Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI bhAvacaMdrasUri viracita. zrI zAMtinAtha caritra bhASAMtara bhavyAtmAone upakAraka jANIne aneka kathAone gujarAtI bhASAnA jANanArAo paNa lAbha laI zake teTalA sArU zeTha nAgaradAsa puruttamadAsa rANapuranavAsInI orthika sahAya vaDe chapAvI prasiddha karanAra zrI jaina dharma prasA2ka sabhA bhAvanagara vikrama saMvata 1978 i. sa. 1922 vIra saMvata 2448 bhAvanagara-dhI AnaMda prInTIMga presamAM zAha gulAbacaMda lallubhAIe chApyuM. - kiMmata rU. 2-00 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtijina stuti. vipuLanimaLakIrtibharAnvito. jayati nirjaranAthanamaH / laghuvinirmitamohadharAdhipo, ti yaH prabhuzAMtijinAdhiH / // vihitazAMtasudhArasamajanaM, khaladurjayadoSavika paramapuNyavatAM bhajanIyatAM, gatamanaMtaguNaiH sahi // 2 // tamacirAtmanamizamanIzvaraM, bhavikapadmavibodhadine / mahimadhAma bhajAmi jagattraye, yara: sinDisamRdraye // 3 !' - * P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ sva. zeTha ujamazI purUSottama rANaparanivAsI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ L Vy" / > rukSa anya re 34myAna A prastAvanA.. zIghra vApasa karane kI kRpA jisase anya vAcakagaNa isa upayoga kara sakeM. A zrI zAMtinAtha paramAtmAnA zrIbhAvacaMdasarita saMskRta gadyAtmaka caritranuM bhASAMtara pragaTa karatAM amane atyaMta AlhAda thAya che. A vIzInI aMdaranA paramAtmAomAM A zrI zAMtinAthajInI puNya prakRti bahu vizeSa jaNAya che, te temanA caritranI aMdara AvelI hakIktathI siddha thAya che - A paramAtmAnA caritro bahu saMkhyAmAM thayelA che. temAMthI jANavAmAM AvelA nIce pramANe che - ( 1 zrI hemacaMdrAcAryanA gurU zrI devacaMdrasurinuM kareluM prAkRta caritra. (pATaNa phaLIyAvADAnA bhaMDAramAM che.). 2 zrI hemacaMdrAcArya kRta zrI triSaSTi zalAkA purUSa caritranuM pAMcamuM parva, jenA pAMca sarga che ane 2043 zloka pramANa che. (A sabhAe te chapAvela che.) 3 zrI mANijyacaMdrasUri viracita-(pAlItANe vIrabAI pAThazALAmAM che.) 4 zrI ajitaprabhasUri viracita-(kalakattA ezIyATIka sAITIe tathA A sabhAe chapAvela che. glaeNka saMkhyA 4800 che.) 5 zrI munidevasUri viracita-(zrI vijayadharmasUri pAse che.) 6 zrI munibhadrasUri viracita- zrI yazovijayajI jaina graMthamALA taraphathI chapAyela che. zloka saMkhyA 6ra72. sarga 19 che. vi. saM. 1410 mAM banAveluM che.) 7 mahopAdhyAya zrI meghavijayagaNi viracita zrIharSi kavita naiSadhIya samasyA pUrtirUpa (jaina vividha sAhitya zAstramALAe chapAvela che. tethI sarga 6 che. vRtta moTA ekaMdara 591 che.) 8 zrI bhAvacaMdrasUri viracita gadyabaMdha. ke jenuM bhASAMtara pragaTa karavAmAM Ave che. tenuM glaeNka pramANu 6000 uparAMta che. rAje chapAvela che.) A sivAya paNa bIjA caritra havA saMbhava che; paraMtu te jANavAmAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvelA vI. AmAM ghabaMdha mAtra A ekaja che. bI badhA padyabaMdhe che. eka prAkRta che. bIjA badhA saMskRta che. A caritra saMskRta paNa A sabhAeja chapAveluM che. temAM bIjA ke trIjA prastAvane ane bhUlathI kartA tarIke zrI ajitaprabhasUrinuM nAma lakhAyeluM che." A caritramAM prastAva pADelA che. tenI aMdara prathama prastAvamAM zrI zAMtinAthajInA prathama bhavanuM-thINu rAjAnuM caritra che ke je bhavamAM te samakita pAme che. A jIve prathama to anaMtA bho karelA hoya che, paraMtu je bhavamAM samakita pAme te bhavathI bhavanI gaNatrI karavAmAM Ave che. grISeNa rAjA maraNa pAnIne uttarakura kSetramAM yugalika thAya che ane tyAMthI maraNa pAmIne saudharma devakamAM deva thAya che. cakAyudha ke je prabhunA putra ane prathama gaNadhara thAya che tenuM caritra prathama bhAvamAM zrIleNa rAjAnI sAthethIja zarU thAya che. bIjA prastAvamAM cethA pAMcamA bhavanI hakIkata che, cothA bhavamAM amitatejA nAme vidyAdhara thAya che, te maraNa pAmIne dazamA devalokamAM deva thAya che. trIjA prastAvamAM chaThThA sAtamA bhavanI hakIkata che. chaThThA bhAvamAM aparAjita. nAmanA baLabhadra mahAvideha kSetramAM thAya che ane te maraNa pAmIne bAramA devalokamAM deva thAya che. cothA prastAvamAM AThamA navamA bhavanI hakIkta che. AThamA bhAvamAM maMkara jinanA putra vAyudha nAme cakrI mahAvidehamAM thAya che. te bhavamAM avadhijJAna prApta thAya che ane mRtyu pAmIne navamA saiveyakamAM ahamiMdra deva thAya che. . .. . . . . . . . . . . . . . . . pAMcamA prastAvamAM dazamA ne agyAramA bhavanI hakIkata che. dazamA bhavamAM ghanAratha tIrthakaranA megharatha nAme putra thAya che. e bhavamAM gotAnuM mAMsa ApIne pArevAne bacAve che. avadhinAna thAya che, cAritra grahaNa kare che, banIza sthAnakanI ArAdhanA karIne tIrthakara nAmakarma upArjana kare che ane maraNa pAmIne sarvArthasiddha vimAnamAM.deva thAya che. . . . . chA prastAvamAM bAramA bhayanuM eTale zAMtinAthajInA bhavanuM varNana che. te bhavamAM cakravartIpaNuM paNa prApta thAya che. temanA divijyanuM varNana che. sAthe pAMca kalyANanuM varNana che. kevaLajJAna pAmyA pachInI dezanAmAM be sthA pramAda upara ne tera kathA zrAvakanA bAravrata upara bhagavate kahI che. (bAramA vrata upara be kathA che.) ratnacUDanI kathA vAyudha gaNadhare kahelI che. * * * * P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ | - A paramAtmAne puNya prabhAva bahu vizeSa che. uttarakurukSetramAM gugalika vAya che, be vakhata tIrthakaranA putra thAya che, be vakhata cakI thAya. che, eka vakhata baLabhadra thAya che. tIrthakara sivAyanA be bhavamAM avadhijJAna prApta thAya che. AvI mahA puNyAzI kAIkaja jIvamAM daSTie paDe che.' . A caritranA prathamanA pAMca prastAvamAM pAMca kathAo maMgaLakaLazanImadaranI-mitrAnaMda amaradattanI puNyasAranI ne vatsarAjanI bahu moTI che, te sivAya bIjI kathAo paNa che. chaThThA prastAvamAM te nAnI meTI 16-17 kathAo che te dareka vAMcavA yogya che, upadezathI paripUrNa che te badhI anukrame NikAmAM jaNAvela che. A caritra uparathI paMDita zrI rAmavijyajIe rAsa paNa banAvelo che, te ghaNe rasika che ane bahu jagyAe vAraMvAra vaMcAya che. uparAMta A caritranI aMtargata AvelI maMgaLakaLaza vigerenI kathAonA paNa judA judA rAsa banelA che ane temAMnA eka be chapAyelA paNa che. *' ! . A caritranA kartA kayAre thayA?kenI ziSyaparaMparAmAM thayA ? vigere hakIkata prazastija karelI na hovAthI labhya thaI zakela nathI. - - - " upara batAvelA nava caritra paikI prathamanuM kayuM ne pachInuM kayuM te badhA caritronA saMvata jANyA sivAya kahI zakAya tema nathI, te paNa prAkRna caritra prathamanuM che. triSaSTinuM tyAra pachInuM che. bIjA padyabaMdha caritre tyArapachInA che. A gadyabaMdha caritra zrI ajitaprabhasUrikRta padyabaMdha caritra pachInuM che. kAraNa ke te caritranuM ja AmAM anukaraNa kareluM che. kathAo badhI tejalIdhelI che. munibhadrasurivALA caritramAM banAvyAno saMvata 1410 no che. hemacaMdrAcAryanI nino saMvata to teo kumArapALa rAjAnA samakAlIna hovAthI jANI zakAya tema che. prAkRta caritra temanAthI thoDA vakhata agAunuM che. aitihAsika zedhanI pravRttivALA bIjA caritrone saMvata nakkI karI zake tema che. tethI te hakIkana temanA para choDavAmAM Ave che. te A bhASAMtara pragaTa karavAmAM prathama korTanI sahAya nahotI, pAchaLathI zaNapura nivAsI zeTha nAgaradAsa purUttamadAse pitAnA saddagata laghu baMdhu ujamazIbhAInA zreyArthe temaja smaraNArthe yogya sahAya ApI che. tethI te baMdhune pheTe A bukamAM mUkavAmAM Avyo che. AnuM nAma kharUM baMdhupAyuM che. ujamazIbhAI svabhAve zAMta, sarala, paramAtmAnI bhaktinA rAgI, gurUbhaktimAM tatpara ane svAmIbhAIne sahAya ApavAmAM utsuka hatA. jJAna ochuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ meLavyuM hatuM, paraMtu zraddhAmAM bahu daDha hatA. vyApAramAM paNa sAharatIka had, deDhA rimAM dukAne hatI tenA cAlaka hatA. yathAzakti tapasyA paNa karatA hatA. siddhAcaLa, giranAra, AbujI, tAraMgAjI, saMmetazikharajI, aMtarikSajI, zaMkhezvarajI. vigere tIrthonI yAtrAne lAbha meLavyA hatA. ekavAra potAno putra pAMca varasano thayA pachI tene tela karIne teTalA rUpIA zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhImAM ApyA hatA. teo mAtra sAmAnya vyAdhimAM 50 varSanI vaye saM. 1978 nA. mAhazadi 4 the muMbaI khAte svargavAsI thayA che. teo eka 11 varSane putra chavAlAla, be nAnI putrIo ane eka vidhavAne mUkI gayA che. emanA AtmAne ame zAMti IcchIe chIe, . A bhASAMtara zAstrI jeThAlAla haribhAIe kareluM che, ane sabhAnA pramukha zeTha kuMvarajI ANaMdajIe sAvaeNta tapAseluM che, temAM dRSTidoSathI yA mati doSathI je kAMI bhUla rahI gaI hoya tene mATe kSamA yAcanA che ane te sudhArI levA vinaMti che. A caritra atyaMta rasika hovAthI jena vargamAM bahu priya paI paDaze evo saMbhava che. .. . - - * . tathAstu. jeya zudi 1 zrI jainadharma prasAraka sabhA. bhAvanagara, saM. 1978 / P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA. | 101 1. prathama prastAva. (1--3 bhava ) . . . . . . thI 26 ( zrIveNa rAjA, yugalika, sadharma deva.) maMgaLakaLazanI kathA. 2. dvitIya prastAva. ( 45 bhava ) - rapha thI 6 . ( amitateja-prANatakalpa deva.) . modaranI kathA. . 44 thI 5 3. tRtIya prastAva. ( 6-7 bhava) : ka7 thI 121 ( aparAjita baLadeva-azrutakape deva. ) . . : : : : mitrAnaMda ne amaradattanI kathA. * . . . . . . . . :-- 69-102 jJAnagarbha maMtrInI aMtarkathA. .. . . . , , ; Dara thI 75 jinarakSita ne jinapAlitanI kathA. ' narasiMha rAjarSinI kathA. 111thI 117 4. caturtha prastAva ( 8-9 bhava ) 121 thI 180 (vijAyudha cakra-maMkara jinano putra, navama naiveyaka deva. ) vicAryA vinA kArya karanArAonI kathA. 12pa thI 14 vatsarAjanI kahelI kathA. 129 durlabharAjanI kahelI kathA. kIrtAirAjanI kahelI kathA. 142 chInI cAra putravadhunI kayA 147 thI 14 puNyasAranI kathA. 154 thI 178 tpAtikI buddhi upara rAhakanI aMtarthayA. 170 thI 178 paMcama prastAva. (10-11 bhava) 181 thI 254 (megharatha rAjAnaraca jinanA putra, sarvArthasiddha deva.) be kukaDAonI kathA. 183 thI 186 pArApata ne yenapakSInuM megharaya rAjA pAse AvavuM ne deva thavuM. 188 thI 206 nivAda ne vAnarInI aMtargata kathA. 189 thI 201 vatsarajanI kacA. .ra08 thI 254 A.zrI kainTAmamAgara sari sAna maMdira 4jApa krena bArAdhanA , in 139 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 8 6. paNa prastAva ( chello bhava-zAMtinAthajI) rapapa thI 30 mAtAe joyelA 14 sva. * 255 devAdevakRta janmotsava. 257 cakraratnanI utpatti-cha khaMDanuM sAdhavuM. dIkSA mahotsava. ra64 kevaLajJAna prApti-samavasaraNa racanA. 266 prabhunI dezanA-temAM kahelI kathAo. 267 thI 367 guNadharmakumAranI kathA. (viSaya pramAda upara. ) 268 nAgadattanI kathA. (kapAya pramAda upara.) 285 prathama chata upara yamapAza mAtaMganI kathA.. bI vrata upara bhadraSTInI sthA. . - trIja vrata upara jinadattanI kathA. 297 cothA vrata upara karAlapiMgaLanI kathA. 303 pAMcamA vrata upara sulasanI kathA. 308 chaThTha vata upara svayaMbhUdevanI kathA. 326 sAtamA vrata upara jitazatra rAjAnI kathA. 329 AThamA vrata upara samRddhadattanI kathA. 631 navamA vrata upara siha zrAvakanI kathA dazAmA vrata upara gaMgadatta zrAvakanI kathA. 335 agyAramA vrata upara jinacaMdranI kathA. bAramA vrata upara zarapALa rAjanI kathA. 339 supAtradAna upara vyAdhra kauTuMbikanI kathA. 356 cakAyudha rAjAe lIdhelI dIkSA. gaNadhara pada. 367 cakAyudha gaNadharanI dezanA. 369 ratanacUDanI kathA. . zAMtinAthajIno vihAra. 382 prabhune parivAra. siddhisthAna ne tenA sukhanuM varNana-kathA sAthe. 385 bhagavaMtanuM nirvANa-nirvANa mahotsava caritra samApti. zAMtijina vinati, ( padya) 9 370 ( 291 che P.P. Ac Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI bhAvacaMdrasUriviracita gadyAtmaka zrI zAMtinAtha caritra bhASAntara. (prathama prastAva) zrI zAntinAthAya namaH // praNipatyArhataH sarvAn , vAgdevIM sadrUnapi / gadyabandhena vakSyAmi, zrIzAMticaritaM mudA // 1 // . "sa arihaMtone, sarasvati devIne tathA sadagurUone paNa namaskAra karIne harSa pUrvaka gadyanI racanAvaDe zrI zAMtinAtha svAmInuM caritra huM kahuM chuM." sarve saMsArI jI anaMta kALathI anaMtavAra bhavabhramaNa karatA Ave che; paraMtu je prANa je vakhate kSAyika samakitane pAme che, te vakhatathI tenA bhavanI saMkhyA thAya che, jemake zrI RSabhadeva svAmIe dhanasArthavAhanA bhavamAM zreSTha tapavaDe nirmaLa zarIravALA, pavitra cAritra pALanAra ane uttama pAtrarUpa munione ghaNuM ghInuM dAna karyuM, te dAnapuNyanA prabhAvathI te bhave tIrthakara nAmakarma upArjana karyuM. (A bhava pazcAnupUvIe gaNatA terame hata) bIjA jinezvarene paNa samakitanI prAptinA vakhatathIja bhavanI saMkhyA gaNAya che. zrI zAMtinAtha jinezvaranA te pramANe bAra bhava thayA che. temAM prathama bhava kahIe chIe: A jaMbadvIpanA bharata kSetramAM anaMta ratnonAM sthAna rUpa zrIratnapura nAmanuM nagara che. temAM zrIeNa nAme rAjA hatA. te nyAya* dharmamAM nipuNa, paropakAra karavAmAM tatapara, prajAnuM pAlana karavAmAM 1 kSayopazama ke upazama samakita pAmyA pachIthI paNa bhava gaNatI gaNAya che. ahIM kSAyika kahela che te vicAravA yogya che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. catura, zatrurUpI vRkSonuM umUlana karavAmAM hastI samAna ane audArya, dhairya, gAMbhIrya vigere guNone AdhAra hatA. tenA vAma (DAbA) aMgane haraNa karanArI ane zALarUpI alaMkArane dhAraNa karanArI be bhAyIo hatI. pahelI abhinaMditA ane bIjI siMhanaMditA. ekadA pahelI priyA tusnAna karyA pachI teja divase rAtre sukhazayyAmAM sutI hatI ane tenA zarIranA dhAtuo samabhAve vartatA hatA, te vakhate svanAmAM teNe kiraNa vaDe zobhatA ane aMdhakArane nAza karatA sUrya tathA caMdrane potAnA khoLAmAM beThelA joyA. te joI jAgRta thayelI rANuM atyaMta harSa pAmI. teNae pitAnI buddhithI vicAryuM ke - "zAstrakAre kahe che ke zubha svapna joIne keInI pAse kahevuM nahIM, temaja nidrA paNa levI nahIM. vigere" ema vicArI te jAgatI ja rahI. pachI prAtaHkALe te svapna teNue potAnA patine kahyuM. tyAre rAjAe potAnI buddhithI ane zAstradRSTithI paNa vicAra karIne prasanna vANIvaDe pitAnI priyAne te svapnanuM phaLa A pramANe kahyuM ke -"he devI! A svapananA prabhAvathI pRthvI para prakhyAta ane kuLane udyota karanAra be putro tane thaze." te sAMbhaLI rAjAnI priyA atyaMta harSa . pAmI. tyArapachI be garbhane dhAraNa karatI te atyaMta bhavA lAgI. garbhasthiti pUrNa thaI tyAre teNue zubha grahanI daSTivALA uttama lagnane samaye be putrone janma Ape. pitAe mahotsava - pUrvaka daza divasa vItyA bAda te putronAM duSaNa ane biMduSaNa evAM nAma pADyAM. lAlana pAlana karAtA te banne putra vRddhi pAmI anukrame ATha varSanA thayA, tyAre rAjAe te bannene kaLAcArya pAse bhaNavA mokalyA. tyAM teoe kaLAone abhyAsa karyo. anukrame teo yuvAvasthA pAmyA. A avasare Aja bharatakSetramAM AvelA magadha nAmanA dezamAM lakSamIthI bharapura acaLa nAmanuM gAma che. temAM dharaNijaTa te nAmane veda ane vedAMgamAM nipuNa eka brAhmaNa rahete hate. P.P.AC Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama prastAva. tene yazebhadrA nAmanI patnI hatI. tenI kukSithI utpanna thayelA naMdibhUti ane zivabhUti nAmanA be putro hatA. teo pAMca varSanA thayA, tyAre tene pitA temane yatnapUrvaka niraMtara vedazAstra bhaNAvavA lAgyo. te brAhmaNanI kapilA nAmanI dAsI hatI, tene kapila nAme putra thayuM hatuM. te paNa tene ja putra hato. paraMtu te jAtihIna hovAthI te adhika buddhivALe hatuM, chatAM dharaNajaTa tene zAstra bhaNAvatuM nahotuM. paNa te kapila mAtra zravaNa karavAthIja cauda vidyAmAM nipuNa thaye. te kapila te gAmamAM jAtihIna hovAthI mAna pAmyuM nahIM, tethI te ghara bahAra nIkaLI gaye. pachI be jaI paherI, pitAne mahAbrAhmaNa kahevarAvato brAhmaNanI kriyA karavAmAM kuzaLa ane veda vedAMgamAM nipuNa e te kapila pRthvI para aTana karate zrIratnapura nagaramAM Avyo. te nagaramAM satyaki nAmane mATe upAdhyAya pitAnI lekhazALAmAM ghaNuM chAtrone vedazAstra bhaNAvatA hatA, tyAM kapila Avyo. teNe upAdhyAyane chAtro bhaNAvatA joyA te vakhate potAnI nipuNatA batAvavA mATe tenA chAtrane vedanA koI eka padane artha kapile pUcho. te vakhate satyakie manamAM vicAra karyo ke-" A mahA paMDita jaNAya che, kAraNa ke eNe je vAkya pUchyuM te to mane paNa AvaDatuM nathI, te tene pratyuttara ApavA mATe vidyAthI zI rIte zaktimAna thAya?" ema vicArI tenAmAM utkRSTa vidyAguNa joI tathA snAna, dAna, gAyatrIjApa vigere brAhmaNanI kriyAmAM paNa nipuNa jANe teNe tene potAne sthAne sthApana karyo. guNothI kenA cittanuM raMjana thatuM nathI ? sarvanAM cittanuM raMjana thAya che. have te satyaki paMDitane ja khUkA nAmanI patnI hatI. tenI kukSithI utpanna thayelI satyabhAmA nAmanI putrI hatI. te uttama guNavALI ane manahara rUpavALI hatI, paraMtu kumArikA hatI. tethI te upAdhyAye manamAM vicAryuM ke -mArI putrIne A vara yegya che." ema vicArI upAdhyAye tene te putrI paraNAvI. tenI sAthe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. kapila svecchAthI kIDA karato ane viSayasukha bhegavata sukhe rahevA lAge. upAdhyAye sanmAna karyuM tethI leke paNa kapilane satkAra karavA lAgyA. vidvAnonI sabhAmAM paNa te vizeSa mAna pAmavA lAge, ane rAjasabhAmAM paNa te prasiddha thayo. * ekadA duSkALane nAza karanAra varSAkALa prApta thaye. te tumAM eka divasa kapila rAtrIe jaituthI devakuLamAM nATaka jovA gaye. tyAM nATaka ane saMgIta vigerenA vidamAM ghaNI rAtrI gaI. jyAre nATaka samApta thayuM tyAre sarve ne potapotAne sthAne gayA. kapila paNa ghara tarapha cAlyo. rAtrIno vakhata hatA, meghane lIdhe aMdhakAra gADha thayuM hatuM, tathA varasAda varasate hatuM, tethI mArgamAM kaI jatuM AvatuM na hatuM. te vakhate kapile pitAnA manamAM vicAyuM ke -"huM mArAM vastrone phegaTa zA mATe bhInAM karuM? atyAre mArga paNa manuSyanA saMcAra rahita che. "ema vicArI bane vastrone saMkelI kAkhamAM nAMkhI te nagna avasthAmAM ja potAne ghera AvyuM. gharanA dvAra pAse AvI vastra paherIne te gharamAM peTho. tenI bhAryAe gharamAMthI bIjAM vastro lAvI tene kahyuM ke-"he prANeza! jaLathI bhInAM thayelAM vastrone mUkI do, ane A kerAM vastra pahere." te sAMbhaLI kapila be ke-- "he priyA ! maMtranI zaktithI mArAM vastro bhI jAyAM nathI, je tane saMzaya heAya te joIne khAtrI kara." te sAMbhaLI Azcarya pAmIne hAthanA sparzathI jevA lAgI, te tevIja rItanAM (sukAM) jANuM Azcarya sahita manamAM vicAra kare che, teTalAmAM vIjaLIne camakAre che. tenA ajavALAthI tenuM zarIra jaLathI Adra thayeluM joyuM, tyAre te kuzAgra (sUkSma) buddhivALI satyabhAmA vicAra karavA lAgI ke-"kharekhara vRSTinA bhayathI vastro gupta karIne mArgamAM napaNeja AvyA che, ane pitAnI phegaTa baDAI mAre che. AvI ceSTAthI A kulIna hoya ema saMbhavatuM nathI. to AnI sAthe gRhavAse karIne mArI kevaLa viDaMbanA ja che." A pramANe vicArIne tyArapachIthI teNI tenI upara maMda rAgavALI thaI, paraMtu bahAranA dekhAvathI te gRhavAsane pALavA lAgI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama prastAva. A avasare kapilane pitA ke je brAhmaNa hatA, te ghaNe vidvAna hatuM, te paNa karmanA doSathI kALe karIne nirdhana thayo. te vakhate kapila nAmanA pitAnA putrane ratnapuramAM vaibhavavALo ane lokamAM pUjAte jANe dhananI IcchAthI te ratnapura AvI tene ghera paNa tarIke rahyo. bhojana samaye kAMI miSa kADhIne kapila potAnA pitAthI jUda beThe. te joI satyabhAmAnA mananI zaMkA vadhAre majabUta thaI. pachI teNue ekAMtamAM te brAhmaNane ganapUrvaka pUchayuM ke-"he pitA ! A tamAre putra tamArA aMgathI tamArI pANigrahaNa karelI patnIthIja utpanna thayela che ke bIjI rIte thayo che?" A pramANe teNIe pUchavAthI upAdhyAye tenI pAse satya hakIkata kahI batAvI. te sAMbhaLI teNInA manamAM halakI jAtine nizcaya thaye. pachI kapile kAMIka dravya ApIne tene pitAne vidAya karyo, tethI te potAne sthAne gaye. tyArapachI satyabhAmA kapilane viSe kevaLa virakta thaI gharamAMthI bahAra nIkaLI zrISeNa rAjA pAse jaI be hAtha joDIne belI ke-"he deva ! tame pRthvInA nAtha che, pAMcamA kapALa che, dIna ane anAtha janonA zaraNa rUpa che ane tameja sarvanI gati. che, tethI mArA para kRpA kare." te sAMbhaLI rAjAe tene kahyuM ke " he putrI ! tAro pitA satyaki amAre pUjya che, tenI tuM putrI ane kapilanI patnI che, tethI vizeSa mAnavA gya che. mATe tArA duHkhanuM kAraNa kahe." te belI, "he rAjA mAre kapila nAmane je bhartAra che te kuLahIna hovAthI dUSita che." rAjAe pUchyuM-"he bhadre ! teM zI rIte jANyuM ? " tyAre teNIe kapilanA pitAe kaheluM sarva vRttAMta rAjA pAse kahI batAvyuM. ane pachI kahyuM ke-"AnI sAthe mAre grahavAsa karavAthI saryuM. mATe he rAjA ! Apa te pramANe kare ke jethI huM nirmaLa zILane pALI zakuM. huM Apane zaraNe AvI chuM." A pramANe teNunA kahevAthI rAjAe kapilane bolAvyo, ane tene kahyuM ke-"he kapila ! A tArI priyA satyabhAmA tArI upara prIti vinAnI che, tethI A sneha rahitane tuM choDI mUka, ane te pitAnA gharanI jema amArA gharamAM rahIne zILarUpI alaMkArane dhAraNa karI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zrI zAMtinAtha caritra. ' kuLane ucita e dharma kare ene mATe rajA Apa." A pramANe rAjAe kahyuM eTale kapila be ke- "he svAmI! enA vinA eka kSaNavAra paNa huM rahI zakuM tema nathI, tethI ene zI rIte mUkI zakuM ?" A pramANe kapilanuM kaheluM vacana sAMbhaLI rAjAe satya bhAmAne pUchayuM ke-"he bhadra! je kadAca kapila tane nahIM choDe, to tuM zuM karIza ?" te belI--"je A akulInathI huM nahIM chuTuM to huM avazya prANatyAga karIza." A pramANe tenuM vacana sAMbhaLI rAjAe pharIthI kapilane kahyuM ke -"he kapila ! je tuM A bALAne te pApathI tuM kema nathI bIte? tethI je tane rUce te pitAnA gharanI jema theDA divasa amAre ghera amArI rANInI pAse tene rahevA de." kapile te vAta aMgIkAra karI. tyArapachI vinayavALI ane uttama zILavALI satyabhAmA rAjAnI priyA pAse sukhethI rahI. ekadA te gAmanA udyAnamAM zrIvimalabadha nAmanA sUri pRthvI para vihAra karatA karatA padhAryA, ane pavitra sthAnamAM rahyA. sUrinuM Agamana lokonA mukhethI sAMbhaLIne tene vaMdanA karavA mATe zrISeNa rAjA parivAra sahita gaye. tyAM jaI sUrine namI te rAjA gya sthAne beThe.te rAjAne uddezIne sUrie dharmadezanA AraMbhI-- "he rAjA ! jeo manuSya janma vigere sAmagrIne pAmIne pramAdane lIdhe dharma karatA nathI, teone janma nirarthaka jANa, ane je prA o jinadharmanuM ArAdhana-sevana karI, vaibhavanuM sthAna thaI, mokSasukhane pAmyA che temane janma sArthaka jANa. teja vakhANavA lAyaka che. maMgaLakIzanI jema." te sAMbhaLI zrISeNa rAjAe pUchayuM-"he svAmI! maMgaLakaLaza koNa? kRpA karI tenI kathA kaho."eTale sUri mahArAja bolyA-"he rAjA! sAvadhAnapaNe tenI kathA sAMbhaLo:- maMgaLakaLazanI kathA. ujajayinI nAmanI meTI nagarImAM vairisiMha nAme rAjA rAjya karatuM hatuM. tene semacaMdrA nAmanI priyA prANathI paNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama prastAva. vadhAre vahAlI hatI. te purImAM dhanadatta nAme eka mATe zreSThI rahe hate. te atI vinayavALe, satyazILa ane dayAvALe, gurU ane devanI pUjA karavAmAM tatpara tathA paropakAramAM rasika hatA. tene satyabhAmA nAmanI strI hatI. te paNa uttama zIyaLavALI ane pati upara premavALI hatI, paraMtu te saMtatI rahita hatI. ekadA putranI ciMtAthI udAsa thayelA zreSThIne joI teNIe pUchyuM "kAMta ! tamArA duHkhanuM zuM kAraNa che? " tyAre zreSThIe satya vAta kahI. te sAMbhaLI teNe pharIthI bolI ke--"he prANanAtha ! ciMtA karavAthI saryuM. A lokamAM ane paralokamAM manuSyane vAMchita padArthane denAra eka dharma ja che, tethI te dharmaja vizeSa karIne sukhe sevavA yogya che" tyAre zreSThI bolyA ke "he priyA ! kevI yuktithI dharma kare te kahe." te bolI "he svAmI! devAdhideva zrI jinezvaranI pUjA kare, sadgurUnI bhakti kare, pAtrane dAna Apo ane siddhAMtanAM pustaka lakhAva. A pramANe dharmadhyAna karatAM je putra thaze te sAruM che ane he nAtha ! kadAca putra nahi thAya, to paNa paralokamAM nirmaLa akhaMDita sukha te avazya maLaze." A pramANe sAMbhaLI zreSThIe harSa pAmIne kahyuM ke "he priyA ! te sAruM kahyuM. sArI rIte ArAdhelo dharma ciMtAmaNi ane kalpavRkSanI tulyatAne pAme che." A pramANe manamAM nizcaya karI devapUjAne mATe pupi lAvavA sArU zreNIe mALIne bolAvI tene ghaNuM dhana ApyuM. tyArapachI dararoja prAta:kALe uThIne zeTha pote ja vADImAM jaI tAjAM puSpo lAvI potAnA gharanI pratimAnuM pUjana karI nagaranA madhyamAM rahelA jinacaityamAM jatA hatA. tyAM dvAramAM sitAM naidhika kahevA vagere daza trikene rIte barAbara jALavI prAMte utkRSTa bhaktithI caityavaMdana karatA hatA. pachI sAdhuone vAMdI vidhipUrvaka pratyAkhyAna karI uttama munione dAna ApatA hatA. A pramANe samagra divasanuM ane rAtrinuM sarva sukhane karanArUM dharmakRtya karavAthI te zreSThI upara zAsananI adhiSThAtA devI saMtuSTa thaI ane pratyakSa thaIne teNe tene putraprAptinuM varadAna ApyuM. te varadAnathI zreSThI harSa pAmyo. tyArapachI puNyanA prabhAvathI ane devInA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. varadAnathI teja rAtrie zeThANIe putrano garbha dhAraNa karyo ane svamamAM maMgaLa sahita suvarNane pUrNa kaLaza je. pachI te jAgI gaI ane putraprAptinuM sucinha jANa harSa pAmI. anukrame samaya pUrNa thaye zubha samaye teNIe putra prasavyo. te vakhate tenA pitAe mahotsava karyo ane dIna hIna janane suvarNa, ratna vigerenuM dAna daI samagra svajanene ekaThA karI temanI samakSa svapane anusAre putranuM maMgaLakalaza nAma pADyuM. tyArapachI te anukrame vRddhi pAmate ane vidyAbhyAsa karate ATha varSano thaye. ekadA maMgaLakaLaze potAnA pitAnA pUchyuM ke -"he pitA ! tame haMmezA savAre uThIne kayAM jAo che?" tyAre pitAe kahyuM- huM haMmezA devapUjana mATe puSpa levA jAuM chuM." putra belyo--"paNa tamArI sAthe AvIza." te sAMbhaLI pitAe nA pADI, te paNa te pitAnI sAthe gaye. mALIe zreNIno putra jANe te bALakane khuza karavA mATe nAraMgI ane jaMbara vigerenAM manohara svAdavALAM phaLa ApyAM. tyArapachI zeTha puSpo laI putra sahita potAne ghera AvyA. te divase zreSThIe putra sahita snAna, pUjana ane bhejana vigere karyuM. tyArapachI putra nizALe gaye. bIje divase maMgaLakaLaza ghaNe Agraha karI puSpa levA mATe ekaleja vADIe gaye ane mALI pAsethI suMdara puSpa laIne ghera AvyuM. pachI teNe pitAne kahyuM ke -"havethI huMja dararoja puSpo levA jaIza, tamAre dharmadhyAnamAM tatparapaNe ghare ja rahevuM." zeThe tenuM vacana kabula rAkhyuM. tyArapachI haMmezA te vADImAMthI puSpo lAvavA lAgyo ane zeTha sukhethI devapUjA karavA lAgyA. e avasare je thayuM te sAMbhaLe - Aja bharatakSetramAM caMpA nAmanI moTI purI che. temAM surasuMdara nAme rAjA hatA. tene guNavaLI nAmanI rANI hatI. ekadA teNIe svapnamAM potAnA kheLAmAM kalpalatA joI. tarataja te jAgRta thaI, ane teNe bhartArane te vAta kahI. tyAre rAjAe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama prastAva. pitAnI buddhithI vicArIne kahyuM ke -" A svapnanA prabhAvathI . tane sarva zubha lakSaNathI saMpUrNa eka putrI thaze." te " sAMbhaLI rANI harSa pAmI. tyAra pachI pUrNa samaya thaze tyAre teNIe putrIne janma Ape. rAjAe teNanuM vaileyasuMdarI nAma pADyuM. anukrame vRddhi pAmatI te putrI yuvAvasthAne pAmI, tyAre te atyaMta lAvaNya ane saubhAgyanuM sthAna thaI. ekadA : manahara aMgavALI te putrIne joI rAjA hRdayamAM varanI ciMtA karavA lAgyo. tyAre rANuoe temane kahyuM ke-"he svAmI ! A bALikA amArA jIvitano AdhAra che. AnA virahane ame sahana karavA zaktimAna nathI. tethI AnA vivAhane vicAra bIje ThekANe karavAnuM nathI. Aja nagarImAM subuddhi maMtrInA putrane A putrI paraNAvavI egya che." A pramANe strIonuM vacana sAMbhaLI rAjAe manamAM vicAryuM ke-"kharekhara vivAhAdika, kAryamAM te strIonuMja prAdhAnya che." ema vicArI rAjAe subuddhi nAmanA pradhAnane bolAvI ghaNA mAnapUrvaka kahyuM ke--"he maMtrI ! meM mArI putro tArA putrane ApI che, mATe have tene vivAhautsava karIe." te sAMbhaLI maMtrI be "he svAmI ! AvuM agya kema bele che? ApanI putrI koI rAjaputrane ApavI gya che, mArA putrane ApavI yogya nathI. kahyuM che ke yayoreva samaM vittaM, yayoreva samaM kulam / tayomaitrI vivAhiya, na tu puchavipuchayo che . je bannenuM vitta sarakhuM heya, ane kuLa paNa sarakhuM hoya, te banenI mitrI tathA vivAha yaMgya che. paraMtu eka puSTa ane bIje apuSTa hoya teone saMbaMdha egya nathI." A pramANe maMtrInuM vacana sAMbhaLI rAjA pharIthI belyA ke "he maMtrI ! A bAbatamAM tAre kAMI paNa bolavAnuM nathI. A kArya eja rIte thaze. emAM kAMI saMzaya rAkhavo nahIM." sabhAsado P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. paNa bolyA ke-"he maMtrI ! ApaNe rAjAnuM vacana mAnya karavuM ja joIe. " te sAMbhaLI maMtrIe rAjAnuM vacana pitAne aniSTa hatuM te paNa svIkAryuM. tyAra pachI maMtrI ghera jaI lamaNe hAtha daI beThe, ane cittamAM vicAravA lAgyuM ke-"hA! eka tarapha vAgha ane eka tarapha dustara nadI e nyAyanI jevuM mAre thayuM che. kemake rAjAnI putrI rUpamAM devAMganA tulya che, ane mAre putra te keDhanA regathI parAbhava pAmela che. te bannene saMbaMdha huM jANatA chatAM kema karUM?" A pramANe ciMtAtura thavAthI maMtrI bhejanAdikane paNa bhUlI gaye. chevaTa tene buddhi utpanna thaI ke-"mArI kuLadevI prabhAvavALI che. tenI huM ArAdhanA karUM. tenI kRpAthI sarva vAMchita siddha thaze." ema vicArI maMtrIe vidhipUrvaka kuLadevInI ArAdhanA karI. tyAre te pratyakSa thaIne bolI ke-"he maMtrI ! zA mATe mArUM te dhyAna karyuM che?maMtrI be -"he mAtA ! tame piteja sarva jANo che, paNa huM kahuM chuM te sAMbhaLe-mAro putra duSTa kuSTanA vyAdhithI parAbhava pAmela che. tethI tame tevuM kare ke jethI te rega rahita thAya." tyAre devIe kahyuM " pUve karelA kAmanA yogathI je vyAdhi utpanna thayo hoya te mArAthI dUra thaI zake nahI. mATe A tArI prArthanA vyartha che." te sAMbhaLI maMtrIe vicArIne pharIne kahyuM ke "je e pramANe na banI zake che tevIja AkRtivALA ane vyAdhi rahIta bIjA keI purUSane kaI paNa ThekANethI mane lAvI Ape, ke jethI huM tenI sAthe rAjaputrIne paraNAvI pachI mArA putrane ApuM. pachI te purUSanuM jema ThIka paDaze tema huM karIza." devIe kahyuM-"he maMtrI ! huM kaI bALakane lAvIne A nagarInA daravAjAmAM ghaDAonuM rakSaNa karanArA rAjapurUSonI pAse mUkIza, te ThaMDInuM nivAraNa karavA mATe agni pAse tApavA besaze, tene tAre grahaNa karo. pachI jema ucita lAge tema karaje." A pramANe kahI devI adazya thaI gaI. te vacanathI maMtrI harSa pAmI vivAhanI sarva sAmagrI taiyAra karavA lAgyA. tyArapachI maMtrIe potAnA azvapALa purUSane ekAMtamAM bolAvI tene sarva vRttAMta jaNAvI P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama prastAva, Adara pUrvaka kahyuM ke-"kaI paNa bALaka kayAMIthI AvIne tArI pAse bese tene tAre zIdhrapaNe mane lAvIne sepa." azvapALe te AjJA kabula karI. * tyArapachI te kuLadevI jJAnathI te rAjaputrIne vara maMgaLakaLaza zreSThIpurA thaze ema jANI uyinI nagarImAM gaI, ane maMgaLakaLaza puSpone laIne Avato hato, te sAMbhaLe tema AkAzamAM rahIne belI ke-"je A bALaka puSpo laIne jAya che, te bhADAe karIne koI rAjakanyAne paraNaze." te sAMbhaLI maMgaLakaLaza vismaya pAmI A zuM ?" ema vicAratAM manamAM nizcaya karyo ke -" ghera jaIne A vAta mArA pitAne huM karIza. " pachI te ghera gaye, paNa te vAta pitAnA pitAne kahevI bhUlI gaye. bIje divase paNa teNe teja pramANe sAMbhaLyuM. te vakhate teNe manamAM vicAra karyo ke-"aho ! je vANuM meM kAle sAMbhaLI hatI, teja vANuM Aje paNa AkAzamAM saMbhaLAya che. kAle to huM pitAne kahevuM bhUlI gayA chuM, paraMtu Aje to avazya kahIza." ema vicArato te mArgamAM cAlyo jAya che, teTalAmAM meTA vAyue tene upADIne caMpAnagarInI pAsenA vanamAM mUko. ekAeka tyAM AvavAthI te bhayabhIta thayo. pachI tRSAtura thavAthI ane thAkI javAthI eka mAnasa sarovara jevuM nirma La sarovara joIne te tyAM gayA ane vastrathI gALIne teNe jaLapAna karyuM. pachI svastha thaI darbhanA tRNavaDe deraDuM banAvI te doraDAvaDe sarovaranI pALa upara ugelA eka moTA vaDavRkSa upara te caDyo, tevAmAM sUrya asta pAmyuM. te vakhate vaDavRkSa upara rahelA teNe cotarapha dizAo jovA mAMDI, te uttara dizAmAM samIpeja baLate agni teNe dIThe, tethI vaDa uparathI utarI bhaya pAmelo ane TADhathI kaMpato te agninI dizA tarapha cAlyo. anukrame te caMpApurInI bahAranA pradezamAM AvI pahoMcyA ane azvapALanI pAse besI tApavA lAgyuM. tene joIne A raMka bALaka keNa che? kayAMthI Avyo che? A pramANe azvapALe paraspara vArtA karavA lAgyA. te azvapALanA svAmIe (uparIo) sAMbhaLI, eTale maMtrIe karela pUrva saMketa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. - saMbhArI teNe te bALakane potAnI pAse belAvI zItanA upadrava rahita karyo, ane prAta:kALe ghaNuM yatnathI tene maMtrI pAse laI gayo. tene joI maMtrI harSa pAmya, tene kaIka guma sthAnamAM rAkhyo ane snAna, bhejana vigerethI tene saMteSa pamADyo. A badhuM joine maMgaLakaLaze vicAryuM ke-"ATalo badho mAre satkAra A zAmATe karatA haze? ane mane ahIM gupta rIte kema rAkhyA haze?" Ama vicArI teNe maMtrIne pUchayuM ke-"mAre paradezIne ATalA badho satkAra kema kare che? A nagarI kaI che? A deza karyo che ? mAruM zuM kAma che ? e sarva satya kaho. mane Azcarya thAya che." te sAMbhaLI amAtye kahyuM-"A caMpA nAmanI nagarI che. aMga nAmano deza che, ahIM surasuMdara nAme rAjA che. tene huM subuddhi nAmane mAnya pradhAna chuM. meM tane moTA kAryane mATe ahIM A che.". tyAre teNe pUchayuM-zuM kArya che?" subuddhi be -- sAMbhaLa, rAjAe potAnI zreyasuMdarI nAmanI putrI mArA putrane vivAha mATe ApI che, paraMtu mAre putra kaDhanA vyAdhithI parAbhava pAmela che. te kAraNathI he bhadra! tAre te kanyA paraNIne mArA putrane ApavAnI che. A kArya mATe tane ahIM A che.te vacana sAMbhaLI maMgaLakaLaza be --"he maMtrI ! tame ATaluM moTuM akRtya zAmATe karo cho? te atyaMta rUpavALI bALA kyAM? ane tamAre keDhI putra kayAM? huM to AvuM kaThera kArya kadApi nahIM karuM. bheLA mANasane kuvAmAM utArI deraDuM keNu kApe?" tyAre maMtrI belyo ke-re duSTa! je A kArya tuM nahIM kare te huM tane mArA hAthathI ja mArI nAMkhIza." Ama kahI te subuddhi maMtrIe hAthamAM khaDjha laI nirdayapaNe tene bhaya batAvyuM, te paNa te kulinamAM ziremaNi hovAthI maMtrInuM dhAreluM akRtya karavAnuM teNe svIkAryuM nahIM. te vakhate bIjA mukhya mANasoe AvI maMtrIne teno vadha karatAM aTakA, ane maMgaLakaLazane paNa kahyuM ke-"he bhadra! tuM maMtrInuM vacana aMgIkAra kara. vicakSaNa purUSe samaya pramANe varte che." te sAMbhaLIne teNe paNa manamAM vicAra karyo ke-kharekhara Amaja P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama prastAva. thavAnuM haze, nahIM to mAruM ujayinIthI ahIM AvavuM kyAMthI thAya? prathama AkAzavANIe paNa A pramANe ja kahyuM hatuM tethI huM A vAta svIkAruM. kAraNa ke je thavAnuM hoya che te thAya ja che." Ama vicArI teNe pharIthI pradhAnane kahyuM ke -"je A nirdaya kArya mAre ja karavAnuM hoya, te huM eka mAgaNI tamArI pAse karUM ." te sAMbhaLI maMtrIe anukULa thaIne kahyuM ke-"he bhadra! khuzIthI kahe." teNe kahyuM ke -"rAjA je vastu mane Ape, te sarvanI mAlekI mArI ja samajavI, ane te sarva tatkALa ujayinInA mArga para hAjara rAkhavI." A tenuM vacana maMtrIe aMgIkAra karyuM. tyAra pachI jyAre lagnanuM muhUrta samIpe AvyuM, tyAre maMtrI tene vastra ane alaMkArathI vibhUSita karI hastI upara besADI rAjA pAse laI gayo. tenuM rUpa joI rAjA AnaMda pAme. vailokyasuMdarI kAmadevanI jevA te varane joI tevA varanI prAptithI potAnA AtmAne kRtArtha mAnavA lAgI. tyArapachI lagnane vakhate purUSArda purANuM evA zabda bolatA brAhmaNe agni pharatA te vara vahune cAra pherA pheravyA. cAra maMgaLa pravartAvyA. temAM pahele maMgaLe rAjAe varane ghaNAM suMdara vastro ApyAM, bIje maMgaLe AbhUSaNo ApyAM, trIje maMgaLe maNi ane suvarNa vigere ApyuM ane ethe maMgaLe ratha vigere vAhano ApyAM. A rIte te daMpatIne vivAhautsava AnaMdapUrvaka thaye. vivAhanI kriyA pUrNa thayA chatAM, jyAre jamAIe vadhune hAtha na mUkyo, tyAre rAjAe "he vatsa! tane zuM ApuM?" ema pUchyuM, tyAre teNe jAtivaMta pAMca ave mAgyA. rAjAe atyaMta harSathI bharapUra thaI tatkALa tenA mAgyA pramANe pAMca azvo tene ApyA. tyArapachI vAjitrenA nAda, suMdarIonAM dhavaLagIta ane bhATa cAraNenA jaya jaya zabdapUrvaka vadhu sahita maMgaLakaLaza maMtrIne ghera gaye. rAtrine samaya thatAM maMtrInA mANaso chAnuM chAnuM bolavA lAgyA ke---"have kaI paNa upAyathI Ane zIdhra kADhI mUko joIe." te sAMbhaLIne temaja AkAra ane ceSTAthI bhartAranuM caLacitta jANIne aikyasuMdarI tenI pAse ja rahI. tyAra pachI thoDI vAre P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 zrI zAMtinAtha caritra.. maMgaLakaLaza dehaciMtA mATe ubhe thaye. tyAre rAjaputrI paNa hAthamAM jaLanuM pAtra laI tenI pAchaLa ja gaI. maMgaLakaLaza te jaLavaDe pavitra thaI gharamAM pAcho AvyeparaMtu tenA manamAM ciMtA thavA lAgI. te vakhate geleksasuMdarIe ekAMtamAM rahelA pitAnA patine nya cittavALA joI pUchayuM ke -"he prANanAtha ! Apane zuM kSudhA bAdhA kare che?" teNe javAbamAM hA kahI. tyAre teNue dAsI pAse potAnA pitAne gherathI modaka maMgAvI ApyA. te modako khAI pANI pItAM te bolyo ke -"aho! AvA siMhakezarIyA modaka khAdhA pachI tenI upara je ujajayinI nagarInuM jaLa hoya te bahu sArI tRpti thAya, anyathA na thAya." te vacana sAMbhaLI rAjaputrI manamAM cAkaLa thaI vicAravA lAgI ke ahA! A AvuM aghaTita kema bole che? ujjayinInA jaLanI mIThAza eo zI rIte jANatA haze? athavA emanuM mosALa tyAM haze, tethI bAlyAvasthAmAM te joyeluM hovAthI tenuM svarUpa jANatA haze." tyArapachI teNIe pitAnA hAthavaDe pAMca sugaMdhI vastuthI mizrita kareluM tAMbuLa potAnA bhartArane mukhavAsa mATe ApyuM. thoDIvAre maMtrIe maMgaLakaLazanI pAse mANasa ekalI samaya jaNAvyo, tyAre maMgaLakaLaze grejyasuMdarIne kahyuM ke-"he priyA! pharIne paNa mAre dehaciMtA mATe javAnI IcchA che, udaramAM ghaNI bAdhA thAya che, paNa tAre pANInuM pAtra laIne jaladI na AvavuM, DIvAra rahIne AvavuM." ema kahI te maMtrInA gharamAMthI nIkaLI gayo. teNe maMtrIne pUchayuM ke-"rAjAe ApelA azvo vigere mArI sarva vastu kyAM che?" maMtrI be -te sarva ujayinInA mArgamAMja che." te sAMbhaLI te tyAM gaye ane sAra sAra vastu eka rathamAM nAMkhI te rathane cAra azvo jeDI, eka azva pAchaLa bAMdhI, bAkInI keTalIka vastu tyAMja mUkI daI te potAnI nagarI tarapha cAlyo. teNe mArgamAM je je gAme AvyAM tenA nAma pUchayAM, maMtrInA sevakee tenA nAma kahyAM. e rIte rathamAM besIne akhaMDa prayANa karate maMgaLakaLaza thoDA divase eja potAnI nagarIe pahoMcyo. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama prastAva. ahIM maMgaLakaLazanA gayA pachI tenA mAtA pitAe tenI ghaNu zedha karI, paraMtu tenI zuddhi na maLavAthI atyaMta vilApa karI keTaleka divase zeka rahita thayAM. eTalAmAM eka divasa maMgaLakaLazanI mAtA pitAnA ghara tarapha rathamAM besIne AvatA putrane jeI oLakhyA vinA ja ekadama bolI ke -"he rAjaputra ! tuM amArA gharamAM ratha kema lAve che? cAlu mArga mUkIne zuM na mArga karavo che?" A pramANe niSedha karyA chatAM paNa te jyAre aTake nahIM tyAre teNIe gabharAIne mATe svare zeThane bolAvIne kahyuM. zeTha tene niSedha karavA mATe gharanI bahAra nIkaLyA, tevAmAM te maMgaLakaLaza rathamAMthI nIce utarI pitAnA pagamAM paDyo. tyAre tene oLakhIne harSa sahita pitAe putrane gADha AliMgana karyuM. pachI harSanA azu mUkatA mAtApitAe prathama tenA kuzaLa samAcAra pUchI pachI bIjI sarva hakIkata pUchI, ane AvI apUrva saMpatti prApta thayAnI vAta paNa pUchI. tyAre teNe pitAne sarva vRttAMta mAtA pitA pAse kahI batAvyuM. te sAMbhaLI mAtApitAe manamAM vicAryuM ke "aho ! A putranuM bhAgya ane saubhAgya ghaNuM moTuM che. tyArapachI te zreSThIe potAnA gharanI pharato killo karAvyA, ane temAM gupta rIte te pAMce azvo rAkhyA. zreSThIne ghera putra AvyAnI vadhAmaNIne utsava . - - ekadA maMgaLakalaze pitAne kahyuM ke-"he pitA ! haju mAre kaLAbhyAsa karavAno bAkI che te karavo che." eTale zreSThIe potAnA gharanI pAse rahetA keI kaLAcAryanI pAse tene kaLAbhyAsa karavA mUkyo. tyAM tenI pAse maMgaLakaLaza kaLAbhyAsa karavA lAgyo. ahIM caMpApurImAM maMtrIe potAnA putrane rAtrI samaye maMgaLakaLazano veSa paherAvI vAsagRhamAM rAjaputrI pAse mekalyo. te AvIne zamyA upara beThe. tene joI railokyamuMdarI manamAM vicAra karavA lAgI ke - "A keDhIo ke mArI pAse AvyA?" pachI te tene sparza karavA najIka Ave, eTale vailokyasuMdarI zayyAmAMthI utarIne jaladI gharanI bahAra jyAM potAnI dAsIo sutI hatI tyAM AvI. tene tyAM AvelI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 - zrI zAMtinAtha caritra. joI dAsIoe pUchayuM--"he svAminI ! tame AkuLavyAkuLa kema dekhAo che?" tyAre te bolI -"deva tulya rUpavALo mAre pati kaI ThekANe jato rahyo jaNAya che." teo belI-"hamaNAMja tamArA pati gharamAM AvyA ne?" teNIe kahyuM-"te mArA pati nathI, te to koI keDhIo AvyuM che." Ama kahI te suMdarI dAsIonI vacce sutI. rAtrI tyAM nirgamana karIne prAta:kALe trileyasuMdarI pitAnA pitAne ghera gaI. ' prabhAta samaye kubuddhithI prerAyela-gherAyele subuddhi maMtrI rAjA pAse gayA. te vakhate tenuM mukha citAthI zyAma thayeluM hatuM. te joI rAjAe pUchayuM" he maMtrI ! Aje harSane sthAne tamArA mukha upara viSAda kema dekhAya che?" maMtrI belyo-"he rAjana ! mArA karmanA deSathI harSane ThekANe zoka prApta thayo che." rAjAe pUchayuM--"zuM thayuM?" te be -"he svAmin ! manamAM harSathI pUrNa thayela prANa je kAryanuM ciMtavana kare che te kAryane mahAzatrurUpa thayelo vidhAtA anyathA prakAre ja kare che." A uttara maLavAthI rAjAe pharIthI AgrahapUrvaka duHkhanuM kAraNa pUchyuM. tyAre te maMtrI lAMbe nisAso nAMkhIne belya-"he svAmI! huM devavaDe ThagA chuM. mAro putra je hatuM te Ape paNa najare joyo che, te hamaNAM ApanI putrInA sparzathI kaDhIo thayo che. zuM kahevuM ane konI pAse pokAra kare?" te sAMbhaLI rAjA paNa duHkhI thaye. te manamAM vicAra karavA lAgyuM ke kharekhara mArI putrI zubha lakSaNa rahita hevI joIe ke jenA zarIranA sparzathI maMtrIne putra kuchI thaye. jo ke jagatamAM sarve prANIo potapotAnA karmanA phaLaneja bhagave che; paraMtu bIje prANa tenuM nimitta mAtra paNa thAya che. keI paNa purUSanA sukhadu:khane karavA ke tenuM haraNa karavA koI paNa prANa zaktimAna nathI, paraMtu pUrve kareluM kamaja bhegavAya che, eTale ke teja sukha duHkha karanAra che ema sabuddhithI he mana ! tuM vicAra kara." A pramANe vicArI rAjAe kahyuM ke-"he maMtrI ! meMja tamArA putrane kaSTamAM nAMkhe che. je meM tamArA putra sAthe mArI putrIne P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama prastAva. vivAha na karyo hota te te kuSTa regathI parAbhava na pAmata." te sAMbhaLI maMtrI bA-"he svAmI! tame to hitakAraka kArya karyuM, temAM tamAre zo doSa? mArA karmane ja deSa che." Ama kahIne maMtrI pitAne ghera gaye, paraMtu tyArathI TeleksasuMdarI rAjAne ane sarva parivArane parama priya hatI te apriya thaI paDI. tenI sAthe koI vAta paNa karatuM nahi ane tene keI daSTithI jotuM paNa nahi. kevaLa teNIne teNInI mAtAnA gharanI pAchaLa eka guptagRhamAM rAkhavAmAM AvI. tyAM rahyA chatA teNIe vicAra karyo ke-"meM pUrve evuM zuM duSkarma karyuM haze ke je duSkarmane lIdhe mAro paraNanAra pati nAzIne kyAMI ja rahyo ? ane ulaTuM lokamAM asahya kalaMka prApta thayuM ? have huM zuM karuM? kayAM jAuM? kenI pAse vAta karUM? huM atyAre mahA kaSTamAM paDI chuM." A pramANe ciMtavana karatAM tenA manamAM vicAra Avyo ke -"kharekhara mane paraNanAra pati ujayinI ja gayA haze; kemake te vakhate mAdaka khAdhA pachI temaNe kahyuM hatuM ke-je A modaka upara ujayinInuM pANI hoya to A modaka ghaNA sArA lAge, A nizAnIthI mArA pati tyAM gayA saMbhave che. mATe je kaMI paNa upAyathI huM tyAM jauM to tene prakaTa karIne sukhI thAuM" A pramANe vicAratI te thoDo vakhata te tyAMja rahI. ekadA teNIe potAnI mAtAne kahyuM ke-"he mAtA! tame tevuM kAMIka kare ke jethI mArA pitA ekaja vAra mAruM vacana sAMbhaLe." A pramANe kA chatAM tenI mAe kAMI paNa tene Adara karyo nahi, tethI ekadA te suMdarIe siMha nAmanA sAmaMtane belAvI pitAne abhiprAya jaNAvyuM. te vakhate te sAmaMte tene AdithI aMta sudhI sarva vRttAMta sAMbhaLI hadayamAM vicAra karI tene kahyuM ke "he vatsa! tuM utAvaLI na thA, vakhata Avaze tyAre huM rAjAne jaNAvI tArI IcchA pUrNa karIza." AvuM vacana sAMbhaLI te rAjaputrI saMtoSa pAmI. pachI ekadA samaya je siMha yuktapUrvaka rAjAne jaNAvyuM ke-"he rAjA ! ApanI putrI bicArI meTA kaSTamAM paDI che, teNInuM sanmAna karavuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. te dUra rahyuM, paraMtu tenuM vacana sAMbhaLavA jeTaluM to prasAda tenA para karavo joIe." te sAMbhaLI rAjAnAM netra azruthI bharAI gayAM, ane te siMha sAmaMtane kahevA lAgyo ke -" sAmaMta ! A mArI putrIe pUrva bhavamAM koIne khoTuM ALa ApavAnuM duSkRtya karyuM haze, tenA prabhAvathI A bhavamAM te kalaMkavALI thaI che ane ApaNane paNa iSTa chatAM aniSTa thaI che. paraMtu te kAMI kahevA IcchatI heAya te bhale mArI pAse AvIne kahe A pramANe rAjAnI AjJA maLavAthI sAmate aikyasuMdarIne kahyuM ke-"he putrI ! pitAjI pAse AvI tAre je kahevuM hoya te kahe." tyAre railokyasuMdarI rAjAnI pAse AvIne belI ke-"he pitAjI! mane kumArane megya veSa Apo." te sAMbhaLI rAjAe siMhane kahyuM- "he sAmaMta ! A bicArI saMbaMdha vinAnuM zuM bole che?" sAmaMta belyo-"he rAjA ! ANe yogya kahyuM che. pahelAM paNa Avo kama hatuM. kAraNa ke rAjaputrI moTA kAryane lIdhe purUSaveSa dhAraNa karI zake che. A bAbatamAM kAMI paNa ayukta nathI. temAM tame saMzaya na kare, khuzIthI purUSaSa Ape." A pramANe sAMbhaLI siMhasAmaMtanuM vacana yuktiyukta mAnI rAjAe tene purUSaveSa Ape, ane tenI rakSAne mATe tenI sAthe sainya sahita javA rAjAe siMhasAmaMtane ja hukama karyo. pachI mailokyasuMdarIe kahyuM ke-"je ApanI AjJA hoya to keAI meTA kAraNane lIdhe huM uyinI javA IcchuM chuM. tenuM kAraNa mArUM manavAMchita thayA pachI Apane nivedana karIza." rAjAe kahyuM ke-"he putrI ! khuzIthI jA, paNa potAnA vaMzane dUSaNa na lAge te pramANe karaje." ema kahIne rAjAe teNune rajA ApI. tyArapachI purUSanA veSane dhAraNa karanArI suMdarI pitAnI AjJA lai saMhasAmaMtanA moTA sainya sahita akhaMDa pramANe vaDe ujjayinI nagarIe pahoMcI te vakhate te nagarInA rAjA vairisihe lekonA mukhathI sAMbhaLyuM ke-8 caMpApurIne rAjaputra ahIM Ave che." eTale te banne rAjAone paraspara prIti hovAthI verasiMharAjA te purUSaveSane dhAraNa karanArI suMdarInI sanmukha gaye. ane tene sanmAna ApavA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama prastAva. 18 pUrvaka tenI AgatAsvAgata karI nagarImAM praveza karAvI potAnA mahelamAM laI gayA. pachI rAjAe tene AvavAnuM kAraNa pUchayuM tyAre teNIe kahyuM ke -"pRthvImAM prasiddha ane AzcaryothI pUrNa bharelI ApanI nagarIne ketukathI jevA mATe huM ahIM Avela chuM." rAjAe kahyuM--"he rAjaputra ! tamAre mAre ghera ja kahevuM. surasuMdara rAjAmAM ane mArAmAM kAMIpaNa aMtara jANavuM nahIM. " te sAMbhaLI te rAjaputrI sainya ane vAhana sahita rAjAe ApelA mahelamAM sukhethI rahI. tyAM rahelI teNIe potAnA sevakone svAdiSTa jaLAzayanI zodha karavA hukama karyo, tyAre teoe joIne teNIne kahyuM ke - "svAdiSTa jaLAzaya gAmanI pUrva dizAmAM che. tyArapachI te suMdarI rAjAnI rajA laI te dizAnA mArgamAM eka makAna laIne rahI. eka divasa te pitAnA makAnanI bArImAM beThI hatI, tevAmAM tyAM pANI pIvAne jatA ane je teNue manamAM vicAryuM ke"kharekhara A ave mArA pitAnA ja che." ema vicArI teNIe te avanI pAchaLa pAchaLa pitAnA sevaka mekalyA, ane teone kahyuM ke "A ave jyAM jaIne ubhA rahe, tyAM sudhI tamAre jaIne tenuM ghara, nAma, ThAma vigere sarva jANune pAchuM AvavuM." sevakoe te pramANe karyuM ane sthAna, nAma vigere sarva jANune suMdarIne kahyuM. pachI maMgaLakaLazane kaLAbhyAsa karate jANI railokyasuMdarIe siMhasAmaMtane kahyuM ke koI paNa upAye karIne ApaNe ApaNA ane pAchA grahaNa karIe te ThIka." siMha -"tenA mAlekanI lekhazALA (nizALa) ahIM pAse ja che, tenA adhyApakane vidyAthIo sahita bhejanane mATe nimaMtraNa karIe. pachI zuM karavuM te samajAze." suMdarIe tema karavAnI hA kahI. eTale bhejanane lagatI sarva sAmagrI taiyAra karI teNe upAdhyAyane AmaMtraNa ApyuM. samaya thaye tyAre adhyApaka sarva vidyAthIo sahita jamavA Avyo. temanI madhyamAM potAnA patine joIne aikyasuMdarI manamAM AnaMda pAmI. pichI harSane lIdhe teNIe potAnuM Asana ane thALa vigere maMgaLakaLaza mATe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. mokalI tenI vizeSa bhakti karI. sarvane Adara sahita bhAjana karAvI vastro ApyAM, ane maMgaLakaLazane teNue potAnA zarIranAM ja be suMdara vastro ApyAM. pachI teNue kaLAcAryane kahyuM ke A sarva vidyAthIomAMthI jene sArI kathA kahetAM AvaDatI hAya te mArI pAse eka kathA kahe," tyAre sarva chAtroe maMgaLakaLazanI vizeSa bhakti thatI joI ISya kahyuM ke -"A sarvemAM maMgaLakaLaza ja vadhAre pravINa che tethI te kathA kaheze." A pramANe sarva chAtronA kahevAthI paMDite maMgaLakaLazane ja AjJA ApI. eTale paMDitanA kahevAthI te A pramANe bAlyA ke--"kalpita kathAnaka kahuM ke anubhaveluM kahuM?" te sAMbhaLI kumAranA veze rahelI rAjaputrIe kahyuM ke--" kapita kathAthI saryuM, anubhaveluM ja kahe." tenA zabda sAMbhaLI maMgaLakaLazane vicAra thayo ke-caMpApurImAM huM jene bhADe para hatuM, te ja A trailokyasuMdarI jaNAya che. te kaI paNa kAraNathI purUSane veSe ahIM AvelI che." ema vicArI te pitAnuM vRttAMta kahevA lAgyuM. zarUAtanuM, madhyanuM ene chevaTanuM potAnuM caritra teNe subuddhi maMtrIe potAnA gharamAMthI kADhI mUko tyAMsudhInuM kahI saMbhaLAvyuM. te sAMbhaLI rAjakanyAe katrima kopa karI kahyuM ke-"are AvuM juThuM bela nArane pakaDI lyo." te sAMbhaLI tenA sevako tene pakaDavA lAgyA. eTale teNIe ja temane aTakAvyA. ane maMgaLakaLazane gharanI aMdara laI gaI. tyAM tene Asana para besADI rAjaputrIe siha sAmaMtane kahyuM ke "jenI sAthe paraNuM chuM, te ja A mArA svAmI che, mATe have zuM karavuM yogya che? tene vicAra karo." tyAre te bolyA-"je A tamArA bhartAra hoya te tene tamAre aMgIkAra kara." rAjaputrI pharIthI bolI-"he sAmaMta ! ne tamArA manamAM haju saMzaya hoya to Ane ghera jaI mArA pitAe ApelI thALAdika vastuo joIne khAtrI kare." A pramANe teNIe spaSTa rIte kahyuM, tyAre siMha sAmaMta tene ghera gaye ane khAtrI karI, maMgaLakaLazanA pitAne belAvI, tene sarva hakIkata kahI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ . prathama prastAva. : * ra1 pachI rAjaputrI pAse Avyo. siMhasAmaMtanI salAhathI te strIveSa dhAraNa karI maMgaLakaLazane ghera gaI ane tenI strI thaIne rahI. ujayinInA rAjAe te vAta jANI eTale zreSThIne bolAvI, te vRttAMta sAMbhaLI manamAM Azcarya pAmyuM. pachI rAjAnI AjJAthI te ja makAnamAM maMgaLakaLaza bhAryA sahita vilAsa karavA lAgyo. pachI grejyasuMdarIe siMhasAmaMtane sainya sahita caMpApurI pADe . ane tenI sAthe purUSano veSa paNa mokalAvI dIdho. siMha sAmate caMpApurI AvIne sarva vRttAMta rAjAne kahyo, te sAMbhaLI rAjA harSa pAmI bolyo ke -"aho mArI putrInI kaLAkuzaLatA juo! ane maMtrInI pApabuddhi juo! ke jeNe mArI nidaoNSa putrIne paNa dUSita karI." pachI rAjAe siMhasAmaMtane pharIthI ujjayinI mokalI jamAI sahita pitAnI putrIne teDAvI ane temane sArI rIte satkAra karyo. pachI rAjAe pelA duSTa maMtrIne viDaMbanA pamADIne tenuM sarvasva luMTI lIdhuM. temaja tene vadhasthAne laI javAne hukama karyo. keTavALe tene gadheDA upara besADI gAmanA sarve nAnA moTA sarva bhAgamAM pherave ane vadhasthAne laI gayA. te vakhate maMgaLakaLaze rAjAnI atyaMta prArthanA karIne tene mUkAvya. choDatI vakhate rAjAe tene rUbarUmAM kahyuM ke-he pApIjha! tane huM mArA jamAInA AgrahathI mUkI dauM chuM, paraMtu tuM have mArA rAjyamAMthI cAlyo jA." maMtrI paNa rAjAnA hukamathI tene deza choDI gaye. tyArapachI rAjAe putra na hovAthI te maMgaLakaLazane putrane sthAne sthApana karyo. ane tenA mAtapitAne paNa tyAM ja teDAvI lIdhA. ekadA rAjAe maMtrI ane sAmaMta vigerenI anumati laIne moTA utsavapUrvaka tene potAnA rAjya upara sthApana karyo ane te surasuMdara rAjAe yazabhadra nAmanA sUrinI pAse cAritra grahaNa karyuM. surasuMdara rAjAe dIkSA lIdhA pachI tenA rAjya upara kaI vaNika jAtine purUSa Avelo che, ema sAMbhaLI IrSyAne lIdhe sImADAnA rAjAe tenuM rAjya laI levAnI buddhithI senca sahita AvyA. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. te vakhate maMgaLakaLaze potAnA puNyanA prabhAvathI raNasaMgrAmamAM te sarvene lIlAmAtramAM jItI lIdhA. eTale te sarve zatruo chatAM mitrarUpa thaI gayA. pachI te sukhethI rAjya pALavA lAgyA. anukama alekyasuMdarIne putra thaye. tenuM nAma yaza-zekhara pADyuM. putrajanmanI vadhAmaNImAM maMgaLakuMbha rAjAe potAnA dezamAM jinezvaranA sarva cimAM jinapUjA, sarvatra amArI paDaha ane rathayAtrA vigere dharmakAryo karAvyAM. - ekadA te nagaranA udyAnamAM zrI jayasiMha sUri padhAryA. te sAMbhaLIne maMgaLakuMbha rAjA rANI sahita bhAvathI gurUne vAMdavA gayA. gurUne traNa pradakSiNA daI bhaktipUrvaka vaMdanA karIne teNe pUchyuM ke -"he bhagavana ! mane vivAhanA samayamAM viDaMbaNA prApta thaI ane mArI rANIne mAthe kalaMka AvyuM te kayA karmathI ?" sUri bolyA ke -"A bharatakSetramAM kSitipratiSTha nAme nagara che. temAM eka semacaMdra nAme kuLaputra hato. tene zrIdevI nAmanI bhAryo hatI. te banne paraspara atyaMta prItivALA hatA. semacaMdra prakRti thIja saddaguNI, saraLa hRdayavALe ane sarva lokamAM mAnya hato. tenI strI paNa tevIja guNavALI hatI. teja nagaramAM jinadeva nAmano eka zrAvaka hato, tene semacaMdranI sAthe gADha mitrI hatI. ekadA jinadeve potAnI pAse puSkaLa dhana chatAM paNa adhika dravya meLavavAnI IcchAthI paradeza javAne vicAra karI semacaMdrane kahyuM ke--"he mitra! huM dhana upArjana karavA mATe dezAMtaramAM jAuM chuM, paraMtu tAre huM ApI jAuM teTaluM mAruM dhana vidhi pramANe sAta kSetramAM vAparavuM. tane paNa te puNyano chaThTho bhAga maLaze. " A pramANe kahI daza hajAra sonAmahora ApIne te paradeza gayo. tenA gayA pachI somacaMdra zuddha citta vaDe tenuM dhana vidhi pramANe yogya sthAne vAparyuM. te uparAMta teNe potAnuM paNa keTaluMka dhana vAparyuM. tethI teNe ghaNuM puNya upArjana karyuM. tenI bhAryA paNa te dhananA vyayanI anamedanA karavAthI puNyavALI thaI. have teja nagaramAM zrIdevIne bhadrA nAmanI eka sakhI hatI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama prastAva te naMda zreSThInI putrI ane devadattanI bhAryA hatI. keTaleka kALe karmanA deSathI te devadatta zreSThI kuSTI thayo. tethI tenI bhAryA bhadrA atyaMta kheda pAmI. ekadA teNIe potAnI sakhI zrIdevIne kahyuM ke-"he sakhI mAro pati koI paNa kamane vege kuchI thayo che. te sAMbhaLI teNIe hAsyathI kahyuM ke -"he sakhI! kharekhara tArA aMganA saMgathI ja tAre pati kuSTI thayo jaNAya che. tuMja mahA pApiNI che. tethI mArI draSTithI dUra jA, mane tArUM mukha dekhADa." A pramANenA sakhInAM vacana sAMbhaLI bhadrA manamAM atyaMta kheda pAmI ane kSaNavAra teNInuM mukha paNa zyAma thaI gayuM. thoDI vAre zrIdevIe tene kahyuM ke -"he sakhI! tuM kheda karIza nahIM, meM te tane mazkarImAM kahyuM hatuM. te sAMbhaLI bhadrAnA manano kheda dUra thaye. semacaMdra potAnI bhAryA sahita muninA saMgathI jainadharma aMgIkAra karI, zuddha rIte pALI, prAMte samAdhi maraNavaDe mRtyu pAmI sidhirma nAmanA pahelA devalokamAM pAMca palyopamanA AyuSyavALo deva thayA. he rAjA ! te somacaMdrano jIva sAdhama devakathI cavIne tuM maMgaLakaLaza thayo chuM ane zrIdevIne jIva tyAMthI cavIne railokayasuMdarI thaI che. he rAjA ! te somacaMdranA bhAvamAM paradravyathI puNya upArjana karyuM hatuM tenA prabhAvathI A janmamAM tuM bhADe rAjakanyAne paraNyo ane vailokyasuMdarIe zrIdevInA bhavamAM hAsyavaDe paNa potAnI sakhIne kalaMka ApyuM hatuM, tenA prabhAvathI teNIne A bhavamAM tevuM dUSaNa prApta thayuM." A pramANe gurU mahArAjanA mukhathI rAjA ane rANIe potAnA pUrva bhavana vRttAMta sAMbhaLI, vairAgya pAmI potAnA putrane rAjya seMpI, gurUnI samIpe dIkSA grahaNa karI. tyArapachI te rAjarSi anukame sarva siddhAMtanA pAragAmI thayA. gurUe tene AcAryapade sthApana karyo ane tralokasuMdarI sAdhvIne pravatinInA pade sthApana karI. anukrame te bane AyuSya pUrNa karI zubha dhyAnavaDe kALadharma pAmIne brahmadevaloka nAmanA pAMcamA svargamAM deva thayA. tyAMthI cavI manuSya janma pAmIne trIje bhave te banne mokSapadane pAmaze. I rUti maMgiadza thA. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. * A pramANe dharmakathA sAMbhaLIne jhINuM rAja pratibodha pAmyo. teNe gurU pAse samakti pUrvaka zrAvakadharma aMgIkAra karyo. pachI sUrie anyatra vihAra karyo. zrISeNa rAjA potAnA rAjyane ane jainadharmane yatathI pALavA lAgyo. rAjAnA ja upadezathI abhinaMditA nAmanI rANue vizeSa karIne te dharma aMgIkAra karyo ane bIjI rANI bhadrakapaNuM pAmI. ekadA baLabhU5 nAmanA kezAbanA rAjAe potAnI zrImatI rANuthI uptanna thayelI zrIkAMtA nAmanI putrIne zrI rAjAnA putra iMduSaNane mATe svayaMvarA tarIke mekalI. te vakhate te kanyAne atyaMta rUpavatI joIne IduSaNa ne biMdu bane rAjaputro tene paraNavAnI IcchAthI devaramaNa nAmanA udyAnamAM bakhtara paherIne paraspara yuddha karavA lAgyA. temane ghaNuM janoe vAryA te paNa teo yuddhathI virAma pAmyA nahIM. A samaye alpa kaSAyavALe, nirmaLa manavALo, jinezvaranI daDha bhaktivALA ane priya vacana belanAra zrINa rAjA zatrunI jema yuddha karatAM ane putrane yuddhathI nivartana karavA samartha thaye nahIM, eTale teNe vicAryuM ke aho ! viSayamAM laMpaTapaNuM, karmanuM vicitrapaNuM ane mehanuM vikasvarapaNuM kevuM AzcaryakAraka che te juo ! mahAbuddhizALI ane mArA putra hovA chatAM paNa eka strIne mATe A baMne kevuM cuddha kare che? huM teonA duSTa caritrathI lAjuM chuM, tethI mArA sabhAsane huM zI rIte mAruM mukha batAvI zakIza? mATe have te mAre maravuM e ja egya che. kahyuM che ke-prANa tyAga kare sAre, paNa mAnane nAza thAya te sAruM nahIM. kAraNa ke mRtyuthI te kSaNavAra ja duHkha thAya che, ane mAnabhaMga thavAthI te haMmezAM du:kha thAya che." A pramANe vicAra karIne rAjAe potAnI rANIone potAne vicAra jaNAvyo. pachI baMne priyAo sahita rAjAe paMcaparameSThImaMtranuM smaraNa karI viSamizrita kamaLane suMdhI prANa tyAga karyo. te vakhate satyabhAmAe paNa - kapilanA bhayathI te ja rIte prANa tyAga karyo. te cAre jIvo marIne P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ " prathama prastAva, - jabudvIpanA mahAvideha kSetranI aMdara uttarakurU kSetramAM jugalIyA thayA. temAM zrINuM ane pahelI strI e paheluM jugalIyuM thayuM, ane siMhanaMditA tathA satyabhAmAM e bIjuM jugalIka thayuM. ahIM zrI rAjA kALadharma pAmyA te vakhate kaI cAraNa munie AvIne yuddha karatA evA te iduSaNa ane biMduzeNune kahyuM ke-"he rAjakumAre! tame bane kulIna ane carama zarIrI che, tethI AvuM niSphara karma karatAM tamane lajajA kema AvatI nathI? AvI tamArI duSTa ceSTA joIne tamArA mAtapitA viSa suMghavAnA pragathI maraNa pAmyA che. have tame tamArA mAtapitAnA upakArane badale kaI rIte vALI zakavAnA nathI. kahyuM che keasmin jagati mahatyapi, na kizcidapi vastu vedhasA vihitam / atizayavatsalatAyA, bhavati yato mAturUpakAraH // 1 // A moTA jagatamAM paNa vidhAtAe evI kaI paNa vastu banAvI nathI, ke jenAthI atyaMta vatsalatAvALI mAtAne pratyupakAra karI zakAya. ' he rAjaputra ! tame eka tuccha strI mAtrane mATe tevA mahepakArI mAtapitAnA maraNanuM nimitta thayA, tethI tamane dhikkAra che." A pramANenAM te muninAM vacana sAMbhaLI te banne pratiSa pAmyA, yuddhane tyAga karyo ane harSathI te zreSTha muninI prazaMsA karavA lAgyA ke--tame ja amArA gurU, pitA ane baMdha che. tame ja amane durgatimAM paDatAM bacAvyA che." A pramANe kahI te cAraNa munine namaskAra karI pelI rAjakanyAne tyAga karIne te ane rAjaputro pitAne ghera gayA, ane potAnA mAtapitAnuM maraNakArya karyuM. tyArapachI pitAnA kaI pitrAIne rAjya seMpI te bannee dharmarUci nAmanA gurUnI pAse bIjA cAra hajAra manuSyo sahita pratrajyA aMgIkAra karI. tyArapachI te bane cirakALa dIkSAnuM pAlana karI vividha prakAranI tapasyAvaDe karma khapAvI kevaLajJAna pAmI mokSe gayA. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAtinAtha caritra. ahIM uttara kurukSetramAM zrINa vigere baMne yugalike traNa palyopamanA AyuSyane pUrNa karI dharma devalokamAM traNa palyo5manA AyuSyavALA deva thayA. - iti gAghabaMgha zrI zAMtinAtha svAmInA caritranuM prathama traNa bhavanA varNanavALA prathama prastAvanuM bhASAMtara. - dritIya prastAvi. Aja bharatakSetranA vaitADhya parvata upara uttara zreNInA alaMkAra rU5 rathanUpuracakravAla nAmanuM nagara che. temAM javalanaTI nAmano vidyAdhara rAjA rAjya karato hate. tene vAyuvega nAmanI patnI hatI. tenI kukSithI utpanna thayelo arka (sUrya) nA svamathI sUcita arkakIrti nAme te rAjAne putra hato. te yuvAvasthAne pApe tyAretenA pitAe tene yuvarAjapade sthApana karyo. tyAra pachI te rAjAne caMdranI rekhAnA uttama svamathI sUcavelI eka putrI thaI. tenuM svayaMprabhA nAma pADyuM. te anukrame vRddhi pAmI. - ekadA te nagaranA udyAnamAM abhinaMdana ane jagatanaMdana nAmanA be zreSTha vidyAdhara munie AvyA. temanI pAse dharmadezanA sAMbhaLIne svayaMprabhA kanyA zuddha sAmAcArI sahita zrAvikA thaI tyAra pachI te munivaroe tyAMthI anyatra vihAra karyo. ekadA te svayaMprabhA e parvane divase paiSadhavata grahaNa karyuM. zuddha rIte piSadhavratanuM pAlana karI pAraNAne divase prAta:kALe gRhapratimAnuM pUjana karI te kanyAe tenI zeSA laI pitAne ApI. rAjAe te zeSA pitAnA mastaspara caDAvI, pachI putrIne utsaMgamAM besADI. tenuM rUpa ane vaya joI te manamAM vicAra karavA lAgyuM ke A mArI putrI varane egya thaI che. Ane yogya vara keNa haze? kahyuM che ke - . 1 havaNajaLa, Jun Gun Aaradhak Trust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva. kulaM ca zIlaM ca sanAthatA ca, vidyA ca vittaM ca vapurvayazca / bare guNAH sapta vilokanIyAH, tataH paraM bhAgyavazA hi kanyA // 1 // "kuLa, zIla, sanAthatA, vidyA, dhana, zarIra ane vaya A sAta guNe varane viSe jevAnA che. tevuM joIne kanyA ApyA pachI jevuM kanyAnuM bhAgya." A pramANe vicArIne rAjAe putrIne kahyuM ke -"he putrI ! jA pAraNuM kara." tyAre te putrI pitAne sthAne gaI. tyAra pachI rAjAe maMtrIone bolAvI pite vicAreluM kArya kahI batAvyuM. te sAMbhaLI maMtrIe vicAra karavA lAgyA. vicAra karIne prathama suzruta nAmane maMtrI bolyA ke--"he svAmI! ratnapura nagaramAM mayUragrIva rAjAne putra azvagrIva nAmane vidyAdhareMdra rAjA che, te traNa khaMDa bharatanuM rAjya kare che. te vara putrIne ucita che." pachI bahuzruta nAmane maMtrI bolyo ke -" A vicAra mane yogya lAgatuM nathI. kAraNake te azvagrIva vRddha che, tethI bIje kaI vara ke je kuLa zILa ane vaya vigeremAM tulya hoya tevo zedha yogya che." tyAra pachI avasara AvavAthI sumati nAmane maMtrI belyo ke-"he rAjanI uttara zreNImAM prabhaMkarA nAmanI nagarI che. temAM megharatha nAmane rAjA che. tene meghamAlinI nAme bhAryA che. temane vidhutrabha nAmane putra ane nirmAlyA nAmanI putrI che. temAM je vidyu--bha che tene A putrIne vara karIe ane jyotirmAlA ApaNuM akekIrti kumAranI patnI thavAne yogya che, tene mATe tenI mAgaNI karIe." tyArapachI zrutasAgara nAmanA maMtrIe kahyuM ke-"A putrIne svayaMvara kare ja gyA che. temAM gya vara maLI raheze." A pramANe sarva maMtrI e kahelAM vacane hRdayamAM rAkhIne rAjAe teone vidAya karyA. pachI bIje divase rAjAe saMbhizrota nAmanA uttama nimittiyAne belAvIne tene svayaMprabhAnA varanuM svarUpa pUchayuM, tyAre nimitti belyo ke-"he rAjA ! patanapura nAmanA nagaramAM prajApati nAme rAjA che, tene tripRSTha 2 eTale mAtA pitA baMdhu vigere moTA hoya tevo. rAja tene have tene vipaka, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra ane acaLa nAmanA be putra che. teo A bharatakSetramAM vAsudeva ane baLadeva thavAnA che ane te A azvagrIva nAmanA prativAsudevane mAraze. vaLI meM sAdhunA mukhethI sAMbhaLyuM che ane mArA nimittazAstrathI paNa huM jANuM chuM ke te tripRSTha vAsudeva tamane vidyAdharanuM svAmIpaNuM Apaze. A svayaMprabhA tenI paTarANI thaze." A pramANe sAMbhaLI rAjA nimittiyA upara prasanna thaye, ane tenuM sanmAna karI tene vidAya karyo. - tyArapachI javalanajI vidyAre pitAne mArIca nAmane data pitanapura mo . teNe tyAM jaI namaskAra karI prajApati rAjAne kahyuM ke-"amArA svAmI vilanajI rAjA potAnI svayaMprabha putrI tamArA putra tripRSThane ApavA Icche che. A kAraNathI mane tamArI pAse mokalyo che. te sAMbhaLI prajApati rAjAe kahyuM ke " A kArya amane paNa ISTaja che." ema kahI rAjAe te dUtane satkAra karyo. pachI te dUte jaI potAnA rAjAne sarva vRttAMta kahyo. ahIM prativAsudeva azvagrIva rAjAe jenA jJAnanI pratIti prathama potAne thayelI hatI evA abida nAmanA nimittiyAne belAvIne pUchayu ke-"he nimittajJa ! mAruM mRyu zAthI thaze?" te nimittake kahyuM ke-"he rAja! tamArA caMDavega nAmanA dUtane je parAbhava karaze tathA tamArA zAlikSetrane vinAza karanAra siMhane je haNaze te tamArA nAza karanAra thaze." A pramANe sAMbhaLI rAjAe tene satkAra karI tene rajA ApI. A avasare te prativAsudeve prajApati rAjAnA ane putrone lekonA mukhathI ati baLavAna ane ukata sAMbhaLyA, tethI teNe potAnA caMDavega dUtane prajApati rAjAnI sabhAmAM mokalyo. te ta prajApati rAjAnI sabhAmAM je vakhate nATya saMgIta thatuM hatuM te avasare gaye, tethI sabhAmAM rahelA samagra jane AkuLavyAkuLa thaI gayA. A rIte nATakamAM raMgane bhaMga thaye Ine tripRSTha ane acaLa e banne kumAre te dUta upara ati kapAyamAna thayA, paraMtu kepane dabAvI manamAM samajIne ja rahyA. pachI prajA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 dvitIya prastAva. pati rAjAe te prativAsudevanA dUtane satkAra karyo ane tenI vAta sAMbhaLIne tene rajA ApI. pachI te pAcho cAlyo. te vakhate kumAranA sevakoe kumArane kahyuM ke -"rAjAe satkAra kare te dUta pitAnA nagara tarapha jAya che." te sAMbhaLIne banne kumAre tenI pAchaLa gayA ane teNe raMgamAM bhaMga karyo hato te vAtanuM smaraNa karAvI muThIthI ane paganI lAtenA prahArathI tene ghaNe mAra mAryo. potAnA putranuM AvuM ceSTita prajApati rAjAe sAMbhaLyuM, tethI tarataja te dUtanI pAse jaI tene khamAvyo ane pharIthI vastra vigerethI sAre satkAra karI tene saMteSa pamADyo. ko na yAti vazaM loke, mukhe piMDena puuritH| mRdaMgo mukhalepana, karoti madhuradhvanim // 1 // - "mukhamAM piMDathI bharI dIdhelo koNa mANasa A jagatamAM vaza thato nathI? kemake mRdaMgane mukhe lepa karavAthI te paNa madhura dhvani kare che." ahIM prativAsudeve prathamathI ja carapurUSanA mukhathI te dUtanA parAbhavanI vArtA sAMbhaLI. kahyuM che ke - caraiH pazyanti rAjAno, dhenurgandhena pazyati / pazyanti vADavA vedai-zvacAmitare janAH // 1 // .. rAjAo carapurUSavaDe jue che, gAye gaMdhavaDe jue che, brAhmaNe vedavaDe jue che ane bIjA leke cakSuvaDe jue che." .. tyArapachI dUta tyAM AvyuM. rAjAdhirAje mAre sarva vRttAMta jA che ema samajavAthI teNe yathArtha hakIkata kahIne pachI kahyuM ke-"he deva ! e te bALakanI ceSTA hatI, paraMtu prajApati rAjA te kadApi ApanI AjJAne rekhA mAtra paNa ullaMghatA nathI, tethI tenA para Tepa karo egya nathI." te sAMbhaLI rAjedra mainapaNuM dhAraNa karyuM. have te rAjAne zALinA ghaNuM khetara hatA, paraMtu temAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinA caritra siMhane upadrava ghaNe hatuM, tethI dara varase vArA pramANe ekaeka rAjA tenI AjJAthI tyAM AvIne te kSetronuM rakSaNa karatA hatA. A varSa azvagrIva rAjAe prajApati rAjAne vAra nahIM chatAM dUta mokalIne teneja zAlikSetranA rakSaNane Adeza karyo. te sAMbhaLI prajApati rAjA ciMtAtura thai vicAra karavA lAgyo. teTalAmAM te ugra AjJAnI vAta sAMbhaLI tripRSTha ane acaLe pitA pAse AvI vijJapti karI ke-"he svAmin ! ciMtA karazo nahIM, te kArya ame karazuM, Apa nizcita rahevuM." ema kahI te baMnne baLavAn kumAre jyAM zAlinAM kSetre hatAM. tyAM gayA. te vakhate zAlinA rakSakapurUe Azcarya pAmI temane kahyuM ke -" A zAlikSetrane sarva rAjAe potAnA sainya ane vAhanoe karIne mAMDamAMDa rakSaNa karI zake che, paraMtu tame te kaIka navIna zAlirakSaka dekhAo che, kAraNa ke tame te bakhtara vinA ane sainya tathA parivAra vinAja AvyA che. te sAMbhaLI tripRSTha belyo ke-"he purUSe ! prathama mane te siMha ja dekhADe ke jethI sarva sajAone thato tenA rakSaNane phleza maTADI dauM. khetaravALAee tene girinI guphAmAM rahele siMha dekhADyo. eTale tripRSTha rathamAM besI guphAnA dvAra pAse gaye. rathanA zabdathI te siMha jAgI gaye. tethI te potAnA mukharUpI guphAne pahelI karI guphAmAMthI bahAra nIkaLyo. te vakhate tene page cAlate jeI tripRSTha paNa rathamAMthI nIce utaryo, zastra rahita joi pote paNa kharuM ratnano tyAga karyo. A pramANenuM kumAranuM ceSTita IsiMhe paNa Azcarya pAmI vicAra karyo ke-" aheeka Azcarya te e che ke A rAjaputra ahIM ekale Avyo che, bIju Azcarya e che ke te rathamAMthI utarI pAdacArI thayA, trIjuM Azcarya e ke hAthamAMthI kha paNa mUkI dIdhuM, tethI Ane mArI avajJA karyAnuM phaLa dekhADuM." Ama vicArI te siMha AkAzamAM uchaLI krodhathI tripRSThanA mastaka para paDyo. eTale tarataja tripRSTha pitAnA banne hAtha siMhanA mukhamAM nAMkhyA ane bane hAtha vaDe tenA be haTha pakaDI jUnA vastranI jema te siMhanA e ubhA cIrA karI nAMkhyA. tenuM kalevara be bhAga thaIne bhUmipara paDyuM, oe ene thatA te prathama ane che. te P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva. te paNa te eka sAmAnya mANase mane mArI nAMkhe ema dhArI kodhathI kaMpatuM hatuM, te joi tripRSThanA sArathie tene kahyuM ke -"he siMha! A kumAra narasiMha che, ane tuM te pazusiMha che, tethI siMhe siMhane haryo che, temAM tuM krodha zA mATe kare che.?AvAM tenAM vacanathI te mRgeMdra prasanna thaI maraNa pAmIne narake gayo. pachI te prajApatinA putre te siMhanuM carma prativAsudevane meM kahyuM, ane vidyAdharanA mukhe kahevarAvyuM ke-"he azvagrIva rAjA! mArI kRpAthI have tuM zAlinuM sukhe sukhe bhejana kara." azvagrIve te carma jaIne ane tenuM kahevarAveluM vacana sAMbhaLI cittamAM vicAryuM ke -"je ATalo baLavAna che, te mArI sAthenA yuddhamAM paNa samartha thaI zake." A pramANe vicArIne te mana rahyo. - ekadA alpagrIva rAjAe svayaMprabhA kanyAnAM svarUpanuM vRttAMta sAMbhaLI javalanaTI pAse te kanyAnI mAgaNI karI. tyAre javalanajIe dUtanA mukhathI kAMIka uttara kahevarAvI tene zAMta pADyo, ane gupta rIte te kanyAne patanapura laI jaIne naimittike kahelA tripRSThakumArane paraNAvI dIdhI. tyAra pachI harimathu nAmanA maMtrIe keInI pAsethI svayaMprabhAne vivAha thaI gayAnI vAta sAMbhaLI pitAnA svAmI azvagrIva rAjAne te vAta jaNAvI. tethI atyaMta kepa pAmelA teNe hukama karyo ke "he maMtrI ! te tripRSThane, acaLane tathA mAyAvI javalana jaTI khecarane ekadama bAMdhIne mArI pAse lAve." sacive azvagrIvanA hukamane amala thavA tenI tarapha dUta mokalyA. te dUte pitanapura jaI garviSTha vacanethI javalanajIne kahyuM keare mU! tuM mArA svAmIne tArA kanyAratananI bheTa kara, zuM tuM nathI jANatA ke vividha prakAranAM sarva ratnanuM sthAna e svAmIja che? kahyuM che kemnnirmedinii candanaM divyaheti-varaM vAmanetrA gajo vAjirAjaH / vinAbhUbhujaM bhogasaMpatsamartha, gRhe yujyate naiva cAnyasya puNsH||1|| - "maNi, pRthvI, caMdana, divya zastra, manahara strI, uttama hastI ane zreSTha azva vigere uttama padArtho bheganI saMpattimAM samartha evA rAjA vinA anya purUSanA gharane yogya nathI." P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra "A pramANe kahIne te dUta virAma pAmyuM, tyAre javalana jarTa bolyo ke-"he dUta ! meM te mArI putrI tripRSThane paraNAvI che. tethI have teno rakSaka teja thayA che. mAre hakka tenA parathI jatA rahyo che." Ama kahevAthI dUta tripRSTha pAse gayo, eTale tripRSe kahyuM ke -"he dUta ! huM e kanyAne para che. chatAM jo tAre svAmI A kanyAne icchA hoya te zuM te potAnA jIvanathI kheda pAmya che? jo tema hoya te jA, tArA svAmIne kahe ke je kAMI paNa baLa tArAmAM hoya te zIdhra ahIM Ava." A pramANenuM tenuM vacana dUte jaIne azvagrIva rAjAne kahI saMbhaLAvyuM. tethI tarataja teNe kapAviSTa thaIne pitAnA zatruone haNavA mATe vidyAdhara subhAne mokalyA. tenA mekalavAthI te subhaTa pitanapura gayA, ane potAnA svAmInI preraNAthI yuddha karavA lAgyA, paNa krIDAmAtramAMja te sarve ne tripRSTi jItI lIdhA. pachI tripRSTha vidyAdharanA sainya sahita zvasuranA nagaramAM Avyo. tyAM azvagrIva paNa sarva sainya sahita Avyo. pachI baMnne mukhya senAonuM yuddha thayuM, temAM vidyAdharee vidyAnA baLathI pizAca, rAkSasa ane siMha vigerenAM svarUpa vikavya. tethI bhaya pAmIne tripRSThanI senA nAzI gaI, eTale tripRSNakumAra rathamAM ArUDha thaI te khecaro sAthe yuddha karavA lAgyo. prathama teNe zaMkha vagADyo, tenA nAdathI ja tenuM sarva sainya sajI thayuM ane zatrunuM sainya parAbhava pAmyuM. te joI azvagrIva paNa jAte rathamAM bezI tripRSThanI sAme yuddha karavA Avyo. azvagrIve je je divya astrothI yuddha karyuM, te sarva zastrone aMdhakArane jema sUrya nAza kare tema tripRSTha krIDAmAtramAMja nAza karyo, eTale azvagrIve akaLAIne tripRSTha upara bhayaMkara cakra mUkyuM. te caka tripRSThanI chAtImAM capaTuM vAgyuM, ane pAchuM azvagrIva pAse na jatAM tyAM ja rahyuM, eTale teja cakra hAthamAM laIne tripRche azvagrIvane kahyuM ke-"re azvagrIva ! mane namaskAra karIne tuM cAlyo jA, ane sukhe jIva." tyAre azvagrIva bAlyA ke"vairIne praNAma karavA te karatAM maravuM sAruM che." te sAMbhaLI tripUche tenA para e cakra mUkI tenuM mastaka chedI nAMkhyuM. vAsudevanA hAthathI ja prativAsudevanuM maraNa thAya evI saMsrAranI sthiti che. ' -P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva. 33 sudarzana nAmanuM cakaratna azvagrIvanuM mastaka chedI pAchuM tripRSThanI pAse AvyuM. te vakhate dee AkAzamAMthI tripRSThanA mastaka upara puSpanI vRSTi karI ane belyA ke-"A tripRSTha A bharatakSetramAM pahelo vAsudeva thayA che. tyArapachI tripRSTha vAsudeve dakSiNa bhAratanA traNa khaMDa sAdhI temAM potAnI AjJA pravartAvI ane DAbA hAthe keTIzilAne upADI chatranI jema mastaka para dhAraNa karIne mUkI dIdhI. pachI vidyAdharee ane nareMdroe tene vAsudeva tarIkeno paTTAbhiSeka karyo. vAsudeve javalanajIne vidyAdharane adhipati karyo. tripRSThanI AjJAthI vidya-bhanI bahena tirmAlA akIrti kumAranI bhAya thaI. tyArapachI traNa khaMDane svAmI tripRSTha potAnA nagaramAM gayo. tene soLa hajAra rANIo thaI. temAM svayaMprabhA mukhya paTarANa thaI ane atyaMta vallabhA thaI. ahIM zrISeNa rAjAne jIva saidharma devalokamAMthI AvIne aka. kIrti rAjAnI rANI jyotirmAlAnI kukSirUpI sarevaramAM utpanna thayA. te vakhate mAtAe spamamAM atyaMta tejasvI sUrya je. samaya pUrNa thaye putrane janma thayo. pitAe mahotsava pUrvaka tenuM amitateja nAma pADyuM. te anukrame vRddhi pAmavA lAgyo. ekadA arkakIrtinA pitA jvalana jaTIe abhinaMdana nAmanA muni pAse dIkSA grahaNa karI. tyArapachI satyabhAmAne jIva saidharma devalekathI cavIne teja, akIrti rAjAnI rANI jyotirmAlAnI kukSimAM putrIpaNe avataryo, te vakhate tenI mAtAe svamamAM tArAovALI rAtri joI. anukrame pUrNa samaye putrI prasavI. tenuM svamane anusAra sutArA nAma pADyuM. te paNa anukrame yuvAvasthA pAmI. abhinaMditAne jIva svargamAMthI eNvIne tripRSTha vAsudevanI rANI svayaMprabhAnI kukSimAM putrapaNe utpanna thayo. te vakhate tenI mAtAe svamamAM lakSmIdevIne abhiSeka thate je. tethI tene anusAre te putra prasavyo tyAre tenuM nAma zrIvijaya pADyuM. tyArapachI te tripRSTha vAsudevanI rANuM svayaMprabhAnI kukSithI bIje vijayabhadra P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 - zrI zAMtinAtha caritra. nAme putra thayo. siMhanaMditAno jIva svargathI avI teja tripRSThanI rANa svayaMprabhAnI kukSimAM putrIpaNe utpanna thaye. te putrInuM nAma jyotiSaprabhA pADyuM. te paNa anukrame yuvAvasthAne pAmI.. * tripRSTha vAsudeve jotiSaprabhAne mATe svayaMvara ra. dUta mekalI save rAjAone AmaMtraNa karyuM. te avasare akekIrti rAjAe vAsudevanI pAse potAno pradhAna mokalyo. teNe vAsudevanI pAse AvI kahyuM ke-"he deva ! mArA svAmIe vijJapti karI che keApanI AjJA hoya to mArI putrI sutArA paNa ahIM svayaMvaramAMja pitAnI IcchA pramANe varane vare." te sAMbhaLI vAsudeve kahyuM ke -"jaladI Ave. mArA ane arjakIrtinAM gharamAM judAI jANavI nahIM. " A pramANe tenI AjJA thavAthI arkakIti rAjA putrIne laIne amitateja kumAra sahita tyAM Avyo. vAsudeve tene sAre satkAra karyo. pachI vAsudeve zubha divase svayaMvaramaMDapa racAvyA. temAM ghaNuM mAMcAo sthApana karyA. judA judA rAjaputranA nAmathI yukta ghaNuM Asane mUkAvyAM. tyArapachI sarva rAjAone bolAvyA. te save AvI anukrame pitapatAne Asane beThA. te maMDapamAM viSNu ane baLabhadra paNa mukhya sthAne beThA. A avasare snAna karI bhaveta vastra paherI veta puSpa ane aMgarAga dhAraNa karI moTI zibikA upara ArUDha thaI tiprabhA ane sutArA e banne rAjakanyAo svayaMvara maMDapamAM AvI. zibikAmAMthI utarI samagra rAjAone anukrame joI jyotiprabhAe amitatejanA kaMThamAM varamALA nAMkhI ane sutArAe zrIvijayanA kaMThamAM varamALA sthApanA karI. te vakhate sarva bhUcara ane khecaree kahyuM ke -"aho ! bane kanyAo yogya varane varI." tyArapachI tripRSTha tathA akIrtie AvelA sarva rAjAone yathAzakti satkAra karI temane bahu mAnathI vidAya kayo ane utsavapUrvaka prItithI potapotAnI kanyAne vivAha mahotsava karyo. pachI eka kIti rAjA tigmabhAne laIne ane potAnI putrI sutArAne tyAMja mUkIne potAnA putra sahita potAnA nagaramAM gaye, ane sukhethI rAjya karavA lAgyo. ekadA akIti rAjAe vairAgya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva pAmI pitAnA putra amitatejane rAjya ApI kaI munIzvara pAse dIkSA grahaNa karI. anakame tripRSTha vAsudeva paralokamAM gayA pachI ekadA potanapuranA udyAnamAM zreyAMsa jinezvaranA ziSya suvarNakaLaza nAmanA sUri parivAra sahita padhAryA. temane AvelA sAMbhaLI acaLa baLadeva temane vaMdanA karavA udyAnamAM gayA, ane AcAryane namana karI gurU pAsethI mehane nAza karanArI dezanA sAMbhaLI. tyArapachI samaya joi acaLe pUchayuM ke-"he bhagavana ! guNe karIne meTe ane vayathI nA mAre bhAI tripRSTha marIne kaI gatimAM gaye che?sUri belyA ke -"tamAre bhAI paMcaeNkriyAdika ane vadha karavAmAM Azakta hato, tene AtmA kaThora hatuM, ane te meTA AraMbhamAM tatpara hate, tethI te marIne sAtamI narake game che." te sAMbhaLI snehavaDe vyAkuLa thayela acaLa atyaMta vilApa karavA lAge -"he vIra ! he dhIra ! A tArI zI gati thaI?" gurUe kahyuM--"he acaLa ! tuM kheda na kara. pUrve jinezvare kahyuM che ke -" tene jIva A covIzImAM chellA tIrthakara thaze." te sAMbhaLI acaLa zrIvijayane rAjyapara besADI tathA bIjA putrane jaivarAjyapade sthApanA karIne te sUrIzvaranI pAse dIkSA grahaNa karI. zrIvijaya rAjA rAjyanuM pAlana karatA hatA, tevAmAM ekadA sabhAmAM AvI dvArapALe vijJapti karI ke-"he svAmI ! ApanA mahelane daravAje Apane maLavA mATe koI eka nimitta Avelo che. te aMdara Ave ke pAcho jAya ?" rAjAe tene AvavAnI AjJA karI eTale te sabhAmAM AvyA, ane rAjAne AzIrvAda ApI te ucita sthAne beTho. pachI rAjAe tene pUchayuM ke -"he nimittajJa! tamArA hAthamAM pustaka che, te jJAna karIne tame je kAMI zubhAzubha jANatA ho te kaho." nimittajJa bolyA ke "he svAmI ! huM jJAne karIne je jouM chuM te kahI zakAya tevuM nathI, paNa ApanI AjJAthI kahuM chuM ke -"AjathI sAtame divase potanapuranA svAmInA mastaka para avazya vIjaLI paDaze." te sAMbhaLI samagra sabhA jANe vajuthI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. - haNAI hoya tema duHkhAta thaI gaI. te vakhate zrIvijaya rAjAe kepathI kahyuM ke-"he adhama nimittiyA! jyAre potanapuranA svAmInA mastaka upara vIjaLI paDaze tyAre tArA mastaka para zuM paDaze ?" nimitta be ke-"he rAjA! mArA para zAmATe kepa kare che? meM je jJAnathI joyuM che, temAM kaI paNa rIte anyathA thavAnuM nathI. ane te vakhate mArA mastaka para te vastro, AbhUSaNe ane ratnonI vRSTi thaze." rAjAe pharI pUchayuM ke-"A nimitta zAstra tuM kyAMthI zIkhyo che?" te be -"he rAjA ! sAMbhaLe. jyAre baLadeve dIkSA lIdhI tyAre meM paNa dIkSA lIdhI hatI. te dIkSA meM keTalAka kALa sudhI pALI hatI. te vakhate huM je zAstrabho chuM, tenA pramANathI huM A pramANe kahuM chuM. sarvajJanA zAsana vinA bIjA zAstramAM satya jJAna hotuM nathI. te pachI huM viSayamAM Asakta thavAthI gRhasthI thayo. Aje dhananI AzAthI ApanI pAse AvyA chu." te sAMbhaLI samagra rAjalaka tenuM nimitta jJAna satya jANuM pitAnA svAmInA rakSaNane upAya vicAravA lAgyA. * eka maMtrI be ke-"sAta divasa sudhI ApaNuM svAmI samudranI aMdara vahANamAMja rahe te sArUM." tyAre bIje maMtrI belyo-"je ke pANImAM vIjaLI paDe nahi, paNa vahANamAM kadAca te paDe to zuM karavuM ? tethI vaitADhya parvatanI gupta guDhDhAmAM rAkhIne svAmInuM vIjaLIthI rakSaNa karIe." triI maMtrI betye ke A upAya paNa zubhane mATe nathI, e te ulaTe vadhAre karNane hetu paNa thaI paDe. te upara eka daSTAMta che te sAMbhaLo - vijayapuramAM rUdrasema nAme eka brAhmaNa hatA. tene - lanazikhA nAmanI strI hatI. teNInI kukSithI utpanna thayele zikhI nAmano putra hate. ekadA te nagaramAM mAMsano lolupI koI eka rAkSasa AvyuM. te hamezAM ghaNuM mANasene mAravA lAgyuM. tethI nagaranA rAjAe maMtrIo sAthe vicAra karI te rAkSasane niyama bAMdhI Ape ke -" rAkSasa ! tane hamezAM huM eka mANasa ApIza." rAkSase P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva. 27 te vyavasthA aMgIkAra karI. tyArapachI rAjAe sarva nagaravAsI leonAM nAmo judI judI cIThThImAM lakhI tenI goLIo vALI. pachI temAMthI haMmezAM eka cIThThI kADhe temAM jenuM nAma Ave te mANasane bolAvI rAkSasane ApavA mAMDyo. ema karavAthI bIjA mANasanuM rakSaNa thayuM. A pramANe keTalAka divase vyatita thayA. ekadA pelA brAhmaNanA putranuM nAma AvyuM, tyAre tenI mA atyaMta rUdana karavA lAgI. tenuM rUdana sAMbhaLI pAsenA gharamAM rahelA bhUtone dayA AvavAthI temaNe te brAhmaNane kahyuM ke-"he mAtA! tuM kheda na kara. jyAre rAjA tAro putra rAkSasane Apaze tyAre ame tenI pAsethI pAchA lAvIne tane ApazuM " te sAMbhaLI te harSita thaI tyArapachI rAjAe jayAre te putra rAkSasane Ape tyAre AgaLathI saMketa karIne rahelA bhUtee tene rAkSasa pAsethI laIne tenI mAtAne Avyo. tenI mAtAe mRtyunA bhayathI tene eka parvatanI guphAmAM mUkI tenuM dvAra baMdha karyuM. tevAmAM tyAM rahelo keI ajagara rAtrIne samaye te brAhmaNanA putrane gaLI gayA. A kAraNathI je vIjaLI paDavAnuM kArya thavAnuM che te thavAnuM ja che, keIthI anyathA karI zakAya tema nathI. paraMtu A upadravanI zAMti mATe tapa vigere dharmakArya karavA yogya che." A pramANe sAMbhaLI cothe maMtrI bolyo ke -"A maMtrIe sAre upAya kahyo, paraMtu mArA cittamAM je vicAra AvyuM che te kahuM chuM." pachI teNe rAjAnI AjJAthI kahyuM ke-A nimitta pitanapuranA svAmInA mastaka para vIjaLI paDavAnuM kahyuM che, paraMtu zrI vijaya upara paDavAnuM kahyuM nathI, tethI sAta divasa sudhI ke bIjAne A nagarane svAmI karI tenI ja AjJA pravartAvIe." A pramANe teNe kahyuM tyAre te nimittioe paNa tenI buddhi vakhANuM ke-" A maMtrIe kahyuM che, te ja pramANe karo. huM paNa emaja kahevA mATe Avyo chuM. ane zrIvijaya rAjA sAta divasa sudhI jinamaMdiranI aMdara tapa niyamamAM tatpara rahe, ke jethI A kaSTa naSTa thAya, " A pramANe te be , tyAre rAjAe kahyuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. ke-"je kaIne rAjya ApIe te maraNa pAme, te paNa akArya ja che, evuM kema karAya ? " A pramANe rAjAnuM vacana sAMbhanI sarva maMtrIoe ekatra thaI vicAra karIne kahyuM ke "yakSanI pratimAne rAjyAbhiSeka karIe ane tenIja AjJA pravartAvIe. je kadAca devanA prabhAvathI te yakSanI pratimAne kaSTa na thAya to sAruM, ane kadAca kaSTa thAya te kASThanI pratimAja nAza pAme eTale te navI paNa thaI zake." A pramANe temano mata sAMbhaLI zrIvijaya rAjAe paNa te aMgIkAra karyuM. tyAra pachI te rAjA aMta:pura sahita zrIjinezvara nA caityamAM jaI paSadha grahaNa karI tapa niyamamAM tatpara thaI saMthArA upara besI muninI jema paMca parameSThinamaskAranA dhyAnamAM magna thayA. pachI maMtrIo ane sAmaMtee maLI rAjAne sthAne yakSanI pratimA sthApana karI, tenI samIpe beThA ane tene ja rAjA tarIke sevavA lAgyA. sAtamo divasa AvyA tyAre kSaNavArammAM vAdaLavaDe AkAza vyAsa thaI gayuM. moTA gajarava sahita megha varasavA lAgyuM. te vakhate vAraMvAra camakArA karatI bhayaMkara vIjaLI teja yakSanI pratimA upara paDI. tarataja yakSanI pratimA vinAza pAmI, paraMtu rAja kSemakuzaLa raho. te joI sarva mANase camatkAra pAmyA. upasarga zAMta thayA pachI nimittiyAnA kahevAthI zrIvijaya rAjA potAnA mahelamAM AvyuM. te vakhate aMta:puranI sarva strIoe harSathI te nimittiyAne rana alaMkAra ane vastrAdikathI satkAra karyo. rAjAe paNa ghaNuM dravya ApI tene satkAra karI rajA ApI. yakSanI pratimA navI ratnamaya karAvI. jinapratimAnI vizeSa utsavapUrvaka pUjA racAvI, ane pitAnA rAjyamAM punarjanmamahotsava karAvyo. ekadA zrI vijaya rAjA sutArA rANInI sAthe jyotirvina nAmanA udyAnamAM krIDA karavA gayA hatA. tyAM parvatanA chAyAvALA zilAtaTa upara svAmI sAthe pharatI ane kIDA karatI manahara aMga vALI sutArA rANIe eka suvarNanI jevA varNavALe mRga joI svAmIne kahyuM ke -"he prANanAtha ! A mRga mane lAvI Apo." te sAMbhaLI nehathI meha pAmele rAjA tene pakaDavA deDyo. te mRga paNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ da dvitIya prastAva. vegathI kadI bhAgI gaye. e avasare rAjAnI priyA sutArAne kurkaTa jAtine sapaDA , eTale teNue gADha svare pokAra karyo ke -"he nAtha! jaladI Ave." tene pokAra sAMbhaLI rAjA tatkALa pAche ' pharyo ane teNe viSanI pIDAthI vilApa karatI tene joI. tarataja tene mATe aneka prakAranI maMtra taMtrAdika kriyA karI, paraMtu te sarva niSphaLa thaI ane kSaNavAramAM rANIe rAjAnA dekhatAMja netrane baMdha karI dIdhAM, tenuM mukha karamAI gayuM ane tarata ja te cetanA rahita thaI gaI. te joI rAjA paNa mUcha pAmI pRthvI para paDyo. pachI mahA mahenate zuddhi pAmI te vilApa karavA lAge ke -"he devIsamAna rUpavALI ! he guNavati ! he sutArA ! he prANavallabhA! tuM kyAM che?" A pramANe ghaNe vilApa karI te rAjA maravA taiyAra thayA. te vakhate tenA nekaree A vRttAMta rAjamahelamAM jaNAvyuM. te sAMbhaLI tenI mAtA svayaMprabhA ane tene bhAI vijayabhadra atyaMta duHkhI thayA. teTalAmAM AkAza mArge AvI koI puruSa be ke-"he devI svayaMprabhA ! viSAda na karazo. mAruM vacana sAMbhaLe. rathanupUra nagaranA svAmI amitatejano mAnIte saMbhinnazrota nAmane zreSTha nimitti che, te mArA pitA thAya che. huM teno dIpazikha nAmano putra chuM. ame pitAputra tivanamAM kIDA karavA gayA hatA, tyAM te nagaranI AgaLa amaracaMcapurInA svAmI azanighoSa rAjAe haraNa karelI ane zaraNa vinAnI tamArA rAjAnI priyA sutArAne ame joI, eTale te khecarane kahyuM ke-are pApI ! duSTa ! tuM amArA svAmInI bahenanuM haraNa karIne kyAM jaIza?" te vakhate sutArAe amane kahyuM ke ahIM atyAre tamAre prayAsa karavAnI jarUra nathI, paraMtu potanapuranA udyAnamAM jaI tAlinI vidyAthI meha pAmelA zrIvijaya rAjAne tame bodha pamADe. kAraNa ke te sutArA jevI rUpavALI vekAlinInI sAthe maravA taiyAra thayA che. ' A pramANenA sutArAnA kahevAthI ame udyAnamAM AvI rAjAne bodha pamADyo che, tethI tarata ja te duSTa tAlinI vidyA nAza pAmI gaI che. pachI devInA samAcAra sAMbhaLIne zrIvijaya rAjA tenI prAptine mATe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. udyama kare che. tenI AjJAthI A samAcAra tamane jaNAvavA mATe huM ahIM Avyo chuM. " A hakIkata sAMbhaLI svayaMprabhA devIe tene satkAra karyo. pachI te pharIne zrIvijaya rAjA pAse AvyA ane te saMbhinnazrota tathA dIpazikhe rAjAne rathanUpUra nagaramAM laI gayA. tyAM amitateja rAjAe zrIvijaya rAjAnI ghaNuM svAgata kriyA karIne AvavAnuM kAraNa pUchayuM. tyAre teNe potAne vRttAMta kahyA. te vRttAMta sAMbhaLI amitateja rAjAe ati kapa pAmI marIci nAmanA dUtane samajAvIne zIdhra azaniSa pAse mokalyo. te te camaracaMcA nagarImAM jaI azanighoSane kahyuM ke -"he rAjA ! mArA svAmInI bahena ane zrIvijaya rAjAnI rANe sutArA nAmanI satIne tuM ajJAnatAthI ahIM lAvyuM che, tene sukhethI pAchI sepI de, nahIM to anartha thaze." te sAMbhaLI azanigheSa belyA ke-- re dUta ! zuM huM A strIne pAchI ApavA lAvyo chuM ? je kaI Ane mArI pAsethI grahaNa karavA IcchatA haze, te mArA khavaDe maravAnI IcchAvALe che ema jANavuM. " A pramANe kahI azanighoSe dUtane gaLe jhAlI kADhI mUkAvyo. te dUte potAnA nagaramAM AvI sarva hakIkata potAnA svAmIne kahI. tyArapachI amitateja rAjAe zrIvijayane be vidyA ApI. eka parazastranivAriNI ane bIjI baMdhakSakAriNI eTale baMdhanathI mukta karanArI. te baMne vidyAne sAta divase tenA vidhi pramANe zrIvijaye sAdhI. tyArapachI siddhavidyAvALo thaI zrIvijaya zatrune vijaya karavA cAlyo. tenI sAthe amitatejanA razimavega vigere seMkaDo putra cAlyA, tathA bIjA paNa vidyAnA baLavALA ane bhujAnA baLavALA ghaNu subhaTe tenI sAthe cAlyA. sarva sainya sahita zrI. vijaya rAjA azaniSanA nagaranI pAse Avyo. pAchaLa amitateja rAjA potAnA sahastrarami nAmanA moTA putra sahita anyanI vidyAne nAza karanArI mahAvALA nAmanI vidyA sAdhavA mATe himavAna parvata upara gaye. tyAM eka mAsanA upavAsa grahaNa karI vidyA sAdhavA beThe, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva. 41 ahIM azaniSe sainya sahita zrIvijaya rAjAne Avele sAMbhaLI tenI sAthe yuddha karavA mATe sanya sahita potAnA chokarAone mokalyA, te bane sainya vacce bhayaMkara yuddha thayuM. paraMtu bemAMthI eka paNa sainya pAchuM haThayuM nahIM. A pramANe amitatejanA kumAree eka mAsa sudhI yuddha karI azaniSanA baLavAna putrone paNa parAjaya karyo. tyAre azanighoSa pite yuddhamAM utaryo. te yuddhamAM azaniSa amitatejanA baliSTha putrone paNa jItI lIdhA. te vakhate zrIvijaya rAjA potAnAM sainyane bhagna thayeluM joIne pite saMgrAma karavA AvyuM. kodha pAmelA zrI vijaya rAjAe khanA prahArathI azaniSanA be kakaDA karyA. eTale azaniSe potAnAM be rUpa karyA. pharIthI zrIvijaye kharuMnA prahArathI bane rUpane haNyAM, tyAre cAra azanigheASa thayA. A pramANe khaMDana karAto te azaniSa rAjA mAyA vaDe so rUpavALa thaye. jema jema zrIvijaye tenA para prahAra karato hato tema tema tenAM rUpanI vRddhi thatI hatI, tethI zrIvijaya rAjA tene vadha karavAmAM bedayukta thaye. teTalAmAM amitateja rAjA vidyA siddha karIne tyAM Avyo. pachI amitatejAe potAnI vidyAnA baLathI azanighoSanI mAyAne nAza karyo, tethI bhaya pAmIne te nAThe. tene nAsato joI amitateje teja vidyAne AjJA ApI ke -" A pApI azaniSane dUrathI paNa pakaDI lAva." A pramANe AjJA thavAthI te vidyAdevI tenI pAchaLa paDI. ahIM sImanagara nAmanA parvatapara zrI rASabhadevanA cityanI samIpe baLadeva munine kevaLajJAna thayuM hatuM, tethI deve tene vaMdana karavA tathA jJAnane utsava karavA AvyA hatA. te joI azanighoSa te kevaLIne zaraNe gayo tethI vidyAdevI tyAM sudhI AvIne pAchI vaLI ane amitateja pAse AvI tene te vRttAMta kahyuM. te sAMbhaLI amitateje pitAnA marIci dUtane kahyuM ke -" he dUta ! camacaMcA nagarImAMthI sutArA devIne laIne samanaga parvata upara amArI pAse Ava. A pramANe kahI zrIvijaya 1 kSetranI maryAdA karanAra parvata. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jJAtinAya caritra. ane sarva sainya sahita vAjitranA zabdapUrvaka amitateja rAjA sImanaga parvata para. baLabhadra munine vaMdana karavA gaye. tyAM prathama jinezvaranA cityamAM jaI jineMdranI stuti karI pachI zrIvijaya ane amitateja baLadeva pAse gayA. marIci duta paNa zIgha sutArA devIne laIne tyAM AvyuM ane akhaMDita zILavALI sutArA ne zrIvijaya rAjAne seMpI te vakhate azaniSa rAjAe ubhA thaI zrI vijaya ane amitatejane khamAvyA. tyAre temaNe paNa tenuM sAruM sanmAna karyuM. e rIte teo paraspara dveSa rahita thayA. te avasare kevaLIe dharmadezanA ApI ke - .. rAgadveSavazIbhUtA, jIvo'narthaparaMparAm / svAnirarthana", amaryAnti yathA tathA ? | (prANIe rAga dveSane vaza thaI anarthanI paraMparA pAmI pitAnA janmane jema tema nirarthaka-vyartha gumAve che.) rAga dveSane vaza thayelA prANIo mekSapada pAmavAne samartha thatA nathI. te manuSya! rAgadveSane baliSTha zatru jANI tame tenA para Adara rahita thAo." A pramANenI dharmadezanA sAMbhaLIne ghaNA manuSya pratibodha pAmyA. temAM keTalAke dIkSA grahaNa karI ane keTalAke zrAvakadharma aMgIkAra karyo. te vakhate azaniSe kevaLIne pUchayuM ke he prabhu ! rAgadveSa vinA paNa A sutArAnuM haraNa karIne huM mAre ghera kema lAvyA ? " kevaLI bolyA ke--"A amitatejane jIva pUrvabhavamAM ratanapura nAmanA nagaramAM zrINu nAme rAjA hatA. te vakhate tuM kapila nAmano brAhmaNa hatuM. tyAM satyabhAmA nAmanI tAre priyA hatI. anukrame bhavabhramaNa karIne je satyabhAmAM hatI te A sutArA thaI che ane je kapila hatuM te bhavamaNa karI tapasvInA kuLamAM janma pAmI ajJAnatapa karIne he azaniSa! tuM thaye che. he rAjA ! pUrvabhavanA saMbaMdhathI te rAga vinA paNa AnuM haraNa karyuM che. pUrva bhavamAM A tArA upara rAga rahita hatI, tethI tAre enA para maMda rAga che." P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIye prastAva. A pramANe potapotAnA pUrvabhava sAMbhaLIne amitateja ane zrIvijaya vigere harSa pAmI belyA ke-"ahA jJAnane kAMI paNa asAdhya nathI." pachI kevaLIne namaskAra karI amitateje pUchavuM ke- "he prabhu! huM bhavya chuM ke abhavya chuM? " kevaLIe kahyuM ke-"he rAjA! AjathI navame bhave tame Aja bharatakSetramAM pAMcamA cakavatI thaze ane teja bhAvamAM zAMtinAtha nAme seLamA tIrthaMkara thaze. te vakhate A zrIvijayane jIva tamAre putra thaI pahelA gaNadhara thaze." te sAMbhaLIne te banee teja kevaLInI pAse samakita sahita zrAvakadharma grahaNa karyo. azaniSa rAjAe potAnA putrane rAjya sepI cittamAM vairAgya pAmI teja kevaLInI pAse dIkSA grahaNa karI. zrIvijaya rAjAnI mAtA svayaMprabhA devIe ghaNI strIo sahita te baLabhadra muninI pAse cAritra grahaNa karyuM. pachI kevaLIne namaskAra karI zrIvijya ane amitateja potapotAnA parivAra sahita potapitAne sthAne gayA, ane devapUjA, gurUsevA tathA tapa japa vigere dharmakArya vaDe zrAvakadharmane udyota karatA satA kALa nigamana karavA lAgyA. ekadA te puNyAtmA amatateja rAjAe pAMca varSanA ratnane : mATe jinaprAsAda karAvyuM. temAM jinezvaranI suMdara pratimAo sthApanA karI, tathA tenI samIpe teNe eka suMdara piSadhazALA karAvI. eka vakhate te piSadhazALAmAM vidyAdharanI sabhA vacce besI te rAjA dharmano upadeza Apate hato. te avasare koI be cAraNamuni zAzvata jinezvaranI pratimAne vAMdavA jatA hatA, teo te jinacaitya joIne tyAM vaMdanA karavAnA hetuthI utaryA. temane joi amitateja rAjAe te uttama munione zreSTha Asana upara besADI temane bhaktipUrvaka vaMdanA karI. temAMthI eka muni belyA ke-"he rAjA ! je ke tuM pote ja dharmane jANe che, te paNa amAre dharma kahe yegya che, tethI sAMbhaLa-"he rAjA! manuSyabhava vigere sAmagrI pAmIne saMsAranuM svarUpa jANa sukhanI IcchA rAkhanArAe niraMtara dharmaja P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. karavo joIe. te dharmanuM je manathI paNa AMtarUM karyuM hoya te sukha paNa AMtarAvALuMja prApta thAya che. jema dhanada nAmane zreSThIputra ke jenuM bIjuM nAma matsyodara hatuM tene AMtarAvALo dharma karavAthI AMtarAvALuM sukha prApta thayuM hatuM. te sAMbhaLI amitateja rAjAe bhaktithI hAtha joDI munine kahyuM ke "he pUjya ! te masyAdara keNa hato ? ane te kayA karmathI AMtarAvALuM sukha pAmyA ? tenI kathA kaho." tyAre muni bolyA ke--' masyadaranI kathA. Aja bharatakSetramAM RddhivaDe amarAvatI jevuM kanakapura nAmanuM nagara che. te nagaramAM naya, vinaya vigere guNee karIne zebhate kanakaratha nAmane rAjA hatA. tene kanakazrI nAmanI paTarANuM hatI. te nagaramAM audArya vigere guNanA AdhAra rU5, dharmiSTha purUSamAM agresara ane rAjAnI pAse mAna pAmelo ratnasAra nAmane zrejhI rahetuM hatuM. tene nirmaLa zALavALI, lajajALu ane priya vacana belanArI ratnacUlA nAmanI bhAryA hatI. temane sArA caritravALo ane kaLAomAM kuzaLa dhanada nAme putra thaye hato. ' te nagaramAM siMhala nAmano eka vRtakAra raheto hato. te hamezAM puradevInA maMdiramAM koDIothI jugAra ramatA hatA. ekadA te maMda bhAgyane lIdhe kAMI paNa jItyuM nahIM. tethI te duSTa krodha pAmI devIne kahyuM ke-"tArA maMdiramAM hamezAM rahuM chuM ane tArI sevA karuM chuM, te paNa he dura devI! tuM mane dravya kema ApatI nathI? Aje pragaTa thaIne mane kAMika dravya Apa; je nahIM Ape to jarUra huM kAMIka anartha karIza." devI bolI-"re durAtmA ! zuM tArA bApe ke teM mane dravya ApI rAkhyuM che ke jethI ekadama mAge che?" te sAMbhaLI te ghatakAra eka meTo paththara upADIne bolyo ke--" kaI paNa ThekANethI lAvIne mane dhana Apa, nahIM te tArI mUrtine bhAMgI nAMkhIza." te sAMbhaLI devIe vicAryuM ke -" A 1 jugArI. P.P. Ac. Gumratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust.
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva. durAtmA spaSTa vaktA che, tethI jarUra te nirdaya kAMI paNa viparIta karaze te tene keNa aTakAvaze? mATe Ane kAMIka ApavuM ThIka che." ema vicArI devIe tenA hAthamAM eka gAthA lakhela kAgaLa Apo. te joI te pApI be ke- he rAMDa! A kAgaLanA kaTakAne zuM karuM?" tyAre devI bolI ke---"tAre bajAramAM jaIne A gAthA vecavI, je hajAra rUpiyA Ape tene tAre A gAthA ApavI." te sAMbhaLIne te dhUtakAra te gAthAne kAgaLa laI bajAramAM jaI meTe svare melavA lAgyo ke-"he loke! A gAthA 9. gAthA ." tene mANue pUchayuM ke-" are ! e zI vastu che?" tyAre teNe gAthAne patra dekhADyo. tene asAra vastu jANuM Azcarya sahita lekee tenuM mUlya pUchyuM. tyAre teNe hajA2 senAmahora kahI. AvuM asaMbhavita mUlya sAMbhaLI keIe te gAthA lIdhI nahIM. anukrame dhanada nAmanA zreSThIputranI dukAne jaI teNe te gAthA tene dekhADI, ane tenuM mUlya paNa kahyuM. te zreSThIputre te patra laI temAM lakhelI gAthA vAMcI. temAM A pramANe lakheluM hatuM. "jaM ciya vihiNA lihiyaM, taM ciya pariNamai sayalaloyassa / iya jANeuNa dhIrA, vihure vi na kAyarA huMti // 1 // vidhAtAe ( nasIbamAM ) je lakheluM hoya che te ja sarva lokone prApta thAya che. ema jANIne dhIra purUSa duHkhamAM paNa kAyara thatA nathI. " A gAthA vAMcI dhanade vicAra karyo ke-" A gAthA lAkha senAmahoro vaDe paNa maLI zake nahIM, te hajAre maLe che eTale seMghI maLe che, mATe laI lauM." ema vicArI teNe kaheluM mUlya ApI te gAthAne patra lIdho ane te gAthA vAraMvAra vAMcavA lAgyA. eTalAmAM tenA pitA ratnasAra zeTha AvyA. teNe pUchyuM ke-"he putrI teM Aje zuM vepAra karyo?" te sAMbhaLI pAsenI dukAnanA vAtare hasatA hasatA bolyA ke-"he zeTha! tamArA putre Aje meTo vepAra karyo che. eka hajAra senAmahora ApIne eka gAthA kharI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zrI zAMtinAtha caritra. da karI che. kharekhara AvI vepAranI kuzaLatAthI tamAre putra lakSmIne ghaNuM vadhAraze!" AvuM hAMsInuM vacana sAMbhaLI zeThe krodha pAmI putrane kahyuM ke -"re duSTa ! tuM ahIMthI cAlyo jA, mane tArUM mukha dekhADIza nahIM. sUnuM ghara sArUM paNa cArathI bhareluM sAruM nahIM. tuM putra che tethI karIne paNa zuM ?" A pramANenuM apamAnayukta vacana sAMbhaLI dhanada tarataja te dukAnathI nIce utarI cittamAM gAthAnA arthanuM smaraNa karate cAlI nIkaLe. nagaranI bahAra nIkaLI sAyaka kALane samaya thavAthI uttara dizA taraphanA eka vanamAM gayA. tyAM eka nirmaLa jaLathI bhareluM meTuM sarevara joI temAM snAna karI jaLapAna karIne pAsenA eka vaTavRkSanI nIce pAMdaDAnI pathArI karIne sute. A avasare devagathI ke eka dhanuSadhArI pAradhi jaLa pIvA AvelA prANuone haNavA AvyuM. te vakhate te zreSThIputra nidrAmAMja pitAnuM paDakhuM pheravyuM, tethI sUkAM pAMdaDAMne zabda thaye. zabda sAMbhaLI pAradhie vicAryuM ke-"kaI vanacara pazu jAya che." ema vicArI teNe tenA vadhane mATe zabdane anusAre bANa mUkahyuM. te bANathI sutelA zreSThIputrane paga vIMdhAye. nIzAna vidhAyuM jANI pAradhi tene jovA mATe tenI samIpe AvyuM, teTalAmAM dhanada paNa prahArathI pIDA pAmI pelI gAthA bole. te sAMbhaLI pAradhie vicAryuM ke-"are! mUDha cittavALA meM kaI thAkIne sutelA musApharane ho jaNAya che." Ama vicArI tenI pAse AvIne teNe pUchayuM ke-"he bhadra! mArAthI ajANatAM tuM vIMdhAya che, kahe tane kyAM vAgyuM ?" Ama belI teNe tenA pagamAMthI bANa kheMcI kADhyuM, ane te jakhama upara pATo bAMdhavA lAgyA. zreSThIputre pATe bAMdhavAnI nA pADIne kahyuM ke-"tuM tAre sthAne jA." zreSThIputre rajA ApI eTale te pitAne sthAne gaye. tyArapachI zreSThIputranA pagamAMthI rUdhira nIkaLavA mAMDyuM. rUdhira ghaNuM nIkaLavAthI prAta:kALa thatAM te niSTa thaye. teTalAmAM keI bhAkhaMDa pakSIe AvI tene paDela joI marelAnI buddhithI upADI samudranI madhye rahelA dvIpamAM mUkyo. pachI jeTalAmAM tene khAvAne Irache che, teTalAmAM keIpaNa cihnathI tene jIvate jANuM tene tyAMja P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Sun Aaradhak Trust
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva, mUkI te bhAkhaMDa pakSI uDIne jato rahyo. tyAra pachI dhanada te dvIpanA zItaLa vAyuthI cetanA pAmyo. te ubho thai cotarapha jevA lAgyo, eTale teNe manuSya rahita moTI aTavI joI. teNe cittamAM vicAryuM ke -"te mArUM nagara kyAM ? ane A bhayaMkara aTavI kyAM ? athavA mAre AvI ciMtA karavAthI zuM phala che? devanI ciMtAja baLavAna che." A pramANe ciMtavate kSudhA tRSAthI pIDAyele te te zUnya dvIpamAM phaLa ane jaLanI AzAthI pharavA lAge. teTalAmAM teNe koI ThekANe paDI gayelA gharavALuM eka zUnya nagara joyuM. te joI te Azcarya pAmyuM. tyAM bhamatAM teNe eka ku je. temAMthI mahAkaSTa jaLa kADhI tenuM pAna karI tRSAnuM nivAraNa karyuM, tathA keLAM vigere phaLo khAI prANavRtti karI. pachI bhayane lIdhe te nagarathI te dUra jaIne rahyo. eTalAmAM sUrya asta pAmyo. aMdhakAra vaDe vizva vyApta thayuM. te vakhate dhanade koI parvatanI samIpe jaI agni saLagAvI TADhanuM nivAraNa karIne rAtri nirgamana karI. prAta:kALe se agninA pradezanI bhUmi suvarNamaya thayelI joI te zreSThIputre vicAryuM ke-"kharekhara A suvarNadvIpa jaNAya che, kemake agninA saMyegathI A bhUmi suvarNamaya thaI gaI che." A pramANe nizcaya karI teNe harSa pAmI vicAryuM ke-"huM ahIM ghaNuM suvarNa utpanna karUM." pachI teNe parvatanI mATIvaDe ITanA jeTA potAnA nAmanA cihnavALA karyA. ane tene agninI bhaThThImAM pakavyA. tethI te IMTenA jeTA sarve suvarNanA thaI gayA. ekadA bhamato bhamatA keI ThekANe parvatanA nikuM. jamAM teNe ratnane samUha je te sarva ratna paNa teNe suvarNanI samIpe ANyA. dhIre dhIre teNe senAnI ITa ane ratnane meTa samUha ekaThA karyo, ane keLAM vigere phaLothI prANavRtti karavA lAgyA. ekadA te tarapha keI sudatta nAmane sArthavAha vahANumAM besIne AvyuM. tenA vahANamAM prathamathI saMgharelA jaLa ane IdhaNa khUTI gayAM. tethI sudatta sAthe vAhe A dvIpa joI potAnA mANasene jaLa ane IdhaNa levA te dvIpamAM mokalyA. te mANasoe tyAM dhanadane joI tene pUchayuM ke-"he bhadra! tuM koNa che?". dhanade P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. kahyuM--"huM vanacara chuM." teo bolyA-" tuM amane koI jaLanuM sthAna dekhADa." dhanade temane ku dekhADyo. sArthavAhanA sevakee kuvAnI pAse pele ratna ane suvarNa samUha je. te joI teoe dhanadane pUchayuM ke-"he vanacara ! A suvarNAdika kevuM che?" teNe kahyuM - A sarva mAruM che. A sarva dhanane je koI sthaLamArga laI jAya tene huM AmAMthI ethe bhAga ApuM." A pramANe vAte kare che teTalAmAM pelo sAthe vAha paNa tyAM Avyo. tene dhanade praNAma vigere vinaya karyo. sArthavAhe tene AliMgana karI kuzaLavArtA pUchI ane suvarNa tathA ratno tene sthAne pahoMcADavAnuM kabUla karyuM. pachI pinAnA sevako pAse sarva suvarNa ane rane potAnA vahANamAM naMkhAvyA. dhanade paNa te suvarNanI ITenA jeTA tathA ratno tene gaNIne sepyA. te ghaNuM dhana joI sArthavAhe drohanI buddhithI potAnAM mANasene khAnagI belAvI hukama karyo ke-"Ane kuvAmAM nAkhI gho." A pramANe svAmInI AjJA thavAthI te purUe dhanadane kahyuM ke-"he paropakArI ! ame kUvAmAMthI jaLa kheMcI jANatA nathI, tamane kuvAmAMthI jaLa kheMcavAne prathamathI ja abhyAsa che. mATe amane jaLa kheMcI ApavA kRpA kare." ATaluM sAMbhaLatAMja dhanada dAkSiNyatAthI pAchuM kheMcavA lAgyuM. eTale pelA nirdaya purUe tene tarataja kuvAmAM nAMkhI dIdhe. devage te pAMdaDAthI vyApya thayelI kuvAnI mekhaLA upara paDyo, pANImAM paDyo nahIM, ane bhAgyanA yegathI tenA zarIrane jarA paNa pIDA thaI nahIM. pachI dhanada pelI gAthA ciMtavate kuvAmAM AjubAju jevA lAgyo. tevAmAM eka ThekANe guphA jevuM joIne te ketukathI tenI aMdara peThe. tyAM pagathIyAM jayAM, eTale te mAge te keTaleka nIce utaryo. AgaLa jatAM sapATa mArga Avyo. te mAge Azcarya jete jete te AgaLa gAle. mArgamAM eka devAlaya dIThuM. tenI aMdara te gaye. devaLamAM garUDanA vAhanavALI, cakranA Ayudhane dhAraNa karanArI ane mAhAmyavALI cakezvarI devI dIThI. eTale atyaMta bhaktithI tene namaskAra karI marataka para be hAtha joDI vANImAM vicakSaNa evo P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva. dhanada A pramANe stuti karavA lAgya-"he zrIkaSabhasvAmInI zAsanadevI! bhayaMkara kone haranArI! aneka bhakta janene sarva saMpatti ApanArI! tuM jaya pAma. he devI! Aje kaSTathI pIDAyelA ane tAruM darzana thayuM che. atyAre tArA caraNanuM ja mane zaraNa thAo." AvAM tenAM bhaktinAM vacana sAMbhaLI devI prasanna thaIne bolI ke --"he vatsa! AgaLa jatAM tArUM sarva zreya thaze, paNa hamaNAM tuM mArI pAse kAMI mAga." tyAre dhanada bolyA ke -" devI! tamArA darzanathIja mane sarva maLyuM che, bIjuM zuM mAguM?" A pramANe teNe kahyuM. eTale taSTamAna thayelI devIe tenA hAthamAM moTA prabhAvavALA pAMca rane ApyAM, ane tene prabhAva A pramANe kahyo-" eka ratana saubhAgyane karanArUM che, bIjuM lakSmIne ApanAruM che, trIjuM regane haraNa karanAruM che, cothuM viSane haranArUM che, ane pAMcamuM kaNanuM nivAraNa karanAruM che. " A pramANe ratnano prabhAva kahIne tathA te ratnone jUdA jUdA oLakhAvIne te devI adazya thaI. dhanada paNa te rananA guNe cittamAM dhArIne AgaLa cAlyA, teTalAmAM teNe eka kekANe vraNane rUjhavanArI saMrehiNI nAmanI eSadhi . te eSadhi paNa teNe laI lIdhI. pachI potAnI jaghAne phADI temAM pAMca rane nAMkhI traNasaMhiNI eSadhie te traNa rUjhavyuM. tyAMthI AgaLa jatAM teNe eka pAtALanagara joyuM, tenI aMdara teNe praveza karyo. temAM bhakSya jana vigere sAmagrIyukta gharanI ane dukAnanI zreNIo joI, paraMtu temAM kaI paNa manuSya nahotuM. AgaLa jatA bArIo, killo ane daravAjAothI suzobhita eka meTo rAjamahela che. temAM te peThe. mahelane sAtame mALa gaye, tyAre tyAM eka bALikAne joI te vismaya pAmyuM. teTalAmAM te bALAe tene pUchayuM ke-"he satparUSa! tuM kyAMthI ahIM AvyuM ? he bhadra! sAMbhaLa. ahIM tArA prANano saMzaya che, tethI je jIvavAnI IcchA hoya te ahIMthI zIdhra anya sthAne jato rahe." te sAMbhaLI dhanada belyo-"he bhadre ! tuM kheda na kara. mane tArUM sarva vRttAMta P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIti pitA kalAmAM ke e zAMtinAtha caritra. kahe, A nagara zUnya kema che? ane tuM koNa che ?" A pramANe, sAMbhaLI tenA rUpa ane dheyathI vismaya pAmI te bALA belIhe suMdara! je tane ketuka heya te AnuM kAraNa sAMbhaLa:- Aja bharatakSetramAM zrItilaka nAmanuM nagara che. temAM maheMdrarAja nAme rAjA hato. te mArA pitA thAya. ekadA te rAjA sImADAnA zatrurAjAethI parAbhava pAmyo. teTalAmAM kaI vyaMtare sneha sahita te rAjAne kahyuM ke -"he rAjA ! tuM mAre pUrva bhavane mitra che, tethI te mane kAMI paNa kAma batAva, huM tAruM zuM zreya karuM?" te sAMbhaLI rAjA belyo-he mitra! mArA zatruone nAza karavAmAM tuM mane sahAya kara." vyaMtara -"tArA zatruo mArAthI haNuM zakAya tevA nathI, kAraNa ke teone mArAthI adhika baLavAna vyaMtare sahAyakAraka che, te paNa bIjI rIte huM tane sahAya karuM." ema kahI vyaMtara te puranA loko ane parivAra sahita mArA pitAne ahIM lAvyuM. te vyaMtare A pAtALanagara banAvyuM. A nagarane javA AvavAno mArga kuvAmAM karyo. te kuvAnuM rakSaNa karavA mATe bahAranA bhAgamAM bIjuM nagara karyuM. tyAra pachI vahANavaDe sarva vastuo ahIM AvavA lAgI. A rIte sarva leka sukhe rahevA lAgyA. ema keTaleka kALa gaye, tevAmAM eka rAkSasa kuvAnA pagathIyAMnI zreNIne mAge ahIM AvyuM. te duSTa mAMsamAM lubdha hovAthI nagaravAsI janene khAvA lAgyA. keTalAka divase teNe A nagara manuSya rahita karyuM. tyAra pachI te bahAranA nagaranA lokone paNa khAvA lAgyA. tyAre te leke vahANamAM caDI anya sthAne jatA rahyA. A rIte te rAkSase bane nagara zUnya karyA che. he sAhasikA te durAtmAe kevaLa mane ja paraNavA mATe jIvatI rAkhI che. AjathI sAtamA divasa upara teNe mane kahyuM hatuM ke-"he bhadre ! pracaMDa rAkSasa chuM. manuSyanA mAMsanA lebhathI meM ahIM AvI samagra pUrajaneno nAza karyo che, mAtra amuka kAraNane lIdhe ja tane jIvatI rAkhI che. " A pramANe teNe kahyuM tyAre meM tene pUchayuM ke- zA kAraNathI mane jIvatI rAkhI che?" tyAre te ke AjathI sAtame P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'dvitIya prastAva divase zubha grahathI yukta lagna che, te divase huM tane paraNI mArI strI karavAno chuM." he bhadra! Aje ja te sAta divasa che. te rAkSasane AvavAno samaya paNa thayA che. mATe jyAM sudhI te Avyo nathI, teTalAmAM tuM ahIMthI jato rahe." te sAMbhaLI dhanada be ke -he mugdha ! tuM bhaya pAmIza nahIM, te durAtmA mArA hAthathI ja maraNa pAmaze." tyAre te bALA belI ke-"je ema che te huM tenA maraNano samaya tane kahuM. tyAre te vidyAnuM pUjana karavA bese tyAre tene tAre mAre. te samaye te bela nathI, temaja ubhe paNa thatA nathI. te vakhate A mArA pitAnA kharkano tAre upaga kare. " A pramANe te banne vArtA karatA hatA, teTalAmAM te rAkSasa hAthamAM manuSyanuM mRtaka laIne AvyA. tyAM dhanadane beThelo joI te rAkSasa hasIne belyo ke-" ahA ! Azcarya che ke Aje mArUM bhakSya potAnI meLeja AvyuM." ADa pramANe avajJAthI belI te mRtaka nIce mUkI te vidyAne pUjavA lAgyuM. te vakhate dhanada kharka kheMcIne bolyA ke -"re pApis! Aje huM tane mArI nAMkhuM chuM." A pramANe kahyA chatAM te rAkSasa avajJAthI hasavA lAgyuM, tyAre pUjA karatAM ja te rAkSasane teNe khathI haNIne yamarAjane ghera mokalI dIdho. tyArapachI teja zae: veLAe ane tenIja lAvelI sAmagrIvaDe dhanada te tilakasuMdarI kanyAne para. teNanI sAthe keTalAka divasa bhega bhegavata te tyAMja rahyo. tyArapachI te strIne tathA ratna, suvarNa ane uttama vastro vigere zreSTha vastuone laIne te dhanada teja kuvAmAM AvyuM. pachI pharIne pAchA jaI je kAMI manane Icchita vastuo hatI te sarva laIne bhaktipUrvaka cakrezvarI devIne praNAma karIne te kuvAnI mekhaLAmAM Avyo, teTalAmAM te kaMpanI pAse koI eka vahANa AvyuM. te vahANunA loko teja kuvAmAMthI pANI levA AvyA. teoe kuvAmAM doraDuM nAMkhyuM. te doraDAne pakaDI dhanada be ke -"he leke ! huM kuvAmAM paDI gayo chuM, mane bahAra kheMcI kADhe. te sAMbhaLI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ para zrI zAMtinAtha caritra. te lokee te khabara pitAnA svAmI devadatta sArthavAhane ApyA.tyAre te paNa ketukathI tarataja tyAM AvyuM. pachI teNe deraDAvaDe mAMcI. baMdhAvIne te kuvAmAM mUkAvI. tenA para caDI dhanada kuvAmAMthI bahAra nIkaLyo. tene suMdara AkAravALe ane vastra tathA AbhUSaNathI bhUSita joIne vismaya pAmI sArthavAhe pUchayuM ke-"he bhadra ! tuM koNa che ? kayAMthI Avyo che? ane A kuvAmAM zI rIte paDyo hate ?" tyAre te be ke--"he sArthavAha ! mArI priyA paNa A kuvAmAM paDelI che, te priyAne bahAra kADhavI che. tathA he devadatta ! mArI ratna alaMkArAdika vastuo paNa kuvAmAM che te sarve bahAra kADhIne pachI mAruM sarva vRttAMta tamane kahIza. " te sAMbhaLI sArthapati be ke-"he bhadra ! tArI priyAne tathA tArI vastuone bahAra kADha." tyArapachI dhanade te pramANe karyuM. tilakasuMdarIne joIne sArthavAha vismita thayA. pachI sArthavAhe dhanadattane tenuM vRttAMta pUchyuM tyAre te pitAnuM vRttAMta kahevA lAgyA ke-- he sArthapati! huM bharatakSetrano rahevAsI chuM. jAte vaNikuM chuM. dhana upArjana karavA mATe priyA sahita vahANamAM caDI kaTAhadvIpa tarapha jato hato. daivAge samudramAM vahANu bhAMgI gayuM. strI sahita huM ahIM nIkaLe. tRSAtura thayelI mArI priyA jaLane zodha karatI A kuvA pAse AvI ane pANI jatAM aMdara paDI gaI. huM paNa nehanA vazathI tenI pAchaLa paDyo, paraMtu bhAgyane ge baMne jaNa kavAnI mekhaLA upara paDyA. pANImAM paDyA nahIM. te kUpamAM rahelI jaLadevIe prasanna thaI amane rane alaMkAre vigere ApyA tathA te devIe amane kahyuM ke ahIM eka vahANa Avaze. temAM besIne tame sukhethI tamAre sthAne jaje. A pramANe he sArthavAha! mAruM vRttAMta che. have tame paNa tamArI kathA kahe ke jethI ApaNe prIti vRddhi pAme." tyAre te devadatta be ke -"he bhadra! huM paNa bharatakSetrane vAsI chuM, kaTAha dvIpe jaIne tyAMthI pAchA vaLI huM mArA ghara tarapha jAuM chuM. tuM paNa mArI sAthe cAla. ApaNe sAthe jazuM. tArI vastu tathA priyAne mArA vahANamAM mUkI de." te sAMbhaLI dhanade kahyuM-"bhale ema kare, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva paDe he sArtheza! huM mAre ghera pahoMcI tyAre A ratnAdikamAMthI chaThTho bhAga tamane ApIza." te sAMbhaLI sArthavAha bolyA ke-"he bhAI! asAra dhanathI zuM phaLa che? tamArA jevAnI bhakti karavI eja sArabhUta che. pachI sArthavAhe tenI sarva vastu vahANamAM naMkhAvI. vahANa AgaLa cAlyA. mArgamAM te duSTa cittavALA sArthavAhanuM citta strI tathA dhanane joI calAyamAna thayuM. tethI dhanadanuM aniSTa karavAne te yatna karavA lAgyA. ekadA rAtrIe dhanada dehaciMtA karavA mATe mAMcI upara jaIne beThe, te vakhate sarva leke suI gayA hatA, tethI chAnI rIte ubhA thaI sArthavAhetene mAMcIparathI samudramAM nAMkhI dIdhadara gayA pachI te sArthavAhe pokAra karyo ke-"he lake! mAre prANapriya mitra dhanada zarIraciMtA karavA mATe maMcakA upara besavA gaye hatuM te haju sudhI AvyuM nahIM, tethI zuM te samudramAM paDI gayA haze?" A pramANe kahI kRtrima duHkhane dekhAva karI teNe potAnA mANasa pAse ghaNA vakhata sudhI zodha karAvI, paraMtu teno patto lAgyo nahIM. tyAra pachI madhura vacanovaDe tenI priyAne te zAMti ApavA lAgyuM. ekatA te sArthavAhe tilakasuMdarIne kahyuM ke -"he bhadra! daivayoge tAre pati maraNa pAme che, te have tuM mArI patnI thA."A vacana sAMbhaLI catura evI teNIe vicAryuM ke-"kharekhara, mArA aMgamAM lubdha thayelA A phuTeja mArA patine nAza karyo jaNAya che. A baLAtkArathI mArA zILano paNa bhaMga karaze, mATe kAMIka uttara ApIne kALakSepa kare egya che. kALane vilaMba thavAthI sarva sArUM thaze kahyuM che ke - kSaNena labhyate yAmo, yAmena labhyate dinam / dinena labhyate kAlaH, kAlaH kAlo bhaviSyati / / 1 / / eka kSaNe karIne pahera maLe che, eka pahoranI mudata maLavAthI divasa prApta thAya che, eka divase karIne kALa (vadhAre vakhata) pamAya che ane te kALaja pariNAme dukhanA kALarUpa thAya che." A pramANe vicArI te sArthavAha pratye belI ke -"he - sArthapati ! tame tamArA nagaramAM pahoMcazo, tyAre tyAMnA rAjAnI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha cari. anujJA laIne huM tamArI strI thaIza." te sAMbhaLI teNe harSathI tenuM vacana svIkAryuM ane manamAM dhAryuM ke -" nagaramAM jaI rAjAne dhanavaDe saMtoSa pamADI mArUM vAMchita pUrNa karIza." . ahIM dhanadane te pApIe samudranA jaLamAM nAMkhyuM, te vakhate devage pahelAM bhAMgelA keI vahANanuM pATiyuM tenA hAthamAM AvyuM. te pATiyAne majabUta rIte chAtI sAthe AliMgana karIne taraMgothI uchaLate uchaLato pAMca divase te potAnA nagaranI samIpeja Avyo. tethI te cittamAM harSa pAmI uMcuM mukha karI potAnA nagarane jevA lAge, teTalAmAM pATIyA sahita tene eka meTe matsya gaLI gaye. te vakhate te dhanada narakanI jevA matsyanA jaTharamAM paDyo paDyo citavavA lAgyo ke-"he jIva! A sarva tArA nazIbanA doSathI ja thayuM che, mATe pelI gAthAnuMja tuM manana karyA kara." A pramANe vicAryA pachI teNe ApattinuM nivAraNa karanAra maNinuM maraNa karyuM. tenA prabhAvathI te matsya tarataja macchImArethI pakaDAye. tene kAMThe laI jaI teoe tenuM jaThara cIThuM, eTale tenI aMdara te macchImAroe Azcarya sahita te purUSane . tene bahAra kADhI pANIthI dhoI svastha karI nagaranA rAjAne te vRttAMta temaNe jaNAvyuM. rAjAe paNa Azcarya pAmI tene pitAnI pAse bolAvI pUchyuM ke--" he bhadra! A asaMbhavita zuM banyuM ? tuM keNa che ? ane masyanA jaTharamAM tuM zI rIte paDyo ? te sarva satya kahe, kAraNake A bAbatamAM mane moTuM Azcarya utpanna thayuM che." tyAre dhanada che ke -"he svAmina ! huM jAte vaNika chuM. vahANa bhAgI javAthI , pATiyAne AdhAre kInArA sudhI Avyo. pachI jeTalAmAM kAMThA pAse AvI nagarane jeto hato teTalAmAM mane matsya gaLI gayo. te masya dhIree pakaDI tenuM udara vIdAyuM, temAM mane je vismaya pAmIne teo mane ApanI pAse lAvyA. he rAjana ! A pramANe mArI kathA jANavI." tyAra pachI rAjAe tene senAnA pANuthI huvarAvI zuddha karIne suMdara AkAravALo hovAthI potAnI pAse rAkhe ane tenuM masyodara evuM yathArtha nAma sthApana karyuM. tenI prArthanAthI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva. rAjAe tene sthagIdharanI jagyA ApI. teNe potAnuM mULa vRttAMta jaNAvyA vinA ja keTalAka divase nirgamana karyA. ekadA te dhanadano droha karanAra sudatta nAmane sArthavAha pavanathI prerAyelA vahANe laIne tyAMja AvyuM. te sudatta bheTazuM grahaNa karI pratihAradvArA jaNAvavA pUrvaka rAjAnI samIpe AvI praNAma karIne beThe. rAjAe madhura vacane karIne te vaNika sAthe vAta karI ane tenA kuzaLa samAcAra pUchayA. pachI rAjAe sthagIdharanI pAse te sArthavAhane tAMbula apAvyuM. te ApatAM dhanade sArthavAhane oLakhe. sudatta paNa dhanadane joI Azcarya pAmyuM. teNe manamAM vicAryuM ke-pahelAM meM suvarNanI ITe tathA ratnAdika laIne jene zUnya dvIpamAM kuvAmAM nAMkhI dIdhuM hatuM, tenA jevoja A dekhAya che. te ahIM zI rIte AvyuM haze?" A pramANe vismaya pAmI rAjAne praNAma karI jyAre te uThyo tyAre rAjAe prasanna thaI tenuM arthe dANa mApha karyuM. te vakhate " ApanI moTI kRpA" ema kahI te sudatta potAne sthAne gaye. sudatta sAthe vAhe te nagaranA rahevAsI ke purUSane pUchyuM ke "he bhadra! je A rAjAno sthagIdhara che, te zuM vaMzaparaMparAnA anukrame Ave che ke anyathA rIte che?" tyAre te purUSa tene tenuM yathArtha vRttAMta kahyuM. te sAMbhaLI sudattanA manamAM pitAnI oLakhANane nizcaya thaye. A avasare rAjAne mAnIte gItarati nAmane caMDALa gAyaka (ga) te sArthavAhanI samIpe AvyuM ane pitAnA parivAra sahita te gAyana karavA lAgyuM. tenI gItakaLAthI sArthavAha khuzI thaye, tethI tene prItidAna ApIne saMtuSTa karyA pachI sArthavAhe tene ekAMtamAM bolAvIne kahyuM ke -"he gAyaka ! je tuM mAruM eka kArya kare to tane puSkaLa dhana ApuM." te belya-"he sArtha pati ! je kAMI kArya hAya te mane kaho. huM sarva kAma karI zakIza. je rAjAja mAre AdhIna che, te pachI mAre zuM duSkara che?" tyAre sArthavAhe tene kahyuM ke -"tAre ekAMtamAM rAjAne evuM kahevuM ke A matsyodara mAro bhAI che. te saMbhaLI teNe te kArya aMgI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. kAra karyuM, tyAre sArthavAhe prasanna thaI te caMDALane senAnI iMTenA cAra jeTA ApyA. te laI te caMDALa gAyaka sabhAmAM beThelA rAjA. pAse AvI gAyana karavA lAgyuM. tenA gAyanathI khuzI thaI rAjAe sthagIdharane kahyuM ke "he sthagIdhara ! A uttama gAyakane tuM tAMbula. Apa." A pramANe rAjAnA hukamathI te dhanada jeTalAmAM tAMbula ApavA tenI pAse gaye, teTalAmAM te gItarati nAmane malina gAyaka te dhanadane kaMThe vaLagI "he bhAI ! tane meM cirakALe je" ema olI atyaMta rovA lAgyuM. te joI rAjAe tene pUchyuM ke -" he masyodara ! A gAyaka zuM kahe che?" tyAre kAMIka upAyane vicArI dhanada bolyA ke -"he rAjana ! A sarva satyaja che." rAjAe pUchyuM ke -" zI rIte satya ?" tyAre dhanada potAnI mati995nAthI bAlyA ke -"he rAjana ! pahelAM A nagaramAM amAre pitA caMDALa gItakriyAmAM nipuNa ane svAmInuM kRpApAtra hato. tene be priyAe hatI. tenAthI ame be putro thayA. mArI mAtA kAMIka aniSTa hatI tethI mArA pitAne huM paNa aniSTa hate. AnI mA ati vahAlI hatI, tethI A mArA pitAne atyaMta priya hate. mArA pitAe lAMbA kALane vicAra karI mArI jaMghAmAM pAMca ratna nAMkhyAM ane tene prahAra rUjhavI dIdho. pachI mArA pitAe mane kahyuM ke "he vatsa! viSama samaya Ave tyAre A kADhIne tuM khAje.ema kahI mane prasanna karyo. pachI A vizeSa priya hovAthI AnA AkhA zarIramAM rane nAMkhyA." A pramANe kahI dhanade vizvAsa utpanna karavA mATe potAnI jaMghA vidArI pate nAMkhelAM pAMca rane kADhI rAjAne dekhADyA. ghaNuM mUlyavALA rane joI rAjA camatkAra pApe. pachI rAjAe potAnI sIpAIone kahyuM ke- A gItaratinuM AkhuM zarIra vidArI temAMthI ratno kADhIne pragaTa kare." te sAMbhaLI bhaya pAmI gItarati be ke -" svAmina ! A mArA bhAI nathI ane huM ene oLakhate paNa nathI, ane mArA zarIramAM ratna paNuM nathI." A pramANe te belato hato tevAmAM rAjAnA sevake tenuM zarIra vicAravA taiyAra thaI gayA, tyAre te bolyA ke-- P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva. * pa7 "meM A sarva khoTuM kahyuM che. sudatta sArthavAhe mane senAnI ITe ApI AvuM pApa karma mArI pAse karAvyuM che. he deva! mArI vANuM upara Apane vizvAsa na Avato hoya te mAre gherathI te IMTa maMgAvI khAtrI kare." te sAMbhaLI rAjAe matsyodaranA mukha sAmuM joyuM tyAre te be ke -"he prabhu! e paNa satya che." pharI rAjAe pUchayuM- he sthagIdhara ! satya vAta kahe." matsyodara be -"he narezvara ! te vaNikanA vahANamAM mArA savA AThaso suvarNanI ITanA joTAo che ane paMdara hajAra nirmaLa ratno che. vaLI te suvarNamaya ITenA saMpuTa mArA nAmanA cinhavALA che." ema kahI teNe rAjAnI pAse pitAnuM nAma vigere keTaluMka vRttAMta kahyuM. te sAMbhaLI rAjAe te caMDALane gherathI suvarNanA cAre saMpuTa maMgAvyA. pachI te saMpuTe jUdA pADyA che tenI aMdara dhanadanuM nAma joyuM. tarataja rAjAe krodhathI te caMDALa ane vaNikano vadha karavAno hukama karyo. te vakhate kRpALu matsyadare te baMnene choDAvyA. pachI rAjAe suvarNanA jaLathI tene navarAvI pharIne pavitra karyo ane te vaNika, tathA caMDALa pAsethI dhanadanuM je vitta hatuM te sarva laI te banene yogya zikSA karI dhanadane lakSmIvaDe dhanada (kubera) samAna banAvyuM. * ekadA rAjAe ekAMtamAM dhanadane pUchayuM ke-"he matsyadara! tAruM sarva vRttAMta sAcesAcuM kahe." tyAre teNe potAnuM sarva vRttAMta rAjA pAse kahyuM--" huM Aja gAmanA rahIza ratnasAra zreSThIno putra chuM. meM eka hajAra senAmahora ApIne eka gAthA lIdhI hatI, te kAraNathI mArA pitAe mane kADhI mUkyo tethI huM dezAMtaramAM gaye hato." ityAdika samagra vAta kahIne pharIthI teNe rAjAne kahyuM ke - "he svAmI! haju mane keInI pAse Ape prasiddha kara nahIM. kAraNake mArI strI ane dhananuM haraNa karanAra devadatta sArthavAha paNa kadAca ahIM Ave te mAruM kArya siddha thAya." ema kahI rAjAnI prasannatA meLavI dhanada AnaMdathI rAjA pAse rahyo. ekadA bhAgyame te devadatta sArthavAha paNa tyAM Avyo. te : paNa bheTazuM laI tilakasuMdarI sahita rAjasabhAmAM rAjA pAse AvyuM. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa8 zrI zAMtinAtha caritra. rAjAe paNa tene oLakhI sanmAnAdika karyuM. mAdara paNa te sAthapatine tathA potAnI bhAryAne oLakhI temane abhiprAya jANavAnI IcchAthI gupta rIte saMtAIne rahyo. te vakhate rAjAe saMdhramathI sArthavAhane pUchayuM ke-"he bhadra! tuM kayAMthI Ave che ? ane A bAlikA koNa che?" te be --"he rAjana ! huM kaTAha dvIpathI AvuM chuM. A bALA samudra madhye eka dvIpamAMthI mane ekalI prApta thaI che. tene meM zreSTha vastra AhAra tAMbula ane alaMkAra vigerethI satkAra karyo che, paraMtu jo : ApanI saMmati thAya che te mArI patnI thAya tema che. " te sAMbhaLI rAjAe te bALAne pUchyuM "he bALA ! tane A vara pasaMda che? ke A tArA para baLAtkAra karavA Icache che?" tyAre te bolI-- "A pApikanuM nAma paNa kaNa grahaNa kare? kemake teNe guNarUpI ratnanA nidhi samAna mArA patine samudramAM nAMkhI dIdho che. A durAtmAe viSayane mATe mArI prArthanA karI, paraMtu meM zIyaLanuM rakSaNa karavA mATe A javAba Ape hatA ke rAjAnA hukamathI huM tArI priyA thaIza. A prapaMcathI meM ATalA kALa sudhI ziyaLanuM rakSaNa karyuM che, have huM pati viyege agnimAM praveza karIza." te sAMbhaLI rAjA be ke -"he bhadre ! tuM mRtyunuM sAhasa karIza nahIM, huM tane tArA paraNelA pati sAthe meLavI ApIza" te bolI--"huM rAjA! Apane mArI hAMsI karavI cagya nathI, mArA patine sArthavAha samudramAM nAMkhI dIdhA che, te kyAMthI maLI zake ? " tyArapachI rAjAe tAbula ApavA mATe dhanadane belAvIne pelI strIne kahyuM ke-"he suMdarI! tuM tArI daSTithI tArA bhartArane joI le." te sAMbhaLI tilakasuMdarI dhanadane joIne tenuM AvavuM asaMbhavita dhArI.manamAM Azcarya pAmI. eTale dhanada bence ke-"he svAmI! Ano pati te che ke je koIpaNa ThekANethI zUnya rAjamahelamAM AvyuM, A bALAeja rAkSasane vinAza karavAne mATe je purUSane kharjI ApyuM, tevaDe jeNe rAkSasane mAryo, ane tyArapachI sanehavALI A bALAne je paro . " A pramANe mULathI sarva vRttAMta dhanade .P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva. 50 kahyuM, tyAre te harSita thaI. tyArapachI rAjAnI AjJAthI te madaranI priyA thaIne rahI. pachI rAjAe sArthavAhane mAravAno hukama karyo, paraMtu dayALupaNAne lIdhe dhanade tene mukAvyuM. pachI sarva alaMkArAdika manahara vastuo ke je te sArthavAha lAvyA hatA te sarva teNe rAjAne dekhADI. rAjAe te sarva dhanadane apAvI. ' - tyArapachI keTalAka divase dhanada rAjAnI AjJA laIne ghaNA parivAra sahita pitAnA pitAne ghera gaye. te vakhate ratnasAra chIe rAjamAnya evA tene pitAnA ghera Avela joI Asana vigerethI svAgata kriyA karI. pachI kahyuM ke-"huM dhanya chuM tathA mAruM ghara paNa dhanya che ke jethI rAjAnA mAnItA tame mAre ghera padhAryA. mAre lAyaka je kAMI kArya hoya te kaheA. mArA gharamAM je kAMI che te sarva tamArUMja che." te sAMbhaLI dhanade kahyuM--"he tAta! tame je belyA te sarva satyaja che; paraMtu huM tamane je pUchuM tene tameM javAba Apo. he zreSThI ! tamAre dhanada nAmane putra hato te hamaNAM kyAM gaye che tenI tamane khabara che? te kaI paNa ThekANe che ke nahIM ?" te sAMbhaLI chIe tene potAnA putra je je vicAra karI putrane vRttAMta tene nivedana karyo ke-"ekadA te putre hajAra senAmahAravaDe eka gAthA lIdhI, tyAre meM reSathI tene kAMIka kaThora vacana kahyuM. tethI te duHkha pAmI abhimAnane lIdhe mArA gharamAMthI nIkaLIne keIpaNa ThekANe cAle gayo che. tenA gayA pachI tenI kAMI paNa khabara mane maLI nathI. paraMtu huM ema dhAruM chuM ke AkRti ane vacanathI tameja te che, paraMtu tame tamArA AtmAne gupta rAkhe che tethI mane saMzaya thAya che. kemake pRthvI para sarakhI AkRtivALA ghaNA manuSya hoI zake che. eTale huM dhAruM chuM ke tame mArA putra jevA ke bIjA haze. " A pramANe zeTha bolyA tyAre dhanade kahyuM "he pitAjI ! te ja huM tamAre putra chuM." te sAMbhaLI zreSThIe tenA jamaNA pagamAM cinha joI tene barAbara oLakhe. dhanada paNa vinayathI pitAnA caraNane nakhe. zreSThI atyaMta premanA vazathI tene gADha AliMgana karI harSanAM azravaDe netrane pUrNa karI gadagada kaMThe belyo ke-" he P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. . putra! ahIM nagaramAM AvyA chatAM paNa te tAro AtmA pragaTa karyo nahIM, to zuM ghaNA divase thayA chatAM paNa tane mAbApane maLavAnI utkaMThA na thaI? he putra! ATale kALa tuM kayAM rahyo hate? ane paradezamAM jaI te zuM zuM sukha duHkha anubhavyAM ?" A pramANe pitAnA pUchavAthI dhanadanAM netrAmAM azru bharAI AvyAM. teNe saMkSepathI pitAne sarva vRttAMta mAtA pitAne kahyo, ane mAtA pitA pAse kSamA mAgI. tyArapachI tene pharIthI pitAne kahyuM ke "he pitA ! mane rAjA pAsethI chuTA karAve jethI huM tamArI vadhu sahita ghera AvuM. " te sAMbhaLI ratnasAra zreSThIe harSa pAmI. rAjasabhAmAM jaI putra sahita rAjAne bhejananuM AmaMtraNa karyuM. dhanada priyA sahita hAthI upara ArUDha thaI rAjAnI sAthe moTA utsavapUrvaka potAne ghera AvyuM. te vakhate zreSThIe dezAMtara gayelA putranA AvavAthI ane rAjA pitAne ghera bhejanane mATe padhAravAthI atyaMta harSa pAmI meTo utsava karyo. rAjAe AnaMdathI tyAM bhejana karyuM. e avasare rAjAne putra rAjAnA ullaMgamAM beThe beThe ramato hato, teTalAmAM koIka mALIe AvIne potAnI chAbaDI mAMthI uttama puSpo laI rAjAne bheTa karyA. rAjAnA usaMgamAM beThelA kumAre te puSpa potAnA hAthamAM laI suthA. teTalAmAM puSpanI aMdara rahelo sUkSama zarIravALo rAjasa tenI nAsikA upara Da, tethI te atyaMta revA lAgyo ane bolyA ke--" mane kAMIka karaDyuM che." te sAMbhaLI rAjAe te puSei chuTAM karI joyuM te tenI aMdara eLanI je rAjasarSa dIThe. te joI atyaMta du:khI thayelo rAjA be ke -" are ! gArUDIne bolAve." tatkALa gArUDIka AvyA. teoe DaMkha vigere joIne kahyuM ke-"A rAjasa" sarve sarpomAM ziromaNi che. AnuM viSa ati viSama che. A sarpa jene karaDyo hoya tene mATe maMtrAdika sarva upAye niSphaLa thAya che." te sAMbhaLI rAjA ciMtAyukta thaye, teTalAmAM putra paNa viSa vyApavAthI cetanA rahita thaze. te vakhate dhanade cakezvarI devIe ApelA maNinuM jaLa chAMTIne tenA prabhAvathI rAjaputrane tatkALa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva. viSa rahita karyo, tethI rAjA atyaMta harSa pAmyo. tyArapachI rAjA dhanadane satkAra karI potAnA mahelamAM AvyA ane putra janmanI vadhAmaNIno utsava karyo, tathA dInAdikane ghaNuM dAna ApyuM. tyArapachI rAjaputra anukrame vRddhi pAmI vana vayane prApta thaye. ekadA tehAthI upara caDIne rAjavATikAmAM jatuM hatuM. mArgamAM nagaranI zobhA jotAM te kumAre sUrarAjanI putrI zrISeNu nAmanI kanyAne joI eTale tarataja te kAmadevathI vyAkuLa thaI gayuM. paNa te kanyA rAjakumArane joIne koIpaNa prItivALI thaI nahIM. kAmavarathI pIDAyele kumAra ghera Ave, paraMtu tenI pIDA zAMta thaI nahIM.kumAranA maMtrIoe kumArane abhiprAya rAjAne jaNAvyuM. rAjAe koI buddhi mAna maMtrIne sUrarAja pAse kumArane mATe zrISeNAnI yAcanA karavA mokalyA. sUrarAja maMtrInA mukhathI tevI mAgaNI sAMbhaLI ghaNuM harSa pUrvaka te maMtrInuM nairava karavA lAgyuM. teTalAmAM te kanyA belI ke-- "je tame mane te kumArane Apaze te huM nizca AtmahatyA karIza." AvuM kanyAnuM vacana sAMbhaLI sUrarAja atyaMta kheda pAmyuM. teNe maMtrIne kahyuM ke-" hAla te tame jAo, huM mArI putrIne samajAvIne pachI kahevarAvIza. " maMtrIe rAjA pAse AvI te sarva vRttAMta rAjAnI pAse kahyo. maMtrInA gayA pachI sUrarAje, ghaNa rIte te kanyAne samajAvI, paraMtu teNIe te varane Ichoja , nahIM, tyAre te vRttAMta sUrarAje rAjAne nivedana karyo. rAjAe te vAta (putrane jaNAvI. te sAMbhaLI nirAza thayelA rAjaputra atyaMta du:khI tha. A avasare dhanada rAjAnI pAse AvyA ane teNe pUchayuM ke "he svAmI ! Aja Apa ciMtAtura kema cho ?" tyAre rAjAe tene putranI hakIkata kahI batAvI. te sAMbhaLI dhanada be -"he rAjana ! A bAbatamAM kheda karaze nahIM. huM rAjakumAranuM vAMcchita siddha karI ApIza." A pramANe kahI ghera jaIne cakakezvarI devIe ApelAM ratnemAMthI eka ratna lAvI teNe rAjaputrane ApyuM. pachI te rAjaputre dhanadanA kahevA pramANe vidhipUrvaka te ratnanI ArAdhanA karI, eTale te maNine adhiSThAyaka tuSTamAna thayo. tenA prabhAvathI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. sUrarAjanI putrI rAjaputra upara prItivALI thaI. teNue potAne vicAra pitAnI sakhIne jaNAvyuM. sakhIe teNInA pitAne kahyuM. teNe rAjAne kahevarAvyuM ane rAjAe kumArane kahyuM, tyAre te kumAra bahuja prasanna thayA. pachI rAjAe jozIne bolAvI vivAhano zubha divasa pUchayo. teNe bIje divase ja zubha muhurta che ema kahyuM eTale doSa rahita ane zubha grahanI daSTivALA te zubha lagna te bannene vivAha thaye. tyArapachI te kumAra teNInI sAthe prItipUrvaka viSayasukha bhegavavA lAgyA. ekadA rAjAnA mastakamAM zULanI atyaMta vyathA utpanna thaI. 6 te vakhate dhanade devInA ApelA rogApahAraka maNinA prabhAvathI te pIDA samAvI dIdhI. te vakhate rAjAe vicAryuM ke -" aho ! A dhanada je guNaratnane sAgara bIje koI jaNAtuM nathI. bhAgyanA . 5 gathIja A mArA mitra thaye che." A pramANe vicArI rAja tene putrathI paNa vadhAre mAnavA lAgyuM. ekadA te nagaranA udyAnamAM zIlaMdhara nAmanA sUri pitAnA pAdanyAsa vaDe pRthvIne pavitra karatA parivAra sahita padhAryA. temane vaMdana karavA mATe sarva purajano bhaktithI udyAnamAM gayA. te vakhate dhanada paNa rathamAM besI gurU pAse gaye. gurUne vaMdanA karI dhanada vigere sarve ja yogya sthAne beThA. tyAre gurUe dharmadezanA ApI ke"A saMsAramAM jIvane dharma vinA sukhanI prApti thatI nathI, tethI te bhavya prANIo! tame dharmanA ArAdhanamAM ja prayatna karo. je purUSa dharma karatI vakhate vacce vacce manavaDe karIne paNa AMtaruM pADe che te purUSa maheNukanI jema duHkhamizrita sukhane pAme che. " te sAMbhaLI dhanade sUrine pUchayuM ke-"he bhagavana ! te mahaNAka koNa hatA ke jeNe dharma karatAM vacce vacce aMtara pADayuM? ane zI rIte teNe dharmane kalaMkita karyo? kRpA karIne tenuM vRttAMta kaho." tyAre gurU belyA "Aja bharatakSetramAM ratnapura nAmanuM nagara che. temAM zubhadatta nAmane dhanavAna zreSThI raheto hato. tene vasuMdharA nAmanI bhAryA hatI. temane mahAmuka nAmano putra thayo hato. te putrane samazrI nAmanI priyA hatI. ekadA te mahaNaka rathamAM besI udyAnamAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva. ujANI karavA gaye. udyAnamAM teNe moTe vizALa maMDapa baMdhAvyo hato. te maMDapamAM mitro sahita besIne te manahara khAdya, jya, lehya ane peya evA cAra prakArano AhAra IcchA pramANe karavA lAgyA. jamyA pachI paMca sugaMdhIvALA uttama tAMbulanuM bhakSaNa karI, kSaNavAra nATakanuM kautuka joI, phaLanI samRddhithI mane hara ane ghaNuM vRkSethI suzobhita udyAnane jovA lAgyuM. teTalAmAM teNe eka munine joyA. tene joI mitronI preraNAthI te muni pAse gaye. temane vaMdanA karI. te munie paNa dhyAna mUkI tene dharmalAbharUpa AzIrvAda ApetyArapachI temanI dharmadezanA sAMbhaLIne te pratibaMdha pAmyA, ane teja muninI pAse teNe samakita sahita zrAvaka dharma aMgIkAra karyo. pachI pharIthI munine vAMdI te potAne ghera gayo. pitAnA dravyathI teNe eka moTuM jinamaMdira karAvyuM. tyArapachI teNe manamAM vicAryuM ke meM dharmarasanA adhikapaNAthI ATalo badho dhanane vyaya kema karyo? meM phekaTaja dhanano vyaya karI nAkhyo." A pramANe vicArI keTalAka divase te utsAha rahita rahya. pachI pAchIlekonA AgrahathI teNe jina pratimA karAvI. te pratimAnI vidhi pramANe pratiSThA karI. jIvahiMsAne nivArI yathAgya dAna dIdhuM. pharIthI pAchuM teNe vicAryuM ke-"aho ! meM dharmakAryamAM ghaNuM dravyane vyaya karI nAMkhyA. upArjana karelA dhanamAMthI cotho bhAga ja dharmamAM vAparavo joIe, adhika vAparavA na joIe. AnuM phaLa mane kAMI thaze ke nahIM, teno paNa saMzaya che. zAstramAM te evuM saMbhaLAya che ke alpa vyayanuM paNa ghaNuM moTuM phaLa maLe che. " A pramANe saMzayavALe thaye hato chatAM te devapUjadika kArya paNa karato hato. ekadA tene ghera be sAdhu AvyA. temane teNe jAte ubhA thaIne zubha AhAra vahorAvyuM. te muni gayA pachI teNe vicAryuM ke-"mane dhanya che ke jethI meM mArA hAthathIja tapasvIone madhura AhAra vahorAvyo." ekadA rAtrine cheDe nidrAmAMthI jAgI teNe vicAryuM ke-"jenuM kAMI paNa pratyakSa phaLa dekhAtuM na hoya tevuM puNya karavAthI zuM ?" vaLI ekadA maLe karIne malina kAyAvALA be tapasvI : P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI ratinAya caritra. munine joi teNe vicAryuM ke--"aho! A malina zarIravALA munine dhikkAra che, je kadAca A jainamunioe nirmaLa veSa karyo hota te jainadharmane zuM dUSaNa lAgata ?" A pramANe vicArI teNe pharIthI ciMtavyuM ke - "are! duSTa vicAra karyo, munio te AvA ja hoya. temanA saMyamanuM ja nirmaLapaNuM jovAnuM che, zarIranuM jovAnuM nathI. " A pramANe teNe zubha bhAvathI zubha karma upArjana karyuM, ane AMtare AMtare azubha bhAvathI azubha karma paNa upArjana karyuM. pachI anukrame AyuSya pUrNa karI te bhavanapati deva thayo. tyAMthI cavI tuM dhanada nAme eka putra thaye che. pUrvabhave te dharma karI karIne AMtare AMtare tene dUSita karyo, tethI karIne A bhave tane duHkhamizrita sukha prApta thayuM che." . ' A pramANe pitAne pUrva bhava sAMbhaLI dhanada mUcha pAmI pRthvI para paDyo, ane jAtismaraNa upajavAthI pitAne pUrvabhava teNe che. te joIne teNe gurUne kahyuM ke he prabhu! tame je kahyuM te sarva satya ja che. have huM baMdhuonI AjJA laIne ApanI pAseja vrata grahaNa karIza." ema kahI ghera jaIne teNe potAnA mAtA pitAne vijJapti karI ke-"he pitA ! he mAtA ! tame mane dIkSA levAnI rajA Apo." te sAMbhaLI temaNe tene ghaNI rIte samajAvyo, paraMtu te pitAnA vicArathI virAma pAmyuM nahIM. tyAre teo bolyA ke--"he vatsa ! je tuM dIkSA laIza to ame paNa tArI sAthe ja dIkSA grahaNa karazuM." A pramANe temanuM . vacana sAMbhaLI dhanade rAjAnI pAse jaI potAno abhiprAya jaNAvyo. tyAre rAjA paNa be ke-" huM paNa tArI sAthe vrata laIza." te sAMbhaLI dhanada be "he nAtha ! gRhasthapaNAmAM tame amArA svAmI hatA, te je yatipaNAmAM paNa svAmI thAo te bIjuM zuM joIe ? ". tyArapachI rAjAe kanakaprabha nAmanA potAnA putrane rAjya para besADyo, ane dhanadanA putra dhanavAhane zreNI pade sthApana karyo. pachI dhanade rAjA, mAtA pitA ane bhAryA sahita gurU pAse jaI dIkSA lIdhI. tyAra pachI te sarve tapa , P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitIya prastAva. karI zuddha vratanuM pAlana karI zubha dhyAnavaDe maraNa pAmI " devalekamAM gayA. tyAMthI cyavI mahAvideha kSetramAM manuSyabhava pAmI cAritra grahaNa karIne te sarve mekSapadane pAmaze. - Iti matsyodara kumAra kathA. cAraNamuni bolyA ke -"he vidyAdhareMdra amitateja ! A pramANe dhanadanI kathA sAMbhaLI tamAre niraMtara niSkalaMka dharmaja kara rogya che." A pramANe upadeza sAMbhaLIne amitateja rAjAe gurUnI AjJA mastaka para caDAvI ane bane muninA caraNane namaskAra karyA. pachI te cAraNazramaNa munio AkAzamAM uDI anyatra gayA. zrIvijaya ane amitateja rAjA dharmakarmamAM tatpara thaI kALane nirgamana karavA lAgyA. puNyavAna AtmAvALA ane rAjAo dara varasa traNa yAtrAo karatA hatA. temAM be yAtrAo zAzvata tIrthanI ane eka yAtrA azAzvata tIrthanI karatA hatA. eka caitra mAsamAM ane bIjI Avina mAsamAM ema be aSTAblikA zAzvatI chedeve ane vidyAre te aSTAblikAmAM naMdIzvara dvIpanI yAtrA kare che, ane bIjA manuSya potapotAnA dezamAM rahelA Azazvata tIrthonI yAtrA kare che. amitateja ne zrIvijaya bhUcara ane khecaranA svAmI be yAtrA naMdIzvaradvIpanI karatA hatA ane trIjI yAtrA baLabhadranA kevaLajJAnanI utpattine sthAne eTale sImanaga parvata upara zrI AdinAthanA caityanI karatA hatA. e rIte ghaNuM hajAra varSo sudhI te bannee rAjya karyuM. ekadA teo merU parvata upara zAzvata jinabiMbane vaMdanA karavA gayA. tyAM jinabiMbane vAMdIne te bane naMdanavanamAM gayA. tyAM temaNe vipulamati ane mahAmati nAmanA be cAraNazramaNa munine beThelA joyA. temane vaMdanA karI temanI pAse dezanA sAMbhaLI te zrIvijaya ane amitateje pUchayuM ke-"he bhagavana! amAruM AyuSya keTaluM zeSa che?" munioe kahyuM ke -"tamAruM AyuSya have chavIsa divasanuM bAkI che." te sAMbhaLI te bane vyA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zrI zAMtinAtha caritra. kuLa thaIne belyA ke ame viSayanI lolupatAne lIdhe ATalA kALa sudhI cAritra grahaNa karyuM nahIM. have alpa AyuSyavALA ame zuM karI zakazuM?" A pramANe zeka karatA evA temane munioe kahyuM ke -"ahA ! haju tamArUM kAMI vinAza pAmyuM nathI, hajupaNa svarga ane mokSane ApanAra cAritrane grahaNa karI AtmakArya sAdhI. zakaze, mATe te pramANe karo."muninA AvA dilAsAthI temane potapitAne nagare gayA, ane potapotAnA putrane rAjya upara sthApana karI abhinaMdana nAmanA muninI pAse dIkSA grahaNa karI ane tarataja pAdapapagama anazana karyuM. duSkara anazana pALatAM zrIvijaya munine pitAnA pitA tripRSTa vAsudevanA teja parAkramanuM smaraNa thayuM, tethI teNe niyANuM karyuM ke-"A duSkara tapanA prabhAvathI huM paNa teje karIne mArA pitA tulya thAuM." amitateja munie tevuM kAMI paNa niyANuM karyuM nahIM. AyuSyano kSaya thaye te baMne mRtyu pAmIne dazamA prANata kapamAM mahaddhika deva thayA. temAM amitatejanio jIva naMdikAvata nAmanA vimAnamAM divya cala nAme deva thayo ane zrIvijayano jIva svastikAvata nAmanA vimAnamAM maNicUla. nAme deva thayo. tyAM rahelA te baMne deve manavaDe karIne ja divya viSayasukha jogavatA, naMdIzvarAdika tIrthomAM yAtrA karatA ane devapUjA, snAtra vigere dharmakriyAmAM tatpara rahetA satA zubha bhAve karIne potAnA samakita ratnane atyaMta nirmaLa karavA lAgyA. hati AcAryazrI ajitaprabhasUri viracita gadyabaMdha zrI - zAMtinAtha caritranA cethA ane pAMcamA bhavanA varNana" rUpa bIjA prastAvanuM gujarAtI bhASAMtara. ' . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. tRtIya prastAva. .... * A jaMbudvIpanA pUrva mahAvideha kSetrane viSe ramaNIya nAmanA vijayamAM subhaga nAmanI moTI nagarI che. temAM gAMbhIrya vigere guNavALe ane mATe pratApI stimitasAgara nAme rAjA rAjya karato hato. tene zIlarUpI alaMkArathI zobhatI ane uttama guNavAnI vasuMdharI tathA anudrI nAmanI be priyAe hatI. have je divyacaLa nAmane amitatejane jIva hate te AyuSyano kSaya thaye prANata kapathI AvIne vasuMdharI rANInI kukSimAM putrapaNe avataryo. te vakhate teNue hastI, paghasavara, caMdra ane vRSabha e cAra sva baLabhadranA janmane sUcavanArA joyA. tenA prabhAvathI samaya pUrNa thaye te rANae suvarNa varNa samAna kAyAvALA putrane prasavyo. pitAe mahotsavapUrvaka tenuM aparAjita nAma pADyuM. tyArapachI je maNila nAmane deva zrIvijayane jIvahate te paNa potAnuM AyuSya pUrNa karI prANata ka95thI cavI teja rAjAnI bIjI rANI je anurI nAme hatI tenI kukSimAM utpanna thayo. te vakhate teNIe vAsudevanA janmane sUcavanArA siMha, sUrya, pUrNakuMbha, samudra, zrIdevI, ratnane samUha ane nirdhAma agni e sAta svama mukhamAM praveza karatA joyA. prabhAte harSathI te svase teNue patine kahyA. te svare sAMbhaLI rAjAe svamazAstranA vidvAnone bolAvI te svAno vicAra pUkyo. tyAre teo belyA ki-"he rAjana ! A sAta svothI tamArA putra vAsudeva (trIkhaMDAdhipati) thaze ane prathamano putra baLabhadra thaze." A pramANe kahI te svamazAstranA paMDite rAjAnuM ApeluM dAna laI potAnA sthAne gayA. rAjA paNa rAjyanuM pAlana karavA lAgyA. anukrame samaya pUrNa thaye anurdhArI rANIe zyAma kAMtivALA putrane janma Ape. pitAe utsavapUrvaka tenuM anaMtavIrya nAma pADyuM. te banne putro anukrame vRddhi pAmI kaLAbhyAsane yogya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. thayA, eTale temane kaLAne abhyAsa karAvyo. anukrame rUpa ane lAvaNyathI zubhatA teo yuvAvasthAne pAmyA, tyAre pitAe temane - puraNuvyA .. . . . . . . . . . . ekadA te puranA udyAnamAM vizeSa jJAnavALA svayaMprabha nAmanA - muni padhAryA. te avasare svimitasAgara rAjA azvavAhananI kIDA ? karI thAkI javAthI vizrAMtine mATe teja naMdana jevA manohara vanamAM AvIne kSaNavAra beThA. teTalAmAM te rAjAe azoka vRkSanI nIce dhyAnamAM rahelA munine joI zuddha bhAvathI tene traNa pradakSiNApUrvaka vidhithI namaskAra karyo. pachI vinayathI namra thaI yogya sthAne besI muninA mukhathI A pramANe dharmadezanA teNe sAMbhaLI--" kaSAya kaDavA vRkSe che, tenuM puSpa durNa dhyAna che, tenuM phaLa AlokamAM pApakarma ane paralokamAM durgati che e jANIne saMsArathI uThega pAmelA ane mokSapadane IcchanArA prANIo anartha karanArA A kaSAya avazya tyAga karavA lAyaka che." A pramANe munie kahyuM tyAre rAjA be ke -"he munirAja ! Ape je kahyuM te satya che, paraMtu kaSAya keTalA che?" gurU belyA ke-"he nareMdra ! sAMbhaLe- kodha, mAna, mAyA ane lebha A cAra kaSAyo che, te darekanA cAra cAra bhede che. temAM pahele anaMtAnubaMdhI, bIje apratyAkhyAnI, trIje pratyAkhyAnA raNa ane ceAthe saMjavalana nAmano che. pahelo ane naMtAnubaMdhI nAmano phodha paththara upara karelI rekhA jevo nizcaLa ane mahAduHkhane ApanAra che, bIjo apratyAkhyAnI krodha te pRthvInI rekhA jevuM che, trIjo pratyAkhyAnAvaraNI krodha dhULanI rekhA samAna che ane cotho saMjavalana kodha jaLanI rekha taya kahelo che. mAna kaSAya paNa eja pramANe cAra prakArano che. te anukrame paththara, hADakA, kASTa ane tRNanA staMbha sadaza che. mAyA paNa cAra prakAranI che. te daDha. vAMsa, meMDhAnuM zRMga, baLadanuM mUtra ane 1 avalehikA jevI che. teja rIte lebha paNa cAra prakArano che. te kIramajano raMga, paMka(kAdava), 1 vAMsa vigere uparathI utArelI chAla. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. ajana, (mela). ane haLadaranA raMga samAna che. anaMtAnubaMdhI vigere cAre. kaSAyanA bheda anukrame janma pata, eka varSa sudhI, - cAra mAsa sudhI ane eka pakhavADiyA sudhI rahenArA che ane anueka kame naraka gati, tiryaMca gati, manuSya gati ane deva gatine Apa nArA che. he rAjana ! A pramANe seLa kaSAye AdarapUrvaka karavAthI - dIrdhakALa paryata du:khane ApanAra thAya che ane svAbhAvika rIte * karavAthI thoDA bhava sudhI duHkha Ape che. tethI te patitamAre te kaSAyo alpa mAtra paNa karavA lAyaka nathI. kAraNake ceDA paNa duSkRtanuM pariNAme bahu moTuM phaLa prApta thAya che. mitrAnaMda vigerene tenuM phaLa prApta thayuM che tevuM bIjAne paNa thAya che." * A pramANe sAMbhaLI rAjAe munine pUchyuM ke -"he pUjya muni ! mitrAnaMda vigere keNa hatA ? ane teoe thaDA kaSAyathI paNa atyaMta mAThuM phaLa zI rIte meLavyuM? te kRpA karIne kaho." tyAre svayaMprabha muni belyA ke -"he rAjana ! te mitrAnaMdanI kathA tame sAvadhAnapaNe sAMbhaLo." ema kahI amRta jevI madhura vANIe karIne munie te kathA kahevA mAMDI- mitrAnaMdane amaradattanI kathA Aja bharatakSetramAM moTI samRddhie karIne devanagarInA jevuM ane pRthvI para prasiddha aratilaka nAmanuM nagara che. temAM makaradhvaja nAme rAjA rAjya karato hate. tene madanasenA nAmanI patnI hatI. tenI kukSithI utpanna thayelo ane padmasarovaranA svamathI sUcavele pakesara nAmano temane putra hatA. ekadA madanasenA rANI rAjAnA mastakanA kezane oLatI hatI tevAmAM teNue eka paLI joI rAjAne kahyuM ke-"he svAmI! dUta Avyo che." te sAMbhaLI rAjA vyAkuLa citte cotarapha jevA lAgyo, paraMtu kyAMI dUtane je nahIM, tyAre priyAne pUchayuM ke-"he priyA ! dUta kyAM che?" teNIe 1 kaI jagyAe khaMjana kahela che eTale gADAMnI maLI jevo samajo. 2 sapheta vALa. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra rAjAne kaheta keza batAvIne kahyuM ke-"dharmarAjAe jarAnuM sAgamana jaNAvavA mATe A paLInA miSathI dUta mokalyA che, mATe have dharmakutya kare." A pramANenAM rANInAM vacana sAMbhaLI vismaya pAmelo rAjA vicAravA lAgyuM ke -"mArA pUrvajoe paLI dekhyA pahelAMja dharmanI sevA karI che (cAritra lIdhuM che), huM te haju sudhI kAMI karI zakyo nathI, tethI rAjyamAM lubdha thayelA ane pUrvajonI rItine vicheda karanArA mane dhikkAra che. huM te haju viSayamAM Asakta chuM, teTalAmAMja jarAvasthA AvI pahoMcI." A pramANe ciMtAtura thayelA patine joI tenA abhiprAyane nahIM jANatI rANe hasatAM hasatAM ja bolI ke--"he nAtha ! je tame vRddhAvasthAthI lajajA pAmatA ho te huM nagaramAM uphleSaNa karAvuM ke je kaI rAjAne vRddha kaheze te akALe ja yamarAjane ghera jaze." A pramANe rANIe kahyuM tyAre rAjA be ke - "he priyA ! AvuM viveka vinAnuM vacana kema bole che? kharekhara amArI jevAne te jarAvasthA maMDanarUpa che. tevI jarAthI mane zAmATe lajajA Ave ?" AvuM rAjAnuM vacana sAMbhaLI rANI belI ke-"he nAtha ! tyAre tame paLI jaIne zyAma mukhavALA kema thayA? " rAjAe paLI jevAthI pitAne vairAgya utpanna thaye ane tethI mukha udAsIna vRttivALuM thayuM ema kahyuM. tyArapachI rAjAe pitAnA putrane rAjya upara sthApana karI priyA sahita tApasI dIkSA grahaNa karI ane vanane Azraya karyo. vrata grahaNa karatI vakhate rANuM gupta garbhavALI hatI, tethI te vAta keAInA jANavAmAM AvI nahIM. anukrame garbha vRddhi pAmyo, tyAre rAjAe "A zuM ?' ema pUchyuM. te sAMbhaLI teNue rAjA ane kuLapatinI pAse sarva vRttAMta yathArtha kahI batAvyuM. pachI tApasIoe pAlana karAtI teNIe pUrNa samaye zubha lakSathavA putra prasa. prasUti avasthAmAM apathya AhAra karavAthI devage teNInA zarIramAM bhayaMkara vyAdhi utpanna thaye. tapovanamAM auSadha ane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. pathyanuM sAdhana joIe tevA prakAranuM hotuM nathI, tethI sarve tApase vicAramAM paDyA ke--mAtA vinA gRhasthAzramIonA bALakanuM paNa pAlana duSkara che, te A bALakanI mAtA marI jaze. te pachI A bALakanuM tapasvIothI zI rIte pAlana karAze ?" A pramANe teo ciMtA karatA hatA, teTalAmAM ujayinIne rahIza devadhara nAmane vaNika vyApArane mATe bhamate bhamate tyAM Ave. te tApasane bhakta hovAthI tApasane vaMdana karavA tapovanamAM AvyA. te vakhate teNe sarva tapasvIone ciMtAtura joI ciMtAnuM kAraNa pUchyuM. tyAre kuLapati belyA ke -"he devadhara ! je amArA du:khathI tuM duHkhI thate he to A bALakane grahaNa kara." te sAMbhaLI teNe kuLapatinuM vacana aMgIkAra karyuM. tApasoe tene te bALaka Ape, te laI teNe pitAnI devasenA nAmanI bhAryA je sAthe AvelI hatI tene Ape. tene eka putrI thayelI hatI, te paNa nAnI ja hatI, eTale vadhAre anukULatA thaI. ahIM madanasenA rANIne putrane sAre sthAne gayelo joI manamAM samAdhi thaI. anukrame reganI vyathAthI te maraNa pAmI. devadhara zreSTIe pitAne ghera jaI mahatsavapUrvaka te putranuM amaradatta nAma pAyuM, ane putrInuM surasuMdarI nAma pADyuM. te vakhate lokomAM vAta prasarI ke-devagharanI bhAryAe yugala prasavuM jaNAya che. " have te uyinI nagarImAMja mitrazrInI kukSithI utpanna thayela. sAgara zreSThIno putra je mitrAnaMda hatuM te amaradattane mitra thaye. be lecananI jema te banene paraspara gADha prIti thaI. ekadA varSo tumAM te bane mitro kSiprA nadIne kAMThe vaTavRkSanI samIpe meI DAMDIe ramatA hatA. temAM amarada moI uDADI te daivayoge vaTavRkSa upara laTakAvelA koI coranA mRtakanA mukhamAM jaIne paDI. te joI mitrAnaMda hasIne be -ahe mitra ! A moTuM Azcarya te. je. tArI meI mRtakanA mukhamAM jaIne paDI che." te sAMbhaLI jANe kopa pAmyuM hoya tema te mRtaka behyuM ke-"he mitrAnaMda ! tuM , P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. paNuM AvI ja rIte Aja vRkSa upara baMdhAIza ane tArA mukhamAM paNu meI paDaze." AvuM tenuM vacana sAMbhaLI mRtyuthI bhaya pAmela mitrAnaMda krIDAmAM utsAha rahita manavALo thaI gayo, tethI te bolyA. ke "A meI zabanA mukhamAM paDavAthI apavitra thaI tethI A. kriIDAe karIne saryuM. " tyAre amaradatta be ke -"mArI pAse bIjI meI che tevaDe ApaNe ramIe." Ama kahyA chatAM mitrAnaMda krIDAthI vimukha ja rahyo, eTale te bane mitro ghera gayA. bIje divase AnaMda rahita ane zyAma mukhavALA mitrAnaMdane joi amaradase tene pUchyuM ke-"he mitrAnaMda ! tArA du:khanuM kAraNa zuM che ? te kahe." A pramANe ati AgrahathI teNe pUchayuM tyAre mitrAnaMde mRtakanA vacananuM vRttAMta potAnA mitrane kahI batAvyuM, kemake mitrathI kAMI paNa gupta hoya nahIM. te sAMbhaLI amaradatte kahyuM--" he mitra! mRtaka kadi bele nahIM, tethI kharekhara te kaI vyaMtaranuM vacana saMbhave che, paraMtu te viSe kAMI cokkasa kahI zakAya nahIM. " pharIthI amaradatte tene pUchayuM ke-"he mitra! te vacana tane satya lAge che, asatya lAge che ke hAsya mAtra jaNAya che ?" tyAre mitrAnaMda be ke -"mane to te "satyaja lAge che." tyAre amaradatta bolyo ke-"kadi tema hoya to paNa purUSe devane anyathA karavA mATe purUSArtha karavo yogya che. " mitrAnaMda -" jyAM daivane AdhIna vAta hoya tyAM purUSArtha zuM kare?" tyAre amaradatte tene kahyuM ke-"he mitra ! zuM teM sAMbhaLyuM nathI ke jJAnagarbha nAmanA maMtrIne nimittiyAe kahelI jIvitane aMta karanArI Apatti purU . SArthathI nivRtta thaI gaI hatI." mitrAnaMde pUchayuM--" jJAnagarbha maMtrI keNa hatA? ane teNe zI rIte Apattine oLaMgI hatI te kahe." tyAre amaradatte tenI pAse tenI A pramANe kathA kahI- jJAnagarbha maMtrInI kathA. Aja bharatakSetramAM dhana dhAnyathI paripUrNa caMpA nAmanI nagarI che. temAM jitazatru nAme rAjA rAjya karate hato. tene prasa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 73 tRtIya prastAva. tratAnuM pAtra ane sarva rAjyanI ciMtA karanAra jJAnagarbha nAme maMtrI hatA. te maMtrIne guNAvaLI nAmanI bhAryA hatI. tenI kukSithI utpanna thayela ane advitIya svarUpavALe subuddhi nAmane temane putra hate. ekadA jitazatru rAjA samagra maMtrIo ane sAmaMta vigere sahita sabhAmAM beThe hatuM te vakhate aSTAMga nimittane jANanAra koI naimittika pratihAra dvArA rAjAnI rajA meLavI sabhAmAM Avyo ane rAjAne AzIrvAda ApI zreSTha Asana para beThA. te vakhate rAjAe tene pUchayuM ke-" he nimittA ! tane keTaluM jJAna che ? " te bolyo-" he rAjan ! huM nimittanA prabhAvathI lAbha alAbha, jIvita maraNa, gamana Agamana ane sukha duHkha vigere sarva jANuM chuM.tyAre rAjAe kahyuM ke-"A mArA parivAramAM koInuM kAMI paNa AzcaryakAraka thavAnuM hoya te kahe." te sAMbhaLI nimitta belyo ke-"tamArA A jJAnagabha maMtrIne kuTuMba sahita maraNuta kaSTa paMdara divasanI aMdara prApta thaze ema huM jouM chuM." te sAMbhaLI rAjA ane samagra rAjalaka kheda pAmyA. pachI duHkhathI pIDAyelA maMtrIe te nimittiyAne sAthe laI pitAne ghera jaI ekAMtamAM tene pUchayuM ke-"he bhadra! kaI rIte mArUM kaSTa tuM jue che?" teNe javAba Ape ke "tamArA moTA putranA nimitte tamane Apatti thaze ema mArA jANavAmAM AvyuM che." te sAMbhaLI maMtrIe tene satkAra karI tene vidAya karyo. pachI maMtrIe putrane kahyuM ke--"he vatsa! je tuM mArI AjJA mAne te ApaNA upara AvavAnI jIvitane aMta karanArI Apatti ApaNe tarI jaIe." te sAMbhaLI vinayathI namra thaI putra bolyA ke---"he pitAjI! tame je kAMI kArya kaheze te huM karIza." pachI maMtrIe purUSa samAya teTalI mATI eka peTI } maMgAvI, tenI aMdara pANI ane bhojana sahita putrane nAMkhI tene ! ATha tALAMe vAsI te peTI rAjAne ApIne kahyuM ke-" he rAjana ! A mArUM sarvasva che, tenuM Ape yatnathI rakSaNa karavuM." 10 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 zrI zAMtinAtha caritra. te sAMbhaLI rAjA -"he maMtrI ! piTImAM mUkeluM dhana tArI IcchA pramANe dharmakAryamAM vAparI nAMkha, tArA vinA huM dhanane zuM karUM?" tyAre saciva be ke "he svAmina ! sevakano eja dharma che ke prANAMtane prasaMge paNa teNe svAmInI vaMcanA na karavI. A pramANe tene Agraha thavAthI rAjAe te peTI ke gupta sthAnamAM mUkAvI. tyArapachI maMtrIe jinamaMdiramAM aSTAblikA urksava prAraMbhya zrIsaMghanI pUjA karI, dIna hIna janane dAna ApyuM, ane amArInI AgheSaNa karAvI, pote gharamAM zAMtipATha karavA lAgyA. tathA zastradhArI ane bakhtara paherIne taiyAra thayelA subhaTe ane hAthI gheDA vigere gharanI tarapha rAkhIne maMtrIe gharanI rakSA karAvI. pachI pite gRhacaityamAM besI dharmadhyAna karavA lAgyA. ema karatAM paMdarame divasa AvyA, tyAre rAjAnA aMtaHpuramAM evI vANuM pragaTa thaI / \ ke -"he leke ! deDe, deDe, A subuddhi nAmane maMtrIputra 0 rAjaputrIne veNudaMDa chedI nAsI jAya che." AvuM vacana sAMbhaLI rAjAe ekadama krodhamAM AvI jaI vicAryuM ke-"te duSTa maMtrIputranuM atyaMta sanmAna karyuM tethI teNe AvuM kara karma karyuM lAge che." ema vicArI rAjAe sabhA samakSa koTavALane AjJA karI ke--"A maMtrIputranA aparAdhane lIdhe kuTuMba sahita maMtrIne haNI nAkho, tenA karma karane paNa jIvate rAkhaze nahIM, kAraNake tenA putre meTe aparAdha karyo che. A pramANe kahI rAjAe maMtrIne ghera sinya kahyuM. te vakhate pradhAnanA subhaTee te sainyane remyuM. A sarva samAcAra dhyAnamAM beThelA maMtrIe potAnA mANasanA mukhethI sAMbhaLyA. teja vakhate maMtrIe bahAra jaIne potAnA subhaTane yuddha karatA - aTakAvI rAjAnA sainikone kahyuM ke-"he subhaTo ! mane eka vAra rAjAnI pAse laI jAo." tyAre teoe tema karyuM. maMtrIne joI kepathI rAjA vimukha thaye. pharIthI maMtrIe rAjAnI sanmukha jaI namaskAra karI vinaMti karI ke-"he svAmina ! ApanI pAse meM je peTI mUkI che te juo. tenI aMdaranI vastu laIne pachI Apane je rUce te karajo." te sAMbhaLI rAjA -"are! zuM Ave P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva 75 ugra aparAdha karI mane dhana ApI saMteSa pamADavA tuM Icche che?" bAre maMtrIe kahyuM-"mArA prANe paNa Apane ja AdhIna che; paraMtu ekavAra te peTI te juo." A pramANenA tenA AgrahathI rAjAe te peTInAM sarva tALAM ughADyAM. tenI aMdara maMtrIne putra subuddhi hato, tenA jamaNA hAthamAM zastra hatuM, DAbA hAthamAM veNadaMDa hato ane tenA bane paga bAMdhelA hatA. AvI sthitivALA tene joI vismaya pAmelA rAjAe maMtrIne pUchayuM ke -"A zuM?" sacive kahyuM-"he rAjana ! huM kAMI paNa jANato nathI. Apaja jANe che. satya vAtane jANyA vinA mAre janmaparvatanA sevakane mULathIja ucacheda karavA Apa taiyAra thayA che. A peTI meM ApanI samakSa Apane ghera mUkI che, tenI aMdara jyAre AvuM thayuM tyAre temAM mAre ze aparAdha ?" te sAMbhaLI rAjA lajA pAmI che ke"he maMtrI ! mane AnuM rahasya kahe." maMtrI bolyo ke-"he svAmin ! kaI paNa roSa pAmelA vyaMtara vigere deve mAre putra nidoSa chatAM paNa tene deSa pragaTa karavA mATe Ama karyuM hoya ema saMbhave che. anyathA AvI rIte peTImAM gupta karelAnI AvI avasthA kema thAya?" te sAMbhaLI prasanna thaI rAjAe putra sahita sacivane satkAra karyo. pachI pharIthI rAjAe pUchayuM ke-"he maMtrI ! te A zI rIte jANyuM?" tyAre maMtrI be ke-"he rAja! te nimittiyAne pUchayuM hatuM ke "mAre kenAthI kaSTa thaze ?" tyAre teNe mane kahyuM hatuM ke "tamArA putrathI tamane kaSTa thaze." tethI meM tene lagate yatna karyo hate. have to zrI jinadharmanA prabhAvathI samagra vighanI zAMti thaI che." tyAra pachI rAjA ane maMtrI potapotAnA putrane potapotAne sthAne sthApana karI dIkSA laI duSkara tapa tapIne. 1. sadgati pAmyA. iti jJAnagarbha maMtrI kathA. he mitra! jema te maMtrIe parAkamathI ane yatnathI vipattine nAza karyo, teja rIte ApaNe paNa karazuM. tuM khedano tyAga kara." P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 1. zrI zAMtinAtha caritra. A pramANe teNe kahyuM tyAre mitrAnaMda be ke-"he mitra ! tuM kahe ke ApaNe zuM karavuM ? " amaradane kahyuM " A ApaNuM sthAna cheDIne ApaNe dezAMtaramAM javuM." te sAMbhaLI mitrAnaMde mitranA cittanI parIkSA karavAnA hetuthI kahyuM ke--" bahAragAma javuM tArAthI banI zakaze nahIM. tAruM zarIra ati kemaLa che. ane kaheluM mAruM kaI te keTaleka kALe thaze, paraMtu kamaLatAne lIdhe dezataranA phlezathI tArUM maraNa to vaheluM thavAno saMbhava utpanna thaze." te sAMbhaLI amaradatta belya-"he mitra! game tema thAya paNa sukha athavA duHkha mAre tArI sAthe ja bhegavavAnuM che." A pramANe kahe vAthI te banne paraspara ekacittavALA thayA. tyAra pachI teo saMketa karIne gharathI nIkaLI anukame pATalIpura nagaramAM gayA. te nagaranI bahAra naMdanavana jevA manahara udyAnamAM uMcA prakAra (gaDha) thI vIMTAyele ane davAonI zreNithI zobhate eka manehara prAsAda je. tyAM ane mitro Azcarya pAmI pAse rahelI vAvanA jaLamAM hAtha, paga ane mukha vigere dhaMI prAsAdanI aMdara jaI tenI suMdaratA jevA lAgyA. tyAM amaradatte eka suMdara putaLI I; te rUpa ane lAvaNya karIne sAkSAt devAMganA jevI ja hatI. tene joI amaradatta jANe citramAM AlekhAyeluM hoya tema sthira thaI gayo ane sudhA, tRSA tathA zramane paNa bhUlI gaye. teTalAmAM madhyAnha samaya thatAM mitrAnaMde kahyuM "he baMdhu ! cAle, ApaNe nagaramAM jaIe, meDuiM thAya che." te sAMbhaLI te -"he mitra! eka kSaNa vAra rAha je, ke jethI A putaLIne huM saMpUrNapaNe joI lauM." A pramANe tenA kahevAthI kSaNa vAra rahI pharIthI mitrAnaMde kahyuM-"he priya mitra! have ApaNe nagaramAM jaIe ane kaI ThekANe sthiratA karIne bhojanAdika karIe. pachI vaLI pharIne ahIM AvazuM." te sAMbhaLI amaradatta belyo ke-"je huM A sthAnathI cAlIza te jarUra mAruM mRtyuja thaze." te sAMbhaLI mitrAnaMda belyo"he mitra ! A paththaranI ghaDelI putaLI upara tAro Avaze rAga ? jo tAre strI vilAsanI IcchA haze te nagaramAM jaIjana karIne tArI, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. IcchA tuM pUrNa karaje." A pramANe vAraMvAra kahyA chatAM paNa jyAre teNe tenuM paDakhuM mUkayuM nahIM, tyAre mitrAnaMda kodhamAM AvI atyaMta mATe svare rUdana karavA lAgyuM. te vakhate amaradatta paNa rovA lAgyo, paraMtu teNe te sthAna mUkyuM nahIM. tevAmAM tyAM te prAsAdane karAvanAra ratnasAra nAmane zreSThI AvyuM. teNe temane kahyuM ke-"are! tame strInI jema kema rUdana kare che?" te sAMbhaLI mitrAnaMde pitA samAna te zreNInI pAse pitAne sarva vRttAMta prathamathI kahI batAvI potAnA mitranI AvI ceSTA nivedana karI. te sAMbhaLI te zreSThIe paNa tene atyaMta bedha pamADyo-samajAvyo, te paNa jyAre teNe te putaLI upara rAga na mUkyo tyAre zreSThI kheda pAmI vicAra karavA lAgyA ke "je paththaranI banAvelI nArI paNa mananuM haraNa kare che, to - sAcI strInI zI vAta karavI?" kahyuM che ke - tAvanmaunI yatirjJAnI, sutapasvI jitendriyH| thovana pitAM i-moja jAti puruSa ? .-- * " purUSa jyAM sudhI strIne daSTigocara thayo na hoya arthAta jyAM sudhI purUSa strIne joI na hoya tyAM sudhI ja te mauna vratavALo jJAnI, tapasvI ke jiteMdriya rahI zake che.' A pramANe te zreSThI vicAra karate hate teTalAmAM tene mitrAnaMde pUchayuM ke-"he tAta! A viSama kAryamAM have mAre zo upAya kara ?" Ane uttara ApatAM jyAre te zreSThIne paNa kAMI upAya sU nahIM tyAre pharIthI mitrAnaMde tene kahyuM ke-"he zreNI ! jeNe A putaLI ghaDI che te sutradhArane je huM jANuM te AnI IcchA pUrNa karUM." tyAre zreSThI bolyA-"kekaNa dezamAM sopAraka nAmanA nagaramAM zUra nAmano sUtradhAra che teNe A putaLI ghaDI che. A hakIkata A prAsAda meM karAvyuM che tethI huM jANuM chuM." vaLI pharIthI zreNIe kahyuM "A hakIkta sAMbhaLIne teM je vicAra dhAryo hoya te mane kahe." tyAre mitrAnaMda be ke -"he zreNI ! je tame mArA mitrane sAcave te huM sopAraka jaI te sUtradhArane pUchuM ke A P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. putaLI teNe potAnI buddhithI ghaDI che ke koInuM rUpa joI tene anusAre ghaDI che? te samAcAra jANyA pachI je kaIne joIne ghaDI haze to mArA mitranI IcchA pUrNa thaze. huM tene mATe prayatna karIza." te sAMbhaLI zreSThIe amaradattane sAcavavAnuM aMgIkAra karyuM. tyAre amaradatta be ke-" he mitra! je huM tane kaSTa paDayuM jANuza te teja vakhate mArA prANa cAlyA jaze." mitrAnaMde kahyuM1 "he mitra ! huM be mAsa sudhI mAM na AvuM te tAre jANavuM ke mAro mitra hayAta nathI. " . - A pramANe tene muzkelIthI baMdha pamADI-samajAvI zreSThIne tenI bhalAmaNa karI mitrAnaMda akhaMDa pramANe cAlato anakame pArakapure pahoMpe. tyAM potAnI mudrikA vecI regyatA pramANe vastrAdi veSa grahaNa karI hAthamAM tAMbulAdika laI sUtradhArane ghera gaye. teNe paNa tene lakSmIvAnuM jANI ghaNI baradAsta karI. pachI uttama Asana upara besADI sUtradhAre tene AvavAnuM kAraNa pUchyuM. tyAre mitrAnaMde kahyuM ke -"he bhadra! mAre tamArI pAse eka prAsAda karAvavo che; paraMtu tamArI kaLAnI kaI pratikRti hoya tame kaI jagyAe prAsAda bAMdhe hoya to te dekhADe." tyAre sUtradhAra belyA"he zeTha! pATalIpura nagaranI bahAra udyAnamAM je prAsAda che te mAro karela che. te tame je che ke nahIM ?" mitrAnaMde kahyuM-- "hA. te meM hAlamAMja joyo che, paraMtu te prAsAdamAM amuka ThekANe je putaLI che te koInuM rUpa joIne karelI che? ke mAtra tamArI kaLAkuzaLatAthIja karelI che?" sUtradhAre javAba Ape ke -"avaMtI nagarImAM mahAna rAjAne ratanamaMjarI nAmanI putrI che, tenuM rUpa joIne te karelI che." A pramANe sAMbhaLI teNe sUtradhArane kahyuM ke-- ThIka che. tyAre huM sAre divasa pUchIne prAsAda karAvavA nimitte tamane bolAvavA AvIza." ema kahI te bajAramAM gayA. tyAM uttama vastro je pote lIdhA hatAM te pAchA vecI nAMkhI zaMbalanI 1 sAmagrI taiyAra karI niraMtaranA prayANavaDe te anukrame eka divase saMdhyA samaye ujjayinI (avaMtI) nagarIe pahoMce. 1 bhAtAnI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. ujjayinInA daravAjAmAM nagaradevInA maMdiramAM jaIne mitrAnaMda beThe che, teTalAmAM nagarInI aMdara thatI uSaNA teNe A pramANe sAMbhaLI ke-"je kaI purUSa rAtrinA cAre pahora A zabanuM rakSaNa karaze tene izvara nAmane zreSThI eka hajAra sonAmahoro Apaze." te sAMbhaLI mitrAnaMde pAse rahelA eka pratihArane pUchyuM ke -"eka che rAtrine mATe A zreSThI ATaluM badhuM dhana Ape che tenuM zuM kAraNa?" che dvArapALe javAba Ape ke " he bhadra ! A nagarImAM hAla marakI pravatI che. zreSThIne ghera marakInA doSathI koI marI gayela che. tenuM A mRtaka che, tene bahAra laI jatAM pahelAM sUrya asta pApe. tethI naga- 2 rInA daravAjA baMdha thayA. have AkhI rAtri sudhI te marakIthI haNayelA zabanuM rakSaNa karavA koI samartha nathI. tethI karIne tenA rakSaNa nimitta zeTha ghaNuM dhana ApavAnuM kahe che." te sAMbhaLI mitrAnaMde vicAryuM ke-"dhanarahita mANasane kAryasiddhi thatI nathI, mATe A sAhasa svIkArI dravya meLavavuM." Ama vicArI sAhasa dhAraNa karI dhananA lobhathI mitrAnaMde te mRtakanuM rakSaNa karavAnuM aMgIkAra karyuM. IzvarazreSThI mitrAnaMdane adhuM dhana ApI te mRtaka saMpI bAkInuM dhana prabhAte ApIza ema kahI pitAne ghera gayo. mitrAnaMda te mRtakane laI rAtrimAM sAvadhAnapaNe tenuM rakSaNa karavA lAgyo. madhya rAtrIe zAkinI, bhUta, vetALa vigere pragaTa thayA, ane aneka prakAranA upasarga karavA lAgyA. paraMtu dhIratAthI teNe te sarva sahana karI rAtri nirgamana karI ane zabanuM rakSaNa karyuM. pachI prabhAte tenA svajanoe AvI te zaba smazAnamAM laI jaI tene agnisaMskAra karyo. bAkInuM dhana mitrAnaMde mAgyuM, paNa Izvara zeThe ApyuM nahIM. tyAre mitrAnaMde kahyuM ke -"je ahIM mahAsena nyAyI. rAjA che te mArUM dhana mane maLazeja." A pramANe kahI te bajAramAM garyo. tyAM so sonAmahora kharacI uttama vastro kharIda karI udAra veSa paherI vasaMtatilakA nAmanI vezyAne ghera gaye. tene joI teNIe ubhI thaI tene satkAra karyo. te vakhate mitrAnaMde teNIne cAra sonAmahore ApI. tenI ATalI badhI udAratAthI akkA harSita P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 zrI zAMtinAtha caritra thaI, ane potAnI putrIne kahyuM ke -" A purUSane tAre sArI rIte vaza karo. kAraNa ke teNe eka vakhatanuM paNa ghaNuM dhana ApyuM che. vadhAre zuM kahuM? A purUSa kalpavRkSa samAna jaNAya che." te sAMbhaLI teNIe jAte ja mitrAnaMdane snAnAdika karAvyuM. pachI sAMyakALe apUrva zAne viSe uttama zaNagAra sajI rUpalakSmIvaDe devAMganA jevI te vasaMtatilakA viSayamAM lAlasAvALI thaI mitrAnaMdanI pAse AvI, ane hAvabhAvapUrvaka madhura vANuM belavA lAgI. te vakhate mitrAnaMde manamAM vicAryuM ke -"viSayamAM lubdha thayelA prANIone kharekhara kAryasiddhi thatI nathI." mATe mAre AmAM lalacAvuM ghaTita nathI. ema dhArI teNe tene kahyuM ke-"he bhaddemAre kAMIka smaraNa (dhyAna) karavuM che, tethI eka pATale lAva." tarataja teNIe eka suvarNamaya pATalo lAvI Ape. tenA upara daDha padmAsanavALI vastravaDe citarapha zarIrane DhAMkI dharta paNuM dhAraNa karIne te beThe. A rIte prathama pahAra gaye, eTale vezyAe viSayabhoga mATe tenI prArthanA karI, paraMtu te kAMI paNa bolyA ja nahIM, yegInI jema mana karI dhyAnamAMja rahyo. A pramANe AkhI rAtri teNe dhyAnamAMja gALI. prAtaHkALa thayo tyAre te ubhe thai dehaciMtAne mATe gayo. tyArapachI te guNikAe rAtrinuM samagra svarUpa akkAnI pAse kahyuM. tyAre te kaTrinI bolI ke -"te jema kare tema karavA de. tAre te yuktipUrvaka tenI sevA bajAvavI." te sAMbhaLI teNue temaja karyuM. bIjI rAtri paNumitrAnaMde teja pramANe nirgamana karI. te jANe kuTTinoe krodha pAmI mitrAnaMdane ThapakApUrvaka kahyuM ke-"he bhadra! A mArI putrI rAjakumArane paNa durlabha che, tenI tuM viDaM. banA kare che tenuM zuM kAraNa?" tyAre mitrAnaMda bolyo ke - ja he mAtA ! samaya Ave huM sarva gya karIza, paraMtu mane eka vAta kaho ke tamAre rAjamaMdiramAM praveza che ke nahIM ? " tyAre te bolI-" A mArI putrI rAjAnA cAmarane dhAraNa karanArI che, tethI huM paNa rAtridivasa rAjamaMdiramAM IcchA pramANe jAuM AvuM chuM. mAre javAmAM kAMI paNa pratibaMdha nathI." te sAMbhaLI mitrAnaMde P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. pharIthI kahyuM ke-"he mAtA ! tyAre tame rAjAnI putrI ratnamaMjarIne oLakho cho?" te bolI -"te te mArI putrInI sakhIja che." mitrAnaMde kahyuM- he akkA ! tyAre tamAre tenI pAse A pramANe kahevuM ke- he bhadre ! lekamAM gavAtA je amaradattanA guNe sAMbhaLIne teM prItivALI thaI tenA para lekha mokalyo hato, te amaradattane mitra ahIM AvyA che." A pramANe kahevAnuM svIkArI akA rAjaputrInI pAse gaI. rAjaputrIe kahyuM ke-"he akkA ! Avo. kAMIka navI vAta kaho." tyAre te bolI ke -"he rAjaputrI ! Aje tamane tamArA vallabhanA samAcAra kahevA huM AvI chuM." te sAMbhaLI Azcarya pAmIne rAjaputrI bolI ke -"mAre vallabha keNa?" tyAre te akkAe mitrAnaMdanuM kaheluM sarva svarUpa teNIne nivedana karyuM. te sAMbhaLI rAjaputrIe vicAryuM ke -"hajI ! sudhI mAre te kaI paNa vallabha nathI, meM koInA para lekha paNa ! maka nathI, amaradattanuM nAma paNa meM sAMbhaLyuM nathI, paraMtu A kaI dhartano vilAsa saMbhave che. te paNa jeNe AvI phUTa racanA racI che, tene eka vAra najare te jouM." ema vicArI teNIe akkAne kahyuM ke-8 jeNe mArA vallabhanA samAcAra kahyA che, tene tAre Aje gokhane mAge ahIM lAvo." te sAMbhaLI manamAM harSa pAmatI akkAe rAjaputrIne kahelo vRttAMta mitrAnaMdane kahyo, tethI mitrAnaMda paNa harSa pAmyo. rAtrine samaya thaye tyAre akkA mitrAnaMdane rAjamahelanI pAse laI gaI, ane tene kahyuM ke -"he bhadra! A sAta killAothI vIMTAyele rAjamahela che, temAM peluM rAjakanyAnuM graha che. have je tArI zakti hoya te tuM tyAM jA. " te sAMbhaLI mitrAnaMde te akkAne rajA ApI. pite vAnaranI jema phALa mArI sAta gaDha oLaMgI rAjamahelamAM paiThe. te vakhate kuTTinIe tene sAta prakAra oLaMgate joI vicAryuM ke- A mahA vIrapurUSa jaNAya che, AnuM parAkrama aciMtya lAge che." ema vicAratI te potAne ghera 11 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82 zrI zAMtinAtha caritra. gaI. have jyAre mitrAnaMda rAjaputrInA mahela upara caDyo, tyAra tenI viracaryA joI Azcarya pAmelI rAjakanyA TI nidrAthI suI gaI. te vakhate te vIrapurUSa tene sutelI joI tenA hAthamAMthI rAjAnA nAmanA cinhavALuM kaDuM kADhI laI tenA jamaNu sAthaLamAM charIvaDe trizULanuM cinha karI jema gayo hato tema rAjamaMdiramAMthI pA che nIkaLI keIka devakuLamAM jaIne te tenA gayA pachI rAjaputrIe vicAryuM ke -" A caritravaDe A sAmAnya purUSa jaNAtA nathI. meM mUrkhAI karI ke jethI tene bolAvyuM paNa nahIM." A pramANe vicAra karatI te kanyA rAtrine aMte nidrAvaza thaI. * prAta:kALe pelA vIrapurUSe (mitrAnaMde ) uThI rAjamaMdiranA dvAramAM jaI moTA svare pikAra karyo ke " he anyAya ! anyAya !" te zabda rAjAe sAMbhaLe, tyAre pratihAra ekalI tene rAjasabhAmAM bolAvyuM. mitrAnaMde rAjasabhAmAM jaI rAjAne namaskAra karIne vijJapti karI ke "he svAmina ! pracaMDa pratApavALA tame rAjA chatAM paNa izvara zeThe mane paradezIne parAbhava pamADyo che." tyAre rAjAe pUchayuM ke teNe zuM karyuM che?" mitrAnaMda belyo-"he rAjan ! bhADAvaDe AkhI rAtrI zabanuM rakSaNa karavA mane rAkhI pAchaLathI devA kaheluM ardha dravya te zeThe mane ApyuM nathI." te sAMbhaLI krodha pAmelA rAjAe ArakSakane AjJA karI ke-- "ekadama jAo ane te duSTa vaNikane bAMdhIne lAve." A pramANe rAjA hukama kare che teTalAmAM te te vRttAMta jANuM Izvara zeTha piteja dravya laI rAjasabhAmAM Avyo ane te paradezIne pAMca senAmahero gaNI ApI. pachI te zreSThIe rAjAne kahyuM ke -"he deva! te vakhate zekAtura hovAne lIdhe tathA zabanA saMskAra vigeremAM vyagra hovAne lIdhe meM A paradezIne dhana ApyuM nahotuM. tyAra pachI traNa divasa lokAcAramAM gayA, tethI ApatAM vilaMba thayo che." Ama kahI rAjAne prasanna karI te potAne sthAne gayo. tyAra pachI rAjAe mitrAnaMdane zabanA rakSaNanI vAta pUchI, tyAre teNe kahyuM ke" he rAjana ! je te vAta sAMbhaLavAnuM Apane ketuka hoya to P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva sAvadhAna thaIne sAMbhaLo. dhananA lebhathI zabanA rakSaNane aMgIkAra karI hAthamAM charI rAkhIne nidrA rahita sAvadhAnapaNe huM zabanI pAse beThe hatA, teTalAmAM rAtrinA pahele pahore mahA ugra zIyALane zabda pragaTa thayA ane tarata ja mArI tarapha pILA rUMvADAvALA zIyALe meM joyA, te paNa huM kSebha pApe nahIM. tyArapachI bIje paeAre ati bhayaMkara ane zyAma varNavALA rAkSase pragaTa thaI kilakila zabda karavA lAgyA, te paNa mArA sattavathI nAzI gayA. pachI trIje prahare re dAsa ! tuM kayAM jaIza?" ema bolatI hAthamAM zastrane dhAraNa karatI zAkInIe meM joI. te paNa mArA haiyethI nAzI gaI. tyArapachI rAtrine cothe pahore he rAjana ! divya vastrane dhAraNa karatI, vividha AbhUSaNothI zobhatI, devAMganA jevA rUpavALI chuTA kezavALI, bhayaMkara mukhavALI, hAthamAM katrikAne dhAraNa karatI tathA bhayane utpanna karatI koI strI mArI pAse AvI, ane "he duSTa !! tane hamaNAja kSaya pamADuM chuM.' ema te bolavA lAgI. tene joI meM cittamAM vicAryuM ke "je marakI kahevAya che teja A jaNAya che." ema vicArI he rAjana ! tarataja meM mArA DAbA hAthe tene pakaDI, ane jamaNA hAthamAMnI charI uMcI karI. eTale mAro hAtha maraDIne te javA lAgI, tyAre nAsatAM nAsatAM tenA jamaNA sAthaLamAM meM charInA carakA karyA ane kheMcAkheMcamAM tenA hAthanuM kaDuM mArA hAthamAM rahI gayuM. eTalAmAM te sUryodaya thaye." A pramANe Azcarya utpanna karanArI tenI hakIkata sAMbhaLI rAjAe mitrAnaMdane kahyuM ke-"he vIra purUSa! te te marakInA hAthamAMthI kaDuM grahaNa karyuM te mane dekhADa." te sAMbhaLI tarataja teNe pitAnA presane cheDe bAMdheluM te kaDuM kADhIne rAjAnA hAthamAM ApyuM. rAjAe te kahuM potAnA nAmavALuM joI vicAryuM ke -"zuM mArI putrI ja marakI che? kAraNa ke A AbhUSaNe tenuM ja che." ema vicArI dehaciMtAnA miSathI rAjA tyAMthI ubhe thaI kanyAnA mahelamAM gayA. tyAM kanyAne sutelI joI, tene DAbo hAtha kaDA rahita che, tathA sAthaLa upara traNane ThekANe pATo bAMdhe che. te sarva joI rAjA jANe vAthI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra.. haNAye hoya te duHkhI thaye. teNe vicAryuM ke--"aho ! mAre nirmaLa vaMza A duSTa kanyAe kalaMkita karyo. have koI paNa upAyathI Ane ekadama nigraha kare yukta che, nahIM to A samagra nagarInA lakane mArI nAMkhaze." Ama vicArI te pAchA sabhAmAM AvyuM, ane mitrAnaMdane pUchayuM ke -"he bhadra! teM mRtakanuM je rakSaNa karyuM te kevaLa sAhasathI ja karyuM ke kAMI maMtrazakti paNa tArI pAse che ?" teNe javAba Ape ke-"he rAjana! kuLakamathI AvelA maMtra paNa mArI pAse che." te sAMbhaLI rAjAe te sabhAsthAne manuSya rahite karI ekAMtamAM mitrAnaMdane kahyuM ke -"he bhadra ! mArI ja putrI marakI che ema jaNAya che, temAM kAMI saMdeha rahetuM nathI. tethI tuM tArI maMtrazaktithI tenonigraha kara." tyAre mitrAnaMda belyA he deva! A asaMbhavita che. ApanA kuLamAM utpanna thayelI kanyA tuM marakI kema hoya?" tyAre rAjAe kahyuM -"he bhadra! temAM asaMbhavita zuM che? meghathI utpanna thayelI vIjaLI zuM prANane nAza karanArI nathI thatI?" tyAre mitrAnaMda pharIthI be -"he rAjana ! to mane te kanyA dekhADe, ke jethI te mAre sAdhya che ke asAdhya che tenI huM daSTithIja khAtrI karUM." rAjAe kahyuM-"jA, tyAM jaIne tuM je." rAjAnA AdezathI te rAjaputrInA mahelamAM gayo. te vakhate kumArI suIne jAgI hatI. tene Avate jaI teNIe vicAryuM ke teja A purUSa jaNAya che ke jeNe mArUM kaDuM haraNa karyuM che ane mArA sAthaLamAM charIne prahAra karyo che. paraMtu atyAre A ni:zaMkapaNe ahIM Ave che, jethI jaNAya che ke te rAjAnI AjJAthI ja Ave che." ema vicArI teNIe tene Asana ApyuM. tenA upara besIne te belyo ke-"he bhadre ! meM tane marakInuM moTuM kalaMka ApyuM che, tethI Aje rAjA tane mAre svAdhIna karaze; tethI je tArI icchA hoya te tane huM mAre sthAne laI jauM, ane amaradattane meLavI ApuM. chatAM tene rucatuM na hoya te ATaluM thayAM chatAM paNa tane kalaMka rahita karI cAlyo jAuM." te sAMbhaLI tenA guNa thI raMjIta thayelI kanyAe vicAra karyo ke-" ahe ! A purUSa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ 85. tRtIya prastAva. mArA upara akRtrima prema rAkhe che tethI mAre duHkha aMgIkAra karIne paNa Aneja Azraya le gyA che. rAjyane lAbha te sulabha che, paraMtu AvA sanehI mANasa maLavA durlabha che." ema vicArI te bolI ke-"he bhAgyavAn ! mArA prANa paNa tamAre AdhIna che. huM tamArI sAthe AvavA taiyAra chuM. zuM tame A nathI sAMbhaLyuM ke aMdho nariMdacittaM, varasANAM pANiyaM ca mahilA ya / tatto gacchaMti phuDaM, jatto dhuttehi nijjati // 1 // "aMdha mANasa, rAjAnuM citta, varasAdanuM pANuM ane strI ATalA jaNa jyAM dhUrtI (preraka) laI jAya tyAM ja jAya che." te sAMbhaLI pitAnA manoratha saphaLa thayAM jANI mitrAnaMde rAjakanyAne kahyuM ke -"he bhadra! jyAre huM tArA mastaka para sarasavanA dANuM nAMkhuM tyAre tAre kuMphADA mAravA." teNue te aMgIkAra karyuM. tyArapachI te rAjAnI pAse AvI bolyA ke-"he rAjana ! te marakIne huM sAdhI zakIza, paraMtu eka zIvra gativALe azva taiyAra rAkhaje ke jethI tenA para marakIne caDAvI rAtrimAM ja tamArA dezanI bahAra tene huM laI jaI zakuM. je kadAca mArgamAM sUryodaya thaze te te tyAM ja raheze." te sAMbhaLI bhayabhIta thayelA rAjAe vAyu sarakhA vegavALI mane bhISTa nAmanI jAtivaMta vaDavA (gheDI) taiyAra karAvI tene seMpI. tyArapachI saMdhyA samaye rAjaputrIne kezathI pakaDIne rAjAnA hukamathI rAjasevakoe mitrAnaMdane seMpI. te vakhate teNe tenA para sarasava chAMTyA, eTale te kuMphADA mAravA lAgI. mitrAnaMde tene gADha svare hAMkI, tyAre te zAMta thaI. pachI teNIne te vaDavA upara besADI AgaLa karIne pote tenI pAchaLa cAlyA. rAjA paNa daravAjA sudhI tene vaLAvI pitAnA mahelamAM gayA. tyArapachI mArgamAM jatAM rAjakanyAe mitrAnaMdane kahyuM ke" he suMdara ! tame paNa A vaDavA upara besI jAo. AvuM sAruM vAhana chatAM zA mATe tamAre page cAlavuM joIe ? " te sAMbhaLI mitrAnaMda be --" jyAM sudhI A rAjyanI sImA ullaMghana P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. thAya tyAM sudhI huM page cAlIza. " A pramANe tenA kahevAthI kSaNavAra pachI pharIthI te bolI ke -"he bhadra ! have amArA dezanI sImA paNa ApaNe oLaMgI gayA chIe. have tame vaDavA upara caDe." tyAre te be ke -"he bhadre ! nahIM besavAmAM kAMIka kAraNa che." teNIe pUchyuM--"zuM kAraNa che?" te be -- he suMdarI ! huM tane mAre mATe laI jatuM nathI, paraMtu mArA mitra amaradattane mATe laI jAuM chuM." ema kahI teNe teNIne mitrane samagra vRttAMta kahI pharIthI kahyuM ke -"he bhadra! A kAraNane lIdhe tArI sAthe mAre eka Asane ke zayane besavuM cagya nathI." mitrAnaMdanAM AvAM vacana sAMbhaLI vismaya pAmI rAjaputrIe ciMtavyuM ke-"aho ! A purUSanuM caritra lekottara che. kAraNa ke jene mATe loko potAnA pitA, mAtA, bhrAtA ane mitrane paNa chetare che, te huM manahara rUpavALI strI prApta thayA chatAM paNa A purUSa mane IcchatuM nathI. tethI A koI mahApurUSa jaNAya che. potAnA kAryanI siddhine mATe te sahu koI duHkhane sahana kare che, paraMtu anyanuM prayojana sAdhavAmAM kaI virale purUSaja duHkhane aMgIkAra kare che. A pramANe vicAra karatI te ranamaMjarI tenA guNathI ati harSita thaI. anukame te bane pATalIputra nagaranI samIpe AvI pahoMcyA. ahIM be mAsanI avadhi pUrNa thayA chatAM mitrAnaMdanA na AvavAthI amaradatte ratnasAra zreSThIne kahyuM ke--"he tAta ! mAre mitra haju AvyuM nahi mATe have kASThanI citA karAvo ke jethI huM duHkhe karIne baLato tenI aMdara praveza karUM. " te sAMbhaLI zreSThI atyaMta duHkhI thayo. te paNa tenA AgrahathI puranA lake sahita gAma bahAra jaI teNe citA racAvI. pachI temAM agni saLagAvI. amaradatta citA pAse ubho rahyo. tene zreSThI vAravA lAgyo ke -"he bhadra! Ajano divasa huM rAha je, kAraNa ke Aja avadhino chello divasa che." A pramANe zreSThonA kahevAthI bIjA paNa sarva lokoe tene ciMtAmAM paDato aTakAvyuM, ane sarva jano tyAMja rahyA. teTa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. 87 lAmAM divasanA pAchalA pahAre mitrAnaMda ratnamaMjarI sahita tyAM AvI pahoMce. tene Avate jaI amaradane ekadama ubhA thaI tene AliMgana karyuM. te vakhate ekaThA thayelA (maLelA) te be mitrone je sukha thayuM, te sukha te baneja jANI zake tevuM che. bIjA kaI kahevAne mATe paNa samartha nathI. pachI mitrAnaMde kahyuM ke -"he mirA ! kaSTa sahana karIne huM tArA cittane haraNa karanArI A strIne lAvyo chuM." te sAMbhaLI amaradatta be -"teM tAruM nAma sArthaka karyuM, che. kemake te mArA cittane AnaMda pamADyo che. pachI te ja ThekANe "dhane ane citAne dUra karI pAMca kapALene sAkSI karI teja agninI samakSa mitrAnaMde zubha samaye temanuM pANigrahaNa karAvyuM. te bannene samAna vega thayo, te joI sarva pUrajane paNa khuzI thayA. ratnamaMjarInuM rUpa joI keTalAka belyA ke--" A strInI putaLI joIne tenA upara A mahIta thayo temAM kAMI Azcarya jevuM nathI. A pramANe temane vivAha utsava thayA pachI teja ThekANe rahelA amaradattane tenA bhAgyagathI je prApta thayuM te he sabhAjano! tame sAMbhaLe te pATalIpuranA rAjA te ja vakhate maraNa pAmyuM. tene putra nahIM hevAthI rAtrI vakhate rAjalokee pAMca divya adhivAsIta karyA. prAta:kALe te pAMca divyo nagaranA samagra trika, catuSka, catvara vigere sthAnamAM bhamI bhamIne jyAM te amaradatta hato tyAM AvyA. teja vakhate ave hekArava karyo, hAthIe garjanA karI, chatra potAnI meLeja ughaDI ? gayuM, cAmare pitAnI meLeja vIMjhAvA lAgyA ane jaLathI bharelA suvarNakaLazevaDe hAthaNIe pitAnI meLe ja tenA mastaka para rAjyAbhiSeka karyo ane potAnI suMDhathI grahaNa karI tene potAnI pITha para besADyo. pachI ghaNA mANasanA samUha sahita pAMca prakAranA vAjitranA zabdapUrvaka maMgaLanI zreNino anubhava karatAM amaradatte nagaramAM praveza 4 karyo. tenA praveza vakhate pUranI strIo tene jovA mATe ekaThI thaI, ane te daMpatI rUpalakSmI jeIne paraspara belavA lAgI -"ahe, A rAjAnuM rUpa kevuM anupama che!" bIjI strI bolI" A P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ . zrI zAMtinAtha caritra. suMdarInA jevuM rUpa te prAye devalokamAM paNa haze nahIM. trIjI 'bolI -" A strI purepurI bhAgyavatI che ke jeNIe A guNa ane rUpathI zubha pati prApta karyo." vaLI cothI belI--" A purUSa puNyazALI che ke jeNe paradezamAM paNa AvI devAMganA jevI nirUpama strI meLavI." vaLI bIjI koI bolI--" Ane mitra atyaMta zlAghAne che ke jeNe mATe prayatna karIne paNa potAnA mitra mATe AvI mRga sarakhA lenavALI suMdara priyA lAvI ApI." vaLI bIjI kaI belI A zreSThIja kema zreSTha nahIM ke je bhAgyavAne kuLa ane zILa jANyA vinA paNa Ane putranI jema pALe." AvA AvA pUranI strIonA AlApa sAMbhaLate amaradatta rAjamahelanA dvAra pAse AvyA. pachI hastI parathI nIce utarI rAjamaMDaLathI sevA rAjasabhAmAM jaI siMhAsana upara beThe. rANI ratnamaMjarI tathA mitra mitrAnaMda tenI sAme beThA. bIjA sarva jane potapotAne gya sthAne beThA. tyArapachI maMtrI ane sAmatee maLI tene rAjyAbhiSeka karI praNAma karyo. te rAjAe ratnamaMjarIne paTarANI karI, buddhimAna mitrAnaMdane sarva rAjyanI mudrAne adhikArI karyo ane ratnasAra zreNIne pitAne sthAne sthApana karyo. A pramANe yogya vyavasthA karI kRtajJane viSe ziromaNi amaradatta rAjA nyAyapUrvaka akhaMDita rAjyanuM pAlana karavA lAge. mitrAnaMda rAjyakAryamAM vyagra thayo hato to paNa tene maraNane sUcavanArUM te zabanuM vacana vismaraNa thayuM nahotuM, tethI tenA mananI pIDA zAMta thaI nahIM. ekadA teNe amaradatta rAjAnI pAse vinaMti karI ke -" he rAjana! te zabe kahelA zabdathI maraNanI ciMtA mArA cittamAMthI jatI nathI ke jene mATe meM dezAMtarane Azraya karyo che. " te sAMbhaLI rAjAe kahyuM--" he mitra ! tuM kheda na kara. e sarva vyataMranIja ceSTA hatI." mitrAnaMda -" najIkapaNAne lIdhe ahI rahyA chatAM paNa mAruM mana du:khAya che, tethI mane kayAMIka dUra mokale." te sAMbhaLI rAjAe kAMIka vicAra karI kahyuM ke "he mi ! je evI IcchA hoya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. : 9 te tuM vizvAsu mANasane sAthe laI vasaMtapura jA." mitrAnaMda teyAra thaIne vasaMtapura tarapha cAlyuMrAjAe potAnA purUSane tenI sAthe mokalyA ane teone zikSA ApI ke-"vasaMtapura pahoMcyA pachI tamArAmAMthI koIe paNa ahIM AvIne mitrAnaMdanI kuzaLavArtA mane kahevI." te purUSoe "bahu sArUM" ema kahI rAjAnI AjJA svIkArI. * tyArapachI amaradatta rAjA mitranA viyogathI vihvaLa hatuM te paNa puNyathI prApta thayelI rAjyalakSamIne rANInI sAthe bhegavate hatA. ghaNuM divase gayA pachI te purUSamAMthI kaI paNa pAcho Avyo nahIM, tyAre rAjAe tenA samAcAra jANavA mATe bIjA mANase mokalyA. teo keTaleka divase pAchA AvyA. teoe rAjAne kahyuM ke-"he svAmina! ame vasaMtapura sudhI jaI AvyA, paraMtu tyAM athavA mArgamAM koI paNa ThekANe ame mitrAnaMdane ja nahIM, temaja tenI vArtA paNa sAMbhaLI nahIM." te sAMbhaLI cittamAM AkuLa vyAkuLa thaI rAjAe devIne kahyuM ke "he priye ! have zuM karavuM ? mitranI vArtA paNa saMbhaLAtI nathI." te sAMbhaLI rANuM belI-"he svAmI ! je kaI jJAnI ahIM Ave to saMdeha dUra thAya, te vinA saMzaya zI rIte jAya ?" A pramANe teo vAto kare che, teTalAmAM akasamAta udyAnapALe AvI rAjAne vijJapti karI ke-"he rAjana ! cAra jJAnane dhAraNa karanArA zrI dharmaghoSa nAmanA sUri ApaNA nagaranI bahAra azokatilaka nAmanA udyAnamAM padhAryA che ane lakone dharmopadeza Ape che." te sAMbhaLI rAjAe tene pAMca aMganA AbhUSaNenuM dAna karyuM. jenI rAha jotA hatA tevAja gurUnuM Agamana sAMbhaLI rAjAnA cittamAM atyaMta bhakti utpanna thaI. tethI te ghaNuM sAmagrI pUrvaka paTarANI sahita gurUne vAMdavA gaye. tyAM jaI kha, chatra vigere rAjyanA cinho dUra mUkI traNa pradakSiNa daI uttarAsaMga karI vidhipUrvaka gurUne vaMdanA karI, ane parivAra sahita ucita sthAne vinayapUrvaka beTho. guru mahArAja bolyA ke "he rAjana! P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zrI zAMtinAtha caritra. ' DAhyA manuSyoe sarva duHkhano nAza karanAra ane samagra sukhane ApanAra dharmaja sevavA lAyaka che." * A avasare azekadatta nAmanA eka zreSTha vaNike gurUne pUchayuM ke -"he pUjya ! azekazrI nAmanI mAre putrI che. te kyA karma karIne zarIramAM gADha vedanAthI du:kha pAme che? tathA ghaNu upacAra - karyA chatAM tenA roganI leza paNa zAMti kema thatI nathI ? sUri bolyA ke "he zreSThI! A tArI putrI pUrva bhave bhUtazALI nAmanA nagaramAM bhUtadeva nAmanA zeThanI kasumavatI nAmanI bhAryA hatI. ekadA tenA gharamAM bilADI, dUdha pI gaI, tyAre teNue kodhathI devamatI nAmanI pitAnA putranI vahune kahyuM ke" are ! zuM tane DAkaNuM vaLagI che? ke jethI te dudhanI saMbhALa na rAkhI ?" te sAMbhaLI te bALikA bhayabhIta thaI kaMpavA lAgI. te joI tarataja tenA ghara pAse ubhelI koI caMDALanI strI ke je DAkaNanA maMtrane jANatI hatI teNe chaLa maLavAthI te vahunA zarIramAM praveza karyo, tethI te atyaMta vedanA pAmavA lAgI. teNInI ghaNuM vaidyoe vividha prakAranI cikitsA karI topaNa te vahu doSa rahita thaI nahIM. ekadA tyAM koI yegI Avyo. teNe maMtranA baLathI agnimAM pitAnuM yaMtra tapALyuM, te vakhate vedanAthI pIDA pAmatI te caMDALI kezane chuTA mUkI tyAM AvI. tene yegIe pUchyuM ke "he duSTA! tuM A vahunA zarIramAM zA mATe peThI ?" te belI ke-"tevA prakAranuM sAsunuM vacana sAMbhaLI A kaMpavA lAgI, tethI te chaLa pAmIne huM tenA zarIramAM peThI chuM." te sAMbhaLI yegIe maMtranA baLathI te vahunA zarIramAMthI tene bahAra kADhI. te hakIkata jANuM nagaranA rAjAe te caMDALIne dezanikAla karI, ane kusumavatI sAsune leke kALajihA kahevA lAgyA. tethI vairAgya pAmIne teNae sAdhvI pAse dIkSA grahaNa karI, ane zubha bhAvavaDe nirmaLa cAritra pALI maraNa pAmI sva mAM gaI. tyAMthI vI he zreSThI ! te A tArI putrI thaI che. teNIe pUrva bhavamAM je duSTa vacana kahyuM hatuM, tenI teNe gurU pAse AlecanA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. karI nahotI, tethI hamaNAM te AkAzadevInA doSathI dUSita thaI che. 4 tepaNa he zreSThI ! te putrIne tuM ahIM lAva. te mAruM vacana sAMbhaLI jAtismaraNa pAmI potAnA pUrva bhavane joze, ane tatkALa doSathI paNa mukta thaze." A pramANenuM sUrinuM vacana sAMbhaLI zreSThI tarataja tene gurUnA caraNa pAse laI Avyo. te ja vakhate gurUnA prabhAvathI AkAzadevatA jatI rahI, ane te potAnuM caritra sAMbhaLI jAtismaraNa pAmI pUrva bhava joIne bolI ke "he prabhu! tame je kahyuM te sarva satyaja che. have huM saMsAramAM vasavAthI vairAgya pAmI chuM, mane dIkSA - Apa." tyAre gurU bAlyA ke--"he bhadra ! haju tAre bhaganA phaLarUpa karma bAkI che, te bhogavyA pachI tuM cAritra aMgIkAra karaje." te sAMbhaLI gurUne vaMdanA karI kAMIka dharma aMgIkAra karIne putrI sahita zreNI potAne ghera gayA. A sarva hakIkata sAMbhaLI rAjAe vicAra karyo ke-" pRthvI upara A gurUnuM jJAna ati abhuta jaNAya che. kAraNa ke teNe zreSThI nI putrIne pUrva bhava pratyakSaja jANe dIThe hoya tevI rIte kahyo." ema vicArI rAjAe gurUne pUchayuM ke-"he bhagavan ! kRpA karIne mArA prANapriya mitrAnaMda mitranI hakIkata kaho." tyAre gurU bolyA- "he rAjana ! te tAre mitra tArI pAsethI cAlyA pachI mArgamAM anukrame jaLadurgane ullaMghI sthaLadurgamAM gayo. tyAM araNyamAM kaI parvatamAMthI nadI paDavAne sthAne tAre mitra parivAra sahita bhajana karavA beThe. sarve sevako bhejana karavA lAgyA. teTalAmAM tyAM akasmAta bhillanI dhADa paDI, te pracaMDa bhilloe tenA sarva subhaTone parAbhava karyo. tyAre bhaya pAmela mitrAnaMda ekalo nAzI gaye. tenA sevako paNa keTalAka marAyA ane keTalAka nAzI gayA. jeo nAzI gayA teo lajajAne lIdhe pAchA ahIM AvyA nahI, bIje jatA rahyA che. tyArapachI tAre mitra araNyamAM jatAM eka sarovara joI tenuM jaLa pI eka vaTavRkSanI nIce jeTalAmAM suto, teTalAmAM te vaTanA koTaramAMthI eka kRSNa sarpa nIkaLI tene karaDyo, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. thoDI vAre tyAM keI tapasvI AvyuM, teNe tene tevI avasthAvALA joI dayA AvavAthI vidyA vaDe jaLa maMtrI tenA sarva aMga para chAMTI tene jIvato rAkhe. pachI egIe tene pUchayuM ke-"huM bhadra! tuM ekale kyAM jAya che?" tyAre teNe potAnI sarva vAto yathArtha kahI saMbhaLAvI. tyArapachI te tapasvI pitAne sthAne gayA. mitrAnaMde manamAM vicAryuM ke -" are ! mRtyunuM kAraNa banyA chatAM huM maraNa pAmyuM nahIM, ane kadAgrahane lIdhe mitranA saMgathI paSTa thayo. haju paNa mitranI samIpe jAuM." ema vicArI te tArI pAse AvavA cAlyo. tevAmAM mArge tene cAree pakaDyo ane teo tene potAnI pallImAM laI gayA. teoe tene gulAma kharIdanAra vepArIo pAse vece. te vepArI pArasI nAmanA pradezamAM jatA hatA. mArge cAlatAM ujayinI zaheramAM bahAranA udyAnamAM te rAtri rahyA. madhya rAtrie a5 baMdhana hovAthI chuTa thaI tAro mitra tyAMthI nAsI nagarInA khALane mArge nagaramAM peThe. te avasare te nagarImAM corane ghaNe upadrava hatuM, tethI cArane nigraha karavA mATe rAjAe taLArane vizeSa sakhtAI karI hatI. devayoge talArakSake ja coranI jema pesatAM mitrAnaMdane joye. tethI tene pAMcameDIe bAMdhI yaSTi muSTinA prahArathI jarjarita karI ArakSake pitAnA sevakone vadha karavA Apyo ane kahyuM ke -"Ane tamAre kSiprA nadIne kAMThe meTA vaTavRkSa upara laTakAvIne mAra ke jethI sarvane khabara paDe." sevaka sAthe jatAM tAro mitra vicAra karavA lAgyuM ke "prathama "zabe je vacana kahyuM hatuM, te satya thayuM. zAstramAM paNa kahyuM che ke / yatra vA tatra vA yAtu, yadvA tadvA karotvasau / tathApi mucyate prANI, na pUrvakRtakarmaNA // 1 // vibhavo nirdhanatvaM ca, vandhanaM maraNaM tathA / yena yatra yadA labhyaM, tasya tattattadA bhavet // 2 // * keTavALa. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. yAti dara masau jiivo'paaysthaanaadydrutH|| tatraivAnIyate bhUyo-'bhinavaprauDhakarmaNA // 3 // A prANa game tyAM jAo ane game te kArya kare, te paNa te pUrve karelA karmathI mUkAto nathI. vaibhava, nirdhanatA, baMdhana ke maraNa je prANane je ThekANe je vakhate pAmavAnuM hoya che, te prANIne te ja ThekANe te ja vakhate te ja pramANe prApta thAya che. kacchanA sthAnathI bhaya pAmele A jIva game teTale dUra jAya te paNa udayamAM AvelA draDha karmo karIne pharIthI pAcho tyAM svayameva ja Ave che athavA tene lAvavAmAM Ave che." A pramANe vicAra karatA mitrAnaMdane vinA aparAdhe Ara- | kSakanA sevakee teja vaDa upara phAMsIe bAMdhyuM ane te maraNa pAmyA. pachI ekadA tyAM zevALanA bALaka moIDAMDIe ramatA hatA temanI meI pUrva karmanA bhegathI uDIne tenA mukhamAM paDI." A pramANe zrIgurUnA mukhathI mitrane vRttAMta sAMbhaLI tenA gunuM smaraNa karI amaradatta rAjA vAraMvAra gADha svare vilApa karavA lAgya, tathA ratnamaMjarI devI paNa tenA guNasamUhanuM smaraNa karI atyaMta duHkhI thaI. te bannene vilApa karatA joI gurUe temane kahyuM ke-"duHkhane tyAga karI saMsAranA svarUpanI bhAvanA karo. A cAra gativALA saMsAramAM prANIone vAstavika sukhane leza paNa nathI ane niraMtara duHkha ja che. saMsAramAM koI paNa jIva evo nathI ke je maraNathI pIDA pAmyuM na hoya. cakravatI ane vAsudeva jevA mahApurUSe paNa maraNane pAmyA che. tethI he rAjana ! zekano tyAga karI dharmakarmamAM udyama kare, ke jethI pharI AvuM duHkha prApta na thAya." pachI rAjAe pUchayuM ke-"he bhagavana ! huM dharma karIza; paraMtu mitrAnaMdane jIva marIne kayAM utpanna thaye che te kaho." sUri belyA ke-"he rAjA! A tArI rANInI kukSimAM te mitrAnaMdane jIva putrapaNe utpanna thaye che. kAraNa ke teNe maratI vakhate evI bhAvanA bhAvI hatI. samaya pUrNa thaye te putrane janma P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. thaze, tenuM nAma kamIgu pADavAmAM Avaze. te prathama kumAra padavI ne pAmI anukrame rAjA thaze." . A pramANe sAMbhaLI rAjAe pharIthI pUchyuM ke-"he mahAtmA ! mitrAnaMdanuM aparAdha vinA ceranI jema maraNa kema thayuM ? ratnamajarI rANuM marakInuM kalaMka kema pAmI ? ane mane bAlyAvasthAthIja baMdhune viyega kema thayo? tathA amAre paraspara ati sneha thavAnuM zuM kAraNa? " A pramANenA rAjAnA prazrano sAMbhaLI munie jJAnanA upayogathI tenuM svarUpa jANI A pramANe kahyuM -"he rAja! sAMbhaLa A bhavathI trIjA bhava upara tuM kSeri nAmane kuTuMbIka (kaNabI) hato. tene satyazrI nAmanI bhAryA hatI. tene ghera caMDasena nAmano kamakara hato. te karmakara , pitAnA svAmInI upara bhaktimAna, prItimAna ane vinayavAna hato. ekadA te karmakara pitAnA kSetramAM kAma karato hato te vakhate pAsenA kSetramAMthI kaI musApharane teNe anAjanI zaga letAM joye. te joI te karma kare kahyuM ke "aho ! A corane pakaDI vRkSa upara laTakAvo." te sAMbhaLI kSetranA svAmIe te tene kAMI paNa kahyuM nahIM, paraMtu te musAphara karmakAranA vacanathI manamAM du:khI thayo ane teNe vicAryuM ke -"kSetrane svAmI to kAMI paNa kahetuM nathI ane A bIjA kSetramAM rahelo pApI kevuM kaThera vacana le che?" ema vicArato potAne sthAne gayo. A pramANe te karma kare kepathI kaThera vANavaDe cIkaNuM karma bAMdhyuM. ekadA bhajana karatI vakhate putravadhunA gaLAmAM utAvaLane lIdhe koLIo aTakI gaye, tyAre te kuTuMbikanI strI satyazrIe kahyuM ke-"he rAkSasI ! tuM nAne kaLIe kema khAtI nathI, ke jethI gaLe to na vaLage?" tyArapachI ekadA te kaNabIe karmakarane kahyuM ke-"he bhUtya ! Aje amuka gAmamAM amuka kAma che, mATe tuM tyAM ja." tyAre te bolyA ke-- "Aje mAre mArA svajanene maLavAnI utkaMThA che, mATe Aje nahIM jAuM." te sAMbhaLI IrSyAthI kaNabIe kahyuM ke -" tArA svajane tane kadApi na maLe." te sAMbhaLI karma kara manamAM duHkhI thaye, paraMtu te tyAMja rahyo, svajanane maLavA gaye nahIM. anyadA te kaNabIne ghera P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Juri Gun Aaradhak Trust
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva be munio bhikSA mATe AvyA. tyAre kaNabIe potAnI priyAne kahyuM ke--"A munione dAna Apa." te sAMbhaLI te paNa harSa pAmI ane bhAgyayoge A supAtrano vega maLyo che ema vicArI zubha bhAvanAe karIne prAsuka annapANIthI temane paDilAvyA. te joI pAse rahelA karma kare paNa vicAra karyo ke -"A strI purUSane dhanya che ke jemaNe potAne ghera AvelA mahAmuniono bhaktithI satkAra karyo. A avasare te traNenA mastaka upara akasmAt vIjaLI paDI, . tethI te traNe eka sAtheja maraNa pAmI seMdharma nAmanA pahelA devalekamAM atyaMta prItivALA deva thayA. tyAMthI cyavane je kSemaMkarane jIva hato te he rAjana ! tuM thayuM che, satyazrIno jIva avIne A ratnamaMjarI thaI che, ane karmakarane jIva tAre mitra mitrAnaMda thaye hatuM. je jIve pUrva bhavamAM vacanathI jevuM karma bAMdhyuM hatuM tevuM tene A bhavamAM prApta thayuM che. he rAjana ! pUrva bhavamAM je karma hasatAM baMdhAya che, te A bhave retAM retAM bhegavavuM paDe che. A pramANe pitAne pUrva bhava sAMbhaLI rAjA tathA rANe tatkALa mUcha pAmyA, temane jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM. tethI temaNe potAno samagra pUrva bhava jANyuM. tyArapachI zuddhimAM AvI rAje be ke--"he bhagavan! jJAnarUpI sUrya samAna Ape je kahyuM te sarva meM te ja pramANe hamaNAM pratyakSa joyuM che. have je dharmane mATe mArI yogyatA hoya te dharma kRpA karIne mane kaho." gurU belyA ke-"he rAjan ! tAre putra thaze, tyArapachI tane cAritra dharma prApta thaze. hamaNuM te tAre zrAvaka dharma grahaNa karo egya che." te sAMbhaLI rAjAe rANuM sahita bAra prakAranA zrAvaka dharma grahaNa karyo. pachI pharIthI rAjAe gurUne pUchayuM ke-"te vakhate pelA mRtake mitrAnaMdane je vacana kahyuM hatuM te kahenAra koNa hatuM ? " sUri be tyA-"pela dhAnyanI zIMgone lenAra musAphara anukrame maraNa pAmI saMsAramAM paribhramaNa karI teja vaTa vRkSa upara vyaMtara thayo hato. teNe jyAre mitrAnaMdane je tyAre pUrva bhavanA vairane saMbhArI zabanA mukhamAM utarIne teNe tevuM vacana kahyuM hatuM. te sAMbhaLI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. amaradatta rAjA saMdeha rahita thaI sUrine namI rASTra sahita pitAne ghera gayA. gurUe paNa anyatra vihAra karyo. - tyArapachI samaya pUrNa thaye ratanamaMjarI rANIe putra prasagyA. tenuM nAma je gurUe kahyuM hatuM teja pADyuM. dhAtrIthI pAlana karAtA te putra anukrame bAlyAvasthA ullaMghana karI bahotera kaLAne abhyAsa karI rAjyane bhAra upADavAmAM samartha thaye. tevAmAM ekadA teja gurU tyAM padhAryA. udyAnapALake AvI rAjAne gurUnuM Agamana jaNAvyuM. te vakhate rAjAe tarataja putrane rAjya para sthApana karIrANa sahita teja gurUnI pAse vairAgyathI dIkSA grahaNa karI. te dharmaghoSa sUrie rAjA tathA rANune pravajyA ApyA pachI pratibaMdhane mATe sabhA samakSa A pramANe zikSA ApI ke-"saMsAra rUpI samudrane taravAmAM nikA samAna A dIkSA utkRSTa puNyanA vegathI prApta thAya che. tene pAmIne je jI viSayamAM lubdha thAya che teo jinarakSitanI jema ghara saMsAra sAgaramAM paDe che, ane je prANIo prArthanA karyA. chatAM paNa viSayathI vimukha thAya che teo jinapAlitanI jema sukhI thAya che." te sAMbhaLI amaradara rAjarSie gurUne pUchyuM ke"he bhagavan! te jinarakSita ane jinapAlita zI rIte du:kha ane sukha pAmyA? te kaho." tyAre gurUe siddhAMtamAM kahelI temanI bhAvI (thavAnI) kathA A pramANe kahI: - jinarakSita ane jina pAlitanI kathA. * capApurImAM jitazatru nAme rAjA hatA. tene dhAriNa nAmanI rANI hatI. te purImAM mArkadI nAmane dhanavAna zreNI rahe hate. te zAMta, saraLa cittavALe ane udAra buddhivALo hate. tene bhadrA nAmanI bhAryA hatI. tenI kukSimAM utpanna thayelA jina pAlita ane jinarakSita nAmanA be putro hatA. teo anukrame yuvAvasthAne pAmyA tyAre vahANamAM ArahaNa karI paradezamAM jaI vya upA na karavA lAgyA. e ja pramANe teoe agyAra vAra kSemakuzaLatAthI samudramAM javuM AvavuM karyuM, ane dhana paNa ghaNuM upArjana karyuM. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ wj tRtIya prastAva tyAra pachI te baMne bhAIe bAramI vAra dhananA lebhathI jaLamArge javA taiyAra thayA, tyAre temanA pitAe kahyuM ke-"he putro! ApaNA gharamAM puSkaLa dhana che, te dhana IcchA pramANe dAnamAM ane bhegamAM vApare. agyAra vAra tame kSemakuzaLa AvyA che, paraMtu have bAramI vAra kadAca tamane vidhra pazu thAya, mATe ati lebha karavo ThIka nathI. je mAruM vacana mAne te have tame ghare ja rahe." A pramANe pitAe kahyuM tyAre teo belyA ke--"he pitA ! AvuM vacana na belo. A vakhatanI vahANanI yAtrA paNa tamArI kRpAthI kuzaLaja thaze." e pramANe kahI te baMne aneka prakAranAM kariyANuM laI jaLa Idhana vigere sarva sAmagrI taiyAra karI vahANa upara ArUDha thaI samudra mArge cAlyA. teo madhya samudramAM pahoMcyA. eTale akasmAt meghane aMdhakAra thaye, AkAzamAM garjanA thavA lAgI, vijaLInA jhabakArA thavA lAgyA ane pracaMDa vAyu vAvA lAgyo. tethI te vahANa daivayoge kSaNavAramAMja bhAMgI gayuM. vahANamAM rahelA sarva leke DUbI gayA. te vakhate vahANanA svAmI jinapAlita ane jinarakSita pATiyuM maLavAthI tene daDha rIte vaLagI paDyA. eTale trIje divase ratnadvIpane kAMThe nIkaLyA. te dvipamAM teo nALIerInA phaLa (zrIphaLa) khAI prANavRtti karavA lAgyA, ane nALIerInuM tela zarIre coLI sajIdehavALA thaI tyAMja rahyA. A ekadA kaThora, nirdaya ane tikSNa kharuMne dhAraNa karatI te ratnadvIpanI adhiSThAyikA devIe temanI pAse AvIne kahyuM ke -"je tame mArI sAthe viSayasevana karaze te ja tame kuzalatAthI rahI zakaze, nahIM te A khaDathI tamArAM mastaka chedI nAMkhavAmAM Avaze." , te sAMbhaLI bhayabhIta thaIne teo bolyA ke-"he devI ! amArUM. vahANa bhAMgI javAthI ame ahIM tAre zaraNe AvyA chIe. tuM je kAMI amane kahIza te karavA ame taiyAra chIe." A pramANenuM temanuM vacana sAMbhaLI te devI prasanna thaI temane pitAne ghera laI - 13 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ ha8 . zrI zAMtinAtha caritra. gaI. pachI temanA zarIramAMthI azubha phaLaLa kADhI nAMkhI zubha pudagaLone prakSepa karI te bannenI sAthe IcchA pramANe viSayasukha bhogavavA lAgI. temane te devI hamezAM amRta phaLa AhAra karavA ApatI hatI. A pramANe te baMne keTalAka divasa tyAM sukhethI rahyA. tevAmAM ekadA devIe temane kahyuM ke -"lavaNa samudranA adhiSThAyika susthita nAmanA deve mane AjJA karI che ke "he bhadre ! A samudrane tuM ekavIza vAra kacaro kADhIne zuddha kara. samudramAM tRNa, kASTa ke je kAMi azuci padArtha hoya te sarva bahAra kADhI ekAMtamAM nAMkhI de." A pramANeno hukama thavAthI mAre tyAM javAnuM che. tamAre sukhethI ahIM rahevuM. A suMdara phaLa khAIne tamAre AjIvikA karavI. kadAca ahIM rahevAthI tamane nirjanapaNane lIdhe arati utpanna thAya (na goThe ) te tamAre krIDA karavA mATe pUrva dizAnA vanamAM javuM. te vanamAM sarvadA grISma ane varSa e be trastuo varte che. tyAM tamane be trAtu hovAthI vinoda thaze; athavA je kadAca tyAM paNa tamArA cittane saMtoSa na thAya to mArI AjJA che ke tamAre uttara dizAnA vanamAM javuM. tyAM zaradu ane hemaMta nAmanI be tratu sarvakALe rahelI che. je kadAca tyAM paNa tamArA mananI tuSTi na thAya to pazcima dizAnA vanamAM javuM. tyAM zIzIra ane vasaMta e be naDatuo niraMtara vate che. tyAM jaIne tamAre vinoda kare; paraMtu dakSiNa dizAmAM je vana che, temAM kadI paNa javuM nahIM, kAraNa ke temAM moTA zarIravALe zyAma vaNa daSTiviSa sarSa rahe che." A pramANe kahIne te devI gaI. tyArapachI te baMnne zreSThIputra devInA kahelA traNe vanamAM svecchAthI pharavA lAgyA. eka divasa temaNe vicAryuM ke-"devIe ApaNane dakSiNa dizAnA vanamAM javAnI vAraMvAra nA kahI tenuM zuM kAraNa?" mATe ApaNe te vanamAM jaIne jovuM te joIe. ema vicArI te baMne zaMkA sahita te vanamAM gayA. eTale temanI nAsikAmAM atyaMta durgadha AvyuM. tethI teo nAsikAnA chidrane uttarIya vastravaDe DhAMkI AgaLa cAlyA, teTalAmAM teoe tyAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. manuSyanAM hADakAMono samUha che. te joI teo bhaya pAmyA, paNa AgaLa jaIne te vana jevA lAgyA. teTalAmAM eka ThekANe zULI upara caDAvelo eka purUSa jIvato ane vilApa karate dIThe. eTale tenI pAse jaI tene pUchayuM ke -"he bhadra! tuM keNa che? tArI AvI sthiti kema thaI che? ane ahIM cotarapha manuSyanAM maDadAM dekhAya che tenuM zuM kAraNa ?" A pramANe tenA pUchavAthI te zULI upara rahelA purUSe kahyuM ke-"huM kAkaMdI nAmanI nagarImAM rahuM chuM, jAte vANIo chuM. vyApArane mATe vahANa upara ArUDha thaI samudra mArge huM cAle. mAge vahANa bhAMgavAthI devage eka pATiyuM pAmIne huM A ratnadvIpe nikaLe. ahIM viSayamAM lubdha thayelI A dvIpanI devIe mane viSaya sevana karavA rAkhe. keTalAka divasa gayA pachI mAtra thoDA aparAdhane lIdhe teNIe mane zULI upara caDAvyuM. A sarva maDadAMo paNa teNIe AvI ja rIte mArelA manuSyanA che. tame paNa e devInA pAsamAM paDyA jaNAo che, te tame kyAMthI AvI duSTa devInA pAsamAM paDyA ?" tyAre teoe potAno sarva vRttAMta tenI pAse nivedana karI pUchyuM ke--"he bhAI ! amAre jIvavAno koI paNa upAya che?tyAre teNe kahyuM ke -"hA, eka upAya che. ahIMthI pUrva dizAmAM eka vana che, temAM zalakanAmano yakSa rahe che, te parvane divase azvanuM rUpa karI bole che ke-kenuM huM rakSaNa karUM? ane kone vipattimAMthI tAruM?" mATe he bhAIo! te zelaka yakSanuM tame bhaktithI ArAdhana kare. jyAre te yakSa huM konuM rakSaNa karUM?" ema bole tyAre tamAre kahevuM ke "he yakSarAja! amAruM rakSaNa kare. A pramANe kahevAthI te tamAruM rakSaNa karaze. ATaluM kahIne te zULIvALe purUSa maraNa pAmyA. * tyAra pachI te banne bhAIo pelA mANase batAvelA vanamAM jaI mane hara puSpoe karIne te yakSane pUche tenI sevA karavA lAgyA. ema karatAM parvano divasa Avye, tyAre te yakSa be ke -" huM kenuM rakSaNa karUM? ane kene ApattimAMthI tArUM ?" eTale teo tatkALa bolyA ke -"he yakSarAja ! amane duHkhasAgaramAMthI pAra ! P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 zrI zAMtinAtha caritra. utAre." te sAMbhaLI zelaka be ke... huM tamane du:khamAMthI tArIza, paraMtu tame sAvadhAna thaIne mAruM eka vacana sAMbhaLe ke tame jyAre ahIMthI mArI sAthe Avaze tyAre te devI pAchaLa AvIna prItivALAM madhura vacana bAlaze. te vakhate je tame tenA upara manathI paNa prIti karaze to huM tamane uchALIne avazya samudramAM nAMkhI daIza ane je tenI apekSA rAkhyA vinA rAga rahita raheze te huM avazya tamane kSemakuzaLathI caMpAnagarIe pahoMcADIza." vadhAre zuM kahuM? te devI Ave tyAre tamAre daSTithI paNa tenI sanmukha jevuM nahIM. te bhayanAM vacane bele te sAMbhaLI tamAre bIvuM paNa nahIM. A pramANe nirvAha karavAnI je tamArAmAM zakti hoya te jaladI mArI pITha upara caDI jAo." A pramANe yakSe kahyuM tyAre te banne bhAIe tenuM vacana aMgIkAra karI azvarUpe thayelA te yakSanI pITha para caDyA. tarataja te azvarUpa yakSa AkAzamAM uDI samudra upara cAlyA. ' have devI pitAne seMpAyela kArya pUrNa karIne pitAne sthAne AvI, eTale pitAnA maMdiramAM te banene teNIe joyA nahIM, tethI te sarva vanamAM bhamI, paraMtu koI ThekANe paNa temane joyA nahIM, tyAre teNue jJAnanA upayogathI temanuM caMpApurI tarapha gamana jANI kharuM grahaNa karI kopayukta thaIne tenI pAchaLa doDI. te devI temanI najIka AvI eTale temane yakSanI pITha upara caDhelA joIne belI ke-"ahA ! tame mane mUkIne kema jAo che je tamAre javAnI IcchA hoya to mArI sAthe cAle, nahIM te A khavaDe tamArAM mastaka chedI nAMkhIza." devIe A pramANe kahyuM tyAre yakSe te baMnene kahyuM ke "tame jyAM sudhI mArI pITha para rahyA che tyAM sudhI tamAre jarA paNa bhaya rAkhave nahIM." A pramANe dhIrajanAM vacana sAMbhaLI te bane bhAIo vadhAre sthira cittavALA thayA. tyAra pachI devI anukuLa vacane bolavA lAgI ke -"he prANapriye! mane ekalI nirAdhAra mUkIne tame kyAM cAlyA ? " AvAM dIna vacanathI paNa temanuM citta calAyamAna thayuM nahIM. tyArapachI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 101. tRtIya prastAva teNIe ekalA jinarakSitane ja kahyuM ke -" jinarakSita ! tuM te mane vadhAre priya hatuM ane tArA upara bhAre sneha nizcaLa hate. have tArA vinA huM viSayasukha konI sAthe bheLavIza? tArA vi. gathI mArUM maraNa thaze. have ekaja vAra mArI sanmukha je ke jethI mArA maraNa vakhate paNa mane zAMti thAya." A pramANe teNInAM mAyAyukta vacane karIne jinarakSite seMbha pAmI tenI sanmukha joyuM, eTale zalaka yakSe tene potAnI pITha uparathI uchALI nIce pheMkI dIdho. devIe tene samudranA jaLamAM paDyA pahelAM ja trizULe. karIne vIMdhI nAMkhyuM ane kahyuM ke -"re pApI! mArI vacanAnuM phaLa bhagava." ema kahI e vaDe tenA kakaDA karI nAMkhyA. tyArapachI. pAchI kapaTaracanAvaDe jinapAlitane kSobha pamADavA AvI. eTale yakSe kahyuM ke-"je AnA vacana upara kAMI paNa prIti karIza te tArI paNa jinarakSita jevIja gati samajaje." AvAM yakSanAM vacana. sAMbhaLI te vizeSa dRDha thayo ane teNInI kapaTaracanAnI avagaNanA karI yakSanI sahAyatAthI kSemakuzaLapaNe caMpApurIe pahoMcI gayA. tyArapachI te vyaMtarI nirAza thaIne pAchI vaLI. yakSa paNa te jinapAlitane tene sthAne mUkI pAcho vaLyo. te vakhate jinapAlita tene khamA ane vinayanAM vacanathI tenI prazaMsA karI. - jinapAlita pitAne ghera jaI pitAnA svajanone maLe ane zaka sahita bAMdhavanA maraNanuM svarUpa kahI batAvyuM. mArkadI zreSThI tenI maraNakiyA karIne eka putra ane svajana sahita grahavAsa pALavA lAge. ekadA zrI mahAvIra svAmI te purInA udyAnamAM samavasayo. te vakhate mArkadI ane jinapAlita vigere prabhune vAMdavA gayA. bhagavAnanI dezanA sAMbhaLI pratibodha pAmIne saMyama grahaNa karavAnI icchAthI te banne jinezvarane namI pitAne ghera gayA. pachI mAkedI zreSThIe putrane gRha kAryabhAra sepI jinapAlita sahita zrI vIraprabhu pAse dIkSA grahaNa karI. jina pAlita sAdhu pitA sahita duSkara tapa tapIne AtmakAryane sAdhaka thayo. iti jina pAlita jinarakSita kathA.. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. * A pramANenI kathA sAMbhaLIne amaradara rAjarSie zrI dharmaghoSa sUrine te kathAno upanaya pUchaye. tyAre gurUe kahyuM ke te zreSThInA be putrone sthAne sarva saMsArI jIva jANavA. je ratnadIpanI devI te avirati jANavI. te aviratithI prANuone duHkha thAya che, bhavamAM bhame che, te teNIe karele mRtakono samUha jANave. zULI upara caDAvelA purUSone sthAne hitane kahenAra gurU jANavA. jema te zULIvALA purUSe ratnadvIpanI devInuM svarUpa pote anubhaveluM nivedana karyuM, tema aviratithI thatuM duHkha AgAmI bhavamAM jIva anubhave che ne pote pUrve anubhavyuM che ema gurU kahe che. jema ke zULIvALA purUSe te banne eka putrane zailaka yakSa tAranAra kahyo teja pramANe gurU paNa saMyamane tAranAra kahe che. samudrane sthAne ahIM saMsAra jANavo. jema ratnadvIpanI devIne vaza thayela jinarakSita vinAza pAme, tema aviratine vaza thayelA saMsArI jIva vinAza pAme che ema samajavuM. jema devInA vAyanI apekSA rAkhyA vinA yakSanA Adezane AdhIna rahevAthI jinapAlita anukrame pitAnI nagarIe pahe , tema je jIva aviratine tyAga karI pavitra cAritramAM nizcaLa thAya che te sarva karmane kSaya karI thoDA kALamAM ja mekSa sukha pAme che. mATe he rAjarSi ! caritra aMgIkAra karyo pachI bhegamAM manane pravartavA devuM nahIM. " A pramANenuM gurUnuM vacana sAMbhaLI te rAjarSi atyaMta AdarathI aticAra rahitapaNe saMyama pALavA lAgyA. gurUe ratnamaMjarI sAdhvI pravartinIne seMpI. te tyAM rahI niraMtara tapa ane saMyamanuM pAlana karavA lAgI. anukrame te bane nirmaLa tapa karI manahara cArirI pALI mokSapadane pAmyA. Iti amaradatta mitrAnaMdanI kathA. A pramANe svayaMprabha muninA mukhathI dharmadezanA sAMbhaLI mitasAgara rAjA pratibodha pAmyuM. pachI te rAjAe anaMtavIrya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. . 103 putrane rAjya para sthApana karyo, aparAjita kumArane yuvarAjapada upara sthApana karyo, ane pote teja muninI pAse dIkSA grahaNa karI. teNe daDhatAthI dIkSA pALI, paraMtu chevaTe manavaDe karIne kAMIka saMyamanI virAdhanA karI, tethI marIne te adholokamAM bhavanapati jAtimAM camareMdra nAmanA asurAdhipa thayA. ' ahIM aparAjita ane anaMtavIrya rAjA rAjya karatA hatA. temane koI eka vidyAdharanI sAthe maitrI thaI. te vidyAre temane AkAzagAminI vigere vidyAo ApI, ane tene sAdhavAno vidhi paNa batAvyo. te rAjAne barbarI ane cilAtI nAmanI be dAsIo hatI. te gItanATyakaLAmAM atyaMta nipuNa hatI, tethI temanI gItanATyakaLAvaDe camatkAra pAmelA te aparAjita ane anaMtavIrya niraMtara gItanATyanA rasamAM ja lIna rahetA hatA. ekadA te banne bhAIo gItanATya rasamAM nimagna hatA te vakhate tyAM akasmAta svecchAcArI nArada RSi AvyA. te vakhate gItanATyanA vinodamAM vyAkuLa hevAthI temaNe ubhA thavuM vigere ucita kiyAvaDe nAradanuM sanmAna karyuM nahIM. tethI kopa pAmI nArada munie vicAryuM ke -"aho ! A banne bhAIo dAsInA nATyamAM eTalA badhA mohita thaI gayA che ke jethI huM ahIM AvyA tenI paNa temane khabara paDI nahIM. te kaI paNa baLavAna rAjA pAse kaLAnA pAtrarUpa A banne dAsIonuM haraNa karAvuM." A pramANe vicArI nuNa lokamAM svecchAe gati karanAra ane kaleza karAvavAmAM prItivALA te nArada trASi vidyAdharanA rAjA ane traNukhaMDanA svAmI damitAri nAmanA prativAsudevanI pAse gayA. te rAjAe te munine joI tatkALa ubhA thaI tenI sanmukha jaI satkArapUrvaka Asana para besADI pUchayuM ke-"he muni ! pRthvI para kAMI Azcarya joyuM hoya te kaho." nArade kahyuM--"he rAjeMdra! sAMbhaLe. huM subhagA nagarImAM anaMtavIrya rAjAnI samIpe gayA hatA, tyAM meM barbarI ane cilAtI nAmanI tenI be dAsInuM nATya joyuM, te vakhate mane moTuM Azcarya thayuM. he rAjana ! je P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 . zrI zAMtinAtha caritra. tamAre ghera tevA gItanATyanI kaLAmAM kuzaLa pAtra na hoya te tamAre vidyAbaLa zuM kAmanuM? ane tamAruM moTuM rAjya paNa zA kAmanuM ? A sarva tamArI samRddhi vyartha ja che." A pramANe kahIne te muni anyatra cAlyA gayA. ' * tyArapachI prativAsudeva damitAri rAjAe abhimAnane lIdhe tatkALa anaMtavIrya rAjAnI rAjadhAnImAM dUtane ekalI kahevarAvyuM ke--"aho ! sarve ratna avazya rAjAdhirAjane Azraya karanArAMja hoya che. tethI tamArI be dAsIo ke je nATyakaLAmAM kuzaLa che temane jaladI mArI pAse mokalI Apo. te bAbata jarA paNa vilaMba karazo nahIM." A pramANe dUtanA kahevAthI aparAjita ane anaMtavaye kahyuM ke-"he dUta! te yogya ja kahyuM che, paraMtu ame vicArIne pachI te dAsIone mokalavA saMbaMdhI kArya karazuM. hamaNAM te tuM svAmI pAse pAcho jA.ema kahI te dUtane temaNe rajA ApI. tyArapachI te banne bhAIoe paraspara vicAra karyo ke--" A damitAri rAjA vidyAnA baLathI ApaNe kadAca parAbhava karaze, mATe te pahelAMja ApaNe vidyAnuM sAdhana karI tenA garvane nAza karIe." A pramANe te banne bhAIo vicAra karatA hatA teTalAmAM temaNe pUrvabhavamAM sAdhelI sarva vidyAo potAnI meLe ja temanI pAse AvI ane bolI ke-"ame tamane siddha thayelIja chIe, amane sAdhavAnI tamAre kAMI paNa jarUra nathI." ema kahI teoe te banenA zarIrane Azraya karyo. te vakhate banne vidyAonA prabhAva thI mahA baLavAna vidyAdhara thayA. pachI temaNe caMdana puSpa vigerevaDe vidyAnuM pUjana karyuM. . A avasare pharIthI damitAri rAjAnA dUte tyAM AvI temane kahyuM ke -" are ! zuM tame maraNane Icche che ke jethI haju prabhunI pAse dAsIone mokalI nahIM?" te sAMbhaLI te baMne bhAIo bolyA ke-"he dUta ! hamaNAMja dAsIone mokalIe chIe. svAmInuM kArya karavuM ja joIe." ema kahI temaNe dUtane zAMta karyo. tyArapachI te bane bhAIo damitAri rAjAnI putrI svarNAzrIne paraNavAnA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ vatIya prastAva. 105 lebhathI poteja dAsIonuM rUpa dhAraNa karI zIdhrapaNe damitArirAjAnI pAse gayA temaNe pitAnI kaLA kuzaLatA batAvI rAjAne raMjana karyo. tyAra pachI rAjAe temane kahyuM ke "he dAsIo! tamAre kanakazrI nAmanI mArI putrInI pAse rahI tene vinada Apa.te sAMbhaLI temaNe "bahu sArUM" ema kahI vicAra karyo ke-"jema bIlADIne dudhanuM rakSaNa karavA rAkhe tema A rAjAe ApaNane Adeza Ape che. ema vicArI dAsInA rUpane dhAraNa karanArA te banne bhAIo advitIya rUpane dhAraNa karanArI kanakazrI nAmanI rAjakanyA pAse gayA. kanyAnuM rUpa joI temaNe vicAryuM ke "aho ! vidhAtAe sarva suMdaratA ane upamAnavALA padArthone ekatra karI A kanyAnuM rUpa banAvyuM jaNAya che, AnA jevuM bIjuM rUpa vizvamAM cheja nahIM." A pramANe vicAra karI temaNe madhuratAvALA, mazkarIvaDe manohara ane dezI bhASAthI mizrita vacananA samUhavaDe te kanyAne belAvI. te vakhate kanakazrI kanyAe temanI vacananI caturAI sAMbhaLI temane atyaMta sanmAna ApyuM, ane Asana vigerevaDe temane satkAra karyo. pachI te kanyAe temane "anaMtavIryanuM rUpa kevuM che?" ema pUchayuM. tyAre dAsInA rUpane dhAraNa karanArA aparAjite anaMtavIryanA guNo tenI pAse A pramANe kahyA ke-- " he kanyA ! te anaMtavayanA cAturya, rUpa, sauMdarya, gAMbhIya, audArya ane gheryAdika guNo eka jihAthI varNana karI zakAya tevA nathI. traNa jagatamAM paNa anaMtavIrya rAjAnI jevo guNavAna ane rUpavAna keI paNa purUSa nathI. bhAgyavinA tenuM nAma paNa saMbhaLAtuM nathI, te tenA rUpa ane lAvaNyanuM darzana to kayAMthIja thAya?" A pramANe tenA guNanuM varNana sAMbhaLI kanakazrI atyaMta romAMcita - thaI. tenA guNa varNanathI moha pAmelI te kanyAne joI dAsI rUpa aparAjite teNIne kahyuM ke-"he rAjaputrI ! je tane tenuM rUpa jovAnuM kautuka hoya to hamaNAMja tenuM rUpa huM tane dekhADuM." te sAMbhaLI te bolI ke -"je tema banI zake to bIjuM zuM joIe? - 14 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 zrI zAMtinAtha caritra. eka vAra paNa tenuM rUpa jovAya te jIvita saphaLa thAya." A pramANenA tenA kahevAthI te bannee potAnuM rUpa pragaTa karI te rAjakanyAne dekhADayuM. te joI harSa pAmI rAjakanyA bolI ke-" avazya tamArI AjJAne AdhIna chuM." te sAMbhaLI anaMtavIrya kahyuM ke "je ema hoya te cAla, ApaNe ApaNI nagarImAM jaIe. " tyAre te kumArI bolI ke -" tame yukta ja kahe che, paraMtu mAre pitA atyaMta baLavAna che. te jarUra tamAre parAbhava karaze." tyAre teo bolyA ke-"te viSe tAre kAMI paNa ciMtA na karavI. amArI sAme yuddhamAM te kSaNa mAtra paNa ubhA rahevA samartha nathI. " A pramANenAM temanAM vacana sAMbhaLI temanA snehapAzathI baMdhAyelI ane tenA rUpa saMdaryathI moha pAmelI kanakazrI kanyA temanI sAthe cAlI javA taiyAra thaI. tyArapachI anaMtavIrya rAjAe vidyAnA baLathI vimAna racI tenA para ArUDha thaI AkAzamAM rahI sabhAmAM beThelA damitAri rAjAnI samakSa sarva sabhAsadone kahyuM ke -"he maMtrIo, sAmaMte ane senApatio ! sAMbhaLo. A tamArA svAmInI putrI kanakazrInuM huM haraNa karI jAuM chuM, tame pAchaLathI evuM kaheze nahIM ke amane khabara nahotI." A pramANe kahI te anaMtavIrya kanyAratnane laI baMdhu sahita AkAzamArge cAlyo gayo. damitAri rAjA tenA vacanathI atyaMta krodhAtura thaIne Akroza sahita be ke -" ... subhaTe ! A duSTane jaladI pakaDe, pakaDe." A pramANenuM svAmInuM vacana sAMbhaLI vidyAdharo huMkArA karI " are durAtmA ! amArA svAmInI putrIne laIne tuM kyAM jaIza?" ema bolatA zastra dhAraNa karI tenI pAchaLa doDayA. temane pAchaLa AvatA joI anaMtavIrya rAjAe kSaNavAramAM pavana tRNanA samUhane uDADe tema te sarvene vikherI nAMkhyA. pitAnA sainikone parAbhava pAmI pAchA AvelA jANI damitAri rajA pote tenA tarapha cAlyo. mArgamAM jatAM jayAre te daSTimAM paDyo tyAre anaMtavIrya rAjA vimAnane ubhuM rAkhI tenuM sainya jevA lAgyo, te kalpAMta kALanA samudranI jema hAthI, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' tRtIya prastAva. 107 ghoDA ane pattinA utkaTa zabdathI bhayaMkara sainyane mATe samUha je. te sainya joI anaMtavIrya yuddha karavA taiyAra thAya che, teTalAmAM to te moTA sainyasAgarane jaIne kanakazrI bhayathI AkuLa vyAkuLa thaI gaI. tene anaMtavIye AzvAsana ApI tatkALa pitAnuM sinya ekaThuM karyuM. tyArapachI te damitAri ane anaMtavIryanA sinike paraspara yuddha karavA lAgyA. te bane sainyanuM jabaruM yuddha thayuM, temAM damitAri rAjAnA subhaToe anaMtavIryanA sainyane parAjita kyuM. te joI anaMtavIrya kAMIka ciMtAmAM paDyo. teTalAmAM tenA bhAgyanA vazathI tatkALa devatAvaDe adhiSita vanamALA 1, gadA 2, kha 3, kastubha maNi 4, pAMcajanya zaMkha 5 ane zAka dhanuSya 6 A cha ratno utpanna thayAM. (sAtamuM cakaratna prativAsudeva pAsethI prApta thaze.) tene joI anaMtavIrya rAjAe utsAha sahita thaI pAMcajanya zaMkhane hAthamAM laI: mukha pAse rAkhI mahAbaLathI pUrNa karyo-vagADyo ke tarataja tenA prabaLa zabdathI samagra zatrunuM sainya mUcha pAmyuM, ane anaMtavIryanuM sarva sainya baLavAna thayuM. te jeI damitAri rAjA pote yuddha karavA sajja thaye eTale aparAjIta sahita anaMtavIrya paNa bakhtara paherI ratha upara ArUDha thaI zastro grahaNa karIne tenI sAthe yuddha karavA taiyAra thayA. te vakhate temanuM tumula yuddha thayuM, ghaNA subhaTe marAyA, hAthI ghoDAnI te saMkhyA ja na rahI, lehInI nadIo vahevA lAgI. damitAri rAjAe mUkelAM sarva zastrone anaMtavI kApI : . nAMkhyA eTale te prativAsudeve dedIpyamAna mahA tIkSNa cakra anaMtavIrya upara mUkyuM. te cakra vAsudevanA hRdayamAM tuMbarUpe kAMIka prahAra karI tenAja hAthamAM AvIne sthita thayuM tyAre viSaNue te caka hAthamAM rAkhI prativAsudevane kahyuM ke -"he damitAri rAjA ! tuM yuddhane tyAga karI mArI sevA aMgIkAra karI sukhethI rAjya bhegava, phegaTa maraNa na pAma, tuM kanakazrIne pitA che tethI huM tane cheDI dauM chuM." te sAMbhaLI te be ke-"tuM e vicAra na karatAM mArI upara cakra mUka nahIM te A tIrNa kharka vaDe cakranA ane tArA baMnenA kakaDA . * AbharaNa vizeSa jaNAya che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 zrI zAMtinAtha caritra. karI nAMkhIza." ema kahI ne uMcuM karI tene haNavA mATe doDyaeTale kharuM ane DhAlane dhAraNa karanArA anaMtavI potAnI sanma* AvatA damitAri upara cakra mUkI tene mRtyu pamADyo. te vakhate vyaMtara devoe anaMtavIrya upara apanI vRSTi karI ane moTe svara sarva jananI samakSa kahyuM ke A anaMtavIrya artha vijayanA svAmI vAsudeva thayA che, ane tenA bhAI aparAjIta baLadeva thayA che. tethI te banne cirakALa sudhI jaya pAme. tyAra pachI sarva vidyAdhara subhaTee vAsudevane praNAma karI teno Azraya karyo. temane varu deve sArI rIte satkAra karyo. * pachI aparAjita ane anaMtavIrya rAjA vidyAdhara sahita manohara vimAna upara ArUDha thaI potAnI purI tarapha cAlyA. mAga mA cAlatAM kanakAcaLa ( mArgamAM merU parvata zI rIte Ave ?) parvatanI samIpe AvyA tyAre temane vidyAdharee kahyuM ke--" huM svAmI ! A mahAgiri upara jinezvaranA cahyA che tene namaskAra karIne pachI AgaLa jaIe, kAraNake tIrthanuM ullaMghana karavuM na joIe. te sAMbhaLI tatkALa aparAjita ane anaMtavIrya vimAnamAMthI utarI atyaMta harSathI bhaktipUrvaka tyAMnA tIrthone vaMdanA karI pachI tyAM citarapha javA lAgyA. teTalAmAM cetyanI madhye temaNe kIniyara nAmanA mahAmunine joyA. te vakhate vidyAdharoe kahyuM ke- " huM svAmI ! A mahAmunie eka varSanA upavAsa karI karmo khapAvI kevaLa jJAna prApta karyuM che mATe A maharSinA caraNanI yAtrA (vaMdanA) kare." te sAMbhaLI temaNe parivAra sahita ati AnaMdathI te kevaLIne vaMdanA karI zuddha pRthvItaLa upara besI kevaLInI manahara vANI sAMbhaLavA lAgyA. kevaLI belyA ke-- mithyAtvamavirati, pAyA surathinI, pramAdA duSTayogAzca, paJcaite bandhakAraNam // 1 // "mithyAtva, avirati, kaSAya, pramAda ane duSTa vega A pAMce karmabaMdhanAM kAraNa che, ane tethI te pariNAme du:kha denArA che." P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. ' 100 he bhavya prANIo ! A pAMca saMsArI jIvane karmabaMdhanAM kAraNe che. temAM paheluM kAraNa mithyAtva jANavuM. mithyAtva eTale satya deva, satya gurU ane satya dharma upara zraddhA na hoya te. 1. bIjuM kAraNa aviratine jarA paNa tyAga na karavo te. 2. trIjuM kAraNa kaSAye eTale krodha, mAna, mAyA ane lobha karavo te. 3. cothuM kAraNa pramAdanA cAra prakAra che. temAM kASThathI ane leTathI utpanna thayeluM banne prakAranuM madha tenuM sevana karavuM e pahelo pramAda che, zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparza e pAMca iMdrinA viSaye e bIjo pramAda che, nidrA, nidrAnidrA, pracalA, pracalApracalA ane tyAnaddhi e pAMca prakAranI nidrA trIjo pramAda che, tathA rAjakathA, dezakathA, strIkathA, ane bhakta (bhejana) kathA e cAra prakAranI vikathA te ce pramAda che. A cAra prakAranA pramAda cothuM baMdhanuM kAraNa che. 4. tathA duSTa yogo eTale mana, vacana ane kAyAnA azubha vyApAze te pAMcamuM baMdhanuM . kAraNa che. 5. A sarve pApabaMdhanAM kAraNe tyAga karI mokSasukha ApanArA dharmamAM mati karavI gya che." - A pramANenIdezanA sAMbhaLI damitAri rAjAnI putrI kanakazrIe vinaya pUrvaka kIrtidhara munine pUchayuM ke--"he muni ! mAre baMdhuene viyoga thayo, tathA mArA pitAnuM maraNa thayuM, tenuM zuM kAraNa? te Apa kRpA karIne kaho." A pramANe tene pUchavAthI muni bolyA ke -"he bhadre ! baMdhune viyega ane pitAnuM maraNa e vigerenuM kAraNa sAMbhaLa- - dhAtakIkhaMDa nAmanA dvIpamAM pUrva bharata kSetramAM moTI samadvivALuM zaMkhapura nAmanuM nagara che. te nagaramAM saMtati vinAnI zrIdattA nAmanI koI nirdhana strI rahetI hatI. te anyane ghera kAmakAja karIne AjIvikA calAvatI hatI. ekadA drArivaDe pIDAyelI chatAM paNa teNIe muninI pAse dharma sAMbhaLI dharmacakravALa nAmane tapa karyo. te tapamAM pahelo ane chelle aThThama karavAmAM Ave che ane madhyamAM sADatrIza upavAsa karavAmAM Ave che. pachI tapa pUrNa thaye zakti pramANe deva ane gurUnI bhakti karavAnI che. A pramANe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 zrI zAMtinAtha caritra. yathAvidhi tapa karyo tyAre sarva lokoe tene pAraNAne divase manohara bhakSya bhejya vigere ApyuM. tathA je je gRhasthane ghera te kAma karatI hatI teoe tapanA guDjhane lIdhe jeTaluM ApatA hatA tenAthI bamaNuM bhejana, vastra vigere ApyuM. AthI karIne te kAMIka dhanavALI thaI. ekadA tenA gharanI eka bhIMta paDI gaI, temAMthI ghaNuM dhana nIkaLyuM. te dhanavaDe teNIe udyApana prAraM, tathA jinacaityane viSe vizeSa pUjA prAraMbhI, prAMte teNue sAdharmika vAtsalya karyuM. teja divase teNIne ghera mAsanA upavAsI surata nAmanA mahAmuni padhAryA. te vakhate zrIdattAe temane zreSTha bhaktithI nirdoSa AhArapAchuM vahorAvyAM, ane pachI bhaktithI munine vaMdanA karI. A pramANe dharmanuM pratyakSa phaLa joI harSa pAmIne teNIe munine dharma pUchaye. tyAre muni bolyA ke -"he bhadra! atyAre ahIM dharmane vicAra karavA yogya samaya nathI. tAre dharma sAMbhaLavAnI IcchA hoya te avasare upAzraye AvIne vistArathI dharma sAMbhaLaje." ema kahI pitAne sthAne jaI te munie vidhithI pAraNuM karyuM. tyArapachI svA dhyAya dhyAna karI te muni beThA hatA, te vakhate samaya jANune nagara vAsI lake tathA te zrIdattA upAzraye jaI te manine vaMdanA karI yogya sthAne beThA. munie temane dharmalAbhanI AzISa ApI. pachI - zrI dattA ane nagaranA lokone pratibaMdha karavA mATe temaNe dharmadezanA ApI. temAM te muni belyA ke-- . ayamoM paro'nartha-iti nizcayazAlinA / . bhAvanIyA asthimajA, dharmeNaiva vivekinA // 1 // "A artha che ane bIje sarva anartha che e pramANenA nizcayathI zobhatA vivekI purUSe dhIme karIne ja potAnA asthi ane majajA bhAvavA lAyaka che. arthAt asthimajA paryata dharmane pracAra karavA egya che. ' A "vivekI prANue potAnA manamAM vicAra karavo joIe ke paramArtha vRttio karIne (kharekharI rIte joIe te) dharmanuM ArAdhana P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. : Jun Gun Aaradhak Trust
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. 111 karavuM teja AtmakArya che, te sivAyane sarva saMsAravyApAra anarthamULa-anartharUpa che. e nizcaya karIne uttama ( bhavya ) chAe, pitAnI asthimajajA dharmathIja vAsita karavI joIe." - A pramANe sAMbhaLI zrIdattAe pUchayuM ke-"he bhagavan dharma te arUpI che, tenA vaDe asthimajajA zI rIte vAsita karAya?" te sAMbhaLIne suvrata sAdhue te zrIdattA tathA anya purajanenI pAse vAMchita arthane siddha karanArI kathA A pramANe kahI- - "ujjayinI nagarImAM jitazatru nAme rAjA hato. tene dhAriNuM nAmanI priyA hatI. temane narasiMha nAme putra hatA. te putra anukrame kaLAno abhyAsa karI yuvAvasthAne pAye, tyAre rAjAe tene manohara rUpavALI batrIza kanyAo paraNAvI. ekadA zarabatamAM araNyamAM rahenAre keI hAthI te nagarImAM AvI upadrava karavA lAgyuM. te hAthI madane lIdhe unmatta thayuM hatuM, zaMkhanI jema te veta varNavALe hato, parvatanI jevI moTI kAyAvALo hato, ane yamarAjanI jema lokone upadrava karatA hatA. AvA te hAthIne joI bhayabhIta thayelA lokoe rAjA pAse te vAta jaNAvI. te sAMbhaLI rAjAe te upadravanuM nivAraNa karavA mATe potAnuM sainya mokalyuM. paraMtu te baLavAna sinyathI paNa te vanahastI nivAraNa karI zakAya nahIM tyAre rAjA pote taiyAra thaI.subhaTanA samUha sahita tehAthI tarapha javA taiyAra thaye, te vakhate narasiMhakumAra rAjAne nivArI sainya sahita te hastInuM mardana karavA cAtye. te kumAre nava hAtha lAMbe, sAta hAtha uMce, traNa hAtha pahoLo, lAMbA dAMtane lAMbI sUMDhavALa, nAnA puchaDAvALo, madhanI jevA pILA lenavALo ane zarIranA eka se ne cALIza lakSaNethI zobhato te hAthI joye. pachI gajanI zikSAmAM nipuNatAvALA te kumAre sAmuM javuM, pAchuM haThavuM, uThavuM vigere aneka prakAre karIne te hAthIne kheda mADI pitAne vaza karyo. pachI te airAvaNa jevA hastIpara ArUDha thaI iMdranI zobhAne dhAraNa karanArA narasiMhakumAre tene hAthI sthAnamAM lAvI AlAnakhaMbhe bAMdhyuM. pachI tenA parathI nIce utarI teNe te hAthInI Arati vigere pUjA karI. tyArapachI vinayathI namra P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 zrI zAMtinAtha caritra. thaI pitAnI pAse gayo. pitAe harSathI tene AliMgana karI pitAnA manamAM vicAryuM ke "A mArA putra rAjyane bhAra vahana karavAne samartha thaye che, tethI Ane rAjyane bhAra zeMpI mAre saMyamapI rAjyane svIkAra karavo yogya che." ema vicArI rAjAe samagra maMtrI, sAmaMta ane purajanenI samakSa zubha muhUrta narasiMhakumArane pitAne sthAne sthApana karI jayaMdhara gurUnI pAse dIkSA grahaNa karI. pachI rAjyane pAmI narasiMha rAjA nyAyamArga vaDe pRthvInuM pAlana karavA lAgyo. anyadA pracaMDa mAyAvI, keIthI pakaDI na zakAya tevA ane adazya cAlatA kaI cere te nagarImAM ghaNIvAra cerI karI. tevI nagaranA mahAjanee rAjAne te hakIkata nivedana karI. tyAre rAjAe corano nigraha karavA mATe ArakSakane AjJA karI. paraMtu te cAra ArakSakathI pakaDI zakAya nahIM, ane ulaTe purajanone vizeSa saMtApa karavA lAgyA. tyAre pharIthI mahAjanoe rAjA pAse vijJapti karI-"he deva ! duSTa cere ApanI samagra nagarIne parAbhava karyo che, rUpavALI ane yuvAvasthAvALI strIone paNuM baLAtkAre rAtrimAM te cara harI jAya che, tethI amane koI paNa ThekANe vasavAnuM sthAna Ape ke jyAM ame upadrava rahita vasI zakIe." A pramANe teoe kahyuM tyAre kodhathI durdhara thayelA rAjAe ArakSakane bolAvIne kahyuM ke "re duSTa ! tuM mananI IcchA pramANe garAsa khAya che, paNa nagaranI rakSA karatA nathI, tenuM zuM kAraNa?" tyAre mahAjana bolyA ke-88 he nAtha ! emAM eno ze doSa che ? te cAra sainyanA samUhatho paNa pakaDI zakAya tevuM nathI." te sAMbhaLI rAjAe mahAjanane kahyuM ke "huM jema ThIka thaze tema karIza." ema kahI rAjAe mahAjanane rajA ApI. mArA tyAra pachI vicAra karIne rAjA vaMThano veSa paherI potAnA mahelamAMthI nIkaLI cerane zodhavA mATe zaMkAsthAnamAM ane guptasthAnamAM cetarapha pharavA lAgyA. divase nagarInI bahAra bhA, paNa - 1 bhIkhArI. . . . . . . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Guri Aaradhak Trust
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. kaI ThekANe te cerane ja nahIM. bIje divase saMdhyA samaye rAjA nagarInI bahAra kaI vRkSanI nIce beThe hatuM, teTalAmAM kaSAya raMganA vastrane dhAraNa karanAra ane mArganI dhULathI vyAsa eka tridaMDIne Avate teNe joye. jyAre te samIpe AvyA tyAre rAjAe tene praNAma karyA. te vakhate te tridaMDIe rAjAne kahyuM ke-"are ! tuM kyAMthI Avyo che ? kyAM javAno che? ane tAre zuM prajana che ?" te sAMbhaLI vaMThanA veSavALA rAjAe kahyuM ke-"he bhagavan! huM - dravyane mATe ghaNA dezomAM bhamyo chuM, paraMtu koI paNa ThekANe mane dhana maLyuM nahIM, tethI huM ciMtAgrasta thayela che. te sAMbhaLI tridaMDIe kahyuM-"he pAMthA dhanane mATe pharatA te kyA kyA dezo joyA te kahe." rAjAe kahyuM ke- meM ghaNA deze joyA che, paraMtu temAMnA keTalAkanAM nAme yAda che te kahuM chuM. he tridaMDI ! je dezamAM strIo ekaja vastra pahere che te lATa deza meM joye che. te dezamAM prAye karIne loko madhura vacana bolanArA che, ane kezane bAla kahe che. tathA sairASTra deza paNa meM joyA che. te dezamAM lAMbA kezavALI, madhura svaravALI ane kAmaLA paheranArI AbhIranI strIo dekhAya che. tyAra pachI meM kaMkaNu deza je. temAM zALAnuM bhejana vizeSe karavAmAM Ave che, nAgaravelanA pAna ane keLAM te dezamAM ghaNuM thAya che. e ja pramANe gujarAta, medapATa ane mAlava vigere ghaNuM deza joyA, temanA AcAra paNa joyA, paraMtu mane kaI ThekANe dhananI prApti thaI nahIM." te sAMbhaLI tridaMDIe manamAM vicAra karyo ke-"kharekhara A kaI paradezI ane dhanane athI" hoya tevuM dekhAya che." ema vicArI te tridaMDIe tene kahyuM ke -"he pathika! je tuM mArA kahevA pramANe kare to tuM alpa kALeja manavAMchita phaLa pAmIza." tyAre rAjA belyo ke-"he tridaMDI! je kaI vAMchita dravya Ape tenI AjJAmAM sarva kaI raheja che." te sAMbhaLI tridaMDI balya ke-"he pAMtha! atyAre parastrIgamana karanArAne tathA cAra vigerene prIti P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 zrI zAMtinAtha caritra. utpanna karanArI rAtri thaI che, tethI tuM ubho thA, hAthamAM kharka grahaNa kara, ke jethI A nagaramAM praveza karI kai dhanADhyanA maMdiramAMthI ghaNuM dhana laI AvIe." A pramANe teNe kahyuM tyAre rAjAe vicAra karyo ke-kharekhara Aja te cAra che, te zuM Ane atyAre khAnA prahArathI vinAza karUM? athavA jeuM te khare, te zuM kare che ? " ema vicArI rAjAe khaDuM kADhayuM. te joI cAgIe vicAryuM ke AvA khaDathI to A rAjA saMbhave che. te kaIpaNa upAyathI mAre Ane avazya mArI nAMkhaveja gya che." ema vicArI keTalAka AgaLa jaI tarata te pAcho vaLyo. tyAre rAjAe - kahyuM ke "kema vilaMba kare che?" teNe javAba Ape -"haju nagarInA leke jAge che, tethI ahIM kSaNavAra vizrAMti laIe." ema kahI kAMIka vicAra karI pharIthI teNe rAjAne kahyuM ke-"? pathika! pAMdaDAnI pathArI kara." te sAMbhaLI rAjAe tene mATe tarata pathArI karI (ane bIjI potAne mATe paNa karI. ) temAM te banne sutA. te vakhate tridaMDIe vicAryuM ke -" jAgIza tyAMsudhI. A nidrA leze nahIM. " ema vicArI te takara kapaTanidrAe sute. tyAre rAjA dhIme dhIme uThI potAne ThekANe purUSa jevaDuM eka lAkaDuM mUkI tene lugaDuM oDhADI pote ane hAthamAM rAkhI jhADanI othe saMtAIne beThe. tyAra pachI thoDIvAre te care uThI rAjAnI brAMtithI te kASTa uparaja khakano prahAra karyo. lAkaDAnA be kakaDA thaI gayA. te prahAranA avAjathI zaMkA pAmelA teNe vastra dUra karI joyuM te kASTaja mAluma paDyuM, purUSa dekhAya nahIM. tethI teNe vicAryuM ke-"ahA ! te temane chetaryo. " e pramANe te pazcAttApa kare che teTalAmAM rAjAe te cArane kahyuM ke -"re duSTa ! Aje tA. aMta samaya Avye che, ema jANI tArAmAM koI paNa purUSArtha heya te mArI sanmukha thaI jA." te sAMbhaLI bahu sAruM, bahu sArUM" ema bolate cera paNa rAjA sAthe yuddha karavA taiyAra thayo. pachI te banenuM tumula yuddha thayuM. ane sarakhA balIjha ane yuddhakaLAmAM kuzaLa havAthI ghaNIvAra sudhI yuddha cAlyuM. chevaTe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. ' . ' 115 rAjAe te tridaMDInA marmasthAnamAM prahAra karI tene pRthvI para pADI dIdhe. te prahArathI vyAkuLa thayelA taskare rAjAne kahyuM ke-"he vIra subhaTa ! huM teja cAra chuM ke jeNe A AkhI nagarImAM corI karI che. Aje mArUM maraNa thaze. paraMtu he vIra ! mAruM eka vacana sAMbhaLa.- A devamaMdiranI pAchaLa eka meTuM pAtALamaMdira che. temAM ghaNuM dhana che. tyAM mArI bahena dhanadevI nAme che, tathA je meM bIjA nagaranI strIone haraNa karI che te paNa temAM ja che. tethI he parAkramI ! tuM tyAM A mArUM kharuM laIne zIdhra jA. zilAnA vivaramAMthI mArI bahenane mArUM kharuM dekhADaje, ane mArA maraNanA khabara Apaje, eTale te mArI bahena dvAra ughADI tane praveza karAvaze. te vakhate aMdara jaI te sarvadhanAdika laI je jenuM hoya te tene Apaje." A pramANe kahI te cera maraNa pAmyA. tyArapachI rAtrimAMja te rAjA tyAM jaI pAtAlamaMdiramAM praveza karI tenI bahenane maLyA. te vakhate te cAranI bahene madhura vacana bolavApUrvaka rAjAne satkAra karyo, ane kahyuM ke--" kSaNavAra A pathaMka upara bese. A sarva tamAruM ja che. te pApI mAro bhAI tenA pApakarmathIja maraNa pAmyo." ema kahI te ceranI bahene bhoMyarAnuM dvAra baMdha karyuM. te vakhate rAjA te coranI bahenane potAnI samukha vAraMvAra gupta rIte jotI jANIne manamAM sAzaMka thaye, tethI teNe vicAryuM ke -"A duSTAne vizvAsa karavo yegya nathI. ane ekadama vicAryA vinA zayApara besavuM te paNa ThIka nathI. kadAca AmAM paNa kAMIka kapaTa haze." ema vicArI zayyAnI upara ozIku, mUkI rAjA dIvAnI othe aMdhAre ubho rahyo, teTalAmAM te yaMtrathI goThavelI zayyA dorAnA saMcArathI bhAMgI gaI ane tenI upara mUkeluM ozIkuM zayAnI nIcenA moTA aMdhakRpamAM paDyuM. rAjAe samagra kapaTaracanA jANI lIdhI. ceranI bahene ozIkuM paDyAne zabda sAMbhaLyo, tyAre jANyuM ke-"yaMtrazagyA upara beThele te purUSa ja kuvAmAM paDyo." ema dhArI te hAsya sahita tALIo pADatI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 * zrI zAMtinAtha caritra. belI ke - ThIka thayuM, mArA bhAInA vadha karanArane meM mAryo." te vacana sAMbhaLI rAjAe tenI pAchaLa jaI teNInA keza pakaDIne * kahyuM ke-re raMDe ! tuM paNa AvuM karavAthI tArA bhAIne ja mAga jaIza. " te sAMbhaLI te dIna vacana bolavA lAgI, eTale dayA AvavAthI rAjAe teNIne mUkI dIdhI. tyArapachI pAtALagRhanuM dvAra ughADI rAjA zIdhrapaNe pitAne ghera Avyo. prAta:kALe rAjAe nagarInA samagra lokone ekaThA karI tyAM jaI je je vastuo jenI jenI hatI te te tene seMpI, ane te pAtALagRha bhAMgI nAkhyuM. tathA te cere je strIonuM haraNa karyuM . hatuM te strIone rAjAnI AjJAthI leke potapotAne ghera laI gayA. paraMtu te strIo te cere kAmaNa kareluM hovAthI potAne ghera ratineprItine pAmI nahIM, ane caMcaLapaNane lIdhe vAraMvAra te corane sthAne javA lAgI. tethI te vRttAMta lokoe rAjAne kahyo. tyAre rAjAe kArmaNanA upAyane jANanAra kaI vaidyane pUchyuM. vaidhe rAjAne kahyuM ke- "he rAjana ! te care A strIone kAMIka caNe ApeluM che, tenA prabhAvathI A strIo paravaza thayelI che; paMratuM je Apa kaho te huM temane mAruM cUrNa ApI pharIthI asala prakRtivALI karUM." tyArapachI rAjAnI AjJAthI te vaidya temane potAnuM cUrNa ApI kArmaNa rahita karI..paraMtu eka strI tevI ne tevI ja rahI; tethI rAjAe pharIthI vaidyane bolAvI pUchyuM, tyAre teNe kahyuM ke - "he rAjana ! yegI (cera) nA cUrNathI keTalIka strIonI tvacAja vAsita thaI hatI (sedAI hatI) ane keTalIkanA mAMsa rUdhira vAsita thayA hatA, te sarva strIone meM praticaNa ApIne svabhAvavALI karI, paraMtu bhegInuM cUrNa A strInA asthimajajA : pata pahoMcyuM che, tethI tene mATe praticurNa hetuM nathI." te sAMbhaLI rAjAe pUchyuM--" tyAre bIjo keI upAya che?" vaidya tye-"je teja ceranAM hADakAM ghasIne A strIne pavAya te A pitAnA svabhAvamAM Avaze, anyathA Avaze nahIM." te sAMbhaLI rAjAe te pramANe karAvyuM, tyAre te strI paNa kAmaNanA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAva. doSa rahita thaI. tyArapachI sarve leke sukhI thayA. nRsiMha rAjA paNa sukhe sukhe rAjya karavA lAgyA. tyArapachI te ja zrI jayaMdhara nAmanA AcArya tyAM padhAryA. temanI pAse pahelAM A rAjAnA pitA jitazatru rAjAe dIkSA grahaNa karI hatI. temanuM Agamana sAMbhaLI nRsiMha rAjA temane vAMdavA gaye, ane temanI pAse dharma sAMbhaLI pratibaMdha pAmI guNasAgara nAmanA putrane rAjya para sthApana karI vairAgyathI cAritra grahaNa karyuM. pachI ugra tapasyA karavAvaDe karmano kSaya karI te rAjarSi ekSapadane pAmyA. . iti nRsiMha rAjarSinI kathA. A pramANe kathA kahIne suvrata sAdhue zrIdattAne kahyuM . ke-"he bhadra! jema te yogInA cavaDe te eka strInA asthi maja vAsita thayA hatA, tema tuM paNa kalpavRkSa ane ciMtAmaNi ratnanI jevA, vAMchita arthane ApanArA tathA jenuM phaLa teM sAkSAt joyuM che evA dharmavaDe tArA AtmAne vAsita kara, ane cittamAM dharma uparane rAga nizcaLa kara." A pramANe sAMbhaLI te zrIdattAe teja muninI pAse zuddha samakita sahita zrAvaka dharma aMgIkAra karyo. tyArapachI munie anyatra vihAra karyo. zrIdattA ghera jaI vidhipramANe dharmanuM pAlana karavA lAgI. ekadA karmapariNAmanA vazathI te zrIdattAne potAnA manamAM saM. deha thayo ke-A jinadharmane huM prayatnathI pALuM chuM, paraMtu tenuM kAMI paNa phaLa thaze ke nahIM ?" A pramANe vicikitsA karI. AyuSyane aMte maraNa pAmI te zrIdattA je ThekANe utpanna thaI te sthAna tame sAMbhaLe- ' Aja vijayamAM tAlya parvata upara suramaMdira nAmanA nagaramAM kanakapUjya nAme rAjA hatA. tene vAyuvegA nAmanI priyA hatI. teNunI kukSithI utpanna thayelo kIrtidhara nAme putra te huM chuM. mAre analaga nAmanI priyA hatI teNIe hastI, kuMbha ane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 zrI zAMtinAtha caritra vRSabha e traNa svamathI sUcavele damitAri nAmano putra prasavyuM. te prativAsudeva thayo. te mAre putra damitAri yuvAvasthAne pAmyA, tyAre meM tene ghaNI rAjakanyAo paraNAvI. tyArapachI te putrane rAjyapara sthApana karI meM cAritra grahaNa karyuM. te damitArine madirA nAmanI eka priyA hatI, teNInI kukSimAM zrI dattAno jIva utpanna thayo. te tuM kamakazrI thaI che. pUrva bhavamAM te ekavAra dharmano saMdeha karyo hato, te karmane lIdhe he bhadre ! tane A baMdhuviyegAdika du:kha prApta thayuM che." A pramANe te kanakazrIe pitAmaha muninA mukhathI pitAne pUrva bhava sAMbhaLI saMsAra uparathI vairAgya pAmI aparAjita ane anaMta vIryane be hAtha joDIne kahyuM ke-"he zreSTha purUSe ! : tame mane AjJA Apo te huM cAritra aMgIkAra karUM." teo bolyA ke -"eka vAra subhagApurImAM cAla, tyAM gayA pachI svayaMprabha nAmanA jinezvaranI pAse tuM dIkSA grahaNa karaje." te sAMbhaLI kanakazrI tuSTamAna thaI. pachI te kIrtidhara munine namaskAra karI, vimAnamAM besI baLadeva ane vAsudeva te kanyA sahita potAnI pUrImAM AvyA. ekadA zrI svayaMprabha tIrthakara pRthvIpara vihAra karatA karatA subhagApUrIe samavasaryA. te vakhate te baLa ane kezave tyAM jaI prabhune vAMdI kanakazrI sahita dharma zravaNa karyo. kanakazrI prathamathI virakta te hatI ja, te jinezvaranI vANI sAMbhaLI vizeSa vairAgya pAmI, vrata levAnA abhilASavALI thaI. tyAre baLadeva ane vAsudeve ghaNuM harSathI teNIne dIkSA mahotsava karyo. kanakazrI dIkSA grahaNa karIne ekAvaLI vigere utkRSTa tapa karavA lAgI. pachI zulaDyAna vaDe cAra ghAtI karmone kSaya karI kevaLajJAna pAmIne prAMte mokSe gaI. . aparAjita nAmanA baLadevane viratA nAmanI priyA hatI. teNInI kukSithI utpanna thayelI sumati nAmanI putrI hatI. te bAlyAvasthAthI AraMbhIne jIvAjIvAdika tattavo jANavAmAM nipuNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRtIya prastAvanA hatI, tapa karmamAM udyamavALI hatI ane zrI jina dharmamAM rAgavALI hatI. ekadA upavAsane pAraNe samatA guNavALA, iMdriyane damana karanArA ane kSamAguNathI zobhatA varadatta nAmanA muni teNIne ghera AvyA. te vakhate teNIe upavAsanuM pAraNuM hovAthI pitAne mATe pAtramAM manahara bhajana pIrasyuM hatuM, temAMthI zubha bhAvanAe karIne te munine vahorAvyuM. te vakhate uttama munine dAna karavAnA prabhAvathI ta:kALa teNInI bhaktithI raMjita thayelA devoe pAMca divya pragaTa karyA. muni pitAne sthAne gayA. te Azcarya jai baLadeva ane vAsudeva vicAra karavA lAgyA ke--" A kanyA puNyazALI che, tene dhanya che." ema vicArI tene vivAha cagya thayelI jANI maMtrIo sAthe vicAra karI atyaMta AnaMdathI teoe teNIne mATe svayaMvara maMDapa racAvyo. pachI cAre dizAmAM lekha mokalIne sarva rAjAone bolAvyA. teo sarve AvIne maMDapamAM beThA. pachI kanyA paNa zaNagAra sajIne hAthamAM varamALA laI zubha muhUte maMDapamAM AvI, teTalAmAM teNInI pUrva bhavanI bahena devatA ke jeNanI sAthe teNIe pUrva bhavamAM pitAne pratibaMdha karavAno saMketa karyo hato, te devatAe AvI te kanyAne vrata levA mATe pratibodha karyo. tethI te pratibodha pAmI, daDha vairAgyavALI thaI. tethI svayaMvaramAM AvelA sarva rAjAonI rajA laI tathA baLadeva ane kezavanI paNa saMmati laI pAMcaso kanyA sahita saMyama aMgIkAra karI suvratA nAmanI gurUNInI pAse rahI. pachI nirmaLa tapasyA karI lapakaNi para ArUDha thaI kevaLajJAna pAmIne bhavya prANIone pratibadha karI, sumati sAdhvI prAMte mokSe gayA. anaMtavIrya vAsudeva corAzI lAkha pUrvanuM AyuSya pUrNa karI, maraNa pAmI, nikAcita karmanA vegathI beMtAlIza hajAra varSanA AyuSyavALa pahelI narakamAM nArakI thayA. aparAjita rAjA keTalAka kALa sudhI baMdhunA viyoge karIne atyaMta zakAkuLa rahyA. te vakhate dharmamAM nipuNa ke maMtrIe aparAjita rAjAne kahyuM ke -"he svAmin ! je ApanI jevA mahApurUSe paNa meharUpI pizAcavaDe chaLAze, te P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 zrI zAMtinAtha caritra. gheryaguNa kene Azraye jaIne raheze?" te sAMbhaLI baLadeva kAMIka zAka rahita thayA. anyadA yazodhara nAmanA gaNadhara mahArAjA tyAM padhAryA. temanuM Agamana sAMbhaLI aparAjita rAjA soLa hajAra rAjAo sahita temane vAMdavA gayA. gaNadharane vaMdanA karI, cagya sthAne hAtha joDIne beThA. te vakhate gaNadhara mahArAje A pramANe dezanA ApI-" ISTa jananA viyogathI utpanna thatA zokano satkarUSe tyAga karavo, kAraNake pUrvanA AcAryoe tene pizAcarUpe varNavyo che. ISTanA viyega rUpI mahArogathI pIDAtA prANIoe suzruta mAM kaheluM zreSTha dhamauSadha karavuM teja egya che." A pramANe gaNadharanI dezanA sAMbhaLI aparAjita baLadeve zAkano tyAga karI gaNadharane vaMdanA karI ghera AvI potAnA putrane rAyapara sthApana karI rAjAonA samUha sahita teja gaNadharanI samIpe dIkSA grahaNa karI. tyAra pachI ghaNe kALa tIvra tapa tapI, aMte anazana karI, zubha dhyAnavaDe maraNa pAmIne azruta devalokamAM deveMdra thayA. . A jaMbadvIpanA bharatakSetramAM vaitADhya parvata upara dakSiNa zreNine viSe gaganavallabha nAmanuM nagara che. temAM meghavAhana nAmano vidyAdhara rAjA rAjya kare che. tene rUpa ane lAvaNyathI zobhatI meghamAlinI nAmanI bhAryA che. anaMtavIryano jIva pahelI narakamAMthI nIkaLI teNInI kukSimAM putrapaNe utpanna thayA. yogya samaye tene prasava thaye, meghanAda nAma pADayuM, te anukrame yuvAvasthA pAmyA. pitAe tene ghaNuM rAjakanyAo paraNAvI. pachI tene potAnA rAjya para sthApana karIne teNe dIkSA grahaNa karI . meghanAda rAjA ane zreNino svAmI thayo. teNe potAnA putrane eka ne daza vaitADhya paranA nagaro vaheMcI ApyA. ekadA meghanAda rAjAe merU parvata upara jaI zAzvatI jinapratimAonI ane prajJapti vidyAnI pUjA karI, teTalAmAM tyAM svargavAsI deva AvyA. temAM aparAjitano jIva ke je ayureMdra thaye hatuM te paNa AvyuM. teNe 1 te nAmano vaidyaka graMtha-bIjA pakSamAM sAruM prata-Agama. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ - caturtha prastAva. ( 121 meghanAdane je, eTale tene snehathI bolAvyo ane tene pUrva bhavanuM svarUpa kahI dharmane pratibaMdha Apyo. pachI amyureMdra te pitAne sthAne gaye. paraMtu meghanAda khecare temanA upadezathI vairAgya pAmI amarasUri nAmanA gurU pAse dIkSA grahaNa karI, ane naMdanavanamAM jaIne ugra tapa tapavA lAgyA. . azvagrIva prativAsudevane putra asurakumAramAM utpanna thaye hato, teNe meghanAda munine joI pUrva bhavanuM vaira saMbhArI eka rAtrinI pratimAo rahelA te munine moTA upasargo karyA, paNa te muni dhyAnathI caLAyamAna thayA nahi. prAta:kALe pratimAne pArI pRthvItaLa para temaNe vihAra karyo. chevaTe samAdhivaDe maraNa pAmI, te paNa acuta devalokamAM deva thayA. A pramANe AcArya zrI ajitaprabhusUrie racelA gadyabaMdha zrI zAMtinAtha caritrane viSe chaThThA ane sAtamA bhavanA varNanarUpa trIjo prastAva samApta thaye. prastAva 4 tho. ahIM jaMbadvIpanA pUrva mahAvideha kSetramAM zItedA nadIne * kAMThe maMgalAvatI nAmanA vijayamAM ratnasaMcayA nAmanI siddhAMta mAM kahelI zAzvatI nagarI varte che. temAM prajAnuM zrema karanAra kSemakara nAme rAjA hatA. te chavasthapaNAmAM rahelA tIrthakara hatA. te rAjAne ratnamALA nAmanI priyA hatI. anyadA aparAjitane jIva bAvIza sAgaropamanA AyuSyane pUrNa karI amyuta devalokanA iMdrapadathI cavIne te ratnamALAnI kukSimAM putrapaNe utpanna thayuM. te vakhate zayAmAM sukhe karIne sutelI te devIe rAtre hastIthI AraMbhIne nirdhama agni paryata vaida mahAsvapna joyAM, paMdaramAM svamamAM tene vanuM darzana thayuM. te svapanone hRdayamAM dhArI teNIe prAta:kALe 16 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1rara zrI zAMtinAtha caritra. * pitAnA svAmIne kahyAM. tyAre kSemaMkara rAjAe potAnI buddhithI te svapnano vicAra karIne kahyuM ke_"he priye ! A svAnA prabhAvathI tene mATe parAkramI putra thaze." te sAMbhaLI rANI harSa pAmI. pachI samaya pUrNa thaye tyAre zubha graha ane zubha lagnane samaya rANue putraratnane janma Ape. tarataja dAsIoe kSemakara rAjAne putrajanmanI vadhAmaNI ApI. rAjAe harSanA utkarSathI dAsIone jaMdagI sudhI AjIvikA cAle teTaluM dAna ApyuM. pachI rAjAe putrane mATe janmamahotsava karyo. devIe paMdaramAM svamamAM vA jevuM hatuM, tethI nAma sthApana karavAne samaye rAjAe tenuM vajIyudha nAma pADayuM. anukrame dhAtrIothI lAlanapAlana karAto te putra jyAra ATha varSano thayo, tyAre tene kaLAno abhyAsa karavA mATe kaLAcAryanA pAse mUko. anukame te sarva kaLAo zIkhyo, ane yuvAvasthA pAmyuM. rAjAe zreSTha rUpavALI lakSIvatI nAmanI rAjakanyAnI sAthe tene mahotsava pUrvaka paraNAvya. tyArapachI keTalAka kALa gaye, tyAre anaMtavIryano jIva azruta devalokathI cyavIne vAyudha kumAranI patanI lakSmIvatInI kukSimAM putrapaNe utpanna thayo. samaya pUrNa thaye janma thayo, tenuM nAma sahastrAcudha pADyuM. anukrame kaLAone zIkhIne te yuvAvasthA pAmyuM. tyAre tene kanakazrI nAmanI rAjakanyA paraNAvI. teNanI sAthe viSayasukha bhegavatAM tene eka putra thayo. tenuM nAma zatabI - pADayuM. ekadA kSemaMkara rAjA putra patra ane prapotra sahita sabhAmaDapamAM zreSTha siMhAsana upara beThA hatA, te vakhate tyAM IzAna kalpavAsI mithyAtvavaDe meha pAmela citracUDa nAmano koI deva AvyA. ane te kSemakara rAjAnI pAse A pramANe che ke -"he rAjana ! jagatamAM koI deva nathI, gurU nathI, puNya nathI, pA5 nathI, jIva nathI, temaja paraloka paNa nathI." A pramANe teno nAstikavAda sAMbhaLI vAyudha kumAre tene kahyuM ke-"he deva ! Avo tAre nAstikavAda gya nathI. kAraNake temAM tuM ja daSTAMta che. je teM pUrva bhavamAM kAMI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 127 caturtha prastAva. paNa sukRta karyuM na hota to tuM devapaNuM pAmyuM na hota. vaLI pUrve tuM manuSya hato ane hamaNuM deva thayo che, tethI jIva che, ema paNa siddha thAya che, je jIva na hoya te zubhAzubha karmane keNa upArjana kare? ane te karmane koNa bhegave?" A pramANe vajAyudha kumAre jIvapaNuM sthApana karyuM ane tenA bIjA saMzaya paNa hetu, yukti ane daSTAMtavaDe karI cheDI nAMkhyA, tene pratibodha pamADyo. eTale te deva tuSTamAna thaIne bolyo ke -"he kumAra ! te sArUM karyuM ke jethI nAstikavAdanA prabhAvathI bhavasAgaramAM paDatAM mAruM rakSaNa karyuM." ema kahI teNe kumAranI pAse samati sahita zrI jinadharma aMgIkAra karI kumArane kahyuM ke-"he dharmanA upakAraka! tArUM huM kAMI paNa priya karavA icchuM chuM, mATe zuM karuM te kahe. devanuM darzana niSphaLa na hoya." A pramANe kahyA chatAM kumArane ni:spRha jANuM deve poteja moTA AgrahapUrvaka tene eka zreSTha AbhUSaNa ApyuM, pachI tene praNAma karIne te svarge gaye, tyAM jaIne IzAnedranI pAse te vRttAMta teNe kahyo. te sAMbhaLI vAyudhanA guNathI prasanna thayelA izAneke te kumAra bharatakSetramAM soLamA tIrthaMkara thavAnA che ema jANIne te vAyudha kumAranI paciAne sthAne rahyA rahyA vizeSa pUjA karI. ekadA vasaMtaRtumAM sudarzanA nAmanI dAsIe zrI vajAyudha kumArane puSpa ApI vijJapti karI ke -"he deva! lakSmIvatI devI tamArI sAthe suranipAta nAmanA udyAnamAM krIDA karavA Icche * che." te sAMbhaLI vAyudha kumAra premathI pUrNa thaI tatkALa lakSmIvatI vigere sAta rANIo sahita te udyAnamAM gaye. tyAM aneka prajAjanone vividha prakAranI kIDA karatA joI pote rANIo sahita te udyAnamAM rahelI kIDAvApImAM praveza karyo ane sarva rANIo sahita temAM praveza karI jaLakIDA karavA lAgyA. te vakhate eka navIna banAva banyo. pUrve aparAjitanA bhavamAM je damitArinAmanA prativAsudevane parAbhava karyo hato, te damitAri saMsAramAM paribhramaNa karI keTaleka P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 zrI zAMtinAtha caritra. kALe kAMika tapa anuSThAna karI, vidyudaMSTa nAmane vyaMtara jAtina: deva thayA hatA. te deve vajAyuddha kumArane jaLakrIDA karatA . pUrva bhavanA dveSane lIdhe teno vinAza karavA mATe eka mATe parvata upADI vAva upara mUkyA, ane tenI nIce rahelA te kumArane nAgapAze karIne majabuta bAMdhI lIdho. vajAyuddha kumAra cakavatI thavAne hovAthI mahA baLavAna hatuM ane be hajAra yakSethI adhiSThita hato. tethI tatkALa nAgapAzane teDI parvatane bhAMgI nAkhI zarIra kAMIpaNa kSata thayA vinA vAvamAMthI bahAra nIkaLe ane sarva rANIo sahita vanamAM kIDA karavA lAgyuM. A avasare iMdra mahAvidehamAM tIrthakarane vAMdI zAzvata tIrthanI yAtrA karavA mATe naMdIzvara dviIpa tarapha jatA hatA. temaNe vAyuddhane parvata bhAMgI nAgapAza toDI vAvamAMthI bahAra nIkaLatA joyA. te joI Azcarya pAmelA Ik jJAnane upaga daI tene bhAvI tIrthakara jANuM atyaMta bhaktithI praNAma karyA ane be hAtha joDI A pramANe stuti karI ke -" he kumAreMdra! tamane dhanya che. kAraNa ke tame Aja bharatakSetramAM kalyANa ane zAMtine karanAra zrI zAMtinAtha nAme soLamA tIrthaMkara thavAnA che." A pramANe stuti karIne deveMdranaMdIzvaradvIpe gayA. pachI kumAra udyAnamAM kIDA karIne parivAra sahita potAnA mahelamAM AvyA. A ekadA pAMcamA devalokanA vAsI lokAMtika dee AvI zrI kSemakara rAjAne vijJapti karI ke -"he svAmin ! dharmatIrtha pravartAve." te sAMbhaLI pitAne dIkSA samaya najIka jANa kSemakara. rAjAe vajAyuddha kumArane rAjyapara sthApana karI sAMvatsarika dAna' ApyuM. varSanI prAMte cAritra grahaNa karI chadmastha avasthAe keTalAka kALa vihAra karI ghAtikarmano kSaya karI kevaLajJAna prApta karyuM. tyArapachI devee samavasaraNa racyuM. temAM besI kSemakara jinezvare A pramANe dharmadezanA ApI-"he bhavya prANuo! ciMtAmaNi, kalpavRkSa ane kAmadhenu tulya dharma niraMtara sevavA lAyaka che. vaLI A dharma cuta, zILa ane dayA vigerevaDe sArI rIte parIkSA karavA lAyaka che; parIkSA karyA vinA AdaravA gya nathI. jemake P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 125 caturtha prastAva. . vaidyaka zAstramAM dUdhanuM pAna ghaNuM guNakAraka kahyuM che." ema sAMbhaLI kaI muDhamativALe AkaDAnA dudhanuM pAna kare te tenA AMtaraDA saDI jAya ane mATe vyAdhi utpanna thAya ane koI buddhimAna vicAra karI gAyanuM dudha pIe te te tene baLa ane puSTi karanArUM thAya tethI karIne vicArapUrvaka dharma AdaravA egya che. bIjuM kArya paNa vicAryA vinA karyuM hoya to amRtAmrane vinAza karanArA rAjAdikanI jema te meTA doSane utpanna kare che. eTale ke jema amRta phaLavALA AmravRkSano vinAza karanAra rAjA vigerene pazcAttApa thaye tema tene paNa pazcAttApa thAya che. te sAMbhaLI sabhAmAM rahelA sarva janoe jinezvarane pUchayuM ke-"he prabhu! vicAryA vinA kArya karanArA teone kevI rIte doSa prApta thayo te kaho." tyAre zrI tIrthakara belyA ke--"he bhavyajane ! tenI kathA sAMbhaLo- "mAlava dezamAM ujajayinI nAmanI pUrI che. te pRthvI upara prasiddha che. temAM jitazatru nAme rAjA rAjya karate hate. tene vijayazrI nAmanI rANI hatI. te paTTarANI sAthe viSayasukha bhogavato rojA sukhe karIne rAjya pALate hate. ekadA rAja sabhAmAM beTho hatA, teTalAmAM pratihAre AvIne rAjA pAse vinaMti karI ke"he svAmin ! ApanA maMdiranA dvAra pAse rUpe karIne rAjaputra - jevA cAra purUSe AvelA che, teo ApanA darzana mATe utkaMThA rAkhe che." te sAMbhaLI rAjAe kahyuM-"he pratihAra ! temane zIdya aMdara praveza karAva." pachI dvArapALanA kahevAthI te cAre purUSa rAjasabhAmAM AvI rAjAne praNAma karI vinayathI namra thaI ubhA rahyA. tyAre rAjAe temane Asana vigere ApI temane satkAra karI temanI sanmukha I-"A koI sArA vaMzamAM utpanna thayelA jaNAya che" ema vicArI temane tAMbuLa vigere ApI sanmAna karI rAjAe pUchayuM ke-"tame kyAMthI AvyA che ? ane tamAre zuM prayojana che?" tyAre temAM je sauthI nAno hato te be ke "he devI! uttara pradezamAM suvarNa tilaka nAmanuM zreSTha nagara che. temAM rimardana nAme rAjA hatA, tene cArU rUpavatI nAmanI - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 * zrI zAMtinAtha caritra. . priyA hatI. tenI kukSithI anukrame cAra putra utpanna thayA. temanAM nAma anukrame A pramANe pADyA. pahelA devarAja, bIje vatsarAja, trIje durlabharAja ane ceAthe kIrtirAja. te cArene. temanA pitAe kaLAbhyAsa karAvyuM, ane teo anukrame yuvAvasthA pAmyA, tyAre temane anurUpa kanyAo paraNAvI. ekadA te rAjA viSama vyAdhithI pIDita thaye, te vakhate moTA putra devarAjane rAjya para sthApana karI tene hitazikSA ApI rAjA paralokamAM gayo. tyArapachI devarAje keTalAka kALa pitAnA rAjyanuM pAlana karyuM, daramiyAna tenA baLavAna pitrAIoe ekatra thaI baLAtkAre devarAjanuM rAjya grahaNa karyuM, ane tene tenA bhAIo sahita dezanikAla karyo. he deva ! te A devarAja traNa nAnA bhAIo sahita ApanI pAse sevA karavAnI IcchAthI AvyuM che." te sAMbhaLI harSa pAmele rAjA be ke-"tame mArI pAse AvyA te ghaNuM sAruM karyuM, kemake purUSane satparUno ja Azraya hoya che." ema kahI rAjAe pratihArane AjJA karIne temane rahevA mATe sarva sAmagrI sahita mATe mahela apAvyo. tyArapachI svAmInI bhakti karavAmAM kuzaLa evA te cAre sevakone rAjAe prasannatApUrvaka potAnA aMgarakSaka karyo. teo vizeSa karIne rAtrie anukrame eka eka prahara zastrabaddha thaI sutelA rAjAnA zarIranI rakSA karavA lAgyA. ekadA grISma RtumAM devarAja rAjAnI AjJA laI samIpanA gAmamAM kAMI kArya mATe gaye. tyAM jaI kArya karI madhyAnha samaye te pAcho vaLyo, mArganI madhyamAM AvatAM mahAbhayaMkara ugra vAyune vIMTALiye caDyo, pracaMDa vAyue uDADelI dhULa uchaLavA lAgI, meTA kAMkarAo paDavA lAgyA, pAMdaDAM ane tRNa AkAzamAM bhamavA lAgyA, te sAthe vRSTi paNa varasavA lAgI, atyaMta garjanA thavA lAgI ane netrane saMtApa kare tevI vIjaLI camakavA lAgI. te vakhate dhULa ane jaLathI bhaya pAmele devarAja eka vaTa vRkSane Azraya karI ubhuM rahyo, teTalAmAM te vRkSa upara kAMIka zabda thavA lAgyo. teNe vicAryuM ke -"A vRkSa upara kayuM che ? ane te P.P. Ac. Gunratnasuri'M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha prastAva 127 bhASA jANavAmAM nipuNa te devarAje kaI pizAcanuM vacana A pramANe sAMbhaLyuM - " pho pho jANasi kiMci, so bhanmai no kahahi maha kiM taM / kaMpaDuM rUmoDava arjA, matihIM so natti ne ?" are tuM kAMI jANe che? teNe kahyuM-"kAMI jANatA nathI, tuM ja mane kahe." tyAre te vRddha pizAca be ke -"Aje te ujajayinI nagarIno rAjA maraNa pAmaze." " - "vI to , nimitte rU veTU . jo kaMpa saMpatrio, me paha7 nag || 2 " " tyAre bIjAe pUchayuM ke-"kyA nimitta karIne ane kyAre te rAjA mRtyu pAmaze?" tyAre vRddha pizAca bolyo-rAtrinA pahelA praharamAM sarpanA daMzathI rAjAnuM maraNa thaze." A pramANe pizAcanuM vacana sAMbhaLI tene satyaja mAnI devarAja cittamAM atyaMta pIDA pAmI vicAravA lAgyuM ke -"hA! daive A ! zuM karyuM? to paNa tevA prakAranA keI yatna karuM ke jethI rAjAnuM kaSTa nivRtti pAme." ema vicAro te zIdhra rAjA pAse AvyuM. pachI rAtri samaye sabhAjanene visarjana karI rAjA vAsamaMdiramAM jaI rANInI sAthe sukhazayyAmAM sute. rAtrinA pahelA pahere devarAja pahora hato. tethI te vizeSa zaMkAvALe thaI vAsa gRhanI maLe, upara, nIce, paDakhe sarvaThekANe nipuNa draSTithI joI kharza kheMcI dIvAnA aMdhakAramAM gupta rIte ubhe rahyo. teTalAmAM caMdaravAnA chidramAMthI eka kRSNa sarpa dhIme dhIme laMbAya. te joI tatkALa eka hAthavaDe tenuM mukha pakaDI bIjA hAthamAM dhAraNa karelA khavaDe tenA be kakaDA karI te banne kakaDAne eka ThekANe bhUmipara gupta rIte mUkI dIdhA. pharIthI pitAne sthAne AvI sAvadhAnapaNe te rakSaNa karavA tatpara thaye, teTalAmAM teNe rANInA ura:sthaLa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 - zrI zAMtinAtha caritra. upara sapanA rUdhiranA biMduo joyA. te I rANane viSane saMkrama thaze, evA bhayathI teNe potAnA hAthavaDe te biMduo lUchI lIdhA. A avasare jAgRta thayelA rAjAe devInA ura:sthaLane viSe (stana upara) tene hastasparza karato joye. tethI kapa pAmI vicAra karyo ke A durAtmAne huM mArI nAMkhuM." pharIthI vicAryuM ke -"A baLavAna che, mArA ekalAthI mArI zakAya tema nathI, tethI koI paNa upAyathI A rANunA vaMcakane huM avazya mArIza." A pramANe rAjAe vicAra karyo. zAstramAM paNa kahyuM che ke / " AyuSo rAjacittasya, dhanasya ca dhanasya ca / tathA heltha seksa, nArita #ro vipharvatAm " AyuSya, rAjanuM citta, dhana,megha, sneha ane zarIra-Ache TalAne vikAra pAmatAM vAra lAgatI nathI." kepa pAmelo rAjA nidrALu avasthAeja paDyo rahyo, teTalAmAM ghaTikAgrahamAM rAtrine pahele pahAra vAgye, eTale laghu bhrAtA vatsarAjane pitAne sthAne goThavI devarAja pitAne mukAme gayo. te vakhate rAjA bolyo ke -" are ! hamaNAM keNa pratihAra che ? " te -"he deva ! Apano sevaka huM vatsarAja pratihAra chuM." rAjAe kahyuM-"he vatsarAja ! tuM mArA eka hukama bajAvIza ? " te be -"he svAmin ! zIdhra AjJA Ape, je Apa Adeza Apaze te huM karIza." rAjAe kahyuM-"je ema che to tArA bhAI devarAjanuM mastaka kApIne lAva." te sAMbhaLI-bahu sAruM.' ema belI rAjamaMdiramAMthI bahAra nIkaLI vatsarAja potAnA manamAM ciMtavavA lAgyuM-kharekhara koI paNa kAraNathI rAjA Aje devarAja upara ati kopAyamAna thayA jaNAya che, ane zarIra, strI athavA dhananA droha vinA Avo kopa hoI zake nahIM, paraMtu te droha mArA bhAIe karyo hoya te saMbhavatuM nathI. kahyuM che ke " ye bhavantyuttamA loke, svaprakRtyaiva te dhruvam / apyaGgIkurvate mRtyu, prapadyante na cotpatham // 1 // P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ . caturtha prastAva 129 bhItA janApavAdasya, ye bhavanti jitendriyAH / anArtha naiva kutti, te mahAmuno yathA rA" ke jeo lekamAM svabhAvathIja uttama che, teo bhale mRtyune aMgIkAra kare, paraMtu unmArgane Azraya karatA nathI. je jiteMdriya purUSe kApavAdathI bhaya pAmatA hoya che teo mahAmuniyenI jema akAryane karatAja nathI." A pramANe vicArIne vatsarAje dhAryuM ke-" rAjAe te AjJA ApI che, paraMtu huM AvuM akRtya kema karUM? ane rAjAne Adeza paNa ullaMghavA lAyaka nathI. te paNa kALano vilaMba karUM. kALane vilaMba paNa azubhanuM nivAraNa karanAra che, ema vidvAne kahe che." A pramANe vicArI rAjA pAse AvuM teNe kahyuM ke -"huM svAmin ! te devarAja haju jAge che, ane tene jAgatAM haNavAne kaI zaktimAna nathI, tethI te jyAre nidrAvaza thaze tyAre huM tene mArIza." te sAMbhaLI rAjAe tenuM vacana mAnya karyuM. pharIthI vatsarAje kahyuM ke -"he prabhu! kALa nirgamana karavA mATe Apa eka vArtA kahe, athavA huM vArtA kahuM tene Apa sAvadhAna thaIne sAMbhaLe." rAjAe kahyuM-"he bhadra! tuMja vArtA kahe." A pramANe rAjAnI AjJA maLavAthI vatsarAje kathA kahevA mAMDI. - - Aja bharatakSetramAM pATalIpura nAmanuM nagara che. temAM pratApavALe ane naya vinayAdika guNoe karIne bhUSita pRthvIrAja nAme rAjA hatA. tene subhagA nAmanI prANapriyA hatI. te nagaramAM nirmaLa AcAravALo, savicAravALe ane kRpAnA AdhArabhUta ratnasAra nAme zreSThI rahetA hatA. tene hajIkA nAmanI priyA hatI. tenI kukSithI utpanna thayela pavitra caritravALo dhanadatta nA putra hato. te zreSThIputra bAlyAvasthAne oLaMgI kaLAne abhyAsa karI yuvAvasthAne pAmyuM. ekadA te uttama veSa paherI mitra ane baMdhuo sahita potAne gharethI nIkaLI keI kAryane mATe mArge cAlyA jato 17. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 zrI zAMtinAtha caritra. hato, tevAmAM tene joI koIe kahyuM ke"A zreSThIputra dhanya che ke je svecchAthI AvuM sukha bhegave che." te sAMbhaLI koI bIje chelyA ke -" mugdha ! AnI prazaMsA kema kare che ? je purUSa pitAnI upArjana karelI lakSmIne upabhega kare te te kupurUSa gaNAya che. je svabhujAthI upArjana karelI lakSmIne upabhoga kare ane dAna Ape teja prazaMsAne lAyaka che. kahyuM che ke - '' : mAtuH stanyaM piturvittaM, parebhyaH krIDayArthanam / pAtuM bhoktuM ca lAtuM ca, bAlya evocitaM yataH // 1 // "mAtAnuM stanapAna karavuM, pitAnA dravyano upabhoga karavA che ane bIjA pAsethI kIDAne mATe koI padArthane grahaNa karavo e bALa avasthAne ja ucita che." . A pramANenA tenAM vacana sAMbhaLI te zreSThIputre vicAra karyo ke "A purUSe IrSyAne lIdhe AvuM kahyuM che, te paNa mAre te hitakAraka che. tethI je huM dezAMtaramAM jaI dhana upArjana karUM, to ja sapurUSa kahevAuM, anyathA nahiM." ema vicArI teNe potAno vicAra mitravargane jaNAvyo. tyAre mitrae paNa tenA vicAranI prazaMsA karI. tyArapachI ghare jaI teNe pitAnA caraNane namaskAra karI moTA AgrahathI kahyuM ke-"he pitA ! mAre tamArI AjJAthI dravya upArjana karavA paradezamAM javuM che.te vacana sAMbhaLI zreNI jANe vajAthI haNAye hoya te du:khI thaze, ane bolyo ke -"huM vatsa ! pahelethIja ApaNe gharamAM ghaNuM dravya che, te te svecchAe bhegava ane dAna Apa. navuM upArjanano prayAsa zAmATe karavA joIe ? dezAMtaramAM vakhatasara bhejana na maLe, koI vakhata pANI paNa na maLe, tevA prakAranuM zayana ane Asana paNa na maLe, vaLI tAruM zarIra paNa ati kamaLa che, mATe paradeza javuM ThIka nathI." A pramANe pitAnuM vacana sAMbhaLI pharIthI te be ke-"huM pitA ! tamArI upArjana karelI lakSmI mAtA samAna che, tethI bAlyAvasthA vinA te mAre bhegavavA lAyaka nathI." ityAdi vacane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ . . caturtha prastAva. 131. vaDe atyaMta AgrahathI pitAnI AjJA meLavI, vAhanAdika samagra sAmagrI taiyAra karI. egya kariyANa laI, bhAtAMnI sAmagrI paNa grahaNa karI, sArA sAthe sahita, pitAnI ApelI zikSAne cittamAM sthApana karI teNe zubha divase prayANa karyuM. tyArapachI avicchinna pramANe te zreSThIputra sAthe sahita keTaleka divase zrIpura nagare pahoMcyA. tyAM koI sarovaranI samIpe sAthe paDAva karyo. sArthavAha paNa manahara paTagRha (tabu) mAM rahyo. teTalAmAM jenuM zarIra ke patuM hatuM ane jenAM netra bhayabhrAMta hatA e ke purUSa zreSThI putra dhanadattane zaraNe Avyo. dhanadate kahyuM--"he bhadra! tuM bhaya pAma nahIM, paraMtu tuM zo aparAdha karIne mArI pAse Avyo che te kahe." A pramANe te pUche che teTalAmAM ja "hA, haNe,' ema che , bolatA zarUAne dhAraNa karanArA ArakSaka purUSoe tyAM AvI sAthevAhane kahyuM ke_"he zreSThI ! A ahIMnA rAjAne sevaka che, te rAjAnuM uttama AbharaNa laI jugArI pAse hArI gayA che. te AbharaNanI zodha karatAM patto lAgavAthI ame rAjAne jaNAvyuM, tyAre rAjAe jugArI pAsethI te AbhUSaNa laI hukama karyo che ke A corane nigraha kare. te rAjAne drohI che mATe tene choDaze nahIM. te vakhate dayALu maMtrIe rAjAne vijJapti karI ke hamaNuM A AbhAraNanA cerane kArAgRhamAM rAkho." te sAMbhaLI rAjAe tene kArAgRhamAM rAkhe. ekadA rAtrIne chelle pahore te kArAgrahanuM sthAna bhAMgI tenA rakSakane haNuM, Acara tyAMthI nATho. amane khabara paDatAM ame tarataja tenI pAchaLa doDyA. eTale A cAra A sarovaranI pAsenA gADha vanamAM gupta rIte peThe. hamaNAM tyAMthI nIkaLI he vyavahArI! te tamAre zaraNe Avyo che. paraMtu rAjAnA drohI A ceranuM tamAre rakSaNa karavuM yogya nathI."A pramANenAM rakSakanAM vacana sAMbhaLI sAthe bolyo ke-"he rAjapurUSa ! tame kahe che te satya che. paraMtu satya purUSa zaraNe AvelAne tyAga karatA nathI. ArakSaka che "te game te he, ame te rAjAnI AjJA pramANe vartanArA chIe. bIjuM kAMI paNa ame jANatA nathI." tyAre sAthe patie kahyuM"to huM rAjAnI pAse AvI temane vijJapti karUM." P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13ra - zrI zAMtinAtha caritra. ema kahI te rAjA pAse gaye, ane eka amUlya ratnAvaLI hAranI bheTa karI rAjAnI najIkamAM beThe. rAjAe tene ghaNuM sanmAna karI pUchayuM ke-"he sArthapati ! tame kyAMthI AvyA che ?" tyAre teNe pitAne sarva vRttAMta kahyo, ane pachI bolyo ke-"he mahArAja! je ApanuM AbharaNu Apane maLyuM hoya te mAre zaraNe AvelA A taskarane mUkI do." rAjAe kahyuM--"AbharaNa maLyA chatAM paNa Ano vadha kareja che, to paNa te sArtheza! tamArI prArthanAthI ene mukta karuM chuM. te sAbhaLI "mArA para moTI kRpA karI." ema kahI rAjAne namI sAthapati te cerane sAthe laI potAne sthAne gayo. rAjAnA mANasanA kahevAthI ArakSaka purUSe potAne ThekANe gayA. pachI zreSThIputre te cerane sAthe bhejana vigere karAvIne kahyuM ke-"he bhadra! have pachI tAre cerInuM kArya koI paNa vakhata karavuM nahi." te sAMbhaLI cArI nahIM karavAno nizcaya karI teNe sAthe patine kahyuM ka-"he zreSThI ! have pachI huM tamArI kRpAthI corI nahIM karuM ane paralokamAM hita karanArUM vrata grahaNa karIza. paraMtu mArI pAse koI - sAdhune Apela mahAprabhAvavALe bhUtane nigraha karanAre eka maMtra che, te tame grahaNa kare. mArI A prArthanAne bhaMga karaze nahIM." te sAMbhaLI papakAra karavAnA sAdhanarUpa te maMtrane teNe grahaNa karyo. 'skara paNa vidhipUrvaka maMtra ApI potAne sthAne gaye. tyArapachI te dhanadatta sArthavAha tyAMthI prayANa karI anukrame kAdaMbarI nAmanI aTavImAM pahoMce. tyAM eka moTI nadIne kAMThe sAthe paDAva karyo. sarva manuSya bhejanAdika taiyAra karavA lAgyA te vakhate eka ThekANe beThelA sArtheze eka pArAdhine che. tenA zarIrano varNa zyAma hatuM, tenA netre rakatavarNavALA hatA, tenA hAthamAM dhanuSya bANa hatA, ane tenI sAthe ghaNuM kutarAo hatA. A chatAM paNa te kAMIka duHkhane lIdhe te hato. tene joI Azcarya pAmelA sArthavAhe vicAra karyo ke-" A zI rIte ghaTe?" ema vicArI zreSThIe AgrahathI tene pUchyuM ke-"tuM kema rUdana kare che? tenuM kAraNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 133 caturtha prastAva. kahe." te belyo-"he bhadra ! mArA duHkhanuM kAraNa sAMbhaLo-Aje parvatamAM girikaMDikA nAmanI pallI che. temAM siMhacaMDa nAmane zuravIra pahalIpati che. tene siMhavatI nAmanI priyA che. paraMtu te bhUtanI pIDAthI hamaNuM prANAMta kaSTamAM paDelI che. te bace ema jasutuM nathI ane je te maraNa pAmaze to amAre svAmI palIpati - paNa teNanAM vigadu:khathI maraNa pAmaze. tene mATe lAkha upAya karyo paNa teNInA zarIre samAdhi thatI nathI. sArthapati! A kAraNathI herAuM chuM." te sAMbhaLI sAthe patie kahyuM ke -"he vyAdha ! te strIne huM ekavAra mArI draSTie jouM to mArI pAse eka maMtra che, tenAthI tene kadi guNa thavAno hoya te thAya." te sAMbhaLI te bhile tarataja pitAnA svAmI pAse jaI te vAta kahI eTale pallI pati paNa tatkALa te strIne laI sArthavAhanI pAse Avyo. tyAre sArthanAthe te strIne joIne maMtrano jApa karI teNIne doSa dUra karyo. A rIte teNIne jIvitadAna ApavAthI pallIpati atyaMta harSa pAmI, sArthavAhanI rajA laI potAne sthAne gayA. tyArapachI dhanadatta paNa tyAMthI sArtha sahita prayANa karI dhIme dhIme samudranI pAse rahelA gaMbhIra nAmanA zreSTha veLAkuLe pahoMce. tyAM keTalAka divasa rahyo, paraMtu manavAMchita lAbha thaye nahIM, tethI te zreSThIe eka vahANa kharIda karyuM, ane tene taiyAra karI, samudrane pUcha, dezAMtarane lAyaka sarva kariyANa temAM bharI samudranI bharatI AvavAne vakhate te vahANa upara caDyo. tyArapachI anukuLa vAyunA vege te vahANuM meTA vegathI. cAlatuM madhya samudre pahoMcyuM. teTalAmAM te zreSThIputre AkAzamArge Avato eka zreSTha pipaTa . tenA mukhamAM AmraphaLa grahaNa kareluM hatuM, tenA parizramane lIdhe te popaTa samu-- dramAM paDI javAnI taiyArImAM hato. te joI zreSThIe khalAsIo pAse eka moTA vastrane pahoLuM karAvI temAM popaTane levarAvI potAnI pAse aNuvyuM. pachI jaLa ane vAyuthI tene svastha karI zreSThIe tene bolAvyuM. tyAre piopaTa mukhamAMthI phaLane nIce mUkI manuSyanI vANuMe bolavA lAgyo ke "he sArthanAtha !. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ (134 - zrI zAMtinAtha caritra. hamaNuM tame sarva upakAramAM zreSTha e mane jIvita ApavArUpa upakAra karyo che, temaja mane jIvita ApavAthI tame mArA vRddha ane netra rahita mAtApitAne paNa jIvADyA che, tethI mahA upakArane karanArA tamAre huM zuM pratyupakAra karUM ? te paNuM mA ANeluM A AmraphaLa tame grahaNa kare." tyAre sArthavAha bAlyA ke--" he zukarAja ! huM A AmraphaLane zuM karuM ? tuM ja bhakSaNa. kara ane tAre khAvA lAyaka sAkara, dharAi vigere bIjI vastu paNa huM ApuM te kha."te sAMbhaLI popaTe kahyuM ke-"he sArthapati ! A phaLa aneka guNone karanAruM hovAthI durlabha che. A phaLanuM vRttAMta sAMbhaLo- - Aja bharatakSetramAM viMdhya nAmano moTo parvata che. tenI samIpe jagata prasiddha viMdhyATavI nAmanI aTavI che. temAM eka vRkSa upara eka popaTanuM mithuna rahe che. temane huM putra chuM. te mArA mAtApitA anukrame vRddhAvasthAne pAmyA, tethI netravaDe teo kAMIpaNa joI zakatA nathI. tethI huM ja temane bhakSya lAvI ApuM chuM. ekadA te aTavImAM eka AmravRkSanI zAkhA upara huM beThA hatA, teTalAmAM tyAM koI be muni AvyA. temaNe cotarapha dRSTi nAMkhI nirjanapaNuM jANuM paraspara vAta karI ke-" samudranI madhye kapizaila parvatanA zikhara upara niraMtara phaLele eka AmravRkSa che. tenuM ekaja phaLa je koI ekavAra paNa bhakSaNa kare, to tenA zarIranA sarva vyAdhio nAza pAme che, tathA tene akALa maraNa ane jarAvasthAnI jIrNatA thatI nathI, temaja tene uttama saibhAgya, zreSTha rUpa ane dedIpyamAna kAMtinI prApti thAya che." A pramANe tenuM vacana sAMbhaLI meM vicAryuM ke-"muninuM vacana kadApi asatya hetuM nathI. tethI je huM te phaLa lAvIne mArA mAtApitAne ApuM to teo yuvAvasthAvALA ane sArA netravALA thAya." ema vicArIne te sAthe meM tyAM jaI te phaLa ANeluM che, te tame grahaNa kare,huM bIjuM phaLa lAvIne mArA mAbApane ApIza. " P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha prastAva. : 135 ( A pramANenuM popaTanuM vacana sAMbhaLI tenA AgrahathI zreSThIe te phaLa lIdhuM. piopaTa pharIthI AkAzamAM uDIne gaye. tyArapachI zreNIe vicAryuM ke -" A phaLa je kaI nareMdrane ApyuM hoya to tethI ghaNu manuSyone upakAra thAya. huM bhakSaNa karUM tethI zuM? ane bhakSaNa na karUM tethI karIne paNa zuM ? " ema vicArI teNe te AmraphaLa potAnI pAse gupta rIte rAkhyuM. - keTaleka divase te vahANa sAme kAMThe pahoMcyA. eTale zreSThIputra vahANamAMthI utarI bheTa grahaNa karIne rAjA pAse gayo. tene bIjI bheTa dharyA pachI pelA popaTe ApeluM AmraphaLa rAjAnA hAthamAM ApyuM. te joI rAjAe Azcarya pAmIne pUchyuM ke -" sArthavAha! A phaLa kevuM che? " tyAre teNe rAjA pAse te phaLane paramArtha kahI batAvyuM. te sAMbhaLI rAjAe saMtuSTa thaI tenuM saghaLuM dANa mApha karyuM. zreNI "mahAprasAda" ema kahI potAne sthAne gaye. pachI vahANanuM kariyANuM vecI tyAMthI bIjuM kariyANuM grahaNa karI, vahANamAM nAMkhI samudramArgo pAcho gaMbhIra nagaramAM AvI tyAMthI cAlatAM teja kAdaMbarI nAmanI moTI aTavAmAM AvI pahoMcyA. tyAM nivAsa karIne sAthe sarva leka sahita rahyo. rAtrine samaye sAthenA leke kariyANAnI pharatA sutA, ane tenI pharatA yAmika jAgatA rahI cokI karavA lAgyA. tevAmAM pAchalI rAtre 8 mAre, mAre, "evA zabda belatI jillAnI dhADa akasmAta pragaTa thaI. te vakhate sArthavAha paNa bakhtara paherI subhaTo sahita tenI sAthe yuddha karavA taiyAra thaye. teTalAmAM sAthezane baMdI be ke-"he sthiracittavALA zAtheza dhanadatta ! tuM jaya pAma" te vakhate dhADanA svAmI pallI patie pUrvanA upakArI dhanadattanuM nAma bhATanA mukhathI sAMbhaLI manamAM zaMkA pAmI yuddha karatA bhillone ekadama baMdha karyA ane pite zastra rahita te sArthavAhane maLavA mATe gayA. dhanadatte paNa tene oLakhI saMbhramathI kahyuM ke -"aho ! kRtajJa purUSamAM ziromaNi! tuM kuzaLa che?" pachI te bane paraspara maLI eka Asana para beThA. sAthe patie tene tAMbula vigere ApI satkAra karyo. pallI pati P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 - zrI zAMtinAtha caritrasArthezanuM kSemakuzaLa pUchI tenI pAse pitAnI niMdA karavA lAgyA. ke -"aho ! ajJAnapaNane lIdhe meM kevuM agya kArya AraM myuM hatuM ? mAre aparAdha kSamA kare, mArApara kRpA karI mArI pallImAM cAle." ema kahI atyaMta Agraha karI te pallI pati sAthevAhane sarva sAthe sahita pitAnI pallImAM laI gayA. pachI pitAne ghera laI jaI snAna, bhejana vastrAdike karIne tenuM sanmAna karI muktAphaLa ane hAthIdAMta vigere uttama vastuo devAvaDe tene satkAra karyo. tyAra pachI sArthavAha paNa premanA vacanevaDe tene saMtuSTa karI ane tenI ApelI keTalIka vastuo grahaNa karI, tenI rajA laI tyAMthI prayANa karo kSemakuzaLa pitAne nagare AvI pahoMcyA. pachI mahatsava pUrvaka purapraveza karI pote upArjana karelA vittavaDe satpAtrane dAna ApI aneka dInajaneno uddhAra karyo. ane aneka puNyasthAnane puSTa karI, jina karAvI, temAM pratimAnI sthApanA karavA vigere seMkaDo satkRtya karI manavAMchita samagra sukho bhegavavA lAgyA. tyArapachI ekadA tyAM vihAranA kamathI kAI sUrimahArAja padhAyo. te vakhate dhanadatta zreNI temanI pAse gayo ane dharma sAMbhaLI vairAgya pAmavAthI cAritra grahaNa karyuM. pachI tIvra tapavaDe sarva karmane kSaya karI anukrame Apatti 2hita mokSapadane pAmyA. . ahIM pelA rAjAe AmraphaLa hAthamAM laI cittamAM vicAra karyo ke--ba A AmraphaLa ekaja prApta thayuM tethI keTalA guNa thAya ? tethI je huM AvAM ghaNuM AmraphaLo utpanna karAvI ghaNA lokone upakAra karUM teja ghaNe guNa thAya." A pramANe vicArI rAjAe potAnA sevakane AjJA karI ke -"A phaLane sArA sthAnamAM vAvI meTe AmravRkSa thAya tema kare." sevakapurUSAe manerama nAmanA udyAnamAM jaI te phaLa vAvyuM ane tenI pharate kayAre karI hamezAM pANI pAvA lAgyA. tema karatAM keTaleka divase tenA aMkura nIkaLyA. te vArtA rAjAe sAMbhaLI tyAre te atyaMta khuzI thaye. anukrame te AmravRkSa puSpavALe ane pachI phaLavALethayo. tyAre rAjAe tenA rakSakone prItidAna ApIne kahyuM ke--"te vRkSanuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ - caturtha karatAva. . 137 yatnathI rakSaNa karaje." rakSaka purUSa rAtridivasa tyAMja rahIne tenuM rakSaNa karavA lAgyA. ekadA devage tenuM eka phaLa rAtrimAM potAnI meLeja tuTIne pRthvI para paDyuM. prabhAta kALe rakSaka naroe te pAkeluM phaLa paDeluM joI harSa pAmI tatkALa rAjAne jaIne ApyuM. rAjAe vicAra karyo ke-"A navuM phaLa prathama koI pAtrane ApavuM yogya che." ema vicArI rAjAe cAra vedane jANanAra devazarmA nAmanA brAhmaNane bolAvI bhaktipUrvaka te amRtaphaLa tene ApyuM. te brAhmaNe paNa rAjAe ApeluM te AmraphaLa laI potAne ghera jaI devapUjA karIne tenuM bhakSaNa karyuM ke tarata ja te mRtyu pAmyA. te vAta keIe rAjA pAse kahI-" he rAjana ! devazarmA brAhmaNe te phaLa khAdhuM ke tarata ja mRtyu pAmyo che." te sAMbhaLI rAjA kheda sahita belyo ke"aho ! meM dharmanI brAMtithI moTuM brahmahuvAnuM mahA pApa bAMdhyuM, kharekhara te viSaphaLa koI zae prapaMca karI mane mArI nAMkhavA mATeja mokaleluM hovuM joIe; tethI jo ke A vRkSa meM poteja vAvyuM che ane prayatnathI tenuM pAlana karyuM che te paNa ghaNA prANIonA vinAzanuM kAraNa hevAthI te viSavRkSane jaladI chedI nAMkhavuM joIe." A pramANe kahI tevI AjJA karatAM tatkALa revaka purUSoe tIkSaNa kuhADAvaDe te uttama vRkSane mULathI chedI pRthvI para pADI nAMkhyuM. te vakhate koDha vigere rogathI pIDA pAmelA mANaso te viSavRkSanuM chedana sAMbhaLI potAnA jIvitavyathI kheda pAmelA hovAthI sukhe sukhe mRtyu pAmavA mATe tyAM AvyA. temAMthI koIe te vRkSanuM pAkeluM, keIe nahIM pAkeluM ane koIe adhuM pAkeluM jevuM hAtha AvyuM tevuM phaLa khAdhuM, keIe patra ane keIe tenI maMjarIbhakSaNa karI. tethI te sarve tatkALa nirogI ane advitIya svarUpavALA thaI gayA. e rIte kuSTAdika vyAdhivALAone divya rUpavALA thayelA joI vismaya pAmele rAjA vicAra karavA lAgyo ke -"aho ! A AmravRkSanI AvI sthiti kema thaI ke jethI sAmAnya mANasone tenAthI guNa thayo ane veda vedAMgamAM nipuNa brAhmaNa maraNa pAmyA?" 18. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 zrI zatinAtha caritra. ema vicArI rAjAe rakSaka purUSone bolAvI temane pUchyuM ke" tame te phaLa vRkSa parathI toDI lAvyA hatA ke bhUmipara paDeluM lAvyAM hatA ? " teoe satya hakIkata kahI." tyAre rAjAe vicAryuM ke- kharekhara te phaLa sarpAdikanA viSathI mizrita thayuM haze, tethI te zreSTha brAhmaNa vinAza pAmyuM; paraMtu te vRkSa to avazya amRtamayaja hatuM. aho ! meM vicAryA vinA akArya karyuM ke jethI krodhavaDe te uttama vRkSane chedAvI nAkhyuM. zAstramAM paNa kahyuM che ke saguNamapaguNaM vA kurvatA kAryajAtaM, pariNatiravadhAryA yatnataH paNDitena / atirabhasakRtAnAM krmnnaamaavipttemevAta hRyavAhI zanyatu vivAda che ? / guNavALuM athavA guNa rahita kArya karatI vakhate paMDita gurU prayatnathI tenA pariNAmano nizcaya karavo joIe. kAraNe ke rasa vRttithI koIpaNa kArya karavAmAM Ave to teno vipAka zalyanI jema maraNa paryaMta hRdayane dAha karanAra thAya che." A pramANe vicAranArA te rAjAe jAvajIva paryata zeka karyo. jema te rAjAe parIkSA karyA vinA kArya karyuM tema bIjA koIe karavuM nahi." A pramANenI kathA kahevAmAM bIje prahara vyatIta thaye, eTale vatsarAja gayo ane tene ThekANe trIjo bhAI durlabharAja AvyA. te vakhate rAjAe potAnA manamAM vicAryuM ke -"vatsarAje apUrvakathA kahI, paraMtu mAruM kArya teNe karyuM nahIM." ' have durlabharAjane pratIhAra tarIke Avele jANe rAjAe tene kahyuM ke-"he durlabharAja ! tuM mAruM eka kArya karIza?" teNe kahyuM hA. karIza." rAjAe kahyuM--"tArA bhAI devarAjane haNIne tenuM mastaka laI Ava." te sAMbhaLI teNe paNa Azcarya pAmI bahAra jaI vicAra karI kSaNavAramAM pAchA AvI rAjAne kahyuM ke-"hamaNAM mArA banne bhAIo jAge che, mATe kSaNavAra pachI te kArya karIza. 8 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha prastAva. 139 svAminakALa nirgamana karavA mATe Apa eka kathA kahe, athavA huM kahuM te Apa sAbhaLo." rAjAe kahyuM-"tuM ja kahe." tyAre durlabharAja belyo-"Aja bharatakSetramAM koI parvata upara rAjapura nAmanuM nagara che. tyAM zatrudamana nAmane rAjA hatA. tene ratnamALA nAmanI paTarANI hatI. ekadA te rAjA sabhAmAM beThA hatA, tevAmAM pratIhAre AvI vijJapti karI ke-"ApanA dvAra pAse eka baTuka AveluM che. " te sAMbhaLI rAjAe tene praveza karAvavAnI AjJA ApI. teNe tene sabhAmAM dAkhala karyo, paraMtu rAjA kAryamAM vyagra hatA, tethI te baTuka Asana para besI mana rahyo. tyArapachI rAjA sabhA visarjana karI zramane dUra karanArA atyaMga snAnAdi karI devapUjA karavA mATe suMdara sthAne beThe. te vakhate baTuke rAjAne deva mATe pupo ApyAM. rAjAe tene pUchayuM ke-"he bhadra ! tuM koNa che? ane kyAMthI Avyo che?" teNe javAba Ape ke-"he rAjana ! mAro vRttAMta sAMbhaLa:-ariSTa nAmanA pUramAM yajJadatta nAmanA brAhmaNane huM putra chuM. mAruM nAma zubhaMkara che. dezAMtaramAM ketuka jovAne nIkaLyo chuM. pharatAM pharatAM ahIM ApanI samIpe Avyo chuM." te sAMbhaLI rAjAe tene svabhAve vinayavALa, madhura bolanAra ane suMdara svabhAvavALo jANI potAnI pAse rAkhe. te paNa nizcitapaNe tyAM rahyo. kahyuM che ke- * rahyAnI kriyAttApI, kRtajJo dadUra che vijJAnI svAmibhaktazca, sa sarvaguNamandiram // 1 // je zUravIra, dAtAra, priya belanAra, kRtajJa, daDha maitrIvALo, kaLAvAna ane svAmIbhakta hoya te sarva guNonuM maMdira che.' tyArapachI te zubhaMkara rAjAnI geravatAne lIdhe aMta:pura vigere sthAnamAM paNa svecchAe gamanAgamana karavA lAgyA. ekadA te nagarInI samIpe ke siMha AvyuM, tyAre koI eka pArAdhie AvI sarva vRttAMta rAjAne kahyo. te sAMbhaLI rAjA paNa caturaMga sainya 1 brAhmaNa putra. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 zrI zAMtinAtha caritra. sahita zubhaMkara baTukane sAthe laI siMhano vinAza karavA nagaranI bahAra nIkaLe. te pArAdhie dekhADelA mArge je udyAnamAM te siha hatA tyAM rAja gayo. vananI bahAra sarva sinya rAkhI pote hastI upara - besI AgaLa zubhaMkarane besADI te rAjA siMhanI pAse gaye. te joI siha paNa mukha paheluM karI phALa mArI rAjA upara paDavA mATe AkAzamAM udyo te vakhate zubhaMkare 8 mArA svAmIne pIDA na thAo" ema vicArI AvI paDelA siMhanA mukhamAM aMkuza nAMkhI tene mArI nAkhyA. tyAre rAjAe kahyuM ke -"he zubhaMkara ! te A sArUM na karyuM, A siMhane mAreja mAro hato paraMtu capaLatAne lIdhe te vacamAM ja tene haNyo. are ! Aje te phakta siMhane ja mAryo che, eTaluM ja nahIM paNa sarva rAjAonI madhye je mAre yaza che tene paNa te haNyA che." te sAMbhaLI baTuka be -"he deva ! ApanA zarIrane kaSTa thaze evI zaMkAne lIdhe ja meM A siMhane haryo che, paraMtu mArA utkarSanI IcchAthI haryo nathI. vaLI meM je A siMhane mAryo che te Apaneja prabhAva che, nahIM te mAtra aMkuzanA prahArathI siMhane kema haNI zakAya? tethI sainikonI pAse huM emaja kahIza ke A mRgeMdrane rAjAeja haryo che. te svAmI! A bAbatamAM mArApara akRpA karaze nahIM. A kArya ApaNe beja jANIe chIe, tethI bIjA koIne khabara nathI. cArakarNa vALA A vicArano bheda thaze nahIM. kahyuM che ke paTako bhidyate mantra-zcatuSko na bhidyate / _ dvikarNasya ca maMtrasya, brahmA'pyantaM na gacchati // 1 // cha karNavALo maMtra bhedAya che, cAra kaNavALe bheda pAmate nathI, ane be karNavALA maMtrano aMta brahmA paNa pAmI zakatA nathI." te sAMbhaLI rAjA -" zubhaMkara ! je kadAca A maMtrano bheda thaze to lokamAM mane asatyavAdIpaNAnuM kalaMka maLaze." zubhaMkare javAba Ape--"he prabhu ! zuM Ape nathI sAMbhaLyuM ke sAruSane ApelI guma vAta purUSanI sAthe ja maLe . " te sAMbhaLI rAjAnA manamAM vizvAsa AvyuM. tyArapachI rAjA ane zubha P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 141 caturtha : prastAva." kara te siMhane laI sainyamAM AvyA. baTuke sainyamAM prabhunA pratApanuM A pramANe varNana karyuM--"jenA nAdathI madonmatta hAthIo paNa madane tyAga kare che, te siMhane svAmIe krIDAmAtramAMja ho." te sAMbhaLI sAmaMta ane mAMDaLika rAjAo vigere sarve Azcarya pAmI harSita thayA. pachI vAjitronA zabdapUrvaka moTA utsavathI rAjAe pUrapraveza karyo. mANaso ThekANe ThekANe ekaThA thaI rAjAnA parAkramanI prazaMsA karavA lAgyA. mahotsavamaya te divasa kSaNanI jema zidhra vItI gaye. jyAre rAjA sabhAjanone visarjana karI rANInA maMdiramAM gayo tyAre rANIe pUchayuM ke-"he svAmI ! Aje nagaramAM ze mahotsava che? kemake vAjitranA zabdo ghaNuM saMbhaLAtA hatA. " tyAre rAjAe kahyuM ke-"meM Aje eka kezarIsiMhane ho che; tethI pUrajanoe teno vapana mahotsava karyo che." te sAMbhaLI rANue pharIthI rAjAne kahyuM ke -"he nAtha! uttama vaMzamAM utpanna thayelA tamAre AvI rIte potAnI vRthA prazaMsA karAvavI te yogya che?" rAjAe pUchayuM--" vRthA kema?"rANI belI he svAmina ! siMha to zubhaMkara baTuke hA che, ane varyApana mahotsava Apano karAya che e zuM ? " te sAMbhaLI krodha pAmelA rAjAe vicAryuM ke-" te durAtmAe mArI pAse evuM kahyuM hatuM ke-"koIne gupta vAta nahIM karuM" ane Ajane Ajaja devInI pAse potAnA utkarSa pragaTa karyo, tethI rahasyane bheTa karanAra te baTukane gupta rIte mAre mArI nAkhe te ja egya che." ema vicArI rAjAe kaIka ArakSakane AjJA karI ke-"A baTukane tAre guma rIte mArI nAMkhave." rAjAnI AjJAthI teNe tatkALa tene haNIne rAjAne khabara ApyA ke--"svAmin ! Ape pharamAveluM kArya meM karyuM che. "te sAMbhaLI rAjA harSa pAmyo. bIje divase rANIe rAjAne pUchyuM ke-"svAmI ! hamaNAM baTaka ApanI sAthe kema dekhAtuM nathI? kyAM gaye che? " rAjAe kahyuM "he priyA ! te duSTanuM nAma paNa laIza nahIM." teNIe pUchayuM-"he nAtha ! teNe tamAruM zuM bagADayuM che? te te guNI ane ketukI che." tyAre rAjAe tenI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14ra zrI zAMtinAtha caritra. hakIkata kahI. te sAMbhaLI rANI belI-bahe nAtha! siMhanuM mAravuM te mane baTuke kahyuM nahotuMparaMtu ketukathI mahelanA sAtame mALe he. beThI hatI tyAMthI meM poteja joyuM hatuM, te bAbatamAM tene kAMI paNa deSa nathI." ema kahI rANIe pharIthI pUchayuM ke-"he rAjana ! satya kahe, te jIve che ke marI gaye?" tyAre rAjA zeka sahita -"he devI! meM meTuM akArya karyuM che. sarva guNaratnanA samudrarUpa baTukane meM nAza karAvyuM che." A pramANe rAjAe pachI ghaNe zeka ryo, ane manamAM ati du:khI thayo, paNa baTuka te game te gaye. tevIja rIte bIjA paNa je koI tevuM vicAryuM kArya kare che tene mahA pApa lAge che ane tene lekamAM apavAda thAya che." A pramANe dulabharAje kathA kahIM, teTalAmAM trIjo prahara paNa pUrNa thayo. tethI te tyAMthI uThI potAne makAne gayo ane tenI jagyAe ceAtho kIrti rAja Avyo. tene paNa rAjAe kahyuM ke "he kItirAja ! mAruM eka kArya tArAthI banaze?" te bolyA ke--" svAmI! je huM ApanuM kArya na karUM to ApanI sevA zI rIte karI zakuM ?" tyAre rAjAe kahyuM-"he kIrtirAja ! je tuM mAre khare sevaka hoya te tArA bhAI devarAjanuM mastaka chedI lAva." te sAMbhaLI bahu sAruM ' ema kahI rAjamaMdiramAMthI bahAra nIkaLI kAMIka kALano vilaMba karI pAchA AvIne te dhIra purUSe rAjAne kahyuM ke -" he. nAtha ! rAtri pUrNa thavA AvelI hovAthI sarve yAmika tathA mArA traNe bhAIo jAge che, tethI apinI AjJAne avasare amala karIza." A pramANe kahI vakhata vyatIta karavA mATe rAjAno Adeza laI te kItirAje paNa kathA kahI, te A pramANe- "Aja bharatakSetramAM mahApura nAmanA nagaramAM zatruMjaya nAme rAjA hatA. tene priyaMgu nAmanI rANI hatI. ekadA kaI videzI purUSe uttama jAtivaMta eka azva rAjAne bheTa karyo. te azvane joI rAjAe vicAryuM ke -"rUpanI zobhAe karIne A azva atyaMta prazasanIya dekhAya che, paraMtu tenI gati kevI che te jANavI joIe. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha prastAva. 143 javo'zvazakteH paramaM vibhUSaNaM, pA'GganAyAH kRzatA tapasvinaH / dvijasya vidyaiva munerapi kSamA, parAkramaH zastrabalopajIvinAm // 1 // - "azvanI zaktinuM zreSTha bhUSaNa vegaja che, strInuM bhUSaNa lajajA che, tapasvInuM bhUSaNa kRzatA che, brAhmaNanuM bhUSaNa vidyA che, muninuM bhUSaNa kSamA che ane zastranA baLathI AjIvikA karanAranuM bhUSaNa parAkrama che." A pramANe vicArI te azvanI pITha upara palANa nAMkhI tenA para ArUDha thaI tenI gati jANavA mATe rAjAe tene calAvya; eTale te azva vAyunI jevA vegathI cAlyo, ke jethI sarva sainya pAchaLa rahI gayuM. azvathI kheMcAyelo rAjA daSTithI adazya thayuM. te vakhate te azvanA vepArIo sAmaMtone kahyuM ke -" vakhate huM kahetAM cUkI gaye hatuM, paraMtu A azvane viparIta zikSA ApelI che." te sAMbhaLI rAjAnA sevako vegavALA ao para caDI bhajana ane pANI laI rAjAnI pAchaLa cAlyA. ahIM rAjAe te azvano sAro vega jANI tene ubhe rAkhavA mATe jema jema tenI lagAma kheMcavA mAMDI tema tema te vadhAre vadhAre vegamAM cAlavA lAgyo. e rIte viparIta zikSAvALA te ave ghaNI pRthvI ullaMghana karI. valgA kheMcI kheMcIne rAjAnA hAthamAM rUdhira nIkaLyuM, te paNa azva ubho rahyo nahIM. pachI thAkI gayelA rAjAe vaLAne DhIlI mUkI dIdhI ke tarataja azva ubhe rahyo. tyAre rAjAe tene viparIta zikSAvALo jANI lIdhuM. pachI rAjAe nIce utarI . tenuM palANa utAryuM, teTalAmAM tenA AMtaraDA truTI javAthI tatkALa te azva pRthvI para paDIne maraNa pAmyA. tyArapachI te bhayaMkara aTavImAM ane dAvAnaLathI baLelA araNyamAM sudhA ane tRSAthI pIDA pAmelo rAjA eka bhamavA lAgyA. tevAmAM te vananA madhyamAM rAjAe lAMbI zAkhAvALo ane atyaMta vistAravALo eka vaTa vRkSa je. pote thAkele hovAthI te vaDa nIce tenI chAyAmAM rAjA beThe. pachI pANI mATe cotarapha jatAM teja vRkSanI eka zAkhA uparathI paDatA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra jaLanA biMduo teNe joyA. te joI rAjAe vicAryuM ke -"A varSARtunuM jaLa zAkhAnI pilamAM ATalo kALa bharAI rahyuM haze, te atyAre paDe che." ema vicArI khAkharAnA pAnano paDIyeA karI tRSAtura thayelA rAjAe tenI nIce mU. anukrame te paDIyo DoLA zyAma jaLavaDe bharAI gayo. tene grahaNa karI rAjA jeTalAmAM pIvA jAya che, teTalAmAM koI pakSI vaTa vRkSa uparathI nIce utarI te jaLanuM pAtra rAjAnA hAthamAMthI pADI nAMkhI vRkSanI zAkhA para jaIne beThuM. te joI vilakSa thayelA rAjAe pharIthI teja pramANe te pAtra bharIne pIvAno AraMbha karyo. teTalAmAM teja pakSIe pharIthI paNa te pAtra DhALI nAMkhyuM. tyAre rAjAe krodhamAM AvI vicAra karyo ke-"have je te durAmA pakSI Avaze te huM tene mArI nAMkhIza. " ema vicArI eka hAthamAM cAnaka rAkhI bIje hAthe jaLane mATe pharI paDiye mUchyo. te joI pakSIe vicAryuM ke- A rAjA kepita thaye che, tethI jo have paDiyo pADI nAMkhIza te avazya te mane haze, ane jo nahIM pADI nAMkhyuM to A rAjA te viSajaLa pIvAthI avazya maraNa pAmaze; tethI mAruM maraNa thAya te bhale thAya, paNa rAjA jIve to sAruM." ema vicArI pharIthI paNa te pakSIe rAjanA hAthamAMthI te patrapuTa pADI nAMkhe. eTale kopa pAmelA rAjAe cAbakAnA ghAthI tene mArI nAMkhe, tyArapachI harSita citte rAjAe pharIthI te pAtra sthApana karyuM. te vakhate te jaLa jarA Aghe Aghe paDavA mAMDyuM. te joI vismaya pAmelA rAjAe ubhA thaI vRkSa para caDIne joyuM to tenA kaTaramAM ajagara jaNAyo. te joI rAjAe vicAryuM ke-" are ! A kAMI jaLa nathI; paNa A to sutelA ajagaranA mukhamAMthI viSa paDe che, tethI je meM te pIdhuM hota to avaya mArUM maraNa thAta. aho! te pakSIe vAraMvAra mane niSedha karyo, paNa meM mUkhe jANyuM nahIM. hA hA ! tevI mUrkhatAne lIdhe te paropakArI pakSIne paramArtha jANyA vinA meM haNI nAMkhe. A pramANe rAjA pazcAttApa kare che, teTalAmAM tenA sainike AvI pahoMcyA ane tyAM potAnA svAmIna joI teo harSa pAmyA. tyArapachI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha prastAva. - 14pa rAjA jaLapAna ane AhAra karI svastha thaye, ane te pakSInuM zaba -sAthe laIne potAnA nagaramAM gayo. tyAM pUranI bahAra udyAnamAM te pakSIne caMdananA kASTavaDe agnisaMskAra karI jaLAMjali ApI te rAjA pitAne ghera jaI zekamAM paDyo. te sarva joI maMtrI ane sAmaMta vigeree tene pUchyuM ke-"he nAtha ! tame pakSInuM maraNa kRtya karyuM tenuM zuM kAraNa?" tyAre rAjAe samagra vRttAMta potAnA parivAranI pAse kahyo. te sAMbhaLI save Azcarya pAmyA. rAjAe kahyuM--"te pakSI mane jIMdagI paryata visaraze nahIM." te sAMbhaLI saciva ane sAmaMta vigeree kahyuM ke "he svAmin ! naSTa thayA pachI zeka kare egya nathI." ItyAdika vacanevaDe rAjAne baMdha pamADyA chatAM paNa te rAjAne kheda dUra thaze nahIM. jema vicAryA vagara kArya karavAthI te rAjAne pazcAttApa thaye, tema bIje koIpaNa sahasA paramArtha jANyA vinA kAMI paNa akArya kare che te A leka tathA paralokamAM parAbhava pAme tethI zreSTha buddhivAnee vicArIne ja kArya karavuM yogya che. A pramANe kIrtirAje kathA pUrNa karI, te vakhate prabhAtanA vAjItrano zabda thaye. baMdIjano maMgaLapATha bolavA lAgyA. tyAre kIrtirAja paNa tyAMthI uDI pitAne sthAne gaye rAjAe vicAryuM ke--" kharekhara A sarve bhAIo eka cittavALA ja jaNAya che. tethI meM vicAreluM kArya tenAthI siddha thayuM nahIM." ema vicArI dAsIe ANelA jaLavaDe mukha dhaMI sAro veSa paherI rAjA sabhAmAM jaIne beTho. te vakhate devarAje tyAM AvI hAtha joDI prasanna vadanavaDe rAjAne vijJapti karI ke-"jenI Apane kAMIpaNa khabara nathI, tevI vAta kAMIka Apane huM kahevA IcchuM chuM." te sAMbhaLI krodhamAMja rAjAe tene bhUkuTinI saMjJAvaDe bolavAnI AjJA ApI, tyAre te devarAje pizAcanAM vacanazravaNathI AraMbhIne bhaya ane Azcaryane utpanna karanArI pUrvanI samagra kathA kahI tathA vAsagRhamAMthI te sarpanA bane kakaDA lAvI ApI khAtrIne mATe rAjAne pratyakSa 19 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 146 zrI zAMtinAtha caritra. dekhADyA. te joI devarAjanA uparathI rAjAno krodha utarI gayA. teNe manamAM vicAra karyo ke "aho ! A mahAtmAe mArA jIvitavyanA rakSaNa mATe kevuM kAma karyuM? paraMtu meM pApIe te popakArI ane purUSamAM zreSTha evA A devarAjane ekadama vicAyo vinAja mArI nAkhavAne prAraMbha karyo hato; topaNu kathA kahevAmAM kuzaLa evA vatsarAja vigere tenA bhAIoe tene na mAryo, te sArU karyuM.tyArapachI harSa pAmelA rAjAe sarva sabhA samakSa kahyuM ke-"A cAre bhAIo sarva guNanA sthAnarUpa che. mane aputrIone kuLadevatAe A putro ja ApyA che, tethI huM devarAjane rAjya upara sthApana karI vatsarAjane yuvarAjapade sthApIne dIkSA grahaNa karIza." te sAMbhaLI parivArajano belyA ke--"he deva! keTalAka kALa rAha juo, pachI manamAM Iela kArya karaje." rAjA bolyA-"mArA pUrvajo paLI AvyA pahelAMja vrata aMgIkAra karI tapasyA karIne saddagatine pAmyA che; paraMtu rAjyadhurAnA bhArane vahana karanAra koI na hovAthI ja huM atyArasudhI saMsAramAM rahyo hate, mATe have to huM avazya mArUM Icchita karIza." A pramANe kahI rAjAe jezInA kahelA zubha muhUte devarAjane rAjya se yuM, ane vatsarAjane yuvarAjapada ApyuM. - tyAra pachI ekadA nagaranI bahAra naMdana nAmanA udyAnamAM zrIdatta nAmanA sUri ghaNuM parivAra sahita padhAryA. te vakhate udyAnapALe rAjA pAse AvI gurUnuM Agamana kahyuM. te sAMbhaLI rAjAe. . atyaMta bhaktipUrvaka tyAM jaI gurUne vaMdanA karI gya sthAne besIne saddharmadezanA sAMbhaLI. pachI avasara pAmI be hAtha joDIne pUchayuM ke "he prabhe! pizAce mAre maraNakALa kahyo te pramANe thayuM nahIM tenuM zuM kAraNa? devanuM kaheluM vacana viparIta kema thayuM ?" tyAre sUri mahArAja bolyA ke-"he rAjana! te kathA tuM sAMbhaLa- vaizya vaMzamAM utpanna thayelI svarUpavALI gaurI nAmanI tArI strI hatI. te koI paNa karmanA doSathI durbhAgyavaDe dUSaNa pAmelI hatI, tethI te tane aniSTa hatI. daSTie jevAthI paNa tane duHkha P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha prastAva. 147 utpanna thatuM hatuM, tethI te vairAgya pAmI potAne piyara jaIne rahI hatI. tyAM ajJAnatapavaDe zarIranuM zeSazuM karI maraNa pAmIne te vyaMtarI thaI che. pachI pUrvanuM vara saMbhArI sarpanA zarIramAM utarIne te tArA vAsagRhamAM peThI. tArI kuLadevIe pizAcanuM rUpa karI tArA kalyANane mATe te vRttAMta devarAjane saMbhaLAvyo. jo ke devanI zakti manuSyathI aciMtya che, to paNa bhAgyavAna purUSanuM teja (parAkrama) devazaktinuM paNa ullaMghana karI zake che. tethI krUra vyaMtarIe Azraya karela mATe sarpa paNa baLavAna devarAje lIlAe karIne haNuM nAkhe." A pramANe sarva vRttAMta sAMbhaLI sUrine pharIthI namI rAjAe vijJapti karI ke-"he prabho ! A kaNathI bhAgyanA udayavaDe mukta thayo chuM, tethI have mAre puNyakArya karavuM teja yogya che." ema kahI meTA mahotsava pUrvaka sUrinI pAse teNe cAritra grahaNa karyuM. pachI pratibaMdhane mATe zrI saMghanI samakSa teja gurUnA mukhathI teNe jJAtAdharmakathA nAmanA siddhAMtamAM kaheluM manohara bhAvi kathAnaka A pramANe sAMbhaLyuM. magadha dezane viSe rAjagRhI nagarImAM samRddhie karIne kubera jevo dhana nAme eka zreSThI raheto hato. tene dhAriNe nAmanI bhAryA hatI. tenI kukSithI anukrame utpanna thayelA dhanapALa, dhanadeva, dhanapati ane dhanarakSita nAmanA cAra putro hatA. te cArene anukrame UMjhakA, bhagikA, dhatrikA, ane rehiNI nAmanI cAra bhAyo sAthe paraNAvyA hatA. ekadA te dhanazreSThIe pAchalI rAtrIe nidrA rahita thaI vicAra karyo ke-cAra vahuomAM kaI vahu gharane kAryabhAra vahana karavAmAM samartha thaze te mAre zodhI kADhavuM joIe. zAstravettAo kahe che ke purUSa sarva guNono AdhAra chatAM paNa gRhiNIe karIne ja ghara cAle che." kahyuM che ke bhuMkte gRhajane bhukte, supte svapiti tatra yA / jAgarti prathamaM cAsmAt, sA gRhazrIna gehinI // 1 // P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 * zrI zAMtinAtha caritra. "gharanA mANase jamyA pachI je jame, teo sutA pachI je sUve, ane tenAthI pahelAM je jAgRta thAya, tevI strI gRhalakSmIja kahevAya che, gRhiNI kahevAtI nathI." - zeTha vicAre che ke huM te cArenI evI rIte parIkSA karuM ke jethI kaI vahu gharanA bhArane yogya thaze tenI khabara paDe." pachI te zreSThIe prAta:kALe seiyAone hukama Ape ke-"Aje sarva zreSTha raseI banAvaje." ema kahI sarva svajanane ane pUrajanene A maMtraNa karI potAne ghera jamADyA. tyAra pachI te zreSThIe sarva svajanAdika lokone vastra, tAMbULa vigerevaDe satkAra karI temanI samakSa pAca zALinA kaNa ApI moTI vahune kahyuM ke-"he vatsa! huM tane A pAMca zALinA kaNa ApuM chuM, te huM jyAre mAguM tyAre mane pAchA ApavAnA che. " ema kahI tene rajA ApI. teNIe bahAra jaIne vicAryuM ke- mArA sasarA vRddhAvasthAne lIdhe ghelA thayA jaNAya che, kemake teNe A pramANe janasamUha ekaThe karI mane pAMca zAlikaNa AyA, paraMtu A kaNa mAre kayAM sAcavavA? jyAre te mAgaze tyAre gharamAMthI bIjA zALiNa ApIza." ema vicArI tee te zALikaNuM nAMkhI dIdhA. pachI zreSThIe teja pramANe bIjI vahune pAMca karyuM AvA ne teja pramANe kahyuM, tyAre teNe vicAra kya ke-"A kone kayAM rAkhavA? jyAre vazura mAgaze tyAre tene bIjA ApIza, paNa A "vazuranA ApelA. kaNa nAMkhI kema devAya?" ema vicArI tenAM phetarAM ukheDI te kaNone te khAI gaI. e ja pramANe trIjI ne tathA cethIne paNa ApyA. tyAre trIjIe sArA vastrane cheDe bAMdhI ghareNuMnAM dAbaDAmAM rAkhyA. ethIe potAnA baMdhuone bolAvIne ApyA. teoe tenA kahevA pramANe varSARtumAM vAvyA. te ugyA eTale ghaNuM kaNa thayA. te sarva bIje varSo vAvyA. tyAre ghaNuM vadhAre thayA. ema pAMca varSa sudhI vAvyA, eTale te se mUDhA thayA, tyAra pachI pAMcame varSe te zreSThIe pharIthI svajanone AmaMtraNa karI bhejana karAvI tenI samakSa meTI vahune bolAvI pote ApelA zALi P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ catuthe prastAva. 149 kaNa mAgyA, tyAre teNue bIjA lAvIne ApyA. zreSThIe pUchyuM ke "meM je kaNa ApyA hatA teja A nathI." ema kahI ati AgrahathI ganapUrvaka pUchayuM, tyAre te satya belI. te sAMbhaLI reSathI zreSThIe kahyuM ke--" jyAre meM ApelA zALikaNa tame tajI pheMkI dIdhA che, tyAre chANa, rAkha ane vAsIduM vigere pheMkI devAnuM karma ja tamAre cogya che, mATe tamAre te kArya karavuM." pachI bIjI vahune bolAvI zALikaNa mAgyA, teNe bIjA ApyA. prathamanA te na hovAthI AgrahathI svarUpa pUchayuM tyAre te satya belI ke -"meM te bhakSaNa karyA hatA." te sAMbhaLI zreNoe tene raDAnuM kAma leMgyuM. pachI trIjI pAse mAgyA tyAre teNue potAnA AbhUSaNanA dAbaDAmAMthI lAvIne ApyA. zreSThIe sarva sArabhUta vastunA bhaMDArano adhikAra tene se. zALinI vRddhi karanAra cothI vahu pAse mAgatAM teNe gADAM mokalIne maMgAvI levA kahyuM. tenA AvA DahApaNathI chIe AkhA gharanI svAminI tene banAvI. A pramANe cAre vahuone gya kAryamAM nImIne nizcita thayela zreNI dharmakAryamAM tatpara thayA. " A kathA aMtaraMgamAM ghaTAvavAnI che. te A pramANe-zreNInI jevA gurU jANavA, vahunI jevA dIkSita sAdhuo jANavA, pAMca trIhinI jevA pAMca mahAvate jANavA, svajanane ekatra karavA rUpa caturvidha saMgha jANavo. gurU zrI saMgha samakSa ziSyane pAMca mahAvratA Ape che, temAM keTalAka zive pahelI vahunI jema vratane tyAga karI Aloka ane paralekamAM duHkhanuM sthAna thAya che. keTalAka AjIvikAne mATe veSane dhAraNa karI rAkhe che, teo bIjI vahu jevA jANavA. keTalAeka pote vratane yathArtha pALe che, paraMtu bIjAne upadeza ApI temane dharmamAM pravartAvI zakatA nathI. teo trIjI vaha jevA jANavA. tathA keTalAka vrata grahaNa karI tenuM pAlana kare che, ane bIjA ghaNA bhavya jIvone pratibaMdha karI temane paNa vrata Ape che, teo cothI vahu samAna jANavA. tethI karIne he rAjarSi !.tame cothI vahunI jema vatano vistAra karanAra tha. A kathAnaka zrI mahAvIra svAmInA zAsanamAM banAvAnuM che." * A pramANenI kathA kahIne zrIdatta gurUe te rAjarSine saMya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150. zrI zAMtinAtha caritra. mamAM vizeSa nizcaLa karyA. tyArapachI te rAjarSi saMyama pALIne anukrame sadagatinuM 'bhAjana thayA. : zrI kSemaMkara jidra kahele ahiMsAdika dharma parIkSA karIne grahaNa kare. temAM dharmanuM paheluM lakSaNa prANidayA, bIjuM satyavAdIpaNuM, trIjuM adattane tyAga ethuM brahmacaryanuM pAlana ane pAMcamuM nava prakAranA parigrahano tyAga. A pAMca dharmanAM lakSaNe jANI le bhavya jIvo! niraMtara dharmakarmanA viSayamAM prayatna kare." A pramANe zrI kSemakara jinezvaranI dezanA sAMbhaLI aneka bhavya prANuo prati bAdha pAmyA. zrIjinezvare prathama gaNadharanI tathA caturvidha saMghanI sthApanA karI. tyArapachI vAyudha rAjA zrAvakadharma aMgIkAra karI prabhune praNAma karIne potAnI pUrImAM gaye. " ekadA te vAyudha rAjAnA pUrva paNyanA prabhAvathI hajAra yakSe vaDe adhiSThita ati nirmaLa karatna tenI AyudhazALAmAM utpanna thayuM. aSTAblikA mahotsava pUrvaka rAjA e tenI pUjA karI ane ArAdhana karyuM, tyAre te AyudhazALAmAMthI nIkaLI A kAzamAM cAlyuM. tenI pAchaLa vAyudha rAjA paNa sainya sahita cAle, ane anukrame teNe maMgaLAvatI vijayanA chae khaMDa sAdhyA. tyArapachI pitAnI nagarImAM AvIne te cakavatI padane bhegavavA lAgyuM. teNe potAnA sahastrAyudha nAmanA putrane yuvarAja padavI ApI. ekadA zrIvAyudha cakI rAjAo, maMtrIo ane sAmatAdika samasta parivAra sahita sabhAmAM beThe hatuM, teTalAmAM eka yuvAna vighAdhara AkAzathI utarI kaMpate kaMpato te vAyudhane zaraNe AvyA. tarataja tenI pAchaLa eka DhAla taravArane dhAraNa karI vidyAdharI AvI tathA gadAne dhAraNa karanAra eka vidyAdhara AvyA. prathama Avela vidyAdhara pAchaLa AvelanI daSTie paDyo, eTale teNe cakIne kahyuM ke-"he cakI ! tamAre zaraNe AvelA A pApInuM svarUpa sAMbhaLe. sukaccha nAmanA vijayamAM vaitADhaya parvata upara zukalA nAmanI pUrI che. temAM zukaladatta nAme rAjA hatA. tene putra huM pavanavega nAmane chuM. * P.P. Ac. Gunratnasuri M.9. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 151, caturtha prastAva. mAre sukAMtA nAmanI priyA che. tenI kukSithI utpanna thayelI A zAMtimatI nAmanI mArI putrI che. ekadA meM mArI putrIne prajJapti nAmanI vidyA ApI. te vidyA sAdhavA mATe A mArI putrI maNisAgara nAmanA parvata upara gaI hatI. tyAM vidyAnuM sAdhana karatI A mArI putrInuM A duSTa vidyAdhare haraNa karyuM. tevAmAM tenI bhaktithI -raMjana thayelI te vidyA teNIne siddha thaI. te vidyAthI bhaya pAmIne A duSTa tyAMthI bhAgI tamAre zaraNe AvyuM che. te parvata upara huM mArI putrInI khabara levA gayo, tyAM mArI putrIne nahIM jevAthI tenI pAchaLa pAchaLa huM paNa ahIM AvI pahoMcyo chuM. tethI he rAjan ! mArI putrInuM zILa bhaMga karavAnI IcchAvALA A vidyAdharane tame mUkI do, jethI huM ekaja gadAnA prahArathI te duSTane haNI nAMkhuM." te sAMbhaLI vajAyudha cakIe temanA pUrva bhavanI ceSTA (vRttAMta ) avadhijJAnavaDe jANI temane pratibaMdha karavA mATe kahyuM ke-"he pavanavega ! je kAraNane lIdhe A vidyAre tArI putrInuM haraNa karyuM te kAraNe sAMbhaLa." A pramANe cakrIe kahyuM, tyAre sarve sabhAsado pitAnA svAmInA jJAnanuM mAhAsya jANI camatkAra pAmI sAMbhaLavAne sAvadhAna thayA. cakrIe kahyuM ke Aja jaMbudvIpamAM airAvata kSetramAM vaMdhyapura nAme pUra che. temAM vadhyadatta nAme rAjA rAjya karato hato. tene sulakSaNa nAmanI rANI hatI ane tenI kukSithI utpanna thayelo nalinIketu nAmano putra hatuM. teja nagaramAM eka dharmamitra nAme sArthavAha rahetA hato. tene zrIdattA nAmanI bhAryAthI utpanna thayela datta nAmane putra hatA. tene manahara rUpane dhAraNa karanArI prabhaMkarA nAmanI bhAryA hatI. ekadA vasaMtatratumAM te datta potAnI bhAryA sahita kIDA karavA mATe udyAnamAM gayA. tyAM nalinIketu rAjakumAra paNa krIDA karavA Avyo. teNe suMdara AkAravALI dattanI bhAryA prabhaMkarAne joI, eTale te kAmAtura thaye. pachI aizvarya ane vanAdikanA garvavALA te rAjaputre kuLa ane zILane kalaMka lAgavA saMbaMdhI vicAra karyA vinA teNInuM haraNa karyuM, ane teNInI sAthe IcchA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara - zrI zAMtinAya cAra. pramANe viSayasukha bhegavavA lAgyo. ekadA te datta priyAnA viyegathI visphaLa thaI udyAnamAM gaye. tyAM teNe sumana nAmanA sAdhune joyA. tene tatkALa kevaLajJAna utpanna thayuM hatuM, tethI deva, dAnava ane manuSya tene vaMdana karavA AvelA hatA. te kevaLIne joI datte zubha bhAvathI tene vaMdanA karI. te vakhate te kevaLIe dattane uddezI dharmadezanA ApI. te sAMbhaLI datta pratibodha pAmyA, teNe zrI jainadharma aMgIkAra karyo. pachI dAna puNyAdika karI AyuSyane kSaya thaye maraNa pAmI sukaccha viyamAM vaitADhya parvata upara mahedravikama nAmanA vidyAdhareMdrano, ajitasena nAme putra thaye. tene kamalA nAmanI bhAryA thaI. ahIM nalinIketu pitAnuM rAjya pAmI prabhaMkarAnI sAthe grahavAsanuM pAlana karavA lAgyo. ekadA potAnA mahelanI sAtamI bhUmie te beTho hato tevAmAM teNe paMcaraMgI vAdaLAMnA samUhavaDe vyApta thayeluM AkAza joyuM. pachI kSaNavAramAMja tene jotAM chatAMja pracaMDa vAyue vIkherela te vAdaLAMno samUha seMkaDo kakaDA thaI laya pAmI gayo. te joI tarataja vairAgya pAmI teNe vicAra karyo ke dhana, vana vigere sarva saMsAranI vastuo A vAdaLAMnI jevI asthira che. meM ajJAnatAthI parastrInuM haraNa karI kSaNamAtra sukhane mATe thaIne ghaNuM pApakarma upArjana karyuM. tethI have pravajyA aMgIkAra karIne tapa niyamarUpI jaLavaDe pApa rUpI maLathI lIMpAyelA mArA AtmAne nirmaLa karUM." A pramANe vicAra karI nalinIketu rAjAe putrane rAjyapara sthApana karI rAjya lakSmIno tyAga karI kSemaMkara jinezvaranI pAse pravajyA grahaNa karI. pachI niraticArapaNe tenuM pratipAlana karI, kevaLajJAna meLavI, samagra karma maLano nAza karI mokSapadane pAmyA. prabhaMkarA sutratA nAmanI gurUNInI pAse cAMdrAyaNa nAmanuM tapa karI, AyuSya pUrNa thaye maraNa pAmI tArI zAMtimatI nAmanI putrI thaI che. teNInA pUrva bhavanA pati A ajitasena vidyAre ene vidyA sAdhatI joI. tethI pUrva bhavanA nehane lIdhe teNe tenuM haraNa karyuM. A kAraNathI he pavanavega ! AnA parano kapa tuM mUkI de, ane te zAMtimatI, tuM paNa krodhano tyAga kara." P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha prastAva 153 * A pramANe vajAyudha cakInuM vacana sAMbhaLI te banne vidyAdharo ane zAMtimatI bALA paraspara pota potAnA aparAdha khamAvI zAMta cittavALA thayA. pharIne cakrIe sabhAjanene uddezI kahyuM ke--" A traNenuM pUrva bhavanuM svarUpa kahyuM, have temanuM bhAvI svarUpa kahuM chuM te sAMbhaLe -"A bane vighAre sahita zAMtimatI dIkSA grahaNa karaze. zAMtImatI ratnAvalI tapa karI chevaTe anazanathI maraNa pAmI sAdhika be sAgaropamanA AyuSyavALo ane vRSabhanA vAhanavALo izAreMdra thaze. pavanavega ane ajitasena sAdhu Aja bhavamAM ghAtakarmano kSaya karI uttama kevaLajJAna pAmaze. te vakhate IzAneMdra tyAM AvI temanA kevaLajJAnane mahimA karI potAnA zarIranI pUjA karI potAne sthAne jaze. te IzAnaMdra paNa AyuSyane kSaye tyAMthI vI ucca kuLamAM manuSya bhava pAmI dIkSA laI karmane kSaya karI mokSasukha pAmaze." A pramANenI bhAvI hakIkata sAMbhaLI sarva sabhAsado vismaya pAmI belyA ke -" aho ! amArA svAmInuM jJAna padArthonuM trikALa svarUpa jANavAmAM dIpaka samAna che." tyAra pachI zAMtimatI, pavanavega ane ajItasena te traNe cakrIne namaskAra karIne potapitAne sthAne gayA. sahastrAyudha kumArane jayasenAnI kukSithI kanakazakti nAme putra thaye. te jyAre yuvAvasthA pAmyo tyAre tene kanakamALA ane vasaMtasenA nAmanI be kuLavAna rAjaputrIo sAthe paraNAvya. ekadA te kumAra kIDA karavA mATe eka gahana vanamAM gayA. tyAM eka purUSa theDe uMce uDI pAcho paDate hato, tene joI kumAre tenI pAse . jaI tenuM kAraNa pUchayuM. tyAre te be ke-"huM vitAvya parvata upara rahenAre vidyAdhara chuM. huM game tyAM vIcakuM te paNa mArI koI ThekANe skUlanA thatI nahotI. Aje ahIM AvIne huM ghaNI vAra rokAye. pachI javAne taiyAra thatAM AkAzagAminI vidyAnuM eka pada mane visamaraNa thaI gayuM, tethI huM uDI zakto nathI ane A pramANe 20 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 zrI zAMtinAtha caritra. ceSTA karUM chuM." te sAbhaLI kumAre tene kahyuM ke "he vidyAdhara ! mArI pAse te vidyA bAla." tyAre vidyAre tene satparUSa jANI tenA pAse vidyA kahI batAvI. te vakhate padAnusArI labdhinA prabhAvathI kumAre tenuM visareluM pada pUrNa karI ApyuM. khecare tethI saMtuSTa thaI harSathI pitAnI vidyA kumArane ApI. kumAre teNe kahelA vidhi pramANe te vidyA sAdhI. pachI khecara pitAne sthAne gayo. ekadA kumAra paNa vidyAnA baLathI ane priyA sahita svecchAe pharatA pharatA himAdri parvata upara gaye. tyAM vipulamati nAmanA vidyAdhara munine jaI tenA caraNane namIne te bane priyA sahita yogya sthAne beThe. pachI te muninI pAsethI teNe A pramANe dharmadezanA sAMbhaLI-- kulaM rupaM kalAbhyAsa, vidyA lakSmIrvarAGganA // aizvarya saprabhutvaM ca, dharmeNaiva prajAyate // 1 // kuLa, rUpa, kaLAbhyAsa, vidyA, lakSmI, manahara bhAryA, aizvarya ane samarthapaNuM prabhupaNuM e sarva dharmathI prApta thAya che. " jeNe pUrva bhavamAM dAnAdika cAra prakArane dhama ArAdhya hoya che te puNyasAranI jema samagra manovAMchita sukhane pAme che. jema puNyasAre sarva Icchita prApta karyuM tema bIje paNa prApta kare che, te sAMbhaLI ane priyA sahita kanakazakti kumAre pUchayuM ke" he prabhe ! te puNyasAra koNa hato ?" tyAre munie temane pratibaMdha karavA mATe te kathA A pramANe kahI- puNyasAranI kathA. - Aja bharatakSetramAM vividha AzcaryathI alaMkRta thayeluM gepAlaya nAmanuM nagara che. tyAM dharmane athI, rAjAne mAnIto ane mahAjanamAM mukhya puraMdara nAmane zreSThI rahetuM hatuM. tene ghaNA guNanA AzrayavALI puNyazrI nAmanI zreSTha bhAryA hatI. te patine vahAlI, sebhAgyazALI, bhAgyavALI ane suMdara rUpavALI hatI, paraMtu teNamAM eka ja dUSaNa hatuM. te e ke tene kAMI paNa saMtAna na hatuM. zreSThIne putranI vAMchA hatI ane tene tenA svajane bIjI strI karavA mATe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ . caturtha prastAva. 155 ghaNI prArthanA karatA hatA, te paNa puNyazrI upara gADha saneha hovAthI te bIjI strI para nahIM. ekadA te zreSThIe bhAryA sahita putranI IcchAthI kuLadevInI pUjA karI kahyuM ke -"he kuLadevI ! amArA pUrvajoe ane meM paNa A lokanA sukhane mATe haMmezAM tArUM ArAdhana karyuM che. have huM putra rahita paraloka jaIza te pachI tArI pUjA koNa karaze? tethI tuM avadhijJAnavaDe joIne kahe ke mAre saMtAna thaze ke nahIM?" te sAMbhaLI kuLadevI upaga daIne belI ke-"he zreSThI ! puNyakArya karatAM tAre keTaleka kALa jaze tyAre putra thaze." kuLadevInA vacanathI harSa pAmele zreSThI kuLakrame AvelA dharmane vizeSe karIne karavA lAgyA. ekadA koI puNyavAna jIva puNyazrInI kukSimAM avataryo. te vakhate teNIe svamamAM caMdra je. prAta:kALe teNIe te svamanI vAta patine karI. zreSThIe te svama pitAnI buddhithI vicArI pitAnI bhAryAne kahyuM ke-"tAre uttama putra thaze. " te vacana sAMbhaLI te paNa AhAda pAmI. tyAra pachI anukrame samaya pUrNa thaye tyAre zubha veLAe uttama lakSaNavALA putrano janma thayo. tenA janma nimitte pitAe moTo utsava karyo. dIna hIna jAne tathA yAcaka janone suvarNa, rUpuM ane vastrAdikanuM dAna ApyuM. pachI A putra puNyathI prApta thaye che ema dhArI tenA pitAe sarva svajananI samakSa tenuM puNyasAra nAma pADyuM. te putra dhAtrIothI pAlana karAto anukrame pAMca varSano thayo tyAre tenA pitAe tene moTA utsavapUrvaka zreSTha paMDitanI pAse kaLAbhyAsa karavAne nimitte lekhazALAmAM mUkyuM. teja nagaramAM ratnasAra nAme zreSThI rahetuM hatuM, tene suMdara rUpane dhAraNa karanArI ratnasuMdarI nAmanI nAnI putrI hatI. te paNa teja kaLAcAryanI pAse puNyasAranI sAthe kaLAsyAsa karatI hatI. kaI koI vAra te ratnasuMdarI strI svabhAvane lIdhe capaLatAne dhAraNa karanArI hovAthI puNyasAranI sAthe vivAda karatI hatI. ekadA vivAda karatAM krodha pAmelA puNyasAre teNIne kahyuM ke-"he bALikA ! je P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1pa6 zrI zAMtinAtha caritra. ke tuM tArA manamAM paMDitamAnIne kaLAvALI thaI che, te paNa tAre mArI sAthe vivAda karo megya nathI; kAraNake tuM kaIpaNa purUSanA gharamAM dAsI thavAnI che. tyAre te bolI ke-"are ! dAsI thaIza, to keI mahA bhAgyavAna purUSanI thaIza, paNa mUDha! tArI to nahIM ja thAuM." te sAMbhaLI puNyasAra belyo ke "are phegaTa abhimAnI ! je. baLAtkArathI paNa tane paraNIne mArI dAsI karUM, teja huM khare purUSa." te sAMbhaLI pharIthI te belI-"re mUkha ! baLItyAre bIjA keIne paNa saneha thaI zakato nathI, te pachI daMpatIne neha te zI rIte ja thAya?" A pramANe paraspara vivAda karI puNyasAra lekhazALAmAMthI potAne ghera jaI zakAtura mukhavALo thaI kodhane sUcavanArI zayAmAM sute. tevAmAM puraMdara zreSThI jananI veLA thavAthI bhojana karavA mATe ghera AvyA. putranI te ceSTA jANI tenI pAse AvI teNe pUchayuM ke -"he vatsa! Aje tuM zA kArasuthI zyAma mukhavALo che? ane vakhata vinA zA mATe suto che ? te kahe." A pramANe ati AgrahathI pUchyuM tyAre te bolyo ke he pitA ! je tame mane ratnasAgara zreSThInI putrI ratnasuMdarI sAthe paraNAvaze toja huM svastha thaIza, anyathA mane zAMti thaze nahIM." te sAMbhaLI zreSThIe kahyuM ke-"he vatsa ! haju te tuM bALaka che, hamaNuM to tuM kaLAbhyAsa kara. pachI vivAhano samaya thAya tyAre tenuM pANigrahaNa karaje." pharI putra che ke -"he pitA! je tame mAre mATe tenA pitA pAse hamaNAM ja mAguM kare toja huM bhajana karIza, nahIM te mAre khAvuM nathI." te sAMbhaLI zreNIe tenuM vacana aMgIkAra karI tene samajAvI bhojana karAvI pote paNa bhejana karI svajanone sAthe laIne ratnasAra zreSThIne ghera gaye. temane AvatA joI ratnasAra zreSThI ubhe thaye, Asana ApyuM ane svAgatapramainapUrvaka namratAthI be ke -" Aje tame je kAraNe mAre ghera padhAryA ho te kAraNa kahe.tyAre puraMdara zreSThIe kahyuM--"he zreSThI ! mArA putrane mATe tamArI putrI ratnasuMdarInI yAcanA karavA ame AvyA chIe." te sAMbhaLI ratnasAra bolyo "A kArya to mAruM ja P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 157 caturtha prastAva che. A kanyA avazya tamArA putrane ja ApavAnI che, emAM kahevAnuM ja zuM che? tamAruM vacana pramANa che. kanyA to game tene ApavAnI ja che, temAM paNa jo tame ja mAguM karo cho te pachI bIjuM zuM joIe? tamAruM vacana mAre pramANa che." A pramANe ratnasAra zreSThIe kahyuM, tevAmAM pitAnI ja pAse beThelI te bALikA ekadama bolI uThI ke-"he pitAhuM puNyasAranI bhAryA nahIM thAuM." AvuM teNInuM vacana sAMbhaLI puraMdara zreNIe vicAra karyo ke -"aho! mArA putre A kanyA sAthe pANigrahaNane abhilASa karyo che te vRthAja che. bAlyAvasthAmAM paNa jenI vANI AvI kaThora che, te vanathI unmatta thaze tyAre tenA patine sukhadAyaka kayAMthI thaze?" A pramANe te vicAra karate hato teTalAmAM tene ratnasAre kahyuM ke - "A mArI putrI mugdhA che, zuM bolavuM? ane zuM na bolavuM? te kAMI samajatI nathI, tethI AnuM kaheluM Ape manamAM lAvavA jevuM nathI. he zreNI ! huM tene samajAvIza ke jethI te tamArA putrane paraNaze. te vacana sAMbhaLI puraMdara zreNI tyAMthI uThI svajana sahita pitAne ghera AvyA. pachI putrane tenI kathA kahIne pitAe kahyuM kehe vatsa! te kanyA tAre mATe agya che. kAraNa ke-- kudehAM vigatasnehAM, lajjAzIlakulojjhitAm / atipracaMDAM dustuMDAM, gRhiNI parivarjayet // 1 // "kharAba zarIravALI, sneha rahita, lajajA, zILa ane kuLa vinAnI, ati pracaMDa tathA kharAba mukhavALI bhAryAne varjavI." A pramANe kaheluM che. te sAMbhaLI puNyasAra be ke"pitAjI! Apa kaho cho te satya che, paNa huM je teja kanyAne parANuM te mArI pratijJA satya thAya tema che, anyathA thAya tema nathI." pitAne A pramANe uttara ApI buddhimAna puNyasAre tenI prAptine mATe bIjo upAya paNa ciMta. ekadA pitAnA kahevAthI pitAnI kuLadevIne prabhAvavALI sAMbhaLI teNe zubha divase pupa, naivedya, dhapa ane vilepana vigere uttama P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 zrI zAMtinAtha caritra. vastuovaDe tenI pUjA karIne prArthanA karI ke-"he kuLadevI! tame tuSTamAna thaIne je puraMdara zreSThIne mane putra tarIke A , te have tame mArA strIsaMbaMdhI manorathane paNa pUrNa kare. he kuLadevatA! je mAre icchita pUrNa na kare to pachI mane janma zAmATe AvyA ? huM mAtA ! jyAre tame mArUM vAMchita pUrNa karaze tyAreja huM ahI thai ubho thaIza ane tyAreja bhajana karIza." A pramANenI pratijJA laIne te kuLadevInI sanmukha beThe. ekaja upavAsavaDe devI tenA para tuSTamAna thaIne bolI ke-"he vatsa ! dhIme dhIme sarva sArUM thaze, tuM ciMtA karIza nahIM." te sAMbhaLI puNyasAra manamAM harSa pAmI pAraNuM karI pitAnI AjJAthI bAkI rahele abhyAsa karavA lAgyA. anukrame kaLAbhyAsa pUrNa karI te yuvAvasthAne pAmyuM tyAre devage ghutakIDAne vyasanI thaye. valabhapaNue karIne tenA mAtApitAe tene ghaNe vAryo tepaNa te yutanA vyasanathI pAchA pharyo nahIM. ekadI te puNyasAra lakSa rUpiyA hAryo, tethI lakSa rUpiyAnA mUlyavALI eka rAjAne alaMkAra zreSThInA gharamAM hato te laI teNe dhutakArone Ape. keTaleka kALe rAjAe zreSThI pAse te potAno aMlakAra pAchA mA, tyAre zreSThIe tene ApavA mATe jyAM mUkyo hato te sthAna joyuM, te tyAM rAjAne alaMkAra ja nahIM, tethI teNe vicAryuM ke"jarUra puNyasAra laI gayo haze, gupta sthAnamAM rahelI vastu levA bIje kaI samartha nathI. " A pramANe te alaMkAra gaye ja ho joIe ema jANuM teNe vicAryuM ke - yadartha khidyate lokai-yatnazca kriyate mahAn / te'pi saMtApadA evaM, duSputrA hA bhavantyaho // 1 // je putra na hovAne mATe loke kheda kare che ane tenI prApti mATe meTe prayatna kare che, te ja putro aho ! kuputra thaIne AvI rIte saMtApa karanArA thAya che." vaLI pharI zreSThIe vicAryuM ke -"te durAtmA rAjAnuM AbharaNa ghutakAranI pAse hArI gayo haze, mATe tenA putrane mAre P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ . caturtha prastAva 159 gharamAMthI kADhI mUkave teja gya che, kemake te putrarUpe zatru che." ema vicArI dukAne jaI tyAM AvelA putrane teNe rAjAnA AbharaNanI hakIkata pUchI, tyAre te putra pitAnI pAse satya vAta kahI. te sAMbhaLI kapa pAmelA zreSThIe kahyuM ke -"re duSTa ! tAre te bhUSaNa lAvIne mAre ghera AvavuM, te vinA AvavuM nahi." ema kahI vacanavaDe tene tiraskAra karI gaLe pakaDI ati kapanA vazathI tene kADhI mUkyo. . te vakhate sAyaMkALano samaya hovAthI puNyasAra gAma bahAra jaI, bIje ThekANe jaI zakAya tema nahIM hovAthI eka vaTavRkSanA keTaramAM peThe. zreSThI ghera gayo tyAre tenI strIe pUchayuM ke--"Aje puNyasAra haju kema ghera AvyuM nathI?" te sAMbhaLI puraMdara zreNIe kahyuM ke-"e kuputra rAjAnuM ghareNuM chutakAra pAse hArI gayo, tethI tene zikSA ApavAnA hetuthI kepa karIne meM kADhI mUkyo che eTale te ghare Avyo nahIM hoya." te sAMbhaLI zeThANa bolI ke -" je. atyAre rAtrIne vakhata tame putrane kADhI mUkyo to tame mane tamAruM mukha kema dekhADe che ? he svAmina! te bALakane ekale AvA saMdhyAkALe kADhI mUkatA tamane lajA kema na AvI? mATe jAo, putrane laIne ja tamAre mArA gharamAM AvavuM." A pramANe teNIe nirbharsanA karelo zreSThI putrane saMbhArI du:khI thaI sarva nagaramAM tenI zodha karavA lAgyA. ahIM zeTha gayA pachI gharamAM koI mANasa nahIM hovAthI zeThANIe vicAryuM ke-"are ! meM kApa karIne gharamAMthI patine paNa kADhI mUkyA, prathama zreSThIe mUrkhAI karI ane pachI meM karI." A pramANe ciMtAtura thaI rUdana karatI zeThANI pati ane putranA mArgane jotI pitanA maMdiranA dvAramAM besI rahI. ahIM rAtrIsamaye puNyasAra vaTavRkSanA keTaramAM rahele have, tyAM rahyA rahyA teNe zarIranI kAMtivaDe dedipyamAna be devIone joI, ane temanI A pramANenI paraspara bolAtI vANI sAMbhaLI. eka bolI ke "he bahena ! ApaNe svecchAthI pRthvImaMDaLa upara kema na bhamIe? atyAre rAtrI che te ApaNuM pakSane. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 zrI zAMtinAtha caritra. hitakAraka che." tyAre bIjI bolI ke -"he sakhI! phegaTa jyAM tyAM bhamIne zA mATe AtmAne AyAsa pamADa joIe ? mATe ja kaI ThekANe ketuka jevAnuM hoya te tyAM ja jaIe." tyAre pharIthI pahelI belI ke--baje kautuka jevAnI IcchA hoya te vallabhI nAmanA pUramAM jaIe. tyA dhana nAme zreSThI vase che. tene dhanavatA nAmanI priyA che, ane tenI kukSithI utpanna thayelI sAta putrIo che. tenA nAma A pramANe che-pahelI dharmasuMdarI, bIjI dhanasuMdI, trIjI kAmasuMdarI, cothI mukitasuMdarI, pAMcamI bhAgyasuMdarI, chaThThI sabhAgyasuMdarI ane sAtamI guNasuMdarI. A kanyAonA varanI prAptine mATe dhanazreSThIe lADuA vigere dharavAvaDe lodara devanI ArAdhanA karI, tyAre te deve saMtuSTa thaI pratyakSa darzana ApIne kahyuM ke-"he zreSTha zreSThI ! AjathI sAtame divase rAtrIe zubha lagnanI veLA che, te upara tAre vivAhanI samagra sAmagrI taiyAra rAkhavI. te vakhate suMdara veSavALI be strIonI pAchaLa je kaI purUSa Avaze te tArI putrIone vara thaze." ema kahI te laMbedara deva adazya thaye. Aje teja sAtamA divasanI A rAtrI che. tethI kautuka jovA mATe ApaNe tyAM ja jaIe, ane A ApaNu nivAsarUpa vRkSa paNa sAthe laI jaIe." devIonI vAta sAMbhaLI vRkSanA kaTaramAM rahelA puNyasAre vicAryuM ke-"aho! A prasaMgane laIne mAre paNa ketuka jovAnuM thaze." ema vicArI te manamAM khuzI thAya che, teTalAmAM te devIoe huMkAra karI te vaTavRkSa upADyo ane eka kSaNavAramAM te te vallabhIpuranA udyAnamAM utaryo. tyArapachI te devIo strInuM rUpa karI gAmamAM cAlI. temanI pAchaLa vaTanA keTaramAMthI nIkaLIne puNyasAra paNa cAlyA. ahIM laMbodaranA maMdiranA dvAra pAse vivAhamaMDapa taiyAra karI temAM vedikA bAMdhI svajanane ekaThA karI sAte kanyAo sahita zreSThI beThe che. tevAmAM te devIe zreSThanA gharamAM rAIne svAda levA gaI. temanI pAchaLa jatA puyasArane zreSThIe je, eTale tarataja tene hAtha pakaDI tene zreSTha Asana para besADI zreSThIe kahyuM ke-"he bhadra! laMbA P.P. Ac. Gurratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 161 caturtha prastAva. " dare tamane mArA jamAI tarIke ahIM ANelA che, mATe A sAte kanyAenuM pANigrahaNa kare." e pramANe kahI zreSThIe tene varane yogya navAM vastra paherAvyAM, tathA lakSa mUlyanAM ghareNAMthI tene alaMkRta karyo. tyArapachI dhavaLamaMgaLapUrvaka agninI sAkSIe zubha muhUrta puraMdara zreNIne putra puNyasAra sAte manahara kanyAne para. te vakhate teNe manamAM vicAra karyo ke-"aha! pitAe mane kADhI mUkyo te sAruM thayuM, anyathA mArA puNyane prabhAva kema pragaTa thAta?" pachI pANigrahaNanI kriyA pUrNa karIne zreSThI sAte putrIo sahita puNyasArane mahotsavapUrvaka pitAne ghera laI gaye, ane mahelanI upalI bhUmikA upara tene rAkhyo. sAte kanyAo puNyasArane paryaka upara besADI pite nIcenA Asanepara besI pUchavA lAgI ke -"he nAtha ! tame kaLAbhyAsa keTale karyo che ?" te bolyo ke-"he mugdhAo ! mane kaLAe bahu pasaMda nathI. kemake atyantaviduSAM naiva, sukhaM mUrkhanRNAM na ca / arjanIyAH kalAvidbhiH, sarvathA madhyamAH kalAH // 1 // atyaMta vidvAnone sukha nathI, temaja ati mUrkha mANasone paNa sukha nathI, tethI kaLAne bhaNanArAoe sarvathA prakAre madhyama kaLAoja upArjana karavI." A lekanA arthane teo samajI zakI nahIM, tethI teo vicAramAM paDI. te vakhate puNyasAre manamAM vicAryuM ke- je peluM vRkSa jatuM raheze te huM ahIM rahI jaIza, mATe mAre ahIM vilaMba karo egya nathI." ema vicArI te cotarapha jevA lAgyo. eTale sauthI nAnI guNasuMdarIe pUchayuM ke-"he svAmInArtha! zuM tamane dehaciMtAnI bAdhA thaI che?" teNe javAba Ape ke -"hA." tyAre te guNasuMdarI . tene hAtha pakaDI tene nIce laI gaI. tyAM pitAnuM svarUpa jaNAvavA mATe teNe bhAravaTa upara khaDIvaDe A pramANe eka leka lakhyuM - ' P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16ra zrI zAMtinAtha caritra. 5. gopatipuraddhiAmAM, vajJajyAM saivataH | pariNIya varSaH sapta, punataMtra matoSbhyam | R " "huM devage karIne gopAlaka nAmanA nagaramAMthI valabhI'puramAM AvyuM ane sAta vadhuone paraNIne pA che tyAM ja game ." A pramANe lakhI sarve strIo prathama kahelA zAkano artha nahIM jANavAthI lajajA pAmI vicAramAM paDelI beThI che, teTalAmAM gharanA dvAra pAse jaI puNyasAre guNasuMdarIne kahyuM ke-"tuM aMdara ja jethI mAre sukhe karIne dehaciMtA thAya." te sAMbhaLI te paNa bhatArane bAdhArahita dehaciMtA thavA mATe gharanI aMdara gaI, eTale puNyasAra tatkALa gharabahAra temaja gAma bahAra nIkaLI pelA vaDa pAse jaI tenA keTaramAM peThe teTalAmAM te devIo paNa AvI ane teoe pAtAnI zaktithI te vRkSa upADIne tene asala sthAne mUkI dIdhuM. - ahIM puraMdara zreSThI paNa AkhA nagaramAM bhamI bhamI putrane kayAMI paNa je nahIM, tethI rAtrIne cheDe thAkIne jeTalAmAM te vaDe vRkSa pAse Avyo. teTalAmAM rAtrI pUrNa thaI ane aMdhakAra naSTa thayuM eTale puNyasAra paNa prabhAta samaya thayela jANI vaDanA koTaramAMthI bahAra nIkaLI manahara veSa ane alaMkArAdikane dhAraNa karatA tyAM phare che, teTalAmAM puraMdara zreSThIe dIThe. tene addabhUta zobhAvALA joI vismaya pAmI he vatsa ! he vatsa !" ema belI zeThe Alagana karyuM ane tyAMthI Agraha karIne ghera laI gayA. pati ane putra sAthe AvelA joI zeThANuM harSa pAmI. pachI mAtApitAe snehapUrvaka putrane utsagamAM besADI AliMgana daIne puchayuM ke-"he putra! tArI AvI zabhA kayAMthI thaI?" tyAre puNyasAre mAbApanI pAse AzcaryakAraka evI potAnI samagra kathA kahI batAvI. te sAMbhaLI Azcarya pAmelA mAtApitA belyA ke "aDe ! putranuM bhAgya kevuM adbhuta che ke jethI teNe eka rAtrImAM ja ATalI moTI trAddhi prApta karI." pachI pitAe kahyuM ke he vatsa ! tane zikSA ApavAnA hetuthI kodha karIne je kaMI kahag vana meM kahyuM che te tAre manamA na lAvavA. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha prastAva. 163 puNyasAra paNa che ke-" he pitA! tamArI zikSA te mane hitakAraka thaI che. kahyuM che ke amIya rasAyaNa aggalI, mAya tAya guru sIkha / je u na mannai bappaDA, te rulIyA nisadIsa // 1 / / mAtApitA ane gurUnI zIkhAmaNa amRta ne rasAyaNa karatAM paNa zreSTha che-vadhe tevI che, je bApaDA tene mAnatA nathI te rAtrI divasa saMsAramAM rUche che-rakhaDe che-sukhI thatA nathI." putranA AvA uttarathI mAtApitA harSa pAmyA. tyAra pachI te putre vallabhIthI maLelA lAkha rUpiyAnA alaMkAre chutakAne ApI rAjAne alaMkAra pAcho lAvI pitAne Ape. teNe laI jaIne rAjAne ApyA. tyArapachI te puNyasAra sarva guNene nAza karanArA ghutavyasanane sarvathA tyAga karI potAnI dukAnano uttama vyApAra karavA lAgyA. ahIM bhartAra pAchA nahIM AvavAthI guNasuMdarIe upara jaI potAnI moTI bahenone kahyuM ke-"ghaNe samaya thaI gaye, paraMtu hajI te AvyA nahIM, tethI jaNAya che ke dehaciMtAnA miSathI teo kayAMka jatA rahyA che." te sAMbhaLI sarva strIo du:khathI revA lAgI. temanuM rUdana sAMbhaLI temanA pitAe temanI pAse jaI rUdananuM kAraNa pUchyuM. tyAre teo bolI ke -"he pitA ! te amArA pati kyAM jatA rahyA jaNAya che. te sAMbhaLI pitAe kahyuM-"kuLAdika paraMparA pUchI nahIM ane te jANyA vinA ekaThI thaIne tene pakaDI paNa rAkhe nahIM. manahara strIone pAmIne koI paNa purUSa lobhAya che, to tame tene prApta thaI hatI, chatAM teNe tamAre tyAga kema karyo? te potAnA zarIra paranA sarva alaMkAra laIne gaye che, tethI ema jaNAya che ke te koI paNa jAtane vyasanI haze. vaLI je devane Apela bhartAra A thayo, te pachI temAM pUrva janmanA karmane ja doSa jANa; paraMtu tame tenI sAthe vAta karatAM tenuM nAma ThAma kAMI paNa jAyuM che ke nahIM ? " pitAnAM A pramANenAM vacana sAMbhaLI guNasuMdarI belI ke--bate purUSe jatI vakhate dIvAne ajavALe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 zrI zAMtinAtha caritra. bhAravaTa upara kAMIka lakhyuM che, paraMtu te meM vAMcyuM nathI." Ama vAta karatAM prAta:kALa thaye, eTale teNe lakhelA akSare vAMcI guNasuMdarIe kahyuM ke-"he pitA! te amArA pati gopALakapUranA rahenAra che ne tyAMthI ja devage rAtrine samaye te ahIM AvI paraNI ne pAchA gayA che, mATe tame tamAre hAthe mane purUSano veSa Apo ke jethI meTa sAthe sAthe laI purUSane veSa dhAraNa karIne huM gopALapUra jAuM ane tyAM mArA patinI zodha karI tene oLakhI cha mAsamAM tene pragaTa karuM. ema nahIM karI zake to huM agnine Azraya karIza."putrInAM AvAM vacana sAMbhaLI tene tenA pitAe purUSaveSa Ape. te paherI moTA sAthe sahita guNasuMdarI keTaleka divase gopALapUra pahoMcI. guNasuMdarIe te pUramAM jaIne guNasuMdara nAma rAkhyuM. loke paraspara kahevA lAgyA ke -"guNasuMdara nAmano koI sArthavAhane putra ahIM Avyo che. " tyArapachI te zreSThI putrI purUSaSeja apUrva bheTANuM laIne rAjasabhAmAM gaI. rAjAe paNa tenuM bahumAna karyuM. tyAra pachI te tyAM ja rahIne karyAvikraya vigere karavA lAgI. anukrame teNe puNyasAranI sAthe maitrI karI; tethI samagra naga2mAM tenI prasiddhi thaI, ane lokomAM vAta phelAI ke-"vallabhIpurathI je guNasuMdara nAmane kumAra ahIM Avyo che, te vidyAvAna, rUpavAna ane guNavAna che. tenA jevuM rUpa ane vicakSaNapaNuM bIjA koInuM dekhAtuM nathI. " A pramANe tenI prazaMsA sAMbhaLIne ratnasAra zreNInI putrI ratnasuMdarIe potAnA pitAne kahyuM ke " he pitA ! mAre A guNasuMdara kumAranI sAthe paraNavuM che." A pramANe putrIne abhiprAya jANuM tenA pitAe guNasuMdarI pAse jaI tene kahyuM ke"he kumAra ! mArI putrI ratnasuMdarI tamane bhartAra karavA Icche che." te sAMbhaLI teNe manamAM vicAra karyo ke-" A tenI IcchA vyartha che. kAraNa ke banne strIone paraspara gRhavAsa zI rIte thAya ? tethI tene kAMI paNa uttara ApIne vArUM, anyathA tenI paNa mArA jevaja ga ta thaze." ema vicArI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha prastAva. 165 teNe zreSThIne kahyuM ke A bAbatamAM kulIne mANasane mAbApanI AjJAja pramANarUpa hoya che, ane mArA mAtapitA ahIMthI ghaNe dUra che, tethI tamAre tamArI putrIne bIjA keI najIka rahetA varane ApavI egya che, mane paradezIne ApavI egya nathI. te sAMbhaLI pharIthI zreSThI bolyA ke -"he kumAra ! zA mATe A pratyuttara Ape che ? mArI putrIne tamArA uparaja prIti che, te mAre bIjA purUSane tene zI rIte ApavI? kahyuM che ke zatrubhirvandhurUpai sA, prakSiptA duHkhasAgare / yA dattA hRdayAniSTa-ramaNAya kulAGganA // 1 // "uMca kuLanI kanyAne je tenA hRdayane aniSTa evA varane ApavAmAM Ave to tenA zatru rUpa thayelA baMdhuoe tene kharekhara dukhasAgaramAMja nAMkhI che ema jANavuM." A rIte te zreSThInA atyaMta AgrahathI teNIe vivAha kabula * karyo. pachI zubha muhUrte zreSThIe temanAM lagna karyA. A vRttAMta jANI puNyasAra kuLadevI pAse jaI zastravaDe potAnuM mastaka kApavA lAgyo. te vakhate devIe pragaTa thaI tene kahyuM ke -"he vatsa! ATaluM badhuM sAhasa kema kare che?" te bolyA-"dhArelI kanyAne bIje purUSa para, tyAre have mAre jIvavAthI zuM phaLa che ?" te sAMbhaLI kuLadevIe kahyuM ke-"he vatsa ! je kanyA meM tane ApI che, te tArIja thaze. phegaTa mRtyunuM sAhasa na kara." puNyasAra belyo-parastrIne saMga kare mAre cogya nathI, ane A te paraNuM gaI. have mAre zuM karavuM ?" devIe pharIthI kahyuM ke-"he vatsa! hamaNAM bahu kahevAthI zuM ? paraMtu te kanyA nyAyathI tArI priyA thaze." ema kahI te devI pitAne sthAne gaI. puNyasArane te vacana sAMbhaLI atyaMta Azcarya thayuM, paNa teNe cittamAM devatAnuM vacana niHzaMka rIte satyaja mAnyuM. ahIM rahetAM chatAM guNasuMdarI patine viyega rahevAthI ghaNuM du:khI thaI, keI paNa ThekANe pitAnA patine tene patto lAgyo nahIM, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. ane mananuM duHkha koI pAse kahI zakAya tevuM hatuM nahi. A rIte teNe cha mAsa nirgamana karyA eTale avadhi pUrNa thavAthI potAnI pratijJA pUrNa karavA te taiyAra thaI. tene lokee ghaNI rIte niSedha karyo, te paNa tene nahIM gaNakAratAM nagaranI bahAra uttama kASThavaDe citA racAvI temAM praveza karavA te cAlI. te vakhate samagra nagaramAM evI vAta prasarI ke-"A bALaka sArthavAha keI paNa prakAranA vairAgyane lIdhe agnipraveza karavA Icche che." A vAta karNa paraMparAe rAjAnA sAMbhaLavAmAM AvI eTale rAja puraMdara zreSThI, ratnasAra, puNyasAra ane purajane sahita pura bahAra Avyo, ane teNe tene kahyuM ke -" sAthe vAhaputra ! koIe tArI AjJAno bhaMga karyo che? ke keIe tAruM kAMI bagADyuM che? tAre je du:kha hoya te kahe. tuM zA mATe kASThabhakSaNa kare che?tyArapachI ratnasAra zreSThIe kahyuM ke -"he vatsa ! je mAre kAMI paNa aparAdha hoya, athavA mArI putrIne kAMI aparAdha heAya te paNa kahe." te sAMbhaLI teNe kahyuM ke-"kaIne kAMI paNa aparAdha nathI, koIe mArI AjJAno bhaMga karyo nathI, mAruM kAMI paNa keIe grahaNa karyuM nathI, paraMtu ISTane viyoga karanAra duSTa deve mane daMDa karyo che. tethI karIne du:khathI dagdha thayelA mAre agninuM zaraNa karavuM paDe che." A pramANe chelatI ane ni:zvAsa mUkatI te jeTalAmAM citA samIpe gaI, teTalAmAM rAjAe kahyuM ke-"je kaI Ane paramapriya mitra hoya teNe Ane samajAvIne A mRtyunA sAhasathI aTakAvavo egya che." tyAre piArajano bolyA ke-"Ane puNyasAranI sAthe maitrI che. te sAMbhaLI rAjAe puNyasArane AjJA karI. tyAre rAjAnI AjJAthI te puNyasAre tenI pAse jaI tene kahyuM ke-"he mitra ! tuM yuvAna ane dhanADhya che, chatAM du:khanuM kAraNe mane kahyA vinA tAre maravuM cogya nathI." te sAMbhaLI te bolI ke -" jenI pAse du:kha kahI zakAya tevo kaI dekhAte nathI." puNyasAra belyo ke-"he mitra ! tArI ceSTA evI jaNAya che ke jethI sarva manuSya tArI hAMsI karaze." te sAMbhaLI te puNyasArane potAnA pati tarIke oLakhI smita karI tene lakhele loka P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha prastAva - 167 bolI ane pachI teNIe pUchayuM ke -" A leka tamAro lakhele che ke nahIM?" te sAMbhaLI teNe hA kahI, tyAre te belI ke-"huM teja tamArI priyA chuM ke jene tame gharanA dvAra pAse mUkIne cAlyA gayA hatA. mAruM nAma guNasuMdarI che. te kAMta ! A samagra prayAsa tamAre mATeja meM karyo che. to have mArA para kRpA karIne mane jaladI strIveSa maMgAvI Apo." te sAMbhaLI puNyasAra Azcarya pAmyuM. pachI teNe pitAne gherathI manohaM strIveSa maMgAvI tene Ape. tyAre te strISa paherI strIrUpe pragaTa thaI. puNyasAre rAjA vigere pUjyavargane kahyuM ke -" tamArI vadhu tamane praNAma kare che. A pramANe te be te vakhate guNasuMdarIe rAjA tathA zvasurane namaskAra karyA. te joI rAjAe pUchyuM ke-"he puyasAra! A zuM ?" tyAre teNe rAjAnI pAse sarva parajana samakSa potAnI AzcaryakAraka kathA AdithI aMta paryata kahI saMbhaLAvI. te sAMbhaLI sarva leke camatkAra pAmyA ane puNyasAranA puNyanI prazaMsA karavA lAgyA. tyArapachI ratnasAra zreSTIe rAjAne vijJapti karI ke-"he svAmI ! mArI putrI jene parazuM hatI te to strI karI, eTale have mArI putrInI zI gati ?" te sAMbhaLI rAjA bolyA-"he zreSThI ! emAM pUchavAnuM zuM che? te paNa puNyasAranIja bhAryA thAo." A pramANe rAjAnI AjJA thavAthI te ratnasuMdarI puNyasAranIja priyA thaI. pachI vallabhIpurathI bAkInI cha strIo puNyanA cogathI puNyasArane tyAM AvI. A pramANe tene ATha strIo thaI. loko tenA puNyanI prazaMsA karavA lAgyA. ; ekadA te nagaranA udyAnamAM dharmadezanA vaDe bhavya prANIone pratibodha karatA zrI jJAnasAgara nAmanA gurU padhAryo. tene vaMdanA karavA mATe bhaktipUrvaka puraMdara zreSThI puNyasAra sahita udyAnamAM AvyA. bIjA paNa rijane vAMdavA AvyA. pachI dezanAne aMte avasara pAmIne puraMdara zreSThIe gurUne namaskAra karI pUchayuM ke"he prabhu! mArA putra puNyasAre pUrvabhavamAM zuM puNya karyuM hatuM ? " P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 zrI zAMtinAtha caritra. te sAMbhaLI sUrIzvare avadhijJAnavaDe teno pUrvabhava jANuM kahyuM ke "he zreSThI ! sAvadhAna thaIne sAMbhaLe nItipura nAmanA nagaramAM keI eka kuLaputra raheto hato. teNe saMsArathI vairAgya pAmI sudharma nAmanA muni pAse dIkSA grahaNa karI, gurUnI ApelI zikSA te niraMtara sAMbhaLato hato. ekadA gurUe tene kahyuM ke-"he sAdhu! tame Avazyaka kriyAnuM khaMDana kema karo cho ? vratamAM aticAra lagADavAthI doSa lAge che." te sAMbhaLI bhaya pAmelA te muni kAyagupti pALavAmAM azakta hovAthI munionI vaiyAvacca karavA lAgyA. anukrame samAdhivaDe maraNa pAmI te muni saidharma devalakamAM devapaNuM pAmyA, AyuSyane kSaye tyAMthI cavIne zreSThI ! te A tamAro putra thayela che. pAMca samiti ane be gupti e sAta pravacanamAtAo teNe sArI rIte ArAdhI hatI, tethI tene sAta priyAe phleza vinAja prApta thaI ane AThamI kAyagupti kaSTathI ArAdhI hatI tethI AThamI priyA kaSTathI prApta thaI; tethI karIne buddhimAna purUSa dharmakAryamAM sarvathA prakAre pramAda tajavA yogya che." A pramANe pitAne pUrva bhava sAMbhaLI vivekI puNyasAre zrAvaka dharma aMgIkAra karyo ane puraMdara zreSThIo vairAgya pAmI cAritra aMgIkAra karyuM. tyAra pachI anukrame tene keTalAka putro thayA. vRddhAvasthAmAM puNyasAra paNa dIkSA laI maraNa pAmIne saddagatie gayA. Iti puyasAra kathA. A pramANe puNyasAranI kathA sAMbhaLI kanakazakti rAjAe vairAgyathI rAjyalakSmIne tyAga karI cAritra grahaNa karyuM tathA vimalamatI nAmanI sAthvInI pAse tenI bane bhAryAo saMyama aMgIkAra karI tapa sAdhavAmAM tatpara thaI. ekadA te kanakazakti mahAmuni pRthvI para vihAra karatA anukrame siddhi nAmanA parvata upara jaI eka rAtrinI pratimAe rahyA te vakhate tenA pUrva bhavanA vairI himacUla nAmanA deve tyAM AvI tene moTA upasargo karyo. te joI khecaroe te devane nivAryo. tyArapachI prabhAte kAyotsarga P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha prastAva. pArIne te muni ratnasaMcayA nagarImAM AvI sUranipAta nAmanA udyAnamAM pratimAne rahyA. tyAM zukladhyAnane dhAraNa karanArA temane cAra ghAtikarmane kSaya thavAthI vizvanA dIpaka samAna kevaLajJAna utpanna thayuM. te vakhate deva, vidyAdhara ane asuroe AvI temane kevaLajJAnane mahotsava karyo. vAyudha cakIe ane bIjA manuSyae paNa temanI moTI bhakti karI. " ekadA kSemaMkara jinezvara vihAranA kramathI te nagarIe AvI IzAna dizimAM samavasaryA. te vakhate sevaka janee cakrone tenA AgamananI vadhAmaNI ApI. teone pAritoSika dAna ApI vajAyudha cakI meTA utsavapUrvaka parivAra sahita jiteMdrane namavA gayA. tyAM jaI traNa pradakSiNApUrvaka svAmIne vaMdanA karI dharmadezanA sAMbhaLavA ucita sthAne beThA. dezanAne aMte avasara pAmI cakrInA putra sahasAyudhe jinezvarane namI be hAtha joDI pUchayuM ke -" bhagavan! pavanavega vigerenA pUrva bhavanuM svarUpa mArA pitAe zI rIte jANyuM? mane te bAbatamAM moTuM kautuka che. tethI kRpA karIne tenuM kAraNa kaho." tyAre bhagavAna bolyA ke -"tamArA pitA vajAyudhe teonuM svarUpa avadhijJAnavaDe jANyuM hatuM. " pharI sahasAyudha kumAre pUchayuM ke-"he prabhu ! jJAna keTalA prakAranuM che?" bhagavAna bolyA- "jJAna pAMca prakAranuM che--matijJAna 1, zrutajJAna 2, avadhijJAna 3, mana:paryavajJAna 4 ane kevaLajJAna 5, temAM matijJAnanA bheda A pramANe che.- buddhi, smRti, prajJA ane mati e sarve ekaja arthavALA paryAya zabdo che, te paNa baddhimAna purU joe temAM taphAvata kahe che. eTale ke bhaviSyakALanA viSayane jANanArI mati kahelI che, vartamAna jJAnane buddhi kahI che, bhUtakALanA jJAnane smRti kahelI che ane traNe kALanA viSayavALI prajJA kahelI che. prANIne matyAvaraNa karmane kSaya thAya tyAre mati utpanna thAya che, tenA cAra prakAra che-tpAtikI 1, vanayikI, 2 kAmaNakI 3 ane pariNAmikI 4. A cAraja bheda buddhinA che, pAMcame bheda nathI. temAM je P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 zrI zAMtinAtha caritra. vastu pUrve sAMbhaLelI ke joyelI na hoya tevI vastumAM je tatkALa buddhi utpanna thAya che tene paMDitoe autpAtikI buddhi kahI che. ahIM otpAtikI buddhinA viSaya upara zrI kSemaMkara jinezvare rAhakanI kathA kahI te A pramANe A rehakanI kathA. * ujjayinI nAmanI meTI purImAM arikesaranAme rAjA hato. te nagarI pAse eka moTI zilA hatI, tenI pAse eka nAnuM naTa grAmanAme gAma hatuM. temAM eka raMgasura nAme naTa raheto hato. tene riAhaka nAmane putra hatA. te bALaka chatAM ghaNI kaLAomAM nipuNa ane buddhie karIne bahaspati samAna hatA. te putranI mAtA bAlyAvasthAmAM ja marI gaI tethI tene pitA raMgara bIjI rUkamiNI nAmanI strIne paraNyo. te strI vananA madathI unmatta ane bhataranA sanmAnathI garviSTha thayelI hovAthI rohakanI tevA prakAranI sArasaMbhALa karatI nahotI. tethI kepa pAmelA rehake teNIne kahyuM ke"he mAtA ! tuM mArA zarIranI zuzraSA karatI nathI, tethI nice tAruM sAruM nahIM thAya." te sAMbhaLIne rUkamiNa belI ke -"he bAlaka ! tuM reSa pAme tethI zuM ? ane teSa pAme to tethI paNa zuM ? tArAthI mAruM zuM buruM thavAnuM che? " A pramANe teNInuM abhimAnavALuM vacana sAMbhaLI rehake vicAryuM ke -" Ane kaI paNa aparAdha utpanna karIne evuM karuM ke jethI mArA pitAne e aniSTa thAya. " A pramANe vicAra karI ekadA madhya rAtrie te ubhe thaI ekadama be ke-" he pitA ! hamaNuM koI purUSa ApaNuM gharamAMthI nIkaLIne gaye. " A vacana sAMbhaLI gharanA AMgaNAmAM sutelA tenA pitAe ubhA thaI putrane kahyuM ke -"he vatsa! te duSTa purUSa mane dekhADa." rehaka belyA-"he tAta! te to ekadama kudako mArIne jato rahyo." te sAMbhaLI raMgazaranuM mana potAnI priyA uparathI virakata thayuM. tethI teNe vicAryuM ke -"zuM A mArI strI parapurUSamAM Asakta thaI? athavA emAM zuM kahevuM? strIo evI ja hoya che. kahyuM che ke - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha prastAva. 171 rUvovahasiyamayaradhayaM pi puhavIsaraM pi parihariuM / iyaranare'vi pasijjai, hI hI mahilANa ahamattaM // 1 // rUpe karIne kAmadevane paNa hasanArA pRthvI patine paNa tyAga karIne strIo parapurUSamAM Asakta thAya che. aho ! strIonuM adhamapaNuM kevuM che?" A pramANe vicAra karI raMgazUre tyArapachI teNanI sAthe vAtacIta karavI mUkI dIdhI. te jANuM atyaMta duHkhI thayelI rUmi e vicAryuM ke-8 mAro bhartAra mArA para nArAja kema thaye haze ? meM tenI AjJA oLaMgI nathI. parapurUSanI sAthe kAMI hAsyAdika paNa karyuM nathI. aparAdha vinA mArA upara vairAgya thavAnuM zuM kAraNa haze ?" A pramANe vicAratAM be traNa divasa vItI gayA. teTalAmAM tene vicAra Avyo ke-"kharekhara ! A bALake ja mArA patine kupita karyo haze, tethI huM tenI bhakti karUM, ke jethI mArA pati mArA para pAchA prasanna thAya." A pramANe vicArI teNIe bhaktipUrvaka rehakane kahyuM ke-"he vatsa ! tArA pitAne mAre viSe anukULa kara, have huM tArI dAsI chuM, tuM jema kahIza tema huM karIza." A pramANe sAMbhaLI buddhimAna rehaka prasanna thayA. pachI pharIthI ekadA caMdramAvALI rAtrIe rehake pitAne kahyuM ke-"he tAta ! uTho, uTho, Aje paNa te purUSa jAya che." te sAMbhaLI pitAe kahyuM ke " he vatsa ! kyAM che ? mane dekhADa." tyAre rehake pitAnA zarIranI chAyA batAvI. te je pitA bolyo ke - "A to chAyA che, purUSa nathI. " tyAre rehake kahyuM-" he tAta! meM pahelAM paNa A ja purUSa ja hato." te sAMbhaLI raMgare vicAryuM ke - "hA hA ! meM eka bALakanAM vacanathI doSanI zaMkA rAkhIne patnInuM vRthA apamAna karyuM. " ema vicArI teno krodha zAMta thaye, ane prathamanI jema pharIthI te rUkamiNI sAthe prItithI vartavA lAgyo. - rehaka haMmezAM pitAnI sAtheja bhajana karatA hatA, tenI mAtA. tenI upara bhaktivALI thaI hatI, paNa te vizvAsa rAkhate nahotA. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 zrI zAMtinAtha caritra ekadA raMgazUra ujayinI nagarIe gaye. tenI sAthe rehake paNa jaIne sarva nagarI joI. pachI teo nagarI bahAra AvyA, te vakhate kAMI kArya yAda AvavAthI raMgasUra pharIthI nagaramAM gayA. rAhaka nagarInI bahAra kSiprA nadIne kAMThe beThe. tyAM teNe nadInI retImAM devamaMdirAdika sahita AkhI nagarI cItarI. pachI rAjamaMdi2nuM rakSaNa karavA mATe pote pratihAranI jema daravAje ubho rahyo. teTalAmAM alpa parivAra sahita te nagarIne rAjA azvapara ArUDha thaI tyAMthI nIkaLyo. tene joI pUchatA rahita rehaka boye ke -"he rAjaputra ! A prAsAdanI zreNIthI manahara nagarIne zuM tamAre bhAMgI nAMkhavI che ke jethI azvane Aghe calAvatA nathI?" te sAMbhaLI teNe ALekhelI nagarI jaI tenI buddhithI camatkAra pAmele rAjA be ke-"A kone cheka che?" tyAre pAsenA sevakoe kahyuM ke-"he deva! raMgazUra naTane rAhaka nAmane A putra che. A bALaka chatAM mahA buddhizALI che." te sAMbhaLI rAjAe vicAryuM ke-"AnI buddhinI huM parIkSA karIza." pachI rehaka te tenA pitAnI sAthe potAne gAma gaye. 1 ekadA rAjAe potAno sevaka naTagrAmamAM mokalI lokone Adeza Ape ke-"he leke ! ghaNuM dravya khacIne paNa amAre rahevA lAyaka prAsAda ekaja padArthane karAvI Apa." A pramAzene rAjAne Adeza AvavAthI raMgazUravigere sarva vRddhajane ekaThA thayA, ane te kArya karavA asamartha hovAthI cirakALa sudhI vicAramAM paDyA; eTalAmAM bhejanane avasara thavAthI reto reto AvIne rehaka belyo ke-"he tAta! mane bhUkha lAgI che, tamArA vinA huM bhejana nahIM karuM, mATe cAlo." te sAMbhaLI raMgazUra bAlyA ke"he vatsa ! hamaNuM ghaDIka rAha je. rAjAne atyaMta viSama Adeza AvyuM che, tene vicAra cAle che." rehake pUchayuM-" rAjAne Adeza zuM AvyuM che?" lekee kahyuM ke -"rAjAe kahevarAvyuM che ke "ekaja padArthane eka prAsAda mAre mATe banAvI Ape ?" tethI te avazya karI Apavo joIe." te sAMbhaLI rahaka belyA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha praratAva. 173 ke-"hamaNAM tame sarve bhajana kare, pachI huM tamane tene uttara samajAvIza. A kAryamAM ciMtA zI che?" te sAMbhaLI gAmanA sarve lAke bhajana karI pharIthI ekaThA thayA, ane rehakane bolAvI pUchayuM, tyAre rehake sarva lekanI samakSa rAjAnA sevakane kahyuM ke--"he rAjapurUSa ! tAre rAjAne kahevuM ke amArA gAmanI najIkamAM atyaMta uMcI, lAMbI ane pahoLI eka zilA che, te ekaja zilAvaDe ame rAjAne gya maMdira karAvazuM, mAtra tamAre akhuTa dhana tene mATe mokalavAnuM che te meka ke jethI kArya zarU thAya." A pramANenA tenA uttarathI sarva leke tenI buddhithI camatkAra pAmyA. pachI rAjapurUSe jaIne rAjAne kahyuM ke-"he deva! eka bALake Ave. javAba Ape che."te javAba sAMbhaLI rAjA paNa viramaya pAmyA. 2 pharIthI rAjAe ekadA pitAnA sevaka sAthe eka bekaDe me kalI grAmyalakone kahevarAvyuM ke -" A bokaDAne hamezAM cAre - pANI ApIne tenuM poSaNa karajo, paraMtu te pUrNa ke durbaLa thavo na joIe; je A mokalyo che tevoja maMgAvuM tyAre pAche maka laje." A pramANe sAMbhaLI lekoe rehakane bolAvIne pUchyuM ke-"A rAjAno Adeza zI rIte pALa?" rehake kahyuM ke"A bekaDAne ahIM rAkhe. hamezAM tene khavarAvIne pachI tene varU dekhADajo. ema karavAthI te nyUna ke adhika kAMI thaze nahIM." A pramANe rAjAne te Adeza paNa pramANurUpa karyo. 3 tyAra pachI rAjAe eka kukaDe mokalya, ane hukama karyo ke-"A ekalA kukaDAnuM yuddha karAvo." te sAMbhaLI sarve vicAra karavA lAgyA ke--"eka kukaDe zI rIte yuddha kare?" tyAre rehake kahyuM ke -" AvA sAmAnya kAryamAM tame zI ciMtA kare che ?" teo belyA -" tyAre tuM ja kahe." hake kahyuM--"AnI sAme, eka meTe arise mUko, eTale te darpaNamAM pitAnuM pratibiMba joIne te pote ja yuddha karaze." te sAMbhaLI teoe te pramANe karI - rAjane hukama pramANa karyo. .. . . . . . . . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 zrI zAMtinAtha caritra. 4 tyAra pachI ekadA rAjAe talanAM gADAM mokalI lokone kahevarAvyuM ke-" A tala je mApavaDe bharI levA teja mApavaDe tela paNuM bharIne ApavuM." te sAMbhaLI leka rehaka nAno hato paNa tene belAvIne pUchayuM, tyAre te be ke -"moTA arisAnA taLIA vaDe tala bharIne . pachI te ja mApavaDe tela paNa bharI Apaje." lokoe te ja pramANe karyuM. te jANI rAjA khuzI thaye. 5 tyArapachI rAjAe ekadA hukama karyo ke--" tamArA gAmanI nadInI veLunAM doraDAM karI (vaNI) zALanA mUDhA bAMdhavA mATe mekale." tyAre rehake pratyuttara kahevarAvyuM ke--" amAre game te prakAre rAjAnuM kArya karavuM ja joIe, paraMtu te doraDAnuM pramANa - jANavA mATe Apane tyAM jUnAM doraDAM hoya temAMthI eka namunA tarIke mokale ke jethI tene anusAre navAM doraDAM karI zakAya." A pramANe javAba sAMbhaLI rAjA khuzI thaye. 6 tyArapachI ekadA rAjAe atyaMta vRddha ane mAMdA hAthIne mokalI kahevarAvyuM ke "A hAthIne yatnathI sAcave, ane hamezAM tenA samAcAra mane mokalavA, paraMtu te marI jAya te marI gayo evA zabda mArI pAse bolavA nahIM. te sAMbhaLI lokoe te hAthI rAkhyo. tenuM pAlana karatAM chatAM paNa eka divasa te marI gayA. tyAre rohake kahevarAvyuM ke-"he svAmin ! Aje te hAthI ghAsa khAte nathI, pANI pItA nathI, paDakhuM pheravato nathI, netravaDe te nathI ane zvAsocchavAsa letuM nathI." te sAMbhaLI rAjAe kahyuM--" tyAre zuM te marI gaye?gAmanA lokoe kahyuM "te to svAmI jANe, ame kAMI jANatAM nathI." te sAMbhaLI rAjA mana rahyo. - 7 ekadA rAjAe pharI AjJA mekavI ke -"he loko ! tamArA gAmamAM mIThA jaLano bhale eka kuve che, te ahIM mokale." tyAre rehake vijJapti karI ke "he deva ! gAmaDI ku bIkaNa hoya che, tethI tamAre tyAMthI nagaravAsI eka ke ahIM mokale, ke jethI tenI sAthe ahIMne kuvA ekalIe." te sAMbhaLI rAjAe vicAryuM ke A buddhi sAmAnya nathI. A P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 175 caturtha prastAva. - 8 tyArapachI ekadA rAjAe kahevarAvyuM ke -"he leke! 'tamArA gAmanI uttara dizAmAM je vana che, te gAmanI dakSiNa dizAmAM kare." tyAre rehake javAba kahevarAvyuM ke -"vananI uttara dizAmAM gAmanuM sthApana karI Apo. tema karavAthI gAmanI dakSiNa dizAmAM vana raheze." te sAMbhaLI rAjAe vicAryuM ke "AnI buddhi ati tIvra che." - 9 pharIthI ekadA rAjAe Adeza Ape ke-"agni vinA khIra rAMdhIne mane ekalo." te sAMbhaLI rahake ukaraDAnI vacce nathI '. tapelI mUkI. tenI garamIthI khIra rAMdhIne mokalI. e rIte rAjAnI AjJA pramANu karI. 10 tyArapachI rAjAe gAmanA lokone kahevarAvyuM ke:" tamArA gAmamAM je mANasa A buddhimAna che, tene A pramANe paraspara virUddha vyavasthAo karIne mArI pAse mokale. te vyavasthA A pramANe-teNe snAna karIne AvavuM nahIM ane malIna zarIre paNa AvavuM nahIM, vAhana upara caDIne AvavuM nahIM ane page cAlatAM paNa AvavuM nahIM, unmAge AvavuM nahIM temaja sIdhA mArge paNa AvavuM nahIM, rAtre AvavuM nahIM temaja divase paNa AvavuM nahIM, kRSNa pakSamAM AvavuM nahIM temaja zukala pakSamAM AvavuM nahIM, chAyAmAM AvavuM nahIM temaja taDake paNa AvavuM nahIM, bheTANuM laIne AvavuM nahIM temaja khAlI hAthe paNa AvavuM nahIM." A pramANe AjJA thavAthI rehake jaLavaDe zarIra dhoyuM paNa luhyuM nahIM. bekaDA upara caDyo chatAM pagavaDe bhUmine sparza thAya tema cAlyo. amAvAsyA upara paDavAne divase saMdhyAkALa samaye cALaNIne mAthA para rAkhIne gADAnA cIlAnI vacce cAlato hAthamAM mATIne piMDa laI rAjasabhAmAM gayo. rAjAne praNAma karI tenI sanmukha beThe ane mATIne piMDa rAjA pAse mUkyo. rAjAe pUchayuM--"A zuM?" te be -"he svAmI ! A jagatanI mAtA mRttikA che." pharI rAjAe pUchayuM ke tuM kevI rIte ahIM Avyo ?" te be -"jema Ape hukama karyo hato te ja pramANe huM Avyo chuM." ema kahI rAjAnI pAse sarva vRttAMta teNe vistArathI kahyo P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 zrI zAMtinAtha caritra. te A pramANe-zarIre nhAyo paNa dila luhyuM nahIM eTale hAryA paNa kharo ne malIna paNa khare. bAkaDe be paga vacce rAkhIne cAlyA eTale vAhana paNa kharuM ane page cAlate paNa khare. amAvAsyAne. divase sAMje paDa thate hato te vakhate AvyuM, eTale zukala pakSamAM paNa nahIM ne kRSNa pakSamAM paNa nahIM. sAyaMkALe AvyA che eTale divase nahIM ne rAtrIe paNa nahIM. be cIlAnI vacamAM cAlyA Avyo chuM eTale mArga paNa nahIM ne unmArga paNa nahIM. hAthamAM mATIne piMDa laIne Avyo chuM eTale khAlI hAthe paNa nahIM ne bheTayuM laIne paNa nahIM. mAthe cALaNuM rAkhIne Avyo chuM eTale chAyA paNa nahIM ne taDake paNa nahIM." A pramANenI hakIkata sAMbhaLI pitAne samagra hukama pramANu karyo jANI rAjAe sanmAnapUrvaka tene prItidAna ApI sabhAmAM tenI prazaMsA karI ke "aho ! A mahAtmAnI buddhino vaibhava joi cittamAM vicAra karIe chIe te A subhASita satya lAge che ke - vAjivAraNalohAnAM, kASThapASANavAsasAm / nArIpuruSatoyAnAM, dRzyate mahadantaram // 1 // ghoDe ghaDAmAM, hAthI hAthImAM, leDhA leDhAmAM, kASTha kASThamAM, paththara paththaramAM, vastra vastramAM, strI strImAM ane jaLa jaLamA meTuM aMtara dekhAya che. " tyArapachI rAjA te rAtrIe rehakane yAmikanI jagyAe sthApana karI pote suI gaye. rAtrine prathama prahara pUrNa thaye tyAre rAjA jA, ane rohakane nidrA pAmele jemAM teNe pUchayuM ke--" he rehaka ! tuM UMghe che ke jAge che?" te sAMbhaLI jAgRta thayelA rahake javAba Ape ke "he deva ! huM jANuM chuM, paraMtu kAMIka vicAra karatA hatA." rAjAe pUchayuM--"zuM vicAra karate hate. ?" te be-"bakarInI lIMDIo evA prakAranI gALa AkAravALI koNa kare che?" te sAMbhaLI rAjAe kahyuM--"tyAre teM e vicAraze nirNaya karyo?" te be -"bakarInA peTamAM evA prakAranA vAyunuM(saMvata vAyunuM) prabaLapaNuM che tethI tenI leDIo tevI thAya che." pachI bIje P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha prastAva. 177 prahare paNa rAjAe jAgRta thaI rehakane pUchayuM ke-" are! zuM tane nidrA AvI?" te sAMbhaLI sAvadhAna thaI rehaka be ke"he svAmI! mane nidrA te cheja nahIM." rAjAe pUchyuM-" tyAre meM tane bolAvyA chatAM ghaNuM vAre tuM kema bolyA ?" teNe kahyuM-"he deva ! huM vicAra karato hato." rAjAe pUchayuM-"ze vicAra karato hato ?" te bolyo -"he svAmI! mane vicAra thaye ke pIpaLAnA pAnanuM DIMTa meTuM ke cheDe mATe?"te sAMbhaLI rAjAe tene ja pUchyuM ke "tene nirNaya zuM karyo?" teNe kahyuM ke "e baMnne bhAga sarakhAja hoya che." pachI pharIthI rAjA suI gayo. trIjA praharane aMte jAgIne teNe rehakane pUchyuM ke-" are jAge che ke uMghe che?" te belyA-" jAguM chuM, paraMtu vicAra karato hato." rAjAe pUchayuM--"zuM vicAra karate ho?" te be -be khIsakelInuM zarIra meTuM ke puMchaDuM meTuM? tathA tenA zarIra para vetatA vadhAre ke zyAmatA vadhAre ?" rAjAe pUchayuM--"chevaTa tene nirNaya zo karyo ?" te bolyo-"he rAjana ! tenuM zarIra ane puMchaDuM bane tulya ja che, tathA vetatA ane zyAmatA paNa sarakhIja che." tyAra pachI rAjA suI gayo. cothA praharane aMte jAgRta thaye. te vakhate rAhaka nidrAthI gharate hate. te joI rAjAe tene kaMTakathI vIMdhe. tarata ja te nidrA rahita thayo. rAjAe pUchyuM "kema tane ghaNI nidrA AvI?" te bolya-"he svAmI! ciMtAturane nidrA kyAMthI hoya ?" huM vicAramAM hato. rAjAe kahyuM--"zA vicAramAM hate ?" te bolyA "he svAmI! huM vicAratuM hatuM ke rAjAne bApa keTalA haze ?" rAjAe kahyuM "are ! tuM zuM babaDe che?" te bAlyA-"he rAjana ! huM satya kahuM chuM. tamAre pAMca pitA che." te sAMbhaLI kepa ane Azcarya pAmelA rAjAe tene pUchayuM ke "he vAcALa ! bola. kyA kyA pAMca mAre bApa che?" teNe kahyuM-"eka te rAjA, bIje dhanada bhaMDArI, trIje debI, ceAtho vIMchI ane pAMcame caMDALa. A pAMca tamArA pitA che. te sAMbhaLI rAjAe pUchayuM--"che 23 . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 zrI zAMtinAtha caritra. rohaka!te zI rIte jANyuM ke e pAMca mArA bApa che?" teNe kahyuM- " tamArA guNee karIne jANyuM." rAjAe pUchayuM--"mArA - kevA guNe che?" te be -"he deva ! nItiyukta rAjyanuM pAlana karo che tethI jaNAya che ke tame rAjAnA putra che, tame jenA para tuSTamAna thAo che tene ghaNuM dravya Ape che tethI jaNAya che ke tamAre pitA dhanada che, tame jenA para roSa kare che tenuM svasva haraNa kare che tethI tamAre pitA dhobI saMbhave che, ane tame kaMTakathI vIdhe tethI meM vicAryuM ke tamArA pitA vIMchI paNa che, tathA tame atyaMta kapa kare che tene anusAre tamAro pitA caMDALa paNa ghaTe che." te sAMbhaLI teno nizcaya karavA mATe rAjAe potAnI mAtAne pUchayuM, tyAre teNue kahyuM ke -"he vatsa! tusnAna karyA pachI prathama mane eka vakhate dhAbI, caMDALa, ane vIMchInuM darzana thayuM hatuM. te sAMbhaLI rehakanuM vacana satya mAnI tenI buddhinI kaLAthI camatkAra pAmelA rAjAe tenuM sanmAna karI tene pAMcase maMtrImAM mukhya banAvyuM. tyArapachI te rohakanI buddhinA prabhAvathI baLavAna rAjAo paNa arikesarI rAjAne vazavatI thayA. iti aupAtikI buddhinA viSaya upara rehakanI kathA. bIjI vainAyikI buddhi che. te gurUne vinaya karavAthI prApta thAya che. bhaNelA nimittAdika zAstramAM je suMdara vicAra utpanna thAya che, temAM gurUne vinayaja pramANabhUta che. tathA ghaTa vigere padArtho banAvavA, citra ALekhavA e vigere je zi95jJAna che te trIjI kAmikI buddhi kahevAya che, tathA pariNAmanA vazathI-vayanA paripAkathI vastune nizcaya karanArI je buddhi te cethI pariNAmikI buddhi kahevAya che. A buddhinA viSayamAM aneka daSTAMte zAstrane viSe kahelAM che, paraMtu graMtha meTa thaI javAnA bhayathI te ahIM lakhyA nathI. A cAra prakAranI buddhine azruta nizcita matijJAna kaheluM che. A matijJAnathI prANuo samagra zrutajJAnane abhyAsa karI zake che, ane zruta jJAnavaDe trANa kALanuM jJAna prApta thAya che. te viSe AgamamAM kahyuM che ke P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha prastAva. uDDamahatiriyaloe, joisavamANiyA ya siddhA ya / . savvo logAlogo, si (sa) jjJAyaviussa paJcarako // 1 // ' "urdhva leka, adhe loka, tire che leka, jyotiSI, vimAnika, siddho ane sarva kaleka e sarve svAdhyAya ( zrutajJAna) jANanA 2ne pratyakSa che." A bIjuM zrutajJAna kahevAya che. jenAvaDe prANIonA keTalAka bhavenuM jJAna thAya che, tathA sarva dizAomAM amuka avadhi (hadI sudhI jANe-dekhe che, te trIjuM avadhi jJAna kahevAya che. jenAvaDe saMjJI jInA magata pariNAmo jaNAya che te cothuM manaparyava jJAna kahevAya che. tathA je jJAnanI koIpaNa ThekANe khalanA na thAya te siddhisukhane ApanArUM kevaLajJAna kahevAya che.' A pramANe pAMca jJAnanI vyAkhyA sAMbhaLI jinezvarane namaskAra karI pitAne ghera jaI vAyudha cAkIe sahasAyudha nAmanA putrane rAjya para sthAna karI cAra hajAra rAjAo ane sAta putra sahita kSemakara tIrthakaranI pAse dIkSA grahaNa karI. anukrame gItArtha thaI pRthvI para ekalA vihAra karatA te vAyudha muni siddhi parvata nAmanA zreSTha giri upara gayA. tyAM ramaNIya zilAtalavALA veracana staMbha upara eka varSa sudhI merUnI jema nizcaLa pratimAne rahyA. A avasare azvagrIva prativAsudevanA be putra maNikuMbha ane maNivaja ke je saMsAramAM paribhramaNa karI te vakhate devapaNuM pAmelA hatA teo te sthAne AvyA. pUjya vajAyudha maharSine joIne temane matsara utpanna thaye, tethI teoe temane A pramANenA moTA upasargo karyA. prathama tINa dADhavaDe bhayaMkara ane moTA puMchaDAvALuM mAyAmaya siMha ane vAghanuM rUpa karI teoe te maharSino parAbhava karyo. tyArapachI hastInuM rUpa vikuvIne teoe te munine daMtaprahAra vigereno upadrava karyo, tyArapachI phaNAnA ADaMbare karIne bhayaMkara sarpa ane sarpiNInuM rUpa vikuvI aneka DaMze karyA. pachI pizAca ane pizAcInuM bhayaMkara rUpa karI te duSTa devoe te munIzvarane aneka upadrava karyA, paraMtu te muni tenAthI leza paNa kSobha pAmyA nahIM. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 zrI zAMtinAtha caritra. A avasare deveMdranI agramahiSIo raMbhA ane tilottamAM vajayudha munine namaskAra karavA AvI. temane AvatI joI te duSTa devo tatkALa nAsI gayA. temane nAsatA joI te iMdranI patnIoe bhaya upajAvanAra vacanevaTe temane atyaMta tiraskAra karyo. tyAra pachI parivAra sahita raMbhA devAMganA te muninI pAse bhaktibhAvathI vilAsa karIne mane hara nRtya karavA lAgI, ane tilottamA parivAra sahita sAta svara ane traNa grAme karIne uttama saMgIta karavA lAgI. tyArapachI te devIe parivAra sahita munine vAMdI potAne sthAne cAlI gaI. vajAyudha munIzvara ati duSkara evI vArSika pratimAne pArI saMpUrNa karI pharIthI pRthvImaMDaLa para vihAra karavA lAgyA. ekadA kSemaMkara jinezvara kSe gayA pachI te muni sahasAyudha rAjAnA nagaramAM AvyA. vajAyudha muninuM Agamana sAMbhaLI sahasAyudha rAjA meTA utsava pUrvaka temanI pAse Avyo, ane te munivarane vaMdanA karI. temanI pAse dharmadezanA sAMbhaLatAM te pratibaMdha pAmya, eTale zatabaLa nAmanA potAnA putrane rAjya para sthApana karI teja muninI pAse teNe dIkSA grahaNa karI. anukrame te paNa gItArtha thayA. tyAra pachI pitAnA parivAramAM bhaLI gayA, ane te banne pitAputra vividha prakAranI tapasyA karatA pRthvI para vicAravA lAgyA. prAMte te banne muni apaprAgabhAra nAmanA parvata para caDI tyAM pAdapapagama * anazana karIne rahyA. anukrame zubha dhyAnavaDe sarvakarmano kSaya karI te vajAyudha ane sahasAyudha baMne munIzvara navamA greveyakamAM deva thayA. iti zrI gadhabaMdha zrI zAMtinAtha cariteDachamanavama bhavavaSNune nAma caturtha prastAva: 4, --- -- - * P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva paMcama prastAva. Aja jaMbadvIpanA pUrva mahAvideha kSetramAM puSkalAvatI nAmanA vijayamAM paMDerIkiNI nAme purI che. temAM nIti, kIrti ane jayalakSamInAM maMdira rUpa ghanaratha nAme tIrthakara rAjA hatA. tene be priyAo hatI. pahelI prItimatI ane bIjI aneharI, navamAM raiveyakamAM rahe vAyudhano jIva ekatrIza sAgaropamanuM AyuSya pUrNa karI tyAMthI vI pahelI priyA prItimatInI kukSimAM putrapaNe utpanna thaye. te vakhate tenI mAtAe meghanuM svama jeyuM. sahastrAyudhane jIva paNa tyAMthI evI bIjI priyAnI kukSimAM putrapaNe utpanna thaye. te vakhate teNIe rathanuM svama jeyuM. anukrame samaya pUrNa thaye te banne rANIoe zubha lakSaNavALA putra prasavyA. anukrame temanAM megharatha ane daDharatha nAma pADyAM. te bane kumAre zizavane oLaMgI kaLAcAryanI samIpe vinaya sahita mahA buddhizALI hovAthI bahotera kaLAo zIkhyA. kaLAonA samUhathI pUrNa thaI rUpavaDe kAmadevane paNa parAbhava karI te baMne kumAra yuvAvasthAne pAmyA eTale sumaMdira nAmanA nagaranA svAmI nihAri rAjAnI priya mitrA ane maneramA nAmanI be putrIone megharatha kumAra paraNya, ane te ja nihAri rAjAnI sumati nAmanI nAnI putrI daDharatha kumAranI priyA thaI. megharathanI priyA priya mitro ane mane ramAe naMdiSeNa ane meghasena nAmanA be putrane janma Ape, ane darathane sumati priyAthI 2thasena nAme putra thaye. anukrame zizava dazAne oLaMgI te traNe kumAroe samagra kaLAone abhyAsa karyo. ekadA ghanaratha rAjA putra ane patra sahita siMhAsanane alaMkRta karI rAjasabhAmAM beThA hatA. te vakhate megharathe samagra . kaLAne bhaNelA putrane kahyuM ke-"he vatsa! tame potapotAnI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 zrI zAMtinAtha caritra. buddhine prakAza karavA mATe paraspara praznottarI karo." te sAMbhaLI nAnA putra prazna karyo:- kathaM saMbodhyate brahmA ?, dAnArthe dhAturatra kaH ? / nA paryAya yothAnAM?, jo vAgazara kRpAm ? " "brahmAnuM saMbodhana zI rIte thAya? dAnanA arthavALo karyo dhAtu che? yeAgyano paryAya koNa che? ane manuSyono alaMkAra zuM che?" . te sAMbhaLI kAMIka vicArI bIjA putre pratyuttara ApyA HbhyAsa: (eTale ke brahmAnuM saMbodhana , dAnanA arthavALA dhAtu tA, gyano paryAya abhyAsa ane manuSyane alaMkAra RakhyAta che.) pachI bIjAe prazna karyo. daNDanItiH kathaM pUrva 1, mahAkhede ka ucyate / .. sattAno mata? -ttara : pannano matiH || 8 || prathama daMDaniti kevI hatI? mahA kheda batAvanAra zabda kayA che? strIonI gati koNa che? ane pAMcamA kapALa koNa kahevAya che?" te sAMbhaLI moTA putre uttara Apyo-mahIpati ( eTale ke prathama yugalikanA vArAmAM daMDaniti ma eTale prakAranI hatI, mahAkheda batAvanAra zabda hI che, strIonI gati teno pati che, ane pAMcama kapALa madIpati rAjA kahevAya che.) pachI moTA putra prazna karyo. kimAzIrvacanaM rAjJAM 1, kA zaMlostanumaNunam / . . kaH kartA sukhaduHkhAnAM ?, pAtraM ca sukRtasya kim ? / / 1 // - "rAjAone AzIrvAdanuM vacana zuM? mahAdevanA zarIranuM bhUSaNa zuM ? sukhadu:khane kartA koNa? ane puNyanuM pAtrasthAna zuM che ?" . A pramANe sAMbhaLI bIjuM koI tene uttara ApI zakyuM nahIM, tyAre megharathe tene pratyuttara Ape ke-varattAvAdhi (e P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. 13 Tale ke rAjAone naiva tuM jIva" e AzIrvAda apAya che, mahAdevanA zarIranuM bhUSaNa -rAkha che, sukhadu:khana karanAra vidhividhAtA che, ane puNyanuM sthAna vattA vidhi jIvarakSAne vidhi che. pachI megharaja prazna karyo:- sukhadA kA zazAMkasya ?, madhye ca bhuvanasya kaH? // niSedhavAcakaH ko vA?, kA saMsAravinAzinI ? // 1 // caMdranI kaI vastu sukha ApanArI che ? bhuvananI madhye koNa che ? niSedhane kahenAra koNa che ? ane saMsArano nAza karanAra koNa che? te sAMbhaLI teno javAba bIjA koIe na Ave, tyAre ghanaratha rAjAeja Ape ke -mAvanA (eTale ke caMdranI meM-kAMti sukha ApanArI che, bhuvana e traNa akSaranI madhye va akSara che, niSe dha batAvanAra nA zabda che, ane saMsArano nAza karanAra mAvanA che.) A pramANe kSaNavAra teoe paraspara prakanottaravaDe vinoda karyo, tevAmAM eka gaNikAe tyAM AvI rAjAne kahyuM ke-"he deva! A mAro kukaDo bIjA keI paNa kukaDAthI jItAya te nathI, athavA je kAInA paNa cittamAM potAnA kukaDAnA baLane garva hoya te potAno kukaDe ApanI pAse lAve, ane mArA kukaDA sAthe laDAve. temAM je koIne kukaDe mArA kukaDAne harAve te tene huM lAkha dravya ApuM, ane je mAre kukaDe te to tenI pAsethI huM lAkha dravya lauM." te sAMbhaLI maneramA rANIe rAjAnI rajA laI dAsI pAse pitAne kukaDo maMgAvI te gaNikAnI sarata kabula karI, tenA kukaDA sanmukha muko. tyArapachI te bane kukaDA paraspara yuddha karavA lAgyA. te vakhate cAMca ane paganA prahArathI yuddha karatA te baMne kukaDAnI sabhyoe prazaMsA karI. teTalAmAM gharatha rAjA tIrthakara hovAthI garbhavAsamAMthI ja traNa jJAnavALA hatA, tethI teNe potAnA putra megharathane kahyuM ke -"he vatsa ! A bane cirakALa sudhI yuddha karaze to paNa bemAMthI eke jItaze nahIM " te sAMbhaLI meyaratha kumAre pUchyuM ke -"tenuM zuM kAraNu?" tyAre traNa jJAnane dhAraNa karanAra rAjAe kahyuM ke P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 zrI zAMtinAtha caritra. "A ja jaMbudvIpanA bharatakSetramAM ratnapura nAmanA nagaramAM dhanadatta ane sudatta nAmanA be vaNika paraspara mitra hatA. teo baLada upara bhAra bharIne sudhA ane tRSAne sahana karatA sAtheja vepAra karatA hatA, paraMtu te bane mithyAtve karIne mUDha hatA, tethI kUTa tAla ane kUTa mAna vaDe anya lokone ThagatA hatA. ema karatAM chatAM ane ghaNuM AraMbhe karatAM chatAM paNa teo bahu DuM dhana upArjana karatA hatA. ekadA te banene aMdara aMdara vAMdho paDyo, tethI paraspara kalaha karatA eka bIjAne prahAra karI ArtadhyAnavaDe maraNa pAmIne suvarNakUlA nadIne kAMThe kAMcanakaLaza ane tAmrakaLaza nAmanA be vanahastI thaI jUdA jUdA yuthanA nAyaka thayA. tyAM paNa yutha vadhAravAnA lAbhathI paraspara yuddha karI maraNa pAmIne acAyapurImAM naMdimitrane ghera te bane pADA thayA. temane be rAjaputrAe grahaNa karI paraspara laDAvyA. tyAMthI maraNa pAmIne teja purImAM te be bAkaDA thayA. tyAM paNa paraspara yuddha karatA zRMganA agrabhAgavaDe eka bIjAnA mastakane bhedI maraNa pAmI krodhavaDe rakta netravALA A be kukaDA thayA che, tethI karIne he vatsa! A bemAMthI eke hAraze ke jItaze nahIM." A pramANenI hakIkata sAMbhaLI megharatha kumAre paNa avadhijJAnavaDe temaja jaNa pitAne kahyuM ke-"he pitA ! A bane kukaDA kevaLa paraspara IrSALu che, eTaluM nahIM, paraMtu teo vidyAdharavaDe adhiSThita thayelA paNa che, tenuM kAraNa huM Apane kahuM chuM-- [ A ja bharatakSetramAM vaitADhaya parvatanI uttara zreNimAM suvarNa nAbha nAmanuM nagara che. temAM garUDavega nAmano vidyAdhara rAjA hato. tene caMtilaka ane sUratilaka nAmanA be putro hatA. ekadA te putra AkAzagAminI vidyAe karIne zAzvatI jinapratimAone vaMdana karavA mATe merU parvatanA zikhara upara gayA. tyAM suvarNanI zilA upara beThelA sAgaracaMdra nAmanA cAraNazramaNa munIzvarane jemAM te bane kumArae harSathI temane vaMdanA karI. pachI teoe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. 185 te munine pitAnA pUrva bhavanI sthiti pUchI, tyAre munie jJAnathI jANIne kahyuM ke - dhAtakIkhaMDa nAmanA dvIpanA eravata kSetramAM vajapura nAmanuM nagara che. tyAM abhayazeSa nAme rAjA hato. tene suvarNa tilakA nAmanI rANI hatI. teNInI kukSithI utpanna thayelA jaya ane vijaya nAmanA be putra hatA. A avasare suvarNanagaranA svAmI zaMkha nAmanA rAjAne pRthvIdevInI kukSithI utpanna thayelI pRthvIsenA nAmanI mahira kanyA hatI, tene teNe abhayASa rAjAnI pAse svayaMvarA tarIke mekalI. teNIne abhayASa rAjA harSathIM paraNyA. ekadA vasaMtaRtumAM te rAjA vikasvara puthI mane hara dekhAtA udyAnamAM so rANIo sahita krIDA karavA gaye. tyAM te rAjAnI pRthvInA rANIe pharatAM pharatAM dAMtamadana nAmanA eka munine joyA. tenI pAse dharma sAMbhaLI pratibadha pAmI rAjAnI AjJA laI teNIe pravajyA aMgIkAra karI. tyArapachI te udyAnanI zobhA joI rAjA nagaramAM gayo. ekadA te rAjAne ghera chadmasthapaNe vihAra karatA anaMta nAmanA tIrthaMkara padhAryA. te vakhate rAjAe temane prAsuka annapAna vaharAvyAM. devoe pAMca divya pragaTa karyo. tyArapachI te tIrthakarane kevaLajJAna utpanna thayuM, tyAre tenI samIpe jaI abhayaghoSa rAjAe be putro sahita pravrajyA grahaNa karI. pachI abhayaghoSa rAjarSie vIza sthAnakonA ArAdhanavaDe tIrthakara nAmakarma upArjana karyuM. anukrame banne putro sahita kALadharma pAmI te azruta devalokamAM deva thayA. tyAMthI cavIne abhayASa rAjAne jIva hemAMgada rAjAnA putra ghanaratha nAme rAjA thayA che, ane jaya vijayanA jIva amyuta ka95thI cavIne tame beu thayA che. " he pitA! A pramANe te munie caMdratilaka ane sUratilakanI pAse tene pUrvabhava kahyo, te sAMbhaLI te bane vidyAdharo tamArA darzanamAM utsuka thaIne ahIM AvyA che. kSaNavAra te vidyAdhara kumAree kaitukathI A kukaDAonuM yuddha joyuM ane pachI teo potAnI vidyAnA baLathI A kukaDAomAM adhiSThita thaIne vidyArthI potAnA AtmAne gupta karIne ahiM ja rahyA che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. . . A pramANe megharathanuM vacana sAMbhaLI te bane necaro tarataja kukaDAmAMthI nIkaLI jaI pragaTa thaI ghanaratha rAjAnA caraNamAM paDayA. pachI te khecarakumAre pUrva bhavanA pitAne namaskAra karI kSaNavAra rahIne potAne sthAne gayA ane vairAgya utpanna thavAthI saMyama grahaNa karI duSkara tapa tapI kevaLajJAna pAmIne mokSe gayA. ahIM bane kukaDA pitAne samasta pUrva bhava sAMbhaLI pote karelA mahApApanI manavaDe niMdA-goM kI ghanaratha rAjAnA caraNane namIne potAnI bhASAmAM belyA ke--" he prabhu! ame have zuM karIe?" tyAre rAjAe temane samakita sahita ahiMsA dharma ko. teoe bhAvathI te dharma aMgIkAra karyo, ane te dharmanuM pAlana karI te bane kukaDA maraNa pAmI bhUtATavImAM tAmrazUla ane vacUla nAmanA bhUtadeva thayA. tyAMthI teoe vimAnamAM ArUDha thaI pitAnI upara upakAra karanAra ghanaratha rAjA pAse AvI temane vaMdanA karI, ane temanI stuti karI rajA laIne potAne sthAne gayA. ghanaratha rAjAe cirakALa sukhe karIne rAjyalakSmInuM pratipAlana karyuM. ekadA lekAMtika dee AvI ghanaratha rAjAne vijJapti karI ke "he svAmi ! dharmatIrtha pravartAvo." te sAMbhaLI jJAnathI pitAnI dIkSAno samaya jANa sAMvatsarika dAna ApI megharatha putrane rAjyapara sthApana karI temaNe dIkSA lIdhI, ane ghAtI karmano kSaya karI kevaLa jJAna pAmyA. pachI bhavya jIvone pratibodha karatA pRthvImaMDaLa para vicaravA lAgyA. ekadA megharatha rAjA potAnA nAnAbhAI yuvarAja daratha sahita ane pitAnI priyAo sahita devaramaNa nAmanA udyAnamAM AvyA. tyAM azoka vRkSanI nIce beThA hatA, tevAmAM temanI pAse AvIne keTalAka bhUtoe nATaka karavA mAMDyuM. teoe vividha prakAranAM zastro dhAraNa karyA, carmarUpI vastro dhAraNa karyA, ane Akhe zarIre rakSA cALIne zebhA karI. A rIte ati AzcaryakAraka nRtya karyuM. teo nRtya karatA hatA, tevAmAM kiMkaNuM ane dhvajAvaDe bhAtuM eka P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. 187 vimAna AkAzamAMthI nIce utarI megharatha rAjA pAse AvyuM. vimAnamAM manahara AkRtivALA strIpuruSanA yugalane joIne rANIe rAjAne pUchyuM ke- "he svAmI ! A koNa che?" tyAre rAjAe kahyuM ke he devI ! vaitADhya parvatanI uttarazreNImAM alakA nAmanI pUrI che. tyAMnA vidyutaratha nAmanA vidyAdhara rAjAne siMharatha nAmane A putra che, ane A tenI bhAya vegavatI nAme che. A khecareMdra tenI bhAryA sAthe dhAtakIkhaMDa dvIpamAM rahelA jinezvarane vaMdana karavA gayA hatA. tyAMthI pAchA vaLI te jeTalAmAM ahIM AvyA teTalAmAM akasmAta he priye! tenA vimAnanI khalanA thaI. te vakhate teNe mane joI vicAra karyo ke-A rAjA sAmAnya jaNAtA nathI; kAraNa ke tenA prabhAvathI ja mArA vimAnanI khalanA thaI che. " Ama vicArI teNe mArI pAse ghaNAM bhUtanAM rUpa vikuvanenatya karyuM." te sAMbhaLI rANIe pharIthI pUchayuM ke-"he svAmI! eNe pUrva bhavamAM zuM sukRta karyuM che ke jethI te AvI Rddhine pAme che?" tyAre rAjA be ke-"he priyA ! enA pUrva bhavanuM vRttAMta sAMbhaLa-- pUrve sidhapura nAmanA nagaramAM rAjagumanAme eka kuLaputra rahetA hatA. tene zakhikA nAmanI bhAryA hatI. teo nirdhanapaNAne lIdhe pIDA pAmatA hatA, tethI anyane ghera kAmakAja karIne prANavRtti karatA hatA. ekadA te daMpatI kASTa vigere lAvavA mATe vanamAM gayA. tyAM temaNe eka sAdhune joI temane bhaktithI namaskAra karyo. te sAdhue temanI pAse jina dharmano upadeza karyo. temAM kahyuM ke "A jainadharma vidhipUrvaka ArAdhavAthI kalpavRkSa ane ciMtAmaNi jevo vAMchita phaLane ApanAra thAya che. pachI te munie temane pUrva bhavanA upArjana karelA pApakarmano kSaya karavA mATe vIza kalyANaka nAmanA tapano upadeza karyo, ane tene vidhi A pramANe kahyo ke--" prathama eka aThThama karIne pachI batrIza upavAsa chuTA chuTA karavA." munie kahelA te tapane temaNe vidhipUrvaka ArAdhyuM. tapane aMte pAraNAne divase temane ghera eka muni, AvyA, temane joI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 zrI zAMtinAtha caritra. namaskAra karI prAsuka anna ane jaLa vaDe teoe pratilAlyA. tyAra pachI keTaleka kALe te daMpatIe paNa cAritra lIdhuM. temAM je purUSa hate, teNe AcArlI vardhamAna nAmano tapa karyo. anukrame AyuSya pUrNa thaye maraNa pAmI te brahmadevalokamAM deva thayA. tyAMthI avIne te A siMharatha nAmane vidyAdhara thayo che, ane tenI strI zaMkhikA paNa bIjI tapasyA karI pAMcamA devalokamAMja deva thaI AyuSya pUrNa thaye tyAMthI vI enI ja vegavatI nAmanI priyA thaI che." A pramANe pitAne pUrva bhava sAMbhaLI siMharatha pratibaMdha pApe, tethI tyAMthI potAne sthAne jaI putrane rAjyapara sthApana karI priyA sahita zrI ghanaratha jinezvara pAse dIkSA grahaNa karI, ane duSkara tapa tapI nirmaLa kevaLajJAna upArjana karI karmamaLane sarvathA nAza karI siMharatha muni mekSe gayA. | megharatha rAja priyA sahita udyAnamAMthI ghera AvyA. anyadA sarva AraMbhano tyAga karI alaMkAra vigere tajI poSa vrata grahaNa karI poSadhazALAmAM vegAsane ArUDha thaI samagra rAjAonI pAse dharmadezanA karatA hatA. te avasare zarIre kaMpato ane bhayathI capaLa lecanavALAeka pArApata pakSI(pAre)kyAMthI uDato uDate AvIne huM tamAre zaraNe Avye .ema manuSyanI vANIvaDe dIna vacana balI rAjAnA utsagamAM paDyo. te vakhate megharatha rAjAe te bhayabrAMta thayelA pakSIne joI dayALupaNAne lIdhe kahyuM ke-"he bhadra ! tuM mAre zaraNe AvyuM che, tethI tuM koIne bhaya rAkhIza nahIM." A pramANe rAjAnuM vacana sAMbhaLI te pakSI jeTalAmAM nirbhaya thayo teTalAmAM tenI pAchaLa mahAkUra threna pakSI Avyo. teNe rAjAne kahyuM ke-"he rAjana ! sAMbhaLo. tamArA utsagamAM je A pArApata pakSI Avelo che te mArUM bhejana che, tethI tene mUkI dyo. huM sudhAthI pIDA pAmuM chuM." te sAMbhaLI rAjA bolyA ke-"he bhadra! zaraNe Avela A pakSI mAre tane ApI devo yogya nathI. kAraNake paMDite kahe che ke zUrasya zaraNAyAto-'hermaNizca saTA hareH / gRhyante jIvatAM naite-'mISAM satyA urastathA // 1 // P.P.AC. Gunratnasuri M. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. 189 zUravIrane zaraNe AvelA prANI, sarpano maNi, siMhanI kesarA ane satI strInuM ura sthaLa eTalA temanA jIvatAM grahaNa karI zakAtA nathI." vaLI he pakSI! tuM paNa vicAra kara ke paranA prANavaDe potAnA prANenuM poSaNa karavuM te puNyanuM zoSaNa che, svarganuM vAraNa che ane narakanuM kAraNa che, tethI tAre paNa tevuM karavuM egya nathI. jema tArUM ekaja pIchuM chedavAthI tane vyathA thAya che, tema bIjAne paNa pIDA thAya che, teno tuM cittamAM vicAra kara. vaLI A pArA patanA mAMsanuM bhakSaNa karavAthI tane eka kSaNamAtraja tRpti thaze, ane AnA sarva prANano vinAza thaze, vaLI paceMdriya jano vadha karavAthI duSTa cittavALA prANIo narake jAya che tene paNa tuM vicAra, kahyuM che ke - zrUyate jIvahiMsAvAn, niSAdo narakaM gataH / dayAdiguNasaMyuktA, vAnarI tridivaM gatA // 1 // zAstramAM saMbhaLAya che ke- jIvahiMsA karanAra niSAda (bhila) narake gaye, ane dayAdika guNavALI vAnarI svarge gaI." - te sAMbhaLI zyana pakSIe megharatha rAjAne pUchyuM ke-"he rAjana! te vAnarI ane niSAdanI kathA mane kaho." tyAre rAjA bolyA ke - A pRthvI para seMkaDo vAnarothI bharelI harikAMtA nAmanI purI che. te purImAM vAnarAonuM pAlana karavAmAM tatpara haripALa nAme rAjA hatA. teja nagarImAM kara, yamarAjanA kiMkara jevo, nirdaya ane kRtanI janomAM ziromaNi eka niSAda raheto hato. te pApI hamezAM vanamAM jaI varAha, zukara ane haraNa vigere aneka jIvone vinAza karato hato. te purInI samIpanA eka vanamAM rAjAnI kRpAthI ghaNA vAnarAo rahetA hatA. te vAnarAonI madhye niraMtara mAMsane tyAga karanArI ane dayA dAkSiNyAdika guNothI zobhatI haripriyA nAmanI eka vAnarI hatI. ekadA te niSAda hAthamAM na laI mRgayA karavA mATe vanamAM gaye. teTalAmAM teNe potAnI sanmukha Avate eka bhayaMkara vAgha je. tene joI te bhayabhIta thaye, tethI te pAse P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zrI zAMtinAtha caritra rahelA keI vRkSa para caDI gaye. te vRkSa upara paNa paheluM sukha karIne beThelI ane kura svabhAvavALI eka vAnarIne joI te niSAda pharIthI bhayabrAMta thayo. te vakhate vAghathI trAsa pAmIne AvelA tene jANa vAnarIe pitAnuM mukha prasannatAvALuM karyuM. te joI vizvAsa pAmele te niSAda tenI pAse beThA. te vAnarI tene bhAI samAna gaNI tenA mastakanA keza jevA lAgI. tenA usaMgamAM mAthuM mUkI niSAda suI gaye. te vakhate vAghe vRkSa nIce AvI vAnarInA utsagamAM mAthuM mUkI sutelA te manuSyane joI vAnarIne kahyuM ke--" huM bhadra! jagatamAM karelA upakArane koI jANatuM nathI, ane manuSya to vizeSe karIne jANatA nathI. A vize eka chata sAMbhaLa- kaI eka gAmamAM zivasvAmI nAmano brAhmaNa rahetA hatA. ekadA te tIrthayAtrA karavA mATe pitAne gherathI nIkaLI dezAMtaramAM bhama bhamate eka moTI aTavAmAM Avyo. tyAM tRSAtura thavAthI jaLanI zodha karatAM teNe eka jaNa kuve che. tethI teNe ghAsanuM deraDuM banAvI tenI sAthe kAzIe bAMdhI jaLane mATe kuvAmAM nAkhe. te vakhate te deraDAne vaLagIne eka vAnara te kuvAmAMthI bahAra nIkaLe. te joI brAhmaNe vicAra karyo ke-"A mAro pra. yAsa saphaLa thayo." ema vicAro teNe pharIthI deraDAe bAMdhe kaLazIo kuvAmAM nAM . te vakhate eka vAgha ane eka sarpa temAMthI nIkaLyA. temaNe brAhmaNane prANadAyaka gaNI tene namaskAra kayo. tyArapachI te traNamAM vAnara jAtismaraNa yukata hatuM. tethI teNe pRthvIpara akSaro lakhI brAhmaNane jaNAvyuM ke-"he dvija ! ame mathurA nagarInI samIpe rahIe chIe. tamAre kaI vakhata tyAM amArI pAse AvavuM. ame kAMIka tamAre satkAra karazuM. bAkI A kuvAmAM haju eka manuSya paNa paDe che, paraMtu tene tAre bahAra kADhave nahIM. kAraNa ke te karelA upakArano nAza karanAra (kRta) che." ema kahI te traNe potapotAne sthAne gayA. tyAra pachI brAhmaNe vicAra karyo ke -"A bicArA manuSyane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1lA paMcama prastAva kuvAmAMthI kema na kADhave? pitAnI zakti hoya te sarvanI upara upakAra kare, eja manuSya janmanuM phaLa che." ema vicArI te vipre pharIthI kuvAmAM doraDuM nAMkhI te manuSyane paNa bahAra kADhyo. tene joI brAhmaNe pUchayuM ke -"he bhadra! tuM jAte kezu che ? ane kayAM rahe che?" te bolyA " huM mathurA nagarIne rahIza senI chuM. kaI paNa kAryane mATe ahIM AvyuM hatuM, ane tRSAtura thavAthI A kuvAmAM paDyo hato. kuvAmAM ugelA vRkSanI zAkhA pakaDIne huM rahyo hatuM, tyArapachI vAnara, vAgha ane sarpa paNa temAM paDyA. paraMtu sarve samAna kaivALA hovAthI teoe parapara vairano tyAga karyo hato.. che upakArI! tame amane sane ajavADyA che, te he dvija! tame eka vAra mathurA nagarImAM jarUra Avaje." ema kahI te potAne sthAne gaye. palA brAhmaNa paNa pRthvImaMDaLa para bhramaNa karI tIrthayAtrA karatA karate kaI vakhata mathurAnagarIe gaye. tyAM vanamAM rahelA te vAnare tene joI pitAnA upakArIne oLakhI harSa pAmI manahara phaLavaDe teno satkAra karyo. teTalAmAM vAghe paNa tene joI oLakhIne vicAra karyo ke "A mahApu mane jIvitadAna ApyuM hatuM, tethI Ano kaIka pratyupakAra karUM." ema vicArI vADImAM jaI avivekI hovAthI tyAM kIDA karatA rAjakumArane mArI tenuM bahu mUlyavALuM AbhUSaNa laI te jIvatadAna ApanArA brAhaNane ApyuM, ane tene praNAma karyA. te vakhate brAhmaNa paNa tene "dIrdhAyuSya thA" ema AzIrvAda ApI mathurA nagarImAM jaI sonInA gharane pUchato pUchatA tene ghera gaye. te vakhate tene dUrathI Avate joi te sonIe tenA para kAMIka daSTi nAMkhI, ane pachI tarataja nIcI daSTi rAkhI potAnuM kAma karavA lAgyuM. brAhmaNe tenI pAse jaI kahyuM ke-"he sanI! zuM tuM mane oLakhatA nathI?" te be ke -"huM tamane barAbara oLakhAto nathI." te sAMbhaLI brAhmaNe kahyuM ke -"aho ! jeNe tane aTavI madhye kuvAmAMthI bahAra kADhyo hato te huM brAhmaNa tAre ghera atithi tarIke Avyo chuM." te sAMbhaLI sonIe beThA beThAja tene kAMIka namra thaI namaskAra karyo, tathA besavA mATe Asana P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19ra zrI zAMtinAtha caritra. ApI kahyuM ke -"he vipra ! tamArUM huM zuM kAma karuM te kaho." tyAre te brAhmaNe vAghanuM ApeluM AbhUSaNa tene dekhADI kahyuM ke -"huM bhadra! A AbhUSaNa mane koI yajamAne dakSiNamAM ApyuM che, ane he mahAnubhAva ! AnuM mUlya karavAmAM tuM ja kuzaLa che, tethI Ane tuM rAkha, ane mane tenuM gya mUlya Apa." A pramANe kahI te bhUSaNa tenI pAse mUkI te brAhmaNa nadImAM snAna karavA gayo. A avasare te sanIe gAmamAM A pramANe AghoSaNA sAMbhaLI ke-Aje rAjaputrane haNane keIe tenuM AbharaNuM grahaNa karyuM che. te koInA jANa vAmAM AvyuM hoya to teNe rAjAnI pAse satya hakIkata jAhera karavI; kAraNa ke te drohI rAjAne vadha karavA lAyaka che." A pramANe sAMbhaLI te sonIne manamAM zaMkA thaI ke -"A AbharaNa meMja ghaDayuM che, to jarUra A brAhmaNeja AbhUSaNanA lobhathI rAjaputrane mAryo haze ane tenuM ja AbhUSaNa laIne te ahIM Avyo haze. paraMtu te kAMI mAre bhAI nathI, temaja pitrAI paNa nathI, to tene mATe thaIne huM anathamAM zA mATe paDuM?" ema vicArI teNe paDahano sparza karyo. pachI rAjAnI pAse jaI rAjAne te AbhUSaNa ApI tenuM haraNa karanAra eka brAhmaNa che" ema kahyuM. rAjAe potAnA subhaTane mokalI te brAhma Nane gADha baMdhanathI bAMdhI potAnI pAse maMgAvI vidvAnane pUchayuM ke-"he paMDite ! A bAbatamAM mAre zuM karavuM egya che ?" tyAre teo belyA ke "he deva ! veda ane vedAMgane bhaNela hoya tathA jAte brAhmaNa hoya paNa je teNe mahAhatyAnuM pApa karyuM hoya te te rAjAne vadha karavA lAyaka che, temAM rAjAne pApa lAgatuM nathI. A pramANenuM paMDitenuM vacana sAMbhaLI rAjAe te pramANe sevakone hukama karyo, tethI rAjasevake te brAhmaNane gadheDA upara caDAvI, tenA zarIra . upara raktacaMdanano lepa karI tene vadhyabhUmi tarapha laI cAlyA. te vakhate vadhyasthAna tarapha laI javAtA te puNyazALI brAhmaNe vicAra karyo ke -" aho ! mArA pUrva karmanA doSe karIne mArI kevI ava sthA thaI ? aho ! te duSTa sanInI kevI kRtaghatA che? ane vAgha tathA vAnaranI kevI kRtajJatA che?" A pramANe vicArI te vAnaranuM kahevuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama karatAva. " 194 vacana sAMbhaLI tathA potAnuM ajJAnapaNuM jANuM pazcAttApa karatA te brAhmaNa A be zleka be - vyAghravAnarasarpANAM, yanmayA na kRtaM vcH| tenAhaM duvinItena, kalAdena vinAzitaH // 1 // vezyAkSAH ThakurAzcaurA, nIramArjAramarkaTAH / jJAtavevAH nA, ne vizvAsyA rUme jAta ne 2 / vAgha, sarpa ane vAnaranuM vacana meM mAnyuM nahIM, tethI duSTa sAnIthI huM vinAza pAmyuM. vezyA, Idriya, ThAkara, cera, jaLa, bilADI, vAnara, agni ane senI-ATalA kadApi vizvAsa karavA lAyaka nathI." te brAhmaNa A be lekane vAraMvAra belate hato, teTalAmAM te sthAne rahelA pelA sarve brAhmaNanuM vAkya sAMbhaLI vacanane anusAre tene oLakhI vicAra karyo ke-"pahelAM A guNavAna brAhmaNe moTA araNyamAM amane kuvAmAMthI kheMcI kADhyA hatA, te ja mahAtmA Aje saMkaTamAM paDyo jaNAya che. zAstramAM kahyuM che ke upakAriNa vizvaste, sAdhujane yaH samAcarati pApam / taM janamasatyasandhaM, bhagavati vasudhe kathaM vahasi // 1 // upakAra karanAra ane vizvAsu sananA upara je pApanuM AcaraNa kare che te asatya pratijJAvALA purUSane he pUjya pRthvI ! tuM kema vahana kare che?" A pramANe vicArI te sarve pharIthI ciMtavyuM ke A brAhmaNane atyAre prANAMta kaNa upasthita thayuM che, tethI huM kAMI paNa upAya karI A satyarUSano pratyupakAra karuM ke jethI huM tenA RNa rahita thAuM." Ama vicArI tenA upakAranuM smaraNa karatA te sarpa udyAnamAM gaye, ane tyAM sakhIo sAthe krIDA karatI rAjaputrIne joI latAnA gucchAne AMtare rahI teNane te karaDyo. tarataja te rAjaputrI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. AkuLavyAkuLa thaI pRthvI para paDI cetanA rahita thaI gaI. te joI sakhIoe rAjAne khabara ApyA. te sAMbhaLI rAjA paNa atyaMta - zokAtura ane duHkhathI vihaMLa thaI vilApa karavA lAgyA ke--" are ! haju eka duHkhanA pArane huM pAmyo nathI, teTalAmAM mane bIjI duHkha prApta thayuM. have huM zuM karuM? ema vicArI rAjAe tatkALa aneka maMtravAdIone lAvyA. te sarve te kanyAne upacAra karavA lAgyA, paraMtu tene kAMI paNa guNa thayo nahIM. te vakhate eka maMtra vAdIe rAjAne kahyuM ke-"he rAjana ! mane nirmaLa jJAna che, tethI huM jANuM chuM ke Ape je A brAhmaNane vadhanI AjJA karI che te brAdvANa nirdoSa che. tenuM vRttAMta A pramANe che-pUve A dayALu brAhaNe araNyamAM kuvAmAMthI sarpa, vAnara ane vAghane bahAra kADhyA hatA. tyAra pachI cethA eka sonIne paNa kADhyo hato. te vakhate te sarSe vigeree A brAhmaNane kahyuM hatuM ke -"tame amArA upara mATe upakAra karyo che, tethI tame kaI vAra mathurAmAM Avaje." ema kahI teo potAne sthAne gayA hatA. tyArapachI A brAhmaNa tIrthayAtrA karate karato ahIM AvyuM. tyAre vAnare tene uttama phaLethI satkAra karyo, ane vAghe satkAra karavA mATe tamArA putrane vinAza karI tenAM AbharaNa A brAhmaNane ApyAM. te laI A mugdha cittavALa brAhmaNa sanIne maLavA gayA ane tene vAghe Apela AbharaNuM dekhADyAM. te joI sonIe te AbharaNa oLakhI kRtaghapaNAthI tamane jaNAvyuM. tyAre tame te brAhmaNane anyAyakAraka dhArI vadha karavAnI AjJA ApI. vadha karavA laI jatAM daivayoge pelA sarve tene mArgamAM je ane oLakhe, tethI te sarpa tenA upakAranuM smaraNa karI A brAhmaNane choDAvavAnA hetuthI latAne AMtare rahI tamArI putrIne Daspe. mATe he nAtha ! je A brAhmaNane tame mUkI deze to avazya tamArI putrI jIvaze." A pramANe sAMbhaLI rAjAe tene kahyuM ke -" A bAbatamAM kAMI paNa khAtrI thAya tevuM batAvo." eTale te maMtravAdIe rAjapu triInA zarIramAM te sarpane utAryo. te pe maMtravAdIe je kahyuM hatuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. te sarva kabula karyuM, tethI rAjAne khAtrI thaI, eTale pelA brAhmaNane rAjAe mukta karyo. tene mukta thayele joI sarve kanyAnA daMza uparathI pitAnuM viSa cUsIne pAchuM kheMcI lIdhuM, tethI rAjakanyA svastha thaI. tyArapachI maMtravAdIe te brAhmaNane kahyuM ke -"he vipra ! A - sape tane jIvitadAna ApyuM che." te sAMbhaLI brAhmaNa bolyA aho! prANIonI ceSTA kevI che te juo ! je prANIo dUra kahevAya che teoe kRtajJapaNane Azraya karyo, ane je kura kahevAtA nathI teNe kRtapaNuM karyuM." ema kahI te brAhmaNa pharIthI belyo ke- ' he purise paraMparA, jhavA haiiM ki dhAriyA ghara ! ' - uvayAre jassa maI, uvayAraM jo na vimharai // 1 // ' "jenI buddhi upakAra karavAnI che ane je upakArane bhUla nathI, A be purUSane ja A pRthvI dhAraNa kare che, athavA e be purUeja pRthvIne dhAraNa karI che." A pramANe sAMbhaLI rAjAe te brAhmaNane tenuM vRttAMta pUchayuM, tyAre teNe AdithI aMta sudhI potAnuM vRttAMta rAjA pAse kahyuM. tethI saMtuSTa thayelA rAjAe te zivasvAmI brAhmaNane atyaMta satkArapUrvaka eka dezane svAmI banAvyo. tyAra pachI te brAhmaNe potAnA dezamAM jaI nAganI pUjA karavA mATe nAgapaMcamInuM parva ne vata pravartAvyuM. A pramANe kathA kahIne vAghe vAnarIne kahyuM ke-"jema te brAhmaNa sonIne vizvAsa karavAthI vipattine pAye, tema he vAnarI! tuM paNa A niSAdane vizvAsa na kara. A paNa tAre teja anartha karaze, tethI tene mArA bhakSaNa mATe mUkI de." A pramANe vAghe kahyA chatAM suMdara svabhAvavALI vAnarIe tene mUkyuM nahIM; tyAre te vAgha teja vRkSanI nIce besI vicAra karavA lAgyuM ke"aho ! A vAnarI kevI nizcaLa che? " tyArapachI pelo niSAda jAge tyAre tenA utsaMgamAM mAthuM mUkIne vAnarI sutI ane nidrAvaza thaI. te vakhate tene sutelI jANI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 zrI zAMtinAtha caritra. pAse AvI jaze te niSAdane kahyuM ke " he purUSa ! tuM A vAnarIne vizvAsa na kara. je tuM tArUM hita icchatA hoya te mane sAta divasanA bhUkhyAne A vAnarI ApI de, ane tuM sukhe karIne jIva nahIM te tuM kSemakuzaLa ghera javA pAmIza nahIM. vaLI zuM te eTaluM paNa sAMbhaLyuM nathI ke pUrve eka vAnare rAjAne vinAza karyo hato?" te sAMbhaLI niSAda be -"he vAgha ! te kathA mane kahe." tyAre vAghe A pramANe te kathA kahI- "pUrve nAgapura nAmanA nagaramAM pAvaka nAme meTe samRddhivALA rAjA hato. ekadA azvakIDA karatAM te rAjA eka viparIta zikSAvALA azvavaDe baLAtkAre kheMcIne moTA araNyamAM laI javAyA. te vanamAM bhUkhyA, taraNyA ane ekalA bhamatA rAjAne kaI eka vAnara maLyo. teNe te rAjAne mane hara svAdavALAM phaLa lAvI ApyAM, ane nirmaLa jaLathI bhareluM eka moTuM sarovara tene dekhADyuM. rAjAe te phaLa khAdhAM, pANI pIdhuM, ane pachI svastha thaI te eka vRkSanI chAyAmAM sukhe karIne beThe. teTalAmAM tenI pAchaLa nIkaLeluM sarva sainya AvI pahoMcyuM. pachI jyAre te rAjA sainya sahita potAnA nagara tarapha cAle tyAre teNe te vAnarane paNa sAthe lIdhe, ane potAnA nagaramAM gayo. tyAM vAnara upara ghaNI prIti hovAthI rAjA tene hamezAM vAraMvAra modaka vigere pakavAne khavarAvavA lAgyo, tathA rAjAnI AjJAthI te vAnara kerI ane keLAM vigere Icchita phaLane paNa khAvA lAgyuM. te vAnaranA upakArane smaraNa karate rAjA tene niraMtara potAnI pAse ja rAkhavA lAgyA. ekadA vasaMta RtumAM te rAjA udyAnamAM jaI hIMcakA khAvA, jaLakIDA karavI ane pupe cuMTavA vigere krIDA karI thAkI javAthI tyAMja suI gaye, ane te vAnarane potAnA aMgarakSaka tarIke rAkhe. teTalAmAM rAjAnA mukhanI pAse eka bhramara uDavA lAge, te joI svAmI paranI bhaktine dhAraNa karatA te nibuddhi vAnare khavaDe marane mAravAnA miSathI tenA para pagane prahAra karyo, tethI rAjAnuM mastaka chedAI gayuM. tethI he niSAda! tuM paNa A vAnarIne vizvAsa na kara, nahIM to P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. 107 jema te rAjA hitakAraka vAnarathI paNa maraNa pAme, tema tuM paNa anarthane pAmIza." A pramANe vAghanI kahelI kathA sAMbhaLI te niSAde tatkALa te vAnarIne vAghanI pAse pheMkI. te vakhate vAghe te vAnarIne kahyuM ke" he bhadre ! tAre manamAM zoka na kare, kAraNa ke jevA purUSanI sevA karAya tevuM phaLa prApta thAya ja che. te sAMbhaLI vAnarIne tatkALa buddhi utpanna thaI, tethI teNIe saMjJAthI vAghane jaNAvyuM ke--" he vAgha ! have tuM mAruM rakSaNa karIza nahIM, mArUM bhakSaNaja kara. vaLI sAMbhaLa, vAnarAonA prANa pUMchaDAmAM hoya che, tethI tAre prathama mAruM puchaja grahaNa karavuM." te sAMbhaLI vAthe harSa pAmI te pramANe karyuM, eTale te vAnarI ekadama vAghanA mukhamAM pucha mUkI phALa mArI zidhrapaNe vRkSa para caDI gaI. te joI vila thayele vAgha anyatra cAlyA gaye. tyArapachI te niSAdanI upara kAMI paNa cheSa rAkhyA vinA ja te vAnarIe tene kahyuM ke-"he bhAI! te vAgha gaye. have tuM vRkSathI nIce utara. " tyAre te vRkSa uparathI nIce utaryo. pachI te vAnarI AgaLa cAlI tene latAnA AzrayavALA potAnA gharamAM laI gaI. tyAM te vAnarInAM bALako hatAM. temanI pAse tene besADI, tene satkAra karavA mATe pite phaLo levA vanamAM gaI. te vakhate kSudhAtura thayelA te duSTa niSAde tenA bALakonuM bhakSaNa karyuM, ane pachI nizcitapaNe te suI gayo. eTalAmAM te vAnarI vanamAMthI svAdiSTa phaLa laIne AvI, teTalAmAM teNIe tene sutele che, ane pitAnAM bALakone jayAM nahIM, tyAre teNIe tene uThADI phaLo ApyAM. pachI te vAnarI te niSAdanI sAthe pitAnAM bALakonI zodha karavA vanamAM ahIM tahIM bhamavA lAgI, paraMtu niSAdanA A sarva da vAnarIe manamAM paNa ApyA nahIM. prathama tene vRkSa uparathI nAMkhI dIdhI hatI ane atyAre tenAM bALakone paNa te khAI gayo hato e vigere tenA deSane vicAryA vinA ja tene bhAI samAna gaNatI te saraLa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 zrI zAMtinAtha caritra. cittavALI vAnarI tenI sAthe potAnAM bALakenI zodha karavA lAgI. te vakhate pelA niSAde manamAM vicAryuM ke -" Aje mAre saghaLo udyama vRthA thaye, Aje mane kAMI paNa maLyuM nahIM, kSudhAtura paNa thaye chuM, ane khAlI hAthe ghera zI rIte jaIza?" ema vicArI te pApI nirdaya niSAde vizvAsavALI ane bhAI bhAI kahIne bolAvatI te vAnarIne lAkaDInA prahArathI haNI nAkhI ane tene pitAnI kAvaDamAM nAMkhIne pitAnA ghara tarapha cAlyA, teTalAmAM mArgane viSe teja vAgha tene maLe. vAghe tene kahyuM ke "he duSTa ! te A zuM karyuM ? he pApI ! je vAnarIe tane putranI jema rAkhyA tene mAratAM tArA hAtha kema kapAyA nahIM? he duSTa ! pApINuM! kRtanI tAruM kALuM mukha laIne jA. tArUM mukha kezu jue? tuM mArI jevAne paNa avadhya che. je huM tane mArUM te tArUM pApa mane lAge." A rIte tenI niMdA karI te vAghe paNa tene choDI dIdho, eTale te pitAne ghera gayo. te vakhate rAjAe lekanA mukhathI A vRttAMta sAMbhaLI vicAryuM ke-"vAnarAonuM rakSaNa karuM chuM ane A durAtmAe bALako sahita vAnarIne heluM che, tethI tene pakaDavA joIe ane zikSA karavI joIe, kAraNa ke teNe mArI AjJAne bhaMga karyo che. kahyuM che ke AjJAbhaGgo narendrANAM, gurUNAM mAnamardanam / bharTakopazca nArINA-mazastravadha ucyate // 1 // rAjAnI AjJAne bhaMga, gurUnA mAnanuM khaMDana ane strIo upara bhartArane kepa, e temane zastra vinAja vadha karyo kahevAya che." ( A pramANe vicArIne rAjAe potAnA sevakone AjJA karI, eTale teo te niSAdane pakaDI gADha baMdhanathI bAMdhI yaSTi muSTinA prahArathI mAratA mAratA vadhasthAna pAse laI gayA, teTalAmAM pelA vAghe tyAM AvIne kahyuM ke-"ahe ! Ane mATe yogya nathI." sAMbhaLI rAjapurUSAe vismaya pAmI te vAghanuM vacana rAjAne kahyuM. tyAre ketukathI rAja paNa tyAM AvyuM. te vakhate pharIne paNa te vAghe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. 199 kahyuM ke -"he rAjA! A pApIno vinAza karavAthI tene paNa tenA pApane vibhAga maLaze. pApI prANIo potAnI meLe ja potAnA karmanA deSathI ApattimAM paDe che." te sAMbhaLI Azcarya pAmelA rAjAe pUchayuM ke-he vAgha! tuM zvApada chatAM manuSya vANuM zI rIte bele che? ane tArAmAM AvI vivekabharelI caturAI kyAMthI? " vAgha be -"he rAjA ! A udyAnamAM vizeSa jJAnavALA AcArya padhArelA che, teo sarva vRttAMta kaheze. tenI pAse jaIne tamAre A prazna kara." ema kahIne te vAgha cAle gaye. pachI rAjAe te niSAdane choDAvIne pitAnA rAjyamAMthI kADhI mUkyA. tyAra pachI te rAjA gurUnuM Agamana sAMbhaLI udyAnamAM gaye. tyAM ghaNu sAdhue parivarelA AcArya mahArAjane joI temane rAjAe.bhaktithI vaMdanA karI ane pachI anukrame sarva munione paNa vaMdanA karI. pachI rAjAe gurU sanmukha besI hAtha joDIne pUchayuM ke-"he prabho ! Apa nirmaLa jJAnacakSuvaDe sarva jANe che, tethI huM pUchuM chuM ke pelI vAnarI marIne kaI gatimAM gaI?" gurUe javAba Ape ke-"he rAjA! te vAnarI zubha dhyAnanA vazathI marIne svarge gaI che. AgamamAM kahyuM che ke. tavasaMjamadANarao, payaie bhaddo kivAlu a / gurUvayaNarao nicaM, mariuM devesu jAei // 1 // * "je tapa, saMyama ane dAnamAM rakta haya, prakRtithI bhadra hoya, kRpALu hoya ane niraMtara gurUnAM vacanamAM rakta hoya, te marIne devane viSe utpanna thAya che." te sAMbhaLI pharIthI rAjAe pUchayuM ke -"he bhagavana ! je jAti ane karmavaDe nIca ane prabaLa pApakarmamAM tatpara che te niSAda marIne kayAM jaze?" sUrie kahyuM--"e pApInuM naraka vinA bIje kayAMI paNa sthAna nathI. kahyuM che ke jIvahiMsAmRSAvAda-stainyAnyastrIniSevanaiH / hiMaiza, viSarvizItA che ? .. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 zrI zAMtinAtha caritra. ched niH pAvI, providhAyaka | audradhyAnapara zUro, na naravanAmata ! 2 | jIvahiMsA, mRSAvAda, cArya, parastrIsevana, parigraha, kaSAya ane viSayathI je vaza karAyeluM hoya tathA je kRtadhvI, nirdaya, pApI, paradrohI, haidradhyAnamAM tatpara ane krUra hoya te manuSya narekeja jAya che." vaLI he rAjana ! prasaMgathI bIjI be gatie koNa jAya tenA lakSaNa paNa sAMbhaLa. pizunAmanizaiva, mitre zadayarataH savAre . ArtadhyAnena jIvo'yaM, tiryaggatimavApnuyAt // 1 // mArdavArjavasaMpanno, gatadoSakaSAyakaH / . nyAyavAn guNagRhyazca, manuSyagatimAgamet // 2 // ' "cADI ane pApamAM jenI mati hoya, je sadA mitra para zaThatA rAkhato hoya, tathA je ArtadhyAna karato hoya te jIva marIne tiryaMca gati pAme che. je mArdava ane Arjava sahita hoya, jenA doSa ane kaSAye nAza pAmyA hoya tathA je nyAyavAna ane guNagrAhI hoya te prANu manuSyagatine pAme che." te sAMbhaLI rAjAe pharIthI pUchyuM ke he prabhe! pelo vAgha manuSyanI vANIe che te zAthI? teNe mane manuSyavANIvaDe kahIne niSAdane vinAza karatAM baLAtkAre aTakAvyo hato." sUrie javAba Ape ke " he rAjana ! tenuM kAraNa sAMbhaLasaidharma devalokamAM zakra Idrano eka sAmAnika deva che. tenI prANapriyA devI svargathI cyavane manuSya bhavamAM kyAMIka utpanna thaI; tethI te devAMganAnA AtmarakSaka devatAoe teNunA svAmI devane pUchyuM ke - he svAmI ! A vimAnamAM devI tarIke koNa utpanna thaze ?" tyAre te deve kahyuM ke-amuka vanamAM eka vAnarI che, te marIne ahIM utpanna thaze." te sAMbhaLIne te ArakSaka devAmAMthI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ 201 paMcama prastAva. eka deva vAghanuM rUpa karIne te vAnarInI parIkSA karavA ahIM AvyA hatA, tethI te divya zakitavALa vAgha manuSya vANIe bolato hate. te vAghe vAnarI ane niSAdanI sAthe ghaNe prakAre vAdavivAda karyo hatA, ane aneka daSTAMte kahyA hatA." A pramANe gurUe kaheluM vAghanuM vRttAMta sAMbhaLI te rAjAne vairAgya utpanna thaye; tethI teNe potAnA putrane rAjya para sthApana karI teja gurUnI samIpe dIkSA prahaNa karI, ane te haripALa rAjarSi saMyama pALI sidhirma kala5mAM devapaNe utpanna thayA. ti ni9i vAnara gAthA. " jema te niSAda jIvahiMsAe karIne narake gaye, teja pramANe bIjA jIva paNa je pApa kare che te pApanA prabhAvathI narakeja jAya che. ' mATe he spena pakSI ! tAre paNa jIvahiMsAne sarvathA tyAga karavo rogya che." A pramANe sAMbhaLI te spena pakSIe megharatha rAjAne kahyuM ke-"rAjana ! tame sukhI che, tethI A pramANe dharma ane adharmane vicAra karI zake che. A pArApata mArAthI bhaya pAmIne tamAre zaraNe A che; paraMtu tame ja kaho ke--kSudhArUpI rAkSasIthI gaLAyelo he kene zaraNe jAuM ? vaLI he rAjana ! je tame sapurUSa ane kaI paNa prANanuM ahita IcchatA na ho he dayALu ! huM paNa kSudhAthI pIDA pAmuM chuM, tethI mArA AtmAnuM paNa rakSaNa kare. huM paNa kRtyAkRtya jANuM chuM, paraMtu sudhAthI vyApta thayo chuM, tethI zuM karuM? kahyuM che ke yA sA rupavinAzinI smRtiharI paJcendriyAkarSiNI, cakSuHzrotralalATadInakaraNI vairAgyasaMpAdinI / bandhUnAM tyajanI videzagamanI cAritravidhvaMsinI, sA me tiSThati sarvabhUtadamanI prANApahArI kSudhA // 1 // - vivene phrIjA dharmo, vidyA snehagra saucaMtA : ' . saM = gAte naiva, sudhArtiya zarira . 2 . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 zrI zAMtinAtha caritra. __ pratipanamapi prAyo, lupyate kssunnipiidditaiH| tyi nItizAho, chattA sUtAM kamo / rUA. - je sudhA che te rUpane nAza karanArI che, smRtinuM haraNa karanArI che, pAMce IDhiyenuM AkarSaNa karanArI che, netra, chatra ane lalATane dAna karanArI che, vairAgyane utpanna karanArI che, baMdhuone tyAga karAvanArI che. videzamAM gamana karAvanArI che ane cAritrane vaMsa kenArI che. te sarva prANuonuM damana karanArI ane prANane vinAza karanArI sudhA mane pIDA kare che. zrudhAthI vyathA pAmelA prANune viveka, lajajA, dayA, dharma, vidyA, sneha, suMdaratA ane sattva-parAkrama e kAMI paNa hotA nathI. jeo sudhAthI pIDA pAmelA hoya che teo prAye karIne aMgIkAra karelI pratijJAne paNa lepa kare che. A viSaya upara he prabhu! nItizAstramAM eka daSTAMta kaheluM che te sAMbhaLI " pachI spena pakSoe megharatha rAjAnI pAse nIce pramANenuM daSTAMta kahyuM keraDAnA vanathI vyApta evA nijaLa marUdezamAM eka kuve hato. temAM priyadarzana nAmane sarpa rahete hato. te kuvAmAM pANInI samIpe eka bila hatuM temAM te rahetA ane niraMtara deDakA vigere jIvenuM bhakSaNa karato hato. tyAM rahetAM tene eka gaMgadata nAmanA deDakAnI sAthe gADha prIti thaI. tathA teja kavAmAM rahenArI ne madhura vacana bAlanArI citralekhA nAmanI eka sArikA sAthe paNa mitrAI thaI. A pramANe prItipUrvaka teone keTalAka kALa sukhamaya nirgamana thayuM. teTalAmAM anyadA tyAM bAra varSa paryata anAvRSTi thaI; tethI te kuvAnuM paNa pANI khuTI gayuM, ane sarve jaLacara jIvone kSaya thaze. eTale te sarpanI AjIvikAne paNa viracheda thayo. je gaMgadatta nAmane deDake hate te te kAdavanuM bhakSaNa karI kALa nirgamana karavA lAgyuM. ekadA sa mAna mUkI gaMgadattane kahyuM ke -"he mitra! hAlamAM huM mahA yathA pAmuM chuM." tyAre gaMgadane pUchayuM "tAre kyA prakAranI vedanA che?" apa bolyA kSadhAnI vedanA ane atyaMta pIDA kare che. kahyuM che ke1 menA. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. 203 maraNa samaM natthi bhayaM, khuhA sagA veyaNA natthi / paMtha samA natthi jarA, dAlidda samo parAbhavo natthi // 1 // maraNa samAna bIje kaI bhaya nathI, sudhA samAna bIjI koI vedanA nathI, musApharI samAna bIjI kaI vRddhAvasthA nathI ane dAridra samAna bIjo koI parAbhava nathI." tethI he mitra ! tuM tevuM kara ke jethI mArI te vedanA dara thAya." te sAMbhaLI gaMgadatte vicAryuM ke A durAtmAe kuvAnA sajIne vinAza karyo che ane have A krara mAre paNa vinAza karavA Icche che. te have kAMI paNa upAya karIne A duSTathI mArA AtmAnuM rakSaNa karUM." A pramANe vicArI gaMgadatte priyadarzanane kahyuM ke-"he svAmI! tamAre mATe huM moTI nadIonA hemAM jaI mArI jAtinA jIvone laI AvuM, paraMtu tyAM javAnI mArI zakti nathI, tethI je A citralekhA mane cAMcamAM pakaDI tyAM laI jAya te hamezAM tamArI prANavRtti sukhethI thaI zake." te sAMbhaLI prasanna thayelA te pe potAnA svArthane mATe citralekhA sArikAne AjJA ApI. tyAre citralekhAe cAMcanA puTavaDe gaMgadattane upADIne keI moTA brahamAM mUkyuM. te vakhate te deDake jaLamAM praveza karI tyAM sukhe rahyo. kSaNavAra pachI tenA cittanA abhiprAyane nahIM jANanArI citralekhA bolI ke- " he gaMgadana! jaladI cAla. ApaNe svAmI priyadarzana mahA kaSTathI rahe che mATe tArUM tene kahyA pramANenuM Icchita karIne jelatI Ava." te sAMbhaLI gaMgadatte kahyuM-"he sArikA ! sAMbhaLa "bhUpe prANI kayuM pApa na kare? badhAM pApa kare. kAraNa ke sudhAdikathI kSINa thayelA manuSyo karUNuM rahita hoya che. mATe he bhadrA tuM priyadarzanane kaheje ke gaMgadatta have pharIthI kuvAmAM Avaze nahIM." A pramANe pitAne abhiprAya kahIne teNe pharIthI kahyuM ke- he bhadre ! tAre paNa have pachI tene vizvAsa karavo nahIM. " te sAMbhaLI sArikA potAne sthAne gaI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0 3 bhaLI jAya tyAre 204 zrI zAMtinAtha caritra. he rAjana ! A daSTAMta UparathI Apa samajI zakyA hazo ke sudhAne kRtyAkRtyane viveka hoto nathI. tethI tame mane AhAradithI tRpta kare ke jethI mArA prANa cAlyA na jAya." A pramANenuM zyananuM vacana sAMbhaLI rAjAe kahyuM ke -"he bhadra! tuM bhUkhyo ho te tane uttama AhAra ApuM." tyAre cena pakSIe kahyuM ke -"he rAjA ! mAMsa vinA bIje AhAra amane pasaMda paDato nathI. " rAjAe kahyuM--" mAMsa paNa kasAIne tyAMthI maMgAvI ApuM. " pakSI bAyo- che je mArA dekhatAM prANInA zarIrane kApIne tenuM mAMsa Ape, teja mane tRpti thAya tema che, anyathA tRpti nahIM thAya." rAjAe kahyuM-"he pakSI ! A pArApatane trAjavAmAM mUkI te jeTalA telavALA thAya teTaluM mAMsa mArA zarIramAMthI chedIne huM tane ApuM." cene te aMgIkAra karyuM. pachI rAjAe trAjavuM maMgAvI tenA eka chAbaDAmAM pArAyata pakSIne mUkyuM, ane bIjA chAbaDAmAM tIkSNa charIvaDe pitAnA zarIrane chedIne mAMsanA kakaDA nAMkhavA lAgyA. te rIte zarIranA mAMsano samUha jema jema temAM nAMkhatA gayA tema tema te pArApata adhika adhika toladAra thavA lAgyo. tethI te mahA sAhasika rAjA te pArApatane ghaNuM vajanavALo jANe pitAnI pratijJA pUrNa karavA mATe pote ja te chAbaDAmAM caDhI beThe. te joI samagra leka hAhArava karI viSAda sahita belyA ke -hA nAtha ! tame jIvitanA tyAganuM sAhasa kema kare che ? eka pakSIne mATe thaIne tame amArI avagaNanA kema kare che ? A te kAMIka utpAta saMbhave che, anyathA A nAnI kAyAvALA pakSInA zarIramAM ATalo badho bhAra kyAMthI hoya?" A pramANe lekee kahyA chatAM ane te jJAnI chatAM paNa parepakAranA rasikapaNAe karIne saraLatAne lIdhe rAjAe potAnA jJAnane upayoga Ape nahIM. teNe te A pramANe ja vicAra karyo ke" jeo aMgIkAra karelA kAryane nirvAha kare che teeja A jagatamAM dhanya che. A sarva parijane potAnA svArthane lIdhe mane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. 205 niSedha kare che, paraMtu A asAra zarIrane sAra mAtra eka paropakAraja che, tene ja huM karuM chuM. tethI AmanA AgrahathI huM mArA svArthane nAza kema karUM ? je thavAnuM hoya te bhale thAo, huM tamArI pratijJA pUrNa karUM." che. A pramANe rAjA vicAra karate ho tevAmAM calAyamAna kuMDaLanA Abharane dhAraNa karato, sarva aMgemAM alaMkArothI zobhato ane divya veSane dhAraNa karate kaI deva pragaTa thaIne bolyA ke-"he rAjana ! tamane dhanya che. he vIrajanomAM ziremaNi! tamAruM jIvitavya ane janma sakaLa che. kAraNa ke Aje IzAna devalokanA IMdra sabhAmAM tamArA nirmaLa guNasamUhanI prazaMsA karI, te vakhate tamArI *lAghAne nahIM sahana karavAthI huM tamArI parIkSA karavA ahIM AvyA. tyArapachI vanamAM rahelA A pArApata ane cena pakSI ke jeo prathamathI ja paraspara dveSI hatA temanA zarIramAM meM praveza karyo." A pramANe te deva kaheto hato teTalAmAM rAjAe tene prazna karyo ke-"he devI! A bane pakSIone paraspara vaira zA mATe thayuM ? mane te sAMbhaLavAnuM kautuka che, mATe te kahe." tyAre deva bolyo ke- " Aja nagaramAM pahelA sAgara nAmano vaNika rahetuM hatuM tene vijayasenA nAmanI priyA hatI. temane dhanadatta ane naMdana nAmanA be putro hatA. anukrame teo vRddhi pAmI yuvAna thayA, tyAre teo vyApAra karavAmAM tatpara thayA. ekadA teo mAbApanI AjJA laI sAthenI sAthe vepAra karavA mATe nAgapura nAmanA nagare gayA. tyAM vyApAra karatAM teoe keIpaNa prakAre daivayogathI ghaNuM mUlyavALuM eka uttama ratna upArjana karyuM. tyArapachI potAnA nagara tarapha jatAM mArgamAM te bane te ratnanA lobhathI paraspara haNavAnI IcchAvALA thayA. mArgamAM AvelI nadI utaratAM teo paraspara vivAda karavA lAgyA. eka be ke-A manahara ratna meMja upArjana karyuM che. bIjAe kahyuM ke -"meM upArjana karyuM che. tuM vRthA lebha zA mATe kare che?" A pramANe vivAda karatAM teo kodhAtura thaI tyAM ja P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. yuddha karavA lAgyA, tethI nadImAM paDyA ane ArtadhyAnavaDe maraNa pAmyA. maraNa pAmIne te bane A vanamAM A be pakSIe thayA che. he rAjA ! A banne eka ThekANe bhegA thaIne yuddha karatA hatA, temane joI meM teone adhiSThita karyA." A pramANe kahI rAjAnI prazaMsA karI te deva pitAne sthAne ga. rAjA paNa akSata aMgavALe thaye. tyAra pachI sabhAsadoe megharatha rAjAne pUchayuM ke -"he svAmI ! A deva koNa hato? ane aparAdha vinA tamane ghaNA prakAranI mAyA karIne prANasaMzayanA kaSTamAM kema nAMkhyA ? " tyAre megharatha rAjAe kahyuM ke -"he ja ! ja tamane jaituka heya te tenuM kAraNa sAvadhAnapaNe sAMbhaLo.- "A bhavanI pahelAM pAMcame bhave huM anaMtavIrya nAmanA vAsudevane moTe bhAI aparAjita nAmano baLadeva ha. te bhave dumitArI nAmane prativAsudeva amAre zatru hate. ame tenI putrInuM haraNa karI tene mArI nAMkhyuM hatuM. tyAra pachI te saMsArarUpI araNyamAM bhramaNa karIne Aja bharatakSetramAM aSTApada parvatanI samIpe tApasane putra thayo. tyAM ajJAna tapa karI AyuSyane kSaye maraNa pAmI IzAna devalokamAM surUpa nAme deva thaye che. jyAre iMdra sabhAmAM mArI prazaMsA karI tyAre pUrva bhavanA dveSathI te deva mArI prazaMsA sahana na thavAthI mArI parIkSA karavA ahIM Avyo. tyArapachI je thayuM te tame e pratyakSa joyuM che." A pramANe sAMbhaLI sarve sabhAjane camatkAra pAmyA. temaja te baMne pakSIo paNa pitAnuM vRttAMta ane devanuM vRttAMta sAMbhaLI jAtismaraNa jJAna pAmI potAnI bhASamAM bolyA ke-"he svAmina ! ame amAruM caritra sAMbhaLI cittamAM vairAgya pAmyA chIe. have amAre je karavA lAyaka hoya te batAvo." tyAre rAjAe kahyuM ke"he pakSIo! tame bhAvathI samakitane aMgIkAra karI pApane nAza karanArUM anazana grahaNa kare." te sAMbhaLI te bannee te pramANe karI anazana karyuM. ane paMca namaskAranuM smaraNa karatAM maraNa pAmI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. 27 bhavanapatimAM deva thayA. megharatha rAjA paiSadha vratane pArI vidhipUrvaka pAraNuM karI pharIne bhegasukha bhegavavA lAgyA. ekadA te megharatha rAjA pariSaha ane upasargone viSe nirbha thaI vairAgyanA raMgavaDe aThThama tapa karI zarIrane nizcaLa karI pratimA dhAraNa karIne rahyA hatA, te vakhate aThThAvIza lAkha vimAnanA adhipati IzAneM bhaktinA vAzathI kahyuM ke -"mAhAmyavaDe samagra traNa lekane jItanAra ane pApano nAza karanAra he rAjan ! tame tIrthakara thavAnA che, tethI tamane huM namaskAra karUM chuM." A pramANe IzAnaMdrane kahela namaskAra sAMbhaLI samIpe beThelI tenI priyAe tene pUchayuM ke-"he svAmI ! hamaNAM tame kene namaskAra karyo?" deve kahyuM ke-"he suMdarI ! pRthvamaMDaLa para puMDarIki nagarImAM megharatha nAmanA rAjA aThThama tapa karI sthira citte zubha dhyAna sahita pratimAe rahelA che. tene meM namaskAra karyo. AvI rIte zubha dhyAnamAM tatyara ane dharmakarmamAM nizcaLa evA te megharatha rAjAne dhyAnathI caLAvavAne Idra sahita devo paNa samartha nathI." A pramANenuM iMdranuM vacana sAMbhaLI surUpa ane atirUpA nAmanI be IdranI priyAo te rAjAne kSebha pamADavA mATe tenI pAse AvI. atyaMta manohara rUpa lAvaNya ane kAMtie karIne yukta evI te banee vilAsa sahita zRMgArarasane pragaTa karI te rAjAne kahyuM ke--"he svAmI ! ame devAMganAo chIe. tamArA para snehathI meha pAmIne tamArI pAse AvI chIe, tethI tame amArI IcchA pUrNa karo amAro pati ke je deveMdra che te amAre svAdhIna che, te paNa tene choDIne tamArA lAvaNyapara meha pAmI ame ahIM Agamana karyuM che, tethI he svAmina ! tamAre amArI prArthanA saphaLa karavI yogya che." AvI rIte kahI AkhI rAtri aneka anukULa upasargoe karIne temane kSebha pamADavA lAgI, paraMtu te rAjA leza mAtra paNa caLAyamAna thayA nahIM, merU parvatanI jema nizcaLa ja rahyA, eTale thAkIne te 1 kAussaga karIne. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra08 zrI zAMtinAtha cagni. bane devAMganAe megharatha rAjAne dhyAnamAM nizcaLa jANa potAne aparAdha khamAvI, namaskAra karI, temanA guNasamUhanI prazaMsA karatA pitAne sthAnake gaI. prAta:kALe pratimAne tathA paiSadhane pArI megharatha rAjAe vidhi pramANe pAraNuM karyuM. .. ekadA megharatha rAjA samagra sAmaMtAdika parivAra sahita sabhAmAM beThA hatA te vakhate udyAnapALake AvI bhaktipUrvaka vijJapti karI ke-"he svAmina ! Apane huM vadhAmaNI ApuM chuM keAje ApanA nagaranA udyAnamAM ApanA pitA zrI ghanaratha jinezvara samavasaryA che." te sAMbhaLI rAjA harSanA prakarSathI pUrNa thayA, ane tenuM zarIra romAMcathI vyApta thayuM. tarataja udyAnapAlakane teNe prItidAna ApyuM. pachI kumAra tathA hAthI, ave, sAmatA ane mAMDaLika vigere samagra parivAra sahita moTA utsava pUrvaka zrI jinezvarane vAMdavA teo gayA. tyAM jaI bhagavAnane vaMdanA karI, samagra sAdhuone namaskAra karI, bhaktithI cittane suvAsita karI cagya sthAne beThA. A avasare zrI jinezvare sarvane sAdhAraNa evI vANIvaDe samagra prANuone pratibadha karanArI dharmadezanA A pramANe ApI-- , "he bhavya prANIo ! zrI jinezvaranI pUjA karavAmAM, tene vaMdanA karavAmAM tathA navuM jJAna grahaNa karavAmAM lezamAtra paNa pramAda kare ucita nathI. je puNyavAna jIva dharmakAryamAM pramAda rahita thAya che, tene kadAca ko AvI paDe to paNa te sUrarAjanI jema sukha rUpa thAya che." A pramANe prabhu belyA, eTale gaNadhare zrI jinezvarane namaskAra karIne vinaMti karI ke -"he svAmina ! te sUrarAja koNa hatuM ke je dharmakarmamAM pramAda rahita thaye?" tyAre bhagavAna bolyA ke-"he bhadra! je tenuM caritra sAMbhaLavAnI IcchA hoya te sAvadhAna thaIne sAMbhaLo. sUrarAja (vatsarAja) nI sthA- Aja jaMbadvIpanA bharatakSetramAM kSitipratiSThita nAme nagara P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva 29 che. temAM prajAnuM pAlana karavAmAM tatpara ane gurUpI 2nA maMdirarUpa vIrasiMha nAmano rAjA rAjya karatA hatAM. te rAjAne zIlarUpI alaMkArane dhAraNa karanArI ane tenA DAbA aMganuM haraNa karanArI dhAriNI nAmanI priyA hatI. ekadA te rANI svanamAM potAnI AgaLa jatA deveMdrane joIne jAgI gaI. prAta:kALe te svapna bhartArane kahyuM. rAjAe potAnA cittamAM svapnane vicAra karIne kahyuM ke-"A svapnanA prabhAvathI tane putra thaze, paraMtu cAlatA deveMdrane jevAthI te putra kAMIka caNita cittavALe thaze." tyArapachI anukrame gabha samaya pUrNa thaye teNIe putra prasabe. mAtApitAe tenuM nAma svapanane anusAre devarAja pADayuM. te kumAra vRddhi pAmatuM hatuM, tevAmAM ekadA te rANIe pharIthI svanamAM zaMkha jevo ujvaLa, puSTa zarIravALA ane pitAnA utsagamAM rahele eka vRSabha je. pachI jAgRta thaIne prAta:kALe teNue rAjAne kahyuM ke -" svAmI ! Aje sukhazasyAmAM sUtelI meM svapanamAM kailAsa parvatanI jevo ujavaLa vRSabha joyo. tenA prabhAvathI mane zuM phaLanI prApti thaze ? " rAjAe vicAra karIne javAba Ape ke -"he devI ! A svananA prabhAvathI tane putra thaze, temaja te putra rAjyano bhAra upADavAmAM dhurya ane bhAgyavAna thaze." A pramANe svapnanuM phaLa sAMbhaLI dhAriNI devI harSane dhAraNa karanArI thaI anukrame pUrNa samaye zubha muhUte tene putra prasavyo. tene daza divasa vyatita thayA tyAre rAjAe sarva svajanone bolAvI bhojana karAvI vastra ane tAMbalAdivaDe satkAra karI temanI samakSa svanane anusAre te putranuM vatsarAja nAma pADyuM. te paNa anukrame vRddhi pAmI ATha varSano thayo, tyAre tene sUkSma buddhivALo jANI kaLAcAryanI pAse bhaNavA mUko. tyAM te samagra kaLAo bhA. ekadA tenA pitA vIrasiMha rAja potAnA zarIramAM dAhavarAdika mahAvyAdhithI vyApta thayuM. te vakhate samagra rAjaparivAra temane viSama rogathI pIDA pAmatA joI atyaMta du:khI thayo. 27 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAthe caritra. A samaye sarva leko ekatra thaI vicAra karavA lAgyA ke--"je ke A devarAja nAmane rAjaputra vace karIne mATe che, topaNuM gu e karIne mATe A vatsarAja che, tethI te ApaNe rAjA thAya te ghaNuM sAruM. " A pramANenI lokavANI sAMbhaLI devarAje eka maMtrInI sAthe saMtalasa karI hastI vigere sarva sainya petAne A dhIna ( kabaje ) karyuM. A vRttAMta leke nA mukhethI sAMbhaLI mahA vyAdhithI pIDAtAM chatAM paNa vIrasiMha rAjAe kahyuM ke -"aho ! te maMtrIe A ayogya kRtya karyuM che, kAraNake A vatsarAja kumAraja rAjyane lAyaka che, devarAja rAjyane lAyaka nathI; para tu A tyAre mArI AvI sthiti che tethI huM zuM karuM ? " ema kahI te rAjA AyuSyane kSaye maraNa pAmyo. tyArapachI lokonI prIti nahIM chatAM paNa devarAje pitAnA rAjyane Azraya karyo. ( rAjA thayA. ) vinayAdika guNavALa vatsarAja pitAnIja jema devarAjane praNAmAMdika satkAra karavA lAgyuM. devarAjanA pakSakArI maMtrIe samagra lIkone vatsarAja uparaja prItivALA joI vicAra karyo ke--" A vatsarAja mATe thaze tyAre jarUra rAjyanuM haraNa karaze, mATe tana koIpaNa upAye dUra karavo joIe. nItizAstramAM kahyuM che ketdsminnhite svasya, nopekSA yujyate khalu / mA ripuchedya, vyAdhivat dvizAMttinA che ? || "tethI karIne A pitAnA ahita karanAra upara upekSA (bedarakArI) karavI egya nathI; kAraNake buddhimAna mANase vyAdhinI jema nAno zatru paNa chedavA lAyaka che. " ' . A pramANe vicArI te maMtrIe te vicAra rAjAne jaNAvyo. devarAja rAjAe tene pUchayuM ke-"he maMtrI ! tene mATe ze upAya karavo?" saciva bolyA ke -"he rAjana ! ahIM rahelA vatsarAja tamane hitakAraka nathI, tethI tene kAMI paNa upAya karI . A nagaramAMthI kADhI mUkavo joIe; kAraNake te tamAre kaniSTha bhAI che, to paNa tamAruM aniSTa karanAra che." A pramANe te mane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcame prastAva 211 e salAha ApavAthI ekadA devarAja rAjAe kaniSTha bhAIne kaherAvyuM ke -" tAre mArA dezano tyAga karI anya sthAne cAlyA tvuM. "yeSTha baMdhunI AvI AjJA sAMbhaLI tene aMgIkAra karIne sarAje potAnI mAtAne te vRttAMta kahyuM. te paNa tenuM vacana sAbhaLI ati du:khita thaI ane azrapAta karavA lAgI. potAnI ttAne du:khI joI vatsarAje kahyuM ke "he mAtA ! tame kheda kema racho? mAro bhAI devarAja vinayavALo che. huM tenA AdezathI zAtaramAM jAuM chuM, mATe he mAtA ! tame rAjI thaIne mane anujJA pApa." tyAre te devI bolI ke -" vatsa ! je tuM dezAMtaramAM naya che te huM paNa mArI bahena sahita tArI sAtheja AvIza. A A sAMbhaLI vatsarAja bolyA ke-88 he mAtA ! tamAre te ahIM ja hevuM yogya che. strI jAtine paradeza duSkara che. vaLI devarAja paNa mAreja putra che. tethI tenI pAse tamAre sukhethI rahevuM. te talI ke "he vatsa ! haM te tArIja sAthe AvIza. je devarAja ri ahitakAraka thaye, tenuM mAre kAMI paNa prajana nathI." _ma kahI te dhAriNI devI vatsarAjanI sAthe javA taiyAra thaI. deva ja rAjAe tene ratha ke azva kAMIpaNa vAhana ApyuM nahIM; Tile vAhana vinA te devI vatsarAjanI sAthe page cAlatI gaI. vakhate rAjAe lekane hakama karyo ke -"je koI paNa vatsajanA sAthe jaze te haNavA lAyaka thaze." A pramANe kahI teNe nA parivArane paNa sAthe jate aTakAvyuM. te vakhate AkhA nagamAM hAhAkAra thaI gaye. AkhA nagaramAM evo koI paNa manuSya hatA ke jene vatsarAja dezAMtaramAM jatAM zoka na thayo hoya. vatsajanA saubhAgyane lIdhe leke bolavA lAgyA ke--" Ajeja A 2 nAtha rahita thayuM, Ajeja vIrasiMha rAjA maraNa pAmyo. re jarUra prajAne pralayakALa Avyo." A pramANenAM prajAnAM vana sAMbhaLato vatsarAja nagaramAMthI bahAra nIkaLyA. mAtA ane mAsI sahita dhIme dhIme cAlato vatsarAja LavA dezamAM rahelI ujjayinI nagarIe pahoMcyA. tyAM jita P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 trI satinA caritra. rANu nAmane rAjA rAjya karato hate. tene kamalazrI nAmanI. paTTarANI hatI. tyAM nagarInI bahAra mArgamAM page cAlavAthI thAkI gayelI dhAriNuM devI eka vRkSanI chAyAmAM beThI, ane vicAra karavA lAgI ke "are deva ! te A zuM karyuM ? huM vIrasena rAjAnI prANapriyA thaIne paNa AvI kaSTakAraka avasthAne kema pAmI ? " A pramANe te vicAra karatI hatI, teTalAmAM tenA. bahena vimaLAe dhAriNInI rajA laI nivAsanuM sthAna jevA mATe nagarImAM praveza karyo. nagarInA janone jotI jotI anukrame. te semadatta nAmanA zreSThInA gharano mArga joI temAM peThI. tyAM zAMta mUrtivALA ane paropakArI te zreSThIne beThelA joI dIna. vacanathI te belI ke -"he tAta ! huM, mArI bena ane tene putra e traNa manuSyo ame paradezathI ahIM AvyA chIe. je tame kAMIka amane rahevAnuM sthAna Apo to ame tamArA Azraya taLe sukhethI rahIe." te sAMbhaLI te zreSThIe dAkSiNyapaNAthI ane paropakAra buddhithI tene eka oraDI batAvIne kahyuM ke -"tamAre ahIM rahevuM, paraMtu AnuM kAMI bhADuM Apaze ke nahIM ? " tyAre te bolI ke -"he zreSThI ! amArI pAse bhADuM ApIe tevuM to kAMI nathI, paraMtu ame be baheno tamAre ghera niraMtara saghaLuM kAma karazuM, tenA badalAmAM tamAre amane mAtra bhajana ja devuM. meTAne ghera tRNa paNa kAmamAM Ave che, te manuSyanuM zuM kahevuM?" A pramANenuM tenuM vacana zreSThIe aMgIkAra karyuM. tyAre te vimaLA putra sahita dhAriNIne tyAM bolAvI lAvI. - pachI te zreSThInA AzrayathI te traNe tyAM rahyAM. banne bahene zeThane ghera karmakaranI vRtti karavA lAgI, ane vatsarAja te zreSThInA vAcharaDAo laIne vanamAM cAravA javA lAgyo. ekadA vAcharaDAo caratA hatA, ane vatsarAja vRkSanI chAyAmAM beTho hato. tevAmAM samIpe kasarata karatA rAjaputrono zabda sAMbhaLI kautukathA te jovA mATe tyAM gayA. te rAjaputromAMthI koI eka jarA paNa ghA karatA cukatA hatA tyAre pAse ubhelA te vatsarAjanuM mukha P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ 213 paMcama prastAva. * lAni pAmatuM hatuM, ane jyAre cogya sthAne ghA lAgatAM tyAre te harSa pAmI tenI prazaMsA karato hato, ane "bahu sAruM karyuM bema bolato hato. te vakhate tenI AvI ceSTA jeI kaLAcAryuM vecAra karyo ke A koI bALaka chatAM paNa zastranI kaLAmAM nipuNuM jaNAya che." ema vicArI kaLAcAce tene pUchayuM ke"he vatsa! tuM kayAMthI AvyuM che?" vatsarAje kahyuM ke "he tAta! huM paradezI chuM." pharIthI AcArye kahyuM--"he bhadra! eka vAra tArA hAthamAM zastra laIne tArI akuzaLatA amane dekhADa." te sAMbhaLI vatsarAje avasara jANe potAnI zastrakaLA temanI pAse pragaTa karI; teTalAmAM rAjakumArane mATe tyAM ja bhojana AvyuM. te vakhate te sarve bhojana karavA beThA, ane vatsarAjanA kaLAbhyAsathI saMtuSTa thayelA kumAree tene paNa ghaNuM AgrahathI jamADyo. - tyAra pachI te vatsarAja te saMdhyA samaya sudhI tyAM ja rahyo, tethI te vAcharaDAo rakhavALa vinAnA hovAthI potAnI meLe vahelA ghera gayA. te joI zreSThIe vimaLA ane dhAriNIne kahyuM ke--" Aje A vAcharaDAo vahelA ghera AvyA tenuM zuM kAraNa? teno rakSaka tamAro putra AvyuM che ke nahIM ? " te sAMbhaLI vimaLAe kahyuM-"he zreSThI ! A vAcharaDAe Aje vahelA AvyA tenuM kAraNa huM kAMI paNa jANatI nathI, paraMtu vatsarAja te haju ghera AvyuM nathI." teTalAmAM saMdhyAkALa thayo tyAre vatsarAja ghera AvyA. tene tenI mAtAe tathA mAsIe pUchayuM ke-"he vatsa ! ATalo vakhata tane kyAM lAgyo?" te bolya- "he mAtA ! vAcharaDAone caratA mUkIne huM suI gaye hato, mane nidrA AvI gaI. koIe mane jagADyo nahIM, mArI meLeja huM jAgyA tyAre ahIM AvyuM." te sAMbhaLI teo kAMI belI nahIM. tyArapachI bIje divase paNa te kaLAbhyAsamAM rokAyo, tethI te divase paNa vAcharaDAo vahelA ghera AvyA. trIje divase paNa te ja pramANe thayuM, tyAre zreSThIe dhAriNuM tathA vimaLAne Thapake P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 zrI zAMtinAtha caritra. Apyo ke A vatsarAja vAcharaDAone ekalA mUkI kayAM jAya che te samajAtuM nathI. vAcharaDAo hamezAM vahelA Ave che." te sAMbhaLI jyAre vatsarAja ghera AvyA tyAre teoe krodhathI tene kahyuM ke -"he vatsa ! tuM zuM bhUlI gaye chuM ke ApaNe ahIM paradezamAM AvI pArake ghera karmakarapaNuM karIe chIe. ApaNane bhejana paNa mahA kaSTathI maLe che. AvA saMcAgamAM tuM amane Thapako kema khavarAve che?" te sAMbhaLIne teNe mAsInI pAse kahyuM ke-"huM have vAcharaDAone cArIza nahIM; tamAre zreSThIne kahI devuM." tyAre tenI mAtAe zreSThIne kahyuM ke-"A. mAre putra bALaka che, mugdhapaNane lIdhe ramata kare che, tethI te vAcharaDAo barAbara cAratA nathI. ame tene ghaNuM kahyuM, paraMtu te bALaka hovAthI mAnatA nathI." A pramANe te bannee azrupAta sahita kahyuM, eTale dayA AvavAthI zreSThIe te bannene kahyuM ke -"bALako evA svecachAcArI ja hoya che." te sAMbhaLI te banne mena rahI. - have vatsarAja niraMtara prAtaHkALe uThIne pelA kumAre pAse jaI kaLAbhyAsa karavA lAgyA, ane bhajana paNa tyAMja karavA lAgyA. ekadA tenI mAtAe tene pUchayuM ke -"he vatsa! tuM hamezAM saMdhyAkALa sudhI kyAM rahe che? kyAM jAya che? ane kyAM bhajana kare che ? " tyAre te be ke-" jyAM rAjakumAre kaLAbhyAsa kare che tyAM huM jAuM chuM, teonI sAthe kaLAbhyAsa karuM chuM, ane tyAMja bhejana paNa karUM chuM." te sAMbhaLI dhAriNI mAtA azrusahita locanavALI thaIne belI ke -"he putra ! tuM amArI ciMtA kema karatuM nathI ? he vatsa ! ApaNe ghare iMdhaNuM paNa nathI, mATe kyAMIthI lAvI Ape te sArUM." A pramANenuM mAtAnuM vacana sAMbhaLI te belyo ke- "he mAtA! zreSThI pAsethI kuhADI ane kAvaDa mane lAvI Ape te huM vanamAM jaI lAkaDAM lAvI ApuM. te sAMbhaLI temaNe kuhADI vi P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. . . 215 gere mAgI lAvIne tene ApyAM. vatsarAja prAta:kALe vahelo uThI kuhADI vigere sAmagrI laIne eka moTA araNyamAM gaye. tyAM vividha prakAranA vRkSo joI teNe vicAra karyo ke "je koI zreSTha caMdananuM vRkSa maLI Ave che tenA kASTa vaDe dAridrane kApI nAkhuM, ane mAtA tathA mAsInI IcchAne pUrNa karUM." A pramANe vicArI teja vanamAM cetarapha bhamatAM teNe eka devAlaya joyuM. temAM prabhAvazALI yakSanI pratimA joI.tene praNAma karIne te ubho che, teTalAmAM dvirathI sugaMdha AvI, tethI teNe vicAryuM ke " avazya A vanamAM kaI paNa ThekANe caMdanavRkSa che." ema vicarI AdarapUrvaka cotarapha jotAM teNe koI sthaLe sarpothI vIMTAyeluM eka caMdananuM vRkSa joyuM. te joI teNe sAhasathI te vRkSane kaMpAvI sarva sapane kADhI mUkyA. A vana yakSanuM hovAthI pahelAM koIe caMdananuM vRkSa chevuM na hatuM, paraMtu A te sAhasika hovAthI teNe te caMdana vRkSanI eka zAkhA kApI nAMkhI. pachI tenA nAnA kakaDA karI kAvaDamAM nAMkhI harSa sahita potAnA ghara tarapha cAlatAM jeTalAmAM nagaranI samIpe Avyo, teTalAmAM mArgamAM ja sUrya asta pAme, tethI nagaranA daravAjA baMdha thaI gayA. kemake te nagarImAM zAkinInA bhayane lIdhe e rIvAja hato ke sUryAsta thatAM daravAjA baMdha karavA ane sUryodaya thayA pachI ughADavAM. ahIM rahyA rahyA vatsarAje vicAra karyo ke-"jo nagarInI bahAra kaI paNa gharamAM huM rAtri rahIza to A caMdanane gaMdha cotarapha prasaraze, ane leke caMdananA kASTane jANa jaze, mATe pAche te vanamAM jaIne ja rAtrI rahuM." vaLI vicAryuM ke-"Aje ThaMDI sakhata che, tethI mane zItano upadrava thaze te huM. zuM karIza ?" ema vicAratAM tene yAda AvyuM ke-vanamAM jaIne pelA devAlayamAM ja rahuM" ema vicArI te zidhrapaNe tyAM gaye, ane eka moTA vRkSa upara uMce caMdana kAjhanI kAvaDane bAMdhI pote devAlayamAM peThe; ane tenA dvAra baMdha karI samIpe kuhADI mUkI te vIraziromaNi tenA eka khuNAmAM nirbhayapaNe suI gaye; teTalAmAM vaitADhaya parvata para vasanArI vidyAdharIone samUha vi - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 zrI zAMtinAtha caritra mAnamAMthI utarI teje yakSanA maMdiramAM AvyA, ane uttama zRMgAra sajI yakSanI bhaktine mATe gIta nRtya karavA teo taiyAra thaI, te vakhate prasAdanA bahAranA maMDapamAM rahelI teo paraspara bolI ke"he citralekhA ! tuM vINuM vagADa. he mAnasikA ! tuM tAla vagADa. he vegavatI ! tuM vagADavA mATe paTane sajaja kara. he pavanaketanA ! tuM mRdaMga taiyAra kara. he gAMdharvikA ! tuM gAyana gA, ke jethI ame nRtya karIe. ahIM manahara sthAnamAM ApaNe ApaNI IcchA pUrNa karIe." A pramANe belatI te vidyAdharIe svecchApUrvaka tyAM hAsya ane AnaMda sahita kIDA karavA lAgI. e pramANe bahu vakhata sudhI AnaMda karyA pachI parasevAthI bhIMjAyelAM potAnA vastrone dUra mUkI bIjAM vastro paherI eka kSaNa vAra vizrAMti laI teo sarve potAnA sthAna tarapha cAlI. vatsarAje temanI ceSTA ane gIta nRtyAdika sarva ketuka kucInA chidramAMthI joyuM hatuM. pachI jyAre teo gaI tyAre vatsarAja te strIomAMthI koIne vicitra prakAranA maNiratno jaDelo eka dedIpya mAna kaMcuka visarI gayelo joI kamADa ughADI te zreSTha kaMcuka laIne pharIthI tarataja maMdiranI aM- . dara pesI gaye.. AgaLa jatAM te vidyAdharIomAMthI prabhAvatI nAmanI vidyAdharI potAno kaMcuka bhUlAI gayele jANI bolI ke -"he sakhIo ! devAlayamAM mAre ghaNu mUlyavALe kaMcuka visarI javAya che." tyAre teo bolI ke "he prabhAvatI ! tuM vegavatIne sAthe laI tyAM jaIne jaladI tAre kaMcuka laI Ava." eTale te banee zidhrapaNe tyAM AvI kaMcukanI zodha karI, paraMtu koI paNa ThekANe jo nahIM. tyAre prabhAvatIe vegavatIne kahyuM ke-"he sakhI! ATalI vAramAM kaMcuka kayAM jAya? A ThekANe koI manuSya paNa saMbhavato nathI, madhya rAtrino samaya che, te tene lenAra keNuM haze ? " vegavatI belI ke-" kadAca vAyuvaDe kyAMIka dUra uDI gaye haze te ApaNe pramAda mUkIne barAbara joIe." ema 1 kAMcaLI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva.' 217 kahI te ane vidyAdharIe maMdiranI cotarapha jevA lAgI, te paNa te kaMcuka maLe nahIM paraMtu vRkSa upara caMdananA kASThanI kAvaDa bAMdhelI joI. tethI temaNe paraspara vicAra karyo ke A devAlayanI aMdara koIpaNa purUSa peThelo hovo joIe, ane teNe ja kaMcuka lIdhelo hovo joIe; tethI te kaMcuka haraNa : karanArane ApaNe bhaya batAvIe ke jethI te ApI de." ema vicArIne banne dvAra pAse jaI bolI ke-"he manuSya! tuM maMdiramAMthI bahAra nIkaLa, ane amAre kaMcuka ApI de, nahIM to ame tArA mastakanA cUrecUrA karI nAkhazuM." A pramANe kahyA chatAM vIraziromaNi kSatriya hovAthI leza mAtra paNa bhaya pAmyo nahIM. te vidyAdharIo yakSanA bhayane lIdhe kamADa ughADI paNa zakI nahIM; tethI temaNe bahAra rahIne ja bolyA karyuM. tyArapachI teoe vicAra karyo ke -" ahIM rAtrine vakhate je rahI gayuM haze, tenuM je kaI saguM haze te gAmamAM retuM haze, mATe ApaNe nagaramAM jaIne AnuM nAma vigere jANI AvIe, ke jethI Ane belAvavAmAM ThIka paDe." ema vicArI te vidyAdharIe AkAzamAge nagarImAM gaI cotarapha jevA lAgI to eka ThekANe dhAriNuM ane vimaLAne moTA duHkhathI pitAnA putranuM nAma laI laIne mokaLe kaThe vilApa karatI sAMbhaLI ke-"hA ! vIrasena rAjAnA putra pavitra caritravALA vatsarAja kumAra ! tArI A zI avasthA thaI ? kAraNa ke prathama rAjyanuM haraNa thayuM, pachI paradezamAM Agamana thayuM, pachI pArakA gharamAM nivAsa ane kaSTathI jananI prApti thaI, temAM paNa Aje he putra! tane bhAgyahIna evA amoe iMdhaNA levA kema mokalyo? tuM haju sudhI kema na AvyA ? A pramANe tene vRttAMta jANI te banne vidyAdharIe te devAlaSamAM AvI ane tenI mAtA ane mAsInI jevA svaravaDe bolI ke -"he vatsarAja ! ame tArA viyoganA du:khathI AkhA nagaramAM bhamI bhamIne ahIM AvI chIe, mATe tuM bahAra 28 - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18. zrI zAMtinAtha caritra. nIkaLI amane tArUM darzana Apa." A pramANe sAMbhaLI maMdira ranI aMdara rahelA vatsarAje vicAra karyo ke -"atyAre mArI. mAtA mAsInuM ahIM AvavuM saMbhavatuM nathI. kharekhara A te vidyAdharIe ja mAyAe karIne kaMcukane mATe aneka prakAranI . kapaTaracanA kare che." ema vicArI te buddhimAne pratyuttare paNa Ape nahIM. anukrame sUryodaya samaya thavA AvyA tyAre te vidyAdharIe uMce svare pikAra karI karIne potAne sthAne cAlI gaI. . .. ' - tyArapachI kuMcInA chidramAMthI prakAza thayelo joI vatsarAja kamADa ughADI bahAra nIkaLe ane caMdanavRkSanA keTaramAM te kaMcukane saMtADI kAvaDa laIne eka sAmAnya kASTha hAthamAM rAkhI ghara tarapha ghAlate nagaranA dvAra pAse AvyA. tyAM dvArapALane hAthamAM rAkheluM kASTa ApI ghara tarapha cAlyo. bajAramAM jyAM jyAM caMdanane sugaMdha prasaryo, tyAM tyAM samagra ko cetarapha jevA lAgyA, ane vicAravA lAgyA ke -"A caMdanane gaMdha kayAMthI Ave che ? " e pramANe vismaya pAmI te kASThavAhakane joI teo vicAra karavA lAgyA ke- vAyunA vegane lIdhe koI ThekANethI A sugaMdha Ave che." A pramANe leke vicAra karatA hatA teTalAmAM teNe pitAne ghera AvI gharamAM praveza karI eka ThekANe te kASThanA.kaDA gAThavyA. pachI temAMthI eka kaDe. mAsInA hAthamAM ApIne vatsarAje kahyuM ke-"he mAsI ! gAMdhInI dukAne jaI A kakaDAnA jeTalA paisA Ave teTalA laI Avo." vimaLAe te caMdanane kakaDe vecI ghaNuM dhana lAvIne vatsarAjane dekhADyuM. te joI vatsarAje mAtA tathA mAsIne kahyuM ke -" have tamAre pArake ghera kAmakAja karavuM nahIM. je kAMI anna pAna joIe te A dravyamAMthI lAvavuM, ane zreSThIne gharanuM gya bhADuM paNa AmAMthI ApavuM. ATaluM dhana khUTI jAya tyAre bIje kakaDe laI gAmamAM vecI tenuM dravya lAvavuM. A caMdananA kakaDA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ - paMcama prastAva. . . ra18 che. AnA prasAdathI tamArA gharamAM dhananI nyUnatA raheze nahIM; che tethI have tamAre parAdhInapaNe rahevuM nahIM. huM hamezA AkhA divasa svecchAthI kIDA karIza, rAtre suvAne mATe hamezAM ghera AvIza, tamAre kaI paNa prakAranuM du:kha dhAraNa karavuM nahIM. " A pramANe kahI te vatsarAja rAjakumAronI pAse gaye. tyAre teoe tene kahyuM ke -"he bhAI! kAle tame kema AvyA. nahatA ?" vatsarAje javAba Ape ke--" kAle mAre zarIre barAbara ThIka nahatuM, tethI huM Avyo nahote." rAjakumAra belyA ke -"he mitra! ame tamAruM ghara joyuM nathI, nahIM to ame tamane maLavA ne jevAra Avata." te sAMbhaLI vatsarAja khuzI thaye. tyArapachI kaLAcArye vatsarAjane pUchyuM ke-"he sajana! tArUM kuLa kayuM che ? tAro pitA koNa che? ane tArI janmabhUmi kayAM che?" te sAMbhaLI vatsarAje kaLAcAryane kahyuM ke -"hamaNAM mArUM vRttAMta tamAre mane pUchavuM nahIM. samaya Ave sarva kahIza." A pramANe teNe kahyuM eTale rAjakumAre tene abhiprAya jANI AkArane gopavI te vatsarAjane atyaMta prItithI AhAra, vastra vigere ApavA lAgyA. ekadA kaLAcArya te sarva kumArane laI tathA vatsarAjane paNa sAthe rAkhI rAjAnI pAse gayo. tyAM te kumAre rAjAne praNAma karI gya sthAne beThA. rAjAe vatsarAjane navIna joI kumArone pUchyuM ke-"he vatsa! tamArI sAthe rahelo A kumAra keNa che?" teo bolyA ke -"Ane amee baMdhu tarIke aMgIkAra karyo che. tyArapachI rAjAe kaLAcAryane pUchyuM ke- A kone putra che ? AnuM kaLAkuzaLapaNuM kevuM che?" tyAre kaLAcA javAba Apyo ke -"he svAmI ! A kumAranuM kuLAdika huM barAbara jA te nathI; paraMtu tenI kaLA jotAM tenI samAna bIje kaMIpaNa mane dekhAtuM nathI." te sAMbhaLI rAjAe prathama sarva rAjakumA2nI parIkSA karI. tyArapachI rAjAnI AjJAthI vatsarAje paNa pa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 zrI zAMtinAtha caritra. tAnI kaLAkuzaLatA sArI rIte batAvI. rAjAe tenI vijJAnakaLAthI ane caturAIthI camatkAra pAmI tene kahyuM ke-"he vatsa ! tuM tArUM gotra mArI pAse pragaTa kara; kAraNake gupta rAkhelA metInuM paNuM mUlya thatuM nathI." te sAMbhaLI vatsarAje vicAra karyo ke- pUrvAcAryoe kahyuM che ke - prastAve bhASitaM vAkyaM, prastAve dAnamaGginAm / tAve vRdira , meveTihdahA || 2 | te samaye boleluM a5 paNa vacana, samaye prANIone ApiluM thoDuM paNa dAna ane samaye thayelI thoDI paNa vRSTi koTigaNuM phaLane ApanAra thAya che." ema vicArI egya samaya jANIne vatsarAje nizaMkapaNe potAnI samagra vArtA mULathI AraMbhIne rAjA pAse kahI batAvI. tyAre rAjAnI pAse beThelI kama zrI rANI te vArtA sAMbhaLI ekadama bolI ke -"he bhadra ! zuM dhAriNuM ane vimaLA paNa ahIM Avela che ?" tyAre vatsarAje hA kahI. te sAMbhaLI rANIe rAjAne kahyuM ke-"he prANeza ! dhAriNI ane vimaLA e banne mArI moTI bahene che, ane A mAre bhANeja che. tamArI AjJA hoya to huM te banene maLavA jAuM." te sAMbhaLI rAjAe kahyuM-"he devI! tyAM jaI te banne tArI bahenone kumAra sahita ahIM bolAvI lAvo, kAraNake tyAM teo du:khI haze. tyArapachI te kamaLazrI rANI rAjAnI AjJAne pAmI hAthaNI upara ArUDha thaI mastaka para chatrane dhAraNa karI ghaNuM parivAra sahita zreSThInA ghara pAse AvI. te joIne zreSThI vismaya pAmI rANInI pAse jaI ghaNuM vinopacAra karavA lAgyuM. tyAre rANIe teno niSedha karIne kahyuM ke -"he zreSThI ! tame akaLAo nahIM, huM jemane maLavA AvI chuM tenI pAse mane javA de." ema kahI te rAjapriyA jyAM dhAriNI ane vimaLI hatI tyAM javA mATe udyamavALI thaI teTalAmAM vatsarAje prathamathI ja tyAM jaI dhAriNI ane vimaLAne praNAma karI temanI pAse badhI hakIkata P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 221 paMcama prastAva.' nivedana karIne kahyuM ke-he mAtAo ! A nagaramAM je rAjA che. te tamArI bahenano svAmI che, tathA tamArI bahena kamaLazrI tamane maLavA mATe ApaNA gharanA AMgaNA sudhI AvI pahoMcyA. che. " te sAMbhaLI teo bolI ke -"he vatsa ! A saMbaMdhane ame prathamathI ja jANIe chIe, paraMtu lajajAne lIdhe ame te saMbaMdha pragaTa karyo nahote." ema bolI te banne harSa pAmI gharanI. bahAra nIkaLI ane rANInI sanmukha cAlI. rANuM paNa hAthaNIparathI utarI banne bahenone kaMThe vaLagI paDI ane uMce svare retI. rotI bolI ke he baheno! tamArI AvI bhayaMkara sthiti kema. thaI ? athavA te AmAM vidhAtAneja doSa jaNAya che ke je satvarUSone paNa AvuM kaSTa paDe che. kahyuM che ke - aghaTitaghaTitAni ghaTayati, sughaTitaghaTitAni jarjarIkurute / vidhireva tAni ghaTayati, yAni pumAnnaiva cintayati // 1 // .. vidhAtA asaMbhavita ghaTanAvALA kAryane ghaTADe che, ane saMbhavita ghaTanAvALAM kAryane jarjarita kare che. (jUdA pADe che.) vidhi evAM kAryone ghaTAve che ke je kAryo purUSe ciMtavyA paNa na hoya." he baheno ! tame ahIM AvIne gupta rahyA tenuM zuM kAraNa? devagathI kaSTa prApta thAya temAM lajajA zI ? athavA huM ja bhAgyahIna chuM, jethI mArA nagaramAM putra sahita AvIne rahelI bane. bahenone meM jANuM nahIM. have ghaNuM kahevAthI zuM ? yadbhAvyaM tadbhavatyeva, nAlikerIphalAmbuvat / . gantavyaM gamayatyeva, gajabhuktakapitthavat // 2 // ' " nALIeranA phaLamAM jaLa Ave che tema je thavAnuM hoya che te thAya che, ane hAthIe khAdheluM kaThAnuM phaLa evuM ne evuM paMThe nIkaLI jAya che, tema je javAnuM hoya che te jAyaja che." A pramANe dhArIne manamAM ciMtA karavI nahIM. kahyuM che ke - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ rarara zrI tanAtha caritra. sukhaduHkhAnAM na ko'pi, kartA hartA kasyacit puMsaH / iti cintaya sabudhyA, purAkRtaM bhujyate karma // 3 // "koIpaNa prANIne sukhadu:khanuM karanAra ke tenuM haraNa karanAra keIpaNa che ja nahIM. sukhamAM ke du:khamAM mAtra pUrve kareluM kamaja bhegavAya che, ema tuM saddabuddhithI vicAra." vaLI- brahmA yena kulAlavaniyamito brahmANDabhAeDodare, viSNuyena dazAvatAragahane kSiptaH mahAsaMkaTe / rudro yena kapAlapANipuTake bhikSATanaM kAritaH, " sUryo bhrAmyati nityameva gagane tasmai namaH karmaNe // 4 // jeNe brahmAne brahmAMDarUpI bhAMDa (vAsaNa) nA udaramAM niyamita karyo che, jeNe viSNune niraMtara daza avatAra rUpI gahana saMkaTamAM nAMkhyA che, jeNe mahAdevane hAthamAM kamaLa rAkhI bhikSATana karAvyuM che, ane jenAthI sUrya niraMtara AkAzamAM paribhramaNa kare che te karmane namaskAra che." A pramANe vicAra karIne ApaNane paDelA du:kha mATe manamAM ciMtA karavI nahIM." A pramANe kahI te rANIe harSathI te banne bahenane kahyuM ke- "he baheno ! putrI sahita tame A hAthaNI upara ArUDha thaI mAre ghera cAle." rANIe A pramANe kahyuM tyAre te bane e zreSThIne kahyuM ke- "he zreSThI ! ame tamAre ghera rahIne kAMIpaNa tamAruM apriya karyuM hoya te tame kSamA karaje." zreSThIe kahyuM--"vaNikamAtra tamArI pAse je gharakAma karAvyuM te tame mApha karaje." ema kahI zreSThI temanA pagamAM paDyo. tyArapachI te banne vatsarAja sahita rANInA AgrahathI rAjamaMdiramAM gaI te vakhate rAjAe temane rahevA lAyaka samagra sAmagrI sahita zreSTha maMdira ApI vatsarAjane kahyuM ke -"he vatsa! tane huM zuM ApuM?" vatsarAje kahyuM-"he svAmin ! huM divase ApanI sevA kempsa ane rAtre Ape mane ghera javAnI rajA ApavI. ATaluM ja A P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva rara3 panI pAse huM mAguM chuM. bIjuM kaMI mAgatuM nathI." te sAMbhaLI rAjAe te aMgIkAra karyuM. tyArathI te vatsarAja rAjAnI sevA karavA lAgyA. rAjAe tene ghera dhAnya, ghI vigere je joIe te sarva padArtho puSkaLa mokalyAM. tethI teo tyAM sukhe sukhe rahevA lAgyA. ekadA rAtrie rAjA bhUlathI vatsarAjane rajA ApyA vinA suI gayo. yAmika rItasara rAjamahelanI cotarapha AvIne besI gayA. vatsarAja hAthamAM khaDuM dhAraNa karIne vAsagRhanI bahAra vinayathI ubho rahyo. madhyarAtriAne samaye rAjA jAgRta thaye, te vakhate teNe dUra koI du:khI strInuM karUNa svaravALuM rUdana sAMbhaLyuM. eTale rAjAe yAmika janone bolAvyA, paraMtu teo pramAdamAM paDelA hatA tethI koIe pratyuttara Apyo nahIM, tyAre vatsarAja bAlyA ke--"he svAmI ! je kAMI kArya hoya tenI mane AjJA Apo." te sAMbhaLI rAjAe kahyuM--"he vatsarAja ! zuM Aje meM tane rajA ApI nathI?" teNe hA kahI. tyAre pharIthI rAjAe kahyuM ke-"he vatsarAja! have mAre tane AjJA ApavI ucita nathI." tyAre te balya ke -"he svAmina ! ApanI AjJA pramANe karatAM mane zI lajajA che? je kArya hoya te kaho, huM avazya karIza." tyAre rAjAe kahyuM ke- "he vatsa ! A saMbhaLAya che te rUdana keNa kare che.? ne tenuM zuM kAraNa che ? te tyAM jaI teNIne pUchIne mane kahe ane te strIne dIna svare rotI baMdha kara." te sAMbhaLI rAjAnuM vacana aMgIkAra karI vatsarAja rUdananA zabdane anusAre killAne ullaMghI nagara bahAra smazAnabhUmimAM gayo. tyAM eka sthAnamAM uttama vastra ane alaMkArothI vibhUSita eka bALAne retI joI teNe tenI pAse jaIne pUchyuM ke -"he mugdhA ! tuM keNa che ? ane A smazAnamAM kema rUdana kare che? je gupta rAkhavA yogya na hoya te tArA du:khanuM kAraNa tuM mane kahe che tyAre te belI ke- "he purUSa! tuM jyAM javA nIkaLyA ho tyAM jA. mAruM kArya karavAne tuM asamartha che, tethI mArI ciMtA karavAnuM zuM phaLa che?" P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 zrI zAMtinAtha caritravatsarAje kahyuM ke-"tane du:khI joIne mAre zI rIte javuM ? kAraNa ke satparU pArakA duHkhe duHkhI ja hoya che. te sAMbhaLIne pelI bAI bolI ke -"jevA tevAnI pAse duHkha kahevuM te yogya nathI. kahyuM che ke jo navi durakaM patto, jo nevi durakassa niggahasamatthA / ko navi hipa ho, to vIsa ha su che ? | : "je mANasa koI vakhata du:kha pAmela na hoya, je du:khane nigraha karavA samartha na hoya, tathA je bIjAnA duHkhe duHkhI na hoya tevA mANasanI pAse potAnuM duHkha zAmATe kahevuM?" te sAMbhaLI vatsarAja be ke -"he bhadra! sAMbhaLa:ahmvi durakaM patto, ahamavi dukassa niggahasamattho / ahamavi duhie duhiro, tA amha kahijae TukaM // 1 // "huM paNa duHkhane pAmyo chuM, huM du:khano nigraha karavA - martha chuM, ane huM bIjAnA duHkhe du:khI chuM; tethI mArI pAse dukha kahevuM yogya che." - te sAMbhaLI strI bolI ke -" tuM haju bALaka che, tethI tane zI rIte mAruM dukha kahevuM ? " kahyuM che ke - _dukaM tAsa kahijai, jo hoi dukbhNjnnsmttho| . pramANa vahi, to tuE zradhvaja ? | - "je mANasa duHkha bhAMgavAne samartha hoya tene duHkha kahevuM joIe, asamarthane du:kha kahevAthI te sAmuM pitAnuM duHkha kahe tethI te niSphaLa che." tuM nAno hovAthI mAruM du:kha zI rIte bhAMgI zake ? mATe huM kahevA IcchatI nathI." vatsarAje kahyuM ke- hastI sthUlatanuH sa cAMkuzavazaH kiM hastimAtro'Gkuzo, dIpa prajvalite praNazyati tamaH kiM dIpamAnaM tmH| , . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 225 paMcama karatAva. vajreNAbhihatAH patanti girayaH kiM vajramAtro giriH, tejo yasya virAjate sa balavAn sthaleSu kaH pratyayaH // 1 // hastInuM zarIra ghaNuM moTuM che, chatAM te nAnA sarakhA aMkuzane vaza rahe che, te zuM aMkuza hastI jevaDe che? prajavalita karele nAno sarakho dIvo moTA aMdhakArano nAza kare che, to zuM dIvA jeTaluM ja aMdhAruM hoya che? vajathI haNAIne moTA moTA parvata paDI jAya che, to zuM vA jevaDA nAnAja parvato hoya che ? nA,tema hotuM nathI, tethI siddha thAya che ke jenuM teja virAjamAna che teja baLavAna che, temAM moTAne viSe vizvAsa karavA jevuM nathI; eTale je mATe hoya teja baLavAna evo kAMI niyama nathI. vaLI hiMdaH zira nidattati, mamattinamittay mg - pratiriyaM sarvavatAM, na saMju vaya teno hetu che ? I'. . siMha bALaka chatAM paNa jenI kalarUpI bhIMta madavaDe malina thayelI hoya che evA hAthIo upara paDe che, tethI siddha thAya che ke parAkramavALAnI e prakRti che; temAM vaya kAMI tejanuM. kAraNa nathI.' mATe he sugdha ! mane bALaka jANIne tuM azraddhA karIza. nahIM, tAre je du:kha hoya te mane kahe. huM banatA sudhI tenuM nivAraNa karIza." A pramANenAM tenAM vacana sAMbhaLI te strI kAMIka hasIne bolI ke-"he purUSa! mArA duHkhanuM kAraNa sAMbhaLa. Aja nagaranA rahevAsI eka uttama purUSanI huM strI chuM. te yuvAvasthAvALA mArA patine vinA aparAdhe ahIMnA rAjA zULI para caDAvyo che. haju te A zULI upara jIvato che. ene ghebaranA bhojana upara ghaNI rUci hatI, tethI meM tene mATe ghebare karIne ANyA che, huM tenA mukhamAM ghebaranA kakaDA nAMkhavA IcchuM chuM paraMtu te ghaNe uMce che, tyAM sudhI huM pahoMcI zakatI nathI, tethI te bhartArane saMbhArI saMbhArIne huM rUdana karuM chuM. kAraNa ke strI e che ke pachIya che evA che jenI kalA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 zrI zAMtinAtha caritra. enuM baLa mAtra rUdana ja che." te sAMbhaLI vatsarAje kahyuM ke"he bhadre ! mArA skaMdha para caDIne tuM tArUM Icchita pUrNa kara." eTale te duSTa AzayavALI strI vatsarAjanA skaMdha upara caDhI, ane zULIe parovelA purUSanA zarIramAMthI mAMsanA kakaDA kApI kApIne khAvA lAgI. tevAmAM kumAranA skaMdha upara eka mAMsano kakaDe paDyo. tyAre vismaya pAmelA vatsarAje vicAryuM ke -" ahIM mAMsa zI rIte saMbhave ?" ema vicArI teNe uMce joyuM to teNanI samagra ceSTA tenA jevAmAM AvI; tethI kumAra tene pADI daI khapha kheMcI kopa karIne bolyo ke-"are nirdaya strI ! A tuM zuM kare che?" A pramANe vatsarAje kahyuM ke tarata ja te strI AkAzamAM uDI. te vakhate vatsarAje teNInuM oDheluM vastra pakaDI rAkhyuM; paraMtu te duSTa ceSTAvALI strI oDhelA vastrane paNa mUkI daIne nAzI gaI A avasare kaI zrotAe ghanaratha jinezvarane prazna karyo ke-"he prabhu! te strI koNa hatI ke jeNe AvuM duSkarma karyuM ?" tyAre bhagavAna bolyA ke-"te pApiSTa duSTa devatA hatI. te purUne chaLavA mATe AvuM karma kare che." pharIthI koIe pUchyuM ke "he svAmI! zuM devatAo mAMsa khAya che?" svAmIe kahyuM khAtA nathI, paraMtu teonI e kIDA che." . ahIM vatsarAja te sADI laIne potAne ghera jaI suI gaye. thoDA vakhatamAM prAta:kALa thayo eTale vatsarAja te vastra laIne rAjAnI pAse gayo, ane praNAma karIne yogya sthAne beThe. rAjAe samaya joI tene rAtrine vRttAMta pUcho. eTale vatsarAje rAtrine samagra vRttAMta rAjA pAse nivedana karyo, ane te devatAnI kheMcI rAkhelI sADI rAjAne arpaNa karI. rAjA paNa te ratnajaDita bahu mUlyavAna vastra joIne vismaya pAmyo ane vatsarAjanuM kaheluM sarva vRttAMta teNe satya mAnyuM. pachI rAjAe potAnI pAse beThelI kamaLazrI rANIne te divya vastra ApyuM. te vakhate P.P. Ac. Gunratnasur; M.S. dun Gun Aaradhak Trust
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. 27 teNIe rAjAne prasAda pAmI tatkALa te divya vastra paheryuM; tethI AgaLanA paherelA kacakanI zobhA naSTa thaI gaI eTale "sADInI je kaMcuka paNa joIe " ema vicArIne te bolI ke "he prANeza ! je A sADInA je kaMcuka hoya te bahu sAruM." te sAMbhaLI rAjAe vatsarAjane kahyuM ke-"he vatsarAja ! tArI mAsIne sADInA jevo kaMcuka joIe chIe." vatsarAje kahyuM-"he svAmin ! ApanI kRpA che to te paNa maLI ra heze." ema kahI nagara bahAra jaI caMdanavRkSanA koTaramAM je zreSTha ratnajaDita kaMcuka mUkyo hato te lAvIne vatsarAje rAjAne Ape ane teno vRttAMta rAjAne nivedana karyo. rAjAe te kaMcuka pitAnI priyAne Apyo. rANIe paNa cittamAM harSa pAmI tarataja te kaMcuka paheryo. tyArapachI sADI ane kaMcukane asamAna 'u'. tarIya vasa joIne te rANI hadayamAM atyaMta adhRti karavA lAgI. zAstrakAra kahe che te kharUM che ke "jema jema lAbha thAya che tema tema leja vadhe che. . . rAjAe teNIne karamAyelA mukhavALI joIne pUchyuM kehe priyA ! manavAMchita kaMcuka maLyA chatAM tuM zyAma mukhavALI kema dekhAya che?" te bolI ke -"AnA jevuM uttarIya vastra joIe." te sAMbhaLI rAjAe vicAryuM ke -"aho ! asaMtoSI strIo kadApi vastra ane alaMkArAdivaDe tRptine pAmatI ja nathI. kahyuM che ke agnirvipro yamo rAjA, samudra udaraM striyH| . atRptA naiva tRpyanti, yAcante ca dine dine // 1 // agni, brAhmaNa, yamarAja, rAjA, samudra, udara ane strIo kadApi tRpta thatAM ja nathI, haMmezAM navI navI yAcanA karyA ja kare che." - strI jAtino svabhAvaja evo hoya che, ema vicArIne rAjAe kahyuM ke-"he viveka rahita devI ! achatI vastune mATe nirarthaka 1 ghAghara. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 zrI zAMtinAtha caritra. lAbha na kara." te sAMbhaLI teNIne vizeSa kadAgraha thaye, tethI te rAjAnI samakSa belI ke--" jyAre mane zATaka ane kaMcukanI jevuM uttarIya vastra maLaze tyAreja huM bhajana karIza." ema kahIne te rANI pitAnA mahelamAM cAlI gaI. tyArapachI rAjAe vatsarAjane bolAvI kahyuM ke -"he sAhasika!te be divya vastra lAvIne moTo anartha karyo, tethI have tuM ja kaIpaNuM upAyathI A tArI mArIne saMteSa pamADa. tArA vinA bIje kaI A vyAdhino vila maLe tema nathI." A pramANe rAjAnA kahevAthI vatsarAje potAnI mArI pAse jaI ati AgrahapUrvaka kahyuM ke -"he mAtA ! kadAgrahane tyAga karIne tame bhejana kare. huM tapAsa karIne uttarIya vastra paNa lAvI ApIza." A pramANe kahyA chatAM te rANIe strIsvabhAvane lIdhe potAno kadAgraha mUka nahIM; tyAre vatsarAje rAjAnI samakSa A pramANe duSkara pratijJA karI ke -"je huM cha mAsamAM devInuM Icchita vastra na lAvI ApuM te avazya agnimAM praveza karUM." A pramANe vatsarAjanuM vacana sAMbhaLIne rAjAe kahyuM ke-"he bhadra! AvI dukara pratijJA na kara." tyAre te be ke-"he svAmin ! ApanA prasAdathI sarva sArUM thaze." mATe mane jaladI dezAMtaramAM javAnI AjJA Ape. rAjAe tenI hiMmatathI prasanna thaIne tene potAne hAthe tAMbala ApIne dezataramAM javAnI AjJA karI. pachI vatsarAja potAne ghera gaye ane pitAnI mAtAnA tathA mAsInA caraNamAM praNAma karIne teNe samagra vRttAMta te bannenI pAse kahI batAvyuM ane temanI AjJA mAgI. te sAMbhaLI temaNe anicchAthI ane putranuM kaSTa joyA chatAM paNa dIgha buddhithI vicAra karIne kahyuM ke-"he putra! khuzIthI jA, tAre vijaya thAo." A pramANe banne mAtAnI AziSa mastaka para caDAvI mAtAe ApeluM kAMIka bhAtuM sAthe laIne tathA DhAla taravAra dhAraNa karIne vatsarAja nagarImAMthI bahAra nIkaLe. che tyArapachI vatsarAja dakSiNa dizAne Azraya karI ghaNuM gAme ane nagarothI vyApta evI pRthvIne jete jete kaI eka moTI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. 229 aTavImAM gaye. tyAM uMcA killAvALuM ane nirjana evuM eka nAnuM gAma joI-vatsarAje vicAryuM ke -" zuM A bhUtonuM nagara che ? ke yakSa rAkSasanuM pura che? athavA A vicAra zA mATe karo joIe ? aMdara jaIne ja jouM." ema vicArI teNe jeTalAmAM te grAmamAM praveza karyo teTalAmAM tenI aMdara teNe eka moTuM zreSTha maMdira joyuM, ane tenI pAse bIjAM nAnAM ghare joyAM. anukrame AgaLa jatAM ghaNA mANaso vacce beThelA eka uttama purUSane dUrathI dITho. te joI tenA sevaka jevA jaNAtA eka purUSane teNe pUchyuM ke "he bhadra! A kyuM nagara che? ane A rAjA keNa che ?" te bolyo ke A nagara nathI, temaja A rAjA paNa nathI. paraMtu je che te huM kahuM chuM. sAMbhaLe A sthAnathI thoDe dUra eka bhUtilaka nAmanuM nagara che, temAM vairIsiMha nAme rAjA rAjya kare che. te nagaramAM datta nAme eka zreSThI vase che. tene zrIdevI nAmanI jAya che, ane tenI kukSithI utpanna thayelI rUpa ane lAvaNya karIne yukta zrIdatA nAmanI putrI che. te putrI yuvAvasthAne pAmelI che, paraMtu tenuM zarIra bhUtAdika deSathI grasta thayeluM che, tethI je purUSa yAmika thaIne tenI pAse rAtrIe rahe che te maraNa pAme che, ane je kaMI paNa yAmika teNInI pAse rahetA nathI te nagaravAsI sAta purUSo maraNa pAme che. e pramANe hovAthI ekadA rAjAe zreSThIne bolAvIne kahyuM ke he zreSThI ! tame A nagara choDIne mArI AjJAthI aTavImAM jAo, ke jethI tamArI putrInA doSathI lokono vinAza na thAya." zreSThI rAjAnI evI AjJA thavAthI potAnA parivAra sahita ahIM AvIne cAra vigerethI rakSA thavA mATe killA sahita mahela karIne ahIM rahelA che teo zreSThI che. te zreSThIe ghaNuM ghaNuM dhana ApIne A yAmika karyA che. teo A mahelanI pharatA banAvelA nAnAM gharomAM rahe che. te cAmikonAM nAme lakhIne goLAe karelA che. je divase jenA nAmane goLa nIkaLe che te rAtrIe te yAmika zrejI putrInI pAse rahe che, ane je teNInI pAse rahe che, te rAtrI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23. trA AMtinAtha caritra. eja vinAza pAme che. pathika ! A hakIkata sAMbhaLIne je tane bhaya lAgato hoya te tuM ahIMthI bIje sthAne cAye jA." A pramANenI hakIkata sAMbhaLIne vatsarAja datta zreSThInI pAse gaye. tene joI datta zreSThIe tene Asana apAvI tenA para besADI tAMbala ApI AdarapUrvaka pUchayuM ke-"he vatsa ! tuM kyAMthI Ave che ?" te be -" huM ujjayinI nagarIthI koI kAraNane lIdhe ahIM Avyo chuM." A pramANe te kumAra te zeThanI sAthe vAtacIta karato hato, teTalAmAM zreSTha alaMkArethI zobhato eka purUSa tyAM AvyuM. paraMtu tenuM mukha kAMtirahita dekhAtuM hatuM. te joI vatsarAje zreSThIne pUchayuM ke -"he tAta ! A purUSanuM mukha kAMti rahita kema dekhAya che !" te sAMbhaLI zreSThIe lAMbo nizvAsa mUkI kahyuM ke-"he suMdara ! atyaMta gupta rAkhavA lAyaka chatAM A vRttAMta huM tane kahuM chuM. mAre eka putrI che. tenI pAse rAtrie je purUSa yAmikapaNe rahe che te avazya ugra doSe karIne haNAya che. Aje tenA yAmikapaNAmAM Ano vAro Ave che, tethI te kAMti rahita dekhAya che. kAraNa ke maraNa jevuM bIjuM koI meTuM bhaya nathI." te sAMbhaLI vatsarAja bolyo ke-"he zreSThI ! A purUSa Aje sukhethI raho, Aje rAtrie tamArI putrIne yAmika huM thaIza." te sAMbhaLI zreSThIe kahyuM--"he vatsa ! tuM Ajeja mAre ghera prANA tarIke Avela che. haju teM mAre ghera bhejana sarakhuM paNa karyuM nathI, to phagaTa maraNane kema aMgIkAra kare che?" A pramANe zreNInuM vacana sAMbhaLI vatsarAje kahyuM -"he tAta ! huM paropakAra karavAmAM rasika chuM, tethI mAre A kArya karavuM che. kAraNa ke manuSya janmano sAra parepakAraja che. sAstramAM paNa kahyuM che ke dhanyAste pazavo nUna-mupakurvanti ye tvacA / paropakArahInasya, dhigmanuSyasya jIvitam // 1 // kSetraM rakSati caJcA, gehaM lolApaTI kaNAn rakSA / dantAttatRNaM prANAn, nareNa kiM nirupakAreNa // 2 // P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva.' 231 jeo potAnA carma vaDe karIne paNa parane upakAra kare che, tevA pazuone paNa dhanya che, paraMtu popakAra nahIM karanArA manuSyanA jIvitane dhikkAra che ! caMcA purUSa khetaranuM rakSaNa kare che, dhvajAnuM capaLa vastra gharanuM rakSaNa kare che, rAkha dANAnuM rakSaNa kare che, ane dAMtamAM grahaNa kareluM tRNa (zatruonA) prANonuM rakSaNa kare che, paraMtu upakAra nahIM karanAra purUSa zuM kAmano che ? je te upakAra na kare te te kazA kAmano nathI." ( A pramANe kahI vatsarAja mahelanA uparanA bhAgamAM jyAM te zreNInI putrI zrIdattA rahelI hatI tyAM gayo. te vakhate te kanyA alokika svarUpavALA te kumArane joI vicAra karavA lAgI ke-" aho! AnuM kevuM suMdara rUpa che? zarIranI kAMti kevI manahara che? AnA zarIramAM evuM zuM che ke je manoharatAvALuM nathI ? arere ! mane deve strIrUpe marakI kema banAvI? ke jethI AvA manuSyaratnone vinAza karanArI huM thAuM chuM?" A pramANe te vicAra karatI hatI teTalAmAM vatsarAje tenI zayyA pAse besIne madhura vacano vaDe te kanyAne evI raMjIta karI ke jethI te vicAravA lAgI ke- huM kaI paNa rIte mArA AtmAne paNa haNIne AnA jIvitanI rakSA karUM." A pramANe vicAratI te kanyA nidrAvaza thaI gaI. tyArapachI sAhasikajanono ziromaNi te kumAra gavAkSane mAge nIce utarI pRthvI para paDeluM eka lAkaDuM upADI teja mAge pAchA caDI potAnI zayyAmAM te kASThane sthApanA karI tenA upara vastra oDhADI hAthamAM khaDuM dhAraNa karI cotarapha jete dIvAnI chAyAmAM ubho rahyo. teTalAmAM gavAkSanA vivaramAM praveza karatuM eka mukha joIne te kumAra vizeSa sAvadhAna thayo. tyArapachI te mukhe te vAsagrahamAM cotarapha joyuM, ane pachI manahara mudrikAo vaDe jenI AMgaLIo zaNagArelI hatI evo eka hAtha temAM peThe. te hAthamAM be oSadhinA valA hatAM. temAMthI eka eSadhinA 1 cADI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra3ra - zrI zAMtinAtha caritra. valayamAMthI dhumADo nIkaLe. te dhamADAthI AkhuM gharavyApI gayuM. pachI te hAthe aMdara praveza karI yAmikanI zAne sparza karyo, teTalAmAM vatsarAje te hAtha para tINa kha7 vaDe prahAra karIne te kApI nAMkhe. paraMtu devIzaktinA prabhAvathI te hAtha chevA chatAM pRthvI para paDyo nahIM, te paNa vedanAthI pIDA pAmelA te hAthamAM thI banne auSadhinA valaye bhUmipara paDI gayAM. temAM eka dUSadhi hatI ane bIjI saMhiNe auSadhi hatI. te banne mahASadhi kumAre laI lIdhI. tyArapachI te hAtha te vAsagRhamAMthI bahAra nIka je. te vakhate " are ! huM to chetarAI" evo zabda sAMbhaLI vatsarAja "are dAsI tuM kyAM jAya che?" ema bolato tenI pAchaLa doDo. kharSane dhAraNa karanAra ane puNyavaDe baLavAna evA te vatsarAjane pAchaLa Avate joI te devI tene parAbhava karavA ane zaktimAna hovAthI tatkALa nAsI gaI. tyArapachI vatsarAja pAcho vaLI zayyAmAMthI pelA kASTane kADhI nAMkhI te zayA upara beThe, teTalAmAM te rAtri pUrNa thaI, ane udayAcaLa parvata para sUryano udaya thaye. A avasare te kumArI jAgI, ane akSata zarIravALA te kumArane joI harSa pAmIne vicAravA lAgI ke"kharekhara A purUSaratnaja koI prabhAvI jaNAya che ke jethI te maraNa pAmyA nahIM. vaLI mArAM bhAgya paNa jAgatAM lAge che ke jethI mAruM Icchita pUrNa thavAne samaya prApta thayo che. have je A mahApurUSa mAre bhartAra thAya to huM tenI sAthe sAMsArika sukha bhegavuM, nahIM te A janmamAM mAre nivRtti ja ho." A pramANe vicArI te kanyA madhurasvare vatsarAjane kahevA lAgI ke-"he nAtha ! tame kaSTathI zIrIte, mukta thayA ? te kaho." A pramANe tenA pUchavAthI vatsarAje rAtrinuM samagra vRttAMta tenI pAse kahI batAvyuM. te sAMbhaLIne zrIdattA romAMcavALI thaI ane atyaMta harSa pAmI. A pramANe te banne vAto kare che teTalAmAM kanyAnI sevA karanArI dAsI tene mATe mukha devAnuM pANI laIne AvI. teNIe kumArane akSata aMgavALe joI harSa pAmI tenA kSemakuzaLa saMbaMdhI zreNIne vadhAmaNI ApI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ . paMcama prastAva. 233 te sAMbhaLI zreSThI Azcarya pAmI tarataja te bannenI pAse AvyA. te vakhate zrIdattAe ubhI thaIzreNIne Asana ApyuM. tenI upara besI zreSThIe kumArane pUchayuM ke -"he vIra ! tuM rAtrIe du:khasAgarane zI rIte tarI gaye?" tyAre kumAre tenI pAse paNa samagra vRttAMta nivedana karyo. pachI zreSThIe kumArane kahyuM ke -"he kumAra ! A mArI prANathI paNa vahAlI putrI huM tane ApuM chuM." te sAMbhaLI kumAre kahyuM -" tame mAruM kuLa vigere jANyA vinA mane kanyA zI rIte Apo che?" zreSThIe kahyuM--"tArA guNAe ja kuLa jaNAvyuM che. kahyuM che ke - AkRtiguNasamRddhizaMsinI, namratA kulvishuddhisuucikaa|. vAkkramaH kathitazAstrasaMkramaH, saMyamazca bhavato vyo'dhikH||1|| tArI AkRtija guNanI samRddhine kahe che, tArI namratA kuLanI vizuddhine sUcave che, tArI vANInI racanA zAstranA abhyAsa (jJAna) ne kahe che ane tAro saMyama vayathI adhika che. (nAnuM vaya chatAM vRddha purUSanA jevI tArI sthiratA che.)" te sAMbhaLI kumAre kahyuM ke -"he zreSThI ! hamaNAM mahAkAyane mATe mAre ati dUra dezamAM javuM che, tethI tamAruM kaheluM A kArya huM pAcho vaLIza tyAre karIza." te sAMbhaLI zreSThIe kahyuM- "he vatsa ! hamaNAM Ane paraNane pachI tamArI IcchA hoya tyAM ja je." te sAMbhaLI kumAre tenuM vacana aMgIkAra karyuM. pachI teja divase te kanyAne paNa eka rAtri tenI sAthe tyAMja rahI bIje divase prayANane mATe teNe rajA mAgI. tyAre teNIe bhattArane kahyuM ke viraho vasantamAso, navasneho navaM vayaH ! pazcama dhvaniti, sadhAra pAmayA tham "viraha, vaMsatamAsa, navo sneha, navuM vaya ane (keyalana) paMcama svara e pAMca agnie zI rIte sahana karavA?" P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 * zrI zAMtinAtha caritra. te sAMbhaLI vatsarAja bolyo ke -"he priyA ! je huM dezAMtaramAM na jAuM te mAre agnimAM praveza kare paDe tema che, temAM kAMI paNa saMdeha nathI." tyAre te bolI ke-"he nAtha ! A kezanI veNI huM tamArI samakSa bAMdhuM chuM, te tame Avaze tyAre chUTaze. tamArI AjJAthI huM ahiM zarIra mArAthI rahuM chuM, paraMtu citta to tamArI sAtheja Avaze. he svAmina ! pharIne sAMbhaLo- # # vaiva, kumAmAni jA : lagiSyanti zarIre me, tvayi kAnte samAgate // 1 // - "tame svAmI pAchA Avazo tyAre mAre zarIre kezara, kAjala, puSpa ane alaMkArono sparza thaze." A pramANe jeNe pratijJA karI che evI te priyAne tyAM mUkI zreNInI rajA laI vatsarAja teja aTavImAM AgaLa cAlyA. te aTavInA madhyamAM teNe bhillonI pallI joI, ghaNA parvate joyA ane manohara girinadIo joI. A pramANe jotAM jotAM te kumAra AgaLa cAlyo jAya che, teTalAmAM teNe teja aTavImAM meTA meTA mahelethI suzobhita eka nagarI joI. te joIne kumAra Azcarya pAmyo. te nagarInI bahAra eka suMdara sarovara hatuM, temAM kumAra mukha ane hAthapaga dhoI jaLapAna karI teja taLAvanI pALa upara eka vRkSanI nIce palAMThI vALIne beThe, teTalAmAM te taLAvamAMthI pAchuM laI jato strIono samUha teNe je tethI Azcarya pAmIne kumAre te strIomAMthI koI ekane pUchayuM ke-"he bhadre ! A nagarI kaI che? ane ahIM rAjA koNa che?" teNe javAba A ke-"he bhadra! A nagarI vyaMtara devIoe kIDAne mATe karelI che, ahIM koI rAjA nathI." te sAMbhaLI vatsarAje pharIthI pUchayuM" he bhadra! je A nagarI vyaMtara devInI che te ATaluM badhuM pANI tame kyAM laI jAo che?" te bolI ke-" he satayurUSa! amArI svAminI - je P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. * ' ra35 devI che te koI sthAne gaI hatI, tyAM keIka purUSe tenA hAtha upara khaJane prahAra karyo che, tethI te pIDA pAme che. tenI pIDA dUra karavA mATe te hAtha upara ame jaLa reDIe chIe. ghaNuM pAchuM sIkhyA chatAM paNa te pIDA hajI sudhI zAMta thatI nathI. te sAMbhaLI vatsarAje pUchayuM ke -"te devI zuM pitAnA zarIranI pIDA zAMta karavA zaktimAna nathI?" te bolI-"he pAMtha! devatAnA prabhAva karatAM te prahAra karanAra purUSane prabhAva adhika che; tethI tenI vedanA haju sudhI zAMta thatI nathI. vaLI vyatare ke saMtuSTa thaIne A devIne moTA prabhAvavALI be mahiSadhi ApI hatI, te tenA hAtha para bAMdhelI hatI. temAM eka mahiSadhi dhumADAvaDe lakane moha pamADe tevI hatI, ane bIjI mahauSadhi ghAtanI pIDAne rUjhave tevI hatI. te banne mahASadhi jyAM tene kharkano ghA lAgyA tyAMja paDI gaI che. te sAMbhaLI vatsarAja bolyA-- - "he bhadra! huM je ke manuSyavaidya chuM, paraMtu je huM tArI svAminInI vedanA dUra karUM te te mane zuM Ape?" tyAre te belI--"he bhadra ! tuM je mAge te tane Ape." ema kahIne pharIthI te belI-"he bhAI ! tuM hamaNAM ahIM ja rahe, huM prathama jaIne mArI svAminIne tArA AvavAnI vAta karuM." ema kahI teNIe tyAM jaI te vRttAMta te ne kahyo. tyAre te belI ekadama te purUSane mArI pAse lAva." te strI bahAra AvI ane vatsarAjane sAthe laIne cAlI. mArgamAM te vatsarAjane kahevA lAgI ke-"he sapurUSa! jyAre mArI svAminI saMtuSTa thaIne tane varadAna mAgavAnuM kahe tyAre tuM prAsAdanI uparanI bhUmimAM rahelI be kanyAo, azvane rUpavALa yakSa ane Icchita vastune ApanAra paryaka-edilI varatuo mAgI leje; bIjuM kAMI mAgIza nahIM." te sAMbhaLI vatsarAja tenuM vacana aMgIkAra karI devInI samIpe gayo. tyAM devIe tene manohara Asana ApyuM. tenI upara te kumAra beThe. pachI te devIe bahumAnapUrvaka tenI sAthe vAta karatAM kahyuM ke-"he bhadra! je tuM kharUM vaidyaka jANatA ho te jaladI mArI pIDA zAMta kara." te sAMbhaLI vatsarAje P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra36 9 - zrI zAMtinAtha caritra tatkALa dhamauSadhivaDe dhumADo karIne traNasaMhiNI auSadhivaDe tenI vyathA dUra karI. tarataja tene hAtha pIDArahita thaI gayo; eTale te devIe harSa pAmI vatsarAjane kahyuM ke -"he bhadra ! huM dhAruM chuM ke mane prahAra karanAra mahApurUSa tuM ja che. " vatsarAje te vAta kabula karI. pachI te devI saMtuSTa thaIne bolI ke--" huM bhadra! huM tArA sAhasathI khuzI thaI chuM, mATe tArI IcchAmAM '. Ave te tuM mAga." vatsarAje kahyuM ke--"je mArA para prasanna thayA ho te A maMdiranA uparanA bhAgamAM rahelI be kanyAo, azvanA rUpavALe yakSa ane sarva kAmada paryaka-ATalI vastuo mane Apo." te sAMbhaLI devIe vicAryuM ke-"ANe mAruM ghara kuTavAthIja A vastuo mAgI che, nahIM te tene e vastuonI khabara kyAMthI hoya?" ema vicArI te bolI ke"he satyarUSa! te vastuo meM tane ApI, paraMtu sAvadhAna thaIne A be kanyAnI utpatti tuM sAMbhaLa- vaitADhya parvata upara camaracacA nAmanI nagarImAM gaMdhavAhagati nAme vidyAdhara rAjA hatA. tene suvega ane madanagA nAmanI be bhAryAo hatI. temanI kukSithI anukrame ratnacUlA ane svarNacUlA nAmanI be kanyAo utpanna thaI. te banne kanyAo yuvAvasthAne pAmI, tyAre rAjA temanA vivAhanI ciMtAthI vyAkuLa thayo. tevAmAM tyAM koI jJAnI muni padhAryA. te vakhate rAjAe te munivarane Asana para besADI bhaktipUrvaka namaskAra karI pUchayuM ke -"he pUjya ! A putrIone bhartAra koNa thaze ?" tyAre munie jJAnathI jANIne kahyuM ke -"eka bhUcara rAjAne putra guNavAna vatsarAja Ane pati thaze; paraMtu he rAjana ! tArI hAjarImAM AnuM pANigrahaNa thaze nahIM, kAraNake tArUM AyuSya AjathI mAtra eka mAsanuMja bAkI che. " te sAMbhaLI rAjAe pUchayuM-" tyAre mAre zuM karavuM?" munie kahyuM-"he rAjA ! sAMbhaLa. te vatsarAja kaI rIte Ane pati thaze te huM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37 teNana vija koI mAne ApI tArA pitAe paMcama prastAva. : kahuM chuM. prathama tAre eka bahena hatI. te tArA pitAe pitAnA mitra zara nAmanA bhUcara rAjAne ApI hatI. tyArapachI te zUra rAjAne bIjI koI manohara rUpavALI rAjaputrI bhAyA thaI. teNIne viSe rAjAno atyaMta prema thaye; tethI tArI bahena rAjAne aniSTa thaI tyArapachI te tArI bahena draSathI ajJAnakaSTa karI maraNa pAmI vyaMtara jAtinI devI thaI che. teNInI je sapatnI hatI te paNa dAnapuNya karI keTaleka kALe maraNa pAmIne datta zreSThInI zrIdattA nAme putrI thaI che. have te vyaMtaradevI pUrva bhavanA dveSane lIdhe zrIdattAnA yAmika purUSane mArI nAkhe che. haju sudhI tyAM purUSane kSaya thAya che. te he rAjan ! te vyaMtaradevIne A tArI putrIo A5. A putrIo te devInI pAse haze tyAre teno thanAra bhartAra vatsarAja potAnI meLeja tenI pAse Avaze. devIe karAtA purUSanA kSayane te nivAraze ane te zreSThI putrIne paNa te paraNaze." A pramANe sarva vRttAMta kahIne te munie anyatra vihAra karyo. A kAraNathI he sahurUSa! . te vidyAdhara rAjAe ahIM AvIne mane te be kanyAo seMpI che. tyArapachI te vidyAdhara rAjA kAMIka tapa karI maraNa pAmI vyaMtareMdra thayo che. teNe mane azvanA rUpane dhAraNa karanAra eka yakSa kiMkara paNa Ape che. sarvakAmada nAmane paya, paNa teNeja Apyo che, temaja be mahiSadhi paNa teNeja ApI che. A sarva vastuo he bhadra! huM saMtuSTa thaIne tane ApuM chuM." tyArapachI vatsarAja te be kanyAone paraNI tyAMja rahIne temanI sAthe bhoga bhegavavA lAgyo. ekadA vatsarAje te ratnacalA ane svarNacalA nAmanI potAnI banne priyAone pitAnI karelI pratijJA kahI batAvI. tyAre teoe te vAta devIne kahI. devIe te kAraNa jANIne temanA viyogathI du:khI chatAM paNa banne priyA sahita vatsarAjane jaLAnI rajA ApI. tyArapachI vatsarAja banne priyA sahita P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 zrI zAMtinAtha caritra. te paryaka para ArUDha thaI AkAzamArgeja zrI dattAnA vAsamaMdiramAM zIdhrapaNe AvyuM. te vakhate prAta:kALe suIne uThelI zrejhIputrI potAnA mahelanI uparanI bhUmi para paryakane tathA te azvane joI "A zuM?" ema Azcarya pAmI vicAravA lAgI ke - "A paryaka kyAMthI Avyo? ane A azva ahIM sAtame mALe zI rIte caDyo?" A pramANe vismaya pAmelI te sArI rIte jovA lAgI to be priyA sahita zayyAmAM rahelA potAnA patine joyo. te joI atyaMta harSanA samUhathI pUrNa thayelI zrIdattAe pitAnI pAse jaI te vRttAMta kahyo ke-"mahelanA uparanA mALe mArA bhartAra AvyA che." te sAMbhaLI saMbhramathI - zreSThIe pUchyuM ke -"he putrI ! AvI rIte tenuM AvavuM kema thayuM?" tyAre teNIe paryaka ane azva vigere je joyuM hatuM te sarva kahyuM. te sAMbhaLI datta zreSThI paNa atyaMta Azcarya pAmI zIdhra tyAM Avyo. tene vatsarAje priyA sahita praNAma karyo. pachI zreSThInA pUchavAthI te kumAre tenI pAse samagra vRttAMta kahyo. te sAMbhaLI Azcarya pAmelA zreNIe mastaka dhaNAvyuM. pachI te divase tyAMja rahI zreSThInI rajA laI traNe priyA sahita pIkapara ArUDha thaI vatsarAja prAta:kALe potAne ghera AvyA. te vakhate dhAriNuM ane vimaLAe potAnA gharamAM Ave 5- - thiMka joI vicAryuM ke--" A zayyA konI che? AmAM keNa manuSya sutelAM che?" ema vicArI teoe uparanuM oDheluM vastra uMcu karI joyuM te traNa priyA sahita potAnA putra vatsarAjane sutele joI teo lajA pAmI ane dhIme dhIme pAchI vaLI. te vakhate temanA cittamAM moTuM Azcarya utpanna thayuM. thoDI vAre traNe priyA sahita vatsarAja jAgyo ane zayyAmAMthI uDyo. teoe atyaMta harSanA rAmUhathI AzIrvAda ApI tene teno vRttAMta pUche, tyAre vatsarAje AzcaryakAraka pitAnI samagra vArtA temanI pAse kahI. tyArapachI vararAja kAsTika varya pAsethI utama uttararIya vastra laI rAjAnI pAse jaI praNAma karIne kamaLazrI rANI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. ' 238 mATe te uttarIya vastra ApyuM. te laIne saMtuSTa thayelI rANIe "he vatsa ! tuM cirAyu thA." evI AzISa ApI. rAjAe tene alaMkArAdika ApI satkAra karIne pUchayuM ke -"he vatsa! A zreSTha vastra tane kyAMthI maLyuM? ane kaye kaye sthAne tuM pho?" tenA uttaramAM vatsarAje rAjAnI pAse azva ane paryakanI prApti sivAya bIje sarva vRttAMta kahyo, ane uttarIya vastra devIe ApyuM ema kahyuM. tyArapachI vatsarAja AnaMdathI tyAM raho. ekadA kamaLazrI rANu AyuSyano kSaya thaye maraNa pAmI, tethI tenA viyoge karIne rAjA atyaMta zokAtura yA. tyAre vatsarAje tene kahyuM ke -"he rAjana! A saMsAramAM sarva padArtho anitya che; mATe vivekI janoe bilakula zaka kare ucita nathI. kahyuM che ke - jalalavacalammi vihave, vijjulayAcaMcalammi maNuyatte / dhammammi jo visIyai, so kApurisA na sappuriso // 1 // vaibhava jaLanA taraMga je capaLa che, ane manuSyabhava vIjaLInA jevuM capaLa che, tethI je purUSa dharma karavAmAM ALasu rahe che te kupurUSa che, sapurUSa nathI." - A pramANe vicArIne dharmarUpI auSadha ja karavuM yogya che. te auSadha A prakAre che.- sava A prakAra che.-- * mA " ___ sarvajJabhiSagAdiSTaM, koSThazuddhividhAyakam / zokAvizarujaH zAntya, kArya dhauSadhaM budhaiH // 1 // "zekanA AvezarUpI reganI zAMti mATe DAhyA purUSae sarvajJarUpI vaidya upadeza kareluM ane koThAnI (aMtaHkaraNanI ) zuddhi karanArUM dharmarUpI oSadha karavuM." A pramANe vacana rUpI amRtavaDe rAjAne sIMcIne tenA manamAM rahelA zeka rUpa mahAvyAdhine vatsarAje dUra karyo eTale. rAjA zeka tyajIne sAvadhAna thayo. : " P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 zrI zAMtinAtha caritra. ekadA vatsarAje pitAnI priyAo sAthe vicAra karI ke -" je tame kahe to rAjAne ApaNe ghera ekavAra bhajanane mATe AmaMtraNa karUM." tyAre teo belI ke--" he svAmI ! rAjAne ghera bolAvavA yogya nathI. kahyuM che ke - nArInadinarendrANAM, nAganIcaniyogInAm / nakhinAM ca na vizvAsaH, kartavyaH zubhakAMkSiNA // 1 // kalyANane IcchanAra purUSe nArI, nadI, nareMdra, nAga, nIca, nigI nokara) ane nakhI (nakhavALA prANI) eTalAno vizvAsa kare nahi." tethI he nAtha! je tamAre bhojana karAvavAnI IcchA hoya te tene gheraja bhejana Apa." te sAMbhaLI pharIthI vatsarAja be ke -"he priyAo ! ema karavAthI kharUM gaurava karyuM kahevAya nahiM, je rAjAne ApaNe bolAvIne bhojana karAvIe tAja mArA mananI nivRtti thAya tema che." te sAMbhaLI pharIthI teo bolI ke "he svAmI! tamArI evIja IcchA che te bhale ApaNe ghera rAjAne belA, paraMtu amane tenI najare bIlakula pADazo nahIM." te sAMbhaLI vatsarAje temanuM vacana aMgIkAra karI rAjAnI pAse jaI tene parivAra sahita pitAne ghera bhojana karavA AvavAnuM AmaMtraNa ApyuM. rAjAe tene ati Agraha joI tenuM nirmA traNa svIkAryuM. tyArapachI vatsarAja rAjAne nimaMtraNa karI pitAne ghera AvI priyAonI sAthe gharanI uparanI bhUmi upara krIDA karavA lAgyo. - ahIM rAjAe potAnA manamAM vicAryuM ke-"vatsarAjane ghera keTalA mANasa mATe rasoI taiyAra thAya che te jovarAvuM ke jethI keTalA parivAra sAthe mAre tyAM javuM tenI khabara paDe." ema vicArI tenI tapAsa karavA mATe potAnA pratihArIne tene ghera mokalyo. rA 1 hAthI athavA sarSa. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. 241 jAnA hukamathI pratihArIe tene ghera jaI joyuM to raseInI taiyArI jevuM kAMI paNa dIThuM nahIM, eTale teNe pAchA AvI rAjAne jaNAvyuM ke-"he svAmI ! vatsarAjane ghera to kAMI paNa bhejananI taiyArI nathI." te sAMbhaLI rAjAnA cittamAM atyaMta vismaya thayuM. tyArapachI rAjAe pharIthI bIjA sevakane jevA mokalyA ane kahyuM ke-" vatsarAjane ghera athavA tenA koI pADozanA gharamAM koIpaNa jananI taiyArI thAya che ke nahIM? te sArI rIte jeIne Avaje." tyAre teNe paNa tyAM jaI sarvatra tapAsa karI pAchA AvI rAjAne kahyuM ke -"he svAmI! jene potAne ghera pAMca sAta mANaso jamADavA hoya tene ghera paNa keTalI badhI taiyArI hoya? paraMtu vatsarAjane ghera te meM teTalI paNa taiyArI joI nahIM, tyAM to koI bolatuM cAlatuM paNa nathI." te sAMbhaLI rAjA e vicAryuM ke-"vatsarAje mane nimaMtraNa ApyuM che chatAM Ama kema ghaTe?" A pramANe rAjA vicAra kare che teTalAmAM bhajanane samaya thavAthI vatsarAje tyAM AvI rAjAne bhejana karavA mATe padhAravA kahyuM. tyAre rAjAe tene kahyuM ke -"he vatsarAja ! zuM tuM amArI sAthe hAMsI kare che? kemake rasoInI sAmagrI karyA vinA tuM amane bolAvavA Ave che." te sAMbhaLI vatsarAja tye-"he svAmI ! Apa sarva rIte mArA pUjya che, ApanI sAthe huM hAsya zI rIte karuM? " rAjAe kahyuM--"tAre ghare apAkAdika to kAMI paNa nathI."vatsarAja be -"he deva! mAre ghera rasoI taiyAra che ke nahIM? tenI. Apane zA mATe ciMtA karavI joIe? te ciMtA to mAre karavAnI che. Apane te kRpA karIne padhAravAnuM ja che." te sAMbhaLI utsAha pAmele rAjA samagra parivAra sahita tene ghera gaye. tyAM manahara vizALa maMDapa joI teNe vicAryuM ke "AnI ceSTA badhI AzcaryakAraka jaNAya che. A manahara maMDapa paNa hamaNaja banAvyo jaNAya che. " tyArapachI yathAyogya , ' 31 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ trI zAMtinAtha caritra. manahara Aso mUkavAmAM AvyA, tenI upara vatsarAjanA kahevA pramANe rAjA vigere savera beThA. pAdaprakSAlanAdika kriyA paNa karI. tyArapachI teonI pAse vatsarAjanA sevake e ratnanA, suvaNe nA ane rUpAnA moTA thALe mUkyA. tenI aMdara medaka, khAjAM, dALa, bhAta, ghI vigere manohara rasAI pIrasI. vicitra prakAranA vaghArelAM zAka pIrasyAM. lApasI, ghebara, khIra ane dahe vigere sAmagrI paNa pIrasI. rAjA rasavALuM bhajana karatAM vicAravA lAgyuM ke -" huM hamezAM mAre ghera bhejana karUM chuM, paraMtu AvuM svAdiSTapaNuM kadApi lAgyuM nathI. A bhejana to sAkSAt amRtatulya che." A pramANe vicArI svadiSTatAne lIdhe mastakane dhaNAvato rAjA bhajana karato hato, te vakhate vatsarAje vicAryuM ke... A samagra utsava priyA vinA zebhato nathI. ema vicArI mALa para jaI teNe potAnI patnIene kahyuM ke he priyAo ! tame atyAre pragaTa thaIne rAjAnI bhakita karo." A pramANenuM svAmInuM vacana sAMbhaLI teoe manamAM vicAryuM ke -" kuLavaMtI strIone potAno patija gurU ane pUjya che." kahyuM che ke - murarkiMgAtInAM, vanAM trAhmaNa kuhADI patireva guruH strINAM, sarvasyAbhyAgato guruH // 1 // "brAhmaNanA gurU agni che, sarva vaNenA gurU brAhmaNa che, strIone gurU pati che, ane sarvane gurU abhyAgata (paNa) che.' - A kAraNathI kulAMganAone game tevuM paNa svAmInuM vacana pramANa karavA yogya che. A pramANe vicArI teoe bhartAranuM vacana aMgIkAra karyuM, paraMtu teoe paraspara kahyuM ke-"je ke svAmI ApaNane rAjA pAse pragaTa kare che, paNa te pariNAme ApaNuM bhartArane hitakAraka thaze nahIM, paraMtu zuM karIe ? priyanuM vacana ullaMghavuM egya nathI." ema kahI te traNe strIo uttama zaNagAra sajI patinI AjJAthI pIrasavA AvI. te vakhate rAjA te traNenuM rUpa joI kAmAtura thayo ane vicAravA lAgyA ke--" A jagatamAM vatsarAjaja dhanya che ke jene AvI manohara rUpavALI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. ra43 ane traNa jagatamAM vakhANavA lAyaka traNa priyAe che. " A pramANe vicAra karato te rAjA bhojana karIne uThayo. pachI vatsarAje uttama tAMbUla ane vastra vigere ApI rAjA ane tenA parivArone zreSTha satkAra karyo. te laI rAjA parivAra sahita pitAne ghera AvyA, paraMtu kAmadevanI pIDAthI pIDita thavA lAgyo. tethI te strIonA saMgamanI vAMchAthI teNe potAnuM kArya sAdhavA mATe maMtrIone tene upAya pUchaze. tyAre te maMtrIoe paraspara vicAra karI ekamata thaI rAjAne kahyuM ke -"he svAmI ! vatsarAja jIvato hiro tyAMsudhI A kArya banI zakaze nahIM; tethI he deva ! koIpaNa upAye karIne A vatsarAjane marAya to tamArI IcchA siddha thAya, anyathA thAya tema nathI." te sAMbhaLI rAjAe kahyuM "te tene mAravAne upAya vicAre. " tyArapachI maMtrIoe vicArIne ekadA tene mAravAno upAya prAraMbhe. te e ke siMha nAme eka sAmaMta rAjA hatA, te siMhanA je bhayaMkara hovAthI tenI sAmuM paNa koI joI zakatuM nahIM. te jyAre jyAre rAjAnI sevA mATe sabhAmAM AvatA, tyAre rAjAne praNAma karIne je Asana para besato te Asana para te pote ja besata, bIjuM kaI paNa besI zakatuM nahIM. kadAca koI bIje bese to te potAnuM ghaNuM ja apamAna mAnate hatuM, tethI tenI upara besanArano te ghAtAdika karate hato. te zarIranA baLathI ane sainyanA baLathI durbhaya hato. rAjA paNa tenAthI zaMkA pAmate hate. ekadA te siMha sabhAmAM AvyuM nahote, te vakhate maMtrIoe kapaTabuddhithI tene sthAne ghaNA AgrahapUrvaka vatsarAjane besADyo. tevAmAM thoDIvAre te siMha paNa sabhAmAM Avyo. te vakhate te potAne sthAne vatsarAjane beThelo joI kopathI bhakaTi caDAvI bhayaMkara netravALe thaye; paraMtu zuM kare ? sabhAmAM kAMI paNa bolI zakAya nahIM. "rAjAnI sabhAmAM rAjA ane raMka sarve sarakhAja hoya che. tethI te kopavALoja rahyo. tyArapachI jyAre sabhA visarjana thaI tyAre vatsarAja saralapaNAe karIne nirbhaya rIte ja ubhe thaI dhIme dhIme javA lAgyA. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 - zrI zAMtinAtha caritra. te vakhate maMtrIoe siMhane kahyuM ke -"he siMha ! tAruM nAma vRthA thayuM, tAruM parAkrama te ziyALa jeTaluM ja jaNAya che; kAraNa ke tArA Asana para Aje vatsarAja beThe, tethI tuM jIvatA mayo jevo che. kahyuM che ke. . . . . . . mAjIvan yaH parAvajJA-duHkhadagdho'pi jIvati / tasyAjananirevAstu, jananIklezakAriNaH // 1 // '. kutsita jIvanavALe je prANu anyanA parAbhavarUpI dakhathI banyA chatAM paNa jIve che te purUSa tenI mAtAne mAtra prasava saMbaMdhI kalezana ApanAra che, mATe tevA purUSane janmaja na thAya te sAruM che." ( A pramANenAM maMtrIonAM vacanathI siMha atyaMta krodhAyamAna thayo, ane potAnA parivAra sahita rAjasabhAnA siMhadvAra pAse Avyo. tyAM vatsarAjane joI teNe kahyuM ke -"he vatsarAja ! zuM tuM jIvavAthI kheda pAmyuM che ke jethI Aje tuM mArA Asana para beThe? je kadAca teM mane je na hoya to zuM mAruM nAma paNa sAMbhaLyuM nahatuM ke jethI te AvA prakAranI mArI hIlanA karI ? " vinAza kALe kIDIone paNa pAMkhe Ave che. " e kahevata satya jaNAya che. " A pramANe kahI te siMha vatsarAjanI sAthe yuddha karavA lAge teTalAmAM kumAre potAnA bAhubaLe karIne tenA hAtha pakaDI mAMkaDAnI jema tene potAnA mastakanI cotarapha pheravI evI rIte dUra pheMko ke jethI te tatkALa mRtyu pAmyA. te vakhate bIjAnuM ciMtaveluM azubha potAne mAtheja AvyuM." ema sarva leko belyA. tyArapachI siMhanuM sainya bhaya pAmIne rAjAne zaraNe gayuM. pachI vatsarAja ghera Avyo, te vakhate tene vidyAdharI priyAe kahyuM ke-"he priya! tame amArI vidyAnA prabhAvathIja siMhane mAryo che. A sarva anartha rAjAeja karAvyo che, haju paNa te rAjA moTo anartha karaze. te ApaNe ghera AvyuM tyAre P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. 245 tame amane tenI daSTie pADI che teja A anarthanuM kAraNa che." te sAMbhaLI vatsarAje potAnA manamAM temanuM vacana satya mAnyuM. * ekadA pharIthI rAjAe maMtrIonI sAthe vicAra karI vatsarAjane kahyuM -"he vatsarAja! mAre vAghaNanA dUdhanI jarUra che, paraMtu tuM mAro mitra che tethI mAre kAMI paNa durlabha nathI." A pramANenAM rAjAnAM vacanane aMgIkAra karI vatsarAja pitAne ghera AvyA. te vakhate patinuM mukha ciMtAthI glAni pAmeluM joI be priyAoe pUchayuM ke- "he nAtha! zuM te duSTa rAjAe Aje tamane vAghaNanuM dUdha lAvavAno Adeza karyo che?" te sAMbhaLI vatsarAje pUchayuM ke-"he priyAo! tame te zI rIte jANyuM ?" teo bolI ke-"he svAmI! ame haMmezAM adazyapaNe tamArI sAthe ja rahIe chIe." te sAMbhaLI teNe te vAta satya mAnI. pharIthI te banne priyA bolI ke-"he svAmI ! rAjAo evAja hoya che. tenI sAthe mitrAI zI? kahyuM che kekaake zaucaM dyutakAre ca satyaM, sarpa zAntiH strISu kAmopazAntiH / klIve dhairya madyape tattvacintA, rAjA mitraM kena dRSTaM zrutaM vA ? // 1 // kAgaDA viSe pavitrapaNuM, jugArIne viSe satya vacana. sapane viSe kSamA, strIone viSe kAmanI zAMti, napuMsakane viSe gherya, dAruDIyAne viSe tattvano vicAra ane rAjA mitra-ATalI bAbata koIe joI ke sAMbhaLI che?" - have rAjAe mAgela vAghaNanA dUdha bAbata tamAre ciMtA karavI nahI. amAruM vacana sAMbhaLo. tame A daivI ava upara ArUDha thaIne ahiMthI pelI bhayaMkara aTavImAM jAo. amArI mAtA je devI thayelI che, tenI sakhI eka devI tyAM rahe che, te A azvane joI tamane oLakhaze. tamAre tene A vAta karavI; tethI te devIja vAghaNanuM rUpa dhAraNa karI tamArI sAthe Avaze tene rAjAnI pAse lAvI kaheje ke Ane doI lyo. "A pramANenuM patnIonuM vacana sAMbhaLI aTavImAM jaI vAghaNanuM rUpa karelI devatAne kAne jhAlI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 zrI zAMtinAtha caritra. rAjasabhAmAM lAvI teNe rAjAne kahyuM ke-"he rAjA! A tAjI vIMdhAyelI vAghaNane huM lAvyo chuM. tene grahaNa kare, dAvo ane manavAMchita kArya kare." ema kahI vatsarAje tenA kAna mUkI dIdhA. tyAre te vyaMtarI vAghaNe rAjAne duSTha buddhi ApanArA maMtrIonuM bhakSaNa karavA lAgI. te joI atyaMta bhaya pAmele rAjA bolyA ke-" are vatsarAja ! vatsarAja ! AvuM hiMsaka karma na kare, na kara. Ane pakaDI le. ApaNe dUdhanuM kAMI kAma nathI. A to mane ane bIjA janane khAI jaze." A pramANenAM rAjAnAM dIna vacana sAMbhaLI vatsarAja tene kAne pakaDI pitAne ghera laI gayo. tyAM tenI priyAeAe te devInI atyaMta bhakti karI. tyArapachI te devI prasanna thaI potAne sthAne gaI. ' vaLI ekadA vatsarAjanI priyAonA saMgamane IcchatA rAjAe maMtrIo sAthe vicAra karI vatsarAjane kahyuM ke -" bhadra ! koI paNa ThekANethI bolatuM pANI mane lAvI Ape, tenAthI mArU zarIra rega rahita thaze ema vaidyo kahe che." te sAMbhaLI vatsarAje pUchyuM ke -"tevuM pANI kayAM maLatuM haze ?" tyAre maMtrIoe kahyuM ke-"vidhya nAmanI aMTavImAM be parvatanI vacce kuve che, tenuM pANI bolatuM che; paraMtu te banne parvato niraMtara netranI pAMpaNanI jema kSaNe kSaNe saMga ane viyogavALA thayA kare che. tyAM samaya joIne sAvacetIthI temAM praveza karI jaLa laIne nIkaLI javuM joIe. je kadAca jarApaNa vilaMba thAya to be parvatanI vacce dabAI javAya che, tethI tamAre caturAIthI temAM praveza karIne nIkaLavuM. tamArA vinA bIjA keIthI A kArya siddha thAya tevuM nathI." te sAMbhaLI vatsarAja te Adezane paNa aMgIkAra karI ghera AvyuM, ane potAnI priyAone te Adeza kahI saMbhaLAvyA. tyAre patnIe kahyuM ke -"he svAmI ! tame daivI azvapara caDIne jAo. tyAM amArI sakhI devI zakunikAnA rUpane dhAraNa karIne rahelI che, te tamane pANI Apaze." te sAMbhaLIne vatsarAja P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama praratA. 247 tarataja azva para ArUDha thaI tyAM gayo, tyAre te zakunikAe tene jeI oLakhI tenuM kArya jANI jaLavaDe tuMbaDuM bharI tenA hAthamAM ApyuM. te laI vatsarAja nagaramAM AvyuM ane rAjasabhAmAM jaIne ne rAjAne AvyuM, tyAre devatAnA prabhAvathI te jaLa gADha svare ohyuM ke- "he rAjA ! tane khAuM? athavA tArA maMtrIone khAuM ? athavA tane duSTa addhi ApanAra bIjA manuSyane khAuM?" A pramANenuM jaLanuM vacana sAMbhaLI sarva sabhAjane Azcarya pAmyA. rAjA potAnA karmanI siddhi nahIM jevAthI jhaMkhavANe paDI gaye, topaNa mukhane vikasvara karIne bolyo ke-"aho! A vatsarAjane kAMI paNa asAdhya nathI." ema kahI rAjAe tene vidAya karyo eTale te potAne ghera Avyo. - tyArapachI pharIthI rAjA maMtrIonI sAthe tenA vinAzano upAya vicAravA lAgyuM. te vakhate cAra maMtrIoe rAjAne kahyuM ke-"he . deva! ApanI zrIsuMdarInAmanI kanyAnA vivAhanA miSathI dakSiNa dizAmAM yamarAjanuM gRha karAvI tenI aMdara yamarAjane nimaMtraNa karavA mATe javA sArU vatsarAjane praveza karAvIe; eTale sukhethI ApanuM kArya siddha thaze." A pramANe teoe upAya batAvavAthI rAjA harSita thaI te sacivonI prazaMsA karavA lAgyo ke "tame sAro upAya batAvyo." pachI te duSTa maMtrIoe nagaranI dakSiNa dizAmAM eka moTI khAI khodAvI. tene kASTanA samUhavaDe pUrNa karI temAM agni saLagAvI rAjAne jAhera karyuM. tyAre rAjAe sarva subhaTone tathA vatsarAjane bolAvyA. pachI rAjAe prathama bIjA bIjA subhaTanuM nAma daI temane kahyuM ke-"he subhaTe ! zrIdevIputrInA vivAhatsavamAM yamarAjane nimaMtraNa karavAnuM che, mATe A agnithI bharelI khAIne mAge thaIne yamarAjane ghera jaI tene nimaMtraNa karI Avo."te sAMbhaLI bIjA sarva bolyA ke-"he svAmI! A kArya amArAthI siddha thaI zakaze nahIM." A pramANe teoe javAba Ape tyAre rAjAe vatsarAjane kahyuM. te sAMbhaLI vatsarAje te kArya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 zrI zAMtinAtha caritra. aMgIkAra karI ghera jaI patnIo pAse kahyuM. tyAre te strIo bolI ke " A sneharahita ane katanI rAjAnuM kArya tame zA mATe aMgIkAra karyuM? bIjAoe jema nA pADI tema tame paNa nA pADe." A pramANe teonA kahyA chatAM paNa vatsarAja te kAryathI virAma na pAmyo, tyAre te banne strIoe vatsarAjane gharamAMja. gupta rAkhI yakSarUpI kiMkarane AjJA ApI ke-" he yakSa! tuM amArA patinuM rUpa dhAraNa karIne rAjAnI pAse jA, ane te je kArya batAve te kara." te sAMbhaLI te yakSa vatsarAjanuM rUpa karI rajAnI pAse jaI be ke-"he rAjana ! je kArya hoya te kaho." tyAre rAjAe kahyuM ke --- "he vatsarAja! tAre yamarAjAne ghaNuM AgrahapUrvaka nimaMtraNa karavuM ane tene laIne eka mAsanI aMdara ahIM AvavuM." te sAMbhaLI nagaranI bahAra jaI rAjA, maMtrI ane samagra piArelekanI samakSa agnivALI khAImAM te paDyo, ane kSaNavAramAM adazya thaI gayo. te vakhate vatsarAjane agnimAM piThelo joI sarva loko manamAM zoka pAmIne bolyA ke-"aho ! ApaNe rAjA ati nirdaya thaye; kemake A duSTa rAjAe aneka guNaratnanA ghararUpa vatsarAjakumArane mArI nAkhyo, AnuM sAruM nahIM thAya." ema belI bolIne mANaso zoka karavA lAgyA; paraMtu rAjA to potAnuM kArya siddha thayuM jANI AnaMda pAmyo. * . ' tyArapachI rAjAe maMtrIone kahyuM ke --- "he maMtrIo ! have tenI strIone ApaNe ghera lAvo, vilaMba na karo." te sAMbhaLI maMtrIo bolyA ke -- "he nAtha ! sarva prajA ApanA upara rAga rahita thaI che, tethI hamaNAMja tema karavAthI teo vizeSa virakta thaze, ane prajAnI prIti vinA saMpattio prApta thatI nathI. kahyuM che ke -- * * * * vinayena bhavati guNavAn , guNavati loko'nurajyate sakalaH / anuraktasya sahAyA, sasahAyo yujyate lakSmyA // 1 // P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ samajAvuM... ra4 : "rAjA vinayathI guNavAna thAya che, guNavAnane viSe samagra leka anurAga pAme che, anurAgavALA rAjAne sahAco maLe che, ane sahAyavALo thavAthI tene lakSmI prApta thAya che." tethI karIne he rAjana ! eka mAsa sudhI rAha jue. utAvaLa karavAthI kArya siddha thatuM nathI." ema kahI maMtrIoe rAjAne nivAryo. tyArapachI anAme mAsa pUrNa thaye tyAre kAmAMdha thayelA rAjAe vatsarAjanI priyAone lAvavA mATe cAra maMtrIone Adeza karyo. eTalAmAM teo rAjAnA hukamathI tene ghera jAya che teTalAmAM vatsarAjanI ane panIoe pitAne pitA ke je vyaMtare thaye hato tene yakSarUpa kiMkarane mekalI pAtALamAMthI bolAvyuM. te vyaMtareMdra te vRttAMta jANuM jamAInA zatruone vinAza karavA mATe devazaktithI manahara ane ghaNuM mUlyavALA AbharaNethI bhUSita vatsarAjanuM rUpa karI azvapara ArUDha thaI eka devarUpa sevakane sAthe laI rAjamArge thaIne sarva jana jue tema rAjasabhAmAM Avyo. te joI rAjA paNa Azcarya pAmI vicAravA lAgyuM ke -" A vatsarAja amArA dekhatAM yamagRhanI aMdara praveza karIne maraNuM pAmyo hato, te atyAre kayAMthI Avyo? A vIra purUSe to A subhASitane paNa vyartha karyuM - punardivA punA rAtriH, punaH sUryaH punaH zazi / punaH laMgAyate sarva, rAti nivRta II II "pharIne divasa thAya che, pharIthI rAtri thAya che, pharIthI sUrya uge che, pharIthI caMdra uge che, sarva vastu pharI pharIne thAya che, paraMtu maraNa pAmele koI paNa pharI jIvata thato nathI." - ema vicArI Azcarya sahita rAjAe tene pUchayuM ke- " he vatsarAja! yamarAja kuzaLa che ?" tyAre te be kehe nAtha ! tamAre mitra yamarAja kuzaLa che. teNe mane pUchayuM ke32 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 : zrI zAMtinAtha caritra.. he vatsarAja ! tArA svAmInI sAthe gADha maitrI chatAM teNe mane ghaNA kALe saMbhAryo tenuM zuM kAraNa?? ema kahI bahumAnapUrvaka keTaloka kALa mane tyAM rAkhe. he svAmI ! huM Apane sevaka hovAthI te yamarAje mAro satkAra karyo. A mArA zarIra paranAM sava alaMkAre teNe mane tamArI sAthenI prItine lIdheja ApyAM che; tathA tamane vizvAsa thavA khAtara te yamarAje mArI sAthe A pitAne dvArapALa mokale che." te sAMbhaLI rAjAe tenI sanmukha joyuM. te vakhate te dvArapALanAM nimeSa rahita ne joI teNe te. satyaja mAnyuM. pachI vyaMtare kre kahyuM ke-"he rAjana ! yamarAje mArI sAthe tamane kahevarAvyuM che ke tamAre mArI pAse niraMtara tamArA sevake mekalavA. huM tamane maLavA AvavA IcchuM chuM; paraMtu iMdra rajA ApatA nathI; kAraNa ke mArA vinA eka kSaNa paNa ahIM iMdrane ghera nirvAha thaI zakato nathI; mATe tamAre ja mane maLavA mATe AvavuM. kharekhara javA AvavAthI ja prIti vRddhi pAme che." A pramANe sAMbhaLI sarva rAjapurUSe tyAM javA utkaMThita thayA. tyAre yamarAjanA dvArapALe kahyuM ke-" tamAre jene AvavuM hoya te mArI sAthe cAlo." tyArapachI rAjA vigere sarva yamarAjanA bhuvanamAM javA taiyAra thaI te jAjavalyamAna camaJhanI samIpe gayA. tyAM yamarAjanA pratihAre kahyuM ke-"mArI pAchaLa Avaje." ema kahI te agninI khAImAM peTho. tenI pAchaLa rAjanA AdezathI cAra mukhya maMtrIo peThA. tarataja teo bhasmasAt thaI gayA. tyArapachI rAjA paNa temAM jhaMpApAta karavA taiyAra thayA, eTale vatsarAje tene hAtha pakaDI tene paDato aTakAvyuM, ane kahyuM ke-"he rAjana ! sarva janane A prasiddhaja che ke agnimAM je koI praveza kare to te tatkALaja maraNa pAme che, huM te devatAnA prabhAvathI jIvato rahyo chuM ane teja devatAe A mArA zatruone moha pamADIne mAryA che. teoe mane mAravAnA upAya tamane batAvyo, tethI temane marAvyA che. kahyuM che ke - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAva. - 250 kRte pratikRtaM kuryAt, lucite pratiluMcitam / tavayA nuMvApitA , mayA muMDApita ziraH || 6 || je kaI kAMI (sAruM ke nabaLuM) kare tene tene teja badale Apavo egya che; je kuMcita kare tene kuMcita karavuM joIe, mATe te mArI pAMkho vaMcAvI (kapAvI) to meM tArUM mastaka muMDAvyuM." A kathA anyatra che. vaLI kahyuM che ke "du vijJa putta, jhIda tijJarU jhajha . A mirada kinnara mera, rama mim6 / 2 "dhunI sAthe dhatA karavI, ALa denArane ALa devuM ane " mitrAI rAkhanAranI sAthe mitrAI rAkhavI. e rIte kALa nirgamana, karavo." A pramANe vatsarAjanAM vacana sAMbhaLI te rAjA tenI bhakti ane zaktithI atyaMta prasanna thayo, ane potAno prayAsa niSphaLa thavAthI kAMIka lajajA pAmyo. pachI potAne ghera jaI te vicAra karavA lAgyo ke--"vatsarAjanI patnI sAthe krIDA karavAnI IcchAthI me ghaNuM pApa bAMdhyuM che, tathA lekamAM lAghavane pAmyo chuM." ema vicArI teNe zrIsuMdarI nAmanI potAnI putrI vatsarAjane paraNavI, ane prajAnI saMmati laI rAjya paNa tene ja ApI pote tApasa thayo. tyArapachI te vatsarAja rAjyane pALI ghaNA deze sAdhI puNayaviAna ane daDha parAkramI thaI mahArAjAnI padavI pAmyA. ekadA koI purUSe sabhAmAM AvI vatsarAja rAjAne praNAma karI tenI pAse eka lekha mUkI vinaMti karI ke -- "he deva ! huM kSitipratiSThita nagarathI Avyo chuM. A vijJAptane patra nagaravAsI lekee mokalyo che." te sAMbhaLI rAjAe te lekha hAthamAM laI pAse beThelA lekhavAcakane Ape. teNe te lekha ughADI rAjAnI pAse A pramANe vA.- "svastizrI uyinI nagarI madhye vatsarAja rAjA pratye kSitipratiSThita nagarathI purajane praNAma pUrvaka vinaMti kare che ke--jema grISmaRtuthI pIDA pAmela jina meghanuM smaraNa kare ane zItathI pIDAyele jana agninuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 zrI zAMtinAtha caritra. smaraNa kare tema devarAjathI pIDA pAmelA ame tamane saMbhArIe chIe. tethI tame zIvratAthI AvIne amAruM svAmIpaNuM aMgIkAra kare; nahIM Avo te bIjA koIpaNa nyAyI svAmIne ame Azraya karIzuM." A pramANe lekhamAM lakhelo vRttAMta sAMbhaLIne vatsarAja rAjAe sarva sainya laI kSitipratiSThita nagaranI , samIpe AvI devarAja rAjA pAse dUta mokalyo. te vakhate te paNa vatsarAjane Avele jANI tarataja akhtara paherI nagara bahAra AvyuMparaMtu tene parivAra paNa tenAthI virakta thayelo hovAthI tenI pAchaLa Avyo nahi. eTale devarAja vatsarAjane baLaH vAnuM jANuM tathA potAnA sevakane tevA prakAranA virakata jANI kayAMI paNa nAzI gayo. tyArapachI sarva nagaravAsI lekee harSa pAmI mahatsavapUrvaka vatsarAja rAjAne pura praveza karAvyA. vatsarAja te banne rAjyanuM pAlana karato sukhe sukhe rahevA lAgyA. .. ekadA ulAna pALe AvI rAjAne praNAma karI vijJapti karI ke-"he svAmI! prItithI huM tamane vadhAmaNI ApuM chuM ke Aje A nagaranI bahAra udyAnamAM cAra jJAnane dhAraNa karanAra A cArya mahArAja padhAryA che." te sAMbhaLI harSita thaI rAjAe tene prItidAna ApyuM. tyArapachI sakaLa sAmagrI sahita bhakitathI vyApta thayele rAjA udhAnamAM gaye. tyAM munizvarane vaMdana karI, ucita sthAne besI, gurUnA mukhathI sAdhu ane zrAvakanA dharma saMbaMdhI dezanA sAMbhaLI, zrAvakadharma aMgIkAra karI, potAne ghera AvyuM. sUrie paNa mAsaka95 pUrNa karI anyatra vihAra kI. tyArapachI gurUnA upadezathI vatsarAja rAjAe aneka jinacaitya karAvyAM, aneka jinezvaranI pratimAo bharAvI, temaja jinacamAM aSTAblikA utsava ane bIjAM paNa aneka dharmakRtyo karyA. A rIte dharmakAryamAM te niraMtara magna rahetA hatA, tevAmAM pharIthI keTaleka kALe teja AcArya tyAM padhAryA. te vakhate rAjA paNa temane vAMdavA gayo. temanA caraNakamaLane vAMdI dharmadezanA sAMbaLI avasare teNe gurUne pUchayuM ke - "he prabhu! meM pUrva . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcama prastAvanA : 253 bhave zuM karma karyuM hatuM ke jethI mane saMpattio paNa vipatti sahita prApta thaI?" gurU bAlyA ke -"he rAjana ! sAMbhaLe- Aja jabUdvIpanA bharatakSetramAM vasaMtapura nAmanA nagaramAM tu sUra nAmano rAjA hato. te sarala svabhAvavALe, kSamAvAna , dAphizyatAvALe, nirlobhI, ane devagurUnI pUjAmAM tatpara hato. A pramANe sarva guNano AdhAra, zILavALo ane dAnadharmamAM tatpara te rAjA pRthvInuM pAlana karato hato. tene vivAranA kuLamAM utpanna thayelI zUravegA nAmanI paTTarANa hatI, te rAjA bIjI raticUlA nAmanI rAjaputrIne paraNyo hato. teNIne viSe Asakta thayelA rAjAe bIjI priyAone tyAga karyo hato. tyArapachIne sarva vRttAMta tane vyaMtarIdevIe kahyo hato, ane gaMdhavAhagati rAjAnI be kanyAo tane paraNAvI hatI. he mahAbhAgyavAna ! te tuM A bhavamAM rAjaputra thayo che. dAnAdika dharmanA prabhAvathI tane bheganI saMpattio prApta thaI che. pUrvabhavamAM rAjya karatAM te kAMIka aMtarAya kama paNa upArjana karyuM hatuM, tethI A bhave pahelI vayamAM rAjyathI zreSThatA vigerenuM du:kha tane prApta thayuM." * A pramANe gurUnA mukhathI sAMbhaLI vatsarAja rAjAne jAti maraNa jJAna prApta thayuM tethI teNe gurUnuM sarva vacana satya mAnyuM. pachI vizeSa prakAranuM puNya upArjana karavA mATe te dIkSA grahaNa karavA utsuka thayo. tethI ghera jaI zrIzekhara nAmanA pitAnA putrane rAjya sepI cAre priyA sahita teNe cAritra grahaNa karyuM. tene sArI rIte pAlana karI ane vividha tapasyA karI aMte samAdhithI maraNa pAmIne te devalokamAM gayo. tyAMthI avI manuSya janma pAmI samagra kamano kSaya karI vatsarAjane jIva mekSe jaze. he megharatha rAjA ! meM pUrve je zUra nAmano rAjA kahyo hato te A vatsarAja jANo, ke je vipattine vakhate paNa pUrva puNyanA prabhAvathI sukhI thaye hate. Iti vatsarAja kathA, . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 zrI zAMtinAtha caritra. - tyArapachI megharatha rAjAne cAritra levAne bhAva thayo, tethI jinezvarane namI potAne ghera jaI teNe pitAnA bhAI daTharathane kahyuM ke-"he baMdhu ! tuM rAjya grahaNa kara. huM cAritrano Azraya karIza." tyAre daDharathe kahyuM ke -" huM paNa tamArI sAthe vrata ane gIkAra karIza." tyAre megharatha rAjAe potAnA putra meghasenane rAjyapara sthApanA karI ane daDhasenanA putra rathanane cIvarAja padapara sthApana karI cAra hajAra rAjAo, sAta putrA ane pitAnA bhAI sahita zrIjinezvaranI pAse dIkSA grahaNa karI. pachI te megharatha rAjarSi pitAnA zarIrane viSe paNa mamatAno tyAga karI pariSahone sahana karavA lAgyA. tyArapachI pAMca samiti ane traNe guti sahita zrIghanaratha jinezvara ghaNuM jIne pratibodha karI, pRthvItaLa para vihAra karI, sarva karmarUpI maLane nAza karIne mekSe gayA. ' : megharatha rAjarSie vIzasthAnakanA ArAdhanavaDe manahara tIrthaMkara nAmakarma upArjana karyuM. vIzasthAnakanuM ArAdhana A pramANe-arihaMta, siddha, pravacana, gurU, vira, sAdhu, bahuzrute ane tapasvI e AThanuM te niraMtara vAtsalya karatA hatA. jJAna, darzana, vinaya, Avazyaka ane zILavrata e pAMcanuM niraMtara upayegapUrvaka aticAra rahita pAlana karatA hatA. kSaNalava tapa, dAna, vaiyAvacca ane samAdhivaDe te yukta rahetA hatA. apUrva jJAnane grahaNa karavAmAM te prayatanavALA hatA, zrutajJAnanI bhakti karatA hatA ane pravacananI prabhAvanA karatA hatA uparAMta si hanikrIDita nAmanuM tapakarma AcaratA hatA. tyArapachI megharatha rAjarSi paripUrNa eka lAkha varSa sudhI niraticAra cAritranuM pAlana karI chevaTe anazana karI nAnAbhAI sahita tilakAcaLa parvata upara jaI samAdhipUrvaka A malIna dehano tyAga karI sarvArthasiddha nAmanA pAMcamA anuttara vimAnamAM tetrIza sAgaropamanA AyuSyavALA deva thayA. Iti zrI zAMtinAtha paramAtmAnA gadhabaMdha caritrane viSe vatsarAjarAjAnI kathA sahita temanA dazamA tathA agyAramA bhavanA varNana nAmane pAMcame prastAva saMpUrNa . R0SNa9. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ 255 - paMcama prastAva, . S9 prastAva. A pahelAM Aja bharatakSetramAM yugAdi jinezvarano kurU nAme putra hato. tenA nAmathI prasiddha thayele kara nAmano deza hato. te kurUrAjAne hastI nAmano putra thayo hato. teNe havelIo ane hATonI zreNIvaDe manohara, uMcA suMdara prAsAdanI zreNIvaDe zobhatuM ane prakAra tathA gopura (daravAjA) thI alaMkRta hastInApura nAmanuM apUrva nagara vasAvyuM hatuM. te nagaramAM anukrame ghaNA rAjAo thaI gayA pachI vizvasena nAmanA rAjA thayA. tene pavitra lAvaNya vaDe manohara acirA nAmanI jagataprasiddha priyA hatI. teNInI sAthe rAjA manovAMchita sukha jogavatA hatA. - ekadA bhAdaravA vadi sAtamane roja bharaNI nakSatramAM caMdra rahelo hato ane sarva graha zubhasthAne rahelA hatA te vakhate rAtrine samaye megharathano jIva AyuSyane kSaye sarvArthasiddha vimAnamAMthI evI te acirAdevInI kukSirUpI sarovaramAM rAjahaMsanI jema avataryo, te vakhate sukhazAmAM sutelI kAMIka jAgRta ane kAMIka nidrA avasthAmAM rahelI acirA devIe hAthI, vRSabha, siMha, lakSmIne abhiSeka, puSpamALa, caMdra, sUrya, vaja, pUrNa kuMbha, saravara, sAgara, vimAna, ranano rAzi ane nirdhama agni-e cade svapna joyAM. tarataja harSanA samUhathI vyApta thayelI rANuM e nidrAne tyAga karI rAjAnI pAse jaI tene jaya vijaya zabdavaDe vadhAvyA. pachI bhartAranA AdezathI sukhAsana para besI anukrame sarva svane tenI pAse kahyAM. te sAMbhaLI harSanA samUhathI vikasvara thayelA vizvasena rAjAe tene kahyuM ke-"he priyA ! te A zreSTha svano joyAM che. tenA prabhAvathI tane sarva zubha lakSaNe-* thI saMpUrNa ane sarva aMge suMdara evo putra thaze." te sAMbhaLI rANI harSa pAmI ane bIjuM azubha svama nahIM AvavA devA mATe jAgatI ja rahIne teNe deva, gurU ane dhama: saMbaMdhI vicAravaDe zeSa rAtri nirgamana karI. " P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 zrI tinAtha caritra. tyArapachI prabhAtakALe rAjAe potAnA sevako mokalI aSTAMga nimittamAM paMDita ane svamanA phaLane jANanArA vidvAna brAhma ne bolAvyA. rAjapurUe bolAvelA brAhmaNe mAMgaLika upacAra karI rAjasabhAmAM AvI anukrame sthApana karelAM bhadrAsane upara beThA. te vakhate rAjAe temane puSpAdikathI pUjI temanI pAse rANIne AvelAM svapnano vyatikara kahI tenuM phaLa pUchayuM. tyAre teo bolyA ke "he rAjana ! amArA zAstramAM beMtALIza sAmAnya svapanAM ane trIza mahAsvano kahelAM che. te sarve maLIne tera svane che. temAM paNa trIza mahAsvanomAMthI Ape kahelA cauda mahAsvano acirA devIe jeyAM che. arihaMtanI ane cakravatInI mAtAja e cada svapna jue che, vAsudevanI mAtA temAMnA sAta svapna jue che, baLadevanI mAtA temAMthI cAra svane jue che, prativAsudevanI mAtA temAMthI traNa svapna jue che, ane maMDaLika rAjAnI mAtA temAnuM eka mahA svapna jue che. acirAdevIe to cAda mahAsvano joyAM che, tethI tamAro putra cha khaMDa bharatakSetrano svAmI thaze, athavA traNabhuvanane vAMdavA gya jinezvara thaze." te sAMbhaLI rANI sahita rAjA harSa pAmyA. tyArapachI teono satkAra karI tathA puSpa, phaLa, dhana, dhAnya ane vastrAdikavaDe temanI pUjA karI rAjAe te svapna pAThakane rajA ApI. : " tyArapachI rANI ati yAnapUrvaka garbhane pAlana karavA lAgI. garbhanA hitane mATe rANIe ati sinagdha, ati madhura, ati kSAravALA, ati kaDavA, ati tIkhA ane ati tUrA AhArane tyAga karyo, ane garbhane je kAMI hitakAraka, pacya ane guNakAraka hoya tene ja grahaNa karavA lAgI. have svAmI mAtAnI kukSimAM AvyA tyAre agAu te nagaramAM marakI vigerenA upadravathI lokone moTe saMhAra thato hato, paraMtu jema jema garbhamAM rahelA svAmI vRddhi pAmavA lAgyA tema tema marakI ane mAMdagI vigere sarva upadrava nAza pAmyA, ane AkhA nagaramAM zAMti pravatI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa prastAva.. 257 tethI svAmInA mAtApitAe vicAryuM ke -"je A marakI vigerene upadrava zAMta thaye ane sarvatra zAMti tuSTi pravatI che te A garbhamAM rahelA putranoja prabhAva che." tyArapachI rANIne garbhanA prabhAvathI je je zubha dehade utpanna thayA te sarva vizvasena rAjAe pUrNa karyo. anukrame nava mAsa ane sADAsAta divase vyatIta thayA tyAre jeTha mAsanI kuNa caturdazInI rAtrIe ca 6 bharaNI nakSatramAM ane meSa rAzimAM rahela hato, suyodika graho uca uccatara sthAnamAM rahelA hatA tevA zubha lagna tathA anuphULa ane dhULanA samUha rahita vAyu maMda maMda prasaratI hatI tevI zubha veLAne viSe acirAdevIe suvarNa jevI kAMtivaDe bhavabhramaNane nivAraNa karanAruM jenuM pavitra caritra che ane je . traNa jagatanA sukhane vahana karanArA che evA suputrane sukhethI janma AcA. e avasare chapana dikumArIe avadhijJAnavaDe jinezva2no janma thayelo jANI tatkALa tyAM AvI. temAM alakane viSe gajadaMtagirinA kaMdamAM vasanArI ATha kumArikAo, urvalekane viSe merUpatanA naMdanavanamAM vasanArI ATha kumArikAo, racaka parvatanI cAre dizAmAM vasanArI ATha ATha kumArikAo, rUcaka parvatanI cAra vidizAmAM rahenArI cAra kumArikAo tathA madhyama rUcaka dvIpamAM vasanArI cAra kumArikAo-ema sarva maLIne chapana kumArikAo AvI. pahelI alakamAM vasanArI ATha kumArikAoe saMvartaka vAyu vikuvI bhUmine sApha karI. meruparvatanA naMdana vanamAM vasanArI ATha kumArikAoe gaMdhAdikanI vRSTi karI, rUcakagirinI pUrvadizAnI ATha kumArikAo darpaNane grahaNa karI jinezvaranI mAtA pAse ubhI rahI, dakSiNa dizAnI ATha kumArikAo pANInI jhArI (kaLaza) jhAlIne ubhI rahI, pazcima dizAnI ATha kumArikAo vIMjaNa laIne ubhI rahI, ane uttara dizAnI ATha kumArikAo cAmara vIMjavA lAgI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra58 zrI zAMtinAtha caritra. rUcakagirinI vidizAmAM vasanArI cAre kumArikAo dIpikAne dhAraNa karI ubhI rahI, ane rUcakadvIpamAM vasanArI cAre kumArikAoe rakSAbaMdhana vigere sUtikAnAM kArya karyA. - " A avasare zakaidranuM nizcaLa Asana paNa caLAyamAna thayuM. te vakhate deveMdra avadhijJAnathI joyuM eTale jinezvarano janma thayo jANuM tarataja padAti sanyanA adhipati nigameSI devane AjJA karI sughoSA nAmanI ghaMTa vagADavA pUrvaka samagra devIne khabara ApyA. tethI tatkALa sarva devo taiyAra thaI devarAja (idra)nI samIpe AvyA tyArapachI Idde pAlaka devanI pAse uttama vimAna racAvyuM ane parivAra sahita temAM besI zreSTha zaNagAra sajI tIrthakaranA janmagRhamAM AvyA. tyAM svAmIne namaskAra karI, temanI stuti karI, mAtAne paNa vizeSe namaskAra karI, temane avasvApinI nidrA ApI, prabhunuM mAyAmaya pratibiMba mAtAnI samIpe sthApana karyuM. pachI iMdra potAnAM pAMca svarUpa karyA. temAM eka svarUpe jinezvarane be hAthamAM lIdhA, eka rUpe chatra dhAraNa karyuM, be rUpe cAmare vIMjavA lAgyA, ane ekarUpe vajI uchALatA A gaLa cAlyA. e pramANe parivAra sahita merUparvatanA zikhara upara, te gayA. te vakhate bIjA tresaTha iMdra paNa potapotAnA parivAra sahita tyAM AvI pahoMcyA hatA. pachI merU parvatanA zikhara upara rahelI atipAMDukabalA nAmanI zilA uparanA zAzvatA Asana upara saMdhama iMdra zrIjinezvarane pitAnAM utsaMgamAM laIne beThA ane amyureMdra vigere deveMdrae suvarNanA, rUpAnA, maNinA, kASTanA ane mATInA ghaNuM kaLaze vivI temane sugaMdhI tIrthajaLavaDe bharI tevaDe harSathI zrIjinezvarane abhiSeka karyo. tyArapachI amyureMdranA utsagamAM jinezvarane sthApana karI sidharma. i tribhuvananA svAmInuM pavitra snAtra karI, sArA vastravaDe aMga lUchI, caMdanAdikavaDe vilepana karI, haricaMdana ane pArijAtanA sugadhI puSpo vaDe pUjI, cakSudeSanA nivAraNane mATe lavaNAdika 1 koinI najara paDe che. . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust.
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 . Saka prastAva. . 259 utArI, tIrthakarane praNAma karI bhaktipUrvaka A pramANe stuti karI:- . :: - "acirAdevInI kaNirUpI pRthvIne viSe kalpavRkSa jevA, bhavyaprANIo rUpI kamaLane vikasvara karavAmAM sUrya jevAM ane kalyANanA samUhane karanArA he svAmI ! tame jaya pAme. ". A pramANe udAra vacanovaDe tIrthakaranI stuti karI sAdhama prabhune tene ghera laI jaI, mAtAnI pAse suvADI, sarvajanI samakSa kahyuM ke-"je ke jinezvaranuM ke tenI mAtAnuM azubha ciMtavaze tenuM mastaka unALAmAM eraMDanA phaLanI jema tatkALa phATI jaze." pachI iMdra naMdIzvara dvIpe gayA. tyAM bIjA sarva iMdro merUparvatathI parabhAryA AvelA hatA. te sarve tyAM aSTADhiMkA utsava karI potapotAne sthAne gayA. dikumArIo paNa potAne sthAne gaI. ahIM acirAdevI rAtrInA pAchalA pahere jAgRta thayA. te vakhate tenA zarIranI sevA karanArI dAsIoe potAnI svAmInIne putra sahita joI harSita ane vimita thaI. "huM pahelI, huM pahelI" ema utAvaLathI rAjA pAse jaI tene putra janmanI vadhAmaNI ApI, ane kahyuM ke--"he deva! A putranuM sutikAkAya dizAkumArIoe AvIne dAsInI jema karyuM che, tathA deveMdrae svAmIne meruparvata para laI jaI tenA janmAbhiSekano mahotsava karyo che." ame A vAta devonA mukhethI sAMbhaLI che. e hakIkata sAMbhaLIne vizvasena rAjA meghanI dhArAthI siMcAyelA kadaMbavRkSanI jema romAMcita thayA, ane te dAsIone harSathI eka mugaTa vinA bIjA sava aMganA alaMkAro ApI dIdhA, tathA temanI sAta peDhI sudhI pahoMce teTaluM sonArUpAnuM prItidAna temane ApyuM. tyA2pachI te rAjAe harSita thaI jeNe jeTaluM mAgyuM teTaluM dAna ApyuM, lokono kara mApha karyo, mAMDavImAM levAnuM dravya mUkI dIdhuM, ane AkhA nagaramAM gIta, vAjItra, dhavalamaMgaLa ane vapanikAne mahatsava pravartAvyuM. A rIte mahotsava cAlate P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra60 zrI zAMtinAtha caritra. . hato, tevAmAM bAramo divasa Avyo eTale rAjAe potAnA samagra baMdhuvargane pitAne ghera bolAvI temane uttama bhejana karAvI temanI samakSa kahyuM ke -he sajana ! A putra garbhamAM Avyo tyArathI AkhA nagaramAM marakInA upadravanI zAMti thaI gaI hatI, tethI A putranuM nAma huM 'zAMti' pADuM chuM. te sAMbhaLI sarvane te nAma rUcikara thayuM. zakai bhagavAnanA aMguThAmAM amRta saMkramAvyuM hatuM, te amRtanA AhArathI svAmI rUpa ane lAvaNayanI saMpatti sahita vRddhi pAmavA lAgyA. ahIM kartA svAmInA zarIranuM varNana kare che. te A pramANe-svAmInA hAtha paganAM taLIA rAtAM ane zubha lakSaNavALA hatAM, tenA sinagdha, rakta, pahoLA ane uMcA na ArisA jevA hatA, tenA banne paga kUrmanI jevA uMcAIvALA hatA, tenI be jaMghAe mRganI jaMghA jevI hatI, tenA be urU hAthInI suMDha jevA geLa ane puSTa hatA, tenuM kaTItaTa vistAravALuM hatuM, nAbhi dakSiNAvartavALI ane gaMbhIra hatI, tenuM udara vajA jevuM pAtaLuM hatuM, tenuM vakSa:sthaLa nagaranA daravAjAnA kamADanI jevuM vizALa ane daDha hatuM, tenA be bAhu nagaranI argalA jevA lAMbA hatA, tenI grIvA zaMkhanI jevI zreSTha hatI, tenA ejha biMbanA phaLa jevA rakta hatA, tenA dAMta kuMdapuSpanI kaLI jevA hatA, tenI nAsikA sajananA AcaraNanI jevI uMcI ane sarala hatI, tenA netro kamaLanA patra saTaza hatA, tenuM kapALa aSTamInA caMdra jevuM hatuM, tenA be karNa hIMcakAnA AkAravALA hatA, tenuM mastaka chatrane AkAre hatuM, tenA keze sinagdha, bhramarA jevA syAma ane ati suMvALA hatA, tene zvAsa kamaLa jevo sudhI hate, tathA tenuM AkhuM zarIra suMdara suvarNavALuM hatuM. A pramANe zreSTha aMgavALA te svAmInA aMgamAM sarva prakAranA uttama lakSaNe rahelA hatA. evA lakSaNethI yukta, traNa jJAnavaDe Azraya karAyelA, samagra P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ SaSTha prastAva. 261 jJAna vijJAnanA pAragAmI ane sarva manuSyamAM uttama bhagavAna anukrame yuvAvasthA pAmyA. te vakhate pitAe aneka rUpavatI kuLavaMtI bALikAo tene paraNavI. te sarva strIomAM yazematI nAmanI rANI bhagavAnanA snehanuM pAtra ane sarva aMta:puranI strIomAM pradhAna thaI. pacIsa hajAra varSa vyatIta thayA tyAre pitAe svAmIne rAjya upara sthApana karyA, tyArapachI kaDharathano jIva sarvArthasiddha vimAnathI eNvIne yazomatInI kukSimAM putrapaNe avataryo. te vakhate yazomatIe svapanamAM cakra joyuM. anukrame samaya pUrNa thaye zubha avasare putra prasava thayA. tyArapachI mahatsavapUrvaka svapnane anusAre , te putranuM cakAyudha nAma pADayu. anukrame vRddhi pAmato te putra kaLAbhyAsa karIne yuvAvasthA pAmyuM tyAre tene aneka rAjakanyAo sAthe paraNAvya. ekadA zAMtinAtha rAjAnI AyudhazALAmAM kAMtivaDe sUrya jevuM hajAra ArAvALuM ane hajAra yakSee adhiSThita kareluM mahA uttama cakaratna utapanna thayuM. te vakhate AyudhazALAnA ArakSake prabhune te cakarasanI umatti nivedana karI. te sAMbhaLI svAmIe harSathI teno aSTAhikA mahotsava karyo. tyArapachI te cakra AyudhazALAmAMthI bahAra nIkaLI AkAzamArge cAlyuM. tenI pAchaLa zrI zAMtinAtha rAjA sainya sahita cAlyA. cakanI pAchaLa cAlatAM prathama pUrva dizAmAM mAgadha tIrthanI pAse samudrane kAMThe AvyA. tyAM sainyane paDAva nAMkhI te mAgadhatIrthanI sanmukha zubha Asanapara cakavatI beThA; eTale temanA prabhAvathI jaLanI aMdara adhobhAgamAM bAra yojana dUra rahenArA te tIrthanA adhiSThAyaka mAgadhakumAra devanuM Asana kaMpyuM. te joI teNe avadhijJAnane upayoga daI Asana kaMpavAnuM kAraNa joyuM, te zrI zAMti nAmanA cakravatI cha khaMDa sAdhavA mATe udyamavaMta thaI AvelA jANyA, eTale te deve vicAryuM ke - " bIje paNa cakravato mAre ArAdha P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. joIe. te A te zrI zAMtinAtha cakrI jinezvara che, mATe mAre vizeSa karIne ArAdhavA yogya che. jenI bhakti deveMdra paNa kare che, tenI bhakita mAre kema na karavI?" ema vicArI te mAgadhakumAra deve uttama vastro tathA mahA mUlyavALA alaMkAre laI tyAM AvI prabhu pAse bheTathuM mUkI vijJapti karI ke -"he svAmI ! huM pUrva dizAne pAlaka Apano kiMkara chuM; mane sarvadA Ape AjJA karavI." te sAMbhaLI bhagavAne paNa teno satkAra karI tene rajA ApI. tyArapachI cakrI cakranI pAchaLa dakSiNa dizAmAM cAlyA. ane nukrame varadAma tIrthanI pAse AvI tyAM sinyane sthApana karI tenA adhiSThAyaka devane magadha pramANeja sA. tyArapachI pazcima dizAmAM prabhAsatIrthanA adhiSThAyakane paNa teja pramANe sAdhI uttara dizAmAM siMdhu nadIne kAMThe jaIne rahyA. tyAM paNa prathamanA vidhi pramANe siMdhudevIne sAdhI. te devI paNa prabhu pAse AvI ratanamaya eka snAnapITha, keTalAka suvarNanA, rUpAnA ane mATInA kaLaze tathA bIjI paNa nAnamAM upagI thAya tevI sAmagrI temaja uttama vastro ane AbharaNenI bheTa karIne bolI ke-"he nAtha ! huM sarvadA ApanI AjJAmAMja chuM." te sAMbhaLI svAmIe * sanmAnapUrvaka tene rajA ApI, eTale te potAne sthAne gaI. - tyArapachI prabhunI AjJAthI senApati carmaratnavaDe siMdhu nadI utarI tene pazcimakhaMDa sAdhI prabhunI samIpe AvyA. tyAra pachI cakraratna vetAnya parvata pAse AvyuM. te vakhate tADhya girine vaitADhyakumAra deva paNa prabhuno vazavatI thayo, ane khaMDaprapAtA nAmanI guphAnuM dvAra potAnI meLeja ughaDI gayuM. tenA adhiSThAyaka kRtamALa nAmanA deve potAnI meLeja prabhunI AjJA aMgIkAra karI. te guphAmAM umegnA ane nirbhagnA nAmanI be nadIo ati dastara che, tene utaravA mATe vadhakirane tatkALa tenA para pula bAMdhye- 1 anyatra ahIM tamizrA ne bIjI bAju khaMDaprapAtA guphA kahela che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ SaSTha prastAva. 263 prabhu samagra sainya sahita te guphAmAM peThA. tyAM aMdhakArane dUra karavA mATe kAkiNuM ratna karIne pacAsa ejana lAMbI guphAmAM be bAju thaIne ogaNapacAsa mAMDalA karI prabhu guphAnI bahAra nIkaLyA. tyAM ApAtacilAta nAmanA plene bharatacakrInI jema prabhue tatkALa mahA puNyanA prabhAvathI vaza karyA. tyAra pachI senApati pAse siMunuM bIju nikuTa sadhAvI svAmIe himAdrikumAra devane sAme. tyArapachI vRSabhakUTa pAse jaI cakrIe kAkiNa ratnavaDe pitAnuM nAma lakhyuM. pachI gaMgAnadInuM uttara nikuTa senApati pAse savAlI tamisA guphAnA nATayamALa nAmanA devane vazavata karyo ane te guphAnA mAge bahAra nIkaLI gaMgAdevIne sAdhIne tene kAMThe sainyano paDAva nAkhIne rahyA. gaMgAne kInAre rahelA bAra yojana lAMbA ane nava jana pahoLA peTanA AkAravALA nava nidhAne svAmIe puNyavaDe sAyA. tenAM nAmo A pramANe che-naisarga 1, pAMDukara, piMgala 3, sava ratnaka 4, mahApadma 5, kALa 6 mahAkALa 7, mANava 8, ane zakhaka 9. A nava nidhiomAM zuM zuM hoya che te kahe che--pahelA nidhAnamAM skaMdhAvAra ane nagaranA nivezano samudAya hoya che, bIjAmAM sarva dhAnyanA bIjanI utpatti hoya che, trIjAmAM purUSo, strIo, hAthIo ane azvonA alaMkArone samudAya hoya che,. . cothAmAMthI be rano utpanna thAya che, pAMcamAmAM vastro tathA dareka jAtanA raMgonI utpatti hoya che, chaThThA kALanidhimAM traNa kALanuM rAna hoya che, sAtamAM mahAkALa nidhimAM senuM, rUpuM, loDhuM, maNi ane paravALAnI utpatti hoya che, AThamA mANavaka nidhimAM samagra yuddhanI nIti, samagra Ayudho ane subhaTane lAyaka bakhtara vigerenA samUha hoya che, tathA navamA zaMkhaka nidhimAM samasta vAjitro : ane cAra prakAranA kAvya, nATaya ane nATakono vidhi hoya che. dareka nidhinA eka palyopamanA AyuSyavALA ane nidhAnanAja, nAmavALA hajAra hajAra devatAo adhiSThAyaka hoya che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ bharela hathI cArAro hAra e thaI gayathI eka zrI zAMtinAtha caritra. : nidhAnane svAdhIna karyA pachI cakrIe gaMgAnuM pUrvaniSphaTa upara pramANe ja vaza karAvyuM. A pramANe svAmIe cha khaMDa bhAratane sAdhI sarva dizAno vijaya karI potAnA hastinApura nagaramAM moTA mahotsava pUrvaka praveza karyo. tyArapachI batrIsa hajAra mukuTabaddha rAjAoe bAra varSa sudhI svAmInA cakravatapaNAnA abhiSekane mahotsava karyo. bAra varSe te mahotsava pUrNa karI eka eka rAjAe svAmIne puSkaLa dhana ApavApUrvaka bane kanyAo ApI. tethI svAmIne rUpa ane lAvaNyathI zobhatI devAganA jevI cosaTha hajAra priyAo thaI. prabhune senApati vigere cauda ratno eka eka hajAra yakSevaDe adhiSThita hatAM. cArAMza lAkha hAthI, corAzI lAkha azva ane teTalAja vajAti zastrathA bharelA rathe hatA, bahotera hajAra moTI samRddhivALAM nagara hatA, chanuM karADa gAma ane teTalAja padAtio hatA, batrIsa hajAra deze tathA teTalA rAjAo temane svAdhIna hatA, vIza hajAra batrIzabaddha nATake ane ratnAdikanI khANa hatI, tathA aDatALIza hajAra pattano hatAM. AvA prakAranI moTI samRddhi sahita cakravatI nA padavI bhegavatAM svAmIe pacIza hajAra varSo nigamane kayo. ekadA pAMcamA brahmadevalokamAM ariSTa nAmanA prataramAM vasanArA sArasvata vigere lokAMtika devanA Asanano kaMpa thayo. te vakhate avadhijJAnavaDe teoe prabhuno dIkSA samaya jANu manuSyalekamAM AvI baMdijananI jema jaya jaya zabdano uccAra karI vinaMti karI ke-"he prabhu ! bedha pAme ane tIrtha pravartAvo."te sAMbhaLI prabhue paNa jJAnathI dIkSAno samaya jANa; tethI eka varSa sudhI vAcakone vAMchita dAna ApI cakrAyudha nAmanA potAnA putrane rAjyapara sthApana karI bhagavAna dIkSA grahaNa karavA utsuka thayA. te vakhate sarva de nA asanano kaMpa thavAthI teo zrI zAMtinAthanA dIkSAkalyANakamAM AvyA. pachI cAmarethI vIMjhAtA ane mastaka para chatrathI virAjamAna prabhu sarvArtha nAmanI zibikAmAM arUDha thayA. te zibikA prathama manuSyae vahana karI, tyArapachI sureMdrae, asure P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 14 praratAva. . . 26pa driAe, garUDe droe ane nAge drae te jagaddagurUnI zibikA vahana karI. temAM pUrva dizA taraphathI devoe. dakSiNa taraphathI asuroe, pazcima taraphathI garUDoe ane uttara taraphathI nAgakumAree te zibikA vahana karI. bhagavAnanI AgaLa naTaleke nATaka karatA hatA, magadhale ke jayajaya zabda karatA hatA ane keTalAka manuSya prabhunA ezvaryAdika sadagAne aneka Ide ane rAsaDAnA praba dhAthI vakhANatA hatA; ane keTalAeka mRdaMga, bhaMbhA vigere vAjitrAne ca svare vagADatA hatA, hAhA ane haha nAmanA deva gaMdha sAta vera, traNa grAma, traNa mUchanA, laya ane mAtrA sahita zreSTha gItagAna karatA hatA, raMbhA, tilottamA, urvazI, menakA ane sukezikA prabhunI AgaLa hAva, bhAva ane vilAsa karIne manoharanRtya karatI hatI. hAva bhAvAdi lakSaNa A pramANe " hAva aMganI ceSTA che, bhAva cittathI utpanna thAya che, vilAsa netrathI utpanna thAya che ane vibhrama bhakaTithI utpanna thAya che ema jANavuM.' AvA prakAranI sAmagrI sahita maMda maMda gatie nagaramAMthI bahAra nIkaLI sahassAmravana nAmanA meTA udyAnamAM jaI prabhu zibikAmAMthI utaryA ane sarva AbhUSaNe aMga parathI utArI pAMca muSTivaDe dADhI mUchanA vALa sahita mastakanA kezane leca karyo. te keza i vastranA cheDAmAM laI moTA mahotsava pUrvaka kSIrasAgaramAM nAMkhyA. pachI jeTha mAsanA kRSNapakSanI caturdazIe bharaNI nakSatrane caMdra hatuM tyAre prabaLa vairAgyaraMgathI raMgita thayelA prabhue siddhone namaskAra karI chaThThApUrvaka hajAra rAjAo sahita sarvavirati sAmAyikano uccAra karI cAritra grahaNa karyuM. tyArapachI prabhue tyAMthI vihAra karyo. mArgamAM deva, manuSya, ane tiryaMcanA upasargo sahana karatA zrIjinezvara pAraNAne divase kaI gAmamAM gayA. tyAM sumitra nAmanA grahasthane ghera pAraNuM karyuM. jinezvarane traNa jJAna garbhathIja hatAM ane dIkSA 34 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. . grahaNa karyA pachI zuM mana:paryava jJAna paNa utpanna thayuM; tethI cAra jJAnane dhAraNa karatAM svAmI pura, gAma ane Akara vigeremAM mAnapaNe vicaravA lAgyA. e pramANe ATha mAsanA chadma sthaparyAya pALI pRthvImaMDaLapara vihAra karI pharIne jagadagurU hastInApuramAM sahastrApravana udyAnamAMja padhAryA ane patra puSpAdikathI yukata naMdivRkSanI nIce kAtsage rahyA. tyAM chaThTha5 karIne zreSTha zukaladhyAnamAM vatatA prabhune peSa zadi navamIne divase caMdra bharaNe nakSatramAM rahelo hato te vakhate cAra ghAtI karmane kSaya thavAthI nirmaLa kevaLajJAna utpanna thayuM. te vakhate Asana kaMpathI prabhune kevaLajJAna thayuM jANI cAre nikAyanA devoe tyAM AvI zrIjinezvarane mATe suMdara samavasaraNa racyuM. prathama vAyu vikuvI eka yojana pramANe pRthvI parathI azubha pudagaLe dUra karyA, tyArapachI gaMdakanI vRSTivaDe rajanI zAMti karI, pachI vyaMtara devoe maNiratnamaya bhUpITha 2yuM ane tenI upara jAnu pramANa puSpavRSTi karI, te para vaimAnika devoe pahele ( aMdarana) ratnamaya gaDha keryo, tenA kAMgarA maNimaya karyA, pachI jyotiSI devoe ratnanA kAMgarAvALo bIje suvarNamaya gaDha karyo, tyArapachI trIje suvarNanA kAMgarAvALe rUmaya gaDha bhavanapati devoe karyo. dareka gaDhane taraNa sahita cAra cAra daravAjA karyA. pahelA gaDhamAM svAmInA zarIrathI bAra gaNe uMcA azoka vRkSa karyo. tenI cAre bAju cAra manohara siMhAsane mUkyA. te darekanI upara traNa traNa cho ane babe cAmaravikuLyo. A sarva vyaMtara devoe karyuM. tyArapachI zrIjinezvara te samavasaraNamAM pUrvanA dvAre praveza karI tIrthane namaskAra karI prasanna mukhe pUrva dizAnA siMhAsana upara pUrva tarapha mukha rAkhIne beThA; eTale bAkInA traNa siMhAsana upara prabhunAM traNa biMba devoe vimuccuM. prabhunI pAchaLa bhAmaMDaLa 1 aThTha kartAe keTaleka kALe ema lakhyuM che paNa te bhUla jaNAya che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa prastAva. * 267 karyuM, ane AgaLa januM pramANa nIcA DIMTavALAM puSponI vRSTi karI. A sarva paNa vyaMtara devoe karyuM. te vakhate AkAzamAM devahaMdubhI vAgavA lAgI ane bIjAM vAjItrAnA nAda paNa thavA lAgyA. ' samavasaraNamAM bAra parSadA bese che, tenuM svarUpa A pramANe pahelA vapranI madhye pUrva dizAnA dvArathI praveza karIne agni khUNAmAM pahelo sAdhunI saMbhA, tenI pAchaLa sAdhvInI sabhA ane tenI pAchaLa vimAnika devIonI sabhA hoya che. pachI dakSiNa dizAthI praveza karIne neRtya khUNAmAM prathama jyotiSI devInI sabhA, tenI pAchaLa bhavanapati devInI sabhA ane tenI pAchaLa vyaMtaradevInI sabhA hAya che. pachI pazcima dizAthI praveza karIne vAyavya khUNAmAM prathama jyotiSka devonI sabhA, tenI pAchaLa bhuvanapati devonI sabhA ane tenI pAchaLa vyaMtara devenI sabhA hoya che. tyArapachI uttara dizAthI praveza karIne IzAna khUNAmAM prathama vaimAnika devonI sabhA, tenI pAchaLa manuSya purUSonI sabhA ane tenI pAchaLa manuSya strIenI sabhA bese che. A pramANe bAra parSadAo jANavI. bIjA gaDhamAM cAre vidizAmAM parasparanA jAtivairano tyAga karI sarva jAtinA tirtha rahe che, ane trIjA gaDhanI aMdara samagra vAhane 2he che. A pramANe saMkSepathI samavasaraNanI sthiti samajavI. e avasare kalyANa nAmanA purUSe cakAyudha rAjAnI pAse AvI svAmIne kevaLajJAnanI utpatti thayAnI hakIkata nivedana karI. te sAMbhaLI cakAyudha harSa pAmI tene ucitadAna ApI utkRSTa AnaMdapUrvaka udyAnamAM AvyA ane vidhipramANe samavasaraNamAM praveza karI traNa pradikSaNapUrvaka zrIniMdrane namI temanI stuti karI be hAtha joDI egya sthAne beThA. te vakhate zrI bhagavAne madhukSIrAzrava labdhivALI ane pAMtrIza atizayavALI vAvaDe dhama. dezanA devA mAMDI. temAM cakrAyudha rAjAne uddezIne prabhu bolyA ke-- "he rAjana ! teM potAnA bAhubaLathI bAhya zatruone jItyA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 zrI zAMtinAtha caritra. che; paraMtu dehanI aMdara rahelA pAMca iddhirUpI zatruone te jItyA nathI, tethI temanA zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparza nAmanA pAMca viSaye meTa anartha kare che. te A pramANe-kAnane vistArI zIkArInuM gIta sAMbhaLavAmAM tatpara thayelA haraNa zrotraMdriyane vaza thavAthI maraNa pAme che. zalabha (pataMgIluM) dIvAnI zikhAne joI tene suvarNa mAnI cakSuIdriyane vaza nahIM rAkhavAthI temAM tatkALa mRtyu pAme che. mAMsanI pezIne rasa cAkhavAmAM lubdha thayele matsya rasanAIdriyane vaza thavAthI agAdha jaLamAM rahyA chatAM paNa macchImArane AdhIna thAya che. hastInA madanI sugaMdhamAM lubdha thayela jamara ghANe driyanA vazapaNuthI maraNane zaraNa thAya che, athavA sparzendriyane vaza thayelo hAthI paravazapaNAnA duHkhane sahana kare che. hAthaNInA zarIrane sparza karavAmAM lubdha thayela hAthI baMdhanane tathA tIkSaNa aMkuzanA prahArane sahana kare che. AvA viSayone satvarUSe eka kSaNamAM tajI de che. pUrve potAnI priyAnuM tevuM svarUpa joI guNadharmakumAre viSayano tyAga karyo hate." - te sAMbhaLI cakAyudha rAjAe bhakitathI namra thaI svAmIne pUchyuM ke- "he bhagavana! te guNadharmakumAra koNa hatA? ane teNe zI rIte viSayono tyAga karyo? tenI kathA kahevA kupA karo." tyAre zrIjinAdhIza bolyA ke-"sAMbhaLa- guNadharmakumAranI kathA . Aja bharatakSetramAM zeryapura nAme nagara che. temAM pRthvI para prasiddha thayelo dudharma nAme rAjA rAjya karato hato. tene yathArtha nAmavALI zIlazAlinI priyA hatI ane tenI kukSithI utpanna thayele guNadharma nAme kumAra hite. te anukrame bAlyAvasthAne ullaMghI kaLAne abhyAsa karavA tatpara thayo ane keTaleka kALe te bahotera kaLAomAM nipuNa thaI yuvAvasthA pAmyo. rUpa, lAvaya ane guNavaDe te jagatane AnaMda ApanAra thayo. te kumAra sArA 1 bIjA arthamAM viSaya eTale deza, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa prastAva. bhAgyavALe, svabhAve sarala, zUravIra, apUrva bhASaNa karanAra, priya vacana bolanAra, daDha maitrIvALe ane manohara rUpavALa temaja sarva guNasaMpanna hato. * A samaye vasaMtapura nAmanA pattanamAM IzAnacaMdra rAjAne kanakavatI nAmanI ati rUpavatI putrI hatI. te yuvAvasthA pAmI tyAre rAjAe tene mATe svayaMvara ra. svayaMvaramaMDapamAM guNadhama kumAra tathA bIjA ghaNA rAjAo ane rAjaputre AvyA. te save rAjAe ApelA mahelamAM rahyA. eka divasa te guNadharma kumAra svayaMvarano maMDapa jevA gaye. tyAM rAjaputrI kanakavatI paNa AvI hatI teNe kumArane je. kumAre te rAjaputrIne paNa joI. teNInI daSTi uparathI kumAre tene potAnI upara rAgavALI jANuM. pachI te kanyA AnaMdanI daSTithI kumAra sAmuM jotI jotI pitAne ghera gaI. kumAra paNa parivAra sahita pitAnA AvAsamAM gaye. - tyArapachI kumArIe potAne ghera jaI kumAranI pAse eka dAsIne mokalI. teNe kumAranI pAse jaI eka citrapaTa ApyuM. kumAre temAM ALe khelI eka rAjahaMsI joI. tenI nIce eka leka lakhela hatuM te kumAre vAM - zrAdau daSTe priye sAnurAgA'sau klhNsikaa| punastadarzanaM zIghra, vAJchatyeva varAkyaho // 1 // "jyAre prathama priya levAmAM AvyA tyArathI A rAjahaMsI tene viSe prItivALI thaI che, tethI aho ! te bicArI pharIthI paNa tenuM darzana zIdhra Icche che." - A pramANe vAMcI kumAre te citrapaTamAM haMsanuM citra kADhI tenI nIce A leka lakhyo kalahaMso'pyasau subhra, kSaNaM dRSTvA'nurAgavAn / punareva priyAM draSTumahovAJchatyanAratam // 2 // " "he subru! A kaLahaMsa paNa rAjahaMsIne kSaNavAra joIne P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 zrI zAMtinAtha caritra. prItivALo thayo che, tethI ahA ! te paNa pharIthI priyAne niraMtara jevA Icche che. " A pramANe lakhI te citrapaTa dAsInA hAthamAM pAchuM ApyuM. tyArapachI kumArIe mokalelA tAMbUla, vilepana ane sugaghI pupa dAsIe kumArane ApyA. tyAre kumAre te laI puSpone potAnA mastaka para caDAvyAM, tAMbalanuM bhakSaNa karyuM ane vilepana zarIre copaDayuM. pachI kumAre te dAsIne harSa pAmI eka nirmaLa hAra Ape. te laI dAsIe tene kahyuM ke -"he kumAra ! te kanyAne saMdeza sAMbhaLo." tyAre kumAra ekAMta sthAna karI sAMbhaLavAne sAvadhAna thaye. dAsI bolI ke -" rAjaputrIe tamane kaherAvyuM che ke prAta:kALe huM tamArA kaMThamAM varamALA nAMkhIza, paraMtu ApaNuM pANagrahaNa thayA pachI keTalAka kALa sudhI tamAre viSayasevana karavuM nahi. " te sAMbhaLI kumAre te vAta aMgIkAra karI. dAsIe jaIne te vRttAMta kumArIne kahyuM. te sAMbhaLI kumArI potAnA manamAM saMtuSTa thaI prabhAtakALe svayaMvara maMDapamAM hajAro rAjAo ekaThA thayA, tyAre sukhAsanamAM besI rAjaputrI tyAM AvI, ane sarva rAjAone joI guNadharmakumAranA kaMThamAM varamALA ArepaNa karI. IzAnacaMdra rAjAe bIjA sarva rAjAone sanmAna karIne rajA ApI, ane guNadharmakumAranuM te kanyA sAthe pANigrahaNa karAvyuM. tyArapachI guNadharmakumAra sAsarAnI rajA laI priyA sahita potAne nagare Avyo ane tene eka zreSTha mahelamAM rAkhI pote patAnA mahelamAM gaye. ekadA kumAra te rANInI pAse beThA hatA, te vakhate teNe kumArane kahyuM ke-" he svAmina ! kAMIka prahelikA (samasyA) kaho." tyAre kumAre kahyuM ke-"he priyA ! sAMbhaLa " sthale jAtA jale svairaM, yAti tena na pUryate / banattAriNI nitye, vadda sura la va che ? " P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ raLa 14 prastAva. . - "sthaLamAM utpanna thaI che paNa jaLamAM svecchAthI gamana kare che, chatAM te jaLathI pUrAtI nathI ( DubatI nathI ) ane vaLI te lakone pratAriNI (tAranArI) che; te he suMdarI ! te zuM te kahe." te sAMbhaLI kanakavatIe vicAra karIne kahyuM ke-" tarI (hADI)" pachI teNIe sAmI samazyA pachI- payodharabharAkrAntA, tanvaGI gnnsNyutaa| . naraskandhasamArUDhA, kA prayAtyabalAM vinA // 1 // payodharanA bhArathI vyAsa, pAtaLA zarIravALI, guNa* vaDe yukata evI kaI strI jAti che ke je purUSanI khAMdha para ArUDha thaIne jAya che ? paNa te nArI na hovI joIe." kumAre teno javAba Apyo ke -"kAvAkRti (kAvaDa )." A pramANe tenI sAthe kSaNavAra vinoda karI guNadharmakumAra potAne ghera AvI snAna, bhajana, aMgalepa vigere karI zAMtithI pitAne sthAne beTho hate. tevAmAM pratihAre AvI nivedana karyuM kai-"he svAmI ! ApanA mahelanA daravAjAmAM koI parivrAjaka ApanA darzananI IcchAthI Avyo che. je ApanI AjJA hoya to tene aMdara mokale." kamAre kahyuM-"AvavA de." te sAMbhaLI pratihAre tene AvavAnuM kahyuM, tyAre parivrAjaka tyAM AvyA. kumAre tenI vinayapUrvaka svAgata kriyA karI 'kulIna manuSyane Ave svabhAva hoya che." kahyuM ke- "ko cittei mayUraM, gaI ca kA kuNai rAyahaMsANaM / ... je yuvattA baMdhuM, viyaM uttaqyA che !" mayUrane ke citre che? rAjahaMsanI manohara gati kaeNNa kare che? kamaLamAM sugaMdha koNe utpanna kare che ? ane ucca kuLamAM utpanna thayelA manuSyane vinayavAna koNa banAve che ? " arthAt te badhuM kudarateja thAya che. 1 stana-pANIne ghaDe. . 2 bIjA pakSamAM doraDuM. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra7ra zrI zAMtinAtha caritra. * kumAre tene Asana ApyuM, paraMtu te te potAnA kAinA Asana uparaja beThA. pachI rAjaputre tene praNAma karI A vavAnuM kAraNa pUchyuM. tyAre te be ke -" bhadra! bhairava nAmanA amArA AcAye tamane bolAvavA mATe mane mokalyo che. te tamane kArya kaheze. huM jANato nathI." te sAMbhaLI kumAre pUchayuM-"he muni ! bheravAcArya kyAM che?" te bA -nagaranI bahAra amuka sthAne te rahelA che. " kumAre kahyuM--" prAta:kALe temanI pAse AvIza." te sAMbhaLI te tApasa " bahu sArU" tema kahI potAne sthAne gaye. A avasare kALane jaNAvavAnA adhikAravALo purUSa A pramANe bolya- "ayaM prApyodayaM pUrva, svapratApaM vitatya ca / gatatejA aho saMpra-tyastaM yAti divAkaraH // 1 // " "aho ! A sUye prathama udaya pAmI cotarapha pitAne pratApa phelAvyuM hatuM. te atyAre teja rahita thaI asta pAme che." te sAMbhaLI kumAre saMdhyAkALanuM kRtya karI sukhanidrAvaDe rAtri nigamana karI. prAta:kALa thatAM pharI kALanivedaka belyo ke "nihatatiprajJassau, sarve muparitA udayaM yAti tIgmAMzu-ranyo'pyevaM pratApavAn // 1 // " "aMdhakAra rUpa zatrune nAza karanAra ane sarva prANImAtrane upakAra karanAra A sUrya udaya pAme che. evI ja rIte bIje paNa je pratApavALe hAya te udaya pAme che." - A pramANenuM tenuM vacana sAMbhaLI guNadharmakumAra prAta:kALanuM kRtya karI parivAra sahita bharavAcAryanI pAse gaye. tyAM vAghanA carma upara beThelA te cagIne jeI kumAre pRthvI sudhI mastaka namAvI bhaktipUrvaka tene namakasara karyA. tarataja saMbhrama sahita gadde paNa Asana batAvI kumArane kahyuM ke -"tame ahIM bese." A pramANe kAA chatAM kumAre vinayapUrvaka kahyuM ke " P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ - SaSTha prastAva 273 "pUjya ! mAre gurUnI samAna Asana para besavuM ucita nathI." ema kahI potAnA sevakanA uttarIya vastra upara besI te be ke-"he prabhu tame A nagaramAM padhArI mane kRtArtha karyo che." te sAMbhaLI yogIMdra bolyo ke-"he kumAra! sarvathA prakAre tame mAre mAnya che; paraMtu huM akiMcana chuM, tethI tamAruM zuM svAgata karUM?" te sAMbhaLI kumAra bAlyo-"he pUjya ! tamArI jevAne AzIvoda ja amAro satkAra che. vaLI tamArA darzanathI ja amArA sarva vAMchitanI siddhi thAya che. te sAMbhaLI pharI yogIMdra be -he kumAra! tame kahyuM te yogya ja che; paraMtu lokokti to A pramANe che - "mavataH divAnA, sanmAna niyatathA ! pradAnena vinA lauke, sarvametanna zobhate // 1 // " bhakita, prema, priya vacana, sanmAna ane vinaya e sarve dAna vinA lokamAM zubhatA nathI." te sAMbhaLI pharIthI kumAra belyo ke"tame kRpAdRSTithI ane mane juo ane samyak prakAranI amane AjJA Ape, te ja amane tamArUM dAna che." te sAMbhaLI yogIe kahyuM ke -"he kumAra! mArI pAse eka uttama maMtra che, tene meM ATha varSa sudhI jApa karyo che. have jo tame eka rAtri vinAnuM nivAraNa kare che te maMtrano karelo mAre saghaLo prayAsa saphaLa thAya." te sAMbhaLI kumAra be"he prabhu! te kArya mAre kaye divase karavAnuM che?" tyAre yogIe kahyuM-"he kumAra ! kRSNa caturdazInI rAtrie tamAre ekalAja khI laIne smazAnamAM AvavAnuM che. huM tyAM bIjA traNa ziSya sahita hAjara rahIza." te sAMbhaLI "bahu sArUM" ema kahI kumAra pitAne ghera gaye. . tyArapachI anukrame kRSNa caturdazI AvI tyAre rAtrie kharuM 1 satkAra. 35 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 zrI zAMtinAtha caritra sahita kumAra ekale smazAnabhUmimAM gaye. tyAM egIe tene kahyuM ke-"he kumArI rAtrimAM bhaya utpanna thaze mATe tenAthI tAre mAruM rakSaNa karavuM tathA A uttarasAdhakanI paNa rakSA karavI." te sAMbhaLa, kumAre kahyuM --"he yogIMdra ! tame svastha citta maMtranI sAdhanA kare, huM rakSaka chatAM tamane vinna karavA koNa samartha che ? " pachI gIe tyAM eka maMDapa karI temAM eka zaba mUkyuM. pachI te zabanA mukhamAM agni saLagAvI temAM hema karyo. te yogI hAma karato hato tevAmAM sarva dizAomAM vyApI jato, gaganane phADI nAkhato ane vizvane badhira karato meTo kaDAko thaye. tenAthI tarataja pRthvI phATI, ane tenA raMdhamAMthI eka bhayaMkara ane yamarAja je vikarALa purUSa pragaTa thaIne bolyo ke-"he pApI ! he divya strInA abhilASI! ahIM huM meghanAda nAma kSetrapALa rahuM chuM, te tuM jANato nathI ? ane mArI pUjA karyA vinA ja tuM maMtra siddha karavA I che che ? vaLI A Rju svabhAvavALA rAjaputrane paNa te chetaryA che?" A pramANe belI te kSetrAdhipe tene haNavAnI IcchAthI siMhanAda karyo. te sAMbhaLI gIMdranA traNe ziSyo pRthvI para paDI gayA. te joI kumAre kSetrAdhipane kahyuM ke -"are! tuM vRthA garjanA kema kare che? je tArAmAM zakti hoya to prathama mArI sAthe yuddha kara." A pramANe kahI tene zastra rahita joI kumAre potAnA hAthamAMthI kha mUkI dIdhuM. tyArapachI te banne pracaMDa bhujadaMDavaDe paraspara yuddha karavA lAgyAM. chevaTe yuddha karatAM karatAM te kSetrapALane baLavAna kumAre kSaNavAramAM bAhubaLathI jItI lIdhe; tyAre te kSetrapALa tuSTamAna thaIne bolyo ke -"he mahAnubhAva ! tArAthI haMjItAyo chuM, tArA sAhasathI huM prasanna thaye chuM, tethI tuM kaMIpaNa vAMchita mAga." te sAMbhaLI kumAre tene potAnA bhuja pAsathI mukta karIne kahyuM ke je tuM tuSTamAna thayo che te A gInuM vAMchita pUrNa kara." te sAMbhaLI kSetrapati -Icchita phaLane ApanAra Ane ma" hAmaMtra tArA prabhAvathI siddhaja thayo cheparaMtu tuM kAMIka tArUM Icchita mAga ke jethI huM pUrNa karUM; kAraNa ke devanuM darzana niSphaLa hotuM nathI." te sAMbhaLI kumAra belyo ke-"jo ema hoya to tuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ SaSTa prastAva. 275 te pramANe kara ke jethI mArI kanakavatI bhAryA mAre vaza thAya. te sAMbhaLI kSetrapatie jJAnathI tenuM smaraNa karI kahyuM ke--"te strI tAre vaza thaze, ane mArA prabhAvathI tuM Icchita rUpa karI zakIza." A pramANe tene varadAna ApI te kSetrapALa adazya thayo. pachI te yogI maMtra sAdhI kumAranI prazaMsA karI kahyuM ke-"he kumAra ! avasare tAre mane yAda karo." ema kahI te yogI ziSyo sahita pitAne sthAne gayo. tyArapachI kumAra paNa pitAnuM zarIra dhoI ghera AvI paherelA vIravastrane utArI zayyAmAM suto. bIje divase rAtrino pahelo prahara gayo tyAre kumAra adazya rUpa karI kanakavatI priyAne ghera gaye. tyAM kanavatI potAnI be dAsInI sAthe vAto karatI hatI. temAM teNIe dAsIone pUchyuM ke-"he sakhI! keTalI rAtri vyatIta thaI che?" teo bolI ke-"hA be prahara pUrNa thayA nathI. he svAminI! tyAM javAno avasara thavA AvyuM che." te sAMbhaLI kanakavatI snAna karI aMgapara vilepana karI diya veza paherI kSaNavAramAM devagraha samAna eka suMdara vimAna banAvI tenA para dAsIo sahita ArUDha thaI. pachI jeTalAmAM cAlavA taiyAra thaI, teTalAmAM guNadharmakumAre te sarva svarUpa joI Azcarya pAmI vicAra karyo ke-"aho! A strIe vidyAdharInI jema zI rIte vimAna racyuM? ane A vimAna para ArUDha thaI atyAre rAtrinA samaye kayAM jAya che? athavA A vicAra karavAthI zuM? huM paNa adakSya rUpeja enI sAthe jaIne jouM ke e kayAM jAya che ane zuM kare che?" A pramANe vicArI adazya rUpe ja kumAra te vimAnanA eka bhAgapara caDI besI tenI sAtheja cAlyo. te vimAna uttara dizAmAM atyaMta dUra jaI nIce utaryuM. tyAM eka meTA sarovaranI samIpe azokavana hatuM, tyAM eka vidyAdhara hato. tene kumAre joyo. kumAranI priyA kanakavatI paNa vimAna parathI utarI te vidyAdharane praNAma karI tenI samIpe beThI. teTalAmAM bIjI paNa gaNa kanyAo 1 bIjA na de tevuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 zrI zAMtinAtha caritra. vimAnavaDe tyAM AvI ane te vidyAdharane praNAma karI tenI samIpe beThI. pachI bIjA keTalAka vidyAdharo paNa tyAM AvyA. - te azakavananA IzAna khuNamAM manahara ane vizALa zrI yugAdi jinezvaranuM caitya hatuM, te jinamaMdiranA pagathIyAM ratna ane suvarNanAM hatAM, tethI te maMdira devavimAnanI jevuM zobhatu hatuM. thoDI vAra pachI te sarva jinAlayamAM gayAM. tyAM vidyAdharee jinezvarane snAtra mahotsava karyo. tyArapachI vidyAdharapati bolyA ke-"Aje nRtya karavAno kono vAro che?" te sAMbhaLI tarataja kanakavatI ubhI thaI, oDhavAnA vastrane barAbara zarIre bAMdhI, raMgamaMDapamAM praveza karI, hAvabhAvapUrvaka manahara nRtya karavA lAgI. bIjI je traNa kanyAo hatI temAMthI eka vINuM vagADavA lAgI, bIjI vAMsaLI vagADavA lAgI ane trIjI tAla vagADavA lAgI. te vakhate guNadharmakumAra paNa adazya rUpeja AzcaryapUrvaka eka sthAne ubho rahI te sarva jevA lAgyA. tevAmAM nRtya karatI kanakavatInA kaTimekhaLA tuTI gaI ane temAMthI eka suvarNanI ghugharInI sera pRthvI para paDI gaI. te tarataja kumAre gupta rIte laI lIdhI. nRtya pUrNa thayA pachI kanakavatIe pRthvI para joyuM, paraMtu ghugharInI sera hAtha lAgI nahIM. tyArapachI sarve potapotAne sthAne gayA. kanakavatI paNa dAsIo sahita potAne ghera AvI. tenI sAthe kumAra paNa adazya rUpe ja Ave. kanakavatIe ghera AvI vimAna saharI lIdhuM. tyArapachI kumAra pAchalI rAtrie potAne ghera jaI sute. prAta:kALe kumAre potAnA mitra matisAgara nAmanA maMtrIputranA hAthamAM te suvarNanI ghugharInI zera ApIne kahyuM ke-"he mitra ! A era samaya Ave mArI priyAnA hAthamAM Apaje." A pramANe tene zikSA ApI te kumAra tene sAthe laI priyAnI samIpe gayo. te vakhate kanakavatIe ubhA thaI kumArane Asana ApyuM. tenI upara kumAra beThe, ane tenI pAse tenA mitra paNa beThe. pachI kumAre priyAnI sAthe segaThAbAjI ramavAno AraMbha karyo. temAM kanakavatIe bhartArane jItyo, tyAre te bolI ke-"he priya! tame hAryA che, mATe kAMIka ghareNuM Apo. " te sAMbhaLI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ SaSTha prastAva. 297 kumAre mitranI sanmukha joyuM, tyAre teNe potAnAM vastramAMthI kADhIne te ghugharInI sera teNInA hAthamAM ApI. te joI bhayabhIta thayelI te bolI ke -" A te mArI sera che, te tamArI pAse kyAMthI AvI ?" tyAre kumAra bolyo ke-"he priyA ! tArI A ghugharInI sera kayAM paDI hatI te yAda kara." te bolI-"he svAmI ! tenuM sthAna mane yAda nathI. " kumAre kahyuM-"he priyA ! A mAro mitra mahA nimittajJa che. nimittanA baLathI sarva jANI zake che, tethI te tane ghugharInI sera je ThekANe paDI gaI haze te sthAna kahI Apaze." te sAMbhaLI teNIe tenI pAse prazna karyo. tyAre te bolyo kendra zAstramAM jaIne kahIza." tyArapachI guNadharmakumAra kSaNavAra vinodanI vAto karI mitra sahita uThIne pitAne ghera gaye. tyArapachI bIje divase rAtrine samaye jyAre kanakavatI vimAnapara ArUDha thaI te sthAne javA lAgI tyAre kumAra paNa kaiAtukathI adazya rUpe tenI sAthe tyAM gayo. te vakhate paNa vidyAdharapatinA hukamathI kanakavatIe nRtya prAraMvyuM. te vakhate adazya rUpe rahelA kumAre koIpaNa upAyathI teNInA paganuM eka napura kADhI lIdhuM, tenI teNIne khabara rahI nahIM. nRtya pUrNa thaI rahyA pachI teNue ghaNI zodha karI, paNa te hAtha lAgyuM nahIM. tyAra pachI te potAne ghera AvI. kumAra paNa tenI sAthe AvyA. pachI prAta:kALa thayo tyAre te nUpura mitranA hAthamAM ApI guNadharmakumAra tene sAthe laI priyAne ghera gaye. teNIe ubhA thaI Asana ApyuM. tenA para kumAra beThe. kSaNavAra teNIe kumAranI sAthe zAstranI goSTI karI. pachI matisAgarane pUchayuM ke -"he bhadra ! tamane je kAle prazna pUcho hato teno javAba Apo." tyAre te bolyo ke- "he bhadre ! huM nimittanA baLathI jANuM chuM ke tamAruM bIjuM paNa kAMIka bhUSaNa khovAyuM che." te sAMbhaLI manamAM zaMkA pAmIne te bolI ke -"he nimittajJa! te kyuM bhUSaNa gayuM che? te jo jANatA he te kaho." tyAre kumAra bolyo ke-"he priyA ! zuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra78 zrI zaMtinAtha caritra. tane tenI khabara nathI?" te bolI--" huM jANuM chuM kharI; paraMtu paDI gayAnuM sthAna mane barAbara yAda nathI." tyAre kumAra bolyA ke-"mane kaI bIjAe kahyuM che ke tArI patnI dUra gaI hatI, tyAM tenuM eka nUpura paDI gayuM che. A pramANe teNe mane kahyuM tyAre te napura jeNe grahaNa karyuM hatuM tenI pAsethI meM baLAtkAre laI lIdhuM che. " te sAMbhaLI kanakavatIe manamAM vicAryuM ke-- avazya koI paNa prayoge karIne mArA patie mAro vRttAMta jADyo che. kAraNa ke- kSaurabhadraM kalA cAndrI, caurikA krIDitAni ca / kaTAni vatIka, zukane sutAni ja che ? | "gupta rIte kareluM zrerakarma, caMdranI kaLA, cerI, krIDA ane sukRta-e sarva trIje divase pragaTa thAya che." - ema vicArIne pharIthI te bolI ke-"he svAmI ! te mArUM nUpura kyAM che?" tyAre kumAranA AdezathI tenA mitre te napura teNIne ApyuM. te laI pharIthI te belI ke -"he priya! satya kaho. A nUpura tamane kyAMthI maLyuM ?" kumAre kahyuM--"te kyAM pADyuM hatuM ?" teNIe pUchyuM "je sthAne A paDI * * gayuM hatuM, te sthAna tame joyuM che ke nahIM?" te sAMbhaLI kumAre kAMIka ADoavaLe javAba Ape. tyAre te bolI ke--" he kAMta ! tame te sthAna joyuM haze, te te sAruM ane nahIM joyuM hoya te agnipraveza karavAthI paNa mArI zuddhi thavAnI nathI." ema kahI te kanakavatI DAbA hAthamAM grIvAne sthApana karI ciMtAtura thaI kSaNavAra nIce mukhe rahI. tyArapachI kumAra paNa hAsyanI vArtAthI teNIne hasAvI potAne ghera gayo. pachI te rAtrie pharIthI kumAra teja pramANe tyAM AvyuM. te vakhate teNInI sakhIe teNIne kahyuM ke-"he svAminI! tyAM javAno samaya vItI jAya che,moDuM thavAthI te vidyAdhara kedha kareze." te sAMbhaLI te lAMba ni:zvAsa mUkI bolI ke-"he sakhI ! A kArya viSama AvI paDyuM che. have P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ jai prastAva. 279 maMda bhAgyavALI huM zuM karuM ? kAraNake kumArIpaNAmAM jyAre huM pitAne ghera hatI, tyAre te vidyAdhare mane zapatha(gana) ApyA hatA ke- mArI AjJA vinA tAre pati sevavo nahIM ane rAtrie vimAnamAM besIne hamezAM tAre mArI pAse AvavuM. " A pramANe tanA kahyA chatAM paNa mAbApanA AgrahathI tathA kumAranA anurAgathI huM rAjaputrane paraNuM chuM. te mane vahAlA che, ane huM paNa tane vahAlI chuM, paraMtu koI paNa prakAre mane tyAM jatI teNe jANuM che che, ane te vidyAdharane paNa teNe sAkSAt je jaNAya che. tethI te khecara mArA prANavallabhane haNaze, athavA te khecara mane haNaze evI mArA manamAM zaMkA che, tethI he sakhI ! huM ciMtA pAmuM chuM. temaja mArI A yuvAvasthA ghaNAja vidanavALI dekhAya che. mArA pitA ane sAsarAnAM kuLa uttama ane prasiddha che. ane atyaMta viSama prakRttivALo loka jema tema bolanAra hoya che. A sava vicAranA gahanapaNAmAM huM atyaMta AkuLavyAkuLa thaI gaI chuM." A pramANe te bolI tyAre sakhIe tene kahyuM ke-"he kanakavatI ! jo ema hoya to Aje tuM ahIMja rahe, huM ekalI ja tyAM jAuM ane tene kahIza ke mArI sakhIne zarIre Aje sAruM nathI. " te sAMbhaLI kanakavatI bolI ke-"he zubha cittavALI ! temaja kara." ema kahI kanakAvatIe vimAna racIne teNIne ApyuM. eTale te vimAna upara caDIne cAlI; tyAre guNadharmakumAra paNa teNInI sAthe cAlyo. teNe vicAra karyo ke-" Aje avazya tenI vidyAdharezatAne dUra karUM, ane jIvalokamAM vasanArI strIonA nATakanI vAMchA naSTa karUM." pachI te vimAna te vanamAM pahoMcyuM. te vakhate khecaroe zrI jinezvaranI snAtra pUjAno prAraMbha karI dIdho; eTale te dAsI ekadama vimAnamAMthI utarI jinAlayamAM gaI. kumAra paNa gupta rIte sarva jevA lAgyo. teTalAmAM eka khecare te dAsIne pUchyuM ke-" Aja kema AvatAM vilaMba thayo? tathA tArI svAminI kema dekhAtI nathI ? " tyAre teNIe prathamathI vicArI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 zrI tanAtha caritra. rAkhele uttara ApIne kahyuM ke-" A kAraNathI mArI svAminIe Aje mane ekalI che." te sAMbhaLI khecareMdra krodha pAmIne be ke-"he khecaro ! tame zrI RSabhasvAmInuM snAtra karI; huM A pApiNInA zarIranI cikitsA karI lauM." ema kahI teNe te dAsIne kezamAMthI pakaDI eTale kumAre paNa ( adazya rahIne ja) gADha keDa bAMdhI kharuM taiyAra karyuM. te vakhate nATakano utsava bhagna thayo. vidyAdhare teNIne kahyuM ke-"he dAsI ! prathama tArA rUdhiravaDe mAre kopAni zAMta karIza; pachI je yukta haze te karIza. mATe tuM maraNa samaye tArA abhISTa devanuM smaraNa kara, ane tene rUce tenuM zaraNa aMgIkAra kara." te sAMbhaLIne te bolI ke-" A traNa jagatane pUjavA lAyaka devAdhideva zrI jinezvara mArA abhISTa, deva che, tenuM huM smaraNa karuM chuM. tathA he vidyAdhareMdra! A aTavImAM mArUM zaraNa te maraNaja che, kemake ahIM mAruM rakSaNa karanAra koI paNa nathI; te paNa kahuM chuM ke-je zUravIra janomAM ziramaNi mahA udAra, zatrurUpI hAthIne siMha samAna ane dhIra zrIguNadharmakumAra nAmanA Aryaputra che tenuM mAre zaraNa ho." te sAMbhaLI khecareMdra bolyo ke-"are ! kahe, te Aryaputra koNa che ?" A teno prazna sAMbhaLI kamAre vicAryuM ke -" A vidyAdhare ThIka prazna karyo; kAraNake mane paNa zaMkA utpanna thaI che." tyAre dAsI belI ke-"samagra rAjAonI samakSa jene mArI svAminIe svayaMvaramAM varyo che, ane jenAthI haNAyele tuM pApI kSaNamAtra paNa ubhe rahI na zake, te guNadharmakumAranuM meM zaraNa karyuM che." A pramANe teNunuM vacana sAMbhaLI atyaMta krodhodha thaI taravAra uMcI karIne jeTalAmAM tene haNavA vidyAdhara taiyAra thaye, teTalAmAM kumAre myAnamAMthI kharka kADhI pragaTa thaI tene kahyuM ke-"are duSTa ! sAMbhaLa. vizvAsu, vyAkuLa, dIna, bALa, vRddha ane strI jana upara je pApIo prahAra kare che, teo avazya durgatimAM jAya che. tethI he duSTa ! strIhatyAnuM pApa karavA taiyAra thayelA tane Aje prAyazcitta ApavAmAM huM ja tAre gurU thAuM chuM." te sAMbhaLI smita P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ khA prastAvanA 81 karIne vivAdhara be ke tyAM jaIne paNa mAre jene mAra hate te poteja ahIM maravA mATe Avye e ThIka thayuM." te pachI te bannenuM mahA bhayaMkara yuddha thayuM. te yuddhamAM chevaTa mahA baLavAna guNadharmakumAre chaLa pAmIne te vilAdharezanuM mastaka chedI nAMkhyuM, eTale tenuM sarva sainya bhayabhIta thayuM, tene guNadharmakumAre madhura vANavaDe AzvAsana ApyuM. A avasare bIjI traNe bALAo bolI ke-"he svAmI ! A duSTa khecara pAsethI tame amane choDAvI che." te sAMbhaLI kumAre temane pUchayuM ke "tame konI putrIo cho?" tyAre temAMthI eka bolI ke--"zaMkhapura nAmanA nagaramAM dalabharAja nAme rAjA che, tenI huM kamaLAvatI nAmanI putrI chuM. AnA bhayathI ja meM vivAha paNa svIkAryo nathI." pharIthI kumAre pUchayuM--" tamAre kevI jAtano bhaya hate ? nehano ke kepano ?" te bolI ke -" kepanoja bhaya hato, nehano to zI rIte hoya ? kAraNa ke pahelAM huM mArA maMdiranI agAzImAM beThI hatI, tyAMthI A duSTa mane harI gayo, ane pachI mArI jihvAne cheda karatAM teNe mane kahyuM ke mArI rajA vinA tAre bhartAra aMgIkAra karavo nahIM, tathA hamezAM rAtrie tAre mArI pAse AvavuM. tArA ziyaLane lIdhe mArI AjJAthI niraMtara vimAna utpanna thaze. je tuM A pramANe kabula kare te atyAre tane mUkI dauM ane mAruM nahIM." A pramANenuM tenuM vacana sAMbhaLI jIvitavyanA lobhathI meM zapathapUrvaka tenuM vacana aMgIkAra karyuM. pachI teNe mane nRtyakaLA zIkhavI. A rIte ja te vidyAdhare bIjI paNa traNa rAjaputrIone vaza karI hatI, paraMtu A vidyAdharane mArIne tame amane sarvane sukha karI dIdhuM che. " te sAMbhaLI mAre te sarvane potapotAne sthAne pahoMcADI dIdhI. tyArapachI kumAra dAsInI sAthe vimAnamAM besI potAnI priyAne ghera AvyA. te vakhate kanakAvatIe kumArane joI dAsIne pUchayuM ke -"he sakhI ! zuM mArA vallabhe te daSTa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 - zrI zAMtinAtha caritra. khecarane mAryo?" tyAre dAsIe samagra vRttAMta teNInI pAse kahyo. te vakhate kanakAvatI potAnA bhartAranuM utkRSTa parAkrama sAMbhaLI atyaMta harSa pAmI. tyArapachI guNadhamakamAra priyAnI sAthe keTalIka vAto karI ane tyAMja snehathI AkhI rAtri sute. teTalAmAM te vidyAdharanA nAnA bhAIe atyaMta kapa pAmI nidrAmAM sutelA guNadharmakumArane upADI moTA samudramAM nAMkhyA ane tenI priyAne bIje ThekANe parvata para mUkI dIdhI. te vakhate kumAra daivayoge samudramAM eka pATIyuM pAmI sAta rAtrie samudrane kinAre pahoMce. tyAM teNe koI eka tApasa joyo. tenI sAthe te tApasanA AzramamAM gayo. tyAM teNe pitAnI priyA kanakavatIne joI. pachI te kumAra kuLapatine praNAma karI jyAre tenI pAse beThe tyAre kuLapatie tene pUchyuM ke-"he bhadra! zuM A tArI bhAryA che?" kumAre kahyuM "hA.pharIthI kuLapatie kahyuM ke-- "AjathI trIjA divasa upara huM vanamAM gayo hato, tyAM meM A bALAne tArA viyogathI kaI vRkSanI zAkhA sAthe potAnA zarIrane bAMdhI maravA taiyAra thayelI joI hatI. te vakhate meM teno pAza chedIne mahA kaSTavaDe maraNathI tenuM rakSaNa karyuM. pachI jJAnathI meM tAruM AvavuM jANyuM, tethI tene kahIne saMtoSa pamADyo." A pramANe kuLapatie kahyuM, te sAMbhaLI kumAra potAnI priyAne maLe. pachI te daMpatI kadalI vigerenA phaLavaDe prANavRtti karIne rAtrie nirjana latAvanamAM sutA; teTalAmAM pharIthI te khecare te banene upADI moTA samudramAM nAMkhyA. tyAM paNa pUrve karelA karmanA gathI pATIuM pAmIne te banne kAMThe AvI te ja ThekANe pAchA manyA. te vakhate kumAra belyo ke -"aho ! A vidhivilasita keNa jANI zake che? kahyuM che ke strIcaritraM premagati, meghotthAnaM narendracitaM ca / viSamavidhivilasitAni ca, ko vA zaknoti vijJAtum // 1 // strI caritra, premanI gati, meghanI utpatti, rAjAnuM citta P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 prastAva. 283 ane viparIta thayelA vidhinA vilAso A sarvane paNa jANI zake? koI ja nahIM.' kharekhara vidhinA vilAso AvA ja hoya che athavA te viSayamAM Asakta cittavALAne vipattio prApta thavI durlabha nathI. " vaLI pharIthI vicAra karavA lAgyuM ke -" ahA meTA prabhAvavALA jIva AvA prakArathI vairAgya pAmIne samagra paragrahano tyAga karI mamatA rahita thaI nirmaLa tapasyA kare che. " A pramANe te guNadharmakumAra vicAra karatA hatA teTalAmAM kanakavatI bolI ke -"he svAmI ! tamArAmAM parAkrama chatAM tame kema kheda karo cho? haju sudhI tame nirogI ane akhaMDa aMgavALA che. kahyuM che ke - * * - rIno vidhe, saiddhA chatA mahI . vipayA nomu, kAmaM vidyatha vim ? dIna janono uddhAra karyo nathI, eka chatravALI pRthvI karI nathI, temaja viSaye paNa bhegavyA nathI; to tyAMsudhI zA mATe atyaMta kheda kare joIe?" A pramANe te banne vAta karatA hatA, teTalAmAM je ke rAtrinA samaya thayo hato to paNa te kumArapriyAnuM vacana sAMbhaLI pitAnA cittamAM vairAgyanI bhAvanA bhAva jAgrata ja rahyo. tevAmAM pharIthI te khecara tyAM Avyo. tene kumAre jItI lIdhe; paraMtu tene jIvato mUkyo. tyArapachI prAta:kALe te kumAra kuLatinI rajA laI koI nagaramAM gayA. tyAM bahAra udyAnamAM guNaratnamahedadhi nAmanA sUrine joI priyA sahita kumAre tene namaskAra karyA. pachI meharUpa nidrAno nAza karanAra temanI dharmadezanA sAMbhaLI sUrine praNAma karI ekAte jaI vairAgyamAM tatpara kumAre priyAne kahyuM ke -"he priyA ! have ApaNe A gurUnI pAse dIkSA grahaNa karIe." te sAMbhaLI viSayathI virakta nahIM thayelI te bolI ke "he svAmI ! haju ApaNuM navIna P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ Tii che ane sAMbhaLI tene pAse 284 zrI zAMtinAtha caritra thovana vaya che, te AjathI vrata zA mATe levuM?" te sAMbhaLI kumAra be ke-"keTalAka jIvone vRddhAvasthAmAM paNa viSayanI abhilASA thAya che, ane koIne yuvAvasthAmAM paNa vairAgya thAya che." tyAre te belI ke-"he svAmI ! jJAnI munine pUchI ApaNe maraNa samaya jANuM pachI jema egya lAge tema karavuM. te sAMbhaLI kumAre tenuM vacana aMgIkAra karyuM. pachI kumAra kAMIka bhejanAdika levA mATe nagaramAM gayA, ane kanakavatI ekalI vanamAM rahI. teTalAmAM koI guNacaMdra nAmane rAjaputra tyAM Avyo. teNe yuvAvasthAvALI ane vanamAM ekalI rahelI kanakavatIne joI eTale prema utpanna thavAthI chelyA ke-"he bhadde tuM koNa che? ane A vanamAM ekalI kema rahelI che? zuM tAre pati sAthe nathI ?" te sAMbhaLI tene potAnA para rAgavALo tathA potAnA patine virakta jANuM tenI pAse pitAne samagra vRttAMta kahyo ane tenA para rAgavALI thaI. guNa teNIne prArthanA karI tyAre te bolI ke-"he kAmI ! huM koI paNa upAye karIne mArA bhartArane chetarI tAre ghera AvIza." te sAMbhaLI te rAjaputra pitAne ghera gaye. ahIM guNadharmakumAre nagaramAM jaI vratakrIDAvaDe kAMIka dhana upArjana karI te dravyavaDe ArTI vigere laI tenA mAMDA karAvI vanamAM AvI priyAnI sAthe bhejana karyuM. pachI kAMIka vicAra karatI ane pRthvIne AlekhatI te kanakavatIne joI kumAre teNInI ceSTA vigerethI jANyuM ke -" A strI koI anya para Asakta thayelI jaNAya che." ema vicArI te kumAra tyAMthI ubhe thaI saMkrAMta citte vanamAM pharavA lAge teTalAmAM koI purUSe tene pUchayuM ke"he bhadra! haju sudhI A vanamAM rAjaputra che?" tyAre guNadharmo pUchyuM ke-"he bhAI ! te rAjaputra ke?" te be -- " guNacaMdra nAmane rAjaputra ahIM AvIne keI yuvAna strInI sAthe vArtA karavAmAM lIna thayuM hatuM. tenI AjJAthI dUra gaye jorathI na vicArI te kaI rIte guNadharma sudhI A vAkANAne A P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa prastAva. hate, te pAche temane zodhavA Avyo chuM. to he bhadra! huM pUchuM chuM ke te strI zuM tenI sAthe tene ghera gaI ?" te sAMbhaLI kumAre "te te kyAMya gaI che." e javAba ApI te purUSane vidAya karI manamAM vicAryuM ke -" lajajA vinAnI strIo upakArathI ke saralapaNuthI vaza thatI nathI, temaja kuLa, zILa ane maryAdAne paNa gaNatI nathI tathA strIone jyAM sudhI ekAMta na maLe, samaya na maLe ke prArthanA karanAra purUSa na maLe tyAM sudhI ja teonuM satIpaNuM rahI zake che. ema nArada kahe che te yathArtha che." A pramANe vicArI te kumAra pAsenA eka nagaramAM teNIne teNInA mAmAne ghera mUkI teja munIMdranI pAse dIkSA laI ugra tapa karI AyuSya pUrNa thaye maraNa pAmI devalokamAM deva thaye, ane tyAMthI avI manuSya thaImokSapadane pAmaze. ahIM kanakavatI mAmAne gherathI nIkaLI guNacaMdra kumArane ghera jaI tenI priyA thaI. tyAM tenI sapatnIoe tene viSa ApyuM, tethI te radra thAnavaDe marIne cothI narake gaI. pharIne te narakamAMthI nIkaLI cirakALa sudhI bhavabhramaNa karaze. Iti guNadharma kanakavatI kathA bhagavAne kahyuM ke -"he rAjA! A rIte viSaya nAmane pramAda jIvane mahAduHkha ApanAra thAya che. vaLI he rAjana ! kaSAyarUpI * pramAdanA viSayamAM nAgadattanI kathA che. te zrI mahAvIrajinezvaranA tIrthamAM thanAra che, paraMtu huM tArI pAse tenI kathA kahuM chuM te sAMbhaLa - nAgadattanI kathA. A jaMbudvIpanA bharatakSetramAM vasaMtapura nAmanuM zreSTha nagara che. temAM samudradatta ane vasudatta nAmanA be zreSTha vaNika rahetA hatA. te banne zAMta, sArA zILavALA, a5 kaSAyavALA, sarala cittavALA ane paraspara mitrapaNuthI yukta hatA. teo sAtheja vyApAra karatA hatA. te bemAMthI eka jaNa je kAMI kArya kare te bIje P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. paNa karato hato. e pramANe temano nizcaya hato. ekadA te banne ulAnamAM gayA. tyAM sabhAmAM dharmadezanA detA vajugupta nAmanA munine joI temane zuddha bhAvathI namaskAra karI, temanI samIpe dharma sAMbhaLI, vairAgya utpanna thavAthI temanI ja pAse cAritra grahaNa karyuM, pachI sAdhudharmanuM pratipAlana karI, AyuSyane aMte sa lekhanA karI, maraNa pAmIne svarge gayA. tyAM paNa teo paraspara prItivALA deva thayA. ekadA svargamAM rahelA te bannee saMketa karyo ke- ApaNAmAMthI je pahelo ahIMthI yeve tene svargamAM rahelA bIjAe dharmamAM sthApana karo." - have keTaleka kALe samudradattano jIva svargathI eNvI bharatakSetramAM dharAnivAsa nAmanA puramAM sAgaradatta nAmanA vyavahArIne ghera tenI bhAyAM dhanadattAnI kukSimAM nAgakumAra devatAnA varadAnathI putrapaNe avataryo, samaya pUrNa thaye teno prasava thayo. mAtapitAe tenuM nAgadatta nAma pADyuM. anukame te bahotera kaLAmAM nipuNa tha, ane gAMdharva kaLAmAM vizeSa prItivALe thaye; tethI lokamAM te gaMdhava nAgadattanA nAmathI prakhyAta thayo. ekadA vINA vagADavAmAM catura ane gADI vidyAmAM nipuNatAvALe te mitre sahita puranA udyAnamAM kIDA karavA gaye. tevAmAM svargamAM rahelA vasudattanA jIve tene dharmamAM pramAdI thayela jANI pUrva bhavamAM saMketa karela hovAthI tene ghaNe prakAre pratibodha karyo, paNa te pratibodha pAmyA nahIM. tyAre te deve vicAra karyo ke -" A atyaMta sukhI che, tethI te jyAM sudhI prANane saMzaya karanArA saMkaTamAM nahIM paDe tyAMsudhI dharmamAM pravartaze nahIM." ema vicArI te deva mukhavastrikA ane rajoharaNa sahita muninuM rUpa vikuvI hAthamAM sapano karaDIe dhAraNa karI te nAgadatta jyAM kIDA karato hato tyAM AvyA. te vakhate nAgadatte pAsenA mArge cAlyA jatA tene joIne pUchayuM ke -"he gArUDika! A tArA karaMDIAmAM zuM che?" teNe kahyuM-- sarpo che." nAgadatte kahyuM-"te sarpone tuM pragaTa kara; huM tArA sarpo sAthe kIDA karIza, tuM mArA sarpo sAthe kIDA kara. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 prastAva. 287 tyAre te vratadhArIe kahyuM ke-"he bhadra ! tAre mArA sarpa sAthe ramavAnI vAta paNa na karavI; kemake mArA sapane deve paNa grahaNa karI zake tema nathI. to he mUrkha tuM bALaka maMtra ke auSadhinA baLa vinA mArA sapane zI rIte kIDA karAvIza ?" te sAMbhaLI nAgadatta bolyo ke -"tArA sarpone huM kevI rIte grahaNa karuM chuM ta tuM jeje; paraMtu prathama tuM A mArA sarpone to grahaNa kara." te sAMbhaLI teNe kahyuM ke "mUka." tyAre nAgadatte potAnA sarpo mUkyA, paNa teo tenA zarIra para caDyA nahIM, kadAca caDyA ke zyA paNa devazaktine lIdhe tene jarA paNa vyathA na thaI. te joI nAgadate matsara sahita kahyuM ke -" gArUDika ! have tuM paNa tArI pAse jeTalA sarpa hoya te sapane mUka. zA mATe vilaMba kare che ?" tyAre deve kahyuM -"tuM tArA sarva svajanone ekaThA kara, ane rAjAne sAkSI kara, to huM sarpa mU ke, anyathA nahIM mUkuM.' te sAMbhaLI nAgadatte tema karyuM. pachI vratadhArI gArUDika moTA svare be ke-"he leke ! sAvadhAna citte mAruM vacana sAMbhaLe-A nAgadatta gAMdharva mArA sarpo sAthe krIDA karavA Icche che, tethI je Ane mArA viSadharo karaDe te temAM sarvathA prakAre mane tamAre doSa na devA." te sAMbhaLI nAgadattane tenA svajanoe vAryo, chatAM te virAma na pAmyA tyAre te gArUDike potAnA karaMDI AmAM rahelA cAra sapane cAre bAjue mUkIne kahyuM ke -"A mArA sarpo ati krUra che. A sarvenuM svarUpa huM tamArI pAse kahuM chuM te tame sAMbhaLe:-- * AraktanayanaH krUro, dvijihvo visspuuritH| krodhAbhidhAnaH pUrvasyA-mAdimo'yaM sarIsRpaH // 1 // ayamaSTaphaNATopa-bhISaNaH stbdhvrmkH| .. cAvAyAM camakAzo, mAno nAma morAH | 2 || vaJcanAkuzalA vakra-gamanA pazcimazritA / iyaM mAyAhayA nAgI, dhatuM keneha zakyate // 3 // ..... P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288. * zrI zAMtinAtha caritra : a hi hizi zaurya, noma nAma muiAmA. samudra ruva tu , cho na mareja | 4 || - pUrva dizAmAM rahela A pahele sarSa kopa nAmane che. tenAM netra rakta che, te svabhAvathI dUra che, tene be jihyA che, ane te viSathI bharelo che. 1 dakSiNa dizAmAM rahele A mAna nAmano bIjo sape che. te ATha phaNAnA ATepathI bhayaMkara che, tenuM zarIra stabdha che ane te yamarAja je dudharSa che. 2 pazcima dizAmAM rahelI A mAyA nAmanI nAgaNe che. te chetaravAmAM kuzaLa ane vaka gativALI che. tene dhAraNa karavAne kaNa zaktimAna che? 3 tathA uttara dizAmAM rahele A lebha nAmano sarSa che. tenAthI je manuSya DasAyA hoya te samudranI jema dupUra thAya che, pUrNa thaI zakatuM nathI. 4 je prANI A cAra sarpothI DasAya che, te avazya nIce paDe che, tene kAMI paNa AlaMbana maLatuM nathI." te sAMbhaLI gAMdhava nAgadatta tene kahyuM ke-"he gArUDika! ATale badho vRthA vacanane vistAra zAmATe kare che? te sarpone tuM jaladIthI mArI tarapha mUka." te sAMbhaLI teNe pitAnA sarpo mUkyA, te cAre sapo ekI vakhate te zreSThIputrane DasyA, eTale te tarataja bhUmi para paDyo ane cetanA rahita thaI gayo. te vakhate tenA mitroe maNi ane maMtra vigere ghaNuM upAye karyA, topaNa te lezamAtra caitanya pAmyuM nahIM. te vakhate tenA mitrae gArUDikane kahyuM ke-"he bhadra! kaI rIte Ane jIvADa." tyAre te be ke je A jIvana paryata duSkara kriyA kare to te jIve, huM paNa prathama A duSTa sapethI DasA hatA, tethI temanA viSane dUra karavA mATe huM niraMtara A pramANe kriyA karUM chuM; te tame sAMbhaLebhastaka ane dADhI mUchanA utpanna thayelA sarva kezano huM loca karUM chuM, pramANayukta zveta vastrone huM paheruM chuM, upavAsAdika vividha prakAranI tapasyA karuM chuM, upavAsAdika tapane pAraNe paNa lakhuM bhajana karuM chuM, kaMTha paryata bhejana kadApi karato nathI ane rasa vinAnuM (ukALeluM) pANI pIuM chuM. he leke ! je huM A P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ kavi prastAva. - 289 pramANe na kare te pharIthI paNa temanuM viSa caDe che. vaLI huM keAIvAra vanamAM vasuM chuM, keIvAra parvata upara rahuM chuM ane koI vAra zUnya gharamAM tathA smazAnamAM rahuM chuM, temaja rAgadveSa rahita samyak prakAre aneka pariSahAne sahana karuM chuM. A pramANe karavAthI mane tenuM viSa caDatuM nathI. vaLI je kaI a5 AhAra kare, a65 nidrA le ane a5 vacana bole tene A duSTa sarpo tarata vaza thAya che, eTaluM ja nahIM paNa deve paNa tene AdhIna thAya che. mATe he leAko ghaNuM kahevAthI zuM ? je A meM kahyuM tema raheze. tA jIvaze, anyathA avazya maraNa pAmaze." A pramANe sAMbhaLI manuSya bolyA ke " he gArUDika ! A paNa teja pramANe kriyA karaze; paraMtu prathama tuM kAMIka pratIti (vizvAsa) upaje evo upAya kara." A pramANe teonA kahevAthI te gArUDike eka meTuM maMDaLa ALekhI sarva siddhone namaskAra karI tathA samagra mahA vidyAone praNAma karI A pramANenI pavitra vidyAno uccAra kayA- "sarvaprANAtipAta, sarva.mRSAvAda, sarva adattAdAna, sarve mathuna ane sarva parigrahano tuM jAvajajIva sarvathA tyAga kara." A daMDakane traNavAra bolI cheDe svAhA zabdano uccAra karI te gArUDike te zreSThIputrane sacetana karyo. tenA prabhAvathI jema nidrAmAMthI jAgRta thAya tema te jyAre ubhe thayo tyAre tenA svajanoe gArUDike kahelI samagra kiyA tene kahI batAvI; paraMtu te nAgadatta te pramANe kriyA karavAnuM kabula karyA sivAya jeTalAmAM potAnA ghara tarapha cAlyo, teTalAmAM pharIthI tatkALa cetanA rahita thaI bhUmi para paDyo. tyAre pharIthI paNa tenA svajananI prArthanAvaDe. te gArUDike tene sAvadhAna karyo. e pramANe trIjI vAra paNa karyuM, tyAre tene daDha nizcaya thaye; eTale te gAMdharva nAgadatte tenuM vacana pramANu karyuM. tyArapachI te deve tene vanamAM laI jaI potAnuM devapaNuM pragaTa karI tenI pAse pUrva bhavanuM svarUpa kahyuM, tyAre tene jAtismaraNa jJAna thayuM. tethI pUrva bhavanuM smaraNa karI te pratyekabuddha muni thaye. pachI deva tene namaskAra karI potAne sthAne gayo. 37. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 297 zrI zAMtinAtha caritra. tyArapachI te muni cAre kaSAyarUpI sane zarIrarUpI karaMDI AmAM gupta karI bahAra nIkaLatAM temane rokavA lAgyA. A pramANe te nAgadatta muni kaSAyone jItI samagra kamano kSaya karI keTaleka kALe kevaLajJAna pAmI mokSe gayA.. Iti gAMdharva nAgadatta kathA. - zAMtinAtha paramAtmA kahe che ke -"A pramANe pAMca prakAranA pramAdavivekIoe tajavA yogya che; tathA cAra prakArano dharma ane gIkAra karavA gya che. A dharma sAdhu ane zrAvakanA bhedavaDe be prakArano che. temAM kSAMti vigere.daza prakAre yatidharma kahelo che. ane zrAvaka dharma bAra prakAre kahelo che. baMne prakAranA dharmamAM prathama samakita kaheluM che. te samakita be prakAre, traNa prakAre, cAra prakAre, pAMca prakAre tathA daza prakAre kaheluM che, te siddhAMtane anusAre jAna NavuM. tathA pAMca aNuvrata, traNa guNavrata ane cAra zikSAvrata e bAra prakAre zrAvaka dharma anaMta jinezvarae kahelo che. temAM prathama sthaLa prANAtipAta nAmanA pahelA aNuvrata upara kathA che, te A pramANe-- - yamapAza mAtaMganI kathA. koI eka nagaramAM yamapAza nAme talArakSaka hato. te caMDALa jAtino hato, paraMtu kameva caMDALa nahoto. teja nagaramAM dayAdika guNavALe naLadAma nAme eka zreSTha vaNika raheto hate. tene sumitrA nAmanI priyA hatI. tenI kukSithI utpanna thayela mamaNa nAme putra hato. ekadA te nagaranA rAjA pAse kaI . vyApArI eka uttama azva lAvyo. tenI parIkSA karavA mATe rAjA tenA para ArUDha thaye, teTalAmAM te rAjAnA koI zatrudeve te azva adhiSThita karyo, tethI te azva AkAzamAM uDI vegathI dUra rahelA . vanamAM cAlyA gayA. tyAM ekalA paDelA rAjAe te nirjana vana joI cittamAM bhaya pAmI te azvane mUkI dIdhe, eTale te azva pRthvI para paDIne maraNa pAmyA. te vakhate tyAM rAjAnI pAse koI 1 mA, viSaya, kathAya, nidrA ne vikathA e pAMca. 2 dAna, zILa, tapa ne bhAva. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ ; 14 prastAva.. ' rA eka mRga AvyuM. rAjAne joI jAtismaraNavaDe pUrva bhava jANuM te mRge pRthvI para akSare lakhI rAjAne jaNAvyuM ke-"he rAjana ! huM pUrva bhavamAM devala nAme tamArA vastrAbhUSaNadine jALavanAra sevaka hato. avasAna samaye AdhyAnavaDe maraNa pAmavAthI huM tiryaMca nimAM mRga thaye chuM." A pramANe pitAnuM svarUpa kahI tRSAtura thayelA rAjAnI AgaLa thaIne teNe tene jaLAzaya dekhADayuM. tyAM jaI rAjA jaLapAna karI mukha dhoI svastha thayo. teTalAmAM rAjAnuM sainya AvI pahoMcyuM. tyArapachI rAjA jIvitadAyaka te mRgane sAthe laI sainya sahita pitAnA nagaramAM gayo. tyAM rAjAne prasAdathI te mRga nagaramAM caTA vigere pradezamAM svecchApUrvaka pharavA lAgyo. tene vacanathI paNa koI pIDA karatuM nahotuM. kadAca te keInuM kAMIpaNa vinAza karate, to paNa tene koI paNa rAjAnA bhayane lIdhe vacanathI paNa kAMI kahetuM nahotuM. ekadA te mammaNane hATe AvIne pharavA lAgyuM, eTale pUrva bhavanA vairane lIdhe mammaNa tenA para atyaMta kupita thayo. teNe tenA pitAne kahyuM ke -"he pitA ! A mRga mane ghaNuM nukazAna kare che, tethI huM tene mArI nAkhIza." te sAMbhaLI tenA pitAe tene kahyuM ke-"he putra! vaNikanA kuLamAM e AcAra che ke koI paNa jIva mAro na joIe; to mRga ke je rAjAno atyaMta mAnIto che tene to tAre avazya haNavo na joIe." A pramANe tenA pitAe tene aTakAvyuM, topaNa ekadA vakhata joIne teNe krodhanA vaMzathI te mRgane haNI nAMkhe. AvuM pApakarma karatAM mammaNane tenA bApe che, tathA dUra ubhelA talAkSike paNa tene joyA. tethI talAkSake te vRttAMta rAjAne kahyo, tyAre rAjAe tene pUchayuM ke -"he yamadaMDa! A bAbatamAM koI sAkSI che?" te bolyo ke-"teno pitA sAkSI che." te sAMbhaLI rAjAe te zreSThIne bolAvI pUchyuM, tyAre teNe satyaja kahyuM; tethI satyavAdIpaNAne lIdhe rAjAe tene satkAra karyo. tyArapachI rAjAe mammaNano vadha karavA mATe yamapAzane AjJA karI. tyAre yamapAze rAjAne P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 zrI zAMtinAtha caritra. kahyuM ke -"he deva ! huM jIvahiMsA karato nathI." te sAMbhaLI rAjAe tene pUchyuM ke "he talAkSa! tuM jAtithI te caMDALa che ane jIvahiMsA kema karatA nathI ?" tyAre te be ke - he rAjana ! sAMbhaLo- - hastiISa nAmanA nagaramAM davadaMta nAme eka vaNikaputra hato. teNe ekadA zrIanaMtanAmanA tIrthakara pAse dharmadezanA sAMbhaLI vairAgya pAmI dIkSA grahaNa karI. te davadaMta munine tIvra tapa karavAthI aneka labdhio prApta thaI. tyArapachI te gItArtha muni ekalA vihAra karatA A nagarImAM AvI smazAnanI pAse kAyetsarga karI nizcaLapaNe rahyA. te vakhate mAre putra atimukataka nAmano ke je upasarganA vyAdhithI atyaMta pIDA pAmate hatA te pharate pharate smazAnamAM gaye, ane tyAM rahelA munine bhaktithI teNe vaMdanA karI. tenA prabhAvathI mAro putra nIrogI thaye. teNe ghera AvI te vRttAMta mane kahyo. te sAMbhaLI kuTuMba sahita regathI pIDA pAmate huM paNa tyAM gayA ane te munine ame namaskAra karyA. tethI huM ane mAruM kuTuMba ane sarve naregI thayA. tyArapachI meM zrAvakadharma aMgIkAra karyo, temAM jAvajajIva paryata meM hiMsAne tyAga karyo che. he rAjana ! teja munie mArI pAse potAnA pratibodhanI kathA kahI hatI, tethI huM tenuM vRttAMta jANuM chuM." te sAMbhaLI saMtoSa pAmelA rAjAe te yamapAzane satkAra karI tene samagra caMDALanI jAtine svAmI banAvyuM. pachI rAjAnA AdezathI bIjA caMDALe te mammaNane vadha karyo. yamadaMDa pitAnuM AyuSya pUrNa karI maraNa pAmIne deva thaye. - Iti prANAtipAta viratinA viSaya upara yamapAsa , 1 caMDALanI kathA. che. bIjuM mRSAvAda viramaNa nAmanuM vrata che. te 1 kanyA, 2 gAya, ane 3 bhUmi saMbaMdhI asatya bolavuM tathA 4 koInI thApaNuM oLavavI ane 5 khaTI sAkSI pUravI, e pAMca prakAranA tyAgarUpa che. te upara bhadra zreSThInI kathA che te A pramANe- P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 prastAvanA '* satya vrata upara bhadra zreSThInI kathA. A ja budvIpanA bharatakSetramAM kSitipratiSThita nAme nagara che. temAM dabuddhi ane samRddhi nAmanA be nirdhana vaNika rahetA hatA. teo paraspara atyaMta snehavALA ane lokaprasiddha hatA. ekadA dravya upArjana karavA mATe te banne kariyANuM laI dezAMtara tarapha cAlyA. anakame koIka purAtana jINuM nagaramAM pahoMcyA. tyAM lAbhanI IcchAthI teo keTalAka divasa rahyA. ekadA subuddhi kAI jINuM gharamAM dehaciMtA karavA beTho hato, tyAM tene eka nidhAna prApta thayuM. te joI subuddhie dubuddhine bolAvyA. te bannee te sthAnamAMthI nidhAna laIne temAM joyuM che temAM eka hajAra senAmahora hatI; tethI harSa pAmI te bane te dhana laI potAnA nagaramAM gayA. tyAM nagaranI samIpe AvyA, tyAre duSTabuddhie subuddhi sAthe vicAra karyo ke -"he mitra ! je ApaNe A dravya adha ardha vaheMcI laIzuM te loko ApaNuM maTI sabhAvanA karaze, aneka bAbatamAM mAMgaNI karaze ane nidhAnanI prApti thaI jANIne rAjA paNa A dravya laI leze, te pachI ApaNe to dAridra ja raheze, tethI jo tAre mata hoya to ApaNe AmAMthI e so mahero laI bAkInuM dhana ahIMja A vaDavRkSanI samIpe bhUmimAM dATIe." te sAMbhaLI subuddhie tenuM vacana aMgIkAra karyuM. pachI te bane rAtrine vakhate tyAM dhana dATI prabhAtakALe harSa pAmatA pitAne ghera gayA. - keTaleka divase duSTabuddhie te sa senAmahore kumAge khacI nAMkhI, eTale temaNe pharIthI nidhAnamAMthI se se mahAre lIdhI. tyArapachI keTaleka divase duSTabuddhie vicAra karyo ke -"huM subuddhine chetarIne nidhAnamAM raheluM sarva dhana laI lauM." ema vicArI rAtrIne vakhate tyAM jaI te dhana kADhI pitAne ghera AvyA. " dravyanA lobhI mANasa potAnA pitAne paNa chetare che, to pachI bIjAnI zI vAta karavI ?" pachI prAta:kALe duSTabuddhie subuddhine kahyuM ke -"he mitra ! nidhAnamAM raheluM bAkInuM dhana vaheMcIne ApaNe laI AvIe." subuddhie hA kahI, eTale te bane tyAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 - zrI zAMtinAtha caritra. jaI nidhAnanI bhUmi khodavA lAgyA, teTalAmAM tyAM temaNe dhana joyuM nahIM; eTale kapaTanA sthAnarUpa duSTabuddhi mAyA karIne bolyA ke-"hA ! kaMI pApIe mane chetaryo." ema bolato te paththara vaDe mAthuM ane chAtI kuTavA lAgyA ane subuddhine kahevA lAgyA ke-"he subuddhi ! A dhana ja lIdhuM che, kAraNa ke ApaNuM be vinA trIjuM koI paNa A sthAnane jANatuM nathI. " te sAMbhaLI subuddhie kahyuM ke-"he mitra! je A dhana haraNa karavAnI mArI buddhi hota to tArI pAse meM prathama vAtaja zAnI karI hatI ? paraMtu tuM poteja vaMcaka (dhUta) che, tethI mane paNa tuM tArA jevoja mAne che." A pramANe paraspara kajIo karatA te banne rAjA pAse gayA. tyAM prathama duSTabuddhie rAjA pAse vijJapti karI ke-" deva! ame kyAMIthI eka nidhAna pAmyA hatA, te ApanA bhayane lIdhe ame eka jhADa nIce gupta rIte dATayuM hatuM, paraMtu A subuddhie mane chetarIne te dhana laI lIdhuM che, mATe he nareMdra ! Apa teno yathAgya nyAya karo." te sAMbhaLI rAjAe tene pUchayuM ke -" A viSayamAM koI tAro sAkSI che?" duSTabuddhie kahyuM ke-"he svAmin ! sAkSI to koI paNa nathI, paraMtu ame ja vRkSanI nIce nidhAna dATayuM hatuM te vRkSaja je kahe to Apa satya mAno ke nahIM ?" rAjAe kahyuM-"hA." te bolyokAle ja huM Apane te karI batAvIza." pachI rAjAe te bannenA jAmIna laI temane rajA ApI, eTale teo pota potAne ghera gayA. subuddhie potAnA manamAM vicAra karyo ke-"aho ! A duSTabuddhi atyaMta duSkara kArya zI rIte karI zakaze? kAraNa ke lAkamAM te kahevAya che ke dharmathI ja jAya che, adharmathI jaya thato nathI." Ama vicArI te nizcitapaNe potAne ghera gaye. - ahIM duSTabuddhie pitAne ghera jaI kapaTaracanA karavAno vicAra karI ekAMtamAM potAnA bhadra nAmanA pitAne kahyuM ke-- "he pitA ! mAruM eka vacana sAMbhaLe. sarva sonAmahora mArA hAthamAM AvI gaI che, paraMtu rAtrie koI na jANe tema huM tamane tyAM laI jaIne te vRkSanA koTaramAM rAkhIza. pachI prabhAtakALe tyAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ : SaSTha prastAve. 295 rahIne tamAre sarva lokasamakSa balavuM ke-"subuddhie duSTabuddhine chetarIne sarva dravya laI lIdhuM che." A pramANe sAMbhaLI tenA pitAe tene kahyuM ke -"he putra ! A tAro vicAra sAre nathI, tApaNuM tArA AgrahathI huM te te pramANe karIza." te sAMbhaLI harSa pAmI hRSTabuddhie gupta rIte rAtrIe tenA pitAne te vaTavRkSanA koTamAM dAkhala karyo. prAta:kALe rAjA ane rijanonI samakSa puSya ane caMdana vigerevaDe te vaTavRkSanI pUjA karIne te bolyo ke "he vaTavRkSa ! tuM satya bela, te dhana koNe lIdhuM che ? A vivAdanA nirNayano AdhAra tArApara che, mATe satya bola. kahyuM che ke - satyena jAte pvI, satyena tare ravi ! satyena vAyavo vAnti, sarva satye pratiSThitam // 1 // satyathI pRthvI dhAraNa karAya che, satyathI sUrya prakAza kare che, satyathI vAyu vAya che, sarva satyamAMja raheluM che. " A pramANe te bolyo tyAre vaTavRkSanA koTaramAM rahelI bhadra zeTha be ke -" he leke ! sAMbhaLo. subuddhie lebhane vaza thaI te dhana laI lIdhuM che." A pramANe sAMbhaLI sarva loka vismaya pAmyA. pachI rAjAe subuddhine kahyuM ke -" are subuddhi ! tuM aparAdhI che, tuM dhana harI gayuM che, tethI te nidhAna pAchuM ApI de. " A pramANenuM rAjAnuM vacana sAMbhaLI subuddhie potAnA manamAM vicAryuM ke vRkSo acetana che, tethI te bolI zakatA nathI, paraMtu A kAMIka duSTabuddhinI kapaTaracanA saMbhave che. teNe saMketa karIne koI manuSyane vRkSanI aMdara rAkhyo hoya ema jaNAya che; nahIM to vRkSamAMthI vAkya zI rIte nIkaLI zake ? " A pramANe vicArI teNe rAjAne kahyuM ke-"he svAmI ! mAre avazya Apane dhana ApavuM che, paraMtu prathama mAre kAMIka vijJapti karavI che. " rAjAe kahyuM-" tyAre kema bolato nathI ? je kahevuM hoya te kahe." subuddhi bolyo ke -"he deva ! meM lebhAM thaI mitrane paNa chetarIne dhana lIdhuM che, paraMtu te dhana Aja vaTavRkSanI aMdara - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra, nAMkhyuM che. tyArapachI pharIthI huM te dhana levA ahIM AvyuM tyAre temAM eka phaNAnA ATepathI bhayaMkara mATe sarpa je. te joI meM vicAryuM ke aho A dhana te deva adhiSThita thayuM.' ema vicArI huM pAcho ghera gaye. have je ApanI AjJA hoya te kaI paNa upAyathI dhananA adhiSThAyika garviSTha sarpane huM hajuM ke jethI dravya laI zakAya." A pramANe satya jevuM tenuM vacana. sAMbhaLI rAjAe kahyuM ke-" tArI IcchA pramANe kara." te sAMbhaLI subuddhie tatkALa sarva jananI samakSa chANAM lAvI tenAthI vRkSanuM keTara pUrI dIdhuM tathA bahArathI paNa te vRkSanI pharatA chANA goThavI dIdhA ane temAM agni saLagAvyuM. eTale chANAthI utpanna thayelA dhumADAvaDe AkuLavyAkuLa thayelo duSTabuddhino pitA drazeTha tatkALa vRkSanA koTaramAMthI nIkaLIne bhUmipara paDyo. tene rAjAe tathA sarva lokee joyo ane oLakhe. pachI Azcarya pAmI sarva janoe tene pUchayuM ke-"he bhadra zeTha! A zuM ?" tyAre te bolyo ke-"he narezvara ! A durAtmA duSTabuddhi kuputre mArI pAse phUTa sAkSI pUrAvI che. asatya vacananuM phaLa mane to A bhavamAMja maLyuM che; mATe koIe paNa bhubhecukeye alIka vacana balavuM nahIM." A pramANe kahIne te zreSThI mana rahyo, tyAre rAjAe duSTabuddhinuM sarvasva laI lIdhuM ane tene dezanIkAla kayo. subuddhi satyavAdI hovAthI rAjAe vastra ane alaMkAra vigere tene satkAra karyo ane lokoe tenI prazaMsA karI. A kathAno sAra jANe manuSyae Aleka ane paralokamAM hitakAraka evuM satya vacanaja bolavuM, ane asatya vacanane sarvathA tyAga karavo. Iti asatya vacana upara bhadrazreNInI kathA. - have sthaLa adattano tyAga kare te trIjuM aNuvrata che, te jinadattanI jema pALavuM. A pramANe zrI zAMtinAtha svAmIe kahyuM, tyAre cakAyudha rAjAe vijJapti karI ke -"he svAmin ! e jinadatta koNa hato ? ane teNe trIjuM vrata kevI rIte pALyuM ? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ laI prastAva 297 hatuM ? " A pramANe pUchavAthI prabhu bolyA ke-" he bhadra ! tenI kathA sAMbhaLa:- - jinadattanI kathA. . vasaMtapuramAM jitazatru nAme rAjA hato. te nagaramAM jinadAsa zreNIno putra jinadatta nAme jIvAjIvAdika tattvane jANanAra suzrAvaka rahetA hatA. te yuvAvasthA pAmyA chatAM vairAgyanA raMgane lIdhe cAritra grahaNa karavAnI IcchAvALo hato ane vivAhAdikathI virakta hato. ekadA te mitramaMDaLa sahita nagaranI bahAranA udyAnamAM gayo. tyAM uMcA zikharavALuM eka moTuM jinamaMdira joyuM. te joI jinadatta zeThanuM citta harSathI vikasvara thayuM. pachI vidhipUrvaka jinamaMdiramAM praveza karI puSpAdikathI jinezvaranI pUjA karI te caityavaMdana karavA lAgyuM. te avasare teja nagarInI rahIza eka kanyA tyAM AvI. te uttarIya vastravaDe mukeza bAMdhI manohara sugaMdhI dravaDe jinapratimAnuM mukha zebhAvavA mATe tenA be kapala upara pIla kADhavA lAgI. A pramANe te kanyAne jinezvaranI bhaktimAM tatpara joI cittamAM Azcarya pAmelA jinadatta potAnA mitrone pUchayuM ke-"he mitro ! kaho, A konI putrI che?" teo bolyA ke--"aho ! zuM tuM Ane jANatA nathI ? A priyamitra nAmanA sArthavAhanI putrI jinamatI nAmanI sarva strIomAM ziromaNi che. tuM paNa rUpa ane . lAvaNya vigere guNoe karIne purUSomAM ziramaNi che; mATe je kadAca vidhAtA tamArA baMnenA gRhasthAzramane yoga kare to te vidhAtAne suSTi racavAno (tamane baMnene racavAno prayAsa saphaLa thAya." A pramANe mitroe hAsyapUrvaka kahyuM, tyAre jinadatta bolyo ke-"he mitro ! A jinAlayamAM tame mArI sAthe hAsya kare che te yogya nathI. vaLI he mitro ! huM dIkSAno abhilASI chuM, te zuM tame nathI jANatA ? meM to A kanyAnI mukhamaMDana karavAnI kaLA joI tamArI pAse rAga rahitapaNeja P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 zrI zAMtinAtha caritra. tenuM vRttAMta pUchyuM hatuM, anyathA te ahIM jinAlayamAM strI jAtinuM nAma paNa levAya nahIM. kAraNa ke siddhAMtamAM kahyuM che che ke "jinezvaranA maMdiramAM 1 tAMbula, 2 jaLapAna, 3 bhajana, 4 vAhana, 5 strIbhega, 6 zayana, 7 thuMkavuM, 8 mUtra, 9 uccAra ane 10 dyuta vigere kAMI paNa karavuM nahIM." A kAraNathI nArInI vArtA karavI te paNa yogya nathI." A pramANe jinadatta bolato hato tevAmAM jinamatIe tenI sanmukha joyuM, te tene zubha AkAravALe ane rUpa tathA lAvaNyAdika guNavALa joI te kanyAnA cittamAM anurAga utpanna thayo. tenA manano evo abhiprAya tenI sakhIoe jANI lIdho. tethI ghera jaI teoe tenA mAtApitAne te abhiprAya kahyo. jinadatta paNa potAne ghera jaI bhajana karI dukAne jaIne dravya upArjana mATe vyApAra karavA lAgyA. A avasare jinamatIne pitA jinadAsa zreSThI pAse gayA, ane teNe potAnI putrI tenA putrane ApI. zreSThIe paNa harSanA ullAsapUrvaka te saMbaMdha aMgIkAra karyo. teNe vicAryuM ke-"jemanI pAse sarakhuM vitta hoya ane jemanuM samAna kuLa hoya, temanI sAthe maitrI ane vivAha karavA yogya che; paraMtu eka ucca ane bIje hIna hoya tevA asamAnamAM tevo saMbaMdha karavo yegya nathI." vaLI teNe vicAryuM ke -" AvatI lakSmIno niSedha karavo te ThIka nahIM. " AvI leketi paNa teNe cittamAM vicArI te saMbaMdha aMgIkAra karIne priya mitra zreSThIne sanmAnapUrvaka vidAya karyo. tyArapachI jyAre jinadatta ghera AvyuM tyAre tene tenA pitAe vivAhanI hakIkata kahI, eTale te bolyo ke-"te paraNavAno nathI, mAre to dIkSA levI che." te sAMbhaLI tenA pitAe tene pUchyuM ke-"te kanyA tane koI ThekANe kaI vakhata maLI hatI ? teNe tane kaI ThekANe je hato?" tyAre teNe 1 A daza maTI AzAtanA che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 SaSTha prastAva. jinamaMdiramAM maLI hatI te vRttAMta pitAne kahI batAvyuM. te sAMbhaLI tenA pitAe kahyuM ke-"he putra! tuM vivAhano utsava kabUla kara. kahyuM che ke - "tathA mare , tava ne ! - tAlUne zarAjU, 5thA caitre 2 varSa ? " he vatsa ! jema tAMbUlamAM sAkaranuM cUrNa zobhe nahIM ane citramAsamAM varasAda zobhe nahIM, tema yuvAvasthAmAM tane vairAgya zobhato nathI." mATe he putra ! A vivAha kabula karIne amArA manano AnaMda pUrNa kara." A pramANe pitAnuM vacana sAMbhaLI jinadatta mina rahyo. ekadA koI kAraNathI jinamatI gharamAMthI bahAra nIkaLI mAge cAlI jatI hatI, tene vasudatta nAmanA keTavALe joI tenA svarUpathI rAgavALa thaI teNe tenA pitA pAse jaIne potAnA vivAha mATe tenI mAgaNI karI. tyAre teNe javAba Apo ke -" keTavALa ! A kanyA meM jinadAsa zeThanA putra jinadattane ApelI che, tethI have te anyathA thaI zake tema nathI. sannAnA rAjAna, saMpatti pauihatAH | - sAH jhAyanta, trIjIyetAni sakrata " rAjAo ekajavAra bole che, paMDite paNa ekajavAra bole che, ane kanyA ekaja vAra apAya che, A traNa bAbata ekajavAra thAya che. " A pramANenAM tenAM vacana sAMbhaLI te duSTanA manamAM kodha utpanna thaye; ane jinadattano vinAza karavAnI IcchAthI rAtadivasa tenAM chidro zodhavA lAgyo. ekadA rAjA azva upara caDI krIDA karavA mATe vanamAM gayA. tyAM vegathI azvakrIDA karatAM tenA karNamAMthI eka P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 300 - zrI zAMtinAtha caritra. kiMmatI kuMDaLa paDI gayuM, rAjAe ghera AvyA pachI te jAyuM. eTale tenI zodha karavA mATe rAjAe vasudatta keTavALane AjJA karI. rAjAnI AjJA laI vasudara kuMDhaLanI zodha karavA cAlyA. tevAmAM teNe potAnI AgaLa teja mAge koI kAraNathI jatA jinadattane joyo. te vakhate jinadatta mArgamAM paDeluM te kuMDaLa joIne te mArgane tyAga karI bIje raste cAlyuM. teNe vicAryuM ke____"aatmvtsrvbhuutaani, paradravyANi loSThavat / mAvavaparAza, 50 prati ta pazyati ? " je sarva prANIone potAnA AtmAtulya jue che, paradhanane mATInA DhephA tulya jue che ane parastrIne mAtA samAna jue che, teja manuSya dekhate kahevAya che." teTalAmAM pAchaLa Avato vasudatta tyAM AvyuM, ane tyAM kuMDaLa paDeluM joI te laI tatkALa rAjA pAse AvI tene te ApyuM. rAjAe harSa pAmI pUchayuM ke-"he bhadra! tane A karNanuM bhUSaNa kyAMthI maLyuM ?" te sAMbhaLI te dujhe cheSabhAvathI rAjAne kahyuM ke-" he svAmI ! meM jinadatta pAsethI lIdhuM." te sAMbhaLI rAjAe kahyuM ke-"are ! zuM jinadatta paradravya grahaNa kare che? te te dhamI ane vivekI saMbhaLAya che; ane je dhamI hoya tene mATe te pUrvAcAryo kahe che ke - "patitaM vismRtaM naSTaM, sthitaM sthApitamAhitam / atta nAhIta , parIyaM sudhI ? " paranuM dhana paDI gayeluM hoya, visarI gayeluM hoya, naSTa thayeluM hoya, svAbhAvika rIte raheluM hoya, thApaNu tarIke ApeluM hoya, athavA mUkI rAkheluM hoya te sarva adatta kahevAya che, tevuM adatta dhana kadApi buddhimAne levuM nahIM." - A pramANe rAjAnuM vacana sAMbhaLI vasudatta pharIthI bolyA ke-"he svAmin ! jinadatta jevo bIjo koI paNa cAra nathI. bIjA cere te chAnI rIte paradhana haraNa kare che, paraMtu A to P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa prastAva. 301 bIjAnA dekhatA chatAM pavittanuM haraNa kare che. te sAMbhaLI krodha pAmelA rAjAe vicAryuM ke-" A jinadatta sAre mANasa saMbhaLAya che, paNa AnA kahevA pramANe te satparUSa jaNAto nathI. mATe je te duSTa karma karanAra hoya to tene rAjAe vadha karavo joIe. " ema vicArI rAjAe vasudattane AjJA ApI ke--" he koTavALa ! je jinadatta cora hoya te viDaMbanApUrvaka teno vadha kara. " A pramANeno rAjane Adeza thatAMja harSita thayelA vasudatte tatkALa jinadattane pakaDI gadheDA para caDhAvI raktacaMdanane tenA zarIre lepa karI kAhala vigere virasa vAjitrAnA nAdApUrvaka trika, catuSka vigere mArgamAM pheravavA mAMDayo. te joI ThekANe ThekANe loko "hA" "hA" zabda karavA lAgyA. anukrame tene rAjamArgamAM lAvavAmAM Avya; teTalAmAM tene koLAhaLa sAMbhaLI samipanA gharamAM rahelI jinamatI bahAra nIkaLI ane teNe viDaMbanA pamADatA te vyavahArIne . te vakhate rUdana karatI te bALAe manamAM vicAryuM ke -" ahA ! A jinadatta dhama, dayALu ane devagurUnI bhaktimAM tatpara che, te niraparAdhI chatAM kevI kaSTakArI dazAne pAmyA che?" tevAmAM jinadatte paNa tene pitAnI sanmukha jotI dekhIne tenA para nehavALA thaI manamAM vicAryuM ke_"aho ! AnI mArA para kevI akRtrima prIti che? mAruM du:kha joI te atyaMta duHkhI thaI jaNAya che; tethI je dAca A vyasanathI haM sakta thaIza to teno svIkAra karIza ane keTaleka kALa tenI sAthe bhega bhogavIza. anyathA mAre atyArathIja sAgArika anazana che." A pramANe vicAra karatAM tene koTavALanA dRSTa purUSe vadhasthAna tarapha laI gayA. ahIM te priya mitranI putrI jinamatIe hAtha paga dhoI grahamaityamAM jaI pratimAnI pAse zAsanadevatAnuM hRdayamAM citavana karIne jinadattanAM du:khane nAza karavA mATe zuddha buddhithI kAyetsarga karyo. teNanA ziyaLanA prabhAvathI tathA zreSTha bhaktithI saMtuSTa thayelI zAsanadevIe jinadattanI zULI ThaDha hatI chatAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 zrI zAMtinAtha caritra. jIrNa tRNanI jema traNa vAra bhAMgI nAkhI tyAre ArakSakoe tene phAsa nAMkhI vRkSanI zAkhApara laTakAvyuM. tyAM paNa devatAe te phAMse teDI nAMkhe. te joI krodha pAmelA koTavALanA puruSoe tenA zarIra para khanA prahAra karyA. te prahAra devatAe tenA zarIrapara puSpanI mALArUpa karyA. Avo teno atizaya prabhAva joI ArakSaka purUSoe Azcarya pAmI te vRttAMta rAjA pAse jaIne nivedana karyo. rAjA paNa bhaya ane Azcarya pAmI tatkALa tenI pAse gaye; ane teno te prabhAva joI tene hAthI para besADI potAne ghera lAvI vinayapUrvaka tenI pAse teNe sarva vRttAMta pUcho, tyAre teNe rAjA pAse satya vAta kahI. te sAMbhaLI rAjAe keTavALa upara atyaMta kupita thaI teno vadha karavA hukama karyo, paraMtu dayALu jinadatte rAjAne vijJapti karIne tene mUkAvyo. te vakhate rAjAe tene kahyuM ke-"he vyavahArI ! jeNe tamArI jevA samyagdaSTi ane dhamIne paNa mithyA doSa dIdho tevA duSTano vadha karavo teja cAgya che. " jinadatta bolyo ke-"he rAjana ! mane paMDelA kaSTamAM Ano ze deSa che ? mArA karmanoja doSa che. " pachI rAjAe saMtuSTa thaI tenApara paMcAMga prasAda karI mahotsavapUrvaka tene ghera karyo. tenA mAtA pitA vigere sarva svajano harSa pAmyA. te vakhate priyamitra vyavahArIe AvIne jinadattanI pAse jinamatIe karela zAsanadevatAnuM ArAdhana ane kAyotsarganuM karavuM vigere vRttAMta kahyo. te sAMbhaLI te pitAnA manamAM vizeSa harSa pAmyuM. tyArapachI zubha divase jinadatta mahotsavapUrvaka jinamatIne paraNa; ane tenI sAthe keTaloka kALa bhoga bhogavI vairAgya pAmIne bhAya sahita zrIsusthita nAmanA AcArya pAse dIkSA grahaNa karI. dIkSA cirakALa pALI zubha dhyAnavaDe maraNa pAmI priyA sahita te svarge gaye. Iti paradravyApahAraviti upara jinadattanI kathA. have zrI zAMtinAtha svAmI cakAyudha rAjAnI pAse cothA vratano vicAra kahevA lAgyA ke -"he rAjana ! maithuna be prakAranuM P.P. Ad Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ vajI prastAva. 303 che, eka audArika ane bIjAM vakriya. temAM dArika che te paNa tiryaMca ane manuSyanA bhede karIne be prakAranuM che tathA vaikriya maithuna devAMganA saMbaMdhI hovAthI ekaja prakAranuM che. sarva vratomAM A vrata ati duSkara che. te viSe kahyuM che ke , . . " merU gariTho jaha pavvayANaM, erAvaNo sArataro gayANaM / . sAho balicho jaha sAvayANaM, taheva sIlaM pavaraM vayANaM // 1 // " - "jema sarva parvatomAM merU moTo che, sarve hAthIomAM erAvaNa moTo che, ane sarva zikArI pazuomAM siMha baLi4 che, tema sarva vratomAM zILa vrata moTuM che. " - parastrIno tyAga karavo te zILavrata kahevAya che, ane sarva strIne niSedha kare te brahmavrata kahevAya che. jeo parastrIlaMpaTa : hoya che teo ghaNAM prakAranAM duHkha pAme che. kahyuM che ke .. " napuMsakatvaM tiryaktvaM, daurbhAgyaM ca bhave bhave / mArA/ stra cA pattAsa tAm N ? " ' anya kAMtAmAM Asakta cittavALA purUSo ane anya purUSamAM Asakta cittavALI strIo bhava bhavane viSe napuMsakapaNuM, tiyacapaNuM ane durbhAgyapANa pAme che." A kAraNathI prArthIe parastrInI lolupatA tajavA yogya che. je teno tyAga na kare to karAlapiMgala nAmanA purohitanI jema te du:khanuM sthAna thAya che. " A pramANe sAMbhaLI cakrAyudha rAjAe pUchyuM ke -"he prabhu! te karAlapiMgala keNa hato ? ane te zI rIte cothA vratanI virAdhanA karavAthI du:kha pAmyo ? he svAmin ! kRpA karIne tenI kathA kaho." tyAre bhagavAna bolyA ke-"tenI kathA sAMbhaLe-- karAlapiMgalanI kathA. Aja bharatakSetramAM naLapura nAmanuM nagara che. temAM nalaputra nAme pratApI rAjA hato. tene ghera te rAjAne atyaMta abhISTa ane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304 zrI zAMtinAtha caritra zAMtika piSTika vigere kriyA karavAmAM nipuNa karAlapiMgala nAme pura hita raheto hato. te rUpavaMta, yuvAna ane dhanavAna hatA. te nagaramAM puchapadeva nAme eka moTe vepArI hate. purohitane te vyApArInI sAthe maMtrI hatI. te vyavahArIne padmazrI nAmanI priyA hatI. te manahara rUpavALI ane pativratAdika uttama guNavaDe yukta hatI. kahyuM che ke" tivratAnAM nArI, martaratuSyati tevatA! ' yathAvatyaSasthApi, svayaM di zrIjuM to III " pativratA strIonA bhartAra upara sarva devatAo tuSTamAna thAya che. jemake gaMgA nadIe jAteja eka caMDALane zrIphaLa ApyuM hatuM." " ( A kathA jANavAmAM Avela nathI.) ekadA purohite koI paNa kArya karI rAjAne saMtuSTa karyo, tyAre rAjAe tene varadAna ApyuM ke "he purohita ! tArI IcchAmAM Ave te mAga." te sAMbhaLI viSayamAM Asakta cittavALA purohite kahyuM ke-he svAmin ! je mArUM mAgeluM ApatA ho to A nagaramAM huM chAe parastrI bhAgavuM, temAM mAre aparAdha gaNavA nahIM." te sAMbhaLI rAjAe kahyuM ke -"he purohita! je strI tArI vAMcchA kare tene tAre sevavI, paNa bIjIne sevavI nahIM. je kadAca tane nahIM IcchatI strI sAthe tuM baLAtkAre kIDA karIza athavA tenI tuM prArthanA karIza to tAro pAradArikanI jevA huM daMDa karIza." A pramANenI rAjAnI AjJA te purohite kabula karI. tyArapachI pratibaMdha rahita te purohita svachaMdapaNe stroladhapaNuthI niraMtara nagaramAM bhramaNa karavA lAgyA. A pramANe karatAM ekadA te kAmAMdhe puSpadevanI patnI padmazrIne joI. te vakhate rAgAMdhapaNuthI te tene meLavavAne upAya ciMtavavA lAgyuM ke-"zI rIte A puSpadevanI patnI mAre vaza thAya ? " ema vicArI te purehite puSpadevanI strInI dAsI vizuddhatAne kahyuM ke P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 prastAva. 305 he bhadra! tArI svAminI mArI IcchA kare evuM kara." te sAMbhaLI teNIe eka vakhata pitAnI svAminInI pAse te purohitanuM vacana kahyuM, paraMtu te zILavALIe tenuM vacana aMgIkAra karyuM nahIM. tyAre te dAsIe te vAta purohitane kahI ke--mArI svAminI tamAruM vacana aMgIkAra kare tema nathI. " te sAMbhaLI te durAtmAe ekadA avasara pAmIne pote ja te padmazrI pAse krIDA karavAnI prArthanA karI. te vakhate te belI ke-"evuM lazo nahI, kemake vakhate tamArA mitrane A vAtanI khabara paDI jaze.". te sAMbhaLI purohite dhAryuM ke -" A mArA para snehavALI te che. e pachI karIne hAsyathI bolyo ke -"he bhadre ! tAro pati dezAMtaramAM jAya evuM kAMIka tuM kara." A pramANenuM tenuM vacana sAMbhaLI teNue te sarva vRttAMta potAnA patine kahyo. te vRttAMta puSpadeve pitAnA manamAM ja rAkhe, kyAMI paNa pragaTa kayo nahIM; paraMtu teNe potAnA manamAM vicAryuM ke"purohita zuM kare che te joIza. " tyArapachI ekadA te purohite vidyAnA baLathI rAjAnA mastakamAM duHsaha pIDA utpanna karI. te vakhate mastakanI pIDAthI pIDAyelA rAjAe purohitane bolAvI kahyuM ke-"he purohita! A pIDAthI mArA prANa paNa hamaNAM cAlyA jaze; mATe kAMIka maMtrataMtrAdikano upAya karI mArI pIDA zAMta karo." te sAMbhaLI tarata ja pote karelI pIDA maMtranA upAyathI dUra karI. te vakhate raMgarahita thavAthI prasanna thayelA rAjAe puhitane kahyuM ke -"he pUjya ! kAMI paNa Icchita mAge." purehite kahyuM -"he rAjana ! ApanA prasAdathI sarva paripUrNa che; to paNa he narezvara ! mAre eka manoratha pUrNa kare. te e ke kija5 nAmanA dvIpamAM kijapaka jAtinA pakSIo rahe che, te pakSIono svara suMdara hoya che, temano AkAra manahara hoya che, ane temane jovAthI atyaMta sukha prApta thAya che. te pakSIo lAvavA mATe ahIMnA rahIza puSpadeva P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 zrI zAMtinAtha caritra. nAmanA vaNikane hukama kare." te sAMbhaLI rAjAe tatkALa pu5devane bolAvI kahyuM ke -"he zreSThina!kiMjala5 dvIpamAM jaI tyAMthI kiMjala5ka pakSI laI Ava." AvuM rAjAnuM vacana sAMbhaLI teNe vicAryuM ke -" A sarva prapaMca purohitano che." ema vicArI teNe rAjAne kahyuM ke "ApanI AjJA pramANa che." ema kahI te potAne ghera gaye. pachI pitAnA gharamAM eka navuM bheMyaruM karAvI tenA para eka yaMtravALe pathaMka gaThavyo. pachI potAnA vizvAsu mANasane kahyuM ke-" je kadAca ahIM karAlapiMgala purohita Ave te A yaMtranI zayyA para besADI tene bhoMyarAmAM nAMkhI devo ane pachI gupta rIte tene mArI pAse lAvavo." A pramANe pitAnA sevakone AjJA ApIne puSpadeva pitAnA gharathI nIkaLI dezAMtara javA mATe nagaranI bahAra jaI kaI gupta sthAnamAM rahyo. te vakhate puSpadevane gaye jANI harSa pAmele karAlapiMgalaka tene ghera gaye. tyAM puSpadevanA vizvAsu sevake gupta rIte gharamAM rahelA hatA. puSpadevanI patnIe te purohitane bahumAnapUrvaka te yAMtrika pallaMka para besADyo, eTale tarataja bhUmigRhamAM paDyo. pachI aMdara gupta rahelA sevakee tene mayUrabaMdhane bAMdhI puSpadevane soMpyA. tyAre te buddhimAna pukhadeva te duSTane pAMjarAmAM nAMkhI potAnI sAthe kaMIka dezAMtaramAM laI gayA. tyAM cha mAsa rahI pitAnuM kArya siddha karI pAcho vaLI pitAne nagare Avyo. te vakhate te purohitanI viDaMbanA karavA mATe potAnI buddhithI A pramANe teNe upAya ra.prathama mINane gALI teno rasa tenA AkhA zarIre copaDyo. pachI pAMca raMganAM jUdA jUdAM pIchAM tenA AkhA zarIra para suMdara lAge te pramANe caTADyAM. A rIte te purohitane pakSI banAvI tene moTA kASThapaMjaramAM nAkhI tenA dvAre tALuM vAsI te pAMjaruM eka gADAmAM caDAvI pitAnI sAthe laI rAjasabhAmAM gaye, ane rAjAne praNAma karI vijJapti karI ke-"he rAjana ! ApanA AdezathI huM jaLamArge thaI te dvIpamAM gayA hatA. tyAMthI meM ghaNuM kiMja5ka pakSIo lIdhA hatA, paraMtu te P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ bha4 praratAva.. 307 sarve mArgamAM maraNa pAmyA. mAtra ekaja jIvate rahyo che, te Apane dekhADavA ahIM lAvyuM che, te A5 juo." rAjAe kahyuM - " he vyavahArI ! te pakSI ahIMja lAvI mane dekhADa. " A pramANe rAjAnI AjJA thavAthI te vyavahArI ghaNA mANase pAse gADAmAMthI te pAMjaruM utarAvI rAjA pAse lAvyuM. pachI tenuM tALuM ughADyuM. te joI rAjA be ke-"A pakSIe suMdara svaravALA ane manahara rUpavALA saMbhaLAya che, mATe joIe ke te kevuM che?" ema kahI rAjAe tene joyuM te purUSanI jevA rUpavALuM . tene joI puSpadevane pUchayuM ke-"zuM A manuSyanI jevA AkAravALA hoya che? " vyavahArIe kahyuM-"hA jI." rAjAe kahyuM"Ano svara madhura hoya che, mATe tene ekavAra bolAva." te sAMbhaLI te vyavahArIe hAthamAM paNa laI tenI tIkSaNa ArathI tene atyaMta pIDA upajAvI kahyuM ke-"he pakSI ! bola." teNe kahyuM ke "zuM beluM ?" te sAMbhaLI rAjAe vismaya pAmI tenA mukha ane dAMta joI tene oLakhI puSpadevane pUchayuM ke-"he vyavahArI!. A pakSI to mArA purahita jevo dekhAya che. " te belyo-"he svAmI ! teja A che, ema Apa jANe." pharI rAjAe pUchyuM"Ane Avo kema karyo che?" tyAre tene samagra vRttAMta rAjAne kahyo. te sAMbhaLI kodha pAmI rAjAe potAnA ArakSaka purUSone AjJA karI ke -"A duSTa karma karanAra ane parastrIgAmI adhama brAhmaNane mArI nAMkho." A pramANe rAjAnI AjJA thavAthI teoe te purohitane gadheDA para caDhAvI vividha viDaMbanA pUrvaka AkhA nagaramAM pheravI vadhasthAne laI jaI mArI nAkhyuM. te marIne ghara narakamAM gayo. tyAM te agnithI tapAvelI putaLIne AliMgana karavuM vigere aneka prakAranAM du:kha pAmyo. tyAMthI nI- . kaLIne paNa te anaMtakALa sudhI saMsAramAM bhramaNa karaze. Iti caturthavate kerAlapiMgala kathA. tyArapachI pharI svAmI bolyA ke "pAMcamuM parigraha pra. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ 308 zrI zAMtinAtha caritra mANu nAmanuM aNuvrata sacitta, acitta ane mizra bhede karIne traNa prakAranuM che, athavA tenA nava bheda paNa kahelA che, eTale ke dhana, dhAnya, kSetra, ghara, rUpuM, kupa, suvarNa, dvipada ane catuSpada e nava prakAranA parigrahanuM pramANa karavuM. je purUSa A nava prakAranA parigrahanuM pramANa karato nathI te salasa zrAvakanI jema duHkha pAme che. " te sAMbhaLI cakAyudha rAjAe kahyuM ke-"he bhagavAna! te sulasa koNa hato ? tenI kathA kRpA karIne kahe." tyAre prabhu bAlyA ke--"he rAjana ! sAMbhaLa:* pAMcamA vrata upara sulasanI kathA. * Aja bharatakSetramAM amarapura nAme nagara che. temAM chatrane viSeja daMDa hato, kezane viSeja baMdhana hatuM, saMgaThIne viSeja mAra zabdanI pravRtti hatI, hAthIoneja mada hato, hArane viSeja chidra jevAtA hatA, tathA kanyAnA vivAhamAMja karapIDana thatuM hatuM. paraMtu prajAone viSe temAMnuM ekapaNa nahotuM. te nagaramAM nyAyadharmamAM tatpara amarasena nAme rAjA hato, ane vRSabhadatta nAmano zreSThI rahete hato. te vizeSe karIne jainadharmane pAlaka tathA samakitane dhAraNa karanAra hato. tene jinadevI nAme suzrAvikA bhAryA hatI. tenI kukSIthI utpanna thayelo temane sulasa nAme putra hatuM. te putra yuvAvasthAne pAmyA tyAre tenA mAtApitAe tene jinadAsa zreSThInI putrI subhadrA sAthe paraNAvyo. ekadA te sulase pitAnI AjJAthI saddagurUnI pAse jaI zrAvakanAM (parigraha pramANa sivAya) agIAra vrato grahaNa karyA. tyArapachI te sulasa kaLAnA samUhamAM rasika hovAthI viSayavinodamAM potAnuM mana karate naheAte. tethI zeThANIe te putrane dharmamAM tatpara tathA zAstramAM AdaravALe joI zeThane kahyuM ke-"he svAmI ! ApaNe putra sAdhu je dekhAya che, mATe te viSayanI vAMchA kare evuM tame kare. " te sAMbhaLI zeThe kahyuM ke-"he priyA ! tuM evuM na bola. kAraNake 1 tAMbuM pItaLa vigere. 2 pANigrahaNa, bIjA pakSe rAjAnA karanI pIDA, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ jai prastAva. . . 309 prANa anAdi kALathI viSayavyApAramAM potAnI meLe ja pravarte che. paraMtu dharmakAryamAM pravRtti thavI ati duSkara che." .. ( A pramANe kahyA chatAM zeThANIno Agraha thavAthI zeThe potAnA putrane caturAI zIkhavA mATe naTa, viTa ane dhUtakAronI samIpe mokalya; tethI te salasa anukame keTaleka divase samagra kaLAbhyAsa bhUlI gaye. teonI saMgatithI te niraMtara hAsya, kitaka, zRMgArakathAnuM-nATakanuM IkSaNa ane dhUtakrIDA vigere mAMja magna rahevA lAgyo. anakame temanI saMgatithI te ekadA kAmapatAkA nAmanI vezyAne ghera gayo. te vezyAe tene dhanADhya jANI cittamAM vismaya pAmI ubhI thaI Asana ApI tene satkAra kayI. te sulasa paNa mitronA kahevAthI tyAM beThe. gaNikAe tenI sAthe goSThI AraMbhI. tenA madhura vacanethI te tenA para atyaMta rAgI thaye. te jANI tenA sarva mitre tyAMthI uThI potapotAne sthAne gayA. anukrame te vezyAe sulasane evI rIte raMjita karyo ke jethI te teNInA gharanI bahAra paNa nIkaLe nahIM. te tyAM rahIne ja pitAnA dhanano upabhega karavA lAgyo. e pramANe teNe soLa varSa nirgamana karyA. tevAmAM devayoge tenA mAtApitA maraNa pAgyA. tyArapachI tenI priyA paNa teja pramANe dhana mekalavA lAgI. keTaleka kALe dhana paNa khuTI gayuM; tyAre teNue potAnA alaMkAre vezyAnI dAsI sAthe mokalyA. te joI akakAe vicAryuM ke-" AnA gharamAM dhana khUTI gayuM che, to have zarIranA alaMkAra zA mATe levA joIe?" ema vicArI akkAe eka hajAra rUpiyA sahita te alaMkAre teNIne pAchA mokalyA. tyArapachI akakAe potAnI putrI kAma patAkAne kahyuM ke-"he putrI ! A purUSa dhanarahita thayo che, tethI tene tyAga karavoja egya che." vezyAe kahyuM ke "jeNe ApaNane ghaNuM dhana ApyuM, tathA jenI sAthe soLa varSa vilAsa karyo tene tyAga kema karAya?" te sAMbhaLI kuTTinI bolI ke-"he putrI ! ApaNA kuLane eja AcAra che. kahyuM che ke P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 zrI zAMtinAtha caritra. vibhavo vItasaMgAnAM, vaidagdhyaM kulayoSitAm / ttirSi vazijha zrema, vezyAnAmamRtaM viSama ? | "saMgarahita sAdhuono vaibhava, kuLastrIonI caturAI, vaNikAnuM dAkSiNya paNuM ane vezyAono prema, e amRta chatAM paNa viSatulya che." * * je dhanavAna hoya tenIja ApaNe sevA karavAnI che, paNa je nidhana hoya tene te pIlelI zeraDInA kakaDAnI jema tyAgaja kara egya che." A pramANe kahA chatAM paNa te vezyAe sulasane to nahiM. - ekadA avasara joIne akAe sulasane kahyuM ke-"he bhadra! kSaNavAra tuM nIce jA, ke jethI ahIM vALIne sApha karAya." te sAMbhaLI teNe vicAryuM ke- "seLa varSamAM AvuM vacana keIpaNa vakhata meM sAMbhaLyuM nathI. Ajeja A vacana sAMbhaLyuM tenuM zuM kAraNa haze?" ema vicArI te sulasa nIce utarIne beTho. te vakhate akakAnI dAsIoe tene kahyuM ke-"nirlajajanI jema tuM ahIM kema besI rahyo che?" A vacana sAMbhaLI tatkALa sulasa te gharamAMthI bahAra nIkaLI pitAnA ghara tarapha cAlya; paraMtu gharane mAga paNa bhUlI gayA hatA. komaLatAne lIdhe te cAlatAM paNa kheda pAmato hate. pachI mArgane saMbhArate saMbhArato dhIme dhIme pitAnA gharanI samIpe Avyo. te ghara jIrNa thaI gayeluM hatuM, tenI bhIMte paDI gayelI hatI, cUno ukhaDI gaye hato ane kamADe bhAMgI gayelAM hatAM. AvuM khaMDera jevuM, zobhArahita, ujajaDa ane nirjana ghara joI teNe koI mANasane pUchayuM ke "huM bhAI! vRSabhadatta zeThanuM ghara A ja ke nahIM?" teNe kahyuM -"hA. A ja che." sulase pUchayuM-te te AvuM kema dekhAya che? te zeTha kSemakuzaLa che ke nahIM?" te be -"zeTha ane zeThANI te maraNa pAmyAM che, ane nirdhana thavAthI ghara paNa paDI gayuM che." A pramANe sAMbhaLI zakAtura thayelA teNe vicAryuM ke-"aho ! P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAi prastAva. 311 vezyAmAM Asakta thayelA meM duSTa putre mAbApa maraNa pAmyA te paNa jANyuM nahIM, dhana paNa kSaya pamADayuM. A svarganA vimAna jevuM pitAnuM ghara smazAna jevuM karyuM. have huM svajanone mArU sukha zI rIte dekhADIza ?" A pramANe vicArI bahArathI ja gharane joI nagaranI bahAra eka jIrNa udyAnamAM te gayo. tyAM eka tADapatra upara charIthI teNe potAnI priyAne uddezIne lekha lakhyA 3-"svasti zrIjinezvarone namaskAra karI sulasa potAnI priyAne lakhadvArA AnaMda ApI utkaMThApUrvaka jaNAve che ke--he priyA ! huM Aje vezyAnA gharathI nIkaLyo chuM. mArgamAM mAtApitAnuM maraNa sAMbhaLI dhanarahita thayelo huM lajajAne lIdhe tArI pAse AvyuM nathI, paraMtu have dezAMtaramAM jaI manovAMchita dhana upArjana karI thoDA divasamAM ja pAcho AvIza. tAre manamAM kAMIpaNa dilagIrI karavI nahIM." A pramANe lekha lakhIne te akSara upara koyalAnI meza copaDIne jeTalAmAM teNe te kAgaLa baMdha karyo, teTalAmAM daivayoge pitAnI bhAryAnI dAsIja tyAM AvI. tenA hAthamAM te patra ApI sulasa dezAMtaramAM gaye. anukrame cAlatAM cAlatAM te sulasa koI eka nagara pAse Avyo. tyAM eka jIrNa udyAnamAM palAza vRkSane aMkuro joI te vicAra karavA lAgyo ke-"dUdhavALA vRkSane aMkure nIce dravya vinAno hoto nathI. bilava ane palAza vRkSanI nIce thoDuM athavA ghaNuM dhana avazya hovuM joIe." ema vicArI te vRkSano e kure nAno joI tenI nIce thoDuM dravya che ema teNe joyuM, tathA tenA dUdhano varNa suvarNa jevo joI tenI nIce suvarNa che ema paNa jANyuM. A pramANe zAstrane AdhAre vicAra karI " na dharapakva, jha =mo vanavAya " e rIte maMtranA akSareno uccAra karI te sthAnane te khodavA lAgyuM. temAMthI eka hajAra sonaiyA jeTaluM dhana nIkaLyuM. te dhana potAnA vastramAM saMtADI sulasa nagaramAM gaye. bajAramAM jatAM eka vaNikanI dukAne te beThe. te vakhate te vaNika ghaNu grAhakoe karIne vyAkuLa thaye P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 zrI zAMtinAtha caritra. hato, te joI tulase tene vyApAramAM sahAya karI. temAM sulasanI vyApAra saMbaMdhI caturAI joIte dukAnanA zeThe harSa pAmI vicAryuM ke-"aho ! A sahurUSanI kevI kaLA che ! Aje AnI sahAyathI mane mATe lAbha thaye, mATe A purUSa koI sAmAnya nathI." ema vicArI teNe pUchayuM ke-"he bhadra! tuM kyAMthI Ave che ? ane tAre kyAM javuM che?" te sAMbhaLI sulase javAba Apyo ke"huM amarapura nagarathI ahIM Avyo chuM." zreSThIe pharI pUchayuM tuM ahIM kene ghera atithi thavAno che?" tyAre teNe vinaya sahita javAba Apyo ke-"he zeTha! huM tamArAja atithi chuM." te sAMbhaLIne zeTha tene potAne ghera laI gayo. tyAM atyaMga, udvatana, snAna, bhajana vigere karAvI tene pharIthI AvavAnuM kAraNa pUchayuM, tyAre sulase kahyuM ke-"he tAta ! huM dravya upArjana karavA mATe dezAMtara nIkaLe chuM. mane koI dukAna bhADe apA, tyAM besI huM vyApAra karIza." tyAre te zeThe tene eka dukAna batAvI. tyAM besIne sulasa dravya upArjana karavA lAgyuM. cha mAsamAM teNe bamaNuM naiyA meLavyA. tyArapachI te dravyathI kariyANa grahaNa karI meTa sAthe sahita samudranA kinArA pAse rahelA tilapura nAmanA nagaramAM vyApAra karavA gayA. tyAM paNa tene manovAMchita lAbha thaye. tyArapachI adhika lAbhane mATe vahANamAM kariyANa bharI pote temAM ArUDha thaI ratnadvIpamAM gayo. tyAM bheTane grahaNa karI te dvIpanA rAjAne maLavA gaye. rAjAe paNa tenuM sanmAna karI ardha dANa mApha karyuM. tyArapachI tyAM Icchita lAbhavaDe kariyANAM vecI vividha prakAranAM ratna grahaNa karI ghaNuM dhana ekaThuM karI te potAnA deza tarapha javA mATe vahANa para caDyo. mArgamAM jatAM durbhAgyanA ge samudramAM tenuM vahANa bhAMgI gayuM, sarva dhana nAza pAmyuM, ane pote eka pATIuM hAthe AvavAthI tevaDe tarIne pAMca divase samudrakinAre pahoMce. tyAM ghaNAM keLanAM vane joI tenA manahara keLAMvaDe prANavRtti karI kaIka ThekANe pANI joI tenAvaDe tRSAnuM nivAraNa karI svastha thaI manamAM vicAra karavA P.P. Ac. Gunrainasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa prastAva 313 lAgyuM ke meM keTalI badhI samRddhi upArjana karI hatI paraMtu Aje mAtra huM hAthe pageja rahyo chuM. paheravAnuM vastra paNa na rahyuM. aho ! A pApanuM ja phaLa jANavuM athavA devanI ceSTA AvIja hoya che. kahyuM che ke - daivamullaMghya yatkArya, kriyate phalavatra tat / ... * somAtanA, mana nitam 2 |V "devane oLaMgIne je kArya karavAmAM Ave che te phaLIbhUta thatuM nathI; kemake cAtaka pakSI sarovaranuM jaLa (cAMcavaDe ) grahaNa kare che, paraMtu te gaLAnA chidramAMthI bahAra nIkaLI jAya che. (peTamAM jatuM nathI.)" * Ama chatAM paNa mAre udyamano tyAga to naja karavo joIe. vipattimAM paNa purUSArtha karavo joIe. paMDite kahe che ke nIcaiArabhyate kArya. kartu vighnabhayAt khalu / . prArabhya tyajyate madhyaiH, kiJcidvighna upasthite // 1 // 34mAvatarAyey, mavasthA saMaNa: . prazasya kAryamArabdhaM, na tyajanti kathaMcana // 2 // nIca mANaso vighanA bhayathI kArya zarU karatA nathI, mane dhyama jano kAryano prAraMbha karI pachI kAMIka vigha Ave ke tarata teno tyAga kare che, paraMtu uttama purUSo hajAro vidane AvyA chatAM AraMbhela prazasta kAryane kadApi tyAga karatA nathI. " . A pramANe vicArI te sulasa AgaLa cAlyA, teTalAmAM keI ThekANe gIdha pakSIono samUha che. tene anusAre tyAM jaIne te jue che te tyAM eka zaba paDeluM tenA jevAmAM AvyuM. . tenA vastrane cheDe koTi mUlyanAM pAMca rane joI teNe vicAra karyo ke-"meM adattAdAnanI virati karI che, paraMtu A svAmI vinAnuM dhana mAre grahaNa karavuM sAruM che. A ratnanI je kiMmata A 40 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 : - zrI zAMtinAtha caritra . vaze tenAvaDe A ratnanA svAmInA puNyArthe huM citya karAvIza." ema vicArI te ratna grahaNa karI te tyAMthI cAlyA. anukrame samudrane kAMThe velAkUla nAmanA nagaramAM te pahoMce. te nagara lamIvaLuM joI temAM praveza karI eka zrIsAra nAmanA zreSThIne ghera te gaye. te zreSThIe paNa teno bhojanAdikathI satkAra karyo. pachI tyAM be karaDavaDe be rane vecI tenA kariyANAM laI gADAM bharI moTA sArtha sahita te pitAnA deza tarapha cAlyo. mArgamAM meTuM araNya AvyuM temAM madhyAnha samaye eka ThekANe sArthane paDAva nAMkhyA. sarva sAjana rAMdhavA vigere kAryamAM pravartI, teTalAmAM akasmAta keI ThekANethI bhila jAtinA ceree AvI te sAthe luMTavA mAMDyo. te vakhate parivAra sahita sulasa taiyAra thaI te cerasenA sAthe yuddha karavA lAgyo. temAM bhiloe sulasanA sevakane parAbhava karyo, tethI teo nAzI gayA. salasane jIvate pakaDI te bhilee dravyanA lobhathI kaI vaNika pAse vece. te vaNike tene bhilo pAsethI laI pArasakULathI AvelA, manuSyanA rUdhiranI IcchAvALA mANasanI pAse vAMchita dravyavaDe vece. te manuSya mANasone vecAtA laI potAnA dezamAM jaI temanA zarIramAMthI rUdhira kADhI te rUdhira kuMDamAM nAMkhe che. temAM jatuo utpanna thAya che ane te jaMtuomAMthI kRmirAga (kiramaja) thAya che. tenAvaDe vastro raMgAya che. te vAne bALIe to tenI rAkha paNa rAtA varNa vALI thAya che. tyAM te sula tevuM du:kha sahana karato hato, tevAmAM ekadA.tenuM zarIra rUdhirathI kharaDAyeluM hatuM tene joI eka bhAraMDa pakSIe tene upADyo ane AkAzamArgo uDI tene rohaNAcaLa parvata upara eka zilA para mUko. pachI jeTalAmAM te pakSI tene khAvA taiyAra thaye teTalAmAM tene bIjA bhAkhaMDa pakSIe je eTale te banne pakSIo paraspara yuddha karavA lAgyA. teTalAmAM te sulasa tenA mukhamAMthI paDI gaye, tyAMthI te uThIne pAsenI eka guphAmAM peTho. pachI te banne pakSIo bIje ThekANe cAlyA gayA tyAre sulasa guphAmAMthI bahAra nIkaLe. pachI eka pANInA nirgaraNamAM zarIra dhoI sahiNI auSadhinA rasavaDe vraNane rUjhavI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ 315 lai prastAva. te parvata parathI nIce utaryo. tyAM teNe dhULathI kharaDAyelA ane hAthamAM kadALA dhAraNa karatA keTalAka mANasene tathA paMcakuLane joI kaI mANasane pUchayuM ke - "he bhadra! A karyo parvatache? A ko deza che?.ahIM keNa rAjA che? A manuSya kedALAvaDe zuM khode che ? ane A paMcakuLa kevuM che? e vigere sarva vRttAMta mane kahe." te sAMbhaLI te mANase kahyuM ke - "he bhadra! je koI manuSya dezAMtaramAM jAya che te A sarva hakikata jANatAM ja hoya che. tuM to nAma paNa nathI jANato, te zuM tuM AkAzathI paDyo che? ke pAtALamAMthI nIkaLe che ? athavA to jyAre tuM kAMI paNa nathI jANatuM, tyAre ahIM zA mATe Avyo che?" sulasa belyo ke-"he bhadra! tuM je be ke zuM tuM AkAzamAMthI paDyo che? te satyaja che. huM AkAzamAMthI ja paDyo chuM." : tyAre teNe pUchayuM ke-"he bhadra ! te zI rIte ? " sulaze javAba A ke-"sAMbhaLa. mAre eka vidyAdhara mitra che. teNe mane ekadA kahyuM ke-tuM mArI sAthe cAla, huM tane merU parvata dekhADuM. te sAMbhaLI ketakane lIdhe huM tenI sahAyathI. AkAzamArge cAlyA. teTalAmAM daivayogathI tene teno zatru koI eka vidyAdhara mArgamAM maLyo. te vakhate mArA mitra vidyAre zatru sAthe yuddha karatAM mane mUkI dIdhe, tethI huM AkAzamAMthI pRthvI para paDyo." A pramANe sulaze buddhithI satya jevo tene uttara Ape. vaLI kahyuM ke he bhadra! A kAraNathI huM AkAzamAMthI paDyo chuM. mATe meM tane je je pUchavuM che teno javAba Apa." te sAMbhaLIne te purUSa . be ke A rahaNa nAmano deza che. A parvata paNa rahaNa nAme che. ahIM vasAgara nAme rAjA che. A paMcakuLa rAjAnuM ! che. hAthamAM kodALo dhAraNa karanArA A lake pRthvI khodIne temAMthI ratna kADhe che ane temAMthI rAjAne kara Ape che. te sAMbhaLI sulase vicAryuM ke-"nagara madhye koI ThekANe nivAsa karIne dhana upArjana karavAno A upAya paNa karavA jevo che." A pramANe vicArI te mANasanI sAthe ratnapuMja nAmanA nagaramAM te gayo. tyAM koI vRddha vaNikane ghera gaye. teNe tene bhojana P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 316 zrI zAMtinAtha caritrakarAvyuM. tyArapachI sulase pitAno sarva vRttAMta kahyo. pachI 2 upArjana karavAmAM utsAhI thaI teNe kedALe vigere sAmagrI ekaThI karI ratna meLavavA lAgyuM. ema karatAM eka divasa tene eka meTA mUlyavALuM ratna hAtha lAgyuM. te ratna kAI paNa upAyathI potAnA zarIramAM gupta karI khANamAMthI bahAra nIkaLI te eka rana vinA bIjA sarva ratanano bhAga rAjAnA paMcakuLane ApI pUrvadizAnA alaMkAra rUpa zrImatapattana nAmanA nagaramAM jaI te rane vecI te dhanavaDe kariyANAM laI pharIthI pitAnA nagara tarapha cAlyA. mArgamAM eka mahA bhayaMkara aTavI AvI. temAM dAvAnaLa thavAthI tenAM sarva kariyANuM banI gayAM. pharIthI ekalI thaI keIka gAmamAM gayo. tyAM gAmanI bahAra eka parivrAjakane - joI tene praNAma karI tenI pAse beTho. parivrAjake tene madhura - vacanethI saMtuSTa karI pUchayuM ke -"he vatsa! tuM kyAMthI Ave che? kyAM jAya che? ane zA kAraNathI pRthvI para ekale phare che ?" te sAMbhaLI sulasa be ke -" huM amarapurane rahIza vaNika chuM, ane dhanane mATe pRthvI para sarvatra bhramaNa karUM chuM." te sAMbhaLI parivrAjaka be ke-"he vatsa! tuM keTaloka kALa mArI pAse rahe, huM tane dhanezvara karIza." te sAMbhaLI "ApanI moTI kRpA." ema kahI sulasa tenI pAse rahyo. parivrAjake tene koIne ghera jamavA mokalyA. tyAM te jamIne Avyo. pachI teNe parivrAjakane pUchayuM ke - he pUjya ! kyA upAyathI tame mane dhanADhya karaze?" te be ke " he vatsa ! sAMbhaLa. mArI pAse rasakUpano kapa che. tenA rasanA eka ja biMduthI ghaNuM bhAra letuM suvarNa thaI jAya , che, mATe tenI sAmagrI tuM meLava. temAM prathama te eka moTuM 1 . bheMsanuM pUMchaDuM mane lAvI Apa." A pramANe tenA kahevAthI sulase pitAnI meLe marI gayelI kaI bheMsanuM pUchaDuM lAvI tene ApyuM. te pUMchaDuM te yogIe cha mAsa sudhI telamAM boLI rAkhyuM. pachI te yogIe eka hAthamAM kalpa pustaka ane bIjA hAthamAM pUMchaDuM rAkhyuM; tathA sulasanA mastaka para be doraDAM, be tuMbaDA, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ vacha prastAva. 317 eka mAMcI, balidAnanI chAbaDI ane agninuM pAtra mUkI te ! bane tyAMthI cAlI parvatanA madhyamAM guphAnA dvAra pAse AvyA. tyAM rahelI yakSapratimAnI pUjA karI te banne guphAmAM peThA. tyAM je kaI bhUta, vetALa ke saMkSasa temane vina karavA ubhe thato hato tene nirbhayapaNe sulasa balidAna Apato hato. te joI yogI prasanna thaye. AgaLa jatAM eka vivara AvyuM. temAM atyaMta aMdhAruM hatuM. te aMdhakArane dUra karavA mATe bheMzanA pUMchaDAne saLagAvI tenA prakAzathI te banane jana pramANa te vivarane oLaMgI gayA. teTalAmAM tyAM cAra hAtha lAMbo ane cAra hAtha pahoLA evA caturasta rasapa Ite bane harSa pAmyA. pachI yegIe te mAMcIne taiyAra karI tenI be bAjue be doraDAM bAMdhI sulasane kahyuM ke "he sulasa ! A be tuMbaDAM hAthamAM rAkhI A maMcikA upara besI kUvAmAM utara." te sAMbhaLI sulasa be tuMbaDAM laI maMcikAmAM beThe; eTale yegI dhIme dhIme te deraDA mUkatA gayA. e rIte anukrame te rasanI samIpe pahoMce. pachI navakAra maMtrano uccAra karI te rasa levA lAge, teTalAmAM temAMthI zabda nIkaLe ke-"A rasa kuSTa kare tevo che, tethI he sAdhamika! tuM hAthavaDe rasano sparza karIza nahIM. A rasa je zarIra para lAge te prANane nAza thAya che. tuM jenadharmane ArAdhaka che, tethI huM tane sahAya kare. bane tuM baDA tuM mane Apa. huM tane rasathI bharI ApuM." A pramANe tenuM vacana sAMbhaLI sulasa be ke -" huM tane dharmabaMdhune praNAma karuM chuM. kahyuM che ke anne deze jAyA, anne deze vaDDiyA dehaa| je jiNasAsaNarattA, te ya me baMdhavA bhaNiyA // 1 // * "anya dezamAM utpanna thayA ane anya dezamAM zarIre vRddhi pAmyA chatAM jeo jinazAsanamAM rakta che, te ja mArA baMdhuo kahelA che." have tuM mane tArUM vRttAMta kahe. mane Azcarya utpanna thayuM che. te P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318 zrI zAMtinAtha caritra keNa che ane A kuvAmAM zI rIte Avyo che te sarva kahe." tyAre te bolyo ke-"he baMdhu ! mArUM vRttAMta sAMbhaLa. huM vizAlA nagarIne rahIza jinazekhara nAmane vaNika chuM. vyApArane mATe vahANamAM caDhIne he samudramAM cAlyo. mArgamAM vahANa bhAMgI gayuM. mahA kaSTa eka pATiyuM pAmI samudra utaryo ane jIvato rahyo, tyArapachI aTavImAM bhamatA mane koI parivrAjake chetarIne rasanA lobhathI A kuvAmAM nAMkhe, eTale ke jyAre huM tuMbaDuM bharIne kuvAne kAMThe game tyAre te yogIe mArI pAsethI tuMbaDuM laI mane A kuvAmAM nAkhI dIdhuM. huM mAnuM chuM ke tane paNa teja gIe ahIM utAryo haze, te yegI ati duSTa che. tenA para vizvAsa karIza nahIM. he suzrAvaka ! tuM paNa mArI pAse tAruM nAma vigere kahe." tyAre sulase tene potAno vRttAMta kahyo, pachI te sAdharmike te bane tuMbaDI rasavaDe bharIne sulasane ApyAM. tyArapachI te sulase maMcikAnI nIce banne tuMbaDA bAMdhI deraDuM halAvyuM. tyAre parivrAjake tene kuvAnA kAMThA sudhI uMce kheMcIne kahyuM ke -"he bhadra! prathama tuM mane bane tuM baDA Apa. pachI tene bahAra kADhuM. " sulasa bolyA ke -"banne tuM baDA majabUta rIte maMcikAnI nIce bAMdhelA che." te sAMbhaLI bhegIe pharIthI tuMbaDAM mAgyA; paraMtu teNe ApyAM nahIM, tyAre teNe tuMbaDAM sahita sulasane kuvAmAM nAMkhI dIdho, ane pote tyAMthI anyatra jato rahyo. sulasa zubha karmanA cegathI kuvAnI mekhaLA upara paDya; paNa rasamAM paDyo nahIM. tyAM te sulasa uMce svare navakAra maMtra bolavA lAgyo. kahyuM che ke " A zreSTha navakAra maMtra maMgaLanuM sthAna che, bhayano nAza kare che, sakaLa saMghane sukha utpanna kare che, tathA tenuM ciMtavana mAtra karavAthI paNa te sukha Ape che." tyArapachI atyaMta duHkhI thayelo te potAnA AtmAne pote ja bodha ApavA lAgyo ke -"he jIva ! je teM parigrahanI virati | karI hota to tane AvuM kaSTa thAta nahIM. he prANuM ! hajI paNa tuM pitAnIja sAkSIe saMyama laI anazana grahaNa kara. tema karavAthI zIdhra tAre saMsArathI vistAra thaze." A pramANe kahI te jeTalA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAva. 319 mAM cAritra levA taiyAra thAya che teTalAmAM kuvAnI madhye rahelA jinakhara zrAvake tene kahyuM ke "he bhadra ! cAritra levA mATe utAvaLe na thA. A kuvAmAMthI nIkaLavAne eka upAya che te tuM sAMbhaLakoI eka moTI godhA ( gho ) keI paNa mAge thaIne ahIM kuvAmAM rasa pIvA mATe koI koI vAra Ave che. jyAre te rasa pIne pAchI vaLe tyAre tenA puMchaDAne gADha rIte vaLagI tuM paNa bahAra nIkaLaje. mArA prANa hamaNAM ja javAnA che tethI mane ArAdhanA karAva." A pramANe tenA kahevAthI jinazAsananA tattvane jANanAra sulaze tane aMta samaya jANI tene uttama ArAdhanA karAvI, niyAmaNA karAvI, cAra zaraNa kahI saMbhaLAvyA, arihaMta, siddha, AcArya upAdhyAya ane sarva sAdhu jemAM mukhya che evA pAMca padenuM vivaraNa karI tene smaraNa karAvyuM, puNyanI anumodanA tathA pApanI nidA karAvI, ane corAzI lAkha jIvayoninA jIvone mithyAduSkRta apAvyuM. A pramANe vistArathI AgamamAM kahelI ArAdhanA sulase karAvI, te jinazekhara zrAvake potAnA cittamAM aMgIkAra karI. tyArapachI anazana grahaNa karI cittamAM navakAra maMtranA smaraNa pUrvaka zubha dhyAnavaDe marI te zreSTha zrAvaka AThamA devalokamAM deva thayA. te vakhate gADha aMdhakArane lIdhe dekhatA nahIM chatAM paNa huMkAra nahIM ApavAthI tenuM maraNa jANI sulasa zokAtura thaI gADha svare rUdana karavA lAgyo ke-" hA! jinazekhara zrAddha! hA ! dharmabaMdhu ! hA ! dharmaguNanA sthAna ! mane du:khI mUkIne tuM kayAM gaye ? ArAdhanArUpI deraDAvaDe tuM saMsArapamAMthI bahAra nIkaLIne svargamAM gayo che, ane huM to rasakUpamAMja rahyo rahyo A pramANe vicAra ke karyA karUM chuM." A pramANe te vilApa karI rahyo hato, teTalAmAM eka godhA tyAM AvI, rasanuM pAna karI pAchI vaLI ke tarataja sulasa tenA uM chaDe daDha rIte vaLagI gayo. pachI mahAkaTe koI ThekANe suIne, koI ThekANe besIne, koI ThekANe zarIra saMkocIne ane koI ThekANe zarIra ghasAvA daIne godhAne puMchaDe vaLagelo te bahAra nIkaLyo. bahAra nIkaLyo eTale sUryano prakAza ane giri guphA vigere P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3ra. - zrI zAMtinAtha caritra. jaI teNe gedhAnuM pucha mUkI dIdhuM. te joI bhayabhIta thayelI gedhA zapaNe potAne sthAne gaI. - tyArapachI te sulasa eka dizA tarapha cAlyo. teTalAmAM eka madenmatta vananA hAthIe tene che. tethI te tenA tarapha deDyo.. te vakhate sulase manamAM vicAra karyo ke -" huM eka duHkhane pAra nathI pAmate teTalAmAM mane bIjuM du:kha prApta thAya che, mATe huM zuM karuM ? ane kayAM jAuM?" ema vicArI bhayathI te jeTalAmAM nAse che teTalAmAM tene hAthIe suMDhamAM pakaDI kodhathI AkAzamAM uchA. daivayoge AkAzamAMthI pAcho paDate te eka vRkSa upara paDyo, tethI tenI zAkhAne vaLagI te tyAM ja rahyo. hAthI paNa tyAM AvI kedhathI tene haNe che teTalAmAM eka siMhe AvI te hAthIne ha. vaLI te hAthInuM bhakSaNa karavA eka vAgha AvyuM, temAM eka bhakSyane mATe thaIne siMhane ne tene paraspara yuddha thayuM. yuddha karatAM rAtri paDI. te vakhate vRkSanI eka zAkhAmAM sulase prakAza je, eTale ALasa choDIne Azcarya sahita te zAkhA upara gaye, te tyAM pakSInA mALAmAM eka zreSTha maNi tathA sarpanAM hADakAM joyAM. te joI teNe vicAryuM ke kharekhara A viSane haraNa karanAra sarSamaNi ja che ane A prakAza paNa teno ja che." ema vicArI te ratna hAthamAM laI tulasa te vRkSa parathI nIce utaryo. te maNinA prakAzathI vAgha ane siMha paNa nAsI gayA. anukrame prAta:kALa thayuM. pachI te maNi vastrane cheDe bAMdhI sAta divase te araNyane pAra pAmyA. tyAM eka parvata upara agnine udyota jaI sulasa tene anusAre tyAM gaye, to keTalAka purUSane dhAtuvAda karatA joyA, temanI pAse dravyanI IcchAthI te keTalAka divasa rahe, temanI sevA karavA lAgyo ane temanI sAthe ja bhejana paNa karavA lAgyA. ghaNuM divasa sudhI suvarNasiddhine mATe dhAtuvAda karyo, paraMtu kAMI paNa arthasiddhi thaI nahIM, tyAre te pitAnA cittamAM vicAravA lAgyA ke - " dhAtu dhameviNa jA dhaNa AsA, sira muMDeviNa jA rUvAsA / vesa dhare viNa jA ghara AsA, tinnitri AsA hui nirAsA // 1 // " P.P.Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3ra1 kSaNa prastAva. "dhAta dhamyA vinA dhananI AzA, mastaka muMDAvyA vinA rUpanI AzA ane veza dharyA vinA gharanI AzA-A traNe AzA mAre to nirAzAnA rUpamAM thaI che." A pramANe vicArIne te ekadA dhAtunA viSayamAM bhagna cisavALo-utsAha rahita thaIne rAtrIe sate hato, tevAmAM te dhAtuvAdI purUSoe tene nidrAmAM gheghura joI tenA vastrane cheDethI maNi choDI laI tene sthAne tevA ja bIje pattharane kakaDe ApI dIdho. tyArapachI prAta:kALe te sulasa uThIne tyAMthI cAlyA ane anukrame aTavIzIrSaka nAmanA nagaramAM pahoMcyA. tyAM te ratna vacavAne mATe teNe potAnI gAMTha cheDI, eTale ratnane ThekANe patthara joI te vicAravA lAgyA ke -" aho ! te dhAtuvAMTIothI huM huM TA, athavA to temane ze deSa che? mArA karmane ja A deSa che." ema vicArI te manamAM ravA lAgyuM. ekadA teNe vicAryuM ke- "mArUM jIvitavya paNa vRthA che, tathI mAre prANatyAga kare eja yogya che. " ema vicArI kRSNa pakSanI caturdazInI madhya rAtrI samaye te sulasa smazAnabhUmimAM jaI uMce svare bolyo ke--" he vetAla, bhUta ane rAkSase ! tame sarve sAvadhAna thaIne mAruM eka vacana sAMbhaLe. huM mahAmAMsathacuM chuM, jenI IcchA hoya te grahaNa kare." A pramANenuM nuM vacana sAMbhaLIne bhUta, preta ane vetAla vigere sarve kilakila zabda karatA jANe bhUkhyA hoya tema tatkALa hAthamAM zastra dhAraNa karIne harSathI nRtya karatAM tyAM pragaTa thaI bolyA ke-"he purUSa ! je te vairAgya pAmIne mahAmAMsa Ape che te ahIM bhUmi para paDa. ame tArUM mAMsa grahaNa karIe." te sAMbhaLI sulasa nirbhaya thaIne tyAM bhUmipara paDyo. pachI save bhUtAdika tenuM mAMsa grahaNa karavA mATe taiyAra thaIne jeTalAmAM tenI tarapha bhame che teTalAmAM jinazekhara deva sulasane tevI avasthA pAmelA jANI zighapaNe tyAM Avyo. tene joI bhUtAdika rAI nAraNI gayA. tyAre P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ 322 mAM zAMtinAtha caritra. deva bolyo ke-"he sulasa zrAvaka ! huM tane vAMduM chuM. jinazAsanamAM nipuNa thaIne te zuM A virUddha karma AraMhyuM? tuM mane oLakhe che? huM tArA mitra jinazekhara chuM, teM mane kuvAmAM niyA maNa karI hatI, te huM tArI karAvelI ArAdhanAnA prabhAvathI sahastrAra nAmanA AThamA devalokamAM IMdrane sAmAnika deva thayA chuM; tethI tuM ja mAro gurU che." te sAMbhaLI sulasa paNa jina zekharane deva thayo jANI tene joI tatkALa ubhuM thaI bolyo ke-"he dharmabaMdhu ! huM paNa tane vAMduM chuM." ema kahI tene svAgatAdika pUchayuM. pachI deva ke-"he bhadra! huM tAruM zuM vAMchita karuM? te kahe.. tyAre sulasa be ke-"tamAruM darzana mane thayuM teja mane atyaMta priya thayuM che te paNa huM tamane pUchuM chuM ke haju mAre gADha aMtarAya karma kSINa thayuM che ke nahIM ? je kSINa thayuM hoya te huM dIkSA grahaNa karuM." deve kahyuM ke -"he bhadra! pUrva bhavamAM te thoDe devadravyano vinAza karyo hato, te karma ahIM udayamAM AvyuM che, te paNa te prAye kSINa thayuM che, paraMtu samagrapaNe kSINa thayuM nathI. tethI haju tuM dIkSAne lAyaka thayo nathI." ema kahI te deve prItithI tene bahumUlyavALe suvarNa samUha tathA uttama vastra vigere ghaNuM ApyuM. pachI sulase kahyuM ke "he deva ! tame mane zudhana sahita mAre sthAne pahoMcADe, ke jethI mArI prasiddhi thAya." te sAMbhaLI deva paNa te ja pramANe karI pitAne sthAne gayo. rAjAe sulasanuM Agamana jANuM mahatsavapUrvaka tene nagara praveza karAvyuM. sulase paNa rAjA pAse bheTa mUkI tenI bhakti karI. pachI sulasanI kulIna patnIe tenuM Agamana thavAthI maTe vadhapana utsava karyo, ane harSathI bhartArano satkAra karyo. kAma patAkA vezyA ke je teja nagaramAM hatI te sulasanA gayA pachI teNe bAMdhI zveta vastra paherI anya purUSano tyAga karI zuddha zILa pALavAmAM tatpara thaI tulasanuM ja dhyAna dharatI rahI hatI, te paNa nehavALI sulasanI bIjI priyA thaI. sulasa te bane priyAe sAthe bhege bhegavavA lAgyA. * . . . . . P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ vA prastAva " . ekadA sula manamAM vicAryuM ke "re java! lebhamAM la paTapaNAne lIdhe parigrahanuM pramANa karyA vinA tene zuM zuM duHkha prApta nathI thayuM? have tuM parigrahanuM parimANa kara." ema vicArI teNe potAnA manathI ja parigrahanuM parimANa karyuM, ane vadhArAnuM dhana jinacaitya vigere sAta dharmakSetramAM vAparyuM. te kSetro A pramANe -jinabhavana, jinapratimA, AgamanA pustaka ane cAra prakAranA sa dha e sAta kSetra che. te uparAMta jIrNoddhAra, piSadhazALA ane sAdhAraNamAM paNa teNe ghaNuM dhana vAparyuM. tyArapachI keTalAka ' phaLa gayo tyAre karmanA deSane lIdhe tenuM dhana unhALAmAM sarovara nA jaLanI jema kSINa thayuM, tethI tenA mukhanI sarva kAMti paNa neNa thaI gaI. kahyuM che ke- , , , "varaM bAlye mRtyuna tu vibhavahInaM nivasanaM, vara rAjasthAna na punaradhama jAmanaE . varaM vezyA bhAryA na punaravinItA kulavadhUH, bALavayamAM maraNa thAya te sAruM, paNa vaibhava vinAnuM jIvana sArUM nahi. prANano tyAga karavo sAro, paNa adhama purUSane ; ghera javuM sAruM nahi, vezyA strI hoya ta sArI, paNa uMca kuLanI zrI vinaya rahita hoya te sArI nahi. araNamAM rahevuM sAruM, paNa AvakI rAjAnA nagaramAM vasavuM sAruM nahi." tevAmAM teja deva avadhijJAnavaDe tene nidhana thaye jA. pharIthI tenI pAse AvyA, ane bolyo ke-"hesulasa! tuM zokAtura kema jaNAya che ? huM mitra chatAM tAre zI ciMtA che?* * ema kahI prasanna thaI tatkALa tenA gharanA AMgaNAmAM kuberanI jema te deve suvarNanI vRSTi karI." te Isulasa bolyo ke---"he : mitra! ATaluM dhana mAre joItuM nathI, kAraNa ke meM to parigrahanuM pramANa kareluM che." te sAMbhaLI deve kahyuM ke-"he bhadra! te e sAruM karyuM, kAraNake munIzvaro kahe che ke jema jema lebha P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 zrI cAtinAtha caritra. ocho thAya che, tema tema AraMbha ane parigraha paNa ochA thAya che, ane te ochA thavAthI manane sukha tathA dharmanI siddhi thAya che." ema kahI sulasanI IcchAnusAra tene dhana ApI tenI rajA laI" te deva pitAne sthAne gaye... ekadA sulasa nagaranI bahAra udyAnamAM gaye. tyAM kaI ThekANe teNe nidhAna joyuM. te ja vakhate rAjapurUe tene nidhAna dekhate je tenA gayA pachI rAjapurUe paNa te nidhAna joI manamAM vicAryuM ke-"kharekhara, ApaNane joIne ja A sulaze A nidhAna lIdhuM nahIM, paraMtu kAle chAnI rIte AvIne laI jaze." tyArapachI bIje divase paNa sulasa bahAra gayo tyAre te ja pramANe te nidhAna joyuM. te vakhate gupta rIte dara rahelA rAjapurUe paNa tene je. teja rIte sAta divasa sudhI teNe nidhAna joyuM, paNa grahaNa karyuM nahIM. rAjapurUe paNa tene sAta divasa te ja pramANe je, paNa nidhAna letAM joyo nahIM. pachI AThame divase sulasa te dizAno tyAga karI bIjI dizAmAM zarIraciMtA mATe gaye. te joI vismaya pAmelA rAjapurUSoe tene samagra vRttAMta rAjA pAse nivedana karyo. te sAMbhaLI rAjAe sulasane belAvI pUchyuM ke-"he sulasa! te nidhAna jevA chatAM grahaNa na karyuM tenuM kAraNa zuM ?" sulaze javAba Ape ke -svAmI! meM parigrahanuM parimANa kareluM che, tethI jo huM te nidhAna grahaNa karuM te pramANathI adhika dhana thAya tevuM che, ane tethI mArA niyamano bhaMga thAya che, mATe meM te dhana grahaNa karyuM nahIM." te sAMbhaLI tenuM nirlobhI pADyuM jI rAjAe tenI IcchA vinA paNa baLAtkAre tene pitAnA bhAMDAgAra (keza) no uparI banAvyuM. A ja ekadA te nagaranA udyAnamAM zrI amaracaMdra nAmanA cAra jJAnavALa jainAcArya padhAryA. tenuM Agamana ke purUSe sulasane jaNAvyuM. te sAMbhaLI sula harSa pAmI te gurUnuM Agamana rAjAne jaNAvyuM. pachI rAjA ane sulasa ane parivAra sahita gurU pAse jaI temane vaMdanA karI egya sthAne beThA. gurue pratibadha karanArI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja prastAva : 1 325 ane bhavya prANIonA vAMchitane ApanArI dharmadezanA ApI. te sAMbhaLyA pachI avasara joI tulase gurUne pUchyuM ke--" he bhagavAna! meM kaSTathI lakSmI meLavI, chatAM te cAlI gaI, tenuM zu kAraNa? te kRpA karIne kahe." eTale cAra jJAnane dhAraNa karanAra gurU bolyA ke -"he bhadra ! vAraMvAra tane lakSamI prApta thayA chatAM jatI rahI tenuM kAraNa sAMbhaLa-- * tAmrAkara nAmanA gAmamAM tu tArAcaMdra nAme kaNabI hate. prathama te dAna devAmAM ghaNe zraddhALa hatAM. vAcakone tathA sAdhuone dAna dete hate. anukame te zrAvaka thaye. ekadA teNe potAnA manamAM vicAryuM ke-"meM ghaNuM dAna ApyuM. hamaNuM te samaya nathI, mATe have huM sAdhune dAna nahIM ApuM. temane devAthI ze guNa thAya tema che? yAcakoneja dAna ApavuM sAruM che, kAraNa ke temane dAna devAthI lekamAM sarvatra prasiddhi, prazaMsA vigere thAya che. paNa sAdhu Ane ApavAthI zuM phaLa? te sAdhuo to koInI pAse prazaMsAdika paNa karatA nathI." A pramANenA abhiprAyathI te tArAcaMdra vacce vacce avivekane lIdhe draDha aMtarAya karma bAMdhyuM. pharI ekadA sAdhuone joI tene atyaMta dAna devAnI zraddhA thaIne dAna dIdhuM... vaLI he vatsa ! teM te bhavathI paNa pUrvanA bhavamAM kAMIka devadravyano nAza karyo hato tyArapachI ghaNo saMsAra bhamIne tuM kaNabI thaye hatA, te bhavamAM te aneka prakAre dAna ApyuM hatuM, paNa pAchu durbuddhithI khaMDita karyuM hatuM. chevaTa te tArAcaMdra samAdhipUrvaka maraNa pAmI dharma devalokamAM deva thaI tyAMthI AyuSyanA kSaye evI he tulasa ! tuM A bhave zreSThIputra thayuM che. pUrva bhavanA kAraNathI lakSamI tArI pAse TakI zakatI nathI mATe te zreSThIputra! vivekI prANIoe mananI zuddhipUrvaka dAna devuM ane pachI temAM dUSaNa na lagADavuM. bIjuM paNa samasta dharmakAryamAM zraddhApUrvaka karavuM. zraddhApUrvaka kareluM dharmakArya saphaLa thAya che." - A pramANe gurUnA mukhathI potAnA pUrva bhavanuM svarUpa, sAMbhaLI pratibadha pAmelA sulase rAjAne kahyuM ke -"he rAjana ! P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. mane AzA Ape. huM dikSA grahaNa karIza." rAjA belyA ke-- huM paNa pratibodha pAmyo chuM, tethI ApaNe sAtheja dIkSA grahaNa karazuM." ema kahI potAne ghera jaI rAjAe potAnA putrane rAjyapara sthApana karyo. tyArapachI rAjA ane sulasa uttama bhAvanA vaDe potAnA AtmAne dhanya mAnatA gurUnI pAse AvyA ane te baMnee cAritra grahaNa karyuM. saMyamane aMgIkAra karyA pachI temaNe ugra tapa karyo. anukrame sulasa sarva karmane kSaya karI teja bhavamAM kevaLajJAna pAmI mokSe gayo ane rAjA aticAra rahita saMyamanuM pratipAlana karI svarge gaye." A pramANe pAMcamA aNuvrata upara bhagavAna zrI zAMtinAthe cakAyudha rAjA pAse sulasanI kathA kahI. . . Iti parigraha sulasa kathA. - pharIthI svAmI belyA ke -"he rAjana ! meM tArI pAse pAMce aNuvrato kahyAM. have diga parimANavrata, bhege paga parimANa vrata, ane anarthadaMDa tyAga vrata e traNa guNavrata kahuM chuM te sAMbhaLa. pUrvAdi cAre dizAmAM, urva tathA adizAmAM gamana karavAnuM pariNAma karavuM te divrata nAmanuM paheluM guNavrata kahevAya che. dikSAonuM pramANa na karavAthI jIva aneka prakAranAM du: pAme che. svayaMbhUdeva nAmanA vaNike te pramANe karyuM nahotuM tethI te bleka dezamAM jaI ghaNuM du:kha pAmyA hatA." te sAMbhaLI cakAyudha rAjAe kahyuM ke-"he svAmI ! tenuM svarUpa kahe." tyAre prabhu bolyA ke - - digaparimANa vrata upara svayaMbhUdeva kathA. Aja bharatakSetramAM gaMgAtaTa nAmanuM nagara che. tyAM ? suraMta nAme rAjA hatA. te rAjA pitAnA sthAnamAM ja rahyo to sarvatra dUtane mokalI samagra dezonA vRttAMtane jANato hato. te. nagaramAM svayaMbhUdeva nAmano eka kaNabI rahetA hatA. te khetInuM kAma karatA hatA, paraMtu te saMtoSa rahita hato. ekadA pAchalI rAtrIe jAgelA teNe vicAra karyo ke-" ahIM rahevAthI mane barAbara lAbha maLatuM nathI, tethI kyAMIka dezAMtara jaI ghaNuM lakSmI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ . maka prastAva, 327 upArjana karI AvI mArA manoratho pUrNa karuM." A pramANe vicArI bhAtuM vigere laI te uttarApatha tarapha cAlyA. anukrame lamIzAeka nAmanA nagaramAM gayo. te nagaramAM praveza karI teNe vyApAra karavA mAMDyo. temAM paNa tene tenA nazIba pramANe ja lAbha prApta thayA. tyAMthI anya anya nagaramAM te dhananI AzAthI bhamyA. paraMtu koI paNa ThekANe bhAgyathI adhika te pApe nahIM. te chatAM te manamAM vicAra karato nahoto ke- . . * " bhAgyAdhikaM naiva narAdhipo'pi, dadAti vittaM cirsevkebhyH| nirantaraM varNita vAridhAra-stathApi patratritayaM plaashe||1||" "rAjA pitAnA cirakALanAM sevakane paNa tenA bhAgya karatAM adhika dhana ApI zakato nathI. varSA RtumAM niraMtara jaLadhArA varase che te paNa palAza vRkSanI DALIne traNaja pAMdaDAM Ave che." - AvA vicAra karyA vinA bhAgya karatAM adhika phaLanI IcchAthI ta bIjA koI nagaramAM gayA. tyAM keTalAka vANiyAone joIne teNe pUchyuM ke-"he vepArIo! tame kayA dezathI Avo cho?"teo bolyA kendra ane vyApAra karavA cilAta dezamAM gayA hatA. tyAMthI ghaNuM dhana upArjana karIne ahIM AvyA chIe." te sAMbhaLI te sva. ya bhUdeva ghaNuM karI ANuM laI bhAtuM vigere taiyAra karI ghaNuM sAtha . sahita te deza tarapha cAlyo. anukrame cAlatAM mahAtata vAlukAvALA mAgane oLaMgI ane ati zItaLa himamAgane paNa oLaMgI ati viSama parvatanA mArgamAM Avyo. "lebhathI parAbhava pAmelA manuSya zuM zuM na kare?" tyArapachI te ciMlAta dezanI samIpe pahAM e. teTalAmAM tyAMnA mleccha rAjAne bIjA rAjAo sAthe virodha hatA te zatrurAjAnuM sainya tene maLyuM. te zatrurAjAe "A cilAta dezamAM jAya che " ema jANI sarva sArthane luMTI laI tane potAnA nagara tarapha pAcho vALe; paraMtu svayaMbhUdeva koI paNa prakAre temanI dRSTine chetarI gupta rIte cilAta dezamAM gayA. tyAM bhilanA chokarAoe tene pakaDI tenA AkhA zarIre rUdhira copaDayuM. pachI te duhoe tene aTavImAM mUketyAM tene maDaduM dhArI tenA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328 zrI zAMtinAtha caritra para aneka pakSIo AvIne besavA lAgyA, ane cAMca mArI mArIne tene pIDA karavA lAgyA. te vakhate bhilanA bALakee bANunA prahAravaDe te gIdha vigere pakSIone nAza karyo. A pramANe saMdhyAkALa sudhI tenI viDaMbanA karI pachI pitAne ghera lAvI baMdhanathI mukta karI lejane karAvI tene yatnathI pitAnA gharamAM sAcavI rAkhe. bIje divase paNa eja pramANe tenI viDaMbanA karI. A pramANe teNe ghaNA divasa sudhI du:kha bhogavyuM. ekadA bhilanA bALakoe teja pramANe karI tene vanamAM mUke, teTalAmAM te vanamAMthI tyAM eka vAghaNa AvI. tenA bhayathI te bhilaputre nAzI gayA ane te vyAghrI svayaMbhUdevane upADI pitAnA bALakanA lejanane mATe vanamAM laI gaI, tyAM potAnI dADhavaDe tenA hAthapaganA baMdhane teDI tene tyAMja rAkhIne vyAghrI potAnA bALakane teDavA gaI, teTalAmAM te svayaMbhUdeva tyAMthI nAzI kaI nadImAM zarIrana dhoI kaI sArthanI bhego thaI gayo. tenI sAthe anukrame keTaleka divase te pitAne ghera pahoMcyA. tyAM pahoMcyA. pachI teNe vicAra karyo ke "he jIva! ati lobhane lIdhe tuM pRthvI para cirakALa sudhI bhaye paraMtu te pUrNa rIte bhejana paNa pAmI zakyo nahIM. tuM jIvato ghera Avyo eja tane lAbha thayo ema jANa." A pramANe vicAratAM vairAgya pAmI keAI muninI pAse cAritra grahaNa karyuM ane tene aticAra rahita pALI AyuSya pUrNa thayA maraNa pAmI varge gaye. - Iti divrate svayaMbhUdeva kathA. - A kathA kahIne pachI bhagavAna belyA ke--"bhogapabhoganuM je pramANu karavuM te bIjuM guNavrata kahevAya che. te vrata bhejanathI ane karmathI ema be prakAre che. temAM vivekIe anaMtakAya vigere abhakSyanuM bhakSaNa na karavuM te bhejanathI vrata kahevAya che, ane sarva barakarma (karmAdAna) ne tyAga kare te karma thI kahevAya che. temAM bhejana viSenA vratamAM A pAMca rAticAro vajevA yogya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ - ,. kaMI baranAva.. karaka che-sacitta AhAra, sacitta mizra AhAra, 2, 65kava AhAra, apakava AhAra *, ane tuccha eSadhinuM bhakSaNa , A pAMca aticAro bhejanane viSe jANavA tathA karmane viSe aMgAra karma vigere paMdara karmAdAno teja paMdara aticAro jANavA. he cakAyudha rAjA ! A sarva aticAro tAre vajevA gya che. ahIM bheganA viSaya upara jitazatru rAjAnuM ane upaga upara nityamaMDitA brAhmaNInuM daSTAMta che." A pramANe bhagavaMtanuM vacana sAMbhaLI cakAyudha rAjAe temanI kathA pUchI, eTale prabhu madhura vANuthI bolyA ke - jitazatru rAjAnI kathA. Aja bharatakSetramAM vasaMtapura nAmanuM nagara che. temAM jitazatru nAme rAjA hato. tene subuddhi nAmane maMtrI hatA. te rAjAne ati vallabha ane mAnIto hato. ekadA viparIta zikSA vALA be ghoDA upara rAjA ane maMtrI beThA. te azvo temane nirjana araNyamAM laI gayA. tyAM te bane traNa divasa sudhI bhaTakayA. teTalAmAM pAchaLa AvatuM temanuM sainya temane maLyuM. temanI sAthe cothe divase te bane bhUkhyA tarasyA potAne ghera AvyA. sudhAthI pIDA pAmelA rAjAe tatkALa rasoiyAne bolAvI tenI pAse jaghanya, madhyama ane utkRSTa sarva prakAranI rasoI zIdhrapaNe taiyAra karAvI. kahyuM che ke-- " "trividhatitamanna nAMDha suzarSa, * * jaladalaphalapuSpaM pallavaM paJcazAkam / jalathalanabhametanmAMsamenaM tridhA hi, SaTarasajalayuktaM bhojyamaSTAdazaM ca // 1 // traNa prakAranuM anna, zaMga ghaMTa, suzirSa, jaLathI utpanna thayelA patra, puSpa ne phaLa, temaja pallava ne pAMca jAtinA zAka. uparAMta jaLacara, sthaLacara ne khecara tiryaMconuM mAMsa, tene SaDasa yukta jaLa sahita karIe eTale aDhAra prakAranuM bhejana thAya che." 1 A zabdo barAbara samajI zakAtA nathI. paNa vanaspatino AhAra, pakavAna ane rAMdhela padArthono AhAra-tevA tene artha hovo saMbhave che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 330 jo zAMtinAtha caritra. tyArapachI naTanA nATakanuM daSTAMta manamAM vicAratAM rAjAe prathama jaghanya AhAra khAdho ane pachI anukrame madhyama ane u. tkRSTa AhAra kaMTha paryata evI rIte khAdha ke jethI tenA udaramAM vAyunA saMcAra jeTale paNa avakAza rahyo nahIM; tethI rAjAne visUcikAno vyAdhi thayo. tenI pIDAthI maraNa pAmIne te vyaMtara tha. (subuddhi maMtrIe te zarIranI sthiti pramANe bhejana karyuM tethI te duHkhI na thaye.) A pramANe bhegamAM lubdha thayelAne deSa kathAvaDe kaho. have upabhegathI nivRtta nahIM thayelAne doSa kahe che-- nityamaMDitA brAhmaNInI kathA. 'Aja bharatakSetramAM vardhana nAme gAma che. temAM vaMdanA abhyAsamAM tatpara anideva nAmano brAhmaNa raheto hato. tene sunaMdA nAmanI bhAryA hatI. te brAhmaNa gAmanA lokone ati mAnya hato, tethI tene loko pAsethI dhananI prApti thayA karatI hatI. tevI prAptithI anukrame te dhanADhya thaye. ekadA te brAhmaNe pitAnI bhAyo mATe sarva aMganA uttama AbharaNe karAvyAM. tyArathI te sarva alaMkArone teNe niraMtara pitAnA zarIra para dhAraNa karavA lAgI. kadApi paNa zarIra parathI te ghareNA utAratI nahotI; tethI bhartA tene kahyuM ke--"he priyA ! A alaMkAro tAre parvane divase paheravA ane bIjA divasemAM gupta rAkhI mUkavA, kemake ApaNuM ghara gAmane cheDe hovAthI je kadAca cAranI dhADa paDaze to A alaMkAraja tArA zarIranuM anartha karanAra thaI paDaze." te sAMbhaLIne te bolI ke "je A ghareNuM zarIra para paheravAnAM na hoya to te zA mATe karAvyAM? mATe eno upayoga karAya teja sArUM. jyAre cAranI dhADa paDaze tyAre huM pote ja zIdhrapaNe zarIra parathI utArI nAMkhIza. " te sAMbhaLI te brAhmaNa muMge rahyo. ekadA te gAmamAM pracaMDa jillAnI dhADa paDI, ane devage te brAhmaNanA gharamAM peThI. te vakhate bhilloe te brAhmaNanI bhAna alaMkAra P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ lai prastAva 31 vALI che, tethI teoe tene pakaDI. teNInuM zarIra puSTa hovAthI te alaMkAra tenA zarIra parathI utaryA nahIM, tyAre te bhillo nirdayapaNAne lIdhe teNInA hAthapaga vigere avayaye kApI sarva alaMkAro grahaNa karIne potAne sthAne cAlyA gayA. te brAhmaNI ApAnavaDe maraNa pAmI narake gaI. A Iti bhego paga upara thA.' pharIthI zrI zAMtinAtha bhagavAne cakAyudha rAjAne kahyuM ke-"he sajA! trIjuM anartha daMDa tyAga nAmanuM guNavrata kahuM chuM. tenA cAra bheda che.-je eka muharta uparAMta apadhyAna karAya te pahelo bheda, je pramAdanuM AcaraNa karAya te bIje bheda, je hiMsAnA upagaraNo bIjAne ApavA te trIjo bheda ane je bIjAne pApakArya karavAne upadeza Apavo te cothe bheda. A vrata upara samRddhadaranI kathA che te A pramANe-- anarthadaMDa upara samRddhadattanI kathA. _ dhAtakIkhaMDanA bharatakSetramAM repura nAmanuM nagara che. temAM rimardana nAmano rAjA hatA. te nagaramAM samRddhadatta nAmane kaNabI raheto hato. te ekadA madhya rAtrIe jAgRta thaI manamAM vi cAra karavA lAgyuM ke-"je mane lakSmI prApta thAya to huM rAjA thAuM ane pachI cha khaMDa bhAratakSetrane sAdhuM. pachI vetADhaya parvatAra rahenArA vidyAdharo mane AkAzagAmI vidyA Apaze. te vidyAnA baLathI huM AkAzamAge uDIza." ema vicArI te samRddhadatta zadhyAmAMthI AkAza tarapha kudako mAryo, ane te nIce pRthvI para paDayo: jethI zarIre atyaMta pIDA pApe. tenI buma sAMbhaLI gharanA manuSyae bhegA thaI tene pharIthI zayyAmAM nAMkhyo. keTaleka kALe meTI mahenate tenA zarIranI pIDA zAMta thaI ane te svastha . zarIravALo thayo. (1) ekadA teNe ghaNuM dravya ApI uttama sarva jana samakSa kharIda karyuM. te kharka kaI vakhata rAtre pramAdathI gharanA AMgaNAmAM ja rahI gayuM, ane te gharanI aMdara P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra jaIne sute. rAtrinA be prahara gayA tyAre tene te khayAda AvyuM. paraMtu :pramAdane lIdhe teNe te kha gharamAM lAvIne mUkayuM nahIM.' ane "mArA khakane keNa leze?" ema vicArI te nidrAvaza thayA. rAtrinA cothe prahare tenA gharamAM cAre piThA. teo te kharka laI pitAne sthAne cAlyA gayA. ekadA te duSTa e te khanA baLathI koI - prakAre nagarazeThanA putrane harAvI keda karI lIdhuM. te vakhate rAjapurUe te corene mAryA. coroe zreNInA putrane haNI nAkhyA. rAjapurUSoe cora pAsethI maLeluM samRddhadattanuM kha rAjA pAse raju karyuM. te joI krodha pAmelA rAjAe tene bolAvIne kahyuM ke-"re duSTa ! teM AvuM pApa karyuM?" te belyo-"he svAmI ! e pApa meM karyuM nathI." rAjAe pUchayuM ke-"A kharuM tArUM che : ke nahIM ? jo tArUM kharuM haraNa karIne tevaDe bIjAe A pApa karyuM hoya te paNa tuM ja pApakarma karanAra thAya che." te sAMbhaLI teNe rAjAnI pAse pitAnA khanA vismaraNanuM vRttAMta nivedana karyuM te paNa rAjAe tenA aparAdhathI tene daMDa karIne pachI tene choDyo. (2) ekadA rAjAno zatru tenI pAse viSa levA Avyo. tenI prakRti jANyA vinA teNe tene viSa vecANa ApyuM. te zatrue te viSa laI rAjAno ne prajAno vinAza karavAnA hetuthI gAmanA taLAvamAM nAMkhyuM. te jaLa pIvAthI keTalAka manuSya maraNa pAmyA. te vAta rAjAnA jANavAmAM AvI, tethI teNe tenA mULanI zodha karI te jANyuM ke-"samRddhadatta mArA zatrune viSa vecANa ApyuM ane teNe mAre ne prajAno vinAza karavA mATe sarevaranA jaLamAM viSa nAMkhyuM. " A pramANe jANI rAjAe tene bolAvI tene anyAya siddha karI tene daMDa karyo. ( 3 ) ekadA te gAmanI sabhAmAM baThe hatuM, tevAmAM koI kaNabI be vAcharaDA laIne tyAMthI nIkaLe tyAre samRddhadatte tene pUchayuM ke-"A vAcharaDAne damyA (palaTayA) che ke nahIM?" teNe nA kahI, tyAre te pharIthI pile ke "Ane dayA rAkhyA vinA Ara vigereno prahAra karI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ pada praratA : . 333 sArI rIte damavA joIe. AvuM tenuM kaThera vacana sAMbhaLI te . bane vAcharaDAone tenA upara atyaMta kepa thaye. . prAce karIne prANImAtrane koI apriya vacana kahe to te rucatuM nathI." pachI te vRSabhanA svAmIe te banne vRSabhane baLAtkAre gADAmAM jeTayA. te vakhate tenA zarIra komaLa hovAthI tenAM AMtaraDA, tuTI gayAM ane te banne akAma nijerAvaDe pitAnuM azubha kama khapAvI maraNa pAmIne vyaMtara thayA. te vakhate samRddhadattane. " pitAne zatru jANI teoe tenA zarIramAM vividha prakAranI pIDA utpanna karI, ane kahyuM ke -"are pApI! teM je vRSabhane mATe vinA kAraNe pApapadeza Ape hato, tenAM phaLa atyAre tuM bhagavA" ema kahI pitAnuM vyaMtarapAnuM teoe tenI pAse pragaTa karyuM; tyAre te kaNabI ghaNI pIDA pAmelo hovAthI pazcAttApa karato . praNAmapUrvaka temane vAraMvAra khamAvavA lAge; tethI dayALupaNAne lIdhe kopano tyAga karI tenA zarIranI pIDAne saMhI laI te bane vyaMtare pitAne sthAne gayA, eTale kaNabI pIDAthI mukta thayA. (4) te khabate teNe potAnA manamAM vicAra karyo ke-" he" jIva! te cAre prakArano anarthadaMDa karyo che, ane te karmathI utpanna thayeluM du:kha paNa te bhogavyuM che. zAstramAM kahyuM che ke "koDA kape karIne paNa karelA karmano kSaya thato nathI. prANIe kareluM zubhAzubha karma avazya jogavavuM ja paDe che." A pramANe vicAra karI zubha bhAvanA bhAvato te samRddhadatta keI jenamuni pAse gayA ane tenI pAsethI upadeza sAMbhaLI pratibaMdha pAmIne suzrAvaka thayo. pachI zuddha dharmanuM ArAdhana karI chevaTa maraNa pAmIne sAdhama devalekamAM deva thaye. devanuM AyuSya pUrNa thaye cavIne uttama kuLamAM manuSyapaNuM pAmI anukrame mokSasukha pAmaze.' A samRddhadattanI kathA sAMbhaLIne tatvajJAnIe anarthadaMDana evazya tyAga kare. - chati anarthadaMDa upara samRddhadara sthA. . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 334 . zrI zAMtinAtha caritra have cAra zikSAvrato kahuM chuM. temAM paheluM sAmAyikavata che. te vrata ArAdhavAthI rasa ane sthAvara jIvone viSe samatA : bhAva prApta thAya che. tevuM sAmAyika dararoja karavA lAyaka che. sAmAyika karavAthI teTalo vakhata zrAvaka paNa sAdhu je thAya che ane nizcaLa cittavaDe sAmAyika karavAthI bhavya jIvone siMha zrAvakanI jema sukha prApta thAya che." A pramANe prabhunI vANI sAMbhaLI sabhAmAM beThelA manuSyae pUchyuM ke-"he svAmI ! te siM hazrAvaka koNa hato ?" tyAre zrI zAMtinAtha jinezvare tenI kathA kahI, te A pramANe-- | sAmAyika vrata upara siMha zrAvakanI kathA. Aja bharatakSetramAM ramaNIya nAmanA puramAM zUravIramAM ziromaNi hemAMgada nAmano rAjA hatA. tene hemathI nAmanI rANI hatI. te nagaramAM jinadeva nAme eka zrAvaka rahetA hatA. tene jinadAsI nAmanI bhAryA hatI. tenI kuthiI utpanna thayelA siMha nAmane temane putra hato. te anukrame suzrAvakomAM agresara thayo. te siMha hamezAM sAmAyika grahaNa karI banne saMdhyA vakhate pratikramaNa karatA hate. ekadA te siMha sAthenI sAthe dravya upArjana karavA mATe kariyANa grahaNa karI uttarApaMtha tarapha cAlyA. mArgamAM koI aTavIne viSe nadIne kAMThe te sAthe paDAva nAkhyuM. tyAM paNa siMhe sAmAyika grahaNa karyuM. te vakhate tyAM puSkaLa maccharone samUha jaNAya. tene nivAravA mATe sArthanA lokoe ghaNe dhumADe karyo. tyAre te sarve maccharo dhumADAthI vyAkuLa thaIne siMha pAse gayA. mahA sattvavALA siM ha merUnI jema niSkapaNe te maccharane pariSaha sahana karyo. tyArapachI tarata ja dakSiNa dizAno vAyu AvavAthI te machare jatA rahyA. siMhane upasarga pitAnI meLe ja dUra thaye. sAmAyikano kALa pUrNa thayuM tyAre siMhe sAmAyika pAyuM, paraMtu maccharanA DaMzathI tenuM zarIra sejAvALuM thaI gayuM, tethI tene atyaMta pIDA thavA lAgI. te pIDA keTaleka P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ vacha prastAva. 335 * divase zAMta thaI ane tenuM zarIra svastha thayuM. tyArapachI te vasaMtapura pattana vyApArArthe gayA, tyAM kariyANuM vecI adhika lAbha prApta karyo. tyAMthI pAchA vaLI pitAne ghera AvI zubha dhyAnamAM tapara thaI sAte dharmakSetramAM dhanano vyaya karI te gRhasthAvAsanuM pAlana karavA lAgyo. chevaTa aMtakALe ArAdhanA karI anazanavaDa maraNa pAmIne te svarge gaye. tyAMthI evIne anukrame te mokSa pAmaze. * iti sAmAcika upara siMha zrAvakanI kathA. "have bIjuM dezavakAzika nAmanuM zikSAtrata kahuM chuM. A vratamAM divratanA parimANane, temaja bIjAM sarva vratone haMmezAM saMkSepa karavAno che. tenA Anayana praga vigere pAMca aticAro che. A vrata zuddha rIte pALyuM hoya to te gaMgadatta zrAvakanI jema A loka tathA paralokamAM saphaLa thAya che. A pramANe bhagavaMte kahyuM eTale gaMgadattanI kathA zrAvake e pUchI. bhagavaMte tenI kathA kahI te A pramANe-- gaMgadatta zrAvakanI kathA. Aja bharatakSetramAM zaMkhapura nAmanuM nagara che. temAM gaMgadatta nAme prasiddha eka vaNika raheto hato. anyadA teNe gurUnI pAse zrAvakadharma grahaNa karyo. te niraMtara bAra vratanuM pAlana karato hato. ekadA teNe dezAvakAzika vrata grahaNa karyuM, temAM teNe dhAryuM ke -" Aje mAre caitya sivAya bIje kaI paNa ThekANe ghara bahAra javuM nahIM." A pramANe abhigraha laine te ghera rahyo hate. tevAmAM tenA koI mitra vaNike AvI tene kahyuM ke "Aje nagara bahAra eka sAthe Avyo che. je tuM tyAM Ave te ApaNe banne tyAM jaI moTe lAbha thAya tevuM kariyANuM laIe." te sAMbhaLI gaMgadAse kahyuM ke-"he mitra ! huM Aje AvI zakIza nahIM. meM 1 parimANa bahAranI bhUmimAMthI koI vastu bIjA pAse maMgAvavI te. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336 zrI zAMtinAtha caritra. Aje dezAvakAzika vrata grahaNa karyuM che. Aje caitya vinA bIje kayAI paNa ghara bahAra javAnuM nathI." pharIthI mitra belyo ke-"he mitra ! Aje moTo lAbha maLe tema che, to te tuM kema grahaNa nathI kare? vaLI vrata to bIje koI paNa divase karI leje." gaMgadane kahyuM-"he mitra! jenAthI dharmanI hAni thAya tevA meTA ArabhavALA lAbhathI zuM phaLa che? huM tene Icchato nathI." te sAMbhaLI tene daDha nizcaya jANI te mitra pitAne ghera gaye. tyArapachI vrata pUrNa thayuM, tyAre bIje divase gaMgadatta te sAthe madhye gayo. te vakhate sarva kariyANuM ema ne emaja joyuM, keIe lIdhuM nahotuM. tethI teNe te sarva kariyANuM kharIda karI coTAmAM vecIne mATe lAbha upArjana karyo. te vakhate gaMgadate vicAra karyoke-"kharekhara, A dharmanoja prabhAva che, tethI A sarva dhana mAre devagrahAdika dharmasthAnamAMja vAparavuM yogya che." ema vicArI te zreSThIe vividha prakAre jinezvaranI pUjA karI, ane zrI saMghano bhaktipUrvaka vastra, bhajana ane tAMbula vigere vaDe mATe satkAra karyo. A pramANe dharmane vize udyama karI chevaTa anazana vaDe maraNa pAmIne te svarga gaye. tyAMthI AvIne anukrame mekSa sukhane pAmaze." .. Iti dezAvakAzika vrata upara gaMgadattanI sthA. - prabhu bolyA ke--"he cakAyudha rAjA ! tamArI pAse meM daSTAMta sahita dezAvakAzika vratanI vyAkhyA karI. have daSTAMta sahita paSadha vrata kahuM chuM, te piSadha vrata puNyanI puSTine mATe uttama zrAvaka avazya daramAse cAra parvomAM (be aSTamI ne be catudazI) kare che. te piSadha cAra prakArano che. temAM pahele AhAra pASadha, te sarvathI ane dezathI ema be prakAre che. sarvathI AhAra piSadha caturvidha AhArano tyAga karavAthI thAya che ane dezathI AhArapisaha trividha AhArano tyAga (upavAsa ) karIne athavA to AcAmsa, nIvI ke ekAsaNAnA paccakhANAmAMthI koIpaNa pacca - khANa karIne karI zakAya che. bIje dehasatkAra nAmano piSadha che, te sarvathI ane dezathI ema be prakAre che. temAM sarvathA prakAra P.P. Ac. Cunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSTa praratA. 337. zarIranA satkArane tyAga karavo te sarvathI ane snAna vigereneja mAtra tyAga kare te dezathI zarIrasatkAra piSadha kahevAya che. trIjo brahmacarya nAmano piSadha che, tenA paNa be bheda che. temAM strIone hasta spardhAdika paNa na kare te pahele bheda, ane mAtra ekalA mathunanoja tyAga karo ane hasta spardhAdikanI chuTa rAkhavI te bIjo bheda jANavA. tathA cA avyApAra nAmano paiSadha che. te paNa be prakArano che. temAM sarva sAvadha vyApArano tyAga kare te pahele ane koI koI vyApAranoja mAtra tyAga karavo te bIje bheda jANa. (pisaha karavAmAM Ave che temAM AhAra pAsaha dezathI ke sarvathI thAya che. bAkInA traNe prakAranA pAsaha sarvathIja thAya che. ) A vrata upara jinacaMdranuM draSTAMta che." te sAMbhaLI cakAyudhe te kathA saMbhaLAvavA prArthanA karatAM prabhue te kathA kahI te A pramANe- jinacaMdranI kathA. Aja bharatakSetramAM supratiSThita nAme nagara che. temAM ane tavIrya nAmano rAjA rAjya karato hato. te puramAM jainadharmamAM ati nizcaLa jinacaMdra nAme zrAvaka rahetuM hatuM. tene manohara rUpavALI suMdarI nAmanI patnI hatI. ekadA jinacaMdra zrAvaka koI parva divase zubha vAsanAthI piSadha grahaNa karI piSadhazALAmAM rahelo hato. te avasare zaka IMdra avadhijJAnavaDe tene piSadhamAM atyaMta nizcaLa jANuM devAnI sabhAmAM tenI prazaMsA karI ke-- " aho jinacaMdra nAmano zrAvaka paiSadhavratamAM eTalo badho nizcaLa che ke tene devo paNa calAvI zake tema nathI." te sAMbhaLI koI deva tenI prazaMsA nahi sahana thavAthI iMdranI rajA laI tenI parIkSA karavA AvyuM. te vakhate deve mAyAvaDe prAta:kALe thayA vinA ja akALe sUryodaya karI tenI bahenanuM svarUpa karI tene kahyuM ke-"he baMdhu ! tAre mATe meM A bhejana ApyuM che; sUryodaya thayo che, mATe piSadha pArIne pAraNuM kara." A pramANe henanuM vacana sAMbhaLI teNe vicAryuM ke-"jeTaluM dharmadhyAna vigere P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 zrI zAMtinAtha caritra, karyuM che ane jeTaluM bAkImAM che tene anusare vicArI jotAM haju divasano udaya saMbhavato nathI, mATe jarUra koI devanI A mAyA jaNAya che. e pramANe vicArI te manaja rahyo. tyArapachI te deve tenA mitranuM rUpa karI sugaMdhI vilepana ane puSpa tenI pAse mUkayAM, paraMtu te zrAvake tene sparza paNa karyo nahIM, temaja be paNa nahIM. A prakAre te zrebha pAmyuM nahIM, tyAre te deva potAnI mAyAvaDe eka purUSanuM rUpa karI te purUSa tenI bhAyone viDaMbanA kate dekhADyo; topaNa te zreSTha zrAvaka kepa ke kSeAbha pApe nahIM. AvI rIte anukULa upasargamAM tene nizcaLa jaI ta deva siMha ane pizAca vigerenAM rUpe karI tene pratikULa upasargo karyA, to paNa te bha pApe nahIM, tyAre te deva potAnuM rUpa pragaTa karI IMdra karelI prazaMsAnuM svarUpa kahIne bolyA ke huM zrAvaka ! huM tAruM zuM priya karuM ?" te sAMbhaLI teNe niHspRha paNAne lIdhe kAMI paNa mAgyuM nahIM. tyAre pharIthI deva che ke"he zrAddha! devanuM darzana niSphaLa hotuM nathI, tethI kAMI paNa mAga." tyAre jinacaMdre kahyuM ke-"huM deva ! lokamAM jinadhamanI prabhAvanA thAya tevuM kara." te sAMbhaLI te deve potAnA pari vAra sahita jinacaityamAM jaI aSTAhikA mahotsava kaco, sugadhI puSpAvaDe zrIjinezvaranI pUjA karI. jinezvaranI pAse bAhudaMDane ucA karIne te nRtya karavA lAgyuM. te joI sarva mANasa Azcarya pAmI bolyA ke- aho ! zrIjina dharmanuM mAhAsya kevuM che ?" deva paNa bolyo ke -" A jina dharmano prabhAva upavRkSa ane ciMtAmaNithI paNa adhika che. tenA prabhAvathI prANIo svaga ane mokSanuM sukha pAme che. tethI sukhanA athIoe zrIjinazAsanane viSe vratanA ArAdhanamAM sarvathA yatna kare." A pramANe devanuM vacana sAMbhaLI loko paNa jinabhakti karavAmAM tatpara thayA. A prakAre te deva zrIjina dharmanA prabhAvanA karI jinacaMdra zrAvakanI raja laI dharma devalokamAM gaye. jinacaMdranuM mana devathI paNa calAyamAna thayuM nahIM. chevaTe te niraticArapaNe dharma evI svarga gayo. tyAMthI vI anukama mokSa pAmaze. Iti pauSadha te jinacaMdra kahyA. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ * pacha prastAva * have prabhu bAramA atithi saMvibhAgo vrata viSe kahe che, temAM prathama atithi kevuM hoya te viSe kahe che ke - tithiv $ArAja na madamanA . - sa tithivijhAnIyA, ghara kAbU matA ? " je mahAtmAe tithi, parva, harSa, zoka vigereno tyAga karyo hoya, tene atithi jANavA. te sivAya bIjA prANa--paNA kahevAya che." AvA prakAranA atithine nyAyapArjita dravyathI banAvelA. 9panIya, dezakALane ucita ane prAsuka bhAta pANI vigere zreSTha padArtho ApI zraddhApUrvaka tene satkAra karavo te atithi saMvibhAga vrata kahevAya che. te bhaktipUrvaka susAdhu pratye karavAthI mahApuNyanuM kAraNa thAya che. sUrapALa nAmanA rAjAne pUrvajanmanA supAtradAnanA prabhAvathI sukha saMpatti prApta thaI hatI. te sAMbhaLI zakAyu rAjAe kahyuM ke-"he bhagavan! te zUrapALa rAjAnI kathA kahe." tyAre zrI zAMtinAtha paramAtmAe amRta jevI madhura vANIthI tenI kathA kahI te A pramANe--- . - zUrapALa rAjAnI kathA. Aja bharatakSetramAM zreSTha prakAranI lakSmIvaTa manahara kAMcana pura nAmanuM nagara che. kahyuM che ke - " vApI vana vihAra varNa vanitA vAgmI vanaM vATikA , vaidya brAhmaNa vAdi vezma vivudhA vAcaMyamA ballakI / .. vidyA vIra viveka vitta vinayA vezyA vaNik vAhinI, vastraM vAraNa vAji vesaravaraM rAjyaM ca vai zobhate // 1 / " je rAjyamAM vAva, vapra (kile), vihAra (daitya ), varNa (cAre varNanA leka ), vanitA, vAcALa manuSya, vana, vATI, vidya, brAhmaNa, vAdI, vema ( havelIo ), vibudha, 1 vAcaMyama 1 deva tathA paMDita. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. ( sAdhu ), vallakI ( vINa), vidyA, vIra ( subhaTa ), viveka, vitta, vinaya, vezyA, vaNika, vAhinI (senA), vastra, vAraNa (hAthI), vAji ( azva ) ane vesara (khacara)-ATalI (vakArathI oLakhAtI) zreSTha vastuo hoya te rAjya zobhe che. ' te puramAM jitArI nAmane rAjA sAmrAjyanuM pAlana karate hatuM. tene sulocanA nAme rANI hatI. te nagaramAM eka mahIpALa nAmano kSatriya raheto hato. te niraMtara khetIno dhaMdho karatA hatA. tane dhAriNI nAmanI bhAryA hatI. tenI kukSithI utpanna thayelA dhiraNIdhara, kIrtidhara, pRthvI pALa ane zUrapANI nAmanA tene cAra putro hatA. te cAre anukrame bAlyAvasthAne oLaMgI covana vaya pAmyA tyAre temane anukrame caMdramatI, kIrtimatI, zAMtimatI ane zIlAmatI nAmanI kanyA sAthe paraNAvyA. ekadA vaSakALamAM te cAre mahIpALanA putre pAchalI rAtrie pitAnA gherathI nIkaLIne kSetramAM kAma karavA mATe gayA. temanI pAchaLa temanI bhAryAe paNa tyAM javA nIkaLI. mArgamAM teo jatI hatI teTalAmAM garjanA karatA megha varasavA lAgyA tethI te strIo pAse rahelA eka ghaTavRkSanI taLe jaI tene AdhAre ubhI rahI. temanI pAchaLa temane sasare paNa kSetra tarapha javA nIkaLe. te paNa vRSTinA jaLanuM nivAraNa karavA mATe teja vaTavRkSanI nIce bIjI bAjue gupta rIte ubhe rahyo. te vakhate tyAM helA potAnA sAsarAne nahIM jANatI te cAre vahuo nirjana sthAna jANIne IcchA pramANe paraspara vAto karavA lAgI. te vAte sasare paNa . sAvadhAnapaNe sAMbhaLavA lAge. prathama caMdramatI nAmanI moTI vahu bolI ke -"he sakhIo ! atyAre pitApitAne je ISTa hoya te e lo. " te sAMbhaLI zIlamatI bolI ke-"kadAca ahIM bIjA kAna paNa sAMbhaLatA hAya, mATe pitAnA mananI vAta karavI egya nathI. te sAMbhaLI bIjI belI ke-"he zIlamatI ! tuM, bhaya na pAma, ahIM koI nathI." tyAre nAnI vahu belI -"te tame sarve anukrame pitapotAnI IcchA jaNAve, mAre vAre Avaze eTale P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2. vaTa pratAva : 341. huM paNa kahIza." te sAMbhaLI prathama meTa caMdramatI belI ke - "sArI rIte caDhelI unI unI khIcaDI ane temAM je tAju ghI hoya te te mane atyaMta game che, ane tenI upara dahIM athavA ghInI sAthe unI rAba hoya ane tenI sAthe kerInuM athANuM hoya to te mane bahu bhAve che. tyArapachI bIjI kItimatI bolI : kei--" mane khAMDa ane ghI sahita khIra bhAve che; athavA ghI sahita dALa bhAta ane tenI sAthe tIkhuM ane khATuM zAka hoya te te mane bahu rUce che." pachI trIjI zAMtimatI belI ke- " mArI vAMchA sAMbhaLe. sArA lADu ane pakavAnna mane bahu priya che, tathA mAMDA ane purI vigere mane vadhAre bhAva che. " tyArapachI cAthI zIlAmatI bAlI ke -" huM ane viSe evI IcchAvALI nathI; kemaMke lokamAM kahevata che ke " peTa mAtra annaja mAge che, paNa kAMI kura (mIThAI pakavAnna vigere ) mAgatuM nathI.' tethI mArI to evI IcchA che ke -"uttama sugaMdhI jaLathI snAna karI, caMdanAdikano zarIre lepa karI, zreSTha lastro paherI tathA viziSTa alaMkArothI zarIra zaNagArI sasarAne, jeThane ane bhatorane bhojana karAvI. gharanA bIjA samagra janone saMtuSTa karI tathA dInAdikane dAna ApI pachI bAkI raheluM jevuM tevuM kAMIka bhojana karAya te mArI vAMchA pUrNa thAya." A pramANe zIlamatIe potAno abhiprAya kahyo. te sAMbhaLI bIjI bolI ke -" A tArI IcchA na banI zake tevI che. kAraNa ke kaNabInA gharamAM tevA prakAranuM uttama bhojana paNa durlabha che, te pachI uttama vastra ane AbhUSaNanI te zI vAta karavI ? A pramANe teo vArtA karatI hatI, teTalAmAM meghanI vRSTi virAma pAmI. tethI te cAre strIo kSetramAM gaI. ahIM mahIpALa te vahuonI vArtA sAMbhaLIne pitAnA cittamAM vicAra karavA lAgyo ke -"aho ! mArI cAre putravadhumAM traNa vadhuo to kevaLa bhejananI ja IcchA kare che, to kharekhara temanI sAsa temane icchA pramANe bhejana paNa ApatI nahIM hoya. tethI Aje ghera jaI mArI priyAne rUbake ApI te P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra. traNa vahuonuM vAMchita pUrNa karyuM, ane asaMbhavita vAta karanArI nAnI vahunI jevuM tevuM khAvAnI vAMchA paNa huM pUrNa karUM." A pramANe vicAra karI mahIpALa ghera gaye ane pitAnI patnI pAse vahuonI vAta karI. te bolyo ke-"he priyA ! AjathI traNa vahuene Icchita bhejana ApavuM ane nAnIne jevuM tevuM kharAba anna ApavuM." ema kahIne te mahIpALa paNa kSetramAM gaye. pachI kSetramAM kAma karI janane samaya thayo tyAre tenuM sarva kuTuMba ghera AvyuM. te vakhate dhAriNIe sarva prakAranuM anna teyAra rAkhyuM hatuM. tethI prathama pitAnA bhartAra tathA cAre putrane bhajana karAvI tyAra pachI patinI kahelI chavaDe cAre vahuone bhejana karAvyuM. te vakhate te sarve vismaya pAmI parasparanAM mukha sAmuM joI vicAra karavA lAgI ke-"kaI paNa kAraNathI Aje amane icchita bhejana maLyuM, paNa nAnI vahune kharAba annanuM bhojana maLyuM. tenuM zuM kAraNa?" ema vicAratI teo bhejana karIne uThI. zILamatIe pitAnA manamAM vicAryuM ke-"meM kAMI paNa bagADyuM nathI, chatAM sAsue paMktibheda karyo tenuM zuM kAraNa?" kahyuM che ke- - " paMktibhedI vRthApAkI, nidrAcchedI nirarthakam / dharmadvepI kathAbhaMgI, paJcaite antyajAH smRtAH // 1 // " " "paMktine bheda karanAra, phagaTa rAI karanAra, kAraNa vinA bIjAnI nidrAne cheda karanAra, dharmane (dhANIno ) deSa karanAra ane kathAno bhaMga karanAra A pAMcane caMDALa jevA kahelA che." tyAra pachI te cAre vahuo pharIthI kSetra tarapha cAlI. mArgamAM moTI traNa vastuo belI ke-"Aje ApaNA manoratha pUrNa thayA; paraMtu A zILamatIe jevuM ciMtavyuM hatuM tevuM ja tene maLyuM prAye karIne puNyavaMtane cittAnusArI phaLanI prApti thAya che, tethI buddhimAne tucha manoratha karavA nahIM." tyAre sAthe cAlatI zIlamatI belI ke-"AvI sArA sArA bhejananI vAMchAthI zuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ 343 vaSTa prastAva. phaLa che ? sAruM ke narasuM bhejana peTamAM gayA pachI te sarva sarakhuM ja che. paraMtu mArUM mane vAMchita jyAre pUrNa thaze tyAre huM mArA AtmAne kRtArtha mAnIza." ema kahIne te mana rahI. * A pramANe hamezAM Icchita bhejana maLavAthI te vahuo Azcarya pAmI. tethI traNe vahuoe ekadA sAsune pUchyuM ka-"he mAtA ! amane hamezAM paNAne ucita evuM uttama * bhajana kema Ape che ane A zIlamatIne niraMtara kharAba bhajana kema Apa cho ? tenuM kAraNa zuM che ? " tyAre sAsue . kahyuM ke -"tame koI vakhata koI ThekANe bhejananI vAMchAnI vAta karI haze, te ThekANe tamArA sasarA paNa ubhA hatA, teNe tamArI vAta sAMbhaLIne mane kahI, ane tenA kahevAthI huM tamane vAMchita bhojana ApuM chuM." A vAta sAMbhaLI zIlamatInuM mukha kAMti rahita thaI gayuM. rAtrie ekAMtamAM teNIne zyAma mukhavALI joI zUrapALe pUchayuM ke-"he priyA ! tuM Aja udvegavALI kema dekhAya che? zuM mAtA tane avajJAthI bhejana Ape che? athavA te kAMI tenA avinaya karyo che? ke te mAtAnuM kAMI aniSTa karyuM che?" tyAre te bolI ke -"he svAmI ! tamArI pAse mAre kAMI paNa gupta nathI, paraMtu temAM zuM kahevuM ? ema ghArI tamane meM kaheluM nathI. " te sAMbhaLI bhattare tene AgrahapUrvaka pUchayuM, tyAre teNue potAnA manorathanI vArtA pahelethI chevaTa sudhInI jevI hatI tevI tenI pAse kahI batAvI. te sAMbhaLI zUrapALe manamAM vicAryuM ke -"aho! mArA mAtA pitAnI mUrkhAI kevI che?- AvI rana jevI strIne temaNe parAbhava karyo ! ahA ! A mArI priyAnA manoratha prazasta che. sarva strIomAM A strI ja prazaMsA karavA lAyaka che. tethI huM dezAMtara jaIne A priyAnuM vAMchita siddha thAya evuM kArya karyuM. - ema vicArIne zUrapALa dezAMtara javAnI priyA pAse rajA mAgI ke---" ha priyA ! tuM uga karIza nahIM. huM dezAMtaramAM jaI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caratra. dhana upArjana karI zIdhrapaNe pAchA AvIza ane tArI IcchA pUrNa karIza. ema kahI teNanA mastaka para potAnA hAthavaDe vaNI bAMdhI tathA kAMcaLI paherAvIne kahyuM ke -" A vaNe mArA AvyA pachI choDavI, ane mArA AvyA vinA A kAMcaLI paNa utAravI nahIM." e pramANe priyAne kahI zUrapALa hAthamAM kharka laI ghara mAMthI nIkaLI dezAMtara tarapha cAlyo. tenI priyA kSaNavAra harSa ane vivAda pAmI potAnA kAryamAM pravatI. prAta:kALe mahIpAchI vigere sarve zUrapALane gharamAM nahIM jovAthI cotarapha tanI zodha karI thAkIne tenI priyAne pUchavA lAgyA ke-"he bhadrazUrapALa kayAM gayo? te tuM kAMI jANe che?" teNIe kahyuM ke-"huM kAMIpaNa jANatI nathI." tyArapachI tanA samAcAra nahIM jaNavAthI mAtA pitA ane bhAIo vigere save paraspara vicAra karavA lAgyA ke--"ta zUrapALane zuM koIe kAMI parAbhava karyo che ke jethI te gharamAMthI jato rahyo ?" tyAre te putro bolyA ke---"he pitA ! ame te koIe tene parAbhava karyo nathI, kAraNa ke prAye nAno bhAI sAne priyaja hAya che." pharIthI teoe vahune pUchyuM ke-"he bhadre ! zuM tArI sAthe tana kAMI paNa roSanuM kAraNe utpanna thayuM che?" te bolI ke "mArA bhattArane mArI sAthe koI paNa vakhata reSanuM kAraNa utpanna thayuM nathI paraMtu teNe jatI vakhata potAnA hAthathIja mAre veNIdaMDa bAMge che. ane te vakhate teNe mane kahyuM che ke"he priyA! A veNudaMDa mAre mArA hAthathI ja choDavAno che. Ama kahIne te kyAM paNa gayA che, kayAM gayA che tenI mane khabara nathI." - te sAMbhaLI traNe bhAIoe pitapotAnA manamAM vicAryuM ke-"mAtAe kAMIka bhejanAdikamAM vahune parAbhava karyo haze tethI te potAne parAbhava thayA jANe dezAMtaramAM gaye jaNAya che. kahyuM che ke-apamAnathI tiraskAra pAmelA mAnI purUSe mAtA, pitA, baMdhu, dhana, dhAnya, ghara ane strI e sarvane dUrathI tajI de che. mAtApitAe karelA apamAnathI tathA svAmIe karelA apamAnathI paNa mAnarUpI dhanavALA purUSe dezano tyAga kare che. gurU P.P.Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ - va8 prastAva. 345 ziSyanuM je apamAna kare che te ziSyane hitakAraka che, kAraNa ke gurU vAraNa ane smAraNuM vigerevaDe ziSyanI tarjanA sakAraNa ja kare che." vaLI tenI strIne je parAbhava te tene ja parAbhava che. kemake zarIranI pIDAthI jIva zuM pIDA nathI pAmato ? pAme che." ema vicArI teo sarvee tenI zodha karI chatAM paNa tenA samAcAra nahIM pAmavAthI tenA virahavaDe pIDA pAmI potapotAnA kAryamAM pravaryA. ahIM zUrapALa gherathI nIkaLI anukrame mahAzALa nAmanA nagare pahoMcyA. tyAM thAkI gayela hovAthI nagaranI bahAranA udyAnamAM eka jaMbuvRkSanI chAyAmAM sute. tene gADha nidrA AvI gaI; paNa tenA punyaprabhAvathI te vRkSanI chAyA madhyAnha vItI gayA chatAM tenA parathI dUra thaI nahIM. A avasare te nagarano rAjA putra rahita maraNa pAmya; tethI pradhAna purUe paMcadivya pragaTa karyA. te divya be prahara sudhI gAmamAM bhamIne pachI nagara bahAra jyAM zUrapALa suto hato tyAM AvyA. zUrapALane joI hastIe garjanA karI, ane haSArava karyo, tenA para chatra potAnI meLeja vikalvara thayuM, kaLaze pite ja tenA para abhiSeka karyo, ane cAmare potAnI meLeja vIMjhAvA lAgyA. tene joI jaya jaya zabda thayo, ane maMgaLa gItAdikane zabda paNa ucho . te vakhate maMtrI ane sAmaMtoe tenAM sarva aMgo joyA, te tenA hAtha pagamAM caka, svastika ane matsya vigere zubha lakSaNe joI teoe vicAryuM ke "A kaI mahA purUSa jaNAya che. AnA prabhAvathI vRkSanI chAyA paNa namI nathI. A potAnA punyathIja ApaNe rAjA thayo che." A pramANe te sAmaMta vigere vicAra kare che, teTalAmAM zUrapALa nidrA rahita thaI "A zuM ?" ema vicAra karavA lAgyuM. eTale tatkALa pradhAna purUSoe meTA AgrahathI tene Asana para besADI nAna tathA vilepana karAvI, vastra ane AbhUSaNothI zaNagArI, zreSTha hAthI para besADyA. tenI upara chatra dhAraNa karavAmAM AvyuM; P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ sauzAtinAtha caritra. tathA banne bAju cAmare vijhAvA lAgyAM. e pramANe moTI samRddhi pUrvaka te rAjane nagara praveza karAvyo. tene joIne nagaranI strIo tenI prArthanA karavA lAgI. e rIte maMgaLazreNIne anubhavato te zUrapALa. rAjA rAjamaMdiramAM praveza karI rAjasabhAmAM beThe. tene maMtrIoe ane sAmaMta rAjA vigeree praNAma karyA. anukrame te nagaramAM zUrapALa nAmane mahArAjA khyAtine pAmyo. * ekadA teNe pitAnA cittamAM vicAra karyo ke--"mane A rAjalakSmI prApta thaI tenuM phaLa zuM? kahyuM che ke paradezamAM prApta thayelIlakSmInuM zuM phaLa ke je lakSmIne zatruo joI zakatA nathI ane baMdhuo jene upabhega karI zakatA nathI ? tethI karIne prApta thayelI A lakSmI zreSTha nathI; kemake mArI bhAryA haju pitAnI IcchA pUrNa karI zakatI nathI." che. A pramANe vicAra karI pitAnA hAthathI kAgaLa lakhI pitAnA kuTuMbane teDI lAvavA mATe rAjAe potAnA sevakane mekalyA. teo kAMcanapura gayA, paNa tyAM zeSa karyA chatAM kuTuMba sahita mahIpALa kaiTuMbika temane maLe nahIM. teTalAmAM te rAjapurUne koIe kahyuM ke -"he purUSe ! ahIM vRSTi nahIM thavAthI dukALa paDyo che, tethI te mahIpALane khetImAM koI paNa pAkayuM nahIM eTale khetI sivAya bIjuM kAMI paNa AjIvikAnuM sAdhana nahIM hovAthI du:kha pAmIne te mahIpAchA kuTuMba sahita anyatra gayA che, paraMtu te kyAM gaye che tenI amane khabara nathI." A pramANe sAMbhaLI te rAjapurUSoe pAchA vaLI rAjA pAse AvI tene te vArtA kahI batAvI. rAjA paNa tevA samAcAra sAMbhaLI bahu kheda pAMkhyA ane potAnuM kuTuMba du:khI thayela che ema sAMbhaLI potAnuM rAjya niSphaLa mAnavA lAgyo. pachI rAjAe sarva dizAemAM kuTuMbanI zodha karavA pitAnA dAMta mekalyA, ane koI paNa mANasa koI paNa dezathI tyAM Avato to tene rAjA samAcAra pUchavA lAge, paraMtu temanI kAMI paNa zuddhi jANavAmAM AvI nahIM.. ... ahIM je vadhe te zUrapALa pitAnA gharethI nIkaLI gaye, tene bIje varSe meghanI vRSTi na thavAthI meTe dukALa paDyo. temAM P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa prastAve. * 37. ghaNA loko kSaya pAmyA. dhanADhya manu paNa te dukALamAM sIdavA lAgyA, to pachI garIba mANasanuM to zuM kahevuM ? rastAo coree rUMdhelA hovAthI mANase jAva Ava paNa karI zakatA nahatA. AvA viSama kALamAM loko lekonuM ja bhANa kare che, mANase potAnAM bALakono paNa tyAga kare che, uttama kuLanAmanukhe paNa nIca ane niMdya kuLamAM pitAnAM bALakone vece che, tapasvIo paNa mahA kaSTathI bhikSA pAme che, temanI zikSAne paNa raMka lAke jhuMTavI le che, ane purU potAnI strIone paNa tyAga kare che. AvA duSkALanI vArtA mAtra sAMbhaLavAthI paNa bIjAone trAsa utpanna thAya che. ' ' , ' ' , " ' ' - A duSkALa paDavAthI te mahIpALa potAnA kuTuMba sahita kAMcanapurathI nIkaLI gayo, ane ThekANe ThekANe aneka prakAranA prayAso karate, eka gAmathI bIje gAma bhramaNa karato, zUnya zALAemAM nivAsa karate, bhUkhyA kuTuMbanA du:khadAyI vacanothI pIDA pAmate, paripUrNa bhejanane paNa nahIM pAmate, tathA aneka nagara, gAma ane parvata vigerene oLaMgate anukrame te ja mahAzALI nAmanA nagaramAM AvI pahoMcyo. zILamatI ghaNA divase vItI gayA chatAM mastaka paranI veNIne cheDatI nathI tathA kAMcaLI paNa utAratI nathI, tethI jUnI, saDI gayelI ane ghaNe ThekANethI phATelI te kAMcaLIne joI tenA sasarA vigeree tene navI kAMcaLI paheravA vAraMvAra AgrahapUrvaka kahyuM, topaNa teNe te kAMcaLI mUkI nahIM, tethI kheda pAmIne sasarA vigere sarva bolyA ke -" A kadAgrahI ane kuTuMbane uga pamADanArI keInuM kahyuM mAnatI nathI." A pramANe kahI tene tiraskAra karavA lAgyA, paNa temanA tiraskArane te sahana karatI hatI, jIbhathI eka akSara paNa bolatI nahotI, ane potAnA manamAM mAneluMja kArya karatI hatI. A rIte pitAnA patinI AjJA pALatI te zILamatI paNa zvasuravarganI sAtheja te nagaramAM AvI hatI. A * * * - ahIM zUrapALa rAjAe samagra lekanA hitane mATe potAnA nagaramAM eka taLAva khodAvavAnuM zarU karyuM hatuM. tyAM ghaNA nirdhana P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 348 - zrI zAMtinA caritra. leko kAma karatA hatA. te joI mahIpALa paNa kuTuMba sahita tyAM kAma karavA lAgyA. ekadA sarva lokoe rAjAne vijJapti karI ke-- " he svAmI ! kRpA karIne ekavAra Apa te sarovaranuM kArya jevA padhAre." te sAMbhaLI lokonA AgrahathI rAjA hAthInA kaMdha para caDI sarva senA sahita sarovara jevA gaye. tyAM sarva karmakone jotAM eka ThekANe te rAjAe potAnA pitA mahIpALane samagra kuTuMba sahita je, tathA virahanI avasthAthI durbaLa thayelI ane parapurUSanI sanmukha paNa nahIM jenArI zILamatIne paNa joI. te vakhate rAjAe vicAra karyo ke -"aho ! devagathI mArA kuTuMbane AvI majurI karavAnI avasthA prApta thaI che. kharekhara A pUrva karmane ja vipAka che. kahyuM che ke " hari hari suzirAMsi yAni reju-hari hari tAni luThanti gRdhrpaadaiH| iha khalu viSamaH purAkRtAnAM, bhavati hi jantuSu karmaNAM vipAkaH // 1 // "hari hari ! je mastake mugaTa vigerethI atyaMta zubhatAM hatAM, teja mastake Aje gIdha vigere pakSIonA pagamAM ALoTe che; mATe kharekhara A jagatamAM pUrve karelA prANIonA karmane vipAka mahA viSama che." A pramANe karmavipAkanuM svarUpa vicArIne te rAjA bIjA sarva karma karone joIne pachI potAnA kuTuMbane uddezIne paMcakuLa pratye belya ke-"A nava manuSya kevuM kAma kare che? ane tame tene zuM zuM Ape che?" paMcakule javAba Ape ke-"he svAmI! eo kAma sAruM kare che ane dareka kAryakarone dararoja eka eka rUpIo tathA madhama anAjanuM bhojana ApanI AjJAthI ApavAmAM Ave che. te sAMbhaLI pharI rAjAe kahyuM ke-"A nava manuSya sAruM kAma kare che, te mATe teone kAMIka vadhAre ApavuM joIe; kemake nItimAM kahyuM che kesajajana ane arjuna sarvanA upara je svAmI samadraSTithI te te sajInanA utsAhano bhaMga thAya che; tene utsAha vRddhi pAmato nathI. tethI A navene havethI bamaNA paisA tathA uttama anAjanuM bhejana ApavuM." A pramANe rAjAe kahyuM eTale paMcakuLe te P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'pada praratAva, (349 manuSyane bolAvIne kahyuM ke, "he bhAIo !. A amArA svAmIe tamArA para prasAda karyo che tethI tamane havethI bamaNA paisA ane uttama bhejana maLaze. " te sAMbhaLI mahIpALa vigere evuM bolyA ke--"amArA para moTI kRpA karI." pachI rAjAe mahIpALane pUchayuM ke-"zuM tArA eka putrane be vahuo che? kemake ahIM te traNa putra ane cAra vahue dekhAya che, tenuM zuM kAraNa?" tyAre mahIpALe rAjA pAse nAnA putranA pravAsanI vAta karI. rAjAe pUchayuM ke-"tame kyAMthI ahIM AvyA che?" teNe kahyuM ke"he svAmI ! ame kAMcanapurathI AvyA chIe." rAjAe kahyuM ke"he kauTuMbika! tamAre chAza khAvAnI Teva haze, tethI hamezAM A nAnI vahune mAre tyAM-rAjamaMdiramAM chAza levA mokalaje." A pramANe kahIne rAjA zaheramAM gayA. pachI sarva mANase A badhuM joIne Azcarya pAmI belyA ke-"ahe! A ApaNA svAmI keInI sAthe vAto karatA nathI, chatAM AnI sAthe to ATalI badhI vAta karI, tethI temanuM moTuM bhAgya samajavuM." tyArapachI sasarAnAM AdezathI te zILamatI rAjAne ghera chAza levA gaI. tyAre pratihArIe rAjAne vijJapti karI ke-"he svAmI! koI karmakaranI strI chAza levA AvI che, tene aMdara ekaluM ?" rAjAe hA kahI. eTale te aMdara gaI tyAre rAjAe tene pUchyuM ke-"he bhadra! A tArI kAMcaLI jINuM kema thaI gaI che?" te sAMbhaLI lajAthI namra thayelI zILamatI kaMI paNa belI nahIM. tyArapachI rAjAe tene ghaNI chAza apAvI. te laI zILamatI pitAne sthAne gaI. te vakhate sasarAe tene kahyuM ke-"he vatsa ! have tuM navI kAMcaLI pahera. nahIM pahere to rAjAne ghera tAre javuM paDe che tethI kharAba dekhAze." A pramANe tenA kahyA chatAM teNIe tenuM vacana mAnyuM nahi. bIje divase paNa te chAza levA mATe rAjAne ghera gaI. tyAre rAjAe kahyuM ke-"he bhadra! A navI kAMcaLI huM tane ApuM chuM, te tuM pahera." A pramANe vAraM. vAra kahyA chatAM teNIe kAMcaLI grahaNa karI nahIM, tyAre rAjAe kahyuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 350 - zrI zAMtinAtha caritra. ke-"mArI AjJA nahi mAne to tAruM sAruM nahIM thAya." te sAMbhaLI - te bolI ke-"he deva! sAruM thAya ke na thAya, paraMtu huM mArA nirIthano bhaMga nahi karuM. nItikAra kahe che ke lakSmI Ave athavA jAo, mANase game tema bele ane jIvitavya ke maraNa game te thAo te paNa satparU nyAyane choDatA nathI." te sAMbhaLI rAjAe kahyuM ke-"he sevake! A strIne keda kare, A mArI AjJAno bhaMga kare che." te sAMbhaLI rAjAnA sevake tene kedakhAnA tarapha laI javA lAgyA. AMTaluM karyA chatAM paNa teNIe pitAne nizcaya cheDo nahIM. tyAre rAjAe saMtuSTa thaI teNIne pharIthI pitAnI pAse bolAvI ane kahyuM ke-"he bhadra! zarIranI zebhAno nAza karanAra A kharAba kAMcaLIne zA mATe cheDatI nathI?" teNI belI ke "A mastaka para veNI mArA bhare bAMdhI che tathA A kAMcaLI paNa teNe pitAne hAtheja paherAvI che, tethI te mArA bhartAranA hAthathIja chuTaze, anyathA chuTaze nahIM. " tyAre te be ke-"huM tAre bhartAra thAuM chuM, mATe have tuM te kaMcukane mUkI de." te sAMbhaLI zILamatI belI ke-"he deva ! AvuM vacana tamAre besavuM yegya nathI; kAraNa ke tame pRthvInA pALaka che. tame anyAya nivAraNa karanAra che. jeo kuzaLavALA hoya che, teo satIonuM zILa khaMDana karavA pravarte che; paraMtu tamArI jevAne tema karavuM yogya nathI. jo tame paNa AvuM aghaTita kArya karaze te "jenAthI rakSaNa tenAthI ja bhakSaNa" e vAkya satya thaze. zAstramAM kahyuM che ke-je nirlajaja pu rUSa parastrInuM sevana kare che teNe pitAnuM kuLa, parAkrama ane caritra, ne kalaMkita karyuM che, teNe samagra pRthvI pITha upara apayazane paDaha vagaDAvyuM che ane meTA mUlyavALuM zILaratna teNe dhuLamAM reLyuM che ema jANavuM." A pramANe te belI tyAre pAse rahelA rAjapurUe tene kahyuM ke-"he bhadra! je svAmInI anya strIo pote ja prArthanA kare che, te A amArA rAjA poteja tArI prArthanA kare che to tenI avagaNanA tuM kema kare che?" te sAMbhaLI zILamatI belI ke-"mAre zarIre mane paraNelA patine sparza thavAne athavA agnine sparza thavAne. mArA jIvatAM mAre zarIre anya purUSane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ - vaTa prastAve. 35 parza thavAno nathI." tyArapachI rAjAe teNIne pratIti AvavA mATe saMketanAM vacane kahI dekhADIne pharIthI kahyuM ke-"he muzke! mArI sAmuM joI mane tuM oLakha. huM kAMcanapurathI nIkaLIne ahIM. A vyuM hatuM. te vakhate ahIMne rAjA putra rahita maraNa pAmavAthI paMcadivyavaDe mane rAjya maLyuM che. teja huM zUrapALa tAre pati chuM." A pramANenuM rAjAnuM vacana sAMbhaLI tene pratItivALuM jANa saMketanAM vacane manamAM vicArI vismaya pAmelI teNIe temanI samukha joI sArI rIte pitAnA kAMtane oLakhe. te vakhate meghanA darzanathI jema mayUrI harSavALI thAya tema pitAnA bhartArane oLakhIne te zILamatI harSanA samUhathI dedIpyamAna thaI. pachI rAjAnA AdezathI dAsIoe teNIne atyaMgapUrvaka snAna karAvyuM, sarva aMgo upara kuM mane lepa karyo, rAjAe ApelAM paTakULa vastro paherAvyAM, ane tilaka vigere cAra prakAranAM zRMgArothI tenuM zarIra zaNagAryuM. pachI dAsIo te zILamatIne rAjA pAse laI gaI. tyAre rAjAe tene pitAnA ardha Asana para besADI. te vakhate maMtrI ane sAmaMta vigeree teNIne praNAma karyA. . - have teja divase zILamatInI sAthe chAza levA mATe zAMtimatI paNa rAjAne ghera AvI hatI. paNa jyAre rAjAe krodhathI zILamatIne kArAgRhamAM nAMkhavAnI AjJA karI tyAre te nAzIne potAne ThekANe gaI ane teNIe potAnA kuTuMba pAse vAta karI ke-"zILamatIe rAjAne Apele kaMcuka lIdho nahIM, tethI rAjAe kevathI teNIne kArAgRhamAM nAMkhI che. "te sAMbhaLI sarve bolyA ke -"je thayuM te cagya ja thayuM che. ghaNuM kahyA chatAM paNa teNIe potAne kadAgraha choDyo nahIM, tethI temaja thavA yogya hatuM." ema kahIne sarve potapotAnA kAmamAM pravaryA. - . : L; tyAra pachI eka divasa rAjAe mahIpALane kuTuMba sahita nimaMtraNa karyuM. tyAre te parivAra sahita veLAsara bhejanane mATe rAjAne ghera Avyo. rAjAe te sarvane snAna karAvI uttama vastro paherAvI gyatA pramANe zreSTha AbhUSaNovaDe alaMkRta karyA. te joI mahIpALe vicAryuM ke -" A rAjA baMdhunI jema amArUM ghaNuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 352 zrI kSatinA caritra. aurava kare che, tenuM zuM kAraNa haze? athavA te A jagatamAM jenI pAse jeTaluM leNuM hoya teTaluM tenI pAsethI nirguNa manuSya paNu pAmeja che." A pramANe mahIpALa vicAra karato hato, tevAmAM rAjA te sarva kuTuMbane manahara Asana upara bhojana karavA besADI temanI sanmukha meTe thALa maMgAvI pote paNa temanI sAtheja ucita Asana para beThe. tyArapachI rAjanA hakamathI zreSTha vastrone dhAraNa karatI satI zILamatI piAteja teone aneka prakAranA zreSTha bhejana pIrasavA lAgI. tyAre rAjAe tene kahyuM ke "he priyA ! ghaNuM kALanA ciMtavelA tArA sarve mane ratha Aje have saphaLa kara." * tyArapachI bhejana karIne sarva uDyA. rAjAe pitAnA pitAne uttama siMhAsana para besADI bhAIone paNa ucita Asane besADI tathA mAtA ane bhAbhIone yogya Asane besADI pitAne praNAma karIne kahyuM ke-"he pitA ! je huM te vakhate tamArA gharamAMthI nIkaLI gayo hato te ja huM tamAre putra zUrapALa chuM, A rAjya tamAruM ja che, huM tamAre sevaka chuM. meM tamane oLakhyA chatAM paNa jANIneja karmakaranuM niMdya karma karavA dIdhuM, te sarva mAro avinayAdika kSamA kare." zILamatI paNa sarvane page lAgIne bolI ke -"meM tamAruM vacana nahIM aMgIkAra karavAthI tamane saMtApa utpanna karyo, te tame kSamA karaje. he sasarAjI! tamArA vacanathI paNa meM kaMcukano tyAga nahoto karyo, te mAre mArA bhartAranuM vacana avazya pALavAnuM hatuM, tethIja nahetA karyo , bIjuM kAMI kAraNa nahatuM." A badhI hakIkata sAMbhaLIne mahIpALa atyaMta harSa pAmI potAnA putra zUrapALane oLakhI bolyo ke-"he putra ! A rAjalakSmI tane tArA ja puNyathI maLI che, mATe tuMja cirakALa sudhI te bhegava. tArA darzanathI ja mAruM mana atyaMta harSita thayuM che." ema kahI rAjanItine jANanAra mahIpALe pAte ubhA thaI pitAnaja hAthe zUrapALane ubhuM karI siMhAsana para besADyA ane " rAjyapara sthApana karelA putrane pitAe paNa namavuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ . pa. pratAva.' 353 jaIe" evI rAjanIti hovAthI mahIpALe tene namaskAra karyA. pachI mahIpALe madhura vacanavaDe zILamatIne kahyuM ke -"he putrI A jIvalokamAM tuM ja eka dhanya che, kAraNake tArA asaMbhavita manoratho paNa sarva siddha thayA; tethI karIne tuMja eka strIratna che. te zIyaLanuM kharuM rakSaNa karyuM ane patinI AjJA yathArtha pALI, tethI tArA jevI bIjI koI strI duniyAmAM che?" A pramANe mahIpALe tenI prazaMsA karI tyAre te bolI ke "he pitA ! tamArI meM je avagaNanA karI te mATe guNakAraka thaI. vaLI tame te divase mAruM apamAna na karyuM hota to tamAro putra dezAMtaramAM kayAMthI jAta ? rAjya zI rIte pAmata? tamAruM gaiArava zI rIte karata? ane mAruM vAMchita zI rIte thAta ? " tyArapachI zUrapALa rAjAe sarva maMtrI ane sAmaMtAdikane kahyuM ke -" A mArA pitA che, A mArA bhAIo che, A mArI mAtA che ane A mArI bhAbhI che. teo mAre paNa pUjya che, tethI temane tame namaskAra karo." te sAMbhaLI AnaMda pAmelA sAmaMtAdi savee temane namaskAra karyA. tyArapachI zUrapALa rAjAe potAnA bhAIone judA judA deza ApI mAMDalika rAjAo karyA. kahyuM che ke - '. " nApakRtaM nopakRtaM na satkRtaM kiM kRtaM tena / . prApya calAnadhikArAn zatruSu mitreSu bandhuvargeSu // 1 // " A rAjyAdika adhikAra calAyamAna che, tene pAmIne jeNe zatruone apakAra karyo nathI, mitro upara upakAra karyo nathI ane baMdhuvanuM sanmAna karyuM nathI, teNe zuM karyuM? kAMI karyuM nahIM." , zUrapALa rAjAe potAnA mAtApitAne pitAnI pAse ja rAkhyA; ane pitAnA AtmAne kRtArtha mAnato potAnA rAjyanuM pAlana karavA lAgyo. ekadA te nagaranI bahAranA udyAnamAM zrI zrutasAgara nAmanA sUri samavasaryA. te vakhate temanA caraNone namaskAra karavA mATe nagaramAMthI jatA lokone joI zUrapALa rAjAe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 354 zrI zAMtinAtha caritra. - maMtrIne pUchayuM ke -" maMtrI ! A loke kyAM jAya che? " * tyAre sacive rAjAne sUrinuM Agamana jaNAvyuM. te sAMbhaLI " rAjA be ke -"je A nagaravAsI loko jJAnanA sUrya samAna * gurUne namaskAra karavA jAya che te ApaNe paNa jaIe." maMtrIe * kahyuM-"he svAmI ! e vicAra yukta che." eTale tarataja rAjA mAtA pitA ane priyA sahita udyAnamAM jaI te sUrine namaskAra karIne temanI samIpe gya sthAne beThe. te vakhate sUrie rAjAnI pAse zrI sarvajJabhASita saMsArasamudrane taravAmAM pravahaNa samAna jinadharmanI dezanA ApI. te sAMbhaLI pratibaMdha pAmIne rAjAe gurUsamakSa zrAvakadharma aMgIkAra karyo ane temane namaskAra karIne - potAne sthAnake gaye. tyArapachI zUrapALa rAjA hamezAM sUrine namaskAra karavA Avate hato ane dharma sAMbhaLato hato. ekadA avasara pAmIne rAjAe gurUne pUchayuM ke-"he prabhu ! meM pUrva janmamAM zuM puNya karyuM hatuM ke jethI karIne kaSTa vinAja AvI zreSTha rAjyalakSmI mane prApta thaI ?" te sAMbhaLI sUri bolyA ke- "he rAjana ! pUrva bhave tame atithisaMvibhAga karyo hato, tethI AvI rAjyalakSmI tamane prApta thaI che. tenuM varNana sAMbhaLe--* Aja bharatakSetramAM kSitipratiSThita nAmanuM nagara che. temAM vIradeva nAme eka zrAvaka raheto hato. tene suvratA nAmanI bhAya hatI. te paNa jinadharmamAM tatpara hatI. te daMpatI dharmakriyAmAM tatpara rahI gRhasthAzramane pALatA hatA. ekadA aSTamIne divase viradeve piSadha karI pAraNAne divase vicAryu ke-"jeo parva divase upavAsapUrvaka piSadha karI pAraNAne divase sAdhune bhAvathI niravadya dAna Ape che, te purUSone dhanya che tethI karIne je Aje mane sAdhuno saMyoga thAya ghaNuM sAruM" Ama vicArI gRhanA dvAra tarapha daSTi rAkhIne te jovA lAgyo, tevAmAM tapasyAthI kRza zarIravALA be sAdhuone potAnA ghara tarapha AvatA teNe joyA eTale tarata ja temanI sanmukha jaI temanA caraNane namaskAra karI bhaktipUrvaka potAnA gharamAM teDI lAvyo ane nirdoSa AhAra pANI vigere ApyuM. pachI thoDIka bhUmi sudhI temanI pAchaLa jaI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gen Aaradhak Trust
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ 355 paSTa prastAva. temane pharIthI vaMdanA karIne vIradeva pitAnA gharamAM AvI vicA svA lAgyo ke-" huM kharekharo puNyavaMta chuM. mAre janma saphaLa che. kahyuM che ke - sapAtra mahAtI zraddhA, jANe zuM yathovitA ... dharmasAdhanasAmagrI, dhanyasyeyaM prajAyate // 1 // satpAtra, moTI zraddhA ane avasare yogya vastunuM dAna, AvI dharma sAdhananI sAmagrI dhanya purUSane ja prApta thAya che." tenI strI sutratA paNa vicAravA lAgI ke "A mArA bhattara kharekharA puNyavaMta che ke jeNe zraddhAthI sAdhune dAna ApyuM." A pramANe vizuddha bhAvathI dAnanI anumodanA karIne teNIe paNa pAtradAnanA puNyano vibhAga prApta karyo. tyArapachI paNa te daMpatIe aneka prasaMge vividha prakAranuM dAna ApI cirakALa sudhI samakita sahita zrAddhadharmanuM pratipAlana karyuM. chevaTe anazana aMgIkAra karI ArAdhanAvaDe AtmAne nirmaLa karI zubha dhyAnavaDe maraNa pAmIne te bane IzAna devalokamAM deva thayA. tyAM devanuM AyuSya pUrNa karI viradevano jIva tyAMthI AvI he rAjana ! tame ahIM zUrapA nAmanA rAjI thayA che ane sutratAno jIva svargathI avIne tamArI A priyA uttama manorathavaDe zobhatI zIlAmatI - thaI che. he rAjana ! tame pUrva bhave je satpAtrane dAna ApyuM, tenA . prabhAvathI prayAsa vinA paNa tamane rAjyanI prApti thaI che." A pramANe potAno pUrva bhava sAMbhaLIne rANI sahita rAjAne jati-smaraNa thayuM, tethI potAnA pUrva bhava pratyakSanI jema joI vairAgya pAmIne caMdrapANI nAmanA potAnA putrane rAjya para sthApana karI priyA sahita teja gurUnI pAse dIkSA grahaNa karI. pachI aticAra rahita tenuM pratipAlana karI vividha prakAranuM tapa karI kevaLajJAna pAmIne te kSe gaye. Iti atithisaMvibhAgavate sUrapALanRpa thA. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra prabhu kahe che ke-he cakAyudha ! dAna upara bIjuM kathAnaka paNa kahuM chuM te sAMbhaLo- supAtradAnajAddharmA-diha loke'pi mAnavaH / amadathamavAboti, vyAH lauSyio yathA || supAtradAnathI thayelA dharmathI AlokamAM paNa manuSya vyAdhra nAmanA kaiTuMbikanI jema vAMchita arthane pAme che. tenI kathA A pramANe vyAdhra kaiTuMbikanI kathA. Aja bharatakSetramAM pAribhadra nAme nagara che. temAM vyAdhra nAme eka kSatriya raheto hato. te sevAvRttine tyAga karI khetI karavA lAgyo hato. tenA durbhAgyane yoge keTalAka divase tenuM dhana kSINa thayuM, nirdhana purUmAM ziromaNi te thayo tathA ALasu paNa thaye. " alaso'nupAyavedI, bhAgyaratyantamujjhito yastu / sIdati purUSatritayaM, kevalamiha jagati bahuratne / / 1 // "A jagata ghaNA ratnavALuM che, te paNa temAM je ALasu hAya, je udyamane samajato na hoya tathA je bhAgyathI atyaMta tyAga karAyela hoya, tevA traNa jAtinA mANaseja duHkhI thAya che." A pramANe vicArIne ekadA tenI patnIe tene kahyuM ke- "he kAMta ! tame nizcitanI jema nirudyamI thaIne kema besI rahyA che ?tyAre te be ke -"he priyA ! huM zuM karuM ? bhAgyanI maMdatAne lIdhe rAjasevA ane khetI vigere mArA udyame niSphaLa thayA che." eTale patnIe kahyuM ke -"he svAmin ! je ke tame bhAgyahIna che, to paNa tamAre ucita evo kAMI paNa udyama te karavo joIe. kahyuM che ke - udyame nAsti dAriyaM, japato nAsti pAtakam / maunena kalaho nAsti, nAsti jAgarato bhayam // 1 // udyama karavAthI dAridra nAza pAme che, japa karavAthI pApa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa prAva. upa7 nAza pAme che, mana rahevAthI kaleza nAza pAme che ane jAganArane bhaya nAza pAme che." - A kAraNathI Ape udyama karavo teja gya che. vaLI kahyuM cheke- " 3ghojina pusiMdati ttaramI vena deyamiti kApuruSA vadanti / daivaM nihatya kuru paurupamAtmazaktyA / yatne kRte yadi na sidhyati ko'tra doSaH // 2 // udyoga karanArA purUSasiMhane lakSmI prApta thAya che. paraMtu "daiva Apaze" ema te kAyara-ALasu purUja bole che. tethI devane AdhAra choDI pitAnI zakti pramANe tuM udyama kara. yatna karyA chatAM kadAca siddha na thAya to temAM tAro che doSa che? kAMIja nathI." vaLI he prANeza ! vastra ane AbhUSaNa vigerenI zobhA to dira raho, paraMtu tamArA prasAdathI mArI bhajananI vAMchA paNa kadApi pUrNa thaI nathI. A bALako bhajanane mATe anekavAra reyA kare che. temane joIne paNa tamAruM citta dubhAtuM nathI ? tame A rAjAnI sevA to prathama paNa karI hatI, temAM tamane tathA prakAranuM phaLa prApta thayuM nahIM, te have koI bIjA rAjAnI sevA kare; kAraNake- " gantavyaM nagarazataM, vijJAnazatAni zikSaNIyAni / - narapatizataM ja sevyuM, sthAnAMtaritAni mAthAna che ? " seMkaDo nagaromA pharavuM, seMkaDo kaLAo zIkhavI, ane seMkaDo rAjAonI sevA karavI. (arthAt te sarvamAMthI koIpaNa ThekANethI avazya lAbha maLe ja. ) kAraNake manuSyanA bhAgyamAM sthAnAMtaramAM prApti thavAnuM paNa hoya che, tethI tyAM javAya tyAreja prApti thAya che." A pramANe bhAryAnA kahevAthI te vyAdhra kSatriya sevAvRtti karavAmAM udyamI thayo. "prAye karIne gRhasthone potAnI strInuM vacana mAnya karavuM paDe che." tyAra pachI te vyAdhra dezAMtara javAnI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 358 zrI zAMtinAtha caritra. IcchA thavAthI koI vaNikane kahyuM ke-"he zeTha ! mArI strI tamArI pAse je mAge te tamAre mAre khAte mAMDIne ApavuM, huM rAjasevAthI dhana upArjana karI ahIM AvI tamArUM sarva leNuM : ApI daIza, tathA mArI bhAryAnI IcchAo paNa pUrNa karIza." te sAMbhaLI te vaNike kahyuM ke-" bahu sAruM." tyArapachI kAMIka bhAtuM laI vastra ane zastra vigere sAmagrI taiyAra karI te vyAdhra zubha muhUte gherathI nIkaLe. anukrame zaMkhapura nAmanA nagaramAM jaI sevakajanane vatsala evA tyAMnA rasena rAjAnI sevA karavA lAgyuM. te rAjAe madhura vacanavaDe tene atyaMta khuzI karyo, tethI vyAdhra dhananI AzAthI tenI AdarapUrvaka sevA karavA lAgyuM. keTalAka diyaso vyatita thayA, eTale te zastra, vastra vigere sarva vecIne khAI gaye. kAMIka dhana pAse rAkhyuM hatuM te paNa khAI gaye. eka varSa sudhI pagAra vinA teNe rAjAnI sevA karI, paraMtu te rAjA pAsethI tene koIpaNuM phaLa maLyuM nahIM. tyAre khedayukta thaI teNe vicAra karyo ke-"A rAjA prathama udAra vacanavALo hato ane atyAre asAra vacanavALe thayo che. kahyuM che ke- " asArasya padArthasya, prAyeNADaMbaro mahAn / nahi tAra dhvani , yAdazaH vAMcamAgane ." * "prAye karIne je asAra padArtha hoya tene ja ADaMbara ghaNe hoya che, jemake kAMsAnA pAtramAM je dhvani hoya che te dhvani suvarNamAM hoto nathI." keTalAeka mANase mAtra vacana bolavAmAM ja zUravIra hoya che, paraMtu kartavya karavAmAM zUravIra hotA nathI. zAstramAM kahyuM che ke "adAtari samRddhe'pi, kiM kurvantyupajIvinaH / vizuddhi purA kuta, niteSa vumuttataH || ? " samRddhivALo chatAM paNa je te dAtAra na hoya te sevaka tene zuM kare ? (sevakenuM dAridra zI rIte jAya?) phaLeluM kesu P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Sun Gun Aaradhak Trust
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ - pa4 prastAva. 350 DAnuM vRkSa hoya topaNa bhUkhya popaTa tenI pAse jaIne zuM kare ? ( kesuDAnAM phaLa khavAtAM nathI, tethI piopaTanI sudhA maTe nahIM.)" . ema vicAra karyA pachI vaLI tene vicAra thayo ke "A paNa rAjAnI sevA karavA karatAM to mAre khetI karavI te ja sArI che. kahyuM che ke - ' ' "ttaramasati vAgize, vivita visa varSa ! asti nAsti ca sevAyAM, bhikSAyAM na ca naiva ca // 1 // " "lakSamI vyApAramAMja rahelI che, khetImAM paNa kAMIka kAMIka che, sevAmAM kadAca hoya athavA na paNa hoya ane bhikSAmAM te bilakula nathI ja. ' vaLI khetI karavAmAM potAnA kuTuMbanI sAthe viyega thata nathI. joke mAre nirdhanapaNeja ghera javuM e lajajAkAraka che, te paNa ahIM niSphaLa rahevAthI zuM phaLa che? "evA vicArathI te sthAnethI nIkaLI bhAtA vinAja mArgane oLaMgI rAtrie potAne ghera AvI gharanI bahAra bhIMtanI othe ubhe rahyo, teTalAmAM manojJa bhojanane mAtA pitAnA bALakone javAba detI potAnI priyAne teNe sAMbhaLI ke -"he putra ! tamArA pitA rAjAnI sevA karI ghaNuM dhana laIne Avaze, tyAre huM tamane manohara bhejana ApIza; tathA tamArA pitA uttama vastro paNa lAvaze ane mAre lAyaka ghareNAM paNa ghaDAvaze. sarva sArUM thaze, mATe hamaNAM tame reve nahIM." AvuM vacana sAMbhaLI vyAdhra vicAra karyo ke -"aho ! mArI priyAnA hRdayamAM te moTI moTI AzA che; paraMtu jyAre te mane AvI avasthAe Avelo jeze tyAre te nirAza thaI jaze ane tenuM hRdaya phATI javAthI te maraNa pAmaze; tethI karIne mAre ghaNA kALa jAya to paNa lakSmI meLavIne ja ghera AvavuM, anyathA nahIM." A pramANe nizcaya karI tyAMthI pAchA pharI potAnA AvyAnA khabara pADyo vinAja cAlyo gayo. te vakhate te manamAM vicAra karavA lAgyuM ke- " nirmitoSasa naraka jiM vaM, vinobole na mi gava re nirdhanAvasthA, gAtA cadazI taka che ? . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 360 - zrI zAMtinAtha caritra. nArjito kamalA naiva, cakre bhartavyapoSaNam / ...... dattaM ca yena no dAnaM, tasya janma nirarthakam // 2 // : "he jIva! tuM purUSarUpa zA mATe nirmANa karAya ? tuM laya kema na pAme? ke jethI tArI AvI nirdhana avasthA thaI? jeNe lakSmI upArjana karI nathI, jeNe piSaNa karavA lAyakanuM poSa- zu karyuM nathI, tathA jeNe dInAdikane dAna dIdhuM nathI tene janma nirarthaka che." A pramANe vicArI cittamAM daDhatA karI sAhasa dhAraNa karI zreSTha ro meLavavA mATe rohaNAcaLa parvata tarapha cAlyo. mAgemAM bhikSATana karatA ane mANasone rohaNAcaLano rasto pUchatA anukrame te vyAdhra rehaNagirie pahae. kahyuM che ke - "joSatimA samarthanA, piM dUra vyavasAyanAn ! * zika suvidyAnAM, para vivAdrinAmuM che ?" - "samartha janone ghaNo bhArazAhisAbamAM che? udyogane dUra zuM che? uttama vidyAvALAne paradeza zuM che? ane priya vacana belanArane parAye keNa che?" pachI vyAdhra rehaNa giripara jaI kedALavaDe tenI bhUmine khodI zreSTha rane pAmI vastrane cheDe bAMdhI bhikSAvRttithI ja AjIvikA karato pitAnA ghara tarapha cAlyo. mArganuM ullaMghana karatA te ekadA keI vRkSanI nIce vizrAmane mATe beThe. teTalAmAM koI ThekANethI tikSNa dADhAvALe eka vAgha mukha pahoLuM karIne potAnI tarapha Avate teNe dIThe. tethI bhayabhIta thaIne jIvavAnI AzAthI te zIdhrapaNe vRkSa upara caDI gaye. te vakhate ratnanI poTalI ke je teNe nIce utArI hatI te tyAMja bhUmipara rahI gaI. pachI te vAgha kSaNavAra vRkSanI nIce ubhe rahI nirAza thaI pAchA vanamAM gaye; paraMtu tenA bhayathI vAdya vRkSa uparathI nIce utaryo nahIM. teTalAmAM eka vAra tyAM AvyA. te mukhamAM ratnanI piTalI laI capaLa svabhAvane lIdhe zIdhrapaNe kudIne jato rahyo. tene ratnanI pioTalI laIne jato joI vyAdhra tatkALa vRkSa parathI utarI tenI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ 361 , , , paka praratAvuM. pAchaLadevyo; teTalAmAM te vAnara eka vRkSathI bIjA vRkSa para kudakA mArI kSaNavAramAM yAMIka adazya thaI gaye. te vakhate vyAdhra vicAra karavA lAgyuM ke -"he jIva! je nikAcita pApakarma kahevAya che tevAM te pUrvajanmamAM badhA jaNAya che; tethI karIne ja vidhAtAe A prathvIpara tane niSphaLa AraMbhavALo karyo che. je ke puNyarahita prANIonA udyama niSphaLa thAya che, to paNa tAre purUSArtha te choDavo nahIM." A pramANe teija pitAnA AtmAne dhIraja ApI te A- . gaLa cAlyA. anukrame araNyane cheDe rahelA eka gAmamAM pahoMcyA. te gAmanI bahAranA pradezamAM rahelA eka gIne jaI vyAghe tene praNAma karyA. tyAre yegI bolyo ke-"he bhadra! tuM dAridra rahita thA." Avo AzIrvAda sAMbhaLI vyAdhe pitAnI sarva kathA tenI pAse nivedana karIne kahyuM ke-"he svAmIna ! tamArI kRpAthI huM dAridra vinAno thaIza." pachI yegIe tene rasakUpikAnA kaM5nI vAta karI ane kaI girinA gaharamAM rahelA rasanA kuvAmAM rasa bharI lAvavA mATe tene utAryo. te vakhate sulasanI jema tene paNa te rasakRpamAM pahelAM nAMkhelA ke purUSe rasanuM tuMbaDuM bharI dIdhuM, ane te gInI daSTa ceSTA kahI batAvI. pachI vyAdhra rasanuM tuM baDuM laI kuvAne kAMThe gayo. tyAre yogIe tenI pAse tuMbaDuM mAMgyuM. te teNe ApyuM nahIM, tyAre yogIe vicAryuM ke-"Ane hamaNAM te bahAra kADhaM, pachI kaI paNa upAyathI tene chetarIza." ema vicArI teNe tene kuvAmAMthI bahAra kADhyo. pachI te baMne parvatanI guphAmAMthI bahAra nIkaLI gAmanI samIpe AvyA. tyAM yegIe tene kahyuM ke-"he bhadra! ApaNA mane siddha thayA che. A rasa leDhAnA patarA para copaDI tene agnimAM tapAvI ApaNe suvarNa karazuM. have tuM nizcita thA." ema kahI AgaLanuM kAMIka suvarNa yugInI pAse hatuM te tene ApI bhegIe kahyuM ke-"he vatsa ! A suvarNa laI tuM gAmamAM jA, ane be vastra tathA uttama bheja laI Ava, jethI ApaNe ja karI. vaLI vastra paNa 46 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 zrI zAMtinAtha caritra. eka tAre ane bIjuM mAre joIze. dhananuM eja phaLa che ke te khavAya ane devAya." te sAMbhaLI vyAghe vicAryuM ke-"kharekhara, A yogI mAre hitakAraka jaNAya che, anyathA pitAnuM suvarNa mane kema Ape ?" ema vicArI rasanuM tuMbaDuM gInI pAse mUkI saralatAthI gAmamAM jaI mAMDA vigere uttama bhojana karAvI mATInI ThIbamAM nAMkhI tathA vastro paNa laI te gAmanI bahAra Avyo. teTalAmAM te yegI rasanuM tuMbaDuM laI tene chetarIne cAlyo gayo. tethI vyAghe tene nahIM jevAthI vicAryuM keaho! te duSTa yogIe mane chetaryo. paraMtu kahyuM che ke mitradroha tadara, hIvizvAsaghAta. te narA narakaM yAnti, yAMvaccandradivAkarau // 1 // " - " mitradrohI, kRtaghI, snehInA vizvAsano ghAta karanAra ATalA ja jyAMsudhI caMdra sUrya rahe tyAMsudhI narakamAM rahe che." ema belI bhejananAM pAtro tathA vastro pRthvI para mUkI te mUcha AvavAthI pRthvI para paDaze. keTalIka vAre saMjJA AvI tyAre te be ke -" deva ! A jagatamAM zuM mArA jevo bIje kaI ja nathI ke jethI te maneja sarva du:khane bhaMDAra karyo ? prathama mAre nirdhanatAnuM duHkha te hatuM, tyArapachI meM evA karI te paNa niSphaLa gaI, tyArapachI rane nAza ane tyArapachI suvarNasiddhine rasa paNa gaye. mAre viSe kevaLa duHkhanI para pa- rAja rahI. tethI have te mAre maravuM eja zreya che." A pramANe vicArI te eka vRkSa upara caDyA ane tenI zAkhA sAthe deraDuM bAMdhI potAnA kaMThamAM nAMkhavAnI taiyArI karatA hata, teTalAmAM mAsanA upavAsI, Isamiti zodhavAmAM tatpara ane gAma tarapha AhAra mATe jatA eka munine joI teNe vicAryuM ke-" huM vRkSa parathI utarI A zuddha bhajana tathA vastranuM dAna A munIzvarane ApuM, te mane janmAMtaramAM paNa dAnanA prabhAvathI avazya sukhanI prApti thaze." ema vicArI vRkSa parathI utarI munine praNAma karI tenI pAse bhejana tathA vastra mUkI te bolyA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa prastAva. -" he pUjya ! kRpA karIne A azana ane vastra grahaNa kare." te sAMbhaLI munie tALIza doSa rahita te azana joI ThIbamAMthI te grahaNa karyuM, ane vastra paNa kampanIya hovAthI te paNa grahaNa karyA. pachI pharIthI munine teNe praNAma karyA. muni potAne sthAne gayA. vyAdhra pitAnA mananAM vicAra karavA lAgyA ke-" mane dhanya che ke jethI Avo saMga mane maLe. bhAgya vinA AvA azana ane vastranI prApti kyAMthI thAya ane AvA sthaLe AvA mahAmanina ega kyAMthI maLe ? vaLI mane viveka . rahitane dAna devAnI vAsanA paNa kyAMthI jAge ? tethI karIne mAre janma te Aje saphaLa thaye." A pramANe te zubha bhAvathI vicAra tA hatA, teTalAmAM te vaTavRkSamAM rahelI keI devI bolI ke-- he vatsa ! munidAnanA prabhAvathI huM tArApara prasanna thaI che; mATe tuM kahe. tAruM zuM vAMchita karUM ? " te sAMbhaLI vyAdhra be kendra jo tuM kaI paNa devI mArApara prasanna thaI che, te mane pAribhadra nagaranuM rAjya Apa, tathA ghA divya Apa." devI bolI ke -"he mahApurUSa ! tane te sarva maLaze, paraMtu hamaNAM te A bAkI raheluM bhajana karI prANayAtrA kara. " A pramANenA devInA AdezathI AnaMda pAmI bhojana karI , vastra paherIne te svastha thaye, teTalAmAM devInA prabhAvathI teja vAnara vanamAMthI AvI tenI pAse ranonI poTalI mUkI pAcho vanamAM jato rahyo, temaja puNyano udaya thavAthI pelo yogI paNa rasanuM tuMbaDuM laI tyAM AvyA, ane teNe rasasiddhithI puSkaLa suvarNa banAvI vyAdhrane ApyuM. ahIM pAribhadra nagarano rAjA keIpaNa kAraNathI devage maraNa pAmyo, tenA rAjyane dhAraNa karanAra tene eka paNa putra nahatuM, tethI pelI devIe ratna ane suvarNa sahita vyAghane te puranI samIpe mUkyo, tathA lokone jaNAvyuM ke-"he jano tamAre yogya rAjAne lAvI chuM, ne tene puranI bahAra rAkhe che. tene mahAvapUrvaka tame nagaramAM praveza karAve." A pramANe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 ka. zrI zAMtinAtha caritra. devatAno Adeza sAMbhaLI maMtrI, sAmaMta vigere puravAsI leke saMtuSTa thaI nagaranI bahAra gayA. * tyAM pitAnAja nagaranA rahenArA vyAdhrane ja joyo. pachI meMTe mahimA karIne tene hAthInA skaMdhapara besADI maMtrI sAmetAdike tene purapraveza karAvyuM. te avasare te nagaramAM prathama je thayuM hatuM te sAMbhaLe-- " vyAdhranI strI pelA vaNikanI dukAnethI hamezAM dANa vigere letI hatI, tethI te vANiyAnuM tenI pAse ghaNuM leNuM thayuM hatuM, te kAraNathI ane bahu divasa thayA chatAM vyAdhranA samAcAra paNa nahIM AvavAthI te vaNike bALako sahita tenI strIne pakaDI nagaranA ArakSakane ghera ghareNe mUkI hatI. te samAcAra vyAdhranA jANavAmAM -AvavAthI teNe te vaNikane tenuM leNuM sarva dhana ApI chokarAMo sahita pitAnI patnIne choDAvI rAjamahelamAM mekalI. pachI tyAgha paNa rAjamaMdiramAM AvyuM. tene maMtrI, sAmaMta vigere sarva jajoe namaskAra karyA, pachI sabhAmAM beThelA vyAgharAjAe sarva jananI samakSa mahA vismaya karanArI pitAnI kathA kahI batAvI. pachI chekarAMo sahita potAnI patnIne rAjAe vastra alaMkArAdivaDe atyaMta khuzI karyA. A pramANe satpAtra dAnanuM phaLa pratyakSa ane tAtkALika joIne te rAjA niraMtara supAtradAna devA lAgyA. kahyuM che ke - "jale tailaM khale guhyaM, pAtre dAnaM manAgapi / ___ prAjJe zAstraM svayaM yAnti, vistAraM vstushktitH||1||" jalane viSe tela, khalane viSe gupta vAta, pAtrane viSe dAna ane buddhimAnane viSe zAstra-eTalI vastu pitAnI zaktithI pitAnI meLeja vistAra pAme che." . ' have pite anubhavelA sarva duHkhone saMbhArIne vyAdhra rAjA sarva prANI upara maMtrIbhAva rAkhavA lAgyA, ane sarva jano upara kRpAne lIdhe banI zake teTalo upakAra karavA lAge. . ekadA te nagaramAM jJAnagupta nAranA sUri padhAryA. temanA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa prastAva. 365 caraNane namana karavA mATe vyAdhrarAjA paNa gaye. temane praNAma karI rAjA ucita sthAne beThe. tyAre sUrie tenI pAse pratibodha karanArI dharmadezanA ApI. te sAMbhaLI teNe pUchyuM ke-"he pUjya! dharmanuM phaLa mane pahelAM paNa pratyakSa thayuM che, dAnanA prabhAvathI mane A bhavamAMja rAjyanI prApti thaI che, paraMtu pUrva bhavamAM meM zuM pApa karyuM hatuM ke jenA prabhAvathI mane du:kha ja prApta thayuM ? te kaho." te sAMbhaLI jJAnavaMta gurU bolyA ke-"he rAjA! sAMbhaLe pUrve koI eka parvatanI bhUmimAM durgasiMha nAme pahelIpati rahetuM hatuM. jo ke sarva bhile paradravyane haraNa karanArAja hoya che, te paNa keTalAkanA pariNAma sArAM paNa hoya che ane keTalAkanA azubha hoya che. ekadA te bhile koI ThekANe dhADa pADavA gayA. temAMthI eka bhila bolyo ke-"ApaNuM sanmukha dvipada ke catuSpada je kaI Ave te sarvane ni:zaMkapaNe mArI nAMkhavAM." bIje belyo-"tiryaMcone mAravAthI zuM phaLa? strI purUSa vigere manuSyone ja mAravA, kemake gAmamAM tenAthIja bhaya hAya che." trIjo belyA-"strIone vadha karavAthI zuM phaLa che? kevaLa purUSone ja mAravA." cothe belyo-"purUmAM paNa jeo zastradhArI hoya temaneja mAravA, zastra rahitane mAravAthI zuM phaLa che? pAMcame bolyo-"zastradhArI chatAM paNa jeo ApaNI sAme yuddha karavA Ave temaneja mAravA, bIjAne mAravAthI zuM phaLa che?" chevaTa chaThTho bhillu belyo ke-"koIne mAravA nahIM, mAtra ApaNe dhananuM kAma che, tethI kevaLa dhananuM haraNa karavuM." A sarvemAM je pahele, kahyo te kRSNalezyAvALo jANavo, bIje nIlalezyAvALo, trIjo kApata lezyAvALe, cothe tejalezyAvALe, pAMcamo pamalezyAvALo ane chaThTho zukalezyAvALe jANavo. emAM pahelA traNa prAye narakeja janArA hoya che ane bAkInA traNa anukrame uttama gatie janArA hoya che. ahiM je durgasiMha nAmano pakSapati kahyo te amalezyAvALe hate. te paradravyanuM haraNa karI niraMtara AjIvikA karato hato, ekadA verasiMhanA sainya te pallI patine baLAtkAre mArI nAkhe. te marIne keTalAMka bhavo tiryaMcagatimAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 366 - zrI zAMtinAtha caritra. bhamI A bhavamAM he rAja! tuM thayuM che. pUrva bhavamAM te paradhananuM haraNa karyuM hatuM, tethI A bhavamAM tane dhananI prApti thaI nahIM. kahyuM che ke"adttbhaavaaddhi bhaveddaridrI, daridrabhAvAcca karoti pApam / . pA hi va naraE vyAti purnITrI punareva pANI // " dAna nahIM devAthI prANI daridra thAya che, daridvIpaNAne lIdhe pApa kare che, pApa karavAthI narakamAM jAya che, tyAMthI nIkaLI ne pharIthI daridrI ane pharIthI pApI thAya che." vacce vacce tane dhana prApti thaI te paNa te naSTa thaI, tArI pAse rahI nahIM. hamaNAM te supAtradAnanA prabhAvathI he rAjana! tArI gayelI lamI temaja rAjya paNa tane prApta thayuM che. kahyuM che ke- " supAtradAnena bhaveddhanADhyo, dhanaprayogeNa karoti puNyam / .. pueyaprabhAveNa jayecca svarga,svarge sukhAni praguNIbhavanti // 1 // "supAtradAnanA prabhAvathI prANu dhanADhya thAya che, dhananA gathI te puNya kare che, puNyanA prabhAvathI svarge jAya che, ane svargamAM tene ghaNuM sukho maLe che." A pramANe gurUnA mukhathI pUrvabhava sAMbhaLI pratibadha pAmI sUrine namI, ghera jaI, pitAnA putrane rAjyapara sthApana karI teja gurUnI pAse vyAdhra rAjAe dIkSA grahaNa karI. pachI cAritra ArAdhI chevaTe samAdhimaraNathI mRtyu pAmI te devaleke gaye. tyAMthI cyavI. manuSyapaNuM pAmI meze jaze. Iti satpAtradAna viSe vyAdhranI kathA. A pramANe kathA kahIne svAmI zrI zAMtinAthe cakAyudha rAjAne kahyuM ke "he rAjana ! prathama kahyA pramANenA bAra vrate gRhastho mATe kahelAM che. vivekI mANase te vratonuM paripAlana karI chevaTa saMlepanA karavI joIe. gRhastha dharmanuM ArAdhana karI chevaTa bu ddhimAne sarvavirati grahaNa karavI, ene zuddha saMlekhanA siddhAMtamAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa prastAva. 367 kahI che. athavA zrAvakanI darzana (samakita) vigere agyAra pratimA vahana kare te paNa zuddha saMlekhanA che. te pratimA na vahana kare to chevaTe saMthArAmAM rahIne paNa dIkSA grahaNa kare. tyArapachI aMta samaye vRddhi pAmatA zubha pariNAme gurUnI pAsethI trividha anazana grahaNa karI gurUnA mukhathI ArAdhanAnA graMtha sAMbhaLe. - bhavya jIve potAnA manamAM nirmaLa saMvega raMga lAvIne zuddha manavaDe e rIte saMlekhanA karavI. ane tenAM pAMca aticAro varjavA. te aticAronAM nAma tathA tenA - artha A pramANe-pahele ilekAMsA prayoga eTale "huM manuSya bhava pAmuM to sArUM" ema manamAM vicAravuM te pahelA aticAra. 1. bIje parakAzaMsA prayoga eTale "parabhavamAM mane utkRSTa devapaNAnI prApti thAya te ThIka ema vicAravuM te bIje aticAra. 2. trIje jIvitAzaMsA prayoga eTale puNyAthIjano potAno mahimA karatA hoya te joI pitAne vadhAre jIvavAnI IcchA thAya te trIjo aticAra. 3. cotho maraNazaMsA prayoga eTale anazana grahaNa karyA pachI dhAdikanI pIDA thavAthI je jaladI maravAno abhilASa thAya te cotho aticAra. 4. ane pAMcamo kAmabhogAzaMsA prayoga eTale uttama zao, rUpa, rasa, pra ane gaMdhanI IcchA thAya. te pAMcamo aticAra 5. prathama sulasanI kathAmAM je jinazekhara zrAvakano vRttAMtta kahyo che te saMlekhanA upara daSTAMta jANavuM." A pramANe saMlebanAnA viSayavALo zrI zAMtinAtha jinezvare kahelo dharma sAMbhaLI samagra sabhA amRtavaDe jANe sikta thaI hoya tema AnaMda pAmI. e avasare cakAyudha rAjAe ubhA thaI prabhune vaMdanA karI be hAtha joDIne vinaMti karI ke-"samasta saMzaya rUpI aMdhakArano nAza karavAmAM sUrya samAna ane traNa loke vaMdana karelA he zrI zAMtinAtha prabhu ! tamane namaskAra thAo. he prabhu ! mArA duSkarma rUpa nigaDa (beDI) ne bhAMgI nAkhIne tathA rAgadveSarUpI zatrune nAza karIne mane A saMsAra rUpI kArAgRhamAMthI mukatA kare. he jineza ! niraMtara janma, jarA ane mRtyurUpI agnithI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ 368 zrI zAMtinAtha caritra. baLatA A bhava rUpI grahamAMthI dIkSArUpI hAthanA avalaMbanavaDe mane bahAra kADhe." A pramANe zrI zAMtinAthane vijJapti karI te cakAyudha rAjAe atyaMta vairAgya raMgathI pAMtrIsa rAjAo sahita prabhu pAse dIkSA grahaNa karI. * pachI teNe prabhune pUchayuM ke-"he svAmIna !tatva zuM che?" prabhue kahyuM- "utpatti." A pramANe paheluM tatva kahyuM. tyAre te buddhimAne ekAMtamAM jaI vicAra karyo ke-" kharekhara, samaye samaye nAraka, tiryaca, manuSya ane devagatimAM jIva utpanna thAya che; paraMtu je e rIte samaye samaye utpanna thayAja kare to traNa bhuvanamAM paNa teo mAya nahIM. mATe tenI kAMIka bIjI gati haze." ema vicArI pharI bhagavAnane temaNe pUchayuM ke-" he bhagavana ! tattva zuM ? " prabhue kahyuM-"vigamae bIjuM tattva kahyuM, te sAMbhaLI pharIthI temaNe vicAryuM ke -" vigama eTale nAza. tethI samaye samaye jIne nAza thAya che ema samajANuM, paNa je ema vinAza thayA kare te jagata zUnya thaI jAya." ema vicArI pharIthI "he bhagavan ! tava zuM ?" ema pUchayuM, tyAre bhagavAnane trIjuM " sthiti " e tatva kahyuM. tenAthI samasta jagatanuM daivya svarUpa jANIne cakAyudha rAjarSie e traNa padane anusAre dvAdazAMgInI racanA karI. eja rIte bIjA paNa pAMtrIza munioe bhagavAnanA mukhathI tripadI pAmIne dvAdazAMgI racI. pachI te sarve jinezvara pAse gayA. temane tevA prakArano buddhivaibhava jANa bhagavAna Asana parathI ubhA thayA. eTale iMdra sugaMdhI vastu (vAsakSepa) thI bharelo thALa laI jineMdranI pAse ubhA rahyA. pachI bhagavAne samagra zrI saMghane temAMthI vAsakSepa Ape. chatrIza munioe bhagavAnane traNa pradakSiNA karI. pachI temanA mastaka upara zrIsaMghe tathA bhagavAne vAsakSepa nAMkhyo. ane prabhue teone gaNadhara pade sthApyA. tyArapachI bhagavAne ghaNA purUne tathA strIone dIkSA ApI; tethI svAmIne sAdhu sAdhvIne mATe parivAra thaye. jeo yatidharma pALavA azakta hatA evA zrAvaka zrAvikA jinaeN pAse zrAvakanA bAra vrata grahaNa karyA. e pramANe pahelA samavasaraNamAM cAra prakArano saMgha Utpanna thaye.. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ .NSTa prastAva. 369 " pahelI parazI pUrNa thaye zrI jinezvara ubhA thaI bIjA prAkAramAM rahelA devajIMdAmAM vizrAMti levA gayA. tyAre zrI jinenA pAdapITha para besI prathama gaNadhara cakAyudhe bIjI pirazImAM sabhA samakSa vyAkhyAna ApyuM. temAM temaNe jina dharmamAM sthiratA karavA mATe zrI saMghanI pAse pApano nAza karanArI aMtaraMga kathA A pramANe kahI- ' . he bhavya jIva ! A manuSyaleka nAmanuM kSetra che. temAM zarIra nAmanuM nagara che. temAM meha nAme rAjA svecchAthI vilAsa kare che. te rAjAne mAyA nAmanI patnI che. temane anaga nAme putra che. te rAjAne lebha nAmano mahAmaMtrI che. sarva subhaTemAM ziromaNi krodha nAmane mahAyo te mahArAjAnI pAse rahelo che. rAga dveSa nAmanA be atirathI dvAe che. mithyAtva nAmane mAMDaLika rAjA che. mAna nAmano mATe hastI meharAnuM vAhana che. te rAjAne iMdrirUpI avApara paDanArA viSaya nAmanA sevaka che. ItyAdika moTuM sainya te rAjAne che. te nagaramAM karma nAmanA kheDuto vase che. prANa nAmanA meTA vyApArIo che. mAnasa nAmane talArakSaka che. ekadA dharma nAmanA rAjAe mAnasa nAmanA talArakSakane gurUpadezarUpI dravyavaDe bheda pamADI sanya sahita te nagaramAM praveza karyo. te dharmarAjAne RjutA nAmanI rANI che, saMtApa nAmano mahApradhAna che, samyakatva nAmane mAMDaLika rAjA che, mahAvrato rUpI sAmate che, aNuvratarUpI pattio che, mArdava nAmane gajeMdra che, upazama vigere dvAo che ane saccAritra nAmanA ratha para ArUDha thayelo zrata nAmano senApati che. AvA prakAranA dharmarAjAe meharAjAne jItIne te nagaramAMthI kADhI mUkyo. pachI te dharmarAjAe sarva sainyane AjJA ApI ke-"A nagaramAM keIe meharAne jarApaNa avakAza ApavA nahIM." AvI dharmarAjAnI AjJA chatAM kadAca kaI mehane vaza thaI jAya te tene karma pariNuti pharIthI mArgamAM sthApana kare che, jema anI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ 377 zrI zAMtinAtha catri. tipuramAM gayelA ratna cUDa nAmanA vaNikane yamaghaMTA nAmanI vezyAe buddhi ApIne vipattimAMthI ugAryo hato tema." te sAMbhaLI zrIsaMghe prathama gaNadharane pUchayuM ke-"te ratnacUDa koNe hato? tenI kathA kaho." tyAre gaNudhare tenI nIce pramANe kathA kahI ratnacUDanI kathA. - Aja bhAratakSetramAM samudrane kAMThe dhanADhya lokothI bharapUra tAlimI nAmanI nagarI che. te nagarImAM sadAcArI, lakSmIvAna ane maryAdAvALa ratnAkara nAme zreSThI raheto hato. tene sarasvatI nAmanI patnI hatI. te agaSya puNya, lAvaNya, naipuNya ane dAkSiNya vaDe vibhUSita hatI. ekadA te sarasvatIe rAtrinA pAchale pahere svapamAM mahA tejasvI ane aMdhakAramAM udyota karanAra eka ratna pitAnA hAthamAM raheluM joyuM. pachI jAgRta thaIne te vAta teNe patine kahI. priyAnuM te vacana sAMbhaLI patie kahyuM ke-"hepriyA! A svapnane prabhAvathI tane putraratnanI prApti thaze. te sAMbhaLI zeThANuM harSa pAmI. anukrame garbha samaya pUrNa thaye zubha lakSaNavALe putra teNIe prasa. tenuM svapnane anusAre ratnacaMDa nAma pADyuM. te putra pAMca varSane tyAre tenA pitAe tene lekhazALAmAM mUkI kaLAbhyAsa karAvya anukrame te yuvAna thayo. pachI te vicitra zRMgAra paherI udbhaTa veSa dhAraNa karI samAna vayanA mitro sAthe nagaranA udyAnAdikamAM svecchAthI kIDAvilAsa karavA lAgyo. eka divasa catuSpathamAM thaIne te lIlApUrvaka cAlyA AvatuM hatuM, te vakhate tenI sanmukha AvatI rAjAnI mAnItI bhAgyamaMjarI nAmanI vezyAnA khabhA sAthe te athaDAI gaye. eTale te vezyA tenuM vastra pakaDI kopathI hAMsI sahita bolI ke"he zreSThIputra ! vidvAno kahe che ke te satya che ke manuSya dhanane lIdhe . jete chate paNa AMdhaLA, bahere ane muMgo thAya che, tethI ja tuM bALaka chatAM, divasa chatAM ane moTe rAjamArga chatAM sanmukha AvatI ane te paNa nathI, paraMtu tAre eTale badhe dhanane mada P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ che . paNa prastAva 36 kara cekhya nathI, kemake nItine jANanAra vidvAna kahe che ke-pitAe upArjana karelA virUvaDe to kaNa lIlA na kare? paraMtu je pote upArjana karelI lakSamIvaDe vilAsa karato hoya teja lAvyA karavA yaMgya che. nItizAstramAM kahyuM che ke eka ' mAtuH ratanya pivitta, papaH darArthanA vAtuM mova ja jJAtuM 5, rAjya vovita thata!I ? LI" "mAtAnuM stanapAna karavuM, pitAnI lakSmIno upabhega karo ane bIjA pAse ramakaDAM mAgavAM, e traNe bAlyAvasthAmAM ja yogya che." valI kahyuM che ke - - "solasavariso putto, lacchi bhuMjei jo piyjnnss| .. to rajako kutto, kuttA so vAra ? " "je putra soLavarSanI umarano thaIne pitAnI lakSmI begave, te raNa rUpe (leNadAra) thayela putra samajavo athavA verIne rUpe thayele putra samajo." A pramANe zreSThIpurAne kahI te guNikA pitAne sthAne cAlI gaI. tenAM A badhAM vacana sAMbhaLIne zreSThI putre vicAra karyo ke"aho! A vezyAnuM vacana satya che ane te mAre grahaNa karavA gya che. kahyuM che ke- . "vAlAdapi hitaM grAhya-mamedhyAdapi kAJcanam / nIrAzuramAM vidyA, strI kuttA che ? ." bALakathI paNa hitavacana grahaNa karavuM, viSTAthakI paNa suvarNa laI levuM, nIca jAti pAsethI paNa uttama vidyA grahaNa karavI ane nIca kuLathakI paNa uttama strI paraNavI." ... A pramANe nItiyukta vacanane potAnA hRdayamAM vicArato te khedayukta pitAne ghera gaye. tene viSAdavALo joI tenA pitAe pUchyuM ke-"he vatsa! Aje tArA mukhanuM nistejapaNuM tane kAMI ciMtA hoya ema batAve che, to kahe ke tAre zuM joIe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ 372 e zAMtinAtha caritra. chIe? tAre je kAMI nyU na hoya te huM prANathI paNa vallabha evA tane pUruM pADuM."te sAMbhaLI kAMIka hasIne ratanacaDe pitAne kahyuM ke"he pitA! tamArI AjJAthI huM dravya upArjana karavA mATe dezataramAM javA IcchuM chuM; mATe mane rajA Apo." te sAMbhaLI rahnAkara zreSThI belyo ke-"he vatsa! ApaNA gharamAM prathamathI ja ghaNuM dhana che. te dhanavaDe tuM tArA manoratha pUrNa kara. vaLI sAMbhaLadezAMtara' ati viSama hoya che. temAM kaThina manue jaI zake che. tAruM zarIra kemaLa hovAthI tuM zI rIte jaI zakIza? vaLI je purUSa idrine vaza rAkhI zake che, strIothI je lebhAte nathI, tathA je jUdA jUdA manuSya sAthe vAta karI jANe che, te purUSa dezAMtaramAM jaI zake che. to he vatsa ! tuM dezAMtaramAM jaIne zuM karIza ? A meM lakSmI upArjana karelI che, te sarva tArIja che." A pramANe kAA chatAM teNe potAno Agraha choDyo nahIM, tyAre pitAe tene javAnI rajA ApI. nizcaya karyo hoya te zuM kArya na thaI zake ? " . tyArapachI ratacaDa pitAne khAte pitAnA lAkha rUpIA laI te rUpIAvaDe dezAMtarane lAyaka kariyANuM kharIda karI koInuM vahANa bhADe laI te kariyANuM temAM nAMkhI vahANamAM besavA mATe javA taiyAra thaye. te vakhate zreSThIe tene zIkhAmaNa ApI ke-"he vatsa ! tAre anItipura nAmanA nagaramAM bhUlecUke javuM nahIM. kemake te nagaramAM anyAya nAmano rAjA che, avicAra nAmane maMtrI che, sarvagrAhya nAmano ArakSaka che, azAMti nAmane purahita che, gRhItabhakSaka nAmane zreSThI che, tene mULanAza nAmane putra che, raNughaMTA nAmanI te nagaramAM gaNikA che, yamaghaMTA nAmanI kuTTinI che, tathA te nagaramAM jugArI, cera ane pAradArika lekeja ghaNuM vase che. te nagaramAM loke niraMtara uMcA makAnamAM rahe che. tyAM koI ajANyA mANasa vepAra karavA jAya to vaMcana karavAmAM nipuNa evA tyAMnA loke tenuM sarvasva laI le che. A kAraNane lIdhe tAre te anItipurane tyAga karI bIje game te sthAne jaIne P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ na ja prastAva. 4 373 ' ja ! vepAra karavo. A mArI zikSA tAre bhUlavI nahIM. " A pramANe pitAnI zikSA aMgIkAra karI mAMgalika upacAra karI zubha samaye te zreSThIputra gherathI nIkaLe. svajano tene vaLAvavA pAchaLa cAlyA ane zubha zakuna thavAthI utsAha pAmate te samudrane kinAre AvyuM. kahyuM che ke-- " gokanyAzaMkhavAdyaM dadhiphalakusumaM pAvakaM dIpyamAnaM, yAnaM vA viprayugmaM hayagajavRSabhaM pUrNakuMbhaM dhvajaM vA / udkhAtA caiva bhUmirjalacarayugalaM siddhamannaM zavaM vA, vezyA strI bhAMsapiMDaM priyahitavacanaM maMgalaM prasthitAnAm // 1 // " "gAya, kanyA, zaMkha, vAdya, dahIM, phaLa, puSpa, dedIpyamAna agni, vAhana, brAhmaNanuM yugala, hAthI, azva, vRSabha, pUrNakuMbha, vaja, khodelI pRthvI (mATI), jaLacaranuM yugala, rAMdheluM anAja, zaba, vasthA, strI, mAMsano piMDa, tathA priya ane hitakAraka vacana-A rA prayANa karanArAone maMgaLasUcaka che. ", ' . . . | tyArapachI te rADa vahANa upara caDyo. sarve svajano vaLAvIne pAchA pharyA. pachI saDha caDAvI nAvikoe vahANa calAvyuM. kRpathaMbha para beThelo purUSa mArganuM dhyAna rAkhI nAvikone sUcanA karyA karatuM hatuM, te pramANe teo vAMchita dvIpa tarapha niraMtara pahANa calAvatA hatA. paraMtu dhArela sthaLe na jatAM bhavitavyatAne yoge jyAM anItipura nagara hatuM teja dvApe te vahANa jaI caDayuM. te vahANane AvatuM joI te puranA loko harSa pAmyA ane uMcA pradeza para caDI tenIja sanmukha jevA lAgyA. te dvIpane joI raDe tathA nAvikoe koIne pUchayuM ke-"A dvIpa ka che? ane A kayuM nagara che?" teNe javAba Apyo ke "A phaTa nAmane dvIpa kahevAya che, ane A nagaranuM nAma anItipura che." te sAMbhaLI zreSThIputra vicAra karyo ke "je puramAM javAne " pitAe niSedha karyo hato, teja pura devayogathI prApta thayuM, e sAruM na thayuM. paraMtu have zuM karavuM ? zukano te sArA thayA che, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ 374 zrI zAMtinAtha caritra. pavana pAchaLa che, ane merA cittane utsAha paNa pUrNa che. tethI huM dhAruM chuM ke mane ahIM vAMchita lAbha thavo joIe." ! che tyAra pachI te racuDa zreSThI vahANamAMthI nIce utarI zubha cittavaDe tyAM kinArA para rahevA gya keI sthAna joI tyAMja cAkare pAse vahANamAMthI kariyANuM utarAvI maMgAvyuM. tathA rAjAnA paMcakuLane tenuM dANa cukAvI ApyuM. teTalAmAM cAra vaNikoe AvI kuzaLapraznapUrvaka racUDane kahyuM ke-" he zrejhIputratame bIje sthAne nahIM jatAM ahIM AvyA te sAruM karyuM, kAraNa ke ame tamArA svajaneja chIe. tamArUM samagra kariyANuM ame laI lezuM, ke jethI tamane tenuM vecANa karavAne prayAsa na paDe. atyAre ame A sarva vastu laI laIe, ane jyAre tame tamArA ghara tarapha cAlaze tyAre tame kaheze te karicANavaDe tamAruM vahANa bharI dezuM. " te sAMbhaLI zreSThIputre tenuM vacana aMgIkAra karyuM. eTale kapaTa buddhivALA teoe tenuM sarva kariyANuM grahaNa karI vaheMcI laI pitapatAne ghera laI gayA. tyAra pachI te zreSThIputra sArAM vastro paherI zubha alaMkAra dhAraNa karI pitAnA nokare sahita nagaramAM anyAya rAjAne jevA cAlyA. mArgamAM eka mecIe senA rUpAnI jhIkathI bharelA zreSTha be jeDA lAvI tene bheTa karyA. tyAre te zreSThIe te bane upAna grahaNa karI tene kahyuM ke -" areAnuM mUlya zuM levuM che ? " te sAMbhaLI teNe moTI rakama mAgI tyAre ratacaDe vicAryuM ke-"A asaMgata vacana bole che." pachI tene tAMbula ApIne kahyuM ke-"he kArIgara ! huM jaIza tyAre tene rAjI karIza." ema kahI tene rajA ApIne zreSThIputra AgaLa cAlyo, teTalAmAM keI eka netravALo dhUtakAra tene sAme maLe. teNe zreSThIne kahyuM ke-"he zeTha! meM mAruM eka netra tamArA pitA pAse hajAra rUpIA laIne ghareNe mUkyuM hatuM, tethI te rUpIA laIne mane mArUM netra pAchuM Apo." ema kahI teNe hajAra rUpIA zeThane ApyA. te sAMbhaLI ratnacaDe vicAryuM ke- A asaMbhavita vAta P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ 395 * laI prastAve. - kare che, to paNa te vitta Ape che te te laI lauM, pachI je yogya lAgaze te karIza." ema vicArI te dhana laI teNe uttara Ape ke-"huM ahIMthI pAcho pharuM, tyAre tAre mArA AvAse AvavuM." * ema kahI zeTha AgaLa cAlyA. : - ' ratnagreDane joI cAra dhUrta purUSe paraspara vAto karavA lAgyA. temAMthI eka che ke-"samudranA jaLanuM pramANa ane gaMgAnI retInA kaNIonI saMkhyA je buddhimAna hoya te jANe che, paraMtu teo paNa strInA hRdayane jANI zaktA nathI." te sAMbhaLI bIje bolyo ke-"A te keIe yuktithI kahyuM che ke strInuM hRdaya kaI paNa jANI zakatuM nathI, paraMtu samudranA pANInuM ane gaMgAnI retInuM pramANa paNa kaI jANI zakatuM nathI." te sAMbhaLI trIjo bolyo ke-"A pUrvasUrinuM subhASita kharekhara asatya jaNAya che, te paNa bRhaspati ane zukrAcArya jevA kadApi jANa paNa zake." pachI e bolyA ke-"are ! A tAmraliptI nagarIthI Avele zreSThIputra lAyaka che, ane te A sarva jANe che. te sAMbhaLI bIje bolya-"are ! gaMgA nadI te dUra che. paraMtu hamaNuM to tuM samudranA jaLanuM ja mAna enI pAse karAva." A pramANe teoe paraspara haThathI vivAda karI dhUrtavidyAvaDe te bAbatamAM te zreSThIputrane e utsAha pamADyo ke jethI te kArya karavAnuM zreSThIputra aMgIkAra karyuM. pachI pharIthI teo bolyA ke-"he zreSThI putra! je tame te pramANe karaze to amArI sarva lakSmI tamane ApazuM, ane je nahIM karI zake te tamArI sarva lakSmI ame grahaNa karazuM." ema kahI teoe te zreSThIputranI sAthe nizcaya karavA mATe hAthanI tALI ApI. ratnacaMDa paNa teja pramANe tALI ApI AgaLa cAlya, pachI te vicAra karavA lAgyuM ke-"mArA pitAe A nagaranA loka jevA kahyA hatA, tevAja che. mATe A sarva kAryone nirvAha zI rIte thaze? athavA te prathama raNaghaMTA gaNikAne ghera te huM jAuM. kAraNa ke te ghaNuM jananA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ 376 - zrI zAMtinAtha caritra cittanuM raMjana kare che, ane vividha prakAranA upAya jANe che, tethI te mane paNa kAMIka buddhi Apaze." A . ' ' A pramANe vicArI te zreSThIputra gaNikAne ghera gaye. tyAM teNIe ubhI thaI tenI svAgata kiyA karI, ane bahumAnapUrvaka tene Asana ApyuM. pachI ratna dharTe ApeluM dhana teNune ApyuM, tyAre te ghaNI ja harSa pAmI ane teNe atyaMga, udvartana, snAna, bhajana vigerethI tenuM uttama gairava karAvyuM. teTalAmAM saMdhyA samaya thayo. te vakhate te zreSThI teNInA manohara zayana upara beThe. tenI pAse te vezyA zRMgAra rasamaya, manahara ane vicakSaNa purUSane ucita chI karavA lAgI. vAtane prasaMgamAM zreSThIe tenI pAse pitAnI vArtA nivedana karIne kahyuM ke-"he manohara netravALI ! tuM A nagaranI rahIza hovAthI pitAnA nagaranI ceSTA barAbara. jANatI haIza, te kahe ke A sarva vivAdane pratyuttara mAre zI rIte Ape ? A kAryano nirvAha thayA pachI huM tArI sAthe raMgavAta karI zakIza. hamaNAM te huM ciMtAmAM chuM." te sAMbhaLI. buddhimAna gaNikA bolI ke-"he suMdara ! sAMbhaLo. koI paNa vepArI devegathI A nagaramAM Ave che, tene vaMcanAmAM tatpara A nagaranA sarva loko maLIne tenuM sarvasva laI le che. tyArapachI te lIdhelA dhanamAMthI eka bhAga rAjAne ApavAve che, AmAM bIje bhAga maMtrIne, trIjo bhAga nagarazeThane, ceAthe bhAga ArakSakane, pAMcame purohitane ane chaThTho bhAga mArI mAtA yamaghaMTAne ApavAmAM Ave che; ane sarva leke teNInI pAse AvIne sarva hakIkata kahI jAya che, te mArI mAtA atyaMta buddhimAna che. uttara pratyuttara ApavAmAM pravINa che, teone sarva prakAranI kapaTa zikSA paNa teja Ape che. tethI tenI pAse huM tamane laI jAuM. tyAM tame paNa tenI vArtA sAMbhaLaje." ema kahI rAtrine samaye tenI udAra tAthI harSa pAmelI te tene strIne veza paherAvI akkAnI pAse laI gaI. te praNAma karI mAtAnI pAse beThI. mAtAe pUchyuM -"he putrI ! tArI sAthe A bALa keNa AvI che?" teNue kahyuM-"he P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ paka prastAve. A sahAya mAtA ! A zrIdatta zreNInI putrI rUpavatI mArI prANapriya sakhI che. A mane ekavAra nagaramAM maLI hatI, tyAre meM tene mAre ghera AvavAnuM kahyuM hatuM, tethI kAMIka miSa karI pitAne gherathI nIkaLI mane maLavA mATe AvI che. tene huM tamArI pAse lAvI chuM." ema kahIne te tyAM beDI. teTalAmAM pelA cAre vaNike te akakAnI pAse AvyA ke jeoe ratnaDanuM sarva karIyANuM laI lIdhuM hatuM. teo AvIne ucita sthAne beThA. tyAre akAe temane kahyuM ke- "he vepArIo ! Aje eka vahANa AvyuM sAMbhaLyuM che." teo bolyA- "he akA ! staMbhatIrthane rahIza' eka vaNikaputra" Avela che. "pharIthI te bolI-"tenA AvavAthI tamane kAMI lAbha thaze ke nahIM?" te sAMbhaLI teoe tenA sarva kaNyiANa grahaNa karyAnI ane pAchA je mAge tethI vahANa bharI devAnI sarva vAto teNInI pAse kahI batAvI. te sAMbhaLI te bolI ke "aho! A rIte te tamane hAni thavAnI, paNa lAbha nahIM thAya." teoe pUchayuM-"amane hAni zI rIte thaze?" teNIe javAba Ape ke-"tame tene kahyuM che ke tame je ISTa haze te kariyANA vaDe tAruM vahANa ame bharI dezuM, te IcchA aneka prakAranI hoya che, tethI te kadAca tamane kahe ke maccharanAM hADakAMthI mAruM vahANa bharI ghI evI mArI IcchA che te pachI tame zuM karaze ?" te sAMbhaLI teo belyA-" tenAmAM AvA prakArano buddhivilAsa kyAMthI haze ? te te bALaka ane bheLe che. te sAMbhaLI kuTinI belI ke-"bALaka che ema dhArIne avagaNanA karavI egya nathI. kAraNake kaIka bALaka chatAM paNa buddhimAna hoya che, ane koI vRddha hoya te paNa buddhirahita hoya che. vaLI dezAMtaramAM sarva kaI jANe che ke A nagara pUrvajanathI bhareluM che. tethI jene buddhibaLa hoya, te ja purUSa dezAMtarathI ahIM Ave che. temaja tamene lAbha thavAthI mane paNa lAbha che; paraMtu vyartha maravaDe AtmAne rAjI rAkhavA te sArUM nathI." A pramANe tene vicAra sAMbhaLI teo potAne sthAne gayA. - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ 378. zrI zAMtinAtha caritra tyArapachI pele macI kArIgara AvyA. dUra besIne te harSarvaka be ke-"he akkA! Aje A nagaramAM eka videzI vaNika Avelo che. meM tene manahara upAnahanI traNeka jeDa ApI che. teNe mane kahyuM che ke "huM rAjI karIza tethI huM tenuM sarvasva grahaNa karIza, tyAreja rAjI thaIza. te vinA rAjI nahIM thAuM. A vAta huM tamane kahevA Avyo chuM. kemake mArA lAbhamAM tamAre paNa bhAga che." te sAMbhaLI akakA belI ke -"he kArIgara ! mANase potAnI lAyakAta pramANe mane ratha karavo joIe, asaMbhavita manoratha kare gya nathI. te vaNika tane rAjAne ghare putrajanmanI vAta karIne kaheze ke "are ! tuM rAjI thaye ke nahIM ? tyAre tuM zuM kahIza ?" te sAMbhaLI te paNa vile moDhe pitAne ghera gaye. tyArapachI eka netravALe ghutakAra AvyuM. teNe potAnI dhUrtatAnI vAta teNInI pAse kahI. tyAre yamaghaMTa hasIne bolI ke -"ahe! tArI racanA paNa khoTI ja che. vaLI teM pahelethI ja dravya ApI dIdhuM te sAruM karyuM nathI." te be ke - meM tenuM sarva dravya grahaNa karavA mATe mAruM dhana sATA tarike tene ApyuM che." akakA belI-"are ! tenuM dhana kaI paNa laI zake tema nathI. " te sAMbhaLI ghatakAra belya-"te mArA baMdhanathI zI rIte chUTaze?" tyAre yamaghaMTA belI ke te evuM kaheze ke mArI pAse ghaNAMnAM netre ghareNuM che; tethI tArUM bIjuM netra mane Apa, ke jethI tene kAMTAmAM nAMkhI tene tulya thAya tevuM tAruM netra zodhIne tane ApuM, te vinA khabara nahIM paDe." A pramANe jo te kaheze, te tuM zuM javAba ApIza?" te sAMbhaLI ghutakAra belyA ke-"he akkI! AvI buddhinI kuzaLatA te tamArI pAse ja che, tenI pAse kyAMthI hoya?" ema kahI te paNa gaye. tyAra pachI pelA cAra dhUta purUSae AvI potAnI vAta yamaghaMTA pAse karI. tyAre akkAe kahyuM ke-"tamArA prapaMcanuM paNa huM kAMI phaLa jetI nathI. kemake te tamane kaheze ke "huM samudranA jaLanuM mAna batAvuM chuM; paraMtu temAM jeTalI nadIo maLe che tenA pravAhane prathama tame dUra kare." ema te kaheze tyAre zuM nadInuM jaLa dUra karavAnI tamArI zakti che?" teo bolyA ke P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ laTa karatAva. 30 te to nathI." tyAre akkA bolI-"te tame paNa buddhirahitapaNane lIdhe tamArUM sarvasva hArIja gayA che." A pramANe sAMbhaLI teo paNa pitAne sthAne gayA. AvAM teNInAM vAkya sAMbhaLI zreSThIputra gurUnAM vacananI jema hRdayamAM dhArI rAkhI harSa pAmyA. tyArapachI te tyAMthI uDI raNaghaMTAnI sAthe tenA gharamAM jaI potAne purUSaSa paherI teNInI rajA laI pitAne sthAne gaye. tyArapachI kudinIe kahelI buddhi pramANe te ratnacaDe sarva kAryo sAdhyAM. temAM kariyANuM grahaNa karanAra cAra vepArIo pAsethI teNe cAra lAkha rUpIA lIdhA ane samudranuM mAna karAvanAra cAre pAsethI paNa cAra lAkha rUpIA lIdhA. te vRttAMtathI te zreSThI AkhA nagaramAM prasiddha thayA. ekadA ratnacaMDa bheTANuM laIne rAjA pAse gaye. tene praNAma karI yogya Asane beThe. rAjAe tene samagra vRttAMta pUcho. tyAre teNe sarva hakIkata rAjA pAse nivedana karI. te sAMbhaLI rAjAe Azcarya pAmI vicAryuM ke-"aho ! A purUSanuM mAhA mya adbhuta che, ke jeNe A nagaranA loko pAsethI paNa dhana lIdhuM." ema vicArI rAjA bolyo ke-"he vaNikaputra ! tArA para huM prasanna thayo chuM. kahe tArUM zuM vAMchita karUM ?" tyAre ratnacUDa bolyo ke-"he rAjA! je prasanna thayA ho te mane raNaghaMTA nAmanI gaNikA Ape." A pramANe teNe mAgaNI karI, tyAre rAjAnA hukamathI te gaNikA tenI bhAryA thaI. pachI ratnaDe tene mATe ghaNuM alaMkAre karAvI snehathI teNane ApyA. - tyArapachI te zreSThIputra ghaNo lAbha upArjana karI bIjuM karIANuM laI tevaDe vahANa bharI potAne sthAne javA mATe taiyAra thayo. pachI vahANamAM besIne kSemakuzaLatAthI mahAsAgarane tarI - raNaghaMTA sahita thoDA divasomAM potAnI nagarI samIpe AvI pahoMcyA. te vakhate koI purUSe AgaLathI jaI rokIne vadhAmaNI . ApI ke-"tamAre putra ghaNuM dhana upArjana karI kSemakuzaLatAthI Avyo che. te sAMbhaLI zreSThI tene ucita dAnathI saMtoSa pamADI maTe meLAvaDo karI tenI sanmukha jaImeTA utsavapUrvaka priyA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAMtinAtha caritra sahita putrane ghera laI AvyuM. putre priyA sahita mAtApitAne namaskAra karyA. mAtApitAe zubha AzISa ApIne tenI prazaMsA karI. tyArapachI pitAnA pUchavAthI teNe pitAne samagra vRttAMta kahI batAvyuM. te sarva vRttAMta sAMbhaLI tene pitA ghaNe khuzI thaze. paraMtu vacanavaDe putranA guNenI vadhAre prazaMsA karI nahIM. kAraNake-- . pratye puratutyA, paNa mitravAMdhavA .. . karmAnte dAsAbhRtyAzca, putro naiva mRtAH striyH||1|| | "gurUjananI slAghA temanI pratyakSa karavI, mitra ane baMdhuonI prazaMsA pakSe karavI, dAsa ane bhUtyanI prazaMsA kArya karyo pachI karavI, putranI kadApi prazaMsA karavI nahi, ane strIonI prazaMsA to tenA maraNa pachI ja karavI." pachI sarva svajano akSatanA pAtro laI harSa batAvavA chechIne ghera AvyA. zreSThIe paNa temano gya AdarasatkAra karI temane vidAya karyA. pachI sibhAgyamaMjarI gaNikA paNa tene maLavA mATe tene ghera AvI. tene yegya Asana upara besADI ratnacUDe kahyuM ke-"he bhadra! tArA upadezathI dezAMtaramAM jaI meM A lakSmI tathA A strI upArjana karI." A pramANe kahI tene ghaNuM vastro tathA AbhUSaNo ApIne rajA ApI. te vakhate te belI ke-"huM rAjAnI AjJA laI tamArI priyA thaIza." ema kahI te pitAne ghera gaI. - tyArapachI te zreSThIputra uttama bheTa laI te nagaranA rAjAne praNAma karavA gaye. rAjAe ghaNe satkAra karyo. pachI rAjAnI AjJA laIne bhAgyamaMjarI paNa tenI priyA thaI. tyArapachI ratnaDa pitAnuM : dravya pitAne ApI bAkInA dravyavaDe dAna mogAdika karavA lAge. pUrvAcAryoe kahyuM che ke- "jIvitaM tadapi jIvitamadhye, gaNyate sukRtibhiH kimu puMsAm / jJAnAvinAttattajhA-tyAnamavimutAvitta cata I ? " " purUSanuM je jIvita jJAna-vikrama, kaLA, kuLanI lajajA, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ * paTa prastAve. 381 dAna, bheLa ke prabhutA rahita hoya te jIvitane zuM paMDita jIvita madhya gaNe che? nathI gaNatA." : * * * - tyArapachI te zreSTha putra vidhipUrvaka bIjI strIone paNa para. tathA pitAnA bAhathI upArjana karelI lakSmIne kRtArtha karavA mATe teNe te nagaramAM meTuM jinacaitya karAvyuM. pachI teNe cirakALa sudhI bhege bhegavI putra utpanna thaye eTale sadagurUnI pAse dharma sAMbhaLI pratibodha pAmI verAgyathI saMyama grahaNa karyuM. ane tene trikaraNa zuddhivaDe pALI chevaTa samAdhipUrvaka maraNa pAmI svarge gayo. tyAM vividha sukha bhogavI tyAMthI AvIne anukrame mekSane pAmaze. ' , A kathAne upanaya A pramANe kare-manuSya janmane sukuLa jANavuM, vaNikaputrane bhavya prANuM jANa, pitAne ThekANe dharmabaMdhakara athavA hitakAraka gurU jANavA, vezyAnA vacanane ThekANe zraddhAdikathI utpanna thayele utsAha jANo, kAraNa ke zraddhA paNa puNyalamInI vRddhi karavA udyama kare che, mULa dravyane ThekANe gurUe pote ApeluM cAritra jANavuM, aniSTa (anIti) puramAM javAne je niSedha karyo hato te gurUnI sAraNuM vAraNa jANavI, saMyamarUpI vahANavaTe bhavasamudra tasthAne che ema jANavuM, nAvikane sthAne sAdhamika tathA munie jANavA, bhavitavyatAnA niga jevA pramAda jANavA, anItipuranI jevuM duSyavRttinuM pravartana jANavuM, anyAya bhUpatine ThekANe meharA jANavA, karIANAne grahaNa karanAra cAra vaNika jevA kaSAya jANavA, te vivekarUpI dhananuM haraNa kare che, vezyA e viSayanI pipAsAM che, akA e karma pariNati che, te pUrva bhavamAM zubha karelI hovAthI jatune sumati Ape che, tenA prabhAvathI prANI sarva azubhane nAza karI janmabhUmimAM AvavAnI jema dharmamAgamAM pharIthI Ave che. - ItyAdika A kathAne upanaya jema ghaTe tema paMDitoe dhamanI puSTa karavAnI IcchAthI vistArapUrvaka karavo. : : : . Iti aMtaraMga viSaya upara ratna cUDanI kathA. " P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ : zrI zAMtinAtha caritra. - ' A pramANe prathama gaNadhare zrI saMghanI pAse dharmadezanA ApyA pachI pote racelI dvAdazAMgI pragaTa karI; tathA zrutajJAnane dhAraNa karanAra te gaNadhare daza prakAranI sAdhu samAcArI paNa kahI batAvI ane sAdhunuM sarva kRtya prakAza karyuM. tyArapachI zrI zAMtinAtha bhagavaMte tyAMthI anyatra vihAra karyo. sUryanI jema svAmI niraMtara bhavya jarUpI kamaLanA vanane vikasvara karavA lAgyA. keTalAka janoe prabhu pAse dIkSA grahaNa karI, keTalAke zubha vAsanAthI zrAvaka dharma aMgIkAra karyo, keTalAka jIve samati pAmyA, ane keTalAka jI bhagavAnanI dezanA sAMbhaLI bhadrika bhAvI thayA. mAtra abhavya bAkI rahyA. kahyuM che ke - " sarvasyApi tamo naSTa-mudite jinabhAskare ! kauzikAnAmivAndhatva-mabhavyAnAmabhUca tat // 1 // vahinA'pi na sidhyanti, yathA kaMkaTukAH kaNAH / tathA siddhirabhavyAnAM, jinenApi na jAyate // 2 // yathoSarakSitau dhAnyaM, na syAdRSTe'pi nIrada / bodho na syAdabhavyAnAM, jinadezanayA tathA // 3 // ' "jinezvararUpI sUryane udaya thatAM sarvanA ajJAnarUpI aMdhakArane nAza thaye, paraMtu ghuvaDanI jema abhavyane to aMdhapazuM ja rahyuM. jema kAMgaDu dANA agnithI paNa pAkatA nathI, tema jinezvarathI paNa abhanI siddhi thatI nathI. jema vRSTi thayA chatAM upara pRthvImAM vAveluM dhAnya ugatuM nathI, tema jinezvaranI dezanAthI paNa abhane bedha thatuM nathI." je je dezamAM zrI zAMtinAtha prabhu vihAra karatA hatA, tyAM tyAM lekenA sarva upadranI zAMti thatI hatI. tathA prabhunA vihAravALI pRthvI para se jana sudhImAM lokone udvega karanAra duSkALa ke marakI vigere kAMI paNa thatuM nahotuM. tathA pacIza ejana sudhImAM sarva jAtinA vRkSo pu ane phaLothI bharapUra thatA hatA. pRthvI para sukhethI nirbhaya rIte loko vicaratA hatA. "zrI jine P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMka prastAva. . 3839 zvarane prabhAva vizvane vismayakAraka hoya che. AvA jinezvaranuM varNana amArI jevA a95 buddhivALA keTaluMka karI zake ? palyopamanuM AyuSya hoya ane jene hajAra jihA hAya, te kadAca jinezvaranA guNe varNavI zake. kahyuM che ke, A - "vinAnAti ginendrA, zo niHzeSamay ta eva hi vijAnanti, divyajJAnena taM punaH // 1 // asitagirisamaM syAtkajalaM siMdhupAtre, surataruvarazAkhA lekhinI patraguvI / likhati yadi gRhItvA zAradA sarvakAlaM, ta itava gunAmINa pAra na thAta 2 !" . jinezvaranA samagra guNasamUhane kaNa jANe che mAtra te jinezvaroja divya jJAna karIne te potAnA guNasamUhane jANe che. aMjana girijeTalI meSa samudrarUpI khaDIyAmAM nAMkhI kalpavRkSanI zAkhAnI kalama karI pRthvIrUpI kAgaLa upara sarasvatI devI pite niraMtara lakhyA kare, te paNa he Iza! tamArA badhA guNo te lakhI zake nahIM. arthAt tamArA guNone pAra pAmI zake nahIM." AvI rIte bhagavAna zrIzAntinAtha jinezvara samasta bhavya jatuonA upakArane mATe pRthvI para vihAra karatA hatA. cakra yudha gaNadhara pate jANatA chatAM paNa bhavya jIvone pratibodha karavA mATe bhagavAnanI pAse aneka prakAranA prazno karatA hatA ane te sarvanA yocita uttara svAmI ApatA hatA. A pramANe pRthvI para vihAra karatA zrI zAMtinAtha bhagavAne bAsaTha hajAra munione dIkSA ApI, ekasaTha hajAra ne cha se zILavaDe zejita sAdhvIo karI, zrI samyakatva sahita zrAvakadharmane dhAraNa karanAra, jIvAjIvAdi tattavone jANanAra, rAkSasa yakSa ane devAdikavaDe paNa dharmathI kSobha nahIM pAmanAra, asthi tathA majA paryata jinadharmathI vAsita thayelA, jinavacanane ja tavarUpa mAnanArA, cAra pamAM piSadha vratane grahaNa karanArA ane hamezAM nira P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ prItinAtha ca.i vAM AhArAdikanA dAnavaDe munione satkAra karanArA zrI zAMtinAtha bhagavAne pratibaMdha pamADelA be lAkha ne nevuM hajAra - zrAvako thayA, tathA viziSTa guNone dhAraNa karanArI traNa lAkhane trANuMhAra zrAvikAo thaI. jina nahIM chatAM jinanI jema atIta, anAgata ane vartamAna varUpane jANanAra ATha hajAra cauda pUva thayA. saMkhyAtA manuSya bha sudhInA rUpI dravyone jenArA traNa hajAra avadhi jJAnIo thayA. ahIdvIpamAM rahelA saMjJI jIvonA mananA paryAyone jANanAra cAra hajAra mana:paryava jJAnI thayA. cha hajAra vadriya labdhivALA munio thayA tathA be hajAra ne cAra vAdalabdhivALA thayA. ATalA parivAra zAMtinAtha prabhune thaye. ' . zrI zAMtinAthanA zAsanamAM bhagavaMtanI vaiyAvRtya karanAra ane zrIsaMghanA samagra vidanenA samUhano nAza karanAra garUDa nAme yakSa che. tathA bhakta janane sahAya karanArI nirvANa nAmanI zAsanadevI thaI. cakAyudha rAjAne putra keNuMcaLa nAmano rAjA bhagavAnane sevaka the, bhagavAnanuM zarIra cALIza dhanuSa uMcuM hatuM, prabhune mRganuM lAMchana hatuM ane traNa jagatamAM koInI upamAna ApI zakAya tevuM suvarNanA varNa jevuM temanuM rUpa hatuM. te bhagavAnane cAra atizaya janmathI ja utpanna thayelA hatA, agyAra karmanA kSayathI utpanna thayA hatA, tathA ogaNIza atizadevanA karelA hatA. A pramANe siddhAMtamAM kahelA cAvIza atizaya sarva jinezvarene hoya che tathA traNa jagatane ezvaryAne jaNAvanAra chatratraya, azoka vRkSa vigere ATha prAtihAryo heAya che. : zrI zAMtinAtha jinezvara paMcotera hajAra varSagRhavAsamAM rahyA, ekavarSa chaghasthapaNe rahyA ane eka varSa nyUna pacIza hajAra varSa kevaLI paryAyanuM pAlana karyuM. sarva maLIne bhagavAnanuM eka lAkha varSanuM AyuSya pUrNa thayuM. prAte jagadagurU pitAne nirvANa samaya najIka Avela jANuM saMmetazikhara parvata upara ArUDha thayAM. eTale svAmIne nirvANa samaya najIka jANIne sarva deveMdro tyAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ - bhA. prastAve..* AvI mane hara samavasaraNa racyuM. te samavasaraNamAM besIne jinedhare chevaTanI dezanA ApI. temAM sarva padArthonuM anityapaNuM batAvI ApyuM. bhagavAne bhavya prANIone uddezIne kahyuM ke huM bhavya jIve! A manuSya bhavamAM evuM kArya karavuM joIe ke jethI A asAra saMsArano tyAga karIne mukti pada prApta thAya." A avasare zrIjinezvaranA caraNane praNAma karI prathama gaNadhare pUchyuM ke-"he svAmina! siddhisthAna kevA prakAranuM che? te kahe." tyAre prabhu belyA ke-- siddhanI bhUmi (siddhazilA) motInA hAra, jaLanA kaNa ane caMdranA kiraNa jevI ujvaLa che, pistALIsa lAkha jana vistAvALI (lAMbI-pahoLI-gaLa) dhaMta che, cattA karelA chatranI jevuM tenuM saMsthAna che, samagra lekanA agrabhAge rahelI che, madhya bhAgamAM ATha yojana 1 jADI che, pachI anukrame pAtaLI thatI thatI chevaTa prAMta bhAge mAkhInI pAMkha jevI pAtaLI che, tenI upara eka jana - lekAMta che. te chellA ejananA chellA kozanA chaThThA bhAgamAM (yojananA 24mAM bhAgamAM 333 dhanuSyamAM) anaMta sukhe karIne yukta evA siddho rahelA che. tyAM rahelA jIvone janma, jarA, mRtyu, roga, zeka vigere upadrava tathA kaSAya, kSudhA tRSA vigere hotA nathI. tyAM je sukha che tene koInI upamA ApI zakAtI nathI te paNa mugdha janone samajAvavA mATe upamA apAya che. te A pramANe-- - zrIsAketapura nAmanA nagaramAM zayumardana nAme rAjA rAjya karatA hate. te ekadA viparIta zikSAvALA azvathI haraNa karAIne moTA bhayaMkara araNyamAM jaI caDyo. tyAM zramita thaI tathA tRSAthI pIDA pAmI mUcha AvavAthI pRthvI para paDI gayo. tenI 1 A jana pramANaAMgaLa niSpanna jANavA. ra A yojana usela AMguLanuM samajavuM ke : P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 je zAMtanAtha caritra najIkanA parvata upara bhilo vasatA hatA. teo kaMdamULanuM bhakSaNa karanArA hatA ane vRkSanI chAlanAM vastro paheratA hatA. zilAtaLuM upara zayana tathA Asana karatAM hatA. A rIte rahetA te bhilo pitAne atyaMta sukhI mAnatA hatA, ane kahetA hatA ke-"bhilone nivAsa uttama kahevAya che te khoTuM nathI. kAraNa ke temane nijharaNAnuM jaLa sulabha che, bhejana mATe kAMI paNa prayAsa paDato nathI, ane hamezAM priyA pAse ja hoya che. A bhilomAMthI koI eka bhile pharate pharate rAjA pAse AvI caDaze. alaMkAravaDe bhUSita hovAthI A rAjA che ema dhArI teNe vicAra karyo ke"nakkI A kaI rAjA tRSA vyAkuLa thaI gaye jaNAya che, ane jaLa vinA te jarUra marI jaze. tenA maravAthI AkhI pRthvI svAmI rahita thaze, tethI mAre ene jaLapAna karAvIne jIvADa cagya che." ema vicArI pAMdaDAMno paDIo karI temAM jaLAzayamAMthI jaLa lAvI rAjAne pAyuM; tethI rAjA svastha thayA. pachI sacetana thayele rAjA manamAM tene atyaMta upakAra mAnate tenI sAthe vAtacita karavA lAge, teTalAmAM pAchaLa AvatuM sainya tyAM AvI pahoMcyuM. sainikoe zAnI pAse suMdara lADu tathA zItaLa jaLa mUkahyuM. rAjAe temAMthI pelA bhilane paNa medakAdika khAvAnuM ApyuM. tyArapachI sukhAsanamAM besI potAnA upakArI bhilane sAthe laI te rAjA pitAnA nagaramAM gayo. tyAM te bhilane snAna karAvI manehara vastro paherAvI alaMkArethI zaNagArI caMdanAdikanuM vilepana karI dALa, cAkhA vigere uttama bhejana jamADI tera guNavALuM tAMbula ApyuM. pachI rAjAnI AjJAthI suMdara mahelamAM manahara zayana upara te sute. prasanna thayelA rAjAe temanuM samagra daridra dUra karyuM. A pramANe atyaMta sukhane pApe, paNa te pitAnuM mana bhUlI gaM nahIM. kahyuM che ke "jaNaNI ya. jammabhUmI, pacchima niddA ya abhinavaM pimma / sa ttara gu, ura vi. chuiM chuM te zuM che . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ * : piSTa prastAva.' 287 . ..jananI (mAtA), janmabhUmi, pAchalI rAtanI nidrA nA prema ane sarjananI gochI A pAMca du:khe mUkAya che-visarAya che. arthAt bhUlatA nathI." . . . . . . : ' vanamAMno svecchA vihAra, potAnI priyA ane pitAne parivAra e sarvanuM tene kadApi vismaraNa thayuM nahIM. kemake uMTa kadAca naMdanavanamAM jaI tyAM kekelI vRkSanA pallavane AhAra kare te paNa te potAnI marUbhUmine te saMbhAre ja che. te ja pramANe te bhila pitAnA cittamAM niraMtara pitAnA sthAnAdinuM smaraNuM karato hato, paraMtu niraMtara tenI pAse sipAIo rahetA hatA, tethI te potAne sthAne nahIM jaI zakavAthI keTalAka kALa tyAM ja rahyo. ekadA varSo tumAM meghanI garjanA ane vIjaLInA jhabakArA thatA joI te virahanI pIDAthI pIDAvA lAgyA. kahyuM che ke - . mevamurjaravo vizuddhiAH vinA varasA, dusaro virahArtAinA mahaMvat che ? " . "meghane garava, vIjaLInA camakAra ane moranI vANI vigI janone yamarAjanA daMDanI jevA du:saha che." ' ' . ' te samaye virahathI vyAkuLa thayelA te bhile pitAnA manamAM vicAryuM ke-"je huM A vastro tathA alaMkAra laIne jaIza to mArI pAchaLa zadha thaze, tethI mAre ahIMthI nagna thaIne ja jatAM rahevuM sAruM che." ema vicArI vastrAlaMkAre utArI kaI paNa prakAre paheregIrene chetarI rAtri samaye rAjamaMdiramAMthI nIkaLI dhIme dhIme pitAne sthAne cAlyo gaye. te vakhate tenuM viparIta rUpa joIne tenA kuTuMba vismaya pAmI tene pUchyuM ke "are tuM keNa che?" te be -"huM tamAre kuTuMbI chuM."te sAMbhaLI tenA parivAre tene oLakhIne pachI pUchyuM ke-"ATalA divasa tuM kayAM rahyo hate? ane tArA zarIranI kAMti AvI kema thaI gaI?" tyAre te bhile pitAne samagra vRttAMta tenI pAse ko tathA bhajananuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 bo zAMtinAtha caritra. ane vastrAbhUSaNa tathA zasyA vigerenuM je sukha teNe anubhavyuM hatuM te kahyuM " bhiloe tene kahyuM ke-te tyAM kevuM sukha anubhavyuM te daSTAMta. sAthe kahe." te sAMbhaLI te temanI jANItI cIjonI upamA ApI temanI pAse varNana karavA lAge ke-"svAdiSTa kaMda ane phaLa jevA lADu meM khAdhA hatA, jema ahIM ApaNe nIvAra khAIe chIe tema tyAM dALa, bhAta vigerenuM meM bhejana karyuM hatuM, guMdInA pAMdaDAM jevAM nAgaravelanAM pAna meM bAdhAM hatA, zAlmalI vRkSanA cUrNa je sepArIne bhUke khAdho hata, valkalanI jevAM manahara vastro paheryA hatAM, puSpanI mALA jevAM ghareNAM paheryA hatAM, chidra hita guphAnI jevA maMdiramAM huM rahyo hato, tathA zilAtaLa jevI vizALa zayyA upara huM suto hato." A pramANe te bhile uttama vastuonuM avara vastunI upamAvaDe varNana karyuM. teja pramANe ame paNa saMsAramAM vasatA jIvonI pAse siddhinA sukhanuM varNana A lokamAM rahelI vastuonI upamA ApIne karIe chIe ke-je sukha kAmagathI utpanna thAya che ane je sukha mahAna devalokamAM hoya che te karatAM anaMta gaNuM sukha siddhane che ane te zAvatuM che. taphAvata mAtra eTaloja ke saMsAranuM sukha padagaLika ne vinAzI che tyAre siddhonuM sukha agilika (Atmika) ane avinAzI (zAzvata) che." . ": A pramANe kahIne zrI zAMtinAtha bhagavAna te sthAnethI uThI teja girinA koI zreSTha zikhara para caDyA. tyAM navase kevaLInI sAthe svAmIe eka mAsanuM anazana karyuM. te vakhate sarve surendro parivAra sahita atyaMta prIti ane bhaktithI jagannAthanI sevA karavA lAgyA. prAMte jyeSTha mAsanI kRSNa caturdazIne divase bharaNI nakSatramAM caMdra hato tyAre zukaladhyAnanA cothA pAdanuM dhyAna karatA svAmI mokSapadane pAmyA. bIjA sAdhuo paNa anukame parama AnaMdamaya muktipadane pAmyA. pachI sarva deveMdro potapotAnA parivAra sahita zrI zAMtinAtha svAmInuM nirvANa jANI zekathI athupAta karatA ane prabhunA guNonuM smaraNa karatA uttara vaikiya rUpe pRthvI P.P. Ac. Gunratna'suri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 5 praratAna. upara AvyA ane vilApa karavA lAgyA ke-"hA nAtha! saMdeharUpI aMdhakArane nAza karavAmAM sUrya samAna he zAMtinAtha bhagavAna ! amane svAmI rahita karIne tame kyAM gayA ! he nAtha! tamArA vinA potapiotAnI bhASAmAM samaje tevI sarva jatuone harSa ApanArI dezanA have koNa Apaze? lokane pIDA karanArA dubhikSa, Damara ane marakI vigerenA upadrave have kenA prabhAvathI zAMta thaze ? tathA he svAmI ! amArA devabhava saMbaMdhI kAryo tajIne pRthvI pITha para AvI tamArA vinA have ame kenI sevA karaze?" 'A pramANe sarva Idro vilApa karIne pachI kSIrasAgaranA jaLathI svAmInA zarIrane snAna karAvI, naMdanavanamAMthI maMgAvelA haricaMda nanA sugaMdhI kAkane ghasI bhaktivaDe bhagavAnanA zarIra para tene lepa karI prabhunA mukhamAM kapUranuM cUrNa mUkI, devaduSya vastrathI temanuM zarIra DhAMkayuM. pachI, kRSNAgarUnA sugaMdhavaDe sarva dizAene vAsita karI, maMdAra ane 'pArijAta vigerenAM puSpavaDe prabhunI pUjA karI, ratnanI banAvelI zreSTha zibikAmAM temanA zarIrane mUkyuM. pachI nivAta khuNAmAM caMdananA kASThanI citA racI ane te zibikAne upADI citA pAse laI jaI zoka sahita IMdroe bhagavAnanuM zarIra citAmAM mUkyuM. bIjA vaimAnika dee bIjA munIzvarenA saMskAranuM kArya teja pramANe karyuM tyArapachI te citAmAM agnikumAra devoe pUrvamukhe agni mUke. ane vAyukumAra dee vAyu vikuvI te agnine prajavalita karyo. pachI bhagavAnanA zarIranA rUdhira ane mAMsa dagdha thaI gayA, tyAre meghakumAra devoe sugaMdhI ane zItaLa jaLanI vRSTi karIne te citAgnine zAMta karyo. tyArapachI bhagavAnaparanI bhaktine laIne temanI uparanI jamaNI dADhA sudharmedra grahuNa karI, nIcenI jamaNI dADhA camareMke lIdhI, uparanI DAbI dADhA IzAbeMke lIdhI ane nIcenI DAbI dADhA balI grahaNa karI. bAkInA aThThAvIza dAte - bIjA aThThAvIza idroe grahaNa karyA. bIjA dee bhagavAnanA zarIranA asthi grahaNa karyA, tathA vidyAre ane manuSyoe sarva upadranI zAMti mATe bhagavAnanI citAnI bhasma lIdhI. A P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ thI tinAtha caritra. pramANe devoe jinezvaranA zarIrane saMskAra karI te sthaLe suvarNa rannamaya zreSTha bubha banAvI, tenA para prabhunI suvarNamaya pratimA sthAna mana karI. ane bhaktipUrvaka tenI pUjA karI. pachI naMdIzvara dvIpa jaI tyAMnI yAtrA karIne sarva sura asure zrI zAMtinAtha paramA- bhAnuM dayamAM ciMtavana karatA potapotAne sthAne gayA. . - ke bhagavAna cakAyudhaNu ghaNu sAdhuo sahita aneka bhavya ? jIine pratibaMdha karatA pRthvI para vicaravA lAgyA. teo paNa keTaleka kALe ghAtakarma khapAvIne kevaLajJAna pAmyA. pachI deveMdrothI pUjAtA teo bhavya janeranA aneka saMzane dUra karavA lAgyA. A bharatakSetranA madhya khaMDamAM dethI pUjAtuM ane jagatamAM vikhyAta kaTizilA nAmanuM zreSTha tIrtha che. tyAM ghaNA kevaLIo sahita puNyavaMta zrI cakAyudha gaNadhara padhAryA ane tyAM anazana karI mokSe gayA. te zilA zrI cakAyudha gaNudhare prathama pavitra karI, tyArapachI te zilA upara kALe karIne karaDe munio siddhipadane pAmyAM. te viSe kahyuM che ke : - - - - * keTizilA tIrtha para zrI zAMtinAthanA prathama gaNadhara siddha thayA pachI saMkhyAtA kAMDe sAdhuo siddha thayA che. kuMthunAthanA tIrthanAM, paNa pApa nAza karanArA saMkhyAtA karoDo sAdhuo te zilAtaLa upara siddha thayA che. zrI mallInAthanA tIrthamAM vratavaDe zebhatA cha karoDa kevaLIe tyAM nirvANa pAmyA che. zrI munisuvrata svAmInA prakhyAta tIrthamAM traNa karoDa sAdhuo tyAM akSaya pada pAmyA che. namijinanA tIrthamAM vizuddha kriyAvALA eka karoDa sAdhu mahAtmAo siddha thayA che, e ja pramANe kALe karIne tyAM bIjA. ghaNu sAdhuo siddha thayA che. kartA kahe che ke "te sarva meM A graMthamAM kahyA nathI. je tIrthakaranA tIrthamAM ochAmAM ochA paripUrNa eka karoDa sAdhuo siddha thayA che teja ahIM batAvyA che, tethI karIne te TizilA kahevAya che. te keTizilA tIrthane niraMtara aneka cAraNa muni, siddha, yakSa, sura ane asura vigere bhaktithI vade che." P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ Sja pratA ke - - -A graMthamAM zrI zAMtinAtha prabhunA bAra bhave meM kahyo che, zrAvakanA bAra vrata kathA sahita kahyAM che; prathama gaNadhara cakAyudhanuM kareluM vyAkhyAna paNa kahyuM che. tathA te zAMtinAtha jinezvaranuM samagra caritra paNa varNavyuM che. . . . . . yasyopasargAH smaraNena yAnti, vizve yadIyAzca guNA na mAnti ! mRgAMkalakSmA kanakasya kAntiH, saMghasya zAMti sa karotu shaaNtiH||1|| - jenA smaraNathI sarva upasaMge nAza pAme che, jenA guNo vizvamAM samAtA nathI, jene mRganuM lAMchana che ane jenA zarIranI kAMti suvarNa jevI che, te zrI zAMtinAtha paramAtmA zrI saMghanA upadravanI zAMti kare.". tathAstu. . . . ) Iti zrI bhAvacaMdrasUrie racelA gaghabaMdha zrI zAMtinAtha caritramAM bAramA bhavanA varNanarUpa chaThTho prastAva pUrNa thaye. ja iti zrI zAMtinAtha caritra samApta. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ r ith this Data zrI zAMtijina vinati. ----- - - -- -- ----------- ~i ~ ~ suNe zAMtiniNaMda bhAgI, hete the chuM tuma guNa rAgI; tame nirAgI bhagavaMta, jotAM kIma maLaze taMta. suNe 1 huM te krodha kakhAyane bharI, tuM te upasama rasane darIo; huM ajJAne Avarie, tuM te kevaLa kamaLA varIo. surata huM to viSayA rasano AzI, te te viSayA kIdhI nirAzI; huM to karamane bhAre bhAryo, tetA prabhu bhAra utAryo. su3 huM te mahataNe vaza paDIe, te sabaLA mohane haNIo; huM te bhavasamudramAM khuM, tuM to zivamaMdiramAM pahoMce. su. 4 mAre janma maraNane je, te to tAtre tehathI dareka mAre pAse na mele rAga, tame prabhujI thayA vitarAga. suva pa ka mune mAyAe mukyo pAsI, tuMte nirabaMdhana avinAzI huM te samakitathI adhUrA, tuM sakaLa padArathe pUro. su0 6 mAre cho prabhu tuMhI eka, tAre muja sarikhA aneka huM manathI na mukuM mAna, tuM to mAna rahita bhagavAna. sutra 7 mArUM kidhuM kazuM navi thAya, tuM te raMkane kare rAya; eka kare muja meherabAnI, mAre muja lejo mAnI. sui 8 ekavAra je najare nirakhe, te thAuM tuma sarIkhe je sevaka sarIkhe thAze, te guNa tamArA gAze. sutra 9 bhavabhava tuma caraNanI sevA, huM to mAguM chuM devAdhidevA sAmuM juone sevaka jANI, evI udayaratananI vANI. su. 10 - ~ P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust