________________
આ
સપ્તમ ૩રા છે
ઉત્પાદ–ઊત્પત્તિસ્વરૂપની પ્રરૂપણું.
ગયા છઠ્ઠા ઉદ્દેશમાં છેવટે કહેવામાં આવ્યું કે, તે અપકાય-ઓસ વિધ્વંસને પામી જાય છે, તો આ સાતમા ઉદેશમાં તે નાશથી ઉલટું એટલે ઊત્પત્તિ વિષય કહેવામાં આવશે.
અથવા પ્રથમ જે લોકસ્થિતિ વિશે કહેવામાં આવ્યું, તે વિષે આ ઉદેશમાં પણ કહેવામાં આવશે. -
પ્રથમની સંગ્રહિણીગાથામાં નારકીના સંબંધે સૂચવેલું છે, તેથી આ ઉદેશમાં તે નારકીને પ્રસંગ જણાવે છે.
૧ ગોતમ સ્વામી પ્રશ્ન કરે છે, હે ભગવન, જે જીવ નારકીને વિષે હજુ ઉત્પન્ન થવા માંડી હોય તેને ઉપન્ન થયેલો કહે છે, તો તે જીવ શું પોતાને દેશ અને નારકીને દેશ લઈને ઉત્પન્ન થાય છે? એટલે પોતાના અવયવના ભાગે અને નરકના ભાગે ઉત્પન્ન થાય છે અર્થાત પોતાના અવચવે કરી નારકીના અવયવપણે ઉપજે છે?
૨-કે પિતાન-જીવને માત્ર અંશ-અવયવ અને સર્વ ભાગ નરકેને-એવી રીતે ઉપજે છે ?
૩-કે-જીવને સર્વ ભાગ અને નરકને અંશ, એવી રીતે ઉપજે છે?
અથવા જીવના સર્વ અંશ અને નરકના પણ સર્વ અંશ એવી રીતે ઉપજે છે ?
ભગવાન કહે છે, હે ગોતમ, “ જીવનો અંશ અને નરકને સર્વ ભાગ, એવી રીતે નારકી ઉપજતા નથી, તેમ જીવન સર્વ ભાગ અને નરકેને અંશ એવીરીતે પણ ઉપજતા નથી તેમ જીવ અને નરકના સર્વ દેશે પણ ઉપજતા નથી પણ તેઓ જીવ અને નરકના સવે ભાગે ઉપજે છે. એવીરીતે વિમાનિક દેવતાસુધીના વીશ દંડક સમજવા.
