________________
( ૧૭૬ )
શ્રી ભગવતી સૂવ.
અને અનુમોદવું, એ ત્રણ ક્રિયાઓ આચરે છે, તેની જ ભાવના તે ભાવ્યા કરે છે. તે જીવ એમ કરતાં તે સંગ્રામ કરવાને અવસરે અંતરમાં કાળ કરે છે એટલે મૃત્યુ પામે છે, અને મૃત્યુ પામ્યા પછી તે નારકીને વિષે ઉત્પન્ન થાય છે, હે ગૌતમ, તે કારણથી કેાઈ જીવ ગર્ભમાંથી નરકે ઉત્પન્ન થાય છે અને કેાઈ જીવ નથી થતાં એમ કહ્યું છે.
ૌતમસ્વામી પુછે છે, હે ભગવન, ગર્ભમાં રહેલે જીવ દેવપણુમાં ઉત્પન્ન થાય કે નહીં ?
ભગવાન કહે છે, હે ગૌતમ, કેાઈ જીવ ગર્ભમાં રહેલો કે દેવપણામાં ઉત્પન્ન થાય છે અને કોઈ જીવ નથી ઉત્પન્ન થતો.
ગતમસ્વામી પુછે છે, હે ભગવન એમ શા કારણથી બને છે ?
ભગવાન ઉત્તર આપે છે, હે ગિતમ, જે જીવ જે સંજ્ઞી પંચે દિય જીવ સઘળી પર્યાપ્તિઓ તે પ્રાપ્ત કરી તેવો સાધુ કે જે દેવલોકમાં 'ઊત્પન્ન થવાને યોગ્ય હોય છે અથવા સ્થળ પ્રાણાતિપાત વગેરેથી નિવૃત્ત થયેલો શ્રાવક અથવા દેશથી વિરત બ્રહ્મચર્ય પાળનાર બ્રાહ્મણ હોય તેની સમીપે અનેક આર્ય અને ધાર્મિક વચનોને સાંભળી આ સંસારના ભય વડે સંવેગ ઊત્પન્ન થવાથી ધમદિકમાં તેને શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન થાય છે, પછી તેનું મન ધર્મના તીવ્ર અનુરાગમાં લાગે છે એટલે તે જીવને મૃતચારિત્ર રૂપ ધર્મ અને તેના ફલરૂપ શુભ કર્મની, સ્વર્ગની અને મોક્ષની વાંછા થાય છે, તેમાં આસકિત થાય છે, અને તેમને માટે અતૃપ્તિ રહે છે, એટલું જ નહી પણ તે પદાર્થોની અંદર તેનું મન રડ્યા કરે છે તેમની જં લેશ્યાઓ થાય છે, અને તેમનોજ અધ્યાસ થાય છે, પિતાની ઈદ્રિયો તેમને માટેજ અર્પણ કરે છે, સર્વદા તેમની જ ભાવના ભાવે છે, એમ કરતાં મૃત્યુ પામીને તે દેવતામાં ઊસન્ન થાય છે,-હે ગતમ, આ કારણને લઇને કહયું છે કે, કેટલાએક જીવ ગર્ભમાં રહયા થકા દેવતામાં ઉત્પન્ન થાય છે અને કેટલાએક ઊત્પન્ન નથી થતા.
ગતમસ્વામો પ્રશ્ન કરે છે, હે ભગવન, માતાના ગર્ભમાં રહેલે જીવ કેવી રીતે રહે છે? તે ઊંધા રહે છે, પડખાભેર રહે છે, આંબાના ફળની જેમ કુબડા રહે છે, સામાન્યપણે બેઠે રહે છે, ઊર્ધ્વસ્થાને ખડો રહે છે, સારી રીતે આસન કરીને બેસે છે, સુતે રહે છે, અથવા તેની માતા સુવે ત્યારે સુવે છે, તેની માતા જાગે ત્યારે જાગે છે, તેની માતાના સુખે તે સુખી રહે છે, કે તેની માતાને દુઃખે તે દુઃખી રહે છે ?