Book Title: Sazzay Sagar Part 04
Author(s): Nagindas Kevaldas Shah
Publisher: Sushilaben Shah
Catalog link: https://jainqq.org/explore/034190/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝીણા ઝાડા પ્રાચીન બે હજાર છસો સીત્તોતેર સજઝાયોનો ભંડાર ભાગ-૪ કિંમત રૂા. ૧ ૨૫=૦૦ -: સંપાદક:પંડીત નગીનદાસ કેવળદાસ શાહ પાટડીવાળા -: પ્રાપ્તિસ્થાન :શ્રી જંબદ્વીપ જૈન વર્ણમાના પેઢી પાલીતાણા - (સૌરાષ્ટ્ર) પીન : ૩૬૪૨૭૦ Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વરદત્તસારની સજ્ઝાય પરદેશીના માંઈ પતીઆરે જન્મ લગે મતીઆ ને તબલગે જલ ગયે તેલ ને ન્યૂઝ ગઈ ગુ'દ ગલીકા સાંઠા મીઠા [ ૧૧૨૭ ] દૂતીયા તીઆ તીર્થ મેળે જે હાટ બનાયા તન યૌવન તેરી આય અથિર હે ચક્રવતી રિ બલદેવા લાખ ચેારાસી ચેનિમેં ભમીયા અબ ચેતન ! તેરે યાગ મિલ્યેા હૈ ઢાયા નગરમે હાક પડી જમ સદ્ગુરૂ કેરી શીખ સુણીને ટાંડે લે રે ચલે વણઝારા, પરદેશીના તેરે મદિર ભયેા હૈ ઉર્જાના તેરે મ"દિર ભયેા હૈ અધારે... ,, ગાંઠે ગાંઠે રસ ન્યાશ વિખરતાં નહી. વારા... જેસી સુપનેકી માયા જયું આયા ત્યુ" જાયા... દુઃખના ના’વ્યા પારા જિનવર વચન વિચાર... હ'સદીયે। હૈ નગારા આતમ કાર્ય સુધારા... વરદત્તકુમારની વિચરતા નમિ જિન્ગ્રેસર આવીયા ૨ સહસ અઢાર સધાતે સાધુ શાભતા ૨ વનપાલકની સુણી વધામણી રે હય-ગય-રથ-પાયક-પરિવારશુ । દાય દશ આવર્ત કરી વદના રૂ શત્રુ-મિત્ર સર્વે` સમ ભાવશુ રે સેાળ શણગાર સજી સહુ સુંદરી રે પ્રભુને વાંદીને ચૂરતાં કને રે કાઈ મુનિ ધ્યાન ધરે યેાગાસને રે કાઈ મુનિ તપ-જપ-કિરિયા આદરે ભવજલ તારણી સુણીને દેશના રે સહસ પુરૂષશુ" સયમ આદર્યું ર્ પાઁચ આચાર નિવારા ક્રોધને ૨ એહવા મુનિજનને કરૂ વંદના રૅ સ. ૪૫ સજાય [૨૩૨૮ ] ૭૦૫ ગગિરનાર સહસાવન જાય ધમ પ્રકાશે પદ માંય... 29 99 99 99 "1 99 99 99 99 3 ધન ધન દહાડા રે ધન ઘડી આજની ... હરખ્યાં કૃષ્ણાદિક નર–નાર વાંદીને સફળ કર્યાં અવતાર... નેમિ જિનેશ્વર ને મુનિરાય તે સુણી હિર મન હખિત થાય... સત્યભામા ઋકિમણી નાર હરખે નિરખતાં પ્રભુને દેદાર.. કાઈ મુનિ કરતા હૈ જ્ઞાન અભ્યાસ ૨ કરવા આતમ નિજ ઉપગાર...,, વરદત્ત કુમારને રાજુલ નાર કરવા શિવરમણીશું મેલાપ (-પ્યાર) દ ઈચ્છા નિરાધી સ“ભલ લેજ્ગ્યા સાર વિમલદીપ કહે તણુિવાર... 39 ૪ ૫ ૩ ૪ ૫ ७ Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-2 ક વધમાન તપની સઝા [ ૨૧૨૯] 6 વર્ધમાન તપ જગમાં પરવડે આરાધે સુખકાર રે એ તપ આપે ૨ આતમ સંપદ પામે ભવને પાર રે.. વર્ધમાન ૧ ખાતાં ખાય કાળ અનંત છે દુઃખ અનંતા સાથે રે તપ વિણ એ ભવ ભ્રમણમાં પપ તપ આવ્યો હવે હાથે રે.. , ૨ રોગ આવંતા રે રાબ પીવાય છેજવની જ્યાં ષટ માસ રે ત્યાં કેમ એ ભાવે નથી આવતાં તપના સુંદર ખાસ રે... » નરકાવાસે રે ભૂખ બહુલી સહી ગુણ નવિ પાપો લગાર રે ત૫ના ભાવે તે સહતે થકે પામીશ ભવને પાર રે... ઇ ૪ એ તપ તપતાં રે સુખી જીવડા દુખ કરે ચકચૂર રે સંયમ પામી શિવસુંદરી વર્યા તપ કરજે થઈ શર રે... ઇ ૫ આત્મકમલે રે કેવલ પામીયા આરાધી વ્રત એહ રે શિવલક્ષ્મીની સેજે પોઢીયા લબ્ધિ સૂરિ ગુણ ગેહ રે. ૬ [ ૨૧૩૦ ] સદગુરૂ કહે ભવિ ભાવથી કરજો ત૫ સુખકાર મેરે લાલ વર્ધમાન નામે ભલે એથી ભવન પાર , તપસેવો સુરતરૂ સમ ખાધું પીધું બહુ ભગવ્યું તોય ન તૃપ્તિ થાય અધિક રસ લાલચમાં મરે જીવડો નરકે જાય.. ઈધન આગમ નાખતા અગ્નિ વધતા જાય ભોગ ઉપભોગ તેમ જણને તપ તપ સુખદાય.... આત્મભાવ ખીલે એહથી પલે કર્મ અશેષ શિવસુંદરી મળે ભેટયું જ્યાં નહિં કલેશને લેશ... 9 સુરતરૂ તપ એ મુજ ફળા શીધ્ર દળો ભવ જાલ એમ ભા લધિ ભણે આત્મકમલને બાલ... ઇ છે ૫ [ ૨૧૩૨] મોરા ચેતન હેકે કહું અનુભવની વાત કે સાંભળ સ્થિર થઈ મિત્ર તું જિમ પામે છે કે તું શિવસુખ સાર કે ક્ષણમાં હેય પવિત્ર તું... ૧ તપ આંબિલ , કરજે તપવર્ધમાનકે વિદત વિદારણ કેશરી અષ્ટ સિદ્ધિ , અણિમાદિક થાયકે પ્રગટે અદ્ધિ પરમેશ્વરી... ભય સાતે તાસ દૂર પલાયકે આંબિલ તપ લગે બળી નહિ દ્વારિકા (દેવ) સાનિધ્ય , હરે સહુ કષ્ટ કે મંત્ર તંત્ર ફળ કારકા Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૭ વર્ધમાન તપની સજઝાયો મયણ સુંદરી હેકે શ્રીપાલ નરેશ કે આંબિલ તપથી સુખીયા થયા કઈ જન સેવ્ય , એ તપ સુર વૃક્ષ કે ભક્તિ-મુક્તિ પદવી લહ્યા નવકારશી વ્રતથી , પાપ તોડે એક વર્ષ કે નરકાયુ સુરનું કરે પિરસી વ્રતથી , પા૫ વર્ષ એક હજાર કે અયત સાઢ પિરસી હરે... ૫ એક લાખ વરસાં , પુરિમઢ પાપ હરત કે એકાશન દશ લાખનું નીવી કરતા , કોડ વર્ષ પાપ કષાય કે એકલઠાણું દશક્રોડનું. કાપે સે ક્રોડ હેકે પાપ એકલદત્તી કે હજાર કેડ વર્ષ આંબિલે ઉપવાસ તપથી હેકે દશસહસ ક્રોડકે નરકાયુષ્ય તું કાપી લે એ તપ વ્યાખ્યા , મધ્યમફળ જાણકે કેવળ લહે ઉત્કૃષ્ટથી દશધારે તપ , એ અસિ સૂર્ય હાસ કે મુષ્ટિનાને રહે મુષ્ટિથી...૮ નમો તવસ્સ , વણીયે દય હજાર કે ખમાસમણું બાર ઘો ગણે લેગસ્સ , બાર કાઉસગ્ગ ૨૫ કે સાચે કર્મ કુઠાર હે... યથાશક્તિ કહ્યું , કરી તપ અનુકુળ કે સંયમ શ્રેણી આદર તપજપ કરતાં , વર્ધમાન પરિણામ કે ધર્મરત્ન પદ અનુસરો ૨૧૩૩] પ્રભુ! તુજ શાસન અતિભલું તેમાં ભલું તપ એહ રે સમતાભાવે સેવતાં જલદી લહે શિવગેહ રે... પ્રભુ ૧ ષટરસ તછ ભજન કરે વિગય કરે ષટ દૂર રે ખટપટ સઘળી પરિહરી કમ કરે ચકચૂર રે. પડિઝમણું દેય ટંકના પોષહવત ઉપવાસ રે નિયમ ચિંતા કરે સર્વદા જ્ઞાન-ધ્યાન સુવિલાસ રે.. દેહને દુઃખ દેવા થકી મહાફલ પ્રભુ ભાખે રે ખડગધારા વ્રત એ સહી. આગમ અંતગડ સાખે રે... ચૌદ વર્ષ સાધક હવે એ તપનું પરિમાણ રે દેહના દંડ દૂર કરે તપચિંતામણું જાણું રે સુલભ બધિ જીવને એ તપ ઉદયે આવે રે શાસન સુર સાનિધ્ય કરે ધમરપદ પાવે રે.... [ ૧૩૪-૩૫ ] પ્રીતમ! સેતી વિનવે અમદા ગુણની ખાણ મેરે લાલ અવસર આવ્યો સાહિબા કરશું તપ વર્ધમાન ,, આંબિલ તપ મહિમા સુરે બહેત ગઈ છેડી રહી કીધા બહુલા સ્વાદ છે Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૦. પિંડ પાષીયા લાલચે સાડી ત્રણ ક્રોડ રોમ છે દેહના ઉંડ છે. એટલા ૧ટ કાટીની ઉપરે આંબિલ તીવ્ર હુતાશને સવા ચૌદ વરસ લગે ખડ્ગ ધારા વ્રત પાળશુ નાણુમ ડાવી ભાવશું ઉજમણાં કરવા ભલા નિયાણું કરશું નહિ ધર્મરત્ન આરાધવા જેમ જેમ એ તપ કીજીએ રે આળસ તજી ઉદ્યમ કરો રે વૃદ્ધમાન તપ કીજીએ રે એક્રેક વધતાં થયા રૂ સા ઉપવાસ સખ્યા થશે રે ચૌદ વર્ષ ત્રણ માસ ને રે પાંચ હજાર પચાસ છે રે નમે તવસ પ૬ જપનુ રે ખાર લાગસ ઢાઉસગ્ગ કરો રે વિધિપૂર્વક આરાધતાં ૨ સુલભખેાધિ જીવને ૨ “ વહુની ઉત્તર દિશાથી ૨ સાધુ આવ્યા પાંચ સાત સૈયર ટાળે માને આ મારી નાનકડી વહુ તારૂ' મારૂ' ધન એકઠું કર્યું ને ચતુર હાય તા ચેતી લેજો સવારે ઉઠીને સામાયિક કરતી આર્ડ ક્રમના ક્ષય કરવાને સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ હવે છેડા. ઉન્માદ તેમાં પાણા. બબ્બે રોગ દૂર કરી સખ રોગ સાડા બાર લાખ પ્રમાણુ કાયા કંચન વાત... એકદિ શતમાન ધરશું જિનવર આણુ..... સામી .સામણુ સાથે પૂજશુ' ત્રિભુવન નાથ... સમતાભાવ ઉદાર અમૃત કૃપા વિચાર... ૨ [ ૨૧૩૫ ] 99 . .. 99 99 99 29 . ', "" .. તેમ તેમ પાપ લાય સલુણુા ઉપાદાન શુદ્ધ થાય લીજીએ તરભવ લાભ... સા આંબિલ સમુદાય પાતિક દૂર પલાય... વીસ દિવસ હિતકાર સ દિવસ સુખકાર... ઢાય હજાર પ્રમાણ યથાશક્તિ અનુમાન ઉજમણે ફળ જોય ધરન શિવ હાય... સજ્ઝાય [૨૧૩૬] 19 , "2 29 29 .. 99 99 29 99 વહુએ દીક્ષા લીધી ૨ વહુને વ્યાકુલ કીધી ૨ ભગવાન ભજવાને ચાલી... માંઈ ન આવ્યુ. સાથે ૨ જાવુ ઠાલે હાથે રૈ... પૂર્વે પાદ્ધ કરતી ૨ જેમ જપાય તેમ જપતી રે... 99 36 ,, ,, , 99 "" જિમ૦૧ .. .. 29 ૪ ७ 19 २ p ભગવાન ૨ 3 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વંકચૂલની, વંદનાની સજઝાય કે રે સસરો ને કેણ રે સાચું કે રે ઘરને સ્વામી રે ઘરના સુખ તે ઘરમાં મેલ્યા વહુ ઉપાસરે ચાલી રે. ઘરમાં રે ડોશી ડગમગે ને વહુ દેવલોકમાં પહયા રે બીજે ભવે કેવલ જ્ઞાન જ ઉપન્ય કાંતિ વિજયને શિષ્ય બેલે રે.... , ૫ વંકચૂલની સજઝાય [૨૧૩૭] , જંબુળીપમાં દીપd રે લાલ ક્ષેત્ર ભારત સુવિશાલ રે વિવેકી શ્રીપુર નગરને રાજીયો રે વિમલયશા ભૂપાલ રે , આદરજે કાંઈ આખડી રે સુમંગલા પટરાણુએ રે , જમ્યા તે યુગલ અમૂલ રે , નામ ઠવ્યું હેય બાલનું રે , પુ૫ચૂલા વંકચૂલ રે છે ૨ અનુક્રમે ઉદ્ધત થયે રે - લેટ કહે વંકચૂલ રે , લેક વચનથી ભૂપતિ રે ) કાઢયે સુત વંકચૂલ રે પુwલા ધનલેઈ બેનડી રે , પલીમાં ગયે વંકચૂલ રે પલીપતિ કી ભિલડે રે , ધર્મ થકી પ્રતિકૂલ રે સાતવ્યસન સરસ રમે રે , ન ગમે ધમની વાત રે રાત પડેધાડ પાડે)ને ચોરી કરે રે, પાંચસે તિણ સંગાથ રે , ગજપુર પતિ દીયે દીકરી રે , રાખવા નગરનું રાજ રે , સિંહ ગુફા તણે પાસ(લ)માં રે , નિર્ભય રહે મિલરાજ રે.... ) સુસ્થિત સદગુરૂથી તેણે રે , પામ્યા નિયમ તે ચાર રે , ફળ અજાણ્યું કાગ માંસનું રે , પટરાણું પરિહાર રે.. , સાત ચરણ ઓસર્યા વિના રે , ન દેવે રિપુ શિરવાવ(ય)રે , અનુક્રમે તે ચારે નિયમના રે , પારખા લહે મિલરાય રે... » વંકચૂલે ચારે નિયમના રે , ફળ ભોગવ્યા પ્રત્યક્ષ રે , પરભ સુર સુખ પામી રે આગળ લહેશે મેક્ષ રે જી ૯ કષ્ટ પડે જે સાહસી રે , નવિ લેપે નિજ સીમ રે છે કહે મતિ નીકી (જ્ઞાનવિમલ કહે) તેહની રે , જે કરે ધમની નીમ રે ૧૦ આ વંદનાની સઝાયો [૨૧૩૮ ] શરૂ આદિ જિન અધિકારી પ્રથમ માતાને તારી યુગલા ધર્મ નિવારી જિન થયાં ઉપકારી થયા ઉપકારી તેને વંદના હમારી જીવન સુધારી જેઓ પામ્યા ભવપારી.. ૧ Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૧૦ શાંતિ જિન શાતાકારી પારેવુ" ઉગારી લીધુ. મઠે ઉપસગ કીધા બન્ને ઉપર સમપરિણામી સંગમ દેવે દુઃખ દીવા ક્ષમાના ભંડારી જિનજી પૂર્વ ભવના વેર વાળ્યા ખીલા તાણી કાઢવા ત્યારે મેહુલા વરસે છે ભારે ચરણ ઉપર ડાભ ઉગ્યા જુએ જુએ જખુ સ્વામી ત્યજી ઋદ્ધિ સિદ્ધિ જેણે ગજ સુકુમાલ મુતિ અણુખેાલ રહ્યા ધ્યાને ક્રાશ્યાના મદિર મધ્યે ષટ રસ ભેાજન ધારી કુમારિકા ચંદન બાલા મૂઠી ભાકુળા સાટે સતી તા રાજુલા જેવી પતિવ્રતા કાજે કન્યા જનક સુતા જે સીતા અગ્નિ ઝ પાપાત કીધા સતી કલાવતી નામે કરતિજ માપ્યા તેાયે હીરસૂરિ હીરા જેવા અમૃત સરખી વાણી જેની જુએ ? જુઆ જૈના દેવા થયા વ્રતધારી તેને વંદના જુઆ જુઆ જ જીવામી સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ–૩ જન્મતાં મરકી નિવારી તીથ કર પદ ભારી...તીથ 'કેર-તેને જીવન૦ ૨ ધરવું કે દૂર કીધા સમકિતના દાતારી...સતિના,, ઉપસર્ગો વીરને કીધા ક્ષમા કીધી સારી...ક્ષમા કાનમાં ખીલા ઠેકાણા આ ૬ કીધા ભારે...આ દ વિજળીના ઝભ્રુકારે સમતા આમારી સમતા૦ બાલ્ય વયે બાધ પામી ત્યજી આઠે તારી...ત્યજી ધખે શિરપર બ્રુની કાપ્યા ન લગારી...કાપ્યા રહ્યા મુનિ સ્મૃતિ ભદ્ર તેાયે ન થયા વિકારી...તાયે વહેારાવ્યા વીરને બાકુલા મુક્તિપુરીમાં સિધાવ્યા...મુક્તિ,, જગમાં જોડી એહવી રહી એ કુ`વારી...રહી વનમાં વર્ષ ભાર વીત્યા પાવક કીધા પાણી...પાવક થયા શખપુર ગામે સમતા રાખી ભારી...સમતા બઝવ્યા બાદશાહ કેવા તાર્યાં નરનારી...તાર્યા 99 99 99 . ,, 99 " . 99 99 .. 99 99 99 99 . 99 "9 99 99 99 99 [ ૨૧૩૯ ] વ્રતધારી દેવા વ્રતધારી પૂર્વે થયા નરનારી હમારી...જુએ રે જુએ જેના કેવા વ્રતધારી... બાલ્યવયે ખેાધ પામી ૩ ૪ ७ ८ ૯ ܘܕ ૧ ર ૧૩ ૧૪ Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વંદનાની સજઝાયો. ૧૧ ત્યજી ભોગ ઋદ્ધિ જેણે ત્યજી આઠ નારીત્યજી તેને જુઓ૦ ૨ ગજ સુકુમાલ મુનિ ધખે શિરપર ધુણ અડગ રહ્યા તે ધ્યાને ડગ્યા ન લગારી...ડગ્યા છે દેશ્યાના મંદિર મળે રહ્યા મુનિ યુલિભદ્ર વેશ્યા સંગે વાસે તોયે થયા ન વિકારી....થયા , સતી તે રાજુલ નારી જગમાં નહિં જોડ એની પતિ વ્રતા કાજે કન્યા રહી તે કુંવારી રહી છે છે જનક સુતા તે સીતા બાર વર્ષ વનમાં વીત્યા ઘણું કષ્ટ વેઠયું તોયે ડગ્યા ન લગારી...ડગ્યા એ છે વિજય શેઠ ને વિજયા નારી કરછ દેશે બ્રહ્મચારી કેવલીએ શીલ વખાણું સંયમે ચિત્ત આણ્યું.સંયમેટ , ૭ સુદર્શનને અભયા રાણીએ ઉપસર્ગ કો ભારી શળીનું સિંહાસન થયું સંયમે મનડું વાળી....સંયમેટ , , ધન્ય ધન્ય નરનારી એવા દઢ ટેકધારી જીવન સુધાર્યું જેમા(કષાય નિવારી જેઓ)પામ્યા ભવપારી પામ્યા , ૯ એવું જાણું સુજ્ઞજને એવા ઉત્તમ આપ બને વીર વિજય ધર્મ પ્રેમે મીલે ગતિ સારી.મીલે છે , ૧૦ ૩ વાણીયાની વેપારની સઝા [૨૧૪૦] . વાણીયા વણજ કરે છે રાજ ઓછું આપીને મલકાય ગરાગ દેખીને ઘેલે થાય આવો, બેસે કહે ત્યાંય ત્રાજવીને ટક્કર મારી પૈસા લુંટી લેવાય.. વાણીયે૧ વિવાહે ધન વાવો વાણીયે પાલખી લેવા જાય એક બદામને કાજે વાણી સે સે ગાળ ખાય... દેઢા-સવાયા કરે વાણીયો ઘરમાં ભેળું થાય કરમી(પી)નું કાંઈ કામ ન આવે બારે વાટે જાય... વાણું દીસતો વહેવારી કોટે સેવન કંઠી ત્યાનો જેને ઢાલ પડે છે તેની વેળા વંઠી રે... આઈ બાઈ કાકા મામ બોલાવે બહુ માને જીભ (મુખ)ને મીઠે મનને મેલો જુએ છે એ બગ ધ્યાને રે.. ગરાગ દેખી ઘેલે થાય હલાહલ થઈને હરખે લું આવ્યું લૂંસી (ટી) લીયે પાપકરમ નવિ પરખે રે. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ele એક બદામ કમાય ગસ ખ્યાતા જીવને ધાતે આરજે અભિમાને ખરચે જાપ કરતા પાછુ ન જુએ કરહેા કાઢે જુઠ્ઠું ખેાલે વહાણવટુ કરતા તે વ્હાણીયા મહુર મહુર ામાય... સા સા સાગન ખાય જિમતિમ ભેળું થાય... હવે દુકાના ઢાય નાત-જાતના સૌંબંધ નથી છતાં (રોષ મ કરજો કાઈ)શીખલેજો સૌ કાઈ..... પાપ કર્યુ તે પાસે રહેશે સ્વજના ખાશે આર્થ વિશુદ્ધ વિમલ કહે વીરજીની વાણી આવે કમાઈ સાથ... વેપાર કીજે હ। વાણીયા દાઢા સવાયા બમણા કરે જૈન શાસન હાટ મનેાહરૂ મિથ્યાત્વ ઢચરા કાઢીને જ્ઞાન-ક્રિયા દાય ત્રાજવા સ્યાદવાદ સત્ય ભાવના શુભ્રકરણી કરી આણા રાખીએ શ્રાવક ધમ શ્રીફળ ભવા પરાપઢાર ગાળ ગળ્યા બહુ તત્ત્વના તાંદુલ ઉજળા વિવેક વજ્ર વારૂ ઘણા સુમતી સાપારી શાભતી એમ વ્યાપારે વાણીયા આત્મકમાણી આપણી વિશુદ્ધ વિમલ વાણી વીરની વ્યવહારે શુદ્ધ વાણીયા [ ૨૧૪૧ ] તવ અનેક ગાંવ સમ તજ સમક્તિ હાટ કર અજનીકી નીમા વિદ્ઉપર ચઢ ઐઠા સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ વાણીયા ૭ [ ૨૧૪૨ ] સાધે! ભાઈ! અબ હમ ઝીની જ્ઞાન સરાફી જેમ કમાયે કાટ આતમા (લાલન) નાવે જેહમાં ખેાટ... સમક્તિની પેઢી સાર શ્રદ્ધા ગાદી ઉદાર... દૌય ની માંડી ધાર તપ તાલા શ્રીકાર... દાનાદિક ચાર રતન કીજીયે તાસ જતન... વિનય મનેાહર ધૃત દયા સુખડી અમૃતવેલ... ધ્યાન તે ધાન્ય વિશેષ એમ કરીયાણા અનેક... ડાઈ ન માગે ભાગ લહીયે શિવપુર લાગ... પીતાં નયે પાપ સુખીયા થાયે આપ... 19 "9 p 99 19 99 99 93 ,, 99 99 "9 99 , 99 વેપાર૦ ૧ 99 ,, . 38 99 29 ૩ 39 ૪ ક ૭ ८ જગમે' પ્રગટ મહાયા ઉત્તમ કુલમે... માયા... સાધા૦ ૧ સમતા હાટ નિહાઈ તકીયા સીલે લગાયે Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૧૭ વાદ વિવાદ ન કરવાની સજઝાય તપ મુનીમ દીસે અતિ ઉત્તમ સંજમ પારિખ્યા આ ધીરજ વીખ જગા ભેજે સત દલાલજ ભાગે...સાધો. ૩ સુધા ભાવ કીયા વટવારી કાટે સુમરે સુધારી દિઢ વૈરાગ્ય કી હૈ તેલા પાપ તેલી કી ન્યારા.... ૪ શ્રી જિન ભજન કી રજના કુરણાવહિયે વણાઈ જિનવર ભગતિકી રોકડ રાખી ધરમ યાન બદલાને... - ૫ ગુરૂ ઉપદેશક કી અરેવા દીસે જન્મ સવાઈ સેટું ઐસે વણજ કરે તો મુક્તિ મહાનિધિ પાઈ... , . [ ર૧૪૩] વ્યાપારી વ્યાપારે મનડું વાળને પરોપકાર છે સદ્દગુણને વ્યાપાર જે સમભાવે કાતરને સર્વ કર્મને છેતરવા નહિ જીવને તલભારને, વ્યાપારી ૧ વિવેક દષ્ટિથી સર્વ વસ્તુને દેખજે સુખકર સારી વસ્તુને કર પ્યાર જે દાન દયા સંયમ શીયલને સત્યતા સમતા આદિ વસ્તુને સ્વીકારજે ૨ સૌદાગર સટ્ટરૂછ સાચા માનજે લોભાદિક ચારોને કરજે ખ્યાલ જે લાભ મળે તે સાચવજે ઉપયોગથી અંતર્દષ્ટિનું કરજે તું રખવાળ જે ૩ રયાધાદ દષ્ટિના કરજે ત્રાજવા સહનશીલતા કાતર સારી રાખજે ગજરાખે વ્યાપારી આતમ જ્ઞાનને સ્થિરતા ગાદી બેસી સાચું ભાખજે, ૪ પ્રતિક્રમણના રોજમેળથી દેખજે દિવસમાં શું મળી લાભાલાભ બાહ્ય લક્ષ્મીની ચંચળતાને વારજે જળનું બિંદુ પીવું જેવું ડાભજો, ૫ દુઃખને પણ સુખ માની હિંમત ધારજે પરપરિણતિ વેશ્યાને સંગ નિવાર જે સાયિક ભાવે દાનાદિક ગુણ લાભથી જન્મ જરાના દુઃખ નાશે નિરધાર , ૬ માયાના વ્યાપાર ત્યાગી જ્ઞાનથી અંતરના વ્યાપારે ધરજે ધ્યાન જે બુદ્ધિસાગર અનંત સુખડાં સંપજે આતમ થાવ સિદ્ધ બુદ્ધ ભગવાનજો ૭ દર વાદ વિવાદ ન કરવાની સઝાય [૨૧૪૪] કિશું વાદ-વિવાદન કરે તેમાં વીસ જણશું વિશેષણ નામ કહું હવે ન્યારાં ન્યારો તે સુણો સુવિવેકજી વીસ જણશું વાદવિવાદ ન કીજે પહેલે બોલે ધનવંત સાથે નહીં વાદને કામ મૂરખ હેય તે વાદ બનાવે નિરધન વે ઠામજી બીજે બેલે બળવંત સાથે નહીં વાદને કામ લંકાર જેને હું લીધે દેખો લક્ષ્મણ રામજી... Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૧૪ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ ત્રીજે બેલે બહુ પરિવારશું તરત લગાવે લંકજ છણુ શું જોર કિયાં નહીં જતે રાયને કરી રંજી.. થે બોલે તપસી સાથે ઝગડે બડે જ જાળજી દીપાયનને પરગટ દેખો દ્વારિકા દીધી બાળજી.... પાંચમે બોલે ગુરૂની સાથે વાદ કરે અવિનીતજી જમાલીને લેજે જોઈ રડી કદીય ન રીત છે. છઠ્ઠું બોલે રાજા સાથે વાદ કિયાં નહિં શુદ્ધ પલકમાંહી કરી દેવે પરવશ પાવે નહીં માયને દૂધજી. સાતમે બેલે નીચ મનુષ્યણું વાદ કિયાં હેય ભંડળ આઠમે બોલે કે ધી સાથે વાદ યિાં પડે ખંડજી. નવમે બેલે જુગારી સાથે વાદ ન કીજે કોઈજી પાંચે પાંડવ દ્રોપદી હાર્યા નળરાજા લિયે જેયજી. દશમે બેલે ચાર યુગલશું વાદ કિયા ધન હાણુછ ઈગ્યારમે બેલે રોગી સાથે મત કરો ખેંચાતાણજી બારમે બેલે અતિ અહંકારીશું મત કર વાદ સુજાણ તેરમે બેલે જુઠા બોલે તરત પલટાવે વાણજી.. વડેરાશું કદિ વાદ ન કીજે એ હુઓ ચૌદમો બેલજી પંદરમે બેલે સાધમિકશું વાદ કિયાં ઘટે તોલજી સેળમે બેલે શીયલવંતશું સત્તરમે લઘુ બાળજી અઢારમે બોલે અતિબુદ્દાશું વાદ કિયાં દિયે ગાળજી ઓગણીશમે દાનેસરી શું વાદ ન કીજે કેયજી પણ પ્રાણીયે કદિ નવિ જીતે હૃદય વિમાસી જોયછ... વીસમે બોલે જ્ઞાની સાથે જ્ઞાની ગુણ ગંભીરજી ઈંદ્રભૂતિ અહંકારમેં આ મદ ગાજે મહાવીરજી વાદ કિયાં કઈ ભલે ન જાણે હદય વિમાસી ધાર ઋષિ રાયચંદજી જેડી જુગતિશું મેડતા નગર મેઝાર.. , ૧૬ ૩ વાસુપૂજ્ય જિનની સજઝાય [ ૨૧૪૫] ૩. ઋતુ વસંત આવે થકેજી રે શ્રી વાસુપૂજ્ય ભગવંત કિતાં જન દેખીને રે ચિંતે ઈમ ગુણવંત રે.આ તે કેવો મેહ વિકાર જ પણ મોહ અંધા પ્રાણુયાજી રે પાસ બંધનની માંહી શિલા સરિખી શોભતીજી રે માને નહિ કહે કાંહી રે... ઇ ૨ Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિગઈ નિવિગઈ વિચારની સજઝાય મોહે મુંઝથા માનવજી ૨ હિંડોળે રહી નાર દેખી નિજને ચિંતવેજી રે બેઠી વિમાને સાર રે નિજ હિડાળે દેખીને રે હરખે મૂઢ અપાર પુણ્ય-પાપનું ત્રાજવુંજી રે માને નહિ ગમાર રે... પ્રમાદ અગિથી બળજી રે પુણ્ય મહેલની રે જવાલ (ઝાળ) પણ તેહને માંને નહીંછે રે સ્થા થાશે મુજ હાલ રે... કીડા જલ કણ જોઈને જી રે મુક્તાફલ કહે નામ વિષય તપ્ત શરીરમાં રે કેમ નહિં માને ડામ રે.... " જલલિ (ક્રિીડા) કરતાં થઈ રે આંખ પ્રિયાની રે લાલ રાગ સમુદ્ર તરંગનાંજી રે માને મનમાં ફાલ રે... અ૯૫ બુદ્ધિ જનગીતગૂંજી રે કામ શસ્ત્ર ટંકાર માને પણ દુર્ગતિ તણુજી રે ઉઘડયાં એહ દુવાર રે, ગીત-ગાનના તાનથીજી રે જડ કંપાવે શિર પણ તેહને મહા પ્રમાદનાજી રે નિષેધ ન માને ધીર રે.. ત્રિભુવનની ઋદ્ધિ થકીજી રે મનુષ્ય જન્મ નહિં પાય તે ચિંતામણિ સારીખેજ રે ફેગટ ઈણિ પરે જાય રે... » ઈમ ચિંતવી ઘરે આવીયાજી રે દીધાં વરસીદાન દીક્ષા લીધી રૂઅડીજી રે મન પર્યવ થયું જ્ઞાન રે , કર્મ ખપાવી થયા કેવલિજી જે છો મુનિવર સાથ ચંપાપુરી ચંપકતળજી રે શિવસુખ પામ્યા નાથ રે , વિજયાનંદ સુરીશનેાજી રે હસ કહે કરોડ વાસુપૂજ્ય જિન બારમાંજી રે પ્રભુ મુજ મહ વિછોડ રે , ૧૩ આ વિગઇ નિશ્વિગઇ વિચારની સઝાય [૨૧૪૬ ] ? શ્રત અમરી સમરી શારદા સરસ વચન વર આપે મુદા વિગતણું નિવયાતાં વિગતિ પ્રવચન અનુસારે કહું તંત. ૧ આવશ્યક નિકતેં કહાં જે ગીતારથ પરંપરે લલ્લા ભેદ અને જે સમય પ્રમાણ સમઝીને કરીઈ પરચખાણ... દુધ-દહીં-ધૃત–ગોળ મેં તેલ કઢાહ વિગય પટને ઈમ મેલ નિવીયાતાં તેહનાં મિલી ત્રીસ પંચ પંચ એક લહીસગે મહિષી અજ એલ ઉંટડી એ પણિ દૂધ વિષય પર(s)વડી વિના ઉંટડી ધૃત દહીંચ્ચાર વ્યપિંડ બિહું ગુડ ચિત્તધાર ગાર Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ તેલ ચાર એવિત્રય ચિત્તધરી બિહુ હોદે ઈમ એકવીસ જાણું... પંચ દુધતાં સહુક બહુત દુલની ખીરજ લહી ર... લાટ મિશ્રિત અવલેહી ૪ પ્રમાણ ફૅંદિર દુઠ્ઠી (દુધ-દહી”) ધૃત નટી ૫... ૭ બુદ્ધ કહી શિખરણી ખાંડ પૂર ૨ સીધારા કરબા બહુ ક્રુર ૧ સલવષ્ણુ દધિકરમ વિત(થીત) જે ધેલ ૩ વચ્ચે ગલિયુ થિત ષિ વાલ ૪... ૮ તેહને હીઇ છે ઘાલવડાં ત્રિણિ ધાણે તલી પઢવાન એ પહિલું નીવીયાતુ" ધર્યું” ૧ ખ'ડાદિક જે મિશ્રિત કરી... તેહ ઉપરલી તરી વલી જોઈ ૩ કૃતનીચેાયે” કટું તેહ... નીવીયાતી તે કાલ પ્રગટ નીવીયાતી કહીમ તેને.... તે નીવીયાતુ તૈલ વિચાર ર તેલ મલી જે હેઠલિ ધરી જ... પ્રમુખ નીવીયાતાં તેલના મેલ પુ ૩ કાઢવ અધ ઢઢયા રસ સ્વાદ ૪... ૧૪ ગુલ(ડ)નીવીયાતાનાં એ વાક ૫ તવા પૂરી જે ધૃતના સચ,.. તે પકવાન નીવીયાતે' મિલે ૧ તેલ તણેં કીજે ગુલ લહિં ગટુ ર્... ૧૬ તે પણ નિવીયાતામાં તથા ૩ જે ચીંગટયા તવામાં ધરે... તે પણનીવીયાતામાં પિ કરણ આટા તેહમાં ધરી... તે ત્રિધારી નીવીતીમાં વસી ધી ઉકાળી પહિયાં હવે.... નીવીયાતી તે ખીને દિને વિગય વિગરીને તાવ ચઢી... ૭૧ સરિસન અલસી તિલકાંભરી તેલ ધૃત તળીયુ' પકવાન હૅવિ અહનાં નિવિયાતાં કહુ" દ્રાખ સહિત પય સાડી કહી ૧ અલ્પ ત દુલની પેયા જાણિ ૩ અખિલ રસયેાગે બલટી ઘેલ ઉકાલી ઘાલેવડા ૫ હવે ઘીનાં નિવીયાતાં જાણી નિમ્ભ જણુ તે ધૃત આગળ્યુ વિક્ષ્યંદન તે ધૃત નીતરી ર ધૃતસ્યું. પચિ ઔષધ હાઈ આમલ ખદિરાદિ ધૃત જેહ ૪ ખડાર્દિક મિશ્રિત તિલવટી ૧ જો દેવલ તા ખીજે દિને નિષ્ફ"જણ ત્રણ બ્રાણુ ઉતાર તિલ પકવ ઔષધ ઉપર તરી ૩ લાખેલ ચાંપેલ ને... ફુલેલ ગુલ ધાણી ૧ ખાંડ ૨ સાકર આદિ ગાલ તણા જે કીજે પાક પકવાન તણાં નીવીયાતાં પચ તે ત્રણ ધાણુ પ જે તલે તે ધૃતનું ભાજન ચર્ચીગયું ગુલ ધાણીયાં પ્રમુખ ને કહ્યાં તુ દેઈ પૂડા કરે જે ત્રણવાર તળ્યું પઢવાન પાણી ગુલ બેઉનાં કરી *ણીપર જે કીજે લાપસી આ ગુલ સાથે સીઝવે બિહુ વિઇ પાપડી તે દિને પાપડ સાલેવા ને વડી ૧૦ ૧૧ કર ૧૩ ૧૫ ૧૭ ૧૮ ૧૯ २० Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૭. વિજય શેઠ વિજ્યા શેઠાણીની સજઝાય કડાહ વિગય(ન) કહે તે હમેં અમ દલિયા કુલરિ કહે મને તિલ પાપડી માવાહિક જાણિ ઇમ નાવિયાતા અને પ્રમાણું૨૧ - બિહુ વાર સેકયું ને તળ્યું તે ચૂરમું નાવિયાતે મિથું . એ ઉત્કૃષ્ટ દ્રવ્ય સવિ લહયાં ગુરૂ મુખે શાસ્ત્ર થકી એ કહ્યાં. ૨૨ વિગય નિશ્વિગય તો વિચાર સમઝી લે જે વ્યવહાર ધીર વિમલ પંડિત સુખસાય કવિ નય વિમલ કહે સજઝાય.... ૨૩હર વિજય શેઠ વિજ્યા શેઠાણીની સઝાયે [૨૧૪૭ થી ૪૮] પ્રહ ઉઠી રે પંચ પરમેષ્ઠિ સદા નમું મન સુધે રે તેહને ચરણે હું નમું પુરિ તેહમાં રે અરિહંત સિદ્ધ વખાણીયે આચારજ રે ઉપાધ્યાય મન આણું આણીથે મન ભાવ સુદ્ધ ઉપાધ્યાય નમું વળી (મનરલી) જે પનરહ કર્મ ભૂમિ માંહે સાધું પ્રણમું તે વળી જિમ કૃષ્ણપક્ષ ને શુકલ પક્ષે શીયલ પાળ્યું (નિમલું) તે સુણો ભરતાર ને સ્ત્રી ઉભય તેહનું ચરિત્ર ભાવે હું ભાણું ભરત ક્ષેત્રે ૨ સમુદ્ર તીરે દક્ષિણ દિશે કચ્છ દેસે રે વિજય શેઠ શ્રાવક વસે શીયલ વ્રત રે અંધારા પક્ષને લીયો બાળપણમાં રે એવો નિશ્ચય મન કિયો ઉલાલો મન કીયો એહવે તેણે નિચે પક્ષ અંધારે પાળર્યું ધરૂં શીયલ નિચે એહ. (રીતે નિયમ દૂષણ વિરૂઓ વિષય સેવા) ટાળ ઈક અછે સુંદર રૂપે વિજયા નામે કન્યા તિહાં વળી તિણે શુકલ પક્ષને વ્રત જ લીધે સુગુરૂ જેગે વનરલી. ૨ કમયોગે રે મહેમાંહે તે બિહુ તણે શુભ દિવસે રે હુ વિવાહ સેહામ તબ વિજય ર સેલે શણગાર સજી કરી પિલ મંદિર રે હિતી મન ઉલટ ધરી ઉલાલેઃ મન ધરી ઉલટ અધિક (પ્રગટ) પહંતી પિયુ પાસે સુંદરી તે દેખી હરખી શેઠ બોલે(ભાખે) આજ તો છે આખડી મુજ શીયલ નિયમ છે પક્ષ અંધાર તેહના દિન ત્રણ છે. તે નિયમ પાળી શુકલ પક્ષે ભોગ ભગવાયું છે. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૧૮ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ ઈમ સાંભળી રે વિજયા તવ વિલખી થઈ પિયુ પૂછે રે કિમ ચિંતા તુઝને ભાઈ? તબ વિજયા રે કહે શુકલ પક્ષ વ્રત મેં લીયે વ્રત ચોથું રે બાલ પણે નિશ્ચય કર્યો ઉલાલ કી નિશ્ચય બાલપણમાં શુકલ પક્ષ વ્રત પાળમ્યું | ઉભય પક્ષ હવે શીયલ પાળી નિયમ દૂષણ ટાળરૂં મહે અવર નારી પરણીને હવે શુકલપક્ષ સુખ ભોગ કૃષ્ણ પક્ષે નિજ નિયમ પાળી અભિગ્રહ ઈમ જોગવ.... ૪ તબ વળતો રે તસુ ભરતાર કહે ઈશ્યો વિષયાસ રે કાલફટ હેયે જિો (એ સંબંધી રે હવે શંકા નહિં લાવશો) તેહ છેડી રે શીલવત દેશનું પાલક્ષ્યાં એક વાર્તા રે માત-પિતાને ન જણાવસ્યાં ઉલાલ ઃ માત-પિતા જબ જાણયે તબ દિખ્ય લેસાં પર દયા ઈમ અભિગ્રહ લઈને તે ભાવચારિત્રીમાં થયા એકત્ર શય્યા શયન કરતાં ખડગ ધારા વ્રત ધારે મન વચન કાયા કરો સુધે શીયલ બેઉ આચરે.. ઢાળ-૨ [૨૧૪૮] વિમલ કેવલી તામ ચંપા નારી તતખિણ આવી સમોસર્યા એ આણું અધિક વિવેક શ્રાવક જિનદાસ કહે વિનય ગુણે પરિવયે એ. ૬ સહસ ચોરાસી સાધુ મુજ ઘર પારણે કરે મરથ તે ફલે એ કેવલજ્ઞાન અગાધ કહે-શ્રાવક! સ એ વાત તો નવિ મિલે એ, કિહાં એતલા અણુગાર કિહાં વતિ સુઝતો ભાત પાણી નહીં એટલે એ તે હિવે તે વિચાર કરો તુહે જિમ તિમ ફલ અહ હવે તેતલે એ.૮ અ હિવે કષ્ટદેશ શેઠ વિજય વળી વિજય ભાર્યા તસુ ઘરે એ ભાવયતી ગૃહવાસ તેહને ભોજન દીધાં ફલ હુવે તેતલો એ... ૯ જિગુદાસ કહે ભગવંત તે માંહિ એતલા કુણ ગુણ કુણું વ્રત છે ઘણું એ કેવલી કહે અનંત ગુણ તસુ શીલના કૃષ્ણ શુકલ પક્ષ વ્રત તણું એ... ૧૦ ઢાળ-૩ [૨૧૪૯] કેવલીને મુખ સાંભળી શ્રાવક તે જિનદાસ રે કચ્છ દેશે હિવે આવી પૂરે નિજમન આસ રે. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિજય શેઠ વિન્યા શેઠાણીની સઝા ૧૯ ધન ધન શયલ સુહામણે શીલ સમ નહિં કઈ ૨ શીલો દેવ સાનિય કરે શીલથી શિવસુખ હૈઈ રે...ધન ૨ શયલ સુહામ શેઠ વિજય વિજયા ભણી ભગતિમું ભજન દેઈ રે સહસ ચોરાસી સાધના પારણાને ફલ લઈ રે... , માત-પિતા પૂ તેહને એહને શીલ વખાણ રે કેવલીને મુખે જિમ સુ તિમ કહે તે ગુણ જાણ રે... » સહસ ચોરાસી સાધુને પાર દીયે કેઈ જાય રે કૃષ્ણ શુકલ પક્ષ દંપતી ભજનને ફલ થાય રે.. માતપિતા જબ જાણીયો પ્રગટ હુઆ સંબંધ રે શેઠ વિજય વિજયા લીયે ચારિત્ર અપ્રતિબંધ છે. એ કળશ કેવલને પાસે ચારિત્ર લેઈ ઉદાર મન મમતા મુકી પાળે નિરતિચાર. ૧૭ આઠ કરમ ખપાવી પામ્યા કેવલનાણુ તે મુગતે પહંતા દંપતી સુગુણ સુજાણ. ૧૮ તેહના ગુણ ગાવે ભાવે જે નરનાર તે વંછિત સુખ લહૈ પહુચે ભવને પાર. ૧૯ નાગરી તપગચ્છ શ્રીચંદ્રકતિ સૂરિરાય શ્રી હર્ષ કીર્તિ સૂરિ જપે તાસ પસાય ઈમ કૃષ્ણપક્ષને શુકલ પક્ષે શીયલ પાળે નિરમા તે દંપતીના ભાવ સુકે સદા સુભ(સદ) ગુણ સાંભળે જિમ દુરિય દેહગ દૂર જાયેં સુખ થાયે બહુ પરે - વળી સલ(ધવલ) મંગલ મનહ વંછિત કુશલ (સુખ) નિત ઘર અવતરે [ ૨૧૫૦] શુકલ પક્ષ વિજયા વ્રત લીને શેઠ કિસન પખર જાણી ધન્ય ધન્ય શ્રાવક પુણ્ય પ્રભાવક વિજય શેઠ ને શેઠાણી. સજી શણગાર ચઢી પ્રિયમંદિર હિયે હરખ ઔર તુલસાણી ત્રણ દિવસ મારે વિરતિ તણું છે શેઠજી બોલ્યા મધુરી વાણી... વચન સુણીને નયણું ઢળીયા વદનકમલ થઈ વિલખાણ પ્રેમ ધરી પ્રિતમ એમ બોલે ચિંતા મનમાં કેમ આણી. શુકલ પક્ષે વ્રત લીધા ગુરૂ મુખે તમે હવે પરણો બીજી નારી દૂછ નારી મારે બેન બરાબર ધન્ય ધીરજ તારી જાણું... Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૨૦ સઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ- હિયે હાર શિણગાર સજી સબ શ્યામ ઘટા હિયે હુલાસાણી વષકાળ અતિ ઘણે ગજે ચિહું ધારા વરસે પાણી. એક શય્યાએ દેનું પરબલ બેઉએ મન રાખ્યું તાણ પટરસ ભોજન દ્વાદશ વાસર બીજી નારીઓ ભરશે પાણી... ૬ મન-વચ-કાય અખંડિત નિરમલ શીલ પાળ્યું ઉત્તમ પ્રાણ વિમલ કેવલી કરી પ્રશંસા જિનદાસે આવી ભક્તિ જાણી... ૭ પ્રગટ હુઆ સંયમ વ્રત લીને મોહકર્મ કીયા ધુળધાણી રતનચંદ કર જોડી વિનવે (ઉદયરતન વાચક એમ બેલે) કેવલ લે ગયા નિરવાણી. ૮ [ ૨૧૫૧ ] શ્રી વીતરાગ જિનદેવ નમું શિરનામી કહું શીલત અધિકાર મુક્તિ જિણ પામી એક(જિહાં)વત્સ દેશ મેં સંબી નગરી જાણ તે દક્ષિણ દેશમેં પ્રગટપણે વખાણું... તિહાં શેઠ તણે સુત વિજય કુંવર વૈરાગી સુણી શીલતો મહિમા મનમેં લય લાગી તબ હાથ જેડકર મુનિ પુંસવન માગી હુઆ એક માસમેં કૃષ્ણ પક્ષકા ત્યાગી... ૨ ધન વિજય કુમાર કી કરી કમી કછુ નાંછ ચિત્ત શીલ આદર્યું ભર બનમાંરાજી પાળે શ્રાવક ધર્મ શુદ્ધતાન મુખ ઉચ્ચરે પિસહ પડિકમણાં સંવર કરતા વિચરે...૩ કરિ દયા દાન સંતોષ સીલ શુદ્ધ પાળે ધરિ ધર્મધ્યાન ર આતમકું અજમો દઢ સમક્તિ ધારી શંકા-કંખા નવિ આણે પર પાખંડી કે પરસે નહીં વખાણે દેવાદિકનાં દુઃખ દેખી ધર્મ નવિ છડે ચઢતે પરિણામે કરણી અધિકી મંડ પુગે વિજ્યા કુમરી મલી ગુણવંતી શુદ્ધ ચોસઠકળાની જાણ મહા બુદ્ધિવંતી ગજ ગામિણ રમણી બેલે કિલ વાણુ તનુ કંચન સહે વદન ભાલ ભલ કાણી અતિ અધર લાલ કેમલ કપિલ બહુ સેહે કર ચરણ ઉદર મુખ કમલ જોઈ મન મોહે બહુ હર્ષભાવશું વિજય કુમરજી વ્યાહ્યા પુશય યોગે જડ મળી પરણીને ઘર આવ્યા હવે વિજય કુંવરજી કી સોહે સુંદર તાઈ ઈશુ અવસર સુંદર દેવરૂપ છબી છાઈ બિહુ કાર્ને કુંડલ રત્ન જડિયાં સેહે શિર લાલ મુકુટ મુક્તાફલા સુરનર મોહે ગળે હાર રન્ને જડિયા સેહે બહુ ભારી કર કંકણ ચમકણ મુદ્દડીયાં છબી ન્યારી અરવદન ભાલ નિર્મલ શશિ નેત્રે સોહે ઈત્યાદિ ગુણે કરી વિજય કુમર મન મોહે તબ રંગ મહેલમેં બેઠા પલંગ બિછાઈ પ્રીતમકી સેજ સુંદર તન સજ આઈ અણિયાળાં કજજલ વીજલીયાં ચમકંતી કર જોડી ઉભી પીયુ આગળ મલપંતી ચમકે ચૂડિયાં સાર મણિયે ચમકતી નકવેસર વેણુ બૂમરીયાં ગમતી.... ૫ કર કડિયાં જડિયાં મુદ્રકિયાં દમયંતી અરૂનેઉર પગમેં ઘૂઘરીયાં ધમકંતી Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિજય શેઠ વિજયા શેઠાણની સઝાય ૭૨૧ જમ બદન દિખાવે કામ જગાવે બાળા ઈ દ્વાણ સરખી ઉભી રૂ૫ રસાળા પ્રીતમ કે આદર માગે સુંદરી ઉમાઈ તન મન ઉલસંતી ઉભી આશા લાઈ કહે વિજય કુમરજી અહે સુંદરિ ભલે આઈ પણ હમણાં તુમશું કામ નહિં મુજ કાંઈ દિન તીન લગે તો નહિ મદનકી છાંહી ફિર તુમ હમ પીણું સુખે સુખે દિન જાહી કહે કુમરી કુમકું કહે કારણ છે કાંઈ હું સુંદર તન સજર આઈ હું ઉમાઈ અબ અવસર ભરિયાં કેમ તજે પ્રીતમજી મેં નિયમ લીયે છે તું સુંદરી નહિ સમજી? તબ કુમરી પૂછે કહે પ્રીતમજી હમકું અબ કિસી ભાંતક નિયમ લિયા હે તમકું મુઝ બાલપણુથી શીયલ રૂ મનમાંહી કિયા કૃષ્ણ પક્ષકા નિયમ મુનિર્વે જાઈ તબ વિજ્યા કુમરી ઉભી મુખ કુમલાઈ મુજ મનકી આશા ભરી રહી મનમાંહી કહે વિજયકુમાર સુણ સંદરિ કર્યું કુમલાઈ પણ જિમ છે તિમ મુઝ વેગે કહે ફુરમાઈ તબ વિજ્યા કુમરી ધીરજપણું મન લાઈ નીચા નેત્રે કરી વાત કરે મુરઝાઈ મુજ બાલપણાથી શીયલ રૂ મનમાંહી પહિલા શાદીકા (પરિણામ) ભાવ હતા નહીં કાંહી... ૮ ગુરણી કિયા મેં શુકલ પક્ષકા સેવન અને તે હમારે હુઆ દેનું પક્ષકા આવન પ્રીતમજી ! તુમ તે પર નારી અનેરી પણ પહેલી ઇછા શીલતણું હુઈ મેરી કહે વિજય કુમરજી અહે! વલ્લભ ગુણવંતી અબ તુમ હમ ડી મલી બહુ દીપતી હવે રન છોડ કાણુ કાચ પ્રહે સુણ યારી શુદ્ધ શીયલ પાળશું મુક્તિરામણું છે નારી બહુ દેવ લેકનાં સુખ વિકસ્યા વાર અનેરી પણ મન ઈછા પૂરણ ભઈ નહીં કુણ કેરી જીવ નરક નિગોદ ભ ભવસાયર માંહી બહુ કાળ ગમા ગરજ સરી નહિં કહી અબ ઉત્તમ કુલ અવતાર લીયો છે આઈ પુ ગે મુનિવરની જોગવાઈ પાઈ અબ માત-તાત સબ બ્રાત મિલે સ્વારથકા ચઢતે પરિણામે શિયલ પાળશું નિત્યકા અબ અલ્પ સંપદા દેખી કહે કિમ બેઈયે પણ બાટી સાટે ખેત ખેયાં દુખ હઈયે ‘અબ યહ વાત અપને નહિં કરની કિસીકું જે હમ દેનુને નિયમ લિયા હે ખુસીકું કરજોડી કુમારી કહે કમરશું અરજી પણ વાત એ છાની કેમ રહેશે કુંવરજી સુણ સસરા સાસુ ઘણુ ખીજશે તુમશું પણ કિસી શરમસે રહો જાય? હમણું સુણ પ્રીતમ પ્યારી એહ આપણી શિક્ષા યહ વાત પ્રગટે તબ નિચે લેવી દીક્ષા એકણુ સેજે સેવે દેય સુંદરી અરૂ સાંઈ સૂતે સૂતે બાત કરે જવું બહેનને ભાઈ દે બેર કરે પરિક્રમણ સામાયિક આઈ કરે દાન શીલ તપ વળી ભલી ભાવના ભાઈ તિહાં બાર વરસ વહી ગયાં એમ કરંતા પછી વાત વિસ્તરી શીલપણે વિચરંતા તમાં દક્ષિણ દેશમેં વિજ્યા વિજયજી કેરાં શ્રી વિમલ કેવલી કિયાં વખાણ ઘોરાં સ. ૪૬ Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૨૨ સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ એન્ડ્રુ ચરમ શરીરી છે મહાઉત્તમ પ્રાણી સહુ અચરિજ પામ્યાં સુણી કેવલિમુખ વાણી સુણી જિનદાસ શ્રાવક હુએ બહુત પ્રસન્ન હું જાઈ કરૂ" તિહાં હ` ધરી દરશન બહુ હુ ભાવશુ આવ્યા નગરી દાસ...બી શ્રી વિજય કુમરની વાત સુણી અચભી બહુ હર્ષ ભાવથી મલિયા "અર કુંવરિયાં પરિવાર જિમાયા બહુત હ` મન ધરિયા તમ માત–તાત કુમરકા ધણુ" માધા તુમ હેા શેઠળ કુણુ સગપણસે આયા શ્રી જૈનધર્મ સ્નેહે હાંશે કરી આયેા શાંલવંત કુમર કુમરીકેા દરશન પાયા ધન્ય તુમસે કુલમે... ઉપન્યા ઉત્તમ પ્રાણી શ્રી વિમલ કેવલી શાભા ઘણી વખાણી એક સેજે સાવે શીયલ નિ`ળુ` પાયે બિહુ` માલ બ્રહ્મચારી આતમને અજુવાલે બહુ અચરજ સરખી વાત સુણી ડુ' આયેા વળી ભાવ મુનિકા દન નિમ`લ પાયેા તજ માત-તાત કહે હેાજી હમકુ ન્હાના તુમ કિસી ભાંતકા નિયમ લીયા હૈ છાના તમ નેત્ર નીચાં ઠરી વાત કહે વિસ્તારી અભ સયમ લેવા ઈચ્છા ભઈ હમારી જબ માત–તાતપે માગે કુવરજી આજ્ઞા તબ નાત-જાત સમ કુમરકુ” કહને લાગ્યા તભ ભહુત હઠનથુ લહી કુમરજી શિક્ષા ચઢતે પરિણામેં દેનુ લીની શુદ્ધ દીક્ષા બહુ કઠિન હ।ઈને તપસ્યાશું લય લાઈ ભવિજીવ સુધાર્યા શુદ્ધ સમક્તિ ૫૬ પાઈ અરે જીવ ! અમ છતી વાંછે ક્રિમ છંટકાઈ ૧૬ ") ધન્ય વિજય વિજયાને અધિક કરી અધિકાઈ... ચઢતે પરિણામે કરણી કીધી નિમાઁલ મુનિ મુકતે પહેાંત્યા દાનુ પામ્યા વલ શ્રી દાલત રામજી અને જીવાજી સ્વામી ઋષિ લાલચંદ ગુણુગ્રામક્રિયા શિરનામી સય સાઁવત અઢાર અડસટે" અવસર પાયા શહેર કાટા ઘેરા રામપુરે ગુણ ગાયા જિહાં શ્રાવક વસે બહુ શ્રદ્ધાળુ ગુણુવંતા જિહાં સાધુ સાધવી આવે વિહાર કરડતા # વિનતિની સજ્ઝાયા [ ૨૧૫૨ ] માં મારી રહે છેલ્લી ઘડી મળજો મને પ્રભુ ! આટલું" બંધન પ્રભુ ! માયા તણાં માનવ જીવન પામ્યા છતાં ખાયુ જીવન રહી સ્વાથમાં અગણિત અધર્મા(પાપા) મે* કર્યા મિથ્યા થો, એ સર્વને આખુ જીવન સળગી રહ્યો મૃત્યુ થજો મારૂ હવે છે।ડુ હવે હુ' વાસના આ દેહની પણ વાસના રહે ના મને છેલ્લી ઘડી... મળજો. ૧ મૃત વ્યુ કઈ સમજ્યેા નહિ સમજુ હવે છેલ્લી ઘડી... તન-મન-વચન યોગે કરી નિ ંદુ હવે છેલ્લી ઘડી... સૌંસારના સતાપમાં સમભાવમાં છેલ્લી ઘડી... આ પૌદ્ ગલિક સુખ સની છે।ડુ હવે છેલ્લી ઘડી... 39 39 -99 ૩ Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Gરહ વિનતિની સજા શરીર બને રોગી અને ઉપડે પીડા બહુ કારમી રહી ભાનમાં હું શાંતિથી કરું સહન તે છેલ્લી ઘડી. મળ૦ ૬ શરીર મુજ નિર્બળ બને ને પ્રાણુ મારે સંચરે તલીન રહે પ્રભુ ભક્તિમાં મન મારૂં એ છેલ્લી ઘડી... ૭ બેચેનીમાં અટવાઉંના મુજ પ્રાણ જ્યારે સંચરે મારું મન રહે શાંત નિશ્ચલ મારી એ છેલ્લી ઘડી. રાણું મરણનું હોય એવું પડે ન અગવડ કોઈને દુઃખ રૂપ બનું ના દઈને હું મારી એ છેલ્લી ઘડી , જગમાં હવે રહીના મને કંઈ વાસના કે લાલસા શરણું કહું છું દેવ સુગુરૂ ધર્મનું છેલ્લી ઘડી... જાણું નહિ હું આવતા ભવની ગતિ મુજ શી હશે? માગું પ્રભુ! શરણું તમારું ભવ ભવ કાયમ રહે છે [૨૧૫૩] દિનદયાળ પ્રભુ મુજ એક જ વિનતિ દિલધરી કરજેડી કહુ છું આજ જે અંતર જામી તુમથી હું અળગો નથી દાસ જાણીને મહેર કરો મહારાજ જે, દિન આપ વિયોગ થકી ઓ પ્રભુ માહરા પામે દુઃખ સંસારી જીવ અપાર જે આગમ રસ ચાખ્યા વિણ તે પ્રાણીયા રડવડીયા તે ચઉગતિ મઝાર જે છે ૨ જનમ-મરણના ભય થકી તે છૂટવા હિંસા કરતાં જીવતણું તે અપાર જે ધર્મ ગણીને નિજ દેવોના આગળ કરતા પાપી અનાથને સંહાર જે ૩ અસાધુ સાધુ મુખે એમ બેલતા અહમ્માચારી પાળુ છું આચાર જે ફિગટ રે ભુલ્યા ફરે છે ફુલમાં પણ તે લેશે ચાર ગતિના દ્વાર જે ૪ અજ્ઞાનપણના વશ થકી કંઈ જીવડા તરવા માટે કરે અનેક ઉપાય જે જાણે છે ઉજળું એટલું દુધ છે સારાસાર વિચાર નહીં મન માંય જે, ૫ અશરણ અનાથ કોઈ પ્રાણયા પામે દુઃખડા ચઉગતિ મોઝાર જે એકેદી પચેંદ્રી કેરા છવને કરે છે અજ્ઞાનપ સંહાર જે... - ૬ ભેદ ન જાયે ધર્મ અધર્મ તો મત્તામર ખેંચી આપ રહાય જે ગર્દભનું પુંછ પકડયું તે મૂકે નહિ લાત બમણ ભૂખંજન તે ખાય જે , ૭ આવી રીતે પ્રભુજી આ વિશ્વમાં પંથ ઘણું છે જોતાં મન મુંઝાય જે જે મતમાં જઈ પૂછું તે મતમાં કહે. ધરમ અમારો સાચો છે સદાય જે , ૮ ચિંતામણિ છાંડીને કર કંકર રહે આ કેવું દિલ મળે છે અજ્ઞાન જો દ્રાક્ષ મૂકીને મુખમાં લિંબોળી લીયે પક્ષીમાંહે જુઓ તે કાગ હેવાન જે , ૯ Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७२४ કરૂણાળ જો કૃપા અરજી આદિ ધરજો પ્રભુજી માહરા કેવળના સ્વામી છે। અતિ નિધિ ષ્ટ માહેરાં કાપજો નિત્ય એવો કરૂણા આણી દયાળ જો [ ૨૧૫૪ ] p માનસરના મેતી રે યુગે નિત્ય હંસલા રે જી ન કરે અન્યના કદીયે આહાર લ ધનને વેઠી રૂ પિડ પેાતે પાડતા હૈ જી હંસલાના જેવા અમારા હવાલ, માન૦ ૧ લક્ષ્ય એક રાખી રે ડાલે નટ દારડે રે જી સૂરતા એની ખોજે નહિ બદલાય ચૂકે જીવ જાય રે માજુ એને મલે નહિ રે જી તેમ મારૂ' લક્ષ્ય રહ્યુ` તુજ માંહિ જાતિ તણી સાથે રે જીવન એનાં જામીયા ૨ જી એ તેા આપે છે અ`ગના ભેગ અગ્નિ વિષ્ણુ અધારા રે એને અળખામણા રે જી સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ પતંગના જેવી અમારી કામ માન॰ ૩ પાણી વિષ્ણુ મછીઆં રે કહે કેમ જીવતી રહે ૨ જી જીવન જેના જલ નિધિની માંય ક્ષણ એક વિષુ રે એ વેઠો શકે રે જી તેમ મારૂં જીવન જલવિષ્ણુ જાય માન૦ ૪ વારે વારે ન્હાલા રે વિભુ તને વિનવુ રે છ અજાણ્યા તું આ ઉરના ન લગાર દયાનિધિ આવી રે દરશન દીજીયે રે જી હવે રખે લગાડે। રે વાર માનસરના૦ ૫ [ ૨૧૫૫ ] અરજ હમારી સુના હૈ। જિન(મુનિ) પતિ મૌન ભાંતિ તરણા ? મેં દુખીયા સંસાર ચત્તુ તિ ધાર અધારે તરકે ભીતર તાડન-મારજી-છેદન-ભેદન *બહુ તિય "ચ યાનિ પાયકે ભૂખ તૃષા અતિ સીત ઉષ્ણતા મનુષ્ય દેહ પાય કે સુંદર રાઉ ર૪ છિનમાંહે દીસે દેવ વિભૂતિ પાય કે સુંદર જન્મ માલા મૂર્છા મન લાગી એમ અનંત કાલ હુ` ભટકા જન્મ-મરણુકા દુ:ખ નિવારા વીર સુા મારી વિનતિ બાળકની પરે વિનવુ સે। તુમસે સરણા...હા જિનપિત કૌન વિવિધ દુઃખ ભરણા અવર દેહ ધરણા ગલે ફ્રાંસ ધરણા માર-માર સહેના વિષય ભોગાચરણા ક્રાઉં નહીં સરણા અધિક દેખ ઝુરના સાચઢીયે મરતા નહી. પાયા સરણા વિનતિ સલ કરના 19 ,, 99 ܕ ,, २ 3 [ ૨૧૫૬ ] વાત મનની હૈ। કહુ" જોડી હાથ કે મારા સ્વામી હૈ। સુÌા ત્રિભુવન નાથ કે...વીર૦ ૧ Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિનતિની સજઝાય તુમ દરશન વિણ હું ભયે મુજ સ્વામી હે ભવસમુદ્ર મોઝાર કે દુખ અનંતા મેં સહયાં તે કહેતાં હે નવિ આવે ભવ પાર કે. વીર. ૨ પર ઉપકારી તમે પ્રભુ દુઃખ ભાગો હે જગ દીન દયાલ છે તેણે તુમ ચરણે આવી સ્વામી મુજને હે નિજનયણ નિહાલ કેશ ૩ અપરાધી પણ ઉહ કહું કે'તા હો તેરા અવદાત કે સાર કરે હવે માતરી મન માંડી છે આણું મારી વાત છે.. , ૪ અવગુણ પણ ઉઠર્યા તે ઉપર હે કરી કરૂણા સ્વામી છે પરમ ભગત હુ તારો તેને તારો હે નહીં ઢીલને કામ કે ૫ શુલપાણી પ્રતિ બૂઝવ્યા જે કીધે હું તમને ઉપસર્ગ કે ડંખડીયે ચંડ શીએ તોયે દી હૈ તસ આઠમે સર્ગ કે ૬ ગોશાળ અવગુણ ઘણું કીધા તારા તે બોલ્યો અવરણવાદ કે તે બળતો તેં રાખી શીતલેશ્યા હે મૂકી સુપ્રસાદ કે છ ૭ એ કોણ છે ઈંદ્ર જાળીયો એમ કહેતો હે આ તુમ તીર કે તે ગૌતમને તે કી પિતાનો હે કાંઈ તન વજીર કે , ૮ વયણ ઉત્થાપી તારાં જે ઝગડો હે તુજ સાથે જમાલિકે તેહને પણ પંદરે ભવે શિવગામી હે કીધે તે કૃપાળ કે , ૯ અઈમુત્તો ઋષિ જે રમે જળમાંડી છે બાંધી માટીની પાળ કે તરતી મેલી પાતરી તેં તાર્યો હે તેહને તતકાળ કે... » બાર વરસ વેશ્યા ઘરે રહો મૂકી હે કાંઈ સંયમ ભાર કે તે નંદીષેણ ઉદ્ધ શિવપદવી હે દીધી તસ સાર છે.” પંચ મહાવ્રત પરિહરી ઘર વાસે હે રહ્યો વર્ષ ચોવીસ કે તે પણ આદ્ર કુમારને તે તાર્યો હે કાંઈ વસવા વીસ કે એ ૧૨ રાય શ્રેણિક રાણું ચલણા રૂપ દેખી હૈ ચિત્ત ચૂક્યા કે સમવસરણ સાધુ સાધવી તે કીધા હે આરાધક તેહ છે. , ૧૩ વ્રત નહીં નહીં આખડી નહિ પોષહ હે વળી નહિં તસ દિકખ કે તે પણ શ્રેણિક રાયને તે કહે છે સ્વામી આપ સરીખ કે. , એમ અનેક તે ઉદ્ધર્યા કહું કે'તા હે તેરા અવદાત કે સાર કરે હવે માતરી મનમાંહી હે આણું મારી વાત છે. , ૧૫ સંયમ શુદ્ધ પળે નહીં નહીં તેવું છે મુજ દર્શને જ્ઞાન કે પણ આધાર છે એટલે એક તારો હે ધરૂ નિશ્ચલ ધ્યાન કે , ૧૬ મેહ મહી તળે વરસતો નવિ જોવે છે તેહ ઠામ-કુઠામ કે ગિરૂઆ સહજે ગુણ કર સ્વામી સારા છે મુજ વંછિત કામ કે”, ૧૭ Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૨૬ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ તુમ નામે સુખ સંપદા તુમ નામે હે જાવે દુઃખ દૂર કે તુમ નામે વંછિત ફળે તુમ નામે હે નિત્ય આણંદ પૂર કેવીર. ૧૮ ઈમ નગર જેસલમેર મંડન વોર જિન ચાવીસમે, શાસન નાયક સિંહ લંછન સેવતાં સુરતરૂ સમે; જિનચંદ ત્રિશલા માત નંદન સકલચંદ કળા નિલે, વાંચનાર્થે સમય સુંદર ત્રિભુવન ગુણતિલે. [૨૧૫૭]. ધિક ધિક જગત જંગલ તને ધિક ધિક વિષય વિકાર પંચંદ્રિયના વિષય વશ થઈ ખાવા અનેક પ્રહારજી..ઉદ્ધાર કરે પ્રભુ માહર ૧ ધિક મલમૂત્રની કોટડી હાડ-ચામની મઢેલજી ધિક સેવા હું તેની કરૂં માંહી વધારૂં કર્મ મેલજી , ૨ દૂર્ગધી આ દેહને કારણે કરૂં અનેક ધમાલજી ધિક કામણગારી આ કોટડી માંહી બને હું બેહાલ દેહ પિષણ દામ-દારડી લાવ્યો લાડી મતિમંદજી તેહના ફંદમાં હસી પડી વાળો વિષય સુરંગજી ટાબર ટ્રબરની વિંછી વેદના ડંખ દેતા ચારે કેર સહુ નેહાય સેવા સંઘથી ફર્યો હરાયે ઢોરજી. કુટુંબ પિષણને કારણે ફરીયે દેશ વિદેશજી વિવિધ વેષ મેં ત્યાં સો લાજ ન રાખી લેશ... પાટ પટેબર પહેરશે આભૂષણ અપારજી નવા નવા ઘાટ ઘડાવીયા ન આવ્યો સંતોષ લગાર... એક ભવમાં તો અનેક થયા કહેતાં નાવે પાર કાયા કાજે રે માયા આ બધી ફેલાવી અપારજી.... ધિક સંસાર સંબંધને વિક આ આળ પંપાળજી કરૂણા કરીને આવી ઉહરો મુજને દેવ દયાલજી બળતી જવાળામાં શું બને ? પડપ કરૂં પિકાર તુજ ચરણ સેવા હું કયાં કરૂં જયાં છે આ મારામારજી... , દશન મિષપ્રભુ ! આ અજના દીન કિંકરની સવીકારો આવી આફત કોઈ નિ નવમળે નયવિજય કરે ઉદ્ધારછ... ૧૧ Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિવેકની સઝાયે [ ૨૧૫૮-૫૯ ] નવુ છે મારે ઘેર ભવા ભવમાં મેં માણી અહુયે કઈ કઈ નામા ધર્યા હતા મે નરક પશુ નરદેવ યાતિમાં જ્યાં ઉપજયા ત્યાં માન્યુ મે તા મારૂ-માર્ત માન્યું" ભાભવ મારૂ' નથી તે જાણ્યુ. હવે મે ઘર તારૂં જગની પાર આતમ શાશ્વત ને સુખદાયી તુજ ધર સાયુ' ધર તે દૂર ભુહુ છે રસ્તા વિકટ ને ભય ભરેલા તા પણ સંયમ તપના મળથી ક્ષણિક સુખ સહુ જગના છેડી પ્રભુ મહાવીરના પથૈ ચાલી 8 વિવેકની બુદ્ધિ વિના ધરમ નહિ પાવે બુદ્ધિ વિના મન રહે ટાંચુ બુદ્ધિ થાડીને બહુ ભરડે ઝુદ્ધિ વિના સૂત્ર વાંચુ (ગે) કાઈ વાત કરે ઘરને ખૂણે વિહવચાએ જેમ પાથું વાંચ્યું. લાડ વાણીયા જેમ આપે ડાહ્યો વારાએ જેમ નાડુ ખેચ્યુ ચાર જણુ એકાંત મેાજ કરે વિવેક વિના ધાલે ડયુ જાય વિદેશે વસ્તુ ખાવે પછી હાય–હાય કરે ચુ-નીચું ઉધતા હાલે ઉધતા ચાલે ખારૂ–માળું જાણું નહિ ખાટુ ભતાવે! પ્રભુ ! નવું કયે રસ્તે ઘેર ? બતાવા પ્રભુ ધરની લાંખી લ્હેર... માલિક મની ઘેર ઘેર... ઉપજ્યું। વાર અનેક એ છે મુજ દર એક... રહ્યુ` ન સાથે એક... ભૂલ્યા(લા) સન્મ્યા ડૅર કેર... પર્વત ખીણુ અપાર... કરી શકીશ તું પાર... વૈરાગ્યે મન વાળ... કર તું જગના પાર... સજ્ઝાયા [ ૨૧૬૦ ] બુદ્ધિવિના સમક્તિ નહિ' આવે વળી મેટાતાં વેણુજ મરડે એકવવા... ત્યાં ભૂવા થઈને ચારે ખૂણે એકવવા॰... જેણે હીરા મેલીને લાઢો સાલો એકવવા... તિહાં મૂઢ આવી પ્રવેશ કરે એકવવા॰... તેની ગમ નહિ, મૂરખ કાંઈ લેવ 39 .. એક વવા... ઉધતા મુખમાંહિ કવલ ચાલે એક વવા... ,, ૭૨૭ ૨ [ ૨૧૫૯ ] મારા! ઘર તારૂં' જગની પાર દુઃખ નહિં ત્યાં લગાર...આતમ મારા, ધર તારૂં૰ આવે ત જલ્દી પાર... 39 19 19 ,, ,, "" 3 29 3 એક વવા વિના સર્વ માંયુ.... ૧ દુ ર Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૨૮ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ બુદ્ધિ હેય તે માન પાવે બુદ્ધિ હેય તે સમક્તિ આવે , , સર્વ સાચું એક વવા... મૃદ્ધિ વિના માન નહિ પાવે * બુદ્ધિ વિના સમક્તિ નહિ પાવે છે છે મનમાં રહે ટાંચ એક વવા.... વિવેક વિના બડબડ બોલે આપણાં પરીયાની ગુજજ બોલે છે , ઘાલે ઘાંચુ એક વવા..... શુદ્ધિવિના સામાયિક ભણે વળી ઉંઘતો ઉંઘતો વ્યાખ્યાન સુણે સમજે નહિ ને કહે કે-સાચું એક વવા.. મુખે હસીને વાતું કરે વળી મારગ મૂકી કવાટે ઠરે આઘે જઈને જુએ પાછું એક વવા... દેશ કર(થા) રાજ કુટુંબ કથા તિહાં મૂરખ શેઠની ચાલી કથા શેઠ સુતે કાગળીયું વાંચ્યું એક વવા... ચતુર સુણી ઉ૯લાસ હેસે વળી મૂરખ નરને ખેદ થાશે રીસ મ કરજે કહું સાચું એક વવા... ૧૪ સંવત અઢાર ઓગણીસે તેજ શીખ સુણ ગાંઠે બાંધે રૂષીત છું ગુણે રાચું એક વવા [૨૧૬૧]. શુદ્ધ વિવેક મહિપતિ સેવીયે લહીયે જિણ ભવપાર હવસે દુખ સહતાં ને એહ છોડાવણહાર... પ્રવચન નગર સંચારિત ઘર ભલા ઈદ્રી દમ વર વાગ કીડા મંદિર શુભ પરિણામ છે તરૂ છાયા ધર્મ રાગ... જિનવર વચન નિર્મલ જલ ભર્યો વનરક્ષક ઉદેસ યાન ધરમ ત્યારે નયરી તણી દરવાજા સુલહેસ નિવૃત્તિ સમૃદ્ધિ નારી ચેતનતણું અંગજ તસુ સુવિવેક સ્ત્રી તસુ તત્વરૂચિ નામા જાણીયે સંજમ સ્ત્રી વલી એક... ભવ વૈરાગ સંવેગ નિવેદ એ તીને પુત્ર ઉછાહ ઉપસર્ગ અને પરિષહ ચઢત છે નિશ્ચય નામ સન્નાહ... સમક્તિ મંત્રો સમ દમ સૂર છે જ્ઞાન જિહાં કોટવાલ સામાયિક આદિક આવશ્યક વર સામંત વિસાલ... શુદ્ધ ધરમ પ્રોહિત નય આગળ પાંચ દાન ગજરાજ સહસ અઠારહ રથ શીલાંગના તપ વિધ તરલ સુવાજ... Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિવેકની સઝાયો ૭૨૯ શુદ્ધ પરિણતિ ભટ વિકટ પરાક્રમી સેનાની ઉછાહ સુજ્ઞાની પ્રાયશ્ચિત્ત પાગીવર ચતુર છે મિત્ર વિચાર અથાહ... ક્ષમા નમ્રતા ધૃતિવર ભાવના માણતા સુપ્રસત્તિ પુત્રી પિણ રિણ ચાલે મેહના દલભલ ટાણે ભત્તિ.... આસતિ મતદંડ નાયક નીતનો સત્ય વચન ઘન ધાર ગુરૂ ઉપદેશ નગારા વાજતા શુકલ ધ્યાન હથીયાર... નય ગમ ભંગ પ્રમાણુ નિક્ષેપથી જે છપે અરિ વૃંદ ધ્યાન શક્તિ વધતાં ગુણ આદર કાટે ભવના ફંદ... સુમતિ વિવેક વિના એ આતમા ભમ્યો અન તો કાલ જિન ધરમ લો હવે નિરમલો શરણાગત રખવાલ.. લાયક સમતિ વીરજ શક્તિથી ક્ષપણું રિણ થાન પાંચ અપૂરવ કરણ પ્રહારથી મરવા અપરિ બલ માન અશ્વ સમી વળી કીધી કરણ સુડાય સ્થિતિ આગાલ એક શ્વસુ પિધ્યાન ઉદ્યોતથી નાખ્યો મેહ ઉદ્દાલ... મમતા મેહ ગયા સમતામયી આતમ નૃપ સુવિવેક છત નગારા વાગ્યા જ્ઞાનને લહી અવિચલ કરટેક... દેવચંદ્ર સુવિવેક સહાયથી ભાગા અરિદલ વાહ ચેતન આનંદ અતિશય વાધી મંગલમાલ પ્રવાહ... [ ૨૧૬૨] ભલા ભાઈ ઉપરથી (અભ્યાસ) આયાસ રૂપે નવ રાચીયે તેના ગુણને કરીયે તપાસ સદાય સુદ્ધિ ધારીએ થાળ ભર્યો ઘેર દુધને રે ઉજળા અધિક સહાય ભેંસના દુધથી અતિ ઉજળું પીતાં પીનારનો જીવ જાય રૂપે નવ રાચીએ, તેના ૧ કટકે કાચ બીલોરને રે સાકરથી અધિક સહાય પણ ભૂલથી ભોજનમાં ભેળવ્યો રે જમનારને જીવ જાય.... , , ૨ સાંકળી પિત્તળ સોહામણી રે સુવર્ણથી અધિક સહાય પણ સનીએ કસ કાઢતાં રે પિત્તળ તુરત જણાય , , ૩ આકડાના ફળ અતિ ઓપતાં રે આંબાના ફળને આકાર પણ રસ ઘારી રસ લીજીયે રે કાપતાં નીકળે કપાસ... , , ૪ ખુડદો વટાવ્યા ભીખારીએ રે લીધે તે રૂપીયે એક પણ પારખ આગળ પરખાવી રે તાંબુ દેખી મેલે પિક, , ૫ Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૩૦ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ નીર નિહાળ્યું નિરમલું રે મોતીના સરસ સામાન પણ ખારું લાગ્યું ખેદ ઉપજે રે ઘણું તરસે જાય તેના પ્રાણ, તેના જ ઘણી લાજે તાણે ઘૂમો રે નારી એક સુજાણ શુ પાસે જઈને પૂછયું રે ગણિકા ચંડિકા છે એનું નામ છે ૭ નર અંગે એક ઉજળો રે પહેર્યો જરીવાળા ખેસ પાસે જઈને પૂછયું રે નીકળ્યો ઉતારાને વેષ , છે ૮ ધ્યાન ધરે પગ બાપડો રે તાપસ થયો રે પુરાણ પણ માછલીએ મુનિવર જાણેને રે પાસે જતાં ખેયા તેના પ્રાણ છે કે ૯ હીર વિજય ગુરૂ હીરલે રે જ્ઞાનને દે ઉપદેશ જે હદયમાં વિવેક ન ધારી રે તેના જન્મને લાગી છે ઠેશ, , ૧૦ વિષયણા-રાગ નિવારવા હિતોપદેશક સઝા [૨૬૬૩] a દહીઃ આતમ રતિ આતમ તૃપ્તિ આતમ ગુણ સંતુષ્ટ જે હુએ તે સુખીયે સદા કિસ્યુ કરે અને દુષ્ટ.. મંગલ જંગલમે લહે. દષ્ટિ અધ્યાતમ વત. પૂરું પણ સૂનું કરી દેખે જડ મતિ તત... તન હી જલે મનહી જ વિષય તૃષાણુ) ન બુઝાય જ્ઞાન અમૂનારસ સિંચતાં સકલ તૃષા મિટ જાય. નવરસ પટરસ તતિ જે તે ઈવર સાપાય તપ્તિ લહી મેં એકરસ આવી કદી ન જાય. લેવું તે સઘળું કહ્યું ઘટે પ્રગટ સવિ ઋહિ સાધન બાધન બાધવા ધરૂં ન અધિકી ગૃદ્ધિ હાળઃ આતમ જ્ઞાને જેહનું રે ચિત્ત ચોક્કસ ઠહરાત તેહને દુઃખ કહીયે નહિં રે બીજાના દુઃખે દિન જાત રે સુણે વિહાલા કારક વાત રે તે તે શાસે છે વિખ્યાત રે તૃણ છે દુઃખની માતરે તૃણુએ લહે બહુ ઘાત રે બલિહારી મીઠે બેલડે મેરે લાલ... ૧ વિહાલા કરવા કાઈ ગયો રે અટવીએ અંગાર કાર ગ્રીષ્મ ઋતુ બહુ જલ લહી રે તે તો બહુલા કરે અંગાર રે તાપે લાગી તરસ અપાર રે તનુ સિંચે પીએ બહુ વારિ રે (ની)તીઠા જલ અવિચાર રે નવિ ભાંજે તરસ લગાર રે, બલિહારી. ૨ Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિષય તૃષ્ણા રાવ નિવારવા હિતોપદેશક સઝા તેલે અગ્નિ ભડકે એ રે તિમ તસ પ્રગટ દાહ જલ ખરે જલ આશ્રયે રે ચાલ્યો ધરી પાનની ચાહ રે અધમાગું પડે તે અનાહ રે નવિ પામે તૃષાને થાહ રે પડતો લહે તરૂની છાંહ રે હુ વાયુ અમૃત ઉછાહ રે છે ૩ તરૂતલ શીતલ છાંયથી રે નિદ્રા આવી તાસ સુખ જલ રમ્ય તરંગિણી રે તિહાં દેખે સવપ્ન વિલાસ રે વાવ કુવા તલાવ પ્રકાશ રે સવિ શેષે જલના વાસ રે નવિ ટળે તૃષા અભ્યાસ રે આવ્યો છરણ કંપની પાસ રે... ૪ જમતાં કુપને પામી રે લેઈ ન શકે તસ નીર ચાટે જીભથી તૃપ્તિ તે રે કિમ પામે સકલ શરીર રે ખાસ કરે તે અધીર રે માને હું પીઉં રહી તીર રે માયા છે વડ જંજીર રે રહે બાંધ્યા તેણે ફકીર રે.. , ૫ વિહાલા કારી સારિખા રે સંસારે સવિ જાણુ સુખ સુર અસુર વ્યંતર તણું રે નદી વાવ કુવા મન આણ રે તેહથી ન થઈ તરસની હાણ રે નર ભેગની તો શી તાણ ૨ તે તો છીલર જલને ઠાણ રે પરૂ છે સુખ નિરવાણ રે... , ૬. અંતે (અતિ) વિરાગ સંગને ૨ ભાગ કુપિત અહિભેગ જનમ મરણ આગે સહી રે પરિણામે એ દુઃખ યોગ રે બલે ઈદ્રિય તાપે લોગ રે સંસ્કારે પણ બહુ દુખ ગ ૨ કૉતર ભાર ઉપભોગ રે પડી આરતે સઘળા ફેર . છ ૭. ત્રિહું ભેદે સુખ દુખ કરી રે ગાચારજ દિઠ્ઠ તેહ વ્યાધિ પ્રતિકારમાં રે મન રાખે કુણુ ગરિઢ રે વ્યાધિ મૂલ ઉછેદે સિઢ રે રહે વ્યાધિ જે અવસિષ્ઠ રે તે તે આનંદ ઘન ઉક્રિઢ રે અધ્યાત્મ સુજસ વિસિષ્ઠ રે... ઇ ૮: [૨૧૬૪] શકા કરંડ શ્વાન મુખ ચાવત માનું અમૃત સવાદ લલોરી અપના હી રૂધિર આપ સુખ માનત મૂરખ રાચ રહ્યોરી (૩) વિષયાવશ જનમગયારી (૩) રાજા જાને તો ધન લૂટે જગમેં કુકસ લવરી ખરચાડે વળી મસ્તક મૂડ ફટ ફટ સર્વ કોરી (૩) વિષયા ૨. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૭૭૨ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ તાતા થંભ કરે જમ રાજા થર થર કં૫ રહ્યોરી પર નારી પ્યારી કરી ધારી પરવશ દુખ સલોરી(૩) વિષયા. ૩ હરિણ, પતંગ, મીન, જંગ, કરિવર એક એક કે બસ પરી પાંચ કે બસ તુ પ ચેતન સર્વસ્વ ભસ્મ કરી..(૩) , ૪ રતન જતન કરી શીલ આરાધે નરભવ શ્રેષ્ઠ લહ્યોરી અબકે ચૂકે ફર ચેતન તેરો બીરથા જનમ ગોરી... () ૫ [ ૨૧૬૫] જબ લગ વિષય તૃષ્ણા ના મિટી તબ લગ તપ-જપ-સંયમ-કિરિયા કાંઈ કરે કપટી? જબ લગ- ૧ * વાત વિનેદ કરી જનમન જે જેસે નૃત્ય નટી ઈમ કામ કરતાં તું કયું પાવે ? ભવસમુદ્ર તટી. - ૨ કુણ જોગી જંગમ ઓર જંદા કુણ ભગતતિ મલિન દેહી કયાબહુત વધારે ઓઢે મલિન પટી ધ્યાન ધરે બહુ લોક વિપ્રકારે કરે બહેત ચટી બાર વરસ લગે ઉભો રહે સહે પંચાગ્નિ નિરટી... સેય સિહનર વડ વૈરાગી જામની વિષય નથી લમ્બિવિજય કહે સે ગુરૂ મેરા જિણે વિષવેલી ટી. [૨૧૬૬] વિષય વાસના ત્યાગો ચેતન સાચે મારગ લાગે રે તપ-જપ-સંજમ-દાનાદિક સહુ ગિનતિ એક ન આવે રે ઈદ્રિય સુખમેં જ લગે એ મન વક્ર તુરંગ જિમ ધાવે રે... વિષય૦ ૧ એક એક સુખ કે કારણ ચેતન બહુત બહુત દુઃખ પાવે રે તે તો પ્રગટપણે જગદીશ્વર ઈવિધ ભાવ લખાવે રે મન્મથવશ માતંગ જગતમાં પરવશતા દુઃખ પાવે રે રસનાલુબ્ધ હોય ઝખ મૂરખ જાલ પડયે પછતાવે રે ૩ પ્રાણ સુવાસ કાજ સુન ભમરા સંપુટ માંહે બંધાવે રે તે સરોજ સંપુટ સંયુક્ત કુન કરટીઓ મુખ જાવે રે. ૨૫ મનહર દેખ પતંગ પડત દીપમાં જાઈ રે દેખો યાકું દુઃખકારન મેં નયન ભયે હૈ સહાઈ રે... શ્રોત્રેટ્રિય આસક્ત મરગલા છિનમેં શીશ કટાવે રે એક એકમેં આસક્ત છવ એમ નાનાવિધ દુઃખ પાવે રે... ૬ Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિષયતૃષ્ણા–રાગ નિવારવા હિતાપદેશક સજ્ઝાયે પાઁચ પ્રબલ વતે નિત્ય જનકુ ચિદાનંદ એ વચન સુણીને તાકી ગતિ કયી કહીએ રે નિજ સ્વભાવમે રહીએ રે... વિષય૦ ૭. [ ૨૧૬૭ ] મન આણી જીતવાણી પ્રાણી જાણીયે રે, એ સ ́સાર અસાર; દુઃખની ખાણી એહુ વખાણી કામિની રે; મ કરીશ સંગ લગાર; ભોળા ભૂલમાં ૨ ભમુહ ભમાડી આંખે દેખાડે પ્રીતડી.રે, હસી હસી ખેાલે બાલ; મુહની રૂડી હઈડે કૂંડી જીવડા રે, એ વિષ વેલીને તાલ... આંસુ પાડી દુઃખ દેખાડી આપણુ રે, સાંભળ સાહસ ધીર; ઈન્ને જન્મારે નવિય હમારે તુમ વિના રે, અવર હૈયાના હીર... લજા ધરતી આગળ ફરતી ઉતરે હૈ, કરતી નયણુ વિલાસ; માહ જાલમાંહિ પડથા નડયા જે બાપડા રે, તે નર નારીનાં દાસ...,, નયણે મૂકે પણુ નિવ ચૂકે કામિની રે, પણછ વિના તે ભાણુ; નામે અબળા પણુ સબળાને સાંઢળ્યાં રે, ઈણે ઈમ રાણેારાણુ... નારી નિહાળી તુજને બાળી મૂકશે રે, પ્રત્યક્ષ અગનની ઝાળ; તૃપ્તિ ન પામે આપ્યું દામે ભામિની હૈં, પરિણામે વિકરાળ... આળસ અંગ ઉત્સંગે અંગના રૅ, કિહાં તેહને જિનનામ; આગે ખાડે પગે ખેડી પડી રે, તે કિમ પામે ગામ ?... નિરખી રૂપવંતી ને પ્રત્યક્ષ પાંતરો ૨, તેના કરો સુવિચાર; ષિર માંસ મલ મૂતરશું' ભરી હૈ, નારી નરકનું ભાર... ઢાને કરીને કેસરી આણે આંગણે રે, જો ઉપજે નિજ કાજ; ધમકી જે આઈ રે ઝુઝે કુતરા રે, હું બીહું અબળા આજ... પ્રેમ તણાં જે ભાજન સાજન તેહને ?, અણુપહુચતિ આશ; મૂકે ઢાંકી અતિધણ વાંકું ખેાલતી હૈ, જારે જા તુ' દાસ... રાય પ્રદેશી સુરિ ત્ક્રાંતાએ હણ્યા રે, જે જીવન આધાર; પગશું સાયર રચાયર ઉતરે ?, તે નિવ પામે પાર... જો જો મગજ હણુવાને કર્યાં રે, ચુલણીએ બહુ મ; રાતી માતી વનિતા તે નવિ ચિંતવે રે, કરતાં કાંઈ કુ ... છંદ ચંદ નાગિ દ સુસ્જિદનારે, વળી વાલા બલવંત; તજીયે પ્રાણી એહવુ" જાણી કામિની રે, ગુણુ લીજે ગુજીવ'ત... ભાઈ સરીખા સુરપતિ સરસા રા(ખી)ચીયા ૨, છાના મીનીને રૂપ; સુખનાં હુદશી તુમને મુ*સી મુકશે રે, એહ મનેાભવ પ... "9 29 99 ,, h 99 . "2 99 60 ૭૩૩ 99 "" 3 પ ૧૦ ૧૧. ર ૧૩. ૧૪ Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ત૭૭૪ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ માયા કરશી નારી હરશી ભોળવી રે, શીલ રાયણુ જે સાર; એહ સંધાતે મ કરીશ વાત પણ ઘણું રે, જિમ પામે જયકાર.. ( ૧૫ ઘુલિભદ્ર અંબૂને પાયે લાગીયે રે, ધન્ય ધને અણગાર; ભાલપણે મતિજાગી વરાગી થયા રે, તિમ મુનિ વયરકુમાર... , નર ને નારી હદય વિચારી ચેતી રે છેડી વિષય વિકાર; મેરૂ વિજય ગુરચરણ પસાથે પામીયે રે, ઋદ્ધિ વિજય જયકાર , ૧૭ [૨૧૬૮] દંતી દલઈ મૃગરાજ હણુઈ વયરી મનાવઈ આણ ઈદી દમણ ભવ જલધિ તરણ વિરલા જગમાં જાણ હાળ : છેતરીયા છે તે છેતરીયા જે ઈશ્રી આરામઈ ફરિયા રે પહનઈ પષી કે નવિ તરીયા પહથી કે નવિ ઠરીયા રે.. છેતરીયા એહની આસંગા જેહનઈ કીધી મહા મેહ મદિરા પીધી રે આતમકરણું કાંઈ ન સાધી દુર ગતિ તાણું લીધી રે.. માહ માહરૂં કરીનઈ લાલુ જડ પણઈ એ નવિ ભાલું રે તપ-જપ કરી ૫હનઈ નવિ ચાલુ અંતે દુરઈ રાલું રે... રાતઈ વરણુઈ રસના રાણી પાંચમાં ૫ટ વાણું રે લલુતાથી તે સવાદ જાણું જડ જન મનમાં આણું રે, એહનો અવગુણ એહ જ ખોટ લવ લવ લેપ લપ મોટે રે એહથી નાવઈ લવને તેટો એહથી કે નવિ છોટો રે.. એકાંતે ઈંદ્રી પર રાતા તેહનઈ કે કિહાં શાતા રે આવ્યવસેવી નરગઈ જાતા કરાઈ અનંતી માતા રે, મહા મુનિ મહાગોપ ગુણ ખાણું ઈદી વિકાર જેણઈ જાણે રે ખંત-દંત જે તપસા નાણું તે વરઈ સિવ પટરાણ રે. વિશુદ્ધ કહઈ એ વીરની વાણી વિષય તો ભવિ પ્રાણું રે જેહનઈ વાધઈ ગુણની ખાણું કર સંતોષ ઈમ જાણું રે [૨૧૬૯]. ધિક્ ધિક કામ વિટંબણા દેખઈ નહીં કામ છે રે કામ થકી અનરથ ઘણુ પૂર્વે સુણ્યા પ્રતિબંધે રે. વિફટ ૧ રાવણ સીતા અપહરી કીધા ભૂંડા કામો રે લિંકા ગઢ લુંટાવી દશ શિર છેલ્લા રામો રે... ૨ Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૩૫ વિણકુમારની સઝાય આદ્રકુમાર મુનિવરૂ મૂકી સંયમ ભારો રે શ્રીમતીસું સુખ ભોગવ્યા વરસ ઉવીસ અપાર રે.. ધિક ૩ પાંચસઈ રાણે જે તજી કનક વિષ્ટ કરી જેણે રે વેશ્યા વચન વિલાસથી ચૂક8 શ્રી નંદીષેણ રે વહેરણ વેલા પાંગુર્યા અરહ-નક સુકુમા રે ગોખ વલાયા ગોરડી લુબધા તે તત કાલે રે, આષાઢ ભૂત મહા મુનિ બહુવિધ લધિ ભંડાશે રે ભવન સુંદરી જય સુંદરી નટવીત્યું ઘર વાસો રે... ચિત ચૂકઉ રહેનેમિનું ચરમ શરીરી જેહે રે ગુફામાંહિ રાજુલ તણું દેખી ઉઘાડી દેહે રે.. પેટ પિડા મિસ પાથરે સૂવણ ચંપાવઈ પેટ રે સાધ સવસ તપસી હુંતા કાંસ વિટં નેટો રે... સાધુ હતા કુલવાલુએ વેશ્યા લુબધે જે રે શુભ પડાવ્યો જિનત અનરથ કીધે તેણે રે.... સાધવી પણ સુકુમાલિકા મૂકી મસાણા પાસો રે સારથવાહ વર કીયો ભગવા ભેગ વિલાસે રે... , દવદંતી દેખી કરી ચૂકે નલ અણગારા રે ચિલણ રૂપ દેખી ચળે વિરતણે પરિવારો રે... ભૂલ્યા પુત્ર પ્રજાપતિ અહલ્યા ભૂ ઈદે રે જનનીચ્યું જાલણ ભુલ્ય ભગિનીસું અહિછંદ રે... છે. એમ અનેક જોગી જતી ચૂક્યા કરમ વિશેષ રે તિમ ચૂકઉ મણિરથ ઈહાં મયણરેહા રૂપ દેખી છે. એ કરમણ ગતિ એ કહી કહ્યા કરતા અધિકારો રે સમય સુંદર કહે ધન્ય તે પાલઈ શીલ ઉદારે રે... , હા, વિષ્ણકુમારની સાથે [૨૧૭૦ થી ૭૯ ] દૂહા શ્રી મુનિસુવ્રત સ્વામીજી ત્રિભુવન તારણ દેવ તીર્થકર પ્રભુ વીસ સુર-નર સારે સેવ.. ચરણકમલ તેહના નમી કહેશું કથા અભિરામ સુણતાં સવિ સુખ સંપજે ઘટે મોહ વિભ્રામ... વિણકુમાર મુનીનું નામ મહા સુખદાય સજજનકે સુખ સંપજે દુજન મહાદાખ પાય... Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૩૬ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ જિન શાસન અજવાળીયો કી ધર્મ સુખકાલ બલિરાજાને ચાંપી સપ્તમ ભૂમિ વિશાલ પર્વ બળેવ તિહાં થકી પ્રગટ્યું જગકે માંહિ. સબ દર્શનવાલે સહી જાણે મનની માંહિ. સાંભળજે શ્રોતા સહુ કુમતિ કદાગ્રહ છાંડ ધર્મચિંતામણિ જૈનકે તેહ થકી ચિત્ત માંડિ. ઢાળ-જંબુદ્વીપના ભારતમાં રે નયરી ઉજજયણી સાર ધનધાન્ય કરી દીપતી રે ગઢ મઢ પિળી પ્રાકાર રે પ્રાણી! જેજે ધમ વિચાર જિન ધર્મે શિવસાર રે પ્રાણી દેખી ધરે સુવિચાર રે પ્રાણી! જે જે ધર્મ વિચાર..(પ્રાણી) ૧ તસ નયરે નૃપ શોભતો રે ધર્મરાય સુખકાર ન્યાયે નિત્ય પાળે પ્રજા રે શ્રી જિનધર્મ ગળે હાર રે. . ૨ શિવમત ધર્મને રાગી રે ભૂપને એક પ્રધાન નમચી નામ મિશ્યામતી રે દેશી જિનધર્મને જાણ રે... » તે અવસર તિણ નયરમેં રે મુનિસુવ્રત જિન શિષ્ય આવ્યા ઘણું પરિવારશું રે સુવ્રત નામ સુશિષ્ય (તિતિષ્ય)., ધમ રાય વંદન તદા રે આ સહુ પરિવાર નમનાદિક વિધિશું કરે રે ભાવભક્તિ ઉર ધાર રે.. તવ મુનીશ્વર દીયે દેશના રે ભવિક જીવ ઉપકાર દશ દૃષ્ટાંતે દેહિ રે ઉત્તમ નર અવતાર રે. શ્રદ્ધાસંયમ પરાક્રમ વિના રે પામવું મહાદુઃખ ભુર લાભીને હારો મતી રે જિમ સંગ્રામમાં શર રે.. ચાર અંગ દુર્લભ લડી રે કરજે ધર્મ પ્રયત્ન નર-સુર-શિવગતિ સાધો રે ધર્મ ચિંતામણી રત્ન રે. ૨ [ ૨૧૭૧] દેહાદેશનાતર મુનિ સંગે, વિપ્ર નમૂચિ જાય; જેને વચન નવિ સદ્દતે, વાદ કરે તલ ઠાય. વ્યાકરણાદિક છંદ સબ, કાવ્ય કે અલંકાર; ન્યાય તર્ક સાહિત્ય જે, નિરૂતાદિક સુવિચાર... વેદ વેદાંત પુરાણ પણ, નાસ્તિક મત પણ જોય, પૂષા લઘુ શિર્ષે તવ, દીધા ઉત્તર સય. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિષ્ણકુમારની સઝાયો ક્ષણ એક માંહિ સુલ મુનિ, છ વાદમેં ક્ષિપ્ર; માન ભંગ પામે અમિત તે, ગયે નેહ નિજ વિ... દુષ્ટ ભાવ મનમેં ભળે, મારૂં મુનિકે આજ; સભામાંહિ હળવે કિયા, સર્વ ગમાવી લાજ... ઢાળ: ક્રોધ કરી બ્રાહ્મણ જાતે ગુરૂ મારણ આવ્યું રાતું, નિર્દય ખડગ રહ્યું હાથે રે, જૈન ધર્મ સુરતરૂ ફળીયે, કે દુખ દેહગ દરે ટળીયો રે.. થિવિર નિકટ આવ્યા જ્યારે, મારણ પગ ધર્યું ત્યારે, - શ્રી છન વચન હૈયે ધારે રે.. એહને કાંઈ નહિ દેવ, અનુભવ રસ આર પોષ; પણ નહિ વિપ્ર ઉપર રોષ રે... કંચન કામિની નહીં રાતા, તે ગુણ પટ છવના ત્રાતા; જગત ગુરૂ વત્સલ ભ્રાતા.... શત્રુ મિત્ર સમ નહીં રીષ, ધર્મ પાળે વિશ્વાવીશ; તે ગુરૂ જગતના ઈશ રે.... આશ મરણ નહિં હોય તેને, સુખદુઃખ લાજ ન કહે કહે ને; - સુર સાનિધ્ય રહે નિત્ય તેને... જિન શાસન સુર રખવાલ, સાન દેવ આવ્યા તત્કાલ; નમે મુનિ ચરણ ધરી ભાલ રે.. સુર કા દિજ પર જાડે, મારગ વચ્ચે કર્યો કાઢે; થંભ્યો સ્થળ પરે ગાઢ રે... મારગ રહો સહુજન દેખે, સૂર્ય ઉદયે ગુરૂ મુખ પેખે; જન્મ કૃતાર્થ ગણે લેખે રે ધર્મરાય વંદન આવે, પ્રજાલક સહુ સુખ પાવે; રૂષિ વદી પાવન થાવે રે.... નરંદ્ર સ્વરૂપ જો સબહી, પ્રધાન ઉપર કે તબહી', કાલે નગર થકી અબહી રે... ૩ [૨૧૭૨] સાહા સેવક જન બેલાય છે, કહે ઈ નૃપ ધર્મા; ઈ દુષ્ટ મહા પાપી, કર્યું નિબિડ મહા કર્મ... સ. ૪૭ Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૩૮ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ એહનું મુખ જેવું નહિ, નહીં નગરમેં કામ; કાઢો ઈલાંથી તેહને, નહિ વિલંબનું ઠામ.. "ઉત્કંઠ પાપ એને સહી; કરો નગરની બહાર; આણ સીમ રહેવે નહિ, કરે દેશની પાર... ફટ ફટ લોક કરે સહુ; રે પાપી નિલ જજ, ગુરૂ મોટા સંતાપિયા. કિઠું કર્યું તેં કજજ.... કપિલે તમ કાઢિયે, લૂંટી ઘર ને બાર; માનભંગ ભમતે ફરે, કોઈ ન પૂછે સાર... હાળઃ ઈણ અવસર એક સુરપુર સરિખું, હસ્તિનાપુર ન વાજા રે; રૂદ્ધિ સમૃદ્ધિ અટક જનનેં શ્રી પદ્મોત્તર રાજ રે... ઈશ૦ ૧ રાજા હુએ જિન ધર્મને સંગી, રંગી સંત પિછાને રે; તસ પત્ની જવાલા પટરાણી, સતિયાં મુકુટ સમાને રે.. , સમક્તિ શીલ રતન ગુણ સાચી, રાચી જગત વિખ્યાતી રે; રાજી નહીં વિષયા રસ તોપણ, જાચી પિડુગુણ માતી રે ૩ રાણુને નંદન જુગલ અનુપમ, ઉપમા નહિ કેઈ જેહને રે; દિનકર તેજ દીપે નિશિપતિ કું, જૂન જાણે તેને રે.. , વિષ્ણુકુમાર અને મહાપદ્મજ, નામ ત્રિજગત વિદિતા રે; ક૯પ દયના સુરપતિ માનું, આવી ખલકને છતા રે..... , ૫ રહે સંસારમાંહિ પણ અલગા, વિલના નહિ જવું રાગી રે; વિલસે ભોગ રોગ સમ જાણે, વિષ્ણુકુમાર વડે ભાગી રે.. , ૬ યુવરાજપદ નૃપ કુમકું, પણ નવિ લેવે નિરોગી રે; અથિર રાજશું પ્રીતિ ન મં, ઈડ રૂદ્ધિ સુખ ભોગી રે... , દાનાદિ કલ્પદ્રુમ સરિખ, પરખ કહું ગુણ કેતા રે; જનક પાસ સંયમની અનુમતિ, મારે પણ નવિ દેના રે.. , ભાવ ચારિત્ર ધરે મને ઈચ્છા, મિથ્યા સબ સુખ જાણે રે; મહાપદ્મને આણું નૃપ પદવી, નરેદ્ર દેઈ સુખ માને રે; , ૯ - ૪ [ ૨૧૭૩] રહા : દેશ નગર ભમતે થકે, વિપ્ર નમૂચી નામ; હસ્તિ નાગપુર આવી, લઈ રહ્યો વિશ્રામ... એક દિવસ મહા પદ્મને, ભેટ દેઈ વિપ્રેશ; રાજ સભામાં આવિયે, અંગ ધરી શુભ વેશ... Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિષ્ણુકુમારની સજાયે જ્ઞાન કળા કાર રજીયા, માન સન્માન પૂરવ પરે, સીમાડાના રાજીયા, આણુ ન માને પદ્મની, તેહ નમૂચી એકદા, ુમ સધાતે યુદ્ધ ધન, સિંહ રથ રાજ ભણી, મહાપદ્મ નૃપ ભાણું; ઈ કરે પ્રધાન... હેમરથ નામ ભૂપાલ; લૂટે દેશ વિશાલ... સૈન્ય લેઈ ચતુરંગ; માંડયું. ધરી ઉછરંગ... ઠ્યા તેહ પ્રધાન; આવ્યા નિજ પુરથાન હઠવાદે ધણું અકુલાઈ, રથ લેઈને સાહમી આઈ રે... હવે માંહે। માંહે રથ ખેડુના, મલિયા ખલુ સામા તેહના ૨ કાઈ કાઢે ન આગા જેહમાં, વિખવાદ લાગ્યો ધન તેહમાં રે... તસ લહુ નરેંદ્ર પીછાન્યા, ખેહુ રાણીના મન સન્માન્યા; રથ બેહુના પાછા વળાવે, સહુ વિપ્ર મહાસુખ પાવે રે... "9 99 સાથ તેહ ન્રુપ તેડીને, ઢાળ: મહાપદ્મરાય સુખ પાવે, હર્ષે કરી વિપ્ર ખેાલાવે; માગ માગ જે તાહરી ઈચ્છા, શા પુરૂષ વચન નવ મિથ્યા રે દ્વિજ ધૈય ધરીને માગેા, બલિ રાજા કહીને ખેાલાવ્યા રે... જિ૦ ૧ તવ વિપ્ર વિભાસી ખેાલે, તુમે છે. પ્રભુ સુરતરૂ તાલે; એ વચન ભંડાર રાખીજે, અવસર માગુ' તા દીજે રે ઈશુ અવસર જવાલા દેવી, જિન વચન હિયામાં ધરેવી; આયુ ક્ષણ ક્ષણ વીતી જાય, પણ ધમ વાત ન સુહાય ૨ રથયાત્રા મનારથ થાવે, પીયુ આગળ સર્વ જણાવે; નૃપ કહે એ ધર્માંનું કામ, લહિયે સુર શિવ સુખ ઠામ રે... સુરપતિના વિમાનની જેડવા, પાલક જિમ સૂત્રમે' તેહવા; કલધીત મણીના નિપાવે, રથ દેખીને હા` ભરાવે ૨ મણી રત્ન જડિતની પ્રતિમા, આદીશ્વર નક્કી ત્રિમાં; રથમાંહિ પ્રભુ ભલે ભાવે, શુભ મુર્હુત લેઈ પધરાવે રે... રથયાત્રા તણું મંડાણુ, ગ્રંથે બહુ ભેદ વખાણુ; તિમ જવાલા તે રાણી સાર, લેઈ હષ ધણા પિરવાર રે... ઈશુ અવસર લક્ષ્મી રાણી, જવાલા લઘુ શાકષ વખાણી; મિથ્યામત મેહમે માચી, શિવ બ્રહ્મા મતે રતિ સાચી રે તિણે વાદે પણુ રથ એહવા, બ્રહ્માના કરાવ્યા તેહવા; । . 29 99 99 ,, ,, 99 ૭૩૯ 29 3 ૪ ૫ ૩ દુ ' ૧૦ ૭ " Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૭૪૦ સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ ૫ [ ૨૧૭૪ ] દાહા: પશુ પદ્મ જ નિજમાતનુ, તિમ દેખી અપમાન; રણ કરી અપમાન... વધતા જાયે તેજ; દિયાત્રા ભણી ચાલીયા, ઉગે તેા દિનકર જિસ્મે, તિમ અયિણ ક્ષત્રી મ'ડલે' યે ખંડ માંહે સહી, કુમર ખેચર ભૂપતિ, જમ્મૂ ીપે. જાણીયે", સાધી ભૂમિ તિમ જાણુજને, અનુક્રમે... સાધન કરી, શ્રેણી વિભૂતિ સાથે કે, ઢાળ : નિજ નગરમાં પદ્મ જ આયાજી, મનહર મન વસિયા, રાય રાણી ઘણું સુખ પાયાજી, મના॰ જીત્યા સમક્ષ સહેજ ... વર્તાવી નિજ આણુ; કરે માન સન્માન... છમ ભરતેસર રાય; મહીરાણા સત્ર પાય... આવે નિજપુર થાન; કહેતા નાવે માત... સાથે' બહુ રૂદ્ધિ વખાણીજી; મના॰ ઈશુ પણ સંક્ષેપે આણીજી... નવ અખૂટ નિધાન છે જેહને, મના॰ દશ ચાર રત્ન કહ્યાં તેહનેજી; દેશ આ અનાય મળી જાણેાજી, મના॰ બત્રીશ હાર પ્રમાણાજી... અંતે ઉર ચાસઠ હારજી, મના॰ સહસ બત્રીસ નાટકના વિચાર૭; ખત્રીસ સહસ પુર મેાટાજી મના॰ મહેાંતર સહસ તે છેટાંજી... ખેટ ક્રાંડ મંડપનુ માનજી, મના॰ સહસ માલ ચાવીસ જાણુજી; અડતાલીશ હાર તે ધાર, મનેા॰ વાટીની સખ્યા સારજી... સહસ વીસ આકરતાં માનજી, મના॰ છન્નુ કાડ તે ગામ વખાણુજી; ગજ અશ્વરથના ધમઢારજી મનેા૦ લાખ લાખ ચેારાથી ઉદારજી... પાયક છે છન્નું ક્રેાડજી, મના॰ અનુમતિયા ક્રેડિ તીન જોડજી; સુત્તાર છે તીનસે સાઠ, મના૦ શ્રેણી પર શ્રેણીના ઠાઠજી. એક લાખ અઠ્ઠાવીશ હજારજી, મને વારાંગના રૂપની સારજી, તે રૂપની આગર સાહેજી, મના॰ નવાણુ સહસ્ત્ર સ્ત્રીમન મેહેજી. હવે રત્નના આગર વખાણ્યાજી મા સેલ સહસ્ર પ્રમાણ તે આણ્યાજી આયુધ ધર ત્રીશ હારજી, મના॰ સેલાધર છત્રીશ વિચારજી.... પાંચ લાખ દિવટીયા ચાલેછુ, મનેા૦ નિશાન ચેારાશી લાખ ચાલેજી; દલની સખ્યા તીન કાટીજી, મના॰ કૌટબી સિત્તેર લાખ જોડીજી... હાર માતીના ચેાસઠ હારજી, મના॰ ભૂષણધર છત્રીશ વિચારજી; સેવા કરે નરેદ્રની સારજી મના॰ મ્લેચ્છરાય ગુત સાઠે હાજી... 39 19 "" 29 "" .. 29 99 "" . .. ,, .. 99 99 دو 99 .. ર 3 ર 3 ४ છ . ૧૦ Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિણકુમારની સજઝાય ૭૪૧ જા ૬ [૨૧૭૫]. સેરઠા: સંવાહ વસ્તી પ્રમાણ, ચૌદ સહસ્ત્ર સબ મિલ ગયું; અને રક્ષણનાં સ્થાન, સહસ્ત્ર નવાણું પ્રમુખ કવાં. વેલાઉલ સહસ છત્રીસ, સંખ્યા કહું સૂત્ર ધારની; ચોસઠ લાખ સુજગીશ, બેઠી સામાન્ય સાઠ કડિ છે.• ભોજન સ્થાનક માન, તીન લાખ સુંદર કહાં; ઉદ્યાન ભૂમિ તે જાણુ, પચીશ સહસ નિર્મલ કહી... નૃપ સેનાપતિ સેય, ચેવિસ સહસ સબ મલી હવા; સામાન્ય મંત્રી હેય, કોટી તીન કમેં જવા... ઢાળ જીરે મહારે, મહાપદ્મ નૃપ સંગ, ચાલે ગોકુલ મલપતા છરેજી; જીરે મહારે એક ટિશું પ્રમાણ, સુરધેનું પરે દૂઝતી.... , છે કે દુપદ ચઉપર હજાર, ગાડાં બહેતર કેડી છે , મંદિર નવાણું હજાર, વૈદ્ય કેડ તીન જોડે છે..... , બહેતર યોજન માન, બાણ ચાલે જસ નિત્ય પ્રત્યે , સવા કોડ સુત જાણુ, સેવા સારે દિન પ્રત્યે.. , સારથ વાહ સુજાણ, કોડ તીન નૃપ માનિયા , અંગમર્દન રાજાન, સહસ છત્રીસ સહુ જાણિયા , નૃપ મન રંજનહાર, ચૌદ હજાર કહ્યા વલી , નગર શેઠ પદ ધાર, લલ્લા તીન કેડિ મલી.. , જલપંથ માર્ગ વિજ્ઞાની ચૌદ હજાર પ્રમાણ , અગ્યાર સહસ સન્નિવેશ, છપ્પન અંતરીપ આણીયે.. , રાજધાનીનાં માન, હજાર છત્રીશ કહાં સદ્ભ , પંડવ અઠાવીશ લાખ, લાખ કોટવાલ મૃતથી કહ્યા , ઓર દેશ રાજાન, ગુણ પંચાસ સાહેં રહે. , સહસ પચવીશ યક્ષ દેવ, સેવા કરે જિનવર કહે... , સહસ બત્રીશ મહાભૂપ, કરજેડી આગળ રહે , મહામંત્રીશ્વર ભૂપ, ચૌદ સહસ રાજ નિર્વહે... સૂડા ચોરાશી લાખ, પાલંતા આગળ વહે શ્વાન રહે આઠ ક્રોડ, સિંહ જ પણ શંકા લહે. , મહાવ્યાપારી સાથ, કટિ સત્ત શ્રી અનુસરે , એક રસોઈની માંહી, દશ લાખ મણ લોટ નિત્ય વરે... , Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૪૨ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ , , ઈણ પરે ઋહિ સમેત, નિજપુર નિટ આવી વસે.. , , નિજસુત મહાપદ્મ જણ, રાણું નરેંદ્ર મન ઉલસે.... , ૧ર ૭ [૨૧૭૬ ] દેહ : ઉત્સવ મહેટ મંડાણશું, લાવે જનક પુર માંહિ; પસાર વિધિશું કર્યું, ભૂપ નયર ઉત્સાહિ.. મહા પદ્મ ચક્રીશકું, ભરત રાજ પદ સાર; પદ્ય આદિ ભૂપતિ મલી, કરે અભિષેક ઉદાર ઈણ સમે સુવ્રત મુનીશ્વરા, ઘણુ મુનિ પરિવાર; હસ્તિ નાગપુર આવીયાં, નૃપવન ચૈત્ય મઝાર... પદ્મરાય આર્દ બહૂ, નયરી પર્વદા સંગ; વિષ્ણુકુમાર પણ વાંદવા, આવે ધરી ઉછરંગ... વધી ગુરૂ દેશના સુણ, હુ પરમ વૈરાગ; પદ્મ વિણ દીક્ષા ગ્રહી, ઠંડી ઋહિં મહાભાગ... ઘણું ભૂપ પરિવારશું, થી શુભ વિષ્ણુકુમાર; પંચ મહાવ્રત થિવિરમેં, લિયે ઘણે મનોહાર.. હાળઃ પદ્મ રાય ઋષિ રંગમાં રે, પાળે સંયમ શિવદાય સલૂણા; અતિ ચાર નવિ આચરે રે, ટાળે અસંયમ ઠાય. જિમ જિમ એ કષિ ભેટીયે રે, તિમ તિમ પાપ પલાય પંચ સમિતિ ત્રણ ગુપ્તિમેં રે, નિવસે પ્રવચન માંહિ.. ક્રોધાધિક અરિયણ પ્રત્યે રે, છત્યા પદ્મ મુનીંદ્ર અપ્રતિબંધ વાયુ પરે રે, વિચરે ધરા યોગી કરિ અણસણું આરાધના રે, પહેતા અમર વિમાન પક્વ દેવ સુખ ભોગવી રે, ચવિ જાશે નિર્વાણ... બહુલતા મહા પઘજી રે, નિજ જનનીકી આશ પૂરે મરથ ભાવશું રે, જિનરર્થયાત્રા તાસ... જિનમંડિત પૃથિવી કરી રે, ચિત્ય ઘણું માહાર સંધયાત્રા વિધિશું ઘણું રે, લેઈ કીધ જુહાર... શિવમતની લઘુમતનું રે, રાખ્યું વલી પણ માન જૈન ધર્મ શિવ આંતરે રે ગોથાયર પયજાણ ચક્રવતિ પદ ભોગવે રે પૂરણ ષટ ખંડ રાજ ધર્માચરણ વંચ(૭)ક પ્રત્યે રે, કરે નરેંદ્ર જ સાજ Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિષ્ણુકુમારની સજ્ઝાયે દૂહા : શ્રી વિષ્ણુકુમાર મુનિ, થં સહસ વર્ષ તપ તપી, આમેાસદ્ધિ વિપાસહિ, પુલાક ને વૈક્રિય પ્રમુખ, મૈરુ સુદન યુલિયા, ગુરૂ અનુમત લેઈ કરી, ઈણ અવસરે સુન્નત સૂરિ, હસ્તિનાગપુર આવીયા મહાપદ્મ નૃપ આદિ ?, ચાતુર્માસની વિનતિ, ઈત્યન તર નમુચિ જે, તે નૃપપાસે' વર પ્રત્યે, ઢાળ : સાત દિવસ મુજને સહી, પ્રભુ તુમ સુર ચિંતામણી, દાન ઉલટ ભર દીજીયે, સુરધેનુ પારસ મણિ; વચન રાય અધ્યેા કે, અંત:પુર રહિતા હુવા, અતિથિ સંન્યાસી કાપડી, ભરડાર્દિક લઈ ભેટ, જૈન ગુરૂ નવ આવિયા, તેડી થિવિરને ઈમ કહે, તુમ્હે નમ્યા નહિ કિણુ કારણે, રહે છે અમ પૃથ્વી વિષે, તવ રૂષિ નૃપ ભણી ઈંમ વદે, નહિ નમે ગૃહસ્થને મુનિવરા, કાપ્યા દ્વિજ બલિ રાજીયેા, સાત દિવસની અંદરે, લેકે કહ્યું માને નહિ, તવ ખલીનું આવી ચઢયું, ૮ [ ૨૧૭૭ ] તપ તપતા મહારા; હુઆ લબ્ધિના ઠાણું... ખેલેાસદ્ધિ સુપ્રમાણ; કહેતા નાવે જ્ઞાન... વિષ્ણુકુમાર રૂષિ રાય; ધ્યાન કરે તમ કાય... વિચરત દેશવિદેશ; સાથે મુનિ સુવિશેષ... મથી સમસ્ત રાજન; કરી રાખ્યા ધરી માન... વલી નામ જસ દીધ; માગે જે તસ દીધ... યજ્ઞ કારણુ ક્રિયા રાજ; વછાપૂરણ હાર... જયું કીજીયે વંછિત કાજ; પ્રગટયે પુણ્ય હમ આજ... દીધુ* જિ શણિ રાજ; વચન પ્રતિજ્ઞા લાજ... મઢવાસી જોગેશ; આવી તમે સહુ દેશ; તવ ધ પૂરવલે દ્વેષ; નમ્યા તુમ વિના સહુ શેષ શુ એહ તુમને ગુમાન; કર તિવ આપે। માન... લિલ્ડંગ પ્રે' હમ એહિ; પરિગ્રહ નહિ હમપાંહિ... ભાંખે ગુરૂપ્રતે' આમ; તજવું ષટ ખ ડ ઠામ.... ન ધરે નરેદ્રનું કાન; પહેાંતા રૂષિ નિજથાન લલના "" 39 99 99 99 99 99 "" 99 ,, 99 99 "9 99 ,, ક ૭૪૩ 3 9 . ཅལ Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૪૪ દૂહા ! સ`ધ મલી સૂરિ નિકટ વિષ્ણુ મુનિને તેડિયે, ઇમ વિચાર કરી સર્દૂ, લેખ વાંચિ વહેલા તુમે, કારણ અત્ર ગુરૂ બન્યા, તુમ્હ આવે ઈહાં સધને, તવ અંબર ચારી મુનિ, મેરૂ સુદર્શન યુલિકા, વિષ્ણુકુમાર મુની દને, વિપ્ર નમૂચિ કારણે, શિષ્ય પાસ વ્યતિકર સુણી, વાંચી શીઘ્ર ઉતાવળા, ઢાળ : વિષ્ણુકુમાર મુણી ૬, ગુરૂ વંદીને પાવન થાય, સુષ્ણુિ બલિરાજા વૃત્તંત, દેખી સલી સભા હરખાણી પણ ન નમ્યા તે બલિરાજ, અહંકાર ધરીને મેટા તવ કહે ઋષીશ્વર વાણી, શું રે રાજ લેઈને રાગ્યે, ચઉમાસે યતિ કિહાં જાય, તેહથી અમ રહેવા કાજ, સુણી વચન કરે નૃપ હાંસી, સ્વામીભાઈ જાણી દિધું દાન, કાપે' ચઢવા વિષ્ણુકુમાર, લક્ષ યેાજનના દેહ કરિયા, એક ચરણુ પૃથ્વી પર જોઈએ, અહેવુ" કહી બલીને માથે, કાલ કરીને તે બલીરૂપ, તવ વિશ્વ ભયકર કાંપે, ૯ [૨૧૭૮ ] સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ ભાગ-૩ આવે ખલુ ધરી પ્રેમ; સવિ ન આવે ક્ષેમ... ભેજે એક મુનિ તામ; આવો હી ઈંણુ ઠામ... જાણુશા શિષને વેણુ; ઉપજશે સુખ ચેત... કુવા શીઘ્ર તતખેવ; પહેાંતા તતક્ષણ મેવ... વદી ત્રિવિધ સાય; માછલીયેા ગુરૂ માય... સધપત્ર લીયેા હાથ; આવ્યા લેઈ મુનિ સાથ... આવ્યા ધરી પરમાનંદ; સહુ સ°ધને હ`(ન માય) ભરાય... પહેાંતા તે સભાયે' સ ́ત; નમ્યા વિષ્ણુ ગુરૂને જાણી... પૂરવલી ધરી નહિ માજ; નહિ ખેાયે। શિષ સંગ ધી... નિજ બલિ તું અન્નાણી; કાઠિડા પેરે શઠ માગ્યેા... અભિગ્રહે કેમ નિષ્ફલ થાય; ભૂમિ દે કિતની આજ... મહી આપે ત્રિપદ વિમાસી; એમ મેક્લ્યા તે બલિ રાજાન... યુ” વૈક્રિયરૂપ અપાર; દાય પદમેં જ જીદ્દીપ રિયા બાકી તે રહી નહિ. કાઈયે; ૬ દેઈ મહીતલ ચાંપે... ગયે। સાતમી ભૂખી અનૂપ; રખે અમને બક્ષી પુરે ચાંપે... 3 ૪ ૫ ૧ ર 3 ८ Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિષ્ણુકુમારની સજ્ઝાયા અચલા ભયલા ચલ હતી, સુખ ઢાંકી માંહેામાંહે રહિયા, ગિરિવર પણ કૅપિત ભયે હૈ, ઉષિના પાણી ઉછલીયા, નવ ગ્રહાર્દિષ્ઠ સુર ભય આણે, તવ શક અવધે॰ કરી દેખે, ગાંધવ દેવ તિહાં તિક્ષ્ણ વેળા, વિષ્ણુરૂષિ પાસે તે આવે, ક્ષણ માંહિ મુનિ ક્રોધ શમિયે, મહાકૃષિ કા નિધિ કહીયે, રાહા સ્વભાવ રૂપે આવી રહ્યા તા પણ ડરતા ના રહે, મહાપદ્મ ચક્રી હવે, મે અપરાધ ઘણા ક્રિયા, ગુરૂ કહે ઈમ તુમ વિ ઘટે, તુમ તે ઈમ શાસન તણી, *ત્યાદિ શિક્ષા દઈ, ગુરૂ પાસે આવ્યા ચલી, પણ ધ્રુજતાં નિવ રહે, તાવ તૈજસ આદિ દઈ, તવ સુર નરપતિ ઈમ કહે, રાખડી એ રૂિષ નામની, કહ્યું" તેમ રિયુ સિવ, C પવ બળેવ ઈંડાં થકી, દૂનિયાં સળ મિલકર રાતી; નાશીને કિહાં જાય તહિયાં... શિખરાદિક સખ ટૂટ ગયે હે; શેષ નાગ મહા સલસલિયા... નવા ઈંદ્ર ભયે। ઈંડાં ટાણે જાણે મલિનું કાર્ય વિશેષે... ઈંદ્ર વચને આવી હુઆ ભેળા; નાટક કરીને ક્રોધ સમાવે. કૃપા વંત દયાલુ નિયા; મુનિ નરેદ્ર દેવસુખ લહિયે... ૧૦ [ ૨૧૭૯ ] સત્ય અસત્ય પતરા, મન૦ મિથ્યાત્વષ્વાંત દૂરે ગયુ, ૨૦ કઈ દેશ વ્રત ઉચ્ચરી, મ મુનિશ્રી વિષ્ણુકુમાર; વિપ્ર યાક નિરધાર.. આવિ તમે ધિર ભાવ; તેહ કરે! સુપસાય... સમક્તિનત હાય; લઘુતા કેમ લહાય... મહાપદ્મ ભણી સેાય; રૂષિ પાસે સાથે" બહુ લેય... લાક સહુ મિથ્યાત્વ; પ્રગટયા જગત વિખ્યાત... સુણા નિપ્રધરી પ્રેમ; માંધા થાશે તુમ ક્ષેમ... થઈ જગત સુખ શાંતિ; જગત માંહિ વિખ્યાત... ઢાળ : રંગરસીયા રંગ રસ અન્યા મન મે।હનજી; 99 ૭૪૫ 19 99 ૧૦ ૧૧ ર ૧૩ ૧૪ ૧ ૨ શ્રી જૈન ધર્મ પસાય, મન ુ` માથુ રે મનમોહનજી ન્યાય અન્યાય દિખાય... ફૈઈ જૈન વ્રત ધરે મુનિ પાસ; ડેઈ ભદ્રક ભયા સુખિ ખાસ... 3 ૪ ७ Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७४॥ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ ભવસ્થિતિ પાયા વિના, મ. નવિ જાણે ધર્મને મર્મ; કારણે કાયદુ નીપજે, મ૦ પંચ મલે શિવ શર્મ.. ગુરૂમુખ આયણ ગ્રહી, મe શ્રી વિષ્ણુરૂષીશ્વર સંત; ધરા પીઠ વિચરે સુખેં, મ. શેભા રૂષિ અધિક લહંત પર શાસનમાં દીપતિ, મe વિષ્ણુ વામન અવતાર; બલિ રાજાને ચાંપિયે, મe ધર્મ કારણ સુવિચાર તપ તપતા રહિ રાનમાં, મe બહુ વરસ સહસ સુખ પ્રેમ; કેવલજ્ઞાન દિવાકર, મ વિષ્ણુ રૂષિ પામ્યા ક્ષેમ. કમલાસન પર બેસીને, મ૦ કહે ધર્મ પરમ સુખકાર; દુવિધ ધર્મ મુક્તિ તણું, મ. આગાર ને અણુગાર ઈમ ઉપદેશ દેતાં રહ્યાં, મ૦ નરનારી કેરાં વૃંદ; ભૂમંડલ પાવન કરી, મ. સેવે મુનિ નર ઈ . અંત સમે અણસણ કરી, મ. સુખ સંલેષણ તપસાર; કાલ કરી મુકતે ગયા, મ૦ મુનિ નરેંદ્ર પામ્યા ભવપાર , વિષ્ણુકુમાર મુણાંદની, મ૦ કહિ સજઝાય રસાલ; ભણે ગુણે જે સાંભળે, મ૦ તે લહેશે મંગલ માલ _આ વીસ સ્થાનક તપની સઝા [૨૨૮૦] . ગાથા ત્રિકા-અરિહંત સિદ્ધ પવયણ ગુરૂદેવ બહુસુએ તવસીસ વરાછલયા ય એસિં અભિખાવો ય... દંસણુવિણુયે આવશ્યએ ય સીલએ નિરઈયારો ખણલવ તવચિયાએ વૈયાવચ્ચે સમાહીય. અપુવ નાણુ ગહણે સુય ભક્ત પવયણે પભાવણયા એએસિં કારણહિં તિર્થીયરd લહઈ છ... દૂહા-અરિહંત પ્રથમ પદે લેગસ વીસ બાર.. બીજે પદે સિદ્ધા અડવન પનર વિચાર.. પવયણ પદે નવસર, સુરિ પદે છત્તીસ... ૩-૪ થિવિરે દશ, વાચકે દ્વાદશ વળી પણવીસ.... ૫-૬ [૧] ગુટક તિમ ઈગવીસ અને સગવીસ સાધુ પદે આરાધે.. નાણપદે પણ, દંસણે સતસઠ્ઠિ વિનયપદે દસ સાધે.. ૮-૯-૧૦ચારિત્ત પદે ટુ સત્તર કહીજે, “ભપદે નવ જાણે... ૧૧-૧ર કિરિયા તેર અને ૫ણવીસા, બારસ તપે મનિ આ.... ૧૩-૧૪ [૨] Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વીસ સ્થાનક તપની સંઝાયા ગાયમપદે સગ દસ, ચારિત્ત પદે ઇંગદશ, ઈમ વળી પણ લાગસ પણ લેગસ વીસ ત્રુટક : તિમ કીજે દેય સહેસ ગુણુનસ્યુ. વીસ વાર ઈમ વિધિસ્યુ કરતાં નામ ફેર દીસે બહુ માથે ઉભય ટંકે આવશ્યક જયણા કાઉસ્સગના વિધિ જે દાબ્વે શાસ્ત્રમાંહિ નવિ દીસે તા ચેાથે અથવા છઠ્ઠું થાનક ધીર વિમલ કવિ સેવક તય કહે લૈગલ્મ્સ દશ જિન નામ... નાળું પણ અભિરામ... સુત પદે કાઉસગ્ગા કીજે... તીથ પદે પ્રણમીજે... . અરિહત પહેલે થાનક ગણીયે ત્રીજે પણુ આયરિય ચેાથે પાંચમે આળી વીસ કરીજે રે ભવિયા ! વીસ જિમ જિનપદ પામીજે' રે ઉવજઝાએ છઠ્ઠું, સવ્વ સાધ્યું નવમે દર્દીસણુ દશમે વિષ્ણુયસ્સ ખારમેં ભવ્યય ધારીણુ ચૌદમે તવ પુન્દરમે' ગાયમ ચારિત્તસ સત્તરમે' જપીયે એગણીસમેં નમા સુયસ્સ સ`ભારે એકાસણાદિક તપ દેવવંદન સૌંધવિન(જ?)ય ખ્રુધ શિષ્ય સુદર્શન (વીસ) સ્થાનક આરાધીને તીથ 'કર ૫૬ લીજે પણ પરમાર્થ એક કીજે ધરીય વિવેક... તપ આરાધન હેતે તેાહી પર પરા વિગતે કરતાં લહીયે પાર તપ શિવ સુખ દાતાર... [ ૨૧૮૧] ખીજે પદ સિદ્ધાણુ [ ૨૧૮૨ ] ,, અરિહ`ત નામની વૈદ માઉસગ્ગ તે જિનભેદ... "" ૫૬ થૈરાણું...વૈભવિયા ! વીસથાનક તપ કીને ગુણણું અહ ગણીજે નરભવ લાહેા લીએ... સાતમે આઠમે નાણુ ચારિત્ર અગ્યારમે જાણું... તરસમે કિરિયાણું સાલસમેં તમા જિણાણું. અઢારસમે નાણુસ્સ વીસમે નમા તિર્થંસ... ગુણુણુ દાય હાર જપે એહ વિચાર... 99 39 99 ... 99 99 19 19 ૭૪૭. 93 ૧૫-૧૬ ૧૭-૧૮ ૧૯ ૨૦ [૩] ૪ ૫. . વીસ સ્થાનક તપ આદરાજી તીથ કર પદ એહથી જી વિધિસ્યુ ભાવ વિરુધ લહિઈ” હે જિન ખૂધ સુણા જિન ભવિષણુ આરાધ તપ એડ એહથી શિવપુર ગેહ...સુવુંાજિન૦ ૧. પહેલે પદે આરાધીયેજી ચાવીસ લેાગસ્સના કલોજી 3 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ ૭૪૮ સ્નાત્ર કરી જિન પૂજીએજી પડિકમાં દાય ટ’કનાંજી સિદ્ધાણુ ખીજે પત્તેજી ઢાઉસગ્ગ લાગસ પન્નરનજી તમે પવયણુ ત્રીજે પદે જી કાઉસગ્ગ લાગફ્સ સાતમાંજી આચારજ ચાથે પદે જી છત્રીસ લેાગસ્સનાં દ્યોછ થેરાણું પદ પાંચમે જી કાઉસગ્ગ યાગસ દસતğાંથ તમે ઉવજઝાય વખાણીએછ કાઉસગ્ગ અથ પણવીસનાંજી -સાધુપદ ગણા સાતમે જી સત્યાવીસ તુમ્હે ચિંતવાજી નાણુ નમા ૫૬ આઠમે જી પૂર્વ ભણ્યો સભારીયે છ ૬ સણુ પદ નવમે તમેાજી કાઉસગ્ગ સમક્તિ પાલવ જી વિષ્ણુય સપન્ન દસમા ગણેાજી કાઉસગ્ગ લેગસ્સુ દસતભુંાજી એકાદસમે’ થાકે જી પડિઝમા દાય વારનાંજી કરેા લેગસ ષટ આપ (લેાગસ સિત્તરિ જાપ)... તમેા ભભવય ધારીણું જી શીલ યા અતિસાર કાઉસગ્ગ લેગસ નવતણોજી બારમાસુ` ધરી પ્યાર... કિરિયાણુ' પદ તેરમે જી લાગસ ઈહાં પચવીસ કાઉસગ્ગ મન શુદ્ધે કરાજી લહીયે” મનહ જગીસ ... તમા તવસ પ ાઈએ જી ચૌદમે' થાનિક સાર તપ વિશેષે મન ધારીએ જી કાઉસગ્ગ લાગસ માર ગાયમ થાનક પુન્દરમે જી ફારવીએ દાનની શક્તિ ક્રાઉસગ્ગ લાગફ્સ સત્તરમાંજી પાત્ર ઉપરિ બહુ ભક્તિ... કાઉસગ્ગ યાગક્ષ્મ રાન સાધુ ભક્તિ અસમાન... છૂટ લાગસ કાઉસગ્ગ લહીયે. ચેાથા વન્ગ... લેગસ સડસડે" રગ વરજો કુમતિના સંગ... જિષ્ણુ મુનિ ભાવ ધરત કરીયે દ્વિલ ઉલ્લુસ ત... તમેા ચારિત્ત તસ જાપ તિલક કરા નિજભાય વા દેવ ત્રણ કાળ... સુÀાજિન॰ ૩ જપીએ જાપ અદ ધારા સિદ્ધના ભેદ... પ્રવચન તે ગુણુવ ત શ્રુતભક્તિ એકાંત... ભક્તિ યુક્તિ સભેડ કાઉસગ્ગ પુરાતન ફંડ... કરીયે સ્થવિરની ભક્તિ ગાપવીએ નહિં શક્તિ... છઠ્ઠું લાગસ માર ઉવજ્ઝાયે ભક્તિ અપાર... .. ,, 99 .. . 39 ૪ 99 ७ ܘܐ ܳ ૮ ܐܐ ܝ ૯ » ર ,, 99 ,, ૧૪ ૧૩ , ૧૫ ૧૭ Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૪ વીસ સ્થાનક તપની સઝાયે નમે જિણાયું સલમેંછ જપીયે કરી મન વસ વૈયાવચ્ચ જિન કરછ કાઉસગ્ગ લોગસ્સ દસ-સુજિન ૧૮ સત્તરમેં ચારિત્ત નમોજી અહેરા પસહ કરારિ કાઉસગ્ન લોગસ્સ અગ્યારઓંછ ચરણ ભક્તિ મન ધારિ... , નમો નાણસ્સપદ અઢારમેં ભણીયે નવ નવ નાણું કાઉસગ્ય લેગસસ પાંચનેજી ચેતો ચતુર સુજાણ.... ઓગણીસમેં પદ આદરજી નમ સુયસસ એ જાપ કાઉસગ્ગ લોગસ્સ એકાવનજી પૂજે પુસ્તક થાપ... ગણણું ગણે પદ વીસમેંછ નમો તિર્થીક્સ અભાવ ચિંતે લેગસ્સ પાંચ-છ કાઉસગ્ગ ભવજલ નાવ.... સંધ ભક્તિ ઈહાં કિજીયેજી વલી પ્રભાવના સાર વીસમેં પદ ગણ ગણુંછ. દેય સહસ નિરધાર... કહો સત્તર સાતે એસિયેજી રહો સુરત ચઉમાસ વાસ સ્થાનક વિધિ લેસથી વાયસાગર સુખવાસ [૨૧૮૩] પાસ જિવસર પ્રણમી પાય કહેશ્ય વિસ સ્થાનક સજઝાય - અરિહંતાણું પહેલે ગણે કાઉસગ્ન લેગસ વીસ તણે૧ નમો સિદ્ધાંણ બીજે સાર પનર લેગસ્સ તણે સુવિચાર નમ પવય પદ ત્રીજે સુ સાત લોગસ્સનો કાઉસગ્ય ભા. ૨ આયરિયાણું ચોથે પદે છત્રીસ લોગસ્સનો કાઉસગ વદે નમો વિરાણું પદ પાંચમેં લોગસ દસ ભવભય ઉપસમેં... ૩ ઉવજઝાયાણું છ લહે કાઉસગ પણવીસને સહે સવ સાહૂણું પદ સાતમેં કાઉસગ સતાવીસ અનુક્રમે... આઠમેં નાણુક્સ પદ અતિચંગ પાંચલેગસ્સ કાઉસગ્ગ મનરંગી દરસણુપદ નવમેં સવિશાલ કાઉસગ્ય લેગસસ સડસઠને સંભાલ...૫. વિનયપદ દશમેં મન ધારિ કાઉસગ્ય લગરસ દશ અવધારિ ઈગ્યારમેં ચારિતસ સહિ લેગસ વટ કીજે ગહ ગહિ. ૬ બારમેં ગંભવય ૫દ ધરો લેગસ નવને કાઉસગ્ગ કરો નો કિરિયાણું તેરમેં ગણે કાઉસગ્ય લેગસ પચવીસ તા. ૭ નમો તવશ્યપદ ચૌદમેં બાર લોગસ્સ કાઉસગ મનરમેં પરમે ગેયમ સાંભળી સતર લેગસ્સ કાઉસગ્ન કરી. ૮ Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૭૫૦ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ નમો જિણુણું સળમેં થશે કાઉસગ્ય લેગસ્સ દશને ગલે સત્તરમેં ચારિત્ર પદ જય ઈગ્યાર લેગસ્સનો કાઉસગ્ય હેય. ૮ રમેં નાણુસ પદ સાર પાંચ લેગસ્સ કાઉસગ્ન દિલધારી ઓગણીસમેં સુનાણું પદ ભલે કાઉસગ ચૌદ લોગસ નિરમ... ૧૦ વીસમેં તિત્કસ પદ સાધીઈ વિસ લેગસ કાઉસગ્ગ બાંધીઈ સિદ્ધાંત એહ વિસ્તાર તે કહેતાં નવિ લાભે પાર.... ૧૧ વિધિપૂર્વક વાસ થાનક કરે તે તિર્થંકર પદ અનુસરે શ્રી લક્ષ્મી સાગર સુરીશ્વર ભાણ જેહને નામે કેડ કલ્યાણું... [૨૧૮૪] શ્રી જિન ચરણે કરી પ્રણામ બોલું વીસ સ્થાનકના નામ વીસ વાર વાસ સ્થાનક કરો જિમ ભવસાયર હેલા તો ૧ નમો અરિહંતાણું પદ પહેલે સુણે બીજે નો સિદ્ધાણું ગુણે ત્રીજે નો પવયણ અભરામ ચેાથે નમો આચારિજ નામ , ૨ ન થેરાણું પદ પાંચમે છે નમે ઉવજઝાય મનુપમે નમ સાધુ સઘળા સાતમે નમો નાણસ ગુણીયે આઠમે , ૩ નમ નવમે દંસણ પડિyણુ દસમે નમો વિનય સંપન્ન નમો ચારિતસ્સ ઈગ્યારમેં નમે બ્રહ્મ વ્રતધર બારમેં... , નમે કિરિયાણું પદ તેરમે નમો તવસ ચઉદસમેં રમે પત્તરમેં ગોયમને ન નમો જિણાણું પદ સલમે... » નમે ચારિત્તસ્સ સત્તરમેં સુણે નમો નાણસ્સ અઢારમેં ગુણે ઓગણીસમેં નમો સુયલ્સ વિસમે નમે શ્રી તિત્યસ... . સહસ્સ દેય ગુણીયે પદ એક નિશ્ચલ નિજમન કરીય વિવેક લબ્ધિ કહે ઈમ થાનક વીસ શ્રી સંધ આરાધે નિસદીસ. , [૨૧૮૫] દૂહા સંવેગી સાધુ શિરોમણ પંડિત પ્રવર પ્રમાણિ શ્રી દાન-દીપ ગુરૂ મુખ સુરક્ષા વીસ સ્થાનક મન આણિ ઢાળઃ પ્રણમીય સુમતિ શ્રી જિનરાજ વાસ સ્થાનક પદ પભણસું આજ અરિહંતાણું પહિલે ગુણે બીજે સિદ્ધાણું પદ ભણે.. પવયણ પદ ત્રીજે મનિ ધરૂં આયરિયાણું ચોથે ખરૂં થેરાણું પદ પાંચમેં રમું ઉવજઝાયાણું કે નમું. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કમ ૩ ૭ વૈકુંઠની સઝાયા નમે લોએ સાહૂણું પદ સાતમેં નાણુ આરહું પદ આઠમેં દંસણ નવમિં કરીઈ સેવ દશમિ વિનય આરાધું હેવ... ચારિત્ર સુણઈ ઈગ્યારમેં બંભવય ધારિણું પદ બારમેં તેરમેં પદ કિરિયાણું કહું ચૌદમેં તપ પદ હું કહું.... પન્નરસિં પદ ગાયમ સામ નમો જિણાણું સેલમેં નામ સત્તરમેં ચારિત્ર પદ સુણે અઢારમું નાણુ પદ પભણે... સુચનાણું પદ ઉન્નીસમેં તિત્કસ પદ આરાધું વીસમેં તિકરણ સુદ્ધે જે એ પદ જ કરમ મહામલ દૂરિ ખર્ષે... વિસ સ્થાનક પદ વીસ વીસવાર આરાધે જે ભાવ ઉદાર તીર્થકર પદ નિરમલ લહી કનક કહે તે સુખ પામેં સહી. દક વૈકુંઠની સઝાય [૨૧૮૬] જ વૈકુંઠ પંથ બીહામણો દેહીલે છે ઘાટ રસ્ત પંથી છવ એકલ(આપણું તિહાં કાઈ નહિ,) કણ દેખાડેરે વાટ ? માર્ગ વહે રે ઉતાવળ ઉડે ઝીણેરી ખેહ કોઈ કોઈને પડખે નહિં છોડી જાય સનેહ... માર્ગ એક ચાલ્યા બીજા ચાલશે ત્રીજા ચાલણ હાર રાત-દિવસ વહે વાટડી પડખે નહિં લગાર... પ્રાણીને પરિયાણું આવીયું ન ગ વાર કુવાર ભદ્રા ભરણને જેગણું જે હેયે સામો કાળ... જમ રૂપે બીહામણે વાટે હીયે રે માર કરી કમાઈ પૂછશે જીવડાને કિરતાર ભે વાહ જીવડો કરતો બહુ પાપ અંતરજામી આગળ કેમ કરીશ જવાબ.. જે વિણ ઘડી ગમતું નહીં જીવન પ્રાણ આધાર તે વિણ વરસાં વહી ગયા શુદ્ધિ નહીં સમાચાર... આવ્યો છવડા તું એકલો જાતાં નહીં કઈ સાથ પુણ્ય વિના તું પ્રાણીયા ઘસતો જઈશ હાથ ભોંયરા(મયકારી) માંહે પેસીયે તોહી ન મેલે મત ચેતણ હારા ચેતજો જાશે(ગોફણ-ગોલા) સત છત્રપતિ ભુપ કેઈ ગયા સિદ્ધ સાધક લાખ ક્રોડ ગમે કરણ આવટયા અમર કઈ જીવ દાખ ૨ Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૫૨ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ માર્ચ, ૧૧. આપણ દેખતાં જગ ગયે હિમેળવીeસાથ રહેશે નહિ" દહાડે પહેલે આપણે ધર્મ વિના તમે પ્રાણી સંબલ હોય તો ખાઈયે આપણો તિહાં કઈ નહિ આગળ હાટ ન વાણીયા ગાંઠ હોય તો ખાઈયે નિશ્ચલ રહેવું છે નહિ પરસ્ત્રી પ્રીત ન માંડિયે વસ્તુ પીયારી(પરાઈ) મત લીયે ધર્મ વિના જગ જીવને કૂડકપટ તમે મત કરો જીવદયા પ્રતિ પાળજે મોટા મંદિર માળીયા હીરા માણેક અતિ ઘણું કડિ ગમે કુકર્મ કયાં લખે કિણિ પરે પહેચાયે આગળ વતરણું વહે. ધમ તરી પાર પામશે દીઠે મારગ ચાલીયે કાલ કાયા પડી જાય? જતન કરતાં જયશે માટી તે માટી થાય? માય બાપ એ કેહનાં પુત્ર પૌત્રાદિક કેહનાં કેઈમ કરશો ગારો અંતે ઉગ કેઈ નહિ મારૂં મારું કરતે થકે લેચન બે મીંચાઈ જશે જે જિહાં તે તિહાં રહ્યું છવ સંગાથી બે થયાં આપણે પણ જાણું હેટા રાયને રાણું સહુ કોઈ જીવ જાશે પડશો નરકાવાસે નહિ તે મરીયે ભુખ જેહને કહીયે દુઃખ ન કરે કેઈ ઉધાર નહિં કેઈ દેવશુ હાર મ કરો મોડા મોડ એ તો મોટી ખોડ મ કર તાંત(નિંદા) પિયારી હેશે અને તે ખુવારી જીવ રાખજે ઠામ જે હોય વૈકુંઠ કામ ઘર પણ ઘણેરી આથ પણ કાંઈ ન આવે સાથ કેટલા કહું તુમ આગળ ? પ્રભુજી શું કાગળ ? તિહાં કઈ ન તારે પાપી જશે પાયાલે ન ભરીયે કડી શાખ મસાણે ઉડશે રાખ ઉડી જશે સાસ ઉપર ઉગશે વાસ કેહને એ પરિવાર કેહની એ ધર નાર ધન જોબન કેરો આપણુથી ભલે પડે માયા ને મેહ, તવ ઘણું અને રાઈ હોય ચાલ્યો એટલે આપ એક પુણ્ય ને પાપ Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વકંઠની સઝાય સુર સદ્દગુણજન વદીયે દેવ અરિહંતને પૂછયે શાલિભદ્ર સુખ ભોગવ્યા ખીર ખાંડ ધૃત વહેરાવીયાં તસ ઘર ઘોડા હાથીયા દાન દયા કરી દીજીયે ધમે પુત્ર જ રૂડા ધમે લમી પામીયે નવ નંદ મત્તા મેલી ગયા સમુદ્રમાં થયા શંખલા પુંજી મેલી મરી જાય છે તે કડાહ ઉપર જઈ, માલ મેલી કરી એકઠા લેઈ ભંડાર ભૂમિમાં મુંજી લક્ષ્મી મેળવશે ધર્મકાર્ય કરવું નહીં જીવતાં દાન જે આપશે ભગવાને એમ ભાખીયું દયા કરી જે આપશે અડસઠ તીર્થ ઈહાં અછે જોગી જગમ ઘણા થાયશે ખીચડી ખાયે ખાતશું ખાંડાની ધારે ચાલવું પરસ્ત્રી માત કરી જાણવી કનકામિની જેણે પરિહરી ભીખારી ભમે ઘણા પાથરણે ધરતી ભલી શણગારે શીયલ પહેરવું ઉપવાસ આંબલ નિત કરે કામ ક્રોધાદિ = ક્રોધ લોભ પરિહરે સ, ૪૮ મંત્ર મોટે નવકાર જેમ તરીકે સંસાર માર્ગ ર૭ પાત્ર તો અધિકાર પહેતા મુક્તિ મોઝાર રાજા દિયે બહુ માન, ભાવે સાધુને માન ધ રૂડી નાર ધર્મો જય જયકાર ડુંગર ડેરા પાણી રાજા નંદના નાણા ખાવે ખરચવે ખોટા અવતર્યા મણિધર મહેટા ખરચે નવિ ખાય તિહાં કોઈ કાઢી જાય કેઈને પાણી ન પાય તે ધૂળ ધાણી થાય પિતે જમણે હાથ તે સહુ આવશે સાથ.... (ઉલટ) હરખે અનનું દાન વળી ગંગાનું સ્નાન દુઃખીયા ઈણ સંસાર સાચે જિનધર્મ સાર... સુણજે ધર્મને સાર લોભ ન કરો લગાર.... તે તે કર્મથી છૂટા. બીજ ખીચડ ખટા ઓઢણુ ભલું આકાશ તેહને મુક્તિને વાસ નિત અરિહંતનું ધ્યાન તેહને મુક્તિ નિધાન... Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૦૫૪ મનુષ્ય જન્મ પામી કરી તેંહને સવિસુખ સ`પજે ધર્મ ધન ધાન્ય પામીયે અરિહંત નામ એક સુમરતાં ખાટ પથરણે સૂઈ રહે અરિહત નામ એક સુમરતાં મનસા વાયા કાયથી સુખ સ્વર્ગના પામીયે (સંપન્ને) ખાતાં પીતાં ખરચતાં ખાએ નિત્ય ખાણાં કમાં બેસે તુજ તાલુાં ભગવંત નામ સીઝે વાંછિત કામ... લી હઈંડા સ કરે ખલખચ જોમન દહાડા પંચ... કેહી સુચંગી નાર કે'તે ભયે અગાર... જમ ઉડીયા તવ કાઈ ન કરે સાર જલદી કાઢી બહાર... તિહાં લગે સ્નેહ ભરપુર તબ થયા સહુ દૂર નવ માગીયેા ભાગ કાંયા માયા ઢારમી દેહી સુચંગી વાડીયે ” તે માટી હાઈ રહી આતમહં સ=હે સરાજા સગા કુટુંબ સહુ એમ ભળે મિત્ર પુત્રાદિક તિહાં લગે હેમ રાજ જન્મ ચાલીયા જેવા જનમ્યા તેવા ઢાઢીયે। આગળ ખાખર હાંડલી વાડીમાંઠે એક સુવડા (સૂડલા) જતન કરી જીવ જળવ્યે અહંકાર ચિત્ત ન આણીયે કામ ક્રોધ લાભ મારીયે વ્હાલા જીવ છે આપણા સૌ સજાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ જે જીવ કરશે ધમ છૂટે વિ ક્રમ ... ધર્મ સર્વ સુખ થાય પાપ પ્રલયે જાય... કૃત્ય કમાઈ ભુગતીએ વિષનાં ફળ એ વાવીએ ગામ ગયું તે આવશે અજણ્યા (મેાટે) ૫થે પ્રાણી ચાલીયા ચારાસી લાખ જીવાયેાતિમાં સુનિ ભીમ ભવે અરિહંત જ પા સંવત સાલ નવ્વાણુયે આસા માસે ગાઈમાં માગ (તા) અમૃતફળ કેમ લીજે... તેહને મળશે સહુ લેક તેને મળવુ` છે ફેકિ... ફરીયા વાર અનંત જિમ પામેા ભવ અંત... ખીજ દિને છુધવાર છીઢારી નગરી મઝાર... "9 .. ' 99 માંડે અધમળતી આગ... દીયે ૫જરમાં બેઠો નતાં ક્રાઈએ ન દીઠો... દેહને ગાળ ન દીજે જીવને તે। અમર (અક્ષય) ફળ લીજે..... ગણજો એમ કાયની રક્ષાકરા નીતિ પરાયણુ તેમ...,, કેડને દાષ ન દીજે 99 99 29 . ,, .. 99 ૦ ૪૨ ૪૩ ૪૪ ૪૫ ૪૬ ૪૭ ૪૮ ૪૯ ૫૦ ૫૧ પર ૧૩ ૫૪ ૫૫ ૫૬ ૫૭ Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિરાગ્યની સઝાય ભીમ ભણે સહુ સાંભળે જિમણે હાથે વાવરો ભીમ ભણે સૌ સાંભળા બીજી પળોજણ છોડીને મતે કો' સંચો દામ તો સહી આવશે કામ. માર્ગ ૫૮ નવિ કીજે કો' પાપ કરજે નવકારને જાપ.. ઇ ૫૯ દક વૈરાગ્યની સક્ઝાયો [૨૧૮૭] . સુણ બેહેની પિયુ પરદેશી આજ કે કાલ ચલેસી રે કહે કણ મારી સારી કરશો ક્ષણ ક્ષણ વિહે દહેસી રે સુણ ૧ પ્રેમ વિલુદ્ધો ને મદ માતો કાલ ન જા જાત રે ઉચિત આણું આવ્યું ત્યાં તે રહી ન શકયો રંગ રાતો રે , ૨ વાટ વિષમ કઈ સાથ ન આવે પિઉડો એક ભાવે રે વિણ સ્વારથ કહે કુણું પહુંચાવે આપ કિ ફલ પાવે રે... ભમશે પર-પુરમાં અકેલો જેમ ગલિયો માંહે ઘેલો રે નવિ જાણું હિત જાય રહેલ વિજુડે મિલો દેહિલે રે, પિતે સંબલ સાથ ન લીધે બીજે કિણહી ન દીધે રે મૂલ્ય ગમા ચો સબ સીધે એક કામ ન કીધે રે.. પ્રીતમ વિણ હું ભઈ રે બિરાની કિણ હી મન ન સહાણું રે પીય()ર કી મેં પ્રીત પિછાણું જલ બલ છાર કહાણ રે... , વૈરાગી અંતર વેરાગી પ્રીત સુણત નવિ જાગી રે રાજ સમુદ્ર ભણે વડભાગી નારી વિણ ભાગો રે.. [૨૧૮૮]. શાને કરે તું મારું મારું રે જંજાળી છવડા! શાને કરે તું મારું મારું.. ૧ તારું છે તે તારી પાસે બીજું નથી કાંઈ તારૂં અંતે મૂકીને જવાનું રે જંજાળી હું ને મારામાં મહાલ્યો વિષયાદિ કેના હા નિ ૮૪માં રૂલવાનું રે, અનાદિની કુટેવો હજી શાસન પામે તોય ભજી ત્યજવી તને નથી ગમતી રે સંસારે ન સુખ અંશે મોહમાયામાં ઉસે મિયાત્વના પડલ ખોલ રે... ૫ મૂરખ શાને કહેવરાવે વીરનું સંતાન થઈને ડર્મો તેડવાને પ્રમાદ છોડ રે.. ચિદાનંદ સુખમાં મહાલે દુઃખને જ્યાં અંશ ન સાલે જિનશાસનની જય જય-૨ બેલ રે... , ૭ Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૫૬ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ [૨૧ ]. લખ ચોરાશીમેં ભટકત ભટકત પાયો નર અવતાર બોલ જોગ દશ કે મિલો આળસમેં મતિહારો નરભવતાર રે પાર ઉતારે સંસાર લાગે છે ખારે, વૈરાગ્ય લાગે છે પ્યારા, નરભાવ માયા જાલમેં અબુઝ રહ્યો કરી રહ્યો મારો મારો પણ બેટા-પિતા કુટુંબ કબીલો કઈ નહિ સથવારે સુંદર નાર મિલી મનગમતી તન-ધન સોઈ પરિવાર જમ આય જબ ઘાંટી પકડી ઉઠ ચો નિરધારે.. એમ જાણીને અહે ભવિ પ્રાણી છોડો પાપને ભારે વારંવાર સદ્દગુરૂ સમજાવે ધાર શકે તો ધારો.. દાન શીયલ તપ ભાવના ભાવો આ ભવ પાર ઉતારો આનંદઘન કહે સબહી ન્યારો તાર શકે તો તારો... [૨૧૯૧ ] અબ હમ અમર ભયે ન મરેંગે યા કારણ મિથ્યાત દીય તજ કયું કર દેહ ધરે... અબe રાગ-દ્વેષ જગ બંધ કરત હે ઈનકે નાશ કરે મર્યો અનંત માલતું પ્રાણી સે હમ કાલ હરે... દેહ વિનાશી તું અવિનાશી અપની ગતિ પકડે નાશી જાશી હમ થિર વાસી ચાખે હૈ નિખરે છે... મર્યો અનંતી વાર બિન સમયે અબ સુખદુઃખ વિસરે રે આનંદઘન નિપટ નિકટ અક્ષરદે નહિ સમરે સે મરેંગે. [૨૧૯૨] મારૂં મારૂ મ કર છવ! તું તારૂં જગમાં નહિ હોય ? આપ સવારથે સહુ મિલ્યાં હૃદય વિચારી તું જોય રે... મારૂં. ૧ દિન દિન આયુ ઘટે તાહરૂં જિમ જળ અંજલિ હેય રે ધમની વેળા ના'વે હુંકા કવણગતિ તાહરી હાય રે... છે રે રમણી સંગે રાયે (રમણીશ ૨છે રાંચ) રમે, કેમ દીયે બાઉલે બાથ રે તન ધન જોબન સ્થિર નહીં નહિ આવે પરભવ સાથ રે.... ૩ એક ઘરે ધવલમંગલ ગાવે એક ઘરે રેવે બહુ નાર રે એક રામા ઉમે કંતશું. એક છેડે સકલ શણગાર રે. . ૪ Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વૈરાગ્યની સજ્ઝાયા એક રે સહુ મળી બેસતાં તે હૈ સાજનીયા ઉઠી ગયા એહવુ... સ્વરૂપ સ સારનુ ક્રશ દૃષ્ટાંત ૨ દાહિયા હર્ષ વિજય કહે એહવુ" તે નર-નારી વેગે વર્ષ સિીÝ દિન સરીખે ન હોય પ્રહ ઉગત અસ્તગત દિનકર હરિ અલિભદ્ર પાંડવ નલરાજ ચંડાલકે ઘર પાણી આપ્યું. થવ મ કર તુ મૂઢ ગમારા સમયસુઉંદર કહે ઈતર પરત સુખ નિત નિત કરતાં વિલાસ ૨ સ્થિર ન રહ્યો એક વાસ રે... મારૂ′૦ પ્ ચૈત ચેત જીવ ગમાર રે પામવા મનુષ્ય અવતાર રે... જે ભળે જિનપદ ગર મુક્તિવલ્લુ કેરા સંગ રે... [ ૨૧૯૩ ] ક્રિતમે' અવસ્થા દાય રહે ષટ ખડ ઋદ્ધિ ખાય રાજા હરિશ્ચંદ્ર જોય... ચડત–પડત સબ ક્રાય સાચા જિતધમ સાય... ૭૧ [ ૨૧૯૪ ] -99 .. 29 કિસીક્રે॰ ૧ ,, ,, 99 તાનમાં તાનમાં તાનમાં રે મત રામ્યા સ`સારના તાનમાં એક દિન ભાજી સવ છેડીને, સૂવુડ પડશે સમશાનમાં રે...મત રાચેા સંસારના ધન-યૌવનના મદમાં માતા અધિક રહે મન માનમાં રે તપ-જપ-વ્રત-પચ્ચખાણ ન કરતા અભક્ષ ભખે ખાન-પાનમાં રે... આર્ભ કરી બહુ પ્રાણી પીડે સમજે નહિ' તું સાનમાં રે ફૂડકપટ છલ ભેદ કરીને તિય "ચ થશે। મરી રાનમાં રે... જીભ તત્વા યશ લેવા કાજે વિક્રયા કરે ઢાય ધ્યાનમાં ર દેવ-ગુરૂ-જૈન ધમ નિડીને પડશે! નરકની ખાણુમાં રે... ધમી જન દેખીને હસતા ગવ અધિક ગુમાનમાં રે અશુભ મ હસતાં જે ખાંધે રાતાં ન છૂટશે રાનમાં રે... ચરી ચામાસુ` સાંઢ જેમ માતા તેમ કુદે અભિમાનમાં રે મત ઝગડા કરતા જાત લુન મેાહ મિથ્યાત્વ મેદાનમાં ૨ લાડી વાડીને ગાડી ઘેાડાની શુ માહ્યો સદા તેના વાનમાં રે મેડી મેલાતા ભાગ ને ભગલા છેડી જવુ અવશાનમાં ૨ પાપ તા બહુ પેટલા બાંધ્યા પરદુઃખ દઈ અભિમાનમાં રે આવ્યા તુ એકલા એકલા જઈશ પુણ્યપાપ દે। જણા જાનમાં રે... ,, 99 99 99 29 99 .. 99 99 99 દ 99 ७ 99 3 3 ૪ . Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૫૮ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ પડી જાશે પલમાં તુજ કાયા અંતે તાહરી તે જાણમાં રે , ક્ષણ ક્ષણ કરી ઘટતું તુજ આવું માચી રહ્યો છું માનમાં રે... ઇ ૯ સદ્દગતિ દાતા સદ્દગુરૂ વયણ સાંભળે નહિ તું કાનમાં રે મારું મારું કરતે મન માચે તારૂં નથી તિલ મનમાં રે.. ૧૦ પરોપકાર કર્યો નહિ પાપી શું સમજાવું સાનમાં રે નાથ નિરંજન નામ જવું નહિ નિશદિન રહી દુર્યાનમાં રે.. કાંઈક સુકૃત કામ કરી લે ચિત્ત રાખી પ્રભુ ધ્યાનમાં રે સાચો સંબલ સાથે લેજે રવિ મન રાખી જ્ઞાનમાં રે... , [૨૧૯૫] માનમાં માનમાં માનમાં રે જીવ ! મારૂં કરીને માનમાં અંતકાળે તે સર્વ મૂકીને ઠરવું છે જઈ સમસાનમાં રે... જીવ ૧ વૈભવ વિલસી પાપ કરે છે મરી તિર્યંચ થાશે રાનમાં રે... . ૨ રાગના રંગમાં ભૂલા ભમો છો પડશો ચોરાસીની ખાણમાં રે... - ૩ જગતમાં તારું કોઈ નથી રે મન રાખજે ભગવાનમાં રે... , ૪ વૃદ્ધ અવસ્થા આવશે ત્યારે ધાક પડશે તારા કાનમાં રે... એ ૫ કઈ દિન જાનમાં ને કોઈ દિન કાણમાં મિયા ફરે અભિમાનમાંરે , કેઈ (એક) દિન સુખમાં તે કઈ (એક) દિન દુઃખમાં સઘળા દિન સરખા જાણ માં રે, સુત વિત્ત દારા પુત્રી ને ભયે અંતે તે તારા જાણ માં રે આપુ અથિર ને ધન ચપલ છે ફેગટ મળો તેના તનમાં રે , છેલ બટુક થઈ શાને ફરો છો અધિક ગુમાન માનતાનમાં રે... ,, ૧૦ કેવલમુનિ કહે સુણે સજજન સહુ ચિત્ત રાખીને પ્રભુ ધ્યાનમાં રે.. [ ૨૧૦૬ ] ઉંચા તે મંદિર માળીયા સેડ વાળીને સૂતો કાઢો રે કાઢ એને સહુ કહે જાણે જો જ નહેતા એક રે દિવસ એવો આવશે અબુધપણામાં રે હું રહ્યો મને સબળજી સાલે. મંત્રી મળ્યા સર્વે કારમાં તેનું કાંઈ નવ ચાલે... સાવ સેનાના રે સાંકળ પહેરણ નવનવા વાઘા ધળું રે વસ્ત્ર એના કર્મનું તે તો શોધવા લાગ્યા છે કે – ૮ ૦ ૦ ૦ 2િ : ૧ ૮ Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વેરાગ્યની સઝાય ચરૂ કડાઈઆ અતિ ઘણા બીજાનું નહિ લખું ખોખરી હાંડી એના કરમની તે તે આગળ દેખું... કેના છોરૂ ને કોના વાછરૂ કોના માય ને બાપ અંતકાળે જાવું જીવને એકલું સાથે પુય ને પાપ... સગી રે નારી એની કામિની ઉભી ટગમગ જુએ તેનું પણ કાંઈ ચાલે નહીં બેઠી ધ્રુસકે રૂવે.. હાલાં તે વહાલાં શું કરે વહાલાં વળાવી વળશે હાલાં તે વનકેરાં લાકડાં તે તો સાથે જ બળશે... ૭ નહીં વ્યાપે નહિં તુંબડી નથી તરવાને આરે ઉદયરતન મુનિ ઈમ ભણે મને ભવજલ તારે (પ્રભુજી! પાર ઉતાર), ૮ [૨૧૯૭] આવ્યો ત્યારે મૂઠી વાળી જાતી વેળાએ ખાલી રે જાતી વેળાએ ખાલી રે વડા! તું સમય (જનમ) સુધાર રે બહુ ફાલ્યો બહુ ફુક્યા રે જીવડા ! અંતેશે બાળી રે... અંતે છવડા ! જનમe ઉંહ ઉંહાં તું તે કરતો જનમતાં તે વારે રે સઘળું તે તે રહી ગયું રે પ્રભુને દરબારે રે.. પ્રભુને , ૨ જમ્યો ત્યારે સાકર વહેચી હરખ હદયે ન માય રે જતી વેળા રોવા લાગ્યા કરે હાય હાય રે, કરે હાય છે ? આવ્યો ત્યારે પહેરવાના ખાવાના અપાર રે જાતીવેળા તારૂં બધું લુંટી-ઝુંટી લેવાય રે લુંટી , આવ્યો ત્યારે પારણુમાં ઝુલાવે અપાર રે જાતી વેળા વાંસ લાવશે સાડા ત્રણ હાથ રે સાડા , ૫ જીવવું ટુંકુ જગતમાં આશા બહુ બંધાય (લંબાય) રે રાત થેડી ને વેષ છે ઝાઝા વખત વહી વહી જાય રે..વખત, ૬ ખાશે તે તે ધરાશે ને બાકી ભૂખ્યા જાશે રે માટે ભલેને પ્રભુ તું બેડો પાર જ થાય રે. બેડો , ૭ મોહ માયા છોડી તું ભજ લે નિરાગી પ્રભુ આજ રે ધમ કેરો સંગ કરીને છોડી દે તું કાજ રે.છોડી દે , ૮ મારૂં તારૂં છોડી દે ને કરી લે ભલાઈ રે ઉદયરતન કહે ભલા ભાઈ સાધી લે તું કાજ રે સાધી લે ,, ૯ Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૬૦ ભૂલ્યા મન ભમરા તું કયાં ભમ્યા માયાના માંધેલ(ધ્યેા) પ્રાણીઓ કુંભ ઢાંચા ને કાયા કારમી વિષ્ણુસતાં વાર લાગે નહિ" ક'નાં રૂ ને ક્રે'નાં વાછરૂ અંતે જાવું છે એકલુ' જીવને આશા ડુંગર જેવડી ધન સચી સચી કાંઈ કરા ધંધા કરી ધન મેળવ્યુ. મરણની વેળા માનવી સુરખ કહે ધન માહરૂ’ વસ્ત્ર વિના જઈ પાઢવુ" ભવસાગર દુ:ખજલે ભ વચમાં ભય સબળા થયે લખપતિ છત્રપતિ સવિ ગયા ગવ કરી ગાખે બેસતાં ધમણુ ધખતી હૈ રહી ગઈ એરણુકા ઠબકા મટયે ઉટ મારગ ચાલતાં આગળ હાટ ન વાણીયા પરદેશી પરદેશમાં આવ્યા કાગળ ઉઠ ચયા જેઈ ચાલ્યા ક્રેજી ચાલશે ક્રેઇ ભેટા (ઠા) મૂઢા બાપડા જે ઘર નામત વાગતી ખંડેર થઈ(તેમંદિર) ખાલી પડવા ભમરા આવ્યા ૨ *મલમાં કમલ ભીડાયે માંહિ રહ્યો રાતના ભૂલ્યા રે માનવી દિવસના ભૂલ્યા રે માનવી [ ૨૧૯૮ ] સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ ભાગ-૩ ભ્રમીયા દિવસ ને રાત ભમે પરિમલ જાત... તેહના કરી હૈ જતન નિમલ રાખે। રે મન્ત... હના માય ને બાપ સાથે પુણ્ય ને પાપ... મરવુ પગલા ૨ હેઠ કરા છે. દૈવની વેઠ... લાખ્ખા ઉપર ક્રેડિ ભૂલ્યા 99 99 લીધા દારા છેડ... ધાખે વાત ન ખાય લખપતિ લાકડામાંય... તરવા છે રે તેહ અમે વાયરા ને મેહે ... ગયા લાખ મે લાખ સવ થયા બળી રા(ખા)ખ... . ભ્રુઝ ગઈ લાલ અ`ગાર ઉડ ચલ્યા ૨ લુહાર... નવુ" પે'લે રે પાર સબલ લેજો રે સા(લા)ર... કશું' કરી રે સનેહ ન ગણું આંધી ને મેહ... ઈ (કે'તા) ચાલજી હાર જાયે નરક માઝાર... થાતાં છત્રીસે રાગ .. "" ,, 99 .. 29 99 બેઠ(સ)ળુ લાગ્યા છે કાગ... .. લેવા પરિમલપૂર જમ આથમતે સૂર... દિવસે મારગે આય ફિર ફ્િર ગાથાં ખાય... 99 .. ૧ ૪ ૫ . ૧૦ ૧૧ ર ૧૩ ૧૪ ૧૫ Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિરાગ્યની સજ્ઝાયા સદ્દગુરૂ કહે વસ્તુ વહેારીયે આપણા લાભ ઉગારીએ માનવના ભવ પામીયા આવકના કુલ પામીયે ચેતન ! ચેતા ૨ પ્રાણીયા દાન શીયલ તપ ભાવના અસ્થિર એ સંસાર હૈ ડાભ અણી જલ એહવા ઢાંચા ઘટ માટી તણા વિષ્ણુસતાં વાર ન લાગસી તીરથ મેવા કારમા જૈસા સુહા રાત કા માત-પિતા-સુત-ભ ધવા પરભવ જાતાં જીવને માહરા માહરા કરતા રહે કુણુ તાહરા તુ` કેહના ધન મિલ્યા ખર્ચે! નહી’ ધંધા મે(હી) પચી રહ્યો ઢાળ આહેડી નિત ભમે વંત મૃગલા જિમ જીવને’ ધમ સખાઈ લે ચા આગળ હી આદર હુવૈ રાગ વૈરાડી જે સુણે માન સાગર કવિ ઈમ કહે જાળી જીવડા ! નગ તુ' સુરજ ઉગે ને આથમે ઘર ઘર સળગતી ઢાળીને ધર્મ વિા જીવડા જે કાંઈ આવે રે સાથ લેખુ સાહિબ હાથ... [ ૨૧૯૯ ] પામ્યા આરિજ દેશ પામ્યા ગુરૂ ઉપદેશ... કરી જિધમ સાર જૈસા માનવ દેહ તિષ્ણુમાં નહી. રૅ સ દેહ... કારમા સગપણ સંગ પંખી તવર સંત... ર મહિલા ? આથ કાઈ ન આવે સાથ... તાહરા નહિ" રે લગાર જુએ હૃદય વિચાર... નામ ધરાયું સુમ બાહર હુઈને જી... કર ઝાલી કવાંણુ સર નાખે રે તાંણુ... લેજો સબલ સાથ ઈમ કહે જગનાથ... જ્યારે છે જગ સાર... જૈસા સધ્યા વાત જેહવા(પી પળ પાન) કુંજર ૐતિ..... ૩ બીજી ઢાળ વખાણુ સુખ લહે નિરવાણુ... [ ૨૨૦૦ ] શૂલ્યા ૧૯ ચેતન૦ ૧ ૭૧ 99 , ૪ . .. . " 30 ७ ૧ ,, ૧૧ 29 આયુષ્ય ઓછુ થાય તેમ પલપલ આવુ કપાય... જાળી૦ ૧ જોઈ જીવડા કંઇક વિચાર પામે દુઃખ અપાર... ર Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 93 સમજ સમજ મન માનવી કરમ ન મૂકે ક્રાઈમ જગમાં સુખીયે। । નહિ મતલબીયા સૌ સ'સારમાં મા જાણે મારા દીકરા દુઃખ વેઠીને માટા કર્યાં પુત્ર હરખે પરણાવીયે મતલબ નિજ સરતાં થમાં ધસમસી ધન ભેગુ` કર્યું. તે ધનના માલિક પુત્ર થયા માત પિતાને લાગ્યા ધમકાવવા ટેટક કરવાની ટેવ જ પડી સાસુની સામે દુરકે વહુ બે આંખે આંસુ સારતાં કાઈ માપિતાની લાડકી આવી આશા ભરીને સાસરે પણ તેને પતિ પાપી મળ્યા સીતમ અતિ ગુજારતા સદ્દગુણી સતી વહુ સાંપડી નિત્ય વહુને સ ંતાપતી ધમ પછાડા કરી ધમકાવતી તાળા કુંચી જ્યાં ત્યાં કરે કાઈ ઘેર ભાઇ-ભાઇ વચ્ચે એક ભીનુ નિત્ય ખાતા દેરાણી જેઠાણીના દિલમાં પતિ મારે નિજ પત્નીને કાઈક પુત્ર મારે બાપને બાપ મારે નિજ પુત્રને કાઇ રાગી ઢાઇ સાગીયા કાઈ ભાળ વિધવા ભાપડી સસાર સ્વરૂપ આવુ. જાણીને સ્વારથીયા સસારમાં સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ દીવા થઈ પડે કેમ પ ભલે ડાય મોટા ભૂપ... ઘર ઘર કરજે ખાજ લડતા-ઝગડતા રાજ કરશે માહરી સેવ હૈયે ધરતી હેજ ... હુઅર આવી ઘેર માત-પિતા લાગે ઝેર... ન ગણ્યા પુણ્ય ને પાપ મા બાપુને આપે તે ખાય... બેસી રહે। તુમ ઠેર પુત્ર વધુનુ વધ્યે જોર... પુત્ર મારવા ધાય માતપિતા અકળાય... કરતી નિત્ય લેાલ પામીશ સુખ અમૂલ... ભટતા ચારે. હોર કામ ધંધાના ચાર... પણ સાસુ છે વિકરાળ દૈતી ખાટાં આળ... કરતી શાર અકાર વાતી વયન કઠોર... અંતરમાં ઉડાવેર વરતાવે કાળા કેર... ઈર્ષ્યાના નહિ પાર 'તરમાં સળગતી હાય.... ધન લેાભે લલચાય એ સસાર કહાય...... કાઈના પેટ ન ભરાય મુખે મૂકતી હાય... જીવડા જતન કરી જોય સગુ” તારૂ' નથી ક્રાય... જનળી ૩ ,, 33 99 29 39 33 , ૧૧ ,, ૫ ,, પર 29 ૧૦. ♥ o ૧૩ ૧૪ , ૧૫. ,, i , ૧૮ Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વૈરાગ્યની સજ્ઝાયા ક્ષમા ખડગ લઈ હાથમાં શ્રી જિનશાસન પામીને તજ તજ જગ જનળને રૂપ વિજય કહે છત્રને અમે તે। આજ તમારા સફલ કરી સહેજ સમાગમ આવ્યા જેમ શુ' તે રીતે પાછા ક્રાઇ દિને નહિ મળીએ સાચવજો સબંધ પરસ્પર સ...પી સદ્ગુણ લેજો દેજો લેશ નથી અમને અંતરમાં હાય કશી કડવાશ અમારી શિવ સુખની ઇચ્છા હાય તા પરપરાએ ક્રમ રહિત થઇ સ ́સાર તજી તમે સ યમે મ્હાલા જિત ઉત્તમ પદ પદ્મ પ્રભાવે સદ્ગુરૂ પાય પ્રણમી કરી એક અપવારે જગ માહીયા અપવારા કહુ ભવતણા હા-હુ તા ક્રૂરે ધન-ધન કર શુદ્ધ સામાયિક નિષે ગમે કિથા ચાર તા બહુ ગમે પડિકમણામાં મન નવ કરે વિનય વૈયાવચ્ચ આકરાં આગમ વચન નિવ સહે તીથ યાત્રા નવિ સાંભરે અપવારી હી બાપડા હૈ ક્રમની વાત નિષે સાંભવે ક્રમ કઠિન વિદાર કરી લે આત્મ ઉદ્ધાર્... જાળી ૧૯ ભજ ભજ શ્રી ભગવત તેા પામીશ નના અત [૨૨૦૧ ] દા દિનકા મહેમાન સુખનુ` એજ નિદાન... સર્વે એક સમાન કાં કરશે। સન્માન... ધમ રાખીને ધ્યાન દૂર કરી અભિમાન... માત અને અપમાન તા પ્રિય કરજો માફ... સ’વરમાં કરજો પ્રયાણુ પામા ૫૬ નિરવાણુ... ભાંગી જંગ જ જાળ રૂપ ભને સમભાવ... [ ૨૨૦૨ ] ,, ૨૦ અમે ૧ "2 36 30 ,, , પ્ 29 ગાઈશુ. કલિ અવકાત ૨ નવું કરે ધર્માંની વાત રે...(અપવારા૦) ૧ ક્ષણુ મેલ્યે! નહિ" જાય ૨ રૂપીયા રૂપીયા થાય ... પાવ(સ`વર) વાત નહિ" કાંઈ પરતાંતશું મનલાઈ રે... નિવ રહે દાનને કામ રે તપ ઉપધાન નિવે નામ રે... ગુરૂ ઉપદેશ નવિ પ્રેમ ? તે હે પરમસુખ ક્રમ રે... જીવ સૌંસારી વિશેષ ૨. નિવ લહે તત્ત્વ લવલેશ ... 29 ૩ 99 ૪ 29 3 ૪ , પ ૐ Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ ભાગ-૩ ૭૪ વળી બહુ વાદને કામ રે સેવશે પાપના ઠામ રે... નાટક-ચેટક ઠાણુ ૨રઝળશે ફ્રી અજાણ રે... ગામ જાતાં પરવારશે પર ગુણુ ઢાંકવા દોડશે રાત્ર આવ્યા પરવારશે કુતુહલી થઈ દિવસે ગમે પરવશ પડી દુઃખડાં સહે બાંધીયે આત ધ્યાને પડયા મરણુ વેળા પરવારશે પરભવ જાવું નિશ્ચે સહી ધમ કરતાં સર્વ સુખ મળે ધુમથી શાશ્વત ફળ લહે અપ વારા કહી છૂટશે જગત જનળને પાસ હૈ રાત દિન પાપ અભ્યાસ રે... ક્રમ વશ ગળે સાહી ૨ ચેતજે નિત્ય ચિત્ત માંહી રે... ટળે સિવ દ્યાહગ દરે જાણે પણ વિતરે કંદ રે... વિ તરે તેહ સસાર રે શુભ વિજય શિષ્ય ભણે ઈસ્યુ લાક્ષવિજય (જિન) ગુણગાય રે... [ ૨૨૦૩ ] ને તારૂ ધન રે જોબન ધૂળ થાશે પેટ પીડાને કાયા કળતર કળ ઉપડશેને સુઝારા થાશે વૈદ્ય તેડાવીને વૈદુ કરાવશે તુટી એની છુટી નહિ છે દશ દરવાજા તારા બંધ થઈ જશે આંખ ફરકશેરે અકળામણુ આવશે જેના વિના એક દા'ડા (ધડી)ન ભવા ભવના છૂટા પડશે તમારે સગા કુટુંબી મળી સળગાવી દેશે દશ દા'ડા પછી સૂતક કાઢશે સારી પેઠે એનુ* સૂતક કાઢયા પછી દયાધમ ને ભક્તિ વિના તારૂ" જ્ઞાન વિમલ કહે પ્રભુ ભજન વિષ્ણુમેટા મોટા લુંટાશે... અપવારા ૭ .. . "" 19 99 99 99 ,, ,, કંચન જેવી કાયા રાળાથે રાખમાં જીવતાં કેમ જોવાશે... * ચનજેવી ૧ પછી કડવા ઔષધ ક્રાણુ પાશે તારી તે નાડીએ ઝલાવશે... તારા નામની ડાંડી મરડાસે અતિ આતુરતા થાશે... જીભલડી તારી ઝલાશે ચાલતું તે તારી પ્રિયા ર્ંડાશે... તેના નામની ચૂડીએ ભગાશે પછી બહારના કાગળા લખાશે... માથું ને મુળ મુડાવશે બારમાની સુખડી ખાશે... રાજ્ય ને ધન ભેળાશે 99 ' د. ૯ ૧૦ ૧૧ ૧૨ ૩ ૪ ૫ ૭ [ ૨૨૦૪ ] ઢાતરીયા કાઢી નાખા અરિહતપદ મુખથી ભાખા જે કાઈ કહે તેનું સાંખા રે કાતરીયા તમે કૂડી વાણી નિને ખેાલા સુખીયા થારો। સહુ પ્રાણી ૫ચ બોલે તે પ્રમાણી રે,, તમે ખમીયા થઈ સહુ ખમો પ્રભુજીના રંગમાં રમજો ઝપટી લઈ જાશે જમડેા રે Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વૈરાગ્યની સજઝાય તમે ખારીલા થઈનવિ ખાંટે કઈ સાથે નવિ રાખે આંટે નાશ કપટ તો કાં રે એ ક્રોધ કષાયને દૂર કરીએ ક્ષમા ખગ કરમા ધરીએ શિવસુંદરી ઝટપટ વરીએ રે તમે માયા-લોભ નિવારો મૈત્રી સંતેષ દિલ ધારો વશીકરણ મહામંત્ર સારો રે તમે સમતા સરોવરે ઝીલો કમખીલે કરજો ઢીલ શિવસુંદરી પહેજે મીલો રે પાંચ ચાર પચવીસ નારી તમે મુખથી મૂકે વિસારી તે શિવગતિ થાશે તમારી રે જ્ઞાન વિમલ જ્ઞાનના દરિયા તપ સંયમ ગુણના ભરીયા શિવસુખ મારા અનુસરીયા રે [૨૨૦૫] અંતરમાં ઉતારી લેજો રે કોણ છે નું ? મનમાં વિચારી લેજો રે દેણ છે કાનું? માતા કહે બેટા મારો અખંડ પ્રેમને તારે, તારા તો ખરી પડનારો રે... ૨ વીરે કહે બેની મારી રૂડી છે ગુલાબની વેણુ, વેણુ તે કાંટા ભરેલી રે... ૩ બેની કહે વીર મારા અજોડ અમૂલ્ય હીરો હીરો તો વિષને ભરેલે રે, ૪ પતિ કહે મને મળો અખંડ પ્રેમને દરીયે, દરીયો તે ખારો ભરી રે, ૫ માને જેને સગાવ્હાલા સેઢા જેવા મને મળયા અંતકાળે થશે ભાલા રે. ૬ હજુ તારા હાથમાં બાજી કરીલે પ્રભુને રાજી થાને તું તો તારો કાજી રે, ૭ નવકારની લ્યો હાથમાં માળા મૂકીલોને ચેનચાળા સાચા સગા સાધમિ વહાલા રે મહાવીરનું છે શાસન પ્યારું સંસારનું વહાલ ખારૂં જ્ઞાન વિમલ કહે સાચું રે [૨૨૦૬] જેને તું પાટણ જેવા સારા હતા શહેર કેવા આજ તો બન્યા ઉજજડ જેવા રે આ જીવ જેને જાય છે. જગત ચાલું રે વળી સિદ્ધપુર વાળવા માટે જેને રુદ્ર મહાલે, કિહાં ગયે તે રૂપાળે રે ,, રે રૂડા રૂડા રાણી જયા મેળવી અથાગ માયા, કાલે તેની પડી કાયા રે , છત્ર જેને છાયાથતી રૂડી જેની રીતિ હતી કિહાં ગયે કરાડ પતિ રે... - ૪ હુકમે હાજર થાતાં ખમાખમા મુખે કહેતાં વિશ્વમાંથી થયા વહેતાં રે... , કઈ તે કહેવાતા કેવા આભના આધાર જેવા ચાલ્યા ગયા હતા તેવા રે, જોબનીયાને જાતું જઈ રાખી શકયા નહિ કેઈ સગા સર્વે રહ્યા રાઈ રે, ૭ જસ લીધે શત્રુ છતી નવીન ચલાવી રીતિ વેળા તેની ગઈવીતી રે. . ૮ ને નામદાર નામે વસ્યા સમશાને ઠામે રત્ન વિજય નવિ કામે રે , ૯ ( [ ૨૨૦૭ ] જાઉં બલિહારી વૈરાગ્યની જેના મનમાં એ ગુણ આયે રે મેક્ષના મેતીએ જીવડા નરભવ સફલ તેણે પાયો રે... જાઉં. ૧ Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ જેમ ભિખારીને ભાંગે ઠીક તેને તજવા દોહિલ હેય રે પટખંડ તજવા સહિલા જે વૈરાગ્ય મનમાં હાય રે... જાઉ૦ ૨ સંસારમાં નથી કોઈ કોઈનું સૌ સ્વારથીયા સગા વહાલા રે કર્મ ધર્મ સંયોગે સહુ સાંપડયા અંતે જાશે સહુ (સઘળા) ઠાલા રે.... ૩ મારૂં મારું મમ કરો પ્રાણયા તારૂ નથી કોઈ એણી વેળા રે ખાલી પાપના પિટલા બાંધવા નરકમાં થાશે ઠેઠેલા રે... કે ૪ ગરજ સારે જે એહથી તે સંસાર ચક્ર (મુનિ) કેમ છોડે રે પણ જડી બાજી છે સંસારની ઈંદ્ર જાળની બાજી તોલે રે... ,, ૫ નગારા વાગે માથે મોતના કેમ નિશ્ચિત થઈને સૂતો રે અધુબિંદુ સુખની લાલચે ખાલી કિચડમાં કેમ તે રે, કે લાખ ચોરાસી છવાયોનિમાં નથી છૂટવાને કોઈ આરો રે એક જ મલ વેરાગ્ય છે તમે ધમરતન સંભારો રે, છ ૭ [૨૨૦૮] તન-ધન-યૌવન કારમું જીરે કાના માતને તાત "પાના મંદિર માળીયા છે. જેસી સવપ્નની વાત સોભાગી થાવ! સાંભળો ધર્મ સઝાય ૧ ફોગટ ફાંફા મારવા છે અંતે સગું નહિ કાય ઘેબર જમાઈ ખાઈ ગયો, વણિક કૂટાયો જોય... સોભાગી રે પાપ અટાર સેવીને , લાવે પસે રે એક પાપના ભાગી કે' નહિં ખાવાવાળા અનેક... જીવતાં જશ લીધે નહિ, મૂવા પછી શી વાત? ચાર ઘડીનું ચાંદણું , પછી અંધારી રાત..... ધન્ય તે મોટા શ્રાવકે આણંદને કામદેવ... પરિગ્રહ મમતા(ઘરને બજ) છોડીને, વીરપ્રભુની કરે સેવ... બાપ-દાદા ચાલ્યા ગયા છે પૂરા થયાં નહિં કામ કરવી દેવાની વેઠડી , શેખચલ્લી પરિણામ..... જે સમજે તો સાનમાં છે સદ્દગુરૂ આપે છે જ્ઞાન જે સુખ ચાહે મેક્ષનાં , ધર્મરતન કરો ધ્યાન.... [૨૨૦૯]. જીવ ! તું ઘેન માંહે પળે તારી નિંદરડીને વાર રે -નરક તણું દુઃખ દેહિલા સેવ્યાં તે અનંતી વાર રે, ચેતન ! ચેતજે પ્રાણીયા ૧ Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વૈરાગ્યની સઝાયેદ ધન-કુટુ’બને કારણે લાખ ચેારાસીને ખેાળીયે જ્યાં જઈશ તિહાં ક્રમ આગળ ભોગવ્યા વિના છૂટા નહિ જેમ ? ૫ ખી વાસે વસે આરે સસાર અસાર છે ભવિક જીવ ! તમે સાંભળેા સત્યવિજય પંડિત ઈમ ભણે જીવડા ! ચૂપ કરીને ચેતા પછી તમે ઘણી ગુરણા કરશેા સુખમાં પ્રભુ સમરાતા નથી આવીને કંઠ પડશે ત્યારે રત્ન ચિંતામણી હાથમાં આવ્યું અતિ માંઘેરા મનખા ગુમાવી દશ દૃષ્ટાંતે દુલ ભ પામ્યા નવધાટી એળ’ગી આવ્યા આળપ`પાળ પરિહરીને કડી માયામાં તું લલચાણા ખાટી માયામાં શું ખાટી થાવું અંત સમય કાઈ કામ ન આવે માલમતા જે મેળવી અધિકી રામ વિજય કહે અહિંથી ભૂલ્યા [ કારા કાગળની પૂતળી મન મેરા રે ઢાંચા કુંભ જલે ભર્યાં ભરલાડ ગાડા ભર્યાં ઘરની લુગાઈ ધર રહી સીમા લગે સાજન ભર્યું સુદર વણી` ચેહ બજે પાંચે આંગળીયે પુણ્ય પાપ હીરવિજય ગુરૂ હીરલે 99 99 99 99 99 ,, ગાફિલ રહ્યો તુ દિન રાત રૂ કર્યા" તે નિત્ય નવા વેષ હૈ... ચેતન૦ ૨ ત્યાં તારા પડી રહેલા પાસ રે કર્યાં કમ ના તુ... દાસ રે.. તેમ તું જાણુ સ*સાર રે આખાના મ કર વિશ્વાસ રે... [ ૨૨૧૦ ] પાળજો જીવદયા સાર ૐ પ્રભુ ! આવા ગમત નિવાર રે...,, .. એના ધૂમાડા આકાશે જાય... અંતે થાય સખાઈ... લબ્ધિ વિજય ગુણ ગાય... LE જીવડા! આ અવસર બહુ ા જિમ પિંજરમાં સૂડા કે... જીવડા૦ ૧ કાઈ મત કરેા કાળ ખેાટાઈ નગરથી જાશે લુટાઈ કે... પારખુ કરીને જુઆ હાથે કરીને શુ' ખાઓ કે... માતવના અવતાર રહી નહી' મણા લગાર કે... એકજ પ્રભુ ધ્યાનમાં રાખા વિષ મૂકીને અમૃત ચાખા કે... શાને મરા છે. દોડી સાથ ન આવે કાડી કે... તે તા રહેશે આંહી તેા નથી ઠેકાણુ કાંઈ '... ૨૨૧૧ ] એને ધડતાં ન લાગે વાર, સમજમત મેરા રે એને ફુટતાં ન લાગે વાર.... ખાખરી ઢાણી તેની સાથે... શેરી લગે સગી માય... પછી હંસ એકલા જાય... 99 99 99 99 99 99 99 99 ,, 99 99 .. ૩ ૪ ર 3 ૪ ૫ દ ७ ૩ ૪ 6 m ७ Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૮ સઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૨ [૨૨૧૨]. ઓ છવડા રે તારી મતિ તું કેમ બગાડે નહિ ધર્મ પ્રેમ લગાડે તારી કાળ ઘૂઘરી વાગે. એ જીવડારે૧ તું ન નિગોદ ફસાયે તને કે ૨૫ સાપે ડસી નહિ ધર્મધ્યાનમાં વસી. તું વિષયારસને પીતો પ્રભુ આગમથી નહિ બીતે તને લાગશે કર્મ પલીતો... કેમ મોહ નિંદમાં સૂતા દુઃખ રૂપ પડે શિર જૂતા તું બના વિષયના કુત્તા તારા શ્વાસ આવે ને જાવે પરલકની વાટ બતાવે ધન કણ કંચન રહી જાવે આ દેહ મુસાફિર ખાના એક દિન થવું છે રવાના તું સમજી લેને શાણ... તું મારું મારું કરી માને તારૂં ભાન નહિં ઠેકાણે ગફલતમાં રાચે શાને... નને કર્મે નાચ નચાવ્યા છે નશ્વર કાચી કાયા તું છોડ જગતની માયા તારું ક્ષણ ક્ષણ આયુષ્ય તૂટે તારું આતમ ધન મેહ લુંટ અણધાર્યા પ્રાણુતે છૂટે... તું જાગ, લાવ જિન ધર્મે ૫ડ નહિ તું ખોટા કર્મો કુટાતો નાહક ભરમેં, જોતાં જોતાં કેઈ ચલોયા જઈમસાણ માંહિ ભળીયા થયા રાખ આગથી બળીયા, જે આત્મ કમલમાં રમશે તે ચોરાસી નહિ શમશે લબ્ધિ શિવ સુખડાં વરશે. [૨૨૧૩] એક દિવસમાં ક્ષણે ક્ષણે ને શિરપર સામે કાળ જે લઈ જાવે જમ જીવડા જેમ તેતર ઉપર બાજ (૨) મન પંખીડા ! તું મત પડીશ ભવપિંજરે સંસાર માયા જાલ છે હેમન ૧ આયુષ્ય રૂપી નીર જાણે ને ધર્મ રૂપી પાળ જે એ અવસર જે ચૂકશે તેને જ્ઞાનીએ ગયે ગમાર(જે), ૨ છે Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વૈરાગ્યની સજઝાયો ७६४ કુંભ રૂપી આ શરીર છે ને નીર રૂપી તેમાં રેગ જે શુભા શુભ કર્મ કર્યા હશે તેને આગળ પડશે ભોગ (જે). હેમન ૩ જ્યારે સરોવર નીરે ભર્યું હતું ત્યારે ન બાંધી પાળજે નીરે હતા તે વહી ગયા પછી હાથ ઘચ્ચે શું થાય (જે), ૪ કાચે રે કુંભ જળ ભર્યો તેને ફુટતાં ન લાગે વાર જે હંસલે તો જબ ઉડી ગયા પછી કાયા માટીમાં જાય (જે), ૫ અઢી (ત્રણ) હાથનું કપડું લાવીને શ્રીફળ બાંધ્યા ચાર જે ખરી હાંડીમાં આગ મૂકીને લઈ ચાલ્યા સમસાન(જો) , હાડ બને જેમ લાકડું ને કેશ બ જેમ ઘાસ જે કંકુ વર્ણ તારી કાયા બળે ખોળી બળી બા હાડ (જે) , ૭ શેરી લગે સગી સુંદરી ને ઝાંપા લગે માંને બાપ સ્મસાન લગે સગા બાંધે પછી કઈ ન આવે તારી સાથ (જે), ૮ ચૂવા ચંદન અંગવિલેપન નિત નવલા શણગાર જે સાવ કંચન જેવી કાયા તારી અંતે થાશે રાખ (m)... માતા રૂવે તારી ઘડી ઘડીને બહેની રૂવે પટમાસ જે. ઘરની પ્રિયા તારી તેર દિવસ રૂવે ખૂણે બેસી ખાય(જે) , ૧૦ કેના છોરૂ કોના વાછરુને કેના માંબાપજો પ્રાણુ જવું છે એટલું એમ વીર વિજયની વાણ (જે) , ૧૧ [ ૨૨૧૪] ઓ માનવીઓ ! મરનારને ન રોશ રાયે લાભ નથી લવલેશ ધીરજ મનમાં રાખી ન રેશે હૈયું કૂટીને હમેશ. એ માનવીઓ૦ ૧ નરનું ધાર્યું નથી થાતું ધાર્યું કર્મરાજાનું થાય સઘળું બને તે યાદ રાખજો નથી એને એકકેય ઉપાય - ૨ જન્મે તે મરી જાય છે એમાં કશી નથી નવાઈ કાળજ બાળી ન કરશે ભોળા થઈને ન કરશે ભવાઈ ૩ મેલી બાળક એક માસનું કંઈક માતાઓ પામી મરણ તે જોઈ તમે દુખ તજે ભજે ધરમનું શરણ રાજ જેવા રાજવી ગયા ગઈ સીતાસતી નાર કુંવર ગયા શ્રીકૃષ્ણના (પૂર્ણ)સ્થિર ન કર્યું કેઈએ કામ છે " સ, ૪૯ Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७७० ઈંદ્રપુરીએ ઉજજડ થઈ અગણિત પેઢી ગઈ આપણી 'ને સરંભારીએ કાળજે જન્મ મરણુ નદીજળ સદા વિનીત વાત વિચારો ક્રમ સ્વરૂપ સમજી રહેા તા અજ્ઞાનીની પેઠે રડી ક્રમ ધરમ રૂડુંક કરા સુકૃત કરના હૈાય સે રહે મા દાતી હૈ જગતવાસી સાસ-ઉમાસ સમર સાહિમ તારા માઁડલ રવિ ચંદ્રમા દિવસ ચારા ચમત્કાર જ્યુ ફૅટ-કપટ કર માયા જોડી પાપકી પાટલી બાંધી શિરપુર યા જગ હૈ સુપનેકી માયા વિષ્ણુસતા તા વાર ન લાગે માત-તાત-ત્રિયા-સુત- ધવ ઢાયા-માયા–નાર–હવેલી મન માનવતન ચંચલ હતી સદ્ગુરૂ અંકુશ ધરે શિરપર જન્મ લગ હ′સા રહે દેહમે હસા છેડ ચલા જમ કૈડી પર ઉપકાર સમા નહિં સુકૃત પાપ વળી પર પ્રાણી પીડન કાઈ ગારા કાઈ માંળા પીળા એ ?ખી મત રાચેા પ્રાણી અનુભવજ્ઞાને આતમ ખૂણી અમરપદ અરિહંત' ધ્યાવા સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ પૃથ્વીએ પામી વિનાશ નથી રહેવાની આપણી આશ...માનવીઓ૦ વળી ક્રે'ની વિસારીએ વાત ચાલતા રહે દિવસ ને રાત... * તા પામશા પીડા અંગ પામાં આનંદ અખંડ... તો રાવા તણી તુચ્છ ટેવ ભજો શુભવીરની સેવ... [ રર૧૫ ] ક્રાણુ નવું કલકી? કાયા મરેંડલી આયુ ઘટે લકી... સબ હૈ ચલનેકી વીજલી આભલકી... કરી માતાં છલકી જૈસે હાય હલકી... જૈસે ખ઼ુદ જલકી દુનિયા જાય ખલકી... સબ જગ મતામી એ તેરી બન્ની ?... મસ્તી હૈ ખલી ચલા માત્ર સતકી... ખુશીયાં માઁગલકા મિટીયાં જ ગલકી.. ધર સમતા સુખી તજ હિંસા દુ:ખકી... નયણે નિરખનકી ખબર નહિ' આ જગમેં પુલકી રચના પુદ્ગલકી... કર ખાતાં ધરી પદવી અવિચલકી... 99 39 , 99 .. ,, . ,, 99 99 ,, 99 ૭ . ૯ 3 ૪ ७ ૯ .. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વૈરાગ્યની સઝાયા [ ૧૬ ] અહિંસા ધર્મમાં ડમાં જીવતા કયા ભરાંસા હૈ મડે ભડે વીર મહારાજ નગારા માતઢા ભજતાં ગયે સમ પીર આર કાજી કરતા માત કા રાજી જિન્હાંકા ક્રેશ થા કાળા ગાખિર સબ આગમે જલતા જિન્હાં શિર શાતે ચીરે માંહી કરા જાણ જગતમે' માંહી કરી જાય ? એક દિવસ સહીદા ચલના કહાં ખૂતે કહાં માલ...જગતમે' માંહી કરા જ અલ રહકી છાઁતુ મીસે ક્રિન રે'ની દાઓ દેખત હું કાલ દુનિયા દાલત ખેલ ખજાના એ સબ આળ-૫ પાળ... અવધિ ભઈ સબ છેાડ ચલેગે મહી રહેગા માલ.. એહ લેખી ક્રમ કરી સબ ક્રાઈ જોડે પરમ તે પાલ... અજર-અમર અવિનાશી અદ્દભૂત મહાસુખ લહૈ। તત્કાલ... વાઘજી સુનિકા ભાણુ કહે જયુ. ધરમ કરત હૈ। નિયાલ... ૨૨૧૭ ] મરણુભય સવ ને માથે ચાલે જીવડલા ! આજે જવુ" કે કાલે ઊગ્યા સૂરજદેવ જરૂર આથમી જશે જન્મ્યા તે ઢાને કુંડલ લટકાવી ફ્રાંકડા ક્રૂરતા ધમઢ દઈને ધરતી ઉપર પગ ધરતા એવા નરને દીઠા ઠાઠડીએમાં હરતા... કમલ ખીલ્યા તે તેા જરૂર કરમાશે તે જરૂર મરી જશે... જીવડલા ૧ ૩ .. ગયા રે ગાદીપતિ જાવું મેલી ઢાંઢાં ગયા રે પંડિત મેલી પડમાં રહ્યાં પેાથાં એ તા સડી સડી થઈ ગયા થાથા... નવા ૨ નવા પોષાક પહેરી નીસરતા મેાટા રે મોટા મહિપતીને જઈ મળતાં એવા નરને દીઠા મસાણમાં ભળતા... ૪ .. ખમા રે ખમા કહેવાતા, પડતા આખડતા રતનમુનિ દુર્ગંધન પુરું કરતા એવા રે નરના નામ શેાધ્યા નથી જડતા [ ૨૨૧૮ ] બનલે જિસા છ માઈ જગત ગલતા ડેરા હૈ... ચલ ગયે છેાડ સામ્રાજ્યા હુકમ કે સાથ જાના હૈ... અહિંસા ૧ પહેલવાન, શેઠ, માખાજી જમી. અંદર સમાના હૈ... જો ખૂશજીતેલ લગાતા થા કરે ફાગઢ ગુમાના હૈ... ચાવતે પાન બીરે [ 99 39 23 "9 99 99 "9 . ૭૭૧ 39 ૩ ૪ p Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૦ - છે ૩ ૮ ટ 6 ૭૭૨ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ તિઓં કે ખા ગયે કીડે તું હેતા કર્યો દિવાના હૈ...અહિંસા ૪ કહત ક્ષાંતિ સમજ પ્યારા ચલેગે છેડ પરિવાર લગા ધ્યાન જિનવરકા જે ચાહે સુખ કમાના હૈ , ૫ [૨૨૧૯]. કે કાજ ન આવે રે દુનિયાં કે લે છે કે કાજ ન આવે રે મૂઠી બાતકા આણું ભરોસા પીછેસે પસ્તાવે છે. દુનિયાં કે૧ મતલબકી સબ મલિ કાઈ બહેત હી રંગ બનાવે રે અપના અર્થ ન દેખે મેં તો પલકમેં પીઠ દેખાવે રે... બાજીગરકી બાજી જેસા અજબ દિમાક દેખાવે રે.. દેખો દુનિયા સકલ ખીલી હૈ મુંહી મન લલચાવે રે... જિને ન્યા તિને આ૫ પિછાન્યા બેખબરી દુઃખ પાવે રે... હંસ સયાને એક સાંઈસે ઉર કાહેવું ચિત્ત ન લાવે છે. [૨૨૨૦] છયા! સેચ કુછ નિજ મન મેં તેરે કાન હે ઈસ જગવનમેં જીયા તું માન-મૈ સબસે ઊંચા કુલા ફિરત હૈ મગન મેં કુકર શુકર રાસભ અંત્યજી સબકાઉ ઉંચ લગન .. ઉપર સે બનઠનકે મુખડા દેખત હૈ દરપન મેં અંદર ગંદ ભરા કર્મોકો ધૂરપરી તુજ તન મેં.. હું મેં કયા મુઝ કયા હૈ કરની શાચ નહિં એક ખિનમેં દેલત આરત ખાતિર તારી લાગી રહી હૈ લગનમેં. ધનપતિ નિર્ધન ઠાકુર ચાકર ઉંચનીચ સબ જનમેં મિયાંકી ખાખ બને માટીમેં હિંદુકી રાખ અગનમેં... મૂતર ઓર રમતગમત મેં નિર્લજજ બન બચપનમેં ચટક મટક વિષયે વસ પર ઈ ઉમર જોબનમેં... અબ કયા હેવે બન ગયે બૂઢ ધારલી લાઠી કરમનમેં બોલનકી મુખમેં ચલનેકી તાકાત ન રહી ચરણમેં માતતાત સુતદારા બંધુ દેત મદદ ન મરણમે પરકી ખાતિર અપના મૂકે ધિક ધિક તુઝ સમજનમેં. આ આખિર કામ નામ પ્રભુ આવે ચેતન ચેત સમરણમે આતમ લક્ષ્મી હર્ષ અનુપમ વલ્લભ પ્રભુ ભજનમેં. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વૈરાગ્યની સજ્ઝાયા મહેલ ઝરૂખાને માળીયા હી'ચતા હીડાને સુવર્ણ ના હેય ગયવર રથ પાલખી ચીઠ્ઠી ફરી જમરાયની નિશદિન નાખત વાજતી તે ઘર ખાલી ખડેર પડયા શ્રીમત નામ ધરાવતાં તેવા નરને ઉપાડીને આનંદ માજ લુટાવતાં દુઃખ દીઠું નથી દિલમાં વાસુદેવ બળદેવ ચક્રવતી કાળે કાઈને મૂકવા નહી માતાપિતા-સુત-બાંધવા જગમાં કાઈ કાઈનું નહી” હું ને મારૂ' કરી મેળવ્યુ` અંતકાળે જતાં જીવને એકીલા પ્રયાણુ થતાં પરલેાકમાં આવાગમન છે. એકલું ધન રહેશે દાઢ્યું. આંગણે સ્વજન વર્ગ મસાણુ લગે સવ રૂદન કરે સ્વાર્થ નુ રૂદન નહિ" પરમાર્થ નુ નતાં(અ'તે) દાખી ફુટી તાલડી તેાપણુ લક્ષ્મીની લાલસા માહે મુંઝાયા રે માનવી માર પડે માહ રાયના પુણ્ય પસાયથી પામીય આળખ કરી આતમરાયની ભવસાગર દુઃખ જળ ભર્યાં 'ધર્મ'ની નૌકા ગ્રહણુકશ [ ૨૨૨૧ ] હાંડી ઝુમર ઠાઠમાઠથ જ્યાત દીપક ઝગઝગાટજી એક દિન જાવુ' છેડી એકીલા॰ ૧ બેસી કરતાં *લ્લાલજી તે ઘર થતી રડારાળજી... નાટક ગીત ને નાદજી કાને પડે કાત્ર સાદજી... જેનુ રહેવુ સાતમે માળજી કાળીયા ઠરી ગયે। કાળજી... દેતાં અઢળક દાનજી તે પણ પહેાંતા મસાશુજી... ઈંદ્ર નાગેંદ્ર જે હ્રાયજી અમર રહ્યા નહિ' ક્રાયજી... પુત્રી ગિનીના સાથજી ક્રમ ભરી બેઠા બાથજી... જગમાં જાગી દિનરાતજી આવ્યુ` હાઈ ન સંગાતજી.. જાવુ. જીવને જરૂરજી પુણ્યને પાપ હજુરજી... પાદર સુધી સ્ત્રી સ`ગાતજી જગની જુએ રીત ભાતજી... કાઈને કકઈ કઈ દુઃખજી જોઈએ સને સુખજી... આશા અમર અપારજી છૂટે નહીં રે લગારજી... ખાવુ. આત્મિક ભાનજી તાપણુ આવી ન સાનજી... ઉત્તમ નરભવ હેજી જડ વસ્તુના તો નેહજી... તારક નીતિ સૂરી છ ઉદયથી ટળે ભવ. દજી... . 99 "" ,, 99 99 99 36 99 29 . ,, Ge3 99 ૫ ७ ૧૦ ૧૧ ૧૨ 133 ૧૩ ૧૪ ૧૫ Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૭૪ સઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૨ [૨૨] આ તન રંગ પતંગ સરીખે જાતાં વાર ન લાગેજી અસંખ્ય ગયા ધન ધામને મેલી તારી નજર આગેજી... અંગે તેલ ફુલેલ લગાવે માથે છેગાં ઘાલેજી યૌવન ધનનું જોર જણાવે છાતી કાઢી ચાલેછ.. જેમ ઉંદરડે દારૂ પીધો મસ્તાને થઈ ડોલેજી મગફરીમાં અંગ મરડે જેમ તેમ મુખથી બેલેજી મનમાં જાણે મુજ સરીખો રસી નહિ કોઈ રાગી બહારે તાકી રહી બિલાડી ઝડપતાં વાર ન લાગેજી... આજ-કાલમાં હું-તું કરતાં જમડા પકડી જાશેજી બ્રહ્માનંદ કહે ચેત અજ્ઞાની અંતે ફજેતી થાશેજી.... [૨૨૨૪] એક કનક અરૂ કામિની પરદેશી રે અંત ન અપની હેય, મિત્ત પરદેશી રે સંગ ન કાહકે ચલે છે. તું આપ વિમાસી જોય... છે તાસ ભરોસો ક્યા કરે છે જે વિધુરે ક્ષણવાર એસા સાજન ઢંઢલે , જે ઉતારે ભવપાર.... આગઈ સેજ ન પાથરી , લેઈ કછુ સંબલ સાથ પછઈ પછતાવો હુણ્યઈ છે. સાથ ન આવઈ આથ.. ઘર બેઠાં દિન વહ ગએ છે કેશ ભયે સબ વેત અજહું કછુ બિગ નહીં, તું ચેત શકે તો ચેત. અપનો અપને કથાકાર છે અંત ન અપને યા રાજસમુદ્ર કહે દેખ લે છે સવારથકે સબ કાય.... [૨૨૨૫] ચેતી લે તું પ્રાણીયા આવ્ય અવસર જાય સ્વારથીયા સંસારમાં હેતે શું હરખાય... ચેતી લે૧ જન્મ–જરા-મરણાદિકે સાચો નહિં સ્થિરવાસ આધિ-વ્યાધિ-ઉપાધિથી ભવમાં નહિ સુખ વાસ.... , ૨ રામા રૂપમાં રાચીને જોયું નહિ નિજ રૂપ ફેટ દુનિયા ફંદમાં સહેતો વસમી ધૂપમાત-પિતા-ભાઈ-દિકરા દારાદિક પરિવાર મરતાં સાથ ન આવશે . મિયાં સહુ સંસાર... છે ૩ Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વરાગ્યની સઝાયે ચિંતામણિ સમ દેહિલા અવસર આવ્યે નહિ મળે જેવી સંધ્યા વાદળી સાચા કુંભ કાયા કારમી માયા મમતા પરિહરી કરવુ હાય તે કીજીયે ઈક ચાલ્યા ધારમાં આંખ મીંચાયે શૂન્યતા વૈરાગ્યે મન વાળીને અહિસાગર માંડજો એ સસાર કરાય અવધપૂરી ઊઠી જાય તુમ્હે માહે રે રહે ભ્રમ લિ ચાલન શક્તિ સભારિ પર વ્યસુ ધરિ પ્રીતિ ચગતિમઈ” ભ્રમ ભૂરિ તુમ્હે પુદ્ધિ ઋદ્ધિ અનત પુદ્ગલસુ` હાં પ્રીતિ જન્મ લગ પરસુ પ્રીતિ ` સ્વપરભાવ વિચારિ અહી ભાવ વિચારિ મનેાહર મુનિ સુખ દાય 4 એ સ સાર સમુદ્ર અસારા સમક્તિ પ્રાણણુ કરિ દૃઢ ચગા અસા । નિજજ્ઞાન વિચારેય અભ્ર પડેલ જિમ તન ધન આશા જલ તરંગ જોબન થિતિ ધંધા ગગન નગર પરિમડિત માયા એ સસાર સુપના મેલા પામ્યા મનુ અવતાર તાર નિજ આતમ તાર... ચૈતી લે પ ક્ષમાં વિષ્ણુસી જાય દેખી શું હરખાય... ભજો શ્રો ભગવાન તપ-જપ-પૂજ-દાન... માળ્યા કેઈ મસાણુ પડતાં રહેશે પ્રાણુ... ચાલેા શિવપુર વાટ ધ રત્નનું હાર્ટ... [ ૨૨૨૬ ] 29 [ ૨૨૨૭ ] 125 "" ,, GR સમાઈ આઈ ઉતરઈ જીવ પ્રતઈ" રે કહઈ આતમા... પ્રાણ સનેહી રે મેરે જીવના કાઢે તજઈ રે ગુણુ આપતા... અનંત કાલ ચાં હી ગયા પ્રાણી તુંહી ૨૧ સૂધી ભયા... જ્ઞાનાદિક રે ગુણુ છઈ ઘણાં વઈરીવરન છેડઈ ઈક ખિણુાં... તબ લગ પ્રાણી રે સુખ ન પાઈએ ક્ષણમઈ પ્રાણી રે શિવપુરિ જાઈઈ...પ લાલન ભાષિ રે તારીયઈ આતમ તત્વ વિચારીયઈ... તૃષ્ણા ભવજલ રાશી અપારા જ્ઞાન-ધ્યાન મનચંતનુ રંગા વિષય કષાય તજી મન મારે... મમતા માયા વિષય વિલાસા દેખી વિચારી હૈાહ જિન અધા... તડિત સમાન અસ્થિર & કાયા પરભવ બતાં હાસ અકેલા .. 3 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ કનક કામિની સંગ ન આવઈ રાગ-પ દઈ બહુત ભમાવઈ ભમી ભમી થાકા રે પ્રાણું અબ કે ન ચેતહુ નિજ હિત જાણી...૪ જય તરૂ પંખી રાતિ વસાનાં દિવસ હુવઈ દશદિશાઈ ઉડાનાં ત્ય ઈહ સજન કુટુંબ સગાઈ અથિર દેખી કહા રહ્યા લુભાઈ. ૫ ચહેરાસી લખમઈ તું રમીયઉ પરસ્વભાવ લીનઈ દૂખ ખમીયઉ આતમ પરભીતિ વિસારી રતન તીન નિજ પૂજી હારી. ૬ ચઉદ રાજમઈ જિહાં જિહાં વસીય તિહાં તિહાં કર્મ સુભટ બહુ કસી કમ સંગિ મનુષ્ય ભવ આવઈ ઈહ થિતિ ઠઉર બહુરિ નહિ પાવઈ..૭ ઈમ જાણ સુભ-તન-મન ધારો નિજ આતમ ભવ સાયર તાર? ધ-લભ-મમતા-મદ વાર૩ તીન તત્વ નિજ શુદ્ધ વિચારલે... ૮ નિજ સ્વભાવ પ્રગટઈ ગુણ સારા કેવલ =દ્ધિ અનંત અપારા મનહર મુનિ આરાધઈ જેહ આતમ પરમાતમ હેઈ તેહ.. ૯ [૨૨૨૮] વિષયતણઈ સુખિ છવડઉ અજય ન ત્રિપતી હોઈ રે દેવ ભવિ સુખ ભોગવ્યાં નવનવી દેવીય ઈ રે (ચેતઉ ચેતઉ૦) ચેતઉ(ર) ભોળાભાઈ પ્રાણીયા નારીય દેખિ મ મંઝિરે મૂરખ મલતણ કથળી પ્રત્યક્ષ પેખીય બૂઝિ રે... , ૧ મૂત્ર નઈ રૂધિર બેહુ વહઈ જિમ લુઆ નરગનું કુંડ રે વાયુ વહઈ લાઈ પાડૂઓ બીભરછ બોલતાં ભંડ રે... ૩ ભોગ તણુ અછઈ ઠામ જે તેહનું એહ સરૂ૫ રે અશુચિ અપવિત્રનું ખેળીયું જાણીય મહરિ વિરૂપ રે.... ) એ સુખ જીવતઈ ભોગવ્યાં અનંત અનંતી વાર રે વળી વળી તિહાં કિમ રાચીયાઈ વાનગી ધૂલિ નઈ છાર રે.. , સરસવથી સુખ થડલું મેરૂ અધિકેરડું દુઃખ રે સલપું લીલ કરિ જીવડા છૂટઈ ૨ જિમ ભવ લકખ રે.. ૬ આણિવઈ રાગ મનિ આપણુઈ ભોગવ્યાં તિઈ ઘણું ભોગ રે નવનવે ભવે નવી નારીયું ઈણિપરિ અથિર સંગ રે.. , ૭ ઇણી રે માયા પડીઈ જીવડા તું રૂલીઓ અનંત સંસારિ રે તે નહીં જાણતઉ બાપડા આપણ! લાઈ તારિ રે , ગિરૂાઈ શાલિભદિકિમકર્યું જઈ બત્રીસ એ નારી રે ઈડીએ સંયમ આદરીઓ એહવા જીવ ચીતારિ રે , ૯ Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વ્યવહાર ધર્મ ની સજ્ઝાય ભાગવઈ નર તે ઘણા જેહનઈ નામિ હરખઈ સહુ જાગઉ નગઉ માહ નિદ્રાથકી એકમનાં થઈ સાંભળઉ ચૌદરાજમાંહિ તેં જીવડા ! એક અરિહત તેના એળખીયેા અમ્રીય સાકર જિસી ભેળવી સુશુ સુણુ જીવ સેહામણી સયલ જગજીવ હિતારિણી અરિહંત આણુ આરાધતાં જે જિન વચન ઉત્થાપત્યઈ આપમતી હુઇ જે રહ્યાં જિનવર વચનિ સગપણ કરઉ હરખિ શ્રીહરખ પ્રિય ઈમ ભણુ ત્યાગીય વિરલએ ફ્રાઈ ૨ તે ઋષિ શરણ તું જોઈ રે... મુ વ્યવહાર ધની 99 શ્રી જિનવર દેવ ભવિદ્યુત‘ જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્ર-તપ ચકવિધ આતમ ! અનુભવ ચિત્તમાં ધારા જ્ઞાન થકી વિ ભાવ જણાયે ચારિત્ર આવતે આશ્રવ રૂપે દર્શન-જ્ઞાન બેઠુ સહચારી નિરાશસ તપ ક્રમ ખપાવે તે ચારિત્ર નિશ્ચયથી નિજ ગુણુ જ્ઞાન–ક્રિયા સમ્મત ફૂલ કહીયે” તે વ્યવહાર કહ્યો પુચ ભેદે પ્રથમ આગમ ૧ શ્રુતને ૨ વળી આણુા ધ્રુવલી ૧ મહાપુજ૧૨ ને એહિ નવપૂર્વી લગે ૬ વિધ આગમ શેષપૂર્વ આચાર પ્રકલ્પહ સાત વ્યવહાર હીરે ખીજે ૩ ૩ ७७७ [ ૨૨૨૯] મીઠી મીઠી જિતવર વાણિ રે પામ પામઉ સુખ નિરવાણિરે...જાગઉ ૧ ફેરડા અતિઘણા કીધ ૨ કહે ક્રિસ્યુ* કાજ તુઝ સીધરે... ખીરનઈં ખાંડ સયેાગરૂ જિનતણી વાણી અમેઘ રે... જેન કાઈ નહી" શત્રુ રે જીવ સવે હુઇ મિત્ર રે... સહા નહી મૂતિ રે કષ્ટ ક્રિયા તસુ ધૂલિ ... ઉપશમ આણીય અઞિ T મુગતિરમણિ વર૩ રાત્રિ રે... સજ્ઝાય [૨૩૦ ] મુક્તિ તણા પથ દાખે ઐહથી શિવસુખ ચાખે રે જિમભવ ભ્રમણ નિવારા રે...આતમ૦ ૧ દમ" તાસ પ્રતીતિ પૂ` શાષ તપ નીતિ રે... ચારિત્ર તસ ફળ કહીયે* તે। આતમ ગુણ લહીયે. રે... સમિતિ-ગુપ્તિ વ્યવહાર ચારિત્રના નિર્ધાર રે... પચમ અંગ મઝાર 99 99 , . ૪ 99 99 36 ,, ધારણા ૪ જીત ૫ વિચાર રે... ચૌદપૂર્વ ૪ દર્શપૂ ૫ વ્યવહારી હાઇ સ રે... દાદિક સવિ નવા અતિશય વિષ્ણુ જે નાણુ રે... ૧૦ 29 ,, ૩ ૩ ૪ ક ७ Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 992 દેશાંતર સ્થિત ખેડુ ગીતારથ કાઇ કારણુથી મીલન ન હૈ।વે પ્રશ્ન સકલ પૂછવા કાજે તેહ ગ્રહીને ઉત્તર ભાસે તેહની આણા તત્તિ કરીને જિમ તૃષિત સર નદીય ન પામે તે આણુા વ્યવહાર હીજે ગૂઢ આલેાચનાપદ જે ભાખ્યા છત વ્યવહાર સુણા હવે પંચમ પુરૂષ સહાસને ડિસેવા ઇત્યાદિક બહુ જાણે ગીતારથ આગમમાં પણ જે ન નિષેધ્યુ પૂર્વ ચાર વ્યવહાર ન બાંધે પાપ ભીરૂપ'ચાંગી સમ્મત ગુચ્છગત અનુયાગી ગુરૂ સેવી એ પણ ગુણુ સાયમના ધારી પાસથા એસન્ન કુશીલે પંચ ષને દૂર ન કરે ગુણહીણા ને ગુણાષિક સરખા દન અસારતા ચરણુ કિહાંથી ગુણુપક્ષીને ગુણુના રાગી શ્રદ્ધા જ્ઞાન કથે ને કરણી વિષમકાળમાંહે પણ એ ગુણ પ્રવચનને અનુસારિણી કિરિયા એહ શુદ્ધ વ્યવહાર તગે મળિ સંપ્રતિ દુસહ સૂરિ લગે એ ઈશે વ્યવહાર જે વ્યવહરત્સ્યે જ્ઞાનવિમલ ગુરૂને' અનુસરણ્યે સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ નાન—ચરણ ગુણે વિલગા તિણે હેતે કરી અલગા રે... આતમ૦ ૮ ગુણી મુનિ પાસે મÈ પશુ આશય નિવુઃ રે... જેહ નિઃશંક પ્રમાણી પશુ તસ જલે તૃષા હાણી રે... ત્રીજો પણ બેન્નુ સરખા તે પ્રાયશ્ચિત્તે પરિખા રે... દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાલ-ભાવ ગાઢ-અગાઢ હેતુ દાવ રે... તેણે જે શુભ આચરીયા અવિધિ અશુદ્ધ સાથે ચારિત્ર યાગ નવ ધરીયા રે... સ`પ્રદાયી ગુરૂ લેાગ ૨... ઉત્ત અનિયત વાસી તેહજ જીત પવિત્ત રે... સસત્તો અહા છંદો અને મુનિપણું દાખે મંદ..... થાયે જે અન્નાણી ક્રમ દાસ ગણુ વાણી રે... શક્તિ વિધિ જમાલ તે મુનિ વદુ ત્રિકાલ ... પરખી જે મુનિ વહૈ કરતા ભવભય છે. રે... શાસન જિનનું દીપે કુમતિ કદાગ્રહ જીપે રે... સયમના ખપ કરજ્યે' ભવસિંધુ તે તરણ્યે રે... 99 19 29 99 . ૧૨ 99 ૧૦. 99 ૧૧. . ૧૩. ૧૪ ૧૫ ૧૬ ” ૧૭. , t - ૧૯ . ૨૦. ,, 22. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શઠના આઠ ગુણદોષની સજઝાયા ૭૭૯ છે શકના આઠ ગુણષની સજઝાય [૨૨૩૧-૩૨] છે સુતો મારિ રીનો મારી મચવાનું શરુ: | ચરો મવામી ર૯ નિપજાસ્મસાધa | ૧ પ્રણમીય સરસ્વતી ભગવતીએ કહું વાત અનુભવતણી જે છતીએ ચરમ પુદ્ગલ પરાવતમાં એ હેયે પૂર્વ સેવા તણી વાસમાં એ ૧ દોષ એ આઠ પહેલાં અર્થ એ જેહ અનાદિના અનુક્રમે તે અછે એ સુદ્રને લોભરતી દીનતા એ શઠ મત્સરી અન સવિ ભાતિના એ ૨ ભવ આનંદ લહે સારતા એ દેાષ એ આઠ ધર્મફલ વારતા એ શુદ્ર ને તુરછ ગંભીર નહીં એ નહીં સત્વધની કૃપણુતા નિરવહીએ ૩ લેભરતી યાચના શીલતા એ હવે પરતણું આસની લીલતા એ દીન તે અદીઠ કલ્યાણીઓ એ પર વિધને સંતોષ તસ જાણુઓ એ.....૪ મછરી પરગુણ નવિ સહે એ ભયવાન ને ધર્મકતિ ભય વહે એ શઠ તે સઘળે કપટતા એ વળી અા તે નવિ લહે તત્વતા એ... ૫ ભવ અભિનંદી તે જાણીયે એ વલી સાર સંસાર બહુ માણીએ એ સાર સંસાર માંહિ છે એ જિહાં પુન્ય ફલ જાગતા તે રૂચે એ... ૬ નિષ્કલારંભ કિરિયા હવે એ તિહાં તત્વને લેશ નવિ તે જુએ એ એહ અડદોષ પાછા પડીએ તવ ગ્રંથીને ભેદે આવી અડે એ. ૭ જ્ઞાન વિમલ પ્રભુની કૃપા હેય તે લહે શુભ રૂચિની ઉપમાએ દોષ પ્રતિપક્ષ અગુણ લહે એ હવે આગલી ઢાળમાં તે કહે છે. ૮ ઢાળ-૨ [ ૨૨૩૨] તુછ ન કુપણુતા ધારે તે ગંભીર ગુણ સારે સત્વ સંતાપ ઉદાર ધુતિ ગુણ બીજો તે ધારે... જન પ્રિય પર હિતકારી સૌમ્ય તૃતીય ગુણધારી વિનયી કપટ ન ધર્મ ભદ્રક ગુણને એ મર્મ..૪ ગુણરાગી ગણપક્ષી એ પંચમ ગુણ લક્ષી દક્ષ તે તરવને અરથી ધીર તે બીહે ન પરથી. ધમે દઢપણું ધારે શંકા કાલ વારે ભવ સુખ દુઃખ કરી જાણે એ સવિ પુન્ય પ્રમાણે સુખ દુઃખ માન આતુરતા ન ધરે, કરે મને સમતા સહજે એ ગુણ પ્રગટે તે કુદષ્ટિ સવિ વિધ... Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *92. કરણુ અપૂરવને જોરે ક્રમ સ્થિતિ કરે આછી ઉગે સમકિત સુર વધતેં તત્ત્વની વૃદ્ધિ અરિહંત સિદ્ધને આયરિયા * શક્ય છત્રીસીની સજ્ઝાય [ ૨૨૩૩ ] એ પાંચ પ્રણમી કરી શલ્ય દાઈ મતિ રાખજો ઈશુભવ પરભવ દુઃખ લહે દ્રવ્ય શલ્યને ભાવશલ્ય બહુ ભાવશલ્ય કાઈ કાઢશે દ્રવ્ય શક્ય માંહિ રહ્યા ભાવશલ્ય રાખ્યા થયાં કઈ વેરાગી આવાવશે આઠ ખેલ ઠાણાંગે કહ્યાં જાતિ કુલાર્દિક ઉજળા સરલ થઈ આલેાયને આચારવંતને આગળે બાળા માળની પરે પ્રાયશ્ચિત્ત દશ પ્રકારના લાક બતાવે આંગળી સુકુમાલિકા સાધવી ભણી શલ્ય સહિત હુઈ દ્રૌપદી સજ્ઝાયાદિ સૌંગ્રહ ભાગ-૩ પારસનાથની સાધવી શલ્ય સહિત મરીને હુઈ શ્રાવક શ્રી વમાનના, શલ્ય સહિત હુએ દેડકા, જમાથી ભગવતના, વચન ઉત્થાપી શલ્ય રાખીયે, રાય ઉદાઈના દીકરા, સિદ્ધ ઉદાઈના શલ્ય રહ્યો, મિચ્છા અણુજાયે ચાર હવે શુદ્ધ ધર્મ રાચી... જ્ઞાન વિમલ તણું તુર સહેજે સ્વભાવની સિદ્ધિ... પરમેશ્વરના પૂરા રે... એક ભવે દુઃખ દાય ૨ ભવા ભવમેં દુઃખ થાય રે... નહિ" આલેાવે લંપટી રે માયાવી હાય કપટી રે... અધિકી જેની જીદ્દ રે પ્રાયશ્ચિત લેઈ હેાય શુદ્ધ રે... શુદ્ધ આલાપણુ લીજે રૂ સરલ થઈને વદીજે રે... લેઈને શલ્ય કાઢીને રે એહવા કાજ ન કીજે રે... ગુરૂણીએ દાષ બતાવ્યા રે પાંચ પતિ તેણે પાયા રે... દાયશેને ષટ જાણી રે ઇંદ્રતણી ઈંદ્રાણી રે... જુએ ત મણિહારો ૨ આપણી વાય્ મઝારો રે... શિષ્ય હુઆ અ`તેવાસી રે કિમ્ભિષી થઈ દુઃખ પાયા રે... હુએ અભિયિકુમારો ફ્ મરી ગયે। અસુર મઝારા રે...... ઉવજઝાય સઘળા સાથે! રે સમતિ સુધા આરાધારે... શલ્ય રાખ્યા દુ:ખ થાય રે શુદ્ધિ અક્કલ મતિ જાય રે... શલ્ય૦ ૨ માંહિ રહ્યા નહિ' શ્તા રે 99 ,, 99 "9 99 99 , .. , "" ૧૪ 99 ૧૫ 3 ૪ ७ ' ૯ ૧૦ ૧૧ ૧ર ૧૩ Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સલ્ય છત્રીસીની સજ્ઝાય નવ નિયાણુાં ચાલીયાં, આલેાયા વિષ્ણુ એહનાં, સેમિલ કષ્ટ ધણું! કીયા, માલેાયા વિશુ તે મુઆ, હુઈ સુભદ્રા સાધવી, ગુરુણીવાણુ ન માનીયા, અંગસુપૃષ્ટ ગાથાપતિ, દુરસે વિરાધિને હુઆ, હાથે સામિલ બ્રાહ્મણી, સેાળ વરસમે બેટડા, મહાબળ મુનિવર તપ ક્રિયા, સ્ત્રીગાત્ર ઉપરાયા, કમળપ્રભ આચારજે, અરતાં રાય્ ન કાઢીયા, ત્યાદિક બહુલા હુઆ, મરી મરી નરકે ગયા, ફૂલ્યા ફૂલે છે ફ્લશે ઘણા, શકા મૂળ મ લાવો, દેખો શ્રેણિકને ચેલણા, સમવસરણુ બેઠાં થયાં, ચિત્ત ચન્યા રહનૈમિના, રાજીમતી પ્રતિ મેાધિયા, મેધમુનિ દુઃખ પાઈયા, ધીરજ દેઈ થિર થાપીયા, ગૌતમસ્વામી નાની વડા, આણુંને રે ખમાવીયા, મહાશતઃ નિજ નારને, વીર પ્રાયશ્ચિત્ત ઈ શુદ્ધ ક્રિયા, દશ માંહિતા શ્રાવક શણી, ક્રેઈટ ટે ચળિ ગયા, દશાશ્રુતક"ધ માંય ગ્ ફળ ચડાં નિવ થાય રે... મિયા સક્તિ સારો રે હુએ શુક્રના તારો રે... બાળક મૂર્છા સેવી ૨ હુઈ બહુપુત્તિયા દેવી રે... જિનધમ પાયા રૂડા રે ચંદ્ર વિમાને સૂરે રે... ગ્રામ ભાગ તણી કેલા ૨ જણશે સાથે બેલા રે... રાખી મિત્રશુ. માયા ૨ મલ્લિ માયાનાં ફળ પાયા રે... વયણુ પ્રરૂપ્યા ભારી રે હુઆ અનંત સ`સારી રે... સમકિતવત વિરાધી રે કેઈ નીચી ગતિ લાધી રે... શલ્ય દૂષણુ મન રાખી રે હાં સૂત્ર ખાલે છે સાખી રે... સાધુ નિયાણાં કીધાં રે વીરે ચાખ્ખા કરી લીધા રે વચન લગાયા દાષા ૨ નિશ્ચળ થઈ ગયા માક્ષેા રે... વીર મળ્યા ગુરુ ભારી રે હુએ એક અવતારી રે... વચન માંહે ખળાયા હૈ પાતક દૂર પલાયા હૈ... ક્રાપ્ત કરી ખેલ્યા કાપી ૨ ગૌતમને ઘેર મૂકી રે... દેવે આઈ દુઃખ દીધાં રે માત ત્રિયાએ શુદ્ધ કીધા રે.. શક્ય ૧૪ → ૧૫ .. 99 .. ,, .. ૭૧. 99 99 39 19 ૧૬ ૧૭ ,, ૧૮ ૧૯ ૨૦ ૧ ૨૨ ૨૩ ૨૪ , ૨૫ ,, R , ૨૭ ૨૮ Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૮૨ શખે પાસા છીયેા કાલ દેઈ, વીરે ફળ કહ્યાં ક્રોધનાં, કહ્યો. ન માન્યા ચિત્તતલુ, શલ્ય સહિત બ્રહ્મદત્ત હુઆ, ચારણુ શ્રમણ જાય પવ તે, વિરાધક વિષ્ણુ આલાઈયાં ચારે સશ્વના ચાલીયા, આલેાઈ નિશ્ચળ હુઆ, વરણનાગ નટુએ હુએ, શય કાઢી સૂધા હુઆ, રૂડાં વ્રત પચ્ચખાણમ્', સુગુરુ પાસે આલાઈને, ઈહલેાકને અરથે કરી, આતમ દેશ જે કાઢશે, આલાઈ ઉજ્જ્વળ હુઆ, ઋષિ જેમલજી ઈમ કહે, સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ ભાગ-૩ પુષ્કળી પ્રમુખ દુ:ખ પાયા ૨ શંખજીને સહુએ ખમાયા રૅશલ્ય૦ ૨૯ સંભૂતી નિયાણા કીધા ૨ નરકતા દુઃખ લીધે રે... વિચમેં કરી જાય કાળ રે ચતુર લેજો સભાળ રે... ભાંતિ ભ્રાંતિ સથારા રે પામ્યા ભવજળ પારા હૈ... ચઢીયા રણ સંગ્રામ રે સારત્યાં આતમ કામા રે.. લાગી આવે કાઈ દેષા ૨ શુદ્ધ હુઆં મળે માક્ષેા રે... પૂરા કક્રિય ન પડશે ૨ તે પરભવથી ડરશે રે... છંડા માયા દ્વેષ! રે તુમે સિદ્ધતાં સુખ દેખા રે... 99 99 .. 99 99 "9 99 ૩૦ ૩૧ ૩૨ 33 ૩૪ ૩૫ ૩૬ શાલ મહાશાલની સજ્ઝાય [ ૨૨૩૪] શારદ ગુરૂ ચરણે નમી ગાસ્કે" સાલુ—મહાસાલ રે જેહનુ* ચરિત્ર રસાલ રૂ, પિટ્ટચંપાના ભૂપાલ હૈ, પ્રજાપાલ દયાક્ષ રે સાલ-મહાસાલ દાય મુનિવરા, તારણુ-તરણ જહાજ રે... સાલ-મહાસાય૦ ૧ વીર જિનેશ્વરની સુણી, દેશના અમૃત વાણુ રે, પાપથી દુઃખની ખાણુ રે ધમ થી સુખ નિર્વાણું રે, દેય ભાઈ જીઝષા સુજાણુ રે, ઉલ્ટશ્યુ' પ્રમિત પ્રાણુરે રાજ દેઈ ભાણેજને, સયમ લે જિનપાસ રે, નિશદિન શ્રુત અભ્યાસ રે, તપ-જપ સાથે તે ખાસ રે, ન પડે મેાહને પાસ હૈ... ખમ દમયંતાં રે મુનિવરા, વિનયીને ગુણવંત ૨, ક્રોધાદિક વસંત રે ભવ નિવેદ અત્યંત રે, જ્ઞાનદશા તે ધર્ત ૐ... . ४ "" પૃષ્ટચ પાયે તે આવીયા, ગૌતમ ગણધર સાથ રે, હરખ્યા નગરીના નાથ રે માત-પિતા લેઈ સાથ રે, રાયવ`દે મુનિ નાથ રે... ૫ ૩ 99 ગૌતમ સ્વામી ૨ ઉપદિશે, તન-ધન યૌવન સાર રે, રાજઋદ્ધિ અસાર ૨ અનિત્ય છે પરિવાર રે, ભવમાં કાંઈ ન સાર હૈ, સ્થિર એક ધરમ વિચાર ૨ Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શાલિભાની સજઢાયા 943 ગાંગલી રાજા ૨ ભૂસીયા, જસ મઈ પિઠર તામ રે, માત-પિતા ગુણુધામ ૨ દીક્ષા લિયે અભિરામ રે, નિરમલ જાસ પરિણામ રે... ७ " સાલ-મહાસાલ દાય હરખીયા, ધન્ય એ તરીયા સંસાર રે, લીધેા સયમ ભાર રે તે ત્રણે ચિ ંતે ઉપગાર રૂ સાલ થયા અવતાર રે, ઉતાર્યાં ભવપાર રે..., ૮ ક્ષપક શ્રેણી પાંચે ચડયા, પાંચમું જ્ઞાન તે લીધ રે, ઋદ્ધિને કીતિ સમૃદ્ધ અમૃતપદ વશ કીધ રે, સેવક માગે તે સિદ્ધ રે, હેાજો ધર્મની વૃદ્ધિ રે...,, ૯ શાલિભદ્રની સજ્ઝાયા [૨૨૭૫ ] બેલા બાલા રે શાલિભદ્ર દાવરીયા દેવરીયા ઢાંચાર વરીયા... માય તુમારી ખડીય પુકારે પેઢયા પુત્ર શિલાપટ પેખી ફુલની શય્યા જેને ખુંચતી પૂરવભવ માડી આહીરણી આજ પીછે ડુંગર ચરવેકી સનમુખ ખેાલ જોયા નહિ. માંકુ કાજ સરે ઉદયરત્ન ઉનહી કે રે મહીમ`ડળમાં વિચરતા રે શાલિભદ્રશ પરિવર્યા ર શાલિભદ્ર ગાઈએ માસખમણુને પારણે રે મુનિવર વહેારણ સંચર્યા વચ્છ ! હાથે તુમ પારણું' રે નિરુણી અતિ આનંદીયા ફ્ જિનવર આવ્યા સાંભળી રે હરખે ભદ્રા માવડી રે સુનિવર ઈરિયા શાધતા રે રૂધિર માંસ જેવું શાષવ્યા રે ઘેર આવ્યા એળખ્યા નહિં ૨ અન્ન પાણી વહેારણુ તણી રે વિષ્ણુ વહેાર્યાં પાછા વળ્યા રે મારગ મહિયારી મળી ૨ વહુઅર સબ આગે ખડીયા... આંખે આંસુ ઝળહળીયા... તેણે સથારા શિક્ષા કરીયા... આહાર કરી અણુસણું કરીયા... હુ ́સ કર... હું... ઈશુવરીયા... ધ્યાન નિરજન મન ધરીયા... જિણે પલકમે શિવ વરીયાં... [ ૨૨૩૬ ] રાજગૃહી ઉદ્યાન સમવસર્યા વધુ માન રે કરતાં ઋષિ ગુણુગાન હૈ આનંદ પાઈએ... વાંદી વીર જિનેશ લહી જિનવર આદેશ હૈ... આજ માતાને હાથ શાલિભદ્ર મુનિનાથ રૂ સામૈયાના રે સાજ માલા કરે સુતવદન કાજ રે... પહેાંચ્યા માતાને ગેહ તપ કરી દુ॰લ દેહ રે... વિ વાંઘા ઉચ્છાહે વાત રહી મનમાંહિ ?... આણી મન સદેહ મુનિવરને સસનેહ... "" 99 ,, .. "" 29 .. 99 99 99 .. ,, 35 ૦ ૧ * ૩ ૪ પ ૐ ७ ૩ ૪ ૫ Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૮૪ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ મેહે તન-મન ઉલ્લજ્યાં રે વિકસ્યાં નયન અપાર તેણીને હવશે વહે રે દુધ પયોધર ધાર રે... બેલેટ ૮ ગોરસ વહેરાવી વળી રે મહિયારી તેણી વાર સંશય ધરતા આવીયા રે સમવસરણ મોઝાર રે. પૂરવભવ માતાતણે રે શાલિભદ્ર વૃત્તાંત ચૌદ સહસ અણગારમાં રે ભાખે શ્રી ભગવંત રે.... વૈભારગિરિ અણુસણ કરી રે અનુત્તર સુરપદ વાસ મહાવિદેહમાં સિદ્ધશે રે વિજયલક્ષ્મી વિલાસ રે... , [ ૨૨૩૭ ] શાલિભદ્ર મોહો રે શિવરમણ રસે રે કામણગારી હે નારી ચિત્તડું ચયું રે એણે ધુતારીએ રે તેરે મેલી માય વિસારી... શાલિ. ૧ એક દિન પૂછે શાલિભદ્ર સાધુજી રે ભાખે શ્રી ભગવાન આજ રે પારણું હશે કાને ઘરે રે બોલ્યા વીર જિનરાય છે ? થાશે તુમ માતા હાથે પારણું રે સાંભળી શાલિભદ્ર ધન વહેરવા પહેગ્યા ભદ્રા આંગણે રે તપે કરી દુબવ તન , 8 આંગણે આવ્યા માતાએ (કેઈએ) નવિ ઓળખ્યા રે વળીયા પાછા અણગાર દહીં વહરાવ્યું પૂરવભવની માવડી રે મન ધરી હર્ષ અપાર.. , ૪ વિર જિન વચને તે જનની સુણ રે મનમાં ધરી વૈરાગ્ય વૈભારગિરિ પર અણુસણ આદધું રે પાદે પગમન સાર. , ૫ ઈમ સુણ ભદ્રા માવડી રે વળી સાથે બત્રીસ નાર , આવ્યા જિહાં તે મુનિવર પિઢીયા રે વિનવે અતિશય સંભાર.. , ૬ ભદ્રા કહે છે પુત્ર તું મારડો રે કિહાં તે સુખ વિસ્તાર શ્રેણી ઘેર આવ્યા નવિ જાણીયા રે કાંઈ કરે કષ્ટ અપાર છે ૭ ભદ્રા કહે છે પુત્ર સોહામણે રે તું મુજ જીવન આધાર મેં પાપિણુએ સુત નવિ ઓળખ્યો રે ન દીધે સૂઝત આહાર , ૮ એક વાર સામું જેને વાલા રે પુરા અમારી હે આશ અવગુણ પાંખે કાંઈ વિસારીયા રે તુમ વિણ ઘડીય છ માસ , ૯ ઈમ સુરતી ભલા માવડી રે અંતે ઉર પરિવાર દુખભર વંઠી બેઉ સાઇને રે આવ્યા નગર મોઝાર... , સર્વાર્થ સિદ્ધ મહાસુખ ભોગવી રે શાલિભદ્ર દય સાધ મુનિ મેઘરાજ સ્તવે ગુણ તેહના રે પામ્યા સુખ અપાર , ૧૧ Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૮૫ અલકા માતા...૧ શાલિભદ્રની સજઝા [૨૨૩૮] સુભદ્રા માતા ઈમ ભણે તમે સાંભળે પુતા! તુમ ઘરે શ્રેણી આવીયા માતા! મુજને શું કહ્યું લઈ ભરૂં વખાર લાભ આવતે જાણજે કય કર્યો તે વાર માતા વળતું ઇમ ભણી વસીયે જેહ નિવાસ ભૂપતિ શ્રેણીક આવીયા તેહના આપણુ દાસ કણસણતું તવ ઉઠીયો. આ શ્રેણીક પાસ ભૂપતિ અંકે બેસારીઓ મુખે એહવું ભાખ... ધન્ય ધન્ય અવતાર એહનો ધન્ય ધન્ય મુજ ગામ જિહાં એહવા ધનપતિ વસે ધન્ય માહરૂં ધામ મોતીહાર કંઠે કવિ તવ શ્રેણુક વળીઆ શાલિભદ્ર મંદિરે ગયા નિજ પ્રમદાને મળી મન વૈરાગ્ય અતિ ઉપન્યું મુજથી અધિક એહ. ઓછા તપ-જપ મેં કર્યા હવે કરૂં કર્મને છેહ, એક દિન પરિહરી આણું મન વૈરાગ ઈમ કરતાં કેટલે દિને સવિ કીધલું ત્યાગ વીર પાસે સંયમ લીયે પાળે નિરતિચાર ચારિત્ર ચોકખું ચિત્ત ધરે. જેવી ખાંડાની ધાર માસ છ માસી તપ કરી રડું પાળી ચારિત્ર ઈમ કરતાં કેટલેક દિને કીધું જનમ પવિત્ર વિભારગિરિ અણુસણુ લીયો પાળી શુદ્ધ આચાર ધન વિમલ મુનિ ઈમ ભરે પામ્યા સુર અવતાર [ રર૩૯] શાલિભદ્ર સ્નેહજી રે કે મનમાંહિ આણી વીરજી જ્ઞાતા છે કે તતખિણ જાણુ સુણીવશ પારણું રે કે મનમાંહિ આણી સુભદ્રાયેં સાંભળ્યું છે કે હઈડું ઉલસે ઉલ્હસી માતા મંદિર પહેતી હરખ હઈડે અતિ ભાવનાભાવે પુત્ર આવે. આહાર લેસ્થે અહ તણે સ, ૫૦ ૫. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sat સ્વજન સહુ આણું પામ્યું ખાપીઅડે જીભમેહ વાંછે વીરજીને વચને ફ્ ઈર્યાય" મલપતા ૨ સુઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ વીરજીની વાણી સુણી વાટ જોઈ પુત્રની... કે શાલિભદ્ર સ`ચર્યા કે મંદિર પરવર્યા પ્રતીહાર છીંબડી ૨ * લેઈ ઉભા રહ્યા તું ક્રિમ આવસિર્ કે શાલિભદ્ર આવસ્યું' તિહાંથી પાછા વળ્યા ૨૪ મહિઆરી મટી મહી વાહરાવ્યુ. ૨ કે હુંતી મનરલી મહીય વહે।રી વળ્યા પાછા પારણુ' હાસ્યે માતા હાથે સુષ્ણુિ વચ્છ જ એહ માતા વાણી સુણી વઈરાગ પામ્યા વીરજીને વચને ૨ કે પૂરવ વીતક સુણી ઈમ ભવ પૂરીઆ ૨ કે માતા કીથી ધણી આહાર આપ્યાં ઘણાં ?કે પાર ન પામી તરણુ–તારણુ મધ્યેા રે કે સતાષ આણીએ... સાસૂરા દાઈ પૂરા વીરજી કહે ધર્માંના ક્ષણુ માત્ર ચિંતવે મનમાંહિ. કહ્યું હતુ. જિનરાયે પૂરવભવને' આંતર આહાર આણ્યા નિવ કરે... ૪ સ્વામી અનુમતિ દીજીયે નિલમ ન કીજીયે ... કે સ થારા કર્યાં કે પુત્ર પાછો વળ્યા સુર સુલટ થઇ રે સુભદ્રાયેં સાંભળ્યું રે વહુઅરફ્યુ પરવરી રે સુભદ્રા ટળવળે રે કે આવી ટાળે મળી કે સાહમુ" જુએ નહી ... એક વાર સાહસુ જોઇએ તદ્દન દેખી સુભદ્રા ઉલ્લુસી ધન ધન ધન્મા મુતિ પહુ તા શાલિભદ્ર વાસેા વસી અણુસણુ કીધાં કાજ સીધાં ધન ધન એ મુનિવરા સકલ સૌંધને' સુમતિ દૈયેા ચનિહ સ`ધ મંગલ કરો... [૨૨૪૦ ] શ્રી શ્રેણીક ઈવે ઠામે રે સાલિ કુવર ઈશુ નામે રે... ૩ દાન સુપાત્રે હૈ। દીથઈ સધળી ખીર સાધુને ર જિમ સંગમ ગાવાળીયે . ઋદ્ધિપામી મન માને રે...હાન સુપાત્રે હઠીજીઈ ૧ રાજગૃહી પુર રાજીયા ગાલક સુત નઈયા 99 ૫ Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૮૭ શાલિભદ્રની સજઝા સુંદર મંદિર માળીયા નવ નવ નાટિક ઘાટે રે નિત રંગીલા ઢાલીયા સુખ પામેં દિન-રાતેં રે... ૩ સહજ સલુણી હે સુંદરી બત્રીસ સેવ કરે રમણી રે પરણુ ઘણી હે સુખ ભણી ચાવી ચંપા ચરણું રે નવલાં સુખ સુર દેખણ રહે ઘણું આગળી લાગી રે પુણ્ય પ્રસાદે હે પામીયા નિત રંગીલા વાઘા રે... આજ કે જે અંગ પહિરણું ગોહણુ રંગ રસાલા રે બીજે દિન જે નાખી Gિ જિમ કુમલાણી માળા રે , શ્રી શ્રેણીક ઘર આવી શાલિકુમર મન દૂછે રે માને છે મન ઈમ ચિંતવે ત૫ તપિયે મેં ઉ રે... » બાળા હે બેકરજોડીને બેલ દીયે થે સારો રે પૂઠિન દેર્યું છે પદમણી વાત તિકા વીસા રે.. હું ઘરે પરણુ હુંતી કંચમ કચુઆ કસતી રે બોલે મુંહ મચડતી એક એકણસું ચઢતી રે. • વઈરાગી વ્રત આદર્યો ઈમ જપે વીર સ્વામી રે હરખ કુશલ ગણિ વિનવે મોટી પદવી પામી ર... છે ૧૦ હરુ શિખામણ કોને આપવી? તે વિષેની સઝાયા [૨૨૪૧] દર શિખામણ દેતાં ખરી રે મૂઢ ન માને મન શીલાયે જળ સિંચતા રે ઉગે નહિ જેમ અન રે બેની ! ત્યાં બેલ ન બેલે એક જયાં નહિ વિનય વિવેક રે એહવા માણસ અનેક રે, બેની. ૧ શિક્ષા ડીજે સંતને રે જેની ઉત્તમ જાત ફાટે પણ ફીટે નહીં ? જેમ પડી પટોળે ભાત રે... ઇ ૨ વિવટાવ્યા વિઘટે નહીં રે ગાળ ઘેલા રે થાય કસોટીએ કુંદન પરે રે કસતાં નવિ ખણુસાય રે... » ડગ ડગ દીસે ડુંગરા રે પગ પગ પાણી પૂર હીરો ને અમૃત બને ૨ શોધ્યાં ન મળી સનર રે, ઇ. આવળ રૂપે રૂડી રે ડમર મરો સોયા રૂ૫ રહિત સહુ આદરે રે આવળ આદરે ન કોય.... છ આપમતીલા માનવી રે ઈછાચારી અપાર હાર્યા દર્યા હારમાં રે નાવે (તે નિરધાર = તેહલગાર) રે... ૬ Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૮૮ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ પડ સૂદી વાળી વ રે વાળી વળે વળી વેલ કુમાણસને કાષ્ઠની રે વાળી વળે નહિ વેલરે બેની ૭ ઉદય રતન ઉપદેશથી રે રીઝે જે પુરૂષ રતન તેહનાં લીજે ભામણું રે જે કરે શયલ જતન રે. . ૮ [૨૨૪૨] અણસમજુને શી શિખામણ દઉં રે મન માને નહિ છવ મારું મારું મિથ્યા કરવું એક પેટ બહુ પ્રપંચે ભરવું થવું જીવવું ને ફૂલી ફરવું અણસમજુને. ૧ ભોળા વિષય મળે ને કરે વાતલડી મુખે મીઠું બેલે ને હૈયે કાતરડી , એ તે જાશે નરકની સાતલડી.... ૨ તમે સાહયબી દેખીને મન મ્હાલે છે. તમે અહંકાર અભિમાન આપે છે વળી જમ લઈ જાશે તે જાણે છે... - ૩ ઘરે હાથી ઘડાને વેલ અંબાડી ચારે દિશે આણ ફરે તેરી પાસે નથી પુણ્યની પુંછ સારી... ઇ ૪ એક ભાગ્યવતી સાથે ભમતિ પાસે પૈસા છે ને પુણ્ય નથી કરતે એ તો દીઠો દીવી પેઠે મળતો... આ એક ચંપા વિના શી ચંપેલી સાંજ પડે ને ચકવા ચકવી (જેડી) એક નેમ વિના રાજલ ઘેલી... ૬ એક પંડિત મહા મુનિવર ડાલા એ તે ધ્યાન મેલી ધનને યાયા એને ઝડપલઈ કાળે ઝાલ્યા છે ૭ એક(મ) રૂ૫ વિજય કહે સાચું છે કાયાને રહેવું કાચું છે મહાવીરે ભાખ્યું તે સાચું છે.. , ૮ a શિવ કુમારની સઝાય [ ર૪૩] વિક પદ્યરથ રાય વીત શેઠ પુરી રાજીઓ જે તસુ વનમાલા નારિ જિણે જાવું રે જાઉં રે વિરૂઓ ને ગુણી આગળ રે નામે શિવકુમાર રૂઅડે રાજહંસ રે એક દિન બેઠો અંતે ઉરિશ્ય માળીયે રે પંખી સાધુ સુજાણ તસુ સંયોગ સંસાર સરૂપ સુજાણુઓ રે જાણી જિનવર આણ... ૨ પાયે લાગીને માતપિતાને વિનવે રે અમહે લેર્યું સંયમભાર અણમાનીને બેઠો અણ બોલીઓ થઈ રે છાંડી સર્વ આહાર.... - ૩ રૂપે રૂઅડી પાંચ અંતે ઉરી રે બોલાવી બહુ મેહ ભખ દીયંતિ દિન પણિ દશ આંગળી રે સામી મ દાખે છે... , ૪ Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७८८ શિવરમણ વર્ણન ગતિ સઝા એક દંતે તરણું દેતી પાયે પડી રે એક મુકે હું હુંકાર આંસુ પાડે દુઃખ દેખાડે રેવતી રે બોલી બેલે વિકાર. છ ૫ એક આરિસે અલવિયે કરતી ઉગટે રે એક એક સિરિ ચંપક માલ પાન સમારી લેવું અણી એક દીયે રે એક મૂકે મેવા થાળ.. , ૬ એક માદલ ભુંગળ વીણું વાંશ બજાવતી રે નવલા કરી શિણગાર પાયે ઘુઘરી નેઉર નાચતી રે એક માંડે નાટક સાર... . ૭ એક સિરિમંડલ મહુયરી સીંગપુરતી રે ગેલિ ગાઈ રાસ એક સિંદૂરે સહીઅરી સિંધઉ સારતી રે અગિ કરી ઉછાંહ... » એક ચંદન ચરચે કપુરમાંહિ મારતી રે એક ઉડાડે વાય એક ઉગાહે અગર કપુર કસ્તુરડી રે વિલસી વસંત માસ..... ઇ ૯ એક પહિરણ ચાળી રૂડી રે નયણું તાકી બાણ એક શિવ શિવ કરતી આગલિ પાછલિ ઉતરેર તસ પગલે ફાટે પાહાણ ૧૦ હાવભાવે શિવ કીસે નવિ ભેદીયો રે બેઠે મેર સમાન રમણરૂપે કિમ ભોલે ન ભેળવ્યો રે હિયડે થાઈ ધ્યાન... ઇ ૧૧ ગીત વિલાપ સરિખ હીયડે ચિંતવે રે ભૂલણ માની ભાર નાટક નીતિ વિડંબના શિવની વસિ રે સ્ત્રી ભોગ દુઃખ ભંડાર , ૧૨ વિલખી વહુઅર પંચ સિજઈ વિનવે રે ત્રીજે દિન નરના સામી કુંવર તુમારું અમહે નવિ ભેદીઓ રે એણે પહેરીએ શીલસનાહ૧૩ દઢ ધમાં તેડાવી રાય કુંવર મનાવીયે રે તુમહે રહિખું મંદિરમાય ફ્રાસ પાણ આહાર આણી આપણું મનિ સંજમ આરાહિ... , ૧૪ બિહું ઉપવાસી આંબલ કરતો પારણે રે તપ સંવછર બાર છેડે અણસણ આરાધે એક માસનું રે મનિ સમરતુ નવકાર , ૧૫ સુખી હુએ સુર દેવલે પંચમે રે રૂપે લીલ વિલાસ ઈણિપણે શીલ શિરોમણી જે હેય રે તમ પાએ હું દાસ છે ૧૬ ( શિવરમણી (સિદ્ધિગતિ) વર્ણન ગભિત સઝા [૨૨૪૪] પાય પ્રણમી ગિરયા ગૌતમ નામિ મુણિંદ શિવરમણી ગામ્યું મહતણિ આણંદ મનહ તેણે આણંદિરમણી ગાણ્યું રૂપવતી સુકુમાલી જે દેખી તીર્થકર મોડ્યા મોહ માયણ ભય ટાલી.... જેણે છાંડી રાજઋહિ અંતે ઉર સરવ લેકની સાખિ સસરણિ વખાણ કરતાં તે રમણી ગણ ભાખિ.. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૮૦ ગુણુ ભાખિ નિરૂપમ જરા રાગ રહિત તે લાવણ્ય તણા હું પાર ન પામું ઈંદ્ર ચંદ્ર નાગે નરેસર અમરી કુમરી નઈ ઈંદ્રાણી સરગ મૃત્યુ પાતાલે જોઈ ઢાલ : ધન્ય ધન્ય એ સુદરી ભરતાદિ ચક્રવર્તિ સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ જે ભરતાદિક જગમાંહિ ઉત્તમ માડ્યા ચાસઠ સહસ અંતર છાંડી એક લાખ બાણુ સહસ અને પમ એક તાર નઈ કારણ ગુણવંતીએ સુંદરી તુઝ ભરવા નઈ કારણ કરી સિણુગાર અનાપમ પહિરી જિનવર ભાણુ મુગટ સિર સાહે સમિતિ-પતિ દાઈ કુંડલ ઝલકે દશ ભેદ યતિ ધરમ મુદ્રડી ઢાળ : વળાવના વિવેક એ પાસ વરઘેડ (ગજર) ચિઢ વર વિચારી એણી પરિ મેલિ સબલ સૈન્ય તુમ્હે સાથે લેજા ચતુરગ સેન્યા સવિ મેલવીએ અઢાર સહસ શીલાંગરથ સેના ઢાળ: ગુરૂ ગુણુ છત્રીસે જીવિરષી જીવ રક્ષા ગ્રીલ સનાહ અનેાપમ પહેરી એણીપર સબલ સૈન્ય સમુદાઈ જ્ઞાન-દર્શન બે સાથિ લીધા સિદ્ધિ અદ્ધિ બે ચામર ઢાળે ઢાળ-એહ પરદલ દેખી નાસતા તે હણી રૂપ સેાભા ગણ ગુણુ સાર લાવણ્ય ન પામું પાર... અતિ સલુણી સાહે મુનિવરના મન માહે... પ (રંભા લખમી નિરખી) રૂપે ર્'ભા નિરખી નહી તારી તે સરખી... સેાભાગી સુકુમાલ માહ્યા તેણુિ તતકાલ... તે રમણી (રસિ)સુ" રાતા સિદ્ધિ વધુ ગુણ ગાતા... શિપ રભા ભાગ છાંડે નવિધિ ઋદ્ધિ સયાગ (સમિદ્દી)... ૯ ગિરૂઈ ગુણુભંડાર સુનિવર કરી સિગાર... સયમ વાધા સાહે તેજિ ત્રિભુવન મેહે. નવતત્વ નવસર હાર કરી સાહે સિણગાર... વાહણે સાથે સાર ઉપશમ વડે ૨ વિચાર... તિસુણા સેવક વાત માહે રૂખ્યા ઘાટ... દાન-શીલ-તપ-ભાવ અવર સેનાવળી આવે... દડાયુધ તે જાણુ અત્રિ શીલ વખાણુ... ખિમાડગ કરિ દીપિ મેાહમહા ભડપિ... ગુણુધન તે બહુ પાર વરતઈ શેાભા અપાર... નાઠા નાઠા માહ તિરંદ પહુ'તા તે નયર મુણિ'... ܕ ७ ૧૧ ૧૨ ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬ ૧૭ ૧૮ ૧૯ Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શીયલની ચુંદડીની સન્નાયેા તે નર જઈવર કન્યા પરણી અવિચલ સુખ અનંતા દાયક જો નર સિદ્ધિ રમણી (રસ) સુરાતા કરજોડી કવિ ઈમ પણ આજ સખી મૈ' સાંભળ્યું એક નારી ઘણા પુરૂષસ્તુ હાર સાર તે નિવ કરી સહેજે રૂપ તે તેહનુ’ ગાર વરણુ તે ગારડી સાદ કરી ખાલાવતાં તેણી નાર જે તરવરા મનમાં નિંતુ અવરસું તે નારી તું પામીઈ નર-નારી સહુ સાંભલઉ २० સિદ્ધિવધુ સુવિચાર ગુણુ તિવ પામું પાર... તે (વાંઈ એ ભોગનર છાંડ ભોગ) સાધુ-સંયમ યાગ... ૧ ચૂટંણી ચૂકી મારવા જન્મ લગે જે વાલહી કે જે દાબી(વ્યા) અંગુઠડા ચંદ્રવદની મૃગ લેાચની રૂપે દીસે રૂડી વિષયારસ વિષ વેલડી પતિજનને ભાળવે નારી વિષય વિષ્ણુાસીયે। રાજરમણી હારી કરી એક ઇન્દ્રિય પરવશપણે અયગલ મેલો હાથણી [ ૨૨૪૫ ] કૌતુક એક સાર રમઈ રગિ અપાર... નવ ધેાઈ અંગ દીસી અતિ ચંગ... ગુણુવ તસુ' મહાલઈ ઉત્તર વિ આલઈ... તેહની વિ ડિ વલી પ્રીતડી મ ડિ... જો હાઈ પુણ્યપરાગ કહે નક સેાભાગ... શીયલની ચુ...ડીની સજ્ઝાયા [ ૨૨૪૬ ] મુંજ મૃણાલ તણી પરે ષટખદંડ કરા રાજીયા રે જીવ | વિષય નિવારીયે (ન રાચીયે) નારી ઉપર શા નેહા ૨ છટકી દેખાવે છેઠે રે... આપતલુા અંગ જાતે રે અવર કહુ` કિસી વાતા રે... સૂરિકાંતા નારા રે માર્યા નિજ ભરતારા રે... ચાલ'તી ગજગેલા ૨ પણ તે વિષની વેલા ૨... શેલડી સેવા ચગે રે ક્ષણમાં દાખે ભગા રે... દશ ક ધર દશ સીસે રે નરક પડષો નિશક્રીસે રે... અશ્વત પામે જીવા ૨ અધ પડયા કરે રીયા ૐ... આજ ૧ ,, ,, " 99 ૨ જીવ , 99 99 1, ,, 29 3 * દ Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ મધુકર મોવો માલતી લેવા પરિમલ પૂરા રે કમલા મિલં તે માંહિ રહ્યો જબ આથમી સૂર રે... ૨ જીવ. ૮ દી૫ શિખા દેખી કરી રૂપે મોશે પતંગ રે સોના કારણુ લેભી હમે આપણે અંગે રે... ઇ ૮ નાદ વિદે વિધી હરણ હા નિજ બાણે રે રસના ફરસે માછલો બાં ધીવર જાળ રે.... " ૧૦ પંડિત શીલ વિજયત શિષ્ય દીયે આશિષે રે શીયલ સુરંગી ચુનડી તે સેવો નિશદીશ રે... ઇ ૧૧ [ ૨૨૪૭ ]. પ્રીતલડી ન કીજે હે નારી પરદેશીયાં રે ખિણ ખિણ દાઝે દેહ વિછડિયાં વાલેસર મેલ દેહિ રે સાલે સાલે અધિક સનેહ. આજના આવ્યા કાલ ઉઠી ચાલસી રે ભમર ભમંત કોઈ સજનીયા વેળાવે પાછાં આવતાં રે ધરતી રે ભારણું હાઈ.. મનના મનોરથ સવિ મનમાં રહ્યા રે કહિ કેહને સાથિ કાગળીયે તે ભીંજે લિખતાં આંસૂઓ રે આવે દેખી હાથિ.. મુઝ મન તે વિણ કે નહિં વાલહારે ઈશુ જરિ તુઝસું નેહ સયણ સલૂણું સાંભળ વિનતી રે છઉડો એક તનુ દેય. સુણિ સયણ તુઝ વિણ કહું કિસે રે પાળે હે પ્રીતિ અભંગ રખે પતિ સારો દુરજનને કહે રે રાખો અવિચલ રંગ... ઈણ પરિ ધૂલિભદ્ર કેશ્યા બૂઝવી રે પાળી પૂરવ પ્રીતિ શીયલ સુરંગી દીધી ચુંદડી રે સમય સુંદર પ્રભુ રીતિ [૨૨૪૮]. શીયલ સુરંગી ચૂતડી જે પાળે નર-નારાજી આ ભવ-પરભવું સુખ લહે ધન તે માનવ અવતારાજી.... શીયલ સુરંગી. ૧ સમક્તિ રૂપક પાસજી હજી બીજ એ પાપ અઢારેજી સુત્ર કાંતુ રે સિદ્ધાંતને કાંઈ ઉણ તે આઠે કરછ. ૨ ત્રણ ગુપતિ તાણે તો હે જાનલા રે ભરી નવ વાડો વા વણે રે વિવેકને કાંઈ ખમયાણીતી ગાઢાછ... ૩ પાસ દીયે પાંચ સમિતિને રંગ લાગો વેરાગજી પંચ વરણાં મહાવ્રત તણું કાંઈ કારાગર કરણી અથાગોળ , ૪ Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -શીયલની ચુંદડીની સજઝાયો ૭૯૩ ચારિત્ર વંદે વીચ લખો હેજી વેલવને કરી જાણે છે -દસ પચખાણ તે ઘૂઘરી શ્રી હસ મોર જિન આજી... ઇ ૫ -- કારીગરી સશુરૂ તણું કે સખી કેટલા મૂલે છે લાખે તોય લાભે નહીં અવર ન સમ ખૂલે . "કણે મૂલવી ચૂકડી હેજી કુણ કુમારી ને જગોજી નેમજી મૂલવી ચુનડી રાણી રાજુલ ને પરાભોગો... , પહેલાં તે ઓઢી નેમજી પછે તે ઓઢી ગજસુકુમાલજી ઓઢી તે શેઠ સુદરસણે જબૂ વયરકુમારજી સીતા, કુંતા ને ઢપતી મૃગાવતી ચંદન બાલાજી અંજના ને પદમાવતી દવદંતી ચોસ રસાલાજી સીયાઁ તે સર્પ ન આભડે સીયલે શીતલ આગ રે શીયલે અરિ-કરિ-કેસરી ભય જાય સર્વ ભાગ રે... અજબ વિરાજે ચૂનડી બીજે યે શિણગાર રે હરમુનિ જસ નામથી જે પામે ભવને પાર રે, [૨૪] જીવ ! જેને માનવ ભવ લીધો અહિલે જનમ મ હારજી શીયલ રયણ રડી પેરે પાળો જિમ જગ તારણ હારજી શી૦ શીયલ મુડી ખરીય પ્યારી જે પહિરે નર-નારજી પરતક્ષ મોક્ષઈ રતિ સુખ પામઈ જઓ રહીૌ વિચારજી છે. • બાર વરસના જ બુ સ્વામી શીલો અતિ સુકુમાલજી આઠ રમણ રંભા જેણે મેલડી લીધે લીધે સંયમ ભારછ... એ કલાવતીને કુડ કલંકી કર છેદ્યા ભરતારજી - નવ પલવ કુંપળ પાલવીયા શીલ ગુણે સુવિચાર.... શેઠ સુદર્શન પરચા પૂર્યો સૂર્યા કર્મ અઢારજી શળી ફીટી સિંહાસણ ઠવી ઈક કરે જય કારછ... ચંપાનગરી તણું બારણું જડીયા દેવ મુરારજી સતી સુભદ્રા વેગે ઉઘાડયા સીલત અધિકાર છે.” - નલે દમયંતી વનમાંહિ મેલી બીજે અવર ન કેઈજી વિસ વિષધર ભય દૂર ગમાયા શીલ સખાઈ હેઈજી રામચંદ બાહિર નીસરીયા હનુમંતે લીધે લા૨જી - લંકા પ્રજાળી સીતા બાલી તિમ દઢ શીલ અપાર.... Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૪ ચંદન માળા ઉધાડપા તાળા કરજોડી કરમા ઈમ વિનવે સજ્ઝાયાદિ સહ ભાગ-૩ વીનવુ" કરોડજી પૂરવા વષ્ઠિત કાડીજી... ૐ શીયલની નવ વાઢની સજ્ઝાયા [૨૨૫૦] ગૌતમ ગણધર પ્રણમી પાય; જિમ ભવસાયર હેલાં તરા... પ્રણમ્' ભાવે શારદ માય, શીયલ તણી વાડ ભવ ધરા, પહેલી વાડ વસતીની ભણી, પશુ પડત્ર નારી જિહાં નહિ”, ઉંદર માઁજારીથી વિશ્વાસ, તિમ બ્રહ્મચારી નારી સંગ, બીજી વાડે સ્ત્રીની કથા, વિક્રથા પાપતણું છે મૂળ, લીબુ દીઠે દાઢ જિમ ગળે, રૂપ શણગાર વખાણે વદન, ત્રીજી વાડ છે શય્યા તણી, સ્ત્રી બેસી બિહું ઘડી લગે તામ, શુક્રના વાંક જાય કાળા ગધ, તિમ સ્ત્રી આસન બેસે જેહ, ચેાથી વાડે નયણે નાણુ, જો નિરખે શીલ ભજે સહી, સૂરજ સામુ વલી વલી ોય, તિમ નિરખે જો સ્ત્રીનું અ ́ગ, પાંચમે કુડપ'તર અંતરે, જિહાં સુણીયે સ્વર કંકણ તા, અગ્નિકને કાઇ મેલે લાખ, હાંસુ રૂદન સુણતાં મન જાય; પૂરન ક્રીડા નિવ સ`ભારીયે, સકલ્પ વિકલ્પ ન કરવા ક્રિમે ભારી આગ ઉપર તત્કાલ, ખાધુ પીધુ" વિલયુ* રમ્ય', સાતમી વાડ હવે મન ધરી, સરસ આહારે ઉપજે કામ; સદ્દગુરૂ પાસ થકી એમ સુણી; એવા ઉપાશ્રય સેવા સહી... કરતાં પામે મરણને ત્રાસ; કરતાં ન રહે શીયલ અભ ́ગ.. શીલવત નર ન કરે તથા; છાંડા ત્રિવિધ ત્રિવિધ પ્રતિકૂળ... તિમ સ્ત્રી વાતે શીયલથી ચળે, બિહુ" ને હૃદયે દીપાવે મદન... આસન શયન પાટલા ભણી; શીયલવંત ન કરે વિશ્રામ;... પુછે ક્રિમે નવિ થાયે તસ બધ; શીયલ રત્ન ગુમાવે તેહ... ઇંદ્રિય તવિક નિરખે તે સયણુ; એહ વાત અરિહંતે કહી... ચક્ષુહીન તે માનવ હાય; તિમ તિમ દીપે અંગ અનેગ... શીયલવ ́ત રહેવુ... નવ કરે; હાવભાવ સ્ત્રીના અતિ ણા... તેહ બળીને થાયે રાખ; શીયળ ર્ગ નિશ્ચે ચલ થાય... છઠ્ઠી વાડ સદા પાળીયે; જીવ સ'સારમાંહી વિ ભમે... પૂળા મૂકે ઉઠે ઝાળ; સભારે તેા શીયલ જ ગયું... વિગઈ લેવાનું અલ્પ જ કરા; કેમ રહે ચિત્ત આપણું ઠામ.... ,, E ૧. ૩ ૪ ૭. ८ ૧૦. ૧૧ ૧૨ ૧૩ ૧૪: Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શીયલની નવ વાડની સઝાયો ૭૮૫ સનિપાતીને ઘી કોઈ પાય, જિમ સનિપાત ઘણેશ થાય; તિમ બ્રહ્મચારી સરસું જમે, સૂતો સુહણે શીયલ જ ગમે.... નવિ કરવો અતિ માત્ર આહાર, આહારે વધે નિંદ અપાર; નિદ્રામાં વિકલ્પ ચડે, આઠમી વાડ થકી ખડભડે... શેરની હાંડી બશેર ખીચડી, ઓરે તે ફાટે તાલડી; 'તિમ બ્રહ્મચારી જમે અતિ માત્ર, શીયલ ગળે ને વિણસે માત્ર ચુમ ચંદન કુસુમ કપૂર; સરસાં મેલે પરિમલ પૂર; વેઢ વીંટી બહુ વેષ સંભાર; શીલવંત ન કરે શણગાર... દાલિદ્રી કર ચડીઓ રતન, ધઈ પખાલી કરે જતન; જણ જણને દેખાડે જાય, ઉલાલી લીધું તવ રાય.. તિમ બ્રહ્મચારી દેહ જ ધેય, સ્ત્રીને દેખી વહાલો હેય; જિહાં દેખે તિહાં કરે અભિલાષ, હેયે ખંપણ લાજ ને શાખા ઉપવાસ ઉદરી તપ જે કરે, શીયલ વ્રત સાચો મન ધરે; મુખનો સૂકે સયલ સવાદ, ગીત વાતને ન સુણે નાદ... એકલો એકલી સ્ત્રીશું વાત; ન કરે નવિ જાયે સંઘાત; વાત કરતા મન તસ ચળ, ત૫ જપ સંજમ હેલે ગળે.. દાય પુરૂષ ન જુએ એકત્ર, ઈણ પેરે રાખે શીયલ પવિત્ર; છ વરસ હુઆ છ માસ, પિતા ન પિોઢે પુત્રી પાસ. સાત વરસને પુત્ર જ થાય, તેની પાસે ન સૂએ માય; સવળા જિનની એવી જ ભાખ, બે ઈંદ્રિય બોલ્યા નવ લાખ પંચેન્દ્રિયનવ લાખ પ્રમાણે, મનુષ્ય સંમુછિમ અસંખ્ય જાણ; એહવા(એવડી) હિંસા ભેગી કરે, પાપે પિંડ સદા તે ભરે... અગનિઝાલ સહેતાં સોહિલી શીયલ વાહ ધરતાં દેહિલી તરૂણપણે જે તરૂણ તજે તેની સેવા સુરનર ભજે ઈમ નવ વાડે શીયલ પાળશે મનુષ્ય જનમ તે અજવાળશે. વિજયભદ્ર શિખામણ કરે ગર્ભવાસમાં નહિં અવતરે [૨૨૫૧] નવ વાડ મુનીસર મન ધરે જે સંયમનું છે સારે રે વર્ધમાન જિનેશ્વર એમ ભણે સહુ સાંભળે પર્ષદ બારો રે. નવવાડ ૧ નારીની વસતીએ નવિ રહે રહેતાં તો વાડ લેપાયે રે જિમ બિલાડી ઘર પ્રાહુ હંસ ચતુર કહે કિમ થાયે રે. . ૨ Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૯૬ જે કુળ બળ રૂપ નારી તા તેની વાડ બીજી તાજી રહે નારીને બેસવે નિવ મેસે જિમ આહેડીયે* પાસા રા અહતુ. મુખ ૐ કુચ કશુસલા ઈમ નીરખે અંગ જે નારીના જે ભીંત અંતર નવ રહે જિમ પારદ પૃથ્વીમાંહી રહે પૂરવે ભાગ જે ભાગવ્યા જિમ વરસે અહિ વિષે વિસ્તરે સરસ આહારના લેલુપી તેની વાડ નિશ્ચે રહે નહીં ઉણાદરી વ્રત નિષ આદરે આહાર લેવા સમે તિવે આળખે નખશ વેશ શાભારે તેનુ શીયરત્ન સમળીપર નવવાડ રૂડી પેરે સાચવે શ્રી મહિમાપ્રભ સુરીસના સઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ ન વખાણે બ્રહ્મચારી રે કામ ન કરે તિહાં અસવારી રે...નવવાડ૦ ૩ , જે શીલરયણુના ધારી રૂ મૃગ છડે તેા સુખઢારી રે... એહની આંખ ભલી અણીયાળી રે તેહની ચાથી વાડ ઉલાળી રે... જિહાં નારી સબદ સભળાય રે સ્ત્રી શબ્દ ઉદ્યાન ધાઈ ... વ્રત લીધા પછી ન સભારે રે તે તેા શીયલની વાડી સહારે રે.૬,૭ થઇ સરસ આહારને જરે રે સ્થૂલિભદ્ર ઉપનય તારે રે... અણુભાવતું ખાયે અગલ"ચે રે તેહની વાડીસ્યુ રહે સચ રે... તનમલ ફંડે શુભ રૂપ ૨ ઝડપી લેઇ નાખે તે કુપ રે.. ધન શીયલતણુ' જગ જેહા રે ભાવતે સાધુશ` નહે। .... 99 કે શીયાની વાડની ઉદયરત્ન કૃત સજ્ઝાયા [ ૨૨પ૨ થી ૬૧ ] સમરી શારદ માટે; ઉત્તમ મૂહુ' ઉપાય... દુહા : સદ્ગુરૂને ચરણે નમી, વવિધ શીલની વાડના, ઢાળ : પહેલીને વાડે હાજી વીર જિનવરે કહ્યો, સેવા હૈા સેવા વસતિ વિચારીને જી; સ્ત્રી પશુ પ'ડગ હાજી વાસે વસે જિહાં તિહાં નવિ રહેવું હૈ। શીલવ્રતધારીને જી... જિમ તડાલે હાજી વસતા વાનરા, મનમાં બીહે રખે ભુંઈ પ ુછ; માઁારી દેખી હૈાજી પિંજરમાંહેથી, પેાપટ ચિતે હૈ। રખે દાટે ચડું જી... જિમ સિહલકી હાજી સુ...દરી શિર ધરી, જળનુ ખેડુત હૈ। જુગતિક્ષ્* જાળવે જી; . ,, 99 99 ,, ૪ ' ૧૦ ૧૧ ૩ Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૦૭ શીયલની ૯ વાડની ઉદયરત્નકૃત સઝાયો તિમ મુનિ મનને હેજી રાખે ગોપવી, - નારીને નિરખી હેજી ચિત્ત નવિ ચાળવેછે. જિહાં હવે વાસ હેજ સહેજે માંજારને, જોખમ લાગે છે તિહાં મુષકની જાતિનેજી; તિમ બ્રહ્મચારી હેજી નારીની સંગતું, હારે હે હારે રે શીયલ સુધાતનંછ.. ત્રુટક: એમ વાડ વિઘટે વિષય પ્રગટે, શંકા પંખા નીપજે, તીવ્ર કામેં ધાતુ બિગડે, રેગ બહુવિધ ઉપજે; મનમાંહિ વિષય વ્યાપે, વિષયશું મન રહે મિલી, ઉદયરત્ન કહે તિણે કારણું, નવ વાડ રાખો નિમલી.. ઢાળ-૨ [ ૨૨૫૩ ] હાળ: સુરપતિ સેવિત ત્રિભુવન ઘણું, અજ્ઞાન તિમિરહર દિનમણિ; શીલરયણ યતનાને તંતે, ભાખી વાડ બીજી ભગવંતે... ટક: ભગવંત ભાખી સંધ શાખી, શીયલ સુરત રાખવા; મુક્તિ મહાફલ હેતુ અદ્દભુત, ચારિત્રને રસ ચાખવા.• મીઠે વચને માનનીહ્યું, કથા ન કરે કામની; વાડ વિધિરૂં જેહ પાળે, બલિહારી તસ નામની... વાત વ્રતને ઘાતકારી, પવન જિમ તરૂપાતને; વાત કરતાં વિષય જાગે, તે માટે તજે તમે વાતને... લીંબુ દેખી દૂરથી જિમ, ખટાશે ડાઢો ગળે; ગગન ગરવ સુણીને, હડકવા જિમ ઉછળે... તિમ (વતીનાં) ચિત્ત (ઉલસે) વિણસે, વણ સુંદરીનાં સુણી; કથા તજે તિને કારણે, ઈમ પ્રકાશ ત્રિભુવન ઘણું... ઢાળ-૩ [૨૨૫૪] હાળ: ત્રીજીને વાડે રે ત્રિભુવન રાજી રે, ઈણિ પરે દિયે ઉપદેશ આસન ડે રે સાધુજી નારીનું ૨, મુહૂર્તલગે સવિશેષ...(હું બલિહારી) ૧ હું બલિહારી રે જાઉં તેહની રે, ધન્ય ધન્ય તેહની હે માત; શીયલ સરગી રે રંગાણી રાગશે રે, જેની સાતે હે ધાત એ ૨, શયનાસને ૨ પાટને પાટલે ૨, જિહાં જિહાં બેસે છે નાર; બે ઘડી લગે રે તિહાં બેસે નહિં રે, શીલવત રાખણહાર. કેહલા કેરી રે ધસંગથી રે, જિમ જાયે કણકની વા; તિમ અબળાનું ૨ આસન સેવતાં રે, વિણસે શીયલ સુપાય... Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮ સઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ હાળ-૪ [૨૨૫૫] ચેથીને વાડે તુમ ચેતજો હે રાજ, ઈણિ પરે ભાંખે શી જિનભૂપ રે; સવેગી સુધા સાધુ નયણુ કમલ વિકાસીને હે રાજ; રખે નિરખે રમણનું રૂપ રે.. સં. ૧ રૂપ જોતાં રઢ લાગશે હે રાજ, હેલા ઉલસશે અનંગ ; , મનમાંહિ જાગશે મોહની હે રાજ, ત્યારે હૈયે વતને ભંગ રે... , ૨ દિનકર સામું દેખતાં હે રાજ, નયણે ઘટે જિમ તેજ રે; તિમ તાણી તન પેખતાં હે રાજ, હીણું થાયે શીયલશું હેજ ૨.. ઢાળ-૫ [૨૨૫૬] પાંચમી વાડ પરમેશ્વર, વખાણ છે વાર; સાંભળજે શ્રેતા તમે, ધરમી વ્રતધારૂ... કુઠજંતર વરકામિની, રમે જિહાં રાગે; સ્વર કંકણદિકને સુણી, જિહાં મનમથ જાગે. ૨ તિહાં વસવું બ્રહ્મચારીને ન કહ્યું વીતરાગે; વાડ ભાંગે શીલરત્નની, જિહાં લાંછન લાગે... ૩ અગ્નિ પાસે જિમ એગળ, ભાજનમાંહે ઘરીયા; ખાલ ને મીણ જાયે ગળી નવિ રહે રસ ભરીયાં તિમ હાવભાવ નારીતણાં વળી હાંસુને રૂદન, સાંભળતાં શીલ વિઘરે, મન વિંધે હે માન ૫ ઢાલ-૬ [૨૨૫૭ ]. છઠ્ઠીને વાડે છેલ છબીલો, ગુણરત્ન ગાઢ ભર્યો છે; સિદ્ધારથને કુલે નગીને, વીરજિણુંદ એમ ઉચ્ચ છે અગ્રતીપણે જે જે આગે, કામક્રીડા બહુવિધ કરી છે; વ્રત લઈને વિલસિત પહેલાં, રખે સંભારો દીલ ધરી છે. અગ્નિભાય ઉપર પૂળા મેલે જિમ જવાલા વમે છે; વરસ દિવસે જિમ વિષધરનું, લંકા વિષ સંક્રમે છે. વિષય સુખ જે વિલસિત પહેલાં, તિમ શીલવંત સંભારતે જી; - વ્યાકુલ થઈને શીયલ વિરાધ, પછે થાયે વળી ઓરતે છે. ઢાળ-૭ [૨૨૫૮] સાતમી વડે વીર પર્યાપે, સુ સંયમના રાગી હે; -શીલ રથના હે ધરી, સુધા સાધુ વરાગી, Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શીયલની ૯ વાડની ઉદયરત્નકૃત સજ્ઝાયે સુઝ ગાણુાકારી ને બ્રહ્મચારી, સરસ આહાર તે તજ્જો સહેજે, માદક આહાર મનમથ જાગે (ક્રેાપે), તે જાણી પરહરજો હે... અધિક કરે ઉલાળા હા; સત્રિપાતે જિમ ધૃત જોગે, પાંચ ઇન્દ્રિય તિમ રસે જ્યાં, ચારિત્રમાં કરે ચાળા હા... ૭૯૯ વિષય–રસના ત્યાગી હૈ... શીય॰ ૧ વિગય થાડી વાવરો; હૈ। ઢાળ–૮ [ ૨૨૫૯ ] ત્રિશલાસુત ઢા ત્રિગડે બેસી એમ, આઠમી વાડ વખાણી શીલની જી; અતિમાત્રા હૈ। આહાર તો અણુગાર; લાલચ રાખેા જો સયમ શીલની જી... અતિઆહારે હૈ। આવે ઉંધ અપાર સુપનમાંહી હૈ। થાયે શીવિરાધના જી; વળી થાયે હૈ। તેણે માવંતી દેહ, સયમની હૈ। નિવ થાયે આરાધના જી. જિમ શેરના હૈ। માપ માંહે દાઢ શેર, એરીને ઉપર દીજે ઢાંકણુ જી; ભાંગે તાવડી હૈ! ખીચડી ખેરૂ થાય, તિમ અતિમાત્રાયે વ્રત બિગડે ધણું જી... ઢાળ–૯ [ ૨૨૬૦ ] નવમી વાડે નિવારજયા રે; શરીર ચાભાવ્યું શાભે નહિ ?, એમ ઉપદેશે વીરજી રે; શિખામણુ એ માહરી રે, સ્નાન વિલેપન વાસના ૨, તેલ તમેાલ આદ્દે તો રે, વાઈને ધરણી વર્યાં રે, તિમ શીલ-રત્નને હારજ્યેા હૈ, સાધુજી રાણુગાર; અવનીતલે અણુગાર... મુનિવર ધરયે। મન્ત; કર્યેા શીલ જતન્ત... ઉત્તમ વસ્ત્ર અપાર; ઉદ્ભટ વેશ મ ધાર(સફાર ?)... જિમ રત્ન હાર્યાં કુંભાર; જો ઢરક્ષ્ા શણગાર... ઢાળ-૧૦ [ ૨૨૬૧ ] એકલી નારી સાથે, મારગે નવ જાવું હેા, (મારંગે નતાં હૈ) વળી વાત વિશેષ ન કીજીયે’; એક સેજે નર ધૈય, શીલવંત નિવ્ર સુવે હૈ, વળી સહેજે માળ ન દીજીયે ... . 99 99 99 3 3 ૩ ૪ Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૦૦ - સજઝાયાદિ સંગ્રહ ભાગ-૩ ન સુવાડે નિજ પાસ, સાડા છ વરસની હે, કાંઈ પુત્રીને પણ હેજમાં સાત વરસ ઉપરાંત, સુતને પણ ન સુવાડે છે, કાંઈ શીલવંતી તેમ સેજમાં... ૨ સ્ત્રીસંગે નવલાખ, ૧છવચંદ્ધિ(પ્રાણી)હણાયે હે, કાંઈ ભગવંતે ભાખું ઈચ્છું; અસંખ્યાતા પણ છવ, સંમુરિઝમ પંચૅપ્રિય હણાયે હે, વળી ઘણું કહીયે કહ્યું.. એય જાણ નરનાર, શીયલની સહણ હે, સુધી દિલમાં) મનમાં ધાર; લહી એહ દુર્ગતિનું મૂળ અબ્રહ્મ સેવામાંહિ હે, જાતાં (દિલને) મનને વારજે. તપ થઇ ગયણ દિણું મન વછિત ફલદાતા હે, શ્રી હીરના સુરીશ્વ પામી તાસ પસાય, વાડે એમ વખાણુ હે, શીયલની એહ મનેહરૂ. ૫ ખંભાત રહી ચામાસ સત્તસે સડે છે, શ્રાવણ વદિ બીજ બુધે ભણે ઉદયરત્ન કહે કર જોડ, શીયલ જે પાલે છે તેને જાઉં ભામણે... ૬. હ શીયલની નવ વાડની સજઝાએ જિનહરસૂરિ કૃત જ ૧ [૨૨૬૨ થી ૭૨ ] દુહા: શ્રીનેમિસર ચરણ યુગ, પ્રણમું ઉઠી પ્રભાત; બાવીસમો જિન જગતગુરુ, બ્રહ્મચારી વિખ્યાત.. સુંદરી અપછરા સારિખી, રતિ સમય રાજકુમાર; ભર યૌવનમેં જગતિયું,. છડી રાજુલ નાર.• બ્રહ્મચર્ય જેણે પાળીયે, ધારક દુક્કર જે; તેહ તણા ગુણ વરણવું, જિમ હોય પાવન દેહ, સુરગુર જે પિતે હૈ, રસના સહસ બનાઈ; બ્રહાચર્યના ગુણ ઘણું, તે પણ કહ્યા ન જાઈ... ગલિત પલિત કાયા થઈ, તોહી ન મુદે આશ; તરૂણ પર્વે જે વ્રત ધરઈ, હું બલિહારી તાસ... જીવ વિમાસી જેય તું, વિષય મ રાચ ગમાર; થોડા સુખનઈ કારણે મૂરખ ઘણું ન હાર દશ દષ્ટાંત દેહિ, લાધે નર ભવ સાર; પાળી શીયલ નવ વાડશું, સલ કરે અવતાર ઢાળઃ શીયલ સુર તરૂવર સેવીઈ, વ્રતમાંહિ વિરૂઓ જેહ રે; દંભ કદાગ્રહ છોડીને, ધરીએ તિરું નેહ રે... શીયલ૦ ૧ Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શીષાની નવ વાડની જિનહષ સૂરિષ્કૃત સત્ઝાયા જૈન શાસન વન અતિ ભલે, જિનવર વનપાલક તિહાં, મન થાણે તારૂ રાપી, સરધા સારણુ તિહાં વહે, મૂલ સુદઢ સહિત ભલે, શાખા મહાવ્રત તેહની, આવક સાધુ તણુા ઘણા, મહાર કરમ શુભ બધના, ઉત્તમ સુર સુખ ફૂલડાં, જતન કરી વ્રુક્ષ રાખવેા, ઉત્તરાધ્યયને સાલમે, જીથી તિલું તરૂ પાખતી, દુહા : હવે પ્રાણી જાણી કરી, જો એ ભાજી પેસસી, જે હડને હડ ખલકતી, શીયલ વ્રુક્ષ ઉપાડશી, ઢાળ ભાવ ધરી નિત પાલીઇ, જેણુથી શિવસુખ પામીજી", સ્ત્રી પશુ પંડગ જિહાં વસે, એહની સંગતિ તિવારીએ, મજારી સતિ રમે, કુશલ કિહાંથી તેહને, અગનિકુંડ પાસે રહ્યો, નારી સંગતે પુરૂષના, સિદ્ધ ગુડ્ડાવાસી યતિ, તુરત પડવો વસ તેહને, વિકલ અક્કલ વિષ્ણુ ભાપડા, દેખી લખમણા મહાસતી, ચિત્ત ચાઁચલ પ′ડંગ તરા, તજો સ"ગત નિત તેહની, સ. ૫૧ નંદનવન અનુહાર ; કરૂણારસ ભંડાર રે... ખીજ ભાવતા બસ રે; વિમલ વિવેક તે અભરે... ખંધે તવતત્ત્વ દાખી રે; અણુવ્રત લઘુ શાખી રે... ગુણુગણુ પત્ર અનેક ૨; પરિમલ ગુણ અનેક રે... શિવ સુખ તે કુલ જાણા રે; હીયડે અતિ ઘણા રગ રે... 'ભસમાહી ઠાણુ રે; એ નવ વાડ સુજાણુ ?... ૨ [ ૨૨૬૩ ] રાખ પ્રથમ એ વાડ; પ્રમદા કેરી ધાડ... પ્રમદા ગય મહે'ત; વાડી વિતાડી તુરત્ત... ગિરૂએ બ્રહ્મવ્રત સાર હા; સુંદર તનુ શિણગાર હા... તિહાં રહેવા નહી વાસ હૈ।; વ્રતના કરે વિનાશ હૈ.... કુંડ સૂસ ગમાર હા પામઈ દુઃખ અધાર હા... પ્રજલે ધૃતના કુંભ હૈ।; રહે કિસી પૐ ભભ હૈ।... રહ્યો કાશા ચિત્રસાલ હૈ... ગયા દેશ નેપાલ હા... પ"ખી કરતાં કલિ હૈ।. ફુલી ધણુ ઈશુ મેલ હા... વરતે ત્રીજે વેદ હા; હે જિનહર ઉમેદ હૈ... શીયલ૦ ૨ 99 99 99 ૨૦૧ , . "9 વિયણ "9 10 "" 99 33 29 "2 "9 99 ܙ 99 ૪ ७ 2 હ * ダ દ Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૧૨ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ૩ [ ર૨૬૪] દુહા: અથવા નારી એકલી, ભલી ન સંગતિ તાસ; ધર્મકથા પણ કહેવી નહિં, બેસી તેહને પાસ તેહથી અનર્થ હવે ઘણું, શંકા પામે લે; આવે અછત આળ શિર, બીજી વાડ વિલક. ઢાળ જે જે જાતિ રૂપ કુલ દેશની રે, રમણી કથા કહે જેહ; તેહને બ્રહ્મવત કિમ રહે છે, કેમ રહે વ્રતસું નેહ રે. પ્રાણી ! નારી કથા નિવાર, તું તો બીજી વાડ સંભાળ રે..પ્રાણું. ૧ ચંદ્રમુખી મૃગલેણ રે, વેણી જાણઈ ભુજંગ; દીપ શિખા સમ નાસિકા રે, અધર પ્રવાસી રંગ રે.. ઇ ૨ વાણી કોયલ જેહવી રે વારણ કુંભ સરોજ; હંસગમની કૃશ હરિ કરી રે, કરયુગ ચરણ સરોજ ૨.. રમણું રૂ૫ ઈમ વરણુ , આણી વિષય મનરંગ; મુગ્ધ લોટને રીઝવે રે, વાધઈ અંગ અનંગ રે... અપવિત્ર મકની કોથળી રે, કલહ કાજલને ઠામ; બાર સ્રોત વહે સદા રે, ચરમ દીવડી નામ રે.... દેહ દારિક કાર , ક્ષણમેં ભંગુર થાય; સપ્ત ધાતુ રાગ દેથળી રે, જતન કરંતા જાય રે... ચકી ચોથે જાણીએ રે, દેવે દીઠો આય; તે પણ ખિણમાં વિણસીઓ ર, રૂ૫ અનિત્ય કહેવાય રે.. નારી કથા વિકથા કહી ર, જિનવર બીજે અંગ; અનર્થ દંડ અંગ સાતમે રે, કહે જિનહર્ષ પ્રસંગ રે.. , ૮ ૪ [ ૨૨૬૫] દૂહા-બ્રહ્મચારી જોગી જતિ, ન કરે નારી પ્રસંગ; એકણુ આસન બેસતાં, થાયે વ્રતને ભંગ પાવક ગાળે લેહને, જે રહે પાવક સંગ; ઈમ જાણું રે પ્રાણીયા, તજી આસન ત્રિયા રંગ... ૨ ઢાળ: ત્રીજી વાડ હવે ચિત્ત વિચારો, નારી સહ બેસવે નિવારે છે લાલ. એકે આસન કામ દીપાવે, ચોથા વ્રતને દોષ લગાવે છે લાલ ત્રીજી ૧ ઈમ બેસતા આસં થાય, આસંગો ફરસાવે હે લાલ; કાયા ફરસે વિષય રસ જાગે, તેહથી અવગુણ થાએ આગે છે ૨ Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૭૩ શીયલની નવ વાડની જિનહરિફત સજઝાય જુવે શ્રી સંભુત પ્રસિદ્ધો, તનુ ફરસે નિયાણે ક હે લાલ; દશમો ચક્રી અવતરી, ચિને પ્રતિબોધ તેહને દીધે , ૩ તેને તિહાં ઉપદેશ નવિ લાગે, વિરતિને કાયર થઈ ભાગો હે લાલ; સાતમી નરક તણું દુઃખ સહીયાં, સ્ત્રી ફરસે ઈમ અવગુણ કહ્યો છે ૪ કામ વિરામ વધઈ દુઃખ ખાણી, નરક તણું સાચી સહિ નાણું હે લાલ, એકઈ આસન દૂષણ જાણી, પરિહર નિજ આતમ હિત આણ , , ૫ માય બહેન જે બેટી થાય, તે બેસીનઈ ઊઠી જાય છે લાલ; કલપઈ એક મુહૂરત પછઈ.. ૫ [૨૨૬૬] દુહા : ચિત્ર આલેખિત જે પુતળી, તે પણ જેવી નહીં; કેવલજ્ઞાની ઈમ કહે, દશૌકાલિક માંહિ નારી વેદ નરપતિ થયે, ચક્ષુ કુશીલ કહાય; લખભવ ચોથી વાડ તજી, રૂલીયે ઋષિ રાય હાળઃ મનોહર રૂ૫ નારી તણું, દીઠાં વાધઈ વિકાર; વાગુર કાંમી મૃગ ભણું હે, પાશ ર કિરતાર, સગુણ રે! નારી રૂપ ન જોઈએ, જોઈએ નહીં ધરી રાવ, સુગુણ–આંકણું નારી રૂ૫ઈ દીવડે, કામી પુરૂષ પતંગ; ઝબઈ સુખનઈ કારણે છે, દાઝઈ અંગ સુરંગ છે મન ગમતી રમણું હેઈ, ઉર કય વદન સુરંગ; નર હર ભોગી ડસ્યા હે, જેવંતા વ્રતને ભંગ... કામણગારી કામિની રે, જિતો સયલ સંસાર; આખી અણુ ન રહ્યો છે, સુરનર ગયા સહુ હારી... હાથ પાવ છેદ્યા હુવઈ, કાન નાક વિણ જેહ; તેપિ સે વરસાં તણું કે, બ્રહ્મચારી તજે તેહ.. રૂપઈ રંભા સારીખી, મીઠા બેલી નાર; તો કિમ જોવઈ એવી , ભર યૌવન વ્રત ધાર. અબળા ઈદ્રી જેવંતા, મન થાયે વશ કેમ; રાજિમતિ દેખી કરી છે, તુરત ડગે રહનેમ..... રૂપ કુપ દેખી કરી, માંહિ પડે કામાંધ; મૂરખ મન જાણુઈ નહીં કે, કહઈ જિનહર્ષ પ્રબંધ... ઇ ૮ Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૦૪ દૂહા : સંજોગી પાસઈ રહેઇ કુશલ નહી” તેહના વ્રત ભણી, વસઈ નહી. કુટ અંતરઈ, ૬ [ ૨૧૬૭ ] રે, ચૂરા પડસી તેા સહી રે, પરિચય ભિ તન' તરે રે, શૈલિ કરઈ" નિજ ક તસુ ક્રાયલ જિમ ટહુકઈ લવે રે, મદમાતી રાતી થકી રે, રાવ વિરહાકુલ થઈ ૩, દીન હીન બેલડઈ રે, કામ વશે ખડખડ હસે રે, વાહ કરઈ તન મન હરે ૩, રામ વિષમ સુણિ હસે રે, રામ ધરણી હાંસી થકી રે, વ્રતધારી નવિ સાંભળઈ રે, કહેઈ" જિનહષ ધીર મ લઇ હૈ, બ્રહ્મચારી નિશદીસ; ભાંજઈં વિસવાવીસ... મન વચન વશ રાખવા, ઢાળ: વાડ હવઈ સુણા પંચમી રે, શીલ ભણી રખવાલ રે; વ્રત થાથી વિસરાલ રે... નારી રહઈ તિહાં રાત્રિ રે; વિરહ મરાડઈ ગાત્ર રે... ગાવ' મધુર સાદ 3; સુરત સરસ ઉનમાદ રે... દાધી દુઃખ દવ ઝાળ રે; કામ જગાવે બાળ ... પ્રિય મેટા તન તાપ રે; વિરહીણી કરઈ વિલાપ રે... હાસ્ય" અનરથ હાય રે; શમણુ વધ થયા જોય રે... અહવા વિરહી વયણુ ; ચિત્ત ચલઈ સુણિ સે રે... દૂહા છઠ્ઠી વાડ ઈમ કહી, ખાધા પીધા વિલસીયા, કામ ભાગ સુખ પ્રાથીયા, પરતક્ષના કહેવા સિ”, ઢાળ : ભરયૌવન ધન સામગ્રી વહી, પાંચ ઇન્દ્રિયનષ્ઠ વશે સુખ ભોગવ્યાં, તે ચિંતવઈ" બ્રહ્મચારી નહી, આસી વિષ સમી છે ઉપમા, શેડ માકદી અંગજ જાણીએ, યક્ષ તણી શિક્ષા સહુ વિસરી, સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ શીલ તણી હેાવઈ હાશુ; હીયડઈ ધરા જિન મૃણુ... ૭ [ ૨૨૬૮ ] 'ચલ મન મનાઈ તિસુ ચિત્ત મ લાઈ... આપ૪ નરક નિંગાદ; વિલસે જેહ વિનાદ... પામી અનુપમ ભાગેાજી; પાંચે ભાગ સ’જોગાજી... રિ ભાગવીયાં સુખાજી; ચિતવ્યા શ્વે દુઃખાજી... જિનરક્ષિત ઈ! નામેાજી; વ્યામાહિત વિસ કામે જી. વાડ ૧ "" 39 99 સરક * "3 ૩ ૪ ૫ e 3 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શીયલની નવ વાડની જિનહષ સૂરિષ્કૃત સજ્ઝાયા રચણાદેવી સનમુખ જોઈયે, તા તીખી તરવાલઈ વીધીયા, જુવા જિનપાલિત તે પંડિત થયા, મૂળગી પશુ પ્રીતિ મન ન ધરી, સેલગ યક્ષઈ તતક્ષણુ ધર્યાં, હેઈ જિનહષ પૂરવ કુલિયા, દુહા : ખાટાખારા ચરરસ, મધુરા માલ કસાયલા, જેહની રસના વશ નહી", તે પામઈ દુઃખ પ્રાણીયા, ઢાળ : બ્રહ્મચારી સાંભળી વાતડી, વાડ મ ભાંજઈ સાતમી, કવલ ઝરખ” ઉપાડતાં, તે આહાર તિવારીએ, સરસ રસવતી આહારd”, પાપ શ્રમણુ તેહનઈ" કહ્યો, ચક્રવત્તિની રસવતી, કામ વિટણા તિણે લડી, રસ નાના અતિ લાલુપી, મંગુ આચારજની પરઈ, ચારિત્ર છાંડી પ્રમાદીયે:, રાજ રસવતી વશે પડયો, સબલ આહારઈ બલ વધઈ, વૈઈ બ્રહ્મવ્રત ખડિત હુવઈ, ૯ પૂરવ પ્રીતિ સભાળીજી; નાખ્યા જષિ માઝારાજી... ભર૦ ૪ ન કીયા તાસ વિશ્વાસાજી; સુખ સંચાગી વિશ્વાસેાજી... મિલિયા નિજ પરિવારાજી; ન સભારઈ નર નારાજી... [ ૨૨૭૦ ] દૂહા : અતિ આહારથી દુઃખ હાયઇ, આલસનઇ" પ્રમાદી ઘા, ઘણુઈ... આહારઈ વિષ ચઢે, શ્વાન અમાંમા ઓરતાં, ૮ [ ૨૨૬૯ ] મીઠા ભેાજન જેહ; રસના સહુ રસ લેહ... ચાહે સરસ આહાર; ચગતિ તે સૌંસાર... નિજ આતમસું હિત જાણી રે; સુણે જિનવરની વાણી રે... બ્રહ્મચારી૰૧ ધૃત બિંદુ સરસ આહારા રે; જિષ્ણુથી વધ" વિદ્યારા રે... દૂધ દહીં પઢવાને રે; ઉત્તરાધ્યયને માના રે... રસિક થયા ભૂદેવે રે; વરજ વરજ નિત્યમેવા રે... લંપટ ઇંડુ સાદે કે; પામજી ગતિ વિષાદો રે... નિજ સુતની રાજધાની રે; જોઈ સેલગ મદ પાની રે... અલ ઉપશમઈ નવા ૨; કહઈ જિનહષ ઉમેદા રે... ૮૦૫ "2 ગલઈ રૂપ ભય ગાત્ર; દોષ અને કહાત... ઘણુઈ જ ફ્રાટે પેટ; હાંડી ફાટક નેટ... 99 99 29 ,, 39 ,, R ૩ ७ Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Lo સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ ઢાળ ૬ પુરૂષ ક્રુવલ ભત્રીશ, ભેાજન વિધિ કહી, અઠ્ઠાવીશ તારી ભણીએ; પંડગ વલ ચેાવીશ, અધિક દૂષણુ ઢાઈ, અશાતા અતિ ઘણી એ... બ્રહ્મવ્રત ધરે નરનારી, થાઈ તેહન” ઉણાદરી” ગુણુ ઘણા એ; જીમ!” જાસક જેહ, તેહનě ગુણુ નહીં, અતિચાર બ્રહ્મવ્રત તણા એ... જોઈ કુંડરીક મુણિં, સહસ વરસ લગ" તપ, કરી કરી કાયા દહી એ; તેણે ભાગ્યે। ચારિત્ર, આયા પાછા રાજમ, અતિ માત્રા રસવતી લહી એ... ૩ મેવાનઈ" મિષ્ટાન્ન, ભેાજન નવનવા, સાલાલ ધૃત ચૂરમા એ; ભેાજન કરી ભરપૂર, સૂતા નિશિ સમઈ, હાઈ તાસ વિચિકા એ... વેદના સહી અપાર, આરતિ રૂમઈ, મરી ગયા તે સાતમી એ; કહઈ જિનહુષ પ્રમાણ, આછા જિમીઇ, વાડ કહી એ આઠમી એ... ૧૦ [૨૨૭૧] દૂહા ઃ નવમી વાડ વિચારીને, પામીશ તતક્ષણુ પ્રાણીયા, અંગ વિભૂષણ તે કર, બ્રહ્મચારી તન શાભા નહી, જે સ’જોગી હૈાય; તે કારણ નવિ ક્રાય... ઢાળ : શાભા ન કરવી દેહની, ઊગઢણું ઊપીઠી વળી, ન કરઈ તન શિણગાર; ન કરઈ કહી વાર... સુણુ ચેતન ! સુણુ તું તેા મેરી વીનતી, તુંન" શીખ કહુ હિતકારી...સુષુ ઉન્હા ટાઢા નીરશું, ન કરે અંગ અધેાલ; ખાંત ન કરે ખાલ... કેસર ચંદન કુમકુમ, ઘણાં મેલાન ઉજળાં, ઘાત” કામ મહાબલો, કંકણુ કુંડલ મુદ્દડી, પહેર` નહીં શાભામણી, કામદ્દીપન જિનવરે કહ્યાં, અંગવિંષા ટાળવી, ૧૧ પાળા સદા નિર્દોષ; અવિચલ પદવી મેાક્ષ... ઢાળ : શ્રીવીરા બાર પરષદામઇ, પાળશે નવ વાડશું, તે લહે શિવ શીલ સદા તુમ્હઈ સેવો, આઠ કરમ અરિયણુ હણી, ત કરઈ વસ્ત્ર વણાđ; ચેાથા વ્રતનઈ" ધાવ... માલા મેાતી હાર; જે થાયઈ વ્રતધારી... ભૂષણ દૂષણ એહ; કહેઈ જિનહર્ષ સ્નેહ... [ ૨૨૭૨] "" .. .. "" ૪ પ ૩ ૫ ઉપદેશ્યા ઈમ શીલ; સપદ લીલ...શીલ સદા તુમ્હે સેવજો ૧ જેહનાં હૈ। અતિ સરસ અક્ષીણુ; તે પામ્યાં હૈ। તતક્ષણ સુપ્રવીણુ... .. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧ શોયલની ૯ વાડની મુકુંદ મોનાણુકૃત સજઝાયે જલ જલણ અરિ કરિ કેસરી, ભય જાવે સઘળા ભાગ; સુર અસુર નર સેવા કરે, મનવંછિત હે સીઝે સહુ કાજ છે જિનભુવન નિપાવઈ નો, કનક તણે નર કેઈ; સેવન તણી કેડી દાન દઈ, શીલ સમેવડ હે તોહી પુન્ય ન હેઈ, ૪ નારીનઈ દુષણ નર થકી, તિમ નારીથી નર દેવ; એ વાડ બિહુનઈ સારિખી, પાળવી છે મન ધરીય સંતોષ છે ૫ નિધિ નયન સુર શશિ સં. ૧૭૨૯ ભાદ્રપદ, વદિ બીજ આળસ છાંડી; જિનહષ દાવ્રત પાળજે, વ્રતધારી હે જગતે નવ વાડ છે કે આ શીયલની ૯ વાડની મુકુંદ મનાણીકૃત [૨૩૭૩ થી ૮૨] . દૂહા શ્રી સરસ્વતી સમરૂં સદા પભણું સુ સુપસાય સુવચન આપો શારદા મહેર કરી મુજ માય.... વાણી વીર જિણુંદની સાંભળી શાસ્ત્ર મઝાર વાડ શીયલની નવ કહું સુણજે સહુ નરનાર સીંચો અંબ અંગશીયલનો સમતા રસ ભરી નીર સાચવજે તને કરી ધરી દઢતા મનધીર... જાળવજે તને કરી નવવાડો ધરી નેહ ઉત્તમ ફળ શીલ અંબતણું વાડ વિગતે સુણે તેહ.. પ્રથમ સ્ત્રી સંગ ન કીજીયે બીજે ન કરવી વાત ત્રીજે આસન સ્ત્રી તણે બેસવું બે ઘડી જાત.. ચોથે રૂપ ન નિરખવું ન કરે નારીશું નેહ, પાંચમેં ભીત્યંતર ત્રિયા મુનિ ન રહે તસ નેહ.... છદ્દે સુખ સંસારના વળી વિલક્યાં હોય જેહ સિદ્ધારથ સુત ઈમ કહે મુનિ ન સંભારે તેહ... સાતમે સરસ આહારની લાલચ ન કરે લગાર આઠમી વાડમાં ઈમ કહ્યું અધિક ન કરવો આહાર... નવમે વિલેપન નવિ કરે ન કરે વળી શણગાર ત્રિકરણ શુ આરાધતાં પામે ભવને પાર... ઢાળઃ વાડ પહેલી જિનવરે કહીજી સિદ્ધારથ સુત ચંદ વીર જિણુંદ એમ ઉચ્ચરેજી ત્રિશલા દેવીને નંદ Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 સાધુજીત કરાતારીનેા સંગ સગ થકી વ્રત ભંગ.. સ્ત્રી પશુ વાસેા વસેજી તિહાં વસતાં બ્રહ્મચારીનેજી અગ્નિ આગળ દારૂ રહેછ એમ મુનિ માનની આગળજી મ'ારી મુખ આગળેજી પડત્ર પણ જિહાં વાસ શીલતણા હાય નાશ... ઉડે આચિતા જેડ સ્થિર નહી શીલથી નેહ... તેમ શ્રી મુખ આગળજી પાપટ ભીડે પાંજરેજી સુતિ ખીઢે માનુની થકીજી સુઉંદરી શિર જલ મેડલ જી માનુની મુખ મુનિ પેખતાંજી વશ ઉપર જિમ ખેલતાંજી તેમ મુનિ મનને ગેાપવેજી ભાવૈ નહી સાત ભાતનીજી તેમ મુનિ માનુની સંગથીજી મનશું ખીચે ભૂ ઈ પડુ જી તેમ મુનિ ગામમાં ગાચરીજી કળશ ઃ ઈમ વાહૂ પહેલી વીર જિનવર વાડ વિધિશુ જેહ પાળે ઢાળ ૨ સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ સાધુજી ૧ ઉદરની શી આશ પડે તે પ્રેમને પાશ... દૂરથી દેખી મ"જાર દુર્યંતિની દાતાર... જાળવી રાખે જેમ ચિત્ત નવ ચાળવે તેમ... ગાપવી રાખે મને ક્ષણુ એક માંહે ખરી પડેછ દૂરથી દેખી દાઢા ગળેછ મન ચળે તેમ મુનિવર તણુ છ હડકવા હાલે ને ટળવળેજી તેમ મુનિનું ચિત્ત ટળવળેજી વિષ્ણુજીએ જે વાતા કરેજી વચન જીભે વનિતા તણાંજી મધુરે સ્વરે મેઘો મરગલેજી વિષય વયણુ વનિતા તણું છ રાખવા શીલ રતન... સુખડી સંગ ખરાસ નિગમે શીલની મીઠાશ.... વાનર ચઢીયા વન ત્રિકરણ રાખી મન...,, કહી વ્રત હિત કારણે જાઉ. તેહને વારણે... [ ૨૨૭૪ ] .. પવનથી જેમ તરૂપાત... લી જીતણી હૈ ખટાશ સાંભળી વચત વિલાસ... ગગત ગુજરવ જેમ વાધે તિહાં વિષયશુ પ્રેમ... વર તે સારગી જેટ એણી પૂરે અધિક સનેRs... પડીયેા તે પાશમાં જેમ પાડે તે પાસમાં તેમ... ,, 39 ,, , .પુ .. .. 99 વાત 39 ,, ૩ 29 ૪ વાડ બીજી કહી મહાવીરજી સાંભળેા સહુ નર–નાર શીલવ્રત શુદ્ધમને પાળજોજી જેમ પામેા ભવ પાર વાત ન કીજે નિતા તણીજી... વાતથી ઉત્પાત ઉપજેજી વાતથી વિકૃતિની ધાત 99 ૐ જ e ८ ૧ ૩ ૪ ૐ Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૦ શીયલની ૯ વાડની મુકુંદ નાણકૃત સજઝાએ ઢાળ ૩ [ રર૭૫] ત્રીજી વાડે ત્રિભુવન ઘણું ભલી ભાખે હે વાણુ ભગવાન કે શિયલ પાળે સાચે મને મ-મ કરજો હો મન અભિમાન છે. -નારી આસન નવિ બેસીયે આસનથી છે વળી વાધે પ્રેમ કે....નારી સિંહાસન પાટ પાટલા વળી બેસણું હે હેય નારીનું જેહ કે તિહાં બેસવું બ્રહ્માચારીને નવિ ભાખ્યું છે ભગવતે તે કે.. ૨ આસન નાસણ વ્રત તણું આસનથી તે વળી વાધે પ્રેમકે બેસવું. તે બે ઘડી પછી એમ ભાખ્યું છે ભગવંતે તેમ છે. ૩ ચમકપાણ પાસે રહે જગ જાણે હે લેહ ગળતો જેમ કે શીયલ ગળે સાધુ તણું આસનથી છે તરૂણીને તેમ કે.. ૪ લસણ કળીના સંગથી જેમ જાયે હે કસ્તુરીને વાસકે તેમ સ્ત્રીને આસને બેસતાં થાય નિચે છે શીયલને વિનાશકે, ૫ જીવિત પારાના યોગથી ભેળા ભળતો હે ગળતો હોય જેમકે યુવતિને આસને જાણ ગુણ ગળતે હે શીયલ તણે તેમકે, ૬ કાળા કેરીગંધથી જેમ વિણસે હે કણેકનો વાસ છે તેમ સ્ત્રીનું આસન સેવતાં વળી વિણસે તે શીયલ સંપાય કે, ૭ ચિત્ત ચાખું રાખી કરી નિત્ય પાળા હે શીયલ નરનાર હું બલિહારી છે તેહતણી વળી વાર હું જાઉં વાર હજાર કે... , ૮ ઢાળ ૪[૨૨૭૬ ] ચથી વડે એમ ચિત્ત ધરા મુનિવાણી કહી જિનવર મુનિરાયા છે મનને ન મૂકશો મોકળું મુનિ નિરખતાં નારી શરીર...રમણને રૂપે ન રાચીયે ચિત્ર લખી જે પૂતળી જેમ નિરખતાં નેહ અપાર... , તેમ તરૂણી તન પેખતાં એમ વાધે તે વિષય વિકાર... દીપક રૂપ દેખી કરી જેમ પડી તે માંહી પતંગ -નારીનું ૨૫ નિહાળતાં રઢ લાગે તે રમણને રંગ.... કાગળની હાથણી દેખી કરી મદ વધે તે મયગલને જેમ મદવાધે મુનિવર તો નેહે નિરખતાં નારીને તેમ - શશિ દર્શન દેખી કરી વેલ વાઘે સાયરની જેહ. ચિત્ત ચારણ ચંદ્રમુખી નિરખી વાઘે તે નવલો નેહ.. -૨૫ દેખી રાજુલ તણું મુનિ ધ્યાન ચૂક રહનેમિ જેમ , અબળ ઈદ્રિય નિહાળતાં એમ વધે તે વિષયશું પ્રેમ.... , , ૬ Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ • જિનરક્ષિત પર જાણજો યક્ષે નાખ્યા જળ ભણી દિનકર સાસુ દેખતાં તેમ મહિલા મુખડુ નિહાળતાં જોવી નહિ' જિનવરે કહી ભર જોબન જે ભામિની ધ્યાન ચેાથું જે કાઈ ધરે ઈમ ચેાથું વ્રત આદરે સ્વર કંકાદિકના સુણી વાજા વાગે વેગળાં વચન વાન વનિતા તણા માર નાચે મહીમંડલે મન નાચે તેમ મુનિતણું અત્તર કૃપામાં અંતરે મન ફેરવે મુનિવરતણું અગ્નિ પાસે જાય આગળી લાખ મીણુ ધૃત આગળ પત્ર આવે પરદેશથી વાંચતાં નેહ વાધે ઘણા જાગે મદન જિતવર કહે ભાંગે વાડ ભી તે રહ્યાં જોયુ. રયાદેવીનુ રૂપ તારીનેહથી ભવજલ રૂપ... જેમ નયણે હીણુ` હોય તેજ હીણા હૈાય તે શીયલના હેજ... અંગે ગલિત પલિત પણ નાર ક્રમ જોવી કહી અણુગાર... મુનિ જે કરે ચેાથા ધમ ત્રિકરણથી તાડે આઠે ક્રમ... ઢાળ ૫ [ ૨૨૭૭ ] સજઝાયા િસંગ્રહ ગાવે મધુરાં ગીત પ્રેમે વાધે પ્રીત... વાડ છઠ્ઠી કહે વીરજી ૨ પચ મહાવ્રત પાળવા રે ભાવથી પચ આયારને પાળીયે ૨ અગ્નિ ભાર્યા ઉપરે રે વિષમ અગ્નિ વ્યાપે ધણી રે તે સુણી ઉપજે તાન માડે તે શીયલનું માન... ઢાળ ૬ [ ૨૨૭૮ ] ગગને સુણી ગુજાર શબ્દ સુણી શણુગાર ફારથી(વી)ફેરવે મન્ન સાંભળી સરસ વચન્ત... ભાજન ભરીયું જેમ શીયલ પણ બિગડે તેમ વ્હાલા વિદ્યાના જેમ ભીત અ`તર તેમ પ્રેમ... લાગે લત ડાધ વારૂ કહે વીતરાગ... છેડી સલ સસાર સયમ ભાર સાધુજી ! સુખ ન ટાળીયે વિષયથુ નહ... પૂના પરજલે જેહ દાઝે એણી પેર દેહ... પાંચમી વાડ પ્રતિભેાધની શીખામણુ કહી વીર સાજી ભીંત અંતર રહેતાં થકાં મન ન રહે તિહાં થીર ભીતના અતર પરિહરા...૧ ક્રાલિ કરે કામિની ભીંતના . , "" 99 સાધુજી .. . "1 .. "9 99 19 .. 99 99 , "" . . 99 ,, , 99 99 ,, 36 36 ,, .. . ܕ ८ 99 ૩. ૪” プ દુ ७. ' સભારીયે ગઢ સાધુજી ૧. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૧૧ શીયલની ૯ વાડની મુકુંદ મનાણીકૃત સજઝાયે અવિરતિપણે જે આપણે રે ઘર સુખ ભોગવ્યાં જેહ તે વળી વ્રત લીધા પછી રે મુનિ ન સંભારે તેહ... સાજી ૩ શંકાએ વિષ સંક્રમે રે વરસે વિષધર જેમ વિષય ઝેર પાપી રહ્યું રે અંગે પ્રગમે એમ.... વરસે વસ્તુ સાંભરે રે ઉપજે હરખ અપાર તેમ તરૂણી સુખ સાંભરે રે વાધે વિષય વિકાર... મહાવ્રત પાંચમાં મોટો રે સકલ ધરમ માહે સાર એ વ્રત એકને ભાંજતાં રે બીજો ભાંગે ચાર.” વિકસ્યાં સુખ વનિતા તણું રે મુનિ ન વિચારે મન રન કંબલ એક કારણે રે પરિહર્યા પાંચ રતન..... મુણિધર મૂકે કાંચળી રે ફરી ન ઈ છે જેમ મુનિ પણ મનથી તેણુ પરે રે વળાય ન વછે પ્રેમ... ઢાળ ૭ [૨૨૭૯] સાતમી ટાળે રે શીખામણ સુણે વીરપ્રભુની વાણજી શીયલ સુરત રે સુધે સાચવો પાળજે શ્રી જિન આણુજી... આહાર૦ ૧. આહાર સરસ અણગાર ન કીજીએ, લાલચ ન કરે લગારજી આહાર સરસ અણગાર કરતાં થકાં વાધે વિષય વિકારછ... , વિગય તે થાડું રે વાવરવું કહ્યું મોદક ન વ છે મનજી તેમ તેજાના આહાર તે પરિહર રાખણ શીયલ રતનજી... સરસ આહારે રે શીલ સંયમ ધણી વાધે દેહનો વાનજી વિષય અવિન રે તેણે વાધે ઘણે નવિ રહે ધર્મનું ધ્યાનજી છે : આહાર લાલચથી રે જલચર છવડા મન પડે જેમ જાળજી તેમ સંયમીને રે આહાર લાલચ ધર્યા મુનિ પડે મોહની જાળજી... આહાર લાલચથી રે આષાઢો પડો દેખી મદિરાપાનજી મુનિ મન બળીયો રે વળી વચનગુરૂ પામ્યા કેવલ જ્ઞાન.... » ૬ સનિપાત જેમ છૂતના યોગથી અધિક કરે ઉલાળા પાંચે ઈદ્રિય અતિ સરસે પષતાં ચારિત્રમાં કરે ચાળાજી ઢાળ ૮ [ ૨૨૮૦ ] આઠમી વાડે કહ્યું વીરજી હેરાજ સુણે સાધુ અણુગાર રે વૈરાગી શીયલ સંયમને જે ખપ કરે, અધિક મ કરશે આહાર રે.... ૧. આહાર અધિક કરતાં થયાં છે આળસ આવે અંગરે છે.... , Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ R *ધ પશુ આવે અતિ ઘણી દ્વારાજ અધિક આહાર કરે મુતિ વિષય અગ્નિ વ્યાપે ઘણા દાઢો દારૂ ભરતાં થયાં તેમ અતિ આહાર કર્યાં થકી ખમણું લુણુ પડયા થકી તેમ અતિ આહાર કર્યાં થકી 99 99 99 .. " 39 99 ફ્રાટ તાલડી ખેરૂ ખીચડી તેમ અતિ આહાર કર્યાં મુતિ,, ઢાળ વીરે વારૂ કહ્યુ નવમી વાડમાં જે શરીર શણુગાર સાધુ નિન કીજીયે સ્નાન વિલેપન વળી શણુગારને જો શીલ ન રહેનિત્ય શાભા કરે જો લશઃ ઉત્તરાધ્યયનને સેાળમે વળી શીયલ તણા ગુણુ વણુ વ સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ સુપનામાં શીયલના ભગરે...વૈરાગી. ૨ હાય મદવતી હે ૨ નવ રહે શોયલશું નેહ રે... બગડે જેમ મંદૂક રે ચારિત્રમાં પડે ચૂક રે... ન ગમે ભાજન અન્ન રે ૧૦ વિસે શીયલ રતન રે... એરીએ નવમાં તેર રે બગડે વ્રત નહિ ફેર ... 19 [ ૨૨૮૨ ] વીર પ્રભુજીની વાણીજી સુણજો તે સહુ પ્રાણીજી... "3 "" "3 99 39 ૯ [ ૨૨૮૧ ] જો મુનિવર ધરજો તેણી પ૨ે મન જો રાચેાજો રાખણ શીયલ રતન જે શરીર શાલા સાધુ તિવ કીજીયે જો... ૧ ન કરે નિત શીલવત નરનાર જો કહે કેમ કરવુ. કહ્યું. અણુગારજો...૨ 19 તેલ ફુલેલ કુસુમની વાસથી જો સ્નાનવિલેપન વળી શણગારથી જે તેમ શરીર શણુગાર કરતાં થયાંજો ન 'ઉજ્જવળ ભગ જળમાં ઉભા રહ્યો જો એમ અંગ ઉપર ઉજવલ પહેરતાં જો ઉજ્વલ હંસ મન માનસરાવરે જે એમ અંગ ઉજવલ અણુગારનું જો ધાઈને ધરણી ઉપરે ધર્યાં જો તેમ શીયલ વ્રતને હારશેા જે “હા : વાઢ કહી નવ શીયલની એણી વિધિશું જે આદરે ભ્રમર મુંઝાણા ૨ કમલમાંહે રહ્યો જો લુખ્ખાÌા લેતાં પરિમલ વાસજો સાધુ શીયલમાં એમ વિનાશજો... કરતી ક્રાશા મન વિષય વિકારો રહે શીયલથી સ્નેહ નિરધારજો... ધરા કપટે એકણુ ભત્ર ધ્યાન જો સાધુજી શીયલમાં તેમ વિજ્ઞાન જો...,, ૫ આહાર બેહને મુક્તાફળ દૂધ જો સયમી શીયલ પાળે મનશુદ્ધ ો... જેહ હાર્યાં રતન કુંભારજો કાંઈ શરીરતણ્ણા શણુગારજો..... વિવરી વિવિધ વિચાર કરતાં તે પામે ભવપાર... 99 ,, 99 "" ૩ 99 ૪ ૩ ૪ ७ ' ધન્ય ધન્ય શીયલ સેાહામણુ` Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શીયલની ૯ વાડની મુકુંદ માનાણીકૃત સજ્ઝાયા શીયલ સાથે મને પાળતાં જગમાં જશ વાધે ઘūા શીયલથી સીતાને સુણે પુષ્પવૃષ્ટિ દેવે કરી પટરાણી પાંચ પુરૂષની નગન તે નવ હુઈ દ્રૌપદી કાપ્યા હાથ લાવતી સુરજની સાખે થયા શેઠ સુદર્શનને સુણ્યા સાખ પૂરે સહુ સુર નરા શીયલ તણા ગુણુ એહવા શીયલ પાળે સાચે મને સાત વરસના સુત થયે સાડા છ વર્ષની સુતા નક્ષ લાખ પ્રાણીની કહી અસખ્યાત સ્ત્રી સર્ટ ઘાત કહી ઘણુાં જીવની પાબા શીયલ ધરી પ્રીતશુ’ એકલી નારી આગળ આળ આવે અણુચિતવ્યાં ઐસે તર દાય જણા હાંસી ન કરવી હેતશું લક્ષ્મીવત નરપતિ લાખનુ ભગવત કહે વિ! સાંભળા શીયલે સટ વિ ટળે શીયલે સર સાનિધ્ય કરે શ્રો વિજય ધમ સૂરિતવા સાચા શ્રાવક તેહતા વાડ કહી શીયલ વ્રત તણી શીખામણ મહુડા ભણી માણુ દપુરમાં એ રચી ચિત્ત ચાખે ચાલીસમાં (૧૯૪૦) વિ ખેસે કાંઈ નાણુ જી તેના જનમ સલ વખાણું...... અગ્નિ થયે। તિહાં પાણીજી ત્રણ લેકે સતીય વખાણીજી... શીયલ ધર્મ મન ધીરજી કૌરવે કાઢવાં ચીરજી... રાષ ધરી શ`ખરાયેજી નવપલ્લવ શીયલ પસાયેજી... શૂળી સિલાસણુ હાયજી મહિમા તે શીયલના સેયજી... સાંભળી સહુ નરનારજી ધન્ય ધન્ય તસ અવતારજી... ન સુવાડે નિજ માતજી તે ન સુવાડે નિજ તાતજી... હાણ નારી સ ંગે હાયજી હાણુ સ*મૂમિ જોયજી... વિષયથી જુએ વિચારીજી સાંભળે! સહુ નર-નારીજી... જાવું નહીં નરને જાણીજી પરિયાનું ઉતરે પાણીજી... શીયલવત ન સુએ પ્રાણીજી કહ્યું એમ ધ્રુવલનાણીજી... દૈતા દિન પ્રત્યે દાનજી ના'વે શીયલ સમાનજી... શીયલે શિવગતિ હાયજી શીયલ સમુ નહિ" ક્રાઈ∞... રાજ વિજય ઉવજ્ઝાયજી પામી ગુરૂ સુપસાયજી... મીઠી અમીય સમાણીજી કહે મુકુંદ માનાણીજી... *વત સાહે અઢારજી શ્રાવણ સુદિ ગુરૂ વારજી... ૮૧૩ 99 99 ,, 39 99 22 ,, "2 ܪ 3 99 ૪ ૫ દુ ७ , ૧૧ ,, ર ૧૩ ” ૧૪ ૭ ૧૫ » it ', te Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૧૪ સજઝાયાદિ સંગ્રહ હલ શીયલની નવ વાડની સઝાયો મેરવિજયજી કૃત છે ૧ [૨૨૮૩ થી ૨૦] શારદ માત મયા મુજ કીજે, દીસે અવિર(ચ)લ વાણું રે; નવવિધ વાડ કહું સંક્ષેપ, ગુણ મણિરયણની ખાણ રે...(પહેલી) ૧ પહેલી વાડ વસતિની જાણે, ભાખે શ્રી જિન વીર રે; શીલ જતન કરવાને કાજે, તે સુણો સહુ ધીર રે... , ૨ જે વસતિયે નારીજન હૈયે, પશુ અને વલી વંડ રે; તેહ ઘરે રહેતાં બ્રહ્મચારીનું ન રહે શીલ અખંડ રે.... જિમ માંજારથકી મૂષક વળી સિંહથકી શિયાલ રે; જિમ વળી ફાલ દિયતાં વાનર, બીહે તિમ વ્રતપાલ રે.... " ચોથા વ્રતને જે ખપ છે, તો નારી ન ધરજે મન રે. પહેલાં મોહ લગાડી આપણે, હરશે શીલ રતન રે.... ) ૫ ઢાળ-૨[૨૨૮૪]. બીજી વાડ કથા તણું રે, તે સુણજે નરનાર; સ્ત્રીશું વિકથા જે કરે રે, તે નર સાર ગમાર રે. શીયલ સુપાલિયે, શીયલે શિવસુખ હાય રે; પાપ પખાલીયે ૧ વાત વિવિધ પર કેળવી રે, મ કરો નારીશું જાણ; સરાગ વચન નવિ બોલિયે ૨, વાડ તણી હેય હાણ રે... શીયલ૦ ૨ નાલિકેર સે મિલે રે, ચોખો સંચલ ખાર; સંચલ વિણસે નીરથી રે, તિમ વિણસે બ્રહ્મચારે ... , ૩ શ્વાન હડકવા પાસે રે, કુપક્ષે રાગ વિઠાર; પ્રગટે તિમ સ્ત્રીવાતથી રે, ભાવે વાડ વિચારો રે... ૩ [ ૨૨૮૫] ત્રીજી વાડ હવે સાંભળે, આસનની કહું તેહ રે; જે આસન બેઠી કામિની, નવિ બેસે મુનિ જેહ રે. શીલવંત છાંડે તે છેહ રે ત્રીજી ૧ જિમ કઈ નિરધન વાણ, ર૧ ખપે દિનરાત રે; રૂઓ માત્ર તે નવિ લહે, ધન કંચન કહી વાત છે. ઈમ જે નિજ જાત રે.. પરવ દિવસ કોઈ આવીયે, કરે સહુ જન પકવાન રે; તે નિરધનના બાલક રૂએ, આપણુ કરીએ પકવાન રે. કિહાંથી કાઢે તે ધાન રે બાળકના આગ્રહ થકી, લાવે ગોધૂમ ધાન રે; પડસુલી કરી તેહની, લાવે શાક અસાન રે. કેહલા કેરું તે માન રે... , ૪ Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૫ શીયલની ૯ વાડની મેરવિજયકૃત સજઝા દેહલું શાક તે કેળવી, મૂછ્યું કણકને પાસ રે. વાહ ગયે સવિ તેહને, તે રો વદન વિકાસ રે... ત્રીજી ૫ તિમ સ્ત્રી આસન બેસતાં વાડ શિથિલ તમ જાણ રે, ઘટિકા દેય છોડે તેહની, સ્ત્રી ત્રણ પહેાર પ્રમાણ રે; તજે પુરુષાસન ઠાણ રે, ભાખે ત્રિભુવન ભાણ રે, મેરૂ કર ગુણગાન રે... » ૪ [૨૨૮૬] નારી અંગ ન જોઈએ રે, લાગે બહુલા રાગ રે; શીલવંતની વાડને રે, તિહાંથી થાય ત્યાગ છે. નારી ૧. વીર જિસર ઈમ કહે રે, તમે રાગદષ્ટિ નિવારે રે; શ્રી જિન પ્રવચન જોઈને રે, સુપુરૂષ આતમ તારે રે... ઇ ૨ જિમ કઈ અંધ પુરષ હતા રે, મિલિયે વદ સુજાણ રે; તે કહે ઔષધ તુજ કરું રે, જે માને માહરી આણ રે. ઇ ૩ ઔષધ જગ સાજો કર્યો રે, તું સૂરજ સામું ન જોય રે; તે કેતે દિન વિસર્યું રે, રવિ જોયે અંધ તે હેય રે.. , ૪ તેહ પર વ્રતધાર રે, નવિ જુએ સ્ત્રીના અંગ રે; ભાંજે વાહ ચેથી ખરી રે, હવે પંચમી ગુણ સુરંગ ૨ ઇ ૫ ૫ [૨૨૮૭] સુણ વ્રતધારી રે શોયલાજ રાખીયે, ચંચલ મન કરી કામ; ભીતિ કરૂખલે રે વાડ વિચાલમાં, મ કરજે વિસરામ સુણ ૧ શ્રીપુર પાટણ રાજા રાજીઓ, જિતશત્રુ તસ નામ; તિહાં વ્યવહારી રે એક વાણિજ કરે, લાખ ને મીણ વિરામ ચહલા પાખલિ મૂકે તે ભરી, વહેરી લાખ ને મીણ; તાપને જેગે રે તે સવિ ગળી ગયું, કામે ભા(ભીખે રે દીણુ... નવિ કાંઈ પાસે રે આપે તેહને તિમ દષ્ટાંત જ હેય; સ્ત્રીના હાસ્ય કુતૂહલ સાંભળે, ભાંજે વાડી તું જે , ૬ [૨૨૮૮] સુણ ગુણ રે પ્રાણ, રાખે વાડ વિશેષ, પૂરવના કામોગ, નવિ સંભારી અશેષ; સંભાયે દૂષણ, ભાંજે વ્રતની વાડ, કુયતને રાખી, આતમ નરક મ પ... ૧ ગુટક આતમ તારી જિમ કે બે બાંધવ આવ્યા નગર ઉદ્યાન, કીડા કરી થાકથા બે બેઠા, વૃક્ષ હેઠલ સુજાણ; Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૬ તવ તે થડથી અહિ નિસરીયેા, બીજે દીઠા પણ નવ ખેાયેા, એક વરસ ઈમ વાલે, તે થાનક દેખી, તવ તસ વિષે ચઢીયા, કાલ કરે ત્રુટક : નવિ સાઁભારે પૂરવક્રોડા, સમવસરણુ બેસી જિત વીરો સાતમી વાડ સુણા ભવો પ્રાણી, એ કાયા ફૂડી પાત્રતા, રસના વશ કીજે, અદ્વિ પરવશ થાયે, તસ વૈદ્ય જ મલીયા, તા તુજ છુ. ઔષધ કટુડ ત્રુટક : પેઢા થયા તેહના ઔષધથી, મદ્યપાન કરીયુ વળી જે તે, તે દુ:ખિયા રસનાના વાઘો, આહાર લીયે સંજમને કાજે, હવે આઠમી વાડ સાંભળેાજી, બ્રહ્મચારી સહી ઉઠીયેજી, જિમ બે પથી ચાલતાજી, ભાજનવેળા થઈ તિસેજી, લઘુ ભાજત અનહૅ ધણું છું, તવ મૂડી મતિ ઉપનીજી, ભાંગ્યુ ભાજન અન્ન ગયુ.જી, તિમ વ્રતી અષિક આહારથીજી, સજઝાયાદિ સ મહે તત્કાલ, તિમ નવ સભારે, પૂરવ ક્રીડા ઢાલ છઠ્ઠી વાડ ઈમ રાખે, ૭ ડસે પુરુષને અગે, ઘરે આવ્યા મન ૨ગે... તે એહુ મધવ આવે, ડસની વાત જણાવે; સહુ સાંભળતાં ભાખે; સરસ આહાર ન લીજે... નિશ્ચે નરક પડીજે. સરસ વસ્તુ ન લીજે, જેમ કાઈ કુષ્ઠી કહીજે; કહે તું મદ્ય ન ખાય, જેમ પાઢા થાય... વૈદ વચન વિસાયુ, . રાગે તસ તનુ ભાથું ; તિમ સહી રસના વારે, પણ ખલ રૂપ ન વધારે... [ ૨૨૮૯ ] અધિક ન લેવા રે આવાર; ઊણા કવલ બે ચાર. સુગુક્ષુનર ! સાંભળો એક વાત ૧ આવ્યા વહ માઝાર; કરે સજાઈ સાર... જાવા લાગ્યું રે ધાન; ઉપર મૂકયો પાહાણુ... નર્વિ સરીયુ" તસ કાજ; આલે વાડ મ ભાંજ... ૮ [ ૨૨૯૦ ] નવમી વાડ હવે સુવા, શ્રાવક સાધુ સુજાણ; અંગ વિભુષા જે કરે, બ્રહ્મવ્રતતણી ♦ તસ હાય હાણુ કે. પાળા રે વ્રત ભાવે, વ્રત પાળતાં રે દુ:ખ હું નાવે કે... ૩૦ ર 36 ,, ૩ ૪ પાળા ૨૦ ૧ Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શોયલની ૯ વાડની મેવિજયકૃત સજ્ઝાયા બ્રહ્મચારી શ્રાવક કૃતિ, નિષ કરે મરડા મેાડ; ઉજ્જવલ આછાં લુગડાં, વળો બહુ મૂલાં ૨ પહેરતાં હાય. ખાડ છે. પાળા ૨૦૨ કુંભકાર એક ડેાકરી જાયે માટી ઢાજે; ખણુતાં રતન પ્રગટ થયું, તે ઈ રે તેણે માંસ ખંડ જાણી કરી, સમળી લેઈ જાય; નાખ્યુ રૂપમાંહે જઈ, કરે એરા રે દુઃખ સબહુ થાય કે... સમળી સરિખી ક્રામિની, રમણુ સરખુ શીલ; મૂત્યુ પાજે કે... બ્રહ્મચારી જો સાચવે, તેા ઈંહ ભવ ૨ તસ પરભવ લીક્ષ કે... શ્રી અકબરપુરમાંહે રહી, કીધી એહ સજ્ઝાય; સાઁવત સત્તર કર શ્રાવણ માસે, વ્રત પાળતાં હૈ દુઃખ દૂર પલાય કે... શ્રી દેવવિજય પડિત વરૂ, શ્રી જયવિજય છુધરાય; તસ સીસ એરૂવિજય કહે, વ્રત પાળતાં ર્ નતિષ ધર થાય કે... [૨૨૯૧ થી ૯૪ ] સમરી જિતવર વાણુ દુહા-સદ્ગુરૂ ૫૬ પંકજ નમી શીલવાડ નવ વ વ જેમ ધાન ક્ષેત્રે ભયા, તેમ શીલ રક્ષણ ભણી; શીલ જંગે સુરતરૂ સમા, શીલવત નરનારને; જેમ રયણે ચિંતામણિ, સ ગુણ્ણામાં શીલગુણુ, જે વિભાવે આદરે, તે ઉજવલ શિવ સુખ લહૈ, ઢાળ-પહેલી વાડ સભાળીયેજી, પુંડક જે સ્થાને વસેળ, સેાભાગી ભવિયા ! સૌંગત મૂકેા તેહેનીજી, સયમધારી લખમણુાજી, નારી અગની સંગથીજી, નવનીત(પીગળ) જેમ તાપથીજી, સ. પર જેહ પરમ સુખ ઠાણું... વાડે રક્ષા થાય, એ તવવાડ ગણાય... મનવષ્ઠિત દાતાર; સુર સાનિધ કરનાર ... તમાં સુરત‚ સાર; અનુપમ મ’ગલકાર પાલે નિરતિચાર; ધન્ય કરે અવતાર... જિહાં રમણી પશુવાસ; તિહાં નવ કરીએ નિવાસ શીલ ભૂષણુ મનેાહાર... જેથી વ્રતની હાજી; પામી દુઃખની ખાણુ... માનવ મન પિંગલાય; મન થીર રાખા સદાય... "" ૮૧૭ .. .. 13 99 . ૪ પ ર 3 ४ સેાભાગી ર ૩. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૧૮ બીજી વાડે નારી તણાં, અગોપાંગ ન સંયુજી, મલમૂત્રની કોથળી, મોહ ન પામે તે રજી૫૬, સઝાયાદિ સંગ્રહ જાતિરૂપ વખાણ; સમજે ચતુર સુજાણ. સેભાગી ૪ નારી તનુ નિરધાર; જિનવર વચન વિચાર છે ૫ [૨૨] ત્રીજી વાડે રે રમણી સંગમાં, બેસણુ દૂર નિવાર; એક આસને રે સાથે બેસતાં જાગે કામ વિકાર, શીલ સુરંગે રે ભવિયાં સાચ એમ બેસતાં રે સંગત બહુ વધે, વિવેક નવ સચવાય; સંગત વધતાં રે અંગરસ હવે, તો વ્રત દૂષિત થાય શીલ ર માતા બનનારે એકાસન પરે, બેસણુને પરિહાર; રમણી ચિત્ર નિવાર્યો જેવતાં, જતાં થાય વિકાર... ચેથી વાડેરે સુણજે ચિત્ત ધરી, કરતાં નયન વિકાસ; રમણી રૂપ ન રાગે નિરખીયે, સમજી દુઃખ નિવાસ... રૂપને નિરખી રે મન થિર નવ રહે જાગે શીધ્ર અનંગ; મેહમદનની ચેટી એ કહી, તજીએ અંતર રંગ દિનકર સામેરે નયણે જેવંતા, થાય તેજની હાણ; રમણી રૂપે ૨ અંતર બલ ઘટે, એમ કહે જિનવર જાણુ , ૬ [૨૩] શીયલ સુધે મને પાળીયે, પંચમી વાડ ચિત્ત ધાર રે; ભીંતને આંતરે કિડતાં, જ્યાં રહે પુરૂષને નાર રે. શીયલ૦ ૧ હાવ ને ભાવ સુણતાં થયાં તેમ શૃંગારની વાત રે; મીણ અગ્નિકને ઓગળે, શીલ ન રહે અવદત રે... કે ૨ વાત કરતાં ખડખડ હસે, હાંસીયે અનરથ થાય રે; રાવણ વધ થયે જાણીયે, સાચો વત સુખ દાય રે. વાત છઠ્ઠી હવે સાંભળે, પૂર યુવતિ સંવરે, ઈદ્રિયપંચને વશ રહી, જે સવી ભોગવ્યા ભોગ રે. કામક્રીડા કરી બહુવિધે, વિષય વિકસ્યાં બહુ વાર રે; વરસ દિવસે જેમ સપનું, સંક્રમે વિષ નિરધાર રે.... પૂર્વની વાત સંભારતાં, વ્યાકુલ મન તવ થાય રે; અનિયે તૃણ પુલ મૂકતાં, ઉછલે જાલ સમુદાય રે.. બહાવત ધારને નવ ઘટે, એહવા શિથિલ વિચાર રે; જિનવર મારગ સાધીએ, તજીએ મોહ વિકાર રે... Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શીયલની ૯ વાઢની મેહવિજયકૃત સજ્ઝાયા [ ૨૨૯૪ ] સરસ આહારને ત્યાગ। રે; મનમથનું મલ ભાંગા રે...(શીલવ'ત૦) ૧ રસને'દ્રિયથી વિરામાર, વધશે અધિસ્તર કામેા રે, સાતમી વાડે સુગુરૂ પણ પે, અલ્પનિંગય માદક પરરિયે, -શીલવંત નરનારી સુણજો, સન્નિપાત જેમ ધૃતનાં યાગે; 'ડરીઢ ગયા સાતમી તરકે, નરને નારી અઠયાવીસ કવલા, આઠમી વાડે આહાર અતિશયે, આહારે ઉધ વધે બહુ રીતે, નવમી વાડે તનુની શાભા, સ્નાન વિલેપન ને તમેાલે ઉદ્ભટવેષ અને ઉત્તમ વસ્ત્રા સાત વર્ષથી માટા પુત્રને એકી રમણી સાથે પૃથ પાંચ વિષયની વાત નિવારે ક્લશ: ઈમ મદનવારી દુતિ વાર, સુગતિ કારણુ નાગપુરી તપગચ્છમાંહિ તસ શિષ્ય પ્રવત કે દીપચંદ્રજી તરુણુ પુરિસેણુ હાસ* એગઠ્ઠાણું સયા–ડ ઢસણાઈક પુરિસસ બાલવિવરણુ– દિઠ્ઠીઈ દિગ્નિ બંધ, ત ખેાલ કુસુમ કુંકુમ, ક્રેસર સરીર નિઅસણુ, નહદત અલયસીમંત, અચ્ચ ંત મુખ્યમ્મિલ, નાહિ નિઅમ ઉરત્થલ, નર તિરિ સરએ ક્રિટ્ટિ કવલ ભત્રીશ આહાર ૩; યે. ઉડ્ડા નિરધાર રે... કદિ ન લીધે બ્રહ્મચારી ; તન મન થાય વિકારી રે... પરરિયે વ્રતધાર ૨, જાગે મદન વિકાર રે... ધરીયે ન ભૂષણ ભાર રે, પાસે સુવાડે ન નાર રે... નર એકાકી ત ાયર ધમ ધ્યાને મતિ હાય રે... શીલરખારી વાડ નવ સભાળજે શીલવ્રત અજવાળો શ્રી કુશલચદ્ર સરીસર કહે સ્વપર હિત રૂ... [ ૨૨૯૫ ] સવાસ" વત્તકરણુ મેગ તે પયરિઠાણું ચ... અગાઉસિન્હાણુ મદ્ભુમ્ભગ વિલેવધુ ચલણુ ધાવણુય.... કપૂર સુરહિ તિલ છૂરી ધ્રુવષ્ણુ મલાઈ સિરિખડે .. ૨૧૯ કેસરામાણુ તહ યૂ મિણુ "પણ વૈધિ' ચ... પયાસણું પુરિસ વેસકરણ' થ ક્રામકહે" પુર્વ્યયસરણું... 99 ,, 99 . ૩ 99 ૪ ,, ; Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૨૦ સજઝાયાદિ સંગ્રહ સર્વ ચિઆભરણું, અલાય અંજણું અણુવરd હિંડલય ખાઈ, સયણું તહ તૂલિયાએ અ... કાચું પટ્ટઉલં, બલવાસાઈણિ અછત્યાણિ એગભતીજુઅલાસ, પરિહરણું ઉભર્ડ સં.. ખીર કામુવણ, વંજણમાહારમઈપણ ચ જણસમવાએ ઉગ્ર, પોયણું ધમ્મઠાણબહિં.. પગહગમણું એગારિણીઈ રણુઈ બાહિનિગ્નમણું ચમ વિમરતઓ તંબેલગાણું તલિઆ તહ ય પરિહાણું સિંગાર (વ ?) યસ્થ દા૫ણુ, પલેઅણું મિનિ આઈ નહરાગ એમાઈ વિહવમહિલા, વિવજજએ સીલરખટ્ટા... સાહમિઅ સંસમ્મી, સુગુરુસંગે કુસંગવિણિવિતી સુવિસાલ સીલ કપઘુમમ્સ એયાઓ વાડીઓ [૨૨૯૬ ] શ્રી નેમીસર ચરણ યુગ પ્રણમું ઉઠિ પ્રભાત બાવીસમા જિન જગગુરૂ બહારિજ વિખ્યાત સુંદરી અપછી સારિખી રતિસમ રાજકુમાર ભર બનમઈ જગતનું છોડી રાજલ નાર, બ્રહ્મ ચરિજ જિણ પોલિયો ધરતાં દુર્ધર જેહ તેહ તણું ગુણ વર્ણવું જિમ પાવન હુવે દેહ સુર ગુર જે પિત્તે કહે રસના સહસ બણય દાચયના ગુણ ઘણું તો પિણ કહ્યા ન જાય.. ગલિત પલિત કાયા થઈ તેણે ન મૂકે આસ તરૂણપણે જે વ્રત ધરે હું બલિહારી તાસ... જીવ વિમાસી જેય તું વિષય મા રાય ગમાર છેડા સુખને કારણે મુરખ ઘણે મહાર... દશ દષ્ટાંત દેહિલે લાધે નરભવ સાર પાલિ શીયલ નવ વાડિયું સફલ કરો અવતાર... હિવે પ્રાણ જાણ કરી રાખિ પ્રથમ એ વર્કિ જે એ ભાજી પસસી પ્રાને પ્રમદા ધાડ... જેહડ તેહઠ ખલકતી પ્રમદા વય મયમંત સીલ વિષ ઉપાકિસી વાઠિ વિભાડિ તુરત.. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શીયલની ૯ વાડની મેરવિજયકુત સજઝાયે અથવા નારી એકલી ભલી ન સંગત તાસ ધરમ કથા પિણ કહે નહિ વસી તેહને પાસ તેહથી અવગુણ હવે ઘણું સંકા પામે લોક આ અછતો આલસિર બીજી વાડ વિક બ્રહ્મચારી જોગી જતી ન કરે જાર પ્રસંગ એકણ આસણ બેસતાં થાઈ વ્રતને સંગ પાવક ગાળે લોહને જે રહે પાવકસંગ ઈમ જાણું રે પ્રાણીયા તજ આસણ ત્રિયસંગચિત્ર લખી તજે પૂતળી તે એવી નહિ કેવલ જ્ઞાની ઈમ કહ્યો દશ વૈકાલિકમાંહિ. નારી તે નરપતિ થયે ચકખુ કુસલ કહાય લખ ભવ ચોથી વાડિ તજ રલી રૂપી રાય.... સંયોગી પાસે રહે બ્રહમચારી નીસદીસ કુસલ ન તેહના વ્રત ભણી ભાંજે વિસવાવીસ.. વચ્ચે નહીં કુટ અંતરે સીલતણી હવે હાંણિ મન ચંચલ વસિ રાખવા હીયે ધરે જિણવાણિ છઠ્ઠીવાડે ઈમ કલ્લો ચંચળમન મ ડિવાય... ખાધે પીધે વિલસી તિરું ચિત્ત મલાય. કામ ભોગ સુખ પારધી આપે નરક નિરોધ પ્રત્યક્ષનો કહે કિશું વિલસે જેહ વિનેદ... ખાટા ખારા ચરચરા મીઠા ભેજન જેહ મધુરા ઈમો કસાઈલા રસના સદૂ રસ લેવ જેહની રસના વસ નહીં ચાહે સરસ આહાર તે પામે દુઃખ પ્રાણીઓ ચઉગતિ સેતેં સંસાર.. અતિ આહારથી દુઃખ હવે ગળે રૂપ બલગાત્રા આળસ નિંદ પ્રમાદ ધન દેષ અનેક કહાત.... ઘણે આહારં વિષ ચઢે. ઘજ ફાટે પેટ થાન અમામો ઊરતાં હાંડી ફાટે નેટ.. નવમી વાડિ વિચારીને પાળે સદા નિરદેશ પામી સતત ખિણ પ્રાણીયા અવિચલ પદવી મેખ... મંગ વિભૂષા જે કરે તે સંયોગી હોય બહાચારી તન સભા તે કારણ નવિ કાય Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨ સદગુરૂને” ચરણે નમી ૨ નિરમલ શીલ આરાધતાં રે શીઘ્ર વિભુ ક્ષણ સારા રે એહ વ્રત ગુણુ ભંડારા રે તારી પશુ પ′ડગ રહે રે માંજરીના સગથી રે નારી થારસ પિરહરા રે લીબુ કલ ઠામે કરી રે આસન સમણુ નારીનાં રે સભૂતિ મુનિ નિયાણા કીયા ૨ ચેાથી વાડ ચતુર સુણા રે સૂર્ય સાસુ ધણ જોવતાં ૨ જરા અવ ભીંતને અંતરે રે ધન અજાત શ્રવણે સુણી રે ટ્ટિવાડ વિયણ સુણા રે જિન ઋષિ ઉર અણુાં છલે રે સાતમી શીખ એહવી કહી ૨ મૉંગુ મુનિ રસ લાલચી રે આઠમી વાડ એહવી કહી રે * ડરીક ગીઆ સાતમી રે સ્નાન વિભૂષણુ પરહરી રે વાડ સહીત વ્રત આદરા રે સકલ ધરમ કરણી માંહે રે નઈતી ચાર આરાધતાં ૨ દેવ-દાનવ સાનિધ કરે રે ઋષિ લાલા સેવક કહે રે ગુણુ નિધિ જીવડા રે શીલરયણુ સ'વર કીજઈ રે નવસરવાડીનું [ ૨૨૯૭ ] સજ્ઝાયા િસ ગ્રહ વાડ હુ" નવ સાર ઉતરીયે ભવપારા રે...સુવિચારીએ ૧ ચિત્ત સુધારીએ સુગુણુ વિચારીએ... તિહાં નવ કરવા વાસ મુષક નહિં સુખ આસે રે... છાંડા વિશ્વથા રે વાત દત હાયે જલપાત રે... સગત સુગુણ નિવાર સ...ગતથી અવધારા રે... પરિહરા ભ્રષ્ટ વિલાસ ઢાયે નયણુ વિષ્ણુાસે રે... તિહાં નવ કરવા વાસ પામે માર ઉલ્લાસ રે... સમરા માં પુરવ ભાગ પામ્યા દુઃખ સ જોગ... પરિહરા સરસ આહાર પામ્યા દુ:ખ અપાર રે... આવાત કરવા હૈ આહાર શીલતજી નિજ સારા રે.... નિત્ય કરેા શીલ જતન મન ધર। શીલ રતન રે... માટી એ વ્રત ધાર ઉતરીયે ભવપારા રે... ભગત પ્રણમે રે પાય શીલે શિવસુખ થાએ રે... .. ,, رو ,, 29 ,, ; 36 "9 3 .. ૫ د. ७. , ૧૦. “ ,, ૧૧ [ ૨૨૯૮ ] રૂ. પરિહરી નારના સંગ સમરે શીયલ સુચ་ગ... (આતમા તુ′૦) ૯ ૧૨ ૧૩. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શીલ-વિષય સંવાદની સઝાયો આતમાં તું રાખે છે શીલરયણ ચિત્ત (મન) હરી લેસિ નારિ શીયલિ તે રૂડા હે શિવસુખ પામીઈ વસઈ મુક્તિ મઝારિ... , ૨ વિણસેવું રે વસ્તી સોહામણી માં કર તેહસું રે વાત આસણ મેલ્હીને અળગાં બેસીઈ રાખે દષ્ટિ વ્યાપાર (વિકાર), ૩ શ્નો નર ભીંત રહ્યાં વાસ ન સેવાઈ (વસઈ)માં સંભારે પૂરવ ભાગ સરસ ન લીજે આહાર અતિ ઘણે ત્યજીઈ ભૂષણ જેવ.. છે લીંબુ સરસી હે વેશ્યા વર્ણવી દીઠી () પાલઈ રે ડીલ પિઢી કન્યા રે જાણે મક્ષિકા વિમન કરાવી રે સીલ. ૫ યૌવનવંતી રે અગનિશિખા જિસી પુરૂષગાલિ ધૃત કુંભ વડનર તરૂણી હે નારી વારણ વિકલ કરિઈનિજ અંગ... આ દ બાલી વિધવા હે ટંકણખાર જિસી ગાલઈ સાતઈ ઘાત કુંજર (કાગ) સરિખી હે પર પાખંડ(જિસી)ણી સીયલ કરઈ નિજ પાત (ઉપઘાત વિદેશપથિકા હૈ કહીઈ ચરભરી તોહિ મનનુંરે વાક અસતી ભણાઈ (જંબુ) ચંપક ફલ સમી વિલગઈ લેહ (સમાન) વિપાક,૮ મુલ મંજરી હે અદભૂત રૂપિણ તતક્ષણ (આણુઈ રે કાલ ફેડઈ (આપ) પાલ બે કરજોડી હે સેવક વિનવઈ બોલે ઉપદેશ માલ. , ૯ કફ શીલ-વિષય સંવાદની સઝા [૨૩૦૦-૨૩૦૧] ૨ દૂહા પહેલાં પ્રણમું શારદા વંદી સઘૂર પાયા વિષય–શીલ સંવાદ રસ કહિશું સરસ સઝાય.... શીયલે જગ જસ વિસ્તરે શીયલે શિવસુખ હેય અદ્ધિ-સિદ્ધિ નવનિધિ દીયે શીયલ સો નહિ કેય.. શીયલ તણું ગુણ સાંભળી આરાધે નર-નાર વિષય દેષ દૂરે તજે જિમ પામો ભવપાર... ઢાળ વિષય પર્યાપે રે એક દિન શીલને શીલ! તું મકર ગુમાન તું અતિકાર રહિ નવ વાડીશું નિત જાગ્રત સાવધાન.... વિષયપર્યાપે રે તું ભય પામે છે નારી નિરખતાં જયુ મૂષક મોજાર ગીત-ગાન-રસ ભયથી તેં ત્યજ્યા ન કરે સરસ આહાર... ઇ ૫ રહી ઉદાસી રે વાત વિનોદથી ન કરે તું શણગાર કથાકવિતરસ સરસ ન સાંભ શો તિરો અવતાર?.. આણ અમારી રેકે લેપે નહીં નરવાર સાથે રે સેવા અલી બલતું રે અમે જીતી ગયા કે દાનવ કોણ દેવ... . ૭ Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સઝાયાદિ સંગ્રહ પાંચે પાંડવ છ કૃષ્ણ છત્યા ત્રણ ખંડ, પચે ઇન્દ્રિય છ મન મિલી અમે જીત્યું બ્રહ્માંડ રાંતણ પરે અમે ઘણા રેળવ્યા વાસુદેવ નરદેવ દિન દિન ઉઠી રે જ સહુ જલ ફલે અમ કારણ નિવમેવ કુંજર સુરે રે સાંકળ સાંકળે કરણ ભોગ રસેણ માટે વિટ રે મછહ તડફડે જીભ સવાદ વસેલુ.... નાગ નિહાળા રે પડયો કરંડીયે લુબ્ધ ઔષધી રે ગંધ હીપક દેખી રે પડે પતંગીયે રૂપત રસ અંધ.... નાદ સવાદે રે હરિ વેધિયા ઈમ જગ જાણે અજાણ અમે વિડંખ્યા રે નરકે નાખતાં અમને નવે રે કાણુ... મન મોટું છે જે સાહિબ અમતણું જેહની શક્તિ અનંત પુર અને ઉર ઘર ધરતે ભમે થાકે નહિં દુઈત... કોઈ ન દેખે રે જાતો આવતે ક્ષણ ન કરે રે વિશ્રામ જગ જગાવે રે જોગી જુગતિસું પણ નાવે રે એ ઠામ છે અમે લજવ્યો રે રતિ રસ વાંછતો રાજુલસું રહ નેમ છૂટી ન શકયો રે આઈકુમાર વળી બાંધ્યો તાંતણે પ્રેમ ઈલાપુત્ર અમે નાચ નચાવી અરણીક પાડે રે પાસ નદિષેણ અમે ભારી ચૂકવ્યો વસિયે વેશ્યા આવાસ દેખી નટાવી રે રૂપે મેહિ ભૂલે આષાઢાભૂતિ નદમયંતી રે સંયમ જ રહ્યો તે અમે લીધે રે ધૃતિ... ઢાળ-૨ [૨૩૦૧] હવે શીયલ પયપે વિષય સુણે તુમ રાંક શું ફોગટ ફલે એહ નહીં તુમ લાંક એ મોહ વિ તેહના સહુ અપરાધ અમે મોહ ઉખેડી ટાળું સયલ વિરાધ, સયલ વિરાધ ટાળીને આણું ચંચલ નિજ મન કામ પાંચે ઈન્દ્રિય પંથ ચલાવું તવ હેયે વિષય વિરામ. ૧૮ ધન શેઠ સુદર્શન મનઈન્દ્રિય વશ કીધી ઉપસર્ગ સહીને વિજયપતાકા લીધા અભયા કપિલાયે કીધા કોડ વિલાસ? પણ ધીર ધુરંધર અંશ ન પડિયા પાસ Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શીલ–વિષય સÖવાદની સજઝાયા પાસ ન પડીયેા ધીર દુર ધર પ્રગટ્યું. પુણ્ય વિશેષ શૈલી ફીટી થયુ સિહાસન એ મુજી મહિમા દેખ... જગજન્મ્યાતિ જગાવી એમન વય છાંડયા તસ્કર થંભાણા હુવા છેલ્લા દેવળી મુજ મહિમાગે* કાચે તાંતણે સતી સુભદ્રા જગ દેખતાં સીતા સુકુલિણી તમ ધીરજ કરતા શ્રીમતીને" પત્નગ વળી લાવતીનાં તીથ “કર ગણુધર જ્ઞાન-દશ ન–ચારિત્ર " ભવ્ય જીવને -સુર-નર–વિદ્યાધર પાય નમાડુ. સાચ દેખાડુ' ઈમ શીયલ વયણુ સુણી સાચે તે રાચે જબ કુમરે જોય ઢનઢ–ઢામિની દાય પ્રતિમાષ્યા પણ તેહ મુજ મહિમા સહુ અહ જિનવાણી સુણવા “દેવગુરૂને નિરખી આળ ટળે મુજથી જુએ ઈલું જગ ઘુલિભદ્ર લખ ચૈાધી વૈશ્યામ દિર રહ્યા ચામાસુ` મે' ક્રાસ્સા પ્રતિòાધી.. જિનપૂજા કરતાં નિમાત્રા જાતાં -તપ-જપ-કિરિયા કરી "ઈમ પાંચ" ષ"ક્રિય રામચંદ્રની રાણી અગતિ કીયે। મેં પાણી મેં કીધી કુલમાળ ઉતાર્યાં. મેં... આળ ચાલણીએ જય કાઢી ચપા પેાળ ઉઘાડી.... ૨૦ મુજને સહુ આરાધે મુજથી હુ ગુણુ વાધે સુગતિ માંહે પહેાંચાડુ સહુને પાય નમાડુ આ કલિયુગમાં કરતા ધીજ પતીને કષ્ટ નિવારૂ દાષી દુશ્મન છીજે... વિષય થયા અનુકુલ એહ ધર્માંનું મૂલ માન થયા સાવધાન લેાચન હુઆ પ્રધાન પરખી પરિમલ નિરમલ નાકે કુસુમ રચી જિમ માંગી જિન્હા નગી દુરમતિ ભાગી જિત ગુણુ ગાવા લાગી... હાથ કૃતારથ કીધ Ò નિજ પલ લીધ કાયા પણ અ બિરાજે આવ્યા ઉત્તમ કાજે ૨૫ ૧૯ ૧ ૨૨ ૨૩ Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સઝાયાદિ સંગ્રહ પાંચે ઈદ્રિય પુયસંયોગે પામ્યા શુભ પરિણામ ચંચલતા છોડી રહી થિરતા મન પણ આવ્યું ઠામ. ૨૪ ઈમ શીયલ તણાં ગુણ પ્રહ ઉઠી નરનારા જે ભાવે ભણશે તે તરશે સંસાર શીયલું સુખસંપદ શીયલે તનુ નિરોગ શીયલે દુખ ભાજે લહીયે ભોગસંયોગ ભાગ સંચળ લહીયે સવિ શીયલે ઋહિ રહે ઘરમાંહે - જગ જોતાં બીજે નહિ બંધવ શીયલ સમો કયાં(કહાં?) હેર તપગપતિ દીપે શ્રી વિજય દેવ સૂર તસ પાટે પ્રગટયા શ્રી વિજય પ્રભ ગુણ પૂર આદેશ લહી તસ કી વિહાર ઉદ્દેશ અનકમે આવ્યા દીઠ માલવ દેશ માલવ દેશે વિહાર કરતાં તીરથ ઘણું જુહાર્યા શીય તણા ગુણ ભણતાં-ગુણતાં દુષ્કૃત દૂર વાય... શ્રી હીરવિજયસૂરિ હુઆ યુગહ પ્રધાન અકબર પ્રતિ બધી જિ વા જગવાન તસ શિષ્ય રતન દઈ શ્રી સોમવિજય ઉવઝાય વાચક કીતિ વિજયને સેવક વિનય વિજય ઉવઝાય શીયલ તણું ગુણ ઈમ સંભારી અહ નિરિ કરે સજઝાય. ૨૭. સત્તર પાંત્રીસે રહી રાનેર ચોમાસ ઋષિભાણવયણ વહી કીધે એહ અભ્યાસ કહાં શીયલ તણું ગુણ મેં માહરી મતિસારૂ રણુયર કેરે પાર લહે કણ તારું? પાર લહે કણ શીલતણા ગુણ પણ નિજ શક્તિ પ્રમાણ શીલતણું ગુણ ભાવે ભણતાં લહીયે કેડિ કલ્યાણ કળશ: ઈહ ધમ મંદિર સુણ સુંદર શીયલ ગુણમેં વર્ણવ્યા શ્રી દશમેં અંગે ગુણ પ્રસંગે ગણુધરે તે સંસ્તવ્યા એહ પુણ્યથી મુજ સદા હેજે બેધિલાભ ભભવે હું શીયલ સેહગ સદા વાંછું વિનય વળી વળી વિનવે. ક શીયલવિષે પુરૂષને શિખામણની સઝા [૨૩૦૨ થી ૪] સણ સુણ પ્રાણુ શીખડી લંપટ શું લેભાણે રે લલનારું લાગી રહ્યો વદન જોઈ વિકલા રે...(નારીને નિરખી રખે.)૧ Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શીયલ વિષે પુરૂષને શિખામણની સજઝાયે નારીને નિરખો રખે જાણે ચંપકલી એ ફૂલી રે સમજે વિષની વેલડી મત રહે તિણુપર ઝૂલી રે ક્ષણ રેવે ક્ષણમેં હસે ક્ષણ વળી વિરહે પ્રજાલે રે પ્રીત ધરે ક્ષણ પાપિણી ક્ષણ વળી રેપ દેખાડે છે. જન પૂછે તવ જારને કહે મુઝ બાંધવ એહે રે સંસ કરી અતિ આકરા કુડ કપટનો ગેહે રે સમજાવી કરી સાન કને નયનની શાને રે પગની ગતિ શાને કરી વચનત અનુમાને રે.... મુખ મરડીને કોઈશું વાત કરે વિષયાલી રે પાડી પુરૂષને પાશમાં દેઈ મીટ ને ચાલી રે, ધનવીય ચિત્ત રૂપની હરિણાક્ષી હરનારી રે કામિની સરખી કે નહિ ધરતીમાં ધૂતારી રે... જેહ છે ચંચલ વીજળી ચંચલ કુંજર કાને રે ચંચલ વાન સંધ્યાતણે ચંચલ પીંપળ પાને ૨, ૮ જેવો રંગ પતંગને જેવી વાદલ છાંહે રે નેહ ઈ નારી તો જેવી કાયર બાંહે રે ઢાળ ૨ [૨૩૦૩]. અથિર મૂછ ઉંદરતણી રે અથિર જયું ઠારને નેહ, પ્રાણુડા ! વછબીલડીજી મુગ્ધ કિડ્યું મોહી રહ્યો છે અથિર તે નારીને નેહ , કામિની ભૂલી કેલશી રે રખે મન સમજે એમ છે કાંચના કાંટા જિસી રે જાણે કોચી જેમ છે એકને મૂકી આદરે રે વળી બીજને સંગ બોજાથી ત્રીજે જુવે રે જેહના નવ નવ તંગ નિજ સ્વારથ અણુ પૂગતે ૨ વદન કરી રે વિકરાળ , પ્રીતિ પૂરવની મૂકીને ૨ દે મુખમાંથી ગાળ... , જોયા વિણ જિમતિમ લવે રે નારી નિધુર નિલ લવતી પણ લાજે નહીં રે બેલે હલકા બોલ છે કદિય ન હૈયે દેહની રે નીચ નારીની જાત . વિશ્વાસ કરે છે તેહનો રે તેને કરે તે વાત વિષય થકી વિષ દેઈને રે સરિjતા રે નાર , પતિ પ્રદેશી મારિયે રે જે જે કામ વિકાર છે Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૨૮ દીપેશું લપટી કરે રે લાખમાંડે પર નળીયા ૨ હરસ વચ્છ નિજ પુત્રને રે પ્રાર્થના કરી લેાકની ૨ કુમરી કહેણુ માન્યું નહી" રે આપી સુતને આપદા રે લીલાવતીયે પ્રાથી યા રે અંગ વલૂરી આપણું ૨ વરવી તા વાધણુ જેસી સાપણી શાકિણીથી ખૂરી ઝટકી રે મઢી છેહ દે વિકસિત વદન તુમ દેખીને ઈત્યાદિક અવગુણુ ઘણા પ્રાણીયડા સુણ શીલથી એક મુરખ માખી પરે ભ્રમર સરીમા જાણુ તે શેઠ સુદર્શન સારિખા નારીને વશ નિવે પડયા બલિહારી હુ. તેહની પાતક સવ પખાલીયે કામિની કુલ 'િપાથી તન-મન ચપલ ત્રિયા તણાં પાપ વળી પ્રભુત ચુલ્લણીયે નિજપૂત...", હ'સાવલિયે' હેજ .. p દેખી કરૂણા તેજ... કરીયે। પ્રાર્થના ભંગ →→ જુએ રમણીના સોંગ... વિક્રમ ચરિત્ર નિજ જાત,, ચુિં દુઃખ સુતની માત... 99 ઢાળ ૩ [ ૨૩૦૪ ] [ ૨૩૦૫ ] 13 સુણુ સુણુ કતા હૈ શોખ સેાહામણી પ્રીત ન કીજે રૂ પરનારી તણી 99 સજાયાદિ સંગ્રહે 99 પરનારી સાથે પ્રીત પિડા કહે કિણિપરે' કીજીયે ઉધ વેચી આપણી ઉર્જાગરા કેમ લીજીયે કાછડી છૂટા કહે લ પટ લેાકમાંહે લાજીયે કુળ વિષય પણ રખે લાગે સત્રામાં કેમ ગાજીએ ?... 99 99 99 .. 93 99 .. વીષ્ણુ જેહવી રે નારી છે એહવીરૂ, નારી સૂડી સંસારમાં ૧ એહવી જાણી ભૂલે રે મત જાણા મુખ ફૂલે રે... જાણી ધરજે શીલેા ૨ લહીયે અવિચલ લીધે રે... મયે જીમ વીંટાય રે રસ લેઈ દૂર થાય રે... જંબૂ વયર કુમાર રે તે મહાટા ઝૂંઝારા રે... ચરણુ શરણું મુજ તેહતુ. ટ્ ધ્યાન ધરી વળી એહનુ રે... જ્ઞાન સાગર એમ લહીયે ૨ જાણી અળગા રહીયે રે... د. 99 , 39 99 ८ .. e, ર ૩ ૫ 9 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શીયલ વિષે પુરૂષને શિખામણની સજઝાયો ૮૨૯ પ્રીતિ કરતાં ૨ પહેલાં હીજીયે રખે કોઈ જાણે રે મનશું ધ્રુજીયે ધૂછયે મનશું ઝુરીએ પણ, જોગ મળવો છે નહીં રાત દિન વિલંપતા જાયે, અટવાઈ(અટાઈ) મરવું સહો નિજ નારીથી સંતોષ ન વળ્યો પરનારીમાં(થી) કહે શું હશે? ભર્યો ભાણે તૃપ્તિ ન વળી તો એંઠ ચાટે શું થશે ?... ૨ મૃગ તૃણાથી રે તૃષા નવિ ટળે વેળું પીલ્યાં રે તેલ ન નીકળે (નીસરે), ન નીકળે પાણું વલોવતાં લવલેશ માખણને વળી બૂડતાં બાચકા ભરિયા જેણે તે નર્યા વાત ન સાભળી તેમ નારી રમતાં પરતણું સંતોષ ન વળે એક ઘડી - ચિત્ત ચટપટી ઉચાટ થાયે નયણે ના નિદડી. જેવો ખોટો રે રંગ પતંગનો તે ચટકે રે પરસ્ત્રી સંગને (પર ત્રીયા કે સંગ પિઉડા=પરનારી સાથે પ્રેમ પીયુડા રખે તું જાણે ખરે, દિન ચાર રંગ સુરંગ રૂડે પછી નહીં રહે નિધરે, જે ઘણા સાથે નેહ માંડે છાંડ (તેહશું વાતડી,) તિણુણ્ય પ્રીતડી એમ જાણું મ–મ કર નાહલા પરનારી સાથે પ્રીતડી... ૪ જે પતિ વહાલે રે વચ્ચે પાપિણ, પરશું પ્રેમે રે રાત્રે સાપિણ, સાપિણું સરખી વેણું નિરખી રખે શીલથકી ચળે, આંખને ભટકે અંગને લટકે દેવ-દાનવને છળે, મનમાંહે એ માંહિ) કાળી અતિ રસાળી વાણું મીઠી શેલડી, સાંભળી ભોળા રખે ભૂલ જાણજે વિષવેલડી સંગ નિવારે રે પર રામાતણે, શેક ન કીજે રે મન મળવાત, શોક શાને કરે ફેગટ દેખવું ઘણું દેહિલું ક્ષણ મેડીયે ક્ષણ સેરીયે ભમતાં ન લાગે સેહિલું ઉચ્છવાસ ને નિ:શ્વાસ આવે અંગ ભાંજે (ગે) મન ભમે વળી મિની દેખી દેહ દાઝે અન્ન દીઠું નવિ ગમે... ૬ જાયે કલામી રે મનશું કમલે, ઉન્મત્ત થઈને રે અલલ-પલલ લવે, હવે અલલ-પહલ જાણે મોહ ઘેલો મન રડે, મહા મદન વેદન કઠિન(ગારીપરણ) જાણુ મરણ વારૂ વડે, એ દશ અવસ્થા કામ કરી કંડ કાયાને દહે, એમ ચિત્ત જાણી તજે રાણું (એહવું જાણું તજે પ્રાણી) પારકી તે સુખ લહે, પરનારીના રે પરાભવ સાંભળે કંતા કીજે રે ભાવ તે નિર્મળ Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2૩૦ સજઝાયાદિ સંગ્રહ નિર્મળ ભાવે એહ (નાહ) સમજે પર વધુ રસ પરિહરે, ચાંપી કીચક ભીમસેને શીલા હેઠળ સાંભળે, રણ પડયાં રાવણ દશે મસ્તક રડવ(ડતાં) પાં ગ્રંથે કવાં, તેમ મુંજપતિ (પણ દુઃખી દુઃખ પુંજ પાયે અપયશ જગમાંહે લો ૮ શીયલ સલુણા રે માણસ સોહીએ, વિણ આભરણે રે જગ મન મહીએ, મહિયે સુર નર કરે સેવા વિષ (અમી સાયર ફળ) અમિય થઈ સંચર કેસરી સિંહ શીયાળ થાવે અનલ અતિ શીતલ કરે (તિમ શીતલ જલે) સાપ થાયે ફુલમાળા લક્ષ્મી ઘરે પાણી ભરે, કે પરનાર પરિહરી શીયલ મનમાં ધરી સુખ વહેલાં વરમુક્તિવધુ હેલા વરે ૯ તે માટે રે હું વાલમ વનવું પાય લાગીને રે મધુર વયણે સ્તવું વચન મારું માનીને માનસ્વામી પરનારીથી રહે વેગળા અપવાદ માથે ચઢે હેટા નરકે થઈએ દેહિલા ધન ધન તે નર-નારી જે જગ (દઢ) શીયલ પાબે કુળ (જગ) તિલ તે પામશે જશ જગતમાંહી કુમુદચંદ સમ ઉજળે. ૧૦ 8 શીયલ વિષે સીને શિખામણની સજઝાયા [૨૩૦૭ ] કા ચાલ એક અનોપમ રે શીખામણ ખરી સમજી લેજો રે સઘળી સુંદરી ઉથલ સુંદરી (સહેજેય સેજે) હદય હેજે પરસે જે નવિ બેસીએ, ચિત થકી ચકી, લાજ મૂકી, પરમંદિર નવિ પેસીયે, બહુ ઘેર હી: નારી નિર્લજ, શા પણ તજવી કહી, જેમ પ્રેતદષ્ય પડયું ભોજન, જમવું તે જુગતું નહીં. ચાલ પરશું પ્રેમે રે હસી ને બેલીએ દાંત દેખાડી રે ગુહ્ય ન લીએ ગુહ્ય ઘરનું પરની આગે કહેને કેમ પ્રકાશીએ? વળી વાત જે વિપરીત ભાસે તેહથી દૂરે નાસીએ, અસુર-સવારા અને અગોચર એકલડાં નવિ જઈએ, સહસાકારે વાત કરતાં સહેજે શીયલ માવીએ, ચાલઃ નટ-વીટ નરશું રે નયણુ ન જેડીએ મારગ જાતાં રે આવું એાઢીએ આવું તે ઓઢી વાત કરતાં ઘણાં જ રૂડા શોભીએ, સાસુ અને માંના જણ્યા વિણ પલક પાસ ન થોભીએ, સુખ-દુઃખ સરયું પામીએ પણ કુલાચાર ન મૂકીએ, પરવશ (વસતાં–પડયાથી) પ્રાણ(તજતાં=જાત) શીયલથી નવિ ચકીએ, Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સીયલ વિષે શ્રીને શિખામણની સઝાયા ૮૧ ચાલ: વ્યસની સાથે રે વાત ન કીજીયે હાથા હાથે ૨ તાળી ન લીજીયે તાળી ન લીજે, નજર ન દીજે, ચચળ ચાલ ન ચાલીએ, એક વિષય છુદ્ધે વસ્તુ ક્રેહની હાથે પણ નવિ ઝાલીએ, કાટી ૪૪પ રૂપ સુંદર પુરૂષ પેખી ન મેાહીએ. તણખલાને તાલે દરીય પાછું સામુ પણ નિષે જોઈએ ચાલ ઃ પુરૂષ પિયારા ૨ વળી ન વખાણીએ, વૃદ્ધ તે પિતા ૨ સરખા જાણીએ, જાણીએ પિયુ વિષ્ણુ પુરૂષ સધળા સહેાદર સમાવડે, પતિવ્રતાના ધમ જોતાં નાવે કાઈ તડા વડે, કુરૂપકુષ્ટી કુનડેને દુષ્ટ દુઃખળ નિગુણા, ભરતાર પામી ભામિની તે ઈંદ્રથી અધિકા ગા. ચાલઃ અમર કુમારે ? તજી સુર સુંદરી પવન જયે' રે આજના પરિહરી પરિહરી સીતા રામે વનમાં નલ રાયે દમય°તી વળી, મહાસતી માથે કષ્ટ પડયાં પણ શીયલથી તે નવ ચળી, *સેાટીની પરે સીય જોતાં કથસુ વિહડે નહી" તન મન્ત વચને શીયલ રાખે સતી તે જણા સહી... ચાલ ઃ રૂપ દેખાડી રે પુરૂષ ન પાડીએ વ્યાકુલ થઈને રે મન ન લગાડીએ મન ન ભગાડીએ પરપુરૂષનુ જોગ જોતાં નવ મળે, લ"કે માથે ચડે કૂડાં સગાં(સહુ)થી દૂર ટળે, અણુસરજ્યા ઉચ્ચાટ થાયે પ્રાણુ તિહાં લાગી રહે, ઈડ લેક પામે આપદા પરયાક પીડા ભુહુ સહે... ચાલ : રામને' પે" રે સૂર્પતખા માહી કાજ ન સીધ્યુ રે વળી ઈજ્જત ખાઈ ઈજ્જત ખેાઈ દેખ અભયા શેઠ સુદ નવ ચળ્યેા, ભરતાર આગળ પડી ભાંડી અપવાદ સઘળે ઉન્ત્યા, ઢામની ખ઼ુદ્દે કામિનીએ વંકચૂલ વાદ્યો ધણું, પશુ શીયલથી ચૂકયા નિહ દૃષ્ટાંત એમ( કે'તાં) કેટલાં ભછું ?...૯ ચાલ : શીયલ પ્રભાવે રે જુએ સેાળે સતી ત્રિભુવન માંહે રે જે જે થઈ છતી છતી થઈને શીયલ રાખ્યુ. ૫ના કીધી નહિ”, નામ તેહ(નું જગત વ્યાપ્યું)નાં જગત જાણે વિશ્વમાં ઉગી રહી, વિવિધ રત્ન જડિત ભૂષણુ રૂપસુ ંદર કિન્નરી, એક શીયલ વિષ્ણુ શાભે નહિ તે સત્ય ગણજો સુંદરી... ૯ Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૩૨ અનાયાદિ સંગ્રહ ચાલ શીયલ પ્રભાવે રે સહુ સેવા કરે નવ વાગે રે જેહ નિર્મલ ઘરે ધર નિર્મલ શીયલ ઉજજવલ તાસ કીર્તિ ઝળહળે, મનોકામના સવિ સિદ્ધિ પામે અષ્ટ ભય દૂરે ટલે, ધન્ય ધન્ય તે જાણે નરા જે શીયલ ચોકખું આદ(ચ)રે, આનંદના તે ઓધ પામે ઉદય મહાસ વિસ્તરે (ઉદયરત્ન મન-વચ-કાય વંદે મહાસતી જસ વિસ્તરે) [૨૩૦૮] નિસ સકલ સોહાગણ નારી શિક્ષા અતિ સુખકારી મનડું વારી વિષય વિસારી સજે શીયલ સણગારી સુણજે સતીયાં રે દૂર કરી કુમતિયાં સુણજે સતીયાં રે જવું છે શુભાતિયાં પંચ સાખે પર તે પ્રીતમ આતમને અધિકારી એહ ટાળી અવર નર ગણુએ લાલ ફકીર ભીખારી છે કે જે પ્રગટ પુરંદર રૂપે સુંદર નળ કુબેર અનુહારી તણુતણે તે ત્રેવડી હેય જે સુર અવતારી છે , નટ-વિટનર લંપટ લુચાથી પગલાં પાછાં ભરીયે બગલા સરિખા દુષ્ટને દેખી દૂરથી વેગળા તરીયે.... તાળી પાડી, દાંત દેખાડી ખડખડ લોક હસાડ કામ કુતુહલ કીડાકારી વાત ન કરીએ ઉઘાડી.. શીલવંતીને નિત્ય નવિ ન્હાવું ષટરસ સ્વાદે ન ખાવું નિત્ય શૃંગાર શરીરે ન સમજવા પરવર ઘણું નહીં જાવું , , ૬ તાત ભ્રાત સરીખા નરશું વાટે વાત ન કરીએ દુષ્ટજ દુર્જન દેષ ચઢાવે અપયશથી અતિ ડરીએ.... , આવળ કુલ સરીખા ફોગટ શીયલ રહિત નર-નારી નટીને આભૂષણ અંગે શોભા ન દીસે સારી. ચીર પટંબર અંબર એષાં સજીયા સોળ શણગારા શીયલવિના જ તે સઘળા આગતણુ અંગારા છે. કુલટા નારી ભ્રષ્ટાચારી પ્યારી શીખ ન લાગે બાળપ રંડાપા પામે વ્રત લઈને જે ભાગે , ઘર ઘર ભટકે વાટે અટકે વાત કરે કર લટકે ચંચળ ગતિએ ચાલે ચટકે સજજનને ઘણું ખટકે છે , ૧૧ Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ તા. શીલાવતીની સઝાય મર કેઈક કુલખ પણ કામિનીઆ શ્વસુર બાપનું બળે . . . . ઉભય લેકનું કાજ વિગાડે વ્રતને રણમાં રોળ-સુણજે સતીયાં રે ૧૨ કુસતો વળી કલંક લગાડે ગુણ આરામ ઉજાડે સજજનને સંતાપ પમાડે સુતા શત્રુ જગાડે છે કે ૧૩ નિજ નિગુણ નાક વિદ્વણી વાટે ઘાટે વગેવાશે શીયલ થકી સંપૂરણ થાશે સુરનર તસ ગુણ ગાશે છે કે ૧૪ કાચ તે સાચ કદી નવિ હવે રત્ન તિ નહીં ઝાંખી સત્યવતીના અવગુણ દાખી જીવતી ગળે કોણ માખી? ,, સેને શ્યામ ન લાગે સજની પરમેશ્વર છે સાખી મુક્તિતણા અભિલાષી થઈને શીયલ રસ હ ચાખી ,, , ૧૬ જ્ઞાતાધ્યયને છેડશ વાસે ફતેહપુર ઉલાસે પૂજ્યપુંજાજી સ્વામી પસાથે જેડી ઋષિ ખેડીદાસે... , ૧૭ જ શીલાવતીની સઝાય [૨૩૦૯] . શીલવતીએ શીયલવંતી નાર જે સગુણવાળી બુદ્ધિનો ભંડાર જે શીયલથી આ જગમાં કુલ દીપાવીયું જે.... ૧ નંદપુર રત્નાકર શેઠને ત્યાંય જે અજિત સેનની નારી એ સહાય જે પશુ-પક્ષીની ભાષા સમજે જ્ઞાનથી જે... ૨ શીયાલણીને શબ્દ સુ મધરાત જે ઘડુલ લઈને ચાલી વીણ સંગાથ જે ” સસરાજી તેના પર શંકા લાવીયા જે. ૩. અજિત સેનને કીધી સર્વે વાત જે સ્ત્રી તારી દીસે છે કુલટા જાત જે માટે તેને પાયરપંથે વળાવીએ જે.... ૪ સસરા સાથે પીયરપંથે જાય જે નદી ઉતરી મોજડી રાખી પગમાં જે આગળ જતાં મગનું ખેતર આવીયું જે. ૫ શેઠે કીધું ધાન્ય ઘણીનું સારૂં જે વહુ બેલી કે શેઠજી! વચન તુમારું જે નહીં જે ખાધું હેયતો સત્ય જાણીયે જે. ૬ ધની નગરને ઉજજડ દિલમાં ધારે જે એક સુભટને બીકણ કહી પોકારે જે વડની છાયા તજીને તડકે બેસીયાં જે. ૭ ઉજજડ ગામને વસ્તીવાળુ કીધું જે વહુનું વર્તન ઉંધુ સસરે દીઠું જે મનમાં શીલવતી પર તે ગુસ્સે થયા જે.- ૮ સ, ૫ટ Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Y સજ્ઞાાતિ સગ્રહ ઢાગની સાથે વહુએ કીધી વાત જો ૧ કર આદિના ભયથી હૈ તાત જો ગી C મામાને ઘેર ભેાજનપણું વિકીધું એન્જ ગલમાં જઈ ખેડા ખાવા સાથુ જે ઢાત્રડા ત્યાં આવીને લાગ્યા ખેલવા એ... & પતિ વિયેાગ મળ્યા છે સુજ લલાટ જો તે સુણીને શેઠ અસભા પાસીયા શે... ૧૦ વહુએ શેઠને ઢાગની વાણી કીધી ને વૃક્ષ તમે જઈ ખેાદણી ચાલુ કીધી એ કુંભ સેાનાનાં ચાર તિહાંથી નિન્ત્યાં એ... શીયલ વતીએ કીધા પૂર્વ વૃત્તાંતો શીયાલણીશ્વ શબ્દ સુણી મધરાત જે લેવા ધરેણા ગઈ'તી હું ગાગર લેઈ ને... ૧૨ કીધી નદીને પાર મેં મેાજડી સાથ જો ક્ષેત્ર જો હાય તા ધાન્ય નવી મળે જો... ૧૩ સબધી વિષ્ણુ શહેરને ઉજજડ ભાળુ જો સ્નેહી જયાં તે ગામડુ` વસ્તી વાળું જો સુન્નતને સૌ ધાવ પીઠ પર વાગીયા જો... ૧૪ ઢાગડા આવી સ્ત્રી ઉપર બેસી ચરકે જો પતિતણું સુખ તેનાથી દૂર સરકે જો તેથી વૃક્ષ તને તર્ક બેસીયા એ... ૧૫ શેઠે કાણ' થયે। મને સાષ જો ક્ષમા કરી તમે મારા સઘળા દાષ જે નિજપુરમાં વહુ સાથે પાછા આવીયા જો... ૧૬ અજિતસેન નૃપસ ંગે વિદેશ જાય જે સતીએ ફુલની માળા અર્પી ત્યાંય જો જો કુલ કરમાશે તેા મુજ શીયલ જો જો... ૧૭ મારગે જાતાં રાજ વિસ્મિત થાય જો ફુલની માળા ફ્રેમ નવ કરમાય જો અજિત માલ્યા શીયલના એ પ્રભાવ છે જો... ૧૮ કરવા પરીક્ષા રાજા ચાહે ચિત્ત જો માલીયા છે સતીને ત્યાં નિજ મિત્ર જો સતીએ યુક્તિ કીધી શીયલને રક્ષવા જો... ૧૯ ખાડા ઉપર ગાઢવીએ તે વાર જો જે આવ્યા તે ખાડામાં કેદી થયા જો... २० રાજાએ સહુ વાતડી જ્યારે જાણી ને સતીનું શીયલ યુક્તિને વખાણી જો વ્હેન ગણીને વસ્ત્રાભૂષણુ આપીયા .... ૨૧ માઝાર એ સુવું દેશના પ્રીતે સકલ નર નાર જો સતીએ પૂરવ ભવની સ્થની સાંભળી ને... સર વાર જો દીક્ષા લીધી લઈ આજ્ઞા ભરથાર જો સયમપાળી પાંચમે સ્વર્ગે સતી ગયા એ... ૨૩ નૈમિરિ વિજ્ઞાન છે ગુણની ખાણુ જો વાચઢ કસ્તુર મુજ જીવનની લ્હાણુ જો યશાભદ્ર ચરિત્ર સતીનુ વણુ વે શે... ૨૪ તંતુ યુક્ત પલંગ કરી તૈયાર જો થમ વષ સૂરિ આવ્યા નગર પ્રગટયે છે વેરાગ્ય ઉરે તે Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શુકલ ધ્યાનની સજઝાય શુક્લ ધ્યાનની સઝાયે [૨૩૧૦ થી ૧૪] જ શુકલ , દોહા : શુકલ ધ્યાન કહું હવે, જિન ભાષિત અનુસાર; જેહ વિના નવિ પામી, પંચમી ગતિ સુખકારપહેલે સંઘયણે જિજે, પૂરવધર કૃતવત; શુકલ ધ્યાનની યોગ્યતા, તેમને કહે અરિહંત વિષય-કષાયે આકુલા, સત્વ રહિત ચલચિત્ત; શુકલ ધ્યાનને યાયવા, તે જડ જાણે મિત્ત... હવણના જડ છવડા, એહનું તવ સહ, સુપર સમજે પણ નહી, તે કિહાં ધ્યાયે મૂઢ. તોયે વૃદ્ધ પરંપરા, વચન તો આધાર; આલંબી કિચિત કહું, એહના ચાર પ્રકાર ઢાળ: શુકલ ધ્યાન સદા જે સેવે, તો રિઝ સવિ કામો રે; તેહમાં પ્રથમ પૃથક્વ વિતર્ક, સવિચાર ઈતિ નામો રે... તિહાં જીવાદિક એક દ્રવ્યના, જિનભાષિત સુવિચાર રે; ઉત્પત્તિ સ્થિતિ નાશાદિક જગ, જે પર્યાય અપાર રે.... તેહ પૃથફવા વિવિધ પ્રકારે, ધ્યાયે બહુ વિસ્તાર રે; પુરવગત શ્રતને અનુસાર, બહુવિધ નય આધાર રે... તિહાં શ્રુતથી એક અર્થ રહીને, તેહના શબ્દ વિચારે છે; શબ્દ થકી વલી અર્થ વિચારે, મુનિવર મન સંચારે રે... તિમ વલી ચાલે, નિજ મન શ્રત આ ભાગે રે ઈમ કરતો મુનિ એહ દયાનનું નામ કરે સોય સાચું રે; ઈણે ધ્યાને કરી મુનિ મન થાઓ, શમરસ રંગે જાચું રે પર્યાયાદિ ભાવ ભાવતાં, ઈણીપરે બહુ અભ્યાસે રે; જ્ઞાન પ્રકાશ ઘણું ઘણું દીપે, દુર્મતિ દૂર પણાસે રે... હવે બીજ એકત્વ વિતર્ક અવિચાર કહેવાય રે; તિહાં રૂપી એ દ્રવ્યને એક જ, ચિત્ત ચિંતે પર્યાય રે. શબ્દ અર્થ જેગાદિકને ઈહાં, પરાવર્ત નવિ હેય રે; શ્રુત આધારે એક પ્રકારે, મન થિર થાએ સંય રે.. સકલ કલ્પના જાલ નિવારી, કરતે એહને અભ્યાસ રે, વાયુ રહિત ઠામે જીમ દિપક, | મન નવિ ડેલે તાસ રે... » એ , , ૧૦ Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૩૬ સેક્ઝાયાદિ સંગ્રહ અંગે વ્યાખ્યું વિષ છમ મંત્ર, ગારૂડી ડંકે આણે રે; તિમ જગ વ્યાપક મન એક ઠામે, આણે મુનિ એ ઝાણે રે.... શુકલ૦ ૧૧ બહુ ઈધણથી અલગો કીધે, આ થડા માંહી રે; તતક્ષિણ અસિમે જિમ આપે, વિણ નિરાદિ ઉપાહિ રે... ઈમ સંકલ્પ અપાર નિવારી, અનુક્રમે અતિસુખમાં લય પામી, આપે પામે શાંતિ રે. એહ ધ્યાન મહિમાએ નાસે, ચાર કર્મ ઘન ઘાતી રે; કેવલનાણ લહે તે નિર્મલ, મુનિવર અપ્રતિપાતી રે... પુરવધરને એહ કહ્યા તે, પ્રાઈક જાણે ઝાણે રે; નહી તે અવર સાધુ ને સાધવી, કિમ પામે નિરવાણે રે.. નાણ મુનિવર જાણી થાયે, એહ ધ્યાન સુખ કાસી રે; કઈક અણુ જાણતો પણ પામે, જિમ મારૂદેવા પામી રે... જિમ સંજમ જાણી લીયે બહુ જન, જાણ્યા વિણ પણ પાવે રે; જીવ તણે અતિ શુભ પરિણામે, તથા ધ્યાન પણ આવે છે; એ તો આગમને અનુસાર, અભ્યાસે જે આવે રે; તાસ સ્વરૂપ કહ્યું શુભ ભાવે, ભાવે તે સુખ પાવે રે ૧૮ ? ઢાળ-૨ [૨૩૧૧] જે છમસ્થ પતિને આવે, તેહ કહ્યા એ દોય; હવે દેય કહીયે અંતે, જે કેવલીને હાય રે; મુનિવર શુકલ ધ્યાન આરાધ, જિમ કામિત ફલ સાધે રે... મુગતિ સુગતિ અવસર જબ રૂધ, મન, વચ, કાયા, ગ; ભાવ સુક્ષ્મ તનુ જેગે થાઓ, ત્રીજા ભેદને યોગ રે... મુનિ સુમ કિરિયા હેયે એહમાં, ન ચલે શુભ પરિણામ; તે માટે તસ સુકમ કિરિયા, અનીયટ્ટો તે નામ રે. . તેરસમે ગુણઠાણે અતે, એહ ધ્યાન મુનિ ભાવે; ચકદમે ગુણઠાણે જબ પહેચે તવ તસ ચેાથે આવે રે... , સુક્ષ્મ પણ કિરિયા નહી એહમાં, નહીં એહને પ્રતિપાતિ; સમુછિન કિરિયા અપ્રતિપાતિ, તેહ ભણી એહ વિખ્યાત રે, અવર સાધુને જે મન થિરતા, તે કહ્યું ધ્યાન પ્રધાન; યોગ નિરાધ જે તનુ થિરતા, જિનને તેવી જ ધ્યાન રે.. , ૩ ૪ Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શુકલ ધ્યાનની સજ્ઝાયા એડ ધ્યાનને અ ંતે મુનિવર, છઉંડી દેહ જાયે વાગત, દેવલનાણી કેવલદશી', જન્મ જરા મરણાદિક નહિ તસ, જિનજીએ પણ જગમાં જેહતું, તે અનંત સુખસિદ્ધિ લહે તિહાં, અલખ નિર્་જન પરમ જયાતિ વલી, પરમ પુરુષ જગદીશ; કા ન કહ્યુ' ઉપમાન; નિરૂપાષિક અસમાન રે... એહવા નામ જપે તસ ભાવે, ભાવમુનિ નિક્રિશ રે... શુકલ ધ્યાન તણા સંક્ષેપે, અહુ ધ્યાન કેરાં હવે લક્ષણ, ગુણવંતા મુનિવર ! ક્રમ રાગ હરવાને જગમાં, દૈવાદિષ્ટ ઉપસર્ગ કરે તવ, પીડા પણ મન નાણે તેહની, દૈવાદિષ્ટ માયાથી અથવા, તાસ સ`માહ ઉપાઈ ન શકે, તનુથી અલગા જીવ ચિંતવે, શુકલ તણુ' એ લક્ષણ ત્રીજું, અતિ નિરાગ પણે કરીને કરે, ચેાથુ' એહ કહ્યુ' જે ન કરે, લક્ષણુ ચાર કહ્યા ઈમ એહના, તેડુ કહ્યુ હવે જેવું ધ્યાને, કાપા ટાપ નિવારક ઉપશમ, માત મથન સુકુમાલ પણું જે, દભ વિદારણુ સરલ પણું જે, લાહ ઞાડ સ ક્ષેાહ વિદારણુ, આલંબન ઈમ કહ્યા શુકલના, ભાવ કહે હવે કહુ. એહની, કમ' શેષ સિવે ાર; થાયે શિવ સુખ ધારી રે... મુનિવર૦ ૭ જે સદાગત માહ; નહિ તસ દુઃખ સંદેહ... ઢાળ-૩ [ ૨૩૧૨ ] ઈમ કહ્યા ચાર પ્રકાર; ચાર કથા સુવિચાર... સેવિયે નિત્ય શુભ ધ્યાન; સુક્ષ્મ ભાવ સદેહ; બીજું લક્ષણ એહ... જીવથી સયલ સ`યેાગ; દૂર હર વિ સાગ... ઉપષિ શરીરની સાર; મમતા તાસ લગાર... હવે આલ અને ચાર; ચઢતા હૈાય આધાર... 99 પ્રથમ આલબત હૈાય; મનતણુ' ખીજું સાય... તે ત્રીજું ગત દોષ; ચાયુ' જાણુ સતાય... સયલ દુરિત વનાવ; ભાવના ભવજય નાવ... , ૨૩૭ 99 જે છે અમૃત સમાન...ગુણુવ’તા. ૨ નવ ભીડે ગુણુગેહ; પહેલુ" લક્ષણ એહ... .. .. ,, e → પ્ 33 99 ૩ ७ . . હું ܘܐ Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪ સજઝાયાદિ સંગ્રહ હાળ-૪ [૨૩૧૩] આદિ નહી સંસારની રે, હડે પણ નવિ હેય, ક પ્રેર્યો છવડો રે, તિહાં બહુ રડવડે સેય, સેભાગી ભાવો ભાવ રસાલ જે પિષે શુભ યાનને રે, જિમ જનની નિજ બાલસેભાગી રે ભમતો એહ સંસારમેં , જીવ અનંતીવાર; નરતિરિ નાર દેવતા છે, પામે બહુ અવતાર. જાતિ નિ જગતે નથી રે, તે નવિ લોક પ્રદેશ; જિહાં મુજ જીવે નવિ લલ્લો રે, જન્મ વિનાશ કલેશ... ઈમ ભમતો પણ જીવડો રે, મૂઢ ન પામે ખેદ ધર્મ ન સાધે નિમલે રે, જે કરે કમ વિદ.. ઈમ અનિત્ય ભાવો ભાવના ૨, પ્રથમ કહે અરિહંત; હવે પરિણામની ભાવના રે, બીજી સુણ ગુણવંત પલટાયે સવિ દ્રવ્યના રે, જગ બહુવિધ પરિણામ; તે સુરવર પણ થિર નહી રે, જે લવસત્તમ નામ.. તો બીજા સુરનર તણા રે, સુખ સંપત્તિ પરિવાર; થિર કરી જે મન ચિંતવે રે, તેમની બુદ્ધિ અસાર.” એ કહી બીજી ભાવના રે, ત્રીજી એ સુવિચાર; ઈમ સંસાર અસારતા રે, ચિત્ત ચિંતે અણગાર.... ઋદ્ધિવંત પણ સુર ચલી રે, તિરિગતિમાં જાય; જલ થલ ખેચર પણું લહે રે, એન્દિી પણ થાય.. હરી સલા કેઈ ચદ્ધવઈ રે, બીજા પણ બહુ ભૂપ; સુખ સંપદ ઈહાં ભોગવી રે, પામે દુર્ગતિ કુપ... યૌવન રૂપ કલાદિ રે, જે હેય બહુ મદવંત; તે હેય પરભવે કીડલા રે, થાએ અશુચિ વસંત.... ઈમ સંસારે વિટંબના રે, ઈહ પરભવ બહુવાર; પામે બહુ પરે છવડો રે, તે ભવ કિમ હેય સાર.... ઈમ ત્રીજી એ ભાવીએ રે, ચેથી એ સુણ મિત્ત; દોષ ઘણું આશ્રવતણું રે, ભાવ ભુવન પ્રતિત. કર્મ બંધાયે જેહથી રે, તે આશ્રવ કહેવાય; મિશ્યામતિ અવિરતિ વલી રે, યોગ પ્રમાદ કષાય... Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શુકલ ખાનની સજઝાય કર્મ એહથી ઉપજે, ભવ ભમતાં દુખ અતિ ઘણું, ઈમ શુભ ભાવના ભાવતાર શુકલ ધ્યાન દીપે ઘણું રે, ભાવનાવર ઔષધ રસેરે, શુકલ ધ્યાન શોભે ઘણું રે, જે જે મુનિ મુગતે ગયા, તે સવિ શુકલ યાનને રે, ઈમ સંક્ષેપ મેં કવારે, વિસ્તારે આગમ થકીરે, ક હેય ભવ પવ, ઈમ આશ્રવ બહુ દેવ... ભાગી. ૧ નાશે દુમતિ ધંધ; અશુભ હલે પ્રતિબંધ.... વાસ્તું વારંવાર; ટાલે કર્મ વિકાર.... જાએ જાશે જેહ; મહિમા નહી સંદેહ... ધ્યાનતણું અનુભાવ; જાણો ઈમ કહે ભાવ... , ૨૦. ઢાળ ૫ [૨૩૧૪]. ધ્યાન સુવિચાર ઈમ, મન ધરી ભવિજના, અશુભ ઇડી વિમલ યાન સેવ; જેહથી દુખ ટળે, સકલ વંછિત ફળ, ચાખીએ મુક્તિ વર સેખર મે, ધ્યાન પ્રસન્નચંદ્ર રાજઋષિ, દેખ દુર્યાનથી, સાતમી નરકને યોગ્ય થાય; ધ્યાન રૂડે વળી, તે થયા કેવલી, અનુક્રમે મુક્તિ નયર સિધાવે... # ૨ ભેગ સેવ્યા નથી, તેહિ દુર્યાનથી, મારે જીવડા નરક પામે; ભોગ પણ ભોગવી, ધ્યાન શુભ જોગવી, ભરત ભૂપાલ પરે પા૫ વામે, ૨ જ પવિના તપવિના, ધ્યાન શિવ સુખ દીયે, ધ્યાન વિના મુક્તિ જપ તપ ન દેવે; ધ્યાન ઈમ મુક્તિનું, પરમ કારણ સુણી, વરમુણ બહુગુણ ધ્યાન સે , ૪ અવર વર ગુણ વિના, ધ્યાન આવે નહી, કવિ આવે તદા થિર ન થેમે; તેહ ભણું નાણદંસણ ચરણ ગુણધરી, ધ્યાન શુભ આદરી સાધુ શોભે, ૫ ઋદ્ધિ જિમ પૂન્ય વિના કીર્તિ જિન દાન વિના; વૃક્ષ જિમ નરિ રહે મુલ પાખે; રેહ પાયા વિના થિર ન થેભે યથા; ગુણવિના ધ્યાન તિમ સંત દાખે. જિન વચન અનુસરી કુમતિથી નિસરી, શુદ્ધ સમકિત ધરી દુરિત છડે; ચરણ ગુણ આદરી ચિત્ત ચેખું કરી; સાર સમતા ધરી ધ્યાન મંડા, ૭ એણુ પર ધ્યાન સુંદર સદા સેવતા, પાપ સંતાપ સવિ દૂર જાયે; જ્ઞાન પંચમ મહદય રસ પામીયે, સકલ કામિત તણી સિદ્ધિ થાય.. , ૮ શ્રી તપગચ્છ સુહેકરો ગણુધરે, શ્રી હીરવિજયસૂરિ યુગ પ્રધાને; દેશના જસ ગુણ શાહ અકબર ગુણ, ધર્મ કામે થયે સાવધાન છે Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ શેઠ કહે–સાંભળ રે વાણેાતર ! દૂર આપણે દેશે વસવું માયા-પૂજી પાસે મ રાખીશ અધિકા મળે જો એછે. મ દેજ્ગ્યા તું ડાઘો શું દે શિખામણ થાડેા ભાર ભરીને ચાલ્યા જતા-જતા નગરજ પાંહતા સેઠ તાં તેા વચન વિસાર્યા” સારૂં”—તા કરી ધનજ મેલે ધરમતણી તેા વાત ન જાણે વણજ કરે વાણાતર ઝાઝે અવર પુરૂષ કા' નજર ન આવે શાક પાક પૂચ ભાજન કીધાં પાન ચાવીને ઢાલીયે' પાઢયો શેઠ તણા ત્યારે તેડા આવ્યાં થાએ ને ઉતાવળા કરા સાઈ શેઠના તેડા પાછા નહિં વળસે લાક કુટુંબ પાડેાથી જાણે લાક કુટુંબ વાળાવીને વળ્યા સ૪૯૫ અને વિકલ્પ કરતાં અર્થ-ગરથ સ ૢ મારગ નાગા શેઠ-વાણાતર નામે બેઠા નામાં કરતાં જીભજ અટ પાને-પાને પાપજ લખીઆ વિજય તિલક સૂરિ તાસ પાટે; વિજયવતા સદા ધર્મ માટે... ૧૦ ,, તાસ પાટે વિજય સેનસૂરિ ગુરૂ, તાસ પાટે વિજ્યાનંદ સૂરીશ્વરૂ, શ્રી વિમલ તુ ઉવજઝાય શ્રી મુનિવિમલ, સકલ વાચક શિરામણી બિરાજે; શિષ્ય તસ ભાવનિજય ભણે સેવીયે, ધ્યાન સુરતરૂ સદા સિદ્ધિ કાજે... ૧૧ વધર નિષિ સુધા રૂચિકલા ૧૯૯૬ સવત્સર, ચૈત્ર વદી દશમી રવિવારે સ ં; ધ્યાન અધિકાર અવિકાર સુખ કારણે, ખભનયરે રચ્યા ચિત્તર`ગે... શેઠ-વાણાતરની સજ્ઝાય [ ૨૩૧૫] 99 ર ,, વારૂ તેવા રત કરોરે મુઝવયણુ ચિત્ત ધરોર...શેઠ કહે–સાંભળ૦ ૧ જેમ ચાલે વેપા૨ી ૨ જેમ રહે વિવહારા ૨... ઝાઝો તે લાભઉપાશેરે મારગ ચાલ્યા જાજોરે... શેઠ થઈને બેઠેરે લાલ હિયામાં પેઢારે... માટે મિદર નીપાયા રે તપ જપ કીધા ન કાંઈ રે... મેયેા તે ધન અલેખે રે આપ સમે વિ દેખે રે... પીધાં તે શીતલ પાણી રે પેાતાની અવધ ન જાણી રે... વેગે વાળુાતર ચાલેા ૨ વેગે વહીને' ચાલેા રે... પડી વિમાસણ મેાટી ૨ નામાની વહી ખાટી રે... ચાલ્યા દાઈ જણ સાથે રે મૂઠ્ઠી સઉ ઈંડાં આથ હૈ... બાકીની પર કાંઈ ૨ દાત કાગળ ને સાઈ રે... વઈ વાંચે પત નઈ રે ધરમ ન સૂઝે કાંઈ રે... 99 99 99 99 29 ર 23 ૩ ૪ ,, Î ૫ ७ ' ,, ૧૧ , ૧ર Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૪ શ્રાવકના ૨૧ ગુણની સજઝાય ખોટ ધણીને ત્રાજવે તોલે કૂડા તે માપજ ભરીઆ રે નિચેં જાણ્યું હતું જે ફૂડ છે પાસ ગળે દઈ માર્યા રે... સાંભળ૦ ૧૩ કહે રે વાર સુણો મારા સ્વામી ! પ્રાછતિ નામું વારો અને અધર્મમાં એહજ આખર અવર ની દેશે તોલે રે, છે ૧૪ ધર્મી શેઠ તે સ્વર્ગે પધારીયા પાપી વાતર બૂડા રે કર જોડી નય સેવક બોલે ધરમ કરે તે જીતે રે... • ૧૫ a શ્રાવકના ૨૧ ગુણની સજ્જા [૨૩૧૬] ૧ કઈ મિલક્ષ્ય રે શ્રાવક એહવા સુણુયે જિનવર વાણજી ધરમ ગોષ્ઠી ચરચા કરસ્યું અમે વીતરાગ વચન પ્રમાણજી. કદઈ ૧ દુરથી સમક્તિ સુધે જે ધરે મારે નહીં મિથ્યાતાજી સાહમ્મીસે ધરણે બેસે નહીં નહીં રાગ-દ્વેષની વાતે.. - ૨ ભારે વ્રત રાખે રૂડી પરે જા જીવંતા સીમજી સુધે મન કિરિયાની ખપ કરે સાચવે ચૌદહ નેમજી... કાળવેળાયે પડિકામ કરે સૂત્ર અર્થપાઠ સુધાજી સખર ખમાસણ લાંબા વે છેકે દ્રવ્ય ઋદ્ધ-સમૃદ્ધોજી.... વ્યવહાર સુધે પણ પાળે સદા પ્રથમ વડે ગુણ એહજી રોગરહિત પંચેન્દ્રી પર વડો સૌમ્ય અતિ સુસહેજી. , કપ્રિય ઉત્તમ આચારથી વંચનારહિત અંકુરજી પાપ કરમથી જે ડરતો રહે કપટ થકી રહે છે.. ,, ડે અ૫ખ મીનિ પારકાં કામ સમારે જેહાજી ચેરી પરદારાદિક પાપથી કરતા લાજે તેજી... છંવદયા પાળે જતના કરે રહે મધ્યસ્થ સુદોજી સૌમ્ય દષ્ટિ ગુણરાગી ૧૩ સતકથી ૧૪(સત્ય થકી) માતા-પિતા સુદ્ધપક્ષેજી , ૮ દીર્ધ દંશી ૧૬ જાણુ વિશેષના ૧૭ ઉત્તમ સંગત એ કેજી ૧૮ વિનય કરે ઉપગાર કી ગુણે ૧૯ હિત વલ્કલ સુવિવેકેજી ૨૦ , ૯ લબધ લક્ષ અંગિત આકારની જાણ પ્રવીણ ઉદારોછ ર૧ ઈવીસ ગુણ શ્રાવકના એ કહ્યાં સૂત્ર સિદ્ધાંત મઝારો... , નિંદા નિચે થાયે નારકી લોક કહે ચંડાલજી શ્રાવક નિંદા ન કરે કહની ઘે નહીં કુડે આળજી સાધતણા છલછિદ્ર જેવે નહીં ભાખે ભગવંત ભાખોજી અસ્માપીઉ સરિખા શ્રાવક કહ્યા ઠાણુગ સૂત્રની સાખે છે ૧૨ Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સઝાયાણંદ સંગ્રહ વિણ વહેરાવ્યા આપ છમે નહીં દાખી જે દાન સરોજી આહાર–પાણી વહેરાવે સુઝતાં વસ્ત્ર-પાત્ર ભરપુરા.. કઈ ૧૩ એક ટંક જિમે સદા એકાસણે સચિત્ત તણો પરિહારાજી ચારિત્ર લેવા ઉપર મન કરે પાળે સીલ ઉદારજી.... - ૧૪ ન્યાય વિત્તથી જે હાઈ નીપને શ્રાવક દીયે જે આહારજી તો અમને પણ (સધુ સંયમ) શુદ્ધ સમકિત પળે આહાર તિસે ઓડકાર ઉત્તમ શ્રાવકની સંગતિ કરી () સાધુને પણિ ગુણ થાયજી કુલ અમૂલક જિમ સંગ થકી તેલ સુગંધ કહાયજી.... , એ નહીં સાધુ શિથિલ દીસે ઘણું મુંડ મિલ્યા પાખંડોળ એવી શંકા મન આણે નહીં સાદુ છઈ બીજઈ ખંડળ. , ૧૭. તરતમ યોગ સાધુ અષ્ટ ઈહાં દુપસહ સીમ મહેતાજી. શ્રી મહાવીરને સાસન વરત એવી વાત કહે તાજી... , તંગીયા નયરી શ્રાવક સરિખા આણંદને કામ દેવજી સંખ શતક સુદંસણ સરિખા કરણી કરે નિત મેજી... - ૧૯ દુસમ કાળ સંજમ દેહિલે હિલે શ્રાવક ધર્મો ગુણ લીજઈ અવગુણ ઢાંકીને એ જિન ધર્મને મર્મેજી. , તપ-જપ કિરિયાની જે ખપ કરે કુણ શ્રાવક કુણ સાધાજી સમય સુંદર કહે આરાધક તિકે સફળ જનમ તિણે લાધાજી... , [૨૩૧૭] સદ્દગુરૂ કહે નિરુણે ભવિ લેક ધર્મ વિના ભવ હૈયે ફેક ગુણ વિણ ધર્મ કિયે પણ તથા આંક વિના મીંડા હેય યથા.. ધર્મરણને તેહજ યોગ જેને અંગે ગુણ આભોગ શ્રાવMા ગુણ તે એકવીસ સુત્રે ભાખ્યા શ્રી જગદીશ પહેલે ગુણે છળ છળિયો ન હેય બીજે ઈદ્રિય પટુતા જોયા ત્રીજે સૌમ્ય સ્વભાવી જાણ થે લોકપ્રિય શુભ વાણુ... ચિત્ત સંકુલેશ તજે પાંચમે છઠું અપજસથી વિરમે પરને વંચક નહિ સાતમે દાક્ષિણયવંત હેયે આઠમે.... લજજાવંડ નર નવમે કહો કરૂણકારી દશમેં લવો એકાદશમે હેાયે મધ્યસ્થ દ્વાદશમે ગુણરાગી પ્રશસ્ત.. ધમકથા વલ્લભ તેરમે શુભપરિવાર સહિત ચૌદમે ઉત્તરકાળે નિજ હિતકાર કરે કાજ પંદરમે વિચાર, Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 આવકના રસ ગુણની સજઝાયે પડશમે ગુણદોષ વિશેષ સદાચાર જ્ઞાનાદિ વૃદ્ધ અડદશમે ગુણવંત મહેતા ન વિસારે કીધે ઉપગાર ગીતારથ સાધે પરમત્યુ ધર્મ કાર્ય કરવું હોય દક્ષ એ માંહેલા ગણીશ વિરહિત ચોથા ચૌદશમા ગુણ વિના તે માટે ગુણ અંગે ધરે પંડિત શાંતિ વિજયને શિષ્ય પ્રણમી શ્રુતદેવી શારદા શ્રાવક ગુણ બોલું એકવીસ પહલે ગુણ અક્ષુદ્રજ કહો રૂપવંત બીજો ગુણ ભલે લોકપ્રિય ચોથે ગુણુ સદા કુરદૃષ્ટિ ન કરે કહ્યું પાપ થકી ભય પામે ઘણું મન ન ધરે ધીઠ્ઠાઈ પણું ગુણ અવગુણ જાણે ધરી નેહ, લજજાળુ નવમો ગુણ ભણું સર્વ કામે યતના પરિણામ એદાદશમો કહ્યો મધ્યસ્થ ગુણવંત દેખી આણે પ્રીતિ સૌમ્ય દષ્ટિ ગુણ કો તેરમો કીધે ગુણ જાણે વળી જેહ વૃદ્ધ આચાર ભલે ચિત્ત ધરે પક્ષપાત કરે ધમને ગુણ સાથ અઢાર સમ ગુણ જાણ તવા તત્ત્વ વિચારે જેહ વિશેષજ્ઞ ગુણ કહ્યો વીસ જાણે નિજ પર સમવાડ લેખ સત્તરમે સેવે તે સિહ તેહને વિનય કરે મન ખંતા શ્રાવક ગુણ ઓગણીસમો સાર... વીસમા ગુણને ધારે અથ એકવીસ ગુણ એ પ્રત્યક્ષ શ્રાવક ધર્મની નહિં પ્રતિપત્તિ અંગી કાર્યો પણ હારે જના.... જિમ શ્રાવકપણું સુવું વર માન વિજય કહે ધરી જગીશ. ૧૧. [૨૩૧૮] સરસ વચન વર આપે મુદા ચિત્તમાં અવધારો નિશદિશ... સરલ સ્વભાવી વય હો સૌમ્ય પ્રકૃતિ ત્રીજે નિર્મલે... મિયા વચન ન બેલે કદા એ પંચમ ગુણ બોલે ઈરૂં.... છઠ્ઠો ગુણ વિણ જે નિરમવું એ સત્તમ ગુણ ઋજુતાપણું દાક્ષિણ્ય ગુણ અઠ્ઠમ કહ્યો એ કાર્ય અકાર્ય વિચારે ઘણું દયાવંત દશમ અભિરામ સાધુ-અસાધુ દેખીને સ્વસ્થ એ બારમો ગુણ પરતીતિ પરહિતકારી ગુણ ચૌદમો. પનરસમો ગુણ બેલ્યો એહ સોલસમો ગુણ અંગે કરે. સત્તરમો એ શુભમને સુણ વાદ વિવાદ કરે નહિ તાણ... દીર્ધ દૃષ્ટિ એગણીસ ગુણ એહ વિનયવંત સહુને મન રમ્યા Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૪ લખ્ય લક્ષ ડહાપણના ગેહ અહવા શ્રાવક જે સાવધાન નવે તત્વ જાણે નિમલા કરણી ધર્મ તણી જે કરે સનિહિત ગીતારથથી સાંભળા કરે પુણ્યને ભવ સવરે પૂર્વ ઋદ્ધ અશુભ પાચવે અને પુણ્યને વજે પાપ એહવા ગુણુ જે અંગે ધરે ધીરવિમલ પંડિતના શીસ સાતમે અંગે ભાખીયેાજી રે, શ્રાવક તપ પઢિમા તણાજી રે, આણંદ કામદેવની પરે જીરે સમકિત પાળે નિમ લેાજી રે, એ ડિમા એક માસનીજી રે, દાય ઉપવાસે પારણુંજી રે, એ ડિમા દાય માસનીજી રે, ત્રણ ટંક સામાયિક કરેજી રે, ત્રણ ઉપવાસે પારણુંજી રે, આઠે પહેાર પાસદ્ધ કરેજી રે, ચાર ઉપવાસે પારણું જી રે, બ્રહ્મવ્રત પાળે દિવસનેાજી ૨, પાંચ ઉપવાસે પારણુજી રે, બ્રહ્મવ્રત પાળે સર્વથા જી રે, છે ઉપવાસે પારણુંજી રે, સાતમીએ ચિત્ત સહુ તજેજી રે, સાત ઉપવાસે પારણુ જી રે, આઠમી કહી આઠ માસનીજી રે, આાઠ ઉપવાસે પારણુ જી રે, એકવીસ ગુણુ ઈમ ખેલ્યા જેહ ધર્માંરયણુના તેહુ નિધાન... વાવે વિત્ત સુપાત્રે ભલા સજ્ઝાયાદિ સ મહ શ્રાવક નામ ખર્" તે ધરે... ધરી વિવેક પાપથી તેમ 8 શ્રાવકની અગિયાર પડિમાની સજ્ઝાય [૨૩૧૯] શ્રાવક નામ ખરૂ' તે ધરે... ત્રિયે વગ વળી સાચવે શ્રાવક ગુણુની હવી છાપ... તે નિશ્ચય ભવસાયર તરે કવિ નયવિમલ કહે નિશદેિશ... જગદ્ગુરૂ વીર્ જિષ્ણુ, વહેતા કમ નિકદ; સ...વેગી શ્રાવક, વહે પામે ભવના પાર, શંકા નાણું રે ચિત્ત; કરે એકાંતર નિત્ય... ન કરે આપ આરંભ; રાખે ચિત્તમાં ભભ... પઢિમા સર્વગી બારે વ્રત ઉચ્ચાર; ન લગાડે અતિચાર... તપ સંખ્યા ત્રણ માસ; ત્રણ અંત્ર ઉલ્લાસ.. આમ ચઉદ્દસાણું; ચાર માસ પરિમાણુ... રાત્રે કરે પરિમાણુ; પચમી પંચ માસ જાણું... ન કરે સચિત્ત શણુગાર; મેહ તણા પરિહાર... અશનાદિક આહાર; સાત માસ નિરધાર... સ , 99 29 અગિયાર : શ્રાવક ૧ -99 ૧૧ ,, ર ૧૩ ૧૪ ૧૫ ७ ८ Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રાવકની આચાર–કરણની સઝાયો. નવમીએ ન કરે ન કરાવીએ રે, આરંભની કાંઈ વાત; નવ ઉપવાસે પારણુંજી રે, નવ માસ વિખ્યાત.. દસમી કહી દસ માસનીજી રે, ઉદ્દિઢ સવિ પરિહાર; સુર મુંડિત રાખે શિખાજી રે, દશ ઉપવાસે આહાર... , અનુમતિ લીયે પરિવારની રે, વિચરતો મુનિવર જેમ; અગિયાર ઉપવાસે પારણુંજી રે, માસ અગિયારે નિયમ.... , આઠમ ચૌદશ પૂનમે રે, પાખી કાઉસગ્ગ રાત; લાંચ ન વાળ ધોતીયે રે, નીર ન ધોવે ગાત્ર છે પડિમાતા એણપરે વહેજી રે, પંચ વરસ માસ; શ્રી જિનહર્ષ સેહિલે લહેજી રે, વેગે શિવપુર વાસ.. , ૧૪ હક શ્રાવકની આચાર-કરણીની સજઝાય [૨૩૨૦ ] : શ્રાવક તું ઉઠે પરભાત ચાર ઘડી રહે પાછલી રાત મનમાં સમરે શ્રી નવકાર જેમ પામો ભવસાયર પાર. કવણુ દેવ કવણુ ગુરૂ-ધર્મ કવણુ અમારૂં છે કુલકર્મ કવણુ અમારો છે વ્યવસાય એવું ચિંતવજે મનમાંય... સામાયિક લેજે મન શુદ્ધ ધર્મતણી હિયડે ધરી બુદ્ધ પડિઠમણું કરે રણું તાણું પાતિક આઈએ આપણું.. કાયા શકર્તે કરે પચ્ચખાણ સુધી પાળે જિનવર આણું ભણજે ગણજે સ્તવન સજઝાય જિણ હુંતી નિસ્તારો થાય વિચારે (ધારી) નિત્ય ચૌદહ નીમ પાળે દયા જીવોની સીમ દેહરે જાઈ જહારે દેવ દ્રવ્ય-ભાવથી કરજે સેવ.... પિશાળે ગુરૂવંદને જાય સુણે વખાણ સદા ચિત્ત લાય નિદૂષણ સૂઝતો આહાર સાધુને દેજે સુવિચાર.. સામી વરછલ કરજે ઘણું સગપણ મોટું સામી તણું દુઃખીયા હીણુ દીના દેખ કરજે તાસ દયા સવિશેષ... ઘર અનુસાર દેજે દાન મહટાણું મ કરે અભિમાન ગુરૂને મુખ લેજે આખડી ધર્મ ન મૂકીશ એકે ઘડી... વારૂ શુદ્ધ કરે વ્યાપાર ઓછા અધિકાને પરિહાર મ ભરજે કોઈની કૂડી શાખ કૂડા જનશું કથન મ ભાખ.. અનંતકાય કહાં બત્રીસ અભક્ષ્ય બાવીસે વસવાવીસ તે ભક્ષણ નવિ કીજે કિમે કાચા કૂણું ફળ મત છમે.... Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૪૬ રાત્રીજનના બહુ દોષ સાજી સાબુ લેહને ગળી વળી મ કરાવે રંગણ પાસ પાણ ગળજે બે-બે વાર જીવાણુના કરજે જતન છાણું ઈધણ ચૂલે જોય ધૃતની પેરે વાવરજે નીર બાહ્યાવ્રત સુધું પાળજે કહીયાં પનર કર્માદાન માથે મ લેજે અનરથ દંડ સમકિત શુદ્ધહેયડે રાખજે પાંચ તિથિ મ કરે આરંભ તેલ તદધૃત દૂધને દહીં ઉત્તમ ઠામેં ખરચે વિત દિવસચરિમ કરજે ચોવિહાર દિવસ તણાં આલેવે પાપ સંધ્યાયે આવશ્યક સાચવે ચારે શરણુ કરી દઢ હવે કરે મને રથ મન એહવા સમેત શિખર આબુ ગિરનાર શ્રાવકની કરણી છે એ આઠે કર્મ પડે પાતળા વારૂ લહીયે અમર વિમાન કહે જિન હર્ષ ઘણે સસનેહ સજાયાદિ સંગ્રહ કે જાણીને કરજે સંતોષ મધુ ધાવડીયા મત વેચીશ વળી. ૧૧ દૂષણ ધણ કહ્યાં છે તાસ અળગણ પીતાં દેવ અપાર. ૧૨ પાતકઈડી કરજે પુણ્ય વાવરજે જિમ પાપ ન હોય.. ૧૩ (અણગણ) અળગણનીર મ જોઈશ ચીર અતિચાર સઘળાં ટાળજે... ૧૪ પાપ તણ પરિહરજે ખાણ મિશ્યામેલ મ ભરજે પિંડ બેલ વિચારીને ભાખજે પાળે શીયલ તછ મનદંભ. ઉધાડા મત મેલ સહી પરઉપચાર (ક)ધરે શુભ ચિત્ત ચારે આહાર તણે પરિહાર જિમ ભાંજે સઘળા સંતાપજિનવર ચરણશરણ ભવભવે સાગારી અણસણ લઈ સવે. તીરથ શેનું જે જાયવા ભેટીશ હું ધન્ય ધન્ય અવતાર.... એહથી થાયે ભવનો છે. પાપતણુ છૂટે આમળા અનુક્રમે પામે શિવપુર થાન કરણ છે દુઃખહરણી એહ... [૨૩૨૧] નિત સમકિત પાળા નિમ ભગવંત ભાખ્યો ધર્મ અગાધ ૧ નિશ્ચલ ચિત્ત ગુણે નવકાર પાપ કિયા દૂરે પરિહરે... જયણાશું પડિલેહણ જાણ ચૈત્ય વંદન કરે ચિત્ત લગાય.. ૩ ૨૧ શ્રાવકની કરણી સાંભળી અરિહંત દેવ અને ગુરૂ સાધ જાગે પાછલી રાત છવાર કાળવેળા પડિકમણું કરે પછે કરે ગુરૂમુખ પચખાણ દેવ જુહારણ દેહરે જાય Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૭ શારની આયાર-કરણની સગાયો વળીગુરૂ ચાંદી સુણે વખાંશુ સુત્રના પૂછે અર્થ સુજાણ જતીયાંને વહેરાવી જિમે તે ભવમાંહિ શેડો ભમે... સાંજે વળી સામાયિક લઈ મન માન્યાં પચ્ચખાણ કરાઈ થાપના ઉપર મનથિર ઠરે સુધા આવશ્યક સાચવે... અણસણુ સાગારી ઉચ્ચરે સુતાં યારે શરણું કરે દિવસ રાત્ર તઈણ રહણ રહે) ન રહે નીરહ ઉઠતાં બેસતાં અરિહંત કહે ૬ -વ્યવહાર શુદ્ધ કરે વ્યાપાર વળી યે શ્રાવકના વ્રત બાર નિત્ય સંભારે ચૌદે નિયમ ભાંગે નહિ સરે (જાં સીમ) તિહાં સેમ ૭ નિંદા તે ન કરે પારકી તે કરતાં થાયે નારકી શીખ ભલી અતી દેસુ વિચાર પછે ન માને તો પરીવાર. ૮ મિથ્યાત ને માને નહિં મૂલ વળી વિકથાને કરવા ટૂલ દેવ દ્રવ્યથી દૂર રહે નહિંતર નરકતણું દુઃખ સહે. સાતમીને સંતોષે ઘણું સગપણ મેટા સાહમ્મી તણે ધર દેતાં ન રહે ધર્મ માણસને બેલે નહિં મર્મ.. અનંત અભયની લે આખડી જીવદયા પાળે જગ બડી વળી વહે સાતે ઉપધાન સૂધી કિરિયા કરે સાવધાન. ૧૧ ગોતરો સરીખો ગૃહવાસ તેહ (અમદા) તેહને બંધન છોડી પાસ કબહુ લેઈસ સંયમ ભાર ઈસ્યા મનોરથ કરે અપાર... ૧૨ કરણી જે આ શ્રાવકની કરે ભવસાયરથી વહેલ તરે વીતરાગના એહ વચન નરનારી જે કરે ધન્ય ધન્ય પરભાતે પડિકામણ કરે ધર્મબુદ્ધ હિંયડે ધરે સુ-ભણે તે શિવસુખ લહે સમયસુંદર તે સાચું કહે... [૨૩૨] મન્નાહ જિણાણમાણું મિથું પરિહરહ ધરહ સમ્માં છરિવહ આવસમિ ઉજજતો હઈ પઈદિવસં. ૧ પસ પિસહવયં દાણું સીલં તો આ ભાવો આ સજઝાય નમુક્કારો પરવયારો આ જયણા અ.. જિણપૂઆ જિણયુગુણું ગુરુથુઆ સાહસ્મિઆણ વચ્છલ વ્યવહારસ ય સુદ્ધા રહજતા તિત્યજતા ય. ઉવસમ-વિવેગ-સંવર ભાસાસમિઈ છછવકરૂણા ય પસ્મિઅજણ સંસર્ગો કરણમે ચરણુપરિણામે.. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૪૮ સંવરિ બહુમાણે સઢાણ કિગ્રમેય શ્રાવક કરણી શુદ્ધિ આદર સર્વ દિવસમાં સાવધ મન કરી જીવથા જિનવર પહેલી ભણે જયણા સમજી જીવદયા ધરો જીવદયા વિણ ધર્મ કે નહિ શ્રાવક કુલ જયણાથી શોભતું પ્રહ ઉઠીને લીજે પુંજશું ધૃત ગુડાદિ તેલ તણું વળી દહીં દુધ-છાશને શોધી વાવ ગળ્યા વિના પાણું પીવું નહિં ધાણાજીરૂં ને મરચા મળે ખાંડ લોટ ને ગોળ વિષે વળી વધુ દિવસ વસ્તુનવ સંધરે ચાળી શોધી વસ્તુ વાવરો ચૂલા દીપક ખુલા નવ ધરો સાવરણીથી જીવદયા પળે ચોમાસામાં પગપાળા ચલો જીવદયા જેથી સારી પળે રાત્રી ભેજનથી યેાજન વસે જિનવર તેહમાં પાપ ઘણું ભણે લસણુ બટાટા મૂળા થેગ ને લીલી હળદર આદુ ડુંગળી વાસણ સઘળા ઢાંકેલા ધરે ઝીણું છે પણ મરતાં રૂવે અભક્ષ ભક્ષણ શ્રાવક નવ કરે જીવદયા મનમાં ભૂલે નહિ શ્રાવક ૭ વ્યસન સેવે નહિ અન્યનું બુરું કદિ ન ચિંતવે. -સજાયાદિ સંગ્રહ પુસ્થતિહણું પભાવણા તિ નિર્ચ સુગુરુવએણું... [૨૩૨૩] એાળખ ધર્મના સ્થાન સુણી શી જિનવાણુ. શ્રાવક- ૧ ધર્મ સંકલિત એ માત હાય નિજપર સુખ શાત. છ ૨ જયણું કારણ તાસ અટકે છવ વિનાશ પુંજે ઘરના રે સ્થાન ભાજન જુઓ સાવધાન... ચાળે લાટ સદાય ભૂમિ જોઈ ઠો પાય. તેમ વળી હળદર માંય ઝીણું જીવ થઈ જાય. રાખો તાજુ તમામ જયણાએ કરે કામ જેથી જીવ બચાવ તેવી તું ઘેર લાવ.. પગરક્ષણ કરી દૂર પ્રગટે પુણ્ય અંકુર.. દૂર સદા મહાભાગ ધર્મ ધરે નહિં રાગ. ગાજર શારદ જમે નહિ શ્રાવકવૃંદ... ખુલા જીવ વિનાશ સહુને જીવવાની આશ... કંદમૂલ નવ ખાય તે શ્રાવક કહેવાય... પરનારી પચ્ચખાણું તે શ્રાવક ગુણખાણ Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રાવકની આયાર-કરણની સન્ના ૮૪૯ દ્વિદલ ગોરસ શ્રાવક નવિ જમે દહીં દૂધ છાસ કઠોળ ક્ષણભર સ્વાદે પાપ ઘણું થશે સમજે જિનવર બેલ. શ્રાવક ૧૫ હિંસા કાળી નાગણ જાણીને કાઢે ઘરની રે વ્હાર ભવો ભવ સુખ જે જોઈતું હોય તો જીવદયા ચિત્ત ધાર જીવદયાથી સિદ્ધિ સંપજે વિનય-ભક્તિ ગુણ ગાયા સુંદર શાસન જિનનું પામીએ ચરણ મહદય દાય છે [૨૩૨૪] વીર જિસર પ્રણમી પાય જાણું આગમ સુગુરૂ પસાયા શ્રાવક ધર્મત સુવિચાર પભણસ હું સંપે સાર... સમકિત વ્રતને કરમાદાન અભક્ષ્ય અને તકાય પરિમાણુ અતિચાર પડિકમણે વિચાર દિવસ રાત્રિના કર્તવ્ય સારકેવલનાણી અરિહંત દેવ કીજે સદ્દગુરૂતણી નિત સેવ જિનવરવણ તણી સણું દુર આદરીઈ સમકિત યણ... સમકિત પામે મુગતિ ન હોય સમતિ જમડે ન પહોંચે કય સમતિની એવડી પર સિદ્ધ હસ્તે શ્રેણીક જિનની રિદ્ધ. ૪ પંચ અણુવ્રત ગુણવ્રત ત્રણ ચાર શિક્ષાવ્રત ધરીઈ મન એ બારે વ્રત શ્રાવકતણું પાળો જિમ સુખ પામે ઘણું સવિહુ વ્રતમાંહે એહજ મૂળ નવિ આદરીઈ છવા થુલ નિરપરાધ સંકલ્પ કરી જીવદયા મન પાળે ખરી... ગો ભૂકન્યા અલીક મ ભાખ થાપણસો કૂડી સાખ મોટા મોટા પાંચ પરિહરિ બીજુ સત્ય વચન વ્રત ધરે... સાં ગયે પડ વીસર્યો અણદીધે પરધન પરહરે વાણિજ કીજે સમ વ્યવહાર ત્રીજો અદા ત્યાગ પરિહાર... રાગે પરસ્ત્રી નવ નીહાલી ગણુકા દાસી દુરે ટાલીઈ કીજે નિજ નારી સંતોષ ચોથે શીયલ વ્રત નિરદેવ... ઈચ્છા નવવિધ પરિગ્રહનીમ અથવા ઘરની શ્રદ્ધજ સીમ ઈચ્છા પરિગ્રહ પરિમાણ બેહુ પરે પાંચ વ્રત જાણુ... વાસ કાજ અને વિવસાય જાવજછવ નિજ મમ ન કરાય દશે દસ ગણતણ એ ન રતિ છઠ્ઠો એકહીઈ દિગવતી... સ. ૫૪ Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૫૦ એકવાર ભેગવે તે ભેગ દિવસ રાત્રી તેહના જે માન જે માંહે બહુ કહીયા પાપ નામે અનરથ દંડ પરિહાર સીજે નહી' સેાઈ આરભ બિહુ ઘડી સમતા પરિણામ છઠ્ઠો વ્રત જે સ ખેપીઈ દિવસ રાત્રી જોઈઈ પરિમાણુ પચખાઈ તેવીહાર–ચેાવિહાર પ્રતિથિના શીયલ પાળવા નિર્દે ષષ્ણુ જે ઘર આપણે વહેારાવીઈ મુર્તિને મહાભાગ પન્દર અને કર્માદાન પચ કરમને પાંચ વાણિજય રંગણુ ઈંટ વાહે અ ગાર કુંભકાર સેાનાર વ્યાપાર એવા અણુચ્છેદ્યા તર બહુ વેચે કપાસ ! આટાદાયિ સમુદ્ર અને પઈડા પીજણી એ વેચે જે લાભ પ્રમાણુ ગાડા પાડી વેસર મહીષ પેાતે રાખી ભાડા કરે એડ સલાટતણા વ્યાપાર હલકા દાલ ભોમ ફાડીઈ દંતચકડા નખ મેાતી ચરમ આગરે જઈને નિવ વાઢારીઈ લાખ કસુંબા મસિલ ગળી તુરી સાક્ષી લૂગુ પડવાસ મસરૂ ધીર મધ માખણ પદ્મ ધી ગાળ તેલતણા વિવસાય માણસ ગાય–ભે સ–હાથીયા લાભ કાજ એહને નેકીઈ સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ વારવાર હાઈ તે ઉવભોગ ભાગ-રિભોગ સાતમે જાણુ... તઈ બહુલા આરભ વ્યાપ આઠમા વ્રતના પાંચ પ્રકાર... અશુભધ્યાન મૂકીને દંભ નવમા વ્રત સામાયિક નામ... ચિહુ દસ જાવ નિરતિ રાખીઈ દૈસાવગાસિક દશમે જાણુ... દૈહિ સસરૂખાકુ વ્યાપાર પાષહ વ્રત જે અગ્યારમા ૧૨ ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬ ભાત–પાણી પાષહ પારણે બારમા વ્રત તે અતિથિ સ`વિભાગ... ૧૭ પાપતા જે કહીઈ થાન પાંચ અધરમ તે સઘળા ત૫... ભાડ ભુજાને લાહાર વડાર ધાત ધમણુ પહેલે 'ગાર અથવા પાન ફૂલ કુલ સહુ બીજો વાણિજ્ય કરમનિસવે ટાલ... ૨૦ ધાંસર સમેલ ધરી અતિધણી ત્રીજો સટ કર્મ તે જાણુ... રાસભઉટ ધાડા પરમુખ ચેાથેા ભાટિક કરમ એયરે... ખડ઼ે આગર જે વિવિધ પ્રકાર પાંચમા ફટિક કરમ ટાલીઈ... મરગમદ શંખ છીપ ને રામ ટ્ટો દંતવાણિજ્ય વારી.... ટંકણખાર સાબૂ ધાવડી લાખવાણિજય એ પાપ નિવાર.... ૨૫ મીણુ મહુડાં એ રસમધ રસ વાણિજ્ય આઠમા કહેવાય... ૨૬ ધાડા ઉંટ બળદ પ′ખીઆ નવમા દેશ વાણિજ્ય મૂકી... ૧૮ ૧૯ રા R* ૨૩ २४ २७. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રાવકની આચાર-કરણીની સજઝાયો લેહ અફીણ સેમલ હરિયાલ કેસ કાકસી હલ હથીયાર થાવર જંગમ વસમો ભેદ દશમો વિષ વાણિજ્ય નિષેધ. ૨૮ વિવિધ જાતિના કરવા તેલ ઘાણી માંડી કરે દલેલ કેહવું ઘરટી અહિટ લેકાણે અગ્યારમો તે યંત્રપલ જીવ સમારે પાડે આંક છેદે કંબલ વિંધે નાક ઉંટતણે વાંસે ગાળે જેહ બારમે નીલુંછણ કરમટાળે તે ૩૦ દીએ ભીલ દવ ધરમહ ભણી જિમ વરધ હેઈ નવા ખડતણી અથવા વિસવાઈ દીએ અજાણ તેરમે તે કહીએ દવદાણ... કિઆ રાંવાહી થલ નવિ ખેડીઈ નદી સરોવર નવિ ડીઈ જે માંડે અહિટ ને કેસ ચૌદમો તે કહીઈ સરસ દાસી દાસ શ્વાન કુકડા, મંજરી સાલહી સાડા લાભ કાજ એહને જે પિષ પન્નરો તે અસતીને દોષ... અવર અછે જે આરંભ બહેત પરહરીઈ તે વાણિજ્ય સયલ રાયત જે દુસટ વેપાર ન કરે શ્રાવક તે સુવિચાર... હવે અભક્ષ છે જે બાવીસ અનંત કાય કહીઈ બત્રીસ ઘણું જીવને તે સંહાર શ્રાવક તેહને કરે પરિહાર... ઉંબર પીપરને પલક્ષ વડ પીપળનાં ફલ અભક્ષ મધ માખણ મદિરાને માંસ આરવિગે પરિહરીઈ હંસ હીમ કરહાસવ માટી જાતિ નવિ આદરીઈ ભેજનરાતિ પપેટા બહુબીજ વિચાર અનંતકાય અથાણું નિવાર ઘેલડા વેગણ બહુ દેષ અણજાણ્યા ફલ ફૂલ સંતોષ "કહ્યું ફલને કહ્યું અને એ બાવીસ તજે તે ધન.. કાચો ગોરસમાંહે કઠોળ જીવતણી ઉત્પત્તિ હેય બહેતવાસી કઠોળ બો પકવાન અણગળ પાણી અણ શોધ્યાં ધાન... ૩૯ વિહુ દિવસને ઢંઢણ દહીં વાસવડા વાવરીઈ નહીં ઉચે મુખ પાણું નવિ પીઆઈ આખું ફળ દાંત નવિ ભાઈ૪૦ અથાણું બહુ દેવ કહેવાય ઉત્તમનર તે કહે કેમ ખાય સેલડી સાંઠા મારગે મ વાવરો જીવદયાને જે ખપ કરો... બીલી અથાણે નવિ ઘાલીઈ ડુંડા વેંગણ નવિ બાલીઈ એર ટીંબરને જાંબુ જેય મોટા ફળ મ વાવરો કાય... અનંતકાયનો સઘળે કંઇ વજકંદ ને સરદ. ની કચેરે નીલી હળદર આ૬ ગાજર તજતાં ભદ્ર Ya Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૨ લસણુ વરીઆળી સતાવરી કરા આખડી વસ કરેલ ચૈત્ર ખરસૂઆ કુણી કુંપળી નીલ ફૂલ ને અમૃત વેલ વરઢા વલાને તાતુ રતાળુ પિંડાળુ ને આંબલી પાકા વાલાને મહુડા ખસખસ કણુ અને રી ત્રાં ભાજી કેરી સઘળી તિ કેર કુસમ અને માગરી ડાળ મૂળ મૂળ ફુલને કળી જે સાષ હાઈ નવનવે અતીચાર વ્રત મેટ્ઠાં થાઈ પ્રગટ વિચાર છે તેહતણા દંસણુ તાણુ ચરણુ પ્રત્યક્ષ સમકિત સલેહણા પરપ ચ પુન્નરે કર્માં દાન વિચાર સરવાળે એકસે ચાવીસ પડિકમણાના પાંચ પ્રકાર ચામાસીને સવત્સરી કિમણા કીજે ગુરૂપાસ અઢારે પાપસ્થાનક પરિહરા પ્રાતઃ સમે નવકાર ઉચ્ચરા કુણુ કુલ કુણુ ધર્મ છે માહરા સુણી વખાણુ કીજે વંદણા દેહ શક્તિ કીજે પચ્ચખાણ અન્નદાન દીજે તિણુિવાર છેરૂ ગારૂ કરે સભાળ ખિણુ વિસમીઈ પ્ તિની ગાઢ સાંજે સ્તવીઈ જિનવર વલી મધુરસ સ્વરે ગણીઈ જયકાર દેવગુરૂનુ લીજે નામ સજ્ઝાયાદિ સ‘ગ્રહ નીલી ગળા કે આર થાહરી લૂણા જલ પાયણ ગિરકની ... નીલીમેથિ છત્રાકારે વળી ભૂમિ ફાડાને મૂલા મેહિ ... સૂરણુ વાલા ને પાલવા બત્રીસમી કહીઈ કુણી ફળી... પીલૂ પીચૂ નહીં રૂઅડા તેહમાં પાપ કહ્યાં અતિધા... વલી વિશેષે તો વરસાત એ પિણુ મૂકેા નિયમે કરી... પાન મહેાર છાલિ ણુ વળી શ્રાવક તે તા છાંડે થવે... પશ્ચિમ કરતાં શુદ્ધ થાઈ વિજન એકમના થઈ સુણે.... આઠ આઠ કહીઈ સુવિવેક ભારવ્રતના કહીઈ પુચ પુચ... ત્રિણ વીરજ તપના તે ભાર આલેએ ઈમ રાણી નિસદીસ... પુર ૪૪ ૪૫ ૪૬ ४७ ४८ ૪૯ ૫૦ ૫૧ રાઈ દેવસી પકખી સાર અહથી લહીઈ તે શિવપુરી... જિનવર સ્તવીઈ મન ઉલ્લાસ પાષહશાલામે પાષહ કરા... શ્રાવક ઉઠે ઉદન કરી મનમાંહે 'ઈમ ચિ ંતન કરે... ખણ્યાં કરમ જિમ કરસ્ય ઘણાં તેા ધન જીવ્યુ' જનમ પ્રમાણ...૬ તા મનના મનેારથ પહેાંચ સાર પછે ભોજન કરે કૃપાળ... ધરમ શાસ્ત્ર આચરીયે હાઠ પડકમણેા કીજે મની... સુધે મન જપીયે નવકાર અવસર અપનિંદ્ર પરધાન... ૧૩ ૫૪ ૫૫ ૫૭ ૫૮ પુ Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રાવકની-આચાર-કરણની સજઝાયે દિવસ રાત્રીના એ કર્તવ્ય સુધે મનસું કરીઈ ભવ્ય પાળે દયા જે આદર કરી તિમ પદવી પામો શિવપુરી ધરમતણું છે વિવિધ પ્રકાર તે કહેતાં નહિ આવે પાર દાન શીલ તપ ભાવના એ ચારે બોલ સાચા ધર્મના ચારિત્ર લેવાને મનોરથ કરે એસે ધરમ શ્રાવક આદરે આણંદ-કામદેવની પરે ભવસાગર તે હેલાં તરે. એણી પરિ શ્રાવક ધરમહ તત્વ પનર ચૌઆલે રચીઓ પવિત્ર સલલિત ચાસકિ ચોપાઈબંધ મિચ્છા દુક્કડ હેઈ અશુદ્ધ. એહનું નામ વિચાર ચોસઠી સુખની શ્રેણી કરે એકઠી ખંભનયર મન આણંદપૂર રિટ વચ્છ ભણે નંદ સર... ૪ [ ૨૩૨૫] અભક્ષ્ય અનંતકાય રાત્રીભોજજાણે અબ્રહ્મના દેષ પ્રાણ રે ગુરૂ ઉપદેશે તે પરિહરજે એવી જિનવર વાણું રે... અભક્ષ્ય૦ ૧ પુઢવિયાણ અગની ને વાઉ વનસ્પતિ પ્રત્યેક રે એ પાંચે થાવર પરમુખની સાંભળજે સુવિવેકા રે.. / ૨ એ દ્વિ બેઈદ્રી તઈદ્રી ચૌરિકી પંચેંદ્રી પરમુખ રે એ કૈકીકાયે જિનવર રાયે ભાખ્યા જીવ અસંખ્યા(તા) રે.... " એ છકાયતણ જે જીવ તે સવિ એકણુ પાશે રે કંદમૂલ સૂઈને અગ્રેસ જીવ અનંતા પ્રકાશે રે.. બહુ હિંસાનું કારણ જાણી આણું મન સુવિચાર રે કંદમલ ભક્ષણ પરિહરજે કરજો સફલ જનમારો રે.. અનંતકાયના બહુ ભેદ ભાખ્યા પનવણું ઉપાંગે રે શ્રી ગૌતમ ગણધરની આગે વીર જિર્ણોદ મનરંગે રે. નરકતણ છે ચાર દુવાર રાત્રીભોજન પહેલું રે પરસ્ત્રી બીજ અથાણું ત્રીજું અનંતકાય તેમ છેલ્લું રે.. એ ચારે જે નર પરિહરશે દયા ધરમ આદરશે રે કરતિ કમલા તસ વિસ્તરસે શિવમંદિર સંચશે રે.... ચૌદ નિયમ સંભારી સંખે પડિકમણી દેય વારો રે ગુરૂ ઉપદેશે સુણે મનરંગે એ શ્રાવક આચાર રે.. પાંચે પવી પોષહ કીજે ભાવે જિન પૂછજે રે શક્તિ સારૂ દાન જ દીજે એમ ભવ લાહે લીજે રે... ) Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૫૪ સઝાયાદિ સંગ્રહ પર ઉપકાર કરે નિજ શકતે કુમતિ કદાગ્રહ મૂકે રે નવનવા ઉપદેશ સુણીને મૂલધર્મ મ ચૂછે રે. અભક્ષ્ય૦ ૧૪ તપગચ્છ નાયક શિવસુખદાયક શ્રીવિજય પ્રભ સૂરિદા રે તાસપસાયે દિન દિન થાયે ભાવસાગર આણંદ રે.. , ૧૨ હર શ્રાવકને હિતશિક્ષાની સજ્જા [૨૩૨૬] , મંગલકરણ નમીજઈ ચરણ જનમ-મરણ દે ચઉગઈ હરણ જીવ જગાડીશ હવે આપણે (એળે)ઈશુ સંસાર રૂલ્ય છે ઘણે... ૧ ઉઠ રે જીવ! તું સૂતો જાગ જઈ જિનવરને પાયે લાગ સઘળી વાત તણે રસ છાંડ અરિહંત ધ્યાન સમતા મુંહ માંડ. ૨. સત્ય શીયલ પાળે આતમાં પાપે જઈશ નરક સાતમાં દેવપૂજે ગુરૂને દે દાન કર પડિકમ કર પચ્ચખાણ... ૩ ધંધા કરતાં બહુ દિન ચડે પિરસી કરતાં પાછા પડે વિણ પચ્ચખાણે દિન બહુ ગમે કાં રે જીવ! તું ભૂલે ભમે... » અસુર વાળુ નવિ (બિહુ ઘડીયાં વાળું) કીજીયે અણગળ પાણી નવિ પીજીયે રાત્રે કર તિવિહાર-વિહાર જાણે ચિત્ત અથિર સંસાર. ૫ હેલે ઉઠજે રાત પાછલી સામાયિક તું કરજે વળી પહેલું લેજે દેવ-ગુરૂ નામ ઈ-મૂંછને કરવું કામ. ૬ છાણાં ઈધણ નિત શોધીએ ચૂલે ભાજન (હાંડી) પછી જીએ ઘરટી ઉખલ (ઘી-ખાંડણીયા) જોઈએ ઘણું દીવે મૂકીયે નિત ઢાંકણા. ૭ રે જીવ! પહેલે દેહરે જાઈ (હેલે ઉઠી સહી) ચૈત્યવંદન કરજે ઈક મને થાઈ પછી વાંદે શ્રી ગુરૂના પાયા ધર્મવિચાર સુણજે એકમને થાઈ. ૮ સાધુ-સાધવી(ર્મી) દેખે જ્યાંહ (જિહાં) નીચે શિર નામે વળી તિહાં વિનય વહે (કર) વડારે ઘણે પાંચ પવી કર એકાસણા. ૯ વહેલે (પ્રહ) ઉઠીને પદ-બે પદ પઢે ભર્યું સંભારે કિણમ્યું મત લઢે નવકારવાળી એક-બે ગણે વાત-તાંત કેહની મત સુણે... ૧ સહુને સુખદાયક (મનગમતુંવળી) સાચું ભાખ મ ભરીશ કાઈની કુડી શાખ ગાઢ (ઘાંટે) મ બેલીશ રાત પાછલી સૂતા ન જગાડીશ કેઈને વળી. ૧૧ થડાથી વાત ઘણી મ જેડ અદેખાઈ અધિકરી છોડ. ૨ જીવ ! મ કરીશ કેહની તાંત કુડા કલંક સહે પાંચ-સાત . ૧૨ લોક અપરાધ તણે ભય ગણે કડા-સાચા સુસ મતિ કરે થાળી સામું જોઈને જમે સારપાસે રામતિ મતિ રમે.... ૧૩ Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રાવકને હિતશિક્ષાની સઝાયો. પાણી ન પીજે ઉંચે મુખે દુઃખી ન થાજે પારકે સુખે લીલકુલ ન ચાંપે સેવાળ નાટક-ચેટક જેવાં ટાળ... ૧૪ ફળ કુમળા-કાચાં નવિ ચુંટીયે થાપણ દેણું દઈ છૂટીયે (લીધી તે આપીયે) પરસ્ત્રી દેખી નીચું જોય પડી વસ્તુ ન લેજો કય. ૧૫ આને ગાલિ નવ દીજીયે કઠોળ માંહિ દહીં નવ જમીયે નિજ ગુણ ઢાંકી પરગુણ બોલ મ (ભરમસે કોઈને મત ખેલ... ૧૬ મંત્ર-તંત્રના ભામા છોડ જડીબુટ્ટીરી ટાળે ખોડ સંબંધ નિમિત્ત જેહવું મળે ચિત્તમાં ચિંતવ્યું તે શું ફળે?.... ૧૭ મ કરીશ હાંસુ કલહ વિવાદ આરતિ રૌદ્ર વધે વિખવાદ હર્ષ ઉચાટ હૈયે મતિ ધરે નિરતિવાતે ક્ષમા આદરે. રે જીવ! ભુઈ જઈ પગ મૂકીયે રે જીવ! રજ ઘાલે ભુંઈ ઘૂંકીયે આલિ મ બેસે (પહેલે બોલે) ઉઠી સયણ મત બેલે ઉઘાડે વયણ. અછતાં આળ મ દેઈશ ગાળ હળવે હળવે જોઈને ચાલ ભંડી ગંધ નાક મ મોડ આખું ફળ રાંધે હેય ખેડ... ૨૦ છાનું લીધું દીધું દાન ખાધે–પીધે કેહને માન થાડું સૂવે થોડું જમે થોડું બોલે થાડું ભમે.. બિહુ જણ વાત કરંતા જિહાં ત્રીજે ઉભો ન રહે તિહાં નવિ કરીયે દુષ્ટ સંગત ગોઠ વિરૂઓ મ બેલે કિણશું મુઠ હેઠ. ૨૨ પારકા ગુણ કીધાં જાણયે આપણુપું તે ન વખાણીયે વિજયભદ્રની જે શીખ ધરે તે ગરબા(નરકા) વાસે નવિ અવતરે ર૩ [ ર૩ર૭ ] સરસતિ સામિની વિનવું એ માગું બહુય પસાય તે ધર્મ તણું વાટ જોઈશું એ આપ એક ઉપાય તે... અળગણનીર ન પીજીયે એ ગળીયે ત્રણ જ વાર તો પાપ ન લાગે એક રતિ એ ધર્મ તો આચાર તો યણ ભજન મત કરે એ શ્રાવક એહ આચાર તે રાત્રે જે પંખી ભલાં એ તે પણ ન કરે ચાર તો કે તો માણસ રાત્રે જમે એ સાંભળજે સહી એહ ઢોરાં માણસ બાપડાં એ વિગતે કહ્યું હવે તેહ તો.. અતિથિ નેતર દીજીયે એ આણજે ન અહંકાર તો અહં કારે ઘણું ખાલી ગયા એ રાવણ સરખાં સાર તો Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Li કું ભણ્ તિહાં ગયા એ અભિમાને દુઃખ ઉપજે એ હિરણ્યકશિપુ ગવે ગયા એ અહંકારે એતા ગયા એ ચાડી ચેારી નિવ કીજીયે એ વળતા કાઈ આપે નહી' એ મેળવ્યા દુધ ન દ્રોહિએ એ વિલાયા પછી ભાપડા એ તે પણ પાપ ખરૂ લાગે એ લે આગ સ તાં એ માનવભવે આવી કરીએ પરસ્ત્રીશું. રંગે રમે એ સિદ્ધાંતની સાખે કહ્યા એ કાગડા કૂતરા તે થઈએ લાવર તેતર ને અહિએ ઉંડીયેા તરસે કળકળે એ એહવુ જાણી ભાપડાએ જે નર્ શીયલ પાળીયુ' એ પ૪ ઉપર તે સુએ એ પાણી પગ એલાંસતી એ ઘર ઘેાડા હાથી ઘણાએ ઘેર ગાયા ને વાડલા એ પ્રત્યક્ષ અહીજ પારખું' એ જે નારી પુરૂષ હેરાં કરે એ કુળ લજવે માવિત્ર તણુ' એ પાણી ભરે પીયારડાં એ પગ કાંટા લાગે ઘણાં એ એહવી વાત છે સાહિલી એ ચેાખે ચિરો જે ચાલશે એ રાણીઓમાં પટરાણી થાયે એ બીજી સ્ત્રી ખિજમત કરે એ ધન ન હરીયે પિયારડુ” એ સાયાદિ સંગ્રહ બાણાસુર બીજી વાર તા પડે નરક માઝાર તા... સમરી રાત્રી ન દીઢ તા ગયા ભોજે ક્રસરી સિંહ તા... કેહને ન દીજે ગાળતા સાધુતણા એ આચાર તા... કડા લાભ નિવાર તા માખણુ મ રાખ લગાર તેા... સુંદર તેણે કપાળ તા લીલાં છાણાં મ ખાળતા... હિ"સા જેહ કર ત તા નરકે તેહ પડત તા... જ્ઞાની ખેાલ્યા જેહ તા કુકડા થાયે તેહ તા... તાતડા થાય તેહ તા માઢ માગે મેહ તા... પરનારીશુ. મકરા સ્નેહ તા સાંભળા તસ હાય જેહ તા... ચમરે વાયુ ઢાળ'ત તા પાયક કામ કરત તા... શીયલે સપત્તિ સાર તા બળદ અસખ્યું અપાર તેા... સાંભળજો સહુ ક્રાય તે ભુંડી તેહુ જ હાય તેા... બીજે ભવે ગાલી હાય તા અંગે ઉઘાડી જોય તા... માથે ત્રુટે ભાર તેા સાંભળજો નરનાર તા... સાંભળજો તસ નેહ તા રાજ તેહ શું કરે સ્નેહ તા... જો જો એહ મહે ત ા ચાર ન કાંઈ કહેત તે.... ७ ८ ૧૦ ૧૧ ૧૩ ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬ ૧૭ LL ૧૯ . રા Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શોધીને હિતશિક્ષાની સઝાય ૮૫૭ રર ચોરાનું જે ભલું હવે એ સેના પિતળ બાપડા એ મીઠું બોલે ન બાપડા એ ચેખે ચિતે પુણ્ય કરો એ તેહ પિતા કેમ દુહવીયે એ ધન્ય ધન્ય માતા વખાણએ એ ભક્તિ ભલે પરે કીજીયે એ પ્રત્યક્ષ એહિ જ પારખું એ વહુઅર તેજ વખાણએ એ રાજપુત્ર તે જ વખાણીએ એ શિષ્ય તેહિ જ વખાણીયે એ ધન્ય ધન્ય ગુરૂ વખાણીયે એ એહ વિનતડી અમતણીએ અચરિજ એક જ વાતનું એ માનવ સઘળાં તે સારિખાં એ એક સુવે ભૂમિ સાથરે એ એક પડે પર આંગણે એ એક હીંડે ભીખ માગતો એ એક ઘેર ઘેડા હાથીયા એ એક દીસે ભૂખે મૂઆ એ એક દીસે સુખીયા ઘણું એ બીજા દુબલ દીસતા એ એક નર દીસે વાંઝીયા એ. એક બેઠા ધન વાવરે એ કર્મ વિહુણ માણસ એ વડે અંતર કાંઈ કી એ એટલે અરિહંત બેલીયા એ પુણ્યવિહૂણું પ્રાણીયા એ જેણે દીધું તેણે પામીયું એ માનવભવ છે દેહિલો એ તો સાધુ ભૂખે મરંત તો વિગતે તે સહિ લભંત તે મુકતે કઈ ન જાય તો દેવકે તેહિ જ થાય તે જેણે કુળ તરીમાં જાય તો જેણે રાખે ઉદર માંહિ તે માતાને વળી તાત તો ઘરે બેઠાં નિત જાત્ર તો.. જે રાખે ઘરની લાજ તે જે રાખે રૂડું રાજ તે... જે રાખે ગુરૂને પાટ તો જેણે દેખાડી વાટ તો. અરિહંત તું અવધાર તો સ્વામી તેહ દેખાડ તો. એવડો અંતર કાંઈ હુંત તે એક તો સેજ સુવંત તો... એકને હિંડોળા ખાટ તે એક તે રાજ કરંત તો... એક ઘેર ઢોર ન એક તો એક પામે જમણ અનેક તો... ઘરે સુકુલિણી નાર તો ઘરની રાંડ ઉતાર તે. એક ઘરે પુત્ર રતન તે પુણ્ય કરે દિન (નિશ) દિન તે.... અહેનિશ હાથ ઘસંત તે સુણજે શ્રી અરિહંત તે... સાંભળજે નરનાર તો ધરતી ગેડે ભાર તે લીલાલાડ કરંત તે ફરી ફરી નવિ પામંત તો... Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૫૮ માનવભવે પુણ્ય નવિ કયાં એ ચેતણહારા ચેતજો એ મૂઆ કેડે બાપડા એ પુણ્ય કર્યુ” સાથે આવશે એ શક્તિ સાર (પ્રમાણે) દીજીયે એ મેાટા માણસ એમ કહે એ પાપકમાં જે મે' કીયાં એ જીવ અનેક વિરાધીયા એ ધરની નિંદા મેં કરી એ બૂડતાંને બાંયે ઝાલીએ એ સવત સાલ એગણાતરે એ હિતઉપદેશે હષ ધરા એ સુદેવ સદ્ગુરૂ ધમ પરીક્ષા અલતે ગલ દાય સરીખા નવું કલ્પવૃક્ષ સમા જિનવર છ’ડી પ'ચમે' અંગે જોતાં તેહના પાસથા અત તવ મુખથી મહાતસિયા જિનવર ભા જિનવર પૂજા કરવા આવે અલ્પ પાપ બહુ નિરા જાણે યતનાર્થે જિનપૂજા કરતાં મિન ઉપયેગે. ધવકિરિયા કહી દેહ વિભૂષા કરવા બેસે પટીયા પાડે ને મુછ મરાડે જિત આશાતના કરતાં ન ડરે પ્રવચન સાર ઉવવાઈ જોતાં રમણીઇ જિત દરસન વરો આખી રાત ઉર્જાગરે બેઠા પછી કાંઈ ઢાર કરત તા આયુ જાયે ઘટત તા... કાંઈ ન રહેશે લગાર તા સજ્ઝાયાદિ સ મહે બીજું ધન અસાર તા... નિત્ય ગણીએ નવકાર તા તમે ન નીચ લગાર તા... તેહથી મૂઢાવે નેઠ તા દાદાળા હળ હેઠ તા... જોયુ ભુંડી દૃષ્ટિ તે જિન આણુા મુજ ઈષ્ટ તેા... પુખ્ખા શ્રાવણ શુદિ બીજ તા કાઈ ન કરશે! ખીજ તા... [ ૨૩૨૮ ] જાણે નહી. રે ગમાર નહી' શ્રાવક આચાર રે અન્ય દેવ કરે આસ સમક્તિ ચાલ્યેા તાસ રે... વાણી સુણે ધરી પ્યાર રૂતે" અનંત સ`સાર ... વિકથા માંડે ચાર પાણી ઢાળે અપાર રે... લાભ તણા નહી પાર જુએ અનુયાગ દ્વાર રે... કાજળ ધાલે આંખે આરસી આગળ રાખે રે... શ્રાવક નામ ધરાવે ક્રમ ધ લેપાય રે... સધ પટની સાખ કરવા સમકિત રાખ ?... .. 99 "9 99 પ્રાણી શ્રાવક તે નવિ કહીયે. ૧ 19 ,, ૩૭ 99 ૩૮ ૩૯ ૪. ૪૧ ૪૨. દ Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રાવક શ્રાવિકાઓની સજઝાય દેવ દ્રવ્ય લેઈ ખાઈ બેસે ભમવા ભદધિ માંહિ પ્રશ્ન વ્યાકરણ વૃત્તિઈ ભાગે બેધિ બીજ તસ જાય રે... સાતમી વરછલ નામ કરીને ઘરે ઘરે માંગે નાંણો સંગ્રહ દાન તેહને કહીયે ઠાણને દશમે ઠાણે રે.... ) છઈ ચુકે બારે ભુલ્યો પાંચના જાણે ન નામ માંહે માંહિ વિરોધ તે રાખે કહેવાના શ્રાવક નામ રે... નાતજમણ છસ ભેળ હવે સામિવ છલ માંહિ એઠો નાખે અસંયત પિષે ધામિવ છલ કહાય રે.. સુગુરૂ દેખીને બહુ પજાવે (દુઃખ દેવે) અથવા ભાંડે દોષ અલ્પ આપુ બાંધે તે મૂરખ પંચમે અંગે દેખ રે... શ્રાવકતણી શ્રદ્ધા દેખી શ્રાવિકા પણ ચૂકિ દેવ-દેવતા જઈ મનાવે પુત્રતણું થઈ ભૂખી રે.... , પાસત્યાદિકને ગુરૂ જાણે વ્રત ધરે તમ પાસે દિન કૃત્ય વૃત્તિયે ઈમ જ ભાખ્યું ફોગટ તપ હેય તાસ રે.. પડિકમાણે કિરિયા કરી બેઠે મોઢે ઉઘાડે બેલે ફેગટ કિરિયા તેહની દાખી બહદાવશ્યકૅ બોલે રે.. દેવ ગુરૂ પર સરધા રાખે સંકા કંખા નિવારે સૂત્રમાં ભાખે તે તિમ ચાલે એ શ્રાવક આચાર રે... ૧૭. ધન ધન શ્રાવક શ્રાવિકા એવી વરતે નિજગુણ ચઢતૈ ધન્ય વિજય સુખ અનુભવલીલા સહેજે શિવ સુખ વરસે રે... , ૧૮ શ્રાવક શ્રાવિકાઓની સઝાય [૨૩ર૯] પ્રણમી જિનવર વીરજી રે સમરી ગુરૂ કલ્યાણ શ્રાવક-શ્રાવિકા ગુણ ભણું રે સૂત્ર તણુઈ પરિમાણ રે સંદર! સાંભળો શ્રાવક નામ જિમ થાયઈ રૂડા કામ ૨. સુંદર૦ ૧ શંખ શતક ઘેરી કહ્યા રે શાસનિ વીરનઈ એહ સુલતા-રેવતી તિમ વડી રે દાખ્યા કલ્પઈ જેહ રે.... , ૨ સિદ્ધારથ ત્રિશલા સતી રે આચારાંગ વખાણ લેખક નામઈ જરિ જો રે સૂયગડાંગ સુજાણ રે. વરણ નાગ નતુઓ વલી રે ઇસિભદ્ર પુત્ર સુજ્ઞાન શંખનઈ પિકખલી જાણીયઈ રે પિોષહ કીધ પ્રધાન રે... , Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મદુઓ વીર વખાણું રે સેમલ બાંમણ વ્રત રહ્યા રે નામ છએ શ્રાવક કહ્યો છે ઉતપલા નઈ મિરગાવતી રે કુંભરાય પરભાવતી રે કનવજ શ્રાવક થયા રે નંદ મણિહાર તે ડેડ રે અરહનક શ્રીનાથને રે શેઠ સુદંસણ સમઝીય રે શ્રાવક પંચઈક શ્રાવિકા રે આણંદ કામદેવ અતિભલા રે ચુલ્લ શતક કંડ કાલીયે રે મહાશતક નંદની પિતા રે શિવનંદા વલી અગિમિતા રે શેઠ સુદંસણ અંતરડઈ રે રાયપ્રદેશી ચિત્રજી રે ઉત્તરાધ્યયન પાલિત કહ્યો રે સુવ્રત નઈ વલી સુનંદા રે નંદ શ્રાવક મહાવ્રતા રે શ્રેયાંસ સુભદ્રા જસલીયે રે સંવત સારઈ પંચાસીયે રે ગુણ ગિરૂઆ શ્રાવક સહુ રે સઝાયાદિ સંગ્રહ તાપમાં દીધ જવાબ વાણીય ગામસું આવી રે , ૫ પંચમઈ અંગઈ જોય શ્રાવિકા તિમ વલી દેય રે , મહિલાણુ માય-બાપ તેલી પુત્ર પ્રતાપ રે, ભાવઈ વાંદ્યા વીર શ્રાવક તે અતિ ધીર રે.. , થાવસ્થા પુત્રનઈ પાસિ જ્ઞાતાવિ ઉલ્લાસ રે. ચલણપિયા સુરદેવ સદાલ પુત્ર જિન સેવ રે. લેતક દસ અભિરામ અંગિ ઉપાસક નામ રે.. , અંબડ ઉદાઈ મઝાર રાયપણી વિચાર રે.. શ્રાવક વીરને જાણ પાલઈ પાર્શ્વની આણ રે , શાસનિ નેમિ મુણિંદ ઋષભદેવ જિણંદ રે. ઇ ૧૪ ગગડાણે ચોમાસ ઈમકહઈ ઋષભદાસ રે.. છે ૧૫ ન શ્રીપાલ-મયણાસુંદરીના પૂર્વભવની સઝાય [૨૩૩૦] ઘર હિરણ્યપુર નામે નયરમાં રે રાયનામેં શ્રીકાંત શ્રીમતી નામે રાણી તેહની રે શુદ્ધ સમકિત વંત રે પ્રાણી! આરાધે સિદ્ધચક્ર જિમ લહીયે સુખ અભંગ રે, પ્રાણી૧ રાજા મિશ્યામતિ અતિ ઘણે રે સુણે ન રાણીની વાત આહેડક વ્યસની ઘણે રે કરે હિંસા તે મુજાત રે ,, ૨ એક દિન શિકારે જાવતાં રે સાતમેં ઉ૯લંઠ સાથ કાઉસગ્ય દયાનમાં સ્થિર રહ્યા રે મુનિ દેખે નરનાથ રે , ૩ Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ્રાણી- ૪ શ્રી પાલરાસ આધારિત સિદ્ધચકની દાળ ૮૧ હસીથી શ્રીકાંત રાજા કહે રે કુષ્ઠરોગે પીડ એહ ઉલકંઠ સાતમેં એમ સુણું રે પડે મુનિવર દેહ રે.. તાડના કરે મુનિને ઘણું રે જેમ જેમ ઉ૯લંડ લેક તેમ તેમ રાજા રાજી હુવે રે બાંધે પાપના થેક રે.... , એક દિન શિકારે એકલે રે ગયો રાજ ધરી યાર મૃગ આવ્યે એક હાથમાં રે ભુ મારગ તેણીવાર રે.. , નદી નજદીક આવતાં રે દેખી મુનિવર એક કાને ઝાલીને જળમાં બોળ રે પીડે પ્રકાર અનેક રે.. એક દિન ઝરૂખે બેસીને રે નગર નિહાળે રાય ભિક્ષાથે ભમતે મુનિ દેખીને રે રાજા દિલ દુભાય રે.... સેવકને કહે-સાધુને રે કાઢે નગરથી બહાર રાય હુકમ સુણું કરી રે થયા સેવકે તૈયાર રે.... વાત જાણે એહ રાણીયે રે નૃપને ઓળભે દીધા સુણું–તેડી ઘર આણીયા રે વિનય બહુલે કીધ રે.. , ભાવી બે જણ ભાવથી રે પાપ નિવારણ માજ મારગ પૂછે મુનિરાજને રે ભવ જલધિમાં જહાજ રે... , નવપદ આરાધન કરો રે મુનિવર ભાખે એમ પાપ સકલ દૂરે ટળે રે લહીયે વાંછિત એમ રે.... , ૧૨ રાજારાણું બેઉ તપ તપી રે થયા મયણાને શ્રીપાલ પૂર્વ કૃત કર્મ યોગથી રે આપદ-સંપદ આળ રે... નવપદ મહિમા અતિ ઘણે રે કહેતાં નાવે પાર ગુરૂ અમૃત એમ ઉચ્ચરે રે ભાવે સે નર નાર રે... , ૧૪ હર શ્રી પાલરાસ આધારિત સિદ્ધચક્રજીની ઢાળે [૨૩૩૧ થી ૩૪] શર આસો માસે તે એળી આદરી રે લોલ, ધર્યું નવપદજીનું ધ્યાન રે; શ્રીપાલ રાજાને મયણું સુંદરી રે લ... ૧ માલવ દેશને રાજીયે રે લેલ, નામે પ્રજાપાલ ભૂપ રે , સૌભાગ્ય સુંદરી રૂ૫ સુંદરી રે, લોલ, રાણી બે રૂપ ભંડાર રે.. , એક મિસાત્વી ધર્મની રે લેલ, બીજીને જૈન ધર્મરાગ રે.. , પુત્રી એ કેકી બેઉને રે લોલ, વધે જેમ બીજ કેરે ચંદ રે , સૌભાગ્યસુંદરીની સુરસુંદરી રે લોલ, ભણે મિથ્યાત્વીની પાસ રે , રૂપસુંદરીને મયણાસુંદરી રે લેલ, ભણાવે જૈન ધર્મ સાર રે ,, ૦ ૦ ૯ % 6 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૬૨ સઝાયાદિ સંગ્રહ રૂ૫ કલા ગુણે શેભતી રે લોલ, એસઠ કલાની જાણ રે.. શ્રી. ૮ બેઠા સભામાં રાજવી રે લોલ, બેલા બાલિકા દેય રે... , ૯ સોળે શણગારે શોભતી રે લેલ, માવી ઉભી પિતાની પાસ રે, વિદ્યા ભણ્યાનું જેવા પારખું રે લોલ, રાજા પૂછે તિહાં પ્રશ્ન રે , (સાખી) – જીવ લક્ષણ શું જાણવું, કુણ કામદેવ ઘરનાર; શું કરે પરણું કુમારિકા, ઉત્તમ ફુલ શું સાર, રાજા પૂછે એ ચારને, આપો ઉત્તર એક; બુદ્ધિ શાળી કુમારિકા, આપે ઉત્તર એક... , ૧૨ શ્વાસ લક્ષણ પહેલું જીવમાં રે લેલ, રતિ કામ દેવ ઘર નાર ૨ , ૧૩ જઈનું કુલ ઉત્તમ જાતિનું રે લોલ, ચારે પ્રશ્નોના ઉત્તર એકમાં રે લોલ, કન્યા પરણીને સાસરે જાય રે , ૧૪ (સાખી) – પ્રથમ અક્ષર વિણ, જીવાડનાર જગને કહ્ય; મધ્યમ અક્ષર વિણ, સંહાર તે જગને થયે; અંતિમ અક્ષર કાઢતાં, સહુ મન મીઠું હોય, આપ ઉત્તર એકમાં, જેમાં સ્ત્રીને વહાલું હોય આપે ઉત્તર મયણું સુંદરી રે લોલ, મારી આંખમાં કાજળ સહાય રે, ૧૬ (સાખી) – પહેલે અક્ષર કાઢતાં, નરપતિ સોહે સંય, મધ્યમ અક્ષર વિના, સ્ત્રી મન વહાલું હેય; અંતિમ અક્ષર કાઢતાં, પંડિતને યાર થયા, માંગુ ઉત્તર એકમાં, તાતે પુત્રીને કહ્યો... મયણાએ ઉત્તર આપીયે રે લેલ, અર્થ ત્રણેને વાદળ થાય રે , રાજા પૂછે સુરસુંદરી રે લેલ, કહે પુન્યથી શું શું પમાય રે. ધન યૌવન સુંદર દેહડી રે લોલ, ચોથે મન ગમતા ભરથાર રે , માયણ કહે નિજતાતને રે લેલ, સહુ પામીએ પુન્ય પસાય રે શિયળ વતે શોભે દેહડી રે લોલ, બીજી બુદ્ધિ ન્યાયે કરી હેય રે... ગુણવંત ગુણની સંગતિ રે લોલ, મળે વસ્તુ પુન્યને જેગ રે.. , બેલે રાજા અભિમાને કરી રે લોલ, કરૂં નિર્ધનને ધનવંત રે , સર્વ લેકે સુખ ભોગવેરે લોલ, એ સઘળે છે મારો પસાય રે , સુરસુંદરી કહે તાતને રે લોલ, એ સાચામાં શેને સદેહ રે... છે. રાય તો સુરસુંદરી રે લોલ, પરણાવી પહેરામણું દીધ રે , શંખપુરીને રાજી રે લોલ, અરિદમન છે જેનું નામ રેછે છે ૧૫ છે ૧૭ Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧ ૩૪ 3ษ ૩૬ ૩૭ ૩૯ ૪૦ ૪૧ શ્રી પાલરાસ આધારિત સિદ્ધચકની કાળા રાય સેવાર્થે આવી રે લેલ, સુરસુંદરી આપી સેય રે... શ્રી. ર૯ રાયે મયણાને પુછીયું રે લોલ, મારી વાતમાં તને સંદેહ રે.. , માયણ કહે નિજાતને રે લોલ, તમે શાને કરો અભિમાન રે , સંસારમાં સુખ દુખ ભોગવે રે લોલ, એ કર્મ તો છે પસાય રે રાજા ક્રોધે બહુ કળકળે રે લોલ, મયણું શું ભાંખે વયણ રે.. ૩૩ રન હિંડોળે હિંચતી રે લોલ, પહેરી રેશમી ઉંચા પટકુળ રે , જગત સૌ જીજી કરે રે લોલ, તારી ચાકરી કરે પગ સેવ રે , તે મારા પસાયથી જાણજો રે લેલ, રૂઠે રોળી નાંખુ પલમાંય રે , મયણું કહે તુમ કુળમાં રે લોલ, ઉપજવાને જ્યાં જોયો તો જોશ રે, કમ સંગે ઉપની રે લોલ, મળ્યા ખાન પાન આરામ રે ) ૩૮ તમે મોટા મને મહાવતા રે લેલ, તે મુજ કર્મ તણે પસાય રે... » રાજા કહે કર્મ ઉપરે રે લોલ, દિસે તને હઠવાદ રે. . કર્મે આવેલા ભરથારને રે લેલ, પરણાવી ઉતારૂં ગુમાન રે. છે રાજાના ક્રોધને સમાવવા રે લોલ, લઈ ચાલ્યા રવાડી પ્રધાન રે, ૪ર નવપદ ધ્યાન પસાયથી રે લોલ, સવી સંકટ દૂરે પલાય રે ) ૪૩ કહે ન્યાય સાગર પહેલી ટાળમાં રે લોલ, નવપદથી નવનિધિ થાય રે, ૪૪ ઢાળ-૨ [૨૩૩૨] રાજા ચાલ્યો રચવાડીએ, સાથે લીધે સૈન્યને પરિવાર રે. સાહેલી મેરી ધ્યાન ધરે રે અરિહંતનું... ૧ ઢોલ નિશાન તિહાં ઘુર, બરછીઓ ને ભાલાને ઝલકાર રે. , ધૂળ ઉડે ને લેકે આવતા, રાજા પૂછે પ્રધાનને એ કેણ રે. , ૩. પ્રધાન કહે સુણે ભૂપતિ, એ છે સાતસે કેઢિીયાનું સૈન્ય રે. રાજાની પાસે આવે યાચવા, કઢીયા સ્થા૫ રાજા એ રે. . ૫ ઢે ગળી છે જેની આંગળી, યાચવા આવ્યો છેઢીયા કેરો દૂત રે. છે કે રાણું નહી રે અમ રાયને, ઉંચા કુળની કન્યા મળે કય રે. દાઢે ખટકે રે જાણે કાંકરો, નપણ ખટકે રે એ તો રેણું સમાન રે ,, વયણ ખટકે રે જેમ વાઉલે, રાજાના હૈડે ખટકે મયણના બેલ રે , કેઢીયા રાજાને કહેવડાવીયું, આવજે નયરી ઉજૈણીની માંય રે કીર્તિ અવિચલ રાખવા, આપીશ મારી કુંવરી રાજકન્યાય રે... , ઉંબર રાણે હવે આવીયે, સાથે સાતમેં કઢીયાનું સૈન્ય ૨. આવ્યો વરઘોડો મધ્ય ચોકમાં, પથ્થર ઉપર બેઠા ઉંબર રાય ર.. , ૮ + ૮ = ૫ ૪ : ૩ ૪ Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૬૪ સઝાયાદિ સંગ્રહ ઈ લુલા ને કઈ પાંગળાં, કોઈના મોટા સુપડા જેવડા કાન રે... , કાઈ મુખે ચાંદા ચળગે, કઈ મુખે માખીઓનો રણકાર રે... , ૧૫ શોર બાર સુણી સામટા, લાખો લેક જેવા ભેગા થાય રે.. ૧૬ સર્વ લેક મળી પૂછતાં, ભૂત પ્રેત કે હેય પિશાચ રે.. ભૂતડા જાણીને ભસે કુતરા, લેકેને મન થયે છે ઉત્પાત રે... જાન લઈ ને અમે આવીયા, પરણે અમારે રાણે રાજકન્યાય રે.... કૌતુક જોવાને લેકે સાથમાં, ઉંબરાણે આવ્યે રાજાની પાસ રે, ૨૦ હવે રાય કહે મયણું સાંભળે, કમે આવ્યો કરે ભરથાર રે... , ૨૧ તમે કરે અનુભવ સુખને, જુઓ તમારા કમ તણે પસાય રે... ઇ ૨૨ કહ્યું ન્યાય સાગર બીજી ઢાળમાં, નવપદ ધ્યાને થાય મંગલ માલ રે, ૨૩ ઢાળ-૩ [૨૩૩૩] તાત આદેશે મયણ ચિંતવે રે લોલ, જ્ઞાનીનું દીઠું થાય રે, કમાણ ગતિ પેખજે રે લોલ... ૧ અંશ માત્ર ખેદ નથી આણતી રે લોલ, નહિ મુખડાનો રંગ પલટાયરે કર્મ ૨ હશે રાજાને કે રંકનો રે લોલ, પિતા સેપે છે પંચની સાખ રે..... એને દેવની ડેરે આરાધો રે લલ, ઉંચા કુળની સ્ત્રીને આચાર રે, ૪ મુખ રંગ પુનમની ચાંદની રે લોલ, શાસ્ત્ર લગ્નવેળા જાણું શુદ્ધ ૨. , એમ વિચારી મયણાસુંદરી રે લોલ, કર્યું તાતનું વચન પ્રમાણ રે.. , અાવી ઉંબર રાણાની ડાબી બાજએ રે લોલ, જાતે કરે છે હસ્ત મેળાપ રે, ૭. દેઢીયા રાજાએ કહેવરાવીયું રે, કાગઠ મોતી ના સોહાય રે.... ) હેય દાસી કન્યા તે પરણાવજો રે લેલ, દેઢીયા સાથે શું રાજ ન્યાયરે, માતા મયણાની ઝુરતી રે લેલ, રેવે માતા કુટુંબ પરિવાર રે.. / ૧૦ રાજા તે હઠ મૂકે નહી રે લોલ કહે મારે નહી કોઈ દોષ રે... કઈ રાજાના દોષને ધિક્કારતું રે લોલ, કઈ કહે કન્યા અપરાધ રે.. દેખી રાજકુંવરી અતિ દીપતી રે લોલ, રોગી સર્વે થયા રળીયાત રે. ૧૩ ચાલી મયણા ઉંબરની સાથમાં રે લોલ, કાઢીયાતણે આવાસ રે... ઇ ૧૪ હવે ઉંબર રાણે મન ચિંતવે રે લોલ, ધિક ધિક મારો અવતાર રે, ૧૫ સુંદર રંગીલી છબી શેભતી રે લેલ, તેનું જીવન કર્યું ધૂળ રે, ૧૬ કહે ઉંબર રા મયણા સુંદરી રે લોલ, તમે ઉંડો કરો આલોચ , ૧૭ તારી સોના સરીખી દેહડી રે લોલ, મારી સંગતિથી થાશે વિનાશ ૨, ૧૮ તું તે રૂપે કરી રંભા સારિખી રે લોલ, મુજ કાઢીયા સાથે શું સ્નેહ રે. ૧૯ Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીપાલરાસ આધારિત સિદ્ધચક્રની ઢાળા ૮૬૫ પતિ *ભર રાણાના વચન સાંભળી રે લેાલ, મયણુા હૈડે તે દુઃખ ન માય રે...,, ૨૦ ઢળક ઢળક આંસુ ઢળે રે લેાલ, કાગ હસવુ દંડક જીવ જાય રે... ક્રમલીની જલમાં વસે, ચંદ્ર વસે આકાશ, જે જિહાંરે મન વસે, તે તિહાંરે પાસ... ” (સાખી) ૨૩ હવે મયણા કહે ઉભર રાયને રે લોલ, તમે વહાલા છે। જીવન પ્રાણ રે...,, ૨૩ પશ્ચિમ રવિ ઉગે નહી રે લેાલ, વિ લેાપે જલધિ મર્યાદ રે... ૨૪ ૨૫ ૨૬ ૨૭ 29 ૩૦ 99 ૩૨ 33 . ૩૫ ૩૬ સતી અવર પુરુષ ઈચ્છે નહી ? લેાલ, કદી પ્રાણ જાય પરલેાક રે... પિતાએ પચની સાખે પરણાવી ૨ લેાલ, અવર પુરૂષ ભંધવ હેાય રે...,, હવે પાય લાગીને વિનવુ રૂ લેાલ, તમે ખેાલે વિચારીને ખેાલ રે... રાત્રી વીતી એમ વાતમાં રે લેાલ, બીજો દિન થયા પ્રભાત રે... હવે મયણા આદીશ્વર ભેટવા રે લેાલ, જય સાથે લઈ ભરથાર રે... પ્રભુ ક્રેસર ચંદને કરી પૂછયા રેલેવ, વળી કંઠે ઠવો ફુલમાળ રે... કરી ચૈત્યવ'દન ભાવે ભાવના ફૈ લાલ, ધરે મયણા કાઉસગ્ગ ધ્યાન રૈ...,, ૩૧ પ્રભુ હાથે બીજોરુ શાભતું રે લાલ, વળી કઠે ઠવેલ કુલમાળ રે... શાસન દેવતા સહુ દેખતા ૨ લાલ, આપ્યુ. ભોરૂ હાથ માંય રે... લીધુ. ઉ.ભર રાણાએ તે હાથમાં રે લેલ, મયા હૈડે તે ` ન માંય રે...,, ૩૪ પૌષધશાલામાં ગુરૂ વાંઢવા રે લેલ, લઈ ચાલો મયણા ભરથાર હૈ... ગુરૂ આપે છે ધમ દેશના રે લેાલ, દાહીલે। મનુષ્ય અવતાર રે... પાંચે ભૂલ્યેાને ચારે ચૂકીયા રે લેાલ, ત્રણુનું ન જાણ્યુ નામ રે... જગત ઢંઢેરા ફરીયે રે લેાલ, ખેલે છે શ્રાવક મારૂ નામ રે... લાલચ શું લાગી રહ્યો રે લેાલ, વાલા નન્ના રહ્યો હજુર હૈ... ઉંમર મયણા એ ગુરુ વાંદિયા રે લાલ, ગુરૂએ દીધા છે ધમ લાભ રે... સખી પરિવારે તું શેભતી રે લાલ આજે સખી ન દીસે કેાઈ 'કેરે...,,,, સવ વૃત્તાંત સુણાવીયા રે લેાલ, છે એક વાતનું મને દુઃખ હૈ... દેખી જૈન શાસનની હેલના ૨ લાલ, કરે મુખ મિથ્યાત્વી લાક રૂ... હવે મયણા ગુરૂને વિનવે રે લેલ, રોગ મટે જો ભરથાર રે... મંત્ર જયંત્ર છુટ્ટી ઔષધીરે લાલ, મણી મંત્ર બીજો ઉપચાર રે... ગુરૂ કહે મયણા સુંદરી રે લેાલ, નહી એ અમારા આચાર રે... ધર્મ (પુણ્યે)જય, પાપે ક્ષય કહ્યુ` રે લાલ, આરાધેા નવપદ ધ્યાન રે...,, તેનાથી વિઘ્ન સવિ દૂરે થશે રે ઢેલ, ધર્મ ઉપર રાખેા દૃઢ મન્તરે...,, ૪૮ કહે ન્યાય સાગર ત્રીજી ઢાળમાં રે લાલ, તમે સાંભળેા નરને નાર રે...,, ૪૯ ૩૭ ૩૮ ૩૯ ૪. ૪૧ ૪૨ ૪૩ ૪૪ ૪૫ ૪૬ "" ४७ સ. ૧૫ 99 99 99 99 ,, ,, . 99 . ,, 99 "9 99 99 ૨૮ ૨૯ Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૬૬ સઝાયાદિ સંગ્રહ ૦ ૦ + ૮ ૦ - ઢાળ-૪ [૨૩૩૪] માયણ સિદ્ધચક્ર આરાધે, ગુલાબમાં રમતી'તી, નિજ પતિ ઉંમરની સાથે જાપ જપતી'તી. પહેલે પદ અરિહંત પૂજે ગુલાબ, હયા ઘાતી અધાતી ધ્રુજે. જાપને ત્રણ લોકની ઠકુરાઈ છાજે, ગુરુ વાણી પુરે જન ગાજે , બીજે પદ સિદ્ધ મહારાજ, ગુ ત્રણ લોકમાં થઈ શિરતાજ... , ત્રીજે પદ આચારજ જાણે,ગુ મળી લાકડી અંધ પ્રમાણે ચોથે પદ ઉપાધ્યાય સહે, ગુરુ ભણે ભણવે ભવિમન હે... , ૬ પદ પાંચમે સાધુ મુનિરાયા, ગુરુ ગુણ સત્તાવીશ સહાયા. મન વચન ગોપવી કાયા, ગુરુ વંદુ તેવા મુનિવર રાયા... છઠું દરિસણું પદ છે મલ, ગુરુ કેઈ આવે નહીં તસ તેલ. સેહે સાતમું પદ વરનાણુ, ગુરુ તેના ભેદ એકાવન જાણ જ્ઞાન પાંચમું કેવલ થાય, ગુ, ત્રણ લોકના ભાવ જણાય પદ આઠમે ચારિત્ર આવે, ગુરુ દેવો ઈછા કરે ના પાવે ભવિ છવ તે ભાવના ભાવે, ગુ. કઈ રીતે ઉદ્યમાં આવે છે ૧૩ કરે નવમે ત૫૫દ ભાવે, ગુરુ આઠ કર્મ બળી રાખ થા, , ૧૪ સિદ્ધિ આતમ અનંતી પાવે, ગુરુ દેવ દેવી મળી ગુણ ગાવે પ્રભુ પૂજે કેસર પદ ઘોળી, ગુ. ભરો હરખે હેમ કાળી ભરી શુદ્ધ જલે અંધળી, ગુ ચઉગતિની આપદા ચાળી... દુર્ગતિના દુઃખ હરે ઢળી ગુરુ આસો સુદ સાતમની ઓળી.. , ૧૮ કરી નવ આંબીલની ઓળી, ગુરુ મળી સરખી સહિયરની ટોળી.. મયણે ધરે નવપદ ધ્યાન, ગુરુ પતિ કાયા થઈ કંચનવાન, સહુ મંત્રમાં છે શિરદાર, ગુ, તમે આરાધે સહુ નરનાર.... , ન્યાય સાગરે ઢાળ કહી ચોથી, ગુરુ હવે પૂજે જ્ઞાનની થિી... [૨૩૩૫ થી ૨૩૩૮] જીહે પ્રણ દિનપ્રતિ જિનપતિ લાલા શિવસુખ કારિ અશેષ કહે આઈ ચૈત્રી તણી , અઠ્ઠાઈ સવિશેષ ભવિકજના જિનવર જરિ જયકાર , જિહાં નવપદ અવતાર ભવિકજન છો તેહ દિવસ આરાધવા છે. નદીસર સુર જાય , જીવાભિગમેં એ કહ્યું , કરે અડદિન મહિમાય... , ૨ છે ? 8 & 4 6 ક 2 2 & 4 : Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીપાલરાસ આધારિત સિદ્ધચક્રની ઢાબા લાલા જીહૈ। નવપદ કેરા ચંગની રાગ-શાગ સનિ આપદા અરિહંત સિદ્ધ આચારજ ૬ સણુ નાણુ ચારિત્ર તવે એ નવપદ આરાધતાં નૃપ શ્રીપાલ સુખી 99 99 ,, 39 માલવર ઉણી’" રે સુરસુંદરી મયણાસુ દરી રે સિદ્ધ્ય આરાધી રે પહેલી મિથ્યા શ્રુતતણી ૨ બુદ્વિપરીક્ષા અવસરે રે તૂઠે નૃપ વર આપવા ૨ ૨ બીજી ક્રમ પ્રમાણથી ૨ કુષ્ટી વર પરણાવી રામા હજીય વિચારીયે રે સિદ્ધચક્ર પ્રભાવથી પુણ્યપસાયે કમલામલી માલ-મત્તા બહુ લાવસુ અવધ કરી એક વરસની શેઠ ધવલ સાથે ચણ્યેા પરણી મમ્ભરપતી સુતા હૈ જિન હર ભાર ઉધાડતે રે પરણી વસુપાલની સુતા રે મરકેતુ નૃપની સુતા રે પાંચમી શૈલાષ સુઉંદરી રે ટ્ટો સમસ્યા પૂરવે ૨ "1 79 "2 99 થયે ,, ઢાળ–૨ [ ૨૩૩૬ ] લાલ . 93 99 99 99 માલે. વાત જ તે લુહી નિજ ધર તેડી આવીયા શ્રીપાલ કહે-કામિની1 સુણે,, ,, ,, 99 99 99 ,, در . "" પૂછ કીજે જાપ નાસે... પાપના વ્યાપ...લવિકજન૦ ૩ ઉવજ્ઝાય સાધુ એ પંચ એ ચઉગુણુના પ્રચ.. ચ'પાપતિ વિખ્યાત તે સુણ્યા અવદાત... પૂછી સમસ્યા તુરંત રે... પહેલી કરે તે પ્રમાણુ વૈ વંદન આવ્યા ગુરૂ પાસ રે આપે નિજ આવાસ રે... રાજ્ય કરે પ્રજાપાલ રે સુગુસુતર "9 બે પુત્રી તસ ભાલ રે જિમ હાઈ સુખની માલ ૨,, સિદ્ધચક્ર શ્રીજી જિનસિદ્ધાંત ૨ 99 કાપ્યા તે નૃપ ભાણુ રે. મયા વરી ધરી નેહ રે સુંદર વિસે તુઝ દેહ રે... નીરાગી થયા તેહ રે વાળ્યે। અતિ ઘણા નેહ રે... - . 99 99 ... 99 ,, ور 99 . 29 99 "" "" ,, ૮૭ 99 *, "" .. 99 99 * ,, ,, ,, . મેં જાવું પ્રભાત રે પૂરૐ... તુમતણી ખાંતિ રે... ચાલ્યા શ્રીપાલ પરદેસ ૨ જલપ્થે સુર્વિસેસ રે... ઢાળ-૩ [ ૨૩૩૭ ] ધવલ મૂકાવ્યા બીહ, ચતુર નર કનકેતુની શ્રીહ શ્રી શ્રીપાલચરિત્ર સુધી રે » 99 સમુદ્ર તટ આવ'ત વીણાવાદ રીઝત... પરણી ખુ ́ધા રૂપ પંચ સખીસ્સુ અનૂપ. શ ૧ ७ ૧૦ " ર ૧૩ ૧૫ t Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૬૮ સજઝાયાદિ સંગ્રહ રાધા વધું સાતમી રે , આઠમી વિષ ઉતાર પરણી આવ્યો નિજ ઘરે રે સાથે બહુ પરિવાર... , ૧૭ પ્રજાપાલે સાંભળી રે પરદલ કેરી વાત છે બંધે કુહાડો લેઈ કરી રે મયણાં હું વિખ્યાત... , , ચંપા રાજ્ય લેઈ કેરી રે ! ભગવી કામિત ભેગ , ધર્મ આરાધી આદરે રે પહતા નવ સુર લેગ , ઢાળ-૪ [૨૩૩૮] ઈમ મહિમા સિદ્ધચકને સુણી આરાધે મોરા લાલ નવ ઓળી નવ આંબલે તેર સહસ જ પદ એક , સિદ્ધચક્ર તપવિÈ કરો અડદલ કમલની થાપના મળે અરિહંત ઉદાર છે ચિહું દિસિ સિદ્ધાદિક ચી ચઉવદિસિનું ગુણધાર છે . ૨૧ બે પડિકમણાં યંત્રની પૂજા દેવ વંદન ત્રિકાલ , નવમેં દિન સવિશેષથી પંચામૃત કીજે ૫ખાલ" ૨૨ મિ શયન બ્રહ્મ વિષ ધારણ રૂંધી રાખે ત્રણ વેગ , ગુરૂ વેયાવચ્ચ કીજીઈ ધરા સહણ ભેગ.. છે , ગુરૂ પડિલાભી પારિઈ સાતમી વત્સલ એણિ જોય, ઉજમણું પણ વાનીનાં ફલ ધ્યાન યણદિક જય,, , ઈહ ભવે સવિ સુખ સંપદા પરભવે શિવસુખ થાય છે પંડિત શાંતિ વિજય તો કહે માનવિજય ઉવજઝાય છે ૨૫ હ શ્રીપાલ રાસ આધારિત સક્કા [૨૩૩૯ થી ૪૧ ] છે દેશ મનહર માલ, નિરૂપમ નયરી ઉજજેણ લલના; રાજ કરે તિહાં રાજી, પ્રજાપાલ ભૂપલ લલના શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધીયે. તસ અંગજ બે બાલિકા, માયણ જગ વિખ્યાત લલના; જિન મતિ પાસે વિદ્યા ભણી, ચોસઠ કળા વિશાળ લલના...શ્રી. ૨ સાતસે કોઢીને અધિપતિ, શ્રી શ્રીપાલ નરિદ લલના; પરણાવી મયણા તેહને, કાઢીશું ધરતી નેહ , ૩ પિયુ ચાલે દેવ જુહારીયે, બાષભ જિણંદ ઈષ્ટ દેવ, પૂછ પ્રણમી આવીયા, ગુરૂ પાસે સસનેહ છે કહે મયણા સુણે પૂજ્યજી, તુમ શ્રાવકને રોગ છે કવણુ કર્મ સંયેગથી, કેમ થશે એ નિરોગ , Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રીપાલ રાસ આધારિત સઝાયો ૮૬૯ ગુરૂ કહે વત્સ સાંભળે, નહીં અમ અવર આચાર લલના શ્રી સિદ્ધચક્ર યંત્ર જોઈને, કરશું તુમ ઉપકાર.... , આ સુદી સાતમ દિને, કીજે ઓળી ઉદાર , પાંચે ઈન્દ્રિયો વશ કરે, કેવલ ભૂમિ સંથાર , પડિક્રમણ દેય ટંકનાં, દેવવંદન ત્રણ કાલ છે વિધિ શું છનવર પૂછયે, ગણુણું તેરહજાર. , એમ નવદિન આયંબીલ કરે, મયણા ને શ્રીપાલ પંચામૃત ન્હવણે કરી, નવરાવે ભરથાર.... , ઇ ૯ શ્રી સિદ્ધચક્ર સેવા ફળી, પામ્યા સુખ શ્રીપાલ , , પૂરવ પુણ્ય પસાયથી, મુક્તિ લહે વરમાળ છે ઢાળ-૨ [૨૩૪૦ ] સદ્ગુરૂ વયણે તપ કરે રે લાલ, નારી અને ભરથાર રે, ચતુરનર; ભક્તિ યુક્તિ ઘણી સાચવે રે લાલ રહે સ્વામિ આવાસ રે.. ચતુરનર૦ ૧ શ્રી અરિહંત પહેલે પદે , બીજે સિદ્ધનું ધ્યાન રે છે ત્રીજે આચાર્ય ઉવજઝાયને , સકળ સાધુ પ્રણમે પાયરે છે ૨ જ્ઞાન દર્શન ચારિત્રના ગુણસ્તવે ચિત્ત ઉદાર રે; છે નવમે તપ પરૂ થયું , ફળીયા વાછત કાજ રે... ૩ એમ નવદિન આંબીલ કરે ,, મયણું ને શ્રીપાલ રે; દંપતી સુખ લીએ સ્વર્ગના વિલસે સુખ શ્રીકાર રે.. સોય જિમ કેરા પ્રતિ આણી કસિદે હાય રે મયણાએ બે કુલ ઉર્યા , શ્રી જિનધર્મ પસાય રે.. ગુરૂ દીવો ગુરૂ દેવતા , ગુરૂ માટે મહિરાણ રે ભદધ પાર ઉતારવા , જલધિએ જેમ નાવ રે. જે નવપદ ગુરૂછ દીયા , ધરતા તેહશું નેહ રે; , પૂરવ પુણ્ય પામીયા મુક્તિ વર્યા ગુણ ગેહ રે , ઢાલ-૩ [૨૩૪૧] રાજગૃહી ઉદ્યાન, સમવસર્યા ભગવાન: આછેલાલ શ્રેણીક વંદન આવીયાજી. ૧ હય ગય રથ પરિવાર, મંત્રી અભયકુમાર; બહુ પરિવારે પરિવર્યા છે.' વિદ્યા પ્રભુજીને પાય, બેઠી પર્વદા બાર; જીવણી સુણવા ભણી. * ૩ Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૭૦, સજઝાયાદિ સંગ્રહ, દેશના દે છનરાજ, સાંભળે સહુ નરનાર; નવપદ મહિમા વર્ણવેજી... ૪ આસો ચેતર માસ, કીજે ઓળી ઉલ્લાસ; સુદિ સાતમથી માંડીએજી.. પંચ વિષય પરિહાર, કેવલ ભૂમિ સંથાર; જુગતે જિનવર પૂછયે.. જપીયે શ્રી નવકાર, દેવવંદન ત્રણકાલ; તેરહજાર ગણુણું ગણે છે... એમ નવ આંબીલ સાર, કીજે ઓળી ઉદાર; દંપતી સુખ લહ્યા સ્વર્ગના કરતાં નવપદ દયાન, મણું ને શ્રીપાલ; અનુક્રમે (મુક્તિ પદ=શિવરમણ) વર્યા . ૯ [ ર૩૪૨] સરસ્વતી માત મયા કરો આપે વચન વિલાસે રે માયણું સુંદરી સતી ગાઈશું આણી હઈડે ભાવો રે...(નવપદ મહિમા સાંભળે) નવપદ મહિમા સાંભળે મનમાં ધરીય ઉ૯લાસે રે મયણાસુંદરી શ્રીપાલને ફળીયે ધર્મ ઉદારો રે... , જે માલવ દેશમહિ વળી નગરી ઉજજેણુ નામ રે રાજ્ય કરે તિહાં રાજી પ્રજા (પૃથ્વી?) પાલ નરિ રે ,, ૩ રાય તણું મન મોહિની ગૃહિણુ અનુપમ દેય રે તાસ કુખે સુતા અવતરી સુરસુંદરી મયણ જય રે.... , ૪ સુરસુંદરી પંડિત કને શાસ્ત્ર ભણી મિથ્યાત રે મયણાસુંદરી સિદ્ધાંતને અર્થ લીયે સુવિચાર રે.... » ૫ રાય કહે પુત્રી પ્રત્યે હું તો તમ જેહ રે વાંછિત વર માગો તદા આપું અનુપમ તેહ રે.. છે સુરસુંદરીએ વર માગી પરણાવી શુભ ઠામ રે મયણાસુંદરી વયણ કહે કર્મ કરે તે હાય રે.. કમેં તુમારે આવી વર વો બેટી એહ રે તાત આદેશે કર ગ્રહો વરીય કક્કી તેહ રે.... આબિલને તપ આદરી કોઢ અહાર નિકાલ્યો (તે કાઢયો) રે સદગુરૂ આજ્ઞા શિર ધરી હુઓ રાય શ્રીપાલે રે.. ઇ ૮ Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રેણીક રાજની સજ્ઝાયે દેશ-દેશાંતર ભમી કરી નવરાણી પામ્યા (પરણ્યા) ભલી તપ પસાયે સુખ સંપદા ઉપસર્ગ સવિ દૂર રહ્યાં તપગચ્છ દિનકર ઉગીયેા તાસ શિષ્ય વિમલ હેમ કહે આવ્યા તે વર યંગારે રાજ્ય પામ્યા મનરંગા રે... પ્રત્યક્ષ સ્વગે` પહોંચ્યા પામ્યા સુત્ર અનતા રે... શ્રી વિજયસેન સૂરી રે સતીય નામે આણું રે... સજ્ઝાયા [ ૨૩૪૩-૪૪ ] શ્રેણીક રાજાની દૂહા : શ્રેણીકને સમકિત નહી" શ્રાતા સુજો કાન દઈ રાજગૃહી નગરી(વસે) ભલી રાણી તેહની ચેલણા રાણી ચિત્ત માઝાર કરે અનેક વિચાર રાજા ચિત્ત મિથ્યાત કરે અધિકી ભાત આજ ગયે। ગુરૂપાસ ઉપન્યુ` કેવલજ્ઞાન તારા તાતના તાત વળી ચેડાની માત રાણી કહે એ વાત સાચી હશે. શુ વાંદવા ગયા દેઈ સાથ પૂછી સધળી વાત તાપસ બહુ પરિવાર આવત હે અપાર નાથ 。。 99 રાણી દાસીને કહે આપ મેાજડી તાપસની કાપ તાપસ સહુ પિરવાર જમતાં હ` અપાર જમીને ચાલ્યા જાય ગુરૂ કરેા કહે રાય માટા તાપસ તેણીવાર મેાજડો જુએ વારવાર,, રાણીને પૂછે રાય મેાજડી કિવિધ જાય શરમાણા તિહાં રાય ધમ તાપસના જાય તારા મેલેા ધમ ભુંડા જેહના ભ્રમ રાણી ભાખે તામ ઈમમત ખેાલે સ્વામ તારે ધર્મ છે જેહ માધ કરાવે(બૌદ્ધ કહાવે) તેહ એવા ગુરૂ તુમ રાય જેહના સાથી થાય રાજ ભાખે એમ નહિ તારા ગુરૂને તેમ અવસરે દેશ બતાય અભક્ષ્ય તે નિત્ય ખાય,, છલ દેખે નિત્યરાય જૈન મુનિ ઈ 99 ,, .. આય .. 99 99 99 99 99 તેહ સમયની વાત સ્થિર કરી મન–વ્ય-ગાત... શ્રેણીક તિહાં રાજન સકલ ગુણાની ખાણુ... આછેલાલ રાજા સમષ્ઠિત કિમ લહેજી... ૧ એક દિન રાણીને કહેછ...૨ માતપિતા સ્વર્ગે ગયાજી...૩ ઈષ્ણુહીજ વન હિરણ્યા થયાજી..૪ કેવલી દેખવા નવશુજી... ૫ 99 "" 99 99 "" ,, 99 ,, 99 ૮૭૧ ૧૦ ૧૧ ર નાતરૂ ́ દેઈ ઘર આવીયાજી...૬ રાણીને સમજાવશુજી... ७ ખીર બનાવા ઉમદાજી... ૮ રાણીના ગુણુ ઉચ્ચરેજી... ૯ આજના દા'ડા નહિ' ભલેાળા રાજા મને શંકા પડીજી...૧૧ રાણી કહે એ દેવલીજી... ૧૨ જીવ લઈ કાલે પડયાજી...૧૩ ... રાણી એ ક્રિમ ધારીયેજી...૧૪ ક્રમ `ધાય છે આકરાજી..૧૫ ભક્ષ કરે હાથી તણેાજી ૧૬ તે કિંમ તરશે બાપડાજી...૧૭ પર નારીને ભાગવેજી... ૧૮ રાણી કહે મારા એ નહીજી. ૧૯ લાજ ગુમાવુ તેહની.... ૨૦ Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૭૨ સઝાયાદિ સંપ્રદ નવિ દેખે કઈ ગુજજ રાજા થયે અબુજજ એકદિન રમવા નીસર્યોછ..ર૧ વનમેં મંદિર એક કાઉસગ રહ્યો મુનિ દેખ ,, વેશ્યા આણુ તિ સમેજી.રર વાલી મંદિરમાંહિ દીને તાળા ત્યાંહિ , રાજા આવાસે ગઇ. ૨૩ કાઉસગ્ગ પારીમુનિરાય જાણ્યો સવિ અભિપ્રાય, જેતણી હાંસી હસે. ૨૪ અવસર આયા ક૫દ કરે મુનિવેષ પલટ્ટ , સર્વ કુશલ વેતાંબરાજી...૨૫ [૨૩૪૪] દૂહા: મુનિવર મનમેં ચિંતવે જાલા ગુંથી રાય લબ્ધિ ઈહ નહિ ફેરવશું તે ધર્મની હાની થાય. લબ્ધિ ફોરવી મુનિ કી વિસ્તાર અગ્નિ લગાઈ તેણીવાર ભભૂત બનાઈ ચાળી અંગ બન બેઠો બા નિધીંગ... સિંગી જટા બનાઈ મજબૂત બન બેઠા જોગી અવધૂત સિંદૂર ટીકી અખિયાં લાલ બિછાઈ બેઠે ચિત્રાની ખાલ હાથ કમંડલ પગે પાવડી છેલી જટા બનાઈ બેવડી દ્રાક્ષની માજ લેહને કહે આગળ લઇ બેઠે લાખને ઘડે. મુંજ કદર કાષ્ઠ લંગોટ વળી બનાયા ભભૂતના ગોટ વિજ્યા કંડીને ત્રિદંડી લોહ તો કીધે ચિપી... વલ્કલચિરીની વિંટી છાલ ઓઢી બેઠો ચિત્રાકી ખાલ ધગ ધગ ધૂણી ધીખાઈ તામ ચલમ તમાકુ મેલ્યા ઠામ... અડગ હોય જબ માંડયો જાપ અલખ જગાવી બોલ્યા આપ મુજથી અળગી રહેજે નાર રખે કાયા હવે તારી હાર... થર થર ધ્રુજે વેશ્યા નારા કઠીનરંદ મુજ લાગ્યો લાર જે હવે નીકળું દેરા બહાર તો હું આવી નવે અવતાર રાજારાણુને બોલી થારા ગુરૂને ચરિત્ર જુઓ વેશ્યા ઘાલી મંદિરમાંહિ પ્રત્યક્ષ જઈને જુઓ ત્યાંહ... રાણી કહે રાજને તિણુઠાય થારા ગુરૂ હેશે મહારાય ! મારા ગુરૂની પૂરી પરતીત ધર્મતણી એ રાખે રીત... રાજાએ ઢઢરે ફેરીયે લેક બહુ તિહાં ભેગા થયે રાજા રાણુ હરખ અપાર જઈ બોલ્યા દેહરાના બાર.. અલખ જગાવી નિકળ્યો બાર ધ જોગી ને લારે વેશ્યા નાર જાજી બેબાકળા થયે કઠીને પેઠો ને કઠીને ગયે... ૧૧ Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૭૩ ધન , શ્રેણીક રાજની સજઝાએ રાણી રાયને બેલીને હસી. થારા ગુરૂની વાત જ ઈસી ઈસ્યાં ગુરૂ થારા મહારાજ ! પર નારી શું કરે અકાજ રાજા મુખ નીચે ઘાલીયે રાણી સમકિત સન્મુખ કી ધન ધન હે મોટા ઋષિરાજ ધર્મતણી થાં રાખી લાજ ૧૩ એક દિન રાજા વનમાં જાય મુનિ અનાથી દેખા તિણ ડાય પૂછી વૃત્તાંત ને સુણી ધર્મ મિથ્યાતતણે તિહાં ભાંગ્યો ભર્મ. ૧૪ સમકિત પામ્યો તેની પાસ ઉત્તરાયયને જે જે ખાસ પાંચ પ્રકારે કુગુરૂ વળી અવંદનીય ભાખ્યા કેવળી. એક અધિકારે સમકિત દઢ કરે તેથી નિચે શિવપદ વર સરિ રાજેદ્રની એહ છે વાણ ધન ધન પ્રાણી તે ગુણખાણું. ૧૬ રૂચિપ્રમોદે સમકિત લહી ધન મુનિસમ શેભા કહી સર્વ ધર્મને સમકિત સાર નિશ્ચય પામે મેક્ષ દુવાર.. [૨૩૪૫] દૂહાઃ હવે ઈશુ અવસર અન્યદા આવ્યા શ્રી વર્ધમાન શીતકાળ ઋતુ છે તદા ધરતા ભવિજન ધ્યાન શ્રેણીક અંતે ઉર સહિત પરવરીયા પરિવાર વંદન પહુતો જિન ભણી સફળ કરણ અવતાર.... વળતાં એક મુનિ પેખીયે સરોવર કેરી પાળ વાસર ઘેડે જાણીને કાઉસગ્ગ રહ્યો નિહાળ... રાજ રાણું ભાવશું વાંવા મુનિવર પાય સંધ્યાયે ઘરે આવીયા સહુ કે' હર્ષત થાય. સુંદર મંદિર આપણે કરતાં કેલિ નિશંક રાજા રાણું ચલણ પિતૃપા એક પલંગ ઢાળઃ રાજા શ્રેણી પોઢ મંદિરે રે રાણી ચલણું કેરે સાથ રે નિદ્રાવશ રાણું નવિ લેખ રે સોડબાહિર રહી ગયો હાથ રે રાજા૧ શીત કર કર્યો અતિ ઘણે રે ઝબકી જાગીને કહે એમ રે તે કિમ હશે? પ્રીતમ એમ સુણે રે ચિંતે શ્રેણીક મનમાં તેમ રે.... , ૨ અસતીને મન માંહે કુણુ વસે રે ચંચળ ચિત્ત નારીને હેય રે વાયસ કદી ન હવે નિમેળે રે દેખે પંચામૃતશું ધેય રે... , ૩ અંતે ઉર પરજાલણ ભણું રે દે મંત્રી સરને આદેશ રે નરપતિ પહેતા શ્રીજિન વાંદવા રે કહે મંત્રીને મરવેશ રે... ઇ ૪ Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૭૪ અભય વચન સુણી હિયડે ચમકીયે। રે અવિચાર્યં દીધેા આદેશ રે મુજ માતા તેા શીયલે નવ ચલે હૈં જો પીતે આવે અમરેશ રે... જેમ તેમ અ તેઉરને રાખવા રે વ્રુદ્ધિપ્રપંચ કરી ઈહાં ક્રાય ર અતેઉર પણ પ્રજાળા ૨ રાય હુકમ પણ સાચાં હેય રે... જીરણ જાળી કુંજરની ફુટી રે મ`ત્રી હુવે એવા ખ્રુદ્ધિવંત રે વાંદી પૂછે નરપતિ એકમનારે ચેલણા કેવી કહે! ભગવ તરે... જિન બેલે–સાંભળ તુ શુભમતિ રે સાતે સતીયેામાં શિરતાજ રૂ નરપતિ ચેડાની સુતા સાતે સતી રેઇપરે ભગવંત સ`શય ભાંજ રે... 99 ઈમ સુણી નૃપ વેગે આવ્યા વહી રૈ અભય ભણે–તુમ હુકમ કીધા એમ રે મંત્રી તાતતા વચન સ`ગ્રહી રે એ અવસરે સયમ લઈશ ભાવશુૐ ચિતા નિવારા રાજા ચિત્તની રે રાજા રાણી અતિ ષિત થયા રે તું મુજ જીવનપ્રાણુ જગતમે' રે ચિર'જીવ તુ મંત્રી માહરે રે શું તેં કીધા એમ પૂછે વાણુ રે તે. પણુ કેમ ન છંડયા પ્રાણ રે...,, ખેલે ખાલ મરણ ન કરૂ' નિટેલ રે અભયકુમારે કહ્યાં એ બેલ રે... છે તુમ અંતે ઉરને ક્ષેમ રે વળતા અભય ભણી કહે એમ રે... તુ મુજ માનસરોવર હસ રે તુજથી આપ્યા મુજ વંશ રે... સુખ ભાગવતા તુ રહે શાશ્વતા રેસ તાષી ઈમ કહે સુવચન રે પ્રુદ્ધિએ જેવું અતેર રાખીયા રે લક્ષ્મી વિજય કહે લેાકમાં ધન ધન્ય રે..,, ૧૩ સગુણા-નિગુણાની (સજ્જન દુનના અંતરની) સજ્ઝાય [ ૨૩૪૭ ] દૂહા-સારઢ આંખા મારીયા, કાયલડી ટકા કરે, સાર સુગુણાં મામાં, સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ નિગુણાં હું જ્યાં માણસાં, કિહાં ક્રાયલ કિહાં અંઞ વન, દૂર ગયાં તવિક વિસરે, ગિવા સહેજે ગુણુ કરે; કરસણુ સિંચે સરાવર ભરે, ઢાળ : ઉંડા અર્થ વિચારીયે, આછા સોંગ ન કિજીયે, સુમતિ સદા દીલમાં ધરા, સુડલા ગયા લેભાય; બેઠી આંબલીયા ડાળ... નિત્ય નિત્ય કરે જુહાર; ઉભા ઉભા જુહાર... કિહાં દાદુર કિહાં મેહ; ગિરૂવા તણાં સનેહ... મે ન માગે દાણુ; કારણુ ગ્રંથ મ જાણુ... ઊંડાશુ. ચિત્ત લાય, આછા ફેર બદલાય; છાડા કુમતિના સંગ... રાજ ૫ "" 99 دو ,, ,, સલુણા . ૧૦ ૧૧ ૧ર 99 »» સુમતિ 3. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૭ સગુણ-નિગણાની સજઝાય અજરામર પદ પાઈયે, જગ આપણે કર લીજીયે, હંસરાજ મતી ચુને પાણું દુધ પટંતરો, મન ભાંગ્યો ચિત ઉતર્યો, ફળ ગુટયો તરૂવર થકી, ખેતી વિણસે ખારશું, સાધુ વિણસે લાલુપ, ભાંગ્યો કેસર ગુણ કરે, એ દેય ભાંગ્યા નહિ મળે, મેતી ભાંગ્યું વિંધતાં, મોતી મૂલે મંગાવશું, સાધુ શબ્દ પરખીયે, શરા જબહી પરખીયે, પહેલો મન ચંચલ ભયે, ટાંકી લાગી જ્ઞાનકી, બઠા બડાઈ ન કરે, હીરા મેતી કહે નહિ, કુબુદ્ધિ કપટી સંસારમાં, ઉપર રાલી ચડી રહી, લાખ ચોરાશીમાં ભમ્યા, એ સુપને તે વહી ગયા, કર દલાલી ધર્મની, કૃષ્ણ મહાબળ જાણીયે, કંચન થાળ ન ઠણઠણે, ઉત્તમ પુરૂષ બેલે નહિં, જ્યાંક ગુરૂ પુરા મિલ્યાં, વચન બાંધ્યા જવું રહે, હંસા ભુખ્યા ભાવના, નહી પીતા કાગડા, સાધુ શબ્દ પરખીયે, શરા જે વ્રત આકરે: લહીયે અમર વિમાન; સલુણું એસી સુમતિ બતાય સુમતિ કંકર કબહુ ન ખાય; એસી સુમતિ કહાય.. આદર કરે અજાણ; કબહુ ન લાગે ડાળ.... સભા વિણસે ફૂડ; જેમ કેસરમેં ધૂડ. ભાંગ્યા પાનશું રંગ; એક મોતી બીજે મન.... , મન ભાંગ્યું કુણ; મન મુલે ન વેચાય.. વિપત પડયા ઘર નાર; જબ નીકસે તરવાર.... અબ મેંપાઈ જાણ; નિકસી હીરા ખાણ... બડા ન બેલે બેલ; લાખ હમારા મોલ... જેમાં આકુના ફુલ; માંહી વીખનાં મુલ... મનુષ્ય દેહી પાય; ફેર ચોરાશી મચ.... દીપે અધીકી જ્યોત બાંધો તીર્થકર ગોત્ર* કાંસુ બહુ ઠgણાય; નીચ બોલે જવું વાય... ત્યાંકાં શિય સપુત; ન્યું રણમાં રજપુત.... હુંકારે ઉડી જાય, ફીર ફીર જઠે ખાય... હીરા એરણ માંય નહિ કાયરનું કામ Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ZGF સાવાડી સેાહી મૃગલાં, પીયુ એ ભા ન દીજીયે, ગલીયા ધારી ન સંચરે, વૈરાગી વચ્ચેા થા, હ*સા સમુદ્ર ન છાંડિયે, ખાબડે ખાખડા ઢુંઢતાં, -સમુદ્ર હંસ મનાય છે, એ બેઠાં છે ઉજળાં, હ'સને સમુદ્ર ધણાં, સુગુણાંને સ્નેહી ઘણા, હ"સા ભગહે માહુણા, ખગલે! નાડી ગ્રહી રહ્યો, આછે તલાવડી ભગ ઘણાં, મંત કરે તળાવ ચારવા, ચ'દા ચંદન સુમાણુમાં, આ ધસીયા આ ખેાલીયાં, કાગા કુત્તા કુમાણુમાં, જિહાં જાવે શેરી માહુડે, કૈસર ડરપે શાહીથી, સગુણાં ડરપે નિગુણાથી, ન બંધા પ્રેમ જુગટાથી ન દેખે સૌખ્ય અંતરમાં અનીતિમાગ માં ચાલે અતિ દુષ્ટ ને પામી ગુમાવ્યું. રાજ્ય નલરાયે જુવારે પાંડવે હારી સા રાખે સા ખાય; ઘો ન કો થાય... ઘણા જુગારીયા જોયા મતના માલ ન પચવામા પછાડે ભૂતિષે પાશ્ચા નથી ત્યાં દ્રવ્ય મળવાનું સજ્ઝાયાદિ સ་ગહ સી'હુ વન મૃગ ત ાય; ન રહે ક્રેડ ઉપાય... જો જળ ખારા હાય; તને ભલા ન કહેશે ક્રાય... સટ્ટો-જુગાર નિષેધક સજ્ઝાયા [૨૩૪૮ ] જુટીયા દુ:ખ પામે છે બધા ગુણા તે વામે છે... અતિ ઝગડા કરી મ્હાલે સકલ ગુણુ વગને ખાળે... હતુ જે જગ વિષે પ્રાય પેાતાની દ્રૌપદી નારી... અ તે બહુ" ખાઈને રાયા નક્કી તે ન ખચવાના. ને રાખે દ્રવ્યની આશા મળ્યે વિશેષ ટળવાનું ... સલુણા .. 99 99 19 99 નડા થકાં જ ખેલ; તેહ શુ" પ્રિત ન તાડ... પુષ્પ ઘણાં ભમરાય; ગયા દેશ વિદેશ ક્રાય દીન આવે ફેર; રહ્યો પાંખ પસાર... અવસરે આવ્યા હસ જિહાં સાયર તિહાં હંસ... એ તિણુરા એક નિકાસ (સ્વભાવ),, એ ઉગ્યા ઉસ... એ તિષ્ણુરા એક નિકાસ; (સ્વભાવ),, તિહાં તિહાં કરે વિનાશ... જેના બિગાડે રંગ; મત કાઈ કરી સ’.... 99 " ,, 99 "9 ,, 99 સુમતિ. .. 99 .. 99 99 . 95 39 "1 .. . રર ܕ ૧૯ 99 ૨૦ ૨૧ ૨૩ २४ ૨૫ ૨૬ ૨૭ ૩ ૪ Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સટ્ટો-જુગાર નિષેધક સઝાયે જુગારી જાનથી મારે ગ્રીવા મરડી ગ્રહે ભૂષણ જાણી એમ છેાડજો જુગટુ આતમ કમલ વરે લબ્ધિ ખીજાના બાળકા પ્યારે ખરેખર ! એ મહાદૂષણું... દૂષણુ ! એ છે મહા મારુ લહે એ ત્યાગથી સિદ્ધિ... 99 [ ૨૩૪૯ ] સુણુ સટારીયા | સટ્ટાના કુસ ંગે બટ્ટો લાગશે તજ દેવ છુરી ભાવળીયા વાવ્યાથી ા વાગશે છે દ્વાર દુરાચારી જનનું વ્યવહાર નથી જગમાં એહના ચાંદી પેટી ને જોટાના ધંધા એ સજ્જન ક્રા' સંગ નથી કરતુત એ ધધા પાપી પાકા છે જુવાર તા એ કાઢે છે ફાગટ ફ્રાંકાના માં છે સુણુ ભક્ષણ કરતું કીતિ ધનનું રક્ષણ નવ રહેતુ તન-મનનું...,, વિશ્વાસ ન કરે કાઈ તેના ચિંતાતુર રહે જીવડે જેને... મોટા ટાટાના રસ્તા છે દારી-લેાટાના... ચગડાળ સમુ મન રે ફરતું મળતાં સગી ત્યાં મને ફરતુ તારાજ થયા લક્ષાધિપતિ મડદાને ખાંપણ નથી મળતુ ... પળ એક પછી આંસુ લુછતા ઢીલા લમણે દેખ્યા સુતેા... બકરી સમ બનીયા બહુ હાથી ભીખ માગીને ભાગ્યા ત્યાંથી ખત લખી આપે જુગટું ખેલી એ વગર મહેનતના ધંધાથી ,, પળમાં ધનવાન બને તું તા મીઠાએ મારગ લાગ્યાથી ઘરબાર ઘરેણાંને મેલી વ્યસના વધશે એથી ઝાઝા છે સટ્ટામાં દાષ અતિ ખૈરી બાળકના કુણુ બેલી... નિજ કુળતણી ઘટશે માઝા ફીટકાર તાં વાગે વાજાં... મૃત્યુથી પામે માઠી ગતિ નરકાદિક પશુ સંવરતું નથી.... કરી મહેનતને રળતા સહુએ હિતકારક છે તુજને કહુ. એ... તજ સટ્ટાને શત્રુ ધારી હારી બેઠા કેઈ જખ મારી છે ઉત્તમ ધવાએ બહુએ, કેશવ શીખ ઉર ધરજો સારી .. ,, 22 ,, 99 p ८७७ ,,... દ .. ૩ 17 ७ ८ ૯ ૧૦ ૧૧ ૧૩ Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૭૮ સઝાયાદિ સંગ્રહ [૨૩૫૦ ] સજજન! યહ શીખ ધાર હદયમેં વરજે હરદમ જુઆ રે જીસસે અપને દિલમેં દેખ અધમપણ ક્યું સૂઆ રે. નહિં કિરિયાણા બેગારી નહિ નહિ. વિદ્યા મન છૂઆ રે... સજજન ૧ ધન લેને ધારે નિજ મનસે ફજલ હરામકા કીના રે પાવે તબ ભી ન બિન તકલીફસે દામ કિસ્મત નહિં ચીના રે.... ૨ રાત-દિવસ સજજનસે દેવી દુર્જને સંગ રાખી રે નરક નિગોદકે કૃપમેં ડાલે કર્મ નિકાચિત રેખી છે. એ લંપટ નિર્લજ લેક હરામી સાથમેં અહનિશ રહેતા રે ભાવ તારણ પ્રભુ ગુરૂ અરૂ ધર્મ નવિ મનમેં સદ્દતતા રે. વ્યસન સકલકા મૂલ હે આ કંથાચાર્ય નિહાળે રે ચોરી પરદારા ફિર મળે માંસે ખેલત કાલો રે.. પાંડવ પાંચ જગતમેં જાહિર રાજ્ય, ભંડાર ને દેશો રે આરતકું પણ હાર ગયે સબ દેખે છુતકા વેશ ૨ મહાભારત જગમેં જબ વહાવા હુવા ઈસી જુઆએં રે પ્રાણ ચિત્તમેં ચેત તજે અબ જઆ યહ સુખ વાસે રે... રાજયપતિ નળ વિદ્યાનિધિ વળી અશ્વવિદ્યા એક દીવો રે બહાર ગયા કુલ ગઈ દમયંતી શીલરયણ ચિરંજીવ રે.. ઇ ૮ જગમેં પણ દેખે સદા અપને જનકે તે રે ધનકણ કંચન નારી છેકે જૂઆસું નિત રીતે રે... - ૯ સુણ સજજન યહ સદ્દગુરૂ શીખા પરિહર જુઆ મનસે રે શ્રીજિન આગમ વચન સુધારસ આનંદ લહેર વરસે રે , ૧૦ [૨૩૫૧] સુગુણ સનેહી હે સાંભળ શીખડી જાણુ વિચારી રે જોય રે રસીયા ચતુર વિચક્ષણ ધર્મતણી કળા રામત રમજો રે સેય રે , મત કોઈ મતઈ રમજો રે સાજન જવટે રમતાં લાગે રે પાપ ૨ રસીયા ધરમ કરમના કારજ વિસરે ખીજે માયને બાપ રે જ છે ૨ રાતિ-દિવસ મન રાતિપું રમે નવિલ્ય જિન(પ્રભુ)નું નામ રે, ઉંધ બગાઈ નિદ્રા નવિચમે ઘરનાં વિસે રે કાજ રે , ૩ વિસન વિગૃત રે નલકુબેરણ્ય રમતાં પાસા રે સા રે ધન કણ કંચન રાજ માય ડે હારી રે નાર રે જ છે ૪ Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સત્તા-સતીએની સન્નાયે પાંડવ કૌરવસ્તુ ક્રીડા કરી વનવાસે રહ્યા વાત અદ્રે ઘણી રંગર'ગીલા પાસા સાગઠાં છેલછખીલા ખેલે ખાંતિસ્યું ઝટકે પટકે કીડી કે થૂઆ મુખથી મારિ સબદ વલી ચરે જૂઠ્ઠું બેલે રે રમતાં રાતિ ચારી શીખે નિજ-પર ધર તણી પાસે રમતાં રમતાં માનવી સાત વ્યસન માંહિ જે મુખ્ય કહ્યુ. રમતાં કલહ કરી ઉઠે સહી આરંભ લાગે રે વળી વાયુકાયના રમત ન માંડા એ ઘર આપણે ભજત કરીને શ્રી ભગવતનુ ૐ સતા-સતીઆની સુપ્રભાતે નિત્ય વદીએ અભયકુમારને ઢઢણા અણિકા પુત્ર ને અઈમત્તો વગર સ્વામી ન દિષષ્ણુજી હલ વિહલ્લ સુદ સા સિંહગિરિ કીર્તિ સુÈાશલે ગજસુકુમાલ જ`જીવામી દશાણું ભદ્ર જસભદ્રજી બહુ ઉદાઈ મનમુનિ આ સુહસ્તી પ્રભવ વળી મૂલદેવ કાલિકસૂરિ આદ્રીય દૃઢ પ્રહાર વળી શષ્ય લવ પ્રમન્વય દ્રજી એહ સતા નામ લીજીયે સુલસા ચંદન ખાલિકા ક્રુતી ન દા સુઉંદરી જુવટે મીઠી રે હાર હૈ કહિતાં નાવે રે પાર ૨ સખર બનાવે રે દાવ રે હુસ ધરી મન ભાવ રે ત્રસની થાયે રૂ ધાત રે ન ગમે પુણ્યની રૅ વાત રે *પટી મેલે રે તામ ૨ રસીયા ૨ નાગદત્ત સ્થૂલીભદ્ર રે ધન્ના ને શાલિભદ્ર ૩... 39 .. 29 29 39 19 . 99 પર રમણીનું રે ધ્યાન રે હાય જુઆરી રે તે ધનને વરને ૨ જે રે રાજા માગે રે દંડ રે પાપે પિંડ ભરાય ૨ વદીષ્ટ નહી ? હાડ રે આણંદ કહે કરોડ રે સજ્ઝાયા [૨૩૫૨ ] ભરત બાહુબલી થંભા રે સિરીયા ને યવના હૈ... સુપ્રભાતે ૧ "9 99 29 "9 99 22 મેતારજ નિભી કા રે કરક’ડુપુ ડરીકા રે... દેશી અવંતી સુકુમાલા રે ઈલાતી ચિલાતી પુત્ર સાલેા રે...,, આયુ રક્ષિત આય ગિરીશા રે શાંબ પ્રદ્યુમ્ન મુનીશા હૈ... વિષ્ણુકુમાર શ્રેયાંસા ૨ કુરગડુ મેધ મુનીશા રે... મહાસાલ વંકચૂલા જિમ હાય સુંદરી કુલેા રે... મારમા મયણુરેહા ૨ બ્રાહ્મી સુંદરી ગુણુ ગેહા રે... 99 , 99 માઈ 93 ,, ,, ૭૯ "" 99 19 ܙ જ ८ ૯ ,, ૧૧ ૩ ૪ S Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Leo દમયંતી સતી રેવતી દેવકી દ્રૌપદી ધારિણી ઋષિદત્તા રાજીમતી અજતા ને કલાવતી ગૌરી ગાંધારી લક્ષ્મણા પદ્મા સુસીમા કિમણી જયેષ્ઠા સુજયેષ્ઠા મૃગાવતી મ્હેની સાત સ્થૂલિભદ્રની જક્ષા જક્ષ હિન્ના વળી સેણા વેણા રણા કહી ઈત્યાદિક જે મહાસતી આજ લગી પણ જેહના શીલવ'તી સુરસુંદરી દૈવદત્તાદિક જાણીયે દુરિત ઉપદ્રવ ઉપશમે જ્ઞાનવિમલ ગુણુ સરૂપદા સતીઓની સરસ્વતી માતા પ્રણમ્' સ(મુ)દા સાળ સતીના લીજે નામ બ્રાહ્મો સુઉંદરી સુલસા સતી કૌશલ્યા કુંતા સતી સાર ભગવતી શીલવતા ભય હરે દ્રૌપદી પાંડવ ધરણી જેવ ચૂલા દમયંતી દુઃખ હરે ચંદન ભાળા ચઢતી કળા રાજીમતી નિને પરણ્યા નેમ સીતાતણું શીયલ જગ જયે ધન્ય ધન્ય સતી સુભદ્રા ધીર ચપા પેાળ ઉઘાડી ચંગ પ્રહ ઉઠી સતી જમીએ સેાળ વિનયવિજય વાચક સુપસાય સજ્ઝાયાદિ સ`ગ્રહ શિવા જયંતી નંદા રૂ શ્રીદેવી સુભદ્રા ભદ્રા હૈ... સુપ્રભાતે ૯ પદ્માવતી પ્રભાવતી કહીયે રે પુષ્પચૂલા મન લહીયે રે... જ જીવતી સત્યભામા રે એ આઠ હરિની રામા રે.. ચેલણા પદ્મા પ્રભારાણી રે ત્રુદ્ધિ મહાગુણુ ખાણી રે... ભૂયા ને ભૂદિન્તા ૨ . 19 એ શકડાલની કન્તા હૈ... ત્રિભુવન માંહિ બિરાજે ૨ જસપડહે જગ ગાજે રે... કૌશલ્યા ને સુમિત્રા ૨ સવિજિત જનની પવિત્રા રે...,, 22 . ૧૦ 39 ૧૧ ર ૧૩ ૧૪ ૫ હવે મોંગલમાળા રે પામીને સુવિશાલા રે... સજ્ઝાયા [ ૨૩૫૪ ] મ તું તૂટી આપે સંપદા જિમ મનવષ્ઠિત સીઝે કામ જપતાં પાતક ન રહે રતી પ્રભાવતી નામે જયજયકાર... સુખસ પત્તિ પદ્માવતી કરે શીયલ અખડ વખાણ્યુ તેÒ... શિવાદેવી નિત્ય સાન્નિધ્ય કરે વીરપાત્ર દીધાં ભાકુળા... તાયે રાખ્યા વડ પ્રેમ અગ્નિ ટળી(મટીને)ને પાણી થયેા... પ ઢાચે તાંતણે ચાલણી નીર મૃગાવતી પ્રણમુ` મન ર.... જિમ લહીએ ઋદ્ધિ વૃદ્ધિ ધૃત ગાળ રૂપવિજય ભાવે ગુણ ગાય... & Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સતીએની સજ્ઝાયે સાળ સતીનાં લીજે નામ ભક્તિભાવ (૩ર) આણી ક બ્રાહ્મી ચક્રુત બાળા નામ કૌશલ્યા ને મૃગાવતી સતી સુભદ્રા સાહામણી શિવા નામ જપે ભગવતી શીલવતો શીલે શાભતી દમયંતી ને ચૂલા સતી સાળ સતીનાં નામ ઉદ્ઘાર શાકિની ડાકિની વ્યંતર જેહ આષિ વ્યાધિ સવિ જાયે રાત્ર સકટ વિકટ જાયે વિદૂર રાજ ઋદ્ધિ ધરે હૈયે બહુ વાચક ધમ વિજય ગુરૂરાય [ ૨૩૫૫ ] જેથી મનવ ષ્ઠિત શુભ કામ ભાવ ધરીને યિજી સુધી... રાજીમતી દ્રૌપદી અભિરામ સુલસા સીતા એ મહાસતી,.. પાળ ઉઘાડી ચ`પા તણી જગીશ આપે કુતા સતી... ભો ભાવે એ નિલ મતી પ્રભાવતી ને પદ્માવતી... ભણતાં-ગણતાં શિવ સુખકાર સતિ નામે' ન પરાભવ તેહ... મનગમતા સિવ પામે ભેણ તિમિર સમૂહ રામરાણા તે માને સહુ રત્નવિજય ભાવે ગુણુ ગાય... મ ઉગે સૂર... [ ૨૩૫૬ ] આદિનાથ આદે જિનવર વદી પ્રભાતે ઉઠી મ"ગલિક સામે ભાલ ક્રુઆરી જગહિતકારી ઘટ ઘટ વ્યાપક અક્ષર રૂપે બાહુબલી ભગિની સતીય શિરામણી અંક સ્વરૂપે ત્રિભુવન માંહિ ચંદન બાળા બાળપણાથી અડદને ભાકુળ વીર પડિલાભ્યા ઉગ્રસેન આ ધારણી નામે યૌવન વસ કામને જીતી પાંચ ભરતારી પાંડવનારી એક સાને આઠ ચીર પુરાણા દશરથ નૃપની નારી નિરૂપમ શીયલ સદ્ગુણી રામ જનેતા સ. ૧ સફલ મનારથ કીજીયે એ સાળ સતીનાં નામ લીજીયે એ... બ્રાહ્મી ભરતની મેનડીએ સાળ સતીમાં જે વડી એ... સુદરી નામે ઋષભ સુતા એ જેહ અનેાપમ ગુણુ જૂતા એ... શીયાવતી શુદ્ધ શ્રાવિકાએ કેવલ લહી વ્રત ભાવિકાએ... રાજીમતી નેમ વલ્લભા એ સયમ લીધે દેવ દુલ્લભા એ... દ્રુપદી તનયા વખાણીએ એ શીયલ મહિમા જગ જાણીયે એ... કૌશલ્યા કુલ ચ'દ્રિકાએ પુણ્યતણી પર નાલિકાએ... tet ૩ e ૩ દ e Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૨ કૌશાંબીકઠામે શતાનીક નામે તમ ઘર ધરણી મૃગાવતી થતી સુલસા સાચી સીયલે ત કાચી મુખડું જોતાં પાપ પલાયે રામ રઘુવ′શી તેહની કામિની જગ સહુ જાણે ધીજ કરતા કાચે તાંતણે ચાલણી બાંધી ઢેલ કે ઉતારવા સતી સુભદ્રાયે સુર–નર વંદિતા શોયલ અખડતા જેહને નામે નિરમલ થઈયે. હસ્તિનાગપુરે પાંડુરાયની પાંડવ માતા દર્શે દશારની શીલવતી નામે શીયલન્નત ધારિણી નામ જપતા પાતિક જાયે નિષધા નગરી નાય નિર્દની સડેંટડે શીયલ જ રાખ્યુ અનંગ અજીતા જગ જન પૂજિતા વિશ્વ વિખ્યાતા કામિની દાતા સજઝાયાદિ સ ગ્રહ રાજ કરે રગ રાજીએ એ સુર ભવને જસ ગાજીએ એ... રાચી. નહી" વિષયારસે એ નામ લેતાં મન ઉલ્લુસે એ... જનક સુતા સીતા સતી એ અતિ શીતલ થયેા શીયલથી એ ८ . ૧૦ કુઆ થકી જલ કાઢીએ એ ચંપા ભાર ઉપાડીએ એ... શિવા શિવપદ ગામની એ બલિહારી તસ નામની એ... કુંતા નામે કામિની એ અહિન પતિવ્રતા પમિની એ... ત્રિવિધ તેહને વંદીએ એ દરિસણુ દુરિત નિક’દીએ એ... દવતી તસ ગેહિની એ ત્રિભુવન કરતી વિસ્તરી (તેહની) એ... ૧૫ પુષ્પલા ને પ્રભાવતીએ સેાળમી સતી પદ્માવતી ૐ... ૧૧ ર 1323 ૧૩ ૧૪ ૧૬ વીર દાણી શાસ્ત્ર છે સાખી ઉદયરત્ન ભાખે મુદ્દા એ પ્રભાતે ઉઠી(વાહણુતાં વાતે) જે નર ભણુસ્યું તે લહેસ્થે સુખ સ’પદા એ... ૧૭ [ ૨૩૫૭ ] સરસ્વતીને વદી સાળ સતીનાં નામ લેફ્યુ" પરભાતે વંદન કરે કામ... જિન ઋષભની પુત્રી પહેલી બ્રાહ્ની વંદુ મોજી સતી સુંદરી પ્રણમીને આણુ મહાવીરજીની શિષ્યણી ત્રીજી ચ`દનમાલા જિનનેમજીની ધરણી રાજીમતી સુકુમાલા પચમી કૌશલ્યા છઠ્ઠી દ્રૌપદી જાણુ સાતમી મિરગાવતી સતીયામાં ગુણુ ખાણું... Y સતી આઠમી સુલસા નવમી સીતા નાર દશમી સુભદ્રા શિવા અગ્યારમી ધાર...૫ સતી ખારમી કુંતા પ્રભાતે પ્રણમીને શીલવતી સતી તેરમી દમયંતી લહીજે...૬ પુન્દરમી ચાલા નિરમલ શીયલે સેાહે સેાળની પદ્માવતી વિયણુના મન માહે એ નામ લહેતાં મહા અષ્ટ ફુલ હેાય છુધ જ્ઞાન સાગર કહે તેણે વદે સહુ કાય Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સતીઓની સજ્ઝાયે ધન ધન ધન સિરી મહાસતીજી કાલ ખેપના કરી ઘણીજી સાઠિ સહસ વરસાં લગઈજી કાયા કરી અતિ દૂબળીજી સતીયામાંહિ શિરામણીજી રાજા રાવણુ આગલિઈજી સ્વવસિતા અતિસેાહિલજી પણિત ઉપર વિસ દાહલેાજી લેખણી ખટિકા કામિનીજી સાગતિ પાછી તાં વિહિજી રાગી તેા રાવણુ ઘણુજી તે પણુ સીલ ન ખંડિયેાજી ગુદામાંહિ એકલીજી પડતઉ દેવર ઉમેર્યાજી ચેડા ભૂપતિની સુતાજી અયવ'તપતિ છેતો જી કષ્ટ પડીયાં કામિનીજી મોટા માણુસ તઈનેજી દા ઉપવાસે પારણુઈજી કરતી વરતઈ દ્રૌપદીજી યુધિષ્ઠિર નૃપ જાગીયેાજી ઉરઈ પરઈ સાધી ઘણુંજી બાપ કન્હઈ આયા વલીજી પાખરીયા ભડ મેયેાજી ભડ સહુ ફ્રિરિ આવીયાજી પાંડવજી (પ્યા)ખારાજી કુંતી સુયા ડુ ંબ સહિઈજી વાત જણાવી મુરારિનઈ જી વીસા સામી ઢાલમઈ જી શ્રી ગુણસાગર મુનિ કહેઈજી [ ૨૩૫૮ ] આપા રાખય એમ નિરવાહઈ નિજ નેમ...ધન(૩)સિરી મહાસતીજી ૧ સુ દરીયઈ તપ કીધ પ્રભુ પાસે. વ્રત લીધ... સત્યવતી ત્રિય દેખિ રાખી ટેક વિશેષ... સીલતા સુવિચાર રાખેવા આયાર... હાષિ પરાયઈ જાય લાક વચન એ પ્રાતિ... ક્રુતી નારી અમ્બ્લાસિ ત્રિભુવનઈ સામાસિ... રાજુલ રાણી પિ સીલ ગુણે સ્થિર થાપિ... શતાનીકની નારિ સુજસ વધ્યો સસારિ ન તજઈ નેમ લગાર. પ્રણમઈ પ્રાતિ અપાર... આંબિલ તપસુ પ્રેમ સાનિધિ હેાવઈ પ્રેમ... ધ્રુવે ન દીઠાં તામ સુદ્દિન સાધી જામ... ભાખી સઘળી ખાતિ વસુધામાંહિ વિખ્યાત... ખબર ન હુઈ કાઈ રાજ આરિતવતઉ હાય... થેં દ્વારામતી તુમ્હ જાય જિમ એક મે સરાય... કુંતા કરવા કામ ક્રિમ ભેઠીઈ નૃપ શ્યામ.. ધન ર ,, .. 36 38 36 p 29 ૮૮૩ .. 1:5 ૩ . ૫ ,, ૧૦ ७ . » ર ૧૧ ૧૩ ” ૧૪ ,, ૧૫ Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ૮૮૪ [[ ૨૩૫૮] શ્રી જિન દેવ સુસાધુ ગુરૂ દયા ધમ સુખદાય મોરાલાલ સોળ સતી સેહામણું વિનવીયે વરદાય , (સમરૂં સોળસતી સદા ) સમરૂં સોળ સતી સદા અધિક ધરી ઉચછાહ મોરાલાલ સમર્યા સંકટ સહુ ટળે ઉછવ હેઈ અથાહ વરદાતા બ્રહ્મા વડી ચંદન બાલ કુમાર ભગવતી રાજમતી ભલી દ્વપદી હુપદકુમાર..... મૃગાવતી સતીયાં મણું કૌશલ્યા સુખકાર સુલસી મહાસતીયાં સિરે સુભદ્રા સિરદાર શ્રી નેમીસર માત શિવા દવદંતી દયાલ સીતા સત સંસારમાં કુંતી કહીઈ ક્ષપાલ.. ચિત્ત ચેખે ચૂલા સહી પ્રભાવતી નામ પ્રભાત પતિવ્રતા છે પદમણી સુંદરી શ્રી જિન જાત... સોળ કહી એ મહાસતી સંકટ રાખ્યો શીલા સતીય પદ તિણે પામી પામ્યા શિવપુર લીલ.... અષ્ટ સિદ્ધિ નવ નિધિ મિલે નામેં સુખ નિવાસ નાસે ડાકણ સાકણું ભૂત-પ્રેત વિનાશ... સોળ મહા સતીયાં તો નામ જપે નિતમેવ કામકાજ જે છે' કરે સફલ હે ઈ તસ સેવ.. માને સંધ્યા અહ નિસિ મહાસતી સમરંત તસ ઘર વંછિત વેલડી કોડ ક૯યાણ કરંત સારણું શહેરમાં રૂડા શ્રાવક ચતુર સુજાણ સતસઈ ચાલીસમેં અનુગ્રહ શ્રી સંધ આણ વિધન વારકા એ કહી સોળ સતી સજઝાય શ્રી પૂજય શિવજી નામથી શ્રી સંધ સુખદાય... " [૨૩૬૦/૧] આદિ જિનેશ્વર પય નમું જિણ પયડી કયધર્મો સતી નામ માલા રચું કરિ સફલ નિયજમ્મ... પાલઈ જે દુર સીલ જિણનામઈ સબ સુખ લીલ, સલસીલવતીય નમ ૧ વિવિધ દાન તપ ભાવના ધર્મ અનેક પ્રકાર સીલ પાળતાં દેહિલઉ ઈમ બલઈ શ્રી ગણધાર... છે રે Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સતીઓની સઝાય ઈદિય રસનકર્મ મોહિની જીપંતા એ દેહિલા હુઈ અને હાસ્યઈ ઘણી વર્તમાન વળી હાઈસ્પઈ ધન ધન ઋષભ તણું સુનારૂ ભગિની બંભી સુંદરી કુંભ ઘરણું પ્રભાવતી ષડપિ મિત્ર બોધ્યા જિણઈ સતી શિરોમણી જગિ સુણું નેમિ જિદઈ પરિહરી રાઈમઈ રહનેમિસ્યું અંકુસ જિમ કુંજર દશ્ય સીલ મહામંત્રઈ કરી રામ રમણું સીતા સતી ચાલિણકરિ જલ કાઢીયઉ ચંપા બાર ઉઘાડીયા સયલરાજ તૃણુમેવ તજી મયણરેડ પય નિત નમું અંજના સુંદરી સુંદરી રતિ સુંદરી ગુણ સુંદરી ઋષિદરા કનક પ્રિયા કમલા વર રતિ વલભા કલાવતી ગુણસુંદરી નિજકર કમલ નવા હુઆ જયઉ સીલવંતી સતી મનોરમા બલિ રોહિણી પાંડવ પાંચતણી પિયા સીલરૂપનાવા ચડી ચંદન બાલા મિગાવતી કુંતા સિવા ચૂલાવતી શુભ ભયણી નમે સુતા સાત ચેડાતણું મુતિમાંહિ મન જેમ વ્રતમાંહિ સીલ વ્રત તેમ છે સીલ વિચક્ષણ નારિ સબજમઈ નઈઆધારિત પિબિ) અપરાછા સમાન ભજયઉ મન મધમાન, સુતા શ્રી મહિલકુમારી આપ ભઈ બ્રહ્મચારી રાણું રાજુલ નારી તઓ હિગઈ નવિકારી... દેઈ નિજ ઉપદેશ આણુઉ ઠામિ વિસેસ... , જલ જિમ જલણ કરંતા અજજવિ જસ મહેકંત છે કાચઈ તાંતણિ જેણે સતીય સુભદ્રા તેણે રાખ્યઉ સીલ વિનાણિ ઉઠિ તિસંઝિવિટાણિ નમયા સુંદરી નામિ ઇરહ કરૂં સદા પ્રણામ દમયંતી નલ નારિ પતિવ્રતા છે વારિ, સોલતણુઈ વિનાણિ કાજ ચડયા પરમાણુ નંદમતી અવિકારી પ્રશંસા કરઈ અણગાર.. દ્વપદી રાજકુમારી ઉતરગઈ ભવપારેિ.... સુલસા રેવઈ જાણિ પદ્માવતીય વખાણિ જયવંતી ગુણવંતી શ્રી પ્રભાવતી ય જયંતી... , ૧૮ Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૮૬ સઝાયાદિ સંગ્રહ સત્યભામા અરૂ કિમણી મલયા સુંદરી કાડિ સતી જિકે સંસારમાંહિ તેહ નમઉ કર જોડી , ૧૯ ગુણવંતી ગાલી મતી ભાષિણું સજજ નિવૃપિઉભા સુલકખણા સતીય નમો નિરવજજ છે ખરતર ગ૭ જિન ચંદ ગુરૂ દયાકલસ પણિ સીસ કનક સેમ હરખે કરી સતીય નમઈ નિશદીસ... , [ ૨૩૬o/૨] શીલસુરંગી ભાંતસું એાઢણુ ચુંદડી જગ જણકે જસ વાદ સતી સોલે બડી શિવસુખ મંગલ કેડ લહે નર જે સદા સતી એ નામ ગુણગ્રામ કહું મુખ તે મુદા શીલવંતાસિર મોડનમું રાજીમતી પ્રતિબોધ્યા રહને કામથી મહાસતી નિરો કિણ હીન ગાત દ્રૌપદી નેણશું સીલપ્રતાપે ચીર વધે સુખ ચેનલ્સ કલસક કીજે કે કૌસલ્યા ગાવતાં મહીયલ મેટી મામ મૃગાવતી યાવતાં સમરૂં સુલસા ચિત નિત સેવા કરે ઈંદ્રાદિક સવસંગ રંગ નાવ ધરે... ૩ સીતા સરસી સરસ સતી સે હમારમેં હુઈ ન હસી હાઈસી નરજાતમેં અગન કુંડ જલ રાસ કિયો જિણ પલકમેં પ્રાપર પૂરણ પ્રેમ પ્રગટ થયે ખલકમેં ચાલણી કાઢયે નીર સુભદ્રા તાંતણે તાહરે)સીલરતન બાલિ જાઉ સેવા મન માહરે સુર-નરકે ન સડે ગુણ કુંતા ભણી દવદંતરી હેડ કરે કુણુ કામણી... ૫ વાÄતી મુખચંદ પખે દેય નિરમલા સુર નર નેત્ર ચાર દરસણું દેખે ભલા મેં પ્રણમું પરભાત ચોલા પરભાવતી ખે(B) મરાજ સુપ્રસન સદા પદમાવતી સુભદ્રા સતી ૧ [ ૨૩૬૧ થી ૭૭] જિન ગુરૂ ગૌતમ પય નમ કહિસ્યઉ સતીય ચરિત્ર જિનધમી ચંપા પુરઈ જિનદત્ત શ્રેષ્ઠી પવિત્ર ગુટકઃ પવિત્ર બેટી રૂપ રંભા સુભદ્રા નામઈ સતી બુધદાસ બૌદ્ધઈ કપટી શ્રાવક હુઈ પરણુ ગુણવતી પિષહ સામાયિક જૈન ધર્મઈ દેવ ગુરૂ રાતી રહઈ મહા મિથ્યાતિણી નણંદ સાસુ અહ નિસઈ મછર વહઈ.. એહવું જાણું છુઈ કરી બુધ દાસઈ નિજ નારી મુનિ આવઈ જબ વિહરવા ઉંદર જેમ મંજારી છિદ્ર તાઈ તેમ સાસુ પુત્રનઈ માતા કહઈ યતી સાથઈ બહુ વિવસઈ એમ શોભા કિમ રહઈ Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૮૭ સતીઓની સઝાય પુત્ર બોલાઈ માત મ કહઉ. કનક મલક ઉણુ ભાખએ સતીમાંહિ એ શિરોમણિ દોષી દૂષણ દાખ એ... પારકાજ સતી ધરિ કોઈ મુનિ આવ્યઉ ત૫ ગાઈ આહાર દેતાં ઋષિ લોચનઈ વણ જીભઈ કરિ કાઢઈ કાઢતાં તૃણ સસ સિંદૂર લાગઈ ઋષિનઈ નિલાડ એ તે દેખી સાસુ વહુ કરણી પુત્રનઈ દેખાડ એ વ્યભિચારિણી નિજ નારિ જાણું પ્રેમ પતિનઉ ઉતરઈ સાસૂઈ દીધ કલંક જાણું સુભદ્રા દુઃખ બહુ કરઈ... દેહરાસર કાઉસગ્ગ કરઈ શાસન દેવત આવઈ પુત્રિ! ખેદ કાંઈ મત કરાઈ એમ કહીનઈ બોલાવઈ સતી બોલઈ માત વગઈ જિન શાસન શેભા ચડઈ તેમ કી જઈ દેવી તતક્ષણ ચંપાળિ ચિહું જઈ માંહિ બાહિરિ પશુ પંખી બહુ નરનારી મિલી નગર રહઈ સકલ ચંપા હુઈ આકુલ–વ્યાકુલી. ગણિ રહી કહઈ દેવતા કોઈ સતી ઉભી કુઆ કાંઈ તંતુ કાચઈ બાંધી ચાલણ જલ કાઢી પિલિ છાંટઈ પિલિ છાંટાઈ તફહીજ ઉઘડઈ એહ વઈ ઉછ કથઈ ઘણું નારી બહુ ખપ કરી વિલખાણ લાજી ગઈ એમ સાંભળી તે સુભદ્રા સાસુનઈ જઈ વનવાઈ માત તુમ્હારી આણુ પામું પિલિ ઉઘાડું હવઈ.... મુહ મચકેડી સાસુ કહઈ હું તુઝ ચરિત સવિ જાણું લોક જણાવ્યા મઈ છઈ કિસ્યઉ તુઝ સત કહું વખાણું વખાણું હિવઈ કહઈ સુભદ્રા માત મુઝ સત જોઈએ ઈમ કહી ચાલી કુપ કંઠઈ ચંદ્રવદની સહીઈ ચાલણ જલ કાઢી તીનઈ પિલિ છાંટી ઉઘડઈ કુસુમ વરસઈ જયજયારવ કરઈ દેવદુંદુભી આદર વાઈ ચઉથી પિલિ ઉઘાડીઈ કર જોડી ભૂપ ભાખએ બીજી સતી ઉઘાકિસ્યુઈ એમ સુભદ્રા દાખઈ સુભદ્રા એછવ ઘણારૂં રાય રાણું પરિવરી ઘરઈ આવી કુટુંબ બધી છેહડઈ સંયમ વરી લહી સદગતિ શીલ સમકિતિ કરતિ વાધી અભિનવી મુનિ મેઘરાજઈ આણી ઉલટ સતી પહેલી વણવી. Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eee પુર સુ"સણુ રાય મણિરથ માણુરેહા તાસ ધરણી શીલ સુધઉ જિા પાલઈ દેવ દાનવ ભલાભૂપતિ અણુરેહા દેખી મણિરથ લઘુભાઈ હાથે હણીયા સતી પતિનષ નિજ રાવી વનઈ ચાલી વાટી જતાં પદમરથ નૃપ બાલ લેઈ સતી મણિ પ્રભ લેઈ વિદ્યાધર મયણરેહા ૨ [૨૩૬૨ ] જુગ માહુ સુર સુતી વાંઈ સાધવીની સુણી દેશના મિરાજ હાથી ગયઉ ચરત સતો રહુંતી પુત્ર પાસઈ નમિરાજ કંકણુ એક દેખી વરાજિપ્ત ધણું પરિખ્ય૩ મયરેહા શીલ પાળી સતી બીજી એહુ જાણુ ક્રાસ ખી પુર રાજી પટરાણી મૃગાવતી પુણ્યશ્ર્વ પાણીથ હુ યા” સુખી રાણી દાહલઉ પૂરતાં મૂકી તાપસ આડ વઈ ચૌદ વરસનઈ" એવુડઈ નિજ નારી આણી વરિષ્ઠ વીતાર૪ હવ્યઈ ક ઉ પ્રદ્યોતષ લ પપણુઈ જુગ માહુ લલ્લુભાઈ ૨ સતીમાંહિ ગવાઈ રે... સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ તાસ પ્રભુમઈ પાય રે દસ” દુખ જાઈ રે... વિષય વિલ થાઈ રે કીધઉ એમ અન્યાય રે... શીલ રાખણુ કાજ રે જાયઉ સુત નિમરાજ રે... ગય મિથિલા રાજ રે નંદીસર દીપિ જાઈ રે... મેહઈ મિથિલા માંહિ ૨ લીઈ દીખ ઉચ્છાહિ ... ચંદ્રયશનઈ રાજિ ૨ ઝૂઝવારણુ કાજ રે... હુએ તે પ્રતિબુદ્ધ ૨ લહી દેવલ સિદ્ધ રે... સાઉ આપણુ કાજ રે કહઈ મુનિ મેધરાજ રે... શીલ ૧ 19 ઇ 39 ,, 19 "9 ,, મૃગાવતી સતી ૩ [ ૨૩૬૩ ] શતાની નૃપ જાણ રૂપઈ રભ સમાણા રે... (પુણ્યઈ૦) ૧ સુધઉ સમકિત શીલે ૨ પરવિ મુતિ સલીલા રે... 29 પુ...ખી લેઈ જાઈ ઉદયણુ સુત તિહાં થાઈ રે...,, કંકણુ પામી રાય ઉચ્છવ બહુત મંડાઈ ... મૃગાવતીસ્યુ" દ્રોહ કીધ ફ્રાંસ ખી રાહા હૈ . ,, 3 3 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૮૯ સતીઓની સજઝાયે શતાનીકિ હીયું લીધું સતઈ ઘણું વિમાસિ માંડી ચંડ પ્રોતસ્યું કુડી બાતમીઠાસે રે... (પશ્યઈ.) ૬ પંઢ અણાવી ઉજેણુથી કેસંબી ૨૮ કીધ પ્રદ્યોતઉ ઈમ છેતયઉ રાજ્ય ઉદાયન દીધે રે... » ૭ શ્રી મહાવીર કન્હઈલીઈ મૃગાવતી ચારિત્ર ચંદસૂરિ જિન વંદિતા કેવલ લહઈ પવિત્ર રે , મૃગાવતી મોટી સતી રાખ્યઉ શીલ અપાર મુનિ મેઘરાજઈ વર્ણવી ત્રીજી સતી ઉદારો રે, પદ્માવતી (અંજના) ૪ [૨૩૬૪] ગિરિ વૈતાઢ પઈ પ્રમ્હાદનપુરઈ પ્રહાદન તિહાં રાય રાણી રૂડી તસુ પદ્માવતી પવનંજય સુત થાય. (શીલ૦) ૧ શીલ સદા ફલ સાજણ સેવાઈ જગિજસ પસરઈ જેમા જિણ પરિપાલઈ આગઈ અંજના શીલ ધરઉ તનિ તેમ અંજન કતઈરાઈ નિજ બેટી પવનંજય નઈ દીધ શીલ ભાગિણિ અંજના સુંદરી જગતા જગતું કીધ... એક દિનિ પવનંજય નિજ મિત્રર્યું કન્યા જેવા જાય દેવદત્ત કુંઅર ગુણ સાંભળી કરી દેધઈ પવન ભરાય મન પાખંઈ તે કન્યા પરણીઓ છાંડી બાર વરસ રાવણ સાથઈ ચાલ્યઉ કટકીઈ જનની દીઈ આસીસ ધરમઈ બેઠી કરઈ અંજના પવનોઈ પંખી વિયોગ દેખી આવ્યઉ રાગ ભયઉ રાતિઈ મિલી બિહુ સંયોગ કટકઈ પહુતી માતા વિણુ કહિઈ પટ સહિત તે નારિ દે કાઢઈ સાસુ ઘર થકી પહુતી વનહ મઝારિ. પાલઈ સતીય સીલ સુહામણુક હનુમંત સુત તિહાં થાય સૂરિજ કેત દેખી ભાણજી નિજ નગરઈ લઈ જઈ પવનંજય પણ છતી આવીe સતી ન દીઠી જામ કરિવા લાગ્યઉ આપ હત્યા ઘણી મિત્ર નિવારઈ તામ પવનજય મિત્ર જેતઉ સતીયનઈ સુરિજ કે આવાસિ પામી તિહાંથી લેઈ નિજપુરઈ આવ્યઉ મન ઉહાસ.. બહુપરિ વિલસી રાજ્ય સેહામણું સાધી સંયમ કાજ સ્વર્ગ ઈ પહુંતી ચઉથી અંજના પભણુઈ મુનિ મેઘરાજ. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૦૦ સજઝાયાદિ સંગ્રહ નર્મદાસુંદરી ૫ [૨૩૬૫] નર્મદા કાંઠઈ નર્મદપુર વસઈ સહદેવ શ્રાવક ગુણ કરી ઉહસઈ તરુ ઘરિ બેટી નર્મદા સુંદરી રૂ૫ લાવણ્ય શીલ શ્રાવક ગુણે ભરી ધન ભયઉ આવઈ મહેસરદત્ત ભાણેજ ઉ મામા ધરઈ ગુણઈ રંજી શ્રાવક હુઈ તિણઈ નર્મદા પરણું તેણઈ વરઈ નિજનગરિ આવઈ ઘણુઈ ઓચ્છવિ નારી સાથિ સુખઈ રહઈ કેતઈ કાલઈ ધન કમાવા સમુદ્ર ચડિવા ઉમહઈ. નર્મદા સુંદરી પતિ રાગઈ કરી વાહણ બાઈસી સાથઈ સંચરી રાગ આલવઈ કેઈ તિણિ ઠાણઈએ તેહનાં લક્ષણ નર્મદા જાણઈએ જાણુઈ લક્ષણ શાસ્ત્રનઈ વલિ લિમઈ પતિનઈ કહઈ મહેસર દત્ત તે સાંભળીનઈ સંકા મનિમાંહિ વહઈ એહ પુરુષનું દેહ લક્ષણ જાણઈ તલ વ્યભિચારિણી સમુદ્ર બીંટઈ સુતી મેહી ઉઠી નાઠઉ તસુ ધણી.. નારી જાગી ચિહું દિસિ જોવએ પતિ અણદીઠઈ ગાઈ રેવએ કર્મ કારણ ગણું ધીર પણÉ ધરઈ તાપસી વસઈ ફલ ભક્ષણ કરઈ કરઈ જિન ધર્મ એહવઈ તિહાં પીતરીઓ વિરદાસ એ. બમ્બર કુલઈ જઈ વ્યાપારઈ નર ખૂટી તાસ એ નીર કાજઈ તિણુઈ દીપઈ વાહણ ઉતરી આવએ દેખી ભત્રીજી સાથ લઈ બમ્બર ફૂલઈ જાવ એ.. શેઠ ઘણુઉ તિહાં નૃપ આદર લહઈ પીતરીયા ઘરિ ભત્રીજી રહઈ હરિણી વેશ્યા માનઈ પુર ધણી સહટકા તસુ દીઈ પ્રવહણી શેઠ કન્હઈ લેવાશ દાસી એક આવઈ ઉમહઈ અન્યદા સાહનઈ વસ્તુ લેવા હરિણી ધરિ તેડાવ એ તસુ હાથ વીંટી લઈ દાસી સતીનઈ દેખાડ એ... દાસી ભાષઈ વાત સુણુ વડી વીંટી સહ નાણુઈ પિતરાઈ તેડી એહવઉ સાંભળી તિહાં ગઈ નર્મદા, હરિણી બેલી ભોગ ભોગવી મુદ્દા તદા બેલઈ નર્મદા તિહાં એહ વયણ ની બેલીઈ સીલ માહરઉં કોઈ ન લઈ મગિરિ કિમ ડેલીઈ પાંચસઈ નાડી સતી દેતાં મૂઈ હરિણું પાપિણી એહવીતક લોક વચનઈ સુણઈ તે નગરી ધણી Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સતીઓની સઝાય સતી અણાવા સોવન પાલખી રાજા શ્રેષઈ ચામર બિહુ પખી સીલ ધરવા વાટઈ બહુ રડી તિહાંથી ઉછળી ખાલમાંહિ પડી ઘડીમાંહિ ધૂલિ છાંટઈ કરઈ ગહલાઈ ઘણી મંત્રવાદી વાજી આવ્યા રાઈ તાત સવે સુણી જણ દાસ નામઈ એક શ્રાવક રાય તેહનઈ આપ એ તે સતી લેઈ નર્મદપુરિ જઈ માતા પિતા નઈ સુપ એ. તિહાં પધાર્યા સુહસ્તિ સૂરિએ શ્રાવક વાંદઈ આણંદ પૂર એ વિતરડી ભવ સાંભળી નરમદા શ્રીગુરૂ પાસઈ દીખ લીડ મુદા એકદા પહુંતી સાસરઈ તે વિહરતી ગુરૂ સમી પુરૂષ લક્ષણ સંકટાલી ઘણું કીધઉ સંયમી મહેસર દત્તસે સંયમ પાળી નર્મદા સ્વર્ગે ગઈ મુનિ મેઘરાજપઈ કથા રૂડી પંચમી પૂરી કહી. રતિ સુંદરી ૬ [૨૩૬૬]. સાકેત નગરઈ નૃપ અરિ કેસરી રતિ સુંદરી તસુ પુત્રી રે સાધવી સંગઈ હઈ શ્રાવિકા સમકિત શીલઈ પવિત્રી રે....(શીલ ચિંતામણિ૦) ૧ શીલ ચિંતામણું રૂડઈ રાખીઈ જેહથી સંપદ હેઈ રે ઈહ પરલકઈ સવિ સંકટ લઈ રતિ સુંદરી જિમ જોઇ રે... , ૨ નંદનપુર રાય ચંદ્ર કૃપઈ પરણી તેમનું સાંભળી રૂ૫ રે મહેન્દ્ર સિંહ નૃપ લેવા આવ્યઉ સૂઝ કરઈ બિહુ ભૂપ રે... , ચંદનરેસર ભાગઉ સૂઝતાં મહેન્દ્ર સિંહઈ રતિ આણું રે વિષયરસ વાઘ કહઈ નૃપ હે ભદ્ર! તું થા મુઝ પટરાણ રે, ૪ એહવઉ સાંભળી કઈ રતિસુંદરી રાજન ! વિષય નિવારે રે પરસ્ત્રી સેવા દૂષણ છઈ ઘણું રાવણ ચરિત વિચારજે રે... , એહવઉં કહેતાં રાય ન ઓસરઈ અવધિમાગી માસ ચાર રે છઠ્ઠ તપ પારણે આંબિલ કરી કાયા દુર્બલ કીધી અપાર રે.... , માસ ચિહું નઈ છેડઈ કઈ રાજા સુંદરિ ! સંભાલઉ વયણે રે હું તુઝ ચનિ મોહયઉ ઇમ સુણું સતી કાઢઈ નિજ નયણે રે... » ૭. ધર્મકથા કરી રાજા પ્રતિબોધીઓ સીલઈ લોચન આવઈ રે બહિની કહીનઈ પહિરાવી રાઈ સતીનઈ ધરિઈ વેળાવઈ રે , ૮ ચંદ્ર નરસું રતિ સુંદરી છેહડઈ સારઈ કાજે રે મેલે પહુંતી છઠ્ઠીએ કથા ઇમ કહઈ મેધરાજે રે... ઇ ૯ Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૯૨ ૠકિમણી ૭ [ ૨૩૬૭ ] રથમદનપુર રાજીએ રે નરથ તસુ સુત ભલઉ ૨ સેાભાગી! સેવઉસીલ સદા ફૂલવંત સુંદર પાણી રાજા બેટી રે વાટઇ જતાં વનમાંહિ રે દેહરઈ એક તિહાં આવીય રે ઋષિદત્તા નામઇ” બેટી ૨ ઋષિદત્તાન" લેખ કરી રે રૂકમણીષ તિહાં માકલી રે દિનપ્રતિ એક બાળક હણી ૨ ઋષિદત્તા ગણી રાક્ષસી ૨ સીલ રાખેવા કારણુઈ ૨ તાપસ વૈષ કરી રહેઇ રે નક "અર ચાલ્યઉ પરણવા રે ઋષિદત્તા સાથષ લેઈ રે કિમણી ગવ પણુઇ કહેઇ ૨ ઋષિદત્તા સાચી હુઇ ૨ ભદ્રા ચારિજ ગુરૂ કન્હઈ રે સાંભળી નઈ દીક્ષા લીખ રે “સલપુર મુતિ ગઇ રે સુતિ મેધરાજ કહઇ મુદ્દા રે નયરી અયેાધ્યારાજીએ સુત ભિન્ન ન લવડ નઈ ખીજ સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ દમય`તી (ઋષિદત્તા) ૮ [ ૨૩૬૮ ] નિષધનરેસર જાણા ૨ ભરડ નિહાણા ૨ માન મેાટ ભીમ રાન્ત પુત્રી દમયંતી દીઈ નલ કુમરનઈં રાજ્ય દેખ નિષધરાય સયમ લીઇ જૂવ રમીયા નારી વચનઇ” કુંડનપુર ભણી વાટઈ થાકી સુતી સતી સાસર જાવુ મુઝ નવ ઘટપ હેમરથ રાય સુખ્તણુ કલા મહુત્તરિ ઠા....(સાભાગી૦) ૧ જેથી સુખ અનંત શિવરમણી હુઇ ક ́ત,, રૂકમણી પરિણવા કાજિ વાંધા શ્રી જિનરાજ... હરિષણુ તાપસરાય કુમરનઈ કીધ પસાય... કુમર આવઇ નિજ ગામિ જોગિણી સુલસા નામિ... દીધઉ સતીય લક રા” કાઢી નિ:સ... તે વનમાંહિ જાઇ પૂજ૪ શ્રી જિનરાય... પહુ ત તે વનમાંહિ રૂકિમણી પરણી ઉછાંહિ... યાગિણી જિમ આલિ દીધ રિ આવી રાજ કીધ... પૂર્વભવ સબધ છાંડયઉ સવ પ્રતિબંધ ... સીલઈ' જસુ જસવાસ સાતમી મહાસતી ભાસ... 99 99 99 99 99 99 99 30 બિહુ` ભાઈ રાજ્ય નવ નૃપ હારઈ એ ચાલ્યા બિહુ" તિવારઇ એ.. નલ ચિંતઇ મનિ એહૈ। રે શીખ લિખી ચીર છેડે રે . ૩ E ७ . ૧૧ Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સતીઓની સજ્ઝાયે સીખ લિખાનજી વૈત્રિ ચાલ્ય ચિત્તુ ક્રિસ જોવષ ધણું રાવજીં વનમાંહિ તાપસપુરિઈ" રહેતી વરસ સાતઈ" ગઈ ઋતુપર્ણ દાન શાલા માંડી તિહાં, પિગલ ચાર પ્રતિ બેાધીએ દૂત સાથ" ઘણુષ માન રાયનલ પણ નિષધ દેખ નગરી પહુત સુ સુમારઈ રાંધણુ' કરતઉ સુચમારઇ ભીમરાઈ. દૂતન મુખ હરિમિત્ર ખડુઇ જઇ માંડીઉ બહુપરિ મનાવ્યઉ તિહાં "ડુઈ ભીમ!" ફૂડમાંડ સવર ઘરમાંહિ આણી દીન વાણી સુર દીધ વસ્ત્રાભરણુ પહેરી ટક મેલી નઇ આવીયેા કૃશ્નર ફૂડ ઉચ્છેદીએ રાજ્ય બઢઉ અન્યદા તસુ ધર્મ' દ્વેષ મુનિવર તિહાં પધાર્યાં નલરાય પૂઈ કહે ભગવન ખાર વિરમાં ભગઇ જેશુખ ગુરૂ કહેછે રાય ઇ ભવષ વીરમતી' પરિવય વનઈ" હુ તઇ એક મુનિવર ભાર લટિકા સાધુન" તિ પછષ્ઠ મુનિવર શાંત દેખી ધરઈ' તેડી સૂત્ર સાંભળી તિષુષ કર્મ ઈ” તુમ્હે પામીએ પદ્ય ધર્મ આરાધી એમ સાંભળી સતી સાથષ સતી જાગી તત ક્ષગ્રુ પીહર ચાલી આપણુઇ શાંતિ જિન પૂ રમ રાય માસી નઈં ધરઈ... નૃપ ઉ આદર પાવઇ ૨ ભીમતણુ દૂત આવઇ રે સતી પહુ'તી પીહરજી ૨ કુબડ કીધઉ સ`ચરઇ રાયદષિપન રાખઈ એ કલા સઘલી દાખઇ એ... સુણીઉ કૂબડ સરૂપે રૂ નલનાટિક બહુ રૂપે) રે આપ નલ ન જણાવઇ એ હુંડક નૃપસ્યુ· અણુાવઈ એ કહિતાં પ્રેમ ઉમટીઆ નલઈ રૂપ પ્રગટીએ... નયરી અયાખ્યા તામા ૨ ભાઉ રાજ્ય સુઠામા ૨ નિષધ સુરવર ખૂઝવ૪ ધમ દેસણુ સૂઝવાઇ પૂરવભવિ કીધઉ કિસ્સઉ દુઃખ પામ્યું મ” ઇસ્યુ.... મમણુ ભૂપ તું હુંત ? રામતિ વતષ પહુતઉ ૨ દેખી ધણું સંતાપી વચન કથન" તાપીઆ પાય લાગી ખમાવીએ જૈન ધર્મ ૪” ભાવીએ... રાજન દુઃખ અપાર રે તિષ્ટિ પામ્યું. સુખ સારા રે દીક્ષા લે સુર થયઉ ૮૯૩. 3. દ Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૯૪ સઝાયાદિ સંગ્રહ દેવી દમયંતી વીનઈ ઉત્તમ માણસ ભવ લલઉ વસુદેવી પરણી સીલ ગઈ પામી કેવલ સિદ્ધિગઈ. મુનિ મેઘરાજઈ સતી મોટી આઠમી ઈણિ પરિ કહી. કમલાવતી ૯ [૨૩૬૯] ભરૂઅ૭ નગરઈ મેઘરથ રાજીએ રે બેટી કમલા નામ એહવઈ સોપારા પાટણ રાજી રે રતિવલ્લભ ગુણ ઠામ.... (શીલસેભાગી૦) ૧ સીલ સેભાગી સાજણ સેવી રે જેહથી સુજસ સિવાય સંકટ ભાંજઈ સંપદ સવિ મિલઈ રે કમલા જેમ ગવાઈ... કમળા પરણી રતિવલ્લભ નૃપઈ રે એહવઈ સમુદ્ર મઝારિ ગિરિવર્ધનપુર નગરઈ રાજી રે કીર્તિવર્ધન કઈ સાર , કમલા રૂ૫ સુશ્યલ તિણિ રાજીઈ રે કામવિહવલ હુએ તેહ જુગધરા મંત્રવાદીનઈ કહાં રે કમલા આણક સખેય... , મંત્રવાદી કહઈ રાજન ! તે સતી રે તેર્યું કઉણતુહ કાજ નૃપ આગ્રહથી મંત્ર બલઈ કરી ૨ આણી પિતાઈ રાજ છે કમલા જાગી રાજા બોલીઓ રે કીર્તિવર્ધન મુઝ નામ એ સંપદ સવિ ભઈ તાહરી રે સારઉ વંછિત કામ... કમલા કહઈ ચિંતામણી કાં ગઈ રે કાગ ઉડાવણુ કાજિક માહરૂં સીલ ન લેપી કે કઈ રે તું કાંઈ આવઇ વાજિ. , રૂઠઈ રાય લોહ પહિરાવીયાં રે જાગ્યઉ સતી ભરતાર કિહાંઈ ન દીઠી પ્રાણપ્રિયા તિણુઈ રે પામ્યું દુખ અપાર. એહવઈ પધાર્યા તિહાં મુનિ કેવલી રે કમલા સતી સરૂપ રાજ વાંધી પૂછઈ વલી વલી રે મુનિ કહઈ સાંભળ ભૂપ. કીર્તિવર્ધન નૃપ ધરિ તુઝ પ્રિયા રે સીલ અખંડિત જાણ માસ છેહડઈ તે બહાં આવસ્થઈ રે મનમઈ ખેદ મ આણ... , તે ઋષિ પહુંતા ગિરિવર્ધન પુરઈ રે તે મુનિનઈ અનુભાઈ કમલા ચરણ આઠીલ ભાંગી પડયાં રે નૃપ ઋષિ વણિ જઈ એ ૧૧ મુનિ પ્રતિ બેધ્યાઈ તેણઈ રાજીઈ રે બહિનિ કહીંનઈ સુભાસિ મહા મહેચ્છવિ કમલા પાઠવી રે રતિવલલભ નૃ૫ પાસિ.. ઇ ૧૨ ચારિત્ર લેઈ છેહડઈ તે સતી રે પતી મોક્ષ મઝારિ મુનિ મેઘરાજ કહઈ ગુણ તેહનાં ૨ નવમી સતીય વિચારિ... , ૧૩ Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સતીઓની સઝાય ૧૦ [૨૩૭૦]. દેવ શાલ રે નગરઈ વિજયસેન રાજીયો રે કલાવતી તસુ હાઈ પુત્રી રે પરણાવી શંખ રાયનઈ રે શીલ ભાગિણી સાઈ (સુધઉ૦) ૧ સૂધ ૨ સમતિ શીલ સદા ધરઉ રે જેહથી સંપદ થાય પાતિક પૂરિ પુલાઇ, સઘલઈ સુજસ ગવાય. બાપ રે પુત્રી જાણી ગુર્વિણું રે મોકલીયા પરધાન તે સાથઈ રે ભાઈ મોકલઈ બહિરખા રે બહિન લઇ બહુમાંનિ. સતીઈ રે બાહઈ બાંધ્યા બહિરખા રે સખી પ્રતિ કહઈ સોઈ બહિરખા રે પ્રેષણહારઉ દેખાણ્યું રે સા વેલા કદિ હેઈ.. એહવઉ રે વચન સુણ્યઉ સંખરાઈ રે મનમઈ થયઉ સંદેહ તે કલેણ રે એહ જેહનઈ મનમઈ ધરઈ રે પરનર રાતી એહ... ૫ તેણુઈ રાઈ રે વનમઈ મેલ્હાવી સતી રે છેદાવ્યા બેઈ હાથ તિણિ દુખિ રે વિલવઈ નારી એકલી રે તેમજ વન મૃગ સાથ... , પ્રસવ્યઉ ર પુત્ર હિવઈ કહઈ મહાસતી રે જેહથી લડીઈ લીલા એહવું રે જિનધર્મ મઈ આરાધીઓ રે ત્રિવિધિઈ પાલ્યઉ સીલ... , ૭ તલ મુઝ રે રૂડા બેઈ કર આવ રે સમરઈ શ્રી જગનાથ તતક્ષણ રે કનકિ મંડિત ભલા રે પ્રગટ હુઆ બેઈ હાથ , અનુક્રમિ રે પહુતી તાપસ ઓડવઈ રે હિવઈ તિણિ રાય દીઠ બહિરખઈ રે નામ સતી ભાઈ તણું રે પામ્યઉ દુઃખ અનીઠ... મંત્રી રે રાજા દુઃખ દેખી કરી રે સઘલઈ જોઈવા જઈ - તાપસ રે એડવિ તિણુઈ પામી સતી રે આણુ ઘણુઈ ઉછાહિ... રાજા રે સઘલઉ લેક આણંદીએ રે આવ્યા મુનિવર કઈ ભૂપતિ રે વાદી પૂછઈ મુઝ પ્રિયા રે કર છેદન સ્વઈ હોઈ.. , શ્રી ગુરૂ રે કહઈ ભૂપતિ પહિલઈ જવાઈ રે તું હું તઉ શુક સાર વઝ પ્રિયા રે રાજપુત્રી સુચના રે કર્યું પ્રેમ અપાર... , શડઉ રે શ્રી જિનપ્રતિમા વાંદવા રે ઉડી વનમાં જઈ તેહનઈ રાખવા રે ઉપાડી બિઈ પાંખડી રે સૂડઉ દુઃખી થાઈ , તે પોપટ રે અણસણ લેઈ સુરવર થય રે તિહાંથી તું નૃપ હેઈ કુમરી રે અણસણ કરી દેવી થઈ રે કલાવતી એહ જોઈ... ૧૪ પાતા રે પંખતણું કરનઈ થય રે એવી સાંભળી વાણિ બિહું જણિ ૨ સંયમ લેઈ રૂઅડઉ રે પહંતા બિહુ નિરવાણિ.... , ૧૫ Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zt મોટી રે સુધી સતી કલાવતી રે દસમી રૅ ભાસ ભણુઉ સાહામણી રે નાદનપુર ૨ રત્નાકર શેઠે જાણીયે તેણુઈ પરણી રે સીલવતી નામ" સતી તહન" પીહરિ રે મારગ નદી રે પાય જીતી રે વહુ તેમજ રે શીલવતી ૧૧ રીઝીસ એહવઉ નગર દેખી વહુ બેટલી શૂન્ય નગરજી વાટજી વડલઉ એક દેખી વહુ તડકઇ જઇ ખેડી ગામ નુ રે તે દેખી રે રાતી પતિસ્તુ' તો અન્યદા રાત્રી અષ્ટિ' સાંભળઈ શિવા ખેલઈ તેહનઉ સ્વર ધડક લેઈ જિસઈ ચાલી કહઈ કુલટા વહુ માઠી શેઠ ખેલ૪ ૨ હઈ વહુઅર રે એમ કહેતાં મામાનઈ" રિ વળી ચાલ્યાં વૃક્ષ દેખી વધુ રોટીનઇ કર ભ કરઈ કર કર બહુ બાલક ધન રાખઉ રે આગઈ" સિવા૨ એહવુ' સાંભળી ૨ એહ વાયસર્ નામ" સીઝઈ માજ પભણુઈ મુતિ મેધરાજ ... ૨ ૨૩૭૧ ] અજિતસેન ફ્ે ખેટક તાસ વખાણીએ શેઠે જિનદત્ત રૂ શ્રાવક બેટી ગુણવતી શકુન શાસ્ત્રમ" અટલઈ દેખી સુસરઉ પુત્રન પુત્ર છાંડઉ એહન.... સસરઉ ચાલ્યઉ મેહવા દેખી લાગઉ ખેાલવા વહુ ઉતારઉ ભીંજીઈ ચાલી તિમ તિમ ખીજી કહઈ સુસરઉ ઉત્તરાં સાયાદિ સગ્રહ ઈહાં રહીનઈ" શ્યુ કરાં સેઠ છાયા વીસમઈ સાહે રીસઈ” ધમધમઈ... વાટમ ધર પાંચ-છ વસઈ વહુઅરનું મન ઉલ્ડસઇ શૂનઇ ગામિ નહી રહેાં પિતાજી હાં રહીં ભક્તિ પૂરવ તે જમ્યાં બિપહુરઈ જઈ વીસમ્યાં જિમત દૈખી કાગલઉ માગઇ છઇ સુ કરબલઉ... માહરઈ કામન તસુ તણુ ખેલીનઈ દીય દુ:ખ ઘણું સુસરઉ પૂછ૪ વહુન સ્ટુ કહેછ! તુ હનમં ,, ૧ 3 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુત્તીની સગા હેમ વહુઅર સુણુ સુસા બાલભાવ" ગુરખ મુઝ નઈ" તેણુખં જાણુ શિવા માલો કાઇ બÜસી નદી ઉતર તેહેની ક્રેડ થકી રે રિ આણી રે *ઉષ્ણુ વાંક૪ ૨ પૂછ્યું સુસરઉ રે હેઇ વાયસ વૃક્ષ હેઈિ" તે કાઢી લહેલ તેજ દેખી વલી પૂષ્ટ નયરવસ વહુ બાલઇ તેહજ વસતું ગુણ સહું મુખ્ય અવગુણું થયા શત્રુન ભાવ સર્વ કલા તે શબદ અનુસારથી મૃતક કાઢયુ તીથી... આભરણુ હુ તા મ" લીયાં છાણું હરામ" તે હાર્યાં કુ છાંડી જે વઉ ઇસદ વાયસ ખેાલઈ છઈ ક્રિષ્ણુ સાનું દસ લખ છઈ ધંધુ વિહસ્યું. મન સુસરાતણું વાવસ્તુ" ક્રિમ કર્યું " જિહાં આપણું સાજન હતું ... વડ મૂકી રે તડકજી ભરી તે ક્રિય કહઈ વહુ રે તુમ્હે ન જાણે છઉ ઈશ્યુ ? વડ બખાઉ રે વાયફ્સ વિષ્ટા જ કરઈ સ્ત્રી માયજી રે છઠ્ઠ માસ માંહિ પતિ મરજી લેઇ સાવન રે ઘર સ્વામિના ૨ સતીપતિ રે તૂઇ નૃપ રે ઝુહુઉ વસતુ. નયર ઉસ કહી પ્રેમ કથામણુ સતી બાલ કિસ્સુ ીજ′ જિલŕાઇ નહીં આપણ હિરી જુલી નદીમાંહિ ઉત્તરી કારણુ ખ્રિસ્તુ જલ સર્પ કાંટાઢિ ન પીક' શેઠનુ મન ઉલ્લક્ષ્ય.... પાછી આણી કુલ વહુ ઝીધી હરખ્યાં તિહાં સહુ રાખું દીઠઉ ગુણુભ ઉ અર્જિતીન મત્રી ૫-૩ ચય મંત્રી ટિક જાતકે ધરમ નારીનઈ હે! શલઈ રહિન્મ્યા તેમ કરિયેા જેમ આપણુપુ` રહેમ સતી ખેાલી. કુલમાલા કઠિસ્વામી શાલા સીલભાવઈ સરસ રહિસ્યઇ એમ ચિતડુ· વાળજન્મ્યા.... весе Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઢાળ–૨ ઃ રાયસાથિય" મત્રી ચાલ્યઉ પૂછ્યું અન્યદા રાય રે મંત્રી તુમ્હે ગળે કુલમાલા સીલવતીઈ" સીલ પાધ્ય અમર નરવર પાય પ્રશુમઈ કોઈ માઁત્રી રાય નિરુણુઉ તાસ સમક્તિ સીલ ભેગઇ એમ સાંભળી રાયહસીએ દ્રવ્ય કેઇ ચાર નરનષ્ઠ એક પુરૂષ૪” સતી સાથ લાખ ટકા લેખ સતીષ એમ ચારઇ એકઠા મિલીયા નારકીની પરિષ્ઠ વેદના રૂપપડીયા ચાર માલપુ સૂપ જીતી ધરઈ આવ્યઉ રસવતી છાની નીપાઇ સામગ્રી સાંઇ જિમણુંદેરી સત્રી ખેાલજી યક્ષ અમ્ડ રિ જિમી રાષ્ટ્ર” મત્રી પાસ” ચિહ્ન (પુ) ખુણ મંજુસ માંહિ રાંક સરીખા ચિહ્· દેખી શીલવતીના ગુણુ વખાણુ! બહેની માની પગે લાગી અજિતસેનઈ સતી સાથઈ ભાસ હુઇ ઇમ અગ્યારમી હીઈ” નવિ કમલાઈ ?...(શીલવતીઈ ૦) ૮ પાલઉ તેમ સુજાણુ રે મહિમા મેરૂ સમાન રે... સતીમુઝ ધરનાર ટ્ માલા સરસ વિચારિ રે... નારી કેહું' નામ હૈ માલ્યા તિણિ ગામ ૨... માંડી પ્રીતિ અપારિ રે બાલ્ય કૃપ મઝાર રે... સીકઇ પાણી-ભાત ૨ ભાગવઇ નિરાતિ હૈ... ઢાઢઉ મારી માયા રે 99 સુ હતઇ તેડવઉ રાય રે... કહેષ્ઠ રાય વિચારિ ૨ દીસઇ નહી. તુમ્હે વાર રે... પૂરજી વાતિ સિદ્ધ ર યક્ષ માગી લીદ્ધ છે... ઘાલી નૃપ ન દીધ રે હેઇ નૃપ સુ કીધું રે... અરિમન તિહાં રાય રે કીધઉ ઘણુઉ પસાય રે... સાઉ.. આતમકાજ રે પભણુઇ ક્રુતિ મેધરાજ રે... ન ય તી ૧૨ [ ૨૩૭૨ ] સુઝાયા િસ ગ્રહ પાતનપુર વર સાગર શ્રેષ્ઠી નાગદત્ત શેઠ ક્રેરી બેટી સીલ શાભાકર હાર અનેાપમ ઋતુ લેખ સુખસ“પત્તિ હિસ્યઉ "અર ચિંતાઇ બાપ માયુ પિતા પૂછી લેઇ કરિયાણું 99 99 99 29 19 ,, 99 39 99 99 ૧૦ . ૧૧ ૧૨ ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧ ૧૭ ૧૮ સમુદ્રદત્ત બેટઉ તસુ ણિ નંદય...તી પરણી ગુણુખાણુિ...(સીલ સાભા૦) ૧ પહિરઉ નરનારી મનગિ પરશનિ નિલસ મુગતિ નષ્ટ' સગિ...,, ૨ જૈન વિલસઇ અધમ સુત તેહ મિત્ર સધાતિઈ” ચાલ્ય@ એહ... ૧૯ Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સતીઓની સજ્ઝાયા રાત્રિ' નિજ નારી ચિતિ આવી દ્વારપાલ નઈ" આપ જણાવી પ્રિમ વિરહજી સૂઈ તે નારી રાત્રી રહી પ્રિયા આસાસી સાસુ-સુસરા વહુગભ` દેખી ઈમ સંકલ્પ કરીન” વનમાંહિ એહવઇ ભરૂચ્યુચ્છ નગરી હુંતી મહિનિ કરીનઈ" તિષ્ટિ ધરિ આણી સમુદ્રદત્ત વ્યાપાર કરીન આપ હત્યા કરવાનષ લાગ મિત્ર સહદેવ ભમ ત—ભમંતઉ સતી ઓળખી લેખ ધર આવ્ય ચારિત્ર લેખનષ્ટ ન દય‘તી માક્ષ ાસ્ય ભાર સતીનાં પાલીપુર નંદ રાયેાજી પ્રિયા તસુ છઈ રાહિણીજી ધન્ય ધન્ય તે જગમ૪ શીલાભરણ અલ કર્યાછ ધનાવ વાણુ ચડષજી અન્યદા ગાખિ બેઠાં થયાંજી માહિઇ નૃષિ દૂતીમુખ જી આવ્યઉ રાહિણીનઈ" ધરઈજી પાછઉ આવઇ નિજ ધર ભારિ આવઇ તિ િધરિ જિહાં તે નારિ... માછલડી થાડ' જલિ જેમ રોહિણી ૧૩ [ ૨૩૭૩ ] શેઠ ધનાવઉ નામિ એક જ વાની રસવતીજી અષાઉ રાજા જીમવાજી રાન પૂઈ એ કિસ્સ જી રાજન વણુ ષ" અંતરૂ જી સતીષ નૃપ ભાષ્યઉ થ×ઉજી એહવઈ શેઠ ધનાવહઉછ દાસી મુખિ રાજા તલુજી રાય આગતિ ક્રિમ ઉગરઈજી સમુદ્રદત્ત છાન ૧૫૭ તેમ... પુત્ર થયાં ન હુતુ માન મલ્હી વહુન૪” દેઈ અપમાન... રામતિ સિ આવ્યઉ ભૂપાલ સતીષ માંડી તિહાં દાન સાલ..... નિજ ધરિ આવ્યઉ સતી ન દીઠ મિત્રજી વાઉ તે કાર નીઠ આવ્યઉ જિહાં માંડી દાન સાક્ષ હરખ્યા સાજણુ ભાલગાપાલ... તિહાંથી વિલસઈ અમરવિમાન મુનિમેધરાજ કરઈ ગુણુગાન... ... 39 રાષ્ટ્ર” દીઠ સલીલ... પહિલું સદૈસઉ દીધ આતિ સ્વાગતિ જીધ... હાંડી ત ઘણી ભ્રાતિ સ્વાદ લહેઇ એક અતિ... સાઉ” એક આસ્વાદ સંધલી સ્ત્રી એક સ્વાદ... અહિની કરી ધાર પત્ત આપણુ′ ધિર સંપત્ત સાંભળી સર્વ વૃત્તાંત નારી મિલી એકાંત... ور 99 99 49 99 29 શીલગુણ'અભિરામ... (ધન્ય ધન્ય૦) ૧ જીવ્યઉ તાસ પ્રમાણ તસુદરસણ સુવિહાણુ... સતી નિર્વાહઈ સીલ "9 . 99 ૮૯૯ 99 ७ ૧૦ ૩ ४ $ Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૦૦ શેઠ કર મન દૂમણું જી ગંગા બિહુ મોંઠઈ વહઈજી તેણુઈ તટે આવઈ રાહિણીજી ત્રિવિધ મ સાથે પાણી છ ગગાજલ વાટી વાળ મુનિ મેધરાજ હઈ સતીજી દ્રૌપદી ૧૪ [ ૨૩૭૪ ] કપિલ પુરવર દ્રુપદ રાજીઓછ તેહન” અથ " સય વર માંડીએજી ઉત્તમ આદરઉ જી જેહથી સુરનર સપદ ભાગવીજી પહિલુ" સ્નાન કરી નૃપ કુમરીજી પુખ્ત સાર શમા શાસતીજી અનુક્રમ ખેતી રાય–રાણા સવેછ પાંડવ પાંચઈ પરિઈ દ્રુપદીજી પાંડવ આવ્યા સુષિ હથનાપુરમ જી નારદ સતીષ્ટ બહુ અપમાનીએછ પદ્મનાભ નૃપ આગળ નારદઈ જી દેવ આરાધી તેણુઈ રાખુંઆછ જ્જૈનઈ" માંબિલ તપ કરતી થીજી કૃષ્ણે નરેસર પાંડવ નઈ" મિલીજી ઝૂઝરીન"" પદ્મઉ છેદીયાજી સતી શિરામણી નૃપ દ્રુપદ સુતાજી કૃષ્ણ પધાર્યાં જિહાં દ્વારામતીજી પાંડિનવાસી પાંડુ મથુરા પુરીજી થેરા પાસઈ અન્યદા પાંઢવેજી શ્રી શત્રુ ંજયે કેવલ પામીનઈજી સયમ પાળી સૂધ' દ્રુપદીજી સુતિ મેધરાજ હુઈ ચૌદમી સતીજી સજઝાયાદિ સ`મહ અહવાઇ તૂટક મેહ નગર તણાઈ તેહ... (ધન્ય ધન્ય૦) ૨ બાલઇ અમૃત વાણિ તમે જલ હુ ચઉ ઠાણુિં... ઓચ્છવ રઈ તરરાય તેરસમી સુર થાય... 39 નારાયણ જસ લીધ પાંચ પાંડવન" દીધ... તેંહની આણા પામિ વિલસઈ રાજ્ય સુઝામિ... લીધઉ સયમ સાર પહુતા ભવનઈ પાર્.. પંચમ સગે સુવાસ વિસ્તરીયે। જસવાસ... બેટી દ્રુપદી જાણિ મિલીયા રાણા રાણિ... (ઉત્તમ૦) ૧ શીલ રતન જંગસાર લહીઈ ભવન પાર... પૂજઈ જિવર દેવ આવઈ જિહાં વાસુદેવ... આતમ ભાવ રસેલ્યુ પૂરવ મ વસેણુ... અન્યદા તિહાં ઋષિરાય " અમરકઢાઈડ જાય... વર્ણવી સતી પ્રથામિ સતી આણી નિજ ગામિ છે, પાલઈ નિમલ સીલ્ આવ્યા તિહાં સલીલ ... 99 "9 99 29 99 99 . "9 36 . ૧૦ ૧૧ ૩ ૧૦ Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સતીઓની સજ્ઝાયે દશરથ નૃપ કાશક ધણી રાણી ચાર હુઇ વડી સૂર્ય વશી રાજીએ કૌશલ્યા સુત દીપતઉ સુમિત્રા સુત જાઈએ જનક સુતા સીતા સતી દશરથ આણા પામીન રાવણરામે સીતાહરી સીતાસતી ૧૫ [ ૨૩૭૫ ] કુલ ઈક્ષાત્ર પવિત્રા ૨ ઝૂઝકરી રાવણુ હણી રાજ્ય લઈ આવ્યા ધર" થાક વચન શ્રવણે સુણી લવ-કુશ સુત જાયા વનઇ જીત્યા ગૂગઇ તાતસુક સણુાસુ` સા પરિવરી અગાર ખાઇ ભરી ત્રિવિધિષ્ઠ મ" શીલ પાળીયુ' જ હુ` રાવિ એકમની એમ કહી પગ મૂકતાં ચિહ્ન દિસિ પ`કજ પ્રગટીયાં 'કલ’* ઉતારી મહાસતી દેવ લાઈ ગઈ મારમઈ શ્રીરામઈ સયમ ગ્રહય કેવલ નહી મુગતિષ્ઠ" ગયા શીય પ્રભાવ વિસ્તય મુનિ મેધરાજ હેઇ સતી નગરી ઉજજેણી માલવદેશ પ્રસિદ્ધ સમુદ્રદત્ત બેટઉ ઉત્તમ કુલ આચાર ૯૦૧ ચાર થયા તસુ પુત્રા રે... રામરાજઈ રે, અપેાધ્યારાય સીતાપતિ ૧ દશરથ પુત્ર વિરાજઇ રે... ખાઇ નીર ભરાઇ ર કુસુમવૃષ્ટિ તિહાં થાઈ રે... સંયમસુ' મન ભાવઇ ૨ ઈદ્રતણુક પદ્મ પાવઈ ૨... સાલ સહસ્ર નૃપ સાથઈ" રે તાર્યાં મહુ જીવ હાથઈ .... સીતાનઉ યશ સાચક રે પન્નરમી ગુણિ રાચઉ રે... ધનથી ૧૬ [ ૨૩૭૬ ] "9 અષ્ટમ બલદેવ રામા ૨ વાસુદેવ લક્ષ્મણ નામા રે... રામ તણી પ્રાણપ્રિયા રે દંડકારણ્યે જઇ રહિયા રે... સાગર બાંધી પાળો રે રામ" સીતા વાળી રે... પ્રાસુ પ્રીતિ માંડી ૨ રામ સીતા છાંડી ... મુસાલ વૃદ્ધિ પાવઇ ૨ સીતા સીલપ્રભાવઈ કે... સતી યેાધ્યા આવઇ રે સીતા સાચ જણાવઈ રે... તએ સહુ સુર સાખિ દેજો ૨ તએ આગિ ફીટી જલ હાયા રે,, ૯ 39 ,, ૩ → પ્ ૪ »É p . ઉ 99 . ૧૦ ,, ?? , ૧ર ” ૧૩ સાગર ચ'દ શ્રેષ્ઠી તિહાંઇ ગુણુ" સમૃદ્ધ અન્યદા તેણુઇ દીઠેક માય તણુક વ્યભિચાર Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સઝાયાદિ સંગ્રહ આચારઈ માઠી માત દેખી કુમર હુઓ વિરત લીળી મુખ પાઠક જેહનું રાયણુ ન ધરઈ ચિત્ત મનમઈ જાણ્યઉ સઘળી નારી સીલ રહિત અવિચારી ' તઓ હું એહની સંગતિ ન કરૂં ઘરઈ ન આણું નારી... ૧ વચ૭ નગરઈ શ્રેષ્ઠી ધન નામઈ એક હોઈ ઘનશ્રી બેટી શીલ સોભાગીણિ જોઈ સમુદ્રદત્ત કુંઅર માત-પિતા હઠ દેખી ધનશ્રી પરણી તેણુઈ હેલિ ઉવેખી ઉવેખીનઈ ગયઉ પરદેસાઈ બાર વરિસનઈ છે. ૨૫ ફેર કરીનઈ આયઉ સસરાનઈ ઘરિ તેહ ઘરનું કામ સવે તે સારઈ સહુઈ દિઈ તસુ કામ વિનય કરીનઈ સહુઈ માનઈ વિનીત કહી નામ તે પણિ ધનશ્રી શીત સુચંગઉં પાલઈ દેવ ગુરૂ આરાધઈ સમકિત મણિ ઉજવાઈ નિજ ગઉખઈ બેઠી અન્યદા ધનશ્રી નારિ દેવી સમરૂપઈ દીઠી ગામતભાર ગામ તલાઈ તેડી વિનાયત રંગરલી ચિત્ત ભેલી કહઈ કોટવાલ સુણઈ મુઝ બંધવ ધનથી મુઝનઈ મેલી તે પણ જઈ ધનશ્રી આગળ બોલાઈ ધરી ઉછાંહ ભોગ સંગ કરઉનઈ ભટ્ટે લીલુ માનવ ભવ લાહ ૩ ધનશ્રી બલઈ પાપી મુંહમ દેખાડી એ વાત ચલાવઈ મુઝસત કહનઈ પાડી ઈણી પરિ નિબંછયઉ ઉઠીગયઉ વિનાત તલાર ન મૂકઈ રાગત મતિ ચીંત ચીંતઈ મનમઈ ત ધનશ્રા સાચલ એ રાગાંધ ભીતિઈ ભટકઈ જન વિમાથઈ ચેતઈ નહીં જાયંધ એમ વિમાસીનઈ તેડાવ્યઉ વિનીયતપાહિ તલવાર વાડીમાં લઈ જઈસાયેલ રંજ્યઉ વચનિ ગમાર... ૪ અણગમતી પ્રીતિઈ કાર જન હુઈ સિદ્ધ પાણનઈ ઠામઈ કુસુમાસવ મદ દીધા પરવસ તે જાણી જમધરિ લેઈ પહુંચાવ્યઉ તણિ વિનીયતપહિ ભુંઈ ભૂલઉ તે કરાવ્યઉ Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Æ સત્તીની સજ્ઝાયા પાવ્યઉ હ સમુદ્રદત્ત ચી તઇ તિહાં તણે તે ઉજેણી પહું ત તષ દિવસ" તેહ સમુદ્રદત્ત કેંદ્રી પંચ તણાં સુખ વિલસઇ નિજ નારી લેખ નયર ઉજજેણી અન્યદા ગુરૂ પાસ” ધનશ્રી પતિસ્તુ પાળી સંયમ સૂધઉ તે બિહુ તિહાંથી ëવીનઈ" મેાક્ષ!” જાસઇ સુનિ મેધરાજઈ એહ પ્રકાસ્ય ભણજો-ગણજ્યેા મન આણું! ચિન્હ કળશ ઢાળ સતી સુભદ્રા મયણુરેહા ધન્ય અંજના નમયા સુંદરી સાચી શ્રી જિન શાસન માન સરાવર તિણિજલિ સ્નાન કરી શુદ્ધ હુઆ ઋષિદત્તા દમયતી કમલા નંદયંતી રાહિણી દ્રુપદીજી શીલે।પદેશ માલાદિક ગ્રંથ" ભણતાં-ગુણતાં જેના" નામ!" પાસચ`દ સૂરિ પાટ પટાધર શ્રવણુ ઋષિ શિષ્ય મુનિ મેધરાજઈ 8 (૨૬) સતીની પ્રથમ નમુ' તે શારદ માય જતી સતી સિદ્ધાંત થઈ જે જાણું તેહનુ' લ્યું નામ સતીયા માંડે સુભદ્રા સતી કુડા આલ રતાસર ચઢી ચાર પાળ મજર્ગ ભડી સ્વગ થકી જન્મ ખાલે દેવ માર્ચ સુત ચાલણી ધરી ૯૦૩ એહનુ” શીલ અપાર કીધઉ તાત જુહાર સુસરાન" રિ આવઈ હીયડઈ હ ન માનઈ... જાઇ સુખ સ ંપત્તિ વિલસ' નણુ સીલ પસાઇ સાંભળી તે જિન વાણિ સયમ લિઈ નિર વાણિ પુ‘ચઈ સત્ર મઝારિ એકણુ ભવ અવતારિ સાળમી સતી ચરિત્ર કરજયા જનમ પવિત્ર... સામૂહિક ૧૭ [ ૨૩૭૭ ] મૃગાવતી ગુણુ પૂરીજી રતિ સૌંદરી શીલ સૂરીજી...(શ્રીજિન૦) ૧ સમકિત શીલ જલ સેાહજી તે વિયણુના મન માહઈ. ... લાવતી શીયાવતીજી સીતા ધનશ્રી સતીજી... સાલ મતી ગુણુ કહી જી અષ્ટ મહા સિદ્ધો લહી/જી... રાજ'દ્ર સરિરાયાજી સાલ મતી ગુણુ ગાયાજી... સાયા [૨૩૭૮] ર ગુરૂ ગૌતમ ૨ લાગું પાય તેહની વાત કેવલી હી... બીજી સતી તેહને કરૂં પ્રણામ તેહની વાત કહે છે જતો... તે ચિડતા ચક્રેસરને પડી તે ચિંતા નરવરને પડી... સાંભળ રાય હુ તુઝ જેવ કુવામાંહેથી કાઢા ભરી... 99 ૨ .. 99 દ 99 ૩ ૪ ૫ : ૩ Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જ સઝાયાદિ સંગ્રહ છટ નીર ઉઘાડે પળ ફિર હેરા નગર મેઝાર ચોરાસી ચાહટા અપાર સાસુ સસરા વરજે સહુ મળી પાડોસણ આલે સીખ કહે નણદલ સાચી સતી ઈન છતુ મછવો પડે એક કહે એ જાણે દેવ મા કહે વટે સબનાર લાજે નારગ એતે સહુ માત પધારો કુવા ભણું જે સાસરીયા દે આદેશ લેઈ શીખ ચાલી સતી રાજલે સહુ અંતે વરી એક એક મુખ જોવે વાત સતી શીલ મન દુઢિ કરી છ નીર ઉઘાડી પાળ તીન જ પિોળ ઉઘાડી સતી માં સરિખી બીજી કઈ નારે શાસન દેવી કરે જય જયકાર સાસુ-સસરા લાગે પાય તું કુલવારણ સાચી વહુ બીજી સતી તે સીતા માય અગ્નિકું જ્ઞાન કીધે સતી કર્મ વિશેષે બહુ દુખ સલા ત્રીજી સતી જે સંદકરી એ તે સતી રામકી ચરી મેં સપનાંતર લીધે સહી કહો હમારે માને સંત નહીતર જાસો કાને રાજ ચય કર્યો ધન મુક માય ફાંટ નગરતણી જ રાહ હું કઈ સતી? ઉઘાડ બાર. ૫ પ્રગટી સતી સુભદ્રા નાર કે તમે વરજ ન માનવહ ૬ વહુ! મ લગાવે કુળને લીખ સિંદુર તિલક કિમ ચઢી જતી. ૭ મિહી ભરચ્યૌ ચાલણ ઘડે? જે ભરસે તે જાણે સભવ.... ઈતરે રાયપહું તે આય તબ રાજા ઈમ પૂછે બહુ આલો શીખ કરી અતિ ઘણું તે વહુ કરે નગર પ્રવેશ જયું મયગલ ચાલ મલપતી સહુ તમાસે જે રિી.. કોઈન લાલે ચાલણી હાથ અરિહંત શાખ ચાલણ ભરી... ૧૨ ફાટત નગરતણી તવ રોલ ચોથી પિળ ન જાઉં રતી ચોથી પિાળ ઉધાડ ફિરી... ધન ધન સતી સુભદ્રા નારા અહ અવગણ બફ મોરી માય... ૧૫ ન જાણે કયું કીધે સહુ છહકા નામ લીજે પ્રભાત વત્ર ધૂમ્ર ન લાગો રતી કપટ રૂ૫ રાવન (ઘર) ગયા. ૧૭ વર કંત તેં કીધી બુરી (દુરી) પરસ્ત્રી કાંઈ તે હરી... મૂરખ રાજા માન્ય નહીં સતી બેગ પઢાવો તુરંત બિહુ પ્રકારે વિણસે કાજ સીતા મેલાને શ્રીરામ Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સતીની સજજ્ઞા સીતા લેઈ અયોધ્યા ગયા અવિચલ રાજ વિભીષણ દીયા જે હેણ હાર તે હુએ કરમ લખ્યો નઈ કર હૈ જન્મ ૨૪ હિવે થી સતી તે રાજીમતી વન માંહે પ્રતિબે જતી રતન ચિંતામણી ચઢી હાથ કાંઈ બબૂલે વાહૈ હાથ રઈ ળ ને માંડ વાદ ચિત્ત ચલતે રાખ્યો સાધ ચાલી સતી ગઈ ગિરનાર તિહાં ઉભા શ્રી નેમ કુમાર બોલે રાજુલ બહુ ધણ ભરી વિષ્ણુ અપરાધ પહ! કાં તેં હરી? હિને બંધવ કેહની માતા કેહનો કંત અરૂ કેહને તાત ઈમ જાણી લીયે સંયમ ભાર નેમ પહેલી પહેલી મેક્ષ દુવાર મૃગાંક લેખા ને મૃગાવતી સતી યા માંહે નલ દવદધતી સતી ઈંદ્ર તણે નિજ છે માન સહુ સતીયામેં રાખ્યો નામ તલ રાજા વન માંહે તજી આપણુ રાય ગયે તેં ભજી ચંદ્ર સૂરજ બે વસ થયા આવી વનમઈ ઉભા રહા સાયા જાલ ઘણું પર કરી ઉપાડી કુનણ પર ધરી. સતી શિરોમણી પૂરી સાખી હિવે ચંદન બાલાની કહું છું વાત ૫ બેડીને હાથે કડી રાજકુંવરી પરવશ પડી... વેણુ કેસ ઉતાયી સહી વજ કમાડ સાંકળ દઈ કરીને પિતે બાહર ગઈ ઈતલે શેઠ પધાર્યા સહી.. શેઠ શેઠાણ પૂછે સહી કુંવરી ઘર માંહિ દીસે નહીં દિવસ તીન હુઆ કહે શેઠ કુવરી કદી ન ભાવી દુષ્ટ... રીસાણી ઉઠી બહાર ગઈ તાલે દે કુંચી લે ગઈ શેઠ તણે મન અચરજ ભર્યો અગડ વાત અચંભો થયો... હાકમારી બેલાવી બાળ , ઝડપડી તાલે તતકાલ દૂષ્ટ કરમ નારીએ કી પરભવ પાપ ભોગવે જુઓ. ઉડદ બાકળા ભોજન સાર હું લાવું તતકાલ લુહાર જાય શેઠ જબ બહાર ગયે એતલે વીર ૫હુતો થયો... તૂઠા કરમતણ એ પંદ મળીયા ચોવીસમાં જિણુંદ જાય જે જ્ઞાન આધાર રાજકુંવરી બેઠી નિરધાર... નયણે નીર નહીં લગાર અવગ્રહ તો એ વ્યવહાર મહાવીર પાછા જબ દિર જાય. ચંદન બાલા મૂકી જાય.... રેવંતી જબ દીઠી સતી જાય બાકળા વહાર્યા જતી વટી બેડી કરની કડી સેવન વરણ હઈ બે ઘડી... Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯ખ્યું સુર-નર ક ્ તિહાં જય જયાર તેણી દેશ અનેાપમ હુઆ સત્ય ભામા સહેાદરી સતી દુષ્ટ ચીર જન્મ ખેંચ્યા સતી સૂકા કાંઠે કુ પણ પાન સતીમાંહિ હૈ કુતા નારી કલાવતી કર તુ તૈ બડી કર કાપીને કીયા જુવા મયણુ રેહા સ્ત્રીને કાજ દેખે સ્ત્રી કામ વશ થયા યરી સુતી હુઇ કવીસ કૌશલ્યા જનની શ્રી રામ રાહી રૂકમણીને આંજણી ચાવીસમી ઐરાવતી સતી એક બ્રાહ્મીને બીજી સુ દરી એણીપેરે સતી હુ છવ્વીસ જે પ્રભાતે સુમરે સુતી ભાણા ભાલે બે કરજોડ સત્યની સત્ય વચન મુખે ખેાલીયે રે સત્ય વચને જગવશ હાવે રે ગુણુ મન'તા સત્ય તણા રે સત્ય વચન સાક્ષાતથી રે સત્ય પ્રતિજ્ઞા જેહની ૨ સત્ય વચન બોલનારનુ” (ને) રે વીર સુભટ સંગ્રામમાં રે દુઃખ દાયી પણ કષ્ટમાં ૨ ક્રેાટી પુરૂષ વિષે વડા ૨ એકજ સત્યને કારણે રે સત્ય માંહે સર્વિષમ વસે ૨ સત્ય માંહે સુખ સંપદા રે સુઝાયા સગ્રહ ધનધન સતી શિરામણી સાર નગરી લેા વધાઉ ગયા... સુલસા કુ ́તા અને દ્રૌપદી તિહના છેડ નવાં ભરતી... તે નારદના મદ્યો માન અહલ્યા તારા મૈં ગધારી... રાજકુવરી જમ પરવશ પડી સીલ પ્રભાવે તે પશુ હુઆ... મણિરથ “ધવ માટૅ રાજ ધવ મારી તરકે ગયા... ભણતાં ગુણુતાં હાય જગીસ પ્રહ ઉઠીને કરૂં પ્રણામ... તેવીસમી જયવ"તી સુણી તે આદિનાથની બે કુવરી... ઇષ્ણુપર સતી હુઇ મનહરી ભણતાં ગુણુતાં હેાઈ જગીસ... અષ્ટકમ તે વિરચે રતી અષ્ટકમ થી મુજને છેાડ... સજીયા [૨૩૭૯] સ્ત્ર .. સત્ય સમાન નહિ. ક્રાય સદ્ગુણા સત્યથી યશ બહુ હાય...,, કહી શકયા નહિ જાય આતમ નિમલ થાય... તસ દીયે પંડિત માન દેવ-દેવી ધરે ધ્યાન (કરે સહાય)... પ્રાણુની ન ગણે હાણુ સત્યવાદી તેમ જાણું... રાજા હરિશ્ચંદ્ર સાર ત્યાગી ઋદ્ધિ અપાર.. સત્ય માંહે વિવેક રાખા સત્યની ટેક.... " 99 99 99 . 99 29 99 99. 99 .. ૩ . ૩. ૩૯ ૪. r ૪૨ સત્ય ૧ ૪ર ૪૪ ૪૫ ૩. પ Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ક , સત્યની સજઝાય સત્ય સુધારસ જવાદમાં રે ગુણીજન કરે વિલાસ મણિવિજય કહે સત્યમાં રે મુક્તિનો માર્ગ છે ખાસ...., [૨૩૮૦] સત્ય વચન સાચલ મુખ મંડણ દુરગતિ ખંડણ હારજી ધમ માણસ કહ કિમ ન કરઈ કૂડાતણુઉ પરિહાર... સાચ વચન પરકાસઈ અરિહંત તિમ કેવલી ભગવંતજી પાંચ મહાવ્રત પાલક અપ્રમત્ત મુનિવર સાચ વંદત.... એહવઉ વચન કહી જઈ અનુપમ જિહુ નાણુઈ પર રીસજી વચન દેશ વ્યાપક જિણ કારણિ ઇમ ભાઈ જગદીસ. વચન દેવ જઉ સોલહ ટાલઇ તઉ ઘઈ મુનિ ઉપદેશ અણજાણ્યાં બોલંતાં ન રહઈ સાચ તણુઉ લવ લેસજી.... વચન દેષ જઉ ટાળી ન શકઈ તી ન કિ કરઈ વખાણજી પ્રવચન સારોદ્વાર પ્રમુખમઈ એહવા અક્ષર જાણજી... તી જઈ ગઈ દસમઈ ઠાઈ દયવિધ સત્ય વિચારજી જાણી હિયડ આણું પ્રાણું બોલઈ તેણ પ્રકારજી સાતમી દશ વૈકાલિક માંહઈ સત્ય વાકય ઈણિનામજી અધ્યયન શસ્વૈભવ પરકાસ્યઉ પુત્રતણુઉ હિત કામજી... તિણુવિધિ વચન કહેતઉ મુનિવર જઉ ન કરઈ પરમાદજી કિમી મિથ્યા દોષ ન લાગઈ રહઈ સાચું સત્યવાદજી.. રૂડી ભુંડી કહીય દિખાવઈ. કન્યા ધરતી ગાયજી ઓળવઇ પરની થાપણ મૂકી કુડી શાખ કહાયજી.. અરિહંત દેવઈ પરગટ દાખ્યા મોટા પાંચ અલીકજી શ્રાવકપિણ મનમઈ સમઝીનઈ વરજઈ એતહ તીક છે. સત્યવાદી કુણુ કુણ નર હુયા ઉત્તમ ઈણિ સંસારજી સાચા સંભારી કુડ નિવારી કીધ સફલ અવતારજી... સૌચ કિકું નારદજી ભાખ પૂછયઉ કૃણ નરેશજી સત્ય સોચ પરકાસી નારદ ટાલ્યઉ દુઃખ કિલેસ દત્તરાય આગઈ ઇમ સાચું દાખું કાલિક સુરજી હિંસા કરતઉ નરકઈ જાયઈ દુઃખ પામઈ ભરપૂર... રાય યુધિષ્ઠિર જ્ય રમતાં હારી રાજ વિલાસજી સાચ વચન સંભાળી સેવ્યઉ બાર વરિસ વનવાસછ... Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સઝાયાદિ સંગ્રહ વિમલપુત્ર પિતાનઉ ન વિણ્યઉ સાગરતણુઈ વિવાદ મલ શેઈ સાચા આરાધ્ય વાધ્ય જગીશ સવાદ સાચ(સત્ય) વચનપિણ કહેતાં પરદુઃખ પામઈ તેહ નિવાર નરગઈ કૌશિક તાપસ પહુતઉ તે દષ્ટાંત સંભારીજી.... સ્વારથ દેખી સાચ ઉવેખી દેવી આતમ કીધજી ફૂડ વખાણું બહુલે પ્રાણ ઈહ પરભવ દુઃખ લીધજી. નારદ પરવત વ્યતિકર ફર્ડ દાખી વસુ રાજાનજી તુરત મરીનઈ નરકઈ પહંત દુઃખ પામ્યા અસમાનજી.. પૂરવભવ સીતાયઈ ખાટલે દીધઉ સાધુ કલકજી કર્મ કઠોર તિહાંકને બાંધી ખેતી પાતક પંકજી પાંચ રન ઘનમિત્રના રાખી ભાખ્યઉ સત્યકી જૂઠજી ચંદ્રયશા તિણ ઉપરિ તિભવ કયઉ રાજા દૂતજી... જિતશત્રુ રાજા કેરી પુત્રી રોહિણું મિશ્યામૂઢજી આતમ વિથા પાતક ભાર્યઉ બાંધ્યા કરમા તે ગૂઢજી.... દુબુદ્ધિ સુબુદ્ધિ તણુઈ વિરતંતઈ કૂડી સાખિ પ્રકાસિજી ભદ્ર શેઠ તિણુભવ દુઃખ પામ્યા છેડી દ્રવ્ય આવાસ.... માયાઈ જૂઠઉ પરકાસ્યઉ ધનસિરીનામઈ નારીજી કર્મ ઉદય આવ્યઉ બીજઈ ભાવે પામ્યા દુખ અપારજી... લેશમાત્ર પિણ કુડતણું ફળ ગિણતાં નવાઈ પારજી જિનવર વચન વિરૂદ્ધ જે ભાસઈ તેહનઈ સ્યઉ આધારછ... અનંત સંસાર રૂલઈ ભવમહઇ જે ભાખઉ ઉસૂત્રજી સમકિત તેહનઉ ન રહઈ ઠામઈ ઈલાં સાખી છઈ સૂત્રછ.. જમાલિ પ્રમુખ શ્રીવીરનઈ શાસન હુઆ નિધવ સાત જિનવર વચન વિરૂદ્ધ પ્રકાસી પડીયા જાય મિથ્યાતમરીચ કપિલ ક્ષત્રીનઈ આગઈ ઉત્સુત્ર વચન પ્રકાસજી ઈક કેડા કોડી સાગર લગી વસીય ભવનઈ વાસજી કુડતણું ફળ કડુયા જાણવું મત આણઉ સંદેહજી સત્તરભવ પ્રાણી દુરગતિ જાયઈ ભગવંત ભાખ્યઉ એહજી પરની અધિકી ઓછી જૂઠી વિકથા કરિશ્યઈ હજી પાપપિંડ પિતાનઉ ભરિસ્પઈ લહસ્ય મુગતિ તેજીશ્રી જિનચંદ્રસૂરિ શિષ્ય સુંદર પાઠક પુણ્ય પ્રધાનજી સુમતિ સાગર તસુ સસ વીતા પંડિત માંહિ પ્રધાનજી... Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સત્યની સઝાયા તાસ પ્રસાદ લહીનઈ સુપરઈ ઈમ બેલઈ સારંગજી સંવત સોલહ છયાસી વરસઈ નવા નગરનઈ સંધછ, સત્ય છત્રીસી ઈણિપરિ જોડી છોડી આળસ અંગજી ભણતાં ગુણતાં સુણતાં ભવિયણ પામઉ અતિ ઉછરંગ ૩૬. [૨૩૮૧]. સત્યમ ચૂઠે રે ધરીયે ધર્મ વિવેક કે ટેક મ મ રે ઘરીયે ધર્મ વિવેક કે સત્ય થકી સહુજન સનમાને યારા મારા ધ્યાન ધરે ધરણુિં દે સૌમ્ય વદન સુધારસ વરસે હિમકરણ જિમ ચંદે રે સત્ય૦ ૧. સત્ય વાયક લાયક નર જગમાં છ દાયક બુદ્ધિ નિધાન પદ પદ સંપદ નવનિધિ પામે મહિમા મેરૂ સમાન રે... દૂધ સરીખી કીર્તિ પ્રસરે છે જગમાંહિ જસને કે વરી તો વનવાસે નાસે વાળ ન હવે કે રે... સત્ય થકી સહુ જગ વશ થા , અનિશિ એહને ધ્યાને સુર નર પંડિત શીશ નમાવે ઈ આપે ગુણ ગાવે રે. સત્ય પુરૂષે પ્રતિજ્ઞા પકડી , પ્રાણ છતાં નથિ મૂકે ચાર ટેક ધરી ધન જળશું અન્ય ઉદાથી ન તૂકે રે , મીન મરાલ સરોવર મેલી , છિલર દિલમાં ન આણે સત્યવાદી તેમ સને થકી મૃષાવાદ ન ટાણે રે... શર સુભટ સંગ્રામે સનમુખ , આયુધ યુદ્ધ મચાવે પ્રાણની હાણુ ગણે નહિં મનમાં ચરણ પાછા નવિ ઠાવે રે.. રણમાં શર સંસારે ઘણું છે છે કે ન સત્યને તેલે કષ્ટ પડે કાયરતા ના બોલી વચન નવિ ડોલે રે , સીતા માતા જગત વિખ્યાતા છ શીલ રયણ ગુણખાણી સત્ય રાખણને પાવટ પેઠા અગ્નિથી પ્રસર્યો પાણી રે... આ ગજસુકમાલ મુનીસર મોટા , ટેકથી ધ્યાન જ ધરીયા અગ્નિ દહન સહન કરીને શિવરમણીને વરીયા રે. . ૧૦ ઉદધિમાં અરણીક શ્રાવકને , દેવે પરીષહ દીધે પિતે ઉઠાઈ ઉંચે લીધે તન-મન નિશ્ચલ કીધે ... ૧૧ હરખ ધરી હરિચંદ નરેસર , કષ્ટ સહ્યાં સત્ય માટે તાત ટેક રાખણ રઘુરાયા પરવરિયા વન વાટે રે... , વરુ Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૧૦ સજઝાયાદિ સંગ્રહ દલ બળ લેઈ દશરણ ભદ્રે મારા મારા વાંઘા શ્રી વર્ધમાન ઇંદ્ર સંગાથે અડિંગો કીધે લીધે સંયમ ધરી માન રે.. સત્ય ૧૩ એમ અનેક નર ટેક ગ્રહીને , ગ્રાહક ધર્મ સધીર સત્ય સુધારસ સ્વાદમાં લીના જયંવન કોયલ કીર . કુંજનમેં કરિ કેલી કરંતા , આરામે અવનીશ જળમાંહી મીન મરાલ સરોવર મુક્તિ ધ્યાને મુનીશ રે... તિમહીજ સત્ય સુંગધે રસીયા , કસિયા શીલ કછટા મન્મથ મથન કરી મન છ મહિ મંડળમાં મોટા રે... વસુ વસુધા પતિ વસુધા વદિત , સત્યવાદી તે સમેતે અસત્ય વચન ઉચ્ચાર કર્યાથી સાતમી પુઠવીયે પહો રે.. , કમલ પ્રભગણિ ગુણને દરિયે , મન માતંગે ચડી વિપરીત વચન પ્રરૂપે ભારી ભવાટવી રડવડી રે.. , અસત્યથી અવગુણ અનંતા છ ગુણ સરવે જાય ઉડી સત્યવિવેકના ટેકાને શેકી ગયા દુખદરિયે બૂડી રે.. , ૧૯ સત્યસરોવર સમતા જળમાં કેલિ કરે મન ભાવે આતમ અંતર નિર્મલ થાવે કર્મમલિન મળ જાવે રે... , પૂજ્ય પુંજાજી સ્વામી સોભાગી , તસ ચરણે લય લાગી ખેડાછ કહે ખાંત ધરી ને ભવ્ય જીવોને સમજાવી રે , ૨૧ : સત્સંગની સઝાય [૨૩૮૨] રક સત્સંગને રસ ચાખ પ્રાણી! તું સત્સંગને રસ ચાખ પ્રથમ લાગે છે તીખ ને કડ અંતે આંબાઝેરી સાખ... પ્રાણી ! તું. ૧ મેડી મંદિર ને માલ ખજાના પડયા રહેશે ઘરબાર... આરે કાયાનો ગર્વ મ કરશે અંતે થવાની છે રાખ છે જગતી જોઈને રાચમાં જરીયે ખાટો બધો છે આ ખેલ.. ચાર ગતિમાં જીવ તું ભમી પંચમી ગતિ સંભાળ તન ધન જોબન તે નથી તારા અંતે માટીમાં મળનાર.. મા મારૂ કરી દાન ન દીધું સાથે આવે ન તલભાર... રાયપ્રદેશી રાજ્યમાં ખુલે ગુરૂ સંગત જઓ સાર.... છે ૮ ગુરૂ ઉપદેશથી રાયપ્રદેશી પામશે મેક્ષ દુવાર.... શ્રેણીક રાજા સમક્તિ પામ્યા ગુરૂ અનાથી મુનિરાય... જ્ઞાનવિમલ કહે સત્સંગનું ફળ રત્નચિંતામણી ભાઇ! Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સનકુમાર ચકવતિની સાથે થ સનમાર ચક્રવતિની સજા [ ૨૩૮૩] . સરસતી સરસ વચન રસ માગું તારે પાયે લાગું સનતકુમાર ચકી ગુણ ગાઉં જિમ હું નિમલ થાઉં રે રંગીલા રાણા! રહે રહે જીવન! રહે રહે, મેરે સનતકુમાર, વિનવે સવિ પરિવાર રે રંગીલા. ૧ રૂ૫ અને પમ ઈ વખાણ્યું સુર(જાણે એ માયા-સુણી ઈમ વાયા) બ્રાહ્મણ રૂપ કરી દોય આયા ફરી ફરી નિરખત કાયા રે રંગીલા. ૨ જેહવો વખાણ્યા તેહ દીઠ રૂ૫ અનેપમ ભારી સ્તવના સાંભળી મનમાં હરખ્યો આ ગર્વ અપારી રે.. , ૩ અબ શું નિરખે લાલ રંગીલે ખેર ભરી મુજ કાયા નાહી ધોઈ જબ છત્ર ધરાવું તબ જો મેરી કાયા રે... , મુગટ કુંડલ હાર મેતીનાં કરી શણગાર બનાયા છત્ર ધરાવી સિંહાસન બેઠા તવ ફરી બ્રાહ્મણ આયા રે , દેખી જોતાં રૂ૫ પલટાણું સુણ હે ચકી રાયા સોળ રોગ તેરી દેહમાં ઉપન્યા ગ મ કર કુડી કાયા રે... કળકળી ચકી ઘણું મનમાં સંભાળી દેવની વાણું તરત તેલ નાખીને જે રંગભરી કાયા પલટાણું રે છે ગઢ મઢ મંદિર પળમાળીયા મેલ્યાં છેડી તે સવિ ઠકરાઈ નવનિધિ ચૌદ રતન સવિ મેલ્યાં મેલી તે સયલ સજાઈ રે.. હયગયરથ અંતે ઉરી મેલી મેલી તે મમતા માયા એકલડો સંયમ લઈ વિચારે કેડ ન મેલે રાણું રાયા રે... » ૯ પાયે ઘુઘરી ઘમ ઘમ વાજે ઠમ ઠમ કરતી આવે દશ આંગળીયે બે કર જોડી વિનતિ ઘણીય કરાવે રે.. ૧૦ તુમ પાને મેરું દિલડું દાઝે દિન કહી પેરે જાશે એક લાખને બાણુ સહસને નયણે કરી નિરખીએ રે.... ૧૧ માત-પિતા હેતે કરી (પુરોહિત મહેતા પરજા) મૂરે, અંતે ઉર સવિ રવે એક વાર સન્મુખ જુઓ ચક્રી સનત કુમાર નવિ જે રે... ઇ ૧૨ ચામર ઢળાવો છત્ર ધરા (રજન) રાજયમેં પ્રતાપ રૂડા છ ખંડ પૃથ્વી આણુ મનાવો તે કિમ જાણ્યા કુડા રે.. ઇ ૧૩ છત્ર ધરે શિર ચામર ઢાળે રાવત પ્રતાપ રૂડે. છ ખંડ પૃવી રાજ્ય ભોગવે છ માસ લગી ફરે કેડે રે , ૧૩ Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૧૨ તવ ફરી દેવ છળથી કારણુ તપશક્તિયે કરી લધિ ઉપની બે લાખ વરસ મંડલીક ચક્રી પંદરમા જિનવરને વારે શ્રી વિજયસેન સૂરીશ્વર વાણી વિનયકુશલ પંડિત વરખાણી સાતસે વર્ષે રાગ સમાયે શાંતિકુશલમુનિ એમ પય પે કુરદેશ ગજપુર ઠામે ચક્રવતી બેટા સાહે રૂપવંત માંહિ એક રેખ સુરપતિની સાંભળી વાણી દાય દેવ ભરાણા નાહવા બેઠા રાજેંદ્ર દેશે= એ સે નજર માંડીને નિરખે અહે। અહે। એહનુ રૂપ વિધાતાએ હાથે ઘડીએ ખાલાવે જખ રાજેન્દ્ર તુજ રૂપ જેવા મહારાજ ! શુ' જુએ છે। સસસ્નેહી શિર છત્ર ધરાવુ* જ્યારે આભૂષણ પહેરી અને વેગ તે વિપ્ર તેડાવ્યા તવ વિપ્ર કહે તે વાણી એવડા શા મતર દીસે તમે પશ્ચાત સુદ્ધિ કહાવા પારખું” કરી શુ જવા તવ દેવ કહે સુણી સ્વામી સન્તાયાદિ સંપ્રદ વૈદ્ય રૂપ લહી આવે શુકે કરી રાગ શમાવે રે...રંગીલા૦ ૧૪ લાખ વરસની દીક્ષા તરદેવ કરે જીવ રક્ષા રે... તપગચ્છરાજે જાણી તસ ચરણે ચિત્ત આણી રે... *ચન સરખી કાયા દેવલાક ત્રીજા પાયા રે... [ ૨૩૮૪ થી ૮૭] તિહાં સનતકુમાર એને નામે તનુ તેજે ત્રિભુવન માહે... વખાણ્યા ઈંદ્રે વિશેષ મનમાંહે સ`શય આણી... આવ્યા તિહાં બ્રાહ્મણુ વેશે જાણે ઉગ્યા પૂનમના ચં... રૂપ દેખીને મન હરખે ત્રિભુવન માંહે અનૂપ... પુણ્યે એ નજરે પડીયેા તવ વિપ્ર કહે એ વચન... દૂરથી આવ્યા અમે આજ ખેરે પીઢી ખરડી મુજ દેહી... મા' રૂપ જોજોને ત્યારે સભામાંહી ખેસી રગે... તે પણ તત્કાળ તિહાં આવ્યા સુણુ સુણુહા ચક્રી પ્રાણી... ૨ [ ૨૩૮૫ ] તવ ચક્રી બોલ્યા રીસે વળી વિપ્ર તે નામ ધરાવે... આભૂષણે રૂપ પલટાણું તમારા રૂપમાંહે થઈ ખામી... , ૧૫ ,, 99 દ ૧૭ 3 ૪ દ ७ Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સનકુમાર ચક્રવતિની સજઝાય સોળ રોગ મહાવિકરાળ ઘટમાં ઉપન્યા તત્કાળ એમ સુણને એણે ઠાય મનમાં કળકળીયા રાય તંબેલે થુંકીને પેખે ટળવળતા કીડા દેખે હયગય રથ રમણ પાળા વળી બત્રીસ સહસ ભૂપાળા... સહસ પચવીસ યક્ષછ વારૂ છખંડનું રાજય દિદારૂ દેશ નગરને ગરથ ભંડાર તે તે સિરાવ્યા તેણવાર. શ્રી સનતકુમાર ભાગી દીક્ષાલીયે વૈરાગી મનથી મૂકી સર્વે માયા એકાકી કસી કાયા ૩ [૨૩૮૬] શેઠ સેનાપતિ વાધીયા રે મુગટ પુરી રાજન બે કેડ ન મૂકે કામિની રે પુરોહિત ને પ્રધાન બે, પ્રાણજીવન ! ઘરે આવના બે આવના બે દિલ લાવના બે પ્રાણજીવન ઘેર આવના બે... , ૧ અરજ કરે રાષ્ટ્ર રાજયા બે વિનંતિ કરે કર જેડ બે આંસુ ઢાળી કહે અંગા સામું જુઓ એકવાર બે.... ઠમક ઠમક પગલાં હવે નયણે વરસે મેહ બે શ્રી રત્ન કહે સુણ સાહિબા છટકી ન દીજે છેહ બે. એક લાખને ઉપર બાળા બાણુ હજાર બે દાંતે દીયે દશ આંગુલી વિનવે વારંવાર બે... ખાતે ખોળો પાથરે વિનતિ કરે કરજેડ બે એક વાર બોલે તાતણ એમ કહે સુત સવા બે... શિર ઉપર છત્ર હશે ચામર વીંઝે બેહુ પાસ બે એમ કેડે ફરતાં થકાં વહી ગયા ષટ માસ બે.. ન જુએ સાહસું બોલે નહિ તવ વંદીને પાય બે સહુ સહુને થાનકે ગયા વિહાર કરે ઋષિરાય બે... ૪ [૨૩૮૭] ધન્ય ધન્ય સનતકુમારને ઈદ સભામાં પ્રશંસે રે કર્મ અહિયાસે આપણું પણ પરિગ્રહશું ન પ્રેમ રે.. ધન્ય૦ ૧ ઈ વચન અણુમાન વૈદ્ય રૂપે આવ્યો દેવ થાય છે. પણ છળે ન પડવાં સાધુજી અનેક ઉપાય કરી થાયે સોય છે. આ ૨. સ. ૫૮ Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૧૪ સઝાયાદિ સંગ્રહ » ૭ ચુંક અડાડયું જે થાનકે સેનાવરણ થાય દેહ રે લબ્ધિ દેખી ઋષિરાયની દેવ કે દેવ થયા તેહ રે... ધન્ય ૩ પટખંડ પૃથવી ભોગવી ચક્રપણે વરસ દેય લાખ રે લાખ વરસ દીક્ષા વહી(રી) પાળી તે શાસ્ત્રની સાખ રે... સાત વરસ લગે જેણે રાગ પરીષહસUા રંગ રે પણ ઉપચાર કીધો નહિ સમતાસું રાખ્યું મન સંગ રે. પહેો ત્રીજે દેવ કે એ ચારિત્ર પાળી નિરતિચાર રે એકજ ભવને આંતરે મુક્તિ જશે તે નિરધાર રે.. શ્રી ધર્મનાથના શાસને ઉદ્યોતકારી થયે ઋષિરાય રે ઉદયરત્ન ઋષિરાયના કરજોડીને વંદે પાય રે.. [૨૩૮૮] જેને વિચારી એવું રે આ સ્વપ્ના જેવું તન તારું ગણે ભલે કાંચન જેવું પણ અંતે તો રાખ થનારૂં.. સ્વપ્ના ૧ સનતકુમાર ચક્રી વળી જુઓ છ ખંડનો પ્રતિપાળ ૨૫ અનુપમ તેના દેહનું ક્ષણમાં થયું વિકરાળ શું અભિમાન મન રાખો રે દેહનું તેજ જનારે • રંક જેમ સ્વપ્નાની માંહિ પામ્યો રાજ વિલાસ વૈભવ દીઠા પણ નહિ વિલયા જાગીને થયે રે ઉદાસ એવું સુખ આભાસે રે અંતે તે જઠું છે વાર છે સેજ તળાઈમાં રોજ હિતો મસુરીયાં ધરી માલ દિનરાત જાતાં નહીં જાણતાં તેને પણ લઈ ગયા કાળ ઓચિંતુ એકલું જાવું રે નથી કોઈ સાથે થના... ઘણુ કણ કંચન ને કામિની કોઈ ન આવે સાથ સ્મશાન ભૂમિમાં સુકા કાઠે બળશે ભાઈ અનાથ કેવલ મુનિ કહે છે કે ભક્તો ચેતી જાઓ તે સારું છે ! [૨૩૮૯] સનતકુમાર ઋષિ રાજીએ રે દેવા તનુ આધાર ચરીએ મુનિ સંચરે રે ધરતી પંચાચાર રે. ધન્ય એ મુનિવર જસ જગ વિસ્તર્યો ચંગરે ગંગા નિરમલે જસ દઢ કરૂણાને રંગ રે જાણે સહુ સુખ મલ. , ૨ Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સનકુમાર ચકવતિની સઝાય ચીણું દૂર અજાતશું રે છઠ્ઠ છઠ્ઠ પારણું મુનિ કરે રે એ આહાર કર્યા થકી રે અહિઆસઈ મુનિ ઈમ કરી રે છઠ્ઠ અઠ્ઠમ દશમાદિકે રે એહવા જે મુનિ જગ આછેરે કે ટાળે મુઝ રોગડા ? સનતકુમાર મુનિ મેટકા રે હરિ પ્રણમે મુનિ ગુણ સુણ રે સુધનહર્ષ પંડિત કહે રે તક લહા આહાર વિચરે ઉગ્ર વિહાર રે... પ્રગટ થયા તે રાગ કર્મ ટળે ન વિણ ભાવ રે.. / ૪ દુર્બલ કીધું ગાત્ર તે પ્રણમું અહે રાત્ર રે... ઈમ નવિ વિંછે ચિત્ત સુરપતિગુણ બોલંત રે, હરખ્યા બહુલા દેવ ધર્મ સુર કરે સેવ રે. [૨૩૯૦ ] અમરતણું વાણું સુણ રે નર વર સનતકુમાર સકલ અંગ વિલેતાંછ દીઠો અથિર સંસાર” જીવનજી! બોલ દીજઇજી એ સુહ કુણુ આચાર, જીવનજી! બોલ દીજઇ? રાજઋદ્ધિ છાંડિ કરી રે લીધે સંયમ ભાર એકાકી ઋષિ સંચરઈજી પૂઠિ થયું પરિવાર ચઉઠિ સહસ અંતેહરી રે બોલઈ બે કર જોડી ઇસીએ સોહાસણ રૂડીજી વિણ અવગુણ કાં છેડી... પટખંડ પૃથિવી તાહરી રે આજ હુઈ અનાથ ઈમ જાવા કિમ લાભ છે દીધે દક્ષિણ હાથ કરજેડી પાએ પડછે રે નરવર સહસ બત્રીસ સહસ પચવીસ સુરવરાછ નમતાં પાય કરજોડિ. એક શિર છત્ર ધરઈ રે ચામર ઢાલઈ એક હયવર-વયવર–પાલખીજી આગતિ ધરઈ અને છ મસવાડા ચાલતાં રે પુઠિ સહુ પરિવાર એકવાર નયણે નવજઈજી ધન્ય ઋષિ સનતકુમાર સાતસઈ રોગ અહીઆસીમ રે સંવત્સર સયા સાત લધિ લબ્ધી સોહામણીજી ત્રિભુવન માંહિ વિખ્યાત છે. ઈદ્ર પ્રશંસા પારખઈજી આવ્યા સુરવર દય કર જોડી પાએ પડઈજી અનુમતિ માગઈ સોય છે ૯ Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૧૬ સુનિવર બોલઈ માહરઈ ૨ કહેાપણિ તુમ્હે ઢાળસ્યાછ વઈદ ભળે વિદ્યા ભણી રે ભાવ રાગ આજ સાંભળ્યેાજી દ્રવ્ય રાગ ઉતારવા રે થુંઈ આંગુલી ચેાપડીછ ચિત્ત ચમકયુ* ચિંતવઈ ૨ ઔષધ પેાતઈ આવડઈ જી કરોડી પાએ પાઈ રે હિયડાઈ” હ` ધરી હેાજી લાખ વરસ દીક્ષા આચરી ૨ દેવલાક ત્રીજઈ ગયાજી ભાવધરીનઈ” મિ' થુણ્યેાજી ૨ સક્રલ સરજી મુનિ' હેન્ગેજી સાંભળા સનત્કુમાર, હૈ। રાજેસરજી અમને કવણુ આધાર, હૈ। રાજેસરજી મન ધરીએ વૈરાગ એ સસાર અસાર લીધે। સંયમ ભાર છૂટખડે કીધા ત્યાગ એ હરસુ· પ્રેયસેખ ઋષિજી રાખી રેખ સાતસે" વરસની શીખ 99 સાધુજી સનતકુમાર ઉત્તમ લહી અવતાર નિર્વાહઈ વ્રતની નીમ . "" "" "9 "9 39 99 99 "9 રાગ ધણા છઈ અંગ દ્રવ્ય ભાવ બેઉ ભંગ... અમ્હે ભણીયા ઋષિરાજ ! એ એળખાયા હૈ આજ... મુઝ કતિ ઔષધ જોય કનક સરીખા હાય... સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ ધન ધન મુનિવર ધીર ન કરે(૨) નિરૂપમ શરીર... અમર ગયા સુર લેક પાંહતા સુર સુરલાક... [ ૨૩૯૧ ] અણુસણુ સાધી સાર, એક વાર અવતાર... ઈક ભાવેઈ ઋષિરાજ, એ મુનિવરનું આજ... જીવનજી ૧૦ "" 29 ,, 99 "9 n બહુલી વેદન સહી સાધુજી ચક્રવર્તિ ચેાથાતિહાંથી ચવીજી... ૧૨ ૧૩ ૧૪ ૫ જિમ સુખ લહયે" હા રાજેંદ્ર સાસતાજી દેવલાક ત્રીજે ઋષિજી હુઆ દેવતાજી... હું બલીહારી હૈ। સુધા સાધુનીજી ઈંદ્ર પરીક્ષા આય 29 નિત નમીઈ" તસ પાય (નમતાં જાઈ પાપ) સમય સૌંદર સેભાગી ઈમ ભણેજી ૧૫ ૧૬ અબલા કયુ' મેલી હૈ। રાજેંદ્ર એકલીજી ધીરપ દીજે હે! રાજેંદ્ર રાણીજી... ૧ કાયાને દીઠી હૈારાજેંદ્ર ઢારમીજી તિગુ ઋદ્ધિ છાંડી હૈ। આપણીજી.... ૨ મૂકી હૈ। મમતા માયા માહનીજી ઈમ કિમ કીજે હ। નિષ્ઠુર નાહલાજી...૩ મ્હે'મન વાળ્યેા હૈ। આપણેાછ રાજેદ્ર ક્રિરી પાછા જોયા નહી.જી... ૪ Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સબલ દષ ૨૧ (ચારિત્ર મલિનતા)ની સાય ઠ્ઠા સબલ ઢાષ ૨૧ (ચારિત્ર મલિનતા)ની સજ્ઝાય [૨૩૯૨ ] હુ" હવે સબલની વારતા ચેાથે અંગે આવશ્યકે સબલ તે ચારિત્ર મલિનતા સાલ અને આરાધક કહ્યાં ઉત્તર ગુણુની મલિનતા મૂલગુણે ધાર્તિકે ચરણુ તે માત્ર સ્થાનક સેવતા આ કુટ્ટી કરી સેવતા સચિત્ત સખીજ જે ભૂમિકા ૐ ક્રમલ બીજ ભુ જતા ૧૮ માયા સ્થાનક વરસમાં ચિત્ત દળે ભેાજનાદિ ક એ એકવીસ કા નામથી એહ સમક્ષ ટાળે છ એહમાં વિધિ નીપજે જ્ઞાન વિમલ ગુરૂથી લહે જે એકવીસ ભણીયા ૨ ગુરૂમુખથી મેં સુણીયા રૅ...ચારિત્રસ ુ· ચિત્ત ધરા ૧ અનિયતિમ અતિયારે રે વિરાધક અનાયારે રે.. તિહાં લગે ચરણનુ સબલ રે જિમ હીમઈ” કમલ રે... કર મુખ અંગ કુશીલતા દિવ્ય ઔદારિક ભેદથી દિવસે ગ્રહ્યું દિવસે જીમ્યું સન્નિધિ પ્રમુખના ભાગથી અથવા દિનરયણીયે કર્યુ પ્રથમ વિના જે આહાર ઈણુિપેરે આધા કમ'ના ૪ પાંમિત્સ્ય પાલટી આપવું ૭ સન્મુખ આણ્યુ અભ્યાકૃત ૯ વાર વાર પચ્ચખો જિમ ૧૦ માસ ષટ્કમાંહિ તે કરે જલ થલ પદ જલ જિહાં હુઈ (ગે) તે દગ લેપ વિભાસે ૨... જધા અધી જલે સટા નાભિ લગે જલ લેપ ૨ તેહથી અધિક લેપાર .. ,, હસ્ત કમના કારી રૂ મૈથુન સેવન ચારી રે... ઈત્યાદિક ચઉભ"ગી રે રણી ભાજન સ`ગી રે... ઈત્યાદિક ચભ ગીરે તે પશુ સખલના લિંગી રે... રાજ્યપિડ કૃત પિ૬ ૨ આ છેદ્ય ઉલ્લાલી લીધે ચડે રે એહવા પિંડને ઈચ્છે ૨ ગણુથી ગણી તરી ગણે રે ૧૧,, ત્રણ દગ લેપ એક માસે રે ,, ૯૧૭ 99 99 તેહથી હાયે વ્રત લેાપ ૨ ૧૨. માસમાંહિ ત્રણ મિત્ત ૨ ૧૩ હિસાલીક અદત્ત રે ૧૬... તિહાં સ્થાનાદિક કરતા રૂ ૧૭ દશ દ લેપ વરસ્યું કરતા ૨ ૧૯,, સેવે જે દસ બાર ૨ ૨૦ તે લીયે આહાર ૨ ૨૧... ચરણુ મલિનતા ઠામે જે મુનિ શુદ્ધ પરિણામે રે... આશયભેદે સખળા રે ચરણુ કલા વિધુ વિમળા રે... "9 99 ૩ 99 ૪ ૐ ७ ८ ૰૧૧ ૧૦ ૧૨ ૧૩ ૧૪ ૧૫ Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ હાર કુરુ સમક્તિ તેની પ્રાપ્તિ અને માહાત્મ્યની સજ્ઝાયા [ ૨૩૯૩ ] એ તા રૂયા ચત્તુ તિમાંહિ જીવ ન એક વિરાગ્યેા શુદ્ધ ઉપયાગ ન લા(સા)ધ્યા...સમક્તિ. ૧ સમતિ નવે લલ્લું ત્ર-થાવરકી શુાકીની તીનકાળ સામાયિક કરતાં જૂઠ બાલવાડા વ્રત લીના વ્યવહારાદિક નિપુણ ભયા પણ ઉજ્વભા કરી ઉંધા લટકે જટા જૂટ શિરમુંડન જુઠે। તિજ-પરનારી ત્યાગજ કરકે સ્વર્ગાદિકયાા કુલ (સુખ) પામી બાહ્ય ક્રિયા સબ ત્યાગ પરિગ્રહ દેવચંદ્ર કહે યા વિધ તા હમ જબ લગે સક્તિ રત્નકુ તમ લગે નિજ ગુણુ વિવધ તપ-સÖયમ-કિરિયા કરા દ નવિષ્ણુ નિષ્કલ હૈયે સમતિ વિરહિત જીવને વિષ્ણુહેતુ કાય ત નીપજે પર પરઢારણુ મોક્ષકા શ્રેણીક પ્રમુખ તણી પરે ચાર અનંતાનુબ ધીયા જ્ઞાન કહેજે ક્ષય કરે ચેરીકા પણ યાત્રો અતરદૃષ્ટિ ન જાગી... સુણ સુણુ રે પ્રાણી 1 જિનવર ઈમ ભોલે ભસ્મ લગાઈ ધૂમ ગ(૪)ટર્ડ વિષ્ણુ શ્રદ્ધા ભવ ભટકે... બ્રહ્મચય નૃતલીધા(ના) નિજ કારજ નવિ સિધ્યેા (કીના)...,, ૪ દ્રવ્ય લિંગ(ધર)ધર કાના બહુત વાર કર લીના... [ ૨૩૯૪ ] પાયા નહિં પ્રાણી તરૂવિષ્ણુ જિમ પાણી... ચિત્ત રાખેા ઠામ જિમ ચેામે ચિત્રામ... શિવસુખ હૈયે કેમ ? મૃવિણુ ષટ જેમ... એ છે સમકિત મૂલ હાય સિદ્ધિ અનુકૂલ... ત્રિકશન માહ વંદું તે જિતા... , [ ૨૩૯૫ ] 39 23 જમલગ૰૧ 22 ,, 30 29 ૩ ४ કર સમક્તિશ્યુ” નેહ શિવસુખ કારણુ એડ સમક્તિ રસ હુ ભાખે ન લહેમમાઁ સમક્તિ વિષ્ણુ એળખે લાગે નિહ. સર્વધર્મ જેહના ઘટ માંહિ પઢવા પ'ચ મિથ્યાત્વ તે કિષ્ણુપરિનઈ શુદ્ધસમકિતની વાત જે તત્વ અતત્વડ જાણે નવિ જે મૂઢ મદ-મચ્છર ભરિયા ફૂડ-કદાગ્રહ ગૂઢ...૨ પરિયાત્રત ચાલ્યા આવે શુદ્ધ-અશુદ્ધ તે ધર્માંજ સાચા નહિ' પરમારથ મ્રુદ્ધિ Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સમક્તિ—તેની પ્રાપ્તિ અને માહાત્મ્યની સજ્ઝાયેા ૯૧૯ અભિગ્રાહિક નામઈ” પ્રથમ મિથ્યાત કહીને" તે દૂર કરીનઈ સમક્તિ સત્સંગ લહીએ જુલી શિવ જિનવરના ધમ ભલા સહુ કાઈ તે બીજુ મિથ્યા અનભિગ્રાહિક ઢાઈ સામાયિક પેષહ પડિક્રમણાં પચ્ચખાણ લ તેહનાં નિસુણી સંશય કરઈ અનાણુ..૪ ઈમ સ ́શય આણી કરે કહાપણુની વાત તે સશયનામિ` ત્રીજુ જાણુ મિથ્યાત ખાટું જાણીનઈ" થાપે નિજ અભિમાન તે ચેાથુ· મિથ્યા આભિનિવેશિક નામિ.. અજ્ઞાનપણઈ" જે ધર્માંધમ નવિન્નઈ અવિરતિયા પાષઈ એ દ્રિયાદિકખાણ અનાભગિક નામઈ" કહીૌ પચ ભેદઈ પુંચ મિથ્યાતે નવિ પામે નિવેદ.. વલી ત્રીજે અગઈ” દશમે ઠાણે જેડ ખેલ્યા દશ મિથ્યા માટા નિરુણા તેહ શમન્સ યમ ધર્મ જે તેહને કહે અધમ યાગાદિ ધ નઈ" જાઈ. સાચો ધમ ... આચારના પાલક સાધુને જાણે અસાધુ જે લિગી કુદૃષ્ટિ અસયતને કહે સાધુ જિન મારગ સાચો તે જાણું ઉન્માત્ર વિપરીત મારગનઈ અણુ સાચો માર્ગ ... પુઢાર્દિક જીવને જાણે જીવ જેક રહિત જિન તેહને કહે દેવ દશ ભેદે બોલ્યા એ મિથ્યાત પડૂર વલી લૌકિક દેવગત ગુરૂગત હાઈ હરિહર ભાદિષ્ઠ માને લૌકિક દેવ વલી લૌકિક પરવગત માંહિ હેાળી બળેવ ઈહલેકે સ સારાદિષ્ઠ હેત" જિતમાને શુદ્ધ મુનિને આપે માનયશહેત પૂજા પડિકમણુ તપ પ્રમુખ કર જેહ એહના બહુ દાસે પ્રાત જનમ વ્યાપઈ તે છ ભેદ વલીએ મિથ્યા મતના જેડ જિનમત ઉત્થાપઈ થાપઈ નિજમતિધમ તે મિથ્યાદષ્ટિ કહીઈ ભારે કેમ.. પદ અક્ષરકાના જિનમંતિથી વિપરીત જે ખેલે મતિસ્યુ* તે તા મદિરા પીત જિનભક્તિ ઉત્થાપઈ દયા દેખાડી મૂલ તે મિથ્યાદષ્ટિ વચનના પ્રતિકૂલ... ૧૪ ધર્માંપગરણવલી ચેત્ર અને ઉપધાન જિનપ્રતિમા મુનિવર યાગનિત જે કામ ઈત્યાદિક બાલ જે શાસ્ત્ર થકી કહેવાય તેહનઈ કિમ નમીઈ જે ઢાય હીયડઈ” સાન... સિદ્ધાંતઈ” મેલ્યા ત્રિસમક્તિ અહિઠાણુ શુદ્ધમુનિ શુશ્રાવક સંવૈગપક્ષી જાશુ ભીન્ન સવિ મિથ્યાદષ્ટિ લિંગકુલિંગ જે સમકિત ચાહે તે ન કરે તસસંગ... જિન આગમે ખેલ્યા ઢાલ, સ્વભાવને ઝમ ઉદ્યમતિમ ભાવી પાંચઈ એહ સમથ એ પાંચઈ માને તે નર સમક્તિવ ત એકાંત માને તે મિથ્યાત ઝખ ત... ૧૭ રાગાદિષ્ટ રાતા હરિહરને કહે દેવ... ૮ તે ધટ માંહેામાંહિ હેતઈ દૂર સમક્તિ સર તિમ લૌકિક પુરવગત લેાકેાત્તરત્રિ હાઈ... દ્વિજ તાપસ પ્રમુખા લૌકિક ગુરૂને સેવઈ એ લૌકિકત્રિકની ટાલી જઈ મનિટેવ... લેત્તર દેવગત કહીઈ તસ અભિધાન લેાકેાત્તર ગુરૂગત તેહના એ સમ્રુત... ૧૧ અદ્રિય સુખહેત" લેત્તરપવ તેહ મિથ્યા ટાલી ફીજી સમક્તિ થાપઈ... દૂરિપરિહરયે સમક્તિ તેહ Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ર૦ ઉત્તમ ઉત્થાપઈ નિશ્ચયવાદ ઉદ્દયાદિષ્ટ કારણ કહી સેવે પરમાદ તેહનેપણિ જિનમતિ નહી" નહીં" મત મ્યાન્દાદ ૧૮ છતી શક્તી વિચાગે પેમાડે નયના વાદ... સિદ્ધાંત વિરૂપી જે કરે થાપ ઉત્થાપઈ તે દાસી માલક જઈ કેહને કહેવાએ મૃતજનની ધાગ્યે ભાલક ન હૈખીર તિમ તેહને ધર્માંઈ નવ પામે ભવતીર... જિમ માદક ભાઈ ધૂલિતણી લઘુભાય જિમ ભીજો માદક ધૃતખાદિ રસાલ જિમ થાહરિ અક્કડ ગામહિષીનું ખીર તિમ નામઈ ધર્માં પણિ પરિણામે ફેર... નિયુક્તિને ચૂર્ણિ ટીકા ભાષ્યનઈ" સૂત્ર પંચાંગી માનઈ" સદ્ગુરૂ ચરણ પવિત્ર ગીતારથ ભાખ્યા સમકિત મૂલ જે ધમ તેહનઈ આદરતાં છૂટીને વિક્રમ ... જિમ મીજ વિઠ્ઠા વાધઈ વૃક્ષ ન કોઈ જિમ મીંડાં લેખે આંક વિનાનવિ હાઈ જિમ જનક વિણ્ણા કહે પુત્ર નનિ ક્રાઈ જિમ દિનકર પાખે દિવસ લડે જોઈ... તિમ સમકિત પાખે... શિવસુખ લહૈન દાઈ ગીતારથ ભાખ્યા અર્થ અનાપમ સાઈ કવિ વિનય વિમલના ધણી(વી)ર વિમલ કનિરાય તસ સેવક નય કહે સમકિત મેાક્ષ ઉપાય... ૨૪ [ ૨૩૯૬ ] સમકિતના પંચ ભેદ એ સુખીયા સમતિ દર્શને કરણુ અપૂરવ માઘ રે આનતિ ક્રૂર આતમા જ્ઞાનાદિક રૂચિતત્વની શમ સવૅગાદિષ્ટ ગુણા કાલ અનાદિ પ્રાણીયા નિર્મલ પુ જ ઉદય કરી અ'તર કરણ પ્રથમ સમે સજ્ઝાયાદિ સૌંપ્રદ કુર પામે કર્મ પયડીએ અથવા ઉપશમ શ્રેણી સમતિ ઉપશમ સારએ મધુર વચન આસ્વાદ જયુ પડતા પામીયે શ્રેણીથી ત્રીજાપુ જ ચરમ સમે એક સમય થિતિ વૈદતાં સુણજો સજજન લેક ફ્ જેમ રવિઉદયે કાકરે—સેવા આગમ હણીયા ચાર ચાર મહ તા ૨ પામે સમક્તિ સત રે... નિશ્ચય સમકિત સાર ૨ લક્ષણથી વ્યવહાર રે... ક્ષય ઉપશમ દુર ભાવ રે શીતલ જલ છંટકાવ ... ઉપશમ સમતિ ભાવ રે ઉખર ક્ષેત્રને દાવ હૈ... ભવચઢે કરે ચાર રે પામે તેટલી વાર રે... સાસ્વાદન ગુણુ ટાણું રે આવલી ષટ પરમાણુ ?... જે પરમાણુ શેષ ૨ વૈદક સમતિ લેશ ૨... સૈવિધ ૦ ૧ ,, 99 99 99 22 99 29 3 ४ ७ ८ Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૨૧ સમકિત-તેની પ્રાપ્તિ અને માહાસ્યની સઝાયે બહાય મલ સાતમે ક્ષયથી ખાયક વંત રે ત્રણ ચાર ભવ અંતરે પામે સુખ અનંત રે. ક્ષયોપશમ સાગર છાસઠ્ઠી વાર અસંખ્ય વિચાર રે અંતર મુહુરત ઉપશમે સાસ્વાદન પંચનાર રે... એ એક વાર વેદક ખાય અબંધક ભવપાર રે શ્રી શુભવીર આલિંગવા શિવસુંદરી હુંસીયાર રે [ ૨૩૯૭] ધુર પ્રણમું જિનવર વીશ સવિ ગણધરને નામું શીશ તેહનાં વયણ સુણે જે કાન મન રાખે સમકિતને ધ્યાન સાચો દેવ એક વીતરાગ ધર્મત જેણે દાખે માગ તે જિનવરની પાળું અણુ જે હેયે સાચા સુગુરૂ સુજાણ પંચ મહાવ્રત મનમાં ધરે રાગ-દ્વેષ પહેલું પરિહરે ચારિત્ર પાળે ટાળે દેશ લીયે આહાર ઘેડે સંતોષ દોષ માહે જે આધાકર્મ ટાળે તે તેડે આઠ કર્મ આધાકર્મ કરે નરનાર તે પણ ઘણુંએ રૂલે સંસાર મૂકી દેહ તણાં સુખવાસ સહે પરીસિહ બારે માસ તપે કરીને જેણે જસ લીધ વંદની તે ત્રિભુવન સીધ... એક સંયમને બીજી ક્ષમા શત્રુ મિત્ર જેહને બહુ સમા દષ્ટિરાગ તરી ઉતરી તે જાશે ભવસાયર તરી... એક આપણું કરી મન ઠામ, ભણે-ગુણે સિદ્ધાંત પ્રમાણ સદ્દગુરૂને ઉપદેશ આચાર જોઈ સમજો હૈયે વિચાર એક પહેરે મુનિવરને વેશ પણ સાચો ન દીયે ઉપદેશ જેહ ઉત્થાપે જિનવર વયણ તેહને કિહાં હિયાના નયણ... ઘર મૂકીને થયા મહાતમાં મમતા જઈ લાગા આતમાં હારૂ હારૂ એમ કહે ઘણું તેહ મૂરખ વદનતા પણું... એક તછ દીસે છે ઈસ્યા લોભે શિષ્ય કરે અણુકશ્યા પંચ મહાવ્રત કહી ઉચ્ચરે ઉપશમરસ તે કહે કિમ(ગ) ઠરે આધાકમાં વહેરે ઘણે ધર્મ વગોવે જિનવર તણ યંત્રતંત્ર મૂલી કરી કરી ચૂરણ આપે ઘર-ઘર ફરી... કુગુરૂતણું જાણું અહિનાણ સેવા ન કરે જે હેયે જાણ જિનવાણી સાંભળીયે ઈસી સેનું-ગુરૂ બે લીજે કસી... Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૨૨ સાનાથી હાય એક ભત્ર હાણુ સાને ધાઠા પણ તે મળે સર્પ ડસે હુએ ભવનેા ત એમ જાણી વળી લીજે સાપ એક વડે જિતવરની આણ એહ આપણા નહિ. ગુરૂ એમ એક ભવું માહરા ગુરૂદેવ પક્ષતા સ્વામીને માત એક સગા જાણી મહાતમા પાત્ર ભણી પૂજે તેહને દેખી પરખો ગુરૂ ગુણવંત એહ આપણા નહીં ઈમ ભણે એકાને કચ્છના અનુરાગ વીરવચન લેઈને પાધરૂ" જેહને આગમનું બહુમાન એ સાધારણ ગુરૂની વાત હૃદયનયન તમે જુએ સુાણુ સદ્ગુરૂ તણા ચરણ આયરા જે જિન આણુ વડે નિરાઢીશ નવે તવ નિરતા સહે એહવું સમતિ સૂğં જાણુ જિનવરપૂજા સદ્દગુરૂ ભક્તિ પડિકમણું ને ફ્રાસુ નીર ધર્મ ઋદ્ધિ સિદ્ધિ ધર ક્રૂ ત ધર્મ સૂર્ય નિરતા તપે ક્રમે હાયે રૂપના યાગ ભણે ગુણે ને બહુ તપ કરે સમક્તિ વિષ્ણુ તે સહુએ ફાય સમકિત માય માપ સૌંસાર સમકિત એહ ધર્મનું મૂલ સમક્તિથી ઋદ્ધિ સિદ્ધિ ધર ધણી સમકિત સીઝે સઘળાં કાજ C સજઝાયાદિ સગ્રહ કુરૂ કરે ભવભવની હાજી કુણુરૂપસાયેં ભવભવ લે... કગુરૂ કરે સ`સાર અન ત *ગુરૂ નિમ નિવ ખેાલીયે આપ... વૈર વડે તિહાં એક અજાણુ ખેલી લીધે વ તુ તેમ... મે' કરવી એહિજની સેવ અવરપક્ષને` કે અપમાન... ગુણપાખે... તારે આતમા કહે સમકિત કેમ છે તેને... શ્રાવકને મન સમવંત દાન માન સઘળે અવગણે... પણ ન લહે સાચે જિનમાગ કુગુરૂ સુગુરૂ જોઈ આદ"... તેહના ઉડે એવું કાન જોઈને લેજો મુક્તિ માત... છ'ડાકુગુરૂ એ જિત આણુ જેમ ભવસાયર લીલાયે તરા... તે ઉપર જે નાણે રીસ સૂકુ· સમષ્ઠિત છે તે કહે... ધ કાજનું... મ કરીશ કાણુ ભાવે કરવી આતમ શક્તિ.. કીજે ધમ કહ્યું જે વીર ધર્મ સકટ વિ ભાંજ ત... ધર્મ પાપ કર્મ વિ ખપે ધમ પસાયે' સ`પત્તિ ભાગ... પણ સમતિ સુલ્લુ' નાદરે સમકિત આદર કરવું રેક... સમતિથી સુખસૌંપત્તિ સાર સમકિતથી સહુએ અનુકુલ... સમતિ લગે હાયે સુર ધણી સમકિત લગે ત્રિભુવનનું રાજ... ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬ ૧૭. ૧૮ ૧૯ ૨૦ ૨૧. ૨૨: ૨૩ ૨૪ ૨૫ ૨૬ ૨૭. २८ * Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સમક્તિોની પ્રાપ્તિ અને માહાસ્યની સઝા . સમતિ સહિતનું સુ પ્રમાણુ કૃષ્ણરાયનું જુઓ મંડાણ તપવિણ શ્રેણીક રાજહ ધણી લેશે પદવી અરિહંત તણુ.. સમકિત પાળે જે નર નાર વળ ન રૂલે તે સંસાર એમ જાણુ સમકિત આદરે સિદ્ધિ રમણી જેમ લીલા વર. ૩૦. [૨૩૯૮] સમકિત કિશુવિધ પામે પ્રાણી પૂછે ગૌતમ સ્વામ રે ત્રિશલા નંદન ઈશુવિધ ભાખે ભવિયણને હિતકામ રે...સમકિત ઈશુવિધoજીવ જે વારે સહજ સ્વભાવે આવે ઉપશમ ભાવ રે મોહ-દ્રોહ સવિ દૂર ગમાવે સમકિત ચઢતે દાવ રે.... # ૨ સમકિત સૂર ઉદે જબ પાવે નાશે તિમિર મિથ્યાત રે જ્ઞાનકિરણે કરી જ્યોતિ પ્રકાશે પ્રગટે સહજ સ્વભાવ રે... ૩ ઉપશમ વેદક ને ક્ષયોપશમ લાયક દીપક જેમ રે પાંચ ભેદ મિયાત નિવારે પામે નિશ્ચય નેમ રે. તત્ત્વજ્ઞાનને ભેદ વિચારી આગમશું ધરે પ્રીત રે ન્યાય માર્ગ તણે અનુસાર સાધે તે સવિ નીત રે... ગુણરાગી અવગુણને ત્યાગી સહેજે સાહસ ધીર રે વિષયવિકાર તજે મનહુતી સમતિ શું કરે સર રે.. , વાદવિવાદ અને પરનિંદા ન કરે સમકિત વંત રે રાગ-દ્વેષ મનમાંહિ ન આણે શાંત-દાંત-ગુણવંત રે. સ્યાદ્વાદ સમજે ચિત્ત ચાખે જાણે તે જિન ધમરે કુમતિ કદાગ્રહ મૂકે કરે જાણે ધમને મમ રે.. નિત્ય-અનિત્ય અને અવિનાશી પ્રગટ તેમ પ્રસન્ન રે એક-અનેક ને કર્તા-અકર્તા માને તે ધન્ય ધન રે.... અંતર્યામી અલખ અરૂપી રૂપી ક્રમ સંગ રે નવ નવા વેષ કરે નટવા જિમ બહુ રૂપી બહુ બેગ રે.. ભેગી-અભેગી યોગી-અગી સંસારી ને સિદ્ધ રે ઠાણુગે છે એહ આલાવો. નવતત્વમેં પ્રસિદ્ધ રે. હસતણું પરે કરે પરીક્ષા ખીર-નીરને ન્યાય રે જ્ઞાની ભેળે નય ભાવારથી ભાંગે શ્રી જિનરાય રે... જીવ કર્મને બેને જોઈને જાણે તે સર્વજ્ઞાન રે મમ ન જાણે બેલે મૃષા જે કહીએ તે અજ્ઞાન રે.. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪ આગમમાંહિ એહિજ વાતુ. મૂળ મત્રને અર્થ વિચારી ચાર ક્રમના અંત કરીને ચાર ક શેયાં ! સરિખા આઠ ક્રમ ના અંત કરીને નમેા સિદ્ધ બીજે પદ ગણીએ અતર્યામી સમક્તિ પામી સમકિતવિણ ભીન્ન વિધા સમતિ દૃષ્ટિ-મિથ્યા દષ્ટિ સાયર–કૃપ સુધા-વિષ અ ંતર રાય–રક હવે જિમ અંતર રાય કુંવરી ને પામર નારી સક્તિ ભીમ ભવાષિ તારણુ ક્રમ ગ્રંથ ને પ્રકરણમાંહિ હિત ઉપદેશ હૈયામાં ધારી સિહણુ દુધ સેાનાનુ` ભાજન એમ સમજી(જી)ને શીખ દીયતા તહત કરીને તત્તિ માને ગુરૂ દ્રોહીને જ્ઞાન ન દીજે સાચે કુંભ ગળે જળ ધાયે એમ કુશિષ્યને શીખ દીય તા સાપ ભણી જો દુધ પાઈજે કુમતિ કપટી જે નર-નારી રણુ ઠામે કુણુ રાપે સાંઠા ચમ ખંડના ચાવણહારા પણ નરહે તેહના ઘટમાંડે મુકતા ફળના હાર મનહર ઢાળ માથે કુંભ ન શાભે ચક્ષુ હીણા આગળ દીવા રાસભને શુ' સ્નાન કરાવુ સહજ સ્વભાવે અધિક નમિરાજા દૃઢ સમક્તિ ઈંદ્રે વિક્ષેભ્યા સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ ગુથી ગણધર દેવ રે તે જપીએ નિતમેવ રે... પામે કેવળ જ્ઞાત રે તે હતાં આસાન રે... સિદ્ધ મહાવે નામ રે જીવ કમ જુઆ આમ રે... જાણે ભવ-ભય ભાંત રે કરીએ છીએ દિન-રાત રે... સરસવ અંતર મેર રે જાણુ-અજાણે ફેર રે... ચિંતામણિને કાચ રે ફૂડ અને વળી સાય રે... મૂળ મંત્ર સૌંસાર રે છે સળે અધિકાર રે... જોઈ લેજો તે ઠામ રે રાખ્યુ આવે કામ રે... સૂત્ર સિદ્ધાંતે નિહાળ ૨ ન કરે આળ-૫ પાળ રે... નીતિ શાસ્ત્રની શાખ ૨ પણ તે ન શકે રાખ રૂ. ઉલટુ કમ બધાય રે વિષ હળાહળ થાય રે... તેહને જ્યેા ઉપદેશ રે વિષય ન શાભે વેશ રે કયુ' કર ખાએ ખીર રે એમ ખેાલે વડ વીર રે... ન ભજે પપ્પી કર્યુંઠ ૨ સાધુ પામ્યા કુલૐ ૐ... બહેરાશુ... શી વાત ટ્ ધૂડને શું પ્રભાત રે... પ્રત્યય દેખી એક ર પ્રગટયા સહજ વિવેક રે... , iy "" ,, it 99 39 » le , ' "1 . ૧૫ 36 ,, ર ,, ૧૭ 33 ૧૯ ૨૧ २३ ૨૪ ૨૫ २७ ,, ૨૮ ,, ૨૯ Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સમક્તિ-તેની પ્રાપ્તિ અને માહાભ્યની સજઝાય સમતિ સહ ક્રિયા કરી જેણે શ્રાવક શ્રી કામદેવ રે મિશ્યા દૃષ્ટિ દેવે પ્રશંસ્થા કરવા લાગે સેવ રે.... સમક્તિ સરખી વસ્તુ અનુપમ મેં પામી સુજગશ રે જાવત મેલ કહે ભવ કેતા સાત અને વળી વીસ રે... , ૩૧ વિરતણું વાણું અતિમાઠી વરસે મેહ ગંભીર રે પ્રવચન વચન સુધારસ અંતર ઉપશમ સંવર નીર રે... ગૌતમ સ્વામી કહે કરજેડી જય જય તું જગદીશ રે પરમ દયાળુ દયાકર સાહેબ સાનિધ્ય કરે નિશ દીશ રે... તું સ્વામી સમકિતને દાતા ત્રણ ભુવન શિરતાજ રે. લોકા લેક પ્રકાશક તું હિ તારણ તરણ જહાજ રે.... હર્ષે કરી મન હદય ધરીને સમકિતની સજઝાય રે ભણતાં વણતાં ને સાંભળતાં દિન દિન દેલત થાય રે.. , ૩૫ કમલ લાભ પાઠક ઉપકારી સદ્દગુરૂ સુમતિ દાતાર રે દેવ વિમલ સુપસાયે કરીને પભણે ચરણકુમાર રે.. ઇ ૩૬ [૨૩૯૮] જ્યાં લગે સમકિત રૂ૫ ફરમ્યું નહિ ત્યાં લગે કષ્ટ કિરિયા ન લેખે સર્વ ને દેશ વિરતિ ધયે શું થયું? શું થયું સર્વ સિદ્ધાંત દેખે જ્યાં શું થયું અરણ્યમાં વાસ વસવા થકી શું થયું કેશને લોચ કીધે? જિન કલ્પ નગ્ન રહેવા થકી શું થયું? શું થયું ઉષ્ણુ અતિગંભ પીધે? , સ નૌતન ગ્રંથ રચવા થકી શું થયું ? શું થયું વરણના ભેદ જાણ્યું ? ગ ઉપધાન વહેવા થકી શું થયું? શું થયું ષટ આવશ્યક ઠાણું.. , ૩ તપ અને જપ કરવા થકી શું થયું? શું થયું તીર્થ ફરસના કીધે? શુદ્ધ વ્યવહાર એ ધર્મકારણ છે કાર્ય સમક્તિથી આત્મ સીધે... , જ્ઞાનવાદી ક્રિયાવાદી કેઈ ઈમ ત્રણ શત ત્રેસઠ એમ લીજે. નંદી સૂત્રે જુઓ તેહને વરણવ્યા અનુભવ વિણ પાખંડી કીજે. ૫ આતમજ્ઞાન વિણ જેહ કિરિયા કહી અંક વિના જેમ બિંદુ જાણે મયામુનિ કહે જિન ધર્મ એ સાર છે જ્ઞાન-ક્રિયા દેયે સુદ્ધમાન. , ૬ [ ૨૪૦૦] પરમ પુરૂષ પરમેશ્વર દેવ તેહતણી નિતિ કીજે સેવ ભવદુઃખ ભંજન શ્રી અરિહંત રાગ-દ્વેષને કીધે અંત... Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ચકિત્રીસ અતિશય સેવિત કાય પાંત્રીસ અતિશય વચન રસાલ સુર-નર-કિન્નર વદિત પાય સિદ્ધ પુરૂષ અવિચલ સુખ ધણી અષ્ટકમ દલ કીધાં ચૂર અનંત જ્ઞાન દર્શન આધાર તેને જન્મ-જરા નહિં રાગ નહીં તસ મોહ, નહીં તસ માન નહીં તસ વેરી નહીં તસ મિત્ર તે પ્રભુ નવિ સરજે સંહાર તે પ્રભુ નવિ પામિ અવતાર તે પ્રભુ નવિ લીલા ચિતિ ધરિ તે પ્રભુ નવિ નાચિ નવિગાઈ તે પ્રભુ પુષ્પપૂજા કરિ તે પ્રભુ શૂલ ધરે નહીં પાણિ વેદ પુરાણ સિદ્ધાંત વિચારિ એ જગદીશ્વર માને છે એહ તજી બીજું કશું થાઈ રતન ચિંતામણિ નાખી કરી અથવા મોહ પૃથલ નવિ લહિ. નેત્ર રોગપીડિત હુઈ જેહ સુગુરૂ મિલિ જે પુન્ય સંયોગ સુગુરૂ તારે ને પોતે તરે ક્રોધ–માન-મમતા પરિહરિ સત્ય વચન તે સુખિ ઉચ્ચરિ અણદીધું તે ગુરૂ નવિ હિ નારિતણી સંગતિ પરિહરિ નવવિધ વાડિ વિશુદ્ધવત ધરિ બ્રહ્મચર્ય પાખિ જે ગુરૂ હેયા ગૃહસ્થ ગુરૂ ગૃહી તિર્યુ કરિ તારે શ્રી ગુરૂ મહાવતધારા કનક રજત ધન મમતા તજી સજઝાયાદિ સંગ્રહ ત્રિભુવન જન નાયક જિરાયા શિવ સુખ કારણુ દીન દયાલ... ૨ જય જગદીશ્વર ત્રિભુવનરાય સેવ કરો ભવિયા તેહ તણી... ૩ ચિદાનંદ નિતિ સુખ ભરપૂર ઇદ્રિય દેહરહિત નિરાકાર.. નહીં સુતારા નહીં તસ ભોગ નહીં તસ માયા નહીં અજ્ઞાન.... જ્ઞાન સ્વરૂપ જગનાથ પવિત્ર રાગ-દ્વેષ તે ચિત્તિ નવિ ધાર... આદિ અંત નહીં તેહને પાર તે પ્રભુ હાસ્ય કીડા નવિ કરિ. ૭ તે પ્રભુ ભોજન કાંઈ ન ખાઈ તે પ્રભુ ગદાચક્ર નવિ ધરિ... સાચું જગદીશ્વર તે જાણિ એ જગદીશ્વર નહીં સંસારિ... ૯ નિરાબાધ સુખ પામે તેહ અમૃત છેડી વિષ કુણુ ખાઈ. કુણ ગ્રહે કાચ કરચિઠી કરિ દેખી પત્થર સોવન કહિ.... પીત શંખનાર ભાષિ તેહ તો મિશ્યામત જાઈ રોગ... ઉપગાર નાવતણું પરિ કરિ ત્રણ-થાવરની રક્ષા કરિ. કુહ-કપટ તે ચિતિ નવિ ધરિ દયાધર્મ ભવિયણનિ કહિ. બ્રહ્મચર્ય ચામું આદરિ તે ગુરૂ તારે ને ભવ તરે. તે ગુરૂ થાઈ જગસહુ કેય લેહસંગિ પત્થર કિમ તરિ.. પંડિતજન ઈમ કહિ સુવિચાર મક લેભ ધર્મ શીદને ભજિ. ૧૭ Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અમતિ–તેની પ્રાપ્તિ અને માહાભ્યની સઝાય ઈણી પરિપંચ મહાવ્રત પરિ યારિ કષાય મુનિવર પરિહરિ શાસ્ત્રી નિતિ દીઈ ઉપદેશ શ્રીગુરૂ ટાલિ સકલ કોલેસ... રાગ-દ્વેષ મોહ ટાલી કરી એહવા મુનિવર લહે શિવપુરી તરવા જે વાંછે સંસાર તો આરાધે ગુરૂ વ્રતધાર... દયાધમ ઉપદેસિ સાર જીવ સર્વને કરી ઉપચાર નદયાલમ મોટો જગિ સહી જેહથી દુઃખ કઈ પામે નહીં. ૨૦ કેતા દયા દયા મુખિ ભણિ ધર્મકોજિ ત્ર-થાવર હણિ બેલે સાચઉ પણ નવિ કરિ કહિએ તે કિમ ભવસાગર તરિ. ૨૧ દયા વિના જે થાઈ ધર્મ તો હિંસાઈ ન લાગે કર્મ જ તપસ્યા ધરમાંહિ થાઈ તુ ઘરડી વને કાં જાઈ. સર્વ શાસ્ત્ર એ નિશ્ચય સહી દયા વિના ધર્મ થાઈ નહીં જિહાં હિંસા તિહાં પાતક હેય પંડિત શાસ્ત્ર વિચારી જય... પૃથવી પાણી અગનિ નિવાર વનસ્પતિ પંચ થાવર કાય નિતિ ચઉરિદી પંચેન્દ્રિય ખ્યારિ ત્રસ જીવ એહ આગમે સુવિચાર... ૨૪ જૈન શૈવ પણિ એ જીવ કહિ એ રાખિ તે શિવસુખ લહિ એહ વચન વિ માને જેહ ભવબંધન નવિ છૂટે તેહ... ૨૫ હરિહર બ્રહ્મા(ચર વ્રતધાર ધર્મ દયામય બ્રહ્મ) બુદ્ધ જિનરાય તેહતણું જે સેવે પાય તે પુણ ધર્મ કરિ તો તરિ પાપ કરિ તો ભવમાંહિ ફરિ. ૨૬ દેવ નિરંજન ગુરૂવ્રત ધાર ધર્મ દયામય શિવસુખકાર એ ત્રણતત્વ સમકિત કહેવાય એ આરાધી શિવ સુખ થાય. ભવિયણ પામી મનુષ્ય અવતાર એ સમકિત આરાધે સાર ઋષિ શ્રી લાલાતણે સુપસાય રામ મુનિ કહે એ સજઝાય. [૨૪૦૧ ] આછિ સુરંગી ચુનડી રે ચૂનડી રાતિ ચલ રે રગિલી... ૧ આછિ છબીલી , ચૂનડી ભૂલ અમૂલ રે, છબિલી ! લાલ સુરંગી ચૂતડી રે ! બરન પૂરની બાંધણી રે રંગાણુ ઔરંગાબાદ રે રંગલી કેસર ચેલના રંગથી રે કસુંબે લીધે હઠવાદ રે છબિલી.,, ૨ સોલસે સંગ સાહેલિયાં રે જાતિ જિન વાણિને ઘાટ રે રગિલી ચતુર નગરને ચોવટે રે દીઠી દેશીડાને હાટ રે છબિલી, ૩. નણદી ! વીરાજીને વિનવે છે એ ચૂનડીની મને સ રે રગિલી એ ચુનડી વિણ ચાલે નહીં રે મને નાની નણદીજીના સંસ રે છબિલી- ૪ Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૮ આ ચુંદડીમાં હાથી ઘેડલા રે ચૂંદડીની નવલી ભાંત છે રે દેરાણી જેઠાણી દે! નણુદીયાં ૨ સાસુજીને સાડિયાં ૨ સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ બિલી...,, "9 હસ પોપટ ને માર ? રગિલી એ ચૂનડી ચિતડાની ચાર રે છિ તેહને પિણુ લાવજ્યા ઘાટ રે રગિલી શાકલડીને યાવા સ્યા માટ રે છબિલી !...,, ; સાનયાદિ સવા લાખ રૂ...૨ ગિલી પાસે" પીઉજીને રાખ રે... છબિલી વીરજીને વંદન જાય રે માનતિ મીલિ મીલિ ગાય રે... સમકિત ર્લૈંગ સ્વભાવ હૈ જિનગુણે ર ́ગી સાલ રે... ભવ પુદ્ગલ કરી અનંત રે, શિવસુખ વરસ્યા સત રે... આણિ મહેાત ઉમંગ ૨ માણિકયે ગાઈ મન રંગ રે... "" , in [ ૨૪૦૨ ] સવર સસરે મૂલવી ૨ સુમતિ સાસુજીના કહેણથી રે ચૂડી ઓઢીને સ`ચરે રે આખ઼િ આખ઼િ ચતુર ચંદ્રાનની રે શ્રદ્ધા યુનડી સેહતી ૨ સડસઠે ભેદની ભાંતિ છે ૨ ચારાસિ લક્ષ છે ચાવટ ૨ શ્રદ્ધા ચૂનડી ચિત્ત ધરી ૨ એ ચૂતડી ઈણિ પેર' ગાયચ્ચે રે એ હરિયાલી હ°સથી રે ચાખા તર સમકિત સુખડલી ચાર સહણુા લાડુ સેવઈયા દશ વિનયના દહીંથરા (ડુડા) આઠે પ્રભાવક જતને રાખી ભૂષણ પાંચ જલેબી કુમળી લક્ષણુ પાંચ મનહર ધેમર છ આગાર નાગારી પેડા સડસઠ શેઠે તવનવ વાની શ્રી જિન શાસન ચહુરે દીઠી તે ચાખે અજરામર હવે એ નિશ્ચે જીવ અણુાહારી વાચક જસ કહે આગમમાં તે (માને) 99 વીરકડે ભવિય સુણુઉ રે લાલ ઉપશમ નઈ ખયસમવલી રે લાલ ચાખા દુઃખ ભુખલડી ભાંગે રે ત્રલિંગ ફેણી છાજે રે... મીઠા ત્રણ શુદ્ધી સખર સુવા(હા)ળી રે પશુ દૂષણને ગાળી રે... હુવિધ જયણા ખાજા રે છઠ્ઠાણુ ગુંદવડા તાજ રે... છ ભાવના પણ પૂરી રે સમકિત સુખડી રૂડી રે... “સિદ્ધાંત થાળે સારી રે... મુનિદરશનમે પ્યારી રે... સતુષ્ટ પુદ્દગલ નિવહારી રે વાત પ્રમાણે પ્રકાશી રે... [૨૪૦૩ ] 99 . 99 99 99 99 સાસાદન મિશ્ર નામ રે વિકજન ખાયક તે અભિરામ ૨ સમકિત રતન આરાધીયે રે લાલ 31 29 99 "9 ܘܪ ' ૩ Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સમકિત તેની પ્રાપ્તિ અને માહાત્મ્યની સજ્ઝાયા ,, 39 સમતિ હિવ વ્યવહારથી ૧ લાલ મન-વચ–ઢાય તે નિતભલા રે સમતિ ચિહુ' ગતીને ધરે રે,, રાચવે શ્રી જિનધમ નઈ ૨ સહા ચારે કહી રે બાવન તે નિન્હેવ તળે રે સમકિત પ્`ચ સમવાયથી રે પૂરકૃત વખાણીયે ૨ લક્ષણુ પાંચે શાભતા ૨ ઉપશમ અનુક...પા ભલી રે અતિયાર પચે પરિહરે ર કુગુરૂ પ્રશ'સા વિકરઈ ૨ ભૂષણુ પચ ક્રિયા કરે રે આપ ધરમ દૃઢતા ધરે રે કુગુરૂ વાંદે પૂજે નહીં રે આલાપ–સંતાપ–સારણા રે પ્રભાવક આઠે વારે વાદી નિતીયઉ વલી રે વચન સિદ્ધ વિદ્યા વળી ૨ , 99 " 29 "9 99 در .. 99 . 29 "9 29 .. ઋણુ છએ આગારે કરી રે રાજ ગણુ બલવંતની રે વૃત્તિ કતારે નવિચલઈ ૨ ડવિધ ભાવના ભાવિયે રે મૂલલલક ધમ વૃક્ષને રે એગતતે ધમ પ્રાસાદની રે જ્ઞાન દર્શન ભાજન ભણ્યારે અનુભવ સિદ્ધજીવ સાસતે। રે કરમક્ષય શુદ્ધ ધ્યાનથી રે ગુરૂ ઉવજઝાય ને શિષ્યના રે સાહમ્ની ફુલગણુ મધના રે ચોદે ખેાલ સુહામણા રે શ્રીકલ્યાણ ગુરૂ સાનિધઈ રે 99 99 સ. ૧૯ " 99 99 ,, p 99 "3 99 99 ,, સરદહે તે ભવ્ય જીવ રે, ભવિકજન સ આતમ શુદ્ધ સદીવ રે સાંભળે આતમ જ્ઞાન રે નિજ ગુરૂને સનમાન રે શ્રુતભણે બહુ શ્રુત સેવ રે કુદ‘સણુ નહિ હેવ રે કાલસ્વભાવ મૈં નીત ૨ ઉદ્યમ સાધત રીત રે સવત્ર ને નિવેદ રે માને ન વત્તવ ભેદ રે મઠા કખ વિગિ છ. રે મિથ્યાસ ગતિ તુચ્છ રે તીરથને સંઘભત્ત રે ધરમ રાગ કચિત્ત ગુરૂ બુદ્ધિ નવિ છે દાન રે છ જયણા મતિજ્ઞાન ? બહુશ્રુત લબ્ધિ નિધાન ૨ તપસી તપસાવધાન રે કવિત્વ કલા અતિય ગાર્ સમકિત હાય અભ ંગ ૨ દેવને ગુરૂની આણુ રે કુગુરૂની સેવ પ્રમાણુ રે ધરમ તગરના દ્વાર રે દુવિધ વરત ભંડાર રે ચારિત્રના આધાર રે છઠ્ઠાણા હિ ધાર રે કરતા કરમ ભુગતાર રે થાયે સિદ્ધ સુખ સાર રે તપસી થિવિરને ગ્લાન ૨ વિય કરી વૈદાન ૨ ભાખ્યા શ્રી જિનરાય ૨ રિષભદાસ સુખદાય ૨ "" "" "9 99 99 99 19 99 " ,, 99 99 99 . , 99 , 99 ,, .. 29 30 "9 " 29 .. "9 99 99 30 ,, 99 99 99 ,, 93 ', 99 22 29 66 ,, 33 29 ૯૯ 66 હ x h ૧૦ ૧૧ ર ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬ ૧૭ Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સઝાયાદિ સંગ્રહ [૨૪૦૪] સર–સર કમલ ન નીપજે વન-વન ચંદન ન હોય ઘર-ઘર સપત ન પામી જણજણ પંડિત ન સોય ઇમ સમકિત ધર શેડલા સમકિત વિના નહિ મોક્ષ ભવિકજીવ! તમે સાંભળો ઈમ કહે અરિહંત ધીર... ગિરિવરગિરિવર ગજનહિ નગર-નગર નહિ સાધ કુસુમ-કુસુમ પ્રેમલ નહિ ફલ-ફલ મધુરે નહિ સ્વાદ પુરૂષ સવે સુરા નહિ નહિં સવિ શીલવંતી નાર અધિકારી નાર ઘેડલા સત્યવાદી દે–ચાર દાન-શીયલ-તપ-ભાવના સમકિત સુધું પાલેશ મેક્ષસિંહાસન બેસણું તે તું નિ પામેશ... જ સમકિતના ૬૭ બેલની સજઝાયે [૨૪૦૫ થી ર૪૧૬] . દૂહા સુકૃતવલી કાદમિની સમરી સરસ્વતી માત સમકિત સડસઠ બોલની કહીશું મધુરી વાત.... સમકિત દાયક ગુરૂ તાણે ૫યુવયાર ન થાય ભવ ક્રડા ક્રોડે કરી કરતાં સર્વ ઉપાય.... દાનાદિક ક્રિયા ન દીયે સમક્તિ વિણ શિવ શર્મ તે માટે સમકિત વડું જાણે પ્રવચન મર્મ... દર્શન મહ વિનાશથી જે નિર્મલ ગુણઠાણ તે નિશ્ચય સમકિત કહ્યું તેહના એ અહિં ઠાણુ ચઉ સહણ તિલિંગ છે દવિધ વિનય વિચારે રે ત્રણ શુદ્ધિ પણ દૂષણ આઠ પ્રભાવક ધારો રે.. ગુટક પ્રભાવક અડપંચ ભૂષણ પંચ લક્ષણ જાણીયે વટ જયણા પ આગાર ભાવના છવિહા મન આણીયે વટ ઠાણ સમકિત તણું સડસઠ ભેદ એહ ઉદાર એ એહન તત્વ વિચાર કરતાં લહીજે ભવપાર એ... તાળ ચઉહિ સહણ તિહાં જીવાદિક પરમ રે પ્રવચનમાં જે ભાખીયા લીને તેને અર્થે રે... ત્રુટક તેહને અર્થ વિચારીયે એ પ્રથમ સહણ ખરી બીજી સહણ તેહની જે, જાણ મુનિ ગુણ જવાહરી, Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ & ચાલ, સમકિતના ૬૭ બેલની સજઝા સંવેગ રંગ તરંગ ઝીલે, માર્ગ શુદ્ધ કહે બુધા, તેની સેવા કીજીયે જિમ, પીછયે સમતા સુધા... ઢાળ: સમકિત જે રહી વચ્ચું નિહવને અહા છંદ રે, પાસFા ને કુશીલિયા, વેષ વિડંબક મંદા રે... વૃક:મંદા અનાણી દર છડે, ત્રીજી સદણ રહી, પર દર્શનીને સંગ તજીયે, ચોથી સદ્દહણું કહી, વીણ તણે જે સંગ ન તજે, તેહને ગુણ નહિ રહે, ન્યું જલધી જળમાં ભળ્યું ગંગા, નીર લૂણ પણું લહે. ઢાળ-૨ [૨૪૦૬]. ત્રણ લિંગ સમકિત તણાં ૨, પહિલે શ્રુત અભિલાષ; જેહથી રોતા રસ લહે રે, જેવો સાકર દ્વાન રે, પ્રાણું ! ધરીયે સમક્તિ રંગ, જિમ લહીએ સુખ અભંગ રે, પ્રાણી, ઘરીયે. ૧૧ તરૂણ સુખી સ્ત્રી પરિવયે રે, ચતુર સુણે સુરગીત, તેહથી રાગે અતિ ઘણે રે, ધર્મ સુયાની રીત રે... , ૧૨ ભૂખ્યો અટવી ઉતર્યો રે, જિમ દ્વિજ ઘેવર ચંગ; ઈચ્છે હિમ જે ધર્મને રે, તેહિજ બીજુ કિંગ રે. વૈયાવચ્ચ ગરૂદેવનું છે. ત્રીજ લિંગ ઉદાર: વિદ્યા સાધક(તણી પરે રે) પરે કરે રે, આળસ નવિય લગાર રે... , ૧૪ ઢાલ-૩ [ ૨૪૦૭] અરિહંત તે જિન વિચરતાછ, કર્મ ખપી હુઆ સિહ, ચેઈમ જિન પડિમા કહીછ સુત્ર સિદ્ધાંત પ્રસિદ્ધ ચતુરનર! સમજે વિનય પ્રકાર જિમ લહીયે સમક્તિ સાર ચતુર ૧૫ ધર્મ ક્ષમાદિક ભાખીયેજી સાધુ તેહનો રે ગેહ; આચારજ આચારના દાયક નાયક જેહ ઉપાધ્યાય તે શિષ્યને સૂત્ર ભણાવણ હાર; પ્રવચન સંઘ વખાણીયેજી દરિસણ સમકિત સાર ભક્તિ ભાવ પ્રતિ પત્તિથીજી હદય પ્રેમ બહુ માન; ગુણ શુતિ અવગુણુ ઢાંકવાળ આશાતનની હાણ પાંચ ભેદ એ દશ તાજી વિનય કરે અનુકુલ; સીચે તે સુધારસેજી ધર્મ વૃક્ષનું મૂલ... Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૩૨ ઢાલ-૪ [ ૨૪૦૮ ] ત્રણ શુદ્ધિ સમક્તિ તણી ૨ શ્રી જિન ને જિત મત વિના ૨ જિન ભગતે જે નવિ થયુ રે એવું જે મુખે ભાખીયે ૨ છેદ્યો ભેદ્દો વેદના રે તે બીજાથી નવી (કેમ) થાય રે; તે વચન શુદ્ધિ કહેવાય રે... જે સહેતા અનેક પ્રકાર રે; જિન વિષ્ણુ પર સુર નવિ નમે રે, તેહની કાયા શુદ્ધિ ઉદાર રે... "ખા કુમતની વાંછના પામી સુરતઃ પરગડા સહશય ધર્મોના ફળ તણા ત્રીજુ દૂષણ પરિહા મિથ્યામતિ ગુણ વૃણુ ના ઉન્માગી શુષુતાં હવે પાંચમા દાષ મિથ્યામતી ઈમ શુભમતી અરવિંદની તિહાં પહેલી મન શુદ્ધિ 3; જુઠ સકલ એ વ્રુદ્ધિ રે ચતુર વિચારા ચિત્તમાં રે... (એ આંકણી) ૨૦ ઢાલ-૫ [૨૪૦૯ ] સાયાદિ સ ંગ્રહ ઢાલ-૬ [ ૨૪૧૦ ] આઠે પ્રભાવક પ્રવચનનાં કાં વર્તમાન શ્રુતના જે અના ધર્માંથી તે બીજો જાણીયે નિજ ઉપદેશે રે ૨જે લેાકને વાદી ત્રીજો રે તર્ક નિપુણુ ભણ્યા રાજદ્વારે ૨ જય કમલા વગે ભદ્રબાહુ પરે જેહ નિમિત્ત કહે તેહ નિમિત્તિ ૨ ચેાથી જાણીયે તપ ગુણ આપે ૨ે ૨ાપે ધમને લેા આશ્રવ લેાપે ૨ તેમાં પહેલી છે શ’કા; સમકિત દૂષણ પરિહા તે જિન વચનમાં મત કરો જેહને સમ નૃપ રકા, સમકિત દૂષણુ પરિહરા...૨૩ ખીજું દૂષણ તજીએ; ક્રિમ બાઉલ ભજીએ. નિતિગિચ્છા નામે; નિજ શુભ પરિણામે... ઢાળા ચાથા દોષ; ઉન્મારગ પેષઃ... પરિચય નવિ કીજે; ભલી વાસના લીજે... 39 ભ જે હૃદય સંદેહ, ધન... મલવાદી પરે જે; ગાજતા જિમ મેહ, 99 પરમત જીપણુ કાજ; શ્રી જિનશાસન રાજ... (ગેા)પે નનવ જિન આણુ; વિ ાપે કદા; પચમ તપસી તે જાણુ... 99 39 99 .. 99 ૨૧ 23 ૨૨ 99 પાવણ ધ્રુરિ જાણું; પાર હે ગુણખાણુ. ધન ધન શાસન મડન મુનિવરા.. ૨૮ નર્દિષણ પરે જેહ; ૨૪ ૨૫ દ ૨૭ ૨૯ ૩૦ ૩૧ ૩૨ Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સંમતિના ૬૭ માલની સજ્ઝાયે છઠ્ઠો વિદ્યા રે માત્ર તણા મલી સિદ્ધ સાતમા રે અજન યાત્રથી કાવ્ય સુધારસ મધુર અથ` ભર્યાં સિદ્ધ સેન પર નરપતિ (રાજ) રીઝવે જન્મ નવી હાવે પ્રભાવક એહવા જાત્રા પૂજાકિ કરણી કરે સાહે સમતિ જેહથી ભૂષણુ પાંચ તે મન વસ્યાં પહેલું કુશલપણું તિહાં કિરિયાના વિધિ અતિ ઘણે, મોજું તીરથ સેવનાં તે ગીતારથ મુનિવરા ભક્તિ કરે ગુરૂદેવની ણિહી ચળાવ્યા નવિ ચળે જિનશાસન અનુમાદનાં કીજે તેહ પ્રભાવનાં ઢાળ–૭ [ ૨૪૧૧ ] જિમ શ્રી વયર સુણી 6, જિમ માલિક મુનિચંદ... ધમ હેતુ કહે (૨) જેહ; અટ્ઠમ વર કવિ તેહ... તમ વિધિ પૂત્ર અનેક; તેહ પ્રભાવક છેક... લક્ષણુ પાંચ કહ્યાં સમતિ તાં અપરાધીશું પણ નિષે ચિત્ત થકી સખી સખી તીરથ તારે જેહ; ઢાળ ૮ [ ૨૪૧૨ ] દ્રવ્ય થકી દુઃખીયાની જે દયા. ચેાથુ. લક્ષણુ અનુક`પા કહી, જે જિન ભાખ્યું. તે નહીં અન્યથા, તે આસ્તિતા લક્ષણુ પાંચમું સખી તેહસુ કીજે ને.... સખો. ત્રીજુ ભૂષણુ ાય; સખી ચાથું ભૂષણ જોય... જેહથી બહુ જત હું તે; પાંચમુ ભૂષણુ ખત... સખી સખી સખી જિમ આભરણે દેહ; સખી તેહમાં નહિ સંદેહ; મુજ સમકિત ર`ગ અચલ હેાજો, (આંકણી) ૩૬ સખી વંદન ને પચ્ચફખાણ કુર ઉપશમ અનુકુલ સુગુણુનર ચિંતવીયે પ્રતિકુલ; શ્રી જિન ભાષિત વચન વિચારી એ સુરનર સુખ જે દુઃખ કરી લેખવે, વછે શિવસુખ એક ખીજું લક્ષણ તે અંગીકરે તારક ચારક સમભવ ઉભગ્યા. ચાહે નિકળવુ નિવેદ તે, આચરે તેહ સુજણુ. મુજ૦ ૩૭ ,, 99 99 39 "" 22 در ,, 99 99 99 " ૯૩૩ 39 ૩૩ 29 ૩૪ "" ૩૫ સાર સવેગશુ"(સુ) ટેક...,, શ્રીજિન૦ ૪૨ તારક જાણીને ધ. ત્રીજું લક્ષણુ મમ ... ધ હીણાના હૈ ભાવ. તિજ શકતે મન લાવે... .. એહવા જે દૃઢ રંગ, કરે કુમતિના એ ભંગ... ,, ૩૮ ૩૯ ૪૦ ૪૧ ૪૩ ૪૪ ૪૫ Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૩૪ ઢાળ ૯ [૨૪૧૩] પરતીથી પરના સુર તેજું, વંદન પ્રમુખ તિહાં નોવ કરવુ, વારવાર આલાપ જે કરવા; એ જયણાંથી સમકિત દીપે, એમાં પણ કારણથી જયણા, વંદન તે કર જોડન (યેાજન)કહિયે, દાન ઇષ્ટ અન્નાદિક દેવું, અનુ પ્રદાન તે તેહને કહિયે, વારંવાર જે દાન; ,, કુપાત્રે પાત્રે જાતિયે=દોષ કુપાત્રે પાત્ર મતિએ નહિ અનુક`પા માન રે... અણુ ખેાલાવે જે(હું ખેાલવુ)ય ભાખવુ. તે કહીયે આલાપ; તે કહિયે સલાપ રે... વળી દાપે વ્યવહાર; તેહતના અનેક પ્રકાર ૐ ચૈત્ય ગ્રહ્યાં વળી જેRs; તે જયાં ષટ ભેય રે; ભવિકા ! સમકિત યુતનાં કીજે, ૪ નમન તે શીશ નમાડે; ગૌરવ ભક્તિ દેખાડે રૂ. ઢાળ ૧૦ ૨૪૩૪] શુદ્ધ ધરમથી નવ ચલે, તા પણુ જે નવ તેહવા, ખાયુ. તેહવુ. પાળીએ, સજ્જનને દુર્જન તણાં, રાજ નગરાદિક ધણી, તેહથી કાર્તિકની પરે, મેળા જનના ત્રણ(ધણા)કહ્યો, ક્ષેત્ર પાલાદિક દેવતા, વૃત્તિ દુર્લભ આજીવિકા, તે હેતે(તા તેહને) દૂષણુ નહી”, સાયાદિ સંગ્રહ અતિ દૃઢ ગુણુ આધાર, તેહને એહ આગાર... દતિદંત સમ ખેાલ; કચ્છપ કાટિ ને તેા.... તસ શાસન અભિયેાગ નહી* મિથ્યાત્વ સયાગ... ખલ ચારાદિષ્ટ જાણુ તાતાદિક ગુરૂ ઠાણુ... તે ભીષણ કાંતાર કરતાં અન્ય આચાર.. એ પ્રથમ ભાવના. (ગ)ગુણા રૂઅડી ખારણ સમકિત ધર્માં પુરતું એઢવી તે પાવના... સુર્ણા ત્રીજી ભાવના; ,, 29 29 39 લયના 99 ,, 29 29 ઘના ,, 99 "" ૪૭ ૪૯ ૪૮ ૫૦ ૫૧ પર ૧૩ ૫૪ ઢાળ ૧૧ ૨ ૨૪૧૫] ભાવિજે રે, સમતિ જેહથી રૂઅડુ, તે ભાવના ર્ ભાવ મન કરી પરવ ુ, જો સમકિત ૨ તાજુ સાજુ મૂલ રે, તેા વ્રત તરૂ ૨ દીયે શિવકળ અનુકૂલ રે ૫૬ ત્રુટક : અનુકૂલ મૂલ રસાથે સમક્તિ તેહ વિષ્ણુ મતિ અધ ૨; જે કરે કિરિયા ગવ ભરિયા, તેહ જૂઠા ધધ રે, ૫૫ ૫૭ Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સમકિતના ૬૭ બેલની સઝાય હાલ ત્રીજી ભાવના રે સમકિત પીઠ જે દઢ સહી; તે મોટો રે ધર્મ પ્રાસાદ ડગે નહી, પાયે ખોટે રે, મે મંડાણ ન શોભીયે. તેહ કારણ રે સમકિત શું ચિત્ત થીયે... ગુટકઃ ભીએ ચિત્ત નિત એમ ભાવી, જેથી ભાવનાં ભાવીયે, સમકિત નિધાન સમસ્ત ગુણનું. એહવું મન લાવીયે. તેહ વિણ છૂટા રત્ન સરિખા, મૂલ ઉત્તર ગુણ સવે, કિમ રહે તાકે જેહ હરવાં, ચોર જોર-ભવે ભવે.. ૫૮ હાલ: ભાવો પંચમી રે, ભાવનાં શમદમ સાર રે, પૃથ્વી પરે રે સમકિત તસુ આધાર રે, છઠ્ઠી ભાવના રે, ભાજન સમકિત જે મલે. શ્રત શીલને રે તે રસ તેહમાં નવિ ઢળે... ગુટક નવિ ને સમકિત ભાવના રસ, અમિય સમ સંવરત, ટ્ર ભાવના એ કહી એહમાં કરે આદર અતિ ઘણે. ઈમ ભાવના પરમાર્થ જલનિધિ, હેય તનુ ઝકલ એ, ધન પવનપુય પ્રમાણુ પ્રગટે, ચિદાનંદ કલેલ એ. ૬૧ ઢાળ ૧૨ [૨૪૧૬] કરે જિહાં સમકિત તે થાનક, તેહના પટ વિધ કહિયે રે, તિહાં પહેલું થાનક છે ચેતન. લક્ષણ આતમ લહિયે રે. ખીર નીર પરે પુદગલ મિશ્રિત, પણ એહથી છે અલગો રે, અનુભવ હંસ ચંચ(યુ) જે લાગે. તે નવિ દીસે વળગો રે.. બીજું થાનક નિત્ય આતમા, જે અનુભૂત સંભારે રે, બાલકને સ્તન પાન વાસના. પૂરવ ભવ અનુસાર રે. દેવ મનુજ નરકાદિક તેહના, છે અનિત્ય પર્યાય રે, દ્રવ્ય થકી અવિચલિત અખંડિત, નિજગુણ આતમરાય રે... ત્રીજું સ્થાનક ચેતન કર્તા કર્મ તણે છે યોગે(સંગે) રે; કુંભકાર જિમ કુંભ તણે જે(જગ), દંડાદિક સંગે રે, નિશ્ચયથી નિજ ગુણને કર્તા, અનુપચરિત વ્યવહાર રે; દ્રવ્ય કર્મ નગરાદિકને, તે ઉપચાર પ્રકારે રે... ચોથું(થાનક ચેતનકતા)થાનક છે તે ભોકતા, પુણ્ય પાપ ફલ કેરો રે; વ્યવહાર નિશ્ચય નય દર્દ, ભુજે નિજ ગુણ ને રે; Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૩૬ સઝાયાદિ સંગ્રહ. પંચમ થાનક અછે પરમપદ, અચલ અનંત સુખ વાસે રે; આધિ વ્યાધિ તન મનથી લહીયે, તસ(સ) અભાવે સુખ ખાસ રે. ૬૫ છછું થાનક મોક્ષ તાણું છે, સંયમ જ્ઞાન ઉપાય રે; જે સહેજે લહિયે તે સઘળે, કારણું નિફલ થાય કહે જ્ઞાન નય જ્ઞાન જ સાચું, તે વિણ જૂઠી કિરિયા રે, ન લહે રૂપું રૂપું જાણું. સીપ ભણી જે શિરિયા રે... કહે કરિયા નય કિરિયા વિણ જે, જ્ઞાન તેહ શું કરશે રે; જલ પેસી કર પદ ન હલાવે, તારૂ તે કિમ તરશે રે; દૂષણ ભૂષણ છે ઈહાં બહુલા. નય એકેક ને વાદે રે; સિદ્ધાતી તે બેહુ નય(ખ) સાધ, જ્ઞાનવંત અપ્રમાદે રે ઈણિ પરે સડસઠ બેલ વિચારી, જે સમકિત આરાહે રે; રાગદ્વેષ ટાળી મન વાળી, તે સમ સુખ અવગાહે રે, જેહનું મન સમકિતમાં નિશ્ચલ, કોઈ નહીં તસ તોલે રે; શ્રી નવિજય વિબુધ પય સેવક; વાચક જસ ઈમ બેલે રે.. ૬૮ [૨૪૧૭/૧] દૂહા-પર ઉપગારી પરમગુરૂ સેવઈ સુર-નરપાયા સહર સમાણું મંડ અનંત નાથ જિનરાય... શ્રી જિનરાજ પ્રકાશીયા સત સઠી સમકિત બેલ ગુરૂવચને શ્રવણે સુયા ચિંતામણું સમતોલ. ઢાળ-દેવ જપ અરિહંતજી રે ગુરૂવંદ ત્રિકરણ નિગ્રંથ રે ધરમધરૂં હિયડઈ જિનભાવિઓ રે જેહથી લહીયે શિવગતિ પંથ દેવ૦ ૧ મિથ્યાત્વ છેડી નવતત્વ જાણુઈ રે ગીતા રથની કીજે સેવ રે જે જિનધર્મ ન માને માનવી રે તિણ પ્રીતિ ન કરવી હેવ રે ,, ૨ સંગ ન કરીઈ મિથ્યાત્વી તણે રે એ સહણ ધરીઈ ચ્ચાર રે હિવઈ કહિયું ચિન્હ ત્રણ સમતિ તણા રે મનધરે શ્રાવક સમકિત વંતરે ૩ આગમનિસુણઈ આદર આણુને રે લિખાવઈ પુસ્તક પુણ્યવંત રે આણુ જિનેશ્વરની શિર પરિવહ ર તે સુધા જરિ સમકિત વંત રે ,, ૪ સાદુ ધરમ ને શ્રાવક ધર્મની રે કરવાની રાખે મનિ આસ રે દેવગુરૂ સહવાસ ગતિ કરે રે એ લક્ષણ સમિતિને ખાસ રે... , ૫ દશપ્રકારનો સાચવે વિનય સદા ગુણવંતે રે સમોસરણ વરતે પ્રભુ તે કહીયે ભગવંતો રે દશપ્રકારને ૧ Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સમકિતના ૬૭ બેલની સઝાય સિદ્ધ મુગતિવાસી કહા કરે ભગતિ આગમતણું ઉપાધ્યાય – સાધુની ચારિતધર્મ પાળ રેલી જે સમકિત ધારી હુઈ પદ વિનય વહે જિકે તીન શુદ્ધિ સમકિતતણું જિનમત સાર કરી રહે વચન શુદ્ધિસં વર્ણવે ઉપસર્ગ ન ચલે જેહની કરતાં ધર્મ જિનેશન મન-વચન કાયા કરી સમકિત દૂષણ સાંભળે રે દેશ સરવ સિદ્ધાંતની રે પ્રાણ ! ધર સમકિતશું રંગ અચરિજ દેખાવે વલી રે ઈચ્છા તેહના ધરમની રે ફલ સંદેહ કરું નહીં રે વાત મલિન મુનિ દેખીને રે ૫રશંસા કરવી નહીં રે અતિપરિચય તે નિત તજે રે એ દૂષણ સમકિત તણું રે હિવે ભૂષણ પાંચ પરગડા રે ચેઈવંદણ ગુરૂ વંદના રે પડિલેહણ પૂજા વળી રે એ સવિ કિરિયા સાચવે રે જિન શાસન શોભે જેહથી રે સંધ ચતુર્વિધની મુદા રે ધર્મથી ડગતા જે હુએ રે પ્રવચન ભગતિ હિય ઘરે રે એ પંચ ભષણ જાણી રે ચેઇઇ પ્રતિમા જિન કરી રે આચારિય સેવા ભલેરી રે જશપ્રકારનો૦ ૨ તે ભગતિ કરે ભાવવંતા રે સંવમાંહિ આદરવંતા રે , ૩ તસ નામજપ નિસદીસે રે પ્રણમી જે તે જગીસો રે... , ૪ નિસુણે ભવિયણ ભલે ભાવે રે પહેલી શુદ્ધિ મનમાંહિ લાવે રે શ્રી સિદ્ધાંત રસાલો રે કાયા શુદ્ધિ વિસાલો રે જે સુખ દુખ ઉપજે અંગોરે દાખે તે કર્મને સંગરે જેહના પંચ પ્રકાર સંકા ન કરૂં લિંગ રે લહઈ મુગતિને સંગ રે.. પ્રાણ- ૧૫ અન્ય દરસણી કઈ મુઝમન કહી ન હોઈ રે... • ૧૬ ધરતાં શ્રી જિન ધર્મ વજે દાંછા ભમ રે.. ઇ ૧૭ મિથ્યાત્વની કઈ પરદરસણ જિહાં હાઈ રે.. ભાખ્યા શ્રી ભગવંત ધારે સમકિત વંત રે.. પડિક્રમણ પિોષહ સાર સામાયિક સુખકાર રે પ્રથમ ભૂષણ ઉદાર ધારે તેહ પ્રકાર રે... સેવાને જસ રંગ થિર રાખે તસ સંગ રે.. પાવે જિનવર આણ સૌભાગ્ય જપે વાણ રે ,, ૨૩ Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ. શ્રી જિન હિયા ઉદ્ઘાર તા મહીયલ કરે વિહાર તા... પ્રાણી॰ ૨૪ વરત કાલ પ્રમાણુ તા કરે સિદ્ધાંત વખાણુ તા... અન્ય દરસણી કાઈ તા શાસન મહિમા જોઈ તા... સાહિકને કાજ તા ગુણુ માટા મુનિરાજ તા... મ‘ત્રાદિ વિખાય તા અંજન ચૂરણ પાય તે... હેતે ટીકા વૃત્તિ તા એ આવે ધરે ચિત્ત તા... ટાળે કદાગ્રહ જેહ તા સમકિત લક્ષણુ એહ તેા... ાસ્ય મુતિ (ક)વાર તેા પામી ભવના પાર તેા... જનમ મરણના દુઃખ તા ધરમથી લહીયે સુખ તા... વરજે હિંસા હેત તા લક્ષણ પંચ સમેત તા... વરજી મિથ્યા લેસ તા ક્રાવતજી ઉપશમ કરે એ જીવ સકલ સસારના એ સુખ લહેસ્ત્રે તિણુ થાનકે એ ચારગતિ જીવ એ સહે એ એહ વિચાર હિયડે ધરે એ અનુકંપા કરે જીવની એ નવતત્વ સાચા સહે એ સમતિ પાળે નિરમલે એ છ છાંડી હવે સાંભળા એ શ્રી ગુરૂના ઉપદેસ તે... પ્રથમ છાંડી પરસિદ્ધ રે રાજાની હી સ્વજન કુટુ બની દૂસરી એ ક્રાઈ મિથ્યાત્વી દેવ રે વ્રત ભ ંજન કરે ઈસર હઠની મતિ ધરી એ પાંચમી અટવી માંહિ ? પડિયાથી ટળે એ છઠ્ઠી સુગુરૂ વચન તણી એ હિવે છ જણા સાર રે મન શુદ્ધ ધારવી વીતરાગ આગમ ભણી એ ચરણુ ન વંદુ ક્રેાઈ રે અન્ય દરિસણ તફ઼ા અન્ય દેવ નવિ વાંદવા એ આપણા જે જિન ચૈત્ય રે મિથ્યાત્વી ગ્રહ્યા તેહને પણ મેં છાંડવા એ કુમતીસેા કાઈ વાત રે મેં કરવી નહિ. વિષ્ણુ પૂછ્યાં નિવે બેાલવુ એ પ્રીતિ ન કરવી લગાર રે કાઈ અવસરે અસનપાન નિષે આપવું એ સાંભળજો સબધ રે છ ભાવન તણા આદર આણી અતિ હા એ ૯૩૮ આઠે પ્રભાવક આગમે એ જિન શાસન દીપાવતા એ આગમ વિ જાણે ભલા એ ષટ દરસણુ રંજન કરા એ વાદી આવે નાદિયા એ જીપે તેહને વાદસ્યા એ આઠ નિમિત્તિ પ્રકાશતા એ માટા તપ કરી રજતા એ મહિમા કરે જિત ધર્માંની એ જગમાંહિ શાભા લહે એ ઉત્તમ સમકિત વતને એ ચૂર્ણિ ભાષ્ય રવૈ ભલા એ મતિ મિથ્યાત્વની પરિહરે એ * ૨૫. » ર "9 . 99 » ૨૯ ,, ૨૭. ,, ૨૮ 19 ૩. ,, ૩ ૩૧ ૩૩. ૩૪ Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સમક્તિના ૬૭ બેલની સુઝાયા સાનવ્રુક્ષ દૃઢ મૂલ ૨ જિમ સેલે સદા ધ`ભૂલ સમકિત તણા એ જિસેા રાજદરબાર રે હસ્તી ગાજતે અધિક સેાભ પામી ભલીએ સમસ્તિસ્યાં સિરદાર હૈ સેાભા ધમ ની માનવિચત માહે રહીએ... પીઠ બુધ પ્રાસાદ રે વરસાસા રહે ધરમ સમતિઈ થિર કહ્યા એ વિષ્ણુ કેહારે ધાન રે કહે! કિપરિ રહે તિમ સમકિત સવિ ગુણ ગ્રહ્યા એ જીવ લેાક આધાર ૨ પૃથ્વી જાણી' ગુણા આધાર સમકિત તિસ્યા એ સુભદ્દામિ જિમ રત્ન હૈ લહીયે નિરમલા રત્નત્રય સમક્તિ વચ્ચે એ જીવ દ્રવ્ય જગમાંહિ રે જિનજીઇ કહ્યો સહીઈ નિશ્ચય કરી એ દ્રવ્ય અપેક્ષા એડ રે સાસતા જાણીઈ સંશય મનથી પરિહરીએ કર્મના કર્તા જીવ રે તિષ ભુગતા સહી પુણ્ય પાપના ભગવું એ કરમ ક્ષય નિરવાણુ રે પામિ' જીવડા તપ-જપ કેરા જોગસ્ડ' એ એહ છ સ્થાનક સાર ૨ હિયડે ધારવા સતસડિ ભેદ સમઢિત તણા એ સમકિત ધારી તેહ રે એહને સફ્ફે વષ્ઠિત સુખ લહીયે ધણુાએ... ચિન્હ ત્રણ વળી હા૪ સુદ્ધિતીન તિહાં જોય રે...શ્રી જિનપરૂવીઈ ૪૫. ચાર સહણુા જાણવી ૨ દવિધ વિનય વખાણીઈ ૨ પ્રંચ દુષણુ આઠે પ્રભાવના રે છે જમણા છ ભાવના રે છ આગારે સતઠિ થયા રે અનંત નાથ સુપ્રસાદથી રે સિદ્ધસેન સુત સાહિબા ૨ અન તનાથ અરિહતજી રે સમકિત દીજૈ સેવકા રે દરિસણુ સૃદ્ધિ પ્રાણીયે રે સહર સમાણે સાભતા રે નિર્મલ સમકિત ધારતા રે ભક્તિ કરે ગુરૂ દેવની રે સંધ ભગતિ ભાવે ધરે રે સવત સત્તર બયાલમે' રે ઉજવલ એકાદશી દિને ર તપગચ્છ નાયકે સુગુરૂ લાયક તસ પટ્ટ દિનાર ભવિષ્ઠ સુખકર સુયશા માત મહાર કારસ ભડારા રે... આતમના આધાર ભવસાયરના પારે રે... શ્રાવક સકલ સુાણુ પાળે જિનવર આણ્ણા રે... ધરમસ્યા અધિક સનેહ પૂજે જિન ગુણુગેહા રે... ભૂષણુ લક્ષણ પાંચ છ ઠાણાના સંચા હૈ... શ્રીજિન૦ ૪૭સમતિ ભેદ રસાલ ઘર ઘર મોંગલ માલા રે... ભાદ્રવ માસ ઉદાર શહેર સમાણા મઝારા રે... શ્રી વિજય પ્રભુ સરીસરા શ્રી વિજય રત્ન સરીસરે ,, ૯૩ 29 ૩૭ ,, ૪૯ ૪૫ ,, ૧૦ - ૧૧ » પુર ૫૩. Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સઝાયાદિ સગ્રહ ૪૦ પંડિત ભ્રાલ વિજય ગુર વિરાય આપમ અતિ અનેાપમ તસ સીસ સૌભાગ્ય વિજય જપે સકલ સૌંધ મગલ કરા... 99 સુમતિના સડસઠ ખેાલની ટૂંકમાં સમજણું [ ૨૪૪૭/૨ ] ચાર સહા : ૧ પરમાથ સ‘સ્તવ-જીવાદિક તત્ત્વનું જાણુપણું, ૨ પરમાર્થ જ્ઞાતૃસેવન-પરમાર્થના ાણનાર જ્ઞાની ગુરુની સેવા ૩ વ્યાપન્નદ નવજન-હીતાચારી એવા કુગુરુના સંગ તજવા ૪ કુદશ નસ સ્તવવજન-મિથ્યાદાનીના પરિચય તજવા. ત્રણ લિંગ—૧ શુશ્રુષા-ધમ` સાંભળવાની અભિરુચિ, ૨ ધરાગ–ભૂખ્યા અને અટવી ઉતરીને બહાર આવેલા બ્રાહ્મણને સારાં લેબર મળતાં તેને જેથી ખાવાની ઇચ્છા થાય તેવી ધમ મેળવવાની પૃચ્છા. ૫૪ ૩ વૈયાવચ્ચ—દેવગુરુની ભક્તિ-બહુમાનાદિ કરવું તે. દશ પ્રકારના વિનય–૧ અરિહંત દેવના, ૨ સિદ્ધ ભગવાનનેા, ૩ જિનચૈત્યના, ૪ શ્રુત-સિદ્ધાંતના, ૫ યતિધર્માંના, ૬ સાધુવ`ના, ૭ આચાય . મહારાજના, ૮ ઉપાધ્યાયજીના. ૯ પ્રવચન–સ ધના, સમ્યગ્દર્શન-સમકિતના. ત્રશુદ્ધિ-૧ મતઃશુદ્ધિ, ર વયનશુદ્ધિ અને ૩ કાયશુદ્ધિ. પાંચદૂષણ-૧ શંકા-જિનવચનમાં શંકા, ૨ કાંક્ષા-પરમતની વાંચ્છા, ૩ વિચિકિત્સા-ધર્મના ફળના સદેહ, ૪ મિથ્યાત્વીની પ્રશ'સા અને પરિચય માઢ પ્રભાવક-૧ શાસ્ત્રપારગામી, ૨ અપૂવ ધર્મોપદેશક, ૩ પરવાદીને નિરુત્તર કરનાર વાદી, ૪ નૈમિત્તિક, પ તપસ્વી, ૬ મંત્ર અને વિદ્યામાં પ્રવીણ, ૭ સિદ્ધિ પન્ન અને ૮ શ્રેષ્ઠ કવિતા કરનાર. પાંચભૂષણ-૧ જિનશાસનમાં કુશળતા, ૨ જિનશાસનની પ્રભાવના, ૩ તી સેવા, ૪ ધર્માંમાં નિશ્ચળતા અને પ શુદ્ધ દેવગુરુની ભક્તિ. પાંચલક્ષણ-૧ ઉપશમ, ૨ સવેગ, ૩ નિવેદ, ૪ અનુ'પા, આસ્તિક. છ યતના-૧ પરતીથિકાદિને વ`દન, ૨ તમકરણુ, ૩ કુપાત્રમાં પાત્રની ઝુદ્ધિએ ભક્તિપૂર્વક દાન દેવું તે, ૪ અનુપ્રદાન-વાર વાર દાન આપવું તે, ૫ આલાપન, હું સંલાપન-આ છ પ્રકારે જયણા પાળવાથી-પરતીથી ને વ"દાદ નહિ કરવાથી સકિત શાભે છે. છ આગાર-૧ રાજાભિયાગ, ૨ ગણાભિયાગ, ૩ અલાભિયાગ, ૪ દેવાભિયાગ, ૫ કાંતારવૃત્તિ-આજીવિકાને અંગે અણુધારી માટી આપત્તિ આવી પડયે નિત્યનિયમવિરુદ્ધ કરવું પડે તે, ૬ ગુરુતિગ્રહ-વડીલના ઉપરાધથી પ્રતિજ્ઞાવિરુદ્ધ કરવુ′ પડે તે. Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સમતા-સમભાવ-સામાયિકની તેની ફળની સજાયે ૯૪૨ છ ભાવના-સમતિને ૧ ધ વૃક્ષનું મૂળ, ૨ ધર્માંનગરનું દ્વાર, ૩ ધ મદિરના પાયા, ૪ ધ'ના આધાર, ૫ ધનુ. ભાજન અને નિધિ માને. છ સ્થાન-૧ જીવ છે, જીવ નિત્ય છે, ૩ જીવ કમ ના કર્તા છે, ૪ જીવ કાઁના ભોક્તા છે, ૫ મેક્ષ છે, ૬ મેક્ષિપ્રાપ્તિના ઉપાય પણ છે. સમ્યગ્દર્શનજ્ઞાન અને ચારિત્ર એ મેાક્ષ મેળવનાના અવમ્ ઉપાય છે. આ ૬૭ પૈકી પ્રથમના ૬૧ ખેાલ વ્યવહારસમકિતના છે અને છેલ્લા ૬ ખેાલ નિશ્ચયસમકિતના છે. એ સમતા-સમભાવ-સામાયિકની-તેના માહાત્મ્ય-કુળની [૨૪૧૮] જન્મ લગ સમતા ક્ષણુ નહિ આવે જબ લગ ક્રોધ વ્યાપક હૈ અંતર તર્ક લગ જોગ ન સાહાવે... જમ લગ- ૧ બાલ ક્રિયા કરે કપટ કેળવે પક્ષપાત બહુ નહિ... છેડે જિન જોગીને ક્રાધ ક્રિયા તે નામ ધારક ભિન્ન ભિન્ન બતાવે ક્રોધ કરી ખંધક આચારજ દંડકી (ક) નૃપના દેશ પ્રજાળ્યા શાંભ-પ્રદ્યુમ્નકુમાર સંતાપ્યા ક્રોધ કરી તપના કુલ હાર્યાં કાઉસગ્ગમાં ચઢીયા અતિવે સાતમી નરતણાં દળ મેલી પાર્શ્વનાથને ઉપસર્ગ કીધા નરકતિય ખેંચતાં દુઃખ પામી એમ અનેક સાધુ પૂરવધર કારજ પડે પણ તે નિષ ટકીયા સમતાભાવ વળી જે મુનિ વરીયા બધષ્ઠ ઋષિની ખાલ ઉતારી ચંદ્ર આચારજ ચાલતાં સમતાં કરતાં દેવલ પામ્યા સાગર ચંદનું શીશ પ્રજાs સમતા ભાવ ધરી સુરલે કે ક્ષમા કરતા ખરચ ન લાગે અરિહંત દેવ આરાધક થાયે ક્રિકે મહ'ત કહાવે ઉનકુ કુમતિ માલાવે... ઉનક સુગુરૂ બતાવે ઉપશમ બિનુ દુઃખ પાવે... હુ અગ્નિકુમાર ભ્રમીયે। ભવ માઝાર... કષ્ટ દ્વીપાયન પાય કીધા દ્વારિકા દાહ... પ્રસન્નચદ્ર ઋષિરાય કડવા તે ન ખમાય.. મઠે ભવાંતર ધીઠ ક્રોધતાં ફળ દીઠ... તપીયા તપ કરી જેહ ક્રોધતણુ' બળ એહ... તેહના ધન્ય અવતાર ઉપશમે ઉતર્યાં પાર મસ્તક દીયા પ્રહાર નવ દીક્ષિત અણુગાર... ઋષભ (શ્રી નભ)સેન નિર્દ પહેાંતા પરમ આન ૬... ભાંગે ક્રેાડ કલેશ વાધે સુજશ પ્રવેશ... 99 "9 "9 99 .. 99 99 99 .. 99 99 ܪ 3 દ છ ૧ ર Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૪૨ સજગાયાદિ સંગ્રહ [૨૪૧૯]. સમતા સુંદરી રે આણે ચતુર સુજાણ પ્રીતડી મેં કરી રેજિસુપર કેકને ભાણ મમતા વાનરી રે નવિ પેસે ઘટમાંહિ, તૃણુ પામરી રે ન રહે તસ મનમાંહિ જિનવર ગણધર ને વળી મુનિવર તેહને તું ઘણુ (મું) વાહલી (૨) તેહને સંગે તું પણ દીસે(દિપે) સવિ ગુણમાંહિ પહેલી. સમતા ૨ સહુસ્યું એક રસે થઈ મિલતી સતીયાં માંહી વડેરી (૨) ત્રિભુવનમાંહિ તારી ઉપમા નાવે કઈ અનેરી... તેહી જ જગમાં પ્રગટ પ્રભાવી તેહ નજરે તે જેયા (૨) -તુહ વિણ બાળી ભોળી તરૂણું તેણે યુંહી ભવ યા.. સજજન જનના સકલ મારથ તુમચી સહાયે સીધા (૨) નિગુણા પણ વળી એક પલકમેં જગપૂજ્ય તેં કીધા.. , ૫. જ્ઞાન વિમલ પ્રભુની પટરાણું સઘળે આગમે જાણું (૨) સહજ સમાધિ વિશે ગુણે આણ જ્ઞાનચરિત્ર ગુણ ખાણી. , [૨૪૨૦] જ્ઞાન દશા ફળ જાણીયે રે ત૫-૪૫ લેખે માન સમતાવિણ સાધુપણું રે કાસ કુરૂમ ઉપમાન સદા સુખકારી (યારી)રે સમતા ગુણભંડાર ૧ વેદ પઢે આગમ પઢે રે ગીતા પઢોને કુરાન સમતાવિણ શોભે નહિં રે સમજે ચતુર સુજાણ કે ૨ નિશ્ચય સાધન આમનું રે સમતા યાગ વખાણ અધ્યાતમ યોગી થવા રે સમતા પ્રશસ્ય પ્રમાણ છે. સમતાવિણ સ્થિરતા નહીં રે સ્થિરતા લીનતા કાજ સમતા દુઃખ હરણ સદા રે. સમતા ગુણ શિરતાજ , પર પરિણતિ ત્યાગી મુનિ રે સમતામાં લયલીન નરપતિ સુરપતિ સાહિબા ૨ તસ આગળ છે દીન.... ૫ રાચી નિજ(જિન)પદ ધ્યાનથી રે સે સમતા સાર બુદ્ધિસાગર પીજીયે રે સમતામૃત ગુણકાર છે છે કે સમાધિ પચ્ચીસીની સજ્જાય [૨૪૨૭] અપૂર્વ જીવ જિનધર્મને પામ્યો જ્યારે કમીય રહી નહીં કાંય રે પ્રાણી કલ્પવૃક્ષ તસ આંગણે ઉગ્યા મનવાંછિત ફળ પાય રે Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઇ ૨ , , સમાધિ પચીસીની સજઝાય ચિત્તસમાધિ હુએ દશ બોલે ભાખી ગયા જગતાત રે , લીલ વિલાસ સદા શાતામાં જયાંરા સુખ માંહેદિના જાતરે, બીજે બેલે જાતિ સમરણ પામે પુણ્ય પ્રમાણે રે , પૂરવલા ભવ દેખે ભલી પરે સમજે ચતુર સુજાણ રે છે ઉત્કૃષ્ટા નવસે ભવ લગતા દેખે સંસી પદ્રિય ઠીક રે, આયુષ્ય જાણે આપ પરાયા મતિ જ્ઞાની મંગલીક રે છે મૃગાપુત્ર મહેલમાં બેઠા મુનિવર મેઘ કુમાર રે , મલ્લિનાથ તણું છએ મંત્રી પામ્યો દેડકે સમકિત સાર રે , ક્ષત્રિ નામે રાજ કષીશ્વર વળી સુદર્શન શેઠ રે , નમિરાયે સંયમ આદરિયે તે તે પત્યો મુગતિ ઠેઠ રે, ભગુ બ્રાહ્મણના દીય બાળક વળિ તેતલી પ્રધાન રે , જાતિ સમરણથી સુખ પામ્યા સુણતાં આવે જ્ઞાન રે , ત્રીજે બોલે યથાત૭ સુપને જીવરાજી હુવે દેખ રે , ઋહિ વૃદ્ધિ પામે તે પ્રભાત એહના અર્થ અનેક રે , ઈણહીજ ભવે કઈ મુગતિ સિધાયા એહવે સુપને શ્રી કાર રે , અરિહંતાદિકની માય દેખે ભગવતીમાં અધિકાર રે છે ચોથે બોલે દેવને દર્શન જેહ દીઠે ઠરે નેણ રે , ઝગમગ ત ઉદ્યોત બિરાજે વળી સમદિઠ્ઠીનાં સેણ રે , સેમલ બ્રાહ્મણને સમજાય સમદષ્ટિ દેવે આયા રે , સમકિત માંહી કરી દિયે શેઠ સુત્ર નિરયા વલિકા માંય રે, શકડાળ નામે કુંભારની પાસે સુર આઈ ઉભો સાક્ષાત રે, વીર જિણું શું કરિ દી ભેટ હુએ શ્રાવકમેટી મિથ્યાત રે, પાંચમે બોલે અવધિજ્ઞાની સૂત્ર નંદીમાં વિસ્તાર રે , આનંદ શ્રાવક જિમ સુખ પાયે શ્રમણજ કેશકુમાર રે , સર્વાર્થ સિદ્ધના દેવતા દેખે તિહાં બેઠા થકાં લેકનાળ રે, અરિહંત દેવને પ્રશ્ન પૂછે ઉત્તર દેવે દીન દયાળ રે , અવધિ લહી અરિહંત દેવ આવે માતાના ગર્ભમાંય રે , પેટમાં પિપા દુનિયા દેખે પૂણ્ય સંયા જિનરાય રે , છઠું બેલે અવધિ દર્શન દેખે રવિ સંસાર રે , સાતમે બોલે સુણજે હે જ્ઞાની મન:પર્યવ વિસ્તાર રે , દય સમુદ્રને ઠીપ અઢાઈ તેમાં સંજ્ઞી પંચેંદ્રિય હાય રે, Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સઝાયાદિ સહ તેહ છેવના મનની વાત છાની ન રહે કોય ૨ , , ૧૭ મન:પર્યવજ્ઞાની હેવે મુનિવર વળી લબ્ધિવંત અણગાર રે, સત્યપુરૂષ જે સૂત્રને ગુંથયાં ચનાણુ ગણધાર રે , , કેવળજ્ઞાની આઠમે બોલે નવમે કેવળ દર્શની આણ રે, ચોદે રાજ રહ્યાં છે દેખી સર્વ વાતની જાણ રે , લેટ માંડી ઉદ્યોત જ કીધે કેવળી હુઆ ચોવીસ રે , તીરથ થાપ્યાં કર્મને કામાં જગતારણ જગદીશ રે . જઘન્ય તીર્થંકર વીસ બિરાજે ઉત્કૃષ્ટા સયને સાઠ રે , ગણધર સાધુ નમું શિરનામી કેવળી પાટો પાટ રે , દશમે બેલે કેવળ મરણે તે પહેચે નિરવાણ રે , એ દશ બેલ હુઆ સંપૂરણ શ્રી વીર વચન પ્રમાણ રે છ રર નેવું જણાના નામજ ચાલવા કવાં અંતગડ માંહી અંત રે, કેવળ મરણે મુકતેં સિવાયા સહુ સિદ્ધ થયા ભગવંત રે,, , ૨૩ દશા શ્રુતસ્કંધ માંહે ચાલ્યા વળી સમવાયાંગની સાખે , સમાધિ પચ્ચીશી હુઈ સંપૂરણ ઋષિ રાયચંદજી એમ ભાખરે,, , પ્રસાદપૂજ્ય જેમલજી કેરે કર્યોજ્ઞાન તણે અભ્યાસ રે, સંવત અઢારસે વર્ષ તેત્રીસે મેડતા નગર ચેમાસ રે , , ૨૫ 2 સર્વાથ સિદ્ધવિમાનની સઝા [૨૪૨૮] સરવારથ સિધે ચંદુઆ મોતી ઝુમક સેહે રે મુખ્ય તીશું મુક્તાફલ અકળાતાં સુર મોહે રે... સરવારથ૦ ૧ તેણે ઝુમખડે વચલું મોતી ચઉસઠ મણનું જાણે રે મંતી ચાર વળી તસ પાખલિ(તિ) બત્રીસ મણનાં વખાણે રે... , તેહને પાપતિઆ અતિ નિરમલ સોળમણું અડ મોતી રે સુંદરતા તેહની શી કહીએ આંખડી હરખે જોતી રે... ૩ આઠમણુ મુક્તા ફલ સેલસ તેની પાસે કહીયારે નિજગુરૂ ચરણ કમલ સેવંતા ગુરૂમુખથી મેં લહીયાં રે.. . ચિહ્મણ કેરા તેની પાપતિ બત્રીસ મોતી દીપે રે જે જોવંતા સુરવર કેરી ભૂખ-તૃષાસવિ છીપે રે , તસ પાખતિયા દમણ કેરા ચઉસઠ તી મુણીયા રે તે તેજે ઉદ્યત કરંતાં ગુરૂચરણે મેં સુણીયા રે , Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સર્વોચ' સિદ્ધવિમાનની સજ્ઝાયે એકમણા તસ પાસે માતી ઝાકઝમાલ કરે તે તેજે રા થત ને વળી ત્રેપન માતી ત્રિશલાન દન વીર જિષ્ણુ દે વચ્ચે મેાતીશુ' સર્વિ મુક્તાફળ ઈષ્ણુપરે સુંદર નાદ ઉપજે તે મુક્તાફળ નાદ સુષુ તા તેહને નાદે લીના રહેવ એ સરવારથ સિહતાં સુખ ધન હ`સ્વામી વીર જિનેસર એસા અડવીસ દીસે રે દેખી સુરમન હીસે રે... સ થઈને મળીયા ૨ કેવલજ્ઞાને કળોયા રે... અફળાય વાયુ ચેગે રે સુરને આવે ભાગે રે... સુરની પહોંચે જગીશ ૨ સુર સાગર તેત્રીસ ૨... પુણ્યે પામે પ્રાણી રે બાલે ણીપેરે વાણી રે... [ ૨૪૨૯ ] જગદાનંદન ગુણુનીલા (વિનવુ) (ત્રિશલાન દન વીર નિજ વિનયને ઉપદિશે (છાની પેરે શીખવે)રે ધમ (પુણ્ય) કરા તુમે ધીર રે... પુણ્યે (જેહથી) શિવસુખ હાય રે પુણ્યે સર્વારથ સાધીયે ૨ (સર્વારથ સિંઘે છે ૨ પુણ્ય ન મૂકાયે તે કેમ ચૂકીયે ?... તે વિવરીને હું કહુ. રે સર્વારથ સિદ્ધે છે ? માતી ઝુમખા તિહાં ભલેા (વડા) એક વચ્ચે મેાતી વડુ ૨ ચાર મેાતી તસ પાખતી ૨ સાલમણના વળી જાણીએ (શાભતા) આ મણુના સાળ જ સારે આણી રંગ ચારમણુના વળી ચિત્ત હરૂ રે દાય મણુ કેરા મનેહરૂ ૨ ૨ મુક્તાફલ બત્રીસ ચાસઠ કહે જગદીસ રે... 19 99 વણુ ન ધૂણે સીસ રે... દાયસે' ત્રેપન હાય તે માતી સહુ હાય રે... . . સુર-નર સુખ અનેક (અતીવ) સુરને સુખ અનેક) સાંભળજો સુવિવેક (વિજીવ)રૂ...પુણ્ય૰ ર ચંદ્રોદય (ચંદરવા) ચાસાલ ૨ દીસે (એપે) ઝાકઝમાલ રે... ચઉસડ મણનું મૈં જાણુ (માન) બત્રીસ મણુના પ્રધાન રે... અ મુક્તાફલ ચગ અભ ગ (અતિ મન રંગ) ચૅ...,, પ્ . 99 ?? અદભૂત એક મહુના વળી ૨ (એક મશુા વળી જાણુજી રે) એક્સેસને અડવીસ તેહનું વણુ ન સાંભળી રે સરવાળે સઘળા મળી રે વલયાકારે જાણો રે સ. ૬૦ ૨૪૨ .. 99 ૯ ૧૦ ૧૧ 3 G Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૪૬ સઝાયાદિ સંગ્રહ પવન લહેરશું પ્રેરીયા રે , સમકાલે તે જામ મુખ્ય મોતીશું આફળે રે રણણણ ઝણણણ તામ રે.... ૯ મધુર નાદ સુંદરૂ ૨ થાયે તેહ વિમાન સુરરાજા તેહશું ઘણે રે કુણ કહે બુદ્ધિ નિધાન રે.. , તે માટે તે (તિહા) દેવતા રે અતિ સુખીયા પુણ્યવંત તિણે નાટક (નાદે) લીણ રહે રે માને સુખ અન(ત્ય)તરે , ૧૧ તેત્રીસ સાગર આઉખું રે જાણે ન જતું તેણે સિદ્ધ પાહુડે વીરજી રે અવિતથ ભાખે(ડું) એહ ૨ , ૧ર તેત્રીસ સહસ વરસ પછી (વષે વળી)રે ભૂખતરું રૂચિ હેય સુરત અમૃતમય પરિણમેં (પરમે) રે લવસત્તમ સુર જેય રે , છઠ્ઠાણે તપ હેત જે રે તે પહેચત નિરવાણી સિદ્ધ શિલા તિહાંથી અછે રે યોજના બાર પ્રમાણ રે.. , તે માટે (એકવાર) ઈહાં અવતરી રે દીક્ષા લેઈ (ગ્રહ) ગુરૂ પાસ કેવલજ્ઞાન લહી કરી રે (લેશે) પહોંચે શિવપુર વાસ રે, ૧૫ પુણ્ય સુરપદ પામીયે (શિવસુખ સંપદા) રે પુણ્ય લીલ વિલાસ ગુણ વિજય પ્રભુશું કહે રે પુણ્ય થકી ફળ આસ રે.. • ૧૬ [૨૪૩૦] સાંભળજે મુનિ યમરાને ઉપશમ શ્રેણીયે ચડિયા રે શાતા વેદની બંધ કરીને શ્રેણીથકી તે પડિયા રે, સાંભળજે. ૧ ભાખે ભગવઈ છઠ્ઠ તપ બાકી સાતલવ આયુ છે રે સર્વારથ સિહે પહેતા મુનિવર પૂર્ણાય નવિ છો રે... જે ૨ શયામાં પોઢષા નિત્ય રહે શિવમારગ વિસામો રે નિર્મળ અવધિ નાણું જાણે કેવલી મને પરિણામે રે.. , તે શય્યા ઉપર ચંદર ઝુમખડે છે મેતી રે વચલું મતી ૬૪ મણનું ઝગમગ જાલિમ તિ રે... ઇ ૪ બત્રીસ મણના ઉપાંખડીયે સેળમણું અડ સુણુયા રે આઠ મણ સોલસ મુક્તાફલ તિમ બત્રીસ ચલ મણીયા રે... , ૫ દો મણુ કેરા ચોસઠ મોતી એકસો અડવીસ ભણીયા રે દસય ને વળી ત્રેપન મોતી સર્વ થઈને ગણિયા રે.. , એ સઘળાં વિચલા મોતીચું આફળે વાયુ પ્રયાગે રે રાગ-રાગિણી નાટક પ્રગટે લવસત્તમ સુર ભેગે રે... , ૭ Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સહજાનંદીની સઝાય ભૂખ-તરસ છીપે રસ લીને શાતા લહેરમાં ક્ષણક્ષણ સમ 8 સહજાનીની સહાનદી હૈ આતમા મેહ તણા રણી(સી)યા ભમે લૂટે જગતના જત ૨ દશ માથા રણમાં રડ વડવા દેવગયા વિભાગ રે હિર હાથે હણ્યો હિરનાગ રે ક્રેઇ ચાલ્યા કઈ ચાલશે મારગ વહેતા હૈ નિત્ય પ્રત્યે દેશ-વિદેશ સધાય રે જાતાં જમ દરબાર રે નારાયણપુરી દ્વારિકા રણમાં રાતા (રણવગડામાં)તે એકલા કિડાં તરૂ છાયા આવાસ રે બલભદ્ર સરાવર પાસ રે રાજી–ગાજીને ખેાલતાં પેાઢવા અગ્નિમાં એકલા સુરસાગર તેત્રીસ રે વીરવિજય જગદીશ હૈ... સજ્ઝાય [૧૪૩૧] સૂતા ઢાંઈ નિશ્ચિત ૨ જાગ જાગ મતિવત રે નાખી વાંકે અત્યંત ર કાઈ વિરલા ગર`ત રે... મહાન દી નરકાવાસ હવત ૨ રાગદ્વેષ પરિણતિ ભજી કાશ કુસુમ પરે જીવડા ફાગટ જનમ ગમાય રે માથે ભય જમરાય રે માયા-પટ કરાય રે સ્યા મન ગવ ધરાય રે સહુ એક મારગ જાય રે ક્રાણુ જગ અમર કહાય રે... નાગા ચાલ્યા વિષ્ણુ ધાગ ૨ ચાંચ દીયે શીર ઠાગ રે રાવણુ સરિખા રે રાજવી બ્રહ્મદત્ત નરક પ્રયાણુ ૨ જેવુ પી’પળ પાન ૨ વાલેસર વિના એક ઘડી તવિષ્ણુ જનમારા વહી ગયા નહિ" કાઈ કાઈનેા સંસાર રે માતા મરૂદેવી સાર ૨ ન રહ્યો માનના લા(છા)ગ રે જો જો ભાઈઓના રાગ હૈ... કે'તા ચાલણુ હાર ૨ જોતાં લગ્ન હજાર રે તે નર એવું સસાર રે ન જુએ વાર–કુવાર રે... મળતી મેલી નિરાશ ૨ નાઠા દેવ આકાશ રે જળ-જળ કરી ગયે। સાસ રે સુણી પાંડવ શિવવાસ રે... કરતાં હુકમ હેરાન ર "9 કાયા રાખ સમાન રે એ ઋદ્ધિ અસ્થિર નિદાન ૨ મત ધરા જૂઠ ગમાન રે... નિવ સેાહાતુ... લગાર રે નહિ કાગળ કે સમાચાર રે સ્વારથીયા પરિવાર ૨ પહેાંગ્યા મુક્તિ માઝાર ૐ... 33 ૯૪૭ 99 3 .. G Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૪૮ સઝાગાદિ સંગ્રહ માત-પિતા-સુત-બાંધવા અધિકારાગ વિચાર છે નારી આશારી રે ચિત્તમાં વાંછે વિષય ગમાર રે જુઓ સુરિકતા જે નાર રે વિષ દીધે(દતી) ભરતાર રે નૃપ જિન ધર્મ આધાર રે સ્વજનને નેહ નિવાર રે...સહજાનંદી ૮ હસી હસી દેતાં રે તાળીઓ શયા કુસુમની સાર રે તે નર અંતે માટી થયા લોક ચણે ઘરબાર રે ઘડતાં પાત્ર કુંભાર રે એહવું જાણી અસાર રે છો વિષય વિકાર રે ધન્ય તેહને અવતાર રે... થાવગ્યાસુત શિવ વર્યા વળી ઈલાચી કુમાર રે ધિક ધિક વિષયા રે જીવને લઈ વૈરાગ્ય રસાળ રે મેલી મેહ જંજાળ રે ઘેર રમે કેવલ બાળ રે ધન્ય કરડું ભૂપાલ રે જેણે કહ્યું શિવ સુદાલ રે. , ૧૦ શ્રી શુભવિજય સુગુરૂ લડી ધર્મરણ ધરો છે રે વિર વચનરસ શેલડી ચાખે ચતુર વિવેક રે ન ગમે તે નર ભેટ છે ધરતાં ધર્મની ટેક રે ભવજલ તરીયા અને રે ઈમ જાણું સે વિવેક રે.... , ૧૧ ૨ સંજામ સેનીની સજઝાય [૨૩૨] , દૂહાઃ શ્રી શંખેશ્વર પાય નમી શારદ માત પસાય સોની શ્રી સંગ્રામના ગુણગાયે નવનિધિ થાય. માંડવ(લ) ગઢને રાજી ગ્યાસુદ્દીન પાંતસાહ એક દિન બહાર ખેલવા ચાલ્યા ધરી (ઉમાહ-ઉછાહ). ૨ સાથે સિરોર ખાન છે બહેતર ઉમરાવ જાણ સેની પણ સંગ્રામ છે તેહનાં કરૂં વખાણ... ઢાળ મારગ માથે આમ્રવૃક્ષ ઉગે અતિસાર તે દેખી કાઈ દુષ્ટ જીવ મારગ ૧ એ આંબા હે વાંઝીયા સુણે સાહિબ મેરા ભૂપ કહે તુમ દૂર કરે રાખે મત નેડા.... વળતો સની ઉગ્ર હું કરૂં અરદાસ આંબો મુઝને સાન કરે કહે તો જાઉં પાસ... હુકમ લઈને ત્યાં ગયો દીયે આંબાશે કાન માંડી વાત છાની કહી આવ્યો તે બુદ્ધિ નિધાન. બે તેણી વાર Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સંગ્રામ સૈનીની સન્નાય સુÌા સુલતાન આંખે કહી આવતા વર્ષે જો વિ ફ્રળું ગ્યાસુદીન જાન(ણી) કહે માંશું ન ખાલે રૂખડા વળતુ સેાની ઉચ્ચરે એને કરતાં જે તમે નિજ નિજ સ્થાનક સહુ વળ્યા દેવ ગુરૂની પૂજા કરે પ્રેમ સહિત ગડુલી કરે જો મુજ ધર્મની આસતા, અનુક્રમે આંખા મેારીયા સવ આમા પહેલાં ક્ળ્યે પુત્ર બેસાડી હાથીએ આંખા ભરી પાતશાહને રૂમાલ પાછા કરી પૂછીયે ગાજતે-વાજતે હરખશું વળતા સાની ઉચ્ચરે તેણે મેં પેક કસી કરી ગ્યાસુદીન વાડે ચડી એ આંબા ફાલ્યા કુલ્યા ગ્યાસુદ્દીન જાનુ(ણી) કહે તેરી એ શ્રદ્ધા ફળી સાનેરી વાધા સવે ધન ધન તેરી માતકુ શ્વેતા દિન વીત્યા પછી ગુરૂકને જઈ સાંમળ મેલે સાનૈયા પ્રશ્ન પ્રત્યે છત્રીસ મહેસ સખ્યા હુવે સકલ વાચક શિરામણી તસ શિષ્ય ભાચદ્ર ભ મુજને એકજ વત તા કરજો મુજ ઘાત... જૂઠે હૈ। સ`ગ્રામ હે ભાલકે કામ ન ળ જો અહ મુજને કરજો તેહ... સાની કરે ઉપાય આંબા પાસે જાય... સમરે શ્રી ગુરૂદેવ (પુણ્યે વછિત સભ ફળ)ળજો નિતમેત્ર માળી આવી વધાવે સાની તિહાં આવે... કર સાવન થાળ મૂકવા તે રસાળ... તુમ આંત્ર જે તાઈ કયા કરી બડાઈ?... વાંઝીયા સહકાર આણી હર્ષ અપાર... સાથે સબ પરિવાર દેખી હૈ અપાર... ન ફળ્યા એ આમ એ સબ ધર્મ કે કામ... C પહેરાવ્યા સહુ સાથ ધન્ય ધન્ય તેરી જાત... ઉત્તમ ભગવતી સૂત્ર કરે જનમ પવિત્ર... જંગમાં ઉત્તમ નામ કીધાં ધર્માંના કામ... ભાનુમહાવે સુણે દાલત પાવૈં... મારગ ૫ ,, 99 "9 "9 sa 36 ७ ܐܐ ܚ ܘܐ ,, ર ૧૩ * ૧૪ o oy 30 » Îß ,, ૧૭ , le ૧૯ Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૫૦ સજઝાયાદિ સંગ્રહ આ સાલની સજ્જાય [૨૪૩૩] . સજઝાય(શયા) ભલી રે સંતોષની કીજીએ ધર્મ રસાલ રે મુક્તિ મંદિરમાં પિઢતાં સુતાં સુખ અપાર રે.. સજઝાય૦ ૧ સંયમ તળાઈ ભલી પાથરી વિનય ઓશીકા સાર(કીધો રે સમતા એ ગાલ મસુરીયા વીંઝણએ વ્રતધાર(લીધ) રે.. રે ઉપશમ ખાટ પછવડી ઓઢણવું છે(સેડ લીયે) વૈરાગી રે ધર્મ શિખરે ભલી ઓઢણી ઓઢે તે ધર્મના જાણ(રાગી) રે.. ૩ આ શય્યાએ કાણુ પિઢશે પિઢશે શીલવંતી નારી રે કવિયણ મુખે એમ ઉમેરે પિઢશે પુરૂષ વ્રતધારી રે... , ૪ ધર્મ કરો(આણંદ શું) તમે પ્રાણીયા આતમને હિતકારી રે વિનય વિજય ઉવજઝાયન (લેજો) કેવલ સુખકારી રે... • ૫ સંમૂર્ણિમ મનુષ્યોને ઉપજવાના ચૌદ સ્થાનકની જ્યણની [૨૪૩૪] . ચાલે સહિયર મંગલ ગાઈએ હીયે પ્રભુના નામ રે પહેલું મંગલ વીર પ્રભુનું બીજુ ગૌતમ સ્વામ રે ત્રીજુ મંગલ સ્થૂલિભદ્રનું ચોથું મંગલ ધર્મ રે... ચાલે. ૧ જીવની જયણે નિત્ય જ કરીએ સેવીએ શ્રી જિનધર્મ રે જીવ-અછવને ઓળખીએ તો પામીએ સમકિત મમ રે... ઇ ૨ છાણુ ઈંધણ નિત્ય જીયે ચૂલે ચંદરે બાંધીયે રે પિચે હાથે વાસીદુ વાળીએ દવે ઢાંકણ ઢાંકીએ રે... શિયાળ પકવાન દિન ત્રાસ ઉનાળે દિન વિસ રે માસે પંદર દિન માન ઉપર અભક્ષ્ય જાણ રે... ચૌદ સ્થાનકીયા જીવ ઓળખીયે પન્નવણું સૂત્રની સાખ રે વડીનીતિ લઘુનીતિ બળખામાંહે અંતર્મુહૂર્ત પાખે રે. શરીરને મેલ નાકને મેલ વમતપિત્ત સાતમે રે શુક્ર શેણિત મૃત કલેવર ભીનું વીરજ અગ્યારમે રે... નગરને ખાળ અશુચિ સ્થાનક સ્ત્રી પુરૂષના સંગમેં રે ઉપજે ત્યાં મનુષ્ય સંભૂમિ સ્થાનક જાણે ચૌદમેં રે , અસંખ્યાતા અંતમુહૂર્ત આઉખે બીજાને નહિ પાર રે બાવીસ અભય બત્રીસ અનંતકાય વજે નરને નાર રે. આપ વેદના પરના સરખી લેખવીએ આઠે જામ રે પત્ર વિજય પસાયથી પામે છત તે ઠામ ઠામ રે.. ' ઇ ૯ Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ'મૂ་િમ મનુષ્યાને ચૌદ સ્થાનકની જયણાની સઝાયે ૩ ઉચ્ચારે નૃજલે સમૂછિમનરાઃ ખેલેન્થ સિધાણુì૪ વાંતષ શાશિત પ્રયપિત્ત નૃમલેથા તત્પુદ્ગલેષુ કુત૧૦ જાયન્ત પરિશાટિત થ‘કુણપે પ"ચે દ્રિયસ'નિઃ સયેગે૧૨ નરયેાષિતા થમુખે’૩ ખાલેઽશુચિસ્થાનઃ૧૪ [ ૨૪૩૫ ] પામી સદ્ગુરૂના સુપસાય સ્થાનક ચૌદે કહીશુ" તેહ... તેહમાં જીવ અસખ્ય અપાર ઉપજે સ્થાનક પહેલા સાય... ત્રીજો અળખામાંહી પ્રમાણ વમનમાં પાંચમા કહે કેવળી... ગૌતમ ગુરૂના પ્રણમી પાય મનુષ્ય સમૂર્ણિમ ઉપજે જે ગર્ભ` જ મનુષ્ય તણા ઉચ્ચાર મનુષ્ય સ་મૂર્છાિમ પ`ચે દ્રિય જોય માત્રા માંહે ખીજો જાણુ શ્લેષ્મમાંહી ચાથા વળી પિત્ત, પરૂ, લેાહી ને થુંક પુદ્દગલ સૂકા હાય જેડ મૃત કલેવર ઈંગ્યારમા તેરમા ખાળ નગરની ધાર માણસનાં એ ચૌદે જિહાં અંશુલ અસ`ખ્ય ભાગ તસકાય ચેાની માંહે જીવ અસë એહનાં જતન કરે નહી" જેહ ભૂમિ ભીની છાંહિ હાવે જિહાં માત્રુ ભર ભિર નવ રાખીયે લેાહી વમનને રાખે કરી અવાવરૂ હવે જિહાં બહુ રાય માત્ર ભીની ભૂમિ પરિહરા અજયણાએ દાતણુ મત કરી મળ માત્રાં જિહાં પડીયાં હાય પાપ સર્વ દરે ટાળીએ મિથ્યામત તુમે પરિહરા તિય મને મળે ઉપજે નહિં પન્નવા પદ્મ જોઈ સાર ઉદયપુરે કહે મુનિ ધ દાસ ૯૫૧ ૩ સ્થાનક નવ જાણું! અચૂક પાછાં ભી જે દશમા તેહ... સયેાગ સ્ત્રી-નરના બારમા ચૌદમા સ અશુચિ નિવાર... મનુષ્ય સમૂમિ ઉપજે તિહાં અત મુ દૂત તેહનુ` આય ... મરે ઉપજે નહીં તસ શંક સબળ પાપ કરી ખૂડે તેહ... મળ મૂત્રાદિ ન નાખેા તિહાં બળખાં જિમતિમ નવ નાખીયે... તુરત જતન કીજે ચિત્ત ધરી પરવીએ નહી તેણે ડાય... પહે સમય તે ઉપર મતિ રા જિમ અવિચલ સર્વિસ પત્તિવા... ૧૦ મળ માત્રુ મત કર તિહાં ક્રાય ઈણિ પેરે જીવદયા પાળીએ... જિમ અહમાં મૃદ્ધિ વિ અવતરે મનુષ્યને મળે ઉપજે સહી... એ સજ્ઝાય કરી સુખાર ભણે સુણે તસ લીલ વિલાસ... ૪ દ ८ ૯ ૧૧ ૧ર ૧૩ Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પર સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ સયતિ મુનિની સજ્ઝાય [ ૨૪૩૬ ] શાસનવનમન માહે હૈ। મુનિએ માંદ્ય પાંગરીએ ભવજલધિ તરી, ભવિયાં! એ મુનિ વ ંદા..? એક દિન અશ્વપતિ ખેલે હૈ સુરતરૂ સરખા સયમ સાહે દેખી દુઃખના જે દરયા દુગતિ પડતાં ઉદ્દરીયે, તારે કેશરી વનમાં મૃગની કેડે પહેરી શિકારી વાધા વૈગે ભાણુ તે વાગ્યા તરફડતા તે મુનિની આગે એવુ ́ દેખી મહારાજ અહે। મેં કીધુ' અકાજ મુનિવરને તવ કહે મહારાજ ગુના કીધા મેં ભારી દયાધમ વિચારી ધ્યાન પારી મુર્તિ હે નરનાથ જ ગઢવાસી એ જીવ એ તા પાપ અતીવ વન-ટુ-કંચન કાંડાદેાડી આખર એકીલા નવે આપ એ ળ પાવે કપિલપુરના સ્વામી સૌંયતી ગ બિલની પાસે ગિરૂઆ ગુરૂને આદેશે મારગમાં એક મુનિવર મળીયા સુભમ બ્રહ્મદત્ત ટાળી ઉઠ્યા આપ સ‘ભાળી કરડૂ આદિ પ્રત્યેક જીઝષા વળી દશારણુ ભદ્ર તરીયા સંસાર સમુદ્ર દલ લેઈ આહેડે લાગ્યા મૃગના પરાક્રમ ભાંગ્યાં... જાણે પડષો પાય લાગે હૈ। મનમાં પામ્યા તે લાજ વિષ્ણુસાડવુ" સર્વે કાજ... મે* લેાપી તુમારી માજ । તાપણુ તમે ઉપકારી યેા મુજને તમે તારી... તું ક્રાણુ જીવ અનાથ હૈ। મુખે પાઢતા રીવ કહે। કાણુ અશ્વાષિપ... હય–ગય~પાયક છે।ડી હૈ। સાથે ત કાઈ આવે પ્રણમી સદ્ગુરૂના ચરણાંપ્રુજ સયમ શ્રેણી વિચાર કહેપ્સ્યુ દુઃખ કાઈ ન વહેંચાવે.. મહતણા મદ ભાંજે હૈ। સંયમ લીધા ઉલ્લાસે વિચર્યાં દેશ વિદેશે... વાતને તે સું વળીયા હૈ। ચક્રવતિ દશ અજુઆળી તરીયા મહાવ્રત પાળી... મહાબલ ઉદયે સિધ્યા હૈ। સયમ લીધે। અક્ષુદ્ર ભવિયાં! ૨ ભાખે ઉદય સુભદ્ર 。 સચમ શ્રેણી વિચારની સજ્ઝાયા [ ૨૪૩૭ થી ૩૯ ] સમરી શારદ માત સુષુજો તે અવદાત 99 ,, 99 99 ,, 29 3 ४ ૭ ८ 6 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સયમ શ્રી નિયારની સજ્ઝાયા ભાવગભીર ઘણા જે શ્રુતમાં સહા અનુમાદન ગુણુથી સર્વાકાશ પ્રદેશ થકી પણ સર્વ જધન્ય સયમ સ્થાનકમાં ખીજું ટાણું' અન તે ભાગે "ગુલ ક્ષેત્ર અસ ય્ ભાગગત તેતાં થાનક કડક કહીએ હિલે વૃદ્ધિ અસંખ્ય ભાગની આગે કડક માન અને તે વળતું બીજું ઠાણુ અસ જ્યે ભાગ અનંત વૃદ્ધિ કે ડક જે એમ અસખ્ય ભાગે જે વાધ્યા ચરમ અસખ્ય ભાગ કડકથી કંડક માત્ર ગયે અસ`પ્રયાને વળતુ મૂલ થકી જે સયમ ડાણુ ભાગ સખ્યાતે વાયુ બીજી વૃદ્ધિ કહી શ્ર્વમ કે ડૉ ત્રીજી વૃદ્ધિ સખ્યાત ભાગની થયાં થયાં તે થાન અંતર E કંડક માણુ ઠાણુ થયે પૂરે છેલ્લે કડક પૂર્ણ થયે વળો મૂલ થકી કહીયે નહિ. બીજુ ઉપરિ પણ ષટ્ સ્થાનક આછે અંશ પ્રમાણુ સમગ્ર તે કહીયે અહમાંહી જે વરતે સયત “બીજો વંદનીય ભજનાયે હવે ઠાણુ પવા પ્રથમ નિર'તર માત્ર ણુા, અત આદિ અસખ્ય અશવૃદ્ધિથી જે થાનક ઈમ પૂછતાં તે સુણતાં ભવિ પ્રાણી સહે મુતિ પટરાણી... અનંત ગુણુ અવિભાગ દેખે શ્રી વીતરાગ હાય પ્રથમથી વૃદ્ધ અસ સમાને સિદ્ધ... ભીજે કે ડકે ઠાણી ચરણુ અંશની જાણી ભાગે વૃદ્ધિ હીજે ભાગે વૃદ્ધિ ભ્રહી ... અંતિર કંડક માન તે કહે વરજ્ઞાન અન ંતે ભાગે વૃદ્ધિ ભાગે વૃદ્ધિ ઈક દ્ધિ.. ઠાણુ સ તે ભાખા બીજું મનમાંહિ રાખા માણુ ઠાણુસ્સુ પૂરી ધારા સયમ ચૂરી... ચેાથી પંચમી છઠ્ઠી વુડ્ડી જિણવરે દિઠી પંચ વૃદ્ધિનાં થાન પૂર્ણ થયાં ષટ્ સ્થાન... અસખ્ય લાકાકાશ સયમ શ્રેણી પ્રકાશ વનીક તે હાઈ ભાષ્ય તુ જોઈ... ઢાળ–૨ [ ૨૪૩૮ ] ૯૫૩ કહુ" સુણજો તુમે માતા રે જૂલા તુમે જોતા રે...આગમવચનમાં સ્થિર રહે વૃદ્ધિ અનંત અંશ દેતાં ૨ કહીયે કડક તેતા રે... 99 3 દ Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૫૪ સઝાયાદિ સંગ્રહ ઉત્તર ઉત્તર બુદ્ધિના ધુરથી હેડલાં કાણો રે ઈમ નિરંતર માર્ગણાએ કંડક માત્ર તે જાણે રે... ૩ અંશ સંખ્યાને જે વૃદ્ધિ છે પહેલું થાનક તેહથી રે ભાગ અનંત વૃદ્ધિ કેટલાં હેઠે થાનક કહે મુહથી રે , કંડક વર્ગ તે ભાખીએ ઉપરે કંડક એક રે એમ એકાંતર માણ આગળ પણ સુવિવેકે રે.. , યંતરિક્તાહિક માગણી ઈમ નિજ બુદ્ધિ વિચારે રે પર્યવસાનની માગણું ષટુ સ્થાનક થયે ધારે રે... , એહ સંયમશ્રણ પડિવજજે કેઈ ઉપર, કઈ હેઠે રે હેઠળથી ચઢે જે તે નિચે શિવગૃહ પેઠે રે , ભરતભૂપતિ જિમ કેવલી દુરથી સંયમ ફરસી રે ઉપરિ મધ્યમિ જે ચડિયો નિયમા હેઠિ ઉતરસી રે.... , અંતમુહૂર્તની જાણવી વૃદ્વિ ને વળી હાણું રે એહ પ્રરૂપણ ગુરૂ કહી વૃદ્ધિ દુવારની જાણું રે , ઢાળ-૩ [૨૪૩૯ ] પાયો પાયે રે ભલે મેં જિનશાસન પાયો અલપ બહુત્વ દુવારે સંયમ શ્રેણી વિચાર સુહા થવા સંખગુણ ઉત્ક્રમથી થાનક ષટ એહ ન્યાયો રે....ભલે મેં જિનશાસન પાયો ઉત્તર ઉત્તર થકી અનંતા અસંખગુણહ વઢા તે કંડક સંમિત ગુણકારે અધિક કંડક એક આ રે.. , સ છવપદ પ્રતિબદ્ધ માર્ગણા તે પ્રકાર ન કહા દષ્ટિવાદ છે વિસ્તર તેહને હવડાં નહિ સંપ્રદાયો રે. , મંદબુદ્ધિ ને સૂક્ષ્મ વિચારે ચિત્ત ન ચમક થાય ગીતારથ વચને રહેવું સમતિ શુદ્ધ ઉપાયે રે... વીતરાગ આણું સિંહાસન પુણ્ય પ્રકૃતિને પાયે વાચક જસવિજયે એ અર્થહ ધર્મધ્યાનમાં ધ્યા રે.... જ સંવરની સજ્જાય [ ૨૪૪૦] : વીર સિર ગૌતમને કહે સંવર ધરતાં રે સહુજન સુખ લહે સુખ લહે સંવર કહે જિનવર જીવહિંસા ટાળીયે સૂમ બાદર ત્રણ-સ્થાવર સર્વ પ્રાણી પાળીયે Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સવરની સજ્ઝાય મન વચન માયા ધરી સમતા સુણુ વચ્છ ગાયમ વીર જપે ખીજે સવર જિનવર ઈમ કહે સુખ લહૈ સાસુ` સુજશ સઘળે જિણે ઢાય ડિસા જીવ દેરી અસત્ય ટાળી સત્ય આગમ સુણુ વચ્છ ગાયમ! વીર જ પે ત્રીજે સાઁવર ધર માહિર હી ગુણુ નહીં લેતાં અત્ત જોતાં જિષ્ણુ રાય દઉં લેાક ભાંડે ઈમ જાણી મત વિવેક આવે! સુણુ વચ્છ ગાયમ ! વીર જ'પે ચેાથે સવર ચેાથું વ્રત ધરા અલકા અંગે શિયલે સઘળે જગમાંહિ જોતાં એહ જાલમ ઈમ જાણી તુમે નારી પરાઈ સુણુ વચ્છ ગાયમ! વીર જપે પાંચમે સ`વર પરિગ્રહ પરિહરા મત કરી મમતા દિનરણિ મણિરયણુ કંચન ક્રાડિ હવે જિમ લાભ હવે અતિ બહેાળા સુણુ વચ્છ ગાયમ! વીર જ પે છઠ્ઠુ સવર છઠ્ઠું વ્રત ધરા પરિહરા ભાજન રણુ કરાં સસાર ફ્લશા, દુઃખ સહેશે, ઈમ જાણી મન સંવેગ આણી સુણુ વચ્છ ગાયમ ! વીર જપે સંસારના સ્વાથી મમતા કછુ નવે આણીયે પ્રથમ સાઁવર જાણીયે... સાચુ ખેલ્યા રે સહુ જન સુખ લહૈ, સત્ય વચન સભારિયે તેહ ભાષા ટાળીયે " ૯૫૫ નવકાર મંત્ર ભાખીયે જીભા જતન કરી રાખીયે... અદત્ત પરાયા હૈ લેતાં ગુણુ નહીં દૂર પરાયા પરિહરા તેહ ભાંડણુ કાંઈ કરી સભ્યેા જ લાભે આપણે નિવ લીજે પર થાપ..... શીયલ સઘળે રે અંગે અલ કા રંગે રાચેા તે સહી એર ઉપમા કા નહી રખે જ નિરખા નયા કછુ ન કહીએ વશું.... મૂરખ માયા મમતા હૈ મત કરા રૂલતાં જુએ તમાસે એવડે પણ તૃપ્તિ ન પામે જીવડા તિમ લાભ વાધે અતિધા તૃષ્ણા વેલીને દહે। રમણી ભેાજન ભજન પરિહરા પ્રત્યક્ષ પાતક એહના સુખ ટળશા દેહના ભાવનાની સજ્ઝાયા [ ૨૪૪૧] મૂલ ગુણ વ્રત આદરી શિવરમણી વેગે વર... અસ્થિર સબવિષેની તથા સમાર આ સ`સાર અસાર છે, ચિત્ત ચેતા હૈ જૂઠા સકલ સંસાર, ચતુર ચિત્ત ચેતા રે ખાલી આ ઇન્દ્રજાલ... સધ્યા રાગ સમાન છે ૧ 39 ૪ Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હ · 99 એકલા આવ્યા જીવડા સઘળુ અહિં મૂકી જશે કરણી પાર ઉતારશે રાજ નહિં પાપા ભાઈનુ સુખમાં સાજન સહુમળ્યા છે અવસર સાધા આપણા ફરી અવસર મલવા નથી રંકને રત્ન ચિંતામણિ સમતાના ફળ મીઠડા એડી સાધા આપણી 29 .. 99 "" 19 99 "9 નથી સાર જગતમાં ભાઈ જીવ! જોવુ" જરૂર તપાસી તું માતાની ઉદરે આવ્યા તું ઉધે શીર લટકાયે જન્મ પ્રભંગની પીડા સહી આધિ-વ્યાધિને ઉપાધિ માત-પિતા–સુત–દારા સંસાર છે સ્વપના જેવા વરે મેક્ જેવા અભિમાન સદગુરૂ શીખડી દે છે જાશે એકલા આપું સાથે પુણ્યને પાપ... ક્રાણુ બેટા ક્રાણુ ભાપ જમડા લેશે જવામ... દુઃખમાં દૂર પલાય છડા દૂર અલાય... હીરા સાંપડયા હાથ સામાનિ સંગ્રહ રણમાં સજ્જન સાથ... સંતાષ શિવત મૂલ ધર્મરત્ન અનુકૂલ... [ ૨૪૪૨ ] 99 99 39 29 99 "9 " " , 99 હવે કરીલે સુકૃત કમાઇ બહુ ભટકયો લાખ ચેારાસી ... મત્સ્યેા માનવ તન સરસાઈ નથીસાર૦ ૧ નવ(૬)માસ તુ` કેન્નુ પૂરાયે તિહાં ભોગવી બહુ દુઃખદા(ભા)ઈ..... તું ઉચા-નીચા પડાયેા આડા આવે તેા જાય કપાઈ... જાણે જીવતા નરના કીડા કાંઈ પત્તો ન પામે ભાઈ... તે પાપની ગાઠડી (પાટલી) ગાંધી પ્રેમ છૂટે કહા છેડાઈ... છે સઘળા તુજથી ન્યારા સહુ સ્વારથની છે સોઈ... વળી ફાગઢ પાણી વલેવા હાલી શીરે ઠકુરાઈ... પલમાંરે જશ સમંશાન ફૂલી જશે સબ ચતુરાઈ... જેવુ દેખે તેવું જ કહે છે ને માને તે તારી ભલાઇ " "9 99 99 99 99 3 ૐ ७ ८ Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સસારના સ્વામી અસ્થિર સ“ભવિષેની સજ્ઝાયે લાગ્યા પાપ કરમના દાદા છે હાર-જીતના સાદા બધી અસ્થિર ભાજી રાě... ,, હવે લગરીક(જરાક) સમજ સુધાર સવાÈાડની કરીલે કમાઇ, છે ધમ રત્ન સુખદાઇ,, મટ્યા માનવના અવતાર ,, આ સંસાર અસાર છે રે એ સંસાર તજી ગયા રે ડાભઅણી જલ બિંદુઆરે ઇણિપર ચ‘ચલ આઉખુ* ? ધન ધાન્ય રામા(શુ)કાંઇ કરાર,, સાવનની નવ ડુગરી રે માતા મયુગલની પરે રે નરક નિગેાદમાં જમશે રે યૌવન વય વહી જાયશે ૨ ખૂણે ધાયે ખાટલે ૨ અંગ ગળે માથુ કુરે ૨ સગા સણીજા કુટુ બસહુ સભળે,, મૃગૃધ દેશના રાજ્ગ્યા રે કાષ્ઠપિ'જર કાણિક' દીયે રે 99 ,, 19 ,, (મન્મથ થયા હૈ 19 [ ૨૪૪૩ ] જીવડા બૂઝે તે વિરલેા કાય તે નર સુખીયા હાય ચતુરનર ! ચેતા રૂ ચિત્તમાંહિ જેહવા સધ્યાના રામ(રંગ) જાગી શકે તેા નગ કારમા એહ સંસાર નંદે તજી નિર્ધાર 99 .. .. આદીસર અંગે ઉપન્યા ૨ માંઢા માંહિ ઝુઝીયા રે પરમેશ્વર નિત પૂછયે રે સુગુરૂ શિખામણ મન ધરા રે અતિ નિશદિત જ્યાઇયે. ૨ પંડિત શિયલ વિજય તફ઼ા રે .. 99 99 99 19 પરષદા આણે દીયે મુનિ દેશના જગમાં જોતાં રે ડાઇ ક્રાનુ" નહિ" સ્વારથ ધીરે હુ ખુદુ ખમે ખૂલે મારે બૂઢી(ફૂટી)ને જુએ 19 તહવે જાણી સાર ઘરડ પણ નિવાર ફાઇ ન પૂછે સાર "" જ઼જ઼રી (ાજરી) હુએ તારી દેહ ડાસા કરાવે વેઠ શ્રેણીક નામે નરેશ જો જો પૂના વેર ભરત-કામલ ભાઈ એ (સ્વારથની) સંસારની સગાઇ ,, નિત્ય જપીયે નવકાર જિમ પામેા ભવપાર પૂગે મનના કાડ શિષ્ય (સિદ્ધિ) કહે કરજોડ અપાર) મબિંદુ જેવા રે હંસાર 99 " "" 99 *4g 39 ૧૦ 1. ,, و) ८ [ ૨૪૪૪ ] જુએ(સવા) સંસારના રૂપ હો અથે લાગે અનૂપ હે!...હે.? ચેતન ચેતજો ૧ જેમ દૂઝણી ગાયની લાત હૈ। એમ અનેક અવદાત હૈ। ૧૦ Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૫૮ ધૂરા વહેરે ધારી જિહાં વગે નાથે ઝાલી(સાહી)રે ઘી પાયે વળી સુતને ધવરાવે માતા સ્વારથે લેણું લીજે ♦ દેણું દીજીયે સગપણ સઘળાં રે સબંધ લગે નવાના ઉધારા જૂના ભેગવે પહેાંતી અવધે રે કાઇ પડખે નહિ' રાખ્યુ. તે કેહવુ" કાઈ નવ રહે માહની જાળેરે સહુ મુંઝી રહ્યા મલવત બન્નેરે બંધન એ કહ્યાં જે જેવું કરે ? તે તેવુ` ભોગવે વિષયના વાઘૌ રે જીવ ચેતે નહિં આખર સૌને ર્ ઉઠી ચાલવું પરદેશી આણા રે પાછા નહિ વળે નરપતિ સુરપતિ જિનપતિ સારીખા તા બીજાના હૈ યે છે આશરા એહવુ" જાણીને ધર્માંજ આદરા પરાપઢારને નીતિ ઉયરતન વધે સજ્ઝાયાદિ સ”ગ્રહ તિહાં લગે દીયે છે ગવાર(ચાર) હૈ। પછી ન નીરે ચાર હા... સ્વારથે સુત ધાવત હૈ। ભાંખે એમ ભગવત હૈ... જે કરે પુણ્યને પાપ હા કુણુ બેટા કુણુ ભાપ હૈ... કીજીએ ક્રેાડી ઉપાય હૈ। પાકા પાનના ન્યાય હા... એક રાગને બીજો દેશ હૈ। તેમાંઢે રાગ વિશેષ હેડ... કડવા કમ વિપાક હૈ। ખાતા ફળ પાક હા... કાઇ આજ હું કાઈ કાલ હા એમ સંસારની ચાલ હા... રહી ન શકવા ઘડી એક હા ઢાળ ચૂકે નહિ" ટેક હા... કેવલી ભાષિત જેડ હા જગમાં સારે છે એહ હૈ... 99 .. 29 "" 99 97 99 19 ૩ દુ ૭ ८ ૧૦ ૧૧ [ ૨૪૪૫ ] એ સાંસાર અસાર સ્વરૂપ દીસે ઇસ્યા ખણુ પલટાયે રંગ પતંગ તા જિસ્મેા ભાજીગરની ભાજી જિમ જૂઠી સહી તેમ સાંસારની માયા એ સાચી નિહ.... ૧ જિમગગને હરિચાપ પલક એક પેખીયે ક્ષણમાંહિ વિસરાલ પછે નવિ દેખીયે તિમ એ જોબન રૂપ સકલ ચંચલ અછે ચટકા છે દિન ચાર વિર`ગ હવે છે દેખ'તા કંપાકતાં ફળ કુટરા ખાતાં સરસ સવાદ અતે જીવિતહેરા તિમયુવતિ તનુ ભોગ તરતસુખ ઉપજે આખર તાસ વિપા* *ટુક રસ નીપજે ૩ જિમ ક્રાઇક નરરાજ લિયે સુપનાવશે હયહાથી ગઢમ`દિર દેખી ઉલ્લુસે જન્મ જાગે તથ્ય આપ રહે તિહાં એકલા એવો ગરથનાં ગવ તિક્ષ પણ નહિ' ભલે ૪ એ સંસાર અસાર શિવા સુત એળખી રાજરમણી ઋદ્ધિ છેડી થયાાતે ઋષિ દાનવિજય પ્રભુ નામથી ભવસાયર તરે... પ્ ક્રમ ખપાવી આપ ગયા શિવમદિર Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ર સંસારના સ્વાર્થી અસ્થિર સંબંધવિષેની સઝા ૯૫૯ [૨૪૬] રે મન માહરામ પડીશ મેહ પિંજરમેં સંસાર માયા જાલ છે સંસાર માયા જાલમાં જેઓ કરે પાપ અનેક પરભવે નરકનિગોદમાં દુઃખ સહેશે આતમ એકમનમાહરા ૧ માત-પિતા-સુત-કામિની સહુ કુટુંબ મલી એહ આપ સ્વારથ તણે સહુ કે સગો ગરજે દેખાડે નેહ... આવે તે ચેતન એલે જાશે તે પરભવ એક સાથે કે આવે નહીં જે અછે સ્વજન અનેક રંગભરે સહુ આવી મળ્યું ચિત્ત વિહચયા પરિવાર દુઃખ દિવસ આવ્યું કે કાંઈ નહીં જીવ આધાર... આ મેળે મો દિન પંચને દશ દિશા થકી સવિ આય જોતાં તે નયણે ચિહું દિશે જાશે સહુ વેરાય... મન મૂહનર જાણે નહીં કારમો એ પરિવાર આપ સ્વારથ સહુ કે મલ્યા તેને પતીજ નહિં તલભાર.. , કારમો સગપણ માતને સહુ જાણજો જગમાંહિ ચલણી તે અંગજ બાળવા દીધી તે અગ્નિ ઉછાહિ. કારમો સગપણ બાપને જુઓ કનકરથ નૃપ જેહ આપણું બાળક છેઠીયા કહ્યું જ્ઞાતામાંહે એહ... કારમો સગપણ કામિનીને જુઓ સૂરિમંતા નાર પ્રદેશી નૃપતિ મારીઓ જે પિતાને ભરતાર... કાર સગપણ ભાઈને જગ જુઓ પ્રત્યક્ષ એહ ભારત-બાહુબલ બહુ લડયા કયાં રહ્યો બંધ ને... કારમો સગપણ પુત્રને જુઓ કેણિક નૃપતિજ આપ કાષ્ઠ પિંજરમેં ઘાલીઓ જે શ્રેણીક નૃપતિજ બાપ , કારમો સગપણ મિત્રને કઈ કહેતે નવિ થાય મિત્ર દ્રોહ કીધે ચાણકે મારીઓ પર્વતરાય કાર સગપણ કંથને નળ કી બળ અન્યાય વનમાંહિ દમયંતી તજી એકલી રહી વિલપાય કારમે સગપણ સર્વને જે રામ સુભમ સંસાર નક્ષત્રી નિર્ણાહ્મણી કરી જેમ સાત એકવીસ વાર , Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ દ૬૦ સઝયાદિ સંગ્રહ કારમાં સુખ સંસારમેં(ઉના) કારો રાજકારભાર જેમ સુભમ બ્રહાદત્ત બેહુ જણાં ગયા સાતમી નરક મઝાર... રેમન ૧૫ કારમો રૂ૫ સંસારમેં મત કરો ગર્વ લગાર વિણસતાં ક્ષણ વેળા નહીં જઓ ચક્રી સનતકુમાર... - ૧૬ કારમી હિ સંસારમાં ક્ષણમાંહે દશદિશ જાય ચંડાળ ઘર ચાકરી રહ્યો જલ વવો હરિચંદ રાય.. ઇ ૧૭ કારમો સર્વ સંસાર એ કારમો સવિ પરિવાર કારમી તન-ધન સંપદા મત કર ગર્વ ગમાર. છે ૧૮ એક નિ ઓચિંતા ચાલવું સવ છોડીને નિરધાર લેપે તે સંબલ ધર્મને જે થાયે જીવ આધાર... ૧૯ ધન્ય ધને થાવગ્રા મુનિ શાલિભદ્ર જંબુકુમાર એહ સંસાર જાણું જેણે લીધે સંજમ ભાર... , એમ જાણીને જીવ ચેતજો કરો ધરમ સુખખાણું પતિ વીર વિમલ તણે કહે કુશલ વિમલ ધ્રુમ વાણી , ૨૧ [ ૨૪૪૭]. સગું તારૂં પણ સાચું રે સંસારિયામાં પાપને તે નાખો પાયે ધરમમાં તું નહિં ધા ડાહ્યો થઈને તું દબાયરે સંસારિયામાં સગું ૧ કડું કડું હેત કીધું તેને સાચું માની લીધું અંતકાળે દુઃખ દીધું રે , ૨ વિસવાસે વહાલાં કીધાં પિયાલા ઝેરના પીધા પ્રભુને વિસારી દીધા રે , , મનગમતામાં મહાલ્યા ચારના મારગે ચાલ્યો પાપીઓને સંગ ઝાલ્યાં રે, છે ઘરને ધધે ઘેરી લીધે કામિનીયે વસ કીધે અષભદાસ કહે દો દીધો , [૨૪૪૮] સાર નહિ રે સંસારમાં કરા મનમાં વિચારજી નેત્ર ઉઘાડીને જોઈએ કરીએ દષ્ટિ પસારછ સાર નહિ ? જાગ જાગ ભવિ પ્રાણીઓ આ૩ ઝટપટ જાયજી ગયા વખત નહિં આવશે કારજ કાંઈ ન થાયછ... ૨ દશ દષ્ટાંત રે દેહિલે પામી નર અવતારજી દેવ ગુરૂને જગ પામીને કરીએ ધર્મશું રાગજી છે ? મારૂં-મારું કરી જીવ તું ફરીએ સઘળા ઠાણજી આશા કઈ ફળી નહિ પામ્ય સંકટ ખાણજી... Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સૌંસારના વાથી અસ્થિર માત-પિતા-સુત-બાંધવા પડતી સમે કાઈ નવ રહે રાવણુ સરિખા રે રાજવી ત્રણ જગતમાંહિ ગાજતા અંત સમય ગયા એકલા એવુ જાણીને ધમ` કીજીએ માહનિદ્રાથી જાગીને સંસાર ધૂમાડાના બાચકા રે રંગ-પતંગ ઉડી જશે રે કઠિન ચાટ છે કાળની રે કેઈક રાજ અને રાજીઆ ફ્ ક્રે'ના છે. ને કે'તા વાછરૂ રે અંતકાળે જાવુ એટલુ ૨ માળી વીષે રૂડા ફુલડાં ૨ આજના દિવસ રળીયામણા રે વિનય વિજયજિત સેવના રે પર ઉપકાર સમતા રસે ૨ વિષેની સામે ચડતી સમે આવે પાસજી દેખા સ્વારથી સસારછ...સાર નહિ” લાપતિ જે કહાયજી ધરતા મન અભિમાનજી... નહિ... ગયુ` કાઈ તેની સાથજી હાશે ભવજલ પારજી કરા ધમ શું પ્રેમજી એવી સૌભાગ્યની વાણીને ધારા મતશુ પ્રેમજી (ધરા હૃદય માઝારજી)...,, 2 • શ્રેણીકરાને પાંજરે પૂર્યાં પુત્ર પિતાને અતિ દુઃખ દીધું ભરત બાહુબલીએ રાજ્યને માટે ચક્ર મૂકયુ" નિજ ભાજીની ઉપરે મયણુરેહા વશ મહા મણિર્થે વિષય કષાયમાં અધ બનીને સ. ૬૧ [ ૨૪૪૯] કાના રે સગપણુ કાની રે માયા સ્વારથી(અથિર) સ`સારમાં કાઈ નથી 29 ७ 99 જાતા નહિ' લાગે વાર સ્વપ્નું થાશે સ’સાર...હેતે ધમ રસપીજીયે ૧ મરણુ માટેરૂ માન છેાડી ચાલ્યા સસાર... 'તા ભાઈ ને ભાપ સાથે પુણ્યને પાપ... કળીયુ' કરે છે વિચાર કાલ આપણા શિર ધાત... ભવિ કરજો દિન રાત ઝીયા તા મુક્તિની વાટ... 99 ,, ,, પ્ [ ૨૪૫૦ ] જીવ રહ્યો છે લેાભાઈ તાહેરૂ સાચી ધ` સગાઇ ૨ જીવડા ! સાચી ધમ સગાઈ૦ ૧ ક્રાણિક રાજ્ય યાભાઇ ત્યાં ગઈ પુત્ર સગાઈ ?... માંડી માટી લડાઈ... કર્યાં ગઈ ભ્રાત સગાઈ ? માર્ગે યુગ બાહુ ભાઈ ત્યાં ગઈ ભ્રાત સગાઈ ?... 99 3 30 99 ૩. Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ર બ્રાહ્મણી નિજ પુત્રને વેચે અમરકુમારને મારણુ કાજે સૂરિકાંતાએ પ્રદેશી રાય માર્ગ રાયપસેણીમાં ભગવંતે ભાખ્યુ શેઠાણી નિજ શેઠને નાખે * તણી તમે જોજો વિચિત્રતા(નિષમતા) ચુલણી માતા નિજ પુત્રને ખાળે વિષયારસમાં લપટ બનીને મારૂ' મારૂ સૌ કહે છે પ્રાણી વિનય વિજય પંડિત એમ બેલે નથી સાર જગતમાં ભાઈ તુ... અનાદિ કાલના પ્રાણી નવ માસ ગર્ભ માં ભારે જો ગર્ભમાં આડે આવે પછી માલપણે અજ્ઞાની થયા જુવાન કામ વિકારા પછી ધડપણુ તુઝને આવ્યું જો હાય શરીરમાં વહી એવું પત્ર ડાળથી ત્રુટ્યુ નથી તારી પ્યારી તારી સુઝત્યાદિ સંગ્રહ ધનને અર્થે લાભાઈ ત્યાં ગઈ પુત્ર સગાઈ ?... ગળે અ ગુઠા ભાઈ કાં ગઇ પત્ની સગાઈ ?.. ઉંડા કુવાની માંહિ કયાં ગઈ પત્ની સગાઈ ?... લાખનું ઘર મનાઈ કયાં ગઈ માત સગાઈ ? તારૂ" કાણું(કાઈ ન) સહાઈ જૈન ધમ સાચા ભાઈ... [ ૨૪૫૧ ] શ રહ્યો જીવ લેાભાઈ... તુ" કરીયા અને તાખાણી → 39 .. .. 99 99 પછી મલી મનુષ્યની કાંઈ નથી ૦ ૧ દુઃખે વેઠી તુ નીકળ્યે ભારે જગ પવન હેર તવ વાઈ... તા શિશુનુ (શરીર) શિર પાવે ક્રમ ભૂલ્યા સ્થલ દુ:ખ દાઈ... બહુ ખેલ વિષે મતી માની હતી પરાધીન તવ માંઈ... તવ ભૂલ્યા ધરમ વિચારા થઈ અધ તે કાયા ગુમાઇ... ખળ અંગતણું(જ ગુમાવ્યુ)તે” વાંસ્કુ’ પછે લાળ ખાંસી મુખમાંહિ... સહુ માતપિતા રહે માહી છે મતલબની મિત્રાઈ... જેવુ" ઠામ કાચનું ફૂટવું તેમ ક્ષણુમાં તત પડી જાઈ... અલવીય રૂપની યારી શીદ કરે ખુવારી ભાઈ... 29 ,, "9 ,, ૐ 29 ८ ૩ ૪ દ ७ Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સંસારના સ્વાથી અસ્થિર સંબંધવિર્ષની સજઝાય ૬૩ આ રંગ પતંગી કાયા ) જેવી ઈંદ્ર જાલની માયા જે પાણીને પરપોટા જે હતા મહા ચક્રવતિ તેની ધરવી શી મમતા માયા તે વણસતાં વાર ન કાંઈ. જેવી વાદળ કેરી છાયા તે ક્ષણ ક્ષણમાં પલટાઈ. તેવો દેહ ભરોસો ખોટો ત્યાં ચાલે નહીં ચતુરાઈ... જેની આણ પૃથવીમાં ફરતી તે ચાલ્યા તજી સગાઈ. તેવા તનના જુઓ તમારા તે પીગળતાં વાર ન કાંઈ... શીદ જનમ તું એળે ગુમાવે લે જ્ઞાન ગુરૂ સુખદાઇ... તું તાલ મગન થઈ દેતો તે ભટકવા ભવની માંહી.” થા કર્મ બંધથી છૂટે વૈરાગ્ય આણુ ઉરમાંહી. જેમ પાણી માંહી પતાસા ગયો અવસર ફરી નહિં આવે , ૧૫ તું રંગ રાગમાં રાતે છે જ ' અરે ! સમજ કાળ રે ખૂટયા ૧૭ જગત છે સ્વાર્થ સાથી યે કાંયા કાયકા કુંભા પલકમેં ફુટ જાયેગા મનુષકી એસી બંદગાની જીવનકા કયા ભોંસા હૈ ખજાના, માલ ને મંદિર સહુ ઈહાં છોડ જાના હૈ કુટુંબ પરિવાર સુત દારા નીકલ જબ હંસ જાયેગા તરે સંસાર સાગર કે કહે ક્ષાંતિ વહી પ્રાણ [૨૪૫૨] સમજ લે કોન હૈ અપના નાહક તું દેખકે ફલતા પત્તા જવું ડાળસે ગિરતા. જગત૧ અબી તું ચેત અભિમાની કરી લે ધમકી કરણી કર્યું કહેતા હૈ મેરા-મેરા ન આવે સાથ તબ તેરા છે સુપન સમ દેખ જગ સારા ઉસી દિન હૈ સબી ન્યારા છે જપે જે નામ જિનવર છે હઠાવે કર્મ જંજીર કે , ૫ Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૬૪ સઝાયાદિ સંગ્રહ [૨૪૫૩] જગ સુપનેકી માયા રે નર! જગ સુપકી માયા સપને રાજ પાયા કોઈ રંક ક્યું કરત કાજ મન ભાયા ઉઘડત નયન હાથ લખ(દાખ)ખપર મનહુ મન પછતાયા રે..... ચપલા ચમકાર જિમ ચંચલ નરભવ સૂત્ર બતાયા અંજલી-જલ સમ જગપતિ જિનવર આયુ અથિર દરસાયા.. યૌવન સંધ્યા રાગ-રૂ૫ ફુનિ મલ મલિન અતિ કાયા વિસત જાસ વિલંબ ન વંચક જિમ તરવરકી છાયા... સરિતા–વેગ સમાન ન્યું સંપત્તિ સ્વારથ સુત મિત જાયા આમિષ લુબ્ધ મીન જિમ તિન સંગ મોહાલ બંધાયા એ સંસાર અસાર સાર પણ યામેં ઈતના પાયા ચિદાનંદ પ્રભુ સુમરન સેંતી ધરીયે નેહ સવાયા.... [ ૨૪૫૪] સ્વારથકી સબ હે રે સગાઈ કુણ માતા કુણ બેનડી ભાઈ. સવારથકી સ્વારથ ભોજન મુક્ત સગાઈ સ્વારથ બિન કઈ પાણી ન પાઈ ,, ૨ સ્વારથ માં-બાપ-શેઠ બડાઈ સ્વારથ બિન નહુ હેત સહાઈ , ૩ સવારથ નારી દાસી કહાઈ સ્વારથ બિન લાઠી લે ધાઈ.. , ૪ સ્વારથ ચેલા ગુરૂ ગુરૂ ભાઈ સ્વારથ બિન નિત હેત લડાઈ , સમયસુંદર કહે સુણે રે કાઈ સ્વારથ હે ભલી પરમ સગાઈ , ૬ [૨૪૫૪] સ્વારથની છે સગાઈ રાજ સ્વારથની છે સગાઈ એ ઘર ઘર કેવી છુપાઈ રાજ, માત-પિતાને ખૂબ જ હાલે હરખે છે લાડ લડાઈ પિષણ કરશે ઘડપણ માંહિ એ સ્વારથમાં જકડાઈ રાજવારની બ્રાત કહે તું ભાઈ છે પ્યારો જરાય છે ન જુદાઈ બાપ કમાણું વહેચી લેતાં માંડે મોટી ભવાઈ રાજ... ) ૩ બહેની કહે તું કેવો સારો લાખ ટકાનો ભાઈ એક કપડું જે ઓછું આપે તે કરે છે ફજેતાઈ રાજ.. ,, પ્રિયતમા કહે પ્રીતમ મારા પ્રભુ માની પૂજા ચાહી લલના લાતો મારે ત્યારે દેખે ન રાતી પાઈ રાજ... ઇ. આ સંસારે જયાં જુઓ ત્યાં વાર્થ માયાની સગાઈ મોહ માયા લોભ ત્યાગ્યા જેણે સાચી જીવન કમાઈ રાજ... ૬ Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સંસારના સ્વાથ અસ્થિર સંબંધવિષેની સઝા કપ [૨૪૫૬] હિના ૨ સગપણ કેહની રે માયા કેહના સ્વજન સગાઈ ૨ વજન વર્ગ કેઈ સાથ ન આવે સાથે આપ કમાઈ રે, કેહના ૧ મારું–મારૂં સૌ કહે છે પ્રાણુ તારૂં કેણુ સહાઈ રે આપ સવારથ સહુને વહાલો કુણ સ્વજન કુણુ માઈ રે છે ૨ ચલણી ઉદરે બ્રહ્મદર આયો જુઓ માત સગાઈ રે પુત્ર મારણ કાજ અનિજ દીધી લાખના ઘર નીપજાઈ રે , કાષ્ઠ પિંજરમાં ઘાલીને મારે શસ્ત્રગ્રહી દોડે ધાઈ રે કણિકે નિજતાત જ હણી કિહાં રહી પુત્ર સગાઈ છે. આ ભરત બાહુબલિ દે લડીયા આપ આયે સજજ થાઈ રે બાર વરસ સંગ્રામજ કીધે કિહાં રહી ભ્રાત સગાઈ રે.... , ગુરૂ ઉપદેશથી રાયપ્રદેશી સદ્ધ સમકિત પાઈ રે સ્વારથ(કારણ) વિણ સુરિકાંતા નારી મા પિયવિષ પાઈ રે , નિજ અંગજના અંગજ છેદે જુઓ રાહુ કેતુ કમાઈ રે સહુસહુને નિજ સ્વારથ હાલે કેણુ ગુણને કાણુ ભાઈ રે.. , સુભમ પરશુરામ જ દેઈ માહે માંહે વેટ(૨) બનાઈ રે ક્રોધ કરીને નરકે પહત્યા(યા) કિહાં ગઈ તાત સગાઈ રે.. ૮ ચાણામે તે પર્વત સાથે કીધી મિત્ર ઠગાઈ રે મરણ પામ્યા ને મનમાં હરખે કિહાં રહી મિત્ર સગાઈ રે. કિની રે માતા ના રે પિતા કોના ભાઈ-ભોજાઈ રે જમ રાજાને તેડો આવ્યો ટગટગ જોવે ભાઈ રે... ૧૦ સાચો શ્રી જિન ધર્મ સખાઈ આરાધો લય લાઈ રે દેવ વિજય કવિને શિષ્ય ઈણીપરે કહે તત્વ વિજય સુખદાઈ ૨. , ૧૧ [૨૪૫૭] આગમની મને ર૮ (માયા) લાગી રે મોહન પ્યારા આગમ મેં તે જોયું તારું સર્વ જગ થયું ખારું મન મારૂં રહ્યું ન્યારું રે.... સંસારીનું સુખ એવું ઝાંઝવાના નીર જેવું તેને તુચ્છ ગણુ રહીએ (ફરીએ)રે.. , ૨ સંસારીનું સુખ કાચું તેને તે હું શીદ યા(રા)વું તેવે વેષે શીદ રહીએ રે... ૩ વેષ પટાની સાથે જીવન પણ છે જરૂરી તેમાં છે આતમની મગરૂરી, ૪ Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજઝાયાદિ સંગ્રહ આગમની છે બલિહારી ગદ્રને શ્રદ્ધા જાગી હવે હું તે બડભાગી રે, ૫ પુણ્યાબળ મળે માનવ દેહ ખાવા પીવામાં મતગાળો પરોપકાર અને વિરકત ભાવે ઉન્નત જીવન વીતાવજે [૨૪૬૦] એક માસ પછી માસ જાય ત્યારે માતાને હરખ ન માય કુંવર ઉદરે રહ્યા નવ માસ ત્યારે માતાની પહેચી છે આશ... ૧ પુત્રગર્ભની વેદના સહતી ત્યારે માતા છતે લખું જમતી પુત્ર શરીરની વેદના જાણી ત્યારે માતા પીવે મગનું પાણી... જયારે પુત્રનું મુખડું જોયું ત્યારે હરખે મલમત્ર છે જ્યારે પુત્ર હતારે નાના ત્યારે માતાને ચઢતા પાના.. પુત્ર થયાં જોબન ભર રાતા ત્યારે માતાના અવગુણ ગાતા સ્વામી ! પુત્ર પરણું તે રૂડું વહુ વિના સંસારમાં સૂનું.. ત્યારે વાલમ હસી હસી બોલે તારી અક્કલ બાળક તોલે પિતા પુત્રને પરણાવે કુંવર વહુ લઇને ઘેર આવે... સાસુને પગ ચાંપવાની ઘણું હવા વહુ આવે તો ઘણું કરે સેવા વહુને સાસુનું બોલ્યું ન સહેવાય આ અન્યાય કેમ વેઠાય... અમે સાસુથી જુદા રહીશું નહીંતર અમારે મહીયર જઈશું જ્યારે દીકરાને આવી છે મૂછો ત્યારે માબાપને શીદ પુછો.. જ્યારે દીકરાને આવી દાઢી ત્યારે માબાપને મૂકે કાઢી માતા ખભે નાખોને ગરણું તમે ઘેરઘેર માંગોને દરણું... માતા ઘર વચ્ચે મૂકે દીવે તમે કાંતી પીતીને ઘણું જીવો માતા ખભે તે ના રાસ તમે ઘેર ઘેર માગો છાસ... એમ ભાગ વહેચીને જદા રહ્યા પછી માબાપના સામે થયા પુત્ર ! આવું હતું અમે જાણ્યું નહીંતર ગાંઠે રાખત નાણું જઓ સંસારમાં નહિ સાર તમે સાંભળજો નર-નાર ગુરૂ સુમતિ વિજય કહે સુણજે જેવું વાવો તેવું લણજે.. [૨૪૬૧] સરસતિ સામિણ પાયે લાગું માગું મધુરી વાણું રે એ સંસાર સરૂપ વિચારૂં કે દેહનું નહીં જાણ... ચેતન ચેતે હૈ કો કેહનું નહિં જાણ૦ ૧ Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રે સંસારના સ્વાથ અસ્થિર સંબધિવિર્ષની સજઝાય દૂરગતિ પડતાં કે નવિ રાખઈ ધરમ વિના નીરધાર રે કુટુંબ મોહ રસ રસીઓ હંસી પાપે આતમ ભારિત ખૂઝ કરી ભરતેસરે લીધું નિજ સહેદર રાજ રે લેભ લઈ તેણઈ નવિ આણું ભાઇ નવાણું લાજ... ) મગધ દેશ સામી સપરાણો રાણે નામ સુજાણું રે શ્રેણીક તાત તણું નિજાનંદન કેણીકે હરવ્યા પ્રાણ. કપટઈ કુબર કુડ કરીનઈ જઈ હરાવ્યા માન રે ભાઈ ભેજાઈ બાહર કાઢયા નલ-દવદંતી રાન.. આ દેશી બોધ પ્રદેશી રાજા સુરતા નારી રે વિષ દેઈ નઈ ભોજન લેવું માર્યો નિજ ભરતાર... છે. સેમિલ સસરે સીસ પ્રજાનું ગજ સુકુમાલ મસાણ રે આપ જમાઈ હરિને ભાઈ હતાં ન કરી કાણ... p. કલાવતી ઈમ કંત વિગઈ છેદાવ્યા બે હાથ રે કુલવંતી રેતી રડતી મેહલી રાનિ અનાથ છે જેહની કીતિ જગ જયવંતી લેજઈ સહુ નામ રે તે તાંતઈ કીધી વનવાસી દશરથ નંદન રામ.. બ્રહ્મદત્ત સુતનઈ સંતાપ્યું માતા ચલણી આપ રે કનક કેતુ રાજાઈ કીધો. પુત્ર મરાવી પાપ ઈણિ સંસારિ અસારિ વસતાં ભલા(ભેળા) છવ મ ભૂલ રે રાતિ-દિવસ પર કાજ રળતો વેચાવઉ વિણ મૂલિ. , કુટુંબ કારમું કરમ સંજોગઈ કીધું વાર અનંત રે એક ન કીધે સમરથ સાહિબ દુઃખ ભંજન ભગવંત.... , શ્રીગુરૂ વિપાપડિત કેરો સીસ કહઈ કરજોડી રે વિદ્યાચંદ ચમક્કઉ લાઈ અરિહંત સેવા કેડિ... , [૨૪ ] મુંઝ માં મુંઝ માં મુંઝ માં રે જંગની જૂઠી માયામાં મુંઝ માં જે જે જાયા તે તો સવિ જાશે યશ-અપયશ લહી સાથમાં રે જગની ફરી ફરી તું તો બહુ આવ્યો. ચઉ ગતિના ચોગાનમાં રે , સગો નહિ કોઈ સાથે આવે જન્મ-મરણની જાનમાં રે , પુદગલની બાજી બહુ બેટી સંધ્યા રાય સમાનમાં રે , ૧ ૨ Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૬૮ સઝાયાદિ સંગ્રહ માત-પિતા-સુત-બંધુ સંગે રહે બહુ સ્નેહ સંબંધમાં ર જાની સ્વાર્થને માટે સગપણ જોડે સગા કુટુંબ સો કારમાં રે છે વ્હાલા તે વેરી થઈ મારે સ્વાર્થ વિણ ક્ષણ વારમાં રે , આથ ઈહાં છડી સવિ જાઈશ સુખ-દુઃખ રહેશે સાથમાં ૨ , ૪ અંતે કામ ન આવે કઈ સહુ સ્વારથની ધૂનમાં રે , કામિની કામે બહુ મુંઝાણે અહોનિશ રહ્યો તન તાનમાં રે ૪ ૫ છિન મેં છટકી છેહ દેખાડે સુરિત લે ધ્યાનમાં રે કાયાને ગઢ તે કાચો જાણે વિણસી જાશે પલવારમાં રે , કઈને કામ ન આવી દેલત કંઈ નહીં ચાલે સાથમાં રે ધર્મ બંધુ સાચે જગ જાણે રહે સદા નિજ સાથમાં રે જડ-ચલ જગને મોહ નિવારી રહે સદા સમ ભાવમાં રે અંતર્યામી અરજ સાંભળશે નીતિ-ધર્મ નિવાસમાં રે સુકૃપહેરે સાથે લેજે સદ્દગતિની શુભવાટમાં રે દેવગુરૂ નિજધર્મ આરાધે અદુ શુભ ધ્યાનમાં રે [૨૪૬૩] ઉરઝાયો આતમ જ્ઞાની સંસાર દુકી ખાની વેદપાઠી મરી પાણજ હેવે સ્વામી સેવક પામી બ્રહ્માકીટ દ્રિજવર રાસભ નૃપવર નરક હી ગામી ઉરઝા ૧ સુરવર પર ખર જગપતિ હેવે રંક રાય વિસરામી જગ નાટકમેં નટવત નામો કર નાનાવિધ તાની... , કૌન ગતિમેં જીવ ન જાવે છોડે નહિં કુણ થાની સંસારી કર્મસંગથી પૂર્યો કચવર ફૂટી જગનામી. એક પ્રદેશ નહિ જગખાલી જન્મ-મરણ નહિ ઠાની પવન ઝરે પત્ર ગગન જયું ઉડત શિરે જડ કામી... સત ચિદાનંદ રૂ૫ સંભાર છારો મુમત કુરાની જિનવર ભાષિત મારગ ચલ ચેતન તો તુમ આતમ જ્ઞાની.... ૫ [ ૨૪૬૪] સદ્દગુરૂ શીખડી સાંભળો એહ અનિત્યપણું સંસારે રે શું ધારે રે અસ્થિર સ્થિર કરી ચિત્તમાં એ... ૧ ભાવ અનિત્ય સંસારના જલબિંદુ વિદ્યુત સમ જાણે રે શું માને વર્ણજયરસ હરસમાં એ... Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સસારના સ્વાથી અસ્થિર સભવિષેની સજ્ઝાયે ઉત્પાદ વ્યય ને ધ્રુવ તણી એ રાખી રે જિનવર ચક્રી જે હુઆ શુ માહે ફે વાર અનંત મળ્યા સહી વળી નાચે રે ચંચળ એ લહી આઉખુ’ ન કહાય રે જિન અગદ કારે કહ્યું અતિસારૂ ર્ સુમતિવિજય વિરાયના ઉર્ગેરે. સવિદ્રવ્યે ત્રિભ'ગી ભાખી રે ન રહે સ્થિતિ સ`સારની એ... તે પણ ઈંડાં સ્થિર નવિ રહ્યા ઝુરે તું પરભાવમાં એ... તે સબંધમાં શુ` માર્ચ રે તેષને છ કે તટપરે એ... જે ધમ માંહે સીદાય રે તે સાપુરૂષ શિરામણ એ... સવિરાગ નિવારણ હારૂ રે ધૌષધ કરવુ. જીધે એ... રામવિજય કહે રગે ર આતમતત્વ પ્રગટ કરવા એ... શુભદષ્ટિ ૨ તે સહી રે આદરતા ૨ જેહ કરતા હૈ ઈંહ ભવ-પરભવ સુખ ધણી... તે ટાળા કે જિમ પામેા રે ત્રુટક : ઘણા સુખ તે લહેા ક્ષત્રિયણુ જૈનધમ કરી ખરા પરદાર પરધન પરિહરી તિલું જૈનધમ સમાયરા જે મદેમાચે રૂપે રાચે ધમ સાચે નિવ રમે અંજલિ જલ પરે જનમ જનતા મૂઢ તે લ વિષ્ણુ ગમે... ઢાળ: અધ્યયને રે છઠ્ઠું શ્રી જિનવર કહે તેહ ભલી પરે સહે તપ-નિયમાદિક આદરે કેવલ લચ્છી પણ વરે... ચઉ ગઈ દુ:કખ જીવે સત્તા પાતિક દરે ભવિષ્ણુા ૯૬૯ 3 ૪ [ ૨૪૬૫ ] ઢાળ ઃ સૌંસારે રે જીવ અનંત ભવે કરી કરે બહુલાં રે સબંધ ચિહુ ગતિ કરી ફરી નવ રાખે રે કાઈને તવ નિજ કર ધરી સગાઈ રે કહે કિણિપરે કહીયે ખરી.....૧ ત્રુટક : કહે। ખરી કિણિપરે એહ સગાઈ કારમા સબધ એ વિ મૃષા માતા-પિતા-બહેની-બધુ તેહ પ્રભુધ એ ધર તરૂણુ ધરણી રંગે પરણી ત્રાસ કારણ તે નહિ" મણિકગ મુત્તિય ધન ધાન્ય કેણુ સંપદા સબ સગ્રહી... ઢાળ ઃ એહ થાવર રે જંગમ પાતિક દઈ કવા ૫ દુ ૩ ૪ Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૭૦ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ગુટક લચ્છી વર જિનધર્મ કરતે હળુકર્મી જે હુએ પાંચમા ગણધર સ્વામી જંબુ પૂછીયું ઈણ પરે કહે શ્રી વિજયદેવ સૂવિંદ પટધર વિજય સિંહ મુણી સર તસ શિષ્ય વાચક ઉદય ઈણિ પરે ઉપદિશ ભવિ હિતકર.. શા સાત વારની સઝાયે [૨૪૬૮] . આદિત્ય કહે છે માનવીને આદીશ્વરને ધ્યાએ પાંચે ઈદ્રિય વશ કરે તે વહેલા મુકતેં જાઓ. સોમ કહે હું સોમવારને દૃષ્ટિ ભલેરી ભાવે પરસ્ત્રીને માં કરી થાપે ફરી ગર્ભવાસો નાવે... મંગલ કહે સદા શિવ રામા મન વિચારી જેય જેહને મુખ નહીં પ્રભુની વાણી તે જીવ તો મૂઢ હેય.... બુધ કહે(૨) છે કાલાવાલા અવર ન બીજે જાયું મહારે મંદિર હેટા આવે પ્રભુ વિના નવિ રાચું... બૃહસ્પતિ વારે ધનસંચય જે તે અનરથનું મૂળ મૂના પછી સા નહિ આવે પછી રહેશે ધૂળ. શુકે સુકૃત કરણી કીજે સંસારમાં સાર તેણે ત્રિભુવન તેહને માને એવી હીનદયાલ શનૈશ્ચરવારે ધન સાંચીયને કારજ પૂરાં થાય નીતિધર્મ (ઉપકાર) ને ભણ હેય તો વહેલે મુકતું જાય. [૨૪૬૯] દીતવારઈ નમ મુલે મનુષ્ય જયારે પાય રે છે કાયા કો આરંભ કરકર યું હી જન્મ ગમાય રે.. હે ઈ રે ભવિયણ પ્રાણુ વાણી જિન વાણી મુખ રાખ રે સોમવારમેં સૂતો મુરખ મેઘો મતવાલી ની રે : કાલ સરાણ યું દિર જુ તરણ આયો વિંદ રે... હાઈ રે મંગળવાર મંગલીક જમા દયાધર્મ સુજાણું રે હિંસા ધમી મહા અધમ ગયે જ મારો હાર રે , બુધવારમેં બુધ નસ બુઢાપ દુઃખદાય રે વેટ ખાટ પલ મઈરાલી પડો પડે વીધી લાય ... , ભાસતરવાર (બસખતવાર)માં દપડો જબ કાઈ ન રાખણ હાર રે માત-પિતા-સુત-બંધવ ત્રિયા મતલબ કેરા ચાર રે... Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સાત વ્યસત નિવારક સન્નાયા શુક્રરવારમેં સુકૃત કીજે સાધ તણી પણ કરણી કીજે થાવરમેં જદ થિરતા હૈાસી અનંત સુખા માંહિ ાઈ ખીરાજે સાત વારમે સુકૃત રસી શ્રાવકના વ્રત પાલ કે કાટા સવ જ જાલ કે... ાસી શિવપુર માંહે ૨ જનમમરણ મીટ જાય રે... સે। તરસી નર-નાર રે .. દુષ્કૃત જીસી કાલી ધાર રે... ,, વાર ૧ 8. સાત બ્યસન નિવારક સજ્ઝાયા. [૨૪૭૦ ] વારતું વારતું વ્યસન સપ્તકમિંદ જીવ ! તું જોય મનમાં વિચારી છૂત માંસ' સુરા વાર વિનતા વળી ચેારી મૃગયા પરજીય નારી... રૂપવંતી બહુ ગુયુતા કુલવતી સુતવતી નિજપતિપ્રેમે લીધી એહવા(એક જ) દ્યૂતના વ્યસનથી નિજવશા પરવશાતાય નલરાયે કીધી...,, ૨ માંસના વ્યસનથી વનમાંહિ હરિગુલી ભાણે વેધી પરાક્રમ વખાણે શ્રેણીક નરપતિ શ્રમણપતિ ભક્તિયુત નરકે ગયા તે સહુ લેક જાણે દ્વારિકા દ્વારિકા સ્વર્ગ નગરી તી વાસિતા યાદવાપતિ મુરારી વિસ્તૃતા બાર યેાજન ધને પૂરતા ચૂરતા તેહ દ્વૈપાયનારી એ સુરાપાનના જુએ વિકાર... નયર વસત વસાત બધવ સમા વસતિ ધમ્મિલ જસ દ્વવિષ્ણુ કાડી સકલ નિજ ગેડ સુખ છેાડી વેશ્યા તણી સંગતે પામીયા દુ:ખ કાડી...,, ચેારીા વ્યસનથી દુઃખ દુર્ગાંતિ તણાં ભાજના તેજના ભવનમાંહિ ચાર મંડુક હરિચિત્રઢ પ્રમુખને રાજ્ય દાદિ દુ:ખ નરક પ્રાંહિ... દુઃખનું ઘર થયા જેહ મૃગયા થકી રાધવા વનમાંહિ મેલી સીતા હરણને મારવા નિજવશા હારવા લ'પટી રાવણે(લીધી સીતા=નિજનયરી નીતા વાસુ દેવાધ સમ ઋદ્ધિ સેના યુતા ાસ મહીંમાંહિ મહિમા વિરાજે પ્રબલ લઠાધિનાથા પરસ્ત્રી થકી નારકી તંત્ર અદ્યાપિ ગાજે... 99 એમ અનેકા થયા એક જ વ્યસનથી જેહને સાત ટ્યુસન હાય માળા એમ જાણી કરી વ્યસનને વારીયે સયમે ધીર ગુરૂ ચરણુ આરાધીયે સાત વ્યસનનાં ૨ સગ મતાં કરા સાત નરકના હૈ ભાઈ સાતેઈ.. 99 હાઈ ૨૦ ક 29 ,, ... 29 .. ૯૭૧ در 99 ७ 3 ૫ દુઃખી થયા તે કહેવાય કે'તું તે લહે દુ:ખ વળી મે‚ જે'તુ ... ધારીયે ધમ વર રય નેહા ,, નય કહે જિમ લહે। સુખ સમૂહા...,, ૧૦ ૨૪૭૧ ] [ સુષુ તેહના સુવિચાર વિવેકી આપે દુઃખ અપાર . સાતવ્ય : Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૭૨ સઝાયાદિ સંગ્રહ પ્રથમ જઆને રે વ્યસન પડવાં થકાં પાંડવ પાંચ પ્રસિદ્ધ વિવેકી, નલિરાજા પણ ઈણિ વ્યસને પડો બેઈ સહુ રાજ રિદ્ધ. સાતવ્ય૦ ૨ દૂસરે માંસ ભક્ષણ અવગુણ ઘણાં કરે પરજીવ સંહાર મહાશતકની નારી રેવતી નરક ગઈ નિરધાર. , , ૩ તીજે મઘરા પાન વ્યસન તજી ચિત્તધરી બલી ચાહ , દીપાયણ રિષ દુહ જાદવે દ્વારકાને થયે દાહ , ચેરી વિસને વેશ્યાઘર વસે લોકમેં ન રહે લાજ કયવનાદિકનો ગયે કાયદે કુવિસને ૨ કાજ... ) પાપ આહેડે મુવિસન સાચ પ્રાણી હણુયે પ્રહાર મારી મૃગલી શ્રેણીક નૃપ ગયે પહિલી નરક મઝાર.... છે છ ચેરીને વિસને કરી જીવ લહે દુખ જેર મુંજ દેવરાજો મારી ચાવો હુંક ચોર , પરસ્ત્રીય સંગત કવિયન સાતમેં હાણી મુજસ બહુ હોય , રાણે રાવણ સીતા અપહરી નાશ લંકાને રે જોય , , ઈમ. જાણું ભવ્ય તુમે આદરે શીખ સુગુરૂની રે સાર , ઈશુભવ પરભવ આણંદ અતિ ઘણુ કહે ધરમશી સુખકાર છે , ૯ [૨૪૭૨] સુન સપ્ત વ્યસનકા સ્વરૂપ ન્યારો ન્યારા ઈનકે બિન ત્યાગે નહિ હેગા નિસ્તારા એહ જુઆ સબ વ્યસનેમેં મહા અન્યાઈ ઈસકા હે ખેલ ઇસ પરભવમેં દુઃખદાઈ રાજા દંડદે કાઠડ માત પિત ભાઈ જુઆરી કી કંઈ કરી શકતા નહિ સહાઈ ઇસ યસ રાજ પાંડેને લહી દુઃખ ભારી ઈનકે બિન ત્યાગે નહિ હેગાનિસ્તારા, એ માંસ ભક્ષ અતિ નિઘ ભવ્યજીવ જાને એક કણમેં અનંતાજીવ જિનેં વખાણે નિર્દય હત્યા કી હત જીવ હત્યાને કુકર બાઈસ ગીધ ચીલ દુષ્ટ ખાને ઇંક હે જિનકે મત મેં યહ લીન ઉચારા ઈનકે. મદ્યપાયી નિજ આતમકી ઘાત કરતા દશન જ્ઞાનાદિક ગુણકા મૂળ હરતા મિષ્ટાદિ ભેજનક લાડ લડ મરતાં માતા ભગિની ધીરે કુદષ્ટિ ધરતા માપી કે આપ આપે કે ગત ગંવારા ઈનકે. વેશ્યાને ધનકે કારણ પ્રોત બખાની નીચનકે સાથ રમત નહિ રહે ધીલાની મદ્ય માંસ ખાય નચિકે સાથ મિલાની ચાદર વંક રાજકું અદ્યોગતિ ઠાની નરકમેં તપ્ત પૂતળસે કરાવત યારા ઈનકે. Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સાત વ્યસન નિવારઢ સજ્ઝાયા ૯૭૩ હું પહેલીહી ખનો ખીચ મીરગ વનયારી ધન પાસ નહી. એક દેહ માત્ર કા ધારી નહી કહે પરાયે દોષ તિરણુ આધારી સઞ વનચર છવા માંહે બેર પરહારી હા હા રે દુષ્ટ ! કર્યું કર પ્રહાર ખીચારા ઈનકે.... ચારી કે કરને વાલે દુ:ખ પાતે હૈ' રાજકે દુવાર કર પાંઉ માટે જાતે હૈ પ્રાણાસે. પ્યારે ધન હર લાતે હૈ... ખાટે મારગસે નરકાદિક જાતે હૈ નહિં માત–તાત-સુત-ભાઈકા ઇતભારા દે... પરનારી પર જિસને કુદૃષ્ટિ કીની હૈ ઇસને તેા કષ્ટકી પાટ શીસ લીની હૈ ઉસઅે ભસ દુ॰તિ રાવણુ દીની હૈ ધન હૈ ઉત્ક્રા અને નીચી નજર કીની હૈ માહનકી ભૂલ કરી માફ જૈન જ્ઞાતા રે ઇનÈ... ७ [૨૪૭૩ ] પર ઉપગારી સાધુ સુગુરૂ ઇમ ઉપદિસે મીઠી અમિરસ વાણી સુણી મન ઉલ્લુસે વ્યસન જીરાં એ(છે)સાત શાતા ઋણુથી નહીં ધમ` અરથને કામ વિષ્ણુાસે એ સહી પ્રથમ વ્યસન જુઆ ખેલ બીજો માંસ સારસી (માંસા સસી) ત્રીજો વ્યસન સુરા પાન ચેાથે વેશ્યા વસી પાંચમા આખેટક જાણુ છઠ્ઠો ચારી તણા પરનારીશું સંગ વ્યસન સાતમા ત્રણે ચાપડ પાસા સાર માંડી રમે જુવટા મુખ ખેાલે માર-માર બાંધે કમ તે ચીકટાં નલહાર્યાં નિજ રાજ નારી નયરસુ` નીકળ્યા રહ્યા પાંડવ વનવાસ દેશવટે દુઃખ ધર્યાં અભક્ષ માંસ આહાર અચિ પિંડ જીવા ખાતાં ભલા દેષ કુજસ વાધે ખરા રાજશ્રેણીકે આયુ નરકરા બાંધીયેા વિલપતા વારવાર શ્રીવીર જિન થિર કીયા રાતા માતા મદપાન રસે જે પ્રાણી તે ડેરા ખરા જાણુ નર્કમે તાણીયા રડે (લડે) પડે મુખ લાળ માખી મુખ માલતી ઋણુથી જાદવ નાસ જલીદ્વારામતી વૈશ્યા ધૂતારી નાર નહીં સ્થિર નેહડા જાણુ ગહેલી નાર ઉપાડયા ભેહડા રાતા ઋણુ રૈ સંગ જીડવા જે બાપડા કાઢયા દેવના કુટુંબ ખાધી ધનની જડા જલચર થલચર જીવ હતું પશુ પંખીયા તે ભરે પાપે પિંડ દેખે નહી" અખીયાં દશરથ જવુ. કીયા પાપારભ રહ્યો ક્રૂ ધ્યાનમે જાય પડયા ઉ"ડી ખાડ નરક-નિગમે ચારી–જારી મહાપાપ તુરત તે આપડે લાગે દોષ કલ કે કાજલ જિમ કાપડે પરધનને પરનાર એ સુખ મદુમિંદવા ગયા રાવણુરા રાજ ડુવા દુઃખ દદુઆ વિસન ભૂરાં(છે)એ સાત જાણીને પરિહરા સુધા ધર્માંસું ધ્યાન ખરા તપ-જપ કરા જિમ લહેા સ્વર્ગ ને મેાક્ષ સદા સુખ ગહગહે પુણ્ય કલશ ગુરૂ સીસ રંગે જિન (જય) રંગ કહે... Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૭૪ સાત વ્યસન વરજો ભવ પ્રાણી સાત નરકની એ સિંહનાણી હૃદંતી નાર જેણે હારી વનમાંહિ મેલ્હી પ્રાણ પ્રિયારી મહાસતક ઘર રેવતી તારી અહતિશ અમિષ અભક્ષ્ય આહારી યાદવ કુંકુંવર કુતુહલ નવે દાહ દ્વારામતી નગરી થાવે ગણિકા ગમન જિ કે પરહરસી કુલ વાલુયા પર દુઃખ વરસી પૂછે જેણે સમકિત પામી અધિષ્ઠા આહેડાના કામી મહૂ શેઠ સહિર સદાઇ લેખા લેસે રાઇ રાઇ પર રમણી રાવણુ રાણા માંમથકી પણિ મૂલ મેલાવા પહેલા તા અપજસ આવે વિસની ભૈડુ કાઇ ન આવે પાપ તરે એક રસા ખૂડે મેસી જે ક્રિમ માવળ છાંઢિ શ્રી સિ'ધરાજ વચત પ્રકાસે બૂઝે જેહ તિહાં સુખપાસે દુહા : વિસન સાત સ’સારમે વેદ સાર તાને" કહુ, ઢાળ ઃ સુધડ નર ! માના વાત લાખાં ક્રેાડી તે સબ હારે ગહના ભરતન તે સબ હાર્યા હાટ હવેલી ગહેતુ મેલી ઈમ જાણી જુઆ મત ખેલા સઝાયદ સગ્રહ [ ૨૪૭૪ ] નણી જિનર વાણી ૨ મતિજ હૃદય પિછાણી રે... સાત૦ ૧ નલ રાજ નિરધારી ૨ હે જુવટે દુઃખકારી રે... હુતી પ્રુચ્છાયારી રે ગઈ તરક અનિવારી રે... દીપાયન સંતાપે ૨ મદિરા પાન પ્રભાવે રે... તે આપે। હૈ તરસી રે જે તસુ સગત કરસી રે... શ્રેણીક વસુધા સ્વામી ૨ થયા તરગતિ ગામી 3... કરતા ચારી કમાઇ રે કીધા હુંત સવાઇ રે... આપમતી વટાણા ૨ થયા તરગતિ થાણા રે... કુલને કલ`ક ચઢાવે રે પરલેાકે પતાવે રે... દિત દસમાંહિ ૨ આંમા જાણી ઉચ્છાહિ રે... રાજનગર ચામાસે ૨ કિસનદાસ મુનિ ભાખે રે... [ ૨૪૭૫ ] આપ૬ દુઃખરી ખાણુ તરકમૂલ એહ ાન !!! હમારી કવિ ઈમ સંગ દુઃખ ભારી ,, "" ,, .. 1:3 » ور .. .. - 99 ૩ o ૯ yîö ૧૧ માલ ખાના ભારી હુઆ અધિક લાચારી... સુધડ નર ! ૧ માત-પિતા દુઃખ ભારી પ‘ચામે. ક્રિટકારી... Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સાત વ્યસન નિવાર સજઝાએ વેશ્યા હૈ ધૂતારી નારી ખાવે આભા સારી મીઠા બેલે માલ મંગાવે પાછે રોવે ભારી... સુવડ નર! ૩ લહણહાર તે લહેણું માગે ધૂમ ધમુક્કા મારી ઈમ જાણિ ભવ લેકે ન લાવે વેશ્યા કી યારી.. , ૪ માંસ ખાયા તે દુરગત જાવે નીચ જનાસું યારી ભોજન છોડ, ભેજન પાવે દેખ બુદ્ધિ ઉવારી... મેવા મઠપાઈ સબ તજ દીના વિટામેં ચિત્ત ડારી ઈથે ઉથે દે હુઓ વિરામિ આગમ સાખ સંભારી... ,, મદિરા પીઓ એ મતવાલા ગતિ ગલિમેં ડોલે મા-બહનકી ઠીક ન કોઈ મૂખ આવે બેલેન્સ , પરનારીને મારી જાણે દુર્ગતની દાતારી ઈસ ભવમેં નાચ નચાવે પરભવમેં દુખ ભારી , છેષ મહેલમેં નારી બેઠી સુંદર સભા સારી મતવાલાને તેડી લીધે ધનિયા દેખ કંપારી. નરસે નારી રૂપ બનાવે પીસનરિ કરે ત્યારી મોટા દેખી માલક કાપે તવ તે માચિ ખુવારી... , હેડા ખેડન વનમેં આવે માત-પિતા અંધારી પાનિલે સરોવર પહુતા તણમેં તીર લગારી. હત્યિનાપુરકા રાજા અંધા ઘાત કરી હંસારી દુર્યોધન બેટા સધળા ભીમ લીયા સબમારી... દયાહીન તે પાપિ પુરા સેચો હિય વિચારી નરક સાતમીમેં દુખ પાવે તો કલા રસ કારી ચેરી કર કરના નાવે જહાં દેખે તહાં લાવે કર્મ ઉદે ભોગારન રિબિયા દુજા કોઈ ન વટાવે. અભંગ સેન ચોરી કરી રાજા કર્મ વિપાક દિખાવે ચાર ગતિમૅ રૂલે અનંત પાછે શિવપુર પાવે. જુઆ માંસ ચેરી પદારા ગત કાહેડી મદારી ઈશુ ભવ-પર ભવમેં સુખ અનંતા સાત વિસન તજ યારી... ઈમ જાણીને ધર્મ આરાધે વિસન સંગ નહિ લાવે ઈક મન હેતે મુની વધાવા સંજમ શીલ સનાવે... સંવત ઉનસે ચાલિસ માંહિ સાવન વદિ કહાવે રાય કોટમેં ગુરૂપ્રસાદે પંચમ રવિ સુહાવે Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૭૬ સઝાયાદિ સંગ્રહ [૨૪૭૬] કાયા કામિની જીવસ્યું કહઈ સતી તપયારે સુનિનો) મેરી વિનતી વિનતી મેરી સુનહું યારે વિસન સાતઈ પરિહરી જિન ધર્મ રતન સમાન લહિકરી તાસ જતન તુહે કરવું એ વિસન મોટા અછઈ બેટા પામીયઈ જે દુરગતિ ઈસઉ જાનિ પ્રીતમ ! વિસત ડઉ કરૂં પ્રિયજ્યું વિનતી.... જુઓ રમીયા નલ–પાંડવ સહી તેહતણું દુઃખ કવન સકઈ કહી કહિ સકઈ નર દુખ કવણ તેહના દમયંતી–નલ વિરહજ પડયા વનવાસ બારહ વરસ પાંડવ સહયા દુકખ બહુ રડવડયા માઈબાપ પુત્ર કલત્ર બંધવ શીખ તે માની નહીં ઇસઉ જાનિ જુઆ સંગ પરિહરિ ચાલઉ કંત ઘરે સહી... મંસ આહારી નર બહુ રડવઠઈ પંડજ શ્રેણીક જિમ દુરગતી પડઈ પડઈ દુરગતિ મંસ આહારી શ્રેણી મૃગલી હતએ મૃગ મારી પંડ સરાપલીનું એક જગિ વિખ્યાત ઈમ મંસ ભક્ષણે અછઈ દૂષણ દ્વાર દુરગતિનઉં જઈ જે વિસન ચઈ નર વિગૂચઈ કત સે દુરગતિ પડઈ... પ્રિય મદ પરિહરિ મકરિ પ્રમાદએ જેહથી લહીયઈ દુખ અગાધ એ અગાધ દુકખ ઈહલોક પામઇ વિઠલ છાપો તે ફિરઈ મલ-મૂત-વિષ્ટામાંહિ લઈ સાર કઈ તસ નહિ કરાઈ મુખ શ્વાન મૂતઈ વિવર જાણ મૂઢ લેઈ સવાદ એ પર લેક અતિ દુખ સહઈ પ્રાણી કંત મદ પરસાદ એ... કંત સલૂણુડા ઘરિ પાઉધારીયઈ વેશ્યા સંગતિ દૂરિ નિવારીયઈ નિવારી વેશ્યા સંગ પ્રીતમ નેક રંગ પતંગ એ દિન યારી ગાંઠઈ ગરથ દેખી પછઈ થાઈ વિરંગએ એક પુરિસ લંપટ જિસ્યા કુકર અઈઠિ જરિ એ નારીએ ઈ જાનિ કંતા અસુચી વેશ્યા તાસ સંગ નિવારએ ધન વિનતિ ખડી હું બલિહારીયા પિય મેરે તજીયઈ વિસન અહેડીયાં પ્રિય વિસન પારધી પા૫ અધિકઉ તુરત ઈહ દુકખ અનુભવાઈ ભમઈ વિકટ ધાટ ઉદ્યાન વનખંડ ભૂખ તરસ બહુ ભોગવઈ પરલોક નરકે રીવપાઈ, પૂરવ કરમાઈ પેરીયા દશરથરામ વિજોગ લહીયા તજી નાહ વિસન અહેડીયાં... ૬. Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સામાચારીની-૭૦ ૨૬મા અધ્યયનની સજ્ઝાયા પરધન હરતાં પાપ સહુ હેઈ સહઈ સટ વિકટ શૈલી નવિકરઈ તાસ વિસાસ ક્રાઈ સતાષ ચિત્ત નવ લહઈ પ્રાણી પર દર વ્યુહરિના વિસન ટાલ સુન હુ" પિયારે સીખ હમારીયાં પરનારી રાતા તે વિતા વજજએ પડઢે અજસ ત્રિભુવન ધરહુ સંજમ સીલ સમતિ ઋષિ કહઇ સાહિબ સુનહુ પ્રીતમ ૩ સામાચારીની-ઉ ૨૬મા સુવિહિત દવિધ સામાચારી જેણે ગણુ ધરે નિજગચ્છિ વિસ્તારી ઇચ્છકારા ૧ મિથ્યા દુષ્કૃત ૨ આપુઋણુ ! પડિપુઋણુ ૭ છ*૬ ૮ ભધણુ છૈયણુ માર અધિક સહઈ ચાર પણિ સંસારએ પડઈ નરક મઝારએ સદા ઉચાટયે રિશ્વ ચાર બહુ સકટ સહ.... પ્રેમ ન કીજઈ પીય પરનારીયાં મદન માતા નરપતી જોઈ જિમ લ કાપતી સાત વિસન નિવારીયઈ એહ સીખ હમારીયાં... અધ્યયનની સઝાયા [૨૪૭૭ ] સ. ૬૨ ભદ્રબાહુ ગુરૂ શ્રુતે અવતારી સુનિલીયા અવધારી તેણે ગુરૂની સતતિ તારી ઉત્તરાધ્યયન વિચારી... તથાકાર કરતાં અતિસુકૃત ૩ આવશ્યકી ૪ નિસીહિઆ પ નિમ તણા ૯ ઉપસ પદ ચરણ ૧૦ સામાચારી લીહ... ૯૭ ૩પ'ન-ઈચ્છા ૧ મિચ્છા ૨ તારા ૩ આવલ્લીયા ૪ નિીયિા ૫ भापुच्छणा य पडिपुच्छा ७ छंदणा य ८ निमंतणा ८... ૩ उवस पाय काले १० सामाचारी भवे दहा લિ' તુ યાળ વોચ પવળ યુદ્ધ .. જ્ઞાનાદિની જે જે કરણી કરઇ કરાવઇ અશક્તિ ચરણુ કાર્પણ ઇચ્છાકારા આપ કાજ આપઈ રિ જઈ બલાઢારી કુણુવત્' ન દીજઈ ગલિ આહય ભલકારા... રત્નાધિક ઈચ્છારિ ન કીજઈ વૈયાવચ્ચ તુ ંવત્ ન દીજઈ ઈચ્છાલિ' આદેસ... આવી નઈ જે ગુરૂ મુઝ હસી તું મુઝ તનું વૈયાવચ્ચ હસ્યઈ એ અવિનીત ઉપદેશ... ७ Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૭૮ , " . સજગાયાદિ સંગ્રહ ગુરુહ દિપરિ તૂ ન મરથી કાંન કરે તુ જો શુભ અરથી ગુરૂ પીની કઈ વાતો સવારથ ચિંતન સુણી હાણુ વૈયાવચ્ચ ગુરૂકનઈ જાણી દેવણિયા સુત ન્યાત ભાષા ઈરછકાર કરઈ બલ ટાલઈ મુનિતણી સુસ્થિત ભાષા સંભાઈ મિચ્છકાર તહકાર કરતાં કુણ હણઈ તસસિદ્ધિ વરત... સંજમ ગાદિ વિધિ આચરતાં પંચાચારહ કરણિ કરતાં વિતથ આચરણુિં પાપ ત્રિવિધ મિષ્ઠા દુક્કડ દીજઇ ઇશુપરિ આતમ શુદ્ધિ કરી જઈ તે નહીં તસ સંતાપ ૯ હેપાદેયાદિ નિપુણનઈ ગીતારથ સંવેગી ગુરૂનઈ આદેશ તહકાર સવારથ વાયણ પણિ હિત ઉપદેશાદિક ગુરૂકહણે તથાકાર અધિકારો.. કારણિ અવશ્ય કાજ અનાદિ લેવાં જતાં કરઈ સમાણાદિક આવસ્યહી ઉચ્ચાર યાન મૌન સઝાય કરતાં હદય સમધિઈ વસતિરહેતા ભણઈ નિસહી આચારે જે જે કાજ કઈ મુનિ શુભાઈ વિનય કરી પૂઈ તે ગુનઈ તે આપુછણ જાણે પહિલા ગુરૂ વાયે જે કરણી પુનરપિ પૂછઈ કર જે વરણું તે પડિયુaછણું વખાણે... ૧૨ અથવા સાંઝઈ કામદીયે ગુરૂએ તે પ્રભાતિ પુનરપિ પૂછી કરાઈ તે પઢિપુછણ હોઈ પ્રથમ અનાદિક મિશ્રઈ એ કરે અનુગ્રહ જઈ જઈ એ છંદણ વિધિ જે એ હિના થરથી વિહરી આણી દેહ તુમ્હ અશનાદિક પાણી નિયંતણું વખાણ શ્રત દંસણ ચાસ્તિનઈ કાજઇ ગુરૂને શ્રાવકની રહઈ જે લાજ ઉમ્રપદ મય જાણે. ૧૪ શ્રુત અનુગઈ ગુરસિં લેતાં શ્રત ઉપસંદ થાપ્રિભાવનાકર ગ્રંથિ જિન શાસન ભણતાં તુહ જાણે દસણ ઉપસંપદા વખાણે તુમ્હ સુવિહિત મિત્ર છે... ૧૩ Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સામાયિકની સઝાયે દુદ્ધિાચરણ ઉપસ પદ કહી!" સીદાતાતષ્ઠ નિજગચ્છ પરગચ્છિ લિ ઈમ દર્શાવધ મુનિ સામાચારી સકલ મુનીસર હિત સુખકરણી ૐ સામાયિકની ચતુર નર ! સામાયિકનય ધારા લાક પ્રવાહ છાં()ડકર અપની દ્રવ્યતઃ અમય અલગ આતમાં શુદ્વરૂપ સમતામય કહીએ અમ વ્યવહાર કહે યુ` ભજન તા(મા)તે આયરના સૌ માને આચરણા ઋજુ સૂત્ર શિથિલકી આચારે ઉપયાગી આતમા શબ્દ કહે સજત જે ઐસે ચેાથે ગુણુઠાવું આચરણા અપ્રમત્ત ગુણુઠાણું ઈર્ષ્યા ક્રા કેવલ જ્ઞાન દશાથિતિ ઉનકી સામાયિકનય જો નહુ જાને જ્ઞાનવ તી સગતિ નાંહી સામાયિકનય અંતર ટે જમ જશવાદ લહે સે બૈઠા વેચાવચ્ચ તપ કરવા જઈ નિજપરગચ્છિ ગુરૂ માપશુષ્ક તિહાં જઈ વૈયાવચ્ચ તપસુ` મીલજી ચરણુ ઉપસ પ૬ જાણે... વિજય દાન ગણુધર ગુચ્છધારી સુવિચારીયા સીસા અન ંતપૂરવ મુનિ ભવતરણી આદરવી નિશદીશે ... સજ્ઝાયા [૨૪૭૮ ] પશુમતિ વ“માણુ જિષ્ણુપાય આગમ વાણુ લહી આધાર સમતાભાવે સામાયિક ડાય ફ્રી સતરે આશ્રવાર પરિશુતિ શુદ્ધ વિચારા... ચતુરનર૦ સામાયિક નિજ જાતિ સંગ્રહ નયકી ખાતિ... સામાયિક હુઇ જાવે ઐસા મૈગમ ગાવે... બિનુ ઉપયોગ ન માને સા સામાયિક અને... સા સામાયિક કહીએ ઉપયાગે ભિન્ન રહીએ... સમભિશ્ય નય સાખી એવ’ભૂતે ભાખી... લોક કહે સે। માને રહ્યો પ્રથમ ગુણુ ટાણે... જો દિનતિ અભ્યાસે જ્ઞાનવ તર્ક પાસે... [ ૨૪૭૯ ] સાહમસામી મુણિવર રાય સામાયિકનો કહુ. વિચાર... આત –રૌદ્ર પરિહરીષ્ઠ દાય કરે સાવદ્ય ઢાજ પરિહાર... 99 99 " " ,, 99 ૩૭: 99 ૧૬ ૧૭ ૪ Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૮૦ ୬ સવજીવસિ મૈત્રી મુ ગુણૈ સહસ સીલ'ગ અઢાર ગુણુ સભારૈ જિનવર તણા આગમ અર્થ ચિતે સ સામાયિક હૈ આરંભ પાય પ્રસારણ ન કરૈ સહી સામાયિક દૂષણ છત્તીસ શ્રાવક જાણીને પરિહર અન્યકાજ નિવઢાંઈ કરે આલસ માડે અંગુલી જુગતિ નહી' મલ ફૈડિવા તણી વીસામણુ ન કરાવે અગિ દેવતણા દૂષણુ એ ભાર મુખનવ દીયે પાપ ઉપદેશ વચન ઔંચ-નીચ નવ ભણે ન્યારિષ્ઠ વિકથા છૐ દૂર સૂત્ર સંક્ષેપે નિવ ચર અસ*બહુ ભાષણ નવિ ગ્રહે શ્રાવક સામાયિક વ્રત લેય અહંકારમતિ આછું ઘણો વછે ઘણી ખ્યાતિ પ્રસિદ્ધિ મન ભયભીતપણ' લેખ રહે આશૈ હીય વલી સદેહ શ્રદ્ધા ભગતિ ભાવના દરે મન નવિ ચિતે ધર વ્યાપાર કાયા કરી જીવ વિ દૂહવે પુઢવી અપ તેઉ વાઉ વણુસખ બિતિચ પચિ'ક્રિય પરિણિ ત્રસ-થાવર જીવ બિહુ પરિતણા તા સામાયિક સૂ· હોય તાતા લેહ ગેલાસમ ભણુએ સામાયિક લીધે તે ગૃહિ સજ્ઝાયાદિ સૌંગ્રહ મિત્ર-શત્રુ બેઉ સમવડિ ગણે રંગે ભાવે ભાવના ભાર... ધરે ધરમ ધ્યાન કામણા પચભેય સજ્ઝાય સંગ્રહે... પાલડી ન કરૈ નલિ૪૩ થ’ભ અસ્થિર આસન બેસૈ નહીં કાયા ખાર વણુ મણવીસ સામાયિક સૂ` આદરે... દેહ સાચન નવ આદરે બે દૂષણુએ ટાળે વલી... ખાજપણે નવ ડીરી ઘણી રાગરહિતનવિ નિદ્રાર‘ગિ... વાણુ દોષ છે દસય પ્રકાર ભાખે નહી. મરમ લવલેશ... ગીત શુંગાર કથા નવ સુણે હાસ્ય-કુતુહલ મેહે યૂરિ... મુનિ કંઢાર વયણુ પરિહ રૈ અણુદીઠું –દીઠું' નવ કહૈ... કાજ-અકાજ ન જાણે સાય પ્રસર નટાટૌ લાભહ તણા... મન ચિંતવૈ નિયાણા બુદ્ધિ વિનયતણું ગુણુ અંગિ ન વહે.... રાગ-રાસ નિવડે એહ મનના દૂષણુ દસ પરૈિ... પાપ વચન નિવે કહૈ લગાર ત્રિધા સુદ્ધ સામાયિક વહૈ... પાઁચ ભેય થાવર ઇમ થઈ ચિહું ભેદે ત્રસ કાય વખાણિ... શ્રાવક જષણા પાળે ઘણી કેવલજીાણી દુપરિ ોય... શ્રાવક સમય વચન ઇમ સુણિએ સાધુ સરખો બેલિ સહી... ૩ દુ ૭ ૧૦ ૧૧ ૧ર ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬ ૧૭ ૧૮ Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સામાયિકની સજ્ઝાયા તિહાં પલ્યોપમ ક્રાડિ ભાણુ નિધડી સીમ સામાયિક હવે લાખઉ ગુરુ સહસ પચવીસૌંનવ અધિકા કાહુષ્ટ પંચવીસ... મેલીને સતિહા અડભાગ લાભ જાણી સામાયિક કરો લાખ સેાવન ખંડિય પ્રક દેખ એક સામાયિક ભાવે કરે ઇમ જાણી કરીવુ... મહુવાર વેલા નિવરી શ્રાવક લહૈ મેદ્ઘઉ સમતા માયા માહ સામાયિક ચિંતામણિ સમૌ રાગ-દાસ મયગલ મયમત્ત સામાયિક સાચા 'કેસરી ચવીસી સામાયિક તણી પનર બહુત્તર ઉલટ ઘણું સામાયિક મન સુધ્ધે કરા પઢા ગુણા વાંચા ઉપગરા દિવસ પ્રતિ ક્રાઈ દીયે સુજાણુ તેહનઈ પુણ્ય ન હેાઇ જેટલુ કામ કાજ ધરના ચિંતવઇ આરતિ-રૌદ્ર ધ્યાન મનમાં ધરઈ આપ પીઆરૂં સરખુ ગણે કંચન પત્થર સમાત્રા ગણે સદવત સક રાજા જેણ કહઈ વિદ્યાસાગર સીસ આદર જીવ સામાયિક સુધ્ રાગ-દ્વેષ છંડીકર સમતા દાન દિષ્ટ દિન દિન પ્રત્યે ક્રાઇ તેહથી પણ અધિક સામાયિક સુહ ભધઇ સુર આઉ વિભાગ આલસ-પ્રમાદ દૂરી પરિહરો... દિવસિ દિવસિ ઉચ્છ્વાહ કરે. તે નર તે નિષે સમવિ રૈ... સામાયિક જિન શાસન સાર લેષ્ઠ સામાયિક મતિ ગહુ ગહું... સીલસ’જમ ઉપસમર સેહ આતિ માટિ તુમ્હે માંઈ નીગમૌ... ૨૩ [ ૨૪૮૦ ] નિદા-વિકથા-મદ પરિહરા જિમ ભવ સાયર લીલા તા સાના ખાંડી લાખ પ્રમાણ સામાયિક કીધઇ તેટલું નિદ્રા કપટ કરી ખીજવઈ તે સામાયિક નિષ્ફળ કરઈ સાચુ' થાડુ' ગમતું... ભણુઈ તે સામાયિક સુખ઼ુ કરે સામાયિક વ્રત પાળ્યુ તેણુ સામાયિક વ્રત પાળા નિદીસ [ ૨૪૮૧ ] મન વય કાયા સુજી આણી નિરમલ જીદ્દજી... સાવન ખાંડી લાખજી શ્રીજિનવરઇમ ભાખજી ૧ ચકસાય ચઉર્દુ તહ જુત્ત હેલાં નિહશે તે વલી ધરી... જિષ્ણુ ચકવીસી ભગતિ ભણી વાચક સાધુ કીતિ ઇમ ભર્યું... ૨૫ આર ૧૯ 19 ૨૦ રા ૧ २४ ૩ ૪ ૫ ૧ Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હિર સાચ્છાદિ સંપ્રહ આદર૦ ૩ એ છે. » સામાયિકથી શિવપુર પામે કરતે ધરમનું ધ્યાનજી પશુ વચમાં તેર કાઠીયા આડા બોલે જિન વર્ધમાનજી પહેલે આળસ સબલો આ અંગત કરે ભંગજી જઉં જાઉં કરતો ધ્યાને ન રહે. આળસને એ રંગજી બીજે મેહ કાઠી મેટો મોહજાળમાં નાખેછ ઘરઘરણું સુતધનને વાયો અસુર થયે ઈમ ભાખે છે. કિસ્યા દેવગુરૂ ત્રિજે ઇમ બોલે રલિઈ તે સુખ લહીઈજી ધરમ ન આપે ખાવા-પીવા અવજ્ઞા કાઠીયો કહીઈજી. ચેાથે સબદપણું મોટાઈ જણજણને કૂણ વાંદેજી નિજગુરૂ દેવ ન માને માને હિંડે આપણે દેજી.... પાંચમો ક્રોધ કાઠી કુડો કરે ધમને ઠામજી ધરમલાભ ન કહે મુનિ માને અમને તે કુણુ કામે... વિષય કષાયમક નિંદાવિસ્થા છ પંચ પ્રમાદજી ધમકામ મૂકે પરમાદે ગુરૂનું માંડે વાદળ.... સાતમે કૃપણ પણું હલ ફલત ધન સંચે ઘર છાંડજી ધરમને કામેં ઢુંકડે નાવે જાણે થાસે હાણજી... ભય મનમાંહિ આઠમેં આ કરે આરંભ ઉલ્લાસ ગુરૂ મુઝને ઓળો દેસે હીતો ના પાસજી... નવમેં સોગ કરે અતિ સબલો ધરમ કામ સવિ છડેજ ખાવું પીવું વિવિહ વિવાહે ઘર આરંભે તે મંડે અજ્ઞાન પણે દશમે મન આણે ધરમતત્વ નવ ભૂગ્રેજી નવે તવની વાત વિપાડે પાપતણુ મત સૂઝે. એકાદશમેં વિકથા વાળી પર નિદા સુરંગજી સુત્ર સિદ્ધાંત વિચાર ન માને ન ગમે ગુરૂને સંગ.. બારમો કૌતુક જાણે જોઉં ઉભો રહે દિનરાત ધરમ કથા - સુહાઈ કાંઈ રમત રમે બહુ ભાતજી.... તેરમો વિષય કાઠી જાગે જાણે છ જગ સઘળોજી તે વાર્યો જેણે તેમને પ્રણો યુલિભદ્ર મુનિ એહજી... એહવા તેર કાઠીયા જાણી સામાયિક વ્રત પાળ્યુંજી ભાણંદ કામદેવ મુખ્ય શ્રાવક જિન શાસન અજુવાવ્યું છે એ , ૧૫ » છે ૧૭ Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સામાયિકના ૭૨ દેવની સજઝાયે સામાયિકના ૩૨ જાપની સઝા [૪૮૨] . શુભગુરૂ ચરણે નામી શીસ સામાયિકના દેશ બત્રીશ કહિશું તિહાં મનના દશ દોષ દુશ્મન દેખી ધરતો રોષ... સામાયિક અવિવેકે કરે અર્થ વિચાર ન હૈડે ઘરે મન ઉદ્વેગ વડે જશ ઘણે ન કરે વિનય વડેરા ત ... ભય આણે ચિંતે વ્યાપાર ફલ સંશય નિયાણું સાર હવે વચનના દેષ વિચાર કવચન બેલે કરે ઢંકાર... લે કુંચી, જા ઘર ઉઘાડ મુખ લવરી કરતે વઢવાડ કહે આવ-જા બોલે ગાળ મેહ કરી ફુલરાવે બાળકરે વિસ્થાને હસે (હાસ્ય) અપાર એ દશ દશ વચનના વાર કાયાના હવે (કેરા) દૂષણ બાર ચપલાસને જે દિશિ ચાર.. સાવદ્ય કામ કરે સંધાત આળસ મેડે ઉંચે હાથ પગલંબે બેસે અવિનીત એઠિગણુ યે થાંભે ભીંત મેલ ઉતારે ખરજ ખણાય. પગ ઉપર ચડાવે પાય અતિ ઉઘાડું મેલે અંગ હાંકે તિમવળી અંગ ઉપાંગ... નિદ્રાયે રસ ફલ નિગમે કરતા કંટક તરૂએ ભમે એ બત્રીસે દોષ નિવાર સામાયિક કરજે નરનાર.... સમતા ધ્યાનઘટા ઉજળી કેસરી ચોર લુઓ કેવળી શ્રી શુભવીર વચન પાળતી વર્ગે ગઈ સુલસા-રેવતી [૨૪૮૩] સંયમ ધર સુગુરૂ પાય નમી જેહને જીવદયા ચિત્તરમી દોષ બત્રીસ ટાળીને કરો સામાયિક જિમ ભવજલ તરે... ૧ ઇરિ મનના દશષ નિવારી પ્રથમ અવિધિ અવિવેક પ્રચારી ૧ અર્થ વિચાર ન જાણે કાંઈ ૨ ભય લૌકિક આણે મનમાંહિ ૩. ૨ જસ વછે ૪ કરે લક્ષ્મી આસ ૫ ફળ સંશય નાણે વિશ્વાસ રાખે રાષ ૭ વિનય નવિ કરે ૮ કરે નિયાણું ૮ ઉગજ ધરે ૧૦. ૩ સુણે વચનના હવે દશ દોષ તે વારિ કરે સમકિત પણ બાળ હલાવે ૧ જિમતિમ લવે ૨ વિકથાવાદ(ત)૩ કલહ જગ ૪. ૪ કુવચન બોલે ૫ વે રે કાર ૬ નિંદે ધર્મ ૭ હસે બહુવાર ૮ સાવા કામની આજ્ઞા દિયે ૯ આશાતનાદિકથી નવિ બીયે ૧૦, ૫ Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૮૪ સજઝાયાદિ સંગ્રહ બાર દોષ કાયાના સુમાં સાવદ્ય કામ કરે ઘરત ૧ અથિરાસણ ૨ ચલ નય જોય ૩ દિયે ઓઠિગણુ ભીતે પાટે સમય ૪. ૬ પણે ખાજ ૫ મેડે કરડકા ૬ કરે ઊંઘતણું સરડકા ૭ વાળ પલેઠી ૮ મલ પરિહરે ૯ વિસામણ ઉપરે મન ધરે ૧૦...' ૭ અંગોપાંગ ઉધાડાં કરે ૧૧ અથવા તનુ વચ્ચે સંવરે ૧૨ બાહ્ય દેવ ટાણે બત્રીસ અંતર ન ધરે રાગ ને રીસ.” યોગ તણું સંગ્રહ બત્રીસ અંગે ધરી લહે શિવ સુજગીશ સમતાયે સામાયિક કહ્યું કેસરી ચોરે કેવલ લહ્યું.. સામાયિથી લાભ અગાધ દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્ર નિરાબાધા બાહ્ય અત્યંતર દુશ્મન દૂર જ્ઞાન વિમલ ગુણ વાધે દૂર. ૧૦ [૨૪૮૪ થી ૮૬] દૂહા: નમિ નમિ જિનવર વર ચરણ લહી વાણી લવલેશ સામાઈક દૂષણ કહું ટાલહ સુણી ઉપદેશ.... સામાઈક પર સાધુપર મોટઉ કહઈ મહંત ઈણકારણે શ્રાવક સદા કરી સમતા એકત... સમતા રસ ઝૂલઈ જિકે મમતા તજી મનસૂધ મેક્ષ મહતમ તે કહે ન લહૈ આસા લૂધ... ઢાળ: ભવિક સામાઈક કીજીયઈ વરછ દેશ બત્રીસ રે એહ વ્રત પાળતાં સેહિલૌ દુઈ ઘડીમાન નિસ દીસ રે... ભાવિક ૪ ઠાંસણી પાલઠી જડતાં દૂષણ પ્રથમ વખાણું રે બીજે થિર આસણ કરે તીસરે દિસિ ફિરે જાણ રે. ૫ ચેલૈ કાજ ઘરના કરે પાંચમેં અડકણુ લેઇ રે છઠ્ઠઈ અંગ ઉવંગ સહિ મોડતાં દૂષણ દેઇ રે... સાતમેં આળસ જે કરે કરડકા આઠમેં હેઇ રે નવગૅ માલ ઉતારિવઉ ખાજ ખણે દસમી જોઈ . એ ૭ વિસામણિ ઇગ્યારમી બારમો ઉંધઈ જેહ રે દેહથી બાર દૂષણ તજી ભજો જિમ સુખ અહ રે... ,, ૮ ઢાલ ૨ [૨૪૮૫] હિવ દસ દૂષણ વયણનાંછ સંભલિ હીયડઇ ધારિ સયણ પિસણ વયણે હજી કરિ (કાંટારી) તારી વારિવિચારી Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સામાયિકના ૩ર દોષની સજઝાયો ૯૮૫ સુજસ વધઈ સંસાર મઈજી સગલા માર્ગે સાખિવિચારી વચન સમિતિ ભલે રાખી પહિલે કુવયણ જે કહેછે બીજઈ કુડઉ આલ વારવાર વયણ નીસરઈજી ચૌરી આપ છંદ ભાલ. , પાઠ સલિઈ પાંચ છકે કહે છઠિ વેઢ વાત કહૈ સાતમૈંજી આઠમે કેકને હેડ , ૧૧ નવમેં ઉતાવળ કરેજી વહિલા હુઈ હિલ પારિ ગમણાગમણુ દૂષણ નહીંછ ઈમ દશ વયણના વારિ , ઢાળ ૩ [૨૪૮૬] દૂહા સાચા સાચો સહે દસ હિવ મનરા દેવ એક મુહૂરત આદરી સમતાસું સંતોષ કેમ રહી જે મુહપતી કિશુપરિ પડિલેહીજે રે એ અવિવેક ઈર્સ નામે પહિલે દોષ કહી જે રે.. સુધા ૧૪ સુધી સામાઈક કરી કુડ-કદાગ્રહ વારી રે મકર મનમાં વિકલપ સુત્રવચન મન ધારૌ રે કરતિ જસ જાણી કરે બીજે દોષ તે માને રે તી (સય? લેભ) આણું મનૈ ચે કરે ગુમાને રે... પાંચમેં બીહ આણું મને અકયાં સહુ વસાણી રે છઠ્ઠો નીયાણ કરે શ્રાવક તે અવિમાસી રે , કે ફલ હૈ કિ નહીં કીધાં સાત મનમેં સાંસે રે આઠમો રોસ કરી કરે અવિનય નવમિ વિરસી રે.... , દસમી ભગતિ પખે કરે ન ધરે મનિ બહુમાને રે ફોગટ મન વિષ્ણુ સહુ કીધી સઘળે મન પરથાને રે , દૂહા: દૂષણ બારહ કાયના દસ વયણ દસ મન ટાલિ બત્રીસે જે કરે સામાઈ તે ધન... કલશ: નમિનાથ નાથ અનાથ આતમ ઉરઈ નિજ વાણુ એ - જે સેવ દેવ સુહેવ સાચવિ ધરઈ સિર નિત આણુ એ ગછ રાજ ખરતર ધરમ સુરતરૂ શ્રીજિન હર્ષ સરિએ તસ વાણિ આરિ ભણુઈ વાચક દયારતન આણંદ એ... રા [ ૨૪૮૭] દૂષણ ટાળીને કરો રે સામાયિક પુણ્યયોગે નરભવ પાઈજી આળસ સેતિમતિ દી રે ગમાઈ ધર્મ કર તુમે ભાઈજીદૂષણ ટાળીને. ૧ Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૮૬ સાઝાયાદિ સંગ્રહ દશ દૂષણ તો મનશું લાગે દશ બોલંતા વાવાજી બારે દૂષણ કાયા કેરાં એહ બત્રીસે જાણેજી. દૂષણ ટાળીને ૨ અવસર વિણ જે કરે રે સામાયિક તે દૂષણ પહેલું લાગેજી યશમહિમા કાજે કરે બીજ કેર સુણજે આગેજી. મ ૩ લભ ઈહલેકને કાજે કીધુ દૂષણ ત્રીજી જાણીજી ભય અહંકાર નિયાણું લેતી ફલો સંશય રાખે પ્રાણીછ... . રષ ભર્યા દિલ કરે રે સામાયિક તે વેઠીયાની પરે થાવેજી ભક્તિવિનય હીણુજ કીધું તે ફલ પુરૂં કિમ પાવેજી. બ. દશ દેવ તે મનના હુઆ વળી વચનના ધાજી બેલે કુવચન વગર વિચાર્યું આળ કરે ઉચ્ચારો.... " વિષયસહિત વળી વચન જ કાઢે વાદ કરી બહુ બેલેજી ચારે વિકથા કરે પરાઈ મર્મપરાયા ખેલેજ.... ઉતાવળે ઘણા વચન જ કાઢે કહે પર આવ–પધારજી પાપકારી બહુ ભાષા બોલે એ દેષ વચનના ધારછ... વીસ દોષ તો ઘણી પેટે હુઆ વળી કાયાના બારજી સદ્દગુરૂ વચન સાચા કરી જાણે નિસુણ દોષ નિવારજી. પલાંઠી વાળ ને અધિરજ આસન વિષય દષ્ટિએ જવેજી સામાયિકમાં ઘરનું કામ કરે તો દૂષણ ચોથું હેજી કારણ વિણ ઠીંગણ દેવે કાયાને બહુ ચડે શરીર અતિ સંકોચી બેસે કેધ કરી અંગ મોડેછે.. , ફેડે ટચાકા ને મેલ ઉતારે વિના પૂજે ખણે ખાજજી વિના કારણે જે સેવા કરાવે તો દૂષણ કહે જિનરાજજી છે દેષ બત્રીસમેં નિંદ જ લેવે તો કસર સામાયિકમાં લાગે છે એહ બત્રીસે દૂષણ જાણું ઉત્તમ શ્રાવક ત્યાગેજી.... આણંદ આજે દશે શ્રાવકે કરતાં સામાયિક જાણજી એકાવતારી તેહને કહીએ ચવી લેશે નિર્વાણાજી... , ચંદ્રલેહા બાઈ કરી રે સામાયિક યાઈ નિર્મળ યાનેજી વ્યંતરણ આગે નવ હારી પાઈ સામાયિકમાં કેવલ નાણાજીરૂ, ૧૫ ચંદ્રાવતંસક ઉજજેણીને રાજા સામાયિકમાં કાઉસગ્ગ કીધેછે દાસી તેલ સિંચી સિંચી જાવે પણ ધ્યાનને સેઠ લીધેછે. # ૧ સંવત અઢાર વર્ષ આડતીસે રીયા ગામ ધરી પ્રેમજી પૂજ્ય પ્રસાદ જેમલજી કેરા મુનિ આશકરણ કહે એમજી... , ૧૭ Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સામાયિકના ૩૨ ધ્રુષની સજ્ઝાયા પ્રણમુ. શ્રી સરસતિના પાય સામાયિકના દોષ બત્રીસ પલાંઠી વાળી નવ યસીઈ ચપલ દૃષ્ટિ નવિ કીજઈ ક્રિમઈ અંગોપાંગ ગોપવી ભયસવું કરડ કાંત માટે કોઈ કરી ખરજ ખતુ ખણાઈ નહી ઉંધ ન આવે જિનચિત્ત ધરઈ બાર દેષ કાયાથી ટાળી હવઈ વચન દેષ પરિહા કુડા કલાક ન દેવા મીત અસ બહુ વચન વિ ગૃહ *લિ ન રઈ ચિત્તમાં ધરી ક્રાધ હસઈ હસાવઈ વિ લગાર આવુ-જાવુ ન કરઈ વળી હેવજી મનના ૧૦ દાષ ટાલીય વિવેક વિધિ રૂડઈ” સાચવઈ લાભ-માન-માયા ત્રણ દોષ નીયાણુ ફૂલ સંદેહ નવિ કર” એ ૧૦ રાષ મનના વારીઈ ૧ર દોષ કાયાના કા સામાયિક કરતાં સાચવઈ નિ દ–પ્રશસા" સમચિત્ત સ્વજન-૫૨જન સમવર્ડ રામ-દમ આણુઈ નાણુઈ દ્વેષ ચંદ્રાવત સઢ રાજા જોઈ વિષય-કષાય મદ મત્સર ધરઇ સમિતિ ગુપતિ સુધી આદરપ પર પરાઈ” એ વિધ હાઈ પતિ લખમીવિજય ગુરૂ સીસ [ ૨૪૮૮ ] વાંકી ભાવઈ નિજ ગુરૂપાય ટાળી પામીજી સુજગી.... આસનનામિથી ન વિષેસીઈ પર અવગુણુ ખેલૈ નહીં સમાઁ... આલસ ન મેડિ” પગ ન પ્રસારવુ” શરીર મલ ફંડઈ નહી. ફિરી... વૈયાવચ્ચ ન કરાવે. વહી આવે-પાછે કિહાં નાવ રિઈ... સામાયિક કીધા સભાળી કુવચન વચન ટાળા શમધરા... ચપલ ખેાલ નવિ બેલિ વિનીત ખાબડા અક્ષર મુખિ નિષ કહે.... વિથા ભાર ન ખેલઈ જોધ પરપાસે વસ્તુ ન મગાવે. સાર... દશદેવ વચન વારઈ રૂલી સામાયિક સુ* પાલી.... જસ કીરતિ નવિ વાંઈ ભવષ ભય મનમાં નાઈ નિરદેશ... રાસ ટાલઈ અવિનય પરિહરઈ સામાયિક સૂધુ ધારીઈ... દશ દશ મન-વચનના લલા અવિચલ સૌંપદ શુભ મેલવ... માન-અપમાને' સરખા નિત્ત ગણુĐસામાયિક કરતાં જિન ભણુઈ... ટાલઈ ક્રમ કથા સવિશેષ કેવલ પામ્યા ભવદુઃખ ખાઇ... તે સામાયિક નિષ્ફલ કરઈ તે ભવસાયર સહજ હૈં તરજી... મતિમ`ત શાસ્ત્ર વિચારી જોઈ સુમતિસદા પામઇ" સુગીસ... Y 3. ૪ { ር ૧૦ ૧૧. ૧ ૧૨: 13. ૧૪ Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ થાય ગાયમગહર પ્રભુમી પાય સામાયિકના દાણ ત્રીસ "હિર છંડા મનના દશ દોષ અવિવેક સામાયિક કરે ભયકારણુ ભય આણે ઘણા જસ વાંછે નિયાણું' કરે દાષે ભર્યો વિનય વિસરે એ મનના ૧૦ દોષ નિવારી હવે વચનના દાષ વિચાર માહ કરી ફુલરાવે ખાલ એકલતા નવ થાઅે કિમે વિથા કરતા વળી ઉલ્લુસે આવી જા−ઈમ કહે અપાર કાયાનાં દૂષણ દશ ય પગ ઉપર ચઢાવે પાય ચચળ આસન રાખે સહી સાવદ્ય કામ કરે ઈક ચિત્ત અતિ ઉધાડુ' હેલે અગ સાતમા દોષ કહ્યો જિનરાય આઠમે દીલ કરડકા કરે વીસામણુ ઉપર મન જાય બારે દાષ ધરે જે લોક મન-વચન-કાયાઈ કરી સામાયિક કરતા મનલી સામાયિકથી સમતા સુદ્ધ સામાયિક કરજ્યે નિશદીસ સાસરીયે એમ જઈએ રે ભાઇ ! જૈન ધમ તે સાસર કહીએ(જાણા) સન્નાયા િસ ગ્રહે [૨૪૮૯ ] પામી સરસતીતા પસાય કહિસ્યું. ગુરૂને" નામી સીસ... નેહથી ધમ તળેા હુઈ પેષ તસ વિચાર નવિ મનમાં ધરે.. કરે મનેારથ લખમીતા સામાયિક ફલ સ`સય ધરે... વળી ઉદ્વેગ ક્રિયામાં કરે સામાયિક કરયેા નર-નારી... કુવચન કાઢે હરેકાર ખેલે ઇચ્છાવચન રસાલ... કલહ કરી સામાયિક ગમે ઉતાવળા ખેાલે બહુ હસે... એ શ ષ વચનના વાર અનુક્રમે સભાળી જોયુ... પહિલા દાષ દ્યો જિનરાય એક દિશે મુખ રાખે નહી... આ'િગણુ તે થાંભા ભીત તિમ વળી ઢાંકે અંગ ઉપાંગ... આળસ માડે ઉચી માંહિ ખાજી ખડ઼ે વળી મલ પરિહરે... ઉંધે ધાધર જૂ' ધારાય સામાયિક તસ થાઈ ફાટ... એ બત્રીસ દાષ પરિહરી કેસરી ચાર હુઆ ક્રેલી... સામાયિકથી નિરમલ દ્દ કહેશ્રી ક્રમવિજય ગુરૂ સીસ... સાસરીયે એમ જઇએ જિનવર દેવ તે સસરા ૩ ७ ' ૯ ܘܢ ૧૩ સાસરાની હરિયાળી તથા સાસરાના ૧૬ શણગારની [૨૪૯૧] એ ર * Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સાસરાની હરિયાળા તથા ૧૬ શણગારની સજ્ઝાયા જિન આણા સાસુ રઢીયાળી અરહા–પરહા કાંય ન ભમીએ સરલ સ્વભાવ સાહે વાધરીયા સમકિત એઢણી એઢી રે ઝીણી નિશ્ચય ને વ્યવહાર તણાં મે બિહુવિધ ધર્મ સાશ્રાવકના રાગ સિંદૂરના કીધા ટીકા ભાવના હાર હૈયામાં લહે મહુિ ડુવિધ વિનય વિવેકની ચૂડી સમતા કાથળી ઠંડે ખેાસી તપ તણા બે બેરખા માંડે જ્ઞાન પરમ(ત)નુ તે જે ચ(અ)ર્ચા મિથ્યાત્વી પીયરમાં ન રહીયે માહ-માયા માવતર જે વિક સુમતિ સાહેલી સાથે લઈન" ૯૮૯ તેહના કલામાં વિચરે રે ભાઇ ! સાસરીયે ભમતાં જસ નિ લહીયે રે... જીદયા ઢાંચલડી શકામેલે ન ખરડી રે... પાયે નેર રહ્યુકે કાને ક્રેાટા ઝલકે રે... શીયલને ચાંદલા સાહે જિનવર મુઝને કાઈ મિલાવે ચરણ કમલ હુ તારા વં સાસરડાના કાડ ધતુરા ચિહ્ન· ગતિમાંહિ દુકખ ઘેરા મૃત્યુલોકમાં પહર મોટું સત્ર માસાએ કારેકાં જાવુ† પાતાલમાંહે ઘણા કુટુંબા છેદાણા-શેઠાણ મહુપરિ લાખ ચેારાસી નગરમાં પેસી ક્રાડી અન’તમે ભાગે વેચાણા ઈ"ડજ પાતજ જર રસ જાતિ ઉદ્ભિન્ન ભૂમિ ઉત્પાત કીસીએ દાન કંકણુ મનમાડે રે... ખલકે હાથે રૂડી તેહશું ગાંઠ ન કરીએ રે... પરમાનંદ ફળ(પ૬) લહીએ શ્રી વિનય પ્રભ⟨જિનરાજ) સરિસૃપસાયે ભાવે શિવસુખ વહીએ રે... કામી કષાયી કુલંદ નરસેતી અનુભવ પ્રીતમ સે'તી(સાથે) રમતી [ ૨૪૯૨ ] સીમધર શિવ ગામી ૨ તું છે મારા સ્વામી રે... પીહરડે નિવ રહીષ ૨ સુતિ સાસરડે જઈ રે... માયા જ જાલ ખાટુ ૨ ભાતું પેાતાનુ... ખાવું રે... રાઢ વેઢ દુકખખાણ ૨ સુખ નવિ પામ્યા પ્રાણી રે... નીસર એકાકી રે 99 99 ચતુરાઇ મુદરડી રે... તગતગે તેને સારા માંડે પરિણામની ધારા રે... રહેતાં અળખામણાં થઈએ દાહિયા ઢાળ નિગમીજી ૐ...,, દીઠે મારગ જઇએ એ આઉખાંણી રહ્યો થાકી રે... પરસેવા જાતિ સમૂર્ણિમ રે આખાણિ ભૂમિ તેમ ૐ... 99 "" 99 "" ૩ ૭. .. 1. ૩. ૧. Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૯૦ જા'ના સત્રાં ને દેહની સગાઇ પ'ચેન્રી જોર દેહ અન્યાઇ માતપિતાજી" કાઈ ન ચાલે પુત્રઢલત્ર તે પાપ કરાવે હિરમાંહે આદિ અંત ન આવે માહ નિદ્રાઈ" ધાર્યા રહેવુ કાલ અન`તા ફિર ફિર ભાગા મુગતિ સાસરડે એક્રે. વારે' મુક્તિ સાસરડે′ ભૂખ ન લાગે 'ઉદ્યમ હીને દુકખ ન આવે પીહરમાંહે આદિ અંત ન આવે સુગતિ ગયા તેના છેડા આવ્યા આવું આવે ઠામ હવાઇ આણું પાલ્લું આલૂ' ન જઇ શ્રી સીમધર મુઝ આસ પહુંચાડે શુભ વિજય શિષ્ય લાલ વિજય કહે સાસુ વહુ દિકરાની દૂહા : શ્રી શખેશ્વર પાય નમી મહેર કરી મુજ ઉપરે અલ્પ જીદ્દી છે માહરી ઢાળ કહુ સાસુ વહુ તણી ઢાળ : જ જીદ્દીપના ભરતમાં જે રાજ્ય કરે રજપુત રાજવી વાધેલા વરણુ અઢારે વસે તિહાં અચરજ એક ગામ દેખીયુ ઘર આંગણું સવી ભાંગીયુ પરંદેશી પરાણા આવશે, ચેામાસું પશુસણુ ઉત ઘર શાલા હવે કીજીએ વહુને કહે વહેલી ઉડજે, છાણુ માટીના પલાં, સાયાદિ સંગ્રહ વયરી થાઈ જે ભાઈ ટ્ પરભવ તે દુઃખ દાઈ રે... મહિનભાઇ અતિ ભેાળા ૨ ખાવા મળ્યા બહુ ટાળા રે... તૃષ્ણા" નૃપતિ ન છિપ ૨ તેણે પીહર ન સુહાઇ રે... સદ્ગુરૂ આલા આા ૨ આપણે આતમા તારા રે... કાઈ નહી કાંઈ માર્ગે ૨ સુખમાંહે દહાડા જાવે રે... તેણે પીહર ફિલ્મ રહીઈ" ર સાસરડે" સુખ લહીઈ .... આણુાઇ ખાટી ન થાઈ રે પુણ્ય પાખે પુછતાઇ રે... મુગતિ રમણી વર કીજે રે મુજને એટલુ` દીજે રે... સજ્ઝાયા [ ૨૪૯૩ થી ૯૬ ] સમર્` સરસ્વતી માય; શ્રાવક સુખી ધનવાન સાંભળા થઈ સાવધાન... 99 99 " ભીંતા પડી પડી જાય " પૂછે ઉત્તર શ્યા અપાય ?...... દસરા દિવાળી જેવે કાણુ વાટે,,. ડાકરી ઘડે નવા ઘાટ.... ાજે ફરવા શહેર ભરી લાવજે વહેલી ઘેર... 59 "9 મૂરખ મન હરખાય... પણ કીધી મુજ સહાય; સાંભળા સહુ સુખદાય... નગરી થરાદની માંય મેરેલાલ; ભીમસિ' ત્યાંય ખડ ખડ ખેલે ડાયરી... .. 39 99 "" 它 .. ૧૦ ܙܪ ર ૧૩ ૧૪ ૩ * Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સાસુ વહુ દિકરાની સન્નાયે વહુ સાસુને એમ કહે જીવ અનંતા હૈાય મેરાય તે ક્રમ છાણુ માટી લીજીએ ભાંધે કમ કાણુ જોય...,, વહુ સાસુને એમ કહે લિ પણ ગુંપણુ કરશુ. કામ છે લીજે પ્રભુજીનું નામ... ચામાસુ” ઉતર્યાં પછી જીવદયા ને પાળીયે 99 ', પૂરવ પૂન્ય કીધાં હશે તે કેમ એળે ગુમાવીયે ? જન્મ મરણના જેહને પ્રાણ જીવનને જાળવે હિંસાથી દુર્ગતિ પામીયે દેખી પેખી હિંસા કરે પહેલી ઢાળે ભેદ ભાખોયે હિંસા દૂર નિવારો પામ્યા મનુષ્ય અવતાર ગુમાવે તે ગમાર... માથે ભય જો હાય હિ"સા ન કરે કાય... કાહા : વાટ જોવતા આવીયા ઉદ્વેગમાં દેખી માતને શી ચિંતા છે માઇજી દીસા આમણુ ક્રુમણા હિંસા દુઃખની ખાણુ હિ"સા નરકનું ઠામ... સાસુ વહુના સંવાદ મત કરજો વિખવાદ... ૨ [ ૨૪૮૪ ] લેતી પ્રભુજીનુ નામજી ધરનુ` વિષ્ણુસાડે કામજી... ખરા દામ હેરજી કહ્યું ન માને લગાર.... હવે ઘડે કેહવા ધાટેજી; જુવે દિકરાની વાટજી... ૩ [ ૨૪૯૫ ] 99 દીકરા ઘરની માંય; પૂછવા લાગ્યા ત્યાંય... દુહવ્યા તમને ક્રાણુ; શાખા મુજને તેણુ... "" . 36 . "" "" 99 ,, "9 99 દૂહા-સાસુએ શીખ સાંભળી વળતુ વહુને શુ કહે વળતુ સાસુજી એમ કહે રીસ કરે તેણી વાર; તે સુણજો વિસ્તાર આંખે આંસુડાની ધારજી; નિલ જજ જીભ નથી લાજતી નહિ ધરની દરકારજી, કીધુ` કરે નહિ' માહરૂ . ૧ નાક વિનાની ની સામા ખાલ મ ખેાલજી, હાડ પ`ખીની જેમજી... ભાર માટી ખાઈ ગલે કીધું. ૨ જીવદયાને પાળતી શિખામણુ મારી માને નહી" દીકરા પરણાવ્યા ધણી ઢાંશથી વહુ લાવી ધણી ઢાંશથી શીખ દેઈ સાસુજી થાકીયા ખીજી ઢાળ ક્રાર્ય કરી ,, "" 22 ૯૯૧ 33 ૧૧ ૩ ૪ ૫ Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૯૨ સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ માય કહે સુણ ભેટડા તુજ વહુની વાત છે ન્યારી રે; ઘરનું કામ ભળાવતાં લાજ કરે નહીં લગાર રે, વિનતિ મારી ૨ સાંભળો. ૧ છાણુ માટી નથી લાવતી મુજને ખેાટી લડાવે ૨ ચૈામાસું ઉતરે લાવશું એવા ઉત્તર આપે રે, વીરા ! ઘરની શાભા ચાલી ગઈ...૨ લી પણ વિના ઘરની ભીંતા લી પણ ગુ ́પણ કરે નહિ ચામાસ ઉતર્યા પછી જીવની જયણા શી રીતે કરૂ′′ જે કરવુ તે વહેલા કરી, મારા કૅમે` આવી વહુ મલી પુત્ર કહે સુણા માતજી જીવદયાને પાળતાં ચામાસાના ચાર માસમાં હિ...સા માગ કાણુ આદરે, લાભ જુવા મેઘરથ રામજી તીથકર પદવી ઘણી પુત્ર વચન એમ સાંભળી ઉત્તમ અવતાર પામી કરી અવળે ધન ધન એ વહુ માહરી જીવદયા હવે પાળશુ' ત્રીજી ઢાળ પુરી થઈ સાંભળી જે નર પાળશે હવે સાસુ વહુ રે વાતા કરે પેાસહ પડિમાં નિત્ય કરે ચામાસાના ચાર માસમાં તે કેમ છાણુ માટી લીજીએ, નરનારી સહુ સાંભળા હિ"સા કરતાં જે જેહના નરકનાં દુઃખ છે માટમાં પરભવ ાતાં ૨ પ્રાણીયા જલ્દાથી પડી જાશે રે; પછી શી ગતિ થાશે રે... છાણુ હાથ ન આવે રે; ધરમાં ઉચેરા વળશે રે... વાયદાની વાટ ક્રાણુ જોવે 3; ઘરની આબરૂ ખાવે રે... એ વાતે રીશ ન કરીએ રે; અનંતા લહીએ રે... પુત્ર કહે સુğા માતજી ↑ જીવ અનંતા થાય રે; શિખામણુ સમુદાય રે... જીવદયા પાળી જેવ ૨; જીવદયા ફળ એહ રે... માતા મનમાં હરખાય રે; રસ્તે કાણું જાય રે ?... માય કહે સુણ બેટડા સાચે રસ્તે મુજને આણી રે; લેતાં શીખ સુખ ખાણી રે...,, જીવદયા અધિકારી ધન્ય તેહના અવતાર રે... ,, ઢાળ ૪ [૨૪૯૬ ] 99 . 99 29 19 99 99 ७ હઈડે હ ન માય ૩; રાજ ઉપાશ્રય જાય રે, જીવદયાને પાળીએ દ ઉપજે જીવ અનંતા રે; સમજી પાળા ગુણવતા રે... ડિસા ત કરશેા કાઈ રે; નરમાં વાસ જ હાય રે... હિં...સા કરણ પ્રભાવ હૈ; પરમાધામીના ત્રાસ રે ,, ૧૦ ૧૧. Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સાસુ વહુ દિરાની સજ્ઝાયા કરવતથી તુજને કાપશે ભાલા માથે ખાસશે બરછી ભાલાથી વિધશે શરણું નહિ" કાઈ તાહર્ અગ્નિ કુંડમાં ભાળશે માત પિતા ભાઈ વહુ દયા નહિ' આવે તુજ ઉપરે કીધાં કમ તે ભાગવા; નરકની વેદના એમ સાંળળી જીવની જયણા પાળજો આગણુ પચાસ અંધારીયે, રાસ પુરા ચેાથી ઢાળમાં જીવની જયણા પાળજો જીવ દયાને પાળતાં, રહી ચૈામાસુ` થરાદમાં શાંતિ વિજય એમ વિનવે વહુઅર તુ ઉઠજે વહેલી બે મણુ બાજરી લીજે ઘરમાં આટા ખૂઢયા બાલા છે. ભાઈજી ઘેલું સામાયિક રૂડ" કરશુ રાત અંધારી ભારી શ્રાવક કુળ સાહાવા મનના મા લાળા નરભવને લેવા હાવા આવ્યા રૂપાળા ગારી સ. ૬૩ .. રાડ પડાવશે જેહ 2; દુ:ખ ભાગવીશ તું એ રે.... ધાણીમાં ઘાલીને પીલશે ૨ ચેતન ચિત્તમાં ચેતા ૨... ચૌસા પાડીશ અપાર ૐ; નહિ કાઈ છેડાવણુ હાર રે... દેશે અતિ ધણા દુઃખ 3; કયાંથી મળશે હવે સુખ હૈ. .. 99 હૃદયે ધરજો નરનાર ; કરો આભ ઉદ્ઘાર રે... ભાદરવા એકમ ભામવાર રે; સાસુ વહુને સુખકાર ... આરંભ કરજો સવી દૂર રે; માક્ષના મારગ મળશે રે... એ ર્યેા પૂરા સમધ ; તાડજો ૪ના મધ રે.. [ ૨૪૯૭ ] 99 29 પછી જ દળણું દળશ'; તેથી હિંસા થાય ખુવારી સામાયિક મનમાં લાવે; 39 99 "" 99 ચક્કી ફેરવને પહેલી મારી વહુઅર ! સંસારના સાચા પથ છે; દળવાનું મનમાં કીજે પરાણા આવસે પીટયો. પણ ધર્માંની ટેવ ન મેલું 19 . "3 ૯૯૩ ७ મારી સાસુ ! ધર્માંના સાચેા પથ છે. 99 ܕ ૧૧ ર સુખે ફેરવાને માળા જીવદયા મનમાં ભાવા "9 ધનાં થઈને ધારી; મારી વહુઅર સં Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૯૪ છાનાં રહે। છડેલી સળગાવી ચુલા મનાવા દાતણુ તા જમ કરીએ પ્રભુ દરશન તા કરીએ પાપનાં પાતિક હરવા દાનની વાતા રહેલી નવરીને નહી વાંધા મેાલ વિચારી ખેાલે ગુરૂજી ગીતારથ આવ્યા વ્યાખ્યાન સુણુવા જઈએ ગુરૂજી જ્ઞાનને આપે જન્મીને શુ* કરીયે માત પિતાને ભ્રાતા ઊપદેશની વાતા હેલી વહુજી વખાણે નસા ઘરના ધંધા છોડી વેલણુને ડુ વાળી છૈયાં ભૂખ્યાં થાશે થઈ છું સાસુ નવરી ઊંદર થયા અનાડી મારી સાડી લાલ લપેટી સાય દ્વારા લઈ સાંધા બે ઘડી સમતા ધરતું ભણવુ' મુજને છાજે જ્ઞાને આચાર જ આવે આચાર એ શેાભા ઘરની આચારે પુન્યના વેલા સાસુ મનમાં સમો આ ભવ લાગે મીઠા ધર્મની વાત ન કીજે સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ હાથમાં ધરા તપેલી. મારી વહુઅર૦ ગરમ ગરમ ચા લાવે. ઉદરને ઠાંસી ભરીએ 39 99 પછી દાતણ મુખમાંને ધરીએ. મારી સાસુ ! ધમ ના૦ પ્રભુ દન રાજે કરવા ,, દાળ કરાને વ્હેલી, મારી વહુઅર સ`સા॰ ધમના લઈ બેસે બધા. $9 આગળ નહી થાય તાલે. મારી સાસુ ધર્મના મનડામાં મુજ ભાવ્યા. સમને હેલે હણીએ. .. "" પાપના પુજને કાપે. હાય હાય કરતાં મરીયે, 29 સૌ આળ પ`પાળની વાતા. દાળ ઢરાને વ્હેલી, મારી વહુઅર૦ તા ધરે અદેખા થાસા, ઉપાશ્રયે ચાલ્યા દોડી. ,, . "9 "" રાટલી કરી સુંવાળી. રડતાં બહુ ગભરાશે. . કરશેા નહી કાંઈ લવરી, મારી સાસુમ ના૰ " કપડાં નાખ્યાં ફ્રાડી. મારી વહુઅર! સંસારના॰ હુતા માટા ઘરની બેટી. નવરાશના નહી' વાંધા, સામાયિક રૂડ' કરશું”, મારી સાસુ ધમ ના૦ ,, જ્ઞાન લેવાને કાજે. લક્ષ્મી સંગાથે લાવે, ન રાખે સુખ વગરની. 99 99 99 ,, લક્ષ્મીની રેલછેલા, શ્રાવકના કુળની ફરજે. "1 પરભવ કાણે દીઠા, મારી વહુઅર ! સ`સારના॰ પણ ઘરને સભાળીજે. 19 99 Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સાસુ વહુ હિરાની સજાયે ઘર આંગણુાં ગયાં ભાંગી પરાણા ઘેર જ આવે છાણને માટી લાવા ચામાસાના કાજે ગાર માટી નવી કરીયે દસરા દીવાળી આવે હુ" છુ" બેટા સારૂ. વહુને શિક્ષા દીજે પ્રીતમજી છે. પ્યારા ધમ કરતાં આવો આડા સ્વામી સાચુ" કહેશું" ઢાંશ ધરીને આવ્યા સાસુની મૂળી ભારી જેઠાણીની જોડે દેવર ડાહ્યા એવા નણુદલછ છે નવરી સસરાજી છે ભુંડા રત્નાગરમાં રહેવુ તેને શું મેલેા છે ત્યાગી, ઘરની ઈજ્જત જાવે. પરભવ જોવુ આગે સૌંસારને મારી તાળું આજ્ઞા આપે। આજે સ્વામીની આજ્ઞા માગી 99 ઘર આંગણાં સમરાવે. 99 જીવ હિ“સા અતિશય લાગે, મારી સાસુમ ના૦ પાપે પેટ ન ભરીયે, ગાર માટી ત્યારે થાવે વગડેથી લાવે। ભારા, મારી વહુઅર સારના॰ હું તેા જીવદયા અજવાળું, મારી સાસુ॰ ધમ ના ખાંડણુ પીંસણુ ઈંધણુ, જો પાપથી કાંઈક ડરીએ મનગમતી વાતા લાવી. મારી વહુઅર સંસારના॰ આવશે જમનાં તેડાં, મારી સાસુધમ ના આખર બાજી સુધારા ઢાર ઢાંખર ના વારા પૂવ તિથિને પાળું નાવણુ ધાવણ લીંપણુ પવને દાડે ન કરીએ આ ધર્મ ધુતારી આવી સાસુ થયાં છે. ઘરડાં ધને મનમાં ધારે પુત્રજ ઘેર આવે 29 તે। સઘળું દુઃખજ જાવે મારી વહુઅર સ’૦ પુત્રજ ઘેર આવ્યા માતાએ ખેાલાવ્યા, મારા જાયા, સંસારના સાચા પથ છે. ઘાલ્યું. ઘર અંધારૂ તા લાગે પાપ પછાડા. ધ કરીને રહેશું. . સાસરીયે ન ફ્રાવ્યા. જાણે જમની બારી. ધર્મ ન કીધા કાડે. ધમ કરતાં વારે તેવા. પાપની કરતી લવરી. પાપમાં ઊતરે ઊંડા અને મગરથી કેમ હીવું મારે તમારે શું લાગે. દીક્ષાથી કુળ અજવાળું. સયમ લેવાને કાજે. સયમની થઈ રાગી. "" 99 "" ,, મુજ ઉપર નવ તે ખીજે. 99 પશુ ધરમથી છે ન્યારા. મારા પ્રીતમ ધમ'ના . 99 99 19 39 99 99 99 99 "9 . .. ૯૯૫ 99 29 37 Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ. ૯૯૬ સયમ લઈને અબળા સાસુથી થઈ બળા, મારી બેની દીક્ષાના સાચા પથ છે. દેખાને ધ્યાન લગાવી, તા સાસરીયે શુ' કરવું, રાત્રી ભાજન કરવાં, પ્રભુ દર્શન કર્યાંથી કરવુ, લાગે એમાં ભંગાણુ, સસારની ખટપટ આવી જે પાપથી ન ડરવું સાસુનાં નયણાં ધરવાં સાસુને તાબે રહેવુ. વ્રત નિયમ પૃચ્ચક્ખાણુ ટાઢાને માળી જે દમૂળાદિ ખાવે રાત્રી ભાજન કરીએ ઈચ્છા નહી તેાય ડરતાં છાણુના ટાપુમાં લેવા ઈપણુ છાણાં ભાળી સાય સંતાપને થાપે રડવા–ટવા જાવુ. કાળા કપડાં ધરવા અષ્ટકમ ચૂરણ કરી ક્ષાયિક સક્તિના ધણી અનત જ્ઞાન-દર્શીન ધરા અનુરૂલઘુ સુખમય કક્ષા જેહની કાયા જેહેવી સિદ્ધ શિલાથી જોયતું સાદિ અનંતા તિહાં વસ્યા મદિરમાંહિ દીપાલિકા માનવભવથી પામીયે અનુ. ધ્યાન સદા ધરા શ્રી વિજયદેવ પટાધરૂ સિદ્ધતણાં ગુણુ એ કલા "" .. "" . 99 99 99 ,, ધરવી હૈડે ઢાળી, નિશ્ચે તે નરકે જાવે, . નાગ કાગને ઘૂવડ થઈએ, ઘરનાં કામ જ કરતાં, 37 મળે ન ધર્માંના મેવા, પાપની ગુંથવી જાળી, ધર્મની દાર જ કાપે, હાય હાય કરીને ખાવુ, જિન દર્શન તા નવી કરવા, પાપનું ભાતું ભરવું, સુષુદ્ધિ મનમાં ધરજો, શાન્તિ સુખમાં રાચેા, જન્મીને તા મરવું શાણાં ખેની સમજો સુજ્ઞાન વિવેક સાચા, 99 ૐ સિદ્ધના ૮ ગુણ, તેમના સુખ અને ઉપન્નાની સજ્ઝાયા [૨૪૯૮] 28 99 19 29 99 99 રે લાલ આઠ ગુણે પ્રસિદ્ધ, મેરે પ્યારે રે વંદું વંદુ એહવા સિદ્ધ (ચારિત્ર)ચેાથું વીય અનંત અવ્યાબાધ મહંત... ઉણી ત્રીજે ભાગ અવગાહના વીતરાગ... સમય સમય તેહ જય 99 સઘળાં તેજ સમાય. સિદ્ધ(દ્ધિ) તાં સુખ સંગ એમ ખેલે ભગવતી અંગ,, શ્રી વિજયસેન(સિ`હ)સૂરીશ...,, 99 દેવ દીયે આશીષ... 99 39 99 99 ,, . 99 99 "9 99 29 . 99 29 99 99 .. અષ્ટકમ ૦ "" 39 99 "" 13 ૧ ૩ ૪ ૐ Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સિદ્ધના ૮ ગુણ, તેમના સુખ અને ઉપમાન સજઝાયે ૯૯૭ [૨૪૯] ગૌતમ સ્વામી પૃછા કરે વિનય કરી શીશ નમાય હે પ્રભુજી અવિચલ સ્થાનક મેં સુર્યું કૃપા કરી મોય બતાય, છે શિવપુર નગર સેહામણું અષ્ટકર્મ અળગા કરી સાર્યા આતમ કામ છૂટ્યા સંસારના દુઃખ થકી તેને રહેવાનું કિહાં ઠામ. , શિવપુર વીર કહે ઉર્વ લેકમાં સિદ્ધશિલા તણું ઠામ, હે ગૌતમ સ્વર્ગ છવીસની ઉપર તેહનાં છે ભારે નામ... છે ) ૩ લાખ પિસ્તાલીસ યોજના લાંબી પહેળી જાણ આઠ જન જાડી વચ્ચે છે. માખી પાંખ ક્યું જાણે છે કે ૪ ઉજવલ હાર મેતી તેણે ગોદુગ્ધ શંખ વખાણ તે થકી ઉજળી અતિઘણી ઉલટ છત્ર સં ઠાણ અજુન સ્વર્ણ સમ દીપતી ગઠારી મારી જાણ ફટિક રત્ન થકી નિર્મળી સુંવાળી અત્યંત વખાણ સિદ્ધશીલા ઓળંગી ગયા અધર રહ્યા સિહારાજ અલેકશું જાઈ અષા સાર્યા આતમકાજ જન્મ નહિ મરણ નહિ નહિં જરા નહિ રોગ વરી નહિ મિત્ર નહિં નહિ સંજોગ વિજોગ. ભૂખ નહિં તુષા નહિ નહિ હર્ષ નહિ શોક કર્મ નહિ કાયા નહિ નહિં વિષયારસ ગ... શબ્દ રૂપ રસ ગંધ નહિં નહિ કરસ નહિ વેદ બેલે નહિ ચાલે નહિ મૌનપણું નહિં બેદ... ગામનગર તિમાં કોઈ નહિ નહિ વસ્તી ન ઉજાડ કાળ-સુકાળ વર્તે નહિ રાતદિવસ તીથીવાર... રાજા નહિ પ્રા નહિં નહિ ઠાકુર નહિં દાસ મુક્તિમાં ગુરૂ ચેલે નહિ નહિં લઘુવડાઈ તાસ... અનંત સુખમાં ઝીલી રહ્યા અરૂપી પ્રકાશ સહુ કોઈને સુખ સારિખા સઘળાને અવિચલ વાસ છે અનંતા સિદ્ધ મુગતે ગયા વળી અનંતા જાય અવર જગ્યા ધે નહિં તમાં જ્યાત સમાય જ છે ૧૪ Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૯૮ કેવલજ્ઞાન સહિત સાયિક સમકિત ડીપતુ સિદ્ધસ્વરૂપ જે આળખે શિવસુ દરી વેગે વરે મેં સીતામતીની સજ્ઝાયા [૨૫૦૦] દેવલ'ન ખાસ કદીય ન હેાવે ઉદાસ... આણી મન વૈરાગ નય કહે સુખ અથાગ લવ ને કુશ હનુમાનજી રે રાવણુ લક્ષ્મણ પામશે. ૨ પદ્મચરિત્રે એહના રે જ્ઞાનવિમલ ગુરૂથી લો રે સુજાયા િસ મહે હૈ ગૌતમ 23 જનક સુતા સીતા સતી ૩, રામચંદ્રની ધરનાર ૨ કૈકેયી વર્ અનુભાવથી રે પાંહતા વનહ મઝાર રે...શીલવતી સીતા વદિયે રે અતિ રૂપે રાવણે હરી રે રાવણુ હણી લઉંઠા ગ્રહી રે અનુક્રમે... અયાયા આવીયા ૨ ગલ વતી વને એકલી રે લવ ને કુશ સુત પરગડા રે અનુક્રમે ધીરે ઉતર્યા ૨ દીક્ષા ગ્રહી સુરપતિ થયા રે તિહાંથી ચ્યવી ભવ અંતરે રે 99 તિહાં રાખ્યું શીલ અખંડ રે લક્ષ્મણ રામ પ્રચંડ રે... ક્રમ વશે થયું દુઃખ ? મૂકી પણ થયું સુખ રે... વિદ્યાવ ́ત વિશાલ ટ્ જળ થયુ અગ્નિની ઝાળ રે... અચ્યુત ક૨ે તેહ રે શિવ લહેશે ગુણુ ગેહ રે... રામ લલ્લા શિવવાસ રે જિન ગણધર પદ ખાસ રે... વિસ્તાર અધિકાર ર સુખ સંપત્તિ જયકાર ર્... ગાથા: સરસ્વતી ભગવતી ભારતી, સીતા સતીના ગુણુ ગાઈશુ, 99 , 99 P [૨૫૦૧ ] પ્રભુમી તેહના પાય રે જિમ મુજ આણું થાય રે... ઉથલે : આણુંદ થાયે ગુણુજ ગાતાં જનકરાય સુતા સહી; અયેાધ્યા પતિ દશરથ ન ન વરી રામે ગઢ ગહી... અતિરૂપ સીતા ત્રિજગ(વ)દિીતા, તસ ઉપમા નહિ. રતી ક્રમ વશે વનવાસ પામ્યા, માથા : લંકા ગઢના જે રાવણુ ધણી, સતી રે સીતા તેણે અપહેરી, ઉથલે : કહેવાય સીતા હરીય રાવણ, લંપટ પશુ લાવ્યા સહી; શ્રી રામે યુદ્ધ કરીય હણીયા, પાછી લાવ્યા ગઢ રહી... શિવપુર ܐܚ રામ સીતા દપતી... જેહને દશ શીશ સાહાય રે; જગ સઘળે તેહ કહેવાય રે... ૫ ક્ ૭ ૧ 3 × Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સીતા સતીની સજઝા અયોધ્યા આવે બહુ સુખ થાવ, હર્ષવિવાદ અતિ ઘણે; લેકઅપવાદ સુણ્યો શ્રવણે, સહી રામે સીતા તણે. ગાથા : સહુ મનમાંહે ચિંતવે, લેક તણી મુખ બેક જી; તિણે વચનં મન દુઃખ ધરે, ચિંતા અને અતિ શેક... ઉથલો શોક ધરે રાજા રામ લક્ષ્મણ ચિંતવે તેહ ઉપાય; અમ બેલ જો નિષ્કલંક થાય, તો સહી આનંદ થાય. તિણ સમે સીતા હાથ જોડી, રામ ચરણે શીશ નામે વળી; રઘુનાથ નંદન ધીજ કરાવે, જિમ પહેચે મનની રળી... હાલ: રામ સીતાને ધીજ કરાવે રે, સુરનર બહુ જોવાને આવે; આવે ઈદ્ર ઈંદ્રાણી જેડી રે, અમરકુમરી બહુ દેડી.. મળીયા તિહાં રાણું રાણું રે નરનારી ચતુર સુજાણ; મહાધીજ સીતા તિહાં મંડે રે, દેખી શર સુભટ સત છડે.” કાયર નર કેતા નાસે રે, જઈ રહા ગુફા વનવાસે; ત્રણસેં હાથની ખાઈ(ખણા) દાવે રે, લેઈ અગર ચંદને ભરાવે.... માહે વિશ્વાનળ(૨) પર જાણે રે, ઉપર નામેં ઘતની ધારે; જવાળા તે દશે દિશી જાય રે, સહુ આકુળ વ્યાકુળ થાય તિહાં અગ્નિ દીસે વિકરાળ રે, જાણે ઉગતે સુરજ બાળ; બાળ તરૂવરની તે ડાળ રે, જાણે કેપે ચઢયો વિકરાળ ૧૪ તેણે સમે સીતા એમ બેલે રે, રૂડા વયણ અમીરસ તેલે; રામ વિના અવર મુજ ભાઈ રે, તિહાં કીધી અગ્નિ સખાઈ ૧૫ ઈમ સહુકોને સંભળાવે રે, સીતા અગ્નિ કુંડમાં ઝંપલાવે; મુખ નવકાર ગણુંતી મેલે રે, સીતા શીતળ જળમાં ખેલે ૧૬ જળનાં તિહાં ચાલે કલેલ રે, જલચર છવ કરે રંગોળ; ચક્રવાક સારસ તિહાં બોલે રે, હંસહસ તણી ગતિ ખેલે.... ૧૭ તિહાં કનક કમળ દલ સોહે રે, ઉપર બેઠી સીતા મન મોહે; અગ્નિકુંડ થયે પુષ્કરણ રે, જુવો શીલતણું એ કરણું... જળક્રીડા કરી તટે આવે રે, સુરનર નારી ગુણ ગાવે; પંચ પુ૫ વૃષ્ટિ શીર કીધી રે, સીતા ત્રિભુવન હુઈ પ્રસિદ્ધી.. ૧૯ સુરનર નારી તિહાં નાચે રે, દેખી સીતાના ગુણ સાચે; દેવ દાનવ વાજીંત્ર વાજે રે, ઇંદ્રાદિક અધિક ઉમાહે... ર૦ Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૦૦ ઘર ઘરના વધામણાં આવે રે, સતી સીતાને સ` વધાવે રે, ભામ`ડળ શત્રુઘ્ન હાઇ રે, રૂપે અલિજ કરે ગુણુ ગ્રામ રે, શશિ વરસે ક્રિમ વિષ ધારા હૈ, સાયર પ્રેમ . એલ ધાય રે, ચિંતામણી ન હેાયે કાચે રે, ટામધેનુ (ટા)ઠાલી ક્રિમ હીએ રે, ચંદ્રને ઘેર દારિદ્ર ન આવે, મહિષ ઐરાવણ ક્રિમ જીપે રે, માન સરાવર તેહ ન સૂકે રે, ધ્રુવના તારા કદી નવિ ચાલે રે; સાચા હીરા કહે। ક્રિમ સૂરે રે, હરિશ્ચંદ્ર વાચા નવિ લેપે ૨, વંધ્યા નારી જવું ક્રિમ બેટા રે, સિંહને ક્રાણુ કહે શિયાળ ૨, સૂર્ય ઉગ્યા પશ્ચિમ કિમ પેખા રે, શેષ નાગ ધરણી કિમ મૂકે રે, રઘુપતિ કહે રથ બેસીજે રે, સીતા કહે નીમ લગાર રે, પાળી સંયમ ખાંડા ધાર હૈ, બારમે દૈવલા થયા સ્વામી રે, શીલે દુઃખ દારિદ જાય રે, શીલે સે। પુરિયાં તારે રે, તપગચ્છ વિજય સેનસૂરિ રાયા રે, સુનિ પ્રેમ વિજય મન ભાવે રે, યા જનસુતા હું નામ ધરાવુ પાલવ માા મેલને પાપી માંજો માંજો માંજો અડશે માંજો, સજ્ઝાયાદ્િસ મહ માણેક માતીયે થાળ ભરાવે; સાહાગણુ મગળ ગાવે... બાંધવ સીતાના દોઈ; તું છે અમ કુળ તિલક સમાન...૨૨ ગંગાજલ ન હેાય ખારા; [ ૨૫૦૨ ] મેરૂ ત્રાજવે કેમ તેાળાય... ફ્રીમ પાંગળા નાટક નાગે; આકાશ માન(૫) ક્રિમ લહીએ.... ૨૪ પુણ્ય હીણા તે ક્રિમ સુખ પાવે; વર્ષાંશ પુત્ર વિના નવ દીપે... સાયર મર્યાદા નવિ મૂકે; મંદર ગિરિ મહી ન હાલે... ૨૬ આકાશે ખા(આ)s કાણુ પૂરે; કહે। સુનિ ગાળ દીયે નવિ દાપે... ૨૭ મને કહે ક્રાણુ કહે માટે; નવન દ ન ઢાય દયાળ... વિના ધમ (જીભા ધમ વિના) નવિ લેખા; તા સીતા શીયળ ન ચૂકે... અયેાધ્યા પવિત્ર કરીજે; શિર લેાચ ક્રિયા તત્કાળ... કરી અણુસણુ વિકટ ઉદાર; સીતા ઈંદ્રની પદવી પામી... શીલે સહુ લાગે આવી પાય; તે તા ત્રિભુવનને શણુગારે... બેલે વિમલ હર્ષ ઉવજઝાયા; સતી સીતાના ગુણુ ગાવે... ૨૮ ૨૯ ૨૧ રામ છે. અંતરયામી કુળને લાગે છે ખામી અડશે। માંજો ૨૩ ૨૫ ૩૦ ૩૧ ૩૨ ૩૩ મારા નાવલીયા દુઃવાય, અડશેા૦ અને સરળ દેહના ન સુહાય અડશે! માંજો મારૂં મન માંહેથી અઢળાય, ,, Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૦૧ સીતા સતીની સજઝા મેરૂ મહીધર કામ તજે જે પથર પંકજ ઉગે -જલધિ જે મર્યાદા મૂકે પાંગળો અંબર પૂગે અડશો ૨ તો પણ તું સાંભળીને રાવણ નિએ શીયલ ન ખંડું પ્રાણ અમારા પરલોક જાયે તે પણ સત્ય ન ઈડું છે. કુણ મણીધર મણી લેવાને હૈડે વાલે હામ સતી સંગાથે નેહ કરીને કહે કુણ સાધે કામ... પરદારાનો સંગ કરીને આખર કાણુ ઉગરીયે 'ઉંડુ(ફડ કહું) તો તું જેને આલેચી સહી તુજ દા'ડે ફરીયે... ૫ જનકસુતા હું જગ સહુ જાણે ભામંડલ મુજ ભાઈ દશરથનંદન શિર છે સ્વામી લક્ષમણ કરશે લડાઈ.. છે ? હું ઘણયાતી પિયુ ગુણ રાતી હાથ છે મારે છાતી રહે અળગે, તુજ વયણે ન ચળું ક્રાં કુળે વાહ(યે) છે કાતી... , ૭ ઉદયરતન કહે ધન્ય એ અબળા સીતા જેનું નામ સતી માંહે શિરામણી કહીએ નિત્ય નિત્ય હેજે પ્રણામ... , ૮ [ ૨૫0૩] ઝળહળતી બળતી ઘણું રે લોલ જવાળે વાળા અપાર રે, સુજાણુ સીતા જાણે કે શું કુલીયા રે લેલ રાતા ખેર અંગાર રે , સતીયાણે પરિમાણ રે સુજાણ સીતા ધીજ કરે સીતા સતી રે લ... ૧ સતીઓના ગુણ ગાવતા રે લોલ આનંદ અત્યંત થાય છે અ લક્ષમણરામ ખડા તિહાં ૨, નીરખે રાણા રાય રે , ધીજ ૨ સ્નાન કરી નિર્મલ જ રે, પાવક પાસે આય રે ઉભી જાણે સુરાંગના રે , અનુપમ રૂ૫ દેખાય રે આવ્યા(મીલ્યા) નરનારી ઘણું રે, ઉભા કરે (હાયહાય-પકાર) રે, ભસ્મ હશે ઈણ આગમાં રે, રામ કરે છે અન્યાય રે.. , રામ(રાઘવ) વિના વાંછો હુવેર, સુપને અવર નર કોઈ રે , તે મુજ અગ્નિ પ્રજાળો રે, નહિંતર પાણી હેય રે , એમ કહી પેઠી આગમાં રે , તુરત થયે અગ્નિ નીર રે , જાણે કહ જળસેં ભર્યો રે , ઝીલે ધર્મશું ધીર રે... , દેવ સુમવૃષ્ટિ કરે રે એહ સતી શિરદાર રે સીતા ધીજે પાર ઉતરી રે , શાખ ભરે છે સંસાર રે... , રળીયાત મન સહક થયા રે, સઘળે થય ઉછરંગ રે છે હમણ-રામ ખુશી થયા ૨ સીતા શીયલશું રંગ રે.... , , ૮ Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૦૨ સઝાયાદિ સંગ્રહ જગમાં જય થયો જેહને રે, અવિચલ શીયલ સન્નાહ રે , કહે જિનહર્ષ સીતા તણું રે , પ્રણમી જે નિત્ય પાય રે.... , , ૯ [૨૫૦૪] આવું નહેતું જાણ્યું રે મારા મનમાં મારા નાથે તજી મને પલમાં મને કહી સંભળાવે વાત હજુ ઘેર અંધારી છે રાત આ શું ઓચિંતે થયે ઉત્પાત. આવું ૧ મને કહી સંભળાવે મારા વર મારા મનમાં રહેતી નથી ધીર કેમ કાળા ઓઢાડયા ચીર. , 'ર કાળા રથને કેમ કાળા તરંગ ચાલ્યા એકલા માહરી સંગ આ રંગમાં કોણે પાડો ભંગ... ૩ નથી પાપ કર્યા મેં મારે હાથે રઘુવીર નાથ મારી સાથે કેમ તજી દીધી મારા નાથે , નથી ધર્મ કદી મારો હારી નથી સોબત કીધી નઠારી કેમ રામે કાઢી ઘર બારી. ૫ નથી પરબ પાણુની ફોડી નથી પાપને પગલે દેડી, કેમ રામે મને તરછોડી , ૬ નથી ઉઘાડા મેલ્યા મેં વાળ નથી ચઢાવી કાઈને મેં આળ નથી દીધી મેં કોઈને ગાળ... એ જ નથી અભ્યાગતને પાછો વાળે નથી આત્મા કાઈને દૂભવ્યા કેમ રામે કર્યો મને ટાળો , ૮ નથી વાટમાં કેઈને મેં વગોવ્યાં નથી વાટમાં લુગડાં ધેયાં નથી બૂરી દષ્ટિએ મેં જોયાં... ૯ મારૂં જમણું ફરકે છે અંગ નથી બેઠી હું કેઈને સંગ આ તે શો થયે રંગમાં ભંગ. ૧૦ મારે આડે ઉતર્યો છે નાગ મારે માથે ઉતર્યો છે કાગ મા અંતર દાઝે છે અથાગ , ૧૧ મને સુર્ય લાગે છે ગ્ર મને દિવસ લાગે છે અટારો હવે રથને અહિં ભાવો , ૧૨ વન છે અઘોરી ઝાડી ત્યાં શબ્દ ભયંકર થાય આવી અટવીમાં કેમ રહેવાય. - ૧૩ Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સીતા સતીની સજઝાયો ૧૯૭૩ માણેકવિજય કહે મમતા ત્યાગી સખી ! વેદન કરૂં પાય લાગી સતી સીતાએ પાય જ લાગી..... ૧૪ [૨૫૦૫] દશરથ નરવર રાજી નયરી અયોધ્યા કંછ તસ નંદન કુલ દીવ શ્રી રઘુપતિ ગુણવંત દશરથનંદન ત્રિજગવંદન જનકપ દુહિતા વરી પૂર્વસંચિત કર્મયોગે પદમ પુણતા વન પુરિ વનવાસ પામ્યા રામસીતા શીલગુણ નિકલંક એ અતિરૂપ દેખી હરી રાવણ ચઢો તાસ કલંક એ.... અનુક્રમિ નયરી પધારીયા રઘુપતિ હરખ વિખવાદાજી સીતા નારી સુલક્ષણી પિણ બહુ લેક અપવાદળ લેક બક તણું સવે મુખ સદા ઉઘાડા રહે મહે અને મજજન કરે સીતા રામ રાજાને કહે કંત વચન પ્રમાણુ કરતી હીયે હરખી મેથુલી એ ધીજ મુજને પિઉ કરાવો તે સુઝ મન પૂર્વે રલી... રામ સીતાને ધીજ કરાવે રે તાનસે ગજ ખાઈ જણાવે રે બહુ ચંદન અગર અણાવે તેણે કરિ ખાઈ ભરાવે રે ધૃત મધુરસ કરિ સીંચાવે રે તવ વિશ્વાનર પ્રજલાવે રે પ્રગટી તિહાં અને પ્રચંડા રે સંવાદ કરે બ્રહ્મડા રે.. અતિરક્તવરણ વિકરાલા રે ઝડપીડ તરૂઅર ડાલા રે તસ તાપ ન સહિ જાયે રે તે હુતાશન કિમ સહેવાય છે. સીતા તિણ અવસર આવે છે અતિ આનંદ અંગ ન ભાવે રે કહેતાં એ લોક ન બીહે રે પરનર સતવંત ન ઈહૈ રે.... ૪ રહી દેય કર સીસ વિલાઈ રે સાંભળી સહુ ભાઈ રે જે રઘુપતિ વિણ દેહ વિટાલિ રે તે તન કરો રાખ પ્રજાલી રે... પ. સુર કિન્નર સંમુખ સંપાઈ રે કરિ સૂધ શીલ સખાઈ રે નવકાર ગણુંતી ગાઢ રે જાણે જલથી નાહે ટાઢ રે... ઇંદ્રાદિક સુર નર બેલે રે તમ કંચન કમલ જ હાર્વે રે દીસે અગનિકુંડ જલ ભરિયે રે શીલ પક્ષ તણે જાણે દરીયે રે.. ચિહું દિલ પસતી વેલ રે હંસ ચાવાક કરે કેલ રે જે સતી શિરોમણિ સાચી રે જવ જેહની કીતિ જાચી રે. ૮ Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જ સુર કિન્નર આવી નાચે રે વિદ્યાધર વાજિંત્ર વાવે ટ્ મણિ માતી થાળી લાવે ૨ પુષ્કરણી થકી નિસરતી ર ફુલવૃષ્ટિ થઈ તિષ્ણુવેલા ૨ "ભામ`ડલ શત્રુઘ્ન સરિખા રે પાય લાગી કરે પ્રશંસા રે કેડુંઆ ફૂલ અમ ન લાગે ૨ દર ગિરિવર ક્રિમ ડાલે રે રમણી કિમ ઉગે દિણુંદા રે સાયર મરદ ન મૂકે રે કહે રાધવ-બેસે વિમાને 2 નિજ મસ્ત ટ્રાય કરેઈ રે વ્રત પાતિ બડા ધાર રે “ઈમ જે નર-નારી પાલે ૨ શીલરત્ન વડા સંસાર રે વિષ-વિષધર–રોત્ર પાસે રે મન સંધે શીલ આરાધે રે બાજસાગર પ્રરિ ભાસે ૨ છળ કરી સીતાને ઝાલી અમે રાવણુ દેખી રાતા મારા પાલવ શાને તાળું? તને કટક સહુ કા’નળું, જનક સુતા હુ` રામની રાણી શીય વ્રતથી જો કદી હું ચૂક” ખાઇશ ગાળ તું ભુંડા દીસે કુળખ પણ કુળમાં અંગારા રૂપ ઋદ્ધિ તાહરી ઠકુરાઈ જ્યાં મર્યાદા ઢાંઈ ન દીસે સતવંતીરા ગુણુ વાંચે ૨ સતી સીતાના ગુણુ ગાવે રે... નરનારી તાસ વધાવે રે તાણુ તે તીર ઉતરતી રે... થયા રાધવ લિખમણુ ભેળા ૨ સુપ્રીવ બિભીષણુ હરખ્યા રે... ધન ધન તું કુલ અવતસા રે જાચા હીરો ક્રિમ ભાંગે રે... હરિચંદ મૃષા ક્રિમ ખેલે રે જગ તાપ કરે ક્રિમ ચાઁદા રે... સતી સીતા શીયલ ક્રમ ચૂકે રે સીતા તે કહ્યો ન માને રે... જિનપચ મહાવ્રત લેઈ ૨ પામી ઈંદ્ર તા અવતાર રે... જસ કીરત કુલ ઉજવાળ રે શીલે દેવ કરે જયકાર રે.. અરિ-ચાર ઉપદ્રવ નામે રે તસ વગર વિરોધ ન વાધે રે... શીલવ તતા હું... દાસ રે... [૨૫૦૬ ] સુઝાયાદિ ણ અને લકા અને લાધે સીતા એને સમજાવે, 99 99 ૧૦ . ૧૧ 12 ર ૧૩ ૧૩ ૧૫ પરહેા રહેમ 99 મારા પ્રાણ જાશે આટાણે, પરહેો રહેત... તું પડયા મારી માલે તા પૃથ્વી જાયે પાતાલે... કહુ' છુ. રહેને સખાવા ક્રાણુ ભમે કુલ ખાણા... હું જાણું વિશાલા ચૂત તારા ચાળા... ૧૬ ૧૭ re 3 ૪ Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સીમતીની સઝાયા હુ· વ્યભિચાર કદીય ન સેવું સમુદ્ર વેલ ચઢે આકાશે શીલ સધાતે પિંડ બંધાવુ વાહી નય એ સ્ત્રી ખીજી પરસ્ત્રીસુ પ્રાથના કરતા દરિયાના જેમ ગ ઉતરીયા વાંકી નજરે કયાં જુએ છે મારા દિયર એક અટારી સતી સતાવ્યા શ્યા દુખ હૈ।વે શીખામણુ તુ... કાંઈ ન માને મૂઠ્ઠા સતીને હે માદરી રામ આવાને ધરકી લંકા વૈરીજીતી સીતાને લેઈ લાની ગાળે વળી સીતાને ધીજ કયું" "તે સીતાએ સુર-નર ઠાઠ મળ્યા તિહાં જોવા ધન્ય અખરહિત શીયલ જે રાખ્યું. શ્રીભાવપ્રભસૂરિ સતિ સીતાના સિ હજી ચાર ન ખાય પણ પૃથ્વી ન પલાય...પરા રહેને પ. તેને ન છુ” જાઉ' વાહી શાને આણી તે આંહી... તુ તરણાથી હળવે કર્યા અગસ્ત્ય ચલવા... કહુ છુ... તુજને વાણી પાશે તુજને પાણી... પૂણે મદેદરી રાણી કરતા એવી કરણી... મૂઢતી મુખ નીસાસા શી ચૂડાની આશા ?... રામ અયેાધ્યા આવે અટવીમાં મૂકાવે... અગ્નિ થયું સવિ પાણી શીયલે શુદ્ધ વખાણી... પાળ્યુ. રૂડી રીતે ગુમાવે બહુ રીતે... [ ૨૫૦૭ ] આવ્યા લંકાપતિ રાય જયા રે મુગુટ તારે પાયે નમું થાળ ભરીને વનફળ લાવીયેા મારે મન અવર પુરૂષની આણુ પાવડીયે પત્ર મેલાને સીતાજી અંગુઠો મરડીને મત જગાડયા સવા લાખ ટકાના તને ચૂડલા ધડાવુ. દશ આંગળીયે દશ વઢ ઘડાવુ સવા લાખ ભમળેલા તારા સમુદ્રમાં નાખુ॰ દશ આંગળીચે તારા વેઢ ન જોઈએ. નામ પ્રમાણે તારે નથડી ઘડાવુ માંયે ભાજુ બધ બેરખા ડાવુ નાક પ્રમાણે મારે નથણી ન જોઈએ માંયે ભાજુ મધ તારૂ' નામ ન જોઈયે ભવેાભવ રામનું નામ... સીતાજી વન માઝાર ક્ષણ એક વિસર્` ન રામ... ખ ભાલે ઢવાજી પાય લેઈ ગયેા વન માઝાર... કંઠે નવસરાહાર શુ' કરીશ રામ ભરતાર... તેાડી નાખું નવસેરા હાર ભવેાભવ રામનુ નામ... કાને ઝબકની ઝાલ ઉપર માહેરૂં નામ...... તેાડી નાખું ઝખમની ઝાલ 99 99 99 .. . 36 29 ,, મારે "9 39 29 99 ° ,, . ' ૩. દ 11: ૧૨ ૧૩. 3. દ Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૦૬ સજઝાયાદિ સંગ્રહ રેડ પ્રમાણે તારે મેખલા ઘડાવું પાયે ઝણઝણતી ઝાંઝ પાય પ્રમાણે તારે મોજડી ધડાવું ઉપર છીંટની હાર... મારે ૭ ડ પ્રમાણે મારે મેખલા ન જોઈયે તેડી નાખું ઝણઝણતી ઝાંઝ પાયની જડી તારે મસ્તકે મારું ભવભવ રામનું નામ... છે ૮ રામ સીતા વીર લક્ષ્મણ મળીને લઈશું અયોધ્યાનું રાજ હીર વિજય ગુરૂ એણપરે બોલે નહીં કે સીતાની લે... ,, ૮ 8 સીમંધર સ્વામીના ૮૪ ગણધરની સઝાય [૨૫૦૮] ગણધર ગુણમણિ રહણ ભૂધર વંદે વિનય કરીને હે ચંપાવતી નારી વિચરતા નિરખ્યા નેહધરીને હે... વણધાર ૧ શ્રી સીમંધર જિનવર કેરા ચંદ્રશેખર ગણધારો છે પનર સહસ નૃપ કુંવર સંગાથે લીધે સંજમ ભારા હે. ૨ ધનરથ ચકો વંશ મલયગિરિ ચંદન તરૂ ઉપમાને છે વાને કનક કમલ દલ ગેરા પંચ સયા ધનુ માને છે , ભુવન શેખર જય શેખર બંધવ બેહુ બહુગુણના દરિયા હે શમ-દમ સંયમવંત નીરીહાદિક ગુણ ભવજલ તરીયા હે... ચેયસી ગણધરમાં જે મોટા મોહન વેલી છે દેખીયે પુરવ પુન્ય પસાથે આજ સુકૃત થયા છેલી છે , શ્રી જિનવર અનુદેશના દેતાં વિજનને પડિહે છે ધનવાણી ગુહિરી ચઉનાણું ભવિ પ્રાણી મન મેહે હે.. , સમણું સમણું સાવય શ્રાવિકા બેઠી પરષદા બાર હે નિરખંતા સવિ કુષ્કૃત નાઠા સફલ થી અવતાર હે... . ભવસમુદ્ર તરવા પ્રવહણ સમ એ આલંબન યારૂ છે જ્ઞાન વિમલ ગણધરનું દરિસણ અહનિસિ નામ સંભારું હે” , ૮ સીમંધર સ્વામીના બત્રીસ કેવલી શિષ્યની સઝાય [૨૫] . પિતનપુરી પૃથવીપતિ નામ પુરંદર દીપે રે પટરાણી પદ્માવતી રૂપે રંભા છપે રેપ્રેમધરીને પ્રણમાર્યો પ્રૌઢ પ્રબલ પરાક્રમી પાવન પરમ જગીશા રે ? પંચાનન પરી રાજતી તનયા તસ બત્રીસા રે... ઇ ૨ મણિધર મણિરથ મણિપ્રભા મનમોહન મણિચડા રે ઈત્યાદિક અનુપમ ગુણી રાજસ તેજે રૂડા રે , ૩ Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુકુમાલિમની સન્નાય માટે મદિર મલપતા મહિલા માલતી માહિયા અહિિસ એક ક્રિન એકઠા અતિશયને” ગુવે અલ કર્યાં હરિ સુત નિરખે ૨ હેજસ્યુ એતુ ઉચ્છશે રંતુ ઉદીરા ? ઋતુ ફલપગર દીયે જસ મહિમાથી રે ઉપશમ્યા નિરખી હરખ્યા ૨ હિયડલે વાંદી બેઠા ? વિધિ થકી દ્વવ્યવયર જિમ જાતિનાં ભાવ વગર તિમ ક્રમ નાં ઈમ નિર્માહીપણું મને માનુ બત્રીસ ભરાભરે ધ્રુવલ મલાયે' તે વ વેજ સમપે સુરવરા જ્ઞાનવિમલ ગુણુ પરિવર્યા લળી લળી તેહનાં પાય નમુ સુકમાલિકાની વસંતપુર સેાહામણુ રે સિદ્ધસેન નરપતિ રાજીયા ૨ છાંડયે પણ છૂટે નહિ રે શશક-ભશક દાય તેહના ટ્ ભાલિકા એક સુકુમાલિક ૨ સંશક ભશક સુકુમાલિકા ૨ અનુક્રમે મોટા થયા રે સાધુ સમીપે દીક્ષા ગ્રહી રે મદન મનેાહર કાયા રે જિમ મધુ મધુર રાયા હૈ...પ્રેમ ધરીને૦ ૪ આવી ચડયા ઉદ્યાને કરે અરિહંત જીવન પ્રધાન રે... હરણી માર ભુજગા રે સુરભી ચિત્રઢ સગા હૈ... સરસ સમીર સુત્રધારે જાતિ વયર્ અનુભા રે... ભાવ ભગતિ બહુ આણી ૨ સુવા જિનવર વાણી રે... ઉપશમ ભાવે આવે ? જિનવર જ્યાને આવે રે... ધરતાં આતમ ભાવે રે ચેત્ર સંગ્રહ સમ થાવે રે... અચરજ સહુ મન થાય ૨ રંગે મુનિ ગુણુ ગાય રે... પાવન પરમ નિધાન રે ધ્યાવુ’(ઉ') અહનિશિ ધ્યાન રે...,, [૨૫૧૦ થી ૧૨ ] રાજ્ય કરે તિહાં રાય રાણી સિહત્યા ત્યાંય ૨ પ્રાણી ! જુએ જુએ ક્રમની વાત કર્યાં કમ વિશેષ રે... સઝાય " 99 99 "9 .. ,, .. ૧૦૦૭ પછી તેહનું શું થયું ? ગામ નગરપુર (દેશપુર નગરમાં) વિચરતા રે પાળતા જિનવર આણુ; તપ તપે અતિ આકરાં રે તાડે માઁ નિદાન હૈ... ,, ८ પ્રાણી ૧ O . ૧૦ ઉપન્યા બાલ કુમાર રૂપતા ભંડાર રે... વાઘે તે રૂપ વિવેક; જ્ઞાનાદિ ગુણ સુવિશેષ રે... શસક લશ સુકુમાલ; જુએ (જો જયા) કમ વિટાલ રૈ..... ૪ ,, ૧ ૧૨ 3 Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૦૮ માલિકા એક સુકુમાલિકા ૨ નિવસીને હું વધુ વ* રે ભ્રાતા દાય ચાકી કરે રે ઋતુ ધારી ન (ઋજુ ધરીને) અંગાપાંગ હાલે નહિ ? કરે તેા કાંટા પડે ૨ મરણુ જાણી મેલો ગયા રે શીતળ વાયેા વાયરા ૨, પ્રાણ સચેતન (સચરિત હાય) તામ રે... ચારે દિશાએ જુએ વળી ૨ વન મેટુ વિકરાળ; નયણે (આંસુ નીતરે રૈ)તા આંસુ ઝરે રે બેઠી વડતરૂ છાંય રે... ઢાળ ૨ [૨૫૧૧] વેપારી વ્હેપારે ૨; સારથવાહ શિરદાર, મરણુ જાણ્યુ સક્રુમાલ હૈ... થઇ ઘડી એક (દાય)જામ "9 હવે એક સમયે આવ્યા પરદેશી પાંચસેા પાઠ ભરીને લાવ્યે; જુએ જુએ જન્મ જરા જગ જોરાક ન મેલે ક્રેટા... ન પાઠ ઉતારી સરાવર તીરે સજ્ઝાયાદિ સુ ગ્રહ વુડ તરૂ મોટી વાદળ છાયા ઇંધણુ પાણી લેવા સારૂ ખેડી બાળા વનમાં દેખી રે ભાઈ તુ એકલી વનમાં કહે છે બેની સાંભળ વીરા સાથ વાને જઈ સંભળાવ્યુ` મહાવનમાં એક નારી અનુપમ ઇંદ્રાણી ને અપરા સરખી મહા તે। અહિયા તેડી લાવું, સાથ વાહે કહે તેડીને લાવા અનુચર તેને તેડીને લાવ્યેા, વાત વિનાદ કરી સમાવી સારથવાહે ધરમાં બેસાડી ક્રમ કરે તે ન કરે કાઈ દમયતી છેાડી નળ નાઠા સુકુમાલિકાએ મનમાં વિમાસી સાથ વાહના ઘરમાં રહીને, તેનું અનુપમ રૂપ; જોવા આવે છે ભૂપ રે... મેલી કુળ આચાર ખમાવીયેરે અઠ્ઠમ તપ અનુસાર રે... જીવ થયે। અસરાલ પ્રાણી 99 99 ,, 99 જુઆ૦ ૧ "" 29 ભરીયુ. ધાર ગભીર ૨; તેમાં ભરીયુ' નીર... ક્રૂરે અનુચર જોતા રે; તે તે ત્યાં અને પુઠાંતા ... અહિયાં મજ આવી રે; ક્રમે મુજને લાવી રે... અનુચરે તેણુિવાર ખેડ્ડી વડતરૂ છાંય રે... રૂપાળી રૂડું” માત્ર રે; જોયા સરખી પાત્ર ૐ... ઘડી ન લગાડા નિલ બ(વાર) રે; સાથ વાહની પાસ હૈ... ભાળવી તે નાર ભમરી રે; કમ તણી ગતિ ન્યારી રે... ક્રમે સીતા નારી રે; જુઓ જુએ વાત વિચારી ૐ... છેડયે! સજમ બેગ રે; ભાગવે નિત્ય નવા (બહુલા) ભાગ રે,, ૧૦ "9 ૭. 99 ' "9 ૧૦. 3. ૫ Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુકુમાલિકાની સજ્ઝાય ભાઈ પેાતાના સયમ પાળે અનુક્રમે તેહના ઘરમાં આવ્યાં મીઠા માદક ભાવ ધરીને મુનિ પણ મનમાં વિસ્મય પામ્યા (સમતાજી) સદેહ મનમાં લાવ્યા ૐ...,, ૧૨ શી ચિંતા છે તુમને રે; કહે છે બેની સાંભળ વીરા મનમાં હોય તે કહે! મુજ આગળ જે હોય મતમાં તુજને રે... સુધા સજમ પાળી રે; તે મનમાં શું વિચારી ... , તારા જેવી એક બેન અમારી મોટું ફળ તે મરીને પામી, (સુકુમાલિકા કહે=કહે છે ખેની) સાંભળ વીરા જે ખેાલ્યા તે સાચુ· રે; ક્રમે લખ્યું તે મુજને થયું તેમાં નહિ... કાંઈ કાચું રે... છે, ઢાલ-૩ [૨૫૧૨] મનમાં સમજ્યા દાય સાંભળ ખેની વાત નહિ" કાંઈ તાહરા વાંક, એમાં નહિ" તુજ દોષ આગળ સિધ્યા અનત, તપને મળે વળી શોવ આ સંસાર અસાર, તે દેખો મત રાચેા, સયમ લહી મન શુદ્ધે સમેત શિખર ગિરનાર દેશ દેશાન્તર કરતા રે; ઘેર ઘેર ગાચરી ક્રુરતા ૨... જુએ૦ ૧૧ મુનિવરને વહેારાવ્યા રે; ભાત વડેરા એમ કહે; તે તે। તુ નવ લહે; પૂર્વ ભવ આંતરા નહિ', રખે ફ્રાઈ મન ધરા... જેવા ર્ગ પતંગ કે સુખ સંસારનુ` ઝાકળ વરસ્યા (વળગ્યા) પાન કે માતી ઠારનું; એમ મીઠે વયહુ વળી શત્રુ ંજય ગિરિરાજ વનમાં રહ્યા એકાકી હૈ વનચર જીવ અનેક સયમથી લડથડયા મંદિરમાં તે ગયા; નાટક નવલા સહી, તુમે કાચી મતી લહી... ૧૦ ,, ૧૩ ૧૪ ,, ૧૫ બેનીને પ્રતિ જીઝવી, વૈરાગી મન રૂલી... આન્નુની જાત્રા કરી, તેણે ફરસી કરી કાયા કેળવી તેહને પ્રતિ જીઝવી... માંભિલ એકાસણુ કે અઠ્ઠમ ઉપવાસ પાળે જિનવર આણુ કે સમતિ સાહામણુ એમ(તપ) કરતાં ક્રેઈ માસ થયાન કેટલા રૂપી સુભટ હણ્યા તેણે તેટલા... સ. ૬૪ ર Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૧૦ સજ્ઝાયા િસંગ્રહ એમ તપ કરતાં અધાર કાયા થઈ દુમળી ન રહ્યા લેાહી કે માંસ હાર્ડ ગયા ગળી અણુસણુ આદરી સલેખન એક માસનું એમ કરતાં કુમાલિકા એમ ચારિત્ર આરાધી પહોંચી દેવલાક માંહી સુમતિવિજયના શિષ્ય ઘેર ઘેર મગળમાળ આયુ પૂરણુ કરી... ત્રિકરણ ચેત્રથી અતે શિવગતિ સહી રામ વિજય ઈમ કહે સુખ સપત્તિ લહે.. સુકાશલ કીાંત ધર મુનિની સજ્ઝાયા [૨૫૧૩] જ'જીદ્દીપ માઝાર રે, ભરતમાંહિ નગરી અયાખ્યા જાણીએ એ; તિહાં શ્રી વિજય નરદર, દે। સુત તેહને, વબાહુપુર દરૂ એ; વભાડુ કુમાર રે, ચાલ્યા ધર થકી, એક દીન નાટાપુર ભણી એ; પરણી રાજકુમારી ૩, નામે મનારમા, પરણી ચાલ્યાં ઘર ભણી એ; આવ્યા સાળા સાથે રે, મારગ મુનિવર, દેખીને તે હરખીયા એ; કુમર નીરખે સારરે, અનીમિષ લેાયણે, વદન કમલ મુનિવર તણુાં એ; બાલે સાળા તામરે, કુમર ધણુ દેખા, લેશેા વ્રત મુનિવર કને એ; મુજને સાથે લેજો રે, બાલ સાહામણા, ખેલે હાસ્ય મિષે કરીએ; આવ્યા અતિ વૈરાગ્યરે, તે બેઉ* જણા, સયમ લે મુનિવર કને એ; તેહની સાથે નારી રે, ચારીત્ર આદરે, મન વૈરાગ્ય ધરી ધશે! એ; રાજકુમાર છવ્વીસ રે, સયમ આદરી, મુક્તિ પહેોંચ્યા તે સહુ એ; સાંભળી પુત્ર ચરિત્રરે, વિજય નરેસ, રાજ્ય પુરંદરને દીએ એ; પાળે નિરતિચારરે, તપ સયમ ય, મુક્તિ મન્દિર સÖચર્યાં રે; રાય પુરંદરધીરરે, રાજ્ય કીર્તિધરને, દેઈ દીક્ષા આદરે એ; તવ કીર્તિધરરાય વૈ, રાણી સહદેવી, સુખ વીલસે સંસારના એ; એક દિન પૃથ્વીપાલરે, સૂર્ય' ગગન તળે દેખ્યા રાહુએ પ્રત્યેા એ; રાય ધરે વૈરાગ્ય ૨, સંયમ મનધરે, તવ વારે મ ́ત્રીસરૂ એ; સ્વામિ અમે અનાથરે, રાજ્ય ધ્રુરધર, પુત્ર પામે ક્રિમ છંડીએ 'એ; કરૂણાસાગર રાય રે, ભાવ મુનીપણે, તાસ વચને ક્રેષ્ઠ દિન રહે એ; રાણી જયા પુત્ર રે, તત્ક્ષણ સયમ, લેઈ મુનિવર વિચરી માડી મન આણુંદ રે, નામ સુશલ, દેઈ પુત્ર પઢાવિએ એ; પાળે રાજ્ય સુજાણુ રે, કુમાર સાહામણા, લેાક તણે મન ભાવિએ એ; ૨૨ પરણી સુંદર નારી રૂ, લીલા ભાગવે, દાગુ દુષ્ટ જેમ દેવતા એ; ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬ ૧૭ re ૧૯ એ २० ૧ ૧૩ ૩ ८ ૯ ૧૦ ૧૧ ર Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૧૧ ૩૨ ૩૩ ૩૪ ૩૫ ૩૬ ૩૭. સુશલ કાતિધર મુનિની સજઝાય કિર્તિધર મુનિરાય રે, એક દીન આવીયા, નગરમાંહિ ભિક્ષા ભમે એ ૨૪ દેખી રાણી કંતરે, હૈડે ચિંતવે, માંહે આવે નહિ ભલે એ; રતન સરીખે એકરે, મારે નંદન, ભોળવી ભામે પાડશે એ; સંયમવંત સાધુ રે, સમતા ભાવતો, ભેજી જન તે કાઢીએ એ ૨૭ સુકેશલની ધાવ રે, દેખી મુનિવરને, કાઢતો મન દુઃખ ધરે એ; ધરતી મુખ નીશાસરે, રડતી આવતી, રાય કને ઉતાવળી એ; ૨૯ સ્વામિ તુમ તારે, વહેરણ આવતો, રાણીએ નિકાલીઓએ; એહ દેખી સ્વરૂપ ૨, કુમાર વિમાસતા, આપ સ્વારથ સહુ મિયા એ; કુમાર સણું તે વાત રે, દેડી આવતે, સેવકને નિવારતે એક ઇડી મમતા પાશર, સંયમ સંગ્રહ, ગુરૂ સાથે વિહરે સદા રે; રાણ પુત્ર વિયોગ રે, આ વિશે મરી, ચિત્રકૂટે હુઈ વાઘણી એ; તેહવે દે અણગાર રે, ચઉમાસી તપ, કરીને તિહાંથી નિસર્યા એ ધાઈ વાઘણુ પંથે રે, મુનિવર ઉપરે, દેખી કીર્તિધર ભણે એક સુકોશલ તું બાલર, કમલ તણે પરે, કમલ તનુ છે તાહરુ એ; વાઘણુ ખાશે દેહ ર, વેદન દેહિલી, સુણતાં હશે બાલુડા એ; તે પરતું રહે વીરરે, વલી સુકેશલ, વળતું કહે સુણે તાતજી એ; સહિયા દુઃખ અનંતરે, ચિહુગતીમાંહી, જે સુણતાં તનુ કંપીઓ એ; રાશી લાખ યોનિ રે, જન્મ મરણે કરી, સઘળી ફરસી એકલી એક સહેસું ઉપસર્ચ એહ રે, કર્મ નિવારીને, રાજ્ય કરીશું મુક્તિનું એ; રાખી નિજ મન ઠામ રે, સાહસ આદરી, સોશલ આગલ રહે એ; વાઘણ ખાયે અંગ રે, મુનિવર કેવલ, પામીને મુક્તિ ગયા એ; વાઘણ દેખી રેખર, જાતિસ્મરણ, પામી દુઃખ હૈડે ધરે એ; ખાધે મેં સુત મંસર, ધિગધિમ્ મુજને, પાપિણું મેં એ શું કિઓ એ; ૪૬ કીર્તિધર મુનિ પાસ રે, અણસણ ઉચ્ચેરી, દેવતણું સુખને લહે એ; ૪૭ કીર્તિધર અણુગર ૨, સંયમ પાળીને, કર્મ ખપાવી સિદ્ધ થયા એ; શ્રી રાકેશલ સાધુ રે, વલી કીર્તિધર સમરંતા સુખ ઉપજે એ; સંવત સેલહ દેય રે, આ માસમાં ગુણીયા દે મુનિ પુંગવાએ; શ્રી વિજયદાન સુરીંદરે, વિદ્યાસાગરૂ, સેવક દેવચંદ્ર વિનવે એ; [૨૫૧૪]. નયરી અધ્યા જયવતી દેવપુરી અવતાર રે કીર્તિધર નર રાજી સકલ પ્રજતણે આધાર રે ગુણગિરૂઆ૦૧ Xo ४४ ૪૮ ૫G Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૧૨ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ગુણ ગિરૂઆ તણા ખિણ ખિણ સાંભરઈ મનમાંહિ ? કિમઈ ન વિસરાઈ છત્ર છાયા નઈ ઉછાહિ રે... ગુણગિરૂઆ૦ ૨ એક દિન બઈતુ માલીઈ દેખી ગૃહંતુ સૂર રે અજરામર પદ ભાવતુ સંયમનું રસ ભરપૂર રે.... , ૩ મંત્રી વયણ તવ ઉચરિ નંદન ઠવાઈ રાજ મન થિરકરી વ્રત લઈ ધરમ-કરમ સરિ સવિ કાજ રે, રાણી પાટિ સોશલો સુત જો સરરૂપ રાજ તિલક દેઈ કરી સંયમ આદર ધર ભૂપ રે.... છે સંયમ લેઈ શ્રુતભણી પ્રતિમા ઘર પદ પામી તપ-જપ-સમતા સંયતી વિચરે ગામ અને અનુગામરે, છઠ્ઠ અઠમ દસ પાખ જે માસ અને માસ વિણ પણ તપ આકરો રતિવનિ ગિરિ પુરિ અધિવાસરે, ૭ અનુક્રમિં મુનિવર વિચરતા પહેતા અયોધ્યા બાર માસખમણને પાર આવી નગરનિ મઝારિ રે , અવસરિ તેણેિ તેંણું સુકોશલ દેખી આવત કેત મેહી સુભટ કઢાવીઓ ગલહત્ય કરિ કરિ અત્યંત રે, દેખી ધાવી કુંઅર તણું કાઢી તો મુનિ વીર ધ્રુસકી ધ્રુસકી ધરણી ઢળી નયણે વહે ઝરે નીર રે , કુંઅર સુશલ વિનવે. કિમ દુહવાણી માય નગર માંહિ જે વરતાઈ પાપ તે એકમુખ ન કહાય રે." ધરણી ધકઈ વિરિયલઈ કેઈ ત્રટ ત્રટ ગુટઈ આભ કઈ સાયર લઈ મહી નારી ધરઈ નહીં કે ગાભ રે, એક નગરને રાજી કીતિધર તુઝ તાતા ભિક્ષાકારણિ આવી કીધે રાણુઈ ઉપઘાત રે , ધાવી વયણ શ્રવણે સુણી ખેડા મનિ રાયા આંસ મારગ સીંચ પાલે પ્રેમશું ઉજાય રે.. , હાંકયા સુભટ મ લાઈયા જિમ હરિ નાઈ સીયાલા સાધુ પરીષહ ટાળીઓ પાપ પખાલીઓ તતકાલ રે.... , જંગમતીરથ ચાલતો વાંધો તાતમુહિંદ સમતા રસ ભરપૂરીઓ જાણે મલપતો ગયંદરે છે. પ્રણમી સુકેશલ વિનવાઈ પૂજ્ય પધારો ગામિ મા ખમણ બીજે વળી કરસિઉ પારણુ ઠામિ રે ,, ૧૦ Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુક્રાશય કીર્તિધર મુનિની સજ્ઝાયા કુઅર વરાગઇ પૂરી ઉત્તર થકી સુત રાજવી દાઇ સજોડા સ′′ચર્ચા સીલ સનાહી સામલા કહેણી રહેણી સરિખી સૂરચંદ મુનિવર ભણુ′ મુનિ જિન મારગે ચાલતાં સજત-વિજન સૂતાં જાગતાં ઋષિ આચારઈ ચમક્રિયા ઢગ મગ જો શિવ વહુ જિહાં જિહાં મુનિ પગલાં વખ તે રજિસર એષા ધરઈ રાણી નામ સુક્રાશલા આરત ધ્યાને ઉલટી ચિત્ર કાટ ગિરિ આવીયા ધ્યાન મૌન વ્રત પાળતા મુનિ પાંગરીયા પારણુ પચ સમિતિ સમતા પદ્મઇ ણિ અવસર અતિ આકળી નવ પ્રસૂતિ ભૂખિ ભરી લાયન ગાચર મુનિ હુઆ ભે!જન કરવા ધસમસી મુનિવર દીઠી આવતી ઉભા તસ દુઃખ ટાળવા કીર્તિધર ગુરૂ ઈમ ભણુઇ એહ પરીષહ આરો સાધુ સુકૈાશલ વિનવજી તુમ્હે ઉભાં કાજ સારીઇ નાના મોટાસુ કરઈ એહ પરીષહ પારણુ વળતુ કાર્તિધર ભણુઈ ઋષભવ શ અનુઆળજે નિસુણી સુનિવર વાણિ થાપી વ્રત લિપ્ત નિરવાણિ રે...ગુણુ૦ ૧૮ કરવા ક્રમ સગ્રામ દાઇ અંગજ ગુણુ ઠામ રે... નામ અનઈ પરિણામ રે નિત હૈાજે તાસ પ્રણામ રે . નવ લાપજી લીહ સરિખા નિસિડીહ... સુર ઈ સીસ વીવાહ જગીસ... તે પાવત ડામ તસ નહી. અભિમાન... આઉપ્પુ” પૂરી વાઘણુ થઇ પૂરી... તપ કરી ચામાસી પૂરણુ થઇ ચામાસી... મતિ નગર ઉદ્દેશ નહી મા દેસ... વાધણુ વિકરાલી ચાહ દિસિ ચાલી.. ઉલ્લાલી કાલી ઉફલતી ફાલી... અતિદ્ધિ ખીજાણી કરૂણા રસ આણી... સાંભળી વચ્છરાજ સહસ્યું. અમે આજ... નવિ કીજઇ લેાલ અમ્હન' ઇમ સાભ... મત દઢ કરી લીજઇ સૂખડલી ડીજ... વચ્છ ! સૂરા થાયે શિવમદિર જાયે... 99 99 99 99 39 "9 99 99 ,, 99 99 99 ૧૦૧૩ 99 ૧૯ २० શ ૨૨ ૨૩ २४ ૨૫ ૨૬ ૨૭ ૨૮ ૨૯ ३० ૩૧ ૩૨ 33 Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૧૪ સજઝાયાદિ સંગ્રહ તહત્તિ કરી કુંઅર કરઈ અણસણ ચોવિહાર ચોરાસી લાખ ખામીયા નહીં મયલ લગાર. ગુણગિરૂઆ૦ ૩૪ મુનિવર શર સુભટ થઈ બેઠો એકમીર વાઘણુ થાપ દિઈ તિહાં ઋષિ હલઈ સરીર... ચડ ચડ ચૂંટાઈ ચામડી તડ તડ નસ ગુટઈ ફટ ફટ દઈ હાડકાં રગતરગત વિછૂટઈ... મુનિવર મુખિ સલ વાઈ નહીં નીઝામઈ તાત યેગ સમાધિ નીરાધ સિવું કર્મ હણી ઘનઘાતિ. કેવલ જ્ઞાન લહી કરી મુહુરતિ પરિમાણિ ચઢી ગુણ ઠાઈ ચૌદમઈ પિતા નિરવાણિ... ખાતી માતી માચતી હિતી ગલ નાઈ કંચન રેખા દાંતની ઝલકંત નિહાઈ.. પૂરવ ચિંતા ચિંતવાઈ. જાતી સર પામી હા-હા કરમ કિયાં કર્યા દુહવ્યા સુત સામી... વાઘણિ અણુસણ આદરી સુર લેકે પહેલી કરમ યોગિ હgઈ થઈ જે પાપણું હું તી... કીરતિધર ગુરૂ કેવલી શિવનયર સિધાવાઈ પુત્ર પિતા બિહુઈ મિલ્યા હવઈ દેહ નિવારઈ.. ત્રિભુવન જય જયરવ દુઓ એ મુનિ ધન ધન સુરચંદ મુનિ ઈમ ભણઈ શ્રી સંઘ સુપ્રસન.... [ ૨૫૧૫ થી ૧૭] દૂહા અલખ નિરંજન ચિત ધરૂં શંખેશ્વર જિનરાજ સકલ વંછિત કુશલાવલી પૂરે ગરીબ નિવાજ... ત્રિભુવનમાં વાણી વદે તે સવિ તુજ પસાય તિણકારણ કરૂં વિનતિ સાનિધ્ય કરજે માય લઘુતાને ગુરૂતા કરે આણી ધર્મ સનેહ પરમાણુ દાયક ગુરૂ ઉપકારી ગુણ ગેહ... જિનવાણુ ગુરૂ પાય નમી સરસ સંબંધ રસાલ રાકેશલ મુનિવર તેણે કહેવા મન ઉજમાલ કિણ દેશે તે ઉપન્યા કિણ વિધ સંજમ લીધ કિણ વિધ આતમ તત્વને પ્રગટ કરી થયે સિહ. Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સોશલ કતિધર મુનિની સઝાયે ૧૦૧૫ ઢાળ જંબુ દ્વીપના ભારતમાં રે પૂરવ દેશ સમૃદ્ધ નયરી અયોધ્યા રૂઅડી રે મહિમા સુપ્રસિદ્ધ રે, ભવિયણ સાંભળે ૧ પુણ્યધર્મ અધિકાર રે ભવિ. જિમ પામે ભવપાર રે , વિજય નામે તિહાં ભૂપતિ રે પાળે રાજય નિઃશંક વજ બાહુ પુરંદર રે દે નંદન નિકલંક રે... ખીર-નીર સમ પ્રીતડી રે નીર વહે જે વડવીર પુણ્ય ઉદયથી સંપજે રે બુદ્ધિ પરાક્રમ ધીર રે... વજુબાહુ નિજ તાતની રે આણું લેઈ ભલી ભાત જોવા પ્રદેશ તે નીકળ્યા રે પુણ્ય સખાઈ સંધાત રે.. કૌતુક નવ-નવ દેખતો રે આ નાગપુર ઠામ રાજકન્યા અપછરા સમી રે રૂપે મનેરમાં નામ રે. તે પરણીને અનુભવે રે પંચવિષય સુખ ભેગ પુણ્ય આકર્ષ મેળવ્યો રે વરકન્યા સંજોગ ૨... હવે ચાલે નિજપુર ભણું રે સાથે લેઈ વામાંગ છવીસ રાજકુમર થકા રે આવે શાળા સંગ રે... અનુક્રમેં મારગ ચાલતાં રે દીઠે એક નિગ્રંથ ધ્યાનમુદ્રાયે સાધતો રે મુક્તિપુરીને પંથ રે.. રોમાંચિત કૃપા તનું રે મનપંકજ વિકસંત મુનિમુખ અનિમિષ કેચને રે પ્રેમભરી નિરખંત રે.... હાંસીરૂપે શાળા વદે રે જે વ્રત લીયે ધીમંત તુમગતિ તે ગતિ માહરી રે આદરવી ગુણવંત રે.. વૈરાગ્યે મન જે દીયે રે કુંવર ધરે વ્રત રાવ શાળા બનેવી બેહજણા રે લીયે ચારિત્ર વડ ભાગ ૨... એ છવીસ કુમાર કુંવરી પ્રહે રે પંચ મહાવ્રત ભાર નૃપ સંયમ વિધિ ઉગરી રે પાળે નિરતિચાર રે... ધ્યાનપદે એ આતમા રે ભાવિ) અવિચલ અવિનાશ અષ્ટકમ ચુરી સવે રે પામ્યા શિવ આવાસરે.. , ૧૩ [૨૫૧૬] દુહા પુત્ર વ્યતિરેક સાંભળી ચતુર્મુખથી રાજન મન વૈરાગ્યે પૂરી જાગ્યો અનુભવ જ્ઞાન... સપી રાજ્ય પુરંદને. છડી ગૃહાશ્રમ પીટ Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૧૬ સજઝાયાદિ સંગ્રહ શિવહેતુ વ્રત આદરી પાળી થયે નિભ.... ન્યાય નિકંટક ભોગવે રાજ્ય રમણી વર૧૫ કીર્તિધર નામે થયે પુત્ર વિરાસી ભૂપ.. જાણી સમરથ રાજાને પાટ મહોત્સવ કીધ થાપી નૃપ સંયમ લીયે આતમ કારજ સીધ.. રાય-રાણી મન મોદશ પંચ પ્રકારે સુખ માણે, પણ જાણે નહિ સુપનાંતરમાં દુઃખ ઢાળઃ અન્ય દિવસ રવિરાજને રે લોલ ધ સહુએ નામ રે રંગીલે ગગન મંડલ તવ છાઈ રે લેલ વિરચિત થયે રે વિરાગ રે , અન્ય રામચરિત્ર મહિનાની રે લેલ છે અદભૂત પવિત્ર રે , માતપિતા ગુણ ભાવ રે લોલ જાણી સંસાર અનિત્ય રે.... , , ૨ સહસ કિરણ ધર દિનમણિ રે લોલ દેવ નાયક વિખ્યાત રે , વિષમ અવસ્થા તેહને રે લોલ પડષા માણસ કુણ માત્ર ૨ એહસ્વરૂપ અવલોક્તા રે લોલ ચમક ચિત્ત ભૂપાલ રે છે પાણી પહેલાં પાળ બાંધીયે રે લોલ અવિહડ ચેતન પાલ રે. છ છ ૪ ઈમ ચિંતી તૃપ ઉઠી રે લોલ દેવસ્વરૂપ નિહાલ રે , ચારિત્ર ધર્મ સખાઈ રે લોલ કરવા થયે ઉજમાલ રે , રાણ સચિવ કરજોડીને રે લોલ કહે-સુણે, દિન દયાલ રે , પુત્ર વિના નિજ રાજ્યને રે લોલ વિરમીયે કેમ કૃપાલ રે , ગુણનિધિ રાજ દયા કરો રે લોલ નિજ પ્રજાની સાર રે , જબ લગે પુત્ર ન સાંપડે રે લોલ તબ લગે કરો હાંશિયાર રે. . ભાવમુનિપણું મન ધરી રે લોલ સુપરે રહે અગાર રે છે પટરાણીએ પ્રસબે મુદા રે લોલ અંગજ કુલ શણગાર રે , સદગુરરાજ સંગથી રે લોલ મુનિ ધર્મ લેઈ વિચરંત રે , મળી કુટુંબ સુકેલું રે લોલ કુંવર અભિધા ધરંત રે.... , , લિખિત પંડિત સઘળી કલા રે લોલ શીખવી પાટ ઠવંત રે ... નૃપ કન્યા શુભ વાસરે રે લોલ પરણી સુખ વિલસંત છે કંઈક વરસને અંતરે રે લોલ કીતિધર મુનિ આય રે , ગોચરીકાળ પાંગર્યા રે લોલ આવે વસ્તીમેં અમાય રે... , , તક્ષણે રાણીએ ઓળખ્યા રે લોલ તવ મન ઉપની જાલ રે , પુરમેં આ ભલે નહીં રે લેલ રત્ન સરીખ મુજ લાલ રે, , ૧૨ Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુક્રાશલ પ્રીતિધર મુનિની સઝાયે નિપટ હગારા ભેાળવી ૨ લાવ ઈમ ચિંતી ચર માકલી રેયેલ કરે કદના તે ધણી ૨ લાલ સવરભાવે ચિતવે ૨ લેાલ દૂહા : અનુચિત દેખી એવુ` દીઠે કહ્યો જાતા નથી ભિક્ષા કારણુ આવીયા માય કઢાવે બાહિરે ગૃહ સ બધની પ્રીતડી સાહમી વિડખે પાપિણી સુણી વચન નૃપ ચિ તવે ખિણુ એકત્વ મલી રહે એક કુટુંબ વિભાવિક હવે સ્વાભાવિક આદરી લઈ જશે નિજ ક્ષાર ૨ ૨ ગીલે પુરથી કઢાવે ગમાર રે... પણ મત ન ધરે રાષ રે એ સિવ ક્રમ`ના દોષ રે... [ ૨૫૧૭ ] ધાવમાતા કહે રાય તુમ માતા અન્યાય... આજ પિતા ઋષિરાય લેપી સહુની લાજ... પાળવી રહી તે દૂર નિષ્કારણું થઈ ક્રૂર... ફૂડા અથિર સબંધ ખોણમે. માલે ધધ... કીધા અન તીવાર તરી પામું ભવપાર... ઢાળ : તત્ક્ષણુ ઉઠયા રાય સુક્રાશલ વિધિપૂર્વ`ક પ્રણમી મુનિવરની ભાવભક્તિ ગ્રહણા સેવના બહુવિધ પૃચ્છા લઘુપણે માહ વિષય દલ માડી કહે મુજ ચારિત્ર ઘો ભવ ત્યાગી જાણી શુદ્ધ દશા તવ પ્રગટયે પચ મેરૂ સમ પંચ મહાવ્રત ધ્યાન પ્રસાદ વિવેક ઝરૂખા ચરણુ-કરણ ગુણુ રચી ચિત્ર શાલી દૌય પિતા ક્ષમાસુત જનની દયા ગિની "તેાષ વર નારી શીલ અચલ શણગાર બનાવે જૈન બાગમેં વિવિધ પ્રકારે પુત્ર નિયેાગ વિરહ દુઃખદાયી મરણુ હીને યુ" ચિત્ર ફ્રૂટ 39 99 "" 29 99 99 19 ૧૦૧૭ 99 99 અન્ય આવી તગરને દ્વારે બહુ સારે રૅ...પ્રાણી ! વંદા સુક્રાશલમુનિ કરી આતમ સુધારી રે... રાજ્ય રમા સુખ છેડી જિમ જાઉ શિવ દોડી હૈ... જ્ઞાન-ધ્યાન તસ અને લેઈ વિચરે ગુરૂ સગે રે... નય સપ્ત ભૂમિકા સેાહાવે જ્ઞાન ચેાતિ જગાવે રે... સંયમ સુઉંદર ભાઈ સત્ય પુત્ર સુખદાયી હૈ... પંચ આચાર સંભાર ખેલે ક્રિયા સુવિચાર રે... સહદેવી દુર્ધ્યાને વાઘણું રૂપ નિદાન હૈ... ,, ૧૪ ૩ * પ ૩ ૪ ૫ દ Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૮ સઝાયાદિ સંગ્રહ ચઉમાસીતપ કરીને તિલાંથી પાંગ દેય અવિકારી મારગ અધ વચ્ચે વાઘણ ઉઠી પૂર્વ વેર સંભારી રે... ઇ ૮ કીર્તિધર કહે મુનિ બાલુડા આવી રહે મુજ પીઠ પાપિણ દુષ્ટ પરાભવ કરશે ક્રોધ મુખી ઘણું ધીઠ રે... ઇ ૯ પિયલ દલશી કાય સુમલ એ છે અતિ વિકરાળ નખ દઢા તીખી અસિ ધારા તે ખમશે કિમ બાલ રે. છે બોલે સોશલ મધુરી વાણું સાંભળજે મુજ વાત ચઉગતિમાંહે દુઃખ અનંતા તે સહ્યાં કેમ તાત રે. લાખ ચોર્યાસી છવની ની જન્મ-મરણે કરી પૂરી તે સઘળી એકલડાએ ફરસી કઈ નહિ છે અધૂરી રે... » વેર સંબંધ હશે તો હણશે. તો આતમ ઉદ્ધારણું સહી ઉપસર્ગ ને કર્મ ખપાવી રાજ્ય મુક્તિનું વરશું રે , આગમધર ઉભે જઈ આગે આપ સ્વરૂપ સંભાળે વાઘણુ વળગી શ્રેણું આરહી મુક્તિપુરીમાં હાલે રે... , મુખ મરકલડે સોનેરી રેખા નિરખી વિમાસે તિમ જાતિ સમરણ લહી તવ ચિંતે અધમ કર્યું મેં કામ ૨. મુજ પાપીને પડો ધિક્કાર પુત્ર ભક્ષણ મેં કીધે કીર્તિધર મુનિવરની શાખે અણસણ પિતે લીધે રે , તન મન શુદ્ધા શ્રદ્ધા નિમવાલી નારી પહેતી સ્વર્ગ તિમ કીર્તિધર સંયમ સાધી સંચરીયા અપવગેરે.. , મહિમાવંત મહંત મનોહર સાધુ ચરિત્ર સુરંગ ભાવરૂચિ જીવ ભણશે-ગણશે તેહનું પુણ્ય અભંગ રે... એ નાગ ઈંદુમુનિ સિદ્ધિ વરસે (૧૭૧૮) ફાગણ સુદિ તિથિ અંગ પાલનપુરમેં મન અભિલાષ ગુણગાયા મુનિ યંગ રે , તપગચ્છ ગયણ પ્રભાવક ભાનું વિજય પ્રભસૂરિ સેહે. પ્રેમ વિજય બુધ કાંતિ સવાઈ રૂ૫ ગુણે જસ મોહે રે.... , પંડિત કૃષ્ણ વિજય ગુણશાલી નામથી રંગ રસાલા દીપવિજય કહે ગુરૂ ગુણ ગાતાં પ્રગટે જગ જશે માલા રે... , જ સુદર્શન શેઠની સઝા [૨૫૧૮] શા શીલરતન જતને ઘરે રે લે જેહથી સહુ સુખ થાય રે સલુણ શેઠ સુદર્શનની પરે છે સંકટ સહુ મીટ જાય રે , શીલ૦ ૧ Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુદર્શન શેઠની સજ્ઝાયા અંગ દેશ ચ ́પા પુરી અભયા પ્રમુખ અતે ઉરી શેઠ સુદન તિહાં વસે કામ સમા રૂપે કરી અભયારાણી એકદા કાઉસગ્ગ કરતાં શેઠજી ઉપસર્ગ કીધાં આકરા આળ મલીક દીયા તાલુ શેઠ ભણી પૂછે ઈસ્ય શેઠ મુખે બાલે નહી મારણુ હુકમ છીયે. તદ્દા તસ ધરણી કાઉસગ્ગ રહી શાસન સુરી સાન્નિધ્ય કરે શૂળી સિહાસન થઈ ગયુ. રાજા બહુ આદર કરી રે સમ અપરાધ ખમાવીયા અનુક્રમે સયમ આk કેવળ વહી મુગતે ગયા મગધ દેશ પાટલીપુરે અમૃતધમાં સયેાગથી રે ! ષિવાહન પાય રે 99 .. 99 29 . "9 39 99 99 મ ,, ,, ,, 59 99 P 99 99 સયમી ધીર સુગુરૂ પયવી લલના લેાચન ભાણે ન વિધ્યા તેષ તણી ભાપુ` સજઝાય. માઁગલકમલા જિમ ધર આવે ઈતિ ઉપદ્રવે જેહ અક પા દુષિવાહન રૃપ અભયા રાણી ઋષભદાસ રૃપ અભિમત શેઠ ઘરણી નામે તસ અરિહાદાસી સુભગ નામ અનુચર સુકુમાલ માધમાસે એક દિન વન જાવે સદ્ગુણા સૌંદર તનુ સુકુમાલ રે.. શીલ તારી મનારમા તારે ,, " વ્રતધારી ગુણવ'ત રે... કેળવી (ફૂડ)કપટ મંડાણુ ?,, અણુાવ્યા(આણી લાવ્યા) નિજ ઠાણુ રે, પણ નિવ .. તેહ રે ચૂકયા નૃપ વિ સહે એહ હૈ... 29 કહે એ કવણુ વૃત્તાંત્ત ૨ રૂપો ભૂપ અત્યંત રૈ... કીધી વિટમના સૂર રે 39 [ ૨૫૧૯ થી ૨૫૨૪ ] 99 99 ,, .. કષ્ટ ને કરવા દૂર ... પ્રગટષો પુણ્ય પદૂર રે શીલ પ્રભાવ સનૂર હૈ...,, પહુંચાડયો નિજ ગેહ રે વ્યાપ્યા સુજશ અશ્વેતુ રે..... "9 સાર્યા આતમ કામ રે શેઠ સુદર્શન સ્વામ રે... વાંદે શ્રી મુનિભાણુ રે શિષ્ય ક્ષમા કલ્યાણુ રે... . 93 , 99 .. 19 39 . 39 99 "9 ૧૦૧૯ "" "3 અનુભવજ્ઞાન સદા આનંદી શેઠ સુદન જેહ પ્રસિદ્દો... શીલવ્રત જેહથી દૃઢ થાય ત્રિભુવન તિલક સમાન કહાવે... જ થ્રુ ભરતમાંહે પુરી ચંપા માનુ લાલિત્યાદિ ગુણે ઇંદ્રાણી... લચ્છી કરે નિત જેઠની વેઠ એન્ડ્રુની જૈનમતે મતિવાસી... તેહતણે ધર મહિષી પાલ સુવિહિત મુનિ દેખી સુખ પાવે... 3 オ ७ ૧૦ ૧૧. 3 પ્ Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ૧૦ ૧૨ નિરાવરણ સહ શીત અપાર મુખે કહે ધન્ય તેહનો અવતાર હિંદી વિનય થકી આણંદ હવે તેને તો દિણું... નમો અરિહંતાણું મુખે ભાખી તિહાં મુનિ જિમ ગગને પંખી આકાશગામિની વિદ્યા એહ સુભળે નિશ્ચય કી તેહ. સુવે જાગે ઉઠે બેસે એહિજ પદ કહેતા હદયે હિસે શેઠ કહે વિદ્યા કિમ પામી મુનિસંબંધ કહ્યો શિર નામી રે મહાભાગા સુભગ વળી એહથી દૂરે કર્મ ટળે ભવભયથી એહ વિદ્યા ગુણપાર ન લહિયે ધન પ્રાણી જિ હિયડે વહીએ.... એમ કહી આખો મંત્ર શીખવ્યો સાધર્મિક સંબંધ ભાવ્યા; એક દિન ઘન વૃષ્ટિ નદી પુરે ઘરે નવિ આવ્ય થયું અસૂરે... મહિષી સવિ પહેલાં ઘરે આવી સુભગે મનમાં વિદ્યા ભાવિ; નદી ઉછળી પર તટે જાવે લેહ કીલક હિયડે વિધા. તેયે પણ તસ ધ્યાન ન ચૂકે ચિત્ત સમાધિ તે નવ મહે; શેઠ તણે ઉપકારે ભરી અરિહા સ્ત્રી ગર્ભે અવતરિયે. ઢાળ-૨ ૨૫૨૦] અનુક્રમે ગર્ભ પ્રભાવ શ્રી જિન ભિષ્મ જુહારું; સંઘભક્તિ કરું ખાસ શાસન શોભા વધારું ‘ઉત્તમ દેહલા તેહ. પૂરે જન્મ થયેરી; નામ સુદર્શન દીધા ઘરિ હરિ હર્ષ ભયોરી.. સકલ કેળા આવાસ યૌવન વય પ્રસરી; નામે મને રમા નારી પરણી હેજે વરી; એહ જ નયર મઝાર કપિલ પુરોહિત છેરી; રાજમાન્ય ધનવંત કપિલા ઘરણી અરી... શેઠ સુદર્શન સાથ. કપિલ તે પ્રેમ વહેત)રી અહનિશ સેવે પાય કપિલા તામ કહે(હે)રી; ૧ કદિ આચાર મુકીએ દૂરિ ઘારિ એહવું શું છે સવામિ દાખે તેહ સુણે(હ)રી. કપિલ કહે સુણ નાર શેઠ સુદર્શન છેરી; જસ ગુણ સંખ્યા ન પાર કહેવા કણ હરી; રૂપે મદન રવિ તેજ જલધિ ગંભીર પરી; સૌમ્ય ઈદુ સુરવૃક્ષ અધિક તસ દાન ગુણેરી... Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુદર્શન શેઠની સજાયે કિં મહુના ગુણુ રાશિ ઈમ નિસુણી તે નારી એક દિન રાય આદેશ કુટિલા કપિલા દેડ શેઠે તવું ધરે જાઈ હે છે અસમાધિ આવ્યા તત્ક્ષણ તેહ સૂતા છે ઘરમાંહિ 3ઈ ઘરનાં ભાર દેખાવે નિજ ભાવ જાણી કપટ પ્રપંચ હુ છુ કે પુષ વિલખી થઈને તેડ આજ પછી પર ગેહ શેઠ સુદન એમ; અવની તલે ઉપમાન એક દિન ઈન્દ્ર મહેાત્સવે ક્રીડા કારણુ આવીયા શેઠ સુદર્શનની પ્રિયા દેખે દેવકુમર સમા અભયા રાણીને કહે પ્રિયાપુત્ર એ કુણુ તા અભયા કપિલાને કહે શેઠ સુદર્શનની પ્રિયા કહે કપિલા એ હાં થકી અભયા કહે અચરજ ક્ષ્યિ કહે કપિલા તે લિમ છે કિમ જાણ્યું. રાણી કહે વાસિત દેહ ય છેરી; તેહશું કામ ચેરી; કપિલ તે ગામ ગયારી, મન્મથ પ્રગટ થયેરી... કહે તુમ મિત્ર તણેરી; દેખણુ આવા ભણેરી; હે તે મિત્ર કિહારી, શય્યા સાજ જિહાંરી... વળગી નારી તીસેરી; હાવ વિલાસ હસેરી; શીલ સન્તાહ ધર્યારી, સુધા નવેષ કર્યારી... કાઢવો ગે કીરી; જાવા નિયમ નકારી; રહે નિત શીલ વહેરી, એહવુ. કવણુ લહેરી... ઢાળ–૩ [૨૫૨૧ ] રાષ્ઠિ વેિ લેક લલના, સજ્જ કરી સઘળા થાક લલના; નામે મનારમા જેહ ષટ સુત સુગુણુ સનેહ કપિલા દેખી તામ શીલ ભલી પેરે પાળીએ... ૧ લતા; તે દાખા મુજ નામ... લક્ષ્મી અધિક અવતાર પુત્ર તણે પરિવાર... એહને પુત્ર અભ શચી પતિ પતિ એ ર્ંભ... જૂઠ ધરે નર વૈશ હે વૃત્તાન્ત અશેષ... 99 .. "9 99 99 ,, ,, ૧૦૨: 99 ,, શોલ ૨ . દ 99 ,, 3 ૪ ર Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ છે ૧૦ ૧૦૨ સજઝાયાદિ સંગ્રહ મુગ્ધ વંચી ઈમ કહી તુજને ઈષે નિરધાર લલના પરસ્ત્રી સાથે પંઢ છે નિજ તરૂણી ભરતાર શીલ૦ ૭ (કહે કપિલા)(સુણ અભયા)? જે નર હવે તે ભજે કામ પ્રચંડ , લેહ પુરૂષ સરિખે ગળે પણ નિચે એ પં. કહે (કપિલા ) અભયા મદ મત કરે એ નિચે અવિકાર સુણ કપિલા(કહે અભયા) મુજ ફંકમાં કણ ન પડે નિરધાર કપિલા કહે હવે જાણશું એ તુજ વચન વિલાસ કોઈ પ્રપંચે એહને પાડો મન્મથ પાસ કીધી પ્રતિજ્ઞા આકરી જય જલનાદિ પ્રવેશ અનુક્રમે ક્રીડા વન થકી પહત્યા નિજ નિજ નિવેશ , , ૧૧ ઢાળ-૪ [૨૫૨૨] હવે અભયા થઈ આકરી રે લાલ ચૂકવવા તસ શીલ રાયજાદી; ધાવ માતા તમ પંડિતા રે લાલ કહે સવિ વાત સલીલ રાયજાદી. ખલ સંગતિ નવિ કીજીયે રે લાલ૧ સુણ પુત્રી કહે પંડિતા રે લાલ તુજ હઠ બેટી અત્યંત રાયજાદી, નિજ વ્રત એ ભજે નહિ રે લાલ જે હવે પ્રાણાન્ત રાયજાદી. ખલ૦ ૨ કહે અભયા સુણ માવડી રે લાલ મુજ ઉપરોધે એ કામ રાયજાદી, કરવું છલ-બળથી ખરૂં રે લાલ ન રહે માહરી મામ રાયજાદી, ૩ માની વયણ ઈમ પંડિતા ૨ લાલ રાખી મનમાં ચૂપ રાયજાદી, કોમુદી મહોત્સવ આવી રે લાલ પડહ વજા ભૂપ રાયજાદી , ૪ કાર્તિકી મહેભવ દેખવારે લાલ પૂર બાહિર સવિ લોક કહે રાજા, જેવા કારણ આવજે રે લાલ આપ આપણું મલી થેક કહે રાજા૫ ઈમ નિરુણી શેઠ ચિંતવે રે લાલ પર્વ દિવસનું કાજ કિમ થાશે, રાય આદેશ માગી કરી રે લાલ ઘરે રહ્યો ધમને સાજ દુઃખ જાશે. ૬ સર્વ બિંબ પૂજા કરી રે લાલ ચૈત્ય પ્રવાડી કીધ મનોહારી રે પિસહનિશિ પ્રતિમા રહો રે લાલ એકાંતે ચિત્ત વૃદ્ધિ સુખકારી રે , ૭ અભયા શિર દુખણ મિષે રે લાલ ન ગઈ રાજા સાથ રાયજાદી, કપટ પંડિતા પંડિતા રે લાલ મૂરતિ કામની હાથ રાયજાદી... ૮ હાંકી પ્રતિમા વસ્ત્રશું રે લાલ પેસાડે નૃપ ગહ રાયજાદી, પૂછયું તિહાં કણે પિળીયે રે લાલ કહે અભયા પૂજન એહ રાયજાદી, ૯ એક દેય ત્રણ ઈમ કામની રે લાલ મૂરતિ આણી તામ રાયજાદી, પ્રતિમધર ઈમ શેઠને રે લાલ પટે આ ધામ રાયજાદી.. , ૧૦ Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુદર્શન શેઠની સજાયા અભયા કામ વિકાર કામલ કમલ મૃણાલ નિજ થણ મડલ પીડે અંગા પાંગે સર્વ અનુકૂલ ને પ્રતિકુલ કાપ્યા પેહરી લેાક રાજા આવ્યા તામ મુજ એકલડી જાણી ધમ પિશાચી એને એણે કીધે। અન્યાય નિસુણી રાજા વાત કે એત્તુથી ઈમ નિવ થાય કહે રાજા અન્યાય પુરમાં કરીયા વિડ`ખત કે ક્રૂિરતાં ઈમ પુરમાંહે નિસરીચા વિરૂપ મેરૂ ડગે પણુ કથ કાઈક અશુભ વિપાક એહ ઉપસત્ર ટળે તા નહિ'તર અણુસણુ મુજ કરી કાઉસગ્ગ રહી ધ્યાન શુળીએ દીધા શેઠ કનક સિંહાસન તે તવ મૂકી કરવાલ તેહ ચરિત્ર પવિત્ર ગજ ચઢી આવ્યા ભુપ નારી વાણુથી કાજ એહ ખમો અપરાધ ઢાળ–૫ [૨૫૨૩ ] શેઠે સુદર્શન ગજ ઉપર ચઢમાજી કરી આર્લિગતી હૈ। લાલ-કરી ભુજાણ્યુ" વિંટતી હૈ। લાલ-ભૂજા... ૧ * તસ કરશું* ગૃહી હૈ! સાલ-તસ૦ કે ફરસે તે સહી હૈ। લાલ-કે.. કર્યા પરિસંહ બહુ હે! લાલ-કર્યા૰ પોકાર્યા તે સહુ હા લાલ–પાચાર્યા૰ કહે અભયા જિહાં હૈ। લાલ-હે ૐ એ આવ્યા ઈાંઢા વાલકે એ કદા હું ધણું(ણી)àા લાલ-ઢદથી ૦ મુખે કેટલું" ભણુ" હૈ। લાલ-મુખે સહશય મન ધરે હે! લાલ–સશય પ્રગટ દીસે પરે હૈા લાલુ—પ્રગટ॰ ઈતુ માટા કીધા ઢા લાલ-ઈગ્રે શુલીએ દીયા હૈ। લાલ-શૈલીએ ઋષભદાસ મદિર હૈ। લાલ-ઋષભ૦ પ્રિયા દેખી દુઃખ ધરે હેા લાલ-પ્રિયા૦ ૮ ન ક્ષેાભે શીલથી હેા લાલ-ને૦ ઉદયના લીલથી હૈ। લાલ-ઉદય મુજને પારણું હૈ। લાલ-મુજને૦ દેઈ ધર બારણુ હૈ। લાલ-ક્રેઈ ધરી શાસન–સુરી હૈા લાલ-ધરી આરક્ષકે કર ધરી હેા લાલ-આરક્ષÈ૦ ૧૧ યું દેખતે તીસે હૈ। લાલ-થયું કુસુમ પરે ગળે ડા લાલ કુસુમ કહે રાજ પ્રત્યે હૈ। O લાલ-કહે . ખમાવે માન તે હૈ। લાલ-ખમાવે કર્યું" અવિચારતે હૈ। લાલ-યુ કરી મનેાહારને હા લાલ-ઢરી૦ ઢાળ ૬ [૨૫૨૪] ૧૦:૩ વીઝે તિહાં ચામર છત્રપવિત્ર રે, ૩ ७ ૧૦ ર ૧૩ ૧૪ Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૨૪ - સજઝાયાદિ સંગ્રહ જિત નિશાન બનાવે નયરમાં નાટક બત્રીસ બદ્ધ વિચિત્ર રે, મોટો મહિમા છે મહિલે શીયલને રે..મોટો ૧ દાન અવિરત દેતાં બહુ પરે રે આવે નિજ મંદિર કર ભાર રે, શોભા જિન શાસનની થઈ ઉજળી રે ધન ધન મનેરમા જસનાર રે, કાઉસ્સગ્ય પાર્યો તેણી વાર રે..મોટો૨ અભયા ગળે ફાંસો ખાઈને તે મૂઈ રે નાસી પાડલી પુરી(ર) ધાવ તે જાય રે, દેવદત્તા ગણિકાનાં ઘરમાં રહી રે ચરિત્ર સુણીને અચરિજ થાય રે..મોટો ૩ શેઠ સંવેગે સંયમ આદરે રે શિક્ષાગ્રહી ગીતારથ થાય રે તપે દુર્બલતનુ એકાકી પ્રતિમા ધરે રે વિચરતા પાડલીપુર તે જાય રે ,, ૪ શેઠ સુદર્શન રૂપ વખાણથી ૨ ગણિકા થઈ ઉત્સુક મુનિને દેખી રે ભિક્ષા ભમતાં ઘરમાંહિ રાખી રે કીધા કપિલા પર ઉપસર્ગ અશેષરે ,, ૫ એમ કદથી સાંજે મૂકી રે આવી વનમાંહે ધ્યાન ધરત રે અભયા મરીને હુઈ વ્યંતરી રે દીઠો તેણે તિહાં મુનિ મહંત રે... , ૬ ઉપસર્ગ તેણે અનેક વિધે કર્યા રે ચડિયે તવ ક્ષપક શ્રેણી મુણાંદ રે ઘાતી કર્મક્ષયે કેવલ પામીયા રે આવ્યા તિહાં સુરનર કેરા છંદ રે. ૭ દેશના આપે જન પ્રતિબોધવારે કાપે સવિ પાતિક કેરા છંદ રે ગણિકા પંડિતાને અભયા વ્યંતરી રે પામે તિહાં સમકિત રણ અમંદરે ૮ પહેલા કે તાઈક ભવને અંતરે રે હું તો સ્ત્રી સંબંધે અભયા છવાર શળી ગાલોથી કર્મ જે બાંધીયું રે આવ્યું તેનું ફળ ઉદયે અતીરે, ૯ અનુક્રમે વિચરંતા ચંપાએ ગયા રે પ્રતિ બોધ્યા રાજદિ બહુ પરિવાર ધન ધન મનોરમા તસ સુંદરી રે સંયમઝહી પહેતી મુક્તિ મઝારે. ૧૦ પરમપદ પામે સુદર્શન કવલી રે જયવંતો જેહને જગમાં જસવાદ રે નિતનિત હેજે તેહને વંદના રે પહોંચે સવિ વાંછિત મનની આશરે ૧૧ સહજ સોભાગી સમકિત ઉજળું રે ગુણીનાં ગુણગાતાં આનંદ થાય છે જ્ઞાન વિમલ ગુણ વધે અતિઘણું રે અધિક ઉદય હેવે સુજશ સવાય રે, ૧૨ [૨૫૨૫] જંબુદ્દીપે ભરતક્ષેત્ર સોહામણું મારા લાલ વલભપુરીનગરીમાંનપજનમંડામારાલાલ અભયારાણી તાસ સુવાસ રહે સદા , શેઠ સુદર્શન રતનની જામ છે સંપદા, ૧ ગુણવંતી નામે રમણીધરણી છે તેહને, શુદ્ધ છે જિનવર ધમતણીમતિ જેહને, શેઠજી વ્રત ઉયાર કીધે ગુરૂસાનિ, નિજ દારા સંતોષ પૌષધવત શુભબુધે, ૨ એકદિન શેડછરાજમારગજાયએકલા, વન તે વદનની છે ચઢતી કળા , Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૫ ,, "9 સુદર્શન શેઠ, સુધર્મા ગણધરની સજ્ઝાયા રાણી અભયાએ તામ શેઠને દેખીયા,, વ્યામે હપામીચિત્ત વ્યાકુલથઈપેખીયા,, ૩ ચેટી તેડવા કાજ મૂકી તિહાં રાણીએ,, આવ્યા તિહાંકણે શેઢચેટીમીઠી વાણીયે,, કીધાસાળ શણુગાર ઉદાર રામાતા,, હળળતીયÉવેગેઆવે તિહાંનહિ મણા,, ૪ થરહરે એહવુ રૂપ દેખી શેઠ ધ્રુજીયા,, પુરૂષ વિકાર વર્જિત જાણી રાણી મૂકાયે પામ્યાશેઠશ્માણુ દ ગયેાનિજધરભણી,,સદા રહે વ્રતમાંહિ બ્રહ્મચારીમાં મણી,, ગુણવ'તીચતુરાચાલેપુત્રચારેલેઈકરી,, ભાંખે અભયા તામ દેખી નયણાં ભરી કાપુણ્યવ તધરનારીએર ભાપૂતળી,, શેઠ સુદર્શન નારી અપરા જીતલી ચિંતવે રાણીએમ છયલછેતરી ગયા,, દીઠો દૂરથી શેઠ રાણી મન ગહગઢયા તેડી લાવા સુજાણુ એ જાય રખે કહે,, નિર(હ)તણા તાશન મુજ અંગને દહે કરી ચેટીતેણીવાર ખેાલાવી આવીયા,, શેઠ તમારા ચિરત્રતે મે* સહુ જાણીયા,, ભાગવભાગસ ચેાગવિયેાગનરાખીયે,, તરભવ દાહીલા હૈાય અમૃત રસ ચાખીયે તખેલ્યાશેઠસુદનમાતાજીસાંભળે,, વિષયા રસ વિષે તુલ્ય જાણવા મનમાં ભલે,, રાણીયે કીધાંચરિત્ર વિચિત્ર પ્રકારનાં,, મૂળ કુળની લાજ વિષય વિકારમાં,, જખનવિમાન્યા શેઠરાણી ક્રુરથઈતદા,, કરી વિકરાળ પાકાર સેવક મિલિયાતદા રાજદિકસવિઆવી જુએશેઠને તિહાં,, આરા લેઈ પાપીને વધ શૂળી જિહાં સહખ઼ ગમે જનવૃ ંદસાથેલેઈચાલીયા,, હાહાકાર ધરાધર વાજા વાગીયા સુણીતેRsગુજીવંતીનારીએકાઉસગk,, શેઠ સુદ નશીલગુણે કરીને ભર્યાં "3 ,, ,, 99 "" ,, 19 એહવે શૂળી પાસે સૌ ફ્રાઈ આવીયા દેખીને સહુ થરથર મનમાં ક પીયા વધક તરે ઉપાડી શેઠને શૂળી દિયા,, શાસન દેવે આવી તિહાં મહિમા કિયા સિંહાસન સુત્ર નું થયું શૂળીતણુ, હુઈ પુષ્પની વૃષ્ટિ દુંદુભી વાળ ધણુ → ચરણે લાગ્યા રાયષ્ટિપદ થાપીયા, ઘરઘર નગર નગરમાંજશ ઢઢ્ઢા વાછયેા શીયલ પ્રભાવે મંગળ માળા સપજે,, શીયળ શેઠ માહેંદ્ર સુરલેકે ઉપજે એકાવતારીજન્મજરાદુ:ખભયની',, મુનિ મયાસંદ વાણીએ ઇણી પર કહી ,, સંવત ઈક્ષુશશીનાગ મહીમાનેકરી,, નિમ ળ શ્રાવણમાસ નગર ચામાસુરી ,, પભણ્યાશીયલસ ભધભાવેકરીીપતા,, ધન્ય (૨) તે નરનારી વિષય રસ જીપતા,, સુધર્મા ગણધરની સજ્ઝાયા [૨૫૨૬] ગણુધર ચારિત્રપાત્ર ચૂડામણુ લબ્ધિ સિદ્ધિ ધારક સદા .. મમતા મેહ નિવારતા .. સ. ૬પ શ્રી સાહમ મુનિરાય હા સુધ સકલ સુખદાય હૈ। ગણુવર આજ વધાવું... હરખશે..... ધરતા નિમ લ ધ્યાન હૈ। ور "" "9 99 Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૨૬ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ગણધર શલ્યરહિત વારવવિના કરતા અનુભવ જ્ઞાન હે...ગણધર૦ ૨ પાળે પ્રવચન માતને ટાળે વિષય ઉપાધ છે વાઘ અનુભવ પ્રીતશું સાધે અવ્યાબાધ હૈ , જાણે સ્વ પર સવભાવને દીપે શાસનમાંય હે ઝીપે વાદી વર્ગને નારણે મમતા કયાંય હે... , કામધેનું પરે દૂઝતાં ગામ-નગર-ઉદ્યાન હે વયણ સુધારસ વરસતાં સંપૂરણ શ્રુત જ્ઞાન હે... , તીર્થકર સરિખા કહ્યા તિમ વળી અરિહા જાણે છે છે શુદ્ધ પ્રરૂપક ગુણ થકી પામે એહ ઉપમાન હૈ... ,, આ સૂત્ર રચે મુનિ પુંગવા અરથ કહે અરિહંત હે ટીકા ચૂર્ણ નિર્યુક્તિ ભાગ્ય સ્વરૂપે તંત છે. છ ૭ ધારક પારગ ગુરભણું મંગલકરણ નિમિત્ત હે સહામણુ વર સાથીઓ પૂરે પૂરણ ભત્તિ હે... જિનવર વયણું મીઠડાં મીઠડી રીતે સુસંત હે • ઉત્તમ સંગથી મીઠડે અનુભવ રત્ન લહંત હે , ૯ [૨૫૭]. મુનિવરમાં પરધાન દ્વાદશ અંગને જાણ ગણધરલાલ સહમ ગણધર જગ જી૧ ચંપાનયર ઉદ્યાન સમેસર્યા ગુણખાણ , ઉપગારી શીર સેહરાજી દેશના અમત ધાર વરસે જિમ જલવાર , તૃણાતાપ શમાવતા છવાઇવ પ્રકાશ મિશ્યાતિમિર વિનાશ , કરતા ભવિજન લેકને દુવિધ ધર્મ સુખકાર દડક ત્રિક પરિહાર , ચઉ સુખ શયા સેવતાંજી પંચ પ્રકાર સઝાય કરતાં ચિત્ત લગાય , ષડૂવ્રત તપગુણ ધારતાછ પાણ પિડેષણ સાત આઠે પ્રવચન માત , પાળે ટાળે કમને પરિહર નવે નિયાણ બ્રહ્મચર્ય દશ ઠાણ , ધારે વારે વિષયનેજી ૮ એહવા ગુરૂ ગુણવંત શ્રાવિકા બહાર્વત , પ્રણમી હિયડે હરખતીજી ૯ નેઉર નિર્મળ જ્ઞાન પહેરી ઘાટ સુધ્યાન આણા તિલક શિરે ધર્યુંજી ૧૦ કંકણ જિન ગુણ રાગ હાર હૈયે વૈરાગ , ભાવના લંગર રણઝણેજી ૧૧ કુંકુમ ગુર ગુણ ગામ વહુ લી વ્રત પરિણામ , અનુભવ અક્ષત પૂરતીજી પર શ્રી ફળ શીલ સુહાય ઉપશમ ફળ વધાય , અવિધિ નિવારણ લુંછણાજી ૧૩ ગુરૂ સન્મુખ સુવિનીત સત્ર સુણે એકચિત્ત , નય નિક્ષેપે સમજતાંજી ૧૪ હઈડે હર્ષ ન માય જિનગુણુ મંગલ ગાય , અનુક્રમે ઉત્તમ પદવરેજી ૧૫ , છે જ 'ર 6 Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ દસુધર્મા દવ લેકની સજઝાય [૨૫૮] , સુધર્મા દેવલોકમાં રે વિમાન બત્રીસ લાખ કઈ ભોળા શંકા કરે રે એ તો ભગવતી સૂત્રની શાખરે ભાઈ ! પુણ્યના ફળ જો ૧ સુધર્મા દેવલોકમાં રે પાંચસે જે જન મહેલ ર૭ જન ભુંઈ તળીયા રે એ સુખ તે નહિ સહેલ રે , ર વેગી ગતિ ચાલે દેવતા રે લાખ યજન કરે દેહ એકેક વિમાનને રે ના છ મહિને છેહ રે. , ૩ હાવભાવ કરતી થકી રે દેવીઓ આવે હજૂર (આ) હામે આવી ઉપન્યા રે સ્વામી ! શાકીધાં પુણ્ય પદૂર રે, ૪ નામ બતાવે ગુરૂ તણું રે નિર્લોભી ઋષિરાય ભવ સાગરમાં બૂડતા રે તુમ હાથ લીયે સબાય રે... ૫ નિર્લોભી નહિં લાલચી રે માગી બદામ ન એક દુર્ગતિ પડતાં રાખીયે રે મને મોકલી દેવલોક રે , ૬ દેવી પ્રત્યે કહે દેવતા રે હું જાઉં એકણ વાર સમાચાર કહું મારા કુટુંબને ૨ નિત્ય કરજે દયા ધર્મ સાર રે, ૭ દેવ પ્રત્યે દેવીઓ કહે રે સુણે વલભ મોરા નાથ નાટક જુઓ એક અમતણું રે પછી જાજે સગાની પાસ રે, ૮ એક નાટક કરતાં થયાં રે ગયા વર્ષ દેય હજાર દેવતા મનમાં ચિંતવે રે હવે કરવે કવણ વિચાર રે... , ૯ સઘળું કુટુંબ પુરૂં થયું રે હવે કહીશું કેહને જાય દુર્ગધ ઉડે મનુષ્ય લેકની રે હવે જાય અમારી બલાય રે ૧૦ ઉદયરત વાચક કહે રે દેવલોકની એ સજઝાય ભણે ગણેને સાંભળે રે તેના ભવ ભવના પાતક જય. ૧૧ * કફ સુનંદે રૂ૫સેનની સઝાય [૨૫૨૯-૩૦] ; ખેટમની કહે ધન્ય તમે સાતે જણાં એક વયણે પ્રતિબંધ લલ્લો ન રહી મણું; શત ઉપદેશે પણ રાગીને યથાજલે, લક્ષ રવિ ઉદયે, નવિ દેખે આંધળા. ૧ ગર્ભવાસ વદ ત્રાસ જરા મરણાં કરે, પરભવ સૌખ્ય કિહાંથી અમૃત ઉપરે; જેમ ચ ચકલી તૃણબિંદુએ આવીઆ, તું પી તું પી કહેતાં બેઉં મર ગયાં. ૨ નરનારીના રાગને નાગરે માંડવા, વાઘ ચિત્તર મેજર ને મેલી જમાડવા; વિયી પ્રાણીયા ભવભવ દુઃખમાં પડે, વિષય રાગ નરભવ હારી, પરભવમાં નડે. ૩ Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૨૮ સજઝાયાદિ સ ંગ્રહ તન ધન જોબન આયુ, સમય જાતાં નહી, આખંડલ ાદંડ, અખડે રહે નહિ; તિલકપૂરે કનકધ્વજ, રાણી યશેામતી, દે। સુત ઉપર પુત્રી, સુનંદા રૂપે રતિ. ૪ લઘુ વયે ધર ઉપર, ચઢી દેખે એક ધરે, દેષ દઈ ગુણવંતીને પતિ તાડન કરે; નિર્દય નર લહી, માને કહી સખો માકલી, કરવા નથી વિવાહ, રહીશ હુ` એકલી. ૫ વલ્લભ સુખ નગણા, લઘુત્રય ભાલા સહી, અનુભવ જ્ઞાન વિના, જેમ ધ્યાન કરે નહિ; જોબન વય ફલીયા, તવ અધર કુસુમ હસ્યા, રતિએ રીસાવ્યા, કામદેવ અંગે વસ્યા,૬ જઠર તણી ગુરતા, કુચ કુંભે વસી જઈ, ચરણુ તણી ચંચળતા, ચક્ષુ વચ્ચે ગઈ; અભિનવ જોબન, વેલા મેલા ખેલતો, એક દિન મંદિર ઉપર, જઈ ફરતી હતી,૭ અન્ય વડા ધનવંત, સમીપે તિહાં વસે, ખેલ વસંત પ્રિયાણું અગારો સુરત હસે, દેખી સુનંદા વિષય રૂચી કહે માતને, મુજ વિવાહ કરો, જણાવી નરરાયને, ૮ એક દિન ધર સન્મુખ, તંબાલી દુકાન મે”, શેઠ વસુદત્ત રૂપસેન, લીયેા જ્ઞાન મે; લાગ્યા નયણે સ્નેહ, સખી હાથે દિયા, શ્લાક અથ` લખી, પત્ર તે રૂપસેને લીયેા. ૯ વાંચીને મન હરખી, અ તેણે પૂરીયેા, પાછે। પત્ર સખીએ સુનંદાને દીયા; વાંચી હરખી આ તન મન વિકસાવતી, પત્ર પ્રીતમકર ફરસીત હૈડે દાખતી, ૧૦ દાસી મુખે કહે, નિત્ય ઇંડાં તુમે આવવુ તુમ મુખ દીઠા વિના, નવ ભાજન ભાવવું; સાંભળીને રૂપસેન ગયા જલમાઁદિરે, દિન પાંચ ઓચ્છવ છે. કૌમુદી ઢ ંઢેરા ધ૨.૧૧ અવસર પામી સુનંદા, તાસ જણાવતી, જે દિન વન એચ્છવ, નરનારી જાવતી; તે રાતે ઘર પાછળ પિયુ પધારજો, બાંધશુ દેર નિસરણી, તેણે ચઢી આવજો.૧૨ ચતુર વિચક્ષણ અવસર, ચિત્ત ન ચૂકશા, રંભા સમી મહિલા મલા, તે નવે મૂકો; અહે। નિશ વાલમ ધ્યાન ધરૂં, રહી વેગળી મારા પ્રેમની વાત, તે જાણે કેવલી. ૧૩ દાસી મુખે સુણી તે હરખે સમ્રુતીયા, વરસ સમા દિન પાંચ વિયેાગે વીતીયા; કૌમુદીને દીન રાણી સુતા તેહ કરે, સા કહે શિર દુઃખે છે તેણે રહીશુ ધરે.૧૪ દાય સખીશું સુન દા રહી નિજ મ ંદિર, દેય નિસરણી ગોખ તળે રાતે ધરે; તેણે અવસર એક જુગારીએ ધત રાચીને, ચારી કરવા ફરતા ધનપતિ ધારીને, ૧૫ દાર દેખી મન કૌતુક ધારી તે ચડે, અણુબાલી સખી લઈ ગઈ તસ એરડે; હરખી સુનંદા સ્નાન તનુ શણગારતી, ચંદન લેપ કુસુમ આભૂષણ ધારતી.૧૬ તેણે સમે રાણીયે દાસી જોવા માકલી, દીપક જીજાવી તેdy', સખી વાતે ભળી કહે સખીએ હમણાં વેદન સધળી ટળી, સુતા સુન'દા સુખ ભર ક્ષણુ નિદ્રા મળી.૧૭ દાસી સુણી તે વાત કહી જઇ રાણીને, આવી સુનંદા એરડે ઘુંઘટ તાણીને; શય્યા એ ફુલ પુંજ બિછાવ્યા મેાકળાં મેાલે સુનંદા નાથ વસ્યા કેમ વેગળાં.૧૮ તાણી લીધે શય્યાએ વિરહ વ્યાકુલ થઈ, સુખ ભાગવતાં વિયાગ વૈદન! દૂર ગઇ; ન Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુનંદા રૂપસેનની સજાય ૧૦૨૯ સુરત સમે નિદ્રાભર મૂકી ઊઠીયા, મુક્તા ફળના હાર જુગારીયા લેઇ ગયા. ૧૯ દેર નીસરણી સખીઓ ધરમાં લાવતી, જાગી સુનંદા સખીએ એમ પ્રજ૫તી; વલ્લભશુ' નવિ વાત વિચાર થયા કિસ્સા, રાણીની દાસી ભયે કરી વ્હેલેા નિસર્યા.૨૦ પૂરણુ ભાગ્યે મેળા બન્યા, પણ ક્ષવે રહ્યો, અધારે અધાર કરીને તે ગયા; મુજ ચિત્ત ચારી ગયા,કરી મિલન ઠીન ગા,દુભ ગ દાસીએ ખેલ બગાડયા અમત હવે સુણુજો રૂપસેન બન્યા જે પ્રીતમાં, રાત ઘડી ગઈ ચાર, ચિવટ થઈ ચિત્તમાં; કચન વરણા ચરણે ધરીઆ તગે, કસબી નાડે નગ, જડયો તે ઝગ મંગે,૨૨ કચુએ સખી કારના, હીરા હસી રહ્યાં, મેવા મીઠાઇ લેપ સુગધી સ મળ્યા; ચીર પટાળી ભાત તે રીતે ચે ધણી, નેરને કટી મેખલવાળી દામણી. ૨૩ હારાદિ અલંકાર લીયા બહુમૂલનાં, કુંડલ મ્મિલ હાથ ગજેરા ફુલનાં; એ સઘળુ લઇ કટ મારગે સંચરે, સુનાઁદા મળવાનાં મનારથ બહુ કરે. ૨૪ પંથે પડી ધરભીત ચપાઇ તે મૂએ, સંસાર માંહે રાગ વિટમણા એ જુએ; મરણ થયા ન ગયેા રાગ રમણી રૂપને, સુનંદા ઉદરે ગભે જઇ ઉપન્યા. ૨૫ કર્યાતિષ્ઠા કહે કતને મરવું... એણે સમે, હેઠ આહેડી ભાણુ ઉપર શરસે ભમે; નાગ ડસ્યા ભિલ્લુને, શકરા ભાણે મુએ, દેવગતિ વિપરીત ચારના ચિ'તન જુએ.ર૬ રાત્રિ જશે પરભાતે, રવિ જગ ઉગશે, જઇશુ· કુસુમવન પુષ્ટિ થશે ૫ જ હસે; કજ કારા અલિ રાતે રડતા લિશુ લખે,વનગજ સરાજલ પીઈને કમલસાથે ભળે(ખે) મનનાં મનારથ સઘળાં તે મનમાં રહ્યાં; દૃષ્ટિરાગ વશ પંડયા તે દુઃખીયા કલ્યા; પરરમણી રસ રાવણુ, દસ મસ્તક ગયા, સીતા સતીવ્રત પાળી અમ્રુત પતિ થયા.૨૮ વિષય વિનાદથી જેહ રહ્યાં દૂર સદા, આ ભવ પરભવ, તેહ લહે સુખ સંપદા; ત્રીજે બડે ઢાળ એ છઠ્ઠો મન ધરા, શ્રો શુભવીર વચન રસ આસ્વાદન કરેા.ર૯ ૨ [૨૫૩૦ ] દુહા । ખીજે દિવસે ગવેષવા ભીંત પડી ઉપડાવતાં મૃતક તિહાં રૂપસેનનું, વાત સુન દા સાંભળી શાક ભરે સખીને કહે અધારે નિવ આળખ્યા વસ્તુની હાલત જાણીને પણ રૂપસેન મરણુ સુણી વસુદત્તના સુત ચાર; મળીયા લાક હજાર... નીકળ્યું વસ્તુ સહીત; ચિત્ત મૃત્યુ' વિપરીત... આ શી બની ગઈ વાત; મળીયા કાઈ કુજાત... ધૃત હરિ ગયા હાર; રૂદન કરે તેણી વાર... ܙ ર ૩ × Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૩૦ સજઝાયાદિ સંગ્રહ તસ શેકે દિન કાઢતાં ગર્ભ વધે દેય માસ; દેખી રાય તણે ભવે સખીઓ પામી ત્રાસ... ઔષધે ગર્ભજ પાડીઓ સા થઈ સજજીત દેહ; રાય રથપુરે રાયને દીધી સુનંદા તેહ. ઢાળઃ પરણી નૃપ રથપુર લઈ ગયે રૂપસેન તિહાં પનગ થયે; ત્રીજે ભવ નરભવ હારી સુનંદા નજરે ધારીય.. ફણા વિસ્તારી નાગ નડીએ ધાઈ સુનંદા કેડે પડીઓ; હાં હાં કરતા નૃપ આવીએ લેઈ ખડગ પૂઠે ધાવીઓ મારીઓ અહી ચેાથે ભવ ગયે, તે વનવાસે વાયસ થયો; એક દિન દંપતી વનમાં ગયાં રાગ રંગ રસ રીઝે રહ્યા. વાયસ તે તરૂ ઉપર ચઢી સુનંદાને રાગ નડીઓ; કણું કટુક શબ્દ તે ભણે . તામ નરેસર બાણે હણે... હંસ થયો તે ભવ પાંચમ હંસ તણે ટોળામાં રમે; રાજા રાણી સરજળ જુએ હંસ સુનંદાના રાગે રૂએ. ઉડી બેઉ પાંખે આફણીઓ નૃપ સુભટે ખડૂને કરી હણીઓ; તેહીજ વન છઠ્ઠો ભવ થયો હરણું ઉદરે હરણે થયે” દેખી રાણું રાગે કર્યો ખૂરે ઉભે આંસુ ભર્યો; આહેડી નૃપ બાણે હણી લીયો શીકાર તે ભક્ષણ ભણું... ૭ માંસ પકાવી તે મૃગ તણું ખાતા રાણું વખાણે ઘણું; અવધિ નાણું દેય મુનિ જણા તે દેખી મસ્તક ધૂણતા.... પૂછે રાણી મુનિને તીસે સ્વામી મસ્તક ધૂણે કીસે; સાધુ કહે કારણ છે ઈહાં આવી સુણો અમો વસીએ છહા. ૯ તિહાં ગયા નૃપ રાણું મળી મુનિ મુખ વાત સકલ સાંભળી; રાગી નરનું માંસ જ ભણે જ્ઞાન વિના તમે નવિ ઓળખે... ૧૦ રાણું કહે રૂ૫સેન કુમાર આગળ શું થાશે અવતાર; તવ બાલ્યા જ્ઞાની અણગાર સાતમે ભવ હાથી અવતાર ૧૧ તુજ ઉપદેશે સમતા વરી સમકિત પામી વ્રત આદરી; સહસ્ત્રારે તુજ સ્વામિ થશે નરભવ પામી મોક્ષે જશે. ૧૨ ઈમ કહી મુનિ ઉપદેશ દીયે સાંભળી દંપતી દીક્ષા જ લીએ; રાજ રૂષી ગુરૂ સાથે ગયા સંયમ પાળી સુખીયા થયા. ગુરૂ પાસે સુનંદા ભણે અરિમિત્ર તૃણ મણું સરીખા ગણે; લીયે આતાપના તાપે જઈ અવધિજ્ઞાની સુનંદા થઈ... Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુપાત્રદાનની સજ્ઝાયે રૂપસેન હસ્તી હાં ફર એણે અવસર હસ્તી મદ ચઢયા લાક ઢાલાહલ કરતાં ભમે, રાજા સુભટે ઘણુ એ ક્રમ્યા સાધ્વી કહે સુણુ મત ગમાર રાગ વિષ્ણુધ્ધા પામ્યા ધાત રૂપસેન ગભે ફણીધર વાયસ સાતમે ભવે તમે હાથી થયા તે સુણતાં ગજ મૂર્છા લહી લેાક વચ્ચે ઉભેા રહી રડયા સમકિત વ્રત ગજ ધરતા છઠ્ઠાં ગુરૂણી કહે નૃપને એ ખરે આદર કરી નૃપ તેડી ગયા સુન દા આનંદીત થયા એ ખેટ મુનિ કહે રાજકુમાર સુખ માની જે વિષય રમે માત પિતાને બાંધવ નાર આયુ ોમન લક્ષ્મી મળી બાલપણે મલમૂત્ર ભર્યાં પરણ્યા તે આમય ખય થઈ વૃદ્ધપણે નર પરવશ થયે। તેણે નરભવ સામગ્રી વહી ત્રીજે ખ"ડે ગુણીજન ગમી શ્રી શુભવીર વચન રસ ઘડી તુ સુપાત્રદાનની સકલ નુપાાણુ જે તાઈવા પત્તદાણું ય તેહ* ચ જિષ્ણુ સાસણું પત્તદાયાર વિષ્ણુચ્ચાલઈ મુનિવરે પત્તદાણેણુ સેયાંસ ભૂપાઈણા સુન દા તિહાં વસતિ કરે; કાઁચન પુર કાટે જઈ અડયે... સુન દા આવ્યા તેણે સમે; પણુ સાધ્વી દેખી ઉપશમ્યા... દુઃખના દહાડા તુજ સંભાર; પાતા તેં કીધા સાત... હંસ હરણુના અવતાર, ધર્મ વિના ભવ એળે ગયા... જાતિ સ્મરણુ તે પામ્યા સહી; સુનદાને પાયે પડયા... લેક અચ્છેરૂ દેખે તિહાં; સાધમી ગજ સેવા કરી... સ્નેહ સુનંદાના સફલ કીયેા; કેવલ પામી મેક્ષે ગયા... વૈરાગ્ય રાત્ર તણી ગતિ ધાર; તે ભવ નાટક કરતા ભમે.. સ્વારથીએ છે સિવ સંસાર; મેધ ઘટ ચંચલ વિજયી. શીલી એરીએ દુ:ખ સા જોબન વેળા નિષ્કલ ગઈ... ૧૦૩૧ ૧૫ ૧૬ ૧૭ ૧ ૧૯ ૨૦ રા ૨૨ ૨૩ ૨૪ પરભવ હાથ ધરતા ગયા કરશે ધર્મ તે સુખીયા સહી... ઢાળ કહી રસાળ સાતમી સાકર દ્રાક્ષ કીસી શેલડી... સજ્ઝાયા [૨૫૩૧] જેણ પાછુ કય પાણુ તાણુ રકિખમ સ ́જમ" સમાણુ....સયલ ૧ સીતલ ભાવના લિખ'ડી રિસહખિત્તઈ અમૃતવેલિ મ’ડી... ,, ણુિ ધરઈ ઈતિ માત ર‘ડી) ૨૫ ૨૬ Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૩૨ સજઝાયાદિ સંગ્રહ પત્ત અણુદત્ત ફલ જાણિકત પુણ્યની(ર) દેખી રંક ભમઈ નગરમાં બહુગિહ ઈ તસ દુહ કરતિ કવિ કવિ અંતે તેણિ તું પાત્ર દેત ઓ સરાં કે , ૩ પ્રથમ મુનિ દાન વિણ શિ ભવિ નવિ જિનઈ ઈમ કહિઉ ભવિકની નિત જિણું દઈ કૃપણ જે જાણતે ઈમ જમઈ સે ગઈ ઘત્ર સે પણ નવિ દિઈ મુર્ણિદઈ.... યણ સમતા કયિણ વદન જિમ તજઈ જલ વિણા જિમ સરોવર ન ભઈ વર વિવેકી ઉચિત દાણ વિણ તુમ ગુણા કાતિ ઘણી સુજશ તસ ન થઈ દાનદાતારનઈ નવિ કુશભઈ , ૫ શ્રમણનઈ દાન તું ફલ નિરાણિ ભગવતી નાદ દાન તસ હદય કરો ભાવ જિણવાસ વિણ જાણિ સૂ ઉપડિઈ કિમ વસઈ તિહાં ધર્મ ભૂપ ગોરે બુન પરિભાવ તસ હદય કે , ૬ મુનિ વદઈ દાન જલ જિાણે નવિ સીચિઉં ભાવિઉ દાન તસ ધર્મ ભૂલ કૃપણપણે ન આદરિઉં અશુભ જઠરંભર્યઉ તેસિ ધપણું અક તૂલં , ૭ જ્ઞાનદશન ચરણ વિનય નય શુભ ગુણુ ધર્મસુર વેલડી ચઢવિ ઉંચી દાન જલ સીંચતાં સ્વર્ગ સુખ ફલઈ સકલ શિવલ દિઈ સમય સૂચી મુનિ વદન બાર દાતાર કુંચી. છે ૮ [ ૨૫૩૨ ] પ્રણમી સિરી ગોયમ ગણધાર જેહનઈ નામઈ જયજયકાર સુપાત્ર દાન તણું ફલ કહું શ્રી જિનવરના મુખથી લઉં... સારથવાહ ધનાવહ સાર વંદી મુનિને હરખ અપાર ધૃતનું દાન દીધું ગહગહી તીર્થકરની પદવી લહી. ખીરદાન ભવપહિલઈ દીધા સાલિભદ્ર પામ્યા બહુ ઋદ્ધ જિનવર હાથિ સંજમ લીધ પેહતા તે સર્વારથ સિદ્ધ ભવપહિલઈ ગંગદા કુમાર ભાવિ પડિલાભઈ અણગાર ભવબીજઈ યવને હાઈ બહુ સેભાગી ધનવંત જોઈ. ચંદનબાલા કેવલ વરી અડદ ભા કુલ આયા મન ધરી વીર જિનવરને હરખ અપાર સવનવૃષ્ટિ થઈ તિણિવાર... સાધુ આદાનનો મહિમા જઈ મૂલદેવ મહારાજા હેય ભાવસહિત જે દીજઈ દાન એણિ પરિ પામઈ નવઈ નિધાન. ૬ Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૩૩ સુબાહુ કુમારની સઝાય ઉત્તમનાં નિ લીજ નામ જિમ મનવંછિત સીઝઈ કામ માનવિજયપંડિતને સસ દીતિવિજયની પૂરે જગીસ. ૭ છે સુબાહુ કુમારની સઝાય [૨૫૩૩] , હવે સુબાહકુમાર એમ વિનવે અમે લઈશું સંજમભાર, માડી મોરી રે માં મેં વીર પ્રભુની વાણી સાંભળી તેથી મેં જો અથિર સંસાર, હવે હું નહિં રાચું (આ) સંસારમાં ૧ હાંરે જાયા! તુજ વિના સૂના મંદિર માળીયા તુજ વિના સૂન રે સંસાર જાય મોરારે જાયા ! માણેક મોતીને મુદ્રિકા કાંઈ અદ્ધિ તણે નહિં પાર , તુજ વિના ઘડીય ન નસરે. ૨ હાંરે માડી ! તન-ધન-બન કારમું કારમો કુટુંબ પરિવાર, માડી મોરી રે કારમાં સગપણમાં કોણ રહે મેં તો જાણે અથિર સંસાર , હવે હું ૩ હરે જાયા ! સંયમપંથે ઘણે આકારે વ્રત છે ખાંડાની ધાર, જાયા મોરા રે બાવીસ પરીષહ જીતવા જાયા રહેવું છે વનવાસ (પાય અડવાણે ચાલવું કરવા ઉગ્ર વિહાર). , તુજ વિના ૪ હરે માજી ! વનમાં રહે છે મૃગ એકલા તેની કોણ કરે છે સંભાળ માડી મોરી રે વન મૂગલાની પેરે વિચરશું(ચાલશું) અમે એકલડા નિરધાર , હવે હુંપ (હારે જાયા ! શીયાળે શીત બહુ પડે ઉનાળે લૂ વાય, જયા મોરા રે વરસા(લે અતિ દેહિલ)ળા લુંચન દેહિ કાંઈ ઘડીયે વરસશું જાય, તુજ વિના હાંરે માંજી ! નરક-નિગોદમાં હું ભમ્યો ભમ્યો(અનંતી) અનંતીવાર માડી મોરી રે છેદન-ભેદન મેં ત્યાં સહ્યાં તે કહેતાં નાવે પાર(તે દુઃખ કહ્યો નવિ જાય) , હવે હું હાંરે જાયા! તુજને પરણાવી પાંચ મેં નારીઓ રૂપે અપછરા સમાન જયા મેરા રે ' ઉંચા તે કુળમાં ઉપની રહેવા પાંચશે પાંચશે મહેલ છે તુજ વિના૮ હાંરે માડી ! ઘરમાં જો નીકળે એક નાગણ સુખે નિદ્રા ન આવે લગાર, માડી મોરી રે તે પાંચશો નાગણુઓમાં કેમ રહું મારું મનડું આકુળ-વ્યાકુળ થાય , હવે હું હાંરે જાયા ! આટલા દિવસ હું તે જાણતી રમાડીશ વહુરોના બાળ, જાયા મેરા રે દેવ અટારો હવે આવી તું તે લે છે સંજમ ભાર , તુજ વિના ૧૦ હાંરે માંજી ! મુસાફર આવ્યો કેઈ પરણલે ફરી ભેગો થાય ન થાય માડી મોરી રે એમ મનુષ્ય ભવ પામ દેહિલ ધર્મ વિના દુર્ગતિમાં જાય , હવે હું ૧૧ (હવે પાંચસો વહુર એમ વિનવે તેમાં વડેરી કરે છે જવાબ, વાલમ મોરી રે તમે તો સંયમ લેવા સંચય અમને કોને છે આધાર , વાલમ વિના કેમ રહી શકું? પર Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૩૪ સઝાયાદિ સંગ્રહ હાંરે માંજી ! માત-પિતાને ભાઈ-બેનડી નારી કુટુંબ ને પરિવાર, માડી મેરી રે અંત વેળાએ સહુ અળગા રહે એક જૈન ધર્મ (તારણહાર=જગસાર) , હવે હું ૧૩ કાચી તે કાયા કારમી સદી–પડી વિણસી જાય છે જીવડો જાય ને કાયા પડી રહે મૂઆ પછી બાળી કરે રાખ, ૧૪ હવે ધારણ માતા એમ ચિંતવે આ પુત્ર નહિ રહે સંસાર, ભવિક જને રે એક દિવસનું રાજ્ય ભોગવી લીધે સંયમ મહાવીર પ્રભુ પાસ , | (સુબાહુ) સેભાગી કુંવરે સંયમ આદર્યું. ૧૫. તપ-જપ કરી કાયા શાષવી આરાધી ગયા (પહેલે) દેવક) , પનર ભાવ પૂરા કરી જાશે મહાવિદેહ ક્ષેત્ર(માં મોક્ષ=મોઝાર) ,, , (સૂત્ર વિપાકમાં ભાખીયું બીજે સ્કીધે અખંડ મઝાર ભવિક જને રે પ્રથમ અધ્યયને એ કહ્યું સૌભાગ્ય વિજય જયકાર , સોભાગી૧૭ (સંવત અઢાર ત્રાણું સાલમાં વઢવાણ શહેર મેઝાર ભવિક જને રે (પૂજ્ય ખુશાલજીના શિષ્ય ભણે પાનાચંદજી કયા ગુણગ્રામ , સભાગી ૧૭ સુભદ્રા સતીની સજ્જા [૨૫૩૪] . મુનિવર સહેજે વિચરતાં (પેખે ઈરિયા) જીવના જતન કરત તરણું ખેંચ્યું (ત્યુ) આંખમાં નયણે નીર ઝરત.. મુનિવર ૧ ક૯પવૃક્ષ જેણે ઓળખે આંગણે ઉભા જેહ જીભે તરણું કાઢીયું સાસુને મન સદેહ.. જેણે સ્વજન દુખીયા સહુ જેણે કુળ નાણું લાગે લાજ પુત્રવહુ રે સોના સમી નહિં અમારે ઘર કાજ... ૩ ગુણ વિના સાગની લાકડી ગુણ વિના નાર કુમાર મન રે ભાંગ્યું ભરથારનું નહિં રે અમારે ઘરબાર... , પિયુ વચન શ્રવણે સુણી સતી મન ચિંતવે જેહ જૈન ધર્મ કલંક જાણ કરી કાઉસગ્ગ કીધો રે તેહ , આસન કંપ્યું ધરણેનું (શાસનસૂરી આસન ચળ્યું) સતી શિર આવ્યું છે આળ ચંપાકાર જડાવીએ તો રે ઉતરશે એ ગાળ , ૬ ભેગળ તો ભાંગે નહિ ઘણ નવિ લાગે રે ઘાય હલાવ્યો હાલે નહિ (ચંપાપોળ ન ઉઘડે) સી આકુળ-વ્યાકુળ થાય. ૭ આકાશે ઉભા દેવતા બેલે એહવા બેલ સતી જળ સીંચશે ચાલણી ત્યારે ઉઘડશે રે પિળ... Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુભદ્રા સતીની સુઝાયા રાજ મન આણુંદીયા અંતેર છે. માહરૂ" અતેકર યુ " એકઠું" કાચે તાંતણે ચાળણી તે ઉર થયું. દયામણું સતીપણું મનમાં રહ્યુ નગર પડહેા વજડાવીયેા (પ્રજાને) પશુડાને પીડા ઘણી પડડા આવ્યા ઘર આંગણે જે માતાજી અનુમતિ દીયા વળી વળી વહુ તમને શું કહું નવકુલ નાગ નાસી(એળ) ગયા દાષ દીજે નિજકમ`ને પડહા છખીને ઉભી રહી વેગે ગઈ વધામણી પ્રત્યક્ષ જુઓને પારખુ’ વેગે રાય પધારીયા ત્રુટી જાયે તાગ... રાજા થયા રે નિરાસ બ્રિફ્ પડયા વસ્તી દીસે હેરાન ધરવાસ... કાઈ ઘો રે જીવિત દાન... વસ્તી હાલલાલ તા હું ધાડુ” પાળ... નહિ નિલ જજને લાજ આવ્યુ. કાર્ડ રાજ... કલક ચડાવ્યુ` રે માય જઈ સંભળાવ્યે! રાય... રાજાને નહિં વિશ્વાસ ત્યાં જઈ કરાને તપાસ... હઈડે હરખ ન માય વિલંબ ન કરા(સાર કરા) મારી માય... સતી મન(માંહિ) કલા સાય સતીને જુએ સહુ કાય... સતી કળા ચઢી સાળ પશુડાને(પ્રજાને) પીડા ધી અવર પુરૂષ બધવ પિતા માનવ સહુ મેડીએ ચડયુ. કાચે રે તાંતણે ચાલણી કામિની કૂપ જળ ભરી અવર પુરૂષ અધવ પિતા ચાળણી કાઢી જળ ભરી કાઈ પીયર કાઈ સાસરે ચેાથી પાળ ઉઘાડશે નાક રાખ્યુ” (રહ્યું) નગરી તણું રામ-રાણા પ્રશંસા કરે વાઘણુ કેરાં દુધડાં ભણે ગણે જે સાંભળે સવા કહે શીયલે સતી વાઘણુ કેરાં દૂધડાં નગરે ઘણી છેરે નાર સતીય શિરામણી સાર... મુનિવર૦ ૯ કૂવા કાંઠે નહિં માગ ઉધાડી ત્રણ પાળ... સતીને આવી આળ ઉધાડી ત્રણ પાળ 99 19 30 39 ,, ,, 36 99 99 99 2, ૧૦૩ 99 30 ૧૦ ૧ ૧૨ ૧૩ ૧૪: ૧૫ ૧૬ ૧૭ રાઈ હશે માંને માસાળ જે હશે. શીલવતીનાર (શીયલ ચાસાળ)...૨૦ ગામે ઉતારી રે ગાળ સતીય શિરામણી સાર... સાવન કરી થાળ ક્રાંતિ વિષય ગુણુભાળ... મહિલાએ રાખ્યુ નામ રહેશે સેાના કરે ઠામ ... ૧૨ ૧૯ ૨૧ २२ ૨૨ Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ૨૩ ૧૦૩૬ સજઝાયાદિ સંગ્રહ જે નર-નારી પાળશે તે તરશે સંસાર સિહતણાં સુખ પામશે અમરત અવતાર.. આ [૨૫૩૫] હું પણું શી એહની વાત નામ સતીનું લીજીયે, પ્રહ ઉઠી પહેલે પરભાત સત રે જે જે સુભદ્રા તણું; મુનિવર વહેરણ પાંગર્યા નિયમવંતી રે તિહાં આવે અધીર, કારણ ઉડે કાંકરા તરણું ખુલ્યુ રે તિહાં વાયે સમીર; સત રે ૨ તરણું તે ખુલ્લું આંખમાં તેણે કરી રે વહે લોહીની ધાર, સુભદ્રાને કારણે આવીયા નયણે નિરખે રે ઋષિ પીડા અપાર; સ ૩ : મસ્તકે મસ્તક ભીડીયા જીભે કરી રે કાઢે ણની સાલ, સાધુ નિરાબાધ થઈ ગયા પૂછે જે જે રે એના થાય હવાલ - ૪ શ્રાવક કુલમાં ઉપની, પરણાવી રે વળી માંએ મિથ્યાત, તે એ સમક્તિ સુધું વહે નિજ હૈદેવગુરૂ ધર્મને યાત; , ૫ સુભદ્રાને લલાટે ચાંદલે તે તે થયો રે સાધને લલાટ; સાસુ દેખી ક્રોધે ધડહડી રેષે ભરી રે દુહાણ રાંડ , સાંભળ વચ્છ કહું વાતડી રાતડી રે ઋષિ રાતડ દેત; મનમાંહે વાત જ રાખજે જીમ આપણું ઘરમાં ન થાય ફજેત., ૭ ગુણહીણું તુજ ગોરડી જેણે અતીથીગું રે આલિંગન દીધ, મુજ ટળી જેણે ન દીઠડી પાપ એહવારે તુજ વહુઅરે કીધ. , ૮ સાસુડીએ કૂડી સહી સંભળાવી રે સહુ સવજનને વાત; ભરતાર પણ ભંભેરી ફડે કલ કે રે ખેલે એમ ઘાત. , ૯ મન ભાંગ્યું ભરતારનું રયણિ ભર રે, નવિ રંગ ને રોલ; નેહ નયણે નવિ નિરખતાં છતે જેને રે સંયોગ વિયેગ. , ૧૦ શાસન નાયક દેવતા દુઃખ દેખી રે સતીનું અપાર; દુખ ફેડવા તેણી વેળાએ દેવરાણું રે ચંપાનાં દુવાર રાજાને જઈને સંભળાવી સુષે સ્વામિ રે નગરી ઉત્પાત; ચંપા પળ ચઉદિશે જડી પશું માનવી રે દુઃખડાં ન ખમાત; , ૧ર રાજા તે રોષે ઊડી ઘણુ ઘાયે રે તે કરે ચકચૂર; કમાડ કુહાડે માંગો મથી મથી રે જેર સુભટ ભરપૂર, ૧૩ વકમાડ પિને જડયાં મથી મથી રે જોર કરીને જાય; હાલ કલ લેક આકુલાં. પશુ માનવી જે દુખડા ન ખમાય., ૧૪ છે ૧૧ Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુભદ્રા સતીની સજઝાય ૧૦૩૭ રાજા પ્રજા સહુ દુઃખ ધરે દેવવાણ તતક્ષણ થઈ મન વચ કાયાએ કરી કૂપ કાંઠે ભરી ચાળણી વડા વડા રાયની કુંવરી કુપ કાંઠે ભરી ચાળણું સાત વાર ગુટી પડી રાજાનું મન ઝાંખુ થયું રાજાએ પડતું વજડાવીઓ રાજ ભાવે વેચી દઉં પડહે વાજતો આવીયો સાસુજી દીઓ મુજ શીખડી વારી વારી વહુઅર શું કહ્યું, રાજ રાણી વિલખાં થયાં પડહ છબી રે ઊભાં રહ્યાં રાજા આવી પાયે નમ્યાં માત-પિતા સહુ દેખતાં રાજા પ્રજા સહુ દેખતાં પરણ્યા વિના પુરૂષ આભડયે કલંક દીધું તેને શું કરું કાચા સુતરને તાંતણે ભરી ચાળણુ તાણી લઈ કુલ વૃષ્ટિ કરે દેવતા મેતી થાળ વધાવતાં કઈ પીયર કઈ સાસરે ચેથી પિળ ઉઘાડશે શીલ વ્રત જગમાં વડું રાજા મન રાજી થયે સાસરે પીયર નિર્મલી થઈ નાક રાખ્યું સાસરા શહેરનું ' સાસુ ને સસરો ખમાવતાં ભરતાર ભકતે ખમાવતાં કહે કરવો રે હવે કિ ઉપાય કહ્યું કરજે રે જેમ તુમ સુખ થાય, ૧૫ શીલે સાચી રે વળી જે હશે નાર, છાંટી ઉઘાડે તે ચંપાના બાર , ૧૬ સતી શિરોમણી રે મારે ઘેર છે નાર, સૂત્ર તાંતણે રે ચાળણું ન ખમે ભાર, ૧૭ નવ ચાળણું રે પડી રૂપ મઝાર; સતી કાઈ નહિ મારે ઘેર નાર ૧૮ કઈ ઉઘાડે રે ચંપાના બાર; વળી આપું રે અર્થ ગરથ ભંડાર ૧૯ આંગણે ઉભી રે સુભદ્રા નાર, જઈ ઉઘાડું રે ચંપાનાં બાર , ૨૦ તું નિલ જજને કાંઈ નથી લાજ; તું સતી ખરી રે પિળ ઉઘાડીશ આજ, ૨૧ સંભળાવે રે કરે રાજાને જાણ માતા રાખો રે સહુ પ્રજાના પ્રાણ. ૨૨ દેખતાં રે સાસુ સસરો જેક; તવ તે ચાળણી મેલી કુવાજલ હેઠ, ૨૩ આ ભવે રે વળી મુજને કેય; પરમેશ્વર રે પ્રીતે કરી જોય. , ૨૪ ચાળણી બાંધે રે સીંચી કુવાજલ ઠામ, સૌ પ્રશંસે રે શીતલ ઠામ ઠામ. , ૨૫. સેવતાં રે લેક રાણું ને રાણ; છાંટી ઉઘાડે રે ત્રણ પિળ સુજાણ, ૨૬ કેઈ સતી વળી માને સાળ; શીલે સાચી રે વળી જે હેશે નાર, ૨૭ સહુ સાંભળીને પાળો નરનાર; સુભદ્રા સતીરે થઈ તત્કાળ. ૨૮ નિમલ રે રાખ્યું જગમાં નામ; ગાળ ઉતારી ગામેગામ. . ૨૯ ખમાવતાં રે વળી દિયર ને જે સારા શહેરની સ્ત્રી તુજ પગ હેઠ, ૩૦ Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૮ સજઝાયાદિ સંગ્રહ સાસરે સમક્તિ સર્વને સંભળાવ્ય જેન ધર્મ વિખ્યાત; શ્રાવક ધર્મમાં સહુ સ્થિર કર્યા મેલમાં પૂર્વના પાપ માયા મિથ્યાત , ૩૧ સાસુ વહુ પ્રીતે મળી મન મૂકયાં રે વળી ધર્મ મિથ્યાત્વ; સાધુ વૈયાવચ્છ વાતડી તરણું તાણ્યું રે કીધી સાસુને વાત, ૩૨ શાસન સોહ ચાવીઓ ગિરૂઆ ગ૭પતિ આણંદ વિમલસુરીંદ તસપાટે અનુક્રમે હુઆ વિજયદેવ સરિ વિજયપ્રભ મુણાંદ, ૩૩ દેવ વિજય પંડિત તણે કર જોડીને શિષ્ય કરે અરદાસ સુભદ્રા ચરિત્ર વખાણતાં વીરવિમલને વ્હાલે મુક્તિને વાસ., ૩૪ [૨૫૩૬ થી ૪૧] નયરી તે એક ચંપાવતી રાજા બુદ્ધિના નિધાન રે; લેકે તે સહુ સુખીયા વસે તે ઘેરે ધાન્યને નહિં પાર રે; સમતિ શેઠ વસે તિહાં રે તે ઘેર સુભદ્રા નાર રે. સાસુની સેવા કરે રે જાણું જનેતા એ માત રે; મન વચન કાયાએ કરી રે બીજા ભ્રાત ને તાત રે, વૈશાખ સુદ ત્રીજને દિને રે આહાર વહેતા મુનિરાય રે; માસખમણુનું મુનિને પારણું તરણું ખૂછ્યું આંખ માંય રે. વાય વંટોળીયે ઊડે ઘણે મુનિ આકુળ વ્યાકુળ થાય રે; એમાં સતીની નજરે પડે રે તુરત આવ્યા ઘરની માંય રે, ૪ જીભેથી તરણું કાઢીયું મુનિને મુખે એંધાણું રે; કુમતિ સાસુજી ઘરે આવીયા અવર ન જેવું બીજુ કાજ રે ઢાળ-૨ [૨૫૩૭] મેં જાણ્યું વહુ છે નાનેરૂં બાળ કંઈ નથી જાણતી; કર્યા અનર્થ કામ (અરે લજવ્યો જેન ધર્મ અરે) વહુ આ તેં શું કર્યું; સાધુને ચડાએલી આળ કુડા કલંક લાગીયા... કરે શેષ અશોષ સાસુ મન અતિ ઘણું; પતિને જમાડીને જમતી એવા ઢગ તે બહુ કર્યા... દીકરી તેલ ગણતી રે વહુ રે હું તુજને; ન રહ્યું તેનું પરિણામ અરે વહુ તે શું કર્યું. ઢાળ-૩ [૨૫૩૮]. સાસુએ પુત્રને તેડાવીઓ કરે છે વિયેગની વાત; પુત્રવધુ છે તેના સમી રે શેભે નહિ ઘરવાસ... Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુભદ્રા સતીની સઝા ૧૦૩૯ માતાના વચન સુણુને રે કંવર બોલે છે એમ; ગુણવિના સિ(ધ)હણશી લાકડી ગુણ વિના નારી કજાત રે... પિયુના વચન સતી સાંભળી મનમાં ચિંતવે એમ; અઠ્ઠમ તપ હવે આદરૂં ત્યારે ઉતરશે આળ રે.. અઠમ તપ સતીએ આદર્યો કાઉસગ્ગ કીધે તેણીવાર; ત્યાંથી તે સતી ચાલી ગયા રે જઈ રહ્યા નદીને કાંઠે રે... ઢાળ-૪ [૨૫૩૯] સતી મનમાં ચિંતવે એમ પાપ મેં તો બહુ કર્યા; સતીને ચડાવેલી આળ તેના રે પાપ જાગીયાં, કરે શેષ અફશોષ સતી મન અતિ ઘણું.... કર્યા પાપ અનંતા તેના પાપ નથી મટયા; જીવના કર્યા જીવ ભગવે તેમાં તે નથી મણ કરે શોષ૦ ૨ ભરડયા જીવ શેષા ધાન્ય અણુગળ જળ વાપર્યા; સતીને ચઢાવેલાં આળ ધાવતા બાળ વિછોડીયાં; કુડી પુરી છે શાખ તેના પાપ રે જાગીયા... ૩ ઢાળ-૫ [૨૫૪૦] ઈન્દ્રતણું આસન ચળ્યું રે સતીને ચઢાવેલ આળ; પળ વસાવી નગર તણું રે ત્યારે ઉતરશે રે આળ... જંગળ તે ભાગે નહી રે ગણને લાગે નહિં ગાળ; નગર લોક સહુ ટોળે મળ્યા રે આકુળ વ્યાકુળ થાય... વેગે પહેાંચી છે વધામણું રે રાજા થયા છે નિરાશ; રાયે તે નિમિત્તીયાને તેડાવીયા રે જોશ જુઓ તેણીવાર... જોશીયે જોઈને એમ કહ્યું રે સતી ઉઘાડશે પિોળ; કાચા સુતરે ચાલણ રે કુંભ સુતરને જળ કાઢ. તે આ પિળને છાંટશે રે ત્યારે ઉઘડશે પાળ; રાજા તે મનમાં હરખીયે રે મુજ ઘેર ઘણું છે નાર... નવશે નવ્વાણું મારે રાણું રે સર્વે સતી કહેવાય; રાજાએ વરઘોડો ચઢાવીઓ રે ધામધૂમને નહિ પાર.... અંતે ઉર એકઠું થયું રે રાણુઓ સર્વે જાય; કેઈ ચડયું મંદિર માળીયે, રાણી ચઢવા કુવાની કાંઠ Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૪૦ કાચે સુતરે ચાલણી રે એમ નવશે` નવાણું ચાલણી રે રાજા મનમાં ઉદાસ થયે। રે સમતી શેઠને બારણે રે, ઢાલી જઇ તિહાં ઢાલ ટીપે ૨ અઠ્ઠમ તપ સત્તી પાળાને રે લળી લળી સાસુજીને વિનવે રે કાઈના કીધા ૨ હું એ ત માનું નવશે... નવાણું હેલે ગયા રે નફ્ફટ વહુ તુજને શુ... હુ" રે વહુ સાસુને વિનવે ૨ જારે નફ્ફટ વહુ પડડા ઝીલેા ૨ વહુએ સાસુજીને વિનવી ૨ રાજએ રથ મેના માકલ્યાં રે સાસુજી બેઠા રથમાં ૨ 'કાઈ ચઢયુ મદિર માળીયે રે કલાવતીને કર લાધીયા ૨ જો સત હાય પ્રભુ માહરૂ ર્ નવકાર મંત્ર ગણી કરી રે કાચે સુતરે ચાળણી રે પહેલી તે પાળે સતી આવીયારે તરત ઉઘડી છે પાળ રે બીજી તે પાળે સત્તા આવીયા રે તરત ઉઘડી છે પાળ ૨ એમ છએ પાળ ઉઘાડીને ૨ કાઈ પિયર ક્રાઈ સાસરે રે તે ઉઘાડશે પાળ રે હીરવિજય ગુરૂ એમ કહે ૨ તે કરશે ઇચ્છિત કામ રે સુઝાયાદિ સગ્રહ તૂટી તૂટી રે જાય... પડી કુવાની માંય... નવસાંએ ન સર્યાં. કાજ; સતી સુભદ્રા કહેવાય... હડા ઝીલા મેરી માય; ઢાળ ૬ [૨૫૪૧] આવ્યા સાસુજીની પાસ... રા આપેાને મારી માય નજરે ન જોયા જાય... આવ્યા કાચીડે રાજ નહિ નિય`જને લાજ ... રજા આપેાને મારી માય નહિ આવુ" તાહરી સાથે... પડહૈ। ઝીલ્યા સતીએ આજ બેસીને આવે! મારી માય... સતી ચાલતાં જાય સતી ચઢમાં કુવાની કાંઠ... સતી સીતાની લાજ તા રાખજો મુજ લાજ... ચાલણી મેલી કુવાની માંગ કુંભ પાણીના કાઢયા ત્યાંય... ८ ઢ ૧૦ ૧૧ ૧૨ ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬ ૧૭ ત્યાં તેા છાંટયા છે નીર; પ્રાણી શીયળના મહિમા સાંભળા. ૧ ત્યાં તા છાંટથા છે નીર; "" પ્રાણી ! શીયળના મહિમા સાંભળા. ૨ સાતમીએ કર્યાં વિચાર. 99 કાઈ હશે? માને મેાસાળ ૨ પ્રાણી ! શીયળના મહિમા સાંભળા ૩. જે પાળશે શીલવ્રત સાર રે પ્રાણી ! શીયલના મહિમા સાંભળે. ૪ Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુભદ્રા સતીની સઝા ૧૦૪૧ ઢાળ ૧ [૨૫૪ર-૪૩] ૧મ વસંત પુરે ભલે જિતશત્રુ જસ ઉજળા કુલ તિ શ્રી જિનદાસ વસે તિહાંએ... ૧ જેહની વરણી જિનમતિ સુભદ્રા બેટી સતી સમમતિ શીલ સુગર સેવે જિહાંએ.... ૨ એહવે ચંપા વાસીયા દિવાસ બહુ આસિય વાસીય વસંતપુર આવી વસ્યો એ... ૩ શેઠે સુભદ્રા દીઠીય મિસરી જિમ તે મીઠીએ વસીકિએ કીધી પિણ ન મિલેહ એ.... ૪ કપટ શ્રી ગુરૂવંદેએ છલસું પિસા છંદેએ આનંદે હે વ્યાહિતિણ નિજ દિકરીએ સંખેડી શુભવારે હે સાસરીયે શીકારે એ સારે એ રાખે વિજૂઈ કરી એ... ૬ ગોત્ર જ રાતજ ગાવે એ ભદેવા સરહાવે એ આવે એ અંતર શિવ-જિણધર્મસું એ સજલનયન ત્રિણ સંગે હે અડતાધારા અંગે એ રંગે એ મુનિ ન કહે મુખસરમત એ જીભે ત્રિણ કાઢયે સતી ઋષિ સિંદૂર લાગે રતિ તે સતીને સિર દૂષણ સાસુ દી એ સેન્ચે આળ ઉતારપું કાઉસગ્ગ કીધો કારયું નોકારસે પ્રગટ હુઈ શાસન સુરી એ કહે પુત્રી ! ચિંતા કિસિ તું જે એ કર્યું તિસી નહચસી પિળિજડી યારે પુરી એ. પરજા પણ પુકારે એ દેઈ સંકટમેં ઉગારે એ તારે એ કઈ છેડે વસી બંધનું એ કુંટ કુહાડાં તૂટા એ પિણ વજમાન ખૂટા એ નવિ છૂટાએ સકલભોગલ સંધિસ્ય એ હાળ ૨ [૨૫૪૩ ] સુર ઉભા બેલે વાણી જરકંબ રસીલી જાણી છે કાચા તાંતણથી તાણી પતિવ્રતા આવે રમણી હેસુર ઉભા બેલે વાણી કાંઇ કર ન હવે કાણી ભરસી ચાલણીએ પાણી છે છાંટેસી પિકિ જડાણી ઉઘડી જદિ આધાણી ... રાય રંજય મેલી રાણી વિણ શીલે તે વિલખાણી છે મદ ગરવ ગો મુગલણી સાહિબજાદી સંકોચાણું છે... મંત્રિસરફ ગતિઉ ઠાણું ડી ફરી સબદાણી હે સુણી સે ઢેલ સુભદ્રા વિહો મન નાઠી નિકા ... પડહે છબિ સંતરિ ચાલી પતિ રાખે સા સુપાલી છે હથણી જે પાખર રાલી સાભિ કિમ ઝાલે છાલી . સ. ૬ Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૯૪૨ સજઝાયાદિ સંગ્રહ અવકુપ સમીપે આણું રાય રાણા દેખું રાણું છે તાંતણ વજ ન તૂટે ચાલીએ નીર ન છૂટે હે . સુર સાનિધિ કીધું શીલે નવકારમંત્ર ભણી લીલે હે ત્રિહુ પિલે છડ કયા તાજા દઢ બંધ ખુલ્યા દરવાજા છે. દૂછ ચોથો દરવાજો ઉઘાડે જે હવે આ છે નગરીની લજજા રાખી સુર સૂરજે કીધાં સાખી હે... સાસુ પગે લાગી ખમા સાચો જિન ધર્મ સવાયો કસ્તૂરી કુંદણ ડાબે પાવા સર હંસ ફાળે હે... ઈંદ્રાણી વાણી અંસા સસરો સર કરે પ્રશંસા હે કહી જસ લાયક પૂરે પ્રાથયા વાંછા પૂરે છે. a સુમતિ-મતિના સંવાદની સઝાયો [૨૫૪૪-૪૫] . હૈ દુરમાડી ! વેરણ થઈ લીધે રે મારા કંથને હે પુરપતની ! શીયલ મિથિલ ક રે સંગીત સંતને તને મમતા માતાયે જાઈ છે તું તે દૂત પણમાં ડાહી છે તું તે વાઘણુ થઈને વાહી છે તે મિયાચારની બેટી છે તું તે કપટ૫ણાની પેટી છે તું તે લોભ સંધાતે લેટી છે. મહમદિરાપ્યા પાયો છે મારા નાથ તિર્થે ભરમાવ્યો છે તે સુકૃતખજાનો ખાય છે તે કપટ કેળવણી કીની છે વળી વાત કરે બહુ ઝીણી છે પણ ગુણ ઠાણે ગુણહીણ છે. મારે કંથપાસમાં પાડો છે મારે વિવેકપુત્રવિણસાડછે મારો સુકૃતમિત્ર તેં તાડો છે તારે માન પુત્ર મનખારે છે એ તે દુર્મતિ કે ધાર્યો છે એ તો પાપીને મન યારો છે કહે દુર્મતિ દેવ નહિં માહરે, મેં તેડયે નહિ સ્વામી તારે એ તે ઉપાધિત છે ઉપચારે... હે દુરમતડી ૭ ઢાળ ૨[૨૫૪૫] હૈ સુમતિજી ! મુજને એવડે દેવ દીઓ શા માટે? હે જગજનની ! ઉલટ ચાલતો આવે અમ ઘેરે વાટે નીર વહેને નીચે હાલે એ તો ઉંચે ચલે કોઈ કાલે એ તે કલબલ કરીને કોઈ વા હે સુ. ૧ મેલા ખેલા જિહાં આવે છે તે અણુ તે જ સહુ જે એ તે ખંતી તીક્ષ્ય સઘળી છે.. , ૨ સંત કથા સુણવા આવે તિહાં આગળસે ઉંધ ઘણી આવે ભગવાન વચન મન ના ભાવે... - ૩ Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુમતિની ચેતનરાયને દુર્મતિ તજવા વિનંતિ ૧૦૪૩ જિહાં દેવ-ગુરૂનું દર્શન કરવા કથા સુણે પાતિક હરવા તિહાં મોહ આવે છે મન હરવા... , ૪ સહી કંથ તુમારો સમઝા કેઈ મર્મ વચન કરી પરસા તિહાં દુર્મતિ કે નહિ દાવે.... ૫ જે સુમતિવાત ચિત્તમાં ધરણ્ય સુધા સમકિતને તેહિજ વરસે તે ભવસાયર હેલે તરસે છે તે મહાનદ પદવી મલસ્પેહે સુમતિજી, ૬ સુમતિની ચેતનરાયને દુર્મતિ તજવા વિનતિ [૨૫૪૬] કાકા મારે ઘેર આવ રે વહાલા પર ઘર રમીયે નહીં રઢીયાળા પર ઘર પેસે રે પ્રાણી તે તો દુગતિની લહે ખાણી. મારે ઘેર૦ ૧ દુર્મતિ દુર્ગતિ એ ખેતી કુમતી પાપણ છે પિટી મમતા એહની રે માતા માયા માસી જે જગખ્યાતા. ૨ મિથ્યાત ભાઈ રે માટે તે તે કપટ તણે છે કે કિઢી પુત્ર છે કે બોજો માન મહાભડ જેધ , પાપ થાનક છે પરીયા તે સહુ દેવ તણ છે દરીયા એહથી અલગા રે રહીએ એહનો સંગ કદી નવિ કરીએ... , એ તે જડ છે રે જાતે તું તે ઉપયોગી અખીયાત દુરગતી મારગ એ દાખે નિચે નરગપ્રતે જઈ નાખે... , નિજઘરે આવે રે નાથ મીલસે કુટુંબત સહુ સાથ ધર્મ પિતા છે રે તારે માતા દયા તે દિલમાં ધારે... , સંતોષ માત્ર છે રે સુખી તે તમ વર હે કરી મતી દુઃખી વિવેક દહાલે છે પુત્ર સત્ય તે રાખે છે ઘર સત્ર , ૭ ધીરજ હની રે ધમાં શાતા પુત્રી છે બહુ શરમી ક્ષમા માસી રે ખાસી સુબુદ્ધિસાર અછે ઘરે દાસી... , સમકિત મંત્રી એહ સાચો તેહના જતન કરી રંગ રાચે એ તુમ ઉપર રે રાણી સહી સહુ કુટુંબ મહા બડભાગી.... , મંત્રી વચને રે હાલ નિજ ગુણ પ્રજાને પ્રતિપાલે ડાહ્યા થઈને રે વહાલા પરવર પેસીજે નહીં વહાલા.... ઇ ૧૦ પર ઘર મહીલા મેહ તે તે વીકલ થઈને વિગે લે છને લાગે રે લોકે એહવે પેસીજે નહીં એ કે... શીખ અમારી રે માને પ્રીતમ પરગટ કહુ નવિ છાને આશ્રય મારગ એ છે સંવર વાડ કરી સહી છે , ૧૨ Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૪૪ સજઝાયાદિ સંગ્રહ વ્રતની વાડી એ વાવે ક્ષાયક ભાવ જલે એ પાવે સંયમ પુ૫થી એ પૂજે દીલમાં દેવ નહીં એ દૂજે. મારે ઘેર૦ ૧૩ જતને કીજે એ જયણ ૧ કાય જીવતણ કરે ખમણ સમિતિ સંગે રે સાધે આત્મ પ્રાણી તેહને આરાધે.. ઇ ૧૪ ગુણની શ્રેણી એ રહીયે મુક્તિ મંદિરમાં જિમ જઈ રહી સાદી અનંતા રે સુખડાં નહીં જીહાં જનમ-મરણના દુખડા, ૧૫ સુમતિ શિક્ષાએ ગાવે તે તે પરમ આણંદ ૫દ પાવે મહાનંદ મુનિવર એ વાવે શ્રોતા સાંભળજો શુભ ભાવે... ઇ ૧૬ [૨૫૪૭] સુમતિ સદા સુકુલિણી વિનવે સુણ ચેતન મહારાય-સુગુણ (ચાર)નર કુમતિ કુનારી દૂર પરિહરે જિમ લહે સુખ સમુદાય સોભાગી-સુમતિ. ૧ આવે રે રંગે વિવેક ઘરે પ્રભુ કરીએ રેલી વિ(અ)ભંગ પનોતા જ્ઞાન પલંગ બિછાયે અતિભલે બેસીને તમ સંગ રંગીલા. , ૨ નિષ્ઠારૂચિ બેહુ ચામર ધારિકા વિશે પુણ્ય સુવાય સદાય ઉપશમ રસ ખુશ બાઈ મહમહે કમનવિ આવે તે દાય છબીલા છે ૩ હદય ઝરૂખે બેસી હેશનું મુજરો લીજે રે સાર સલુણ કાયાપુર પાટણને તું ઘણી કીજે નિજપુર સાર મહારાજા... . ૪ જે તે ચેક કરવા નગરની થાયા પાંચ સુભટ-મહાબલ તે તો કમતિ કનારીચું જઈમલ્યા તિe લેપી કુલવટ કરેછલ... પંચ પ્રમાદની મદિરા છાથી નકારે નગર સંભાળ મહારાજા મન મંત્રીસર જે તે વ્યાપી ગુંથે તેહ જંજાલ સોભાગી... , ચૌટે ચાર ફરે નિત્ય એરટા મૂસે પુયતણું ધન અહેરાય વાહાર મુંબ ખબર નહિં તેહની ગજપરે મમરો નિંદ મહામન... , ૭ કપટી કાળ અછે બહુ આગયા હેરૂપરે ફરે નયર સમીપે તપીને જેરજરા જોબનધન અપહર સાહરીની પરે નિત્ય છુપીને.. , એણપરે વયણ સુણી સુમતિતણું જાગ્ય ચેતન રાય રસી તેગ સંવેગકહી નિજ હાથમાં તેઓ સુહ સમવાય વસીલો , મનમંત્રીસર કબજે કીયો ઘણું તનવશ આવ્યા રે પંચ મહાભડ ચાર ચાર ચિંદિશિ નાસીયા ટાળ્યો મેહ પ્રપંચ મહાજs. , ૧૦ સુમતિ સનારી સાથે પ્રીતડી જોરજડી જિમ ખીર અને જલ રંગવિલાસ કરે નિત નવનવા ભેળી હિયડાનું હીર હિલમીલ. , ૧૧ સુમતિ કે. Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૯૪૫ સુમતિ વિલાપની સઝાય ઈણપરે ચતુર સનેહી આતમા ઝીલે શમ રસપૂર સદાઈ અનેપમ આતમ અનુભવ સુખલહ દિનદિન અધિક સર ભલાઈ , ૧૨ પંડિત વિનયવિમલ કવિરાછા સંગી શિરતાજ જયંકર ધીરવિમલ પંડિત પદ પંકજે સેવક નય કહે(ભણે) આજ સુહંકર, ૧૩ થ સુમતિ વિલાપની સઝાય [૨૫૪૮] હર પડજે કુમતિગઢના કાંગરા મરજે મેહ મહેરાણ વ્હાલે મારે નિજધરે ના'વી એણે પરધર કીધાં પ્રયાણ વહાલા. ઈમ કહે સુમતિ સુજાણ. ૧ દાંત પાડું રે દૂતી તણું પાડાસણના લેઉં પ્રાણ જેણે મારા જીવન ભોળવ્યા લઈ નાખે નરકની ખાણવાલા૨ માયાએ મદ પાઈને વા પિતાને વાસ હાર તે વાસો તેણે ટાળીયો ઈ મુજ કીધી નિરાસ , ૩ ગુણવંતના ગુણ ગોપવી નિગુણાશુ માંડે ગોઠ આપ સ્વરૂપ ન ઓળખે એ તે પાપની ચલવે પિાઠ... , અપૂજય સાથે ધરે આશકી એ તો પૂજ્યના પૂજે પાય પરમ મહોદય પામશે જ્યારે આવશે આપણે ઠાય. છે ઉદયરત્ન પાસ પસાઉલે | મેં તો કુમતિને પા કોટ ઘરે આ નિજ ઘરધણ મેં તે શાષની ચૂકવી ચેટ કે સુલસા શ્રાવિકાની સઝા [૨૫૪૯] [ ધનધન સુલસા સાચી શ્રાવિકાછ જેહને નિશ્ચલ(ય)ધર્મનું ધ્યાન રે સમકિતધારી નારી જે સતીજી જેહને વીર દી બહુમાન રે...ધન- ૧ એકદિન અંબડ તાપસ પ્રતિબોધવાજી જપે એવું વીર જિણેશ ૨ નયરી રાજગૃહી સુલસા ભણુજી કહેજે અમારો ધર્મ સંદેશ ર... ૨ સાંભળી અંબડ મનમાં ચિંતવેજી ધર્મલાભ ઈ જિનવયણ રે એહવું કહાવે જિનવર જે ભણજી કેવું રૂડું દઢ સમકિત રયણ રે ૩ અંબા તાપસ પરીક્ષા કારણે આવ્યો રાજગૃહીને બાર રે પહેલું બ્રહ્મારૂપ વિકુવ્યું છે વૈક્રિય શક્તિ ત અનુસાર રે , ૪ પહેલી પળે પ્રગટ પીનેજ ચઉમુખ બ્રહ્મા વંદન કોડ રે સઘળી રાજ્ય પ્રજા સુલસા વિનાજી તેને આવી નમે કરજે રે. . ૫ બીજે દિન દક્ષિણ ળેિ જઈજી ધરી કૃષ્ણતણ અવતાર રે આવ્યા પુરજન તિહાં સઘળા મળીજી ના'વી સુલસા સમકિત ધાર રે ૬ Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ royt સજઝાયાદિ સ મહે ત્રીજે દિવસ પશ્ચિમ ભારણુજી તિમહીજ ચેાથે થઈ પચવીસમાજી તાપણુ સુલસા નાવી વાંદવાજી અંબડ સુલસાને પ્રણમી કૅરીજી ધન્યતું સમતિ ધારી શિરામણીજી ધરીયુ. ઈશ્વર રૂપ મહંત રે આવી સમવસર્યા અરિહંત રે...ધન૦૭ તેહનું જાણી સમતિ સાચા રે કરખેડી કહે એડવી વાય રે... ધન્યતુ સમકિત વિસવાવીસરે એમ પ્રશંસી કહે સુલસા ભણીજી જિનજીએ કહી છે ધમ આશીષ રે...,, નિશ્ચલ સમતિ દેખી સતીતણુ જી ઈણીપર શાંતિવિમલ કવિરાયનાજી તે પણુ હુએ દઢ મનમાંય ૨ પ્રુધ કલ્યાણુ વિમલ ગુણુગાયરે...,, [ ૨૫૫૦ ] વર સમકિત ગુણધારીજી સુલસા નામે નારીજી... સમતિ ગુણુ થિર પેખીછ આવ્યા હરિણુ ગમેષીજી... ઔષધ કુ પા ચારજી ઉમિ(૫) ધરીય લગારજી ચુટીકા તિહાં બત્રીસજી સકલ કળા સુજગીશજી... તે પહેાંતા પરલેાકજી પણ થિરમન નહિ શાકજી... ધર્માંશીષ કહાવેજી પણ સમકિત ભડગાવેજી... સુરલેકે ગઈ તેહજી પુત્તરમે ગુણ ગેહજી... જ્ઞાનવિમલ સુપસાયજી નામે નવિધિ થાયજી... [૨૫૫૧] શીલ સુર`ગી રે સુલસા મહાસતી રાજગૃહી પુરે નાગરથિકતણી નૈનિતિભડ ગુણુતેહ દંપતિતો ઈંદ્ર પ્રશ ંસે હૈ તસસત કારણે ગ્લાનમુનિને કાજે યાચીયા ભગ્ન દેખાડયા પશુનવ ભાવથી પ્રગટ થઈ સૂર સુત હેતે દિયે તસ સયેાગે રે બત્રીસ સુત થયા ચેલતા હરણે ચેટીક નૃપશરે સામાયિકમાં તેહજ સાંભળી એકદિન વીરજિત ચ’પાપુરી થકી અબડ સાથે ૨ પરીક્ષા તે કરે દેશવિરતિના રે ધર્મ સમાચરી નિમ નામે ? ભાવિજન હાર્યે ઈપિરે દઢમન સમિતિ ગુણુધરે તે ધન ધન જગમાંહિ જાણીયે સુÌા સુણ્ણા હૈ વિજન પ્યારા નાગ સારથીની ધર્મ પત્ની જૈન શાસનમાં અડગ શ્રદ્ધાળુ બડ દ્વારા ધમ લાભહે પરિવ્રાજક પણ કરવા પરીક્ષા શ્રી સુલસા અધિકાર મહાસતીમાં શિરદાર શાસનની શણગાર... શ્રી મહાવીર ભગવાન ફેરવે લબ્ધિ મહાન 99 શીલ " 99 "" "9 29 29 ,, ૮ 99 ૧ 3 દ ૭ સુણા ૧ Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુંદરીની આયંબિલ તપવનની સઝાયો ૧૦૪૭ બ્રહ્માવિષ્ણુ મહેશ તીર્થ પતિ અને રાજગૃહી માંય પણ સલસા નમવા આવે નહીં ધન ધન તેહની માંય સુ. ૩ ઈદ્ર સભામાં ઈદ્રમહારાજા તેણના કરે વખાણ ધર્મથી કઈ ચળાવી શકે નહિ શ્રાવિકા એ સુજાણ હરિણ ગમેષી સાધુ બે થઈને આવે સુલસા પાસ લક્ષપાક તેલ માગે એ તો સાધુ કરવા બરદાસ..... ભક્તિભાવથી દેવા જાતાં એ ફોડે ઘડાએ ચાર ખેદ રહિત જાણી દેવોએ કર્યા વખાણુ અપાર. ધમથી ગટિકા પામી થઈએ બત્રીસ પુત્રની માત ધર્મ કરી ગઈ પરલેકે એ થાશે જિન જગતાત... , ગુરૂ કપૂર સૂરિ અમૃત ભાખે સમકિત મહિમા જાણ જે ભવિ શુદ્ધ સમકિત આરાધે તે લહે પદ નિરવાણ. છે ૮ હા સુદરીની આયંબિલ તપવનની સઝા [૨૫૫૨] રજ રૂડે રૂપે રે શીલ સોહાગણ સુંદરી સુંદરી સુલલિત વયણ રૂડે પંકજ દલસમ નયન રૂડેરડે રૂપે રે ? સાઠ સહસ સમ (વર્ષ)દિમ્ જય કરીને ભારત અયોધ્યાયે આવ્યા બાર વરસ તિ-જિહાંની ચકી પદને અભિષે કે હવરાવ્યા એક દિન ચક્રી સુંદરી દેખે બાહુબલીની બહિન દિનકર તેજે ચંદ્રકળા જિમ રૂ૫–-કાંતિ થઈ ખીણ વૈદ્ય પ્રમુખ સવિ તેડી કહે કિરૂં ઉણું તાતવંસ પરિતે (ઘર તેડીને) તમે દાખે જે જોઈએ તે હું પુરૂં સદંશ... , એ વહાલી સુંદરી કિમ કૃશ તનુ તેહ નિદાન કહીએ સાઠ હજાર વરસ થયા એહને આંબીલને તપ કીજે... દીક્ષા લેતાં તમે હીજ વારી સ્ત્રીરયણની ઈહા તસ નયથી દુર્ધર તપ કીધાં ધન ધન એહના દહા... ઈમ નિસુણી કહે તાત અપત્યમાં તું હિજ મુકુટ સમાણી વિષય દશાથી ઈણિ પરે વિરમી માત સુનંદા જાણી. અમે તે વિષય પ્રમાદે નડીયા પડીયો છું સંસાર નરપતિ ઉaછવ સાથે તે પ્રભુ હાથે લીયે વ્રત ભાર... યુજે ચાકી હારી મનાવી બાહુબલી લીયે દીખા વરસસમેં બ્રાહ્મી સુંદરીયે કહેવરાવે પ્રભુ શીખ Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૪૮ સઝાયાદિ સંગ્રહ ગજ ચડવા કેવલ ન હેય વીરા ઈમ સુણી માન ઉતારે પગ ઉપાડી કેવલ પામ્યા પ્રભુ પાસે પાક ધાર.... ૧૦ અનુક્રમે કવલ સાધી સાધવી બ્રાહ્મી સુંદરી જોડી જ્ઞાનવિમલ પ્રભુ અશભની બેટી પ્રણમું હું કરજેડી... » [૨૫૫૩] સરસ્વતી સ્વામિની કરો સુપરસાય રે સુંદરી તપન ભણું સઝાય રે ગષભદેવ તણી અંગજાત રે સુંદરીની સુનંદા માત રે લવિજન ભાવે એ તપ કીજે રે મનુષ્યજન્મને લાહે લીજે રે... ૧ અષભદેવે જબ દીક્ષા લીધી રે સુંદરીને આજ્ઞા નવિ દીધી રે ભરત જાણે મુજ થાશે નારી રે એ મુજ પ્રાણ થકી છે પ્યારી રે. ૨ ભરતરાયે જબ પટ ખંડ સા રે સુંદરીએ તપ માંડી આરાધો રે સાઠ હજાર વર્ષ લગે સાર ૨ આંબલ તપ કીધે નિરધાર રે... ૩ ચૌદ રતન નવ નિધાન ૨ લાખ ચોરાસી હાથીનું માન રે લાખ ચોરાશી જેહને વાજી રે ભરતરાય આવ્યા તવ ગાજી રે.... ૪ ભરતરાય મોટા નરદેવ રે દય સહસ યક્ષ કરે સેવ રે અયોધ્યા નગરીએ ભરતજી આવ્યા રે મહિલા સર્વે મોતીડે વધાવ્યા રે.... ૫ આ કુણ દીસે દુર્બલ નારી રે સહુ કહે સુંદરી બેન તમારી રે કહે તુમે એને કેમ દૂબળી કીધી રે ભુજ બેનડીની ખબર ન લીધી રે. ૬ સહુ કહે અનિલને તપ કીધે રે સાઠ હજાર વર્ષ પ્રસિદ્ધો રે જાઓ તમે બેનડી દીક્ષા પાળે રે ઋષભદેવનું કુળ અજુઆળો રે... ૭ ભરતરાયની પામી શિક્ષા રે સુંદરીએ લીધી તવ દીક્ષા રે કર્મ ખપાવીને કેવલ પામી રે કાંતિવિજય પ્રણમે શિરામી રે. ૮ આ સૂતક જન્મમરણ પ્રસવાદિ કાલ માનની સજઝાય [૨૫૫૪] . સરસ્વતી દેવી સમરૂં માય સદગુરૂને વળી લાગું પાય વિચાર સાર ગ્રંથથી કહું તે પરમારથ જાણે સહુ સતત હું કહું વિચાર સાંભળજો નરનારી સાર જેહને ઘરે જન્મ થયો જાણ દસ દિવસને કહ્યું પરિમાણ... એટલે પુત્ર જન્મને સારી પુત્રી જન્મ દિવસ અગ્યાર મૃત્યુ ઘરને સુતક દિન બાર તે ઘર સાધુ ન વહેરે આહાર. ૩ તે ઘરને જલ અગ્નિ જાણુ જિન પૂજે નવિ સુ સુજાણ ઇમ નિશીથ ચૂણી માંહે કહો એ તત્વારથ મુખથી લો. ૪ Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૪૮ સૂતક જન્મમરણ પ્રસવાદિ કાલ માનની સઝાય નિશીથ સલમે ઉદેશ સાર એહ મહંત મુનિ કહે અણગાર જન્મ તથા મરણ ઘર જાણે સહુ દુવંછનીક ગુણ મુખથી કહું... ૫ ઈમ વ્યવહાર ભાગ્યમાં વળી ઈમ ભાખે સાધુ કેવલી મલયગિરિકૃત ટીકા જાણ દસ દિન જન્મ સૂતક પરમાણ ૬ હવે સાંભળજે જિનવાણી સાર ઈમ ભાખે સાધુ અણગાર વિચાર સાર અરૂ પ્રકરણ સાર ઈમ ભાખે શ્રીજિન ગણધાર... ૭ માસ એક સ્ત્રીને સાર પ્રતિમા દર્શન ન કરે વિચાર દિવસ ૪૦ જિન પૂજા સાર ન કરે સ્ત્રી એ છે વ્યવહાર... સાધુ પણ નવિ લીયે આહાર તિહાં સૂતક કહે અણગાર તેમના ઘરનું માણસ હેય જન્મ મરણને સૂતક જોય, ન કરે પૂજા દિનબાર તે જાણ સમઝી કરજે ચતુર સુજાણ મૃત્યુને અડકણહારા કહ્યા ચોવીસ પહાર તે સાચા કહ્યા. ૧૦ વલી પડિકમણાદિક ન કરે જાણ ઈમ ભાખે છે ત્રિભુવનવાણું વેસના પાલટણહારા કહ્યા આઠ પહેાર સાચા સલા.. કાંધ દેણહારા મૃત્યુને જાણ વળી અન્ય ગ્રંથ જાણે સુજાણ ૧૬ પહેર પડિઝમણે નવિ કહો એજિન ભાગે આગમથી લલો. ૧૨ જન્મને સૂતક દિન સાર જન્મને થાનક મારા વિચાર વરના ગોત્રીને દિન પાંચ સુતક ટાળે અલગું ભાખે સાચ... ૧૩ જન્મ જુઓ તેજ દિને જે મરે વળી દેશાંતર શિરતો મરે સન્યાસી અને મૃત્યુટ હેય તે દિન ૧ સૂતક જાણો સેય... દાસી દાસી ઘરે મૃત્યુક હોય ૮ વરસથી નાનો મરે સિસુ તે દિન આઠને સૂતક ઈસું.. ૧૫ અમ જન્મ મરણને સૂતક કહ્યો અને ગ્રંથમાં ઇમજ કહ્યો વળી વિચાર સાર માંહે સાર ઈમ ભાખે છે શ્રી અણગાર ૧૬ તુવંતી નારી તો વિચાર ત્રણ દિન લગે ભંડાદિક સાર નવી છબે કુલવંતી નાર પઠિકમણ દિનચાર નિવાર... ૧૭ તપસ્યા કરતાં લેખે સહી દિન પાંચ પછે જિન પૂજા કહી વળી સ્ત્રીને રાગાદિક હોય દિન વિન ઓળવે સાય. ૧૮ દીઠામાંકે રૂધિર આવે સહી તે તેહને દેશ માં જાણે સહી વિવેકે કરી પવીત્ર થાયનાર પણું જિન દર્શનથી લહે ભવપાર...૧૮ ઈમ જિન પ્રતિમા પૂજા કરો જિમ ભવસાયર લીલાયે તરો સાધુ સુપાત્રે દીજે દાન જિમ પામે તમે અમર વિમાન. ૨૦ Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૫૦ સઝાયાદિ સંગ્રહ જિનપડિમાની અંગ પૂજા સાર ન કરે ઋતુવંતી નાર ઇમ ચર્ચરી ગ્રંથમાંહે વિચાર એ પરમારથ જાણે સાર ૨૧ વળી ભાખે છે સૂતક વિચાર ભાખું સદ્દગુરૂને આધાર તિયતણે લવલેશ જ કહું તે આગમથી જાણે સહુ રસ ઘેડા ઉંટભેંસ ઘરમાં હોય પ્રસ દિન તે સૂતક જેય ગાય પ્રમુખને મરણુજબ થાય કલેવર ઘર બાહિર જાય. એટલી વેલા સૂતક હેય વલો દાસ દાસી ઘરમાં કન્યા હેય. જન્મ હોય તે મૃત્યુ જાણુ તિન રાતને હેય પરમાણ... જેટલા માસને ગર્ભજ પડે તેટલા દિવસને સૂતક નડે ભેંસ વિઆયા દિન પંદર દુધ તે માંહે કહીયે અશુદ્ધ ગોદુધને કહ્યા પ્રમાણ દિવસ દશ જાણે ગુણખાણ બકરી છાગી દિન આઠતે દુધ તે માંહે દૂધ કહીયે અશુદ્ધ... ગોમુત્રમાંહે વીસ પહેર | મુર્ણિમ જીવ ઉપજે તેજેર સેલ પહેર ભેંસની નિંતીમાંહે સંમુર્ણિમ જીવ ઉપજે તાંહે દ્વાદશ પહેર બકરીનીત માંહે ૮ પહેર ગાડર નીતિ જયાં હે એહમાં સંમિ ઉપજે સહી એ વાત ગુરૂ મુખથી લહી... એ સૂતકને કહ્યો વિચાર થોડા માટે ભાગે સારી સૂતક વિચાર આગમમાંહે કહ્યું જિનેશ્વર મુખથી સુધા લહ. ર૯ સોહમ સુદ્ધ પરંપર જાણ તેજે કરી દીપે જિમ દિન ભાણ શ્રી અંચલ ગચ્છે વડુ અણગાર શ્રી પુણ્ય સિંધુ સુરીશ્વર સાર ભણે સાંભળે જે નરનાર ચાલે તે તે શુદ્ધાચાર અનુક્રમેં અમર વિમાને સહાય રયણ આભુષણ ધરી મુકતેં જાય. ૩૧ સંવત ઓગણીસ છીલોતરાસાર (૧૯૭૬) શ્રાવણ કૃષ્ણ પંચમી હિતકાર જખૌબંદર ચોમાસું કરી શ્રી ગુરૂ પ્રતાપે વાણુ ઉચરી. ૩ર શ સૂરિકતાની સઝાય [૨૫૫૫] . સરસ્વતી સ્વામીને વિનવું રે સદ્દગુરૂ લાગું છું પાય, ભવિયણ સાંભળે સૂરિકતા પૂછે પુત્રને રે કેવા વહાલા તારા તાત છે ! એ શું બોલ્યા મોરી માવડી રે પિતા પિતા રે ગુરૂને ઠામ , સૂરિકતા મન ચિંતવે નકામો એ ભરથાર... , છ અઠ્ઠમના પારણે જમવા તેડું રાય વિષ વેળીને વિષ ભેળવું જમવા આવે ત્યાંય.. Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સેદાગર, સબતની સઝાય ૧૫૪ રત્ન કાળે વિષ પિરસ્યા જમવા બેઠા રાય ચતુર રાયે વિષ ઓળખું ક્ષમા આણી ચિત્તમાંય... અરિહંત મનમાં સમરીને ગ્રહણ કર્યું ઈ ઠામ નારી એ વિષની વેલડી નારી નરકની ખાણ ચળુ કરીને રાય ઉભા થયા ગયા પૌષધ શાલા માંય ભોંય સંથારો રાયે કર્યો શરણખામણુ કરે ત્યાંય પરંપરાએ વાત સાંભળી સરિકાંતા આવે ત્યાંય મારગડે હીંડ મલપતી મૂકી છૂટી વેણુ.. મિત્રને કહે ખસ આઘા રહે આ શું થયું તત્કાળ હૈ હૈ કરતી હૈડે પડી નખ દીધે ગળા હેઠ.... અરિહંત મનમાં સમરીને દેવલોક પહોંચ્યા તેણે ઠામ છે હીરવિજય ગુરૂ હીરલ ધન્ય રાયના પરિણામ. શa સેદાગરની સઝાય [૨૫૫૬] સુણ સેદાગર બે દિલ કી બાત હમારી તે સદાગર દૂર વિદેશી સોદા કરણકું આયા મોસમ આયે માલ સવાયા રતનપુરીમાં ઠાયા... સુણ ૧૦ તીનું દલાલકું હર સમઝાયા જિનસે બહેત ન ફાયા પાંચું દીવાનું પાઉં જડાયા એકકું ચેકી બિઠાયા... ૨ નફા દેખકર માલ બિહરણ ચુઆ કટે નવું ઘરના દેનું દગા બાજી દૂર કરના દીપકી જેતે ફિરના. 8 એક(એર) દિનવળી મહેલમેં રહના બંદરમું ન હિલાના(નહિંલાના) દશ શહરમેં દસ્તી હી કરના ઉનસે ચિત્ત મિલાનાં.... , જનહર તજના જિનવર ભજન સજના દિ(જિ)નકું દલાઈ નવસર હાર ગલેમેં રખના જખના લેખકી કટાઈ... , શિરપર મુગટ ચામર ઢોળાઈ અમ ઘર રંગ વધાઈ શ્રી શુભવીર વિજય ઘર જાઈ હેત સતાબી સગાઈ કફ સાબતની સઝાય [૨૫૫૭] હું લાલને અગ્નિ સંગથી એ તે રાતું રહે ક્ષણવાર નીકળેજો બહાર સંગત એને શું કરે જેના અંતર જાણે કઠોર સંગત ૧ બારે મેઘ વરસે બહુ જોરથી મગશેલીઓ ન ભીંજાય, બીજાત ગળી જાય છે ? જબ ) B સામેના સગાઇ.•• ૬ Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજઝાયાદિ સંગ્રહ. સંવત ૩ છે ૪ છે છે ૬ , દુધ સાકર ઘીથી સીંચે સદા લીમડાની કડવાસ ન જાય મધુરે પણ નવિ થાય. ચંદન વૃક્ષના મૂળ વસી રહ્યો ફણી ધરે છેડે ન રવભાવ તેનો(B) જો ન પ્રભાવ પાણી માંહે પહો રહે સદા કાળમીંઢ તણું એવું જોર ભીંજાયે નહિ એકે કાર અધણ ઉકળતાં માહે ઓરીયે પણ કોરડું ના ૨ધાય અને બીજા દાણું ચઢી જાય સે મણ સાબુએ સાદ કર્યા છતાં કોલસાની કાળાશ ન જાય અને તે ઉજળા નવિ થાય. ખરને નિમલ જળે નવરાવીએ પણ રાખ દેખી તતકાલ આળાટ ધરે) કાયા બાહુબલી કાળા રંગનું કપડું લઈ કદી રાતા રંગમાં ઝબોળાય તેયે ડાળ નહિ પલટાય ઝરમર ઝરમર મેહુલે વરસી રહ્યો વનસ્પતિઓ લીલી થાય જવાંસે પણ સૂકાય. લાગે હંસતણી સોબત કરી પણ ચૂક ના પિતાનું ચરિત્ર તમે જે એની રીત. કરીને કપૂરના ગંજમાં દાટે કદી ડુંગરીની કાયા તેય સુગંધી નવ થાય... કરીના કયારામાં રાખતા નવિ જાયે લસણ કેરી વાસ દુષ્ટ છે જેને પાસ... સતી સહગુણવંતના સંગથી નવિ આવે કુભારજાને રંગ ખેટા છે જેહના ગ... દુજને સજજનની સેનત કરી પણ કપટપણું નવિ જાય સરલ તે નવિ થાય.... ગાઢ અજ્ઞાની જ્ઞાન પામે નહિં જાણે સંત સમાગમ આમ ઈમ કહે મુનિ રામ(શ્યામ) સોહગ દેવી સતીની સજઝાય [૨૫૫૯] પદ પંકજનમી જિનતણા સુર-નર ગણું વિશા માજી સહય દેવી સતી ગુણ ભણું મન ધરી મુદયભિરામજી , ૧૬ . Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સોહર દેવી સતીની સઝાયા ૧૫૩ અભિરામ મુદ નિજ મનિ આણી સુગુરૂ વાણી ચિત્ત ધરી કુલતણી દીવી સાર જીવી વિશદ શીલ અલંકરી બેચર કુલ ખયાકરી વનિ ગયણ સૂરિજ થંભીઓ તેહ તણો શીલ પ્રભાવ નિરખી સયલ લેક અચંભીઓ... ૧ રત્નપુર જગિ જાણીઈ અમરપુરી અનુસાર જી રાજ કરિ રામ રાઓ રઘુનંદન અવતારાજી અવતાર ધનદ સમાન જેહને શેઠ ધનદત્ત તિહાં વસે દાન પુર્વે સદા સેહિ સુગુરૂ વચનિ લિસિ ધન શ્રી તસ ધરણી નિરૂપમ રૂપ રંભ સમાન એ વિવિધ ભંગિ બેગ વિલસિં તેહરૂં ગુણવાન એ... સુક્ષ સુકનિ કરિ સાધરી ઉદર ગરભ ઉદારજી પવર મરથ ઉપ૪િ પૂરિ પતિનું વિચારાઇ સુવિચાર પતિ સવે કરિપૂરા મનોરથ નિજ મન તણા સમયપૂરિ નહીં અધૂરિ સુતા જનમી ઉલટ ઘણા બહુ તપિ તેજિં જનમ સેજિં ભવન અજુ આળું કરું સહુ સજન નિરખી હીયે હરખી નામ સેહગ દેવી ધરિ... માત-પિતા મન મદતી દિન દિન વધે સમજી વૈતપખિં જિમ શશિકલા શીખી ચાલી રાજી શીખી ચાલિ અરાલ કરી વિદ્યા સયલ અલંકરી મુખ વચન બેલિ અનીએ તેલિ જાણે સરસતી અવતરી. નવ વન પામી ગોલા કામ પિતા મન ચિંતા ઘણી અનુરૂપ વર કુણ સતા કરે હેઈસિ નામાંહિ મણ... નયર કનકપુર વાસીએ શેઠ ધનાવહ સંતેજી તસ નંદન રતિપતી સમે નર કુંજર ગુણવતાછ ગુણવત વર નર કુંજર નિરખી શેઠ ધનદત્ત બહુ ધની વિવાહ ઓચ્છવ કરિ સુપરિ દીઠ તસ નિજ નદિની એક દિવસિ વિ રમિરામા માલીઈ મોતી દઠિ કઈ ખેચર વયણુિં જાયતાંસા તેહ તણું દષ્ટિ પડી. દેખી રૂ૫ રામાતા મેહિઓ ખેચર ભૂપ કામાતુર તિહાં આવીઓ દાખિં આપ સરૂપ Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૫૪ સઝાયાદિ સંગ્રહ દાર્ષિ આપ સરૂપ ખગપતિ કરિ લાલચિ વખ ખણી એકવાર સામું જોઈ સુંદરિ મુઝ પ્રતિ બહુ ગુણ પણ ઈમ સુણી તેહના વચન નેહના ચિત્તિ સાન વિચાલએ દઢ શીલ રાખિ આપ સાખે ઉત્તર કિપિ ન વાલ એ. ૬ તવ બેલિં વળી પાપધી સુણિ સુંદર મુજ વાતાળ કામ ભુજંગ મુજ તનુ દસિ વિષ ભેદી સવિ ઘાતાજી સવિ ઘાત ભેદી દિખિં સુંદરી વચન મન પ્રકાશમાં તું આવિ અંગિ રમિ રંગિ કરિ ન મુઝ વિષ નાશ એ અરે અધમ ખેચર વેગિ સંચરિ ભણુિં તવ સા ચંદ્રમુખી ' પરદાર લંપટિ ખડિ સંકટ હેઈસી નર કિ બહુ દુઃખી. ૭ કહિ પંચ બાણ પ્રહારની વેવણ ઘણી મુજ દહેજ પરિ રંભિ સત્તેજ બલિ કરી માનની મ કર સદહેજ મ કરિ તું સદેહ માનિની પાપવચનિ સા કંપ એ નવિ કેડિ શીલ ખંડિ મન વિચારી જપએ અરે સતી શીલ વ્રત ભંગ કરિના જે તું કરીસપરાણ એ ; તે તેણેિ પાપિ સતી સરાપિ ાઈસ ખય નિરવાણુએ... દેશ નયર રાજ્ય તાહરા પુત્ર કલત્ર પરિવાર જાઓ પ્રલય મુજ વચનથી સતી ઈમ ભ|િ જિણવાર તેણિ વાર નિસુણી સતી ભાષિત ભછુિં ખેચર લજજા તજી અરે મૂઢ માનિનિ કપટ ગામિની ૩ કરૂં જે દિન હજી હવિ મનિ ભાવું રાતિ આવું હરિઆ જાઉં મંદિર તુજ સાથિ વિલનું રવિ મિલસું ભૂચરી તું યં કરિ. મુજ વચનિ રવિનાથમિં તું રમણી કિમ થાયછે સતો કહિ મૂઢ અવગુણી સે નિજ નિયરિ જજી જય મા નિજ નયર તતખિણ ૫ઈ વણું ઘર લગ્નએ રથ–પાયક-હય ગય કુટુંબ સરિસૃ જલી થયું સવિ ડગ્ય એ સહુ દેસ લીધે જગ પ્રસીધે મિલી વેરિઅભર એ - હવિ કિશું કાસિમન વિમાસિ એકાકી બહુ સૂરએ. ૧૦ હૈ દેવ ! કિરૂં કિ કવણ દુઓ ઉતપાતે બેઠે તરૂલં ચિંતવી દુખિ મિં દિન-રાતાજી Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સાહય દેવી સતીની સઝાય વૈિ રાતિ દિન દુઃખિ ગમિં ત અતિ સુદર સહિજ' હૃદય સુણિમિત્ત મારા ચિત્ત ચારા કનકપુર વર નયરમાંહિ આાજ દિવસ તીન તે હુઆ શાંતિ પુષ્ટિક જન કરિ તમ થાય નિશ્ચલ ધણ ક્રિનકર સુષ્ણુિ વચન ચમકયે। હીઇ ડમકયા જાઉ સતી શ`િનમુ ચરણ દાય હાથ જોડુ સરાપ વિડું ગિ જઈ સતી પાય નમી ૐ અપરાધી ગાઢ! દૂ કરૂ` માતા મયા મુજ ઉપર સર્વે રાજ ટાલી ચિત્તવાળી સત સાઈ મતિ ભણી.” જોઉ છન્નુ દાડ સુકર ખંડહ પુરજન મેલી ખેચર ભણિ વચન પામિ' બાંધીઉ રાજ રમણી સુખ સંપદા જાતુ. ખ"ધવ નિજપુરી ક્લ્યા મુઝે તત્કાલ લેાકા સતી સરાપિ શીવ પ્રતાપિ સાહગ દેવી સતી કરત વળી પાય લાગી માન માગી રાજ પરજ ભય કરા ક્રૂ સરાપ ખય કરા ખાસુ અવગુણુ નિજવલી જીવિત પાળું મનલી... ખામી કહિ તત ખેવાજી માત મયા રૂપ હેવેાજી શીલિ સ`દ સપજે યશકીતિ ભૂમંડલમિ ખણુ આસીસ રૂઆડી તીય કરી સુખ સ`પત્તિ પામી ખેચર સામી સતી જય જય વાદ પસk શીલ ગુડ઼ે જાતા જગ વિખ્યાતા સરાપ અનુગ્રહે કી ઈં તું સુખિં વલી છવી!” દૂર્ણવ્યુ” મધુરૂ· ગિરિ પીડીએ અમૃત ઝર... સુણુ જય! ખાદ્ય ગેપાલેજી કુલીએ મુજ તતકાલેાજી રાજઋદ્ધિ સહુ ખય ગયું રિજ પુણ થ ભણુ થયુ. ચરિત પુવી પ્રસિદ્ધ કરી તવ સતી કરૂણા કરી... પામીસ અધિક જગીસેછ તૂટી દેઉ આસીસેાજી ખેચર તિહાં એક આવએ કામલ વચન ઝુલાવ એ...૧૧ તીરથ જઈ આવુ... જિસિ દીઠું મહા અરિજ તિસ.... રવિ અસ્ત નવ થાયેાજી ઘણું નિશ્ચલ થાયેઝ ૧૦૫૧ .. લેઈ ચાલ્યા પુર ભણી ઢામિ પુહતેા દિમણી પ્રશસી સુર નર પતી સાહગ દેવી મહાસતી ... સુર નર કિન્નર ભૂતાજી સીલિ" સુ‘દર રૂપે છ ૧ર ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬ Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૫૬ ૧૭ સઝાયાદિ સંહ રૂપ સુંદર હુઈ સીલિં પ્રભુપાયે નમી સદા ભૂતપ્રેત પિશાચ પીડા અગિ નાહિં તે કદા ધન તે નરનારી પુછવી સાર શીલ અંગિ ધરિ સેહગદેવી સતીની પરિ વેગે શિવ લચ્છી વરિ.. શ્રી વિજયસેન સુરીસરૂ શ્રી વિજય દેવ મુર્ણિ દેજી ભવિક કમલ પડિલેહ કરી ઉદયા દે એ દિણિ દેજી દેય દિનકર સમાન ગણધર પાપ-તાપ તિમિર હરિ અચરિજ કારી ભૂમિ ચારી ભુવન અજ આળુ કરિ અતિ રૂપ સુંદર મુનિપુરંદર ક૯યાણ વિજય વાચક વરા નિજ સીસ અણિ દયા આણ જ્યવિજ્ય બહુ સુહ કરે... ૧૮ દવા સીઓના કથલાની સજ્જા [૨૫૬૦] જ આઠમ પાખી પર્વના દિવસે ઉપાશ્રયમાં આવે નારી વીસ પચ્ચીસ મળીને વખાણ સુણુવા ભાવે ઉડે રંગ ધરીને રાજ સુણજે વાત સયાણ. પાટે બેસી સુરીજી જ્યારે ધર્મકથા ઉપદેશે; શ્રાવિકા મળીને માંહે માંહે, કથલ કરવા બેસે. એક કહે સાંભળ રે સજની મારી સાસુ મોટી, મારા ઉપર મન નવી રાખે એ વાત છે ખોટી;.. બીજી નારી કહે સુણ બાઈ મુજ સાસુ મુખ મીઠી; પણ સારી વસ્તુ સંગે લઈ આઘે જઈને બેઠી(આપે જઈને બેટી), ૪ ત્રીજી નારી તુરત કહે તવા મુજ સાસુ સુકીણી; મારા ઉપર કદીય ન કેપે જતન કરે મન ઝીણી... ચોથી નારી બોલે બાઈ મુજ વહુઅર ગુણવંતી; ઘરનું કામ ઉપાડી લીધું મુજને કરી નચિંતી. પાંચમી નારી પ્રેમ ધરીને બેલે સાંભળ બાઈ; વિનયવતી છે મારી વહુઅર રીશ નહીં તિલ રાઈ... છઠ્ઠો નારી બોલે (ના)છાની (g)મુજ વહુઅર ગુણ ભારી; વાતો કરતી કિમહી ન થાકે બેસે પર ઘર બારી; સાતમી નારી કહે સુણસજની શી કહું મુજ ઘર વાતો હારી સાસુ મારી સાથે વઢયા કરે દિન ચડે... Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્ત્રીઓના કથલાની સઝાયો ૧૦૫૭ આઠમી નારી કહે સુણ બાઈ મુજ સાસુ છે અતિ અણખીલી નવમી નારી બોલે ને વળુઅર કયારે વેઠ કરે તે દશમી દયિતા બોલે દેખી વહુઅરને હું રીશ કરું તે એકાદશમી ઈણી પરે (આ) ભાખે સીખ દિયંતા દળી દે છે, દ્વાદશમી ઈમ બોલે બાળા સઘળી ઘરની ત્રેવડ સમ એક કહે સાંભળ રે અંબા વિના સવારથ વેટ કરાવે એક કહે બાઈ હું શું આવું, ભૂખે છે ભોજન માંગે એક કહે મુજ વહુઅર ભોળી એકણ હાથે કામ જ કરવું એક કહે સુણ સજની મારી, સાસુ શળી નણંદ હઠીલી એક કહે સુણ મારી માતા સાસુ સસરે પિયુ પતે એક કહે સુણ સાથણ આપણે તારે છયા છાકમ છોળો એક કહે મારે પાડો આવ્યો બાઈ! તું લેવાને આવજે એક કહે ઈમ હારી સાસુ વારે વાવરે સારો સુધરે એક કહે તું વહુઅર વારું, મારી વહુઅર મુજને વિગોવે એક કહે સાંભળ રે કોઈ મહારે લાણું ઓછું મળીયું સ, ૬૭ મુજ પ્રીતમને નચાવે તે દેખી દુઃખ પાવે મુજ સુત મુજને ઠારે; આવી તેહને વારે.... બાઈ તુમ બલિહારી પુત્રથી થાઉં ખારી મુજ વહુઅર વિકરાળી ચપલ મહા ચંડાળી.... મુજ વહુ ઘણી જ સયાણી; પણ આંખે છે કાણી; મુજ પાડોશણ પાપી થેથી વાતો થાપી... ઉપાશ્રયે એણી વેળા; ટળે જે રાંધણ વેળા (ઠ-૮) હઠ ઘણું તે તાણે; તે પરમેશ્વર જાણે... દુઃખની શી કહું વાતા; તિમ દિયરીઓ તાતો. મેં હવે કિમ રહેવાય; સઘળા ખાવા ધાય એક જ લગને પરણી; મારે નહીં અઘરણું... એક કહે મારે પાડી; છાસ કરીશું અમે (હ) જાડી મુજને લાડ લડાવે; મુજવિણુ મૂળ ન ભાવે. તુજને ભળે જ જાઈ, ખટરસ ભોજન ખાઈ સુરજ (સખર) બાઇની વાતું મેં જેવરાવ્યું ખાતું , ૨૧ , છે ૨૪ Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૫૮ - સજઝાયાદિ સંગ્રહ એક કહે સુણ અમુકી ભાઈ અઘરણીને ખોળ, સાત સોપારી મુજને નાપી મેં આપી'તી સો રૂડો૦ ૨૫ જોઈતીબાઈએ જમવા તેડયા શીરે સધને ખૂટ, (સા-આઠ) દિવસની સુખડી આણી ખવરાવી કરી કુટ; એક કહે મુજ માં તૂટ પાયે એક જ ભાંગે સજજ કર્યા વિણ કિમ સૂવાયે અચિંત્યે દુખ લાગ્યો... એક કહે મુજ અંગ અઢળાયે આળસ અધિકી આવે માંકડ મૂઆ કરડે રાતે તેહથી ઉંધ જ નાવે એક કહે મુજ ચલો ભાંગે તે જઈ કરવા રડે એક કહે મુજ પ્રીતમ પયારે ચુંપે આ ચૂડ... એક કહે મુજ ટીમડાને ત્રાટલડે ત્રટકાણે એક કહે મુજ માળજ કાપી કિશું નહીં કતા. એક કહે ઉપાશ્રયે આવ્યાં કહે કિશું કઈ આલે; બે કાકડી કાંતુ જે બાઈ ઘરમાં શાક જ ચાલે... એક કહે છેવાને જઈએ જે ભાઈ તું આવે એક કહે મુજ ધાન્ય સડો તે ઘર ઉંધે મન ધાવે.... એક કહે છે મારી સાથણ જે d મુજ ઘર આવે, માથુ ગુંથી અને મન ગમતી વાતો કરશું ભાવે. એક કહે મેં કળથી રાંધી એક કહે મેં ચળા એક કહે મેં વાલ વધાર્યા તે થયા છાકમ છળ.. એક કહે મુજ વેબર મીઠા એક કહે દળ ખાજાં એક કહે મુજ લાડું ભાવે સખર જલેબી ઝાઝા એક કહે દેશ માલવ મીઠા એક ગુજરાત વખાણે, એક કહે છે મધર માટે સોરઠ સકલ સુજાણે... એક તે આપણું રાજ્ય વખાણે અપર રાજ્ય એક નિદે, એક કહે રાજા તો તેમજ નહિં કરે નહિ દંડ.. એહવે એક બુંહિવંતી બોલી શું બાઈઓ તુમ કહીએ કચપચ કરીને કાનજ પડયા વખાણ કણપરે સુણી ધર્મસ્થાનકે આ ધાઈ વાતો કરવા માંડે પાપ પિટલા બધે પ્રાય કાર્ય ધર્મના છડે... એહવે અકાળ (સમય) થયા એમ જાણી ઉપદેશ પૂરા કીધે શ્રાવિકા સર્વે વાંધી ગુને મારા ઘરને લીધે.... Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્ત્રીઓના કયલાની સઝાય ૧૦૫૯ રૂડો૦ ૪૧ ,, રે બાઈઓ! તમે ઈણ વિધ આવી વિકથા વાત જ વાર મનશુદ્ધિ વિણ મુક્તિપુરીને કારજ મિણુવિધ સારે... વળી કહે ગરજી સુણે શ્રાવિકા કથલો કાંઈ ન કીજે; મૃતવાણી મન સુણતાં સઘળાં કારજ સીઝે... પરનો દેષ દેખાડી પોતે નિજ આતમ નવિ વચ્ચે, દોષ પિતાને દેખી દ્રષ્ટ સુકૃત એણિપર સંગે... દશ દષ્ટાંત દુર્લભ એવો મનુષ્યપણે જે પાયા, દેવગુરૂ ધર્મતવ એ ત્રણે સેવા સદા સુખદા... કથલો સુણીને કથલે વાર ગુરૂવાણી રસ ચાખો પરનિંદાથી દુર્ગતિ પામો નિજ મન નિર્મલ રાખે સંવત અઢારશત દશને વર્ષો આ માસ ઉદાર પાલણપુરે મહાનંદે કીધે વિકથાના વિસ્તારો.... [૨૫૬૧] પુણ્યકારણ પાખીને દિવસે વાત અચંબે દીઠીજી સેલ જણીઓ પાસે કરીને કથા કરવા બેઠી... એક કહે-અહે કાલે જઈને સુતરને પલટાવ્યું છે આજના દિની તે સા તણી રૂડી ભૂર્વે અધકી આવીછ... એક કહે–આજની રાતે સૂતાં સુહણું લાબુંછ સુહણામાંહિ ઉડ ઉતારી થીણું ધી મેં ખાધુંછ તેહ તરે વિચાર કરીને બોલ્યા લબકબાઈજી પર તુઝને ઘણું માર્યું એવું જણાવ્યું બાઈજી. એક કહે મારો જમાઈ નાને છોડી થઈ છઈ મોદીજી જમાઈને જિમવા તેડર્યું હવણું આપ્યું કેટીછ... એક કહે-મુનેં તેરમે વરસે બાપઈ નહીં પરણાવી પહિલે આ સાસરે જઈને બે જણ ઘરિ આવીછ. એક કહે-અહે નન્હા હતા ગરબે રમવા જાતી તેરજણ ટોળે મળીને વાદે વાદે ગાતીજી.... એક કહે- આજની રાતે ઉંદરે આ ખાધાજી હવે રોટલી શ્યાની કરચ્યું ચોળાને ખીચડે રાંધેજ... એક કહે-મારે માટી ઉંઘણશી સુત કિમહી ન જાગેજી લાપટ ચૂંટીયાં ઈ જગાડું તેહિ ઘડાય ન જાવે.... Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૬૦ સજઝાયાદિ સંગ્રહ એક કહે મારે માટી ભંડે અદેખો રીસાળજી કહને કહી આંણ મેલાવું સાતમી બોલે ગાળજી.... એક કહે મારે માટી રૂડો મુઝને કદીઈ ન દુહજી રીસાણી જે ભૂખી સુવું' તે છાની સુખડી લાવેજી... ૧૧ એક કહે મારે માટી રૂડે મુઝને લાડ લડાવેજી રીસાણી જોઈ મારૂં તે ઉભો સામું જોવેછ... કવિયણ કહે પિસાતેં જઈને એસી તમારી વાતજી પડિકમણું સામાયિક લેઈને ન કરો કેહની તાંત. ફરસીઓના સ્વભાવની તેમના અવગુણની સઝા [૨૫૬૨] . મુખડાનો મટકે દેખાડી પાડે પુરૂષ હજારી રે પગે પગે પ્રીત કરતાં પાપિણી ન રહે કેઈની વારી રે ઠમકાશું ચાલે ઠગારી કામિની કામણગારીરે મુખડાને ૧ એક નરને આંખે સમજાવે બીજાશું બોલે કરારી રે ત્રીજાણું રમે તક જોઈ ચોથે ધરે ચિત્ત સંભારી રે , ૨ કોડી જતન કરી કઈ રાખે માનિની મહેલ મોઝારી રે તોપણ તેહને સતા વેચે ઘરે ન રહે ધૂતારી રે... ૩ લાખ ભાંતિ લલચાવે લંપટ વિરૂઈ વિષયની યારી રે એહના પાસમાં જે નર પડીયા ન છૂટયા તે નિરધારી રે.... ૪ ભામિની બેલે જે નવિ ભૂલે શીલે દેહ સમારી રે ઉદયરતન કહે તેહ પુરૂષની હું જાઉં બલિહારી રે , ૫ " [ ૨૫૬૩] પ્રભુ સાથે જે પ્રીત વછે તે નારી સંગ નીવારે રે કપટની પેટી કામણગારી નિર્ચે નરક દ્વારા રે એહની ગત એવી જ જાણે રખે કેઈ સંદેહ આણે રે... પ્રભુ ૧ પગલે ૨ મન પલટાવે સાસાસની જૂઠી રે ગરજ દેખીને ઘેલી થાઈ કાજ સરે જાય કુદી રે... ૨ અબળા એહવું નામ ધરાવે સબળાને સમઝાવે રે હરિહર બ્રહ્મપુરંદર સરિખા તે પણ દાસ કહાવે રે... જાંગ ચીરીને માંસ ખવરાવ્યા તે પણ ન થઈ તેહની રે મુખની મીઠી દિલની જૂઠી કામિની ન હેય કેહની રે... ૪ Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્ત્રીઓના સ્વભાવની તેમના અવગુણની સજઝાયો ૧૦૬૧ કરણી એહની કળી ન જાય તે પણ એની ગત ન્યારી રે ગાડું એનું જે નર ગામે તેહની સદ્દતિ વારી રે... પ્રભુ ૫ વ્યસન વિહુધા ન જેવે વિમાસી ઘટના ઘટની વાટે રે મુંજ પ્રદેશની પરે જોઈ બલજે એ સંગાતે રે... છે કે જે લાગી તે સર્વસ્વ લુંટ રૂઠી રાક્ષસી તેલ રે ઇમ જાણીને અળગા રહેજે ઉદયરન ઈમ બોલે રે... » ૭ [ ૨૫૬૪] ધમ ભણી જાતાં ધરા વચમાંહી પાડે વાટ, લચ્છી લીએ સર્વ લુંટીને વ્રતની જે વહે વાટ બલાહ બહુ બહુ બોલી એ બાલ જે અછતા ઉપાયે આળ જે વાઘણથી વિકરાળ જે આપે મરણ અકાળ... , બહુ(૨) ૧ સંસારે સહુ સરખું નહીં જોડે વસતાં જોય એક વાંકે એક પાધરે બારડીયે કાંટા જિમ હેય છે ૨ બલા બલા સહુ કે' કહે. બીજી ભ(બ)લા બલવંત એ જેવી એકે નહીં જે લે પાડી છલંત.... ઇ છે ૩ આષાઢા ગાઢ છો. કઈ છયા નર કોડ ગુણવંતનું પણ નહીં ગજ જે ક્ષણમાં લગાડે ખેડ ૪ ઉલાળે આકાશમાં એક આંખે ઉલાળ અનેક મહીયે પગ માંડે નહીં વળી નાસે વિનય વિવેક... , , જસોધર જિસ્યા જામી વળી મુંજ જિમ્યા મહારાજ પુણ્યવંત પ્રદેશી સારિખા સુરિકતાએ હયા નિજ કાજ , ૬ જોરાવર જંબુ જિમ્યા વંકચૂલ સરિખા વીર સમર્થ થૂલિભદ્ર સરિખા જેહના નારીયે ન ઉતાર્યા નીર , ૭ સોલ સતી આ થઈ મહાસતીઓ જગ હિતકાર અનેક નર તેણે ઉદ્ધર્યા રહનેમિ આદે નિરધાર... , , ૮ સુદર્શન છળતાં નવિ છળ્યો થયા કેવલ કમલાકંત પરમદિય પામે સહી જે પાસ એને ન પડંત... , , ૯ [૨૫૬૫] ધન્ય જે પુરૂષ નારી તજે જાઉં હું તેહને બલિહાર રે શીયલ ગુણે રંગે રમે તેહની ગતિ મેક્ષ દ્વાર રે, ધન્ય જે પુરૂષ નારી કુડકપટની કેથળી નારી વિષયા તે સર્પની ભારી રે નારી મોહ તણી છે વેલડી નારી સ્નેહતણી કરનાર રે , ૨ Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૬૨ સજઝાયાદિ સંગ્રહ વારે વારે કેણિકને કહે દશ બાંધવ નરકે ગયા હાર ને હાથીને કારણે છવઘણુ નરકે ગયા એક પદ્માવતીના વેણથી પંચમ અંગે તથા વળો નારી નવનવા વેશ બનાવતી નારી ફળ દેખાડે દુર્વતિ તણું લાખ તણે નર અતિ ભલે એક નારી તણું સંગથી નારી એકણને રીઝાવતી નારી એકણને લલચાવતી નારી રૂપતણું છે દીવડી બ્રહાદત્ત ચક્રી નરકે ગયે નારી અબળા નામ ધરાવતી નારી હરિહર બ્રહ્મા સરિખા નારી મેહ તણું છે વેલડી જેણે ઝેર દિલે ભરતારને જઓ શ્યામા રાણીના કહેણથી સિંહસેન રાજાએ બાળી રાણી કૈકેયીએ વર માગી ભરતને રાજય અપાવી સૂર્પણખા ચાડીયે ગઈ તેણે કરી સીતા અપહરી જરાસંધની દિકરી જીવજસાના કહેશથી નારી સ્ત્રીરને જાણીયે શાંતિ કુંથુ અરનાથે તજી નેમિનાથ જંબુસ્વામે તજી પણ ભવમાં મુગતે ગયા જે રે રંગ પતંગને એહવું જાણીને છોડો એક હાર ને હાથીની વાત છે એ તે નારી તણ અવદાત રેપુરૂષ૦ ૩ માંડયો ન્હાનાથી જ રે તે તે નારી તણી એ બુદ્ધ રે... , ૪ મુઆ એક કોડ એંશી લાખ રે સત્ર નિરયાવલિકાની સાખ રે... ઇ ૫ નારી પાડે નરકનો બંધ રે નારી પા૫ડલને બંધ રે.. તે તો કેડી મૂલ્ય વેચાય રે તે તે મરીને નરકે જાય રે.. , એક કરતી સંગ રે નારી કરતી અતિ ઘણા રંગ રે , કામી નર તેહ પતંગ રે તે તે ભગત કરી સંગ રે.. ઇ ૯ પણ સબળાને સમજાવે રે તેને ધ્યાન થકી ચૂકાવે રે.... સુરિકતા દેખે નામ રે નારી પાપત છે ઠામ રે... - ૧૧ ચારસે નવાણ પરિવાર રે દુખવિપાકે અધિકાર રે... રાજા દશરથની પાસ રે પછે રામ ગયા વનવાસ રે... , રાજા રાવણની પાસ રે રાવણ લંકા તણે વિનાશ રે , ૧૪ રાજા કંસતો ઘરનાર છે. થયો કુલતા સંહાર રે, ધન્ય છે , ૧૫ ચોસઠ હજારમાં શિરદાર રે હું જાઉં તેહની બલિહારી રે. ૧૬ તે તે ઉત્કૃષ્ટા બ્રહ્મચારી રે તેને સૂવે છે વિસ્તાર રે , ૧૦ તેહ નારીને સંગ રે મુનિમાણેક કહે ઉછરંગ રે , Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્ત્રીઓના સ્વભાવની તેમના અવગુણની સઝાય ૧૦૬૩, [૨૫૬૬] મગરી ઉપર કૌવો બોલ્ય. પાહુણ આવ્યા તીન પાહુણા તારી મૂછો બાળ છાણ ન લા વણ... (કર્કશા) ૧ કર્કશા નારી મળી રે ધન્ય હે ધન્ય પ્રભુજી પામણા આવ્યા દેખીને રે ચેલ દીયે બૂઝાયા પરણ્યાને બે લાત મારી આપ બેસી રીસાય મૂઠ બાજરો પીસાવજ લેઈ બેઠી ભર સૂપ અબ જે પર આવી કહેશે. તે જઈ પડુંગી કુપ ઘરમેં ઉલલ ઘરમેં ઘંટી પરધર પીસણું જાય પાડોશીશું વાત કરતાં ચુતચુત કુતરા ખાય છે માંચો બાળ્યા બરડે બાળ્યો બાળી કયલાની કેડી છપરે બાળે સૂપડો બાળ્યા તોય ન ચડી એક હાંડી. આ તીન પાવકી સાત બનાઇ સાત પાવકી એક પર ડાડી સઘળી ખાય હું છું સગુણી એક છે ગંગા આવી ગોમતીને બિચમે આવી ઘાટી ઘરમાં આવી જેઉં હું તે હજી ન મરી માટી નાહી-ધોઈ વેષ બનાઈ તિલક કરે અપાર સૂર્ય સામનો કરે વિનતિ કયારે મરે ભરથાર આનંદઘન કહે સુણે ભાઈ સાધુ યહ ૫દ હૈ નિર્વાણું ઇસ પદકી જે નિંદા કરે તે નિચે નરકની ખાણી. [૨૫૬૭]. રખે કેઈ રમણ રાગમાં પ્રાણ મુંઝાઓ અથિર એ બાળા ઉપર થિર શાને થાઓ.... એ તે અનર્થને આશ્ર(ય-મ) છે કલેશને છે કે વેરોદધિ પૂર વધારવા ચાવે પૂનમ ચંદે.. કુલટા નારીને કારણે કઈ કુલવંતા આચરણ હીણ આચરે હાલાશું વઢતા. દુઃખની કરી એ સુંદરી દુર્ગતિની દાતા આગમથી લ્યો ઓળખી ગુણ એહના જ્ઞાતા , ખાંડ મીઠી કરી લેખ મળતા મૂઢ પ્રાણી ઉદય વદે કઈ પૂછે (જિમતીર્થ-જિનમતીએ) જાણી ૫ Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૬૪ સજઝાયાદિ સંગ્રહ [૨૫૬૮] જુએ જુએ ચરિત્ર નારીનું જેનાથી દુર્ગતિ હેાય રે પ્રભુ સંધાતે પ્રીત જે કરવાને ચાહે સંત રે...જુઓ જુઓ૦ ૧ મુખે મીઠું બોલતી કાવી રાખે હૈડા મોઝાર રે નારી વસે જે નર પડ્યા તે લુંટાણું ભરી બજાર રે.... ૨ રાવણ પરનારી થકી ગયે ચોથી નરક મોઝાર રે ખર દૂષણ નારી તજી જેથી પામ્યા જગજશ રામરે, ૩ પ્રદેશી રાજા તણું સૂરિકાંતા નાર જેહ રે પારણે ઝેર દઈ મારી રાયપસણુ સત્રમાં તેહ રે... , નારી તે નરકની દીવડી નારી ન હોય કેહની રે જાંઘ ચીરીને માંસ આપી અંતે ન થઈ તેની રે... આ બીહે બીલ્લી દેખીને વનમાંહે ગાલે વાઘ રે દોરડું દેખી નાસતી કામે ઝાલે ફણિધર નાગ ૨... ,, રીઝે તે લુંટે સવિ ખીજે તે ક્ષેત્રે પ્રાણ રે. તે માટે નારી તજે એમ બેલે જિનવર ભાણ રે. . ૭ અબળાથી સબળા ચૂકીયા રહનેમી ગુફાવાસી રે આકુમાર નાદિષેણછ મારણ પુરૂષને એ હસી રે.... છે ૮ ધન્ય ધન્ય નેમિ જિનેશ્વરૂ ધૂલિભદ્ર નમું શિરદાર રે શેઠ સુદર્શન જગ જ ધન્ય ધન્ય બુકુમાર રે... , ૯ નારીમાં જ મુંઝાઈ રહ્યો એ તે જાણે નર શિર કાળ રે નારી તજી પ્રભુને ભજે એમ બેલે નીતિને બાળ રે, ૧૦ રાીઓને હિતશિક્ષાની સજ્જા [૨૫૬૮] = " સાચી શિક્ષા સમજી સ્ત્રીને સાનમાં કદિ ન કર પ્રાણપતિ પર ક્રોધ જે સાસુ-સસરાની હિતશિક્ષાને માનવી પુત્ર-પુત્રીને કરસારે બોધ જે સાચી. ૧ પતિ આજ્ઞાએ કારજ સહુ ઘરનું કરે નિંદા-લવરી કરે નહિ તલભાર જે પર પુરૂષની સાથે પ્રીતિ નવિ કરે પતિ દુઃખે દુઃખી શીયલવંતી નારજો...૨ પુત્ર-પુત્રીઓ પ્રેમે પ્રમદા પાળતી લડે નહિ ઘરમાંહે કોઇની સાથે જે નિત્ય નિયમથી ધર્મકર્મ કરતી રહે સમરે પ્રેમે ત્રણ ભુવનના નાથ જે., ૩ લજજા રાખી બોલે મોટા આગળ લક્ષ્મી જેવી તેવું ભોજન ખાય જે લોક વિરૂદ્ધ વર્તે નહિં કુલવટ સાચવી કુલટા સ્ત્રીની સાથે કયાંઈ ન જાય જે, ૪ Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્ત્રીઓને હિતશિક્ષાની સઝાયા ૧૦૬૫ સમતા રાખે સહુ કારજ કરતાં થયાં શિક્ષા દેતાં કદી નહિ" અકળાય જો એવી સ્ત્રીના સદ્ગુણ સર્વે ગાય જો... સંકટ આવે પતિને કરતી સહાય જો શિયલવ તી નારી સુખડાં પાય જો...,, ૬ ગંભીરતા રાખી વતે` સંસારમાં દેવ-ગુરૂને ધર્મ ભક્તિ જેહની બુદ્ધિસાગર શિયળ પાળે પ્રેમથી ,, સાંભળ તુ" સજની મારી જો પડે! પરદેસ જાયતા ઘરના ધરમે બેઠા રહીયે ઘુંઘટ માંહે મુખડુ' રાખી સાસુને સસરા માત-પિતા સમ જેઠ-જેઠાણીરા વિનય કરતાં દેવર બેટા સત્ર ગણીને દાસ-દાસી જણ-ઢાર-પશુની ઘરકાંમૈ થી દાસી રૂપે સૌને જમાડી પ મીજે નણુદલ હૈાવૈ ખારા ખેલી ભાઈજી-બાઇજી કરી ખેતલાવી ખારા ૨ કડવા વેણુ સુણીને મીઠે વચને સહુને ખેાલાવીઐ એકલડા પર પુરૂષ સાથે વાત કર ́તાં. વિષય વ્યા પૈ પ૨ પુરૂષમાં નાના મોટા નજર માંડીનૈ વાત ન કીજૈ કુરૂપ મુઠી ને કુબડા હાવે ભરતાર પામી ભામિની કાપે રે પિૐ કુવચન કીધે ઉત્તમ કુલમાં ઉપની તે નારી માલ ખાણા મૈં મસ્તજ રેહા કુલટા સ્ત્રીના ઐતા કરણા ભ્રુગતેસુ માતા શયનેસુ રંભા ઢાયેલુ દાસી ધર્મેડનુકુલા [૨૫૭૦ ] રજની કયારે રમસુ જી રે સ્યાણા થઈને રહીયે...સાંભળ સજનીજીરે ૧ ક્રિષ્ણુસુ' વાત ન કીજૈજી રે નીચી નજરે જોઈૌ... તેહને પાય લાગીરે રે જગમાં જસ ઈમ લીજૈ... તેહની સાર કરીજે જીરે ખાર નિત્યે લીજૈ... ખાટાઈ નવિ કીજે જીરે તેહથી શાભા લીજૈ... તેહસુ હેત રાખીને જીર આણું અવસર ન ચુકીજૈ... પડ ઉત્તર પાછા ન દીજૈ જીરે ભારીખમા ઈમ થઇયે... વાટે વાત ન કીજૈ જીકે તેહથી કીરત નાસ... ભાઈ-ભાપ ાણીજ જીરે કરતાં ડેટા જોયે... દુષ્ટ દુ॰લ નિર્ગુ*ણી જીરે તે થી ત્રણે અધિક્રા... પડઉત્તર પાછા ન દીજૈ જીરે જગમાં જસ ઈમ લીજૈ... ધરા દેણા વશ કરણાં જીરે ભવસમુદ્રમ ડુખી મરણાં... વચને સુમિત્રી જાણા જીરે ક્ષમા ગુણુનૈ ધરતી... "9 99 99 99 39 99 09 99 99 ૫ 99 3 ७ ૧૦ ૧૧ ૧૨ 333 ૧૩ Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nott મદ્ગુણે ઇમ કુલને ઉત્તરતી આવક કુલની એ મરનદા ગુજીવતા ગુરૂની સંગત કીજૈ શીલ શિણગાર મનગમતા પેરી(પહેારી) આતમ ધ્યાને રમી... ક્રોધ કરીને લેભ ધૂતારા માન-મમતાને દૂર નિવારી સત્ય સુસરાજી સાસુ સમતા ક્ષમા જેઠાણી સરધા ખેહની પરખા શાકને દૂર તજીને સુમતિ નણદલ ચિત્તમાં ધરતાં મિથ્યા અવિરતિ પીર દર તજીને નવ વાડ રૂપ ધરની રચના સાત ભગને દૂર નિવારી પ્રેમે પ્રીતમ જીવ જગાવી ચેતનસુ" મન-વચને રમૌ જ્ઞાન દરસણુ ય બેટા અનેાપમ અમીકુંવરની એ શીખામણુ સુલટા સુષુદ્ધિ ચિત્તમાં ઘરૌં પતિવ્રતા સુગુણા તે નારી સ‘ગલિક માલા ક્રોડ કલ્યાણા નાથ કહે તુ સુણુને નારી વચન તે સઘળા વીણી લેશે યાત્રા જાગરણ ને વિવાહમાં સાસરીયામાં જળ ભરવાને દિશા અંધારી ને એકલડા એકલી જાણી આળ ચડાવે વા'ણામાં વહેલેરા ઉઠી નણુ –જેઠાણી પાસે જઈને ચાકમાં ચતુરાઇએ રહીએ સહુ ક્રાને પ્રસાદ કરાવી સાયાદિ સગ્રહ - પતિવ્રતા તે જાણા જીરે સુગણુ નારી તે વખાğા... સાંભળ૦ ૧૪ જ્ઞાન સુધારસ પીજૈ માયા સાપણી છાંડા .. આસા દાસી પરી કાઢો... સમકિત દેવર જાવા કરે દયા દેરાણી મન આણું... ભક્તિ માતા મન આણ્ણા જીરે તપ સતાષ વખાણા... ચિરતા સાસરે જાયે જીરે તેમાં બેઠા રહી.... [ ૨૫૭૧ ] 19 શિખામણ છે સારીજી 99 99 પચેન્રી વસ કીજૈ જીવે સહેજ સ્વરૂપમાં રમીયૈ... શ્રેણી ભાવે ચઢચ્ચે જીરે અવિચલ સુખ તે વરસ્યો... કુલટાને નવિ ગમી જીરે સ્વર્ગના સુખ તે વરી... ચિત્તમાં એ શીખ ધરો જીરે લક્ષ્મા લીલા વચ્ચે... . 28 " 99 99 સુખ દુઃખ વાત ન કરીએ... રાંધતાં નવિ રમીએજી પાછળ પાતે જમીએ... 99 "" ૧૫ " ર ૧૭ ૧૫ ૧૯ ૨૦ તેહના કારજ સરશે...શાણા થઈએજી ૧ માતા સાથે રહીએજી સાસુ સાથે જઈએ... મારગમાં વિ જઈએજી એવુ* શાને કરીએ... ઘરના ધધા કરીએજી ૧ ૨૧ ૨૩ Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્થાપનાચાય આપની સાય ગાંઠે પહેરી ધરમાં રહીએ સસરા-જેઠની લાજ કરીને છૂટે કેશે શિર ઉધાડે પુરૂષતા પડછાયા દેખી એકાંતે દિયરીયા સાથે પ્રેમ તણી જો વાત કરે તા આભરણુ પહેરી અંગ શાભાવી પિયુડા ો પરદેશ સિધાવે પિયુડા સાથે ક્રોધ ન કરીએ છૈયા છેફ છેાકરડાને ઉજજડ મ"દિરમાંહિ ત્યારે એકલી જાણી મળ ચડાવે ફ્રિરીયલ નારીના સંગ ત કરીએ મારગ જાતાં વિચાર કરીને ઉમરતન વાચક એમ ભાલે તેહનાં પાતક દૂર ટળશે સ સ્થાપનાચાય ૪૫ની સજ્ઝાય [૨૫૭૨ ] સર પૂરવનવમાંથી ઉતરી સ્થાપના૯૫ અમે કહુ, પરમગુરૂ વયણે મન દીજીયે લાલ વરણુ જે સ્થાપના આયુ જ્ઞાન બહુ સુખ દીયે પીત વરણુ જે સ્થાપના તેહ પખાળી પાઈએ શ્વેત વરણુ જે સ્થાપના નયન રાગ છાંટે ઢળે મહાર પગ નિવ ભરીએજી મ્હાં આગળથી ખસીએ... આંગણમાં નિવે જઈએજી રમ્હાં આગળ તિવ રહીએ... હાથતાળી નવિ લઈએજી રહેાં આગળથી ખસીએ ... હાથે દળુ ન લઈએજી તા કાજળ રેખ ન દઈયે... રીસાયેલા નવ રહીએજી તાડન ક્રુદીય ન કરીયે... એકડા વિ જઈએ છ એવુ શાને કરીએ ?... તસ સંગે નિષે ફરીયેજી ઉડાપાંવ ન ધરીયે.. જે નર-નારી ભણુોજી મુક્તિપુરીમાં મળશે... નીલવરણુ જેતે સ્થાપના રે તેહ પખાળી પાઈએ ટાબે વિસૂચિયા રાગ જે રક્તવણુ પાસે રહ્યો શુદ્ધ શ્વેત જે સ્થાપના "" 39 29 ,, 39 10}G 36 .. "" ગ 98 ક 1. 11. ૧૨ જિમ ભાખે ભદ્રબાહુ રે તિમ સાંભળો સહુ સાન્ડ્રુ રે...(પરમ૦) તા સુરત શિવાળ લીજે રે... ૧૩ માંડે રેખા તે શ્યામ જોય રે તે તા નીલ'ઠ સમ હાય રે...પરમ૦ ૨ માંઢે પીિંદું તેમ શ્વેત ૨ સવિરાગના વિલય હેત રે... માંડે પીત બિંદુ તસનીર રે પીતાં બે શૂળ શરીર રે... માંહે પીબિંદુ તે સાર રે હાય અહિં વિષને ઉતાર રે... ધનલાભ હોઇ ધૃતવન્ન ૨ માહે માનવી (માતિની) કેરા મન રે... માંહૈ દીસે રાતી રેખ ૨ ,, 3 ૪ દુઃ Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૬૮ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ડંખ થકી વિષ ઉતરે વળી સીઝે કાર્ય અશેષ રે.. પરમ૦ ૭ અધરક્ત જે સ્થાપના વળી અર્ધપીત પરિપુષ્ટ રે તેહ પખાળી છાંટીએ હરે અક્ષિરેગને દુષ્ટ રે... ઇ ૮ જંબુ વણું જે સ્થાપના માંહે સર્વ વર્ણના બિંદુ રે સર્વ સિદ્ધિ હેય તેહથી મોહે નરનારીના વૃંદ રે. છે જાતિપુપ સમ સ્થાપના સુતવંશ વધારે તેહ રે મોર પીછ સમ સ્થાપના વાંછિત દીયે ન સંદેહ રે.. ઇ ૧૦ સિદ્ધિ કરે ભય અપહરે પારદસમ બિંદુ તે શ્યામ રે મ(મ)ષક સમ જે સ્થાપના તે ટાળે અહિવિષ ઠામ રે... • ૧૧ એક આવર્ત બલ (સુખ) દીયે બિહું આવતું સુખ ભંગ રે ત્રિહું આવતે માને છીયે ચિહું આવતું નહિ રંગ રે , ૧ર પંચ આવતે ભય હરે છ આવતે દીયે રાગ રે સાત આવર્ત સુખ કરે વળી ટાળે સઘળા રાગ રે , ૧૩ વિષમ આવર્ત સુખ-ફળ ભલું સમ આવતે ફલહીન રે ધર્મનારી હોય છેદથી એમ કહે તત્વ પ્રવીણ રે... , ૧૪ જે વસ્તુમાં સ્થાપીએ દક્ષિણ આવર્તે તેહ રે તેહ અખૂટ સઘળું હવે કહે વાચક (એમ જાણી જઈ) યશ ગુણ ગેહ રે. ૧૫ યૂલિભદ્રજીની અને કેશ્યા પ્રતિબંધની સઝા [૨૫૭૩] શ્રી મહાવીર જિનેશ્વર ત્રિભુવનગુરૂજી તસુ અષ્ટમ પટધાર, શ્રી સ્થૂલિભદ્ર નમે પાડલીપુર સોહામણું મહિમંડણુંજ તિહાં પાયે અવતાર , ૨ નંદ નરિદમંત્રીશ્વરૂ ગુણ આગરૂજી શ્રી સકડાલ સુપુત્ર... લાલદે નંદન ભલે મુનિ ગુણનજી નાગરદ્ધિજ કુલદીપ શ્રી સંભૂતિ વિજય ગુરૂ પૂરવ ધરૂજી વ્રત લીધું તમ પાસ કશ્યા(શા) વેશ્યા પ્રતિ બૂઝવે સુગુરૂ લવજી દુષ્કર દુષ્કર કાર ચૌદ પૂરવ શિષ્યો વળી શ્રુતકેવલીજી શ્રીભદ્ર બાહુ સમીપ સંયમ પાળે નિર્મળે ત્રિવિધે ભલોજી જંગમ યુગ પ્રધાન પંચમાસ પંચદિન સહી ઉપર કહીછ વરસ નવાણુ આય , કરી અણુસણ આરાધના શુભવાસના પહેગ્યા સ્વર્ગ મઝાર , ચોરાસી ચોવીસીલગે વશ ઝગમગેજ રહેશે જેનું નામ છે ૧૧ વસુ યુગ વસુ ચંદ્ર વત્સરે ૧૮૪૮ પાટલીપુરેઝ જ પદ થાપના કીધા ૧૨ વાચક અમૃતધર્મને થશે શુભ મનેજ શિષ્ય ક્ષમા કલ્યાણ છે ૧૩ ૧ ૦ ૦ - ૮ જ છે જ Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્થૂલિભદ્રજીની સજ્ઝાયા ઝરમર વરસે મેહુલા ૨ ક્રાશા કામે આકુલી રે પિયુડા માના રે મુઝ ખેલ હૈ। યુલિભદ્ર! તુમે કેમ થયા રે આ ચિત્રશાલી આપણી રે બાર કાડી ધન વાપર્યાં રે બાર વરસના નેહલા ૨ • જિહાં મનમાને આપણુ ? શુલિભદ્રે કાશા ખૂઝવો રે લાવણ્ય સમય મુનિ એમ ભવું રે આજ હૈ। ભાગી રે રમે 99 99 લાલદે માત મહાર h [ ૨૫૭૪ ] વિજલડી ઝડ્યુકાર કાલા વિ શણુગાર .... રસિયાશ" રગાલ નિરગુણુ નાથ નિાર રે... હરખે હિડાળા ખાટ ભરજોબન વનમાંહ ઝીલે ૨ સરાવર અહર્નિશ કરે ? ક્રાય ખેલે રે લેલે • સ્ફુલિભક્ષુ બહુ મહ જાતી રે ન જાણી તે પિડા મુજ માટ રે... તેહશું. કેહી કહાણુ તિહાં શી તાણા તાણુ રે... શીયલ સમર્યાં હાર જિન શાસન જયકાર રે.. [૨૫૭૬ ] [૨૫૭૫ ] લાલ સનેહી ૩ સ્ફુલિભદ્ર દેખીયે રે જે મુજ પ્રાણુ આધાર આ ચિત્રશાળા ૨ ન ગમે તે વિના રે સાંભરે વાર હજાર... મુજને કહ્યુ હતુ. રે હું આવીશ વળી રે વળતાં લાગી રે વાર પ્રીત ન કીજે ૨ સયમો(સજની) પથીયા રે જે ઘર ઘરના ભ્રમનાર... નારી ધૂતારી રે જગમાં બહુહતી રે પણ તુજને શાખાશ મન ુ` મેલીને રે રસકસ લઈ ગઇ રે ધરતા તે ન પડયા પાસ(લેઇ ગયા રે વળતા પાસ) એહવા વાલેસર વળી વળી દહિલા રે ભહુગુણુ રમણ ભંડાર લાજ ન કીજે ર તેહશુ ખેલતાં રૂજિહાં મન માન્યું સેા વાર.., ચેારાસી ચેાવીસીમાં રૂ નામ નિજ રાખોયુ ર્ ાશાને સમતિ દીધ પવિજય કહે સ્થલિભદ્ર તું જ્યારે નામે નવનિધ સિંધ... બહુ ગુણુ રમણુ ભંડાર રંગે રૂડી નારીશું જી... માંતા મયગલ જ્યાંહ કાસ્યા ક્રેરડેજી... કાશ્યાસુ રંગરાલ માહન માળીયેજી... એક જીવ એ દેહ રમતાં રાતડીજી... ૧૦૯ પિયુડા૦ ૨ "9 ,, 99 99 ,, .. ૪ લાલ ૧ ૩. ૫ ૪ ४ Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦. સયા સંગ્રહ ઈણ અવસર નિજતાત મરતણું સુણ વાત આજ હે એવું જાણુને સંયમ આવ્યું છે: કેશ્યા લેઈ આદેશ વિચરે દેશ વિદેશ ઝુરે રે વાલમ વિણ વિરહિણી એકલીછ... કુણ દેશે અંગોલ કુણ પીરસસે ધૂત ગોળ વાધે રે કેશરીયે કસ કુણ બાંધશજી.. સહજ સુંવાળો સેજ મૂકી મારા મનડાની હેજ મારે રે પ્રીતમ પ સાથરે... જે વિણ દિન નવિ જાય ખિણ વરસાં સ થાય વહાલે રે વાહ કહે કુણ મેળવે છે. ઈમ જપતાં બહુ માસ સ્થલિ ભદ્ર ચતુર ચોમાસ આવ્યા રે ઉલટ ધરી કેશ્યા આંગણેજી... હર્ષ જ તિરે દિસ તે જા જગદીશ નયણે રે રંગીલે કેશ્યા પાયે પડેછ... ષટસ સરસ આહાર પદિલાગ્યા તેણવાર કશ્યા રે હૈયે હરખે નવા નેહથીજી... પહેરી સેલ શણગાર ચતુર છયેલ તવ નાર બોલે રે અમીરસ વયણ સહામણુજી. જે આગળ શી રંભ. દેખી રૂ૫ અચંભ થંભ્યા રે આકાશે સુરજ દેવતાજી.... નવિ ભેદ્યો મુનિસિંહ. શીલવંતમાંહિ લીહ ચોરાસી ચોવીશીએ નામ લખાવીછ... એ સ્થૂલિભદ્ર નિર્દોષ જેણે પ્રતિબધી કોશ દીધી રે સનેહી સમકિત સુખડીજી... એ સ્થૂલિભદ્ર ચરિત્ર ભણતાં જન્મ પવિત્ર , પામી લબ્ધિ લીલા લખમી ઘણીજી... [૨૫૭૭] પિઉડા આવો હે મંદિર આપણે રે ઉભી જે€ થાહરી હે વાટ તુજ વિણ સૂનાં હે મંદિર માળીયાં રે તુજ વિણ મનમાં ઉચાટ.પિઉડા. ૧ વિણ અવગુણ હે કાંઈ પરિહરી રે વાલમ ચતુર સુજાણ મેં તે થારા પગરી મોજડી રે મેં છો મારા જીવન પ્રાણુ , ૨ Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ લિભદ્રજીની સજઝાય ૧૭૧ તુઝ વિણ જાયે કે નિશદિન દેહિલા રે થાયે વરસ સમાન નયણે આવે નહિ તે નિંદડી ૨ ન રૂચે દીઠા જલ ધાન... પિઉડા૦ ૩ નેહ લગાઈ હે પ્રીતમ તું ગ રે તેણે દહે મુઝ વાત પૂરી પૂરીને પંજર હું થઈ રે તુજ વિણ દુખિણી દિનરાત , ૪ એવા નિક નેહી છે વ્હાલા માં થયા રે કાં થયા કઠિન કઠોર એટલા દિન કે સુખ બહુ ભોગવ્યા રે તહી ન ભીજી કેર.. , પ્રીતમ પ્રતિ હે એમ ન તેડીયે રે લાગી જેહ અમૂલ સુગુણા કરી સુંદર પ્રીતડી રે જાણે સુગંધા હે કુલ દરિસણ દીજે છે મુજ પર કરી ગયા છે જે જોબન તન લાહ. એ અવસર છે પિયુજી દેહિ રે હું નારી તમે નાહ... નાગર નાતિ સાગર ગુણ તણું રે યુલિભદ્ર આવ્યા ચોમાસ કેશ્યા હર્ષિત થઈ મનમાં ઘણું રે સફલ થઈ મુઝ આશ... પ્રતિ બધી હે કાશ્યાને તિહાં રે કરી ચાલ્યો માસ ધન્ય ધન્ય શ્રી યુલિભદ્ર મુનિ પતિ રે ગુણ જિનહર્ષ પ્રકાશ , ૯ [૨૫૭૮] અને માર્યો હે આંગણે પરિમલ પુલવી ન માય પાસે ફુલી હે કેતકી ભ્રમર રહ્યો હે લેભાય. આંબો ૧ આવો સ્યુલિભદ્ર વાલા લાછલદેના હે નંદ તુમ શું મુજ મન મોહીયું જિમ સાયરને હે ચંદ સગુણ સાથે કે પ્રીતડી દિન દિન અધિકી હે થાય લાગ્યો રંગ મજીઠને (એ) કદીયે ચટકી ન જાય.... , ૩ નેહ વિહુણા રે માણસા જેહવા આવળ કુલ દીસંતા રળીયામણું પણ નવિ પામે તે ભૂલ છે કોયલડી ટહુકા કરે આંબે લહેકે રે લુંબ યુલિભદ્ર સુરતરૂ સારિખા કેશ્યા કશુયર કંબ.. સ્થૂલિભદ્ર કોશાને બૂઝવી દીધું સમકિત સાર રૂપવિજય કહે શીયલથી લહીયે સુખ અપાર [૨૫૭૮] લાલ ! તમે હું કયું મુજ વિસારી સિરિ લાછણ કે નંદ લાલ૦ ૧ સેળ શૃંગાર સજી અતિ સુંદર કહેતી કેશા નારી મેહન મૂરતિ(સુરત)ખેલન કે મસિ(મારે) આ ચિત્રશાલીલા) સમારી , ૩ Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ૧૭૨ પથ તુમારા દેખન કારણુ ટરસ સરસ આહાર લેનકુ પિયુ વિયેાગે મે* ઐસીભઈ નયન લગાડી નિહારા સ્વામી ચેામાસું ચિત્રશાલી વસીયા પ્રતિમાધી કાશા વૈશ્યાં તિહાં ગુવિજય વાચક એમ બેલે ડેર લગેગી ઇતના વધુ હાં રહે કઠિન હૃદય દિલ હાર્કે હમસે વિયેાગી હુઆ વહાં કાઇ નારી મલી શહેરમે ઉઠે સાહેલી જ્યારે પાયે પડુગી દુનિયા દેખતે દિલ હરને સુણા નાગર ત દા સુખડા નિહાળુ` રંગ મહેલમે હાથમે કાલ દિયા શ્રી શુભવીર સુણા મે તે દિવાની બની નેહમે’ મુનિવર રહેણુ ચામાત્રુંજી આયા પ્રીત થાળ ભરી વધાવ્યા હૈ ક્રાશ્યા ધમ લાલ દીયા વૈરાગી તુરત ઊઠી મુનિ પાયે લાગી તુમસુ' અમસુ" અધિક સનેહા તુમ દરસિષ્ણુ શીતલ થઈ દેહા હે મુનિવર કાઈ સ્થાનક ડીજે એહ વચન સુણી હરખી માળા એવત જેવત હારી... આવા ગલીએ હમારી... જયું મઢી મિનુ વારી... ચાહુ કરૂં છુ' તુમારી... સ્થૂલિભદ્ર મહાઉપગારી... ભંશીલ સમક્તિ ધારી... જિનશાસત જયકારી... [૨૫૮૦ ] સજ્ઝાયાદિ સ ગ્રહ લાલ જ શરદ પૂનમ ચંદા દિલ હરને વાલે... પવિત્ર 99 19 મે' સચ્ચા માન લિયા ધડી ચારકી દિલ હરને વાલે...,, નેહકુ ભૂલ ગયે દિલ હરને વાલે... તુમ એ જોગ લી દિલ હરને વાલે... પ્રેમ લાગ્યા હે ઘણા દિલ હરને વાલે... 99 99 "9 "" કત હમારે આપે વાલે, કર્યુ. રે લગાઈ અતિ બરિયા ? ૧ . 99 99 ૧૦ 29 3 [૨૫૮૧ ] કાશ્મા ચિત્ત સુહાયા હૈ। રિષજી ! થૂલિભદ્ર મુનિવર ભલે પધાર્યા મુઝ મન વષ્ઠિત સાર્યા હા રષજી ૧ પૂરાણી જાગી હૈ!, ક્રાસ્સા ખરી થઇ અનુરાગી ખરી થઈ અનુરાગી હૈ।, 99 ર ,, એ અમ ગેહા હા, રિષજી ! થૂલિભદ્ર॰ દૂધે વુઠા મેહા હા, 3 તિહાં ચામાસે। કીજે હા કાશ્યા ખરી થઇ તે આપે ચિત્ર શાળા હા, ષિજી ! યુલિ૦ ૪ Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૭૪ સ્યુલિભદ્રજી મળ્યા પ્રતિબંધની સઝા મુનિવર તિહાં રહીયા ચોમાસે સંજમ સુધ પ્રકારે હે રિપળ યૂલિભદ્ર રાત પડી જબ નાર ન બીની મહામદન રસ ભીની હે, કશ્યાખરી થઈ ૫ સરસ બનાયા સોલ અંગારા અનુપમ રૂ૫ ઉદારા હે, , કંચન નયન પ્રેમે કરી ભાંતી ચંચલ જોબન માતી હે ૬ નંતી કરતાલ સારંગી હે ચંગા શરણાઈ મૃદંગા છે , વીણું ઝાંઝર તાલ કસાલા યંત્ર રબા વર શાલા હે લે વાજા મુનિ પાસેજ આવે ચિતમાર ધવની ગાવે છે તા તા થેઈ થેઈ તાન બજાવે રાગ છત્તીસ સુણાવે છે . ૮ હાસ્ય કર તિહાં મોહન ગારા | નયણ વયણ વિકરાલા છે , વેશ્યા પ્રેમ ઘણું ઉપજાયા મુનિવર મન ન ગાયા હે , ૯ શીલ સનાહ શિખર દઢ કીધે ધરમ ઉપર ચિત્ત દી હૈ રિષજી યુલિભદ્રા ઘે ઉપદેશ કેશ્યા પ્રતિધી પરમ શ્રાવિકા કીધી છે રિષછ , ૧૦ ધનધન શુલિભદ્ર મુનિ ઋષિરાયા જસ ગુણ સુર-નર ગાયા છે , લાલચંદ મુનિ વંદે પાયા દિનદિન સુખ સવાયા હે , ૧૧ [૨૫૮૨] ચોમાસું રહા હે ચિત્ર સાલીયઈ ગાયઈ કેશ્યા ગીત નૃત્ય કરતી હે નયણું ચાલવઈ પાર પૂરવ પ્રીત નેહલઈ વિલૂધ હે આય તુમ્હારઉનાહલઉ હું જિનરી જેતી વાટનેહલીય મુઝ મન લાગઉ હે તુમસું નાહલા પડી પટોલઈ ગાંઠિ છોડું ઉડી પણ છૂટછ નહીં પ્રાણુ હુઈ જ કંઠિ. સુણી કુલભદ્ર હે ઈક વાતડી તું પ્રીતમ પરમાણુ મન ભીતર હે તુહિજ વસઈ ભાવઇ જાણુ મજણ કહઈ મુનિવર હે સુણિ કામિણી વિષય થકી મન વાળ દુર્ગતિ પેદન સહેવાં દેહિલી સીલ સુરંગઉ પાળ... યુલભદ્ર કીધી હે શ્રાવિકા સાચઉ ધરમ સનેહ સીલ થકી હે શિવસુખ પામીયએ સહજ વિમલ કહે એહ. , સ. ૬૮ Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૭૪ સજઝાયાદિ સંગ્રહ [૨૫૮૩] વાટ જેવંતી નિશિદિનાં હે કાગ ઉડાય ઉડાય લલના જોષીને ક્ષણક્ષણ પૂછતી હે કબ આ સિરિયાજીર વીર ઘર આંગણ ભૂલભદ્ર આવીયા હે થારી ફલી રે મને રથ માલઘરઆંગણુ૧ ધર્મલાભ મુનિવર દીન્હ . સુનિ કરી જાગે નેહ લલના અવસર ભલે આવીયા હે આયો આયો પાવસ ઝિરિમિરિ મેહ.. ૨ ચોમાસો ચિત્રસાલીને હે માંગ રહે મુનિરાય લલના ભોજન ભગતિ ભલી કરે છે નવિ ચૂકે કેશ્યા તારી ચાય” , ૩ જે બનકી રાતીમાતી હે અવર બો શૃંગાર લલના મન ત્રિભુવનકી મોહની હે વાકે આગે માંનિક સુરનરહાર, ૪ ઘમઘમ વાજે ઘુઘરા પગ નેઉર ઝિણકાર લલના ન કવેસર મોતી બન્યા છે વકે અધિક વિરાજ હે નવસરહાર, ૫ ચપલ ખંજન સદેય ને ના હે બહુરિ કાજલકી રેખ લલના ભાલે તિલક સભા બન્યો છે વાટ અધિક વિરા હૈ નભેખ, ૬ તત તત થઇ થેઈ ધ્વનિ સજે હે ચિડચિડ દોં દોં બજત મૃદંગ લલના ગિડગિડદા નાટિક સજે છે વા અધિક વિરા હૈ નૃત્ય સુચંગ,૭ કેશ્યામું પ્રતિબંધિકે હે મુનિવર કરિ ચૌમાસ લલના દુષ્કર-દુક્કર કારક કહે છે જબ આયા સદ્ગુરૂ પાસ.. ઇ ૮ ચોરાસી ચોવીસી લાગે છે રહસ્ય વાકે નામ લલના લક્ષ્મી વિલલભ મુનિરાય કે હે ગુન ગા ભાવેકરિ પરિણામ. , ૯ ઘા સ્થલિક-કશ્યા સંવાદની સજ્જા [ ૨૫૮૪] હર શ્રી સ્થૂલિભદ્ર મુનિગણમાં શિરદાર જે ચોમાસું આવ્યા કેશ્યા આગાર જે ચિત્રામણ શાળાએ તપ–જપ આદર્યા જે... ૧ કિશા-આદરીયા વ્રત આવ્યા છે અમ ગેહ જે સુંદરી સુંદર ચંપક વરણી દેહ જે અમ તુમ સરીખે મેળે આ સંસારમાં જે ૨ યૂ-સંસારે મેં જોયું સકલ સ્વરૂપ જે, દપણની છાયામાં (ના) જેવું રૂપ જે; સુપનાની સુખલડી ભૂખ ભાંગે નહિ જે.... ૩ કોના કહેશે તે નાટક કરશું આજ છે, બાર વરસની માયા છે મુનિરાજ જે તે છોડી કેમ જાઉં હું આશાભરી જે... Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્ફુલિભદ્ર—કાસ્યા સવાદની સન્નાયે સ્થૂ—આશા ભરીયેા ચેતન ઢાલ અનાદિ જો ૧૦૭૫ વચ્ચેા ધરમને (ભ્રમીયે। ભવમાં) હીણુ થયા પરમાદી જો ન જાણી મેં સુખની કરણી જોગની જો... કા–જોગી તેા જંગલમાં વાસેા વસીયા જો, વેશ્યાને મદિરીએ ભેાજન રસીયા જો તુમને દીઠા એવા સયમ સાધતા જો... ૐ સ્થૂળ-સાધશુ` સ’જમ ઇચ્છારાધ વિચારી જો કૂર્માપુત્ર થયા નાણી ધરબારી જો; પાણીમાંહિ પંકજ કારુ" જાણીએ જો... કાયા ાણુ (રંગપતંગ) સધ્યા રગ સમાન જો; હાલી તે શી કરવી એહવી પ્રીતડી જો... કા૦ાણી એ તેા સધળી તુમારી વાત જો મેવા મીઠાઈ રસવંતી બહુ(ભા) જાત જો અભર ભૂષણ નિત નિત નવલાં લાવતા જો... ૮ સ્થૂ-લાવતા તા તું દેતી આદરમાન જે, ઊં ૧. ૧૧ ર દાળ-પ્રીતલડી કરતા તે રંગભર સેજ જો રમતાં ને દેખાડતા ઘણું હેજ(ત) જો રીસાણી મનાવી મુજને સાંભરે જો... સ્યુ-સાંભરે તા મુનિવર મનડુ વાય જો, ઢાંકયો અગ્નિ ધાયા પરજાને જો; સયમમાંહિ એ છે દૂષણ માટલું જ.... કા-માટલું આવ્યું'તું રાજા નંદનુ તેડુ' જો જાતાં ન વહે કાંઇ તુમારૂં મનડુ ો; મેં તુમને તિહાં કાલ કરીને માલ્યા જો... સ્થળ-માકલીયા તા મારગમાંહિ મળીયા જો સ`ભૂતિ આચારજ જ્ઞાને મળીયા જો સૌંયમ દીધુ. સમકિત તેણે શિખવ્યુ. જો... ક્રા-શિખવ્યું તે। કહી દેખાડા અમને જો ધમ કરતા પુણ્ય ઘણુંરૂ" તમને જો સમતાને ઘેર આવી (વે)ક્રાસ્યા ઈમ વદે જો... ૧૪ વન્દે મુનીશ્વર શ'કાને પરિહાર જો સમકિત મૂલે શ્રાવકના વત ભાર જો; પ્રાણાતિપાતાદિક સ્કુલથી ઉચ્ચરે જો... ઉચ્ચરે ત્યાં તા વીત્યુ છે ચેામાસુ ને આણા લહીને આવ્યા ગુરુની પાસે જો; શ્રુતનાણી કહેવાણા ચોરે પૂરવી જો... ૧૩ ૧૫ ૧૬ પૂરવી થઈને તાર્યા પ્રાણી થાય જો ઉજવલ ધ્યાને તેહ ગયાં દેવલાક જે; ઋષભ કહે નિત્ય તેહને કરીએ વના જો... [ ૨૫૮૫ ] કાશા વેશ જોઈને સ્વામી આપના લાગી તનડામાં લાયજી; અણુધાયું. સ્વામી આ શુ" કયુ" લાજે સુઉંદર કાયછ કાણે રે ધૂતારે તમને ભાળવ્યા ?... ૧૭ Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૭૬ આવી ખબર ત્યારે હાતા છેતરીને છેહ દીધે! મને સ્ફુલિભદ્ર-બાધ સુણી સુગુરૂ તા માતપિતા પરિવાર સસ્તું એહવુ" જાણીને કૈાશા સુઉંદરી આવ્યા ગુરૂની આજ્ઞા લેઈ કાશા-કાલ સવારે ભેગાં રહી તે મને બાધ દેવા આવીયા કપટ કરી મને છેડવા પણ હુ છે।ડુ નહી નાથજી સ્ફુલિક-ઐઇંડાં માતપિતા વળી ઋદ્ધિસિદ્ધિ મે તજી દઈ જોગ ધર્યો અમે સાધુના માતા સમાન ગણુ તને કાશા-બાર વરસની પ્રીતડી પસ્તાવા પાછળથી થશે તારી ચરિત્ર જોઈ નાથજી માટે ચેતા પ્રથમ તમે સ્કુલિક-ચાળા જોઈ તારા સુ`દરી કામશત્રુ બને કર્યા છેટી રહી ગમે તે કરે પણ તારા સામુ જોઉ નહીં કાશા માછી પડે છે જાળમાં તેમ મારા નયનના બાણુથી ઢીંગ કરવા તજી ક કાળજુ કપાય છે માહરૂ સ્યુલિ॰ભાર વરસ સુધી કામિની વિધવિધ સુખ મે` ભાગવ્યાં સજઝાયાદિ સંગ્રહ જાવા દેત નહી" નાથજી; પણ નહી. છે।ડું હુ" સાથજી...ક્રાણુ ર લીધે। સ*જમ ભારજી; જુઠા આળ પંપાળજી નથી રે ધૂતારે મને ભાળવ્યા...,, ધ સાધુને વેજી; દેવા તુમને ઉપદેશજી... લીધાં સુખ અપારજી; જોગ ધરીને આ વારજી જોગ સ્વામી અહી નહી' રહે..... આવ્યા તમે નિરધારજી; નથી નારી ગમારજી... છેડયો સહુ પરીવારજી; માની સલ્લું અસારછ છેટી રહી કર વાત તુ... છેાડયો સઘળાના યારજી; સત્ય કહુ” નીર્ધારજી પણમાં તેાડી ન જાયજી; ટહુક છું. લાગીને પાયજી.. તુરત છેડશેા જોગજી; પછી હસશે સહુ લેાજી... ઠગું હું નહી. લગારજી; જાણી પાપ અપારજી...ઈંટી રહી. ૧૧ 99 99 99 ,, " "9 39 3 જોગ૦ ૯ ૪ ૐ મારા માટે ઉપાયજી; શાને કરે હાયહાય.. જળમાંથી જેમ મીનજી; કરીશ તમને આધીનજી... બેગ ૧૩ પ્રીતે ગ્રહે। મુજ હાયજી; વચના સુણીને નાથજી... રહ્યો તુજ આવાસજી; કીધા ભાગ વિદ્યાસજી આશા તો હવે માહરી... ૧૫ ૧૦ ર ૧૪ Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્થૂલિભદ્રકાશ્યા સંવાદની સજઝા :૧૦૭ ત્યારે તે અજ્ઞાન હું તે કામમાં અંધજી; પણ હવે તે રસ મેં તો સુણી શાસ્ત્રના બોધ છે ૧૬ કિશા-નાની મુનિને ઋષીશ્વરા મોટા વિદ્વાન ભૂપજી; તે પણ દાસ બની ગયા જેઈ નારીનું રૂ૫છે. જેમ સાધુપણું સવામી નહીં રહે મિથ્યા વ૬ નહીં લેશજી; દેખી નાટારંભ માહો તજશો સાધુને વેષજી... ઇ ૧૮ સ્યુલિ –વિધવિધ ભૂષણે ધારીને સજી રૂડા શણગાર; પ્રાણ કાઢી નાખે તારો કુદી કુદી આહારજી... આશા. ૧૯ તે પણ સામું જોઉં નહીં ગણું છું વિષ સમાનજી; સૂર્ય ઉગે પશ્ચિમ કદી તે પણ છડું ન (ટેક) માનજી... , ૨૦ શા-ભિન્ન ભિન્ન નાટક મેં કર્યા સ્વામી આપની પાસજી; તે પણ સામું જોઈ તમે પુરી નહી મને આશા છે. હાથ રહે હવે મારે હાથ જોડી હવે વીનવું મારા પ્રાણ સમાનજી;. બાર વરસની પ્રીતડી યાદ કરો તમ મનજી ) ૨૨ સ્યુલિ-ચેત ચેત કેશા સુંદરી શું કહું વારંવાર; આ સંસાર અસાર છે નથી સાર લગારજી. સાર્થક કરો હવે દેહનું જન્મ ધરી સંસારમાં નવિ ઓળખે જૈનધર્મજી વિધવિધ વૈભવ ભોગવ્યાં કીધાં ઘણું કુકર્મ છે... » ૨૪ તે સહુ ભોગવવું પડે મૂઆ પછી તમામ અધમાં પ્રાણીને મળે નહીં શરણું કઈ ઠામ. , ૨૫ સિંઘરૂપી આ સંસારમાં માનવમીન તે ધારજી જંજાળ જાળ(રૂપી ગણે ઉપર ડગમગે) કાળરૂપી મચ્છી મારજી... ૨૬ કાશ-વિષયારસ વહાલે ગણી કીધાં ભોગ વિલાસજી ધર્મના કાર્ય કર્યા નહીં રાખી ભેગની આશજી ઉદ્ધાર કર મુનિવર મારો. ૨૭ વ્રત ચૂકાવવા આપનું કીધાં નાચને ગાનજી છેડ કરી મુનિવર આપની બની છું હું અજ્ઞાનજી.... ૨૮ બાર વરસ સુખ ભોગવ્યું ખરચ્યા ખૂબ દીનારજી તોય હું તૃપ્ત થઈ નથી ધિક મુજને ધિક્કાર... , શ્રેય કરે મુનિવર માહરૂં બતાવીને સત્યજ્ઞાન ધન્ય ધન્ય છે આપને દીસે મેરૂ સમાનજી... છે ૩૦ Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - છે ૧૦૭૮ સજઝાયાદિ સંગ્રહ સ્યુલિ૦ છોડી મોહ સંસારને ધારે શીલવત સારછ તે સુખશાંતિ સદા મળે પામ તમે ભવજલ પાર ...સાર્થ૦ ૩૧ કેશા ધન્ય છે મુનિવર આપને ધન્ય શકડાલ તાતજી ધન્ય સંભૂતિવિજય ગુરૂ ધન્ય લાછલદે માતજી મુક્ત કરે મોહજાળથી ૩૨ સ્થલિક આજ્ઞા દી હવે મુજ ભણી જાવા ગુરૂની પાસજી ચોમાસું પૂર્ણ થયા પછી સાધુ ઈડે આવાસજી, રૂડી રીતે શીલવત પાળજે કેશા-દર્શન આપજે મુજ ભણી કરવા અમૃત પાનજી સુર ઈન્દુ (સૂરિ ઈજ) કહે શુલિભદ્રજી થયા સિંહ સમાનજી ધન્ય છે મુનિવર! આપને... » ૩૪ [૨૫૮૬] દૂહા સરસ્વતીને ચરણે નમી મન્મથ મારણ ટોલ સ્થૂલિભદ્ર ઋષિ આવીયા કશા મંદિર મહેલ ઉઠ હાથ અળગી રહી કેશા વદ જે બોલ ચારમાસ ચિત્ર શાલીએ મુનિવર રહ્યા અડેલ. ઢાળ: કશ્યા કહે સ્થૂલિભદ્રજી રે કૂડા કરે ચકડેલ સારી પાસા સોગઠા રે અમ ઘર એ રંગરોલ, સ્યુલિભદ્ર ! અમ૦ ૩ સ્થૂલિભદ્ર વળતું એમ કહે રે સુણ કેશા અમ બેલ અરિહંત નામ હૈયે ધરૂં રે અમઘર એ રંગરેલ રે, કોશા! અમ૦ ૪ શાલ દાલ શુભ સાલણું રે પિળી ઘીમું ઝબોલ ભોજન કીજે ભાવતાં રે અમધર એ રંગરોલ, સ્થૂલિભદ્ર!અમ૦ ૫ સરસ નીરસ કરી એકઠાં રે ભજન કીજે ઘેલ સ્વાદ લંપટપણું પરિહરી રે અમઘર એ રંગરોલરે કશા ! અમ ૬ આંખડીયું દય આંજીયે રે ઝળહળ)કે ગાલ પોલ ૫ટ પીતાંબર પહેરીયે રે અમઘર એ રંગરોલ સ્યુલિભદ્ર! અમ૦ ૭ લેચ કરાવું કેશને રે માથે ન બાંધું ( =રૂમાલ) છરણ વસ્ત્ર પહેરું સદા રે અમઘર એ રંગરોલ રે શા! અમ૦ ૮ ચારૂ વિલેપન કીજીયે રે કીજીયે અંગ અઘેલ શરીર સુંદર સોહાવીએ રે અમઘર એ રંગરોલ સ્યુલિભદ્ર! અમ૦ ૯ ચારૂ વિલેપન વરજીએ રે વરછ અંગ અઘેલ શીયલે શરીર સેહાવીએ રે અમઘર એ રંગરોલ રે કેશ્યા ! અમ ૧૦ Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્ફુલિભદ્રઢાણ્યા સ્વાદની સઝાયે કપૂર કીજે કાગળા ૨ નવલખા હાર હૈડે ધરૂપ હૈ સુકૃત કરી કાગળા ૨ અરિહંત જાપ હિયડે ધરૂ× રે સુખ શય્યાએ પેાઢીએ ૨ ધૂપ ધટી અતિ મહમહે રે સયમ સુંદર સુઉંદરી રે જ્ઞાન દીપક દીપે સદાયે સામનિમલ પડિત તા ૨ પ્રીતિવિમલ કહે પ્રાણીયા રે વાય ઝાળે ડાલે દીવા નારી સગે વ્રત નરહે તેમ સૂકાં પાન સેવાળને ખાતાં તે પણ નારી દર્શન દેખી મુનિવરની મુદ્રા લઇ બેઠા કાળીનાં ટાળામાં કુશલે મુખે દીજે તમાલ અમર એર`ગરાલ સ્ફુલિભદ્ર ! અમ૦ ૧૧ મુખે વદીયે(ઢવીયે) સત્ય બાલ અમથર એ ૨ ગાલ રે કાયા ! અમ૦ ૧૨ ચિીયે હરખ હિડાલ અમાર એ ર`ગરાલ મ્યુલિભદ્ર ! અમ૦ ૧૩ પાસે કરતી ત્લાય [ ૨૫૮૭ – ૨૫૮૮ ] બાલે નાંજી ખેલે નાંજી સ્ફુલિભદ્ર વાલમ ! પ્રીતલડી ખટકે છે ભાલા નાજી ખેાલે નાંજી ૧ યેાગ ધ્યાનમે જોડી તાળી સ્થૂલિભદ્ર યાગીશ્વર આગે અણુભેાલે ઇંડાં પ્રેમજ સરશે ? આામણી-કૂમણી મુજને મી માં આગળ માસાળ વખાણા એક ઘડી રીસાઈ રહેતી એક વાંઝણીને બેટા મેાટા તેમજ વૈશ્યા સગે આવી હાથ ગ્રહી જપ માળી ખેાલી કાશ્યા ખાળી... પ્રેમના કાંટા ખેંચે પાડેાશી સહુ પૂછે... તું ગુણુ અણુ તાહિલા ત્યારે થાતા તમે દહિલા... એહી જ પ્રીતમ(તે ક્રમાા)પ્રીછે. સયમ રાખણુ ઇચ્છા... અગ્નિ ઘી પીગળાએ ઈંડાનાંજી છેડાનાંજી નાંજી સ્ફુલિભદ્ર કહે સુણ ૨ ક્રાસ્યા માં માસાળએ પદને અર્થ અમઘર એ ર‘ગાલ ૨ કાયા ! અમ૦ ૧૪ કાશા સ્ફુલિભદ્ર ખેલ તસધર નિત્ય ર ંગરાલ રે ભવિકા ! તસધર૦ ૧૫ આખરે હાંસી થાયે... વનવાસી જે યાગી કામતણાં થયા ભાગી... વળી ષટરસ પણ ખાવા રત્ન વાંકે લેઇ જાવા... 19 .. 99 ૧૦૭૯ 99 99 22 ૩ [ ૨૫૮૮ ] (પ્રિય)ાશાજી વિષયના વયણા વિમા, છાડાનાંજી તેં કહી સાચી વાણી તું મુજ માત સમાણી...છાડા નાંજી૦ ૧ Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૮૦ સજગાયાદિ સંગ્રહ ઘટતા બેલ કહ્યા તે સઘળા ઉથાપ્યા નવિ જાયે નવવિધ વાડ રાખે તે મુનિવર આગમમાં કહેવાય. છેડે નાંજી ૨ સરસ આહાર નવિ ખાયે મુનિવર તપ-જપ કિરિયા ધારી વનમગની પેરે મમતા મૂકી વિચરે મુનિ બ્રહયારી.. - ૩ ચિત્ર લિખિત જે પૂતલડી પણ નિરખે નહિ ભાગી તે કિમ નારી સંગે નિશદિન રાત્રે વડ વૈરાગી... કેઈક ભાવી પદારથથી હું ગુરૂ આજ્ઞા લઈ આવ્યું પણ એમ રહેવું ઘટે ન મુનિને મુજમન અર્થ એ ભા ... , વિષય વિપાકતણાં ફળ વિરૂઆ જાણી તુજથી દૂર રહેશે કેશ્યા સરલ સ્વભાવે તરવા ભવજલ પૂરે.. મીઠી વાણુ મુનિવરજીની કેશાને મન ભેદી શીલવ્રત અંગે અજવાળે વિષયની વેલી છેઠી... ધન્ય શહાલ તણે એ નંદન ધન્ય લાછલદે માય શ્રી મહિમાપ્રભ સુરિવર ગુરૂને ભાવ નમે મુનિ પાય.. , [૨૫૮૯] કુલભદ્ર મુનીસર આ હમ ઘરબાર ઈકવાર મયાકર પૂરવપ્રીતિ સંભારિ તું દીનદયાકર (હિજ પર ઉપગારી અવગુણ વિણ પીઉડા મુઝને કાંઈ વિસારિ શુલિભભુની ૧ પાવસ કિૉ પીઉડા મોરકર કિલકારિ બાબહિ પીઉપી વિરહ જગાવે ભારિ આવ્યો આસાઢે મેઘ ઘટા વિસતારિ વરસે છે ચિહું દિસિ મેઘમહાજલ ધારિ , મુઝ સાથે સાઢી બારે કેડી સેનારી વિલસોથે પ્રીઉડા કાંઈ મેલે નિરધારી તું સહજ સલૂણે તું હિજ પર ઉપગારી ઈકવાર મયાકર હું છું દાસી તુમારી , વિલ પ્રીઉ ભોજન સાલ-દાલ ધૃતધારિ આછા અતિમાંડા ખીર ખાંડ સંહાલી પ્રીઉસું સાલપુડા પાપડ વડીય વધારિ ઉપર અધિકેરા આપું પાન સેપારી , ઘર આંગણુ મંદિર સુંદર સૂરત થારી સંજમ છે દેહિલે સોહિલે છે ઘરબારિ પ્રિલે જે બનમેં ભર છાંડે છે નિરધારિડાહ્યા નવિ ગણિ તે નરક મઝારિ પૈહરા અતિઆછા વાળા વેસઠમારિ રૂૌ તનુ પામ સુરપતિને અનુહારિ મુઝ સાથે વિલસૌ ભોગભલા ભરતારિ ઈમાહતી કેશ્યા અંગ કરે કિગારિ. સેહે તસ મારી વેણી ભુયંગમ ભારિ કાંને દેય કુંડલ હાર હિરો લહકારિ કટથટ ખટકાલિ કટિમેપલ સેનારી પાયે રિમઝિમ કરતી ઘૂઘરડી રૂપાળી ૭ પછી નવનવલા વેશ્યા સામારિ મુનિવરનૈ આગે નાચે નિરતિ ચારી Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -લિભદ્ર-સ્પા સંવાદની સજઝાય ૧૦૮૧ પાય લાગું પ્રિલિડા વિનતડી અવધારિર રહેઈણ મંદિર મકરસ અવર બિમારી પહિલી પિણ હમસું તે કીધી બેટાઈ જતાં નવિ માંગિ સુંદર શીખ હમારી gઝને કઈ દૂછ અવર મિલી ધૂતારી તિણ કામણ કીધાં લીધે મનડે હારી મમ તેઓ પ્રિીડા જોડી પ્રીત હમારી તપ-જપ-જપમાલા મેહલે એટણવારિ પૂરવલી પ્રીઉડા કાંઈ વાચા વિસારી જાવા નહીં દેરું જે કહ સેવારિ...૧૦ સામી સસનેહા જુઓ હદય વિચારી અબળા ઉવેખી કરો કેમ વિહાર તાણી કાંઈ તેડે છેડે ગાંઠ હિયારી આપણ બિહું રમમાં રંગે રામત સારી ભોળી તું કોણ્યા બેલની બોલ વિચારી જોબન મદમાતી તું રાતી સંસારી જે શીલ ન પાહી નવિટા પરનારી રાજાપિણ તેને ઠંડે પાપ પચારી ભોળી આગેપિણ રાણે રાવણ દશમુખ ધારી સીતા સંજોગે પેહતે આપણું કમાઈ સીલે કરિસાચો સેવ સુદરસણસારી સુલી સિંધાસણ દેવ કરે એ વારી... જે શીલ ન પાલે તે પરભવ ભિખારી ઘરઘર તે ભમતાં વેચે ઈંધણ ભારી તેહને નવિ માને પુત્રકલત્ર પરિવારી રૂપૈ નવિ રૂડા લેક કરે કિલગારી. ૧૪ જે સીલ સુરંગ પામ સુર અવતારી તેહને પિણ પ્રણમે પાએ દેવ કુમારી માહે મુઝને મુગત વધૂ સંભારિ તે માટે તપ-જપ કિરિયાને વ્યાપારી... કિસ્યા કામણ હું તાહરા સંગત વારી ગુરૂ પાસે જાસાં ચતુર માસે પારિ મેં પુૌ પામી સુગુરૂ સેવા સારી કેશ્યા પિણ કીધી સમકિત શુદ્ધ આચારિ ધન ધન એ યુલિભદ્ર જિણ એ કેશ્યા તારી કવિશીલ વિજય સીસ સિદ્ધિ વિજય સુખ કારી મોટે એ મુનિવર કાયા સાધારી ચિરંજીવ શુલિભદ્ર જિહાંગે ધૂની તારી ૧૭ કલશ—એમ દ્રવ્યય પર્યાય નય મુખ આવશ્યક ષટ આદરે જિનરાજ વાણું હિયે આણ પ્રાણી સંશય મત ધરો વિધિપક્ષ ગપતિ રિવિવા ઉદધિસૂરિ શિરોમણી તસ શિષ્ય પણે જ્ઞાનસાગર ભણે ભવિયણ શિવભણું છે [૨૫૯૦]. એકને આંગણ વાદળી રે સોહે સામે સુરંગ યૌવનવય રંગરાળમાં પીયુ આ નિજ બેન(ગેહ)છ, વાતો કરૂં શું સંસારની ગુરૂ આજ્ઞા લઈ આવીયા સ્થૂલિભદ્ર ઋષિરાજજી વેશ્યા કહે આ પિય સફળ થ ભવ આજજી.. વાતો ૨ ત્રણ ડગલા તું આઘી ઉભી રહેજે જેમ મરજી હેય તેમ કરજે વૈરાગ્ય ભી થઈને હું આવ્યો ખસવાને નથી કોઈ આરાજી.. , ૩ Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૮૨ સઝાયાદિ સંગ્રહ સંયમ વ્હાલો મીઠે મારે મન અમને છે અમૃતખાણ વહાલા છે ભાવપ્રાણવાનાટક કરી નચાવતી ' ફેંકતી કામના બાણ હાવભાવ હેવા થકી ફરી ફરી ભાખે વાણ. , ૫ હરખે કહું છું તમને વહાલા જૂઠડાવાળા શીક કરો પીયું તમારું મન માને ત્યાં જાય છે સુખ ઇડી દુખી કિમ થાવ છો, ૬ થુલભદ્ર કહે કામિની આ સંસાર અસાર ધૂમાડાના બાચકા ભરતાં જી થાય ખુવાર, સુખ ઈડીએ ૭. વેશ્યાને વૈરાગ્ય જાગી વ્રત કરૂં હું મુનિરાય બાધા કરૂં હું મારા સ્વામી સ્યુલિભદ્ર હે ગુરૂરાય. ૮ સિદ્ધિસદા સુખ પામવા રે બારવ્રત લેઈ આરાધીયાજી હીરવિજય ગુરૂ હીરલ રે લબ્ધિ વિજય ગુણ ગાય ૯ [૨૫૯૧ ] અહે મુનિવરજી ! મારી ઉપર મહેર કરી ભલે આવ્યા વેષજ બદલી કેલ પાળીને આવ્યા મુજ મન ભાવ્યા હું વાટ તમારી જેતી'તી તુમ વિરહે નયણું ભારતી'તી વળી દૈવને ઓળભા દેતી'તી.અહ૦ ૨ તમે ચતુર ચોમાસુ કહી(રી) ચાલ્યા તે ઉપર મંદિન એ ગાળ્યા હવે ભલું થયું નયણે ભાળ્યા.... ,, ૨ હવે દુઃખડા મારા ગયા દૂર આનંદ નદી હરખે પૂરે હવે ચિત્ત ચિંતા સઘળી ચૂર મારા તાપ ટળ્યા સઘળા તનના મારા વિલય ગયા વિકલ્પ મનના વળી ઘૂઠા નીર અમૃત ઘનના , ૪ એક માસું ને ચિત્રશાલી એ નાટકગીત તણું નાળી મુજ સાથે રમીએ મન વાળી.. તવ બોલ્યા ઘુલિભદ્ર-સુણ બાળા તું મ કરીશ ચિત્ત ચરિત્ર ચાળા એ વાત તણું હવે ઘા તાળા , ૬ અહો મન હરણ? તમે મુજ ઉપર રાગ-રાગ ન રાખે અહે સુખકરણી ! સંયમ રસથી રાગ હૈયામાં રાખે. અહે મન૦ ૭. હવે રસભરી વાત તિહાં રાખી મેં સંયમ લીધું ગુરૂ સાખી ચિત્ત ચેખે ચારિત્ર રસ ચાખી.”, ૮ હવિષયતૃણાથી મન વારા હવે ધર્મદયામાં દીલ ધારે એ ભવોદધિથી આતમતારો કશા મુનિવરને પ્રતિ બેથી આશ્રવકરણી તે સવિરોધી વ્રત ચોથું લઈ થઈ તે સુધી, Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્યુલિભદ્ર-સ્થા સંવાદની સજઝાય ૧૮૪ જે નર એહવી પ્રીતિ પાળે જે વિષમ વિષયથી મનવાળે તે તો આતમ પરિણતી અજુઆ , ૧૪ જે એહવા ગણીના ગુણ ગાવે જે ધર્મગ અંતર પાવે તે મહાનંદપદ નિચે પાવે , ૧૪ [૨૫૯૨] આજ સખી જાણું આવશે રે નિચે શુલિભદ્ર મારો નાથ આજ નિશાએ સુપન લઘું મંદિર પધારો મારે સાથ આજ હરખે મુજ હિયડું ભર્યું રે રોમ રોમ વિક મુજ ગાત રસી મારો રંગથી રે પ્રેમે મળશે મુજને પ્રાત. ઇ . એહવે ગુરૂ આણું લડી રે શુલિભદ્ર મુનિ ચતુર ચોમાસ કેશ્યા મંદિર આવીયા રે આદરી પૂરણ જોગ અભ્યાસ છે કેયા કરજેડી રહી રે લળી લળી કરતી લાગે પાય પ્રભુજી! ભલે પધારીયા રે મજ દાસી પર કરીય પસાય.. એ આજ મારે આંગણે રે મીઠા દુધડે ઘૂઠા મેહ ઘર આંગણ ગંગા વહી રે પ્રગટયો પૂરણ સુકૃત સનેહ , ૫ કરૂણા નિધિ કરૂણા કરી રે મંદિર પાવન માહરે કીધ દુઃખડા સહુ દૂર ગયા રે આજ સંપૂરણ અમૃત પીધ. ૬ ચિત્ર શાલીમાં ચેપશું રે રંગે નિતપ્રતિ રહીયે સ્વામી ભગતિ યુવતિ સહુ સાચવું રે પ્રેમ ધરી હું કરીય પ્રણામ.... , ૭ સ્યુલિભદ્ર કહે કેશ્યા સુણે રે નહિ હવે નવલે તેહજ નેહ હું સાધુ થયે સંયમી રે રંગભર રાગ ન રાખું રેહ.. ૮ અળગી રહેજે મુજથી રે ઉઠ હાથ મૂકી ઈલ એહ. ચાળા કરજે ચંપશું રે જિણ જાણે તિમ મનથી જેહ... ૯ હવે વ્રત ચૂકાવવા રે કેશ્યાએ રંગે રચીયે રાસ નાટક માંડ્યા નવનવા રે ઉલટે જેહથી મદન ઉ૯લાસ , ૧૯ ઘુઘરીના ઘમકારમાં રે ઝાંઝરના તિમ ઝણકાર પાયતના પડછંદમાં રે ઠમકે વિંછીયાના ઠણકાર છે ધપ અપ માદલ વાજતે રે વીણા શબદતણું રણકાર તાલતાન તૂટે નહિં રે ઇણિપેરે નાચે નૃત્ય અપાર છે ૧૨ ફુદડીની પરે હરે ફરે રે લટકે નમતી અંગ નમાય મુખડાના મટકા કરે છે ખલકે ચૂડીના ખલકાર Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1px નેત્ર કટાક્ષ નિહાળતાં ૨ સ્ફુલિભદ્ર ચિત્ત કે નહિ” ૨ કાશ્યા પદ પ્રણમી કરી રે સીમલ શિરામણી સૌંદર્ રે હવે તારો મુજ સ્વામીજી રે શ્રાવકન્નત સમજાવીને ૨ થુ વ્રત ચાખુ કરી રે આય સ'ભૂતિ ગુરૂ ઉચ્ચરે ૨ ઈમ ક્રાસ્સા પ્રતિ ખૂઝવી રે સ‘પ્રતિ સુરપદ ભાગવે ૨ એહવા ગુણી(મુનિ) ગુણ ગાવતાં ૨ ચિત્તુંગતિ ચૂરી કરી રૂ સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ પડે ધૃત ગનર પ્રેમને પાશ ક્રાશા મનથી થાય નિરાશ... આજ॰ ૧૪ ધનધન મુનિવર તુજ અવતાર જીત્યા જાલિમ મદન વિકાર... દાખા મુજને ધમ દયાલ શ્રાદ્ધી સમકિતી કીધ કૃપાલ... મુનિવર ત્યાંથી કીધ વિહાર આવા દુષ્કર દુષ્કરકાર... સ્થૂલિભદ્ર નામ રહ્યો નિરધાર આગે લહેશે ભવના પાર... લહીયે લીલા લાભ અપાર મુક્તિમહાનંદ પદમન ધાર... ,, 99 ૧૫ ,, g ક ,, ૧૮ ,, ૧૯ [ ૨૫૯૩ ] એકદિન કાસ્યા ચિત્તને રંગે બેઠી છે મનને ઉમ`ગે પાંચ-સાત સાહેલીની સંગે રે સ્થૂલિભદ્રમુનિ ધરે આવે આવે આવે લાલદેના નંદ ૨, મ્યુલિ૦ ૧ આજ મારે મેાતીડેમેહ વૂડષા દેવ દેવી સર્વે મુજ તૂડયા મે" તેા જીવન નયણે દીઠા ૨૦ આવીને ઉતર્યા ચિત્રશાલી ડીરતને જડીત રઢીયાળી માંહે મગીયા મેાતીની નળી ૨૦ પકવાન્ત જન્મ્યા બહુભાત ઉપર ચેાસઠ શાકની જાત તાયે નગમે વિષયની વાત ૨૦ ક્રાસ્યા સજતી સાથે શણગાર કાજળ કુંકુમ હિ'ગુલ હાર પગવટ અંગુઠી વી છુવા(નિષ્ઠુયા) સાર રે...મ્યુલિભદ્ર૦ દ્વાદશ ધપમપુ માદળ વાજેભેરીભુ'ગળ વીણા-શરણાઇ)ગાજેતેમરૂપે અપછરાછાજેરે ક્રાસ્યાએ વિષયની વાત વખાણી સ્ફુલિભદ્રે હૃદયે નવ આણી સાધુ પહોંચ્યા છે દેવ લેાક માંહિ રે... પંડિત (પન્યાસ) સુહસ્તિ વિજય કવિરાય એવા સુગુરૂતણે સુપસાય શિષ્ય ખુશાલ વિજય ગુજુ ગાય ૐ... .. ७ "9 હુ' તા પરણ્યા સયમ પટરાણી રે... એમ બહુવિધ નાટકકરીયાન્સ્યુલિભદ્રે હૃદયે નવિ ધરીયા સાધુ સમતા રસના દરીયારે॰ એવું જીવે સુખ અનુભવ્યા ઢાલ અન તા એમ નિરગમ્યાતાયેજીવનવિ તૃપ્તિ પામ્યા રે૦ હાસ્યાને કીધી સમકિત ધારી,વિષયારસસુખથીનિવારી,એવાસાધુનીા બલિહારીરે૦ એહવે પૂર' થયું. ચેમાસ સ્ફુલિભદ્ર આવ્યા ગુરૂ પાસ દુર દુર વ્રત ઉલ્લાસ રે નામ રાખ્યું છે જગમાંહિ ચેારાસી ચાવીસી માંહિ . ૧૨ ૧૩ Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ નવિજી.... કેતકીછ... સ્યુલિભદ્રસ્થા સંવાદની સઝાય ૧૯૮૫ [ ૨૫૯૪] બેલીગ મુખ બોલ ચાર ઘડીને કેલ આપેલાલ હજીય ન આવ્યો વાલજી ૧ દેઈ ગયે દુઃખ દાહ પાછો ન આવ્યો નાહ છે કે સહી કે ભોળવ્યા. રહેતે નહિ ક્ષણ એક રે દાસી સુવિવેક જઈ જુઓને દશે દિશાજી.... એમ બેલંતી બાલ એહની ઉત્તમ ચાલ છેલ ગયા મુજ છેતરી છે ઉલસ-વાલસ થાય અંગઉધામા ધાય નયણે ન આવે નિદડીજી... ચોખા ચંપકચાર નણદલના હે વીર નયણે તે દીઠા જેમ બધે મેહ મછને જળશું નેહ, ભમરાને મન ચકો ચાહે ચંદ્ર ઈંદ્રાણુ મન ઇંદ્ર અનિશ તમને ઓળગુંજી... તુજ વિણ ઘડીય છમાસ તે મુજ નાખી પાસ નિષ્ફર પણું નર તેં કર્યું છે.” ભાઓ કઈક દોષ મૂકી મનને રસ છે કાંઈક તે કરૂણું કરાઇ.... હું નિરાધારી નાર મેલી ગયો ભરથાર આલાલ ઉભી કરૂં આલોચનાઓ... ૧૧ ઈમ વલવલતી કોશ દેતી કરમને દોષ , દાસી આવી રે દેડતી. ૧ સાંભળ સ્વામિની વાત લાછલદેને જાત , સ્થૂલભદ્ર આવ્યા આંગણેજી... ૧૩ વનિતા સાંભળી વાત હિયડે હરખ નમાત, પ્રીતિ પાવન પ્રભુતેં કરીછ... ૧૪ પધારે વર પિયુ મુજ મુનિ ભાખ્યો સવિ ગુજ આછલાલ ઉઠહાથ અળગી રહેછે. માં ઘર તે મોસાળ તિમ મુજ આગળ ખ્યાલ આછલાલ એહ પ્રપંચ કિહાં ભણ્યા ચિત્રશાલી ચોમાસ નિહાળી મુખ તાસ , વનિતા વિધિનું આલેચવેછે માદલ તાલ સાલ ભૂંગળ ભેરી રસાલ એ ગાવે નવનવા રાગશુંછ... ૧૮ વાળે વિધિશું અંગ ફરતી ફુદડી ચંગ , હાવભાવ બહુ હેત(જ)શંછ સાંભળ સ્વામિની વાત સિંહને વાલે વાત , રાઈને ભાવ રાત્રે વહી ગયો સબાળક સાથે રોય પાયાને પાને ન હોય, પત્થર ફાટયે તે કિમ મળે છે? Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૮૬ સઝાયાદિ સંગ્રહ સમુદ્ર મીઠા ન થાય પૃથ્વી રસાતલ જાય , સૂર્ય ઉગે પશ્ચિમ દિશે. રર પ્રતિ બધી એમ દેશ છોડી રાગને રાશ , દ્વાદશ વત તિહાં ઉચ્ચરેજી પૂરણ કીધે ચોમાસ આવ્યા સદગુરૂ પાસ , દુષ્કર-કુકર તું સહજી ૨૪ ત્રીસ વરસ ઘરવાસ પૂરીસૌની આશ , પંચમહાવ્રત પાળતાંછ. ૨૫ ધન્યમાતા ધન્ય તાત નાગર ન્યાતિ કહા , વારૂવંશ દીપાવિ . ૨૬ જે નર નારી ગાય તસ ઘર લગછી (સ્થિર થાય = સવાય),પભણે શાંતિ મયા થકીજી [૨૫૮૫] શંખેસર પુર મંડણ પ્રણમીય પાસ જિદ શુલિભદ્ર કેશા તણુક વાદ કહું આણંદ શુલિભદ્ર સુણિ કશી કહઈ મેવા ભરીયા મટ્ટ ખાઓ વિલસઉ ભગવઉ મુઝ મને એ ગહિર સંવર ઘણું તપ સર કરી જીપી મયણ સુભટ્ટ સમતા રમણી સિવું રમી મુનિવર એગહિરદ... અહ આગલિ અમરાવલી મુકઇ માન મરદ શુલિભદ્ર ભેલિ મતિજી રમી મુઝ સિલું વહિવટ... બાવર મપિ ઈરી કરી ચાલું વીરહ વટ્ટ મહીયતિ મહિલા તૃણ ગણવું મુનિજન એ ગહિગ. ધન કંચન મણિ મેતીમાં ભરી કરી ઘર હદ હું કેશ્યા તુઝ કિંકરી ભોગવિ કરી નહિ ગષ્ટ ફૂડ કોથલી નારિર્યું રાચઈ જેસે નષ્ટ પણિ સંઝાઈ ખેલી અહ મનિ એ રહિ ગટ. દેસ વિદસિઈ નગરપુરિ રમાઈ ભીખારી ભટ્ટ તુહ નઈએ જુગતું નહીં રમિ મુઝ સિë ગહિગઢ.. કણમાલા દે પુડિ મિલી ચૂરઈ જિમહી ઘટ્ટ જનમ-મરણ તિમ જગ મુણી મુનિ સંજમ રહિ ગદ... મુઝ સંભોગ રસિઈ રમ પુઢિહી ડેલા ખટ્ટ શુંય સુવણું જુગતું નહીં તુઝ મુઝ એ ગહિ ગટ્ટ.. પાન્ડી બુદ્ધિ નારી તણું તું તુલવઈ અઘટ્ટ અપ્પારામે નતિરમું અન્ડમનિ એ ગહિગઢ કેશ કહઈ પ્રીય મુઝ મિલક જિમ ડાબડ સંપુટ યૌવન લાહ લઈ મુઝ નઈ એ ગહિંગ. Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્થલિભદ્ર—કાસ્યા સવાદની સન્નાયા સુનિ રાચઈ જે નારિસિ@* સમિતિ ગુપતિ વાર ગના રખ્યા લેઈ ક્રેશન” તેલ સુગધઈ સાચવુ ભાટી ભામિનિ સિઉ ભણુઈ લેશ કરા એ ક્રેશડા ઘણું ઘણું તુઝ સિક" કહુ. જિમ મારાનઈ મેહસિ ક્રાશા એ ઘટ કામિક સમતા સિ" સગપણુ કરી શકડાલા ગજસામિઆં અલિહારી તુઝ બાલડે ક્રાશ ખૂઝવી મુનિવરજી થરાસી ચઉન્નીસીઇ હીરવિજય સુરિ તણુક તાસ સીસ વાચકવરૂ તાસ સીસ થિરચંદ કહેઈ લિભદ્ર કાશાતથા ભણુઈ ગુઈ જે સાંભળઈ એણિ ખ્યાતિ શિવસુખ મિલઈ કુલિભદ્ર મુનિવરતણા થિરચ દઈ લેસઈ થુણ્યા ઉઠે સખી ઉતાવળી રે લાવે આભૂષણ દાબડા રે સ્થૂલિભદ્ર આવ્યા આંગણે રે જન્મ ઝટ ઉઠી ઉતાવળી ૨ નવા નવા નાટ* નાચતી રે આજ પુરા શુ` થઈ રહ્યા ૨ આવા મુહપત્તી મેલા પરા ૨ એ મુનિવર ચળ્યા નહિં રે એ ડુઇંગર ડાલ્યા નહિ” રે સાક મુનિવર એમ ભળું રે તે હીઇ લ પટ્ટ તેહસિ* મુનિ ગહિટ્ટ... તું કાં ત્રાડઈ લટ્ટ અમ્હે મતિ એ હિગÈ... અમ્હે મુનિ સિતપટ્ટ લુ ચઈ મુનિ હિગઢ... તુઝ સિક” પ્રેમનિધટ તિમ કરિ મુઝ ગહિંગ‰... જિમ જોગ કાચઉ (થ-ઘટ્ટ) કરી નિત તુ' ગહિંગટ્ટ... નીઠુર તુદ્ધિ નિપટ્ટ મુઝ મતિ એ હિગટ્ટ... શુલિભદ્ર સુખવદ જસ મહિમા હિગઢ... જયવ તક જ િપટ્ટ સકલચંદ્ર ગુણુહર્ટ... સુષ્ણુિ ભવિય ગહગટ્ટ નાઈ તસઉ ચટ્ટ... તસ ધરિ નિત ઉલટ્ટ ભાવઈ અટ્ટ દુર્ઘટ્ટ... ગુણુ ગાઈ સુરભટ્ટ તે મુનિમાંહિ મુગટ્ટ... [૨૫૯૬ ] સેર પાવી લાવ, માતીનું ઝુમખડુ કરવા સાલ શણગાર... જપતી જેહના જાપ, સજી સેાલે શણગાર,... ખાલતી વચન રસાલ, જાણ્યા તુમારા જોગ,... કરાને ર`ગ વિદ્યાસ શીયલથુ રાખ્યા રંગ... સળીએ હલાવ્યા મેર શોયલતણી સજ્ઝાય... '' "" 99 99 99 "9 . ૧૦૮૭ 335 ૧૩ ૧૪ પ ૧ ૧૭ ૧૮ ૧૯ ♥ ♥ ♥ ૨૩ 3 ४ ૫ Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૪૮ સઝાયાદિ સંપ્રદ [૨૫૯૭] ઉઠ સખી ઉતાવળી રે સેર પરાવી આપ, મોતીનાં ઝુમખડાં સ્થૂલિભદ્ર આવ્યા આંગણે રે જ૫તી જેહને જાપ... ઝટપટ મુઝ નવરાવીએ રે શિર સેંથે શણગાર લાવ આભૂષણ દાબડે રે કર મુઝને શણગાર... માને પાડવા માનિની રે આવી સ્થિલિભદ્ર પાસ રમઝમ આગળ નાચતી રે બોલતી વચન વિલાસ... શું થઈ આજ આવ્યા નવા રે જા તુમારો યોગ શરા અમ પાયે પડે રે ખિખિણ જાગે ભેગ... મુનિ કહે-વત હું નવચલું રે જે જાણે તે ઉદેર પડે નહિં વઢ પૂણીયે રે સળાએ ન હાલે મેર.... પંચ વિષય ફલ રસ થકી રે કુડી કાયા ન પિષ શીયલ રતન સુંદર ધરો રે જેમ જાયે સવિ દોષ ઇમ કસ્થાને બૂઝવી છે શીયલ ધરાવ્યું અંગ શ્રી ભાવ પ્રભ સુરિ કહે રે મુનિશું લાગે રંગ રક સ્યુલિભદ્ર નવરોની સઝા [૨૫૮૮-૨૬૦૬] ૧. શગારરસ [૨૫૯૮] કરી ગંગાર કશ્યા કહે નાગરના નંદન મોહન નયણુ નિહાલિ રે નાગરના આયૌ વન જાઈ ઉલટિએ , સ્વામિ! કરતું સંભાળ રે , ૧ અંગુલી ન કવેસર ઠવી , બાલા બોલે બોલ રે , તુઝ વિરહ માયા દહી કાં થયે નિધુર નિટોલ રે , આ ચિત્ર શાલા આપણું , આ તે સની સેજ રે તે વાસે તમે નાહલા , ન વદ અણબોલ્યાં હેજ રે શેર આંસુએ દેવતી , રે રામા નેહ રે વિરહાનલ વાલેસરૂ છે કિમ શીતલ થાઈ દેહ રે પછતાણ પ્રીતમ હવે , ફેકટ માંડી પ્રીત રે કીધી, કરી જાણી નહિ છે રૂડી પ્રીતીની રીત ૨ શૃંગારિ વચન સાંભળી , ભેદીએ નહિં લગાર રે યુલિભદ્ર થિર ચિત્તિ રહિઓ , શીë ગાગે વાવતાર રે , પ્રથમ રસ શબારમાં છે કેદારે કહિ રાગ રે , જ્ઞાન કહે રસ સાંભળઈ , લહિ શીલરતન મહા ભાગ રે ,, ૭. Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮૯ સ્યુલિભદ્ર નવરસની સજઝાયે ૨હાસ્યરસ [૨૫] કહે સખી પિઉ મ્યું કર્યુંસહી મેહી રે કામણરું ઈણિ આજ, લીલ ચિત્ત ચોરી રે હાસું એહ ભલું નહીં ન ગમે મુઝ ઘરિ કાજ , અન ન ભાવેં મુહનઈ કે ન ગમેં તરસ્યાં નીર છે એહવે કુંવર શટડાલનો જરવાને જે વીર કાયા ગાળી એહ પાપીઈ , તપ કરી અતિ અસરાલ , મુઝ આંખે આંસુ ઝરે જે લેઇ બેઠા જંજાલ છે હવે સખી કહે મુઝ કંતને આપી સરસ આહાર , ન મળે અને જવ નાહલા , તવ તપ કરો આધાર , અસતી ચિત ચંચલ જિર્યું છે ચંચળ પીંપળ પાન , તિમ યૌવન ચંચલ અછે , કહે કંત ન આણે સાન , ૫ ઈમ ડિગલ હામાં સુણી, ઋષિ બોલે રેજે સકૅ છતી ઋહિ, નહીં તસુ તેલે રે આહાર તજી જે તપ કરે છે તે પામે સવિ સિદ્ધિ , ૬ રસ બીજે કહ્યો હાસ્યને , ગાતાં ગોડી રારિ લીલ ચિત્ત ચોરી રે જ્ઞાન કહે નર તે ભલા , જે વાળ મન વઈરાગ , ૭ ૩, કરૂણારસ [ ૨૬૦૦ ] યુલિભદ્ર કાઉસગિ રહ્યા તિહાં કેશ્યા આવી વચન કહયાં ઘણા ચાહુઆ મુનિ નવિ બોલાવી, નિંદા કરે તવ સાધની સામી મે તુમ્હરેં સાંભળ્યાં ઘટ–કાય તોં પાલે કરી કરૂણા કામિની તણી કાંઈ જીવતી બાળે. કેજર-કંથ સારિખા તુઝ ચિર ભાઈ તે અબળા હું તાહરી કંત કાંઈ વિણસે. પણિ પાછી આવી હતી કંત છે કરણવી પણિ મોંટે તું પાપીએ મુહુને સહિમાં લજાવી... રસ ત્રીજે કરૂણા તણે યુલિભદ્ર કશ્યાને કાફી માન્યાનેં કહ્યો કહસિ ફરોશાને. ૪, રીવરસ [૨૬૦૧]. રેસિં કશ્યા કહે શુલિભદ્રજી હજી સુઝ ન વલી રે શીખ હું નહીં વાહલી રે વાહલા તઝનંછ તુઝને વાહલી હે ભીખસિં કેશ્યા. વઝ વિરહે હે વાહલા કાયા દહીજી વળી સવિ તજીઆ હે શંગાર છે સ. ૬૯ Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજ્ઝાયાદિ સ ગ્રહ ૧૦૯૦ તિલક ત બાલ હેા કાજળ મેં ત્યજ્યાજી નાહણુ. સરસ આહાર... મજરે નાણી હૈ। માહરી તેં ચાકરીજી દીધા વિરહે। હા દ્ર વાચા આવ્યાની હૈ દેઈ તુ ચાલીએજી આવ્યા પણિ ચિત્ત ક્ષુદ્ર... તાતમરણ હૈ। તુઝને સું ભ્રમ થયેાજી કહે તુને... વળગ્યું ભૂત એ ચેટક હૈ। તુઝને કાણું કરીજી જે થઈ બેઠા અવધૂત... એલ તું વહાલા હૈ। હું બલિહારડીજી રાખે જે નહિ... રાસ રૂદ્ર વિરહ વિષય વનિ' નવિ ચલેજી ક્રાસ્યાઈ કીધા હા સાસ... તવ ઋષિ ખેલે હે સાંભળ શ્રાવિકાજી મમ કર વિષય વિકાર વિષયથી રૂદ્ર નરક દુ:ખ વેદનાજી સહી પ્રાણી નિરધાર... વિષયથી તાતી હૈ। લેાહની પૂતળીજી આલિગાવે અપાર અસુર પચારે । મુખ એહવુ કહીજી ભાગવી ફરસ વિષય એહ... કુડ સાંમલી હેા કાંટા ઉપરીજી લેવા દ્યો હૈ। સાસ તુમ્હે અજરામર ઢાયા સાહિભાજી હું તુમ્હે દાસના દાસ,, છેદન-ભેદન-તાડન-વેદનાજી ઈત્યાદિ હૈ। અનેક ઈહભવિ... પરવિ પામી પ્રાણીયાળ છાંડી તુ... વિષય વિવેક... ફ્તરસ ગાથા મા‚ રાગમાંજી કહીએ જ્ઞાન નિપુણુ ધરી નેહ વિષયવિપાઠ લકડુઆં લહીછ પાળા શીલ સને..... . . "9 ,, .. 39 99 , 39 39 તવ ઋષિ. દુ 19 39 ૫. વીરરસ [ ૨૬૦૨ ] સુભટ ૧ સુભટ શિતાજ મુનિરાજ લિભદ્ર જિહાં વીરરસ કામિની ક્રાસ આવી ગાહિર નીસાણ નેકર દુનિ ગાજતે ચુનડી ચાહ ક્રૂિર ભણાવી... ભમરી ગ્યાર તે અમર જેનિ દાડતાં સાત લશ્કર જેનેિ.... ચાતુરી ચિ ુદ્ધિસિ ફાજ કીધી કરી જાણીઈ તે સહી સાંગ લીધી... ઝલકતી વેણી તરૂ આરિ ઝાલી માંહ કલા ચીત્રદા ઉદાલી... જોડિએ જુગતિસુ નયણુ ભાણુઈ ઘણુ ધસી કરી તીખાં કુંડલ સરાણે આજ દેખાડસુ હાથ હાવા દીનકર ભી તુઝને મગાવું...... ચાઢ ચતુરપણે સીસ છત્ર જ રિ નાક સુત્રતાલ જેહિને નાચતા માનગચંદ રીતે ચઢી માનની રેખ મૃગમતણી તિલક મધ્ય જે ખટકતી ખેડેલી જેણે ખેડુ મસ્તકે” કુસુમ તે તીર ભાથા ભર્યાં સમુહ વનુષ ચઢાવીએ ભામિની ભાણુતે અ ંજન વિષ ભરીઆ અતિ ઈમ સાઈ સ” કહૈ ધુલિભદ્રને સંત હુંતા હતી તાહરી કામિની યુ • ,, ૩ ܪ ,, ૪ ૭ ર 3 ૪ Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્ફુલિભદ્ર નવરસોની સજ્ઝાયા સુભટ ૭ તેહનાં વયણુ સુણી મહામુની રણઝણ્યા કાશયામિની પ્રતિ એમ બેાલી સહસ અઢાર શીલંગ રથ માહરિ તાહેરૂ કટક તણુખલા તાલુ... અર્થ અનેક સિદ્ધાંત નયણુ જિકે માહરા ફાજ તે તેજી તાજા મદ્દ ભર્યા ભાર ગટ્ટુ' તપ માહરે રાંકડી રહૈ કસ્યા કરે દિવા... ,, ૮ પહેરીય સબલ સન્નાહ સમલા યતી હાથથી માતણુ ખડગ લીધું આગળ માત્રા સમલ આધે ધર્યાં કરગ્રહી મુહપત્તી ખેડું કીધું.... વચન પ્રતિબાધનાં તીર તાણી ક્રીયા તાકી તે ખાસ કાસ્યા હરાવી જ્ઞાન નિપુણ સુણેા વીર રસ પાંચમા જાતિયડખા આશા જણાવી... ૬. ભયાનક રસ [ ૨૬૦૩ ] કહે કર જોડી કાશ્યાજી સુણ મુઝ સામીજી પિએ ભામૈ પ્રુષ્ણે' માસાજી હુ" શિરનામી રે એ મૂકી દીએ આ દેશાજી શુ· લીધેા સયમ વૈશાજી...કહે૦ ૧ હુ` છુ... કામલ કાંચન વરણીજી સુણુ સામીજી સુખ હુ ીઉં તે ન દીર્ધે પરણીજી સુખ ભોગવી હું તુજ ધરણીજી.... ૨ તેણે મૂકી દીયે। તપ કરણીજી જે મુજ સુખ છે ઠારે છ તે તા મુગતિસુખ છે. ધારિછ યતિ ભારત્ર ખાંડા ધારાજી જેહા વેલૂ કવલ આહારાજી તિહાં નહિ રહિવાઈજીવ વાલીજી તવ જપસ્યા મુઝ જપમાલીજી જન્મ ઈમ ચિત્ત ચ"ચલ થાસેજી એ લઈ તુમથી તુમ દાસીજી સુણ વિષયાલી ૨ તુહ નિભય વૈં,, અમરતિથી વિષ ઉપાસેજી 99 રસ છઠ્ઠા ભયાનક રીજી જ્ઞાનશીલે' લહી મુગતિની 19 99 99 "9 99 ,, તે સુખ નથી મુગતિમઝારિજી તું કે તડાં કાંઈ વિચારિજી... નવિ કરવા જેહમાં વિકારાજી નહી. સ્વાદ કાંઈ આધારાજી...,, ૪ તિહાં રહેવાસૈ મનઢકવાથીજી પૂરવલા ભાગ સભાળી.... આ સુખ શિવસુખ ાસીજી સયમ ભય સુણી ઋષિભાસીજી...૬ તુઝપાસેજી રહી મનવાલી ૨ p તેહથી તુઝ સી ગતિ થાસેજી રહી મનવાલીરે કહી વાત કેદારિ ભેળીજી 99 . ૧૦૯૧ 99 મસ્તક મુછના લુચ્યા કેશ વૃદ્ધપણા વિણ લીધા દંડ .. 99 99 .. 39 ,, 29 ૯ ,, ૧૦ ,, "" શીલૈં વારે સુજસ ન ફેરી....કે હેકરજોડી શેરીજી 99 ૭. બીભત્સ રસ [ ૨૬૦૪ ] ન સાંભળી સખી કહુ... પિયુની હૈ। વાત મુઝને ન ગ એહની ધાત સખી જોઈ રે સુખી જોઈને રે પિયુના અવતાર... વેસબિભત્સ ભીહામણી દેવ મછલાં વસ્ત્રને મેલે વેસ માંગે ભીખ ને હાથમાં ભાંડ ૩ 19 કહે મ્હેની જોતાં કિમ વાદૈ નેહ, સખો જોઇર ૧ Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૯૮ર સજઝાયાદિ સંગ્રહ. એહવે દેખી રોવે રે બાલ ગાય-ભેંસ ભડકે તતકાલ , એહવા નાસી કરી દે મુખટાલ વાળ્યાં નવો જે વાળે ગોવાલ , હું કાન બહું એને દેખી કેમલ મારો જીવ વિશેષ , જેહવા કોમલ પિયણ પાન કોમલ દેહ મુઝ ચંપક વાન , ૪ કહે સખી પિયુને કરિમનોહારિ વેસ બિભિત્સ એ વેગિં ઉતારિ ,, પહિરે વાઘા બણાઉ પાઘ કે કંગાલી થાઓ વાઘ , સાંભળી શુલિભદ્ર કેશ્યાની વાણુ નિંદી સાધુનો વેષ અજાણુ , જિર્ણો લીધે સરીયાં તેહના કાજિ સઘળા વેષમાંહિ શિરતાજ નહિ બિભિત્સ મુઝ વેબ ગમાર તુષ્ટિ બીહામણી હીઈ વિચાર , શીલવંતાને બીહા હે નારિ પાડે નરકે ફલાવે સંસાર , રસ બિભિત્સ કહિ સાતમો એહ રાગ બંગાલો રાગમાં રેહ , જ્ઞાન કહે શીલ પાલે છે જેહ પામે છે શિવસુખ શાસતાં રેહ ,, ૮ ૮અદ્દભૂતરસ [૨૬૦૫]. સખિ લેઈજા રે તિહાં લેઈજા રે જિહાં સક્રડાલને નંદ, તિહાં સખિયા લેઈજારે અદભૂત તપથી હવડાં પાડું જે અદભૂત વેસ આરે... , ૧ કેશનાં વયણ સુણ સખી બોલે યુલિભદ્રના તપને ન તેલે રે , સખી સુણ વાણી રે, અહિની સુણ વાણું રેવું માનની તું કરેમાન, એતલા દિન મતિ તે કીધી તે તે નાવી રાશિ મિંજાણી રે, ૩ પણિ તું નહીં છત સહુ સાખી બેસી રહે બેહની લાજ રાખી રે સ્ડ રાખે છે સખી મુહને સાહી હરિ એહનિ મુકું જે વાહ રે, જો એહની તપિ ઈદ્રાસન કૂલિ મુઝાયણ બાણ તપ ભૂલિ રે ,, માહરિ ચાર્લ બ્રહ્મા ચૂકે શેષ નાગ મહિ ચૂડે રે , નેલર રણકે નરહરિ કંપે દીનવયણ મુખિ જપે રે , ઈમ કહી ચતુરા ચમકતી આવી મુનિમન વચને ન બેલાવી રે, નાચી નવનવા ભાવ દેખાવી ઋષિકહ્યું કાંઈ ન ફાવી રે અદભત શીતલ રસેં મુનિ રહ્યો કેશ્યાઈ પાર ન લહ રે ૧૧ બિહાગડારસ આઠમો કહીઓ અદભૂત શીતલ જ્ઞાન વહીઓ , ૧૨ ૯ શાંતરસ [૨૬૦૬] કશ્યા બોલે રે સાધુજી! સાંભળો રે તમને કહિએ જેહ વિરૂદ્ધ વિષય વિકારના વચન કહ્યાં ઘણું પામ્યું ત્રિકરણ શુદ્ધ... કશ્યા બેલે ૧ ધ્યાનને વિગ્રહ તુમને જે કીયો પ્રારથિ આભગ સંજોગ ૨ ૨ ૮ ૦ + ૮ જ છે Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્યુલિભદ્રના વિરહે દશાના વિલાપની સઝાય મુઝ મુનિજી મિચ્છામિ દુક્કડ તે તુમ સુગુરૂ સંતવાણ્યા બેલે ૨ આજથી જનમ સફલ સહી માહો આજ હુઇ રે સનાથ વિષયથી દુર્ગતિ પડતાં મુજને સહી તમેં કીધે રે હાથ.. - ૩ અંગીકાર કર્યો સહી તમતણે પાળી પૂરવ નેહા ભવસાયર ભડમાંહિ બૂડતાં તારવા આવ્યા છે જેહ... તિયું કારણ તુમે પરમદયા કરી આપ શીલ ઉચ્ચાર તરૂણ વૃદ્ધ બાલક કાયા થકી પુરૂષને કરૂં પરિહાર... જે પુરૂષને રાજા મોકલે વચને રંજવું તેહ રાયાભિયોગેણે ઋષિરાયજી મુજને આગાર એહ... શીલવત આપીરે કીધી શ્રાવિકા ધન્ય થલિભદ્ર અણગાર નવમાં રસમાં ૨ આણ દેશનેં ઋષિજી કરે રે વિહાર... સાધુ સંગતનાં રે જાણી ગુણઘણું સંગતિ કર ગુણવંત સાધુ સંગતિથી રે વેશ્યા સરખી વિષયત્યજી થઈ સંત... સાધુ સંગતિથી ચોર એલારીઓ ઉપશમ ધરી તતખેવ સંજય રાજાઈ સંયમ તે લીયે પ્રદેશી રાય થયે દેવરાગ મેવાડે મિશ્ર ધન્યાસીઈશાંતરસ નવમો રે સાર જ્ઞાનસાગર કહિ શ્રી ગુલિભદ્રનિ હું જાઉં બલિહાર , ૧૦ જ સ્થલિભદ્રના વિરહે કેશાના વિલાપની સજ્જાય [૨૬૦૭] , પંથીડા રે મારે થુલભદ્ર કબઘર આવેછે પ્રાણુત આધાર વાટ જોઉં વનિતા ધણું રે રાજ હજીય ન આવ્યું છે પથ માસ તે જેઠ આવીયો રે , થરકણુ લાગી હ. પંથીડા રે, ૧ નીલી રે પીળી વાદળી રે , કાલી કુંકુમ વરણ વરસીને ધોળી હુઈ રે , જેવી દીસે અણું... છે રે ગયણ ધડુક ધમકસું રે , પાંપણ હુઈ તવ વીજ માંજ કરાવે વિરહણી રે અંજન પાવક ધીજડુંગરીયા હરીયા હુઆ રે રાજ મેહા બેલે આય મુઝ પિયુ છે પરદેશમેં રે , કિણસું લીજે હે લાહપંથીડા રે ૪ એક અંધારી રાતડી રે , મેહાલી ચમકંત સંત વિના જે કામિની રે , સુની કેક રહંત.... હાલ કહી એ ચૌદમી રે બીજા ખંડની સાર ગાય પૂરણ હરખરું રે , હાર, Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૯૪ સજઝાયાદિ સંગ્રહ સ્થલીભદ્રની ઉદયરત્નકૃત શીયલવેલની સજ્જા જ [૨૬૦૮ થી ૧૬] દેહા સુખ સંપત્તિ દાયક સદા, પાયક જાસ સુરેન્દ્ર, શાસન નાયક શિવગતિ, વંદુ વાર જિર્ણોદ... જંબુદ્વીપમાં ભારતમાં, પાટલી પુર નૃપનંદ, સડાળ મંત્રી તસુ પ્રિયા, લાલદે સુખકંદ. નાગર નાત શિરોમણું, નવ તેને સંતાન; સાત સુતા સુત દેય છે, વંશ વધારણ વાન... સ્થૂલિભદ્ર ભોગી ભ્રમર, મુનિવરમાં પણ સિંહ વેશ વિલુદ્ધો તે સહિ, ન ગણે રાત ને દિન... કનક ટકા તેણે વાવર્યા, સાડી બાર ડી; વર્ષ બાર વલી ગયા, પણ છતાં ન શકે છેડી.. શકાળ મહે તો તીણે સમે, કવીશ્વર દુહવ્યો કાય; તે માટે મરવું પડયું, તે જાણે સહુ કેય.... શ્રીયક બંધવ તણે સામે, પામી નૃપ આદેશ; થુલીભદ્રને તેડવા, આ મંદિર વેશ... હકીકત તેહની સાંભળી, સ્થૂલિભદ્ર કહે સુણ નાર; આજ્ઞા જે આપે તમે, જઈ આવું એક વાર... હાળતમને મારા બાપના સમ, જાવા નહિ દઉં રે; તુજ થકી ઘડી એ, અળગી નહિ રહું રે; નંદરાય જે આવશે પિત, વા'લા મારા તેને ઉત્તર દેશું રે; મીઠડા મારા! જે તે ફરમાવશે, તે માથે ચઢાવી લેશું રે જાવા નહિ દઉં રે.. પાટલીપુરની શેરીએ ભમતાં, રતન અમુલક લાવું રે; જાણ પુરૂષ મેં તુ હિજ દાઠા, તુજ હ્યું મનડું બાંધ્યું રે... ૨ સહેજે તારે દુઃખ પડે, વહાલા હું લેહી રેડું ; પ્રાણ જીવન ! પાછું વાળા, શ્રી નંદરાયનું તેડું રે... , ૩ અંતે કરી ખંધું ખમણું, પણ નહિં મેલું છેડે રે; ઈમ કરતાં જે પિયુ! તમે ચાલે તે મુજ સાથે તેડો રે... , કિલ કરી સ્યુલિભદ્ર તિહાંથી, આવ્યા મન આણે રે; ભૂપતિ ભેટી સંયમ લીધું, ઉદયરત્ન પાય વંદે રે... , Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્થુલીભદ્રની ઉદયરત્નકૃત શીયલવેલની સજ્ઝાયે ઢાળ–૨ [ ૨૬૦૯ ] ધૂતારા રે; મુને ડંખ્યા વિરહ ભુજંગ ક્રાઇ ઉતારા રે. સઘળે રે; મારી ફુલ સમી દેહડી દાધી ૨. બીજો નહિ કાષ્ઠ મ ત્રના વાદી રે. ના'વ્યા માને નહિ મંત્રને મારા રે; દુઃખ પણ આપે દેહરા રે... ખલહેલ વ્યાકુલા વાજે રે; તિમ તિમ દિલડું દાઝે રે... મુજ આવી લાગ્યા આડા રે; મુને ક્રાઇ પિયુડે। દેખાડા રે... સ્ફુલિભદ્ર ચામાસુ` આવ્યા રે; મેાતીયે વધાવ્યા રે... આવ્યા અષાઢ માસ ના’વ્યા વિજોગ તણું વિષ વ્યાપીયુ સકડાળના સુત પાખે, એહના ઝેરની ગતિ અનેરી, એક વાતના અંત ન આવ્યા, ઝરમર ઝરમર મેહુલા વરશે, પૈયડા પિયુ પિયુ પાકાર, વેરીની પરે એ વરસાલા, તન મન તલપાપડ થયું' મળવા, ઈશુ અવસર શ્રી ગુરૂ આદેશે, ઉદયરત્ન કહે કાશ્યા રંગે, ઢાળ–૩ [ ૨૬૧૦ ] મારા મન માંહિ લાગે મીઠે, હું' પામી પુણ્ય સોગ રે, પ્રાણ નાથના પગલા થાતે, હૈડામાંહિ હરખ ન સમાએ, કુળ દેવીએ કરૂણા કીધી, આજ મારે આંગણે આંબા માર્યાં, મદિર હસીને સામુ આવે, આજ મારે ઘેર ગંગા આવી, એક ઘડીની અવિષે કરીને, વળતી મુજને વિસારી તે, ઉબરે આવી શું ઉભા છે, દાસી તુમારી અરજ કરે છે, ઉઠે હાથ અળગી સચરજે, ધપમ૫ માદલ ને ધૌકારી, ઈમ પરઠીને રહ્યા ચેામાસુ, તેહને અમારી વદના હેાજો, 99 99 . ૧૦૯૫ 99 . ,, 99 દહાડા આજના; જોગ મને માલુના; 99 અમારૂં આંગણું નાચવા લાગ્યું” રે, વખત અંબર જઈ વાગ્યું. રૈ...દહાડા ૧ વાલા ! મેાતીડે મેહ વુઠયા ૐ; પુણ્યે પૂરવજ ગુઠા ૐ... વાલા ! આ સાચું કે સુહેણું ; સુખ નહિ કાંઇ ઉણુ. રે... વાલા ! ચાલ્યા ચિત્તડુ' ચારી રે; કુણુ મનાવે ગારી રે... મારૂ' મન્દિર પાવન કીજે રે; મુજરા માનીને લીજે રે. પછી જે જાણે તે કરજે રે; કુકડીની પેરે ક્રૂરજે રે. ઉદય રત્ન ઈમ ભાખે ૨; મનડુ દૃઢ રાખે રે. 3: ૪ ૫ 3 Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3°2} ઢાળ ૪ [ ૨૬૧૧ ] મેલા ને આંટા રે; રે, મે' જોગ તમારા જાણ્યા મન ખટકે કાલા માંહિ ?, જોગી હાય તે જગલ સેવે, અમ ઘર આવી જોગ જળવશેા, હેમક મઠ પાય વિષુઆ ઠમકે, ઝાંઝરડાના ઝમકારામાં, એક ચેામાસુ` ને ચિત્રશાલા, આંખલડીના ઉલાળામાં, સપમપ માદલને ધોકારે, સુખના મરલડામાં, એવા વચન સુણી ક્રાસ્યાના, ના ના ના ના હવે નિહ ચૂકું, ઉદ્દય રત્ન કહે તે મુનિવરનાં, મનથી જેણે ઉતારી મેલી, ઢાળ-૬ તુ શાને કરે છેચાળા રે, મને વ્હાલી લાગે છે માળા ૨, સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ પ્રેમના કાંટા રે, મેલાને આંટા રે. વાલા ! તેા રહે જોગનું પ્રાણી રે; જોગની મુદ્દા જાણી રે. વાલા ! રૂમઝુમ છુધરી વાજે રે; વ્રત સઘળાં મ ભાંગે રે. ત્રીજો મેહુલા ટપટપચુ એ; મુનિપણુ સાસુ` ન જુવે રે. થઈ થઈ નાટક છે ? રે; હે કુણુ ન પડે કે રે. સ્ફુલિભદ્ર કહે સુણ બાળા રે; દેખો તારા ચાળા રે. પ્રેમે પ્રણમું પાયા રે; બાર વર્ષની માયા રે. મેલેને ૧ "" " 99 99 ૧ ઢાળ ૫ [ ૨૬૧૨ ] માંડયા નાટારભ્ર મહાર"ગ વરસે રે, મેહશ્યુ. માંડયા વાઇ; જાનની તરસે રે; મહેલમાં માદલ ગુંજે રે; મહા ર ગગન મંડળમાં ઉંડા ગાજે, ચિત્રશાળામાં વીણા વાગે, માર પિયુ પિયુ પિયુ પિયુ ચાતક બેલે, ઘુઘરીનાં ધમકારામાં, ઝળહળ કાને ઝાલ ઝડ્યુકે, પાનીએ લાલ મમેલા છત્યે, ઉઠુ ક્રોડ રામાં ઉછળીયા, જલમાંહિ કમલ રહે જિમ કા', લળી લળી કુદડી લેતી જુવે, ઉદ્દય રત્ન હે ધન્ય મુનિવર, લવે ગિરિક જે રે; મહાર ́ગ વરસે ૨૦ ૧ વાલા ટ્રૂકુટુંકુ ક્રાયલ ટહુકે રે; તાથઈ તાન ન ચૂકે રે. તે તે। જલમાળા ને જીવે રે; હરિઅ સાલુ અતિ દીપે રે... એ તેા જાલમ કીશા જોશ રે; 'તમ ફ્યુલિભદ્ર રહ્યા કારા રે; તે તેા આડી નજરે રહે રે; ન જુએ પાછુ. ફેરી રે... 99 19 ૩ ૪ ७ 3 ૪ [૨૬૧૩] હું નિહ ચૂક" ; ધ્યાન ન મૂકું ?, હું નહી ચૂકું રે... ૧ Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૮૭, થુલીભદ્રની ઉદયરત્નકૃત શીયલવેલની સજઝા શીલ સાથે મેં કીધી સગાઈ, મેં તો મેલી બીજી માયા રે; જાલીમ મયણને જેર કરીને, છત નિશાન બજાયા રે છે ૨ વિજ કછોટે વાળે , તારા છોડે નવિ છૂટે રે; જે મંજારી ઘણું અકળાયે, તોયે તરાપે શીકું ન તુટે છે , શશિહર જે અંગારા વરસે, અને જે સમુદ્ર મર્યાદા મૂકે રે, પવને જે કનકાચળ ડોલે, નક્ષત્ર મારગ ચૂકે રે... 9 તે પણ હું તારે વશ નાવું, તું સુંદરી ! માનજે સાચું રે; રાઈનો પહાડ વહી ગયો રાતે, હવે નથી મન કાચું રે છ ૫ સો બાળક જે સામટા રૂવે, તો પાવઈ ન ચઢે પાને રે; ફેગટ શાને જંદ કરે છે, લાગે ન હવે તાને રે છે કે જિણે મુનિવરે ત્રેવડી કાશ્યાને, એ તે પગની મોજડી તેલે રે; તેહને અમારી વંદના હેજે, ઉદયરત્ન એમ બોલે રે ) ૭ ઢાળ-૭ [૨૬૧૪] સાંભળી તારા વૃયણું રે, થઈ હું ઘેલી રે; ને સાલે હૈડા માંહી રે, પ્રીતડી પહેલી રે. થઈ. ૧ બાર વરસની પ્રીત જે બાંધી, વહાલા આપના બેલ જે બેલ્યા રે; કોલ કર્યો જે જમણે હાથે, વ્હાલા તે કેમ જાયે મેલ્યા રે... , ૨ એક ઘડી પણ અળગા રહેતા, મનમાં મહાદુઃખ થાતું રે; આંખડીએ આસુડાં ખરતા ખેલી જુવે તે ખાતું રે... » એક દિવસે મેં રીસ કરીને, તુજ શું કીધ માની રે; બાંહ ઝાલી મનાવી મુજને, તે વેળા કિહાં નાઠી રે ? પહેલે રાગ ધરી તેં મુજને, | મેને માથે ચઢાવી રે; ચૂળમાંથી તરછોડતા તુજને, મનમાં મહેર ન આવી રે છે " નાગર સહિ તે નિર્દય હવે મુખથી બેલે મીઠું ; કાળજા માંહેથી કપટ ને છેડે તે મેં પ્રત્યક્ષ દીઠું રે , એવા ઓળભા કાને સુણીને મુનિવર મન ન આપ્યું રે; ઉદયરત્ન કહે ધન્ય લાછિલદે જિણે એવો દિકરે જાયે રે ૭ ઢાળ-૮ [૨૬૧૫] મેં પરણી સંજમનારી રે તુજને વિસારી રે; તારા માથાની મળી તેહ કામણગારી રે, તુજને વિસારી રે. ૧ તેણે મુજને આથી લીધે એક પલા ન મેલે પાસે રે; Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૯૮ ઉઠે હાથ તુજ અળગી રાખે તુહી નજરમેળ મળવા તણે તે આગળ શે! જોર છે તારા ચિહુ` પાસે ચાકી છે તેહની ઘરમાં પગ ન પડે તારા મુહપત્તિ માળાને વળી આધે એ ત્રણે ચાકી છે તેહની પાંચની સાખે તે છે પરણી આખર તારા અમલ ન પહોંચે સહેજે તુજ શું વાત કરું તા તલવારની ધારા પર રાખે જોર ચારના કિહાં લગે પહોંચે ધણી જ્યારે જાણીને જુએ ત્યારે એવાં વયણુ સુણી મુનિવરનાં બે કર જોડી વધે તેહને સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ તુજને ૨ ન આપે વારા વારા રૂ. મારૂ મનડુ ઉલાળી લીધું રે; બેસી રહેા મન વાળી ૨. હાથે છે તાળું ને ચો રે; જો થાએ ઉચી નીચી રે. અનિશ રહે મુજ તીર રે; તુજને તે તેા કેમ ધીરે રે. 99 99 "" 99 તું તેા છે મનની માની રે; તે માટે રહે છાની રે. ચડશે તેહને ચટકા રે; પણ લાખિણા લટકા રે. જિહાં લગે ધણી નવિ જાગે રે; ચાર સહુ મારગ લાગે રે. ક્રાસ્સા સમતિ પામી રે; ઉદયરત્ન શિર નામી ૨. 99 39 99 3 e ઢાળ-૯ [૨૬૧૬ ] ' 3 પામી તે પ્રતિમાષ ચાથું રે ચેાથું ૨ વ્રત વળી ચેાથું ચાખુ' ઉચ્ચરી રે; સમતિ મૂળ વ્રત ભાર કામ્યા રે કાસ્યા રે મુનિવર વચને આદર્યાં રે. ધન્ય શાહિદે માતા ધન્ય ૨ ધન્ય રે તારા શડાળ તાતને રે; ધન્ય ધન્ય ગૌતમ ગાત્ર ધન્ય રે ધન્ય ૨. નિળ નાગર ન્યાતને રૂ. ધન્ય ધન્ય જક્ષા દિ સાતે બેનડી રે વળી રે ધન્ય ધન સરિયા ભાતને રે; થાય પણાને ધન્ય ધન્ય જગમાં રે ધન્ય ધન્ય તુજ અવદાતને રે. સભુતિ વિજય ગુરૂ ધન્ય જે થયેા ધન્ય જે થયા ધર્માચાર જ તાહરા રે; ધન્ય ધન્ય ચિત્ર શાળી જોતા હૈ જોતા રે ધન્ય ધન્ય જન્મારા માહરા રે. ૪ જે પામી હુ તુ જમ્મુ પ્રીતિ જો જો રે, જો જે રૈ મુન્નુઝા ઉગરી રે; બાંહી ઝાળ્યા માટ મુજને રે મુજને રે વાહલા તે નિર્માલ કરી રે. કાશ્યા શુ' દૈઈ શીખ મુનિવર રે મુનિવર રે વિહાર કરે તિહાંથી હવે રે; પહેાંત્યા સદ્ગુરૂ પાસ દુષ્કર રે દુષ્કર રે ફરી ફરી ગુજ(4) મુખથી ચવે રે. નામ રાખ્યું. જગમાંહી જેણે રે જેણે રે ચેારાસી ચેવિશી લગે રે; ધન ધન તે નરનારી મનથી હૈ મનથી રે વિષય થકી જે ઉભગે રે. Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્ફુલિભદ્રજીની વીરવિજયકૃત શીયલવેલ સજ્ઝાયે સત્તરસે' ગણુસાઠે મૃગશીર રે શીલ તણા અણુ એહ ગાયા ૨ શ્રી રઘુલીભદ્ર ઋષિરાય ગાતાં રે ઉદયરત્ન કહે એમ મનના રે સ્થૂલિભદ્રજીની વીરવિજયકૃત શીયલવેલ સાચા ૨૬૧૭ થી ૨૬૩૪ ] શખેશ્વર સિરદાર; દુહા : સયલ સુહે કર પાસજી શખેશ્વર કેશવ જરા સરસ વચન રસ વરસતી શુભ મતિદાયક શુભ ગુરૂ ભદ્રંકર સ્ફુલિભદ્રજી તાપ તપીત કંચન યથા લલીત વચન પદ્મ પદ્ધતિ બાળક બાહુ પસારીને સુષુતાં સજ્જન સુખ લહે પયપાને પુષ્ટિ વધે વ્રતધારી નિશ્ચલ હાવે વૈરાગી વૈરાગ્યતા જલધર જળ વરસે વિ ચતુર વિવેકી રીઝો ઢાળ : પાડલીપુરમાં રે પ્યારે સુખીયા પ્રાણી રે ઝાઝા સકઢાલ મંત્રી રે ાણા કમલમુખી કમલા અનુસરણી પુત્ર ભલેરા હૈ પામે પુત્રી સાતે ૨ મલીયા ચતુરાઈ કરારે કહીયે પંડિત સાથે ૨ મલતાં શાસ્ત્રપઠન દેશાંતર ભમીયે તા ચતુરાઈ રે આવે તાતની આણુારે માગી ક્રાસ્સા દેખી હૈ થશે મૃગશીર ૨ સુદી મૌન એકાદશી રે; ગાયા રે મે" ઉંઝા ઉનાવા ઉલ્લુસી રે. ૮ ગાતા હૈ મુખ્ય માગ્યા પાસા ઢળ્યા ; મનના મનેારથ સહુ વેગે ફળ્યા રે. ૯ હરત કરત ઉપગાર... સરસતી ભગવતી જેહ; પ્રભુ' ત્રિકરણ એહ... સાધુ સકલ સિરદાર; ગુરૂ કહે દુઃશ્કર કાર... રચશું શીયલની વેલ; જલનિષ માન કરેલ... દુર્જન મન ડેાળાય; વિષધરને વિષ થાય... ભદ્રકને ગુણુ રામ; ૧૦૯૯ પડીત વચનથુ લાગ ઈન્નુ પ્રમુખ રસ જેમ રચશુ` રચના તેમ... નત્ર નવ રસ કૌતુક શણગારે; રાજ કરે છે શ્રી નંદરાજ નાગર જ્ઞાતિ સુન્નત વખાણા; સુંદર લાલદે તસ ધરણી... શ્રી થુલિભદ્ર ને સિરિયા નામે; નવનદન તેહને અટાળીયા... સ્થાનક નીતિશાસ્ત્ર એમ લહીયે; રાજસભા નિવેશે ભમતાં... રહીયે નિત્ય વૈશ્યા મંદીરીએ; એમ સ્કુલિભદ્ર તિહાં દીલ જ્યાવે..,, પ દ્રવ્ય સહીત ચાલ્યા વડે ભાગી, શુભ શણુગાર શરીર અચશે... 99 3: પાડલી૦૧. 99 99 o ૩. Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૦૦ સઝાયાદિ સંગ્રહ ઢાળ-૨ [૨૬૧૮] -વારવધુ સહામણું રૂપ રંગ સારી; સલ સ્વરૂપ નિહાલતાં સુરસુંદરી હારી... શરદ પુનમનો ચંદ્રમાં મુખ દેખી હરાવે અથર અરૂણું પરવાલની પણ ઉપમા ન આવે. દંત છસ્યા દામ કલી ફુલ વયણે ખરતાં; નાસા ઉપમ ન સંભવે શુક ચંચુક ધરતાં... લેચનથી મૃગ લાછો શશી મંડલ બેઠે; સુંદર વેણુ વિલેકીને ફણિધર ભૂમિ પેઠે પાણી ચરણને જોઈને જલ પંકજ વસીયાં; કલશ ઉરજને દેખીને લવણદધિ ધસીયા.... લિંક કટીતટ કેશરી ગિરિ કંદર નાસી; મહનીમંત્રવશે ઘડી ધાતે ઈહાં વાસી. દંત તણે ચુડે ધર્યો હૈયે મોતને હાર; કુંજરની ગતિ ચાલતી ત્રણ રજ હાર..... ખેદ ભરાણું હાથીઆ નાખે શિર છાર; અબલા તે સબલા થઈ અમને ધિક્કાર.... ચુક કસબી કોરનો હાથે સોનાને ચુડે; મોહનગારી પ્રેમમાં રસ વાક્ય છે રૂડો.. ચીર તિલાક વાળી સજી શોળે શણગાર; સ્થૂલિભદ્ર તે દેખતાં મોહા તેણી વાર હવે તે હરિણાક્ષીએ આલિંગ્યા ધરી નેહ, પીનપયોધર બાગમાં ભૂલે પડો તેહ... નિત્ય નવલી ક્રીડા કરે નિત્ય નવલા ભેગ; સરસ ભોજન અમૃત સમા આરોગે સુરભેગ... પંચ વિષય સુખ લીલમાં બાર વરસ નિગમીયાં; સાઢીબાર ધન ક્રેડીશુ શુભ રંગે રમીયાં.. ઢાળ-૩ [૨૬૧૯] કાલ ગમે નવી જાણીયે રે વેશ્યા વિયુદ્ધો તેહ, છેલ ન છોડીયા રે; નવરચિ બ્રાહ્મણને સંગે સકડાલ મંત્રી જેહ... છેલ૦ ૧ નંદ નરેશ્વર કાપી રે મંત્રી મરણ લહે તામ રાયે સિરિયાને તેડાવીયો રે દીએ મંત્રીપદ કામ , ૨ Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્ફુલિભદ્રજીની વીરવિજયકૃત શીયલવેલ સજઝાયા મુજ બાંધવ વૈશ્યા કરેર માંસ નખ જલ માછલી ૨ મત્રીપણું દીઓ તેહનેરે નંદ કહે સિરિયા પ્રત્યેરે શીખ લહી નર રાયનીરે બાંધવને પ્રણમી કહેર સાંભળી કાયાને ઢહેરે હવે વળતુ વૈશ્યા કહે? રઢાલ કરીને રૂ ધરી વિનય વિવે ભૂપાલના મુખથી ૨ સસાર સ્વરૂપને રે તેડે નરી'દ ઉષ્ણાંહી... જઈ આવું એકવાર સુણુ શુભવીર કુમાર .. ઢાળ–૪ [ ૨૬૨૦ ] ક્રાશ્યા વૈશ્યા કહે રાગીજી કીહાં જાશે। પીયુ સેાભાગીજી નહિ જવા દઉ નિરધારજી, મને॰ આપણે શા નૃપ દરબારજી... જાએ મુજને દેજો ગાળાજી 99 99 કરતી ચતુરાઈ ચિત્ત ચાળાજી એવડી શી કરવી આવાજી પ્રીતમ પ્યારા તુમ ટાળીજી આવશે જો અવની ઈશજી એમ કરતાં જો તમે હિંડાજી નવ છંડુ તુમચા કેડે છ વન ચરતાં અમૃત કુલ દીઠું છ કાઈ દેખણ તીહાં રઢ માંડેજી તેમ તુમસમ હીરા પાયેાજી તુમે માહનીમ ંત્રને સાચ્ચે જી રસીયાશું હુ* રંગ રાતીજી આ ઉભી પાલવ ઝાણીજી સ્ફુલિભદ્ર કહે હઠ મેલેછ તારા સમ જો કીહાં રાચુ જી 99 99 99 ,, 99 . .. ,, p ,, રંગે રમે એક ચિત્ત તાસ સરીખી પ્રીત... 99 તેડાવી મહારાજ આણુ તુ...એણે ડાય... પહેાંતા સિરિયા ત્યાંહી 99 ઐહ પુરૂષને પાછા વાળાજી... નહી' દાઈની હુ. આશીઆળી તેહમેં પણ ઉત્તર દશજી... તા મુજને સાથે તેડાછ પૂરવ પ્રીતે રસ રેડાજી... ચાખડતાં લાગ્યું. મીઠું જી પણ તે કરથી નવી છાંડેજી... લાલ દેવીના નાજી તુમથુ મુજ પ્રેમ તે વાળ્યેાજી પીયુ વીરહે ફાટે છાતીજી હું તમને અંતર વ્હાલોજી... નૃપ ભેટી આવીશ વર્ડલેજી શુભવીર વચન છે સાચુજી... ઢાળ-૫ [ ૨૬૨૩ ] છેલ કે ચાલ્યા ગુણ ભરીયા; 'કે' જઈ નૃપને મળીયા... કે વાત સકળ તિરુણી, કે ચિતે શિર ધૂણી... "9 99 99 99 સમાહર મન ગમતા...૧ મનાહર મને ગમતા. 99 "9 99 99 99 99 99 99 "" 99 99 99 99 "9 99 ht 99 3: ૪ ૪ ७ < Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૨ મેં વાત ન જાણી ૨ આતમ ગુણુ હાણી રે કહે અવની સ્વામી રે સડાલની પાટે રે સ્ફુલિભદ્ર કહે તવ ૨ આલેાગ્યે આગળ ૨ પ્રણામ કરીને રે -મતત્ત્વ વિચારી રૂ રતન કેબલના રે જઈ રાજ્ય સભામાં આલેચ્યુ રાજ રે મહાવ્રત ઉચ્ચરવા રે કાશ્યાધર યુદ્ધે ચૈ શમગધ મુનિ સમ રે સ્થલિભદ્ર મુનીશ્વર ૨ સ”ભૂતિવિજયજી ૨ ગુરૂ પ્રણમી ખેલેરે વદે સૂરિ સગાની રે સિરીયા ભાઈ કરી ૨ આચાર્જ પાસે રે સૂરિ સાથે વિહારી રૂ આતમ સુવિલાસી ૨ સંજમશુ' રમતા રે નહિ મેહ ને મમતા રે ચ્છાદિક દર્શાવધ ર ચામાસા ઉપર હૈ પાંતર જાવે રે અહિખીલ લિભદ્ર ૨ ગુરૂ આણુ વિહારી રે શુભવીર વિવેકી ૨ કે વૈશ્યા ઘેર રમતાં, કે ભૂલાં ભવ ભમતાં... કે શો ચિ'તા કીજે, કે મંત્રીપણ' લીજે... ૪ આલેચી આવું, કે સુખ સંપદ પાવુ...... કે અશાક વન જાવે, કે લેાચ કર્યાં ભાવે... કે તિહાં આવે; કીધા, કે ધમ' લાલજ દીધા ... કે મસ્તકમે" "હાં, ' જ′શુ' ગુરૂ જીšાં... જે નૃપ જોવા ઉઠયા, કે દેખી દિલ તો.... કે પ થશીરૂ ચલીયા, કે મારગમાં મલીયા... સુજ દીક્ષા દીજે, તા અનુમતિ લીજે... તિહાં આણા માગી, લીયે વ્રત વૈરાગી... સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ શ્રુત નિત્ય અભ્યાસી, રહે ગુરૂકુલવાસી... નિશદિન મુનિરાયા, ર્ક સમા રાયા... વલી સામાચારી, ગુરૂ અભિગ્રહ ધારી... એક હરિક દરીયે, વૈશ્યા મદીરીયે... પાતઢડાં ધ્રુવે, વેશ્યા વાટ જુવે... 3 ४ ૫ 126 . ૧૩ ૧ ૧૪ ૧૫ ૧૭ Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્થૂલિભદ્રજીની વીરવિજયકૃત શીયલ સજઝાયે ૧૧૦૩ ઢાળ-૬ [૨૬૨૨] હe સજની રે, પ્રીતમજી પ્યારો રે, હજીય ન આવીયે, ચાતુરરે નર ખબર ન કાંઈ લાવી; ચાલ્યોરે મુજ કરી અવધિ ઘડી ચારની, સુખીયે તે શું જાણે વેદના નારની... એક વિરહ દુઃખ બીજુ ધન જલ ગડગડે, દુઃખીયાના શિર ઉપર દુઃખ આવી પડે, પાવસ માસે જલ વરસે ઘન વેરીયે, માહરેરે કંદર્પ તણે વન મોરી.... અંગ વિનાને પંદર સ્થાનકને કહે, અંગુઠે ઘુંટીરે, જધાએ રહે, જાનુને સાથલ, ભગ નાભી ફરે, ખંધ ને છાતી રે, ઉરેજા ધરે... ગ૯ સ્થળ ચોરે, નિલાઓ શિરે, વિષધરનું વિષ વ્યાપ્યું, મણિમંત્રે હરે, વિષયા ઉરગ કંસે, મુજ કાયા ગલી, લાછલજાયા વિણ, નહીં કઈ જગુલી.. ઈણીને વેળા રે, પીયુ આવી મળે, ફિગટી શણગાર રે, તે મુજને ફળે, બપૈયાને નિવાર રે, કેમ પીયુ પીયુ કરે, પાંખને છેદીને ઉપર લુણ ધરે.. પીયુ માહરે હું પીયુની પીયુ પીયુ કરું, વેશ્યાને વલતું સા ભાખે સુંદરી, બપૈયે પીયુ પીયુ કરતો તુમને લવે, ડે છેડે દુઃખડે જગ દાળું સવે... આષાઢ જલ વરસે ગાજે વીજળી, વહાલેશ્વર વિણ શી સેપારી ઉજળી, કાલાંતરે શુભવીર મુનિવર આવીયા, કેશ્યાએ મુક્તાફલશું રે વધાવીયા... હાળ-૭ [ ૨૬૨૩] વેશ્યાયે વધાવ્યા સ્વામી રે ઉભી આગળ સા શિર નામી રે, કહે સાંભળે અંતર જામી રે વહાલાજીની વાટડી અમે જોતાં રે... ૧ Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tor વિરહાનલે દાધી દેહ ૨ ઢાની સમરે નિશિ ધારા રે જેઠ માસ તા જેમ તેમ કાઢયા રે પડવે દિન પીયુ સાંભરતાં રે બીજે બીજીએને નીહાળી ૨ ત્રીજે ટી‘ખળ એક જાગ્યું રે ચેાથે અવિધ ચડી ચાર રે પાંચમે પુચામૃત ખાધા રે છઠે ચટકીને મેલી રે સાતમ દિન શય્યા ઢાળી રે આઠમે ઉઠી પરભાતે હૈ નવમે નિદ્રા દીલ નાઈ ફ્ દશમે દેવળ બહુ માન્યા રે અગ્યારશે અંગ નમાવી ૨ બારશ દિન ભાર ઉધાડી ? આજ તેરશના દીન મીઠા ૨ સાદ સમ 39 ,, ઘણાં વરસ રહી હુ` ગેહરે, પણ નાવ્યા નગીના નેહ જેમ જલધર જ પે મારા રે, જલ ચાતુર્ક ચક્ર ચકારા... મને મયણુ તે વ્યાપ્યા ગાઢા રે, વળી આવ્યા તે માસ આષાઢ,, નિશિ માર તે ટહુકા કરતાં ૨, આઠે પહેાર ગયા દુ:ખ ધરતાં..., હું તેા ભાલપણાની માળી રે, મેલી મુજને શુ તમે ટાળી... ચિત્રશાળાયે તુમ રૂપ રાગ્યું ?, જોતાં મનડુ તિહાં લાગ્યું. કરી ચાલ્યા ચતુર તજી નાર રે, દાય ચાર વરસની વાર... પંચમાણુ તણા રસ વાગ્યેા હૈ, જોતાં જીવન કીહાં નવી લાગ્યે જુએ ચહુટે નાથ સહેલી રે, હુ' ધરતી દુઃખ અઢેલી... દીપ ધૂપ કુસુમને ટાળી રે, કીધુ શયન તે પાસુ' વાળી સભા પીયુ વરસાતે હૈ, નિશિનાથ નડયો ઘણુક રાતે... જેમ રંગ પતંગ રચાઈ રે, ઈસી નાગર જાતિ સગાઈ... શુકનાવળીયે જોવરાવ્યા રે, એમ કીધા ઘણા મેં છાના... જોઈ વાટ વાતાયને આવી રે, મને કામ નકુલે નચાવી... ઘેર આવી ગ્રહી કરનાડી રે, સ્વપ્નાંતર પીયુડે જગાડી... પ્રાણજીવન નઙે દીઠા રે, આજ અમૃત રસ ધન વુડો... વ્હાલાજીની 99 99 99 99 ,, 39 30 * 99 99 1 ૩ ૧૧ ર ૧૩ ૧૪ ૫ ૧૬. ૧૭ Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્યુલિભદ્રજીની વીરવિજયકુત શીયલવેલ સજઝા ૧૧૫ ચૌદશ દિન ચિંતા ટળશે રે હૈડું ઘણું હેજે હળશે રે; મારે પ્રેમ તે તુમશું મળશે..વહાલાજીની શણગાર સજી સંચરશું રે દુજનીયાંથી નવ ડરશું રે, પૂનમ દિન પૂરા ઠરશું.... , ૧૯ તમે રસ પહેલા જગાવે રે તીથિ અર્થ કરી ઘેર આવે છે, શુભ વીર વચનશું મિલાવો(મલ્હાવો) ૨૦ ઢાળ-૮ [૨૬૨૪] રાજ પધારો મેરે મંદિર, શયા પાવન કીજે દાસી તુમારી અરજ કરે છે, નરભવ લાહે લીજે, રસભર રમીયેજી પૂરવ નેહ નિહાળી રસભર રમીયેજી સાન કરંતાં સામું શું; તુમ આણું શિર ધરણુંજી કોઈ દિવસ તમને અણગમતું, કારજ કોઈ ન કરશું છે ? શુલિભદ્ર કહે કાશ્યાને, તથ્ય પશ્ય મિત વાણીજી પાણી વિના શી પાળ કરે છે ભોજન વિણ શી ઉજાણી , ૩ ઉઠ હાથ તું અળગી રહીને, દીલ ચાહે તે કરજે નાટક નવ નવ રંગે કરજે, વલી શણગારને ધર... . પર રસ ભોજન તુમ ઘેર વહેરી સંયમ અર્થે ખાશું એમ પરઠીને રહા ચોમાસું કશ્યા કરે હવે હાંસુ... , વિણ પૂછયા સંયમ આચરીઓ પણ તે વ્રત નવી પળિજી તો અમ ઘેર આવ્યા છે પાછા તુમ વ્રત અમને ફળીઓ. . બાર વરસ પ્રેમે વિલક્ષ્યા પણ એવડો અંતર ન દાખ્યા; યેગારંભ તજી મુજ સાથે રંગ હતો તે રાખ્યો. નિર્લોભી નિર્મોહીપણાશે સુણ કાશ્યા અમે રહીશુંજી; યોગવશે શુભ વીર જિનેશ્વર આણું મસ્તક વહીશું... ૮ ઢાળ-૯ [૨૬૨૫]. મેં જે તમારે જાણે રે પ્રીતમ પાતળીયા, શી કરવી તાણુતાણે રે છે પાતળીયા; તે જગતણું ફળ લેવે રે, , જે જોગી જગલ સેવે રે... પ્રીતમ ૧ વેશ્યામંદિર તછ ભોગ રે, , પૂરવે કેણે સાથે જેગર, , આ ચિત્રશાળી મનમાની રે, પંચબાણ તણી રાજધાની રે, ૨. સ. ૭૦. Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સઝાયાદિ સંપ્રહ મજાતાં રઢ લાગશે તમને રે પ્રીતમ જોગ મેલી મનાવશે અમને રે, પ્રીતમ પડવાઈ કહી લેક ગાશે રે , ત્યારે જગ તણો જાશે રે, ૩ તે માટે વચન મુજ માને છે , હમણા જેવા છોડ છાને રે, રમે રંગભર તમે તછ આંટી રે , મને મોટી પ્રેમની ઘાંટી રે.... , ૪ ચોમાસું અને ચિત્રશાળી રે છે તુમ ભાગ્યે મળી લટકાળી રે રસ પ્રેમ હીંડોળે હીંચે રે , તરૂણું તનુ વેલડી સચે રે.. ,, ૫ ધરી પ્રેમ પીતાંબર પહેરે રે , રસદીપક બેલે દેહરો રે, મુજ બાંહી રહીને લીજે રે ,, કરી પ્રેમને અંતર ન કીજે રે, ૬ પ્રેમ પૂરણ શો દીલ ગાંઠો રે , જોઈ લેજો શેલડી સાંઠે રે, , રજની ગઈ સુની સજજારે , આવડી કયાં શીખ્યા લજજારે. . અભિમાને ચઢયાછો બળીયારે રામારસે કણ નવી ચળીયારે, દ્રાદિક જે કપાળારે આ સબળા અબળા એશીઆળારે. આ રહી બોલી બે કર જોડીરે એ કહે કેશ્યા મુંહ મચકેડીરે, આ શુભવીર વચન મુનિ બેલે , રૂષિ રામા પટંતર ખેલેરે. એ ઢાળ ૧૦ [૨૬૨૬] રમણી શું રંગ રસે રમતાં સાધુનું સંયમ જાય, રંગીલી, રમો મારગડે મેલીને. પ્રેમદા પરિહરવી મુનિવરને એકાંતે કહે જિનરાય રંગીલી, ર૦૧ જેમ ગુણ જાએ કસ્તુરીને જે દીજે હિંગને વાસ રંગીલી; કપુર તણે ગુણ જેમ ગળે ધરીએ જે લસણની પાસ ૨.રમો.. ૨ વર પંડિત મૂરખને સંગે વાયસ ટેળામાં હંસ રંગીલી; પાપીષ્ટ અનાચારી સંગે ધર્મીષ્ટપણે કુળવંશ રમો... અલછ વહુયે રસોઈ તો જાંબુ સંગે જેમ દ્રાક્ષ રંગીલી; ગળી પાસે ઉજજવલ વર્ણ ઘટે ચેરી સંગે ગુણ લાખ રંરમે ૪ તેમ માનિની સંગે મુનિવર સ્યુલિભદ્ર કહે સુણનાર રંગીલી ક્ષણમાત્ર મહીલાશું હાલે હેય દુર્ગતિ દુઃખ દાતાર ર.રમો... ૫ તું વ્યાકુળ થઈ વિરહીણી મે વશ કીધે છે કામ રંગીલી; શુભવીર વચનની ચાતુરી કેશ્યા વેશ્યા કહે તામ રમો. ૬ ઢાળ ૧૧ [૨૬૨૭]. જોઈ જોઈ જોગણી દશા અલબેલાજી તમે નારીની નિવે વસ્યા અલબેલાજી મન ગમતા ભૂષણ લાવતા સુદર શણગાર ધરાવતા આ ૧ Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્ફુલિભદ્રજીની વીરવિજયકૃત શીયલવેલ સજ્ઝાયા કર ઝાલીને બેસારતા અલબેલાજી કરતા વલ્લભ વારતા, વર કવળ કરી ધૃત ભેળીયા વળી તુમયે હાથે હું જમી હવે ઉપરાઠાં તમે ક્રમ થયા દાષાંતર દુહિતા ક્રમ કહે દાય કાન સુરત એક રીતડી આ ભવ વિષ્ણુસે સ‘જમ વરી દરિદ્ર દશા સુરૂપ હરે રજક્ષેપ વિનાસે દેહને જગ દાન થકી કીર્તિ રહે શિદને સાયર સધે લા રહે આચારથી હવે ધાન્ય યથા વ્રુષ્ટિ થકી આ દીન વચન નારી વધે નિશિ ચાર પહેાર વાટી જળે શુભવીર ધીર મુનિ તે। પડે "9 ,, 29 "" "" ,, . 99 99 "" .. 99 د. "" રે સ્થૂલિભદ્ર કહે સુણુ ભાળા નિતાશુ' ાસ વિલાસ રે જોબનીયાના જે લટકા રે છે કાચના સીસે ભટકયો રે જુગટીયાના અલંકાર ૨ ધનવંત હુએ નિર્ભાગ્ય ૨ કુ પક્ષ પીપલનું' પાન રે ભૂપાળતણું સનમાન રે ચપળા નારીનાં નાણાં ૨ ઘડી ચાર તણી ચાંદરણી રે સસાર સ્વરૂપને દેખી રે કાઈ વાયુને ત્રાજવે તેાળે રે રવિ ચંદા ચરને ચૂકે રે અલેષ્ઠ માંડે હેાય જાવુક રે મૈં તુમ મુખમાંહે મેલીયા... તુમ ઉત્સ ંગે રગે રમી, "9 તે દિવસ તુમારા કહાં ગયા... .. 99 કાંઈ પ્રીતની વાત નવી લહે।, દાય નયન જયતિ સમ પ્રીતડી..,, ગુણુ ત્રણ વિધટે ગર્વે કરી, બહુ તપ વિષ્ણુસે ક્રેાધજ ધરે... તેમ વિરહ નસાડે સ્નેહને, ગુણિ વિનય કરતા ગુણ લહે. ઉદ્યમ કરતાં લક્ષ્મી વધે, નર રાગ વધુ શણુગારથી... તેમ પ્રેમ વધે દૃષ્ટિ થકી, નિષે ભેદ ક્રમ તુમચે હો... પણ લાક કહે દીવા બળે, જે પાવઈને પાના ચડે... ,, ઢાળ ૧૨ [૨૬૨૮ ] અલબેલાજી 99 99 39 "" ...39 99 39 "3 "9 99 99 99 29 ૧૧૦૭ 99 . 3 * ૫ ર તુ શાને કરે છે ચાળા રે; તે નર દુનીયાના દાસ રે...સ્થૂલિભદ્ર૦ ૧ તે તેા ચાર (દિવસ) ધડીના ચટકા રે; કાંઇ કામ ન આવે કટકા રે... નાટકીયાના શણગાર રે; જેહવા સધ્યાના રાગ રે; કપટી નરનુ' જેમ ધ્યાન હૈ; ચળ કુ ́જરોરા કાન રે... દુર્જનનાં મીઠાં વયાં ૐ; પછી ધાર અધારી રયણી રે... મે મેલી તુજને ઉવેખી હૈ, પવને કનકાચલ ડાલે રે... જલધિ મર્યાદા મૂકે રે, પણ હું તુજ હાથ ન આવુ... રે...,, 99 ૬ ७ ८ 3. પ દ ७ Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૦૮ પૂરવે રમીયા રંગ શલે ર પહેલાં તા કાંઈ ન દીઠું· ? માય બાપને મે'પરહરીયા રે તજી ખાઁધવ કેરી સગાઈ ૨, દાય નામે છે ચિત્રશાલી રે વિષ્ણુતેલ દીપક અજુમલે ૨ નિત્ય અમૃત ભેાજન કરીયે ૨ ચિ ધૂપલટી પ્રગટાવે રે નવ ાટ વચ્ચે એક ગામ ૨ સ્વામી ભળિયા શીર તાજા રે સઝાયાદિ સંગ્રહ આજ તું પણ મેાજડી તૈાલે ૨, હવે સયમ લાગ્યું છે મીઠું રે... માત તાત નવા મે' કરીયા રે મેં કીધા નવા દશ ભાઈ રે... પરણી ધરણી લટકાથી રે; ચાર શય્યા તે નિત્ય ઢાળે રે... રસ રંગભરે ઘેર રમીયે રે; તિહાં તાલુરૂ કાંઈ ન ફાવે રે...,, ૧૧ નિત્ય રહીયે છીએ તેણે ઠામ રે; શુભવીર પ્રભુજી રાજ રે... 19 ઢાળ-૧૩ [ ૨૬૨૯ ] ,, 29 ૧૦ ૧૨ આશે નિરાશ કર્યાં અમને; 1 99 .... ક્રાશ્યા કહે સુણજો સુમને પ્રીતમજી ન ઘટે તુમને રસીદ્યા સાથે અમે રમશુ’... ઉઠી પ્રભાતે સદ્દા નમશું નિત્ય જમાડી પછે જમશુ....રસીલા॰ ર એહ સગાઈ નવી કરવી પીયુ ન ધટે તિ એ ધરવી પૂરવ નારી પહેરવી.....૩ બાર વરસ સુખ સાંભરતાં સાથે હઈંડામાં ભળતાં; આંખે આંસુડા ઝરતા...,, માસ અશાડે અનેક ફળ દવ દાધેલ તરૂ વેલ વળે; વલ્લભ વિરહે દેહ બળ...,, શ્રાવણીયા સી ંચે ધરતી મેરલડી ટહુકા કરતી વાદળ કામવશે ઝરતી... ભાદરવે ભરજળ વરસે પ`ખીયુગલ માળે ઠરશે વિરહી નારી કશુ કરશે...,, આસા માસે દીવાળી સાકર સેવ ને સુ ંલો છાંડી થાળી પીયુ ભાળી... દૂધ સીતા સસી ભોજનમાં કાર્તિકે ડેલી તણા વનમાં દેખી સાલે ધણુ' મનમાં...,, મા શિરે મનમથ જાગે માહેતાં બાણુ ધણાં વાગે દુઃખ મેાહન મળતાં ભાંગે...,, ૧૦ પાસ તે શેષ કરે પ્લાન શું કરે સોપારી પાન વલ્લભ વિષ્ણુ ન વળે વાન...,, ૧૧ માહ માસે ટાઢા પડશે શીતલ વાયુ વપુ ચઢશે કામ અનંગ ધણુ' નડશે... ફાગુનું ખડખડતી હેાળી પહેરી ચરણા ને ચેાળી કેશર ધાળી મળી ટાળી...,, ૧૩ લાક વસત મધુ રમશે ક્રાયલ અ‘બવને ભમશે તે નિ મુજ શાથી ગમશે...,, ૧૪ વૈશાખે સરાવર જઇશુ શ્વેતકી ચંદન વત રહીશુ દેખી ચં શીતળ થઈશું...., ૧૫ પ'થી(છી ?)પશુ પ્રેમદા મેળા જાણીયે મધ્ય નિશી વેળા જેડ બપારે મળી ભેળા...,,૧૬ માહન માહાલા મહેર કરી યિતા દેખી દુઃખ ભરી ભારે માસ વિલાસ ધરી... નાટક રંગ રસે કરશું દાવ લહી દિલડું હરશુ' કહે શુભવીર નિવ ચળશુ...,, ૧૮ ર ૧૭ ૪ ૫ ૭ ८ Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્થુલભદ્રજીની વીરવિજયકૃત શીયલવેલ સજ્ઝાયા ઢાળ–૧૪ [ ૨૬૩૦ ] સ્થ॰ મુનિરાજ કહે સુણુ વેશ દેવા તુમને ઉપદેશ વેશ્યા૦ ગયા એટલેા કાળ વિશેષ સાહેબીયાના ઉપદેશ જૈન ધર્મ વશે સ્થુ કાંઈ એ સ`સાર અસાર વેશ્યા સ`સાર માંહે એક સાર છાંડે તેહને ધિક્કાર સ્થુ મે ધ્યાનની તાલો લગાઈ શીલ સાથે કીધી સગાઈ વેશ્યા॰ વાહલા એક દિવસે હાવ ન ભાવ્યા રે; અમે ઈહાં આવ્યારે... ૩૦ શું કહીયે અનાણી લેાકને ગ્રહી સાધુના તરૂ ફટક વેશ્યા. વીતરાગ શું જાણે રાત્ર આવા દેખાડુ' રાગના લાગ શણુંગાર તજી અણુગાર ૩૦ નવ કલ્પી કરશુ વિહાર વેશ્યા, વાહલા બાર વરસ લગે ઠેઠ ૩૦ ક્રમ નાંખા ધરણી હેઠ ઢાકતાલીને દૃષ્ટાંત થઈ પુચ મહાવ્રતવંત કદા નવી કરીયા રે; સદા અનુસરીયે રે... શિવતારીનાં સુખ ચાખે રે; ગયા વ્રત પાખે રે... વલ્લભ નારી રે; ગયા ભવ હારી રે... નીશાન ચઢાયા હૈ; તજી ભવ માયા હૈ... રીસાણી હતી તુમ સાથે રે; તદ્દા દાય હાથે રે... શું શું ન કરતાં રે; ક્રમ ખેાલાવી ચીર તાણી થુ સુરાપાને ભવી ભવચેાક ક્રિપાક લાશી લેાક પછી દુઃખ ધરતાં રે... વેશ્યા. મને વિરહ તણી ક્ષણુ ાય વરસ સમાણી રે; ઘણી મેહતણી લૂ વાય વલેાવ્યુ. પાણી ૨... સ્થુળ તાહરા મેાહજનક રસ ખેાલ યોગ ન છુટે રે; મારી તલપને તાલ શીકુ ન ત્રુટ રે... ખેલે મીઠું" ; વેશ્યા, નાગરની નિર્દય જાત કાળજામાં કપટની(ધા) વાત મેં પ્રત્યક્ષ દીઠું રે... દુઃખ લાગે રે; કહ્યુ' વીતરાગે રે... રત્રની વાતે; પૂનમની રાતે રે... અમે નિલેŕભી રે; મેક્ષી તને ઉભી રે... લાડ લડાવી રે; મેરૂએ ચઢાવી રે... નરભવ લાધા ૨; મેરૂપરે વાધા રે... ૧૧૦૯ ܕ ૩ પ ૐ ७ . ૧૧ ૧ર ૧૩ ૧૪ ૧૫ Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ܐܐܐ વેશ્યા જુઆ નાટક જો એકવાર પછી સયમ લેજો સાર શુભ વીર સાહેલી બહુત એક એકજ ગાથા અંતર ઢાળ-૧૫ [૨૬૩૧] મજ્જન ચીર તિલક આછું ત મનાહર શિરવર ચીવર ચભી ચિંતુ દિશી ભાળી ફુલકી જાળી ર પરિણામ સકામહ રામા નવ નવ ર્ગે છંદ ખમૈયા હેમક હેમકે પગ ભૂતલ ઠમકે હૃદયાનંદન દેતકીચંદન ખલક ખલક કર કે કણ પણુ ઝરમર ઝરમર મેહુલા વરસે ધનન ધનન ધન વાર અધારૂક દુહુ દુષ્ટ અવિવેકા નેકા કુહુકુહુક રસીલા નીલા મહુત પીપાસી મેધજળાસી પ્રેમતણા રસ રેલા ચાઢ્યા ટહુક ટહુક ગિરિ ડેટા છેઠા વેરીની પરે એ વરસાળા નયન વિકાસી રે; વિચારી વિમાસી રે... નાટક નયણાં રે; ખેહુનાં વયાં રે... ધમપ માદલકે ધોંકારા તાથેઈ તાથેઈ તાન ન ચૂકે ક્રૂરસીત ખીણુ તરૂં કુતલ ભૂતલ ગીત રીત મદ માહ વિનાદે લટકે લલક ઢળકતી કાયા જીવન કે પરીનેહ ઉપાયા પ્રીતમ પ્રેમકી ખાત વિચારા દુગ્ધા કેતકી ભમે લેટત ભ્રમર કહે માય રેડ દહે એક તસ રક્ષાયે વિરહે સમશું સજ્ઝાયા િસંગ્રહ ચતુર શણુગાર સફાર ધરી; કૌશીકી શાભ કરી... દીપકમાળી જાત વરી; શામા ર્ગે ગેલ કરી... ઉચ્ચરીયા રસ ગુણ ભરીયા; ઝમકે રમઝમ ઝાંઝરીયાં ફૂલ અમૂલ મલક મલકે; ઝળક ઝળક ટીકા ઝળકે... જલસેં ભરીયા વાદળીયાં; મારે રાજે વીજળોયાં... બેકા સાચ સજોર ધને; કાકીલા સહકાર વને.. ફળા વનવાસી વેલડીયાં; પણ સ્ફુલિભદ્ર નવી પડીયાં ... કરતા કૈકી મહાલે છે વિરહીને ઘણું સાલે છે... કંસતાલ વીણા સખરી; મૂકે નેત સહેત ધરી... ચાંચળ અ ́ચળ કર લેતી; ફરક ફરક કુંદડી દેતી... કાચ ઢળાયા મેં છાયા; ભયન વડે કરતી માયા... ભ્રમત ભમત રીતેા ભમરા; પડીત પૂછત કાંઈ કરો... વિરહે તકી નારી તÌ; રમશુ' નહિ મરૂએ દમણે... ૧૬ ܚܕ ૩ ૪ દુ ७ ८ ૧૦ ૧૧ ર ૧૩ Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્યુલિભદ્રજીની વીરવિજયકૃત શીયલવેલ સજ્ઝાયે હે કવી શામળતાહે સમતનુ પ્રેમકી ચેટ લગી મેાય બહુલી મમ્મી ચિત્ત છંદને લટકે ચટકે પ્રીતકી રીત અનેાપમ નાટક કહે મુનિ હેલી સુણે! અલબેલી શ્રી શુભવીર વજીર પસાયે પીળી પુંઠ કીશુ કીધી; તાસ ઉપર હલ્દી દીધી... મટકે નવી અટકે રાગે; કરતાં પ્રમદા દાન માગે... નાટક નવી કરતાં આવે; ભવ નાટક સુણજો ભાવે... 99 જનરંજત ઉપદેશે ઉદરને ભરીયેા રે ભાગી ને જોગી વેશ બનાવીયે; નાગર ને ચંડાલ ચઢશો વરધેડે ૨ ડેરે આગે દાસ કહાવીયા; સિદ્ધિના વેશ કદા નવી લાવીએ,.. 99 માત ને મ્હેન થયાં નારી તેમ માતા ૨ ભ્રાત ને તાત હુ! સંતાનમાં; સુણોર સાને કાસ્યા કાનમાં; ભૂમડલ ઠાકુરિયા થઈને બેઠા ર એકલડા રાયા ક્રાઈ દિન રાનમાં... " rr ઢાળ–૧૬ [૨૬૩૨ ] મેધરાગ ર (આર) ભૈરવ રાત્રે કરીએ રે, ઉદયની વેલા માલવ કૌશિકા; પહેાર સમે મધ્યાન્હ હીડાલે! દીપક હૈ પાછલે પહારે શ્રી ઉપદેશીકા, નાટક મેક ન દીઠું... એ તાલે સિયા... સસાર વસીયેા રાગે તાણીએ વ્યવહારે રસીયા જતે વાણીયા; વગડાને વાસી આશી પ્રાણીયા અવિનાશી નિરાશી ધ' ન જાણીયેા એઆંકણી ચઉદ રાજ ચૌટામાં વેશ બનાવે ૨ મિથ્યાત્વે પૂરિ રાતે અધારીયે; સ. વ્ય. વ. અ. ર સૂક્ષ્મ બાદર પજજ અપજ નિગેદે રે, નાટકમાં ન ભૂલ્યા માહે મારીયે; નાહાની ન દીઠી એક બારીયા... વિગલેદ્રીય પોંચેન્દ્રી થયા અનુક્રમે ૨ રૂપ ધની દુર્ભાગી વળી સેાભાગીએ; ભાળ કદા વિકરાળ કદા ભૂષાળા રે અવિવેકી પડિત રસના રાગીએ; રમણીને રંગ કાઈ દિન લાગીએ... ૧૪ 99 ૧૫ ૧૬ ચઉદ પૂરવધર પહેાંતા જે સુરલેકે ૨ પૂવ શ્રુત દેશ થકી સ`ભારતાં; ચરણુ ધરમ ધરવાની તાસ ન શક્તિ રૂ વિષયાકુલ ચિત્તે સુખને સેવતા; અનુગામી અવિધ નાણી દેવતા... 99 લિંગ અન`તા ધરીયાં કામ ન સરીયાં રે હેાળીના રાજ ગુરુ વિષ્ણુ સજમી; નવવિધ જીવની હિ"સા નિર્દય કીધી રે વાસુદેવ ચક્રી ચઉદ રતન નમી; નારકી માંહે પહેાંતા ગુણી જતને દુર્મી... ૩ ७ Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 જાતિ સમરણ નાણે નારકી જાણે રે પૂરવ ભવ કરી સુખની વારતા; દશ વિધ વેદન છેદન ભેદન પામીરે આયુને પાળી ૨ તિય "ચે જતા; માતાને પુત્ર વિવેક ન ધારતા... "" શ્રી શુભવીર ગુરૂનાં વયણુ રસાલાં રે સાંભળતાં વૈશ્યા ચિત્ત ઉપશામીયુ"; ત્રણ કરશુ. 'થીભેદ કરતી રે મિથ્યાત્વ અનાદિ ક્રે' વામીયુ; કાશ્યાયે સુષુ' સમકીત પામીૐ ... ઢાળ ૧૭ [ ૨૬૩૩] મિથ્યાત્વ વામી ક્રાસ્યા સમઢિત પામીરે પારસ લેાવિવેક વાલા આશ્રવ તે સવર થયેારે લાખ્તરે ધન્ય માય વાલા ધન્ય ધન્યએ ચિત્રશાળી ઉચ્ચરિયા ધરી પ્યાર વાલા કરે સામાયિક નિત્ય પ્રત્યેરે સાધુ વિહાર કરાય વાલા જુવે ગુજ્જી વાટ અમે હવે જઈશું....રે પાળજો તમે વ્રત ભાર વાલા એમ શીખામણુ દેઈ કરીરે ક્રાશ્યા આંસુ ધાર વાલા॰ દુર દુર કાર કહે ગુરૂ રાયારે દુઃકરકાર ઉમેદ વાલા કામણગારી વિલેતાં હષ થયા અતિરેક સજ્ઝાયાગ્નિ સંગ્રહ વચન કહે સા છેક માહરે સુધા મુનિરાય પામ્યા સુર અવતાર વાલા ક્રાશ્યા ધમ કરીને ગઈ રે અલ્પ કર્યો સસાર વાલા૦ આઠ વરસમાં આઠ પૂરવ મુનિ ભણીયારે ભદ્ર બાહુ ગુરૂ પાસવાલા અથ થકી ચદ પૂરવ ભણ્યારે સુત્રે અતિમ ચાર વાલા॰ ધન્ય ધન્ય તુમ ગુરૂરાય... રસાલજ મારીરે સમતિ મૂલ તમાર સાધુજી પાસે સાર ચામાસુ વહી જાય ક્રાસ્યાને દુઃખ થાય... પૂજો જિન જયાર ટાળજો અતિયાર ચાલતા અણુગાર ધ સ્નેહના પ્યાર... સિંહ ગુઢ્ઢા મુનિ ખેદ ચાલ્યા ગુરૂ વચ છેદ ચલીયા કામરૂ દેશ સ્થીર કીધા સુનિવેશ... ક્રાસ્યાને ઉપદેશ વાલા રથકારક પ્રતિમાષ લઘો દાસ્યાથી રે પ ંચ મહાવ્રત ધાર કાશ્યાના ઉપગાર શુભ ગતિ અવતાર ધન્ય ધન્ય એ જગ નાર... એમ નિત્ય નિત્ય અભ્યાસ રહેતાં ગુરૂકુલવામ કાઈ કહે દશ સાર શ્રુત દેવળી નિરધાર... "" વાલા ,, 99 39 " 99 19 19 99 .. 99 39 99 . 99 99 99 99 19 19 99 39 p 99 ८ 3 x Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્યાદ્વાદની સજઝાયો ૧૧૧૩ ત્રીશ વરસ ઘર (વાસ વિલાસે વસીયા =વાસે વસ્યારે) વરસ તે ચોવીશ વાલા યુગપદે પીતાલીશ વાલા આયુ નવાણું વરીશ શ્રી શુભવીર પ્રભુ થકી વરસ પંદર શત દેય છે સુરલેકે સુર હેય વાલા એ મુનિસમ નહિ કેય. ૭ ઢાળ ૧૮ [૨૬૩૪] ગાશે ગૌતમ ગોત્ર મુણિંદ રસ વૈરાગ્ય ઘણે આયોરે; મુનિજન તારકમાં એ ચંદ થણ લાછલદે જાયેરે. ચોરાશીમી ચોવીશીયે એક મુનિ સ્થભિદ્ર સમ થાશેરે; તાસ પટંતર વ્રતની ટેક ગુણીજન જિન મુખથી ગાર... તપ ગચ્છમાં કેશરીયો સિંહ સિંહ સુરિ કૃતજળ દરીયારે; સત્યવિજય સંવેગ નિરીહ કપુર સમ ઉજજવલ ગુણ ભરીયારે.... ૩ ખીમાવિજય વસી ઉપશાંત સુયશ વિજય અંતે વાસીરે; પંડિત શ્રી શુભવિજય મહંત જગ જિનમત થીરતા વાસીરે... તાસ વિનયેએ અણગાર(અધિકાર) શાસ્ત્ર તણી શાખે ધ્યાયોરે; સહસ અઢાર શીલાંગના ધાર હાલ અઢાર કરી ગાયોર... અઢારસેં બાસઠે શુદિ પોષ બારશ ગુરૂવારે ધ્યાઈરે; રાજનગર મુનિવર નિર્દોષ શિયલવેલી પ્રેમે ગાઇરે... ઘમ ઉત્સવ સમે ગાશે જેહ નરનારી સુણશે ભણશે; કહે કવિ વીરવિજય નિત્ય તેહ શુચિ વિમળા કમળા વરશે. # સ્યાદ્વાદની સઝા [૨૬૩૫] . - સ્વાદાદ મત શ્રી જિનવરને તે કેમ કહિયે એકાંતજી મત(નય) એકાંત કહે મિથ્યાત્વી સાખી સકલ સિદ્ધાંત... શ્યાદાદ૧ ત્રિયારૂપ તિહાં ન રહે મુનિવર સોળમે ઉત્તરાધ્યયને વિચારજી (મઝારજી) સાધુ-સાધવી વસે એકઠાં ઠાણુગે પાંચ પ્રકારજી (નિરધાર) ૨ જીવ અસંખ્ય કહાં જલ ટપકે પન્નવણું સૂત્ર જિનરાજજી કલ્પ સત્રમાં નિ(ત્ય?) નદીને મુનિવર વહેરણ કાજજી , ૩ શ્રી ઠાણુગે ચેાથે ઠાણે માંસાહારી નરઠે જાયજી મઘ માંસ મધ પણ આચરણે આચારાંગે કહ્યૌ જિનરાજજી... ૪ પંચમે અંગે ન કર શ્રાવક ત્રિવિધ પનર કર્મા દાનજી હલ નિર્વાહતણા પણ દીસે સપ્તમે અંગે કિયાં (કલ્લો)પરમાણજી. ૫ Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kir હિંસા ન કરે ત્રિવિધ* મુનિવર જિનવરે તેને લેશ્યા ઉપરિ મહાવેદના હાથ લગાયાં પડતા મુનિવર તેહજ પકડે ઉત્તરાયને ભાખ્યા મુનિવર દશ વૈકાલિક ત્રીજી પેરિસી અધ ભણી પણ અંધ ન કહેવા જ્ઞાતા અને જતિયે ભાખ્યા સૂત્રે દેવ અવિરતિ ખેાલ્યા બ્રહ્મચરિજ તપ(વ્રત) અતિ ઉત્કૃષ્ટા સૂત્ર નવિ ધટે પ્રકરણ વિધટે ઋષભ બાહુબલ શિવપુર પહેાંતા સાત જણાશુ' મલ્લી દીક્ષા છઠ્ઠું અંગે તીન સાત સંયા શું નારી સહસ બત્તીસે” જ્ઞાતા ક્રિસન તણી અંતે કરી ભાંખી કુલ ધર પનરે જંજી પન્નત્તિ હરિ ભારમા જિન આઠમે અગે ચારિત્ર વિરાધિ(જ૩) પાંચમે અ ંગે તા સુકમાલિકા છ` અગ્ સૂત્ર ટીકા નિયુક્તિ વખાણે પંચ કહે તા તે મત સાથે જીવાભિગમે. અસ ધયણી આગણીસમે શ્રી ઉત્તરાધ્યયને વિષ્ણુ વ્યાકરણે અથ કરે જે ભાંગી નાવે' નદી કેમ તરીયે' શ્રી જિન પ્રતિમાનુ વૈયાવચ્ચ શમે અંગે સાધુ ભણીએ હેય જ્ઞેય ઉપાદેય વખાણ્યા વિધિ ચરિતાનુવાદ નય સ`સ્થિત અનેકાંત નયવાદી જિનવર હે શ્રીસાર સમજી કે પરખા સાયાદિ સંગ્રહ પને અને જુએ ધીરજી શીતલેશ્યા મૂકી વીરજી... સ્વાદાદ વનસ્પતિને થાય "ગેજી એહ અથ આચારાંગેજી સમય માત્ર ત કરે પ્રમાદજી 39 નિંદતણી કીધી મરજાદી ... દશવૈકાલિક વિધિ વાદજી તાશ્રીના અવણુ વાદજી... હવે પંચમ ઠાણે મનર ગજી દૈવ ભણી (ભાખ્યા)બાયા ઠાણાંગજી.. ૬, ૧૦ પ્રશ્ન પૂછીજે હને (ઈષ્ટુિપ૨) એહજી એકદિન ભાંજયા સદેહજી... સપ્તમઠાણે ઠાણાંગજી ક્રાણુ ખાટા-સાચા અંગજી... સુયગડાંગ સાથ હારજી ક્રિમ મેથીને” એડ પ્રશ્નાર્થ... સમવાયાંગે કુલગર સાતજી તેરમે ચેાથે અંગ કહાતજી... ભવનપતિમાંહે સુર થાયજી (જાયજી) ક્રિમ દૂજે દેવલે કે હાયજી ... ચૂર્ણિ ભાષ્ય એ મેલા પંચજી તિણુ અર્થે મ કરા ભાંગ્યા નારી શ્રી ભગવંતજી માંસ પિંડ મેલ્યા સિદ્ધાંતજી... અર્થ નહિ, પણ અનરથ જાણુજી દશમે અંગે દ્દો જિત ભાભુજી... ૧૮ કરે કમ નિજ રા આજે જી (અ)વિચાર કલા જિનરાજેજી...,, ૧૯ તિમ ઉત્સર્ગ અને (વિધિ)અપવાદજી નિશ્ચયનય વ્યવહાર મર્યાદજી... આગમમાંહિ વદ્યા દશ ખેલજી શ્રીસિદ્ધાંત રતન બહુ માલજી... ખલખ ચજી...,, ૧૬ ૧૭ 29 29 99 19 .. .. h ૭. 99 ' ૧૧: ૧૨ ૧૩ , ૨પ ૧૪ ૨ ૨૦ Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્વપ્ન ળ વિષેની સન્નાયે જાસુ જાઈ પૂછીયે તે તે સતવારા મતવાદ વાદ થર સ્યાદવાદ અનુભવ બિન તાકા મત વેદાંત બ્રહ્મપદ ધ્યાવત મીમાંસક તા ક્રમ વધે તે હત યુદ્ધ તે યુદ્ધ દેવ મમ નૈયાયિક તયવાદ ગ્રહી તે ચાર્વાક નિજ મનઃ૪૯૫ના તિતમે ભયે અનેક ભેદ તે નય સરવાંગ સાધના જજમે ચિદાનંદ અસા જિનમારગ દૂહ। : પહિલે મન જોઈ કરી સરસતી માત પસાઉલે પ્રથમ પહેાર રયણી તણુ"" તાસ તણા કુલ શુભ અશુભ આઠ માસ બીજે પહેાર ચેાથે' તા એક માસ માઝાર પ્રહ ઉગમતે સુપન લ એક ચિરો ભાવે' કરી ચાપ૪ : વીણા વસ લેઇ વાજીંત્ર નિશ્રિત શીયલ સિદ્ધો [ ૨૬૩૬ ] અપની અપની ગાવે. વૃષભ હસ્તી પર્વત પ્રાસાદ વિષ્ટા લેપે શરીર આપણા રાજકુંજર હયવર ડેમ મુગતા(લ તબાલ સુવચ હીરા જાયા સ`ખ પ્રવાલ સુપણા વહી જાગી જો રહે શું સ્વપ્ન ફળ વિષેની સજ્ઝાયા [૨૬૩૭ ] મારગ સાચા ક્રાઉ ન બતાવે થાપત નિજ મત નીકા કથન લગત માહે ફીકા... નિશ્ચયપખ ઉર ધારી ઉદયભાવ અનુસારી... ક્ષણિક રૂપ દરશાવે કરતા દેાઉ ઠહરાવે... શૂન્યવાદ ક્રાઉ હાણે અપની અપની તાથૈ... તે સરવંગ કહાવે ખાજી હાય સે પાવે... ગુરૂમત ગુરૂ અનુસાર ખેલું સુપન વિચાર... જો સુપણામે હાય વરસ છેહ તું જોય... ત્રીજે તેા ત્રણ માસ ઇમ કહી૪" ફળ તાસ... તા દિન દસ મેાઝાર તે સુણુયેા નરનાર... બેઠી રથ તૈયસઈ TITE વૃષભ ગાય દેખે તસ સ્વમ સુપન એહ ધનકાજ પવિત્ર... ચંદણુ દહી કુલ સુકુમાલ લચ્છી ઘણી નર નિશ્ચે લડે... "" ,, ,, 99 ,, 99 3: 99 ૪ તસકારણુ કહી, સુપન તત્વા ફળ જોજો સહી. ચઢીયા મહીરૂપ રિ નમ સુવા રાયે તે અતિ ભલે... ૫. ૩ あ 「 Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૧૪ ક્ષીર વૃક્ષ ફ્રન્યા અતિ ભલે રૂડે રાખે તે જ લવિ આંખ નીમ્ મીન જેટલા *લ ભરીયા તા મહાલ જોય કરે ભાજન પ્રસાદ માઝાર પેખે નર સુપનાંતર ઇન્સ્યા દીઠું" અન્ન અને ફૂલ છત્ર વિદ્યામંત્ર વલી સિધ ભષે મનુષ્યતા જે ખાઈ માંસ મસ્ત ભક્ષણે પામે રાજ ખેડી આસણુ ભાગા જાઈ" * ગામાંતર મન નીરલી હાલસુ સિયેા સુપન મઝાર ગીતગાન સુપને જે કરે અંજન આંખી(જી) આંખ તિરેગ સુપનાંતર લહિઈ" જે જિમ્યાં દાંત પડયા દીઠા નહિં ભવા જે નરનારી એમ દેખ ત નેડુસામજ ને વલી દ્વાર તેહને બીહાવ્યા છીના ઘણું મહીષ ઉંટ ખર કીધાં જેન તેહ ચઢી દક્ષિણુ દિસે જાય તેલ ધુલિ દુધ લે નિજ અગ દેખી એડ સુહાના જોગ રક્ત વસ્ત્ર રાતિ વર માલ અહં સુહાના પેખણહાર પીળાં અંબર પહેરી સાર ધવલ કુલ કંઠે જે ધરે ધવલ આલ ધવલે શિણગાર સુણે જે દીસે મલપતી માલ અંબર પહેરી અંગ કાલા અગતા આકાર સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ સૂવે બેસી ચઢે એકલા ભાગ ભલા પામે માનવી... તવર દીઠા કુલ્યા ફૂલ્યા ફુલ એટલે ખૂધી જ હાય... અથવા જલ ધોતરી જાઈ પાર લહે રાજ્ય વછિત ક઼ીસે... કન્યા કમલ અને વાજીંત્ર પુણ્ય પુર પ્રગટયા તેહ તણે... સુપનમાંહિ તસ વાધે વશ ચરણ ભાડુ ભક્ષ સીઝે કાજ... તિહાંથી ઉતરી અળગુ થાઈ ખેમ કુશલ ધરે આવે વલી... તા કલહ વાધે' ઘરબાર શાકતણા ફૂલ તે કર ધરે... મહિલા મરે તેા લચ્છી વિજોગ ખેાલ્યા ફળ પામે જે ઈસ્યાં... ગુંથ્યા ક્રેશ થયા મેાકળા ગરથ હાણી કે વ્યાધી લહત... ભૂતપ્રેત વ્યંતર ને ચાર રાજ ભય ફૂલ સુહણા તણુંક.. જે રૃખે તા નહિ" પ્રધાન મરે તે દિન થાડામાંહિ... મન કરી વળી બહુ અંગ તેા પામે તર રાગ વિજોગ... પહેરી દીસે અબળા ભાલ પામે મરતિક્રા નિરધાર... પીળા અંગતણા શિણગાર ઈસી નાર દીઠી દુઃખ કરે... ધવલ વસ્ત્ર પહેરી વરતાર લડે લચ્છી લીલા વિલસતી... કાલાવેસ લીયા બહુ ભંગ મરણ લહે તે દિઠી નાર.... "9 99 ,, .. 99 2) . 99 ,, 99 99 39 99 ,, 99 99 ૧૦ ૧૧ ૧૨ ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬ १७ ૧૮ ૧૯ २० રા ૩૨ २३ ૨૪ Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S૧૧૭. ર૭. ૨૮ ૨૯ હ સવાખ ફળ વિષેની સજઝાય રવિ સસીમંડલ દેખે જેહ રાગ નહીં તે સંપત્તિ લહે ધોળા સર્પદ સે જે વર અંગ સહસ લાભ તસ અર્થહ તણે ધેડા કુકડા ને પક્ષી ફ્રેંચ એહના દર્શન જે દેખીઈ પગે બેડી હાથે ડસકલા દેખે સુપન તણે ફલ જય હર્ષ વદન જિન પ્રતિમા તામ જે ફલ એણે સુહણાતો સાહિ મેં સરસવ ને જવાર ધી સુહ દેખતે ભલે વિંછી જ નેળ ને સાપ ઈશું સુણે સુણજો નરનાર ખીરખાંડ થી મન ઉછાહે ઈમ દેખીને જાગે જામ દહીં જમે જે સુપન મઝાર સેઢી કઢીઓ પીએ દુધ આંત્ર આપ વીંટે ગામ મદીરા રૂધિર પીવે નર જેહ ધૂમરહિત અગ્નિકી ઝાળ સુહણું ઇણી પર જે નર લહે ખાટ પાટને રથ આપણાં સયલ સિદ્ધિ પામે તે સદા મિલીય નારીને ગાવે ધવલ ધૂમ સહિત દીઠી જે આગ છાસ કપાસ હાડને રિ ગાય હસ્તી ગુરખાર તપિ તપવન ઋષિ દેવના આવી વચન કહે જે છો રોગ રહિત નર થાયે તેહ સુપનત ફળ કવિ ઈમ કહે. ૨૫. વતિ વિશેષે જિમણે અંગ કાળે સર્પ દીઠે નહિ ભલો. સારસ હંસ મેર અખંચ વરથસહિત કન્યા પેખાઈ.. બિજાઈ બંધણુ સવિ ભલાં પુત્ર અને ફલ પાયેં સોય. અવલદેવ વતિ દર્શન જામ સયલકાજ સીઝે મનત દીઠા સુપન હુયે ધનકાર, તેહિજ પીધે નહિં અતિભલે... ૩ ડંખ દીયે જવું આવી આપ પુત્રલાભ કે વાધે આય. બેસી જિમેં સરોવરમાંહે, રાયમાન ફલ પામે તામ ઘણું ઋદ્ધિ પામે સંસાર લહે સુખતણી સુહ સુધ.. લહે રાજ્ય કે સંપદા ઠામ વિદ્યા કે ધન પામે તે ફુલતણું વળી દેખે માળ ભલા ભાગ તસ કારણ કહે... વળતાં દીસે તો અતિભલા મનવંછિત મંદિર સંપદા... એહવું ભલું નહિ સુપન રોગ સેગ કહી વાત સભાગ ૩૭ એટલાં ધોળાં સહુસાર એ વર્જિત સહુ કૃણુ અસાર, ૩૮ સુહાણે ગાઈ માયને પીતા લહીઈ ફલ નિચે તે તિ . ૩૯ Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૧૮ ઈમ જાણે... મે" ધૂમજ પીધ એશી પરે વો સુપન વિચાર નાની શીલ પડિત જયવત સવત પનર સામેઠામાં હૈ કહી ભણુસ્સે ગુણુસ્સે જે નર નાર સુપન વિચાર વલી સે લડે 8 પડાવશ્યકની સજઝાયાદિ સંગ્રહ સઘળું કાય. તેહનું સીધ શાસ્ત્ર તણા લેઇ આધાર... તસ હીરગુરૂ પ્રણમી એક ત સહણુાલ સુણો ચાપાઇ... તસ ધર મોંગલ નવ નવ ચ્યાર મુનિવર સિંહ કુસલ ઈણીપ૨ કહે...૪૨ સજ્ઝાયા [ ૨૬૩૯ શ્રી ૪૩ ] પડિક્કમણાના સહુ ખપ કીજે મુનિજી પરમારથ લહીજે લડાવશ્યક કીજે સુવિચારી... શ્રી સદ્ગુરૂને સદા પ્રભુમીજે સાલ્લુજી પડિમણું કીજે સ્યાદ્વાદમુદ્રા ચિત્તધારી અધ્યાતમ મારગ આચરીયે આવશ્યક નિયુ કત્યનુસાર આવશ્યાદિ સહુના નિક્ષેપા નામ સ્થાપના દ્રવ્ય ને ભાવ ક્ષેત્ર થકી ભરતહ અરવત પાસસ્થાદિષ્ટ સંગતિ ટાળ પહેલુ' શ્રી ગુરૂવ`દન કરતાં કમિ ભંતે રિયાદ્ધિ પડિમિયે" વિધિ પઢખે પડિક્કમણું સાર ચવીસન્થે નામે ખીય માઉસ્સગ્ગને છઠ્ઠું પચ્ચખાણ નયનિક્ષેપ પ્રમાણીને જાણી માંહે। માંહે અંગુલ ભેલો સાર પેટ ઉપર ક્રાણી સંડવીયે ઉભા અંતર પગ અંકુલ ચાર એહવી કહી જિનમુદ્રા સાર શુક્તિસમા દે। ગર્ભિત હસ્ત લલાડ લગ્ન અલગ કિચિત તસુત્તરી કરણાદિક ચાર કાઉસ્સગ્ગ કરતાં એ હેતુ નવ્વ અન્નત્થણાર્દિક ભાર આગાર મહી ખેાભાઇ ડકઢાય ,, સપ્ત ભંગી તય મનમાં ધરીયે કરૂં સ્વાધ્યાય સંક્ષેપે સાર, સાધુજીપડિ ર તે કરતાં નિવ લાગે લેપા અનુપયેાગ ઉપયાગી જીવ... કાલ થકી બેસ’જ પવિત્ત ધ્રુવિના ભવ જાયે આલે... આજ વતા મનમાંહૈ ધરતાં કૃતકાર તનુ પાપ ઉપમિયે....,, તિહાં પહેલુ· સામાયિક ધાર વંદણુ પડિમણુ ચન્વિય...,, ડાવશ્યક આતમ શુદ્ધિ ઠાણુ નિમિત્ત સહિત કરો ભવિ પ્રાણી....,, 99 ૪૦ د. ૪૧ ,, ૩ રાય હસ્તની ક્રાશાકાર યેાગમુદ્રા ચૈત્ય વદન તવીયે.... ' પુંડલથી કાંઇ ઉણાચાર હાથ પ્રલંબ ઉન્નત નિરધાર...,, મુક્તા મુક્તિ મુદ્રા શસ્ત નમાત્થણ' કહીયે ઇંગચિત્ત... સદ્દાએ આદિક પશુ સાર મનમાં વિચારે જે જન ભળ્..... આગળ પણિદીદણુ સાર સાલ આગારે' કાઉસગ્ગ હાય...,, ૧૨ ૪ ૧ g ૧૦ Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પદ્મશ્યાની સજા ૧૧૧૦ ઢાળ-૨ [૨૬૪૦]. હવે કહું કાઉસ્સગ્ય ઓગણીસ દોષ તે ટલતાં હેયે સંતોષ ડગ લય ખંભાઈ માલ ઉદ્ય સુભટ ખલિણ સુવિશાલ... ૧ વહૂવાની પરે લજજા ધરે નિલયાદિકને આશ્રય કરે લંબ થણ ભૂસંજઈ વાયસ કઠ મક સુરકંપ પહેર્સ... કાઉસગ દોષ કહ્યા ઓગણીસ તે ટાળી કરીયે સુજગશ દષ્ટિ પડિલેહણ પહેલી કહી સૂત્ર અર્થ તદુભય સહી. અકડા પખેડા કરે ત્રણવાર ઉર્ધ અધામું ધરે સમકિત મિશ્ર મિયા મોહ ખરે કામ નેહ દષ્ટિ રાગ પરિહરે ત્રણવાર વિધાનહ તંત દેવ ગુરૂ ધર્મ આદરવા ખંતા વળી કુગુરૂ કુદેવ કુધર્મ પરિહરવું તુમ જાણે મર્મ.... જ્ઞાન દર્શન ચારિત્ર આદરૂં તેહ વિરાધન ટાળી ખરૂં મન-વચન-કાય ગુતિ આદરૂં મન-વચ-કાય દંડ પરિહરે.. પડિલેહણ મુહપત્તિ પણવીસ હવે બોલું કાયા પચીસ હાસ્ય રતિ અરતિ વામે ભુજે દુર્ગછા શેક ભય દક્ષિણ ભુજે.... ૭ કૃણ-નીલ-કાપાત મસ્તકે છડે રસ શુદ્ધિ વારવ મુખેં માયા-નિદાન-મિથ્યા ત્રણ શલ્ય પરિહર હદય મધ્ય ત્રણ શલ્ય... ૮ કૈધ-માન ડાબે બાહુ મૂલ માયા-લોભ દક્ષિણ ભુજ મૂલ વામપગ પૃથિવી-જલ-તેઉકાય વાઉ-વનસ્પતિ-ત્રમ દક્ષિણ પાય. ૯ એ પડિલેહણ મુનિને પચાસ શ્રાવકને મુહપત્તિનો નાશ આગમ નિશ્ચય વિધિ મન ધરે ભાવ ક્રિયા કીધે ભવ તરે. ૧૦ અહે કાર્ય કાય એ ત્રણ જતા જવણીજજય ચભે ત્રણ પહિલે ટુ બીજે ટુ જાણ વંદન બાર આવર્ત અહિનાણ. ૧૧ આદર રહિત વદે ગુરૂ સાર જાત્યાદિક મદસ્તબ્ધ અપાર વંદણ દેઈ નાથે તતકાળ ઘણું મુનિ વાંદે સમકાલ... ૧૨ તીડ ફાલ દેઈ વંદન કરે અંકુશ જિમ એ કર ધરે કરછ ચાલે પુન વંદન કરે મસ્ય તણ પેરે પાસું ફરે. ૧૩ દેષ ભય મૈત્રી ગારવ કારણે જાનુ ઉપર કર બે ધાર મુજને ભજે એવું મન જાણુ આહાર કાલે તે વંદન કાણુ” ૧૪ ચારી તજિત હેલના રૂટ ગ્લાનિ વિકથા કર દૃષ્ટા દષ્ટ નૃપ કર હીણ મેચન અસ્પર્શ અધિક ઠહર કરશિર સંસ્પર્શ.. ૧૫ Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AR મૂક રજોહરણ ભમાડિ અણીપર` વાંદણા દેતાં સાર પડિક્કમણુ અધ્યયન મઝાર આશાતના ગુરૂની તેત્રીસ ગુરૂને આગળ-પાછળ પાસે ઉભા રહે એમ ત્રણ ત્રિ નવ ગુરૂ પહિલા શ્રાવક માલાવ ગુરૂને અણુદેખે આલેય ગુરૂ વિષ્ણુ ખોનને નિમત્ર સ્નિગ્ધ મધુર સ્વયં ભક્ષણ કરતા બીજે કાર્ય ઉત્તર નવ દીયે ગુરૂ પૂછે મસ્તક વઈ કાય કહે તે ક્રિમ ન કરેઈ કૌમનસ્ય કથા છેદન ક્ષણુ ઉઠે પાતે ક્ષણુ કરે ગુરૂથી ઉંચે આસન બેસે નમનુ યથાાત બે વાર મચ્છુ ગુપ્ત ભારહ આવત પચવીસ આવશ્યક એ મહીયા દાજ પટ તેમ ષટ છે ગુણા મણુ-તણુ-યજી કૃત કાત્તિ શુભ ભાવે' કરા પચ્ચખાણ રયણત્રય શૂન્ય જે આયા શુદ્ધાતમ ગુણુ તવ પ્રગટે એહ આતમ શુદ્ધ કરેલા તદા જ્ઞાનાદિક ગુણુ સાર આગળ પૂર્વાચાય વિશેષ સંભાર્યું” અસભાયુ ” હાય નિક્ષેપા નય કારણું જાણું હૈય–ય દ્રવ્યને તત્વ ઢાળ-૩ [૨૬૪૧ ] એ બત્રીસે દૂષણ છાંડિ કૃષ્ણપરે' હાયે લાભ અપાર... સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ એકાદિક તેત્રીસ સાર સાંભળજો ભવિય સુજંગીશ... ટુકડા ચાલે બેસે પાસે પાણી ગુરૂ પહેલુ શિષ્ય લેવ... ગુરૂ પહિલા આલેાયાવ મીજાને દેખે આાય... ગુરૂ પૂછ્યા વિણુ મીત્રને નિમત્ર નિશિ ખેલાવે મૌન ધરતા... તેડયે। તત્રથી ઉત્તર દિયે ગુરૂને તુંકારે બાલેઈ... ઈશ વચન કહી સરેઇ ગુરૂપદ ઘટન પદા ભેદન... ગુરૂ સ થારે બેસે સુએ સમાસન બેસે સુવિશેષે... શિરને નમવું ચઉવાર દુવેશ એક નિત્ય... ગુરૂ શિષ્યના ષટ વચ લહીયા યેાગ્ય-અયેાગ્ય પણે વંદન ભણ્યા... અનુમાદન ઉપયાગ પવિત્ત ટે આવશ્યક પૂરણ જાણું... અણુવાસિત કરે। ભવરાયા જેમ રવિથી કજ"ધ વિધટે... મુનિ હુયે એ ચિત્ત કરવા વર લચ્છી શિવ સુખ અપાર... ઢાળ–૪ [ ૨૬૪૨ ] સામાયિક પાલણ સુવિશેષ તે સંભારી આગળ જોય... ઉત્પાદ-વ્યય-ધ્રૌવ પ્રમાણ આવશ્યક પ્રત્યે સત્ત્વ... ૧૬ ܕ ૩ ૪ દ ७ ' " ર Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ડાવશ્યકની સઝાયે નામ માત્ર નિક્ષેપ તેહ અનુપયેાગ દ્રવ્ય અક્ષર ઉચ્ચાર જીવાજીવ ચાવીસે સ્વામ જીવા ચેાવીસ દ્રવ્ય પ્રસિદ્ધ નામ વણા સુગમ વ્યાખ્યાન અનુપયોગી દ્રવ્ય વČદન સાર ભાવિના આલેઈ દ્રવ્ય કાઉસગ્ગ તેમ જાણેા સાર હવે આવસ્યક નય સયુત્ત નય વિષ્ણુ જાણે નાની કેમ પ્રથમનય દ્રવ્યાર્થિક જાણુ સામાયિક ખેલે નિાદીસ સ્વ-પર કારણુ આ જીવા જીવા કૃતિ વણેડ ઉપયાગી ભાવે કર સાર... ઢવા પ્રતિમા સત્થય નામ તદ્ગુણુ ધારી ભાવ પ્રસિદ્ધ ... ક્રિયા યથાસ્થિત ને અનુમાન ઉપયેાગી ભાવ વંદન સાર... ભાવ પડિમણુ` ભાવે. ભવ્ય પચ્ચખાણ નિક્ષેપ વિચાર ... જિવયતુ ભવિય સુષુ તત્વ તે ઉદ્યમ કરીયે* ભવ જેમ... તે તે। સવિજીવ દ્રવ્ય સમાણુ ગુણુતા તેહિજ દ્રવ્ય સુજગી.... ઢાળ-૫ [૨૬૪૩ ] અસ્થિ ન કહેવાયે સમકાલ છે નડ્થિ જવું ન કહેવાય યઉ વિસત્થા એહજ રીતે સામાન્ય વિશેષ ગુણુને ગ્રહીયે” આત્મા તા મિથ્યાત્વી ડાયે વ્યવહારે જિનવર ચઉવીસ હવે બાલુ ઋજુ સૂત્ર વિચાર તીતાનાગત વિષ્ણુઠ્ઠાનુત્પન્ન ચેાથે નિક્ષેપે જિનવર ધરો ભાવ નિક્ષેપે જે પર્યાય જે જેહનાં રૂઢ જેમ હાય. સમભિરૂદ્ધ એવુ* માને આ ત પણ" સઘળું" અનુભવતાં એમ વ*દણુ પશ્ચિમણુ નય જાણેા સ. ૭૧ સવર રૂપે* સામાયિક અસ્તિ અસ્તિ–નાસ્તિ અશુભમધ પણ કરણે નાસ્તિ અવકતવ્ય ચેાથે પ્રતિશસ્તિ સાધુજી ! સ્યાદ્વાદ વિચારે લવિયા ! સપ્ત ભગીનય ધારા... નલ્થિ ન કહેવાયે તતકાલ 99 25 3 99 99 ૩ સપ્ત ભંગીનય શબ્દ પર્યાય...સાધુજી॰ ર આત્મ સ્તવ તું જાણે ચિત્ત સમ્યકત્વાદિષ્ઠ ગુણુ સંગ્રહીયે.... તેહને સ્તવને શુ" ગુણુ હાયે સ્તવને મેક્ષ હાયે સુજગીશ... વર્તમાન કાલે વ્યવહાર સમકાલે' ચેાવીસ પ્રસન્ન... ભવિયણ મેક્ષાથી આદરો તેહને માક્ષ શબ્દય મનાય... .. પ્રજજય તેહનાં અન્ય ક્રમ હાય સવિગુણ ઉર્ધ્વ પુજય શિવથાને, એવ ભૂત અહહત તવ વદતાં ગીતારથ પાસે મન આગ્રે... દ દ ७ . 3. Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧રી સઝાયાદિ સંગ્રહ કારણ પાંચ મલે સહુ કોઈ નિપજે વિણસે કારજ જોઈ એકે નવિ નિપજે કૃત્ય પાંચે મલી માને સમકિત્ત. સાધુજી ૯ જિણ કાલે કરીયે તે કાળ જીવ સ્વભાવ બીજ સંભાળ નિયત થાવા હિંડ તો થાયે આવશ્યક જાણે મનમાંહે. , ૧૦ ક્ષપશમ મહાદિક કર્મ આવે ઉદય આવશ્યક ધર્મ ધર્મ વિશે ઉદ્યમ ફોરવવી કારણ પંચ મલે કરણ કરવી...... , આવશ્યક શુભ ગુણ ઉપાય અશુભ કમનો નાશ થાય જીવ સ્વભાવ નિર્મલ તિહાં ધ્રુવ એણિપ ઉત્પાદ વ્યય ધ્રૌવ , ૧૨ શ્રી જિનવરે જે જે શાસ્ત્ર તે અનુસારે આગમ શાસ્ત્ર શબ્દ પ્રમાણુ કહીને એને આવશ્યક ૧૮ વલી તેહને. , આવશ્યક નય નિક્ષેપો રેય ત્રણ નિક્ષેપ મેક્ષાથે હેય એ ઉપાદેય નિક્ષેપ હેય-ય-ઉપાદેય સંક્ષેપ... , વટ દ્રવ્યમાંહે વ્યવહારે કહીયે આત્મા-બાંધે-છેડે લહીયે નિશ્ચયનય આત્મા અબંધ પુદગલ બંધાયે ઘણું બંધ છે તત્વમ સંવર ભાથવ મેક્ષએ આવશ્યક અંતભવ સામાયિક સંવર નિરધાર ચઉ વિસર્ભે મોક્ષ ઉદાર... , ૧૬ શુભ આશ્રવ આવશ્યક શેષ આત્મ સ્વરૂપે સંવર વિશેષ એ દશ વાર વિચારી કરી આવશ્યક કિરિયા આદરીયે... ,, ૧૭ એણીપરે આવશ્યક નિત્ય કરતાં કેવલ કમલા મુનિવર વરતા શાતમ નિજ ધરતા જ્ઞાન સમુદ્ર સુખ સંપત્તિ ભરતા, ૧૮ કલશ એમ દ્રવ્યનય પર્યાયનીય મુખ આવશ્યક પટઆદર જિનરાજ વાણી હિયે માણી પ્રાણુ સંશય મત ધરો વિધિપક્ષ છપતિ સુરિ વિદ્યા ઉદધિ સુરિ શિરામણ તસ શિષ્ય પભાવે શાન સાગર ભણે ભવિયણ શિવભણી [૨૬૪૪ થી ૪૯] દૂહા ચોવીસે જિનવર નમું (ચિતવી) ચાર ચેતના કાજ આવશ્યક જિ ઉપદિશ્યા તે ગુણ જિનરાજ આવશ્યક અારાધીયે દિવસ પ્રતિ દેય વાર દુરિત દેશ દરે ટળે એ આતમ ઉપકાર સામાયિા ચઉવીસ વંદન પડિકમeણું કાઉસગ્ગ પચ્ચખાણ કરી આતમ નિર્મળ એણ Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પડાવશ્યકની સજઝા ૧૧૨૩ . ૫ ઝેર જાય જિમ જાંગુલી-મંત્ર તણે મહિમાય તેમ આવશ્યક આદર પાતક દૂર પલાય ભાર ત્યજી જિમ ભાર વહન હેલે હળવે થાય અતિચાર આવતાં જનમ દોષ તિમ જાય ઢાળઃ પહેલું સામાયિક કરો રે. આણી સમતા ભાવ રાગ-દ્વેષ દૂર કરે આતમ એહ સ્વભાવ.. રે પ્રાણ ! સમતા છે ગુણગેહ, એ તે અભિનવ અમૃત મેહરે પ્રાણ ! ૧ આપે આપ વિચારિઈ રે રમીઈ આપ સરૂપ મમતા જે પર ભાવની રે વિષમો તે વિષ કુપ. ભવભવ મેળવી મેલી રે ધન કુટુંબ સાગ વાર અનંતી અનુભવ્યાં રે સવિ સોગ વિગ... શત્રુમિત્ર કવિ કે નહીં ? સુખ-દુઃખ માયા જાલ જે જાનિ ચિત્ત ચેતના રે તે સવિ દુઃખ વિસરાલ... સાવધ યોગ સવિ પરિહરિ રે એ સામાયીક રૂપ હુઆ એહ પરિણામથી રે સિદ્ધ અનંત અનુપ છે હાલ ૨ [૨૬૪૫] આદીશ્વર આરાડીઈ સાહેલડી ૨ અજિત ભજે ભગવંત તે સંભવ નાથ સેહામણું અભિનંદન અરિહંત તે.. સુમતિ પદ્મપ્રભુ પૂછઈ છે સમરૂં સ્વામિ સુપાસ તો ચંદ્રપ્રભ ચિત્ત ધારીઈ , સુવિધિ સુવિધિ રિ િવાસ તે... ૨ શીતલ તલ દિનમણું શ્રીપૂરણ શ્રેયાંસ તો વાસુ પૂજય સૂર પૂછયા વિમલ વિમલ જસ હેત તે.... ૩ કરૂં અનંત ઉપાસના ધરમ ધરમ ધરિ ધીર તે શાંતિ કુંથુ અર મહિનમું , મુનિ સુવ્રત વડવીર તે.... ૪ ચરણ નમું નમિ નાથના , નેમિપર કરું ધ્યાન તે પાર્શ્વનાથ પ્રભુ પૂછઈ છે વંદુ શ્રી વર્ધમાન તે એ ચોવીસે જિનવરા ત્રિભુવન કરણ ઉદ્યોત તો મગતિ પંથ જિ દાખવ્ય , નિરમલ કેવલ જ્યોત તો... સમકિત શુદ્ધ એહથી હેઈ , લહીઈ ભવન પર તે બીજું આવશ્યક ઈર્યું , ચઉવીસ સાર તો Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૨૪ સઝાયાદિ સંગ્રહ ઢાળ-૩ [ ૨૬૪૬] દેય કર જોડી ગુરૂચરણે દિઓ વાંદણા રે આવશ્યક પચવીસ ધાર રે ધારે રે દોષ બત્રીસ નિવારીઈ રે... ૧ ચાર વાર ગુરૂચરણે મસ્તક નામીઈ રે બાર કરી આવતું વાગો રે વાગે રે તેત્રીસે આશાતના રે... ૨ ગીતારથ ગુણગિર ગુરૂને વાંદતાં રે નીચ ગોત્ર ખય જાય થાયે રે થાયે રે ઉચ ગોત્રની અજના રે ૩ આણુ ઓલ કેઈ ન જગમાં તેહની રે પરભાવિ લહે સૌભાગ્ય ભાગ્ય રે ભાગ્ય રે દીજૈ જગમાં તેમનું રે... ૪ કરાયે મુનિવરનેં દીધાં વાંદણું રે ખાયક સમકિત સાર પામ્યા રે પામ્યા ૨ તીર્થંકર પદ પામયે રે. ૫ શીતલ આચારજ જેમ ભાણેજડે રે દ્રવ્ય વાંકણું દીધા ભાવે રે ભાવે રે દેતાં વળી કેવલ લલ્લું રે.. ૬ એ આવશ્યક ત્રીજુ ઈણિપરિ જાણું રે કરયે રે કયે રે વિનય ભક્તિ ગુણવંતની રે...૭ ઢાળ-૪ [૨૬૪૭]. જ્ઞાનાદિ જિનવર કહ્યો રે જે પા આચાર દઈ વાર તે દિન પ્રર્તિ રે પડિકમઈ અતિચાર....જય જિનવીરજી એ આલઈને પડિકમી રે મિચ્છાદુક્કડ દેઈ મન-વચ-કાયા સુદ્ધ કરી રે ચારિત્ર ચોપ કરેઈ... અતીચાર સેલ ગોપવે રે ન કરે દેષ પ્રકાશ માછીમલ તણું પરે રે તે પામે પરિહાસ... સલ પ્રકાસે ગુરૂ મુખે રે હઈ તસ ભાવ વિરુદ્ધ તે હેસી હારે નહીં રે કરે કરમણ્યું જ... અતીચાર ઈમ પડિકમી રે ધર્મ કરે નિસલ જે તપતાં કાતિમ વર રે જિમ જગિ ફલહી મહલ ,, વદિતુ વિધિષ્ણુ કહે રે તિમ પડિકમણાં સૂત્ર શું આવશ્યક ઈસવું ર પડિકમ સુપવિત્ર હાળ-૫ [ ૨૬૪૮] વૈદ વિચક્ષણ જિમ હરે એ પહિલાં સાત વિકાર તે દેષ શેષ પછે રૂઝવી એ કરે ષડ ઉપચાર છે. Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પડાવશ્યકની સજઝાયે ૧૧૨૫ અતીચાર વ્રત રૂઝવવા એ કાઉસગ્ય તિમ હેઈ તે નવપલ્લવ સંજમ હાઈ એ દૂષણ ન રહે કોઈ તે કાયાની થિરતા કરી એ ચપલ ચિત્ત કરી ઠામ તે વચનગ સવિ પરિહરી એ રમીઈ આતમરામ તે સાસ-ઉસાસાદિક કહ્યા એ જે સેવે આગાર તે તેહ વિના સવિ પરિહરી એ દેહતણે વ્યાપાર તે આવશ્યક એ પાંચમું એ પંચમગતિ દાતાર તે મન શુ આરાધીએ એ લહીએ ભવન પર તે ઢાળ-૬ [૨૬૪૯]. સુગુણ પચ્ચખાણ આરાધો એ છે મુગતિનું હેતિ રે આહારની લાલચ પરિહર ચતુર ચિત્ત તું ચેતિ રે, સગુણ શાલ કાઢ્યું ત્રણ રૂઝવ્યું ગઈ વેદના દૂર રે પછે ભલું પથ્ય ભેજન થકી બહે દેહ જિમ નુર રે. તિમ પડિકમણુ કાઉસગ્ગથી ગયો દોષ સવિ દુષ્ટ રે પછે પચખાણ ગુણ ધારણે હાઈ ધર્મ તનુ પુષ્ટ રે... એહથી કરમ કાદવ ટળે એહ છઈ સંવર રૂ૫ રે અવિરત કુપથી ઉદ્ધાર તપ અકલ સરૂ૫ રે.. પૂરવ જનમ તપ આચર્યો વિસલ્યા થઈ નારિ રે જેહના ન્હવણના નીરથી સમૈ સકલ વિકાર રે, રાવણે સંગતિ સહસ્ત્ર હશે પડો લખમણ સેજ રે હાથ અડતાં સચેતન થયે વિસલ્યા તપ તેજ રે છવું આવશ્યક કહ્યું એહવું પચ્ચખાણું રે છયે આવશ્યક જેણે કહ્યા નમું તે જિહુ ભાણ રે... કળશ તપગચ્છ નાયક મુગતિદાયક શ્રી વિજયદેવ સૂરિવર તસ પટ્ટદીપક મોહજી૫ક શ્રી વિજય પ્રભ ગણધરો શ્રી કીર્તિવિજય ઉવજઝાય સેવાક વિનયવિજય વાચક કહે છ આવશ્યક જે આરાધે તેહ સિવસંપદ લહૈ E પછવ નિકાયના આયુષ્યની સઝાયે [૨૬૫૦ ] . સદ્દગુરૂ ચરણ કમલ પ્રણમીજે ૬ આતમ પર ઉપગારી નાના-મોટા જીવ આઉખું કહેશું પંચમ આરેજી...સદ્દગુરૂ ચરણકમલ Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ એસા વીસ વરસનુ જીવિત હાથી—સિંહહ સ–ઢાગનું ૪૦પ-મચ્છ અને ગૃધ્ર પ્ખી સારસ કેરૂ પચાસ આયુ વાઘ તણું ચેાસઠ વર્ષાયુ ભગ ક્રૌંચ કુડ પ્રમુખજીવનું વીસ વરસ સારગ આવે ખાર વરસ એ જીવિત ગાય ભેસ કરહાર્દિક ખરનું ગૅડા જીવિત વીસ વરસનું ત્રનું જીવિત જિનવર ભાખે' વરસ એક દાય ઉંદર કેર ભુઅ કંસારી ત્રણ માસ જીવે સરડા હિ ગાઢું કીટનું નિજ નિજ જીવિત સહુને વાહેતુ એમ જાણી હિંસા પરિહરીચે સઘળા જીવિતની સ્થિતિ એહવી ભાવસાગર કહે શાસે દેખી સરસ્વતી અમૃત વરસતીજી સદ્ગુરૂ ચરણ પસાઉત્તેજી છકાય ગાવાલીએજી વરસ સહસ બાવીસ ત જી સાત સહસ પાણી તણું જી ત્રણ સહસ વર્ષ વાયરાજી એમ એન્દ્રિય પંચ થાવરૂ' જી વરસ ભાર મે"ન્દ્રિનુ જી દિવસ ગણુ પચાસનુ છ ત્રણ પલ્યાપમ નરતિરિજી જધન્ય સ્થિતિ હુ" એહનીજી માણુસનુ" સહીયે છ સે। વરસ આયુ કહીયેજી... વાગુલ-સુઅર રાજજી કહે શ્રી જિનરાજજી... નિજ ગુરૂ મુખે સાંભળોયુ જી સાઠ વરસનુ` મળોયુજી... પાપટ-શ્વાન-બિલાડજી સજ્ઝાયાદિ સ ંગ્રહ ચેાવીસ મૃગ ને શીયાલજી આયુ પચવીસ વરસે છ અજ એડક સાલ વરસેાજી... ચઉદ વરસ પ્રમાણુજી શ્રી જિનરાજ વખાણેજી... તુરંગ બત્રીસ ને માસજી એક વરસની સીમાજી મરવુ ન વાંકે ક્રાયજી મારીજે નહી એ જીવંજી... પંચમે આરે દાખાજી મે' સજ્ઝાય ઈમ ભાખીજી... [ ૨૬૫૧ ] વિયણ કેરી ૨ માય આયુ કહુ છકાય ૨ 99 પામીયે શિવ પ્રાસાદ રે... પૃથ્વી કાય વિખ્યાત અગ્નિ ત્રણ અહે। રાત રે... વનસ્પતિ દશ સહસ શાસ્ત્ર ભેદ વિશેષ રે... હવે તેજી દ્રિ પ્રકાશ ચરિદ્રા ખટમાસ રે... એ ઉત્કૃષ્ટુ રે જાણુ અંતમુ ડૂત પ્રમાણુ ?... 99 .. 99 99 "" 99 "9 પ્રાણી! પરિહરજયા રે પ્રમાદ૦ ૧ ,, 39 "9 99 ૩ 99 ૩. Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૭ ષડભાવ પ્રકાશની સજઝાયે નારકીને વળી દેવતા સાગર તેત્રીસ આયા જધન્ય સ્થિતિ કહું એહનીજી દશ સહસ વરસ કહેવાય વિશેષ પ્રકાર સિદ્ધાંતમાં તે સુણ ગુણવંત રત્ન વિજય સત્ય વિજય તાજી વૃદ્ધિ વિજય થર્ણત રે.. , ૭ જ પડુ ભાવ પ્રકાશની સઝા [૨૬૫૨ થી ૬૦] 8 શ્રી સદગુરૂના પ્રણમી પાય સરસતિ સામિણી સમરી માયા છ એ ભાવને કહું સુવિચાર અનુગ દ્વાર તો અનુસાર ૧ પહેલે જાણે ઔદયિક ભાવ બીજે કહીયે ઉપશમ ભાવ ત્રીજે ક્ષાયિક ભાવ પવિત્ર ચોથે ક્ષપશમ ભાવ વિચિત્ર... પારિણમિક તે પંચમ જાણ છ સાન્નિપાતિક સુવખાણ એહને અર્થ યથાર કહું જેહો ગુરૂ આગમથી લહું.. ઉદયાવલીમાં આવ્યા જેહ કમંદલિક ભોગવોયે તેહ જેમ ગતિ સ્થિત્યાદિ પર્યાય તેહથી થયો તે ઔદયિક ભાવ ૪ રસ પ્રદેશ વેદના જિહાં નહીં સત્તા માંહે સર્વે સહી ભસ્મ આચ્છાદિત જેમ આગ તેમ પથમિક કહો વડભાગ. ઉદ આવ્યા છે જે કર્મ ક્ષય કીજે તેહનો ગત ભમ જેમ ખપુષ્પ અત્યંત ભાવ તેહથી ઉપને ક્ષાયિક ભાવ. ઉદયાગત દલિયાં સંધાતા પુદગલ વેદે તિહાં વિખ્યાત મિશ્રભાવ પરિણમી જેણ લાયોપથમિક કહીયે તેણ... જીવ-અજીવનું નવ નવ પણે પરિણમવું થાવું વિધિ ઘણે જેમ રવિને ઉદયાસ્ત સ્વભાવ તેહથી થયે પારિણમિક ભાવ ૮ એ જે ભાવ પંચને ગ દિક ત્રિક-ચઉ-પંચને સંગ તેહના થાયે છવીસ બેય તે સાનિપાતિક જ્ઞાની કહેય. ૮ ઢાળ-૨ [૨૬૫૩] આગમ વાણી સાંભળો ટીકા અને નિર્યુક્તિ સુઝાની ભાષ્ય અને ચૂર્ણ વળી એ પંચાગે ત... , આગમ૦ ૧ ભેદ કહું છ એ ભાવના તે સુણજે એકચિત્ત , એકવીસ ભેદ કહ્યા ભલા ઔદયિક ભાવના મિત , , ૨ મિથ્યાત્વ મોહતણે ઉદે હેય અજ્ઞાની જીવ આઠે કમ ઉદયે કરી અસિહતા હેય સદીવ... , , ૩, Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૨૮ ખીજી કષાયની ચાકડી અવિરતિતા હૈાય જીવને' ચેાગજનક મને ઉદ્દે ક્રિષ્હ નીલ કાપાત એ ક્રોધ માત માયા વી નિરય તિરિય મણ સુરગઈ વળી કહી મિથ્યાત્વ માહની ઉપશમના બે ભેદ છે દન માહ ઉપશમ થકી ચારિત્ર માહને ઉપશમે’ ભેદ એ ઉપશમના ભા પરમાનદ પદ પાઈયે. ભેદ સુણેા નવ ક્ષાયિક ભાવના સાયિક સમતિ ત્રીજો જાણીયે ધન ધન જનવર વચન સાહામણાં ઢાળ–૩ [૨૬૫૪] કેવલ દર્શીત જ્ઞાન જેમ રચાયર માંહી પામીયે. દાન દ્ધિ ને લાભ દ્ધિ વળી વીય દ્ધિ એ નવ ભેદે થયા ભેદ અઢાર ખએવસમના ભણ્યા મનઃપ વ વળી જ્ઞાન સાહામણું ચકખુ અચકખુ એહી દ་સણા ક્ષયે।પશમ સમકિત વળી ધારિયે દેશ વિરતિ ને સર્વ વિરતિ હી પાંચ દ્ધિ બે ભાવથકી ડાયે ત્રણ ભેદ કહ્યા પરિણામના ભવ્યપણું અભવ્યપણું નળી સવ મળીને પાંચે ભાવના ઉત્તર પમડીયે જાણુવા હવે સાંભળ સન્નિવાયના ૨ વીસ ભગ શૂન્ય તેહના ૨ મુઝાયાદિ સગ્રહ તેહના ઉદ્દય જન્મ થાય સુજ્ઞાની ભેદ ત્રીજો ચિત્ત લાય... આમ ૪ વૈશ્યા પ્રગટે છ તેણે પઉમા સુ લાભ ત્રયેાદશ ભેદ ઈથી પુરૂષ નપુ વેદ... એ થયા એકવીસ ભેય તે કહુ· ચિત્ત ધરેય... ઉપશમ સમકિત હાય ઉપશમ ચારિત્ર હાય... તે ચિત્ત માંહે ધાર લહીયે* જ્ઞાન અપાર અહંકખાય ચરણ પ્રધાન સદ્ગુરૂથી લહીયે તેડ રત્ન અમૂલક જેહ ભાગ લદ્ધિ ઉપયેગ ક્ષાયિક ભાવના યાત્ર મતિશ્રુત અવધિ સુજ્ઞાન મઈ સુઅ આહિ પુજ્ઞાન દાનાદિક પણ લદ્ધિ સાળમા ભેદ પ્રસિદ્ધ એ થયા ભેદ અઢાર તે માટે એમાં ધાર તે સુણતાં સુખ થાય જીવપણું ચિત્ત લાય હુઆ ત્રેપન ભેય જ્ઞાની સુણા ચિત્ત દૈય ઢાળ–૪ [૨૬૫૫] છવ્વીસ થાયે ભંગ સ્વામી છઠના ચંગ 29 99 99 .99 39 99 99 ,, 99 99 સુગુણતર 99 99 99 99 .. ,, 99 99 99 99 99 "9 99 99 39 99 56 99 99 99 30 ور "" 99 .. ધન ધન૦૧ ,, 99 ,, ८ ૯ ૩ ૪ ક ८ Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિજ્ઞાન પ્રકાશની સજઝાયે ૧૨૯ ભવિકજન! સુણીયે જિનવર વયણ ૧ નરય તિરિય મણ સુરગઈ રે એ ચારે ગતિમાંહિ મિશ્ર ઉદય પરિણામને રે ત્રિક યૌગિક ભંગ અહિ એ ત્રણમાં ઉપશમ મળે રે ચીક સંયોગી થાય તે પણ ચઉગઈમાં અછે રે ભેદ બીજે ચિત્ત લાય પરિણામુદય ખય મિશ્રને રે હુઓ સંગીયે એહ ચઉગઈ માંહે એ હુવો રે ત્રીજે ભેદ સસનેહ પરિણામ ઉદય ક્ષાયિકે રે વરતે કેવલી સાગ ચેાથો ભંગ તે એ કહ્યો રે થાયે ત્રિક સંયોગ ક્ષાયિક ને પરિણામિકે રે દિક સંગીયે એહ સિદ્ધ પરમાત્માને હુવે રે પંચમ ભંગ કહ્યો તેહ ઉપશમ શ્રેણીગત જીવને રે પંચ સયોગી હોય ચારિત્ર ઓપશમિ કહ્યો રે ક્ષાયિક સમકિત જોય જીવપણું પરિણામિકે રે ઉદય ભાવૅ મણગતિ ખાવાસમ ઇન્દ્રિય તણે રે છઠ્ઠો ભંગ એહમિત્ત એ છએ ભંગ અનિવાયના રે સ્વામી પણ દશ જાસ નિરૂપયોગી વીસ છે રે ભાંગા ન કહ્યા તાસ ઢાળ-૫ [૨૬૫૬] હવે સુણ ગુણઠાણું ઉપરે રે ઉત્તર ભાવ વિચાર મિથ્યાદષ્ટિ ગુણઠાણુ વિષે રે ઉદયના એકવીસ ધાર ભવિયણ ! શ્રીજિનવાણી સાંભળી રે ૧ ક્ષપશમના દશ ભેદજ કહ્યા રે દાનાદિક લબ્ધિ પંચ ચકખુ અચકખુ દંસણ બે વળી રે તીન અજ્ઞાન સુચંગ પરિણામિકના ભેદ ત્રણે રે સર્વ મળી ચઉત્રીસ હવે સાસ્વાદન ગુણઠાણે ભણ્યા રે મિચ૭ વિણ ઉદયના વીસ , મિશ્રતણું દશ ભેદજ તેહ છે રે પરિણામિકના દેય અભય પણું માંહેથી ટાળીયે રે સરવે બત્રીસ હેય , મિશ્ર ગુણઠાણે ઔદયિક ભાવના રે વિષ્ણુ અજ્ઞાની એગણીશ દ્વાદશ ભેદ ખવરામના ભણ્યા રે પાંચ લબ્ધિ સુજગીશ , ત્રિકદર્શન ત્રણાને કહાં ભલા રે સમકિત મિશ્રજ રૂ૫ પરિણામિના ભેદ કિક વળી રે તેત્રીસ સર્વ અપ Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૩૦ સઝાયાદિ સંગ્રહ અવિરતિ સદૃષ્ટિ ગુણપદે રે ઓગણીશ ઉદયના તેજ ઉપશમ ભાવે સમકિત સુંદર રે ક્ષાયિક સમકિત હેજ પૂર્વેદિત વળી દ્વાદશ મિશ્રના રે દેય ભેદ પરિણામ સવ મળીને પાંત્રીશએ થયા રે ચઉગતિના જસ સ્વામ દેશ વિરતિ વિષે સત્તર ભેદ છે રે દયિક ભાવના ધાર દેવ નિરયગઈ બે એ કાઠીયે ૨ ઉપશમ સમ્યકત્વ વિચાર , સાયિક ભાવે સમકિત જાણીયે રે પરિણામિના દેય દેશવિરતિ યુત તેરહ મિશ્રના રે સહુ મળી ચેત્રીસ હાય , ૧૦ ઢાળ-૬ [૨૬૫૭] પ્રમત્ત સંયત ગુણપદ વિષે દશપંચ ઉદયન ભેદ , રાજ અસંયમતા ને તિરિય ગઈ કી તાસ વિચ્છેદ ,જિનવચનામૃતપીજીએ ૧ ઉપશમ સમકિત સુંદર ક્ષયભાવે સમકિત , મિશ્રના તેરહ ભેદ છે સર્વવિરતિ સંયુત ૨ ક્ષીણ મોહ પર્યત જાણીયે પારિણમિકના દેય , એટલે સર્વ મળી થયા બત્રીસ ભેદ તું જે , સાતમે ઔદયિક ભાવના દ્વાદશ ભેદ પ્રધાન છે આઘત્રિક લેસ્યા વિના ઉપશમ સમકિત જાણ છે " સમકિત ક્ષયભા હવે ચઉદશ મિશ્ર પ્રકાર છે મન:પર્યવ સંરુત કરી એ થયા ત્રીસ વિચાર છે અપૂરવ કરણુ ગુણ આઠમા દશ ભેદ ઉદયના ધાર , તેજ પ વેશ્યા વિના સમકિત ઉપશમ સાર , ક્ષયભાર્વે સમકિત વરૂ મિઠના તેર જગીશ , મિત્ર સમકિત તે ટાળી સહુ મળી સત્તાવીસ , નવમે ઔદયિક ભાવના પૂર્વેદિત દશ ભેદ ક્ષાયિક સમકિત જાણીયે ઉપશમના બે ભેદ છે પૂર્વોક્ત તેરહ મિશ્રના સઘળા અઠ્ઠાવીસ .. એ નવમા ગુણપદ તણ ઉત્તર ભાવ જગીશ એ છે ૯ ઢાળ-૭ [૨૬૫૮] હવે દશમા ગુણઠાણ વિષે સુણ ઉદયતણું ભેદ ચાર રે લોભ સંજાણુ માણુગઈ અસિદ્ધતા વેશ્યા શુકલ ચિત્ત ધારો રે જય જય સ્વામી વીર જિણેસર જસ વાણું અતિમીઠી ૨ સુણતાં શુભમતિ અંકુર વિકસે નિકસે દુર્મતિ ધીઠી રે જય જય૦ રઃ Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વર્ભાવ પ્રકાશની સજઝાયે ૧૧૩ ઉપશમ સમકિત ઉપશમ ચારિત્ર ક્ષાયિક સમતિ એ રે ભેદ કહે તેર મિશ્રના તેહજ બાવીસ સર્વ વિવેક રે જય જય૦ ૩ ઉપશાંત મોહે તીન ઉદયના માણા ગઈ ગુફલ અસિદ્ધો રે ઉપશમના બે ભેદ લહી જે ક્ષાયિક સમકિત પ્રસિહો રે છે ? ચારિત્ર વિરહિત મિશ્રના દ્વાદશ સહુ મળી વીસ એ જાણે રે હવે દ્વાદશમેં ઔદયિક ભાવના એજ ત્રય વખાણે રે , ક્ષાયિક સમકિત ક્ષાયિક ચારિત્ર પૂર્વોકત મિશ્રના બારા રે સર્વે મળીને એ ગુણઠાણે ઓગણીશ ભેદ વિચાર , તેરમે ઔદયિકના ત્રણ એહિજ ક્ષાયિકના નવ ભેદ રે જીવપણું પારિણમિક ભાવે સહુ મલી તેર ઉમેદ રે , ચઉદશમે બે ભેદ ઉદયના મણએ ગઈ ને અસિહો રે સાયિકભાવે નવનિધિ સમ પ્રગટવા પરિણામો જીવ લીધે રે , દ્વાદશ ભેદએ સર્વ મળીને ચૌદશમે ગુણઠાણે રે સિદ્ધને દશ ભેદ ઔદયિક વિરહિત ધારે જ્ઞાની વાણે રે ઢાળ-૮ [૨૬૫૯] વીર જિણેસર વાહ અતમીઠી જસ વાણુ, ચતુર નર સાંભળે હવે સુણે ભાવ વિષે કહું ગુણપનું વખાણ મિથ્યાત્વ મોહતણે ઉદે પામે પઢમ ગુણઠાણ ઔદયિક ભાવ થકી હેયે ગુણપદ પહેલું જાણ... પહેલા કષાયના ઉદયથી ચોથાથી પડે જેણ વિમતાં સાસ્વાદન લહે. ઔદયિક ભાવથી તેણુ... કોઈ આચારજ એમ કહે પારિણમિટથી હેય. પંચ સંગ્રહ ટીકાત એવો આશય જોય... ક્ષાપથમિક ભાવથી લહે ત્રીજું ગુણ ઠાણુ પ્રથમથી ચઢતો ચોથાથી પડતો પામે એ ઠાણ... દર્શન મોહિની કર્મને ક્ષય ઉપશમ જબ થાય તે માટે ત્રણ ભાવથી હવે ચોથું ગુણ ઠાય ચારિત્ર મોહની કમને ક્ષયોપશમ જબ થાય દેશ પ્રમત્ત અપ્રમત્ત લહે. ક્ષાપથમિક તત્વ... ઉપશમ ચારિત્ર મેહને અપૂર્વથી ઉવસંત જાવ ઉપશમ શ્રેણીને આશરી ચારે ઉપશમ ભાવ Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૩૨ સઝાયાદિ સંગ્રહ ચારિત્ર મોહના ક્ષય થકી અપૂર્વથી ક્ષીણ માહાંત ક્ષયિક ભાવ થકી હેયે ક્ષપક શ્રેણી ગુણત , ૯ ક્ષય હુઓ ઘાતી કર્મને ક્ષાયિક ભાવ પ્રધાન ત્રયોદશમે ગુણસ્થાનકે યોગ સહિત ભગવાન યોગ જનક કર્મક્ષય થયું તવ હુઈ વેશ્યા સુw અક્ષય ભાવે અાગી કેવળી કમ કલંક વિમુક્ત ઢાળ-૯ [૨૦] તે તરીયા ભવિ તે તરીયા જે ભાવ વિચારે ભરિયા રે, સૂત્ર આગમ પંચાંગી માને સપ્ત ભંગીના દરિયા રે તે તરિયા ૧ નિશ્ચય ને વ્યવહાર બતાવે નય પ્રમાણ ચિત્ત ધરિયા રે હેય ય ઉપાદેય વખાણે કાર્ય કારણ આચરિયા રે , ૨ ઉત્પત્તિ નાશ ને બ્રોવ્ય પ્રરૂપે દ્રવ્ય ગુણ પજજવ ભરિયા રે દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાલ ભાવને માને તે શિવરમણ વરિયા રે , જે પટ ભાવ સ્વરૂપ ન જાણે કરે નિત્ય બહુ દ્રવ્ય કિરિયા રે એકાંત મિથ્યાત્વ જ કહીયે તે સંસારમાં ફરિયા રે , કારણુવિણ જે કારજ સાધે તે ભવમાંહે ફરશે રે કારણુયોગે જે કારજ સાધે તે જન વહેલા તરશે રે , ધમ ધુરંધર પુણ્ય પ્રાભાવિક કસ્તુરચંદ ભાગી રે જિનપૂજે જિનચૈત્ય કરાવે સૂત્ર સિદ્ધાંતના રાગી રે શાહ ભોજા ને દેશી દુર્લભ બીજા બહુ ભવિ પ્રાણી રે શ્રી મહાભાષ્ય વિશેષાવશ્યક સાંભળે ચિત્તમાં આણી રે... , તેહ તણા આગ્રહથી એ શુભ ભાવ સ્વરૂપ વિચારો રે અનુગદ્વાર પડશીતિમાંથી આ અતિ વિસ્તારે રે.. , ભણતાં ગુણતાં સુણતાં સંપત્તિ લીલા લછી ભંડારો રે જિનવાણી રંગે સાંભળતાં નિત નિત જય જય કાર ... , ૯ અચલ ગએ ગિરૂઆ ગ૭પતિ વિધિસાગર સૂરિ રાયા રે -બુરહાનપુર શહેર ગુરૂમહેર ભાવ પ્રકાશ મેં ગાયા રે , ૧૦ કલશઃ એમ કહ્યા ભાવ વિચાર જેહવા ગુરૂ મુખે સુણ્યા જિનરાજ વાણુ હૈયે આણ નિજ કારણ ગુણ્યા સતર નય મદ (૧૭૭૮) માસ આશ્વિન સિદ્ધિયોગ ગુરૂવારે શ્રી સૂરિ વિદ્યા તણે વિનયી જ્ઞાનસાગર સુખ કર Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હરિકેશી મુનિ-ઉત્ત. ૧૨મા અધ્ય.ની સજઝાયે ૧૧૩ કર હરિકેશી મુનિ-ઉત્ત. ૧૨મા અધ્યની સઝા [૨૬૬૧) રસ સેવાંગ કુળમાં ઉપન્યા હે મુનિવર ગુણતણું ભંડાર સમતા ધારી સાધુજી છે લીધે સંયમ ભાર ધન ધન તપસીજી , હરિ દેશી અણગાર... ઈદ્રિય દમનતપ આદર્યો દયા અરહિંત દેવ હિંદુક વૃક્ષવાસી દેવતા , સારે નિત નિત સેવ..ધન ધન તપસીજી માસખમણને પારણે યજ્ઞ પાડાની રે માંય મેલા કયૂવા(લ) લૂગડા રે , સમોસર્યા ઋષી ત્યાં છે બ્રાહ્મણે દ્વેષે પાછા વાળીયા , જાઓ અનેરે ઠામ, તુજ લાયક ભેજન નહીં , અહીં દ્વિજને કામ... યક્ષ પ્રભાવે મુનિ બોલીયા હે બ્રાહ્મણ મેં જીવતણું રખેવાળ તજ અર્થે અન નીપજે , મારે ભિક્ષા તણે છે કાળ , ઊંચ-નીચ વરસે ભૂમિકા , જિહાં નીપજે ધાન ઊંચ-નીચ ગણે નહિ , દાતાર દેવે દાન... હેલે નિદે સાધુને , ધી પેલે પાર કુશલ રાયની દીકરી બેઠી મહેલ મોઝાર.. યક્ષ પ્રભાવે મુજ પિતા , પરણાવી ઈણ સાથ મને કરી પંછી નહીં , મત કરજે વિખવાદ ગિરિ મત ખો નખ થકી , પગે મત સ્પર્શે આગ લોહ જવ ખાતાં દાંત ભાંગશે , મત છેડો મહા ભાગ.. , સાધુ ભારણને ઉઠીયા , યક્ષ કોપ્યો તેણુ વાર મારી ફૂટી કીધા પાધરા(પાંસરા) , મુખ વહે રૂધિરની ધાર. કીધાના ફળ પામીયા , યક્ષ પહેર્યો નિજ કામ બ્રાહાણ સબ મળી વિનવે હે મુનિવર પર ઉપગારી સ્વામ.. વિપ્ર કહે મુનિરાયને , જોડી દેનું હાથ યજ્ઞ આજ સફલ કરો તરણતારણ(ઋષિ) જહાજ , વળતા મુનિવર બોલીયા મેં પાળું પટકાય કીડી કુંજર સમ ગણું ચાલું મારગ ન્યાય અવસર દેખી મુનિ વહેરીએ તરણ તારણ જહાજ પંચદિવ્ય પ્રગટ હુઆ , વાજે દેવ દુદુભિ નાદ બ્રાહ્મણને પ્રતિબંધીયા , ટાળી આતમ દેશ ઋષભ(સબલ) દાસ એમ વિનવે , જઈ બિરાજયા મોક્ષ Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજ્ઝાયાદિ સ ગ્રહે ૧૧૩૪ ના હરિશ્ચંદ્ર રાજાની, તેમના પૂશવની સજ્ઝાયા [ ૨૬૬૨] કા સમરી શારદા મા; તારા : સદગુરૂપદ પંકજ તમી, સત્યવાદી હરિશ્ચંદ્રની, ઉત્તમ કહુ સઝાય. ઢાળ સત્ય શિરામણિ હરિશ્ચંદ્ર પૃથ્વીપતિ, નગરી અપેાધ્યા જેની સ્વર્ગ સમાન જો, સુરગુરૂ સમ વસુભૂતિ મત્રી જેહના, રાણી સુતારાને કુંવર દેવ સમાન જો સત્ય૦ અવસર જાણી સુરપતિ એક દિન ઉચ્ચરે, હરિશ્ચંદ્રના ગુણુ દેવને કરે જાણુ જો પ્રાણ જતાં પણ સત્યપણું છોડે નહિં, મનુષ્ય છતાં પણ કેટલા ક ્· વખાણુ જો સ્વામિ વચને શ્રદ્ધા નહિં એ દેવને, તેણે વિર્યાં તાપસા પુરની ભાવ ો; સુવર થઈને નાશ કર્યાં આરામના, પાકાર કરતેા ગયા તાપસ પુરમાંય જો.... સાંભળી નૃપતિ ચાલ્યે તાપસ આશ્રમે, હાથમાં લઈને ખે ́ચી તાણ્યુ' તીરજો ગર્ભિણી હરિણીને વચમાં લાગી ગયું, હિરણી મરતાં કુલપતિ કટે શિર જો. ૪ પશ્ચાતાપની સીમા ન રહી રાયને, કુલપતિ પાસે નૃપ નમાવી ઢાય જો; પ્રાયશ્ચિત માટે રાજ્યપાટ દઉ. આપને, પાપ હત્યા જો લાગેલી મુજ જાય જશે. •ઉપર લાખ સાનૈયા આપુ' પુત્રીને, પેખેલી મૃગલી જેડ઼ે દિવસને રાત જે, કુળપતિ કહે હુ` રાજ, આજથી પુરના, લાખ સામૈયા, ઘો વેચી તુમ જાત જો. રાજ્યને તજતાં, આડા મન્ત્રી આવીયા, ત્યારે તાપસે, કીધા મન્ત્રી કાર જો, પિંજલ અંગ રહ્યુ૪ વચમાં બેાલીયા, તેને પણ કીધા જ બ્રુક છાંટી નીર જો. *સેાટી કીધી દેવે રાજ્ય તાવીયું, તેાપણું સત્યમાં અડગ રહ્યા છે ભૂપ જે, ઢાશી નગરીમાં જઈ ચૌટામાં રહી, વેચાણ માટે ત્રણે ઉભાં છે ચૂપ જો. ૮ વેચાણુ લીધી રાણીને એક બ્રાહ્મણે, કુમારને પશુ વેયે બ્રાહ્મણ ઘેર જો, પોતે પણ વેચાણા ભંગીના ધરે, કમ' રાએ કીધા કાળા કર જો - જળ વહન કર્યું” ભાર વરસ લગે નીચનું, નાકર થઈને વર્ષાં ચઢાળ ઘેર જો, દુઃખ સહન કરવામાં મણા રાખી નહિ, તાપણુ ક્રમે' જરા'ન કીધી મ્હેર જો. રાક્ષસીરૂપ કરાવી કીધી વિટ ંબના, તારામંતને ભરી સભાની માંય જો, નાગ ડસાવી મરણ કર્યાં રાહિતાને, વિખુટા કર્યાં તારામતિથી રાય જો. ૧૧ -મૃતક અંબર લેવા પ્રેતનને ગયા, ચંડાળના કહેવાથી નાકર રાય જે, આવી સુતારા કુમાર મૃતકને ઉંચકી, દહન ક્રિયા કરવાં મૂકી ટાય જો. રૂદન કરતી છાતીક્રાટને કુટતી, ખેાળામાં લઈને બાળક ઉપૂર પ્રેમ જો, એટલામાં હિર આવ્યા દાડતા આગળ, ઓળખી રાણીને, પૂછે છે કુશળ ક્ષેમ જો. ♦ ૧૨ ૧૩ Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ન્હરિશ્ચંદ્ર રાજાની, તેમના પૂર્વભવની સાયે ૧૧૩૫ સુતારા કહે પુત્ર મરણની આ દશા, ચંડાળ થઈને, મને વેચી દ્વિજ ઘેર જો, રાજ્યપાટ ગયું. કુટુંભકબીલા વેગળા, પુત્ર મરણુથી વર્તો કાળા કરો. ૧૪ ભાર વરસ લગે ભંગીપણું આપે કર્યું, ચાકરડીપણું થયું મારે શિર તેમ જો, કુવર ડસાયેા વનમાં કાષ્ટ લેવા જતાં, સ્વામિ હવે શુ' પુછે છે કુશળ ક્ષેમ ? પ્રભુ હવે તેા દુ:ખની હદ આવી રહી, શિરપર ઉગવા માકી છે હવે તૃણુ જે, દુઃખ લખ્યું હશે કેટલું' આપણા ભાગ્યમાં, નાથ હવે તે। માગુ છુ. હું મરણુ જો. ગભરાયા નૃપ રાણીની વાતા સાંભળી, ધીરજ ધારી કર્યુ હૃદય કઠીન જો, સહન કરીશ ુ. જેટલુ' જે દુઃખ આવશે, પણ સૂર્ય વશી, થાશે નહિ' કદી દીનો. આટલુ ખેાલી પ્રેમનું ધન તેાડીને, મુખ ફેરવીને માગ્યુ. મૃતકનું વસ્ત્ર જો, રાયની સમસ્યા સુતારા સમજી નહિ, ફરી ફરી નૃપના હાથમાં દે છે પુત્ર જો. પુત્રના શંખનુ કામ નથી હવે મારે, ત્યારે શું કહે છે. ખેાલા થઈ સન્મુખ જો, રજા મૂકી, અશ્રુથી નેત્રા ભરી નૃપે, માગ્યું અંબર, મૃતકનુ` કરી ઉન્મુખ જો એટલામાં કરી, દેવે વૃષ્ટિ પુષ્પની, સત્યવાદી તમે જય પામેા મહારાજ જે, કસોટી કીધી, દુ:ખમાં નાખી આપને, ક્ષમા કરી તે સત્યતા શિરતાજ જો! દીધું. વરદાન દેવે રાજ્ય આભાદનું સજીવન કરી પુત્રને ગયા દેવ લેક જો, મંત્રીશ્વર-અંગરક્ષક બન્ને આવીયા લાધા થઈ છે નૃપની ત્રણે લોક જે. ૨૧ ધન્ય છે ધન્ય છે સત્ય(વ)શિરામણ રાયને જેમ જેમ સીયે તેમ તેમ ઢચનવાન જો, સુરપતિ આગળ સ્તુતિ કરે હરિશ્ચંદ્રની દીઠા ન જગમાં ધૈર્યંમાં મેરૂ સમાન જે. વિચરતા પ્રભુ શાન્તિ જિનેશ્વર આવીયા રાયને રાણી વંદન અર્થે જાય જો, દેશનાંતે હરિશ્ચંદ્રે પૂરવભવ પૂછીયા સ્યા કારણથી ભગીપણું મુજ થાય જો. ૨૩ ભાર વરસ લગે દુઃખના ડુંગર દેખીયા સુતારા શિરપર આવ્યું મહાન્ કલ કે એ, વિખુટા કર્યાં પુત્ર ને રાણીથી મુજને કારણુ વિષ્ણુ કદી કાય અને ન નિઃશક જો, પ્રભુ કહે રાય રાણી તુમે પૂર્વ હતા સાથે સાથે બે મુનિ આવ્યા તુમ ગામ જો, રૂપ દેખીને રાણી વીધાણી કામથી ખેાલાવે "ભથી દાસી દ્વારા ભીડી હામ જો. હાવ-ભાવ દેખાડવા બહુ એકાંતમાં પણ મુનિ કહે છે ભસ્મ થયેા અમ ઠામ જો, તેથી અમારા કામ હવે નથી જગતા વળી મળ–મૂત્રની કુડી ઢાયા છે ઉદ્દામ જો. નિરાશ થઈ રાણી નૃપકને જઈ આળ ચડાવ્યું. મુનિ ઉપર નિરધાર જો, તાડન પૂઢ ભીખાને નખાવીયા માસાંતે રાય કરે પસ્તાવા અપાર જો. ૨૭ દોષ ખમાવી મુનિથી સમકિત પામીયા મુનિવર બન્ને ઢાળ કરી દેવલેાક જો, કૅસેટી મિથી વૈર પૂરવ તેણે વાળીયું સુખદુઃખ નિમિત્ત કમ' જાણી તો શાય જો, રાય ને રાણી અતિ સમરણુ પામીયા અલ્પ નિદાનના દીઠે વિપાક મહાન જો, Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૩૬ સઝાયાદિ સંગ્રહ જગતની વિચિત્રતા સર્વે અનુભવી કર્મબંધનના છોડવા સકળ નિદાન જે. સાતપુરનું રાજ્ય દેઈ રોહિતાશ્વને દીક્ષા લીધી સોળમા જિનવર પાસ જે, કેવળ પામી શિવપુરમાં સિધાવીયાં (નીતિ ઉદયને કરજે શિવપુર વાસ જે) ગુરૂ ઉત્તમપદ પદ્મ નમે તસ ખાસ. સત્વ શિરોમણી હરિશ્ચંદ્ર પૃથ્વી પતિ. [૨૬૬૩ થી ૬૬] ઈણિ અવસર તિહાં આવીયા જિનવર જગદાનંદ સાધુ ઘણું પરિવર્યા જગપતિ શાંતિ છણંદ. દેવ દુંદુભિ વાજિંત્ર વાજે ઝલર ભેરી તાલ કંસાલ અને શ્રી માદલ નાદ ન ફેરી મોટામહેસૂવે રાજા લેસું હર્ષ ધરેવી આયુધ છત્ર મુકુટ સઘલા હિ દૂર કરવી તીન પ્રદક્ષિણા દેઈ વાંદ્યા શ્રી ભગવંત રાય રાણું મંત્રી શરૂ તે બેઠા એકંત યોજન વાણુ વખાણે જાણે અમૃત ધાર ધર્મકથા સાંભળવા બેઠી પર્ષદા બાર નિજ નિજ ભાષાયે દાખવે સહુને શ્રી વીતરાગ કઈ શ્રાવક વ્રત આદરે કે ચારિત્ર વૈરાગ . જલધર બુંદ તણું પર ચાતક ચિત્ત હરિચંદ સરસ વચન રસ પાવન કરત પ્તિ નરીંદ... રાજા શ્રી હરિચંદજી કહે કરકમલને જેડ ભવ ભય ભંજન જિનવર ભવ સંકટથી છોડ. કહે ભગવન! પૂરવ ભવે પાપ કિયા કોણ કોડી બહુવિધ આપદા ભોગવી લાગી સબલી ખેડી કહે શ્રી શાંતિ જિનેશ્વર નરવર ! સુણ અધિકાર પૂર્વ ભવે જે કર્મ કિયા તસ એહ વિચાર કર્મ પ્રમાણે ભોગવે પ્રાણું દુઃખ અપાર પૂર્વદિશે અમરાવતી નયરી જોયણ બાર અમરસેન રાજા તિહાં પાળે વર્ણ અઢાર પટરાણ અમરાવતી મંત્રીશ્વર અતિસાર અતુલબલી અલવેસરે રાજેસર અવનીશ તેજ પ્રતાપે દિનપતિ નરપતિ વિસવાવીસ Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હરિશ્ચંદ્ર રાજાની, તેમના પૂર્વભવની સજ્ઝાયા એક દિવસ તિહાં આવીયા ચારિત્રીયા વેરાગીયા છ માસી તપને પારણે એન્ડ્રુ અવસર તિહાં ઝરમર નૃપ અંતે ઉર મદિર ઈરિયાવહી પડિઝમવા સુરનર કિન્નર વિર ઋષી દીઠા રાજાની સુંદર મંદિર રૂપ ભોગ ભોગવુ ઋષી સાથે દાસી સાથે છત્રહ રાજ ભુવને બે આવ્યા આગળ આવી ઉભી રહી હાવ-ભાવ કરી ખેાલી જન્મ સફળ કર સરસહુ વર્ષ એક તુમ છાના રાખુ તુમે તરૂણ વય યૌવન બીજો ! નહિ... જાણુશે પ્રથમ ઢાળ પૂરી કરી સુણી સુનિવર પાછા રાણી આગળ દાડી • નક વિજય કહે છેણી પરે રદાય અતિ ગુણવંત મોટા સાધુ મહ ́ત... મુનિવર આવ્યા તેહ ઝરમર વરસે મેહ... ગાખ તલે પહોંચેય ઉભા મુનિવર એય... અથવા પુરસીહ એય રાણી મહી તેમ... પુર ઘર સરિખા પ્રેમ રાણી ચિતે એમ... દેઈ ખેાલાયા સાધ મુનિવર સકલ અગાધ.. રાણી બે કરોડ સુતિ પૂરા મુજ ક્રાડ... સરસ મળ્યેા સચેત્ર વિલસા મુજશુ` ભોગ હું પણુ બાલક વેશ રાજ નગર નરેસ... સાધુ પડયેા જ નળ બાહુ લીયા તત્કાળ... દ્વીધા મહેલ માડ પ્રીત ન થાયે માંડ... ૨ [૨૬૬૪] ૧૧૩૭ રાણીબેલે ઋષી સુણા મ કરા હેઠ અનંત ઢાળ–ર સાધુ કહે સુષુ માતા ગંગા તાહરે પુત્ર થકી અમે અધિકા મારી માતાજી નવા દ્યો બે સાધ રે અમને થાય છે અધિકા ખાધ ૨ વૈરાગી અમે માલ બ્રહ્મચારી રમણી છાંડી અને રક્ષા સરખી સ. ૭૨ ૧૪ ૧૫ ૧૬ ૧૭ ૧૮ ૧૯ ૨૦ ૨૧ ર ૨૩ ૨૪ બન્ને નહિ તા એકપણુ વિલસા ભોગ મહ°ત તું છે માત સમાન રે હઠ ક્રિસ્યા અસમાન રે અમે કવણુ કીયેા અપરાધ રે મારી માતાજી છાંડવો કુટુ બ પરિવાર ૨ એહ અમારા આયાર હૈ...મારીમાતાજી૦ ૩. Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૩૮ સઝાયાદિ સંગ્રહ રને વને રહીયે ઈદ્રિય દમીયે સહીયે આત૫ શીત રે પ્રીત ન કરીયે ભવતટ લહીયે વહીયે ચારિત્ર ચિત્ત રે. . મેરીમાતાજી ૪ કામ ન જાગે, પાપ ન લાગે વ્રત ન ભાંગે હીર રે. જે તું માગે નહીં અમ આગે વૈરાગે મન ધીર રે... ઈન્દ્રીય બાળી ભસ્મ કરી નાખી શું દીઠે કહે માત રે અમથું આગ્રહ કરી એવા કાંઈ વિણાસે ધાત રે.. અમને દેખીને તું મોહી કારણ કેઉ દામ રે શીલ રયણ અમ પાસ અને પમ તે જોઈએ તો રાખ રે સાધુ ઘણું રાણી સમજાવે પણ નહિં માને તે રે ભીંજે પણ પાહાણ નવિ ભેદે. વરસે બારે મેહ રે... પડે ઘડે જેમ છાંટ ન લાગે ઉë રંગ મજીઠ રે તિમ મુનિને વચને નૃપ પત્ની પ્રતિબુઝે નહિં ધીઠ રે , ઢાલ: રસાલ કહીએ બીજી કનક વિજય મુનિરાય રે " હાવ-ભાવ રાણી બહુ માંડે મુનિવર મન ન સહાય રે.. , ૧૦ ૩ [૨૬૬૫] બેલી રાણી પાપિણી વચન સુણો ઋષિરાજ એકાંતે તેમને કહ્યા સહી ન છોડું આજ ત્રીષ જપે માતા સુરે ચલે મેરૂ ગિરિરાય શીલ અમારૂં નવિ ચળે વાતાં ઘણું બનાય. કામ લુબ્ધ કામિની કહે રાતી વિષયારસ તુમને હું વિણ ભોગવ્યાં છોડું નહિ અવસ્ય... નિષ્ફલ નૃપ પત્ની તણું થયા મારથ એહ કરવા લાગી કુફ દુરાચારિણું તેહ. મંદિર બાર ઉધાડીયા આવ્યા નૃપ જનમાંહિ ઝાલ્યા તે બે યતિ બાંધ્યા કાઠી સાહી... મુનિવર મુખ બોલ્યા નહિ મેહકમ બલ માર રાજા આવ્યો એટલે રમી વન ગહન ઉદાર... વાત જણાવી રાયમે તેડાવ્યા બે સાધ નિરપરાધ નિષ્ફર પણે દીધી માર અગાધ, બંદીખાને લઈ ધર્યા માસ એક મુનિરાય એક દિવસ રજની સમે મુનિ પભાવે સજઝાય૨ાજા રાણી સાંભળે સૂતા મંદિર માંહિ કાન દેઈ એક ચિત્તશું સુણે ઘણે ઉછાહિ, Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હરિશ્ચંદ્ર રાજાની, તેમના પૂર્વભવની સાય ઢાળ-૪ [૬૬૬ ] સાધુ કહે નિજ જીવને સ્રોગવ પૂર્વ ભવે કયા કમ કમાઈ આપણી સુર–નર કર્મ વિટખીયા રે મન ક્રમ વિટના ક્રમ કમાઈ પ્રમાણને પર દુઃખ દેવુ સાહિલ આપને સહેતાં દેહિલુ પરને પીડા જે કરે સક્રેટ પામે સાધુ જવું ઈમ સુણી રાજ ઉઠીયા છેડાવ્યા ખેહુ જતી પાયે લાગી પ્રણિપતિ કરે ઋષિ મુજ મિચ્છામિ દુક્કડ રાણી પણ શકી ધણું એ માટા અપરાધથી સમકિત વ્રત ખેહુ આદરે પાપ આલેયે આપણાં તે રાણી તારા લેાચની સાધુ સતાપ્યા તે. અે સાધુ મરી સુર ઉપના તુજ દુઃખ દીધું જેટલુ હરિચંદ્ર સુણી એમ ચિંતવે સ`શય ભાંગી જીવતાં વાણી સુણી ભગવતની જાતિ સમરણથી લઘુ કહે હવે ચારિત્ર આદરૂ કનક વિજય મુનિ વિનવે હવે હરિચંદ્ર અકની ધરે ઈને ઉત્સુક થયે સાંભળ તું મનવીર એ દુઃખ કમ' જજીર... છૂટે નહિ" ક્રાય ચિત્ત વિચારિ જોય...ઢમ કમાઈ આપણી ૨ મત આહ્વા રાષ કેહના નહિ" દાય... વિ હુની રીત વિ સુધી નીત... નવિ પૂછે ન્યાવ અન્યાય પ્રભાવ... આવ્યા તત્કાલ ચમકયા ભૂપાલ હું પાપી છુ દુષ્ટ થાઓ તુમ સતુષ્ટ.. મન ચિંતે એમ હું' છૂટીશ કેમ.... ભાંગે મિથ્યાત બિહુ' વિધ વિખ્યાત... તુ' તેહ હરિચંદ પાયા દુ:ખ ... તાપસ સુર ક્રાય કર્માંની એ તિ જોય... સાચી જિત વાણુ સુખની એ ખાણું... હૈયે હ ન માય પૂરવભવ રાણી રાય... હરિચંદ્ર ભૂપાલ ચેાથી ઢાલ રસાલ રાહિતાક્ષને રાજ ચારિત્ર લેવા કાજ.. 99 99 .. . .. ,, ૧૧૩૯ 99 36 99 99 ,, 99 ,, ૩ ૪ ૯ 20 ૧૧ ર ૧૩ ૧૪ ૧૫ Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૪૦ સઝાયાદિ સંગ્રહ જ હિત શીખામણની હમચી-સજા [૨૬૬૭] . સરસતી સામિણ પાયે નમી રે હમચી રમશું રૂડી શીખ દીયંતા સુણો કાં રીસ મ કો, કુડી રે, હમચડી. ૧ માહરી હેલી રે આદીશ્વર મહણલિ મરૂદેવીના નંદન નામ સુખસંપત્તિની વેલિ રે. હમચી ખુદઈ બાલી ભલી સહી સમાણી નારિ રંગરસાલી ખેલા ખેલ આદિસરનઈ બારિ રે , મુહડઈ મીઠું બેલીઈ રે કેહનિ નવિ દીજઈ ગાલિ અણુવિમાસ્યાં કુઅડાં હનિ ન દીજઈ આલ રે , મોડામોડ ન કીજઈ રે ઠમકા કી જઈ થોડા હઠઈ મારગ જે નવિ ચાલઈ માણસ નહિ તે ઘડા રે , પરના મરમ ન બેલીઈ તાંત ન કીજ કેહની પરપના જે નર કહસી સુધી જાતિ ના તેહની રે.. ધર્મજ મુકઈ ઢીઅલે સંસારઈ પરવરીઆ દેવગુરૂ જેણઈ નવિ આરાધ્યા તેણિ બેય ભવ ખેયા ૨ , સાચઉ સીયલ જે નવિ પાલિ જે નર અંતર કુડા પરનારિષ્ણુ પ્રેમઈ રાતા તે નર જગમાંહિ બૂડા રે. શીખ દીતા રૂઅડી રે જે નર બોલઈ આડા પાપ કરીનઈ પરભવ પિતઈ તે નર થાસ્થઈ પાડા રે. મન મઈલા નઈ મીઠા બેલા દયા વિહુણ ઢોલા વિનયવિવેક ગયે વિસરી નઈ જનમ લર્વેિ તે પહેલા રે.... , રસના લંપટ રસ નવિ ઈડઈ માખી મધ જિમ પિડા ગુણહીણા નઈ ગરવિં ભરિઆ તેથી રાસભ રૂડા રે.. કરણ વિણ જે કરે મોટાઈ આપ વખાણી હલકઈ અણ તે નઈ આગળ બિસઈ કહુ તે કિમ નવિ ખટકઈ રે, ૧૨ પરવિન સંતોષીયા bધાનલ ધડહડતા કીધા ગુણ જે નવિ સંભારઈ તેથી કુતર ચડતા રે , એક પાપી નઈ દુર્જન ધીઠા તે પણિ દરસણ કાલા તેહની માંઈ ઉદર ધરીનઈ ખાધા હિં લીહાલા રે.... દાન જ દેવા કિઈ કહત વેગે ઊઠી જઈ નહિતર આવી મટે છેધરિધરિ (ર) )ધરિ બઈ ખાઈ રે , ૧૫ Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રહિત શીખામણની હમચી–સન્નાયા એ લાભી લાલસ નર પડીયા એક જન આગળ ફોગટ ફૂલઈ એક દુઃખીયા દા ભાગીયા ૨ પુણ્ય વિઠ્ઠા માભડા મેહરા જેહવી કરણી જે નર કરસી જેણુિ વાવી કાદરી લાહે। લીજઈ આપણા રે જાણી જરડા જે નવ ચેતઈ પર ઉપગારી જે નર પૂરા જેઈ ધનયેાવનના મદ જીત્યા સત્યપણા સંવેગ જ કીજઈ નિત ઉઠી જિન પૂજા ીજઈ પાણી ગળીનઈ પીજી! રે તપ વ્રત પચ્ચખાણ જ પાળા સામાયિક પિડઠમણા પાસે સદ્ગુરૂ આજ્ઞા જે મન ધરસી માનવના ભવ રૂઅડે। પામી પુણ્યઇ વૈમાનિકની પદવી હમી શિપ. શીખડી ૨ વધુ માન પડિત ઈમ ખેલઈ એક મુખ મડઈ માયા તે જનની માં જાયા રે... દીનપણુઈ રડવડતા બિહુપરિ* કમિ નડીયા રે... તે તેહવા ફળ લહસ્યઈ તે સાલિ કહે। ક્રિમ લશુસૃઈ રે...,, ૧૮ અવસર આવી પૂરઈ પરવસ પાપો તે સૂરઈ રે... દાન તણું ગુણુ સૂરા તે તેા નહિં અધુરા રે... કુંડી સામ્ ન દીજઈ સુખસ ́પત્તિ પામીજ૪ ૨ આભાખા પણ લીજપુ એ શ્રાવક આચાર રે... કીજઇ સાધુ ધ્યાનઈ" તેહનઈ" ત્રિભુવન માન” રે... પુણ્ય કરા તે જાણી પુણ્યઈ કેવલજ્ઞાન રે... જે નરનારી પાલઈ માનવભવ અજુઆલઇ હૈ. [ ૨૬૬૮ ] સરસત સ્વામિની રે હું તુમ વિનવુ. સદ્ગુરૂ લાગુંજી પાય જીવ જ મ રે ભાળા પડ રહ્યો મૂરખ જીવડા રે ગાફલ મત રહે તુપ-જપ-ક્રિયા રે ચેાકખી આદર્શ રત્નચિંતામણી રે નરભવ પાઇને નિદ્રાવિકથા હૈ આળસ છંડીને સગાસનેહી ૨ બેટા પેતરા અધવ પીતરીયા રે દેખત રહે બળપણે રે તુ રમત રમ્યા ગુઢાપણામાં ૨ કાયા થિર નહીં .. 99 "9 "" ,, ,, "9 29 99 ૧૧૪૧ નહી કીધે. અરિહં તના ધ્યાન... ગાફલ ખાશે રે માર લાહા લીયે। ૐ લાર... ચિત્ત રાખીજે રે ઠામ લે ભગવંતના હૈ નામ... કાકા-બાબા બાપને માય જબ ઢાળ ઝપેટી લે જાય... જોબનપણે કયા ૨ ગુમાન હરલે અરિહંતના ૨ ધ્યાન... .. 39 ૧૬ 99 ૧૭ ૧૯ २० ૨૧ ૨૨ 3333 ૨૩ મરખ ૨ ૨૪ ૨૫ ૩ ૪ Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૪૨ ડાભ અણી ૨ જળના બિંદુવા અથીરજ ના રે તારૂં આઉખું ઘડીયાલારી રે ન્યુ વાજે ઘડી કાળ અચાનક આવી ઘેરશે જોબન છે ૨ દિન દશ પ્રાહુણા જરા ઘુતારી રે આવી લાગશે સૂતી વેળાએ રે ઇમ ચિ ંતન ઙીયા રાત વીયાળ રે તે નિષ્ફલ ગયા જોબન જાયે રે પહેા ઉતાવળા અથીર એ છે રે આછે આઉખા ધણા મળ્યા છે રે ભેટા પાતરા માતી માશુક્ર ધન પાયે અનર્થ થકી રે ધન ભેળા છીયે કણુ કરતૂતે રે શિવગત સંચરે કળા જે શીખ્યા રે તું સૌંસારમાં સાચા મુક્તિનગરના દાયકા ઘણા સજાયાદિ સૌંગ્રહ જેવા સંધ્યાના રે વાન જયું પાકું પીપળનુ પાન... તિમ તિમ ધર્ટ તુજ આવે તું રાખ ધર્મના રે ચાવ નશી ચટકી લગાય સુકૃત કરણી કર લેય... સવારે લેશું રૂ નીમ સૂતા થકાના ૨ જીવ... જિસ્મેા નદીને રે વેગ તીણમેં ઘણુંા રૅ ઉદ્વેગ... હાટ હવેલી ૨ ગાખ કરણી વિષ્ણુ સહુ ફાક... તારૂ અહંકારે ધન જાય તીજીરી ખાર ન કાંઇ... ચતુરાઇને ચૂપ ન કર્યાં ધર્મ અનૂપ... એ ધન મા` રે હું છું ધનતğાતુ. ઇસકી રાખે રે આરા અંતકાળમે રૂ તારૂ કાઇ નહિ. તું મત લે ગળામે રે પાશ.. માતપિતાદિક કુટુ બને કારણે તુ ધણા કેળવે રે ફૂડ જન્મ લગી સ્વારથ તઞ લગી તાહરા દુઃખમે જાશે રે દૂર... ! નહિ” કેહના આ સૌંસારમાં કીણુંશું માંડે રે સ્નેહ અંતકાળમે રે કા કેહના નહી છેડી જાશે ૨ દેહ... વૃત્તિ ન કીધી રે ભલી આખડી મરતા જાય દિનરાત પાપ ઉદ્દે આયા ખેડા ધસે માખીની પરે હાથ... ઢીલ ન કીજે રે ભોળા ધરમની ખરચી લેવી રે લાર દેહી માંહેથી વેગા કાઢો તપ-જપ-સ′જમ સાર... દેહી હાવેગી રે તારી કુબડી પોંડુર હાવે લારે ક્રેશ જોબન ચટકી હૈ દીયા જાય છે તુ રાખ ધરમની રેશ... સડણુ પાણુ વિઘ્ન...સણ દેવડી તિષ્ણુરી કૈસી રે આશ ખીણુ એક માંહી રે જાય ખીગડીયું આરંભ વીસા રે કજીયેા છેડને માળ અનંતા રે મળતાં દાહિલે પાણી માંહી રે પતશ... સરે જીવતાં રે કાજ અવસર લાધેા હૈ આજ... 99 ,, ,, ,, ,, . 29 ,, ૧૧ ७ ,, ર → ૩ .. ' : → પ 99 99 દ ૧૪ ,, ૧૮ ૧૭ ૯ २० ,, રા Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧ હિત શીખામણની હમચી-સઝાયો જયાં લગે પાંચે રે ઈદ્રિય પરવડી જરા ન વ્યાપી રે આયા દેહી માંહે રે રોગ ફેલે નહિ ત્યાં લગી ધર્મ સંભાળ મેંઠ નેં રે નરભવ લઈને પામે આરજ ખેત ઉંચા કુળમેં રે આવી ઉપન્યો તું રાખ ધરમશું રે ચિત્ત અનંતી વેળા રે જીવ રાજા હુએ તું હીજ હુઓ રે રાંક યા જોગવાઈ રે રૂડી પાઈને તું પડતી રમત નાખ. એવી જ છવડે રે બહુ નિર્ધન હુએ ધન મિલીય બહુવાર એ સંસારની વારતા દેખીને કર તું જીવની રે સાર” પદવી પાઈ રે તેં સરપતિતણ નાટક નવનવા રંગ ભાયન જેવે રે ભોળા અતિઘણું કરતું સાધુન રે સંગ... નિદા વિકથીરે કરમત પારકી આયા સામે રે દેખ જયું તું પરભવશું કરતો રહે કણશું મતિ કરે દ્વેષ. જે કંઈ અવગુણ બેલે પારકા તો તારે આવે રે દાય આપતણું દોષણ પરગટ હુઆ મૂઢ મતિ કુમળાય.. ચુગલી ચાડી તું કરતો ફરે ઘણે કપટ ને રે જઠ મનુષ્ય જન્મારો રે આલે હારમાં તું ન ધરમને રે લુંટ... દેવગુરૂ રે ધરમજ પરખીને સમકિત લેની તું સાર નવતત્વ હિરદામાંથી ધરો જયું હવે ખેવજી પાર... જીવ ! પટકાયારે તું સરવે નહી ધાર પરજરે પરાણુ ધરમ દયામાં રે ખરોજીવ પરખને તું હેય અવસરને રે જાણુ. સામાયિક પસોરે વિધિ જે કરે પડિક્રમણે પચ્ચખાણ ઉપવાસ નીવીને એકાસરે આંબિલ એકલ ઠાણ. લેઈ શકે તો લેજે સાધુપણું નહિંત શ્રાવક ધર્મ આલે મનુષ્ય જન્મારો બોયમાં રહે જયું હારી રે શર્મ... સુસંવૃત રે જે લેઈના શકે તો શ્રદ્ધા સેઠી રે રાખ કૃષ્ણજી શ્રેણીક કેણિકની પરે કટસ કરમ વિપાક. સાસ સજો રે કાઈ ન શકે તે ગુણવંતના ગુણ ગાય કાંઈક રસાયણ ઈશડી નીપજે તો દારીદર દૂર પલાય.. તે દુઃખ દીઠાંરે ભોળા ગર્ભના જનમ તણું વળી જાણ જાણે તાતી જંત્રડી મઝે સોની કાઢે રે તાણ... ઉઠ કેડરે સુઈરૂરૂ મધે અગ્નિવરણ કરી રે લાલ તીણસે તીરે ગર્ભમેં અઠગુણ સામટા પડયા રે હવાલ... Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૪૪ જન્મતાં વેદના રૂ ક્રોડ ગુણી પ્રાણી ભોગવ્યાં વાર અનંતા રે દુઃખ તેં સુણ્યાં રે પ્રાણી નરકનાં એકરે સામ ઉસાસ ઉપરે પલ સાગરનારે લાંબા આઉખા તેહી ધીઢણુપણ માંડે ઘણુ તે. સુખ સુણ્યાં રે દેવલેામાં તણાં એક ઉસાસરે ઉપરી સુખ લહ્યાં ત્રિğ' કાળના રે સુખ દેવા તણાં સુખ અનંતા હૈ સિદ્ધનાં સાસતાં મમતા છાંડીને સમતા આદરા ઈંણુભવ પરભવ માંહી સુખ હુવે સદ્ગુરૂને ચરઈ" નમી ચતુર વિચારી સાંભળા સદવતા માહેષ્ઠ. માચતા તેહજ પાહવી પાઢીયા તન-ધન-યૌવન કારમા પરભવ જાતાં કા નહી’ અસ્થિર પદારથ ઉપરઈ" જોતાં જોતાં એ જાયસઈ પાપં ૫૪સા મેલીનઈ" તબ લગઈ” સહુ સેવા કર૪ હરખ હસી ખેાલાવતાં તેહજ અદીઠ કલાણીયા એક ધર પરણુઈ નંદની એક ધર સેાગ-વિજોગડા માટઈ માઁડાણુઈ મહાચ્છવઈ તે નારી ન હેાઈ તહની સવારથીએ જગમ સહુ કાજ સરઈ નહી" દેહનઈ" સુઝાયાદિ સગ્રહ મરતાં ક્રીડા રે કાડ ગભ તણાં દુઃખ ધાર... છંદન વૈદન ભાર બ્રહ્મદત્ત ખાધારે માર... સુણતાં થર થર થાય તારે ખ્રીસ્યુ આવે ? દાય... કરણી લારે સાર શ્રી પન્ના અણુમાર... તુલ્યે ન લાગેજી કેમ ઋષિ જેમલ કહે એમ ... જો ઉતર્યાં ચાહા હૈ પાર વરતે જય જયકાર... [૨૬૬૯ ] છયેલ છંખીલા પવીત એહ સસારની રીત... માત-પિતાદિક મિત્ત એહ સ`સારની રીત... ર૫૪ રામ્યા મીત અહ સસારની રીત... આણી આપઈ ચિત્ત એહ સંસારની રીત... સામુ જોતાં નીત એહ સસારની રીત... ગાયે મંગલ ગીત એહ સ’સારની રીત... પરણા પૂરણ પ્રીત એહ સંસારની રીત... જિમ ખર ખાજ ખણીત એહ સ`સારની રીત... 99 99 99 29 $9 "" 39 , કહુ" શીખામણુ સાર રખે... કરતાં હુંકાર...ચેતન ચેતા ૨ પ્રાણીયા ૧ " "9 60 ३८ ૩૯ ૪૦ - ૪૧ • ૪૨ , ૪૩ ૩ ४ ७ ' C Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હિત શીખામણુની હમચી—સજાયા હરખ-સાગ સÖસારમાં ચતુર વિચારી સાંભા પથસરઈ" પથિ મલઈ રાત વસઇ પ્રહ∞ ચલઇ સૂરમાંતા લણીપરઈ” શ્રેણીક પુત્રષ્ટ બાંધીયા કુલ લઈ તરૂ સાહના વિપત સમ” રહે વેગળા વાગે વાદળ ભેળાં મિલઈ ઈમ અથીર પદારથા જીવિત જળ બિંદુ સમું ધન-યૌવન-તન કારમુ‘ -તમી અાથી પ્રમુખ બહુ આપ પદારથ સાધીએ વિરુદ્ધ વાણી શ્રીવીરની ઉદાસી રહેઈ જો એહુથી જનમ-મરણુ અનીત એહ સંસારની રીત... કેહસુ કીજઈ મીત એહ સંસારની રીત... મૂરખ ભાળક ચક્ર વ્યસની જો સસાથે સદા સુખ વ વૈશ્યા સાથે વણજ ન કરીએ ખાંપણ આવે ધર ધન જાવે કામ વિના પરધર વિજપ્તએ મળીયા સાથે માથ ન ભરીએ દુશ્મનસ" પરનારી સાથે માતા હિતશુ મારગ જાતાં રાજા રમણી ઘરના સેાની માત-પિતા ગુરૂવિષ્ણુ ખીજાને અણુજાણ્યાશુ ગામ ન જઇએ - હાથી ઘેાડા ગાડીનતાં વામદેવ આકૃત એહ સસારની રીત... સેવઈ પંખી બહુ પ્રીત એહ સસારની રીત... વાગે નઈ વિખરીત એહ સસારની રીત... સ્વજન સુપન જિમપ્રીત એહ સંસારની રીત... ભવમાંહષ" જીવિત નણી સંસારની રીત... જો ચાહે। આતમ હીત તાતરશેા ભવજલ તીર... [ ૨૬૭૦ ] 95 તેા ચારની સંગત વારૂ... નીચશું નેહ ન ધરીયેજી જીવિતને પર હરીએ... આળ-ગાળ ન દીજેજી કુટુ બકલહ વિ જીજે... તમે વાત એકાંતેજી વાત ન કરીએ રાતે... વિશ્વાસે નવ રહીએજી ગુહ્યની વાત ન કરીએ... ઝાડ તળે નિવ બેસીએજી દુરજનથી દૂર ખસીયે... 99 .. ور 29 99 99 29 99 99 ,, 29 99 ૧૧૪૧ સાંભળજો સજ્જન નરનારી રીસ કરે (ચઢ)દેતાં શિખામણુ હિતશિખામણુ સારીજી ભાગ્ય દશા પરવારી સુણજો સજજન ૨ લેક વિરૂદ્ધ નિવાર, સુણજો॰ જગત બડા વ્યવહાર... સુણજો કાને વળો તાજી 99 ૧૧ ૧૨ ૧૩ ૧૪ ૧૫ ૧૬ ૧૭ ૩ ૪ ” Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૪૬ - સઝાયાદિ સહ , રમત કરંત રસ ન કરીએ ભયમારગ નવિ જઈએ બે જણ વાત કરે જ્યાં છાની ત્યાં ઉભા નહિં રહીએ હુંકારા વિણ વાત ન કરીએ ઈછા વિણ નવ જમીયેજી ધન વિઘાને મદ પરિહરીએ નમતા સાથે નમીયે... મૂખંગી રાજા પંડિત હાંસી કરી નવિ હસીયેજી હાથી વાઘ સપ નર વહેલ-વ)ઢતાં દેખીને દૂર ખસીએ... કવા કાંઠે હસીને (હાંસી) ન કરીએ કફકરી નહિ ભમીએ વરે ન કરીએ ઘર વેચીને સટ્ટો-જગાર ન રમીએ ભણતાં-ગણતાં આળસ તજીએ લખતાં વાત ન કરીએજી પરહતે પરદેશ દુકાને આપણું નામ ન ધરી... નામું માંડ આળસ છેડી . દેવાદાર ન થઈએ કષ્ટ ભયાનક સ્થાનને વરછ દેશાવર જઈ રહીયે, ધનવંત ને વેષમલિનતા પગશું પગ ઘસી ઘેજી નાપિત ઘર જઈ શિર મુંડાવે પાણીમાં મુખ જોવે. હાવણ દાતણ સુંદર ન કરે (2) બેઠે તરણું તેડેજી ભેચે ચિત્રામણ નાગો સુવે લક્ષમી તેનું ઘર છોડે. માતાચરણે શીશ નમાવી બાપને કરીએ પ્રણમજી દેવગુરૂને વિધિએ વાંધી કરે સંસારના કામ.... બે હાથે માથું નવિ ખણીએ કાન નહિ કરીએ ઉભા છેડે હાથ ન દીજે સામે પૂરે ન તરીએ., તેલ તમાકુ વ્યસનને તજીએ અળગણ જ નહિ પીજી કુલવંતી સતીને શિખામણ હવે નર બેકી દીજે. સસરો સાસ જેઠ જેઠાણી નણદી વિનય મ મજી શાણપણે શેરી સંચરતાં ચતુરા ચાલ ન ચૂકે... નીચ સાહેલી સંગન કીજે પરમંદિર નહિ ભમીએ રાત્રી સમયે ઘર હાર ન જઈએ સૌને જમાડી જમીએ. ધાબણ માલણ ને કુંભારણ જોગણ સંગ ન કરીએ સહેજે કાઈક આળ ચઢાવે એવું શાને કરીએ. નિજ ભરથાર ગયે દેશાવર તવ શણગાર ન ધરીયેજી જમવા નાતિ વચ્ચે નવિ (બેસીએ) જઈએ દુર્જન દેખી ડરીએ. પરશેરી ગરબો ગાવાને મેળે ખેલે ન જઈએ નાવણ ધાવણ નદી કિનારે જાતાં નિર્લજજ થઈએ , , ૨૩. Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હિત શિખામણની હમચી-સજઝાય ૧૧૪૭ ઉપડતે પગે ચાલે ચાલીને હુનર સહુ શીખીએ નાન સુવએ રસોઈ કરીને દાન સુપાત્રે દીજે.. શક્ય તણું લઘુબાળક દેખી ખેદ ન ધરે હૈયામેં તેહની સુખ-શીતલ આશિષે પુત્ર તણું ફળ પામે. બાર વરસ બાલક સુરપડિયા એ બે સરિખા કહીએજી ભક્તિ કરે સુખલીલ પામે ખેદ કરે દુઃખ લહીયે... નર નારી બેહને શિખામણ મુખલવરી નહિં હસીએજી નાતિસગાનાં ઘર ઈડીને એકલડાં નવ વ બેસીએ... વમન કરીને ચિંતા જળ નબળે આસન બેસીજી વિદિશે દક્ષિણદિશિ અંધારે બોટયું પશુએ પસી... અણજાણે ઋતુવંતી પાત્ર પેટ અજીરણ વેળાજી. આકાશે ભોજન નહિ કરીએ બે જણ બેસી ભેળા. અતિશયકનું ખારૂં ખાટું શાક ઘણું નહિ ખાવું છે મૌનપણે ઠીંગણુ વરજી જમવા પહેલાં નાવું છે ધાન્ય વખાણું–વખોડી ન ખાવું તડકે બેસી ન જમવુંછ માંદા પાસે રાત તજીને નરણ પણું ન પીવું.... કંદમૂળ અભય ને બળા વાસી વિદલને વજી જૂઠ તજે પર નિંદા હિંસા જે વળી નરભવ સરજે , વ્રત પચ્ચખાણ ધરી ગુરૂ હાથે તીરથ યાત્રા કરીએજી પુણ્ય ઉદય જે મોટો પ્રગટે તો સંઘવી પદવી ધરી... મારગમાં મન મોકળું રાખી બહુવિધ સંધ જમાડાજી સુરલેકે સુખ સઘળાં પામે પણ નહિ (ભયેભાગે) એહવે દડો , તીરથ તારણુ શિવસુખ કારણ સિદ્ધાચલ ગિરનારજી, પ્રભુ ભક્તિ ગુણ શ્રેણે ભવજલ તરીએ એક અવતારે.. લૌકિક લેકર હિત શિક્ષા છત્રીસી એ બોલી પંડિત શ્રી શુભવીર વિજય મુખ વાણું મેહનવેલી... ૨૬૭૧]. ચેત ચતુર નર કેતે સદગુરૂ કેસી બદનું લલચાના હૈ. તન-ધન-જોબન સયલ કુટંબા એક દિવસ તુજ જાના હૈ. ચેતક જ મેહમાયાકી બડી જાલમેં જસ મે તે લિઝા . કાલ આડી ચોટ આકરી તાય રહા નીચાણું હૈ. ઇ Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૪૮ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ચઉગતમેં તે ભટકત ભટકત તેહી અંત ન આણા હૈ ચાર દિનકી દેખ ચાંદણ તાહી મેં લોભાણા હૈ. પૂરવ વકી પુણ્ય યોગસે નરકી દેહી પાણ છે નવ માસ તાંહી રહા ઉદરમેં દુખ દેખા અસમાના હૈ. મલમરકી અશુચિ કેથળી તમેં સંકટ ભીના હૈ રૌદ્ર શક કે આહારજ ખાના પ્રથમપણે તે લેણુ હૈ ઉઠ કોડ સુઈ સારખી તાતી કર ચેખા હૈ તાતી વેદના અનંત ગુણેરી ઉંધે મુખ ગુલાણા હૈ જનમસમે ક્રોડ ગુણે રે વેદનતે દેખાણું હૈ અબ તો ભૂલ ગયે તું પ્રાણી અસા મૂઢ અજાણ હૈ બાલપણે તે ખેલ ગમાયા જોબનમેં ગર્વણા હૈ આઠ પહોરકી કી મદમસ્તી ખાટી લગન લગાણ છે રંગી રંગી દેહી રાખતા ટેડી ચાલ ચલાણા હૈ આઠ પહેર કે કીયો ઘર ધંધે લગરીયે આરત યાના હૈ. કર અકૃત કર ધનકું મેલા ઘણા વેર બંધાણા હૈ. માયા તે કછુ લારે નહિં ચાલે જાંકી જારિણું હૈ” માતપિતા સુત બેન ભાણેજ ત્રીયા થી લલચાણા હૈ તું નહીં ઈસકા એ નહીં તેરા સવારથ લગે આધીના હૈ.. ઉંચા ઉંચા મંદિર ચણાયા કીયા ઘણા કારખાના હૈ ધડી એક ન રાખત ઘરમેં જાલત જાય મસાણે છિન છિન માંહી આઉ છીએ અંજલીકા સા ઝરણું છે. કેડ જતન કરો એહ છવકા તોપણ આખર મરણ હૈ” ચક્રો શિવ મંડલીક રાજા ઈંદ્ર ચંદ્ર સુર દાણુ હૈ કાલ આહાર સબ હી જાતકે વે કે ઘરે ગુમાના હૈ” ક્રોધ-માન-માયા-મદમાતા પરકી પીડ ન જાના હૈ આશા-તૃણ-ચાવત-ચુગલી કરતાં જનમ ગમાયા હૈ... જનમગમાઈ બુઢા હેઈ બેઠો તેહી ન સમજણ લાણું હૈ ધર્મરતન કું હાથ ન લીને પરભવમેં પસ્તાન હૈ... પૂજ સુખાનંદજી સુખ કે દાતા હીરાનંદજી બહુ ગુણવાના હૈ. રામકૃષ્ણ ઉપદેશ સુણાવે ભવ્ય જીવ સમઝાણા હૈ સંવત અઢારે વરસ સડસઠ સાદડી શહેર શુભ થાણું હૈ ફાગણ સુદ તેરસકે દિવસે એ ઉપદેશ (બ)ણાયા હૈ Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૪૯ હિત શીખામણની હમચી સઝા [૨૬૭૨ ] સેવાનંદીને હિતકારી રે સુણજે નર-નારી રે એ શાખામણુ સારી રે ચિતમાં ધારજો રે.. વિષયારસને વારે રે પર નિદાને ટાળે રે અભિમાનને ગાળા રે રીસ નિવારજે રે... વાજિંદા વાળ છે વહેલા રે ચાંપી કાઢે છે પહેલા રે તે નર થાશે ઘેલા રે જીવ એ નહીં રે... મત પીઓ અણગળ પાણું રે અણુ શોધ્યા સી પ્રાણી રે તલનઉ રાચે ધાણું રે પાતક તે સહી રે.. તેડે વડના ટેટા ૨ કરે રીંગણના ભડથા રે તે નર થાશે ગરયા રે તાતી અનિમાં રે... ફળ-ભૂલ ન તેડો રે કંદમલ નવ કરડે રે તરૂઅરડાલ ન મરડો રે દાતણ કારણે રે.... વાસી ગાર મ રાખે રે ઝાઝા પાણું મા નાખે રે રાગષ નીવારી રે દયામન આણજે રે.. માથા જોઈને ઉડે રે લીખ મારે અંગુઠે રે બેટી આશીષ દીયે રે તમે થાજે સુખી રે. ૮ જેહવા પંખીના ઈંડા રે લીંખના જીવ તેહવા રે મરીને (મારે ને) કરે સેવા રે પરભવ થાશે પાધરા રે. ૯ જુઓ કણને કાકણ રે દીવે મેલેને ઢાંકણું રે છાણુ ઈંધણ ખંખેરે રે રાતે મત રાંધજે રે... ૧૦ જ લીખ સંતાપે રે તે તો પુત્ર ન પામે રે આ ભવ ભોગવે આપદા રે પરભવે થાશે દારિદ્રી રે. ૧૧. મત કઈ હણુ માંકડ રે કીડી કથુઆને ચાંચડ રે તેને તમે તડકે નાખ્યાની કરો આખડી રે... ગાયુ ભેંસને ઠાલા રે કુતરાને વળીરે | bધે કરી મત હણો રે તમે કોઈ લાકડી ... ૧ પરસ્ત્રી માતા માનીજે રે પુત્ર ગાળ ન દીજે રે - દેવ-ગુરૂ વાંદીને રે સહુને ખમાવીયે રે... જે દીપે શીયલ શણગારા રે તેને ન હેયે આપદા રે જે હોય પર ઉપગારી રે તેને હોયે સંપદા રે. ૧૫ Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૫૦ જો વાંછે સુખ પામુ ઘણુ જો જાણ્ણા વિ લિંગ વશ થાય જો જાણા દુઃખ દૂરે જાય જો જાવા કમ ઈરી હતુ જો જાણા સુર સેવા કરઈ જો વાંછા જસક્રાતિ ધણી જો વાંછે સાભાગીપણુ જો જાણા હુઈ સહુસુ પ્રીતિ જો જાણા એ ભવ દુઃખ લઈ જો જાણા હું સુખ અનુભવુ જો જાણા ભય નાવઈ કદા જો વાંછા ઠકુરાઈ સઈ જો વાં કમલા ઘર ઘણા જો વાંઢા બહુલા પરિવાર જો ના સહુ પાલઈ આણિ જો વાંદ્યા શાણા ભામિની જો વાંછે મુતિ મનરલી આણંદ વિજય પતિનું સીસ પરપથ એક દિન દુનિયા વિસારી આ જીવનને સાર્થક કરી ભાઈ પણ કુટીના જેવી કાચી પવન ઝપાટે પળમાં ઉડી(ઢળી) સભાળી પાળી પાષી પશુ એક દિન જ ગલમાં લઈ જઈને સેજ તળાઈ ફુલની ચાદર સમસાને જઈને તેા કરવી ખાખરી હાંડલી છે આખર વાડી ગાડી ધનને લાડી શેરી સુધી નારી વાળાવશે [૨૬૭૩ ] સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ તા મન વશ આણે. આપણું તા સઘળા મા અન્યાય... તા સેવા જિનવરના પાય તા તું ખપકર તપ-જપ તણું... તા સમતિ વિષ્ણુ તું કાં ધરઈ તેા સમરા ભયભજન ધણી... તા મૂઢ્ઢા પર નિંદા ઘણી તેા ઉપશમસ્તુ રાખે। ચિત્તિ... તા માં માઠુ કાદવમાં લઈ તેા કમ બાંધઈ માં નવું ?... તેા તું જીવ જતનકર સદા તા તુમ્હે દૂર તો પરનારી... તે। મતિ આણેા દાન જ તણી તેા સેવા નિત્યઈ અણુગાર... તેા તુમ્હે બાલા મધુરી વાણી તા તુમ્હે પરણા વિનય કામિની,,, તેા સ ́સાર સુખથી રહેઈ ટલી પ્રીતિ વિજય ઈમ દિયે આસીસ... [ ૨૬૭૪ ] જાવું છે મનવા 3 ४ ७ ८ ૯ પરમારથ જાણી મનવા પરમારથ જાણી ૧ કાયાની માયા પડનારી ઢાયા મનવા પડનારી ઢાયા તે નહિ' રહેનારી ડેરા દેનારી...મનવા ડેરા દેનારી જીવને ખૂચે વહાલા ઢાષ્ઠની પથારી...મનવાઢાષ્ઠની પથારી ૪ વાંસની વાડી વ્હાલા પથારી નહિ આવે લારી...મનવા નહિ' આવે લારી સગાં સબંધી સમશાને ૐ ૩ Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હેમચંદ્રાચાર્ય અને કુમારપાલ રાજની અતિથિ સંવિભાગ વિષે સઝાય ૧૧૫૧ વળશે તુજને વળાવીને કાયા ભસ્મ થનારી...મનવા કાયા ભસ્મ થનારી ભકિત કર પ્રભુની મારા કરલે સાથ આવે) ભલાઈ આત્મારામ કહે કુડી કાયા સ્થિર નહિ રહેનારી મનવા સ્થિર નહિં રહેનારી હા, હેમચંદ્રાચાર્ય અને કુમારપાલ રાજાની અતિથિ વિભાગ વિષે સજઝાય [૨૬૭૫] બારમું વ્રત એમ પાળતો દેતો મુનિવર દાન રે પાત્ર પિોષી રે ભજન કરે હૈયે નિરમલ ધ્યાન રે બારમું૧ અતિથિ સંવિભાગ સાચવે દેતા જે મુનિને દાન રે તે આહાર પોતે જમે પુણ્યવંત પ્રધાન રે. સાધુ ભલા અને સાધવી શ્રાવક શ્રાવિકા સોય રે સંધ સકલને રે પોષતે પદ તીર્થકર હેય રે... એક દિન કુમાર નાસિરૂ આવ્યો વંદન કામ રે ગુરૂ શિર ખાસર ઓઢીયું નૃપ લા તેણે ઠામ રે.. વિનય કરી નૃપ બોલીયો સાંભળ હેમ સૂરદ રે આ તમે ખાસર ઓઢીયું લાજે કુમારે નરિદ રે , હેમ ભણે સુણે નરપતિ હું ગયે ગોચરી કામ રે દુર્બલ શ્રાવક શુભમતિ પાય નમે તે ઠામ રે.... , ભાવ સહિત તે બેલી આ મંદિરમાંહિ રે લાજ ધરી મુજ આપીયું ચીવર ખાસર ત્યાંહિ રે , તે મુનિ સોય મમતા નહિ કુણુ ખાસર કુણું ચીર રે ભાવ ભલે જગ જાણુએ ભાવે રાબડી ખીર રે... , તેહના હર્ષને કારણે એઠું ખાસર એહ રે તે ધન્ય શ્રાવક જીવીયો અછતે વિક્રમ ગુણગેહ રે.... જે નર બહુધન પામીયા સમજ્યા શાસને મર્મ રે જેતે લક્ષ્મીને વ્યય નવ કરે તે શું સમજ્યા ધર્મ રે... એ આજ વડા તમે નરપતિ ન કરી સાતમીની સાર રે દિનકર તિમિર ન નીપજે કુણ ટાળે અંધકાર રે, ઇ ૧૧ ખાસર દેખીને લાજીયા તે મુજ માને વચન રે જે શ્રાવક કુળે નિરધના તે સ્થિર થાપીએ ધન રે.. , એણે વચને નૂપ હરખીયે લાગ્યો મુનિવર પાય રે ચુક પડી તુમ દાસની તે સમયે ઋષિરાય છે. આ ૧૩ Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૫૨ સઝાયાદિ સંપ્રહ. સદ્દગુરૂ વદી નૃપ વળ્યો આવ્યો આપણે ઘેર રે બહુધન શ્રાવક આપીયા વણિજ કરે સુપેર રે , બહેતર લાખ સાવન ટકા મહત્યા શ્રાવક દંડ રે પિષ કરે બહુ પ્રેમથી પાળે વ્રત અખંડ રે , જે નર સાતમી આપણા સીદાતા વળી હાય રે સહસદીનાર દેઈ કરી નૃપ તેનું મુખ જોય રે, કડી સોવન ધનવ્યય કરે શ્રાવક ભક્તિને કામ રે સાતે ક્ષેત્ર સંભાળતા. ધનવા શુભ કામ ૨ ) ૧ સુમતિ વિજય કવિરાયને રામવિજય ગુણ ગાય રે ભણે ગણે ને સાંભળે બારમા વ્રતની સજઝાયરે છે ૧૮ ૪ હેકાની સઝાય [૨૬૭૬] હે રે હેકે શું કરો રે હેઠે તે નરકનું કામ જીવ હણાયે અતિ ઘણા રે વાયુકાય અભિરામ, ભવિકજન ! મુકે હેકાની ટેવ ૧ સુખ પામ સ્વયમેવ, ભવિકજન ! જ્યાં લગે કે પીજીયે રે ત્યાં લગે જીવ વિનાશ પાપ બંધાયે આકરાં રે દયાતણ નહિં આશ જે પ્રાણું હે પીવે રે તે પામે બહુ દુખ ઈમ જાણુંને પરિહર ૨ પામે બહાળું (બહુલ) સુખ , ૩ ગજ લગે ધરતી બળે રે જીવ હણાયે અનંત જે નર હેકે મેલશે રે તસ મળશે ભગવંત દાવાનલ ઘણુ પરજો રે હેકાનાં ફળ એહ નરકે જાશે બાપડા રે ધર્મ ન પામે તે એકેન્દ્રી બેઈદ્રિમાં રે ફિર અનંતી વાર છેદન-ભેદન-તાડના રે તિહાં લહે દુઃખ અપાર વ્યસની જે હૈકાત રે તલપ લાગે જબ આય વનમાં વૃક્ષ છેઠી કરી રે અગ્નિ પ્રજવલિત કરાયા તિહાં કાયના જીવની રે હિંસા નિરંતર થાય હેકાનું જળ જિહાં ઢાળીયે રે તિહાં બહુજીવ હણાય પિતે પાપ પૂરણ કરે રે અન્યને ઘે ઉપદેશ વળી અનુમોદન પણ કરે રે ત્રિકરણે થાયે ઉદ્દેશ Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઢાંશના અતિરેક ન કરવા વિષેની સજ્ઝાય સુખ ગધાયે પીનારનુ રૂ જગમાં પણ ૐ નહી ? સરૂંવત અઢાંર ને અંતરે રે વાર બૃહસ્પતિ શાસતા રે તપગચ્છ મડન સેહા રે મણુક રતન શિષ્ય શાંભતા ? પ્રતાપ પૂરણુ ગિમા ધણી રે ઢાકાનાં કુળ ઈમ કલાં રે બેસી ન શકે કાઈ પાસ પુણ્ય તા થાય નાશ ભવિજન ૧૦ ઉજવલ શ્રાવણ માસ પૂનમ દિન શુભ ખાસ દાનરતન સૂરિ રાય આણુંદ હરખ ન માય શિવરતન તસ શીશ ખુશાલ રતન સુજગીશુ સ. ૭૩ 19 . હોંશના તિરેક ન કરવા વિષેની સજ્ઝાય [૨૬૭૭ ] 29 ઢાંશીડા ભાઈ! હાંશુ ન કીજે માટી વાવી છે મ‘ટી-ભાજરી તા શાલિ ક્રમ લહીયે ચૂંટી રે... જે દેશે તે લેશે લીલુડ લહીયે A જેવું દીઘુ તેને લીધું જેવું નવિ દીધુ' તેણે નિવ વાવ્યા વિના કષ ણુ કેમ પુણ્ય વિના મનારથ શા માટા ? શીશાની અકાટી આપી તે સાતાર ને પ્રેમ માગીશ શાલિભદ્ર ધન્ના યવન્ના પુણ્ય વિશેષે પ્રત્યક્ષ પામ્યા એવુ" જાણીને રૂડું" કુલજ પામી અલવેસર અવતાર રે... કરો ધમ સખાઇ સાધુ હ કરજોડી વિનવે, છાડી દેજો અન્યાઈ (દીધુ. લેશે ભાઇ) રે... .. ॥ સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહુ સમાપ્ત । G હાંશીડા સામ દીધા વિના ક્રમ લેશે કે... 99 સેવ્યા (ઠાર્યા) વિના ક્રમ ઠરીચે દીધા વિના કેમ લહીયે રે... આપી (તમાની=તરવાની) ત્રાટી સેાનાની કરી હેાટી રે... મૂળદેવ ધનસાર " Ba ,, ર ૧૩: Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩ ર ૮ ૨નસાગર • ૧ થી ર૬૭૬ સજઝાની વિસ્તૃત અનુમણિકા અઈમુત્તા નિની સઝા કા કમાં આદિ પદ પાના કર્તા : વિવરણ ૧ વીર જિણું વાંધીને ગૌતમ ૧૮ હમીરતન ૨૩ રત્નસાગર ૨ શ્રી અઈમુત્તા મુનિવરછ કી.... ૫ ક્ષમા કલ્યાણ વિ.અમૃત ધર્મ શિષ્ય સં૫૮૪૮ વિપુલાચલે ૩ ૧ શાસન સ્વામી રે વાલા નિરમલ નામી ૫દ સ્થાપના ૨ તવ કહે કુંવર ગૌતમ ભર્યું ૫ ૩ કુંવર કહે જાણુ સહી ૬ અઈમ મુનિ વદીયઈ. દીઠા ગાયમ ગોચરી રે ગુણ આદરીયે પ્રાણીયા રે ૭ ઉમાન વિજય વિજયાનંદ સુરિ-શાંતિ વિજય શિષ્ય જુઓ નં. ૧૭૪૧ ગુર સન્મુખ રહી વિનય વિવેકે. ૧૪ વીર વિજય પ. ભવિજય શિખ્ય જુઓઈરિયાવહી મિચ્છા મિws 1 અગીયાર અંગની સઝા ૮-૧૯ આચારાંગ સૂત્રની આચારાંગ પહેલું કહ્યું રે લે ૬ ઉ.ય વિજયજી વિબુધનયવિજય શિષ્ય સં. ૧૭૪૪ ૯ ૨ સૂયગડાંગ સૂત્ર સૂયગડાંગ હવે સાંભળાજી ૬ સુરત ચોમાસું માતા બગોઇ, પિતા ૧૦ ૩ ઠાણુગ , ત્રીજુ અંગ હવે સાંભળે છે, મંગલ ઉપચંદના પુત્ર માણેકશાના ૧૧ ૪ સમવાયાંગ ચોથું સમવાયાંગ તે સાંભળી આગ્રહથી » થ સઝાયાદિ સંગ્રહ Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨ પ ભગવતી છે અને પાંચમું સાંભળી ને ૧૫ ૧૩ ૬ જ્ઞાતા ધર્મકથા, જ્ઞાતા ધમ કથા છઠું અંગ ૫ ૧૪ ૭ ઉપાસક દશા સૂત્ર સાતમું અંગ ઉપાસક દશા . ૫ ૧૫ ૮ અંતગડ દશા સૂત્ર આઠમું અંગ અંતગઢ દશા ૫૧૬ ૯ અનુત્તરો હવાઈ છે નવમું અંગ હવે ભવિ સાંભળે ૫ ૧૭ ૧૦ પ્રશ્ન વ્યાકરણ , પ્રશ્ન વ્યાકરણગ તે દશમો ૧૮ ૧૧ વિપાક મૃત , અંગ અગ્યારમે સાંભળો ૯ ૧૯ ૧૨ કળશ અંગ અગ્યારે સાંભળ્યા રે ૬ ૨૦-૩૧ - ૧ પહેલે અંગ સેહામણે રે લાલ ૮ વિનયચંદ ૨ બીજો અંગ હવે તમે સાંભળો ૮ ૩ ત્રીજે અંગ ભલે કહો રે જિનજી ૭ ૪ ચેાથે સમવાયાંગ મુજે ૭. ૫ પંચમ અંગ ભગવતી જાણીયે રે ૭ ૬ છઠ્ઠો અંગ તે જ્ઞાતા સૂત્ર ૭ ૭ હવે સાતમે અંગ તે સાંભળી ૮ આઠમો અંગ અંતગડ દશાજી ૯ નવમે અંગ અનુત્તરોવવાઈ ૭ ૧૦ દશમો અંગ સુરંગ સુહાવે ૧૧ સુણે ૨ વિપાક શ્રુત અંગ ઇગ્યારમો ૧૨ અંશ અગ્યારહ મેં મુશ્યા સાહેલી હે૭ ખરતરગચ્છ જિન ધર્મ સરિજિનચંદ્રસરિ-હર્ષનિધાન પાઠ-જ્ઞાન તિલક શિષ્ય સં. ૧૭૫૫ અમદાવાદ ૨૨ ૨૪ ૨૫ ૨૭ ૨૮ Ge ૩૧ કળવા Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૨ 33 ૩૪ ૩૫ ૩૬ 39 ૩. B; અગીયાર અંગ અને ભાર ઉપાંગની સજ્ઝાયા ૬. જ્ઞાનવિમલ વાચક ૮ ચૈતન અંગ અગ્યાર સેાહામણા સાહેલડી સાહેલડીયા 99 99 33 અગીયાર ગણુલરની સઝાય 8 અગીયાર પડિમાની . - અગીયારસની સજ્ઝાયે ગાયમ પૂછે વીરને સુધા સ્વામીજી આજ મારે એકાદશી ૨ નણુદ્દલ ! મૌન॰ પડિમતાં. 99 . "9 સદગુરૂ પાય નમીયેજી વિ! અવિચલ વ્રત એકાદશી 8 અગ્નિભૂતિ-વાયુભૂતિના અનાગ્રુહિક શયા . અજ્ઞાન-૧૦મા ઢાઢીયાની સજ્ઝાયા ક અઠ્ઠમ તપના મહિમા વિષેની સજાયે - અઢાર ૩૯ મથુરા નગરી રે કુખેરસેના ગણિકા વસે ૪૦-૪ર પહેલાં તે સમ ્' પાસ પંચાસરા રે એક દિન બેઠા માળાયે ૨ લાલ ઈષ્ણુ અવસર નાના બાલુડા રે કાંઈ ૪૧ ૧૫ ઋષભવિજય(હસ્ત) તપ૦ વિશાલ સેામ સૂરિ શિષ્ય વિજય ૧ર ઉદયરતન વાયક (શ્રુતચિ શિષ્યે !) જુઆ મહાવીર સ્વામીના ૧૧ ગણુધર જુએ શ્રાવકની ૧૧ પ્રતિમા ૭ મતથ ૧૧ દેવવિજય વાચઢ ૧૩ જિન- ઉદયસૂરિ સ, સમાધાન-સન્હાની સજાય નાતરાની સજ્ઝાય ૧૦ જ્ઞાન વિમલ ૧૨ હૈત વિજય ૧૪ ૧૦ વિજ્ય રત્ન સૂરિશિષ ૧૮૭૫ આનદનગર જુએ ભગવતી સૂત્ર ૫ (૧૭૩૮) જુએ : ૧૩ કાઠીયા જુઓ . નાગદેતુ વિધીર વિમલ શિષ્ય તપ૦ ૫. જ્ઞાનવિજય શિષ્ય ૧૫૪ સાયાદિ સગ્રહ Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૪૭ ૧૩ ૪૯ ૪૩-૪૭ હાર મારે વલાકારે વિસ્તરી ૧૩ કીર્તિવિજય તપથ લાનરન સરિ શિષ્ય સ. ૧૪રક ૪૪ નગરી તે માંહે વાસ વસે ૧૩ શશીને ખાણું ૪૫ તાત કહે સુણ અરી હાલે, વીરા ! હાલે બંધવો મત ઓ તારે છે, એમ તારે તરણું જહાજ ૪૮ કામસેનારા પુત્રશું રે લાલ ૧૭ શીર મુનિ વેદન સહી માનવભવ લહીવું ૧૬ ઉત્તમ(વિજય -સાગર) ૫૦ કસબ જગ જાણી ૧૧+૭ ૫૧ શીયલ મહા મોટે કહ્યો રે ૫૫ લધિચંદ્રસુરિ વડતપગચ્છ તેજરતનસરિ– વિજયદેવ સુંદરસરિ-વિજયસુંદર સુરિ શિષ્ય સં. ૧૬૯૩ રાજનગર પર-૫૪ પ્રણમીય જિનવર દીવ દિસાર એ ર૯ આણંદ સરિ પિપલીગ ૫૩ બાલ ! તું મુઝ પ્રિય બંધો ૫૪ અટાર નાગાં ઇસ્યાં સુણી ૫૫ માનવ ભવ પાછ ૨૦ લૌહટ જ અઢાર પા૫ સ્થાનકની સજઝાયો પ-૦૩ હિંસા પાપ સ્થાનક પાપ સ્થાનક પહિ કહ્યું રે ૬ ઉ. યશોવિજય વા. નિયવિજય શિષ્ય ૫૭ ૨ મૃષાવાદ , બીજું પાપનું સ્થાન ૫૮ ૩ અદત્તાદાન ચેરી વ્યસન નિવારીએ ૫૯ ૪ અછબહાચર્ય, પાપ થાનક ચોથું વરજીએ ક a Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = = ૧૧૫૮ • = = ૦ ર ર ૬૦ ૫ પરિગ્રહ , પરિગ્રહ મમતા પરિહરે ૬૧ ૬ ક્રોધ , ક્રોધ તે બોધ નિરાધ છે દર ૭ માન , પાપ સ્થાનક કહે સાતમું ૬૩ ૮ માયા , પાપ સ્થાનક કહ્યું આઠમું : ૬૪ ૯ લોભ , છરે મારે, લોભ તે દોષ અયોભ ૬૫ ૧૦ રાગ , પાપ સ્થાનક દશમું કહ્યું રગ રે ૯ ૬૬ ૧૧ દેવ , દેપ ન કરીએ લાલન ! ષ ન કરીએ ૯ ૬૭ ૧૨ કલહ , કલહ તે બારમું પાપનું સ્થાન ૬૮ ૧૩ અભ્યાખ્યાન, પાપ સ્થાનક તે તેરમું છાંડીએ ૫ ૬૮ ૧૪ પૈશન્ય , પા૫ સ્થાનક હેકે ચૌદમું આકરું ૭૦ ૧૫ રતિ-અરતિ, જિહાં રતિ કઈક કારણે ૭૧ ૧૬ પર પરિવાદ, સુંદર ! પાપ સ્થાનક તજે સોળમું ૭૨ ૧૭ માયામૃષાવાદ, સત્તરમું પાપનું ઠામ ૭૩ ૧૮ મિથ્યાત્વશલ્ય, અઢારમું જે પાપનું સ્થાનક ૮ રે પ્રાણી ! જીવની હિંસા નિવાર ૮ માણેક મુનિ હર પરમ દેવને દેવ તું ખરો ૨૨ ખેડીદાસ જુઓ આત્મનિદા 3 અણુગાર માગંધ્યયનની સજઝાયે જુઓ ઉત્તરા. ૩૫ Eી અતિથિ વિભાગ વ્રતની સઝા જુઓ હેમચંદ્રાચાર્ય અને કુમારપાલ તથા બાર વ્રત ૧૬૯૨ હક અદત્તાદાન-ત્રીજા પાપ સ્થાનકની સજઝાય જુઓ ચોરી તથા ૧૮ પાપ સ્થાનક અદત્તાદાન વિરમણ વ્રત-ત્રીજા મહાવતની સજઝાયો જુઓ ૧૫૧૧, ૧૫૧૬, ૧૫ર૧ ક અનર્થદંડ વિરમણ વ્રતની સજા જુઓ ભાર વ્રત, ૧૬૮૮ તથા ૧૬૭૮ 9 સઝાયાદિ સંગ્રહ Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૭૭ ૭૮ * ; અનંત કાયની સજઝાય ૭૫ અનંત કાયના દોષ અનંતા ૧૨ ભાવસાગર તપ ગચ્છાધિપતિ વિજય પ્રભસરિશિષ્ય જ અનંતાનુબંધી ચતુષ્ક વિષેની સઝાય જુઓ આત્મજ્ઞાન દર્શન નં. ૨૧૧ E; અનાથી મુનિની સઝા ૭૬ પ્રણ વાડી ચડયા ૯ સમય સુંદર ગણિત મગધાધિય શ્રેણીક સુવિચારી ૨૯ રામવિજય બુધનવિજય શિય બિંબિસારે વનમાં ભમતાં ૧૦ ઉવ.ઉદયરતન ૭૯ મગધ દેશ રાજ રાજેસર ૧૯ સિંહ વિમલ 7 અનિત્ય ભાવનાની સજઝાયો આ વિષેની બીજી જુઓ ઈલાચી મુનિ પ્રાતઃ સમય જે નજરે આવે ૫ આતમરામ અતિમમતા કહ્યું ધરે ૨જીયા ! ૧૦ હંસવિજય ૩ મુંઝમાં, મુંઝમાં મોહમાં છવ! તું ૭ સકલચંદજી જુઓ ૧ર ભાવના ૧૬૪૨' ' કર પહેલી ભાવના એણી પેરે ભાવીયે જય સોમમુનિ ૫ ૧૬૨૭ થક સહજ સુંદર મુનિ પુરંદર ૮ જ્ઞાન વિમલ જુઓ ૨૦૩૧ રાજકુંજરકપિ ૨૩ તુજ સાથે નહિ બોલું રે ઋષભજી ૫ (દાસ-વિજય), સમય સુંદર જુઓ ૧૮૭૧ મવા કર પહેલી ભાવના ભાવીએ જી રે ૮ દેવચંદજી જુઓ ૧૨ ભાવના ૧૫૭ 1 અનુકંપા દાનની સઝાય ૮૨ પતિ જગગુરૂ ત્રિજય દયાલા ૧૩ સકલચંદજી a અનુત્તરવવાઈ સત્રની સજઝાયો એ ૧૧ બંગ છે : ર Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૩ ex ૨૫ 43 ८७ re - ૯૦ T પુર અન્નદેવતાની સાયા મારા અન્નદેવતા! વેગે પધારી રાજ સર્વ દેવ દેવમે. પ્રત્યક્ષ દેવ સી ૐ અન્યત્વ ભાવનાની સજ્ઝાયા 8 અપ્રત્યાખ્યાની ચતુષ્ઠ વિષેની સજ્ઝાય શ્રી જિતવાણી મનધરી PF અભક્ષ્ય જિનશાસન રે સુધી સહા ધરે શ્રી દેવગુરૂનુ લીજે નામ શ્રી જિનશાસન એહ કુલ્લડ 25 અફીણુ વજ્ર વા હિતાપદેશ સજ્ઝાય ૨૩ માણેક વિજય અનતકાયની સજ્ઝાયા નરભવ કે ૧૦ ૧૬ ન ૫ આનંદ ધનજી ૧૪ દીપ વિજય વિ લક્ષ્મીરતન સરિ ન દર સમર્થં સૂરિ BH અભયદાનની સઝાય બહુગણું લક્ષણ અભયા કન્યા મઈ સુણી ૧૨ સકલચંદજી ઉપદેશ ન લાગે અભયને અવિ નવ સમઝે કિમહી તે પ્રાણી ૧૧ R હૈ જીવ! માન ન કીજીએ ૩ માન ન કરશેા રે માનવી, ઢાંચીત જુઓ ૧૨ ભાવના જુઓ ૨૧૩ E; અભવ્યને ઉપદેશ ન લાગે તે વિષેની સજ્ઝાયે ૭ ઉદ્દય (વિજય--રતન) આ વિષેની ખીછ 5 અભિમાન-સ––માન ઢાઢીયાની સજ્ઝાયા ૫ ઉમરતન ૧૬ ઋષભદાસ વિ ’૫. ખિમાવિજય શિષ્ય જુઆ ૧૨ વ્રત શ્રુતતાય 57 e ગાદિસ་ગ્રહ Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪ ૯૫ ૯૬ ૯૭ ૯. ૯૯ ૧૦૦ ૧૧ ૧૦૨ ૧૦૩ ૧૦૪ અભિમાન મ કરએ કાઈ માત ન કીજે કાઈ માનવી મૈં માન મહા વિષધર અતિ મોટા દુધ પુતર ને ધન જોબન તારૂ માનમાં માનમાં માનમાં રે નવરા મિટ્ટીસે મિલ જાના એક દિન માન ભવિજન મન પરિહા 8 માન ન કીજે માનવી રે 8 મદ આઠ મહામુનિ વારીએ માન ન કરો રે માનવી, આખર૰ પાપ સ્થાનક કહે સાતમુ ગ મ કરશો ? ગાત્રના માન કરશે! વિ માનવીજી હક લઘુતાં મેરે મન માની . અભ્યાખ્યાન (માળ ચડાવવું) ૧૩મા અભ્યાખ્યાનના ફળની સજ્ઝાય અમકા તે વાદળ ઉગીયે। સૂર રાજગૃહી નવરી ભલી રાજગૃહી નગરી વસતા બાળક રાતા સાંભળી ૮ ભાવસાર ૧૪ તવિજય ૧૪ બ્રહ્મર્ષિ - ઉત્તમરતન (વિનયવિજય) ૧૨ રિવ ૫ ખીરદ્વાસ ૯ કુશવમય વિશુદ્ધવિમલ ૧૧ માનવિજય ૨૩ કમલવિજય ૬ ઉ॰ યશોવિજય ૨૩ ઉયરતન ૧૨ વીર્ વિજય ૭ ચિદાનંદજી પાપ સ્થાનની સજ્ઝાય 9 અમાસતીની સઝાય ૨૩ વીરવિજય 1 અમરકુમારની સજ્જા પર કવિયણુ ૧૦ ભાવપ્રભસૂરિ ૩. નવાનગર ચામાસુ દૈવવિજય ઢવિ શિષ્ય વીરવિમલ શિષ્ય " જુઓ ૧૩ કાઠીયા જુઓ અહેમદ જુએ કૃષ્ણ વાસુદેવ જુએ ૧૮ પાપ સ્થાનક જુએ કૃષ્ણ વાસુદેવ જુઓ દશાણુ ભદ્ર ૧૨૦૧ જુએ લઘુતા ૨૦૯૫ જુએ ૧૮ પાપમ્યાન જુઓ અમદાસતી હીરવિજય (હીરલેા) શિષ્ય વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૧ Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૨ ૧૪ 1 અમૃત વેલની સજઝાયા ૧૦૫ ચેતના જ્ઞાન અજળીએ ૨૯ ઉન્યવિજય વા. નિયવિજય શિષ્ય ૧૦૬ ચેતના જ્ઞાન અઆળજે | અરણિક (અરહન) મુનિની સજઝાયો ૧૦૭ અરણીક મુનિવર ચાલયા ગોચરી ૧૦ ઉપવિજય-સમયસુંદર ૧૦૮ મુનિઅરક ચાલ્યા ગોચરીરે વનના વાસી લબ્ધિવિજય હીર વિજય-હીરલો શિષ્ય ૧૮ ધન ધન જનની બેલાલ જે સુતહિત કરે ( ૧૮ ) ૫. ગુણહર્ષ શિષ્ય ૧૧૦-૧૭ સરસતી સામિણ વિનવું રે ૧૪ આણંદ સાગર વખરતર-ગણિ મહિમા સાગર શિષ્ય ૧૧૧ અરહાટ ચિત્ત ચિંતવે રે લોલ સં. ૧૭૭૪(૮) ૧૧૧ તે તાણી ચિત્ત ચિંતવે ૧૧૩ મહેલ પધારો મન રળી ૧૧૪ તેણે રે અણગારે ઋષિ જોયે વણું રે ૧૧૫ નાખે દાવ સોહામણા રે ૧૧૬ વત્સતણું સુણી વયણુડા ૨ ૧૧૭ અરહના ઉતાવળા જઈ ૧૧૮ નવલક નવલઉ વેસ ૧૪ રાજ સમૃધ્યનિ 1 અરિહંતની સઝાયો ૧૧૯ અરિહંતરે તે સમરું ત્યારે ૫ કાંતિવિજય ૧૨૦ ધનધનશ્રી અરિહંતને ૨ ૫ વીરવિજય પં. શુભવિજય શિષ્ય ૧૨૧ અરિહંત સ્વામી માહરલ રે ૯ હરખવિજય 3 અરિહંત પદની સજઝાય જ પંચ પરમેષ્ઠી ૧૦ સઝાયાદિ સંગ્રહ Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સં. ૧૭૪૭ રાણપુર ચેમાસું વિસ્વત અનુક્રમણિકા જુઓ ૧૩ કાઠીયા કવિ ધીર વિમલ શિષ્ય તપવિજયસેન સરિ-વિજય દવે સરિ. [પં. વિવેક હર્ષ શિષ્ય શાંતિ હર્ષ શિય સં. ૧૭૪૧ ૨ ૨ ૪ ૫ ૩ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ : - + અર્જુન માળીની સજઝાય ૧૨૨ સદ્દગુરૂ ચરણે નમી કહું સારી ૧૬ કવિયણું 1 અલ્પ મહત્વની સજઝાય ૧૨૩ ભવિપ્રાણુ ૨ જિનવાણી મનમાં ઘરે ૧૮ જ્ઞાન વિમલ આ અવજ્ઞા (અવર્ણવાદ) ત્રીજા કાઠીયાની સજઝાય પર અવંતી સુકમાલની સજઝાયો ૧૨૪ મનહર માલવદેશ, તિહાં બહુનયર૦ ૪૦ જ્ઞાન વિમલ ૧૨૫ સહસ્તી નામેં દશ પૂરવધર નાણું ૨૪ મહાનંદગણ ૧૨૬–૧૩૮ મુનિવર આર્ય સુહસ્તિ રે ૧૪ ૧૨૭ ૨ મધુર સ્વરે મુનિવર કહે. જિનહર્ષ ૧૨૮ ૩ સંયમથી સુખ પામીયે ૧૨૯ ૪ કરજેડી આગળ રહી છે ૧૩૦ ૫ માય કહે વત્સ ! સાંભળો ૧૩૧ ૬ હવે કુંવર ઈર્યું મન ચિંતવે ૧૩ર ૭ અનુમતિ દીધી માંયે રાવતાં ૧૦ ૧૩૩ ૮ સદ્દગુરૂજી હે ! કહું તમને કર જેડ કે ૧૩૪ ૯ તિણુ અવસર આવી એક જ બુકી રે ૧૩૫ ૧૦ વાંદી પૂછે ગુરૂભણું ૧૩૬ ૧૧ દુખભર બત્રીસે રાવતી રે ૧૩૭ ૧ર ક્ષિપ્રાતટે ઉભી રડે રે ૧૩૬ ૧૩ ભદ્રા ઘરે આવી એમ ભાખે ૦ Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A જુઓ ૧૩૮ વર અયવતી સુકુમાલને ૨ - જગચંદ વાચક હીરચંડ શિષ્ય અશરણુ બીજી ભાવનાની સજઝાયો ૧૪૦ નિજ વરૂપ જાને બિન ચેતન ૭ આતમરામ કસ કો નવિ સરખું કે નવિ સરણું ૮ ઉ. સકલચંદજી જુઓ ૧૨ ભાવના ૧૬૪૩ - બીજી અશરણુ ભાવના ૭ જયમમુનિ ૧૬૨૮ ૮ દેવચંદજી ૧૬૫૮ ક અશુચિ છઠ્ઠી ભાવનાની સજઝાયો જ સજઝાય-તુવતીની આશાતના નિવાર જુઓ તુવંતી જન્મમરણના સૂતક વિષેની જુઓ સૂતક છે જિનાગમ ભણવા માટેના સમય મર્યાદા વિષેની જુઓ જિનાવમાં ભણવા માટેની અસમાધિકર વાસ સ્થાનની સજઝાય ૧૪૧ શ્રીજિન આગમ સાંભળી ૧૧ જ્ઞાનવિમલ ૫. ધીરવિમલ શિષ્ય : રક અસંખય-ચોથા અધ્યયનની સજઝાય જુઓ ઉતરા. ૪ 8 અષ્ટ આણરૂચિ સજઝાય જુએ–બેક્ષ પાર્ગ સાધક LET અષ્ટ નય ભંગીની સજઝાય ૧૪ર સુગુરૂ સુદેવ સુધર્મનું જેહ તત્વ ન જાણે ૧૨ જ્ઞાનવિમલ પં. ધીરવિમલ શિષ્ય ET અષ્ટ પ્રવચન માતાની સઝાય ૧૪૩–૫૧ ઇર્યાસમિતિ પ્રથમ અહિંસા વતની જાણીયે ૭+૯-રૂપવિજય ત૫. વિજયદેવરિ–વિજય સિંહ સુરિ ૧૪૪ ૨ ભાષા સમિતિ સમિતિ બીજી મુનિ આદરે ૯ સંવેગી સત્યવિજયગણી-પૂરવિજય૧૪૫ ૩ એષણસમિતિ ત્રીજી સમિતિ સમાચાજી ૧૦ ખિમાવિજયજિનવિજય-ઉત્તમવિજય૧૪૬ ૪ આદાનભંડમાનિકખેવણુ સાધુછી સમિતિથી ધરો ૯ પદ્મવિજય શિષ્ય સં. ૧૯૦૪ રાજનગર સજઝાયાદિ સંગ્રહ Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૫૪ ૧૪૭ ૫ પારિટ્ટાવણયા સમિતિ પારિદ્વાવણીયા નામથી રે ૯ ૧૪૮ ૬ મનગુપ્તિ પંચસમિતિ સમિતા સદા સાધુજી ૯ ૧૪૯ ૭ વચનગુપ્તિ સાધુજી ! વયણ ગુતિ ઘરે ૮ ૧૫૦ ૮ કાયગતિ ગુપ્તિ ત્રીજીરે સાધુજી સાચવો રે ૮ ૧૫૧ ૮ કળશ આજ સફળ દિન મુનિ મને મળીયા ૧૦ ૧૫ર-૬૧ ૧ પ્રથમ અહિંસક વ્રત તાજી ૧૧ દેવચંદજી ખરતર રાજસાગર-ગર-દીપચંદજી પાઠક ૧૫૩. ૨ સાધુછ સમિતિ બીજી આદરે ૧૨ નવાનગર ચોમાસું ૩ સમિતિ તીસરી એષણાજી ૧૩ ૧૫૫ ૪ સમિતિ ચેથી ૨ ચઉગતિ વારણી ૧૫ ૧૫૬ ૫ પંચમ સમિતિ કહી અતિ સુંદર ૧૩ ૧૫૭ ૬ મુનિ! મન વશ કરે રે ૧૨ ૭ વચનગુપ્તિ સુધી ધરે ૧૧ ૮ ગુતિ સંભાળા રે ત્રીજી મુનિવરું ૮ સાધુ સ્વરૂપ વર્ણન ૮ ધર્મ ધુરંધર મુનિવર સેવીએ ૧૯ ૧૬૧ કળશ ૧૦ તે તરીયા રે ભાઈ! તે તરીયા ૬+૧ ૧૬ર એસા જ્ઞાન વિચારે પ્રીતમ ૭ ચિદાનંદજી કફ અક્ષર સંબંધ પાંત્રીસી છત્રીસીઓ હિતોપદેશક જુઓ કક્કાવારી I ! અંગ ફરકણ વિચારની સઝાય ૧૬૩ શ્રી શ્રીહર્ષપ્રભુ ગુરુ વંદી ૨૭ મહિમા(નંદ)સુંદર ત૫૦ સેમસંધર સરિશિષ્ય સં. ૧૯૩૯ દશેરા ET અંજનાસુંદરી સતીની સજઝા : ૧૬૪ અંજના વાત કરે છે મારી સખીરે ૧૮ મા વિજય ૧૫૮ ૧૫૮ ૧૨૬૫. Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૬૫ ૧૬૬ ૧૬૭ ૧૬૮ ૧૬૯ ૧૨ યશામાં વિજય સતી શિરામણિ આજનાસુ દરી * ગિરિ વૈતાઢયઈ પ્રહાદન પુરઈ ૧૧ મેધરાજ મુનિ * અંતગઢ દશા સૂત્રની સજ્ઝાયા - અધેરી નગરીની સજાય અજ્ઞાન મહા અંધેર નગરે ૧૧ ઉદયરતન કે અબડ પરિવ્રાજક અધ્યયનની સજ્ઝાય તપ-નેમિસૂરિ–વિજ્ઞાનસૂરિ-કસ્તુરસૂરિ શિષ્ય જુઓ ૧૬ સતી જુઆ ૧૧ મંગ ! આઉખાની સઝાય આઉપ્પુ' ગ્રુટપાના સાંધા ા નહીં રે ૭ ચેાથમલઋષિ 21 આગમની સજ્ઝાયા આગમ અમૃત પીજીયે ૭ ધ્રુવલમુનિ(ઋદ્ધિવિજય) આગમની આશાતના નિવે કરીએ ૫ વીરવિજય * આચારાંગ સૂત્રની સજ્ઝાયે * આચાય પદની સજાય * આચાર્યંખ્ય સામાચારી: ૨૬મા અધ્યયનની સજ્ઝાયા 97 આઠ ર્માંની સઝાયા ૧૭૦-૭૮ જ્ઞાનાવરણીય સદ્ગુરૂચરણુ પસાયથી ૨ ૧૭૧ ૨ ૬ નાવરણીય દનાવરણી જિનવર ભશે રે ૧૭૨ ૭ વૈદનીય સુણા ત્રીજા કર્મીની વાત સર્વે ભિવ! માહિવટ બના ૧૭૩ ૪ માહનીય જુઆ ભગવતીસૂત્ર ૧૭૫૮/૨૫ તથા સુમા જાલેર આ વિષેની ખીજી જુઓ ૪૫ આગમ, જિનવાણી પ. શુવિજયશિષ્ય જુઓ : ૧૧ અંગ જુઓ : પંચપરમેષ્ઠી જુઆ ઉત્તરા૦ ૨૪ તપ॰ દાનરત્નસૂરિ–કીતી રત્ન સૂરિશિષ્ય ૬ ૧.વાચઃ ઉદયરતન પહેલી બેમાં કર્તા સ્પષ્ટ ઉયરતન લખેલ છે, ત્રીજાથી આગળમાં કર્તા સ્પષ્ટ # હર્ષ છસુતમૂળજી ઉદયરતન શિષ્ય ચરણુઉપાસક જણાવેલ છે. ७ ૯ સ. ૧૮૨૪ ૨ચના kk સાયાદિ સગ્રહ Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૭૪ ૫ આધુ ૧૯૫ ૬ નામમ ૧૭૬ ૭ ગાત્ર ૧૭૭ ૮ અંતરાય ૧૭૮ ૯ કળશ ૧૭: ૧૮૦ ૧૮૧ આયુ મ અવધારો વીર જિષ્ણુદ વાંદીને પૂછે ગોત્રકમ ૨ કહે જિન સાતમુ અંતરાય કરમ આઠમું ૨ પુરષદા આગળ ઈમ પ્રકાશે * આઠ પ્રભાવકની સજ્ઝાય મદ આઠ મહામુનિ વારીએ ૧૮૨–૯૦ મિત્રાદષ્ટિ ૧૮૩ ૨ તારાદષ્ટિ ૧૮૪ ૩ ભલાદષ્ટિ ૧૮૫ ૪ દીપ્તા(મા)દૃષ્ટિ ૧૮૬ ૫ થિરાદષ્ટિ ૧૮૭ ૬ માંતાદષ્ટિ ૧૮૮ ૭ પ્રભાદષ્ટિ E; આઠ મદની સજ્ઝાય શ્રી સરસ્વતીને ચરણે નમુ અષ્ટમી પર્વ આરાધા પ્રીતે દ ' . ૧૪+૧ - આઠમની સઝાયા ૧૧ માનવિજય શિવસુખ કારણુ ઉપદિશી દન તારા દૃષ્ટિમાં દૂર આઠમ કહે આઠ મદના(આઠમ દિને મદ્દતજી & ૭ દેવવિજયવાચક ૧૦ કુશલદીપ 15 આઠ યાગદષ્ટિની સજ્ઝાયા ૧૫ ઉન્યશવિજયજી લબ્ધિવિજય २३ ૬ ત્રીજી દૃષ્ટિ ભલા હીછ યેાગદૃષ્ટિ ચેાથી મહીજી દૃષ્ટિ થિરા માંહે દુનનિત્યે અચપલ રાગરહિત નિષ્ઠુર નહિ. ૯ અક પ્રશાસમ બેષ પ્રભામાં પ જુએ સમતિના ૬૭ ખેલ વિજયરત્નસૂરિ શિષ્ય દેવવિજય વાચક્ર શિષ્ય જુઓ ૧૫ તિથિ વિષ્ણુધ નયવિજય શિષ્ય વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૧૭ Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮૯ ૮ પરાષ્ટિ ૧૯૦ ૯ ઉપસંહાર દૃષ્ટિ આઠમી સાર સમાધિ એ અદિઠ્ઠી કહી સક્ષેપે ૧૯૧ સમુચ્ચયઅદિી ચિદાન દ પરમાતમ રૂપ ર ૧૯૩ ૧૯૪ ૧૯૧ ૧૯૬ ૧૯૭ ૧૯૮ ૧૯૯ २०० ૨૦૧ ૨૦૩ २०३ ૩ પ ૧૪ જ્ઞાનવિમલસૂરિ કૃતબા ખભાતમાં રચ્યા છે, 1 આઠે ચાંગદષ્ટિનું સૂક્ષ્મરૂપ શું આણુારૂચિ મોક્ષ માગ સાધકની સજ્ઝાયા આતમરાયની ચેતનારાણીને હિતશિક્ષાની સજઝાયા બી આતમરાયને ચેતનારાણીની વિનંતિની પુત્ર આત્મજ્ઞાનદર્શનની, આત્મસ્વરૂપમાં શ્રવણુ પ્રીત સેવન ત્રણ સાર ને દેખું તે તું જ નહિ જેહને અનુભવ આતમ કેશ આતમ અનુભવ જેવને હાવ અનુભવસિદ્ધ આતમ જે હાવે જાઈયે કીનહીકુ કાજ ન આવે ચેતના ચેતનકુ’સમાવે ચેતન ચેતતમે ધરી રામા જગવરૂપ ચેતના સંભળાવે સમકિત તે યથાસ્થિત ભાવે આતમરામે રૂ. મુનિ રમે 99 પ પ સ્મણુતાની, માત્માનુભવની, સૈની મહત્તાની સજ્ઝાયા ૧૧ મુનિમણી જી 97 સર જુઓ ઃ મેક્ષ માત્ર સાધક જુઓ : ચેતના॰ * "9 inte સાયાદિ સંગ્રહ Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ. ૭૪ ૨૦૪ ૨૦૫ ૨૦૬ २०७ ૨૦૮ ૨૦૯ ૨૧૦ ૨૧૧ ૨૧૨ ૨૧૩ ૨૧૪ ૨૧૫ ૨૧૬ ૨૧૭ ૧૮ ૨૧૯ २२० ૨૨૧ २२२ ચેતન ! જમ તુ” જ્ઞાન વિચારે અણુવિમાણ્યુ* કરે માં મૂઢા ચેતન! તુમ હી આપે ન્યારા જે ચેતાય તેા ચૈત શિવપુર વાસના સુખ સુ। પ્રાણી ! આદિ તું ભેજે રે આપણી શુકલપક્ષ પડવેથી નિશ્ચલ મિચ્છવ હીને કુતત્વ વાસના આજા લાહા લીજઈ કાલે ક્રિષ્ણુએ ન દીઠી સમ્મદિી સાથે યથાસ્થિત ભાવ આજકા ન્હાવા લીજીએ કાલ ક્રાણું રે દીઠી આપ સ્વભાવમાં રે અવધૂ સદા મગનમેં રહેના સુણે ચેતનજી ! આત્મજ્ઞાન વિના સવિ વાતા ખેાટી ચેતન! અત્રં માહે દર્શન દીજે આપ સમજયા ધર નહિ પાયા - ७ આતમ ધ્યાનથી રે સતા! સદા સ્વરૂપે રહેવુ. ૮ ચિદાનંદ આતમભાવે રમા હૈ। ચૈતન ૪ દેવચંદજી ૯ ७ શુ હુ" કથની મારી વીર ! શું કહુ પરમદેવના દેવ તુ.. ખરા પ ૭ વિજય વિજયલબ્ધિસૂરિ આત્મારામજી-મસૂરિ મ॰ના શિષ્ય ૬ ઉ.યશોવિજયજી ૫ જિનદાસ 91 આત્મ નિંદા-ગર્તાની કથની ઉદયરત્ન ૨૨ ખાડીદાસ ઋષિ આ વિષેની ખીજી જુએ ૧૫૮૯-૯૦ રગુન શહેર નભ ભૂજાયહી ચંદ્રમામહી પાટણું પ્રાચી બદરે ચામાસ' (૧૯૨૦ ) વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ke Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કંક ૧૭ ૧૨ માત્મપ્રધિની સજા ૨૨૩-૩૦ શ્રી જિનશાસન પામીય ૧૨ નયસુંદર વાચક વાતપગચ્છ વરત્નસરિ-જયરસરિ- ૨૨૪ ર તેહને એણુપેરે ચાલત પં. ભાન મે શિય ૨૨૫ ૩ ઉતાવળો હવે આવી ૨૨૬ ૪ મહેતાને મન બહુ દુખ દેખી રર૭ ૫ ઈમ અન્યાય કરી પર પરે ૨૨૮ ૬ તેણે થાનકે જાતાં એ નૃપનાં ૨૨૮ ૭ હવે એ અંતરંગ સંભાળી ૨૩૦ ૮ એ કાઈ જબ કામ ન આવ્યા E- આત્મા-ચેતનને ઉપદેશક સઝાયે ૨૩૧ તનને ભરોસો નથી રે ચેતના ૧૦ ઉયરતન (સકલચંદજી) ૨૩૨ જાય (૩) ૨ જીવ ! જિનવર જવાની તક જાય છે , ર૩૩ આપ વિચારજે આતમાં ૨૩૪ અરે જીવ ! ૧ ભવ બાજી ૧૦ સકલચંદજી ૨૩૫ ચેતન! સમય પીછાણ મત કર વિષયન યારી ૬ વિજયલબ્ધિસરિ આત્મારામજી-કમલસરિ શિષ્ય ૨૩૬ તું ચેત મુસાફિર ચેત જરા ૨૩૭ જાગ તું જા તું જાણે તું જીવઠા! ૨૩૮ કરી લો ધર્મ હિતકારી ૨૩૯ ચેતન ! ક ભવમેં ભટકતા છે? ૨૪૦ અનાદિ જગના વાસી છવઠા કરી લે વિચાર ૭ સોયાદિ સંગ્રહ Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૨૪૭. ૨૪૧ હે સુણ આતમા મતપડ મેહ પિંજરમે ૬ કવિપવિજય પદ્યવિજયશિવ ૨૪ર તને હસી હસીને સમજાવું, હે ચેતન ! ચેત રે ૫ , ર૪૩ સદ્દગુરૂ ચરણ પસાહલે ૧૬ ધર્મમુનિ સં. ૨૦૧૪ ૨૪૪ જીવ! કે મ કરજે લોભ મ ધરજે ૮ લાવણ્ય સમય ૨૪પ કરજે મતિ અહંકાર એ તન ધન કારમા ( ૧૧ ધરમસી મુનિ હવિજય શિષ્ય ૨૪૬ મારા આતમા ! એહી જ શીખ સંભારો ૧૫ જ્ઞાનવિમલ ચેતન ! અબ કહુ ચેતી ૨૪૮ આપોઆપ સદા સમજાવે ૨૪૯ કાં નવિ ચિંતે હે ચિતમેં જીવડા રે ૭ લબ્ધિવિજય ૨૫૦ દે દિનકા મહેમાન મુસાફિર ! ભાનું બાંધી લે ૧૮ વિજયલબ્ધિસરિ ૨૫૧ કયા તન માંજતારે એકદિન મિટ્ટીમેં મિલ જાના ૬ આનંદધન ૨૫૨ અબ હમ અમર ભયે ન મરે ર૫૩ સંસારમાં શું સાર છે? વિચાર કરે તે ટેવથી ર૫૪ ધર્મ પઐ કુણ તારો પ્રાણી ! ૮ ૨૫ હે ચેત છવલડા! મ કર તું બહુ જંજાલ જે ૮ વિનીત વિજય પં. નવિજય શિષ્ય ૨૫૬ દમકા નાંહિ ભરોસા સાહૈિ ૧૧ ચરણ વિજય | વિજય સિદ્ધિ સરિ-વિનય-સુદર ૨૫૭ જાય છે(૩)રે જીવ! આયુષ્ય ઓછું થાય છે ૫ , છે વિજય શિષ્ય ૨૫૮ મિત્રો ! ચેતજે રે આતો નરભવ છે બહુ નાને ૧૫ ૨૫૯ સુણસણ છવડા ! રે શીખ સહામણી ૯ વિનય વિજય પં. સિવિ વિજય શિષ્ય ૨૬૦ ચેતન ! ચેતે પ્રાણીયા રે ૧૧ કેશવ ગણું ૨૬૧ નરભવ નગર સેહામ પિડા ૨ પિયુકા. ૯ ખીમા વિજય ૧૧૭માં Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨ શાંતિ વિજય ૮ ન્યાયસાગર ૫ માણેક વિજય (મુનિ) ૧૭૨ ૨૫કીર્તિ શિષ્ય મા મુનિ શિષ્ય વિજયનીતિ સુરિ શિખ. ૮ દિન દરવેશ ૧૮ ઉદય વિજય ૧૭ હમુનિ ૧૧ ઉદય વિજય લબ્ધિ વિજય શિષ્ય ૨૬ર શિવાનંદ હિતકારી ૨૬૩ માયા ઘેનમાં ઊંઘી ૨૩ ૨૬૪ સુણ પ્રાણુડા ! અરિહા ગુણ ગાઓ ૨૬૫ જ્ઞાનરસ પીજે રે સજના ૨૬૬ કઈ કાણું કેઈ કુબડા ૨૬૭ મત નગારૂ માથે ગાજે. ૨૬૮ મનુષ્ય ભવ પામીને ભાઈ! ૨૬૯ યારી તે પિયુને ઈમ પ્રીવે ૨૭૦ સમય સંભાવે રે આખર ચાલવું ૨૭૧ જેય જતન કરી છવડા ર૭ર ચતુર ! તું ચાખ મુજ હિત શીખ સુખડી ૨૭૩ સહેજ શિખામણ મનવા ! માની લે. ૨૭૪ જેના ઘરમાં અધમ નાર ર૭૫ જીવ! ચૌદ ભુવનમાં જેમ કે ૨૭૬ ચેતન ! ચેતો ૨ ચિત્ત ચતુરાઈ કરી ૨૭૭, આતમ નંદી રે અનુભવ સાંભળે ૨૭૮ ચૂપ કરીને તમે ચેતો કે પ્રાણી ૨૭૯ મદન કાઢવા અણુ શોધી ખાધા ૨૮૦ તમે જિનવરના ગુણ ગાજે રે ૨૮૧ ચેત નિજ હેત સુકરિત કરી સાંભળી ૨૮ર તું થોડું દાટીજા કોણ છે Dરી પ્રેમ વિજય ૫ અતિવિજય ૭ આતમરામ ૬ સંવે ૭ સાંકળચંદ ૮ કેશર વિજય ૭ રામજી મુક્તિ કમલ સુરિ શિષ્ય ૮ હીર વિજય (ઉતમવિજય) ૪ કાનજી મુનિ : - રામવિજય શિષ્ય સમયાદિ સંગ્રહ Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮૩ ૨૮૪ ૨૮૫ ૨૮૬ २८७ ૧૮૮ ૧૮: ૨૯૦ ૨૯૧. ૨૯૨ ૧૯૩ ૧૯૪ ૨૯૫ ર૯ ૨૯૭ ૨૯૮ ૨૯૯ ૩૦૦ ૩૦૧ ૩૦૨ ૩૦૩ તુઝે કયા કામ દુનિયાસે ? અનુભવયાના ભવિયા ૨ ચેતે તા ચેતાવુ... તને ૨ે પામર પ્રાણી ચેતન! સમજે સમજો રાજ રાત દિવસ! કાયા મૂઢ પાષે ૨ ચેતન ! ચેતા ચતુર ચમાલા ભવિકજન | ભજવે રે ભજ (૩) ભગવ ́ત પૂજા દેવગુરૂ સેવા કરણા અભિમાની જીવડા ! ઈમ ક્રિમ પામીશ પાર ? ભમી ભમીને ભવ અટવીમાં કુલ્યા કુલ્યા શુ કરે છે કે મૂરખ પ્રાણી ચેતનજી ! ચેતા દુનિયામાં કાઈ ન તારૂં કાં ભૂલતા દિવાને ? આટલું" તા સાધજે તું વીત ગયા નર ભવા અવસર તને સ’સારી સુખ ક્રમ સાંભરે રે લાલ ઘડી એક તણા વિશ્વાસ શ્વાસના નાણા રે જાવું જરૂરી મરી જીવડા રે તારે જાવુ` જરૂર મરી માંધેરા દેહ આ પામી વિરથા જનમ ગમાયા માટેકુ લલચાય પ્યારે ! માડેલું. લલચાય ? । તિવિજય ૧૫ ઋષભદાસ વિ ૧૪ નિત્યલાભ ૭ વીરવિજય ૯ 99 ૨૭ લાવણ્યકાર્તિ ૧૫ સાધારણ મુનિ ૨૩ પાચંદ્ર સૂરિ ૨૪ ર્જિનહ ૭ વ્રુદ્ધિસાગર સૂરિ * ૫ ખાંતિવિજય ૯ સશરૂ ૪ નિદાસ ૧૨ વિજ્ઞાસ ૨૪ ખાડીદાસ ઋષિ ૧૧ વીર મુનિ । ચિદાનંદ પ. શુભવિજય શિષ્ય તત્ત્વસાગર શિષ્ય સ. ૧૯૩૦ સ. ૧૯૧૬ જેતપુર ચામાસ પ "" ૫ વિનય (વિજય–મુનિ) વિસ્તૃત અનુ ર્માણુકા ૧૧૭૩ Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ต่ง વીરવિમલ શિય ૩૦૪ અરે આ ભાઈ જાળી ૧૦ વિનય મુનિ ૩૫ ભવિ ચેતન ! ચેતે પ્રાણી ૫ મયામુનિ ૩૦ સમજવું છું હું સમજ સખા ૭ સેવા ૩૦૭ ચેતન ! સમજીને વિચાર કે કયાંથી આવીયો ? ૬ ૩૦૮ બૂઝ રે તું બૂરુ પ્રાણું ૧૭ સમય સંદર પ્રાણીડા ૨. સુતે કાં તું નચિંત ૯ સદગુરૂ ૩૧૦ જીવડા ! સુકૃત કરજે સાર ૮ શીયલવિજય ૩૧૧ ખેયા માનવભવ ખટપટ મેં ૫ માનિ સિંહ ૩૧૨ ગઈ કામ હાથ ન આવે સમઝમન ગઈ ૩૩ પ્રાણી! જાણું રે દાણ અનાદિના ઇ ડે ૧૫ વિશુદ્ધ વિમલ ૩૧૪ શ્રી જિનવર ઈમ ઉપદિશે ૨૦ ૩૫ચંદ ૩૧૫. હર મરના હક જાના યારો ૩૧૬ સુણ ગુણ છવડા રે કવો કરી જઈ. [૮ પઘકુમાર મુનિ ૩૧૭ માયા કીધી જીવ! તેં કારમી ૧૩ ગાંગજી ૩૧૮ ચેતન ! તું તારું સંભાળ કે કયાંથી આવી? ૧૨ ભાવસાગર ૩૧૯ ચિત સમરૂં રે વીર જિણુંક ૧૩ દીપવિજય કવિ શ ચતુર સનેહી ચેતન ! ચેતી રે ૧૧ ઉદયરતન સ પામી શ્રી જિનવરત ( 1 આત્માના ત્રણ ભેહની સઝાય ૩૨૦ બહિરાતમાં પહેલે કહો ૧૦ બુદ્ધિ સાગર સૂરિ જ આાન ભંડમાનિખેવણ સમિતિની સજા કે આદિનાથની સરસાયો ૧૫ જુઓ મમતા તછ સમતા ભજવાની , ઇંદ્રિય સુખ ૩૯૮ સગાથાદિ સંગ્રહ આ વિષે બીજી પરમાતમ છત્રીસી જુઓ પાંચ સમિતિ Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જુઓ અષ્ટ પ્રવચન માતા વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા જુએ જ્ઞાન ક્વિાની મહત્તા 17 આધ્યાત્મિક ઉપાશક હરિયાળી મઝા ૩૨૧ અવધૂ! ખોલી નયન અબ જુઓ ૫ ચિદાનંદજી અસા જ્ઞાન વિચારો પ્રીતમ જ અવધુ! નિરપક્ષ વિરલા કોઈ ૩૨૨ કહાં કરૂં મંદિર કહાં રે ડમરા ૫ વિનયવિજય ૩૨૩ કિસકે ચેલે જિસકે બે પૂત ૩૨૪ સાધુ ભાઈ સે છે જેના રાગી ૩૨૫ જાગે યાર ! ભયો સુવિહાણ જ દેડતાં દેડતાં પંથ કપાય તે ૩૨૬ નિરાધાર કેમ મૂકી શ્યામ મને ૬ આનંદ ધન કે હું તો પ્રણમું સદગુરૂ રાયા રે મગરી ઉપર કૌવો બોલ્યો ૩૨૭ અવધૂ! એ જ્ઞાન વિચારી Rા સુણ ચરખેવાલી ચરખો ચાલે છે તારા ૫ ક કુણહિ મુબજ કુટિલ ગતિ ૫ , રક અવધૂ! સો જોગી ગુરૂ મેરા છે. વણઝારો ધૂતારો કામણગારો ૩૨૮ વરસઈ આંબલી ભીંજઈ પાણી ૫ પાલ કવિ ૩૨૯ ચતુર વિચારે ચાર વિચાર - ૫ બુધજન ૩૩૦ ગાંઠડી કાટી કાં જી? જ મુનિ સલચંદજી ૩૩૧ , બાલ દષ્ટિ તજી ૧૭૦૪ (જુએ સ્ત્રીઓના સ્વભાવની) છે ચરખાની - ચહરતિ ચોપાટ છે ગર , વણઝારાની બધી સજઝાય વા: કાર્તિવિજય શિષ્ય , * મળt * Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૩૨ ૩૩૩ ૧૦ ૧૧૭૬ જુઓ ચોખા • તુલા ૩૩૪ ૩૩૫ જુઓ મોર ૩૩૬ જુઓ કોથળી જુઓ શિવરમણ ૩૭. ૩૩૮ જે જસ ગૅલ્યા તે તસ માં જઈ દીસઈ પુરિસા મ ભમ્ માથા સનાં દલ સકલ શુભ કામિની શુહમતિ કર એક અતુલા જેણિ નવિ ભૂગઈ સેવક આગળ સાહિબ નાચે વિનય સાગર બામણને કુલ ઉપની રે Bક પુરષ એક અતિ સુંદરજી ૫ ટન સૌભાગ્ય પૂછું રે પંડિત સુમનઈ વાતડી રે મનમોહન એક માનિની રે 8 આજ સખી મેં સાંભળ્યું જિન સેવાસે પાઈએ છે ૧૩ દેવચંદજી ઈક નારી રૂપે અડી કહેજો રે પંડિત તે કુણું નારી ૧૪ ઉગ્યશોવિજય પાંચ વધાવા સખી ! મો રે મનભાવે જ સાધે ભાઈ! અહમ કીની જ્ઞાન સરાડી ૬ ૩ નારી એક મેં નયણે દીઠી ૫ સૂર વિજય જ બેબીડા ! તું ઘેને મનનું ધોતીયું રે ૬ સમય સુંદર નરભવ નગર સેહામણે પિકડ ખીમાવિજય 3 નારી મેં દીઠી એક આવતી રે ૨૪ દુખહરણ દીપાલિકા રે લોલ રક આછી સુરંગી ચુનડી રે જુઓ જીવદયા જુઓ ૧૫૩૩ જુઓ વાણીયાની–૨૧૪૨ છ ઠવણ ધાબીડા - આત્મા ૨૬૧ મેઘવિજય શિષ્ય જુઓ ઈરિયાવહી જુઓ દિવાળી ૧૨૮ • સમકિત સઝાયાદિ સંગ્રહ માણિજ્ય Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા અજ્ઞાન મહા અંધેર નગર ઉર્યરતન અંધેરી નગરી Eણ એક નારી દેય (બ) પુરૂષ મળીને ૬ જેલની માળા કફ જેને છવડા ! જિનછ પૂજન મંદિર જાઈ ૧૧ જુઓ જિનપૂજા સમયે ભાવવાહી રેલગાડી ચેતન ચેતો ચતુર બેલા ૯ વરવિજય જુઓ આત્મા ચેતન જ સખી રે! મેં તો કૌતુક દીઠું શુભવિજય શિષ્ય જુઓ વજસ્વામી હક સુણ સોદાગર બે દિલકી વાત હમેરી સેદાર ૨૩ સાસરીયે એમ જઈએ રે બાઈ ૮ ભાવપ્રભસૂરિ વિનયપ્રભા(જિનરાજરિ) શિષ્ય જુઓ સાસરા ૪ જિનવર મુઝને કોઈ મિલાવે ૧૪ લાલવિજય પં. શુભવિજય શિષ્ય જુઓ સાસરા દર કહેજો ચતુર નર! એ કેણુ નારી ૫ ઉપવિજય વિનયવિજય શિષ્ય જએ નવકારવાળી કક એક નારીરે ધર્મતણે ધરે જાણીયે. ૬ કવિયણું હક મન નહિં માને મારું રે ૧૮ રવિ (અ ) જુઓ ૭૭૦ છે એ કોણ પુરૂષ કહા? સગણુનર ! ૬ રવિવિજય છે એવાની દક મૂરખો ગાડી દેખી મલકાવે ૮ મોહનમુનિ મૂરખને પ્રતિબંધની * મનમાળી ઘણું ખપ કરઈ ૬ પતિલક તક વાર જિનવર રે ગૌતમ ગણધરને કહે ૭ ગુણવિજય , કઠીયારા ૬૯૩ 1 આનંદ શ્રાવકની સજઝાય હિથી ભરપૂર વડું વણિક ગ્રામ ૨૨ દર આયંબિલની સજઝાય આ વિષેની બીજી જુઓ વર્ધમાનતપ, સુંદરી, નવપદ સમરી મૃતદેવી શારદા ૧૧ ઉ. વિનયવિજય વા. કીર્તિવિજય શિષ્ય જ આયુષ્યની સઝાયા જુઓ આઉખાની આયુષ્ય પ્રમાણુની સજઝાય » ટૂછવ નિકાય છે કાયા ૩૩૯ ૩૪૦ Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સયલ જિજ્યુસર પાય વદેવી મન મા ૩૪૨ ૧ વીા પુસ્તક હાથ હૈંસા ગજ ગાંમિની ૩૪૩ ૨ હવે આદનપુર અભિરામજી ૩૪૪ ૩ જિત વચને છુઝીયા ૩૪૫ મઈ” તુઝે વરીએ રે મનન ૩૪૧ ૩૪} ૩૪૭ ૩૪૮ ૩૪૯ ૩૫૦ પુછ્યુંતણે બલ તરભવ પામ્યા ભવમાંહિ ભમતાં થાં ૨ । આ ધ્યાનની સજ્ઝાયા ૨૫ ભાવ વિજય ૩. વિમલહેણ શિય· સ. ૧૯૯૬ કુમારની સજ્ઝાયા ૧૧ માનસાગર નપ.વિજયસેન સૂરિ-વિજયપ્રભસૂરિ-ઉ, જય૧૫ સાગર-જીત સાગર ગણિ શિષ્ય સ. ૧૭૫૧ નયર સખર સરરાષ્ટ્ર २७ મનારથઈ છે ૬ માળેક્સને B1 આળસ કાઠીયાની સજ્ઝાયા ૧૧ મેધરાજ મુનિ ૧૧ P; આલાયાની સબ્ઝાયા માજ અનંતા ભવતણાં કીધાં તિા ટ્ પાપ આલાઈશ આપણા પ્રણમી સદ્દગુરૂના પ૬ પુજ શ્રી જિનવરને કરી પ્રણામ સકલ સુરાસુર પ્રમઈ પાય ૬ સદ્ગુરૂની કરીએ સેવના પંડિઢમણુ અધ્યયન માઝાર ૫૧ લાવણ્ય સમય ૩૬ સમય સદર ૨૩/૧૦ - આશાતના તજવાની સજ્ઝાયા ૧૫.૫.. રાજવિજય ૧૧ જ્ઞાન વિમલ ૧૨ જ્ઞાન સાગર આ વિષેની ખીજી જુઆલવ આવેયણા સ. ૧૬૯૮ અહેમ પુર જુઓ જિનમદિર૦ 99 જુ ગુરૂની ૩૩ આશાતના ૧૧૭ સુજાયાદિ સંગ્રહ Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા | ET આશા-તુષા વિશેની સજઝાયો ૩૫૧ આશા એરનકી કયા કીજે. ૪ આનંદ ઘના ૩૫ર ચેતન ! જે તું જ્ઞાન અભ્યાસી ૯ ઉ.યશોવિજય ૩૫૩ તરસના તુરણ રે વશ કર જગના જંતુ ૧૧ વિશદ વિમલ વીરવિમલ-વિનયવિમલ શિષ્ય 8 આઅવ-૭મી ભાવનાની સક્ઝા જુઓ ૧૨ ભાવના :; આષાઢા ભૂતિ મુનિની સઝાયો ૩૫૪-૫૮ (સરસ્વતીને) મૃતદેવી હઈડ ધરી ૯ ભાવરતન મુનિ પૂનમ છ મહિમામ ૩પપ નિજ પુત્રીઓને કહે રે સૂરિશિષ્ય ૩૫૬ ગુરૂ, કહે એવડી વેળા રે ૩૫૭ સુખ વિલસતા એટણ દિને ૩૫૮ પાંચસે કુમારને મેલીયા રે ૩૫૯-૬૩ આષાઢાતિ અણગાર ૨૧ રાયચંદઋષિ પૂજ્ય જેલછષિ શિવ ૩૬૦ આષાઢાભૂતિ ઈમ ચિંતવે નાગોર ચોમાસું સં. ૧૮૩૬ ૩૬૧ રાય પડાવ વિકવીએ એ ૩૬૨ સામા સામી રે ખેંચતા ઝોળી ૩૬૩ ૨૫ દિયે દેવતા તો રે લાલ ૧૩ ૩૬૪ ચાલ્યા નહાવા આપવા રે ૮ માણેક મુનિ મહિમાનંદ મુનિ શિષ્ય ક આહાર(ર) અણાહાર(ર) વિશેની સઝાય ૩૬૫ સમ ભગવતી ભારતી ૨૧ વાચક યશવિજય તપગચ્છ શ્રીપ્રભસૂરિ રાજ્ય પં. નયવિજય શિષ્ય 3 પ્રભુ પગલા પ્રણમી પચખાણ વિચાર ૮ જ્ઞાન વિમલ જુઓ પચ્ચખાણ ૧૩૮૫ ૧૧ ૨૦ ૧૬ Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૬૬ ૩૬૭ ૩૬૮ ૩૬૯ ઇરિયાવહી પમિશું ? ભવિકા ! પાંચસે ત્રેસઠે ભેદે જીવ જે ભણ્યાં સકલ કુશલ દાયકે અરિહંત મન શુદ્ધે રે ઈરિયાવહી વિ ડિમા ગુરૂ સન્મુખ રહી વિનય વિવેક ३७० ૩૭૧ ૩૭૨ તારી મે દીઠી એક આવતી રે શ્રી જિનપતિના રૂ ૫૬ પુંજ નમીને ૩૭૩ ૧ શ્રુતદેવીના ચરણુ તમીને ૩૭૪ ૨ અભિહયાષ્ટિ દર્શાવષે રે ૩૭૫ ચદસ પય અડચત્તા ઈરિયાસમિતિની સજ્ઝાયા ઈર્ષ્યાની સજાય 39; ૩૭૭ ધનદત્ત શેઠના દીકરા નામ ઈલાપુત્ર જાણીયે ૩૭૮-૩૮૩ જ બ્રુન્દીપના ભરતમાં ાણુ ૩૭૯ ૨ ક્રમ વશે જે જીવને ૨ મૈં રિયાવહીની સા ૧૮ પ્રીતિવિમલ ૭૫ ૦ હિતવિજય ૧૬ મેવિજય ૧૪ વિ જ્ઞાનિમલ ૩૮૦ ૩ હવે નાટકણી મન ચિ ંતને૨ લે ૩૮૧ ૪ ટાળુ નાટકીયા તણુક ૨ ૩૮૨ ૫ ઈલાચીકુમાર ચિત્ત ચિ ંતવે ૩૮૩ ૬ હવે નરપતિ મન ચિંતવેજી રે ૧૪ ૫. વીરવિજય ૭ મેઘવિજય ગણિ શિષ્ય ૧૫ વિદ્યાવિજય ૧૩ ૬. વિનય વિજય ર ક . 97 ઇલાચી કુમારની સજ્ઝાયા ૨૯, લબ્ધિવિજય ૧૫ ૧૩ ૧૫(૧૧) ૧૭ માલમુનિ ૧ જુએ ઉત્ત. ૨૪, અષ્ટ પ્રવચન માતા તથા પાંચ સમિતિ જુઆ ચંદરાજા ૮૯૨ ૫. જયવિજય શિષ્ય ધીરવિમલ કવિ શિષ્ય ૫. શુભવિજય શિષ્ય " નયવિજય વાચક શિષ્ય તપ॰ વિજય પ્રભસૂરિ-વિજયરત્ન સૂરિ–ઉ, કીર્તિવિજય શિષ્ય ૧૭૩૩ શ્રી પૂજ્ય ખૂઞયજી—શ્રી પૂજ્ય નાથાજી શિષ્ય સ. ૧૮૫૫ જેઠ અંજર ચામાસુ′ ૧૧૫૦ સર્જાયાદિ સગ્રહ Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મેં ઈસિભદ્ર પુત્ર અધિકાર વિષેની સજઝાય ૩૯૨ ૩૯૩ ૩૯૪ ૩૯૫ ૩૯૬ ૩૯૭ ૩૯૮ 5 ઈકાર કમલાવતીની સજ્ઝાયા ૩૮૪ મહેલે તે બેઠા રાણી કમલાવતી ૩૮૫-૯૦ ૧ જ’ન્રુત્ક્રીમના ભરતમાં ૩૮૬ ३८७ ૨ માતા–પિતા તવ હરખીયા ૩ સુણા વચ્છ ! માહરી વાત ૪ પુરાહિત કહે નારી સુÌાજી રે ૫ સયમ મારગ Łાહિલા ૩૮. ૩૮૯ ૩૯૦ કુ કહે રાણી કમલાવતી ૩૯૧ કહૈ રાણી કમલાવતી કાયા રૂપી બન્યા પાંજરા ઢામાંધ ગજરાજ અગાધ મહાબલી ***** તે ગિમા ભાઈ તે ગિ મયગલ માતા રે મન (વન)માંહિ વસે વિષયતણાં સુખ પાંડુઆ ચેતન.! છેઠ ટ્રુ વિષયના પરસંગ પામી શ્રી જિનવરતા * ૨ જીવ | વિષય નિવારીયે વિષય વાસના ત્યાગા ચૈતન ૧૪ માલ સુનિ ૯ 5 ઈંદ્રિય સુખની લાલુપતાની સાયા . ૫ જિન હ જુઆ ભગવતી સૂત્ર ર૦ આ વિષેની ખીજી જુએ ઉત્ત. ૧૪, દશવૈકા ૪ ૭ લાવણ્યસમય ૭ સેવક ૯ પદ્મચંદ્ર સૂરિ ૪ ૧૫ લબ્ધિવિજય ૧૧ સિદ્ધિવિજય છ ચિદાનન્દુ લાંઢાગચ્છાધિપતિ ખૂબય જી-પૂજય નાથાજી શિષ્ય નં. ૧૮૫૫ અંજાર ૫. શાયલ વિજય શિષ્ય જુઓ ૨૨૪૬ જુએ વિષય સુખની વિષમતા વિસ્તૃત અનુક્રમણિક ૧૧૮૧ Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૦૦ ૪૦૧ ૪૦૨ ૪૦૩ ૪૦૪ ૪૦૫ ૪૦૬ ४०७ ૪૦૮ ૪૦૯ ૪૧૦ ૪૧૧ એક ફ્રરસ ઇંદ્રીવશ ગજ પડયા કુક એક ઇંદ્રિયને કારણે ારડ શ્વાન મુખ ચાવત બ્રિક ષિક કામવિટ ભણા સાસુને વહુ મદિરે ગયાં'તાં ધન ધન તે દિન કારે આવશે? અપૂર્વ અવસર એવા કયારે આવશે ? ૫. ચેતનવિજય ૧૩ મૂળજી ૫ તન ૧૪ સમય સુંદર 45 ઉભારી વતની સાય 45 ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રના ૩૬ પશુમિય પહુપાસ પયાવિદ ૭ એલક ૭ કપિલ ઋષિ 45 ઉત્તમ .. 5 ઉત્તરાયન સૂત્રની સજ્ઝાયા 99 ૧ વિનય અધ્યયન પયણુ દેવી ચિત્ત ધરીજી ૨ પરીષહ સાહમસામી જ ગ્રુપ્રતે’ ૩ ચરંગીય,, પ્રથમ માનવ ભવ દૈહિલા ૪ અસ`ખય અજરામર જગ ા નહિ" 99 ૧૬ વીરવિજય મનાથની સાયા ૧૪ યુ(હિ)ધ વિજય ઉન્નવિજય અધ્યયન નામાધિારની ૧૬ ખેમરાજ યુનિ ७ 99 પુ સકામ અામ મરણુ ૫ચમ અધ્યયને કહે એ ૭ ૬ નિત્ર “થીય સ’સારવપ સ`સાર રે જીવ અન ́તાવે કરી ,, અજજિમ કાઇક પેષે આંગણુ દેવલ નાણુ ગુણુ પૂરીયા ७ કાવારી દીવાની ૧૨૨૪ જુએ વિષય સુખની વિષમતા 99 જુ "" હીરવિજય શિષ્ય વિજય નીતિ સૂરિ શિષ્ય સજ્ઝાય (તા. ઉદયવિજયકૃત નં. ૪૦૪ થી ૪૩૯) ૮ વા. ઉદ્દયવિજય કૃત ' ક ૧૧૮૨ સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૪૧૨ ૯ નિમ રાજો ૪૧૩ ૧૦ મપત્ર ૪૧૪ ૧૧ મહુશ્રુત ૪૧૫ ૧૨ હરિદેશી ૪૧૬ ૧૩ ચિત્ર સુભૂતિ ૪૧૭ ૧૪ ખ્રુપુકાર મહાવતી,, ૪૧૮ ૧૫ ભિક્ષુકાર ૪૧૯ ૧૬ બ્રહ્મચય સમાધિ lea અધ્યયન દેવતણી ઋદ્ધિ ાગવી આવ્યા ૮ ઉદ્દયવિજય ७ 99 ૧૧ પદ્મર પાન થયે પરિપાક વીર જિષ્ણુ દની દેશના ઋષિ વનવાસી સુરવર સેવિત ૧૫ ચિત્ત(ત્ર) અને સ“ભૂત એ દેવતણી ઋદ્ધિ ભાગવી ૨ તપ કરતાં મુનિ રાજીયા લાલા બ્રહ્મચર્યના દશ વાં સ્થાન શ્રી જિનધમ સુણી ખરા કપિલ પુરના રા”ચા 3 પ 99 99 ૪૨૦ ૧૭ પાપ શ્રમણ ૪૨૧ ૧૮ સયતિ રાષિ 29 "9 ૪૩૨ ૨૯ સમ્યકત્વ પરાક્રમ ૪૩૩ ૩૦ તો માત્ર ૪૩૪ ૩૧ ચરણવિષિ 99 દ ૧૨ ૧૩ ૧૪ ' 99 સુગ્રીવ તયર વર વનવાડી આરામ ૮ મગધ દેશ રાજગૃહી નગરી ૪૨૪ ૨૧ સમુદ્રપાલ નયરી ય પામાં વસે ૪૨૫ ૨૨ રહેનેસિ શૌરીપુર અતિ સુૌંદર ૪૨૬ ૨૩ ક્રેથી ગૌતમ શિષ્ય જિવેસર પાસના ૪૨૭ ૨૪ અષ્ટ પ્રવચન માતા,, સમિતિ ગુપ્તિ સુધી ધરા ભવિ૬ ૪૨૮ ૨૫ વિજયધાય જયદ્દાષ(યજ્ઞગીત) વાણુારસી નગરી વસે ૪૨૯ ૨૬ આચાર્યાખ્યસામાચારી દશ આચાર સુણિ ંદના ૪૩૦ ૨૭ કુશિષ્ય ખલુંકીય ગીત વીર ગાયમને ઈમ કહે ૪૩૧ ૨૮ માક્ષમાગ વધુ માન જિનવર કં 99 99 સાહમ જ બ્રુને કહે શ્રી વીરે તપ વર્ણ વ્યા વધમાન જિન ઉપદિશે 99 99 ૪૨૨ ૧૯ મૃગાપુત્ર p ૪૨૩ ૨૦ અનાથી રાજર્ષિં,, 99 "9 . 99 .. 29 29 29 વીર કહે બત્રીસમે રે કેવલ નાણું જાણુતા ૨ લે ક્રિસન નીલ કાપેાતે એ ૪૩૫ ૩૨ પ્રમાદ ઠામ ૪૩૬ ૩૩ ક્રમ પયડી ૪૩૭ ૩૪ વૈશ્યા અધ્યયન ૪૩૮ ૩૫ અણુગાર માર્યાધ્યયન ૪૩૯ ૩૬ જીવાજીવ વિભક્તિ સાહમ સ્વામી એમ કહે રે 4 ૪૪૦ ૧ ગુરૂ ગૌતમ ગુણુ હિયઈ ધરી ૧૪ બ્રહ્મર્ષિ (બ્રહ્માનંદ) લે. ૧૬૭૧ વીર કહે ભવિ લાયને 99 ૪૪૧ ૨ ૪૪૨ ૩ ૪૪૩ ૪ ક સ્વામી સુધર્માં અઘ્યયનિ ભીજઈ અંગછઈ ચ્યાર જગિ દાડિયા ૨ જીવ દયા પાલ ખરી ૧૩ ७ ७ ૧૨ ૯ ૧૦ Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૪ ૪૪'૫ ૫ ४४६ ७ ૪૪૭ ૮ ૪૪૮ ૯ ૯ ૧૦ ૫૦ ૧૧ ૪૫૧ ૧૨ ૪૧૨ ૧૩ ૪૫૩ ૧૪ ૪૫૪ ૧૫ ૪૫૫ ૧૬ ૪૫૬ ૧૭ ૪૫૭ ૧૮ ૪૫૮ ૧૯ ભવજય નિધિ પારઈ હુ તા જિવર ભાષિત સાંભલક એ જેમ કાઈ નર અજ પેષ એ "પા નારી સાહામણીજી મિથિલા નય૨ી જાણીન જિમ તરૂ પાઉ પાનડું જી મહમદ સહુ પરિહરી રે મથુરા પુરપતિ સુખ નરેસર બ્રહ્મદત્ત ૩ પિલપુરિ રાજીએ રે પુર ઈક્ષુકારઈ નૃપ મુકારઈ એ પંચ મહાવ્રત જે ધરઈ સાહમ સ્વામી જ ભ્રુપ્રતિ ભઈ ચારિત્ર ચાખઈ મતિ ધરી કપિલ પુરવર રાયઉ ૧ સુગ્રીવ પુરિ રાય બલભદ્ર સેહઈ ૨ માત જે કાંઈ તુમિ કાઉ ૩ માત ક્રિયઈ તન અનુમતિ સારી સિદ્ધ સાધુ નમિસ્તુ' અન ભાવઈ ચ"પાપુરિ પાક્ષિત નામઈ ૪૫૯ ૨૦ ૪૬૦ ૨૧ ૪૧ ૨૨ સૌરીપુર વસુદેવ રાજા શિકુમાર ગુણુ સુૌંદર ૪૬૨ ૨૩ ૪૬૩ ૨૪ ચાલઈ જમણા જોવતઉ રે ૪૬૪ ૨૫ માનીયગીત નયરી નામ વાળુારસી ૪૬૫ ૨૬ સામાચારી સામાચારી સાધુની ૪૬૬ ૨૭ ખુલ્લુ રાયગીત શ્રુદ્ધિતણુક નિષિ ગગ મારિષ ૪૬૭ ૨૮ મેક્ષમાર્ગીયન સાહમ ગણુહર ઈમ હઈ અધ્યયનઇ જિષ્ણુવર એગણત્રીસમે’ ૪૬૮ ૨૯ ૪૯ ૩૦ તપ કીજઇ રે રાગદેષ દાયપરિહરી ઈંક વિધ સયમ દુવિધ ધમ ધરી ૪૭૦ ૩૧ ૪૭૧ ૩૨ ઢાલ અનાદિ લગી દુઃખ દાયક આઠ કરમ જિષ્ણુવરે લાં ૪૭૨ ૩૩ સાયા િસ ગ્રહ છ ૧ ૧૦ ર ܙ ' ૭ ८ ૧૫ ૧૪ ૧૫ ૫ ૧૫ e ૧૫ ૯ ७ ૧૨ Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમાંણુકા ૪૭૩ ૩૪ ૪૭૪ ૩૫ ૪૭૫ ૩૬ ૪૭૬ ૧ ૪૭૭ ૨ ૪૭૮ ૩ ૪૭૮ ૪ ૪૮૦ ૫ ૪૮૧ ૬ ૪૮૨ ૭ ૪૮૩ ૮ ૪૮૪ ૯ ૪૮૫ ૧૦ ૪૮૬ ૧૧ ૪૮૭ ૧૨ ૪૮૮ ૧૩ ૪૮૯ ૧૪ ૪૯૦ ૧૫ ૪૯૧ ૧૬ ૪૯૨ ૧૭ ૪૯૩ ૧૮ ૪૯૪ ૧૯ ૪૯૫ ૨૦ ૪૯૬ ૨૧ ૪૯૭ ૨૨ ૪૯૮ ૨૩ ૪૯૯ ૨૪ ૫૦૦ ૨૫ ૫૦૧ ૨૬ ૧૦૨ ૨૭ ૫૦૩ ૨૮ સ. ૭૫ સ્ લેસ્યા છતુ જિષ્ણુવરે કહી રે પચ મહાવ્રત મનધિ આદિર જીવ અનઈ જીવ પ્રકાઈિ ર શ્રીજ'ભુમુનિ વિનવ્યા રે વા. રામવિજય સુમતિ વિજય શિષ્ય ૧૧ ૨૧ ७ ખીજે અધ્યયને લાંછ ત્રીજે અધ્યયને લાં (યુ)અસ્થિર જિનવરે કઢિ ઉત્તરાધ્યયનને' પાંચમે છઠ્ઠું અધ્યયને કહે રે સાતમે અધ્યયને ઈસી કપિલ મુનિનું આઠમુ ૨ નવમે અયને' જિત ભાખ્યા અધ્યયને દશમે રૂ શ્રી જિનવર૦ અગ્યારમે અધ્યયને સા છઠ્ઠા, પૂર્વ પુરાહિતને ભવે તેરમે ત્રિભુવન જતના નાયક ચૌદમે અધ્યયને કહે ભિક્ષુમારગ અધ્યયન પન્નરમે અદાચ સમાધિ થાનક પાપશ્રમણુ કહે સત્તરમે’ કો અધ્યયન અઢારમે' વિ! તુમે વા રે મૃગાપુત્ર સાધુને રે વીસમે અધ્યયને જિનવીરે હાંરે લાલા ! અધ્યયન ઈકવીસમે ૧૧૫ અધ્યયન બાવીસમે’ અઘ્યયનઈ ત્રેવીસમે અધ્યયનઈ ચેાવીસમે’ અધ્યયન પચવીસમે જી અઘ્યયને છવ્વીસમે જી સીસ વિનીત ઉખિઈ જી વિજન ભાવે રે મેક્ષ મારગને સાધે ૧૩ ૧૧ ૧૧ ૯ ૧૦ ૧૦ ૧૫ પ ૧૬ ૧૬ ૧૨ ૧૮ ७ ૧૧ $ te ૧૪ ૧૫ શે . ૧૯ ૧૧ ૧૫ - ૪ . Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૮૬ સજઝાયાદિ સંગ્રહ 7 ર ૦ જે છ છ 9 + 9 • • • • ૫૦૪ ૨૯ ૫૦૫ ૩૦ ૫૦૬ ૩૧ ૫૦૭ ૩૨ ૫૦૮ ૩૩. ૫૦૯ ૩૪ ૫૧૦ ૩૫ ૫૧૧ ૩૬ ૫૧૨ ૧ ૫૧૩ ૨ ૫૧૪ ૩ ૫૧૫ ૪ ૫૧૬ ૫ ૫૧૭ ૬ ૫૧૮ ૭ ૫૧૯ ૮ ૫૨૦ ૯ ૫૨૧ ૧૦ પરર ૧૧ ૫૨૩ ૧૨ પ૨૪ ૧૩ ૫૨૫ ૧૪ ૫૨૬ ૧૫ પ૭ ૧૬ ૫૨૮ ૧૭ પ૨૯ ૧૮ પ૩૦ ૧૯ ૫૩૧ ૨૦ પ૩૨ ૨૧ ૫૩૩ ૨૨ ૫૩૪ ૨૩ ૫૩૫ ૨૪ ઓગણત્રીસમેં અધ્યયને શાસન નાયક વીરને જંબુ હમને કહે. અધ્યયનઈ બત્રીસમેં અધ્યયનઈ તેત્રીસમેં ત્રિસલાસુત ત્રિભુવનનો ધણી સંયમ રથના સુધા ઘેરી છવા જીવ વિભતી નામે સરસતિ મતિ અતિ નિમળા રે રાજશીલ ઉપાધ્યાય પંચમ ગણધર ઈમ કહઈ. યારિ અંગ અતિ દેહિલાં ચતુર સુજાણુ! પ્રમાદ પરિહરઉ વીર જિર્ણદ ભણઈ ઈમ વાણું એહ સંસાર અનંત અનંતાવાર જિમ કોઈ અજ નિજ અંગણિરવિ સુધન કપિલ ઋષિ રાજી શ્રી સુરલોક થકી વયવી ખ થકી જિમ પાંડુર પાના વીર સિર ઈમ ભણઈ સરસતિ દીયો મુઝ નિરમલી બુદ્ધિ રાજપુર નયરઇ બે હુઆ એક વિમાણ થકી ઍવી મુનિવર મુનિ અતિભલા વન મહસેન સમેસર્યા એ જે સુણીય જિનવરધર્મ નિરમલ કપિલ નિયરિદ્ધિ રાજીયુ એ નયર સુગ્રીવ સોહામણુક મગધ દેશ રાજગૃહી નગરી જગ નાયક બેલિ, સુણ સુણ સૌરીપુર રળિયામણુઉ પાસ જિવેસર રાજય હે. જિણસાસણિસાર સમિતિ જે = ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ ૦ - w Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " " વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૦ ૦ » ર. પ૩૬ ૨૫ લયરી વાણારસી બંભણુભાઈ ૫૩૭ ૨૬ શ્રી વર્ધમાન ભણઈ ઈર્યું પ૩૮ ૨૭ વીર જિસર ઈમ ભણુઈ ૫૩૯ ૨૮ શ્રી વર્ધમાન ભલું કહઈ રે ૫૪૦ ૨૯ ઈમ ભણઈ સોહમ સામિ ૫૪૧ ૩૦ બેલઈ લઈ રે વીર જિસર જગધણી ૫૪૨ ૩૧ ત્રિભુવન નાયક શિવસુખ દાયક ૫૪૩ ૩૨ સબલ અનંત દુરંગ જે ૫૪૪ ૩૩ નિરમલ નાણુઈ જાણુઈજી ૫૪૫ ૩૪ સુણઉ ભાવિકજન મન રિઆણું દ. ૫૪૬ ૩૫ વીર જિસર બૂઝવાઈ ૫૪૭ ૩૬ ઈમ ભણઈ સેહમસામી જંબૂ હ ઉદયન રાજર્ષિની ઉતિદિત ગા. ૧૧ જુઓ ૧૭૫૬/૨૩ ઉપદેશક જેવીસી ૨૫, ૨, ૩૫ બહુતેરી આદિ સર્જાય ૫૪૮ સરસત સામણું રે હું તમ વિનવું છે તમ વિનવું ૪૩ જેમલ ષિ ૫૪૯ વસત નિગોદ કાળ બહુ ગયે ૨૬ ડૌયા * * સં. ૧૭૪૧ ૫૫૦ આતમરામ સયાને તું તો ૩૨ રાજ(વિજય) ૫૫૧ કારતક માસે કામી નર તમે ૧૪ હરખવિજય સં. ૧૮૩૭ ૫૫૨ માતાને ઉદરે ઉપન ૨૫ મેઘલાભ તે જણાભ શિષ્ય સં. ૧૮૭૪ હાલાપુર ૫૫૩ એ સંસાર અસાર કરી જાણ્યા ૨૫ સાધારણ, ધરમસી શિષ્ય โร Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૫૪ ૫૫૫ ૫૫૬ ૫૫૭ ૫૫૮ ૫૫૯ જીવ સેવે તે આતમાં જીવ! તું સિદ્ધને સંભારજે ' ૩૯ શ્રી જિન પારસ નાથના રે ૨૬ ગુણસરિ અવિચલ પદ મન થિર કરી ૩૧ પાર્ધચંદ સુરિ જુઓ ભાવ-ભાવનાના મહત્વની સુર-નર-તિરિ જગ તિબેં ૨૫ બનારસીદાસ , જ્ઞાન ૧૯૧ ક ઉપનય ગર્ભિત સજગ્યા જુઓ-કઠીયારા, પ્રતિકમણ હેતુગર્ભિત, જંબૂ સ્વામીને સુધર્માની હિત, મનુષ્ય ભવની દુર્લભતા વિષે ૧૦ દષ્ટાંતની, જિનપૂજા સમયે રેલગાડીની, જિન પાલિત જિનરક્ષિતની ઉપશમની સાથે ભગવતી ભારતી મન ધરી ૨૩ લક્ષ્મી કલાલ મુનિ ઉપાધ્યાય શિષ જબલગ ઉપશમ નહિ રતિ ૭ હેમવિજય વિબુધનયવિજય-ઉ. યશે વિજય શિય શિવસુખદાતા શ્રી અરિહંત ૧૨ કેવલ વિજય ઉપશમ આ ઉપશમ આજે ૧૩ ધનવિજય જુઓ કુરગડુ મુનિ કા ઉપાધ્યાય પદની સજઝાય જુઓ પંચપરમેષ્ઠી ઉપાસકદશા સુત્રની . છે ૧૧ અંગ ઋજુતા(આજ૧) ગુણની સજઝાય , યતિ ધર્મ ૧૯૯૦ Rા ઋણાનુબધે લેણ-દેણ વિષે જુઓ ગોભદ્ર શેઠ-શાલિભદ્રની, ભાવડશા શેઠ EF ગwતુવતી રસીઓની આશાતના વજેવા વિષેની સઝાયે સુણ સોભાગી ! સુખકારી જિનવાણી ૧૫ રનવિજય પવયણ દેવી સમરી માત ૧૬ વિજયલક્ષ્મી સૂરિ સરસવતી માતા આજે નમીને ૧૧ અષવિજય ઋતુવંતી નારીઓ પરિહરે રે ૭૦ ખીમચંદ શીવરાજ તપગચ્છ સં.૧૮૬૨(૫) દિવાળી ળ ૫૬૦ ૫૬૧ પ૬૨ પ૬૩ સજઝાયાદિ સંગ્રહ Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૬૭ ૫૬૪ ત્યાંથી ? ઋષભ પ્રભુ અવતર્યાં ? ૫૬૫-૫૬૮ સદ્ગુરૂ ચરણુ ક્રમલ તમીજી રે ૫૬૬ ૨ જુએ જન્મ થયા જિનના જાણી રે ૩ જુઓ ઋષભદેવજી દીક્ષા લીચે ૪ દીક્ષા લેઈને એક વરસ ભમ્યા વેરાગીજી ઈક્ષ્વાકુમે નાભિકુલકર વરેજી જીàા, પંચ કલ્યાણુક ભાખીયે ૫૮ ૫૬૯ ૧૭૦ મૈં ઋષસદેવના પાંચેય કલ્યાણકની સજ્ઝાયા પદ્મવિજય ૧૨ વિજ્રયાન સૂરિ ' ૧૦ ૫૦૧ ઋષભદેવની સઝાય ઢાળ ૪ ઋષિદત્તાની સજ્ઝાય ૪ ૧૫ માણેકવિજય ૨૯ જ્ઞાનવિમલ રાયચ જી મૈં એકત્વ ભાવનાની સજ્ઝાયા જગમે ન તેરા ક્રાઈ આવ્યા પ્રાણી એકલે ૨ ૐ એકવીસ સબલ દોષની સજઝાય 5 એલક અધ્યયનની સજ્ઝાય અજને જિમ 'કાઈ આપણે આંગણે * એષણા સમિતિની સઝાયા ૫ ચિદાનંદજી ७ ૫ વા. ઉયરતન વિજયપા જુઓ પયુ ષણુ ઢાળીયા ૧૪૭૩ ૧૪૫૯ 99 મરૂદેવા માતા ૧૮૭૨ થી ૭૫ ૧૬ સતી જુએ .. આ વિષેની ખીજી જુઆ ૧૨ ભાવના જુએ. સબલ દોષ આ વિષેની બીજી જુએ ઉત્ત. છઠ્ઠું મૈં ઐતિહાસિક સ્માચાર્ય-મુનિઓની સજ્ઝાયા જુએ. ઉત્ત. ૨૪, અષ્ટ પ્ર. માતા, ૫ સમિતિ કે ચ્યાર્થી' વિસલ સૂરિની સજ્ઝાયા જન્મ સં. ૧૫૪૭ ઈડર, દીક્ષા સ. ૧૫૫૨ ગુરૂ હેવિમલસૂરિ, ક્રિયાહાર સં. ૧૫૮૨ વડાવલી (પાટણુ), સ્વર્ગસ્થ સં.૧૫૮૬ અમદાવાદ(નિઝામપુરા) વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૧૨૯ Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૨ ૫૭૩ ૫૭૪ ૧૭૫ ૫૭૬ ૧૭૭ ૧૭૮ ૫૭૯ ૫૮૦ ૧૮૧ પૂર ૫૮૩ ૫૮૪ ૧૮૫ ૫૮ ૫૮૭ ૫૮ ગાયમ ગણહેર પ્રધ્યુમુ પાય વીર જિÌસર પાયે નમી રે કી હીરવિજય સૂરિની સજ્જાચા પાલજીપુર ગુરૂ-વિજય દાન સૂરિ દીક્ષા સ`.૧૫૯૬ જેણુ દિન હીરગુરૂ વદન સમ ચંદ્રમા પ્રણમી સ*તિ જિલ્લુસર રાય વીરજિન કનગર સુ કર સરસતિ સામિણિ પાયે લાગઉ સરસવચન ઉિ સરસતી આજ સલ સિદ્ધાંત હુ” પાઉ་ સરસતી મતિ આપેાજી સારી ૧૯ તપ૦ વિજયદાન સૂરિ ૨૧ સેાવિમલ `સૂરિ સા. કુરાજી, સતીનાથીજી માત-પિતા વૈમલાઈબેન, જન્મ સ. ૧૫૮૩ પાટણ, આચાય ૫૬ ૧૬૧૦ શિરાહી : સ્વગસ્થ સ’. ૧૬૫૨ ઉના ૫ સલચ જી પદાન સૂરિશિષ્ય ૧૧ કનવિજય ૧૩ વિશાલસુંદર ૨૨ વિવેકહ ૯ સહેજવિજય ૧૦ સિદ્ધિવિજય ૩૨ હરિ ૫ સકલચ જી ૭ ભક્તિવિજય સરસતસામન મનધરી જિન્હેં હીરવિજય સૂરિગુરૂ કીયેા મે કરોડી વિનવુ જી છડિન છ ડિજારે કુમતિડાકણી સમરીઅ સરસતિ સામિણી સકલ જિજ્ઞેસર પ્રણું પાય ૮ સકલદજી ૧૨ હે કીર્તિ ૧ ક્રમવિજય વિજયદાન સૂરિ–હીરસૂરિ શિષ્ય વિજયસેનસૂરિ પ. હર્ષાનંદ શિષ્ય કવિ ભાવ વિજય શિષ્ય તપ૦ આણુ વિમલસૂરિ–દાનસૂરિશિષ્ય વિજયસેનસૂરિ શિષ્ય ૫. અમીપાલ શિષ્ય * વિજયસેનસૂરિની સજ્ઝાયા જન્મ ૧૯૦૪ નાડલાઈ, દીક્ષા ૧૬૧૩ સુરત, આચાયઃ ૧૬૨૮ અમદાવાદ, સ્વગ ૧૯૭૨ અમદાવાદ (અઢબરપુરા) અધિક ગુણુવંત જસવ તમહ ત ૭ધન વિજય પરમ પટાધર હીરનાંછ ૧૭ જયવિજય ૧૧૯૦ સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા પ૮૯ સરસતી ભગવતી ભારતીજી ૫૩ પં. ગુણવિજય તપ૦ હીરવિજયસરિવિજયસેન સરિ-વિજયદેવસૂરિશિષ્ય ૫૯૦ શ્રીહીર વિજયસૂરિપાય નમીજી ૧૭ પ્રીતિવિજય હીર વિજય સૂરિ-વિજય સેન સૂરિ–વાચક વિમલહ આણંદ વિજ્ય શિષ્ય વિજય તિલક સૂરિની સઝાય જન્મ વીસલનગર દક્ષિાવખતનામ રામવિજય, આચાર્ય પદ ૧૬૭૩માં નામ બદલ્યું, સ્વર્ગ ૧૬૭૬ શીરેહી ૫૯૧ આયો બીવિજય તિલકગુરૂ ૫ વિમલમુનિ હ વિજયરિની સજ્જા જન્મ ૧૬૩૪ ઈડર હરિ–લાઠમદે-માતપિતા દીક્ષા સં. ૧૬૪૩ અમદાવાદ, આચાર્યપદ ૧૬૫૬ ખંભાત, ગણનુજ્ઞા ૧૬૫૮ પાટણ, મહાપાબિરૂદ ૧૬૭૪ માંડવગઢ, સ્વર્ગસ્થ ૧૭૧૩ ઉના ૫૯૨ સરસતી પાયે લાગું તાહરે ૭ અજિતપ્રભમુનિ શ્રીવિજયદેવ સુરીશ મુખ ચંદ્રમા ૫ દયાકુશલ કલ્યાણકુશલ શિષ્ય ૫૯૪. સરસ સુમતિ આપે મુઝ સરસ્વતી ૫૭ સૌભાગ્ય વિજય સાઇવિજય શિષ્ય છરણગઢ. શી જિનવર ચરણે નમી ૧૩ ધમચંદ્ર ૫. સુમતિચંદ્ર શિષ્ય લે. સં. ૧૬૯૮ ૫૯૬ ચાલ રે ચાલ ગજગામિની ૧૦ તત્વવિજય વિજયદેવ સરિ–વિદેવ વિજય શિષ્ય ૫૯૭ સદ્દગાર ચરણ નમી કરી ૧૭ દાનકુશલ પં. રત્નકુશલ શિષ્ય ૫૯૮ શ્રીવિજયદેવ સૂરીશ્વરજી ૬ કવિ યશ વિજયવાચક શિષ્ય ૫૯૯-૬૦૧ સદ્દગુરૂ ચરણ કમલ નમી ૭ સૌભાગ્ય વિજય કવિતા વિજય શિષ્ય છરણગઢ ૬૦૦ તિર્થંકર પરિ અતિશય અતિ ૬૧ રાયચંદ ભણસાલી તિહાં કરે ૬૦૨ આજ ઉલટ ધરી આવી રે લાલ ૭ રૂપવિજય ઉ. વિનયવિજય શિષ્ય ૫૮૩ ૫૨૫ ૧૧ ૧૧૯ Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૯૨ ૨૪ K શા વિજયાન સૂરિની સઝા જન્મ ૧૬૪ર રેહ. (મારવાડ) દીક્ષા ૧૬૫૧માં નામ કમલ વિજયઃ આચાર્યપદ સં. ૧૬૭૬ શિાહીમાં નામ બદલ્યું. સ્વર્ગસ્થ સં. ૧૭૧૧ ખંભાત ૬૦૩ : પ્રથમ સદર વંછિત સુરત ૭ સંધવિજય ૬૦૪ સહુનઈ વાલ સરીસરૂ. જ હેમવિમલ સુરિની સજ્જાય ૬૦૫ જિનશાસનિ ઉદયુ દિનકર ૭ સુંદરહંસ સુમતિ સાધુસરિહેમવિમલ સરિશિષ્ય ૨ સેમવિમલ સૂરિની સઝાયો આદિ તપાગછગ્યા પણ ૫ સૌભાગ્ય હર્ષચરિ સોમવિમલસૂરિ શિષ્ય ધનધન દિન મુઝ આજ વિજ્યપ્રભસૂરિની સઝાયે જન્મ ૧૬૭૭ ક૭; દીક્ષા સં. ૧૬૮૬; આચાર્ય ૧૭૧૦ ગંધાર; સ્વર્ગસ્થ સં. ૧૭૪૯ ઉના ૬૦૮ સરસતિ માતા તુઝ ચરણે નમીજી ૮ લલિતસાગર ઉ,દીપ સાગર–તેજસાગર શિષ્ય ૬ વ્હ. સરસતિ સામિણું થાઉં હું ૭ કવિજસવંત સાગર બુધ કલ્યાણ સાગર–જસસાગરશિષ્ય ઉડી સહીયર સહ મિલી હે. ૮ અજિતપ્રભ સાગર ત૫૦ ચારિત્રસાગર મુશિષ્ય ૬૧૧ સહિયાં ! શ્રી વિજયપ્રભ વંદે ૧૦ સૌભાગ્ય વિજય પં. રણ વિજય શિષ્ય ૬૧૨ વીર વટાઉ બ્રાહ્મણ વિનવું રે ૯ જયવિજય વિજયદેવસૂરિપં. ગણ વિજયશિષ્ય ૬૧૩ મરૂધર મંડણ ફલવર્ધિપાસજી ૮ તિલસાગર પં. નરસાગર શિષ્ય ૬૧૪ સમરૂં શારદ સામિની ભલઈ ૯ પુણ્યવિજય પં. નેમવિજય શિષ્ય ૬૧૫ વિજયપ્રભસૂરિ વંદીઈ રે લાલ ૧૧ તત્વવિજય કવિદેવિજય શિષ્ય ૬૧૦ સજઝાયાદિ સંગ્રહ, Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૬૧૮ ૬૧૯ વિજય રત્નસૂરિની સઝાયો જન્મ-પાલણપુર, આચાર્યપદ સ. ૧૭૩૨, સ્વર્ગસ્થ ઉદેપુર સ. ૧૭૭૩ ૬૧૬ મધર માલવ મંડલે ૧૨ વા. મેવવિજય વિજય રત્નસુરિ શિષ્ય ૬૧૭ સુવિહિત ગણપતિ ગુણ ગણ પૂરા ૮ મહિમાસાગર અજિતસાગર શિષ્ય અમીરસ પાઉં થાને દાડિમ ચખાઉં ૭ દીપવિજય વરદાઈના વર થકી ૧૯ મોહનવિજય ઉપવિજય શિષ્ય ૨૦ શ્રી વિદ્યાગુરૂ ચરણ નમીને ૯ જિનવિજય વિજયદેવસૂરિશિષ્ય સં. ૧૭૫૭ રાજનગર ક૨૧ ગુજજર દેસ સોહામણે ૨૬ રામવિજય વિજય રત્નસૂરિ શિયા a વિજયક્ષમા સૂરિની સઝાયે જન્મ-પાલી (મારવાડ), આચાર્યપદ ૧૭૭૩ ઉદેપુર, સ્વર્ગસ્થ ૧૭૮૫ દીવબંદર ૬૨૨ વદીયૈ શ્રીવિજયમા સૂરીશ્વર ૯ લલિતહાસ પં. તત્વહસ શિષ્ય ૬૨૩ ઓળગડી અવધારો હો ૧૧ વૃદ્ધિવિજય પં. લબ્ધિવિજયલક્ષ્મી વિજય શિષ્ય ૬૨૪ વિજયરત્ન સૂરિંદના હે પટધારી ૭ મોહન વિજય ક્ષમારિ શિષ્ય : વજન સુરિની સઝાય સોપારક નગરના કરોડપતિ જિનદાસ શેઠની પત્ની ઈશ્વરી તથા ચાર પુત્રો નાગે, ચંદ્ર, નિવૃત્તિ અને વિદ્યાધર કુટુંબને અન્નને અભાવે ઝેર ખાતા બચાવ્યા, સૌએ દીક્ષા લીધી. સૂરિ ૧૨૮ વર્ષીય પાળી વર્ગે ગયા, ૮ થી આ ૧૪મી પાટ સુધી કટિક વડગછ કહેવાયો. ૬૨૫ શ્રી સોપારક નર અનુપમ ૧૬ કવિઠીપ વિજય 8 વિજ્યદયા સૂરિની સજ્જાય આચાર્યપદ સં. ૧૭૮૫ દીવ, સ્વર્ગસ્થ સં. ૧૮૦૯ ઘેરાજી ૬૨૬ સ૨ પ્રણમી હે પ્રેમ પ્રવાહષ્ણુ ૭ અજબસાગર પં. અને સાગર શિવ કૃષ્ણગઢ ૧૧૩ Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૪ ૬૨૭ ૬૨૮ ૬૨૯ ૬૩૦ જ વિજયદાન સૂરિની સઝાય જન્મ સં.૧૫૫૩ જામલાનું નામ લખમણ, ભાવડ પિતા, ભરમાદે માતા; આણંદવિમલ સુરિપાસે દીક્ષા સં.૧૫૬૨ સં. ૧૫૮૭ આચાર્યપદ સં. ૧૬રરમાં વડાવલી સ્વર્ગસ્થ (ઉ. ધર્મસાગરજીને સં.૧૬૧૯માં ગછ બહાર મૂકયા) સરસતિ કરઉ પસાઉ ૩૩ ભીમવિજય S વિજયસિંહ સુરિની સઝાય જન્મ સં. ૧૯૪૪ મેડતા, દીક્ષા સં. ૧૬૫૪ આચાર્ય સં. ૧૬૮૧ ઈડર, સ્વર્ગ સં. ૧૭૦૯ અમદાવાદ સકલ સુંદર સુગુરૂ રાજઈ ૫ કવિલાલ કુશલ & વિજયરાજ સૂરિની સઝાય જન્મ સ્થળકડી, સવસ્થ ૧૭૪૨ સરસતી સરસ વચન સદા રે ૬ ભાણુવિજય વિજય રાજસરિ શિય ભવિજન ભાવે રે પ્રણમો ભાવણ્યું પં. લબ્ધિવિજય શિષ્ય * સુનિસુંદર સૂરિની સઝાયો જન્મ સં. ૧૪૩૬ દીક્ષા સં. ૧૪૪૩ વર્ગ સં. ૧૫૦૩ કેરટા - સિરિ સરસતિ ભગવતી મનિ ધરેવિ ૧૧ જય જય શ્રી મુનિસુંદર સૂરિ ૧૦ મહિમરાજ જ સેમસુંદર સૂરિની સઝાય જન્મ સં. ૧૪૩૦ પાલણપુર, દીક્ષા ૧૪૩૭ પાલણપુર, આચાર્ય ૧૪૫૭ પાટણ, સ્વર્ગસ્થ ૧૫૯૯ સિરિ તપગચ્છ નાયક ભુવણુતાય આ લાચકોપાધ્યાયની રાજઝાય જન્મસિદ્ધપુર, રામાસાહ હરમાદે માતપિતા લવિજન વંદો ભાવ ધરીનઈ ૪ ભાવચંદ હs વિજયમસૂરિની સજઝાય જન્મસ્થળ રૂપનગર (મેવાડ), આચાર્યપદ ઉદેપુર સં. ૧૮૦૩, વર્ગ બહુંજા સં. ૧૮૪૧ શારદ પ્રણમી પાયા હું તે ૯ જ્ઞાનવિજય ૬૩૧ ૬૩૨ ૬૩૩ ૬૩૪ સઝાયાદિ સંગ્રહ ૬૩૫ Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ર વિજયકનકસૂરિની સજા જન્મ ૧૯૩૯ પલાંસવા (કચ્છ), દીક્ષા ૧૯૬૨ ભીમાસર, પંન્યાસ ૧૯૭૬ પાલીતાણા, ઉપાધ્યાય પાઠક પદ ૧૯૮૫ ભોયણું, આચાર્ય સં. ૧૯૮૯ અમદાવાદ, સ્વર્ગસ્થ ૧૯૯૭ ખંભાત ૬૩૬ વિજયકનકસૂરિજી વંદીએ ૨૫ દીપવિજયકવિ પદ્મવિજય-જીતવિજયશિષ્ય ૬૩૭ ૧ જબુદીપ સહામણે રે લોલ ૧૯ કંચનવિજય ૬૩૮ ૨ ગીતારથ પદ પામીને ૪ મુનિ પદ્યવિજયજીની સજાય સં. ૧૮૬૬ જન્મ ભરૂડીગામ, ૧૮૮૩ રવિગુરૂ પાસે યતિ દીક્ષા, સં. ૧૯૧૧ સંવેગી દીક્ષા, સં. ૧૯૨૪ મણિવિજય ગુરૂ નામ વાસ શ્રેપ, સં. ૧૯૩૭ પલાંસવા કાળધર્મ ૬૩૯ દેવસમા ગુરૂ પદ્યવિજયજી ૭ જીતવિજય ૪ મુનિ જીતવિજયની સઝાય સં. ૧૯૮૦ પલાંસવા સ્વર્ગસ્થ ૬૪૦ સમતા ગુણે કરી શોભતા રે ૨૧ કનકવિજય હીરવિજયશિષ્ય હs વિજય જિનેન્દ્રસૂરિની સજઝાય આવ્ય હે આવ્યા હે આવ્ય તપગચછઘણુ ૭ પં. ઋષભવિજય શિષ્ય વિજયઉદયસૂરિની સજઝાય ૬૪૨ પાસ જિનેસર વદે વિજના ૮ પ્રમદવિજય પ્રીતિવિજયશિષ્ય જિનચંદ્રસૂરિની સજઝાય ૬૪૩ શ્રી શારદ પ્રણમી કરી ૭ રાજચંદ્રમુનિ # જિનકશલસૂરિની સજઝાય ૬૪૪ શ્રીવર્ધમાન જિનેશ્વ ૧૧ માલ્યાણ ૬૪૧ ૧૧ Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૯૬ જો ઐતિહાસિક આચાર્યોની સજઝાય ૬૪૫ સયલ જિનવર (૨) નમું ત્રણહાલ કર સકલચંદજી સ. ૧૧ ફાગણમાંચી, ચૈત્રમાસે લખી છે. માનદેવસૂરિની સજઝાયો સં. ૨૭રમાં દિગંબર મત્પત્તિ ૬૪૬ ૧ પાટ મહોત્સવને સમે રે ૧૫ દીપવિજયકવિ ૬૪૭ ૨ ઋષભ પ્રભુ સ્તવના કરે એ વિનય વિજયોપાધ્યાયની સજઝાય ૬૪૮ વદે વાચક વિનયવિજય ગુરૂ ૫ રૂપવિજય યાવિજપાધ્યાયની સજા જન્મ સં. ૧૬૮૦ કહે નામજસવંત, પિતા નારાયણ, માતા ભાગદેદીક્ષા ૧૬૮૮, સ્વર્ગસ્થ ડભોઈ સં. ૧૭૪૩ ૬૪૯ ૧ પ્રણમી સરસતી સામિણીજી ૧૯ કાંતિવિજય ઉત્તમવિજયશિષ્ય ૬૫૦ ૨ ધનજી શરા શાહ ૬૫૧ ૩ કાશીથી પાઉધારે શ્રીગુરૂજી ઈલાંછ ૧૩ ૬પર ૪ શ્રી યશોવિજય વાચકતણાં 1 આઘાની સજઝાય ૬૫૩ એ કાણુ પુરૂષ કહા સુગુણના ૬ રવિવિજય કકાવારી અક્ષર સંબધ ઉપદેશક સજાયો ૬૫૪ = કાયા માયા કારમી રે સંધ્યા રંગ સમાન ૫ ચેતનવિજય વાચક ઋહિ વિજય શિષ્ય ૬૫૫ ખાલી ઉદરસું અવતરે નર પ્રાણું રે ૫ ૬૫૬ - ગિરૂઆ ગુણ ગુરૂદેવના સજઝાયાદિ સંગ્રહ Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૬૫૭ ૧ ઘર ઘર મત ડાલે ભાઈ ૬૫૮ ૪(૬)નારી નહે નિવારી ૬૫૯ ૬ ચ ચલ ચિત્ત વશ કીજીયે ૬૬૦ ૩ છેડીયૈ કામ વિકારદા ૬૬૧ ૬ છઠ્ઠા, જગમેં જસકર લીજીએ ૬૬૨ સૂંઠ વચન વિ લિયે ૬૬૩ -ગન)નર તુમ સમઝે આપાઆપ ટ ટેક ન છેડા પુણ્યકી રે ૪ પ }}} ૬૬૭ ૪ ઢાલ ધરમ કર લીજીયે રે ૬૬૭ –ન્ન નાગા આવે, નાગા જીવૈ તે તન, ધન, જોબન રિમા ध થિરમત કીજે ધ્યાન ૬૯ १७० ૬૭૧ ૬૭૨ ૬૭૩ 5 ઠીક રક્ખા મન આપવા ૪ ડાલે મત સહસારમે હુ" વારીલાલ ૬ દાન શીયલ તપ આવ સા ધરા ૬ ધરા હૈ। વિ ધરા નિજ લટ આપ ૬૭૪ 7 નરનારી સહુ ચેતીઐજી ૫ પાપ કર્મ તજી દીજૈ જ રસ ઈંદ્રીવશ ગજ પડયા પ્રાણી ૬૭૫ ૬૭૬ ન ખાલ યથાર્થ મેાલીએ ર લાલ ૬૭૭ મ લવાભવ ભમતા જીવડા ૨ ૬૭૮ મ માહ મમત તજી દીજે પ્રાણી ચ યાગ જતન ચિત્ત ધારિયે ૨ લા ૬૭૯ ૬૮૦ ૬૧ ૬૨ ૬૮૩ ૬૮૪ ૬૮૫ ૮૬ ૬૮૭ gee ૬ રાગદ્વેષ નહિ કીજીએ રુ લાલ લહર કર દૂર = વિષયા વિસન નિવારીયે શ શત્રુમિત્ર સમાન રાગદ્વેષ મત આન ૬ પટકાયા પ્રતિપાલ દયા ચિત્તમે કરા મૈં સાધુ ચરણુ નિત વચિ 7 હાંરલાલ હિત શિક્ષા ચિત્ત ારિી ∞ લધ ભવિસપ્રુ ગુણુ સગલે મુગતા નરનારી ધરે કરેસ વિ દૂર ક્ષ ક્ષમ શ્ચેતનવિજય y. ક પ ૫ પ ૫ ૫ ૫ ૫ ૫ . 33 99 . 99 99 99 99 29 99 ... 99 .. 29 99 99 99 99 99 .. 99 .. 99. ... 99. 99 99" ૧૧૯૭૦ .. Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ર૮૯ ૬૯૦ દા ૬૯૨ ૧૯૩ ૬૯૪ ૬૯૫ ૬૬ ૬૯૭ ૬૯૮ ક્કા કરમની વાત કરી કમાઈ ભાગવે કરીયે જિતવરની સેવના કક્કા કરમના કરથા ન લેપ મા કારણુોગે કાજ વીર જિનવર રે ગૌતમ ગણધરને કહે કુક કડવા તુંબડાની સજાયે 8 કથનીની સજ્ઝાયા કથલાની સજ્યા 5 કઠીયારાની સાય પણ નામે વળી ૨ ૩૩ જીતવી ન ૩૩ સુરાથી ૧૯ ઉદયવિજય ૩૪ બુદ્ધિસાગરસૂરિ કપટી મનુષ્યના વિશ્વાસ ન જીજે શાને તુ કરે છે માયા હૈ નાહક પ્રાણી ७ માં કંપની સનાયા : ગુણવિજય ખીજી જુએ જ બ્રુસ્વામીને હિતશિક્ષા૯૪-૨ જુઓ-નાગેશ્વરી બ્રાહ્મણી જુઆ ૧૨૧, ૬૯૭, ૭૨૮, ૧૮૬૬ જુઓ ૨૫૬૦-૬૧ ૨૫ રાયચ ઋષિ ૭ સુદ્ધિસાગરસૂરિ 15 કપિલ કેવળીની સાય ૭ ઉયરત વાચકે મૈં કફનીની કથનીની સાય ૧૪ સાંકળચંદ કલ્યાણુવા ન શિષ્ય સ. ૧૯૦૦ વિજયનીતિસૂરિશિષ્ય (ગુર્જર) સાણું સં. ૧૯૬૩ *નીએ કેર મચાવ્યા રાજ ! કદનીની સ્થની સાંભળી હાક્રમના હદયપલ્ટાની સજ્ઝાય ઘઉં મળાવતીની સાય મેહતા આ વિષે ખીજી જુએ ઉત્ત. ૮ જુઓ ૧૬ સતી ૧૧૯૮ સજ્ઝાયા સગ્રહ Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૯ ઉઠ ૭૦૧ ७०२ ૭૦૩ ७०४ ૭૦૫ ૭o ७०७ ७०८ ૭૦૯ 18 કયવન્ના શેઠની સજ્ઝાય ૧૪ સાવિજય આફ્રિજિતવરજ્યાઉ ગાઉ' દાન પ્રભાવ H કયા કર્મીનું કર્યુ” ફળ ગૌતમ સ્વામી પૃચ્છા કરે ચપાનગરી અતિભલી હું વારી લાલ 7 કરકડુ–પ્રત્યેક યુદ્ધની સજ્ઝાય આ વિષેની ખીજી જુઆ ઉત્ત॰ ૯ ૫ સમયસર ફળની સન્નાયા ૯ ૫. રત્નવિજય ૧૧ વિજયલબ્ધિ સૂરિ ૨૬ ઋહિષ ૨૫ . સુમતિહસ ૩૬ સમયસુંદર 41 કઈ-કવિપાક પ્રભુજી ! મારા કર્માં લાગ્યા છેમારે ક્રેડલે કરવુ હાય તે થાય, કરમને૰ દેવ-દાનવ-તીથ મર-ગણુધર પેખ ઢરમગતિ પ્રાણીયા ક્રમ થકી છૂટે નહિ પ્રાણી ! મળે ? તે વિષેની પ્રાય ૨૧ વિજય ક્રમ તીગત અલખ અગાયર ક્રમ ગતિ અતિન્યારી જીયરવા! સુખદુ:ખ સરજયાં પામીયે રે મે નાચ નચાવ્યા રાજ ! મને ક્રમે નહિ" ક્રમ કરેલા જાય વિજયાનંદ સૂરિ રાજ્યે પ’. શુવિજય શિષ્ય સ. ૧૬૮૦ સમાં(ન)પુર ૩૨ રાજસમુદ્રમુનિ ૧ તિલકવિજય ૮ દાનમુનિ * સાંકળચંદ ૧૧ યશેાભદ્રવિજય હીરવિજય હીરલા શિષ્ય આત્મારામજી-મલ સૂરિશિષ્ય સ. ૧૭૭૩(૧૩) ખરતર, જિનચ`દ્રસૂરિ-જિન સિંહસૂરિસકલચંદજીશિષ્યસ..૧૬૬૮સુલતાનનગર ખર૦ જિનચંદ્ર–જિન સિ ́હ મૂરિ શિષ્ય સ. ૧૬૬ આતમ—લક્ષ્મી-વલ્લભ સૂરિ શિષ્ય જુએ ભવનાટક ચંદરાન ވ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૯૯ Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૦૦ અરે કિસ્મત ! તું ઘેલું ૭ વીરવિજય વિધિના લેખ - કર્મથી બળી કઈ નહિં. ૧૦ રાયચંદઋષિ કંડરીક પુંડરીક કર્મબંધનના કડવા વિપાકે ઉદયવિજય છે કૃષ્ણ વાસુદેવ કીધાં કર્મ છૂટે નહિ ૭ ગુણસાગર છે નરકના દુખની પર કમ પ્રકૃતિની સજા ૭૧૧ શ્રી શંખેશ્વર પુરધણજી ૧૧ મણિવિજય બુદ્ધકપુર વિજયશિષ્ય ૧ર-૨ નામકર્મના ભેદરે એકસે ત્રણ છે ૧૧ છે. આ વિષેની બીજી જુઓ ઉત્તરા –૩૩ કમહેતુબંધ ૫૦ પ્રકૃતિની સજાય ૭૧૩ સંતિ જિણેસર પયનમીજી પ.વિજયદેવરિ-વિજયસિંહરિ વિમલ હંસ શિષ્ય EF કલહ ૧૨મા પાજસ્થાનકની સજઝાય ૭૧૪ રાડકલહ સવિ મૂલે નિવાર ૧૧ ઉદયરતન (આવિષે બીજીજુઓ ૧૮ પાપસ્થાનકનં. ૬૭) ૭૧૫ જેહને કલહ સંગાથે પ્રીત રે ૭ છતમુનિ ક કલાવતીની સજા ૭૧૬ બેન લીલાવતી તમને હું બિનવું ૨૨ સુમતિવિજય ૭૧૭ નગરી કૌશાંબી રાજ કહીએ ૧૩ હીરવિજય ૭૧૮ શીલેં સુખસંપત્તિ ઘણી ૯ લબ્ધિવિજય ૭૧૯ માલવદેશ મનહર ૧૭ માનસિંહ ઋષિ કા ગઇ કષિ કરમશી શિષ્ય સં. ૧૮૩૫ ભૂજ ચોમાસું સઝાયાદિ સંગ્રહ Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ. ૭૬ ७२० રાયે હુક્મ એહવા માંજી ૭૨૧ કલાવતીને જે થયું ૭૨૨-૪ એકદિન રાયરાણી મનરગે ७२३ ૭૨૪ ૭૨૧ ७२९ ७२७ ७२८ દેવ શાલ રૂ નગરઈ વિજયસેન૦ સરસ્વતી સ્વામિની પાય નમીને સુણુ પ્રાણી મુજ શીખ સયાણી પર કલ્પ સૂત્રના વ્યાખ્યાનની ઢાબા દૂર કે ડરીક પુ ડરીકની સજ્ઝાયે ૧૨ ૧૭ ૧૭ ૧૬ 25 કલિયુગની સાથે ૧૧ પ્રીતિવિમલ દયાસાગર સલદેવ સમરી અરિહંત હવે હુ" કાઉસગ્ગ ૧૯ દોષ દેશ કાઠીયાની સાયા કામવિકારે માનવી ૨ એકદિન ઇન્દ્રે પ્રશસિયાજી શી કહુ કથની મારી રાજ ! શીકછું. ની કાયગુપ્તિની સજાયે 27 કાઉસગ્ગના ૧૯ દોષની સજા ૧૪ જ્ઞાનવિમલ ૧૪ જ્ઞાનસાગર - કામક ઉપની સાય ૯ ભૂધરમુનિ માં કામદેવ શ્રાવકની સજ્ઝાય જુઆ સેાળસતી આ પર્યુષણ૦. જુઓ પુ ડરીક કઉંડરીક અમલતાની કથનીની સન્નાય ૨૫ સાંકળચંદ પ. ધીરવિમલ શિષ્ય જુએ ષડાવશ્યક નં. ૨૬૪૦ તેર કાઠીયા "9 ૧૬ ખુશાલચ ંદજીમુનિ સ. ૧૮૮૬ મધરદેશ જયપુરચેામાસુ જયા ઉત્તરા. ૨૪ તથા અષ્ટ પ્રયતમાતા વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨૦૧ Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૦૨ ૭૨૯ ૭૩૦ ૭૩૧ ૭૩૨ ૦૩૩ ૭૩૪ ૭૩૫ ૭૩૬ ૭૩૭ ૭૩૮ ૭૩૯ * E1 કાયાની, કાયામાયાની વિનશ્વરતા વિર્ષની સજાળીયો મુસાફર છવડા ! કાયાને મહેલ નથી તારા ૫ બુદ્ધિસાગરસૂરિ કાયા કુલની રે ખરશે આવે છે કેઈ કાલે ૫ આતમરામ ઇક કાયા અરૂકામિની પરદેશી રે ૫ રાજસમુદત કાયા રે વાડી કારમી સિંચંતા ચૂકે ૮ રત્નતિલક પતિલક શિષ્ય કાયા ધરી છે કારમી પ્રભૂદિલમાં ધરીયે ૬ વીરવિજય પં. શુભવિજય શિષ્ય આ તન જેસે રંગ પતંગી કાયાપુર પાટણ અડું ૬ સહજ સુંદર (ઉપવિજય) પ્રાણી! કાયા માયા કારમી ૯ કલ્યાણમુનિ મા મેવાસમેં બે મરદ ૭ ઉદયરતન કાયા-માયા દેનું કારમી પરદેશી રે ૭ જ્ઞાનવિમલ મન માળી ઘણું ખપ કરઈ ૬ પદ્ઘતિલક કાયા માયા કારમી રે સંધ્યા રંગ સમાન ૫ ચેતનવિજય જુઓ ક. ૫૪ વણઝારો ધૂતારો કામણગારો અ વણઝારાની ૨૧૨૪ તનને ભરોસો નથી રે ચેતન ! ૧૧ ઉજ્યતન અ આત્મા ચેતનને હિત ૨૩૧ માન ન કરશો રે માનવી ૧૧ કવિલભદાસ અભિમાન ૯૩ કાયા કામિનીના જીવ નામને ઉપદેશક સાથે સુગુણ સભાગી હે સાહિબ માહરા કવિ ધીરવિમલ શિષ્ય ચતુર વિચારી હે આતમ માહરા ૯ ભુવનકીર્તિ કામિની કહે નિજ મંતને સુણે ૧૨ જયસમમુનિ જસામ શિષ્ય ૭૪૦ ૭૪૧ ૭૪૨ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ૧૭. Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્વત અનુક્રમણિ Eી કાયા-છપના સવારના સાડાયા ૭૪૭ કામણગારી કાયા નારી ૧૦ ઉદયવિજય વિજયનીતિ સરિ શિષ્ય ૭૪૪ ૧ કાયા જીવને કહે છે રે ઓ પ્રાણપતિ! ૭ સાંકળચંદ ૭૪૫ ૨ જીવ કાયાને સુણાવે રે ઓ કાયા ભોળી ૧૩ ૭૪૬ કાયા ! તું અચલ સંગ હમારી કે આનંદઘન ૭૪૭ બાંધી કરમને હંસ ચાલી છે જીવણજી - જિનરતન શિષ્ય કાર્તિક શેઠની સજઝાય જુઓ ભગવતી સૂત્ર ૧૭૬૧ દર કાલાદાયી અધિકારની જુઓ ભગવતી સત્ર-૧૭૪૬ ઇ કાસવેસિક પુત્ર અધિકારની છે ૧૭૩૫ જ કીર્તિધર કરાલમુનિની સ. છે સુશલ મુનિ EF ગુરૂની સજા ૭૪૮ શુદ્ધસંગી કિરિયાધારી, પણ ૨૮ ઉ. યશોવિજય પં. નયવિજયશિષ્ય ૭૪૯-૫૪ સે સદગુરૂ ગુણનિરધારી ૭૫૦ ૨ ગળીયા બળદ તણું પરે રે, ૭૫૧ ૩ નાણુ દંસણુ ચરણ ભેદથી ૭૫૨ ૪ સંસતો જિહાં જઈ મિલે ૭૫૩ ૫ ચાલે સૂત્ર વિદ્યાચારે ૭૫૪ ૬ એમ પાંચે કુગુરૂ પ્રકાશ્યા ૭૫૫-૬૦ હે, ચરમ જિનેસર શિવ ગયા લાલા ૧૦ ઉ. યશોવિજય ૭૫૬ ૨ સેને નવ વરસે મહાવીરથી ૭૫૭ ૩ મુનિવર ભેખ વિષ્ણુ ગુરુજી Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૫૮ ૭૫૯ ૭૬. ૭૬૧ ૭૬૩ ૭૬૪ ૭૬૫ 9t ७६७ 9te ૭૬૯ ७७० ७७१ ७७२ ૪ સ′′વત પદર ચામડે લાલા ૫ સાઁવત પન્દર સિત્તેર સમે રે ૬ એમ ખેાલે મત ભૂલા ભવિ પ્રાણી રૂ શ્રી જિનવર પ્રણમું મુદ્દા આપ તેા નુગરા િ મે તુને ચેતન વરજીયેા 1 કુટુંબ ચેતના કહે કર જોડીને સુધા ર ́ગ રસીયા શ્રી જિનવરતા પ્રમે પાય ચઉવીસ જિન પ્રણમી કરી કાયાનગરમે` ક્રિયાલ કરે તુ. સૌંસાર સાસરૂં માંજી દાક્ષુક મન નહિ માને માહેરૂ. રે નાહલેા ત માને કહ્યું માહેરૢસર્ 8 કુતુહુલ-૧૩મા ઢાઢીયાની સઝાય } (ધણી-પાપી)ની સજીયા ૧૩ વિજયર ગ 1 કુમતિની, કુમતિને ચેતનાના ૧૦ રહેને રહેન રહેને અળગી રહેન 8 કુશિષ્ય-૨૭મા અધ્યયનની સજ્ઝાયા જર રાજર્ષિની સજઙ્ગાય ૩ર તેજપાલ કવિયણુ ૨૩ યાક્રૃત્તવાચક ૧૧ વિજય ૧૨ તેજસ ધ ૮ નારાયણ ઋષિ ૧૯ (અર્કે “દુ) વિતિ ૧૧ દયાશીલ સુતિ જુઓ ૧૩ કાઠીયા ઉપાલ શની રાજ્ઝાય ૫ માહનવિજય જુઆ ઉત્ત. ૨૭ આણુ દુવિમલ શિષ્ય પદ્મવિજયશિષ્ય સમ998 વિષ્ણુપ વિજયશિષ્ય # રાજકુ′′જર ઋષિ-દેવકુ જર ઋષિ ૨૦૪ સુજ્ઞાાતિ સહ Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુમણિમ ફૂગડુ મુનિ-લલિતાંગ કુંવરી સાય ૭૭૩ ઉપશમ આણે ઉપશમ આ ૧૩ ધનવિજય વિજયદાન સુરિશ્વપાકવિમલહર્ષ પં. - આણંદવિજયશિષ્ય પર પણ કાઠિયાની સજઝાય જુઓ ૧૩ કાઠીયા Eા કૃષ્ણ વાસુદેવ-બલદેવની સજ્જ ૭૭૪ નગરી દ્વારિકામાં મેમિ જિનેશ્વર ૧૦ ઈંદ્રવિજય છ૭૫-૭૯ ગ્રીષ્મ કાળના જોરથી રે ૫ પવિજય તપવિજયસિંહરિ–પં. સત્યવિજય૭૭૬ ૨ વસુદેવ રાયરાણું જરા રે કપૂરવિજય-સમાવિજય-જિનવિજય૭૭૭ ૩ દુઃખભર હૈડે રોવતો રે ઉત્તમવિજયશિષ્ય ૭૭૮ ૪ જરાકુમાર એમ સાંભળી રે ૭૭૯ ૫ રાજીમતી કિમણું ૫મુહારે ૭૮૦-૮૨ નેમનાથ આવી સમોસર્યા ૧૭ ઉદયવિજય વિજયનીતિસૂરિશિષ્ય સં. ૧૯૯૧ ૭૮૧ ક્રોધથી ધમધમી દ્વારિકા આવ્યો શત્રુંજયતી ૭૮૨ પડી ભરીને જળને આવીયાંછ ૧૮ ૭૮૩ ગર્વ મ કરશો રે ગાત્રનો ૨૩ ઉદયરતન | મુક્તિવિયે--કમલવિજય કવિ શિક્ષા ૭૮૪ હિવ બે બાંધવ વનમેં ખડા રે ર૮ ઋદ્ધિવિજય? ૭૮૧ દ્વારિકા જલતી નીસર્યા ૨૩ લાવણ્યસમય બળતી દ્વારિકા દેખીને રે ભાઈ રર . વિનયવિજય જુઓ દ્વારિકા મક કૃષ્ણ વાસુદેવને પશુઓની વિનતિ સજઝાય ૭૮૭ ગોવિંદ હમકું મારણ કારણે પાપીઆ ૨ ૧૪ સકલચંદજી. ર૦૫ Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૮૮ ૨૦૬ ૭૮૯ ७८० કેશી બૌતમ ગણધરની સજઝાય આ વિષે બીજી જુઓ ઉત્ત. ૨૩ એ દય ગણધર પ્રણમીયે ૧૬ રૂપવિજય . વિનયવિજય શિષ્ય EF કેણિકપુર(રાજા)ની સજાય કિયા રે ભવનું વેર કપૂત તે વાવું? ૧૩ ઉદયરતન (હર્ષ) 1 કેથળીની હરિયાળી જાય મનમોહન એક માનિની રે ૫ કનક સૌભાગ્ય રક કૌશયા-દશરથ રાજાના સંવાદની સજઝાય જુઓ દશરથરાજ ૧૧૫૮ ક ક્રિયાની સજઝાય એ ધર્મક્રિયા, પચ્ચીસ પાપડિયા પર ક્રોધની પાંચમા કાઠીયાની સજા કડવાં ફળ છે ક્રોધના ૬ ઉદયરતન ક્રોધ ન કરીએ ભોળા પ્રાણું ૯ ભાવસાગર આગમવચન વિચારી રૂડા ૧૫ બ્રહ્મર્ષિ ક્રોધ ન કરીએ લાલન ! ૭ કુશલવિમલ વીરવિમલ શિષ્ય ક્રોધ તે બેધ નિરોધ છે જુઓ ૧૮ પાપસ્થાનક નં. ૧ પાંચમો કાઠી પરિહર પ્રાણી ૧૦ વિશુદ્ધવિમલ , ૧૩ કાઠીયા 1 ક્ષમાની સજા ક્ષમારે કોધ દૂરે ટાળી ૧૧ ખોડીદાસ ઋષિ આદર છવ! ક્ષમા ગુણ આદર ૩૬ સમયસુંદર યુગપ્રધાન જિનચંદ્રસુરિસકલચંદજી શિષ્ય પહિલે મુનિવર ધર્મ સમાચરેજી ૧૦ જ્ઞાનવિમલ જુઓ યતિ ધર્મ નં. ૧૯૮૮ ૭૮૧ - ૭૮૨ ૭૯૩ ૭૯૪ ૮. સઝાયાદિ સંગ્રહ. ૭૯૫ ૭૮૬ Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૯૭ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૮૦૦ ૮૦૨ . . " ૧૪૬૧ ૧૪૧ EF ક્ષમાપના-ખામણા સજઝાય ખામણલા ખામે ભવિકા ! ખમણલા ખામો ૧૬ દીપવિજય કવિ ૭૮૮ પંચ પરમેષ્ઠી થાઈએ રે ૧૦ પદ્મવિજય ઉત્તમવિજય શિષ્ય ૭૮૯ અરિહંતપદ હિલું નમુંછ ૧૫ કલ્યાણુહર્ષ તેજહર્ષ શિષ્ય સઘળા છવને રે આજ ખાવું સાયાભાવે ૩૬ ૮૦૧ અરિહંતજીને ખામણાં રે ૧૪ અમી કુંવર પ્રથમ નમું અરિહંતને ૩૧ ગુણસાગર હવે રાણી પદ્માવતી જીવરાશી ખમાવે ૩૬ સમયસુંદર જુઓ જીવરાશી ૧૦૨૦ સંવત્સરી દિન સાંભળો એ ૮ માણેકવિજય પર્યુષણ ટાળીયા ૧૪૭૪ હવે સંવત્સરીને દિને રે લોલ ૮ જ્ઞાનવિમલ અણસણ ખામણું કરે તિહાં મુનિવર ૧૨ ઝાંઝરીયામુનિ ૧૧૦૫ પર શ્રુધા નિવારણની સજઝાય ૮૦૩ ઉદર નિકાયિ આરંભ ભવ આહારથી ૭ સકલચંદજી ક ખડગ કુમારની સજઝાય ૮૦૪ અવંતી નગરી સોહામણી રે ૧૪ હીર(વિનય)વિજય લબ્ધિ(સુમતિ) વિજય શિષ્ય 1 ખધકમુનિ-ખંધકાષાયની સજઝાયે ૮૦૫ શ્રી સીમંધર પાય નમીજી ૨૫ કવિયણ ૮૬-૧ નમો નમો અંધક મહામુનિ ૮ મેહનવિજય ૮૦૭-૨ રાયસેવક કહે સાધુને ૧૨ ૮૦૮-૧૦ અંધ સાલ વિચાર આપે વાચના ૧૧ ઋષભવિજય સં. ૧૮૭૭ ૧૨૦૭, Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨ 2૦ ૮૦૦ તવ પાલક સુખ પામતે ૮૧૦ બાળક માહરે વચનથી રે ખંધા તાપસ અધ્યયનની જુઓ ભગવતી સૂત્ર ૧૭૩૬ દર ખાદ્ય વસ્તુના કાળ માનવિચારની સજઝાયો ૮૧૧ પ્રવચન અમરી સમરી સદા ૨૫ જ્ઞાનવિમલ પં. ધીરવિમલ શિષ્ય ૮૧૨ પ્રણમી શ્રી ગૌતમ ગણધાર ૧૮ વીરવિમલ તપ. વિજયદાન સૂરિશ્રીપતિવિબુધ શિષ્ય રક ખામણુની સજઝાય જુઓ ક્ષમાપના 1 ગજસુકુમાલની સજઝાયે ૮૧૩ સેના કેરા કાંગરા ને ૧૬ વિનયવિજય ૮૧૪ ધારાવઈ નગરી કેર રાજયોજી ૧૪ મેરૂવિજય બુધજયવિજયશિષ્ય ૮૧૫ શ્રી નેમીશ્વર જિનવર આવી સમોસર્યા ૧૭ દાનવિજય તપ-વિજયરાજસૂરિશિષ્ય ૮૧૬ સોરઠ દેશ મઝાર ૩૬ સિહસૌભાગ્યમુનિ પં. સુરસૌભાગ્યશિષ્ય ८१७ ગજસુકુમાલ મહામુનિજી રે ૬ ધમરન ૮૧૮ એક દ્વારિકા નગરી રાજે રે ૮ ન્યાયમુનિ ૮૧૯ રૈવતગિરિ વનમાંહિ નેમિ ૧૦ જ્ઞાનવિમલ ૮૨૦ વાસુદેવ હવે ઉછવ કરે ૧૪ જિન હર્ષ ૮૨૧ સવેગ રસમાંહિ ઝીલતા ૮ જિનરાજ મહત મનરંગ શિષ્ય ૮૨૨ શ્રી જગનાયક વંદીએ રે ૧૨ વરમુનિ ૮૨૩-૨૫ દ્વારિકા નગરી હિ સમૃદ્ધિ ૧૧ દેવચંદજી ખરતરગરપાઠકદીપચંદજી શિષ્ય ૮૨૪ માતાજી નેમ દેશના સુણું રે ૮૨૫/૩ ધન્ય ધન્ય જે મુનિવર ધ્યાને રમા રે ૧૩ સન્નાયાદિ સંગ્રહ ૧૪ Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૮૩૦ ૮૨૬/૧ સમરે દેવી શારદા રે ? ૧૦ મકનચંદ (મનવિજય) વિજયધર્મ સરિ-ઉ. રાજ (મ) ૮૨૭/ર કહે માતા કુમારને રે લાલ ૩૩ વિજય મેહનવિજયશિષ્યસં.૧૯દર સાંગાનેર ૮૨૮ શ્રી જિન નેમ આગમ સુણી ૯ કાનમુનિ તેજસિંધછ શિષ્ય સં. ૧૭૫૩ કક ગણધરોની સજઝાયો જએ ૯૩૦-૩૧, ૧૪૯, ૧૮૭૭ થી ૭૯, ૨૫૦૮, ૭૮૮ LET ગર્ભ ઉ૫ત્તિની તથા ગભૉવાસથી મુક્ત થવાની ઉપદેશક સજઝાયે ૮૨ ઉત્પત્તિ જજે જીવી આપણી ૭૨ શ્રી સારમુનિ રત્ન હર્ષ શિષ્ય ઉપત્તિ જોઈ નઈ જીવ આપણી ૩૨ સેવક ૮૩૧ ગર્ભવાસમાં એમ ચિંતવતે ૧૧ શ્રેમવર્ધન હીરવધન શિષ્ય ૮૩૨ ગર્ભાવાસમાં ચિંતવે રે ૮ ખીમાવિજય ૮૩૩ ચેતન ! કેમ એ સઘળું વિસા ૧૧ હે સસાગર આનંદસાગરસૂરિ-ચંદ્રસાગરસૂરિ શિષ્ય જીવ! તું સિદ્ધને સંભારજે ૩૯ જુઓ ઉપદેશક ત્રેવીસી હર ગર્વની સજઝાયો જુઓ અભિમાન ૯૨ થી ૧૦૦ કર ગંગેયમુનિ અધિકારની સઝાય ભગવતીસૂત્ર ૧૭૪૭ 3 ગુણસ્થાનકની ક ૧૪ ગુણ સ્થાનક 6 ગુણસ્થાનકની અપેક્ષાએ ચડયા પડયાના અંતરની સજઝાય છે ચડયા પડયાના અંતરની જ ગુણાનુરાગ કેળવવા અને પરદોષદષ્ટિ નિવારવા હિતોપદેશક સજઝાય મકર હે જીવ પરતાંત દિન-રાત તું ૮ સકલચંદજી જુઓ નિંદા ગુણ આદરીયે પ્રાણીયા રે ૭ માનવિજય અઈમુત્તા મુનિ Er ગુરૂની, ગુરૂગમ, ગુરૂનિશ્રા, ગુરૂઆણામાહાશ્યની સજા ૮૩૪ સયલ મનોરથ પૂર ૧૬ કવિ માનસાગર હીરવિજયસૂરિ-વિજયસેનસૂરિ–બુદ્ધિ સાગરશિષ્ય ૮૩૫ શાન કદિ નવ થાય મૂરખને ૧૦ ઉદયવિજય વિજયનીતિસૂરિશિષ્ય ૮૩૬ ભગવતી ભારતી મન ધરી ૨૧ નયરિજય ત૫૦ વિજયપ્રભસરિ-બુધજ્ઞાનવિજયશિષ્ય ૧૨૦૮ Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૩૭ ૧૨૧ ૮૩૮ ૮૩૯ ગુરૂ ગીતારથ ગુણની ખાણું ૧૩ વિશુદ્ધવિમલ વસ્તુગતે વસ્તકા લક્ષણ ૬ ચિદાનંદજી અવધૂ! સે જેગી ગુરૂ મેરા ૬ આનંદઘનજી નગરી ઉજજયિની રે નાગદત્ત શેઠ વસે ૪૭ જ્ઞાનવિમલ જુએ નાગદત્ત શેઠ ૧૩૫૩ ગિરઆ ગુણ ગુરૂદેવના ૫ ચેતનવિજય જુઓ કો-૬૫૬ સદગુરૂ સંગતિ કરજે ભાઈ! ૫ સુખવિજય જ પ્રદેશી રાજા ૧૬૦૧ ગુરૂની ૩૩ આશાતના વજના વિશેની સજઝાયો સદગુરૂની કરીયે સેવના ૧૧ જ્ઞાનવિમલ પરિક્રમણ અધ્યયન મોઝાર ૧૨ જ્ઞાનસાગર જુએ ષડાવશ્યક ૨૬૪૧ જ ગુરૂપરીક્ષાની સજઝાય જુઓ-કુગુરૂની ૭૬૧ ગુરૂવંદનના ૩૨ શેષની સજઝાય શ્રી જિનવાણું આણું ચિત્ત ૧૯ ક્ષમા કલ્યાણ વા. અમૃત ધર્મગણિશિષ્ય દેય કરજેડી ગુરૂચરણે દીયો વાંદણું રે ૭. - જુઓ પડાવશ્યક ૨૬૪૬ આદિ 1 ગુવાવલીની સજઝાય ગોયમ ગણધર સિરિ સુહમ ગૃહસ્થાવાસમાં પણ કમાગ અને ગુણને લીધે મુકિત મળે તેની સજઝાય તે ગિરઆ ભાઈ! તે ગિરૂઆ ૬ લબ્ધિવિજય પર ગોચરીના કર (૪૭) દષની સજઝાયો દેષ આહારના સાંભળો રે ૨૦ રાજમુનિ સ. ૧૯૧૩ સંયમ ધારી મુનિવર વંદીયઈજી ૧૬ સંયમધર પાસ જિજેસર પાય નમ: ૩૬ વા. મેઘવિજય તપ. વિજયપ્રભ સુરિ શિષ્ય ૮૪૧ ૮૪૩ ૧૪ ૮૪૪ સઝાયાદિ સંગ્રહ ૮૪૫ ૮૪૬ ૯૪૭ Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨ ૮૪૮ સકલ જિનેશ્વર પ્રણમું પાય ૩૦ ૮૪૯ આધાકમાં તેહ ૩૩ ધનમુનિ રાજેન્દ્ર સૂરિ શિષ્ય ૮૫૦–પર ધન ધન જે મુનિ દૂષણ પરિહરે ૧૯ મનરંગ ૮૫૧ ૨ સાંભળ સમકિત સાર ૧૮ ૮૫૨ ૩ સુધા મુનિવર એહવા કહિયે ૧૮ આ વિષે બીજી જુઓ દશકા ૫ તથા અષ્ટ પ્રવચન પર ગોભદ્ર શેઠ તથા શાલિભદ્રની (ત્રણાનુબંધ વિશેના) સજાય ૮૫૩–૫૬ ચૌદસેં બાવન ગણપતિ ૮ દીપવિજયકવિ હેમાભાઈ શેઠના સમયે વિ. સં.૧૮૯૧ ૮૫૪ ૨ જંબુદ્વિપે ભરત મોઝાર ૮૫૫ ૩ તેજપાલ એક દિન ઈમ ચિંતે ૮૫૬ ૪ ભાવે સ્થાવર તીર્થને રે ૧૨ આ ગૌતમ પૃછાની સજઝાય જુઓ નં. ૭૦૦ તથા ૨૪૯૯ - ગૌતમ રવાના વિલાપની સજાઝા ૮૫૭ તારા વિના વીર ! કોની સાથે બેલશું? ૫ રૂપવિજય ૮૫૮ આધારજ હતો એક મને તારા રે ૧૫ આતમરામ ૮૫૯ તામ્ય પ્રીત બંધાણું જગતગુરૂ ૮ ખિમાવિજય - તમ સ્વામીની સજા ૮૬૦ વીર જિસર ચકવીસમી ૮ પં. સુધનહર્ષ ૮૬૧ હે ઈતિ! તારા ગુણ કહેતાં હરખ ન માય ૬ ધર્મજીત શ્રી ગૌતમ ગણધાર, ગૌતમ ગણધર ગાઈ ૫૫ જુઓ ભગવતી ૧૭૫૭, ૧૭૬૪ ૧૨૧૧ Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ટર ૧૨૧૨ ૮૬૩ ૮૬૪ ૮૬પ ૮૬૬ ૮૬૭ th ઘડપણને સજઝાય ઘડપણ તું માં આવી રે ૧૪ ૨૫વિજયકવિ ઉ. વિનયવિજય શિષ્ય ઘડપણ કુણે તુજ તેડીયું રે જોઈતું નથી(૩) અલ્યા જીવડા ! ૭ વીરવિજય 1 ઘડીયાળાની સજઝાય જોબનીયાની મોજે જે ૬ ઉદયરતન Eા પીનાગુણની સજઝાયો ધૂર્વે ૩૫ વાધે બળ કાંતિ ૧૮ લાભવિજય પં. શુભવિજય શિષ્ય રૂપકલા ધૃતથી બલવંત ૧૬ દયાસરિ ૨૪ ટકાધ્યયનની સજઝાય જુઓ જ્ઞાતાસૂત્ર ૧૭ ET ચઉગતિ પાટની સજઝાય કુબુદ્ધિ કુબા કુટિલ ગતિ ૫ આનંદધન ST ઉગતિ વેલની સજઝાય દેવદયાપર (કરી) નમીય નિરંજન ૧૩૫ ચરણવિજય હક ચરિગીય ત્રીજા અધ્યયનની સઝાય જુઓ ઉત્તરા. 8 1 ચડયા પડયાના અંતરની સજઝાય ચડયા પડયાને અંતર સમજી ૪૧ ઉ. યશોવિજય વાચક ઉ. વિનયવિજય શિષ્ય મા ચરખાની સજઝાય સુણ ચરખેવાલી, ચરખો ચાલે છે તારે ચું ચુંચું ૫ આનંદધન ૨ ચરણવિધિ-૩૧મા અધ્યયનની સજઝાય જ ઉત્ત. ૩૧ ૮૬૮ ८१८ ૮૬૯ ૮૭૦ સઝાયાદિ સંગ્રહ ૮૭૧ Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ८७४ ૮૭૭ ચરણે સિત્તરી કરણસિત્તરીને સજઝાય ૮૭૨ પંચમહાવત દશવિધ યતિધર્મ ૭ સુયશ-કીતિવિમલ જ્ઞાનવિમલ શિષ્ય 1 ચંદન બાળાની સજઝાયે ૮૭૩ ચંપાર નગરી દલિવાહન રાજ ૫૫ ઉદયરતન કૌશાંબી નગરી પધારીયા ૩૧ લબ્લિવિજય ૮૭૫ બાલકુંવારી ચંદન બાળા ૧૩ મુંઅરવિજય પં. નયવિજય શિષ્ય ૮૭૬ મારું મન મોહયુંજી ઈમ બોલે ચંદન બાળ ૫ જ્ઞાનવિમલ કરે વિનતિ ચંદન બાળા વરને રે ૯ વિરમુનિ ૮૭૮ વીર પ્રભુજી પધારો રાજ | ૧૦ વિનયવિજય ૮૭૮ ગુરુ અભિગ્રહ ધારી વીર ધીર કૌશંબી આયા ૮ અમૃતવિજય ૮૮૦ કૌશાંબી પતિ શતાનીક નૃપ ૮ જ્ઞાનવિમલ ૮૮૧-૮૩ શ્રી સરસ્વતીના પાય પ્રણમી કરી ૧૫ નિત્યલાભ અંચલ ગ૭ વિદ્યાસાગર સુરિવાચક ૮૮૨ તેણે અવસર તિહાં જાણીએ સહજસુંદર શિષ્ય સં. ૧૭૮૨ સુરત ૮૮૩ એણે અવસર શ્રી વીર જિનેશ્વર ૮૮૪ આવો આવો દેવ ! મારા સુના સના દ્વાર ૮ પર ચંદન મલયાણિીની સજઝાય ૮૮૫ વિજય કહે વિજયા પ્રત્યે રર ચંદમુનિ વિન્ય ઉવજઝાય શિષ્ય દિલ ચંદરવા બાંધવાની સજઝાયા જુઓ દશ ચંદરવા ૧૯ ૧૪ ૨૧૩ Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૧૪ ૧૪ ૧૭. ૧૩ ૧૧ ૧૦ 1 t શાન સજઝાયો ૮૮૬ આભા રે નગરી ઉદ્યાનમાં ૧૩ સૌભાગ્યવિજય લિંબડી ચોમાસું ૮૮૭–૯૬ ઈંદ્રપુરી સમ આભા નગરી ૧૫ યશોભદ્રવિજય (તપ.વિજયસિંહ ચુરિ-સત્યવિજય ગણિ૮૮૮ ૨ લાખ લાખ દુર્ગુણ છે દુજનની વાતમાં મણિવિજય-બુદ્ધિવિજય-વૃદ્ધિવિજય નેમિ ૮૮૯ ૩ અકળ કળા કુદરતની ના સમજાય જે સરિ-વિજ્ઞાનસરિ-કતુર સુરિ શિષ્ય ૮૯૦ ૪ ને કાને કોની સગાઈ ભાઈ ! શત્રુંજયતી ૮૮૧ ૫ પુણ્ય તણે ઉદય જ્યાં ભાવે ૮૯૨ ૬ ઈર્ષાની એળખ નવિ કરીએ ૮૯૩ ૭ ભવનાટક ભરમાવે છે પ્રાણી ! ૧૫ ૮૯૪ ૮ સિદ્ધગિરિરાજની શીતલ તલેટીએ ૮૯૫ ૯ સદા સે ચરણ શ્રીનિણંદના રે ૮૯૬ ૧૦ નહિં કર્મ કરેલાં જાય E; ચંદરાજા અને ગુણવલીએ લખેલાં પગાર પે સઝાયો ૮૯૭ વસ્તિ શ્રી મરૂદેવીનાં ૩૩ દી૫વિજય કવિ ૮૯૮ સ્વસ્તિ શ્રી વિમલાપુરે. Bક ચંદ્રકળા ન્યાય ભાસ જ જ્ઞાતાસત્ર ૧૦૩૪ ER ચંદ્રગુપ્ત રાજાના ૧૬ અવનની સઝાયો ૮૯૯ ૧ એકદિવસ નિશિ પોઢ૧૯ જિસે સલાં લહયાં ૨૫ શુભવિજય ૯૦૦ ૨ સ્વપ્ન પહેલે રે દેખી ૯૦૧ સુપન દેખી પહિલડે ૧૧ ૩૭ છે. સઝાયાદિ સંગ્રહ રામય રવિ Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૯૦૨–૧ પાટ(૩)લીપુર નયર ચંદ્રગુપ્ત રાજન ૮ જ્ઞાનવિમલ કવિ ધીરવિમલ શિષ્ય ૯૦૩૨ સુરતરૂ કેરી શાખા ભાંગી ૯૦૪ ચોવીસમ શ્રી વીરજિણુંક ૨૬ બ્રહ્મા રાયમલ ચંદ્રાવતીની સજઝાય ૯૦૫ જસમુખ સોહે સરસ્વતી માય ૨૧ હરખવિજય તપહીરવિજયસૂરિવિજયસેન સરિશિષ્ય 1 ચંપા શ્રાવિકાની સઝાય ૯૦૬ વાસી દિલ્હી ૨ નયરના ૨૫ દીપવિજય કવિ તપ. હીરવિજય સુરિ શિષ્ય આગ્રા ET ચા દેવીની સજઝાય ૯૦૭ જાઉં તારી બલિહારી હે ચા દેવી ૧૦ કપૂર ર ચારણ કષિના અધિકારની જુઓ ભગવતી ૧૭૬૬-૩૩ tત ચાર યુગના ભાવની સઝાય ૯૦૮ સુણે સુણે ભવિયણ ચાર યુગના ભાવ છે એહવા ૬ તેજસિધ ગણિ ET ચારિત્ર અને રથ માલાની સજઝાય ૯૦૯ સુહગુરૂ પય પ્રણમઉ નિશદીસ ૪૧ પાસચંદ સૂરિ જ ચિત્ત-સતિ (બ્રહ્મહત્ત) મુનિની સાથે આ વિષેની બીજી જુઓ ઉત્ત. ૧૩ ૯૧૦ ચિત્ત કહે બ્રહ્મરાયને ૨૩ ૨૫વિજય (જેઠમલજી) વિનયવિજય (ઉપમુનિ) શિષ્ય Fચિદાન સ્વરૂપની સઝાય ૯૧૧ અજબ ગતિ ચિદાનંદ ધનકી ૬ (પ્રીતિવિજય) યશવિજય જસવિજય શિષ્ય ૩ ચિલાતીપુત્ર અધ્યયનની સજઝાય ' જુએ જ્ઞાતા સત્ર ૧૮ કર ચેતનરાયને દુર્મતિ તજવા સુમતિની વિનંતિરૂપે સજઝાયે જુઓ સુમતિની ચેતનરાયને ૧૨૧૫ Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૧૨ ૯૧૪ ૯૧૫ ૯૧૬ ૯૧૭ ૯૧૯ ૯૨૦ ૯૧ ૯૨૨ ૯૨૩/૬ ૯૨૪ ૯૨૫ "9 ૯૨૬ 1 ચેતનાની આતમરાયને દુમતિ તજવા વિનતિરૂપે સઝાયા પિઝા ૨ પિડા નરભ્રવ નગર સેાહામણા હું ખીમાવિજય જિનવિજયશિષ્ય હે પ્રીતમજી! પ્રીતકી રીત અનિત તજી ચિત્ત ધારીએ ૯૧૮-૨૩ પંચ મહાવ્રત પાળતા ૭ જુઓ પરસ્ત્રી વવા. 5 ચેતનાને આતમયની હિતશિક્ષાની સાય આતમરાય કહે ચેતના! સમગ્ર * જિનહ ઉઠે, ધઉંટી ત્રણું ચેતના નારી તુ... - ચેલણા સતી ૧૩ સાય રાણીની સાયા ૭ સયસ દર ૯ રાયચંદ ઋષિ ७ વીરે વખાણી રાણી ચેલણાજી ચેઢા ભૂપતિની સાતે મા સતી શિરામણી મગધ દેશમાં ૩ રાજગૃહી નગરી ભલી તપસ યમ દૃઢધારી કાઈક અવસર દેખીને ૨ વૈશ્યા દીઠી દૈહરા માંહે સુણુ સુણુ મહારાણી વિનય કરા ચેલા ગુરૂ તત્વા ચેલા રહે ગુરૂની પાસ વિનય કરીજઈ કે ભવિષણુ 1 3 ૧૦ ૧૩ માઁ ચલાને હિતશિક્ષાની સજ્ઝાયા ૫ વિષ્ણુધવિમલ સૂરિ ૭ જિનભાણુમુનિ સકલ શુભકામની શુદ્ધતિ ગામિની "" મૈં ચાખાની સજાય હું સમલય દછુ રાયગામ વિષ્ણુધ વિમલ સૂરિશિષ્ય જુએ નાતાસૂત્ર ૭ ૧૧ સાયાદિ સ`ગ્રહ Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ. ૭૭ ૯૨૭ ૯૨૮ ૯૨૯ ૯૩૦ ૯૩૧ ૐ ચેાથની સન્નાય ૯૩૨ ચારી ચિત્તથી પરિહા પરધન આમિષ સારિખા રે ચારી ચિત્ત ના ધરા નર નારી ર 45 ચાવીસ તીકરાના ૧૪૫૨ ગણધર તથા તેમના સુખઢર સદગુરૂના પદ્મ પ્રમી ૧૦ જ્ઞાનવિમલ ચાવીસે જિનના સુખઢાર પ ૯૩૯ અપ્રમત્ત ૯૪૦ નિવૃત્તિ ૯૪૧ અનિવૃત્તિ 27 ચાસ નામે પુણ્યે' નાની થીયા ૮ જીધમણિવિજય BH ચૌદ ગુણસ્થાનક (જીવના પરિણામ)ની ૯૩૩ મિથ્યાત્વ ગુણુસ્થાનક-૧ જ્ઞાનદિવાકર ભાખીયા ૨ ૐ ૯૩૪ સાસ્વાદન ૯૩૫ મિશ્ર ૯૩૬ સભ્યત્વ ૯૩૭ દેશિવરતિ ૯૩૮ સ*વિરતિપ્રમત્ત,, 99 "9 99 99 £5 ચારી તજવા વિષેની સજાયા 99 . " વિજય ૧૦ દેવચંદજી ૨૫ ખાડીદાસ ઋષિ સ. ૧૯૧૬ માસા ફતેપુર ચામાસ પરિવારની સજ્ઝાયા .. સતીની સાય ૩૭ જેમલઋષિ ૨ ખીજું ગુઠાણું સુજ઼ા ૨ ૭ હૈ ૩ મિશ્ર ગુણુઠાણું હવે ત્રીજું ૪ હવે ગુણુઠાણુ સમક્તિ ધરીયે રે ૬ ૫૫ ચમનાણી રેજિનવરઈમ હું છઠ્ઠું ગુણુ ઠાણું” હવે ૭ શ્રી જિનવર ઈમ ઉપદેશે ક જુઆ ૧૫ તિમિ આ વિષેની ખીજી જુએ નં. ૫૮ ૮ ગુણુઠાણું હેવે આઠમુ ७ ૯ અનિવૃત્તિ નવમું માદા ગુણુઠાણુ હૈ। ૮ સાચા તપ-વિજયદેવસૂરિ–વિજયપ્રભસૂરિ– ૫. પૂર્વવિજયશિષ્ય વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨૭ Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૧૮ ૯૪૨ સૂમસં૫રાય ૧૦ સકમ સં૫રાય નામેં કરાયું ૫ ૯૪૩ ઉપરાંત મોહ , ૧૧ હવે સુણજો ભવિયાણ પ્રાણી ૯૪ ક્ષીણમાહ , ૧૨ શ્રી જિનવરજી એમ બોલે ૯૪૫ સગી છે ૧૩ ગુણઠાણું હવે તેરમું રે ૯૪૬ અયોગી ૧૪ અયોગી નામે ચૌદમું એ ૧૦ ૯૪૭ કળશ – ૧૫ પૂજે પૂજે રે પ્રભુપાસજીને પૂજે ૭ ૯૪૮ સમરવિ વીર જિસર દેવ ૨૩ સુંદરવિજય ૮૪૯ પહિલું ગુણઠાણું મિથ્યાત ૨૩ ગણિસહજરત્ન ૯૫૦ પાસ જિનેસર ૫ય નમી રે ૧૭ કર્મસાગરશિયા ૯૫૧ ૧ ભવિયણ જાણે રે ગુણઠાણું ભલા ૧૫ યશો(જસ)વિજય ૯૫ર ૨ હેય મિથ્યાત અભવ્યને ૯૫૩ ચંદ્રકલા નિર્મલ સુહઝાણું ૩ જયસમમુનિ તપ. વિજયદેવ સૂરિજસ સોમ શિય સં. ૧૯૭૧ ૯૫૪ ચોદે ગુણઠાણે પ્રાણ ભમઈ ૧૩ નિત્યવિજય ઉ. લાવણ્ય વિજય શિષ્ય ૯૫૫ પ્રણમી અરિહંત કે સિદ્ધ સદા ભગવંત રે ૩૨ માનવિજય તપ. વિજયપ્રભ સરિ-સકલવિજયશિષ્ય સં.૧૭૩૪ 1 ચૌદ નિયમની સજઝાય ૯૫૭ સદ્દગુરૂ ચરણે નમી ( ૯ વા. દેવવિજય વિજયદેવરિ-વિજયસિંહરિ શિષ 5 ચૌદ પૂર્વપૂર્વધરની સઝા ૯૫૮ વીર જિનેશ્વર ઉપદિસઈ રે ચૌક પૂરવધર ભક્તિ કરીને ૧૭ જ્ઞાનવિમલ હક ચૌદશની સજઝાય જુઓ પન્નરતિથિ E; ચૌદ સ્થાનકીયા જીવની સજઝાય - સંમમિ મનુષ્યોને ઉપજવાના સઝાયાદિ સંગ્રહ Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૬૦ ૯૬૨ ૯૬૧-૧ છઠ્ઠો આરે. એવે આવશે ૯૬૧-૨ છતઅછત દા બેનડી ૯૬૩ 5 ચૌદ સ્વપ્ન (ત્રિશલા માતાએ જોયેલા)ના રહસ્યની સજ્ઝાય ૧૬ ડુંગરશી મુનિ ૯૬૪ પહેલે સ્વપ્ન ગજવર દીઠા દેશ છકાય જીવના આયુષ્યમાનની સજઝાય તુ છછવણીયા અધ્યયનની સજ્ઝાય શું છ་તીથિની સજ્ઝાય સદગુરૂ પાય પ્રભુમી કરી અનંતજી ત±જ ભજે કરે જુએ ષડ્ જીવ નિકાય૦ જુએ ઉત્ત૦ ૧૪, ૬શ વૈકા૦ ૪ તથા ઈન્નુર ૩૯૧ જુએ પતરતીથિ 1 છઠ્ઠા આરાની સજ્ઝાય ૭ મેવિજય ; છત—અછતની સજ્ઝાય ૮ પદ્મવિજય 25 છાસ વિચારની સજ્ઝાય છીક શુઘ્નના કહ્યું. વિચાર જ જીદ્દીપ સાહે સુવિચાર ૐ જન્મ-મરણુતા સુતઢ વિષેની સજ્ઝાયા દેશ જમાલી ઋષિકારની ૧૩ તāનું પાન હવા હરસને સંગ્રહણી તક ખડી બળવાન । ! છીંક વિચારની સજ્ઝાય ૧૫ ઋદ્ધિ(વિજય) ? મેં જગડુશા શેઠની સજ્ઝાય કવિ ક્રાંતિવિજય શિષ્ય ૨૬. કેશરકુશલ - ૫. વીર કુશલ-સૌભાગ્ય કુશલ શિષ્ય સ. ૧૭૦૬ સાંતલપુર ચામાસુ` જુઓ સુતક ભગવતી સૂત્ર ૧૭૪૯/૧૬મું અ .. તુ જયાની સજ્ઝાયા જુએ સમુહ મનુષ્યને, જીવા, ૧૦ ચંદરવા, રાત્રીભાજન, દશવૈકા ચાલુ. અધ્ય "9 વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨૧૯ Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૬૫ 1 જયભૂષણમુનિની સજ્ઝાય ૮ જ્ઞાનવિમલ ૯૮૦ ૮૧ નમો નમો જયભૂષણમુનિ 8 જયંતી શ્રાવિકાની સાય 41 જજી સ્વામીની તથા માતા પુત્ર સીઆના સવાદની સન્નાયા ૧૬ વિનયવિજય ૧૬ "9 ત્રિસલાના જાયા જિનજી બેાધ સુણી સુધર્માં સ્વામીના ઢા પિ ભેગીડા ! અમે ઉત્તમ કુલ અવતાર જે ૧૫ કમ્પ્યુાય દમુનિ ૧૫ હેતવિજય ૯૬ ૯૬૭ ૯૬૮ ૯૬૯ ૩૭૦ રે ૯૭૧ રાજગૃહી નગરી વસે સરસ્વતી સ્વામિની વિનવુ ઋષભ શાંતિ વીરને નમી રે જ્હા, શ્રી સાહમપટ રાજીયે ૯૭૩-૭૪ રાજગૃહી નગરી ભલી રે લાલ ગુરૂ વાંદી ઘેર આવીયા ૨ ૯૭૨ ૭૪-૨ ૭૫ ૩ સનેહી પ્રીતમને કહે ૯૭૬/૪ એહવે પ્રભવા આવીયા શ્રેણીક તરવર રાજ્ગ્યા ८७७ ૭૮ પભણે ૨ જ છુ, સુણુ મારી માય ૯૭૯-૮૫ જ ધ્રુસ્વામી યૌવન ગૃહવાસ જ મેલ્યાં કુવર કહે છે-સુધા માતાજી કુંવર કહે છે માંજી ! જિમ હાર્વે સારૂં” ૭ આણુ દસાગર ૭ સૌભાગ્ય સાગર જુઓ ભગવતી ૨૨ ન. ૧૭૫૫ ૯ ૨૦ કવિયણુ ૧૧ ક ૧૪ ભાગ્યવિમલ(વિજય)સર ૩૩ વીરસુતિ ૩ R ૧૧ તત્વ–૯ સિદ્ધિ-૧૫ અંક-૧ ઈહુ ભાવાપુર બદર ૫. લલિતવિજય શિષ્ય સ. ૧૭૬૨(૬) કડુપુર મહિમાસાગર શિષ્ય 99 સં. ૧૭૮(૧)૩ પાટણુચામાસુ ૧૨૨૦ સુજાયાદિ સંગ્રહ Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૯૨ ૯૮૩ ૯૮૪ ૯૮૫/૭ પ્રસવા ચાર અને વળી ૯૮૮-૯૧ જ જીદ્દીપ સુજાણીએ લેટે ૯૯૦ ઘેર પધાર્યાં હૈ વિનવે નિજ માતા પ્રત્યે આઠે તે રમણી નમણી વિનવે ૨ ૯૯૧/૪ ૪ હે જબ્રુ ત્રિયાને સુષુજો થિરમન રાખી ૯૯૨ રાજગૃહી તયરી વસઈ ૯૯૩ સાસુ શીખ દે છે વહુવારૂ (તેણી વેળા) અમે આઠે છીએ રમણીને નમણી એવું સુણી જ જી એમ ભણ્યા રે ૯૯૬ 5 જ’અસ્વામીને સુધર્માં ૯૯૪/૧ સેાહમ સ્વામી બે લાલ એણીપેરે ઉપશિ ૯૯૫/૨ તવ સાહમ ગણુધર કહે સહુને હિતકામે ૯૯૭ e ૪ ૯ ૩ ૧૧ ગંગ મુનિ ૧૧ ܘܙ २० ૧૯ સિદ્ધિવિજય 15 જજીસ્વામીની દીક્ષાના વરધાડાની સાય સયમ લેવા સંચર્યાં રે ૧૬ વિજય લાંકાગચ્છ, તેજસિંહ-કહાનઋષિલક્ષ્મીચ`દજી શિષ્ય. સ.૧૭૬૫ રાણુપુર 99 ૫. શીલવિજયશિષ્ય સ્વામીની હિતશિક્ષાની ૧૦ જ્ઞાનવિમલ ૧૫ સજ્ઝાય કવિ ધીરવિમલશિષ્ય ૧૧ ભાવિજય - જિન આણા-ભાવપૂજા ભક્તિ પરમા વિષેની સજ્ઝાયા શ્રી જિન જીવ સહુની વેદન પંચ મહાવ્રત ઉચ્ચારઈ ૫ સમલયદજી મૈં જિનદાસ સેાભાગદેની સજ્ઝાય શીયલ સાહામણું પાલીઈ ૨૩ શીલહ જુએ પ્રતિમા સ્થાપન ગુણહ શિષ્ય વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨૧ Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨ ૧૦. - જિનયાલિત જિનરક્ષિતની સાથે (ખા વિષેની બીજી જુઓ જ્ઞાતા. ૯ ૯૯૮-૧૦૦૦ સકલ વિરતિ સુખ ખાણું ૧૧ ભાવપ્રભસૂરિ સં. ૧૭૫૭(૦૭) શ્રાવણમાસ ૯૯૯ શીખ દેઈ રયણ સરી હે લાલ ૧૧. ૧૦૦૨/૩ વળી રયણદેવી કહે ૧૦૦૧-૪ ચંપાનગરી સેહામણી ૧૨ કવિયણ ૧૦૦૨ હાથ જોડીને એમ કહે રે લાલ ૧૦૦૩ હાંર લાલા ! દેનું ભાઈ રોવે ઘણું ૧૮ ૧૦૦૪/જ જિનપાલિતે મનમેં ધારી ૧૦૦૫ પાસ જિસર રે પદપંકજ નથી કરી ૪૮ શાંતિવિજય વિજયપ્રભસરિ-હર્ષ વિમલશિષ્ય ક જિનપૂજાની કરણીની સઝાય ૧૦૦૬ જેને જિનવરને નહિં જાપ ૭ ઉદયરતન સં. ૧૭૯૮ અષાડી બીજ દર જિનપૂજા સમયે ભાવવાહી રેલગાડીની સઝાય ૧૦૦૭ જેને જીવડા! જિનછ પૂજન મંદિર જાઈ ૧૧ ઉદયરતન જ જિનમહિરની ૮૪ આશાતના વજેવાની સઝાય ૧૦૦૮ શ્રી જિનવરને કરી પ્રણામ ૧૫ પં. રાજવિજય વિજયસેનસૂરિશિષ્ય ૧૦૦૮ સકલ સુરાસુર પ્રણમઈ પાય ૨૮ લે મઈ a જિનરક્ષિત જિનપાલિતની સ. જુઓ જિનપાલિત પર જિનવાણુની સજઝાય આ વિષેની બીજી જુઓ ૪૫ આગમ ૧૦૧૦ શ્રી જિનવાણી પ્રાણી! ચિત્ત ધરો રે ૫ અમૃતવિજય ૧૦૧૧ સુણ ચેતન અબ શીખડી સાચી વીરવિજય પં. શુભવિજય શિષ્ય સગાયાદિ સંગ્રહ Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૧૩ 1૦૧૩ ૧૦૧૪ ૧૦૧૫ ૧૦૧૬ ૧૦૧૭ ૧૦૧૮ ૧૦૧૯ મૈં જિનાગષ ભણવા માટેના ફાળ માનની તથા સૂતક વિષે અસજ્ઝાયની સજ્ઝાયા વાંદી વીરજિનેશ્વર રાય શ્રાવણુ કાતી મૃગસિર માસ ગુણુસાગરશિષ્ય 5 જીભલડીની સજાય ભાલડી રે જીભલડી ! તું માં નિષે ખેલે મીઠું ૨૮ લબ્ધિવિજય • 41 જીરણુ શેઠની ભાવનાની સજ્ઝાય ૧૪ થી ૨૭ માલમુનિ જગતગુરૂ દેશ જીવકાયા સંવાદની સજ્ઝાયા ચ્યાદિ જિનેશ્વર પાય પ્રમેવ ગજલને સસલે! ઉગારી ટ્ સયલ તીર્થંકર મચ્છુ પ્રણામ ૨૩ સદ્ગુરૂ ૧૪ હરખવિજય હેજયા ર્ પતિ તે કુણુતારી દામે ભવે શ્રીશાંતિનાથજી જ જીદ્દીપના ભરતમાં જે અર રે વ્હેલી વ્યવહારી રે 1 જીવયાની સા ૨૩ શિવસાગર દેવદત્ત દેછુ જીવન ગાડીની સજાય 8 જીવનની-યૌવનની અશ્થિરતાની અજાય ૯ ધર્મરતન (સેવકજન) ૨૫ વિવેચ મુનિ ૧૪ ઉષÀાવિજય ૨૧ સમયસુંદર ઢાળ ૪ શાંતિવિજય જુએ માયા જીવ સવાદની સઝાયા ૫. હે સાગર શિષ્ય " ૧૬ ૩,માનવિજય તપ. શ્રીવિજયદેવસૂરિ–વિજયસિંહ સૂરિ– વાચક જ્ઞાન (ભાનુ) દ શિષ્ય વિષ્ણુધ નયવિજય શિષ્ય જુઓ મેધસ્થરાજ સાસુ વહુ " p દશ ચંદરવા ઢાળ ૩ " ભૂખ'ને પ્રતિ મેાધની—ત. ૧૯૩૫ જુમ્મા યુવાનીની અસ્થિરતા સૂચક સજ્ઝાયા " વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨૨૩ Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૨૦ ૧૦૨૧ ૧૦૨૨ ૧૦૨૩ ૧૦૨૪ ૧૦૨૫ ૧૦૧૬ ૧૦૨૭ ૧૦૨ 27 જીવરાશીને પદ્માવતી રાણીની ક્ષમાપનાની સજ્ઝાય ૩૪. સમયસુ દર ૩૫ જેમલઋષિ હવે રાણી પદ્માવતી જીવરાશી ખમાવે કે જીવાજીવ વિભત્તી અધ્યયનની સજઝાયા ક્રૂર જીવા પાંત્રીસીની સજઝાય 8 જુગાર સટ્ટા નિષેધક સજ્ઝાયા માહવશે શ્રવણે સુછ્યા રે જૂટ વચન ને ખેાલીયે H જુઠું ન ખેલવા વિષેની સજ્ઝાયા ૧૫ દેવય જી ... મૈં જૈન કેવા હોય ? જૈન હેા કર્યું હવે ? પરમગુરૂ ! જૈન॰ જુએ ૨ જુએ, જેના કેવા વ્રતધારી શિવસુખ ચાહે તેા ભો ૨ જીવ! જેન ધ કીજીયે 25 જૈન ધર્મ સ્વરૂપની સાયા ૯ ઉ.યશા વિજય * સમયસુ ંદર કથા સૂત્રની સજ્ઝાયા જુએ ઉત્તરા૦ ૩૬ માહમિથ્યાત્વ સટ્ટોજગાર નિષેધક . જૈન કાને કહેવાય તે વિષેની ૧. ઉ. યશોવિજય (જવિજય) 9 જ્ઞાતા ધ ૮થી૧૩ ઉ.રાજરતન મેઘકુમાર ભાસ ૧ મેમુનીસર મનમાંહિ ચિંતવઈ જીવઢાયા સંધાટક ન્યાયભાસ ૨ છ અંગે જિતવર કહી ૨ ૧૯ અડકાયન ભાસ ૩ જિનવર ભાષિત સહક કચ્છપન્યાય ભાસ ૪ અથથી માગમ જિન કહેઈ ૧૦ ૧૧ 99 જુઓ કક્કો નં. ૬૬૨ જુઓ વંદના ન. ૨૧૩૯ નયવિજય શિષ્ય સ. ૧૭૨૯ ૧૨૩૪ સજઝાયાદિ સગ્રહ Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૨૯ થાભ્યાસુત સેલમાધ્યયન ૫ સયમ આદરી સાધુજી તુ ભાષ્યયન ર જ્ઞાતા ધરમ યાંગમાં ૧૦૩૦ ૧૦૩૧ ૧૦૩૨ ૧૦૩૩ ૧૦૩૪ સાધુછ રે હેા, ગૌતમ પૂછઈ વીરનઇ અજ્ઞાની મિથ્યામતી રે હાં જિનવાણી ૨ જિનવાણી ૨ જા નિવજીવ દુકખ ભાગવઈ ૨ રાહિણી અધ્યયન છ ચારિત્ર ચાખુ· ચિતિ ધરણે મલીકુવરી અધ્યયન ૮ શ્રીજિન બાલઈ એણીપરિ માર્ક'દી વણુિગાધ્યયન ૯ સુગુણુ સનેહારે સાજન જાણુજયારે ચંદ્રઢળા ન્યાય ભાસ ૧૦ ગુણનિધિગ ૧૦૩૫ ૧૧ દાવદ્રવ વ્રુક્ષન્યાય ભાસ ૧૦૩૬ ૧૨ રહાદઃ ન્યાય શાસ ૧૦૩૭ ૧૩ નંદમણીયારમે ડાયન ૧૦૩૮ ૧૪ તેતલી પુત્ર ભાસ ૧૦૩૯ ૧૫ ની લ ન્યાય ભાસ શ્રી જિનવાણી સહ ૧૦૪૦ ૧૬ દ્રૌપદીઅમરકંઢા ભાસ આદરભાવ વિના હુઈજી ૧૦૪૧ ૧૭ વાટકાયત ભાસ હસ્તિ શીષપુર રાજી હૈ। ૧૦૪૨ ૧૮ સુસમાચિલાતિપુત્રભાસ રાજગૃહ રળીયામણું રે ૧૦૪૩ ૧૯ પુ'ડરીક કે'ડરીભાસ પુસ્ખલ વિજઈ દીપતી રે ૧૦ ૧૦૪૪ ૧ મેશ્વકુમાર ભાસ ૧૦૪૫ ૨ સધાયગ ન્યાયશાસ ૧૦૪૬ ૩ અડગ ન્યાય ૧૦૪૭ ૪ ઢાબા ન્યાય ૧૦૪૮ ૫ થાવચ્ચાપુત્ર(સેલગ ૧૦૪૯ ર તુંબડા ન્યાય ભાસ ८ ૨૧ પ ૧૫ ૫ ૐ ૧૧ ૧૩ ' ૨૪ h ૯ ७ ૧૭ વીર જિષ્ણુસર વાંદઉ વિગતિ સ્યજી ૨૭ નયરી રાજગૃહી ઇંદ્રપુરી અવતાર ચપાયરી ધનભરી નયરી વાણુારસી જાણીઈ રાજર્ષિં) ભાસ ખારાવતી નગરી વડી તેણુઇ કાલઇ અન” તેણુઈ સમઈ ૧૩ ૧૨ ૯ મેધરાજ ઋષિ પા ચંદ્ર સૂરિ– સમરચદ્રસિરિ– રાજય સૂરિ (શ્ર) સરવણુ ઋષિ શિષ્ય પાટણુ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨૨પ Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૫૦ ૧૦૫૧ નયર રાજગૃહઈ રે અતિ રળીયામણુક ૧૭ અપરવિદેહઈ વિજય સલિલાવતી ७ ૭ રહિણી ન્યાયશાસ ૮ મલ્લી વરી ભાસ ૧૦૫૨ ૯ જિનરક્ષિત જિનપાલન્યાયભાસ નયરી ચપાવતી જાણીઈ ૧૭ ૧૦૫૩ ૧૦ ચળા ન્યાયભાસ તેણુઈ સમ” તેણુઈ કાલઈ” નયર ૧૦૫૪ ૧૧ દાદ્રવ વ્રુક્ષન્યાયશાસ રાજગૃહી હૈ નયી સ્મૃતિ સાહા. ૧૦૫૫ ૧૨ ફરહાદ ન્યાયશાસ°પાનયરી મન ભરીજી ૧૦૫૬ ૧૩ મે ડાયન ભાસ નયર રાજગૃહ દ્વીપતુ છ તેતલી ૨ પુરવર નીઈ એ ચંપા તયરી જિતશત્રુ રાજ ચ"પાપુર ૨ ત્રિણિવસઈ સહેદરા હેત શીષપુર વર વડક્ક રે નયર રાજગૃહ દીપતઊં ૧૦૬૦ ૧૭ વાડા ભાસ ૧૦૬૧ ૧૮ સુસમાચિલાતિપુત્રભાસ ૧૦૬૨ ૧૯ પુ`કરીઢ કૈંડરીક ભાસ પુલાવતી રે વિજય સુહામણી ન ૧૦૫૭ ૧૪ તેલથી પુત્ર ભાસ ૧૦૫૮ ૧૫ :લિ ન્યાય ૧૦પ૯ ૧૬ દ્રોપદી ભાસ ૧૦:૩ ૧ ઉષણાયન ૧૦૬૪ ૨ સાકાવ્યયન ૧૦૬૫ ૩ અડાયન ૧૦૬ ૪ યન ૧૦૬૭ ૫ શેલાધ્યયન ૧૦૮ ok ૧૨૭૦ તુ માધ્યમન ૭ શહિષ્ણુઐજિવહુ અયન ૮ મલ્લિકુમરીઅ યન શ્રી શ્રુતદેવી નમી કરીછ ખીને અધ્યયને સુણુ જ છુ મચ્છુ ૨ જી સેાહમ કહે સાહમ વામીજી ઉપદેશ શ્રી સેહમ સ્વામી કહે સ્વામી સુધર્મા હૈ જન્નુ પ્રતિ કહે રાજગૃહી નગરીના વાસી ૧૦ ૧૫ ૧૬ ७ ૧૧ ७ ૧૩ ૨૫ ૨૯ પ્રીતિવિજય હીર વિજય સૂરિ–જાનજી ૨૮ નવિજય—હષ વિજય શિષ્ય ૨૧ ૧૩ પર २७ ૧ આમેઅઘ્યયનસાંભળાવિયાકાર ૨ ૧૨૨ સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૭૧ ૧૦૭૨ ૯ માર્કદી ભૂત અયન ૧૦૭૩ ૧૦ ચાયન ૧૦૭૪ ૧૧ વ્રુક્ષાધ્યયન ૧૦૭૫ ૧૨ ઉદાયયત ૧૦૭૬ ૧૩ મંડુઢાધ્યયન ૧૦૭૭ ૧૪ તેતલી પુત્રાયન ૩૧ ૨ મહુબલ દેવનેાજીવ એ લાલા કહે સેહમ સ્વામી ૧. ૯ ૩૧ સેહમ સ્વામી જંબુ આગળે સુણુ ભવિ પ્રાણી જિનવર વાણી ચંપાનગરીના ધણી રે રાજગૃહીનામે નગરી ભલી ૩૧ ૨૯ ૩૬ ૧ તેતલી પુરે કનક થરાય ૨ તિવાર પછી ભવિકા ! સુધી ૨૩૧ સાંભળા વિજન ! અધ્યયન પન્નરમાં ૨૩ ૧૦૭૮ ૧૦૭૯ ૧૫ નદિલ વૃક્ષાયત ૧૦૮૦ ૧૬ અમર્કકા ગમનાધ્યયન ૧ સાહમ કહે સુણ જ છુ આજ ૪૬. ૧૦૮૧ ૨ સુા ભાવધરી ઘણા ३० ૧૦૮૨ ૩ હવે દ્રૌપદ રાજા તણીય ૧૫ ૧૦૮૩ ૨૬ ૧૮૪ ૧૬ ૧૦૮૫ ૧૭ પ્રાધ્યયન ૩૧ ૧૦૮૬ ૧૮ સુસમાચિલાતિપુત્રાયન ભાવધરી વિજન સુણા ३५. ૧૦૮૭ ૧૯ પુંડરીકાયન ૩૩ ૧૦૮૮ ૨૦ કળા ૧૯ ૧૦૮૯ ૧૦:૨ ૪ એવું અવસર નારદ ૫ કૃષ્ણે પાંડવ પ્રતિ ઈમ કહે રે જજી પૂછે રે સ્વામી સાહમ હે છઠ્ઠા, (પૂર્વ) મહાવિદેહમાં લાલા જ્ઞાતા સૂત્ર તણા સહી એ પ્રવચન વચન વિચારીયેજી આફ્રિ અાફ્રિના જીવડા રે લાલ ા વિષેની ખીજી જુએ ૧૧ અંગ - જ્ઞાનની સજ્ઝાયા ૯ વા. માનવિજય ર૫ રાયચંદ્ર ઋષિ પૂજ્ય જેમલજી શિષ્યસ’. ૧૮૩૫ધપુર માસ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૭ Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૮ ૧૯ સુર નર તિરિ જગ જ્યોતિ ૨૫ બનારસીદાસ આ વિષે બીજી જુઓ દશર્વ. ૪ ધન ધન શ્રી અરિહંતને રે ૫ વીરવિજય શુભવિજય શિષ્ય જુઓ અરિહંત આગમ અમૃત પીજીઈ ૭ કેવલમુનિ શ્રી વીર વદે ભવિ પ્રાણુને માનવિજય જૂઓ ભગવતી-૭, 7 જ્ઞાન-ક્રિયાની મહત્તાની સક્ઝા ૧૦૯૨ દેડતાં દેડતાં પંથ કપાય તે ૬ વિનયવિજય ૧૦૯૩ સબલ યા છાક મોહમદિરાકી ૮ ઉ. (યશો.) જસવિજય જેન કહો કયું છે? પરમગુર! ૧૦ , જુએ જેન કેવા હોય નં. ૧૦૨૨ જ્ઞાન ક્રિયાસવાદની સજઝાયો ૧૦૯૪ ૧ ભવિ! તમે સુણજો રે મન થિર રાખીને ૧૩ સાગરાનંદસૂરિ ૧૦૯૫ ૨ કિરિયા કહે સુણે ચિતથી ૧૦૯૬ ૩ જગદીશ્વર જિનરાજને ૧૧ પક જ્ઞાનદષ્ટિ અને મહષ્ટિ વિશેની સજઝાયે ૧૦૯૭ ચેતન ! જ્ઞાનકી દૃષ્ટિ નિહાળા ૬ ઉ. યશોવિજય ૧૦૮૮ ચેતન ! મોહક સંગ નિવારે ૧૫ , કર જ્ઞાની અને તેના કરૂચની સજઝાય ૧૦૯૯ વિશાલ દષ્ટિ રાખત રે ૭ બુદ્ધિસાગરસૂરિ ઝાંઝરીયા મુનિની સજઝાયા ૧૧૦૦ ઝાંઝરીયા મુનિવર જગ જ ૮ ધર્મ રતન સજઝાયાદિ સંગ્રહ Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૫ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૧૦૧ મહિયલમાં મુનિવર કહુંછ ૩૭ લબ્લિવિજય કવિ ગુણહ શિષ્ય ૧૧૦૨-૫ સરસ્વતી ચરણે શીશ નમાવી ૮ ભાવરતન સુશિષ્ય તપ.હીર વિજયસૂરિ પ્રશિષ્ય માનવિજય ૧૧૦૩ ઈશુ અવસર એક વિરહી તરૂણી પૂનમ (પૂરણ)ગરછમહિમા પ્રભસૂરિશિષ્ય ૧૧૦૪ હાંરે લાલ! શીખ સાધુની અવગણ સં. ૧૭૫૬ અષાડીબીજ સં. ૧૭૮૧ ૧૧૦૫ અણસણ ખામણું કરે તિહાં મુનિવર શ્રા. સુ. ૩ (સોમવાર) ૧૧૦૬ ધરમ ધેરી ધુર ઘરમજી ૯૪ શાંતિકુશલ તપ.વિજયદેવસૂરિ-પં. વિનયકુશલ શિષ્ય સં. ૧૬૭૩ સિયાણા 1 ઠવણીની હરિયાળી સજઝાય ૧૧૦૭ નારી એક પ્તિ નયણે દીઠી ૫ સૂરવિજય પં. સિદ્ધિવિજય શિષ્ય હર ઠાણુગ સત્રની અષ્ટમ બેલની મોક્ષમાર્ગ સાધક આણુરચી સઝાય જુઓ ઃ ૧૯૭૯ ઠાણુગ સૂત્રની સજઝાયે - જુઓ : ૧૧ અંગની અને ૧૧ અંગ ૧૨ ઉપગની I doણ ષિની સજઝાયો ૧૧૦૮ સરસતી માત પસાયથી ૧૫ શ્રેમવર્ધન હીરવને શિષ્ય ૧૧૦૯ ઢંઢણુ ઋષિ તણું ગુણ ગાઉં ૧૩ મલ્યાણસૂરિ ૧૧૧૦ સરસતી સામી રે તમે સાચું કહ્યું ૧૧૧૧ ઢંઢણુ ઋષિને વંદના હું વારીલાલ ૯ જિનહર્ષ ૧૧૧૨ ધન ધન ઢંઢણ મુનિવ ર૭ દેવચંદજી ૧૧૧૩/૧ કૃષ્ણ નારી હવે ઢંઢણ ૬ પદ્ઘવિજય ૧૧૧૪/૨ સાંભળો સાધુ સહામણું રે લોલ ૧૨૨૯ Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧ર૦ . . ? હુંઢક વીસીની સજઝાય જિનેકસાગર જ પ્રતિમા સ્થાપન વંદન પૂજાધિકાર નં. ૧૫૯૫ તત્વત્રયી કહાનરૂપ સમકિતની જુઓ સમકિતના ૬૭ બોલની નં. ૨૪૦૦ 1 તપની ૩૦મા તપે મામયયનની સાથે આ વિષેની બીજી જુએ ઉત્ત. ૩૦ ૧૧૧૫ કીધાં કર્મ નિકંદવા રે ૭ ઉદયરતન ૧૧૧૬ એક વરસીજી ઋષભે કરી ત્રિભુવન ધણી ૬ સકલચંદજી શક્તિ સ્વભાવે તપ કવો રે જુઓ યતિધર્મ ૧૯૯૨ તાપે મીણ ગળે જિમ માખણ ૪ સકલચંદજી ૧૨ ભાવના ૧૬૪૯ દઢપ્રહારી અતિ પાપીઓ ૧૧ સમયસુંદર છે દાનાદિ ચતુષ્ઠ સંવાદ. રયણાવલી કનકાવલી દેવચંદજી , મુનિનીપ ભાવના ૧પરપ ક તમારું વજ ૧ વિષેની સજઝાય આ વિષેની બીજી જુઓ ભાંગ-બીડી ૧૧૧૭ પ્રિતમસેતી વિના ૧૯ આણંદમુનિ લે. સં. ૧૭૨૫ ૧૧૧૮ વીર જિશેસર પ્રણમીઈ ૧૯ દાનવિજય તેજવિજય શિષ્ય ૧૧૧૯ ચતુર નર ! તમાકુ જરૂર તો - ૧૪ કરમસી મુનિ ધરમસીમુનિ શિષ્ય મા તારા દૃષ્ટિની સજઝાય જુઓ ૮ યોગદષ્ટિ Vા તિલક સુંદરીની સજઝાય છે મદનમંજૂષા તિષ્ય કુદત્તની સજઝાય છે ભગવતી ૧૭૩૯/ 1 તુલાની સજઝાય ૧૧૨૧ એક અતુલા તુલા જેણિ નવિ સુઝઈ ૭ સકલચંદજી છે. તુંબડાની સજઝાય જુઓ(કડવા તુંબડાની) નાગેશ્વરી બ્રાહ્મણની . તૃણની સઝાય કે તેટલીપુત્રની ૧૪ છે જ્ઞાતા ૧૪ સજઝાયાદિ સંગ્રહ Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૨૨ ૧૧૨૩ ૧૧૨૪ ૧૧૨૫ ૧૧૨૬ ૧૧૨૭ ૧૧૨૮ ૧૧૨ ૧૧૩૦ મા ૧૧૩૨ ૧૧૩૩ ૧૧૩૪ ૧૧૩૫ ૧૧૩૬ ૧૧૩૭ ૧૧૩૮ 5 તેર કાઠીયા (ધર્મના આવરણ)ની સઝાયા આળસ ૧ આળસ ત્રથી પરિહા માહે વાહયા પ્રાણીયા ૨ માહ ૨ અવજ્ઞા ૩ છઠ્ઠા, અવના કરતાં જીવડા માન ૪ માત ન કીજે માનવીરે ક્રોધ પ પ્રમાદ ૬ પાંચમા ઢાઢીયા પરિહરા પ્રાણી ઠ્ઠો કાઢીયેા છંડીચે કૃપશુપાથી બીહતા રે કૃપશુ ૭ ભય ૮ ક્રમ ઉદય હાય જેહને હા રાજ શાક ૯ શ્રીવીરવાણી ચિત્ત ધરા ૯ અજ્ઞાન ૧૦ અજ્ઞાન પણાને હૈ। જોરે કઈ પ્રાણીયા ૧૨ વ્યાક્ષેપ ૧૧ રાતદિવસ વ્યાક્ષેપમાં લાલ કુતુહલ ૧૨ કુતુહલ વાહયેા પ્રાણીયા રમણુ-વિષય ભાગ ૧૩ જગમાં જાલમી જોર ૧૧ ૧૩ ૧૩ વિશુદ્ધવિમલ ૧૧ ܙ ૧૦ ૧૦ 7 તેર કાઠીયાની સામૂહિક સજ્ઝાયા ધરમ કર ́તા એહુજ વારે ૧૧ ઢાઠીયા તેર નિવાર, સેાભાગી ભાઈ! કાઠિયા૦ ૧૬ ઉત્તમસાગર આળસ પહેલાજી ઢાઢીયેા ૭ ભાવરતનમુનિ જો વટવારે વાટમ ૧૭ કાર્તિનિમલ-વીરવિમલ મણિ શિષ્ય સ. ૧૮૦૦ પાલષ્ણુપુર વા. કુશલસાગર શિષ્ય મહિમા પ્રશ્નસૂરિ શિષ્ય વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨૩૧ Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૩૯ ૧૧૪૦ ૧૧૪૧ સામાયિક સુ સમરૂ' શ્રી ગૌતમ ગણુધાર આદરજીન સ તેરસની * ત્રણ ગુપ્તિની કિ ત્રણ લિંગની અષ્ટ પ્રયન માતા સહિતના ૬૭ બાલ " * ત્રિશલા માતાએ જોયેલા ૭ હીરવિજય ૧૪ સ્વપ્નાના રહસ્યની સજ્ઝાય જુએચૌદસ્વપ્નના રહસ્યની 7 ત્રિશલા માતાને સખીઓની હિતશિક્ષાની સાય શીખ સુÎા સખી માહરી * ત્રીજની સજ્ઝાય જુઓ ૧૫ તિથિ ૧૧૪ ૧૧૪૯ ૧૧૫૦ ૧૫ સાવિમલસૂરિ હેમવિમલસૂરિ શિષ્ય ૧૭ જુએ સામાયિક ૨૪૮૧ પન્નતિથિ ] ત્રેસઠ શલાકા પુરૂષની સઝાય ૨૧ સરૂપચંદ પ્રહસમે' પ્રણમ્ સરસ્વતી માય [] થાનમ્યા (કુમાર) ગ્રુતિની સાચા ૧૧૪૨ આદીશ્વરને ૐ પાય પ્રભુમી કરી ૧૧૪૩-૪૬ માત કહે ચાખ્યા પ્રત્યે રે ૧૯ ધીરવિજય ૭ રાયચંદઋષિ • ૧૧૪૪ ७ માવડીરે જે કહે છે તે સાચુ સહી થાવગ્યા ગાહાવણી જેટલું લઈને ૧૧૪૫ ૧૮ ૧૯ ૭ તેજસિ ́દ્ધ ઋષિ લેાંકાગચ્છપતિશવજી-ભીમજીઋષિશિષ્ય ૧૧૪૬–૪ સેલ ગપુર આવ્યા હૈ। શુષ્ક ૧૧૪૭-૫૦ શ્રીજિન નૈષિ સમાસર્યાં રે ૨ માત કહે સુત સાંભળા ૩ માતા થાવચ્ચા તિહાંને આવે અનુમતિ આપે તિહાં માતાજી રે 6 6 99 " આ વિષેની ત્રીજી જુએ જ્ઞાતા. ૫ સ્મ્રુધ દીપવિજય શિષ્ય ગચ્છનાયક શ્રીપૂજય ભાગચંદજીગાવ નમુનિ શિષ્ય સં. ૧૭૯૫(૭) વિજયાદશમી નવાનગર ચામાસ ૧૨૩૨ સજ્ઝાયર્પત સૌંગ્રહ Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ. ૭૮ ૧૧૫૧ ૧૧૫૨ શ્રીજિત નેમિ સમાસર્યાં રે નયરીદ્વારામતી જાણીઈ ૧૧૫૩/૧ સ્વસ્તિ સદન સ્વસ્તિક્ર વરમરિ ૧૧૫૪/૨ વિહાર કરતાં આવીયા 8 ક્રમયતી સતીની સઝાય ૧૧૫૮ ૧૧૫૫-૫૭ સમરી સિદ્ધ અનંત મહેત ૧૧૫૬ ૨ કિણીપેરે ૬૩ મુનિવરને દાન ૧૧૫૭ ૩ દેવદત્ત વ્યવહારીયે। ૐ 7 દમદત રાજજષની સજા ૨૩ દેવમુનિ ૧૮ D દશથવા બાંધવાની સજા દશમની સઝાય દશ મહાશાવાની સજ્ઝાય ૧૦ જ્ઞાનવિમલ ૧ ૐ દશ દૃષ્ટાંત દુલ ભ મનુષ્ય ભવની સજ્ઝાયા કુર દશપચ્ચખાણુની સજ્ઝાય દશરથ નૃપ કૌશલ્યાને કહે શું દવિધ યુતિધમ નો સજ્ઝાયે ક દશિવધ સામાચારીની د. જુએ નલદ્દમયંતી તથા ૧૬ સતી ૧૫ માનવિજય ૧. ૧૬ વિદ્યાગુરૂ વિજાજી ઋષિ પસાયૈ સ. [૧૬૯૭ વૈરાટનગર દશરથ રાજા અને કૌશલ્યા સવાદની સન્નાય ૮ જ્ઞાનવિમલ તપ-વિજયપ્રશ્નસૂરિ-વા ક્રીતિ વિજય શિષ્ય સ. ૧૭૩૮ જુઆ મનુષ્યભવની દુલભતા જુએ પચ્ચખાણુ - ૧૫ તીથી "9 મહાવીરસ્વામીના ૧૦ મહાશ્રાવકા જુએ તિષમ જુએ સામાચારી; ઉત્ત. ૨૬ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૧૩૩ Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૫૯ છે | દશવૈકાલિક સશની સજઝાયો ક્રમપુફિયા અધ્યયન ૧ સરંગા પદ પંકજ નમી ૫ વૃતિવિજય વિજયપ્રભસરિ-લાભવિજય શિષ્ય ૧૧૬૦ ગ્રામયપૂર્વિકા અe ૨ નમવા નેમિ જિર્ણને ૧૫ ૧૧૬૧. ફુલકાચાર ૩ આધાકમાં આહાર ન લીજીયે ૧૨ ૧૧૬૨ છજજીવણીયા ૪ સવામી સુધર્મા રે કહે જંબુ પ્રત્યે ૧૩ ૧૧૬૩ પિડવણું ૫ સુઝતા આહારને ખપ કરાઇ ૧૧૬૪ ધમર્થકામાધ્યયન ૬ ગણધર સુધર્મા ઈમ ઉપદિશે ૧૧૬૫ સુવાકય શહિ ૭ સારું વયણ જે ભાખીયે રે ૯ ૧૧૬૬ આચાર પ્રણિધિ ૮ કહે સક્ય સાંભળો ચેલા ૨ ૧૫ ૧૧૬૭ વિનયસમાધિ ૯ વિનય કરજે ચેલા વિનય કરજે ૧૦ ૧૧૬૮ સકિખુ ૧૦ તે મુનિ વદે તે મુનિ વંદે ૧૧ ૧૧૬૯ ચૂલિકાયરતિવાક૫, વિવિક્તચર્યા સાધુજી! સંયમ સુધા પાના ૭ ૧૧૭૦ ૧ ધમમંગલ મહિમા ની ૬ જેતસીમુનિ ગણિ પુણ્ય કલશ શિષ્ય સં. ૧૭૭૭ ૧૧૭૧ ૨ દીક્ષા હિલી આદરીજી બીકાનેર ૧૧૭૨ ૩ સુધા સાધુ નિગ્રંથ ૧૧૭૩ ૪ મહાવીરે ભાખ્યા એમ ૧૧૭૪ ૫ પંચમ પિડેષણ અજય ૧૧૭૫ ૬ વેરાગી નિરાગી હે સુધા સાધુજી ૧૧૭૬ ૭ સાધુજી બૂઝે રે ભાષા સમિતિ વિચાર ૧૧૭૭ ૮ જિનવર ગણધર મુનિવરને કહે રે ૧૧૭૮ ૯ ઓળગડી ઓળગડી કરીએ સજઝાયાદિ સંગ્રહ Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુખસાગર-શાંતિ હર્ષશિષ્ય સં. ૧૭૩૦ આસપૂનમ મેડતા ઠંડર૧પ.સં.૧૭૩૨ વિસ્વત અનુક્રમણિકા ૧૧૭૯ ૧૦ અરિહંત વચને દીક્ષા આદરી ૧૧૮૦ (કળશ-દશવકાલિક સૂત્ર સોહામણ –અપ્રાપ્ય). - ૧૧૮૧ ૧ ધરમ સહુ મંગલીકમઈ ૭ જિનહર્ષ ૧૧૮૨ ૨ કિમ પાલઈ ચારિત્રીય રે ૧૩ ૧૧૮૩ ૩ ચારિત્રીયા ચિત્તમઈ ધરૂં ૧૧૮૪ ૪ સુણ સુણ જંબુ! સોહમ ભાસઈ ૧૧૮૫ ૫ ભિક્ષા અવસર જાણીનઈ ૧૧૮૬ ૬ ધેઈ લૂહી પાતરઉ પાદિક રાખઇ રે ૧૧૮૭ ૭ જ્ઞાનદરસણું ચારિત્ર કરી ૧૧૮૮ ૮ યારિ ભાષા જિનવર કહી ૧૧૮૮ ૯ નિધિ આચાર લહી કરીજી ૧૧૯૦ ૧૦ ક્રોધ માનદ પાંચ પ્રમાદ ૧૧૯૧ ૧૧ મૂલથકી ખંધ ઊપજઈ રે લાલ ૧૧૯૨ ૧૨ આચારજ નઈ રે અગનિપરઈ ભજઈ ૧૧૯૩ ૧૩ શ્રી અરિહંત ચારે કહ્યા સંવેગી રે ૧૦ ૧૧૯૪ ૧૪ ઘર મૂકીનઈ સંજમ રહઈ ૧૧૮૫ ૧૫ દશ વૈકાલિક સૂત્ર પ્રમાણઈ સાતસઈ રે ૮ ૧૧૯૬ ધમ્મ મંગલમુઠુિં ૫ ભવરિ દર દશ સ્વપ્ન ફળની સજઝાય | દશાણુભ મુનિની સાથે ૧૧૯૭ શારદ બુધદાઈ સેવક નયણાનંદ ૧૮ લાલવિજય જુઓ દશવૈકાલિક મૂળ સૂત્ર પ્રસિદ્ધ છે પર્યુષણ વ્યાખ્યાન કાળ-૧૪૫૩ ૧૨૩૫ ઉત્તમ વિજય-શુભ વિજય શિષ્ય Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૯૮ વીર ઐસે જિનવદન હિર ૧૧૯૯–૧૨૦૩ મુદિતા લાયક વસે ઝાઝા ૧૨૦૦ ૨ રાા મનમાટે કરી રે ૧૨૦૧ ૩ માન કશ્યા નવ માનવીજી ૧૨૦૨ ૪ પ્રભુ આગળ નૃપ બેઠા ૧૨૦૩ ૧૨૦૪ ૧૨૦૫ ૧૨૦૬ ૧૨૦૭ ૧૨૦ ૧૨૦૯ ૫ ઉપશમ સુખદા નાનાના 7 દાનધમફળ-દાન ભાવનાની (સજઝાયા) ચેાત્રીસ અતિશયવત શ`ખરાજ ને યશામતી રાણી દાન માંનસુ ઘો રે ભાઈ! પ્રણમી સિરી ગામમ ગણધાર શ્રીજિન ભાખે ધમ ચિહ્ન પરે ૨ સમવસરણ દૈવે રચ્યું રે જે તરા સાધુ આધાર વર દાયકા ધન સારથવાહે સાધુને આદિ જિતવર ધ્યાઉ" ૧૨૧૦ શ્રી મહાવીરે ભાખીયા ૧૨૧૧-૧૨૧૫ ધત સારથવાહ સાધુને ૧૨૧૨ ૨ શીયલ હે—જગ્ ૫ વિનયવિજય ૧૧ વીરવિજય ૧૧ ૧૨ ૧૨ ૧૫ આ વિષેની બીજી જુઓ જીરણુ શેઠ; ધન્ના શાલિભદ્ર ૯ ઉડ્ડયરતન ૧૬ જિનરાજ ૫ નૈમિવિજય ખીમા વિજય—૫. શુભ્રવિજય શિષ્ય સ. ૧૮૬૩ મતેરસ છ દીપ્તિવિજય ૬ વિનયદેવસૂરિ ૯ વિશુદ્ધવિમલ ૧૧ સકલયજી ૧૧ સમયસુંદર ૫. માનવિજય શિષ્ય વીરવિમલ શિષ્ય જુએ ૧૨ ભાવના ૧૬૫૧ દાનાદિ સવાદ ૧૨૧૧ યવના શેઠ ન. ૬૯૯ "" "2 દાનાદિ તુષ્ટની-સવાદની સુજલાયા ૫ ઉડ્ડયરતન ૧૧ ના. સમયસુંદર ખરતર. જિનચંદ્રસૂરિજિનસિ“હસૂરિસલગ્ય'દૃષ્ટશિષ્યસ",૧૬૬૨(૬)સાંગાનેર १० 13t સાયાદિ ગ્રહ Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨૧૩ ૩ દઢપ્રહારી અતિ પાપ. ૧૨૧૪ ૪ કાનન મહે કાઉસગ્ય રહ્યો રે ૧૯ ૧૨૧૫ ૫ વીર જિસર એમ ભણે રે આ દાવવવૃક્ષાધ્યયન વિષેની સઝાય જુઓ જ્ઞાતા. ૧૧ | દિકપટ (દિગંબરમત) ખંડન સજઝાય ૧ર૧૦ શ્રીઅહે એ ગુણ જ્ઞાનવિણ નાગલા ૧૩ સકલચંદજી? દિક્પરિમાણ વિરમણ વ્રતની સજઝાય જુઓ ૧૨ વ્રત | દિનમાનપલ આધારિત પડિલેહણ વિચાર થપાઈ ૧૨૧૭ સરસતી સામિણીમાય ૧૯ સમવિમલમુરિ હેમવિમલસુરિ શિષ્ય દિવસ (દેહ) છાયા માન આધારિત પડિલેહણ વિચારની સજઝાય જુઓ પડિલેહણ | દિવાળીની-દિવાળી પર્વની સજઝાય ૧૨૧૮ દુઃખહરણી દીપાલિકા રે લોલ ૯ જ્ઞાનવિમલ ૧૨૧૯ દિવાળી રઢીયાળી પર્વ સોહામણું ૧૧ દર્શનવિજય (કચ્છી) ચારિત્ર વિજય શિષ્ય પદ્યવિજય ધુરંધર વિજય શિષ્ય ૧ર૦ વાંધી વિર જિનેશ્વર પાય ૨૫ વ. દેવચંદજી તપ, હીરવિજય સૂરિવા. ભાનુવંશિષ્ય ૧રર૧ ધન ધન મંગલ સકલ તેરસ દિન ૮ પંડિત સેવક હરખવિજય શિય || દીવાની સજઝાય ૧રરર દીવામાં દિવેલ ખૂટ્સ ૭ લબ્ધિ વિજય ૧૨૨૩-૧ દશધારો દીવો કરવો એ ૪ મૂળચંદઋષિ સં. ૧૮૮૫ ગોંડલ ચોમાસું ૧૨૨૪-૨ એક ઈદ્રિયને કારણે ૧૩. ૧૨૩૭ Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૩૫ ૧૨૨૬ નમરી કપિલાના ધણી રે દર્દી દુનની સેાખત વિષેની સઝાય સત્ર દષ્ટિની સજ્ઝાયા દૃષ્ટિરાત્રે તિવ લાગીયે દુસહાય-પ્રત્યેક યુદ્ધની સજાય ૭ સમયસુંદર દૃષ્ટિરાગ નિવારવા હિતાપદેશક સજ્ઝાય ૧૧ -1 દેવકીજીની-દેવકીના પુત્રોની સઝા ૧૯ ધસિદ્ધ મુનિ ૧૮ ૧૨૨૭ મનડુ' તે માયુ મુનિવર ! માહેરૂ ર્ ૧૨૨૮-૪૬ ૧ આના લેઈ ભગવ'તનીજી ૧૨૧૯ ૨ મુનિવર ! નગરી દુવારિયાજી ર ૧૨૩૦ ૩ જતા કાળ ન જાણુતાં ૧૨૩૧ ૧૨૩૨ ૧૧૩૩ ૧૨૩૪ ૧૩૩૫ ૧૨૩૬ ૯ તીત સધાડે તુમ ધરે ૧૨૩૭ ૧૦ કેટલેક ઢાળ સેવા કરતાં ૪ ઉંચા મહાલ સેાહામણાં ૫ નેમ જિ ંદરી મેં વાણી સાંભળી ૬ નવું નિહાલે હૈ! રાણી દેવકી ૨ ૭ હાં રે લાલ ચાર પુરૂષ માલાયન ૮ ધા પતાયા હૈ। દીઠારાણી દેવકી રે ૧૨૩૮ ૧૧ દૈવી તેા આઈ નંદન વાંદવા ૨ ૧૨૩૯ ૧૨ છું' તુજ ભાગએ સિ" છું" ઢાનીયા ૧૧ ७ ૯ ૧૧ દ ૧૧ ૧૨ ૧૧ ७ १७ , જુઆ ચદરાન્ત ', ૮૮૮ આઠયાગવૃષ્ટિ તથા ૧૨૨૪ યથાવિજય " ૧૨૩૮ સાયાદિ સંગ્રહ Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૪૦ ૧૩ વાળતા કૃષ્ણજી ઈમ કહે ૧૨૪૧ ૧૪ તેમ જિષ્ણું સમાસર્યાં રે લાય ૧૨૪૨ ૧૫ સારઠ દેશ માઝાર ૧૨૪૩ ૧૬ વાણી શ્રી જિનરાજતણી ૧૨૪૪ ૧૭ સાંભળ ૨ મારી માતા ૧૨૪૫ ૧૮ વળીઈમ કહે કુમાર ૧૨૪૬ ૧૯ દીક્ષાદિન પ્રભુ વાંદીને ૧૨૪૮ ૐ દેવકુ જર ઋષિની સજાય 8 દેવ લાની સજ્ઝાય ૧૨૪૭ સુગુરૂ ગણધર પાય પ્રણમેવિ ૧૨૪૯ જિનવર રૂપદેખી મનહેરખી ઉત્તમજન સબધ %o o, ૧૫ ૧૦ ૪૮ ૧૫+૪ -- દેવસિત્ર પ્રતિક્રમણની વિધિની સાય રર જ્ઞાનવિમલ ઃ દેશાવગાસિક વ્રતની મજઝાય ર. દેહ છાયામાન આધારિત પડિલેહણુવિચારની કુકર દેહની અનિત્યતા વિષેની સજાય - દેવાના માતાની સાય ૧૨ સલય જી ૫ માનવિજય તિલ વિજય 25 દ્રાવિડ વારિખિહલ સુનિની સજ્ઝાય ધન ધન મુનિવર જે સ યમ વર્યાંછ ૧૧ દેવચ જુઓ રાજકુ જર સુધર્માં દેવલાક જી " કવિધીર વિમલ શિષ્ય તપ. હીરવિજયસૂરિપ્રશિષ્ય જુએ. ભગવતી નં. ૧૭૪૮ ૧૨ વ્રત ૧૬૯૦ પડિલેહણુ વિચાર ઢયાની વિનશ્વરતા 99 "9 99 ખરતર૦ જિનચ ંદ્ર સૂરિ–ઉ. રાજસાર પાઠક –જ્ઞાનધમ રાજહેંસ પાહે—દ્દાપય'દુષ્ટ શિષ્ય વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨૩૯ Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૪૦ 1 gષત્રાથયનની રાજય આ વિષે બીજી જુઓ ઉત્ત. ૧૦ ' ૧૨૫૦ સમવસરણ સિંહાસને ૧૦ શ્રીકરણ વાચક ૧૨૫૧ વીરવિમલ કેવલ ઘણીજી ૨૩ ક્ષમાવિજય દ્રોપદીસતીની સાથે આ વિષેની બીજી જુઓ નાગેશ્વરી ૧રપર કૃણુજી! તમને કહું કરજેડ કે રર નિયવિજય ૧૨૫૩ વજન મેરી રાખે રે દેવ ખરી ૭ જિનવિજય ૧૨૫૪ આવ્યા નારદ મુનિવર પાંડવ પાંચ વર રે લોલ ૧૧ મયાદમુનિ(હરખવિજય) પોરબંદર(રાજનગર)માસું કપિલ પુરવર હપદરાજીએજી ૧૧ મેઘરાજ મુનિ જુઓ ૧૬ સતી તથા જ્ઞાતા. ૧૬ - વાદશીની સજા ૧૨૫૫ ઈદ્રભૂતિ ગણધર એમ ભાખે ૧૦ દેવચંદજી ૧રપ વીરજિનેશ્વર જગ ઉપકારી 1 વારિકા નગરીની સજઝાય ૧૨૫૭ બળતી દ્વારિકા દેખીને ૨ ભાઈ રસ દ્રષ-૧૧માં પાપ સ્થાનકની સજઝાય જુઓ ૧૮ પાપ સ્થાનક Rs ધનશ્રીની સજઝાય • ૧૬ સતી - ધના (કાકડી) અણગારની સઝાયે ૧૨૫૮ ચરણકમલ નમી વીરના રે ૮ મેરવિજય પં. જિનવિજયશિષ્ય ૧૨૫૮ ધન ધનને મુનિ વંદીએ ૨ લાલ ૭ વિદ્યાકીર્તિ ૧૨૬૦-૬૪ કાકડી નગરી કેરો ૧૫ જ્ઞાનસાગર માણેકસાગર શિષ્ય સં. ૧૭૨૧ ખંભાત ૧૪ છે ૧૯ સઝાયાદિ સંગ્રહ Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૬૧ ૨હે. ધન્ના ઢામિમી પ્રત્યે ૧૨૬૨ ૩ ગઈ ભદ્રા લેઈ ભેટપુ ૨ ૧૨૬૩ ૪ શ્રેણીક! સુણુ સહસ ચૌક્માં ૧૨૬૪ ૫ ધન ધન ધન્ના ઋષિવર તપસી ૧૨૬૫ સરસ્વતી સ્વામિની વિનવુ ૧૨૬૬ જિનવચને' વૈરાગીયેા હૈ। ધન્ના ૧૨૬૭ ૧ શીયાળામાં શીત ઘણી ર્ ધના ૧૨૬૮ ૨ વીર બત્રીસ કામિની રે ધન્ના ૧૨૪૯ વીર જિષ્ણુ દ સમાસર્યાછ રાજગૃહી નગરી ભલી રાજગૃહી નગરી માઝારાજી ૧૨૭૦ ૧૨૭૧ ૧૨૭૨ ૧૨૭૩ ૧૧૭૪/૧ રાજગૃહી નગરી ભલી ૧૨૭૫/ર પંચ મહાવ્રત પ્રેમથી ૩૭૬ ૧૨૭૭ ૧૫ ૧૩ ૧૦ ૧૪ સેવક સધી ૧૫ દેવવિજય ૨૩ માનવિજય ૧૫ ૧૦ સમયસુંદર 5 ધન્ના શાલિભદ્રની સા પ્રથમ ગાવાળીયા તણા ભવેજી રે સરસ્વતી સ્વામિની વિનવુ" ર્ ર્ંગરસીયા અજીયા જોરાવર કરમી (મે) જે જાલમી ધન ધન ધન્ના શાલિભદ્ર મુનિવ′′ ૐ ધમ્મા મગલની સજાયેા જીએ દુ ધમ ક્રિયાના ૯ પ્રકારની સ૦ આલપુર ૧૨ વીરવિજય ૫૦ કવિયણુ ૩૬ સમય(સહેજ)સુંદર ૧૮ વિમલ(માન)વિજય હીરવિજય હીરલા શિષ્ય ૧૨ ઉદયવિજય નીતિસૂરિશિષ્ય ૧૩ તા.ક. ૧૨૭૦ તથા ૭૪/૧ બેઉ એક જ છે. ૭ ઉયરતન ૧૩ લુમ્બિવિજય દશવૈકાલિક ૧૧૭૦ તથા ૧૧૮૦ હીર્રવજય હીરલા-લિિવજયશિષ્ય ઉત્તમવિજય શિષ્ય જુઓ આત્મજ્ઞાન દન ન. ૧૯૩ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૪૧ Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૭૮ ૧૨૭૯ ૧૨૮૩ ૧૨૮૪ 47 ધાની-ધમના વ્યાપારની સરાયા લિતવિજય ૧૨ વિશુદ્ધવિમલ ૧૮૫ ભજન બિન માનવ મૂઢ મરે શ્રી જિનશાસન જગ જયવતા વેપાર કીજે હો વાણીયા ધન સારથવાહે સાધુને ઢાળ પ ૨ જીવ! જૈનધમ થ્રીજીચે ૧૨૮૦ ૧ ચાર ભેદ તેહનાં કલાજી ૧૨૮૧ ૨ એહમાં લક્ષણુ ચાર હુ" હવે ૧૨૮૨ ૩ ધમ પ્લાનના ભેદ અવર છે ચાર ૐ 8 ધર્માં દુર્લભ ૧૧મી તથા ૧૨મી ભાવનાની સ૦ 99 સમયસ દર 9 ધર્મ યાનની સાયા ૨૪ ભાવિજય મુનિ ૧૭ ૨૬ શીખ સુણી સદ્ગુરૂતણી ચપાનગરી સાહામણી રે લાલ સાધુજીને તુ બડુ વહેારાવીયુ છ 3 ધી અને પાપી કુટુંબની સજ્ઝાયા ધીરજ ધર રે અરે અધીરા આત્મારામજી-લક્ષ્મી વિજય-વલ્લભ મૂરિ– [તિલકવિષ્ય શિષ્ય ૯ ચેાથમલજી ઋષિ ૩૩ અવિચલ જસવિજય 91 ધીરજની સજઝાય - ધમની આરાધનાથી કયા સુખ મળે અને તે વિના ક્યા દુ:ખ આવી પડે તેની સાય સરસતી સામિની વિનવુ" પ્રાણીજી રે જીતવિજય મેં ધરૂઢિ અણુગારની સજ્યાચા ૬ પ્રીતમહાસ જુઓ વાણીયા–વેપારની બધી દાનાદિ ચતુષ્ક જૈનધમ સ્વરૂપ ૧ર ભાવના "" "9 19 જુઆ નાગશ્રી માલણી કડવા તુ ભડાની કુટુંબ " " ૧૨૪૨ સાયાદિ સગ્રહ Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા * ધબીડાની સજાય ૧૨૮૬ ધબીડા ! તું ઘેજે મનનું ધોતીયું રે ૬ સમયસુંદર જ ધ્યાનની સજઝાય ભાવવિજય તપ. હીરવિજયસરિ-વિજયસેનસૂરિ વિજય તિલકસૂરિ–આણંદસર-વિમલહર્ષ શિષ્ય સં. ૧૬૯૬ ખંભાત આવિષેનીબીજુઓ આર્તધ્યાન-રૌદ્રધ્યાન,ધર્મધ્યાનશુકલધ્યાન ૧૨૮૭ પરમ પ્રભુ ! સબજન શબ્દ ભાવે ઉ.યાવિજય (જસવિજય) ૧૨૮૮ હમ મગન ભયે પ્રભુ ધ્યાન મેં પર કયાની નિશ"થની સજાય ૧૨૮૯ મહાશમ ધાર સુખકર મુનિરાય જે ૧૫ દેવચંદજી 1 નક્ષત્ર વિચારની સજઝાયે ૧ર૮૦ વીર જિનેશ્વર ચરણ નહિ ૧૫ ૧૨૯૧ પ્રણમી ગયુહર ગાયમ પાય ૧૨ અષભદાસ કવિ જ નગદત્ત અધ્યયન વિષે જુઓ ભગવતી ૧૭૬૦–૧૭ 1 નટવાની સજાય ૧૨૯૨ નટ થઈને એવા નાટક નામે હે ૯ ન્યાયસાગર (સાગરાનંદ સરિ પ્રશિષ્ય) E નમિ રાજષિની સજા ૧ર૮૩ હેજી, જંબુંદીપમાં દીપતું નયર સુદરસણ ૭ સમયસુંદર આ વિષેની બીજી જુઓ ઉત્તરા. ૯ ૧૨૯૪-૯૭ સમેત શિખર ગિરિ શોભતા ૧૭ સાગરાનંદસૂરિ ૧ર૮૫ ૨ ઈદ્ર કહે સુણે નૃપ વૈરાગી ૧૩ ૧૨૯૬ ૩ કરજેડી વયણાં ઈમ ઉચ્ચ ૧૨૪૩ Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૫ %e ૧૯૭ ૪ ઈદ્ર કહે સુણો રાજર્ષિ ગુણખાણ જે ૧૨૯૮ સુરલોકના સુખ ભોગવી હે શ્રોતા ૮ ઉદયરતન આ પ્રાણું એકલો રે જુઓ એકત્વ ભાવના Eા નયભગીની સજાઝા જુઓ સપ્ત-અષ્ટ નયભંગી, સમતા-સામાયિક ઉઠાવશ્યક કર નરકના દુખ વન અતિ નારકીની સજા ૧૨૯૯ સુણ ગોયમજી ! વીર પર્યાપે નરકતણી ૯ વીરવિજય વિજય શિષ્ય ૧૩૦૦ હારે લાલા ! પાપકર્મથી પ્રાણીયા ૧૧ ખીમાવિજય ૧૩૦૧ ૧ વર્ધમાન જિન વિનવું ૮ પરમકૃપાલ અહિપુર ૧૩૦૨ ૨ ભાંજે કાયા ભાંજતો રે ૧૩૦૩ ૩ તાપ કરી તે ભૂમિકા રે ૧૩૦૪ ૪ પરમાધામી સર કહે. ૧૩૦૫ ૫ ઈમ ક(સ)હી સુરવદના એ. ૧૩૦૬ ૬ એણુપેરે બહુ વદન સહે(હી) ૧૩૭૭ ૧ આદીશ્વર અવધારીયે ૬ ગુણસાગર ૧૩૦૮ ૨ મુદગર કરગ્રહી લહના ૨ ૧૩૦૯ ૩ કીધાં કર્મ છુટે નહિ ૧૩૧૦ ૪ એક જીભે કેમ વરણવું રે ૧૩૧૧ ૧ પાપ કર્યા બહુ ભાતનાજી રે ૧૨ દીપચંદજી પ્રવર્તક તપ. નાગપુરી વછ પાચંદસરિ૧૩૧૨ ૨ માં માંહે ઝૂઝતા કુશલચંદ્રસૂરિ શિષ્ય ૧૩૧૩ ૩ દશપ્રકારની વેદના ૧૩૧૪ ૪ નરકની વેદના આકરી ૧૨ ૧૦. સઝાયાદિ સંગ્રહ ૧૨. Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શા નર્મદા સુંદરીની સજઝાય જુઓ સોળસતી ક નળ દમયંતીની સજા ૧૩૧૫ સમરી રંગે શ્રુતની દેવી રે ૧૬ અમૃત વિજય તપ.વિજયદેવ સરિ-વા. શાંતિચંદ્ર શિષ્ય ૧૩૧૬ નથી ડરતી હે નલરાજાની રાણી - માણેકવિજય ૧૩૧૭ કુંડિન(ડલ)પુર ભીમાનદિની ૯ જ્ઞાનવિમલ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા આ નવકારમંચ, તેના માહાત્ય અને ફળની સજા ૧૩૧૮ લોક અલકા એહની સમરઉ શ્રી નવકાર એ ર૪ દયાકુશલ ૧૩૧૯ પહેલાં પ્રણમું જિનવર પાસ ૯ ઉદયસૌભાગ્ય શંકરસૌભાગ્ય શિષ્ય ૧૩૨૦ સમર રે જીવ ! નવકાર નિત્ય નેહસું ૫ કીર્તિવિમલ | મુક્તિવિમલ શિષ્ય ૧૩૨૧ એ નવકાર તણું ફળ સાંભળી ૧૪ જ્ઞાનવિમલ ૧૩૨૨ ભવિણ ભાઈ રે સમરું શ્રી નમુક્કારને ૫૮ માનવિજય બુધ શાંતિ વિજય શિષ્ય લે.સં. ૧૭૧૮ ૧૩૨૩ એ પંચ પરમેષ્ઠી પદ મંત્રે નવકાર ૫ આતમરામ લે.સ. ૧૭૭૬ ૧૩૨૪ સુખ કારણુ ભવિયણ! સમરે નિત નવકાર ૭ ગુણમુનિ સુંદરમુનિ શિષ્ય ૧૩૨૫ સમરો ભવિયણ ભાવયું ૧૫ હરખવિજય ૧૩૨૬ સંધ સદેવ સુખ વાંછો તો સમરો નિત્ય નવકાર ૮ તેજસિંધ ૧૩ર૭ જે જીવ! સમર સમર નવકાર ૧૦ વચ્છભંડારી ૧૩૨૮ શ્રીનવકાર જપ મનરંગે ૯ પદ્યરાજગણી ૧૩૨૮ સકલ સુખ ધારણું પુણ્યતરૂકારણું ૫ માણિકપમુનિ ૧૩૩૦ સમરો મંત્ર ભલો નવકાર ૫ પં, ચંદુલાલ નાનચંદ ૧દી Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૩૧ ૧૩૩૨ ૧૩૩૩ ૧૩૩૪ ૧૩૩૫ ૧૩૩૬ ૧૩૩૭ ૧૩૩૮ ૧૩૩૯ ૧૩૪૦ !- નવકારવાળીની-તેના ૧૦૮ મેલની સજ્ઝાયા ૫ રૂપવિજય ૯ લબ્ધિવિજય ૬ વિષ્ણુ ૧૯ મેશિવજય કહેજો ચતુરનર! એ ક્રાણુ નારી ખાર જપુ અહિ તના એક તારી રે ધર્મ તળે પુરે જાણીયે સિદ્ધસલને રૂ” પ્રણામ -તું નવપટ્ટજી તથા તેના મહિમા વિષેની શ્રી મુનિચંદ્ર મુનીશ્વર વદીએ ગુરૂ તમતાં ગુણુ ઉપજે અરિહંત પદ ધ્યાતા થા સરસતી માતમયા કરી નવપદ મહિમા સાર સાંભળજો નરનાર સેવા ભિવં ભાવે નવકાર ગાયમ નાણી હાક 8 નવપદજીના પાંચ પ૬ની સજ્ઝાયે ૐ નવ વાઢની સઝાયા ૧૩ પદ્મવિજય ૯ માહનવિજય ૧૪ ૩. યÀાવિજયજી ૧૩૪૧/૧ રાજગૃહી નગરી ભલી ૧૩૪૨/૨ તવ તે દેડક રાય ૧૩૪૩/૩ અણીપેર જિનની સ્તવના કરતા ર ૫ ઢાંતિસાગર ૫ ક ભાગ ૩ કર 41 નંદ મણીહારની સજ્ઝાયા ૧૬ રામવિજય ૫ "9 ૯ ૩. વિનય વિજય શિષ્ય ૫. જયવિજય શિષ્ય સાચે ઉત્તમવિજયશિષ્ય કનિહ સવિજયશિષ્ય જુઓ શ્રીપાલમણા ઉત્તમસાગરશિષ્ય "" 99 જુએ પંચ પરમેષ્ઠી શીયલની હું વાડ " આ વિષે ખીજી જુઓ જ્ઞાતા ૧૩ ઉ, વિમલવિજય-ભ્રુધ શુભવિજયશિષ્ય સં. ૧૭ (૯)૬૬ રાજનગર ચામાસુ` શાહ માણેક, ધરમશીના આગ્રહથી ૧૨૪૬ સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ક ના સતીની સજઝાથ ૧૩૪૪ બેનાતટ નયરે વસે ૧૦ જ્ઞાનવિમલ આ વિષે બીજી જુઓ ૯૩ર નંદિપણ મુનિની સજા ૧૩૪૫ સાધુજી! ન જઈએ રે પરઘર એકલા રે ૧૦ જિનહર્ષ (જિનરાજ) ૧૩૪૬ રહે રહે રહે વાલમા ૫ રૂપવિજય ઉ. વિનયવિજય શિષ્ય ૧૩૪૭ મુનિવર મહિયલ વિચરે એકલો ૬ કુતરંગકવિ ૧૩૪૮ ૧ રાજગૃહી નગરીને વાસી ૧૩૪૯ ૨ થે તે ઉભા રહીને, અરજ ૧૩૫૦ ૩ ભોગ કરમ ઉદય તસ આવ્યો ૬ વિજય જયવિજય-વિજયશિષ્ય નંદી ફલ અધ્યયન જુઓ જ્ઞાતાસૂત્ર ૧૫ - નદીસૂત્રની સજાય ૧૩૫૧ જઈ જગ જીવ જેણી ૨૪ દેવવાચક નાગકેતુની સજાય ૧૩૫ર શ્રી જિનવર ચરણે નમી રે ૧૫ વિનયવિજય પવિજયશિષ્ય સં. ૧૯૨૮ R નાગદત્ત શેઠની સજાય ૧૩૫૩ નગરી ઉજજયિની રે નાગદત્ત શેઠ વસે ૪૭ જ્ઞાનવિમલસૂરિ 1 નાગિલાની સઝાય ૧૩૫૪ ભૂતભવ) દેવ ભાઈ ઘેર આવીયા રે ૧૬ સંઘવિજય (સમયસુંદર) ૧૨૪૭ Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રા ET નાગેશ્વરી (નાગશ્રી) બાહ્યાણીની સજા ૧૩૫૫ ચંપાનગરી સોહામણ (વખાણુ) ૨ લાલ ૩૩ અવિચલ ૧૩૫૬ સાધુને તુંબડું વહેરાવીયુંછ ૧૦ જસવિજય આ વિષે બીજી જુઓ ૧૨૮૪ પર નાણાવટીની સઝાય ૧૩૫૭ હે નાણાવટી ! નાણું નિર્ભય ખરં પરખાવી લેજે ૮ વિવેકવિજય રૂપવિજયશિષ્ય શ નારકીની સઝાયે જુઓ નરકના દુઃખની દિ નારદપુત્ર અધ્યયનની જુઓ ભગવતી સૂત્ર ૧૭૪૨/૮ નારદ મુનિની સજઝાય આવ્યા નારદ મુનિવર પાંડવ પાંચ તણે ઘરે રે જુઓ કોપદી ૧૨૫૪ આ નાલંદા પાડાની સજાય ૧૩૫૮ મગધ દેશમાંહિ બિરાજે. ૨૧ હરખવિજય સં. ૧૫૪૪ નગર ચેમાસું Fનિગાદિ દુ:ખ વર્ણન ગતિ સજાય. ૧૩૫૯ સહજ સ્વરૂપી ૨ છવડા ૪૧ ચરણવિજય વીર સં. ૨૪૬૦ સિસિરિ-સુંદરવિજયશિષ્ય નિદ્રાની સાથે ૧૩૬૦ નિંદરડી વેરણ હુઈ રહી ૮ કનકનિધાનમુનિ ૧૩૬૧ વેરણ નિદ્રા તું કયાંથી રે આવી ૫ આનંદવન ૧૩૬૨ એટી મેહ નરિંદકી ૬ ઉદયરતન ૧૩૬૩. અરસપરસ ફળ કુલડા ૨ બાઈ ૯ રામવિજય જ નિમિત્ત જોષ જેવાથી શાસ્ત્રમાં ઘણા દોષ કહ્યા છે તે વિષે એ ચંદ્રાવતીની સજઝાય સઝાયાદિ સંગ્રહ Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વળ 'ર વિત અનુક્રમણિકા Fનિયાણું ન કરવા વિષે હિતેશક સજા ક ૧૩૬૪ સુધા સાધુજી રે તમે નિયાણું નિવારે છ ઉદયરતન આ વિષેની બીજી જ ઉત્ત. ૧૫ દસ નિગ્રંથીય છઠ્ઠ અધ્યયનની સજઝાયો આ વિષે બીજી જુઓ ઉત્ત. ૬ | સદગુરૂ શીખડી સાંભળો ૮ રામવિજય જ નિર્જરા ૯મી ભાવનાની સઝા - ૧૨ ભાવના E; નિશ્ચય-વ્યવહાર નયની સઝાય ૧૩૬૫ શ્રી જિનવર ૨ દેશના દીયે સોહામણી ૮ હસ(જવન = પ્રભ) સૂરિ હા નિક્ષેપાની સજઝાય જુઓ રાજર 1 નિંદની સજઝાયો આ વિષેની બીજી ૧૮પાપસ્થાનક ૧૩૬૬ મ–મ કર છવડા રે નિંદા પારકી ૬ સમય = (સહજ) સુંદર ૧૩૬૭ મ કર હે જીવ! પર તાંત દિનરાત તું ૯ સકલચંદજી ૧૩૬૮ નિંદા ન કરજે કોઈની પારકી ૨ ૫ સમયસંદર ૧૩૬૮ પરની પીઠ જણાય સહુને ૮ પ્રાણુ ૧૩૭૦ પાપકર્મ બહુભારી રે નિધા પાપકર્મ, ૧૦ બુદ્ધિસાગરસૂરિ ૧૩૭૧ પરતણી તાંત તું મકર હે પ્રાણીઓ ૧૪ જયસોમ જસસોમ મુનિ શિય ૧૩૭૨ ચાવત (નિંદા) મ કર પરતણી ૫ લબ્ધિવિજય ૧૩૭૩ પ્રાણીઓ ! પરતાંતિ ન કીજીઈ - ૬ લાવશ્ય સમય ૧૩૭૪ નિંદા ન કરજે કોઈની પારકી રે ૧૬ પંચાયણ મુનિ નીગઈ રાય (પ્રત્યેક બહ)ની સજાશય આ વિષેની બીજી ઓ પ્રત્યેક અહ ૧૩૭૫ પુંઠપુર વહન રાજી દ સમયસંદર ૧ર૪૯ Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ # નેમનાથલ. જનમાંથી વિદાય થયા ત્યારે જુઓ રામતીની તેમને વિનતિ નં૨૩૮ ૨ નેમનાથના ૫ કલયાણુકની સઝાય , પણ ટાળીયા જ્ઞાનવિમલકત ૧૪૫e Rડ નેમનાથની સજઝાય વિમલદીપ કુત ૨૧૨૮ પર નેમનાથ રામતીના નવ ભાવની સજઝાય ૧૩૭૬ રાણુ રાજુલ કરજેડી છે ૧૫ કાંતિવિજય (મુનિસુંદરહસ્ત.સં. ૧૦૯૧)સં.૧૭૦૧ પર નેમનાથ રામતીના બાર માસાની સજા ૧૩૭૭ સખિ! તારણ આઈ કંથ ગયા નિજમંદિરે ૧૮ વીરવિજય શુભવિજય શિષ્ય ૧૩૭૮ ચૈત્ર માસે તે ચતુરા ચિતે રે ૧૩ રાજરતન રસુલપરે રૂમનાથ રામતીના સાત વારની સજઝાય ૧૩૮૦ રવિવારે તે છે રઢીયાળા રે ૮ રાજ રતન Eા ને મનાથ રામતીની ૧૫ તિથિની સજજાયો ૧૩૮૧ પઠવે પિયુ પ્રીતજ પાળા રે ૧૬ રાજ રતન તેજરતના શિષ્ય ખેમ્બરે ૧૩૮૨ જે જિનમુખકમલે રાજ રે ૨૪ રંગવિજય | વિજય જિનેસરિ સામ્રાજવે ૧૩૮૩ શ્રી ઋષભ જિર્ણ પ્રણમીજે રે ૧૮ હીર સૂરિ ડ નેમની સઝાય જુઓ પરતીથી નં. ૧૪૧૧ E પચ્ચખાણની-તેના ફળની સજા ૧૩૮૪ નવકારસી કહ્યું કે મારે મન વસી રે જ્ઞાનવિમલ ૧૩૮૫ પ્રભુ પગલા પ્રણમી પચ્ચખાણ વિચાર ૮ , ૧૩૮૬ પ્રહ ઉઠી દશવિધ પચખાણ ૧૩૮૭ પચ્ચકખ પચખાણુ પરભાતિ નકારસી છે પ્રીતિવિમલ ૧૩૮૯ ૧ શ્રી જિનવર ઈમ ઉપરિસે ૧૧ રામચંકગણિ વાચક પદ્યરંગ શિષ્ય સં. ૧૮૭૧ રાણાયાદિ સંગ્રહ Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૩. ૩૩. ૧૩૯૦ ૨ સુણ ગૌતમ પિરસી કિયા ૧૨ થી ૨૨ ૧૩૮૧ ૩ લાખ કોડી વરસાં લગે ર૩ થી ૩૩ સુગણ પચ્ચખાણ આરાધ ૮ ૩. વિનયવિજય જુઓ પડાવશ્યક નં. ૨૬૪૮ Fપચ્ચીસ પાપ ક્રિયાની સઝાય ૧૩૯ર તીરથપતિ રે વીરજિર્ણોદ વિચરે તદા ૨૧ કાનજીમુનિ ગ૭પતિજ સિધગણિ શિય શિહી પર પાવલીની સજા ૧૩૯૩ ૧ વરતણી પાટે દુર ઘેરી ૧૭ ઉ. વિનયવિજય તપ, હીરવિજયસરિ-ઉ, કીર્તિવિજય શિષ્યગાથા ૮૮ ૧૩૯૩ ૨ ધન્ય ધન્ય ધનગિરિ નંદને ૧૩૯૫ ૩ તસ પાટ ધુરંધર ૧૩૯૬ ૧ સરસતિ દુ મતિ મુઝ અતિ ઘણું ૨૫ સમવિમલસરિ સં. ૧૬૨ ૨ હિવઈ તપગચ્છ કે વાસ ૨૬ થી ૩૩ ૩ તસ પદિ પુરંદર સુંદર શ્રી ગુરરાજ ૩૪ થી ૫૧ હs વીરતણી પાટે હવે પહેલા ૧૮ જ્ઞાનવિમલસરિ જુઓ પણ વ્યા. ઢાળ ૧૬ . હક પડવાની સજઝાય , પરતિથિ ક પડિલેહણના ૫૦ બેલની સજા આ વિષેની બીજી જુઓ ૨૪૦ ૧૩૯૭ શ્રી સીમંધર કરી જુહાર ૧૧ મે વિજય પં. જયવિજય શિષ્ય ૧૩૯૮ સયલ જિજેસર પ્રણમી પાય ૧૨ બુધ પ્રેમવિજય ત૫૦ હીરવિજયસરિ-સિંધ-વિમલ હર્ષ-ગણિરત્ન હર્ષ શિષ્ય ૧૩૯૯ પડિલેહણ મુહપત્તિ પચવીસ ૧૧ નયવિમલ ૫. ધીરવિમલ શિય ૧૪૦૦ સિરિ જંબુ ૨ વિનયભક્તિ શિર નામોને ૬ વીરવિજય પં. શુભવિજયશિખ્ય સગાયાદિ સરાહ Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૪૦૧ 5 પડિલેહણ (દેહુછાયામાન માધારિત) વિચાર સજ્ઝાય સ. ૧૬૬૫ વીર જિજ્ઞેસર પામ્યું નાણુ ૧૬ 5 પદ્મનાભ રાજાની સાય ૧૦ જ્ઞાનવિમલ ૧૪૦૨ ૧ પદ્માવતી સમ પદ્મપુરીને ૧૪૦૨/૨ પદ્માવતી રાણીએ કરેલ જીવરાશી ખામણાની ઉદ્ભવસ્થાનની વિગત ૧૪૦૩/૧ પડવાની ૧૪૦૪/૨ ભીજની ૧૪૦૫/૩ ત્રીજની ૧૪૦૬/૪ ચાયની શ્રેણીક રાજાની પદ્માવતી રાણીને એકદા દાહલેા ઉપન્યા -પાતે રાજ્યના પુરૂષ વેષ પહેરી, હાથી ઉપર બેસી ઉત્થાનક્રીડા કરવા જાય, ત્યારે રાજ રાણીને છત્ર ધરે.' આ વાત દધિવાહન રાજાને કરી. સ્થાચિત તેવી વ્યવસ્થા થતાં હાથી ઉપર બેસી રાજા રાણી ઉદ્યાનક્રીડા કરવા ગયા. ક્રમ સયાગે મૂસળધાર વરસાદ વરસ્યેા. હાથી ગાંડા થઈ જગલ તરફ નાઠા. જગલમાં એક વડવાઈની ડાળ પકડી રાજાએ જીવ નચાવ્યેા. આગળ સરાવર કાંઠે પાણી પીવા હાથી ગયા. તે તકના લાભ લઈ રાણી નીચે ઉતરી ગઈ. ભરજ ગલમાં રાણી વિલાપ કરી સર્વ જીવને ખમાવે છે. સમય સુંદર ગણીએ ૪ પ્રત્યેક ખ્રુદ્ધના રાસની સ. ૧૬૬૪માં આગ્રા ચામાસુ રહી જે રચના કરી તેમાંના પ્રત્યેક જીવ કરડ ઋષિના રાસની આ ત્રીજી ઢાળમાં વધુ વ્યુ છે. અર્થાત્ રંડું પદ્માવતી રાણીના પુત્ર હતા. તે આ પદ્માવતી આરાધના છે. 8 પદ્માવતી રાણીની આરાધના જુઆ જીવાશીને ક્ષમાપના નં. ૧૦૨૦/૧ આ વિષેની બીજી જુએ નેમનાથ રાજીમતીની 9 પન્નર તિથિની સજ્ઝાયા પહેલી તિથિ એણી પેર વઢે ૨ મીજ કહે ભવ્ય જીવને ૨ લા ત્રીજ કહે મુજ આળખી ચેાથ હે વિ સાંભા ૭ ખ્વિવિજય ७ ક ર સાયાદિ સગ્રહ Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૪૦૭/૫ પાંચમની પુનરપિ પાંચમ એમ વદે રે ૧૪૦૮/૬ છની છઠ્ઠી કહે મુજ ઓળખી રે ૧૪૦૯/૭ સાતમની સાતમ કહે શાંત આતમા ૧૨ ૧૪૧૦/૮ આઠમની આઠમ કહે આઠ મદના ૯ ૧૪૧૧/૯ નામની રે, નવમી કહે નમીયે સદા ૧૦. ૧૪૧૨/૧૦ દશમની દશમી દુશ્મન વારીયે ૧૪૧૩/૧૧ અગ્યારસની હવે એકાદશી ઈમ વદે વિજન ૭ ૧૪૧૪/૧૨ બારસની દ્વાદશી કહે ભવિ લાવશું ૯ ૧૪૧૫/૧૩ તેરસની તેરસ તા આગળ ૧૪૧૪/૧૪ ચૌદશની હવે ચૌદશ તિથિ ઈમ વદે રે હાં ૯ ૧૪૧૭/૧૫ પૂનમની પૂનમ કહે ભવ્ય જીવને રે ૧૬ ૧૪૧૮ આતમ અનુભવ ચિત્ત ધરે ૧૨ જ્ઞાનવિમલ ૧૪૧૮ સકલ વિદ્યા વર દાયિની ૨૧ ગંગદાસ શુકલ પક્ષ પડવેથી નિશ્ચલ ૮ જુઓ આત્મજ્ઞાનદર્શન ૨૧૦ ભગવતી ભારતી મન ધરી ૨૧ છે ગુર આણામાહા વેશ્યાયે વધાવ્યા સ્વામી રે ૨૦ વીરવિજય જુઓ ક્યુ, શીયલવેલ ૭ EF પન્નવણ સૂચના ૩૬ પદ નામ ગતિ સઝાયા ૧૪૨૦ સિરિવીર જિસર ચરણકમલ વંદેઈ ૬ બુહિસાગર વા. શાંતિસાગર શિષ્ય ૧૪ર૧ વીર જિણસર શાસન સામી ૨૫ વિનય મેર ગણિ વા. રાજસાર મહેતશિય સં. ૧૯૯૨ સાર કફ પરદેષ દષ્ટિ નિવારવા હિતોપદેશા સજગ્યા જુઓ ગુણાનુરાગ ક પર પરિવાદ-૧૬મા પાપસ્થાનકની જુઓ નિંદા ૧૮ પાપસ્થાન ૧૫૩ Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A. ૧૪રર છ૩ લાગી રને પરણાવમું ૫ ઉ જસવિજય ૧૪૨૩ જાગો રે લાલ નિંદનું ૭ ચંદ્રનાથ મુનિ * પસ્માતમ પાપ છત્રીસી-પીણીએ ૧૪૨૪ પમદેવ પરમાતમા ૩૬, ચિદાનંદ ૧૪૨૫ પરમાનંદ સંપન્ન Bક ૫રી વજેવા હિપદેશક સજઝાયે ૧૪. મતિ તક હે નાર બિરાંની ૬ શીયલ વિજય? સ. ૧૯(૮૦૮૬ ૧૪ર૭ રખે કઈ રમણીરાગમાં ૫ ઉદયરતન? ૪૨૮ પ્રભુ સાથે જે પ્રીત વા તે ૧૦ ઉદયરતન ૧૪ર૯ સુણ ચતુર સુજાણ, પર નારીનું ૧૦ સદૂગર ૧૪૩૦ હે પ્રીતમજી ! પ્રીતકી રીત અનીલ ૭ ચિદાનંદ ૪૩૬ શીખ સુણે પિઉ માહરી રે ૧૧ જિનહર્ષ ૧૪૩ર પર નારી રે બારી છે દુર્ગતિતણી ૧૦ વિજયભદ્ર ૧૪૩૩ જીવ! વાણું છું મારા વાલમા ૬ સુમતિવિજયમુનિ ૪૩૪ ઉત્તમ કહુ શિખામણ સારી રે ૮ સંઘ ૧૪૩પ તું નેત્રથી પરનારી નિરખી ૧૩ વીરવિજય ૪૩૬ શાણાનરને શિખામણ છે સહેજમાં ૭ હીરવિજય ૧૪૩૭ નારી રૂપે દિવ8 ૮ આ વિષે બીજી જુઓ રીયલ વિષે ભજવાયાદિ ગ્રહ ને હિતશિક્ષાની Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિયાત અનુગણિકા પરિષહ-પાંચમા પાપ સ્થાનકની સજા ૧૪૩૮ પરિગ્રહ ભાર ભય પ્રાણી ક પવિજય પદ્યવિજય શિયા ૧૪૩૮ મહું મેલું મમ કરઈ પ્રાણી ૨ પર વિશહવિમલ પરિગ્રહ મમતા પરિહાર ૮ ઉ. યવિજય જુઓ ૧૮ પા૫ સ્થાન ચંપાનગરી સોહામણી કાળ ૪ કવિયણ જિનપાલિત નિરસિત આ જ પરિગ્રહ વિરમણ વ્રત અને તેની ભાવનાની સ ૫ મહાગત ૧૨ વ્રત પરીષહની સજા [૧૪૪૦ થી ૪૭] ૧૪૦ ૧ સુધા ઉત્તરાધ્યયન સત્રમાંહિ દૂજે ૧૫ રાયચંદકષિ સં. ૧૮૮૨ આગળની બીજી સઝાયો માટે જુઓ સર્યાનંદ હસ્તજ્ઞાન કપડવંજ ૭૭–૪૩૨ તથા ઉત્ત. ૨ ૧૪૪૧ ૨ પીપાસા અન થકી અધિક કવો ૯ ૧૪૪૨ ૩ શીત શીતકાલ રે માંહિ સીત સહ સહી ૧૦ ૧૪૪૩ ૪ ઉણુ ઉણુ પરીષહ રે અતિવળી આકરો ૬ ૧૪૪૪ ૫ દંશ કાયા વોસિરાવી કી કાઉસગ્ય . ૫ ૧૪૪૫ ૬ અચલ અલ પરીષહ એવો ૬ ૧૪૪૬ ૭ રતિ અરતિ વાણી સાચી ભગવંતરી ૧૨ ૧૪૪૭ ૮ શ્રી શ્રી પરીષહ જાડો એ ૧૭ 1 પર્યુષણના માહાન્ય વિષે વ્યાખ્યાનની હાળે ૧૪૮ / પુણ્યની પણ પર્વ પાણા જશાનવિમલસરિ Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૪૪૯ ૨/૨ શુક્રસ્તવ હે પૂરણુ રામાંચિત થઈ ૧૪૫૦ ૩/૩ હવે દૃશ સુપન તણી વર્ષોના ૧૪૫૧ ૪/૪ હવે કેંદ્ર આદેશ ધનતણા જે દેવ ૧૪૫૨ ૫/૫ જિન જન્મ્યાજી સુખીયા નારકી ૧૪૫૩ ૬/૬ પિતા મિત્ર તાપસ મિલ્યેાજી ૧૪૫૪ ૬/૭ નવ ચઉમાસી છ હૈ। માસી ૧૪૫૫ ૬/૮ તિહાં અપાપામાં વસે ૧૪૫૬ ૭/૯ હવે સુણા પંચ કલ્યાણુક ૧૪૫૭ ૭/૧૦ નૈમિતણુા હવે દાખોયે રે ૧૪૫૮ ૭/૧૧ વિજિનનાં અવદાત ભણતાં ૧૪૫૯ ૮/૧૨ છઠ્ઠા, પંચ કલ્યાણક ભાખીયે ૧૪૬૦ ૮/૧૩ નમા નમા ગણુધર થિવરને ૧૪૬૧ ૮/૧૪ હવે સંવચ્છરીને દિને ૨ લાલ ૧૪૬૨ ૮/૧૫ ઈમ આચ્છવ આ ભરેજી ૧૪૬૩ ૮/૧૬ વીરતણી પાટે હવે પહેલાં ૧૪૬૪ ૧/૧ ૫ પશુસણુ આવીયાં ૧૪૬૫ ૧/૨ પહેલે દિન બહુ મદર આણી ૧૪૬૬ ૨/૩ ઇંદ્ર વિચારે ચિત્તમાંજી ૧૪૬૭ ૩/૪ દેખી સુપન તવ જાગી રાણી ૧૪૬૮ ૪/૫ ધન તણે આદેશથી રે ૧૪૬૯ ૫/૬ જિતના જન્મ મહેત્સવ પહેલા ૨ ૧૭ २७ } ७ ૧૯ ૧૭ ૨૦ ૧૨ ૧૯ ૧ . ૧૮ ૯ બુધમણેવિજય ૫. ખીમાવિજય શિષ્ય ૧૩ ર ૧૫ ગરપા સાયાદિ સગ્રહ Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૫ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૪૦ ૬/૭ ચારિત્ર લેતાં બધું મળ્યું ૧૪૭૧ ૬/૮ કાશી દેશ વાણારસી સુખકારી રે ૧૪૭૨ ૭/૯ શૌરીપુર સમુદ્રવિજય ઘરે ૧૧ ૧૪૭૩ ૮/૧૦ ઈવા ભૂમે નાભિ કુલકર ઘરેજી ૧૪૭૪ ૯૧૧ સંવછરી દિન સાંભળો એ ક પણ પની અચ્છા ૧૪૭૫ પર્વ પજુસણ આવીયા રે લાલ ૧૧ મહિસ ૧૪૭૬ પ્રથમ પ્રણમું સરસ્વતી પાય ૧૫ જગવલ્લભવિજય તપ, વિજયાનંદસૂરિશિયા ૧૪૭૭ આજ મારે મન વશ્યા રે ૭ ઉદયવિજય | વિજયનીતિ સૂરિ શિય ૧૪૭૮ ભવિજીવોના ભાગ્ય ઉદયથી ૧૩ ઉદયવિજય | વિજયનીતિસૂરિશિષ્ય ૧૪૭૮ વરસ દિવસમાં સાર ચોમાસું આવીયું ૭ ફતેહ સાગર ૧૪૮૦ સરસતી સમરું શારદ માય ૯ ખેમો શાહ સં. ૧૭૭૭ ૧૪૮૧ વર્ષ દિવસમાં પર્વ જે આવે ૫ ૧૪૮૨ શ્રી સરસ્વતી માતને ધ્યાઓ ૧૧ જ્ઞાનવિમલ પર્વ પજુસણ આવીયા ૯ માણેકવિજય જુઓ પયુષણ ટાળીયા ૧૪૬૪-૬૫ EF પંચ પરમઠી-પંચમગલની સજઝાય ૧૪૮૩ ૧ અરિહંત વારી જાઉં શ્રી અરિહંતની ૭ જ્ઞાનવિમલસરિ ૧૪૮૪ ૨ સિહ નમો સિદ્ધાણં બીજે પ ર લાલ ૮, ૧૪૮૫ ૩ આચાય આચારી આચાર્યજી ૯ ૧૪૮૬ ૪ ઉપાધ્યાય ચ પદે વિઝાયનું ૧૪૮૭ ૫ સાલ તે મુનિને કહું વંદન ભાવે ૧૦. ૧રપ૭ Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 ૧૮ પહેલું મંગળ મન ધરે અરિહંતનું એ ૮ શુભવિજય ખીમાવિજય જસવિજય શિય એ પંચ પરમેષ્ઠી પદમંત્રી નવકાર ૫ આતમરામ જુઓ નવકારમંત્ર માહાગ્ય જે પાખીના કલાની સઝાયો વીઓના કથલાની 1 પાપથમણ–પાપકૃતિના ૨૯ દાણ વારક મુનિ ગુણની ૧૪૮૯ ધન ધન તે મુનિ ધર્મને ધારી ૭ જ્ઞાનવિમલ આ વિષે બીજી જુઓ ઉત્ત. ૧૭ ૨૪ પારિઢાવણીયા સમિતિની સઝાય જુઓ અષ્ટ પ્રવચન ૫ સમિતિ TR પાશ્વનાથ ભગવાનના મધરની સજાય ૧૪ પાસ જિનેશ્વર દેવના ૫ વર્ષ જી - 8 પાર્શ્વનાથભા પાંચેય યાણુની સઝાય જુઓ નં. ૧૪૭૧, ૧૪૫૬ જ પાંચ અતિય સુખની લોલુપતા વિષેની સ. ઇન્દ્રિય સુખ Eા પાંશ અતિમાં કયે છવ મારીને કયાં જાય તે વિશેની સાથે ૧૪૧ આરંભ કરતો જીવડો રે ૧૨ બાલમુનિ ૧૪૨ આરબ કરતો ૨ જીવ શકે નહિ - ગૌતમ રામ પૃચ્છા કરે ૨૧ રવિન્ય જુઓ કમ કર્મનું ૧ળ ? 1 પાંચ પાંડવની સજા ૧૪૩ હસ્તિના(ગ)પુર વર ભલું ૧૯ કવિયાણ-અવિના તપ. હીરવિજયસુરિ સંતાનીય ૧૪૯૪ કે, પાંચ પાંડવ મુનિરાય ૧૯ દેવચંદજી. દીપચંદજી પાઠક શિષ્ય દત પાંચમની સજઝાયા ૧૪૫ સદર ચરણ પાઉડે રે લોલ ૭ કાંતિવિજય ઉ. કાતિ વિજય શિષ્ય ૧૪૯૪ અનત સિને જ પ્રણામ ૧૧ અમૃ૦(વિજય) સહિ-કીર્તિવિજયશિષ્ય જ સારા છે પ્રણમી પાય . ૫ વા. દેવવિજય વિજયરસરિ શિષ્ય સજવાષાવિ સંગ્રહ Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિત અનુક્રમણિકા ૧૪૯૮ દુલહે નરભવ ચિંતામણું સમ ૯ સહજ સાગર, ૧૪૯૯ ૧ શ્રી વાસુપૂજય જિનેશ્વર વયણથી રે ૩ વિજયલક્ષી સરિ ૧૫૦૦ ૨ ગુરૂ કહે તાઢય ગિરિવર રે ૧૫૦૧ ૩ ચિત્ર વદિ પાંચમ દિને સવે પ્રાણીજી રે ૧૫૨ ૪ હરિ મારે જ્ઞાની ગુરના વષણુ અણ ૧૫૦૭ ૫ જ્ઞાનીના વલણથી ચાર બેની ૧૫૦૪ ૧ પ્રણમી સદશા પકજ સૌભાગ્ય(વિજય) ૧૫૦૫ ૨ પંચમી તપવિધિ સાંભળી સાહેલડી રે ૧૫૦૬ ૩ નિજ શક્તિ અનુસાર ૧૫૦૭ પહિલઉ પ્રણમઉ ગાયમ સામિ ૧૫૦૮ ત્રિભુવનપતિ પ્રભુ પાય નમી રે લાલ ૯ તેજાલોલમુનિ ટક પાંચ મહાવ્રત કર્મવશ છેડનારાની સઝા જુઓ આદ્ર કુમાર, નાદિષેણ, અરણિકમુનિ, કંડરીકાતિ ૧૫ પાંણ મહાવતની, તેની ૨૫ ભાવનાની સજઝાએ ૧૫૦૯ પ્રાણાતિપાત વિરમણ સાલ મરથ પૂરવેર ૬ કાંતિવિજય ૧૫૧૦ મૃષાવાદ વિરમણ અસત્ય વચન મુખથી નવિ બોલી ૫ ૫૧૧ અદત્તાદાન વિરમણ ત્રીજુ મહાવ્રત સાંભળી ૫ ૧૫૧૨ મિથુનવિરમણવ્રત સરસ્વતી કેરા ચરણકમલ નમી ૮ ૧૫૧૩ પરિઅહપરિમાણ આજ મરથ અતિ વ ૬ ૧૧૪૧ મહાવ્રત પહેલું ? મુનિવર મન પર છ જયવિજય ખીમાવિજય શિષ Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૬૦ ૧૫૧૫ ૨ મહાવ્રત બીજુ આદર મુનિરાય રે ૧૫૧૬ ૩ મહાવ્રત ત્રીજુ મુનિતણું રે હાં ૧૫૧૭ ૪ મહાવ્રત ચોથું મન ધરે ૧૫૧૮ ૫ હવે મહાવ્રત પાંચમું કહીએ ૧૫૧૯ ૧ વાસવ વંદિત વીરજી ખીમાવિજય શિષ્ય ૧૫૨૦ ૨ મહાવ્રત બીજ મુનિ આદરીયે. ૧૫૨૧ ૩ ત્રિશલા નંદન ત્રિભુવન રાજી ૧૫૨૨ ૪ ચામું મહાવ્રત આદરે ૧૫૨૩ ૫ પંચમ વ્રત પંચમીગતિ હતા ૧૫૨૪ ૧ શ્રુત ભાવના મૃત અભ્યાસ કરો. ૧૨ દેવચંદજી રાજસાગર પાઠ રાજહ સશિષ્ય જેસલ૧૫૨૫ ૨ તપ ભાવના રમણુવલી કનકાવલી ૧૧ મેરીશાહનીવિનંતીથી(સં.૧૭૮૧ીરાજદ્રગેલિખિત) ૧૫૨૬ ૩ સરવ ભાવના ૨ જીવ ! સાહસ આદરો ર૪ ૧૫૨૭ ૪ એકત્વ ભાવના જ્ઞાનધ્યાન ચારિત્રને ૨ ૧૭ ૧૫૨૮ ૫ તત્વ ભાવના ચેતન ! એ તન કારમો ૧૫૨૮ ૬ ભાવના મહાગ્ય ભાવના મુક્તિ નિશાની ૧૫૩૦ ૧ વર જિસર પાય નમી રે ૨૮ સમરચંદમુનિ પાર્શ્વગંધ સુરિ શિય ૧૫૩૦ ૨ ૩ પાંચ મહાવ્રતની ભાવનાઓનું સંક્ષિપ્ત સ્વરૂપ પર પાંચમા આરાના ભાવની સજા આ વિષે બીજી જુઓ ૨૬૫૧ ૧૫૩૧ વીર કહે ગૌતમ સુ ર૧ જિનહર્ષ ૧૫૩૨ ૧ અરિહંત સિંહ રારિ વાચક મુનિ ૧૧ વિનયવિજય ૧૫૩૨ ૨ ૨ પાંચમા આરાના ૩૦ બેલ-ભાવનું વર્ણન ધ " સજઝાયાદિ સંગ્રહ Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા E પણ વધાવાની સજઝાય ૧૫૩૩ પાંચ વધાવા સખી મોરે મન ભાવે ૭ ઋહિવિજય(હ) EF પાંચસમિતિની રાજ આયે આ વિષેની બીજી જુઓ ઉત્ત. ૨૪ તથા અષ્ટપ્રવચન માતા ૧૫૩૪ ૧ ઇર્યાસમિતિ વિનતિ અવધારે રે ૧૫૩૫ ૨ ભાષાસમિતિ બીજી સમિતિ સાંભળો ૫ ૧૫૩૬ ૩ એષણા સમિતિ ત્રીજી સમિતિ એષણાનામ ૧૫૩૭ ૪ આદાન ભંડમા નિખેવણ એથી સમિતિ આદરે ૨૭ ૧૫૩૮ ૫ પારિષ્ઠાપનિક પંચમી સમિતિ હૈ મુનિવર આદરે ર૯ | પાંજરાની સજાયો ૧૫૩૯ પાંજ પિતાનું પોપટ જાળવે રે ૫ કાંતિવિજય કાયા રૂપી બને પાંજર જુઓ ઈકિયસુખની લોલુપતા tત પિતાલીસ આગમની સજઝાયો ૧૫૪૦ અંશ અગ્યાર ને ઉપાંગ બાર ૧૩ વાચકયોવિજય ૧૫૪૧ પ્રણમી શાંતિ જિનેશ્વર પાયા ૧૪ હરખસાગર લામાસાગર સુરિ રિાય સં. ૧૭૯૮ ૧૫૪૨ ભવિ તમે વદે રે એ આગમ સુખકારી ૧૩ લીમીવિજય જિન-ઉતમ-ઉપવિજય શિષ્ય Fષયન, પુણ્ય ફળની-પુય મહત્તા સારા ૧૫૪૩ પુણ્યકર, પુણ્યકર, પુણ્ય તું પ્રાણીયા ૬ પ્રીતિવિમલ ૧૫૪૪ સરસતિ સામિણું પય નમીજી રે ૧૫ લાવણ્ય સમય ૧૫૪પ કુણપ્રતિ (૨) કુણિ ન ચાલઈ સુરે. ૯ સકલચંદજી ૧૫૪૬ પુણ્ય વિના ન પમાય પરમ સુખ ૧૧ પ્રીતિવિમલ કે Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૬૨ ૧૫૪૭ પ્રયતણાં દળ પ્રત્યક્ષ પેખે ૩૬ વા,સમયસુંદર યુગ. જિનચંદ્ર સૂરિ-સકલ ચંશિષ્ય સં. ૧૬૬૮ ચિહપુર જગદાનંદન ગુણનીલો રે ૧૬ ગુણવિજય સરસતી સામિની વિનવું એ ૪૫ પળે , શ્રાવકને હિતશિક્ષા સુધર્મા દેવલોકમાં રે ૧૦ ઉદયરતન સુધર્મા દેવ ટેક ન છોડો પુણ્યકી રે ૫ ચેતનવિજય , કક્કાવારી ૧૧, ૧૨ ન સુઈ નિરધન નઈ ધનવંત ૧૪ પતિલકઝુનિ , બોલ U પુદગલ પશષત ર અતિ સજઝાય ૧૫૪૯ જિન ઉપદેશે સુલલિત સરસી ' + મહાવિન્ય પવિબુધ શિય પુદગલ વિચાર ગર્ભિત નારદપુત્ર અધ્યયનની જુઓ ભગવતી સૂત્ર ૯ પંડરીક કીટની જગ્યાએ ૧૫૫૦ ૧ તિણ નગરીએ અન્યતા રે ૮ ઉત્તમવિજય ગૌતમવિજય-ખુશાલવિજયશિષ્યસં.૧૮૭૯ કિ. આ ૧૫૫૧ ૨ હે પ્રાણ ! ભવસાગર ભમતાં ૧૫૫૨ ૩ શલ યાને કાઉસગ્ય રવા ૧૫૫૩ ૪ થયો ચારિત્ર વંતે ૧૫૫૪ ૫ ઈમ કેમલ વચને કરી રે ૧૫૫૫ ૬ પુંડરીક હવે ચિંત ૧૫૫૬ ૧ હાથ જોડી વંદન કરે ૮+૧૫ રાયચંદઋષિ ૧૫૫૭ ૨ કર્મથી બળી કઈ નહિ ૧૩ ૧૧ ૧૫ સાયાણિ સંક ૧૦. Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૫૫૮ ૩ હાંરે લાલા, મુનિવર વિષય વાદ્યો થા ૧૫૫૯ ૪ àા, પુડરીક મનમાં ચિંતવે કુછ પૂનમની સઝાય ૧૫૬૦ ૧૫૬૪ ૧૫૬૧ ૧ નગરી ચૈાધ્યા અતિભવી ૧૫૬૨ ૨ આવ્યા ગજપુર નગરથી ૧૫૬૩ ૩ ધન ધન મુનિવર જે ધ્યાને' રમે ૧૫૬૫ ભવ્યને ના યાગથી ૧૫૬૬ ૧૫૬૭ - પૂર્વ સેવા લક્ષણ ગુણુની સજઝાય ૨૩ જ્ઞાનવિમલ 41 પુલીસ દ–ગુણસાગરની સજાયા ૨૧જીવવિજય પ્રથમ નમુ" સદ્ગુરૂનુ" નામ ૧૨ ર 25 પૃથ્વી સચિત્ત-શિત્ત કાળમાન વિચારની સનાય ૫ વિજય PF પેટ કરાવે વેટ”ની સજય * કવિયg જ્ઞાની કહે—જીવ! તુમે સમા હી છુ મૈથુન્ય-૧૪માં પાપસ્થાનની સજ્ઝાય ૨૪ ૧૫ દેશ મુલકને પરગણે પૈસા પૈસા પૈસા, તારી વાત॰ 45 પૈસા-કૃપિયાની મહત્તાની સજાયે ૧૧ ડીવિજયવિ ૮ શ્રુતિસાગર(સૂરિ) આ વિષેની બીજી જુએ જ્ઞાતા. ૧૯ જુએ પુન્નરતિથિ જિનવિજય-ઉત્તમવિજયરૂપવિજયક્રીતિ વિજય શિષ્ય લાવિજય શિષ્ય જુઆ ૧૮ પાપસ્થાન વિસ્તૃત ાન મણિયા Ha Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૫૬૮ પૈસે (ર) શેર કરાવે રે ૧૪ ઉદયવિજય નીતિસૂરિશિષ્ય દર પોષહની સજાય આ વિષે બીજી જુઓ ૧૯૯૧ ૧૫૬૯ પહેલું સમરસ ગણી ઈ . ' ', ૧૩ રાણલાલ પર પ્રતિકમણી-તેના ફળની સાથે આ વિષે બીજી એ પઠાવસ્યા. ર૬૪૧, ૨૪૪૭ ૧૫૭૦ કર પડિકમણું ભાવશું, સમભાવે - ૯ ૨૫વિજય પક્ષવિજયશિષ્ય ૧૫૭૧ કર પડિકમણું રે ભાવશું ૭ ધમસિંહમુનિ ૧૫૭૨ તમ પૂછે શ્રી મહાવીરને રે ૧૪ ઉ. યશવિજય ૧૫૭૩ પંચ પ્રમાદ તજ પડિયમ ૮ તેજસંધ (હિ) ઉનાનગર મક પ્રતિકમણ હેતુ અભિત સજઝાય ૧૫૭૪ ૧ પડિકમણું તે આવશ્યક ૧૦ ઉ. યશોવિજય સં. ૧૭૪૪ સુરત ચોમાસું ૧૫૭૫ ૨ પઢમ અહિગારે વધુ ભાવિ જિસરા રે ૬ ૧૫૭૬ ૩ હવે આચારની શુદ્ધિ ઇચછાયે ૧૫૭૭ ૪ બેસી નવકાર કહી હવે ૧૫૭૮ ૫ આલોયણ પડિઝમણે અશુદ્ધ જે ૧૫૭૮ ૬ શાહી સુસાવી તે કહે ઉછાહા ૧૫૮૦ ૭ દેવસી પડિક્રમણ વિધિ કવો ૧૫૮૧ ૮ હવે પખિયા રે ચઉદસિ દિન ૧૫૮૨ ૯ નિજ થાનકથી પર થાનકે ૧૫૮૩ ૧૦ પડિક્રમણ પદારથ આસરી ૧૫૮૪ ૧૧ કાંઈ જાણું કિણું બની આવેલ - ૯ * ૧૧ સઝાયાદિ સંગ્રહ, Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ. ૮૦ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૫૮૫ ૧૨ હવે મનહરણ પડિક્રમણને • ૧૫૮૬ ૧૩ વારણું તે પરિક્રમણ પ્રગટ એ છે ૧૫૮૭ ૧૪ પમિણ નિવૃત્તિ પ્રમાદથી રે ૧૫૮૮ ૧૫ બીજે પણ દષ્ટાંત છે રે ૧૫૮૯ ૧૬ નિંદા તે પડિક્રમણ છે ૧૫૯૦ ૧૭ ગહ તે નિંદા પર લાખ ૧૫૯૧ ૧૮ તે તરીયા રે ભાઈ તે તરીયા ૧૫૯૨ ૧૯ હેતુગ પૂરો હુઓ રે પ્રતિપદા (પડવા)ની સજઝાય જુઓ ૧૫ તિથિ દર પ્રતિમા સ્થાપન-વંદન-પૂધિકાર વિશેની સજઝાયે ૧૫૮૩ સત્તર ભેદ પૂજા સાંભળો ૯ જસવિજય ૧૫૯૪ પંચમહાવ્રતતણી રે ચારિ. ૭ સકલચંદજી ૧૫૯૫ જિનજિન (છની) પ્રતિમા વંદન દીસે ૧૫ વાચક જ સવિજયકવિ અહિ પૃ. ૨૩૧ ઉપર છપાયેલી ૧૫૯૬ પંચ મહાવ્રત ઉચ્ચરઈ ૫ સકલચંદજી [વા. ૧૬ થી ૨૦ વધારાની છે.) ૧૫૯૭ પ્રતિમા છત્રીસી સુ ભવિ પ્રાણી ૩૬ (જ્ઞાનસુંદર) રત્નવિજય શિષ્ય સં. ૧૯૭ર એશીયા ૧૫૯૮ શ્રી શ્રુતદેવી પ્રણમી કહેર્યું ૨૦ જિદ્રસાગરસૂરિ જસવંતસાગરશિષ્ય નાડુલનગર 2 1 પ્રત્યેક હની સજઝાયો ૧૫૯ કર૪ કલિંગ્રેસ ૧૬૦૦ ચિહું દિસથી ચારે આવીયા ૬ સમયસુંદર આ વિષેની બીજી નં. ૭૧, ૧૨૨૫, ઉત્તરા ૯ તથા નીગઈરાય ૧૩૭૫ જુઓ Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૬૦૧ ૧૬૦૨ ૧૬૦૩ ૧૬૦૪ ૧૬૦૫ ૧૬૦૯ ૧૬૧૦ ૧૬૧૧ સદગુરૂ સ ગતિ કરને ભાઈ ૧૪૧૨ તેથી આની સઝાય ૧૬૦૬૧ ગિરિ વૈતાઢપની ઉપરે ૧૬૦૭ ૨ કહે સાહુણી સુણુ કન્યકા રે ધન્ના ૧૬૦૮ ૩ આયા આપ્યા ? અનુભવ આતમચા આયા 47 પ્રદેશી શાના ૧૦ પ્રસની સઝાયા ૧૮ ઉત્તવિજય ૩૧ મેરૂવિજય ૧૭ જીતવિજય. ૧૧ પ્રદેશી રાજ! આવા સાંભળીયે ગુદેશના શ્રી શખેશ્વર પ્રણમું પાસ છહેા, પરમપુરૂષ પરમેશ્વરૂ રે લાલા પ્રશુમી પાસ જિષ્ણુંને (અપૂર્ણ) ૫ ૫. સુખવિજય ૫ ઋદ્ધિવિજયશિષ્ય - પ્રભજના સતીની સજાયે ૧૩ વય જી મિથ્યામતિ રે રજની અસરાય કે ઉઠી પરભાતમાં મંગલ કારણે ૧૭ BH પ્રભાત વાહકુલા ગાવાની સજાયા ૯ ઉયરતન ૮ શામજી 1 મહુના ભાગની સજાય ખુશાલવિજયશિષ્ય જયવિજયશિષ્ય સં. ૧૭૨૫ પદ્મવિજયશિષ્ય ખરતર રાજસાગર પાઠઢન્દીપચ છ પાઠક "શિષ્ય લિ ભડી પ્રભુનુ" નામ રસાયણુ સેવે ૬ મેં પ્રસાદ થવાની, ઉત્તના મા અચ૰ છઠ્ઠા કાઠીયાની સાચે પાપી પ્રમાદને ત્યાગા પ્રાણી ૭ ઉદયવિજય વિજયનીતિસૂરિ શિષ્ય ૧૨૬ $0. સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Bha ity ૧૯૧૫ ૧૬૧૩ ૧૬૧૮ ૧૬૧૯ ૧ર૦ ૧૪૨૩ ૧૪૨૩ ૧૬૨૪ ૧૬૨૫ જાગો જાગો હા મત સાચા દિનરાતકિ અજરામર જગ ા' નહિ છઠ્ઠો કાઠીયા છ ડીએ નિંદરડી વેરણું હુઈ રહી ૐ પ્રશ્ન વ્યાકરણુ સૂત્રની સજ્ઝાય માં પ્રસન્નય, રાષિની સજાયા પ્રણમુ તમારા પાય પ્રસન્નચંદ્ર મારગમાં સુનિવર મા - કલ્યાણુહષ મુનિ ૭ ઉદયવિજયવાચક વિજયૌવસૂરિ-છત્રસિદ્ધસૂરિશિષ્ય ૯ વિશુદ્ધવિમલ જુએ ૧૩ ઢાઠીયા ૮ કનકનિધાન મુનિ જુએ નિદ્રા જુએ ૧૧ અંગ -1 પ્રાણાતિપાત (હિ“સા) પહેલા પાપસ્થાનકની સઝાયા ચિત્ત ! ચતુર્· ચેતન ! ચેતીયે ૭ મણીવિજય શું પ્રાણાતિપાત વિરમણ વ્રતની સજઝાયા કર ક્રૂરહેાદક ન્યાયભાસ એક નારી દાસ પુરૂષ મળીને માસખમણુને મુનિવર પારğજી શા માટે બધવ! મુખથી ન ખેલા તુંગીયા ગીર શિખર સાહે રામભણુઈ હરિઠીઈ હું લાવ્યઉ નૈષિ જિર્ણોસર રાજીએ ૬ (રૂપવિજય) લક્ષ્મીરતન ૫ (,,) સમયસુંદર માં ફૂલની માળાની હરિયાળી ૬. ઉદયરતનવાયક 21 બલભદ્ર મુનિની સઝાયા ૭ સિદ્ધિ(સત્ય)વિજય ૭ ઉદરતન ૮ સમય છ ૧૫ ૧ર "9 .. આ વિષે શ્રીજી જુએ ૧૮ પાપસ્થાનક જુઆ ૫ મહાવ્રત, ૧૨ વ્રત જુએ નાતાસૂત્ર ૧૨ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨૩૦ Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૬૮ ક બહુશ્રુત ૧૧મા અધ્યયનની સજઝાય જુઓ ઉત્ત. ૧૧; ભગવતી ૧૭૩૭/૪ બાદશાહ પ્રતિબંધની સજઝાય ૧૬૨૬ મા દુનિયા જૂના કુરમાયે ૭ સકલચંદજી પર બાર ભાવનાની સજા જયામ મુનિત ૧૬૨૭-૩૯ ૧ અનિત્યભાવના પહેલી ભાવના અણીપેર ભાવીયેજી ૯ જયસોમમુનિ વિજયદેવસૂરિ-વિજયસિંહરિ-જસ ૧૬૨૮ ૨ અકારણુભાવના બીજી અશરણ ભાવના ૬ સામશિષ્ય સં. ૧૭૦૩ (૬) જેસલમેર ૧૬ર૯ ૩ સંસાર છે ત્રીજી ભાવના એણુપેરે ભાવીયે ૨ ૮ ૧૬૩૦ ૪ એકત્વ , ચોથી ભાવના ભવિયણ મન ધરી ૮ ૧૬૩૧ ૫ અન્યત્વ , પાંચમી ભાવના ભાવીયે ૨ ૮ ૧૯૩૨ ૬ અશુચિ , છઠ્ઠી ભાવના મન ધરે ૭ ૧૬૩૩ ૭ આશ્રવ છે આશ્રવ ભાવના સાતમી ૨ ૯ ૧૬૩૪ ૮ સંવર , આઠમી સંવર ભાવનાજી ૭ ૧૬૩૫ ૯ નિજેરા, નવમી નિજ૨ ભાવના ચિત્ત! ચેતેર ૭ ૧૬૩૬ ૧૦ લોકસ્વરૂપ, દશમી લોકવરૂપ રે ૧૧ ૧૬૩૭ ૧૧ બેધિદુલભ, દશદષ્ટાંતે હિલે ૨ ૭ ૧૬૩૮ ૧૨ ધમદુર્લભ , ધન ધન ધમ જગ હિત કરૂ ૬ ૧૬૩૯ ૧૩ કળશ તુમે ભાવો રે, ભવિ. ઈશુપેરે ભાવના ભાવ ૪ - બાર ભાવનાની સજઝાયે સકલચંદજીત ૧૬૪–૫૩ ૧ પીઠબંધની ડાળ ૧ વિમલકુલ કમલના હંસ તું જીવડા ૫ સકલચંદજી ૧૬૪૧ ૨ બે ૨ ભાવના માલતી ચૂસીયે * ૧૦. સઝાયાદિ સંગ્રહ Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૬૪ર ૩ અનિત્યભાવના મુંઝમાં, મુંઝમાં મહમાં જીવ તુ છે ૧૬૪૩ ૪ અશરણુ , કે નવિ શરણું (૨) ૮ ૧૬૪૪ ૫ સંસાર , સર્વ સંસારના ભાવ તું ૮ ૧૬૪૫ ૬ એકત્ર એ તું હિ આપકું તું હિ ધ્યાઓ ૭ ૧૬૪૬ ૭ અન્યત્વ ચેતના જાગી સહચારિણી ૧૧ ૧૬૪૭ ૮ અશુચી માંસ મલમત્ર રૂધિરે ભર્યા ૨ ૧૬૪૮ ૯ આશ્રવ છે જગ શુભાશુભ જેણે કમતતિવેલી ૫ ૧૬૪૯ ૧૦ તપભાવના તાપે મીણ ગળે જિમ માખણ ૪ ૧૬૫૦ ૧૧ ધર્મભાવના ધર્મથી જીવને જય હવે ૩ ૧૬૫૧ ૧૨ દાન છે જે નરા સાધુ આધાર વરદાયકા ૧૧ ૧૬૫ર ૧૩ સમતારસ, ભવિકછવ પૂછે નિજ ગુરૂને ૬ ૧૬૫૩ ૧૪ લાવરૂપ છે જ્ઞાનનયન માંહે ત્રિભુવનરૂપે ૭ ૧૬૫૪ (શરૂમાં ખંડિત) ૭ થી ૧૮૮ ભવિજય ૧૦૫૫ પહેલી ભાવના ભાવળે એ વિદ્યાધર - બાર ભાવનાધિકાર, મૈગ્યાદિ ૪ મળી ૧૬ ભાવનાની સજ્જા ૧૬૫૭ અનિત્યભાવના ૧ પહેલી ભાવના ભાવીએજી રે ૮ દેવચંદજી તપવડગપતિ પાચંદસરિ-કુશલ ૧૬૫૮ અશરણુ ૨ બીજી અશરણ ભાવના ૮ ચંદસરિ-કુશલદીપશિષ્ય ૧૬૫૯ સંસાર , ૩ ત્રીજી ભાવના મન ધરો રે ૯ ૧૬૦ એકવ , ૪ ભાવ ચોથી ભાવનાજી ૮ ૧૬૧ અન્યત્વ - ૫ પાંચમી ભાવના ભાવો ભવિયાં ૮ ૧૨૬૯ Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧ર૭૦ ૧૬૨ અરુચિ , ૬ છકી અશુચિ ભાવના ભાવિયે ૮ ૧૬૩ આશ્રવ , ૭ સાતમી આશ્રવ ભાવના ૬ ૧૬૬૪ સંવર , ૮ આઠમી સંવરભાવના ભાવો ૬ ૧૬૬૫ નિજ રા ર ૯ નવમી નિજ૨ ભાવના ૬ ૧૬૬૬ લેટવરૂપ છે ૧૦ લોકસ્વરૂપદશમી કહી રે ૬ ૧૬૬૭ બેધિદુર્લભ, ૧૧ બેધિદુર્લભ ભાવના ૭ ૧૬૬૮ ધર્મભાવના, ૧૨ બારમી ભાવના ભાવીયે રે ૬ ૧૬ ૬૯. મૈત્રીભાવના ૧૩ મૈત્રીભાવના તેરમી રે ૬ ૧૬૭૦ કરૂણા , ૧૪ ચૌદમી ભાવના ચિત્ત ધરો ૬ ૧૬૭૧ પ્રમોદ , ૧૫ અભય, સુપાત્ર અને અનુકંપા ૬ ૧૬૭૨ મધ્યસ્થ ૧૬ ભવિયણ સોળમી ભાવનાભાવો ૬ + ૨ ૧૬૭૩ ૧ ભાવના નિશદિન ભવિયાં ભાવો ૨૦ લલિતવિજય તપ ખાંતિસૂરિશિષ્યરાજનગર વીરવાસ ૧૬૭૩ ૨ સુવર્ણવેધકરસને યોગે ૧૮ અમૃતવિજય બાર માસની સજઝાએ જુઓ નેમનાથ રામતી, સ્થૂલિભદ્રની શીયલ વેલ રક૨૯, નં. ૫૫૧; ૧૪૦૧ બાર વતની તથા તેની ભાવનાની સજા ૧૬૭૪ ગૌતમ ગણધર પાયે નમીને ૧૭ કાંતિવિજય-ઉદયરતનસૂરિ ૧૬૭૫ ૧ શ્રી જિનવીર વદઈ શુભવાણ ૧૨ ઉ. માનવિજય બુધ શાંતિવિજય શિષ્ય ૧૬૭૬ ૨ થુલ પ્રાણાતિપાત વિરમણ ૧૩-૨૨ ૧૬૭૭ ૩ છઠું હિમ્ વિરમણ વ્રતે રે ૨૩-૩૬ ૧૬૭૮ ૪ અગનિ આરંભઈ જે હવે રે ૩૭-૪૫ ૧૬૭૯ ૫ આરતિ રૌદ્ર નિવારી જેણુઈ તજ ૪૬-૫૬ સજઝાયાદિ સંગ્રહ Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૬૮૦૯૨ જિનવાણી ધન વૂઢડા ૧૯૮૧ ૨ છઠ્ઠા, પહેલાં સમકિત ઉચ્ચરી રે う ૧૬૮૨ ૩ બાળા રે જીવ! આ ભૂલને ૧૬૮૩ ૪ નિપુણ શ્રાવક સમક્તિ ધારી ૧૬૮૪ ૫ ચતુર રહે ચેાથે અગતે ૧૬૮૫ ૬ ઈચ્છા પરિણામે (માણે) કરા ૧૬૮૬૭ છઠ્ઠું દિગ્ વિરમણુન્નતે ૨ે લાલ ૧૬૮૭૮ આદા ભાવશુ આતમા ૧૬૮૮ ૯ શામુ અનથ ક્રૂડ પરિહાર રે ૪૬૮૯ ૧૦ સૂણુ સુણુ પ્રાણી રે સામાયિક વ્રત સાર ૧૬૯૦ ૧૧ દેશાવગાસિક વ્રત છે દશમુ ૧૬૯૧ ૧૨ અગ્યારમે વ્રત ધરજો પાસે ૧૬૯૨ ૧૩ રસીયા રાચેા રે દાન તહુ રસે ૧૬૯૩ ૧ સ્થૂલ પ્રાણાતિપાત વિરમણુ વ્રત ૨ બ્લ્યૂ. મૃષાવાદ વિ. વ્રત ૩ સ્પૂ. અદત્તાદાનવિભું વ્રત ૪.સ્થૂલ મૈથુન વિરમણુ વ્રત સ્થૂલ પરિગ્રહ વિરમણુ વ્રત ૬ પિરિમાણુ વિરમણ વ્રત ૭ સાગપભાગ વિ. વ્રત ૭ તિવિજય તપ વિજયપ્રભસૂવિાચલક્ષ્મીવિજયશિષ્ય દ ૬ પ પ દ પ પ ક ૫ - બાર વ્રતના છપ્પા જીવદયા નિત્ય પાળીયે મૃષાવાદ નિષે બેાલીયે પ્રકાશસિંહ સ’, ૧૮૭૫ ગાંડલ અદત્તાદાન ન લીજીયે પરનારીના સંગ નિવારા સાનુ પુ" ધન માલ તું તેા પામ્યા દાડી ઉંચી નીચી જળ–થલ વાટની સાત વ્યસન નવિ સેવીયે વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨૦૧ Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮ અનર્થ વિ. વ્રત ૯ સામાયિક વ્રત ૧૦ દેશાવગાસિક વ્રત ૧૧ પૌષધાપવાસ વ્રત ૧૨ અતિથિ સ`વિભાગ ત્રત ૧૩ કળશ ૧૬૯૪ ૧૬૯૫ ૧૬૯૬ ૧૬૯૭ ૧૬૯૮ ૧૬૯૯ ૧૭૦૦ ૧૭૦૧ ૧૭૦૨ ૧૭૦૩ કુર બારસની સાય વશ રાખજે તારી જીલડી અનરથ દ નિત્ય સામાયિક ફીજીયે વહેલા ઉઠી આતમા તું ધ્યાન જ ધરને પૌષધ કીજે ભાવશું હવે કહું વ્રત બારમું સંવત અઢાર પચાત્તરાની જુઓ ૧૫ તિથિ 5 બાહુબલિની સજ્ઝાયા ૧૧ મેવિજય ૧૨ માહનવિજય ૧૬ જ્ઞાનવિમલ ૫ માહુકમુનિ ૧૨ જ્ઞાનવિમલ—સુયશનમલ ૧૧ કીર્તિનિમલ ૯ જ્ઞાનસાગર ૧૧ લબ્ધિવિજય આદિ જિષ્ણું વાણી સુણી બાહુબલી શુક્લ જ્યાને રહ્યાં બાહુબલી મોટા મહિપતી હૈની ખેલે હો બાહુબલિ સાંભળેાજી તક્ષશિલા નગરીના નાયક બાહુબલિએ ચારિત્ર લીચા રૂ વીરાજી માના મુજ વિનતિ તપ૦ . મેનેજશિષ્ય બાંધવા માહુબલી! બાલાને ખેાલડેાજી રાજ્યતણા અતિ લાભીયા ૭ સમયસુંદર બાહુબલિ1 હેનડી ઈશુપર વિતવેજી શાંતિવિમલ વિજયદેવસૂરિ-વિજયપ્રભસૂરિ-હ વિમલશિષ્ય દર બાહુબલિની દીક્ષા વખતે ભરત ચક્રીની વિલાપ સહે વિનતિ જુએ ભરતચક્રી ૧૭૬૯ ૫. જયવિજય શિષ્ય કવિ રૂપવિજય શિષ્ય ૧૨૭૨ સુજઝાયાદિ સગ્રહ Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૭૦૪ ૧૭૦૫ ૧૭૦૬ ૧૭૦૭ ૧૭૦૮ ૧૭૦૯ ૧૭૧૦ ૧૦૧૧ ૧૦૭૧૨ L: પ્રાદ્ય દૃષ્ટિ તજી હુતા પ્રમુ" સદ્ગુરૂ રામા રે સુમતિ સાહેલી શું ખેલા ૨ મમતાને ક્રમ ત મારા હૈ શુદ્ધ દેવ-ગુરૂ સુપસાય રે ખીજ તણે દિન દાખવુ” રે (સખી) સયા ! મારા ચેાકમાં રે બીજ કહે ભવ જીવને રે દેખા દેખીએ ચાલતાંછ અંતર્મુખ થવાની હિંતાપદેશક સજ્ઝાય ૧૧ આનંદધન (ભા. રૂનાં ૮ માળાજ છપાઈ છે.) બીજી ૭ ઉમેરવી દુતિના છેડા મેલા રે, પછે પામા મુક્તિ ગઢ ડેલા. જીવણુજી ૯ છતી ભાજી કાંઈ હારા રે, ક્રમ પામેા ભવના પારા. મારા જીવ આવે કાંઈ હાય હૈ, પછી આનંદધન મય થાય. 99 "9 2; બીજની સજ્ઝાયા £5 બીડીનું વ્યસન તજવા હિતાપદેશક સજ્ઝાય ૭ ધમ રતન એઈદ્રિયની સજ્ઝાય ૭ ધર્મવિજય તીર્થંકર ચવીસ હું સરસતી સામિની પય પ્રણમેવ ન સુઈ નિર્ધન નઈ ધનવત ૯ દેવવિજય (ચંદ્રજી) વિજયરત્ન સૂરિ શિષ્ય ૧૪ ઉદયરત્ન વાચક (ર) ૮ લબ્ધિવિજય જુએ ૧૫ તિથિ બેઇદ્રિય ખાલે હૈ મુખથી એહવુ" 5 માધિ દુલ ભ ભાવનાની સજ્ઝાયા સમજ તુ (૨) જીવડા ! બેાધિ બહુ દુલભા જો વિચારી ચરણવિજય PF ખાલની સજ્ઝાયા આ વિષેની ભીજી જુએ તમાકુ રત્નવિજય શિષ્ય ܕ ૬૧ સમરસિંહમુનિ પાષ ચંદ્ર સૂરિશિષ્ય ૧૬ ભગવતી ભારતી ચરણુનમેવ ૫. લક્ષ્મી વેલ ૧૪ પદ્ધતિલક મુનિ ૧૧ મીજી જુઆ ૧૨ ભાવના વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨૭૩ Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 બ્રહ્મચર્ય-શીયલબતની સજ્જાયો ૧૭૪ ૧૭૧૩ કડ-કપટ ઘર એ ત્રિયા ૧૭૧૪ સહમ સામી ઉપસિઈ ૧૭૧૫ નેમિ જિન બહાવતી નેમિ ૧૭૧૬ બાચર્ય પદ પૂછયે ૧૭૧૭ શ્રી જિનવાણું હે ભવિયણ ચિત્ત ધરા ૧૭૧૮ સેમવિમલ ગુરૂ પય નમીજી ૧૭૧૮ શીયલ સમું વ્રત કો નહિ ૧૭૨૦ સહવતમાં વ્રત સવિશેષ કે ૧૭૨૧ તે તરીયા ભાઈ! તે તરીયા ૧૭૨૨ શ્રી નેમીસર જિનતાછ ૧૭૨૩ શીયલ સહકર જાણુંયે મનમોહન મેર - ૧૭૨૪ મન શહે પાળે શીયલ નિર્મળ ૧૭૨૫ શીલવંત સાંભળે રે ૧૭૨૬ શીલ શિરોમણિ નેમજી ૧૭૨૭ ધન ધન નાર જે પરિહરે ૧૭૨૮ મબિંદુ સમો સંસાર નારી, નેહ નિનારીયે બ્રહ્મચર્ય દશમો કવો. વઠ સુદાન ગજ ઉપર ચડયા ૧૩ દેવચંદજી ૧૩ વિસહવિમલ વીરવિમલ શિષ્ય ૩૭ સકલચંદજી ૭ વિજયલક્ષ્મીસરિ સૌભાગ્ય સરિ શિષ્ય ૧૧ જીવવિજય જિન-ઉત્તમ-૨પ-કીર્તિ વિજય શિષ્ય ૧૬ . હંસામ સામવિમલ શિષ્ય ૫ ઉદયરતન ૫ લબ્ધિમુનિ ૫ પદ્મવિજય ઉત્તમવિજય શિષ્ય કર વા.ગુણવિજય તપવિજયદેવસરિ-કમલાવિજય)સરિશિય ૫ મણિવિજય ૬ વિનયદેવસૂરિ ૬ તેજસિંધમુનિ શ્રીપૂન્ય કેશવજી શિષ દીવનગર સં. ૧૭૪૬ ખંભાત ૮ માણેકવિજય(મુનિ) ૫ જીત ચેતનવિજય એ કાવારી ૬ ૧- જ્ઞાનવિમલ , યતિધમ ૧૦ સુદર્શન ચેહ ૧૧ સઝાયાદિ સંગ્રહ Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૭૨૯ ૧૭૩૦ 3931 ૧૭૩૨ ધન્ય (૨) શીયલ સૈાહામણું શીયલ -કહું જગ હું ત આ વિષેની ભીજી જુએ ઉત્ત. મુકું માનાણી જુઆ શીયલની ૯ વાડ સમયસ દર દાનાદિ સવાદ ૧૬, પરસ્ત્રી વજવાની શાયલની ચુંદડી, જિનદાસ૦ ૨૫૪૧ " O ભગવતી સૂત્રની સાચા ર૧.વિનયવિજય ૨૪ જ્ઞાનવિમલ વંદી પ્રણમી પ્રેમ શુ રે આવા આવા સણા ૨ ધન્ય કુંવર ત્રિશલા તણા ખેતમાહરી ૬. કાર્તિવિજયશિષ્યસ.૧૭૩૮રાંદેરચામાસુ 29 શ્રી સાહમ જ બ્રુને ભાખે ૧૦૩૩ ૧૭૩૪ ૧૭૩૫ ત્રિશલાન ક્રૂન ત્રિજન્મ વદત ૧ વિનય વચન ગ્રહણે રાહમુનિ અધિકાર ૨ જ્ઞાનસહ ક્રિયાકરણે શ્વાસનૈસિક પુત્ર અધિકાર ૧૭૩૬ ૩ તત્વ વસ્તુ જિજ્ઞાસાયાં ખંધાતાપસ ૪ બહુ શ્રુત પ્રશંસાયાં १७३७ ૧૭૩૮ ૫ અગ્નિ ભૂતિવાયુભૂતિની શંકા સમાધાનની ૬ ચારિત્ર ફળ વિષે તિષ્ણ કુદત્તની . ૧૭૩૯ ૧૭૪૦ ૭ જ્ઞાનની શ્રી વીર વડે ભવિ પ્રાણીને ગુણુ આદરીયે પ્રાણીયા રે ૧૭૪૧ ૮ અઇ મુત્તા મુનિની ७ ૧૭૪૨ ૯ પુદ્ગલ વિચાર ગર્ભિત નાર૬પુત્ર અધિકાર શ્રુતજ્ઞાની રે અભિમાની હાઈ નહિ પ ૧૭૪૩ ૧૦ સમકિત વિષે ૧૭૪૪ ૧૧ લેસ વિષે શ્રીજિન શાસનમાં મહિ ? લાભ તો ૨ પ્રાણી આણી ધન્ય તે જગમાંહિ હિઈ ૧૭૪૫ ૧૨ વ્રતે વણુ નાગનનુયાધિકાર સૌભાગ્ય સૂરિ શિષ્ય ૧૩ જિનવિજય વિજયક્રયામૂરિ–ખીમાવિજયશિષ્ટ રાજનગર ૮ દેવચંદજી ૧૩ વિજયલક્ષ્મીસૂરિ સહા સુધી મન ધરીયે ૭ માનવિજય તપ.વિજયાન સૂરિપ ૧૬ શાંતિ વિજય શિષ્ય પાર્શ્વનાથ સતાની શ્રી જિન ધરમ યહઈ તે પ્રાણી ૧૬ શ્રુતધરા શ્રુત ખલઈ જે વદે તસ ભરે ૨૧ પ્રણમુ. તે ઋષિરાયનઈ ચેાકખે ચિત્તે ચારિત્ર પાળા ૧૧ ૧૦ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨૭૫ Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૪૬ ૧૩ જ્ઞાન ગવેષણામાં કાલોદાયી અધિકાર જ્ઞાન ગવેખી પ્રાણીયા ૧૭૪૭ ૧૪ તત્વ પરીક્ષામાં સંયમુનિ અધિકાર સુઇ સમકિત ધરીઈ ધીર ૧૭૪૮ ૧૫ દેવાનંદા માતા અધિકાર ઉત્તમજન સંબંધ અ૫૫ણ કીજીઈ હે લાલ ૫ ૧૭૪૯ ૧૬ જિન આણુ પ્રત્યેનીક જમાલો અધિકાર શ્રીજિનની આણું આરાધે ભવિષાણ ૭ ૧૭૫૦ ૧૭ વ્રતારાધને વ્રત લેઈ જે શુભ પરિણામઈ ૯ ૧૭૫૧ ૧૮ ઋજુભાવે શિવરાજર્ષિ અધિકાર જેહ નર માર્ગનું સારી ૧૫ ૧૭૫૨ ૧૯ મહાબલમુનિ અધિકાર મુહુર્ત પણ ચારિત્રને યોગ ૧૦ ૧૭૫૩ ૨૦ શ્રુત અભ્યાસે ઈસિભદ્રપુત્ર અધિકાર ભાવે ભવિ ! શ્રુત સાંભળ ૧૭૫૪ ૨૧ શંખ શ્રાવકની ચહરો ભાવે જે કરઈ રે ૧૭૫૫ ૨૨ જયંતી શ્રાવિકાની ધન્ય ધન્ય તે જગજીવડા ૧૭૫૬ ૨૩ ઉદયન રાજર્ષિની ઊંદતાદિત પુરૂષા અવરોધે ૧૧ ૧૭૫૭ ૨૪ ગૌતમ સ્વામી સજઝાય ૧૭૫૮ ૨૫ અંબડ પરિવ્રાજક વિષે ધન્ય ધન્ય તે જગ જીવડા રે ૧૭૫૯ ૨૬ ગુણ પ્રશંસાયાં સમકિતી દેવી ૧૭૬૦ ૨૭ નવદત્તની જે જિનમતને થાપક ભાવિકે રે ૯ ૧૭૬૧ ૨૮ કાર્તિક શેઠની પુરહથિણુઉર વાસીયો ૧૭૬૨ ૨૯ માઠીપુત્રની રાજગૃહીઈ જિનવીરછરે લાલ ૧૭૬૩ ૩૦ દક્ષતામાં–સડડઅ શ્રાવકની સમકિત તાસ વખાઈ ૧૭૬૪ ૩૧ ગોતમ સ્વામીની ગૌતમ ગણધર ગાઈઈ ૧૭૬૫ ૩૨ સેમિલ વિપ્ર અધિકાર દુરભિનિવેશ રહિત ચિત્ત જેહનું ૧૧ ૧૦૬૬ ૦૩ લષિ વિષયે ચારણઋષિ અધિકાર વિદ્યા ચારણ અંધાચારણ સઝાયાદિ સંગ્રહ Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા કર ભમરાની સજઝાય ભુ મન ભમરા! તું ક્યાં ભમ્યો જુઓ વૈરાગ્ય ભય-આઠમા કાઠિયાની સજઝાય જુઓ તેર કાઠીયા કર ભરત ચક્રવર્તિની સઝા ૧૭૬૭ આભરણ અલંકાર સઘળા ઉતારી ૧૧ પં. વીરવિજય ઉ. વિમલવિજય-શુભવિજયશિખ્ય ૧૭૬૮ મનમેં હી વેરાગી, ભરતજી ૫ કનકકીર્તિમુનિ - ભરત ચક્રીની બાહુબલિને વિનતિ ૧૭૬૮ ભરતજી કહે કરજોડી બાહુબલિ આગળે ૧૪ ઉદયવિજય વિજયનીતિસૂરિશિષ્ય ૧૭૭૦ ૧ સ્વસ્તિ શ્રી શારદા ભણ ૧૫ રામવિજય ઉ. વિમલવિજય-રતનશવિજયશિષ્ય ૧૭૭૧ ૨ જાર, શું તુજ મારૂં દૂત ૧૫ સં. ૧૭૭૧ ભાદવા પડે ૧૭૭૨ ૩ તવ ભરતેશ્વર વિનવે રે ભાઈ ૧૨ + ૧૩ - ભવ આલેયણાની, પાપાધિકરણ સિરાવવાની સઝાયા ૧૨ + ૧૩ ૭ સત્યાનંદ માણસા ચોમાસું ૧૭૭૩ ૧ ચાર ગતિ સંસારમાં બહુજંતાજી ૧૭૭૪ ૨ જલચર જાતિ રૂ૫ ધર્યા છે ૧૭૭૫ ૩ ખમજો ખમજો રે, જીવ સહુ મુજ ખમજે ૧૭૭૬ સંસારશ્મિ અણુતે, પરિભ્રમમાણુ ૧૦૮ ૧૩ ગુણવિજય વિજયદેવસરિસિંહસરિ-૫. વજ. બોલ વિજયશિષ્ય સં. ૧૭૧૫ પત્તને લિક જુઓ નાગિલા ૧ર૭૭ થક ભવ (જ) દેવ મુનિની સજઝાય Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૭૮ ૬ ઉલ્યરતન પક ભવ નાની મહાજાની ભવાઈ ૧૭૭૭ કમેં નાચ નચાવ્ય રાજ! મને ક. ૧૩ સાંકળચંદ ભાવડલા શેઠની સઝાય ૧૭૭૮ શેઠ ભાવડ નામે વાણુ ૨ . ૧૩ વિનય વિજય-મુનિ - 1 ભાવ, ભાવના અને તેના મહતવની સઝાય ૧૭૭૯ ૨ ભવિ! ભાવ હદય ધરો ૧૭૮૦ કિયા અશુદ્ધતા કછુ નહિ ૩૮ જ્ઞાનસાર રતનરાજગણિ શિષ્ય સં. ૧૮૬૩ કિશન ૧૭૮૧ અવિચલ પદ મન થિર કરી ૩૨ પાર્ધચંદસરિ ગઢમાસું કાનનમાંહે કાઉસગ્ય રવો રે ૧૯ સમયસુંદર જુઓ દાનાદિચતુષ્ટ વિમલકુલ કમલના હંસ તું જીવડા ૫ સકલચંદજી છે ૧૨ ભાવના ભાવના માલતી ચૂસીયે ઈણહી જંબુદીપે હે ભરતક્ષેત્રમાં જુઓ મરૂદેવામાતા, બીજી જુઓ ઈલાચીકુમાર, ભાવપ્રકાશ 1 ભાવિ ભાવની સઝાયે ૧૭૮૨ ભાગ્યમાં (કરમમાં) લખ્યું હોય તે થાય ૯ લબ્ધિવિજય હીરવિજય હીરા-માણેકવિજય શિયા ૧૭૮૩ કર્મો લખીયું નિચે રે હોય ૧૪ મણિચંદમુનિ ૧૭૮૪ અરે કિસ્મત! તું ઘેલું ૭ વીરવિજય શુભવિજયશિષ્ય હા ભાષા સમિતિની સજઝાયે જુઓ નં. ૧૪૪. ૧૫૩, ૧૧૬૫, ૧૧૭૬, ૧૧૮૮ ૧૫૩૫, કક્કાવારી ૨૩, વચનગુડિત BIER gjik1CA012 Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ક ભાગ વજેવા હિતોપદેશક સજઝાય ૧૭૮૫ ભેળા ભોગીયડા! રખે થાઓ ભાંગના ભોગી ર૦ ઉદયરતનવાચક સં. ૧૭૮૫ શા. સુદિર જ ભિક્ષુકાર (નિયાણું ન કરવા વિશે જુઓ ઉ. ૧૫માની તથા નં. ૧૩૬૪ . ET ભીલડીની સઝાય ૧૭૮૬ સરસ્વતી સ્વામીને વિનવું ૧૯ ઉદયરતન જ ભૂખની સજઝાયો જુઓ સજઝાય ૮૨ થી ૮૪ જ મદન મજુષાની સજઝાય ૧૭૮૭ વહાણમાં રૂવે રે મદન મંજુષા ૮ વીરવિજય હીરવિજય-વિનયવિજયશિષ્ય મશબિદુ ખાંતની સજા ૧૭૮૯ એકનર કોઈક રે દારિઘ દુખ સંતપીઓ રર પદ્ધવિજય ૧૭૮૦ સરસ્વતી માતા રે મુજને ઘો વરદાન રે પરૂ ચરણ પ્રમોદ આનંદ પ્રમોદ શિષ્ય ૧૭૮૧ એક પગ કેઈ ગહનમઈ રે હાં. ૯ નારાયણમુનિ 1 મનની સજ્જા ૧૭૮૨ મન માંડલું આણું ન માને ૬ પ્રીતિવિમલ (લાવણ્ય સમય) ૧૭૮૩ કયા કરૂં? મન થિર નહિ રહતા ૫ આનંદધન ૧૭૯૪ કિસ વિથ મેં સમજાવું? હે મન્ના! તને ૫ ૨૫ચંદજી ૧૭૯૫ ૨ મન ! પોપટ બેલીયે ૧૭૮૬ માસ છ માસ સુવર કાંતીકું મન ભમરા રે ૬ હીરવિજય(હીરલ) ૧૭૯૭ જીવ ! મ મેલો રે એ મન મોકળું રે ૨૮ ગુણસાગર પદ્વરિ શિષ્ય ૧૭૯૮ સાતમી નરકતણું દળ લઈ ૧૦ વિશહવિમલ વીરવિજય શિષ્ય Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૮૦ પર મન વશી કણ-મનસ્થિરી ની મહત્તા વિશેની સઝાય ૧૭૯૯ મનાજી ! તું તો જિનચરણે ચિત લાય ૫ આનંદધન ૧૮૦૦ મનસ્થિર કરજો રે સમકિત વાસીને - ૭ ઉ૫વિજય જિનવિજય-ઉત્તમવિજય-પદ્યવિજયશિષ્ય ૧૮૦૧ જબ લગ આવે નહિં મન ઠામ ૬ ઉ.યશોવિજયજી ૧૮૦૨ કુશલ લાભ મન રોધથી રે લાલ : ૧૨ દેવચંદજી. મનક મુનિની સક્ઝાય ૧૮૦૩ નમે નમે મન મહામુનિ ૧૦ લબ્ધિવિજય પર મનુષ્ય જન્મ એ પુણ્યનું ફળ છે–તેને સફળ કરવાની હિતોપદેશક સજ્જ ૧૮૦૫ નર જન્મ સુંદર પુણ્યથી ૭ લબ્ધિસૂરિ આત્મ-કમલસરિ શિષ્ય ધર્મથી જિનરાજ કરો મેળવ્યો શુભ ભાગ્યથી કેળવો સંયમ સ્વભાવે ચરણ પાળા ભાવથી સુખડાં રૂડાં છે મુક્તિ કેરાં એ ચહે ભવિચાહથી આત્મ કમલે લબ્ધિ લેવા દૂર રહે ભવ દાહથી-૭ ૧૮૦૬ પૂરવ પુણ્ય ઉદયથી પામે ૧૭ ઉદયવિજય વિજય નીતિ સરિ શિષ્ય ૧૮૦૭ આવે માનવ જન્મ તું પામ્યા છે. ૫ લલિતવિજય પતિ વિજય શિષ્ય ૧૮૦૮ પુશય સંગે પામી જી રે ૭ ધર્મ રતન ૧૮૦૯ આપ અજવાળજે આતમાં ૬ વિજયલબ્ધિસૂરિ આત્મારામજી-કમલસરિ શિષ્ય ૧૮૧૦ વિરથા જનમ ગુમાયે, મુરખ ! ૫ ચિદાનંદ ૧૮૧૧ સુરતની પેરે દેહિલ રે ૧૫ વિજયદેવસૂરિ ૧૮૧૨ પ્રણમી સદગુરૂ પાય ૩૦ પાનાચંદજી રંગજી સ્વામી શિષ્ય સં. ૧૮૯૯ ૧૮૧૩ હાંરે લાલ, સિહ સ્વરૂપી આતમા પ્રમોદમુનિ આનંદમુનિ શિષ્ય મતનગારું માથે ગાજે જુઓ ર૬૭ તથા ૧૭૮૧ સઝાયા િસંગ્રહ Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિન્નત બનાવણિયા . ૧૮૯ ક મનુષ્ય ભવની દુલભતા વિપિની સજઝાય & ૧૮૧૪ મનુષ્ય ભવનું ટાણું રે કાલે વહી જશે રે ૯ હીર(હર્ષ)વિજય ૧ ૧૮૧૫ પૂરવ પુય ઉદય કરી ચેતન ૭ ચિદાનંદ-સદગુરૂ ૧૮૧૬ આ ભવ રત્ન ચિંતામણી સરિખે ૧૩ અભયરામ ૧૮૧૭ સાંભળ સયણ ! સાચી સણવું ૫ પહાવિજય ઉત્તમવિજય શિષ્ય ૧૮૧૮ બેર બેર નહિ આવે અવસર ૫ આનંદધન ચેત ચેત ચેત પ્રાણી શ્રાવ કુલ પાયે ૫ ઉદયરતન મનુષ્ય ભવની દુલલતા વિષે ૧૦ દાંતની સઝાયો-જ્ઞાન વિમલકત - ૧૮૨૦ ૧/૧ ચુલકદષ્ટાંત કપિલ પુરવર રાજી છાનવિમલ ૧૮૨૧ ૧/૨ જિસ સાધિત જનપદ ૬ ૧૮૨૨ ૨/૩ પાસક દષ્ટાંત ઈહ ભરતે રે ગોલ દેશે ચણુકાપુરી ૪ ૧૮૨૩ ૨/૪ ચાણયક સમ ચારિત્ર ભૂપતિ ૭ ધાન્યરાશિદષ્ટાંત જંબુદ્વીપે ભારતમાં ધન ધનને પરભાઇ ૯ ૧૮૨૫ ૪/૬ જુવટ દષ્ટાંત ધીરવિમલ પંડિતપદ પ્રણમી ૧૪ ૧૮૨૬ ૪/૭ નૃપ તે સંસારી જીવ ૧૧ ૧૮૨૭ ૫/૮ રનરાશી દષ્ટાંત ભરત વિભૂષણ ઉજિઝત દૂષણ ૭ ૧૮૨૮ ૫/- છે સુવિહિત હિતકર જાને ૧૮૨૯ પ/૧૦ , તામલિતિ નગરે વસે ૧૮૩૦ ૬/૧૧ સ્વપ્ન દૃષ્ટાંત પાડલીપુર નયરી ૧૮૩૧ ૬/૧૨ છે મલદેવ મન ચિંતવે ૧૮૩૨ ૬/૧૩ છે મલદેવ સમ જાણીયે ૧૮૨૪ 9 - ૪ ર » ૧૨ Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮૨ ૧૮૩૩ ૭/૧૪ ચકરાધાવેધ ઈપુરીથી અધિક વિરાજે. ૧૮૩૪ /૧૫ ઈદત્ત નરસર આવે ૨૨ ૧૮૩૫ ૭/૧૬ , નૃપતિ આણાલહી તેડીયો ૧૧ ૧૮૩૬ ૭/૧૭ છે કર્મકૂપતિ ને અવિરતિ પ્રમુખ ૯ ૧૮૩૭ ૮/૧૮ કુર્મચંદ્રદર્શન દ હવે બેલું હું આઠમો રે ૧૬ ૧૮૩૮ ૯ ૧૯ યુગધેસરી દષ્ટાંત મિત્ર પર્વે આલિંગી રહી ૧૩ ૧૮૩૮ ૧૦/૨૦ પરમાણુ દષ્ટાંત શક્તિ પિતાની દેખવા ૧૦ ૧૮૪૦ ૧૦/૨૧ ) આવશ્યક ચૂર્ણ કલ ૧૫ ૧૮૪૧ ૧૦/૨૨ કળશ ભવિજન! ધરિયેં રેએ ઉપનય ૯ ૧૮૪૨ ૧ ચુતલક દષ્ટાંત કપિલપુર બા નસર વિનયદેવસૂરિ ૧૮૪૩ ૨ પાસ ચણુક દેશ છિ ચણક ગામ ૧૩ ૧૮૪૪ ૩ ધાન્યરાશી જવ ગધુમ મરમઠતિલ દ્રિવ ૫. ૧૮૪૫ ૪ ૧૫-જીવટુ રાય ઈઝરાજ કરઈ ભલુ ઈણિપરિ નરભવ હિલો ૮ ૧૮૪૬ ૫ ૨નરાશી રતન કડી ટીવજ મોટા ૬ ૧૮૪૭ ૬ સેવન પાડલિપુર નગરી થકી ૩૯ ૧૮૪૮ ૭ ચક્રરાધાવેધ દ્રપુર નયર વખાણુઈ ૧૮૪૯ ૮ ક૭૫ અટવીમાંહિ એક કહાઈ ૧૮૫૦ ૯ ધુંસર-સમિલ સમુદ્ર સર્યાભરમણ જોયણુ ઘણું ૪ ૧૮૫૧ ૧૦ પરમાણુ દષ્ટાંત રતનત એક થાંભલઉ ૧૮૫૨ દશ દષ્ટાંત દોહિલ ૧૪ વઢિવિજય ૧૪ રતનવિજય સત્યવિજયશિષ્ય ૧૮૫૩ પ્રણમી પરમેસર વીર જિસર પાય ૧૨ ગુણવિજય હીરસૂરિ–દેવસરિશિષ્ય ૧૨ સાયાદિ સંગ્રહ Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા હા મનુષ્યભવ હારી ગયા વિષે પસ્તાવાની સ. જુઓ ૧૮, ૨૨૧ EF મારમા સતીની સજઝાય ૧૮૫૪ મોહનગારી મનેરમા ૫ જ્ઞાનવિમલ Fિ મમતા તછ સમતા ભજવે વિષે હિતશિક્ષાની સજઝાયો ૧૮૫૫ મમતા માયા મહિયા રે ૧૮ ઉ. સકલચંદજી ૧૮૫૬ ચતુર સનેહી ચેતન! ચેતી રે ૧૧ ઉદયરતન ૧૮૫૭ ચેતન ! મમતા છાંડ પરીરી ૬ ઉ. યશોવિજય ૨ જીવ! સાહસ આ ર૪ દેવચંદજી જુઓ ૫ મહાવ્રતમાં ભાવનાની ૧૫૨૬ પરિગ્રહ મમતા પરિહર ઉ, યશોવિજય જુઓ ૧૮ પાપસ્થાનક T મયણરેહા સતીની સજા ૧૮૫૮ નયર સુદર્શન મણિરથ રાજા ૧૩ જ્ઞાનવિમલ ૧૮૫૯ લઘુ બંધવ જુગબાહુનો રે હાં ૮ રાજસમુદ્ર " ૧૮૬૦ મોરા પ્રીતમજી! તું સુણ એક મારી શીખ ૧૪ સમયસુંદર - પુર સુદંસણ રાય મણિરથી ૮ મેઘરાજ મુનિ જુઓ ૧૬ સતી પક મયણાસુંદરી શ્રીપાલની સજાયે જુએ શ્રીપાલ મયણું * F મરણ વિશેની સજાયો ૧૮૬૧ તે થયું કિરતારનું ૮ કલ્યાણ મુનિ ૧૮૬૨ મરણ ન છૂટે રે પ્રાણીયા ૮ ધર્મરતન ૧૮૬૩ મેતી તણું માળા ગળામાં મૂલ્યવંતી ૧૨૩ Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮૬૪ ૧૮૬૫ ૧૮૬૬ સુણુ સુણુ સાહેલી રે કહ્યું. હૃદયની વાતા ૧૮૬૭ ૧ ઢાળ તારે શિર ભમે રે ચેતત પ્યારા ૧૮૬૭ ૨ ગઢગઢ કરતી ગાજી રહી છે ચેતન! ચેતજો રે, એ ઢાળ ન મેલે ડા મરણુ અકામ સકામ રે ૧૮૭૬ ૧૫૬૮ એક દિન માદેવી આઈ ૧૮૬૯ એક દિન મરૂદેવી માતા મદેવી માતા રે એમ ભળે ૧૮૭૦ ૧૮૭૧ તુજ સાથે નહિ મેલું રે ઋષભજી ૧૮૭૨ ૧ માતાજી મરૂદેવા રે ભરતને એમ કહે ૧૮૭૩ ૨ આળ ભા ઈવિધ સુણી દાદીતણા ૧૮૭૪ ૩ નગરી અયેાધ્યામાં રે આજ આતંદુ ૧૮૭૫ ૪ ઈશુ હી જ જીદ્દીપે હા ભરતક્ષેત્રમાં રે 8 મલ્ટીકુવરી અધ્યયન ૧૮૭૭ ૧૮૭૮ માં મળેલા માતાની સજ્ઝાયા ૧૯ જ્ઞાનવિમલ ૮ રૂપવિજય 21 મહસેન સહજ સેાભાગી ઢા સાધુ શિરામણી કે મહાખલ મુનિ અધિકાર ૧૫ વિશુદ્ધવિમલ ૧૦ વા. ઉદારતન પ્રભાતે ઉઠીને ભવિકા! ણુધર વા વીર પટાધર વદીયે ૮ સમયસુંદર ૧૩ તુવિજય-સાળય દ ૧૯ વિજય ૭. વિનયવિજય વીરિનમશિષ્ય સુતિની સાય જ્ઞાનવિમલ ! મહાવીર સ્વામીના ૧૧ ગણધરની ૯ પદ્મવિજય ૫ વમિત ૫ ઋષભદાસ-સમયસુંદર ૯ રાયચંદ્ર ઋષિ ૧૦ (જવિજય ૧ ૧૫ વિજયનીતિસૂરિશિષ્ય જેમલઋષિશિષસ”, ૧૮૫૫ અજમેર સ, ૧૯૫૦ અજમેર) જુ માતા ૮ જુઓ ભગવતી૦ ૧૭૫૨ સાચા ઉત્તમવિજયશિષ્ય વીરમ શિષ્ય દે મન્ત્યાદિ ગ્રહ Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કવિતા અનુક્રમણિકા ૧૮૮૪ ૧૮૭૮ પહેલા ગાયમ ગણધર ૮ દીપ િ મહાવીર સ્વામીના ગણધર-પટ્ટાવલી સજઝાય જુઓ પટ્ટાવલી ન મહાવીર સ્વામીના ૧૦ મહાશ્રાવકની સજઝાયો ૧૮૮૦ વીર સુશ્રાવક સમકિત ધારા, સકલ ઉપાસકમાં શિરડારા વીરવિજય ભવિ.શિષ્ય ૧૮૮૧ શ્રી જિનવર નમું સુખકારી ૨૪ વરમુનિ શિષ્ય સં. ૧૬૯૮ લાહેર _F મહાવીર સ્વામીની સજઝાય ૧૮૮૨ બિગરી કૌન સુધારે? નાથ બિન ૧૨ ખેડીદાસ દર મહાવીર સ્વામીની તપ, કેવલજ્ઞાન અને દેશનાની સઝાય જુઓ પયુષણ ઢાળ ૧૪૫૪ ન મહાવીર સ્વામીની દીક્ષા વખતે યદા સુદનાની વિનતિ નણદલ! સિદ્ધારથ સુત સુંદર (વિનવું) ૧૨ પ્રોતિવિજય કવિહરખવિજયશિષ્ય મહાવીર સ્વામીને થયેલા ઉપસર્ગો, તેમણે જોયેલા ૧૦ સ્વાને તથા તપની સ૦ જુઓ ૧૪પ૩/૧૪૫૪ ન મહાવીર સ્વામીને થયેલા સંગમ જેવકૃત ઉ૫સની સજઝાય ૧૮૮૫ વીર જિષ્ણુજી વીરતા (સમતા) ધારી ૧૧ દર્શનવિજય (ચારિત્રવિ. કચ્છી શિષ્ય) તે માલ થતુકની સઝાય ૧૮૮૬ શ્રી સિદ્ધારથ ભૂપતિ રર ઉદયરતન - મંગલ પણરીની સાઝાય ૧૮૮૭ સરસતી માતા સાર જ કરે ૨૫ બેયવર્ધન હીરવઈન શિષ્ય સં. ૧૮૩૮ ૩ મંગલ પંચ પરમેઠીની જુઓ પંચ પરમેષ્ઠી દક માર્કદી પુત્રની છે ભગવતી ૧૭૬ર તથા જ્ઞાતા ૯ ક, માનની સજઝાયા જુઓ અભિમાન, ૧૮ પાપ થાનક, ૧૩ કાઠીયા ૧૨૮૫ Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮૫૮ ૧૮૮૯ ૧૮૯૦ ૧૮૯૧ ૧૮૯૨ ૧૮૯૩ ૧૮૯૪ ૧૮૯૫ ૧૮૯ ૧૮૯૭ ૧૮૯૮ - માયાની-૮મા પાપ સ્થાનકની સજ્ઝાયા ૧૪ સમયસુંદર ૯ જવિજય ૭ ભાવસાગર માયા ઢારમી રે માયા મ કરા ચતુર સુજણુ ભયિણુ ! માયા મૂળ સૌંસારનુ સમતિનુ" મૂળ જાણીયેજી માયા મનથી પરિહા રે કઃ માયા મૃષાવાદ-૧૭મા પાપસ્થાનકની સઝાય જુઆ ૧૮ પાપ સ્થાનક વીર કહે ભવિજન પ્રત્યે સદ્ગુરૂના માટે આધાર 25 માર્ગાનુસારીના ૩૫ ગુણની સાચ ૧૭ માનવિજય ૧૫ મૅવિજય ૧૩ સદ્ગુરૂ ચરણ કમલ નમી કે માવ–મૃદુતા ગુણુની માંકડના ચટક્રા દાહિયા ૬ ઉદયતન ૭ મણિવિજય સજ્ઝાય - માંડની સજ્જાય ૭ માણેકમુનિ - માંસ નિલેષક સજ્જાય ૯ વિજયલબ્ધિસૂરિ ખાવુ” હાય ! માંસનું ખાટુ એક મિચ્છામિ દુક્કડંની સજ્ઝાયા – સિથ્યાત્વ વિષેની સાચા રર અન્તવિજય પ્રણમી સદ્ગુરૂના પ૬૫ કજ 3 મિથ્યાત્વ શય–૧૮મા પાપસ્થાનકની સજાયા LF મુક્તિ અદ્વેષ-નિયમન ગુણની સજ્ઝાયા મુક્તિ અદ્વેષ ગુણુ પ્રગટઈ ગાન ૨૫. જ્ઞાનિનમલ સર આ વિષેની ખીજી જુમા ૬૩, ૬૯૪-૫ ૫. શાંતિવિજય શિષ્ય ૫.જયવિજયશિષ્યસ”,૧૭૪૧ સેનાપુર [ ચામાસ જુઓ યતિષમ આતમારામજી પ્રશિષ્ય જુએ ઈરિયાવહી આ વિષેની ભીજી જુ માહ મિથ્યાત્વ જસવિજય શિષ્ય જુઓ ૧૮ સુ” પાપસ્થાન; શલ્ય ત્રીસી મીજી જુઆ ૧૯૯૧ Re સાયાદિ સગ્રહ Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૯૦૫ E1 મુનિના ૦ સુખ-દુખની સજઝાયો ૧૮૯૯ સુદેવ સુગરના પ્રણમી પાય રે ૭ જીતવિજય પદ્યવિજય શિષ્ય મુનિની, મુનિગુણની સજા ૧૯૦૦ શારદા સૌખ્યદા ચિત્તધરી ૧૫ જ્ઞાનવિમલ ધીરવિમલ શિષ્ય ૧૯૦૧ તે સુખીયા ભાઈ તે સુખીયા ૧૯૦૨ પ્રણમું શાસનપતિ શ્રીવીર ૧૯ છે ૧૯૦૩ સકલદેવ જિનવર અરિહંત ૧૫ જગવલલભ દેવ લેખન સં. ૧૬૯૫ ૧૯૦૪ નિરપક્ષ વિરલા કોઈ અવધૂ૦ ૫ ચિદાનંદ જંબુ ધાયઈ પહક્કરા દીપ ૧૯ ગુણસાગર ૧૯૦૬ કઈ મિલયે ર (નિત નિત વંદુર) મુનિવર એહવા ૧૩ વિજયદેવસૂરિ પરગુણસે ન્યારે રહે ૭ દેવચંદજી ૧૯૦૮ સાધક સાધજે રે નિજસત્તા એકચિત ૧૩ છે. ૧૯૦૯ જગતમેં સદા સુખી મુનિરાજ ૪ દેવચંદજી. ૧૯૧૦ કરીયે સગર સેવના રે ૬ લબ્ધિમુનિ ૧૯૧૧ ધન ધન મુનિવર વૈરાગ્ય મન વાગે રે કમાણે મુનિ ૧૯૧૨ પંચ મહાવ્રત સધાં પાન ૮ વિન(જ) વિમલ, વિમલવિજય ૧૯૧૩ જે નિરલોભી ન નિભ ૧૧ લબ્ધિવિજય ૧૯૧૪ સુગર પિછાણે એણે આચાર ૨૫ જિનહી જ્ઞાનહ શિષ્ય ૧૯૧૫ તે ભણીયા રે ભાઈ તે ભણીયા પ કાન્હમુનિ ૧૯૦૭ ૧૨૮૭ Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સમતા સુખતા જે ભાગી ૧૯૪૭ રિસહ જિષ્ણુ પમુહ ચઉન્નીસ જિષ્ણુ વદીð ૧૯૧૮ સેવા સદ્ગુરૂ વિજના ૧૯૧૯/૧ સદ્ગુરૂ એહવા સેવીયે ૧૯૨૦/૨ ઉત્તરાયને મહિયા તે તા ૧૯૨૧/૩ મારગ સધુ તતા છે ભાવે ૧૯૨૨/૪ તે મુનિને ભામણુડે જઈએ દેખા મુનિવર મમતા મારી નિમ"થ મુનિવર તેહને જાણીયે શ્રી મુનિરાજને વંદના નિત કરીએ સાધુજીને વંદના નિત નિત કીજે તે ગુરૂ (મુનિ) મેરે ઉર વચ્ચેા ઇંદ્રિય જીપે રે મન સયમ ધરે તે બળીયા ભાઈ તે મળીયા ૧૯૨૫ ૧૯૨૬ ૧૯૨૭ ટ ૧૯૧૯ ૩. ૧૯૩ ૧૯૧૭ ૧૯૩૨ ૧૯૩૩ ૧૯૩૫ ૧૯૩૬ ૧૯૩૭ ૧૧ જર્નવિજય ખિમાવિજય શિષ્ય ૮૮ પાર્શ્વચંદ્રસૂરિ લેખન સં. ૧૬૬૭ તેજપ્રમાદ ગણિશિય ૧૬ જીવચિમુનિ તપ. વિજયસેનસૂરિ–વિજયપ્રભ[સર્િ–૫. પુણ્યરૂચિ શિષ્ય ૫. નયવિજયશિષ્ય ૯ ૧૦-૧૮ ૩. યશેાવિજયજી ૧૯-૩૨ ૪૦-૪૧ ૧ વીરવિજય ૧૦ ઉદયવિજય ૯ દીપવિજયવિ ૧૦ આસકરણમુનિ ૧૪ ભૂધરસુતિ, વિનયમુનિ ૮ અમૃતવિજય ૫ હે વિજય ૧૮ ખાડાજી ઋષિ નારીને સંગે સ્મ્રુતિએ ન રહેવુ શાંત સુધાસ કુંઠમાં ૨૦ સાલય જી ૦ મુનિને મત્ર તત્ર ોષ ન જોવા શિખામણુની સજઝાયે HH સૂરખને પ્રતિમાષની સજાયા ૭ માહેન સરખા ગાડી દેખી મલકાવે માયાને વશ ખાટુ ખાલે ૧૪ નિત્ય લાલ જ્ઞાન કદી નવ થાય મૂરખને જ્ઞાન કદી નથાય । મયાજિય વિજયનીતિસૂરિશિષ્ય સ. ૧૮૩૮ જીસી ચેામાસું વિજય દાનસૂર શિષ્ય જુએ ચંદ્રાવતી, ઉત્ત. ૧૭ ગાપાલ ઋષિ શિષ્ય BL :: 8]ed. Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્વત મામણિકા ૧૩ ૧૪ ર મૂર્તિપૂજા–વંદનાધિકાર-પ્રતિમા સ્થાપન વિશેની સઝા જુઓ પ્રતિમા સ્થાપન ET મૃગાપુત્ર મુનિની સજા ૧૯૩૮ ભવિ. તમે વંદે રે મૃગાપુત્ર સાધુને રે ૧૪ રામ(વિજય)વાચક ૧૯૩૯ સુગ્રીવનાર સહામણુંછ ૩૪ ૧૯૪–૪૯ અ રે લાલ ૧૩ નરેંદ્રમુનિ સં. ૧૯૨૧ મહુવા (ગુજરાત) ૧૯૪૧ સંયમકી મનસા ચિત્ત જાગે ૧૯૪૨ મુગા તનુ જાત હૈ જગ વિખ્યાત છે રાજ ૧૨ ૧૯૪૩ મૃગા રાણી કહે પુત્રને મન મા લાલ ૧૩ ૧૯૪૪ મૃગાપુત્ર વૈરાગી દીશ્વર સેહરા ૧૯૪૫ મૃગાપુત્ર નિજ માયને રે ૧૯૪૬ મેહ મિયાતકી નિદમેં-માંજી મારી, કરણી તે કરશું ચિત્ત નિમલી ૧૯૪૭ પાપ કરમથી રે પ્રાણીયા ૧૯૪૮ મોહાં (૨)રે માયને બાપ કુંવરના બેલડીએ ૧૧ ૧૯૪૮ હારે મારે મૃગાપુત્ર તે મુનિગણમાં શિરદારજે આ વિષેની બીજી જુઓ ઉત્ત. ૧૯ ' મૃગાવતીની સજઝાય જુઓ ૧૬ સતી મૃદુતા ગુણની છે , યતિધર્મ ૨ કે મૃષાવાદ બીજા પાપથાનકની છે ૧૮ પાપસ્થાનક કે મૃષાવાદ વિરમણ વતની . છે ૫ મહાવ્રત; જુઠ ન બોલવા વિષે મેઘકુમારની–તેમના પૂર્વ ભવની સજા ૧૯૫૦ ધારણી મનાવે રે મેઘકુમારને રે ૬ પ્રીતિવિમલ (ઉપવિજય) ૧૯ - ૧૩ ૧૨૮૯ Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સદગુરૂ પાય પ્રશુમી માથું હું મતિય ગી વીર જિષ્ણુ દ સમાસર્યાંછ વીર જિષ્ણુ દ" પ્રકાશી ૧૯૫૪-૫૯ ૧ સમરી શારદ સ્વામિની ૧૯૫૭ ૧૯૫૫ ૨ મેલ જઈ કહે માંને માલો ૧૯૫૬ ૩ ભવું મેલ ધર્મની ઢીલ ન કીજે ૪ ઉઠી ઉલટ માંમસુ ૧૯૫૮ ૫ ધારી ઉરસર હંસલેા ૧૯૫૯ ૬ એક દિન દવ મળતા મહુ ૧૯૬૦-૬૩ પ્રથમ ગણુધર ગુણુ નીલા ૨ ૧૯૬૧ ક્રાઈમ ચાંપે સાયરા રે હાં ૧૯૬૨ પ્રાતઃ સમય ઉતાવળા રે લાલ ૧૯૬૩ પચસમિતિ સમિતા સદા નિત્ય પાળે ૨ ૧૯૬૪-૬૭ શ્રી જિનવરના રે ચરણુ નમી કરી ૧૯૬૫ ઘરે આવીને રે માડીને કહે ૨ ૧૯૬૬ ઈમ કરતાં સ્ક્રિન ઉગીયા રે હાં ૧૯૬૭ કાંત ખૂણુના તેહવે ૨ ૧૯૫૧ ૧૯૫૨ ૧૯૫૩ ૧૯૬૮ ૧૯૬૯ ૨૮ લાલવિય ૨૧ પુના ઋષિ ૭ સમલચંદ્રજી ૭ જિનસાગર ૧૭ ७ ૧૦ ધૃધન મેતારજ મુનિ જેવું સયમ લીધા ૧૯ ૭ જવજીમુનિ ७ ૪ ૧૦ જિનહ શિષ્ય ૧૧ ૧૨ શુવિજયશિષ્ય ૧૧ તપ૦ વૃદ્ધિસાગરસૂરિ સામ્રાજયે વિ [જયસાગરશિષ્ય આ વિષેની ખીજી જુઆ નાતા-૧ - સોલરથ રાજાની સજાય દશમે ભવે શ્રી શાંતિનાથજી ૨૨ સમયસુ`દર, પદ્મવિજય રાયચંદ ઋષિ ગાવધાન ઋષિશિષ્ય સં. ૧૭૯૭ નવાનગર Hi મૈતારજ સુતિની સઝાયા ૧૫ રામવિજય વામન મિશિષ્ય શ્રી પૂજ્ય ગણેશજી શિષ્ય ૧૨૯૦ સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૮ પા૫કથાનક ૧૯૭૦ અમદમ ગુણના આગ૨જી . ૧૪ રામ(જ) વિજય ૧૯૭૧ વીર જિર્ણોસર ચરણ સરોરૂહ ૧૫ મેફવિજય પં. વિજયશિખ્ય ૧૯૭૨ ગોયમ ગણહર પ્રણમી પાય ૯ પં. જયવંતશિષ્ય | મૈથ્યાદિ ભાવનાની સજા આ વિષે બીજી જુઓ ૧ર ભાવના સહ મિથ્યાદિ ભાવના ૧૯૭૩ મૈત્રી ભાવના મૈત્રી મન ભાવતે વેર દવ શામત ૮ સાગરાનંદ સરિ ૧૯૭૪ પ્રમોદ , ભાવ પ્રમોદ ધરો ભવિ! મનમાં ૧૫ ૧૯૭૫ તારૂણ્ય છે ક૨ણ ધારજો રે કરૂણા સકલ ગુણોની ખાણ ૧૩ ૧૯૭૬ માધ્યસ્થ, ગુણવંતા મન ધારજો રે ૧૫ 0 મૈથુન પાપસ્થાનકની સજઝાય ૦ મિથુન વિરમણ વ્રતની છે છે ૫ મહાવ્રત ક માસનગરની સજઝાય ૧૯૭૭ મોક્ષનગર મારું સાસરું ૫ સમયસુંદર જ્ઞાનવિમલ ૦ મેક્ષ માર્ગ અધ્યયનની સજઝાય જુએ ઉત્ત. ૨૮ પર માસમાગ સાધક અષ્ટ આણાધિ ગુણની સજા ૧૯૭૮ મેક્ષિતણું કારણ એ દાખ્યા ૯ જ્ઞાનવિમલ ૧૯૭૮ પહેલું કારણ સેવીઈ ભાખે વીર જિશું રે ૧૨ દેવચંદજી 1 મારની હરિયાળી ૧૯૮૦ પુરુષ એક અતિ સુંદરજી ૫ કનક સોભાગ્ય Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૯૮૧ ૧૯૮૨ ૧૯૮૪ ૧૯૮૫ ૧૯૮૬ ૧૯૮૭ 5 ગ્રહ-મિથ્યાત્વ બીજા કાઠીચાની સઝાયો મેહતઙે જોરે કરી રૂ વાણી એ જિનવર તણી મેહિ મિથ્યાત્વકી નિં ક્રમે, જીવા મદારી માહની માયા માહે કિણુ નવિવશ છીયે માહે વાદ્યો પ્રાણીયા રે ૧૯૮૯ ૨ મ ૧૯૯૦ ૩ અજવ ૧૯૯૧ ૪ મુત્તી ૧૯૯૨ ૫ તવ ૧૯૯૩ ૬ સંયમ ૧૯૯૪ ૭ સત્ય ૧૯૯૫ ૮ શૌચ ૧૯૯૬ ૯ અચિન ૧૧ ઉદયરતન ૧૪ દેવ છ ૩૫ જેમલ ઋષિ ૧૨ ઉદયવિજય ૧૧ જીવનક્રીતિ વિશુદ્ધવિમલ 7 માહનીય કાઁના ૩૦ ભાંગાની સઝાય જિનશાસન જાણી આણી શુભ પરિણામ ૫ જ્ઞાનવિમલ ા માહરાજની ભવનાઢની ભવાઈ ૧૯૮૮-૯૮ ૧ ખ ́તી પહેલા મુનિવર ધર્મ" સમાચરાજી ખીજો ધર્મ એ સુનિતા ત્રીજો મુનિવર ધમ કહીયે અતિભયે ચેાથે। સુનિવર ધમ એ જાણીયે શક્તિ સ્વભાવે તપ દ્દો રે સાધુજી ! સંયમ ખપ કરા મુનિવર ધ એ સાતમા શૌય કહીએ આઠમે જી નવમા મુનિવર ધર્મ સમાચા -1 ચતિધમની સજાયા ૧૦ જ્ઞાનવિમલસૂર ૯ રે ૧૦ ૧૦ ૧૩ ૧૬ ૧૧ ૯ વિજયનીતિસૂરિશિષ્ય જુઆ તેર કાઠીયા ૯ જુએ ભવનાઢય ૧૭૭૭ સુરત ચેામાસુ કવિ સુખસાગરના [કહેવાથી સર સજષ્ઠાયાદિ સ་ગ્રહ Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૯૯૭ ૧૦ બ્રહ્મચર્ય બ્રહ્મચર્ય દશમો કોઇ ૧૯૯૮ ૧૧ કળશ એહવા મુનિગુણુયણુના દરિયા ૧૯૯૯ સદ્દગુરૂને ચરણે તમી ૧૩ વિરવિમલ કુશલવિમલશિષ્ય ૨૦૦૦ વીર જિર્ણ વિધિ ભાખ્યો ૧૪ ખેમરાજ મુનિ સમરચંદસરિ શિષ્ય જ યશોદા રાણુ તથા સુદર્શનાના વિલાપની ભ. વરની દીક્ષા પ્રસંગની જુઓ મહાવીર દીક્ષા જ યશાવલી ૫ઈ. ૨૦૦૧ પ્રણમી સરસતી સ્વામી પાસ ૩૬ મહિમાવિજય પં. પ્રેમવિજય શિષ્ય 1 યુગ પ્રધાન સંખ્યા દશક સજઝાય ૨૦૦૨ સમરી શારદ કવિજન માય ૧૬ અમરચંદ મુનિ વિજયસેન સરિ-શાંતિચંદ્ર વાચક શિષ્ય E; યુવાનીની અસ્થિરતા સયક સજજાયો ૨૦૦૭ જે જે રે એ જોબનીયું મેં જાણ્યું કેઈદિન રહેશે રે ૧૪ વિશુદ્ધવિમલ વીરવિમલ શિખ્યા ૨૦૦૪ જોબનીયાને લટકે દા'ડા ચારનો ૨૫ ઉદયરતન (હસ્ત ખડીદાસષિ શીપૂજ્ય પુંજાજીસ્વામી–૧૯ યૌવન ધન થિર નહિં રહના રે ત્રિવિશિષસં.૧૯૧૬પપ પૂનમગેડલ ગ દૃષ્ટિની સઝાય - જાઓ ૮ યોગદષ્ટિ E; યાગ સંગ્રહની સજાય ૨૦૦૫ ભવિયણ પ્રાણી રે જાણું આગમ જિનતાણું ૧૦ જ્ઞાનવિમલ કે રતિ-અરતિ ૧૫મા પાપ સ્થાનકની સ જુઓ ૧૮ પાપ સ્થાનક કર રતી સુંદરીની સજઝાય ક ૧૬ સતી દર રત્નમાલાના ૫ બાંધવની સજાય ૨૦૦૬ રસ્તવતી નપુરી ભલી ૯ જ્ઞાનવિમલ Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૯૪ ૨૦ છે , જ રમણ–૧૩મા કાઠિયાની સઝાય જુઓ ૧૩ કાઠિયા Eા રહનેમિ-રરમા અધ્યયનની સજઝાયો આ વિષેની બીજી જુઓ ઉત્ત. ૨૨ 1 રનેમિને જમતીની હિત શિક્ષાની સંવાદની સજા ૨૦૦૮ પ્રણમી સદગુરૂ પાયા ૧૧ હેતવિજય ૨૦૦૯ રાજીમતી ગુણવંતી બોલે ૧૩ પદ્યવિજય ક્ષમા-વિજયજિન વિજયઉત્તમવિશિષ્ય ૨૦૧૦ નાંછ, નાંછ, નાંછ છેડે નાંછ ૬ જ્ઞાનવિમલ તપ. વિજય પ્રભ સૂરિ–વિનય વિમલ૨૦૧૧ રાજીમતી ૨ને કહે રહનેમિ સુણુવાત પં. ધીર વિમલ શિષ્ય ૨૦૧૨ સમવસર્યા જિનરાય શ્રી ગિરનારે રે ૬ વીર(વિમલવિજય) ૨૦૧૩ યાદવ કુળના છેકે તુજને શું કરું? ૯ તેજહરખ વિજયદેવસરિવિસિંહરિ-રતનહરખશિ. ૨૦૧૪ રહનેમિ રાજુલ દીયર-ભોજાઈ ૧૩ વીરવિજય પં. શુભવિજય શિય ૨૦૧૫ કાઉસગ્ય વ્રત રહીમ ૨હ્યા તબ ૧૨ દેવવિજય દીપવિજય શિષ્ય ૨૦૧૬ કાઉસગ્ય ધ્યાને મુનિ રહનેમિ નામે ૮ ઉપવિજય ૨૦૧૭ સરસ્વતી સમજી પાય ૨૦૧૮ કાઉસગ્ગ થકી રે રહનેમિ રાજુલ નિહાળી ૭ વક્તામુનિ ૨૦૧૮ એક દિવસ વિષે રહનેમિ રહ્યા કાઉસગ ધ્યાને ૧૪ ઉત્તમચંદમુનિ ગૌતમવિજયજયવિજય-ખુશાલવિજય [શિષ સં. ૧૮૭૫ ૨૦૨૦ રાજીમતી ઈમ વિનવે હે મુનિવર રર ચાથમલમુનિ સં. ૧૮૫ર શ્રાવણ માસ પીપાઠ ૨૦૨૧ ધિક ધિક ધિક મુનિ તુમને ૧૮ ક્ષમા વિજય ૨૦૨૨ રહમી અંબરવિણ રાજુલ દેખી જે ૪૦ વીરવિજય ૫. ભવિજય શિષ્ય ૨૦૨૩ ધિક ધિક આ સંસારને ૯ રાજેન્દ્રસૂરિ સઝાયાદિ સંગ્રહ Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૨૦૨૪ છાંડ દે રે તું વિષય લહરીઆ ૬ ગાનવિમલસૂરિ ૨૦૨૫ સંયમ લઈને સંચરી ૧૧ હીરામુનિ શ્રીપૂજ્ય કેશવજી શિષ્ય સં. ૧૯૭૦ અંબાવતી (ખંભાત) પર રહનેમિ રામતી સખી સંવાદ તથા તથા મા બાપની સમજાવટની ૨૦૨૬ ગોખમેં સખી સંગાથ ૧૬ પૂજ્ય નાથાજી ૨૦૨૭ પહિલા તે સમરું હે સિહ બુહરી દાતા શારદા ૧૮ માણિક રંગ ન રહેણી કહેણીમાં અંતર વિશેની સજણાય ૨૦૨૮ કથની કથે સહુ કોઈ ૫ ચિદાનંદ ન રાઈપ્રતિકમણની વિધિની સજઝાય ૨૦૨૯ પ્રથમ જાગી જાગી થઈ સાવધાન રક જ્ઞાનવિમલ વિજયપ્રભસરિ-કવિવિનયવિમલ-ધીરવિમલશિ. E; રાગ-૧૦મા પા૫સ્થાનકની સજઝાય આ વિષે બીજી જુઓ ૧૮ પાપ ૨૦૩૦ કેઈ ન કરશે પ્રીત ચતુર નર! ૮ બુદ્ધિસાગરસૂરિ ET રાજકુંજર ઋષિની સજઝાય ૨૦૩૧ સહજ સુંદર મુનિ પુરંદર ૮ જ્ઞાનવિમલ, 1 ચમતીની સજાય ૨૦૩૨ પ્રણમી સદગુરૂ પાય ૧૧ હિતવિજય પર જમતીની તેમને વિનતિની, વિલાપની, માબાપની સમાજવટની સજા ૨૦૩૩ પિયુજી પિયુજી રે નામ જપું દિનરાતિમાં ૭ ઉપવિજય ૨૦૩૪ નેમ નેમ કરતી નારી ૧૩ રત્નવિજય ૨૦૩૫ કોડ ઉપાય કરી ચૂકી ૯ વીરવિજય હીર વિજય હીરલે-લબ્ધિ વિજય શિય વા Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૦૪૦ ૨૦૩૬ કાંઈ રીસાણું છે તેમનગીના મારા લાલ ૨૦૩૭ હલકે હને સ્વામી હાથીયે હે લાલ ૧૨ ધર્મવિજય ૨૦૩૮ સ્વતિ શ્રી રૈવત ગિરિવરા ૧૯ રૂપવિત્ર ઉ. વિનયવિજય શિષ્ય ૨૦૩૯ સરસતિ સામિણી વિનવું ૨૫ લાવણ્યસમય અવલ ગોખે અમલ ઝરૂખેં ૬ વિજય | દોષવિજય શિય ૨૦૪૧ આ મંદિર માહર ૨ એમ કહે રાજલનાર ૬ લબ્ધિમુનિ ૨૦૪ર રાજલ ઉભી માળીયે ૮ રામવિજય વાચક ૨૦૪૩ સાહિબા ! રાજુલ દે રે આળભડા ૧૮ આસકરણ કષિ સં. ૧૭૯૦ દેવદિવાળી નવાનગર ૨૦૪૪-૪૮ સ્વતિ શ્રીગઢ ગિરનારે ૯ રંગવિજય ૫. વિજયપ્રભસૂરિ વિ. રસરિવિસિંહ ૨૦૪૫ ૨ તોરણથી પાછા ફિર તેમજ સૂરિ પ. ઉદયવિશિષ્યસં.૧૭૩૩ ૨૦૪૬ ૩ મેં તો દીઠે તું શિરકાર ૨૦૪૭ ૪ ઈણ અવસરિ માહરે હેકિ ૨૦૪૮ ૫ થાહરે નગર ભલે જેવા રાજાજી ક રામતી નેમનાથના ૯ ભવ, ૧૨ માસા, ૭ વાર, ૧૫ તિથિની સ. જુઓ એમનાથ રામતી રામતી સખી સવાદની સજા ૨૦૧૮ કપૂર હવે અતિ ઉજળો રે 9 સામવિમલસૂરિ રાત્રી લેજનની સજઝાયો ૨૦૫૦ સકલ ધરમ સાર તે કહીએ રે ૭ કાંતિવિજય ૨૦૫૧ અવનીતલે વાર વસે સુમતિwલસરિન્ટેમવિમલસૂરિ શિષ્ય ૨૦૫ર પુણ્ય સંજોગે નરભવ લા ૧૩ વક્તાનિ ૧e. Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ & - વિત અનુમણિકા ૨૦૫૭ સાંભળજે તમે મધુરી વાણી ૮ માકવિજય મુક્તિવિજય-કમલવિ.મેહનરિ–પ્રતાપસરિશિપ - ૨૦૫૪-૫૭ જય જયકાર હવે જગમાંહિ ૮ સુયશવિમલ જ્ઞાનવિમલ શિય ૨૦૫૫ પર શાસનમાંહિ કહ્યું ૨૦૫૬ એક કુલગામે મિત્ર ત્રણ વસે ૧૧ ૨૦૫૭ ભોજન નાપે તેહને ૨૦૫૮ દેવ દેવી રે સરસતી પય પંકજ સદા ૭ કલ્યાણરત્નસૂરિ તપ. હંસરત્નસૂરિ શિષ ૨૦૫૯ સદ્દગુરૂ ચરણે રે ભાવ ધરી પ્રણમું મુદા ૧૪ ઉદયવિજય વિજય દેવ સૂર-વિજય સિંહ સરિશિયા દર સમરી સિદ્ધ અનંત મહેત . જુઓ ૧૦ ચંદરવા ૧ શવણને મારી બિભીષણની વિનતિ રૂપે સંવાદાત્મક સજઝાયો ૨૦૬૦ મદરી ઈમ વિના ૨૦ ધનહસ્વામી ૨૦૬૧ સીતા હરી રાવણ ઘર આણું ૧૬ વિદ્યાચંદ ૨૦૬ર સુણ મંદોદરી ! નારાયણ નમવાનું મારે નેમ છે ૫ માણેકમુનિ ૨૬૩-૬૯ અહે રાણાજી! કહ્યું માને તે અભિમાન દરે ટાળીએ (મેઘવિજય પદ્મવિજય જૂઠે પ્રેમ વિજ) ૨૦૬૪ ૨ સુણ મદદરી ! નારાયણ નમવાનું મારે નેમ છે. ૫ ત૫૦ વિજ્યસેન સરિ-ઉ૦ વિમલ હવે શિય ૨૦૬૫ ૩ કહ્યું રે માને રાય લંકેશ્વરી ૧૧ ૨૦૬૬ ૪ રાવણ કહે-સુણ મંદોદરી EF કિમણીની સજઆયો ૨૬૭ વિચરતા ગામેગામ નેમિ જિનેશ્વર સ્વામ ૧૭ રામજ)વિજય ૨૦૬૮ કહે સીમંધર સ્વામી ૨૬ મોહન(વિજય) ૩ રૂપિયાની પૈસાની મહત્તાની સજઝાય જુઓ પૈસા જ રેલગાડીની હરિયાળી , મૂર્ણ પ્રતિવની નં. ૧૯૩૫ Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૯૮ પર વતી શ્રાવિકાની સજઝા ૨૦૬૯ સોનાને સિંહાસન બેઠા રેવતી ૧૦ વીર, વલભમુનિ ૨૦૭૦ ઔષધ કાન તે દીજીયે ૧૦ આણંદમુનિ | | રેંટીયાની સજઝાય ૨૦૭૧ બાઈ રે અમને રેટીયો વહાલ ૨૪ રતનબાઈ સં. ૧૬૩૫ મેહતા રોટલાની સજઝાયે જુઓ અનદેવતા હા રોહમુનિ અધ્યયનની સજઝાયે છે ભગવતી ૧૭૩૪ રેહિ તપની સજઝાયો ૨૦૭૨ શ્રી વાસુ પૂજ્ય નમી સ્વામી ૧૧ અમૃત કવિ કીર્તિમુનિ શિષ્ય ૨૦૭૩ શ્રી વાસુ પૂજય જિણુંદના એ ૯ વિજયલક્ષ્મી સરિ ૨૦૭૪ વ દે હિયર્ડ હર્ષ ધરેવી ૯ રામવિજય ઉ.વિમલ વિજય શિષ્ય ૨૦૭૫-૭૮ મઘવા નગરી કરી ઝંપ ૧૩ પં. વીરવિજય ખોમાવિજય-જયવિજય-શુભવિ.શિષ્ય ૨૦૭૬ ૨ ચઉનાણું નૃપ પ્રણમી પાય ૨૦૭૭ ૩ દુરંધા કહે સાધુને રે ૨૦૭૮ ૪ નિસણું દુર્ગધ કુમાર ૨૦૭૯-૮૨ શાસન દેવતા સ્વામિની સકલચંદજી શ્રીસારમુનિ શિષ્ય સં. ૧૭૧૦ ૨૦૮૦ ર તિણ નગરી રે ચિત્રસેન રાજા થયો ૨૦૮૧ ૩ તપ કરીએ રોહિણું તણે ૨૦૮૨ ૪ ઈમ મહિમા રહિણું તણે ૨૦૮૩-૮૫ જબ્રહી૫ મઝાર ચંપાનયરી ભલીરી ૧૫ ભક્તિવિજય વા. વિજય-નયવિજયશિમ સં. ૧૮૨૪ ૧૦. સાયાદિ સંગ્રહ Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૦૮૪ એક દિન ગુરૂ તિત્વ પુર આવ્યા ૨૦૮૫ રાય કહે રાણી પ્રત્યે ૨૦૮૬-૯૧ હાંરે મારે વાસુપૂજ્યના ૨૦૮૭ ૨ પિયુ કહે જોબન મદમાતી ૨૦૮૮ ૩ એક દિન વાસુપૂજ્ય જિનવરના ૨૦૮૯ ૪ ગુરૂ જન્નુ ક્ષેત્ર ભરતમાં ૨૦૯૦ ૫ તે રાણી મુનિ પાપથી કેશરીયા લાલ ૨૦૯૧ ૬ એક દિન વાસુપૂજયજી એ ૨૦૯૨ ૨૦૯૫ ૨૦૯૩ 5 લક્ષ્મીના ગુણ-અવગુણ જેણે બહુ ગુણુ ભરી તૈવ કન્યા વરી ૨૦૯૪ એ ઋદ્ધિ અસ્થિર પ્રમાણેા હૈ। પ્રાણી ! ૨૦૯૬ ૧૬ સ. ૧૮૨૪ પાલજીપુર ગૈામાસુ ૧૦ નીંદન મધવા નામ જે ૬ દીવિજયકવિ તપ-વિજયાન દસૂરિ-વિજય દેવેદ્રસૂરિ ૬ પ્રેમરત્ન-સમુલચંદશિષ્ય સ”, ૧૮૫૯ ખભાત ચામાસુ` ૫ આ વિષેની ત્રીજી જુએ વાસુપૂજ્ય - રૌદ્રધ્યાનની સજ્ઝાય બીજાના હૈ ચાર પ્રકાર કહું. હવે ૭+૭ ભાવિજય તપ-હીરવિજયસૂરિ-વિમલદ્વેષ શિષ્ય સ. ૧૯૯૬ ખભાત વર્ણન ગર્ભિત સજ્ઝાયો ૧૩ સકલ દુજી ' ૧૦ . લઘુતા મેરે મન માની 8 લમ્બિવષ્ણુન વિષયે ચારણુ ઋષિ અધિકાર 8 લેસ્યા-અધ્યયનની સજ્ઝાયા કુર લેકસ્વરૂપ ભાવનાની, લેાભ ન કરીયે પ્રાણીયા ૨ -- લઘુતા ગુણની સજ્ઝાય ૭ ચિદાનંદ ,, ક લાભ–૯મા પાપસ્થાનકની સજ્જાયા see ભગવતી ૧૭૩૪/૩૩ જુઆ ઉત્ત. ૩૪ છે ૧૨ ભાવના ૭ ૫. ભાવસાગર સુધ વીર સાગરશિષ્ય વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૨૯૯ Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '૧૩૦૦ ૨૦૦૭ દૂષણ(વ્યસન) નિવારા રે ચેતન ! લાભનું ૭ મણિવિજય ૨૦૯૮ તમે લક્ષણ જે લોભના રે ૭ કવિ ઉદયરતન ૨૦૯૯ તમે લોભના લક્ષણ સાંભળો રે ૯ પદ્મવિજય ઉત્તમવિજયશિષ્ય ૨૧૦૦ લેભી મનુષ્યશું પ્રીત ન કીજે ૨૫ રાયચંદ ઋષિ પૂજ્ય જેમલજી શિષ્ય સં. ૧૮૩૪ બીકાનેર ચેમાસું ૨૧૦૧ માં જે, માં, માં, ધરશો માંજે ૫ થોભણ ઋદ્ધિ સં. ૧૮૧૦ વઢવાણ ૨૧૦૨ લોભ પાપનું મૂલ છે એહ ૧૭ સેવક આ વિષેની બીજી જુઓ ૧૪૩૮-૩૯; ૧૭૪૪, જિનપાલિત, કક્કાવારી ૨૮, ૧૮ પાપસ્થાનક 1 વચન ગુપ્તિની સઝાય આ વિષે બીજી જઓઅષ્ટ પ્રવચન માતા, ભાષાસમિતિ, દશવૈકા-૭ ૨૧૦૩ વચન વિચારી સાજન! બેલીયે ૧૪ વિશુદ્ધવિમલ વીરવિમલ શિષ્ય પર વજસ્વામીની, તેમના હાલરડાની સઝા ૨૧૦૪ સાંભળજો તમે અદભૂત વાતા ૧૪ પદ્યવિજય સિંહગિરિસૂરિ–ઉત્તમવિજયશિષ્ય ૨૧૦૫-૧૯ અધભરતમાંહિ શોભતો ૬ જિનહિ ખરતરજિનચંદ્રસૂરિ–વા શાંતિવર્ષ શિષ્ય સં. ૧૭૫૯ આસોપડવો ૨૧૦૬ ૨ શેઠ ધનપાલની નંદિની ૨૧૦૭ ૩ નારી સુનંદા રે રોતી ઈમ કહે ૨૧૦૮ ૪ જિમતિમ કરી સમજાવી નારીને ૨૧૦૯ ૫ સાંભળી વનિતાના બેલ ૨૧૧૦ ૬ ધનગિરિ આયર સમિત સંગાથે ૨૦૧૧ ૭ કહે સુનંદા નારી તમે તો નિસ્પૃહી ૨૦૧૨ ૮ ગુરૂ આદેશ પાળી કરી રે લાલ ૨૧૧૩ ૯ શય્યાતરી નારી ભણી ૨૧૧૪ ૧૦ તિહાં થકી ગુરૂ પાંગર્યા. SIER STRICA Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૧૧૫ ૧૬ તેડે હૈ વાલ્હા તેડે સુનંદા તામ ૨૧૧૬ ૧૨ હવે રાજા ધનગર ભણી ૨૧૧૭ ૧૩ આઠ વરસના દીક્ષા લીધી ૨૧૧૮ ૧૪ વયરસ્વામી એહવુ' કહે રે હાં ૨૧૧૯ ૧૫ વૈરાગી ૨ વૈરાગી રે ૨૧૨૦ એક દિન ઉજેણીને મારગ સિદ્ધગિરિ શિષ્ય ધનગિર સુતા ૨૧૨૧ ૨૧૨૨ ૨૧૨૩ ૨૧૨૪ ૨૧૨૫ ૨૧૨૬ ૨૧૨૭ ગણુધર દશ પૂરવધર સુંદર સંખ ૨ મેં તા કૌતુક દીઠું· ૨૧૨૯ ૨૧૩૦ વણુઝારા ધૂતારા કામણુગારા નરભવ નગર સેહામણું વણુઝારા રે "9 " પરદેશીના ક્રાંઈ પતીઆરા 39 ૫ ૬ ક્ વમાન તપ જગમાં પરવડા સદ્ગુરૂ કહે ભવ ભાવથી } ૧૫ દીવિજયવિ ૧૯ સલચંદ્રજી ૧૩ ઋદ્ધિવિજય ૮ વીરવિજય -1 વણઝારાની સજ્ઝાયા ૮ આનથન ૭ પદ્મવિજય ૫ જ્ઞાનવિમલ [ ભાગ-૪ ] ૫ સર – વરદત્ત વરની સાય ૨૧૨૮ વિચરતા નેમિ જિÌસર આવીયા ૨ (ધનધન દાડા રે ધન ઘડી આજની ૨) ૭ વિમલદીપ 45 વર્ધમાન તપની સાચા ૫. મેરુવિજયશિષ્ય ૫. શુખવિજયશિષ્ય ઉત્તમવિજયશિષ્ય . ૬ વિજયલબ્ધિસૂરિ આત્મારામજી-કમલસૂરિશિષ્ય પ 19 વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૩૦૧ Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૦૨ ળ છે. ર ૨૧૩ર મોરા ચેતન હેકે કહું અનુભવની વાત ૧૦ ધમરતન, ૨૧૩૩ પ્રભુ! તુજ શાસન અતિ ભલું ૨૧૩૪-૩૫ પ્રીતમ સેંતી વિન ૨૧૩૫ જેમ જેમ એ તપ કીજીએ રે વરૂણ નાગનgયા અધિકારની જુઓ ભગવતીસૂત્ર ૧૭૪૫ પર વહુની સઝાય ૨૧૩૬ ઉત્તર દિશાથી રે સાધુ આવ્યા ૬ કાંતિવિજયશિષ્ય Rડ વહુ સાસુના સંવાદની સજઝાય see સાસુ વહુ પત વંકચૂલની સજાય ૨૧૩૭ જબુદ્ધીપમાં દીપતું રે લાલ : ૧૦ મતિસાર (જ્ઞાનવિમલ) જ વંદનાની સજઝાયો ૨૧૩૮ આદિ જિન અધિકારી ૧૪ અમૃતવિજય વિજયહીરસુરિસામ્રાજવે ૨૧૩૯ જુઓ ૨ જુઓ જેને કેવા વ્રતધારી ૧૦ વીરવિજય ઉત્તમવિજયશિષ્ય પર વાણીયાની-વેપારની સજા ૨૧૪૦ વાણુ વણજ કરે છે રે ૧૦ વિથ વિમલ વીરવિમલશિષ્ય ૨૧૪૧ વેપાર કીજે હે વાણીયા ૨૧૪૨ સાધે ભાઈ! અબ હમ કીની જ્ઞાન સરાફી ૬ ૨૧૪૩ વ્યાપારી વ્યાપારે મનડું વાળને ૭ બુદ્ધિસાગર (સૂરિ) પર વાદવિવાદ ન કરવાની સજાય ૨૧૪૪ કિશુ વાદવિવાદ ન કીજે - ૧૬ રાયચંદ શષિ મેડતા સજઝાયાદિ સંગ્રહ Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૧૪૫ ૨૧૪૬ 25 વાસુપૂજ્ય જિનની સજ્ઝાય ઋતુ વસત આવ્યે ક્રેજી 8 વિથા-વ્યાક્ષેપ ૧૧મા કાર્ડિયાની શ્રુત અમરી સમરી શારદા વિજય વાષ-જય ઘેષ અઘ્યયનની સ૦ ૬ વિજય શેઠ વિજયા શેઠાણીની સજ્ઝાયા ૨૧૪૭-૪૯ મહ ઉઠી રે પંચ પરમેષ્ઠી સદા નમું ૨૧૪૮ ૨ વિમલ કેવલી તામ ચંપા નયરીૌ ૨૧૪૯ ૩ ધ્રુવલીને મુખ સાંભળી ૨૧૫૦ ૨૧૫૧ ૨૧૫૨ ૨૧૫૩ ૨૧૫૪ ૨૧૫૫ ૨૧૫૬ 5 વિગઇ-નિન્ટિંગ/ વિચારની સજ્ઝાય ૨૩ જ્ઞાનવિમલ શુકલ પક્ષ વિજયા વ્રતલીના શ્રીવીતરાગ જિનદેવ નમું શિરનામી શું વિધિના લેખની સજઝાય 8 વિનયની—વિનયના ૧૦ ભેદની ૧૩ હુ સવિજય મળજો મને પ્રભુ આટલું દિનદયાલ પ્રભુ ! મુજ એકજ વિનતિ માનસરના માતી રે યુગે નિત્ય હંસલા રે જી અરજ હમારી સુના ઢા જિન(મુનિ) પતિ વીર સુા મારી વિનતિ ૫ હ કાતિ સૂર ૬-૧૦ સજાયે - વિન'તીની સજ્ઝાયા આ વિષેની ત્રીજી જુઓ રાહિણી વિજયાન દસૂરિશિષ્ય જુએ ૧૩ કાઠિયા ૧૧-૨૧ ૮ રતનચંદવા.ઉદયરતન દોલતરામજી-જીવાજી સ્વામી શિષ્ય સ. ૧૮૬૮(૧) રામપુરા (કાટા) જુએ ભાવિસાવ જુએ ઉ.૧, દવે, નાતા૭ સમતિના ૬૭ ખેાલની ઢાળ ૩ ૧૧ ૧૦ દેવળમુનિ ૫ વિભુ ૬ ૧૯ સમય સુંદર ૫. ધીરવિમલ શિષ્ય જુએ ઉત્તરા૦ ૨૫ નાગારી ત૫૦ ચંદ્રકીતિ સુરિ શિષ્ય સલચંદજી શિષ્ય વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૩૦૩ Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૪. .૨૧૫૭ ધિક વિક જગત જંગલ તને ૧૧ નયવિજય ૨૧૫૮-૫૯ જાવું છે મારે ઘેર બતા પ્રભુ ! ૨૧૫૯ ઘર તારૂં જગની પાર આતમ મારા હs વિપાક સત્રની સજા જુઓઃ ૧૧ મંગ, ઉપર F વિવેકની સઝાયા ૨૧૬૦ બુદ્ધિવિના ધરમ નહિં પાવે ૧૫ તેજસપિ સં. ૧૮૧૯ ૨૧૬૧ શુદ્ધ વિવેક મહિપતિ સેવીયે ૧૬ દેવચંદજી ૨૧૬૨ ભલાભાઈ ! ઉપરથી અભ્યાસ રૂપે નવરાચાયે ૧૦ હીરલો હીરવિજય T વિષય વશરાગ નિવારવા હિતાપક સઝા ૨૧૬૩ આતમ જ્ઞાને જેહનું રે ૮ ગાનંદધન ૨૧૬૪ ૨કા કરંડા શ્વાનમુખ ચાવત ૫ રતન ૨૧૫ જબલગ વિષય તૃષણ ના મિટી ૫ લબ્ધિવિજય ૨૧૬૬ વિષય વાસના ત્યાગો ચેતન . ( ૭ ચિદાનંદ ૨૧૬૭ મન આણી જિનવાણી પ્રાણી જાણીયે રે ૧૭ હિવિજય મેર વિજય શિય ૨૧૬૮ છેતરીયા રે તે છેતરીયા ૮ વિશુદ્ધવિમલ વીર વિમલ શિય ૨૧૬૯ ધિક ધિક કામ વિટંબણું ૧૪ સમયસર રે જીવ ! વિષય ન રાચીયે જુઓ શીયલચુંદડી મયગલ માતા રે વ(મ) માંહિ વસે છે ઈદ્રિય તે ગિરૂઆ ભાઈ તે ગિઆ છે , ની વિલુપતા ચેતન ! છોક દે વિષયના પરસંગ છે છે ૧૧ સઝા માહિ સંગ્રહ Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A. ૨ ડિત નાયણિક છોડી કામ વિકાર મુ પામનારી ૭ ફરસ ઈતિવશ ગજ પડશે વિષયતણું સુખ પાંડુઆ હાંરે લાલા! મુનિવર વિષય વાલ છે , કંડરીe jકરી રવિણ મારની સઝાયે ૨૧૭૦થી ૭૯ ૧ જંબુદ્વીપના ભારતમાં રે ૮ નરેન્દમુનિ ૨૧૭૧ ૨ જૈનધર્મ સુરતરૂ ફળીયે ૨૧૭૨ ૩ ઈણ અવસર એક સુરપુર સરિખું ૨૧૭૩ ૪ મહાપદ્યરાય સુખ પાવે ૨૧૭૪ ૫ નિજ નગરમાં પદ્મજ આયા ૨૧૭૫ ૬ જીર મહારે, મહાપા નૃપ સંઘ ૨૧૭૬ ૭ પદ્યરાય ઋષિ રંગમાં રે ૨૧૭૭ ૮ સાત દિવસ મુજને સહી ૨૧૭૮ ૯ વિણકુમાર મુણાંદ ૨૧૭૯ ૧૦ રંગરસીયા રંગરસ બને મનમોહનજી ક વીસ અસમાધિ સ્થાનની સઝાય જુઓ અસમાર્ષિકર ૨૦ સ્થાન વીસ સ્થાનક ત૫ની સઝાયો ૨૧૮૦ અરિહંત પ્રથમપદે લેગસ્સ ચોવીસ બાર ૫ જ્ઞાનવિમલ ધીર વિમલ કવિ શિય ૨૧૮૧ અરિહંત પહેલે થાનક ગણીયે ૫ સુદર્શનવિજય બુધ સંઘવિજય શિય ૨૧૮૨ વીસ સથાનક તપ આદરોજી ૨૪ ન્યાયસાગર ૧૭૮૭ સુરત ચોમાસું ૧૩૦૧ Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પાસ જિજ્ઞેસર પ્રણમી પાય શ્રી જિનચરણે... કરી પ્રણામ પ્રભુમીય સુમતિ શ્રી જિનરાજ દેશ વેપારની સજ્ઝાયે વૈકુંઠપ થ બીહામણા ૨૧૮૭ સુણુ બહેની પિયુડા પરદેશી ૨૧૮૮ શાને કરે તુ' મારૂ-માર્ક રે જ જાળી જીવડા ૨૧૯૦ લખ ચેારાસીમે' ભટકત ભટકત અબ હમ અમર ક્ષયે ન મરેંગે ૨૧૯૧ ૨૧૯૨ ૨૧૯૩ ૨૧૯૪ ૨૧૯૫ ૨૧૯૬ ૨૧૯૭ ૨૧૮૩ ૨૧૮૪ ૨૧૮૫ ૨૧૮૬ ૨૧૯૮ ૨૧૯૯ २२०० માર્་મારૂ મકર જીવ! તું સબ દિન સરીખે ન હાય ક્રિસી તાનમાં તાનમાં તાનમાં રૈ મત રાચા 6 વૈકુંઠની સજ્ઝાયા ભીમવિજય - વૈરાગ્યની સજ્ઝાયા માનમાં (૩) રે જીવ ! માફ્ક કરીને માનમાં ઊંચા તે મંદિર માળીયા આવ્યા ત્યારે મૂઠી વાળી ભૂલ્યા મન ભમરા તુ કયાં શમ્યા ? માતવના ભ્રમ પામીયા જાળી જીવડા | જાગ તુ ૧૨ ભાતિ સધ્ધિવિજય ૭ કેનવિજય ૭ રાજસમુદ્ર ૭ ચિદાન દ ૫ આનદુધન ૪ 99 ૭ હવેિય ૩ સમયસુંદર ૧૨ રિવ ૧૧ દેવલમ્રુતિ ૮ ઉયરતન ૯ ૧૬ સદગુરૂ ૧૧ કવિ માનસાગર ૨૦ વિજય "" લક્ષ્મી સાગર સૂરિ શિષ્ય (દાનવિજય-દીપવિજય શિષ્ય ) જુઓ વાણીયાની–વેપારની સ. ૧૬૯૯ છીકારી ૧૩.૬ સાયાદિ સ શહે Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬ રૂપવિજય ૧૨ લાલવિજય ૭ જ્ઞાનવિમલ જિનવિ-ઉત્તમ વિ.-પદ્ઘવિજય શિષ્ય શુભવિજય શિષ્ય ૨૨૦૩ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૯ રત્ન વિજય ૭ ધર્મરતના ૨૨૦૧ અમે તે આજ તમારા દો દિનકા મે'માન ૨૨૦૨ સદ્દગુરૂ પાય પ્રણમી કરી તારું ધન રે જોબન ધૂળ થાશે ૨૨૦૪ કાતરીયા રે કાઢી નાખો ૨૨૫ અંતરમાં ઉતારી લેજો રે દેણ છે ? ૨૨૦૬ જેને તું પાટણ જેવા ૨૨૦૭ જાઉં બલિહારી વૈરાગ્યની ૨૨૦૮ તન-ધન-યૌવન કારમુંજી રે ૨૨૦૯ જીવ! તું ઘેન માંહે પડે ૨૨૧૦ છવડા ! ચૂપ કરીને ચેતો ૨૨૧૧ કોરા કાગળની પૂતળી મન મેરા રે ૨૨૧૨ એ છવડા રે ! તારી મતિ તું કેમ બિગાડે ૨૨૧૩ એક દિવસમાં ક્ષણે ક્ષણે ને ૨૨૧૪ એ માનવીઓ ! મરનારને ન રાશો ૨૨૧૫ ખબર નહિ આ જગમેં પલકી ૨૨૧૬ કાંહી કરી જંજાળ ? જગતમેં કાંહી ૨૨૧૭ છવડલા ! આજે જવું કે કાલે ૨૨૧૮ અહિંસા ધર્મકા કા ૨૨૧૯ કે કાજ ન આવે રે દુનિયાકે લેકે ૨૨૨૦ છયા ! સેચ કુછ નિજ મનમેં ૨૨૨૧ મહેલ ઝરૂખા ને માળીયા ૫ ૫. સત્યવિજય ૭ રામવિજય ૮ લમ્બિવિજય ૧૨ , ૧૧ વીરવિજય હીરવિજય (હીરો) શિષ્ય આત્મારામજી- વિમલસૂરિ શિષ્ય શુભવિજય શિષ્ય ભાણમુનિ શિષ્ય ૧૦ અવિચલા ૭ વાધછમુનિ ૫ રતનમુનિ ૫ ખાંતિવિજય ૭ હંસવિજય ૮ વલભસરિ ૧૫ ઉદયવિજય આતમ-લક્ષમી હર્ષ વિજય શિષ્ય નીતિ સૂરિ શિષ્ય ૩૦૭ Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૦૮ શ્રુતિસાગર શિષ્ય ૨૨૨૨ આ તન રંગ પતંગ સરીખે ૫ બ્રહાનદ ૨૨૨૪ એક કનક અરૂ કામિની પરદેશ ૨ ૫ રાજસમુદ્ર ૨૨૨૫ ચેતી લે તું પ્રાણીયા ! ૯ ધર્મ રતન ૨૨૨૬ એ સંસાર સરાય સબ કોઈ આઈ ઉતરઈ ૬ મનહરમુનિ ૨૨૨૭ એ સંસાર સમુદ્ર અસારા ૨૨૨૮ વિષયતણુઈ સુખિ છવડઉ ૧૦ હલ કવિ ૨૨૨૯ જાગઉ(૨) મોહ નિદ્રા થકી ક વ્યવહાર ધર્મની સઝાય ૨૨૩૦ શ્રી જિનવર દેવ ભવિહેતું ર૧ જ્ઞાનવિમલ ૨૩ વ્યસનોની સજઝાયો * વ્યાક્ષેપ (વિકથા) ૧૧મા કાઠીયાની : ગ્રતા રાધને EF શઠના આઠ ગુણષની સઝાયો ૨૨૩૧ પ્રણમીએ સરસ્વતી ભગવતી એ ૮ જ્ઞાનવિમલ ૨૨૩૨ તુછ ન કૃપણુતા ધારે ૯ થી ૧૫ છે. ન રાલ્ય છત્રીસીની સઝાય ૨૨૩૩ અરિહંત સિદ્ધ ને આયરિયા ૩૬ જેમલઋષિ જુઓ ૭ વ્યસન ૧૩ કાઠીયા - ભગવતી ૧૭૫૦/૧૭ पिन સજઝાયાદિ સંગ્રહ Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૨૩૪ ૨૨૩૫ ૨૨૩૬ ૨૨૩૭ ૨૨૩૮ ૨૨૩૯ ૨૨૪૦ ૨૨૪૧ ૨૨૪૨ ૨૨૪૩ છ શખ શ્રાવક અધ્યયન શારદ ગુરૂ ચરણે નમી ૬ શાલ મહારાાલની સાય ૯ અમૃત ૉ શાલિભદ્રની સજ્ઝાયે બાલે ખેલે હૈ શાલિભદ્ર દા વરીયા મહીમ ડલમાં વિચરતા રે શાલિભદ્ર માદ્યો ર્ શિવરમણી રસે ૨ સુભદ્રા માતા ક્રમ ભવે શાલિભદ્ર સ્નેહજી રે કે મનમાંહિ આણીયે ૮ ઉદયરતન ૧૧ વિજયલક્ષ્મીસૂરિ ૧૧ મેધરાજ મુતિ ૧૧ ધનવિમલમુનિ ૮ સલચંદજી ૧૦ હરખકુશલણ દાન સુપાત્રે હૈ। દીાઈ છુ શાંત સુધારમની સજ્ઝાય 8 શાંતિનાથ ભ.ના દશમા ભવ મેધરથ રાજાની સજાય મૈં શિખામણ કોને આપવી? તે વિષેની સજ્જાયા શિખામણુ દેતાં ખરી ૨ અણુસમજુને શી શિખામણુ દઉં” ૨ જુએ ભગવતીસૂત્ર ૧૭૫૪/૨૧ LF શિવકુમારની સજ્ઝાય પદ્મરથ રાય વીત શાકાપુરી રાજીઆર્ ૧૬ વિજય ઋતિકીતિ શિષ્ય જુએ મુનિને હિતશિક્ષા ન. ૧૯૩૩ જુઓ મેધરથ રાજા ૮ ઉદયરતન ૮ રૂપવિજય આ વિષે બીજી જુઆ-મૂખને પ્રતિભેાષ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૩૦૯ Page #607 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૧૦ Fશિવરમણી (સિદ્ધિગતિ) વણનગર્ભિત સજઝાયા ૨૨૪૪ પાય પ્રણમી ગિરયા ગૌતમ નામિ મુણ ૨૧ કવિયણ ૨૨૪૫ આજ સખિ ! મેં સાંભળ્યું ૫ કનકસૌભાગ્ય ૩ શિવરાજર્ષિની ત્રાજુભાવ વિષે સજઝાય જુઓ ભગવતી ૧૭૫૧/૧૮ માં શીયલની સજઝાયે જુઓ બહચર્ય EF શીયલની ચુંદડીની સઝાયો ૨૨૪૬ રે જીવ! વિષય ન રાચીએ ૧૧ (સિદિવિજ ક) ૫. શીલવિજયશિષ ૨૨૪૭ પ્રીતલડી ન કીજે હે નારી પરદેશીયાં રે ૬ સમયસુંદર ૨૨૪૮ શીયલ સુરંગી ચૂતડી ૧૧ હરમુનિ ૨૨૪૯ છવ! જેને માનવભવ લાધે ૯ કરમે પર શીયલની ૮ વાડની સજઝાય ૨૨૫૦ પ્રણમું(સમરૂ) ભાવે શારદ માયા ૨૭ વિજયભદ્ર ૨૨૫૧ નવ વાડ મુનીસર ! મન ધરે ૧૧ ભાવ(પ્રભ)વિજય મહિમાપ્રભસૂરિશિષ્ય ૨૨૫૨-૬૧ પહેલીને વાડે હેજી વીર જિનવરે કહો ૬ ઉદયરતન તપગચ્છ હીરરત્ન સરિશિષ્ય સં. ૨૨૫૩ સુરપતિ સેવિત ત્રિભુવન ધણી ૧૭૬૩ ખંભાત ચોમાસું ૨૨૫૪ ત્રીજીને વાડે રે ત્રિભુવન રાજી રે ૨૨૫૫ ચોથી રે વાડે તમે ચેતજે હે રાજ ૨૨૫૬ પાંચમી વાડ પરમેશ્વરે વખાણી છે સઝાયાદિ સંગ્રહ જ % ૨ Page #608 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિવત અનુમણિકા જિનહરિ સં. ૧૭૨૯ ૮ ૨૨૫૭ છઠ્ઠી રે વારે છેલ છબીલે ૨૨૫૮ સાતમી વાડે વીર પયંપે ૨૨૫૯ ત્રિસલાસુત હે ત્રિગડે બેસીએમ ૨૨૬૦ નવમી વાડે નિવારજે રે જી ૨૨૬૧ એકલી નારી સાથે મારગે નવિ જાવું છે ૨૨૬૨-૭૨ શીયલ સુર તરવર સેવાઈ ૨૨૬૩ ભાવ ધરી નિત પાલીઈ ૨૨૬૪ જેજે જાતિ કુલ રૂ૫ દેશની રે ૨૨૬૫ ત્રીજી વાડ હવે ચિત્ત વિચારો ૨૨૬૬ મનોહર રૂ૫ નારી તણું ૨૨૬૭ વાડ હવઈ સુણો પાંચમી ૨૨૬૮ ભર યૌવન ધન સામગ્રી લઈ ૨૨૬૯ બ્રહમચારી સાંભળે વાતડી ૨૨૭૦ પુરૂષ કવલ બત્રીસ ૨૨૭૧ શોભા ન કરવી દેહની ૨૨૭૨ શ્રી વીરે હે બાર પરિષદા માંહિ. ૨૨૭૩-૮૨ વાડ પહેલી જિનવરે કહી ૨૨૭૪ વાડ બીજી કહી વીરજી ૨૨૭૫ ત્રીજી વાડે ત્રિભુવન ઘણી ૨૨૭૬ ચોથી વડે એમ ચિત્ત ધરો ૨૨૭૭ પાંચમી વાડ પ્રતિબંધની શ્રાવક મુકુંદ મનાણી વિજયધર્મ સરિ-ઉપા. રાજવિજય સાનિધ્યે સં. ૧૮૪૦ આનંદપુર ૧૧૧ Page #609 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૨૭૮ વાડ છઠ્ઠી કહે વીરજી રે ૨૨૭૮ ૨૨૮૦ ૨૨૮૧ સાતમી ઢાળે (વાડે)રે શીખામણુ સહુા આઠમી વાડે કહ્યું. વીરજી । રાજ વીરે વારૂ કહ્યું` નવમી વાડમાં જે ૨૨૮૨ ધન્ય ધન્ય શીયલ સાહામણુ ૨૨૮૩૯૦ શારદ માત મયા મુજ કીજે ૨૨૮૪ બીજી વાડ કથાતણી ૨ ત્રીજી વાડ હવે સાંભળા તારી અંગ ત જેઈએ રે ૨૨૮૫ ૨૨૮૬ ૨૨૮૭ ૨૨૮૮ ૨૨૨૯ ૨૨૯૦ નવમી વાડ હવે સુણે ૨૨૯૧-૯૪ પહેલી વાડ સંભાળીયેજી ૨૨૯૨ ૨ ત્રીજી વાડે ૨ રમણી સંગમાં ૨૨૯૩ ૩ શીયલ સધે મને પાળીયે ૨૨૯૪ ૪ સાતમી વાડે સુગુરૂ પય પે ૨૨૯૫ तरुण पुरिसेण हास ૨૨૯૬ ૨૨૯૭ ૨૩૯૮ ७ ૬ ७ ૧૭ ૬થી ૯ ૧૦-૧૫ ૧૬-૨૦ સુણુ વ્રતધારી રે શીયલ જ રાખીયે ૨૧-૨૪ સુણુ સુણુ રે પ્રાણી! રાખેા વાડ વિશેષ ૨૫-૨૭ હવે આઠમી વાડ સાંભગાજી ૨૮-૩૧ ૩૨-૩૯ શ્રી નેમીસર ચરણુયુગ સદ્ગુરૂને ચરણે નમી રે ગુણનિધિ જીવડા ૨| શીલરયણું ખ ૫ મેવિજય પ પ્રવ.ીપચંદુજી નાગપુરી તપ॰કુશલય સુરીશિષ્ય ૬ ૭ ૮ ૧૧ ૨૫ અવિચલ ? ૧૩ ઋષિલાલ સેવક ૯ સેવક ૧૩૧૨ સાયાવિશ મા Page #610 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા | ૯ જ્ઞાનસાગર છે. ; શીયલ-વિષય સંવાદ સઝાય ૨૩૦૦ ૧ વિષય પર્યાપે રે એક દિન શીલને ૧૭ વિનયવિજય તપ.વિજય દેવસૂરિ–વિજયપ્રભસુરિયુગપ્રધાન હીરવિજયસૂરિ-ઉ. સામવિજય-વા. કાતિવિજયશિષ્ય સં. ૧૭૩૫ પાનેર ૨૩૦૧ ૨ હવે શીયલ પયપે વિષય સે તુમ રાંક ૧૮ થી ૨૯ માસુ ભાણ ઋષિના કહેવાથી F શીયલ વિશે પુરૂષને હિત શિક્ષાની સઝાય બીજી જુઓ પરસ્ત્રી વર્જવાની ૨૩૦૨-૧ સુણ ગુણ પ્રાણુ શીખડી ૨૩૦૩ ૨ અથિર મૂછ ઉંદર તણી રે ૧૧ ૨૩૦૪ ૩ વરવી તો વાઘણ જેસી ૨૩૦૫ સુણ સુણ કંતા રે શીખ સોહામણી ૧૦ કુમુદચંદ્ર ક શીયલ વિષે સ્ત્રીને હિતશિક્ષાની સજા ૨૩૦૭ એક અનોપમ રે શિખામણ ખરી ૧૦ ઉદયરતન ૨૩૦૮ નિસણો સકલ સહાગણ નારી ૧૭ ખેડીદાસ ઋષિ પૂજ્ય પુંજાજી સ્વામી શિષ્ય, ફતેહપુર જ શીયલવેલની સજઝાય જઓ ટ્યૂલિભદ્રની શીયલવેલ Eા શીલવતીની સજછાય ૨૩૦૯ શીલવતી એ શીલવંતી નાર જે ૨૪ યશભદ્રવિજય નેમિસુરિ-વિજ્ઞાન-કસ્તુરસુરિશિષ નંદનપુર ૨ રનાકર શેઠ જાણીયે ૧૯ મેઘરાજ મુનિ જુઓ (૧૬) સતી શુકલ યાનની સાથો ૨૩૧૦-૧૪ શુકલ ધ્યાન સદા જે સેવે ૧૮ ભાવવિજય તપ. હીરવિજયસરિ-વિજયસેન સરિ૨૪૧૧ ૨ જે છસ્થ યતિને આવે વિજયતિલકસૂરિ-વિજયાનંદસરિ-9. ૨૩૧૨ ૩ શુકલધ્યાન તણું સંપે વિમલહ-વિમલમુનિવાચકશિષ્ય ૨૩૧૩૪ આદિ નહીં સંસારની રે સં. ૧૬૯૬ ખંભાત ૧૦ ૧૦. ૨૦ Page #611 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૩૧૪ ૫ ધ્યાન સુવિચાર ઈમ ૨૩૧૫ ૨૩૧૬ ૨૩૧૭ ૨૩૧૮ ૨૩૧૯ ૨૩૨૦ ૨૩૨૧ ૨૩૨૨ ૨૩૨૩ ૨૩૨૪ ૨૩૨૫ શેઠ કહે-સાંભળ રે વાલુાતર - શેઠ-૯માં કાઠીયાની સજઝાય ના શૌચ ગુધની "9 25 શેઠ-વાણાતરની સાય ૧૫ જ્ઞાનવિમલ સાતમે અંગે ભાખીયેાજી ૨ દેઈ મિલસ્યે રૂ શ્રાવક એહવા સદ્ગુરૂ કહે નિરુણા ભિવ લેટ પ્રણમી શ્રુતદેવી શારદા 8 આવકના ૧૨ વ્રતની સજ્ઝાયે - સાલકના ૨૧ ગુણુની સજ્ઝાયા ૧૨ - શ્રાવકની ૧૧ પડિયાની સત્તાય H શ્રાવકની શ્રાવક તુંઠે પરભાત શ્રાવકની કરી સાંભળા मन्नह जिणाण माण શ્રાવક કરણી શુદ્ધિ આદરા વીર જિથ્રેસર પ્રણમી પાય અભક્ષ્ય અન ંતકાય રાત્રી બેાજ જાણ ૨૧ સમયસુ દર ૧૧ માનવિજય ૧૫ જ્ઞાનિમલ ૧૪ જિનહ આચાર-કરણીની સન્નાયા ૨૨ જિનહ ૧૪ સમયસ દર ૫ જુએ ૧૩ કાઠીયા દાવિધ યતિષમ 99 ૫. શાંતિવિજયશિષ્ય ૫. ધીરવિમલ શિષ્ય આ ભાર ત . ૧૭ ચરણવિજય સિદ્ધિસૂરિ-વિનયવિજય-ભક્તિ-સુંદરવિજયશિષ્ય ૬૪ તદસૂરિ કારટ ગચ્છ સ. ૧૫૪૪ ખંભાત ૧૨ ભાવસાર તપ૦ વિજય પ્રભસૂરિશિષ્ય ૧૩૧૪ સાયાદિ સગ્રહ Page #612 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૩૨૬ ૨૩૨૭ ૨૩૨૮ ૨૩૨૯ ૨૩૩૦ મેં શ્રાવકને હિતશિક્ષાની સજ્યાયા ૨૩ વિજયભદ્ર ૪૨ ૫ખ્ખા ૧૮ ધન્યવિજય મંગલકરણ તમીજઈ ચરણુ સરસતી સામિની વિનવુ એ સુદેવ સદૂગુરૂ ધર્મ પરીક્ષા | શ્રાવક-શ્રાવિકાઓની સાય પ્રણમી જિનવર વીરજી રે 1 શ્રીપાલ મયણાસુંદરીના હિરણ્યપુર નામે નયરમાં ૨ 5 શ્રીપાલ રાસ સાધારિત ૨૩૩૧-૩૪ આસા માસે તે આળી આદરી રે વાલ ૨૩૩૨ ૨ રાજા ચાલ્યા યવાડીએ ૨૩૩૩ ૩ તાત આદેશે મયણા ચિંતવે રે લાલ ૨૩૩૪ ૪ મયણા સિદ્ધચક્ર આરાધે ૨૩૩૫-૩૮ જીàા, પ્રણમું દિનપ્રતિ જિનપતિ લાલા ૨૩૩૬ ૨ માલવપુર ઉજેણીઇ રે લાલ ૨૩૩૭ ૩ પરણી બબ્બરપતિ સુતા ૨ લાલ ૨૩૩૮ ૪ એમ મહિમા સિદ્ધચક્રના ૨૩૩૯-૪૧ દેશ મનેાહર માલવા ૨૩૪૦ ૨ સદ્ગુરૂ વમણે તપ કરે રે લાલ ૨૩૪૧ ૩ રાજગૃહી ઉદ્યાન સમેાસર્યાં ભગવાન સ. ૧૬૬૯ શ્રાવણ શુદ્ધિ ૨ આ વિષે ભીજી જુએ મહાવીર સ્વામીના ૧૫ ઋષભદાસ કલ્યાણુગુરૂ શિષ્ય સં. ૧૭૮૫ ગગડાણુ ચામાસુ` પૂર્વ ભવની સન્નાય ૧૪ અમૃતવિજય સિદ્ધચક્રજીની તાળા ૪૪ ન્યાયસાગર ૨૩ ૪૯ ૨૨ ૫ માનવિજય ૬ થી ૧૩ ૧૪ થી ૧૯ ૨૦ થી ૨૫ ૧૦ મુક્તિવિજય ત ૯ ૫. શાંતિવિજયશિ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૩૧૫ Page #613 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૩૪૨ ૨૩૪૭ ૨૩૪૩ ૧ રાણી ચિત્ત માઝાર કરે અનેક વિચાર ૨૩૪૪ ૨ લબ્ધિ ફારવી મુનિ કીયા વિસ્તાર ૨૩૪૫ રાજ શ્રેણીક પેઢો મદિરે રે ૨૩૪૮ ૨૩૪૯ ૨૩૫૦ ૨૩૫૧ ૨૩૫૨ સરસ્વતી માત મા કરા ૨૩૫૪ ૨૩૫૫ ૧૨ હેવિમલ HH શ્રેણીક રાજાની સજાયે ૨૩ રૂચિપ્રમાદ ૧૭ ૧૪ લક્ષ્મીવિજય અંતરની સાય ૨૭ - સગુણા–નિગુણુા (સજ્જતદુર્જન)ના ઉડે। અર્થ વિચારીયે 8 સચિત્ત-અચિત્ત ખાદ્ય વસ્તુના ઢાળમાન વિચારની સજઝાય પૃથ્વી વિષેના 99 "" 99 - સદ્દો-જુગાર નિષેધક સઝાયે ત માંધા પ્રેમ જુગટાથી સુણુ સટેારીયા | સટ્ટાના કુસંગે બટ્ટો લાગશે સજ્જન યુહ શીખ ધાર હૃદયમે સુગુણુ સનેહી હૈ। સાંભળ શીખડી સુપ્રભાતે નિત્ય વદીયે સરસ્વતી માતા પ્રમુ' (સ)મુદ્દા સાળ સતીના લીજે વામ ૧૧ આણું(વિજય-સાગર) | સતા-સતીએની સજ્ઝાય ૧૬ 卐 સતીએની સજ્જા તપ-વિજયસેન સૂરિ શિષ્ય ૭ રૂપવિજય ૭ રત્નવિજય વે. કુશલસૂરિ–રાજેદ્રસૂરિ ધન્યમુનિ શિષ્ય ૭ વિજયલબ્ધિસૂરિ આત્મકમલસૂરિ શિષ્ય ૧૩ દેશવ ૧૦ સાગરાન દરિ જુઆ ખાદ્યવસ્તુ પૃથ્વી 99 વા. વિનયવિજયશિષ્ય વા. ધર્મવિજય શિષ્ય EXE સાયાદિ સંગ્રહ Page #614 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આદિનાથ આદે જિનવર વી સરસ્વતીને વંદી ૧૬ સતીના નામ ધન ધન ધન સિરી મહાસતીજી ૨૩૫૬ ૨૩૫૭ ૨૩૫૮ ૨૩૫૯ શ્રી જિનદેવ સુસાધુ ગુરૂ ૨૩૬૦ ૧ આદિ જિનેશ્વર પય નમું ૨૩૬૦ ૨ શીલ સુરંગી ભાંતસું આઢણુ ચુંદડી જિનગુરૂગૌતમપય નમી ૨૩૬૧ ૧ સુભદ્રા ૨૩૬૨ ૨ માણુરેહા ૨૩૬૩ ૩ મગાવતી પુરસુદ સણુ રાયમણીરથ કોસ ભીપુર રાજીયા ૨૩૭૦ ૧૦ કલાવતી ૨૩૭૧ ૧૧ શીલવતી ૨૩૭૨ ૧૨ નંદયતી ૨૩૭૩ ૧૩ રાહિણી ૨૩૭૪ ૧૪ દ્રૌપદી ૨૩૭૫ ૧૫ સીતા ૨૩૬૪ ૪ પદ્માવતી-અંજના ૨૩૬૫ ૫ ના સુંદરી ૨૩૬૬ ૬ રતિસુ દરી ૨૩૬૭ ૭ રૂકિમણી ૨૩૬૮ ૮ દમય ́તી—ઋષિદત્તા ૨૩૬૯ ૯ કમલાવતી ૧૭ ઉદયરતન ૮ સુધજ્ઞાનસાગર ૧૫ ગુસાગર ૧૨ શ્રીપૂજ્ય શીવજી સ’, ૧૭૪૦ સારણી શહેર ૨૧ કનકસેામ ખતર-જિનચંદ્રસૂરિ દયાકલશગણિશિષ્ય ૬ (કે)મરાજ ૭ મેઘરાજ મુનિ ૯ ૯ ગિરિ વૈતાઢચઈ પ્રહાદનપુરઈ ૧૧ નર્મદાકાંઠઈ નમ કપુર વસઈ સાકેતનગરઈ નૃપ અરિ ક્રેસરી રથમદનપુર રાજીયા ૨ ૯ ૧૧ ૭ ૧૩ ૧૯ નયરી અયેાધ્યા રાજીયે ભઅનયરઈ મેઘરથ રાજીયેા રે દેવસાલ ૨ નગરઇ વિજયસેન રાજીયા ૧૬ નંદનપુર રે રત્નાકર શેઠે જાણીયે પેાતનપુર વર સાગર શ્રેષ્ઠી પાડલીપુર ન ́દ રાયે જી કપિલપુરવર દ્રુપદ રાજીયાછ દશરશત્રુપ ક્રાંશલ ધણી ૧૦ ૧૧ ૧૧ ૧૩ ઠ પાસચદસરિ–રાજચંદ્રસૂરિ-શ્રવણુ ઋષિશિષ્ય સ. ૧૬૬૯ માલવદેશે વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૩૧૭ Page #615 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૩૭૬ ૧૬ ધનશ્રી ૨૩૭૭ ૧૭ લા ૨૩૭૮ ૨૩૭૯ ૨૩૮૦ ૨૩૮૧ ૨૩૮૨ નયરી ઉજજ઼ેણી માલદેશ પ્રસિદ્ધ ૬ સતી સુભદ્રા મયસુરહા ધન્ય પ્રથમ નમું તે શારદમાય ૪૫ ભાણા 41 સત્યની સજ્ઝાયા સત્યવચન મુખે ખેાલીયે ૨ સત્યવચન સાચઉ મુખમ ડણુ ૩૬ સાલ્લુરંગ જિનચંદ્રસૂરિ-સુદરપાઠક-સુમતિસાગર શિષ્ય સ.૧૬૮૬ નવાનગર સત્ય મ ચૂકા હૈ ધરીયે ધર્માવિવેક કે ૨૧ ખેાડીદાસ ઋષિ પૂજ્ય પુનજી સ્વામી શિષ્ય સત્સંગના રસ ચાખ પ્રાણી ! સદ્ગુરૂ સંગતિ કરો ભાઈ ઉત્તમ જન સમધ ૐ સદ્ગુરૂ તથા તેમના માહાત્મ્યની સજ્ઝાયા ૨૩૮૩ સતિ સરસ વચન રસ માંગું ૨૩૮૪-૮૭ કુદેશ ગજપુર ઠામે ૨૩૮૫ ૨ એવડે શા અંતર દીસે ૨૩૮૬ ૩ શેઠે સેનાપતિ વાધીયા રે ૨૩૮૭ ૪ ધન્ય ધન્ય સનતકુમારને ૭ મિિવજય 27 સત્યગની સા ૧૧ જ્ઞાનવિમલ ૫ ભગવતી ૧૫ 41 સતર્કુમાર ચક્રવર્તિની સનાયા જુઓ પ્રદેશી રાજ આ વિષેની ખોજી જુએ સામત જુઆ મુતિ ૧૭ શાંતિકુશલ તપ.વિજયસેનસૂરિ-૫, વિનયકુશલશિષ્ય ૭ ઉદયરતન E ७ ૧૩૧૮ સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ Page #616 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૨૩૮૮ જેને વિચારી એવું રે આ સ્વપ્ના જેવું ૫ કેવલમુનિ ૨૩૮૯ સનતકુમાર ઋષિ રાજી રે ૭ . સુધનહર્ષ ૨૩૯૦ અમરતણું વાણુ સુણી રે ૧૬ સકલચંદજી ૨૩૯૧ સાંભળો સનતકુમાર હે રાજેસરજી ૭ સમયસુંદર આ સતનય ભંગીની સઝાયે જુઓ નં. ૨૪૭૮, ૨૬૪૩ પર સબલપ (ચારિત્ર મલિનતા) વિશેની સજઝાય ૨૩૯૨ કહું હવે સબલની વારતા ૧૫ જ્ઞાનવિમલસૂરિ 1 સમકિતને, તેની પ્રાપ્તિ અને તેના માહાસ્યની સજઝાયે ૨૩૯૩ સમકિત નવિ લહ્યું છે એ તો રૂ ૫ દેવચંદજી ૨૩૯૪ જબ લગે સમકિત રત્નકું ૫ જ્ઞાનવિમલ ૨૩૯૫ સુણ સુણ રે પ્રાણી કર સમકિતસું નેહ ૨૪ ) વિનયવિમલ-વીર(ધીર) વિમલ શિષ્ય ૨૩૯૬ સમતિના પંચ ભેદ એ ૧૧ વીરવિજય શુભવિજય શિષ્ય ૨૩૯૭ ધુર પ્રણમું જિનવર ચોવીસ ૩૦ સિદ્ધિવિજય ૨૩૯૮ સમતિ કિવિધ પામે પ્રાણ ૩૬ ચરણકુમાર કમલલાભપાઠ-દેવ વિમલ શિષ્ય ૨૩૯૯ જ્યાં લગે સમકિત રૂ૫ રહ્યું નહીં ૬ મયામુનિ ૨૪૦૦ પરમપુરૂષ પરમેશ્વર દેવ ૨૮ રામમુનિ લાલાજી ઋષિ શિય ૨૪૦૧ આછી સુરંગી ચુનડી રે ૧૧ માણિજ્ય ૨૪૨ ચાખો નર સમકિત સુખડલી ૬ વા.યશવિજય ૨૪૦૩ વીર કહે ભવિયણ અણુઉ રે લોલ ૧૭ બાષભદાસ કલ્યાણ ગુરૂ શિષ્ય ૨૪૦૪ સર સર કમલ ન નીપજે. ૫ Page #617 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 97 સસહિતના ૬૭ સુકૃત વલ્લી યાદ'બિની ચ સહાતિલિંગ છે ત્રલિંગ સમકિત તણાં ૨ ૨૪૦૭ ૧૦ વિનયના ભેદ અરિહંત તે જિન વિચરતાંજી ૨૪૦૮ ૩ શુદ્ધિ ૨૪૦૯ ૫ દૂષણ ૨૪૧૦ ૮ પ્રભાવક ૨૪૧૧ ૫ ભૂષણ ૨૪૧૨ ૫ લક્ષણ ૨૪૧૩ ૬ જયણા ૨૪૧૪ ૬ આચાર ૨૪૧૫ ૬ ભાવના પીઠિકા ૪ સહણુા ૨૪૦૬ ૩ લિંગ ૨૪૦૫ શુદ્ધિ સમક્તિ તણી રે સમતિ દૂષણુ પરિહરા ૫ થી ૧૦ ૧૧ થી ૧૪ ૧૫-૧૯ ૨૦-૨૨ ૨૩-૨૭ ૮ પ્રભાવક પ્રવચનનાં ઘાં ૨૮-૩૫ સાહે સમતિ જેહથી ૩૬-૪૦ ૪૬-૫૦ લક્ષણુ પાંચ કહ્યાં સમતિ તણાં ૪૧-૪૫ પરતીથી પરના સુરતેણે શુદ્ધ ધરમથી નવચને ૫૧-૫૫ ભાવીને ટ્ર્ સમતિ જેહથી રૂઆડુ ૫૬-૫૯ ૬૦-૬૧ ભાવા પચમી રે ભાવના ઠરે જિહાં સમકિત તે થાનક અરિહંતજી ૨ ૨૪૧૬ ૬ સ્થાનક ૨૪૧૭–૧ દેવ જા ૨૪૧૭-૨ સમતિના ૬૭ ખેાલની ટુંકમાં સમજણુ માલની સા ૪ ઉ.યાવિજયજી ૬૨-૬૮ ૫૪ સૌભાગ્ય વિજય ૨૪૧૮ જન્મ લગ સમતા ક્ષણુ નહિ' આવે સમતાસુંદરી રે આહ્વા ચતુર સુજણુ ૨૪૧૯ ૨૪૨૦ નાનદશા દળ જાણીયે રે તપ. વિજયપ્રભસૂરિ–વિજયરત્નસૂરિ-લાલવિજયશિષ્ય સ`.૧૭૪૨સમાણા શહેરમાંરચી -- સમતા-સમભાવ-સામાયિક-તેના માહાત્મ્ય ફળની સજ્ઝાયા ૧૨ ઉ.યશવિજય ૬ જ્ઞાનવિમલ ૬ બ્રુદ્ધિસાગરસૂરિ ૧૩૨૦ સાયાદિ સ`ગ્રહ Page #618 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૪૨૦ ૨૪૨૮ ૨૪૨૯ ૨૪૩૦ ૨૪૩૧ ૨૪૩૨ ૨૪૩૩ ૨૪૩૪ ૨૪૩૫ -- સમાધિ પચ્ચીસીની સજઝાય ૨૫ રાયચંદ ઋષિ અપૂર્વ જીવ જિધમ ને પામ્યા 8 સમિતિની સજ્ઝાય દેશ સમુદ્રપાલ સુતિની સજ્ઝાય સમ્યકત્વ પરાક્રમ સ વેગાદિ ગુણુની સઝાય 2 સર્વાં સર્વાર્થ સિદ્ધે ચંદ્ગુ જગદાનંદન ગુણનીલે (વિનવુ) ૨ સાંભળો મુતિ સંયમરાગે સહાનદી હૈ આતમા - સહાનદીની સજાય સિદ્ધવિમાનની સજાયા ૧૧ ધનહર્ષ સ્વામી ૧૬ ગુવિજય ૮ વીરવિજય મારગ માથે આમ્રવૃક્ષ ઉગ્યા અતિસાર સજઝાય (શય્યા) ભલી ૨ સતાષની ચાલે સહિયરા મોંગલ ગાઈયે ગૌતમ ગુરૂના પ્રણમી પાય ૧૧ વીરવિજય 5 સંગ્રામ સાનીની સઝાય ૧૯ ભાષ્ય મુનિ -1 સતાષની સાય પૂજ્ય જેમલશિયસ‘.૧૮૩૩મેડતાચેામાસું જુએ ઉત્ત. ૨૪, અષ્ટપ્રવચન, ૫ સમિતિ જુએ ઉત્ત૦ ૨૧ જુએ ઉત્ત॰ ૨૯ ધમ દાસમુનિ ૫. શુભવિજય શિષ્ય ભાનુચંદ્ર વાચક શિષ્ય ૫ કેવલવિજયકવિયણુ HH સસૂષ્ટિમ મનુષ્યને ઉપજવાના ૧૪ સ્થાનકની જયણાની સઝાયા : ૯ જીતવિજય પદ્મવિજય શિષ્ય ઉદયપુર 1 ઉ. વિનય વિજય શિષ્ય વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૩૩૧ Page #619 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૪૩૬ ૨૪૪૦ HH સતિ સુતિની સાય સુરતર્ સરિખા સયમ સાહે ૨૪૩૭–૩૯ પ્રમી સદગુરૂના ચરણાંજીજ ૨૪૩૮ ૨ હવે ઠાણુ પાવા ૨૪૩૯ ૩ પાયા પાયા હૈ ભલે મે* જિનશાસન પાયે ૨૪૪૧ ૨૪૪૨ ૨૪૪૩ ૨૪૪૪ ૨૪૪૫ ૨૪૪૬ ૨૪૪૭ ૨૪૪૮ ૨૪૪૯ ૨૪૫૦ ૨૪૫૧ ૨૪૫૨ ૯ ઉડ્ડયરતન ER સયમ શ્રેણી વિચાર સનાય ૩. યશોવિજય - સવરની સજ્ઝાયા વીર જિસર ગૌતમને કહે ૬ ધમ રતન 5 સસારના સ્વાથી અસ્થિર સંબધ વિષેની, સસામ્ભાવનાની સનાયા આ સૌંસાર અસાર છે ચિત્ત ચેતા ટ્ નથી સાર જગતમાં ભાઈ! આ સંસાર અસાર છે રે જીવડા પદા આગે દીયે મુનિ દેશના એ સ`સાર અસાર સ્વરૂપ દીસે ઈંક્ષ્યા રે મન માહરા મ પડીશ માહિપ જરમે સગું તારૂ" ક્રાણુ સાચુ ́ રે સ ́સારિયામાં સાર નહિ રે સ’સારમાં ૬ ૧૧ ૧૦ સિદ્ધિવિજય ૧૧ ઉયરતન ૫ જ્ઞાનવિજય કુશલવમલ ૫ ઋષભદાસ વિ ૮ સૌભાગ્યવિજય ૫ વિનયવિજય આ વિષેની બીજી જુએ ઉત્ત. ૧૮ સંસાર ધૂમાડાના નાયકા રે ક્રાના રે સગપણુ કાની રે માયા જીવ રહ્યો છે લેાભાઈ ૯,, નથી સાર જગતમાં ભાઈ શું રહ્યો જીવ લેાભાઈ? ૧૭ જગત હું સ્વાર્થ કા સાથી ૫ ખાંતિવિજય આ વિષેની મીજી જુઆ ૧૨ ભાવના ૫. શીયલવિજય શિષ્ય પ. વીવિમલશિષ્ય ૧૩૨૨ સજ્ઝાયાદિ ગ્રહ Page #620 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૨૪૫૩ જય સુપનેકી માયા રે નર! જગo ૫ ચિદાનંદ ૨૪૫૪ સવારથકી સબ હે રે સગાઈ ૬ સમયસુંદર ૨૪૫૫ સ્વારથની છે સગાઈ રાજ ! ૨૪૫૬ કેહના રે સગપણ કેહની રે માયા ૧૧ તત્વવિજય કવિદેવિજયશિષ્ય ૨૪૫૭ આગમની મને રઢ લાગી રે મોહન પ્યારા ૬ યોગ (સાગર) ૨૪૬૦ એક માસ પછી માસ જાય ૧૧ સુમતિવિજય ૨૪૬૧ સરસતિ સામિણ પાયે લાગું ૧૩ વિદ્યાચંદ વપાપંડિત શિષ્ય ૨૪૬૨ મુંઝ માં, મુંઝ માં, મુંઝમાં રે ૯ અ , ૨૪૬૩ ઉરઝાયો આતમજ્ઞાની ૫ આતમરામ-ચિદાનંદ ૨૪૬૪ સદગુરૂ શીખડી સાંભળ ૮ રામવિજય કવિસંમતિવિજયશિષ્ય ૨૪૬૫ સંસારે રે જીવ અનંત ભાવે કરી ૬ ઉદયવિજયવાચક વિજયદેવસરિવિજયસિંહસરિશિષ દર સાત વારની સજઝાયે આ વિષેની બીજી જુઓ તેમના રાજમતીના ૨૪૬૮ આદિત્ય કહે છે માનવીને ૭ થેભણ ૨૪૬૯ દીતવારઈ નમ મૂલો આદિ તું જેજે રે આપણું ૮ મણિચંદજી જુએ આત્મજ્ઞાનદર્શન BF સાત વ્યસન વિશેની સજા ૨૪૭૦ વાર તું, વાર તું વ્યસન સપ્તકમિંદ ૧૦ જ્ઞાનવિમલ ધીરવિમલશિય ૨૪૭૧ સાત વ્યસનના રે સંગ મતાં કરે ૯ ધરમશી ૨૪૭૨ સુણુ સપ્ત વ્યસનકા સવરૂપ ન્યારા ન્યારા ૭ મોહન ૨૪૭૩ પરઉપગારી સાધુ સુગુરૂ ઈમ ઉપદિશે ૯ જિન(જય)રંવ પ્રયકલશ શિષ્ય ૧૩૨૩ Page #621 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૨૪ ૨૪૭૪ સાત વ્યસન વર ભવિ પ્રાણી ૧૧ કિશનદાસ મુનિ સિધરાજ શિષ્ય રાજનગર ચોમાસું ૨૪૭૫ વિસન સાત સંસારમેં ૧૮ શીલ(વિજય) સં. ૧૯૪૦ રાયોટ ૨૪૭૬ કાયા કામિની છવષ્ણુ કહઈ સતી ૮ ષિ વિષયા વિસન નિવારીએ એ ૫ ચેતનવિજય જુઓ કક્કાવારી ૨૯ સામાચારી–આચાર્યાખ્ય ર૬મા અધ્યયનની સજઝાયે બીજી જુએ ઉત્ત. ૨૬ ૨૪૭૭ સુવિહિત દશવિધ સામાચારી ૧૭ સકલચંદજી 1 સામાયિકની સજઝાયે આ વિષે બીજી જુઓ ૧૨ વ્રત, સમતા, પ્રતિક્રમણ, પઢાવશ્યક ૨૪૭૮ ચતુર નર! સામાયિક નય ધારો ૮ ૩. યશોવિજય ૨૪૭૯ ૫ણુમવિ વહમાણુ જિશુપાય ૨૫ વા. સાધુ કીર્તિ સં. ૧૫૭૨ ૨૪૮૦ સામાયિક મન શુદ્ધે કરો ૫ વિદ્યાસાગરશિષ્ય ૨૪૮૧ આદર છવ સામાયિક સુધું ૧૭ T સામાયિકના ૩૨ દોષની સજઝા ૨૪૮૨ શુભ ગુરૂ ચરણે નામી શીસ ૯ વીરવિજય પં. શુભવિજય શિષ્ય ૨૪૮૩ સંયમધર સુગુરૂ પાય નમી ૧૦ જ્ઞાનવિમલ ૨૪૮૪-૮૬ ભવિક સામાઈક કીજીયઈ ૮ દયારતનવાચક ખરતરગચ્છજિનહર્ષસરિશિષ્ય ૨૪૮૫ ૨ દિવ દશદૂષણ વયણનાંછ ૯ થી ૧૨ ૨૪૮૬ ૩ સાચા સાચે સદા ૧૩ થી ૨૧ ૨૪૮૭ દૂષણ ટાળીને કરો રે સામાયિક ૧૭ આશરણુ મુનિ પૂજય જે મલજી શિષ્ય સં. ૧૮૩૮ રીયાગામ ૨૪૮૮ પ્રણમું શ્રી સરસતિના પાય ૧૫ સુમતિવિજય પં. લક્ષવિજય શિષ્ય ૨૪૮૯ ગોયમ ગણહર પ્રભુમી પાય. ૧૩ કમલવિજય જ સારભૂત બેલની સજઝાય જુઓ બોલની સજગ્યા સજઝાયાદિ સંગ્રહ Page #622 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા પ ૧૨ પર સાસરાની હરિયાળી તથા સાસરાના ૧૬ શણગારની સજા ૨૪૯૧ સાસરીયે એમ જઈએ રે બાઈ ૯ ભાવપ્રભસૂરિ વિનયપ્રભાજિનરાજ) સર ૨૪૯૨ જિનવર મુઝને કઈ મિલાવ ૧૪ લાલવિજય શુભવિજય શિષ્ય F સાસુ, વહુ, દિકરાની જીવદયા વિષે સંવાદની સજઝાય ૨૪૯૩-૯૬ ૧ જંબુદ્વીપના ભારતમાં જે ૧૧ શાંતિવિજય સં. ૧૯૪૯ થરાદ ચોમાસું ૨૪૯૪ ૨ સાસુએ શીખ સાંભળી ૨૪૯૫ ૩ માય કહે સુણ બેટડા ૨૪૯૬ ૪ હવે સાસુ વહુ વાતો કરે ૨૪૯૭ વહુઅર તું ઉઠજે વહેલી સુજ્ઞાનવિજય બુદ્ધિવિજય-શાંતિવિજય શિષ્ય હs સિદ્ધચક્ર આરાધન વિષેની સઝાયો જુઓ નવપદજી ક સિદ્ધ ભગવંતના ૮ ગુણની, તેમના સુખની, ઉપમાની અને સિદ્ધશિલા વિષે સજઝા ૨૪૯૮ અષ્ટ કરમ ચૂરણ કરી રે લાલ ૬ દેવવિજયવાચક વિજયદેવરિ–વિજયસિંહસરિશિષ્ય ૨૪૯૯ ગૌતમ સ્વામી પૃછા કરે ૧૬ જ્ઞાનવિમલ શિવપુર વાસના સુખ સુણે પ્રાણી ૪ મણિચંદમુનિ જુઓ આત્મજ્ઞાનદર્શન સીતા સતીની સઝાયે આ વિષેની બીજી જુઓ (૧૬) સતી ૨૫૦૦ જનકસુતા સીતા સતી રે ૭ જ્ઞાનવિમલ ૨૫૦૧ સરસ્વતી ભગવતી ભારતી ૩૩ વિમલહઈ ઉપા. તપ વિજયસેન રિપ્રેમવિજય શિષ્ય ૨૫૦૨ જનકસુતા હું નામ ધરાવું ૮ ઉદયરતન ૨૫૦૩ ઝળહળતી મળતી ઘણું રે લોલ ૯ જિનહલ " ૨૫૦૪ આવું નહેવું જાણ્યું કે મારા મનમાં ૧૪ માણેકવિજય *૧૩૨૫ Page #623 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧ ૩ર૬ ૨૫૦૫ રામ સીતાને ધીજ કરાવે રે ૧૮ જસાગર ૨૫૦૬ છળે કરી સીતાને ઝાલી લંકા એને લાવે ૧૩ ભાવપ્રભસૂરિ ૨૫૦૭ જટા રે મુગટ તારે પાયે નમું ૯ હીરવિજય ક સીમંધર સવારના ૮૪ ગણધરની સજઝાય ૨૫૦૮ ગણધર ગુણમણિરહણ ભૂધર ૯ જ્ઞાનવિમલ 1 સીમંધર સ્વામીના ૩૨ કેવલી શિષ્યની સજઝાય ૨૫૦૯ પોતનપુરી પૃવીપતિ ૧૨ જ્ઞાનવિમલ પર માલિકાની સજા ૨૫૧૦-૧૨ વસંતપુર સોહામણું જી રે ૧૦ રામવિજય સુમતિવિજયશિષ્ય ૨૫૧૧ ૨ હવે એક સમયે આ પરદેશી ૧૫ ૨૫૧૨ ૩ મનમાં સમજયા દેય * સુકોશલ-કીતિધર મુનિની સઝાય ૨૫૧૩ જબુદીપ મોઝાર રે, ભારતમાંહિ. ૫૧ દેવચંદજી વિજયદાનસુરિ-વિદ્યાસાગર શિષ્ય સં. ૧૬૦૨ ૨૫૧૪ નયરી અયોધ્યા જયવતી ૪૩ સુરચંદ મુનિ ૨૫૧૫-૧૭ જબુદ્વીપના ભારતમાં રે ૧૩ દીપવિજય તપ-વિજયપ્રભસૂરિશુધપ્રેમવિજય-પં. ૨૫૧૬ ૨ અન્ય દિવસ રવિરાજને રે લોલ કૃણુવિજય શિષ્ય સં. ૧૭૧૯ પાલનપુર ૨૫૧૭ ૩ તક્ષણ ઉઠયો રાય ચુકેશલ ૨૧ રક સુખીયાની (સુગુરૂની) સજઝાયો તે સુખીયા ભાઈ તે સુખીયા ૯ જ્ઞાનવિમલ, જુઓ મુનિ કફ સુજસ વિલાસની સજઝાય જુઓ-ઐતિહાસિક મુનિ યશોવિજયજી ૧૪ સઝાયાદિ સંગ્રહ Page #624 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વિદ્યુત અનુક્રમણિકા ૧૦ - મને સુદર્શન શેઠની સઝાયે ૨૫૧૮ શીલરતન જતને ધરે રે લે ૧૧ ક્ષમાલ્યાણ ભાણુમુનિ-અમૃતધર્મશિષ્ય મગધ દેશ પાટલીપુર ૨૫૧૯-૨૪ સંયમ ધીર સુગુરૂપય વંદી ૧૨ સુયશ વિમલા (જ્ઞાનવિમલશિષ) ૨૫૨૦ ૨ અનુક્રમે ગર્ભ પ્રભાવ ૨૫૨૧ ૩ એક દિન ઈદ્ર મહેસવે ૧૧ ૨૫૨૨ ૪ હવે અભયા થઈ આકરી રે લાલ ૨૫૨૩ ૫ અભયા કામવિકાર ૧૪ ૨૫૨૪ ૬ શેઠ સુદર્શન ગજ ઉપર ચઢવાજી ૧૨ ૨૫૨૫ જંબુદ્વીપે ભરતક્ષેત્ર સેહામણું મારા લાલ ૧૫ ભાવમુનિ મયાચંદમુનિ શિષ્ય સં. ૧૮૧૫ 1 સુધર્મા ગણધરની સજા ૨૫૨૬ ગણધર ચારિત્રપાત્ર ચૂડામણી ઉત્તમ વિજય શિય ૨૫૨૭ મુનિવરમાં પરધાન દ્વાદશ અંગને જાણ ૧૫ ઉત્તમ વિજય જિન વિજય શિષ્ય 1 સુધમાં દેવલોકની સજઝાય ૨૫૨૮ સુધર્મા દેવલોકમાં રે ૧૧ વા.ઉદયરતન ક સુનંદા-રૂપાસેનની સજઝાય ૨૫૨૯ ૧ બેટમુનિ કહે ધન્ય તમે સાતે જણું ૨૮ વીરવિજય પં. શુભવિજય શિષ્ય ૨૫૩૦ ૨ પરણું નૃપ રથપુર લઈ ગયો T સુપાત્ર દાનની સજા ૨૫૩૧ સકલ જંતુ પાણણ જે તાઈ ૮ સમય સુંદર સહલચંદજી શિય ૨૫૩ર પ્રણમી સિરી ગોયમ ગણધાર ૭ દીતિ વિજય પં. માનવિજય શિય ૧૨૭ Page #625 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૫૩૩ હવે સુબાહુ કુમાર એમ વિનવે ૨૫૩૪ ૨૫૩૫ સુનિવર સ્હેજે વિચરતાં જીવતા જતન કરંત હું પભણું શી અહની વાત ૨૫૩૬-૪૧ ૧ નયરી તે એક ચ પાવતી ૨૫૩૭ ૨ મેં જાણ્યું વહુ છે નાનેરૂ માળ ૨૫૩૮ ૩ સાસુએ પુત્રને તેડાવીએ ૨૫૩૯ ૪ સતી મનમાં ચિતવે એમ 5 સુબાહુ કુમારની સજ્જા ૧૭ સૌભાગ્યવિજય - સુભદ્રા સતીની સન્નાયા ૨૫૪૦ ૫ ૪ તણું આસન ચઢ્યુ રે ૨૫૪૧ ૬ પહેલી તે પળે સતી આવીયા ૨ ૨૫૪૨ ૧ ભ્રમ વસંત પુરે ભલા ૨૫૪૩ ૨ સુર ઉભા ખેાલે વાણી ૨૫૪૪ ૧ હૈ। દુરમતડી ! વેરણ ૨૫૪૫ ૨ હૈ। સુમતિજી ! મુજને ૨૫૪૬ ૨૫૪૭ (સ.૧૮૯૩વઢવાણમાંખુશાલજીશિષ્યપાનાચ*દજી) આ વિષે બીજી જુએ (૧૬) સતી ૨૨ ઢાંતિવિજય (સવે) ૩૪ વીવિમલ તપ.આણુ વિમલસૂરિ-વિજયદેવસૂરિ૫ હીરવિજય ગુરૂ વિજયપ્રભસૂરિ-દેવવિજય નાયક શિષ્ય ४ ૪ ૧૭ ૪ ૧૩ જસવિજય ૧૦ 45 સુમતિ-કુમતિના સંવાદ રૂપ સજ્ઝાય થઈ લીધા રે મારા કંથને ૭ મહાન મુનિ એવડે દોષ ૬ H સુમતિની ચેતનરાયને દુમતિ તજવા વિનતિ ૧૬ મહાન દમુનિ ૧૩ જ્ઞાનવિમલ મારે ઘેર આવે! રે વ્હાલા સુમતિ સદા સુકુક્ષિણી વિનવે હૈ પ્રીતમજી ! પ્રીતક઼ી રીત અનિત તજી ચિત્ત ધારીયે ૫. વિનયવિમલ-૫. ધીરવિમલ શિષ્ય જુએ પરસ્ત્રી વજવાની બધી ૧૩૨૮ સજ્ઝાયાદિ સગ્રહ Page #626 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ. ૮૪ ૨૫૪૮ ૨૫૪૯ ૨૫૫૦ ૨૫૫૧ ૨૫૫૨ ૨૫૫૩ ૨૫૫૪ ૨૫૫૫ ૨૫૫૬ ૨૫૫૭ મેં સુમતિ વિલાપની સાય ૭ ઉદયરતન પડજો કુમતિગઢના કાંગરા 8 સુયગડાંગ સૂત્રની સજ્ઝાય મેં સુલસા શ્રાવિકાની સજ્ઝાયા ધન ધન સુલસા સાચી શ્રાવિકાજી શીલ સુરંગી રે સુલસા મહાસતી સુણા સુણા હે ભવજત પ્યારા 45 સુદરીની-તેના આયંબિલ તપવર્ણનની ડે રૂપે રે શીલ સે।હાણ સુંદરી ૧૧ જ્ઞાનવમલ સરસ્વતી સ્વામિની કરા સુપસાય રે ૮ ક્રાંતિવિજય - સ્તક-જન્મ મરણ-પ્રસાદિની સા સરસ્વતી દેવી સમ ્ માય સરસ્વતી સ્વામિની(R)વિનવુ ૨ ૧૦ બુધકલ્યાણુવિમ ૮ જ્ઞાનવિમલ ૮ અમૃતવિજય લાઢુ લાલ અને અગ્નિ સ`ગથી ૐ સામિલ વિપ્ર અધિકાર ૐ સાળ સ્વપ્નની સજ્ઝાયા ૩૨ પુણ્યશ્યસ બ્રુર 27 સૂરિકાંતાની સજ્ઝાય સુણુ સાદાગર બે દિલકી બાત હમારી - સાદાગરની સજ્જાયા ૬ વીરવિજય ૯ હીરવિજય હીરલા જુએ ૧૧ અંગ આ વિષેની બીજી જુએ દેવકી, અ‘ભડ *વિ શાંતિ વિમલ શિષ્ય કપૂર-સુરિ શિષ્ય સાથે ૫. શુભવિજય શિષ્ય - સાખતની સઝાય આવિષેનીબીજી જુઆ સત્સ`ગ, ચ’દરાજા(૨),૧૭૪૮ ૧૬ રામ (શ્યામ) સુનિ જુએ ઋતુવ ́તી. જન્મમરણુ જિનાગમ. અચલગ અેસ. ૧૯૭૬ જખૌન દરચામાસ જુઓ ભગવતી ૧૭૬૫/૩૨ સગુપ્ત 29 વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૩૨૯ Page #627 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૩૦ ૨૫૬૩ ૨૫૬૪ 1 સાહબતેવી સતીની સજાય ૨૫૫૯ પદ પંકજ નમી જિનતાણું ૧૮ જયવિજય વિજયસેનસૂરિ-બિજયદેવરિ-કલ્યાણવિજયવાચક શિષ્ય 1 સ્ત્રીઓના કથલાની સજઝાયો ૨૫૬૦ આઠમ પાખી પર્વના દિવસે ૪૬ મહાનંદમુનિ સં. ૧૮૧૦ માસે પાલણપુર ૨૫૬૧ પુરયકારણ પાખીને દિવસે ૧૩ કવિયણ ક સ્ત્રીએાના સ્વભાવની તેમના અવગુણની સજઝાય - ૨૫૬૨ મુખડાને મટકો દેખાડી ૫ ઉદયરતન પ્રભુ સાથે જે પ્રોત વછે તે ધર્મ ભણી જતાં ધરા ૨૫૬૫ ધન્ય જે પુરૂષ નારી તજે ૧૮ માણેકમુનિ મગરી ઉપર કૌરે બે ૯ આનંદધન રખે કઈ રમણરાગમાં ૫ ઉદયવિજય ૨૫૬૮ જુઓ જુઓ ચરિત્ર નારીનું પક સ્ત્રીઓને હિતશિક્ષાની સજા ૨૫૬૯ સાચી શિક્ષા સમજુ સ્ત્રીને શાનમાં ૬ બુદ્ધિસાગરસૂરિ સાંભળ રે તું સજની મારી ૨૩ અમી કુંવર ૨૫૭૧ નાથ કહે તું સુણને નારી ૧૩ ઉદયરતનવાચક EF સ્થાપનાચાર્ય ક૫ની સજઝાય ૨૫૭૨ પૂર્વ નવમાંથી ઉદ્ધરી ૧૫ ઉ. યશોવિજય T સ્થલિભદ્રજી અને કોશ્યા પ્રતિબંધની સજછાયો ૨૫૭૩ શ્રી મહાવીર જિનેશ્વર ૧૩ ક્ષમાયાળુ વા. અમૃતધર્મશિષ્ય સં. ૧૮૪૮ પાટલીપુરે પદ સ્થાપના ૨૫૬૭ ૧૦ છે. ૨૫૭૦ સઝાયાદિ સંગ્રહ ૨૫૭૨ Page #628 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૫૭૪ ઝરમર વરસે મેહુલે રે ૨૫૭૫ લાલ સનેહી રે સ્થૂલિભદ્ર દેખીયે રે ૨૫૭૬ લાછલદે માત મહાર ૨૫૭૭ પિઉડા! આ હે મંદિર આપણે રે ૨૫૭૮ અબે મોયે હે આંગણે ૨૫૭૯ લાલ ! તમે યું કયું મુજ વિસારી ૨૫૮૦ ઉઠ સાહેલી યારે કંત હમારે આયે ૨૫૮૧ મુનિવર રેહણ માસુજી આયા ૨૫૮૨ ચોમાસુ રહ્યા હે ચિત્ર સાલીયઈ ૨૫૮૩ વાટ જેવંતી નિશિદિનાં હે ૫ લાવણ્યસમયમુનિ ૫ રૂપવિજય ૧૭ લબ્લિવિજય ૯ જિનહર્ષ ૬ રૂપવિજય ૧૦ ગુણવિજય વાચક ૬ વીરવિજય પં. શુભવિજય શિષ્ય ૧૧ લાલચંદ મુનિ ૫ સહજ વિમલ ૯ લક્ષમી વલ્લભ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા 1 સ્થૂલિભદ્રજી અને કેશ્યા સવાદની સાથે ૨૫૮૪ શ્રી સ્થૂલિભદ્ર મુનિગણમાં શિરદાર જો ૧૭ કવિલભદાસ(વિજય) ૨૫૮૫ વેશ જોઈને સ્વામી આપને ૩૪ ઈંદ્રસૂરિ ૨૫૮૬ કશ્યા કહે સ્થૂલિભદ્રજી રે ૧૫ પ્રીતિ વિમલ પં. સમવિમલ શિષ્ય ૨૫૮૭ ૧ બેલ નાંછ, બેલ નાં ધૂલિભદ્ર વાલમ ૭ ભાવપ્રભસૂરિ મહિમાપ્રભ સૂરિ શિષ્ય ૨૫૮૮ ૨ છોડે નાંછ, છોડે નાંછ, નાંછ કોશાજી ૮ ભાવ(રતન) રિ? , ૨૫૮૯ થૂલિભદ્ર મુનીસર આવો હમ ઘરબાર ૧૭ સિદ્ધિવિજય કવિ શીલ વિજય શિષ્ય કળશવાળી ગાથા નકામી છે ૨૫૦૦ એકને આંગણ વાદળી રે ૯ લબ્ધિવિજય હીરવિજય (હીરો) શિય ૨૫૯૧ અહે મુનિવરજી! મારી ઉપર મહેરકરીભલે આવ્યા ૧૨ મહાનંદમુનિ ૨૫૯૨ આજ સખી જાણું આવશે રે ૧૯ છે. ૧૩૩૧ Page #629 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૫૯૩ એક દિન કેશ્યા ચિત્તને રંગે ૧૩ ખુશાલ વિજય પં. ()હક્તિ વિજય કવિ શિય ૨૫૯૪ બોલી ગયો મુખ બોલ ૨૭ શાંતિવિજય(કુશલ) મયા વિજય (મુનિ) શિષ્ય ૨૫લ્પ સંખેશ્વર પુર મંડણ ૨૩ શિરચંદ મુનિ હીરવિજયસરિ-સકલચંદજી શિષ્ય ૨૫૯૬ ઉઠ સખી ઉતાવળી રે ૫ માણેકમુનિ ૨૫૯૭ ૭ ભાવપ્રભ સૂરિ મુનિરાજ કહે સુણ વિશ વીરવિજય જુઓ ક્યુલિભદ્ર શીયલવેલ ર૧૨૦ _ક સ્થલિભદ્ર નવરસની સજા ૨૫૯૮-૨૬૦૬ શૃંગાર રસ કરી શૃંગાર કેશ્યા કહે ૭ જ્ઞાનસાગર ૨૫૯૯ ૨ હાસ્યરસ કહે સખી પિઉડે શું કહ્યું: ૭ ૨૬૦૦ ૩ કરૂણરસ યૂલિભદ્ર કાઉરિ રહ્યા ૨૬૭૧ ૪ રૌદ્રરસ રેસિં કેશ્યા કહે યૂલિભદ્રને ૧૦ ૨૬૦૨ ૫ વીરરસ સુભટ શિરતાજ મુનિરાજ ૨૬ ૦૩ ૬ ભયાનકરસ કહે કર જોડી કશ્યાજી ૭ ૨૬૦૪ ૭ બિભત્સરસ સાંભળ સખી કહું પિકની વાત ૮ ૨૬૦૫ ૮ અતરસ સખી ! લઈ જારે તિહાં લેઈ જારે ૧૨ ૨૬૦૬ ૯ શાંતરસ કેસ્યા બોલે રે સાધુજી સાંભળો રે ૧૦ પર લિભદ્રના વિરહે કેશાના વિલાપની સજઝાય ૨૬૦૭ પંથીડા રે ! મારો સ્થૂલભદ્ર કબ ઘર આવેજી ૬ સ્થૂલિભદ્રની શીયલવેલની સજા ૨૬૦૮-૧૬ તમને મારા બાપના સમ જાવા નહિ દઉં રે ૮+૫ ઉદયરતન સં.૧૭૫૯ માગસર સુદિ ૧૧ ઉંઝા ઉનાવા ૨૬૦૯ ૨ આવ્યો અષાઢ માસ ના ધૂતારો રે | ૧૦. સઝાયાદિ સંગ્રહ Page #630 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૬૧૦ ૩ મારા મનમાંહિ લાગે મીઠી ૨૬૧૧ ૪ મે જોગ તમારા જાણ્યા રે ૨૬૧૨ ૫ માંડયો નાટાર...ભ મહાર‘ગ વરસે રે ૨૬૧૩ ૬ તું શાને કરે છે ચાળા ૨ ૨૬૧૪ ૭ સાંભળી તારા વયાં રે થઈ હું... બેલો રે ૨૬૧૫ ૮ મે પરણી સયમ નારી રે ૨૬૧૬ ૯ પામી તે પ્રતિભેાષ ચેાથું ફ્ ૨૬૧૭–૩૪ પાટ(ડ)લો પુરમાં રે પ્યારે ૨૬૧૮ ૨ વાર વધુ સેહામણી રૂપે ર ંગે સારી ૩ કાલ ગયેા નવ જાણીયે રે ૨૬૧૯ ૨૬૨૦ ૪ કાશા વેશ્યા કહે રાગીજી ૨૬૨૧ ૨૬૨૨ ૨૬૨૩ ૨૬૨૪ ૨૬૨૫ ૨૬૨૬ ૧૦ રમણીશું રંગરસે રમતાં ૨૬૨૭ ૧૧ જોઈ જોઈરે જોગતણી દશા ૨૬૨૮ ૧૨ મ્યુલિભદ્ર કહે સુણુ ભાળા રે ૨૬૨૯ ૧૩ કાશ્યા કહે સુણજો સુમને ૫ કરÀાલ કરીને રે કે ચાલ્યા ગુણ ભરીયા ૬ હા સજની રે | પ્રીતમજી પ્યારા ૨ ૭ વૈશ્યાયે વધાવ્યા સ્વામી ૨ ૮ રાજ ધારા મેરે મંદિર ૯ મે' જોગ તમારા જાણ્યા રે પ્રીતમ પાતળીયા હ ૭ ૫ ૭ . A ૯ ૬ કવિ વીરવિજય તપ. વિજયસિંહરિ સત્યવિજય ૧૩ . ૧૭ E ૨૦ ८ ૯ ૬ ૯ ૧૨ ૧૮ પૂરિયેજય-ખીમાવિજય-જવિજય૫.શુવિજયશિષ્યસં.૧૮૬૨ રાજનગર વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૩૩૩ Page #631 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૩૪ ? આ છે 9. છે કે ૨૬૩૦ ૧૪ મુનિરાજ કહે સુણ વેશ ' ૧૭ ૨૬૩૧ ૧૫ મજજન ચીર તિલક આત્યંત ૨૬૩૨ ૧૬ મેઘરાગ ઓર ભૈરવ રાત્રે કરીએ રે ૨૬૩૩ ૧૭ મિથ્યાત્વ વામી કાઢ્યા સમકિત પામી રે ૨૬૩૪ ૧૮ ગ ગૌતમ ગોત્ર મુણિંદ ET સ્યાદ્વાદની સજઝાય ૨૬૩૫ શ્યાદાદ મત શ્રી જિનવરને ૨૧ શ્રીસારમુનિ ૨૬૩૬ મારગ સાચા કઉ ન બતાવે ૫ ચિદાનંદ. સંવર રૂપે સામાયિક અસ્તિ જરે પડાવશ્યક ૨૬૪૩ દર કલા વિષેની સજઝાયો પહિલે મન જોઈ કરી ૪૨ સિંહકુશલમુનિ વીરગુણ-જ્ઞાની શીલપતિશિષ્ય સં. ૧૫૬૦ આ વિષે બીજી જુઓ ચંદ્રગુપ્તના ૧૬ સ્વપ્ન, મહાવીર સ્વામીએ જોયેલા ૧૪૫૩-૫૪, ત્રિશલા માતાએ જોયેલા સ્વપ્ન રહસ્યની પડાવશયકની સજઝાયો આ વિષેની બીજી જુઓ પ્રતિક્રમણ ૨૬૩૯-૪૩ શ્રી સદગુરૂને સદા પ્રણમીજે ૨૬૪૦ ૨ હવે કહું કાઉસગ્ગ ૧૯ દેષ ૧૬ ૨૬૪૧ ૩ પડિક્રમણ અધ્યયન મોઝાર ૧૨ ૨૬૪૨ ૪ આગળ પૂર્વાચાર્ય વિશેષ ૨૬૪૩ ૫ સંવર રૂપે સામાયિક અસ્તિ ૧૮ ૨૬૪૪-૪૯ પહિલું સામાયિક કરે રે, આણુ ઉ. વિનયવિજય તપ-વિજયદેવસરિ-વિજયપ્રભસરિ-ઉ. ૨૬૪૫ ૨ આદીશ્વર આરાહીઈ સાહેલડી રે કીર્તિવિજયશિષ્ય ૨૬ ૩૭ ૧૨ સઝાયાદિ સંગ્રહ ૫ Page #632 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૬૪૬ ૩ દાય કરજોડી ગુરૂચરણે દીયા વાંશુા રે ૨૬૪૭ ૪ જ્ઞાનાદિક જિતવરે લો રે ૨૬૪૮ ૫ વૈદ વિચક્ષણુ જિમ હરે એ ૨૬૪૯૮ ૬ સુગુણુ પચ્ચખાણુ આરાધયા ૨૬૫૦ ૨૬૫૧ ૨૬૬૧ પદ્મિમણું તે આવશ્યક ૩૬૬૨ સદ્દગુરૂ ચરણુમલ પ્રભુમીજે સરસ્વતી અમૃત વરસતીજી ૨૬૫૨-૬૦ શ્રી સદગુરૂના પ્રણમી પાય ૨૬૫૩ ૨ આગમ વાણી સાંભળા ૨૬૫૪ ૩ ભેદ સુણે નવ ક્ષાયિક ભાવના ૨૬૫૫ ૪ હવે સાંભળા સન્નિવાયના ફ્ ૨૬૫૬ ૫ હવે સુણુજો ગુણ ઠાણા ઉપરે ૨ ૨૬૫૭ ૬ પ્રમત્ત સહયત ગુણુપદ વિષે ૨૬૫૮ ૭ હવે દૃશમા ગુણુઠાણા વિષે સુષુ ૨૬૫૯ ૮ વીર વિસર વાલહા ૨૬૬૦૯ તે તરીયા વિ તે તરીયા 47 ષડજીવ નિકાયના આયુષ્યની સજાયા ૧૦ ભાવસાગર ૭ વૃદ્ધિવિજય જ ૫ ' ૧૦ ૩. યશવિજય જુએ પ્રતિ. હેતુગભિત ૧૫૭૪ 47 હરિકેશી સુનિની - ડભાવ પ્રકાશની સજ્ઝાયા રત્નવિજય-સત્યવિજયશિષ્ય ૯ જ્ઞાનસાગર અચલગચ્છ વિધિ પક્ષ વિદ્યાસાગરસૂરિ-શિષ્ય સ. ૧૭૭૮ આસા સિદ્ધિયેાગ જીરહાનપુર ૯ ૮ ૯ ૧૦ ૯ ૧૧ ૧૦ સજ્ઝાયા આવિષેની બીજી જુએ ઉત્ત. ૧૨ સાવાંગ કુળમાં ઉપન્યા 45 હરિશ્ચંદ્ર રાજાની, તેમના પૂર્વ ભવની સાચા સત્ય શિરામણી હરિશ્ચંદ્ર પૃથ્વીપતિ ૩૦ ઉદવિજય વિજયનીતિસૂરિશિષ્ય ૧૫ ઋષભ (સબલ) દાસ વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા ૧૩૩૫ Page #633 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૩૬ ૧૦. ૧૫ ૨૮૬૩ ૧ ઈશુ અવસર તિહાં આવીયા - ૨૪ વિજય ૨૬૬૪ ૨ સાધુ કહે સુણ માતા ગંગા ૨૬૬૫ ૩ બોલી રાણી પાપિણી ૨૬૬૬ ૪ સાધુ કહે નિજ જીવને હામના હદયપટાની સજઝાયા કાનીની કથની સાંભળી કા હિતશિક્ષાની સાથે ૨૬૬૭ સરસતી સામિણ પાયે નમીને (૨) ૨૫ વર્ધમાનપંડિત ૨૬૬૮ સરસત સામણું રે હું તમ વિનવું ૪૩ જેમલત્રાષિ ૨૬૬૯ સદગુરૂ ચરણઈ નમી ૧૭ વિશહ વિમલ વીર વિમલ શિષ્ય ૨૬૭૦ સાંભળજે સજજન નરનારી, હિત ૩૬ વીરવિજય પં. શુભવિજય શિષ્ય ૨૬૭૧ ચેત ચતુર નર ! કે તે સદગુરૂ ૧૮ હીરાનંદજી પૂજ્ય સુખાનંદજી શિવસં. ૧૮૬૭સાદડી ૨૬૭૨ સેવાનંદીને હિતકારી રે ૧૫ ૨૬૭૩ જે વાંછે સુખ પામું ઘણું, ૯ પ્રીતિવિજય પં. સાણંદ વિજય શિષ્ય ૨૬૭૪ પર પંથે એકદિન દુનિયા વિસારી આતમરામ દક હિંસાની સઝાયો જુઓ પ્રાણાતિપાત, ૧૮ પાપસ્થાનક ન હેમચંદ્રાચાર્ય અને કુમારપાલ રાવની સજાય ૨૬૭૫ બારમું વ્રત એમ પાળતા ૧૮ રામવિજય કવિ સંમતિવિજય શિષ્ય ER (ાકાની સઝાય ૨૬૭૬ હેકે રે હેકે શું કરે રે ૧૩ ખુશાલરતન તપ.દાનરતનસરિ–મલકતન-શિવરતનશિગ્ય સં.૧૮૭૬ શ્રાવણુપૂનમ EF હોંશનો અતિરેક ન કરવા વિશેની સજઝાય ૨૬૭૭ શીડા ભાઈ ! હેશ ન કીજ મોટી ૬ હમુનિ સજ ગાયાદિ સંગ્રહ Page #634 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 ૧ થી ૨૬૭૭ રાજઝાના કર્તા, ગુરુપરંપરા તથા રચના સંવત 1 ત સઝાય નંબર વિવરણ. ૮ * ८७८ ૨૫૫૧ અજબ સાગર ૬૨૬ અને પસાગર શિષ્ય અજિત પ્રભ મુનિ પ૯૨, ૬૧૦ તપ-વિદેવસરિ-વિ.પ્રભસૂરિચારિત્ર સાગર શિષ્ય અન્નવિજય ૧૮૯૭ જસવિજયશિષ્ય અક્ષય(રામ) ૧૮૧૬ અમરચંદમુનિ ૨૦૦૨ વિજયસેનસૂરિ-શાંતિચંદુ વાચક શિષ્ય અમરહાપંડિત ૫૭૩ છે. વિદ્યાસાગર શિષ્ય અમીવર ૮૦૧, ૨૫૭૦ અમૃત ૧૦૧૦, ૧૪૯૬, ૧૬૭૩/૨, ૨૦૭૨, ૨૧૩૮, ૨૨૩૪, ૨૨૩૪ ૨૩૩૦ હીરસૂરિ સામ્રાજ્ય અહિ કીતિશિય અમૃતવિજય કેવલવિજયશિષ્ય ૧૩૧૫ વિજયદેવસરિ–શાંતિચંદ્રવાચક શિષ્ય પૂરસરિશિષ્ય ૧૯૨૯ દર્શનસરિ શિષ્ય ૭૭૦, ૨૪૬૨ અવિચલ ૧૩૫૫, ૨૨૧૫, ૨૨૯૬ આણંદ ૨૩૫૧ આણંદમુનિ ૧૧૧૭, ૨૦૭૦ સં. ૧૭૨૫ આણંદવિજયસૂરિ પર-૧૪, ૫૬૫ થી ૫૬૮ પિપલીગછ વિજય પાટ ખરઆણંદસાગર ૧૧૦ થી ૧૭, ૯૭૨ વડગ૭ ગણિ મહિમાસાગર શિષ્યસં.૧૭૭૪(૮) આતમ (મા)રામ ૮૦, ૧૪૦, ૨૭૩ થી ૭૫, ૭૩૦, ૮૫૮, ૧૩૨૩, ૨૪૬૩, ૨૬૭૪ સં. ૧૭૭૬ - આનંદન ૮૩, ૨૧૪, ૨૫-૨, ૩૨૬-૨૭, ૩૫૧, ૭૪૬, ૮૩૯, ૮૬૮, ૮૭૧, ૧૩૬૧, ૧૫૩૪-૩૮, ૧૭૦૪, ૧૭૯૩, ૧૭૯૯, ૧૮૧૮, ૨૧૨૪, ૨૧૬૩, ૨૧૯૦–૯૧, ૨૫૬૬. આસકરણ મુનિ ૧૯૨૭, ૨૦૪૩, ૨૪૮૭ સં. ૧૮૩૮ બ્રુસી, સં. ૧૭૯૭ દેવદિવાળી, નવાનગર ઇવિજય (સરિ) ૭૭૪, ૨૫૮૫ ઉત્તમચંદમુનિ-ઉત્તમવિજય ૧૫૫ થી ૫૫, ૧૬૨, ૨૦૧૮ ગૌતમવિજય-જયવિજય-ખુશાલવિજય શિષ્ય સં. ૧૮૭૫, ૧૮૭૯ Page #635 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૩૮ સઝાયાદિ સંગ્રહ ઉત્તમવિજય ૨૫૨૭ જિનવિજયશિષ્ય ઉત્તમસાગર ૧૧૩૬ કુશલસાગરશિષ્ય ઉદયરતન વાચક(સૂરિ) તપ-હીર રતન સુરિદાનરસુરિ-કીર્તિરતનસુરિ હર્ષરતનસુરિ શિષ્ય સં. ૧૭૫૯ ઉંઝા, ઉનાવા સં. ૧૭૬૩ ખંભાત સં. ૧૭૮૫, ૧૭૯૮, સં. ૧૮૨૪, ગુન ૩૫, ૭૮, ૯૦, ૯૨, ૯૭, ૧૬, ૧૭૦ થી ૭૮, ૨૨૧ ૨૩૧ થી ૩૩, ૫૭૧, ૬૯૬, ૭૧૪, ૭૩૭ ૭૮૩, ૭૮૯, ૭૯૧, ૮૬૫, ૮૭૩, ૧૦૦૬-૭, ૧૧૧૫, ૧૨૦૪, ૧૨૧૦, ૧૨૭૬, ૧૨૯૮, ૧૩૬૨, ૧૩૬૪, ૧૪૨૮, ૧૬૦૯, ૧૬૧૯, , ૧૬૨૧, ૧૬૭૪, ૧૭૦૬, ૧૭૧૮, ૧૭૭૯, ૧૭૮૫-૮૬, ૧૮૧૯, ૧૮૫૬, ૧૮૮૬, ૧૮૯૦, ૧૯૮૧, ર૦૯૮, ૨૧૫૦, ૨૧૯૬-૯૭, ૨૨૩૫, ૨૨૪૧, ૨૨પર થી ૬૧, ૨૩૦૭, ૨૩૫૬, ૨૩૮૪ થી ૮૭, ૨૪૪૪, ૨૫૦૨, ૨૫૨૮, ૨૫૪૮, ૨૫૬૨-૬૩, ૨૫૭૧, ૨૬૦૮ થી ૧૬ ઉદયવિજય વિજયનીતિસૂરિ શિષ્ય સં. ૧૯૯૧ શત્રુંજય ૨૬૭, ૪૦૨, ૬૯૧, ૭૪૩, ૭૮૦થી ૮૨, ૮૫૩, ૧૨૭૪-૭૫, ૧૪૭૭-૭૮, ૧૫૬૮, ૧૬૧૨, ૧૭૬૯, ૧૮૦૬, ૧૮૬૭/૨, ૧૯૨૫, ૧૯૮૫, ૨૨૨૧, ૨૫૬૭-૬૮, ૨૬૬૨ ઉદયવિજય વાચક તપ-વિજયપ્રભસૂરિ-વિજય રત્નસુરિ-વિજયદેવસૂરિ-વિજય છત્ર-સિંહસુરિ–વિજયસેનસૂરિશિષ્ય સં. ૧૭૩૩ ૨૬૯-૭૦, ૪૦૪ થી ૩૯, ૧૪૨૭, ૧૬૧૪, ૨૦૫૯, ૨૪૩૬, ૨૪૬૫, ૨૦૪-૪૮ ઉદયસોભાગ્ય ૧૩૧૯ શંકર સૌભાગ્ય શિય હિવિજય ૧૬૮, ૨૭૨, ૬૩૧, ૯૬૩, ૧૫૩૩, ૨૧૨૨, ૨૧૬૭ પં. મેફવિ.શિષ્ય કષભદાસ કવિ ૯૩, ૨૮૪-૫, ૧૨૯૧, ૧૮૭૧ ૨૩૨૯, ૨૪૦૩, ૨૪૪૭, ૨૫૮૪, ૨૬૬૧ કલ્યાણ ગુરૂ શિષ્ય સં. ૧૭૮૫ ગગડાણ ચોમાસું અષવિજય ૩૪, ૫૬૨, ૬૪૧ ૮૮ થી ૧૦, ૧૮૭૧ હતું. વિશાલ સેમ સુરિ શિષ્ય સં. ૧૮૭ ઋષિલાલ સેવક ૨૨૯૭ કનક કાતિ મુનિ ૧૭૬૮ કનક નિધાન મુનિ ૧૩૬૦ કનકવિજય-મુનિ ૫૭૬, ૬૪૦, ૯૭૮, ૨૧૮૫, ૨૬૬૩-૬૬ હીરવિ.શિ. કનકસોમ ૨૩૬૦/૧ ખરતરજિનચંદ્રસુરિ-દયાકલશગણિ શિષ્ય કનક સૌભાગ્ય ૩૩૬, ૭૯૦, ૧૯૮૦, ૨૨૪૫ કપૂરવિજય ૯૦૭ કબીરદાસ ૯૯ Page #636 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કતવારી અનુક્રમણિકા કમલવિજય - ૫૮૬ ૧૩૩૯ તપ.હીરવિજયસુરિ અમીપાલગણિશિષ્ય મુક્તિાવજય કવિ શિષ્ય કરમે ૨૨૪૯ ૯૬૮ કરૂણાચંદમુનિ કર્મસાગરશિષ્ય ૯૫૦ કલ્યાણમુનિ-સૂરિ ૭૩૬, ૧૧૦૯, ૧૮૬૧ કલ્યાણરત્નસૂરિ ૨૦૫૮ તપ. હસરત્નસૂરિશિયા કલ્યાણ વિમલ ૨૫૪૯ શાંતિવિમલ શિષ્ય કલ્યાણ હર્ષ ૭૯૯, ૧૬૧૩ તેજહર્ષશિષ્ય કવિયણું સં. ૧૭૪૭-૪૮ રાણપુર ૧૦૨, ૧૨૨, ૭૬૩, ૮૦૫,૯૭૭, ૧૦૦૧ થી ૪,૧૨૭૧, ૧૩૩૩, ૧૪૯૩, ૧૫૩૯, ૧૫૬૫, ૨૨૪૪, ૨૪૩૩, ૨૫૬૧ કંચનવિજય ૬૩૭-૩૮ ગુરૂકુલવાસી કાનજી મુનિ ૧૨૨. ૮૨૮, ૨૪૧, ૧૩૯૨ (શિરોહી), ૧૯૧૫ શ્રી પૂજ્ય તેજસિંહ શિષ્ય સં. ૧૭૫૩. કાંતિવિજય ૬૪૯ થી , ૨૧૩૬ ઉત્તમવિજયશિખ્યા ૧૪૯૫, ૧૫૦૯ થી ૧૩, ૨૦૫૦ કીર્તવિજયશિષ્ય ૧૧૯, ૧૫૩૯, ૧૬૭૪, ૨૫૩૪, ૨૫૫૩ (૧૩૭૬ સં. ૧૭૭૧), કાંતિસાગર ૧૩૩૮ થી ૪૦ ઉત્તમસાગરશિષ્ય કિશનદાસ મુનિ ૨૪૭૪ સિધરાજ શિષ્ય રાજનગર ચેમાસું કીર્તિવિજય-સુરિ ૪૩ થી ૪૭ તા. દાનરસુરિ શિષ્ય કીતિ વિમલ ૮૭૨, ૧૩૨૦, ૧૬૯૯ | મુક્તિવિમલ શિષ્ય કુશલ વિમલા ૧૦૦, ૭૯૪, ૨૪૪૬ વિરવિમલ શિષ્ય કુંઅવજય ૮૭૫ કવિ નયવિજય શિષ્ય કેવલમુનિ ૧૬૮, ૫૫૯, ૨૧૫૩, ૨૧૫, ૨૩૮૮ કેવલ વિજય ૨૪૩૩ ઉપા. વિનયવિજય શિષ્ય, કેશરકુશલ ૯૬૪ વરકુશલ-સૌભાગ્યકુશલશિષ્ય સં. ૧૭૦૬ સાંતલપુર ચેમાસું કેશર વિજય ૨૭૭ મુક્તિવિજય-કમલસૂરિશિષ્ય. કેશવ ગણી ૨૬૦, ૨૩૪૯ ક્ષ(ખી)મા વિજય ૨૬૧,૮૩૨, ૮૫૯, ૯૧૨, ૧૩૦૦, ૧૪૮૮, ૨૦૨૧ જિનવિ શિ. ખાંતિવિજય ૨૯૫, ૨૨૧૮, ૨૪૫ર (ખીમાવિજય ઉપર મુજબ ખુશાલચંદ મુનિ ૭૨૭ સં. ૧૮૮૬ મરૂધર દેશ જયપુર ચોમાસું Page #637 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૪૦ સઝાયાદિ સંગ્રહ ૩૧૭. -ગુણમુનિ ખુશાલ રતન ૨૬૭૬ તપદાનરતનસુરિ-મધુરતન–શિવરતન શિષ્ય સં. ૧૮૭૬ ખુશાલ વિજય ૨૫૯૩ હસ્તિવિજય સુહસ્તિવિજયશિષ્ય ખેમરાજ શીવરાજ તપ ૫૬૩ સં. ૧૮૬૨ (૫) દિવાળી ધ્રોળ ખેમરાજમુનિ ૪૦૩, ૨૦૦૦, ૨૩૬૦/ર સમરચંદ સર શિષ્ય ખેમો રાહ. ૧૪૮૦ | (સં. ૧૭૭૭) ખેડીદાસ-ખેડાછ ઋષિ શ્રી પૂજ્ય પુંજાજી સ્વામી-હિ કવિ શિષ્ય સં. ૧૯૧૬ • ફતેપુર ચોમાસુ સં.૧૯૧૭ નૌતનપુર-ગોંડલ ચોમાસ, સં.૧૯૨૦ પ્રાચીપાટણ ૨૨૨, ૨૯૯, ૭૯૫, ૯૨૯, ૧૮૮૨, ૧૯૩૨, ૨૦૦૪, ૨૩૦૮ . ગંગદાસ સેવક ૧૪૧૯ રંગમુનિ ૯૮૮થી૯૯૧ લા ગ૭ તેજ સિંધ-કહાન ઋષિ-લક્ષ્મીચંદ શિષ્ય સં. ૧૭૬૫ રાણપુર ગાંગજી ૧૩૨૪ સુંદરમુનિ શિષ્ય -ગુણલાભ ૧૫૬૯ -ગુણ વિજય ૧૭૭૬ તપદેવરિ-સિંહરિ-પ૦ ગજ વિજય શિષ સં. ૧૭૧૫ પઠન , પંડિત ૫૦ હીરસૂરિ-વિજય સેનસૂરિ-વિજય દેવસરિ-કમલ વિજય શિષ્ય ૫૮૯, ૬૯૭, ૧૭૨૨, ૧૮૫૩, ૨૪૨૯, ૨૫૭૯ ગુણસાગર ૮૦૨, ૧૩૦૭થી૧૦, ૧૭૯૭, ૧૯૦૫, ૨૩૫૮ પરિશિષ્ય -ગુણસુંદર ૯૪૮ ગુણ હર્ષ શિષ્ય ૯૯૭ ચરણકુમાર કમલલાભ પાઠક-દેવવિમલની નિશ્રામાં ચરણ પ્રમોદ ૧૭૯૦ આનંદ પ્રમોદ શિષ્ય ચરણ વિજય ૨૫થી૫૮, ૮૬૯, ૧૩૫૯, ૨૩૨૩ સિદ્ધિસરિ–વિનય વિ–સુંદર વિજય શિષ્ય ચંદુલાલ નાનચંદ પંડિત ૧૩૩૦ ચંદ્રનાથ મુનિ ૮૮૫, ૧૪૨૩ ચારૂદત્ત વાચક ૭૬૬ ચિદાનંદ ૧૬૨, ૩૦૧-૨, ૩૨૧, પદ૯, ૮૩૮, ૧૪૨૪, ૧૪૩૦, ૧૮૧૦, ૧૮૧૫, ૧૯૦૪, ૨૦૨૮, ૨૦૯૫, ૨૧૬૬, ૨૧૮૮, ૨૪૫૩, ૨૬૩૬ ચેતન ૩૩ ચેતન વિજય ૬૫૪થી૮૮ વાઋદ્ધિ વિજય શિષ્ય ચાથમલ અષિ ૧૬૭, ૧૨૮૪, ૨૦૨૦ સં. ૧૮પર પીપાડ-જલાર જગચંદ મુનિ ૧૩૯ ૨૩૯૮ Page #638 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કર્તાવારી અનુક્રમણિકા ૧૩૪૧ જગવલલભ (મુનિ. વિજય) ૧૪૭૬, ૧૯૦૩ મહિમા (ખીમા) સાગર-વિજયાનંદ સુરિ શિષ્ય સં. ૧૬૯૫ જય ૫૮૮ મયામુનિ વિજય શિય જય વિજય : ૧૯૭૨ ૫. જયવંત શિષ્ય ગુણ વિજય શિષ્ય જય વિજય ર૫૫૯ તપ. વિજય સેનસૂરિ-વિજયદેવસૂરિ-કલ્યાણ વિજય-શિષ્ય જય સાગર ૧૯૫૪થી ૫૯ તપ. વૃદ્ધિ સાગર સુરિસામ્રાજ્ય જિનસાગર શિષ્ય જય સોમ મુનિ ૭૪૨ ૯૫૩, ૧૩૭૧, ૧૯૨૭થી૩૯ તપ. વિજય દેવસૂરિ– સિંહસુર પં. જસ સોમ શિષ્ય સં. ૧૬૭૧ સં. ૧૭૦૩ જેસલમેર જસવંત સાગર ૬૦૯ બુધ ક૯યાણુ સાગર–જસ સાગર શિષ્ય જસ વિજય ૯૫૧૨, ૧૩૫૬, ૧૫૧૪થી૧૮, ૧૮૭૫, ૧૮૮૮, ૨૦૦૭ ૨૫૪૨-૪૩ ખીમા વિજય શિષ્ય સં. ૧૮૫૦ અજમેર જસવંત સાગર ૬૦૯ બુધ ક૯યાણસાગર-જસસાગર શિષ્ય જાદવજી મુનિ ૧૯૬૦ થી ૬૩ ગણેશજી શિષ્ય. જિન ઉદય સરિ ૩૮ સં. ૧૮૭૫ આનંદનગર જિનદાસ ૨૨૦, ૨૯૭-૮ જિન ભાણુ મુનિ ૯૨૫ વિબુધ વિમલસરિ શિષ્ય જિનરંગી ૨૪૭૩ પુણ્ય કલશ શિષ્ય જિનરાજ ૮૨૧, ૧૨૦૫, ૧૩૪૫ મહંત મનરંગ શિષ્ય જિન વિજય ૧૫૧૯ થી ૨૩, ૬૨૦. જિન હરિ ખરતર જિન ચંદ્રસુરિ-સુખસાગર–શાંતિ હર્ષાનહર્ષ શિય, સં. ૧૭૨૯, ૩૦, ૧૭૪૧, મેડતા ૧૨૬ થી ૩૮, ૨૯૨, ૩૯૩, ૮૨૦, ૯૧૪, ૧૧૧૧, ૧૧૮૧ થી ૯૫, ૧૩૪૫, ૧૪૩૧, ૧૫૩૧, ૧૯૧૪, ૨૦૩૬, ૨૧૦૫થી૧૯, ૨૨૬૨થી ૭૨, ૨૩૧૯૨૦, ૨૫૦૩, ૨૫૭૭ જિનહિ સુરિ શિષ્ય ૧૯૬૪ થી ૬૭ છતમુનિ ૭૧૫,૧૭૨૮ છતવર્ધન ૬૮૯ છતવિષે ૬૩૯, ૭૬૭, ૧૨૮૩, ૧૬૦૪, ૧૮૯૯, ૨૪૩૪ પદ્મવિશિષ્ય જીવણજી ૭૪૭ જિનરત્નશિય જૂઠાકવિ ૨૦૬૩ થી ૬૬ - ધોરાજી જેઠમલજી મુનિ ૮૧૦ ૨૫મુનિ શિપ જેતસીમુનિ ૧૧૭૦થી ૮૦ પુણ્યકશિશિષ્ય સં.૧૭૭૭ બીકાનેર પs Page #639 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૪૨ સઝાયાદિ સંગ્રહ જેમલ અષિ ૫૪૮, ૯૩૨, ૧૯૮૪, ૨૨૩૩, ૨૬૬૮ જ્ઞાનવિજય ૧૩૫ જ્ઞાનસાગર અંચલગચ્છ વિવિપક્ષ વિદ્યાસાગર સુરિ–માસાગર શિષ્ય સં. ૧૭૨૧ ખંભાત ૧૭૭૮ બુરહાનપુર ૧૨૬૦ થી ૬૪, ૧૭૦૦, ૨૩૦૨ થી ૪, ૨૩૫૭, ૨૫૯૮ થી ૨૬૦૬, ર૬૩૯ થી ૪૬, ૨૬૫૨ થી ૬૦ જ્ઞાનસાર ૧૭૮૦ રનરાજગણિ શિષ્ય સં. ૧૮૬૩ કિશનપઢ જ્ઞાન વિમલ સુરિ (તા. વિજય પ્રભસૂરિ-વિદ્યાગુરૂ અમૃતવિમલ કવિ-મેરૂ વિમલ સહજ વિમલ-સૌભાગ્ય વિમલ-વનય-વિમલ-કવિધીર વિમલ શિષ્ય) -૩૨, ૩૯, ૧૨૩-૪, ૧૪૧-૨, ૧૯૧, ૨૪૬થી૪૮, ૩૬૯, ૭૨૫, ૭૩૮, ૭૪૦, ૮૧૧, ૮૧૯, ૮૪૦, ૮૭૬, ૮૮૦, ૯૦૨-૩, ૯૩૦, ૯૩૧, ૯૫૯, ૯૬૫, ૯૯૪-૯૫ ૧૧૫૩-૫૪, ૧૧૫૮, ૧૨૧૮, ૧૨૪૭, ૧૩૧૭, ૧૩૨૧, ૧૩૪૪, ૧૩પ૩, ૧૩૮૪૮૫, ૧૩૯૯, ૧૪૦૨, ૧૪૧૮ ૧૪૪૮ થી ૬૩, ૧૪૮૨ થી ૮૭, ૧૪૮૯, ૧૫૬૦, -૧૬૯૬, ૧૬૯૮, ૧૭૩૦, ૧૮૨૦ થી ૪૧, ૧૮૫૪, ૧૮૫૮, ૧૮૬૮, ૧૮૭૬, ૧૮૯૮, ૧૯૦ ૦ થી ૧૯૦૨, ૧૯૭૭-૭૮, ૧૯૮૭થી૯૮, ૨૦૦૫-૬, ૨૦૧૦-૧૧, ૨૦૨૪, ૨૦૨૯, ૨૦૩૧, ૨૧૨૬, ૨૧૩૭, ૨૧૪૬, ૨૧૮૦, ૨૨૦૩ થી ૫, ૨૨૩૦ થી ૩૨, ૨૩૧૫, ૨૩૧૮, ૨૩૫૨, ૨૩૮૨, ૨૩૯૨, ૨૩૯૪-૯૫, ૨૪૧, ૨૪૭૦, ૨૪૮૩, ૨૪૯૯-૨૫૦૦, ૨૫૦૮-૯, ૨૫૧૯ થી ૨૫૨૫, ૨૫૪૭, ૨૫૫૦ ૨૫૫૨ જ્ઞાન સુંદર સુરે ૧૫૯૭ રત્ન વિજય શિષ્ય સં. ૧૯૭ર ઓશીયા ડુંગરશી મુનિ ૯૬૦ તત્વ વિજય ૯૫, પ૯૬, ૧૫, ૨૪૫૬ વિજયદેવ સુરિવવિજય શિષ્ય તિલક વિજય આત્મ લક્ષ્મી વલ્લભ શિષ્ય ૧૬૮૦ થી ૯૨ વિજય પ્રભ સુરિ-લક્ષ્મી વિજય શિષ્ય તિલક સાગર ૬૧૩ પં નર સાગર શિષ્ય તેજકલોલ મુનિ ૧૫૦૮ તેજપાલ ૭૬૧ આણંદ વિમલ શિષ્ય તેજસિંધ ઋષિ લકાગપતિ કેશવજી-ભીમજી ઋષિ શિષ્ય સં. ૧૭૫૩ ૭૬૮, ૯૦૮, ૧૧૪૭ ૫૦, ૧૩૨૬, (૧૫૭૩ ઉના) ૧૭૨૫-૨૬ (૨૧૬૦ સ. ૧૮૧૯) તેજ હર્ષ ૨૦૧૩ દેવસૂરિ, સિહસુરિ સામ્રાજ્યરતન હરખશિષ્ય શિચંદ મુનિ ૨૫૯૫ ભણ ઋષિ ૨૧૦૧,૨૪૬૮ Page #640 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - કર્તાવારી અનુક્રમણિકા કાલ યારતન મુનિ ક્રયાશીલમુનિ યાસાગર દર્શનવિજય ૫૯૩, ૧૩૧૮ તપ. વિજયસેનસુરિ-કલ્યાણુ કુશલશિષ્ય ખરતર જિન હ` સુરિ શિષ્ય ૨૪૮૪ થી ૨૬ ૭૭૧ ૭૨૪ ૫૬૭ દયાર ૧૮૮૫, ૧૨૧૯ ચારિત્ર વિજય (કચ્છી) શિષ્ય વિજય દેવ સુરિ– રતન કુશલ શિષ્ય ૧૯૭ ૭૦૯, ૮૧૫, ૨૦૬૯, ૨૪૪૫ ૫૭૨,. ૫૭૫, ૭૦૯ વિજય હીર સુરિ શિષ્ય ૧૩૧૧ થી ૧૪, ૨૨૯૧ થી ૯૪ (તપ. નાગપુરીગ૭૦ પાશ્વચંદ્રસુરિ-કુશલ ચંદ્ર સુરિ શિષ્ય) દીપ વિજય કવિ (તપ. હીરવિજય સુરિ-પદ્મ વિજય જીત વિજય શિષ્ય) હેમા ભાઈ શેઠના સમયે સ. ૧૮૯૧ ૮૪, ૩૧૯, ૬૧૮, ૬૨૫, ૬૩૬, (૬૪૬-૪૭ સંવત ૨૭૨માં દિગ ભરમતા પત્તિ) ૭૯૭, ૮૫૩ થો ૮૫૬, ૮૯૭-૮, ૯૦૬, ૧૫૬૬, ૧૮૭૯, ૧૯૨૬, ૨૧૨ દ્વીપવિજય ૨૦૮૬ થી ૯૧ તપ. વિજયાનસુરિ-વિજય દેવેન્દ્ર સુરિ શિષ્ય સં. ૧૮૫૯ ખંભાત ચામાસું ૨૫૧૫ થી ૧૭ તપ. વિજયપ્રભસુરિ–મુધપ્રેમ વિજયકૃષ્ણ વિજય શિષ્ય સં. ૧૭૧૯ પાલનપુર ૫. માનવિજય શિષ્ય દાન કુલ જ્ઞાન વિષય-મુનિ દાન સુરિ-શિષ્ય દીપચંદજી પ્રવત કે 99 દીપ્તિનિય રૃપાલવિ ૩૨૮ દેવચ`દજી (પ્રવત`૩) ખરતર. જિનચંદ્રસુરિ–ઉપા. રાજસા(ગ)ર, પાઠક જ્ઞાન ધર્મ –રાજહુંસ દીપ ચ દળ પાઠક શિષ્ય સં. ૧૭૯૧ રાજદ્રંગે લિ. ૧૫૨ થી ૬૧, ૮૨૩ થી ૨૫, ૧૨૪૯, ૧૨૫૫-૫૬, ૧૪૯૪, ૧૫૨૪ થી ૨૯ ૧૬૦૬ થી ૮ તપ. વડગચ્છપતિ પા ચંદ્રસુરિ-કુશલદીપ શિષ્ય ૧૬૫૭ થી ૭૨ ૨૧૫-૬, ૩૩૭-૮,૩૯૭, ૯૨૮,૧૦૨૧, ૧૧૧૨, ૧૭૧૩, ૧૭૩૨, ૧૨૫૫-૫૬,૧૨૮૯,૧૪૯, ૧૮૦૨,૧૯૦૭થી૯, ૧૯૭૯ ૧૯૮૨, ૨૧૬૧, ૨૩૯૩ ૧૨૨૦ તપ. હીર વિજય સુરિ-ભાનુચદ્ર વાચક શિષ્ય ૨૫૧૩ વિજય દાનસુરિ–વિદ્યાસાગર શિષ્ય સં. ૧૬૦૨ વિજયદેવસૂરિ–વિજયસિ’હું સુરિ–વિજય રત્નસુરિ શિષ્ય આલણુપુર ૩૭,૧૮૦,૯૫૭,૧૨૬૬,૧૪૯૭,૨૪૯૮, 99 99 99 ૧૩૪૩ 99 દૈવવિજયવાચક ૧૨૦૭,૨૫૩૨ Page #641 -------------------------------------------------------------------------- ________________ દેવમુનિ ૨૫૩ ૧૩૪ સજાયાદિ સંત રવિજય ૧૮૧ કુશલ દીપ શિવ ૨૦૧૫, ૨૦૪૦ દીપવિજય કવિશિષ ૧૧૫૧ વિવાવિવાવિ શિષ્યસં. દેવશી [૧૬૭ વરાટ નગર દેવસૂરિ ૧૮૦,૧૭૦૫,૫૯૦૬,૧૮૧૧ વિજયરન સુરિ શિવ ધનમુનિ ૮૪૯ રાજેનરિશિષ્ય ધનવિજય ૫૮૭......... હીરસુરિ-કલ્યાણવિજ્ય શિષ્ય ધન્યવિજય ૭૭૩ વિજ્યાદાનસુરિ-ઉવિમલહર્ષ પંઆણંદવિશિષ ધન હર્ષ સ્વામી ૨૦૬૦, ૨૪૨૮ ધન્ય વિજય ૨૩૨૮ ધરમશી મુનિ ૨૪૩,૨૪૫,૧૧૧૯,૧૨૨૭ થી ૪૬,૧૫૭૧,૨૪૭૧ (હર્ષવિજય શિષ) સં. ૧૭૧૪ ધર્મચંદ્ર ૫૯૫ પં. સુમતિચંદ્ર શિષ્ય ધર્મત ૮૬૧ ધર્મદાસ મુનિ ૨૪૩૫ ઉદેપુર ધર્મરતન ૮૧૭,૧૦૧૭,૧૧૦૦,૧૭૦૭,૧૮૦૮,૧૮૬૨,૨૧૩૨થી૩૫, ૨૨૦–૮, ૨૪૪૧-૪૨ ધર્મવિજય ૧૭૦૮, ૨૦૩૭ રત્નવિજય શિષ્ય ધીરવિજય ૧૧૪૨ બુધ દીપવિજય શિષ્ય નવર્ષિ ૭૩૮ નયવિજય (તપ.વિ. પ્રભસૂરિ-બુધનાન વિ. શિષ્ય) ૮૩૬,૯૯૩, ૧૨૫૨, ૨૧૫૭ નયસુંદર વાચક ૨૨૩ થી ૨૩૦ વડતપગચ્છ દેવરત્ન સુરિયરત્નસૂરિ પ. ભાનુમેરૂ ગણિ શિષ્ય નરેન્દ્રમુનિ ૧૯૪૦ થી ૪૯,૨૧૭૦ થી ૭૯ સં.૧૯૨૧ મહુધા (ગુજરાત) ચોમાસું નંદસૂરિ ૮૭,૨૩૨૪ કારટ ગ૭ સં. ૧૫૪૪ નાથાજી ૨૦૨૬ નારાયણ ઋષિ ૭૬૯૧૭૯૧ નિત્યલાભ ૮૮૧ થી ૮૮૩, ૧૯૩૬ અંચલગરછ વિદ્યાસાગરસુરિ–સહજસુંદર વાયક શિષ્ય સં. ૧૭૮૨ સુરત નિત્ય વિજય - લાવણ્ય વિજય શિષ્ય નેમ વિજય ૧૨૦૬ ન્યાય મુનિ ૮૧૮, ન્યાયસાગર ૨૬૩,૧૨૯૨૨૧૮૨,૨૩૩૧થી૩૪ સં. ૧૭૮૭ સુરત ચોમાસું તથા (સાગરા નંદસૂરિ પ્રશિય) ૯૫૪ Page #642 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કતવારી અનુક્રમણિકા ૧૩૪૫ પકુમાર મુનિ ૩૧૬ પદ્મચંદ્ર સુરિ ૩૮૬ પદ્વતિલક ૭૩૯, ૧૭૧૨ પવરાજ ગણી ૧૩૨૮ પ વિજય ૫૬૪, ૧૧૧૩-૪, ૧૭૮૯ (તપસિંહગિરિ સુરિ–પં. સત્ય વિજય કપૂર વિજય-ખીમા વિજય-જિન વિજય-ઉત્તમ વિ. શિયા ૭૭૫થી૭૯૭૮૮, ૯૬૧/૨, ૧૨૧૯, ૧૩૩૫, ૧૭૨૧, ૧૮૧૭ ૧૮૭૭, ૨૦૦૯ ૨૦૬૩થી૬૬, ૨૦૯૯, ૨૧૦૪, ૨૧૨૫ પો ૨૩૨૭ સં. ૧૯૬૯ પરમ કૃપાલ ૧૩૦૧થી૬ અહિપુર પંચાયણ મુનિ ૧૩૭૪ પાનાચંદજી ૧૮૧૨, ૨૫૩૩ રંગજી સ્વામી શિષ્ય, ખુશાલ શિષ્ય ૧૮૯8 વઢવાણ પાસચંદ સુરિ ૨૯૧, ૯૦૯, ૧૭૮૧ ૧૯૧૭ સં. ૧દ૬૭ તેજ પ્રમોદ ગણિ શિ પુણ્ય વિજય ૬૧૪ વિજય દેવ સરિ-વિજયપ્રભસૂરિ-૫. નેમ વિ.શિષ્ય પુણ્ય સિંધુ સુરિ ૨૫૫૪ અંચલગ છે સં. ૧૯૭૬ જખૌ બંદર ચોમાસુ પુને ઋષિ ૧૯૫૨ પ્રકાશ સિંહ ૧૬૯૩ સં. ૧૮૭૫ ગોંડલ પ્રદ (વિજય મુનિ) ૬૪૨, ૨૫૦૧, ૧૮૧૩ પ્રોતિવિજય-આણંદમુનિ શિ. પ્રાણ ૧૩૬૯ પ્રીતમ ઋષિ પ્રીતમદાસ ૧૨૮૫ પ્રીતિવિશય તપ. હરસુ–પં. કાનજી-કવિ કનક વિ–પં. હર્ષ વિ. આણંદ વિ.શિ. ૫૯૦, ૧૦૬૩થી૮૮, ૧૪૨૪, ૧૫૪૩, ૧૫૪૬, ૧૮૮૪, ૨૬૭૩ પ્રીતિ વિમલ ૨૫૮૬ સોમ વિમલ શિષ્ય ૩૬૬, ૭૨૩, ૧૩૨૦, ૧૩૮૭, ૧૫૪૩, ૧૫૪૬, ૧૭૯૨, ૧૯૫૦, મુક્તિ વિ, શિ. પ્રેમરાજ ૨૩૬૦/૨ પ્રેમ વિજય ૨૭૧ લબ્ધિ વિજય શિષ્ય , ૧૩૯૮, ૨૦૬૩થી૬૬ (વિ. સેનસુ-વિમલ હષ વાચક-રત્નહર્ષ શિ.) ફતેહ સાગર ૧૪૭૮ બનારસી દાસ ૧૦૯૧ બાલમુનિ બુધજન ૩૨૯ (વા. કાતિ વિ. શિ) બુધ (હિ) વિજય ૪૦૧ સ. ૮૫ ૨૪૭૬ ૧૪૯ Page #643 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૪ સ્મૃતિ સાગર ૧૪૨૦ શ્રુતિસાગર સુરિ ૨૧૪, ૨૯૩૦૪, ૬૯૨, ૬૯૫, ૭૨૯ ૨૦૩૦, ૨૧૪૩, ૨૨૨૫, ૨૪૨૦, ૨૫૬૯ શ્રુતિ સ બી રાયમલ અિ બ્રહ્માનંદ શક્તિવિજય . ભાણા ભાવચંદ ભાવપ્રભસુરિ (ભાવરતનમુનિ-સુરિ) ભાવિજય વિજયાનંદ સુર-ઉપા. ભાવ સાગર ભાગ્યવિમલ(વિજય)સુરિ ૯૭૦ ભાણુંદ સુનિ ભાણુ વિજય ૨૪૩૨ સ. ૧૭૬૨-૬ ઠંડુપુર (સલય‘દ”—શાનુદ્ર શિષ્ય) (રાજસૂરિ-લબ્ધિ વિજય શિષ્ય) (લક્ષ્મી સાગરસૂરિ શિષ્ય) ૨૨૯-૩૦ ૨૧૮૩ ૨૩૭૮ ભાવમુનિ ૨૫૨૫ (મયાચ’દમુનિ શિષ્ય ૬૩૪ ૧૦૩–૪, ૨૫૯૭ પૂનમ (પૂર(ણ)ગચ્છ જિનરાજ સુરિ–વિનયપ્રભ સુરમહિમાપ્રભ સુરિ શિષ્ય સ’. ૧૭૫૬,૧૭૫૭, ૧૭૫૯, ૧૭૮૧ ભીમવિજય(મુતિ) ભુવન કીતિ ભૂધર મુનિ ભૈયા ૭૧૩ ૯૪ ૯૬, ૪૪૦થી૪૭૫, ૩૯૩, ૨૨૨૨ Àાજસાગર મકનચંદ સઝાયાદિ સ ગ્રહ વા. શાંતિસાગર શિ. ૧૦૯૯, ૧૩૭૦, ૧૫૬૭, 99 ૫૮૩ (તપ. હીરસુરિ–વિજય સેન સુરિ શિષ્ય ૨૦૮૩ થી ૮૫ વા.ધ્રુવિજય–નય વિજય શિષ્ય સ ૧૮૨૪ પાલણપુર ચામાસુ સ. ૧૬૭૧ ૯૯૮ થી ૧૦૦૦,૨૨૫૧,૨૪૯૧,૨૫૦૬ ૩૫૪થી૫૮,૧૧૦૨થી૫,(૧૧૩૭),૨૫૮૭-૮૮ પૂનમત્ર૭. (તપ. હીરસૂરિ–વિજયસેન સુરિ-વિજય તિલક સુરિવિમલહ-વિમલ મુનિ શિષ્ય સં. ૧૬૯૬ ખભાત ૩૪૧, ૧૨૮૦ થી ૮૨, ૨૦૯૨, ૨૩૧૦ થી ૧૪ ૭૫,૮૪, ૩૧૮, ૭૯૨, ૧૮૮૯, ૨૩૨૫, ૨૬૫૦, ૨૦૯૬ તપ વિજયપ્રભસુરિ-ઝુધીર સાગર શિષ્ય સ. ૧૬૯૯ છીકારી ૬૨૭,૨૧૮૬ ૭૪૧, ૧૯૮૬ ૭૨૬, ૧૯૨૮ ૫૪૯ ૨૫૦૫ ૩૬,૮૨૬ સ. ૧૯૪૧ Page #644 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૩૨ કતવારી અનુક્રમણિકા ૧૩૭ મણિચંદ મુનિ ૧૯૩ થી ૨૧૩, ૧૭૮૩ મણિવિજય ૭૧૧-૧૨, ૯૨૭, ૯૩૩ થી ૪૭, ૧૬૧૮, ૧૭૨૩, ૧૮૯૧ ૨૦૯૭, ૨૩૭૮ તપ.વિજયદેવસૂરિ-વિજયપ્રભસૂરિ–પં. કપૂરવિજય શિષ્ય અતિસાર ૨૧૩૭ મંતહસ ૧૪૭૫,૧૪૯૨ મનહર મુનિ ૨૨૨૬-૨૭ મનક વિજય ધર્મસુરિ-ઉ.રાજ(મ)વિજય મોહનવિજયશિષ્યસં.૧૯૬૨ સાંગાનેર ૮૨૬-૭ યા(ચંદ)મુનિ ૩૦૫,૧૨૫૪,૨૩૯૯ પિરબંદર ચોમાસું મયાવિજય ૧૯૩૭ સદગુરૂ શિષ્ય મહાનંદગણી (તપ.વિજયસેન સુરિ-વિજયદેવ સરિ–વિવેકહર્ષ શિષ્ય) સં. ૧૮૧૦ પાલણપુર ૧૨૫,૨૫૪૪ થી ૨૫૪૬ ૨૫૬,૨૫૯૧,૯૨ મહિમરાજ મહિમાવિજય ૨૦૦૨ પ્રેમવિજય શિષ્ય મહિમાસાગર ૬૧૭ અજિતસાગર શિષ્ય મહિમા સુંદર ૧૯૩ (તા. સોમસુંદર સુરિ શિષ્ય સં. ૧૬૩૯ દશેરા) માણિક માણિકય રંગ ૨૦૨૭ માણેકમુનિ ૨૬૪ થી ૬ રૂપકીતિ શિલ્પ માણેકમુનિ ૭૪, ૩૪૫, ૩૬૪, ૧૩૨૯, ૧૬૯૭, ૧૭૨૭, ૧૮૯૫, ૧૯૧૧, ૨૦૬૨, ૨૫૬૫, ૨૫૯૬ માણેક વિજયી ૮૫,૧૩૧૬,૧૪૬૪ થી ૭૪ ૫. ખીમાવિજય શિષ્ય ૨૦૫૩ (મુક્તિ-કમલ-મોહનસુરિ-પ્રતાપસુરિ શિષ્ય) ૧૬૪, ૨૫૦૪ માનવિજય શિષ્ય માનવિજય તપ. વિજયપ્રભસૂરિ-સકલ વિજય-કીતિ વિજય શિષ્ય સં. ૧૭૩૪, સં. ૧૭૩૮, સં. ૧૭૮૧ ૧૭૯,૯૫૫,૧૦૮૯,૧૧૦૨થી૫,૧૧૫૫થી૫૭,૧૨૬૭-૬૮,૧૨૭૩, ૧૩૨૨,૧૬૭૫થી૭૯,૧૭૩૪થી૬૬,૧૭૧૮,૧૮૯૨,૨૩૧૭, ૨૩૩૫થી ૩૮ (વિજયાનંદસૂરિ-બુધશાંતિવિજય શિષ્ય) માનસાગર કવિ (તપ. હીરવિજય સુરિ–વિજયસેન સુરિ-વિજયદેવસૂરિ– વિજયપ્રભસૂરિ–ઉ. જયસાગર-જીતસાગર ગણિ-બુદ્ધિ સાગર શિષ્ય સં. ૧૭૫૧) ૩૪૨ થી ૪૪,૮૩૪,૨૧૯૯ ૨૪૧ માનસાગ ૨ Page #645 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૪૮ સઝાયાદિ સંગ્રહ માનસિંહ ઋષિ ૭૧૯ થી ૨૨ ક.કરમશી ઋષિશિષ્યસં.૧૮૩૫ ભૂજ ચોમાસુ માનિકસિંહ ૩૧૧ માલમુનિ કા ગપતિ શીપૂજ્ય ખૂબચંદજી-પૂજ્ય નાથાજી શિષ્ય સં. ૧૮૫૫ અંજાર ચોમાસું ૩૭૪ થી ૮૩,૩૩૫ થી ૯૦, ૧૦૧૫ મુકુંદ માણી શ્રાવક (વિજયધર્મસુરિ–ઉપા.રાજ વિજયસાનિયે સં. ૧૮૪૦ આનંદપુર) ૨૨૭૩ થી ૮૨ મુક્તિ વિજય ૨૧૪૨ (૨૨૩૯-૪૧ થી કીર્તિવિજ્ય શિષ્ય મુનિસુંદર ૧૩૭૬ સં. ૧૭૯૧ મૂળચંદ ઋષિ ૧૨૨૩-૨૪ સં. ૧૮૮૫ ગેડલ મારું મૂળજી શ્રાવક ૧૭૦થી૧૭૮ હરખજીપુત્ર, ઉદયરત્ન ઉપાસક મેઘરાજ મુનિ પાસચંદસૂરિ-સમારચંદ્રસુરિરાજચંદ્રસુરિશ્રવણુઋષિ શિષ્ય સંવત ૧૬૬૯ માલવદેશે ૩૪૬, ૧૦૪૪થી૬૨, ૨૨૩૭ ૨૩૬૫થી૭૭ મેવલાભ ૫પર તેજલાભશિષ્ય ૧૮૭૪ હાલાપુર મેવ વિજય વિજય પ્રભસુરિ-વિજય રત્નસુરિ-કાંતિ વિજય શિષ્ય ૬૧૬, ૮૪૭, ૯૬૧/૧, ૨૦૬૩ થી ૬ મેઘવિજય શિષ્ય ૩૭૧ મેરૂ વિજય દેવવિજય (જિન) વિજયશિષ્ય અકબરપુર સં. ૧૭૦૨ ૧૭૩૨ સં. ૧૭૨૫, ૧૫૬૪ લાલ વિજય શિષ્ય સં. ૧૭૪૧ સેનાપુર ચોમાસું ૩૬૮, , ૮૧૪, ૧૨૫૮, ૧૩૩૪, ૩૪૮-૫૦, ૧૬૦૩,૧૩૯૭,૧૬૯૪, ૧૯૭૧, ૨૨૮૩-૯૦ યશોભદ્રવિજય ત૫૦ સિંહસુ-સત્ય વિ. ગણિ-મણિ વિબુદ્ધિ-વૃદ્ધિવિ–નેમિ સુરિ-વિજ્ઞાનસુરિ-કરતુરસુરિ શિષ્ય શત્રુંજયતીર્થ ૧૬૫, ૮૮૭થી ૮૯૬, ૨૩૦૯ યેગીંદ્ર (સાગર) ૨૪૫૭ અભય સાગર શિષ્ય યશવિજય ઉપાધ્યાય-વાચક ૮થી૧૯, ૫૬ થી ૭૩, ૧૦૫-૬, ૧૮૨ થી ૧૯૦ ૨૧૯, ૩૫૨, ૩૬૫, ૭૪૮ થી ૬૦, ૮૦૦, ૯૧૧, ૧૦૧૯, ૧૦૨૨-૨૩, ૧૦૩, ૧૦૯૭-૯૮ ૧૨૨૬ ૧૨૮૭-૮૮, ૧૩૩૭, ૧૪૨૨, ૧૫૪૦, ૧૫૭૨, ૧૫૭૪ થી ૯૩, ૧૫૯૫, ૧૮૦૧, ૧૮૫૭, ૧૯૧૯ થી ૨૨, ૨૪૦૨, ૨૪૦૫થી ૧૬, ૨૪૧૮. ૨૪૩૭થી ૨૪૩૯, ૨૪૭૮, ૨૫૭૨ શ્રી પ્રભસૂરિ રાજયે વા. નિયવિજય શિષ્ય સં. ૧૭૪(૨)૪ સુરત ચોમાસું યશ વિજય શિષ્ય ૫૯૮ ૨તન ૨૧૬૪ ૨તનચંદ ૨૧૫૦ રતનબાઈ સં. ૧૬૩૫ મેડતા રતનમુનિ ૨૦૭૧ ૨૨૧૭ Page #646 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કર્તાવારી અનુક્રમણિકા રત્ન તિષ્ઠ રત્ન વિજય 99 રવિ વિજય-મુનિ રંગ વિજય 99 99 જિનદ્રસુરિ શિષ્ય ઉદય રતન શિષ્ય તપ॰ વિજયપ્રભસુરિ–વિ.રત્નસુ-વિ. સિંહસુરિ-ઉદયવિ. ૫. શિષ્ય, સ. ૧૭૩૩ ૨૦૪૪=૪૮ રાજ (રાજશીલ ઉપા.) ૫૫૦, ૫૧૨થી૫૪૭ ખરતર જિનચંદ્રસુરિ–જિનસિ‘હરિ શિષ્ય સ. ૧૬૬૯ રાજય મુનિ–રાજવિજય ૬૪૩ (૮૪૫ સં. ૧૯૧૩) ૧૦૦૮, ૧૯૭૦, ૨૦૬૭ વિજયસેનસૂરિ શિષ્ય ખેટકપુર–રસુલપુર "9 19 99 ૭૩૨ ૫૬૦, ૨૩૪, ૨૨૦૬, ૨૩૫૫ ૨૫૨૬ ૭૦૨ ૯૮, ૨૧૯૪, ૨૪૬૨, ૬૫૩ ૭૭૦ ૧૩૮૨ ૧૮૬૫ પદ્મ તિલક શિષ્ય ધર્મ વિજય શિષ્ય ઉત્તમ વિજય શિષ્ય હીરવિજય (હીરલા) શિષ્ય રાજરતન ૧૦૨૫થી૪૩, ૧૩૭૮, ૧૩૮૦, ૧૩૮૧ રાજસમુદ્ર ૧૧૮, ૭૦૭, ૭૩૧ ૧૮૫૯, ૨૧૮૭, ૨૨૨૪ રાજેદ્ર સુરિ રામચંદગણી રામ વિજય ૨૦૨૩ ૧૩૮૯થી૯૧ ૧૩૪૯ ૭૭, ૧૯૩૮–૧૯૬૯-૧૯૭૦ ૧૩૪૧થી૪૩ ૧૩૬૩ ૧૭૭૦થી૭૨, ૧૯૩૮ ભ્રુધ કનક વિજય શિ. ૨૮૨, ૨૦૪૨, ૨૦૬૭, ૨૦૭૪, ૨૨૧૦, ૬. વિમલ વિજય-રતન વિજય-શ્રુધ શુભ વિજય શિષ્ય સં. ૧૭ (૯) ૬૬, ૧૭૭૧ રાજનગર ૬૨૧, ૪૭૬થી૫૧૧, ૨૪૬૪, ૨૫૧૦થી૧૨, ૨૬૭૫ રત્નસુરિ—સુમતિ વિ. શિ. (રામજી–રામમુનિ) ૨૭૮, ૨૪૦૦, ૨૫૫૭ રાયચ'દ ઋષિ લાલાજી ઋષિ શિષ્ય પૂજ્ય જેમલજી શિષ્ય ૩૫૯થી૬૩, ૬૯૪, ૯૦૧, ૯૧૭થી૨૩, ૧૦૯૦, ૧૪૪૦થી૪૭, ૧૫૫૬થી૫૯ સં. ૧૮૩૫-૩૬ નાગાર સં. ૧૮૩૪ બીકાનેર ચામાસુ સ. ૧૮૫૦ અજમેર, ૧૮૩૩ મેડતા, સ. ૧૮૮૨ જોધપુર ચેામાસું ૧૮૭૨થી૭૪, ૧૮૭૫, ૨૧૦૦, ૨૧૪૪, ૨૪૨૭ ગુચ્છનાયક શ્રી પૂજ્ય ભાગ ચંદજી—ગોવર્ધન મુનિ શિષ્ય સ. ૧૭૯૫ (૭) નવાનગર સ. ૧૭૬૨ (૬) ઠંડુપુર ચામાસુ` ૨૭૦, ૧૧૪૩થી૪૬, ૧૯૬૮ રૂચિપ્રમાદ ૨૩૪૩–૨૩૪૪ કુશલર–રાજેંદ્રસુરિ-ધન્યમુનિ શિષ્ય રૂપચંદ ૩૧૪-૫, ૧૭૯૪ વા. પદ્મ રંગ શિષ્ય સ. ૧૮૭૧ Page #647 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સજ્ઝાયાદિ સંગ્રહ રૂપ વિજય તપ૦ વિશાલ સેામ સુરિ શિષ્ય ,, ૩૪,૧૦૭,૬૦૨,૬૪૮, ૭૮૮,૮૬૨-૩, ૯૧૦, ૧૩૩૧, ૧૩૪૬, ૨૦૩૮, ૨૩૫૪ ઉ. વિનય વિજય શિષ્ય ,, ૧૪૩૮, ૧૫૭૦, ૨૦૧૭, ૭૦૦, ૭૩૫, ૮૫૭, ૧૩૫૭, ૧૬૧૫, ૧૮૬૯, ૧૯૫૦, લબ્ધિ વિ. પદ્મવિજય શાંતિ વિ. શિ. ૨૦૧૬,૨૦૩૩,૨૫૭૫,૨૫૭૮,૨૨૪૨-૪૩ તપ॰ વિજય દેવસૂરિ-વિજય સિંહસુરિ-સ– વેગીસત્ય વિ. મણિ-કપૂર વિ.-ખીમા વિ. જિન વિ. ઉત્તમ વિ. પદ્મ વિ. શિષ્ય સ. ૧૯૦૪ રાજનગર ચેામાસુ` ૧૪૩થી૧૫૧, ૨૪૧-૨, ૧૮૦૦,૨૨૦૦ ૨૨૦૧ લક્ષ્મી વેલ . ૫૫૭, ૧૭૧૧ ઉપાધ્યાય શિષ્ય. લક્ષ્મી રતન સુર ૧, ૨૬, ૧૬૧૫ લક્ષ્મી વલ્લભ ૨૫૮૩ લધિય દસરિ [સૌભાગ્ય સુરિ શિષ્ય લક્ષ્મીસુરિ ૫૬૧, ૧૪૯૯થી૧૫૦૩, ૧૫૪૨,૧૭૧૬,૧૭૩૩,૨૦૭૩, ૨૨૩૬,૨૩૪૫ વડતપુત્ર તેજરતનસુરિ-વિજયદેવ સુંદરસૂરિ-વિજય સુંદરસૂરિશિષ્ય સ’. ૧૬૯૩ રાજનગર ૫૧ ૧૩૫૦ ,, લખ્વિમુનિ ૧૭૨૦, ૧૯૧૦, ૨૦૪૧ લમ્બિવિજય ૧૦૮, ૮૦૪, ૧૭૮૨, ૨૨૧૧, ૨૫૯૦ હીર વિ.હીરલા-માણેક વિ. શિ. ૧૭૦૧ ઉ. મેઘવિજય શિષ્ય 19 ૧૦૯, ૧૧૦૧ 99 ૩૭૬-૭૭, ૩૯૮, ૭૧૮, ૯૪૪, ૮૭૪, ૧૦૧૪, ૧૨૨૨, ૧૨૭૭ ૧૩૩૨, ૧૩૭૨, ૧૪૦૩થી૧૭, ૧૮૦૩, ૧૯૧૩, ૨૧૬૫, ૨૧૮૪, ૨૫૭૬, ગુણુહ કવિ. શિષ્ય લબ્ધિ સુરિ ૨૧૮, ૨૩૫-૬, ૨૩૮થી૪૦, ૨૪૯-૫૦, ૭૦૩, ૧૮૦૫, ૧૮૦૯, ૧૮૯૬, ૨૧૨૯, ૨૧૩૦, ૨૨૧૨, ૨૩૪૮ આત્મારામજી કમલસુરિ શિષ્ય દલિત વિજય ૧૨૭૮, ૧૬૭૩/૧, ૧૮૦૭ તપ. આત્મ-લક્ષ્મી-વલ્લભ તિલક૦ ખાંતિ સુરિશિષ્ય અમદાવાદ વીરવાસ વા. દીપસાગર-તેજ સાગર શિષ્ય 29 થલિત સાગર લિત હંસ લાભ વિજય ૬૮ ૬૨ ૬૯૯ તત્વ હસ શિષ્ય વિષયાન દરિરાજ્યે પ. શુભવિજય શિષ્ય સં. ૧૬૮૦ સમાપુર લાલકુાલ ૬૨૮ ધીર કુશલ શિષ્ય લાલચ'દ ઋષિ ૨૧૫૧, ૨૫૮૧ દેલતરામ સ્વામી-જીવાજી સ્વામી શિ. સ ૧૮૬૮ રામપુરા ફોટા Page #648 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ર્તાવારી અનુક્રમણિકા ૧૩૫૧ લાલ વિજય ૮૬૬, ૧૧૯૭, ૧૯૫૧, ૨૨૦૨ ૨૪૯૨ ઉત્તમ વિ. ૫. શુમ વિ. શિ. લાવણ્ય કીર્તિ ૨૮૯ [સ. ૧૫૬૨ વામજ તીથ લાવણ્યસમય ૨૪૪, ૩૪૮, ૩૯૪, ૭૮૬, ૧૩૭૩, ૧૫૪૪, ૧૭૯૨. ૨૦૩૯, ૨૫૭૪ લેમઈ ૧૦૦૯ વોહટ ૫૫ વચ્છ બંડારી ૧૩૨૭ વધમાન પંડિત ૨૬૬૭ વલ્લભસુરિ ૨૨૨૦ આત્મ-કમલ-લક્ષ્મી-હર્ષ વિશિષ્ય વસ્તા મુનિ ૨૦૧૮, ૨૦૧૨ વાધઝમુનિ ભાણમુનિ શિષ્ય ૨૨૧૯ વિજય ભ વિજયર ગ વિદ્યાકીતિ વિદ્યાય' વિદ્યાધર વિદ્યા વિજય વિનય ક વિનય દેવસુર વિનય મુતિ વિનય મૈગણિ વિનય વિજય ,, વિનય વિમલ વિનય સાગર વિનીત વિજય વિષ્ણુધ વિમલ સુરિ વિશ્વ ૧૪૩૨, ૨૨૧૦, ૨૩૨૬ ૭૬૫ ૧૨૫૯ ૨૦૬૧, ૨૪૬૧ ૧૬૫૫ વિમલ દીપ વિમલ મુનિ વિમલ વિજય વિવેચ'દ મુનિ વીપા પડિત શિષ્ય ૩૭૨ ૨૪૮૦ વિદ્યા સાગર શિષ્ય ૨૦ થી ૩૧ ખરતર જિતધમ સુરિ-જિનચંદ્રસુરિ–હય નિધાનપાઠઃ-જ્ઞાનતિલક શિષ્ય સ. ૧૭૫૫ અમદાવાદ ૧૨૦૮,૧૭૨૪,૧૮૪૨ થી ૫૧ સ. ૧૭૪૬ ૩૦૩–૪‘૧૭૭૮,૧૯૨૮ ૧૨૫૭,૧૩૫૨,૧૫૩૨/૧,૧૭૭૮,૧૮૭૦,૨૪૪૯-૫૦, તપ.હીરસુરિ–વિજયપ્રભ સુરિ–વિજયરત્ન સુરિ–૩. સામ વિમલ (વિજય !) ક્રાતિ‘વિજય શિષ્ય સ. ૧૭૩૩,૧૭૩૫,૧૭૩૮ રાંદેર ૩૪૦,૩૭૩-૪,૧૩૯૩થી૯૫,૧૭૨૯,૨૩૦૦-૧,૨૬૪૪થી૨૬૪૯ ૧૪૨૩ ૯૭,૩૨૨ થી ૨૫,૮૧૩,૮૭૮,૯૬૬-૨૭,૧૦૯૨,૧૧૯૮, ૧૯૧૨ ૩૩૪ ૨૫૫ રત્ન વિજય શિષ્ય ૯૨૪ ૨૧૫૪ ૨૧૨૮ ૫૯૧ વિજયસેન સુરિ શિષ્ય હીરવિજય હીરવા શિષ્ય ૧૦૧૮ તપ.વિજયદેવસુર-વિજયસિંહ સુરિભાનુચંદશિષ્ય ૧૨૭૩,૧૯૧૨ Page #649 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વીર વિજય ૧૩૫ર સઝાયાદિ સંગ્રહ વિવેકહ ૫૭૮ તા.હીરસુરિ-વિજયસેન સરિ-હર્ષાનંદવિ શિષ્ય વિશાલ સુંદર ૫૭૭. હીરવિજય સુરિ પ્રશિષ્ય વિશાલ સામસુરિ ૨૨૯૫ વિશુદ્ધ વિમલ ૩૧૩,૩પ૩,૮૩૭,૧૭૯૮,૨૧૦૩,૧૧૨૨ થી ૩૫, ૧૨૦૯,. ૧૨૭૯,૧૪૩૯, ૧૭૧૪, ૧૮૬૪,૧૮૭૮, ૨૦૦૩,૨૧૪૦-૪૧ ૨૧૬૮,૨૬૬૯ કીતિવિમલ-વીરવિમલ શિષ્ય સં. ૧૮૦૦ પાલણપુર વીર વિજય ૧૦૧,૪૦૦,૧૨૭૦,૧૨૭૪,૧૭૮૭,૨૦૩૫ તા.હીરવિજય હીરલે-વિનયવિજય-લમ્બિવિજય શિષ્ય વીર વિજય ૮૬૪-૧૪૩૫ ઉત્તમ વિજય શિષ્ય ૨૧૩૯ તપ. વિજયસિંહ સુરિ–સત્યવિજય-પૂરવિજય ખીમા વિજય-જય વિજય-પં. શુભવિય શિષ્ય સં. ૧૮૬૨-૩ મેરૂ તેરસ ૧૨૦, ૧૬૯,૨૮૦–૮,૩૭૦,૭૩૩-૩૪, ૧૦૧૧,૧૧૯@ી ૧૨૦૩,૧૨૯૯, ૧૩૭૭, ૧૪૦૦, ૧૭૬૭,૧૭૮૪,૧૮૮૦,૧૯૨૩,૨૦૧૨,૨૦૧૪,૨૦૨૨,૨૦૭૫ થી ૭૮,૨૧૨૩,૨૨૧૩૧૪,૨૩૯૬,૨૪૩૦–૩૧,૨૪૮૨ ૨૫૨૯-૩૦, ૨૫૫૬,૨૫૮૦,૨૬૧૭ થી ૩૪,૨૬૭૦ વિરમુનિ ૩૦૦,૮૨૨,૮૭૭,૯૭૧ (વીર મુનિશિષ્ય ૧૮૮૧ સં. ૧૬૯૯ લાહેર) વીરવિમલ ૮૧૨,૧૯૯૯ તપ, દાનસુરિશ્રીપતિ વિબુધ શિષ્ય વૃદ્ધિ વિજય ૬૨૩ લબ્ધિ વિજયલક્ષ્મી વિ. શિષ્ય ૧૮૫૨,૨૬૫૧ રત્નવિજય-સત્યવિજય શિષ્ય ૧૧૫૯ થી ૬૮ વિજયપ્રભસૂરિ-લાભ વિજય શિષ્ય શર્યાભવ સુરિ ૧૧૯૬ શામજી ૧૬૧૦ શાંતિકુશલ ૧૧૦૬,૨૩૮૩ તપ.વિજયદેવસૂરિ-વિજયસેનસુરિ-વિનય કુશલ શિષ્ય સં. ૧૬૭૩ સિયાણ શાંતિવિજય ૨૪૩,૨૬૨, ૨૪૯૩ થી ૯૬ (૨૫૯૪ મયાવિજય શિષ્ય) સં. ૧૯૪૯ થરાદ શાંતિવિમલ. ૧૦૦૫,૧૭૦૩ (વિજયપ્રભ સુરિહર્ષવિમલશિષ્ય) શિવજી શ્રી પૂજ્ય ૨૩૫૯ સં. ૧૭૪૦ સારણી શહેર શિવસાગર હર્ષસાગર શિષ્ય શીલવિજય ૩૧૦ (૧૪૨૬ સં. ૧૮૮૬) ૨૪૭૫ શુભવિજય ૮૯૯,૯૦૦,૧૬૫૪ શ્યામમુનિ ૨૫૫૭ ગીકરણ વાચક ૧૨૫૦ શ્રીસાર મુનિ ૪૮,૮૨૯,૨૬૩૫ રત્નહર્ષ શિષ્ય ૧૦૧૬ Page #650 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -હર્તાવારી અનુક્રમણિકા શ્રુતર`ગ વિ સકલચ ૬૭ મુનિ ૧૩૪૭ શ્રીસારમુનિ શિષ્ય સવત ૧૭૧૦ ૨૨, ૮૯, ૨૩૧, ૨૩૪, ૩૩૦થી૩૩, ૫૭૪, ૫૮૨, ૫૮૪, (૬૪૫ સ’, ૧૯૬૧) . ૭૮૭, ૮૩, ૮૨૫ ૯૧૫, ૯૨૬, ૧૧૧૬, ૧૧૨૧,૧૨૪૮,૧૩૬૭,૧૫૪૫,૧૫૯૪, ૧૫૯૬, ૧૬૨૩થી૨૬, ૧૬૪૦થી૫૩ ૧૭૧૫, ૧૮૫૫, ૧૯૩૩, ૧૯૫૩, ૨૦૯૩, ૨૧૨૧, ૨૨૩૯, ૨૩૯૦, ૨૪૭૭, ૨૫૩૧, ૨૦૦૯થી૮૨ સત્ય વિજય ૫. ૨૨૦૯ સત્યાનંદ ૧૭૭૩થી૭૫ ૨૯૬, ૩૦૯, ૧૦૧૨, ૧૪૨૯, ૨૧૨૭ ૨૬૬૧ સબલદાસ સમય સૌંદર ગણી ૭૬, ૧૦૭, ૩૦૮, ૩૪૯, ૭૦૧, ૭૦૬, ૭૯૬, ૯૧૬, ૧૦૨૦, ૧૦૨૪, ૧૨૧૧થી૧૫ ૧૨૨૫, ૧૨૬૯, ૧૨૭૨, ૧૨૮૬, ૧૨૯૩, ૧૩૫૪, ૧૩૬૬, ૧૩૬૮, ૧૩૭૫, ૧૫૪૭, ૧૬૦૦ પાટણું ૧૭૦૨, ૧૮૬૦, ૧૮૭૧, ૧૮૮૮, ૧૯૬૮, ૨૨૪૭, ૨૩૧૬, ૨૩૨૧, ૧૬૧૬, ૧૮૬૬, ૧૯૭૭, ૨૧૫૬ ૨૧૬૯, ૨૧૨૩, --સદગુરૂ ૧૩૫૩ સરૂપચંદ --સહેજ રત્ન શુ --સહજ (વિજય) સહેજ વિમલ -૨૩૯૧, ૨૪૫૪ ખરતર॰ યુગ॰ જિન ચંદ્રસુરિ-જિન સિંહસુરિ–સલય∞ શિષ્ય સ’, ૧૬૬૮ સુલતાનનગર; ૧૬૯૮ અહમ્મદપુર, સં.૧૬૬૨(૬) સાંગાનેર સ`.૧૬૬૯ સિદ્ધપુર, સમરચંદ સુરિ સમર સિધ ૮૮, ૧૫૩૦/૧ પા ચંદસુરિ શિષ્ય ૧૭૧૦ ૧૧૪૧ ૯૪૯ ૫૭૯, ૧૪૯૮, ૨૩૨૮ ૨૫૮૨ --સહેજ સુંદર સંધ વિજય-સુધા સયમ ધર સાગરાનંદ સુર સાધારણ ધરમશી કવિ સાધુ કીર્તિ વાચક -સાધુરંગ ૨૩૮૦ ખર૦ -સાંકળયદ યંસિદ્ધ સૌભાગ્ય મુનિ માણુસા ચામાસુ` ડીર વિજયસૂરિ શિષ્ય ૭૩૫, ૧૨૭૨, ૧૩૬૬ ૧૬૮, ૨૭૫, ૬૦૩, ૧૨૬૫, ૧૩૫૪, ૧૪૩૪, ૨૫૩૪ ૮૪ ૧૦૯૪થી૯૬, ૧૨૯૪થી૯૭, ૧૯૭૩થી૭૬, ૨૩૫૦ ૨૯૦, ૫૫૩ ૨૪૭૯ સ, ૧૫૭૨ જિનચંદ્રસુરિ-સુમતિ સાગર શિષ્ય સ. ૧૬૮૬ નવાનગર ૨૭૬, ૬૯૭, ૭૨૮, ૭૪૪-૪૫, ૧૭૭૭, ૧૮૬૭/૧ સુર સૌભાગ્ય શિષ્ય ૮૧૬ Page #651 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૬૦૧ ૧૩૫૪ સઝાયાદિ સંગ્રહ સિદ્ધિવિજય ૯૯૨, ૨૨૪૬, ૨૪૪૩, ૨૫૮૯ પં શીલ વિ. શિષ્ય ૫૮૦, ૧૬૨૦, ૨૩૯૭ કનિભાવ વિજય શિષ્ય. સિંહ કુશલ મુનિ ૨૬૩૭ (હીરગુરૂ-શાની શીલપંડિત શિષ) સં. ૧૫૬૦ સિંહ વિમલ ૭૯, ૧૯૩૯ સુખ વિજય અતિ વિજય શિષ્યા સુજ્ઞાન વિજય ૨૪૯૭ બુદ્ધિ વિજય શાંતિ વિ.શિષ્ય. સુદર્શન વિજય ૨૧૮૧ બુધ સંધ વિજ (ન)ય શિષ્ય. સુધન હવે ૮૬૦, ૨૩૮૯ સુમતિ વિજય ૭૧૬, ૮૭૪, ૧૪૩૩ (૨૪૬૦, ૨૪૮૮) લમી વિ.શિ. સુમતિ હંસ ૭૫ સં. ૧૭૭૩ (૧૭૧૩) સુયશવિમલ ૮૭૨, ૨૦૫૪થી ૫૭ જ્ઞાન વિમલ શિષ્ય સુરચંદ મુનિ ૨૫૧૪ (સુરવિજય ૧૧૦૭ પં. સિદ્ધિ વિજય શિખ્ય) સુંદર હંસ ૬૦૫ (સુમતિ સાસરિ-હેમ વિમલ સુરિ શિષ્ય સેવક ૩૦૬-૭,૩૫,૫૫૧,૮૩૦,૧૦૧૭,૧૨૨૧,૨૧૨, ૨૧૪૫, ૨૫૯૮, ૨૨૯૮ સોમ વિમલસુરિ ૧૨૧૭, ૧૩૯૬ હેમ વિમલસુરિ શિષ્ય સં. ૧૯૭૨. ૬૦૬-૭, ૨૦૪૯ સૌભાગ્ય હસુરિ શિષ્ય સૌભાગ્ય વિજય પ૯૪,૫૯૯ થી ૬૦૧ વિજયદેવ સરિ-કવિ સાધુ વિજય શિષ્ય છરણગઢ ૬૧૧(૮૮૬,૨૪૮,૨૫૩૩) ગુણવિજય શિષ્ય ૨૪૧૭/૧, ૧૫૦૪ થી ૬ તપ. વિજયપ્રભ સુરિ-વિ . રત્નસુરિ–લાલવિજયશિખ્ય સં.૧૭૪૨ સમાણુ સૌભાગ્ય વિમલ [૮૭૨,૨૦૫૪ થી ૫૭ જ્ઞાનવિમલ શિષ્ય સૌભાગ્ય સાગર ૯૭૩ થી ૭૬, ૧૫૦૪ થી ૬ મહિમા સાગર શિષ્ય સંવત ૧૭(૮)૧૩ પાટણ માસુંહરપાધિ (મુનિ) ૭૦૪,૧૨૫૪,૨૨૨૮-૨૯,૨૬૦૭,૨૬૭૭ હરખ કુરાલ ૨૨૪૦ હરખવિજયમુનિ તપ. હીરવિ.સુપિવિ.સેનસુરિઝશિયસં.૧૫૪૪નાગોરમાસું ૧૨૧,૯૦૫, ૧૦૧૩,૧૩૨૫, ૧૩૫૮,૧૮૧૪, ૧૮૬૭/૧,૧૯૩૦, ૨૧૯૨, (૫૫૧ સંવત ૧૮૦૭) હરખસાગર ૧૫૪૧ લમસાગર સુરિ શિષ્ય સં. ૧૭૯૮ હરિ ૫૮૧ હકીર્તિ સુરિ નાગરીત પ.હીરવિજયસુરિ-ચંદ્રકાર્તિસૂરિશિષ્ય ૫૮૫,૨૧૪૭થી૪૯ હર્ષમુનિ ૨૬૮,૭૦૪ હર્ષવર્ધન દ૯ કલ્યાણવધન શિષ્ય Page #652 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ર્તાવારી અનુક્રમણિકા હ‘સભુવન(પ્રશ્ન)સુરિ હુ સવિજય હસસાગર હ‘સસેામ હિતવિજય હીર(રા)સુતિ હીરવિજય (હીરલા) હીરસૂરિ હીરાન ક્રૂજી વિજય 99 હેમવિજય હેવિમલ સત ૧૫૪૪ ૧૫૪૪ ૧૫૬૦ ૧૫૭૨ ૧૬૦૨ ૧૬૩૫ ૧૬૩૯ મહિમા સુંદર ૧૯૬૧થી૧૭૧૦ ૧૬૬૨ ૧૬૬૫ ધનતેરસ ૧૩૬૫,૨૬૩૫ ૮૧,૨૨૧૯, (૨૧૪૫) વિજયાનંદ સુરિ શિષ્ય. સાગરાન`દ સુરિ-ચંદ્રસાગર સુરિ શિષ્ય સામવિમલ શિષ્યઃ ૮૩૩ ૧૭૧૮ ૩૬૭,૨૦૩૨ ૨૦૨૫,૨૨૪૮ શ્રીપૂજ્ય કેશવજી શિષ્ય ત્રભાવતી ૨૮૦,૭૧૭,૯૭૯ થી ૮૫,૧૧૪૦,૧૪૩૬,૧૭૯૬, ૧૮૧૪, ૨૧૬૨,૨૫૫૫,૨૫૦૭,૨૫૩૬ થી ૪૧ ૧૩૮૩ ૨૬૭૧ ૯૬૯ ૪૦ થી ૪૨,૨૦૦૮ 卐 રચના સવત તથા સ્થાનના નિસ્થ વાળી ૨૬૭૭ સજ્ઝાયામાંની અનુક્રમણિકા કર્તા તથા રચના સ્થાન નાગાર ચામાસું નંદસૂરિ કારટગચ્છ સિંહ કુશલ મુનિ સાધુ કીર્તિ વાચક દેવદ્ર રતનાભાઈ મેહતા દશેરા ૧૩૫૫ પૂજ્ય સુખાનંદજી શિષ્ય સં. ૧૮૬૭ સાદડી લક્ષિત વિજય શિય તપ. દાનવિજય શિષ્ય, વિષ્ણુધ નવિજય-ઉ. યશોવિજય શિષ્ય ૨૩૪૨ વિજયસેનસૂરિશિષ્ય હેમનિમલ સુરિશિષ્ય૧૧૩૯ ૫૫૮ હરખવિજય ખંભાત સમય દજી માનંદ (મનક) સાંગાનેર પડિલેહણુ બારમાસી સભ્યાય નાર ૧૩૫૮ ૨૮૨૪ ૨૬૩૭ ૨૪૭૯ ૨૫૧૩: ૨૦૭૧ ૧૬૩ ૬૪૫ બીજી જુએ કર્તા વારી ૮૨૫થી૨૭, ૨૦૭૯થી૮૨ Page #653 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩પ૬ સઝાયાદિ સંગ્રહ ૨૩૨૭ ૧૬૬૬ સમય સુંદર સાંગાનેર, ૧૨૧૧થી૧૫, ૧૫૪૭,૯૭૬ ૩૪૯, ૭૦૬ ૧૬૬૯ સિંહપુર, ૧૬૬૮ મુલતાન, ૧૬૯૮ અહમદપુર, નાગોર ૧૬૬૯ પો ૧૬૭૧ થી ૧૭૦૩ જયસેમ મુનિ ૭૦૭૨ રાજસમુદ્ર મુનિ ૭૪૨, ૯૫૩, ૧૩૭૧, ૧૬૨૭થી૩૯ ૧૬૭૨ સેમ વિમલ સુરિ ૧૩૯૬ ૧૬૭૩ સીયાણ શાંતિકુશલ ૧૧૦૬૦ ૧૬૮૦ ઉસમાંપુર લાભ વિજય ૬૯૯. ૧૬૮૬ નવાનગર સાધુરંગ ૨૩૮૦ ૧૬૯૨ સાચોર વિનય મેરૂ ૧૪૨૧ ૧૬૯૩ રાજનગર લબ્ધિચંદસૂરિ ૫૧ ૧૬૯૬ ખંભાત ભાવ વિજય ૨૩૧૦થી૧૪ બીજી જુએ કર્તાવાદી ૧૬૭ વરાટનગર દેવમુનિ ૧૧૫૧ ૧૬૯૯ લાહાર વીરમુનિ ૧૮૮૧ ૧૬૯૯ છીકારીનગરી ભીમયુનિ (વિજય) ૨૧૮૬ ૧૭૦૧ માનસાગર ૩૪રથી૪૪ ૧૭૦૨ અકબરપુર મેરૂવિજય ૨૨૮૩થી૯૦ ૧૭૩ જેસલમેર જયસમ મુનિ ૧૬૨૭થી ૩૯ સાંતલપુર ચોમાસુ કેશર કુશીલ ૧૭૧૦ સકલચંદજી જુઓ કર્તાવારી ૧૭૧૪ ધર્મમુનિ ૧૭૧૯ પાલણપુર દીપવિજય જુઓ કૌંવાદી સુચી ૧૭૨૧ ખંભાત ૧૭૭૮ થી બુરહાનપુર જ્ઞાન સાવર છે ૧૭૨૫, ૧૭૪૧ સેનાપુર ચોમાસુ મેરૂ વિજય ૧૮૯૩,૧૬૦૩ ૧૭૨૯-૩૦,૧૭૪૧,૧૭૫૯ મેડતા બીજી, જિન હર્ષસુરિ કર્તાવારીમાં ૧૨૬થી ૩૮ ૧૭૩૩,૧૭૩૫ રનેર ઉ. વિનય વિજય ૩૭૩-૪૧૭૨૯, ૨૩૦૦-૧ છે રંગ વિજય ૨૦૪૪થી૪૮ ૧૭૩૪, ૧૭૩૮ માન વિજય ૧૧૫૫થી૫૭ ૯૫૬ ૧૭૪૦ શીવજી શ્રી પૂજ્ય સારણી ૨૩૫૯ ૧૭૪૧. મૈયા ૫૪૯ ૧૭૪૨ સમાણ શહર સૌભાગ્ય વિજય ૨૪૧૭/૧ ૧૭૪૪ યશ વિજય ઉપા. સુરત ૮ થી ૧૯ બીજી કર્તાવારીમાં ૧૬૦૬ ૨૪૩ Page #654 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કર્તાવારી અનુક્રમણિકા ૧૭૪૬ ૧૭૪૭ ૧૬૫૩ ૧૭૫૫ ૧૭૫૬(૮૧) ૧૭૫(૯)૭ ૧૭૫૭ દશેરા ૧૭૫૯, ૧૭૬૩ ૧૭૯૮, ૧૮૨૪ ૧૭૬૫ ૧૯૬૬ ૧૭૭૧ (૧૭૯૧) ૧૭૭૧ (૩) ૧૭૭૭ ૧૭૭૮ ૧૭૮૨ ૧૭૮૫ ૧૭૮૭ ૧૭૯૭થી૧૮૩૬ ૧૭૯૭ ૧૭૯૮ ૧૮૦૦ ૧૮૧૦ ૧૮૧૦ ૧૮૧૯ ૧૮૨૪ ખંભાત, ૧૭૫૩ તેજ સિધ ઋષિ કવિયણ રાણપુર ચામાસુ "" ૧૮૩૫ ૭૬૮, ૧૭૨૬ ૧૨૨ ૮૨૮. અમદાવાદ ૨૦થી૩૧. ૧૧૦૨થી૫. ૯૯૮થી૧૦૦૦ ૬૨૦, ૧૫૧૯થી૨૩ જુએ કર્તાવારી લિસ્ટ ઉંઝા ઉનાવા ૧૭૮૫ ગજંગમુનિ ૯૯૧ ૧૭૭૧ રામવિજય ૧૩૪૧થી૪૩, ૧૭૭૦થી૭૨. કહાન ઋષિ વિનયચ’દ મુનિ ભાવરતન મુનિ ભાવપ્રભસુર જિનવિજય ઉદયરતન વાયક રંગુન રાણપુર રાજનગર (મુનિસુ’દર) કાંતિવિજય સુમતિહંસ ૧૭૭૪ (૮) આણુ દસાગર ૧૧૦થી૧૧૭ ૧૭૭૭ ખેમાસાહ આસાદિ, હિંદી મુજબ ભાદ્રવઉતરતે) ગુ. ૫'ચાંગ મુજબ ૧૪૮૦ (હ"દીપ"ચાંગ), ગુજરાતી ખંભાત જેતસીમુનિ ખીઢાનેર વિશુદ્ધ વિમલ થેાભણ મુનિ મહાન દમુનિ તેજિસ ધ મુનિ પાલણપુર અચલ ગચ્ચે જ્ઞાનસાગર ગુરહાનપુર નિત્યલાભ ગગડાણુ ચામાસુ ઋષભદાસ વિ જુએ કર્તાવારી સૂચી ન્યાયસાગર સુરત ચેામાસુ` ૨૧૮૨ રાયચંદ ઋષિ જુએ કર્તા વારી સૂચી નવાનગર દેવદિવાળી ૧૮૩૮ જીસી, રીયાગામ આસકરણમુનિ,, હરવિજય વઢવાણ ૧૩૫૭ પાલણપુર મૂલજી (ઉદ્દષરતન અ`તેવાસી) ભક્તિ વિજય લાંકાઋષિ માનસિંહ ૧૩૭૬. ૭૦૫ ભુજચામાસું ૧૧૭૦થી૮૦. ૨૬૫૨થી૬૦ ૮૮૧થી૮૮૩ ૧૫૪૧ ૧૧૨૨થી૩૫ ૨૧૦૧ ૨૫૬૦ ૨૧૬૦ ૧૭૦થી૧૭૮ ૨૦૮૩થી૮૫ ૭૧૯થી૨૨. Page #655 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૫૮ સજઝાયાદિ સંગ્રહ ૨૦૨૦ ૧૬૯૩ ૧૮૩૮ ખેમવર્ધન ૧૮૮૭ ૧૮૪૦ મુકુંદ મોનાણી ગાનંદપુર ૨૨૭૩થી૮૨ ૧૮૪૮ પાટલીપુર-વિમલાચલે અઈમુત્તા-સ્થલિભદ્રની પદસ્થાપના ૨,૨૫૭૩ ૧૮૫૨ પીપાડ ચોથમલ યુનિ. ૧૮૫૦(૫) કાગળીય માલમુનિ અંજાર ૩૭૮થી૮૩ ૩૮૫થી ૯૦ ૧૮૫લ્હી૧૮૯૧ દી૫વિજય-કવિ ખંભાત ૮૫૩થીપદ ૨૦૮૬થી૯૧ ૧૮૬૨(૫) દિવાળી ખીમચંદ શીવરાજ ધ્રોળ પ૬૩ ૧૮૬૨ કવિ શુભ વીરવિજય રાજનગર ૨૬૧૭થી૩૪ ૧૮૬૩ જ્ઞાનસાર કિશનગઢ ૧૭૮૦ . ૧૮૬૭ ફા. સુદ ૧૩ હીરાનંદજી સાદડીશહેર ૨૬૭૧ ૧૮૬૮ લાલચંદઋષિ રામપુર (ડેટા) ૨૧૫૧ ૧૮૭૧ રામચંદ ગણી ૧૩૯૧ ૧૮૭૪ મેવલાભ હાલાપુર પપર ૧૮૭૫ જિન ઉદયસુરિ આનંદનગર ૩૮ પ્રકાશસિંહ ગેહલ ઉત્તમચંદ કાતિ કબીજ ૨૦૧૯ -૧૮૭૬ ખુશાલરતના ૨૬૭૬ ૧૮૭૭ અષભવિજય ૮૦૮થી૧૦ જુઓ કર્તાવારી સુચી ૧૮૭૮ દિ. આસો ઉત્તમવિજય ૧૫૫થી૫૫ ૧૮૮૫ મૂળચંદજી ગોંડલચોમાસુ ૧૨૨૩-૨૪ મોહન ૧૯૩૫ જયપુર-(મરૂધર) ચોમાસું ખુશાલચંદ ઋષિ ૭૨૭. ૧૮૯૩, ૧૮૯૮ પાનાચંદછમુનિ વઢવાણ ૧૮૧૨, ૨૫૩૩ -૧૯૦૦ સુરશશી ૬૯૦ ૧૯૦૪ રૂપવિજય ૧૪૩થીપ૧ ૧૯૧૩ સંયમધર ૮૪૫-૬ ૧૯૧૬ જેતપુર, ફતેહપુર,ગેડલ,૧૯૧૭નોતનપુર, ૧૯૨૦ પ્રાચી પાટણખેડીદાસમુનિ ૧૯૨૧ નરેંદ્રમુનિ મહુધા ગુજરાત ૧૯૪૦થી૪૯ ૧૯૨૯ વિનય વિજય ૧૩૫ર ૧૯૩૦ કવિદાસ ૨૯૮ હરખવિજય ૫૫૧ ૧૯૪૦ સંયમધર રાજકેટ ૨૪૭૫ ૧૮૮૬ ૧૯૩૭ Page #656 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aોંવારી અનુક્રમણિકા ૧૩૫૯ ૧૯૪૯ શાંતિ વિજય થરાદ ૨૪૯૩થી૯૯ ૧૯૬૩ બુદ્ધિસાગર સુરિ (સાણંદ ગુજરાત) ૬૯૨ રત્ન વિજય ૧૫૯૭ ૧૯૭૬ અંચલ૦ પુણ્ય સિંધુ સુરિ જખૌ બંદર ચોમાસું ૨૫૫૪ શીલ વિજય ૧૪૨૬ ૧૯૯૦–વીર સં. ૨૪૬૦ ચરણવિજય ૧૩૫૯ ૧૯૯૭ દીપ વિજય ખંભાત ૬૩૬ ૧૯૭૨ ૧૯૮૬ જગતની વિચિત્રતા વિધિવિંધાતા નિતિ માર:"ાત્રોડ્યાવન્ | ૧૧માનિguથાનિગમ: તાત્ત: પર્યાદ નામાનિ પુજાર્ચ કો'કને સવાશેર માટીની ખોટ છે, કો'કને દીકરા ઉદ્ધત છે, કો'કને ભૂખ લાગતી નથી, કેકને ઉંધ આવતી નથી. કેકને પત્ની કર્કશા છે. આનું રહસ્ય શોધતા કેટલાક અકસ્માત જ આ બધું બને છે –એમ કહે છે. કેટલાકે ઈશ્વરની માયા જવાબદાર ગણુ છે, કેટલાકે જુદા જુદા કારણ ગયા છે. જૈન દર્શને ઉપરના લેકમાં બતાવ્યા પ્રમાણે જગતની વિચિત્રતાનું કારણ yવકત કર્મ જ કહે છે. અને તે કમ સંબંધી થીઅરી ચોક્કસ વિગતવાર બતાવી છે. જેમ ઘાસ ગાયના પેટમાં જઈ દૂધ રૂપે બને છે, અને તેમાં મિઠાશ વગેરે ઉત્પન્ન થાય છે, તથા પાણુ અને લેટ પલાળ્યા પછી તેના આથામાં ઈડલી–ઢોકળા માટે જરૂરી ખટાશ ઉત્પન થાય છે, તેમ રાગ-દ્વેષના અધ્યવસાયથી આત્મા સાથે કામણ વગણ ચાંટી દૂધ-પાણી તથા લોઢાઅગ્નિની જેમ એકમેક થઈ કમ બને છે. અને તે કર્મમાં જુદા જુદા આઠ પ્રકારના સ્વભાવ ઉત્પન થઈ શુભ કર્મો સુખ આપે છે, અને અશુભ કર્મો દુખ આપે છે. Page #657 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૬૦ સઝાયાદિ સંગ્રહ આ અશુભ કર્મને બંધ છૂટે નહિ ત્યાં સુધી ન ગમે તેવી ગતિ અને નિમાં જન્મવાનું, ન ગમે તે રીતે જીવવાનું, સુખની ઈછા હોવા છતાં દુઃખમાં રિબાવાનું, મરવાની ઈચ્છા ન હોવા છતાં મરી જવાનું, અને મર્યા પછી પણ ન ગમે તેવા શરીર ધારણું કરવાના. આ કર્મો ઉદયમાં આવતા વિમાનની દુર્ઘટના, ભૂકંપ, નદીનાપૂર, ટ્રેનના અકસ્માત, ગેસની દુર્ઘટના; આ બધી ઘટનાઓમાં બાલ દષ્ટિએ ભલે જુદા જુદા કારણે દેખાય પરંતુ આંતરિક કારણ આત્મા ઉપર લાગેલ પૂર્વકૃત કર્મનીજ અદશ્ય શકિત કામ કરી રહી છે. " આ આત્મા કપુદ્દલથી કેમ બંધાય છે? એ કમબંધના મુખ્ય હેતુ. કયા? સ્થૂલ હેતુ કયા? એ કમને ઉદય કેટલા કાળ પછી થાય? કયાં સુધી એ - કર્મ આત્મા ઉપર ચૂંટી રહે? એ કર્મના ભોગવટા વખતે એ કર્મમાં કેવી શક્તિ ઉત્પન્ન થાય? જે કર્મ મોડું ઉદયમાં આવવાનું હોય, તે કર્મ ઉદીરણા દ્વારા વહેલું ભોગવી શકાય. કર્મ બંધની ક્રિયા જુદી જુદી વ્યક્તિમાં એક સરખી દેખાતી હોય, છતાં પરિણામ-ભાવના દ્વારા રસમાં-ભગવટામાં કે ફરક પડે ? આ બધા કર્મના નાશને ઉપાય શો? આ બધી જ બાબતનું કર્મ વિષયક તત્ત્વજ્ઞાન જૈન દર્શનમાં આપ્યું છે. પરંતુ ટુંકમાં સમજવું હોય તો भ्लोलार्धन प्रवक्ष्यामि यदुक ग्रंथकोटिमिः । परोपकारः पुण्याय पापाय परपीडनम् ॥ *T[Julh MIT ઇતિ શુભમ | Page #658 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૃથ્વી ગોળ નથી. પૃથ્વી ફરતી નથી. એપોલો ચંદ્ર પર પહોંચ્યું નથી ! આ વિષયો ઉપરાંત * પ્રાચીન ભૂગોળ * પ્રાચીન ખગોળા * પ્રાચીન ગણિત તથા પ્રાચીન આપણી પ્રાણપ્યારી સંસ્કૃતિને e સમજવા શીખવા માણવા આજે જ પધારો. જંબદ્રિપબિક જંબૂદ્વીપ વિજ્ઞાન રિસર્ચ સેન્ટર પાલીતાણા - (સૌરાષ્ટ્ર) પીનઃ 364270