________________
શતક ૧ લુ.
(૯) પ્રાણીઓને અતિ ઉપકારના હેતુ છે, તેથી તેએ નમસ્કાર કરવાને ચાગ્ય છે. ૮ નમઃ આસ્થાળ’આર્યન્તે સેવ્યન્ત તિ આવી:— તેમને ઘટે તેવું! વિનય કરવા રૂપ મર્યાદાથી વર્યંતે એટલે સેવાય, અર્થાત્ જિનશાસનના અર્થના ઉપદેશક હોવાથી જેએ જિનશાસનના અર્થને જાણુવાની ઇચ્છા રાખનારા પુરૂષાથી સેવાય તેઓ આચાર્ય કહેવાય છે.
એટલે
અથવા ‘ આચારે સાધવ: આચાર્યો: ' જ્ઞાનાચાર વિગેરે પાંચ પ્રકારના આચારને સાધનારા તે આસાય કહેવાય છે. અથવા આ એટલે મર્યાદાથી ચાર એટલે વિહાર કરવામાં ઉત્તમ તે આચાર્ય કહેવાય છે. પેાતે આચાર પાળે, બીજાને પળાવે અને બીજાને બતાવે એ આચાર્યં નાં લક્ષણો છે. શાશ્ર્વમાં પણ કહ્યું છે કે,
"6 पंचविहं आयारं, आयरिमाणा तहा पयासंता । आयारं संता, आयरिया तेण वुश्चंति y ॥ ૨ ॥
જે પાંચ પ્રકારના આચાર પાળે, બીજાને પળાવે અને ઉપદેશે, તે આચાય કહેવાય છે. ૧
અથવા આચાયેલુ સાધવ: આચાર્યોંઃ । આ એટલે અપૂર્ણ એવા પાર એટલે હૈરિક અર્થાત્ ચુક્ત-અયુક્ત એવા વિભાગનું નિરૂપણ કરવામાં નિપુણ એવા શિષ્યા, તેમને યથાર્થ શાસ્ત્રને ઉપદેશ આપી સુધારનારા તે આજ્ઞાર્થ કહેવાય છે. એવા આચાર્યોને નમસ્કાર થાએ. તે આચાર્યો આચારના ઉપદેશક હાવાથી ઉપકારી છે, તેથી તેએ નમસ્કાર કરવાને યોગ્ય છે.
૮ નમો ઉવન્સાવાળ " उप अधीयते ' जिनप्रवचनं येभ्यस्ते उपाध्यायाः જેમની પાસે આવી, સૂત્રમાંથી જિનપ્રવચનને! અભ્યાસ થાય તે કપાધ્યાય કહેવાય છે. અથવા ૬૫--ધ-કૂંચતે નિનપ્રવશ્વનું ચેમ્યસ્તે કાથાયાઃ જેમની પાસેથી સુલમાંથી જિનપ્રવચન અધિક મેળવી શકાય તે ઉપાધ્યાય કહેવાય છે. અથવા જેમની પાસે સૂત્રમાંથી જિનપ્રવચનનું ૩વાધ્યાય કહેવાય છે. તેને માટે શાસ્ત્રમાં પણ કહ્યું છે કે, દ્વાદશાંગીને પડિતાએ સ્વાધ્યાય કહ્યા છે, તેને જેએ ભણાવે તેએ ધ્યાય કહેવાય છે.’
સ્મરણ થાય તે જિનેન્દ્રે કહેલી
ઉપા
66
૧ અહિં રૂ ધાતુ અધિ ઉપસર્ગ સાથે ભણવાના અર્થમાં છે. ૨ અહિં ધાતુ ગતિ–પ્રાપ્તિ અર્થમાં છે. ૩ અહિંદૂ ધાતુ સ્મરણ અર્થમાં છે.
२
