Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Xie Xie Rui Rui Duan Rui Duan :Peng Lian Meng Ji Ge ahama Qin 11 ATESTHETI Dan Dan Dai Yu Zhi Zhang Zhang Zhang For Private and Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhIkharataragacchIyamuniratnaiH zrImAdbhiH kSamAkalyANopAdhyAyaH viracitam tacca zrIkharataragacchamaNDana zrImatrailokyasAgarAjJAnusAriNabhiH sAdhvIvara lakSmI dIkSitAsiMhazrIziSyAbhirupadiSTAbhaH lAdubAI acarajabAI makkhUbAI ityavAbhiH subhAvikAbhiH 63 kAvhela mohamayI naM. 2 ityatra su-varga priMTiMga mudrAmaMdire vhI. pI. goThoskara ityanana mudrApayitvA prAkAzyaM nItam / vIra saMvat 244. vikrama saMvat 1870 amUlya mitIlaM For Private and Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prastAvanA D - // aham // viditamevAtra khalu zrutapAradRzvanAM bhavyajamannAM, yaduta tribhuvanatilakAyamAnama gavadaI. dvacanAzayaM vividbhirvidbhiH pUrvAcAryaiH sAmpratikAnAM bhavyAnAM sukhahetave nAnAvidhAni nirmitAni prakaraNaratnAni, subahani ca tAni tAni vyAkhyAnakAni / teSvevAnyatamaM dvAdaza |parvI vyAkhyAnaM vyAkhyAnanivandharatna prANAyi zrImadbhiHpravaratarakharataragacchagaganAGgaNAmbara ma. NIyamAnaiH samupArjitabhUpasabhAsaMmAnaramAnaiH shriikssmaaklyaannkaabhidhaanruupaadhyaayaiH| ete kadA.katama mahImaMNDalaM maNDayAmAsuriti khalu paripRcchAyAM pravartamAnAyAmetadatrottarAmaH-yataite vicAravido mahAnubhAvA ekottaroSTAdazazatatame ( 1801) hAyane vaikrame For Private and Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir marusthalIyaM kezaradezara nAmAnaM grAma mAlunAmAnamanvayaM ca sahaivAtmanA daapyaashckruH| dvAdazottarASTAdazazatatame ( 1812 ) vaikrame vatsare cAlpIya sA kAlenaiva samupajAtavarAgyAtirekAste dIkSAmagrahISuranadharmAbhivAnebhyo munivarebhyaH / adhyayanaM tvebhirvyadhIyata vivivazAstrapAraMgatebhyaH zrIrAjasomopAdhyAyabhyaH / paThanaviSaye'mISAM kIdRga mAtavaibhavasamabhavaditi tu puro darzamAnena zrIpugyacaritakAvye varNitena padyatrayeNa jJAsyate vijJavaraiH tathAhi-- "chAtreSu sarveSu paThattu jAtucidU vArANaseyo vibudhaH samAyayau / ziSyAH same makSu parAGmukhI kRtAstenaikakenottamazAstracarcayA // chAtreSu sarveSvavalokayattu kha-manyeSu pazyatsu ca pAThakAnanam / pRthvItalaM cAkalayattu keSucid draSTuM tathecchattu pareSu pustakam // tasmin kSaNe siMha ivonmukhaH kSamAkalyANakaH sa~skRtagarjitaMddhat / uccaNDa zuNDArAmivA zupaNDitaM samyagvijigye 'skhlitoruyuktibhiH||3|||| etena muniprakANDena svanezvarI devyapi sAdhitAsIt / tenA'nAdhigamyamapi yaM kamA For Private and Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tInAM zrImatInAM zrIlakSmI zrI sAdhvInAmanumatyA svaguru zrIsiMha zrImahAsAdhvI smArakatvenAGkari / tabhAvamAsasAda / tatazca pUrvoktAnAM paramagurUNAM caraNapaGkajacaJcarIkAyamANayA pratApazriyA, mAnazriyA | devazriyA, vimalazriyA, premazriyA, jJAnazriyA ca anyAbhizca tAbhistAbhistadIyaziSyAbhiH | samupadiSTA acarajavAI, lAdUbAI, makkhUbAI, ityAdikAH paramazrAvikA etanmudraNopayuktaM dravyaM svasvakozAtsaMcitya daduriti samuditodArabhAvAstAH kathanAvasarajJaiH prazasyAH / kiJca zailAntanivAsI jainakSatriyagauDavaMzAvataMsaH prathitakIrtirAziH zerasiMha mahodayo'pi atra viSaye prazaMsAspadanAmarhati yato'sya mudrApaNavidhau paropakAraparAyaNacata skenAnena sudhiyA'timahatA prayatnena svakAryajAtaM vihAya saharSa sahAyatA pradattA / etacca mumbA puravAstavdhana paNDitavararAjamitra gurudattazarmaNA zobhanarItyaiva saMzodhi tam pAzcAtya zuddhipatravidhAne sAhAyyamApAdayatA'nukramaNikAdi ca viracayatA yodhapurA nivA| sinA tatratyarAjakIya pAThazAlA pradhAnAdhyApakena dAdhIca dadhimatha kAsalyopAkhyadhIra dhurINa For Private and Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir viSaya pradirbhAvayAMcakArIsmai sAM / anekAn kila bhUmipradezAn svagamanena punItenAnena || tapodhanena jayazalyamerupattanamapi adhyavAsi tatraiva ca bhairavamUrtigataM yantraM samuddadhAra vyAkhyAca ||D) tadyantraprabhAveNaivAsau vijayamanayattatratyaM tadAtanaM mahIpAlamityapi karNAkarNikayA''karNyate / tadArabhyaiva mahAtmA mahAmahIndrasaMmAnyatAyAH parAM koTimAsasAda / saddharmapakSapAtinA vicAravatAnena pustakoDAra-dharmazAlAvidhApanAdIni nAnAvidhAni dharmakarmANi saMpAdayAMcA krire ityapi na khalvajJAtaM janAnAm / anye'neke nibandhAnyabhantsata vipazcidapazcimenAnena svakIyayA saralayA vizadapratibhayA / evamanena vijJAnarAzinA munimahodayena dvAdazaparvI vyAkhyAnaM ca niramAyi / tannAmAni tvetAni1cAturmAsikavyAkhyAnam 2 aSTAhikAvyAkhyAnaM 3 dIpamAlAvyAkhyAnam,4 jJAnapaJcamI vyAkhyAnam, 5 kArtikapaurNimAvyAkhyAnammAnekAdazIvyAkhyAnam 7 pauSadazamIvyAkhyAnam 8 mestrayodazIvyAkhyAnam 9 holikAvyAkhyAnam 10 caitrapUrNimAvyAkhyAnam 11 akSayayatRtI - For Private and Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yAvyAkhyAnam 12bAdazaM punaH rohiNIvyAkhyAnam / taca bhASAmayaM vidyate, tathA laukikaprathayA dvAdazatvena gaNyamAnamastItyata eva dvAdazaparvI vyAkhyAnabhityAkhyAyate janaiH, mAbhUdeSA cira pracaritA lokoktilRptpato'smAbhirapidAdazaparvIvyAkhyAnamiti nAmaiva vinyastam / ekAdazapati navatvenocyamAne ca satvaraM nopalakSyate tadIyaM tadetpustakamiti / | etadgraMthaviracanasamayastu avasAnagatena graMthakArasyaiva "saMvayomarasASTarAtrika" i-| tyAdi padyena 1860 vikrama saMvatsarAtmaka iti spaSTaM jnyaayte| | evaM zubhakarmabhirakSINaM svakIyaM yazaH zarIraM samupAAsau yazodhano mahAtmA trisapta. tyuttarASTAdazazatatame 1873 vaikrame varSe'nityamidamAtmIyavapurvihAya tridivamalaJcakAra / / atIva mahimazAli pracuraM caitaccaritamatra vistarabhiyA'prasaktatayA ca vizeSeNa na pradarzitamiti vijJeyaM vijnyaiH| etannibandhaprakAzanaprayatnastu zrIkharatara gacchAdhipati zrIjainAcArya zrI 108 zrI|| bhUSita sukhasAgara munivara padhara zrImatrailokyasAgara mahArAjAnAmAjJayA, : / tathA mahAsa-IKI zrIkharatara gacchAdhipati zrIjainAcArya zrI 108 zrI For Private and Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sekkkkk For Private and Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paNDita mAdhavAtmaja-vidyAbhUSaNa paNDita bhagavatIlAla zarmaNAtra nibandhe samutsAho dArzataH itaHparaM yatkimapi kathamapi kasminnapi viSaye kAcana truTirbhavettAM saMzodhayiSyanti |paramakRpAlavaH sAdhava iti saprazrayaM tAnprAta prArthayateAzvina zukla tryodshii| satkRSI saMvat 19.. vaikrame etatsaMdarbha nirmAtA paM0 bhagavatIlAla zarmA vidyAbhUSaNaH etatpustaka prApti sthAnam (pattA) zrI saMghasamastasamudAya, seTha phUlacaMdajIkI dharmazAlA phalodI (mAravAr3a) - For Private and Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // zrIH // smAraM smAraM sphuradjJAnaM dhAma jaina jaganmatam / kAraM kAraM kramAmbhauje gaurave praNatiM punaH // 1 // nivaDAM prAktanaprAjJairvIkSya vyAkhyAna paddhatim / likhyate lezato vyAkhyA caturmAsikaparvaNaH // 2 // yugmaM // ihApADha] ( 1 ) kArtika ( 2 ) phAlguna (3) caturmAsakAnAmanyatame caturmAsikaparvaNi samAgate sati anyonyasApekSavyavahAra nizcayAbhyAM yuktaM zrIjinazAsanaM vijJAya For Private and Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // 1 // / ekAntavAdanirAkaraNena Avazyaka graMthokta samAhitAkSara zuddhaTaMkalapyaM lakSaNacaturthabhaGga| tulyaM dravyabhAvaliMgasaMyuktamicchadbhiH syAdvAdarucibhirdharmArthaprANibhiH samyak dharmakRtyaM kartavyaM / atra hi catvAro bhaMgAH proktAH sani / tathA hi / azuddharUpyamazuddhamudraM (1) zuddhasUyaM zuddhamudraM ( 2 ) zuddharUpyamazuddhamudraM ( 3 ) zuddhamudramazuddharUpyaM ( 4 ) / tatra | prathama bhaMge carakapabriAjakAdayaH (1) dvitIye pAvasthAdayaH (2) tRtIye pratyekaboddhAH(3) antarmuhUrtakAlamagRhItadravyA zcaturthe sAdhavI dravyato bhAvatazca zuddhibhAjaH ( 4 ) | eteSuvaturthabhaMga eva zuddhatvAdupAdeya iti / atha zrAdAnAM prathamataH sAmAnyena kiJci-|| nitya karma ucyate / etadduratAnantabhavabhramaNabhIrubhijainamArgAnusAribhiH zraddhAlubhiH sarvadA bahusAvadhavyApArAH varjanIyAH / vizeSataH phAlgunAdimAseSu tilAdi dhAnyaM na rakSaNIyam / vatra sajIvotpattivinAzasambhavAt / tathA saMdhAnamAmraphalAdInAM yadi saMsaktaM bhavettadA- || // 1 // For Private and Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tyAjyaM / jantubhirmizraM phalaM madhukavilyAdeH puSpamaraNizigrumadhukAdestyAjyaM / varSAkAle | taMdulIyAdi patrazAkaM na bhakSaNIyam / bahusUkSmAH sajIvamizritatvAditi yogazAstre hemAcAryAH / gurjarAdau mahAjana prasiddhaMtu phAlguna pUrNimAta Arabhya kArtikapUrNimAM yAvat | prAyeNa patrazAkaM na bhakSyamiti / tathA / atipakkaM zlathIbhUtaM calitarasaM cirbhaTikAdiphalaM | jIvAzrayatvAdarjanIyaM / punaH sachidramaparipakkaM phalamapi jIvasadbhAvAttyAjyamiti / evamandha- | dapi / ajJAtaphalAdi yadabhakSyavastu tatparivartham / uktaJca / yataH / kAvyaM (zlokaH ) || ajJAtakaM phalamazodhitapatrazAkaM pUMgIphalAni sakaTAni cahaTTacU meM / mAlinyasapiraparIkSitamAnupANAmete bhavanti nitarAM kila doSadAni // punaryavadravyaM grISmakAle zIghravinAzi bhavati tatsopayogena satAM niravadyameva sevya- | | miti / atha vizeSato asminparvaNi kRtyaM dyte| sAmAyika (1) Avazyaka (2) For Private and Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA . // 2 // pauSadhAni (3) devArcanaM ( 4 ) snAnaM ( 5 ) vilepanAdi (6) brahmakriyA (7) dAnaM (8) tapomukhAni (9) bhavyAzcaturmAsikamaNDanAni // vyAkhyA bho bhavyAH / / etAni sAmAyikAdidharmakRtyAni caturmAsamaNDanAni / alaGkArabhUtAni vidyante bhavatAM hi sevyAnIti jJeyam / yadyapi caturmAsakatrayamasti, tathApi yaduddizya vyAkhyAnaM vidhIyate tannAma grAhya na kopi doSaH / atrahi kazcitpumAna sAmAyikaM karoti kazcitpratikramaNaM kazcityopamityAdi yojyam / yathAzakti etAni kartavyAni bhavanti / na kazcidvirodha iti iha prathamaM tithayo vilokyAH / te ca tridhA tathA hi "cAuisaThamuddiTha puNNa mAsiNIti" siddhAnte uktatvAt / mAsamadhye dve caturdazyau re aSTamyo amAvAsyA pUrNimA ca etAH SaT cAritratithayaH / Asu cAritramArAdhyam / zIlAMgA cAryAdi gItArtheKA rAhatanvAt / uddiSTazadvena jinakalyANakatithayaH / paryupaNAdi tithiApica graahyaa| dvitIyA // 2 // For Private and Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - - - paJcamyekA dRzyo jJAna tithyH|essu jJAna mArAdhyam / anyedarzane tithayaH tesu darzanamArAdhyam / etAvatA samyag dRSTibhirmithyAtvaparihAreNa devapUjanaM, gurusevana, jainAgamazravaNaM, dharmakriyAnumodanaM, tIrthayAtrAkaraNaM, jinakalyANakabhUmisparzanAdibhissatataM sampatkaM nirmalaM kAryamiti / | uktaM ca / " jammaM dirakAnANaM ticchaya rANaM mahAnubhAvANaM / jacchaya kiranivvANaM AgADhaM | daMsaNaM hoi 1 "-iti prasaMgata uktaM / prathamaM sAmAyikasvarUpamucyate / samasya rAgadveSarahitasya sato jIvasya ayojJAdInAM lAbhaH prazamasukharUpaH samAya tadeva sAmAyikaM manovAkAyaceSTAparihAreNa muhUrtaM yAvat sarvavastuSu samapariNAma ityarthaH / uktaM ca "nindA pasaMsAsu samosamopamANAvamANakArIsu / samasayaNa pariyaNamANo sAmAiya saMga ujjIvo ||1||jo samora | saba bhUesu tasesu thAvaresu yA tassa sAmAiyaM hoi imaM kevali bhAsiyaM ||2||"saamaayiksthito hi zrAvako gRhasthopi yatitulyo bhavati taduktaM " sAmAiyammiya karA samaNo iva For Private and Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir / 3 // || sAva uhava ijammA / eeNa kAraNeNaM vahuso sAmAiyaM kujhjhA. // 1 // " ataeva sAmAyikasthasya devasnAnapUjanAdAvapyadhikAro nAsti / sAmAyika rUpe bhAva stave prApte sati dravyastatkAraNA naucityAt sAmAyikasya durlabhatA ythaa| "sAmAiya || sAmAgaM devA cintanti hi yaya mAjhjhami / jai hui muhuttamegaM tA ahma devattaNaM sulahaM" 1 // | iti / iha sAmAyikakartA zraddhAluvividhaH RddhimAna anardizca, tatra yaH RddhimAna anarddhizca / | tatra yaH RddhirahitaH saH sAdhusamIpe jinagRhe poSadhazAlAyAM svagRhe vA nirvighne sthAne || | sAmAyikaM kurute / yastu rAjAdimaharthikastasya sAmAyikavidhAnaM mahatADamvareNo | pAzrayamAgatya yata IdRzApi sAmAyika kurvanti iti loke jinazAsanasya mahAprabhAvanA | saMjAyate iti / atha saamaayiksyaassttaunaamaanucyte|"saamaaiyN (1) sama iyaM (2) samma vA || ) | u (3) samAsa ( 4 ) saMkhevo // (5) aNavajhaM ( 6 ) ca pariNA (7) paJcarakANe // 3 // For Private and Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 8 ) yate adya // 1 // " vyAkhyA sAmAyikaM samabhAvaH 1 samAyikaM samyag dayApUrvakaM sarvajIveSu pravartanaM 2 samdagvAdo rAgadveSabhayAdiparihAreNa yathAvasthitakathanaM 3 samAsaH | stokAkSaraiH karmanAsakastatvAvabodhaH 4 saMkSepastokAkSarA mahArthAdvAdazAGgI 5 anavadyaM niSpApAcaraNaM 6 pariNA pApatyA gAtsamantAdvastujJAnaM 7 pratyAkhyAnaM parihariNIdavastu| tyAgaH 8 ityaSTau nAmAni / athaiSAM krameNASTau dRSTAntA darzyante / tatrAdau damadantadRSTAnto / yathA // hastizIrSanagare damadanto ( nAma ) rAjA (AsIt ) tasya ca ekadA hastinApurasvAmibhiH pAMDavaiH kauravaizca saha sImAnimitto mahAna vivAdaH saMjAtaH / tadanantaraM kiyadbhi| dinairdamadante jarAsaMdhanRpasevArthaM gate sati pANDavaistaddezo bhagaH / tadA tAM vArtAM zrulA kruddho damadantaH sadyo bahusainyamAdAya hastinApuropari samAyAtastatra cobhayeSAM parasparaM mahadyuddhaM saMjAtaM / paraM daivavazAtpANDavAH kauravAca bhagnAH / damadantastu vijayaM prApya svasthAnaM gataH / 1 For Private and Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir cAtu | tata ekadA sa nRpaH saMdhyAyAM paJcavarNajaladasvarUpaM dRSTvA saMprAptavairAgyaH saMsAramapitAhazamevAsAraM vibhAvayan pratyeka buddhitayA pravrajitaH / tataH pratigrAmaM viharan hastinApure | vyA prAtolyA bahirdeza kAyotsargeNa tasthau / tadA rAjavATikAM gacchadbhiH pANDavairmArge taM muni | vilokya lokamukhAimadantaM rAjarSi taM vijJAya sadyo azvebhya uttIrya vidhinAbhivandya tasya dvividhamapi balaM prazasya calitAH / tadanantaraM tenaiva mArgeNa gacchanto duryodhanapramukhA || kaurakhA api tathaiva taM damadantaM vijJAya bahubhirdurvAkyastaM tiraskRtya bIjapUrakaphalamekaM || tadupari prakSipya gatAH tato yathA rAjA tathA prajetinyAyAt tadanu gacchadbhiH sarve rapi sevakaH kASThapASANAdinikSepAnmuneH samantAduccaistaraM catvaramiva kRtaH / athArAmataH | pratyAgacchanto pANDavAstasyaiva muneH sthAne tanmahaccatvaraM dRSTvA lokebhyaH praznapUrvakaM tatsarvaM / PA kokhakRtaM duzceSTitaM jJAtvA sadyastatrAgatya pASANAdidUrIkaraNapUrvakaM taM damadantaM praNamya For Private and Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svasthAnaM gatAH / tadA pAMDavairitthaM sammAnito kauravairapamAnitazca sa munIndra ubhayatra sama | bhAvamakaronmanAgapi rAgadveSAdikaM na kRtavAniti samabhAve damadantavRttAntaH // 1 // atha dayApUrvaka pravRttau metAryadRSTAnto yathA / metArya (nAmA kazcit ) muniH prAgbhavAcaritadurita| vazAt rAjagRhanagaryau cANDAlakule samutpannaH / cANDAlyA ca janmasamaya eva mRtavatsAyai | dhanada zreSThapalyai pracchannamarpaNAttadgRha eva vRddhiM prAptaH krameNa yauvane prApte prAgbhavamitradeva | sAhAyyAdaSTau zreSThikanyAH punazcaikAM zreNikanRpaputrIJca pariNItavAn / tato dvAdazavarSAnte | devavacanAt zrI vIraprabhusamIpe pravRjyAmAdAya bahudezeSu viharannekadA ( tasyAmeva ) rAjagRhanagaryau svarNakAra gRhe bhikSArthaM praviSTaH / tadA svarNakAre bhikSAnayanArthaM svagRhe praviSTe |sati zroNikanRpasya devapUjAnimittaM tatkRtA aSTottarazatapramitAH svarNayavAH krauJca pakSiNA | bhakSitAH sa ca krauJcaH uDDIya bhitterupari sthitaH / tAvat svarNakAropa ( gRhAbhyantarata ) For Private and Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA0 zuddhAhAramAnIya bahiH samAyAtastatra tAn svarNayavAnapazyan tameva sAdhu taccauraM manyamAno | jagAda / bho sAdho ! ihasthA yavAH kena gRhItAH (ityAkarNya) sAdhunA cintitaM yadi | pakSiNA bhakSitA iti vakSye tarhi madvacanAdevAyaM enaM krauJcaM haniSyati evaM vicintya maunamevAzritya sthitaH / tadAtiruSTena svarNakAreNa sAdhoH kaNThe pAzo dhRtastena tasya cakSuSI niHsRtya bahiHpatite / tayaiva vedanayA sa sAdhuH asakRtkevalIbhUtvA muktiM prAptaH / itthaM prANAntopasargepi metAryamuninA jIvadayaiva manasi dhRtA na kimapyanyacintitam / evamanyai | rapyAcaraNIyam / iti samayike bhetArya dRSTAntaH // 2 // ___ atha satyavAde kAlikAcAryadRSTAnto yathA / turamaNInagaryA kAlikAcAryANAM bhAgineyena dattanAnA purohitena balAtsvakIyaM nRpaM kArAgAre niHkSipya svayaM rAjyabhAraM bibhratA ekadA mAtRpreraNayA AcAryasamIpaM gatena tenaiva dattenonmatta // 5 // For Private and Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | prabhutayA dharmejyA ca sakrodhaM zrIgurubhyo yajJaphalaM pRSTe sati gurumidhairya mavalambya | " yajJo hiMsAyAH phalaM naraka" miti satyameva vacaH proktam / na punaranyathA / tataH kotra | pratyayaH iti tena punaH pRSTe sati sUriNoktaM tasminneva itaH saptame dine tava mukhe akasmAdviSTA patiSyati tatoti kruddhena dattenAtaM tvaM kathaM mariSyasi / guruNoktaM / ahaM samAdhi naiva mariSyAmi mRtopi ca svarga gantAsmi / tadA dattaH huMkRtissana tata utthAya sUribhiH svabhaTaiH rakSito svagRhamAgatya pracchannaM sthitH| tataH sa datto matimohAtsaptamamapi dinamaSTamaM / | manvAnaH adyAcAryaprANaiH zAntikaM kurve iti vicintya gRhAnirgataH / tadA eko mAlikaH | puryA pravizan kAryAkulatvAt rAjamArge eva malotsarga kRtvA tanmalaM puSpairAcchAdayA- | | mAsa / tAvattatraiva mArge gacchato dattasya azvakhuraH kSiptvA sAviSTA mukhe patitA tadAsvAdatazcamatkRto tatsaptamaM dinaM vijJAya viSaNNaH san pshcaanivRttH| tadA etasya bahuvidhadurA For Private and Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cAtu0 vyA0 | cAreNa khinnairmUlamaMtribhirjitazatrurnRpaH paJjarAniSkAsya rAjye sthApitaH dattastu balA dvadhvA rAjJe samarpito rAjJA ca zaMkubhyAM prakSipya adhogniM prajvAlya zvAnAnvimucya kadarthita-R stena mRto narakaM prAptaH / AcAryastu bahudhA sammAnitaH / iti kAlikAcAryasatyoktI dRSTAntaH // 3 // athastokAkSarairmahAtatvajJAne vilAtiputradRSTAntaH / yathA / rAjagRhanagA~ dhanadattanAmA vyAvahArika stasya catvAraH putrAH susumA nAmaikA putrI vilAtI nAmaiko dAsazvAsIt / ekadA sa zreSThI svakIyamekaM putraM durAcAriNaM vijJAya gRhAbahini| kAsitavAn / sopi tato niHsRtya caukhalyAMgatvA sthitaH athAnyadA sa vilAtIputro | bahubhizcauraissaha cauthaM rAjagRhanagaryAM gatvA tatra svayaM tacchreSTigRhaM pravizya susamA | nAmnI kanyAmAdAya tRNaM gRhAnnirgatastAvat sa zreSThirapi kanyAnayAnAtha putraissahita // 6 // For Private and Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir stadanvadhAvat / evaM kiyati mArgetikAnte zreSThinamatyAsanna mAgataM vIkSya bhItena vilAtIputreNa susamAmastakaM chitvA kare pragRhya dvitIyakare ca rudhirAliptaM khaDgamAdAya parvatopari | Aruruhe / sa zreSThI tu tatsvarUpaM dRSTvA viSaNNaH san pratyagAt / atha vilAtIputra etAdRzena bhayaMkararUpaMga gacchan mArge kAyotsarthaM kamapi sAdhu sthitaM vilokyamitthamuvAca / | bho muNDin ! dharma kathaya nocedanenaiva khaDgena tavApi zirazchetsye / sAdhu| rasyaitAdRzaM bhISaNarUpaM dRSTvA jhaTiti ' namo arihantANa " mitipadamuccArya AkAze uDDIya upazama (1) viveka ( 2 ) saMvare ( 3 ) tipadatrayAtmakaM dharma tadane | coktvA nirgataH / nirgate sAdhI vilAtIputrastadarthaM cintayan svAtmani tanmadhyagamekamapi gugamapazyamAnaH tatprAptyarthaM samapariNAmeM dhRtvA karasthakhaDgAdikaM tatraiva parityajya munisthAne eva kAyotsargArthaM tasthau / tadA taccharIrAliptarudhirAdigaMdhAdupAgatena For Private and Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cAtu vyA0 // 7 // koTikagaNena taccharIraM sachidraM kRtaM paraM sa manAgapi na cacAla / tRtIye dine tatraiva | dehaM vimucya svarga prAtaH / iti samAse vilAtIputra dRSTAntaH // 4 // | athastokAkSerermahAtha kathane laukikaH paNDitacatuSTayadRSTAnto yathA / vasantapure jitazatru | rAjA tasyaikadA zAstrazravaNecchAsIt tadA caturbhiH paNDitaiH zloka lakSapramitamekaikaM graMtha | nirmAya nRpAya niveditaM / tadRSTvA nRpennoktN| ime graMthAstvati mahAntaH nAlyakAlena zrotuM | zakyAstasmAt svalpAkSarairevaiteSAM sAramAtraM vadataH / tacchutvA taizcaturbhiH paNDita stacchArabhUtazlokamekaM nirmAya nRpAye proktaM / tathA hi / " jIrNe bhojanamAtreyaH kapilaH prANinAM dayA / vRhaspatiravizvAsaH paJcAla strISu mArdavaM // 1 ||-"-vyaa0 Atreya nAmA vidvAn vakti / prathama bhukte AhAre jINe sati punarbhojanaM kAryamiti vaidyakagraMtha | siddhAntaH / kapila paMDitaH prAha / sarveSAM prANinAM dayA kAryA iti dharmazAstra paramArthaH / / For Private and Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vRhaspatiH kathayati strISu vizvAso navidheya iti nItizAstrasiddhAntaH / paJcAlapaNDito brUte / strISu mRduttA dhAryeti kAmazAstrarahasyam / evaM stokA kSarevharthakathanaM dvAdazAGgI rUpaM saMkSepeNa sAmAyikaM bodhyam // 5 // atha niSpApAcaraNe dharmaruci sAdhu dRSTAnto yathA / dharmaghoSAcAryasya ziSyo dharmarucinAma | sAdhurnagare bhikSArthaM bhraman rohiNyAkhyAyAH brAhmaNyAH gRhaM praviSTastayA ca bhrAntyA niSpAditaM viSaprAyaM vijJAya duSTa budhyAsAdhavedattaM sAdhunA saralasvabhAvena tadgRhItvA svasthAne Agatya | gurubhyo darzitaM gurubhistadRSTvA kaTukaTuMbikAzAkaM proktaM bho mahAbhAga ! idaM | zAkaM viSaprAyamasti ataH kasmizcinninujasthAne gatvA grAmAdvahiH sthaMDile sthApayatu bhavAn / dharmaruH stathetyuktvAgurvAjJayA nikhadya bhUmo gatvA yAvattatzAkaM sthApayatuM lagna stAvattanmadhyAyatite kasmiMzcidvindau gandhAkRSTAH vavhayaH kITikAH saMmilitAstadgaMdhagraha For Private and Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // 8 // Nenaiva sadyo mRtAH / tadahukITikAmaraNaM dRSTvA pApabhIrussAdhurjIvadayAM cintayan asya zAkasya gaMdhena mA kopijIvadhArI mRtyu bhAgbhavatviti vudhyA svayameva tatsarvaM zAkaM bhakSi-| tavAn tataH sadyo mRtvA sadgatiM prAptaH iti niSpApAcaraNe dharmarucidRSTAMtaH // 6 // ___ atha pApatyAgena yadvastutatvajJAnaM tatra ilAghutradRSTAMto yathA ilAnagare dhanadattazreSThI tasya ilAdevIsevanAt ilAputro jAtaH sa caikadA tatrAgatAnAM videzIyanaTAnAM nRtyaM pazyana | atisuMdararUpAM kAcana narttakaputrIM vilokya prAgbhavasnehAttasyAmatyaMtAnurakto babhUva / tataH | gRhamAgatya pitaraM prati uvAca bhotAta ! mAMpratitAmeva nartakaputrI pariNaya nocenmaraNaM zara| NIkariSye paramaparakanyApANigrahaNaM sarvathA na vidhAsyati pitAtasyAtyAgrahavijJAya kathamapi | niSedhdumazaknuvatA vRddhanaTasamIpaM gatvA tatputrI mArgitA naTenoktaM yadyasmatkalAM zikSayitvA | bahudhanamekIkRtya asmadajJAtiM poSayet tarhi asmataputryAH pANigrahaNaM kuryAt || For Private and Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zreSTinA tadvacaH zrutvA ilAputra samIpamAgatya naToktamabhiprAmaM proktam ilAputrastadapyaMgIkRtya | haThena gRhAnnirgataH naTeSu militaH tataH / kiyatA kAlena teSAM sarva kalAsu nipuNobhUtvA venAtaTanAmanagaraM prAptastatra rAjJe svakalAdarzanAya svayaM vaMzamAruhya ramate sma / atha taddezAdhipatistatpArzvasthAM tAmeva sundarIM vilokya calitacittaH sana hyacintayataho sundarIyaM naTa bhAryA yatheSa ilAputro vaMzAnipatya mriyate cedetAmahaM gRNhIyAm / evaM cintayati nRpe ilAputraH sarvA eva kalAH kRtvA vaMzAduttIrya pAritoSikAdAne|cchayA nRpamabhivAdya dravyamayAcata / nRpastu tadAkovAca, yavyagracittena mayA | samyak kalA na dRSTA ataH punareva nRtyAdikaM vidhIyatAm / iti rAjAjJA zrutvA punastatsarvaM nRtyamakarot kintu tasya maraNamevecchatA rAjJA punarapi tathaivoktam naTastRtIya vAraM vaMzamAruhya ramate sma / tasminnevAvasare kasyacidbhAgyavataH zreSThinaH gRhe ekaH sAdhu For Private and Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra cAtu0 // 9 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhikSArthamAgataH tadA tasya zreSThinaH bhAryA sarvAlaGkArabhUSitA atisundarAGgI tamAgataM vilokya sadyaH samutthAya modakaiH sthAlaM prapUrya tasmai nyavedayat / atha ca sa sAdhurnAsAgradRTinAgapi manasivikAramakurvANaH yathecchamAhAraM gRNhAti sma / anayordvayoreva tAdRzI vRttirvaMzArUDhena tena naTena dRSTA / tadAsau svayaM nRtyakAryamagnopi tayornivikArabhAva darzanAta sadyaH samprAptavairAgyo anityAdibhAvanAM bhAvayan kevalajJAnaM prApa / anye nRpAdayopi tatsvarUpadarzanAt pratibuddhAH iti parijJAne ilAputradRSTAntaH // 7 // atha pariharaNIya vastutyAge tetaliputradRSTAnto yathA / tetalinAmnikasmicinnagare kanakaketurnAma rAjAsIt sa ca rAjyalobhAjjAtamAtrAneva putrAn vinAzayati / tasya tetaliputrAnAmAtyastasya poTTilA nAma bhAryA''sa / sA ca pUrva maMtriNotIva | vallabhAsIt parantu kiyatA kAlena kathaMcidaniSTA jAtA. ekadA tasyA gRhe AhArArthaM kAcitsA For Private and Personal Use Only vyA0 // 9 //
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir KdhvI upAgatA, mantripanyA tAM praNatipurassaraM satkRtya bhartRvazIkaraNopAyaH pRSTaH / sAdhvyA coktaM "dharmaH sevyoyena sarva eveSTArthAH siddhayanti" itizrutvA mantripatnI saMsArAdviraktAsa. tIdIkSA grahaNArtha patiM papraccha / mantriNoktaM dIkSAM gRhANa paraM yaditvaM devapadaM prApnuyAstarhi mAM pratibodhayestayApi tadvacoGgIkRtya dIkSA gRhItA / atha kiyatA kAlena zarIraM vihAya devaKK padaM praaptaa| atha kadAcinmantriNA jAtamAtra eva rAjJaH putro pracchannaM gRhItvA svagRhe | | vArdataH / ekadA paralokaM gate tasmin kanakaketunRpe sa eva kanakadhvajanAmA rAjakumAraH mantriNA rAjye sthaapitH| tena kanakadhvajenatu sarva mevarAjya kRtyaM tasyAdhInaM kRtaM / sa ca tetAla| putrAkhyo mantrI aharnizaM rAjakArye manaH kadApi dharmakRtyaM na karoti / atha pUrvapratijJAnusAreNa dharmacyutaM svapati vijJAya saiva poTTalikA taM pratibodhayitumacintayat / ekadA daivavazAt mantriNa upari rAjA kupita. kintu mantriNA tanna jJAtam |ath prabhAte rAjakAryArtha mantrI rAja For Private and Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA0 cAtu0 // 10 // sabhA gatavAn paraM tadAgamanaM nirIkSyApi tasmin dine sarvaeva sabhyAH pratyutthAnAdikamavidhAya prAGmukhA babhUvuH na kenApi satkRtaH / evaM svakIyApamAnaM vilokya khinnamanAH sadya eva svagRhamAgatya AtmanaH kumaraNAzaMkayA svahastenaiva aneke maraNaprayogAH kRtAH paraM devena sarva eva vaiyarthya nItAH / tatovimanAbhUya sthitaM mantriNatayA poTTalikayaiva prahitastatpratibodhAya devaH prAdurbhUya uvAca bhomantrina ! khedaM mA kuru IdRgvidhaM saMsArasvarUpaM vidyate tatvatastu na kopi kasya svajanosti ityAdi vAkyaistaM pratibodhya devaH svasthAnaM yayau / mantrI api sarvavibhavaM parityajya sadyo dIkSAM gRhItavAn / iti pratyAkhyAne tetali-2 putradRSTAntaH // 8 // iti sAmAyikapadaM vyAkhyAtaM / ityAcaM vyAkhyAnaM / athAvazyakapadaM vyAkhyAyate tatrobhayakAle tadavazyaM kartavyaM tadevAvazyakaM pratikramaNa mityarthaH / tatphalaM tu "Avassa eNa eeNa sAvau jai viharau hoI / durakAna mantaki // 10 // For Private and Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir riyaM kAhI cireNa kAleNa" / vyAkhyA / zrAvako yadyapi bahurajasko bahupApayukto bhavati tathApi etenAvazyakena karmaNA toke va kAlena duHkhAnAmantakriyAM vi nAzaM kariSyati iti / kiJca "Avassa ubhayakAlaM usahamiva je karaMti ujhjhattA / / / | jiNu vijhjhakAhaya vihiNA akamna rogAyate huMti" vyAkhyA yezrAvakA upayogayuktA saMtaH prabhAtasaMdhyAkAle jinavaidha kathitavidhinA samyak prakAreNa auSadhimivAvazyaka kuti te karma rogarahitA bhavaMtIti // 2 // pratikramaNaniyame sAjaNasiMhadRSTAntaH sa caivaM sAjaNasiMhanAmA zreSThI dvisaMdhyakA lavelAyAM pratikramaNaM vinA bhojanaM na kAryamiti niyamavAn babhUta ekadA phIrojapatisAhanAmnonRpeNa kasyacidaparAdhavazAt kArAgAre kSiptastadA tatra sthitenApi tenArakSakapuruSebhyaH paJcAzanmitAn suvarNaniSkAn dalA pratyahaM pratikramaNaM kRtaH | For Private and Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA0 ekadA tadetAdRzI dharmAbhiruciM zrutvA prasannenagajJA ratnadvayaparikSaNa vyatikare tRtI-|| yaratnaM jaganmadhye tvamiti vacanAtprasannena suratrANena sa muktaH sammAnitazca tadA bhItairA | rakSakai niSkAH pratyarpitAH paraMtu zreSTinA te niSkAstebhya eva dattAH proktaM ca aho etaddhanaM kiyat yato amUlyaM pratikramaNaM mayA kRtaM bhavatsAhAyyAditi dRSTAMtaH / atha pauSadhaM vyAkhyAyate dharmasya poSaM puSTiM yaddhattetampauSadhaM tatrAhAra 1 zarIrasatkAra 2 gRhavyApAra 3 AbrahmanivRtti rUpaM 4 bodhyaM tatphalaM cedaM "posapahi ya suhe vosaha bhAve asuhA iSaveinitya saMdeho / cchidei niraya tiraya gai vihi apya matteNa" pauSadha vratasthiratve kAmadevadRSTAMtaH yathA / kAmadeva zrAvakaH pauSadhesthitaH san nizAyAM tasya dRDhapremaparIkSakena daivena duSTagaja | 1 nAga 2 pizAca 3 rUpaibahudhA kSobhito manovAkAmanAgapi na kSubhita iti // 1 // 11 // For Private and Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ar devArcanasnAna vilepanAni vyAkhyAyaMte devasya zrIjinendrasya tatpratimAyAzca | arcanaM vAsAdinA snAnaM jalAdinA vilepanaM caMdanAdinA kartavyaM etatpadatrayeNa sarvepipUjA prakAraH sUcitaH pUjAphalaM cedaM " sayaMpamajhjhaNe punnaM sahassaM ca vilevaNe sahasAhAssiyAmAlA aNataM gIya vAiyaM // 1 // ityAdi atra dRSTAMtAH svayaM vAcyA atha brahmakriyA 1 dAna 2 tapo 3 mukhAni vyAkhyAyate / tatra brahmakriyA brahmacaryaM sudarzana zreSThayAdivat zIlavatapAlanamityarthaH | tatphalaM yathA "jo deha kaNaya koDI ahavA kAre ikaNaya jiNabhavarga tassa na tattiyapunnaM jattiya bhavvarA dhariye // 1 // " iti dAnaM hi abhaya 1 supAtra 2 anukaMpo 3 vitta 4 kIrtta 5 bhedAtpaMcavidhaM tatra dvAbhyAM mokSaH tribhirbhogaprApti iha abhayadAne dRSTAnto yathA / ekadA rAjagRhe sabhAsthitena zreNikanAmnA nRpeNa sabhyebhyaH mantribhyaH For Private and Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cAtu0 vyA0 // 12 // prati coktaM yat "saMprati nagare sarvapvApa vastuSu kiM vastu sulabhaM svAdu caasti'| ttacchutvo | ta UcuH / mAMsaM sulabhamasti svAdu ca tadeva / tadAkarNya nRpeNa cintitaM yadime kSatriyA stunirdayAH ataH punarapyevaM na jalpayurityevaM vidhAsya / atha kiyati kAle gate ekadA tadeva / cintayan rAtrau sarveSAM teSAM kSatriyANAM gRheSu pRthak pRthak gatvA rAjA ekamavAdIt "bho || kSatriyAH ! asmadrAjakumArazarIre adyaiva kAcinmahAvyAdhirutpannA atastasyA zAntyai | vaidyairevamuktaM yadi TaMkadvayamitaM manuSyamAMsamasmai dIyeta tadAyaMjIveta. naanythaasyjiivnopaayH| ataH yUyaM rAjJogrAsajIvinastadbhavadbhireva etatkAryaM kartavyaM / tacchutvA tenoktaM bhagavana ! na hi svamAMsapradAtuM mAmakI zaktirasti atastvaM mattaH svarNamudrAsahasraMgRhANa paramasmai prayojanAyAnyatra eva gaccha / rAjA ca tadAkarNya mudrAsahasraMgRhItvA anyatrAparasya gRhe agacchat / tadA zrutamAtreNaiva tenApi mudrAsahasrapradattaM / evaM pratyekasya gRhe paribhramana // 12 // For Private and Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tairdattaM bahudhanamAdAya prabhAte samAgatsu sarveSu tatsarva dhanaM darzitaM / proktaM ca bhoH bhoH | kSatriyAH! yUyaM gatadine kathamevamabadatayanmAMsaM sulabhamiti mayA tu TaMkadvayamitamapi manuSyamAMsaM etAvatA dravyenApi na labhyate / tacchutvA sarva eva lajjitA babhUvuH / atrArthe | | zlokaH "svamAMsaM durlabhaM loke lakSaNApi na labhyate alpamUlyena labhyeta palaM parazarIraja" // 1 // ___ ataH savereva iti buddhA abhayadAna buddhirdhAryA // iti // tapohi duSTASTakarma vinAzakaM | | sakala labdhijanakaM bAhyAbhyantarabhedena dvAdazavidhaM dRDhaprahArAdivavyAtmabhiH samAH | | caraNIyaM / tapomukhAni ityatra mukhazaddharatvAdyarthakaratena bhAvanAdi parigrahaH iti ! vyAkhyAtaM | | atra brahmakriyAdipadaM kiM ca / atradharmArthinA AtmanindA kartavyA na tu pareSAM nindote / / tatra citrakAraputrI dRSTAnto yathA / kAJcana purAdhIzena jita zatrunAnnA rAjJA svasya navIna sabhAyAM kasyAzcit kanakamArI For Private and Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org cAtu0 vyA0 / 13 // | nAmnyAcitrakAra putryAH nirmitaM citramayUramatIva sundara sAkSAnmayUramiva dRSTvA tacAturyaguNaraJjatastena rAjJA saiva citrakArasutA pariNItA / tayA ca svabuddhayA pratyahaM navya navya kathAkathanena sa nRpaH pAmAsAna yAvat svAvAse evAnItaH / tadA rAjJA bhum|| sA svagRhasyaikAntadeze upavizya pitRgRhasambandhi sAmAnyaveSaM paridhAya "he Atman! rAjamAnyatvamasthiramasti ahaMkRtina vidheyA tavapitRgRha sambandhi nIliyamRddhirasti "ityaadi| vacanairAtmAnaM nindatisma / athaikadA chalaM pazyantIbhistapatnIbhistayAkurvANAM tAM vilokya ||1) nRpAyoktaM yadeSA bhavatAM vazIkaraNAya kimapi tAntrikaM karma pratyahaM karoti tato rAjJA | parIkSArthamekadAkasmAdAgatya tAmAtmanindAM kurvANAM vilokya tuSTena paTTarAjJI kRtA / aparAH sarvA eva patnyazcApamAnitAH / evaM dharmArthi bhirAtmanindA kAryA iti| anyacca / caturmAsikaparAdhAyatuM kAmaibhavyAtmabhirasmindine svasvAtIcArAH | // 13 // For Private and Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zaMsA 5 saMlekhanaM kRtvA yadyevaM cintayati tadAtIcArAH eva ca yadi kopi kAlatraya sambaMdhI atIcArolagro bhavettadA tasya me mithyA duSkRtamiti saMghAdisamakSaM vAcyam / evamagrepi bodhyam / atha paJcadaza karmA dAnAticArA yathA / AjIvikAdi nimittam kASTadahanenAGgArAdikaraNaM tadvikrayaNam iSTakAdi pAcanamityAdi aMgArakarma 1 vikrayArthaM vRkSAdeH | puSpAdicchedanam vanakarma 2 zakaTAnAM tadaGgAni ca niSpAdanaM zakaTakarma 3 zakaTavRSabhAdInAM bhATakena jIvanaM bhATakakarma 4 hala kuddAlAdimirbhUmividAraNaM, pASANAdi ghaTanaM yavAdi dhAnyAnAM sattvAdikaraNaM sphoTakakarma 5 prathamata eva mlecchAdibhyo mUlyadAnena gajadantAdikamAnAyya vikrayaNaM yadvA svayamAnIya vikrayo dantavANijyaM 6 lAkSAnIlImanaH zilAdInAM vikrayo lAkSA vANijyam 7 madyamAMsaghRtAdInAM vikrayo rasavANijyam 8 yasya bhakSaNAt prANadhArI mriyate tadviyaM tasya vikrayo viSavANijyam 9 dvipadacatuSpadA For Private and Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cAtu // 14 // | samAlocanIyAH gurkhAdInAM samakSaM teSAM mithyA duSkRtaM vAcyaM / tatra sAdhUnAM caraNasaptati | | (70) karaNasaptati (70) milanAta catvAriMzaMdadhika zata (140) matIcArA bhavanti / te ca graMthagauravabhayAna likhitAH / zrAvakANAntu caturviMzatyadhika zata (124 ) matI| cArAH santi te ca saMkSepato dante "paNasaMlehaNa (1) pannarasakamma (15, 20) nANAi | | aThyajJeyaM / vArasa tava ( 12, 56) viriyati gaM 3, 54 paNasamma ( 5, 64 ) vayaNa patteyaM | (60, 124) // 1 // " vyAkhyA / saMlekhanAyAH paJcAtIcArAstathAhi / atra itastapa prabhAvAdahaM manuSyo rAjAdi bhUyAsamiti iha lokAzaMsA 1 ito anuSThAnAtparaloke devo bhUyAsa | miti ca ihalokAzaMsA 2 kRtAnazanohaM loke pUjyosmi atazciraM jIyAsamiti jIvitA | |zaMsA 3 apUjyatvAd vyAdhi pIDitatvAt zIghaM mriyecedaramiti prArthanaM maraNAzaMsA 4 rUpaM zabdazcakAmo saugaMdhyarasasparzAbhAgAste mama prazastA bhUyAsuriti kAmabhogA| // 14 // For Private and Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dInAM vikrayaH kezavANijyam 10 tilezvAdInAM yantrapIDanam pIDanakarma 19 vRSabhAdInAM vRSaNa karNAdicchedanaM lAJchanakarma 12 kSetrAdau vanhejvalanam davadAnaM 13 godhUma karkaTyAdInAM karSaNArthaM saro -hadAdi zoSaNaM zoSaNakarma 14 asatyo duzcaritrAH dAsyAdayastAsAM pAlanamasatI poSaNam 15 iti / atha jJAnasyASTAvatIcArAH / tadyathA / akAlavelAyAM niSiddhadine vA zrutAdhyayanam 1 gurorjJAnasya jJAnopakaraNAnAM pustakAdInAM vA pAdAdi saMghaTTane nAvamAno 2 tathA eteSAmeva sammAnAdityAgaH 3 upadhAna yogAdivinA zrutAdhyayanam 4 yasya mukhAcchutamadhItaM tasya gurornAma upalapanam 5 devavandanapratikramaNAdau zuddhAkSarANAmapaThanam 6 tatraiva zuddhArthApaThanam 7 tatraivAzuddhayoH sutrArthayoH paThanam 8 iti / darzanasyASTo atIcArAstathAhi / devagurudharmaviSaye zaGkAkaraNam 1 sarvANyeva For Private and Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cAtu vyA0 |15 // | darzanAnyazobhanAnIti cintanam 2 dharmaphale sandehaH 3 mithyAdRSTInAM mahatvaM dRSTvA / | tadupari tIvrarAgakaraNam 4 zrAddhAdInAM guNazlAghAkaraNam 5 navapratibuddha zrAddhAdeH / |sthiratAyA akaraNam 6 sAdharmikANAM vAtsalyasyAkaraNam 7 satisAmarthe jinazAsa| nasya prabhAvanAyA akaraNam 8 iti drshnsyaassttaavtiicaaraaH| K atha paJcAnAM samatInAmIryAdInAM tisRNAJca guptInAM manoguptayAdInAM yathAvidhi | apAlane cAritrasyASTAvatIcArAH / tadyathA / " aNasaNamUNo pariyA" ityAdi | dvAdazatapobhedAnAM samyagakaraNe tapaso dvAdazAtIcArAstathA hi / manovIrya 1 vacanavIrya 2 kAyavIryANAM devavandanapratikramaNa svAdhyAya dAnazIlAdau asphoraNe vIryasya trayo tIcArAH sampatkasya ca pazcAtIcArA stadyathA / zrIjinendroktapadArtheSu sandehaH zaGkA || T // 15 // R|| 1 anyAnyadarzanAbhilASaH kAMkSA 2 dharmaphalaM prati sandeho vicikitsA 3 athavA || For Private and Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir malamalina vapuSaH sAdhUn dRSTvA jugupsAkaraNaM vicikitseti / mithyAdRSTInAM prazaMsA | karaNaM kuliMgIprazaMsA 4 mithyAdRSTibhissaha paricayaH kuliMgI saMstavaH 5 atha dvAdazavatAnAM SaDatIcArA ucyante / tatra prathamaM sthUlaprANAtipAtaviramaNavrate | paJcAtIcArA stadyathA / nirdayatayA kazAdibhiH pazvAditADanaM vadhaH 1 rajvAdibhistAna gADhaM | bandhanaM bNdhH| 2 zastrAdinA teSAM karNavRSaNAdicchedanam chavicchedaH, chaviH zarIraM tasya chedaH | iti vyutpatteH 3 govRSabhAdInAM skandhe sAmarthyAtiriktabhArAropaNamatibhAraH 4 cavarNavelAsu | vRSabhAdibhyo annajalaghAsAyadAnaM bhaktapAnavyavacchedaH 5 ___ atha dvitIye sthUlamRSAvAda viramaNabate paJcAtIcArAstadyathA / " tvaM caurastvaM jAra" | | iti paraM prati avicArya bhASaNaM sahasAbhyAkhyAnam 1 ekAntesthitAna kAnapi vilokya ete rAjaviruddhaM cintayantIti prakAzanam rahobhyAkhyAnam 2 vizvAsibhiH svadAramitrabandhu For Private and Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cAtu0 // 16 // | bhiryatpracchannaM kathitaM tadanyeSAmagre prakAzanaM svadAramantrabhedaH 3 kaSTena patitasya kasyacita | pRcchato alIkamIdRzaM vaderityAdi zikSagaM mRSopadezaH 4 kUTalekhazca pratItaH 5 iti / atha sthUla adattAdAna viramaNavrate paJcAtIcArAstadyathA / caurAhatavastugrahaNaM stenAhRtam | 1 caurANAM saMvalAdidAnena sAhAyyakaraNaM stenaprayogaH 2 ghRtAdau tAdRzavastuno vasAdessammelanam tatpratirUpakSepaH 3 virodhi rAjye dravyalAbhAya vastuvikrayArthagamanaM viruddha gamanam | 4 lokaprasiddhatulAmAnayonyUnAdhikakaraNaM kUTatulA kUTamAnam 5 iti / athasthUlamaithuna viramaNavo paJcAtIcArAH yathA / vaMzyAyAM vidhavAyAM kanyAyAM vA gamana aparigrahAgamanam 1 bhATakadAnena stokakAlaM yAvat AtmIyakRtAyAM gamanaM itvarIgamanam 2 aMgaM strIpuruSa cinhaM tadanyAni anaMgAdIni kucovadanAdIni teSu ramaNaM anaMgakrIDA 3 svApatyAnAmivAnyApatyAnAM pariNAyanam paravivAhakaraNaM 4 kAmabhogeSu ||" For Private and Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | gADhAmilApastIbAnurAgaH 5 iti ___ atha sthUlaparigraha parimANavate paJcAtIcArA yathA / gaNima (1) dharima (2) | bhaiya (3) paricchedye ( 4 ) ti caturvidhasya dhanasya zAligodhUmAdessamadhesatyoMkArAdinAsvIkRtya niyamAvadhiMyAvattatraiva dhaninogRhe vyavasthApanam 1 kSetra vAstumadhyavarti vRtyAdi dUrIkaraNana ekIkaraNaM 2 pUrNevadhau gRhISyAmIti buddhayA svarNarUpyAderbhAryAdibhyoK dAnam 3 kupyasya sthAlyAdezca dazakAditaH paJcakAdi karaNam 4 pUrva sAmAnyato niyama vidhAya pazcAtsagarbhayordipadacatuSpadayograhaNam 5 iti / atha paSTe dik parimANAkhya guNavate paJcAtIcArAstadyathA / U vastIrya pratikramaNe vastvAnayanaprezaNAbhyAM trayo aticArAH 3 anyAdaka yojanAyAnyasyAM dizi kSepaNaM | kSetravRddhiH 4 jAnata eva svakRta dipramANavismaraNaM smRtyantInam 5 iti / For Private and Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA0 / 17 // saptame bhogopabhogavate paJcAtIcArA yathA / saJcittaM bhakSeNa kRtaniyamasya | | kRtatatparimANasya vA puMsaH saJcittaM yadADimAdiphalaM tadbhakSaNam 1 pakkAmraphalAdi | saJcitaprativaddhaM tadbhakSaNam 2 acAlita kaNakkAdi bhakSaNam 3 pRthukAdi dRSyavastubhakSaNam | 4 atRptijanakAH laghuvIjA auSadhayastucchoSadhayastAsAM bhakSaNam 5 iti / | aSTame anartha daNDaviramaNe pnycaatiicaaraaH| yathA / kAmoddIpakazAstrAbhyAsaH kAndarpaH 1 mukhAkSibhUvikArAvekSaNaM kauTilyam 2 gAlyAdyasaMvaddhapralApitvaM maukhya 3 saMyuktasya muzala. | ghATTAderdhAraNaM sayuMktAdhikaraNam 4 snAnAdisamaye adhikatailamRttikAdInAM sammelana | sarovarAdiSu snAnAdikaraNena pRthivyAdInAM nirodhanaM bhogopabhogAtirekaH 5 iti / ___atha navame sAmAyikavate paJcAtIcArA yathA / manasi pApavyApAracintanaM mano | duHpraNidhAnaM 1 vikathAkaraNaM vAgaduHpraNidhAnam 2 apratilekhite sthAne hastAkSepaNaM kAyaduH // 17 // For Private and Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir -- -- - praNidhAnam 3 sAmAyikaM kRtvA muhUrtamAtramapi tatsevanAyA akaraNaM anavasthAnam 4 | sAmAyikaM mayA kRtaM na veti smRtivihInatA 5 iti / __ atha dazame dezAvagAsikavate paJcAtIcArA yathA / paraMpratitvayA idamAnetavyamityuktvA abhigRha viSayakadezAtparato vastvAnayanaM AnayanaprayogaH 1 tvayedaM mama vastu gRhAdAvAne| tavyamityuktvA svapAvasthAdhikavastuno'bhigRhItadezAt sthAnAntare mocanaM puSpaprayogaH 2 kaMcitkAryamAkArayantaM dRSTvA svakAryasAdhanAtha svayaM zadakaraNaM zabdAnupAtaH 3 taithava paraMprati svasvarUpadarzanaM rUpAnuprAtaH 4 abhigRhItadezAdahiH kAryajJApanAya pASANAdikSepaNaM pudgalakSepaH 5 iti| atha ekAdaze poSadhavate paJcAtIcArAH / yathA / apratilekhitazayyA saMstArakasevanam 1 apratimArjitaduHpramArjitazayyA saMstArakasevanam 2 apratilakhitAsu For Private and Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cAtura vyA0 // 18 // bhUmikAdiSu ucca raprazravaNa parisara 3 apramArjitAsu bhUmikAsu uccArAdi paristhApanam . 4 prabhAtasamaye 7.su. pAcayiSyAmItyAdiprakAracintanam 5 iti / atha dvAdaze atithisavigAgaro paJcAtIcArA yathA / sAdhumAgataM dRSTvA dAnabuddhayA | deyadravyasya cittoparisthApanam 1 saMciMtana phalAdinA deyavastuna AcchAdanam 2 svakI| yamapi modakAdi dravyaM parakIyamiti kathanam 3 yadi etena niHsvenApi dAnaM dattaM / tatkimahamatopi hIna iti mAtsaryAt dAnaM 4 AhAramAnIya bhuJjAnAnAM bhuktavatAM vA sAdhUnAM nimantraNam yathA madIyo'bhigrahopi na bhajyate vastvapyetena gRhItamityabhiprAyaNeti 5 itthaM dvAdazavratAnAM paSThiratIcArAH sarvepi militAH 124 iti eSAM madhye ye kepyatIcArAH lamA bhaveyusteSAM mithyAduSkRtamastviti saMghAdisamakSaM vAcyam / tataH srvessttaarthsiddhiH| iti cAturmAsikatraya vyAkhyAnam // 1 // // 18 // For Private and Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir atha aSTAhikAvyAkhyAnaM likhyate / zAntIzaM zAntikartAraM natyA smRtvA ca mAnase / K: aSTAhikAyA vyAkhyAnaM likhyate gadyabandhataH // 1 // iha ca sakaladuSkRtavAriNi vimala // dharmakAriNi iha paratra ca kRtaprabhUtazarmaNi dhIparyuSaNAdi parvaNi samAgate sati sakalasurA. | surendraH saMbhUya zrInandIzvaranAmni aSTamadvIpe dharmamAhamAnaM kartuM gacchati tatra tAvannandIzvara| dvIpasya madhyabhAge caturdikSu catvAroJjanagirayaH santi / aJjanavarNAH parvatA ityarthaH / teSAM pratyekaM caturdikSu catasro vApyaH santi, tAsAM vApInAM madhyabhAgeSu dadhimukhAkhyAH | parvatAssanti / dadhivarNAH svetAH ityrthH| punaIyoIyopyo rantareSu dvadro ratikaraparvato | vartate / raktavarNAvityarthaH / evaM caikakAanagireH samantAt catvAro dadhimukhA aSTau ca ratikarAssanti / saMmolane. dvAdaza trayodezazca svayamaanagiriH ityaM caturdikSu caturNAmaJjana girINAM saparikarANAM malinejAtA dvipaJcAzadgirayaH / te ca pRthaGnAma saMkhyayA For Private and Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTA vyA | catvArojanagirayaH SoDaza dadhimukhAH dvAtriMzadratikara parvatAsteSAmupari pRthakpRthak ekaikaM jinabhavanamasti / atastatra dvipaJcAzajinabhavanAni santi teSu ca jinacaityeSu pratyeka | caturviMzatyadhikazatAni jinabimbAni santi / sarveSAM milanenASTacatvAriMzadadhikacatuHSaSTizatAni (6418) jinavimyAni bhavanti / tAni ca sarvANyapi caityAni caturdrAyaNi zAzvatAni prAratoraNAbhiralaMkRtAni atIvasundarAgisanti / tatra devendrAH bahudevadevIparivRtAH prArddhamAnabhAvenASTAhikA mahotsavaM kurvanti / jalacandanapuSpadhUpAdyaSTadravyarjinavimbaM pUjayanti, jinaguNAna | gAyAnta, stuvanti, nATakAdIMzca vidadhati, / itthamaSTadinAvadhimahotsava samApya punaH svasthAnaM gacchanti / evaM zrAvakairapi zrImattIrthakaraprakAzitesminparvaNi | samAgatadharmakarmaNi yatnovidheyaH / tathAcAsminparvaNi zrAvakANAM kRtyamAha / "Azcava // 19 // For Private and Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kaSAyaradhaH kartavyaH zrAvakaiH zubhAcAraiH / sAmAyikajinapUjAtapovidhAnAdi kRtya | paraiH / / 1 // " tatrAzravAH paJca / tecAmI / prANAtipAta 1 mRSAvAda 2 adattAdAna 3 maithuna 4 | parigraha steSAM rodho nirodhaH / arthAta tyAgaH krtvyH| etAvatA prathamaM dvIndriyAdayoyatra | sajIvAsteSAM virodhanA zrAvakairvajyA / sarvadAneSvabhayadAnameva zreSTham yaduktaM sUtrakRdaMge | "dANANisimabhayaM payANamiti" anytraapyuktnyc|diiyte mriyamANasya koTi jIvitameva baa| | dhanakoTiM na gRhNIyAtsarvo jIvitumicchati // 1 // api ca / yo dadyAt kAJcanaM meruM kRtsnAmApi vasundharAM / ekasya jIvanaM dadyAnnAsti tulpaM tayoH phalam // 2 // atobhayadAnaprAdhAnyakhyApanArtha kathAnakamucyate / tathA hi / vasantapure arindamano nAmarAjAsIt tasya paJcapatnyastAsu caikAdurbhagAzcatasrazca rAjJotyantavallabhA Asan / ekadA caturvadhUsameto rAjA prAsAda For Private and Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTA0 1 // 20 // gavAkSastho nAnAvidhakrIDAvilAsaM kurvANastiSThatisma / tasminevAvasare ekazcaurau rAja| mArgeNa nIyamAno sapatnIkena tatrasthitavatA rAjJA dRSTaH / sa ca kIdRzazcauraH kaMThanyastarakta karavIramAlo raktavastraparidhAno raktacandanAnuliptagAtraH purastAdvAditaDiMDimAdivAdyaH ityevaMvidhaM vividhaviDambanAdibhirviDaMbyamAnaM taM cauraM dRSTvA patnIbhiH pRSTaM kimakAryamanenAkArIti / tacchutvaikena rAjapuruSaNoktaM paradravyApaharaNamanena kRtamiti / tataH saMjAta kRpayaikayA rAjapatnyA rAjAprArthitaHyat svAmin! yo purA bhavatA mahayaM varaH pradattastadadhunA sampAdyatAm / | yenAhamasya caurasyaikadinamupakAraM karomi rAjA tadAkarNya taddhacoGgIkRtavAn / tatastayA sa cauraHmocayitvA dinaikaMyAvadvividhavastrAlaMkArabhojanAdibhiH stkRtH| tato dvitIyayA dvitIyadinaM tathaiva rAjA saMprArthya rUpyakalakSavyayena satkRtastRtIyayA tRtIyadinaM koTi rUpyakaiH caturthA ca bahu satkArAdibhiH caturtha dinastasya caurasyAtivAhitaH evaM rAjJAbhi || 20 // For Private and Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zcaurasyAtivAhiteSu dinacatuSThayeSu paJcamadine sA durbhagA rAjJI rAjJaH samIpamAgatyo vAca svAmin ! mama durbhagAyA upari bhavadIyA etAdRzI kRpA nAsti tena mayA kadApi bhavanto na yAcitA adhunAsya caurasya prANadAnaM mayA yAcyate / rAjA tadInavacaH zrutvA kRpayA taM cauraM tasyai prAdAt / anayA ca taM cauraM svagRhe AnIya sAmAnyabhojyena bhojayitvA kazritaM mayA tubhyaM jIvanaM pradattamataH punazcauryaM mA kArSIH idAnIM svagRha gacchetyuktvA mumoca / cauropi tAM bahumAnayAnaH svagRhamagacchat asyaitAdRzI lIlAM dRSTvA | sapatnIbhistAsUyaM hasitaM uktaJca nAsya tvayA kiJcitsukhakAri kRtaM iti tAsAM parasparaM | bahUpakAraviSaye bivAde jAte rAjJA sa eva caura samAhUya pRSTaH / aho Asu paJcasu kayA tava |bahUpakAraH kRta iti brUhi tacchutvA caureNoktaM bho mahArAja ! caturo dinAnyAvanmayA | maraNabhayabhItana AbhiH rAjJIbhiH pradattamapi snAnapAnAdikaM nAjJAyi adya | For Private and Personal Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTA0 vyA | paJcamenhi asyAH paJcamyA rAjJAH mukhAdabhayadAnAkarNya paramasukhamanubhUyate ata etasyA upakAra eva sarvato mahAn / iti tasya vacaH zrutvA sa.ssA prazaMsitA / ataH sarvadAne| pvabhayadAnameva zreSThamiti jJApitam / iti dRSTAntaH / / asminparvaNi suzrAvake ga khaMDana peSaNa vastrakSAlanAdi kRtyastyAjyaH / tailikalo| ha kArabhrASTrakamAdiSu vAcA dhanavyaye na cAraMbho nivAraNIyaH / svazaktyA baMdimo kSaNazcakAryaH / grAmamadhye caitAdRzI ghoSaNAkAyaryA yat yena kenApi prakAreNa jIvarakSA kAryA / dvitIyAzravaparityAge mRpAvacanamatra parvaNi na vaktavyam / gAlipradAnAdi kaThoravANI api na bhASyA sarvathA vAkzuddhiH kAryA / tRtIyAzravaparityAge paradhanagrahaNaM varjanIyam | dravyasya hi jantUnAM prANarUpattAttadapaharaNe maraNarUpakaSTahetutvAt / caturthAzravaparityAgetraparvaNi brahmacaryadhAraNam / strIsaGgamAdikaM varNamityarthaH / paJcamAzravaparityAge dhanadhAnyAdinavavidhapa For Private and Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | rigrahasya pramANa kaaryH| arthAdaparimitA tRSNA na kAryeti bhaavH| atha ca punarAsmanpaNi kaSAyarodhaH kartavyaH kaSAyAzcatvAraH ca krodhamAnamAyAlobhAkhyAsteSAM parityAgo vidheyaH / | tatra hetuH| krodhodaye kalahotpattizcirantanaprItinAzazceti / mAnodayevinayanAzastathAcAnena dhyAninAmapi munInAM kevalAvAtAntarAyaH syAt rAjAvAhubalavat / / evaM mAyodaye lobhodaye cApi bahavo doSA utpadyante / atazcatvAra evamekaSAyA| | styAjyA / uktaJca "koho pIi paNAseI mANo viNayanAsaNo / mAyA mittA|NinAseI loho sababi gAsau' (1) tasmAt zubhAcAraH zrAvakairAzravakaSAya| rAdhaH kartavya ityuktaM / atha punarasminparvaNi yatkartavyaM tadeva zrAvakavizeSaNadvAgaha / kIzaiH zrAvakaiH sAmAyikajinapUjAtapeAvidhAnAdikRtyaparaiH, sAmAyikaJca jinapUjA ca tapazca sAmAyika jinapUjAtapAMsi teSAM vidhAnaM karaNaM For Private and Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTA // 22 // | tadAdIni tatprabhRtIni yAni kRtyAni kAryANi teSu tatparerityarthaH / etAvatA ca paNi | suzrAvakaiH sAmAyikaMkAryam / tasya svarUpaM yathA / "samatAsarvabhUteSu saMyamaH zubha| bhAvanA / ArdraraudraparityAgastaddhisAmAyikaM vratam / "-"divasedivase larakaM deha suva| Nassa khaMDiyaM rAgo / rAMgo puNasAmAiya karaii na pahupya ettassa" 2 AdipadAtpauSadhaM kArya / pauSadhaphalaM yathoktaM "posahiyasuhe bhAve asuhAya khoi na tthisandeho / viMdaineratiArayagai | posaha vihi appa matteNaM" // 1 // tatkaraNasAmarthyAbhAve / AsminparvaNi suzrAvakairajinAnAM dravyapUjA bhAvapUjA bA kartavyA / pUjAphalamidaM / "sayaMpa majhjhaNe punnaM sahastaJca vilevaNe / sahassAhastiyAmAlA aNantaM gIyavAiye // 1 // " manovAkAyazuddhayA ca parvaNi | | pUjAsnAnAdikaM vidheyaM yaduktaM / "ehavaNacaNehiM yaumaccha vaccha paDihAra gehiM / kevaliyaM | paliyaM kussagohiya jiNassa bhaviijhasiddhattaM" // 1 // dravyapUjAsAmayAbhAve bhAvapna jaiva // 22 // - For Private and Personal Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir krtvyaa| sAcetthaM / zrIjinagRhaM gatvA zuddhabhAvena bhagavadarzanaM kAryam / bhagavanmudrAM | vilokya tadguNagaNasmaraNaM vidheyam / tatphalaM yathA / 'darzanADuritadhvaMsI vandanAdvAJchi tapradaH / pUjanAtpUrakazrINAM jinaH sAkSAt suradrumaH " // 1 // punaH zrIjinadarzanAdeva / |bahUnAM bhavyAnAM bodhibIjAvAptirbhavatyAIkumAravat / tadvRttAnto ythaa| asya bharatakSetrasya samudratIre adrako nAma yavanadezosti, tatrAkanAma nagaraM tasyA| drakonAma gajAsIt / tasya rAjJa AIka nAmnI paTTarAjJI tayorAIkumAro nAma putro babhUva / / sa ca rAjakumAraH krameNa saMprAptayauvanaH svecchayA manojJAn bhogAn bhuJjAnaH sukhena tiSThatisma / tasya cAIkarAjJaH zreNakanAmneH kasyacidrAjJaH saha paramparAgatA paramA prItirAsIt | ekadA zreNikanRpaH pracuraM prAbhRtaM praguNIkRtya ArdrarAjaptamIpe svAmAtyaM praiSIt / sa cAmAtyopi kiyadbhirdinastatra gataH / AdrakanRpeNa bahumAnapurassaraM sambhApitassatkRtazca / For Private and Personal Use Only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA0 23 // | tAnyupanItAni prAbhRtAni rAjAgre samarpya tadanujJAtaH pratyAjagAma / AIkastaMpratyAgataM dRSTvA papraccha bho maMtrina ! madvaMdhoH zreNikasya kuzalaM vartate tacchutvA tena sarva tatratyakuzalavRttAdikaM niveditaM / tadAkarNya rAjJo manasi paramAnando jAtaH / AIkakumArastasminnagAvasare tatrasthita etadRSTvA pitaraM papraccha bho ta ta! kaH saH zreNiko yena saha bhavatAmetAdRzI | prItirvartate / rAjA provAca, putra ! sa zreNiko magadhadezAdhipatirasti tatkulena saharamAkaM pArampa-gatA prItirasti / etatpitRvacaH zrutvA jAtAlhAdena kumAreNa mantriNaH pratyuktaM bho | maMtrina ! tasya zrINakasya sarvaguNopetaH kazcitdhutropyasti kiM? yena sahAhamapi maitrI kuryAsaM / mantriNoktaM bhavan ! tasyAbhayakumAranAmA sarvakalAnidhirbuddhisampanno mahAdAnI nRpanItidakSaH kRtajJo sakalazAstrapAradRzA rAjakumArosti, kiMbahunA te kepi jagati guNA | eva na santi ye abhayakumAre na nivasanti / evaM mantrimugvato abhayakumAraguNAn / || 23 / / For Private and Personal Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutvAkumAraH piturAjJAM samAdAya tena sahamaitrIMkatuM samicchat / atha kiyatA kAlenAnyadAsavAkaH pravaramauktikAdIni prAbhRtAni samantridvArA tadantike preSayituM vicArayAmAsa / tad jJAtvA AIkakumAropyanekAnividrumamauktikAdInyanupa pavastRniptamAdAya | svAbhiprAyakathanapUrvakaM tAni vastUni abhayakumArAya tadase prayacchat / mantrI ca tAni | sarvANi vastUnyAdAya rAjAjJapto magadhadezaM jagAma / gatvA ca kiyAdbhirdinai rAjagRhamAsAdya tatsarvaM zreNikAyanyavedayat rAjakumArapreSitaMprAbhRtaM tvabhayakumAraprAsAde gatvA taduktaM sarva nivedya prayacchat / atha jinazAsanakuzalobhayakumAraHzrutvA tatsaMdezaM manasi evamaciyantayat yadayaM rAjakumAro vidharmI tathApi sadAcArasampanno vicAravAMzca dRzyate atha | cedamapi pratibhAti yadayaM virAdhitazrAmaNyatvAdanAryeSu jAtosti paraM sa mahAtmA|| niyamAdAsannabhavyo dRzyate / yato abhavya rabhavyAnAntu mayA saha kadApimainyabhilASo For Private and Personal Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aTA0 // 24 // na bhavet / ataH anena saha maitrI / na pazyamenaM jinadharmAnuyAyinaM vidhAsya iti / | tatra cAyamupAyosti prAbhRtachalena kalamIpe'IpratimAM svarNamayIM ratnAbharaNabhUSitAM payiSyAmicettadarzanAdyaditasya jAtismaraNajJAnotpattirbhavettarhi sakaleSTasiddhiH / // iti manasi dRDhaM nizcitya chatracAmarasiMhAsanAdivirAjitAM ratnamayIM manoharAM prathama| jinendrapratimAM peTikAmadhye nidhAya tatpurato dhUpadIpagaMdhamAlyArdAni pUjopakaraNAni ca | saMsthApya dvAraM pidhAya rAjamudrAdibhistAM peTikAM mudrayitvA tameva mantriNamAhUya | peTikAMdatvovAca maMtrina peTikaiSA rAjakumArAya dAtavyA parantyevaM vAcyaM yadeSA maMjUSA | tvayA svayamevaikAntapradeze sthitvonmudrayA yathAnyaH kopi na pazyediti / asyA| cAntargatavastu ca svayameva vilokanIyam, anyasya kasyacinna darzayitavyam mantrI | tatsarvamAkarNya tathetyuktvA sarvANi vastUnyAdAya svadezaMjagAma / atha kiyadbhirdivasaista For Private and Personal Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir trAgatya zreNikaprahitaM prAbhRtaM kuzalavRttakathanapUrvakaM rAjJe prayacchat / tAJca maJjUSAM | rAjakumArasandezakathanapUrvakAM tasmai ArdakakumArAya prAdAt tatastacchutvAkakumArastaka thanAnusAreNekAnte tAM nItvA mNjuussaamudghaattyaamaas| atha tasyAM tamasyudyotakAriNI | ratnamayI rAjakumArapahitAM tAM RSabhadevapratipAM dRSTvA sacetasyacintayat / aho ! kimidaM kiJcidanupamaM dehAbharaNamidaM pratibhAti tartika mUrSi AropaM yadrA ka NThe hRda| yadeze ca dhAryam / anyatra vA kutracidAropyam kApIdaM tu dRSTapUrvamiva mAM pratibhAsate paraM smRtipathaM naivAyAti kutra kadA dRSTamiti / ityamatyartha cintayAnasya rAjakumArasya | jAtismaraNajanitA mUrchA samajaniSTa, tato muhUrtamAtreNaivotpannajAtismaraNaH sa kumArazcetanAM prApya svayameva nijapUrvabhavakathAM cintayAmAsa / tathA hi / ito bhavAt tRtIyabhave ahaM vasantapuranAmanagarAdhivAsI sAmaThako nAma kulambI abhRvaM bandhumatI | For Private and Personal Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTA0 vyA0 || nAmnI ca mama bhAryAsIt / ekadA rahasi sthitAyAstasthA mukhAdahamahaddharmamazRNvaM tena zrutamAtreNaiva pratibuddhaH saMjAtavairAgyohaM tasyAH sakAzAdeva dIkSAM pragRhya vanamagamam / sA bandhumatI api anyAbhistAdhIbhissaha pravrajya madanvevAgatavatI / paraM bahukAlaM yAvat guruNA saha viharamAgena mayA sA na vilokitA / arthakadA akasmAdeva tasyopari mama dRSTiH patitA / atastadvilokanAdeva pUrvAnurAgaM smaran tasyAmanurakto abhUvaM tabAhamanyasmai sAdhave'kathayaM / sacAnyasmai madIyAmimAM vArtA kathayAmAsa | sa ca tasyAH prativartinI nAma sakhyai Acakhyo sA prativartinI tatsarvaM bandhumatyai akathayat / sA bandhumatI ca tadAkarNya viSaNNavadanA satI svasakhI pratyUce / aho eSa matpatitiArthopi maryAdAmulaMghayati ataH kA gatiH syAt / yadayamavazyameva mo. | hAnmAM dezAntaragatAmapi na tyakSyati atorAvayovratabhaGgasyAdatohaM nizcitaM maraNaM prapatsye | For Private and Personal Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yato mara gamantA na hi dharmarakSA ityevamuktvA maraNe kRtanizcayA sA sAdhI zuddhabhA. | vanayAnazanaM kRtvA dustyajAnapi prANAMsyaktvAM devatvaM prAptavatI / atha kiyadbhirdivasairahamapi IdRgbhAvanayA tAM mRtAM zrutvacintayaM / aho sA mahAnubhAvA tu batabhaMgabhayAdeva madarthe | | mA atohamapi prANAMstyakSye yato mama vratabhaMgo jAta iti nizcittyAnazanaM vidhAya jIvanamatyajaM / kintu vratabhaGgaprabhAvAdadyAnAryadeze vidharmiNAM kule cotpannorima / sAMprataM | yo me pratibodhakaH sa eva bandhussa eva gururasti bhAgyavazAdIdRzaH saMgamaH prAptaH, atastaM dRSTuM balavatI samIhA vartate paraM nRpAjJAM vinA tatra gamanaM na zreyaskaraM ataH pitaramanujJApyAbhayakumAradezaM gamiSyAmi yatra sa mama gururUpo bAndhavastiSThati / iti manorathaM kurvan | bhaktyA tAmarhataH pratinAmanudinaM pUjayan dinAnyativAhayati sma / ekadA kumAro pitu| samIpaM gatvA praNipatyovAca he tAta / svamitramabhayakumAraM draSTuM tatra gamane atIvotkaMThAsti For Private and Personal Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir J // 26 // tadanujJAtu bhavAn tatra gantuM mAmiti / tachutvA rAjovAca / he putra ! tvayA tatra gamanecchA na kartavyA yato rAjAnaH svarAjadhAnI tyaktvA na hi sthAnAntaraM gacchanti asmAkamapi zreNikena sahAtrasthitAnAmeva maitryamasti iti pitrA hyanujJapto rAjakumAro viSaNNavadana| sman svagRhameva tasthau paraM zayane bhojane yAne ca tanmanAsa pratikSaNaM tadeva taddarzanehAsIta evaM kiyadbhirdivasastanmilanacintayA jarjastizarIraM viSaNNavadana rAjakumAraM vilokya AIka itthamacintayat / aho ! yadyapyayaM mayA niruddhastathApi asya manastu tatraiva saMla| namastyatoyamavazyaM zIghra tatra preSaNIyaH nacekadAcinmAmakathayaiva gamiSyati cenmahAnakaSTo bhaviSyati / atastAnpreSaNe yatno vidheya iti nizcitya bahUna sAmantAn senayA sahitAn tadakSaNAya niyujya putramAhUya madhukhAgbhiH samAzvAsya taMtra gamanAyAjJAmadAt / rAjakumArazcAtIva prItimanAH pitaraM namaskRtya bahUnyanarghANi ratnAni tAM ca jinapratimAM // 26 // For Private and Personal Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | peTikAdau nidhAya tAM peTIM svasminnevAce sthApayitvA paJcazataissAmantaiH parivRtassvayamazvamAruhya magadhadezaM prati jagAma / te cAGgarakSakAH rAjJA samAdiSTAH sarvato bhAvena tadakSAM cakruH / kadApi tatpArzva na tyajanti sma / athaikasmina dine mArge : gacchan rAjakumAraH ardhaM vAhayan pArzvarakSakebhyaH puruSebhyo kiMcidagre niHsRtya gacchatisma tataH kiyati dUravartini vanAntare azvaM tvaritagatiM vidhAya jhaTityabhayakumArasamIpe gatvA taM namaskRtya tAM pratimAM ca darzayisvA tenAjJaptastUrNa vanAntaramagamat / athAtikrAnteSu bahuSu dezeSu ekasmin saghane vane | saptakSetryAM gataM khanitvA tatsarvaM dhanAdikaM tasminnidhAya svayaM yatiliGgaM kRtvA yAvat sAmAyikamuJcArayitumArebhe tAvadAkAzasthitayA kayAcit devatayA uccairitthaM proktaM, " he mahAmAga ! | yadyapi tvaM mahAsatvastathApi sAMprataM dIkSAM mA ghehi yato adyApi te bhogaphalarUpaM karma | zeSamasti atastadbhuktvA kAlAntare vrataM gRhIyAH yato bhogyaM karma tIrthaMkRtAmapyavazyaM bhoktavyam / tasmAta he mahAtman ! anena dIkSAgrahaNarUpAgraheNAlaM yato gRhItamapi dIkSA For Private and Personal Use Only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 27 // vrataM devavazAtvaM tyakSyate tarhi tena bhojanena kiM ? yaduktamapi vamyate / " itthaM bahudhA tayA | devavANyA niSedhitopyAkumAraH svapauruSamaMgIkRtya devIvAcamanAdRtya svayaM diikssaamaadde| | atha ca sa muniveSadhRk rAjakumArastIkSNaM vrataM pAlayana bhUmaNDale paryaTata / athaikadA vasantapuranAmni nagare samAgatya tatraiva kasmiMzciddevamandirasamIpe kAyotsagArtha tasthau / asminneva nagare devadatto nAma kazcit zreSThI AsIt tasya ca dhanavatI nAmAtIva sundarI bhAryA anayordampatyorekA zrImatI nAma kAcidrUpalAvaNyayuktA kumArikA babhUva / yA prAgbhave asya rAjakumArasya vaMdhumatI nAma bhAryAsIt saiva devalokAtpunaH | martyalokamupAgatya zrImatIrUpeNa asya zreSThinaH gRhe samutpannA / atha sA | kumArikA dhAtrIbhilaoNlamAnA krameNa saMjAtayauvanA sakhIbhiH parivRtA tasminneva devamandirasamIpe krIDArthamAgatya viharatisma, evaM krIDAMkurvatyastAssarvA eva kanyAH darzanArthamAyA // 27 // For Private and Personal Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | tAn puruSAn vilokya jAtahacchayAH parasparaM procuH yadadya sarvA eva yathecchaM varAna vRNuta iti manasi parasparaM dRDhIkRtya tAbhiryathArucivarA vRtAH zrImatyAcoktaM "he sakhyaH ! || mayA tu ayaM sAdhurvRtaH yattapami tiSThati." ityuccAraNamamakAlameva atIva garjanapurassarastanayitnuH ratnAnyavapat / etadAzcaryaM vilokya garjanAdrItA sA zrImatI tasya muneH | samIpamAgatya pAdayorupari jhaTityalagat / munistvetadAzcaryaM dRSTvA jAtakSobha itthamacintayat aho atra tasthuSo'pi mamAyamupasargobhUt yadasau kumArikA samAyAtA atazcAtra na stheyamiti vicintya tAM pAdayoH saMlagnAM kumArikAM nirbhatsyAnyatrAgamat / atha tadde | zIyo rAjA tatra ratnavRSTiM zrutvA tAni ratnAnyAdAtuM tatrAgatya rAjapuruSaistaddhanaM yAvadeka- | trayitu mArebhe tAvadAkazavANI abhavat "rAjan ! etadravyaM tu asyai kanyAyai mayA pradataM | atazcainaM mA gRhANa"-rAjA iti vacaH zrutvA tatsarvaM dhanaM kanyApitre samarpya pratigataH / For Private and Personal Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - aSTA0 vyA // 28 // atha kAlAntare devadattazreSThI svakanyakAvivAhArthaM yogyaM varamacintayat kanyakA ca tadAkarNya pituH samIpamAgatya provAca 'bho tAta ! mayA tu devamandirasamIpe tapaH kurvANo yo maharSistasmina dine vRtaH sa eva mama varaH nAnyasya kasyacidapi tamRte pANigrahaNaM vidhAsye yatastvayApi tadRSTidhanagrahaNasamaye'numodita ato mAmanyasmai dAtuM nArhasi | uktaM ca / " sakRjalpanti rAjAnaH sakRjalpanti sAdhavaH / sakRtkanyAH pradIyante trINye. tAni sakRt sakRt / " iti kanyAvacaH samAkarNya zreSThI tAmUce, he putrike ! tattu mayApi | smRtaM paraM sa tu svacchandagativirakto yati rasti ato naikatrAvatiSThate atastasya prAptistu duSkarA, na jAne itaH kutra gataH punarAyAsyati na vA AyAsyati cedapi kayaM jJAsyati | tasya manepsitaM, yattasya gRhasthecchA varttate Ahozvinnoti / zrImatyoktaM |--he tAta! mayA | / tadinagarjitabhItayA taccaraNe lagnayA abhijJAnaM dRSTaM tasmAdataH paramevaM vidhAtavyam yat // 28 // For Private and Personal Use Only
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pratyahaM tava gRhe samAyAtAn sAdhUn svayamahaM vilokya svahastena bhikSAdikaM dadyAsaM / yena sarveSAM samAgatAnAM sAdhUnAM darzanamanAyAsenaiva bhaviSyati teSu ca sopi kadAci |davazyameva samAyAsyati / zreSThI tadAkarNya tayoktaM sarvaM cakre / atha sA kumArikA pitrA - jJayA pratyahaM dvAri sthitvA sAdhubhyo bhikSAM dadAti sma / athaikadA vyatIte dvAdazavarSamite | mahati kAle sa eva mahAmuniryathecchaM paryaTan digbhrAntyA tatraivAgataH tallakSaNaizcatayA | copalakSitazca, zrImatistu jhaTityutthAya taccaraNAvabhivandya baddhAJjaliH san idamUce he nAtha ! | idAnIM mahadbhAgyAdeva bhavaddarzanamupalabdhaM tasmin dine tatra devamandirasamIpe do mayA | vRtaH sa tvamevAsi ato mahatA kAlena darzanotsukAM mAM mugdhAM tyaktvA kutra yAsi ? yaddinatastvamantarhitastaddinamArabhya mayA mahatA duHkhena kAlo gamyate ato mAM mA parityajatu bhavAn yadi cedidAnImapi mAM vihAya yAsyasi cedahAmimaM dehaM vimucya tubhyaM strIhatyA - For Private and Personal Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTAra vyA0 | rUpapAtakaM dAsye evaM vivadamAnayAstayostasyAH pitrAdayaH samAgatya te'pi tasya mune | ramyarthanAM cakruH / sa sAdhuzca eteSAM mahAnAgrahaM vilokya vratAraMbhakaniSedhakA tAmAkAza| vANI smRtvA tadbhogyakarmodayAdRNamokSAmiva kartuM tAM zrImatI paryaNeSIt / atha kiyatA | kAlena zrImatyA saha nAnAbhogAn bhuMjAnasya tasya krameNa putraH saMjAtaH sa ca zaizave varddhamAno RSikumAraH bAlazuka iva vaktumullasajivho babhUva / eva matikrAnte | kiyati kAle sa AIkakumAraH gRhasthaphalabhUtaM putraM vilokya harSitassan zrImatI provAca | " he bhadre ! ataH paraM te putraH sahAyostu ahaM pravrajAmi" iti bhartRvacaH zrutvA viSaNNavadanA | zrImatI sutaM pratyavasaraM jJApayituM tUlapUNikA sahitaM tarkumAdAya samupAvizat, etasminnevA| vasare RSikumAravAlocitAM krIDAM kurvan gRhe samAgatya svakIyAM mAtaraM tUlakartanakriyAM || kurvANAM vilokya jAtavismayaH papraccha " he amba ! etaddInajanocitaM karma kiM prArabdhaM / // 29 // . For Private and Personal Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | sA tacchutvA proce ! " he putra tavapitA tvAM mAM ca tyaktvA pravrajyArthaM gantumanA vartate || ataH gate ca tasmin patihInAyA me etattakaireva zaraNaM" iti zrutvA sa bAlako manmanAkSarai|| ruvAca he aMba ! mA khedamAvaha sa kutra gamiSyati ahaM taM badhvA rotsye kathaM yAsyatItyuktvA ! tarkasUtramAdAya jhaTiti pituH samIpamAgatya sUtreNa tatpAdAveSTayat mukhena ca mAtaramevaM | jagAda mAtaH mA bhaiSIH asau mayA tathA baddhosti yathA kathamapi na yAsyati / AIkumArastasya bAlasyaitAdRzaM cAJcalyaM dRSTvA madhurAM vAcaM cAkaye jAtasnehaH pulakitAGgo gadgadavANyA tamuvAca he putra! yAvadbhistantubhistvayA me pAdau baddhau tAvatyeva varSANi punargRhe tiSThAmi atastantUn gaNayitvA baMdhanAni mocaya, tato gagitA dvAdazabaMdhA abhavan tena | || sa dvAdazavarSANi punargArhasthyamatyavAhayat / athAtikrAnte pratijJAkAle sa vairAgyapUrNamAnaso ArdakumAraH rAtreH pazcime prahare evamacintayat aho mayA prAgbhave manasaiva vrataM bhagnaM tenAha For Private and Personal Use Only
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aTA0 vyA0 manAyatvaM prAptorima asamaJja pani punavrataM gRhItvA muktAto me kA gatirbhaviSyati / ata idAnImapi pravrajyAM gRhItvA tapasAtmAnaM zodhanameva zreyAn iti manasi nizcitya | prAtaHkAle zrImatI svapatnI putraM ca saMbhASya tayoranumatiM gRhItvA sAdhulAM samAdAya nirbhayasman gRhAniryayo / atha kiyatA kAlena pRthivyAM paryaTan rAjagRhanAmni nagarasyAM tarAle cauryavRttI kurvANAn tAneva paJcazatamitAn svasAmantAn dadarza taizcApyupalakSito | bhaktyA vanditazca sAdhuveSadhArI ArdrakumAraH provAca "bho bhoH ! yusmAbhi pApahetukI eSA | pAmarajIvikA kimAhatA" tairuktaM " he prabho ! asmAna vazcayitvA yadA tvaM palAyitastadA lajayA nRpasamIpamagatvaiva tavAnveSeNe lagnAH santau pRthivyAM bhramantaHsvodarapUrtivinAyitIM kAmapi jIvikAmaLamabhAnA anayA cauryavRtyaiva jiivaamH| munistachutvovAca bhavadbhirna | sAdhu kRtaM yat kenApi puNyayogena durlabhamimaM mAnupadehaM prApya jIvahananapradhAneyaM nIca. 30 // For Private and Personal Use Only
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vattiraMgIkRtA / anena manuSyadehena tu svargApavargamado dharma eva sevyaH hiMsAcauryAdImA ta sarvathA tyAga eva vidheyaH / parye svAmibhakta pravaduI cA bhavatAM svAmI Starn imaM pApakarma parityajya mama maarg| etAnusaravimA tataste procaH bhAna Uring bhavAn naH svAmirevAbhUta idAnInna jAnako gurusasi yatastvayA dho jJApitaH anokhA dIkSayAnugrahahmaNa iti zrutvA sa AIkamArastAna mabAjya taissahita zrImahAbIra atizaya rAbhimukha yayau / atha mArye gatasvamyAkathitozAlo'bhilo milita ID tasyatA vivAdazca pravRtta tadigadarza tAlino sahastramA bhutlayaH cisayA 1 so atha gozAlocita bhavAnapokAyAvata, saba-zubhAzubhaphalAmakAra ..... niyatimeva manyante mahAtmAna sto| sAtavAhIna bokazApi tama mArapaM bhavati / AMAITH: sarvatra ciyatirekha koragI vailAI abhI sadana sA kiyA baMdhAra pasejayarala / in For Private and Personal Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA . aza | niyativAdin ! sarvathA svasthAne eva kiM na tiSThasi ? bhojanAdyavasare bhojanArtha kimityudyama | karoSi evaM svArthasiddhaye niyativat pauruSamapi pradhAnaM jAnIhi / arthasiddhau niyaterapi pauruSamAdhikyaM bhajate / tathA hi AkAzApAnIyaM patati paraM garjanAdikamapi tasmAdbhavati ataH | niyatibalIyasI paraM niyaterapi pauruSaM balIyAna ityAdi yuktibhistaM gozAlaM sa muniniruttaraM | cakre / tadA 'jayajaya' zabdaM kurvadbhiH khecarAdibhistasya mahA-munevhI prazaMsA kRtA tataH sa AIRSiH hastitApasAzrama samIpe Ayayau tatrasthAstApaptA ekaM mahAntaM hastinaM hatvA | tanmAMsaM bhuMjAnAH bahUna divasAnativAhayanti ata eva tadAzramasthAnAM 'hastitApasA' | | ityAkhyA babhUva / eSa ArdakumAropi eteSAM hiMsApradhAnalIlAM vilokya manasi ghRNAmaka| rot / te caitadvijJAya enamUcuH "bho sAdho ! ekasyaiva hastino hananaM varaM yataH ekajIvaghAtenA| smAmi yAna kAlo'tigamyate mRgatittiramatsyAdyairbahubhirapi yathA na / tasmAbdahUnAM jIvAnAM For Private and Personal Use Only
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhakSaNAgre tokajIvasyeva bhakSa zreyAn bahupApAbhAvAt " ityuktyA te mithyAdharmaniSThA-IK stapasvino ekaM tatra vicarantaM mahAgajaMmAraNArthaM vabaMdhuryatra ca zRMva lAvaddhassa gaja Aste tenaiva mArgeNa ArdrakumAropi gacchati sma / atha sa hastI paMcazataziSyayutaM tamAIkumAraM | muni gacchantaM vilokya prANaparIpsayA yadA taccharaNagamanAyecchan tatkAla eva tasya zRMkhalAdayobaMdhanAH svayameva vyazIryan hastI ca taccaraNavandanAtha jhaTiti prAdravat / te tApasA akasmAdeva taM hastinaM tasya muneH samIpaM dhAvamAnaM vilokya " hA ! ess| munihato hataH, " iti bruvANAsta manvadhAvan kintu sa gajastatsamIpamAgatya | namrIkRtakumbhAbhyAM tattpAdAvabhinandayat punazca svAM zuNDAM prasArya punaH punastaccaraNau sTazati sma / ArdrakumArastaM zaraNAgataM vilokya kRpAdRSTyA nistaraNasaMketaM kRtavAn | hastI ca tadvijJAya tUrNa vanAntare prAivat / te tApasA aspa muneretAdRzaM prabhAvaM vilo. For Private and Personal Use Only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra aSTaza // 32 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | kya jAtavismayAH santastaM praNamya tanmukhAddharmAdikaM zrutvA dIkSAM ca pragRhya zrImahAvIrazaraNaM yayuH / atha taddezIyo zreNikanRpaH asya munerhastimokSaNAdikaM zrutvA abhayakumArayuktastadarzanArthamAyayau / munica bhaktyA kRtapraNAmaM dharmazravaNecchukaM rAjAnaM vilokya kuzalapraznapUrvakramAzItvA tatrAgamanakAraNamapRcchat / rAjA tatvovAca mokSaNAnmama mahadAzcarya samajani ato bhavadvidhAnAM darzanArthameva samAyAtorima "4 suni | stadAkarNya provAca / " rAjan ! gaMja mokSaNaM tu na duSkaraM kintu sAMsArikA matAza mokSameva mAM duSkaraM pratibhAsate" / rAjJA pRSTaM "svAmin! tatkathaM?" tadA munissakalAmeva strI kathA tadagre'kathayat / abhayakumAraM ca pratyabhASat " he mitra! tvaM mama niSkAraNopakArI vo'bhUt yattvatpreSitArhatpratimAdarzanAdahaM jAtismaraNaM prApya nijadharmAnurato'bhUvaM // vigha mupAyaM vinA mA~ jinadharmaprAptirasambhavA evAsIta / ato mahApaGke nimagrohaM tvayo huta- For Private and Personal Use Only vyA0 // 32 //
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir stvatprasAdAdeva cAritrAvApti jItA ityuktyA virarAma / zreNikAbhayakumArAdhAretAdRzIM vive. | kinI buddhimasya vilokya punaH punaH pragamyAnujJAM gRhItvA svasthAnaM yayuH atha sa munirAjagahapurAbhyaNe samavasRtaM zrIvIrasvAminamabhivaMdya taccaraNakamalasevayA svakIyaM janma sArthIkRtvA krameNAyuHkSaye zrIjinapadaM prApa / iti zrIjinadarzana mAhAtma ArdrakumAradRSTAntaH / / athAsmin parvaNi yatkartavyaM tadevAha / tapovidhAnAdIni / yathAzakti tapapti yatno vidheyaH arthAt caturthapaSTASTa gAdi spaM tapaH kAryamityarthaH tatra yadi kazcit snehabazAcaniSedhamapi kuryAt tathApi tallopabuddhirna pAyo zrIbharataputrasUryayazomuphvat / tatkathA cettham / | ayodhyAnagar2yA sUryayazo nAma rAjA''sIt sa ca nItivita akhaMDazAsanI-triH khaMDabhUmisvAmI atulitapratApavAna svabalena sarvAneva duSTAn vairiNaH svavaza nItavAn / For Private and Personal Use Only
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra aSTA0 33 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | iMdreNopaTokitaM rAjamukaTaM ca zirasi dhRtavAn tanmukaTaprabhAveNa sa nRpaH surAsurasevyo babhUva / tasya ca rAdhAvedhapaNAtprAptA kanakavidyAdharaputrI jayazrIrnAma paTTarAjJI AsIt anyAzca bahavo patnyazcAsan / sa rAjA catuHparvI vizeSeNASTamIM caturdazI ca pratyAkhyAna| papAditasA arAvayati sma / athaikadAsau dharmendraH sudharmA sabhAmAzrito jJAnAttannizvayaM jJAtvA camatkRtiM prApa / tadozI devI vizvavazIkaraNasAmarthyaM vibhrANA akasmAdeva | devasabhAyAM sukhAsInasya surendrasya ziraHkampa dRSTvA cakitamanAsatI provAca svAmin! sAMprata| makAraNameva kutaH zrImatAM ziraH kaMpaH ? kiMnimittamidAnIM tuSTena bhavatA ziraH kampitaH asya kAraNaM zrotuM calAtI mama samIhAsti / indrovAca / mayAdhunAjJAnadRSTyA bharatakSetre RSabhasvAminaH pautro cakravartino bharatasya ca putro ayodhyAdhipaH sUryayazonAma rAjA sAtvi kAnAM ziromaNiH / sa cASTamIcaturdazI parvaNastapaH- prabhAvAdidAnIM surAsurairapyapradharSosti / 66 For Private and Personal Use Only vyAva // 33 //
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tasya tapasi dRDhaniSThAM vilokya mahIyAnmamAzcayojAtaH / yadi sUryaH pUrvadizama-| |tikramya pazcimAyAmabhyudayet tathA ca mevAtaiH kampet samudro maryAdAM | tyajet kalpavRkSo vA niSphalo bhavet tathApi eSaH kaNThagataiH prANairapi jinAjJAvat svakRtaM nizcayaM na tyajati '-urvazI itthamindravacaH zrutvA kiMcinmanAsa vicArya | pratyuttaramuvAca - he svAmina ! yuktajJastvaM bhUtvA manuSyANAM nizcayaM kiM zlAghase ? yaH sapta dhAtuniSpanazarIro annajIvakaH sa devarepyacAlyaH iti kaH zraddadhet mahAnarasapUreNa keSAM vivekapramukhA guNA na vilayaM yAnti ? tatra gatvA tamavazyaM sadyo vatAbhraMzayiSye iti pratijJAM vidhAya raMbhayA sahitA urvazI hastena bINAM dadhAnA svargAdamimavatarati sma / Agatya ca ayodhyAnikaTavartinyudyAne zrIRSabhadeva svAmino maMdire mohotyAdakaM rUpaM kRtvA gAyati sma / tadgAnamohitAH pakSimRgasarpAdyA Apa AlekhyalikhitA iva pApA For Private and Personal Use Only
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTA0 ghaTitA iva nizcalanetrA babhUvuH / asminnevAvasare sUryayazo nRpaH caturaMgiNyA senayA paripato mArge gacchan tadaDutaM gAnaM zrutvA vismayAviSTaH san tatraiva kSaNamAtra tasthau / yato senAyAH bAjigajAdayo'pi tadgAnazravaNAt padamAtramapi prasarpitu masamarthA za babhUvuH / sa nRpo'pi evaM vidhamadRSTavamAzcaryaM vilokyAmAtyaprati sAdaramuvAca, bho maMtrin ! saMsAre gAnatulyaH kimapi zravaNasukhadaM vastu na vidyate | yacchravaNAdime pazavopi IdRgvimohitAzcitralikhitA iva tiSThanti, gAnena devadAnavanRpakAkI miyAdayo'pi vazIbhavanti kimutAnyAH mAnuSyaH, ? ato vayamapi asminRSabhadevacaitya / devaM namaskatu yAmastatra ca gattAsyAH sundaryAH gAnaM zRNma iti mantriNamAmaMtrya tadgAnamUrcchanAdimohito mahIpAlaH mantriNA saha tasmin jinacaityAntare jagAma / atha ca tatra hastayorvINAM nimratyau gItadhvani kurvatyau kAmabhArye iva rUpalAvaNyayukte kumAri- // 34 // For Private and Personal Use Only
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir K ke vilokya taTibhaMgavimuktakAmamANairviddhahRdayo nRparityamacintayam / aho etayorida-| | madrutaM rUpaM vasya bhAgyavataH bhogAya bhaviSyati / iti manasi muhurmuhurdhyAyana jAta | hRcchayaH devaM pragamya caityAvahiH samAgatya etayoH kumArikayoH kulAdikaM jJAtuM mantriNaM preSayAmAsa / sopi rAjAjJaptastatra punaH gatvA sudhAmadhurayA vAcA idamapRcchat, he kanyake ! yuvAM ke ? yuvayoH patizca kaH ? kimarthamihAgamanaM kRtamiti sarva vadatAt-iti tadvacaHzrutvA || tayorekA uvAca, bho rAjamantrin ! AvAM maNicUDanAno vidyAdharasya punyau svaH |aabaa- || lyAdevaM gAnavAdanakalAsvevAdarakhatyo abhUva kintu krameNa prAptayauvane vIkSyAsmatpitA | | varAnveSaNArthamanekavidhai prayatna karAti paraM na hyadyApi sadRzasya varasya lAbhaHsamprAptaH / ata eva svasadRzaM patimalabhamAne arhacaityAnAM darzanavandanAdibhiH khaM janma saphalIkartumicchanyo / asmin ayodhyAvAni RSabhadevacaitye manepitalAbhAya bhagavato devasya sevAkaraNasamI For Private and Personal Use Only
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paSTa 35 // hayAtrAgamanamiti / evamAkarNya rAjamantrIpulakAGgitaH pratyuvAca he bhadre ! yuvayoranena | vyA | sUryayazasA nRpeNa saha saGgamo yuktaH yato'yaM RSabhasvAminaH pautro cakravartino bharatasya / | putro sarvakalAnidhiMNagaNamANDitaH zrImAna rUpayauvanasampanno mUrtimAna kAma ivAsti / RSabhadevo nizcayaM yuvayorupari tuSTaH yato anAyAsenaivadRzo varaH samprAptaH / te itthaM mantriAcaH | zrutvA prtyuuctuH| AvAM hi svAdhInaMbaraM vihAya anyaM pati naivAzrayAvahe yataH sa eva AvAM patirbhavitumarhati ya bAvayorvAcamanyayAna kuryAt, ityeva naH pagamasti / yadi | bhavadrAjA svIkuryAccedgRNhAtu pANimAvayoH / mantrI itthaM pratijJAmAkarNya rAjJaH samIpa mAgatyAkathayat / rAjA tu omityuktvA svIcake mantrI nRpAjJayA tayoH samIpamAgatya nRpaH pratijJAM nivedyovAca, bhavatvAvayAnurpaNe pANigrahaNaM yataH sarvamidamaGgakiroti bhUpAlaH punarahamapi AvayovizvAsArtha bravImi yadyAvayorvacaH na vivAsyati cenmayA sa niSecyo bhane 35 // For Private and Personal Use Only
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir diti / tepi zrutvaitanmaMtricaH rAjAnamAhUya RSabhadevasamakSaM vidhinA rAjJaH pANigrahaNama kurvatAM / atha tayoH prItirasAkRSTo bhRpatiH saMsAre tadbhogameva sAraM manyamAnaH aharnizaM tAbhyAM saha vividhAn bhogAn bhuJjAno vismRtAnyakRtyaH sukhena kAlaM ninAya / ekadA saMdhyAsamaye tAbhyAM sNyut| gavAkSamArUDhaH aSTamI parva vijJAya parahAdinA tadutsavAya nagare ghoSaNAmitthamakArayat "mo lokAH ! vo aSTamIparva bhaviSyatyatastadArAdhane saMlagna| cittAssarva eva bhavantu " - atha tepi DiMDimAdinA kurvANAM rAjAjJAM vilokyAvasaraM jJAtvA tayorjyAyasI raMbhA ajAnatIva nRpatiM prati asthA ghoSaNAyAH kAraNamapRcchat nRpeNoktaM, priye ! asmAkaM tAtenoktaM caturdazyaSTamIrUpaM parvamasti tathA cAmA pAparNamAsI aSTAhikAdvayaM caturmAsItrayaM paryuSANAkhyaM vArSikaM ca parva etAni anyAni ca bahUni parvANyuktAni tAnyupoSyAni / jJAnArAdhanArthaM ca paMcamI proktA eteSu parvadaneSu vihitaM For Private and Personal Use Only
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTA // 36 // - puNyaM svargamokSasukhapradaM bhavati, tasmAcatuHpAmakhilaM gRhavyApArAdikaM parityajya zubhaM karma vidheyaM / punazcatuHpayAM snAnastrIsaGgakalahabUtakIr3AparahAsyamAtsaryakrodhAdikapAyasaMgamapramAdAdi na kimapi kartavyaya / priye dhapi mamatA na viveyA parame Thismara gAdi zubhadhyAna vidheyam / sAmAyika poSayaJca SaSTASTamA nuvaM tAzca kartavyam / jinapUjA ca / vidheyA, itthametAni parvANyArAdhayan janaH puNyAnya yati / tataH krameNa karmANi kSapa| yitvA muktiM yAti, ato he kAnte ! saptabhyAM trayodazvAJca lokaprabodha ya asaM paTahoda||ghoSo madAdezAtprajAyate / atharvazI etannRpAcaH zrutvA tannizcayacamatkRgApi mAyAva vanaH / / | prapaJcena jagAda, he nAtha ! idaM manuSyatvamidaM rUpaM rAjyacca sarva tapaHklezAdibhistvayA kathaM / | viDambyase, yathecchaM sukhAni bhukSva punarmAnayo bhavaH ka ? kva ca rAjyaM, sadbhogAni ceha zANi ka / iti karNayoH sa putulyaM tasyAstadvacaH zrutvA uvAca / re re dharmanindAma- R // 36 // For Private and Personal Use Only
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir linasvabhAve ! adhame ! iyaM tava bANI manAgapi vidyA gharakulAcArocitA na dRzyate tava | sakalaM cAturyaM dhika, rUpaM vayaH kulaJca dhik, yena tapojina pUjAdikaM saddharmakRtyaM nindasi, ayi mUDhe ! manuSyatvasa dUpArogyarAjyAdIni tu tapasaiva prApyante tattapa kaH kRtajJo nArAdhayet ? yazca tapaH nArAdhayet sa kRtaghna eva, dharmArAnato dehasya viDaMbanaM kathaM ? dharmamantarA kevalaM viSayabhogAdiva viDambanam tasmAddharma evAnuSTheyaH ayaM tu mAnavo dehastasya tu dharma eva pradhAnaH kartavyaH yato mRgasiMhAdayo pazava api aSTamyAM pAkSike cAhAraM na gRNhanti / tarhyahaM kathaM taM dharmaM tyakSye / tAn vRthA mAnuSadehadhAriNo | narapazUn dhik, ye sarvadharmakAraNabhUtamimaM parvArAdhanaM na kurvanti / zrIyugAdininopadiSTamidamuttamaM parva vartate tadahaM tapo vinA kaMThagataprANairapi vRthA na kurve / he bhAmini ! mamedaM rAjyamadyaiva prANakSayazcAstu paraM parvatapasastu bhraSTaH kadApi na bhaviSye ! ityAdi krodhAkulanRpasya For Private and Personal Use Only
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 0 7 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | vacaH zrutvA urvazI mohamAyAM kurvatItthaM babhASe / svAmin ! bhavataH kAyaklezo mAbhUta | mayA tu premarasata evaitadvacaH proktaM / tasmAt mA krudhaH yataH pUrvameva pitRvAkyavi| mukhIbhyAmAvAbhyAM svacchandacArI varo na vRtaH sAMprataM pUrvakarmavipAkAdasmAbhistvameva vRtaH | ato madvacanaviruddhAcaraNAdadyAvayoH saMsArasaukhyaM sarvamevA kasmAdidAnIM gataM / yadisvAdhIna puruSasya saMyogo bhavettadaiva strINAM sAMsArikasukhaH syAt, anyathA tu rAtridivasa | saMyogavattayorviDaMbanamAtra evAsti / he svAmin! pANigrahaNasamaye tatra nAbheyajinasya | purastAttvayA madrAkyapAlanarUpaH paNo'GgIkRtastadeva tvatparIkSAryaM mayAyayAcitaH kintu bhavAnIdyagvidhenaivApIyasA vAkyena krodhavazaMgataH ata evAhamadya sukhAt zIlAccApi ubhayato bhraSTA ato mama citAgnisevanameva varaM zaraNaM cAsti / iti viSaNNavadanAyAstasyAH | krodhAgnipUrNa vacaH zrutvA tanmagnamAnaso nRpaH svakIyAM pratijJAM smaran idamuvAca / For Private and Personal Use Only vyA0 // 37 //
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir he priye ! iti tu sarvameva tavoktaM tathyaM paraM tu kulakramAdAgataM jinadharma dhArmikANAM vaMzodbhavohaM kathaMtyakSye ? he hariNAkSi ! imAM sakalAM pRthvI kozaM gajAvAdIMzca yathecchaM tvaM yaM gRhANa paraM yena na saukhyaM na ca dharmastakRtyaM mAM mA kAraya ! iti zrutvA ISadvihasya | komalavANyA sA punaH provAca / he rAjana! bhavadvidhAnAM dharmameva sarvasvaM manyamAnAnAM nRpANAM svavacanaparipAlanameva sadvataM yato yena svapratijJA nAtivAhitA sa sakaladharmapratipAlakopi hyazucistasya bhArAdiyaM bhUmiH nitarAM viSIdati hesvAmina ! yadi bhavatedamapi | tucchakArya na sampAditaM cet rAjyAdidAnaM kathaM sambhAvyate / tvadarthameva mayA gandharvAdhipatyaM tyaktaM tarhi martyalokarAjyastava kiyAn ? atha ca yadi vrata| bhaMgakartuM tvaM na zaknosi cenmatpurata idaM jinaprAsAdameva pAtaya iti tadvacanazravaNa mAtreNaiva nRpo vakSAhata iva mRcchAM prApya gatacetanassana bhuvi papAta / kintu mantriNa For Private and Personal Use Only
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTA0 vyAH 38 // AdezAtpArzvarakSakaiH paricArakajanaiH zItalajalAdisaMsekAt punarutthApitaH / atha sUryayazo nRpazcetanAM prApya svapuraH sthitAM striyaM vilokya tadAcaraNakupito punaH provAca / he adhame ! macchammukhAdyAhi yatastava vacanodgAraH sarpaviSavanmAM khidyate tvaM vidyAdharaputrI na api tu cAMDAlavaMzajA pratibhAsi | aho ! maurAnmayA maNibhrameNa kAcakhaMDamAnItaM, re mUDhe ! yastrailokyanAtho jagadanditaH prabhurjinastasya prAsAdabhaGgasadRzaM mahAnaparAdhaM ko nAma narapazurvidadhyAt ? ataH punarapi iyameva mamAbhyarthanAsti yattvaM mAmanRNaM kartuM dharmalopaMvinA anyadyathecchaM yAcasva, kintu parvalopacaityavidhasAdInyanANi kadApi na vidhAsye tacchutvA sA urvazI Ipadvihasya punastamuvAca rAjan ! mA roSamAvaha yadi vaM caityabhaGgamapi nAGgIkaroSi cet svaputrasya ziraH svayaM svahastena chitvA sadyo mahyaM dehi / ityAkarNya || | rAjA vimRzya vadati sma-he sulocane ! putrazirasA kiM ? putrastu matta eva jAtaH ato For Private and Personal Use Only
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mamaiva zirastava karatalasthamastu ityuktvA nRpaH kareNa khaDgaM pragRhya yAvat svaziracchedArthamudyatastAvajhjhaTiti sA mantrazaktinA khaDgasya dhAraM vabaMdha, atassatvaraM rAjJA cAlyamAnopi | khaDgaH na zirazchinatti rAjA ca taM bhraSTadhAraM vijJAyA'nyaM khaDgamAdade paraM na sopi kaMThopari calati sma / tatonyamAdade paraM manAgapi satvAdazau bhUpAlo na cacAla sthiramanA navAna navAn khaDgAn gRhNAti sma. iti dRDhapratijJaM bhUpatiM vijJAya te striyo svakIyaM rUpaMprAduSkRtya santuSTamAnasau jayajayetyAdarAduccArya punazca "jayatvamRSabhasvAmikulasAgaracandramAH / jaya satvavatAM dhurya jaya cakrIzanandana" iti muhurmuhurbhASayantyo premAkulahRdaye | itthamUcatuH / aho tava dhairyamaho te manaso nizcayaH / yat svadehanAze'pi vratabhaGgaM nAkuvaH / devendraH svasabhAyAM sarvairdevaiH parivRto tava prazaMsAM karoti rAjan tavaparIkSArthameva murendreNa preSite AvAmatra samAyAte iyaM rambhA ahaM corvazI nAmApsarA AvAbhyAM bahuzaH || For Private and Personal Use Only
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA0 | kSobhitopi tvaM pratijJAtaH kiMJcidapi na calitosi atastvAM kSobhayituM trilokyAM kopi | na samarthaH / he jagatprabhukulAvataMsa ! he vIra ! tvayaiveyaM bhUmiH ratnasUriti satyaM nAma bibharti | itthaM tayostuvayordevendraH svayamupAgatya jayajayati zabdamuccaran puSpANi vavarSa / tadAkRtA rthatAmaprAptorvazI indreNa sopahAsaM nirIkSitA satI tatpurato nRpaguNAn jagau indropi tuSTa| manAstasmai nRpataye kuMDalAGgadahArAdikaM datvA praNamya ca tAbhyAM saha svargalokaM yayau / | sUryayazo'pi satyapratijJaH pramuditassan sannItyA pRthvI pAlayati sma / atha sa rAjA bharate |zavat bhUmi jinagRhamaMDitAM kurvan jinadharma pravartayan nityaM caturdazyaSTamIzrIparvAdika mArAdhayAmAsa / tathA ca vratadhAriNaH zrAvakAn bhojanAcchAdanAdibhirbahuzaH pUjayAmAsa | pUrva bharatena kAMkiNIratnarekhAbhizcAMkitAH zrAvakAH punaH svarNarekhAbhiranenAGkitAH kRtAH / // 39 / / K | asya rAjJo udAracaritAH bahavo kumArA Asan / yathA RSabhasvAminaH prabhAvAt ikSvAkuvaMza || For Private and Personal Use Only
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathitastathaiva sUryayazasA sUryavaMzo vikhyAto'bhavat / sa caikadA pitRvat svAtmAnaM ratnadarpaNe pazyan jAtavairAgyaH saMsArAsAratAM bhAvayan viraktassan bahUn bhavyAna pratibodhya | mukti prApa / iti nijaniya madRDhapAlane sUryayazanRpakathA / bhavyAtmabhiraSTAhikAparvaNi itthaM dharmakarmANi vidhAya tatparAidhanAyaM yeneha paratra ca sarveSTasiddhiH syAt / :-- sampadvyomarasASTarAtrika ( 1681 ) mite mAse zucau zobhane / pakSe projvalatAyute suvidite samyag dvitIyAtithau / pUjyazrIjinaharSasUriMgaNamRdrAjye mudASTAhikAvyAkhyAnaM sugamaM hitaM muvihitaM zrIjezalAdau pure // 1 // zrImanto guNazAlinaH samabhavan yeSAmimAH sAgarAH For Private and Personal Use Only
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA aSTA0 // 40 // tacchiSyAmRtadharmavAcakavarA Asan svadharmAdarAH // tacchiSyairjinarAjarAjacaraNAmbhojaprasaktaiH kSamA--- kalyANAbhidhapAThakaissumanasAM zraddhAvatAM prItaye // 2 // vyomarasASTabhUvarSe nabhomAse site dale / dvAdazyAM mitravAre tu vyAkhyAnamidamuttamam // 3 // munerudayaraMgasyAgrahAllikhitamAdarAta / prAcInAnAM mataM samyagvilokya padyavandhataH // 4 // (yugmam ) iti paryuSaNAdyaSTAhikA vyAkhyAnam // For Private and Personal Use Only
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir atha dIpAvalI vyAkhyAnam / zrIH zrIgotamagaNAdhIzo maGgalAni tanotu vaH mantrI vighnaharo yasya nAma siddhArthasiddhidaH // 1 // atha zrI gotamasvAminaM natvA dIpAvalikA parvamahAtmyaM procyate / tadyathA--- athaikasminsamaye sannivezanAma kasmizcinnagaryAM zrIsusthitamUrinAmAnaH saGguravaH stiSThanti sma / tatraiva namucinAmaiko viprasaMvasati sa ca gurubhissamaM vivAdakaraNAsAmarthyena | deSaM vahati sma / tasya tatsvabhAvatvAt gururvastunirvighnadharmadhyAnaM kurvanti sma itazca hastinAgapuraM nagaraM tatra padmottara nAma rAjA rAjyaM kurute tasya dvepanyaustaH AdyAjayA dvitIyA ca vijayA tayorekA jina matAbhiratA dvitIyA ca paradharmapratipAlinIti, jayAyAH viSNukumArAbhidhaH -- / For Private and Personal Use Only
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA . | putro jAtaH vijayAyAzca padmanAmA kazcit kumAra AsIt / atrAvasare sa namucistatrAgatya tebhyo dIkSAM pragRhya jinadharmamapAlayat / tena sa padmottaraH cakravartI jAtaH namucistu | tdiiyeyaa dahati sma ito gRhItadIkSasya viSNukumArAbhidhasya rAjakumArasya tapaH kurvato | aSTaviMzatilaMghanA abhavana / tato anyadA namucinA nRpatirvarAyAbhyarthitassan saptadinaM yAvat rAjyapAlanarUpavaramadAt / paraM namucinoktaM svAmin ! varemidaM samayAntare gRhIsye idAnIM tu nidhirUpeNAyaM mAmakIno varastvayi tiSThatu / athaikadA cAturmAsyArthaM sthitavati | susthite rAjAtaH pUrva pradattaM varaM pragRhya namuci rAjasiMhAsane sthitvA pUrvavairaM smaran rAjya | madena gurubhissaha mahAntamupadavamakarot / tena duHkhitaH ziSyasaMgho guruNAM samIpamAgatyovAca / bhagavan namucinA vayaM sarve duHkhitAsma ataH kopyupaayshcityH| iti zrutvA gurubhiruktaM bho ziSyAH ! mAbhaiSaH merugiAracUlAyAM viSNukumArassAdhuH kAyotsargA) : // 41 For Private and Personal Use Only
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sthitosti sotrAneyastena bhavatAM kaSTanivAraNaH syAtH tacchutvA tairuktaM bhagavan cAturmAsyalaMghanaMkudbhirasmAbhiH kathaM tatra gamyate / yato laMghanahAniH syAt tathA ca zaktihInA vayaM tatra gantumApi na zakyAH smH| tadaikena sAdhunoktaM bhagavan tatra gamanaM prati tu | mAmakI zaktirasti paraM pratyAgamanasya nAsti tathA gurubhiH samastaziSyasaMghaM pratyuktaM | bhavadbhiniHzaMkaM tatra gantavyaM zaktezcintA na vidheyA iti zrutvA te taM namaskRtya tatra merucU lAyAM gatvA viSNukumArAya sarva gurUktamabhiprAyamakathayan / viSNukumArastadAkaNya kiJcidroSapUritAdhara utthAya vaM zarIraM varddhayitvA ekaM padaM merucUlAyAmaparaJca jambUdrIpavartini nAgapure sthApitavAn vabhASecemAn / bhavanto yathecchamanena mArgeNa tatra gacchantu na | kimapi kaSTaM bhaviSyAta sarva evopadavA anena matpadA prazAmitAH eSa ca mAmakAnaH prabhAvaH | dIpamAlikAparvArAdhanata eva saMjAtaH atassarvaistatparyArAdhanaM vidheyam / iti tasya mahAprabhA For Private and Personal Use Only
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTA 142 // vaM vilokya sarva e| vismitA'bhavan / atha ca taM praNamya kSaNenaiva tattapa prabhAveNa tena | prahitAstatra samAgatAH / padmottaranRpazca svanagare vilambamAnaM lakSayojanAntarasthitaM padaM vilokya nAgarikamukhato namucedArAtmyaM zrutvA jhaTiti namucinA saha svayaM susthitasabhIpamAgatya namuceraparAdhaM kSamApayAmAsa namucistu tatpAdayorapatat sa sAdhu-!stamutthAya kRpayA tamApi dIkSAM datvA jinadharmAnusAriNaM cakAra / tatpAdastu tatkSaNAdevAntardadhe / tadinata eva dIpamAlikAparvaNo mahiyasI mahimA jAtA / viSNukumArastu tatraiva meruculAyAM tapasyatiSThat / ataH savereva mahatvamicchadbhiH zrAvakaiH idamavazyAnuSTheyaM dIpamAlikAparva |__ath dIpamAlAyAH sarvaparvottamatvamAha | ekadA hastipAlAbhidhaH kazcinnarapati|| mahAvIrasya paramabhaktohyAsIt sa ca pratidinaM lekhakazAlAyAM sthitaM citranirmitaM mahAvIraM // 42 // For Private and Personal Use Only
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pUjayati sma zrImahAvIravAsmai pratyakSadarzanaM dadAti sma / athaikadA sa bhUpAlaH prasannamanA prAdurbhUtaM zrI mahAvIraM triHpradakSiNIkRtya baddhAMjalirevaM papraccha he paramezvara ! | vItarAga ! mayA adya rAtrau gaja, ( 1 ) kapi, ( 2 ) kSIraduma. (3) kAka, ( 4 ) siMha, (5) kamaLa, (6) baji, (7) kuMmbhAni ( 8 ) kramaza aSTavastUni sva dRSTAni ato bhagavan teSAM phalaM prakAzaya kiM bhaviSyati ? zrImahAvIrastacchutvAvAca rAjan zrRNu yattvayA svapne gajo dRSTastatphalamidam / yatkau hastitulyAH zrAvakAH | madonmattAH santaH duHkhAgAre gRhe eva nivasiSyanti na pratrajiSyanti na ca dIkSAM gRhISyanti / eke ca gRhItAmapi dIkSAM kusaMsargatastyakSyanti ke'pi suzrAvakAH viralA eva dIkSAM pAlayiSyanti / iti gajaphalam // 1 // kapiphalaM zRNu, kecana kapitulyacaJcalasvabhAvA alpasatyA AcAryasammukhe cApalyaM kariSyati dharmasthAnatapodhanAMca For Private and Personal Use Only
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1143 | hasiSyAMte eke ca gRhasthAHpravRtyAvimukhAH bhaviSyanti dharmAdharmaparAstu viralA eveti vyA plavaGgamadarzanaphalaM jAnIhi // 2 // kSIradrumaphalantu zRNu ye tu kSIradrutulyA jinazAsanabhaktAH zrAvaya kAstesminyuge baMdhUla vRkSairiva kuliMgadhAribhiH pratirutAH bhaviSyanti tathA caite kuliMgataH suvihitavihArakSetrabhUmiM gRhISyanti etat kSIradumaphalam // 3 // kAkasya phalaM yathA, rAjan ! kecana kAkavat caJcalasvabhAvAH grAhyAgrAhya vastuvicArazUnyAH bhaviSyanti dhUrtAstu mRssaha miliyA vihariSyanti tathA ca suvihitatapodhanAn suzrAvakAn sAdhUna nitAnnaM pIDayiSyanti iti kAkaphalam // 4 // siMhaphalaM zrugu, atra bharatakSetre siMhaprAyamApa jainamataM dharmavarjitaM kuliMgibhiduSTavinazyati vinAzaM ca yAsyati / zuddhaliMginazca samayaprabhAveNa parAbhaviSyanti idaM siMhasvapnaphalaM // 5 // kamalaphalaM zRNu, yathA atisugaM dhiyuktaiH paurapi tarorjalaM gandhayuktaM na bhavati tathaiva kulInA dhArmikA api || // 43 / / For Private and Personal Use Only
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | kalI jinadharmAnusAriNo na bhaviSyani kintu nIcA dhArmikA bhAveSyanti iti kamalaphalam / / 6 // vIjaphalaM : Nu yathA zuddhamApa vIjaM UparabhUmau kSiptaM vaptaM vA kSetrasvAminaH phalAya na bhavati api tu svayameva nazyati tethaiva apAtre upadiSTaMdharma |na phalAya syAt kintu svayameva vinAzamAnpuyAt iti vIja phalam // 7 // kuMbhaphalaM zrRNu, asmin kalikAle kSama diguNe cAritra jalapUrNA kuMbhA iva maharSayastokA bhaviSyanti kecana tu gItArthAH samyagvyavahAreNa anyonya tAraNaparA bhaviSyanti KyathA ahilena jona grahilo jAtastathaiva / nA etacchutvA punarapRcchat bhagavan | | etat kathaM / mahAvIraH kathayati / pRthvIpurI nAma naga- pUrNanAmA mahIpatirAsIt / tasya subuddhinAmA kazcidamAtyaH ekadA tena mantriNA lokadevo naimittikaH pRSTaH yat bho naimittaka ! kiMcit jJAnaM For Private and Personal Use Only
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yA dIpA0 // 44 // prakAzaya iti / tenoktam bhomaMtrin ! zvaH amAvAsyAnantaraM magho varSiSyati yastu tajjalaM pAsyati sa sarva eva loko pahilo bhaviSyati tataH kiyatyapi kAle gate suvRSTibhaviSyati tadA sarve lokAH punaH svasthAH bhaviSyanti ataH sarvaireva nagaranivAsibhistad | vRSTijalaM na peyamiti zrutvA maMtrI jAtavismayo nRpasamIpamAgatya sarvamAcakhyau / rAjA ca tadAkarNya paTahatADanayA vArisaMgrahArthaM zvo bhAvina vRSTejalaM pAnAdiSu na grahaNArtha - | samAjJApayat / tataH sarva eva tasyAM nizAyAM jalasaMgrahaM cakruH zvastu mahIyAn jala-17 do vavarSa paraM ke'pi rAjAjJayA tajjalaM na papuH / kintu bahupu dineSu vyatIteSu saMgRhItaM jaLaM nizzeSamabhavat, atastAmAjJAM vigaNayya mRDainaMgaranivAsibhirvahubhiH rAjapuruSaizca tadRSTijala| meva pItaM tatastena pItamAtreNaiva sarva unmattA babhUvuH / kintu rAjJA maMtriNA ca tajjalaM na | pItamatastAveva sarva sminnagare svasthAvAstAm / atha ca pItajalAssAmantAdayo // 44| For Private and Personal Use Only
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | jAtonmAdAH kadAcit hasaMto kadAcicca rudantaH bhUtAviSTA iva nRtyaM kurvanta asamaMjasamazlI| lAdikaM bruvantaH nagnIbhUya itastato viharantaH kevalaM bhUpatiM maMtriNaJca viparItavicAriNIvilokya cintitamanasastAveva rAjakAryAnahauM vilokya parasparaM maMtra yAMca. / yata nUnaM rAjA | mantrI ca dvAveva grathilo unmAdarogagrasitau jAtau yataH viruddhamAcarataH / ato'ramA minRpA| sane yantripade cAnyaH kazcidAropaNIyaH / iti maMtrI teSAM mantraNAmAkarNya khinnamanAH nRpAya sarvamakathayat / nRpastacchu vovAca bho maMtrin ! idAnIM kathaMcidAtmarakSA kAryAM na cedima AvAM ghAtayiSyanti / mantriNoktaM rAjan ! eSu sarveSvekamatAnusAriSu na hyA va| yosthitiH syAdataH grathalIbhUya sthAtavyamidamevAtmarakSaNopAyaH zreyAn / idameva ca samayocitaM karta rAjA ca tadAkarNya svayamapi mantrisahitasteSAM sadRzamevonmattava tsamAcaran teSu militaH / tato gatavati kiyatyapi kAle punaH suvRSTirabhavat tajja For Private and Personal Use Only
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA0 | lapAnamAtreNa ca sarva eva svasthA'bhavan / ata evocyate yat viSamakAle samaya.nu| sAratae vAcaraNaM buddhimadbhirvidheyamiti 8 // ___ iti mahAvIramukhAdAkarNya pratibuddho rAjA zrIvIrasya pAdayoruparyapatat atha ca tatkRta | payA jAtavaizagyaH krameNa devamArAdhya mokSamavApa atraiva bhA.vatA paJcamArakasvarUpa mapyuktaM / yathA| mattaHpaJcasaptatyadhikacatuHzatA ( 475 ) davyatIte sati vikramAdityanAmako rAjA | bhaviSyati / tataH kiMcidUnacaturvizatyadhikazatavarSAnantaraM pATalipuranAmni nagare yazonAmAvakuzagRhe yazodAkukSau jayAbhidhasya saMvatsarasya caitrakRSNASTamyAmarddharAtrisamaye trayodazamAsAn yAvadgameM sthitvA viSTikaraNe bhaumavAsare makaralagne azleSAnakSatrasya | | prathamapAde karkarAzisthite candra aindrayoge caturmukhasya janma bhaviSyati sa ca hastatraya- // 45 // For Private and Personal Use Only
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zarIraH kapilakezastIkSga netraH gardabhagalaH nAgalAJchato vizAlahRdayaH zIlagugarahita IdRzaH kalaMkI - tajjanmanaH paJcame varSe durbhikSaH saptane abhyupadravaH ekAdaze dhanaprAptiraSTAdaze varSe kArtika kRSNapratipattithau svAttinakSatre tularAzisthite candramasi cavakaraNe zubhavelAyAM rAvaNamuhUrte mahArAjasvAstha kalaMkinaH paTTAbhiSeko bhaviSyati, tadA sa duSTaH raudrarUpadhRkka mahAtejasvI rAjamadAnvitaH bahuvyavyayena vikramasamvatsaramutthApya svayaM samvatsaraM pravartayiSyati eSa ca ekaviMzatime varSe bharatArddhavigrahiNo karpaganRpasya sutAM pariNeSyati sarva eva tatsamakAlInA bhUpAlAstasya sevAM kariSyanti / sa ca pATalipure | svaM rAjyaM pAlayiSyati mlecchaissaha kSatriyANAM mahIyAn vigraho bhaviSyati yasminneSA bhUmiH rudhirArdrA bhaviSyati / tatkoze ca navanavatikoTiparimitaM dhanaM caturdaza sahazrANi hastinaH saptalakSAzca rathAH caturdazalakSAzcAzvAH paJcakoTipadAtayazcetyevaMvidhA tasya mahatI For Private and Personal Use Only
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dIpA vyA0 // 46 // - senA bhaviSyati / tataH paJcAzadvarSe vyatIte sati tasya javAyAM khaDgaprahArA lagiSyati evaM 2453 varSeSu nirmANAdgateSu bhAdrapadazuklASTamI rakhau jyeSThAnakSatre sa lobhiSTho lampaTaH, svarAjadhAnyAM bhikSAvRttidhAriNo sAdhUna suzrAvakAn dRSTvA samIpamAhUya kathayiSyatyevaM | bhavadbhirbhikSAyAH SaSTamAMzaH karasvarUpaM rAjakoze deya iti nidezaM zrutvA khinnAntaistai| ssAdhubhirindrastamAhUtaH / indrazca taidhAmikarAhUtamAtra evaM vRddhavAhmaNarUpaM kRtvA tatrAgatya kalaMkinaM pratyuvAca rAjan ! tvaM cakravartI kSatriyoti ato bhikSAnnabhAgastvayA na grahya iti tasya vacaH samAkarNya krodhAvisphuritAdharaH kalaGkI pratyuvAca / bho kiMkarAH ! eSa bAhmaNo bahinissAraNIyaH ityuktamAtra eva tasmin kupito indrastamutthAya dharaNItale pAtayitvA hyapothayat tena ca sadya eva sa mRtsttp| decendreNa tasyaiva putro dattanAmA sthApitaH proktaMca. he rAjakumAra ! tvaM mayAsminnapAsane // 46 // - For Private and Personal Use Only
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sthApitosi paraM tAta ivAcaraNaM na vidheyam na cettadvattvamapi duHkhabhAgbhaviSyasi | yadi madvacanAnuga san dharmeNa rAjyaM pAlayiSyasi cettavAkSayA kIrtirbhaviSyati / rAjan ! sAdhusaMgheSu bhaktirvidheyA devagRheSu ca mahotsavAdikaM kAryaM zrAvakAzca dAnamAnAdibhiH | pUjyAH jinadharma ca samAdaraNIyamityuktatvA tena pUjitaH surendraH svargalokaM jagAma / gate indre sa dattaH jainadharma samyak pravartayiSyati tena ekonaviMzati varSANi yAvat zuci subhikSaM bhaviSyati / asminnevAvasare ArakaprAnte duHprasahanAmAsurirbhaviSyati | tathA ca trayastriMzalakSacatuH sahasracatuHzataikAdazamitA aguNAcAryAH paMcapaMcAzalakSapaJca paJcAzatsahasrapaJcaza paMcapaJcAza pramitA adharmAcAryAH paJcapaJcAzatkoTilakSacatvAriMzanmitAzropAdhyAyAH bhaviSyati eSu vyatIteSu duHprasahAcAryaH, phAlgunI nAmnI sAdhvI, mAMgalikaca zrAvaka, sAtyakI nAmnI ca zrAvikA AgameSu davaiikAlika sUtraJca etasminneva kAle bhavi For Private and Personal Use Only
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA dIpASya ti / tato paJcamArakamAnte SaSTArakAdyadine upAzrayaprathame prahare dezavaikalikyAM vyAkhyA-1 yatAM upAzrayopari patanAdharmavicchedo bhaviSyati tato dvitIyAhare dharmahInatvaM tRtIye ca || 1 // // rAjarAjJopa'tizcaturthe ca agnivicchedaH ata eva sarva vyavasAyopi vicchedatAM prA psyati tato sarve lokA adharmAnuyAyino bhaviSyanti ataH sUryaH pracaNDakiraNassan agni| vadudeSyati tena grAmAkaranagarAdInAM pralayo bhaviSyati pRthvI duHkhasaMkINI vanaspatiparvatAdInAM ca kSayo bhaviSyati, tadA zrIzatruJjayaH manuSyapazupakSiprabhRtInAM bIjAnyAdAya vaitA. || byAdripArzvasamIpaM gaMgAsiMdhorupari sthApayisyati / tasminnatibhayAnake kalA sArdASTaSaSTi| yojanavAhinI gaMgA svalpajalA bahujIvaparivRtA dine na nissariSyati api tu | sarveSAM jIvadhAriNAM plavanAya rAtrAveva nissariSyati tatra ca malinAna dihastadehAn vastrAdibhirjitAna nagnAn janAna nIvA sAgare pAtayiSyati / te ca mandabhAgyAH // 47 / / For Private and Personal Use Only
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dharmahInAH zarIraM vihAya narakaM yAsyanti / tatra cAsminsamaye narANAM viMzativarSANi || paramAyuH SaDvarSAstriyo garbha janayiSyanti, garbhaJca mAsamAtra eva vahiSyanti IdRze | SaSTArake gate prathamAraka ekaviMzatisahasravarSamAnaH pUrvavadaivatyo dvitIyArako bhaviSyati | tatra ca puSkarAvartabhidhAH meghAH suvRSTiM vidhAsyanti tena punardhAnyAdInAmutpattirbhavi| pyati evamekaviMzativarSAnantaraM vimalavAhanAdIni saptakuMlAgArANi bhaviSyanti / tatra ca | pRthvI grAmanagarajanAkIrNA bahusasyAkhyA gRhe gRhe maGgalaghoSapUrNA bhaviSyati, tatkAlI nA janAzca sadAcAraniratA yadA bhaviSyanti tadaiva dvArApuryA sumatinAmno rAjJaH gRhe bhadrA| kukSau zreNikarAjajIvaH prathamatIrthakaratvenotpatsyati sa ca vIrasattamaH saptahastadehamAnaH svarNAbho siMhalAcchanaH dvisaptatyadAyu punaH dharmasthApanAM kariSyati sa ca kArtikAmAyAM mama iva mokSaM yAsyati, svakIyamokSAvasaramavasannaM vijJAya sa epa mahAtmA vIrapATakanagare deva. For Private and Personal Use Only
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra dIpAo // 48 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zarmavAhmaNa pratibodhArthaM gatvA taM pratibodhya anAvAsyArddha rAtrau vijaya muhu paramapadaM yAsyati enameva gotamavIraM vyAharanti mahAtmAnaH eSa ca paramapadaprAptayavasare aSTAdazAn nRpa to svapurataH kRtvA yadA gantumudyatastadA catuH SaSTimitendrAH bahavonye devAdevyazva prAdurbhu yAkAzetaddanArthamAgatAH svayaM mahAbIropi tatsambhukhIbhUya darzanaM dadau / saca mahAtmAtAn devAdIn vilokya taM mahAvIraca dRSTvA bhaktyA praNamya uvAca / he vIra ! mAMmuktvA paramapadegate bhavatei mAM sarvatraiva saMkIrNatA pratibhAti atastavAntika eva samAyAtumudyatosmi / ityAkarNya bhagavatoktaM he vIra ! tvaM vItarAgosi idaM saMsAraM mRSA jAnIhi svayaMmamAntike yAtumudyata iti varIyAn evamuktvA devasvantarhitastasminneva vijaya muhUrte zrIgautama utpanna kevalajJAno divyalokaM prApaH / atha ca mokSaMgate vIragautame indrAdayaH sarva eva devAH puSpANi varSanta AkAze dIpAvalibhiH For Private and Personal Use Only vyA0 48 //
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | prakAzaM kurvantaH svAni lokAnei yayuH nita eva etada dIpamAlA parva atIvo - tkRSTaM jAtaM ataH sarvaireva zrAvakai smit parvaNi / mahotsavaH kAryaH dIpamAlA ca kartavyA caityeSu nAnAvidhAni maGgalAni kAryANi kezaracandanakarpUrIgurubhirdevapUjAM vidhAya | zrI gautamasvAminazca yathAzakti paSTAditapasArAdhanaM kAryaM dIpamAlikAmahAtmyaJca zrotavyam | evamasmin dine mahotsava devatArAdhanAdi divyakarma kurvatAM dhArmikANAM vaSaikaM yAvat zrImahAvIraH manovAJchitAni pUrayati / asya parvaNaH samutsavaprabhAvAt, ArogyatAM sukhaM samRddhiM labdhvA lokAH sarvasampadbhAjo sukhinazca bhavanti / iti dapimAlikA | mahAtmyavyAkhyAnaM samAptam / 1 For Private and Personal Use Only
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra jJAna0 // 49 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA0 atha jJAnapaJcamI vyAkhyAnaM prArabhyate / jJAnaM sAraM sarvasaMsAramadhye, jJAnaM tatvaM sarva tatveSu nityaM / jJAnaM jJeyaM meokSamArga pravRtyai, tasmAdjJAnAnnAparo mukti hetuH // 1 // jJAnaprAptyaitu kArtika zuklapaJcamyA ArAdhanaM yuktaM tasyA eva mahAtmyaM kathA prasaMge yathA / jambudvIpa ntarvatIne bharatakSetre padmapuraM nAma nagaramAsIt / tatra ca mahAn vIra ajita senanAma rAjA vabhUva tasya sarvalakSaNasaMyuktA yazomatI nAma paTTarAjJI, tayordampatyoH varadattanAmA kumAro'bhUt / satra rUpalAvaNyayuktaH dvisaptatikalAnidhiraSTavarSIyo vidyAdhyayanArthaM paNDitamAhUya rAjJA samarpitaH paNDitazca tamAnIya sAdaraM pAThayati paraM sa cAkSaramapi mukhena noccArayati kiM punaH paThanavArtA ? | atha kAlena sa | rAjakumAraH samprAptayauvano vabhUva paraM kiJcidapi vidyA na samadhigatA / tataH kiyatA For Private and Personal Use Only // 49 //
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir / kAlenASTAdazavarSa prati samAgate vayasi vAda tasyASTa dazavina kuSTena sarvazarIraM vyApta tena mahAn duHkhito babhUva / rAjapuruSA rAjA rAjJI ca putrazarIraM kuSTarogavyApitaMdRSTvA tIva cinnAkulA babhUvuH / etasminneva samaye asya rAjJaH rAjadhAnyAM zrIsiMhadAsanAmA kazcit zreSThI vasati tasya katilakA nAga jinadharmaparAyaNA kAcit patnI AsIt tayorguNamaMjarI nAma putrI babhUva sA krameNa yauvanaM prAptA satI pUrvakarmavazAt bahubhiH kuSTAdyasAdhyarogaiH parivRtA mukhato mUkA ca babhUva / tasya zreSThinaH saptakoTimitaM dhanamasti / atha ca zreSThI jAtayauvanAM putrImudrAhayituM yatate sma paraM na kopi tAM bahurogiNI mUkAM ca zrutvodvAhayati yeSAM puratastasyAH sambandhavAtI karoti ta eva kathayanti / aho ? kuSTavyAptazarIrAyAH vaktumapyasamarthAyAstava punyAH saha ko nAmapumAna pANigrahaNaM kuryAta ? yasyAzca dRSTamAtrAyA eva glAyate nitarAM ceta iti / For Private and Personal Use Only
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir / vyA jJAna " 50 www.kobatirth.org zreSThinA tasyA upacArArtha anekAn vaidyAnAhUya bahuzo bheSajAdikamapi kAritaM paraM na manAgapi vyAdheH zAntirjAtA atastasyA duHkhena sarva eva parivAro duHkhitassan vimanA Aste / athaikadA zrIvijayasenAcAryAbhidhaH kazcijainasiddho jJAnavAnmuniH svaziSyavRndaiH parivArito yathecchaM pRthivyAmaTan tatra samAgatya grAmAvahistapazcaryArtha tasthau / tasya darzanArthaM sarva eva nagaranivAsinaH saparivArAH gacchanti sma / tatprabhAvaM janamukhAcchulA sa siMhadAsopi sakuTumbastadarzanArthamAyayo rAjA cApi putrasahito mantribhiH parivRtastadarzanArthamagamat / te ca sarve taM mahAtmAnaM praNamya tadanujJApitA AsaneSUpaviSTAH jJAnamahimAM papRcchuH / sa uvAca, bho bhavyAH ! idaM vizvaM jJAnasAramevAsti ato sarvaiva jJAne bhaktividheyA na hi kadApi jJAnastu ninchaH manasA vacasA kAyena ca ye jJAnanindAM prakurvate teSAM kadAcidaH 1150|| For Private and Personal Use Only
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pyubhayaloke na siddhayataH yato jJAnena vinA jIvA api jIvAna na jAnanti ato jJAnamevArAdhanIyam / ye ca pApiSThAH manasA jJAnaM nindanti teSAM manaH zUnyaM / bhavati, vacasA tadvirodhanena mUkatvaM mukhastambhaM ca bhavati kAyena jJAnavirodhAta K|kuSTAdimahArogANAM prAptiH, tribhirebhirmanovacanakAyAmistadvirodhAt dhanadhAnyaputrakalatrA dInAM kSayo nAnAvidhaduHkhasya ca prAptirbhavati iti upadezaM kurvati tasmit tadavasaraM vijJAya siMhadAsenoktaM "bhagavan ! etadevAhaM pRcchAmi yadasyA mama putryAH guNamaJjAH zarIre kena karmaNA IdRgvidhA rogAH samutpannAstenAtIva duHkhitohaMmataH kRpayAsyAH karmANi bravItu bhavantaH" sa muniritthaM zrutvA pratyuvAca / / | bhozreSTina ! asyAH pUrvakarmakathAM zRNu / dhAtakIkhaNDadvIpamadhye pUrvadizi kheTaka nAma nagaramabhavat tatra jinadevanAmA zreSThI vasati sma / tasya sundarI nAma bhAryAsIt / atha || For Private and Personal Use Only
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra jJAna0 // 51 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ca tayo AsapAla ( 1 ) tejapAla (2) guNapAla (3) dharmapAla ( 4 ) dharmasAre ( 5 ) ti | paJcaputrAH lIlAvatI ( 1 ) zIlavatI ( 2 ) gaMgAvatI ( 3 ) gaMge ( 4 ) ti catasrazca kanyakAssamabhavana- jinadeva zreSThinA svakIyAH paJca eva putrAH paThanArthaM gurusamIpe | preSitAH paraM te paMDitena pAThyamAnA api jhaTiti rudanto mAtussamIpamAgatya tiSThanti sma | mAtA ca snehavazAttAnAzvAsya lADayAbhAsa brUte ca he putrakAH ! etAdRzena paThanenAlaM yadi na rocate cedyathecchaM krIData, paThanena kiM bhaviSyati ? iti sambhASya teSAM pustakapaTTikAdInagrau prAkSipat paMDitaM cAhUyAbhartsayat evaM kiyati kAle gate | mAtrA lAlamAnAraharnizaM krIDAmeva kurvantaste yauvanaM prAptAH putrikAzcApi krameNa saMjAtayauvanAH babhUvuH / atha ca jinadevastAna svaputrAn vidyayA rahitAn vijJAya patnIma kathayat-bhadre ! ime putrAstvayA na pAThitAH ato vidyAM vinA kathaM svAM For Private and Personal Use Only vyA // 51 //
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jIvikA nirvAhayiSyanti kazcemAnakanyakAzca dAsyati kathameteSAM ca vyavasAyasiddhi || bhaviSyAta / sA zrutvA krodhatAmrAkSI pratyuvAca-putrANAM zikSaNabhArastu piturupaye ahantu nArI ataH paThanapAThanavidhi kathaM jAne ? zreSThI tu tacchutvA vimanA eva || |karmaNogatirbuvA pratijagAma / sa tu nityameva dharmakRtyaM kurute sma dhArmika kRtyeSu || muktahastazvAsIt / atha kiyatA kAlena te vivAhayogyAH babhUvuH paraM na kopi tebhyaH kanyAH prayacchati yata uktaM ca " mUrkhanirddhanadUrasthazUramokSAbhilASiNAM / triguNAdhi-K kavarSANAM kanyAdAnaM na zasyate" iti / tataH kiyati kAlegate sati sa jinadevastAnanudvAhitAn jJAtvA cintayA klinnamanAH svakIyAM striyamuvAca re mUDhe ! tava doSeNaiveme 2 mUrkhAH jAtA yatastvaM vAlya imAn nApAThaya api tu pustakapaTTikAmapyateSAmanAvAkSipa / datohamadya kiM kurve, sAcaitacchutvA kupitA pratyavadat kathameteSAM mUrkhatve mama doSosti||2|| For Private and Personal Use Only
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir re pApiSTha ! duSTa ! svayameva doSaM kRtvA mamAgre evaM bravISi tvaM pApiSThosa tava pitApi|| vyA jJAna017 ||pApiSThaH yena tvamevaM kuzikSita iti-zreSThI etadvacaH zrutvA krodhena prajvalitanetraH| pASANamutthApya tasyAH zirasi prAkSipat / tena cUrNitamastakA sA sadya eva prANAn || // 52 // parityajya bhUmau papAta, sA eva sundarI asmin bhave tava putrI jAtA pUrvajanmajanyajJA- || navirodhena cAsyAssakalameva zarIraM kuSTAdibhayaMkararogaiyAptamasti iti tasya mahAmunermu-|| khAt pUrvabhavakathAmAkarNya guNamaMja- jAtismaraNaM samutpannaM / tathA ca tatpUrvajanma-|| karmAdikasmaraNena saMjAtaromAMcA mRcchAM prApya bhuvi papAta, kintu paricArakAstAM zI||topacArAdibhissamutthApayAmAsuH / atha ca zreSThinA pRSTaM bhagavan ! eteSAM rogANAM || |vilayopAyaM bravItu bhavAna, / gururuvAca "paDhamaMnANataudayA" iti vacanAt prathamameSA jJAnabhaktiH karotu tathA ca paJcamItapa upavAsAdikaM pratyAkhyAnamenAM kAraya vidhinA, ||2|| // 53 // For Private and Personal Use Only
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jinadevoktA vidhistatrAnuSTheyA iti zrutvA zreSThinoktaM tarhi tasya vidhirapi kthytaaN| muniruuce| | zuklapaJcamyAM paTAdiSu jJAnapustakaM saMsthApya tatra zvetadhAnyena svastikaM vilikhya purataH / paJcavArtikaM dIpaM nidhAya paJcaphalAni ca tatra sthApayitvA yathoktavidhinA gadhopacAraiH sampUjya tadadhiSThAtRdevatAM samprArya upavAsavidhinA tadinamativAhayet / evaM paJcavarSANi paJcamAsAMzca yAvat sarvA eva zuklapaJcamya aaraadhniiyaaH| yadi mAsi mAsi kartuM na zakyA cet kArtikamAsasya zukpaJcamI tu yAvajIvamArAdhyA arthAt varSa varSa prati eSa evaikA paMcamI ArAdhanIyA / evaM kRte satyasyA aciregaiva kAlena rogazAntirbhaviSyati saubhAgyarUpalAvaNyAdiguNAzva prApsyante / asyAnuSTAnena naraH sarvarddhiparipUrNo bhavati putrapautrAdisaukhyaM vuddherbAhulyaM ca bhavati" iti guruvacanaM zrutvA kRtAJjaliH sa zreSThI punarapRcchat-'bhagavan ! rogAdhikyAta sarvAsAM pa. For Private and Personal Use Only
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jJAna JcamInAmupavAsakaraNe tu nAsyAH zaktiH paramekA kArtikapaMcamI yAvajIvamavazyaM kariSyati |kintvasyA sAmAnyA vidhiH kathanIyA / iti zrutvA zrIvijayasenAcAryaH kathayati // 53 // paJcamIdine paTTakaM maMDayitvA paJcapustikAH mukta puSpaiH sampUjya dhUpadIpAdIna nivedya | paJcavarNadhAnyAnAM paJcarAzyastatra kRtvA paJcAvidha pakvAnnanaivedyaJca samarpya svagurumabhivAdya FoOM namo nANassa" iti dvisahasrASTotarazataM japet / pAraNamapi vidheyam udyApanasyA pIyameva rItiH yA pUrvaM tavAgre kathitA iti zrutvA guNamaJjaryA sarvamevaitat kRtyaM svIkRtam / | atha caitasmin samaye tatropaviSTena rAjJApi pRSTaM 'bhagavan ! mama putrasyApi iyameva vyAdhirvartate tathA ca taM vidyApi nAbhyupaiti atastasya karmavipAkopi kathanIyaH' guruNoktaM he mahArAja ! tava putrasyApi pUrvajanmabhavAM kathAM zRNu, jambUdvIpavartini bharatakSetre zrIpuranAma nagaramabhavat tatra ca vasunAmA zreSThI vasati sma tasya dvau putrau AstAm // For Private and Personal Use Only
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir / tatra yo jyeSThastasya vasusAra iti nAma kanIyasazca vasudeva iti nAma AsIt / atha| IK kiyatA kAlena to dvAvevasamprAptayauvanI krIDArtha vane virahantau kadAcit tasminneva vane || zrImunisundaramUriNa Azrame samprAptau-munizca to satkRtya kuzalavArtAdikApRcchat | to ca praNatipurassaraM sarva nivedya jJAnakathanAya munimabhyarthayatAmsa covAca he zreSThikumArau ! idamazeSamapi saMsAraM nistAraM jAnItaH yato yat prAtastanmadhyAnhe na yacca madhyAnhe|| tanizi na nirIkSate atosmina saMsAre sarveSAmeva padArthAnAmanityatAsti / iti vAkyaiH / / pratibodhitau tau nizcalaM jJAnamavApya dIkSAM jagahatustayozca vasudevAcAryeNa sarvameva / siddhAntamazeSaJca jinadharmatatvaM gRhItaM dvitIyena vasumAreNApi dIkSA gRhiitaa| parantu sa mauyAt nityameva jJAnaM deSTi-atha ca tayormadhye vasudevaM jJAtacatuSTayaM vijJAya guruH paJcazatasAdhUnAmupaya'dhiSThAtRpade niyuktavAn / sacAinizaM sAdhUna dharmacayA~ zrAvayati sma / For Private and Personal Use Only
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jAna0 vyA // 54 // ekadA zayanAnantaraM saMstArake suptavati tasmin ekaH sAdhuH samAgatya dharmamapRcchat / sa cAtthAya tasmai dharmamakathayat / tasmiMzca gate punarekoparassAdhussamAgatastatosmai tena dharmakathAkathanamArabdhaM--evaM kiyatA kAlena sa vasudevaH sarveSu pUjyo jAtaH__atha ca va susAraH aharnizaM gatAgatAn sa.dhUn vilokya khinnamanA atIva / viSAdaM prApya evamacintayat ado mUrkhatvameva baraM yatastasyanakAcidapi cintA na cAhanizaM paThanapAThanakAryaJca bhavati yato mamajyeSThabhrAtA sukhena svapatiH na kopi tatsamIpe gatvA kimapi pRcchati nityaM sa AnandamanamAnaso kAlamativAhayati mAM tu. snAnabhojanAdInAmapyavakAzo nAsti atohamapimUrkha eva bhUtvA itaH paraM maunamave dhArayan tiSThAmicet sukhIsyAm mokhye bahavauguNAH dRzyante sata ruciraM yatastasminniI || meSToguNAstu prathitA eva santi yathA uktaMca "nizcinto (1) bahubhojano (2)|IMAGE For Private and Personal Use Only
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir trapamanAH ( 3 ) naktaM divAzAyakaH 4 ) kAryAkAryavicAraNAdi rahito ( : mAnApamAne samaH // ( 6 ) prAyeNAmayavarjito ( 7 ) hi vapuSA hRSTazca pRSTazviraM ( 8 ) yasminnaSTaguNA ime sa hi sakhe mUrkhassukhaM jIvati - ato'hamapi na paThAmi ekamapipadaM kasmai na kathayiSye evaM dRDhIkRtya dvAdazAdinaM yAvanmaunameva vidadhe / tatazca bhrAntassan zarIraM vihAya mAnasarovare haMsojAtassa eva tadanantaraM tvadIyagRhe tava putro - bhRt / satvopArjita kamaNAtvasyarAjagRhe janma zrIjJAna nindayA ca mUrkhatvaM prAptaM itizrutvA rAjakumArasyApi tatropaviSTasya pUrvajanmajAtismaraNamabhUt tato tena rogazAntyupAyaH pUrvajanmakarmapratIkArasAdhanazca pRSTaH / gurubhiruktaM bho varadatta ! zrUyatAm mama vAkyaM yat siddhAntasAraM vartate "jairogA iya AyaM, keuvavAsa AMvilA iyaM joI, kuNai bhAva suddhIpa so savanamIhiyaM pAveI" - varadattenoktaM bhagavan ! pratyA 10 For Private and Personal Use Only
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // 55 // khyAnakaraNe tu mama zaktinAsti AH kimapi sugamopAyaM brUhi yadahaM ku-guruNoktaM jau jei kayajIvo paMcamI kattimAse koI vasamammi / paMcami paggavihINA jAvajIvaM agega surakANi // murabhogA maNuyabhogA ji buNaM riddha vicchAraM / pAvikuNaM surakaM pAvahijIva avIkaM ta uvara dattapaJcamI gahiyA" --ataH herAjakumAra / tvayA jJAnapaJcamI kartavyA rAjaputrastacchutovAca 'bhagavan ! bhavadAjJayA paMcamAsAdhikavarSapaJcakaM yAvat paJcamyupavAsAdikaM vidhAsye parantu kArtikapaJcamI yAvajjIvamekaiva varSamadhye kariSye / itthaM gurusamIpe pratijJAM kRtvA pitaraM pratyuvAca hetAta ! gurusammukhe mayA kArtikapaJcamI gRhItA ityuktvA taM muniM praNamya pitrA saha svagRhamagamatsa zreSTI api saparivAraH svagRhaM pratyagamat| atha rAjaputraH prajAgaNaparivArito paJcamImahotsavakartuM samudyato'bhUt / sarvA eva 55 // For Private and Personal Use Only
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( " paMcamyaH vidhinA tena kRtAH kArtika zukla paMcamIdine paNAdi mahotsava mudyApanavidhinA cakre namo nANassa ityaSTotarazata sahasramitaM jajApa ca tataH kiyatA kAlena varadattasya tatparvaprabhAvAt sarvA eva rogAH vilayaM gatAH rUpalAvaNyayuktaM ca taccharIramabhUt / tato'nyadezIyANAM nRpANAmekasahasramitAH rAjakanyakAsnenodvAhitAH sA ca zreSThiputrI guNamaJjarI api gRhamAgatya yathoktavidhinA paJcamItratamArAdhayati sma tenAcireNaiva kAlena rUpalAvaNyayuktA jAtA rujazca sarvA eva tasyAH sadyo vilayaM gatAH tasyAH pANigrahaNaJca jinacandananAmA kazcit mahAdhanADhyo rUpayau vanasampannaH jinadharmAnuyAyI zreSThikumAra akarot tau ca dampatI yAvajjIvaM sukhena zarIrayAtrAM nirvAhayitvA kAlena muralokaM prApatuH / varadatta api dharmeNa ciraM rAjyaM pAlayitvA mRtassan puSpamAlAvatIvijaye For Private and Personal Use Only
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA . jJAna puMDarIkiNyAM nagaryAM amaranAmarAjJaH guNavatI nAmabhAyA udare sUrasena nAnA samutpannaH sa ca dAdazavarSIya eva rUpalAvaNyakalAvAn samajAna tasya pitA tameva rAjye sthApayitvAmaralokaM gataH / sa ca rAjaputraH ekonazatarAja. kanyakAH pariNItavAn / dazavarSasahasrANi yAvadrAjyaM pAlayitvA zrIsImaMdharasvAminaH sakAzAt dIkSAM pragRhya putrAya rAjyaM samarpya svayaM pravRjyAM gRhItvA eka || sahasravarSa yAvat cAstriM saMpAlayitvA kevalajJAnaM samutpAdya mukti praap| atha ca zreSThiputryAH guNamaMjaryA jIvastu svargAcyuto ramApriyavijayadeze zubhAyAM naga- amarasiMharAjJo gRhe amarakhatyAM bhAryAyAM putratvena jAtaH tasya sugrIva iti nAma pitA cakre / sa ca sugrIvaH samprAptayauvanaH pUrNe viMzatime varSe pitrA dataM rAjyaM | pragRhya pita[parate dharmeNa pUvIM pAlayAmAsa / tasya mugrIvasya caturAzItisahasrAH|| For Private and Personal Use Only
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir KI putrA abhavan / sugrIvastu cAritrasahitaM kevalajJAnaM prApya muktiM gataH / iti kArtikazukla-II |paMcamIviSaye varadattaguNamaMjarIkathAnakaM samAptam / iti saubhAgya ( jJAna ) paMcamIvyAkhyAnaM sampUrNaM // "atha kArtika pUrNimA vyAkhyAnaM likhyate / For Private and Personal Use Only
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra kA0 // 57 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA0 zrI siddhAcalatIrthazaM, natvA zrIRSabhaM prabhuM // kArtikI pUrNimAyAzca vyAkhyAnaM vakSyate mayA // 1 // siddhI vijhjhAya cakkI namivinayimuNiH puMDarIko munindo // bAlapradyumnazaMbuH bharahasukamaNiH zailadezettasiddhAH || rAmo koDIya paJca draviDa nanavaI nArado pAMDuputtAH / muttA evaM aNege vimalagirimahaM titthameyaM namAmi // 2 // vyAkhyA | bho bhavyAH ! etAdRzaM pApakarmamalaparihArakaM zrIvimalAcalatIrthaM ( namAmi ) yasmin tIrthopari vidyAdhara cakravartI bharatastathA ca nami vinami muni puMDarIka munIndra vAla pradyumna zatru zuka rAma paJcadraviDa nArada pAMDuputrAdyAH navarA anazanAdikaM vidhAya aSTakarmabhivinirmuktAssantaH paramapadaM prAptAH tamahaM siddhazailatIrtha For Private and Personal Use Only // 52 //
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir manovAkkAyabhirnamAmi / yasmiMzca kArtikaptarNimAyA Agate zatrujayagirisanmukhadizAM / gatvA caityavandanAdikaraNena mahatI dharmabuddhirbhavati punazca yasmin kArtikapUrNimA |dine aneke mahAtmAnastacchailendrazikharArohaNenaiva paraM padaM prAptAH / tadRSTAntoyathA / 2 // asya jambUdvIpasya dakSiNArddhakhaMDe ikSvAkUNAM bhUmau mahAtmA nAbhi nAmA napo-I hyabhUt / tasya ca merudevInAma bhAryA tasyA udarakandarAyAM zrIprathamajinAvatAra RSabha-2 | devo babhUva / sa ca pUrva varSaSaTlakSANi yAvat kumArapade eva sthitaH paraM tadanaMtaraM | indreNAnIte sunandAsumaGgalAnAmnyau dve bhAyeM samudrAhayat-tayozca krameNa bharata| bAhubalAdyAH zataputrAH babhUvuH dve ca kanyake abhUtAm / atha ca tAn sarvAnava samprAptayauvanAn rAjyabhAravahanasamarthAn vijJAya svayaM SaSTilakSavarSANi yAvadAjyaM pAlayitvA putrebhyaH svaM rAjyaM vibhajya bharatanAmAnaM jyeSThaputraM svasiMhAsane samupavezayat For Private and Personal Use Only
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra kA0pU0 * 58 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anyebhyazca pRthak pRthak dezAn dadau / yeSAM nAmato ta eva dezAH vikhyAtA abhvn| teSveko drAvar3Iti nAmApyAsIt yasya nAmnA draviDadezaH prathito'bhUnH | sa ca mahAtmA RSabhasvAmI dIkSAM gRhItvA anekakoTiziSyavRndaparivArito devergIyamAnamahimo pRthivyAM paryaTan kAlena kevalajJAnaM labdhA paramapadaM prApa / atha sa draviDadezAdhipo drAvaDa H pitrA dattaM rAjyaM bubhuje tasya ca svanAyI sArddhaM viSayasukhAnbhuJjAnasya dvau putrau babhUvatustayozca jyeSTho drAvaDaH laghiSThazca vArakhila iti tau dvAveva saJjAtayauvanau vijJAya udAhitau / atha ca tAvapi svasvapatnIbhyAM viSayasukhaM bubhujAte / tayorapi putrA utpannAste ca kAlena candraka - lAvadarddhamAnAH yauvanaM prApya bavRdhire / atha ca jJAni nAmvaro bharataH bhuktabhogAna bhrAna vijJAya svayamutpannavairAjJasteSAmavabAdhAya dUtamAhUya prAhiNota - sa ca dUtaH For Private and Personal Use Only vyA0 / / 58 /
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir savAneva jo nidezaM zrAvayan drAvaDasamIpamAgatya tamapi tasya nidezaM zrAvayAmAsa / / saca dvAvaDaH jyeSTadhAturnidezamAkarNya svayamapi pratibuddhassan jyeSThaputramAya / rAjyasiMhAsane'sthApayat kaniSThAya vArakhillAya ca ekalakSaNAmAna pRthak dadau / svayaJca saMsAravAsanAM parityajya dIkSA gRhItvA yathecchaM paryaTan zrI RSabhadevajinapArthe tapastapUtvA kaivalyaM prApa / atha dADaH pitrA dattaM svarAjyaM vArakhilazca ekalakSayAsamAna dharmeNa pAlayAmAsa / atha gate kiyati kAle dAvaDo manasyevaM vyacintayat / / aho ! pitrA idaM sAdhu na kRtaM yadAjyAt ekalakSagrAmaM pRthak kRtvA kaniSTaputrAya vArakhillAya pradattamato balapUrvakamahamenaM bahinissArya grAmAn gRhISyAmi / iti nizcitya svasainyamAdAya bhrAtrA saha yuddhArthamagamat / vArakhillopi yuddhArtha | mAyAtaM svajyeSbhAtaramAkarNya bahulayA senayA parivRto yuddhArthamAyayo / atha tayo / - For Private and Personal Use Only
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra kA0pU0 // 59 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dvayorbhrAtrordvAdazavarSANi yAvanmahadyuddhamabhUt / tasmiMzca saMgrAme manujAzvagajazarI rai bhUmirvyAptA teSAM rudhireNa ca mahatI nadI pracalitA / etasminneva yuddhakAle ekadA drAvaDo vanakrIDArthaM nAnAdrumalatAkIrNavanapradeze viharan keSAMcinmaharSINAmAzramaM jagAma tacca nAnApuSpaphalAkIrNe pakSisaMghavirAjitaMjalanirjharitasarobhizzobhitamAzramaM vilokya azvAduttIryyaM tatra gatvA bhaktyA munIna abhivAdya teSAM pArzve tadanujJAtaH svocitasthAne tasthau / sa ca munisaMgha etasmin samaye dharmacarcA kurute sma, tatra caiko guruH sarveSAM zrRNvatAM saMsArAsAratAM kathayati / uktaJca gaya kanna caJcalAI | amaraci tAi rAi lacchIe / jIvA sakampa kalamatu bhariya bharAto paDaMti ahe, ' ityAdi dharmopadezaM teSAM mukhAcchrutvA saMsAramasAraM jJAtvA kSaNamAtreNaiva samutpannajJAnaH rAjyAzAM krodhaJca parityajya manasyevamacintayat / aho ? mama jIvanaM <" For Private and Personal Use Only vyA* / / 59 //
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhika yato eka eva mama bhrAtA tena sahAhaM yuddhaM karomi. yudhyamAnasya ca dvAdazavarSANi gatAni / rAjyalobhAdevedaM kSaNabhaMgurazarAraM pApa igvidhamaniSTaM mayA |kriyate evaM vicArya tApasAzramAdutthAya tUrgamazvamAruhyAparAdhakSamApanArthaM samAtustamI pamAgacchati sma / atha ca vArakhilopi zuddhabhAvena jyeSTabhrAtaramAgataM vilokya |||jhaTiti taccaraNAvagRhItA sa ca dravaDo bASpapUrNa nayanaH snehAhRdaya stamutthAya uvAca K he bhrAtaH ! idaM sarvameva rAjyaM tvameva gRhANa yatohaM parityajye saMsAraM dIkSA KgRhISye / iti zrutvA vArakhilaM, pratyuvAca / evaJcedahamapi rAjyaM na gRhISyAmi evaM to dvAveva parasparaM sambhASya sarva rAjyamapatyebhyo vibhajyArddhamaddhaM datvA jAtavairAjJI ||to bhrAtarau paJcakoTi kSatriyaparivRto teSAmevatApapANAmAzramaM gatvA tebhyo dIkSA ? HK pragRhya tapazcaryA cakratuH / atha ca tau valkalacIradhArigau kandamUlaphalAhAriNau ta For Private and Personal Use Only
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir . vyAsa " sA kRzazarIro jAtau / tataH kiyatA kAlena citmAdhavastIrthayAtrAM kurvanto tena mArgeNa gacchantastasminneva vane samAyAtAH tAvapi tAna mahAtmanassamAgatAna vi.IN lokya bahumAnapurassaraM namaskRtya kandamUlAdibhissatkArAdikaM cakratuH / atha te || P/spi sAdhavo gamanAgamanasamayaM vicArya tatraivaikasya mahatastarormUle bhUmiM pramArNya A-IAL sanAni sthApayAmAsuH / dravaDavArakhillAvapi teSAM sevAM kurvanto tatraiva teSAM sammukha | A// upaviSTau tatastasminnevAvasare taruzAkhAta ekazcaTakaH mukhAgre'kasmAta patita atha teSveko munirvigatAyuSaM taM caTakaM vijJAya jhaTityutthApayitvA tasya karNe navanakAramantramazrAvayat. vimalagirezcApi mahimA kathitA tataH sa caTakaH sadya evanaSTIkalviSo jAtavairAjJo bhUtvA kSaNAt taddharmopadezadhAraNayA caTakazarIraM vihAya muhurtAntareNadivyaM devazarIraM labdhvA tatrAgatya muneH pAdAvabhivandya tenAjJaptastacchanmukha evopavizat / vaDa For Private and Personal Use Only
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vArAkhelau tu ityadbhutAM lIlAM dRSTvA jAtavismayau taM mahaddivyarUpadhAriNaM devaM vilo - kya baddhAJjalI tAn sutInapRcchatAM / bhagavannepAtIvakrAntidhArako rUpavAn ko nAma devosti ? munibhiruktameSa sa eva caTakosti yodyaiva mRtaH paraM navanakAramaMntradhAraNAt | vimalagirimahAtmya zravaNAccai namIdRgvidhaM devazarIraM prAptaM etannizamya tau punarUcatuH / he svAmin! sa vimalagiriH kIdRzosti kiJca tanmahAtmyamityAvayorupari kRpAM kRtvA kathayantu bhavantaH / tatasteSveko munirAha / asya jambUdvIpasya dakSiNArddha bharatakSetre zrIzatruJjayanAmA giriSTottarazatanAmabhiralaMkRtastIrtharAjosti tasya ca zatruJjaya (1) puMDarIka ( 2 ) siddhagiri ( 3 ) vimala giri ( 4 ) suragiri ( 5 ) rityAdyA ekaviMzatistu lokaprasiddhanAMmAnaH santi | etasminneva girAvane ke siddhAstapAMsi kRtvA paramapadaM yAtAH atraivAnantanAmA muniranantakA For Private and Personal Use Only
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kA lopekSayA stokenaiva kAlenAnantapadaM praap| atraivacAjinaprathamagaNadharakAdamagirinAmAnazcatuvizatimahAtmAno muktiM prAptAH / ihaiva vartamAnakAle prathamajinasya prathamagaNadharapuNDazarIkazcaitrazuklapUrNimAyAM paJcakoTibhirmunibhissaha svargatiM gatastenaiva puNDarIkagirirityayaM / kathyate / punazca koTidvayamuniparivAreNa parivRto phAlgunazukladazamyAM namirvinamI ca vidyAdhararAjarSirasmin zrIziddhazaile zivapuri pratigataH / tayozca catuHSaSTisaMkhyAkAH rAjaputryaH caitrazukladazamyAmasmin vimalagirI anazanena dehaM parityajya zivapuraM yAtAH / |tenAyaM giriH zivapuranagarArohaNe sopAnakhaDazo vAcyaH / pApamalApahAraNe ca nIkha K|| dimaM jJeyam / tenaiva vimalagiriH kathyate / pApAriMgajane cAyaM sUravadasti / tenaivAyaM / |||zatruJjaya iti kathyate / ata eva manuSyadehaM prApya yenAsmin zatruJjayatIrtha gatvA Adiji-17 K/nasya bhaktipUrvakamarcanAdikaM na kRtaM sa tu nararUpeNa pazurevAsti / tasya eva mAnuSaM janma // 6 // For Private and Personal Use Only
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - saphalamasti yazca tIrthabuddhayA tatra gattA Adijinamarcayati namaskaroti ca / tenaiva / mahAtmanA kaivalyasukhaM stokenaiva kAlena prApyate / iti gurumukhAdasya siddhagiremahatI mahimAM zrutvA to drAviDavArakhilau paJcakoTi-2 muniparivAraparivRtau tApasagurorAjJAM gRhItvA siddhazailaparvatavandanAthaM zrIzatruJjayaM pratija- / KgmatuH / atha ca te mahAtmAna api itazvAsanAnyutthApyAnyatra jagmuH / tau ca drAvaDa-12 vArakhillau saparivArau zrIzatruJjayArohaNasamaye etAdRzamavagrahaM jagahatuH "yadAvayoH / karmakSayaM bhaviSyati tadaivAhAraM gRhISyAvahe / " evaM tau dvAveva bhrAtarAvagrahamaGgIkRtyAsmin / zailarAje caturo mAsAn ativAhayAmAsatuH / atha caivaM niyamAnusArataH kurvatostapasA 2 jinaprabhumArAdhayatoniyogena karmarAziM dUrIkurvatostayoH cAturmAsasyAntime dine / kArtikazuklapaurNamAsyAM catuH kaSAyarodhanena mohakSINaprabhAvAt trayodazaguNasthAnAro-ID For Private and Personal Use Only
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA . haNena catuH karmarAziH kSayaM jAtA / tataH sadya eva kevalajJAnado bhagavAn jinaH|| kA0pU0 prAdurbhUya to svaM lokaM darzayAmAsa / tena tau drAvar3avArakhillarAjarSI dikkoTi MON muniparivAraparivRtI acalayyAkSagativibhUSitaM muktipadaM praaptuH| // 62 // " tena kArtikazuklapUrNimA atIvottamA vartate tasmAdasmin dine zrIzatruJjayasa-mmukhe gatvA mahatADambaraNa zrIjinavimbarathe, Arogya pUjAsnAnamahotsavAdikaM vidheyaM / tena sakala duSkarmarAziH kSayaM yAti / mahatI ca puNyavRddhirbhavati. atha ca pUrvadine poSadhAdi karaNAnmahatphalaM bhavati / trimunicASTabhUvarSe ( 1873) durge jayazalAbhidhe / guNinA jayasAreNa vyalekhi ziSyahetave // iti kArtikazuklapUrNimAvyAkhyAnaM / // - 2 // - For Private and Personal Use Only
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ___ atha mauna ekAdazI vyAkhyAnaM likhyate / / | tatraikadA zrIjinaM natvA gautama apTacchat 'bhagavan ! mArgazIrSazuklaikAdazyAH karaNe kiMphalaM bhavati tato vIraH prAha he gautama ! zRNu yathA zrIneminA kRSNAgre| prokaM tadeva kathayiSye / ekadA dvArAvatyAM puthyoM zrIneminAmA prabhuH nivasati sma / tasya vandanArtha zrIkRSNassamAtya bhaktyA taM praNamyAha bhagavan ! SaSThayadhikazatatrayadinamadhye tadina-I KI IA |mAdizyatAm yasmin dine kRtaM puNyaM bahuphalamanantaJca bhavati / ityAkarNya neminA||2| proktaM he kRSNa ! mArgazIrSazuklaikAdazIdine kRtaM puNyaM bahuphalaM bhavati tasmin dine paMcazatatIrthakarANAM kalyANakAni jAtAni / atraiva paJcAzadatIta catuAvati / satAni paJcAzadanAgatacaturviMzati saktAni paJcAzacca vartamAnacaturviMzati saktAnya - For Private and Personal Use Only
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ma0 e0 // 63 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhavana evaM tAni sArddha zataikamitAni kalyANakani tenaiSaikAdazI sarvottamA vartate / iti zrutvA kRSNena pRSTaM 'bhagavanasyAmekAdazyAM kiM kartavyamasti ? neminoktam ' ahorAtraM poSadhaM grAhyaM caturvidhAhAropavAsazva kAryaH maunaJca dhAryyam tatra bhaganaM guNanaM vinA nAnya tkimapi vaktavyam pAraNadine ca gurusamIpe gatvA tamabhyarcya jinagRhe devAn sampUjya guruNAjJapto bhojanaM kuryAdevaM dvAdazavarSANi yAvatkAryyaM / tapasi pUrNe cAsyA udyApanaM kartavyaM / kRSNovAca / | bhagavan ! purApi kenAsyA ekAdazyAstapaH kRtaM ? zrIneminAthaH kathayati / suvratanAmA zreSThI asyA mArgazIrSazuklai kAdasyAH vrataprabhAvAt zivapadaM prApa / kRSNonoktaM |' tatkathaM ! ' zrIneminAthaH kathayati 1 dhAtakIkhaMDanAmno dvIpasya dakSiNabharatoddhe vijayapuraM nAma nagaramabhavat / tatra vargoM nAmarAjA nyAyavAn prajApAlakazcAsIt / tasya candravatInAma bhAryA zIlAdiguNasampannA For Private and Personal Use Only vyA // 63 //
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tasminpure sUranAmA zreSThI vasati sma / sa ca zreSThipravara RddhimAn jinabhakto gurusevAtatparaH par3idhAvazyakakArI caityAdi guNavAn AsIt / ekadA suraH gurusamIpamAgatya bhaktyA taM praNamyovAca bhagavan ! IdRgvidhaM dharmaM kathaya yena karmakSayaH syA tadA tasmai gurubhirekAdazI tapaH karaNamAdiSTam / atha sa gurvAjJayA gRhamAgatya sakuTumbaH dvAdazavarSANi yAvat margazIrgazuklaikAdazIvratarUpaM tapazcakAra samApte ca dvAdazame varSe tena vidhipUrvakamasyA udyApanamapi kRtaM atha ca tatpuNyaprabhAvAt kAlena zaroraM vihAya svargasukhamanubhUya ekAdazame AraNakalpe prApte ekaviMzati | sAgaraparimitAyuH pAlayitvA tatazcyuto jambUdvIpAntargata bharata kSetrasya sorInAmni nagare samudradattasva zreSThinaH prItimatI bhAryAyA udare putratvenotpannaH / saca sArddha saptadinA - |dhika mAsanavagate arddharAtrau jAtastasya nAlasthApanArtha zreSThI yadA garte khanitumArabdha For Private and Personal Use Only
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra mo0 e0 // 64 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA* | stadA gartakhananasamaye nidhirnirgatA tato jAtAlhAdaH zreSThI tena dravyeNa mahAJjanmotsavaM kRtavAn / athajanmato dvAdaze'hani kuTumbabhojanataH pUrvaM mAtuH bratapAlanena tasya suvrata iti nAma cakAra / atha ca sa zreSThikumArastadanantaraM zuklacandra ivAnudinamedhamAnaH || pitrA zikSita sarvaguNo yauvanaM prAptaH / tadA maharddhikavyavahAriNAM zreSThInAM ekAdaza kanyakA staM pariNApya gArhasthyabhAraM tasmin samAropya sa zreSThI pravRjyAM gRhItvA dharmeNAnazanaM | vidhAya mRtaH svargatiJca prApa / aya gRhasvAmI suvrataH zreSThI dRzakoTidhanavaibhavAdrAjye prajAryAMcAtIva mAnyo babhUva / tatazcaikadA tAmasamIpavartini vane viharantaH zIlasundarAcaryAzvatvAro jJAninastatra samAyAtAH / teSAmAgamanantu vanapAlamukhAdAkarNya sa zroSThapravaraH rAjAnaM samAhUya sakuTumvaH rAjapuruSaiH parivAritazca teSAM darzanArthaM gataH / tatra ca munInabhivAdya sarva eva nRpAdayastairanujJAtAH yathAyogyAsaneSUpaviSTAsteSAM For Private and Personal Use Only // 64 //
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir munInAM mukhAddharmakathAH zuzruvuH / tatra ca te tanmadhye mArgazIrSazuklakAdazyA api mahimA vrnnyaamaasuH| atha ca akasmAdeva tacchravaNAt tasya zreSThinaHpUrvajanmasmaraNaM samutpannaM tena mUrchitaH sana bhuvi papAta / tato muhUrtamAtreNa saMjJAM labdhvA tenetthaM vicAritamaho ! mayA pUrvasmin bhave mAgazIrSazulkaidazImArAdhya AraNadevo jAtastatazcAdya suvratanA-2 mA zreSThiAbhavaM atodyama yA kimanuSTheyamiti vicArya teSAMmahAtmanAmagre uktaM 'bhagavan ! kimapi kAvyamAdizataH' gurubhiruktaM pUrvabhave kRtaikAdazI eva karaNIyA" ityAkarNya | tathetyuktvA tAn praNamya sarve nRpAdayaH svagRhAn jgmuH| atha ca zreSThI sakuTumbastadArAdhanAya pravRtaH / ekadA maunavratadhAriNaM pauSamAcarantaM sakuTumbaM zreSThinaM tapasi sthitaM lokamukhAvijJAya caurAzcauryarthaM tasya gRhe prvissttaaH|| atha ca andhakArAvRtAyAM rAtrau te caurAH zreSThina AbharaNadravyAdInAdAya yadA bahirga - - For Private and Personal Use Only
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra mau0 e0 // / 65 / / www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ntumudyatAstadA tatkAla eva kasyAzviddevatAyAH zAsanena te sarve padamapi utthApa| yitumazaktAzcitralikhitA iva nizcalA babhUvuH paraM na tasya zreSThinaH mahAprabhorbataprabhAva. tU kiJcidapi hAnirjAtA / tataH prabhAte sa zreSThapravara utthAya devAlayaM gatvA gurUNAmagre pauSadhaM pArayitvA devAnabhyarcya yadA gRhamAgatastadA tAn caurAn citrArpitArabhmAn kenApi devena pratiruddhAn nizcalAn vilokya paraM vismayaM prApa / lokA api ityAzcaryakAriNIM ghaTanAmAkarNya vilokanArthamAgatAH / atha ca rAjA tasya gRhe sanniviSTAn caurAnAkarNya teSAM saMrodhanAya rAjapuruSAn preSayAmAsa te ca tatrAgatya eteSAM stambhanarUpamadahAzvaryaM dRSTvA jhaTiti rAjJe nivedayAmAsuH / rAjA ca saparivAra statrAgatya etAdRzaM devaprabhAvaM dRSTvA zreSThinaM vastrAbharaNAdibhissatkRtya sammAnayAmAsa atha ca rAjasahiteSu sarveSu janeSu samAgatsu devatApramAta te sarva eva caurA mu For Private and Personal Use Only vyA // 65 //
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tabaMdhanA babhUvuH / tAn dRSTvA teSAmabhayadAnArthaM zreSThinA prArthito nRpAtarabhayamadAt pRSTaJca rAtrau katha mime na muktAH ? zreSThinoktaM bhagavan / mAmakInasya tapasya bhaMga vicArata eva devatayA ime rAtrau staMbhitA idInAntu bhavatAmagre mocitA iti pratibhAti / rAjA tadAkayatIva prasannacetAH san jinadharmaM prazaMsya taM zreSThinaM bavhamAnayat / tataH sarva eva janAH svaM svaM gRhaM jagmuH / rAjA ca tAn caurAna zreSTane maya jagAma / atha ca zreSThI lajayA natakaMdharAn vepamAnAn tAna caurAn vijJAya kRpApUrNamAnasa abhayaM datvovAca hecaurAH ! gRhaM yAtaH paraM itazcauryaM na vidheyaM te ca tadAkarNya taM praNamya tatkomalasvabhAvaM prazaMsantaH svagRhANi yayuH / athaikadA ekAdazIdine gRhasthitenAnena zreSThinA pauSadho gRhIta ataH sa sa - parivAro maunamavalabmya jinadhyAnatatparassana tasthau / etasminneva kAle daivayogA For Private and Personal Use Only
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ma. eR sminnagare mahanjvAlAvalIparivRtassakalalokabhayaMkara agniruditastena sarva eva vyA grAmo dAhitaH parantu zreSThino gRhaM tasya haTTA anyAni ca sthAnAni yeSu tasya kimapi vastu hyAsIt tadeva na dagdhaM / ___ poSadhazAlA devagrahaM cAvaziSTamanyat sarvamevanagaraM vanhinA bhasmAvazeSa kRtaH / / 2 atha prabhAte nagaranivAsinaH sarvaM nisvazeSameva nagaraM devAyata na zreSThigRhavayaM dagdhaM - (vilokya jAtavismayAH zreSThinaH puNyaprabhAvamimaM menire / rAjAcemamAzcaryaM zrutvA zreSThinaH gRhamAgatya bahumAnapurassaraM tamapUjayat / jinadharmasya ca mahatI prshNsaa| jAtA / yatastathyameva dharmAdevanA Ayuryazo balaM ca labhante / dharmeNeva vidyA sampatti / kIrtayazca labhyante dharmaprabhAvata uttamakule janma rUpalAvaNyAdayazca bhavanti / ___ atha sa zreSThI vyatIte bahutithe kAle ekAdazyAudyApanamapi kAryamiti nizcitya | // 66 // For Private and Personal Use Only
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sarvANi * vastUnyekIkRtya vidhinA udyApanamakarot / tatraiva saMvapUjAdikamapi kRtaM paraJca yathAvat satyaM pAlitaM yatazcotaM " satyena dhAryate pRthvI satyena / tapate rAvaH / satyena vAti vAyuzca sarvaM satye pratiSThitam" tataH sa svazarIraM vRddhAvasthAyAMgataM vilokya ekadA manasyevamacintayat 'aho ! mayA yAvajanma zrAvaka dharma pAlitaM monAdinA ekAdazI atikatA tadudyApanenApi janmanaH sAphalyaM kRtaM paraM pravRjyA na gRhItA yataH saMsAramiyamasAraM vartate adya varSazatAnte vA nizcayamasya tyAgastu bhaviSyatyeva ata idAnImeva kimiti na tyajyate ? yadi kasyacidgurolIbhaH syAt tarhi avazyameva dIkSAM gRhNIyAM / iti manorathaM kurutastadgrAme'kasmAdeva guNasundaramUrikAdyAzcatvAro mahAtmAnastaraNatAraNasamarthAH kSamAzrayAH samAgatAH / tadvandanAthaM sarva eva nagaranivAsino gatAH yathA zrIpAkSika satre 'ima ssadhammassa kevalI pannatassa' iti phalamuktatvAt / For Private and Personal Use Only
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mo0e0 // 67 tataH suvRtazrAvaka api saMsArabhayAt 'viAlitteNabhaMte paliteNaM bhaMte loe vyA0 ityAdyuktvA aho kSaNamAtramapyatra na sthAtavyaM yato gurubhirapyahaM pUrva pratibodhitaH / atasteSAM samIpe gatvA dIkSAM gRhISye iti nizcitya gRhavyApArabhAraM putreSvAropya satvaraM / saptakSetryAM nijavittaM vyayIkRtvA gurUNAM samIpamAgatya tebhyo dIkSAM pragRhya pravrajAti / sma tAzcaikAdazapatnya api zIghrameva tapovizeSakAryaviratA gRhaM vihAya patimevAnvagacchan / | athaikadA pravRjyAM pragRhya kAdazyAM maunamAsthAya tapaH kurvati suvrate tatparIkSA kartumicchamithyAdRgdevasuvratanAmA kAzcanmuniH kasyacit sAdhoH karNayormahatI vedanAmakArayat / tasya vedanA kRte'pimahatyupacAre na zAmyati tadA devasuvratena sAdhUnAM / purata uktaM asya muneH karNavedanA sunataRparbheSajAtmayaM yAsyati yadi sa evAzramA hirAgatyopacAraM kariSyati tadaitatavedanAkSayaH syAt / tacchrutvA te sAdhavastatrAgatyAsyo- // 67 / / For Private and Personal Use Only
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pacArArtha suvratamabhyarthayan suvratazca tadAkarNya vratabhaMgabhayAdAsanAdutthAnamasahamAnastatra sthita eva teSAM mahAnAgrahaM vijJAya "oMnamo arihantANa" mitimntrmuccaaritvaan| tatastatprabhAvAta sa vedanAditassAdhurArogyaM prApa |iti tatpabhAvavilokya devavrato lajitassana tasya caraNAvagRhIt / sarva eva sAdhavastasyakarma prazasaMsuH / iti bahuza eva mahAtmanaH suvratasya ekAdazyArAdhanaprabhAvaH / | atha ca sa subrata evaM tapa ArAdhya kAlena dehamimaM vihAya kevalajJAnaM labdhvA mokSa prApa / te gautamAdayo maharSaya iti vIreNoktAM suvrataRSikathAM zrutvA kRSNazulkai kAdazInAmArAdhane gautamAdayassarve eva udyatAssamabhavan iti mAgazIrSazuklaikAdazI kathAnakaM samAptam / - For Private and Personal Use Only
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir po0 0 // 6 // atha pASadazamAvyAkhyAnaM likhyate / abhinava maMgalamAlAkaraNaM haraNaM durantaduritasya // zrI pArzvanAthacaraNaM pratipanno bhAvataH zaraNam // 1 // ahaM zrI pArzvanAthacaraNaM pratipannaH AzritaH kiMbhUtaM zaraNaM rakSakaM punaH ki0 abhinavAnAM maGgalAnAM mAlA abhinavamaGgalamAlA tasyAH karaNaM kArakaM / punaH kiM0| duraMtaduritasya haraNaM // 1 // yataH zrI pArzvanAthasmaraNenaiva sakalamanovAMcchitArthAH / siddhayanti / tathA coktaM ' tai sammaraM hata vidhaM dattaputtakalattahiM' ityAdi yeSAM zrI pArzvanAthAnAM pAdasparzanato gaMgAnadyapi pavitrA jAtA tatkathA zrI harivaMzapurANoktA bhaktAnAM kautukAya likhyte| ekAsminsamaye gaMgAdevI indrasabhAyAM gatA paramindreNa tasyAH sanmAnAdikaM na kRtaM Kn For Private and Personal Use Only
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir K. kartavyaH mayA yuvayovalaM samyaka dRSTaM na hi tatra bhavatAM bala eva heturbhavantastu kAraNa ? bhUtA eva kintu ayaM sudarzanacakra eva sarvAnazAtayat / etAsAmaSTAdazAkSohiNInAM hanana | rUpaH pAtakastu matpAdayoreva vartate ata eva mayA tasyaprakSAlanArthaM gaMgA nissAritA / seva pApaprakSAlanaM kariSyati / ityAkarNya gaMgA punarabravIt 'evaM cettarhi ahantu - Izvarasya zirasi tiSThAmi ataH madIyaM pApamIzvarasya mastake patati-'--indreNoktaM 'bhagavati ! ityapi tava bhrama eva yato IzvareNa brahmaNaH paJcamazirastrizUlena chinnamatastatpAtakaparihArAya sa tu tvAM zirasi dhatte tato gaMgA prAha / evamastu paraM mama yAtrAyAM ko'pi / paradAraparadravyaparadrohaparAGmukho mahAtmA puruSassamAyAsyati taccaraNarajasaivAha pavitrIbhaviSyAmi arthAt sa eva mAM pAvayiSyati / indreNAktaM 'evaMvidhastu mahAtmA svarge pAtAlepi ca nAsti tarhi manuSyalokasya kA kathA iti zrutvA kupitA gaMgA etA For Private and Personal Use Only
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA. to vilakSIbhUya gaMgA yAvaddhalate tAvadindra samupatasthau uktaM ca " AyAhi bhagavati / gaMge ! zAdhi ca kiM kAryamasti bhavatyAH' gaMgayoktaM bho indra ! tvaM sAmrAjyamadenonmaso si asmAsu tava ki prayojanaM ? yataH pratyutthAnAdikamApi na karoSi--indreNoktaM 'bhagavati! KkSamasvedAnI mayA bhavatyA eva cintA kriyate-gaMgayoktaM 'kA sA cintA?' indraH kthyti| martyalokavAsino narAH strIhatyAdIn mahApApAnapi vidhAya tvayi snAtvA tAni sarvANi KI tubhyaM samarpya pratiyAnti vaM tu tAn pApAna kutra kSipasi? iti zrutvA gaMgovAca / / RI mayA sarvAni pApAni viSNoH pAdayoH prakSipyante / yataH "vissnnupaadodkii| gaGgeti' smRtyantare uktaM / teSAM pApAnAJca paramezvarapAdasparzanAnmuktirbhavati iti / zrutvendraH prAha 'gaMge maivaM brUhi tavedaM vAkyantu bhrAntimUlakameva yato kaurava / pAMDavAnAM yuddhe yadA pAMDavAH svabalamaprazaMsan tadA kRSNenoktaM bhavadbhirahaMkAro na For Private and Personal Use Only
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vidhasya mahAtmano darzanArthaM sahasrazo netrANi kRtvA kamapi mahAntamanveSayat / evaM | kiyatA kAlena vArANasyAM pArzvakumAro dRSTaH taddarzanAdeva jAtAlhAdA vArANasyAmAgatya paJcakozaM yAvattat pArzve sthitavatI / tena sA svayamatIva pavitrA bhUtvA tribhuvana| pAvanasamarthA babhUva / pArzvanAthacaraNaprakSAlana tastasyAssarvameva pApaM vilayaM gataM || ataeva vArANasIpArzve paJcakozaM yAvat gaMgAyAM snAnena pApaM praNazyati / etAdRzANi bahUni zrIpArzvanAthapratimAcamatkArANi dRzyante / adyApyaSTottarazata | pramANAni zrIpArzvanAthasvarUpANi bhavyajananamaskRtAni sakalApada hantRNi antarikSe viharanti / ata eva sapAdalakSadezAntargata zrIphalavarddhikAgrAme bahudravyavyayapUrvako mahI yAn samarcanaH asmin divase zrIcaturvidhasaMghamilanena zrAvakagaNena kriyate asmi | nviSaye kathAnakaM likhyate / For Private and Personal Use Only
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra pI0 da0 // 70 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIvikramAdityarAjyAdvedasaptarudra ( 1974 ) pramite vatsare zrIdevamUri nAmAna: mahAtmAno jAtAH te ca zrI arbudAcalasamIpe TelIgrAmasImni luMkaDIya nAma vaTavRkSa | syAdhobhAge zrI udyotanasUribhiH prazasta muhUrta velAyAM sarvadevAdIn aSTau ziSyAn zikSa yitvA sUripade sthApitavAn / yena ca caturAzIti vAdinAM patiH kumudacandro'ri| jitaH / te ceme caturAzIti vAdinaH / vaMbha aThThanava ( 17 ) buddha naga ( 18 ) aThThA - raha jittIya / saiva sola (16) daha (10) bhaTTa sata ( 7 ) gaMdhabbavi jitIya - // 1 // jitta digambara satta (7) puNa khattiya ( 4 ) cAra du ( 2 ) jhoI / ika ( 1 ) dhIvara (( 1 ) ika bhilla aru bhUmipADa ( 1 ) ikabhoI // 2 // -- ityeSAM yogena caturAzIti bhavanti / athaikadA zrIdeva surayacAturmAsatapazcaryArthaM zrI meDatAnAmni nagare sthitAH / ta For Private and Personal Use Only vyA0 // 70 //
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir trasthAH zrAvakAraravavakSyamANavidhinA dharmamAcarantastiSThanti sma / tacca / vyAkhyAnazravaNaM |jinaukasi gatinityaM gurorvandanaM / pratyAkhyAnavidhAnamAgamagirAM citta ciraM sthApanaM / kalyANoditamAtmazaktitapasA samvatsagarAdhanaM / zraddhA anmaphalaM sadetijagRhuH zrIsUripA dAnti ||-evN cAturmAsamativAhya te mahAtmAnaH phalavAdipure mAsakalpakaraNAya / KgatAH / tatra caiko niHsvaH pArasa nAmA zrAvakaH pratidinaM dharmamevAcaran tiSThati paraM ta smin sarva evaM zrAvakaguNA Asan / zrAvakagumAstUktAH / yogazAstre tadittham / / nyAyasampanna vibhavaH ziSTAcAraprazaMmakaH / kulazIlasamaissAI kRtodvAho'nyagotrajaiH // 1 // pApabhIruH prasiddhazca dezAcAraM samAcaran / avarNavAdI na kvApi rAjAdiSu vizeSataH // 2 // sadA kulocitaM kurvan vyayaM vittAnusArataH / aSTavidhaguNairyuktaM zRNvAno dha. mamanvahaM // 3 // bahudarzI vizekSA kRtajJo lokavallabhaH / / salajaH sabalaH saumyaH | paropakRtikarmakRt // 4 // iti For Private and Personal Use Only
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // 71 // pau0 da0 arthakadA sa pArasazrAvako bahi miM gatastatraikaM pASANamamlAnapuSpamaNDitaM tavatyA yA0 bhUmiJca sacikkaNAM vilokya cakitamanAH svagRhamApatya ciMtayati sma / asminnevAvasare tasyaikA gorgopAlena vane nIyamAnA sAyAnhe gRhaM pratyAgatavatI dugdhadohA''sIt tAM nidugdhAM vilokya gopAlamAhUya tasyaiva caurya vijJAya tamatADayat tadA gopAlenoktaM svAmin / nahyatra mamAparAdhamAsti yata iyaM dhenuH svayameva vane dugdhaM prasravati madvacanamidaM mithyaiva jA nAsi cenmayA saha tatra gatvA darzayatu bhavAn / ityAkarNya saH zrAvakastadanu vane--M Asgacchat tato dvAveva to tasyAH gArge gatvA svayaM tatraikasmin pradeze dugdhaM prasavaMtI gAM vilokya jAtavisma yo gRhamagamatAm / I sa ca zrAvakaH prabhAte gurUNAM samIpe gatvA tatkAraNamapRccha guruzca / dhyAnenaitadvi lokya tatrArhatI kAcana pratimAM jJAtvA tena saha tasmin bamapradeze samAgatya kA 71 For Private and Personal Use Only
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | ||bhUmimutkhAtayAmAsa / tato gartAdekA svakAntyA taddezaM dyotayantI mahatI zrIpArthanAtha| | devasya pratimA niHsRtA tAM mahatADambareNa rathe Aropya gRhamAnIya guruNAjJaptaH saH KpArasastasyAH pUjanAdikaM pratidinaM kurute sma / tata ekadA sA pratimA taM zreSThipuGgavaM K svapne evaM jagAda / he bhakta ! mama prAsAdaM kAraya'-zreSThI uvAca- svAbhina ! ahaM || nitarAM daridraH vittAbhAvAtkathaM devagRhaM bhavet-- pratimayoktaM dravyasya cintA na kararANIyA yataH mama purastAllokena pratyarpitA akSatAH svarNamayA bhaviSyanti taizca puSkalaM HdravyaM tava gRhe svayamevAyAspati paramiyaM vArtA phasyApi na prakAzyA--- ityuktvA de votirohitaH tataH prabhAte utthAya sa devagrahaM kArayituM manasi dRDhavicAramakarot / tadinata eva ye janAstatrAgatya akSatAnyarpayanti te ca svarNamayA bhavanti sma aba ki. |2|| yatA kAlena puSkale suvarNe sati zreSThinA devagrahanirmANa prArupaM / tadA kiyadbhirdivatai I For Private and Personal Use Only
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pau0 da // 72 // vizAla maMDapamaNDitaM prAkAravoSTitaM tomakAdimaNDira svarNajaTitastambhavirAjita yAvyA. dvAri sthitamattavAraNazobhitaM pAzcayoH dharmazAlAyugalena virAjita pavApikAyuktaM ma. noharamudyAnazobhitamaparaM svarvibhAnamiva devamandiraM jAtaM tanmahAvaibhavakArya viloka lokAH vismayaM pravedire / paraM na kopi kiJcinmukhAdvadati / athaikadA tasya kaniSTaputre NAtIvAgrahAt pRSTaM tAla : etAvaddhanaM khayA kuto labhyate ? zreSThinoktaM re puna ! tvaM bAlakosi ata IdRgvidhena praznena tava kiM kAryamasti-putrastu tacchutvA bAlasabhAvAddhaThamavalambya bhojanAdikamapi tyaktavAn-- atha tadAyahaM vilokya sa pArasasAdhuH snehavazatastaM sarvameva svarNaprAptisAdhanaM pratyavocat / tatastadanantaraM pUrvavat dvitiya, nhi te akSatAH svarNamayA nAbhavana tenAvaziSTaM gRhamavaziSTamevAsIt paraM zrIdevamUri prabhupadapaGkajaprabhAkaraiH zrImunicandrasUribhistatrAgatya vimvacaityasya vedAbhranetramiti | 72 // For Private and Personal Use Only
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 1204 ) pramite varSe tasya gRhasya pratiSThA kAritA / tacca phalavarddhikA nAma tIrtha jAtaM tasya mahimA na kenApi zakyate vaktuM yatra ca svayameva bhagavAna jinaH nRsiMharUpeNa tadrakSAM karoti / tadArAdhanavidhistu zrI majjinaprabhumUrikRtakalpAdvijJeyA yadA sa mahAprabhustuSTo bhavati tadA pradIpa hastastanmandirAt bahirAgatya darzanena kRtArtha - yati janAn varAMzca prayacchati / tatra ca dvAreSu kapATAni na santi yatastatra kapATadAnena | kapATAnAM devaprabhayA svayameva bhaMjanaM bhavati / ---- tatra ca popadazamI dine mahotsavaM bhavati sahasrazo janAsmin parvaNi tatra gatvA darzanA| dinA pApAnnAzayanti / tat snAnajalena netrakSAlanAt akSirogAH nazyanti prokSaNena ca jvarA vilayaM yAnti - vizeSataH poSadazamI evAsya parva iti poSadazamI vyAkhyAnaM / Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only ----
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA0 atha merutrayodazIvyAkhyAnaM prArabhyate / merudevyAH sutaM natvA smRtvA saTarubhAratIm / marutrayodazIparva vyAkhyAnaM likhyate mayA ||ihaasstt mahApAtahiArya virAjitena jagaharuNA zrIvarddhamAnasvAminA zrIgotamAdInA rAmagre yathA mAghakRSNatrayodazyAH mahAtmyamuktaM tadeva paramparAtaH zravaNapathamAgatama smAbhirapyucyate / | zrIRSabhadavejinanAthayorantare paJcAzalakSakoTisAgaropamAni vyatikrAntAni, tanmadhye ayodhyAnagIM ikSvAkuvaMzabhava anantavIryo nAma rAjAsIt sa ca bahulahastyazvarathapadAtinAyakaH paramapratApI abhavat / tasya paJcAzatamitAH patnyastAsu priyamatI nAmakA rAjJI / mahiSI dhanaJjayo nAma caturo buddhinidhizca mahAmAtyo abhavat / ekadA sukhena rAjyaM / For Private and Personal Use Only
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pAlayatonantavIryasya manasi IdRgvidhA cintA utpannA yadaho ! mamaikapi putro nAsti ato mayyuparate'sya rAjyasya bhoktA ko bhaviSyati ? putraM vinA zUnyaprAyameva gRhaM iti vicArya putrotpatyai anekavidhaM yatnaM kurute sma / paraM putrotpattirna jAtA / athaikadA tasminnevAvasare koNika nAmA ekassAdhurAhArArthaM rAjagRhe samAgatastaM rAjadampatI pratyutthAnapUrvakaM satkRtya zuddhAhAreNa bhojayitvA karasampuTIkRtya putrotpatyupAya|mapRcchatAm / munistu kiJcidapi pratyuttaraM nAvadat / tadA punaH pRSTaM / tato muniH karuNayovAca 'rAjan ! putrastu bhavitA paraM paGgurbhaviSyati ityuktvA turNabhava sa muniragamattato rAjA rAjapatnI ca bhAvI putrajanma AkarNya mudamavApa / atha krameNa rAjapatnI sagarbhI jAtA pUrNe ca dazame mAsi sA kumAramajIjanat / rAjJA ca putrajanmasamaye mahadutsavaM kRtaM dvAdaze divase ca sakalamapi parivAraM bhojayitvA rAjakumArasya 'piMgalarAya ' iti For Private and Personal Use Only
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 'me0 70 // 7 // nAma cakre / atha ca rAjA taM rAjakumAraM paMguM vijJAya antaHpure eva vAsayati na kadAcidapi bahiniSkAsati yena kopi taM pazyet / yadA kopi janaH asya kAraNaM pRcchati ce. devaM bravIti / yadasya mahIyAnatyadbhutarUpaM vartate ato dRSTidoSabhayAnmayA bahiniSkramaNaM niSidaM / ata eva sarvasminneva nagare eSA jana zrutiH prathitA abhRt / lokAzca evaM bruvate sma yatpiGgalarAyanAmA rAjakumArasadRzaH pRthivyAmaparaH kopi rUpavAn na vartate / athAsmina lokaravekrameNa dezAddezAntaraM gate sati sarva sminneva bhUmaNDale asya rUpalAvaNyazobhA'bhavat / ___ arthatasminnevakAle ayodhyAnagarItaH sapAdazatayojanAnantaraM malayanAma dezosti tatre. kSvAkuvaMzaprabhavaH kazyapagotrodbhavo zatasthanAma rAjA rAjyaM kurute sma / tasya ca indupatI nAmnI paTTarAjJI tasyAH kukSau yugasundarI nAma kumArikA'bhavat / sA cAti 7i4 // For Private and Personal Use Only
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zayarUpalAvaNya saubhAgyAdiguNayuktA aparA rativiAsIt rAjJazcAnyaH putraH putrikA vana atastayordampatyoreSA guNavatI atIvavallabhA babhUva / atha kiyatA kAlena saMjAtayauvanAmenAM kumArikAM vilokya tadyogyavaramalabhamAno rAjA aharnizaM tadvivAhacintAtura eva AsIt / etasminnevAvasare tannagaranivAsino kecana vyApAriNaH zakaTeSu nAnAvastUnyAropya vyApArArthaM dezAntaraM jigamiSavo rAjJaH samIpaM prAbhRtapradAnArthamagaman rAjA ca tAn satkRtya bahumAnapurassaramida bhUceM / dezAntaraM bhramadbhirbhavadbhiryadi guNasundarIyogyaH kazcidvaro labhettasyAsambandhamavazyameva vidheyaM te caitannRpAjJAM zirasi vidhAya tatheti pratyuktvA gRhamAgatya prabhAte nirgamitAH / tataH krameNa bahUn dezAn grAmAn janapadAMcaM vilokayanto ayodhyAyAmAgatAstatra ca bahUnAM vastUnAM vikrayAnmahIyAn lAbha api saMjAtaH atastaddezabhavAnyanyAni vastuni For Private and Personal Use Only
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra me00 // 75 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA0 saMgRhya yadA gantumudyatAstadeva nagaranivAsinAM mukhAdasyarAjakumArasya mahAnadbhutaM rUpalAvaNyAdikaM zrutvA nRpeNoktaM ca vAkyaM smaraNapathamupAgamat / ataste prAbhRtAdikamAdAya | ayodhyArAjasya samIpe gatvA kumAreNa saha guNasundaryAH vivAhasambandhaM cakruH / rAjA'pi sambandhaM nizcitya teSAM dAnamAnAdibhirAdaraM cakre / tataste sambandhaM vidhAya harSitAssanto | svadezaM prati jagmuH / atha kiyatA kAlena svadezamAgatya rAjJaH samIpe gatvA sambandhasambandhI sarvameva vRttAntamakathayan / rAjA cedRgvidhAmanupamAM kumAra rUpalAvaNyavAtI zrutvAtIva santuSTa AsIt / atha vyatIte bahutithe kAle vivAhayogyAM kanyAM vijJAya pANigrahaNahetave rAjA kumArAnayAnArthaM svasevakAn preSayAmAsa / te ca ayodhyAM gatvA vivAhasambandhinIM nRpeNoktAM sakalAM vArtAmakathayan / rAjA caitacchrutvA tAn satkRtya siMhAsanAtsadya utthAya prAsAdAntare gatvA pradhAna For Private and Personal Use Only 11104!!
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir IPmAntraNamAhUya itthamuvAca 'mantrin ! adhaki vidheyaM ? putrastu paMguH vartate anena | saha kathaM lamaM bhaviSyati ? kazca svakIyAM kanyAM paGgave dAsyati ? atodyayaccheyAnupAyastadeva kartavyaH, / maMtrI tacchutvA kSaNaM vicArya tAn dUtAnAhUya itthamuvAca bho rAjasevavakAH ! kumArastu sAmpratamiha nAsti mAtulagRhe gatastacca ito mahIyAn dUra vartate tathA ca tasyAgamanamapi zIghrastvasaMbhavaH ataH sAmprataM tu lagnaM na bhaviSyati ato||| bhavadbhirgatvA rAjJe nivedanIyaH / iti zrutvA tairuktaM yathAjJApayatu svAminaH paraM / tvasmadezasyApi mahIyAn panthA ato lagnaM nirya dAtavyam / bhavaddhizca lagnasamayoparyAgamanIyam / ityAkarNa mAsaSoDazAnantaraM vivAhalamaM nizcitya tAn prasthApayAmAsa / atha nirgateSu teSu rAjA anantavIrya udimamanAciMtAturassanuvAca aho'dya mayA kiM karaNIyaM ? SoDaSa mAsA api satvaramevAyAsyanti / iti cintayA rAjA rAja For Private and Personal Use Only
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra me0 tra0 // 76 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir patnI mantrI ca sarva eva vyAptA abhavan / etasminnevAsare sAdhupaJcazatIparivRto OM gAMgilanAmA kazcit sAdhuH tIrtheSu bhraman ayodhyAmAgatya tatsImAvartI vane tapaH samAcAran tiSThati sma / vanapAlastUrNamAgatya sAdhorAgamanaM rAjJe nyavedayat / rAjA tu tadAkarNya hastyazvarathapadAtiparivArito saparivAraH mantribhirasaha tatra gatvA vidhinA munimabhivandya tadanujJapto Asane upaviSTa dharmamapRcchat / munizra rAjJe jinadharmatatvaM | provAca / tadittham / rAjan dharmasyamUlaM dayA pApasya ca mUlaM hiMsA ya eko hiMsA karoti anyaH kArayati aparazcAnumantA ime traya eva samAnapApino hiMsakArasanti / yastu hiMsAM kurvan manAsa trAsaM nApnoti tasya hRdaye dayA nAsti yazca nirdayaH saH bahUne kendriyAn jIvAn vinAzayati sa mRtassana anyajanmani vAtapittAdivyAdhiyukto bhavati yazca dvIndriyAn vinAzayati sa vidyAzUnyaH mukharogI durgaMdhanizvAsazva For Private and Personal Use Only byA* // 76 //
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nAnAdezeSvaTamAnaH surapuranAmni nagare samAgatastatra paJcakanAmnA kenacit zreSThinAtaM sundarAkAra vilokya svagRhapArzvavartino jinamandirasya rakSakapade'vasthApitaH / sa ca pratyahaM mandirarakSAM karoti paraM pUjanArthamAgatAnAM devArpitavastrAbharaNaphalAdIna dyUtakrIDAthaM pracchannaM| samAdatte / atha kiyanirdivasaH zreSThinA tad jJAtaM / tatastamAhUya zreSThI uvAca "he bhadra ! yaH pumAn devadravyaM bhuMkte sa anantakAlaM yAvat saMsAraparibhramaNaM karoti tasmAttvayA ataH parametanna kAryama ityAdi samupAdizat / tathApi sa duSTaH mithyAjJAnatimirAvRto na hi tasmAdupekSate sma / ekadA devasyAbharaNAdikamapi corayAmAsa tataH zreSThenetadvijJAya tamAma bhartsanAdikaM kRtvA missAzyat / atha ca sa duSTastato nirjIvikaH vaneSu bhraman mRgayAdinA vahUn vanyajantUna mRgazazakAdIna vinAzayati sma / tasminneva vane ekastApasAzramasta tra ca bahavo munayastapaH kurvantastiSThanti / atastaddhanebhavAH vanacarAH mRgAdyAstadrItibhItA For Private and Personal Use Only
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhavati yazca indriyatrayayuktAnAM jIvAnAM nAzakaH sa nAsikArogI caturindriyaghAtI / yau0 | akSaNA kANaH andhaH klinnanetro vA bhvet| paJcendriyavinAzakRddhadhiro bhavati yazca paJcendriya // 7 // vinAzakArI sa paTUnIndriyANi nApnoti / tasmAd bhobhavyA ! hiMsAnRtAdikaM sarvathA parityAjyam / iti zrutvA rAjA guruM papRccha "svAmin ! madIyaH putraH kena karmaNA / pagurjAta iti brUhi / gAMgilenoktam rAjana ! asya prAgmavaM zRNu / . asya jambUdvIpasya airAvatanAma kSetrAntarvati alapuranAmni nagare mahendradhvajo nAmA ? kAzcidrAjA AsIt tasya ca ummAnAma paTTarAjJI tayossAmantasiMho nAma putro'bhUt / sa ca rAjakumAraH pAThazAlAyAM paThanAthaM gacchan yUtakRtAM saMgato dyUtamevAharnizaM kurvan saptavyasanatatparo'bhavat / rAjJA ca bahuzo niSiddhaH paraM yadA vyasanasaptakaM na tyaktavAn tadAyogyaM taM jJAtvA svadezAbdahiniSkAsitaH / tatopi sa tadevavyasanamabhyasan 77 / For Private and Personal Use Only
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ca saha girimAruhya sUryakuMDajale svayaM snAtvA putramapi snApayAmAsa paraM tajalaM cara Namapi tasya na spRzati yataH svayaMprabhoH karmaphalaM na kSINaM ato devatAdhiSTi tajalamapitaM na spRzati tadRSTvA kimidaM kimidamiti bruvantaH sarva eva vismitA hyabhavan / tadA tasmina saMghe eko mahAtmA AsIt taM vilokya zreSThinA pRSTaM bhagavan ! kimatra kAraNamiti bravItu bhavAn / munirUce 'anena purA bahuzo devadravyaM bhakSitaM tathA caikasyA mRgyAzcatvAraH pAdAH ccheditAstatkarma bahuzaH kSINaM paraM kiJcidavaziSTamAsti tena tIrthajalaM na spRzati / yatastIvakarmANi phalabhuktiM vinA na hi kSIyante / etanmunivacaH zrutvA sa zreSThI tasya ca patnI sa ca putrastraya eva samprAptavairAgyAH santo zrIRSabha devacaraNAvabhivandha gRhamAgatya dharmakaraNodyatAH babhUvuH / || atha vyatIte mahIyasi kAle sa zreSThiputraH dehaM parityajya karmakSaye devalokaM / For Private and Personal Use Only
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir me0 prApa tatra ca bhogAn bhuktvA punarapi kiJcitkarmazeSAt he rAjan anantavIrya ! vyA tava gRhe piGgalarAyeti nAnA putravenotpannaH paraM pUrvajanmajanyakarmaphalataH paMre||7||vAsti itthaM sa gAMgalimuniH kumArasya prAgbhavavRttAntamuktvA punarapyAha "madyapAnA dyathA jIvo na jAnAti hitAhite / dharmAdharmoM na jAnAti tathA mithyaatvmohitH|| 1 // mithyAtvenAlIdacittA nitAnta-tattvAtattvainaiva. jAnanti jIvAH / kiM jAtyandhAH kutranAcidvastujAte, ramyAramye vyaktimAsAdayeyuH // 2 // abhavyAzritamithyAtve anAdyantA / / sthitirbhavet / sAbhavyAzritamithyAtve anAdyantA punarmatA // 3 // iti"-IdRk mithyAtvodayAjIvAnkarmANi baghnanti / tava putreNApItthameva duSkarma upArjitaM tema paMgurjAtaH / etanmunivacaH zrutvA rAjA punarapi prAha he svAmin ! etat karma kena puNyena / nazyati ? muninoktaM / he rAjan ! tRtIyArakyAnte sArddhASTamAsayutavarSatraye zeSe sati // For Private and Personal Use Only
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir trayodaza svarNaghaTitAtrayodaza ca ratnajaTitAH pratimAH saMsthApayAmAsa / trayodazAvidhaH snaizca merupaJcakaM nirmAya tAn paJcamerUn devamandire samayit / saMghena saha / trayodazavArazca tIrthayAtrAmakarot trayodaza dhArmikAvAsAni ca tatra kRtAni / tato kAlantareNa jAtavairAgyaH san svaputrAya mahasenakumAranAmne rAjyaM dattvA svayaM / bahubhiH rAjapuruSaissaha suvratAcAryasamIpe gatvA dakSiAM pragRhya dvAdazAMgI ca tebhyaH sakAzAda vItya tapaH kurvan krameNAcAryapadaM lebhe / tatazca kiyatA kAlena kSapaNakazreNyArohaNArtha aSTamaguNasthAne zukladhyAnaM dhyAtumudyato bhUtvA krameNa karmANi kSapayana dvAdazaguNasthAnAntyaptamaye karmacatuSTayaM dhyAnena nAzayitvA kevalanAnaM labdhvA bahUn bhavyAn bodhayan pRthivyAM yathecchaM vicaran dvisaptativarSamitaM pUrNAyuH prapAlya paJca hasvAkSaroccAraNato yogamArgeNa zeSakarma kSapAyatvA muktiM prAptaH / For Private and Personal Use Only
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 0 0 112911 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir itthaM piMgaLarAyato merutrayodazyA mahimA pravRttaH / asyAM trayodazyAM purA ratnamaye meravo daukitAH punazca kiyatkAlaM yAvat svarNamayAH tatazca raupyamayA idAnIntu ghRtamayA eva metraH sampravRttAH / iti merutrayodazImahimAnaM zrutvA bhavyajanaiH / zuddhabhAvapUrvakametadvrataM karaNIyam / yeneha paratra ca sukhasampattiH syAt / samvadvyomarasASTendu ( 1860 ) mite phAlgunamAsake / ekAdazyAM kRSNapakSe vIkAnerAkhyasatpure // 1 // vyAkhyAnAn prAktanAn vIkSya nibaddhAMlokabhASayA / vyalekhi devavANItaH kSamakA lyANapAThakaiH // 2 // saMvigravAcanAcAryapadasthAnAM sudhImatAm / zrIyuktAmRtadharmANAM ziSyo'yaM vAgvidAmbaraH // 3 // For Private and Personal Use Only vyA* // 81 //
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (tribhirvizeSakam // iti mestrayodazIvyAkhyAnaM sampUrNam For Private and Personal Use Only
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ja0ho atha holikAvyAkhyAnaM likhyate / vyA0 holikA phAlgunemAsi dvividhA dravyabhAvataH / tatrAdyA dharmahInAnAM dvitIyA dharmiNAM matA // 1 // ayamarthaH / lokA hi parvamidaM holiketi vadanti / taca holikA tu dvidhA / dravyato bhAvatazca / tatra yejJAninaH sadasadvivekavikalAH lokapravAharaktAH zrIjinadhamito vimukhAste tu kASTagomayAdinA vanhimayI dravyaholikAM kurvanti / aparidine ca dhUlikIDanAvAcyajalpanamalamUtrotkSepaNavasvAkarSaNAdyasabhyajanocita rAsabhAropitanara-IA || krIDAdividhiM kurvanti / paraM sarvamidamanarthakaM vijJAya mahadbhirAcArjinadhamA sAri-ANI bhizva na vidheyaM / kintu ye punardhAmikAste tu taporUpajAgranhinA karmadalabhasbhIkara For Private and Personal Use Only
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir NarUpAM bhAvaholikAM kurvanti / anyattu sarvameva laukikaM karma rajasA pravRtamiti praznamAzaMkya | sampradAyagamyaM tatkathAnakamucyate / ekadA jayapuranAmni nagare jamavarmanAmA rAjAsIt tatraiva manorathanAmA zreSThI tasya catvAraH putrA ekA tu holinAmnI putrI sa ca pitrA mahotsavapUrvakaM vivAhitA paraM svakarmavazAdvidhavA jAtA / ataH sadA piturgRha eva nivasati sma / athaikadA nijaprAsAdagavAkSe sthitA holI mArgeNa gacchaMtaM vaGgadezasvAmino bhuvanapAlAbhidhasya rAjJaH kAmapAlanAmAnaM putraM vilokya kAmAkulA jAtA / sopi tAM vilokyAtIva kAmena | vyApta AsIt / zreSThI ca tAM guptapIDApIDitAM vilokya viSAdaM jagAma / itaH zvo'hani tatra pure ekA sAdhvI vasati sma / sA ca candrarudrabhaMDanAmmro kasyacidbharaTasya putrI acalabhUti nAmnI tathA ca kasya ca bharatasya patnI DhUMDhA iti nAmnI AsIt / sA ca DhuMDhA For Private and Personal Use Only
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir a0ho // 3 // kUTakapaTakAriNI lokAnAmanekAni kUTakarmANi karoti sma / bhikSArtha kSudhAturA satI pra-IN vyA0 tidinaM gehe gehe bhramati sma / paramasyAH kUTAcaraNAdrIto loka asyai mikSA na prayacchati ata eva sA lokopari cukrodha / athaikadA manorathazreSThI tAmAhUya bhojanAdibhiH satkRtya kRtAJjaliridamUce 'mAtaH! mamaiSA holI nAmnI putrI sadAcArato. paribhraSTA. nindhakarma kartumudyatA pratibhAti atazcainAM suzIlAM sAdhvI sadupadezaividhehi / DhuMdA tasya vacaH samAkarNya tatheti pratijJAya holIsamIpe gatvA vA rtAlApAdinA tasyA manAvazavartinI sakhIva babhUva / arthakadA ekAnte tayoktaM / heputri ! tvayA mamAgre sarvamevAbhiprAyaM kathanIyaM yatohaM tu tava sakhI evAsmi tarhi / kA lajjA iti DhuMdAvaca : zrutvA sA sarvamevAbhiprAyamakathayat / DhuMDhayA coktaM he putri ! evaM cet ravidine pUjAmiSatastvayA sUryamandire AgantavyaM tatraivAhaM tena kumAreNa saha-|K kA // 3 // For Private and Personal Use Only
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tava saMyogaM kArayiSyAmi yata etAdRzeSu mahotsaveSu anekeSAM puMsAM saGgamo bhavati tena yathecchavyabhicArAdiH / iti tAmabhimantraya rAjakumArasamIpe gatvA sarvaM vRttAntamakathayat / atha ca rAjakumArastayA saMketitaH ravidine tatrAyAtaH sApi zreSThikumArikA tatrAgatya sUryamUrtimabhyarcya yAvadvahirgantumudyatA tAvadeva kumAra ava - | saraM jJAtvA hastAbhyAM tAM gADhamAliGgitavAn / sA tu etad vilokya jhaTiti rAjakumAraM muSTinA prahRtya kupitA satI taM nirbhartsya pazyatsu sarvajaneSu idamUce / 'aho kimidaM mAmayaM duSTa aspRzadato parapuruSasparzajanyapAtakazuddhaye abhipravezanameva varamatohamagniM pravezye iti pralalApa' ityAzvaryaM vilokya sarve eva vismitA jAtA sa zreSThI ca itthaM zrutvA jhaTiti tatrAgatya tAM maraNAbhimukhIM vilokya balAttAM gRhamAnayat / atha pitA anayA lIlayA tAM suzIlAM manuta sma / kintu itaH paraM sA DhUMDha For Private and Personal Use Only
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir a0 homa vyAva gau tasyAH samIpe taM rAjakumAra guptamAnayati sma / kiyatA kAlena tayAdRDhaprama abhUt / arthakadA phAlguna pUrNimAyA rAtrau sA DhuMDhA tayostatra saMgama kArayitvA svayaM bahiH suptA gAdanidrAM prAptavatI / sA holA tu tAM tatra suptAM jJAtvA 'SaTkarNe'bhidyate mntrH| iti vicArya zIghramutyAya ta gRhe vanhi prajvAlya svayaM tena kumAreNa saha bahinisRtya kumAragRhe agamat / DhuMDhA tu tasminneva gRhe adahat / atha prabhAte utthitaH sa zreSThI taM gRhaM tatra suptAM ca putrIM dagdhAM jJAtvA vilalApa / lokAstu tAM satI jJAtvA tsyaa|| bhasma praNamanti sma dhArayantazca kecittasyA, guNAn gAyanto vicarAnta sma ca / tatprabhRtyeva prativarSe tadine holIparva pravRttaM / tadevAdhunApi paramArthazUnyAH janAH kurvanti / atha ca gateSu katipayadineSu sa kumAraH holI provAca yat 'bhadre ! idAnIM sarvamapi / dhanaM gataM ato dhanamupArjanahetave videzaM gamiSyAmi / / iti zrutvA tayoktaM 'svAmina ! / // 4 // For Private and Personal Use Only
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir videzaM mA yAhi, maduktamupAyaM kuru yena dhanaprAptiH syAt / taccedaM tvaM matpituITAyAM gatvA / ekAM zATikAM madarthe krItvA Anaya / tatastena tatra gatvA tathaiva mUlyenaikA zATikA nItA, paraM tAM vilokya tayoktaM naiSA atyarthazAbhanA ata aparAmAnaya / tena tathaiva tatra gatvA punaranyAnItA paraM sApi tayA pratyarpitA / tena ca punaraparAnItA tataH sApi tayA na gRhItA tataH punarapi yadA tAM zATI parivartayituM sa kumAraH zreSThisamIpe gataIK stadA zreSThinoktaM / bho bhadra ! eteSAM vatrANAM parIkSA tu svayameva striyaH kurvanti ato|| KI bhavAn tAM svapatnImatraivAnaya yataH saiva svayaM parIkSya yathepsitAM zATikAM veSyati iti zrutvA kumArastatrAgatya tAM tatrAnItavAn / sa zreSThI tu sadya eva tAM vilokya cakitamanAH premAkulassan jhaTityutthAya aho eSA tu mamaiva putrItyuvAca / RI| kAmapAlastallIlAM dRSTvovAca he saralasvabhAvazreSThin ! kimiti bhASase ! va For Private and Personal Use Only
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bha0 ho vahinA dagyAM nijaputrIM kiM na smarasi yataH purA bahuSu dinaSu tasminna sUryamandire gacchato mama tvadIyapudhyAM bhAryAbhramo'bhUt / adhunA ca mama || bhAryAyAM tava nijaputrIbhramassamutpannaH ata evaM pratibhAti yadetayordvayoreva rUpaM sadRzamAsti / yataH parasparamAvayordhamaH samutpannaH / zreSThI caitacchutvA kiJcidicArya premavivhalasman uvAca / he bhavya ! vayoktaM satyaM paraM sA mama putrI atIva vallabhAsIva ata itaH parameSA tavaiva bhAryA mama putrI bhavatu yata anayaiva zokasaMvignaM svamAnasaM toSayiSye ityuktvA sa zreSThI tAmeva putrI prakalpya vastrAlaMkArAdibhiH / pUjayAmAsa / atha sA parivAjakA DhuMdA vanhinA dagdhA pizAcayoni samprAptA paraM pUrvajanmajanyara tistasyA na vimRtA / ataH sA tAnnagaranivAsino janAn vilokya 85|| For Private and Personal Use Only
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aho ime pUrvaM me bhikSAmapi nAvadan ata evAhamadya mahotpAtaM vidhAsye evaM vicintya sA duSTA nagaranivAsinAmupari pASANavaSaNAdyutpAtAMzcake / tenAtIvaduHkhitAste paizAcIM lIlAM jJAtvA tadupazamanAya valyAditAnvikAnuSTAnAM ca kustena sA ekasmin dine kasyAcinnagaranivAsinyA vRddhAyAH zarIre sampravizya sarvAnuvAca bho lokA ! pUrvasmin bhave'haM bhaMDAnAM kula utpannAbhavaM matpattistu nityaM bhraSjIvI AsIt atohaM bhaMDAn bhrASTrAjIvIno bharAMzca tyaktvA sarvAn lokAn pIDayiSye yataH kepi mA bhikSAmAtreNApi na toSitavantaH yato ye'smin mamoparamaNamAsi bhaMDa prAyAH bharaTaprAyAzca bhaviSyanti teSAM majjanyA kAcidapi pIDA na bhaviSyati ityuktvA sAntardadhe / atha ca maraNAgItA janAstaddinata anyaM jIvanatopAyamalabhamAnAH svayamapi phAlgu For Private and Personal Use Only
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA . K/ne mAsi bhaMDabhAvamAzritya azlIlAdivAkyAnibhASamANAstyaktalajjA asabhyAcaraNamAcarantaH K | bhasmakardamAdinA dehamAlipya bharaTaprAyA bhUtvA paribhramanti sma / ata eva holikAdvitIya || dine sarvAn janAna bharaTaprAyAn kArayitumidaM dhUlikAparva samutpanna- tena sA prasannAbhUtvA / IR svasthAnaM gtaa| itthaM vRthaivotpannaM holikAparva vijJAya sudhIbhirbhavyAtmabhistannakartavyaM kintvasmin || parvaNi bhavyAtmAbhiH zrAvakai jinadharma evArAdhyaH yataH saevAtra jagatISTArthasAdhakaH kalyANakRccavartate iti holikApravandhaH / saMvadvANakRzAnusiddhivasudhA ( 1835) saMkhya nabhasye site pakSe pAvanapaJcamIsudivase pAyedhi saMjJe pure // zrImacchrI jinalAbha sUriMgaNa bhRttulyapratApoddhare / chA For Private and Personal Use Only
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org kAMte zrIjitacandrasUrimunibhirdharmezatAM vibhrati // 1 // zrImanto guNazAlinaH samabhavan prAjJyAdimAsAgarAstacchiSyAmRtadharmavAcakavarAH santi svadharmAdarAH || tatpAdAmbujare prAptavacana smartA vipazcitkSamA kalyANaH kRtavAnidaM vyAkhyAnamAkhyAnabhRt // 2 // iti holikA parva vyAkhyAnaM // 8 // For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cai0pU0 vyA. ||7|| atha caitrI pUrNimAyAH vyAkhyAnaM likhyate / tIrtharAjaM namaskRtya zrIsiddhAcalasaMjJakaM / caitrazuklapUrNimAyAH vyAkhyAnaM kriyate mayA // 1 // siddhA vijhyAyacakkI nama vinayimuNI puMDarIo muNindo bAlI pajhjhyAnnasaMbo bharasukamuNI selago paMthagovA // muttA evaM aNege vimala girimahaM titthameyaM namAmi // 2 // vyA0 / ahametattIrtha namAmi yatrAneke prANinaH siddhA babhUvuH / te ke tAnAha yatra vimalAcale vidyAdharAdi cakravartinaH siddhAH muktiM prApuH / punaryugAdidevasya cau putrau namivinaminAmAnI muktiM gato / tatsambandhinI kathAcettham / ayodhyA nagayA~ bhagavAn zrI RSabhadevaH bharatanAmne svaputrAya rAjyaM dattvA |D//lcom For Private and Personal Use Only
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org anyebhyaH putremya api yathAyogyaM dezaM vibhajya svayaM dIkSAM gRhItavAn / / mI tadaivAsya namivinAmanAmAnau kasmaicit kAryAya kutra cit pradeze gatAvAstAm / ataeva rAjyavibhAgAvasare bhagavatA RSabhadevena to / dvAveva vismRtau / yadA to kiyatA kAlenAyodhyAmAgatya pitarabhadRSTvA bharataM pitR-| tiA papracchatustadA bharatenoktaM pitAtu pravrajyagatosti yuvAbhyAM tu mama sevAkartavyA / yataH yuvayo rAjyavibhAgasvAminaiva nakRtaH atAmeva yuvA bhariSye / zrutvA / jAtakSobhau tau bharataM nibhaya' vaneSu viharataH pituH sabhIpamAgatya tadane kaMTakA KdikamArgAnivArayantau kAyotsagArthaM sthitasya ca tasya dezamazakAdIMzca nivArayango / prAtastu prAtarvandanAdipUrva * svAminAjyapradobhava " iti pratidina mubArayanto K. anekavidhinA tasya sevAyAM tatparAvabhUtAm / For Private and Personal Use Only
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir . vyA0 // 88 // arthakadA RSabhadevabandanAthaM dharaNanAmA indraH samAgacchat saca imau zuzrUSaNata- 2 tparau vijJAya prasannamanA bhagavadrupaM kRtvA tayoruparimahatI kRSAMmakarota / prathamatastu tena yuvAbhyAM aSTacatvAriMzatsahapaThita siddhavidyAH pradattA tatazca SoDazavidhAnAH devAnAM samArAdhanaM copadiSTaM / vaitADhayanagarasya dakSiNazreNyAM rathanUpuracakra vAlagramukhAni paJcAzanagarANi uttarazreNyAJca gaganavallabha pramukhANi paTinagarANi vAsayitvA yAvanto nagarANi tAvanta eva dezAvidhAya sarvamapi vibhajya AbhyAM pradattaM / to caitsarvaM labdhvA iMndranamaskRtya RSabhadevacaraNAvabhivAdya tatogatvA / indreNa dattaM rAjyaM vidhivatpAlayAmAsatuH / atha ca cirakAlaM yAvadAjyasukhamanu bhUyAnte sarvasaMga parityajya dIkSAMgRhItvA zrIvimalAcale samAgatya tatraiva tapo vidhayA kAlena tau dvAveva nami vinami nAmAnI paramapadaM prAyatuH / iti nami| A|| // For Private and Personal Use Only
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org vinami sambandhaH ! - atraiva punaH zrIRSabhadevasya prathamagaNadharaH puMDarIkanAmA siddho muktiprAptaH tatsa| bandhastvitthaM / - zrIAdinAthasya yogye STaputro bharatastasya zrIpuMDarIkanAmA putraH zrIprabhormukhAnadharmaM zrutvA pratibuddhassana dIkSAM pragRhya prathamagaNa dharojAto yazca |paJcakoTi sAdhu parivRtaH grAmAnugrAmaM viharana saurASTradeze samAgataH / atha ca tadde-10) zIyA janA stasyAgamanamAkarNya sarve eva naranArthyaH dharmazravaNArthaM vandanArthazcatatrAgaman / etasminnavAvasare ekA zokajarjasti zarIrA vASyajalAkIrNanayanA zuSkavadanA dInarUpA mahilA ekayA yuvatyA kanyakayA saha tatrAgatya gurumabhivAjJa tenAdrayaptA tatraivopavizyAvasaraM vijJAya papracche / bhagavan anayA matkanyayaH / pUrvajanmani kiM pApaM kRtaM yena vevAhikakaramocane velAyAmevAsyAH patirmataH For Private and Personal Use Only
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra cai0 pU0 // 89 // || www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir iti prakRte gururgaNadharaH prAha he bhadre azubhakarmaNaH phaymazubhameva bhavati tathAhi / vyA0 jambUdIpasya pUrvabhAge vizvavikhyAtaM manoramaM kailAsaparvatAkAraM tuGgaprAkAraveSTitaM nAnAdezodbhavajanAkulavizAla gRhamaNDitaM candrakAntanAma nagara mAsati tatra zriyodhAmA sakalaguNagaNagrAmaH jagatprasiddha nAmA samarasiMhAkhyo mahIpatiH rAjyaM kurute sma / tasya ca zIlAlaMkAra dhAriNI vallabhAnAmmrI paTTarAjJIbabhUva / tatraca kazcinmahAdhanADhyaH jinabhaktirataH paramazraddhAluranekaguNasAgaro dhanavAha nAmA zreSTha avasat / tasyakarmayogAdebhArye babhUvatuH ekA kanakazrIH dvitIyAca mitrazrIH | tAbhyAMsaha sa zreSThI sukhena kAlaM gamayatisma teyArekekaM dinaM nizcitya zreSThI niyata dine yathA kramaM dayo samIpe krIDati athakadA kanakazrInAmajyeSThapatnI | kAmavazAt sapatnyA dinamaryAdAmmullaMghya tatrasthitavatoH patyuH samIpe samAgatavatI For Private and Personal Use Only // 89 //
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tAmanavasare sabhAyAtAM vilokya bharvA proktaM / bhadre tvaM yAhi yatastvayA maryAdolaMghitA adatu mitrAzriyA saha viharaNadinamasti zvastvayAsaha vihariSye / iti zrutvA kAmAvavhalA sA provAca / bhagavan / keyaM maryAdA tadA bhIpunaruktaM dova maryAdolaMghanaM zreyase na kulInAnAntu maryAdApAlanameva dharmaH yataH samudropi / svIyAM maryAdAM na tyajati ataH satpuruSAH kathaM maryAdAM tyajeyuH ityAkarNya] sAM kanakazrI saMtoSarahitA roSasahitA kalA vadanA mitrazriyaM pratidveSa mudrahati svagRha mAgatya sapatnyAsaha pativiyogecchayA yantramantrotantropAyadinA tasyAH zarIra bhUta preta zAkinI DAkinInAM pravezamakArayat / tenAcireNeva kAlena mitra zrI vyAdhiparipIDitA bhUtAviSTAjAtA / atha kanakazrI rapi avasaraM vijJAya mantravalena patiM svavazIcake / sa zreSTI api tAMkaniSTapatnI vyAdhipIDitAM budadhA pUrvakarmaphalaM For Private and Personal Use Only
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ca0e01 vijJAya tarayAmevADarakto vamRva / tadA hA. kanakadhIH tena zreSTinA nAnAbhogAna vyA0 bhujAnA kAlamatyavAhayat / tata kiyatkAla t sA zarAraM vihAya tavagRhejAtA sapalyAH pativiyogakaraNaphalena sadara evaM pIDApIDitA bAlavidhavA jAtA // 90 ataeva hebhadre saiva pUrvabhave zreSTipatnI kA idAnI yAtava putrI asti karma phalato mahaduHkhabhAginI jAtA yataH karmaNa citrAgatirasti itizrutvA sA tanmAtA punaHproce guroH idAnAmaveyaM yativirahapIDitA vRkSazAkhAyA pAza vaMdhva maraNAyodyatA'bhUta tadaiva mayavilaukitA / atoheM kATati asyA samIgatvA / pAzaM nikRtya hastamavalambya bhavatAM samIpe enAM samAnAyAgatAsmi, ato bhavadbhirasya dIkSA prdeyaa| tato gaNadharaH praah-bh| eSA tava putrI dIkSAyogyA nAsti nitarAM caJcala. svabhAvA bAlA vartate / iti zrutvA sA punaH prAha / bhagavana ! tarhi asyA yogyaM dharmakRtyaM // 9 // For Private and Personal Use Only
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paTTakAdau sthApitAM jinapratimAM dharmapustakaM vA muktAphalanirmitataMdulaimahatI pUjAM vidhAya yuroH samakSaM paJcamazakastavAdibhirdevAna vaMdayitvA zubhadhyAnena ahorAtramAtavAhya pAraNabelAyAM munibhyo dAnaM dadyAt evaM paJcadazavarSANi yAvat prativarSa samAcareta tatazvodyApana yathAzaktyupaSkaraNa kartavyaM / anena vidhilA caitrapUrNimAM kurvana nirddhano'pi dhanI syAt / putrakalatrasaubhAgyAdi prAptizca bhavet / devasukhazivapadamapi prApnuyAt strINAM ca pativiyogo |na bhavet tathA ca rogazokavaidhavyadaurbhAgyavaMdhyatvAdi sarva eva karmaphalaM praNazyati || asvArAdhanena nAryaH pativallabhAH bhavanti viSakanyAdi kuSTaM ca vinazyati / bahunA kiM ?||N bhAvapUrvakamArAdhitA caitrI sarvAneva sukhAn prayacchati muktiM ca dadAti| iti gaNadharamukhAcchutvA sA bAlAtIva harSitA sati 'he bhagavan ahamapyetadrataM kariSye'-iti gurupurata uktvA tamAbhavAdya mAtrA saha svagRhamAgatya vidhinA caitrazuklapa For Private and Personal Use Only
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // 9 // ||bravItu bhavAn yena duSkarmavipAkaM nazyet gurustacchutvA kiMcidvicArya prAha-he bhadre ! caitrazuklapUrNimArAdhanaM kAraya tena pUrvakarmaphalavinAzamApnuyAt iti guruvacaH samAkarNya | tasyAH kanyakAyA api gurujJAnayogAt zravaNaruciH samutpannA ataH sA sAvadhAnIbhUya guruvANImazRNot-guruNoktaM| he bhadre ! zrIsiddhAcalanArthanAmA kazcidanantaphaladAyI tIrthamasti yatracAnantAH jIvAH siddhimupayAtAH - atassa eva sarvatIrtheSu mukhyaH tasyaikaviMzatipavitranAmAni santi teSAM nAmnAM dhyAnaM vidheyaM / tatra ca caitrapUrNimAdine zuddhabhAvenopavAsaM vidhAya/V tasmin tIrtharAje snAtvA caityeSu jinapratimAH sampUjya caitrazukla pUrNimAyA mahimAvarNanavyAkhyAnaM zRNuyAt / dInahInajanebhyazca yathAzakti dAna deyaM / tadine zIlAdi |niyamAH pAlanIyAH jIvarakSA ca vidheyA tasyA vidhigraMthAt jJAtvA gurumukhAdvA zrutvA // 9 // For Private and Personal Use Only
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAmbena sahAtraiva siddhiM gataH zrImadArAjasya dazarathasya bharatAkhyaH suta api zivatvaM prAptaH / zrIzukazailakapaMthinazvApi mukti prAptAH / tathA ca zrIrAmapaJcadravanarapatinAradAdyA | mahAtmAnazca muktiM prAptA: / pANDavA apyasminneva siddhAcale paramapadaM yAtAH / caitra pUrNimAdine upavAsa vidhAya zrIsiddhAcale gatvA pUjAdhyAnAdikaM ye prANinaH kurvanti te mahAtmAnaH narakatiryaggativicchedaM nayanti / ityetatparvArAdhanasvarUpamuktaM atastaddine zrIgurorAjJayA mantrAkSarapUtaM snAnajalaM gRhItvA ye narAH zrI RSabhadevArAdhanaM kurvanti ta RddhiM vRddhiM sukhaJca prApnuvanti / asminparvaNi kecana dAnaM dadati kecit tapastapanti ke - | cana bhAvaM bhAvayanti kecicca zAstrAn zRNvanti tena paramazreyo labhante / iti caitrI vyAkhyAnaM // nandarasasiddhacandraprAmite vatsare vare / iyaM vyAkhyA guNagrAhyA caitrazuklASTamItithau / | // 1 // durge jaizalamerau ca kRtAvAsena dhImatA / guNinAmaracandreNa vAcakena susAdhunA // 2 // For Private and Personal Use Only
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ce0 50 // 92 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rNimAyAH vratamArabdhaM / tenAsyAH viSayavAsanAzAntistvacireNaiva kAlenAbhUt / evaM paJcadazavarSANi yAvadvatamArAdhya pUrNe vrate vidhinA tadudyApanamakarot / atha ca puNDarIkagaNadhara dhyAnena zrIsiddhAcalayAtrAkaraNena ca zrI RSabhadevajapaprabhAvato vinaSTapApA kAlenAnazanaM vidhAya dehaM | vimucya saudharmadevaloke devatvenopapannA tatra devasambandhi bhogAn bhuktvA mahAvidehakSetre vasaMtapurAdhIzasya naracandranAmno rAjJaH rAjye tArAcandra zreSTinastArAnAmnyAM bhAryAyAM sa eva jIvaH | punaH putratvena pUrNacandrAbhidho bhaviSyati / sa ca dvisaptatikalAyuktapaJcadazakoTimitadhanI paJcadazabhAryo dazaputraH sarvasukhasampanno bhaviSyati / sa eva punaH caitrazuklapUrNimArAdhanaM kariSyati tathA ca jayasamudranAmnaH guroH sakAzAddIkSAM pragRhyotannajJAnaH kAlena paramapadaM yAsyati eva caitrayA : samArAdhanena bahavo jIvAH paramAnandaM prAptAH / yathAcaiva vimalAcale vAlanAmA mahAmunimokSaM prAptaH api ca zrIkRSNasutaH pradyumnopi svasutena For Private and Personal Use Only vyA0 // 92 //
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prApa sa ca mahAtmA viMzatilakSamitAni varSANi yAvatkaumArapade sthitvA triSaSTilakSavarSamitakAle rAjyaM bubhuje tatazcaitrakRSNASTamyAmeva tena RSabhasvAminA dIkSA gRhiitaa| etasminneva / samaye zrIvAhavalanAmnaH rAjJaH punaH zrIsomayazonRpaH hastinApure rAjyamakarot / / bhagavAn RSabhastu dIkSAM pragRhya varSe yAvadAhArAlAbhAnnirAhAra eva bhUmaNDale paryaTana / hastinApuramAyayau / atha ca hastinApuranivAsI kazcita zreSThI svapne zyAmAyamAnaM meru / svahastenIddhatairamRtapUrNaH kanakaghaTaiH prakSAlitaM dadarza / tathA ca tasyAmeva rAtrau subuddhinAmAparaH kazcit zreSThI sUryabimbAccyutaM kiraNasahasrakaM zreyAsana punaH sthApitaM svapne dRSTavAn / rAjA somayazazca ekaM vIraM bahubhiH zatrubhiH pratiruddhaM zreyAMsasahAyyataH prAptavijayaM / svapne'pazyat / tato'tItAyAM rAtryAM prAtaste trayaH rAjasabhAyAM gatvA militAssantaH khaM svaM svpnemuucuH| tadAkarNya nRpAdibhissarvairevoktaM yadasya svapnasya phalaM For Private and Personal Use Only
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyA zrIjIvarAjaziSyeNa kRtA vyAkhyA manoramA / caitrazuklapUrNimAyAH kAntiratnasahAyataH MH 3 // triIbharvizeSakam / / iti zrI caitrazuklapUrNimAvyAkhyAnaM samAptam / / athAkSayatRtIyAvyAkhyAnam / // 13 // prANipatya prabhu pArzva zrIcintAmaNisaMjJakam / akSayAditRtIyAyAH vyAkhyAnaM liravyate mayA // 1 // usabhassaya pAraNae irakuraso Asi loganA hassa / sesANaM paramAnaM amiyarasasariso ivaM Asi // 2 // ihAdau zrIRSabhasvAmI vimAnAduttArya ASADhakRSNacaturthyAM zrImerudevyAH kukSI prAdurbhUya dinacatuSTayAdhikamAsanavakaM yAvadgarbhe sthitvA caitrakRSNASTamyAmarddharAtre janma // 3 // For Private and Personal Use Only
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | maNisvarNakanyA gajamuktAdaya iti / itthaM cintayan sa mahAtmA zreyAMsaH gavAkSAduttIrya bhagavantaM RSabhaM triH pradakSiNIkRtyAbhivAdya kRtAMjalikho cat / bhagavan ! prasanno bhava madarpitAM pUjAM prAbhRtArthamAnItAn zatasaMkhyAkAn ghaTAMzca gRhANa / bhagavAn RSabhadevastadAkarNya pUjArthamAnItAM mahatIM sAmagrIJca vijJAya ikSurasagrahaNAya karadvayaM prasAritaM zreyAMsastu ratnapAtratulyAya zrImadbhagavate trikaraNazuddhayA ikSurasarUpaM nirduSTamAhAraM dadAno harSabhareNa svacetasA AtmAnaM dhanyataraM manyamAnaH trijagatpUjyena bhagavatA'hAragrahaNato'nugrahItAsmIti cintayan svahastagRhIterikSusapUrNaghaTairbhagavantaM pAyayadaprINayattAto | deva bhagavAn sarvajJo RSabhastaM jijJAsuM vijJAyAkAze svakIyAni paJcadivyarUpANi hya darzayat / yataH pAraNAyekSarasaM sarvazreSThamiti bruvate zrAvakAH / etadevAha bhagavAn bhadrabAhuH " usabhasse " tyAdinA / gAthArthastu zrIprathama tIrthakarasya RSabhalokanAthasya prathamapAraNe For Private and Personal Use Only
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // 9 // a0 t0|| tvameva yat zreyAMsasya kazcidapUrvo mahAn lAbho bhaviSyati / atha tasminneva dine gRhaM | niryAte zreyAMse sa eva bhagavAna RSabhadevaH bhikSArthaM tasya gRhamAjagAma / zreyAMsastvAgataM / svAminaM vilokya jAtAlhAdastaM tuSTAva yato mahAtmA RSabhaH mahArhapUjanopacAraiH svarNagajAzvAdibhizca lokena pujito'pi kasyacidapi saparyA nA'grahIta / ata eva ruSTaM taM vijJAya sarva eva janAH svaM svaM bhAgyaM garhayantaH zreyAMsasya bhAgyodayaM menire / zreyAMptastu tadarzanamAtrAdevotpannapUrvajJAnaH aho! IdRgvidhaM rUpaM mayA pUrvamapi dRSTamiti vicA. rayan bhagavatA saha svasyASTamabhavajanyasambandhaM jJAtvA hyacintayat aho ! ajJAnavijRmbhitametat sarva sAMsArikANAM jIvAnAM yena te IdRgvidhaM mohaM kurvanti yatazcAyaM bhagavAna RSabhadevastrailokyarAjyamapi tRNAya manyamAnassarvameva sukhaM jalabuhudavadbhAvayan sAdhutvamaGgIkRtya mokSAya yatate enaM mahAtmAnameSA sarvalokamohakarI mAyA parimANumAtramapi bAdhate kiM puna- // 9 // For Private and Personal Use Only
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mabhUditi zeSaH / bhuvanaM svargamartyalokapAtAlarUpaM yazasA bhRtaM aho zreyAMsena trijagatpataye kimapyadatta pUrva dAnaM dattamiti trilokavyApinI tasya kIrtirabhUt iti bhAvaH / bhagavAn RSabhasvAmI rasenekSurasena pratihasto lomabhAgamabhUt saMyamalA bhasyekSurasAhA ra pUrvakatvAt / zreyAMsasyAtmA paramasukhaM prAptavAn / ataH satpAtradAnaM prazastamityabhiprAyaH | // 3 // " risa hesa samaM pattaM nikhayaM irakurasasamaM dANe / seyaM sasamo bhAvo havidyata imaggiya hudhA // " iyaM gAthA tu spaSTArtheva / nanu trailokyapUjyasyApi bhagavataH kathametAvAnantarAyo'janiSTa tatrocyate / prAkRtakarmodayAt / tathA hi / kasmiMzcitprAgbhave RSabhasvAmI jIvena pathi vrajatA dhAnapale dhAnyaM bhakSayato balIvardAn karSakaisto danAdinA tADyamAnAn vilokya cintitaM yadime mUDhAH vRSabhamukheSu zikyabaMdhanAMdikamapi na jAnanti ata imAn eSA kriyA vakSye iti vicArya svayaM tatra sthitvA svahastena For Private and Personal Use Only
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ta. | vyA0 // 15 // ikSurasa AsIt tacca bhagavataH pAraNakaM tasya zreyAMsasya gRhe vaizAkhazuklatRtIyAyAmabhUt / / tadAnasyAkSayasukhajanakatvena tatpAraNadinasyAkSayatRtIyeti saMjJA prathitA'bhavat || ajitAdi trayoviMzatitIrthaMkarANAM amRtarasasadRzoyamamRtatulyaparamAnaM ghRtazarkarAdimizritaM tu vizeSeNAmRtamevAsIt iti gAthArthaH / atha paJcadivyAnyAha / ghuTTaJca ahodANa noNiya AhayANi tUrANi / devAvisannavaiyA vasuhArA ceva buddhAya / "- yadA zreyAMsagRhe |bhagavatA pAraNaM kRtaM tadA deve ' rahoganamahodAna' miti udghoSaNA kRtA tUryAdIni ! vAditrANi ca vAditAni duMdubhayazca harSAtte nedurityarthaH / tathA ca meghovavarSa | sArddhadvAdazakoTimitA svarNavRSTirabhUdityarthaH / upalakSaNAt sugandhijalavRSTirabhUdityabhiprAyaH // 2 // etadeva spaSTayati / "bhavaNaM dhaNeNa bhuvaNaM jaseNa bhayavaM raseNa paDihaccho || appAni ruva masurakaM supatta dANaM mahagyaviyaM / "- dAnAvasare zreyAMsagRhaM svarNaratnamaya- // 5 // 14. For Private and Personal Use Only
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImatazzerasiMhasya ratalAmanivAsinaH / AjJAtaH pustakamidaM pramAdabahulAnvitam // yathAmati sudhIreNa khetaDI nagagekA / / zrImatA rAjyamizreNa gurudattena zozitam / / yugmam For Private and Personal Use Only
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra * // 96 // www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vRSabha mukhabandhanAdikriyopadezaM karSakAMzcakre / tasmin kSaNe tairbandhanamupagatairbalIvadairniHzvAsanAM SaSTyadhikatrizatIrmumuce / tadvilokya bhagavAn RSabhadevaH atra bhave varSamekaM yAva dAhAraM na gRhISya iti pratijJAya varSoMkeM yAvanna bubhuje / samApte ca varSe tatkarmakSayaM jJAtvA zreyAMsagRhamAgatya pAraNaM kRtavAn / taddAnaphalena zreyAMsopi muktisukhabhAgvabhUva / taddinAdeva khoghubhyassAdhUsya varSANAmekasahasraM yAvalokaSu vihRtya tapastepe / tamaiva karmacatuSTayaM kSapayitvA kevalajJAnaM prApya bahUna bhavyAn pratibodhya mokSaM jagAma / ata eva bho bhavyAH yUyamapi mokSamArge bavhAdareNa yatadhvam ityeva janmano zreyAn lAbhaH / iti / | akSayAdi tRtIyAyAHvyAkhyAnaM vIkSya prAktanaM / alekhi sugamaM kRtvA kSamAkalyANapAThakaiH // ityakSaya tRtIyAvyAkhyAnaM samAptam || zubhaMbhUyAt // // samApta midampustakam // For Private and Personal Use Only vyA // 96 //
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Qian Lai 11 AIRTHETIN 1 Zhang An Chang Chang Dai Chang Chang Dai Zi Zi Mi For Private and Personal Use Only