Sarth Mahabharat Subhashitani

Author(s): Vishnu Vinayak Paranjape, Chintaman M Paranjape
Publisher: Keshav Bhikhaji Dhavle

Page 148

१३८
सार्थश्रीमहाभारतसुभाषितानि
८६१ विदिते चापि वक्तव्यं सुहृद्भिरनुरागतः ॥ ४।४।९
एकाद्यास माहीत असलेली गोष्टहि आप्तेष्टांनी पुनः प्रेमाने सांगावी हे त्यांचे कर्तव्यच आहे. ८६२ विद्या तपो वा विपुलं धनं वा
सर्व ह्येतद्यवसायेन शक्यम् ॥ १२॥१२०१४५ विद्या काय, तप काय अथवा विपुल द्रव्य काय हे सर्व उद्योगानेच मिळविणे शक्य आहे. ८६३ विद्यामदो धनमदस्तृतीयोऽभिजनो मदः।
मदा एतेऽवलिप्तानामेत एव सतां दमाः॥ ५३४॥४४ विद्येचा मद, धनाचा मद व तिसरा कुलाचा मद हे तीन गर्विष्ट लोकांच्या बाबतीत मद म्हणजे अहंकार वाढविणारे ठरतात, तेच सज्जनांच्या बाबतींत दम म्हणजे इंद्रियनिग्रहाला कारण होतात. . ८६४ विद्या हि सा ब्रह्मचर्येण लभ्या ॥ ५।४४२
विद्या म्हणून जी आहे ती ब्रह्मचर्यानेच साध्य होत असते. ८६५ विना वधं न कुर्वन्ति तापसाःप्राणयापनम् ।।१२।१५।२४
जीवहत्या घडल्याविना तपस्व्याचेसुद्धां प्राणधारण होत नाही. ८६६ विरूपो यावदादर्श नात्मनः पश्यते मुखम् ।
मन्यते तावदात्मानमन्येभ्यो रूपवत्तरम् ॥ ११७४६८७ कुरूप मनुष्य जोवर आरशांत आपले तोंड पहात नाही, तोवर त्याला वाटत असते की, आपण इतरांपेक्षा रूपवान् आहों. ८६७ विवर्जनं ह्यकार्याणामेतत्सुपुरुषव्रतम् ॥ ४।१४।३६ दुष्कृत्य सर्वथा वर्ण्य करणे हे सत्पुरुषांचे व्रत होय.