________________
(રર)
શ્રી ભગવતી સૂત્ર. ભગવાન વીર પ્રભુ સવ ધર્મને નાયકોમાં અતિશયપણાને લઈને ધર્મવર ચાતુરત ચક્રવર્તી કહેવાતા હતા.
અથવા ધર્મ રૂપી યર એટલે શ્રેષ્ઠ. બીજા ચક્રીની અપેક્ષાએ અથવા કપિલ વગેરેના ધર્મચક્રીની અપેક્ષાએ સર્વોત્તમ એવું રાતુરંત એટલે ચક દાનાદિક ચાર ભેદ વડે ચાર વિભાગવાળું, અથવા નરક વગેરે ત્રણ ગતિએને અમ7--નાશ કરનારૂં જે ચક્ર તે વાત કહેવાય છે. તે સંસાર રૂપી શત્રુનો છેદ કરનાર હોવાથી ચક્ર રૂપ છે. તે ચક્રવડે વનારા તે વાપ વાત કરવા કહેવાય, તેવા શ્રી વીરભગવાન હતા.
તે પ્રથમ કહેલા ધર્મ દેશક વગેરે વિશેષણો કે જેમાં જ્ઞાનાદિકનો ઉત્કૃષ્ટ ગ હોય તેવા પુરૂષને જ લાગુ થઈ શકે છે. તેથી કહે છે કે, તે શ્રીવીર ભગવાન કારિતાનાનપર હતા. પ્રતિહત એટલે કોઈ અંતરાયથી સ્પલિત ન થાય તેવા અથવા વિપરીત ન થાય તેવા અને તેને લઈને સાયિકપણાથી વ—ઉત્તમ એવા વિશેષ અને સામાન્ય બોધ રૂપ કેવળ નામવાળા જ્ઞાનને ધારણ કરનારા હતા.
આવા જ્ઞાનની સંપત્તિવાળે છદ્મસ્થ પણ કેટલાએકોએ સ્વીકાર્યોમાને છે. પરંતુ તેને ઉપદેશ મિથ્યા હેવાથી ઊપકારી નથી, ભગવાન વીરપ્રભુ તેના જેવા છદ્મસ્થ નહીં હોવાથી મિથ્યપદેશક નથી, પરંતુ સત્ય ઊપદેશ આપનારા હોવાથી મહાન ઉપકારી છે એવું જણાવવાને માટે ભગવાનનું છદ્મસ્થ રહિતપણું પ્રતિપાદન કરે છે–તે પ્રભુ રાવૃત્ત હતા. એટલે જેમનું છદ્મ એટલે કપટ અથવા આવરણ નિવૃત્ત પામ્યું છે, એવા હતા. તે પ્રભુને સંવેદનશાન અખ્ખલિત કેમ હતું? એવી જે શંકા કરવામાં આવે તે તેને માટે પણ પ્રભુને આ નિઃછાપણાનું વિશેષણ ઘટે છે.
આ છઘનો અભાવ પ્રભુને રાગાદિકને જય કરવાથી થયે હતા, તે દર્શાવવાને કહે છે કે, તે વીર પ્રભુ બિન હતા. રાગદ્વેષાદિક શત્રુઓને જિતનારા હતા. તે રાગાદિકને જય તે રાગાદિકના સ્વરૂપનું અને તેના જયના ઉપાયનું જેને જ્ઞાન હેય તેનાથી જ થઈ શકે છે, તેથી કહે છે કે, તે શ્રીવીરપ્રભુ જ્ઞાથવા હતા. એટલે છઘસ્થ સંબંધી ચાર પ્રકારના જ્ઞાનવડે તેને જાણનારા હતા. પ્રભુને આ ફરિ એવું વિશેષણ આપી, તેમની સ્વાર્થ સંપત્તિનો ઉપાય કહ્યો, હવે બીજા ચાર વિશેષણે આપી તેમનું સ્વાર્થની સંપત્તિ મેળવવાની સાથે પરાર્થને સંપાદન કરવાપણું દર્શાવે છે. તે શ્રીવીરપ્રભુ દુધ હતા, એટલે જીવાદિ તને જાણનારા હતા, તે સાથે જોાિ હતા, એટલે