Sarth Mahabharat Subhashitani

Author(s): Vishnu Vinayak Paranjape, Chintaman M Paranjape
Publisher: Keshav Bhikhaji Dhavle

Page 417

सार्थश्रीयोगवासिष्ठसुभाषितानि
४९२ सुरज्ज्वेव बलीवर्दो बध्यते जन्तुरास्थया ॥६॥२८॥६४
दोरीने बैल बांधला जातो त्याप्रमाणे आशेच्या योगानें प्राणी बद्ध होतो. ४९३ सुलभो दुर्जनाश्लेषो दुर्लभः सत्समागमः ॥ १।२६।२१
दुर्जनांची संगति सुलभ आहे, परंतु सत्समागम मात्र दुर्लभ आहे. ४९४ सुविरक्तं मुनेश्वेतो रक्तं च विषयार्थिनः ।
रमयन्ति समं रम्या विजना वनभूमयः ॥७१२०।२९ मुनिजनांचे विरक्त चित्त आणि कामी पुरुषांचे विषयासक्त चित्त या दोहोंना एकांत असलेल्या रम्य वनभूमि सारख्याच आनंद देतात. ४९५ सुसाध्यः करटोद्भेदो मत्तैरावणदन्तिनः ।
नोत्पथप्रतिपन्नानां स्वेन्द्रियाणां विनिग्रहः॥७६४० इंद्राच्या मत्त ऐरावत हत्तीचे गंडस्थळ सहज फोडतां येईल; परंतु भलत्याच मार्गाने जाणाऱ्या स्वतःच्या इंद्रियांचा निग्रह करणे सुलभ नाही. ४९६ सौहार्द सुजनानां हि दर्शनादेव वर्धते ॥ ३॥८२३७
चांगल्या लोकांची भेट होतांच मैत्री वाढत असते. ४९७ सौहार्देन प्रवृत्तस्य को वाक्यं नाभिनन्दति ॥३॥८२१४८
प्रेमाने बोलणान्याच्या भाषणाचे कोण बरे कौतुक करणार नाही ? ४९८ स्त्रीलोचनैस्तडित्पुझेालाजालैस्तरङ्गकैः ।
चापलं शिक्षितं ब्रह्मञ्छशवाक्रान्तचेतसः ॥ १।१९।१५ (राम श्रीवसिष्ठांना म्हणतो) स्त्रियांचे नेत्र, विद्युल्लता, अग्नीच्या ज्वाला, आणि समुद्रावरील लाटा यांनी बाल्यदशेकडूनच चांचल्याचे शिक्षण घेतले आहे, असे वाटते.