________________
શ્રી ભગવતી સૂત્ર.
વચનથી પૂર્વ મુનિરૂપ શિલ્પીઓના કુલમાં ઉત્પન્ન થયેલા અમે રચવાને આરંભ કરીએ છીએ.
इति शास्त्रप्रस्तावना।
વિવાહપણુત્તિ શબ્દના જુદા જુદા અથે.
દિપત્તિ એ શબ્દનો અર્થ શું છે? તે કહે છે–વિવાતિ એટલે ચાચાનકજ્ઞા એ શબ્દ લઈએ તો તેનો અર્થ આ પ્રમાણે–વિ એટલે વિવિધ પ્રકારના જીવ–અજીવ વગેરે ઘણાં પદાર્થોના વિષયે, મા એટલે અભિવિધિ અર્થાત્ સર્વ જ્ઞેય વસ્તુમાં થતી વ્યાપ્તિ અથવા પરસ્પર સંકીર્ણ ન થાય એમ લક્ષણને સમજાવવા રૂપ મર્યાદાવડે યાર એટલે ભગવાન મહાવીર પ્રભુએ પોતાના ગામ વગેરે શિષ્યએ પુછેલા પદાર્થોને પ્રતિપાદન કરવારૂપ તે “ચાદ્યાન” કહેવાય, તે વ્યાખ્યાઓ ભગવાન સુધમાં સ્વામીએ પોતાના શિષ્ય જંબુસ્વામી પ્રત્યે જેને વિષે પ્રરૂપેલી છે, તે જાથાનપ્રતિ કહેવાય છે.
જે વિવાદquor એટલે થાક્યામણિ એવો શબ્દ લઈએ તો રિ એટલે વિવિધપણે અથવા વિશેષપણે આહયાતે એટલે કહેવાય તે થાહ્ય અર્થાત અભિલાપ કરવા યોગ પદાર્થોની વૃત્તિ, તે જેમાં સારી રીતે પ્રતિપાદન કરવામાં આવે છે, તે શ્રાધ્યાપ્રજ્ઞણ કહેવાય છે.
અથવા ચાલ્યા એટલે અર્થોનું પ્રતિપાદન, તેમનાં ક–પ્ર પ્ત એટલે જ્ઞાને, જેમાં રહેલા છે, તે ચાહ્યાજ્ઞત્તિ કહેવાય છે. અથવા જે કાચા જ્ઞાતિ એ શબ્દ લઈએ તો તેને આ પ્રમાણે અર્થ થાય છે– થાય એટલે અર્થનું કથન અને પ્રજ્ઞા એટલે તેને હેતુરૂપ જે બોધ તેની આત્તિ એટલે પ્રાપ્તિ અથવા કાત્તિ એટલે ગ્રહણ જેનાથી થાય છે, તે જાણકાર કહેવાય છે. અથવા જેનાથી રાલ્યા ને વિષે રજ્ઞા એટલે બુદ્ધિની પ્રાપ્તિ થાય છે, તે પણ જાણ્યાગારિ કહેવાય છે અથવા સ્થાનિક એટલે વ્યાખ્યાનમાં પ્રવીણ એવા ભગવાન મહાવીર પ્રભુ, તેમની પાસેથી ગણધરને જેની આત્તિ એટલે પ્રાપ્તિ થાઈ છે, તે ચાહ્યાન જ્ઞાતિ કહેવાય છે.
જે વિવાદ જ્ઞાત્તિ એ શબ્દ લઈએ તો તેનો એ અર્થ થાય છે કે, હિ એટલે વિવિધ પ્રકારના અથવા વિશિષ્ટ એવા વાદ એટલે અથના
૧ આત્તિ શબ્દ vvmત્તિ શબ્દમાંથી નીકળે છે.