________________
શતક ૧ લું.
(પ૧ )
ભગવાન ઉત્તર આપે છે, હે ગતમ, તે અસુરકુમાર જઘન્યથી સાત તેંકે ઉપર અને ઉત્કૃષ્ટથી કાંઈક અધિક એક પખવાડીએ શ્વાસોશ્વાસ લે છે અથવા મુકે છે.
ગૌતમ સ્વામી પુછે છે, હે ભગવન, તે અસુરકુમારે જે આહારના અથી હેય છે તો તેમને કેટલે કાળે આહારનું પ્રયોજન ઉપજે છે?
ભગવાન ઉત્તર આપે છે, હે ગતમ, તે અસુર કુમાર દેવતાઓને બે પ્રકારને આહાર કહ્યો છે. આગ નિવરિત અને અનાગ નિવર્તિત. જે જાણીને આહાર કરે તે આભેગનિવર્તિત કહેવાય છે અને જે અજાણતાં આહાર કરે તે અનાગનિવર્તિત આહાર કહેવાય છે, તેનું પ્રયોજન પ્રત્યેક સમયે અવિરહિત પણે ઉપજે છે અને જે આભેગનિવર્તિત આહાર છે, તે જઘન્ય પણે ચતુર્થ ભકત આહાર અને ઉત્કૃષ્ટ પણે કાંઈક એવા એક હજાર વર્ષે આહારનું પ્રયોજન ઉપજે છે.
ગતમ સ્વામી પુછે છે? હે ભગવન, તે અસુરકુમારે કે આ હાર કરે છે?
ભગવાન ઉત્તર આપે છે. હે મૈતમ, તે અસુરકુમારે દ્રવ્યથી અનંત પ્રદેશવાલા દ્રવ્યને આહાર કરે છે અને ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાવથી તેમને આહાર ચોથા ઉપાંગ શ્રીપન્નવણું સૂત્રોમાં કહે છે, તે પ્રમાણે * જાણી લેવું. અને બાકીનું પૂર્વે નારકીના સંબંધે જે કહેલું છે, તે પ્રમાણે સમજવું.
ગતમ પુછે છે, હે ભગવન, તે અસુરકુમારને પુદગલોના ચપચય ધર્મો વારંવાર કેવી રીતે પરિણમે છે–પુષ્ટ થાય છે?
ભગવાન ઉત્તર આપે છે, હે ગૌતમ, તે અસુરકુમારને શ્રોત્ર ઇકિય વડે રાગાદિક સાંભળવાથી, સર્વોત્કૃષ્ટ રૂપથી, મનેહર વર્ણથી; સર્વ અગોપાંગના સુખથી, છ ઋતુઓના ઈછિત સુખથી, મનવાંછિત પૂન
૧ નીરોગી માણસના સાત શ્વાસોશ્વાસ તે એક સ્તોક કહેવાય છે. છે અહિં જે જઘન્ય શ્વાસોશ્વાસ કર્યો તે જઘન્ય સ્થિતિ વાળાને આશ્રીને મને જે ઉત્કૃષ્ટ શ્વાસોશ્વાસ કહ્યો, તે ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિવાળાઓને આશ્રીને સમજે. ૩ ચતુર્થ ભક્ત એટલે એકાંતરે ઉપવાસ અર્થાત્ એક દિવસ માહાર કરે પછી બીજે દિવસે ઉપવાસ કરે અને ત્રીજે દિવસે પાછો અધિક આહાર કરે તેવી રીતે..
