________________
(૧૬) શ્રી ભગવતી સૂત્ર.
૯ નવમો ઉદ્દેશ પુત્ર સંબંધી છે. હે ભગવન્! જી કેવી રીતે ગુરુત્વ-ભારેપણાને પામે છે, ઈત્યાદિ પ્રશ્નને તેમાં નિર્ણય કરવામાં આવે છે.
૧૦ દશમ ઉદેશ ર૪નાદિક સંબંધી છે. “હે ભગવન! બીજા મતવાળાઓ એમ કહે છે કે જે ચાલતું છે તે અચલિત છે–ચાલ્યું નથી” ઇત્યાદિ પ્રશ્નનો નિર્ણય તેમાં આપવામાં આવ્યું છે.
આ પ્રમાણે પ્રથમ શતકના દશ ઉદેશની સંગ્રહરૂપ ગાથાને અર્થ સમજવા.
પ્રથમ શતકની આદિમાં વિશેષ મંગલાચરણ
ઉપર પ્રમાણે આ શાસ્ત્રના ઉદેશમાં મંગલાચરણ વિગેરે કાર્ય કરવામાં આવ્યું છે, છતાં પણ તેના પ્રથમ શતકની આદિમાં વિશેષ મંગલાચરણ કરે છે.
જન સુગર”મૃત-પ્રવચનને નમસ્કાર થાઓ. શ્રુત-એટલે દ્વાદશાંગી સ્વરૂપ અહ...વચન, તેને નમસ્કાર થાઓ.
અહિં વાદી શંકા કરે છે કે, જે ઈષ્ટદેવતાને નમસ્કાર કરે તે માંગલિક ગણાય, પરંતુ જે મૃત–પ્રવચન છે, તે ઈષ્ટદેવતા નથી તો પછી તેને કરેલો નમસ્કાર માંગલિક શી રીતે થાય ? આ શંકાના ઉત્તરમાં કહે છે કે, મૃત-પ્રવચન પણ ઈષ્ટ દેવતા જ છે, કારણ કે, જેમ અહતો સિને નમસ્કાર કરે છે, તેમ મૃતને પણ નમસ્કાર કરે છે નમસ્થ એમ કહીને અહંત ભગવંતો શ્રતને નમસ્કાર કરે છે. નમસ્તીથા એ વાક્યમાં તીર્થ શબ્દનો અર્થ શ્રત છે, કારણ કે, તે આ સંસાર રૂપ સાગરને ઉતરવાનું અસાધારણ કારણ છે. વળી તેના આધારે “લંડ શબ્દ પણ તીર્થ શબ્દના અર્થમાં વપરાય છે.
અહંત ભગવંત મંગળને અર્થે સિને પણ નમસ્કાર કરે છે તેને માટે નીચેનું વાક્ય પ્રમાણ છે.
'काऊण नमोकार सिद्धाणमभिग्गहं तु सो गिण्हे' • સિને નમસ્કાર કરી અહંત અભિગ્રહને ગ્રહણ કરે.”
એવી રીતે પ્રથમ શતકના ઉદેશોમાં કહેવા ગ્ય અર્થ સંક્ષેપથી બતાવ્યા પછી “જેવો ઉદ્દેશ તેવો નિર્દેશ” એ ન્યાયને આશ્રીને હવે પહેલા
