________________
(૧૩૮)
શ્રી ભગવતી સૂત્ર
હનાને કાળે એશીજ ભાંગા થાય, તે યુકત છે, કારણ કે, ઉત્પત્તિ કાળના ભાવપણાને લઈને જઘન્ય અવગાહનાઓ થેડી હોય છે. વળી જે જઘન્ય સ્થિતિવાળાઓના સત્યાવીશ ભાંગા કહ્યાં છે, તે જઘન્ય અવગાહનાને જેઓ ઉલ્લંઘન કરી ગયા હોય તેમના સમજવા.
હવે શરીરદ્વાર કહે છે. ગતમ સ્વામી કહે છે, હે ભગવન, રત્નપ્રભા પૃથ્વીના ત્રીશ લાખ નરકાવાસમાં પ્રત્યેક નરકાવાસે નારકીના જીવોને કેટલા શરીર કહ્યા છે?
ભગવાન કહે છે હે ગતમ, તેમને વૈક્રિય, તેજસ અને કાર્મણ એવા ત્રણ શરીરે કહ્યાં છે.
ગતમસ્વામી પુછે છે, હે ભગવન્, તેજ રત્નપ્રભા પૃથ્વીને વિશે ક્રિય શરીરમાં રહેલા એવા નારકીઓ શું ક્રોધનો ઉપયોગ કરનારા ઘણ છે?
અહી ક્રિય, તેજસ અને કાર્યણ–ત્રણે શરીરને વિષે સત્યાવીશ ભાંગા કહેવા– જાણી લેવા.)
જે કે મૂળ પાઠમાં વક્રિય શરીરને વિષે સત્યાવીશ ભાંગે કહ્યા છે, તથાપિ જે ભાંગાની પ્રરૂપણ સ્થિતિને આશ્રીને અને અવગાહનાને આશ્રીને તેવી જ રીતે જોઈ લેવી–સમજી લેવી. કારણ કે, તે પ્રરૂપણાને અહીં આવકાશ નથી અને જે શરીરને આશ્રીને ભાંગાની પ્રરૂપણું છે તેને અહિં અવકાશ છે; એવી રીતે બીજે પણ વિચારી લેવું. એકલા વિકિય શરીરના સુત્ર પાઠ ઉપરથી વૈકિય, તેજસ અને કામણ એ ત્રણ શરીરે લેવા અને ત્રણેની અંદર સત્યાવીશ ભાંગા કહેવા.
અહિં શંકા થાય છે કે, વિગ્રહ-શરીરની ગતિમાં કેવળ જે તેજસ અને કર્મણ શરીર છે, તેઓ અહ૫ હેાય છે, તો તેમના પણ એશી ભાંગા છે એમ કેમ કહયું ? '
તેના સમાધાનમાં કહે છે કે, તે કહેવું સત્ય છે, પરંતુ જે તેજસ અને કામણ શરીર કેવળ પૈકિય શરીરને અનુસરીને રહેલા છે, તે શરીરને ( ૧ શરીર પાંચ પ્રકારના હોય છે. તેમાંથી કેટલા શરી હોય છે? એ પ્રશ્ન
