________________
શતક ૧ લું.
( ૧૫ ) હવે લેકસ્થિતિ વિષે પુછે છે. ૌતમસ્વામી કહે છે, હે ભગવન, સર્વકાળે એટલે સર્વ વાતુઓમાં સૂક્ષ્મ પાણીને ઓસ પરિમિત–પ્રમાણથી પડે છે કે કેમ ?
( અહિં રાત્રે અને દિવસને પહેલે અને છેલ્લે પહેરે એમ કાળને સ્નિગ્ધ તથા શુક વખતને લઈને ઓસનું બહુ તથા અલ્પપણું પણ કહી શકાય છે. )
ભગવાનું કહે છે, હે ગતમ, તે સૂક્ષ્મ પાણીને ઓસ તેવી રીતે
ગિતમસ્વામી પુછે છે, હે ભગવન, જે તે પડે છે તો તે ઉદવે ભાગે એટલે વર્તુલ–વૈતાઢય પર્વત વગેરેમાં પડે છે, કે અધોભાગે એટલે અધોલકના ગામ વગેરેમાં પડે છે, કે તિરછા લોકમાં પડે છે ?
ભગવાન કહે છે, હે ગૌતમ, તે ઉદવભાગે પડે છે, અધોભાગે પણ પડે છે અને તિર છે ભાગે પણ પડે છે.
ગતમસ્વામી પુછે છે, હે ભગવન, જેમ બાદર અપકાય એટલે વરસાદનું પાણી તેનાથી સરોવર વગેરે ભરાય છે, તે માંહોમાંહી મળી તળાવ વગેરેને પૂરીને દીર્ઘકાળ સુધી રહે કે કેમ ?
ભગવાન કહે છે, હે ગેમ, તે અર્થ ઘટતો નથી એટલે તમે કહે છે તેમ થઈ શકે નહી, તે પાણીને ઓસ જલદી નાશ પામી જાય છે, કારણ કે, તે ઘણુંજ અલ્પ હોય છે, તેથી ઓગળી જાય છે.
ગતમસ્વામી કહે છે, હે ભગવન, આપ જે કહે છે તે સત્ય છે. ભગવંતના વચન અન્યથા હોય નહીં.
इति प्रथम शतकनो ६ ठो उदेश समाप्त.