Sarth Mahabharat Subhashitani

Author(s): Vishnu Vinayak Paranjape, Chintaman M Paranjape
Publisher: Keshav Bhikhaji Dhavle

Page 338

सार्थश्रीयोगवासिष्ठसुभाषितानि
७६ आदावन्ते च यन्नास्ति कीदृशी तस्य सत्यता ।
आदावन्ते च यन्नित्यं तत्सत्यं नाम नेतरत् ॥ ५।५।९ जें पूर्वकाली आणि उत्तरकाली नाही ते मधल्या कालांत तरी सत्य कसे असणार ? जें सर्वदा (तिन्हीकालांत) असते, तें वास्तविक सत्य होय, तद्यतिरिक्त सत्य असणे शक्य नाही. ७७ आदावेव हि नोत्पन्नं यत्तस्येहास्तिता कुतः। __कुतो मरौ जलसरिद्वितीयेन्दौ कुतो ग्रहः ॥ ३७४२
जें आरंभी उत्पन्नच झालेले नाही त्याला अस्तित्व कोठून असणार ? रखरखीत वाळवंटांत भासणारी नदी आणि दृष्टिदोषामुळे. आकाशांत भासणारा दुसरा चंद्र यांना अस्तित्व कसे असेल ? ७८ आदौ शमदमप्रायैर्गुणैः शिष्यं विशोधयेत् ।
पश्चात्सर्वमिदं ब्रह्म शुद्धस्त्वमिति बोधयेत् ॥ ४।३९।२३ शिष्याची बुद्धि प्रथम शमदमादि गुणांनी चांगली शुद्ध करावी, नंतर ' हे सर्व जग ब्रह्म आहे' आणि 'तूंहि शुद्ध ब्रह्मच आहेस' असा उपदेश करावा. ७९ आनन्दायैव भूतानि यतन्ते यानि कानिचित्।६।१०८।२०
कोणताहि प्राणी सुखासाठींच यत्न करीत असतो. ८० आपतन्ति प्रतिपदं यथाकालं दहन्ति च ।
दुःखचिन्ता नरं मूढं तृणमग्निशिखा इव ॥ २॥११॥४० अग्नीची ज्योत गवताला जाळून टाकते त्याप्रमाणे दुःख आणि चिंता यांचे तडाखे मूढ मनुष्याला पावलोपावली सहन करावे लागतात; व त्याच्या आंगाचा नेहमी दाह करतात.