________________
શતક -૩.
( ૧૧૩ )
ગોતમસ્વામી પ્રશ્ન કરે છે, હું ભગવન, લેસ્થિતિ આઠ પ્રકારની કડી તેમાં જીવ કર્યાંથી સંગ્રહીત છે ત્યાં સુધી જે કહેવામાં આવ્યું તે શા કારણથી ?
ભગવાન્ ઉત્તર આપે છે. હું ગાતમ, કાઇ દેવદત્ત નામના પુરૂષ ધમણને વાયુથી પુરે તે ઉપરથી તેના મુખે ગાંઠ બાંધી લે, તે પછી તેની વચ્ચે ગાંઠ ખાંધે અને તે પછી તેના ઉપર ગાંઠ મુકે પછી તે ઉપરના ભાગથી વાયુ કાઢે પછી ઊપરને ભાગે અમાં પાણી ભરે અને ઊપરના મુખે ગાંઠ બાંધે પછી વચલી ગાંઠ છેડે તે અપકાય તે વાયુકાયના ઉપર ઉપરને તળે રહે છે.
કહેવાના આશય એવા છે કે, કોઇ માણસ ધંમણને વાયુથી ભરે, તે પછી તેની ઉપર ખધ ખાંધી લે તેની વચ્ચે અને ઉપર ગાંઠ વાળે; તે પછી ઉપરના ભાગથી વાયુ કાઢે અને તે પછી ઉપલા અા ભાગમાં પાણી ભરે તે અપકાયજીવ જો કે વ્યવહારથી ઉપર ઉપર ભાવ આવી શકે તેથી કહે છે કે તે અપકાય ઉપરના તળમાં અર્થાત્ સવાપરી રહે છે. આ ઉપરથી જળને આધાર વાયુ હેાવાથી ત્યાં પણ આકાશ તથા ઘનવાત વગેરેને આધારાધેય ભાવ થાય છે, પહેલા પણ સર્વ પદાની અંદર આધારધેય ભાવ દર્શાવ્યેા છે.
ભગવાન કહે છે, હું ગાતમ, તે અપકાય જીવ તે વાયુકાયની ઉપર તળીએ રહે છે.
ગોતમસ્વામી કહે છે, હે ભગવાન, એ સત્ય છે, તે અપકાય વાયુ ફાયની ઉપર રહે છે.
ભગવાન કહે છે, હું ગૈાતમ, જેમ વાયુકાયને આધારે અપકાય રહે છે તેમ આધારાધેયપણે આકાશ ઘનવાત વગેરે પણ સમજવા અને તે કારણથી જીવ પણુકમથી સંગૃહીત થયેલા સમજવા.
તે વિષે શ્રીજી દાંત કહે છે.
ભગવાન કહે છે, હે ગાતમ, જેમ કેાઇ પુરૂષ ધમણુને વાયુથી પૂરે પછી તેને કડીથી ખાંધી લે, પછી જેને તાગ આવે નહીં અર્થાત્ અગાધ—કોંડા, તરી શકાય નહીં એવા અને એક પુરૂષ બુડી જાય તેટલા પ્રમાણુથી પણ વધારે એવા જળની અંદર તે. પૈસે, તે પુરૂષ તે અપકાય–જળની ઊપર રહે છે. ગાતમસ્વામી કહે છે, હે ભગવન, હા, તે પુરૂષ જળ ઉપર રહી શકે છે તે