________________
( ૮૪)
શ્રી ભગવતી સૂત્ર.
લેશ્યાવાળાનો એક પાઠ કહેવો વિશેષમાં વેદનાના સંબંધમાં એટલું કહેવાનું કે માયાવીપણે મિથ્યાદષ્ટિ ઉત્પન્ન થયા છે, તેમને મહાવેદના હોય વાળા નારકીઓ એ ત્રણેને એક પાઠ છે. તેઓમાં લેશ્યા સહિત અને શકલ લેશ્યાવાળા એવા વિશેષણોથી તેમાં ભેદ રહેલો છે અને ઓઘિક દંડકના સૂત્રની જેમ તે બંનેનું એક સૂત્ર છે. આગળ જે “કચ્છધિ” એવું સૂત્ર કહેવાનું છે તેને અહિં સંબંધ છે, તેથી જેની શુકલલેશ્યા હોય છે, તેને જ તે દંડકમાં ભણો. અહિં તે પચેન્દ્રિય તિ, મનુષ્ય અને વૈમાનિકે લેવા, કારણકે, નારકીઓને શુકલેશ્યાનેજ અભાવ છે અને કૃષ્ણલેશ્યા વાળા અને નીલલેશ્યાવાળાને એક પાઠ અર્થાત્ ઓવિક જીવસમુચ્ચય.
: ૧ કૃમલેશ્યા અને નલલેશ્યાના દંડકમાં જે વેદના સૂત્ર છે, તેમાં જે કહેલું છે, તે પ્રમાણે.
ર ઐધિક દંડકની અંદર જે ભણવામાં આવ્યું છે તે અહિં ભણવું નહિ. જે અસંગી હોય છે, તેઓ પહેલી પૃથ્વીમાંજ ઉત્પન્ન થાય છે, અને પહેલી પૃથ્વીમાં કૃષ્ણલેશ્યા તથા નીલેશ્યાનો અભાવ છે, ત્યારે ત્યાં શું ભણવું જોઈએ? તેનો ખુલાસે કરવા માટે આ કહેવામાં આવ્યું છે.
જે માયાવી અને મિથ્યાષ્ટિ છે, તે મહાદનાવાળા હોય છે, કારણ કે, તેઓ ઉત્કૃષિ અશુભ સ્થિતિ અનુભવે છે અને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિમાં પછી તેમને મહાવેદના થવી સંભવે છે અને બીજાઓને અલ્પવેદના થવી સંભવે છે. વળી કાપાત લેશ્યાને દંડક નીલેશ્યાના દંડકની જેમ ભણો. વિશેષમાં એટલું કે નારક પદના વેદના સૂત્રમાં નારકીઓ ઐથિક દંડકની જેમ જાણવા. જેમકે નારકીઓ સંસીભૂત અને અસંજ્ઞીભૂત-એમ બે પ્રકારના છે. તેઓમાં જે અસંસી છે, તેઓ પહેલી પૃથ્વીમાં ઉત્પન્ન થયેલા છે, તેથી તેમને કાપિત લેશ્યાનો સંભવ છે, તેથીજ આ કહેલું છે.
જે કે મનુષ્યપદ ક્રિયાસૂત્રની અંદર ઐધિક દંડકમાં મનુએ સંયત, અસંયત અને સંયતાસંયત એમ ત્રણ પ્રકારને કહ્યા છે, તેમાં જે સંયત છે, તે સરાગસંયત અને વીતરાગસંયત–એમ બે પ્રકારના છે. તથાપિ તે કૃષ્ણલેશ્યા અને નીલલેશ્યાના દંડકમાં ભણવા નું નથી, કારણ કે, કૃષ્ણ અને નીલ ગ્લેશ્યાના ઉદયમાં સંયમને નિષેધ કહે છે. તેથી કૃષ્ણદિ દ્રવ્ય લેશ્યાને અંગીકાર કરી પણ કૃષ્ણાદિ દ્રવ્યને લઈ ઉત્પન્ન થયેલ આ
