________________
જૈન દર્શીનમાં ઉપયોગ
૧૪
ક્ષાયિક ભાવને પામ્યું હાય છે, તેવા જ જીવામાં એ રીતના વિવેક ઉપસ્થિત થતા રહેતા હેાવા છતાં, ચારિત્રમાહનીય કર્મીના ઉદય તેને રૂચિ-અરૂચિ ભાવથી મુક્ત થવા દેતા નથી. પાપસ્થાનકનુ સેવન ન્યૂનાધિકપણે પણ રૂચિ-અરૂચિ યા હૈ –વિષાદના કારણે જ થતું હાવાથી વિવેકી જીવા તેવા ભાવથી મુક્ત થવાના પ્રયત્નવાળા હાય છે. એ રીતના પ્રયત્ન સફૂલ ન થાય ત્યાં સુધી તેવા આત્માઓને પ્રયત્નની અસફલતાનું દુઃખ હાય છે. આવા આત્માએ આ રીતની ભાવના-પરિણામ અને પ્રવૃત્તિના કારણે પેાતાના આત્મામાં સત્તારૂપે સ્થિત, ચારિત્રમાહનીયકમ ને ધીમે ધીમે પણ નબળું પાડે છે. અને ક્રમે ક્રમે તે કમ નબળું બનતાં અન્તે વધુમાં વધુ અ પુદ્ગલપરા તન કાળે પણ સદાકાળ અને સર્વથા માહનીયકમ ના સંબધથી આત્મા મુક્ત મની પેાતાનુ ભાવઆરોગ્ય પ્રાપ્ત કરે છે. જેથી આત્મા, પરમ સમાધિને વરે છે. લાગલ્સ સૂત્રમાં ચાવીસે તીથંકરાની સ્તુતિ કર્યા બાદ તે સ્તુતિના ફળસ્વરૂપે અન્તે આગળ જોાિમ, સમાદિયર મુત્તમં વિત્તુ એ પદોદ્વારા આ જ વસ્તુની માગણી છે. દશનમાઢનીષ કમના ઉપશમ-ક્ષયાપશમ કે ક્ષયથી સમકિત પામેલ આત્માનું સદાના માટે એ જ લક્ષ્ય બંધાઈ રહે છે. જેથી ધીમે ધીમે તેના ઉપયોગની મલીનતા ઘટતી જઈ શુદ્ધતા થતી જાય છે. જેટલે જેટલે અ ંશે એ રીતની ઉપયેગશુદ્ધતા જીવમાં ઉપસ્થિત થતી રહે છે, તેટલે તેટલે અંશે જ તે જીવમાં ધર્મનું પ્રાગટય થયું ગણાય છે. સર્વજ્ઞકથિત શાસ્ત્રામાં આયેાજીત વિવિધ બાહ્ય ક્રિયાનુષ્ઠાના