________________
( ૧૮૨ )
શ્રી ભગવતી સૂત્ર.
કરણિકી અને પ્રાદ્રષિકી એમ ત્રણ ક્રિયા લાગે. પછી જયારે તે તેની અંદર અગ્નિ કે કે પણ ખાળે નહીં, તેટલા કાળમાં તેને કાયિકી વગેરે ચાર ક્રિયા લાગે; જે પુરૂષ તે ઘાસ ઊંચા કરે, તેની અંદર અગ્નિ નાખે અને તેને ખાળે પણ ખરે તેટલોકાળ તને કાયિકીથી તે પ્રાણાતિપાતકીસુધી પાંચ ક્રિયા લાગે, તે કારણને લઈને ત્રણ, ચાર અને પાંચ ક્રિયા લાગવાનુ કહ્યું છે.
ગૈતમ સ્વામી પુછેછે, હે ભગવન, પ્રથમ કહેલા નદીના જલથી વીટાએલા વૃક્ષાના પ્રદેશથી તે વિવિધ પ્રકારના વૃક્ષાના સમૂહસુધીના પ્રદેશે જે પુરૂષ મૃગની આવિકાવાળા મૃગને હુ જાળમાં સાવીશ અથવા ખાણુથી મારીશ એવા સ’કલ્પ કરનાર મૃગને મારવાના અધ્યવસાય કરનારો મૃગને મારવામાંજ એકાગ્ર ચિત્ત રાખનારા એવો તે પુરૂષ આ મૃગ દીશે છે, એમ ધારી મૃગને મારવા માટે પ્રત્યંચા ચડાવી તીરકાઢે તેવા પુરૂષને કેટલી ક્રિયા લાગે?
ભગવાન્ ઉત્તર આપેછે, કે ગૈાતમ તેવા પુરૂષને કોઇવાર ત્રણ ક્રિયા કાઇવાર ચારક્રિયા અને કાઇવાર પાંચ ક્રિયા લાગે છે.
ગાતમસ્વામી કહેછે, હે ભગવન એવીરીતે જુદી જુદી ક્રિયા શાકારણથી
લાગે ?
ભગવાન્ કહે છે, હું ગાતમ, જે પુરૂષ ખાણકાઢે પણ પણચ સાથે ચડાવે નહીં અને મારે નહીં તેને કાયિકી વગેરે ત્રણ ક્રિયા લાગે અને તે ખાણુ કાઢે પચ ઉપર ચડાવી બિહરાવે પણ મારે નહીં તેને કાયિકી વગેરે ચરક્રિયા લાગે અને જે પુરૂષ જેટલા વખત ખણુકાઢે પચ ઊપર ચડાવે અને મારે તેટલા વખતમાં તેને પાંચે ક્રિયા લાગે તે કારણને લઇને જુદો જુદી ક્રિયા લાગવાનું કહ્યું છે.
ગાતમસ્વામી પ્રશ્ન કહેછે, હે ભગવન, જે પુરૂષ પ્રથમ કહેલા નદીના જળથી વીંટાએલા કચ્છાદિ પ્રદેશનેવિષે કાઇ મૃગને મારવા માટે કાસુધિ લાંબુ તાર ખેંચી ઉભોરહે અને બીજો કાઇ પુરૂષ પાછળથી આવીને પેાતાને હાથે તરવારવડે તે પુરૂષના મસ્તકને છેદે તે વખતે પેલા તીર તેના હાથમાંથી છુટી જાય અને તે વડે પેલા મૃગ વીંધાઇ જાય, તે હવે પેલા જે પુરૂષના મસ્તકના છેદનારા તેને મૃગના વધનું પાપ લાગે કે જે મૃગને મારવાને તૈયાર થયા હતા, તે પુરૂષને મૃગના વધનું પાપ લાગે?
ભગવાન ઉત્તર આપેછે, હે ગૈતમ જે પુરૂષે મૃગને મારવાનેમાટે તીર ચડાવ્યું હતું, તે પુરૂષને તે મૃગના વધનું પાપ લાગે કારણકે અહિ.
