Book Title: Sarth Mahabharat Subhashitani
Author(s): Vishnu Vinayak Paranjape, Chintaman M Paranjape
Publisher: Keshav Bhikhaji Dhavle
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सार्थश्रीरामायणसुभाषितानि ८८ एषा हि प्रकृतिः स्त्रीणामासृष्टे रघुनन्दन ।
समस्थमनुरज्यन्ते विषमस्थं त्यजन्ति च ॥३॥१३॥५ (अगस्त्यमुनि रामाला म्हणतात ) सृष्टि निर्माण झाल्यापासून 'स्त्रियांचा स्वभावच असा दिसून येतो की, चांगल्या स्थितीत (पति) असल्यास त्या त्याचे अनुरंजन करितात. परंतु तो विषम-दरिद्रीस्थितीत असल्यास त्या त्याचा त्याग करितात. ८९ एष्टव्या बहवः पुत्रा गुणवन्तो बहुश्रुताः।
तेषां वै समवेतानामपि कश्चिद्गयां व्रजेत् ॥२॥१०७१३ गुणवंत आणि बहुश्रुत असे अनेक पुत्र असावे, अशी इच्छा (मनुष्याने ) करावी. कारण, त्या एकत्र झालेल्या पुत्रांतून एखादा तरी (पितरांच्या स्वर्गप्राप्त्यर्थ) गयेला जाईल. ९० ऐश्वर्यमदमत्तो हि सर्वोऽहमिति मन्यते ॥ ५/६४।१९
ऐश्वर्याच्या मदानें मत्त झालेला प्रत्येक इसम 'मीच (प्रभु), असें मानतो. ९१ ऐश्वर्ये वा सुविस्तीर्णे व्यसने वा सुदारुणे ।
रज्ज्वेव पुरुषं बद्धा कृतान्तः परिकषेति ॥५॥३७३ अत्यंत विपुल ऐश्वर्याच्या स्थितीत काय, किंवा महाभयंकर संकटाच्या स्थितीत काय, यम पुरुषास दोरीने बद्ध करून आकर्षण करीत असतो. ९२ औरस्यानपि पुत्रान् हि त्यजन्त्यहितकारिणः।
समर्थान्संप्रगृह्णन्ति जनानपि नराधिपाः ॥ २॥२६॥३६ राजे लोक औरस पुत्रांचा, ते अहित करणारे असल्यास, त्याम करितात. आणि समर्थ अशा प्राकृत मनुष्यांचाही संग्रह करितात.
For Private And Personal Use Only
