________________
શતક ૧ ૩.
( ૧૩ ). સમજી લેવું. તે પછી સુપકુમાર દેવતાએથી સ્તનિતકુમાર દેવતાઓ સુધીનુ... પણ સ્થિતિ વગેરે સવ તેમના જેવુંન સમજવું.'
હવે ભવનપતિ દેવતાઓ વિષે ા પછી દડકના ક્રમે આવેલ પૃથ્વી કાય વીગેરેના સ્થિતિ પ્રમુખ કહે છે.
ગાતમસ્વામી પુછે છે. ભગવન, પૃથ્વીકાયર જીવાની સ્થિતિ કેટલા કાળની કહી છે ?
વીર ભગવાન્ ઉત્તર આપે છે. હે ગૈાતમ, પૃથ્વીકાય જીવાની સ્થિતિ જઘન્યથી અત હૂ-ત્વની છે અને ઉત્કૃષ્ટી ખાવીશ હજાર વર્ષોંની છે.
ગાતમ પુછે છે. હે ભગવન, તે પૃથ્વીકાય જીવા કેટલે કાળે શ્વાસેાશ્વાસ લે છે અને મુકે છે ?
વીરભગવાન્ ઉત્તર આપે છે, હે ગોતમ, તે પૃથ્વીકાય જીવાની વાસાચ્છવાસની ક્રિયાના કાળના વિભાગ વિષમ છે અથવા વિવિધ પ્રકારના છે, તેથી તેના ઢાળનું પરિમાણુ નિરૂપણ કરી શકાય તેવું નથી.
ગોતમ સ્વામી પુછે છે, હે ભગવન, તે પૃથ્વીકાયવા આહારના અર્શી છે, તો તેમને કેટલે કાળે આહારની ઇચ્છા ઉત્પન્ન થાય છે. ? ભગવાન્ ઉત્તર આપે છે. હું ગાતમ, તેમને પ્રત્યેક સમયે અવિરહિત પણે આહારની ઇચ્છા ઉપજે છે.
ગાતમ સ્વામી પુછે છે. હું ભગવન્ તે પૃથ્વીકાય જીવો કેવો આહાર કરે છે ?
ભગવાન્ ઉત્તર આપે છે. હે ગૈાતમ, તે પૃથ્વીકાય વા દ્રવ્યથી નારકાના જેવા આહાર ગ્રહણ કરે છે.
૧ અહિં ચાવત્ શબ્દથી વિદ્યુત્ક્રુમાર વગેરેનું પણ ગ્રહણુ થઇ શકે છે. તે ક્રમ આ પ્રમાણે–અસુર, નાગ, સુપર્ણ, વિદ્યુત, અગ્નિ, દ્વીપ, ઉદધિ, દિશા, વાયુ અને સ્વનિત એ ભવનપતિ દેવતાના દેશ ભેદ છે.
૨ આ ખરે પૃથ્વીને આશ્રીને કહેલુ છે. ૧ સ્નિગ્ધ ૧૨ શુદ્ધ, ૧૪ વાલુકા--વેળુરૂપ, ૧૬ મહુસીલ, ૧૮ શર્કરા અને ૨૨ ખરપૃથ્વી, એમ એક, ખાર, ચાદ, સાલ અઢાર અને ખાવીશ પ્રકાર કહેલા છે.