zAstramAM eTale pharaka jainA ane jainetaro paNa zAstro mAne. zAstrane khATu kahenArane peAtAnAmAM jIgara hoya te cumanA ghare pahoMcADe. kurAnanA pastInA kAgaLamAM kevaDA nAMkhI te musalamAnane ApyuM. te temAM pariNAma zuM AvyuM. te temAM kevaDA ApanArane
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 143 sajA thaI ane te karAvI cusalamAne. zAthI? te amArA zAstranuM apamAna karyuM tethI. zAstra tarapha apamAna darzAvavAne aMge eTale kurAnane a TIkA karI hatI jene evA hiMdanA amuka vakhatanA pradhAna tenI je dazA thaI te zAne aMge? musalamAna krizcIyana, zaiva, vaiSNava, bauddha ke jena he! paNa dareka matavALA pitAnA zo tarapha bahumAnanI draSTi rAkhanArA hoya che. krAITane mAnavAne AdhAra bAIbala para, je kurAnane na mAne te mahamadane na mAne, bhAgavata vigere na mAne te tene vaiSNava nahi mAnavAne! AmAM AdhAra ? AcAzaMgAdine na mAne te jinezvarene mAnavAne AdhAra karyo ! temaja mokSa, bhavabhramaNa, puNya-pApa te eLakhAvanAra zAsa. zAzone zALAnuM nAstikane paNa na pAlave te Astikene kema pAlave? badhA pitAnA zAyone mAne che. vaphAdAra rahe che. ahIM eka vAta khAsa samajavA jevI che ke tame je zabda kyAMthI kADhayo? karyo? te Agama. te koI matavALAe mAnya nathI. tamArI te Teva che ke judu kahevuM. vartamAna jamAnAmAM evA pAkelA che ke judu na karIe te ApaNuM nAma na rahe, pachI zAstra ane paraMparA uthalI jAya. tamAre veda, zuti, piTaka, zAka zabda kahevo joIe te na kahetAM badhAthI judA paDavA mATe Agama zabda kahyo. paNa samajavA jevuM che ke ame A Agama zabda na ubhe nathI karyo, paNa vastunuM svarUpa jaNAvavAvALe che, te anAdithI cAlate hevAthI ame kahyo che. zruta-zruti-sAMbhaLavuM paMcendriya mAtramAM che. jAnavara manuSyamAM zIkha zIkhAmaNa cAle che, paNa Agama kahevAthI zuM kahevA mAMgIe chIe! te vicAre. keTalAka piTaka, veda, zruti, Agamane pramANa anumAna gaNe che, eTale ghara zabda belAya che. tethI tenA uparathI athane jANI
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 Agamata zakAya che. vakatA je nAma bele tene vicAra karIe te A mATe kahe che tema samajI zako. judA-judA zabdo bolAya chatAM padArtha samajAya che. anumAna che mATe. dhumADo che mAre badhe agni che. je padArtho che tenA mATe je zabda bole tethI tene ardha khyAlamAM AvI jAya. . zAstra-zruti-smRti-piTaka-veda te anumAnamAM pesI jAya, paNa je padArtha tamArA badhamAM nathI, tamArA anubhavamAM nathI,Indri nA viSayamAM nathI tevA je atIndriya padArtho tene kayA AdhAre mAne? zabda ko ? te Ave che? temAM AvA svarUpavALA rahe che te zAstrakAre svarga kayAre sAMbhaLyuM?te vaktAnA vacanathI. tenA upara bharoso hovAthI makSa tenuM sukha kahyuM te zAnI upara mAnavAnA? tamArI pAse trAjavA che kaMI Ane mATe. tyAre kahe ke ekaja sAdhana vaktAnI pramANikatA upara tenA kahelA padArtho upara bharose. zAstrane kAraNe meDhIye te devaleka naraka, AtmA, mekSa anAdi kAlathI rakhaDe che te mAnavAmAM sAdhana kayuM? A zabdo anubhavathI samajAtA nathI, nizcita thatA nathI. mATe vaktAnA bhase nizcita thAya tethI Agama zabda mUkyo. - sarva padArthonI nityAnitya sthiti, tenI maryAdAo, sarva padArthonuM rUpI-arUpI paNuM, nave to tene vyApaka paNe baMdha thAya jenAthI tenuM nAma Agama gruta kRti, veda, piTaka zabda nahi vAparatAM Agama zabda zA mATe vAparyo? te atIndriyanA padArthane kahenArA vAkathI racAyeluM hovAthI tenuM nAma Agama. AvI rIte AgamanI uttamatA yathArthatA jaNAvyA pachI tene karavuM zuM? Agamane aMge vaktA ane zrotAnI pharaja kaI? je padArtha jene lAyaka hoya te tarIke tene upayoga na thAya te manuSyanI kiMmata nAnA chokarA jevI thAya. "eka vakhata pAdazAha bahAra gAma gaye ne tyAMthI gAmaDAmAM
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa4-5. 2 145 gaye, tyAM te mukhInA oLakhAye bAdazAhe oLakhAya. bAdazAhanI oLakhANu, sanmAna mukhIne AdhAre gAmaDe gAmaDe pharyo, badhI, sthiti dekhI. badhA gAmanA mukhIne darabAra bharyo, temAM eka je, mATe. mukhI hatuM te zarIre narama thayele, tethI tenAthI avAyuM nahi. ekane aMge samudAyanuM na ThelAya. mukhIe zuM karavuM? tethI pitAnA chokarAne meLAvaDAmAM meka. darabAre attara pAna darekane ApyuM, attara jevuM pelA chokarAnA hAthamAM AvyuM te te khAI gaye. bIjA badhAe attara vAparyuM. sabhA pUrI thaI. bIjI sabhAmAM mukhI AvyA. tyAre bAdazAha kahe ke tamAre cheka samajadAra eche che, pelA ApyuM te cATI gaye. gaDe ghera lAvyo hota te eTalAmAM nAMkhata. Ate suMghavAnI lagADavAnI cIja ke khAvAnI cIja vastu uttama chatAM tene upaga na samaje te samajaNamAMthI bAtala thayele gaNAya. tema Agamane upaga kayAM kare? te keTale utkRSTa che? te tenI AgaLa deva-gurU-dharmAdinuM ArAdhana gauNa thaI jAya. have te kevI rIte bane te adhikAra agre vartamAna. vyAkhyAna - 6 ____AgamaM AyaraMteNaM0 zAstrakAra mahArAjA AcArya bhagavAna zrImAna haribhaka sUrIzvarajI mahArAja bhavya jInA upakArane mATe dharmopadeza detA thakAM AgaLa jaNAvI gayA ke* A saMsAramAM A jIva anAdi kALathI rakhaDayA kare che. te rakhaDavAmAM A jIve ekendriyamAM, vikalendriyamAM, saMkSIpaMcendriya paNAmAM mAtra janma pUro kara. bIjuM kaMI nahIM. pRthvIkAyAdine-huM janme chuM? mAre janma che, huM AyuSyavALa chuM, mAre AyuSyane aMta thavAne che. temAM tene
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamatA vicAra kaMI nahi. mAre zuM meLavavAnuM zuM meLavyuM? tene vicAra nahIM. paNa maLI jAya te sAdhana upara jIvana pUruM karavuM. . jhADane pANI maLyuM chavana rahe, pANI na maLe te bIjA bhavamAM halyA javuM. jIvana-maraNane vicAra nahIM. maraNane vicAravuM nathI, maraNanA upAye vicAravA nathI, te upAye kema TALavA? temAMthI tene kahyuM nahi. huM kema ja kema jIvuM chuM? kema marIza? temane vicAra nahIM. je jIvananuM sAdhana maLe te jIvIza, maravAnuM sAdhana maLe to marIza. AjakAlanI zodhakhoLAe vanaspatimAM jIva che ema sAbita karyuM. pRthvIkAya Adi pAMce chavamaya chatAM tenI ItikartavyatA zemAM? jIvana-maraNane vicAra karavAmAM nahi. vicAre vagara mAtra jIvana vahevuM teTaluMja - A jIva pRthvIkAyAdimAM hatuM tyAre jIvanane, maraNane, tene kAraNe vicAra karyo nathI. je jIvana baMdhAyuM tene vicAra karyo? tethI zAstrakAre sthAvarane vasaMjJA kare che. hetuvAdikI saMjJA nahi. ApaNe daSTi pheravIe te khyAla Ave! ApaNe ghera cheDe ugADIe tenA jIvane huM ja, huM jIvuM chuM. huM maruM chuM? temAMthI tene zuM vicAra? te kaMI paNa vicAra nahi jIvana-maraNa, tenAM kAraNe tene tathA huM? kema temane vicAra nahIM. paNa jIvana vahevuM eTaluM ja ! ApaNe anAdi kAla A rIte jIvana vahevAmAM gaye. AvI rIte ekendriyapaNAmAM atI utsapiNI avasarSiNImAM karyuM zuM? mAtra jIvana vahyuM te joIne vahyuM te joIne vahevuM nahi paNa AvyuM te vahevuM. pachI te game te kAmanuM hoya te vahevuM. have tame kaheze ke AvyuM kyAMthI? vAta kharI-paNa eka vAta dhyAnamAM ApaNe levI ke ApaNe mAtAnI kukhamAM AvyA tyAM karyuM zuM? te mAtra khAuM khAuM karatA AvyA. te sivAya . bIje dhadha karyoja nathI. nAnA baccAne AkhA jagatamAM khAvAnuM
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ te sivAya tene bIjI saMjJA nathI. lAkaDAnA cuMbanIyAmAM, lugaDAmAM, aMguThAmAM kaye rasa? jema ke Dhora, kAMI na hoya teya meTuM ghAle, pachI kaMI na hoya te pAchuM kADhe zAne aMge? te khAvAnA saMskAreja ne. jema saMjJIpaNAmAM tatkAla janmanI sthiti batAvI. jevA ApaNe mAtAnI kukhamAM AvyA tyAre pitAnuM vIrya ane mAtAnuM rUdhira te be lIdhA. pachI kahe ke pahADamAMthI nIkaLatI nadIo pahela vahelI pAMca A gaLIo jeTalI nathI hatI. te paNa vadhatAM samudro thAya. tema chava zuM kare che? mATe niryuktikAra kahe che ke "tevA ja taijasa zarIrane lIdhe. - zarIra pAMca kahI daIe chIe. paNa te belavuM te samajaNa vagaranuM, kema? sAta ATha varasane kare che tene saMgrahaNI rega thayA. vaidane batAvyuM, tene saMgrahaNI kahI te ramata ramata pADozIne tyAM gaye. pADozIe pUchayuM ke vaida AvyA hatA te zuM kahI gayA.? te kahe ke saMgrahaNI A zabda sAce che chokare te bole che. chatAM saMgrahaNInI bhayaMkaratA chokarAne mAlama paDI nathI, tema ApaNe tejasa zarIra zAsakAre kahyuM te ApaNe paNa taijasa kahyuM tema bIjAne kahI dIdhuM. manuSyane audArika tejasa kAmaNa hoya. tejasa-belI daIe. eke saMsArI evuM na hoya ke jene tejasa kAmaNuM na hoya, te belI dIdhuM. paraMtu tejasanI bhayaMkaratA khyAlamAM na lIdhI. anAdi kALanI A saLagatI bhaThI jema duniyAmAM agni maLelAne bALe che. ane baLavAvALAne pakaDe, je pakaDamAM AvyuM tene bALe ane bIjuM pakaDavA taiyAra thAya. tema taijasa maLela khorAka pariNamA ane navA kherAkane mAMge paNa pariNAma na juve. zarIra pAMca maNanuM hoya ane rAka zerane hAya, chatAM bhukha lAgI heya te zarIramAMthI kAMI kAma lAge che? te nathI lAgatuM.
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 * Agamata paNa navuM mAMge che. zarIrapaNe thaI gayeluM te bhaThInA kAmanuM nahi. AvyuM tene pariNamavavuM ane navuM navuM mAMgavuM te paNa anAdi kAlathI, zAne aMge A? AhAra tarIke khorAka le, tene pari gumAva, ane na mAMgave AnuM nAma saMsAra. - tenA sivAya bIjI vyAkhyA javA daIye bIjuM badhuM AnA pachI. AvelA ne ohiyA karavuM ane tene mATe pakaDavuM A taijasanuM kAma. te tejasanI bhaThI jIvanI jeDe lAgelI che. te taijasanI bhaThI sivAya kaI saMsArane jIva nathI, mATe ApaNe mukhya dhaMdhe bhaThIyArAne pachI bIje dhaMdhe kherAka levA pakAva. kahe bhaThIyArAnuM kAma zuM? te bhuMjI nAMkhavuM. tema A jIvanuM kAma zuM? te dareka gatimAM bhuja bhuMjate cAle che. samudUdhAta, vigrahagati, agImAM sAdhana nahi. tethI kare zuM. jyAM pudgale lIdhAM eTale zarIra thayuM. zarIra thayuM te Indri thaI tethI tenA viSaya tarapha mana gayuM. ane tethI rAga dveSa thayA. A badho AdhAra kevala bhaThIyArA upara. ApaNe janmanI sAthe khAuM khAuM karatA, ane mAnI kukhamAM AvyA te khAuM khAuM karatA, mAtAnI kukhamAM Avela koI AhArathI aparyApta heya nahIM. eka samaya paNa nahi. zarIra, Indriya, paryApti, zvAsozvAsa, bhASA ane mananI paryApti thatAM vAra lAge paNa bhaThIyArApaNAnI vAra nahIM. A vagara vAyadAnuM bIjA badhA vAyadAvALA kherAka levuM ane pariNumAve temAM vAyade nahi. mahArAjane pUchayuM ke-AhAra na le teve vakhata ko? te vigraha gatinI vAta judI, nahi te e vakhata che ja nahi. sUkSma ekendriya, vikalendriya, paMcendriya! game te jIva le ! paNa bhaThIyArAne dhaMdhe kare che. bhaThIyAra cAhe mamarAne ke caNAne kare tema A jIva bhADabhuMjIe bhADe muMje ke gharanuM zuM che ema
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5. 2 * . jaya nahIM. paNa pudgalane AhAra laIne zuM che ke bIjuM kaMI. e vAta javA daIe. mULa vAta pRthvIkAyAdimAM zuM karyuM je je pudgale AvyA tene zuM jyA ne janma pUro karyo. huM kema javuM! mArA jIvavAnA sAdhane kyA? maraNa ane tenA sAdhane kayA? tenAthI kema bacuM! tene vicAra tene kaMI nahi. mATe zAstrakAre tene vicAra saMjJAvALA gaNyA, paNa kaI! te ova saMjJAvALo jyAre vikalendriya-beIndriyamAM sparza ane rasanI, teIndriyamAM sparza, rasa, gaMdhanI, caurindriyamAM sparza, rasa, gaMdha ane rUpanI ane paMcendriya thaye te sparzAdi pAMcanI cAhanAvALo. sAdhyanI siddhi te karavA lAge, temAM keTale bAhoza bane? te vicAra! sAkarIye caNe mUThImAM bharyo hoya te tame nahi kahI zake, paNa trIje mALe paDele sAkarIye caNe te nIcenA daramAM rahelI kIDIne tenI khabara paDe. kahe tAkAta kenI vadhAre? enA uparathI te piolIse corIne kIsso paDayo. - gAmaDAmAM koI zeThane tyAM ghInA kullA AvyA hatA, cera lokenI Teva hoya che ke jenI jenI jarUra hoya te cAravuM. e vicAra karyo ke kulA coravA. tethI teoe ghInA kulA upADayA paNa saMtADavA kayAM? savAra paDatAM pakaDAI javAne bhaya, cerI te karI paNa te chupAvavA cakerAI kaI karavI? tyAre ceree maLIne kIsa karyo, gAma bahAra nadI hatI, tenI pAse uDe dhare hatA. kulAne dharAmAM nAMkhyuM. cAra ghera cAlyA gaye. . - savAre zeThane khabara paDI ke kuluM cerAyuM che. phariyAda dAkhala karI. paNa cera je gAmamAM peTho hoya te siddha thAya te te jokhama te gAmanA mAthe. tethI kAMte cora pakaDI de agara pagerUM batAvavuM joIe. dareka gAmavALAnI A pharaja hatI, ahiM te nadIthI bahAra pageruM nathI. pachI pakaDavuM ke ne ! gAmanA dareka AsAmIne
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ ranI tapAsa karavAnI. tene lIdhe gAmamAM pagerUM Ave te AkhA gAma mAthe jokhama. nadImAMthI pageruM nIkaLyuM nahi, keI gAmamAM gayuM nahi. gAmavALA cAre bAju pharyA. paNa tene pare na khAdhe. jamInamAM dATyuM hoya te te khabara paDe. paNa dharAmAM nAMkheluM kulluM, tene patte ze? AkhA gAmamAM tapAsa karI paNa patta na maLe. paNa je dharAmAM kulluM paDyuM che tenA upara jhADanI DALI namelI che. tenA mULamAMthI kIDIo nIkaLe che, ne upara caDatI jAya che ane pavananA sapATAthI dharAmAM paDe che. tethI tyAM kIDIone thara jAme. te polIsanA jovAmAM AvyuM. pilIse DubakI marAvIne kulle bahAra kaDhAvyuM. vadhAre tAkAta kenI? ATalI badhI viSayanI tAkAta kaDImAM. kutarAne aMge tame bIje gAma jAva te tame raste bhUlI jAva, tyAre kutare suMghate suMghate gAma pAcho AvI jAya. te mAhitI kene vadhAre? tamane ke kutarAne! geDIjInA upAzrayathI bhAyakhalA gayA che tyAMthI pAchA AvatAM tamane sAta-pAMca thAya paNa kutare cAlyA jAya. vicAra zakti tamArAmAM vadhAre. paNa viSayanI zakti vadhAre nahIM. tethI te zakti kayAM? te viSayanA vicAromAM. tethI zAstrakAre tyAM hetuvAdIkI saMjJA kahI, vikasendriyamAM. kAraNamAM utaryo. jIvana-maraNa vigerenA kAraNe mAM utaryo, chatAM te hetu saMjJA. chatAM te vijaLIne jhabakAre. jema vijaLInA jhabakArAmAM sUrya karatAM ajavALuM vadhAre paNa TakAva kSaNane, tema viSayane aMge vikendriyenuM jANavuM, vikalendriya viSayo ane tenA hetu mATe pravRtti tene hetue, na lAge te nivRtti. ahiM patAsuM mUke te kIDIo Ave. paNa rAkheDa bhabha rAvyuM tyAre lAIna tUTI jAya ane daramAM cAlI jAya. i viSayene aMge pravRtti karavI, aniSTa lAge te nivRtti
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 2 pA karavA, jIvananA sAthathI pravRtti ane maraNanA sAdhanethI nivRtti karavI. A vikalendriyapaNAmAM sUjhayuM pachI paMcendriyapaNAmAM AvyA. tyAM sthAna ane saMtAna A be vastu vadhI. jema DheDa zerIne hArI kahe, kutarU paNa zerIne mahArI kahe DheDa je AMgaNuM vALatuM hoya te AMgaNavALA gharane vecavA mAMDe te ghara vecI zako paNa AMgaNuM na vecI zake. kAraNa te gIrave mukeluM gaNAya. kutaruM paNa bIjI zerInA kutarAne pitAnI zerImAM dAkhala thavA na de. kema te hArI zerI. A zerInA kUtarA aMdara bhale hare phare paNa bahAranuM Ave te sAmA thAya. pazu paMkhI Dhera te sthAnane aMge mamatvavALA thAya. gAya tame ghera rAkhI che. pALI che, piSI che. te viyAya tyAre tenI pAse te jAva? zerInI kutarIne ja ramADI, rakSaNa karyuM paNa te viyAya tyAre tenA baccAne aDe te kharA ! jevI sthAnanI rakSA tema saMtAnanI rakSA tenA dilamAM cArI che. vikasendriyamAM snAthanI ciMtA nahotI paNa viSayonI rakSA hatI. paMcendriyamAM pahelI rakSA sthAnanI, zarIranI rakSA hatI temAM saMtAnanI rakSA vadhI. A traNa vadhyA pachI manuSyapaNAmAM AvyA. temAM zAnI rakSA? te kaMcana-kAminInI, DharapaNAmAM kaMcana-kAminI kuTuMbanI rakSA na hatI. paNa tenI rakSA manuSyapaNAmAM vadhI. A badhuM ekendriyamAM vikalendriyamAM, DhArapaNAmAM karyuM. zarIra sthAna, viSaya, kaMcanAdinA rakSaNane vicAra karyo. paNa hune khulAse kaI jage para karyo. huM te dareka jage para ho ne! - huMDIne vicAra karyo paNa huMDInI rakamane vicAra karyo che. ekalA bekhAnA AdhAre A nAmuM taiyAra karyuM tenuM zuM thAya? AsAmInA AdhAre nahi. tema ApaNe paNa A zarIra IddhinA viSaye, sthAna, kaMcanAdinA AdhAre AkhuM jIvana-anAdi kAlathI vyatIta karyuM. paNa huM ne AdhAra kare lIdhe? manuSyapaNAmAM,
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15ra AgamajAta A kSetra-uttamakula uttama jAtimAM AvyA, deva gurU dharmanI jogavAI ane jenapaNuM pAmyA chIe. tyAM huM ne khulAse na kare te bIje kyAM thavAne? prephesara je hisAbanI beDa na ukele te bIje ukelavAne kyAM? tema tame manuSyapaNuM AryakSetra, deva gurU dharmanI jogavAI uttama kula jAti, temAM jenapaNuM e badhuM pAmyA che. AmAM bAkI kaMI nathI. corAzI lAkha chavAyetinI apekSAe tame prephesara chatAM tame huM ne khulAso nahIM kare te karaze kyAre ! ane karaze ke zuM? ahIM eka vAta dhyAnamAM rAkhavAnI kaI! pANIne pravAha je raste vahe che te raste vahe che. tema ApaNe paNa anAdi jIvanamAM te vaheNe vahIe chIe. zarIra-IndriyenA viSe kaMcanAdi te tarapha vahyA karIe chIe, vaheNa nathI palaTAyuM tenuM kAraNa! duniyAmAM dekhAtI cIja jarUrI gaNAya, vagara dekhItI cIja jarUrI na gaNAya. A badhA ne bhegA karIne cAlaze. viSayanA lakSyavALAne ane AbarUnA lakSyavALA keTalA? te vicAre. indriyanA viSayavALA, kaSAyAdi vegavALA ane AbarUnA dhyeyavALA keTalA! kevala manuSya sivAya AbarUnuM dhyeya hetuM nathI. eka zeThane pacIza hajAranI ugharANI che. chokarAne ugharANI mATe mokalyA. devAdAre lADavA jamADayA paNa leNumAMthI ochuM na kare ane pAchA phare te zeThane zuM thAya? te ATe nakAme gaye tema zeTha kahe kema? te tenuM dhyeya ugharANImAM hatuM paNa chokarAne pUche te kahe ke majA thaI kema? te tene ugharANInuM dhyeya nahatuM. jema manuSyapaNAmAM AvyAM chatAM AbarUnuM dhyeya ghaNuM moDuM Ave che. kherAkanI moja majAha zarIra, kuTuMba, kaMcana, kAminInI kiMmata vadhAre ke AbarUnI kiMmata vadhAre ! AbarUmAM samajanArI AbarUnI kiMmata AnA karatAM vadhAre
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 2 153 gaNe nathI AbarU DhIMcAtI, ke nathI phAkaDA marAtI, ke nathI paherAtI ke nathI eDhAtI te AbarU zA kAmanI! tevI rIte ahiM paNa jeo dharmane bhavAMtara ane AtmAne mAnanArA tene te AtmAne arthe bhavAMtaranuM puNyasAdhana dharmanI kriyA te AbarUnA jevI sAravALI lAge. jema duniyAmAM AbarUne kharekharI cIja akkalavALe mAne che. paNa je zIgaDe khADe ane pUMchaDe bAMDe hoya tene pakaDa kyAM? jene Agama ane AcAra bemAMthI eke joItuM nathI. tene kyAM pakaDave. je Agama-AcArane tatva gaNata hoya tene mArgamAM pakaDIne lAvI zake. paNa jene Agama-AcAra mAnavA nathI tene pakaDavAne mArga lAvavAne rasto nathI. paNa kAnakaTa gadheDI hoya te tene zuM karavuM. kAnakaTa gadheDIne mArge lAvavI muzkela paDe. paNa jene Agama AcAra vigere mAnavA nathI tevAne mArge lAvavAnA raste ka! mATe mArge vadhavAne raste Agama ane AcArane AdaravAthI. manuSyapaNumAM huM paNane samaje koNa? tenuM kartavya je kare te tene saphaLa kare che. kare che. Agama ane AcAra beyane mAnavAvALa joIe. mATe haribhadrasurijI kahe che ke, tame zarIranA mAlika tenA AdhAre TakavAnuM paMcanAdi. zarIranA AdhAre badhuM TakavAnuM. paNa tenA vyAdhine na samaje te DokaTarane AdhAre samajavAnuM. DekaTara kahe tema karavA taiyAra che te gulAmI che. tame zuM pakaDyuM ke keInA kahevAthI karavuM paDe te gulAmI, te A zuM kahevAya? bele! hitane raste batAve te levo paDe tenuM nAma gulAmI. hitane raste zatru pAsethI laI levuM paDe. A pAnAbhAI ane bhIkhAbhAIne laDAI thaI zatru che. pAnAbhAInA khIsAmAMthI senI noTa paDI gaI hoya ane pAchaLa khImAbhAI AvatA hoya ane senI neTa laIne kahe ke pAnAbhAI! A
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajAta tamArI neTa! tyAre pAnAbhAI kahe ke te lIdhI, mATe huM nathI lete paNa phAvatuM te gAMgalI ghAMcaNanuM mAnIne hitiSI je kahe te gamatuM hoya ke na gamatuM hoya paNa hitanI khAtara karavuM tenuM nAma hitane samajanArA. ahiM zAstranI ajavALA kyAre ThAkarabhAI jevA kahe ke amane rUcatuM nathI. chokarAne na paraNAvyuM hoya ane hekaTara kahe ke vahune piyara mokale te kema mokale che? hitane kahenAra manuSya kaheluM vacana game ke na game paNa gaNavuM joIe. tame ISTa viSayane saMtAna sthAna kaMcanAdine aMge tame karatA AvyA che. paNa hitane raste tamane batAvIe te game ke na game paNa mAne te Agamane Adara gaNAya. lakhuM na bhAvatuM heya paNa khAvuM paDe. kaDavI davA pIvI paDe, jaDa zarIranA re kADhavAvALAne ATale uMce gaNIe ane na gamatuM tenA AdhAre karIe. chIe. tema zAstrakAra viSayane tyAga vigere karavAnuM kahe te game ke na game te paNa karavuM joIe. te te Agamane AdaravALe teja deva gurU dhamane ArAthaka gaNAya. - Agamane AdaravALe devagurU dharmanuM ArAdhana kare che. paNa A bemAM vikalpa che. kyAM! chatAM ghero ghAle che kyAM! jema amukapakSa rASTrIya sarakAra mAMge che. Agama mAnanAra devagurU dhamane mAne che. Agama na Adare tene devagurU dharmane na mAnyA te vacamAM kyAM ghAlI dIdhA? A ramata nathI kADhI jeone prapaMca karIne prajAne pakSamAM rAkhavI hoya tene ramata. paNa mAre khullu kahevAnuM. Agama ane deva gurUno saMbaMdha kyAM? tene vinAbhAva avinAbhAva kyAM? te be samajavuM tethI te tame samaje te mAnaze ! have te kevI rIte samajAya? te adhikAra jaNAvaze te age vartamAna.
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 43. 2 vyAkhyAna - 6 - 151 AgamaM AyaraMteNaM0 zAstrakAra mahArAjA AcAya bhagavAn zrImAna haribhadra surIzvarajI mahArAja bhavya jIvAnA upakArane mATe dharmopadeza detAM thakA AgaLa sUcavI gayA ke- A jIva anAdi kAlathI rakhaDapaTTI karI rahela che. te jIve rakhaDatAM zuM karyu? tyAre tene mATe kahyuM ke pahelAM tA viSayanI pAchaLa vegathI doDace. ekendriyamAM sparzane mATe, e indriyamAM spa ane rasa mATe teIndriyamAM spa, rasa, gadha mATe caundriyamAM spa, rasa, gadha, rUpa mATe, ane paMcendriyamAM sparza, rasa, gayA, rUpa, zabdane mATe vegathI doDayA. tyAMthI AgaLa vadhyeA tyAre vicAramAM vegathI vA. manamAM AvyuM ke A karavuM hitAhita bhaviSyamAM nukazAna ke phAyade che? te vicAravAnuM nathI. ApaNe kartA chIe ema ApaNe mAnIe paNa zAstrakAra kahe che ke kartApaNAnuM khATuM abhimAna tame dhAraNa karI che. ApaNe koMja nathI. tyAre kartA kANu ? te IndriyA indriyAne gamatA paNAne aMge sArUM' khAvu, sArA svAda levA, sArUM sudhavuM, sArU jovAnuM mana thAya, sArA zabdo sAMbhaLavAnI IcchA thAya. paNa jo indriyA madada na kare te tame uMcA nIcA thAva! te anukUla hAya tAja tame joI zakeA, sAMbhaLI zakA vigere bane. paNa ghaNI krANu ? tame ke indriya ? tame teA DhAranI mAphka rahyA. jema mAlIka Dhorane jyAM derI jAya tyAM javuM. khelavAmAM mArI indriyA kadIe paNa pravRttimAM indriyAnI pAchaLa ApaNe. zreNIne duniyAdArImAM peAtAnuM paNI paNa dekhADavuM hAya tA
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata mAra khAte jAya ane kahe ke le letI jA. nabaLA dhaNane bAyaDI mAre tyAre pADozI sAMbhaLe te mAra khAya chatAM kahe che ke rAMDa letI jA. ema ema zAhukArI batAve che, duniyAmAM tema ApaNane Indriye DhoranI mAphaka dore tenI mAphaka calAve. chatAM mArI Indriye ema kahe che. paNa keI dahADe Indriyone huM ema kahe che. ApaNI Indriyo hota te khAvAmAM pIvAmAM suMghavAmAM, jevAmAM sAMbhaLavAmAM mane phAyade che ke nukazAna? te vicArIne khAvA vigere karavuM joIe. mAMdA paDayA tyAM davA lAve che tyAM je konuM cAle che? te Indriye tenuM dhAryuM kare che. tamAruM dhAryuM karavAmAM bahuja muzkelI paDe tema che. viSayanI pAchaLa vegathI deDavuM thayuM. Indriyoe ApaNane DhoranI peThe deryA. tenAthI AgaLa vadhyA tyAre vicAranI pAchaLa deDayA je vicAra AvyuM te saphaLa tha joIe mATe te AbarU vadhe ke jaza vadhe cAya te AbarU jAya ke jaza jAya paNa paNa dhAryuM thavuM joIe. A jIva viSayanI pAchaLa vegathI doDe tema vicAranI pAchaLa vegathI vahyo. tyAMthI AgaLa paNa veganI pAchaLa vegathI deDa, kaSAya kedha mAna mAyA lebha karavA taiyAra thaye tene paNa saphaLa karavA taiyAra thaye tene paNa saphaLa karavA taiyAra thaye, Ane aMge saMsAramAM anAdi kALathI bhaTake. A jIva anAdi kALathI bhaTake te temAM tene rasa hate? te rasa nahote, koIkane paNa bhaTakAvavAmAM rasa nahote. temAMthI koIne phAyade thatuM hoya te bhaTakAve temAM phAyade keIne nathI. tyAre A jIvane bhaTakavuM paDe che kema? kutarA, kutarI, vAcharaDA ke gAye kude te chokarAone tAla thAya. tema Ane rakhaDAvavAmAM phAyado nathI thatuM. A traNa vastu jIvane nathI te tene bhaTakavAnuM kAraNa zuM? bhaTake che kema? te
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-3. 2 150 A kAraNathI upara jaNAvyAta kayAreka viSayenI pAchaLa vicAranI pAchaLa, veganI pAchaLa vegathI doDace. magajamAM AvelA krodhanA jussA, mAnanA Aveza AvI jAya. kemake ApaNe dekhIe chIe ke krodhanA viSayamAM AvelA manuSya peAtAnI chAtI mAthu kuTe te sArUM lAge, chatAM paNa te krodhanA AdhIna thayA tethI te peAtAnuM ahita kare che. tema abhimAnamAM Avele nA jIve zeTha-deva-gurU Sane. mana mAnyuM melI de. abhimAnanA AvezamAM caDhayA che tene lIdhe jIva zI sthiti kare che? jamAlI kANu? eka bAju bhagavAnanA bhANeja ane jamAI, bhANeja gaNA jamAI gaNeA, paNa mAmA ane sasarAnI aTTama keTalI joIe ? jamAli mahAvIra mahArAjane kahe che ke huM kANu ? gautama jevA huM nahIM. vicAra ke abhimAnathI gautama jevA gaNadharo caudapUrvIe A badhAne taNukhalA samAna gaNuM. A badhA aNusamajI, huM samajI. A kANu khelAve che jamAI ke bhANejapaNuM ? te krANu melAve che? zAsranI apekSAe tIrthaMkara bhagavAnanI AgaLa kahe che. kaI sthiti te vicArA ! eka sAcuM abhimAnanuM vacana. kaiA mAM sAcuM, tadna sAcuM te sivAya kaI nahi chatAM kroDAkoDa sAgaropama bhaTakAvanAra thayuM. karyuM:vacana? kAne rakhaDAvanAra thayuM ? rUSabhadeva bhagavAna pAse marIcie dIkSA lIdhI. sekaDe| hajArA rAjaputrone pratimAdha karyAM. bhagavAna pAse dIkSA levA mAkalyA. temaja parivrAjakapaNAmAM sekaDA ane hujArA rAjakumArIne pratiSa karIne bhagavAna pAse dIkSA levA mAkalyA. chatAM eka marIcinI mAvajatamAM taiyAra thayA nahIM. ke tame dhama denAra dhama dAtA gurU. ratibhAI jevA kahe ke kuzurU manAyA, zAsana utthApaka, zAstrane uDAvanArA thayA chatAM mane dhama denArA che tethI mAnavA paDe, ',
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 AgAmapAta : mAnavA joIe. paNa dhamathI dUra thayo hoya te mAnavA nahIM. jema aMgAramaIka AcArya abhavya mAlama paDayA tyAre ziSyoe sire sire karyuM, pite dharmamAM hoya tyAM sudhI dharmamAM gayA. amubhAI jevA kahe che jANuM chuM ke utthApaka DhaDhavADAvALAnA che. chatAM mane dhama pamADanArA che, tethI vaLagI rahyo chuM. mithyAtvInI pravRttimAM AgaLa dharavAnuM bahAnuM che. ahiM vicAre sAdhupaNAmAM parivrAjakapaNAmAM pratibaMdhelA rAjakumAree tene sAmuM joyuM nahIM. ane mAvajata paNa na karI. kema? te dharma rahitapaNuM hevAthI te marIe parivrAjakapaNAmAM badhA cheDAcele chatAM bhagavAnanI jeDe cAle che. pachI tene apamAnane keTale pAra! evI sthitimAM bhArate jyAre rUSabhadevajIne pUchayuM ke bhagavAna A zAsanane je udyota mahimA, jAherajalAlI karanAre A parvadAmAM keI bIjo che? tyAre bhagavAna kahe che ke A tridaMDI marIci te sAMbhaLIne bharata mahArAjA tyAM gayA ane marIcine dravya tIrthaMkarapaNe vaMdana karyuM pachI zuM ? sAcuM, taddana sAcuM sAca sivAya kaMI nahIM. mArA dAdA tIrthakaramAM pahelA, mAAM bApa cakavartImAM pahelA, huM vAsudevamAM pahele. amane keNa sArA na gaNe A sAcuM che ke nahIM? rUSabhadevajI tIrthakaramAM, bharata mahArAjA cakravartI emAM ane pite vAsudevamAM pahelA kharA ke nahIM? vAsudemAM pahele huM; cakravatImAM paNa pahelA mArA bApa, tIrthakaramAM pahela karanAra hoya te mArA dAdA. AmAM mArI jeDane kaI che? AkhI parSadAmAM A zabda jhIlanAro keI? A vacana sAcuM taddana sAcuM ! sAcA sivAya kaMI nahIM chatAM zAstrakAra kahe che ke
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 4-pu: 2 159 kroDAkoDa sAgaropamanu nIcatra khAMdhyuM. evA vacanane aMge kroDAkroDa sAgaropamanu" nIcageAtra bAMdhyuM. je nIcageAtra tIthaMkarapaNAnA bhavamAM naDayuM, devAnaMdAnI kukhamAM AvyA, zAne aMge ? tA sAcuM khelyA, tadna sAcuM mAlyA sAcA sivAya kaI nahi tevuM elyA chatAM nIcageAtramAM AvavuM paDayuM. paNa kema melyA, te kahe. bhuja akAlI, paga ThapakArIne sabhAmAM kema melyA tA khIjAne halakA pADavA mATe? dekhADavA mATe mAlyA. bIjAnA tiraskAra aMge AtmA nIcageAtra bAMdhe che. kemake parapariNava parivAdAdAeAtsagraMca mahane kama novotramane modi kumIna ( pazamati. ) Atmaka peAtAnI baDAI mAnAthI aneka kroDA bhavA sudhI dareka bhavAe bhAgavavuM paDe, tevu' nIcagetra baMdhAya che. paNa A khyAla jamAline rahyo ? tamArAmAMthI eka te sAdhu mArA jevA lAvA ! temaja mArA jevA tasArAmAM koi kAI nathI, jamAli sarakhA ziSya, tyAgI thayelA jamAtI bhANeja A vacanA sabhAmAM khele ane gautamAdine ghAsa samAna gaLe. te zAnA pratApe teA abhimAnanA pratApe. mATe zAstrakAre jaNAvyuM ke, abhimAnanA Aveza tamAne kabajAmAM rAkhaze te tamane khabara nahi paDe. ane nakhkhAi kADhI nAMkhaze. prazasta nija aa te dhamanI unnati mATe, paNa vyaktigata sabaMdha na hoya abhimAna paNu je sUkSma khArIka thaze teA ghANu kADhI nAMkhaze ! kema ? tA brAhmI ane suMdarInA dRSTAMtA jANIe chIe! temAM zuM hatuM ? bharata-mAhubalinA jIva paDelA sAdhunI vaiyAvacca karanArane, brAhmI suMdarI jevA jIvA te abhyAsavALA labdhivALA. duniyAmAM niyama che je vakhate rasADAnI vAta hAya tA rasAiyAnI vAta thAya. tema dareka vakhate je je prasaMga DAya te tene lAyaka je manuSya hAya tA tenI prazaMsA thAya. A te sAmAnya niyama,
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 - Agamata - ahiM vaiyAvaccane prasaMga che tyAre gurU mahArAja kahe che ke AkhA gacchane zAMti samAdhi A baMne pratApe che. mATe zAbAsa che, duniyAmAM nAne bhAI paraNate hoya ane tene gIta gavAtA hoya te moTA bhAIne kaMI lAgatuM nathI. kAraNake atyAre tenA lagnane prasaMga che. * brAhmI ane suMdarInA ja vicAra karyo ke jagatamAM je sthiti che te sthiti ahi tyAgIomAM che temAM phera nathI. kema? te kare tene gAma, vakhANe keNe? te kare tene. A be vaiyAvacce karanArA tene AcArya mahArAja vakhANe che. ApaNane nathI vakhANatA varatumAM kaI che? chatAM zAsakAra kahe che ke eTalA vicAramAM "kare tene vakhANe" teTalAmAM "pArtha hare" kAma karanArAne pakSa manuSya kare tema AcArya mahArAja kAma karanArane pakSa karanArA che. tethI prazaMsA kare che. AnuM phala zuM AvyuM? te mithyAtva guNaThANe AvyA ane strIveda baLe A vacana duniyAmAM navuM nathI. tema cheTuM nathI chatAM mithyAtva guNaThANuM tathA strIvedanuM baMdhAvavuM thayuM. abhimAnane aMge mane kema vakhANatA nathI? tene kema vakhANe che? bIjAo kare che tethI vakhANe che. | AcAryanA manamAM guNarAga che tethI vakhANe che. te AvAya samakitanI vRddhi kare che. ane kare tene vakhANe te A vAkaye samakitane ghAta karyo. mane kema vakhA, prazaMse nahi? mArI zraddhA kema na karI? bIjAnA tiraskArathI niMdAthI ane AtmAnI utkarSatAthI dareka bhave vedatA vedanA ane aneka bhave na chUTe tevuM nIca gotra baMdhAya che. A jamAlI mAnanA vegamAM taNAIne mAmA-sasarA ne tIrthaMkaranI AgaLa bolatAM zaramAya nahIM. te kahe ke A jIva anAdi kALathI viSayanI, vicAranI, kaSAyanA AvezenI pAchaLa vegathI deDayo.
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-30 2 1 eka prapaMca karavA hAya teA tene kSge e na vicAre ke tenuM pariNAma zuM ? mallinAthajInA pUrva bhavanA vicAra karA! dIkSita thayA, mitro paNa sAthe dIkSita thayA che. tyAM bhAvanA karI ke huM vadhAre tapa karUM. A badhAmAM huM mATe ane huM tapa vadhAre karU ahiM moTA thAuM, pAraNAne divase peTa dukhADayuM. A je karyuM te ane pachI tapasyAnI vRddhi a Mge karelI mAyA e mithyAtva ane sIMgAtra baMdhAvyuM. teA pachI bIjI mAyAnuM puchavuM zuM ? je mAyA zAsananuM nakhAda vALavA ke uthalAvavA mATe hAya tA tenuM zuM thAya ? tIthaMkaranA jIvane sAdhupaNAmAM rahelAne mAyA lAge che, mithyAtvamAM ane srIvedamAM. pachI zrIjI mAyAnuM zuM pUchavuM ? dhamanI thatI helanA thatI aTakAvavA mATe karAtI mAyA te vAta judI ! paNa helanA rUpa na hoya te dharmanA nAme mAyA na hoya. raddhAmaivedhAhAma (dhAri. avRtta) mAlI pAse kula levAM hAya tA e vadhAre le, mANasane kahe ke paisAnA keTalA kula ? teA pAMca, tA pAMcanA Apa! pAMca pAMca ra7 lAva. te A zuM kahevAya. tenAM niSeSa karyAM ? cauda rAjaleAkanA abhayadAna rUpa sAdhupaNu, temAM DhAla tene aMge zAstrakAra kahe che ke A muhapattI sArI eTalI IcchA agI yAramAM guNuThANuMthI pADe che. te kema ! muhupattI jayaNAne mATe e tyAM sudhI upakaraNa buddhi, ane sArI phaMDa. A zabdo mAM lAgyA tyAM zuM ? muhupattI-dAMDA jevA upakaraNane aMge sArA ane krUDa jevA zabdo dhyAnamAM Ave te agIyAramAMthI nIce paTakAya ? jIvasamAsamAM kahevAmAM AvyuM ke agIyAramA guNuDhANe gayelA lAlanA uce trIje jAya. sAdhu thayelA pAMca mahAmatadhArI tyAgI thaI ne agIyAramA guNuThANe caDavA tene lebanA udaya thI ? tyAre kahyu ke tyAM muhupattI ane dAMDAne aMge leAbhanuM sthAna, upakaraNapaNAnI, jayaNAnA sAdhanapaNAnI buddhi rahe teA upakaraNa, pazu jyAre Da-suMdara tyAre karyAM gayA ? te| agIyAramAthI *
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16-2 Agamajyota khasyA, eTalAmAM keTaluM nukazAna? te agIyAramAthI paDe tyAMthI paDatAM ke pahele jatAM vAra na lAge. . lebha paNa ke? te phakkaDa, suMdara zabda mAtra A kenA aMge nukazAna? te mananA vege, krodha, mAna, mAyA, lobhanA vege tenI pAchaLa bhamyA tethI saMsAra thaye. viSaya, vicAra, veganI pAchaLa vegathI de paNa have tene uddhAra kayAM? te vItarAganI pAchaLa vegathI deDe to uddhAra che. vItarAganI pAchaLa vegathI dehavuM eTale zuM? te mane game ke na game, mane sAruM lAge ke na lAge, mane ce ke na ruce paNa vItarAga mahArAja kahete karavuM ja joIe. gamyuM te gAMgalI ghAMcaNanuM kahevuM mAne che. te te ane vItarAga bhagavAnamAM pharaka karyo? vItarAgapaNAnI kIMmata kaI? te game ke na game paNa emanuM vacana mAnavA lAyaka-karavA lAyaka A siddhAMtavALA vItarAganI pAchaLa vegathI vartanArA gaNAya. te kevA hoya che. te jaNAve che ke mALavAne rAjA caMDaprota kauzAMbInA rAjA zatAnIkanI patnI mRgAvatInuM citra joI calacitta thaI gaye. tethI rAjanIti, kuTuMbanI AbarU, sagA-vahAlAne saMbaMdha na gaNyA ane sIdhuM mAMgaNuM. have kALajAnI kALAzamAM bAkI haze kharuM? duniyAmAM leNa-deNamAM bAMdha choDa heya, paNa amukamAM bAMdhachoDane kAraNa na hoya. bahena-beTInI mAMgaNI hoya! paNa vahu ke mAnI mAMgaNI na hoya! kema? te temAM bAMdhachoDane saMbaMdha nahI. jyAM zatAnIka pAse rANInI mAMgaNI karI tyAre sIdhA nakArane javAba kahevuM paDe. tyAre zatAnIke kahevaDAvyuM ke tArI mAMgaNIthI tArUM naphaphaTa paNuM che. tene rAjApaNuM ke nIti ke dharmane paNa bhaya nathI ! eka mANasa eka vakhata nA thayA tene pAchaLanA bhAge vALa. te nAge
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 2 kahe che ke mAre chAMyaDe thaye. tene javAba devAmAM vAMdho Avate nathI, pelAe zatAnIke kahevaDAvyuM chatAM na gaNakAryuM. paNa cauda mukuTabaMdha rAjA kahevAya paNa kevA! te jema kRSNa mahArAje potAnI putrIne jema jaNAvyuM ke tene game tyAM paraNAvIza tathI tArA dezamAM rANIpaNuM paNa mArI sabhAmAM dAsI gaNAIza, tema A cauda rAjAnI sthiti jANavI. cauda mukuTabaMdha rAjAnA lazkara sahitanA lazkara sAthe laDavA AvyuM. durAcArInA sAthamAM sAtha ApanArA maLaze. zatAnIka nyAyane aMge prAmANika hatuM chatAM tene aMge sathavAre koI nahIM. kAlanI viSamatAe zatAnIka marI gaye hamRgAvatInI vale? zI paraMtu eka vAta dhyAnamAM rAkhavI ke dharmane karavAvALA, zIlane pALavAvALA te nibuddhi thAya te pitAnuM kArya na karI zake. A bAju mRgAvatIe kahevaDAvyuM ke, have huM tAre AdhIna chuM ne mAruM rakSaNa karanAra nathI tethI tAre zaraNe AvI. caMDapradyotanA kahyA pramANenI kabulAtanA arthamAM vAkayane laI gaye. pelIe kahyuM ke mAre kuMvara bALaka che mATe A zahera majabuta thavuM joIe. bhaMDAra bharA joIe. caMDapradyotane ujaja. yinIthI ITe lAvIne kille baMdhAvyuM, bhaMDAre paNa bharI dIdhA tyAre mRgAvatI kahe ke huM tAre zaraNe! zAnA mATe? te bacAvane mATe, paNa mAruM jIvana bagADavA mATe nahIM. tyAre caMDaadyatana vicAre ke mAyAnA vacanamAM banAvI dIdhuM tyAre caMDapradyotane dekhyuM ke have AdhIna thaIne zaraNAgati thaI gaI che, te cekasa tyAre Ane te huM tAre zaraNe bacI zakuM paNa tArUM kazuM karavA mATe nahIM, have caMDapradyotananI buddhi evAI gaI. duniyA kahe ke rAMDa banAvI dIdhe, have enA manamAM vega keTale? cAre bAju ghere ghAlIne beThA che. A vakhate caMDapradyotananuM caMDapaNuM keTaluM? have teTalAmAM mahAvIra mahArAja samavasaryA. tyAre mRgAvatI daravAje khelIne nIkaLI, tyAre rAjA aDakaye nahIM. samavasaraNamAM
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata rAjA ane mRgAvatI parSadAmAM sAthe beThA. zaheramAMthI samavasaraNamAM jaI zake ane samavasaraNamAMthI zaheramAM jaI zake temAM rokaToka nehIM. AnuM nAma vitarAganI pAchaLa deDa gaNAya. AnuM nAma dhamanI pAchaLa do gaNAya. janma saphaLa karavo hoya te vItarAganI pAchaLa deDe vItarAga malatA nathI vitarAga vinaMti svIkAratA nathI. vAta sAMbhaLatA nathI, te kaMI kahetA nathI. AvA vItarAga te temanI pAchaLa doDavAnuM kaye raste ? te temanA vacanane aMge vitarAganA vacanane jeo Adara kare che te AtmAnA hitanI IcchAvALA AtmAnA hitanI IcchALe vItarAganA vacanene Adara kare te tene tIrthakara gurU ane dharmanI ArAdhanA thayelI che. mAre vItarAganA vacana pAchaLa doDavAvALe manuSya deva gurU dharmane ArAdhavAvALe thAya je A pramANe ArAdhanA kare te makSasukhamAM virAjamAna thaze. dhyAnamAM levA jevuM { . keI divasa vItarAgane janma na thAya, 8 jamyA pachI bhale vItarAga thAya! che vitarAga hoya ne janma thAya evuM bane che che ja nahIM! karma vagara keIne janma thAya che che ja nahIM, dareka jIvane karma ane tenA pari.2 8 NAmarUpa rAga-dveSa heya ja! che eTale vItarAganA zAsananI ArAdhanAthI 8 rAga-dveSa dUra karI karmanA baMdhane dUra karavA - mathavuM jethI janma-maraNanI ghaTamALa na cAle. che I ! -zrIbhagavatIsUtra vyAkhyAne bhA. 2mAMthI - : -
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamajyota vIni. sa. 2496 vi. sa. 2026 jiNo bhAsei arihA titthayare Adya u5deza ka tIrthaMkara bhagavAna ja kema ? S AgamA sa0 19 varSa 4 pustaka 3 upadezapravatta ka paramAtmA paramezvara trikAlajJAnI bhagavAn jinezvara mahArAjAeja svayaM saMbuddha paNAnA pratApe A saMsArane samudra jevA dAvAnala jevA ane bhayaMkara jagala jevA jANye, mAnyA ane tene lIdheja tenAthI peAtAnA AtmAnA bacAva karavA jaganA koIpaNa anya jIvAthI vanamAM nahi mhelAtA evA tyAgamAMja nirUpASitA ane parama sukha che evI mAnyatA nakkI karIne ka Mcana Adi vyAvahArika padArtho zrI putra Adi kauTuMbika padArtho zarIra Adi AtmAnI sAthe lAgelA padArtho yAvat te sarvanA saceAge avanavA bhava dharAvattana 25 veSa parAvartana karAvanArA karmAMnA sUkSmapudgalA sava thA tyAjya che, evI mAnyatAne AgaLa karI sayamamAga ne Adare che, jaganA jIvA aneka prakAranA peAtAnA vyavahAramAM lIna
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamapAta dAvAne lIdhe temane sa yamamAga ne AdaravAnI ci'tA kyAMthI lAge ? paNa sayamamAga nA aMgIkAra karavA e A saMsAranA tyAga karavAthI athavA pAte duHkharUpa, duHkhahetuka ane duHkhalaka tarIke mAnI dIdhelA Arabha parigraha ane viSaya kaSAyanA tyAga kyAMthI jANe? vipakSI thaI viASI thayA na heAya ema gaNIne aneka prakAranA parISahA ane upasagervAMnA varasAda varasAve che. chatAM trileAkanAtha bhagavAna tIrthaMkaro tA aneka janmArthI jagatanA uddhAranI bhAvanAvALA haiAvAthI te jagatanA ajJAna prANI. ee karAtA upasaryAM ane jANe kAlapurUSa paNa jANe bhavasthiti ane kAyasthiti rUpa pAtAnA 5'jAmAMthI (jene AdhIna nigeAdathI mAMDIne sarva prakAranA jIvA rahelA che.) A nikaLI javA taiyAra thayelA mahApurUSane jANe pAchA pADI peAtAnA kabajAmAM levA mathatA hAya, tema zIta uSNa vagere dvArA aneka prakAranI pIDA upajAve tA paNu mAkSanA mAga thI AtmAne patita thavAnA prasaMga to dUra rahyo, paNa vadhatAM aTakI javAne paNa prasaMga nahi' ubhA thavA detAM teja upasargo ane parISaheAnA joreja tenI sAthe vadhavAnI hADa karI na heAya tevI rIte mAkSamArganI sIDI upara sapATe caDhavAnA vega meLave che, temaja varSo sudhI akhaMDadhArAe AtmAnA udayanA mA mAMja vadhatA pariNAmane AdhAre paropakArI jagat paramezvara anAdikAlathI pravAhe karIne lAgelAM jJAnAvaraNIya Adi dhAtikAnA aMdha udIraNA ane sattAthI nAza karI nAMkhe che. ane vAdalanI ghaTA jema pavananA pramala, prayANuthI nAza pAme tyAre sahasra kiraNa sUryanArAyaNa prakAzI sa jagA udyota karI de che, tevI rIte vAilanI ghaTA jevAM ghAtikarmanAM kSaya thavAthI AtmAnA svabhAva rUpa evA kevalajJAnanA prAdurbhAva thAya che ane te kevalajJAna-dana peAtAnI pragaTatAnA samayathI sakala rUpI arUpI sUkSma khAdara dUra najIka AMtaravALA ke AMtarA vagaranA sarva padArthonA sAkSAtkAra kare che.
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRSa 4-5, 3 163parama purUSa paramAtmAnI bhAvanA trilekanAtha bhagavAna tIrthaMkara paramAtmAne jyAre AtmAnA guNene AvanAra samagra karmane pahelAM te nAza thaI AtmAnA guNe sarva prakAre sarve prakAzita thAya che, tyAre ja te paramAtmAne jagatanA sarva jIvanuM janma jarA maraNa roga zeka Adhi ane upAdhithI vyAsapaNuM ane te sarvanuM kAraNa je ajJAna te TALavAnI dayA jAgRta thAya che. sAmAnya rIte jagamAM paNa paraduHkhane samajanAra manuSya te duHkhI manuSyanA dukhane TALavA mATe zakti pramANe prayatna karyA siyAya rahetuM nathI. te pachI trilokanAtha tIrthakara bhagavAna jyAre janma-jarA AdinA kAraNabhUta karmonA baMdhanathI rahita thaI gayA hoya ane zeSa jaganA sarvajIne janma-jarA-maraNArathI vyApta thaelA dekhe to temanA uddhAra mATe bhagavAna paramAtmA prayatna kare temAM Azcarya nathI. paramAtmA kevalI thAya tyAre ja upadezaka kema ? jo ke tIrthaMkara paramAtmAe pitAnA chellA bhavamAM Ave tyAre garbhadazAthI paNa mati kRta ane avadhi e traNe jJAne dhAraNa karanArA heya che, keIpaNa kAla evuM thayuM nathI thatuM nathI ke thaze paNa nahi ke bhagavAna jinezvara de sahAya te bhAvathI AvelA hoya te paNa mati zrata ane avadhi e traNa jJAna dhAraNa karanArA na hoya. arthAt sarva kAla sarva kSetranA sarva tIrtha. kara mahArAjA garbhadazAthI traNe jJAna dhAraNa karanArA ja hoya che. A uparathI e paNa nakkI thayuM ke sarvakAla ane sarva kSetranA sarva tIrthakare pahelA bhavathI ja samyagadarzanane sAthe ja lAve che. kemake samyagadarzananA sahacAra vinA samyagajJAnanI hayAtI hoyaja nahiM. athavA mithyAdarzana eTale tatvanI zraddhA rahita dazAmAM, samyagajJAna he ja nahi. samyagudarzana ane samyagajJAnane sahacArI. paja che. e bane viA mAthAdI che. eka vinA paNa
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata ja nahiM jema samyagdarzana vinA samyajJAna na hoya ane samyajJAna vinA samyagdarzana na hoya tema samyagdarzana hoya tyAM mithyAjJAna ke mithyAdarzana hoya tyAM samyagajJAna paNa naja heya. eTaluM jarUra che ke samyagdarzana kSApazamika aupazamika ane kSAyika ema traNa prakAre che. temAM tIrthaMkara paramAtmAne jIva pahelA bhavamAM tIrthakara nAmakarmanI nikAcanA kare tyAra pachI aupazamika samyakatva ke je mAtra be ghaDInI sthitIvALuM ane mithyAtvane lAvavAvALuM che, tevA te aupathamika samyaktvane nikAcanA pachInA pahelA bhavamAM ke tIrthaMkara paramAtmAnA bhavamAM dhAraNa karatA nathI. trilokanAtha tIrthakara bhagavAne tIrthakara nAmakarmanI nikA. canA karyA pachI mukhyatAe kSAyika samyaktvavALA hoya ane kadAca kSApazamika samyakatva ke jemAMthI kSAyika samyaktvanI utpatti thayA vinA rahe nahiM, tevA kSApazamikasamyakatvane dhAraNa karanAraja hoya che. jo ke zAstromAM upazamazreNi ane upazAnta guNaThANe paNa tIrthakara nAmakarmanI sattA mAnI che, paNa te sattA sAmAnya tIrthakara nAmanI samajavI, paNa nikAcita tIrthakara nAmakarmanI sattA upazamaNi ke upazAnta mahemAnavAnI nathI. ane sAmAnya tIrthaMkaranAma karmanI sattA te mithyAtva guNaThANe paNa hoya che, ane hAya temAM Azcarya nathI. kAraNa ke tIrthaMkara nAmakarmanI sthiti aMtaHkoTAkeTI sAgaropamanI che. ane aMta sAgaropama koTAkeTIne kAla kaI jIvanI apekSAe paNa samyakatvane rahevAne heyaja nahi ane kSAyikasamyaktva te traNa cAra bhavathI vadhAre bhava karAvanArAja thAya nahi. jo ke tithInI gatimAM paNa tIrthakara nAmakarmanI sattA mAnI che paNa te tIrthakara nAma karma anikAcita heya teja
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4-pu. 3 165 tiya ca gatimAM te jIva jAya. paNa tItha kara nAmakamanI nikAcanA karyAM pachI kAI paNa jIva tiyaMcanI gatimAM jAyaja nahi', jema kSAyikasamyaktvane pAmelA jIva hAya te jo ke vhelAM AyuSya khAMdhyuM hAya chatAM eTale te bhavamAM meAkSa na jAya evA chatAM paNa kSAyika samyaktva pAme, paNa eTaluM teA nakakIja ke je jIve kSAyikasamyaktvane pAmavA vhelAM paNa tiyaMcanuM AyuSya na khAMdhyuM hAya teja jIva kSAyikasamyaktvane pAmI zake. tevI rIte zrItIthakara nAmakamanI nikAcanAne aMge paNa eTaluM te cAkkasa samajavuM ke zrIjinanAma nikAcanA manuSya bhavamAMja thaI zake che ane bIjA tiya cadilavAmAM dezavirati sAthenA samyagdaza na ane samyagajJAna chatAM paNa zrIjinanAmakanI nikAcanA thatI nathI. vaLI jema kSAyikasamyaktva pAmelA jIvatiya cagatimAM jate nathI, tevI rIte jinanAmane nikAcita karanAra jIva pazu tiya canI gatimAM jatAja nathI. paNa kSAyika samyaktvavALA asaMkhyAta vanA AyuSyavALA yugalIyAmAM jAya che, paNa jinanAmaka ne nikAcita karanArA tA tyAM paNa jate nathI. A badhAnI matalaba e ja ke bhagavAna jinezvara mahArAjAe vhelA bhavathI mukhyatAe kSAyika ke kSAyeApazamika, samyaktvane sAthe ja lAve che, ane jJAna tA aupamikabhAvanuM hAtuM ja nathI, ane kSAyikabhAvanA jJAnavALAne janma levAnA hAtA nathI, mATe kSAyeApazamikaja jJAna sAthe lAve che. eTale bhagavAn jinezvara mahArAjAe gabha dazAthI kSAyika ke kSAApazamika sabhyajJAnavALAja hAya che ane jyAre te bhagavAn sayamane grahaNa kare che, tyAre te teone manaHpaya jJAna utpanna thAya che. ATalI badhI uMcI sthitimAM AvyA chatAM paNa te khIjA ajJAnI ke sAmAtya guNavALAone
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 AgasayAta dharmopadeza ApI sanmAga devA dvArAe kema tAratA nathI? A zaMkA jarUra thAya tenA samAdhAnamAM samajavAnuM ke jema devatAnI siddhidvArA mahAmArine nivAravAnI zaktivALA upakArI purUSa sAmAnya rIte te mahAmArine nivAravAnA bAhya upacAra jANutA hAya ane devatAnA sAdhanAmAM thADA vakhata te sAmAnya upAya na thAya athavA na kare tema trileAkanAtha bhagavAn tIkara bhagavAnA kevalajJAna prApta karI tItha ne sthApIne te tItha pravartAvavA dvArA je amAgha upAya bhavyajIvAne saMsAra samudrathI uddharavA mATe karavAnA che tene aMge kevalajJAna utpanna thavA dvArA prayatna karI tIthanI sthApanA karavAmAM tee kaTIbadhdha rahe che. zrI lalita vistarAnA AkAla"nA khulAsA. bhagavAna zrIjinezvaramahArAjAe jyAre upara jaNAvyA pramANe sAmAnyathI samyaktva thayA pachI ane niyamitapaNe varakheAdhi prApta thayA pachI paropakAra karanArA ke paropakAranI niyamita pravRttivALA hAya che, te pachI bhagavAna zrIharibhadra sUrijI mahArAja praNipAta daMDakanI vyAkhyA karatAM AjJAkhete pArthavyasaninaH ema zrItItha karamahArAjAonu svarUpa jaNAvatAM bhagavAna zrIjinezvaramahArAjAone sa`kAlamAMja paropakAra karavAnA vyasanavALA kema jaNAve che ? arthAt zrIjinezvarabhagavAna su kAla eTale samyaktva pAmyA hAya ke na pAmyA hAya tApaNu sarvakAlamAM paropakArane karavAvALAja hAya che, ema mAnavuM ke sAmAnyathI samyaktvanI anuka MpAne lIdhe ane vizeSe varameAdhi thayA pachI parIpakAramAM ramaNatAvAlA hAya che ema mAnavuM? A zakAnA samAdhAnamAM prathama tA sa zabdathI vivakSita sava levAthI samyaktva varamAdhithIja paropakArI kahI zakAya, bhagavAna jinezvaranA jIvAthI koI jIvane paNa koI kALe apakAra thayA nathI, paNa popacAra niyanti thayA che. ema to TAIpaNa
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa che, ke bhagavAna mahAvIra mahArAjAnA bhavenA varNanane jANanAre te kahI zake ja nahi. kharI rIte te A badhuM varNana bhagavAna tIrthakara bhavane aMgeja sarvakAlane mATe lAgu karavAnuM che, arthAt jyAre jyAre je je tIrthakare thAya te te je tIrthaMkarapaNAnA janmamAM AvA svarUpavAlAja heAya che, ane tethI samyakatva ke varAdhinI prAptithI thatI pare kAritAnI niyatAmAM tyAMja jaNAveluM pahelAnuM azuddha paNuM tathAbhavyattvane aMge ghAtakarmanA laI zakAya che. tevI rIte tIrthaMkarabhavane aMge ghAtikarmanA kSayanI pahelAnI avasthAne azuddhabhavyatAnI sAthe sarakhAvI zakAya tema che, arthAta eka tIrthakaranI sarva avasthAne aMge "AkAla" pada lagADavuM hoya te vivakSita sarvakAla le, vyAkhyAthI vizeSa samaje paNa mUlazabda mAtrathI virUddha na bolavuM ane sarvatIrthakaronA atyabhavanI avasthAnI apekSAe laIe te e pada nirUpacaritapaNe niravazeSa sarvane kahenAra thAya che. arthAta ane apekSAe samyakatva varabadhithI ke aMtyabhavamAM para pakAripaNu ke paropakAripaNu ja heya ema levAmAM kaI virodha nathI. bhagavAna jinezvare janmathI idrAdikethI ArAdhya kema ? jene janatAmAM e vAta te jANItI che ke kaI paNa jIva anAdithI karmarahita nathI, athavA kamarahita thavAnA sAdhane je jJAnAdi che te vALe paNa anAdithI nathI. je kaMIpaNa eka ke aneka jIvane anAdithI zuddha ke zuddhapaNanA sAdhanane dharAvanAra mAnIe te pachI sarvajIne tevA kema na mAnavA? athavA jIvana tatva eka rUpe kema mAnI zakIe ? temaja keTalAka AtmA anA
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamajyota dithI malina ja hoya ane keTalAka AtmA anAdithI zuddhaja hAya ema jIvapaNAnI sarvamAM sarakhAvaTa chatA kayA kAraNathI mAnavuM? AtmAne svabhAva je karma karavAne ane karelA karmanA bhege bhogavavAne ja che te pachI je cha anAdithI zuddha heya, tene te svabhAva te kaI paNa kAle hatuM ja nahi ema mAnavuM paDe. ane tenuM kAraNa paNa kAMIka juduM mAnavuM paDe. zuddha zabda ja teone lAgu paDI zake ke jeo pahelAM azuddha heya. kemake bhUtakalane phakta pratyaya lAvIne zuddha zabda banAvatAM zuddha thavAnI kriyAne vartamAnakAla thayela hatuM ema mAnavuM paDe. anAdi zuddha AtmAo kema na mAnavA? kadAca ema kahevAmAM Ave ke jenA hisAbe jema AtmAnA ATha rUcaka pradeza anAdikAlathI mithyAtvAdi vinAnA mAnavAmAM Ave che. ane te ja kAraNathI te AtmAnA ATha rUcaka pradezane keIpaNa ghAtI ke aghAtI karma lAgatAM nathI, ane tethI ja te ATha rUcaka pradezone keIpaNa jAtanA ghAtI ke aghAtI karmane legavavAnuM rahetuM nathI. evI rIte keI AtmA te anAdithI mithyAtvAdi vikAra vagarane hoya ane tene ghAtI ke aghAtI, karma na vaLagyAM hoya ane tethI te Akhe AtmA anAdithI zuddha heya temAM Azcarya zuM? A kahevuM vyAjabI nathI. kAraNa ke ATha rUcaka pradeza sivAyane Akhe AtmA khalakhalatA unA pANInI peThe calAyamAna hovAthI kamane bAMdhe bhagave ane miyAtvAdivALe heAya che. ane te ATha pradezane upayoga jude nathI, temaja tenI zuddhine paNa kaMI upaga nathI, te te pradezane svataMtra upaga athavA te cAritrAdiguNa nathI ane tethI ja nathI te kevalajJAnane anAdibhAva mA ke nathI te samyaktvanA bhemAM pAriNamika bhAva dAkhala karyo.
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 3 kadAca zAstrakAroe jaNAvelA bhAve azuddha AtmAnI apekSAe ja mAnIye ane jema ananta vakhata dareka jIvane navazaiveyakamAM utpatti mAnI chatAM te pakSa vyavahArarAzimAM anaMtakAlathI AvelA jIvane aMge te utpatti gaNI ane avyavahAra rAzivALA jAne bAda karavAmAM bAdha AvatuM nathI. tema kSAyika aupazamika Adi bhAvanA nirUpaNamAM tevA anAdi zuddha jIve bAda karAya te aDacaNa zI? paNa zAstranA zraddhAvALA ane samajadAra manuSyathI Ama kahI zakAya ja nahi, - kAraNa ke prathama te matiajJAnAdi anAdinI sthiti vagere avyavahArarAzine jema jaNAvanAra e cekanuM che, tathA cAritrathI ja navaraiveyake jaI zakAya, ane te cAritra manuSya gatimAM hoya, ane te cAritravALo paNa manuSya bhava paNa ananta kAla vyavahArarAzimAM paryaTana karanArane ja maLe, te apekSAe vyavahArarAzimAM anantakAlathI AvelA mATe ja te raiveyaka prAptine jaNAvanAra sUtra hoya temAM Azcarya nathI, paNa anAdithI zuddha AtmA keTalAka hoya evuM sUcana karanArUM kaI paNa sUtranuM eka paNa pada che nahi. zAstrAnusAre zraddhA rAkhanAra manuSya koI paNa prakAre anAdi zuddha AtmA hoya ema mAnI zake ja nahi. vaLI avyavahArarAzinuM ke ananta vakhata raiveyakanI prApti anantakALathI vyavahAravALAne ja heya te vAtanuM zAstrakAroe kaI paNa jago para khaMDana karyuM nathI, paNa anAdikAlathI zuddha AtmA haI zake enuM te sthAne sthAne khaMDana karavAmAM Avela che arthAt A anAdi zuddha AtmA na hoI zake e hakIkta AjJA grAhya tarIke thaIye teye khoTuM nathI. AjJAgrAhya ane hetu grAhyanuM sthAna- jainajanatAmAM AjJA grAhya ane hetugrAhyA evI rIte be prakAranA 12
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 Agamata padArtho che ema jAhera thAya che, paNa temAM keTalAkanI mAnyatA evI che ke je je padArtho jANavAmAM hetuyukita na lAgI zakatA te padArthone AjJAzAhI mAnavA hetugrAhI nahIM jene jANavAmAM hetu yukti praveza thaI zake te padArthone AjJAjhAA na mAnavA, paNa hetu grAhRA ja mAnavA, AvI je keTalAkanI mAnyatA che te zAstranuM tattva samajaNa pUrvakanI nathI. kemake prathama te teonA hisAbe AjJA eTale Agama arthAt Ama vacana, tenuM je lakSaNa che ke pratyakSa ane anumAnathI siddha thayelA ane AgamathI kabula thayelA padArthane bAdha karanAra na hoya te Agama kahevAya, te lakSaNa mAnavuMja muzkela paDaze. vaLI sUtranI vyAkhyA karanArAoe dharmAstikAya Adi padArthone AgamavacanathI sAbita karIne paNa tenI siddhi mATe sthAne sthAne prayoga karI eTale anumAne karIne te padArtho sAbita karyA che te agya kare, kemake e uparathI dharmAstikAyAdi padArthone vyAkhyAkArAe AgamagrAhya paNa mAnyA ane manAvyA tathA anumAnethI sAbita karI yukti ane hetu grAhya paNa manAvyA. A bAbatamAM cUrNikAra vagere vyAkhyAkAra mahArAjAe jema jaNAve che. temaja zAstrAnusArIoe mAnavuM ucita che. teozrI spaSTa zabdomAM jaNAve che ke sarva padArtho Agama eTale AjJAthI grAhya eTale mAnavAnA te che, paNa temAM keTalAka padArtho evA che ke jenI sAbitI yukti ke hetu dvArA paNa karI zakAya tethI vyAkhyA karanAra dareka AjJAgrAhI evA padArthomAMthI je padArthomAM hetu yukti lAgI zake tema hoya temAM AjJAthI siddhapaNuM samajAvavA sAthe hetu ane yuktithI paNa siddhapaNuM samajAvavuM. ane evI rIte je padArthomAM hetu yuktithI siddha na thaI zake tevAja padArthone AjJAgrAhya jaNAvatAM AjJA eTale Agama mAtrathI grAhya eTale mAnavA lAyaka che. ema jaNAvavuM, paNa je padArtha zAstramAM nirUpaNa karelA hoya ane te AjJAthI siddha rahelA padArthanI
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 3 1LI je hetu yuktithI siddha thatI hoya te te padArthone AjJAgrAma che ema jaNAvavA sAthe hetu ane yukitathI paNa te siddha karI daI te padArthone yukita grAhya tarIke jarUra jaNAvavA joIe. arthAt AjJAgrAhya padArtho je yukitathI sAbita thatA hoya te jarUra vyAkhyA karanArane te padArthone yukitathI sAbita karavA joIe, e vidhi chatAM jeo tema na kare arthAt AjJAthI jANelA ane mAnelA padArthomAM yukitathI siddha thAya tema chatAM hetu-yukita na lagADe te te zAstranI vyAkhyAnI je vidhi zAstrokta che. tenA virAdhaka thAya che, e uparathI spaSTa samajAze ke AjJAgrAhya e vyApaka che yukitagrAhyatA vyApaka che. ane AjJAgrAhya ane yukita grAhyatAne paraspara viredha rahetuM nathI ane che paNuM nahi. tethIja vyAkhyAkAra zrI haribhadrasUrijI vagere mahApuruSe AvazyakAdinI vyAkhyA karatAM te te padArthonAM svarUpa zA dvArA jaNAvI yukita dvArA sAbita karavA mATe anumAnathI prayoga karI sAbitI kare che. A apekSAe prAcInakALamAM vanaspatyAdinI sacetanatA kevala AgamagrAhya ane yukitagrAhyA hoya chatAM vatana mAnamAM tenI sacetanatA Agama ane anumAnanI sAbita karavAnI sAthe laukikapratyakSathI sAbita karIne ke tene dAkhala kuprAcanikane nahi, paNa laukikazAne ApI samajAve che te zAstranI vyAkhyAzailInI virAdhana kare che ema nathI. ulaTuM jee vyAkhyAzelImAM picA che ke pazcAta che ema kahevuM paDe, vanaspatinI sacetanatA mAphakaja zabdanI paudgaliktA TelIgrAma ke phenegrAphathI paramANunI bArIkatA mAIskepathI samayanI sUkSmatA vAyara lesathI samajAvI zakAya ane, tema samajAvanAre vyAkhyAzailIne sAcave che, emaja kahI zakAya. A vAtanI sAthe ene khyAla jarUra rahevuM joIe ke jene sUtro jJAnane sAdhana mAnI cAritrane sAdhya mAne che, mATe kaMIpaNa
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgAmIta kare te jJAnanA nAme cAritranA AcArane olaMghavA e jainazAzananI zailI kahevAthaja nahi. anAdi zuddha AtmA mAnavAmAM bAdha. " upara joI gayA te pramANe Agama dvArA anAdi zuddha kaI AtmA hoI zake nahIM A vAta che, paNa AjJA grAhyamAM paNa yukti pravezanuM sthAna che, ema mAnavuM ja paDe tethI anAdi zuddha ke AtmA yuktithI mAna kema muzkela paDe che te joIe! eTaluM te cekabuM che ane sarvane mAnya che ke zuddha AtmAne sArA ke narasA arthAt puNya ke pApa eka jAtanA karmo lAgelA kAya nahi. kemake je puNya ke pApa e bemAMthI eka paNa prakAranA 'karmo lAgelAM hoya te te AtmA zuddha che emaja na kahevAya. te pachI tenA puNya ke pApavALA AtmAne anAdithI zuddhatAvALo te mAnI zakAya ja kema ja ? ane jyAre zuddha AtmAne puNya ke pApa e bemAMthI keI paNa jAtanuM karma ja lAgeluM na hoya te pachI tevA AtmAone kAyAnA pAMjarAmAM keda thavAnuM hoya ja kema? arthAt anAdithI zuddha evA AtmAne ke koI paNa tevA zuddha AtmAne puya ke pApanuM karma na hovAthI zarIra heya nahi ane je zuddha AtmAne zarIraja nathI, te pachI zarIra vinA mukha heya nahi ane mahe vinA belavAnuM heya nahi. te pachI te anAdi zuddha AtmA pitAnI hayAtI jaNAvanAra evA paNa zAsone kahI zake ja nahiM. ane jyAre anAdi zuddha AtmAnI hayAtI anAdi zuddha evA AtmAe pote jaNAvI nathI. te pachI tevA AtmAnI tevI sthiti anya keIe jaNAvI ema mAnyA sivAya surone chuTakeja nathI. arthAta ema mAnavuM ja joIe, te mAnI le eTale ema kahevuM ane mAnavuM ja joIe, anAdikAlathI zuddha evA AtmAnI jANuM sAna zarIravALAne hayuM che. ane jyAre zarIravALe
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 103 varSa 4-5, 3 jIva karmavALo hoI azuddha ja hoI ane anAdithaddha evA AtmAne jue arthAta zarIra dhAraNa karanAra AtmAne anAdikAlanuM te anAdi AtmAnuM ane tenA anAdinA svarUpanuM jyAre jJAna thAya tyAre ja te zarIrane dhAraNa karanAro AtmA te anAdi zuddha AtmAnI sthitine jaNAve arthAta koIpaNa zAstra koIpaNa nirAkAranuM kaheluM te saMbhave ja nahi, ane jyAre te anAdizuddha AtmAne nirUpaNa karanAra ane jenAra je zarIravALA ja hoya te pachI te kahenAra AtmAne kSAvikabhAvanuM saMpUrNa evuM jJAna hoya che. ema mAnavuM paDe te pachI jarUra mAnavuM ja joIe ke zarIravALAe ja kSAyika jJAnane prApta kare che, arthAta anAdine zuddha keI AtmA che. ema mAnavAnI jarUra rahetI ja nathI ane che paNa nahIM. mATe trilekanAtha tIrthakara mahArAjAo paNa anA dithI zuddha nahatA ane tethI teone azuddha dizAmAM AvavAnI jarUra ja che. (kamazaH ) chadyasthatA bhUlanuM kAraNa che paNa anupagathI zAstravirUddha belAI jAya te paNa gurUnizrAe upaganI jAgRti 1 sudharavAnI taka rahe che, tethI chavasthatAnA kAraNe zaratacUkathI thatI bhUla sudhArI zake che. temAM abhiniveza na bhaLe te 1 kadAgrahathI alipta rahe te. -5 Agamo, parva dezanA pA. 30
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ EluTeisHigHXCIUT 2 [A zIrSaka taLe pU. AgAme ddhAraka devazrInA mananIya chuTaka pravacane tathA nibaMdha lekhene saMgraha ApavAmAM Ave che, AmAMne mATe saMgraha dharmanehI pU. muni zrI guNasAgarajI ma. taraphathI maLe che. mekalyA tethI ekatrita karI ApavAmAM Ave che. madhyama prakRtivALA sujJa vAcako A vibhAga prati vadhu AkarSAyA che, evI amAne mAhItI malI che. hakIkatamAM pU. AgamoddhAraka AcArya bhagavaMtanI tAtvika daSTithI bharapUra chUTaka vyAkhyAne, lekho nibaMdhAmAM paNa ghaNuM rahasya bhareluM hoya che. ra.] satata vicAravA jevuM [ pU. AgamoddhAraka AcaryadevazrIe AgamavAcanAnI pavitra bhUmi zrI valabhIpura-vaLAmAM tyAMnA dharmapremI darabAra vagere jAhera janatA samakSa khUbaja gaMbhIra mananIya pravacana Apela tene utAre vyavasthita rIte ahIM raju thAya che. ] parahitaciMtA maitrI paraduHkhavinAzinI tathA karuNA / parasukhatuSTirmuditA paradoSopekSaNamupekSA // 1 // zAkAra bhagavAna zrI haribhadrasUrIzvara mahArAjA bhavyajInA
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAna vagara tera jarUrI che varSa4-5.3 175 upakAra mATe, dharmopadeza detAM thakAM jaNAve che ke dharma e jIvana dhana-zarIra-kuTuMbAdikanA bhege paNa AdaraNIya ane jarUrI cIja che. zuM bInajarUrI cIja ja dharma? ziSyazaMkA-zravaNa karanAra ziSyazaMkA kare che ke he bhagavaMta! Apa te dharmane agrapada Ape che ane dharmane jIvana-dhana-zarIra kuTuMbAdikanA bhege AdaravAne jaNAve che, paraMtu te dharmanI jarUrIyAta ja zI? kemake te dharma vagara kaMIpaNa aTakatuM nathI. anAja vagara bhUkhe marAya, pANI vagara tRSAthI taraphaDAya, kapaDA vagara zItAdikaSTathI herAna thavAya ane makAna vagara zAMti ane ArAma na anubhavAya eTale te jarUrI gaNAya, paNa dharma na hoya te harakata zI? arthAta tenI jarUrIAta zI rIte gaNavI! vaLI jo ke dhana e khAvA-pIvA ane paheravA-oDhavAnA khapamAM na Ave, paNa e dhanathI duniyAbharanI dareka vastu kharIdI zakAya che, meLavI zakAya che, temaja te dvArA AnaMda prApta karI zakAya che te AvavAthI phAyado karanAra hovAthI paNa jarUrI gaNAya, paraMtu dharma nahi AvavAthI nukazAna nathI tema ekanA AvavAthI phAyado paNa dekhAtuM nathI. eka manuSya dharma karyo ane bIjAe dharma na karyo, karanArane naphe thaye ane nahi karanArane nukazAna thayuM ema kAMI daSTigocara thatuM nathI. jarUrI teja gaNAya ke "jenA na AvavAthI aDacaNa hoya athavA AvavAthI phAyado heya" arthAta e uparathI jagatamAM binajarUrI cIja dharma che ema nakkI thAya che. AvI rIte ziSya zaMkA kare che. zaMkA samAdhAnaka daSTAMta ane samajaNa samAdhAna ApatAM pUjya gurUvarya zrI jaNAve che ke eka musAphara raste jatA hatA, AMbAnA jhADane udezIne bahu vicAra karyo. vicAranA aMtamAM bolyA ke-A AMbAnAM Amraphala je kerI te khAvAmAM, A AMbAnI mAMjare kAnanI zobhA vadhAravAmAM, ane
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 AgamakhyAta A pAMdaDA maMgalakAraNe teraNamAM ane lAkaDAM makAnamAM kAma Ave che, paNa A AMbAnAM mUlADIyAM ke je jamInamAM ghaNA uMDA gayelA che. te te kazA kAmamAM AvatA nathI. AMbAnA lAkaDA makAna banAvavAnAM kAmamAM che paNa bhUlIyAM te tadana nakAmA che !!! AvuM belanAra musApharane raste cAlanAra bIjo samajI, ane anubhavI musAphara samajAve che ke mahAnubhAva! Amraphala-mAMjara-pAMdaDAM ane lAkaDAM e badhA mUlADIyAnA bharoseja che. mUla kapAyA pachI AMbe paDI jAya ane kerI, pAMdaDA, mogare pahelAnAM hoya te dekhAya, paNa traNa dahADA pachI sukAya ane pariNAme nAma nizAna paNa na rahe, ane navAM te thAya ja nahiM. eTale dekhAvamAM mUlADIyAM kAma na lAge, paNa pariNAme buddhipUrvakanI vicAraNA kare te badhAne AdhAra mUla para che, tevI rIte dekhAvamAM dharma e khAvA-pIvA-paheravA, oDhavA rahevA vigere vyAvahArika kAryamAM na Ave, paNa te dareka maLe che zAthI? tenuM mULa vicAyuM? khAvA pIvA oDhavAnI cIjo dekhe ane tenuM maLa na dekhe te zA kAmanuM? mATe dharma eja jIvananI jaDa che. jagatu bharanA dareka vyavahAranI uMDI ja dharma che. mAnavajIvanamAM viSayanI eMghavArI. vicArake e vicAravuM joIe ke ApaNane manuSya ke banAvyAM? ApaNane manuSya ane bIjAne Dhora kema banAvAnuM thayuM? AnuM nAma pakSapAta kharI ke nahiM? kahevuM paDaze ke pakSapAta nahiM paNa nazIbadArIne natIje che. je nazIbadArInA aMge ApaNe manuSya thayA. ane je vinA te Dhera thayA. manuSyanI kiMmata samajatA ho te dharmanI kiMmata gaNavI ja paDaze, keTalAka dharmanA athI paNa manuSya jIvananI kiMmata viSaya bhegathI gaNe che, paNa viSayabhoganA sAdhanarUpa manuSya jIvana gaNAvatA he te vidhAtAne zrApa deve joIe. kemake je viSayanI IcchA manuSya
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ zvajIvanamAM sAMdhavArI che barAka varSa 4-bhu 3 jIvanathI kare che, te viSayanI moMghavArI ja A manurthajIvanamAM che ane tiryacapaNamAM te viSayenI suMghavArI che. jAnavarane kudaratI kherAka jyAre levAno che, tyAre tamAre saMskAra karelA berAjIvana, svAbhAvika khorAke manuSya na jIvI zake, mATe vidhAtAne zrApa de paDe. rAjAne bheTe bagIce hoya tyAM manuSya mATe ja jaIne sugaMdha levAne pratibaMdha, paNa cakalA-bhamarA-pakSIo mATe pratibaMdha nahi. , rAjAmahArAjAnA mahelamAM sArAM rUpa ke suMdara gAyanA zabdo sAMbhaLavA mATe manuSyone pratibaMdha, tirthane pratibaMdha nahIM. te tiryae rANIonAM rUpa ane zabda joI ane sAMbhaLI zake. manuSya rANInuM rUpa athavA gIta sAMbhaLavA jAya te tarata paheregIra aTakAve. AthI manuSyapaNamAM sparza, rasa, gaMdha, zabda rUpa dhigere viSaye meMghA ane tiryacapaNamAM seMghA. je viSayanA hisAbe manuSya jIdagI uttama mAtA che te te manuSyapaNuM karatAM tiyacapaNuM sAruM gaNavuM ke jayAM indriyanA viSaye vagara mahenate prApta thAya che. vaLI manuSyapaNAmAM te mAthuM pheDI zIre khAvAne che. juo manuSyapaNAmAM eka bAyaDI mATe keTalA baMdhanamAM baMdhAvuM paDe che? rAjAnuM leNuM heya amuka mudatanI keda, paraMtu bAyaDInA leNAnI mudata nahi, temAM te jIMdagI sudhI kedakhAnuM jogavavAnuM. bAyaDI bharaNapoSaNanI phariyAda mAMDe te pahelI eka mahInAnI keDa, phera bIjA mahIne bharaNa poSaNa bharapAI na kare te bIja mahIne keda tema jyAM sudhI bharaNapoSaNanuM leNuM na bhare tyAM sudhI kedakhAnAmAM rahevuM ja paDe. eTaluM ja nahiM, paraMtu strI hajAra rUpiyA kamAtI paNa hoya chatAM paNa AdamIe bharaNapoSaNa ApavuM ja joIe. iMdriyanA viSaye manuSyapaNAmAM eTalA badhA melA che. tyAre tiryacapaNAmAM bAyaDInuM baMdhana nathI, kazI javAbadArI nathI. 13
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 Agamata mATe viSayanI apekSAe manuSyapaNe je uttama mAnatA he te vidhAtAne zrApa Apaje ke kayAM mane manuSya banAvyuM? A karatAM tiryaMca ke rAjAne ghera kutare banAvyo hota te rANInA meLAmAM besI badhA viSaye maphata bhegavata. tatvane viSe mATe manuSya jIMdagI uttama mAnI nathI paraMtu dharma, ane viveka mATe manuSyamAM ja sthAna che, ane vivekadazA ke dharmane te tiryaMca ke anyagatimAM sthAna nathI. dharma karavAnuM sthAna je hoya te mAtra manuSyapaNamAM ja. kAraNa ke viveka athavA dharma te manuSyajIdagImAM ja che. vaLI idrinA viSayenA viveka jAnavare paNa sArI rIte kare che, kIDI mITho svAda hoya tyAM jAya che. karIyatAnA pANI upara kIDI caDatI nathI. gadheDuM paNa pesAba pItuM nathI. suMdara zabda mATe haraNIyA, ane sarpa paNa zabdane oLakhe che ane sAMbhaLavAmAM evA tallIna thaI jAya che ke pitAnA prANanI paNa darakAra karatA nathI, bhamaro sugaMdhamAM e Asakta thaI jAya che ke hamaNuM thoDI sugaMdha laI uDI jAuM chuM ema karatAM sUryavikAsI kamaLo sUryAsta samaye bIDAI jAya che tyAre te aMdara rahI jAya che. ane bIje divase sUryodaya thAya ane kamaLa ughaDe te pahelAM te jyAre hAthI AvI kamaLanuM bhakSaNa karI jAya che tyAre bhamare paNa aMdara marI jAya che. sparzaneMdriyanA viSaya mATe hAthaNInuM citrAmaNa karIne ke dAnI banAvIne jaMgalamAM hAthIne te batAve che. eTale te je te jete khADA tarapha kheMcAI Ave che. aMdara paDavuM paDe che, bhUkhyA tarasyA kei divasa sudhI rahevuM paDe che ane je svataMtraNe araNyAmAM pharatA hatA, teone paNa aMkuza taLe rahevuM paDe che. ' arthAta idrinA viSayane viveka ane phale te jAnavarane ApaNA karatAM paNa adhika che, te tevA viSayenA vivekane ahIM nahi le, paraMtu kAryAkAryane viveka ane puNya-pApane je viveka
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-, 3 1% te mAtra manuSyapaNAmAMja che, jAnavaro moTA thAya, carI Ave, majurI kare janma ane jIMdagI pUrI thAya eTale cAlatAM thAya, ApaNe paNa janma laI eka kuTuMba mATe vepAradhaMdhe karIe, viSaye bhegavIe ane jAnavaranI mAphaka jIMdagI pUrI karI cAlatA thaIe, pachI ApaNA ane jAnavaramAM phera che? kayAMthI AvyA? ane kayAM jaze? AtmAe prathama aMdhatva TALavuM, AMkhane svabhAva che ke AkhA jagatane pite dekhe, mAtra pitAne pite na dekhe, AMkhamAM lagIra raja paDI hoya te pite te na dekhe, pitAnI AMkhamAM lAlAza ke kuluM paDayuM hoya te paNa pote na dekhe, tema A AtmA anAdikALathI pitAnA mATe aMdha che, jagata mATe te dekhate che, dhana kuTuMbakabIle, ghara-ghATa, zarIra, mATe vicAra kare, jagatanI niSphaLa vastunI jaMjALa kare, paNa huM koNa? kayAMthI AvyuM? kayAM jaIza? mahArUM svarUpa kevuM? ItyAdika vicAraNA na kare. ApaNe ghera gheDo gAya baLada hoya te jIMdagI emanI ema pUrI kare che. teo ApaNA pitAne vicAra karatA nathI, kyAMthI AvyuM? ane kayAM jaIza? te na samajIe te ApaNe lagIra paNa jAnavarathI adhika nathI. jinezvarabhagavaMtoe ane gaNadharamahArAjAe eja DhaMDhero pITa hatuM ke A vastu prathama jANe ane samaje te vastuo ke mAre ayi che sAthe rASa0 eTale A mahAro AtmA bhavAMtarathI AvI utpanna thaye che ane ahIMthI nIkaLI bIje utpanna thavAne che. A janma eka musApharakhAnuM che. kaI eka bAvAjI pharatA pharatA pAdazAhanA mahelamAM utarI gayA, eTalAmAM rAjAne paheregIra AvyuM ane bAvAjIne kahyuM ke "vAga karuM !' bAvAjI kahe ke mA ?! paheregIre kahyuM ke ca haja (musApharakhAnuM) bAla va. keIe A ja
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 AgAmajayota pAdazahakA mahela hai. paDegAre dhArayu 55 ra mA0 47 cha / e sarAyahI hai. paDe // 2 pAyA pAse 463zayA karI ke eka sAMI mahelamAMthI bahAra nIkaLatA nathI, pAdazAha jAte AvyA. namaskAra karyo ane have A gI haThamAM peThA che mATe bIje raste kAma laIe ema dhArI bAvAjIne kahe che ke hamezAM mahAna sadabhAgya ho, tabahI bhApa jaise sajjana saMtakA samAgama aura darzana hotA hai, lekina Apake dhyAnameM Izvara zAMti nahIM rahegI, orata loko aura nokaralokokA jAnA AnA hogA, ApakI zAMti bhaMga hogA. ___ I yA 3 idhara zAMti hai jaMgalamAM ho yA jhopaDAmeM ho! mA mahelo ho! kosI bhI bago para ho, lekina apane mAtmAmeM zAMti ho! to sarvatra zAMti hI hai. pAss dharmazALAmeM bahota zAMti rahegI. vahAM svAbhAvika zAMti milegI. bApa , bhItara nahIM ghuse usakuM azAMti nahi hai. chepaTe pADe dhu, 3 phakIrakuM isa rAmamahelameM TheranA yaha vyAnavI nahi hai. mApA / yaha dharmazALA hI hai. isa makAnamameM cAraso parasa pahale kauna TheratA thA? pIche dusare, usake bAda kusare, isa mujaba naye derate the aura june june cala nAte the. isa hI kAraNase yaha bhI sarAI hai. A uparathI dareke samajavAnuM che ke ApaNe paNa A janmarUpI dharamazALAmAM AvelA chIe, sthAyIpaNe ApaNe paNa koI divasa rahevAnuM nakkI bIjuM badhuM samajIe te pahelAM samajI levAnuM che ke-huM IpaNa jagathI atre Avela chuM ane ahIMthI bIje javAnuM che tevA viveka mATe manuSyajIvanaja upayogI che. arthAta khama ane pApanA viveka mATe madhyapaNuM ja kAmanuM che.
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ te kAraNe traNa che ke bIjAnI te varSa 4-5, 7 padArthaprItinI durlabhatA jeya mULanA prabhAve jhADamAM thaDa, DALI, pAdaDAM, mahera, phaLa vigere thayelAM che tema ahI paNa dharmanA prabhAve ja badhuM maLeluM che. ahIM je dharmanI jarUrIAta ja uttaramAM javAba tarIke chete have dharma kahe kene? dharmazabda jagatamAM darekane vahAle che. keTalIka vakhata keTalAkane zabdaprIti thAya che, paNa padArtha prIti thatI nathI, lAkha mANasamAM kusaMpa vahAle che ema keI nahi kahe. saMpa zabda badhAne vahAle che, paNa saMpanAM kAraNe kayAM tathA te kAraNone amala tuM keTaluM kare che? te keNa vicAre che? saMpanA kAraNe traNa che bIjAne gunahAnI mAphI Apa, tuM bIjAnA gunAmAM na Ave eTale bIjAnI mAphI mAgavAne vakhata na lAva, bIjAnA upakArane vakhata Ave te papakAra karatAM na cukIza. kAraNa ke gunhAnI gAMTha vALe. bIjAnA gunhAmAM Ave. papakAra kare arthAta bIjAnAM kAryo na kare, te saMpa na rAkhI zake tene saMpa zabda vahAle che, paNa saMpa padArtha vahAle nathI, mAphI ApavI nukazAna karyuM hoya te jatuM karavuM, gama khAvI te keTalI muzkela che. mATe saMpa zabdanI prIti AkhA jagatamAM che, paNa saMpa padArtha prIti para jaie te muzkela che. tema dharma zabda paNa AkhI duniyAne vahAle che. pitAne kaI dhamI kahe te rAjI thavAya che. pote adhamI heya chatAM kaI adhamI kahe che te bilakula pitAne pasaMda paDatuM nathI, arthAt sahu kaI pitAne dhamamAM khapAvavAnI ja IcchA rAkhe che. keIka vakhata zreNikamahArAjanI rAjasabhAmAM adhikArIonI vacce vATAghATamAM vAta cAlI rahI ke AjakAla adhamIe bahu vadhI gayAM che. abhayakumAra paNa sabhAmAM beThelA hatA. paNa te
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 AgamajAta - vicAra karavA lAgyA ke-A pite pApIo chatAM dhamIomAM khapavA mAMge che. Ane artha ekaja che ke eka bAIe cAlAkIthI potAnA dhaNIne madhura vANIthI gALa dIdhI hatI. te che. eka vakhata keIka bAInA dhaNIne kharAba svapna AvyuM. jAge, savAre e savasa vAraMvAra yAda AvavAthI caherA para udAsInatA jaNAI ghaNA AgrahathI svapnAnI vAta strIne jaNAvI ke huM svapnAmAM raMDA strI kahe, khamA tamane, to zuM karavA raMDAva, huM na raMDAuM. arthAta dhaNIne maravAnuM jaNAvyuM. tema A jagatamAM adharma tathA pApa bahu vadhI gayuM che ema kahe che. paNa pitAne AtmAmAM pApa-adharma bahu vadhI gayA che, tema gaNavA keI taiyAra nathI, A leke pite dhamamAM ghusI javA mAMge che. ane duniyAne pApI TharAvavA mAMge che. satya mATe upAya ce . abhayakumAre nagara bahAra be moTA mahela karAvyA. eka ghaLe mahela ane bIjo kALo mahela. pachI gAmamAM jAhera karAvyuM ke amuka divase AkhA nagaranA tamAma lokoe nagara bahAra ujANI javuM ane dhamIoe sapheda mahelamAM, pApIoe kALA mahelamAM dAkhala thavuM. tyAM nagarane moTo bhAga sapheda mahelamAM ghusI gaye. kALA mahelamAM mAtra kaMIka ja gayuM kemake dharmazabda badhAne vahAle che paraMtu dharmapadArtha keIne vahAle nathI. arthAta zabdaprIti che, padArtha prIti nathI. padArthaprItinA traNa pAyA. gunhAnI mAphI Ape, gunhAne raste na cAle ane paropakAra karatAM na cUke. dharma zabdanA premavALI AkhI duniyA che, paNa dharma padArtha jenA hadayamAM ramI rahyo che tene aMtaHkaraNamAM te cAra vastu ramelI hoya. e cAra vastu kaI?
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 3 savAranA paherathI rAta sudhImAM eka ja raTavuM joIe ke meM bIjAne phAyado karyo! pitAne phAyado te jAnavara paNa kare che, pitAnuM karavAmAM dhamanI chAyA nathI, zatru che ke mitra he, svajana he ke parajana he, ekaja dhAraNA rahe ke bIjAnuM hita kema thAya! jyAre AvuM aMtaHkaraNa thAya tyAre samajavuM ke dharmane prathama pAye thaye. hAre jIvana bIjAnA hita karavA dvArAe jIvavuM, bIjA dvArA paNa jagatanA jIvanuM hita thAo tevA ekalA zabda nahiM paNa traNa vAta joDe samajavAnI che. te A- mA kAt ko'pi pApAni, mA ca bhRt ko'pi duHkhitH| .' mucyatAm jagadapyeSA matimaitrI nigadyate // 1 // A maitrIbhAvanA che. khUna karanAra pate pitAne guhe chevaTa sudhI kabulate nathI, pitAnA karelA deze maheThethI bolavA taiyAra nathI, dareka manuSya vacanathI zAhukAra thavA mAge che, kaI paNa jIva pApa ane pApa kAraNathI dUra rahe. jo ke dharmanIti ane rAjanIti A bemAM pharaka che. gunhA na thavA mATe rAjanIti che. te gunhA rokavA prayatna kare che ane gunhA karanArane zikSA kare che. dharmanIti mahera najara rAkhavA kahe che. vartamAna kALanA gunhA rAkavA jAo cho. pahelA bhavanA pApavALA regI aMdha daridra hoya che, tevA junApApI che. tene zikSA karIe chIe, te vartamAnanA pApI. pelA junApApI, dharma te mATe kahe che ke pApa thaI gayuM hoya te paNa zubha-pariNAma tapasyAthI te pApa teDanAra tame thAe, paNa duHkha jogavI teDavAvALA na thAo, A bIjI maitrIbhAvanAnI zreNI. pApa karyuM hoya te pApa bIjI rIte dUra karanAra thAva, duHkha bhogavanAra na thAo. A pachI AkhuM jagat pApa mukta thaI cidAnaMdasvarUpI thAva. ema dhAravuM.
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ Amabhakata A maitrI bhAvanAnAM traNa pagathImAM che. 1. keIpaNa pApa na kare? 2. keIpaNa dukhI na thAo ane dareka cidAnaMdasvarUpavALA thAo. Ave je vicAra hoya te dharmanA prathama pagathIyAmAM gaNAya. bIjAnuM hita karavuM teja pitAnuM hita gaNAya je nAtamAM samaju zekI hoya te samaje ke nAtanI zeThAI e mahArI zeThAI che. pArakI beTI ghera lAvI ghara seMpavuM che, gharanI beTIne pArake ghera soMpavI che. je AkhI nAta sArI karI haze te ghera sArI vahu AvavAnI che. AkhI nAtane sArI karI haze te pitAnI chokarI sukhI thavAnI che, ema ahIM AkhA jagatanuM hita vicAryuM eTale pitAnuM hita vicAryuM eTale pitAnuM hita temAM pramAeluM ja che. bIjI bhAvanAmAM jaluNavinAnI sajA mAM bIjAo dukhI na thAva. paNa duHkhIyAonuM zuM! A jagatanA tamAma jIve janma, jarA, maraNa, AdhivyAdhi, aniSTasaMga, ISTaviyega vigerethI hezana thaI rahelA che. A jIne tamAma duHkhe nAza kema thAya? bIjAnA dukhane nAza karavAno vicAra te karUNA, bIjAnA duHkhane nAza karavAnI buddhi rUpa karUNA, bIjAnA duHkhane nAza karavAnI buddhi rUpa karUNa jenA hRdayamAM vasI hoya te dharmanA bIjA pagathIyAmAM Avyo gaNAya. jagata paNa zatrune du:khI dekhI kaMpI jAya che, paraMtu eka mATI cIja haju khasatI nathI. varasAdane aMge kahIe chIe ke e, kALe tyAre jagata ujaLuM ane e ujaLe tyAre jagata kALuM, sAmAnyathI duHkhane aMge dayAnI lAgaNI thAya che paNuM ISya evI cIja che ke bIjAnA duHkhe pite sukhI thaye mAne che ISyamAM avaLo pheTe Ave che. bIjA sukhamAM tyAre ahIM baLatarA thAya che. ane bIjo herAna thAya tyAM pitAne AnaMda thAya che. mATe trIjI bhAvanA jaNAve che. trIjuM pagathIyuM caDe.
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 3 185 bIje je koI prakAre sukha pAme che te sukhane ane pitAne saMteSa thave joIe, duHkhane nAza karavAnuM jeTaluM jarUrI teTaluM ja bIjAnA sukhamAM saMtoSI thAva e jarUrI che eTale ISyane dezavaTa daI de. kathaMcit A pagathIyuM caDavuM saheluM paNa che. cethuM pagathIyuM caDavuM te muzkela che. jethI varaMtu ghaNI muzkela che, jagatamAM prayatna karavAmAM Ave paNa prayatnanI pratikUlatAmAM madhyastha rahevuM te bahu muzkela che. mahenata karyA chatAM mahenatanuM phaLa na thAya, te vakhate magajane ThekANe rAkhavuM muzkela che. kAryanI saphaLatA niSphaLatAmAM samapaNuM dekhAya tyAre samajavuM ke A paropakAra mATe che. jyAM mahenata karI chatAM saphaLa na thayo tyAre kheda pAme. mahenata karyAthI phAvyA te baMdA phAvyA. je na phAvyA te pile pathare che ema kahevuM. ATaATalI mahenata karI samajAvyuM chatAM pathare na samaje. AmAM popakAra na gaNuAya, haju karma rAjA mArge na de ema dhAraNa kare te lAbha. ApaNe paNa anAdithI rakhaDIe ja chIe, agAu ApaNe paNa tenA jevA patthara jevAja hatA, Aje lagIra DahApaNa AvI gayuM. paropakAra mATe prayatna tyAreja gaNAya ke jyAre madhyama paNuM rahe, hitabudhdhi, duHkhanAzanI budhdhi, bIjAnA sukhamAM sUteSa rAkhe te traNa pagathIyAM caDavAM sahelAM che. paNa hita karavA jatAM saphaLatA na maLe te paNa madhyasthavRtti rAkhI bIjanA doSa sudhAravA prayatna kara, na sudhare te cIDAIza nahIM, krodha na karIza, paraMtu madhyastha daSTi rAkhaje. A cAra vRttivALA anuSThAna, dAna, zIla, deva-gurU pUjA vigere je dharma anuSThAne heya te dharmarUpa thAya. A cAra bhAvanA vinA dharma kare te te dharmamAM AvI zakti nathI. mATe cAra bhAvanA dhyAnamAM rAkhI je cha dharmArAdhana karaze te A lepha pUralekamAM sukha pAmI anaMta zAzvata sukhanA bhoktA banaze. 14
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma na pAyo maitrI Adi cAra bhAvanAo che (2) wche. " [ Aje dharmanI ArAdhanA vipula pramANamAM thavA chatAM ArAdhaka puNyAtmA te dharmArAdhanAnI khumArI anubhavAtI nathI, tenA aneka kAraNe paikI dharmanA pAyAsamAna maitrI Adi cAra bhAva nA saMbaMdhI ajJAna ke tenI upekSA mahatvanuM kAraNa AjanA keTalAka vicAraka tatvone lAge che. te saMbaMdhI vadhu spaSTa vicAraNA mATe upayogI thaI paDe, tevuM eka vyAkhyAna pU. AgAdvArakazrInI AgavI zailInuM vyavasthita rIte ekatrita karI raju karAya che. .]. prAptaH SaSThaM guNasthAnaM bhavadurgAdrilaMghanam / lokasaMdhArato na syAnmunikottarasthitiH // 1 // janma maraNane bhaya. - zAsakAra mahArAja, nyAyAcArya zrImAna yazovijayajI mahArAjA lekasaMjJAtyAga nAmanA aSTaka prakaraNanI racanA karatAM jaNAve che ke A jIvane jyAre jyAre vedanA bhogavavAnA prasaMgo upasthita thAya che, tyAre tyAre te te vedanAnA sthAna para te jIva khUba lakSya rAkhe che, paraMtu vedanA bhegavavAne avasara cAlyA gayA pachI eTale vedanA bhagavyA pachI traNa-cAra-divasa pachI vedanAne vAstavika sAkSAtkAra rahI zakatuM nathI, jyAre aNusamajamAM thayelI bInAnA sAkSAtkAra bhUlI javAya te navAI nathI. aNasamajamAM mukhanI kumaLI jagAmAM avALurUpa pRthvIne bhedIne aMkurArUpa dAMta bahAra nIkaLe che. dAMta Ave tyAre nAnA karAM-chokarI raDe che, jhADA thAya che, chatAM A aNasamajanI
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ te te je rIte puMcha " varSa 4-5, 3 187 vedanAne sAkSAtkAra ApaNane thatuM nathI. dAMta AvyA pahelAM janmanI vedanA lAgavIne AvyA ane janma pahelAM garbhanI vedanA dareke dareka jIve bhogavI che, chatAM e vedanAne khyAla atyAre keIne paNa nathI. garbhanuM duHkha ghaNI vakhata sAMbhaLI gayA chatAM janmane Dara chavane eka dahADe paNa nathI. darekane pUchIe te maraNane Dara badhA ja batAvaze, paNa janmane Dara kaI paNa kaheze ja nahIM. maraNanA bhayavALA bAhyadaSTivALA jIve che, ane tatvadaSTivALAne te janmane bhaya hoya che. janmane puMchaDe maraNa vaLagyuM che, paNa maraNane puchaDe janma vaLage che. ema na kahevAya; kAraNa ke tIrthaMkara-kevaLIo mokSe jAya eTale maraNa pAmyA pachI teone janmavAnuM hotuM nathI. AthI maraNa pachI janma thatuM nathI ane janma thAya che ema be vikalpa che, tevI rIte janma pachI maraNa niyata che, e ekaja vikalpa che. maraNanA bhayavALAne motanA paMjAmAMthI bacavuM hoya te, maraNanA bhayane badale saddagurUnA samAgamamAM janmane bhaya zarU kare, ane have vAraMvAra janmavAnuM kayAre baMdha thAya? A bhAvanAne mUrta svarUpa Ape te jarUra janma-maraNane sarvathA bhaya TaLe che. , dharmanI maryAdA. janmane bhaya zarU karavA mATe e bhAvanAzIla thavuM joIe. bhAvanAnA be prakAra che eka samyakatva bhAvanAno, ane bIjo prakAra vairAgya bhAvanAne che. - zraddhAne utpanna karanAra, TakAvanAra ane dinapratidina vRddhi karanArI bhavya-bhAvanAone samyakatva bhAvanAo kahevAya che, ane vartananA TakAva-vRdhi-zuddhi karanArI bhAvanAone virAgya bhAvanAo kahevAya che.
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAnA maMtrI thA-patA 188 Agamata vaLI tatva pratyenI zraddhA-pratIti-rUcine TakAva karavA karavA mATe maitrI-pramoda-kArUNya ane mAdhyacca ema cAra bhAnAo che. AthI zAsana mAnya vicArane ane vicAra dharmane TakAvanArI uparanI maitrI Adi cAra bhAvanAo che. zAsana mAnya pavitra vartana TakAve-vadhAre-zuddha rAkhe, ane pavitra vartana para AkramaNa karanArA upasargAdi prasaMgomAM paNa vinone dUra karavAnuM sAmarthya samarpaNa kare tevI bhAvanAo anityAdi bAra che, ane A bAre bhAvanAo e vartanadharmanI piSaka che, eTale vairAgya bhAvanI piSaka-vardhaka bhAvanAo che. samyakatva pAmavAnI icchAvALAe, samyaktva nirmaLa rAkha vAnI IcchAvALAe, vadhAravAvALAe, otapreta banavAnI IcchAvALAe, zApathamika bhAvanI parAkASThAe pahecavAvALAe, ane chevaTe bhAvikabhAvanI prApti sudhI samyakatvanI cAra bhAva mAthI haradama bhAvita rahevuM joIe, eTaluM ja nahi paNa A cAra bhAvanAthI eTale maitrI, pramAda, kArya mAdhyastha bhAvanAthI virAma pAmavAvALe samyaktvathI bhraSTa thaIne mithyAtvI bane che. maitrI Adi cAra bhavya vADanA saMrakSaNathI samyaktva carakuma sacavAya che, anyathA nahi. vicAradharma ane vicAraka dhamIne tapAsavAmAM cAra bhAvanA prathama take tapAsavI ja joIe. cAra bhAvanAthI bhAvita thanAranI kriyA-anuSThAnAdine dharma kahevAmAM agara te kriyA karanAra paNa cAra bhAvanAthI bhAvita thayela hoya teja dhamI kahI zakAya che. cAra bhAvanAthI virAma pAmelAomAM sarvajJakathita dharmane lavaleza ja nathI.
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 189 varSa 4-5, 3 motIne hAthamAM laIne manamAnyA bhAva karavA te na cAle, paraMtu bhAva karanAre motInuM pANI, raMga, AkAra, teja, tela dekhIne bhAva kare to te jhaverInI paMktimAM gaNAya che, nahitara manamAnyA DhaMgadhaDA vagara bhAva karanAro labADa kahevAya che. tevI rIte zAstrakArenA vacana sivAyanAM bAlAtA vacananI kiMmata be bAra jeTalI paNa nathI, zAnI apekSAe belAtAM vacananI kiMmata amogha che, AthI cAra bhAvanAnA svarUpa kathanamAM paNa zAstranI apekSA rAkhavI paDe che. - dharmanuM svarUpe varNana. tame kahe che ke cAra bhAvanAthI virAma pAmelAomAM dharma nathI, te pachI "pitA " ItyAdi padethI dharmanuM svarUpa kahevAya che, te zuM ? eTale durgatimAM paDanArA prANIne dhAraNa kare che te dharma kahevAya che, te pachI cAra bhAvanAthI bhAvita dharma che, e lakSaNarUpa dharma tame kayAMthI lAvyA? | durgatimAMthI paDatA jIvane dhAraNa karIne sadgatimAM sthApanA kare te dharmanA phaLanuM varNana che, cAra bhAnAthI bhAvita dharma kahevAya che, te dharmanuM vAstavika svarUpa che. . keI pUche ke pANI jenuM nAma? javAbamAM kahe ke, tarasa maTADe te pANI kahevAya. kherAka kenuM nAma? javAbamAM bhUkha maTADe tenuM nAma rAka kahevAya tevI rIte durgatithI bacAve koNa? te kahevuM paDaze ke, dharma, sadugatimAM sthApe kezu? te kahevuM paDaze ke, dharma. A badhA praznamAM phaLa rUpe varNana che. jema ghaNI kiMmata ApavI paDe te dhAtunuM nAma suvarNa che. ghaNI kiMmata apAve te hIre; A baMnemAM phaLa rUpe varNana che. paNa senuM kahevAya kene? te kahevuM paDaze ke, kasoTI para kasa Ave, chINIthI kapAya te chedAya te) ane agninA tApamAM nirNaya karI zakAya tenuM nAma suvarNa. A svarUpa varNana che. tevI rIte
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 Agamana yAta dharma kahe kone ? te praznanA javAbamAM zAsakAra bhagavanta zAstromAM jaNAve che ke - vacanAdaviruddhAdyadanuSThAnaM yathoditaM / __ maitryAdibhAvasaMyuktaM-metaddharma iti kIrtyate // 12 // eTale A glaeNkamAM dharmanuM svarUpa jaNAvAya che. sarvajJakathita vacanane susaMgata je anuSThAna heya, ane te anuSThAna paNa maitrI Adi bhAvathI bhAvita hoya tene dharma kahevAya che. phaLa tarapha deDanArAo svarUpa pratye dhyAna na rAkhe te teo mUrkhAInuM pradarzana karAve che. pILA pittaLane senuM samajIne senAne bhAva letA jAya te mUrkha mAM khape che, kAraNa ke pittaLa ane sonAnA pharakane samajAtuM nathI, sAcA hIrAnI kiMmata bolanArane sAce hIre che ke ImITezana hIre che, tenI khabara na rAkhe te paNa te mUrkha ja kahevAya che. AthI phaLa tarapha bedarakAra rahenAra svarUpa pratye dhyAna rAkhe te te bhAvimAM muMjhavaNamAM mukAtuM nathI. mINIyA motI laIne basarAI motInA bhAva maLatA nathI. ImITezana hIro vecavA janArane sAcA hIrAnA bhAva maLatA nathI. tevI rIte megyAdi bhAvanAthI rahita ane sarvajJakathita vacanethI susaMgata na hoya tevA vicArarUpa dharma ke vartanarUpa dharmanI kimata kANa keDI paNa upajatI nathI, kAraNa ke svarUpe dharma na hoya tenuM vAstavika phaLa maLatuM nathI. maitrI bhAvanA. phaLanI apekSAe dharma badhA sarakhA mAne che, paNa vastu avarUpamAM badhA darzanamAM pharaka che. phaLanI apekSAe cha darzananI mAnyatA dharma mATe eka sarakhI che, ane mukti apAvanAra dharma badhA mAne che. durgati denAra
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 3 dharma kayo che? te samajavAmAM bhinnatA che. AkhuM jagat svarUpa dharma mATe paraspara bhinnatAvALuM che, kRtinuM kathana ane smRtinuM kathana eka sarakhuM nathI. purANamAM kathana karela dharmathI paNa vibhinnatA che. jaina darzanamAM dharmanuM svarUpa kathana ekaja che, ane te A pramANe che- sarvajJakathita vacana anusAre methyAdi bhAvanAvALe dharma te svarUpa dharma che." kerI Ape te AMbe che, ane paisA Ape te bajAra che, paNa kerI kahevAya kene? paise kahevAya kone A be prazamAM kerI paisAnuM svarUpa pUchAya che. tevI rIte durgatithI bacAve ane sugati Ape te dharma che, paNa dharma kahevAya kone? e praznathI svarUpa pUchAya ane dharmanuM svarUpakathana upara pramANe dareka jaina zArAmAM eka ja che. dharmanA svarUpamAM methyAdi bhAvanA saMyukata anuSThAnane dharma kahevAya che. eTale maitrI vigere cAra bhAvanAnA svarUpane samajavuM joIe. jyAre vIMchI karaDe che, ane karaDyA pachI caDe che tyAre vedanAthI vyAkuLa banele turata bele che ke mAthAnA kApanArane A vedanA na thaze, AnuM nAma maMtrI che. kamarUpI vIMchI AtmAnA pradeza pradeza para karaDyA kare che, ane mithyAtvanA kalaraphemanA ghenamAM karmarUpI vIMchInA DaMkha jaNAtA nathI. vIMchI DaMkha cetanAne jAgRta rAkhe che. uMghaNazInI uMghane vidAya kare che. niyamita uMgha lenAranA niyamane bhaMga kare che. tevI rIte karmarUpa vIMchInA DaMkhane paNa prabhu vANI anAdikALanI mithyAtvanI ghora nidrAne bhagADI de che, ane cetanAne jAgRta rAkhe che.
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 mANamajyota kaI paNa pApa na kare" A bhAvanAnA mULamAM karma rUpa vIMchInI sapaDAmaNamAM bhAvimAM koI na Avo, kAraNa ke pApa karyuM eTale azubha karmane baMdha tene bhAvamAM khUba raDAvaze, tethI maitrI bhAvanA rUpa mahelanuM A prathama pagathIyuM che. * eTaluM ja nahi paNa bhUtakALamAM pApa karIne Avela pApIe pApanA udayama muMjhAtA hoya te te duHkhI na thAo e maitrI bhAvanAnuM bIjuM pagathIyuM che. ane AkhuM jagata pApathI mukata thAo e aMtima pAna che. duzmananA mAthe bhAvimAM duHkha AvI paDavAnuM hoya te avasare harSa-AnaMda-zAMti thAya te te samajavuM ke samyaktvane abhAva che, vIMchI pitAne karaDe ke bIjAne karaDe paNa vIMchIne DaMkha badhAne eka sarakho dukhI kare che, tevI rIte karma vIMchInA DaMkhanA duHkhane samajanAranI samaja e samyakatvane avasara che. vADhakApa vakhatanuM pharepharma vADhakApanI samaja na paDavA de, paNa kalerepharma utarI jAya eTale gabharAI uThe ke hAya! ATaluM badhuM lehI cAlyuM gayuM. mAMsa paNa gayuM, ATalo khADo paDe, ane asahA vedanA che, tevI rIte karmanI saghaLI hilacAlamAM chava samyakatvadhArI haMmezA sajAga rahe che. AnuM nAma maitrIbhAvanA che. vizvavAsI savijInA uddhAramAM A bhAvanAne paramArtha samAyela che. prada bhAvanA, vizvapremamAM ane vizva uddhAramAM phera che? javAbamAM kahevuM paDaze ke vizvaprema e sajajaDa baMdhana che, kAraNa ke vizvaprema rAkhanArAne karma baMdhane teDavA-teDAvavAnI khabara nathI. paraMtu karma saMkaTanA kAramA paMjAmAM sapaDAI gayelA che kema chUTe? te saMbaMdhane upadeza salAha, sUcanA, preraNA, sAraNA-vAraNAdi prasaMge dvArA uddhAra karavo tenuM nAma viddhAra che.
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 3 193 vizva-uddhAranA paryAvasAnamAM maitrI bhAvanAnI mahattA samAyelI che. maitrI bhAvanAne samajyA pachI pramoda bhAvanAne samajavAnI jarUra che. jyAre vIMchI karaDayo hoya ane tenI vedanAmAM AkuLavyAkuLa thayA hoya tyAre turata bele ke vIMchI UtAranArane turata bolAvo. jarA vilaMba thAya eTale bole ke utAranAra Avyo ke nahiM? vIMchI utAranAra Ave tyAre tenA tenA page paDe ane vinaMti kare. vicAre ke vIMchI utAranAra na hoya te zuM thAya? vIMchI utAranAranuM AvAgamana thavAnI sAthe svAgata karAvavAnuM, tenI kriyA pratyenuM bahumAna rAkhavAnuM, te utAranArane kaMipaNa takalIpha na paDe tenI sAvadhAnI rAkhavA2khAvavAnuM dhyAna rAkhe che. vIMchI utAranAra AvyuM, eTale vIMchInI vedanAvALAne AnaMda thAya ane kahe ke have hArI vedanA hamaNAM ja jaze. tevI rIte karma-vIMchInI vedanAone mukAvanArA devanarUpa arihaMta-siddha bhagavantanI ane AcArya-upAdhyAya-sAdhu bhagavaM. tenA sahavAsamAM, samAgamamAM, upadeza zravaNamAM teonI jIvanacaryA dekhAvamAM AnaMda AnaMda thaI jAya ane karmanA kAMTA vara karavAnI tAkAta teomAMja che. vIMchInI vedanAmAM bebhAna thayela agara nAnI ummaranA chokarAne vIMchI utAranAra pratye Anada na na thAya, tevI rIte karmanA kAMTAnI vedanAmAM vyAkuLa thayelAone ane bebhAna thayelAone paNa parameSThIo pratye bahumAna-AdaraAnaMda-pramoda na thAya te svAbhAvika che. jainazAsana mAnya guNIjane pratye, guNe pratye ane te guNenI utpatti-kAva vRddhinA sakaLa sAdhana-sAmagrIsaMge pratye Adara bahumAna pUrvakane AnaMda vyakta kare. vakhate vakhata ameda bhAvanAnA prabala AMkelane uThayA kare tenuM nAma pramAda bhAvanA che. 15
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata zAsanamAnya guNIjanenI gaNatrImAM paMca parameSThI bhagavatenI gaNanA prathamatayA svIkArelI che, karmanA kuTila jherane utAranAra gArUDI samAna deva-gurU-dharma saMbaMdhanA vicAra-vartana e jAMgulI maMtra samAna che, zAsanamAnya guNIjanenA sahavAsamAM rahevAthI, samAgamamAM AvavAthI ane teonI hita zikSA-salAha sUcanA-preraNAsAraNuM-vAraNAdi upadeza zravaNa karavAthI ane vartavAthI karmanA kAtIla jhera vidAya pAmaze, ane tethI te guNIjanene sahavAsa samAgama baLe rahe, te zubha saMyegane viyAga thaye zubha-saMganI jhaMkhanA karyA kare te ameda bhAvanAnA pratIka che. kArUNya bhAvanA , akhila vizvanA chane karmanI kAramI vedanAmAMthI mukta karAvavA mATe huM sarva sAdhana sAmagrI zaktivALa thAuM. vizvanA sarva jIvone zAsanarasika eTale saMyamamArganA rasika banAvuM te te badhA ja prApta karavA lAyaka mArge caDhI jAya, AvI bhAvadayA thavI te kArya bhAvanAnuM rahasya che. nirdhana hoya ke dhanavAna hoya paraMtu dharmanI ArAdhanA vaga rana che te bhAvimAM duHkhI thaze, mATe dharma-auSadha ApIne sukhI karavAnI bhAvanA te kArUNya bhAvanAne prakAra che. aMdhA-tulA, laMgaDA-baherAM, rogI-nirdhanene dekhIne je karUNAbhAva dayAbhAva utpanna thAya che. tenuM nAma dravya dayA che, paraMtu game te avasthAmAM jIva hoya (nigI-dhanavAna buddhizALI sattA dhIza vigerene paNa kaI avasthAmAM jIva heya) paraMtu sarvajJakathita dharmanI ArAdhanAthI vimukha je cha hoya te bhAvimAM vadhune vadhu duHkhI thaze mATe te duHkha dUra karavAne mAnasika vicArenA AMdolane ubharAya tenuM nAma bhAva dayA che.
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 3 15 kArUNya bhAvanAnuM vAstavika svarUpa bhAvadayAne saMpUrNapaNe sparze che, te dhyAnamAM rAkhavuM. mAdhyastha bhAva. duHkhI-dIna jIvone guNa karavAnI abhilASAthI mAne sika-vAcika pravartana karIe ane te pravartana dvArA guNa thavAne badale avaguNa thAya agara thaze ema dhArIne sarvazAsanamAM mAdhyastha bhAvanA agara upekSA bhAva dhAraNa karavAnuM pharamAna che. , guNAkAramAM haMmezA vRddhi thAya che, e mAnyatA paNa bhUla bharelI che. juo ekasonI paNa saMkhyAne apUrNa ka aa e guNa vAthI 100=25 pacIsa AvyA. eTale guNAkAra karavAthI piNe so ghaTI gayA. AthI pUrNAka rakama sAthe apUrNAMka rakamane guNAkAra karavo te bhAgAkArane bhAI che, kAraNa ke 1 guNavA karatAM sane (100) cAre bhAgavAthI pacIsa Avaze. hisAba guNAkArane ane phaLa bhAgAkAranuM Ave, te dhyAnamAM rAkhavA jevuM che. tevI rIte karmanA kAramA paMjA taLe dabAyelA chanA karma e che karavAnI mahenata kare te te gADha-kamI vadhune vadhu karma baMdhanamAM utaratA jAya. tame kahe ke bicArA nirdoSane na mAra! tyAre te gADha kamI kahe ke tuM kahenAra koNa? ane nirdoSa-sadoSa mAre tapAsavAnuM che, temAM tuM DahApaNa karanAre keNI mATe te kIdhuM tethI have huM vadhAre mArIza. A prasaMgamAM upekSA rAkhI hatI te ghaNuM sAruM! paraMtu dayA karavA jatAM te jIvane Apele upadeza nirdoSane vadhu sahana karavA mATe thayuM. keI prasaMgamAM upadeza kathana karavA karatAM mauna gaMbhIra tAne svIkAra karavAmAM eTale cupa rahevAmAM lAbha che, . . juo eka uMDA kuvA pAse traNa varSane chokaro ramI rahyo
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. yuvAne karI . meDA upara te eka ja kare Agamata che. kuvAne kaTheDe vigere kAMI nathI. ane ramata ramate chokaro kuvAnA kAMThe AvyuM. meDA upara rahenAra bApe dekhyo eTale gupacupa utarIne chokarAne upADI lIdhe te te cheka bacce. paNa meDethI buma pADI heta, ghaMghATa karyo hato te zuM thAta? kare gabharAIne kuvAmAM paData. A prasaMgamAM gaMbhIrapaNe cupakI pakaDI teja bacavAnuM sAdhana che, ane cupakI na rAkhe te chokaro marI jAya. tevI rIte bhArekamI cha pAse deva, gurU, dharmanI vAta kare ane teonA upakAranI vAta kare te na saMbhaLAvavAnuM saMbhaLAve ane deva, gurU, dharmane gALothI navAje che, paraMtu tame cupa rahe te te bhAre kamI emane ema besI rahe che, ane gALa vigere kaMI bolatuM nathI. - ramaNa nAmane eka chokare bI. e. nI parIkSAmAM pahele naMbare pAsa thaye. badhI vAte DAho ane dareka prasaMgamAM DAhI DAhI vAta kare, paNa koI kahe ke ramaNabhAI? A DAbaDI leze? te avasare ramaNabhAI gAMDA gaMtura banIne sAmApara (dAbaDI batAvanAra para) na bolavAnuM belIne seMkaDe mANasa bhegA kare. leke kahe ke kharekhara ramaNa gAMDAnI hepITAlamAM mukavA lAyaka che. A nAnakaDA kathAnakamAM paNa belAvavAne prasaMga ubho karyo te ramaNabhAI gAMDA thayA, tevI rIte bhAre kamI ne ukaLATa thatuM hoya te deva-gurU-dharmanI vAta na karavI. kAraNa ke lAbhane badale hAni thatI hoya te upekSA bhAva agara madhyasthabhAva dhAraNa kare. dhamane haMsa thatuM hoya, zAsanamAnya kriyAne lepa thatA haya, maMdiramUrtine nukazAna pahoMcatuM hoya, zAsananA koI aMgane nukazAna pahoMcatuM hoya; ane nukazAna pahoMcADanArAone chatI sAmagrIe dabAvIne lAbha utpanna karI zakatA hoIe te ja judI vAta
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 5, 3. 197 paNa keI upAye phAyado thatuM na hoya ane bolavA jatAM sudharavAnI vAta karavA jatAM prasaMga vadhu bagaDe ane lAbhane badale nukazAna na thatuM hoya te mAdhyazca bhAva rAkhavAnuM zAstrakAre jaNAve che. nadImAM taranAre taratI vakhate bIjA koIne DUbate dekhe te jarUra tAravAno prayatna kare ane dhyAna rAkhe chatAM na tare te vadhe nahi, paraMtu DUbatAne dhakko mArIne DUbADavAnuM kArya karavuM ja nahiM. AthI ja zAstrakAroe saMsArathI tAravA mATe uparane prasaMga vicArIne chevaTanA upekSabhAva rAkha. halAnA dareke dareka prasaMgamAM dharmiSThAe sAvadhAna rahevAnI jarUra che. ane tevA prasaMgamAM dharmiSThoe suMdara nimitto agara AkarA upAya karIne bhAre kamI-adhamI ivene bacAvavA udyama kare, paNa evAM nimitta ubhAM karavAM nahiM, ke te bicArA bhAre kamI che vadhune vadhu DUbI jAya. bIje DUbI jatuM hoya te avasare buddhimAne sAvadhAnI rAkhIne aTakI javuM joIe. yAda rAkhavuM ke tAravAnI buddhivALAe pite nimitta ApIne DUbADaja nahiM, paraMtu ApaNA prayatnathI bIje koI bhAre kamI jIva DUbI jatuM hoya tAravAne harakoI prayatna kare, nahiMtara chevaTe aTakI jaIne vadhu DUbatA hoya te trividha (mana vacana-kAyAnI karaNIe) viramI javA prayatna kare. tapelI lekhuM. DanI lAla caLa pAMcazerI para ThaMDu pANI nAMkhe te nakAmu jAya ane varALa nIkaLe che, tevI rIte bhAre kamI jIvane zAMtinA vacane ThaMDaka karavAne badale AgalI pAchalI varALo kADhe che mATe te avasare madhyastha bhAva rAkhavAne eTale upekSA bhAva dhAraNa kare. gazALa prabhune tiraskAra karavA Ave che, te avasare prabhu zrI mahAvIra mahArAjA ziSyone jaNAve che ke - "gozALe AvIne mane tiraskAranA vacana bole te keIe uttara-pratyuttara
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata deve nahi" e kIdhuM te ucita karyuM che ke nahi? labdhivanta sAdhuone zALA pratye labdhi pheravavAnuM paNa kema kIdhuM nahi? vizvagurU tIrthakara kevaLI che, ane AvanAra gozALe apamAna kare che te paNa sahana karavAnuM kema kIdhuM? A badhA praznomAM kevaLI tIrthakara che, tethI bhAre kamI gazALA mATe vAstavika upAyarUpa upekSA bhAva sevavAnuM jaNAve che. cupa rahevAmAM lAbha che. vadhu paDatu' karavAmAM lAbhane badale nukazAna che, e mAdhyastha bhAvane paramArtha che. prada bhAvanA. mAdhyastha bhAva eTale jaina zAsananI mazahUra rAjanIti che. sAdharmikenA samyakatva-dezaravati-sanavirati dharma Take te sArU mAdhyastha bhAva che. jevI rIte dezanA vepArane dhamadhokAra calAvavA mATe rakSaka nItirUpa jakAta paradezI mAlanI AyAta para nAMkhavI paDe che, tenA jevI A rakSaka nItirUpa mAdhyagya bhAva che. jena zAsananA abhyadaya mATenI ubhI karAtI jakAta rUpa pramoda bhAvanA che, tIrthakarenI jIvanacaryAnI gaNadhara bhagavatenA jIvana prasaMgonI, zAsanamAnya pUrvadhara, sthavira, AcArya, upAdhyAya, zramaNa bhagavaMtenA Atma hitakara mAnasika kAyika prasaMgenI ane zAsanamAnya guNagaNa vibhUSita zrAvakazrAvikAonA zubha-zudhdha prasaMgenI anumodanA karavI te jainazAsananA udaya mATe ubhI karAtI jakAta che, kAraNa ke vadhu guNavALAonI anumodanA kare ane pitAmAM rahelI nyUnatAne dhikkArIne dezavaTe ApIne huM paNa guNagaNane bhaMDAra banuM, e mATe A zAsanamAnya-prabhedabhAvanA bhAvavI te amegha upAya che. A ThaMDuM ke garama pANI e agnine ekavanAra che. tevI
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ rIte zAstranA saraLa vacanethI te tIvra dhamadhamATIvALA vacanethI aviratinI AdhImAM phasAyelA ke kaThora kaSAyavALAone dhamadhamate agni zAMta thAya che e vAta sAcI che, paraMtu tevA upAya karavA chatAM phaLa na bese te mAdhyamya bhAvaupekSA bhAva dhAraNa kare kAraNa ke tapI gayelI pAMca zerI lokhaMDanI lAlacaLa hoya tevA zAsana pratyenIke pratye zAMtivALA zabdo ke kaThora zabda kAma na kare te jema te pAMca zerIne havAmAM rAkhIne ThaMDI thavA devA, tevI rIte zAsana zatruone prathama vAtAvaraNathI ThaMDA thAya tyAM sudhI upekSAbhAva rAkhave hitakara che. zAsanamAnya caturvidha saMghanI harakei vyaktimAM aMza mAtra guNa hoya tene merU samAna mAnavAnI draSTie pramAda bhAvanAnA mArge laI javAne e asAgha upAya che. uparanI bInAthI mAdhyaracya bhAvanA ane pramoda bhAvanA kayA prasaMge kevI rIte AdaravI te vibhAgazara samajAvavI. bhAvanAone upasaMhAra A upara jaNAvela cAra bhAvanAo e samyaktva dharmanI vidyamAnatA jaNavanArUM tharmomITara che, ane tethI te bhAvanAe samyakatva dhamanI utpAdaka che. samyakatva dharmanI piSaka che, tathA samyakatva dharmanI vardhaka che. yAda rAkhe ke anitya-azaraNAdi bAra bhAvanAo e vairAgya dharmanI piSaka che, ane maitrI-pramoda-kAraNya mAdhyastha bhAvanA e samyakatva dharmanI poSaka che." A rIte bhAvanAonA upasaMhAra rUpa paramArtha samajIne have zAstrakAra jaNAve che ke zaraNa karavArUpa tIrthakara bhagavaMtenuM ane gaNadhara bhagavaMta Adi zramaNa bhagavaMtenuM zaraNa svIkArIe ane cAritra dharmanA aneka anuSThAna karavA rU5 dharmane Dhagalo karIe
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 Agamata te paNa matanA paMjAmAMthI koI paNa tIrthaMkara-gaNadhara-sAdhusAdhvI vigere bacI zakatuM ja nathI, jenI harIphAImAM koI AvI zake nahiM evA dharmanA eTale zratadharma-cAritradharmamaya DhagalArUpa zrI tIrthakara-gaNadharAdinuM zaraNa svIkAryuM chatAM motathI na bacI zakIe te pachI zaraNa svIkAravAne artha zo? ane tevI rIte teonA kathana karela dharmanuM zaraNa svIkArIe te paNa rakSaNa thavAnuM te nathI, te pachI zaraNa svIkAravAne arthaze? dharmanA saMsthApaka ane dharmanA saMcAlake sarve matanI dADhamAM dabAI gayA te pachI arahiMta zaraNa, sAdhu zaraNuM ane dharma zaraNa zA mATe svIkAravuM? A badhA praznanuM samAdhAna ApatAM zAsakAra jaNAve che ke cAlu maraNa sAthe saMkaLAyela AyuSyanI samApti sAthe janma maraNa te darekanuM thavAnuM che, paNa bhAvimAM maraNa pachI thanArA aneka janma-maraNanI jaMjALane rokavAne kImIye teo batAve che, mATe tIrtha-saMsthApaka-tIrthakare ane te tIrtha-pravartAvanArA gaNadharAdi zramaNa bhagavaMte zaraNarUpa svIkAravA gya che. punaH punaH janmavuM ja na paDe tevI rIte aMtima janma pAmavAnI kaLA teozrI (tArtha kara gaNadharAdi zramaNa bhagavaMte) zIkhavADe che, ane te kaLA paNa dharmathI) (zratadharmanI ArAdhanArUpa dharmathI) siddha che; mATe dharma e paNa zaraNa karavA egya che. AthI te cAra zaraNa svIkAranArAonI hAMsI karavA mATe dharma virodhIo eka daSTAMta Ape che ke-have keInA gharamAM ghaNI zarIre bAMdhAne nabaLe hatuM, ane strI zarIre bAMdhAmAM majabuta hatI. have avasara Ave ane paraspara laDAI thAya, eTale te strI gharanAM bAraNAM baMdha karIne pitAnA dhaNIne mAra mAre tyAre dhaNI sAme mAravAne badale mATe sAde buma pADIne kahe ke "le rAMDa letI jA" eTale dhaNI mAra khAte jAya ane dekhAva karavA buma pADe tenA jevuM A zaraNa svIkAravAnA rivAjanuM che.
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 3 29 jamAzAjanI dUka rUmRtie anekAneka vene jarAjanI jaMjarAmAM jakaDIne vinAza nipajAvyuM, chatAM bahArathI aMdhazraddhALuo bole che ke jyane bacAvanAra neM cAraje che. paraMtu yAda rAkhavuM ke sarvajJAthi zrutajanaka suMdara upAsanAthI cAritra dharmaLa vyavarita ArAdhanA kare te vAta maraNa nibhAvasArI te yamahutirUpa ati (mAtA5) rUpa rAMDa maraNa, karAvavA rUpa jIlma AvarI zakatI nathI, kAraNa ke janma na thAya te pachI maraNa thavAnuM ja nathI. samyakatva nI bhAvanAthI bhAvina thanAre maLI gabharAvAnuM nathI, paNa janma na thAya tevI bhAratavika ciMtA rAkhavI ane sanma nA thAya tevAM kamI bAdhitA badha thazuM ma.na.nIca...su...vA...kaya * Atmazaktine vikAsa karyo tyAre kahe che vAya ke jyAre pagalika padArtha parathI ? mamatva ghaTe. * sArI STi ne maLI hoya te kyAreya hR ajJAnIonI nizrAthI na rahe janmanA bhaya sAme samyagadarzana saMka- { LAyeluM che.
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ uddezasamuddezaanujJAnuM rahasya zrutajJAnanI mahattA - (3) [ pU. AgameddhAraka AcAryadevazrIe prasaMge prasaMge AgamonI arthavAcanA chUTaka je ApelI temAMnI naMdIsarInI eka vAcanAne bhAga saMkSepamAM vyavasthita karI ahIM raju karyo che. puNyaprabhAvaka zAsanadhuraMdhara Agamadhara mahApurUSanA advitIya jJAnanI jhalaka AmAM zeDI jovA maLe che. ] TIkAkAra mahArAjA zrImAna maladhArI hemacandrasUrIzvarajI mahArAjA zrI anugadvAra sUtranI TIkA karatAM, prathama pAMca jJAnanuM svarUpa kahevA rUpa nIsutrane prathama kahetAM jaNAve che keor of quota pAMca jJAnanuM svarUpa kathana teja nadI che. naMdI eja mukhya maMgala che. naMdI mukhya maMgala hevAthI ja jene zAsananI dareka kriyAmAM prathama tene sthAna che. - prazna thaze ke samyaga darzana, samyak cAritra, AtmAnuM ke anaMtavIrya e tamAma AtmAnA apUrvaguNe zuM maMgaLarUpa nathI ? athavA nathI mAnatA? te badhAne maMgalarUpa na jaNAvatAM ekalA jJAnane ja maMgalarUpa kema jaNAvyuM? mAtra jJAnanuM ja kIrtana zA mATe? samyaga darzanAdi tamAmane maMgala jarUra mAnIe chIe, e tamAma vizvanAzaka che, karma nijArAnA kAraNe che ja paNa jJAnane maMgalarUpa kahevAthI A tamAmane maMgalarUpa nathI mAnatA ema mAnavAne kAraNa nathI. duniyAmAM paNa Itara leke keIpaNa karmAbhe gaNapatinI sthApanA kare che. tyAre zuM teo mahAdevAdi nathI mAnatA mAne te mahAdevane paNa che. ahiM jJAnane maMgalarUpa khAsa kahevAne hetu e che ke
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa4-5 3 203 uddeza, samudeza, anujJA, vatAropaNa, padapradAnAdi kAryo zrutajJAnanA AlaMbanathI thayA che, zrutajJAna vinA uddezAdi kAMI thaI zakatuM nathI, AthI zratajJAna teja jJAna te rItie jJAnanAM kIrtana rUpa maMgala kahevAmAM AvyuM che. zrutajJAna te jJAnanI jAti che, mATe kRtajJAnane maMgala kahyuM, tethI pAMce jJAna maMgala rUpa jANavA. atra anuga Avazyakane kahe che. anuga paNa zrutajJAna che, te saMbaMdha jaNAvavA prastuta adhikAra te rUpe jaNAvavA-maMgalarUpe jaNAvavA pAMca jJAnane prathama jaNAvavA mATe kahyuM ke-zAha , cArita have te pAMca prakAranA jJAnamAM matijJAna, avadhijJAna, mana paryAvajJAna tathA kevalajJAna, A cAra jJAne sthApya che, tethI ja sthApanIya, Ane eka tarapha rAkhI mUkavA jevA che. sthApya eTale vyavahAra bahAranuM mATe sthApI rAkhavA yogya. te cAra jJAnene vyavahAra nathI, vyavahAramAM te jJAne upakArI nathI, te jJAnanI levaDa-devaDa thaI zakatI nathI, ane jyAM levaDa-devaDa na thAya tyAM lakSya keNa Ape? levaDa-devaDamAM AvatuM jJAna, vyavahAramAM upayogI jJAna mAtra zrutajJAna ja che. matijJAna, avadhijJAna, manaH paryava jJAna tathA kevalajJAna te pitAnA svarUpane paNa jaNAvI zakatA nathI zrutajJAna te cAre jJAnenuM tathA svayaM pitAnuM paNa svarUpa jaNAve che. zAsathIja badhuM jaNAya che ne? prazna-prathama upaga matijJAnathIja che ne? upaga matijJAnane paNa pachI mauna rahe te vyavahAra cAle ? vyavahAra mATe zabda ja joIe ne! zabda teja zruta! zabdanuM (zrutanuM) sAdhana bhale mati (jJAna) heya temAM vAMdho nathI, mati tathA zratane vAcavAcakabhAve artha jANave. matithI thayelA upaganuM nirUpaNa paNa bolyA vinA thatuM ja nathI. matijJAnanuM svarUpa paNa jaNAvanAra zrutajJAna ja che.
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgAmata mati' e zabda paNa tanAna ja che. bIjAne jaNAvavAmAM sAmarthyavAna zabda che. atijJAna game tevuM prazalaheya paNa tevAmAM zabda vinA anyane jaNAvavAnuM sAmarthya nathI. matijJAta kAraNa te che, kemake zrutajJAna atipUrvakaja che. matijJAnanuM pragaTIkaraNa paNa zrutajJAnanA patithI ja che. avadhijJAna, matAparyAvajJAna tathA kevalajJAnanuM svarUpa paNa zratathIja (zabdathI ja) vAgya-vAcaka bhAve pragaTa karI zakAya che. vAMsurI vAcya-vAcaka bhAve pragaTa na thAya tyAM sudhdha matijJAna, avadhijJAna, mana:paryava jJAna ke thAta kevalajJAna pitAnA svarUpane prakAza anyane ApI zaktA nathI. upacUlA sAdhvIjIne kevalajJAna thayuM che. teo gocarI (kevalI chatAM) lAvyA che paNa temanA kevalajJAnI akAputra AcAryane khabara paDI che? nahiM ja! te khabara kathAra paDI? kRtathI ja ne ! caMdanabAlA sAdhvIjIne kevalajJAna thayAnI khabara mRgAvatIjIne paNa nathI ja paDI. prakAzaka te zrutajJAna ja che. zrutajJAna pite ja zabda che. zabda kRtarUpa che. paNa te zrata temaja te ti zu ema kRtanI vyutpatti che. mati jJAnAdi cAra jJAne vyavahAramAM upagI nathI, mATe sthApya (eka tarapha rAkhI mUkvA yogya) che. A vyAkhyA pahelA vAkayane siddhAMtarUpa tathA bIjA vAkayane heturUpa levAthI thAya che. pahelA vAkayane heturUpa tathA bIjA vAkayane siddhAMtarUpa levAthI bIjI rIte vyAkhyA ema thaze ke zrutajJAna vinA bAkInA cAre jJAnenA udeza, samudeza, anujJA thatA nathI mATe te sthApya (sthApanIya) che. karIne yAda rAkho ! beya prakAre vyAkhyA samajI lyo ! atijJAna (zrata vinA) sthApya che, mATe te jJAne uza,
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ samuza, anujJA karatAM nathI. A eka vyAkhyA te cArAne udeza samRdeza, anujJAdi thayAM nathI mATe te jJAne sthApya che. vAkayamAM bemAMthI eka paNa sthAne ti zabda saMbhava . A bane mAkhyA ulaTa palaTa, prathama vAkayamAM siddhAMta brazanA bIjA vAkayamAM hetu ane pharIne prathama vAkayamAM hetu tathA kavi vAkayamAM siddhAMtane anulakSIne che. matijJAna, mana vijJAna tathA kevalajJAna levaDa-devaDamAM bIna upayogI che, arUne AdhIna nathI, te jJAne mATe gurU AdinA upadezanI apekSA nathI. gurUe kahyuM hoya te ja te jJAna thAya te niyama nathI, temaja zata vinA tenuM varUpa agocara mATe te jJAne sthApya che, cutajJAnamAM te niyamaja ke bIjA pAsethI jyAM maLe che. gurUne AdhIna che. gurU vinA zrutajJAna, maLatuM ja nathI, paNa matijJAna avadhijJAna, mana:paryavajJAna tathA kevaLajJAna te gurU vinA paNa maLe che. patijJAna, avadhijJAna, mana arthavajJAna tathA kevalajJAna, zurUnA upadeza vinA maLe kharA paNa te jJAna thAya che zAthI? jema matijJAna matijJAnAvaraNIyanA kSaye pazama tathA kSayathI thAya che. yAvata kevalajJAna kevalajJAnAvaraNIyanA kSapazamAM tathA kSayathI thAya che. AthI zrutajJAna mATe pazamane niyama nathI, te jJAna kSApazamika nathI. ema nahiM, tyAMtha kAraNa karmane kSAropazama ja che, paNa te kSAropathamika nathI. ema nahi, tyAM ya kAraNa te karmane kSAyopazama paNa gurUthI thAya che. Apa Apa thatuM nathI. jyAre matijJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAna, kevaLajJAta prApta thavAmAM, hetubhUta kSayapazamane gurUnA AlaMbananI AvazyakatA nathI, ane tethI ja te jJAne mATe uddeza samuza, ajJAnI jarUra rahetI ja nathI.
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 mAgama jyota zrutajJAnane adhikAra kene? uddeza, samudra tathA anujJAne artha ? jaina zAsanI draSTie paNa sAmAnya mAtra kathana te uddeza, vibhAge kathana te samudeza tathA AjJA (hukama ) vAcaka zabda te anuAH atra te artha samartha nathI. ahiM kayA artha che? te graMthakAra jaNAve che. ghareNuM ApatAM pahelAM jene ApavAnuM hoya tenI egyatA jevAya, chokarIne cUDI apAya, kaldI na apAya, chekarAne kallI apAya, tema na ApatAM viparIta Ape te ApanAra mUrNa gaNAya. vidhavA bahena beTIne kaTa apAya kharo ? zrutajJAna kiMmatI vastu che. je manuSya zraddhALu heya, ArAdhanA karI zIkhanAra hoya, jene zIkhavuM tathA zIkhIne bIjAne zIkhavADavuM, game tevuM hoya teja thatajJAna ApavA gya che. zraddhA vinAne tatvajJAnane adhikArI nathI. deza AkhAmAM jAsusa phare te badhuM tapAse kharA, paNa tene hetu te chidra gotavAne ja hoya che. jyAM pila che? te gotavI ke jethI taka maLe AkramaNa karavA thAya, eTalA mATe ja jAsusonI tapAsa hAya che. te ja rIte zrIjinezvara deva tathA temanAM vacane pratye jene zraddhA na hoya, gurU pratye ke zAstra pratye jene zubha bhAvanA na hoya tene zrata Apaze te paNa te te temAM alanA kayAM che? te ja zodhavAne! zaMkA-je sonuM se TacanuM che te bhalene tenI pAMca Ave ke pannara Ave, bhaya zAno? sarvajJa bhagavAnanAM vacanamAM deSane saMbhavaja nathI tyAM khalanA zodhaze kayAMthI? sonAnI parIkSA kasoTIthI kare che te ThIka, paNa lIMpaNathI kare te? pitAne phAvatI rItathI parIkSA kare ane pachI kahe ke enuM nathI' temAM vAMka senAne? lIMpaNamAM kasa Ave kharo ?
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ thaI 4-5, 3 teja rIte kettara draSTithI racAyelA A zAne duniyAnI draSTie tapAse te? te parIkSA jUhI che, je zraddhA zUnya heya, bhagavAnanAM vacanemAM jene vizvAsa na hoya, potAnA ke paranA AtmAnA kalyANanI jenAmAM buddhi na hoya, tevAe zrutajJAnane ucita ja nathI. jagatamAM dAtAo ghaNA thaI gayA. karNa dAnezvarI kahevAye, harizcaMdra vakhaNa, lekottara draSTie zrI tIrthakara bhagavAne jagatanuM dAridra daphe karyuM chatAM kAgaDAnI keTe koIe ratna bAMdhyuM? tyAre zuM teo dAnadharmamAM teTalA jUna? bhagavAna zrI mahAvIra mahArAjA ke bhagavAna zrI RSabhadevajI, kaNe ke harizca keIe tevuM dAna karyuM? kema nahi? kahe ke kAgaDAnI keTe ratna bAMdhavuM e te ulaTuM dAnane kalaMka che. tema karavuM e te dAtAnI mUrkhAI che, zrutajJAna paNa je chidra gotanArane, zraddhA vinAnAne sva-para hita buddhi vinAnAne apAya te kalaMka che. zAsakAra kahe che ke zraddhALune, sva-paraAtma kalyANanI buddhi dharAvanArane zAstra bhaNavAnI preraNA karavI. A preraNA teja uddeza! zAma kriyAomAM, upadhAnamAM, paMca parameSThI mahAmaMtramAM, mALA prasaMge, uddeza, samudeza, anujJA zabdo AvyA hoya tyAM artha na samajAyo hoya te khyAlamAM laI lejeH udeza eTale zraddhALu tathA sva-para Atma hita buddhivALAne zAsa bhaNavAnI preraNA. "A uddeze, A adhyayana, A zrutaskaMdha, A aMga" "tAre bhaNavuM" ema gurU mahArAjA kahe evA vAkayathI preraNA kare tenuM nAma uddeza! gurU preraNA karIne besI rahe ane ziSya pite bhaNe? ema nahiM. paNa gurU pite bhaNave. ziSya kevuM bhaNe che? te paNa gurU dhyAnamAM rAkhe. anyathA AgaLa pATha ane pAchaLa sapATa." hoya te zuM vaLe? zrAvakonI vAta ne! sArA kSetramAM jyAM sAdhu-sAdhvInAM cAturmAse thatAM hoya tyAM rojanI eka gAthA kare to cAra mAse eka
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArA para vIra gAthA ya ane cAra pAMca varSe pAMca gAthA thAya paNa pahelAM gekheluM kAve ne! pahelA mAse gurU pAse jIva vicAra, navaratna bha. gurU jAya eTale gurUneja bhaNAve. arthAta pachI bhaNatarane mUke dUra! vaLI bIje comAse mahArAjA bIjA paNa bhAdhAnA te e jIva vicAra navata! vaLI trIjI mahArAja vakhate paNa eja abhyAsa! bhaNavara AgaLa vadhe zI rIte ? hiM gurU khyAla rAkhe ke zikhya bhaNIne bhUlate te nathIne! kemake tema thAya te harijAe bhaNavAmAMthI vaMcita rahe, gurU A vAtanuM khAsa dhyAna Ape eka gAmamAM pAThazALAmAM eka nAnI bAlikA jANatI hatI. rastAmAM eka vakhata tene kaMI sAdhamo pUchavuM. zuM bhaNe che?" te bAlikAe jaNAvyuM. "namuluNuM" pilI sAdhamaNe pUchayuM. irIyALI varIyALI bhaNuM pelI bAlikAe to nA kahI. nAma mAtarane pUchayuM. "mAtara! irIcALI varIyALI kema bhaNAvatA nathI mAtara buddhimAna hato teNe vicAryuM ke iriyA naDiyAe virAhaene pelI sAla "harIyALI varIyALI" karI che, bAlikAne te mAstare bheda samajAvyuM. AvuM thAya tyAM pariNAma zuM Ave? eTabha mATe kAra pharamAve che ke guru ziSyane evuM zikSaNa Ape ke jemAM eka paNa akSara nyUna na thAya, e paNa akSaNa bevaphAya nahiM, eka paNa vyaMjanamAM, svaramAM meLe thAya nahi. gurU ziSyane kahe ke "A sUtrane tuM evuM taiyAra kara ke jethI tArU paricita thAya." (niyAmAM manuSyamAM eka bIjAne e paricaya thAya che ke eka bIjAne maLyA vinA game ja nahiM. tema A sUtra gaNAya, nahi te icinI rahe te paricaya te sUtrathI sApa joIe. je tema pheravAya nahi te duniyAmAM paNa kahevata che ke -
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 3 - 209 pAna saDe, gheDA aDe, vidyA visara jAya, tave para roTI jale, kahe cele karyuM thAya? A rIte gurU mahArAjA je bhaNavAnI preraNA karI (uddeza karyo) tene pAkuM karavA, sthira karavA, tenAthI gADha paricita thavA vizeSataH pharamAve te samudeza! gurUnI sevA karanAra pattA khAte ja nathI ane niSNAta bane che. - duniyAmAM eka kahevata che ke batrIza Thokara khAya te batrIza lakSaNe thAya. paNa A kahevata kene lAgu thAya che? gurUnI sevA vinAnAne. gurUnI sevA karanAra te vagara ThAkare batrIsa lakSaNo thAya. gurUnI sevAthI dUra hoya tene Thokara vAgatI jAya ane lakSaNa pAmate jAya. gurUnI sevA karanAre te Thokarene pUrva itihAsa jANe che, eTale te te ThokarothI sAvacetaja rahe che. loTa hoya te DITekaTIva na thAya. DITekaTI ItihAsanA jANakAra hoya che. leTa hoya te zAsananA mAlike thatAja nathI. vyavahAramAM paNa pAvaradho thayA pachI ja koI kAma soMpAya che, tema ahiM paNa gurU ziSyane sUtra bhaNAve. temAM sthira kara, zaMkAonAM samAdhAna kare te samartha banAve pachI ja tene sUtranI anujJA Ape! arthAt anyane bhaNAvavAnI anujJA Ape. anujJA pahelAM gurU parIkSA le. temAM egya jaNAya te anujJA Ape. AjanI parIkSA kevI che? parIkSAmAM pahele naMbare pAsa thayelAne paNa cha-bAra mAsa pachI hIsAba lakhAvazo te AvaDaze nahiM ! ahiM tevuM zikSaNa nathI paNa samyak zikSaNa che. duniyAmAM niyama che ke amukanA nAme vIla karyuM. pachI te mIlakatane - mAlIka devALuM kADhe te paNa TrasTIothI tene paisA apAya nahi. vIlanI mIlakata vadhe te te jenA nAmanuM vIla thayuM tenI ja gaNAya. 17
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ zae AgamAyAta ahiM jIrU anujJAmAM te sApha sApha bIjAne bhaNAvavAnI AjJA kare che. kevI rIte bhaNAvavAnI AjJA? akhkhalitapaNe bIjAmAM (itaramAM), te pitRRNa, gurUsaNa ema RNa (devuM) gaNAvavAmAM Ave che, paNa ahiM te pharaja kahI che. gurU tevI AjJA manasvIpaNe nathI karatA. kahe che ke -"je kSamAzramaNa pUjya gurUoe mane A jJAna ApyuM che temaNe paNa mane akhkhalitapaNe jJAna ApavAnI anujJA ApelI ja che, ene mATe huM paNa tane tevI ja anujJA ApuM chuM. huM te mAtra TapAlI (Postman pisTamena) chuM. kharA jJAnadAtA te pUrvajo ja che. che. zAstra bhaNAvavuM te uddeza temAM sthira karavuM te samudeza ane te zA bIjAne ApavAnI saMmati te anujJA . . A vastune barAbara khyAla Avaze te Adi maMgala, madhya maMgala tathA aMtya maMgalanuM svarUpa tathA phaLa samajAze, udezamAM zAstra bhaNavAnuM che, mATe Adi maMgala nividane pAra pamAya tevA phalane ApanArU che. madhya maMgala zAstramAM sthiratA thavA artha che, tathA trIjuM aMtya maMgala zAstranA avicchedra, zAstranI akhkhalita paraMparA mATe che. arthAta ziSya-praziSyAdimAM uttarottara paraMparA e zAkhA cAluja rahe te mATe che. A tamAma maMdIrUpa maMgalanAM kula tarIke che. , A tamAma pratajJAnamAM zakaya che. matijJAna, avadhijJAna, saparyAvajJAna tathA kevalajJAnamAM Ama banatuM nathI. arthAt temane udeza, samudeza ke anujJA kAMI paNa hotuM nathI. ane tethI te jJAne sthApanIya gaNAyA che. zaMkA-A vAtane uddeza, samudeza tathA anujJAnI karI paNa adhikAra te anuga cAle che temAM uddezAdine saMbaMdha che? anuyAga thAya che ke nahi ? jenA uddeza, samudeza tathA anujJA thAya tene ja anuga *
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 varSa 4-5, 3 thAya, jyAM e traNane niSedha che. tyAM anuyegane niSedha kahevAnI jarUra nathI, kema ke udezAdi thayA vinA anuga thatuM nathI. legAsamAM, namutthaNamAM, mAlApaNamAM uddeza, samudeza vinA paNa anujJA thAya che. uddezAdi hoya teja anuga thAya te niyama nathI. ahIM uddezAdi na thAya mATe anuga naja thAya te paNa niyama nathI. 2 2. ahiM anuga sIdhe thatuM nathI, paNa kRtajJAna dvArA anuga thAya che. sutajJAna dvArA matijJAnane anuga che. vAcyArtha matijJAna che, paNa vAcaka tarIke te kRtajJAna che. matijJAna, avadhijJAna, manaHparyAvajJAna tathA kevalajJAnanA vAcya tarIke anuyAga thaI zake che, mAtra vAcaka tarIke thatuM nathI. vAcaka tarIke anuga pratajJAnane ja thaI zake. zrutajJAnane anuyAga vAcya-vAcaka bane rItie thaI zake che. prazna-vAca eTale? vAcaka eTale? rahasya te vA. jemake dAbaDI", "dAbaDI" e bhAva te vAcya, dAbaDI" zabda te vAcaka. have samajAze ke matijJAna, avadhijJAna, mana paryavajJAna tathA kevalajJAnane vAcya tarIke te anuyAga che ja, vAcaka tarIke anaga nathI. " "Da 6 uddeza, samudeza, anujJA vAcanA nathI detA. vAcakanAM hoya che, jyAre anuga vAcya vAcaka banene hoya che, moTe anugane niSedha karyo nathI, zrutajJAnamAM te uddeza saMmeza, anujJA tathA anuga cAreya pravartamAna che. ? " pahelAM evuM hatuM ke zrI kahetA ke vaDI dIkSA ApI ke padavI ApI ane te kAgaLamAM lakhyuM eTale tema thaI gayuM manAtuM atra zuM evI vidhi che? graMthakAra kahe che ke tema nathI paNa uddezAdinA vidhAna che. vidhAnathI gurU kahe teja pramANa che. ahiM gurUnA kahyA vinA bhaNAtuM paNa nathI, darekanA vidhividhAna che. have te uddeza samudraza, anujJA anuyoganAM vidhAna vagere agre vartamAna.
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ che athI, samartha tathA apratiSiddha hoya teja che che zravaNa ke zikSaNa mATe che adhikArI che ! dezanAkAra-5. AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnandasAgarasurIzvarajI mahArAja laukika vyavahAramAM temaja kettara vyavahAramAM vidhi vinA vartanAre viMDabanA pAme che. TIkAkAra mahArAjA AcArya malavArI zrI hemacandrasUrijI mahArAjA bhavya jIvanA hitArthe anuga dvArA sUtranI vyAkhyA karatAM prathama satramAM pAMca jJAnanuM kathana karatAM tene aMge jaNAvI gayA ke pAMca jJAnanuM kIrtana eja naMtI che, jene zAstromAM nadI mukhya maMgala rUpa che, sUtrakAra paNa pAMca jJAnanI kathanarUpa nadI kahe che, te rUpe maMgala kare che. anuga Avazyakane kahevAnA che, Avazyaka sUtra che, utkAlika kAlika tathA aMgapraviSTAdine saMbaMdha jJAna mAtramAM levA hevAthI pAMca jJAnanA kathananI prathama AvazyakatA hatI. anuga, matijJAna,avadhijJAna,mana paryavajJAna tathA kevalajJAnane karavAne nathI, kemake te cAreya sthApya che, te jJAnanA udeza, samudeza tathA anujJA thatA nathI, mATe tene anuga paNa thatuM nathI. ne jJAnanAM uddeza, samudeza, anujJA mAtra zrutajJAnanAja thAya che, mATe zrutajJAnane anuga paNa thAya che, dazavaikAlikanI TIkA karatAM zrI haribhadrasUrIzvarajI maharAja spaSTatayA jaNAve che ke jenAM haveza, samaveza tathA anujJA thayA hoya tene ja anuga hoya che,
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 3 ra13 te vinA anuga hoya nahi. uddeza samudeza tathA anujJA mAtra zrutajJAnanAja thAya che mATe anuga paNa kRtajJAnane ja hoya che ziSyane guru mahArAjA bhaNavAnI preraNA ke AjJA kare te uddeza bhaNelAmAM sthira thavAnI AjJA karavI te samudeza ane bhaNeluM pAkuM thayuM sudaDha thayuM pachI te sUtra bIjAne bhaNAvavAnI AjJA te anujJA. uddeza, samudeza tathA anujJAna sAmAnyatayA zabdArtho A che niryukti, cUrNi, TIkA vagerene nahi mAnanArA bicArAone batrIza sUtara (sUtra)mAthI kayAMyathI uddezAdi zabdone artha maLavAne nathI. naMdIsUtra, samavAyAMga dareka sUtrane cheDe udeza, samudeza tathA anujJA che. ATale kALa udezane, ATale kALa samudezane ATale kALa anujJAne evuM vidhAna che. tyAM mAtra zabdaja che ema nathI paNa vidhi che. jyAre niyukti Adi nathI mAnatA tyAM te zabdanA paNa phAMphA che, tyAM tenA artho tathA darekane ATale kALa vagere vidhi vagere vastu lAve kayAMthI? te bicArAo te mUlamAM zabda vAMce eTaluM ja tyAM kAlanuM vidhAna ja nathI, vyAkaraNakArone paNa mAnavuM paDaze ke sUtra (tatva) nuM rahasya vyAkhyAthI samajAya. AvI viziSTa vyAkhyAo te ja cUrNi TIkA, niti, bhASya vagere jeo AvuM mAne ja nahi teo uddezAdine kALa vagere vidhine samaje ja kayAMthI? graMthakAra have uddezanI vidhi kahe che. "phalANe para" ke phalANAne paraNAvavAnuM che teTaluM lakhavA mAtrathI ke bolavA mAtrathI phalANAnA lagna thaI jatA nathI. paNa vidhi karavAmAM Ave te tenA lagna thAya phalANAnA lagna" eTaluM kahevA mAtrathI parisamApti nathI; konI putrI sAthe lagna thavAnAM che? kanyA kaI jJAtinI che? kumArikA che? ke vidhavA lagnathI paraNanAra che? ke uThAvI lAvanAra che? A tamAma vidita thavuM joIe te ja rIte
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata tajJAnanA uddeza, samudeza anujJA tathA anuga karAya che. eTalA kathana mAtrathI uddezAdi thaI jAya nahi. vidhithI karAya te badhuM thAya, bhaNanAre ( ziSya) bhaNavAnI IcchA vyakata karavI gurUe bhaNavAnI AjJA ApavI (bhaNAvavAnI vAta te pachI che, temAM paNa vidhi joIe, duniyAmAM paNa pANI mAMgavAmAM paNa vidhi che ne! "bhAI! jarA pANI pAze ?" ema kahevAmAM tathA kema! pANI pAya che ke nahi?" A be prakAranA kathanamAM pharaka nathI? ahI paNa vidhine avakAza che. bhejanamAM, jaMgala javAmAM dunyavI tamAma vyavahAramAM vidhine sthAna che, deva. gurU dharmane aMge kahevAmAM AvatI vidhi laukika draSTie navuM navAI bhale lAge, paNa dunyavI vyavahAramAM vidhi kayAM nathI? bhojanamAM paNa kaI ekalI dALa pIe che? kaI ekale rele khAya che? kaI ekale bhAta khAya che? nA. tame kahezo ke e te "ratA rIta kahe ke "vidhi artha (bhAva) ekaja che, dunyavI vyavahAra jene rAta kahevAmAM Ave che, tene ahIM vidhi kahevAmAM Ave che jamanAranA bhANAmAM pAMceya vastu pIrasI, jamavA besanAra prathama ekalI dALa pI jAya te mUrkha gaNAya ne! lAkika rItithI viparIta vartanAra je lekamAM mUrkha gaNAya te ahiM paNa kAtara draSTie vidhithI viparIta vartanAra bevakUpha kema nahi? bharyA bhANethI bhUkhyo uThe te bevakUpha khare ke nahi ? tema ahiM paNa zAstramAM udeza, samudeza, anujJAnI vidhi kahI tene na mAne, te mujaba na cAle che te paNa bharyA bhANe bhU ja uThe che ke koI bIjuM? vidhi vinA bhejana karanAranI zI dazA thAya che? cekhA dALa sAthe khAya te pace paNa ekalI dALaja pIe te cAlene (jhADA ja thAya ne !) keDe te eja che ne! te rIte bhajana karanAre herAna na thAya te bIjuM thAya zuM? ahiM paNa zAvihita vidhi na kare te herAna ja thAya.
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ I. te zArIrika saMbaMdhamAM je vidhi sAcavavI joIe te AtmAne piSaNanA kAraNe zrutajJAnamAM vidhi sAcavavAnI hoya temAM navAI zI? avidhithI sUtra lenAra, uddeza, samudeza, anujJA karanAra, sUtra bhaNanAra, anuga karanAra paNa saMsAramAM herAna thAya che. A te teonI vAta che ke jeo vidhi nathI sAcavatA, avidhithI kare che. paNa jeo vidhi ja na kara, temanI dazAnuM te pUchavuM ja zuM? vidhi khAsa Avazyaka che. udeza, samudeza ke anujJAnI vAta thaI tyAM ja vidhinI to siddhi svayaM cheja. vidhi vinAnI vAtaja karyAthI "bhaNa, sthira thA tathA bIjAne Apa" e sUtra AjJAna viSayamAM levAya che. traNeya AjJAna viSayamAM che. tyAM vidhi jarUrI che. zAyarUpI dhananI mAlIkI . mahAvIra bhagavAnanA vaMzajonIja che. jarApaNa buddhimAna te samajI zake tema che ke vidhina samajanAranI sthiti nikA karanArA jevI thAya che. "mahArAja padhAryA che te temane satkAra karIne temanuM sanmAna karIe, temane pradakSiNA pharIe, devanA caitya mujaba temanI sevA karIe." AvI karANInI vicAraNA che te karaNI te karavAnI ke bolI javAnI? sUtra te karaNI karavA mATe sUcavanArUM che jyAre A bicArAe jillo Adi jAti vagere balI jAya che. jyAM vyAkara paNane ja vyAdhikaraNa manAya tyAM higo ne artha sUjhe kayAMthI? rilu rUpa kAMI saMskRtanuM nathI. te rUpa prAkRta bhASAnuM arthAta mAgadhI bhASAnuM che. have jyAM prAkRta bhASAnA vyAkaraNanuM bhAna nathI, teone te pito hoyaja kayAMthI? tihu heya paNa tijo ke rije game te hoya tenI sAthe temane bicArAone ! kayAM paDI che!
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 AgAmIta vyAkaraNanI paravA hoya tene! kRtajJAnane uddeza kaho tyAM vidhi thaI ja cUkI. TIkAkAra have te vidhine vistArathI kahe che. zaMkA-AvazyakanA anugamAMthI, zratanI vAta lIdhI, pAMca jJAnanA vibhAganuM varNana karyuM, uddeza, samudeza, anujJAdi kahevA lAgyA. AvazyakanA anuyeganuM kathana te UbhuM rahyuM ane have vaLI vidhinI vAta? TIkAkAra maharSi pharamAve che ke amAre mAtra zabdonA artho karavA nathI, paNa ziSyone kaI dRSTie kaI rItie sUtra upakArI thAya?teja javAnuM che. chokarAne zikSaka bhaNAve temAM tathA bApa bhaNAve temAM pharaka che. zikSakanI daSTi mAtra pAsa karavAnI che. bApanI draSTi putrane taiyAra karavAnI che, tema ahIM gurU mahArAjAne hetu mAtra vyAkhyA karI javAne nathI paNa zaraNe Avela ziSya rakSaNa zI rIte pAme? bhadadhi para kema utare? te che. jo ke vyAkhyA te karavI che paNa dhyeya ziSyanA kalyANanuM che, mATe udezAdinI vidhinA kathananI jarUra che. anuga Avazayakane kare che, mATe teTalA pUratI vidhi kahevI che, ema nathI kemake ziSyanA mAtra kAnaja pavitra karavAnA che ema nathI, arthAta mAtra saMbhaLAvavuM ja che, ema nathI paNa tene tamAma vastuthI vAkepha karIne pAra utAravAne che sarvazrutanA uddeza, samudeza, anujJA tathA anuga pravarte che, tethI sarvazratanI vidhi batAvavAnI che, paryavasAna AvazyakamAM lAvavAnuM che te vAta kharI che. zrI AcArAMgAdi bAra aMge che, aMga praviSTa che, zrI uttarAdhanajI Adi kAlikazrutaskaMdhe che. tathA zrI uvavAIjI Adi utkAlika arthAta upAMge che, te tamAma mATe je bhaNavuM heya, tene mATe vidhi vihita che. prathama uddezathI ja vidhi jarUrI che. - prathama te ziSyane bhaNavAnI IcchA thavI joIe, te gurUnI AjJA upayogI che. sArthaka che je tema na hoya te, arthAta
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 3 220 zravaNane athI na hoya, zravaNanI darakAra jene na hoya, tyAM kathana karavuM te nItikAranA kathana mujaba vAyunA vyAdhithI ke bhUtanA vaLagADathI praja5vAda (bakavAda) karavA jevuM che. mATeja zrI haribhadrasUrIzvarajI lalitavistarAmAM adhikArI keNa heI zake? te jaNAvatAM pharamAve che ke te athI, samartha tathA apratiSiddha have joIe, jJAna meLavanArane atha paNuM, IcchA hoya te paNa na cAle. maMkoDAe pitAnI mAtA pAse geLanuM mATaluM lAvavA rajA mAMgI tyAre mAtAe kahyuM ke "tArI keDa (kamara) mAM tAkAta che? pahelAM tyAM najara kara !" tAtparya ke mAtra athIpaNAnI sAthe sAmarthya paNa jaIe. athI haya, sAmarthyavAna paNa hoya chatAM jAsUsa heya, chidrAveSI hoya te paNa satuM nathI zravaNa ke zikSaNune adhikArI nathI, arthAt apratiSiddha eTale ke jene niSedha na hoya teja adhikArI che. aMgapravaccha, kAlika ke utkAlikamAMthI kAMI paNa bhaNavAnI IcchA jene hoya te athI, samartha tathA apratiSiddha hoya te ja adhikArI che. bhaNAvanAra guru che, bhaNanAra ziSya che, eTale guru, ziSya samartha tathA apratiSiddha che ke nahi te te samajI zake tema che. bhaNanAra ziSya che e vAkayanuM hArda barAbara samaje ! milakatane adhikArI vArasadAra hoya te che. pADelI nathI. ahiM paNa mahAvIra bhagavAnanA vaMzajone ja te adhikAra chezAstrarUpI dhananI mAlIkI mahAvIra pitAnA vaMzajonI che. anyane adhikAra nathI, mATe atra liva zabdane prAga karavAmAM AvyuM che. "vinayavAna ' ema nahi, paNa ziva eTale ziSya, adhikArI che ke je ziSya hoya. upadhAnAdithI paricita gRhastha paNa svAdhyAyanA prasthApanA pachIja uddeza thAya che te jANatA haze. kAlagrahaNa jevuM, sattara gAthA bhaNavI, sajhAya paraThavavI A tamAmane khyAla haze. ahiM TIkAkAra mahAtmA pharamAve che ke-bhaNavAnI IcchA
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ AhANa parIvanArA ziSya sivAdhyAya-prasthApana karyA pachI, cusane vikRSi ke, "bhagavAna ! cAmuka bhaNavAnI mArI icchA che. atra pati ema nathI paNa vipatti che. te ziSya kAlagrahaNAdinI maMyakA jAu che eIe. IcchAkAra, micchAkAra Adi daza prakAranI sAmAcArImAM dvipuNaIe, ane te ja zikhya adhikAra che, bhaNavAne Aza mAgavAne lAyaka che. arajIo, dastAvejo badhAthI nathI lakhAtA, YTanA kalA, lakhavAnI rIta thI paricita hoya teja vadhe che. jAphara" zabdanuM rahasya! | cAkAra arthAt "chAkAranuM rahasya samajavA jevuM tame chAkArasuhAi suhadevasi' ema be chone gamaNugAmasisa pratikramaNa AvavAmAM azuTiomAM IriyA harijA AtimAM "IrachakAra bhagavAnuM" ema bole che ne ! are! zAne sukhazAtA pUchavAmAM paNa e te besavAnuM ja! ha zeja che-"yArU jera nathI paNa he bhagavAn ! ApanI chA (Aya te, sArI A IcchA che." "suharAI cAhavasI havAmI zAtA che e sUtramAM te gurunI saMyama tathA zarIranI sukhazAtAnI pRcchA (e rasanuM nAma paNa sukhazAtA pRcchA sUtra che, paNa tyAM tene ritevA gurU baMdhAyelA nathI. temanI marajI hoya te uttara Ape. ' viSa sukhazAtAdinI pRcchA kare agara je kAMI Adeza mAge tema nI IcchAne ja AgaLa kare, prAdhAnya Ave! ziromAnya kA. zALAyika, pratikramaNa abhuThThIe, devasI ke rAI Ave jamI, jAnI hAnI kriyAomAM paNa kaI ane kevI maryAdA che? te samaye te "IcchAkArI samAcArIne khyAla Ave. 'IcchakAra' chinuM rahasya samajAya. bhaNavAne athI ziSya AjJA ApavAnuM zurU mahArAjanI marajI upara rAkhIne vinatI kare ke- cchikArI bhagavana! amuka sUtra bhaNavAnI mArI icchA che."
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmanI oLakhANa (4) -- + ' * . [vi. saM. 2000mAM geDIjInA upAzraye pU. AgamobAraka dhyAnastha va. AcAryadevazrIne khUba dhAmadhUmathI cAturmAsANa praveza thayela. te prasaMge maMgala praveza prasaMganuM mananIye prarzana sujJa vAcakenA hitArthe ahIM ApavAmAM Ave che. ] AryaprajAnI mAnyatA zAsakAra mahArAjA AcArya deva zrImad haribhasUrIzvarajI mahArAja bhavya jInA upakArane mATe dharmopadeza karatA thayA sUcavI gayA ke A saMsAramAM Arya prajA janmathI, saMskArathI ane vartanathI dharmanIja icchAvALI hoya che, kaI paNa Arya manuSya, adhama karate heya te paNa adhama karavAmAM rAjI hota nathI, Arya dhama ocho paNa kare, paraMtu e paNa thayela dharma hRdayane saMtoSa ApanAre thAya che. AvI samaja-buddhine dharanAra Arya manuSya adhamane kharAba gaNe ane dhamane sArA gaNeja ! dharma taraphanA enA vartanathI pitAnuM hita thatuM jANe khuzI, ane adharma thatA hoya tyAre evAne hadayamAM DaMkha ke glAnI thayA sivAya raheja nahi. tyAre vicAra! dhamane mAna vAmAM-dhAravAmAM hRdayane saMtoSa thAya ane adhama ne mAnavAmAM dhAravAmAM hRdayane asaMtoSa thAya. adharmane mAnavAmAM-dhAravAmAM nyAya asaMtoSa rahe tyAreja hadayanI kharI sthiti kayI che? te nakkI thAya. hRdayanI kharI sthiti eja dharma pratye prema ane adharma pratye roSa. A be vastu kAryapaNAne pAli . prajAmAM nAnI thaI javI joIe.
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 Agamata nakala kenI nIkaLe? jyAre ekaja padArtha pAchaLa anekenI paDApaDI heya-kharIdI mATe dareDe paDate hoya tyAre ja tenI hajAra nakale nIkaLI Ave che. nakala kayA padArthanI bane ? ke jenI kIMmata duniyAmAM vadhAre pramANamAM hoya. dhULanI, mATInI, tAMbAnI, pIttaLanI ke lekhaMDanI nakale jema nIkaLatI nathI ? kemake tenI jagatane bahu kIMmata nathI, jyAre senA-cAMdIhIrA-mANeka-motI vigerenI DhagalAbaMdha nakale Aje nIkaLI paDI che. je padArtha kIMmatI hoya tenIja nakala duniyAmAM vadhu pravarte. je padArthanI duniyAmAM kiMmata hetI nathI agara ochI hoya che tenI nakala nIkaLatI nathI. - have ApaNe pahelAM e nakkI karavuM che ke- "dharma kIMmatI che ke nahi"je dharma kIMmatI ja hoya te jagatamAM tenI nakala hoya temAM navAIja nathI. ane je dharma kIMmatI na hoya te tenI nakala paNa heya nahi. jyAre ekanA bhege aneka vastuonI prApti thaI zakatI hoya tyAre samajavuM joIe ke te aneka vastuo karatAM ekaja kiMmatI che ema jarUra gaNI zakAya. bhAgyaneja pratApa * ahIM janmane aMge vicArIe. janme che, te te cokkasa. nAstika hoya ke Astika hoya, paNa janmanuM sthAna pAme che temAM te zaka nathI, janma kone janma e pitAnI prArthanAne. mAtAnA mane rathane ke chokarAnI icchAne? agara pitAe koI dUra ubhelA svarUpavAna chokarAne joI tevA chekarA mATe prArthanA karI ke mAtAe koI rakhaDatA chokarAne joI tevA chokarA mATe mane ratha sevyA ? zuM koI chokarAe evuM IcchayuM ke huM AvI mAne peTe janma te sArUM? AvA judA judA vicArane amala thAya khare? A badhe pratApa ne? konA prabhAvane? bhAgyanA pratApanoja janma kahI zakAya.
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 3 221 - have e bhAgyanA prabhAvamAM ApaNI pitAnI sthiti pitApaNAmAMja rahe te mAnava janmanI kiMmata ApaNane na ja thAya. jema pAdazAha sAhebImAM janme, sAhayabImAM ucharyo, ane sAhebImAM varte tevA sukhI pAdazAhane daridranI dazAne vAstavika khyAla kayAMthI Ave? jagatanI samagra draSTie je levAmAM Ave-vicAra karavAmAM Ave te ja vAstavika sthiti samajI zakAya. pitAnI sthitine jagatanI draSTie vicAra karavA mATe, atre pAdazAha ane dubaLA bhIkhArInuM khAjAnuM draSTAMta ApyuM hatuM. - manuSyapaNunI kiMmata ! bAdazAha ja sukhamAM, ucharyo sukhamAM ane va sukhamAM. jethI tene bIjAnI dAridratAnI kIMmata nathI. tema ApaNe manuSyajanma pAmyA chIe paNa manuSyapaNAmAM, ane varyAM chIe paNa manuSyapaNumAM. AthI ApaNane manuSyapaNAnI kiMmata nathI AvatI. ApaNI jAtanI apekSAe cAlIe te manuSyajanmanI kiMmata nathI. paraMtu jyAre jagatanI draSTie cAlIe, tapAsIe, tyAre ja manuSyabhavanI vAstavika kiMmata mAlama paDe. jyAM sudhI ApaNe jagatanI draSTie na joIe tyAM sudhI manuSyabhavanI kiMmata ApaNane na samajAya, jema khAvAnI muzkelI pAdazAhane mAlama naja paDI ane te saMbaMdhI draSTAMta ApaNe pahelAM vicArI gayA chIe. tame je rIte jamyA che ane hAla je sthitimAM che, te jotAM manuSyabhavanI kiMmata na ja samajI zake te barAbara che. ethI tame so keI pitAne nahi jotAM jagatanI draSTie jotAM zIkhe. jene jIva kene mAne? na jIvazabdane keTale vyApaka mAne che? ane ane e jIva zabdane keTale saMkucita rAkhe che ane zuM levAnA? kIDI-maMkoDI vigere hAlatA-cAlatA jethI zarUAta karavAnA. pRthvI-vAya-vanaspati, Adi kA e nahi laI zake.
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ zALAmAM eka tame jana che paNa kALIAnI jaDe gherIne badhe te vAna nahi Ave paNa sAna te jarUra Avaze. tevI rIte tame semamAM saMsargamAM rahI hAlatA-cAlatAne cheva mAnI levA lAgdhA. AvI mAnyatAvALAne na kahevAya ? e te jainetaranuM ja vacana gaNI - zakAya. e te teo ja besI zake. pRthvI, pANI, agni, vAyu, patine kADhI nAMkhI phakata trasa e ja jIva mAnavAnuM janame kaI paNa pAlave nahi. have AgaLa vadhIe. cha kone kahevAya ke zarIra dhAraNa karavAvALe mAtra che. tame e kahevAmAM jelavAmAM jenapaNuM rAkhyuM paNa chavanI oLakhamAM janapaNuM gumAvI ladhuM che, eTale ke jenetarapaNAnA vicArIe tamArA gharamAM pAna meLavyuM che. jeTalA zarIradhArI eTalA jIva zivuM kAIe kahyuM kharUM? kaIne kaI rUpe zarI2 te dhAraNa karelAM ja che. tamoe sarasava jeTalAne jIva mAnyA ane merU jeTalAne pheMkI devAnI vAta karI che. eka bAju jagatanI indriyana cha-devatA, nATakI, manuSya badhAne rAkhe ane bIjI bAju kaMdamULAdi soyanI aNI upara Ave teTalA rAkhe ane jJAnI mahAtmAne pUche ke jIva sAmAM vadhAre che te paNa kaMdamULAdi aMnatakAmAM chava vadhAre che tevuM ja kaheze ane te keTalA guNa te ke-anaMta guNA, A badhA mera jeTalA ane te tae jIvamAMthIja batala karI nAkhyA jeneto ke jeo pRthvI, pANI, agni, vAyu ane vartamAnamAM vijJAnathI siddha evI paNa vanaspatine jIvamAMthI kAra phakata trasa jIvane ja jIva mAnavA lAgyA ane tame na hevA chatAM paNa temanI ja mAnyatAmAM rahevA lAgyA, paraMtu jeTalA zarIradhArI teTalA badhAne cha gaNI zakAya paNa A badhuM tamane jyAre samajAya? jyAre sAcA jene bane tyAre jagatanI draSTie jotAM zIkhe ApaNe manuSyapaNuM pAmyA ane A badhA ja dvArA A
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ enuM kAraNa zuM? pRthvI, pANI, agni, vAyu, niti, , paMpA vigere balA che chatAM emane manuSyapaNuM maLyuM nahi ane sApane ja maLyuM enuM kAraNa tapAso. ApaNane maLeluM manuSyapaNuM AvI cukelIvALuM che e tyAre ja samajAya ke jyAre bIja ane vicAra karatA zIkhIe. manuSya potAnI sthitimAM rahI anya cha tarapha draSTi sarakhI paNa na kare te tene anyanI muzkelIne khyAla ja kayAMthI Ave ? dhAre ja vatanI draSTie dareka vastune khyAla kara joIe ane ema bane teja dhAstavika sthiti samajI zakAya. dharma e mahAna kiMmatI cIja paraMtu e manuSyapaNuM maLyuM ke nA pratApe? zuM ApaNe ApaNI IcchApUrvake tene meLavyuM che? ApaNane maLyuM ane bIjAne kema nathI maLyuM? ene javAba eja hoI zake ke ApaNane manuSyapaNuM maLyuM che, te ApaNA ja puNyanA pratApe. AryakSetra, uttama kuLa, uttama jAti, paMcendriya-saMpUrNatA, lAMbu AyuSya ane deva gurU dharmane vega A badhuM zAne AbhArI ? kahevuM ja paDaze ke dharmane AbhArI, tyAre have A bAbatamAM spaSTa kahI zakAya ke dareka cIja karatAM dharma anekagaNe kiMmatI che. eka cIjathI aneka sukhI tyAre te cIja kiMmatomAM kiMmatI gaNI zakAya. have ame jayAre kiMmatImAM kiMmatI che tyAre tenI ja pAchaLa nakale dareDa hAya ja, je mAlanA ghaNA grAhako hoya tenI nakale daroDe phADyA sivAya rahe paNa nahi. dharma A leka taimaja parakanuM sukha Ape che, dharma jema mokSa phaLane ApanAra bane che tema duniyAdArInI cIje kaMcana, kAminI, kuTuMba, kabilA ane kAyAne paNa ApanAra bane che. duniyAnI saNa samRddhine ApavAnI e tAkAtavALe hoya che. AvA dhamanI pAchaLa nakalIo daDe hoya emAM navAI jevuM kaMI nathI. Ti ane kAna e tAkAtavAra navAi
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ rarara-2 Agama pAta sAcA sekasI bane paraMtu sAcA dharma ane tenI nakalane oLakhatAM prathama zIkhavuM paDaze. duniyAdArImAM rahele zAka paNa tapAsIne le che chatAM kharAba nIkaLe te tene divasa bagaDe che tevI ja rIte bhojananuM paNa bane che. athANuM bagaDe te tenuM varasa bagaDe che. lagna kara vAmAM chetarAya te phakta A bhava bagaDe che. jyAre dharma letAM ThagAya te tene bhabhava bagaDe che. dharma kiMmatI che mATe ja tenI thappaDa paNa kiMmatI eTale bhava sudhI yAda rahI jAya evI. je meMdAmAM thappaDa khAvAthI vadhAre nukazAnI thatI hoya te sadA mAM vadhAre sAvacetI rAkhavI paDe che. zAka levAne mATe bajAramAM sAmAnya nekarane mokalAya che, dAgInAnI kharIdI mATe bhAIne mokalAya che ane jhaverAtane vepAra kara heya te? te te jAte ja javuM paDe, kemake tyAM ThagAya te jabarUM nukazAna sahana karavuM paDe ane vakhate peDhI paNa DulI jAya te pachI jyAre tame A lekanA kAlpanika sukhane meLavavAne mATe bATalI cekasI rAkhe che te pachI parAkanA avyAbAdha sukhane eTale zAzvata sukhanA dhAmarUpa mekSa nagarIne batAvanAra dharmane meLavavA mATe keTalI cekasI rAkhavI paDaze? nakalIothI sAvadhAna dharma sauthI vadhAre kIMmatI hovAthI tenI Aje nakalo karI nArA ghaNA kuTI nIkaLyA che. kayuM sAcuM ke kayuM khoTuM e pArakhavuM Aje sAmAnya mANasane mATe muzkela thaI paDayuM che. sAcA matI, mANekanI dukAne karatAM Aje kalacara-mANekanI dukAne kera kera najare paDe che. beTAne dareDa heya tethI zuM sAcA jhaverIe pitAne vepAra choDI de? nakalInA daroDA dekhI mULa vastune cheDI devI ? kalacara joI sAcA motIne dhaMdhe choDI de? evuM kahI bane kharuM? ane ethI gabharAIne keIe vepAra
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ a - : 8 ( t ) che khare? ke sAvacetI vadhArI? ImITezana dekhIne mane kisIpaNuM ke jhaverIpaNuM choDavuM nathI paNa rakSAvacetI vadhArI che. dharmanA phoTA dekhI dura rahenArAone . evI ja rIte Aje dharmanA aneka phAMTAo heya chatAM nI kaMTALo lAva joIe nahiM, paNa parIkSaka banI sAcA-khAne pArakhatAM zIkhavuM joIe. keI kAMI kahe che, koI kaMIka kahe che, ApaNane emAM khabara paDe nahi. ApaNe UMDA utaravuM nahi ane koI ThekANe javuM paNa nahi. AvI jAtanA vicAra karavAmAM Ave te tene zuM artha? ImITezana dekhI gharanuM sAcuM che devuM e? sAcA-khoTAnI kone khabara che? evI mAnyatAne dharanAre ke kahevAya? imITezana pravRtti dekhI sAcA hIrAne pheMkI de e ke gaNAya? je ApaNe tene mUrkha gaNIe aNu samaju gaNIe te pachI dharmanA phAMTA dekhI dUra rahenAra ane satya vastune meLavavAmAM vaMcita rahenArA kayI sthitimAM gaNAya? bAcaka buddhithI dharma ne tapAso : A mATe zrI haribhadrasUrijI mahArAjaeka jaNAe ke jeone dharmanI IcchA hoya teoe dharmane bArIka budhione. bajAramAM zAkanA DhageDhaga paDaghA hetenA DI paNa evA che. tyAM kharIdI katAM darakAra na karIe te cAle, paNa kimatI cIjanI kharIdI karatAM darakAra karyA vagara cAlatuM nathI. trIjA karyA vagara AMkha mIcI kIMmatI thIja kharIdAyI? evAbu vigere aMbarAmAM kharIdAya paNa jhaverAta-hIrA-bhatI vigere azvarAmAM kharIdAya? jhaverAta kharIdavA mATe te AI glAsa divase paNa rAkhavA paDe che. kemake kiMmatI tethI parIkSAne avarNa evA ja rIte dharma.kiMmatamAM kiMmatI cIja hovAthI tene sAhemadraSTithI jevAnI AjJA. bhagavAna zrI haribhadrasUrijIe pharamAvI. 18-1
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ . ra22-4 AgAmIta draSTijoSa . jema sUryane sUkSama draSTithI javAnI jarUra rahetI nathI. kemake vayaM prakAzamAna hovAthI sarvatra prakAzane phelAve che tema caMdra paNa svayaM prakAzita bane che. sUrya ane caMdranI pAchaLa nakalIne haraDe nathI, paraMtu jyAre AMkhamAM rega thaye hoya tyAre te paNa ekathI adhika dekhAya tema draSTimAM rega thAya tyAre ekanI eka cIja aneka rUpamAM dekhAya tevI ja rIte jyAM nakalInI bheLaseLa hoya tyAM kharI vastu oLakhavI muzkela thaI paDe che. mULa vastune kadI na choDe evI ja rIte dharmane prakAza paNa svayaM eALakhAI zake che che ke tenI nakala karanArA ghaNA hoya che paraMtu nakala karavAmAM tene daMbha ane banAvaTa ghaNI karavI paDe che. ane e nakala karanArAone ADaMbara-beTI dhAmadhUme, khaTapaTa ane kAvAdAvAja karavAnA hoya che, temAM bheLA ajJAna cha dIvAnA pataMgIyAnI mAphaka jhaMpalAya che. jyAre teone satya vastunuM bhAna thAya che tyAre teo kharekharA pika mUkIne raDI uThe che, ane pharI sAmuM jovA ke sAMbhaLavAnI paNa darakAra karatA nathI, eTale imITezana nakala karanArathI sAvadha rahI kharA mULa dharmane nahi choDa joie. dharmane mAthe dhULa uDADanArA dhama paNa Aje nakalIpaNAthI vIMTaLAyeluM che tyAreja bArIka buddhithI jovAnI AjJA pharamAvI che. je AryaprajA dharmane sAre ane ucca gAnArI ane adharmane kharAba tathA nIca gaNanArI eja Arya prajAnA saMtAne Aje kharA dharmane mAthe dhULa uDADanArA pAyA che. te paDImAM-ItihAsamAM vAMcyuM haze ke laDAIo ghaNI thaI temAM jara, jamIna ane jerUnI laDAI sivAya bIjuM kAMI vAMcyuM che? dharmanA jhagaDA karI vAMcyA che? mahAbhAratanuM yuddha ke rAma
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 3 rara-5 rAvaNanuM yuddha kene AbhArI? zuM dharma mATe thayela che? ghaNAM yuddho thayAM temAM moTe bhAge ramA ane rAmA mATenAM ja hoya che. dhamane mATe hetA nathI. - paraMtu duniyAne sAmAnya niyama che ke-pitAnA rAkarAne vAMka hoya te zakyanA chokarAne mAthe nakhAya che, evI ja rIte ApaNe paNa evA keTalAka kAma kharA dhamathI vaMcita rAkhavAmAM ane nakalImAM bheLavI devAmAM kAbelIyatapaNuM bhogavI rahyA che. evA dharmane avaMsa karanAra hoya che. evI bahurUpI ToLIthI janatAe sAvadha rahevA jevuM che. dinapratidina vepAranIgharanI ane bIjI dhamAcakaDIo ke laDAIone TeTe nathI. e laDAIone hisAba nathI paNa dharmamAM matabheda Ule karanAra dharmanI laDAIe gaNAve? dharmasthAna e te beDI bAmaNInuM - khetara je Ave te laNe. evI bIjI DhagalAbaMdha laDAio vAMcatA-sAMbhaLatA chatAM dhamanIja laDAI gaNAvI-lakhI mAra evA Azaya janasamUhane dhamaracIthI aLagA karavAne-dhamahIna banAvavAne heya che. e zivAya emane dhaMdheja nathI. ramA-rAmAnI laDAI-vepAranI laDAI- hakanI mArAmArI vigerenI laDAI, evA pustake keTalA lakhyA? A te duniyAnI mukhaIne-bheLapaNane-ajJAnatAne lAbha laDavAvALA uThAve che. kahe che ke dharma yuddha dharmane rasAtaLa pahoMcADavAne e lokone dharmane nAme ThagavAne bIje raste nathI. dharmanA paDIkA vecavAvALA Arya dezamAM-Arya prajAmAM janmelAe A dharma kalekazI rIte daI-sAMbhaLI ke caDAvI zake che? laDAIomAM jenuM nAmanizAna nahi. lagabhaga cAlIza laDAI thaI temAM dhamanI karI? hAtha anAtha varSanI gaNe paNa bhAvamaLa mana kI
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ Amamata ha? A mATe bhagavAna zrI haribhadrasUri mahArAjane kahevuM paDyuM che ke Sama karavAnI IcchAvALAe dhamane barika buddhithI je. dharmanI kriyA karavAmAM bArika buddhi rAkhavI. ane . bArika buddhi nahi rakhAze te te ema thaze ke huM dharma karuM chuM paNa vAstavika te dhama karateM nahi heya. Aje evA ImITezana dharmanAM paDIka vecavAvALA ghaNuM nIkaLyA che ane kahI rahyA che koe tameM dhamI jAo ane adhamI. sarTIphIkeTa ApatAM pahelA potAnI sthitine jarA jeTaluM paNa khyAla rakhAya te Ama bane kharuM? kAranA sTIphIkeTe denA : - duniyAnA sITa detAM pahelAM parIkSA pasAra karavI paDe te hamI-adhAmInA saTIphIkeTe letAM pahelAM dhAmane zAstronA pAraMgata thavuM paDaze ke nahi? paraMtu tene jarA jeTale vicAra karyA vagara Aje gharanA saTIphIkeTa denArA ghaNA nIkaLyA che. AvAonA phaMdAmAM phasAtA AtmAonI dekhAvamAM te ArAdhanA paNa samatvane te nArAja thaze . | himanI sabhyatvanI AjJAnI hoya tyAM AjJA virUddha mi vartAya haiyAvacca, e mahAna guNa AcArya mahArAje koIka vakhate vaiyAvaccanI prazaMsA karI te ema samajI levAnuM nathI ke jJAna-cAritra ane tapanI gaNatA karI, jene je vakhate adhikAra cAhate he tene lozIne khAsa jAmAM Ave che, tamArAmAM jema lagna vakhate gIta te paraNanAradvAjA gavAya che ke bIjAnA? te ema nathI samajI levAnI ke bIjA bhAIonI gaNatA karI bAkInAne eLavyA ema? . A jAtAmAM dhama ArAdhanA karavAmAM asaMkhya mArgo che.
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ asaMkhya ge e badhAmAM ekaja ga che ke je mATe khuba khuba jJAnI, mahAtmAone paNa lakhavuM paDayuM che. darzana-jJAna ane cAstrinA. phaLa meLavelA keI di phoga paNa jAya. darzana AveluM paNa cAlyuM jAya. jJAna meLaveluM paNa uMdhu pariName-cAritra AveluM paNa nAza pAme. paraMtu karelI vaiyAvaccanuM phaLa kadI ja aphaLa jatuM nathI. A badhuM dhyAnamAM rAkhaje. tamArI dareka kriyA pratye dhyAna rAkhe. te ApoApa tamane samajAI jaze. bhagavAnane koNa mAnI zake? A saMbaMdhamAM bhagavAna gautamasvAmI bhagavAna mahAvIra mahArAjInA moDhAthI-eka vAkaya bolAve che. bhagavAna kahe che keglAnanI-mAMdAnI mAvajata karanAre hoya te ja mane mAnanAre, ane mane mAnanArA hoya te jarUra mAMdAnI mAvajata karanAra hoya. AvI rIte AcArya mahArAje vaiyAvaccane uddezI upadeza Ave eTale badhI vastuo paDavAvALI banI paNa jAya che, paNa vaiyAvacca e evI vastu che ke je niSphaLa jAya nahi. cakravartI cha khaMDane lIka kahevAya, jene devatAo paNa na jItI zake teTalI badhI tAkAta eka dharAvatA hoya paNa teo paNa vaiyAvaccavALA jItI zakyA nahi. AcArya mahArAje vaiyAvaccane aMge je vastu jaNAvI te ane draSTAMta-bharata, bAhubaLIjI paNa pAMce yuddhamAM cakravatIne jItI gayA che. e vastune sAMbhaLavAthI paNa kalyANa thAya che. te kALamAM AjanA jevI vADAbaMdhI hatI nahi, eka bhAIne vaiyAvaccanuM paccakakhANa hatuM. upAzraye paNa hatA. roja dareka ThekANe vaiyAvacca karI AvatA. A aMge pU. AcAryazrIe laMbANathI draSTAMta ApyuM hatuM.
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 Agama yAta vADAbaMdhInuM pariNAma Aje vADAbaMdhInA pariNAme dazA e thaI rahI che ke dharmanI buddhi hovA chatAM pariNAme dharmane nAza thaI rahyo che -kemake nakalIone jyAM daroDo hoya tyAM kalacaranA tejamAM aMjAI jaI sAcI vastune beTI mAnI cheDI de che. AthI bhagavAna hari bharurine vAraMvAra kahevuM paDayuM ke sarva vastuone AdhArabhUta dharma che paNa buddhivALAe paNa dharmane bArika buddhithI parIkSA karavAnI jarUra che. [A vyAkhyAna ATaluM ja apUrNa maLyuM che, tethI viSaya bAkI chatAM amuka mahatvane viSaya para AvI gayuM che, tethI upayegI dhArI prakaTa karela che. ra ] ma.na.nI.ya..su..vA.. 6 rAgane kSaya thave sAmAnyathI muzkela che, paNa vivekapUrvaka prayatna karanAra mATe ? rAgane kSaya mukela nathI. * rAgane kSaya karavA mATe guNAnurAga jarUrI che. - mahApurUSanA sahavAsamAM guNAnurAganI daSTinI keLavaNI jarUrI che. -5. Agama dvArakazI ?
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ govaramenomaan devadravya vicAra (varSa 35 3thI cAlu) [ parama pUjya, AgamatatvatalasparzI jJAtA, zailANAnareza prati bodhaka, dhyAnastha sva. AcArya zrI AnaMda sAgara sUrIzvarajI a. zrIe zAsananA aneka kAryomAM guMthAyela hovA chatAM pitAnI kRta saMpAne lAbha vArasAmAM bhavya ivene maLI rahe, te zubha AzayathI samaye samaye maLatA avasaranA sadupayeAga rUpe nAnA moTA aneka graMtha ratnanuM navanirmANa karyuM che. jemAM saMskRta, prAkRta, ga ghaNA che. gujarAtImAM paNa amuka tra che. paNa hiMdInI racanA khUba ja jUja che. pU. AcAryadeva zrI janmathI kheDA prAMtanA chatAM viziSTa kSayopazamanA baLe hiMdI bhASA upara paNa addabhuta prabhutva dharAvatA hatA, te hiMdI racanAo parathI spaSTa jANavA maLe che. ' A prastuta kRti pU. Agama samrATa, Agama dvAraka AcArya devazIe (prAya vi. saM. 1974-75 nI devadravyanI carcA vakhate) vi. saM. 1977 thI 1983nA gALAmAM gujarAta-saurASTra bahAranA pradezanA cAturmAsa te vihAra kALamAM banAvI hoya ema anumAna che. cokkasa mAhitI prayatna chatAM maLI nathI, ratalAmanI zeTha aSabhadevajI kezarImalajI jena paDhIne junA rekaDamAM A kRti chaNe avasthAmAM hatI, pU. vayevRddha, sthitaprajJa, dhamarohI gaNIvarya zrI kiyasAgarajI mahArAjane A kRti khUba ja upayogI ane sacoTa bAgavAthI vi. saM. 2023 mAM . ke. peDhI ratalAma taraphathI pustikAkAre prakAzita paNa karAvI. Ane adha bhAga Agama cetanA trIjA varSanA trIjA pustaka
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 AgamakhyAta (pA0 18 thI 85) bhAM 2 ye cha, nAnA 'bhAgamA prakAzita thAya che. sujJa vAcake mATe khUbaja mArmika yuktipUNa A nibaMdha che, Y3mI yogya zate. pAyaqA viyara SIHY . saM.] jisa devadravya kA bhakSaNa yA upayoga karanA sAdhu ke liye bhI manA hai, to pIche dUsare ke liye kyA kahanA ? aura isase hI devadravya ke aMza se banI huI vasti meM bhI sAdhu ko rahane se haradama prAyazrita bar3hatA jAtA hai. dekhiye ! haribhadrasUrijI kA lekha - ......... : . jiNadavvaMsamaNiyaM ThANaM, jiNahadavabhoyaNa savvaM / sAhahiM caiyavvaM jai tami vasinja pacchittaM // 18 // challahuyaM chagguruyaM bhinnamAso ya pai diNaM jaay| kappavihArAI vaM bhaNiyaM nihAgayaM kappe gaa109|| 'yAne devadravya kA leza mAtra bhI jisameM lagA ho vaise sthAna kA yA sarvathA daivadravya ke sthAna kA paribhoga sAdhu ko varjana karanA cAhiye, jo sAdhu vaisA sthAna nahIM chor3e to usa sAdhu ko pahale dina cha laghu dUsare dina cha guru, pIche prati dina bhinna mAsa bar3hate 2 yAvat kalpa avahAra 'meM kahA huA carama prAyazcitta yAne pArAJcita prAyazcita,jAya taba taka hara dama prAyazcita bar3hatA jAtA hai| upara ke kathana se sApha ho jAtA hai ki devadravya sAdhu ke upayoga meM kisI taraha se bhI nahIM A sakatA. kitaneka loga kahate haiM ki 'saMgha'devAvya kI vyavasthA palaTA sake yA devadravya saMgha ke upayoga meM "A sake. yA saMgha milakara usa devadravya kA dUsarA upayoga kara sake, to yaha upara kahe mujaba kahane vAle yA vaisA karane vAle saMgha se bAhara hI haiM. aura vaise ko saMgha kahane ke liye zAsrakAra sApha 2 manA karate haiM dekhiye| vaha pAThaH
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14-pu. 3 225 devAi dababhakkhaNa-tapparA taha ummggpkvkraa| sAhu jaNANa paosa-kAriNaM mA bhaNaha saMdhaM // 120 // * devAdi dravya ko bhakSaNa karane meM tatpara aura unmArga kA pakSa karane vAle aura sAdhujana ke dveSI aise ko saMgha nahIM kahanA // isa upara ke pATha se sApha mAdyama ho jAyagA ki devadravya sAdhu sAdhvI zrAvaka yA zrAvikA caturvidha saMgha meM se kisI ko bhI upayoga meM nahIM A sakatA hai. isIse upadezasaptatikAkArane satya hI kahA hai ki "ekatraiva sthAnake devavittam" yAne devadravya kA dUsare kisI bhI kArya meM upayoga nahIM le sakate haiM, kintu kevala caitya ke liye hI usakA upayoga ho sakatA haiM, devadravya kA upayoga dUsare meM na hove aura usakI vRddhi uparyukta phala kI dene vAlI hai, isIse zrI dharmasaMgraha, - zrAddhavidhi aura upadezaprAsAda Adi meM devadravya kI vRddhi karanA yaha eka jarUrI vArSika kRtya dikhAyA hai / ___ upake ke lekha se devadravya ko baDhAnA cAhiye. rakSita rakhanA aura apane svayaM bhakSaNa karanA nahIM aura dUsare se hone bhI denA nahIM yaha bAta Apa samajha gaye hoMge. lekina isa jagaha para zaGkA hogI ki esA bhaMDAra baDhane se usako khAne vAle milate haiM, aura ve baDha jAte haiM to bahatara hai ke usako baDhAnA hI nahIM, ki jisase khAne vAle ko dUSita hote. kA prasaGga hI nahIM Ave? lekina yaha zaGkA ajJAnatA kI hI hai, kyoMki dharma pragaTa karane se ninhava aura dharma ke avarNavAdI utpanna hote haiM aura ananta saMsArI banate haiM isase kyA tIrthaMkara bhagavAna ko dharma pragaTa nahIM karanA ? isI taraha sAdhu hone se mithyAtvI loga karma bAMdhate haiM to kyA sAdhu nahIM honA ? mandira banavAne se aura pratimA karAne se hI mithyAtvIyoM ko karma bandhana hotA hai to kyA pariNAma ? DUba mare isase tairane kI cAhanA vAle ko tairane kA sAdhana choDa denA kabhI bhI munAsiba nahIM hai, isa rIti se k
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamaja vAta mahArAjA kumArapAla aura vastupAla mantrIne karoDoM rupayA kharca karake jJAna bhaNDAra banavAye the, abhI unameM se eka bhI pustaka nahIM milatA hai aura isI taraha se aba bhI kiyA jAtA jJAnoddhAra Age ke jamAne meM nahIM dikhAI degA to kyA yaha jJAnauddhAra abhI nahIM karanA ! haragija nahIM, tairane kI icchA vAle ko tairane kA sAdhana jarUra karane kA hai. peztara kA sAdhana binAza pAtA hove usakI rakSA karanA jarUrI hai aura nayA sAdhana khaDA karanA aura baDhAnA usakI bhI jarUrata hai to isase peztara ke devadravya kA nAza ho gayA dekhakara devadravya kI vRddhi se pIche nahIM haTanA cAhiye. eka putra kA maraNa dekhakara dUsare putrako nahIM baDhAnA yA poSaNa nahIM karanA yaha duniyA ke vyavahAra se bhI bAhara hai. isase devadravya kI vRddhi ko upara likhA huA phala samajhakara bhavya jIvoM ko devadravya kI vRddhi rakSA maMjura hone para bhI kitaneka aisA kahate haiM ki avidhi se devadravya baDhAne meM bhI ananta saMsAra kI vRddhi hai| zrImAn haribhadra sUrijI ne hI kahA hai kijiNavarANArahiyaM vaddhAraMtAvi kevi jiNadavyaM / buDDheti bhavasamudde mUDhA moheNa annANI // 101 // yAne jinezvara mahArAja kI AjJA ke rahitapane kaI ajJAnI moha se mujhAye hue devadravya ko bar3hAte hue saMsAra samudra meM DUbate haiM to isase mAlama hotA hai ki devadravya vidhi se baDhAnA cAhiye. .. yaha kahanA saJcA hai, koI bhI kArya vidhi sivAya phala nahIM detya hai, lekina isakA matalaba yaha nahIM haiM ki asala vastu ko choDa denA, kyoMki dAna, zIla, tapa, vrata, paJcakkhANa, pUjA, prabhAvanA, pauSaSa, pratiSThA mora tIrthayAtrA vigare saba hI dharmakRtya vidhi se hI phala dene vAle hai, aura avidhi se karane meM Ave to DUbAnevAle haiM. lekina isase dharma kRtya kI upekSA karane vAlA to jarUra hI DUbegA. avidhi se kiyA huA bhojana bhI ajIrNa karatA hai, lekina sarvathA bhojana tyAya
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ karane vAlA manuSya yA prANI bhI apane jIvana ko nahIM TikA sakatA hai, aura jinezvara mahArAja kI AdhA rahita devadravya kA baDhAnA kisakA nAma ? kyA mandira meM rokaDa dravya denA, sonA cAMdI denA, mAMkamAma denA, kSetra ghara vagairA denA, isakI kisI bhI jagaha zAstroM meM manAI hai ! koI bhI zAstra kA jAnakAra aisI bAta nahIM kaha sakatA hai. kyoMki upara diye hue zAstroM ke pramANoM se hI suvarNAti aura prAsAdi dene kA nizcita huA hai| isase yaha bhI siba huA ki apanI tarapha se grAmAdi suvarNa Adi dekara devadravya kI vRddhi karanI cAhie, jisa taraha se gAma Adi dekara dekara vRddhi hotI hai usI taraha se uchAmaNI yAne bolI se hI devadravya kI vRddhi karanI ve munAsiba nahIM hai. . uchAmaNI karanA vaha zvetAmbara ko hI mAnya hai aisA nahIM, kintu digambaroM ko bhI mAnya hai, anyathA giranArajI tIrtha ke vivAda meM digambara loga yaha bAta kaise mAnya karate ? ki jyAdA bolI bole usI kA tIrya ginanA, aura yaha bAta to sukRtasAgara Adi granthoM meM prasiddha hI hai ki chappana dhaDI sonA bolakara pethaDazAne giranArajI vIrya ko zvetAmbara banAyA aura usa vakta digambaroM ne maMjUra bhI kiyA, rAjA kumArapAla ne bhI siddhAcalajI para indramAlA kI uchAmaNI kI, vAgbhaTa ne bhI uchAmaNI kI, zrI nazekhara sUrijI mahArAja ne uchAmaNI se mAratI Adi karane kA kahA, itanA hI nahIM lekina zrAddhavidhi meM bhI * yadA ca yena yAvatA mAlA paridhApanAdi kRtaM tadA tAvad devAdi dravyaM jAtaM" yAne mAlA kI uchAmaNI meM jisa vakta bolane meM AyA usI vakta se vaha bolA hujA dravya devadravya ginA jAve yAne usameM ke kucha bhI aMza dUsare khAte meM le jAve nahIM, jitanI uchAmaNI hI ho vaha saba devavya hI hai.
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 Agamata - isa sthAna para socanA cAhiye ki saMgha ke bahAne se lI huI mAlA kI bhI uchAmaNI devadravya hove aura upadhAna kI jo jJAna ke ArAdhana ke liye hote haiM usameM bhI bolA huA dravya devadravya hove to pIche khuda bhagavAna ke Alambana se hI aura bhagavAna kI mAtA ko Aye hue svapna aura bhagavAna ke hI pAlane kA dravya dUsare khAte meM kaise jAve ? aura aisA nahIM kahanA cAhie ki kevalajJAnIpaNA ke bAda hI devapanA hai, kyoMki aisA kahane se to tIrthaGkara mahArAja ke jJAna aura nirvANa do hI kalyANaka hoMge, cyavana, janma aura dIkSA ye tInoM kalyANaka uDa jAyeMge, bhagavAna kA diyA huA saMvaccharI dAna Adi to bhagavAna ne hI apane kalpa se diyA hai. isase haraja nahIM karegA. jaise dIkSA lene vAlA guru Adi se saba upakaraNa leve, lekina dUsarA corane vAlA to narakAdikagati kA hI adhikArI bane. kyA mahAvIra mahArAja ko bacapana meM aura chamasthapane meM upasarga karane vAle jinezvara kI AzAtanA karane vAle nahIM hue ? zAstrakAra mahArAja to cyavana se hI jinapane kA namaskArAdi kArya pharamAte haiM. - ___ hemacandra mahArAja dharmaghoSasUrijI, ratnazekharasUrijI, mAnavijayopAdhyAya vagairaha mahAnubhAva kyA jinezvara mahArAja kI AjJA se viruddha vartana vAle aura kahane vAle the [ aisA kahane kI himmata bhava bhIrU jIva to kabhI nahIM kara sakatA hai. kitane kA kahanA hai ki pratikramaNa kI bolI sAdhAraNa khAte meM le jAne kA vijayasena sUrijI ne pharmAyA hai, to yaha bAta saccI hai, lekina yaha sAdhAraNa zabda abhI cAlu ke devadravyalumpakoneM kalpita kiye sAdhAraNa khAte liye nahIM hai kintu mandira ke sAdhAraNa ke liye hI hai. dekhiye ! zrImAna hIrasUrijI kyA kahate haiN| "kApi kApi tadabhAve jinabhavanAdinirvAhAsambhavena nivArayitumazakyamiti"
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 3 229 __ yAne kisI 2 jagaha para pratikramaNAdi bolI ke dravya ke sivAya jinabhavanAdi kA nirvAha kI nahIM hotA isase nivAraNa karanA azakya hai| vAcaka jana soceMge ke jaba pratikramaNAdi bolI kA dravya bhI jina bhavana ke liye hI rakhA gayA hai, to pIche vaha dravya devadravya yA devakA sAdhAraNa dravya hI hove lekina zrAvaka laDDU khAne yA sAdhu ko mauja majA uDAne ke kAma meM yaha dravya kahAM se Ade ! kitaneka kA kahanA hai ki horasUrijI ne uchAmaNI karanI yaha suvihita AcaraNA se nahIM hai aisA kahA hai, to yaha bAta bilkula galata hai, kyoMki hemacandrasUrijI mahArAja sarIkhe yAvat ratnazekharasUrijI ko ve zrImAn haurasUrijI kabhI bhI asuvihita nahIM gine. asala meM Aja kala mAravADAdi dezoM meM sAmAyika uccAraNa karane bAda ghI bola kara mAdeza diye jAte haiM, aise rivAja ke liye zrImAn horasUrijI ne pharmAyA hai aura isase hI vahAM para pratikramaNAdi Adeza aisA kahA hai aura suvihitoM ke liye kahA hai yAne sAmAyika lene bAda bolI karanI, sAdhu ko Adeza denA aura vaha ghI kI vRddhi ke hisAba se denA yaha suvihitoM ko ThIka nahIM mAlama hotaa| jahAM para vizeSa Adeza viziSTa puruSa ke liye kahA hai| vahAM para sarve Adeza ke liye sabhI puruSa ke liye aura sabhI avasthA ke liye lagA denA yaha aklamandI kArya nahIM hai| ___ kitaneka kA yaha kahanA hai ki bhagavAn kI pUjA AratI vigairA bhakti rUpa dharma hai, aura usase dravya se sambandha rakhanA aura dravya vAle kahanA yaha bhI zAstra se viruddha hai kyoMki khuda jinezvara mahArAja ke janmAbhiSeka Adi meM acyutendrAdi indroM ke anukrama se hI abhiSeka hote hai to kyA ve amika dravya kI apekSA se nahIM hai ? ____vahAM para to devadravya kI vRddhi kA savAla nahIM hone para bhI kevala apanI mapanI adhika ThakurAi se peztara abhiSeka karate hai, isI rIti se khuda
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 Agamana bhagavAna ke samavasaraNa meM bhI alpaRddhivAlA deva maharddhika deva se pIche baiThatA hai aura alparddhi vAlA devatA pIche Ave to mahardika ko namaskAra karatA humA mAtA haiM, aura maharddhika jAve usa vakta bhI alpardhika devatA namaskAra karate haiN| aba dekhiye! khuda bhAva tIrthakara kI bhakti ke vakhta bhI apanI svatantra Rddhi kI mahattA bhI apekSA rakhatI hai aura vahI apekSA zAstrakAra ne bhI svIkAra kI hai to paMche devabhakti meM devadravya baDhAne vAle kA sambandha hI nahIM hai yaha kahanA kaise saccA hogA ? ___RddhimAnoM ke liye khuda AcAryAdika ko bhI Avazyaka kriyA kA niyamita TAima meM se bhI upadeza ke liye vakhta nikAlanA zAstrakAra phAThe haiM, itanA hI nahIM kintu bhAvastavarUpa dIkSA ke bAda upasthApanA ke viSaya meM zAstrakAra pharmAte haiM ki rAjA aura pradhAna seTha aura amAtya kI aurata sAtha-sAtha dIkSita hove to pradhAna vagairA baDI dIkSA ke liye lAyaka ho jAne para bhI rAjAdika ke liye rukanA, jaba bhAvastava meM yaha dravya kA prabhAva mAnA gayA hai to pIche utsarpaNa se adhika dravya caitya meM dene vAlA prathama adhikArI hove usameM kyA Azcarya hai ? . kitaneka kA kahanA hai ki devadravya kI kalpanA choDa deve aura sAdhAraNa kI kalpanA karake bhagavAna kI pUjA Adi kI bolI karAve to pIche vaha dravya sAdhAraNa khAte meM le jAve to kyA harja hai? ____ lekina yaha kahanA bhI galata hai kyoMki peztara ke AcArya, muni aura bhI saMgha ne jo bolI debadravya ke liye hI zuru kI hai, usa bolI ko palaTA denA vaha devadravya kI Avaka toDa dene kA hI hai, aura devadravya kI Avaka toDane vAle ke liye zAstrakAra kyA 'pharmAte haiM 1 dekhiye mAyANaM jo bhaMjai, paDivaNNaM dhaNaM na dei devss| NassaMtaM samuvikkhai, sovi hu paribhamai saMsAre // 110 //
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 4-5.3 21 __ jo manuSya devadravya kI Avaka ko bhAMgatA hai, maMjUra kiyA huA dhana nahIM detA hai yA bhAMgane vAle aura nahIM dene vAle kI upekSA karatA hai vaha bhI saMsAra meM rulatA hai / dekhiye ! isa haribhadra sUrijI ke vAkya se devadravya kI Avaka ko mAMgane vAle kI kyA hAlata hotI hai ! jo loga kalpanA phirAne kA kahate haiM, unako samajhanA cAhiye ki jo laDDU vagairA mandira meM naivedya tarIke dharAye nahIM hai, sirpha mandira meM le gaye haiM vaise laDDU vagairA ko ve kalpanAvAdI kyA lekara khA sakeMge ? kabhI bhI kahIM. jineaura mahArAja ke mandira meM bolI bolaktara usakA dravya zrAvaka ke upayoga meM lAnA, yaha to bhagavAna kI AzAtanA ko jAnane vAlA kabhI bhI maMjUra nahIM karegA, . kyoMki zAstrakAra mahArAja ne to bhagavAna kI dRSTi meM azanAdika sarva bhogya vastu kA niSedha kiyA hai, dekhiye vaha pATha diTThIe vi jiNidANaM savvamasaNAi bhogavatthUNi / No paribhuttuM juttaM........... ............. // 8 // yAne bhagavAna kI dRSTi ke viSaya meM bhI sabhI azanAdi bhogya vastu kA kisI bhI taraha se paribhoga karanA lAyaka nahIM hai| ___ aba socanA cAhiye ki jaba bhagavAn kI dRSTi meM bhI azanAdika kA bhoga nahIM hove to pIche bhagavAna ke samakSa yA umake nimitta bolI karake zrAvaka yA sAdhu ko khAnA yA upayoga meM lenA kaise lAjima hogA ! aura yaha bAta to sabako mAnya hI hai ki mandira meM ghusate hI nissiMhI kahanA cAhiye aura usa nissihI se caitya ke sivAya ke sabhI kArya kA tyAga hotA hai, aba jahAM para caitya ke sivAya ke sabhI kArya kA tyAga hotA hai, aura caitya ke sivAya ke kArya ke liye mana vacana kAyA kA vyApAra banda kiyA hai, to vahAM para caitya meM hI sAdhAraNa ke liye bolI bolakara prayatna kapane vAlA nissihI kI maryAdA ko tor3ane vAlA hI hai|
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 235 Agamata kitaneka loga aisI zaGkA karate haiM ki devadravya kA svarUpa batAne meM hI zAstrakAra ne devadravya ko zAsana kI vRddhi karane vAlA aura jJAna darzana kA prabhAvaka kahA hai| isase caturvidha saMgha pravacana tathA jJAna darzana ke liye devavya kA kharca karanA gairamumakina nahIM hai, lekina aisA kahane vAle ko peztara to usI gAthA kA vivecana aura usakI TIkA jo upara dI hai vaha socanA caahie| ___ jo ve loga zAstra ko soceMge to sApha 2 mAlUma ho jAyagA ki devadravya kisI bhI anya kSetra meM (sAdhu sAdhvI zraravikA ke jJAna meM) nahIM jA sakatA hai. jo usa gAthA meM pravacana kI vRddhi karAne vAlA devadravya kahA hai ora jJAna darzana kA prabhAvaka kahA hai usI meM hI socA hotA to mAlUma ho jAtA-ki eka sthAna para kRJ dhAtu kyoM rakhA ? aura dUsare sthAna para prabhAva kapanA kyoM rakhA hai ! itanA hone para bhI inhIM zrImAn haribhadra sUrijI ne isI devadravya ke viSaya meM kisI taraha se zAsaka kI vRddhi aura jJAna-darzana kA prabhAvakapanA mAnA hai, vaha unhIM sUrIzvarajI kI nIce dI huI gAthAse spaSTa ho jAyagA, picchissaM etthaM, iha vaMdaNagaNimittamAgae sAhU / kayapuNNe bhagavaMte, guNarayaNaNihI mahAsaddhe // 1126 // paDibujhissaMtti ihaM, daTTaNa jiNaMdabimbakalalaMkaM / aNNe'vi bhannasattA, kAhiti tao paraM dhammaM // 1127 // tA ekameva vittaM jamitthamuvaogamei aNavarayaM / iya ciMtA'parivaDiA sAsayabuDhI u mokkhaphalA // 1128 // "vandana ke liye Ae hue puNyazAlI guNaratna kA nidhAna aura mahAsatva aise sAdhu mahArAja ko idhara meM dekhUgA, yAne mandira hone se aise guNavAna sAdhu mahArAja kA AnA hogA, aba sociye ki sAdhu mahArAja ke samAgama se kyA jJAna-darzana kI prabhAvanA nahIM hogI ? itanA hI nahIM
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14-. 3. 233. lekina dUsarI gAthA meM bhI sApha sApha pharmAte haiM ki bhagavAn kA niSlakara bimba jo idhara sthApana kiyA hai, usako dekhakara kaI bhavya jIva prativaSoH pAyeMge aura phira dharma kreNge|" ___ aba sociye ! ki samyakva pAnA, dharma karanA yaha ruba caitya pratimAdi se hove to pravacana kI unnati aura jJAna darzana kI prabhAvanA huI ki nahIM? yaha bAta pUrvadharoM ne bhI kahI huI hai aisA zrImAna haribhadra sUrijI stavaparijJA dvArA pharmAte haiM phira bhI zrImAna haribhadrasarijI kyA likhate haiM dekhie ceihareNa kei pasaMtarUveNa kei biMbeNa / pUyAisayA aNNe aNNe bujhaMti uvaesA // 8 // ... " kaI bhavya jIva caitya dekhane se pratibodha pAte haiM, kaI bhavya jIva bhagavAn ke zAntarUpa se pratibodha pAte haiM, kaI bhavya jIva acchI pUjA dekhakara pratibodha pAte haiM aura kaI bhavya jIva upadeza se yAne vahAM paraAye hue sAdhu mahArAja ke vyAkhyAna se pratibodha pAte haiN| - isa tarahase zAsana kI vRddhi aura jJAna-darzana kI prabhAvanA khuda hI AcArya mahArAja dikhA rahe haiM, to phira devadravya-bhakSakapanA ko buddhi karanA bhavya jIva ke liye lAjima kaise hove / ... khuda haribhadrasarijI sambodhaprakaraNa meM pharamAte haiM ki "AdAna (Avaka ) Adi se AyA huA dravya jinezvara mahArAja ke zarIra meM hI lagAnA kaura akSata, phala, bali, vastrAdi kA dravya jina mandira ke liye lagAnA aura Rddhi yukta se sammata ( Adeza vAle ) zrAvakoM ne yA apane jina bhakti nimitta jo dravya Acarita hai, vaha mandira mUrti donoM meM lgaanaa|" ____ isa lekha se samajhanA cAhiye ki jinezvara mahArAja kI bhakti ke nimitta hotI huI bolI kA dravya dUsare kisI meM bhI nahIM laga sakatA hai| isa lekha kA upasaMhAra karate priya vAcakoM ko yaha khyAla dilAnA jarUrI hai ki isa lekha se kitaneka bhole vAcako kA dila dukhita to hogA
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgakhajayAta lekina devadravya ko bacAne ke liye hamako yaha lekha likhanA jarUra hI thaa| vyavahAra aura vRhatkalpa bhASyakAra aura TIkAkAroM ne sApha 2 dikhAyA hai ki zramaNasaMgha ko devadravya kA nAza bacAne ke liye rAjAdeza se nikAla deve, vaisA maukA hove taba bhI pIche haTanA nhiiN| dekhiye ! yaha pATha vAyaparAyaNa kuvio ceiyataddavya saMjaI ghnne|| punvuttANa cauNhavi kajANa haveja aNNayaro // 15 // vAde kasyApi rAjavallabhavAdinaH parAjayena nRpatiH kupitaH, athavA caityam jinAyatanaM kimapi tenAvaSTabdhaM syAt , tatastanmocane kruddho bhavet, athavA tadvyasya-caityadravyasya, saMyatyA vA grahaNaM rAjJA kRtaM tanmocane vA kupitaH / (2-4-166 / 3-2-248) isa sUtra ke lekhase devadravya ko bacAne kI jarUrI pharja samajhakara hI hamane yaha likhA hai, aura aise devadravya ke vinAza ke prasaGga meM jo bacAne kA upAya soce vaise hI sAdhu ko bhASyakAra ne mantriparSad meM ginA hai, dekhiye yaha pATha taM puNa ceiyaNAse tahavvaviNAsaNe // 391 // tarapunaH iTaGganAditaM() kArya caityavinAzo-lokottara bhavana-pratimA vinAzaH tadrvya vinAzanaM-caityadravya vinAzanam ...... iTaGganAditAvidhi samanubhUtaH mantriparSad " yAne caitya aura caityadravya ke nAza ko iTaGganAdita (1) kArya gina kara usakA uddhAra karane vAle ko baDI parSad meM ginA haiN| isa lekha se caitya dravya kA rakSaNa kitanA jarUrI hai| yaha spaSTa hotA hai aura isIse hamane yaha lekha likhA hai| jinasya mA kArpurihopabhogam , dravyasya ke'pI tyavagatya zAstram / lekho'yamudbhAvita AptavAkyA, nandena modAnmuninA yathA'ham // 1 // xxakakam
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ *4-17 devadravya ke upara sAgarazeTha kA dRSTAnta ... sAketapura nagara meM sAgara nAma kA seTha rahatA thA, baDA dhamiSThaM thA, usako dharmiSTha jAnakara logo ne mandira kA kAma use sopA aura kahA suthAra-sIlAvaTa vagairA ko tanakhA denA vagairA saba kAma Apa hI karanA / seTha mandira kA kAma karate rahe / mandira meM salAvaTa majadUra vagairA kAma karate the| lobha ke vaza hokara seTha bajAra se dhIrata, tela, gola vagairA samAna lAkara silAvaTa majadUroM ko dene lge| usameM sAr3he bArA rupaye (eka hajAra kAkaNI) kA munAphA apane ghara meM rahA, anta meM AlocanA prAyazcita kiye vinA mRtyu pA karake aNDagolIka manuSya huvA, vahAM ratna nikAlane vAloM ne cha mahine taka ghaNTI meM pIsA, atyanta duHkha pAkara maraNa ke zaraNa hokara tIsarI naraka meM gayA, vahAM se nikala kara pAMcaso dhanuSya kI kAyA vAlA maccha huvA, vahAM mambechane pakara kara tamAma aGga ko kATA, vahAM se cauthI naraka meM gayA, isa taraha se eka do bhava ke antara sAtoM naraka meM utpanna huaa| isake bAda hajAra hajAra vakta anukrama se mUMr3a, mer3hA, sIyAla, bilAr3A, uMdara, nolIyA, kanage-TIyA, gharolI, sarpa, balada.U~Ta aura hAthI isItaraha se kRmi, zIpa, jarokha, kITa, vIchI, pataMgIyA, tathA pRthavI, jala, pavana aura vanaspatimeM utpanna hokara usameM ulaTe krama se lAkho bhava kiye| bAda bahuta se karma kSaya hone se vasantapura meM koTIyAdhi pati vasudattavasumatI ke vahAM putrapane utpanna huvA, usake garbha meM Ate hI vasudatta kA tamAma dravya naSTa ho gayA, janmate hI pitA vasudatta mara gayA pAMca varSe kA hote mAtA bhI mara gaI isase lokone niSpuNyaka (puNya vinAkA) nAma rakha diyA, raMka kI mAphaka moTA huvA, eka vaka usakA mAmA sneha se apane ghara le gayA usI dina usake ghara meM coroM ne corI kii| isa taraha se jahAM jahAM rahatA hai usake vahAM agnI cora vagairA kA upadrava hotA hai vahAMse
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26. AgamajAta nikalakara tAmra lipti nagarI meM AyA, vahAM vinadhara seTha ke vahAM rahA unhoMne bhI nikAlA, isake bAda koI dhanAvaha vahANavaTI ke sAtha dUsare dvIpa meM gayA, vahAM se lauTate huve jahAja TUTA, niHpuNyaka ke hAtha pATIyA lagane se kinAre pahu~cA, vahAM kisI ThAkora ke vahAM rahA to coroM kI dhAr3a AI, usameM ThAkora mArA gayA, isako ThAkora kA putra samajakara pakar3akara apanI pallI meM le gaye, vahAM dUsare coroM ne dhAr3a pAr3I to use vahAM se bhI nikAlA, isa taraha se navasau navANu alaga 2 sthAnoM meM bhaTakA jahAM jAtA hai, vahAM cora agni pavana vagairA upadrava hone se isako nikAla dete haiN| __aise aneka duHkhoM ko sahana karake eka vakta aTavI meM AyA, vahAM prabhAvazAlI selaka nAma ke yakSa kA mandira dekhane meM AyA, usa yakSa kI baDI bhakti karane lagA aura apane saba duHkha kaha kara upavAsa karake baiThA to usako 21 upavAsa hone se yakSa tuSTa hokara kahane lagA ki he bhadra ! zAma ke vakta eka sone kA mora yahAM nRtya karane ko AyegA, nRtya karate. hue usake pIche gire so le lenA, isase baDA khuza huA aura pIche lene lagA, lete lete navasau pIche isane le liye usa mora ke hajAra pIche the yaha vicAra karane lagA ke mora ke sau pIche bAkI haiM, so kaba pUrA hovegA! mAja zAma ko muTThI meM saba pIche pakar3a leU~ to hajAra pUre ho jAya aura merA isa jaGgala se chuTakArA ho jAya aisA vicAra karake zAma ke vakta jaba mora AyA aura nAcane lagA usa vaka usane morake pIche pakar3a liye usIke sAtha mora kAga hokara ur3a gayA isake pAsa ke pIche bhI cale gaye. phira vicAra karane lagA ki dhikkAra ho mujhe ki maiMne adhika lobha kiyA isase merI yaha hAlata huI hai| . . ... aise jaGgala meM phirate 2 koI jJAnI munirAja milA gaye, unase pUrva bhava pUchA unhoMne jJAna ke upayoga se saba kahA aura kahA tene isa taraha se devadravya kA bhakSaNa kiyA aba isase hajAra gunA deve taba terA
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ '4-pu. 3 chuTakArA ho sakatA hai, isane abhigraha kiyA ki khAne va kapar3e ke alAvA jo bace so devadravya meM deU~gA / isa taraha se abhipraha lekara vyApAra dhaMdhA karane lagA, thor3e TAIma meM (savA kroDa) yAne dasa lAkha kAMkaNI jitanA dhana devadravya meM diyA. devadravya ke RNa se mukta huA bAda meM bahuta sA dhana prApta karake apane gAma meM AyA aura eka mahAn dhanADhya banA apane banavAye huve, dUsaroM ke banavAye hue mandiroM meM pUjA prabhAvanA karate hue jJAnAdi dravya kI vRddhi karate hue devadavya kA rakSaNa karate hue usakI vRddhi karate hue tIrthaGkara nAma karma kI nikAcanA karake anta meM dIkSA lekara sarvArtha siddhi ko prApta karake manuSya hokara tIrthaGkara kI Rddhi bhogakara anta meM mokSameM gyaa| zrI candrakumAra kA dRSTAnta zrI kuzasthala nAma ke nagara me pratApasiMha nAma kA rAjA thaa| usakI sUryavatI nAma kI rANI thI unake candrakumAra nAmaka kumAra thaa| kumAra mithyAdRSTI, bhraSTAcArI aura nindita kula vAle puruSoM kI sobata se alaga thA, paropakAra meM tatpara sIbhAgyavAna zrI arihaMta ke bhakta vizeSa ko jAnane vAlA nyAya dharma kI vRddhi aura dAnAdi dharma meM tatpara vaha candrakalA vagairA striyoM ke bhAtha sukha bhogatA huA rahatA hai| ... eka vakta apane bhAgya ko parIkSA karane ko pitA kI AjJA liye binA hI dezAMtara meM nikala gyaa| vahAM kisI banameM madanasundarI nAma kI kanyA se lagna karake anukrama se siddhapura meM AyA / vahAM zrI RSabhaprabhuke darzana karane ko gayA. vahAM ke nagara ke logoM ko zobhA rahita mukhavAle dekhe tathA nirdhana avasthA vAle dekhe taba apanI buddhi se vicAra kiyA ki ina logoM ne devadravya kA nAza kiyA honA cAhiye. bAda meM kumAra ne pUjArI se pUchA to vaha bolA ki ApakA anumAna ThIka hai /
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ khAmamAta haikumAra ! pahale yahAM zrI RSabhadeva bhagavAna kA catuIkha mandira mahA prabhAvazAlI thaa| yahAM sarva dizA se Aye huve saMgha ne bhaNDAra meM khUba dhana diyA, saMgha ke jAne ke bAda yahAM ke loga ikaTThe hokara saba mana ko bAMTa liyA aura avidhi se apanA ghara vagairA ke kAma meM lagAyA sAre nagara ko cepI roga mAphika apavitra banAyA usI graha nagara zobhA rahita nirdhana durbhAgya AjIvikA kI durlabhatA- niHzukatA kAdi doSoM se dUSita huA hai Apane jo anumAna kiyA hai vaha saMzaya rahIta hI hai| ... yaha sunakara kumAra ko dayA Ane se candrakumAra vahAM se bAjAra meM Akara vRddhoM se saba hakIkata kaha sunAI aura kahA ki yaha mandira bhI jIrNa ho gayA hai aura Apako pApa bhI bahuta lagA hai, denA sarva prakAra kA kharAba hai usameM bhI devadravya kA denA to atyanta burA hai, zAstroM meM kahA hai ki " he gautama ! devadravya kA bhakSaNa karane vAlA sAta vakta sAtamI naraka meM jAtA hai" (devadravya, jJAnadravya, sAdhAraNa dravya, gurudravya . viSaya meM bhI samajhanA ) nirdhanapaNA vagairA karane vAle devaRNa se mukta honA jarUrI hai / isake liye utsAha pUrvaka isa RNa se alaga hone kA upAya karo / aisA candrakumAra kA kathana sunakara kitaneka devaRNa se urane vAle logo ne jo liyA thA usase adhika de diyA, bAkI ke bace hue dhana se bhAjIvikA calAkara sukhI bane / isa loka meM paraloka meM sukhI huve jinhoMne nahIM diyA ve janma janma meM duHkhI hI rahe, candrakumAra ne usa gAma meM pAnI bhI nahIM piyA, dUsare gAma jAkara bhojana pAna kiyA / strI sahita apane nagara meM jAkara rAjya karake anta meM dIkSA lekara tokSa ko prApta kiyA-jaise devadravya vaise hI jJAna guru sAdhAraNa bhI samajhanA sAdhAraNa dravya kisI zrAvaka ko dene kI AvazyakatA lage to do janoM kI rAya kara denaa|
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ *... vicArane manana karaneyogya deva dravya kA upayoga jaina mandira va mUrti ke hI kAma meM AtA hai dUsare kAma meM nahIM AtA, isa bAta ko khyAla meM rakhanA, bhagavAna ke nimitta yAne pUjA AratI upadhAna kI mAlA yA dUsarI indramAlA tathA supanA Adi kI volI devadravya hotA hai| jJAna dravya sAdhu mahArAja ko paDhAne meM ajaina paMDita vagairA ko tathA zAstra likhavAne meM hI kharca hotA hai / sAdhu-sAdhvI khAte kA dravya sAdhu-sAdhvI ke hI upayoga meM AtA hai| zrAvaka zrAvikA khAte kA dravya zrAvaka zrAvikA kI bhakti vagairA meM kAma mAtA hai| . sAdhAraNa khAte kA dravya sAto kSetra meM kAma A sakatA hai| upara kA dravya nIce ke kAma meM kabhI nahIM AtA, nIce kA dravya upara ke kAma meM A sakatA hai| mandira kI sAra sambhAla karane vAlA tIrthaGkara panA pAtA hai, usameM yAne hisAba vagairA meM gaphalata karane vAlA duHkha ko pAtA hai| mandira upAzraya dharmazAlA kA kAma karanA kastUrI kI dalAlI hai-, vAste usameM gaphalata karanA nahIM / devadravya, jJAna dravya, sAdhAraNa dravya ko apane upayogameM lenA nahIM leve to yogya byAja denA cAhiye / deva dravya Adi kI byAja vagairA se vRddhi karanA cAhiye, AsAmIyoM kA badalA karate rahanA, sIlaka jyAdA nahIM rakhanA, jarUrata par3ane para AsAmI kI yogyatA se vasUla karanA / jhUTha bolanA mahA pApa hai vAste jhUTha bolanA nhiiN| ..
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 Agamata isa jamAne meM kitaneka pApa karate huve bhI sukhI najara Ate dekhakara prApa kI anumodanA karanA nahIM. dharma kA phala bhavAMtara meM sukha hI hai. pApa kA phala bhavAMtara meM bhI duHkha hI hai| ... jhUTha bolane se jJAnAvaraNIya Adi ghAtI karma ko taduparAnta azAtA, azubha nAma karma, nIca gotra vagairA duSTa karma baMdhAte hai, anya bhava meM paMceMdri ho to bhI jIbha ke rogoM, mukha kA roga, guMgA, bobar3ApanA aura anAdeya, duHsvara, apayaza, durbhAgya vagairA vividha duHkhoM ke vaza honA par3atA hai| jiNapavayaNavuDDhikaraM pabhAvagaM NANadaMsaNaguNANaM / . bhakkhato jiNadavvaM aNaMtasaMsArIo hoi // artha-jina pravacana kI vRddhi kare, jJAna darzana guNa kI prabhAvanA kare parantu devadravya kA bhakSaNa karatA huvA ananta saMsArI hotA hai / sadA yAda rakkho !!! ANAsuddho dhmmo| Na hi pariNAmasuddhIe dhammo // Boo000 dharma kI zuddhi AkSA ke AdhAra para hI hotI hai, mAtra .pariNAmoM kI zuddhi se dharma nahIM hotA hai| ____ AzA yAne vItarAga prabhu kI maryAdAoM 0 ko nibhAne kI ttprtaa|
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ riAgaNu jathaoNtA vIrani. sa. jIva jIhajI 246 A jiLa mAre vi. saM. 2026 8 aThThA ciyare che che Agama saM 19 varSa 4 pustaka 4 che. A A gha upade za ka tIrthakara bhagavAna ja kema ? che (varSa 4 pu. 3thI cAlu) AdhasamyaphavamAM paNa svayaMsaMbuddha heya ke? AgaLa jaNAvyA pramANe trilekanAtha tIrthakara bhagavAne paNa anAdikAlathI mithyAdazanAdivALA hoya che. A jage para dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke sAmAnya rIte sudeva suguru ke sudharmane kudeva kuguru ke kulamarUpe mAne athavA kudeva kuguru ke kulamane sudeva suguru ke sudhamarUpe mAne te mithyAtva gaNAya che, paNa te lakSaNa Abhigrahika nAmanA mithyAtvane age che ane evuM mithyAtva te saMpicendriya zivAyanA prANIne ke mokSanI IcchA paNa nathI thaI tevA prANIne AbhigrAhika bhAvamithyAtvavALA prANI sivAyane hoya ja nahi,
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra4ra AgamajAta paNa sava mithyAtvanA bhedamAM lAgu paDe, evuM mithyAtvanuM lakSaNa zrIharibhadrasUrijI zAstravArtAsamuccayamAM jIvA-javA-DhavAdi tanI azraddhA eTale zraddhA na thavI te ja samajavAnuM che ane e tatvanI azraddhArUpa mithyAtva ja jIvane anAdinuM hoya che, ane AvuM tatvAzraddhAnarUpa mithyAtva bhagavAna tIrthaMkara mahArAjanA vene paNa hoya che, eTale te bhAgyazAlI jIvene paNa mokSanI siddhi mATe samyagdarzana AdinI prAptavyatA che. je ke bhagavAna tIrthaMkara mahArAjAomAM ghaNA tIrthakara mahArAjAo Adyasamyaktva pAmyA pachI trIje ja bhave tIrthaMkarapada bhogavI mekSane sAdhI zakyA che ane te apekSAe te traNa bhAvavALA bhagavAna tIrthakaronuM Adyasamyakatva patita na paNa thayeluM hoya chatAM vartana mAna vIzInA bIjA badhA tIrthakara mahArAjAe vadhAre bhava karavAvALA thayA che, tethI teo apratipAtI samyaktvavALA hoya ema kahI zakAya ja nahi. temAM bhagavAna mahAvIra mahArAja te aneka vakhata narakamAM gayelA hovAthI tathA sthAvarapaNAmAM ghaNI vakhata gayelA hovAthI AdhasamyakatvavALA ja rahIne mekSe gayA che ema ke I prakAre kahI zakAya ja nahiM. Adhasamyakatva ane varAdhimAM bheda kharo ke nahiM? keTalAkanI evI mAnyatA che ke bhagavAna tIrthakarone je samyaktva prathama thAya teja varAdhi tarIke gaNavuM, kAraNa ke Itara jIvomAM tevI svAbhAvika viziSTatAvALI bhavyatA eTale tathA bhavyatA nathI, paNa bhagavAna jinezvaranA AtmAmAM tathAbhavyatA viziSTa che mATe teozrInuM Adyasamyakatva teja varAdhi kahevAya. Ama kahevAvALAoe gyavicAra karyo nathI jaNAta. prathama te karmagraMthanI vyAkhyA pramANe te anAdimithyAdaSTi je jIva hoya te sarva prathama aupazamikaja samyakatva pAme ane jarUra patita thaI anya samyakatva pAme, prathama prApta thatuM samyakatva kSApathamika
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra43 varSa 4-5, 4. paNa hoya ane te TakI zake evI mAnyatA mAtra saiddhAtika zailinI che, chatAM saiddhAMtika zili mujaba prathama prApta thayela kSApathamika samyakatva paNa patita na ja thAya ema te nathI. athavA tIrthakara mahArAjA mekSa prApta thatAM sudhI te Adya samyaktvane dhAraNa karanArA hAyaja e niyama paNa nathI. mukhya vAta to e che ke bhAvaviraha nAmathI prasiddha evA zrIharibhasUrijI zrI lalitavistarAmAM svayaMsaMbuddhapadanI vyAkhyAmAM Adyasamyaktvane samyapha saMbaMdha kahI varAdhine spaSTa zabdathI viziSTabodhi kahIne Adyasamyakatva ane varabadhinI bhinnatA jaNAve che. vaLI bhagavAna tIrthaMkara mahArAjanA jIve che ke svabhAve uttama heya che. paNa sAmAnyathI teo samyaktva thatAM paropakAravRttinI prAdhAnyatAvALAM thAya paNa varAdhi prApta thayA pachI te para apakAra kareja nahi ane paranA upakAramAM ja talAlIna rahe ane tethI ja te bhagavAna zrIharibhadrasUrijI spaSTapaNe aSTakajImAM jaNAve che ke thApita sAtha gvatAva rahe arthAt varadhinI prApti thayA pachI bhagavAn anya jIvonA upakAramAM ja tatpara rahe che. A sthAne bhagavAna jinezvaranuM Adyasamyaktva ke keIpaNa samyaktva je varabadhi gaNAte hota te vara evuM vizeSaNa ApavAnI bhagavAna jinezvarane adhikAra hovAthI jarUra nathI. vaLI tatvArthabhASyanI cA sumAre vanamAlatamAro marelADu bhagavAna zrIharibhadrasUrijI varAdhi thayA pachI zrItIrthakara mahArAjanA bhava sudhI lAgaTa bhUta dayA Adi lakSaNa zubha karma Asevanane je niyama bhagavAna mahAvIra mahArAja mATe jaNAve che te je AghasatkRtvane varAdhi kahIye ane bhagavAna tIrthaMkaranA viziSTa samyaktvane varAdhi na kahIye te ghaTI zake ja nahi A kAraNe vicAratAM bhagavAna jinezvaranuM Adyasamyaktva heya te varAdhi ja kahevAya ema zAstrAnusArIe te mAnI zake nahiM.
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 Agamata Aghasamyakatva gurUAdithI thAya ke svayaM thAya? jo ke jIvamAtrane aMge samyaktva pachI te Aghasamyaktva hoya athavA anya vakhatanuM samyaktva hoya paNa te be prakAre thaI zake che. temAM pahele je nisaga samyaktvane je bheda ke jemAM svAbhAvikapaNe eTale gurUmahArAjanA upadezAdi vinA ja samyaktva utpanna thAya che. te nisaga nAmanuM samyakatva dareka jIvane thaI zake che, paNa tIrthakara bhagavAnanAM caritro jotAM bIjA ne prathama samyaktva kadAca nisargathI thaI jAya, te paNa zrIjinezvara bhagavAnanuM Adyasamyaktva nisarga hoya ema jaNAtuM nathI arthAta bhagavAna jinezvarane je Aghasamyaktva nisaga bhedanuM thatuM hoya ane e niyama hota te bhagavAna jinezvarane Adyasamyaka tvanI prAptimAM paNa svayaMsaMbuddha kahevAmAM aDacaNa na Avata, paNa tIrthakara mahArAjAonA caritrane AdhAre dareka tIrthaMkara bhagavAnanA jIne guru mahArAjanA upadezathI ja samyaktvanI prApti thaI che, arthAt adhigama samyaktva ke guru mahArAjanA upadezathI thAya che, tevA adhigama samyaktvanI prathamathI prApti thaI che, mATe anya ne svayaMsaMbuddha kadAca kahI zakAya, paNa bhagavAna jinezvara mahArAjanA jIne svayaMsaMbuddha kahI zakAya nahIM, ane zrIharibhakari zrIlalitavistarAmAM AdyasamyaktvanI prAptimAM bhagavAnane gurnAdinA ge samyaktva thavAnuM spaSTapaNe kahe che, te pachI bhagavAna jinezvarane aMtya bhavanA cAritranI apekSAe svayaMsaMbuddha mAnavA eja vyAjabI hoya ane AdyasamyaktvanI apekSAe svayaMsaMbuddha na hoya, ema kema na mAnavuM? A zaMkAnA samAdhAnamAM samajavAnuM ke bhagavAna tIrthakaranA bhavamAM cAritranI apekSAe je svayaMsaMbuddhapaNuM te nirUpacarita che, emAM koI zaMkA nahi, paNa bhagavAna jinezvarenuM Adyasamyaktva je AdinA vege che ane tethI Adhigamika nAmanuM che, paNa nisarga nathI e cokkasa che, chatAM te Avazyakatva Adhigamika
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 4 chatAM bhagavAna haribhakarijI jaNAve che ke Asamyaktva vakhate paNa bhagavAna jinezvara svayaMsaMbuddha hoya che, te temAM virodha kema na Ave? AvI rIte virodha jaNAvanAre dhyAna rAkhavuM joIe ke bhagAna haribhakarijI bhagavAnanA Adyasamyaktva samaye svayaMsaMbuddhapaNuM jaNAvatAM gurU Adine ga te samyaktvanA utpAdamAM kAraNa tarIke jaNAveja che eTale bhagavAna tItha karanA bhava jevuM te vakhate nirUpacarita svayaM buddhapaNuM nathI, paNa upacAra svayaMsaMbuddhapaNuM che ane nirUpacarita tathA upacaritapaNAmAM virodha mAna e akkalavALAne zobhatuM nathI. arthAt AghasamyaktvanI vakhate je ke gurU-sAgAdi kAraNe che ane tethI te Aghasamyaktva Adhigamikaja che, chatAM te rilekanAtha tIrthakarenA chanI eTalI badhI bhavitavyatA tathA bhavyatA ane bhAvasthiti paripakava thaI che ke jANe teone baMdha karavAmAM gurUne prayatna chatAM paNa tenI gaNatA gaNAI ane jIva svabhAvanIja mukhyatA gaNAI jema karmakartari ke karaNakartari Adi prayogamAM karma ke karaNanI sukaratAne lIdhe kartapaNe vivakSA karAya che tevI rIte ahiM paNa jinezvara mahArAjanAM chanI uttamatAnI vivakSA karI che. e vAta dhyAnamAM levAthI bhagavAna zrIhaSabhadevane dhanAsArthavAhanA bhAvamAM mAtra dAnanA pUrva raMgamAM Adyasamyakatva prApti thaI che ane bhagavAna mahAvIra mahArAjane nayasAranA bhavamAM mAgamAM cAlatAM cAlatAM mAtra lIdhelA dharmopadezathI ke mArga dekhADavAnA prasaMgamAM jarAvAra jhADa nIce besIne dIdhela dezanAnA prastAva mAtrathI je Adyasamyakrama tvanI prApti thaI tene pheTa thaI jaze. arthAt evA mahAnu bhAvene mAtra alpa prayAsathI je samyaktva prApta thayuM tethI samyakatvanI dulabhatA ochI thatI nathI keI bhAgyazALIne bhAgyanA ge nALa dATavA jatAM nidhAna maLI jAya. te teTalA mAtrathI
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata vidhAnathI kimata ke durlabhatA ochAM thatA nathI, tema ahIM tIrthakara bhagavAnane sahelAIthI prApta thatA Adyasamyaktvane aMge paNa samajavuM. bhagavAnanI pare5kAritA kayAranI ? rilekanAtha tIrthakara bhagavAna paropakAranA vyasanavALA eTale hAthamAM AvelA popakAra karavAne vakhata ja na javA devA athavA paropakAra vinA cena ja na paDe evI sthitivALA samyaktva pachI anukaMpAne lIdhe heya paNa varAdhi pachI te paropakAravALAja hoya che ane tethI bhagavAna haribhadrasUrijI spaSTa zabdomAM jaNAve che ke joSita sAtha jANavA jaa ft arthAta bhagavAna tIrtha karanA cha varAdhi eTale viziSTa samyaktva pAmyA pachI parArthamAM udyamavALA ja hoya che. e vaLI paropakAranI zarUAta varabadhithI ja thAya che, ema nahiM jaNAvatAM varAdhi prApta thayA pachI popakAravALA ja bhagavAna tIrthakare heya che ema jaNAvI varAdhi pachI paropakAravyasanIpaNuM jaNAve che, ane varAdhi prApta thavA pahelAM paNa paropakArapaNuM sAmAnyathI hevAne saMbhava jaNAve che. jema azuddha dazAmAM rahela bahAra Avela ratna bIjA bahAra Avela zuddha gaNAtA halakA rathI uttama hoya, tevI ja rIte khANamAM jyAre te be uttama ane halakAM ratna haya tyAre paNa te uttama ratnanI lAyakAta kaI vicitra che ema mAnavuM ja joIe. bhikhArI avasthAmAM pharatA bhAvirAjA ane sadA raMkanI sthiti judA prakAranI yegyatAvALI hoya che. evI rIte yAvat nigodamAM rahelA paNa bhagavAna tIrthakaronA jIvanI ane ItarajInI tathA bhavyatA judA judA prakAranI heya che. jema zuddha keTinA hIrAne anukULa saMge maLe ane tenI upara cale mela je nAza pAme te tenI je maneharatA
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 4 jhalake che tevI maneharatA halakA ratnane mela sarvathA nAza pAme te paNuM jhalakatI nathI. evI rIte bhagavAna jinezvara mahArAjanA ane je kAle mithyAtvamehanIyane mela nAza pAmI samyaktvanI jhalaka prApta thAya che te kaI evI vicitra thAya che ke tevI anya mikSagAmI evA bhavya jIvamAM na hoya. joke mithyAtvanA kSayathI tattvazraddhArUpa samyakRtvamAM koI jAtane atIrthakara ane tIrthakaranA jene aMge hetuM nathI. chatAM kaI e vicitra pharaka raheleja che ke jene lIdhe eka jIva tIrthaMkarapaNane prApta karIne ja mokSapada meLavaze jyAre bIjA ja sarva karmane kSaya karI siddhi pada meLavaze paNa tIrthaMkarapaNAne prApta karyA sivAya meLavaze. tIrthaMkaranAma nikAcita karavuM. jo ke keTalAka jIve kuvalayaprabha AcArya jevA paNa hoya che ke jeo atyanta zubhatara adhyavasAyathI zrI. jinanAmakamane bAMdhe che, ane pachI kuvalayaprabha AcAryanI mAphakaja usUtrabhASaNa AdithI te bAMdhelA tIrthaMkaranAmane nAza kare che ane tIrthaMkarapada meLavatA nathI ane sAmAnya kevalI thaI mokSe jAya che, paNa tevA AtmAmAM tevIja tathA bhavyatA samajavI, paNa evI rIte bAMdheluM tIrthaMkaranAma nAza pAmI jAya che ane keTalAka jIvene phaLa detuM nathI mATe zAsakAroe te tIrthaMkaranAmakarmane nikAcita karavAnuM zrI tIrthakara mahArAjanA bhAvathI pAchalA trIje bhave jaNAvyuM che. arthAt bAMdheluM tIrtha karanAmakarma te tIrthakarapaNuM AvyA sivAya vikharAI jAya paNa nikAcita kareluM evuM tIrthaMkaranAmakarma tIrthakara5NArUpaphaLa AvyA sivAya vikharAyaja nahi. bhagavAna jinezvarenI Aghasamyaktva prApti je je jIvene mokSa prApta thaye che ke je je jIvene mokSa prApta thavAne che te badhA ja cahAya te pachI te jIva tIrthaMkarapaNe mokSa pAmavAne heya ke sAmAnya kevalIpaNe mokSe javAne hoya
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 Agamata te sarva jInuM anAdithI mithyAdaSTipaNuM ja hoya che. svAbhAvika rIte koIpaNa jIva pachI te cahAya te te tIrthakara bhagavAna thaIne eNe javAnuM hoya ke sAmAnya kevalIpaNe mokSe javAnuM hoya chatAM sarva cha anAdithI mithyAtvavALA ja hoya che. karmane kartA e AtmAnuM lakSaNa te sarva mithyAtvAdivALA anAdithI hoya che, tethI te pAramArthika daSTie AtmA kamarUpI jaDa pudgalene kartA nathI, chatAM AtmAnuM lakSaNa e jaNAvAya che ke je jJAnAvaraNIyAdi karmanI prakRtiene karanAra che, teja AtmA jo ke siddha mahArAja AdijJAnavaraNayAdi karmonA karanArA nathI, paNa lakSaNazabdathI ahiM avyApti, ativyApti ane asaMbhava e traNa dethI rahita e vastudharma na le, paNa bIjA padArthothI judA paDAya ane je vastu lakSaNa tarIke levAya che. jema badhA agnionI sAthe dhUmADe hete nathI, paNa dhUmADe kahI zakAya, evI rIte ahiyAM jJAnAvaraNIya Adi kamane siddha mahArAja Adi ja karatA nathI te paNa jJAnAvaraNuyAdi karmo je kaI paNa ajIva karatA nathI, te jJAnAvaraNIya Adi karmone ja kahe che, mATe jIvanuM lakSaNa eTale upalekSaka arthAta oLakhAvanAra tarIke jJAnAvaraNIyAdika karmanuM kartApaNuM lIdhuM che. anAdithI karmane kartA kema? je jIvane anAdikAlathI kama ne kartA na mAnIye te karyA vinA karmanAM phaLa bhegavavAM paDe che ema mAnavuM paDe ane vartamAnamAM je karmanuM kartApaNuM ane katApaNuM che, te karmanA vinAnA jIvane thayeluM che ema mAnavuM paDe ane jo zuddha eTale karma rahita evA jIvane karmone baMdha thAya che, ema mAnIye te pachI karmakSaya karIne mekSe javAnI vAta kevala vyartha ja thaI jAya, kemake karmakSaya karIne zuddha thavAthI mokSe javAnI vakhataja ane mokSe gayA pachI paNa zuddha avasthAvALAne paNa kamane lepa lAge che ema mAnavAthI siddha thavAne
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 4 249 ke siddhapaNe rahevAne vakhata ja nahi Ave. ane mokSanuM thayuM ke muktadazAmAM rahevuM e bane na hoya te sarva dIkSA Adi dharmakAryo vyartha ja gaNAya. vaLI anAdithI je karmane baMdha na hoya ane vartamAnamAM te jIvane zarIra Adi hevAthI kamane baMdha ane kamane udaya che, ema mAnavuM ja paDaze ane vartamAna kAlane karmodaya pUrvakAlamAM karmone karyA vinA thaye nathI, tema pUrvakAlamAM te kamanuM kartApaNuM mana vacana ke kAyAnA pega sivAya thayuM nathI ane mana vacana ke kAyAnA ge ke je karmonA udayathI ja thavAvALA che te tenI pahelAMnA karmonA udaya zivAya thAya nahi. arthAt jema bIja vinA aMkure heya nahi ane aMkurA vinA bIja na hoya ane tethIja bIja aMkuranI paraMparA anAdinI mAnavI paDe che, tema ahikarmanA udaya vinA kamane baMdha heya nahi ane karmanA baMdha vinA kamane udaya na hoya ethI karmabaMdha ane kamaudayanI paraMparA anAdithI mAnavIja joIe, ane karmanI paraMparAja anAdinI heya te pachI te karmathI AtmAnuM thatuM malitapaNuM anAdithI kema na hoya? ema nahiM kahevuM ke kamane baMdha karmanA udayathI ane kamane udaya karmanA baMdhathI mAnIye te anavasthA Avaze kAraNa ke AdivALA jJAna utpatti kAryomAM anavasthA Ave e bAdhA kare, paNa anAdithI ja je kAryakAraNanI paraMparA hoya temAM AsthA e doSa nathI eTaluM ja nahiM paNa eka apekSAe anAditA siddha karavAnuM sAdhana che. jema bIja ane aMkuranI paraMparAne anAdi che ema sAbita karavAmAM bIja vinA anaheAya ane aMkure vinA bIja naya ema jaNAvI bIja AdimAM hatuM ke aMkure ja AdimAM hatuM ema kahenArane satyasvarUpa samajAvatAM anavasthA apAya ane tethI bIja ane aMkurAnI paraMparA anAdi che, arthAt bIja ekaluM paNa AdimAM na heya ane aMkure ekale paNa AdimAM na hoya ema jaNAvI
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ spaNa Agamata anavasthAthI bIja-aMkuranI paraMparA anAdi che, ema sAbita karAya che, tevI rIte ahIM paNa karmodaya vinA karmabaMdha na hoya ane kamabaMdha dhinA karmodaya na haya, ema sAmAnya rIte anavasthA dvArAe kamanI anAditA sAbita karavAnI thaI zake che mATe ahiM anavasthA dUSaNa nathI paNa bhUSaNa che. vaLI jyAM eka vastu ekarUpe hoya tyAM anavasthA dUSaNarUpe rahe, paNa jyAM ubhaya vastu ubhayarUpe hoya tyAM anevasthA dUSaNarUpe dAkhala thaI zake nahi. jema bIja ane aMkurAnI paraMparAmAM bIja ke aMkure ekake ekalA kAraNarUpa nathI tema kAryarUpe paNa nathI. eja bIja pahelAnA aMkurAnA kAryarUpa che. ane bhaviSyanA aMkurAnA kAraNarUpa che. evI rIte aMkuro paNa pahelAnA bIjanA kAryarUpa che ane bhaviSyanA bIjA kAraNarUpa che. AvI rIte dareka cIja ubhayarUpa hevAthI jema bIja-aMkuranI paraMparAmAM anavasthA naDatI nathI tevI rIte ahiM karmodaya che te bhUtakALanA karmabaMdhanuM kArya che ane bhaviSyanA karmabaMdhanuM kAraNa che temaja karmabaMdha paNa vartamAnanA karmodayanuM kArya che tevI bhaviSyanA karmodayanuM kAraNa che, mATe karmodaya ane karmabaMdha bane kAraNa ane kArya e ubhayarUpa hovAthI ahiM je avasthA che te dUSaNarUpa nathI, paNa bhUSaNarUpa che e anavasthAthI te anAditA sAbita thAya che ane karmane baMdha ke kamane udaya kamane karanArA zivAya na hoya temaja anya kamane karanAre heya ane karma bhegavanAre anya hAya ema bane ja nahi ema bane ja nahi, tethI dareka AtmA anAdikAlathI kamane bAMdhanAza ane jogavanAro, ja che. jemAM rAjyaavasthA pAmavAvALe ane raMka avasthAmAM jiMdagI gALanAre manuSya anukrame bhAgyazALI ane nirbhAgya hoya che ane manAya paNa che. bhagavAna tIrthakare paNa anAdithI karmonA kartA chatAM te teonI bhAgyavattA ane nirbhAgyavatA garbhAvAsa ke janmadazA upara asara karatI nathI. arthAt sarvathA nava mahinA
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 4 25 sudhI aMdhArAvALA ane azucithI bharelA sthAnamAM udhe mAthe rahevuMja paDe che. rAjA thavAvALA mATe thoDo kAla ke aneruM sthAna hAya tema nathI, tema nirbhAgyane mATe ja vadhAre mudata sudhI vadhAre kharAba sthAnamAM rahevAnuM hotuM nathI. garbhAvasa rAjA ane raMka mATe sarakhe heAya che ane garbhavAsamAM rahevAnuM paNa bane mATe sarakhuM ja hoya che. jevI rIte janmasthAna ane janma pAmavAnI rIti paNa rAjA ane raMkane eka sarakhI ja hoya che. arthAt jema rAjA ane raMkane garbhAvAsa ane janma ane sarakhAM hoya che. tevIja rIte ahiM paNa bhaviSyamAM tIrthakara thaIne mokSa pAmanAre athavA sAmAnya kevalIpaNamAM mekSe janAre jIva heya. najIkamAM mokSa pAmanAra hoya ke ananakALa pachI mokSa pAmanAro hoya, thoDA kAlamAM samyagdarzanane pAmanAra hoya athavA ananta kAle samyagdarzana pAmanAra jIva hAya yAvata keImokSa pAmI zake, e bhavya hoya agara kaMI mokSa nahi pAmanAre chatAM mAtra mekSa pAmavAnI lAyakAta dharAvanAra jAtibhavya hAya, aMtyamAM yahi bhavya hoya ke abhavya hoya paNa sarvajIne anAdithI karmanuM kartApaNuM ane karmane bhegavanArapaNuM te anAdithI sarvane mATe hoya che ja. arthAt anAdithI karmanA kartA ane karmanA udayavALApaNAmAM keI jAtane bheda nathI. arthAta sarva ja anAdithI kamIne karavAvALA ane bhegavavALA ja che. ane tIrthakara mahArAja paNa anAdithI karmane karanArA ane bhogavanArAja hoya che. bhagavAna tIrthakarenI samyakatvaprAptimAM vicitratA - pitAnI pAse akhUTa khajAne hoya ane te prajAne sAthe na hoya paNa ghara Adi sthAna ke hoya te svAbhAvika che. have tevA dhanikanI pAse anyasthAne koI tene leNadAra ke yAcaka koI vastu
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ AthI basane a kSaraderI sAra arthanI rapara Agamata mAge te vakhate je ke dhanikanI pAse bIje dhanika je dukAnane ke gharane mAlika che tenI pAse te leNadArane ke yAcanArane apAya evI vastu che, chatAM te mUla dhanika pelA dhanika pAsethI uchInI laIne ApavAnuM na kare paNa te leNadAra tathA vAcakane pitAne ghera AvavAnuM ja jaNAve, tevI rIte bhagavAna jinezvara mahArAjA kevalajJAna pAmI zAsanane artha thakI nirUpaNa karavAne zaktimAna hevAthI anyazAsananA AlaMbane dharmopradeza pravartAve nahi te asvAbhAvika nathI. Aja kAraNathI zAstrakAra mahArAjAe bhagavAna jinezvaradevane arthanI prarUpaNa karanAra mAne che, tathA arthanA AtmArAmavALA mAne che. jinezvaradevane arthanI prarUpaNa karanAra mAne che tathA arthanA AtmAgamavALA mAne che. jinezvarade sUtranA AtmAgama anatarAgama ke paraMparAgamavALAe na hoya ane arthanI apekSAe paNa ananarAgama ke paraMparAgamavALAe na hoya. bhagavAna jinezvare te kevala arthanI apekSAe kevala AtmAgamapaNAnI sthiti te svayaMsaMbuddhapaNuM thaI zAsanapravarta. kapaNAnI dazA kevalajJAna meLavyA pachI thAya tyAreja thAya.. mATe zrI jinezvara bhagavAne chaghasthapaNAmAM upadeza ApatA nathI. A upadeza zAsana sthApavAnI apekSAe samaja. jethI sAmAnya rIte utpala ane dvizarmAne agAra dharma ane aNadhAra dharma kaho caDakeziyAne "suNa guja haaorAyA" kahI bujha svAtidattane jIvasiddhine aMge je praznanA uttare jaNAvyA e sarva hakIkatane avirodha raheze. bhagavAna mahAvIra mahArAje kevalajJAna utpanna thavA sudhI karela maunane abhigraha paNa ApekSika ho te paNa AnA anusAra samajI levAya te che, ane tethI ja temAM gozAlA vagerenI hakIkatamAM bhagavAnanuM bolavuM e abhigrahane bAdhaka nathI. arthAta bhagavAna mahAvIra mahArAjAnuM mauna jema kulapati ane emanA
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 4 257 tApasanA vyAvahArathI tevA vyAvahArika prasaMgane aMge hatuM, tema bhagavAnane zAsanasthApanApUrvakano upadeza kevalajJAna pahelAM naja hoya athavA upadezane prabaMdha kevalajJAna pachI hoya ane arthagamanI apekSA e ja AtmAgamavALA ja bhagavAna jinezvo hoya ema kahevAmAM koIpaNa prakAre aDacaNa nathI, AvI rIte bhagavAna jinezvare chaghasthapaNAmAM upadezaka kema na hoya tene aMge vicAra karyo. anya samyagdarzana-samyajJAnavALA upadezake kema nahi ? . A sthAne bIjI zaMkA e jarUra thaze ke bhagavAna jinezvara mahArAjA te svayaMsaMbuddha chatAM ane mana:paryavajJAnane pAmelA chatAM bhaviSyamAM kevalajJAna thaze ane zAsananI sthApanA karatAM arthIgamanI apekSAe AtmAgamavALo thaIzaja ema jANe che, ane tethI kevalajJAna utpana thavA pahelAM pravartananI mukhyatAthI upadeza upadezaprabaMdhavALA na thAya e ThIka che, paNa jagatamAM jema bhagavAna tIrtha kare ja ekalA bhavAMtarathI jJAna lAvanArA ane samyakatvane laIne AvanArA heya e niyama nathI. arthAta anya paNa che evA ucca keTinA hoya che ke jeo bhavAntarathI mati Adi jJAnevALA ane samyagdarzanavALA hoya che. ATalI vAta zAstrakAro pharamAve che ane te kabula paNa karavI ja paDe tema che ke bhagavAna tIrthakara sivAyanA che paNa bhavAMtarathI samyagdarzana ane samyajJAna lAvanArA heya ja che, eTaluM ja nahi paNa bhagavAna jinezvara mahArAjAe niyamita avadhijJAna vinAnA na hoya ane avadhithI jaNAtA kSetranA cheDA upara teo na hoya ane avadhithI jaNAtA kSetranI madhyamAM ja teo hoya, tevI rIte bIjA keI ne aMge niyamita avadhijJAna ke abhyantarAvadhine niyama bhale na hoya paNa bhagavAna tIrthaMkara mahArAjAe sivAya bIjA ne bhavAM. tethI kevalavALA na thAya tethI sAta lI. athata
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgAmata tarathI AveluM avadhijJAna ke atyaMtarAvadhi na ja hoya ema te. che ja nahiM ane jyAre AvI rIte bhagavAna tIrthaMkara mahArAja sivAyanA anya jIvone paNa garbhathI ja samyakatvadarzana ane mati zrata tathA avadhi e traNe jJAna hoya che, te pachI tevA che kevalajJAnanA niyamavALA hotA nathI, kemake avadhijJAnane chAsaTha sAgarepama sthitine kAla che te badhAe te anikAcita nAma karmavALA ja nahi eTale anikAcita nAmakarmavALe bhagavAnane jIva agara anya tIrthakara nAmakarma vagaranA bhagavAna tIrthakare sivAyanA jIvene mATeja che, kemake nikAcita thayela jinanAmakarmavALAne chAsaTha sAgarepama saMsAramAM rahevAnuM hoya. evI rIte samyakatvanI chAsaTha sAgaropamanI sthiti paNa bIjA jene Azraye ja saMbhave, mATe bhagavAna jinezvara mahArAjanA cha sivAyanA jIva paNa garbhathI mAMDIne mati zrata ane avadhi jJAnavALA tathA samyaktvadarzanavALA hoya che, te pachI te che upadezanA Adyapravartaka kema na bane? ema paNa nahiM kahevuM ke matiAdi traNa jJAnavALA ane samyagdarzanavALA anya jIva chatAM cAritramohanIya karmanA kSapazamathI thatuM svayaMsaMbuddhapaNuM bhagavAna jinezvara mahArAja sivAyanA bIjA jIvane hoya nahiM ane tethI te matyAdivALA chatAM anya guru AdithI upadeza pAme ane tenA prabhAveja teone cAritra prApta thAya, mATe te anya upadezanA Agha pravartaka bane ja nahi. ema nahi kahevAnuM kAraNa eTaluM ja ke zrInandI sUtra Adi zAstromAM paMdara bhede je siddha batAvyA che, te je bhagavAna tIrthakara mahArAja sivAyanA cha svayaMsaMbuddha siddha evA be bheda ghaTeja nahiM. kemake tamArA hisAbe svayaMsaMbuddha siddha jinezvara sivAya heya ja nahi mATe mAnavuMja paDaze ke svayaMsaMbuddha siddho jinasiddha
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ 255 sivAya paNa hovA joIe ane nandIsUtranI cUrNimAM paNa svayaM buddha be prakAranA jaNAvI jina ane azvinane paNa svayaMbuddha tarIke jaNAve, che eTale jinezvara bhagavAnanA sivAya paNa atyAdi jJAnavALA svayaMsaMbuddha thatA hovAthI teo paNa upadezanA Adyapravartaka kema na bane? A badhI zaMkAnA samAdhAnamAM samajavAnuM ke bhagavAna jinezvara de sivAya keI anya jIva sAmAnya rIte jenA uddhAranI bhAvanAvALe heteja nathI ane tethI bIjA cha matiAdi jJAnavALA ane svayaMsaMbuddha hoya te upadezanA Adyapravartaka banI zake ja nahi. eka vAta A jagyA para dhyAnamAM rAkhavAnI jarUra che ke zrI bhagavatIjI sUtramAM akRtvA kevalIne eka praznottara kahevAne kalpa hoya che, ane dharmopadeza devAne ke pravajyA ApavAne paNa kalpa nathI, ema spaSTa jaNAve che te sAmAnya jIne upadezakanA Adya puruSa ke upadezanA Adyapravartaka banI zake nahi. vaLI tIrthanI sthApanA karavAnuM bhAgya bhagavAna tIrthaMkarAnuM ja hoya che tethI trilekanAtha tIrthakara bhagavAna je Aghaupadezaka ke Aghaupadezapravartaka banI zake. ATalA uparathI A vAta samajAze ke zAsakAra bhagavAnee svayaMbuddha siddha evA bheda rAkhyA paNa svayaMbudha bedhita sidhadha ane pratyekabudha bodhita sidhdha e selame ane sattara bheda zrIsidha mahArAjanA bhede jaNAvyA nahi. je pratyekabuddha ane svayaMbuddha je upadezakanA AdibhUta ke upadezanA Adyapravartaka heta te siddhanA paMdara bhede kaheta nahi ane zAstrakAro paMdara bhedaja siddhonA jaNAve che tethI upara kahelI hakIkta zaMkAnuM sthAna thAya tema nathI. zrI jinezvara mahArAjA Aghaupadezakeja kema? je jIve anAdikAlathI AtmAnI uttamatAvALA tathA bhavyatvathI hoya che ane je jIvenA samyakatvalAbha pachI bhavenI gaNatarI
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 AgamajAta thAya che. jo ke anyane samyakatva maLe che tyArathI saMsAranA zeSapaNane te hisAba thAyaja che. vilekanA tIrthaMkara mahArAjapaNe thavAvALA che zrI jinendra prabhunI AzAtanA vagerenuM kArya ke je jIvane anaMta bhava rakhaDAvanAra thAya te mukhyatAe karavAvALA na hoya. kahevAnI matalaba e ke bhagavAna tIrthaMkara mahArAjAnA che. samyakatva pAmyA pachI saMkhyAta ke asaMkhyAta kAlaja pratipAtavALA heya paNa anantakAla pratipAtavALA na hoya! teo svAbhAvikaja evI sthiti dhAraNa karanArA hoya ke jethI teone Adyasamyakatva pAmyA pachI anantakAla pratipAta na hAya. ' tethIja AdyasamyakatvathI bhagavAna jinezvarenA bhavenI gaNa tarI thAya che, niyuktikAra bhagavAna bhadrabAhu svAmIjI paNa sara paho ema samyakatvane je AdilAbha thaye tyAMthI ja bhAvanI gaNatarI spaSTa jaNAve che. tevA sarvakAla uttamatAvALA heya che arthAta anyajIve, caramazarIrI hoya ane te bhavamAM ja mokSa prApti karanArA hoya chatAM teo AkhA bhavamAM uttamatAvALA heya e niyama baMdhAya nahiM, paNa trikanAtha tIrthakara bhagavAne sAvadya tyAga na karyo hoya tevI sAmAnya gRhAvasthAmAM paNa janmathIja uttamattAvALA ja hoya. AthI ja azuddha paNa uttamaratnanI sarakhAvaTa evuM zuddha adhama ratna karI zake nahiM ema kahevAya che.
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ Is DTI havAnI jhaMkAra, [AgamamarmA, AgamavAcanAdAtA, AgamasamrATa, dhyAnastha svargata pU A zrI AnaMdasAgarasUrIzvara bhagavaMte zAsananA anekavidha bhagIratha kAryo ane mRtopAsanAnI vividha pravRttionA bhAraNa vacce paNa samaye samaye bALa ne upayegI zilithI khUbaja mArmika chatAM suMdara-prAsAdika paddhatie nAnI-moTI racanAo, ane nAnA-moTA graMthanuM sarjana karyuM che. ] zItAraMgA tIrthapati zrI ajitanAtha prabhu stavana (amI rasa bhIne re...e dezI) bheTa bhAva zuddha tArage, na dekhe ajita jiNaMda mana rage maMdira jagameM saba hI dekhe, jaDa nahiM keI IsakI; gagana taLe jaI bAta karata e, mAnuM Idharase casakI-bheTayo. 1 maMdira pAsa khaDA hai dekhe, zikhara dhajAdaMDa sAthe vAta vinA zira pAghauDatI, sAhI (pakaDI) nija hAthe-bheTo. 2 mUrata ajita jiNuMdakI dekhata, mAnata suragiri zobhe; nizadina nija didAra nihALe, prazama amRta rasa lele-bheTo- 7
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 Agamata amIrasa vRSTi jina kI dRSTi, muja nayanAM bIca Ave. kAma krodha sabhI tApa nivArata, Apata ziva nija bhAve-bheTa 4 saMvata egaNeza rAzI varSe, mAgha vadi bIjA divase bheTe vibhUSaNa jAke pAye, AnaMda amRta dila ulase-je. 5 vItarAga stotra-prakAza re jo anuvAda kaliha suvarNa piyagune, padyaaMjana samakAMta, viNa dheyAM tuja nimaLe, deha jue budha zAMta. 1 surata dAma kyuM surabhi, tuja aMge suravadhu netra, bhamara pare caratAM sadA, acarija tava saMketa. 2 I tuja aMguThaDe, thApyuM amRta jeha, tasa rasa reze bhAgatA, rega uraga tajI de che zuddha darpaNa pratibiMba javuM, veda nahiM tuja aMga, nirmalatA bala vIrya tima, anaMta jinapati caMga. 4 rAga rahita jina tuja nahi, kevala mana paNa kAya, rAga rahita zeNita dhare, dudhajaladhi tama pAya. 5 uttamatA prabhu jagatathI, zuM kahIye tuja anya, bIjAne durgadha nahi, sita tanu mAMsa ananya. jala thala upajyA phUlanI, dAma tajI uchAha, tuja nizvAsa sugaMdhIne, valage madhukara cAha. 7 camatkAra upajAvatI, bhavathiti paNa nija tuja, camanayana dekhe nahi, khAna zauca tuja gujha. 8
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI siddhacakra stavana zrI navapadanA maMDala, Adya namo arihaMta, siddha catuSkA-tavaMta, dazvakarmA bhagavata. dhama kathe vara arthathI, jinabhASita sUrirAya, catura baMdhu je vizvanA, adhyApaka uvajajhAya re kama kiriyAnA sAcavI, sAdhe mokSa muNa, ne jinavara tatvanI, ruci darzana guNava. 3 vaMcaka meha ajJAnanuM, jJAna bhaje zubhabhAva, dama-zama sthAnaka sthApavA, caraNa name bhavanAva. 4 nAzaka je aghasainyanuM, ta5 vaMde mana khaMta, haze bhavijana tehathI, zivaramaNanA kaMta. 5 prathama akSara e kAvyanA, dhyAna dhare zubha ciMta, abAdha Ananda-sAyarU, snAtaka thAya pavitta, mAmika vAkyo chesamyakatva pAmyA pachI ArAdhaka bhAvanI jALavaNI rAkhavAmAM Ave te vadhumAM vadhu na sAta ke ATha bhavamAM mekSa thAya ja. : 8 - pApanI bhayaMkaratA vAsanAmAM, mAnyatAmAM ja che ane saMskAramAM che. 4 - sarva pApanI jaDa mamatva bhAva che. -pU AgamArakazrI 8
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ AmAma pola" || jaya! za - jaya !! | je girivaranA pUjya guMjane karNapaTe athaDAyA che! punita bhUmie siddhagirinI puNya taNI jyAM chAyA che. patita jIvana paNa je bhUmi paLamAM sadAkALa palaTAve che, amara zAMtine sadA hRdayamAM puNyakSetra je lAve che. (2) - jyAM kaI bhavya jIvo A jaganA parama ekSapada pAmI gayA, siddha banIne asaMkhya AtmA amegha sukhanA bhAgI thayA. je bhUmithI sukha zAMti premanI nirmaLa saritA rahe che, deha ane dila e baMnemAM mokSa bhAva jyAM khele che. dUra thakI dekhAtAM AtmA zAMta karI sukha je ape, kuTila baMdhane A kAyAnA palaka ekamAM je kApe. soraTha kerI dharmabhUmine je girivara zaNagAre che, asaMkhya A avanitala kerAM jIvana palakamAM tAre che. vijaya varate e zatruMjaya mama urane bhaya haranAra, ajaba zAMtinI dhArA haiye harahaMta lAge pyAre. jenA teja amegha sadA mama prANa ujALI sukha Ape, koTI keTI muja vaMdana tene amarapade nita thApe,
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ | AgamatalasparzI, vyAkhyAtA, AgamamarmajJa Agama-prabhAvaka, samartha kRtaghara, Agama samrATa AgamavAcanAdAtA, zelANa nareza pratibaMdhaka dhyAnastha svAgata pUAgAme ddhAraka AcAryadevazrIe racelA che ati vRddhAvasthAe regazacyAe paNa sUma ciMtanapUrNa ane ArAdhaka bhAva piSaka / suMdara subhASite kara, R (119) ghanakarmagiriprabhide zamaH vajam // 312 // nikAcita karmarUpI parvatane bhedavAmAM samatA (jinAjJA yukta tapathI upajatI Atma pariNati) vA samAna che. 312) : " (20) kula sAt kavi, - sabhya saritarita udayamAM AvelAM pApe vartamAna kAlIna duHkhane bhegavavA dvArA nAza kare che, jyAre samatA te sattAmAM rahelAne udayamAM iAvelA saMpUrNa kamane nAza kare che. (313) (22) kave thaze mAvA thI thara thato thathA rUA udaya pramANe jIvane viSe je kAraNathI jyAre jyAM jevI rIte bhAve thavA niyata thayA hoya che, tema thAya che. (315) . (22) vINa iniiina deva rUA - kSaya nahi pAmeluM pApa avazya jogavavuM paDe che. (31) (223) aramAna ra zana - 2 - vera varSe mota para zelanI rAA che ke je tane dharmanI IcchA hoya te haMmezAM hadayamAM avaya bhAvInuM smaraNa karate-ciMtavana karate huM vedanAne sahana karI.(321)
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22. AgamajAta . (ra) mAmA no vicAravAmA? sukhAsukhAmyAM na Rte svakarmaNaH // 322 // ke AtmA! tane sukha ane duHkhane mATe Avakama sivAya zubha ke azubha viSaye samartha nathI, arthAt karma ja sukha ke dukha A che, ne viSaye te nimitta pAtra che. (32) (ra1) riSabherAma() pAnA paradA. vaidya, auSadha ane sevake kamanI vedanAne saMgata heya che. arthAt karma pramANe maLe che. (324) (ra) sahi? sukhacifhatogati saha jaM sat vAramArthe manA riTA he prANa ! je tArA AtmAnuM kArya-karavAmAM tAruM mana heya te dukhanA samUhathI pIDAte chatAM paNa te tene sahana kara. (38) (12) 2 mavidurNa thAiti futA rUA. bhaviSyamAM thavAvALuM duHkha citAthI jatuM nathI. (329) (28) jaNAvamothe vijJAnataM? suAM vivighA tara! rojaNAI 22bhA avazya jogavavA gya pitAnA karmathI thayelAM duHkhane jANInesamajIne he jIva! zeka samUhane tarI jA! (330) 222) tiSitone tyAM mAtra mAis II adhunA karmaNA bAdhye, nAthAsi ki tvmkiyH||33|| he nAtha ! lAMbA kALathI huM tamane ekane ja A8Ine rahe che, ane meM Apane ja mArga Adare che, paraMtu hamaNAM pIDAtA evA mAre viSe tuM kema niSkriya rahyo che? (33) : (22) rAjA atU pArtha zAhanA sAyarAya vorA, nApAsa rya virAmaNiyA para - he nAtha! jenA sainikane bIjAthI je pIDA thAya temAM nAyakanI dulatA che, te Apa kema niSkriya rahyA che? (3)
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ zam4 () jovorAM yAmina, dha kimata jA , vADothA, cothAnakavAsa ! rUpekSA svAmI! je huM agya chuM, te have pachI zuM karavuM joIe? mATe prArthanA karuM chuM ke aAgya manune cagya karIne avyayapada mokSapada Ape. (336) (133) jagato nandanaH svAmistat kiM mAM na hi nndsi| karmavAtavyathAgrastaM sevakaM ca parAzritam // 33 // he svAmI! je tame jagatane AnaMda ApanArA che, to pachI kamanA samUhathI thayelI pIDAthI grasta thayelA ane bIjAnA AzrayavALA evA mane sevakane kema AnaMda pamADatA nathI? (337) (133) vRtyA''zritasya bAgho'pi, sevakasya parAjayAt / / pramozcet te tvahaM vAkya-mAtrajIvo'va ! taM nanu // 338 // je AjIvikAne mATe paNa AzrIne rahelA evA sevakanA parAjayathI svAmIne ja bAdhA che, te pachI tArA vAkayamAtrathI ja jIvanAre e huM bIjAthI bAdhA pAmuM chuM, te he nAtha! tuM - rakSaNa kara. (338). (24) rAjA mahuM ghai , norapura mA ! - prArthaye tat kuru pretyAI syAM pUrNaprayojakaH // 339 // te mane ghaNuM ApyuM, paNa meM tene upayoga karyo nahi tethI he nAtha! prArthanA karuM chuM ke parabhavamAM huM saMpUrNa upayoga karI zakuM ema kara ! (339) (22) ne kALajI rejha-nA-ko?. - kAcAM pramANo, zANA mata ArakaNA he prabhu! jagatamAM A janma, jarA ne mRtyurUpa traNe jAgRta jo na hoya te jagatamAM tArA zAsanane prabhAva makAna thAta nahi. arthAta AthI ja tArA zAsanane prabhAvI mahAna che. (34)
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata (22) ghAnANIni zani, nAmAni jevA che . vizva viSNA? te vAvo, che ja rayujhiart punA rUchazA : he jagatapati! jagatamAM je AtmAne pIDA karanAra ane jJAna Adi guNone ghAta karanAra jJAnAvaraNIya vagere karmo na hoya te tamArI vANIne nirjarA karavA jevuM rahe ja nahiM, arthAta jJAnAvaraNIya Adi karyo che, tethIja tamArI vANI sArthaka che. (341) (27) vira brija para-supAvI rajhano ko ghaNA suzI mA, sarave rthi? pUrUcharA 4 jema jagatamAM vipattio ke huM hovAthI upakAra karanAra manuSya sajajana gaNAya che, tema che tIrthakara bhagavAna! janma jarA Adi dukhethI vyApta e jagatathI tame bacAvanAra che mATe pUjya che! (342) -(28) rAta suwint zIti, su ra paNa. nissAraM jagadanvIkSya, sArArtha tvaM zrayet sudhIH // 343 // dAtAranI dukALamAM dAna devAthI kharI kIti thAya che, ane sukALamAM te te dAtAra bIjA je ja che, arthAt dukALane laIne chatAranI kAti che, tema jagata asAra che, ema joIne buddhimAna puruSe tethI bacavA tamAre Azaro le che. (33) 222) moralA jAzaM?, mAthAnAM mahAlata niSpo sau rAjA-matavA viniSiA? 48vA je samartha puruSa yAcanA karanArane pIDAthI rakSaNa na kare te te dayA vagarane gaNAya, te he nAtha ! yAcanA karatA evA mAruM ne rakSaNa na kare te tame kevA dayAnidhi , mATe henAthI pIDAtA - evA mAruM rakSaNa kare. (344). (24) jorAvara ja nA?, adazAnAM mAvA tA. na te kAyo vacazceto, guNAcitraM tdaavydhuH||3.5||
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ he nAtha! tame bhavya prANIone bhavanA pAMjarAmAMthI saMsAra rUpa kedakhAnAmAMthI mukAvanAra kevI rIte?, kAraNa ke tamane kAyA vacana ke mana nathI, chatAM Azcartha che ke tamArA guNe bhavya prANI ene saMsArathI mukAve che. (35) (42) nirikSaNo niyLa nAzI, tuLo maravA mArA mAthAnAM, gata rAjuLAkAra rUchAM he nAtha! tame gamana Adi guNethI rahita che, ane saMsAra samudrathI dUra gayelA che, paNa bhavyane tamArA guNonA samUhanuM je AlaMbana che, te A tamAre prabhAva camatkAra che. (346) (42) savAranA Dho, ghaNAvanArA ____bhAvanAlemahAmohaM, tvatprabhAvAt jayAmyaham // 347 // samyakatvarUpI rathamAM caDhelA, saMyamarUpI bakhtarathI DhaMkAyele eve huM tenAthI tamArA prabhAvathI bhAvanA rUpI za vaDe mahAmaha rUpI zatrune chatuM! (347) (143) kSamasva me'da AgastvaM, puNyaM zatrutvasaMvRtam / puraskRtya pravarte'haM, nAdhaM yAvat praNazyati // 348 // he nAtha! mArA A aparAdhene tame kSame-mAphI Ape ke jyAM sudhI pApane nAza na thAya tyAM sudhI zatrupaNathI DhaMkAyelA evA puNyane AgaLa karIne huM pravRtti karuM chuM. arthAt putha kama levAthI te paNa AtmAne te zatruja che (38) (44) tirtha zuddhatA ghaNA zokhuvA anorInAiro, vArtha vire?! rUchavA he nAtha! jyAM upadrava che tevI bhUmimAM jaIne paNa vanamAM rahevAvALA ticayane Ape udvaryA chatAM tamArA caraNakamaLane viSe ekAgra manavALA evA mane khedanI vAta che kema utaratA nathI? arthAt he nAtha ! mAre uddhAra kare. (34)
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamacota (155) mahato hi mahAdAnA-stvatto nAnyA mama spRhA / mahAmohanathAbhAi-buma suda sA? rabA - je mahAna puruSe che, te mATe dAnene devAvALA hoya che, jyAre he prabhu ! tame moTA che, tethI tamArI pAse mAre bIjuM kaMI mAgavAnI IcchA nathI, mATe te zreSTha kRpAnidhi ! tema kare ke huM mahAmahane jItavA mATe samartha thAuM. (350) (146) nAparo vetti me duHkhaM tvaM jAnAno jhupekSase / kvAhaM karomi rAvastaddhAni tha? jagatprabho ? // 351 // he prabhu! Apa sivAya bIje kaI mAruM duHkha jANatuM nathI, paraMtu tame te jANatA chatAM paNa upekSA kare che. tethI have huM kyAM jaIne bUma pADuM? mATe je mAruM duHkha raheze te he nAtha ! he jagatmabhu! e tamArI ja hAni che. (351) (47) akALe nAza? jJAti, rA ghama mato mA tvaduktyA tad dayAM kRtvA satyaM kuru bhavoddhRteH // 352 // he nAtha ! rakSaNa vagaranA A jagatamAM tamArA kahevAthItamArA vacanathI rakSaNa karanAra dharma che, ema meM mAnya che, mATe ke mArA upara dayA karIne mane saMsArathI uddharavA vaDe te vAta sAcI karo. arthAt dharma rakSaNa karanAra che te vAta sAcI kare. (upara) (248) zALA taraMga, sattamAM vattA yadi satyamidaM nAtha ? kiM mAM na trAyase bhavAt ? // 353 // zaraNe AvelAne rakSaNa karavAmAM uttama puruSe vajana pAMjarA samAna che, A je kahevata che, te je satya hoya te he prabhu! bhavathI mAruM kema rakSaNa karatA nathI? arthAta bhavathI mAre uddhAra kare. (353) (2) aDhI muvo va zAt prArthanAmAmI. mukuTo'si trilokyAstvaM kiM me yAcA bhanakSi bhoH|| (zA na pUra) rUA
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ je yAcanAranI prArthanAne bhaMga karavAmAM bIkaNa che. te pRthvInA alaMkArarUpa che ane he nAtha! tuM te traNe lekane mugaTarUpa che te mArI prArthanA kema bhAMge che? arthAta prArthanAne bhAMga nahi, mAruM Icchita Ape ane rakSaNa karo ! (354) (210) irika te viSe thavAzritAnagvekSaNe di vihatAM jJAsA, vAyuvA kSAt rahyA he nAtha ! tAruM caritra kAMI vicitra prakAranuM che, kemake AzrIne pahelAnI paNa upekSA kare che ane mana, vacana, ne kAyAe karIne viruddhatAne pAmelA evAone paNa kSaNavAramAM bhavathI uddhAra kare che. (355) (151) Ajanma te padadvandvaM, saMzrito munitAM zritaH / ... nAtha? nodbhiyate cet, ko'parastasmAnmanomataH // 356 // janma paryata ApanA caraNakamaLane Azraya karI munipaNuM aMgIkAra karyuM, chatAM he nAtha! jo tame uddhAra nahi kare te pachI bIje keNa saMsArathI uddhAra karavAne mATe mArA manane ISTa hoya? (356) (12) vattoDaze majAvavuM? vaiva, sama suNavALA yat te tajjJAnazUnyastvaM, tajjJAno'sIti doSabhAk // 358 // he bhagavAna! tamArAthI bIjAe duHkhane phADI nAkhavAmAM nAza karavAmAM samartha nathI, kAraNa ke duHkhane phADavA saMbaMdhI jJAnathI teo zUnya che ane tame te te jJAnavALA che, mATe mAruM duHkha tamAre ja phADavuM joIe, paNa te nathI karatA, tethI tame deSita che. (358). (153) duArA bhAvino bhAvAH sendradevagaNairapi / . bhasmagrahotthitaM bAdhaM roDhuM tvamapi na kSamaH // 39 // Indra sahita devatAonA samUhathI paNa bhAvI bhAve aTakAvI
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamavAta zakAtA nathI, AthI ja bhasmagrahathI utpanna thayelI zAsananI bApAne rokavA mATe he nAtha! tame paNa samartha thayA nahi. (359) : (0) gharanA suAM jea, = sva roja manAvA nAnApo, tamAratati gurUvA duHkhane jANIne je te haraNa na kare te chatAM tame lagAra paNa deSita na thAva, te tamArI upara duHkhe dhArI zakAya tevuM ajJAnavAdanuM piSaNa prApta thatuM nathI. (360) (21) ajJAnAAi su9, amokapi vidizA dvidhA pAzavAya, maLavana? mAM samudra! rUa ' eka bAju ajJAnavAdIpaNuM duSTa che, jyAre bIjI bAju tame sarvajJa chatAM niSkriya che athAta kaMI karatA nathI, mATe prabhu ! be prakAranA pAzane bhedavA mATe mAre uddhAra kare. (361) yAda rAkhavA jevuM la che . jaina mAtranuM ya karma kSayanuM ja hoya che 0 AtmAnI AjhAdI tathA AbAdI mATe jaina che ? dharma A duniyAne parama Avazyaka che. che - AtmA eka sarakhe sAdhyamAM tallIna bane che. che te aMtarmuhUrtamAM mithyAtvathI mekSamAM che 6 jaI zake che. che. duniyAmAM sabhAsatA ghaNA che, sAcI che che lAgaNIvALA ochA che. -pU AgamoddhArakazrI
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ - FONDON EDOM MDOU DO ID cu DCwmp.com Tucu uncom tAttvika praznottarANi graMthane gujarAtI bhAvAnuvAda (varSa 35, 4 (pR. 37) thI cAlu) [ paramArA dhya, bahurNata-ziromaNi, dhyAnastha pU. AgamahAraka zrI bhagavaMte pitAnI prauDha pratibhA dvArA zAstrasamudranuM maMthana karI aneka tAtvika bAbatenA saMvAdI ukele zodhI kADhI AgamAnuM sArI puNyAtmAonI Agama bhakti khUbaja jAgRta karelI. AvA 1446 saMskRta praznottaranA saMgrahasvarUpa " potAnA" nAme pratAkAre graMtha zrI AgaddhAraka graMthasaMgraha -1rarUpe suratathI prakAzita thayela che. 5. Agama talaspazI' AgamasamrATa AcAryadeva zrI Aga moddhAraka bhagavaMtanI bahumukhI pratibhAnA sumadhura darzana saMskRta bhASAthI aparicita tamAma dharmapremI jijJAsuone thAya, te zubha AzayathI tAtvika praznottarane akSarazaH gujarAtI bhAvAnuvAda ApavAne namra prayAsa che. saM0] - prazna 36-gAmaNA " ema kahyuM che, tyAM "Agama"
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamapAta ane zAstra ane eka arthavALA hevA chatAM benuM grahaNa zA mATe ahIM kevaLa vagere zrata sudhInA je vyavahAra tenAthI atiriktanuM "Agama' nAma che. ethI je "zAstra' zabdanuM grahaNa heya te te "zA' zabda bhale rahe, paNa "Agama" zabdanuM zuM kAma che * uttara-te vakhate AcArAMga vagere pistAlIzanI vizeSa Agama saMjJA haze, ane bAkInA je lekesara su tenI zAsa' saMjJA haze, e kAraNathI baneluM grahaNa thAya. paraMtu digaMbare "zAone mAne che paNa "Agamone mAnatA nathI, lepake "Agamane mAne che paNa "zAsone nathImAnatA ethI A yugavALAone mATe "Agama" ane "zAstra ema ubhayanuM grahaNa barAbara (gya) ja che. vaLI bIjI vAta e che ke veda, samaya, zastra, siddhAnta ane nikAya e nAmavALA laukika zAstronA prahaNamAM zuzruSAdinI AvazyakatA dura che, e vAta paNa (Agama ane zAstra ema grahaNa karavAmAM) kavanita thAya che. AgAme uchera thaye chate te (Agama) sthAnane pAmailA je prakalpa vagere mutarUpa zA, te AgamathI judAM ja che. arthAta "AgamanuM sthAna pAmelAM "zAstra" che. prazna 37-"kauvanA-kSaNizo mAlI" sUtrathI avadhi jJAnanuM jIvanuM tattvapaNuM ane kSayapazama-pratyayapaNuM che, paNa deva ane nArakapaNamAM (e avadhijJAna) jIvanuM svarUpaNuM nathI. ane kSApathamikapaNe paNa nathI. paraMtu aucika ja che, tethI deva nArakIone bhava e avadhijJAnanuM kAraNa che? uttara-jevI rIte karmanA udaya vagere dravya Adi sAdhananA AlaMbanathI thAya che, tema (deva-nArakIne) upazama vagere paNa che. A ja kAraNathI bAdarapaNAthI mAMDIne saMjJI paMcendriya manuSya sudhInuM mekSanuM aMga paNa te te sthaLe prasiddha che, paNa te bAdarapaNA vageramAM kSayopazama vagere AMtarika mukhya kAraNa che. .
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahIM eTale devatA ane nArakI avadhijJAnamAM bhavamukhya kAraNo tethI te bene bhava-pratyaya avadhijJAna hoya che, je kezava cAra prakAranA che. ahIM A rIte samajavuM je samyagdarzana vageremAM bAdara vasa AdinI sthiti AdinuM vicitrapaNuM hovAthI samyagdarzananuM thavuM ne thavuM hovA chatAM samyaktva AdinuM vicitrapaNuM nathI, deva-nArakInA bhAvamAM te niyata avadhijJAna che, ane tenI sthiti AdinA vicitrapaNAthI (taphAvatathI) jarUra taphAvata che. e kAraNathI (nA avavijJAnamAM) bhava e mukhya kAraNa che, e hetuthI deva, nAskIne avadhijJAnanuM bhava-pratyayapaNuM jaNAvyuM. A rIte mukhya hetu je bhavya che tene "bhava-pratyayika" e je zabda prayoga karyo te ja vAMkura AdinI mAphaka siddhaja che. tatvathI. bane banenAM kAraNa che. prazna 38-nizcaya naya kAlanuM dravyapaNe aMgIkAra karate nathI te cha dravya zI rIte ghaTaze? uttara-vartana vagere samayarUpa upakAraka kALanI apekSAe tavyanuM chANuM ja che, paNa sthiti Adikane mATe paNa laya ja je mAsa Adi, AvalikA AdirUpa kALa che, te kALa avAjIva maya sUryanA biMbane te te AkAzanA saMbaMdha rUpa kAlathI ja nathI, A ja apekSAthI "nIrava zIvaje" ItyAdi "zora ema kaheluM che. gati AdimAM madada karanAra dharmAstikAya AdinI mAphaka vartanA Adikane madada karanAra kAlane te (dravya tarIke mAnavAmAM) keIpaNa apalApane prasaMga nathI. prazna 39-zrI jinezvara bhagavAnanA avadhijJAnanuM madhya vastIpaNuM che. tethI emaNe sarva dizA saMbaMdhI dekhavuM hoya che. te emane spardha kAvadhi hoya ke nahi? uttara-deva bhAvasaMbaMdhI apratipAtI avadhi hovAthI lI. karene spardhaka avadhi heya che, paNa temAM tIvra, maMda vagere
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajAta spardhakane asaMbhava hoya che, ane tethI karIne zrI jinezvara devene apratipAtI ke vardhamAna paNa paNa avadhi hoya che. zrI vIra bhagavAnane lekAvadhi (0rI hari go ra08) utpanna thasela ja che. prazna -matijJAna vagere vizuddhikramathI labhya che. ema svIkAryA chatAM prApti kama kema jaNAvatA nathI? temaja vizuddhi tAratamyatA kema jaNAvatA nathI, kAraNa ke tevA prakAranI dhAraNA rahita evA jIvane kRtanuM grahaNa atizayavALuM jovAmAM Ave che. vaLI tevA prakAranA kRtathI rahita chatAM rehaka vagerene matijJAnane atizaya kahevAya che, ane tevA prakAranA mati, kRtathI rahita evA jIne avadhijJAna thAya che. avadhijJAna rahita evA, jIvane paNa mana:paryavajJAna che. - uttara-vizuddhinA nimittabhUta adhyavasAyanuM vicitrapaNuM te prasiddha ja che! A prazna 41-dvAdazAMgI mRta pazama bhAvamAM kema kahevAya che? kAraNake te dvAdazAMgI zrata kevalajJAnathI joyelA padArthonA kathanarUpa che, ane kevalajJAna e te kSAyika bhAva che, ane te kevalajJAnanA vizvAsathI bhagavAne nirUpaNa karyuM che, ane tethI ja gautama Adi gaNudharee te mAnyuM che. uttara-je dvAdazAMgI zrata che, te kevaLajJAnathI jeelA padArthanA kathanarUpa ja che. AthI je kevalajJAnathI sarva padArthane jANIne temAM je prajJApanIya padArtho che, te padArthone tIrthakara bhagavAna kahe che. tethI temanA vacanagathI kahevAyelA padArtho jagatane viSe lApazayika evA zrutajJAnathI zaktimAna thavAya che. e mATe emaNe kahelA padArthone bedha zrotAone kSapazaya thaye chate ja thAya che. e kAraNathI kSApazamika bhAvamAM dvAdazAMgI thata jaNavuM.
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ O bhagavAne prarUpelAthI bIjA padArtho te mAtra kevaLa jJAnanA ja viSaya che, mATe te kSAvika kevalajJAnane ja viSaya che. tethI "jo tu viruM re' e vacana dvAdazAMganuM prakaraNa hevAthI "vacanaga e ja " e artha asaMgata nathI. ethI e nakkI thayuM ke-dvAdazAMgathI vAcya arthane samudAya, Agama ane AjJAthI grahaNa karAya che. bAkIne je kevaLarU5 AgamathI jANavA yogya ja che. zraddhAnusArIone Agamagamya paNa chavAri padArtho je zrotAne anumAna gamya thatA hoya te prathama anumAnathI ane pachI AjJAthI avadhAraNa (nizcaya) karAvavA. tevA prakAranI prarUpaNa karanArane prAptipadanI ArAdhanA thAya che. nahi to ArAdhanA thatI nathI (paNa virAdhanA thAya che.) A ja kAraNathI vyAkhyAnamAM nipuNe kahevA gya arthone anumAnAdikamathI daDha karIne pachI (1) sUvAnugamamAM sUtranuM vyAkhyAna kare che. (2) A ja kAraNathI anugAramAM anugAmanI pahelAM upama ane nikSepa ane (3) nikti anugamamAM suspazI niyuktinI pahelAM ja upaghAta niryukti jaNAve che. (4) temaja jIvaguNajJAna-pramANa dvAramAM paNa laukika daSTithI paNa chevaTe ja agama pramANanuM kathana che. siddhasena divAkarajI mahArAja te samyagdarzana AdithI sAdhya evA mokSAdika padArthone hetuvAdamAM ane bhavya-abhavya vagere svAbhAvika padArthone ahetu vAdamAM laI jaIne vAcya arthanA be prakAra kahe che, ane badhuM paNa dvAdazAMga prajJApanIya arthamaya che. bAkI kevaLagamya che. prazna kara-kevaLajJAnanuM te ja kevaLapaNuM che ke te kevaLajJAna koI (jJAna)nI sAthe sahacArI nathI, kAraNa ke mana-paryava ke avadhi e mati kRta vinA hetAM nathI, ane mati, zrata e paNa
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 AgAmIta mAhomAMhe eka bIjA vinA hatAM nathI. mAtra kevaLajJAna ja bIje jJAnanI sAthe asahacara che. tethI ja "kevaLajJAna" ema zikha kahevAya che. paramAvadhi, utkRSTa cauda pUrva ane vipulamati paryAvamAM apekSAe samastapaNuM, zuddhapaNuM ane asahAyapaNuM hoya che. e prakAre kevaLajJAnI bhagavatene mati vagere jJAnene abhAva che, ema siddha thayuM. mati zrata e be vagere jJAne kevaLajJAna pahelAM avazya heya che, te pachI te mati Adi jJAnene abhAva zAthI? te te AvaraNe te pahelAM kSapazamapaNAne pAmelAM hoya che ane have kevaLa jJAna thaye chate kSayapaNane pAmelAM che, tethI AvaraNa rahita evA mati AdinuM kevaLajJAnI bhagavaMtane jarUra saddabhAva (vidyamAnatA) prApta thaze? uttara-jIva eka svabhAvavALe ja che ane te cetanA svarUpa che. te cetanA-kevaLajJAna pahelAM jema vAdaLAthI caMdranI tvanA avarAyelI che, tema kevaLajJAnAvaraNIya kamathI badhI bAjuthI AvathayelI hatI. pUrNimAnI rAtrie vAdaLAM sahita je caMdranI prajA jema kaTAdi AvaraNathI avarAya che, tema kevaLajJAnAvaraNIya kamathI avarAyeluM evuM je kevaLajJAna, te mana:paryava Adi zAnAvaraNIya karmathI avarAya che, ane kaTa Adi AvaraNa gayA pachI jema caMdranI prajA pragaTa thAya che, tema manaparyava Adi AvaraNa ziyA pachI te te cetanAne aMza pragaTa thAya che. paraMtu vAdaLI sahita kaTa AdinuM AvaraNa gayA pachI pUrNimAne caMdramA jema pragaTa thAya tema manaH5rthava Adi AvaraNa gayA pachI zuddha cetanA pragaTa thAya che. mATe te te AvaraNa gaye chate kevaLajJAna eka ja kema na le? arthAta eka ja zele. prazna 43-samyakRtvamAM ja nisaga ane adhigama A enI
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNe mAnavAmAM AvyA che, paraMtu jJAna ane cAritramAM Ave hanuM mAnavAmAM AvyA nathI. tenuM kAraNa zuM? uttara-samyakatva mATenA nisarga ane adhigama e vacArI A maryAdA jaNAvAya che ke je lokettara kutajJAna che te akhi gama vinA thatuM nathI. temaja dezavirati ane sarvaviratirUpa cAritra paNa adhigama vinA thatAM nathI. svayaM buddhapaNAmAM ane pratyeka buddhapaNAmAM te bhavane viSe zrutajJAna ane cAritra svayaM-naisargika laya, kevaLajJAnanI pahelAM aSTa pravacana-mAtAnuM jJAna hovAne niyama che. A ja kAraNathI ja te jJAna artharUpa che. e hetuthI zrutajJAnanuM uddezAdi kramathI prApyapaNuM che, A ja hetuthI maravA mAtA vagerene kevaLajJAnanI pahelAM artharUpa ja zukaladhyAna . rAyuM che. 43. prazna 44-kAlika zrata naya rahita che tethI emAM (kAlika zurAmAM) naya utaratA nathI, (A0 ni jA 752) "vaLI "nayavizArada vakatA chetAne AzrI nane kahe temaja prAye karIne dhaNa nathI adhikAra che, ema je kahevAya che te kayA nayakArane zAne kahe che ? kAraNa ke-"lekettara zAstrIya upakamamAM pramANahArane viSe naya saMkhyA nAmanuM dvAra che, vaLI upavAsa niryuktimAM "pa tamothArApura e sthaLe paNa nayadvAra che ema kahevAya che. AvI rIte je nayanA dvAre kahyAM che, te traNa ziyAnava nathadvAne karyo karyo taphAvata che? uttara-jyAM sUtre sUtre vistArathI caraNakaraNAnuga, dharmakathA roga, dvavyAnuga ane gaNitAnuga kahevAya che (vi, A. 281), te sthaLe dareka vastumAM vistAthI tamAma nayane samavatAra guru varyo kahe che. ane pRthatvamAM bhajanA che eTale aniyama che" (viA0 2282). e pramANe bhAkhyakAranuM vacana hovAthI spaNa samajAya che ke (1) upakrama dvAramAM nayasaMkhyA ane pramANahAra no ane sAdhana paNe manAyelAM che. (2) upaghAtaniktimAM lakSaNane
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra76 Agamata uddezIne dravyAthikAdi naya nirUpaNa avatAranuM saMmatapaNuM che, ane (3) anuganA cethA bhedarUpa je nayadvAra che, temAM upasaMhArya arthanI jJAna ane kriyA nayathI vicAraNA karavAmAM koI paNa jAtane niSedha nathI ane AcaraNane virAdha Ave te bAdha nathI. paraMtu dareka sUtramAM cAra anuga karIne tyAM dareka anu yegamAM dareka padArthomAM je naya utAravAne prayatna che te prayatna ja pRthakatava anugamAM eka anuyoganA dareka padane AzrIne niSedha vAmAM Avela che. (2) e pramANe sAta nayanI apekSAe sAtaso bhedane "samabhirUDha ane evaMbhUta A be naye te zabda nayanI aMdara aMtarbhAva hete chate pAMca nayanI apekSAe thatA pAMcaso bheda e vagere AdezelA seMkaDo bheda vaDe adhikAra nathI, paraMtu mULa je naigama vagere sAta ne che, tenAthI te hAlamAM paNa adhikAra che. A ja kAraNathI jaina matamAM sUva ke artha kaMI paNa naya vagaranuM nathI AvuM vacana che. prAye karIne traNa naya karIne adhikAra che ema je kahevAya che, tyAM (1) zuddha dravyAstika saMgraha-naya, (2) zuddha paryAyAstika evaMbhUta ane (3) bAkI badhA je na keI paNa kAre dravyAstika-paryAyAstika ubhayarUpa che. AvI rIte traNa na karIne adhikAra che. e apekSAe mULa nayane anadhikAra che. prazna 54-(upavAtaniyuktimAM) lakSaNa dvAramAM bhAvanA bhedamAM je svarUpanakakI karyuM che tene choDI (1) sAmAyika, saMyama vagere (2)vyA stika vagere nayanA samavatAra anumatakAramAM kema vicArAya che? uttara-je zraddhAna vagere bhAva lakSaNa kaheluM che, te vyaMjana, artha ane ubhaya arthanI apekSAe che, nayAdirUpa nathI, paraMtu vastunuM svarUpa jaNAve che, mATe nayarUpa ja che. AthI ja nayamAM nayAvatAra nathI. e pramANenA lakSaNamAM naya vagere nathI, paraMtu sAmAyikanA abhidhAna AdimAM che.
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ che chUTaka mArmika praznottara che " [50 va. AgamAddhAraka AcAryadevazrIe akhaMDa zruta bhaktibaLe Agamika sUkSama padArthonuM paNa khUba sarasa citana karI gya ukela zodhI kADhI bALa-madhyama jenI zraddhA-bhaktine paripuSTa karI che. tenA keTalAka praznottaranA prAyaH pU. Agama dvArakazrInA ja, hAthanA lakhela keTalAka junA kAgaLo pU0 dharmasnehI gaNivaryazrI kaMcanasAgarajI ma. pAsethI maLyA, te saMskRta praznone gujarAtI anuvAda ahIM ApavAmAM Ave che. ] - 1, zaMkA-pauSadhavALA rathamAM zI rIte bese ? samAdhAna-A pauSadha je hAla levAya che te viratirUpa nahIM paNa devanI ArAdhanAnA abhigraharUpe traNa upavAsarUpa (AhAra pauSadha) jANave, tene te rathamAM besavA sAthe kaMI virAdha nathI. kadAca ema zaMkA thAya ke traNa upavAsa pUrA thayA pachI rathamAM besIne devanI sanmukha jAya che te te vakhate pauSadha kema kahevAya? te ene khulAse ema hoI zake ke-je uddezathI akrama karyo che te pUrNa na thAya tyAM sudhI te akrama cAlu kahevAya eTale pAraNuM na karyuM hoya tyAM sudhI AhAra pauSadha kahI zakAya. che ke zrI RSabhadeva prabhunA caritramAM te ema kahyuM che kepauSadha pachI rAjAe rathamAM besIne bIjA varUNadevanI mAphaka samudramAM praveza karyo." eTale AvI zaMkAne avakAza ja nathI rahetuM. - 2, zaMkA-vaitAdya parvatanI tamisA ane khaMDa prapAtA guphAmAM je be nadIo vicitra svabhAvanI che ke jemAM ghAsa paNa DUbI
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamavAta jAya ane patthara paNa tara, A vAta kSetra svabhAvajanya che ke pANIne tene vicitra svabhAva che? samAdhAna-kSetra svabhAva ja AmAM mukhya jaNAya che. pANIne vibhAva je hoya te e nadI jyAre vaitADhaya parvatanI bahAra siMdhu navImAM maLe che, tyAM paNa tene svabhAva te ja rahevuM joIe ema thatAM siMdhunA pANImAM traNa svabhAva thAya--paNa thatuM nathI. kadAca siMdhu nadInA pANInI vizALatAthI A baMne nadIone AvabhAva dabAI jAya ema vivakSA karIe te kadAca pANIne paNa Ave vicitra svabhAva che ema mAnI zakAya. 3. zaMkA-zAstromAM ghara zabda Ave che tenuM zuM rahasya? samAdhAna-sUnuhikamAMge e zabda jyAM nathI eTale jayAM bhIkha mAMgavApaNuM nathI tene Agamika paribhASAthI mArA kahavAya che. 4 zaMkA-zAstromAM ghoDAonA varNanamAM kSanA pada Ave che tene zuM bhAva? samAdhAna-nIcenA sAta durgaze jemAM na hoya te ghaDA zrema kahevAya, 1 gusse 4 ThAkara khAvI 5 lagAmane AdhIna na rahevuM 2 cittazAma 6 sIdhuM na cAlavuM 3 vAraMvAra haNahaNavuM | 7 DarapokapaNuM 5zaMkA-zrI kalpasUvAdimAM bhUtikarma zabda Ave che te zuM che? samAdhAna-bhUti jenA vaDe kudaSTi=eTI najara dhAtuone prApa Adi dethI rahita zarIra bane te caMdana vagerenI uttama maMtrita bhama.
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5,4 tene bAhu-kapALa-chAtI vageremAM tilakAdi rUpa dhAraNa karI zarIranI rakSAnuM kArya bhUtikarma kahevAya. 6. zaMkA-jIta eTale zuM? samAdhAna-jIta eTale pitApitAnA (guNasthAnakAnusArI) dhamane anukULa je sArI pravRtti. A uparathI "ro kahe ke amArA bApadAdAthI cAlyA Avate bApane cArIne dhaMdhe amAro chata che" e vAta barAbara nathI ema jANavuM. kemake corI Adine anAcAra che, chata zabda te AcAra mATe che, tethI sadAcAranI pravRtti ja chata zabdathI vyavasthita karI zakAya. tA. ka-praznottara te A patra saMgrahamAM ghaNu hatA, paNa bIjA khUba gahana ane sUkSma buddhigamya heI sarvasAdhAraNa upayogI keTalAka praznottare ja ahIM raju karyA che. [ ' - wwwta SIJI
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaka tAttvika vicAraNu , parama pUjya prauDha pratibhAzALI -zAsana saMrakSaka AgamatatvaniSNAta-dhyAnastha svargata Agamo ddhAraka AcAryadevazrIe zrI tattvArthAdhigamasUtra upara karela(?) suMdara TippaNarUpa 'tAri vimarza graMthane saraLa anuvAda (varSa 3 aMka 4 (5,26) thI cAlu) pirama pUjya, gItArtha sArvabhauma, dhyAnastha svagata Agamo ddhAraka AcArya devazrIe bALajInA hisAthe aneka nAnI-moTI kRtio racI che. temAM zrItatvArthAdhigamasUtra Adi saiddhAMtika graMthamAMnA keTalAka gUmArmika sthalenA rahasya samajAvanAra chUTaka praznottarane saMgraha riyA vinA nAme rAjamoDhA siroha (bhA. 1,)nA prAraMbhamAM ja prathama kRti tarIke chapAyela che. jemAM aneka gUMcabharI bAbatenA jhINavaTabharyA khulAsA zAsana sArI sUkSama pratibhAbaLe susaMgata rIte pU. AgamazrIe karyo che. A kRtinA prAraMbhe gabhIra tatvadazI, AganA sUkSma abhyAsI, dhyAnastha sva. pU. Agama dvArakazrIe prauDha pratibhAbaLe dazapUrvadhara 5. A. zrI umAsvAtijI ma. racita zrI taravArtha sUtranA keTalAka guDha padenA rahasyane darzAvanAra TippaNarUpe lakhyuM che. jene trIjo hapta ahIM raju karAya che. game te kAraNe mudrita " AgAme kRti saMgraha" mAM zrItaravavimarza kRtimAM TipaNane krama jaLavA nathI. mudrita graMthane AdhArabhUta rAkhI kamathI paNa ahIM rajuAta karI che. saM].
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 5. 4 : tatvArthAdhigamAkhyamiti bhASyakAroktestattvArtheti shaasnAma, I-vidyAnA telanAroberovAmilApurI tararArthAgavattAgi I amriyafmanAtha jihAjaraNAghera ja vAra "gAto rakSAzAse AvatuvarAma . ___mokSa mArgopadezasyaiva hitopadezakatvena sAdhitatyAnnAtra 'mokSasya' svarUpAdikhyAnAyAsaH kRtakRtyasya, mokSamArgopadeze. naivottamottamatvamiti bahuzaH pratipAditaM kaarikaasu| zrI tatvArthAdhigamasUtra e nAmanA rahasyanI vicAraNA rUpa A TippaNu lAge che. zrIyuta bhASyakAre taravAthaSiAmAraze () zabdathI saMbadhikArikAmAM svamukheja graMthanA nAmane ulekha karyo che, tethI TUMkAkSarI paddhatie lekajIbhe A mahAgraMthanuM "zrI tatvArthasUtra" jevuM nAma rUDha thayuM hoya e saMbhavita che. A graMtha upara zrI akalaMkAcArya, zrI vidyAnandasvAmI, zrI devanI Adi digaMbara AcAryoe zrI tatvArthaplekavAtika Adi TIkAo lakhI che. temAM teoe paNa Aja nAma "zrI taravArtha sUtra" svIkAryuM che. vaLI maharSi deva vyAsa kRta brahmasUtramAM jema "pachIto bAlizA" sUtranI rajuAta karI mahatvanA AdhyAtmika viSayanA upakrama rupe karI che, tema ahIM A umAsvAtijI ma. zrI e pajJa bhASyanI racanA karI che, temAM zarUAtanI kArikAmAM zrI tatvArthasUtranA viSayanuM suMdara varNana karela che tethI graMthanA prAraMbhe upakamAtmaka bIjA keI sUtranI racanA jarUrI na lAgavAthI sIdhuM "sAyanazAnarAtriALi mokSa mA " sUtra racyuM che, tathA saMbaMdha kArikAmAM mokSa mAgane upadeza e ja jagatanA jIvene ekAnta kalyANakara che. e vAta nakkI karela hoI mekSanA svarUpamAhitI Adi mATe paNa prakAre prayatna nathI karyo ane cha prakAranA puruSamAM sarvocca kakSAnA mahApuruSe svayaM kRtakRtya
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamavAra chatAM kSamArganA upadezathI ja pitAnI uttamatA saphaLa kare che. tethI mekSa mAganuM nirUpaNa zarU karyuM che. kiJca-yathA mArge pUrvapUrvasthAnaprAptiH uttarottarasthAnAvApteheta. bhavati, tathAtrApi apunarbandhakAdiSu samastIti maargtaa'dhyaahtaa| mAstikAH sarve'pi pratipannA nAnAbhidhAbhirapi mokSa yatastato na mokSasya sAmyatAsAdhanaM, mokSasya prayatnaprApya svIkArAzca na tasya mArgasiddhakriyA, hetavo mAkSasya guptyAdayaH syuH, paraM zuddhirUpasyAsmadharmasya muktatvapariNAmAna mArga iti // vaLI vyavahAramAM jema musApharIne mArgamAM pUrva sthAna prApti AgalA sthAnanI prAptinuM kAraNa hoya che, athavA nisaraNInA pagathIyAmAM pUrva-pUrvanA pagathIyA AgalA pagathIyA para javAmAM jema kAraNabhUta che te rIte ahIM paNa apunabaMdhaka, garamAvarta mA. bhimukha, mArga patita, mArgAnusArI, yathA bhadraka mithyAdaSTi, graMthi samyaktva, virati, sarvavirati, apramattapaNuM, kSapakazreNi AdimAM pUrva pUrva sthAnanI prApti uttarottaranA sthAne prApta karAve che, tethI A saghaLA padArtho mokSa mArga rUpa kahevAya che. tathA jagatanA badhA Astika darzane judA judA nAmathI mokSane mAne ja che, tethI ahIM mekSanI siddhi mATe paNa prayatna nathI karyo, tema karavAmAM siddha sAdhana deSane saMbhava kharA ! temaja mokSa prayatnathI ja prApta thAya che, e vAta paNa badhA Astika darzanee svIkArI che, paraMtu karyo prayatna egya rIte mokSane sAdhaka nivaDe ? te mATe mArganuM nirUpaNa jarUrI che. mekSanA kAraNa che ke gupti Adi che. paNa Atmazuddhi e muktAvasthAnuM kharuM svarUpa hoI te rUpane prApta karavA mAgatuM nirUpaNa che. ___ dRzyamAnabInavat karmApyanAdi kAryakAraNobhayarUpaM, agnyAdimirSIjasya rohaNazakterivAhapuruSakAreNa karmaNo'nyakarmahetutvA cAlu dekhAtA bIjanI mAphaka karma paNa anAdi che, kArya
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAvI zRMkhalA rUpe bIja ane rUpa che, bIja kekanuM kAma paNa che. paraMtu agniAdinI jema bIjanI ugavAnI zakti nA thaI jAya che, tema yogya puruSArthathI karmamAMthI bIjA kama upajAvavAnI zakti naSTa thaI zake che, tema thatAM anAdikAlIna paNa kama nizeSa thaI jAya che. "sAva saLagA sAnni" niti mAna tho chupati rAmAvatanA, navamalAnAI, sara pratyAdisatre 'zAna' miti sAmAyikAdisatre ca 'cAritra'miti A TipapaNa prathama sUtranA pajJa bhASya uparanuM lAge che. bhASyamAM samyagadarzana samyajJAna samyaphacAritra ema traNa padArthonA judA judA nidezamAM samyagadarzana pada te rUDhi prasiddha che ja, paraMtu jJAna-cAritramAM je samyagra pada mUkayuM che, te nAma tarIke nathI, paNa svabhAva batAvavA mATe che, samyagadarzana pachInuM je jJAna ke cAritra te samyajJAna-samyaphacAritra kahevAya. tethI ja AgaLanA sUtramAM mati Adi pAMca bhede darzAvatI vakhate ekalA jJAna padane ja pravega che, ane sAmAyika Adi leke darzAvatAM ekalA cAritra padane ja prayoga che. eTale prathama sUtramAM jJAna-cAritrane amuka niyata svabhAva jaNAvI dIdhe, te badhe samajI le. ___ samuditAnAM trayANAM mokSamArgatvAGgIkArAyaikavacanaM, smym| darzananA cAvyabhicAritayA, zAna samyagakSAnameva cAritraM samya. cAritrameveti / samyagadarzanAdi traNe maLIne ja mokSanA mArga bane che. te jaNAvavA eka vacanane prayoga karela che. . vaLI sabhyadarzana pachI je jJAna Ave te samyajJAna ja hA, tathA cAritra paNa samyam cAritra ja, tethI jJAna-cAritramAM sabhyane paga nathI karyo. - " viSatyAviSapabhUlazo nahi
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284 Agamata vidhi' vivacanAt trividhanihetuka ityarthaH, evaM va pratyeka mArgatvaM, Adyayozcaramasya bhajanAniyamAvapekSyAnyatarAbhAve iti / bhASyakAre "dhyAne laine savAri ghera vividha mA kahyuM che, tyAM trividha padathI traNa prakArane mokSa mAga e artha na samaje, paNa "vidhi-mUlyo" tathA prajA mAvali e vyAkaraNanI paribhASAonA AdhAre viSa zabdane prajA artha ema thAya che, tema hetu artha paNa thAya che. eTale vivighA ne artha traNa che hetu jenA e. mekSa mArga e artha jANa. ethI samyagadarzanAdi traNemAM AMzika bhArgava paNa saMbhavita che. - temAM samyagadarzana ane jJAna hoya te cAritranI bhajana che. ane cAritra heya te samyagadarzana-samyajJAna ke samyajJAna hoya te samyagadarzanane niyamo saMbhava hoya ja, e apekSAe traNemAM mArga paNuM saMbhave che. (16) yASacchutopayogameva mokSahetukaghAtikarmanirjaraNaM, sati kele pAtikAbhAvAnna tannirjarA, aghAtIni tu bhavopayAriNIti vedhAnyeva, tato mArgaH zrutAtmake zAne, sadbhAvastu kevaladarzanAnanta vIryAdInAmapi iti // pU. AgamoddhArakazrIe vyAvahArika daSTikoNanI pradhAnatAe ahIM sApekSa rIte kRtajJAnane ja mekSa mArga tarIke jaNAvyuM che. kemake zrutajJAnanA upayogathI mokSanA hetu rUpe ghAtakarmonI nijA thAya che. kevaLajJAna hovA chatAM ghAtakama na hovAthI nijA thatI nathI. avAtIkama te bhapagAhI heI bhegavavAnA ja hoya che eTale kevaLajJAna nijerAnuM kAraNa nathI. nirjarA e mokSane pradhAna mAge che tenuM kAraNa zrutajJAna che. tethI kRtajJAna e vyAvahArika rIte mArga che. te hoya tyAre samyagadarzanasammacAritrane sadbhAva hoya che.
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ Avazyaka sUtra ane tenI niryukti (varSa 3 pR0 3 pATa 79 thI cAlu) [ pU. AgamoddhArakazrI manI atisUkSama prauDha pratibhAthI ghaNA Agamika tatve jijJAsuone jANavA maLyA che, te ja eka suMdara nibaMdha AvazyakasUtra ane tenI niyuktine lagate ahIM prakaTa thAya che. jene pUrvArdha (varSa 2 aMka 3mAM) chapAI gayela che, bAkIne ahIM prakaTa thAya che. ] dazavaikAlika Adi karatAM AvazyakanI niryukti pahelI kema? Aja kAraNathI bhagavAna bhadrabAhasvAmIjIne je ke zeSa dazava. kAlika vigerenI niyukti karavI hatI, te paNa teoe Avazyaka nI ja niyukti pahelI karI, arthAt uttarAdhyayana ane AcArAMga jevA mULasUtra, aMgapraviNasUtra ane chedasUtranI niryukti racavA pahelAM AvazyakanI niyukti racavAnuM nakkI karyuM, ane uddeza, nareza vigere upadravAta niyuktinA sarva dvAre mUla Avazyaka niryuktimAMja savistara kahyAM, ane te ja niryukti bIjA sutromAM paNa grahaNa karavA lAyaka gaNane havAI ja vigere AvayakanI upaghAta niyuktine dareka sUtranI niyuktimAM pahelAM jANavA lAyaka jaNAvI, arthAta zrutakevalI bhagavAna bhadrabAhusvAmI jIe abhyAsanI apekSAe AdimAM rahelA AvazyakanIja pahelI niyukti karI ane temAM paNa sarva sUtronI mAphaka AvazyakanA paNa zeSa adhyayanamAM sagiva gAyo dora para nigNI ema kahI bhASyakAra mahArAje sAmAyika adhyayananI upaghAta.. niyuktine zeSa catuviMzati Adi adhyayana ane dazavaikAlika
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 Agamajyota A sUtromAM te sAmAyikanI upaghAtaniyuktine prathama jANavAnI bhalAmaNa karI. nitimAM bIjuM maMgala kema? ane Aja kAraNathI bhagavAn bhadrabAhasvAmIjIe bAmaNi mri bALa vigere kahI AvazyasUtrane aMge pAMca jJAnanA kathanarUpa maMgalAcaraNa karyA chatAM upaghAtaniryuktinI zarUAtamAM hiraNo jAte vigere pAThathI bhagavAna mahAvIra mahArAja, zeSa sarva tIrthakare, gaNadhara mahArAjA, temanI paraMparA, vAcako ane temanI paraMparA ane pravacanane namaskAra karI juduM ane meTuM maMgalAcaraNa karyuM, te ema jaNAvavA mATe ke A sAmAyikanI upadravAtaniyukti che ke AvazyakaniyuktinA eka aMza tarIke che, te paNa te eka judA zAstra jevI ja che. A vAta cUrNikAra ane bhagavAna haribhadrasUrijI vigere TIkAkAroe paNa cekhA zabdamAM jaNAvI che, ane Aja kAraNathI dazavaikAlika vigere zAstronI niyuktiomAM uddezAdi dvAranuM mULa svarUpa ke tene saMpUrNa adhikAra na letAM mAtra te te sUtronI vizeSa hakIkataneja te te satronI niyuktimAM bhagavAna niryuktikAra jaNAve che. agopAMga saMyukta niryuktinuM sthAna Avazyaka vaLI prAcInakAlanA maharSioe sarva aMge pAMga sahita je kaI satranI paNa niyukti karI hoya ane vyAkhyA karI hoya te te mAtra A AvazyakanI nikti ane vRtti che. pleTA pramANunA sAhityanuM sthAna vaLI aMga ane upAMgenI pUrvadhara AcArya mahArAjAe jio racI che, paNa te aMga-upAMganI cUrNimAM meTuM pramANa je koIpaNa sUtranI cUrNinuM hoya te te kevaLa A AvazyakanI ja che. aMga ane upAMga upara koIpaNa AcAryuM kAma
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ kareluM nathI, jyAre A AvazyakasUtranA eka sAmAyika adhyayana upara bhagavAna jinabhadvagaNikSamAzramaNajIe sADAcAra hajAra gAthA jevaDA moTA pramANavALuM bhASya raceluM che. nahi chapAyelI bhASyagAthAo (jo ke kAzImAMthI chapAelA vizeSAvazyaka eTale sAmAyika AvazyakanA bhASyanI gAthAo mAtra 3300 lagabhaganI che, chatAM tenA upara bhagavAna maladhArI zrI hemacaMdrasUrijIe karelI ane teja kAzIvALAoe chapAvelI TakAmAM kahelI saMkhyAne jonAra ane manuSya samajanAra vizeSAvazyaka eTale sAmAyikaAvazyakanA bhASyanI gAthA 4500thI vadhAre che, ema mAnyA sivAya rahI zakaze nahi, ne te nyUna gAthAonI pUtine mATeja ratalAmanI zrI RSabhadevajI kesarI. malajI nAmanI zvetAMbara saMsthAe zrInaMdIsUtranI cUrNi ane hAribhadrIya vRtti bahAra pADatI vakhate amudrita ane mAladhArI mahArAje atidezathI jaNAvelI gAthAonuM pUnAnI mULa AvazyakanI prata uparathI udvarIne pragaTa karI che.) vAttithI zebheluM Avazyaka bhagavAna jinabhadagaNikSamAzramaNajIe je A sAmAyika upara moTA pramANamAM vivecana karyuM che, tene aMge bhASA, vibhASA ane vAtika e traNa bhede jaNAvAtI vyAkhyAmAM je vAtika nAmanI vyAkhyA zatakevalIoja karI zake. tevuM vAtika evuM A bhASyanuM sthAna keTayAcArya mahArAje pitAnA vivaraNamAM spaSTa zabdathI jaNAvyuM che. heTAmAM mahekI TIkAvALuM Avazyaka vaLI bhagavAna haribhadrasUrijIe Aja Avazyaka sUtra upara 84000 kaleka pramANanI atyaMta maTI TIkA racelI hatI ane tethIja vartamAna kALamAM ghaNIja sulabha evI pitAnI 22
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajAta hekavALI TIkAmAM spaSTapaNe jaNAve che ke ja imayA tathA tArA vikRti arthAt A AvazyakasUtranI bIjA AcAryoe TIkA racelI che ane meM paNa moTI eTale A 22000 kalekavALI TIkAnI apekSAe yathArtha rIte saMbhavatI 84000 lekanI TIkA karI hatI, arthAt keIpaNa aMge ke upAMga vigere upara ATalI badhI maTI 84000 kalekapramANuvALI TIkA thavAnuM mAna hoya te te phakta A AvazyakasUtraneja che. bhASyAdithI zaNagArAyeluM Avazyaka vaLI AcArAMga Adi sUtro upara eka paNa jAtanuM bhASya tevA rUpe lakhAyuM nathI, jyAre A Avazyaka sUtra upara mULa bhASya, bhASya ane vizeSAvazyakabhASya evI rIte traNa traNa jAtanA bhALyothI je kaIpaNuM sUtra alaMkRta thayuM hoya te te kevaLa A AvazyakasUtraja che. aneka AcAryanI TIkAdithI zobhatuM Avazyaka vaLI vartamAna kALamAM je ke zrIkalpasUtra ane zrIuttarAdhyayana upara prativarSa vAcanane lIdhe ane vadhAre bhAga kathAmaya havAne lIdhe ghaNI TIkAo upalabdha thAya che, paNa paMdaramI sadIthI pahelAMnA AcAryonI kRtinI vividhatAnI tapAsa karIe te mAtra AvazyakasUvane prAcIna maharSionA vidhavidha vivecanethI ala. kRta thavAnuM sthAna maLe che. viziSTa kathAonuM mULa Avazyaka vaLI jJAna ane zeyatA nirUpaNa dvArAe dravyAnuyeganI mahattAne pakaDI rAkhIne prathamAnuM yeganusthAna keIpaNa the sAmAnya rIte meLavyuM hoya te te AvazyakasUraja che, ane tethI ema hareka vAcakane mAlama paDaze ke anya aMga upAMga vigerenI vyAkhyA emAM AvatI dharmakathA ke caritrakathAnI jaDa A AvazyakasUtramAMja
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 4. 289 che, eTale jema niyukti vigere aneka ane vistIrNa vyAkhyA dvArAe jema Avazyaka sUtranI mahattA che, tema prathamAnuyoganI kathAne lAyakanA mULa sthAna tarIke A AvazyakanI vyAkhyAja zobhA bhaI zake tema che. AvazyakanI vyAkhyA mATe juduM svataMtra sUtra eka bIjI vAta paNa dhyAnamAM rAkhavAnI jarUra che ke koIpaNa sUtranI vyAkhyA mATe anya AkhuM sUtra racavAmAM AvyuM hoya te te mAtra Avazyakane ja AbhArI che, kemake A sAmAyika Adi cha Avazyake ane tenI upadughAta niyuktinI spaSTatAne mATeja akhA anugadvArasUtranI racanA che. niryukti mAnavAnI AvazyakatA A uparathI jeo tIrthakara bhagavAne kahelA niyukta rUpa arthane na mAnatAM mAtra gaNadhara mahArAjAoe racelA sUtrane ja mAne che teone bArIka daSTithI ane zuddha buddhithI ane zuddha daSTithI anugadvAranuM avalokana karavAnI jarUra che. jo ke go vao, vI gijuttimilI maNiko evA zrIbhagavatIjI ane naMdIsUtranA vacanathI temaja zrInaMdIsUtra ane samavAyAMgamAM svarUpane dekhADatAM jijJottIgo evA spaSTapaNe kahelA padathI kevaLa sUtra mAnanArane paNa te te sUva akhkhalitapaNe mAnavuM hoya te niktine mAnyA sivAya chuTake thavAne ja nathI, te paNa A anugadvArasUtra te AvazyakanI upaghAta niyuktinI jamIna tarIke kalapanA karIe te anugadvArasUtra e mAtra tenI uparane ja mahela ja che, arthAta sUvane mAnIne niktine nahi mAnanArA manuSya mAtra mahelane mAne ane jamInanI hayAti nAkabula kare enA jevIja daSTivALA ja gaNAya. savanuM sthAna lenAra gAthAvALI niryukti vaLI zrInaMdIsUtra ke jemAM pAMca jJAnanI vistAra vyAkhyA
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 Agamata. karatI vakhate maMgala ane saMbaMdha mATe prathama te nadIsUtranI vyAkhyA karavAnI jarUra eka pakSe gaNAelI hatI, chatAM bhagavAna bhadrabAhu svAmIjIe zAmiLavoya chari vigere gAthAothI pAMca jJAnanuM vAstavika svarUpa AvazyakanI AdimAM Alekhela heI, naMdIadhyayananA pAThanuM maMgalAcaraNamAM aniyamitapaNuM jaNAvI dIdhuM, arthAta naMdInA adhyayananA Adi vyAkhyA niyamane je kaMI paNa pheravavAmAM sabaLa hetu hoya te te A AvazyakanA pAMca jJAnarUpa nadInuM vivecanaja che, ema kahI zakAya. mUlavomAM niryuktinI gAthAo vaLI eka sUtramAM bIjA sUtrane atideza jahA vigere zabdothI karAya che, e vAta suprasiddhaja che, paNa niryuktinuM nAma lIdhA sivAya sUtranA cAlu kramamAM jo koIpaNa gAthAo niyuM. ktinI dhAraNa karavAmAM AvI hoya te te A AvazyakaniyuktinIja che, ane A vAta AvazyakaniryuktinA avadhijJAnanA adhikArane vAMcIne, zrInadIsUtranA avadhijJAnanA adhikArane vAMcanAra manuSya saheje rAmajI zake tema che, ane tethI ja naMdIsUvanA TIkAkAra bhagavAna malayagirijI mahArAja vigere te avadhijJAnanI keTalIka gAthAo AvazyakaniktinI gAthAmAMthI lIdhI che, ema cakakhA zabdomAM jaNAve che. vaLI zrIsthAnAMgasUtra tathA zrIanugadvArasUtramAM kA dikakA sahAre e vigere ApavAmAM AvelI deDha gAthAne svataMtra AvazyakaniryuktinA kAlaupakramanA adhikAramAM sAmA cArI upakramane aMge racAelI che te ja che. ane tethI ja te ane ThANuga ane anugadvAra sUtromAM varaMparA ja jANe ema kahI kathaMcita nirarthaka evA ghaTe zabdane prayoga karavAmAM AvyA che. jo ke hirA tacitanI e nyAyane anusarIne jANe padanI vyAkhyA karatAM gya kAle upasaMpadA levI ema artha karavAmAM
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAra ja Ave che, IcchA-micchAdika sAmAcArIo paNa yogya kAleja heya che, gya kAla sivAya te te IcchA-micchAdika sAmAcArIo paNa hetI nathI, mATe u5saMpadane viSe kAle e vizeSaNa lagADavuM te vijaya anizcitatArA e nyAyane aMgeja kahevAya. niryukita aMga vageremAM phala, gaNa ane nihonI vaktavyatA kema? ke sAmAnya rIte sarva tAMbara saMpradAyavALAo AvazyakasUtranI niryuktine eka sarakhI rIte mAna Ape che, ane zAstrIya viSayanA nirNayane AdhAra bhagavAna devagiNi kSamAzamaNajInI pahelAM zAsana dhuraMdhara mahApuruSanA vacana kahevA upara ja rahetuM hatuM, ane tethI ja geSThAmAhitanA adhikAzamAM durbalikApuSamitra sarakhA nava pUrvane dhAraNa karanAra ane agAla buddhivALA AcAryo baddha ane abaddha karmanA adhikAramAM pite nirUpaNa karela siddhAMtanI prAmANikatA mATe anya gacchIya sthavirene pachavAnuM ucita gayuM hatuM, arthAt zAsana dhuraMdharonA vacanane AdhAre ja satpakSa ke asatpakSane nirNaya thatuM hatuM, paNa bhagavAna devaddhigaNi kSamAbamaNujIe te vakhatanA mukhya mukhya AcAryone ekaThA karI siddhAMta karavAnuM kArya eTale sAkSa ke asat pakSa paNAnA nirNayanuM kArya lakhela pustakane AdhIna karI virapurata zIzataH arthAt je siddhAMta pustakane AdhIna na hato te pustakane AdhIna karyo, tethI Agamane pustakamAM lakhAvyAM ane tethIja AgamAM bhagavAna devaddhigaNikSamAzramaNa pahelAM thayelA niha tathA ga, kule ane bhagavAnanI pAchaLa jenI kahanA thaI te naMdI, pannavaNAi vigere zAstronI sAkSIe aMja sarakhA gaNadharatasUtromAM saMkSepaAdi kAraNane aMge dharavAmAM AvI
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ rakAra AgamajAta jo ke temAM paNa pUrva jaNAvela rItie abhyAsakramane te oLaMga vAmAM AvelenathI, ane tethI ja AcArAMga vigeremAM sUyagaDAMga vigeremAM ThANAMga vigerenI bhalAmaNe jA, ghauM, ke kAra vigere zabdathI karavAmAM AvelI ja nathI, paNa abhyAsakramamAM AgaLa AgaLa AvatA thAmAM pAchaLanA graMthe mULasUtrarUpa haya, naMdI Adi rUpa hoya ke upAMga Adi rUpa hoya te paNa tenI bhalAmaNe saMkSepa Adi kAraNane aMge sthAne sthAne karavAmAM AvelI che, ane tethI ja jJAtAjI, upAsakadazAMga vigere aMge vAra vigere bhalAmaNanA zabdathI ghaNA bharAelA che, eTale TuMkANamAM ema kahIe te cAle ke bhagavAna jinezvara mahArAjanuM zAsana kevalI mahArAje kahelA tatva tarIke pramANa gaNAyA chatAM sUtranA pustakanI apekSAe te bhagavAna devaddhigaNikSamAzramaNajInA prayatnanI pramANikatA gaNI zakAya. siddhAntanuM jinabhASitapaNuM je ke bhagavAna devardhigaNikSamAzramaNajIe saurASTra dezanA vallabhIpura (vaLa) mAM te AgAme pustakArUDha karyA chatAM te AgamamAM rIti, bhAti, paribhASA ke varNana vigere sava magadha pradezanA eTale bhagavAna mahAvIra mahArAjanA vakhatanA ja rAkhelAM hoIne lAkhanI saMkhyAne sthAne zatasahasa jevA aneka magadha dezIyA zabdo ke je bhagavAna mahAvIra mahArAjanA samakAlIna thayelA evA bauddha matanA zAstromAM jevA dekhAya che, tevA upalabdha thAya che. digaMbara zAstronI kalpitatA jema digaMbaranA zAstro temanA AcAryoe kalpitapaNe navAM racelAM hovAthI bhagavAna mahAvIra mahArAjAnA adhikAramAM temanA samakAlIna evA AjIvakamata ke jenA pravartakane ApaNe gozAle maMkhaliputra kahIe chIe te saMbaMdhI IzArA paNa
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 4 193 paNa levAmAM AvyA nathI, ane bhagavAna mahAvIra mahArAjanI vakhate ge zAle eka pratispadhImatane pravartAvavAvALA hatA ane jabaradasta hate, e vAta bauddhanA siddhAMtathI paNa sAbita thaI zake che, eTaluM ja nahi paNa vetAMbara jainazAstroe gazAlAnI je dazA AraMbha, samAraMbhAdikane aMge jaNAvelI che. te dazAe kharekhara gozAle vatavAvALe hate, e vAta paNa bauddhanA dIghanikAya vagere sUtro spaSTapaNe jaNAve che, tethI sujJa manuSyane te jarUra ema mAnavuM ja paDaze ke bhagavAna devaddhigaNakSamAzramaNajIe khuda bhagavAna mahAvIra mahArAjanI mULa hakIkta ja sUtramAM rajukarelI che, jyAre digaMbarone kalpitapaNe zAstro ubhA karavAnAM heI temanI utpatti vakhate gozAlAne mata viccheda pAmavA je thayela hovAthI te saMbaMdhI kAMIpaNa lakhyuM nathI, ane potAnI utpattinA jamAnAne anusaratuM ja mAtra sAhitya digaMbarAe goThavI kADhayuM che. vartamAna sUvo upara AkSepa karanAra digaMbaranuM vitaDAvAdIpaNuM. vartamAnakAlIna keTalAka digaMbare jinezvara bhagavAnanA varta. mAnasUtro upara aghaTita rIte AkSepe, tenI mAnyatA ane nimna karavA mATe kare che, paNa teo nathI samajatA sUtranA vAstavika arthane ane nathI samajatA, jainamArganA utsarga apavAdane ane yuktinA mArgane paNa dhyAnamAM letA nathI, arthAta nyAyanI daSTie jema pakSanI sthApanA vagaranA ane mAtra parapakSane dUSaNa devAvALA vAda karanArane jema vitaMDAvAdI kahevAmAM Ave che, tevI rIte A leke kevaLa vitaMDAvAdI ja bane che. digaMbara zAstromAM jina praNatapaNunA abhAvane teoe karAte svIkAra, vartamAna digaMbaranI mAnyatA pramANe je paNa temanA zAstro
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamavAla che te badhAmAM ekapaNa vacana sarvajJa eTale gaNadhara mahArAjanuM karatuM nathI, arthAt gaNadhara mahArAje karelAM zAstra che ane sarvathA nAza pAmelAja che, ane te gaNadhara mahArAjanA sarva zAstro nAza pAmyA pachI ja temanA AcAryoe je aMze ramA taja graMthane te bicArA ajJAna ke Agrahane AdhIna thaIne sarvajJanA vacana tarIke mAnavA lAgyA che, kemake je teo ajJAna ke Agrahane AdhIna na hoya te mULarahitapaNe banelA che, ema paSTapaNe jaNAvavAmAM AvyA ane jANyA chatAM te mULarahita kavipata ne mAnavA taiyAra thAya ja ke kema? . Avazyaka niryuktinI gAthAonuM vyAjabI suvamAM sthAna. A bAbata ahIM A vistArathI nahi carcatAM anya vakhate carcavA mATe mulatavI rAkhI, cAlu adhikAramAM eTaluM ja jaNAvavAnuM ke bhagavAna gaNadhara mahArAjA vigeree karelAM sUvAnI vyavasthA bhagavAna devagiNikSamAzramaNajInA prayatnane ja AbhArI che, ane tene lIdhe ja zrI Avazyaka niryuktinI gAthAo zrInadIsuva anugadvArasUtra ane ThANAMga ane sarakhA mULa sUtromAM sthAna pAme tevA Azcarya nathI. Avazyakaniyuktane nAkabula karanAranI dazA A Avazyakaniyukti jevA pracura sAhityathI alaMkRta ane sarva zAstronA anuyAganA mULa sthAnane pAmelA zAne nAkabula karanAra vetAMbara saMpradAyane keIpaNa varga heya te te mAtra soLamI sadImAM utpanna thaele lekA (lampaka) zAhanA matane naranAreja varga che. jo ke te lekazAhane vaga paNa dazavaikAlika vigere sUtranA gujarAtI bhASAmAM artho karatI vakhate niyukti upara racavAmAM AveluM bhAgya, ane te bhASya ke niryukti upara racavAmAM AvelI cUNi ke te eka, be ke traNamAMthI keIne paNa anusarI karavAmAM AvelI TIkAne AdhAre ja artho kare che. koI paNa artha ekalA vyAkaraNa mAtrathI teo karI zake tema nathI,
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ kemake te te sva-adhyayana vigerenA udeza, nirdeza ane nigama vigere dvArene temaja te te sUtramAM AvatA te te zabdanA naya nipAnA vicAra sAthe te te sUtrone karavAnA prasaMge tathA te te sutrone karanArA ke temAM AvatAM puruSanA ItivRtto teone niyuM tiAdi sivAya maLI zake tema na hatuM, ane tethI te lumpakamatane anusaranArAne te vRtti AdinuM AlaMbana lIdhA sivAya chUTake ja na hate. spakamatavALAne niyukti Adi nAkabula karavAnuM kAraNa paNa te lekAonI utpatti ja bhagavAna jinezvaradevenI pratimAjInA lepavAne ageja thayelI hovAthI teone TIkA niryukti vagerenA pATha mAnavA pAlavyA nahi ane tethI ja jagatamAM jema eka juThAthI bacavA mATe jema aneka juThA bolavAnI pharaja paDe che, A lpakamatane anusaravALAone bhagavAna jinezvara devanI pratimAne haThAvavA jatAM niryuktiAdI Adi ane TIkA Adine zAstro ke jeone AdhAreja pite gujarAtI sUtronA artho vigere lIdhA che, teja niryukti Adi TIkAAdine amAnya karavAnI pharaja AvI paDI. kAraNa ke je te kuMpakamatane anusAranArAo niktine mAnya kare te zrIAvazyakasUtranI niryuktimAM AvatA bhaga vAna mallInAthajInI mUtivALuM maMdira, bhagavAna vAsvAmIjIe zAsanaprabhAvanAne aMge kule ane tethI thayela caityapUjA dvArAe zAsanano mahimA gRhasthane saMsAra pAtaLo karavAmAM puSpAdike karAtI bhagavAna jinezvaranI dravya pUjAnuM sAdhanapaNuM sarva lekamAM salekamAM rahelA arihaMta citya (pratimA) nuM vaMdanIya, pUjanIyapaNuM vigere paNa hakIkate ekalI Avazyaka niyuktinI temaja dazavaikAlika niryukti bhagavAna zayyabhavasUrijIne trilekanAtha tIrthakara bhagavAnanI mUrtinA darzanathI thayelI dharmaprApti, zrI uttarAdhyayanasUtranI niktimAM zrI jinezvara mahArAjanA cityAdi
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamana mahatsava vakhate karAtI baMdha, mukti vigere tathA AcArAMga niryuktinI aMdara aSTApada vigere tIrtho vaMdanIyatA tathA ArAdhyatA ane sUyagaDAMga niyukti badra kumArane bhagavAna yugAdidevanI prati mAnA darzanathI thayelA dharmabodha e vigere adhikAro bhagavAna jinezvaranI pratimAnI sattA darzanIyatA ane pUjanIyatAne sAbIta karanArA te luMpakamatavALAone mAnavA paDe, mATe teoe niryukti, TIkAAdinA AdhAre pitAne anukULa paDatA kalipata artho gujarAtI bhASAmAM ghasaDI mArIne te niryukta ane TIkAAdi graMthane amAnya karavAnuM paNa moTuM pApa bhagavAna jinezvaranI pratimAjInA lepa karavAnA pAnane age karavuM paDyuM. TIkAdi nahi mAnI kapita athe karanAra lupakenuM mRSAvAdIpaNuM paNa te huMpakamatane anusaranArAoe eTaluM paNa vicAryuM nahi ke TIkAkArone te bhASyakAra ane nitikArane sUtronA artho karatI vakhate AdhAra hatA ane tethI te TIkAkAra mahA rAjAe te niryukti Adine AdhAre sUtronI TIkA karatA hovAthI cakakhI rIte prAmANika gaNI zakAya; paNa tamArA gujarAtI artha karanArAo ke jeo paMdaramI zatAbdI pachInAja che teoe AdrakumAranI kathAne aMge tathA praznavyAkaraNa sUvanI suvarNagulikA vigerenI kathAone aMge je aMge je adhikAra bhagavAnanI pratimAnA sUronI TIkA vigeremAM hatA tene lepIne ulaTA edyo, muhapatti ke jegI vigere karyA e mUrvAvAda ane luccAIne pahele nahi kahe te bIjuM kahevuM zuM? e Avazyakaniyukti AdinI mAphaka karela sUvone apalApa AvI rIte pratimAne zreSane aMge te kuMpakamAtAne anusaranArAoe A Avazyaka niyuktine nahi mAnI chatAM paNa ane
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5. 4 keTalAka mahAnizIyaAdisUtro ke jenI nedha te lupake eja mAnelA nadIAdi sUtromAM che, chatAM te mahAnizIya Adi sUtra na mAnyA chatAM temanA mAnelA sUtronI paNa bhagavAna jinezvara devenI zAzvatI ane azAzvatI ubhaya prakAranI mUrti ane tenA maMdire sAbIta na thaI zake tema te nathI ja, paNa te lekazAha, te bArIka buddhimAM utaravAvALA ja na hatuM ane tethI teNe te e ja vAra jAhera karyo ke zrAvakee daherAM karAvyAM ke mUrti karAvI evuM sUtromAM cheja nahi, paNa tene te baMdha nahi hovAne lIdhe khuda AcArAMgasUtranA bIjA zrutaskaMdhanA vasatinA adhikAramAM ja zrAvALA zrAvakoe karelAM devakanuM pratipAdana karanAra sUtra sAdhunI vasatinA adhikAranuM te sUga che, ema gaNIne samajavAmAM AvyuM nahi, kemake e sUtrone bArIka daSTithI je kAzAhe ke tene anusaranArAoe vicAra karyo hato te spaSTapaNe mAlama 5Data ke jIvAjIvAdika tane jANanArA ane sArI zraddhAvALA zrAvaka sthAna sthAna upara devakule ane daherIe karAvatA hatA ema A (AcArAMga 303-309) sUtro parathI cekabe cekanuM samajI zakAya che. ' aMgAdi sUvomAM zrAvakanA AcAra na levAnuM kAraNa - je ke prathama te aMga-upAMga vigerenI racanAja sAdhuonA AcAra-vicArane anusarIne thayelI che, ane tethI ja zrama pAsaka ke jeo sAdhupaNAnI sthitimAM nathI, teonA AcAravicAranuM niyamana pUrve jaNAvelAM sUve uparathI thaI zakaze ja nahi ane tene aMge akkalavALo manuSya prazna karI zake ja nahi, kemake keIpaNa sUtramAM zrAvake navakAra gaye, pANI gaLyuM, lAkaDAM ane chANAM zadhyAM, cUle pU, dhAnya ane zAka vigerene saMsata vigerenI apekSAe viveka karyo, e vigere lupakene paNa mAnya evI - zramaNe pAkanI hakIkatanuM vidhAna temaNe mAnelA agara amAnya karelA paNa sUtromAMthI kADhI zakAya tema nathI, vaLI sAmAyika , ,
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata, ane pauSadha jevA sarvavyApaka ane sarvaviratinA pagathIA rUpa gaNAtA kRtyane vidhi paNa temanA mAnelA ke amAnya karelA sUtromAMthI paNa kADhI zakAya tema nathI, A sarva hakIkatane vicAranAre manuSya raheje samajI zakaze ke bhagavAna jinezvara devenI pratimA, citye ane temanI pUjA, ArAdhanA vigere saMbaMdhI je zrAvakanI karaNI che temAM sUtromAMthI dekhavAnI ke dekhADavAnI AzA rAkhavI ane te hoya te ja prAmANika mAnavuM e kevaLa buddhirahitapaNAne ja AbhArI che, ema kahI zakAya. laMpakenA mAnelA sUtrothI paNa pratimAdinI mAnyatAsiddhi je Itara saMgene laIne bhagavAna jinezvara devenI pratimA ane cityanI sattA, darzanIyatA ane pUjyatAnI sAbitI zrI sUyaDAMgajInA strI parijJAadhyayananA caMdera zabdathI, kANugaLanA naMdIzvara dvIpanA varNanathI, jIvAbhigamanA mahatsavanA varNanathI rAyapAseNInA pUjAnA varNanathI, upAsakadazAMga ane uvavAIjInA samyaktva AlAvA ane nagaranA varNanathI sAbita thayA sivAya rahetI nathI. padIne prasaMga ane pratimA pUjAdinI vyApakatA ' jo ke jJAtAsUtramAM jaNAvela draupadIne pUjAne age draupadIne mithyAtvavALI kahIne chaTakI javA mAge che, paNa te temanuM chaTakavuM elAmAMthI cUlAmAM paDavA jevuM ja thAya che, kemake svayaMvara jevA vakhate mithyAtvavALI kuMvarI pUjA karavA jAya te pachI samyakatvavALA dareka bAla, vRddha, strI, puruSa ane yuvAne jinezvaranI pratimAnI pUjA karavAmAM keTalA badhA pravRtta thayelA haze, te saheje siddha thaI zake tevI hakIkta che. vaLI samyaktvadhArIomAM bhagavAna jinezvara devanI pratimAnI pUjA keTalI badhI ubharAI gaelI hevI Ie ke jene prabhAva svayaMvaramAM patine varavA jatI ane upakenA mata pramANe mithyAtva dazAvALI evI draupadI upara paDaye.
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaLI te pratimAne aMge tenI pUjA ane pratiSThAnA vidhAne tathA te pratimAne birAjamAna karavAnAM badhAM vidhAne zuM miyAtvIenA zAstromAM nirUpaNa thayAM haze? kahe ke sAmAnya akkalane manuSya paNa draupadInI cAhe je dazA hoya te paNa draupadI tenI vakhate bhagavAna jinezvara mahArAjAonA citya ane mUtio tathA tenI pUjA ane pratiSThAnA vidhAne ghaNAM sArI rIte ane sthAne sthAne haze ema kabula karyA sivAya raheze ja nahi, A adhikArane paNa A prasaMge vadhAre nahi laMbAvatA maLa adhikArane aMge eTaluM ja kahevuM joIe ke A Avazyakaniyukti jevuM zAstra AvetAMbara samudAya mAnya kareluM che ane sakala vetAMbara samudAyane ekasarakhI rIte mAnya karavA lAyakaja che. AvazyakaniyuktinuM digaMbaremAM anukaraNa ane apaharaNa A AvazyakaniyuktinI keTalI badhI prAcInatA ane prauDhatA che ke jenuM anukaraNa digaMbaramAM paNa thayuM ane te anukaraNavALe saMya mAnya gaNAya. jo ke digaMbarone A Avazyakaniktine thatha tatvArthasUtranI mAphaka vetAMbarane kare chatAM pitAne karavAmAM vizeSa aDacaNa na Avata paNa strInI siddhione adhikAra sAdhuonA upakaraNane adhikAra ane bhagavAna jinezvara mahArAjaenI pratimAnI puSpAdikathI thatI pUjAne adhikAra cakakhA rUpe rahevAthI tathA bhagavAna mahAvIra mahArAjanA adhikAramAM Avate gazAlAne adhikAra palaTAvI, sudhArI ke mAnya karI zakAya eve na hevAthI Avazyakaniktine teoe pitAnI karI lIdhI nahi, paNa A AvazyakaniryuktinuM anukaraNa karIne digaMbaranA vakarasvAmI ke jeo ghaNA prAcIna gaNAya che teoe mUlAcAra nAmane saMya je banAvyuM che te kevaLa AvazyakaniryuktinuM anukaraNa karIne banAvyuM che eTaluM ja nahi, paNa te graMthanuM nAma mUlAcAra ema zALA chatAM prakaraNanI zarUAtamAM sAmAyika niryukti, lengassA niyukti vigere kahe vAnI pratijJA cakakhA zabdamAM kare che, eTaluM ja
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ 300 Agamata nahi paNa AvazyakaniktinI ane tenI upara banelA mULabhASya ane bhASyanI te gAthAone gAthAe temanI temaja koI paNa pheraphAra vinAja dAkhala karelI che, sAmAnya samajaNa rAkhanAre paNa buddhimAna manuSya je A Avazyakaniyukti ane bhASyane tathA te mUlAcAranI gAthAone dekhIne vicAre te spaSTa mAlama paDe tema che ke te mUlAcAramAM lIdhelI te te niryukti, mUlabhASya ane bhASyanI upADI lIdhelI gAthAo tevA pUrvApara saMbaMdhavALI nathI ke je saMbaMdha A Avazyakaniyukti, mULabhASya tathA bhASyamAM baMdha besate che. vakarasvAmIne mUlAcAra? - jo ke te vaTTakera svAmIe te mUlAcAra graMthane AcArAMgasUtrane viccheda thaI gayeluM yAnI tene sthAne goThavavA mATe ja A mUlAcAra graMtha banAve che, ane tethI ja te graMthanuM nAma mUlAcAra teoe rAkheluM che, paNa gaNadhara mahArAjAe karelA AcArAMgasUtranuM eka paNa pada, vAkya, gAthA ke prakaraNa temanI mAnyatA pramANe te vakhate vidyamAna na hatuM, ane te mUlAcAre graMtha racate te vadRkerasvAmIe te mUlAcAra graMthamAM te pada, vAkya ke gAthA lIdhAM hoya tema jaNAvyuM nathI ane lIdhelAM paNa nathI, arthAta AcArAMgasUtrane sarvathA viccheda thaele mAnI laI, tene sthAne AcAranI mahattAthI derAI gayelA vaTTakerasvAmIe mUlAcAra graMtha banAvyA. AcArAMganuM kAMIpaNa anukaraNa temAM teoe karyuM nahi, kemake teone te gaNadhara bhagavAnanA vacanene te sarvathA vicchedaja mAne che ane tethIja AcArAMganuM anukaraNa na thaI zake te svAbhAvika ja che, kemake anukaraNa tenuM ja karI zakAya ke je vastu mULarUpa vidyamAna hoya. vakarasvAmIe AcArAMgane viracheda mAnIne te tene sthAne gaNadhara mahArAje karela AcAra kahevAtuM hatuM, jyAre A vaTTakera savAmIe te mUlAcAra evuM maTI mahattA jaNAvanAra nAma mUlAcAra nAmane kalpita graMtha banAvyuM, tenI pahelAM temanA
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5, 4 301 mate koIpaNe khu AcArAMga nAmanA aMgane dhAraNa karanArA heya ane teoe AcArAMga uparathI kaIka uddhAra paNa kare hoya ane tene AdhAre A vaTTakera svAmIe A mUlAcAra graMtha karyo hoya ema paNa teo jaNAvatA nathI ane te paNa nahi. digaMbarene sUvo viccheda thayAM ema kema mAnavuM paDayuM? vastutAe vicAra karIe te zivabhUtie dIkSA lIdhI tenA DAja kALamAM mata pragaTAvela hatuM ane te zivabhUti lazkarI mijAjanAja hoI abhyAsathI ghaNA benasIba hoya ane tethI digaMbaramatamAM prathamathI ja sUtrane vAra na rahyo hoya te ghaNuMja saMbhavita che. aMge ane pUrve hatAM eTaluM paNa mAnavAnI temane eTalA mATe jarUra paDI lAge che ke je pUrvakALamAM paNa aMge ane pUrva sUtronI hayAtI nahi mAnIe te jinavacana dvArA jAhera thayeluM tattvaja pramANabhUta che ane ame tenI chatrachAyA nIce evuM kahevAne vakhataja rahe nahi, mATe kuMvArA manuSyane, tame paraNyA cho ke nahi e prazna pUchavAmAM AvatAM "bApA paraNyA hatA e uttara de, paNa huM nathI para" e cakakhe uttara na de tevI rIte A digaMbaree jinavacananA tatvanI hayAtI mAtra manAvavA mATeja aMge ane pUrve hatAM ane ema mAnyuM ane manAvyuM. digaMbara paraMparAmAM sUvane aMza paNa paraMparAgata kema nahi? je ema na hoya te zuM digaMbaraparaMparAmAM evA paNa AcArya nahi thayA hoya ke jeo pAMca, daza hajAra leka maDha rAkhI zake ane bhinna bhinna AcAryo bhinna bhinna sUnA teTalA teTalA bhAgone pitAnI paraMparAmAM calAve paNa A badhuM kayAre bane ke jyAre emanA jaNAvyA pramANe A digaMbaronA pUrva puruSe vAstavika rItie aMgaAdi sUtrenA dhAraNa karanArA hoya, paNa vastutAe pUrve jaNAvyuM tema temanI paraMparAnA aMgAdinA
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 371 khAmIta azonI te jarUra pravRtti heta, paNa tevuM kAMI baneluM na hovAthI teone savathI vikeda thayAne nAmeja hayAtI mAnavI paDI ane tethIja vakrakesvAmIe AcArAMgane viccheda thaI gaele mAnI, tene sthAne A mUlAcAra graMthane kalpIne goThavyuM paNa temAM sAdhuonA mUlAcAra te koIpaNa prakAre aMdhAnukaraNa hevAthI aiThavAyAja nahi vakesvAminA mUlaAcAramAM niryuktine upalabha paNa je AvazyakaniryuktinuM pite apaharaNa karavA mAMDyuM tenA paNa sAmAyika, legasa ke vaMdana vigerenA sure teo dAkhala karI zakayAja nahi ane sUtro vagaranI ja niyukti teoe AvazyakasUtra niryuktiAdinuM anukaraNa karIne apaharaNa tarIke banAvI ane temAM Avazyakaniyukti mULabhASya ane bhASyanI gAthAo jathAbaMdha upADI lIdhI. niryuktinA pracAranI vakarasvAmI vakhate pracuratA A badhe mUlAcAra ane vaTTakera svAmI Adine adhikAra mAtra prasaMgathIja jaNAve che, paNa mULa hakIkata te eTalI ja che ke te digaMbaramatanA vakeravAmInI vakhate paNa A Avazyakani. ktine pracAra keTale badhe jabaradasta haze ane tenuM sthAna samAja jenaAlamamAM keTaluM UMcuM haze ke jene lIdhe vaTTakerasvAmIne tenuM adhaanukaraNa karIne paNa bhUlAcArya nAme paNa tenI gAthAene utArI levI paDI, arthAt sarva rItie pUrvakAlanI atyaMta pracAra pAmele ane jeno samagra bhAgamAM A Avazyakaniryukti kevuM advitIya sthAna dharAvatI AvI che te spaSTapaNe mAlama paDe ane je evI advitIyatA A AvazyakaniryuktinI samajavAmAM Ave te Avazyakaniktine ja mulabhASya, bhASya, vizeSAvazyaka bhASya, caNi ane mATI moTI vRttio tathA avasUriothI pUrvAcAryoe kema alaMkRta karI che? e spaSTapaNe samajAze. (samAsa)
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ | brIvAbAnaravA nA . AgamavAcanAdAtA-AgamasamrA AgaddhAraka dhyAnastha svargata pU. A. zrI AnaMdasAgarasUrIzvara bhagavatanA bahumUlya tAtvika vyAkhyAnAdi sAmagrInA saMkalanarUpa Agama jyota nA vyavasthita prakAzana arthe ka sthAyI kezanI yojanA che sujJa vAcakane vidita che ke pU0 gacchAdhipati vAtsalyasiMdhu pU. A. zrI mANikyasAgarasUrIzvara bhagavaMtanA maMgaLa AzIrvAda -preraNAthI "AgamatanuM prakAzana traNa varSathI thaI rahela che. tatvapremI janatAe khUba suMdara rIte tene AvakAryuM che, je amArA AnaMdane viSaya che grAhaka yojanA pariNAme ucita na lAgavAthI have baMdha karI che. tene badale eka vizALa sthAyI kezanI yejanA vicArI che. jenAthI tenuM prakAzana vyavasthita thatuM rahe. sthAyI kezamAM ochAmAM ochI rakama 101)nI levAya che. tethI ochI rakama bheTa khAte cAlu kharcamAM levAya che. tethI caturvidha zrIsaMghane namra vijJapti che ke sahu dharmapremI puNyAtmA gya upadeza-preraNa-salAha dvArA amArI zrutabhaktinA A kAryane vegavaMta banAve. vIra vi. saM. ) vinata 2496 saMgha sevaka vi. saM. 2026 ramaNalAla jecaMda zAha A. saM. 19 | kAryavAhakaH AgAmoddhAraka graMthamALA A. va. 2 | kapaDavaMja (ji. kheDA)
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2025 nA varSamAM zrI Agama jyotanA sthAyI phaMDamAM lAbha A lenAra sadgahanI nAmAvalI ! [ "Agama cetanA sthAyI keza ane bheTa khAte Avela rakamanI naidha varSa 3 pu. 4mAM Avela che. tyAra pachInA navA nAmanI neMdha ahIM ApI che. ] 251 zrI ratanacaMda gulAbacaMda jaina upAzraya nAgajIbhUdharanI piLanA jJAnakhAtA taraphathI pU. munizrI abhyadayasAgarajI mahArAjanA upadezathI tathA pU. rAjaratnasAgarajI mahArAjanI preraNAthI. 200 jainasaMdha, rAmapura keDA taraphathI, tapasvinI pU. sAdhvIzrI revatIzrIjI AdinA upadezathI. 201 vijayadevasUri jainasaMgha Ine jJAnakhAtAmAMthI DaI 5. gaNivarya zrI vimalasAgarajI mahArAjazrInA zubha upadezathI 101 zeThazrI lAlabhAI sArAbhAI zeThanI piLa, amadAvAda, 101 zrIpaMcapaLa jenaze. mUrtipUjaka saMghane upAzraya amadAvAda taraphathI pU. gaNivarya zrI kaMcanasAgarajI mahArAjanA zubha upadezathI. 101 gAMdhI vADIlAla zAmaLadAsa kapaDavaNaja, ha. guNavaMtabhAI 5 sAdhvIzrI tArakazrIjInA upadezathI. 101 parI kuberadAsa prabhudAsa kapaDavaNaja, ha. maphatabhAI zrIyuta kezavalAla ratanacaMda parikhanI dIkSA nimitte. 101 zrIyuta manubhAI budhAlAla enDa bradharsa kolhApura, 5. gaNivaryazrI yazobhadrasAgarajI mahArAjanI preraNAthI.
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ 101 mI mANanAra janasaMgha amadAvAda, pU. sArI prajanA ' zrIjInA ziSyA zrI kanakaprabhAzrI9nA upadezathI. 1 hukamacaMdajI luMDa, mahipura (madhya-pradeza) 11 saMghavI zeThazrI saubhAgyamalajI mIzrI lAlajI, rAjagaDha, pU. * munizrI suzIlasAgarajI ma. tathA pU. aspRdaya sAgaracha mahArAjanI nizrAmAM pAlItANA charI pAlA saMghanI samRtimAM. 11 janasaMgha gaMbhIranA sAdhAraNa TrasTamAMthI, pU. gaNazrI vimala sAgarajI mahArAjanA upadezathI tathA tenA ziSyaratna zrI kevalasAgarajInI preraNAthI. zeTha zrI sabhAmalajI nAnAlAlajI sAlagIyA, muMbaI taraphathI temanA moTA putra zrI rAjakumAranI dIkSA nimitta. 1thI 1 sAkavIzrI muktiIjI pAlItANAnA upadezathI, ha. zrI kapuracaMdra raNachoDabhAI vAraiyA jaNa zekI bAbubhAI sapharacaMda TepIvAlA muMbaI pU. gaNI abhayasAgarajI mahArAjanA upadezathI, 5. gaNI zrI labdhisAgarajI mahArAjanA upadezathI. " kAra parikha nagInahAsa mahAsukhabhAI, luNAvADA. 101 telI zivalAla premacaMda, luNAvADA. ja luNAvADA zrAvikAonI jJAna upajamAMthI, ha. zeka amalAla . phalubhAI mi navAsArI rahezana jainasaMdha taraphathI, pU. sArIzrI zubhaMkarAzrIjI tathA pU. sA. zrI arUThayAzrIjInA upadezathI. 101 zrI jaina sesAyaTI jena zrI saMghanA jJAna khAtAmAMthI 5 munirAja zrI caMdrodayavijayajI ma. ane pU munizrI dakSAvijayajI manA upadezathI.. lavAranI piLa jaina upAzraya amadAvAdanA jJAna batAvI. paNa A. zrI vijayasAjedrasUrIzvarajI ma. ThakSavALA)nA - upadezathI. 2Y
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 306 Agamata saM. 2025nI sAlamAM zrI Agama cetane bheTa - ApanAra sadagRhasthonI nAmAvali 502.25) kapaDavaNaja mukAme pU. gaNivaryazrI labdhisAgarajI - mahArAjanI pavitra nizrAmAM pU. sUryodayasAgarajI ma. tathA pU. yazobhadrasAgarajI mahArAjanI gaNI padavI prasaMge Agama - jyota zubhecchA phaMDanI buka dvArA AvyA te. 406 rAjagaDha (mAlavA)thI pAlItANane charI pAlate saMgha kapaDa vaNaja Ave tyAre pU. gaNIzrI labdhisAgarajI mahArAjazrInA upadeza tathA pU. munizrI abhyadayasAgarajI tathA pU. tapasvI munizrI navaratnasAgarajInI preraNAthI yAtrikoe Agama jyota zubhecchA phaMDanI bukamAM nedhAvyA te 15ra 5. gaNIzrI abhayasAgarajI mahArAjazrInA upadezathI, varSa tapa pAraNA prasaMge pAlItANAnA yAtrike taraphathI. 102 suratanI zrAvikA bene taraphathI, pU. sAdhvIzrI vicakSaNAzrIjInA upadezathI. 51 eka sadagRhastha, cANasmA taraphathI. 50 vizAzrImAlI tapAgaccha jaina saMgha, mahudhA taraphathI, pU. gaNiI prabodhasAgarajI mahArAjanI preraNAthI. 8875 pU. gaNI zrI prabodhasAgarajI mahArAja tathA pU. bAla munizrI siddhasenasAgarajInI punita nizrAmAM ra0rapanI sAlamAM mahudhA jenasaMghe aSTAblikA mahotsava ujave te prasaMge pU. gaNivarya zrIjInI preraNAthI Agama ceta zubhecchA phaMDamAM AvyA che.' - 51 zeTha rasikalAla cunIlAla zAha, jaina sosAyaTI, amadAvAda, pU. munizrI caMdrodayavijayajI ma.nI preraNAthI. - 51 mahetA zAntilAla devacaMda AkolAvAlA taraphathI, pU. gaNI - saubhAgyasAgarajI ma. tathA pU. vayevRddha dIpasAgarajI mahA rAjazrInA sadupadezathI.
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa 4-5 4 307 51 jena marcanTa sosAyaTI zrI saMghanA jJAna khAtAmAMthI, pU. upAdhyAya zrI dazanasAgarajI manA upadeza ane pU. sAvIzrI sarasvatIzrIjInI preraNAthI. 40 sva. gadhI kezavalAla gIradharalAla vakIla, kapaDavaNajanA zubha khAtAmAMthI. 25 lIMbaDAvAle jena upAzraya, gopIpurA, surata, taraphathI, ha, - jinamatIbena pU. sADavIzrI manakazrIjInA upadezathI. 25 luhAranI piLa jaina upAzraya taraphathI, ha. kasturacaMda cunIlAla, pU. paM. zrI rAmavijayajI mahArAjanA upadezathI. 44 Agama ta zubhecchA phaMDanI bukenA. 20 phatAzApaLa jena upAzraya, amadAvAda, ha, jAsudabena gIradharalAla 5. sAvIzrI vicakSaNAzrIjI upadezathI. 11 zrIyuta subhASacandra maganalAla, muMbaI, taraphathI. 10 zrI cImanalAla enDa sansa karanAla (AMdha), pU. paM. zrI bhadrakavijayajI mahArAjanA upadezathI. " 10. I
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ tatA ane kSamApanA | devagurUkRpAe punitanAmadhyeya prAtaHsmaraNIya pU. dhyAnastha vagata Agama dvArakazrInA paramocca keTinA gaMbhIra tAvika vyAkhyAna sAmagrIne pU. gacchAdhipatinA nirdezathI yathAmatiyAjI saMkalita karavAmAM aneka puNyazALI muralI-mahAnu bhAe vividha sAmagrI ApIne sahayoga Ape che, te badala hArdika kRtajJatA vyakta karuM chuM, ane zrI jinazAsananI paraMparA ke pU. AgamArakazrInA Azaya virUddha lakhAyuM hoya ke zIjI paNa chavAstha sulabha kSatio badala hAdika rIte micchAmi dukkaDuM - saMpAdaka T
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAgaranAMoNtI karma tathA puddagalanI dakhalagIrI tathA daramyAnagIrIne sAmane karavA joIe evuM je samaje te jaina. * iMdriyonA vikAre, mananA Aveze tathA audayika pravRttio [18 pApasthAnako] ne pratikULa mAnavA enuM nAma samaki ta. AtmAne cAre gatimAM rakhaDAvanAra 18 pA5sthAnake che. A vastune khyAla Ave tenuM nAma samakita. zuddha deva tene ja kahevAya ke jeNe aDhArepApasthAnakena sadAne mATe nAza karyo hoya. zuddha guru tene ja kahevAya ke je aDhAra pApasthAnakethI ane tenA kAraNothI dvara hoya, tenA nAzanA mArge sAdhaka banyA hoya ane bIjAne te mArge doratA hoya. * zuddha dharma te kahevAya ke je aDhAra pApasthAnamAMthI pAchA pherave. dIpaka prinTarI * amadAvAda * phona naM. 53635