________________
( ૧૨ )
શ્રી ભગવતી સૂત્ર.
સાધુઓ સંયમને કરતા અસહાયને સહાય કરનારા છે, તે કારણથી સર્વ સાધુઓને હું નમસ્કાર કરું છું.
અહિં વાદી શંકા કરે છે, જે આ નમસ્કાર' સંક્ષેપથી કરવાનો હોય તો તે સિદ્ધ તથા સાધુઓને કરો ઘટિત છે, કારણ કે, તેમનું ગ્રહણ કરવાથી તેની અંદર અહિત વિગેરેનો સમાવેશ થઈ જાય છે, કારણ કે, અહત વિગેરેમાં સાધુપણું વ્યભિચાર પામતું નથી; અર્થાત તેમનામાં પણ સાધુપણું રહેલું છે. અને જો આ નમસ્કાર વિસ્તારથી કરવાનું હોય તો ઋષભ વગેરેનાં જુદાં જુદાં ખુલ્લાં નામ આપીને તે નમસ્કાર કરે જોઈએ,
આ શંકાના સમાધાનમાં કહે છે કે, આ તમારી શંકા ઘટતી જ નથી. કારણ કે, જેમ ફકત માણસને નમસ્કાર કરવાથી રાજાને નમસ્કાર કરવાનું ફલ મળતું નથી, તેમ માત્ર સાધુને નમસ્કાર કરવાથી અહંત વિગેરેને નમસ્કાર કરવાનું ફળ મળતું, તેથી નમસ્કાર સામાન્ય રીતે ન કરતાં વિશેષ પ્રકારે કરવું જોઈએ. વળી તે નમસ્કાર દરેક વ્યક્તિના નામથી કરે અશકય થઈ પડે છે, તેથી ઋષભાદિકના જુદાં જુદાં નામ લઈને કર્યો નથી.
અહિં વાદી વળી બીજી શંકા કરે છે કે, અહિં યથાપ્રધાન ન્યાયને અંગીકાર કરી સિદ્ધાદિ આનુપૂર્વી ગ્રહણ કરવી યોગ્ય છે, કારણ કે, સિદ્ધ ભગવંત સર્વથા કૃતકૃત્ય હોવાથી સર્વમાં પ્રધાન છે. તે શંકાના ઉત્તરમાં કહે છે કે, તમારી એ શંકા ટકી શકતી જ નથી કારણ કે, અહંતોના ઉપદેશ દ્વારાજ સિદ્ધોનું જ્ઞાન થાય છે--સિદ્ધોને ઓળખીએ છીએ. તેમ વળી તીર્થના પ્રવર્તાવવાથી અહંત ભગવાન અત્યંત ઉપકારી છે. તેથી અહંત જેમાં આદિ છે, એવી જ આનુપૂર્વી લેવી જોઈએ.
ત્યારે વાદી બીજી શંકા કરે છે કે, તમે કહે છે કે, સિદ્ધ પુરૂષ અહંત ભગવાનના ઉપદેશથીજ જણાય છે, તેથી તેમને આદિ કરીને આનપૂવ થઈ શકે તો પછી તેજ ન્યાયથી આચાર્યોને આદિ કરીને આનુપૂવી લેવી જોઈએ, કારણ કે, કઈ કાળે આચાર્યોથી પણ અહંત વિગેરે જાણવામાં આવે છે, તેથી આચાર્યોનું જ અત્યંત ઉપકારીપણું છે. આ શંકાના
૧ જે પ્રધાન–મુખ્ય હોય તેમને અગ્રે કરવા જોઈએ. એવો ન્યાય છે. ૨ સિદ્ધની ગણના જેમાં અગ્ર છે, એવી આનુપૂર્વી. ૩ કૃતાર્થ. ૪ ફમ.
