Book Title: Paiavinnankaha Part 02
Author(s): Kastursuri, Somchandrasuri
Publisher: Rander Road Jain Sangh
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004269/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinnANakahA biDao bhAgo Vyaha kattuNo AyariyasirivijayakatthUrasUriNo Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ __OM aha~ namaH / namo abbuyagirimaMDaNa-siriusaha-nemi-pAsa mahAvIra-jiNIsarANaM / / namo paramaguruvarAyariyasirivijayanemisUrIsara-sirivijayavinnANasUrivarANaM / / zrInemi-vijJAna-kastUrasUrigrathazreNiH-28 AyariyavijayakatthUrasUriviraiA pAivinnANakahA bIIo bhAgo nii prAkRtavizArada dharmarAjA pa. pU. AcArya zrI vijaya kastUrasUrIzvarajI ma. sA. zubha AzIrvAda gacchAdhipati pa. pa. AcArya zrI vijaya caMdrodayasUrIzvarajI ma. sA. sUrimaMtrasamArAdhaka pa. pU. AcArya zrI vijaya azokacaMdrasUrIzvarajI ma. sA. saMpAdaka AcArya zrI vijaya somacaMdrasUrijI ma. sA. prakAzaka zrI rAMderaroDa zve. ma. pa. jaina saMgha aDAjaNa pATIyA, surata Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -: prakAzaka : zrI rAMdera roDa jaina saMgha zrI zaMkhezvara pArzvanAtha jaina derAsara peDhI. aDAjaNa pATIyA, rAMdera roDa surata-395009. phonaH (0261) 2687488 1. zrI nemi-vijJAna-kastUrasUrIzvarajI jaina jJAnamaMdira meIna roDa, gopIpurA, surata-395001 azvinabhAI saMghavI. phonaH(0261)2592833 nikezabhAI saMghavI. phonaH(0261)2592611 2. zrI rAMdera roDa jaina saMgha zrI zaMkhezvara pArzvanAtha jaina derAsara peDhI aDAjaNa pATIyA pAse, rAMdera roDa surata-395009 phona : (0261) 2687488 (prApti 3. zrI 108 jaina tIrthadarzana bhavana TrasTa zrI samavasaraNa mahAmaMdira, pAlitANA-364270 phonaH (02848)252492, 242797 4 harSadabhAI cunIlAla zAha - bhArata TreDIMga kuM. 111, TanaTanapurA sTrITa, khojA galI muMbaI-4OOOO. phona : (022) 25082175 thAnA 5. zrI anilabhAI zAMtilAla gAMdhI 111, mahAkAnta bilDIMga, Azrama roDa, vI. esa. hospiTala sAme, amadAvAda-38OOO6. phona : (079) 26584807 vIra saMva-2531 vikrama saMvat-2061 IsvIsan-2005 nemi saMva-57 : TAIpa seTiMga : jagadIzakumAra bI. mu. po. DumA, tA. jAMbughoDA. ji. paMcamahAla, (gujarAta) AvRtti : bIjI AvRtti : bIjI - bharata grAphiksa 7, nyu mArkeTa, pAMjarApoLa, rilIpha roDa, amadAvAda-380 001. phona : (079) 22134176, 22124723, (mo.) 9925020106 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdanI vAta AnaMdanI vAta che ke pUjyapAda zAsanasamrA zrI vijaya nemi-vijJAnasUrIzvarajI ma. sA. nA paTTadhara prAkRtavizArada, dharmarAjA parama pUjya AcArya zrI vijaya kastUrasUrIzvarajI ma. sA. prAkRtabhASAnA punaruddhAra kAje vidyArthIone abhyAsa mATe anukULa rahe tevI viThThalmogya prAkRtabhASAmAM "pavitrAhi ma-2-2 "nI racanA karI hatI. vidvAnonA khUba ja upayogane kAraNe pahelA chapAyelI banne AvRtti pUrI thatA bhA-1 ane bhA-2 banne mudrita thAya to vAcakane anukULa rahe, te dRSTie teozrInA paTTadhara gacchAdhipati pa. pU. AcArya zrI vijaya caMdrodayasUrIzvarajI mahArAja sAheba tathA sUrimaMtrasArAdhaka 5.pU.AcArya zrI vijaya azokacaMdrasUrIzvarajI mahArAja sAhebanI preraNAthI, pU. A. zrI vijaya somacaMdrasUri ma. nA saMpAdanathI, pUjyazrInA parivAranA pUjya munibhagavaMtonA satata prayAsathI, vividha zrIsaMghonA sahayogathI, bharata grAphiksanA sahakArathI A sacitra pustaka prakAzita thaI rahyuM che. amArA zrIsaMghanuM sadbhAgya che ke pUjyazrInA ziSyo dvArA je je pustako saMzodhita-saMpAdita thaI rahyA che, tenA prakAzananI javAbadArI saMbhALavAno amone lAbha maLe che. A graMtha vidvAnonA-vidyArthIonA karakamaLamAM samarpita karatA amAruM haiyuM AnaMdathI pulakita thaI rahyuM che. 1 li. zrI rAMdera roDa jaina saMgha ( S. surata. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siriAINAhassa namo / aMnataladdhinihANassa goyamasAmiNo namo / pasIejja sayA majjJa nemi-vinnANa-katthUrasUriNo / patthAvanA thakkaM dUraM karei sA kahA..... vahA abhaMtariyA bajjhA vA dUraM karei, sA kahA..... pahA-paddhaiM jIvanaM jIviuM sikkhei, sA kahA.... silihA siDhilaM karei bhavabbhamaNaM, jIvaNassa ciMtaM ca, sA kahA..... . . dhammasatthesu kahANaM mahappaM : jayammi kassavi daMsaNassa dhammasatthesu kahAo - diTuMtAI avassaM vaTuMte / dhammasatthANaM payatthAI bohiuM thirIkarittuM ya kahAo cciya sahAyagA hvNti| tao kahijjaMti "jaM dhammasatthAI kahAhiM soheire, dhammasatthANaM vattAhiM kahAo rasappayA hveire|" kahANaM savaNaM AbAlagovAlANaM savvANaM roei| kahANaM savaNaM raTaNaM mananaM ya maNaM saMtissa anubhUiM kArei / purAtanAiM rAmAyaNassa mahAbhArayassa vA pasaMgAiM ajjavi paigihaM suNeire / saccamevaM jaM"iihAso kassa vi vIrassa kahAe racijjai, kassavi ya viralassa kahAe iihAso samiddho hvi|" jaiNAgamammi kahANuyogo : jaiNasaNammi vi Agamammi cauro aNuyogA kahiyA- (1) davvANuyogo, (2) gaNiyANuyogo, (3) caraNakaraNANuyogo, (4) dhammakahANuyogo y| kahaNuyogo ya AbAlavuDDANaM savvANaM uvkaargo| paiAgamaM - siriAyAraMgaM, sirisUyagaDaMgaM, siribhagavaI vA kiM na hoi ? tammi vi tayAkAlINAI carittAiM savittharaM vnnnniyaaiN| suNajjii ca kevalammi siriNAyAdhammakahaMgammi cciya saddhatiyakoDikahAo purA AsI, siriuvAsagadasaMgammi dasasAvagANaM kahAo saMti, sirirAyappaseNIyovaMge payesIrAyassa vattA vnnnniyaa| tAsiM savvAsi kahANaM savaNeNa jIvaNaM dhannaM hoi| appaNo jIvaNe navInA disA labbhai / jai ya kahANuyogo bhAvavisuddhie kahAyoge parAvaTTai, tahiM aNAikAlINassa kammasaMjogassa Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaNammi viogo hoissai, tao ya asADhAbhUissa vva kahaM NADagaM vA kuNaMtA, puhavIcaMda-guNasAgarassa va kahaM suNaMtA kevalaNANaM vi lhijji| jaiNapAiyakahAsAhittaM : pAiya-sakkaya-addhamAgahI-apabbhaMsAipAINa-avvAINavivihabhAsAhiM lihiyANaM silogabaddhANaM gajjabaddhANaM ca jaINakahANaM mahAsAyaro kahAsAhittammi savasiTThA vttttii| tammivi pAiyakahAsAhittaM tu viNA jaiNadarisaNaM annattha kahipi sakkayanADagesu itthIpattaM muMciuNa na dikkhijjai, suNijjai vaa| jaiNAyariyehiM arihaMtavayaNehiMto nissariyaM, gaNaharehiM suttarUveNaM guMphiyaM, nijjui-cuNNi-bhAsakArehiM nigaiyaM pAiyaM-addhamAgahIM niyabhAsaM mANiUNa viulapAiyakahAsAhiccaM riyN| sirivimalAyariyaraiyaM paumacariyaM, vasudevahiMDiM, kahAvaliM, cauppannamahApurisacariyaM, taraMgavaI, siriuttarajjhayaNovari sirinemicaMdasUriraiyA pAiyakahAo, pAiyaduvAsaya-sirimahAvIracariya-sirisirivAlakahApabhiivivihacariyAI, paMcamI-egAdasIAipavvakahAo ajjavi vijjNti| vIsamIsaIe prAiyasAhittakArA vijayakatthUrasUriNo : kesucciM varisesuM navINaM pAiyakahAsAhiccaM pAyaso na raiyaM kehiNvi| taM ca kajjaM vIsamIsaie samAraddhaM tavAcchAdhivai-jaiNAyariyasirivijayanemisUrivarANaM paTTadharasamayaNNuvijayavinnANasUrINaM paTTadharasiddhaMtamahodahihiM pAiyabhAsAviuvisArayehiM Ayariya-sirivijayakatthUrasUrihiM vaTTamANasamayaMsi pAiyabhAsAe appapayAraM dadrUNa pAiyabhAsaM sajIvaNaM kAuM niyajIvaNaM smppiyN| sirivijayakatthUrasUrINaM saMkhittao jIvanaM : - ettha jaMbUddIve bhArahadese dhammakammaniraye gujjararajje 'ahamadAvAda' ii avarAbhihaNaM 'rAyanayaraM' nAma gujjarapaTTanayaraM vtttti| tattha mANegacogasamIve khettavAlapolakkhaM polaM sohei| tattha ca phattecaMda nAnacaMda kInakhAbavAlA ii viiye kuDubammi amIcaMdabhAI piuNo caMpAbena mAUe kukkhIe vi. saM. 1957 miye saMvaccharammi posamAse kiNhapakkhe paivai suputto jnnio| tassa 'kAMtilAla' ___ii abhihANaM kyN| 'ratibhAI', 'hiMmatabhAI' ii tassa baMdhuNo / AyariyasirivijayasiddhisUrIsarA tassa piuvvA, sAhuNIsaMtisirI ya piucchI / puvvapuNNodaeNaMAyariyasirivijayanemi sUrivarasIsapannAsasirivinnANavijayasamAgamao vi. saM. 1976 miye saMvacchare phagguNamAse vai taiAe tihau marubhUmimmi mevADaMsi nAvalIgAma(sTezana) samIve gohUmakhittammi dikkhaM giNhIa 'muNisirikatthUravijayeNa' viio| .. vi. saM. 1991 miye vikkamasaMvacchare sirikadambagirimmi phagguNammi kiNhammi bIiyAe pvttgpyN| Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi. saM. 1994 miye vikkamasaMvacchare jAmanagarammi kattiyavaidahamIe gnnipyN| vi. saM. 1994 miye vikkamavarise jAmanagaramajjhe maggasirasukkabIiyAe pnnaaspyN| vi. saM. 1997 miye vikkamavarise sUriyapurammi maggasirasukkataiyAe uvjjhaaypyN| vi. saM. 2001 miye vikkamavarise burANapuramajjhammi phagguNasukkacautthIe sUripayaM tesiM pUjjANaM samappiyaM vi. saM. 2032 miye vikkamavarise mAhamAse sukkapakkhe sattamItihau sirisittuMjamahAtitthovariM. navINaTukamajjhe 504 jiNabiMbANaM paiTuM kAUNa vaisAhakiNhacauddasIe seTThImoIsAjammabhUmimmi sojittamajjhe pUjjA kAlaM gayA / AyariyasirivijayakatthUrasUrihiM raiya-payAsiyagaMthA : 'pUjjagurUNaM caraNaM me saraNaM' ii. maMtakkhareNaM gurukivAo maMdabuddhiNo vi buddhimaMtA, saddoccAraNe vi asamatthA gaMtharayaNe samatthA, paramagIyatthA savvamannA ya hohIa / vi. saM. 1982 varise dikkhAo chaThe varise 'pAiyarUvamAlA' pAiyasadda-dhAurUvAivivahavisayagumphiyA raiyA / vi. saM. 1995 varise 'paiyavinANapADhamAlA' pAiyassa abbhAsaM saralayAe saphalayAe ya hoissai ii ciMtiUNa kalikAlasavvaNNusirihemacaMdAyariyakaya pAiyavAgaraNaM' avalaMbiUNa viriyaa| ahuNA ya savve vi pAiyabbhAsuNo pAyaso taM cciya paDhaMti / vi. saM. 2004 bIiyAvittI 'pAiyagajjapajjamAlA' yuA, kAlaMtare taIyAvittI, kAlaMtare pAiyavAgaraNasuttaMkasahiyA cautthI AvittI payAsiyA, vivihaviUhiM pasaMsiyA / suyatthaviramuNisirijambUvijayehiM"eAe pADhamAlAe abbhAseNaM pAiyasAhicce saralayAe saphalayAe ya paveso hoi" tti cautthIe AvittIipatthAvaNAe lihiyaM / pacchA pADhamAlAe 'pAiyavinANapADhamAlAmagga dassiyA' vi chattovayogiNI payAsiyA / vi. saM. 1997 varise sUriyapurammi "karuNarasakayaMbago, bhA. 1-2" pAiyasakkayabhAsAe payAsiyo, kAlantarammi ArAmasohAkahA, paMDiyadhaNavAlakahA, taraMgavaIkahA, sirijaMbUcariyaM, sirisirivAlakahA, sirithaMbhaNapAsaNAhamahappaM, sUrasahassahanAmamAlA pabhiiNo gaMthA pyaasiyaa| siridhaNesaramuNiraiyassa surasuMdarIcariyassa chAyA vi lihiyA / ajjavi na payAsiyA / siricaMdArayassa pajjAnuvAyo, sirineminAhacariyaM, jugAidevacariyaM vi lihiyaM / vi. saM. 2012 varise pUNAmajhe sirihemacaMdAyariyaviraiyA 'abhihANaciMtAmaNinAmamAlA' caMdodayAkkhagujjaraTIkAsaMkaliyA sabIyagA aIva parissamapurassaraM payAsiyA, pro. abhyaMkarA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ..IparamaviUhiM sammANIyA / vi. saM. 2029 varise tAe bIIyAvittI vi payAsiyA / vi.saM. 2014 varise rAyanagara-ahamadAvAdamajhe 'pAiyavinnANakahA, bhA-1' paMcAvaNNa(1-55)kahANaM saMggaharUvA viraiyA / vi. saM. 2016 varise muMbApurIsirigoDIjIuvAssayammi pAiyatisaTThisalAgApurisacariyanimmANassa ___ aMtarabhAvaNAe 'siriusahaNAhacariyaM' viraiyaM / vi. saM. 2022 varise sirithaMbhaNapurammi kevalaM silogajugalaM AlaMbiUNaM sirimohaNavijayaviraiyasiricaMda rAyassa gujjararAsANusAraM 'siricaMdarAyacariyaM' raiUNa pAiyasAhiccammi suvaNNakkharehiM niyaNAmaM tthaaviaN| namukkAramahAmaMtasamArAdhagehiM pUjjapannAsasiriabhayasAgaragaNivarehi siricaMdarAyacariyavisayammi lihiyaM"AgovaMgaNavibahajaNavissayassa sagahiyaNAmadheyassa siricaMdarAyassa mahArisiNo geyakavvassa samuvalabhe vi pAiyabhAsAnibaddhakavvassa khaMDiyappAyassa samuddhAro sakkayapAyayabhAsAvisiTThavibuhaseharehiM paccUsasamaraNijjehiM sirivijayakatthUsUrivarehiM kao" tti| ta~ha Ayariyasirinemi-amaya-devasUrivarasIsarayaNehiM pannAsa(ahuNA Ayariya)sirihemacaMdavijayagaNivarehiM saccameva lihiyaM "siricaMdarAyacariyaM pAiyapAiyabhAsAmayaM kayaM jenn| rammaM sakaNNasuhayaM pAiyabhAsAduvAraM ca / / 1 / / so katthUrAyariyo aNavarayaM stthciNtnnaaniryo| ajjhAvaNammi rasiyo, loe na pasaMsaNijjo kiM ? / / 2 / / vi. saM. 2026 varise ahamadAvAda-sAbaramaIpurammi pAiyavinANakahA-2' chappaNAo aThThattarasayapajjaMta (56-108)kahANaM saMggaharUvA riyaa| AgamAINaM sajjhAyaM kuNaMtehiM pujjehiM pAiyagAhANaM visayabaddho jo saMggaho kao, so sakkayagujjarANuvAyasahiyo 'pAIvinaNagAhA'rUveNa pacchA pyaasiyo| gAhAe patthAvaNAe AvariyasirikatthUra jasobhadda-suhaMkara-sUrodayasUrivarasIsarayaNehiM pannAsa(ajja Ayariya)sirisIlacaMdavijayagaNihiM lihiyaM "AyariyasirivijayakatthUrasUriNo na kevalaM amhANaM guruvarA, kiMtu ajjhaNajjhAvaNanirayayA saccatthammi 'gurujI' tti jayammi vissuyaa|" pAiyavinnANakahAe kahAselI : patthuyagaMtho 'pAiyavinnANakahA'kkho pAcINNa-avvAcINNakahANaM saMggaharUveNaM vtttti| appaNo Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAhAviasaralayAe paDibiMbasArikkhI saralA taha sarasA selI tehiM pUjjehiM kahANaM AlehaNe aNgiikyaa| appAhiM appAhiM vakkarayaNAhiM kahANaM paDhaNaM savaNaM ca roei tahacciya kahA raiyA / paDhaNeNa saMddhi navANaM navANaM saddANaM dhAUNaM ca uvajogeNaM bAlANaM abbhAsUNaM kiyApayANaM, vibhattINa, samAsAINaM ca nANaMpi hojjaa| vIsamIsaIe pAiyabhAsAe raiyA vi kahA puvvakAlINA selIvva selI anuhoiiejj| taocciya orissArajje miliyAe vissapAiyaparisai siribhogIlAla je. sAMDesarAmahodaehiM eANaM kahANaM saMdabbhammi appaNo vakkhANe kahiaM "jai eassa gaMthassa aMtammi kahAkAreNa appakero nAmolleho na kArio hu~to, tayA eAo kahAo kammi sayage lihiyAo ?, keNa viuNA raiyA ?, taMciya pAiyasAhiccakArANaM saMsohaNavisayo bhavissaMto ? / " AryArayasirivijayadharmadhuraMdharasUrihiM pAiyavinnANakahANaM biIyassa bhAgassa Amukhe lihiyaM"AyariyasirivijayakatthUrasUriNo anubhavavuddhA, pAiyabhAsAviuNo vAgaraNAgAmAivisayesuM puNNatayA pahuccadhAragA ya, tehiM pAiyabhAsAi suvaccatAe gaDhiyA kahAo heupubviAo sArANiyA ya " ii| kahAvatthU : ____eAo kahAo AbAlagovANaM savvesiM paDhaNIyA hohiire ii gaMthakArehiM na kevalaM dhammiaA aMgIkayA, paraM jAvajjIvaM sajjhAyarasiyayAe loguttarAo, dhammiyA, lokikAo, etihAsiyAo taha keiica muhAo jao kaio vi kahAo paDhiyA, suNiyA, jANiyA vA tAo savvAo sNgghiyaa| paraM kahApaDhaNappAraMbhao aMtaM jAva hatthalaggAvva rasamaiyAo tu appaNo maivihaveNaM apuvvAe lehiNIe suTTa kaariyaao| kahAsAro : savvANaM kahANaM pAraMbhe puvvaparaMparaNusAraM kahANaM uddeso-Asayo niyaraiyAe pAiyagAhAe kahiyo, pacchA saMpuNNA kahA mahurAe selIe lihiyA, aMte ca kahAsAraM jANaviUNa, appaNo kiM kiccaM ? kiM vA akiccaM ? eyaM savvaM uvadesagassavva khiyN| mahurA vakkhANayArA eAo kahAo vakkhANe mahurayAe kahiUNa soyAraM maMtamUr3havva kAUNa jIvaNapathadarisagA vi hoissire| puNo muddaNanimittaM : pUjjappaguruvarANaM (AyariyasirivijayakatyUrasUrINaM) jammasayaddIvarisammi muMbApurI-mATuMgAmajjhe Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAvajjIvagurucaraNasevihiM gurubaMdhavajugalehiM (AyariyasirivijayacaMddodayasUrihiM, AyariyasirivijayaasogacaMdasUrihiM ya) niNNIaM pujjaguruvarehiM jaiNANaM mAumAsAsAricchIe pAiyabhAsAe payAratthaM pasAratthaM ca appaNo jIvaNaM samappiyaM / tao amhehiM tANa bhAvaNANusAraM pAiyabhAsAe paigihaM pasAratthaM payAso kaayvvo| tayaNusAraM pUjjANaM sirimaMtANaM jIvayammi saMtammi tAsa daTThipahammi samAgayA paMDiyavariya- sirinammayAsaMkarasaTThihiM sajjIkayA, susAvagarAyacaMdabhAIrakkhiyA, gurUNaM sIsehiM amhArisehiM ajjakAlINANukUlA sacittA pAIya-sakkaya-gujjara-aMglabhAsAcaukkasaMjuyA 'pAiyavinANabAlaputthiyA bhA-1. 2. 3. 4." pyaasiyvvaa| taha pAiyabhAsAe abbhasatthaM muMbApurIe malADa-muluMDa-ghATakopara-dAdara-sAyana-mATuMgA-goregAMva-ThANA-bhAyaMdarAITThANesu "sirinemi-vinnANakatthUrasUripAiyasakkayapADhasAlA" smaarddhvvaa| tAsu ca pADhasAlAsu aNegA purisA itthIyAo ya pAiyavinnANapADhamAlANaM abbhAsaM kunnNti| tAsu ya pAiyavinnANakahANaM abbhAso samAraddho, ao eANaM kahANaM puNo muddaNaM kAuNaM niNNIaM / taIyAvittIe vesiTuM : 0 kahAkArehiM pUjjappaguruvarehiM saMsohiyammi putthayammi jAvaiyAiM saMsohaNAiM kAriyAI, tAvaiyAI savvAiM eAi Aviimmi kayAiM / paMnnAsasirisiricaMda vijayassa maggadasaNANusAraM saMpuNNo gaMtho muddaNajaMtammi (kompyuyarammi) smaanniio| ra ajjayaNajugammi sacittANaM putthayANaM paDhaNaM darisaNaM savvANaM roei / tao muNisirijiNesacaMdavijayeNaM savvANaM kahANaM aNurUvAiM cittAiM kArAviyAI,tAiM ca eAe Aviimmi smaavitttthaaii| e kahAvaTTiNaM gAhANaM akArAikkamo parisiTThimmi saMggahio / ( kahATThiyANaM kaDhINasaddANaM sattho saMggaho tahA akArAikkamo parisiTThammi gahio / savvesiM sahagAreNa saddhiM saddhiM : gaMthaleha(puphpha)saMsodhaNakajje paM. sirisiricaMda vi. gaNI - munisirijiNesacaMda vi. - muNisirisuyasacaMda vi.pabhiINaM puNNo sahagAro, aNNANNakajjesu sahavaTTiNaM paM. thUlibhadda vi. - paM.puSpacaMda - kelAsacaMda - rAjacaMda - samaNacaMda - nimmalacaMda vi. - gaNikulacaMda - pasamacaMda vi. - pavattagakallANacaMda vi. - muniamara - payAsa - sudhamma - sasI - samakita - piya - saMgha - siddha - seya - suya - saMvega - nivveya - nirAga - risabha - saMyama - sacca - sujasa - suNaya -kappa-bhatti-jijJesacaMdavijayAINaM sahavAso, sirivijayaajiyacaMda sUrINaM, pannAsasirivinIyacaMdavijayagaNINaM uvaeseNaM vivihasaghehiM muddaNalAho gihio, paMDiyavajja Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siriviNhukaMtajhAmahodayeNaM sahagAro vi kjjsiddhyro| ra saddakoso sattho paMDiyaajiyabhAIsaddheNa apavvaparisameNa sajjIkayo / ra cittanimmANaM vIrendrabhAIcittakAreNa suppayAseNa kayaM / / e muddaNajaMtammi gaMthAvayAro (kompyuTaraseTIMga) jagaIsabhAIbAriyAsAvageNa kao / ra muddaNaM amadAvAdavaTTibharataggAphiksabaMdhuhiM sotthAhaM kayaM / ra savvakajjesuM ullAso rAyArAma-pemajI-paMkaja-saMtArAmAihiM diTThiyo / aMtammi : kahaM kahejjA vikahaM kahaMcI, kahejja nevappa-hiyAhilAsI / jiNIsarANaM sukahaM kahaMto, saMsArapAraM paramaM lahei / / 1 / / tti AyAriyasirivijayadhammadhuraMdharasUrihiM pAiyavinnANakahAe bIIyabhAgassa Amuhammi jaM kahiyaM, tayaNusAraM kahANaM paDhaNeNa, jIvA juggaM jIvaNaM jIviUNa maNussabhavaM satthayaM kuNiUNa sigdhaM sAsayaM saMtiM pAveire ii suhabhAvaNA / 2061 miye vikkamavarise AyariyavijayacaMddodayasUrigurubaMdhubhaddavaryAmma, kiNhasattamIe AyariyavijayaasogacaMdasUricaraNakiMkaro muMbApurIvAlakessaramaMDaNabAbuamIcaMdapanAlAlasiri somacaMdavijayo AinAhaceiyammi Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5" muITTyurve ... bAlattaNammi dIkkhio, pujaguruhi sikkhio / bhaddabhAvasulakkhio, gunnaannuraagipekkhio||1|| sUrivinnANa-katthUra-caMddodayabahuppiyo / sIso paumacaMdassa, balabhaddamuNIsaro // 2 // kammAdhINo vi nimmAyo, AvassagakiyArao / tassAppaNo niseyotthaM, payAsiyA imA kahA // 3 // bhattivaMtaM suhAyAraM, laliyacaMdabaMdhugaM / mutticaMdaM namasAmi, muttippiyaM muNippiyaM // 4 // sajjhAyajhANasaMlINaM, kajjasIlaM tavassiNaM / / - sanacaMdravuM, thampampAvatta , I/ je khUba nAnI uMmaramAM dIkSita thayA, pUjya guru bhagavaMto pAse zikSA pAmyA, bhakti bhAvathI lakSaNavaMta thayA, guNAnurAgIoe ja jemane joyA. 1 pUjya AcArya zrI vijaya vijJAnasUri, vijaya kastUrasUri, vijaya caMdrodayasUri ma.nA khUba priya hatA, saMsArI pitAmuni zrI padmacaMdravijayajI ma.nA ziSya muni zrI balabhadravijayajI mahArAja, 2 karmAdhIna hovA chatAM mAyA-daMbha vagaranA, Avazyaka kriyAmAM tatpara hatA, temanA AtmAnA zreya mATe, A prAkRta vijJAnakathA prakAzita karI che. 3 bhaktivaMta zubhaAcAravaMta ane muni zrI lalitacaMdra vi.ma. nA baMdhu evA muni zrI mukticaMdra vi. ma. ne namaskAra karuM chuM. munionA priya evA jeone mukti-mokSa vahAlI hatI. 4 svAdhyAya-dhyAnamAM sArI rIte lIna, karmazIla, tapasvI evA pravartaka zrI kuzalacaMdra vi. ne vaMdana karuM chuM. jeo dharma-pravRttine vegavaMta banAvanArA hatA. 5 ( S), te ) 3) ( Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AdinAthAya namaH || anaMtalablinidhAna zrI gautamasvAmine namaH | zAsanasamrA zrI vijaya nemi-vijJAna-kastUrasUribhyo namaH || rIta : ja prastAvanA ja thAka dUra kare, te kathA... vyathA aMtaranI ane bahAranI dUra kare, te kathA... prathA-paddhati, jIvana jIvavAnI kaLA zIkhavADe, te kathA... zyathA-zithila kare bhavabhramaNa ane jIvananI ciMtA-Tenzana, te kathA... dharmazAstramAM kathAnuM mAhAlya : jagatanA koIpaNa darzananA dharmazAstromAM kathA-dRSTAMto avazya AvatA ja hoya che. dharmazAstronA padArthone samajAvavAmAM-sthira karavAmAM kathA ja sahAyaka-upayogI bane che. tethI ja to kahI zakAya dharmazAstro kathAthI zobhe che ane dharmazAstronI vAtothI kathA rasaprada bane che. kathAnuM zravaNa AbAla-gopAla saune game che. te kathAnuM zravaNa, raTaNa ane manana manane zAMtino anubhava karAve che. varSo pahelA thayela rAmAyaNa ane mahAbhAratanA prasaMgo Aje paNa ghare ghare saMbhaLAya che. sAce ja "ItihAsa koIka vIrapuruSanI kathAthI racAya che ane koIka viralAnI kathA ItihAsane samRddha (jIvaMta) banAve che." jainAgamamAM kathAnuyoga : jainadarzanamAM paNa AgamomAM cAra anuyoga batAvyA che. (1) dravyAnuyoga, (2) gaNitAnuyoga, (3) caraNa-karaNAnuyoga, (4) kathAnuyoga. temAM ya kathAnuyoga nAnA-moTA sahune upakAraka bane che. dareka AgamomAM- pachI te zrI AcArAMga, zrI sUtrakRtAMga ke zrI bhagavatIsUtra kema na hoya ? temAM paNa tatkAlIna caritro vistArathI varNavyA che. sAMbhaLavA pramANe mAtra zrI jJAtAdharmakathAMgasUtramAM ja 3ii karoDa kathAo pahelA hatI. zrI upAsakadazAMgasUtramAM dasa zrAvakonI kathA Ave che. to zrI rAjapranIyasUtramAM rAjA pradezanI vAta AlekhI che. te badhI kathAnA zravaNathI jIvana dhanya banI jAya che. jIvanamAM navI dizA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLe che. ane jo kathAnuyoga bhAvavizuddhithI kathAyogamAM pheravAI jAya to anAdi karmasaMyogano kSaNomAM viyoga thaI jAya to aSADhAbhUtinI jema kathA-nATaka karatA, pRthvIcaMdra-guNasAgaranI jema kathA sAMbhaLatA kevalajJAna paNa pAmI zakAya che. prAkRta jaina kathAsAhitya : saMskRta-prAkRta-ardhamAgadhI-apabhraMza Adi prAcIna-arvAcIna vividha bhASAmAM zlokabaddha ke gadyabaddha AlekhAyela jaina kathAono mahAsAgara vizvakathAsAhityamAM mokharAnuM sthAna dharAve che. temAM paNa prAkRtakathAsAhitya to jainadarzana sivAya bIje kyAMya saMskRta nATakomAM strIpAtra sivAya jovA ke jANavA maLatuM nathI. jainAcAryoe arihaMtanA mukhe bolAyelI gaNadhara bhagavaMtoe sUtrarUpe gUMthelI, niryukti-cUrNi-bhASyakAroe vAparelI prAkRta-ardhamAgadhIne potAnI bhASA mAnI vipula kathAsAhityanuM sarjana karyuM che. cheka zrIvimalAcAryanA 13mariya thI laI vasudevadaMdi, vahIvatnI, 3prannamahApuruSavariya, uttarAdhyayanasUtro upara lakhAyela zrInemicaMdrasUrijInI prAkRta kathAo, pravRtavyAzraya, zrImahAvIracaritra, zrazrapAnathI vagere vividha caritro, paMcamI-ekAdazI vagere parvanI kathA Aje paNa vidyamAna che. vIsamI sadInA prAkRta sAhityakAra vijaya kastUrasUrijI : chellA keTalAya varSothI prAkRtamAM kathAsAhityanuM navuM sarjana prAyaH karIne thatuM nahotuM, te kArya vIsamI sadImAM zarU karyuM tapAgacchAdhipati jainAcArya zrI vijaya nemisUrIzvarajI mahArAjanA paTTadhara samayajJa jainAcArya zrI vijaya vijJAnasUrIzvarajI mahArAjanA paTTadhara siddhAtamahodadhi AcArya zrI vijaya kastUrasUrIzvarajI mahArAje... vartamAna kALamAM prAkRtabhASAnA thatA hAsane joIne prAkRtane jIvaMta karavA potAnuM jIvana samarpaNa karyuM. pUjya AcArya zrI vijaya kastUrasUrIzvarajI ma.nuM saMkSipta jIvana : A jaMbUdvIpamAM bhAratadezamAM dharma-karmamAM nirata gujarAta rAjyamAM amadAvAda-rAjanagara, nAme gujarAtanuM pATanagara che. tyAM mANekacokanI bAjumAM khetarapALanI poLa nAme poLa che. tyAM phatehacaMda nAnacaMda kInakhAbavALA nAme prasiddha kuTuMbamAM pitA amIcaMdabhAI, mAtA caMpAbenanI kukSie vi. saM. 1957nA poSa vada-1nA divase putraratna utpanna thayo. temanuM "kAMtilAla' e nAma pADyuM. ratibhAI, hiMmatabhAI, e be temanA bhAIo hatA. AcArya zrI vijaya siddhisUrIzvarajI ma. (pU. bApajI ma.) temanA saMsArI kAkAnA dIkarA pitrAI bhAI thAya. ane sAdhvIjI zAMtizrIjI temanA phoIbA thAya. pUrvanA puNyodayathI zAsanasamrA AcArya zrI vijaya nemisUrIzvarajI mahArAjanA ziSya paMnyAsa zrI vijJAnavijayajInA paricayathI Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi. saM. 1976 varSe phAgaNa vada-3nA divase marUbhUmi-mevADamAM nAvalI sTezanathI najIka ghauMnA khetaramAM dIkSA laI muni zrI kastUravijayajI ma. tarIke prasiddha thayA. vi. saM. 1991mAM zrI kadaMbagiri tIrthamAM phAgaNa vada-2 nA divase pravartakapada. vi. saM. 1994mAM jAmanagaramAM kArataka vada-10nA divase gaNIpada. vi. saM. 1994mAM jAmanagara mAgasara suda 2 nA divase paMnyAsapada. vi. saM. 1997mAM suratamAM mAgasara suda-3 divase upAdhyAyapada. vi. saM. 2001mAM buharAnapuramAM phAgaNa suda-4nA divase sUripadavI teo pUjyazrIne ApavAmAM AvI. vi. saM. 2032mAM mahA suda-7nA divase zrI zatruMjayatIrtha upara navIna TuMkamAM 504 jinabiMbonI pratiSThA karAvI, vaizAkha vada-14nA divase zeTha motIzAnI janmabhUmi sojItrA gAmamAM teo kALadharma pAmyA. AcArya zrI vijaya kastUrasUrijI mahArAje racelA temaja prakAzita karelA graMtho : "pUjya gurubhagavaMtanA caraNo ja mAre zaraNa svarUpa che." e maMtrAkSarathI gurukRpAdvArA maMdabuddhivALA paNa buddhimaMta banyA. zabdono uccAra karavAmAM paNa asamartha graMtharacanAmAM samartha, paramagItArtha ane sarvamAnya banyA. vi. saM. 1982mAM dIkSAnA chadde varSe "prAkRta rUpamALA' prAkRta zabdonA temaja dhAtunA rUpo vagere vividha viSayathI yukta banAvI. vi. saM. 1995mAM "prAkRtavijJAna pAThamALA" prAkRtano abhyAsa saraLatAthI ane saphaLatAthI thAya ema vicArIne kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcArye racela prAkRta vyAkaraNanA AdhAre banAvI taiyAra karI. hamaNA badhA ja prAkRtanA abhyAsuo ghaNuM karIne te ja bhaNe che. vi. saM. 2004mAM 'prAkRtagadya-padyamAlA" sahita bIjI AvRtti, ghaNA samaya bAda trIjI AvRtti tathA thoDA varSo bAda prAkRta vyAkaraNanA sUtrAMkonI sAthe cothI AvRtti prasiddha thaI. ghaNA vidvAnoe muktakaMThe pAThamALAnI prazaMsA karI che. zrutasthavira pUjyapAda muni zrI jaMbUvijayajI mahArAje "A pAThamALAnA abhyAsathI prAkRtasAhityamAM saraLatAthI ane saphaLatAthI praveza thAya che" e pramANe cothI AvRttinI prastAvanAmAM jaNAvyuM pAchaLathI A pAThamALAnA prAkRtavijJAnapAThamALA mArgadarzikA" paNa bhaNavAvALAne upayogI thAya te rIte prakAzita thaI che. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi. saM. 1997mAM suratamAM karuNarasakadaMbaka, bhA-1-2. prAkRta-saMskRta bhASAmAM prakAzita karyo. samaye samaye ArAmazobhAkathA, paMDita dhanavAlakathA, taraMgavatIkathA, zrI jaMbUsvAmi caritra, zrIpAlakathA, zrI aMjanapArzvanAtha mAhAbhya, sUryasahastra nAmamAlA vagere graMtho prakAzita karyA. zrI tilakAcArya viracita jitakalpavRtti paNa saMzodhita karI che. tene zIvratayA prakAzita karavAmAM Avaze. zrIdhanezvaramuniracita surasuMdarI caritranI saMpUrNa saMskRtachAyA paNa lakhI che. je aprakAzita che. zrIcaMdracaritrano padyAnuvAda, zrI neminAthacaritra, zrI yugAdidevacaritra paNa lakhela che. vi. saM. 2012mAM pUnAmAM zrI hemacaMdrAcArya mahArAje racelI "abhidhAnaciMtAmaNi nAmamAtA' 'caMdrodayA nAmanI gujarAtI TIkA temaja bIjaka(zeSanAmamAlA-ziloMcha)sahita atyaMta parizramapUrvaka prakAzita karI. je pro. atyaMkara vagere zreSTha vidvAnoe vakhANI. vi. saM. 2029mAM te nAmamAlAnI bIjI AvRtti paNa prakaTa karI. vi. saM. 2014mAM rAjanagara-amadAvAdamAM "prAkRtavijJAna kathA" bhA-1, paMcAvana kathAonA saMgraha rUpe banAvyo. vi. saM. 2016mAM muMbaI-zrI goDIjI upAzrayamAM prAkRtamAM triSaSThizalAkApuruSacaritra racavAnI aMtaranI bhAvanAthI "zrI RSabhanAthacaritra" banAvyuM. vi. saM. 2022mAM khaMbhAtamAM kevala be zlokanA AdhAre, zrI mohanavijayajI mahArAje racelA zrIcaMdrarAjAnA gujarAtI rAsa uparathI "zrIcaMdrarAja caritra" racIne prAkRta sAhityamAM potAnuM nAma suvarNAkSare aMkita karyuM. zrI namaskAra mahAmaMtranA samArAdhaka pUjyapAda paMnyAsajI zrI abhayasAgarajI gaNi mahArAje zrIcaMdrarAjacaritranA viSayamAM lakhyuM che "AbAla-strI-paMDitalokamAM prasiddha dhanyanAmAM maharSi zrIcaMdrarAjAnuM gujarAtI geyakAvyarAsa hovA chatAM paNa prAkRta bhASAmAM racAyela je kRti khaMDitaprAyaH hatI teno uddhAra saMskRtaprAkRtabhASAnA viziSTa vidvAnomAM mUdhanya, prAtaHsmaraNIya zrI vijaya kastUrasUrijI mahArAje karyA che." temaja AcArya zrI nemi-amRta-devasUrIzvarajI mahArAjanA ziSyaratna panyAsajI (hAla AcArya ma.) zrI hemacaMdravijaya gaNI mahArAje sAcuM ja lakhyuM che "zrIcaMdrarAjAnuM caritra, prAkRta bhASAmAM jemaNe racyuM,. ramya ane sakarNa zrotAone sukha ApanAruM, prAkRta bhASAnA dvAra jevuM ||1|| te zrI kastUrasUrijI mahArAja, satata zAstronA ciMtanamAM tatpara che, bhaNAvavAmAM rasika che, to prazaMsApAtra kema na bane ? // Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi. saM. 2026mAM amadAvAda sAbaramatImAM 'prAkRtivijJAnakathA bhA-2' chappannathI ekaso ATha (26-108) kathAonA saMgraharUpe banAvI. Agama vagerenA svAdhyAya karatAM pUjyazrIe prAkRtagAthAono viSayAnusAra je saMgraha karyo hato, te saMskRta-gujarAtI anuvAda sahita "prAkRtavijJAna gAthA' rUpe pachIthI prakAzita karyo. te gAthAnI prastAvanAmAM AcArya zrI kastUrasUri-yazobhadrasUri-zubhaMkarasUri-sUryodayasUrijI mahArAjanA ziSyaratna paMnyAsajI (hAla AcArya ma.) zrI zIlacaMdravijayajI gaNi mahArAje lakhyuM che AcArya zrI vijaya kastUrasUrIzvarajI mahArAja mAtra ApaNA ja guru bhagavaMta nahotA paraMtu adhyayana-adhyApanamAM tatpara rahevAthI sAcA arthamAM "gurujI' e pramANe jagatamAM prasiddha thayA." prAkRtavijJAna kathAnI kathAzailI : prastuta graMtha "prAkRtavijJAna kathAo" prAcIna-arvAcIna kathAonA saMgraharUpe che. potAnI svAbhAvika saraLatAnA pratibiMba jevI saraLa chatAM ya sarasa zailI teoe kathAonA AlekhanamAM svIkArI che. nAnI-nAnI vAkyaracanAthI kathAo vAMcavI-sAMbhaLavI game te rIte to taiyAra thaI ja che. paNa sAthe-sAthe navA-navA dhAtuo, navA-navA zabdonA sahaja upayogathI nUtana bALa abhyAsuone kriyApada, vibhakti-samAsa vagerenuM jJAna paNa thaI zake tema che. vIsamI sadInI prAkRtabhASAmAM kathAo taiyAra thaI hovA chatAM pUrvakAlIna zailIpaddhati jevI zailI anubhavAya che. tethI ja orissAmAM maLelI vizvaprAkRtapariSadamAM pro. zrI bhogIlAla je. sAMDesarAe prAkRtavijJAnakathAnA viSayamAM potAnA vaktavyamAM jaNAvyuM hatuM ke' graMthanA aMte jo kathAkAre potAnA nAmano ullekha na karyo hota to A kathAo kayA saikAmAM lakhAI ? kayA vidvAne lakhI ? te prAkRtasAhityakAro mATe zodhano viSaya banI jAta. AcArya zrI vijaya dharmadhuraMdharasUrIzvarajI mahArAje prAkRtavijJAna kathAnA bIjA bhAganA AmukhamAM lakhyuM che ke AcArya zrI vijaya kastUrasUrIzvarajI anubhavavRddha, prAkRtabhASAnA vidvAn ane vyAkaraNaAgama vagere viSayomAM pUrNarUpe prabhutvane dhAraNa karanArA che, teoe prAkRta bhASAmAM suvAcya bane te rIte racelI kathAo hetupUrvakanI ane sAravALI che. kathAvastu : A kathAo AbAla-gopAla sarvane svIkArya bane te mATe graMthakAre mAtra dhArmikatAne Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgaLa na karatA pote AjIvana svAdhyAyapremI-rasika hovAthI lokottara, dhArmika, laukika, aitihAsika temaja koIkanA mukhethI, jyAMthI paNa kathAo vAMcavA, sAMbhaLavA ke jANavA maLI te badhI kathAono saMgraha cUMTI cUMTIne karyo che. ane vAMcavI zarU karyA pachI chelle sudhI mUkavAnuM mana na thAya te rIte rasamaya banAvavAnuM kAma potAnI buddhinA vaibhavathI AgavI kalamathI karyuM che. kathAsAra : dareka kathAonI zarUAtamAM prAcIna paraMparA mujaba kathAno udeza-Azaya svaracita prAkRta gAthA dvArA jaNAvyo che. pachI kathAne suMdara rIte rajU karavAmAM AvI che. ane chelle kathAno sAra jaNAvI ApaNe ApaNA jIvanamAM zuM karavA yogya che ? ane zuM karavA jevuM nathI ? te upadezakanI rIte jaNAvyuM che. sArA vyAkhyAnakAra A kathAo sArI rIte vyAkhyAnamAM rajU karI zrotAone maMtramugdha karI zake ane jIvananA pathadarzaka banI zake tema che. punarmudraNa nimittam : parama pUjya dAdA gurudevazrI (pa. pU. AcArya zrI vijaya kastUrasUrIzvarajI mahArAjajInI janmazatAbdI varSe muMbaI-mATuMgAmAM teozrInA AjIvanacaraNasevI gurubAMdhavayugala pUjyazrI (pa. pU. AcArya zrI vijaya caMdrodayasUrIzvarajI mahArAja ane 5. pU. AcArya zrI vijaya azokacaMdrasUrIzvarajI mahArAja) bannee nirNaya karyo ke pUjya gurudevazrIe jainonI mAtRbhASA jevI prAkRtabhASAnA pracAra ane prasAra mATe potAnuM saMpUrNa jIvana samarpita karyuM to ApaNe temanI bhAvanA ghara-gharamAM pahoMcADavA prayAsa karavo ane karAvavo. te mujaba teo pUjyazrInI hayAtImAM temanI dRSTipathamAM AvelI, paMDitavarya zrI narmadAzaMkara zAstrIe taiyAra karelI, suzrAvaka rAyacaMdabhAIe sAcavelI, amArA jevA pUjya gurujInA ziSyoe AjanA kALa mujaba citrothI sajja, prAkRta-saMskRta-gujarAtI-aMgrejI cAre bhASAthI zobhatI "prAkRtavijJAna bAlapothI bhA1. 2. 3. 4.', prakAzita karAvI, tyAra pachI prAkRtanA abhyAsa mATe muMbaImAM malADa, muluMDa, ghATakopara, dAdara, sAyana, mATuMgA, goregAMva, thANA, bhAyaMdara vagere sthAnomAM "zrI nemi-vijJAnakastUrasUri prAkRta-saMskRta pAThazALA' zarU karAvI, dhAraNAthI vizeSa bhAI-bahenono prAkRtivijJAna kathAono abhyAsa zarU thatAM, kathAonuM punarmudraNa karAvavAnuM nakkI karyuM. tRtIyAvRttinI viziSTatA : # pUjya dAdagurudevazrInI sudhArelI pustikA uparathI je sudhArA karavAnA hatA, te badhA A AvRttimAM lIdhA che. 5 paMnyAsa zrI zrIcaMdravijayajInA mArgadarzanAnusAra saMpUrNa meTara komyuTaramAM levAmAM AvyuM. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 AjanA yugamAM sacitra pustako vAMcavA-jovA sahune game che. tethI muni zrI jinezacaMdra vijayajIe dareka sthAne anurUpa citro taiyAra karAvyA, te A AvRttimAM lIdhA che. # kathAomAM AvatI gAthAono akArAdikrama pariziSTamAM lIdho che. kathAmAM AvatA kaThIna zabdono saMgraha artha sAthe pariziSTamAM lIdho che. saunA sahakAranI sAthe sAthe : prUpha tapAsavA Adi mATe paM. zrI zrIcaMdravijaya gaNI, muni zrI jinezacaMdra vi., muni zrI suyazacaMdra vi.no pUro sAtha rahyo, anya kAryo mATe sahavartI paM. zrI dhUlibhadra vi.-paM. puSpa-kailAsa-rAja-zramaNacaMdra vi., gaNi zrI kula-prazamacaMdra, pravartaka zrI kalyANacaMdra vi. muni zrI amara-prakAza-sudharma-zazI-samakita-priya-saMgha-siddha-zreya-zruta-saMvega-nirveda-nirAga-saMyama-satyasujasa-sunaya-kalpa-bhakti-jignezacaMdra vi. Adino sahavAsa, 5. pU. A. zrI vijaya ajitacaMdrasUrIzvarajI mahArAja, paM. vinItacaMdra vijaya gaNInA upadezathI vividha saMghoe temaja paM. zrI kailAsacaMdravijayajI-munizrI priyacaMdraviDanA upadezathI zrI copATI muMbaI kalyANa pArzvanAtha jaina zrI saMghe mudraNamAM lAbha lIdho. paMDitajI zrI viSNukAMta jhAno sahakAra paNa upayogI rahyo. para zabdakoSa sArtha : paM. ajitabhAIe apUrva parizramathI taiyAra karyo. citra nirmANa : vIrendra peInTare (pAlItANA) mahenatathI karyuM. - TAIpaseTiMga : jagadIzabhAI bArIyAe karyuM. * mudraNa : bharata grAphiksa-amadAvAdanA bharatabhAI-mahendrabhAI e utsAhabhera karyuM. # sarvakAryomAM ullAsa : rAjArAma-premajI-varasaMga-paMkaja-zAMtArAma-yogeza Adie batAvyo. prAMte "AtmahitAbhilASI jIve kathA kahevI joIe, paraMtu vikathA kyAre paNa na kahevI joIe; zrI jinezvara bhagavaMtanI sukathA karanAra, saMsArane uttama rIte pAra pAmI jAya che." e pramANe, AcArya zrI vijaya dharmadhuraMdharasUrIzvarajI mahArAje prAkRtavijJAna kathAnA bIjA bhAganA AmukhamAM je kahyuM che, te mujaba kathAnA vAMcanathI jIvo yogya jIvana jIvI mAnavajIvana sArthaka karI zIdhra zAzvata zAMtine pAme tevI zubhabhAvanA. E vi.saM. 2061, bhAdaravA vada-7, bAbu amIcaMda panAlAla zrI AdinAtha jinAlaya. vAlakezvara, muMbaI. pa.pU. A. zrI vijaya caMdrodayasUrIzvarajI ma.nA gurubaMdhu pa.pU. A. zrI vijaya azokacaMdrasUrIzvarajI ma.nA caraNakiMkara somacaMdra vi. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA viSaya 1 AnaMdanI vAta 2 patthAvanA (pAkRta) 3 maNigaNathuI 4 prastAvanA (gujarAtI) (zrIrAMdera roDa jaina saMgha).. pUjya AcArya zrI somacaMdrasUri ma. sA............... mro pUjya AcArya zrI somacaMdrasUri ma. sA......... M5 ............ ANaMdasAvagassa ..... kahA chappannaimI ......... vayavirAhaNAe naMdamaNiyAraseTTiNo ....... kahA sattAvaNNaimI... mahApurisadasaNammi raNNuMdarassa .. .......... kahA aTThAvanaimI.. "kammapariNAmo nanahA hoi" iha / bhAviNIkammarehANaM ....... kahA egUNasaTThiamI. sohaNakajjammi bhAyaratigassa ....... ...... kahA saTThiamI ..... "attho aNatthakArago" iha dhaNadattassa ........ kahA egasaTiimI. dohaggadosammi mAhaNakuTuMbassa kahA bAsaTThiimI.. sAmAiyammi vuDDAe . kahA tisaTThimI..... tavapahAvovariM rAyakaNNAvisallAe kahA causaTiimI paravaMcaNammi vaNiyassa . kahA paNasaTiimI 11 "mahApurisavisayAIvaNeho bhavatArago hoi" iha devANaMdAmAhaNIe .................... kahA chAsaTThiimI ................... 12 araicArittamohudayammi khullagakumArasamaNassa kahA sattasaTThI. ......... 13 sammattavisuddhIe caMdalehAe ...... kahA aDasaTThiyamI ......... 14 buddhipahAvammi maiseharamaMtissa .... kahA egUNasattariyamI .. 15 "suhakammavihANao sUlIe bhottavvaM kamma sUIe avagacchei" iha rAyaputtassa ....... kahA sattariamI... saJcaveraggammi gurusIsANaM .......... kahA eggahattariyamI naravai-mAhaNaviusANaM kahA bIhattariyamI. "dANiNo kiMpi adeyaM na siyA" iha vikkamAiJcabhUvaiNo kahA tIhattariyamI. vikkamAiJcabhUvaiNo . kahA cauhattariyamI. 20 vikkamAiJcabhUvaiNo ... kahA paNahattariyamI .............63 21 vikkamAiJcabhUvaiNo. kahA chahattariyamI 22 "daivvammi paDikUlammi dukkhaparaMparA havai" iha puSphavaIe ..... kahA sattahattariyamI.. "ko mahaMtayamo?" iha hari-hara-bamhadevANaM ................. kahA aDahattariyamI dANAdANaphalammi bhIma-kivaNaseTThiNo .......... kahA egaNAsIiyamI ....... ................ dhamme diDhayAvisae AliMgavippassa ....... ........................ kahA asIiyamI .............73 26 aNukaMpApayANammi jagaDUsAhuNo .. pANAmma jagaDUsAhuNA .............................. kahA egAsIDamI ......... ..........52 Y MM Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ..84 ...........116 paharbhAttapahAvammi niddhaNacaMdarvANayassa kahA bAsIiyamI bhAvaNAe sivAradassa ........ kahA teyAsIimI bhAva o tavihANAmma nAgakeuNo ...... kahA caurAsIimI ..... saMsArassa asArayAe varadattassa .. kahA paMcAsIiyamI devagurUNaM uvAsaNAe kaddisaDassa kahA chAsIimI jIvadayaM kaNaMtIe jiNaccaNaparAe jiNadAsIe ...................... kahA sagasIiyamI sisiddhAyatitthapahArvAmma suranariMdassa ................... kahA aTThAsIyamI cAritavirAhaNadosammi khullagassa kahA egaNanauiyamI .. parAvavAryAvahANammi loiyatAvasIe kahA nauiyamI 'saDhaM pai saDhattaNaM samAyareja' iha sugassa kahA egaNauiyamI sAsaNassa pahAvaNAe kaTThamuNiNo .. kahA bANauiyamI ailohammi sAgaraseTuiNo ...... kahA tinauiyamI .. bhAvadhammammi kummAputtassa ........... kahA caunauiyamI. paruvayArammi paradukkhabhaMjavakkamakkanariMdassa ....... kahA paMcANauiyamI ... ..........112 dhaNaluddhassa dhuttassa ........................ kahA chaNNauiyamI ...........114 thoveNa nimitteNa bujjhamANasaNaMtakumArakkiNo ............ kahA sattANauiyamI 43 bhAvaNAvisuddhIe-marudevAe siriusahajiNIsarajaNaNI kahA aTThANauiyamI .. 44 rajalohaNa pattANaM. pi viDaMbaNAvihAyagassa kaNayakaunariMdassa kahA navanauiyamI .................. tAmasIvijjAgahaNammi viusamAhaNassa kahA sayaimI pamAyapasattassa khuDDagamuNiNo kahA egUttarasayaimI. ................ sammattapaDhamalakkhaNauvasamabhAve damasArisiNo ........ kahA duruttarasayaimI appaM pi nimittaM pappa kovakAragaviusamAhaNassa kahA tiuttarasayayamI. sammaIsaNapahAvammi sulasAsAvigAe ............ ........... kahA cauruttarasayaimI saMjavirAhaNapasaMge "dehavisajjaNaM aNuNNAyaM" iha muNivaradugassa ....... kahA paMcAhiyasayaimI. ___"saMjavisuddhIe sai apamattabhAvo kAyavvA" iha sayaMbhudattasAhuNo ........ kahA chauttarasayaimI.... khamaNAe visuddhamaNasA savve khamAvaMto khamaNAparI jIvA kevalanANaM pAvei iha caMDaruddAriyassa .............. .................. kahA sattuttarasayaimI lacchI-sarassaIdevINaM saMvAyammi .. kahA aTTattarasa .....153 zlokAnAmakArAdikrameNa sUciH. 55 saddakoso-2 (kathAnukrameNa).. ...............185 56 saddakoso-2 (akArAdikramaNa)................ ...............207 .....125 ........... ..151 dAga m ....181 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAsanasamrATu pa.pU. AcArya zrI vijaya nemisUrIzvarajI ma.sA. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . vAtsalyavAridhi parama pUjya AcAryadevA zrI vijaya vijJAnasUrIzvarajI ma.sA. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAkRtavizArada pa.pU. AcArya zrI vijaya kastUrasUrIzvarajI ma.sA. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samappaNaM jehiM arihaMtamuhaniggayAM addhamAgahIM-pAiyaM puNo jIviyaM kArIa, jehiM gaNaharehiM Agamesu gaMththiyAM addhamAgahIM-pAiyaM jayammi gajjatI kArIa, jehiM suttesu ThiyAM addhamAgahIM-pAiyaM navasajjaNeNa vikasiyaM kArIa, jehiM jaiNANaM mAubhAsAsArikkhIM addhamAgahIM-pAiyaM paigihaM gajaMtI kArIa, evaM pAiyabhAsA jesiM jIvanassa aparapajjayasaricchI jAyA, tesiM pAiyavisAraya-dhammarAyA-siddhaMtamahodahi pUjasiripagurudevANaM karakamalammi tehiM cciya raciyaM imaM puSpagucchaM sAyaraM samappiyaM / samarpaNa jeozrIe prabhumukhamAMthI nIkaLelI ardhamAgadhI-prAkRtabhASAne punarjIvita karI, jeozrIe gaNadhara bhagavaMtoe AgamamAM gUMthelI ardhamAgadhI-prAkRtane jagatamAM gAjatI karI, jeozrIe sUtromAM vaparAyelI ardhamAgadhI-prAkatane | navasarjana dvArA vikasita karI, jeozrIe jainonI mAtRbhASA jevI ardhamAgadhI-prAkRtabhASAne - gharagharamAM guMjatI karI, . A rIte prAkRtabhASA jeozrInA jIvananI jANe aparaparyAya banI gaI hatI, tevA prAkRtavizArada, dharmarAjA, siddhAMtamahodadhi, pUjyapAda pragurudevazrInA karakamaLamAM teozrIe ja racela A puSpaguccha, sAdara samarpita karIe chIe... Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinazAsana zaNagAra pa.pU. AcArya zrI vijaya caMdrodayasUrIzvarajI ma.sA. sarimaMtra samArAdhaka pa.pU. AcArya zrI vijaya azokacaMdrasUrIzvarajI ma.sA. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa.pU. AcArya zrI vijaya somacaMdrasUrIzvarajI ma.sA. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa. pU. muni zrI balabhadravijayajI ma.sA. pa. pU. muni zrI mukticaMdravijayajI ma. sA. pa. pU. pra. munirAja zrI kuzalacandravijayajI ma. sA. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gacchAdhipati pa.pU. AcArya zrI vijaya caMdrodayasUrIzvarajI ma.sA. nA ziSyaratna pa.pu. AcArya zrI vijaya ajitacaMdrasurIzvarajI ma.sA. tathA pa.pU. paM. zrI vinItacaMdravijayajI ma.sA. nA upadeza preraNAthI zrI purUSAdAnIya pArzvanAtha zvetAMbara jaina saMgha, devakInaMdana, nAraNapurA, amadAvAda. zrI paramaAnaMda zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, vItarAga sosAyaTI, pAlaDI, amadAvAda. zAhapura pAMca poLa zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, kalyANanagara, zAhapura daravAjA bahAra, amadAvAda. pa.pU. paMnyAsapravara zrI kailAsacaMdravijayajI ma.sA. tathA pa.pU. muni zrI priyacaMdravijayajI ma.sA.nI preraNAthI zrI copATI jaina saMgha, muMbaI. 5 pa.pU. paMnyAsa zrI zramaNacaMdravijayajI ma.sA. nI preraNAthI zrI jaya neminAtha zvetAMbara mUrtipUjaka tapagaccha jaina saMgha, rAkhI epArTamenTa, DoMbIvalI (pUrva), muMbaI. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM aha~ namaH / / namo sirisaMkhesarapAsanAha-kesariyAjI-siriusahasAmijiNIsarANaM / / pasIeja sayA majjha nemivinANasUriNo / / AyariyavijayakatthUrasUriviraiA pAiavinANakahA [ biio bhAgo] Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgalAiM vaMdiya sirisaMkhesara-pAsapahuM jiNavaraM jagannAhaM / bhaviyajaNamaNatamaharaNa-diNayarasamavilasiyapahAvaM / / 1 / / taha nemisUriNo guruvarassa, vinANasUriguruNo ya / namiya payapaMkayAI, bhattANaM iTTha-dAINi // 2 // pAiyavinnANakahAi, bIyabhAgo raijjae ettha / pAiyabhAsajjhayaNaya-licchUNa suheNa bohaDheM // 3 / / Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chappannaimI bhAvavisuddhIe ANaMdasAvagassa kahA - - - - - gihiNo vi visuddhIe, havai ohinANayaM / ihANaMdo jahA saDDho, mahAvIrassuvAsago / / 1 / / vANijagAme jiyasattU rAyA, ANaMdasAvago, tassa sivANaMdA bhajjA, dUipalAsaceie, sirivIro samosario, mahiDDIe ANaMdassa gamaNaM, dhammo suo, sAhudhammapAlaNe asatto sAvagadhammaM giNhai, pariggahe-cattAri ya dammANa koDIo nihANe, cattAri kalaMtare, cattAri vavahAre, dasa dasa gosahassANi cattAri goulANi, paMca halasayANi, paMca sagaDasayANi, pANiyAivahaNatthaM cattAri vahaNasayANi evaM giNhittA ghare Agao sivANaMdaM bhaNei-pie ! jahA NIO 1. suvarNaniSkANAm / / 2. kalAntare vyAje / / Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinANakahA-2 haM sAvago tahA tumaMpi sAvagadhamma paDivajjasu, sAvi paivvayattaNao tavvayaNANaMtarameva sapariyaNA bhagavaMtie sAvigA saMjAyA / taddiNAo dohiMpi dANa-sIla tavabhAgaNAmao cauddasavarisANi nikkalaMko sAvayadhammo pAlio / paNNarasaMmi ya varise jeTTaputtaM gihanAyagaM ThavittA vANiyagAmassa paJcAsaNNe kollAgasaMnivese paramasAvaehiM saha posahasAlaM karAviya ciTThai / paricattAraMbho sAmisussUsaNaparo niravajjAhArakayapANavittI sAvagadhammasAraM ArAhei / evaM tattha vi taheva suThTha tavonirayassa samuppaNNaM ohinANaM, teNa ya pecchai savvabharahakhettaM, bharahakhettasaMbaMdha lavaNasamudaM ca paMcajoyaNasayaM, uDDaM ca sohammadevalogaM, heTThA puNa paDhamanarayapuDhavIe paDhamapatthaDaM jAva pecchai / vivihatavavisesehiM ca cha saMvaccharANi sosiyasarIro paryapi gaMtumasamattho kuNaMto dhammajAgariyaM ciMtei jAva bharahakhitte sAmI viharei tAva aNasaNaM paDivajjAmi, pabhAe aNasaNaM paDivaNNo / sirimahAvIro samosario, bhikkhaTThAe nayaraM AviTTho goyamo ANaMdassa aNasaNaM bahuso jaNAo suNei, goyamo tattheva Agacchai, sIse kayakaraMjalI ANaMdo bhaNei- AgaMtuM asamattho tao mama saNNihiyA hoha, tivAraM caraNaM phAsia vaMdei, pucchai ya sAvagassa ohinANaM uppajjai kiM ? / goyamo Aha-samuppajjai, / so kahei-mama eva iyaM ohinANaM samuppaNNaM, adiNNopayogo goyamo bhaNai-gihatthassa na tAvaiyavisayaM ohinANaM, [ao] asabbhUyabhAsaNassa micchAmi dukkaDaM dAUNa Aloeha, tava pAyacchittaM laggaM / tao ANaMdo bhaNai-bhayavaM ! saJcamavi bhAsiyaM kiM Aloijjai ? goyamo natti / ANaMdo-jai evaM tubbhehiM ceva pamAyaparUvaNAe AloiyavvaM, mama puNa natthettha visae ko vi saMsao / __ ANaMdabhAsiyaM soUNa goyamo saMkio sAmisagAse AgaMtUNa bhattapANaM daMsiUNa vaMdittA pucchai-kesi saccaM ? / 'ANaMdabhaNiyaM saccaM' ti bhayavaM kahei, puNa bhaNiyo ya goyamo-niyamaNuvaogabhaNiyaM Aloehi, gaMtuM ca ANaMdaM khAmehi, bhagavaduttaM samma paDivajjittA taheva kayaM / vIro vihario / ANaMdo vi vIsaM varisANi jAva sAvayattaM aNupAlittA mAsakhavaNaM kAUNa sohammakappe aruNAbhe vimANe caupaliovamAU devo jAo, tao cuo mahAvidehe sijjhissai, jahA kAmadevo / uvaeso suNiUNaM ihANaMda-sAvagassa niyaMsaNaM / bhavvA bhAvavisuddhIe, jattaM kuNeha savvayA / / 2 / / evaM bhAvavisuddhIe ANaMdasAvagassa chappaNNAsaimI kahA samattA / / 56 / / -kahAvaligaMthAo Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57 sattAvaNNaimI vayavirAhaNAe naMdamaNiyAraseTThiNo kahA - - - -. pAkhaMDijaNasaMsaggA, pattadhammo vi nassai / vIrAo laddhasammatto, maNiyAro jahA iha / / 1 / / egayA rAyagihanayarammi sirivaddhamANajiNIsaro samavasario / seNigAiNo saddhAlujaNA vaMdaNAya samAgayA, tayA sohammakappavAsI daDuraMkanAmo devo causahassasAmANiyadevaparivario jiNavaMdaNatthaM tattha Agao, sUriyAbhadevo iva sirivIrapurao battIsavihaM niccaM vihAya satthANaM gao / tayA goyameNa puDhe-he bhayavaM ! aNeNa deveNa erisI riddhI keNa puNNeNa laddhA ? bhayavaMto Aha-eyammi ceva nayare ego mahiDDhio naMdamaNiyAraseTThI 1. nRtyam / / Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinANakahA-2 vasitthA / so egayA majjha muhAo dhammaM soccA sammattasahiyaduvAlasavayarUvasaDDhadhammaM aMgIkuNIa, tao teNa saDDhadhammo ciraM pAlio / aha kayAi daivvajogeNa kudiTThisaMsaggAo tahAviha susAhusaMjogAbhAvAo ya tassa maNaMsi micchattabuddhipavuDhei uvAgayA, subuddhI kameNa maMdIbhUA / tao mIsapariNAmehiM kAlakhevaM kuNaMto sa seTThI egayA gimhakAle posahavajuaM aTThamaM tavaM kAsI / tattha taiyadiNassa majjharattIe pivAsApIliattaNAo samuppaNNaTTajjhANo saMto etthaM viciMtitthA dhaNNA te cia saMsAre, karAviMti bahUNi je / vAvIkUvataDAgAI, paruvayArakAraNaM / / 2 / / dhammuvaesakArehiM, vutto dhammo paro imo / dosaM vayaMti je ettha, NeyaM tavvayaNaM vuhA / / 3 / / gimhakAle hi je jIvA, tisaTTA vAvigAisu / samAgaca jalaM piJcA, bhavaMti suhiNo jao / / 4 / / ao ahaMpi pajhUse, vAvimegaM mahattaraM / kArayissAmi tatto me, savvayA puNNasaMbhavo / / 5 / / evaM dujjhANaM kuNaMto so seTThI sesasavvarattiM aikkamittA pabhAe pAraNaM kiJcA seNianivassANuNNaM ghettUNaM / vebhAragirisamIpe egaM mahApukkhariNiM kAravei / tIe caudisAsu vivihataruvarasohiyadANasAlA-maDha-maMDavadevakulAimaMDiAI vaNAI ca kAravei / etyaMtare bahuyarakudiTThisaMsaggAo savvahA cattadhammassa tassa kiliTThakammodayAo sarIre solasa mahArogA samuvaNNA / tannAmAiM kAse sAMse jaire dA~he, kucchisUle bhagaMdare / haraso aMjIrae diTThi-piTThasUle aroe~ / / 6 / / kaMDU jalIyare sI se-kannaveryaNa-kuTuMe / sola ee mahArogA, Agamammi viyAhiyA / / 7 / / rogakaMtadeho sa seTThI mahApIlaM aNubhavia maraNaM pappa tIe ceva vAvIe daddurattaNeNa samuvavaNNo / tattha ya tassa niyavAvIdaMsaNAo jAIsaraNaM uppaNNaM / tao so dadduro dhammavirAhaNAphalaM naccA saMjAyasuhabhAvo 'ajjadiNAo mae niccaM chaTThatavo kAyavvo, pAraNage vAvItaDe jalasiNANapAsukIbhUaM jalamaTTigAI ciya bhakkhaNijja' ti abhiggahaM giNhitthA / aha sa tammi samaye vAvIe siNANAinimittaM AgacchaMtANaM jaNANaM muhAo amhANaM AgamaNasamAyAraM soccA puvvabhavadhammAyariaM maM maNNittA vaMdaNatthaM niggacchaMto logehiM karuNAbuddhie puNo puNo aMto pakkhijjamANo vi vaMdaNikkamaNo jAva vAvIe bAhiraM niggao tAva bhattibharullasiamANaso bahuparivArajuo 1. vRthA / / Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahApurisadasaNammi raNNuMdurassa kahA-58 seNianariMdo mama vaMdaNAya samAgacchaMto tattha saMpatto, tao daivvajogAo sa dadduro magge seNianivaturaMgakhureNa khuNNo tattha cciya suhajjhANeNa mariUNa sohammadevaloge daDuraMkanAmo devo samuvavaNNo / upattisamayANaMtaraM ohinANeNa niyapuvvabhavavuttaMtaM naccA maM ettha samavasariaM viNNAya sajjo samAgaMtUNa vaMdiUNa niyariddhiM daMsiUNa ya niyaTThANaM gao, aNeNa suhabhAvaNAe erisI riddhI saMpattA, so ya mahAvidehe siddhiM pAvissai / uvaesonaMdassa maNiyArassa, vayavirAhaNAphalaM / socA dujaNasaMsaggaM, dUrao parivajae / / 8 / / vayavirAhaNAe naMdamaNiyArassa sattAvaNNaimI kahA samattA / / 57 / / -appapabohAo (AtmaprabodhAt ) aTThAvanaimI mahApurisadasaNammi raNNuMdurassa kahA - - - - - - mahApurisamAhappaM, appamejaM siyA jao / dhammajiNIsareNeha, tArio mUsago bhavA / / 1 / / egayA bhagavayA gaNaharadeveNa dhammajiNavaro pucchio-bhagavaM! imIe mahaIe mahAlayAe parisAe paDhamaM ko siddhivasahiM pAvihii ? tti / bhagavayA bhaNiyaM-devANuppiyA ! / eso jo tuha pAseNa, mUsago ei dhUsaracchAo / saMbhariyapuvvajammo, saMviggo NibbharapayAro / / 2 / / maha daMsaNaparituTTho, ANaMdabharaMtarbAhanayaNillo / taDDaviyakaNNajuyalo, romaMcucaiya-savvaMgo / / 3 / / amhANaM savvANa vi, paDhama ciya esa pAvarayamukko / pAvihii siddhivasahiM, akkhayasokkhaM aNAbAhaM / / 4 / / 1. bASpaH-azru / / 2. tataH-vistIrNakarNayugalaH / / Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinANakahA-2 evaM bhagavayA bhaNiyamette sayalasurAsuranaravariMdANaM diTThIo raNNuMdurassa uvariM nivaDiAo, so ya AgaMtUNa bhattibharanibbharo bhagavao pAyavIDhasaMsio mahiyalaTThaviyamatthao kiM kiMpi NiyabhAsae bhaNiuM pavatto / tiyasanAheNa ca bhaNiyaM- bhagavaM ! mahaMtaM mama koUhalaM jaM eso ahamatucchajAio raNNathalInivasiro raNNuMdaro savvANaM ceva amhANaM paDhamaM siddhisiriM (puriM), pAvihii tti kahaM vA imiNA thovakammeNa hoiUNa esA khuddajAI pAviyatti ? / ___ bhagavayA bhaNiyaM-viMjho nAma mahIharo asthi, tassa kuhare viMjhavAso nAma saMniveso, tattha mahiMdo nAma rAyA, tassa tArA NAma mahAdevI, tIe putto, tArAcaMdo aTThavarisametto / eyammi avasare kosaleNa raNNA okkhaMdaM dAUNa taM saMNivesaM akkaMtaM / tahiM niggao mahiMdo jujjhiuM payatto, jujhaMto ca viNivAio / hayaM seNNaM palAiuM payattaM, savvo ca jaNo jIvaseso palAio, tayA tArA vi mahAdevI taM puttaM tArAcaMdaM aMgulIe lAiUNa jaNeNa samayaM palAyamANI ca bharuyacchaM NAma nayaraM tattha saMpattA / tao tattha vi kassa saraNaM pavajjAmu tti ? Na jANae, kayAi vi kassai khalajaNassa muhaM na diTuM, tao taNhAchuhAparissamuvveya-vevamANahiyayA kattha vaccAmi ?, kattha na vaJcAmi ?, kiM karomi ?, kiM vA na karomi ?, kattha pavisAmi ?, kaM pucchAmi ?, kahaM vA vaTTiyavvaM ?' ti ciMtayaMtI suNNamaNA raNNakuraMgabAlA iva kAyarahiyayA ekkammi nayaracaJcaramaMDave pavisiuM payattA / khaNeNa ca goyaraggaNiggayaM sAhuNINaM jugalayaM diTuM, taM ca daThUNa tIe ciMtiyaM-'aho eyAo sAhuNIo mahANubhAgAo dhammanirayAo vaccaMtIo ya purA mama peiyammi gehammi pUyaNijjAo, tA imAo jai saraNaM uvagacchAmi tayA varaM ti ciMtayaMtI puttaM aMgulIe dhettUNaM uTThiUNa sAhuNIo vaMdiyAo / tAhiM ca AsAsiA, sANuNayaM pucchiyA katto AgayA si'?| tIe bhaNiyaM bhagavaIo ! viMjhapurAo / tAhiM bhaNiyaM 'kassa pAhuNiA? tIe bhaNiyaM 'imaM pi na yANAmi' / tao tIe rUvalAyaNNa-lakkhaNAisayaM pecchaMtINaM tArisaM ca kaluNaM bhAsiyaM suNaMtINaM sAhuNINaM aNukampA jAyA / tAhiM bhaNiyaM-'jai tuha iha nayare koi Natthi, tA ehi pavattiNIe pAhuNI hohi' / tIe vi aNuggaho tti bhaNaMtIe paDivaNNaM / gaMtuM ca payattA, maggANulaggA sA pavattiNIe diTThA / ciMtiyaM ca pavattiNIe esA kA vi duhiA, asarisarUvalAyaNNarUvajovvaNalakkhaNavilAsehiM lakkhiyaM ca jahA kAvi rAyadAriyatti, imo ya se aisuMdaro pAse puttao tti / tIe vi uvagaMtUNa vaMdiyA pavattiNI / AsasiyA pucchiyA ca 'katto AgayA, sAhiyaM ca NiyayavuttaMtaM pavattiNIe / tao sejjAyaraghare samappiyA / sajjAyarehiM pi niyayaputti vva vigayasamA sA kayA / so ca rAyaputto majjiya-jimiya-parihio kao, suhanisaNNo ya / samayaMtare egayA pavattiNIe bhaNiyA 'vaccha ! tae saMpayaM kiM kAyavvaM ? tIe bhaNiyaM 'bhagavai ! jo maha nAho so raNammi viNivAio, viMjhapuraM viNaTuM, NaTTho pariyaNo, kosalanariMdo caMDo, bAlo putto apariyaNo, tA natthi rajjAsA / aha uNa ettha pattakAlaM taM karemi, jeNa puNo vi Na erisIo AvaIo pAvemi tti / savvahA tumaM jaM Adisasi taM ceya karemi' tti / 1. avaskandam, sainyena nagaraveSTanam / / 2. paitRke / / 3. prAghurNika:- atithi: / / 4. vigatazramA / / Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahApurisadasaNammi raNNuMdurassa kahA-58 taMo pavattiNIe bhaNiyaM- vacche ! jai evaM te nicchao, tao eso tArAcaMdo putto AyariyANaM samappiyavvo / tumaM puNa amhANaM majjhe pavvayAhi tti, evaM kae savvasaMsAravAsadukkhaM chiNNaM hohii tti / tIe taha tti paDivaNNaM / tArAcaMdaputto bhagavao aNaMtajiNavaratitthe aNuvaTTamANe suNaMdassa Ayariyassa samappio, teNa vi so jahAvihiNA pavvAvio, sA vi dikkhiyA / tao kiMci kAlaMtaraM aikkaMtaM jovvaNavasavilasaMtarAyaputtasahAvo khaggAisattha-naTTa-vAiyAivilAso ummaggaM kAuM ADhatto / tao AyarieNa paNNavio, bhaNio gaNAvaccheeNa, sAsio uvajjhAeNa, sAhujaNeNa saNNavio, evaM coijjamANo ya Isi pariNAmabhaMgaM kAumADhatto / egayA AyariyA bAhirabhUmiM gayA, so ya piTThao gao, tattha ca teNa varNami kIlaMtA raNNuMdurA diTThA / tao ciMtiaM teNa-aho ! dhaNNA ime, peccha, khelaMti jahicchAe, pharusaM Neva suNaMti, Neva paNamaMti, hiyayaruiyaM viyaraMti / amhANaM puNa parAyattajIviyANaM mayasamaM jIviyaM, jeNa ekko bhaNei-evaM karehi, aNNo puNo aNNaM karesu, imaM bhakkhaM, imaM Don 1. paruSam / / Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 pAiavinANakahA-2 abhakkhaM, ettha pAyacchittaM, eyaM Aloesu, vaMdaNaM viNayaM kuNasu paDikkamasu / tA savvahA ekkaMpi khaNaM natthi usAso, teNa amhehiMto raNNuMdurA dhaNNA ia ciMtayaMto vasahiM uvagao / tArisaM niyANasallaM teNa gurUNaM (purao) na AloiyaM, na NiMdiyaM na pAyacchittaM ciNNaM / divasesu vaJcaMtesu akAlamaJcuNA mariUNa NamokkAreNa joisiyANaM majjhe kiMciUNapaliyAuo devattAe uva vaNNo / tattha vi bhoge bhuMjiUNa caMpAe dAhiNadisAe raNNammi raNNuMdurasuMdarIe kucchisi uMdurattaNeNa uvavaNNo, kameNa ca jovvaNaM patto samANo aNegaraNNuMdurasundarIe saha ramamANo acchiuM pavatto / egayA bAhiraM uvagayassa tassa samavasaraNakusumavuDhigaMdho Agao, teNa aNusAreNa aNusaMrato tahAvihakammacoijjamANo ettha samavasaraNe saMpatto, maha vayaNaM ca souM samADhatto / jIvAipayatthe suNetassa sAhulogaM ca pecchaMtassa, ihApohaM kuNaMtassa, erisavayaNaM NisuyapuvvaM puNo evaM vesaM aNubhUyapuvvaM ti ciMtayaMtassa tassa kammakhaovasameNa jAIsaraNaM uvavaNNaM / 'ahaM saMjao Asi, puNo joisio devo, puNo esa raNNuMduro jAo tti / evaM sumariUNa aho ! eriso NAma saMsAro tti, jeNa devo vi hoUNa tiriyajAIe ahaM uvavaNNo tti, tA bhagavao pAyamUle gaMtUNa bhagavaMtaM vaMdAmi, pucchAmi, ca kiM mae uMdurataNaM pattaM, kiM vA pAvihAmi io agge tti ciMtayaMto esa mama sayAsaM Agao tti, sabahumANo (thuNiUNa) thuNiuM samADhatto bhagavaM ! je tuha ANaM, tihuyaNaNAhassa kahavi khaMDaMti / te mUDhA amhe viva, dUraM kugaIsu viyaraMti' / / 5 / / tA bhagavaM ! kiM puNo mae kayaM ? jeNAhaM eriso jAo mi' evaM eso pucchai / titthayaro Aha-bho ! bho ! mahAsatta ! tammi kAle tae ciMtiyaM 'jaha raNNuMdurA dhaNNa' tti teNa niyANasalladosANubhAveNa devattaNe vi raNNuMdurattaNe AuyagottAiM NibaddhAiM / etthaMtare gaNahareNa bhagavaM pucchio, bhagavaM ! kiM sammadiTThIjIvo tiriyAuyaM baMdhai Na vatti / bhagavayA bhaNiyaM ca 'sammadiTThI jIvo tiriyAuyaM vedei, Na uNa baMdhai / bhaNNai ya sammatammi u laddhe, ThaiyAiM NarayatiriyadArAI / jai ya Na sammattajaDho, ahava Na baddhAuo puTviM / / 6 / / ___ aNeNa devattaNammi vaTTamANeNa sammattaM vamiUNa tiriyAuyaM baddhaM ti / iMdeNa bhaNiyaM bhagavaM ! kahaM puNa saMpayaM eso siddhiM pAvihii tti / bhagavayA bhaNiyaM-io esa vaNe appaNo ThANe vaJcaMto hiyae ciMtihii-duraMto saMsAro, Na suMdaraM niyANasalaM, ahamA uMdurajoNI, dullahaM jiNavaramaggaM, tA ettha NamokkArasaNAho mariUNa jattha viraiM pAvemi tattha jAo varaM ti ciMtayaMto attaNo bilikkadese bhattaM paJcAikkhiUNa mama vayaNaM ciMtayaMto NamokkAraparo ya acchihii tti / tattha vi aNukUla-uvasaggehiM raNNuMdurasuMdarIhiM khohijjamANo 'aJcaMtadukkhadAibhogehiM alaM, he jIva ! saMpayaM puNNo bhattapariJcAeNa jaM saMsArataraMDayaM pAvasu' tti ciMtayaMto tao huttaM na pulaei / hiyae jiNesaraM jhAyaMto taiyadivase khuhAsosiyasarIro mariUNa mihilAe' mihillaraNNo cittaNAmAe mahAdevIe kucchimmi 1. vicaranti bhramanti / / 2. mithilAbhikhyanarendrasya / / Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahApurisadasaNammi raNNuMdurassa kahA-58 11 gabbhattAe uvavajjihii, gabbhagaeNa teNa devIe savvasattANaM uvariM mittabhAvo bhavissai, teNa jAyassa tassa NAmaM 'mittakumAro' kIrihii / tahiM parivaDDhamANo bAlo kukkuDamakkaDAIhiM saha kIlihii, evaM kIlaMtassa aTThavarisAI puNNAI, tayA vAsAratto samAgao, tayANiM so mittakumAro nayarabAhiraM gao samANo tattha sauNa-sAvayagaNehiM baMdhaNabaddhehiM acchihii / taiyA teNa paeseNa ohiNANI muNI vaJcihii, taM kIlaMtaM daLUNaM ohiNANeNa tassa tArAcaMdasAhurUvaM pecchihii, puNo joisadevo, puNo raNNudurao, tao iha samuppaNNo, tassa bohaNaTuM bho sAhU devo viya, raNNudurao si kiM na sumarAsi ? NiyajoNivAsatuTTho, jeNa kayatthesi taM jIve / / 7 / / eyaM gAhaM kahei / taM ca soccA IhApohamaggaNagavesaNaM kuNaMtassa tassa jAIsaraNaM uvavajjihii / NAhii - ya jahA ahaM so tArAcaMdo sAhU, tao devo, tao raNNuduro jAo tattha NamokkAreNa mao ihAgao tti / taM ca Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 pAiavitrANakahA-2 jANiUNa ciMtihii 'aho dhiratthu saMsAravAsassa, niMdaNijjo esa jIvo, jaM mahAdukkhaparaMpareNa kaha kaha vi dullahaM jiNadhammaM pAviUNa pamAo kIrai, tA savvahA saMpayaM tahA karemi jahA Na erisAiM duhAI pAvemi, imassa muNiNo sagAse pavvaiuM imAiM tavovihANAI, imAI abhiggahavisesAI, imA cariyA karemi tti ciMtayaMtassa apuvvakaraNaM khavagaseDhI aNaMtakevalavaraNANadaMsaNaM samuppajjihii / etthaMtarammi tassa AuyakammaM pi khINaM / evaM ca takkhaNaM ca tattiyamettakAlao aMtagaDakevalI hohii tti / teNa bhaNimo jahA esa amhANa savvANa vi paDhamaM siddhiM paavihii| amhANaM puNa dasavAsalakkhAuyANaM ko vaJcai tti / imaM raNNuMdurakkhANayaM NisAmiUNa savvesiM iMdAINaM maNuyANaM ca mahaMtaM kouyaM samuppaNNaM / bhattibahumANapuvvayaM suriMdeNa so raNNuduro Niyakarayale Arovio, bhaNiyaM ca vAsaveNa / taM ciya jae kayattho, devANa vi taM si vaMdaNijjo si / amhANa paDhamasiddho, jiNeNa jo taM samAiTTho / 8 / / bho bho pecchaha devA, esa pahAvo jiNiMdamaggassa / tiriyA vi jaM sauNNA', sijhaMti aNaMtarabhaveNa / / 9 / / evaM vAsaveNa savvasuriMdehiM naravaisaehiM hatthAhatthiM gheppamANo rAyakumAro viva pasaMsijjamANo uvavUhijjaMto vaNNijjato parivaMdio pUiUNa pasaMsio-aho ! dhaNNo, aho ! puNNavaMto, aho ! kayattho, aho ! salakkhaNo, aho ! amhANa vi esa saMpuNNamaNoraho tti jo aNaMtarabhave siddhiM pAvihii, Na aNNahA jiNavaravayaNaM ti / uvaeso raNNuMdurassa didrutaM, nayA iMdapasaMsiyaM / sigdhaM hi bhavanitthAro, hoja jattaM tahA kuNa / / 10 / / mahApurisadasaNapahAvammi raNNuMdurassa aTThAvaNNaimI kahA samattA / / 58 / / -kuvalayamAlAo 1. sapuNyA / / Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ egUNasaTThiamI 'kammapariNAmo nanahA hoi' iha bhAviNIkammarehANaM kahA deviMdA dANaviMdA ya, nariMdA ya mahAbalA / neva kammapariNAmaM, aNNahA kAumIsarA / / 1 / / maNoramanAmanayarammi riumaddaNo nAma nariMdo hotthA, tassa putto na siyA, egaJciya bhAviNI nAma kaNNA asthi, sA u raNNo pANehito vi ahigappiyA, tao so rAyA puttIe puvrbu siNANapANabhoyaNAI karAviUNa pacchA nariMdo siNAyabhoyaNAiM kuNei / sA kaNNA kalAyariyassa samIvammi kalAo sikkhei / tatthacciya nayare niddhaNo dhaNadatto nAma seTThI vasai, tassa sattaputtANaM uvariM kammareho nAma aTThamo putto samuppaNNo, so savvao lahattaNeNa piuNo aJcaMto pio asthi / so vi putto tassa cciya kalAyariyassa pAsammi paDhei / egayA abbhasiyasayalakalAe bhAviNIe uvajjhAo puTTho-'bhayavaM! mama bhattA ko hohI ?' eyaM soccA so nimittaveI pasiNalaggaM pAsiUNa kahei-eso kammareho tumha varo hohii / sA uvajjhAyavayaNaM suNiUNaM vajjAhayA viva mucchayA hotthA, khaNeNa laddhaceyaNA ciMtei-'eso niddhaNassa taNao mama bhattA bhavissai, ao maraNaM ceva varaM, paraMtu jai imaM kammarehaM haNAvemi tayA so mama bhattA kahaM hojjA ? evaM viyAriUNa sakovA niyagehammi gayA, aMsukilinnagattA cattasiNANabhoyaNapANA sayaNIe saMThiyA keNa vi saddhiM na vaei / bhoyaNAvasare raNNA 'bhAviNI kattha gayA' ii puTuM-gavesiA samANA kovagharammi sayaNIyasaMThiA sA diTThA, nariMdeNa sasiNehaM UsaMge ThaviUNa dukkhassa kAraNaM puttuN| taiA tIe uvajjhAeNa vuttaM savvaM kahiUNa appaNo niNNao vi kahio / eyaM soccA nivo maMtINaM purao bhAviNIe sarUpaM niveiUNa 'ettha mae kiM kAyavvaM' ti pucchei / maMtiNo kaheire-mahArAya ! avarAhaM viNA maNUsavaho na samuio, ao kammarehassa piyaraM AhaviUNaM icchAiregadhaNaM dAUNaM taM giNhehi, pacchA jahoiyaM kuNejAhi, evaM kuNamANe tumhANaM avajaso na hohI / bhUvaI dhaNadattaseTiM bollAviUNa bahudhaNappaNeNa kammarehaM maggei / so dhaNadatto raNNo vairaghAyAo vi aikaDhoraM vayaNaM suNittA galaMtaMsunayaNo vaei-deva ! mama putto mama bhajjA ahaM mama ya savvaparivAro vi tumhakero cciya NAyavvo, jahicchaM ca kuNasu / nariMdo vi vagyattaDInAeNa saMkaDammi paDio, niruvAo kammarehaM AhavittA vahaTuM caMDAlANaM hatthe dei / te caMDAlA taM ghettuNaM gAmAo bAhiraM sUligAi samIvaM samAgayA / tayA assa kammarehassa puNNaNubhAvAo saMpattakaruNAbhAvA te ciMteire-bAlahaccA mahApAvakAraNaM siyA, ao esA na kAyavvA ia viyAriUNa assa ThANe egaM maDagaM sUlIe AroviUNaM ettha kayA vi puNo nAgaMtavvaM' ti kahittA taM kammarehaM muMcitthA / so vi kammareho raNNo ahi pAyaM muNaMto tao sigdhaM niggacchitthA / io ya siripuranayarammi nAmeNa siridatto seTThi vasai, tassa seTThissa sirimaI nAma kaNNA Asi ! egayA tassa kuladevI majjharattIe AgaMtUNaM sumiNammi seTThiNo kahei-seTThi ! imassa nayarassa bAhiraM paJcUsakAle Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinANakahA-2 C 6opa loc uttaradisAe aMbataruNo hiTThammi suttassa bAlagassa pAsammi tumheccayA kiAhA gAvI ciTThissai, assa ya bAlagassa tuM appaNo kaNNaM dAhisi tti / io ya so kammareho gAmAo gAmaM bhamaMto tammi ceva diNe, tIe ceva nayarIe samIvammi AgaMtUNa aMbataruNo hiTThimmi pahaparissaMto suvio hotthA / pabhAyakAlammi so siridatto seTThI kuladevIdiNNasumiNANusAreNa nayarAo bAhiraM Agao samANo taM kammarehaM tArisaM daThUNaM niagharaM ANeUNa tassa niakaNNaM dei, karaggahaNasamae ya aputtattaNeNa savvaM lacchi pi padei / tammi nayarammi so kammareho guttaniyanAmo rayaNacaMda tti nAmeNa pasiddhiM saMpatto / jovvaNapatto so rayaNacaMdo kayavikkayakaraNaTuM sasurassa ANaM ghettUNaM pavahaNamaggeNa aNegadivesuM vAvAraM kuNaMto uvajjiyabahudhaNo niyanayarAbhimuhaM AgacchaMto bhaggapavahaNo samuddamajjhammi paDio, taiA dIhAusattaNeNa egeNa mahAmaccheNa gasio / so mahAmaccho tassa bhAraM vahiuM acayaMto kameNa samuddataDammi samAgao, taiyA so Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahA kammapariNAmo natrahA hoi iha bhAviNIkammarehANaM-59 egeNa ghIMvareNa gahio / phAliyauyaramajjhAo taM niggayaM daLUNaM so macchavahago taM ghettUNaM puNNajogeNa bhigupuranariMdassa uvahAre payacchei / so bhUvaI aputtattaNeNa taM puttattaNeNa Thavei, kameNa ya kuMDaNapuranariMdassa taNayaM pariNAvei / io ya riumaddaNanivo pattajovvaNAe bhAviNItaNayAe nimittaM sayaMvaramaMDavaM rayAvei, tattha aNeganariMdarAyakumAra-maMti-maMtitaNaya-seTThi-seTThiputta-satyavAhappamuhe AmaMtiUNa AhavitthA, taiyA bhiupuranariMdassa rAyaputto rayaNacaMdo vi cauraMgaseNAsahio tattha AgaMtUNa sayaMvaramaMDavaM sohAvesI / rAyaputtI bhAviNI sayalarAyamaMDalaM aikkamiUNaM rohiNI caMdaM piva rayaNacaMdaM varei / rivumaddaNanariMdo tANaM vivAhalaggaM kAUNaM karamoyaNavelAe gayaturaMgAibahudavvaM dei, gamaNaTuM ca aNuNNaM yacchai / so rayaNacaMdo kumAro bhAviNI ghettUNaM niyanayaraM smaago| evaM so rayaNacaMdakumAro puvvakayasukayavaseNaM saMpattabhigupurarajjo tAhiM tIhiM bhajjAhiM saddhiM paMciMdiyavisayasuhaM bhuMjamANo suheNa kAlaM gamei / . ANI Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 pAiavinnANakahA-2 _egayA so rayaNacaMdarAo suvaNNathAlagammi aIva sAua suhAsarisaM bhoyaNaM bhuMjei, tayA pavaNapabalattaNeNa bhoyaNabhAyaNe paDaMtarayarakkhaNaTuM samIvaTThiA bhAviNI vatthaMcaleNa bhAyaNaM DhaMkei, taM tArisaM kajjavAvaDaM pAsiUNa so rayaNacaMdanariMdo ciMtiuM pautto-aho !! egayA esA itthI maM sUlIe ArovaNaTuM AdisitthA, ajja esA maM pANappiyaM maNNiUNa majjha sarIrammi bhoyaNe ya paDaMtiM dhUliM pi nehAurA nivAriuM icchei, aho ! imA kerisiM avatthaM patta tti vimhaeNa teNa hasiaM / sA bhAviNI vimhiyaM hasiraM ca piyaM daLUNaM viyArei-eyArisaM vimhayahasaNaM mArisINaM itthINaM sohei, kiMtu viNA kAraNaM hasaNaM purisANaM na ghaDei, 'ettha kiMci heuM siyA' ia viAriUNaM sanibbaMghaM niyapiyayamaM hasaNakAraNaM pucchesI / piyAe aJcaMtaduraggahavaseNa so nariMdo kahei-suMdaraMgi ! piye ! tuM maM ahijANesi / sA vaei-majjhA tuM pANappio si, ahaM tumha pANappiA amhi / rAyA kahei- migaloaNe! piyayame ! tumae jo saMbaMdho kahio, so u jayammi pasiddho cciya paraMtu amhANaM aNNo vi saMbaMdho atthi, jaM ca tuM na yANesi, ahaM taM sAhemi-he hariNanayaNe ! so ahaM kammareho dhaNadattaseTThiNo putto amhi, tuM uvajjhAyasamIvammi mae saddhiM kalAo abbhasaMtI bhAviNI rAyakaNNA si tti teNa puvvasavvarahassaM kahiyaM / / _taM ca soccA sA bhAviNI aJcaMtalajjAnamirANaNA saMjAyA / tIe lajjAvaNayaNa nivo kahei he pie ! bhAvibhAve aNNahA kAuM kovi na caejjA, puvvanibaddhasuhAsuhakammajaNiyasaMjogaviogA jIvANaM huMti, ko taM vivarIaM kAuM pakkaloM ?, alAhi sogeNaM lajjAe vA / evaM piyavayaNaM suNiUNa lajjaM ciccA niyapiyuNo savvaM samAyAraM jANAviUNaM kammagaigahaNaciMtaNaparA sA niyappiyabhattitallicchA pieNa saddhi mANusabhavoiavisayasuhAI bhuMjamANA suheNa kAlaM aikkamei / aNNayA kammarehanariMdo ujjANavAlagamuhAo gurusamAgamaNaM naccA pabhAyakAlammi niabhajjAparivArasahio savviDDie ujjANammi gaMtUNaM guruM vaMdiUNa jattha ya visayavirAgo, kasAyacAo guNesu aNurAgo / kiriAsu appamAo, so dhammo sivasuho loe / / 2 / / iJcAiM guruvayaNapaMkayAo niggayaM desaNAmayarasaM soccA saMpattaveraggo ciMtei- imammi bhavammi kammassa suhAsuhaphalaM paJcakkhaM diLaM aNubhaviyaM ca / tao kammajayaTuM ujjamaM kuNemi tti ciMtiUNa puttassa rajjaM dAUNa gurupAsammi bhAviNIpamuhabhajjAsahio saMjamaM giNhitthA / so rAyarisI uggatavasA kiliTThakammAiM khaviUNa saggaM gao, kameNa ya so siddhiM pAvihii / uvaeso bhAviNI-kammarehANaM, kammaphalapayaMsiNiM / kahaM soyA payaTTejA, jayAya kammaNo sai / / 3 / / kammapariNAmammi bhAviNI-kammarehANaM egUNasaTThimI kahA samattA / / 59 / / -uvaesapAsAAo 1. samarthaH / / Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 saTThiamI sohaNakajjammi bhAyaratigassa kahA - - - - - - - - - - - savvasohaNakajesuM, jIvANaM rakkhaNaM paraM / baMdhutigassa diTuMto, NAyavvo ettha bohago / / 1 / / egimmi nayarammi sirimaMto seTThi parivasai, tassa tiNNi puttA saMti / egayA vuDDattaNammi teNa niyadavvassa bhAgatigaM kAUNaM puttANaM diNNaM, tassa pAsammi egaM mahAmullaM rayaNaM atthi, tassa appaNe 'puttANaM ko dhammio' tti jANaNaTuM kahiyaM-jo sohaNaM kajjaM kuNejjA, tassa eyaM rayaNaM dAhissaM / evaM soccA jeTTho putto aDasaddhiM titthajattAo kiccA tattha niyadhaNaM vaiUNa gharammi samAgao, piussa, vuttaM mae eyaM sohaNaM kajjaM kayaM / bIo majjhimo putto gehammi ThAUNaM dINaduhiya-mAhaNANaM bhoyaNaM dAuM pautto, teNa vi kahiyaM 'mae evaM sohaNaM kajjaM kayaM' ti / bhAga 2-2 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinANakahA-2 kaNiTThaputto 'sohaNaM kajaM kiM' ti gavesaMto egayA nayarAo bAhiraM gao, taiA tattha sarovarammi paDiyaM buDataM jaNaM pAsittA sigghayaraM tattha gao, jalammi paDiUNa tassa uddharaNaTuM payAsaM kuNei, 'ayaM ko atthi' tti viyAriUNaM taM purisaM sammaM pAsei, teNa NAyaM-imo mama sattU vaTTai, evaM NaccA vi buDataM taM rakkheuM viciMtei, kaTeNa taM jalAo bAhiraM nikkAsei AsAsei a / so vi sattU jIviyadANAo tassa mittattaNaM saMpatto / gehammi AgaMtUNa piussa purao vuttaM-ajja mae eyArisaM sohaNaM kajaM samAyariaM, jaM sattU vi majjaMto jalAo uddhario / piuNA vi taM soccA so bahuM aNumoio / mahAmullarayaNaM tassa dAUNaM kahiaM-avarAhijIvesuM vi jo karuNAbhAvo, maccumuhapaDiANaM jIvANaM rakkhaNaM paratthakaraNaM ca taM cia sohaNaM kajaM siyA / kaNiTThaputteNa vi rayaNavikkaeNa jaM davvaM pattaM, tassa bhAgattayaM kAUNaM duNhaM bhAUNaM egego bhAgo diNNo / piA vi tassa tArisapauttiM datRRNaM aIva saMtuTTho / uvaeso kaNiTThabhAuvuttaMtaM, socA pANisuhappappayaM / avarAhijaNesuM pi, karuNaM kuja savvayA / / 2 / / sohaNakajammi bhAyaratigassa saTThiamI kahA samattA / / 6 / / -gujarabhAsAkahAe F egasaTiimI 'attho aNatthakArago' iha dhaNadattassa kahA - - - - - - - - - - - - - dhaNalohaMdhiyA jIvA, na pekkhaMte hiyAhiyaM / piAputtANa didruto, accherajaNago iha / / 1 / / ____ Asi nAgapuranayarammi dhaNadatto nAma seTThI, tassa dhaNavaI nAma bhajA, dhaNadevo ya putto / puvvapAvakammudaeNa te niddhaNA jAyA / tao te piAputtA vAvAra8 desaMtarammi gamaNAya niyanayarAo niggayA / gAmAo gAmaM bhamaMtA aNNayA kaNayapuranayaraM gaMtuM icchamANA raNNammi saMpattA, araNNammi rattI saMjAyA / tao egassa vaDataruNo hiTThammi saMThiA / majjharattIe putto lahusaMkAnivAraNaTuM uTThAya jattha pasavaNaTuM uvaviTTho, tattha seyaakkataruM pAsiUNaM teNa viAriyaM-viusA kahiti-'seyaakkarukkhassa hiTThammi avassaM nihI hojjA' tao aNeNa tassa tarussa mUlaM khaNiyaM, tahiM nihI diTTho, tassa majjhammi dINArA, taha ya pahAdippaMto rayaNamaio ego divvahAro 1. zvetArkatarum / / Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ attho aNatthakArago iha dhaNadattassa kahA-61 19 diTTho / tivvadhaNalAlasAvimUDheNa teNa ciMtiaM jai piuNo kahissaM to savvaM eyaM eso gihissai, ao jaha kovi na pekkhissai taha eyaM gihissaM evaM viyArittA nihiNo uvariM dhUliM khivittA teNa taM ThANaM suvavatthiyaM kayaM / ____ iha tassa piA jattha sutto AsI, so sahasA jaggio samANo pAsammi puttaM apAsittA 'putto kattha gao' tti viciMtei, tao causuM disAsuM teNa diTThipAo kao, dUrAo AgacchamANo putto diTTho, tayA ceva kavaDanidaM kAUNa suttaM / putto vi AgaMtUNaM piuNo pAsammi suvio, khaNaMtareNa so nidaM pAvio / tao piA pattanidaM puttaM daLUNaM uThThio samANo jAo disAo putto samAgacchaMto diTTho Asi, taM disaM pai vaccei, agge gacchaMto so taM seyaakkataruM pAsiUNa taM ThANaM sammaM nirikkhei, tayA abhiNavadhUlicchaNNapaesaM pAsiUNa teNa viAriaM eIe bhUmIe abbhaMtarammi kiMpi hohI, tao taM ukkhaNiUNaM so nihI diTTho, taiyA kiMpi viArittA taM nihiM nikkAsittA aNNahiM ThANammi saMThaviaM / tao AgaMtUNa puttassa samIvammi so sutto / Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinnANakahA-2 ____ paJcasakAle jAgaramANo patto nihippaesaM samAgao, nihivirahiaMtaM paesaM daTaThaNaM teNa ciMtiaM-piuNA eso nihI gahio hojjA, tao piussa pAsammi samAgaMtUNa puTuM-'so nihI kattha Thavio atthi ?' teNa kahiyaM haM na yANAmi / evaM soccA teNa puNo vi bhayaM daMsiUNa puDhe, tahavi teNa taheva vuttaM, puNo vi daMDappahAraM dAUNaM teNaM puDhe, taha vi so kiMpi na vaei / taiyA aNAikAlaniviDapariggahasaNNa-mucchieNa tivvadhaNalohaMgheNa teNa gADhayaraM daMDeNa matthayammi pahario samANo jaNago ukkaDarosakaMto gADhaverANubaMdho maraNaM lahiUNaM tatthaJciya nihippaese bhujaMgamo saMjAo / so dhaNadevo taM nihiM alahamANo gharammi gao / mAUe puTuM-tumha piA kattha gao? teNa vuttaM vAvAraTuM dUradesaM gao, ahaM pacchA samAgao / evaM sa kaidiNAiM jAva gharammi Thio, puNo egayA nihidasaNaTuM tattha paese gao, teNa tattha piyarajIvo so bhujaMgamo dihro puNaravi nihimUDheNa teNa so vi sappo vihaNio samANo mariUNa tammi eva ThANammi naulo jAo, so dhaNadevo tattha nihiNo adaMsaNeNa puNo pacchA nivaTTio / kAlaMtareNa puNo vi tattha gao, tayA so naulo puvvabhavabbhAsAo tammi nihimmi Asatto tatthaJciya Thio samANo egayA nihiNo avariM ThiaM taM divvahAraM muheNa ghettUNa bAhiraM niggao / dhaNadeveNa so diTTho / puNo vi laTThIe taM haNiUNa taM nihippaesaM khaNiuNaM so nihiM gahitthA / ___ aha so haccAtigakArago vimhariakiJcAkiJco nihivimUDho taM ghettUNaM bhamamANo kameNa kaNayapuranayarassa ujjANammi samAgao, tattha bhaviajaNANaM uvaesadANaparaM nANattayasamaNNiyaM muNicaMdasUrivaraM pAsei, pAsittA tassa sUriNo pahAveNa uvasaMtaverANubhAvo jAo, tao so dhaNadevo tassa muNiMdassa pAyapaMkayAI paNamei / so sUrivaro dhammalAhaM dAUNa ohinANeNa tassa sarUvaM pAsiUNa paDibohaNalu uvaesaM payacchai, jahA atthaM aNatthaM bhAvasu nigaM, natthi tao suhaleso saJchaM / puttAo vi dhaNINaM bhII, savvatthesA vihiA rII / / 2 / / evaM uvadisittA he bhadda ! dhaNalohaMdhaleNa tumae haJcAtigakaraNeNa mahApAvaM samajjiaM / evaM soccA saMjAyabahuapacchAyAvo veraggamaNo appaNo pAvakammaviNAsaNaTuM pucchIa-kahaM haM eyAo pAvakammAo mukko hoissaM ? / tayA muNiMdo savvapAvapaMkaDahaNasamatthaM savvaviraidhammaM uvadisei / tao jAyasavvaviraipariNAmo so hAraM viNA savvadhaNaM sattakhettesuM vaviUNa hAraM ca tannayarAhivaikaNayacaMdanariMdassa samappei, tao jiNiMdapaDimAo aJciUNa dINaduhiANAhapamuhANaM ca dANaM dAUNaM tassa muNiMdassa pAsammi pavvaio / so kaNayacaMdanivo taM hAraM niyakaNayavaIe mahisIe samappei / so dhaNadevo muNI gahaNAsevaNasikkhaM abbhasaMto tivvatavassAe kiliTThakammakkhayaM samAyaraMto AyarieNa saha gAmANugAmaM viharaMto kameNa gIyaTTho saMjAo / egayA guruNo aNuNNaM ghettUNaM tassa cceva nayarassa ujjANammi samAgaMtUNa so egAgI paDimaM paDivaNNo kAussaggeNa saMThio Asi / 1. upari / / Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ attho aNatthakArago iha dhaNadattassa kahA-61 io ya tassa piuNo jIvo naulabhavammi mariuNa 'savaligattaNeNa samuppaNNo / egayA AhAraTuM io tao bhamamANIe tIe savaligAe so muNivaro diTTho / puvvabhavabbhAsavaseNa muNissa uvariM jAyarosA tassa haNaNatthaM uvAyaM gavesaMtI sA savaligA nariMdassa pAsAe samAgayA, taiyA rAyamahisI taM hAraM nikkAsiUNa siNANaM kuNei / sA savaligA taM hAraM caMcUe ghettUNaM muNiNo kaMTThammi muMcitthA / kammassa suhAsuhaphalaM jANaMto so muNI samabhAveNa saMThio / iha siNANaMtarammi rAyamahisI taM hAraM apAsiUNa pokkArei, rAyapurisA tattha samAgayA samANA pokkArakAraNaM naccA hAraM gaveseire, nariMdassa vi kaheire / raNNA hAragavesaNaTuM savvattha suhaDA pesiA, tANaM kevi suhaDA ujjANamajjhammi AgayA, tayA muNissa kaMThammi hAraM datRRNaM muNiM pucchaMti, avayaMtaM taM te suhaDA coraM maNNiUNa vivihatADaNappayArehiM tADeire / samabhAvabhAviyappA so muNivaro niyakammaphalaM jANamANo samabhAveNa 1. 'samaDI' iti bhASAyAm / / Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 pAiavinANakahA-2 savvaM taM sahaMto ajjhappavisohIe ohinANaM saMpatto / taiyA ujjANavAsiNI kAI devI tagguNaraMjiA savve suhaDe thaMbhitthA / eyaM samAyAraM jANiUNa nariMdo sigdhaM tattha ujjANe samAgao, assa mahappaNo eso pahAvo tti NaJcA muNivarapAyaMbuyAiM paNamittA niyAvarAhe khamAvei / taiyA so muNiMdo Aha-tumhANaM eso na doso, kiMtu mama puvvabaddhakammassa eyaM phalaM / evaM soJcA nariMdo pucchei-he muNiMda ! tumhANaM kaMThammi eso hAro kahaM samAgao ?, tayA so muNI taruvarasAhAsaMThiaM taM savaliyaM daMsiUNa savvaM vuttaMtaM kahei-esA savaligA puvvacautthabhavammi majjha piA hotthA, dhaNavimUDheNa mae hao piA bhujaMgamo jAo, so vi davvamUDho nihiTThANaTThio egayA nihidaMsaNaTuM tattha gaeNa mae haNio, soya tatthaJciya paesammi naulattaNeNa samuppaNNo, tattha vi puNo mae hao, eso naulo mariUNa ettha savaligA saMjAyA / / . egayA esA bhamamANI paDimAsaMThiaM iha maM pAsiUNa jAyativvarosA haMtuM viyAraMtI tava mahisIe hAraM ghettUNaM majjha kaMThammi muitthA, hAraM gavesamANehiM tumha suhaDehiM mama kaMThammi taM daThUNaM uvasaggio haM samabhAveNaM savvaM sahaMto ohinANaM saMpatto / tao tumha ujjANavAsiNI mama guNANurAgiNI devI ee suhaDe thaMbhitthA / evaM vuttaMtaM soccA kaNayacaMdanariMdo taM muNivaraM puNo puNo khamAvei / ujjANadevIe te suhaDA vimukkA samANA muNipAe paNameire / sA savaligA muNiMdamuhAo niaM vuttaMtaM soccA jAIsaraNeNa ya puvvabhavaM naccA jAyapacchAyAvA niyAvarAhakhamAvaNaTuM muNiNo samIvammi samAgaMtUNa nayaNagaliyaMsU taM muNiM paNamia niyAvarAha khamAvei / so dhaNadevo muNI dhammuvaesadANeNa taM paDibohei / paDibuddhA sA niyadukkaDaM garihaMtI cattabhattapANA ya aNasaNeNa kAladhammaM pAviUNa devalogaM uvagayA / ujjANavAsiNI devI vi sammaiMsaNaM saMpattA / kaNayacaMdarAyA vi sasammattaM desaviraivvayaM aMgIkuNei / te suhaDA vi paDibuddhA / tao so dhaNadevo muNI tatto vihariUNa aNegabhavvajIve paDiboheUNa niyAupajate aNasaNeNa dehaM caIttA saggaM gao kameNa siddhisuhaM pAvihii / uvaeso atthaM aNegadukkhoha-heuM nayA dharijahi / sayA 'savvahiM saMtosaM, bhavasAyaratAraNaM / / 3 / / 'attho aNatthakArago' iha dhaNadattassa egasaTiimI kahA samattA / / 61 / / -gujjarabhAsAkahAe Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 bAsaTThiimI dohaggadosammi mAhaNakuDuMbassa kahA ----------- dohaggadUsiA je te, iTThalAhaM laheja na / mAyapiyaraputtANa, rammamiha niyaMsaNaM / / 1 / / egammi nayarammi sivadAso nAma baMmaNo hotthA, tassa bhajjA sivadAsI, putto ya sivadatto nAma Asi / te tiNNi vi dAliddadukkhapIliA bhikkhaNaTuM nayare bhamamANA vi dohaggadoseNaM kimavi na laheire, parihANavatthaM tu dUre, uyarapUraNaM pi na jAyae , kaTeNa diNAiM gamiti / nibbhaggadoseNa logA vi tANaM saMmuhaM na pAseire, aNukaMpAbhAvaM pi na kuNaMti, gharaMgaNammi samAgayANaM tANaM sANuvva nikkAseire, pae pae akkosavayaNehiM avamANaM kuNeire / evaM te savvattha avamANaM lahamANA tattha ya jIviuM acayamANA nayarAo gaMtuM icchaMti / egayA so sivadAso bhajjAi putteNa ya sahio niyanayarAo niggao / kameNa bhamaMto so raNNammi Agao, tattha aMba-liMba-tAla-tamAlAi-vivihatarugaNamaMDiyaM samIvavaTTinaIe uvasohiaM ujjANaM pAsei, tassa majjhammi egaM sivAlayaM pAsiUNa evaM viyArei-ramaNijja imaM ThANaM, tarugaNA vi bahuphalabharabhariA aIva suMdarA saMti / iha sappahAvo sivadevo dIsai, tao dAliddAvatthAe iha vasaNaM juttaM aNNaM ca eyassa sivadevassa ArAhaNeNa kayAvi dAliddaduhaM pi nAsihii / tao te tiNNivi tattha vasiUNa sivassa purao tavaM kAuM vilaggA / egayA tattha ego aMdho vaNio io tao laTThie AhAreNa cakkamaMto tattha samAgao, tANaM purao niyadukkhaM kahiUNa so vi tattha sivamaMdire sivadevaM ArAhiu~ pasatto / evaM caUsu vi tavaM kuNaMtesu kaidiNANaMtaraM tANaM cauNhaM uvariM sivadevo pasaNNo saMjAo, iTThavaraM ca maggiuM kahei / taiyA tiNNi ciMteire 'kiM maggiyavvaM' ? kiM rajjaM maggemi? appAusANaM rajjeNaM kiM ? jai dhaNaM tayA taMpi ko harejjA, tao teNa kiM ? jai dIhAusaM maggijjai, taiA niddhaNAvatthAe teNa kiM ? evaM ciMtiUNa te vayaMti hiyAhiyaM viAriUNa samae maggissAmu tti, ahuNA varo tumhANaM pAse ciTThau / evaM niyadohaggadosodaeNa te tiNNi vi sivadeve pasaNNe vi kiMpi na maggeire / so aMdho vaNio viyArei-'pasaNNe deve ko pamAyaM kuNejjA' evaM ciMtiUNa nimmalabuddhI so ikkavakkeNa evaM maggei-'suvaNNakalasIe takkaM kuNaMtiM pAsAyassa biiyamAlage vAsiNiM niyamajjhamaputtavahuM nayaNehiM pAsemi' tti / tassa buddhIe pasaNNo hoUNa sivadevo taheva siyA' ia vaeUNa adaMsaNI huo / aNeNa vaNieNa eyAo vayaNAo tiNNi puttA, tiNNi puttavahuo, appaNo bhajjA, suvaNNakalasIe sAmiddhI, timAlago pAsAo, godhaNaM, puttavahudaMsaNeNa niyanayaNA vi maggiA / mAhaNAIhiM dohaggadoseNa tIsu varesu vi ekko vi varo na pAvio / so vaNio laddhavaro nimmalanettAiM labhrUNaM niyanayarammi ya samAgaMtUNa vAvAraM kAuM vilaggo, tattha kiMci laddhaghaNo aNNadIvagamaNaTuM kayANagAiM pavahaNesu bhariUNaM samuddammi niggao, aNegadIvesuM kayavikkayaM kuNaMto egayA udahimajjhatthia suNNadovammi samAgao / / 1. zvAnavat / / 2. bhramantaH / / Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 pAiavinANakahA-2 ___ tattha egAe pIDhigAe uvariM pAsANanimmiyaM jaMtamaiaM AsArUDhaM jaNaM pAsei, so dAhiNabhuyAcAlaNeNa tahiM AgacchamANe jaNe nivArei, teNa eyammi dIvammi maraNabhaeNa ke vi na Agaccheire / so vaNiao sivadevavareNa nibbhao saMto tattha AgaMtUNaM AsArohaM pAsei, tassa hiTThammi lihia-akkharapaMtIo vAei, tattha evaM lihiaM-jo sIsaM chiMdejjA so dhaNaM pAvejjA / so evaM vAiUNa evaM niJcayaM kuNei-eso AsAroho hatthacAlaNeNa AgacchaMte jaNe nivArei, jo matthayaM chiMdejjA so davvaM lahejjA, aNeNa najjai 'eso jaMtamaioM AsAroho atthi, ao aMto vivaraM hohI, jao jaMtapayogeNa hatthaM cAlei / sIsacchedaNakkhareNa viyANijjai, assa ccia AsArohassa sIsaM cheyaNIaM, aNNahA iha Agao jaNo niyasIsacchedaNeNa kahaM dhaNaM pAvejjA ? evaM maNaMsi niNaNayaM kiccA so asiNA AsArohassa sIsaM chiMdei, tao so pAsANamaio Aso avasario, tattha ya vivaraM daLUNaM abbhaMtarammi so paviTTho / SEEIN 1. zIrSam / / Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dohaggadosammi mAhaNakuDuMbassa kahA-62 teNa tahiM koDisaMkhaM dhaNaM diTuM, viyAriaM ca sivadevappahAveNa mae eyaM lddhN| savvaM taM dhaNaM pavahaNammi AroviUNa 'alaM vAvareNa' tti ciMtiUNa niyanayare samAgao / evaM so vaNio sivadevavareNa mahAsamiddhimaMto nayarajaNamANaNIo ya saMjAo, kAsa vi dhaNiassa kaNNA vi teNa pariNIA, kameNa tiNNi puttA jAyA, tassa gehammi puttavahUo vi samAgayA, tao vasaNaTuM mAlagattayabhUsiyo pAsAo nimmavio, bahuAI godhaNAI pi saMciNiAI, evaM so sivadevadiNNavarappahAveNa timAlagassa pAsAyassa bIamAlagamajjhabhAge suvaNNakalasIe takkaM kuNaMtiM majjhamaputtavahuM pAsei, pAsiUNa niyamaivihaveNa patthiasivadessa kivAe ya savvaM laddhaM ti niyamaI pasaMsei / evaM so vaNio sivadevakivAe suhI jAo / egayA so viArei-'mae egavareNa savvaM erisaM laddhaM, tayA teNa mAhaNeNa tohiM varehiM kiyaMtaM laddhaM hohI ? tANaM sarUvadaMsaNaTuM bahavo sirimaMtA mAhaNA AhaviA, savve a te bhoyaNavatthAIhiM sakkAriA sammANiA ya / taha vi te na diTThA, tao aNNanayarammi mAhaNamittassa gavesaNahU~ niyapurisA vi pesiA, taha vi tassa suddhI na laddhA / ___io a so mAhaNo tassa ya bhajjA putto a sivadevavaraM labhrUNa 'kiM maggiyavvaM' ti viyAraMtA dohaggadoseNa kiMpi iTuM apAsamANA tao niggacchiUNa bhikkhAvittIe AjIvigaM kuNaMtA gAmAo gAmaM aDamANA chamAsapajjaMte egammi nayare samAgayA / tattha egassa vaDarukkhassa hi dummi nivAso vihio / mAhaNo tassa ya putto bhikkhaNatthaM nayarammi niggayA / taiA gAmammi mahUsavapasaMgo hotthA, teNa savvAo itthIo vihUsiasabvaMgIo gIyagANaM kuNaMtIa mahUsavasuhaM aNuhavaMtIo viharaMti / sA mAhaNI tArisIo tIo daTThaNaM tIe vi vatthAbhUsaNabhUsiasuMdararUvajovvaNajuttasuMdarI bhavaNicchA jAyA, maNadubbalattaNeNa vimharia painehAe tIe sivadevo patthio-he siva ! tumae puvvaM vareNa diNNeNa ahuNA vasaNAlaMkArabhUsiyaMgI solasavArisiI suMdarI haM hojjA / takkhaNaM teNa deveNa maggiyANusAreNa savvajuvaIvRMdAo vi suMdaraMgI suMdarI kayA / tayA tassa nayarassa nariMdo saMteuro nayarIsohAdasaNa niggao hotthA, so tattha Agao samANo taM suMdariM pAsiUNaM tIe rUvammi aJcaMtAsatto jAo, sA vi taM pekkhittA niyarUvajoggo eso ia viAriUNa tammi nehavaI jAyA, tIe viAriaM ca eyassa nariMdassa mahisI bhavAmi taiA sohaNaM hojjA / tANaM TThiI parupparaM miliA / mayaNaparavasIbhUo nivo taM kahei-'jai tumaM maM abhilasesi tayA mae saddhiM Agacchasu' / sA vi nariMdarUvavimUDhA teNa saha calei / rAyA taM aMteurammi neUNa mahisIpae Thavei / io mAhaNo tassa ya putto vaDatarusamIvammi samAgayA samANA mAhaNiM apAsiUNa samIvatthie jaNe puccheire / te kahiMti-iha vaDataruhiTThaTThiA nArI jA bhikkhugIsarisI hotthA, sA akamhA divvarUvA saMjAyA / sA ettha AgaeNa nariMdeNa saddhiM gayA / teNa mAhaNeNa ciMtiaM-nUNaM sivadevadiNNavarapahAveNa sA erisI jAyA, tao kuddho mAhaNo siNANaM kAUNaM sivadevaM patthei-sivadeva ! mama bhaTThasIlA bhajjA jAyA tao sA ahuNA tumae diNNeNa vareNa chAlI hojjA ti / mAhaNapatthaNANaMtaraM aMteure saMThiA sA mAhaNI bakkarI bhUA / nariMdo 1. SoDazavArSikI / / 2. chAgI ajA / / Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 pAiavinANakahA-2 bakkarIrUvaM taM daTThaNaM bhayatasio niasuhaDe vaei-kila esA DAgiNI atthi, majjha pANaviNAsaNaTuM AgayA siyA, tao nUNaM evaM tIe thANammi pesejjA, esA sAgiNI pisAiNI vA kA vi imA hojjA, eNaM mA tAseha / tao rAyasuhaDA taM ghettUNaM vaDataruNo hiTThammi mottUNaM paJcAgayA / ___so mAhaNo tassa ya putto taM bakkarI paJcabhijANeire, sA vi osaNNahiyayA' saMjAyapacchAyAvA piyaM puttaM ca pAsei / mAhaNeNa ciMtiaM-esA sivadevAo varaM maggiUNaM suMdarI hoUNa nariMdagehammi gayA, tao bakkarIrUveNa sai atthu, esA eyassa daMDassa arihA ciatti niNNeUNa taM ghettUNaM saputto mAhaNo nayarAo niggao / sA u tiriabhAveNa duhiyA mANusabhAvaM icchaMtI dINayAbhariyadiTThIe piyaM puttaM ca pekkhaMtI appANaM dhikkAritI aggao calei / so mAhaNo maggaparissameNa saMpattagilANabhAvaM maMda maMdaM ca calaMtiM ca taM daMDeNa tAliMto kaTeNa calAvei / egayA araNNammi hiMsagapANigaNehiM parAbhavijjamANiM taM pAsiUNa 'kahaM eyaM rakkhissaM' ti ciMtito kiMcisaMjAyakaruNo so mAhaNo niyaputtaM vaei-he putta ! imA bakkarI tuva jaNaNI atthi, eIe mahaMto avarAho. kao taha vi esA aNukaMpADirahA, tao tumaM sivadevadiNNavaraM maggiUNa puNo mANusIbhAvaM saMpADesu' / viNIaputto jaNaNIbhattIbharanamiro so sigdhaM siNANaM kiccA sivadevaM maNasi kAUNaM patthei-sivadeva ! mama mAyA jArisI puvvaM Asi tArisI hojjA / tao sivadeveNa puvvaM piva sA mANusIbhAvaM pAviA / laddhaniyarUvA sA mAhaNI niyapiyayamassa purao niyAvarAhaM khamAvei / evaM sivadevadiNNavaradANattayaM pi niSphalaM gamAviUNa te mAhaNAiNo tiNNi vi niyadohaggaM niMdeire / pahammi gacchaMto mAhaNo ciMtei-mama mittassa vaNiassa sivadevavaradANeNa kerisI ThiI hohI, jai so suhiyo bhavissai tayA so avassaM mama sahejaM kuNejjA evaM ciMtiUNa mittassa gAmaM abhigacchei / kameNa so mittassa gAmammi samAgao, mittassa savvaM sAmiddhiM pAsiUNa viyArei-eeNa mittepa egeNa vareNa nayaNehiM saddhiM savvaM erisaM essariaM laddhaM ti maNaMsi taM pasaMsei, laddhavaradANatigo ya so dohaggavaMtaM niyaappANaM niMdei / so vANiao mittassa uvagAraM sumaraMto taM mAhaNiM ca mAhaNaputtaM ca vasaNAhAradhaNehiM sakkArei sammANei ya / vaei ya-mae sivadevapUrao jArisaM maggiaMtArisaM pAviyaM, taM jahA sivadevassa kivAe bhajjA, puttA ya tiNNi, mAlagattayabhUsio pAsAo, puttavahUo, gAvIo loyaNA vi 'pAviA' / evaM soccA so mAhaNo bahukhiNNamANaso vi vaNiassa kivAe suhI saMjAo / dohaggadosapIliANaM duhaM ciya hoi / uvaeso laddhasivapasAyA vi, niddhaNamAhaNAiNo / jArisA tArisA jAyA, tao puNNajaNaM kuNa / / 2 / / dohaggadosammi mAhaNakuDuMbassa bAsaTTaimI kahA samattA / / 2 / / -gujarabhAsAkahAe 1. avasatrahRdayA khinnahRdayA / / 2. sampAdaya / / Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tisaTThimI sAmAiyammi vuDDAe kahA -- ------------ suvaNNalakkhadANAo, sAmAiyammi bhaavo| phalaM aIva nAyavvaM, vuDDA ettha niyaMsaNaM / / 1 / / egammi nayarammi ego dhaNaDDo dANI seTThivaro Asi, 'dANeNa bhogA lahijjaMti' ia guruvayaNasavaNeNa so seTThI paidiNaM pattApattagavesaNaM akiccA pabhAyasamayammi lakkhasuvaNNassa dANaM dAUNaM pacchA gihakammAiM kuNei / aNNaM ca tassa gihasamIvammi egA vuDDhA nArI vasai, sA vi sai paJcUsammi namukkAramahAmaMtasumaraNapuvvayaM sAmAiaM kAUNaM pacchA gehakiccAI samAyarei, / egayA keNAvi kAraNeNa seTThiNo dANammi, vuDDhAe a sAmAiyammi aMtarAo jAo / teNa duNhaM pi visAo saMjAo, therIe visAyaM naccA so seTThI gavveNa sAhei-he vuDDhe ! tuM kiM jhUresi ? jai vatthaMcaleNa hatthAINaM pamajjaNaM na jAyaM tatto tuva kiM vigayaM ? tattha kiM puNNaM siyA ? tuva sAmAiyakammammi kovi davvavvayo na diTTho, jai eappayAreNa dhammo siyA taiyA savve vi sai taM ceva kuNejjA, na kovi lakkhasuvaNNassa dANaM kujjA / evaM soccA sA therI vaei-mA erisaM vayAhi jai suvaNNamaNimaiyasovANajuaM jiNapAsAyaM karAvejjA, tatto vi sAmAiyammi ahiyaM phalaM jiNiMdehiM vuttaM, jao divase divase lakkhaM, dei suvaNNassa khaMDiyaM ego / ___iyaro puNa sAmAiya, karai na pahuppae tassa / / 2 / / so seTThI dhammasarUvaM ayANaMto tahAvihaM ca dANaM dito vi aMtayAlammi aTTajjhANeNa maJcuM pAviUNa raNNammi hatthI saMjAo / sA vi vuDDhA sAvigA sAmAiyassa pahAveNa pajaMte namukkAramahAmaMtajjhANaparA mAriUNa tassa cciya nayarammi raNNo kaNNA jAyA / egayA so gayaMdo rAyapurisehiM gahio raNNo ya paTTahatthI saMjAo / kayAI so paTTahatthI rAyapahammi gacchaMto niyaM gharaM parivAraM ca pAsei, pAsiUNaM IhAvohaM kuNaMto jAIsaraNaM pAviUNaM mucchAi puDhavIe uvariM paDio / tassa tArisAvatthaM viloiuM aNege jaNA tahiM saMmiliyA, sA rAyakaNNA vi tattha samAgayA / sA niyagharaM ThUNaM jAIsaraNaM pattA, jAissaraNeNa niyaM hatthiNo ya puvvabhavaM naJcA gaiMdaM uTThAvei, jayA so na uThei tayA sA rAyakaNNA vaei udvesu seTThi ! mA kuNa, bhaMti' avivegadANao hatthI / tuM jAo haM raNNo, kaNNA sAmAiyapahAvA / / 3 / / tao gayavara ! 'davvadANAo sAmAiyammi ahigaM phalaM' ti jANiyavvaM / rAyakaNNAe vayaNaM soccA so hatthI uTThio / taiyA nariMdappamuhANaM mahaMtaM accheraM samuppaNNaM, naravaiNA rAyakaNNA puTThA-'putti ! kiM eyaM' ti ? tIe duNhaM puvvabhavassa vuttaMto kahio / evaM suNiUNa savvesiM sAmAiyakiJcammi saddhA uppaNNA / so gayaMdo rAyakaNNAvayaNeNa paDibuddho namokkAramahAmaMtasumaraNatalliccho ubhao kAlaM rAyakaNNAe purao puhavIe uvariM hiTThadiThiM ThaviUNa muhuttakAlaM jAva sai samabhAvarUvaM sAmAiyaM vihei / 1. sthavirAyAH / / 2. bhrAntim / / Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinnANakahA-2 5 evaM so gaiMdo sAmAiyeNa samabhAvabhAviyappA dhammasaMpAigaM rAyakaNNaM guruNiM maNNiUNaM puvvaM pacchA vA taM namiUNa sAmAiyaM kuNaMto jAIsaraNeNa pijjApijjaM bhakkhAbhakkhaM kiJcAkiccaM jANaMto jahasattIe heyadavvAI cayaMto suheNa kAlaM gamei, pajjaMte samAhiNA kAlaM saMpAviUNa aTThame sahassAradevaloge devo jAo / rAyakaNNA vi saMpattasaMbohI sammaM desaviraidhammaM ArAhiUNa devaloge uppaNNA / kameNa te duNNi vi siddhiM pAvihire / uvaeso sAmAiyammi vuDDhAe, dANammi seTThiNo taha / phalaM NaJcA suhaTuM hi, sAmAiyaM sayA kuNa / / 4 / / sAmAiyammi vuDDhAe tisaTThimI kahA samattA / / 3 / / -uvaesapAsAyAo Ji Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ causaTiimI tavapahAvovariM rAyakaNNA visallAe kahA jahasattiM tavaM kujjA, sabbuvaddavavAraNaM / visallArAyakaNNeva, hoi sohaggabhUsio / / 1 / / puvvamahAvidehammi puMDarIyavijae cakkadhayaM (caMdAvijayanAma) nayaraM Asi, tattha aNaMgasAracakkavaTTI rajjaM pasAsei, tassa sohaggajayapaDAyA guNasAliNI aNaMgasArA nAma varadhUyA' asthi / jovvaNapattA sA puvvabhavaneheNa supaiTThanayaranaravaiNA puNavvasuNA avahariyA / cakkavaTTIsuhaDehiM so parAio samANo dujeyaM sattuseNNaM jANiUNaM KON 1. varaduhitA / / Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 pAiavinANakahA-2 paNNattiM vijaM saMbharei, tIe taM bAlaM samappittA so kahipi gao / paNNattIe sA bAliyA varAha-ruru-rojjhajaNiyaghorArAvaraudde araNNammi khittA / suhaDehiM kaMdara-karAla-giri-sihara-sariyAdharaNIsuM niuNaM nirikkhamANehiM pi puNNalahuA sA bAlA kahiMpi nahi ditttthaa| tao te AgaMtUNaM rAyapurao kahiMti-nAha ! jala-thala-naha-yalamajjhe nirUviyA kaha vi sA na hu diTThA / tao te AgaMtUNaM rAyapurao kahiMti- nAha ! jala-thala-nahayalamajhe nirUviyA kahavi sA na hu diThThA / taM nisuNiUNa soyasalliyasarIro nariMdo akkaMdai-hA vacche ! tuha virahe nayaraM narayaM visesai / aha sA aNaMgasArA bAligA saraNarahiA raNammi kaluNasareNa pasugaNaM pi royAvaMtI royai, appaNA appaM AsAsaMtI khuhApivAsaM sahaMtI araNNabhayauvviggA namokkAraM parAvattaMtI dasama-aTThamabhatteNa ya tavasA appANaM bhAviMtI pAraNAmmi phalehiM egAsaNaM karaMtI divasAiM gamei, evaM tisaMhassavarisapajjaMtaM tavasA kAlaMgameUNa saMlehaNAe kisIbhUyadehA gaMtumavi asamatthA jAyA, taiyA caubvihAhAraJcAgarUvabhattapaJcakkhANaM karei, saMkaDe vi Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tavapahAvovariM rAyakaNNA visallAe kahA-64 31 paDiyA sattahatthAvaggahAo bAhiraM maraNaMte'vi na gaMtavvaM ti aNasaNeNa saMThiA / niyamassa chaThe divase volINe' etyaMtare tIe piumitto sodAsakheyaro merusiharajiNaNAhe vaMdittA tatto niyatto tattha araNNe samAgao samANo taM pAsei, pAsittA gehe AgamaNAya kahei / kayabhattapariccAyA sA nisehei / tayA so kheyaro cakkavaTTipAsammi samAgaMtUNaM savvaM kahei / saparivAro cakkavaTTI teNa saha tattha Agacchei, tammi samayammi sAmalakarAla-jamarAyabAhudaMDasariseNa ayagareNa addhagasijjamANaM tArisaM taM daLUNaM ayagaravahAi cakkI jAva Adisei tAva karuNArasamantharagirAe bAlAe 'tavasosiyassa gayajIviyassa athirarUvAsAradehassa majjha kae bahudivasachuhAparipIDieNa imiNA urageNa mArieNa kiM' ti cakkavaTTI vArio, mae u aNasaNaM saMgahiaM / jao uttaM khajaMtIe vi tahiM, bAlAe so hu ayagaro pAvo / no mArio kivAe, maMtaM jANaMtiyAe vi / / 2 / / evaM tIe savvo uvasaggo samayAe soDho / evaM sarUvaM pAsittA veraggavAsio bAvIsasahassaputtehiM saha cakkavaTTI parivvaio / sA dayAi ayagararakkhaNeNa suhajjhANappahAveNa ya devalogaM gayA / puNavvasU tavviraheNa dumaseNamuNipAse saNiyANaM saMjamaM pAliUNa devaloge uppaNNo, tao caittA lakkhaNo' vAsudevo jAo / sA bAlA devalogAo caiUNa iha kougamaMgalapare doNamehahanariMdaputtI visallA jAyA, gabbhe AgayA samANA tIe pahAveNa mAyA vi rogamuttA jAyA, jAyAe tIe siNANajalena nayaraM pi rogarahiyaM jAyaM, jao jeNaM ciya aNNabhavaM, tavaJcaraNaM ajjiyaM sauvassaggaM / teNa imA visallA, bahurogapaNAsiNI jAyA / / 3 / / uvaeso rAyaputtivisallAe, tavaphalaniveyagaM / diLeMtaM sohaNaM NaJcA, tavammi ujjamaM kuNa / / 4 / / tavassAe pahAvammi visallAe rAyakaNNAe causaTiimI kahA samattA / / 64 / / --siripaumacariyAo 1.. atikrAnte / / 2. lakSmaNaH / / Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [5] paNasaTiimI paravaMcaNammi vaNiyassa kahA niyakuDuMbarakkhaLaM, jaM jaM pAvaM hi kijai / / ____ pAvassodayakAlaMmmi, huMti na te sahejagA / / 1 / / egammi nayare ego vANiyago aMtarA''vaNe vavaharai / egA AbhIrI ujjugA do rUvage ghettUNa kappAsanimittamuvaTThiyA / kappAso ya tayA samahagyo ya vaTTai, teNa vANiyeNa egassa rUvagassa do vAre toleuM kappAso diNNo / sA jANai 'doNha vi rUvagANaM dino' tti sA poTTalayaM baMdheuM gayA / pacchA so vANiyago ciMtei esa rUvago muhA laddho, tao ahaM evaM uvabhuMjAmi / teNa tassa rUvagassa samiyaM ghayaM gulaM ca kiNiuNaM ghare 1. samitAM loham / / Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paravaMcaNammi vaNiyassa kahA-65 visajjiyaM / bhajjA saMlattA ghayapugne karejjAsi tti / tAe kayA ghayapuNNA / etyaMtare Usugo jAmAugo sA savayaMsago gehe Agao / so te ya ghayapUre bhuMjiuNaM gayA / vANiyago NhAo bhoyaNatthamuvagao / tAe sAbhAviyaM bhattaM parivesiyaM teNa bhannai-kiM na kayA ghayapUrayA ?, tAe bhaNiyaMkayA, paraM jAmAugeNa savayaMseNa khaiyA / so ciMtei-'peccha, jArisaM kayaM mayA' sA varAI AbhIrI mae paranimittaM vaMciA, taha ya appA apunneNa saMjoio / so ya saciMto sarIraciMtAe niggao / gimho ya tayA vaTTai / so ya majjhaNhavelAe kayasarIraciMto egassa rukkhassa heTThA vIsamai, sAhU ya teNogAseNa bhikkhAnimittaM jAi, teNa so bhannai-bhayavaM ! ettha rukkhacchAyAe vIsamaha mayA samANaM ti / sAhuNA bhaNiyaM turiyaM mae niyakajjeNaM gaMtavvaM / vaNieNa bhaNiyaM-kiM bhayavaM ! ko vi parakajjeNA vi gacchai ?, sAhuNA bhaNiyaM-jahA tumaM ciya bhajjAinimittaM kilissasi / 'sa marmaNIva spRSTaH' teNeva ekkavayaNeNa saMbuddho bhaNai-bhayavaM ! tubbhe kattha acchai ?, teNa bhannai-ujjANe / tao taM sAhuM kayapajjattiyaM nAUNa tassa sagAsaM gao / dhammaM souM bhaNai-pavvayAmi jAva sayaNaM ApucchAmi / gao niyayaM gharaM / baMdhave bhajjaM ca bhaNai-jahA AvaNe vavaharaMtassa tuccho lAbhago, tA disAvANijjaM karemi, do ya satthavAhA, tatthego mullabhaMDaM dAUNa suheNa iTThapuraM pAvei, tattha ya viDhattaM dhaNaM na kiMci giNhai / bIo na kiMci bhaMDamullaM dei, puvvaviDhattaM ca luMpei, tao kaheha kayareNa sattheNa saha vaJcAmi / sayaNeNa bhaNiyaM paDhameNa saha vaJcasu / tehiM so samaNunnAo baMdhusaMgao gao ujjANaM, tehiM bhannai-kayaro satyavAho ? / teNa bhannai'naNu paralogasatthavAho esa sAhU asogacchAyAe uvaviTTho, niyaeNaM bhaMDaeNa vavaharAvei, eeNa saha nivvANapaTTaNaM jAmi tti evaM vottUNa so pavvaio appakallANaM ca teNa sAhiyaM / uvaeso AhIrIvaMcagasseha, paralogasuhAvahaM / nayA niyaMsaNaM tumhe, bhaveha appasAhagA / / 2 / / paravaMcaNammi vaNiassa paNasaTiimI kahA samattA / / 65 / / -- uttarajjhayaNasuttAo 1. tenAvakAzane tena mArgeNa / / 2. arjitam / / Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chAsaTiimI 'mahApurisavisayAIvaNeho bhavatArago hoi' ___ iha devANaMdAmAhaNIe kahA pavarapurisesu neho, khaNaM pi jAo bhaviyajaNANaM jo / devANaMdA viva jaha, hoi bhavuddhArago ettha / / 1 / / iha bharahe mAhaNakuMDagAmo Asi / tatthAsi usahadatto nAma mAhaNavuDDho, so ya pAsanAhatitthammi saDDho jiNamayasannANarayaNaDDo tassa ya varaghariNI guNamaNirohaNadharaNI devANaMdA mAhaNI / aha surehiM pariyario vIrajiNiMdo jiNavaradhamme AsattANaM suhiyANaM tANaM duNhaM pi paDibohaNaTuM kayAI bahirujjANe samosario / jiNAgamaNaM nAUNaM bhattibharubbhinnabahalapuliyaMgo usahadatto vaMdaNaheuM savviDDhIe gacchai, devANaMdA vi pariyaNasahiyA MINUTEar PAIN Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahApurisavisayAIvaNeho bhavatArago hoi iha devANaMdAmAhaNIe kahA-66 35 savvAlaMkArabhUsiyasarIrA sANaMdA gacchai / samavasaraNaM daLUNaM te dovi rahavarAo oyariya tattha paMcavihAbhigameNaM pavisiUNaM jiNanAhaM vaMdittA, dovi aNimisacchAI nisannAiM / sadevamaNuyAsurarAyaparisAe devANaMdA aisiNehA vIrajiNaM picchaMtI AgayapanhA' jAyA / tatto goyamasAmI vIrajiNaM namiUNaM pucchae-bhayavaM ! tumhANamuvariM samatthabhavvANaM siNeho hoi, puNo devANaMdAe keNa nimitteNa aineho dIsae / to jiNo kahei-goyama ! ahaM puSphottaravimANAo caviUNa eyAe kucchIe bAsIiM divasAI vasio, teNa devANaMdA mamovariM gurusiNehapaDibaddhA AgayapanhA jAyA, goyama ! mama jaNaNi tti jANAhi / evaM sirivIrajiNaMdeNa kahiyaM aMtaraMgapaDibaMdhakAraNaM soccA devANaMdA mahANaMdA bhavabhamaNuviggA saMviggA viNayapaNayaMgI evaM vinavei- -devAhideva ! majjha siddhisahI pavvajjA dijjau / tao bhayavayA saMsAratAvaharaNe dakkhA paripakkarasadakkhA' samatthajIvarakkhA dikkhA tIe viinnA / to sikkhaM dAUNaM ajjAe caMdaNAe samappiA, sA devANaMdA niraiyArA saMjamabhAraM pAlei, paMcasamiyA tiguttA paMciMdiyaniggahammi AsattA aidukkaraM bajjhabjiMtaratavaJcaraNaM kuNaMtI tavacaraNakaraNajogeNa devANa vi ANaMdaM ditI payaDiyajahatthanAmA devANaMdA samaNI havai / kameNa sA parivaDDamANasukkajjhANAnaladaDDhakammavaNagahaNA uppannavimalakevalanANA suhasamiddhA siddhA / evaM sirivIrajiNiMdamuhAo suNiUNa jiNaggahiyadikkhA jayaMtI sAhUNI dhammajjhANikkarayA mahAsaI nissesakammaharaNaM tavaJcaraNaM devANaMdA jahA akariMsu, tahA paidiyahaM kuNai / sA vi jayaMtI visuddhapariNAmA payaDiyajIvANukaMpA suragiricUlavva nikkaMpA pasaraMtaghoratavasattI jJANajjhayaNapasattA apamattA gIyatthA saMviggA gurukulavAsesu aNuvviggA AruhiyakhavagaseNI uppaNNavimalanANA siddhA / uvaeso devANaMdAi vuDDatte, saJcariyassa saMpayaM / socA taheva tumhe vi, bhavei mokkhasAhagA / / 2 / / mahApurisavisayAIvasiNehammi devANaMdAmAhaNIe chAsaTiimI kahA samattA / / 66 / / -jayaMtIcariyAo 1. AgataprasnA nirgatastanadhArA / / 2. paripakvarasadrAkSA / / Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67 sattasaTThI araicArittamohudayammi khullagakumArasamaNassa kahA - - - - - - - saMjamasiharArUDho, jIvo paribuDai jeNa teNemaM / araicarittamohaM, pAvaTThANaM bhaNaMti viU / / 1 / / araI na hi kAyavvA, sivaphalaheummi samaNadhammammi / khullagasamaNassa ihaM, suNeha bhaviyA ! kahaM rammaM / / 2 / / bhUmIramaNIvisesae pavare sAkeyapure puTviM puMDario nAma rAyA Asi / tassa ya lahubhAyA kaMDario nAma / tassa jasabhaddA nAmeNa paNayiNI mahAsaI hotthA / sA rUvAirayaNehiM rohaNadharaNIsarisA taNuppahAbhAsiyadigaMtA NA 1. viduSaH / / Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araicArittamohudayammi khullagakumArasamaNassa kahA-67 37 laliyacaraNacAreNaM gharaMgaNe caMkamaMtI' puMDariyanariMdeNa egayA diTThA / tao khaliyacittassa tassa hiyaye mayaNabANA laggati, tao tIe mucchiyamaNo kulamajjAyaM lajjaM ca muMcai / jao vuttaM te viralaciya dhIrA, jesiM pararamaNIrUvadiTThIe / hiyaeNa samaM diTThI, pacchAhuttaM valai jhatti / / 3 / / to esa puMDario tIe rUvammi mucchio saMto raiM alahaMto tIe samIvammi dUI pesai / duI vi tattha gaMtUNa kahei taM-'devi ! tavovariM nivassa cittaM aimattaM, tA pasIya, aNurattaM taM paiM paDivajjasu' / jasabhaddA vi ciMtai-'phuriyakiraNohaM diNamaNibiMba pi durujjhiya-guru-lahuviyAraM aMghayAraM uggirai' / dUihuttaM ca bhaNai-paricattasakulamajjAo rAyA jaM evaM aNurajjai, niyabhAuNo vi kahaM na lajjai ? dUI evaM tIe vayaNaM gaMtUNa nivassa sAhai / so vi ya giddho luddho lahuyaM baMdhavaM marAvei / jasabhaddA vi raNNo nigghiNacariyaM nirikkhiUNa sigdhaM AbharaNAiM gahiUNa niyasIlarakkhaNaTuM tao nAsei / _kameNa satyeNa saha magge vaJcaMtI sA sAvatthiM puriM pattA / tattha paDivanajaNayabhAvassa tharevaNiyassa gehe duhiyAviva duhiyAvittIe ciTThai / egayA sirijayaseNasUrigurUNo kittimaimahayarIsamIvammi pAyapaumavaMdaNatthaM pattA sA niyacariyaM sAhei / sA mahayarI dhammuvaesaM dei / taM soUNa paJcAgayasaMvegA akahiyapacchannagabbhA sA suddhasaddhAe pavajaM paDivajjai / paDivakhaMte gabbhe mahayarI pucchai 'kimeyaM' ti / bhaNai ya -tumhe dikkhaM na dAsaha tti mayA puTviM gabbho na kahio / sA sajjAyarIdharaMmi ThaviyA / kAlakkameNa tIe putto jAo, vaDDhto samae paDivannavao khuDDagakumAro tti jAo / tayaNu so jovvaNAraMbhe merugirigaruyaM sIlabharaM uvvoDhuM acayaMto ohAvaNANupehI jAo, unnikkhamiuM icchaMto jaNaNiM pucchai / sA 'asuhassa kAlaharaNaM' tti viyAriUNa bhaNei-vaccha ! majjha vayaNeNa bArasavarisAI jAva pujjati tAva acchasu / puNNesuM tesuM araI patto puNo vi pucchai / mAyA kahei-AyariyAhINA ahaM, tao sUriM pucchasu / tao so sUrissa samIvammi gao / tattha vi sUrINaM vayaNeNa tattiyamittAI varisAiM ciTThai / tesu vi pajjaMtesuM cArittamohadoseNa arao uvajjhAyavayaNAo vi ya puNo tittiyaM kAlaM acchai / vayaggahaNAo aDayAlIsavarisehiM tassa saMjame raI na saMjAyA, teNa imaM arainAma pAvaTThANaM / tao so jaNaNi pucchei, mAyAe so uvehio / gamaNakAle tassa piunAmaMkiyamuddArayaNaM kaMbalarayaNaM ca appiUNa mAUe so bhaNio-sAkee tuha mahallao puMDario jaNao nariMdo atthi, tassa paJcayaheuM imaM muddArayaNaM vaccha ! daMsasu / so tumaM rajjaM dAhii / kAlakkameNa so sAkeyaM patto, tammi ya samayammi tattha pekkhaNAraMbho atthi / so rasio sayalaMpi rayaNiM taM pekkhaNaM pecchai / airaMge vaTTate pabhAyasamayammi saMtA niddAdhumiyanettA naTTiyA, tao sA sahayariyAe vuttA-- 1. bhramantI / / 2. dRSTyA / / 3. pazcAdabhimukham / / 4. dUtIsanmukham / / 5. duhiteva / / 6. avadhAvanAnuprekSI saMyamavimukhaH / / 7. pUryante / / 8. upekSitaH / / 9. zrAntA / / Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 pAiavinANakahA-2 suThu vAiyaM suThu gAiyaM, suThu naciyaM sAmasundari ! aNupAliya dIharAIe, mA sumiNaMte pamAyaha / / 4 / / eyaM gIiyaM soccA mahurakkharavANIe gIyagIiyAe saMviggo so khuDDagakumAro kaMbalarayaNaM viyarai / tammi samae rAyasuo phuraMtakaMtillaM kuMDalarayaNaM, sirikaMtAsatthavAhI vi tAraM hAraM jacchaI' / jayasaMdhimaMtI maNirayaNamaMDiyaM kaDagaM deiM, miMTho ya rayaNasiNiM' appei / savvAiM ca tAI lakkhamullAI / pabhAyasamae jAe puMDirie naravarammi pucchaMte so khullagakumAro sapaJcayaM muddArayaNadaMsaNapuvvaM niyavuttaMtaM kahei-tAya ! mAivayaNeNa rajjatthI ittha ahaM samAgao / saMpayaM ahaM evaM gIiyaM suNiUNa saMbuddho / rAyakumAreNa vuttaM-jaNayaM mAriUNaM rajjaM gaNhAmi tti viyAro mama saMjAo, kiMtu eyAe gIiyAe akajjAo ahaM nivArio / 1. yacchate / / 2. ratnasRNiM - ratnAGkuzam / / Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sammattavisuddhIe caMdalehAe kahA-68 satthavAhI vinnavai-nariMda ! mama bhattuNo satthavAhassa atthovajjaNaheuM dUre desaMtare gayassa bArasavarisAiM jAyAiM, tassa AgamaNe saMsayadolArUDhammi araI vaTTae, paraMtu esA gIiyA annapiyammi me cittaM viNivArei / jayasaMdhi vi amaJco kahei-tumhuvaghAeNa' aNNarAehiM uvayario haM deva ! imaM gIiyaM soccA pAvAo viNiyatto / miTho vi sAhai-rAya ! sattuvayaNAo savvalakkhaNasaMjuaM imaM gayarayaNaM haMtuM icchaMto eyAe gIigAe ahaM gayarayaNavahapAvakammAo vArio / sa khuDDagakumAro saMvigge te savve pavvAviUNa tehiM savvehiM parivario tao so gurupAsammi jAyai / tattha niyapAvakammAI sammaM AloittA nimmalayarasaMjamArAharaNarao so kameNa saggasuhaM patto, tao ya mokkhaM pAvihii / uvaeso khullagasAhudiTuMtaM, kAle saMbohidAyagaM / socA kuNeha mA tumhe, saMjame araI kayA / / 5 / / araicArittamohodayammi khullagamuNissa sattasaTThiimI kahA samattA / / 67 / / -jayaMtIcariyAo aDasaTThiyamI sammattavisuddhIe caMdalehAe kahA diDhayaradhammo bhavio, jo sammattaM na cayai kaTTe vi / so pAvai sivasokkhaM, aireNaM caMdalehavva / / 1 / / atthi iha jabuddIvassa bharahakhettammi malayagirI nAma girivaro, tahiM vaDataruNo uvariM siNehaparaM kIravaramihuNaM parivasai / keNa vi kheyareNa kuUhalavaseNa aruNapahasarisacaMcuaMtaM mihuNaM daLUNaM saMgahiaM / taM niyagehe neUNaM maNimaiyapaMjarammi ya ThaviUNaM so vijjAharo sayalakalAo chaiMsaNANaM tattANi ya jahicchaM paDhAvei, so kheyaro taM mihuNaM saha gahiUNaM bhuvaNammi bhamei, tavvirahammi uNa savvaM jagaMpi sunnaM piva mannei / aha egayA taM paDibohiya cAraNamuNiNA kheyarAo suyamihuNaM malayAyalasiharammi moyAviyaM / vijjAharapariyaraNAe' viyANiyasayalasatthaparamatthaM taM mihuNaM vivihehiM bhogohi sacchaMdaM vilasei / 1. tava upaghAtArtham / / 2. paricaeNa, paricaraNayA sevayA / / Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 pAiavinANakahA-2 kameNa tANaM tappaDirUvo taNuo kIro saMjAo, tehiM so samaggaM pi kalAkalAvaM sikkhavio / annunnanehanirayassa tassa kIramihuNassa kahaM pi divvavasAo aIva kalaho saMjAo, 'kAmINaM cittAI dhiratthu' / tatto sugeNa tAruNNapuNNasavvaMgI nibbharasiNeheNa parikaliA avarA varasugI saMgahiyA / tao sA varAgI kIrI cADuvayaNehiM taM mannAvei, taha vi iyarIe gahIyamaNo pAvo so na mannei / tao sA paNaTThapimmarasabharaM kaTThavva niyadaiyaM datRRNaM jaMpai-sa cittANaMdadAyagaM mama puttaM appesu / vuttaM ca itthINa tAva paDhama, pio pio hoi savvabhaMgIhiM / tavirahiyANa putto, niyamaNa-AsAsago hoi / / 2 / / ahayaM puNa duraMtasaMsAradukkhavAsAo niviNNA kammivi titthe gaMtUNa appANaM sAhaissAmi / maha pAsammi saMThio eso putto titthammi vihiyasaMlehaNAIsuM dhammasalilaseeNa mama mohaM hariUNaM susamAhiM dAhii, jaha nijAmaeNa paricattaM pavahaNaM taha dhammajjhANaM avasANasamayasamuddassa parapAraM neva pAvei / tavvayaNaM suNittu kIro vi hu jarajajjaruvva' kaMpamANo pabhaNai-taNayaM maggaMtI tuM sayakhaNDayaM kahaM na gayA ? varakhettakhittabIyaM piva putto piuNo bhaviuM joggameva / sA vi sugI bhaNei mAUe cciya putto siyA, jao taM viNA putto na hojjA, aNNaM ca savvahiM savvesiM mAyA gauraveNa ahigA sammANArihA hoi / evaM bahuppayAraM vivayaMtaM puttasaMjuttaM taM mihuNaM gayaNamaggeNa nicchayakae kaMcIe purIe gayaM / tattha verilacchIveNIAgarisaNikkadullalio nAmeNaM dullalio naranAho atthi, tassa sahAmajjhammi taM mihuNaM gayaM, vijjAharasaMsaggeNa bhayavirahiyaM taM nahammi ThAUNaM paDhamaM kIro niyayabuddhIe naranAhaM vaNNei bhUmIsaro sa naMdau, jassa sarassairasaM nieUNaM / pAyAlatalaM guvilaM, nilIya ciTTei'hI amiyaM / / 3 / / tatto kIrI vi dAhINacaraNaM uppADittA mahInAhaM namiUNaM bhattIe sulaliyavayaNehiM thuNei avainnA 'vAesari, muhakamale jassa rAyahaMsivva / ' so jayau saJcasaMgho, rAyA nayamagganahacaMdo / / 4 / / tayA pasaNNamaNo rAyA koUhaleNa kalio taM kIramihuNaM vAharei-mama pAse Agacchasu tahA niyayaM kajaM sAhasu / tehiM pi nie vivAe kahie rAyA maMtimuhaM nie / sovi sAhei-esi majjhaNhasamayammi uttaraM demo / acchariyabhariyamaNo rAyA taM mihuNayaM gihe neUNaM kurajuehiM dADimaphalehiM jahicchAe taM bhoyAvei / majjhaNhasamaye sahAe navaraMmi uvaviDhe maMtijaNo jaMpai-eso kIravivAo asuyapuvvo vijjai, dIhakAlaM viyAramANA vi amhe imassa pAraM no gayA, to annattha gaMttUNaM kaMpi nANavataM mahApurisaM pucchaMtu / maMtijaNavuttavayaNaM soccA rosAruNanayano maigavvapavvayArUDho rAyA maMtivaggaM tajjei-'aho !! tumha maivihavo ?' / jai divvavasAo eso kIravivAo aNicchio, itto annattha purammi gacchejjA, taiA mama 1. kASThavat / / 2. jvarajarjaraiva jvarapIDita iva / / 3. hI-ahiH-sarpaH / / 4. amRtam / / 5. vAgIzvarI / / 6. pazyati / / Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sammattavisuddhIe caMdalehAe kahA-68 00NA AjugaMtaM lajjA hohii, ahavA subuddhimaMtANaM eso vivAo kittiyamitto ? tamhA savaNe pauNe kAUNaM maha vayaNaM suNeha-loe vi suppasiddhaM imaM-bIyaM khalu bIyavaiNo havei, jahA vA khittAhivassa khittaM taha ihaM pi piUNo putto hoitti nicchaeNa viyANeha / kIro niyayasarIraM khittaM ghettUNaM sacchaMdaM gaccheu, 'imo taNao kIrassa' ia nIiM savvattha muNeha / kIrI visannacittA pabhaNei-rAyaM ! satthassa atthANaM paDikUlA nII tumhANaM kAuM na samuciA / annaM ca nAha ! eyaM ceva nayamaggaM niyayapaMcakulammi payAsiyaM, taM tu niyavahiyAe lehAvasu, jeNa tumhANaM na vIsarei / tao naravaI ahimANavaseNaM niyabhaNiyaM avitahaM piva manaMto niyaamaJcAo vahiyAe lehAvai / tahAhi-bIyavaiNo eva bIyaM hoi, jaha iha khettaM khettAhivaiNo ceva tti dullaliyamahIvAlo evaM niNNayaM kAsI / vuttaM ca 1. zravaNo karNA / / Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinANakahA-2 bIjina eva hi bIjaM, kSetraM bhavatIha tadvatAmeva / durlalitamahIpAlo, nirNayamevaM svayaM cakre / / 5 / / evaM nariMdakayanIiM soccA nIsAsaparA puttavirahiyA sA kIrI tarucchinnasAhavva dhasatti dharaNIe paDiyA / kIro vi tammi samae niThuracitto taM puttaM ghettUNaM dINamuhaM ca piyaM caiya so jhatti tao malayagiriM gao / tao maMtijaNapauttehiM sIyaluvayArehiM saMpattaceyannA sasoehiM logehiM diTThA saraNarahiyA kIrI vi tatto uDDINA sA samatthatitthANaM seharasaricche sattuMjayatitthe gaMtUNa usahaseNajuyaM risahajiNIsaraM bhattIe paNamei, cauvihaM pi AhAraM caittu navakArasumaraNujjuttA bhavabhauvviggA sA bhAvaNAo bhAvei na gihaM na ya bhattAro, na ya suyaNA neya aMgajAo vi / saraNaM iha saMsAre, maha jiNamayaM muttuM / / 6 / / evaM bhAvamANI bhavavirattA vi dullaliyanariMde gayacittA vihivihiyapANacAyA majjhimapariNAmajoeNaM samaggatihuvaNasirINaM kaMcIe kaMcIe nayarIe siricaMdaNasArasiTThigehe kayapuNNA samuppannA ! bahuputtANaM uvariM jAyattaNeNa sA piUNaM aIva vallahA jAyA, caMdalehavva namaNijjA nAmeNa caMdalehA sA kameNa vuDDhi pAvitthA / puvvabhavabbhAseNa sabhAvao jiNadhammarayA caMdalehA uppannajAisaraNA asesaM niyakIrabhavaM jANei, sammaiMsaNaramma jiNavaradhammaM sammaM ArAhiMtI sA bAlA sAhuNIjaNaniccasevAe satthaM paDhei guNei ya / kameNa jiNamayaviyArasuMdarakammappayaDipamuhagaMthesu kusalattaNaM saMpAviUNa viusANaM aggimA jAyA / gharakammadhammakajjami savvattha pucchaNijjA sA hotthA, 'guNanivaho puNa gauravaM pAvei ittha kiM cujja' ?' / annadiNammi niyajaNayaM vinaviUNaM tIe teja-desAo ravirahaturayANaM gavvaharA bahuvegA lakkhaNoveyA serAhA khuMgAhA haMsulayA ukkanAhA vullAhA nIluya-kAluyapamuhA turaMgamA ANAviyA, te ya puraparisarasariyAtIrammi tarucchAyAe baMdhAviyA / diTThA ya te surarAyaturagavva kAsa cittaM na hareire ? annadivasammi naravaI aJcabbhuyakougAuliyacitto vihagAhivavijayavegadhare te varaturae pikkhai, pikkhiUNa sa mahArAyo atulleNa vi mulleNa sayaM te turaMgame maggei / siTThI vi dhUyAe nivArio saMto neva viyarei / annadiNammi raNNA niyaturagINaM gabbhakae abbhatthio seTThI taNayAe vayaNeNaM niyavarakisore dei / raNNA paivaccharaM niyakisorIsuM te kisorA saMcAriyA paMcavarisANi jAva, tatto bahavo hayA saMjAyA / aha caMdalehA niyaM jaNagaM sAhei-'maha kisoraehiM raNNo je saMjAyA turagA savve vi te giNhasu, jaiA ruTTho rAyA tumaM dharAvei bhaNei vA kiMpi' taiyA so bhaNiyavvo ihaM jaM rahassaM taM mama suyA muNeI' tti vottavvaM / tao dhUyAvayaNeNa niyaturayasamubbhavA je turayA naIe nIraM pAuM uveyA, te seTThiNA hariyA / seTThi suhaDatAsiyA''sapAlavayaNehiM ruTTho naravaI seTiM AhaviUNaM bhaNei-maha hayA kahaM hariyA ? caMdaNasAro seTThI sAhei-sAmiya ! nAhaM paramatthaM kiMpi jANAmi, majjha viusI puttI puNa tumha uttaraM dAhii / acchariyapUrio naranAho paDihAraM pesiUNa seTThisuyaM bahu jaNAinne atthANammi ANavei / 1. codyamAzcaryam / / 2. vihagAdhiyaH garuDaH / / Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sammattavisuddhIe caMdalehAe kahA-68 n/ sA caMdalehA phullakaraMDaya-taMbola-tAlayaMTAikaliyasahIhiM sahiyA suhAsaNatthA bahuparivAraparagayA kappalayAviva dANaM ditI mAgahajaNehiM vaNNijjatI jayammi kittiM payAsaMtI nivasahaM pattA / 'esA kannA ajjavi duddhamuhI naravaiNo kiM uttaraM dAhI iya viyAraMto nayarajaNo kuUhaleNa tattha milai, sA vi rAyaM namaMsiUNa niyapiUNo ucchaMge uvaviTThA / raNNA sA puTThA, 'kanne ! hayaharaNe uttaraM desu' / sA sAhasaM avalaMbiUNaM avaNIvaI bhaNai-deva ! iyaralogo vi niyavayaNaM saMbharei, tumha samo u viseseNa / so bhUmivaI saMbhaMto vaei-kiM taM vayaNaM ? jaM ahaM no sumaremi, tao sA sarassaisarisA puDhavIpahuNo purao sAhei-visasaha-vasirI vi sirI bhujjamANANaM ceyannaM harai, taM tu samuiyaM, jA bhuttA bhuvaNajaNaM na ha mArei taM puNo cojjaM, ege purisA puvvabhavavihiyakajjaM niyanAmuvva sumaraMti, ege puNo iha bhavacariyaM pi na muNeire taM accheraM ! / 1. tAlavRntAdi 'paMkhA vagere' iti bhASA / / Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 pAiavinANakahA-2 eyaM soccA rosaviyaDabhiuDIbhaMgurakarAlabhAlayalo rAyA sAhei-bAle ! mamaM tu jaM vIsariyaM taM ciya tuM sumaresu / sA bhaNai-deva ! tujjha girAe ee hae nie karemi, annaha maha gharasAraM savvaM tuva saMtiyaM ceva, tao sA vahiyaM kaDDhAviUNaM vAittANaM ca niyaM vayaNaM mannAviyaM, jeNa maha turayajAyaturagA maha ceva havaMti na annassa / taiyA naravaiNo maMti-purohiya-talavara-sAmaMta-pamuhapariyaNo tIe maippagarisaM daThUNaM aivimhio jAo / sA naravaissa muhapaMkayaM saMkoyaMtI piUNo ya nayaNakumuyAI ullAsaMtI saJcaM caMdalehavva saMjAyA / tatto rAyakulAo jiyagAsiNI vaNNaNijjamaipasarA paJcakkhasarassaI bAlA piuNo gehammi pattA / tIe taM vinnANaM appaNo ya avamANaM viyANaMto vimhayavisAyapaDio rAyA ciMtei-imIe sahAmajjhammi kahaM naDio ? tIe paDiyAraThaM kiM ahaM kuNemi ? aha aNNayA naravaI pANigahaNatthaM taM kaNNaM maggei / siTThI vi bhayabhIo paramatthaM dhUyaM pucchei / sA harisapUriyaMgI jaNayaM pai erisaM vayaNaM bhaNai, piara ! bhayaM ujjhiUNaM naravaiNA saddhiM mama vivAhaM kuNijjasu / tao caMdaNasAreNa dullaliyaniveNa saddhiM caMdalehAe vivAho aisayamahUsaveNa jhatti kAravio / so bhUmivaI abhiNavapAsAyammi taM ThAvittA bhaNei-seTThisue ! jai vi hu dhuttI si, taha vi hu tuM mae vaMciyAsi, maha paiNNaM suNAhi-ajjadivasAo AraMbhiUNaM rAgarattamaNo vi tumae saha saMlAvaM no kAhaM / sA vi sAhei-chalasAra ! sAmiya ! majjha vi paiNNaM suNAhi jaM asaNaM ucchidraM, nijaM jimAvemi tuliyaM sijaM / vAhAvemi avassaM, khaMdhe taM aMkadAsuvva / / 7 / / tA ahaM nUNaM caMdaNasArataNayA vaMcaNacaNA' bhuvaNammi viyANiyavvA / tavvayaNAnalajaliro rAyA sohaggapamuhaguNagaNasaMjuyaM pi taM dohaggavaINaM majjhammi parikhivai / tatto sA caMdalehA tahiM pavarakusumagaMdhehi jiNavarapUyaM kuNamANI bahave ya sohaggakappataruvarapamuhatave samAyarei / annayA tavasosiyadehalayA sA caMdalehA tavacaraNaujjamaNaheuM rAyaM ApucchiUNaM piuNo gehammi samAgayA / seTThI aikisadehaM niyaputtiM daTTaNaM niyaucchaMgammi Thavittu vilavei-hA ! hA ! vacche ! tumae appA duhammi kiM khitto ? imeNa rAiNA saddhiM tujjha vivAhaM neva kAravejA, ahavA hayadivvakayaM kajaM keNa vi na nivArijjai / piuNo vayaNaM paDisehiUNa tavANaM ujjamaNaM nimmiUNaM vihiNA sirisaMghajiNIsaradevacalaNe pUei, aisayavisannahiyayaM tAyaM nivAriUNaM karaNijjaM kaheitAya ! sayalakalAkusalanilayAo pannAsaM varakannAo maha desu, annaM ca niyagehAo mama gehaM jAva egaM suraMga karAvasu, bIyaM tu puraduvAravAsiNIe devIe vAsagharAo (vAsagharaMjAva), annaM ca maha gehassa hiTThammi suraMgamajjhammi egaM bhavvaM jiNaharaM kArAvasu, tao niJcito hoUNa ciDhesu / caMdaNasAreNa vi devIe viva tIe puttIe ciMtiya-atthassa pUraNeNa iha kappataruNo lIlA kaliyAkappataruvva teNa samAyariyaM ti / tao sA gehAo suraMgamaggeNa jaNayabhavaNammi gaMtUNaM pannAsaM kannAo sayalAo 1. nijAdhInAn / / 2. jitakAzinI labdhavijayA / / 3. vaJcanadakSA / / 4. tucchabhAgyakRtaM kAryam / / Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sammattavisuddhIe caMdalehAe kahA-68 45 kalAo ajjhAvei, sara-lakkhaNa-gAma-tAla suvisAlaM saMgIyaM aNavajaM savvaM vINAvAyaNa-AujjavijaM ca sikkhavitthA / maNigaNanimmiyapAsAe kaMtinAsiyatamisse pAyAle viva divasanisAe viseso na lakkhijjai, sA caMdalehA samasiMgAraparAhiM tAhiM kannAhiM sohillA iMdANivva siMhAsaNammi nisIyai / tIe AeseNaM tAsu kAo vi samahatthaM ANaMdajaNagaM niNAya-paDisaddiyadigaMtaM naMdIvAittaM vAyaMti, kAu vi vINaM, kAo vi muyaMgaM vAeire, kAo vi veNuAujje sajja'ti / kAo tAlaM dharaMti, annAo ya naJcaMti / / rAyA nisIhasamayammi taM suNiUNaM maNaMmi jhAei-pAyAle gayaNayale mahIyale vA kimu girimmi ? / saracArabhAsuraM surANaM pi dullahaM imaM saMgIyaM kassa vi dhaNNassa purao savaNasuhajaNagaM payaTTai / tassavaNamohiyamaNo vimukko pallaMko pariyaNasahio ruddhannavAvAro rAyA khaNamitteNaM cittalihiuvva jAo / tatto tannADayasavaNavihaDaNapayaMDo' pAbhAiyatUraravo rAyapAsAyammi ucchalio / itto ya ujjhiyasaMgIyarasA caMdalehA tAo kannAo jaNayagehammi pesei, sayaM tu appaNo dhavalagharammi jAyai / aisayacujaM citte samuvvahaMto taggIyahayahiyao dullalio naravaI duheNaM rajjassa vi kajjAiM na karei / puNaravi tAhiM egadiNassa ya aMtarammi loyamaNaharaNaM auvvatAlehiM rehillaM pikkhaNayaM pAraddhaM, rAyA tANaM puNo vi gAmattayaparikaliyaM mucchAjaNagAhiM mucchaNAhiM saMjuyaM mahurasarapasarasA gIyaM suNiUNa citte ciMtei-ummattA vi kariNo mattattaNaM caiUNaM taha pasuNo vi hu gIeNa vasaM jaMti iyarANaM narANaM tu kA kahA ? amiyarasasaricchaM taM saMgIyarasaM bhisaM pivaMto naravaI garapasarasahoyaraM pAbhAiyatUraravaM suNei / pikkhaNacchaNe niyatte rAyA atthANamaMDavaM uvaviThTho nemittiyapamuhajaNe saMgIyavuttaMtaM pucchei / tassa rahassaM na kovi jANae, tao dUmio rAyA rayaNiM samIhaMto kaTeNaM divasaM aivAhei / __aha caMdalehA vi raNNo maNabhAvaM sammaM nAUNaM egaM jogiNiM saMkeiUNaM raNNo pAse pesei, sA ya kerisA ?- maNikaNayabhUsaNamaMDiyapANI, maNimaiyapAuyAhiM ArUDhA, nettamaiyacArutalavaTTapaTTasaMchannaaddhaMgA muttAhalajavamAlAdhAriNI pahiriyajaddarapaDeNa sohillA sovaNNajogapaTTI maNikuMDalamaMDiyakavolA muttimayI iva siddhI dippaMtarayaNAsaNakaliyapANI paDihAradiNNamaggA sA rAyasamIvaMmi pattA / rAyA taM siddhajogiNiM piva daThUNaM savimhao hoUNaM laddhAsIso paNayaparo siMhAsaNammi nivesai / sA jogiNI AsIsaM yacchei-jo jogo maNicchiyANaM siddhiM nivvANasaMtiyaM ca siddhiM vihei, so tumhaM mahInAha ! siddhi viyareu / bhaNiyaM ca ____ siddhiM maNicchiyANaM, siddhiM nivvANa saMtiyaM kuNai / jo jogo so tumhaM, viyarau siddhiM mahInAha ! / / 8 / / nivo vi sAhei-jogiNi ! amhe tuha daMsaNe vi sakayatthA jAyA, taha vi tumaM kiM pi pucchAmi, jao jogAo kiM pi dUraM na / sA bhaNai-nariMda ! ahaM saggAo sakkaM samANeuM sakkA, niyasattIe sUraM rAhuvvaM caMdaMpi gilemi / bhuvaNattayassa majjhe jo naro guttaM payaDaM vA kiMpi kajaM karei kArei ya taM savvaM pi mama paJcakkhaM ciya / 1. AtodyavidyAm / / 2. nandIvAditram / / 3. pracaNDaH / / 4. garaH viSaH / / 5. maNimayapAdukAsu / / 6. jaddaraH sthUlavastravizeSaH / / Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 pAiavinANakahA-2 rAyA ciMtei-'maha kajjaM eyAo jogiNIo sijjhissai' evaM viyAriUNaM taM niyabhavaNe saha neUNa asaNavasaNehiM aIva sakkArei / rattisamae jAe saMgIyaM suNiUNa rAyA taM bhaNei-bhagavai ! niyasattIe mama vi imaM pikkhaNayaM nidaMsesu / sA vi hu rAyaM jaMpei-deva ! evaM pi tujjha daMsemi, paraM tu tuva nayaNajuyalammi tinni paTTae baMdhissaM, taha ya tuha dehaM niyasattIe paDhamao divvaM kAUNaM pacchA tattha neissaM, annaha tahiM paveso na hu labbhai / __raNNA tavvayaNe paDivaNNe pabhAyasamayammi jAe maMDalamajjhammi naranAhaM ThaviUNaM sA divvakaraM maMttaM uccarei, rayaNIsamaye patte sA savvajaNagamAgamAiM vAriUNaM nariMdassa akkhIsuM paTTayatigaM nibaMdhei, tao sA jogiNI naravaI paDhamaM caMdalehAbhavaNe pacchA ya siTThigihe naei, tao duvAranivAsiNIe devIe vAsagharammi taha ya suraMgAbhavaNadAre ya neUNaM egaMtammi ThAviUNa raNNo nettapaTTatigaM choDei / so vi bhUvaI vimhayabhario io tao ya nayaNajuyaM khivei, tahiM so suramaNikiraNatAsiyatimirabharaM sahassakiraNabiMbaM piva maMDavamaMDiyaM uttamadippaMtacaMdodayavibhUsiyaM rayaNamaiasAlahaMjiyAvirAiyathaMbhasahassasaMkiNNaM raNiramaNikiMkiNIgaNadhayavaDasamUhasaMjuyaM ullasirapavaratoraNavairapahAraiyaruirasuracAvaM' pAyAlavarabhavaNaM pAsai / tammajjhammi aiunnayamaNimaiasiMhAsaNammi uvaviTuM devaMgaNAsarisAhiM kannAhiM sevijaMtiM caMdalehaM pikkhei / 'gayagAmiNi ! suMdaratararuvamayaharaNi ! sirinAgaloganAhassa pANesari ! surasuMdari ! sAmiNi ! jayasu jayasu' tti vaNNijjatiM taM pAsiUNa vimhiyacitto naravaI ciMtei-nUNaM esA kA vi suraramaNI lakkhijjai / ajja kila mama nayaNUsavo saMjAo, jIviyaM pi sakayatthaM jAyaM, jeNa esA rairamaNIyA suraramaNI mae diTThA / tao tattha vimhaya-upphullanettammi naravaimmi pekkhamANammi tIe AesAo tAhiM kannAhiM pekkhaNagaM pAraddhaM / sA jogiNI paNayAe tIe AsIsaM viyariUNaM puvvaM pariciyA viva maNisiMhAsaNaM alaMkuvvai / kannAhiMpi AgayaM taM rAyaM muNeUNaM amayasarisaM saMgIyaM tahiM tahA vihiyaM jahA mucchAjaNagaM saMjAyaM, khaNaM piva khINAe nisAe, tahA divasassa egammi paharammi gae tIe AeseNaM tAhiM pikkhaNagaM visajjiyaM / / tammi samayammi aTThArasa-bhojja-pijja-ramaNijjA aisarasA rasavaI tahiM sahasA samAgayA / uppannasaMsayA viva sA jogiNI taM vaei, devi ! nAgarAyarajaM caiUNaM kiM iha AgayA si ? sA vi bAhajalAvilanayaNA sadukkhavva saMbhAsei-joiNi ! sAmiNi ! maha cariyaM tuM jANesi taha vi pabhaNemi / siridharaNiMdapiyAsuM ahaM paTTamahAdevI amhi, aNavarayarattamaNaM mama kaMtaM sammaM tuM ceva muNesi / esA vINAvAyaNakalAe kusalA kusalA nAma mama dAsI siribhUyANaMdamittakae dharaNeNa maggiyA / kiMtu imIe viNA mama nADayabhaMgo jAyai, tao mae no diNNA / ao nAgarAo bhaNei-haTheNa vi eyaM gahissAmi / paiNo taM avamANaM naJcA tao rusiUNa ahaM iha samAgayA samANI rayaNabhavaNaM kAUNaM suheNaM egaMtammi ciTThAmi, aNNaM ca tuha purao vinnattiM karemi, jaha so mama pio iha saMThiaM maM na muNei, taha tumae niyAe maMtasattIe kAyavvaM ti bhaNiUNa taM joiNiM niyahatthe AyarapuvvaM gahiUNa suramaMdirasaricche bhoyaNamaMDavammi saMpattA / 1. ratnamayazAlabhaJjikA- / / 2. suracApaM indradhanuH / / Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sammattavisuddhIe caMdalehAe kahA-68 47 caMdalehA taM sAhei-piyasahi ! tu cirakAleNa amha miliyAsi, tao mae saddhi egabhAyaNammi jimesu / paDivannavayaNA tIe saha bhottuM uvaviTThA, sA vimhayavikasiyanayaNapaMkaeNa raNNA diTThA / tatto rAyA ciMtei-pAyAlanAigAe adiTThapuvvaM rUvaM pAsamANeNa mae kiM kiM na pajjattaM ? aha tIe saMkeeNaM sA joiNivarA payaMpei-piyasahi ! haddhi pamAeNaM mama aMtevAsI vIsario, teNa viNA ajja ahaM na bhuMjissaM / io ya caMdalehA sAhei-joiNi sAmiNi ! ko tuha sIso ? asuro vA amaro vA gaMdhavvo vA nAgalogavAsI vA mama kahesu ? tassa kae jaha savvasattIe ahaM pi goravvaM kuNemi / sA joiNI vi taM pai jaMpei-na hu suravarAijAio, kiMtu eso maNuakulatilao dullaliyanaravaI viyANiyavvo / sA caMdalehA nAsigaM kUNiUNaM sAhei-joiNi ! aibhattIe dhutteNaM keNa vi maNueNaM tumaM bholaviyA' si / sA vi sAhei-vacche ! tuM muhA maNaMmi annaha mA ciMtesu / jatto mae sasattIe eso divvasarIro vihio, ittha Agao imo tumae gauravapayaM neyavvo, jassa ahaM parituTThA tassa kiM pi dullahaM na siyA, tamhA maha vayaNeNa niyayabhAyaNammi imaM sIsaM AjammAbhuttapuvvAe divvAe rasavaIe bhuMjAvasu / tao jogiNI vi rAyaM vaei-vaccha ! Agaccha nAgaramaNIe saddhiM divvaM imaM rasavaI jhatti bhuMjAhi / naravaI ucchidraM jANaMto vi bhuMjato appANaM kayapuNNaM mannei, ahavA bhuvaNammi itthIhiM ko jaNo na vaMcio ? / taiA kAo vi kannAo annaM maNuNNaM annaM viyareire, annA kA vi joiNIvayaNeNaM hasiUNaM tammajjhammi jemei / tao sA sogaMdhiyaparikaliyaM taMbolaM tassa dAviUNaM bhaNei-puttae ! uTThAya rayaNamaiyaM imaM nAgaramANigharaM pekkhasu / taiA tAhiM pi varakannAhiM vakkAhiM uttIhiM ThANe ThANe hasijjamANo so suheNa divahaM aikkamei / rayaNIsamae jAe pikkhaNagAivavasAe visajjie rAyA kayaMjalI joiNI evaM viNNevei-jai sAmiNi ! tuM saMtuTThA saJcaM ciya kappavallarivva si to eyANa majjhAo maha ramiuM kapi accharaM desu / sA taM sAhei-accharAo jai narammi saMsajjaMti', to surakumArA khaNaddheNaM eyAo ujjheire, paraMtu ahaM niyavijjAbaleNa tuha vaMchiyaM karissAmi, tumae u AjammaM puNo eyANaM vayaNaM kAyavvaM / raNNA tIe vayaNammi aMgIkayammi tao sA caMdalehaM bhaNeipiyasahi ! tujjha ANAnirayassa imassa maNavaMchiyaM puresu, eso cirajAgario tumha bhavaNovariM niddasuhaM lahau, annaM ca tuha pasAyA surasejjAsaMgasuhaM pAvau / tANaM egA vaei-uvaritale kA vi tUliyA natthi, jai eso sukkhaM abhilasai to sayameva tUligaM uvaritalammi neu / tao rAyA harisanibbharaMgo sahasA uTThAya sayaguNucchAho sirammi tUliM vahiUNaM bhavaNovariM caDio / puNo vi tatto oyariUNaM pallaMkaM matthayammi dhariNaM rAyA bhavaNassa uvariM neUNa dAsuvva pattharei / tao joiNIvayaNeNa rAyA surasuMdarIe sapallaMkaM tUliyaM upADittA uvaritalammi neUNaM pattherei / sA vi caMdalehA niyasejjAe ThAiUNa rairasaguNehiM raNNo cittaM taha raMjei jaha so annAo rAsahIo viva mannei / 1. vaJcitA / / 2. ziSyam / / 3. anyat / / 4. uktibhiH / / 5. saMsajanti / / Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 pAiavinANakahA-2 aha rAie pacchimammi jAmammi nayaNesuM paDheM baMdhiUNa so naranAho jogiNIe niyae bhavaNammi nIo, evaM paidivahaM ciya AgacchaMtammi nivammi tIe caMdalehA bhaNiyA-vacche ! tuha paI vi dAso jAo / tao pUriapaiNNA sA caMdalehA phArasiMgAraM kAUNaM aMteuramajjhagayaM rAyaM kayahAsA vinnavei-sAmiya ! dUsaNakaliyA jaM ahaM paricattA taM tu juttaM, kiMtu annAhiM aMteurihiM kiM avaraddhaM jaM eAo cayasi ?, ahavA nAyaM, surasuMdarIe saddhiM bahuvihavilAsarasiyassa tuha amhArisINaM nAmaM pi gahiyaM raI na kuNei / tavvayaNeNa camakkiyacitto rAyA taM nirUviUNaM puNo ya sammaM uvalakkhiUNa bhaNei taM kiM ? eyaM kiM ti ? tatto namiUNa tIe nariMdo bhaNio-mae joiNIvayaNeNa jo aviNao kao so nAha ! tumae khamiavvo / harisavisAya-accherayaparipUriyamANaso naravaI taM buddhimaI caMdalehaM devIpayammi Thavei-bhaNiyaM ca tA gavvo tA raso, tAvaJciya puvvadosasaMbharaNaM / ukkIrIuvva hiyae, jAva cahuTuMti' neva guNA / / 9 / / aha sayalaMteurakalio pAyAlagharammi vivihabhaMgIhiM bhogabhogAhiM bhuMjamANo vasuhAhivaI varisANaM sahassAiM vikkmei| aha aNNayA naMdaNavaNasarise kusumAgaranAmammi ujjANammi siriabhayaMkarasUrI sAhugaNapariyario samosaDho' / dullaliyanariMdo ujjANammi samAgayaM sUriM viyANiUNa sANaMdo caMdalehAjuo tahiM gaMtUNaM AyariyaM paNamiUNaM uvavisiUNaM dhammakahaM suNei jayasirivaMchiyasuhae, aNiTThaharaNe tivaggasArammi / iha paraloyahiyaTuM, sammaM dhammammi ujamahe / / 10 / / majjavisayakasAyaniddAvikahApamuhapamAe caiUNaM jayasirivaMchiyasuhakAraNe sArIramANasiyadukkhadAliddAiaNiTThaharaNe ya tivaggasArammi dhammammi iha paraloyahiyaTThAya sammaM ujjameha / tahAhi-visamaM visaM uvabhuMjiuM seyaM, aggiNA saha kIliuM samattho hojjA / tahavi saMsArakArAgAragaehiM jIvehiM pamAo na kAyavvo, jao visaM aggI vA Asevio tIe ceva jAIe naraM uvahaNejjA, pamAo u jammaMtarasayAiM haNejjA, tamhA pamAyaM savvahA caiUNaM desaviraisavvaviraisarUvadhammassa mUlAibhUe sammattadaMsaNammi sai ujjamo kAyavvo / eyaM ceva dhammataruNo mUlaM, dhammapurassa duvAraM, nivvANapAsAyassa pIDhigA, savvasaMpayANaM nihANaM, rayaNANaM piva sAgaro taha guNANaM ciya AhAro, cArittadhaNassa pattaM sammattaM kehiM na silAhijjai ? / tamhA bho ! bhaviyA ! pamAyamajjaM caittA sivasokkhadAyagaM duTThakammaviNAsagaM suddhaM sAvagadhammaM giNheha / paratitthammi gayANaM jesiM purisANaM maraNammi uvatthie sammattArAhaNarAgo hoi te vi hi sigdhaM bhavajalahiM tariUNaM sivasuhaM pAveire / evaM vottUNa so gaNaharabhagavaMto taM caMdalehaM pai imaM vayaNaM bhaNei-bhadde ! niyapuvvabhavaM viyANaMtI tuM kiM na hu bujjhasi, sirisattuMjayatitthe paDhamajiNarAyaM ArAhaMtIe dullaliyanariMde kovaM kuNamANIe taiyA tumae sammaiMsaNasevaNavaseNa phuDaM sayalatihuvaNa-accheyakAriNIe buddhoe esA mahAsirI pattA / 1. utkIrNA iva / / 2. laganti - coTavU / / 3. samavasRtaH / / 4. zreyaH / / Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 sammattavisuddhIe caMdalehAe kahA-68 kI 3 ia gurUNaM vayaNaM soccA sA caMdalehA sammaiMsaNasuddhaM paramapayasuhadAyagaM sAvayavayaMnivahaM giNhei / rAyapamuhaparivArajaNo vi jahasattIe niyamAI ghettUNaM sUrirAyaM ca paNamiUNaM niya-niyagehesuM saMpatto / sA caMdalehA saMviggamANasA pavvatihIe niyaghare vi vayanivahapAlaNakae samacittA posahaM lei / egammi diNe niccalamANasA sA girivaramiva aMtarasamaggariuvaggaduggaharaM kAussaggaM giNhei, tammi samayammi duNNi vi sammattamicchattadiTThIo devIo niJcalajjhANatthiaM taM daLUNaM sammasUrI vaei-'surAsurakiMnarA vi eyaM dhammAo cAliuM na khamA' ia suNiUNa micchadiTThI sUrI bhaNei-'sahi ! pAsesu me kamma' ti vottUNaM tIe saMkhohakae kattiyahatthA' muhanissaraMtavaNhijAlA''livikarAlA mahAghorA rakkhasA viuvviyA, sele phoDaMtA duTThA te uccasareNa bhaNeire-are mUDhe ! eyaM dhamma ujjhasu, annaha tumaM gilissAmo, ahavA sAvayadhammaM ujjhiUNa muttisuhANaM kae amhANaM pAyapaumAI pUyasu / 1. AntarasamagraripuvargakaSTaharam / / 2. kartikAhastA / / Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinANakahA-2 sA caMdalehA niccaladehA tavvayaNavajjapahayAvi sammattaM na khaMDei, tagghAe maMDaNaM piva muNei, jAva rakkhasAbhIyA mahAsattA niyaniyamaM na bhaMjae tAva pavaNAhayA mehA te rakkhasA khaNeNaM addisabhAvaM uvAgayA / tao tIe mattA kariNo mahAghorA siMhA viya viuvviyA, tANaM vi uvasaggehiM sA sajjhANAoM na khaliyA / sA duTThA dhiTThA vaMtarI sUrI puNo vi devamAyAe dullaliyanivaM kesesuM dhariUNaM taM pai daMsiUNa sAhei-re re muddhe ! mama aggao evaM kavaDadhamma muMcAhi, annaha tuva pANapiyaM nissaMsayaM ahaM mArissaM ! / sA caMdalehA taM suNiUNaM moNaM avalambittA viseseNa jhANaparA ciTThai, tayA kUDanivo tIe purao karuNasaraM roei, vilavaMto vaei-'daie ! tuM eyaM dhammakiriyaM muMcasu, jeNa eyAo kaTThAo chuTTemi, kulaMgaNAo niyaM kaMtaM niyajIviyadANeNa vi rakkheire / tao sA caMdalehA ciMtei-bhave bhave piyayamo jAyai, na uNa jiNIsaravutto dhammo, tamhA jaM vA taM vA hou, na niyaniyamaM khaMDemi evaM jhAyaMtIe tIe khINesuMghAikammesuM savvasaMdehaharaM logAlogapayAsagaM kevalanANaM samuppannaM / AsannaTThiyadevIhiM jhatti tIe davvaliMgaM samappiyaM, tatto tIe vi sirammi caumuTThihiM loo kao / taoM devavihie suvaNNakamalammi uvavisittA dhammadesaNaM vihei, sA vaMtarI vi payaDI hoUNaM taM khAmei / tao sA kevaliNI dullaliyanariMdeNa saMjuaM nayaralogaM paDibohiUNaM sirisattuMjayagirivarasiharammi nivvANaM saMpattA / nAyaM nAuM bhuvaNamahiyaM caMdalehAsaIe, sammattammI vayacayamahA-rukkhamUlAyamANe / no kAyavvo naragajaNago jIviyaMte vi bhaMgo, jeNaM tubbhe lahaha sayalaM sAsayaM mukkhasukkhaM / / 11 / / uvaeso carittaM caMdalehAe, sammattaguNadIvaNaM / soJcA dhareha sammattaM, sAsayasokkhasAhaNaM / / 12 / / sammattavisuddhIe caMdalehAe aDasaTThiyamI kahA samattA / / 68 / / ___-sammattasattarivittIe AyariyavijayakatthUrasUriNA sammattasattarivitti-aMtaggayakahAo uddhariUNaM viraiyaM eyaM pAiyagajjamaiyaM siricaMdalehAcariyaM samattaM / / 1. svadhyAnAt / / 2. 'bho bho bhavyAH' iti padyAnusAreNa gIyate / / Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ egUNasattariyamI buddhipahAvammi maiseharamaMtissa kahA buddhipahAvao devA, payArijaMti dhImayA / maiseharadidruto, jANiyavvo varo iha / / 1 / / dattapurammi narasiMhassa raNNo maMtI maiseharo nAma AsI / egayA 'tumae kiyaMtIo kalAo abbhasiAo saMti' ia raNNA puTTho maMtI kalANaM tihattaraM abbhasio mhi tti vayAsI / 'kA esA kalA ahigA' ia bhUveNa bhaNie 'samaye daMsissaM' ti bhaNiUNa maMtI gehaM gao / annayA maMtiNA majjaNaM kuNaMtIe paTTamahisIe hAraM ghettUNaM niyadAsIe samappio / aha rAyA sammaM uvalakkhiUNaM mama eso hAro bhavayA corio tti maMtiM tajjitthA / imo Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 pAiavinANakahA-2 hAro mama puvvayANaM na u devapAyANaM ia teNa vutte rAyA avoca-jai itthaM taiyA kuberajakkhagehapavesarUvaM divvaM kuNAhi ? / so ya jakkho niyamaMdirapaviDhaM asaJcavAiM haNei, saJcavAiM ca pUei tti pasiddhI / saivo vi sAhasaM dharittA saMjhAe paurajaNasamakkhaM jakkhagehaM paviTTho / 'ayaM asaJcavAI pAvI mama gehaM paviTTho atthi' ia kuddho jalaNajAlaM vamaMto bhUmiM kaMpAviMto lohamuggaM ca karammi vahaMto sakkhaM jamo viva so jakkho payaDIhUo / re pAva ! asaJcavAI tumaM ajja moggareNa khaMDaso kuNemi tti vayaNaparaM taM maMtI vayAsI-he jakkharAya ! paDhamaM AjammabhavaM mama eyaM saMsayaM chiMdAhiM ? tao tayaNu jaharuiM kuNesu ia teNa vutte 'vayAhi taM saMsayaM' ti jakkheNa bhaNie so kahitthA tahA hi phalavaDDipurammi dharaNa-karaNanAmANaM kuDuMbINaM piuputtANaM bhajjAo mayAo / annAo bhajjAo viheukAmA te duNNi maNoramaM puraM patthiA / te maggammi gacchaMtA purao gacchaMtINaM itthINaM payAiM pAsitthA / tIo itthIo mAyaraputtIo hotthA / tahiM mAyA vAmaNA, teNa tIe payAiM lahUI, puttI ya palaMbiNI, teNa tIe puttIe payAI mahaMtAI / tANaM payavavatthaM viloiUNa dharaNo bhaNitthA-he putta ! jai daivvavasAo imAo itthIo amhe aMgIkarissaMti taiyA mahaMtapayA mama gehiNI lahupayA ya tuva tti te duNNi mihaM paijANitthA / aha miliyAhiM tAhi itthIhiM tANaM vayaNesuM aMgIkuNaMtesuM tAo ubhAo vi bhajjAo saMjAyA / 'aha tANaM cauNhaM pi uppannANaM avaJcANaM mihaM ko saMbaMdho' ia mama hiyayammi saMsao asthi / tammi saMsayAvaTTammi paDiyassa 'kiM vaemi' tti ciMtamANassa kuberajakkhassa pamAyaM saMjAyaM / taiyA pabhAyammi saMjAe taM maMtiM taheva mottUNaM tirohie jakkhe 'maMtI saJco' tti pUageNa vinavie vimhio rAyA maMtiM sakkArittA visajjitthA / aha kiyaMtesu diNesuM gaesuM maMtI taM hAraM raNNo dAUNaM hAracoreNa jakkhavaMcaNAivuttaMtaM kahiUNa niyapaDivaNNammi samahiyakalAbhaNaNammi abhihie tuTTho rAyA taM viseseNa bahuM mannitthA / uvaeso-, maiseharamaMtissa, naJcA kajammi kosalaM / taha tumhe vi pavaTTeha, jeNa hoi sivaM sayA / / 2 / / buddhIe pahAvammi maiseharamaMtio egUNahattariyamI kahA samattA / / 69 / / -kahArayaNAyarAo 70 - - sattariamI suhakammavihANao sUlIe bhottavvaM kammaM sUIe avagacchei, iha rAyaputtassa kahA ---------- sUlIbhottavvakammaM jaM, dhammakajavihANao / / sUIe taM tu nassejjA, rAyaputto jahA iha / / 1 / / Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suhakammavihANao sUlIe bhottavvaM kammaM sUIe avagacchei, iha rAyaputtassa kahA-70 _eganaravaiNo duNNi mahisIo saMti, tANaM duNhaM egadivasammi puttarayaNaM samuppaNaM / ego egAe ghaDIe puvvaM saMjAo, teNa so mahaMto bhAyA avaro ya lahU baMdhU kahijjaha / raNNA mahAmaheNa tANaM jammUsavo vihio / rAyA nemittiaM AhaviUNaM eesi jammavaggaM kaTDhAhi phalAesaM ca vayAhi tti pucchei / so dIhakAlaM jammakuMDaliM nirikkhiUNaM phalAdesaM kahei-puvvaM jiTThabhAuNo phalaM evaM vaei-gurubhAuNo egavIsavarisammi saMjAe jammaTThamIe bIyadivasammi taiyaghaDigA samae cakkavaTTI mahArAo hohii / eyaM soccA savve aIva saMtuTThA / rAyamahisI kaMThAo rayaNahAraM nikkAsittA nemittiassa dei / tao lahubaMdhuNo phalAdesaM kahei-lahukumArassa egavIsaimavarisammi samAgae jammaTThamIe bIyadiNammi caiyapaharammi sUlIe samArohaNaM hohI / evaM suNaMtANaM savvesiM mahAdukkhaM saMjAyaM / lahumahisIe muhaM niyaputtassa aNiTThasavaNeNa nitteaM milANaM ca jAyaM / raNNA puNo puNo pucchie vi 'nannahA bhavissai' tti rAyajoisieNa vuttaM / duNhaM kumArANaM jammapattigAo surakkhiyaTThANe rakkhiyA / 'aNiTThAgamaNasavaNe jatto na mottavvo' evaM Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 pAiavinANakahA-2 viyArittA raNNA laharAyaputto paDhaNaTuM satthAikalAgahaNaTuM ca viusavarassa samappio / so viNaeNa vijjAo giNhaMto dhammasatthAiM ca bhaNaMto viusavarasaMsaggeNa dhammapio sai dhammArAhaNaparo sayAyAravaMto ya saMjAo / jiTThabhAyA u mahArAo haM bhavissaM ti gavveNa taha dujjaNamittasamAgameNa 'guNA dosA ya saMsaggeNa havaMti ia vakkaM saJcaviMto viva' so majjapANagharammi vAraMgaNAgehammi ya vilasaMto diNAiM jAvei / evaM egavIsaimavarisammi samAgayAe jammaTThamIe savvaM nayaraM mahAmahUsavapasaMge ANaMdamaggaM saMjAyaM / ___ eyammi mahUsavammi pavaTTamANammi naravaI sahasA ruggo saMjAo, teNa saMjhAe pahuNo ArattiyavihANammi apakkalo jAo / jiTThakumArassa gavesaNammi kae so na laddho / so ya taiyA videsAo samAgayanaTTaNIe naJcadaMsaNammi pasatto AsI, tao lahurAyakumAro ArattiyakaraNe Ahavio / so aIva siNehabhattipuvvayaM pahuNo ArattiyaM vihei / eyammi jammamahammi pahuNo guNagANeNa savvaM rattiM nesI / egaMtakAmabhogavilAsAipasatteNa khINapuNNo pahAyammi rAyagehammi samAgacchaMto pAyakhalaNeNa paDio jiTTakumAro pahujammamahammi ucchAliyasuvaNNamuddANaM duNNi lahIa / ____ tammi ciya kAlammi lahurAyakumAro pahujammamahUsavaM saMpuNNaM kiccA rAyapAsAyammi AgamaNAya vaccaMto khalaMtapAo so tattha paDio / taiA tahiM mAlAgAreNa pupphakaraMDago puvvaM Thavio hotthA / tattha pupphANaM gucchamajjhammi egA sUI tassa kumArassa pAyammi paviTThA, tao so pAyapIlAbAhio kaTeNaM sUI nikkAsiUNa sattho jAo / paJcUsasamayammi satthattaNaM patto naravaI doNNi kumAre viggharahie pAsittA taM joisiaM AhaviUNa jammakuMDalIe phalaM visamattaNakAraNaM pucchitthA / rAyanemittio kahei-jammakuMDalIe niddeso phuDo atthi / paraMtu eso maNuajammo kammabhUmI atthI / puvvabhavakayasuhAsuheNa kammeNa iha bhavammi phalaM bhuMjijjai, kiMtu iha sattavasaNAipAvapauttIe suhaM kammaM jhijjai, saddhammakammuNA udayaM samAgacchaMtaM asuhakammaM pi khayaM pAvei / jeNa ___puvvabhavAsuhaM kammaM, jhijjai suhakammaNA / evaM hi sukayaM kamma, jhijjai pAvakammuNA / / 2 / / ao lahukumArassa sUlIbaddhaM asuhaM kammaM saddhammakajjeNa appAe sUidukkhaveyaNAe vavagayaM / jiTThabaMdhuNo cakkavaTTipayalAharUvaM suhaM kammaM durAyArapauttIe khINaM saMjAyaM / jao teNa avasesasukammeNa duNNi suvaNNadINArA laddhA / / evaM duNhaM rAyakumArANaM suhAsuhakammaphalANaM niSphalabhAvammi diTuMtaM soccA sayA asuhakammanivAraNasamatthammi dhammammi taha ya pavittAyArammi payaTTiyavvaM ti / uvaeso duNhaM rAyakumArANaM, kammaM nayA suhAsuhaM / kallANakAraNe dhamme, jattaM kuNeha savvayA / / 3 / / suhAsuhakammammi duNhaM rAyaputtANaM sattariyamI kahA samattA / / 70 / / -gujjarabhAsAkahAe Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 eggahattariyamA saJcaveraggammi gurusIsANaM kahA ------ saJcaveraggasaMjuttA, rajjaMti te na katthai / gurusIsANaM diTuMto, NAyavvo iha bohago / / 1 / / visuddhaveraggaraMjiyasIsasahio ego gurU viharamANo aDavImajjhammi samAgao / tayA aggao gacchaMto gurU bhamIe uvariM paDiyaM rayaNamaNimaMDiyaM suvaNNabhUsaNaM daTTaNaM viyArei-sIso pacchA Agacchei, jai so eyaM pAsejjA taiyA gahaNAbhilAso assa hohI, tao imaM AbhUsaNaM dhUlIe Dhakkemi evaM ciMtiUNa tassuvariM dhUliM pakkhivei / Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 pAiavinANakahA-2 tayA sIso vi tattha samAgacchaMto dhUliM pakkhivaMtaM taM pAsiUNa puccheda-bhaMte ! dhUlIpakkhevaNeNa kiM Dhakkesi ? puvvaM tu gurU na vaei, kiMtu sIsassa aIva nibbaMdheNa teNa kahiyaM-maggammi kAsai bhUsaNaM paDiyaM, taM pAsittA tumha moho na jAyae teNa mae dhUlie eyaM DhakkiyaM / sIso sahei-dhUlIe uvariM dhUlIpakkhevaNeNa kiM ? / evaM soccA saMjAyacchero gurU viyArei / mamatto mama sIso ahigaveraggavAsiyacitto atthi, jeNa mama bhUsaNadiTThI atthi, assa u bhUsaNammi dhUlIsarisadiTThI hoi / mahappANo maNimmi lejhummi ya samacittA huvire / evaM viyAriUNa so vi samacitto savvattha saMjAo / evaM appakallANakaMkhirehiM savvehiM poggaliyavatthUsuM samacittehiM hoyavvaM / / uvaeso nAyagaM gurUsIsANaM, samabhAveNa bhUsiyaM / nacA tumhe vi savvattha, samacittA haveha bho ! / / 2 / / saJcaveraggammi gurUsIsANaM egahattariyamI kahA samattA / / 71 / / -gujjarabhAsAkahAe bihattariyamI 'sappA gayA rehA saMThiA' ia nAeNa puvvuppannanarasarisA vaTTamANakalikAlammi maNUsA / na hojA-iha naravai-mAhaNaviusANaM kahA 72 jArisA puvakAlammi, maNUsA sttsaalinno|| tArisA ajja no saMti, sattavihINabhAvao / / 1 / / ego nariMdo evaM ciMtei-jo naro jalapuNNaM ghaDaM pivei tassa dANaM dAyavvaM / tattha bahavo mAhaNA viusA ya AgacchaMti, rAyA taM jalabhariyaghaDajalapANAya kahai / tesiM ko vi puNNaghaDajalaM piviuM pakkalo na jAo, rAyA kAsa vi dANaM na dei / evaM bahuNo viusA samAgacchaMti / ke vi puNNaM ghaDajalaM pAuM na caei, mahIvaI dANaM ca na dei / egayA ko vi viuso dANassa adANakAraNaM naccA hatthammi egaM mahaMtaM pAhANaM ghettUNaM nivassa purao samAgao / bhUvaI ghaDajalapANaTuM kahei / so necchai / taiyA naravaI kahei-tumhANaM puvvapuriso agatthamahAriso jo saMjAo so samuddajalaM pivitthA, tuM tu appaM pi ghaDajalaM piviuM kiM na samattho ? / so kahei-evaM pAhANaM jalammi tAresu, taiyA ahaM ghaDajalaM pivemi / rAyA vaei jalovariM pAhANo kahaM tarejjA ? / so viuso sAhei-tumhANaM puvvao rAmacaMdo laMkAgamaNasamae samuddammi pahANehiM seuM nibaMdhitthA, tuM tu tassa vaMsammi saMjAo Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sappA gayA rehA saMThiA ia nAeNa pubbuppananarasarisA vaTTamANakalikAlammi maNUsA na hojjA-iha naravai-mAhaNaviusANaM kahA-72 57 samANo evaM lahuM pAhANaM jalammi tAriuM kiM na sakko ? / so nivo kahei-kattha rAyA rAmacaMdo ? kahiM ca ahaM ? / taiyA viuso sAhei-kattha so agattho mahArisI, kattha haM ?, evaM jArisA vaTTamANakAlammi naravaiNo tArisA mAhaNA viusA saMti / evaM puvvakAlasarisanarA vaTTamANakAlammi na huvire / uvaeso nariMda-mAhaNAINaM, vaTTAlAvaM maNoharaM / soyA tumhe jahasattiM, hoha kajaparA sayA / / 2 / / evaM vaTTamANakAlINa nariMda-mAhaNaviusANa kahA bihattariyamI samattA / / 72 / / -gujjarabhAsAkahAe Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIhattariyamI 'dANiNo kiMpi adeyaM na siyA' iha vikkamAicabhUvaiNo kahA 3 - kadveNa laddhakanaM pi, vikkamo cittajIviNo / dAsI avAiNiM tuTTho, 'kiM adijaM hi dANiNo' / / 1 / / ujjaiNIe nayarIe paraduhabhaMjaNo paritthIsahoyare vikkamAiyo naravaI hotthA / so egayA rAyavADigAe vaccaMto egaM dUradesAo AgayaM dUaM pekkhiUNa 'katto tuM samAgao' tti ? pucchitthA / kaNagasArapurAo haM samAgao tti teNa vutte 'tattha kiM pi acchariyaM tumae diTuM' ti niveNa bhaNie so kahei-deva ! suNijjau tahiM jaM abbhuyaM / tattha kaNagasundarassa raNNo ramaNIdvaMdasiromaNI tilagasirI suA atthi / aNNayA mAyapiyarehi vivAhaTuM bhaNiyA sA kahei-rattIe cauro vAre jo maM bollAvissai so mama sAmI, aNNaha mama kiMkaro bhavissai tti tanniNNayavasa' savvahiM pahiyaM samAyaNNiUNa bahavo rAya-maMti-seTThI-satthavAha-seNAvaipamuhANaM kumArA tayaTuM samAgayA, taM ajiNiUNa tIe gharammi te muMDiyamuhA maliNANaNA itthIvesAharaNA paidiNaM pANINaM vaheire ia ahaM tahiM abbhuyaM pAsitthA / ia abbhuyaniveage tammi sakkArapuvvaM visajjie tANaM rAyAiputtANaM dukkhaM tIe ya kumArIe ahimANaM nirAkarissaM ti vikkamarAyA niyakiMkaraM veyAlaM devaM maNaMsi kiccA kaNagasArapurammi samAgao / tattha ya jogiveseNa bhamaMto rAyA rAyaduvArammi samAgaMtUNa DhakkAe pahAraM kAsI / amhANaM sAmiNI jeuM ko vi samAgao tti tahiM AgayAhiM tIe dAsIhiM so jogI viloio / kahiyaM ca tassa sarUvaM niyasAmiNIe / tIe AgArio so vi abbhaMtarammi gaMtUNaM dIvaga-rammammi gehammi jogiveseNeva AsaNammi saMThio / AsaNasaMThiAe sayalAlaMkAravirAiyAe tIe kahaM kahiuM ujjao hotthA / he dIvaga ! esA pAhANAo vi aIva kakkasA huMkAraM pi na dei, teNa jai tuM huMkAraM desi, taiyA kiM ci kahANagaM vaemi / tayA ya dIvabbhaMtaraTThieNa veyAladeveNa tahatti paDivaNNe rAyA kahaM kahiuM pautto / tahA hi-kalAsaragAmanivAsI nArAyaNo nAma mAhaNo kamalAnAmaniyagehiNiM ANeuM sattavAraM sasuragharammi gao / paraM sA keNa vi kAraNeNa na AgacchejjA / aha aTThamaM vAraM taM ANeuM kesavanAmamittajutteNa gacchaMteNa pahammi majhuMjayanAmammi titthammi mahesarassa purao bhaNitthA / he deva ! eyammi samaye jai ahaM niyappiyaM ghettUMNa AgacchissaM taiyA tava matthayakamalapUaM karissAmmi ia bhaNiUNa so niyabhajaM giNhiUNa tahiM devakulassa purao sameo mittaM vayAsI-he mitta ! mahAdevaM paNamittA jAva AgacchAmi tAva bhavayA ettha cciya ThAyavvaM ti vottUNaM mahAdevamaMdirammi gaMtUNa karavAlacchinnaniyasirakamaleNa mahesarassa pUaM viheUNa mayammi tammi tahiM ceva paDie, vilaMbaM viloiUNa devakulamajjhammi samAgao kesavo taM tahAvihaM viloiUNa ciMtei-'jai ahaM evaM bAlaM Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dANiNo kiMpi adeyaM na siyA iha vikkamAiccabhUvaiNo kahA-73 DJ ghettUNaM gihaM gacchAmi, taiyA avassaM imIe luddheNa eeNaM mittadohiNA pAveNa niyamitto nihao tti mama kalaMko hohii' tti tammi vi taheva paDie duNhaM pi vilaMbeNa aJcataM bhIA majjhammi gayA sA tANaM imaM avatthaM viloittA jhAei-jai ahaM sasurassa piuNo vA gihaM egAgiNI vaJcAmi, tayA sicchAyAriNIe eyAe pai-devarA haya tti kalaMko hojjA teNa mama vi eesiM piva juttaM ti teNa cciya asiNA niyaM siraM chiMdiuM ujjayaM taM paJcakkhIhuo maheso 'itthI haJcApAvaM haM na giNhemi' ti vayaMto takkarAo asiM avaNeitthA / kalaMkakaliyAe pairahiyAe mama jIvieNa kiM ?, tao jai ee jIvissaMti tayA me pANA na annahA, ia niNNayaM naccA 'mama pakkhAlaNajaleNa abhisittA do vi ee jIvissaMti' ia bhagavayA saMkareNa bhaNiyaM AyaNNiUNa tIe UsugeNa vivarIyattaNeNa saMdhiyamatthayA taheva ya abhisittA te jIviyA / 1. svecchAcAriNyA / / Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 pAiavinANakahA-2 aha he dIva ! tIe aTuM mihaM kalahaM kuNaMtANaM tANaM kAsa imA gihiNI ia jogiNA puDhe taM rAyakannaM jaMpiuM UsugeNa dIvabbhaMtaraTThieNa veyAleNa 'paimuhassa pattI' ia asamaMjasaM bhaNiyaM samAyaNNiUNa saMjAyakovA vimhariyaniyaniNNayA sA re pAvadIva ! mA asaJcaM vayAhiM' tti bADhasareNa vaei / rAyakannA saI jaMpia tti DhakkAe pahAraM dAvitthA / he jogiMda ! 'kAsa esA pattI ? ia dIveNa bhaNie 'mittamuhassa' tti jogiNA kahie 'kahaM ti ? dIvo puNo pucchei / vivAhAvasare hi dAhiNo karo dijjai, so u kabaMdhagao eva hojja tti jogiNA bhaNie, 'egaso eeNa ahaM jaMpiyA, tiNNi vArA avasIsaMti,' teNa visesao mauNavaI sA sNtthiaa|| evaM iha paDhamA kahA kamaMkeNa tihattariyamI kahA samattA / / 73 / / 1. sakRt / / Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 cauhattariyamI dANammi vikkamAiJcabhUvaiNo kahA - - - - - - SIA hip aha puNo vi dIvavva kannAkuMDalaM AbhAsiUNaM jogI kahaM kahei-dhaNarahanayarammi baladattaseTThiNo duhA rUvavaI nAma suA hotthA / sA ya piyara-mAyara-bhAyara-mAulehiM pihaM pihaM varANaM diNNA / aha vivAhaTuM samAgae cauro vi vare mihaM vivayaMte viloiUNa mama nimittaM aho ! mahaMto kalaho tti jhAittA sA jIvaMtI eva aggimmi paDiUNa bhassIbhUyA / taiyA tANaM ego tIe samaM aggimmi paviTTho, bIo u masANammi bhUmigharaM kiccA ThAsI / taio u bhikkhAyaro hoUNa bhikkhAe laddhaMsaM ciyAe uviriM mottUNaM sesaM sayaM khAei / 1. pRthak pRthak / / 2. labdhAMzam / / Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinnANakahA-2 cautyo u tIe haDDAiM ghettUNaM gaMgaM gacchaMto pahammi samAgayammi mahANaMdapurammi bhikkhaTuM paviTTho mANadattaseTThiNo gihammi gao / taiyA paivvayaM kamalasirinAmaM tassa bhajaM bhikkhAdANammi aMtarAyaM kuNaMtaM aIva ruvaMtaM niyaM bAlaM culhIvanhimmi pakkhiviUNaM bhikkhaM dAuM uvaTThiyaM so vaei-'he mAyara ! mama nimittaM bAlahaccA jAyA teNa imaM bhikkhaM na gihissaM' ti nisehaM kiJcA paDiniyatte tammi sA amiyasiMcaNeNa taM bAlaM jIvAviUNaM puNo tassa bhikkhaM dAuM uvaTThiyA / teNa kahiyA sA 'he mAyara ! eyassa abhiyarasassa aMsaM mama dAhI' ia abbhatthiyAe tIe diNNeNa amiyaraseNa saddhiM tahiM samAgao so taM kaNNaM jIvAvitthA tIe saddhiM ca jo aggimmi paDio so vi jIvio hotthA / ru aha he kuMDala ! tIe jIviyAe tayaTuM mihaM cauNhaM pi kalahaM kuNaMtANaM tANaM majjhammi kAsa imA pattI ? ia jogiNA abhihie taM rAyakaNNaM jaMpiuM usugeNa kuMDalabbhaMtarasaMThieNa veyAleNa vuttaM jIviyadAuNo pattI Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vikkamAiccabhUvaiNo kahA-75 63 havai / ia bhisaM asamaMjasaM bhaNiyaM soJcA saMjAyarosA vIsariyanipaiNNA rAyaputtI re pAvakuMDala ! mA musaM vayAhi tti bADhasareNa jaMpitthA / bIyavAraM rAyasuA jaMpiya tti so jogI DhakkAe pahAraM dAvitthA / he jogiMda ! kAsa esA pattI ? taha ya tayannehiM ca ko saMbaMdho ia kuMDaleNa vutte so jogI vaeiamiyaraseNa jo jIviyadAyago so piA, ciyAmajjhAo sahutthio so bhauyA, ciyatthANarakkhago so dAso, bhikkhAladdhaMseNa bhoyaNavasaNAidAyA pio, vatthalaMkArabhoyaNAidANaM hi piyayamAhINaM ti jogiNA kahie duvAraM ahaM eeNa samaM jaMpiyA, vAradugaM avasIsai ia viseseNa sA mauNaM ghettUNaM saMThiyA ? ia bIyA kahA-kamaMkAo cauhattariyamI kahA samattA' / / 74 / / 75 paNahattariyamI vikkamAiJcabhUvaiNo kahA aha puNo vi dIvavva kannAhAraM uddisittA jogI kahaM sAhei-tahA hi narasArammi nayare naravAlassa raNNo puNNavAlo nAma suo AsI / tahiM ca purohiya-suttahAra-suvaNNagAra-kuviMdANaM buddhisAra-guNasAra-rUvasAradhaNasAranAmA puttA rAyaputtassa vayaMsA hotthA / egayA piuNo niddeseNa desacAgaM viheukAmeNa puNNavAleNa cauro vi te puttA puTThA kahiMsu amhe dehacchAhivva tumaM na cayAmo / ia tehiM sahio so niyapurAo niggao kameNa gahaNaM vaNaM patto / .. tahiM tesuM causuM kameNa jAmigesuM rAyasuo suvitthA / paDhame pahare guNasAro sirikhaMDakhaMDamaI savvavayavasohiraM suraramaNivva ramaNijjaM egaM puttaligaM nimmeUNa pasutte biiyapaharammi dhaNasAro utthIa, tammi vi jahoiyacIvaruttarijjAi vatthAI parihAviUNa sutte, taiyapaharammi rUvasAro utthio / tammi vi maNisuvaNNAi-bhUsaNehiM taM alaMkarittA sutte, cautye pahare buddhisAro utthitthA / teNa vi maMtAkaDDhiassa bhagavao AiJcassa payogeNa jIviyAe tIe pabhAyaM saMjAyaM / he hAra ! jIvaNajuaM taM viloittA niyaM niyaM kiJcaM puNNavAlassa purao neveittA tayaTuM mihaM kalahaM kuNaMtANaM tesiM majjhe kAsa esA pattI ?, ia jogiNA bhaNie taM rAyakaNNaM jaMpiuM UsugeNa hAraMtaTThieNa veyAleNa 'jIviyadAuNo pattI' ia aJcaMtaM asamaMjasaM kahiyaM nisamiUNa jAyAsUyA puNo vIsariyaniyaniNNayA rAyAkaNNA-re pAvahAra ! 'mA mUsaM bhAsAhi' tti bADhasareNa bhaNitthA / 'taiyavAraM rAyakannA jaMpiyA' ia jogI DhakkAe pahAraM dAvitthA / 1. eyArisI kahA rayaNaseharI kahAe vi asthi / / Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 pAiavinANakahA-2 he jogiMda ! 'kAsa imA rohiNI' / tIe tehiM ca ko saMbaMdho tti hAreNa puDhe, jIvAvago piA, puttaligAe nimmAyA mAyA, bhUsaNadAyA mAulo, vatthadAyA pio viyANiyavvo, jao naggaM ramaNiM paI eva pihei / ia jogiNA abhihie vArattayaM haM aNeNa bhAsiyA, ekko ciya vAro avasissai tti viseseNa mauNaparA ciTThIa / ia taiA kahA-kamaMkao paNahattariyamI kahA samattA / / 75 / / 1. priyaH / / Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 chahattariyamI vikkamAiJcabhUvaiNo kahA - - - - - - - - - - -- aha puNo vi dIvavva kannAkaMcugaM uddisiUNa jogI kahaM sAhei-tahAhi haricaMdapure hariseNanAmA rAyA hotthA / teNa egayA saMkarAbhikkho viSNo corikkeNa ghettUNaM haNijjamANo vaei-he nariMda ! 'kumArattaNassa maraNe na saggagaI' ia suI suNijjai / teNa mama jaMghataggaya-rayaNapaMcagaM viyariUNa kIe vi vippaputtIe maM uvvAhiUNa pacchA maM mArijjasu' tti vippaviNNatteNa raNNA rayaNapaMcagadANapuvvagaM egassa vippassa piyamaInAmakaNNaM uvvAhittA sa ho| 14JAL CoAN 1. kumAratvasya / / Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinANakahA-2 aha mayammi bhattArammi sairiNI saMjAyA sA kamhA vi purisAo jAyaM puttaM niyanAmamudaMkiyaM kAUNaM purassa bAhiraM taM ujjhitthA / aha dhammanAmeNa kumbhayAreNa so bAlo puttattaNeNa vaDhio / aNNayA sAyaMtaNammi maTTiyAkhaNisamIvammi rUvaramaNijjoM eso egAgI bhamaMto hariseNaniveNa diTTho / 'niddhaNio eso mama putto hojja' tti ghettUNaM raNNA raNNIe samappio / mayammi ya rAyammi so raNasiMho nAma rAyA jAo / annayA saddhadANAvasare gaMgaM gaMtUNaM piMDaM dAuM ujjae tammi titthapahAvAo cauro karA jugavaM piMDagahaNAya gaMgAjalAo bAhiraM nissariA / eyaM kougaM viloiUNa vimhieNa teNa savahapuvvaM puTThA raNNI jahAjAyaM kahitthA / / ___ aha maTTigAkhANIe viyANiyasavvatassarUveNa rAiNA mayapaigA sA kuMbhayArapattI puTThA jahajAyaM niveittA nAmaMkiyaM taM muddigaM dAsI / muddigakkharAo avagayavaTTAmUleNa raNNA bhaNiyAe tIe mAhaNIe vi saJce abhihie rAyA gaMgaM gaMtUNaM mama cauro piyarA saMti / tattha jo piMDAhigArI so karaM dhareu ? itthaM kahitthA / taiyA he kaMcuga ! tANaM majhe kAsa karo piMDaTTha paguNo hojja tti jogiNA bhaNie taM jaMpiuM ussugeNa kaMcugabbhataraTThieNa veyAleNa raNNo kahiyaM, jArassa karo piMDaM pAvei, jao tassa bIeNa jaNiyattaNAo / ___ itthaM aJcatthaM aghaDataM bhaNiyaM soccA jAyarosA vIsariyaniyapaiNNA sA rAyaputtI-re pAvakaMcuga ! 'mA musaM vaejasu' ia bADhasareNa akahiMsu / cautthavAraM rAyaputtI jaMpiyA ia jogI DhakkAe pahAraM dAvitthA / he jogiMda ! kAsa karo piMDaM lahIa ?, ia kaMcugeNa vutte jogI vayAsI-he veyAla ! coravippassa karo piMDaM pAvei, jao tammi ceva mayammi sA mAhaNI raMDA jAyA, ii cautthI kahA / aha pahAe jAe he jogiMda ! ahaM tumha kiMkarI tumaM ca me sAmI ia vayaMtIe viyANiyavuttaMto tIe rAyakaNNAe piA tahiM AgaMtUNaM taM jogiM paNamiUNa purao saMThio / vikkamAiJco nariMdo vi sasarUvaM payaDIkAuNaM jahatthiyaM ca niveiUNaM te rAyAiputte moyAvittA avivAhiyAe tIe juo niyaM puriM samAgao / cautthI kahA samattA / aha rAyammi bhittIe aMtarammi Thie rAyasahAe cittaM kuNaMtaM cittakalAgavvilR egaM cittagaraM avaro cittagaro vaei-he mitta ! kiM cittakalAhaMkAraM kuNesi ?, kiM cittakalAraMjio rAyA tumha ajja ANIyaM avAiNi rAyakannaM dAhii ?, ia samAyaNNittA dANavIro vikkamAicco tassa cittakAriNo taM rAyakaNNaM dAUNaM taM cittagaraM desAhivaiM kAsI / evaM dANiNo kiMpi adijjaM na hojjA / uvaeso - vikkamAiJcabhUvassa, paradukkhaviNAsiNo / kahaM socA tahA tumhe, dANe jaeja savvayA / / 1 / / evaM 'dANiNo kiM pi adeyaM na siyA' iha vikkamAiJcabhUvaissa chahattariyamI kahA samattA / / 76 / / - vikkamacarittAo kahArayaNAyarAo ya / 1. zraddhAdAnAvasare / / Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattahattariyamI 'daivvammi paDikUlammi dukkhaparaMparA havai' iha pupphavaIe kahA 77 - - daivve paDikUlammi, hoi dukkhaparaMparA / iha pupphavaInAyaM, bhavaveraggakAraNaM / / 1 / / vArANasIe nayarIe dhaNadattassa seTThiNo puSphavaI nAma bhajjA AsI / tIe ya kuberaseNo putto hotthA / egayA tattha nayarammi siMhasUrassa pallIvaissa dhADI paDiyA / taiyA sA puSphavaI pallIvaiNA gahIyA bhajjAbhAveNa ya rakkhiyA / aha dhaNadatto tIe suddhiM kuNaMto pallImajjhe AgaMtUNaM NhAviassa gharammi ThAittA sapiyaM ca tattha naccA hAviyabhajjaM tIe samIvammi pesitthA / sA vi niyappiyaM AgayaM viyANittA kAligAdevImaMdirammi cauddasIe rAIe ahaM AgacchissaM tti saMkeyaM NhAviyabhajjAduvAreNa niyappiyaM jANavesI / _ 'mahaI maha pIlA niyaTTiyA atthi' tti kAligAe pUaM cauddasIrayaNIe karissaM ti daMbheNa pallIvaijuttA sA tahiM AgayA pallIvaI asiNA nihaNittA devakulammi paviTThA / tahiM sapaI daivvadoseNa sappadaTuM pAsittA tassa turaMgamaM ArohiUNa rAIe cciya tao niggayA / pahAyammi ya pahammi corehiM savvaM ghettUNaM khaMDAyaNanayarammi sA kAmarUvAe vesAe vikkiNiA / egayA rUvajovvaNavaI sA vesAkammaM kuNaMtI tattha AgaeNa kuberaseNeNa niyaputteNa saha saMbhogaM vihesI / rahaMsi tIe puDheNa teNa mAyarapiyaranAmAiniyavuttaMte kahie hA ! pAvAe mae suyasaMgo vihio tti visAyaM AvaNNA sA vesAvudeNa vArijjamANA jIvaMtI ceva ciyAe paviTThA / taiyA ya daivvavasAo samAgaeNa uvariyaNeNa naIpUreNa sA ciyA vAhiyA / aha mahaMtammi kaTThammi ThiA taraMtI jaMtI sA sAraNanAmeNaM AhIreNa nikkAsittA bhAriyattaNeNa rakkhiyA / .. egayA govakulasamuiyakaMbalapamuhavesavaMtI sA takkaM vikkeuM mahurAe nayarIe gayA / tahiM vivaNimajjhammi rAyaputtaturaMgameNa hayA sA bhUmIe paDiyA / aha uTThIyA sA bhaggabhAyaNA paDie vi takke visesao vimhiyamuhA tayaNuvalakkhaNapareNa egeNa puriseNa 'he suMdari ! paDiyaM pi takkaM na soesi taM kiM ti ? puTThA / taM aNuvalakkhamANI sA niyaM sarUvaM kahitthA / jaM nariMdaM haMtUNaM, sappadaTuM paI pekkhiUNa desaMtarammi vihivasAo gaNigA haM jAyA / tao putteNa saddhiM saMgama viheUNa ciyAe paviTThA, ahuNA govarohiNI jAyA, ahaM kahaM ajja takkaM soemi / vuttaM ca hayA nivaM paimavekkha bhuyaMgadaTuM, desaMtare vihivasA gaNiga mhi jAyA / puttassa saMgamahigamma ciyaM paviTThA, soemi govagihiNI kahamaja takkaM / / 2 / / 1. tadanupalakSaNapareNa / / 2. 'bhaktAmara' iti padyAnusAreNa gIyate / / Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinANakahA-2 ia soccA niyasarUvaM ca niveiUNa teNAvi kuberaseNeNa tapputteNa sA saMjaINaM pAsammi samANIA / tao sA puSphavaI tIe uvaesasavaNeNa saMjAyaveraggA dikkhaM giNhitthA / AloiyAsuhakammavivAgA sA vihiya-vivihatavakammA saggaloge samuppaNNA, kameNa mahAvidehammi siddhiM pAvihii / pupphavaIi didvaMtaM, kammavigAgadaMsagaM / socA taha viheyavvaM, jaha dukkhaM na tArisaM / / 3 / / evaM dukkhaparaMparAe pupphavaIe sattahattariyamI kahA samattA / / 77 / / - vikkamacarittAo kahArayaNayarAo ya / Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDahattariyamI ko mahaMtayamo ?, iha hari-hara bamhadevANaM kahA tilogagayadevANaM, guNuttamaviyAraNe / ___ ko hi mahattamo devo, vuttaM ceha niyaMsaNaM / / 1 / / hari-hara-bamhANaM egayA vivAo saMjAo / amhANaM majjhammi ko mahaMtayamo atthi ? / bamhA vaei-jayammi savvapayatthasamuppattikAragAo ahameva / harI kahei-vIsajaMtupAlaNabhAvAo ahaM ciya, aNNaha jagajaMtuNo na jIvejjA / haro sAhei-pAvANaM vuDDhIe jagasaMhArakaraNe mama sattI atthi, teNa mahaMto haM / evaM eesiM vivAe saMjAe bamharisiNA kahiyaM-bhigurisisamIvammi assa niNNayaM karAvemo / eyammi maheso saMmao saMjAo / Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 pAiavinANakahA-2 kiMta viNhU saMmao na jAo, jao amhAsu vijjamANesu so risI jayA amhANaM AhAreNa jIvai, tayA so kiM niNNayaM kAhI ?, ia kahittA so saha na gao / _maheso bamhadevo ya tassa samIvammi gaMtUNaM savvaM ca vuttaMtaM kahiUNa amhANaM ko mahuttamo atthi ? tti paNho pucchio / bhigurisiNA vuttaM-amhe viNhupAsammi jAemo, tahi tumhANaM niNNayaM karissAmi / te savve viNhusahAe samuvAgayA, tattha samAgae te daLUNaM sahAsaMThiA savve devA utthAya tANaM sammANaM kuNeire / kiMtu so viNhudevo niyaTThANAo na uThio / ___ eyaM aviNayaparaM taM pAsittA uppannakoho so bhigurisI taM uvagaMtUNaM tassa uraMsi lattAe paharei / paharijjamANo vi so kovarahio sahasA uTThiUNa 'tumhANaM pAyammi bAhA na saMjAyA' ia vottUNaM tassa pAyaM saMvAhiuM laggo / tao sahaNayA-viNammayA-khamaNaparaM taM datRRNaM bhiguNA vuttaM eso viNhU savvesiM devANaM mahattamo asthi / jao jammi sahaNayA-viNammayA-khamayatti guNA haveire so jagammi purisuttamo maNNiyavvo / / uvaeso hari-harAi-devesu, naccA jaM guNabhUsi / tANa guNANa pattIe, ujameha, diNe diNe / / 2 / / 'ko mahaMtayamo' iha hariharabamhadevANaM aDasattariyamI kahA samattA / / 78 / / -gujarabhAsAkahAe (79| 79 egUNAsIiyamI dANAdANaphalammi bhIma-kivaNaseTThiNo kahA vikkamaniva-saMbaMdhaM, bhImakivaNa-seTThiNo / dANAdANaphalaM naJcA, dANe jattaM samAyara / / 1 / / egayA vikkamanariMdo atthINaM dANaM dito viyArei-'dANassa kiM phalaM ?' etthaMtarammi gayaNe divvA vAyA payaDiyA, egaguNaM dANaM, tassa phalaM tu sahassaguNaM kalimmi vaTTei / rAyA jhAei ko evaM gayaNe vaei ?, tao puNo nahammi vayaNaM pAubbhUyaM, 'jai dANa-phalaM pAsiuM icchejjA taiyA sovAraganayare gaMtUNa kivaNaseTThissa dANaparabhImavaNiyassa ya carittaM viloyasu' / tao rAyA egAgI sovAragapaTTaNe gacchIa / puvvaM tu koDidugasuvaNNavihUsie kivaNaseTThigharammi gao, bhoyaNaM ca maggiyaM / teNa kiMpi na diNNaM / rAyA 'jo sayaM na bhuMjei, baMdhavAINaM pi na dei, tassa jammo vihalu' tti vottUNaM bhImaseTThiNo gharammi gao / teNa tassa sAgayaM kayaM, bhoyaNa ca patthio / tayA tassa gehammi raddhaM annaM hosI, paraMtu ghayaM natthi / tao kivAparo dANI bhImo tassa bhoyaNe ghayadANAya kivaNaseTThiNo gehammi Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71 dANAdANaphalammi bhIma-kivaNaseTThiNo kahA-79 JU ON gacchiUNa sAhitthA-mama gehe atihI Agao atthi, tassa haM bhoyaNaM dAssaM, tao ghayaM appAhi / so sAhei dhaNaM appesu / bhImo vaei-aihINaM dANe diNNe jaM puNNaM hojjA, taM tavAvi hohI / kivaNo sAhei-'mama puNNeNa alAhi', ko ahigapuNNassa bhAraM vahejjA / tao bhImo-'caugguNaM ghayaM dAhissaM' ti vottUNaM ghayaM ANeUNa vikkamapAhuNagaM sAyaraM jemAvei / bhImagharammi rAyA rAIe saMThio / taiyA daivvajogAo taeva rAIe kivaNabhImaseTThiNo maccaM pAviA / rAyA taM jANiuNa jhAei-mama bhImeNa sAyaraM dANaM diNNaM, so seTThI kahaM mao ?, jIvieNa mamAvi alaM, haM marissaM, tao jAva mariukAmo bhUvo asiM uyarammi pakkhivei, tAva puNo puNo AgAsavANI payaDIhUA 'io dasamammi mAsammi tumae kaMtIpurIe gaMtavvaM, tahiM dANaphalaM pAsihisi' tao rAyA navamAsANaMtaraM kaMtIpurIe samIvammi gao, tahiM emassa caMDAlassa bhajjA puttIchakkaM pasavesI / gharammi dAlidaM atthi / tIe jayA sattamo gabbho saMjAo, taiyA Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 pAiavinnANakahA-2 gabbhapADaNecchA hotthA, paraM gabbho pADijjamANo vi na paDio / kameNa tIe puttI saMjAyA sA puttI caMDAlie ukkaraDammi cattA / etthaMtarammi rAyA tattha samAgao samANo caMDAliM vaei-puttI kahaM caijjai ? / tao sA kahei-imIe gabbhasaMThiyAe duTThA DohalA saMjAyA / gharammi ajjayaNaM annaM natthi / tao raNNA dhaNaM dAUNaM sA puttI mAupAsAo pacchA gahAviyA / tayA rAyA purIe majjhammi gao / io ya tahiM purammi bhUvassa putto uppaNNo, so ya thaNNapANaM na kuNei / tao nivAiNo savve duhiyA saMti / rAyA paDahaM vAei-'jo rAyaputtaM thaNNaM pivaMtaM vihei, tassa rAyA gAmasayaM dei' evaM paDaho vAijjamANo na kena vi phAsio / tao paDahapharisaNapuvvaM vikkamarAyA bhUvaputtapAsammi saMgao / keNa vi assa bAlassa galaM ruddhaM evaM jhAittA niyakaMThammi asiM dAUNaM vaei-jeNa keNa vi assa bAlassa galaM ruddhaM siyA so mama purao payaDIhou, jai No taiyA ahaM marissaM ti / Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhamme diDhayAvisae AliMgavippassa kahA-80 73 tI dANAhiTThiyadevayAe bAlamuhammi avayarittA vuttaM-bho rAya ! kiM maM uvalakkhesi na vA ? / vikkamanariMdo sAhei-ahaM na uvalakkhemi / tao bAlo vaei-ahaM sovAragapaTTaNavAsI bhImaseTThijIvo tuva abbhAgayassa dANaM dAsI, teNa puNNeNa ahaM bhUvaputto hotthA / rAiNA puTuM-kivaNo kattha oiNNo atthi ? / bAlo Aha-tumae caMDAlIe puttI caijjatI dhaNaM dAUNaM jA gahiyA, sA kivaNaseTThijIvo viyANiyavvo puNNarahio so / ahaM tu dANahiTThAigA devI dANaphalaM jANAviuM assa bAlassa ANaNammi avariUNaM vayAsI / tao bAlo vi thaNNaM pAuM vilaggo / devI saTThANammi gayA / bAlapiuNA gAmasayaM dijjamANaM vikkamokko naravaI na giNhei / evaM dANaphalaM devayAe muhAo soccA rAyA logo vi sai dANatalliccho hotthA / uvaeso sAhasaM vikkamasseha, bhImassa ya gaI tahA / socA aihisakkAre, sAvahANo sayA bhava / / 2 / / dANAdANaphalammi bhIma-kivaNaseTThiNo egUNAsIiyamI kahA samattA / / 79 / / -pabaMdhapaMcasaIe asIiyamI dhamme diDhayAvisae AliMgavippassa kahA --------- viheyavvA sayA kSamme, diDhayA muttisaahigaa| iha AliMgavippassa, ramaNijaM niyaMsaNaM / / 1 / / purA AliMganAmo mAhaNo hotthA / teNa siridhammaghosasUriNo pAsammi 'jiNapAsAyAivihANammi mahApuNNaM hoi, ia suyaM / egayA so guruM vayAsI-bhayavaM ! logA vayaMti aputtassa gaI natthi, saggo neva ca neva ya / tamhA daTTaNa puttAsaM', pacchA dhammaM carissai / / 2 / / guruNo sAhitthA-saMtANaM viNA vi saggaM jaNA gacchaMti / saMtANe samANe kayAi saggo hojjA, so vi puNNapahAvAo ceva / jai saMtANeNeva saggo hojjA taiyA suNI-suNagAiNo bahugAvaJcA paDhamaM saggaM vaccejjA / saMtANarahiyA vi bahavo saggasuhaM muttisuhaM pAveire / vuttaM ca bahUNi hi sahassANi, kumArabaMbhayAriNaM / saggaM gayAiM vippANa-makizyA kulasaMtaI / / 3 / / guruNA vuttaM-siriusahadevassa jai sAmavaNNA paDimA kArijjai taiyA aNaMtaM puNNaM paramapayagamaNuiyaM hoi, paraM saMtANaM na hoi / gurUNaM aggao eyaM soJcA AliMgo vayAsI-bhayavaM ! ahaM siriusahadevassa kasiNavaNNajuyapaDimaM 1. putrAsyam / / Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 pAiavinANakahA-2 karAvissaM bahugapuNNalAhAo, saMtANeNa natthi mama payoyaNaM / saMtANe vi rAvaNa-sirikiNha-dujohaNa-baMbhadatta cakkavaTTipamuhA bahavo nirayaM gacchitthA / ao haM siriusahadevapaDimaM sAmavaNNaM kAravissaM / tao teNa saMtANAbhAvaM viyANiUNa vi siriusahadevapaDimA sAmavaNNA karAviyA paiTThAviyA ya sa-kAriyabhavvapAsAyammi / tao AliMgeNa sAvageNa tahiM paDimaM niccaM accamANeNa muttigamaNasamuiyaM puNNaM uvajjiyaM / uvaeso socA AliMgavippassa, didrutaM suhabohagaM / tahA tumhe sayA dhamme, diDhayaM dharaha savvayA / / 4 / / dhammadaDhayAvisae AliMgaviparasa asIiyamI kahA samattA / / 8 / / -pbNdhpNcsiie| Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ egAsIimI aNukaMpApayANammi jagaDUsAhuNo kahA aNukaMpApayANeNa, rehai dhammiattaNaM / jagaDusseha diTuMto, dubbhikkhe dANadAiNo / / 1 / / iha bharahakhettammi gujaradesavihUsaNamahAvisAlasirimahAvIrasAmiceiyarehamANabhaddesarakkhe nayarammi bhADalabhUvo rajjaM kAsI / so ya paTTaNa-naravaivIsalarAyassa sevaM vihei / tahiM nayarammi sAlagaseTThiNo siridevI bhajjA, puttA ya jagaDU-pauma-rAyamalla nAmA hotthA / jagaDUsAhU samuddataDammi haTTa kAsI / egayA jagaDUpAsammi jANapattehiM 'theNNakAragA kaI purisA samAgayA / tehiM vuttaM amhANaM egaM jANaM mayaNabhariyaM caDiyamatthi, jai bhavao roei tayA dhaNaM dAUNaM gahaNIyaM / jagaDU tattha gao, mullaM ca kiccA mayaNabhariyaM jANapattaM gahiyaM sayaDAiM bhariUNaM jagaDU gehe sameo, jagaDUkammayarA jagaDUpattIe purao vayAsIjagaDUsAhuNA mayaNaM gahIyaM, kahiM uttArijjai / jagaDUpattI Aha-amhANaM gehe mayaNaM pAvanibaMdhaNaM gaNijjai, teNa nottArijjai / tao mayaNiTTigAo gihaMgaNammi liMbarukkhassa heTThammi uttAriAo / jagaDU piyAe saddhi kalahaM kAsI, hakkiyA sA vaei-mayaNavAvArammi bahupAvaM laggai / tao miyaM kaliM kAUNaM ruTThA / jagaDU piyAe saddhi na jaMpei / pattI vi jagaDuM na vaei / / evaM mAsattae saMjAe sIyAlo' samAgao / jagaDUputteNa tAvaNaTuM vanhI payaDIkao, tammi tiNAINi khivai / io ya bAlacavalattaNeNa egA mayaNiTTigA aggimmi putteNa 'chUDhA / mayaNaM galiyaM, tahiM ca suvaNNiTTigA pattIe diTThA / pattI avayaMtI vi dhaNalohAo jagaIM pai vayAsI-io viloijjau / tao jagaDU saMmuhaMpi ruTTho na viloei / tao pattIe vuttaM 'appaNo mayaNaiTTigA suvaNNiJcigA saMjAyA' tao saMmuhaM jAva viloei tAva suvaNNiTTigA diTThA / tao annAsiM iTTigANaM parikkhA kuNiyA suvaNNiTTigA viyANiyA / tao channaM suvaNNiTTigAo gehamajjhammi ANIyAo / mayaNaM pihaM kiccA vikkiNiyaM, paMcasayapamANA suvaNNiTTiyA saMjAyA / tao dhammapattI piyaM pai vaei-guravo AgArijjaMti, gurUhiM vutte dhammammi dhaNaM vaijjai, dhaNaM sAsayaM na hoi / tao guruNo sumahUsavapuvvaM vAhariyA / jagaDUsAhuNA mayaNavavasAo kao tti soccA guravo jagaDUgehammi vihariuM na jaMti / tao guravo jagaIM vayAsi-amhe viharissAmo, eyaM suNittA jagaDUNA khullagamuNijuyA guravo devavaMdaNaTuM AgAriyA / guravo tassa gehaceie deve vaMdeire / tayA khullagamuNI vaei-bhayavaM ! jagaDUgharammi kiM laMkA samAgayA, io pekkhijjau, tao gurUhiM suvaNNiTTigAo daLUNaM jagaDU puTTho katto imAo suvvaNNiTTigAo samAgayAo / jagaDUNA iTTigAgahaNasavvavuttaMto kahio / tao taM soccA hiTThA guravo jagaDUsAhuNA saddhiM niya-uvassayammi samAgayA / jagaDUsAhu Aha-mae mayaNabhaMtIe gahiyAo iTTigAo suvaNNamaIo saMjAyAo / rAyabhayAo uccaeNaM na jaMpijjai / aNeNa jagaDUgehammi suvaNNaTaMkANaM koDI jAyA / 1. staintya- / / 2. zItakAlaH / / 3. kSiprA / / Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 pAiavinANakahA-2 HMMM/AAAAA000 egayA gurUhiM nANeNa paNNaraha-solasa-sattarasahiyaterasasayasaMvaccharammi 1315-1316-1317 varisattayammi dukkAlaM jANiUNaM bhAsAsamIIe jagaDUsAhU jANAvio / tao jagaDU gAmammi gAmammi purammi purammi ya vaNiyaputte pesiUNa dhaNNamUDhaga-lakkhapamANe saMgAhavitthA / tao dukkAlasamae samAgae duvAlasAhiyasaya-112mahAsattAgArA' maMDiyA, tesuM ca maNUsasahassANaM dasa paNNAsaM paMcalakkhaM jemei / tammi samayammi dhaNNaM viNA rAyANo vi duhiyA jAyA / tao jagaDUsAhU vIsaladevassa raNNo aTThadhaNNamUDhagasahassAiM dei / hammIrabhUvassa bArasa mUDhagasahassAiM appitthA / __io ya gIjaNIsulattANo jagaDUsamIvammi dhaNNaM maggiuM samAgao / taiyA jagaDU tassa sammuhaM gao / sulattANeNa vuttaM-ko jagaDU ? jagaDU pAha-huM jagaDU mhi / tao sulattANo vayAsI-aNeNa dANeNa tuM 'jagapiA 4. mahAdAnazAlAH / / Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNukaMpApayANammi jagaDUsAhuNo kahA-81 77 si' tumae dhaNNadANAo jagaM uddhariyaM / tao sulattANeNa dhaNNaM maggiyaM / jagaDU pAha-giNhijjau / tao koTThAgArammi 'raMkanimittaM' ti akkharAiM pekkhittA sulattANo kahitthA-ahaM pacchA gacchAmi, jao raMkanimittaM dhaNNaM na gahissAmi / tao jagaDU raMkanimittavairittaM egavIsamUDhapamiyaM dhaNNaM sulattANassa dAhI / vuttaM ca aTTha ya mUDhasahassA, vIsalarAyassa bAra hammIre / igavIsA sulattANe, dubbhikkhe jagaDUsAhuNA diNNA / / 2 / / dAnasAlA jagaDUtaNI, dIse puDhavI mujhAra / navakAravAli maNi aDI, te para alagA cAra / / 3 / / iha pattApattaviyAraM viNA aNukaMpAdANaM dAyavvameva, jao sirimahAvIrapahU kivAe dINassa mAhaNassa devadUsavatthaddhaM dAsI / eyaM na pAvanibaMdhaNaM viyANiyavvaM, kiMtu guNaMtaralAhajaNagaM ti satyaMtarammi kahiyaM / tao aNukaMpAdANaM dAyavvaM ciya / satthammi paMcaviha-dANaM kahiyaM ... abhayaM supattadANaM, aNukaMpA uciya kittidANaM ca / dohiM mokkho bhaNio, tinni ya bhogAiyaM diti / / 4 / / iha paDhamadANadugassa mokkhaphalaM vuttaM, taha ya aNukaMpAidANattayassa suhabhogAiphalaM daMsiyaM ti / egayA vIsalanaravaI jagaDUNo paTTaNapAsasaMThiyasattAgArammi gao, tahiM vIsasahassamie nare jimamANe daTTaNaM rAyA jagaDUsAhuM pai vayAsI-annaM tuva ihayaM atthu, ghayaM tu mama parivesijjau / tahA kae ghayammi niTThiyammi vIsalarAeNa telaM parivesijjai / jagaDUsAhU niyasattAgArammi ghayaM parivesitthA, taha rAyA jagaDUpAsAo jI jI karAvei, taM soccA ko vi cAraNo vaei vIsala ! tuM virUvaM karei, jagaDU karAvei jI jI / tuM jamAvei telasuM, sou jamAvai ghIi / / 5 / / ... jagaDUsAhU paidiNaM samuiyaTThANammi uvavisiUNaM jahicchaM dANaM dAsI, tahiM kAo lajjAvaMtIo kulaMgaNAo payaDaM dANaM ghettuM na tareire / tANaM pacchannabhAveNa dANAya purao javaNiyaM baMdhiUNaM dANaM dei, jeNa tAo javaNiyAe abbhaMtarammi hatthaM pakkhittA dANaM giNhejjA / egayA vIsalarAo 'niyapAraddhaparikkhaNaTuM vesaM parAvattiUNaM egAgI tahiM gao, paDabbhaMtarammi niyahatthaM pakkhivei / jagaDUsAhuNA suhalakkhaNaMkiyaM karaM pAsiUNaM viyAriyaM-jagalogapUyaNIyassa kAsai naravaiNo eso / karo dIsai, daivvajogeNa ko vi eso vivattIe paDio asthi / tao jAvajjIvaM eso suhI hojjA tahA vihemi, evaM viyArittA niyahatthAo maNimaiyamuddigaM nikkAsittA tassa karammi appitthA / taM pAsiUNaM bhUvo accheraM patto, khaNeNa teNa vAmakaro vi javaNiyabbhaMtarammi khitto / tayA vi jagaDU tammi hatthammi bIyaM muddigaM dAsI / so nariMdo duve muddigAo dhettUMNa niyapAsAyammi gacchitthA / bIyadiNammi jagaIM AhaviUNaM 'imaM kiM atthi' evaM vottUNaM te duve muddigAo daMsitthA / taM pAsittA jagaDUNA vuttaM1. niz2aprArabdha- nijapUrvakarma- / / Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 pAiavinANakahA-2 savvattha vAyasA kiNhA, savvattha hariyA sugaa| savvattha suhiNaM suhaM, dukkhaM savvattha dukkhiNaM / / 6 / / evaM soccA saMtuTTho bhUvaI paNAmaM nisehitthA, hathimmi ArohAviUNaM gihaM pesitthA / evaM dhammiattaNaM aNukaMpAdANeNa chajjei / tao jagaDUsAhU aTThAhiyasaya 108 jiNapAsAe karAvitthA, sirisatuMjayammi savittharaM jattAtigaM akariMsu / varisamajjhammi sAhammiyavacchallaTThagaM saMghaccaNaTThagaM viheUNa aNegadINaduhiyANa dhaNNadANeNa niyajammaM sahalaM kariUNaM saggasuhaM pAvitthA / uvaeso jagaDUNo iha diTuMtaM, aNukaMpAidaMsagaM / soJyA sayalasokkhaTuM, tahiM jaeha savvayA / / 7 / / aNukaMpApayANammi jagaDUsAhuNo egAsIiyamI kahA samattA / / 81 / / --pabaMdhapaMcasaIe 82 bAsIiyamI pahubhattipahAvammi niddhaNacaMdavaNiyassa kahA pahubhattipahAveNaM, hoi aasnnsiddhio| iha niddhaNacaMdassa, diTuMto sokkhadAyago / / 1 / / kallANapurammi caMdo bhImo ya doNNi soyarA vasitthA / kameNa caMdo niddhaNo huvIa, bhImo mahiDDio saMjAo / caMdo jaiyA annagehesuM annesiM sevaM kAUNaM nivvAhaM kuNei / taiyA bhImo vayAsI-tuM appaNo gihe ciTThasu jaM viloijjai taM mamAo ghettavvaM / tao caMdo bhAugehammi kammaM kiJcA nivvAhaM vihei / __egayA rattIe varisaMtammi mehammi bhImo sAhei-tuM khettammi gacchAhi, tahiM keyArehiM jalaM niggacchaMtaM saMbhAvijjai, tahiM tumae pAlI baMdhaNijjA / caMdo jhiyAyai-jai ahaM eNDiM na gacchissaM taiyA mama nivvAho dussakkaNIo tti jhAiUNaM khettammi gacchitthA / tattha keyArANaM tuTuMtIo pAlIo baMdhamANe nare pekkhiUNaM caMdo pucchitthA-ke tumhe ? / te vayAsI-amhe vaMtaradevA bhImassa sevagA kAmiyadAyagA bhImassa puNNeNa AyaDDiyA samANA pAlIo baMdhamANA iha saMThiyA / caMdo vaei-mama icchiyakAragA sevagA kattha ? / te vayAsI-tava sevagA vIrapurammi saMti / tahiM gaMtUNaM siriusahajiNIsarassa sevaM vihesu, tattha tuvAvi kAmiyalAho hohihi / tao caMdo sakuDubo tattha gao / siriusahajiNIsarassa paidiNaM davvao bhAvao ya bhattiM kuNaMto tiNakaTThabhAraM vaNAo ANeUNaM vikkeUNa nivvAhaM kuNei / egayA pahubhattIe tuTTho kavaddI jakkho vayAsI-ahaM Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahubhattipahAvammi niddhaNacaMdavaNiyassa kahA-82 eyAe cauddasIe sattuMjayamahAtitthammi sirisaMtijiNassa diTThIe rasakUvigaM ugghADissaM, saMjhaM jAva taiyA tava icchA siyA taiyA tattha AgaMtavvaM, raso gahiyavvo, so raso egagadIyANapamANo saTThigadIyANa-gatauNajjhe khivijjai, tayA savvaM suvaNNaM siyA / tao caMdo tattha gaMtUNaM usahatitthayaraM bhattIe samaJciUNaM thuNiUNaM ca tao . siri-saMtijiNaM paNamittA rasakUvigAo tuMbayattayaM giNhitthA / tao gehe sameJca suvaNNaM kiccA kiccA iDDivaMto jAo / sattakhettIe dhaNaM vaiUNaM pajjaMte cArittaM ghettUNaM so caMdo sattaTThabhavamajhe siddhiM gacchihii / uvaeso NAyaM caMdavaNiyasseha, pahubhattibharatriyaM / / socA sammaM jiNe bhatti-kAragA hoha savvayA / / 2 / / pahubhattipahAvammi niddhaNacaMdavaNiyassa bAsIiyamI kahA samattA / / 82 / / -pabaMdhapaMcasaIe Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 83 teyAsIimI bhAvaNAe sivanariMdassa kahA - - - visuddhaM bhAvaNaM bhavvA, bhAveha niyamANase / sivabhUvo va anhAya, pAvei avvayaM payaM / / 1 / / sirivaddhaNapurammi sUrabhUvo nAeNa rajjaM pAlei, tassa paumAdevIbhavo sivo nAmo varalakkhaNo putto hotthaa| piuNA sivo putto uvajjhAyapAsammi tahA paDhAvio jahA so savvadhammakammakalANaM pAraM pAvio / jAyammi jIvaloe, do ceva nareNa sikkhiyavvAiM / kammeNa jeNa jIvai, jeNa muo saggaiM jAi / / 2 / / aha siripurammi dhIrabhUvaINo sirimaI taNayaM sUreNa nariMdeNa samahUsavaM putto pariNAvio / tao se dhammadhuraMdharo sUrabhUvo piyAe samaM pajjaMte sammaM ArAhaNaM viheUNaM devalogaM gao / jao vuttaM dhammeNa kulapasUI, dhammeNa ya divvarUvasaMpattI / dhammeNa dhaNasamiddhI, dhammeNa savittharA kittI / / 3 / / aha sivo nivo piuNo maJcakajaM kiccA sogaM ca mottUNaM nAyamaggeNa puDhaviM sAsiuM vilaggo / egayA sahAsaMThiaM naravaI ko vi naro vaei-rAya ! tuva verI dhIranariMdo ahuNA hIrapuranayaraM haMtUNaM niggacchitthA / tao bhUvAlo taM veri jiNiuM bhUrigayaturagapAikkabalasaMjuo nayarAo niggaMttUNaM veripurasamIvammi gacchIa / so dhIro riU dUAo AgayaM sivaM bhUvaM soccA sakoho juddhaM kAuM nayarAo bAhiraM niggacchitthA / dosuM suhaDesuM raNaM kuNaMtesu vairinaravaiNA ahimuhaM samAgayA sivanariMdaseNA jAva bhaMjiyA tAva sivabhUvo niyaM balaM bhaggaM daLUNaM kohAruNaloyaNo uTThAya viggahaM kAuM pautto / tao sivanariMdo raNammi samudaM piva veribalaM viloDiUNaM vihagaM sigdhaM taM riuM baMdhitthA / dhIrasattuNo vittAsiyA savve suhaDA diso disaM sUrudae tamapuMjjavva bhaggA / parAbhavaM patto dhIro rAyA sivabhUvaM namiUNaM bhattIe sAhitthA-rAya ! ahaM tuva sevago amhi, eyaM nayaraM giNhAhi, mama sirisuMdariM puttiM ca aMgIkuNAhi, kivaM ca kiccA baMdhaNAo maM muMcAhi / sivabhuvaI bhattibharanibbharaM tassa vayaNaM soccA pasaNNo hoUNaM taM baMdhaNAo muMcIa / vuttaM ca uttamANaM paNAmaMto, kovo havai nizcayaM / nIyANaM na paNAme vi, kovo sammai katthaI / / 4 / / dhIrabhUveNa padiNNaM sirisuMdariM kannaM so sivanaravaI samahUsavaM pANigahaNeNa aMgIkuNitthA / tao dhIrabhUvassa niyaM rajjaM appiUNa sirisuMdarIe saMjuo sivo saNiyaM saNiyaM sokkhapuvvayapayANeNa niyapurammi samAgao / teNa raNNA guNAlaMkAradhAriNI sirisundarI mahisIpayammi ThaviyA / sA paidiNaM savvaNNuNA vuttaM Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaNAe sivanariMdassa kahA-83 jIvadayAmaiyaM dhamma kuNitthA / kusaMgadoseNa sivabhUvAlo maNayaM pi dhammaM na hi vihesI, dummaI so savvayA sattavasaNasevaNaparo saMjAo, kameNa sirimaIdevI pasatthAgAraM puttarayaNaM pasavitthA / puttassa jammamahUsavaM kiccA vIro tti nAmaM kuNitthA / paMcadhAIhiM thaNNapANAo aNisaM lAlijjamANo so sukkapakkhammi caMduvva ullasaMtadeho vaDDitthA / am LION annayA sIlasAliNI simaIdevI dhammajjhANaparA pajjate maraNaM pAviUNaM dittadehA devalogammi devI hotthA / sA sirimaI devI ohinANAo niyapuvvabhavaM viyANiNaM niyakaMtaM sivanaravaI bohiuM ihaM samAgayA / vuttaM ca paMcasu jiNakallANesu, maharisitavANubhAvAo / jammaMtaraneheNa ya, AgacchaMti surA ihayaM / / 5 / / Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 pAiavinANakahA-2 sirimaI surI AheDaya'-paraddoha-majjapANAipasattaM sivabhUvaM pekkhiUNaM hiyayammi viyAritthA-'mae mama paI eyAo pAvakammAo sigdhaM nivAraNijjo' tti evaM viyArittA kurUvA caMDAlarUvadhAriNI mailavatthA hatthammi narakavAlaM dhArayaMtI majjaM pivaMtI maMsaM bhakkhaMtI sA sirimaI devI rAyapahammi jalacchaMTa kuNaMtI saNiyaM saNiyaM calitthA / taiyA sahAmajjhasaMThio mahIvaI tArisiM vilayaM daTTaNaM vayAsI-maMti ! esA caMDAlI maggammi jalacchaMTa vihei ?, bhUvANae maMtIsaro caMDAlIpAsammi gaMtUNaM vAricchaMTAchaMTaNakAraNaM pucchitthA / hatthe narakavAlaM te, mairAmAMsabhakkhie / bhUvo pucchei caMDAli !, magge kiM khippae ghaDA? / / 6 / / sahAe eJca caMDAlI, suNate puDhavIsare / vayAsi tti tayA cAru-yamavayaNabhAsiNI / / 7 / / kUDasakkhI musAvAI, kayagyo diggharo saNo / kayAI calio magge, teNesA khippae ghaDA / / 8 / / maMtI vayAsIcaMDAli !, mevaM vayAhi saMpayaM / caMDAlA nahi sujhaMti, jaleNa NhaviyA avi / caMDAlI vayAsIkUDasakkhI musAvAI, kayagyo dIharosaNo / / 9 / / jaleNa bhajapANAI, na sujjhae kayAvi ya / vuttaM cacittaM aMtaggayaM duTuM, titthajale na sujjhai / / 10 / / jalehiM bahuso dhoyaM, surApattamivA'suhaM / evaM savvaM maMtimuhAo suNiUNa mahIseNa AhaviyA sA jalacchaMTa khivaMtI nivasamIvammi samAgayA / sahAe uvariM jalacchaMTa khiviUNa jAva saMThiyA tAva nivo koheNa taM haNiuM AdisitthA / mArijjamANA vi caMDAlI maNayaM pi na cchinnA na ya bhinnA / rAyA jhiyAyai-'iyaM nArI vaMtarI kiMnarI surI vA atthi, jai mANavI siyA taiyA mArijjamANA khaNeNa marejjA / teNa esA kiMnarI devI vA vijjai, na saMdeho iha / nUNaM mae devayANaM AsayaNA vihiyA / eyAo pAvAo ahamayamo haM kahaM chuTTissaM ?, caMDAlI naravaiNo mANasaM dhammamaggANugaM pekkhittA sigdhaM nivaissa purao dippamANAbharaNA devI hoUNa payapaDiyA / bhUvo vayAsI-kA asI tumaM ? kimaTuM katto ya samAgayA ? devI appaNo puvvasaMsArasarUvaM sAhitthA / 'bhavao paDibohaTuM mae caMDAlIrUvanimmaNAiyaM kayaM' ti tuM jANAhi / rAyA Aha-devI ! mae migayApamuhAI bahUiM 1. AkheTaka: 'zikAra'iti bhASA / / 2. vinitAm / / 3. dhautam / / Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaNAe sivanariMdassa kahA-83 pAvakammAiM kayAI, teNa mama nirae bahudukkhagaro pAo bhavissai, tumaM tu saggAisokkhadAyagaM jIvadayArUvaM dhamma samAyarittA saggammi divvarUvavihavajuA devayA hotthA / tao rAyA paJcakkhaM dhammasarUvaM daTTaNaM sajjo savvavasaNaM caiUNa dhammammi diDhayaro saMjAo / devI vaei-'nariMda ! jIvadayA samma pAlaNIa' / jao vuttaM Asanne paramapae, pAveyavammi sayalakallANe / jIvo jiNiMdabhaNiyaM, paDivAi bhAvao dhammaM / / 11 / / evaM sirimaI devI nariMdaM dhammamaggammi ThaviUNa bhUvanaMdaNANaM rayaNadugaM samappiUNaM sagge gayA / tao pabhiI cattavasaNasattago dhammaparAyaNo bhUvaI seyarayaNamaiyaM jiNapAsAyaM nayaramajjhammi viheUNa tammi pAsAe sirisaMtinAhassa paiTuM sUriNo AgAriUNa samahaM karAvitthA / vuttaM ca pAsAo paDimA jattA, paiTThA ya pahAvaNA / - abhau-ghosaNAINi, mahApuNNAiM dehiNaM / / 12 / / egayA bhUvaI sirisaMtinAhassa paDimaM varakusumehiM pUiUNaM maNoharaM nevejjaM ca jiNassa purao ThaviUNaM bhattibharamANaso uyAraguNajuttehiM thavehi sirisaMtijiNIsaradevaM thuNiuM pAraddho / evaM visuddhabhAvaNaM egaggacitteNaM bhAvitassa tassa sivabhUvassa saMtijiNavarassa purao kevalanANaM hotthA / taiyA devayAdiNNaliMgo sivarAyarisI kevalI kevalanANeNa puDhaviM pabohiUNaM kameNa kammakkhayAo muttipuraM lahiMsu / vuttaM ca bhAvavisuddhIe hatthiM pi samArUDhA, riddhiM daThUNaM usahasAmissa / takkhaNasuhajjhANeNaM, marudevI sAmiNI siddhA / / 13 / / evaM je bhAvaNaM bhavvA, bhAviMti suddhabhAvao / lahaMte kevalaM nANaM, te kiJcA kammaNo khayaM / / 14 / / uvaeso iha sivanariMdassa, didrutaM bhAvajUsiyaM / soyA bhavvA jiNaJcAe, jaeha bhAvao taha / / 15 / / bhAvavisuddhIe sivanariMdassa teyAsIimI kahA smttaa||8|| -vikkamacariyAo 1. bhAvajRSTaM sevitam / / Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caurAsIimI bhAvao tavavihANammi nAgakeuNo kahA tavo bhAveNa AiNNo, savvasokkhagaro iha / nAgakeussa diTuMto, kevalanANapAvago / / 1 / / caMdakaMtAnayarIe vijayaseNo nAmaM rAyA rajjaM vihei / tattha sirikaMto nAmaM vavahArio vasai, tassa sirisahI bhajjA atthI / tIe bahupasthio ego suo pasUo / so ya bAlago Asanne pajjusaNApavvammi kuDuMbakayauvavAsattayarUvaM aTThamatavavattaM soccA jAyajAisumaraNo thaNNapANago vi aTuMma tavaM kAsI / tao taM thaNNapANaM akuNaMtaM pajjusiyamAlaIkusumaM piva milANaM AloiUNaM mAyapiyarA aNege uvAe akariMsu, kameNa ya mucchiyaM taM bAlaM mayaM naccA sayaNA bhUmoe nikhivire ! ___ tao ya vijayaseNo rAyA taM puttaM taddukkheNa ya tassa piyaraM mayaM viyANittA taddhaNagahaNaTuM suhaDe pesitthA / io ya aTThamatavapahAvAo pakaMpiyAsaNo dharaNiMdo sayalaM tassarUvaM viyANiUNaM bhUmiTThiyaM taM bAlagaM amayachaMTAe AsAsiUNaM mAhaNarUvaM kiccA dhaNaM giNhamANe sahaDe nivAritthA / taM soccA rAyA vitariyaM tattha AgaMtaNaM vayAsI-bho mAhaNa ! paraMparAgayaM amhANaM aputtadhaNaggahaNaM kahaM nivAresi ? / dharaNiMdo sAhitthA-rAya ! jIvei eyassa putto / 'kahaM kattha atthi' tti nivAIhiM vutto so bhUmitto taM jIvamANaM bAlagaM sakkhaM kiccA nihANaM piva daMsitthA / tao savvehiM pi savimhaehiM-'sAmi ! ko tumaM, ko eso' tti puDhe so vayAsI-ahaM dharaNiMdo nAgarAo kayaaTThamatavassa assa mahappaNo sahejaTuM Agaomhi ! rAyapamuhehiM vuttaM 'sAmi ! jAyametteNa eeNa aTThamatavo kahaM kao' ? / dharaNiMdo vaei-rAya ! eso hi puvvabhavammi koi vaNiyaputto bAlattaNammi mayamAyaro hotthA / so ya avaramAUe aJcaMtaM pIlijjamANo mittassa niyadukkhaM kahitthA / so vi 'tumae puvvajammammi tavo na kao teNa evaM parAbhavaM lahasi' tti uvadisitthA / tao eso jahasattitavakammanirao AgAmiNIe pajjusaNAe avassaM aTThamaM tavaM karissaM ti maNaMsi niccayaM kAUNaM tiNakuDIyarammi suvitthA / taiyA laddhAvasarAe vimAue AsannavanhikaNAo aggikaNo tahiM nikkhitto, teNa ya kuDIrayammi jaliyammi so vi mao / aTThamajjhANAo ya imo sirikaMtamahibbhanaMdaNo jAo / tao aNeNa puvvabhava-ciMtio aTThamatavo vihio / tao eso mahApuriso lahukammo eyammi bhavammi muttiM gacchissai / tao jatteNa pAlaNijjo / bhavaMtANaM pi samae mahuvayArAya hohii tti vottUNaM nAgarAo niyahAraM tAsa kaMThammi nikkhivittA saTThANaM gacchitthA / tao sayaNehiM sirikaMtassa mayakajjaM viheUNa tassa nAgakeu tti nAmaM kayaM, kameNa ya so bAlattaNAo jiiMdio paramasAvago hotthA / _egayA ya vijayaseNarAyeNa ko vi acoro vi corakalaMkeNa hao vaMtaro jAo, so sayalanayaraviNAsaNaTuM silaM viuvvitthA / rAyANaM ca pAyappahAreNa ruhiraM vamaMtaM sIhAsaNAo bhUmIe nivADitthA / taiyA so nAgakeU 'kahaM saMgha-jiNapAsAyaviddhaMsaM jIvamANo pAsAmi' tti buddhIe pAsAyasiharammi ArohittA taM silaM niyahattheNa dharitthA / tao so vaMtaro vi tassa tavasattiM asahaMto silaM saMhariUNa nAgakeUM NamaMsitthA / tassa vayaNeNa nivaMpi uvaddavarahiyaM kAsI / Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvao tavavihANammi nAgakeuNo kahA-84 NIWAN MWWAL RAH ___ aNNayA so nAgakeU jiNiMdapUyaM kuNaMto puSphamajjhasaMThiyasappeNa Dakko' vi taheva avAulo bhAvaNArUDho kevalanANaM lahitthA / tao sAsaNadevayA samappiyamuNiveso dIhakAlaM bhUmiyalammi viharittA bhavvajIve ya paDibohiUNaM so nAgakeU ayarAmarapayaM saMpatto / evaM nAgakeUvuttaMtaM soccA annehiM pi aTThamatavaMsi jatto kAyavyo / uvaeso tavamAhappavuttaMtaM, suNittA nAgakeuNo / tahA jaeha tumhe vi, sAsayasuhakaMkhirA / / 2 / / tavavihANammi nAgakeuNo caurAsIimI kahA smttaa||84|| -sirikappasuttAo 1.daSTaH / / Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcAsIiyamI saMsArassa asArayAe varadattassa kahA asAro esa saMsAro, jattha kIsaMti jaMtuNo / akkhANaM varadattassa, rammamihaM niyaMsaNaM / / 1 / / kosaMbInayarIe mahIvAlo nAmaM bhUvo, egayA mahodayaguruNo samIvammi dhammaM suNiuM uvaviTTho / tayA dhammadesaNaM kuNaMteNa guruNA hasiyaM / taiyA rAyA vayAsI-bhayavaM ! bhavayA kahaM hasiyaM ?, hAsaM tu sAhUNaM na smuiyN| tikAlanANI gurU vei-logbohttuN| rAyA pucchitthA-kahaM logaboho hojjA ? / gurU sAhei-eyAo samaligAo tti vottaNaM tIe sarUvaM kahei A 1. hAsyam / / Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArassa asArayAe varadattassa kahA-85 87 iha bharahakhaMDe siripuranayarammi dhaNNo seTThI, tassa suMdarI bhajjA hotthA / sA parapurisarattA hosI / tIe ya uvavaI caMdo egayA taM kahei-suMdari ! ajjapabhiiM tumae mama pAsammi na AgaMtavvaM / ahaM tuva piyAo bhUvAo ya bIhemi / suMdarI vaei-bhII na kAyavvA, ahaM tahA kAhaM, jaha piyahaNaNeNa amhANaM bhayaM na hohii / annayA tIe duddhamajjhammi visaM khivittA bhattuNo viNAsaM nahei / pio jemaNAya uvaviTTho / sA ya annaM parivesiUNaM duddhANayaNaTuM gihamajjhe gayA tAva sappeNa DakkA' / bhattuNA osaDhAI kayAI pi tIe guNo na saMjAo / bhajjA mayA / dhaNNo ruviuM laggo / logehiM vuttaM-bhajjAe mayAe kAyaro cciya ruvei, na sattasIlo sAhasI / ___ tao kameNa so sogarahio jAo / tassa mayA bhajjA saGkalo hotthA / dhaNNo u saMjamaM dhettUNaM dukkaraM tavaM tavaMto viharamANo egayA vaNammi saMThio / tahiM puvvabhavavairAo so vagyo taM haNitthA / so samabhAvajuo risI aayasaggammi devo hotthA / vagyo u turiyanirayammi samuppanno / so dhaNNajIvo devo saggAo cavittA capAe nayarIe dattaseTThiNo varadatto nAmaM putto hotthA / kameNa so sayalAo kalAo paDhitthA / puvvabbhAsAo so veraggeNa bAlattaNammi sammaiMsaNasahiyavayAiM giNhittA dANI vivegavaMto ya so jAo / suMdarIjIvo nirayAo niggattUNaM bhavaM bhamaMto varadattagehammi kAmugAdAsIe putto huvIa / vaMcaNasIlo 'dAsIputto' tti nAmeNaM so pasiddhi saMpatto / puvvabhavadoseNa so varadattaM sattuMpiva pAsei / piyarammi mayammi varadatto gihasAmI saMjAo / so ya dAsIputtaM soyaraM piva maNNitthA / dAsIputto varadattacittaraMjaNaTuM bhAvaM viNA dhammaM vihei / taM dhammiTuM viyANiUNa varadatto sAhei-mama eso bhAyA, loge vi bhAyarattaNeNa so pasiddhiM uvAgao / so ya kameNa dAsIputto varadattaM haMtUNaM gihasAmI ThAuM mahei / mAyAi so niyaM bhattaM jANAvei / egayA so sayaNAvasare visalittAI nAgavallIdalAI varadattassa appitthA / varadatto u'mae cauvvihArapaJcakkhANaM kayaM' ti sumariUNaM UsIsagammi mottUNaM suvio / pabhAyammi varadatto namukkAraguNaNaparo uTThAya devaharammi deve vaMdiuM gacchitthA / io varadattabhajjAe hatthammi pattAI tAI tAhe bhAyaNAmmi muttAI, tAI dAsIputto ghettUNaM bhuMjitthA / visavigAreNa mucchio bhUmIe paDio / varadatteNa bahuNo uvayArA kayA vi so kameNa niyadoseNa cciya maJcuM patto / so ya varadatto bhAuNo maraNammi tabviyogaduhio na suhaM suvei bhuMjei ya / logehiM bahuso uvadiTTho kameNa sogavirahio uppannaveraggo so varadatto pavvajaM ghettUNaM viNamiro uggatavaparo saMpattamaNapajjavanANo "mahodayamuNi tti nAmaM dharatto bhavvabohaNaTuM ihaM samAgao / so ya dAsIputto esA samaligA mama puvvabhavapattI viyANiyavvA / ao imIe daMsaNAo mama hAsaM AgayaM / taiyA sA samaligA puvvabhave sumariUNaM tarUo uttariUNaM gurupAesuM niyAvarAhe khamAvei / guruNA vuttaM-puvvabhavabhajjaM dahraNa mae hasiyaM / sA samaligA aNasaNeNaM gahiUNaM saggaM gayA / rAyapamuhA bahavo logA jiNadhamma lahitthA / bhUvaI niyadhaNaM sattasuM khittesuM vaiUNaM saMjamaM dhettUNaM mahodayamuNiNA saddhiM viharitthA / kameNa 1. daSTA / Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 pAiavinANakahA-2 DD TIAN rAyarisiNo vi maNapajjavanANaM samuppaNNaM / mahodayamuNI mahIvAlo ya rAyarIsI saggaM gayA / kameNa duNNi vi muttiM pAvissaMti / uvaeso mahodayamuNisseha, bhavaveraggakAraNaM / bhavvA suNia diTuMtaM, hoha veraggavAsiyA / / 2 / / saMsArAsArayAe varadattassa paMcAsIiyamI kahA samattA / / 85 / / -pabaMdhapaMcasaIe Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chAsIimI devagurUNaM uvAsaNAe kavaddisaDDhassa kahA - - - - devagurUNa sevAe, suhiNo huMti saavgaa| NAyaM kavaddisaDDhassa, hemacaMdANurAgiNo / / 1 / / egayA pattaNanayarammi sirihemacaMdasUriNo pAsammi kavaddI sAvago vaMdaNaTuM samAgao / AyariehiM samAhisarUvaM puDhe / teNa vuttaM-bhayavaM ! mama gehammi dAlidaM ciya vaTTai / jAyANukaMpA guravo vayAsIbhattAmarathottassa dasamaM kavvaM nAtyadbhutaM bhuvanabhUSaNa ! bhUtanAtha !' tti chammAsaM jAva gaNaNijjaM, tassa ArAhaNavihiM pi daMsitthA / gurudaMsiyavihiNA ArAhaNaM kuNaMtassa tassa egayA rattIe dhavalavasaNA thIvesabhUyA cakkesarI devI |||| ||||||| Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 pAiavinANakahA-2 pasannA jaayaa| tIe sAhiyaM-solasa solasa maTTiyAmaiyA 32 kuMbhA gehamajjhammi ThavaNIA / ahaM tu kAmadheNurUveNa tattha AgayA tumae dohaNIA, savve te kuMbhA suvaNNamaiyA bhavissaMti / tao paipabhAyaM godohaNAo egattIsaM kuMbhA bhariyA / battIsaime divasammi devIe pAesuM paDiUNa seTThI vaei-mAya ! tumha pasAeNaM ee ghaDA egatIsaM suvaNNamaiyA hotthA / battIsaimaM kuMbhaM tahA vihesu, jahA ahaM saparivAraM bhUvaM bhuMjAvemi / devIe vuttaM-'evaM hou' / tao so pamuio seTThI paccUsammi saparivAraM kumAravAlabhUvAlaM nimaMtitthA / paharammi saMjAe rAyA caramuheNaM bhoyaNasaMbhAraM tassa gehammi na pAsei / 'aho ! aNeNa mae saddhiM hAsaM maMDiyaM' evaM saciMte bhUvammi so AgAraNaTuM samAgao / saparivAro bhUvo tassa gehammi bhoyaNAya Agao / taiyA devI kAmadheNurUveNa tahiM saMThiyA / battIsaime kuMbhammi savvapayArA bhoyaNasAmaggI samuppannA / suhAsarisabhoyaNA''sAyaNAo accaMtavimhiyacitteNa nariMdeNa so puTTho / teNa vuttaM-sirijugAijiNajjhANapahAvAo mama eyaM savvaM sirihemacaMdasUriNo kivAphalaM ti viyANiyavvaM / tao kumAravAlanariMdo guruNo mAhappaM aNumoyaMto niyaTThANammi gao / so kavaddI saDDho gurukivAsaMpattanuho saeva jugAdidevasiriusahajiNArAhaNatalliccho gurudevasevaNaparo sattakhettesuM dhaNaM vavaMto sAhammiyabhattiM kuNaMto dINA'NAhajaNe uddharaMto niyajammaM sahalaM kAuNaM saggasuhaM saMpatto / uvaeso jugAidevajjhANeNa, gurubhattakavaddiNo / NAyaM suhagaraM socA, bhavehA''rAhagA tahA / / 2 / / devagurUNaM uvAsaNAe saMpattasuhakavadisaDDhassa chAsIiyamI kahA samattA / / 86 / / -pabaMdhapaMcasaIe 87 sagasIiyamI jIvadayaM kuNaMtIe jiNaJcaNaparAe jiNadAsIe kahA - - - - dayAjuyajiNaJcAe, nANaM divvaM haveja vi / jiNadAsIkahA rammA, vuJcai bohaheyave / / 1 / / rohiyagapurammi rohiyagatAvaso uggatavatavaNaparo hotthA / savvahA so dayAdhammaM na viyANei / tivvaM tavaM tavamANassa tassa teulesA pAubbhUyA / egayA tarutalammi saMThiyassa tassa siraMsi rukkhasAhuvaviThThA balAgA viTuM visajjitthA / taiyA rudreNa teNa teulesAe sA daTThA / annayA sa tAvaso rohiyaganayarammi bhikkhaLaM bhamaMto jiNadAsagehammi gacchitthA / tayA tassa bhajjA jiNadAsI kivAvaI jiNapUAparAyaNA cireNa bhikkhaM dAuM jAva Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayaM kuNaMtIe jiNaccaNaparAe jiNadAsIe kahA-87 91 uvAgayA / tAva ruTTho so taM DahiuM muhAo dhUmaM vamaMto hotthA / taiyA teulesaM muyaMtaM taM naJcA nANeNa vuttaM-bhadda ! tAvasa ! nAhaM sA balAgA amhi / eyaM soccA vimhayamaNo so vayAsI-bhadde ! kahaM mae hayaM balAgaM viyANesi? / jiNadAsI kahei-vANArasiM gacchAhi, tahiM kuNAlo nAma caMDAlo mama aMtevAsI asthi, so eyassa sarUvaM sAhissai / ma tao so viseseNa vimhio vANArasIe gacchitthA / jAva tahiM tassa kuNAlassa diTThIe paDio tAvaso tAva teNa kuNAleNa vuttaM-'mo bhadda ! tIe jiNadAsIe iha saMsayaccheyaNaTuM pesio si' / evaM suNiUNaM viseseNa vimhayaM patto 'eso vi caMDAlo kahaM evaM viyANei' tti ciMtamANo tAvaso taM kuNAlaM pucchitthA-bho bhadda ! sA jiNadAsI tumaM ca mama ceTThiyaM kahaM viyANeha ? / so kuNAlo vayAsI-bhAvavisuddhIe mama taha ya jiNaMdapUyaM kuNaMtIe tIe ya jIvadayArayAe ohinANaM samuppannaM atthi, teNa evaM najjai / tumaM tu jIvadayAvirahiyaM tivvaM tavaM kuNaMto vi eyAe teulesAe nirayammi gacchihisi / Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinANakahA-2 tao pacchAyAvaM dharaMto tAvaso vaei-sA balAgA mariUNaM kahiM uppaNNA asthi ? / jao tIe purao niyAvarAhaM khamAvihissaM / kuNAlo sAhei -sA balAgA mariUNa pamayavaNammi sugI saMjAyA, tahiM ca guruvayaNapaDibuddhAe tIe jiNAlayammi jiNiMdANaM varapupphehiM pUyA kayA / teNa puNNeNa paumapurammi dhaNaseTThiNo bhajjA dhaNavaI nAma saMpaI saMjAyA asthi / so tAvaso eyaM soccA tattha gaMtUNaM tIe pAesuM paDiUNaM sAhitthA-bho puNNavai ! mai kivaM kiccA mama avarAhaM khamAhi / sA sAhei-kahiM mama tumae saddhiM avarAho hotthA / tAvaso vaei-mae tumha balAgAbhavammi tumaM hayA / sA kahei-eyaM tumae kahaM viyANiyaM / so vayAsI-jiNadAsI-kuNAlamAyaMgamuhAo / tao tIe avi jAisumaraNaM saMjAyaM / tatto tehiM parupparaM khamiyaM / tao tAvaso paDibuddho gurusagAsammi pavvajaM ghettUNaM uggaM tavaM kariuNaM savvakammAiM khaviUNaM siddho saMjAo / jiNadAsI kuNAlo ya pajaMte dikkhaM gahiUNaM siddhA / balAgAjIvo dhaNavaI sammaM dhammaM ArAhiUNaM saggaM gayA, kameNa mokkhaM pAvihI / jiNadAsI-kuNAlANaM, NAyaM bhAvavisohagaM / nacA bhavvA jiNagyAe, jaeha sakivA sayA / / 2 / / jIvadayAsahiyajiNapUAe jiNadAsI-kuNAlANaM sagasIiyamI kahA samattA / / 87 / / --pabaMdhapaMcasaIe aTThAsIyamI sirisiddhAyalatitthapahAvammi sUranariMdassa kahA siddhAyalapahAvao, jhijaMti vigyasaMcayA / jeNeha sUrabhUvAlo, pAvio paramaM suhaM / / 1 / / ___ kallANagapurammi mayaNabhUvaiNo, pemavaI nAma pattI, putto ya sUro hotthA / egayA rAyA purujjANammi gao, tahiM egA seyaMbaradharA nArI taM Aha-bho bhUva ! ahaM jai tava pattI bhavAmu, taiyA tuva rajjaM vaDDheu / rAyA vayAsI -Agaccha, mama pattI bhavAhi / tao sA sAhei-tuM gharammi gaccha, ahaM tava piTThIe AgacchissaM / rAyA gharammi go| io akamhA vericakkeNa Agacca puraM veDhiaM / rAyA uTThAya juddhaM kAuM vilaggo / tassa mahAbalaM pekkhiUNaM puramajjhammi paviTTho samANo jhiyAyai-vairiseNA u mahaI, teNa ahuNA ahaM kiM kuNemi ?, ahaM tu tIe itthIe saddacchaleNa vAhio tti najjai / jeNa 'tuva rajjaM vaDDeu vaDDheu' ia tIe vuttaM, tahiM vaDDhaNaM vijjhavaNaM ca kahijjai, dIvo vaDDhau-dIvo khayaM neijjau, ao rajjaM gayaM / al Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sirisiddhAyalatitthapahAvammi sUranariMdassa kahA-88 sA itthI dAliddiNI najjai, saMpaI jai sA nassai tayA varaM / 'jIvaMto naro bhaddasayAiM pAsai', evaM vimaMsiUNaM rAyA pattIputtasahio kiMci dhaNaM ghettUNaM channaM rAIe purAo niggao / pahammi gacchaMto raNNo dhaNaM bhillehiM luTiyaM / kameNa dhaNAbhAvAo parivAro vi gao / tao rAyA pattI-puttajuo pAyacArI' jAo / pAesuM kaMTagA bhaMjijjaMti, ruhiraM ca niggacchei, kameNa pivAsA laggA / tao rAyA dUraM gattUNaM pANIyaM ANeUNaM pattIputto pivAvitthA / phalAhAraM ca kuNaMto rAyA paumapurammi gao / tahiM kaTuiMdhaNatiNAI vaNAo ANeUNaM vikkeuNaM ca sakuDubo bhUvo niya-uyaraM bharitthA / evaM tassa raNNo varisaTThagaM gayaM / / io annayA tappuNNaperiyAe kIe vi devayAe AgaMtUNaM vuttaM-gacchAhi niyapuraM, tahiM pacchannattaNeNa ThAyavvaM, tuva verI aputtao marissai, rajjaM ca tava bhavissai / tao teNa devIvayaNe kae, akamhA vairimmi mayammi 1. pAdacArI / / Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 pAiavinANakahA-2 so rAyA hotthA / dIhakAlaM rajjaM pAliUNaM so mayaNarAo pajate niyaputtasUrassa rajjaM viyariUNaM paralogasAhaNaM kAsI / sa sUranariMdo kusaMgadoseNa paidiNaM bahave pasave haNei / 'jao guNA dosA ya saMsaggAo jAeire' / egayA saivehiM vuttaM-rAya ! erisI jIvahiMsA na kIrai, sA nirayaheugA viyANiyavvA jao hi ikkassa kae niyajIviyassa, bahuAo jiivkoddiio| dukkhe ThavaMti je kei, tANaM kiM sAsayaM jIaM ? / / 2 / / kiM tIe paDhiAe, payakoDIe palAla-bhUAe ? / jatthittiyaM na nAyaM, parassa pIDA na kAyavvA / / 3 / / tao vi so rAyA tamhA pAvAo na virao / evaM adhammakajjapasatto pAvaparo so sUrabhUvo pAvudayeNa kuTThI saMjAo / aNegavejjehiM ciicchiassa vi tassa rogo na avagao / tao gaMgAgayAititthesu siNANAI vihei, taha vi raNNo guNo na hosI / tao jAyativvapIDo pahANe pai vayAsI-ahaM jIviuM na sakkemi, kaTThabhakkhaNeNaM dehaM caissAmi / tao maMtiNo vaeire-he rAya ! kaTThabhakkhaNe vi kayakammAo na chuTTijai, taha vi rAyA jayA kaTThabhakkhaNAya calitthA taiyA tappuNNaperieNavva akamhA tattha ko vi nANI bhayavaMto samAgacchitthA / tao bhuvo taM guruM pucchitthA, bhayavaM ! mama rogovasamo kahaM hohii ? / gurU vayAsI-sattuMjayatitthammi gacchasu, tahiM caMdakuMDammi siNANaM karittA siriusahadevassa pUA kIrai, taha satta chaTThAiM egaM ca aTThamaM tavaM kiccA rAyaNItaruhiTThaTThiamaTTigAe aMgaM egavIsaM diNAiM jAva liMpijjai, taiyA tava rogo avassaM viNassihii / tao nANiguruvayaNe kae raNNo rogo avagao / tao sUrabhUvo tahiM mahaMtaM pAsAyaM karAvesI / tattha siriusahadevassa paDimaM ThavitthA / sirisiddhagirititthajattaM vitthareNa kAsI / tao sUrabhUvAlo niyaputtaM rajjammi ThaviUNa dikkhaM ghettUNaM saMttujae gaMtUNaM tivvaM ca tavaM viheUNa savvakammakkhaeNa siddhipayaM saMpAvitthA uvaeso - didrutaM sUrarAyassa, rogovasamakAraNaM / socchA taheva tamhe vi, jhAeha siddhagiriM sai / / 4 / / sirisiddhagirititthapahAvammi sUrabhUvassa aTThAsIyamI kahA samattA / / 8 / / -pabaMdhapaMcasaIe Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ egUNanauiyamI cArittavirAhaNadosammi khullagassa kahA saMjamagayadosANa, jaei vajaNe sayA / annahA duggaI hoi, NAyavvo iha khullago / / 1 / / vasaMtapurammi devapio seTThI AsI / jovvaNammi bhajjA machu pattA, tao so aTThavariseNa putteNa saha pavvaio / sa khullago parisahaM asahamANo vaei-tAya ! uvANahao viNA hiMDiuM na caemi / moheNa piA puttassa uvANahAo karAvitthA / tao putto sAhei-tAya ! Ayavammi sIsaM tavei teNa hiMDiuM na mae tIrai / tao piyA AyavanivAraNaTuM chattigaM aNujANitthA / tao khullago vayAsI-tAya ! bhikkhADaNaM kAuMna sakkemi / tao piA bhikkhaM samANeuNaM puttassa dei / Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinANakahA-2 evaM bhUmIe saMthAriuM asatte kaTThaphalagaM piA aNujANityA / evaM loyaTThANe muMDaNaM karAvei / dehapakkhAlaNAsatte putte pAsugajalaM aNujANIa / puNo so vaei tAya ! bamhavayaM pAliuM na sakkemi / eyaM soccA piuNA jhAiyaM eso ajoggo / mae moheNa eyAI kAriyAI, paraM evaM karAvaMto putteNa saha ahaM pi nirayammi paDissAmi / saMsArammi jIvANaM asaMkhijjA puttA saMjAyA / imassa ko moho ?, tao gaNAo nikkAsio samANo kameNa maraNaM pAvittA so suo mahiso hotthA, piyA u saggammi samuppaNNo / ohinANeNa puttaM mahisattaNeNaM jAyaM viyANiUNaM satthavAharUvaM viheUNaM taM ciya mahisaM pANIyANayaNaTuM gihitthA / tassa mahisassa piTThammi bahuM nIraM ThavittA vAhiMto satthavAho jaMpei-'tAya ! na sakkemi' iJcAI puvvabhavavuttavayaNAiM / tao tAI vayaNAI suNaMto so mahiso jAisumaraNaM pAvitthA / puvvabhavaM sarittA puNo puNo aMsupavAhaM muMcamANo jhAei-mae u piuNA uttaM cAritaM na pAliyaM, teNa mariUNa ahaM mahiso jAo mhi / ___tao deveNa vuttaM-ahaM tumha piA, tumaM puvvabhavaM sumarAviuM ihaM Agao mhi / jai agge suhagaigamaNA'hilAso hojjA tayA aNasaNaM paDivajAhi / tao so mahiso aNasaNaM ghettUNaM vemANio devo hotthA / tao mANavabhataM pappa nimmalacArittaM ArAhiUNaM kameNa siddhiM lahihii / ao suddhaM vayaM pAlaNIaM / jANittA khullagasseha, vayavirAhaNAphalaM / bhavvA jaei suddhIe, saMjamassa hi bhAvao / / 2 / / iha cArittavirAhaNadosammi khullagassa egUNanavaiyamI kahA samattA / / 89 / / -pabaMdhapaMcasaIe nauiyamI parAvavAyavihANammi loiyatAvasIe kahA --------- paraniMdA na kAyavvA, sagguNanAsiNI syaa| parAvavAyasIlAe, tAvasIe ihaM jahA / / 1 / / egammi gAmammi vesAvADayasamIvammi egA tAvasI ciTThai / sA ya paidiNaM siNANAiyaM kAUNaM bhuMjei / tao sA AsaNNavesAgehammi bhogAya naDa-viDa-bhujaMmaNue samAgacchaMte daTThaNaM IsAparA evaM ciMtei-esA vesA pAviNI sayA pAvaM bahuM kuNei / tao tIe tahiM AgacchaMtANaM narANaM saMkhaM gaNiuM egaM bhAyaNaM pihaM maMDiyaM, jammi diNammi jAvaMto narA samAgacchaMti tammi diNammi tAvaMto kakkarA tIe bhAyaNammi pakkhijjaMti / MILANEL Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parAvavAyavihANammi loiyatAvasIe kahA-90 97 etthaMtarAlammi tAvasIe bhAyA samAgao, tAvasIe sammaM bhuMjAvio sA ya kajjatthaM bAhiraM gayA / io ya aihiNA' teNa bhAyareNa taM bhAyaNaM ugghADiyaM, kIDagehiM bhariyaM bhAyaNaM pAsittA bahiNIe purao puTuM vahiNi ! imaM bhAyaNaM kIDagehiM kiM bhariyaM ? / sA vayAsI-jAvaMtA purisA eyAe tesAe gharammi bhogAya samAgacchire, tANaM saMzANANaNASTuM kakarA mae eyAmi bhAyaNAmi khiviyA sAMta (tIe bhAyA vaei-tumaMtu imAe isa vihamANAM nida vayaMtI evaM kAsI / teNa tumae vesApAvaM gahiyaM, ao bhAyaNammi pakkhittA kakkarA vi pAvudaeNa kIDagA saMjAyA / pAviNo pAvagaNaNA na kIrai / jai parassa pAvagaNaNA kijjai, taiyA tassa pAvaM laggai / vuttaM ca atihI cA'vavAI ya, do ee mama baMdhavA / avavAI hare pAvaM, atihI saggasaMkamo / / 2 / / 1. atithinA / / Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAiavinANakahA-2 jaM tumae tIe vesAe IsA kayA, ao kakkarA kIDA saMjAyA / tao sA tAvasI taM gehaM caiUNaM annahiM vAsAya gayA / evaM parAvavAyavajjaNeNa sA suhiNI jAyA / 'parAvavAyatalliccha-tAvasI phaliyaM jahA / nayA so na viheyavvo, appaNo hiyabhicchuNA / / 3 / / parAvavAyagahaNammi tAvasIe nauiyamI kahA samattA / / 9 / / -pavaMdhapaMcasaIe egaNauiyamI 'saDhaM pai saDhattaNaM samAyareja' iha sugassa kahA - saDhovariM saDhaM kujjA, suhatthiNo sayA jai / vesA-sugANa dilaito, iha buddhipadAyago / / 1 / / kammi vi nayarammi ego seTThI niccaM supattadANaM dei / bhUvassa purao vesA naJcaM vihei / sA bhUvAo logehiMto ya bahudhaNaM lahei / so seTThI kupattaNeNa vesAe kiM pi na appei / taiyA logehiM vuttaM-tuM seTThiNo pAsAo kiM dhaNaM na giNhesi ? __egayA nariMde tuDhe vesAe vuttaM-mama ajja sumiNammi seTThiNA lakkhadavvaM mANiyaM taM ca appAvehi / tao raNNA vuttaM-seTThi ! sumiNammi mANiyaM davvaM vesAe dehi / tao so seTThI 'kiM kuNemi' tti kasiNamuho gihaM Agao / sAmamuhaM seTiM pAsiUNa sugo vaei 'kahaM ajja tuva sAmamuhaM ?' seTThiNA vesAe vayaNe vutte samANe sugeNa sAhiyaM-egaM rayaNaM dappaNassa uvariM dhariUNaM vesAe aggao nivammi pAsaMtammi kahiyavvaM AyaMsagamajjhammi ThiyaM rayaNaM giNhehi, evaM kayammi jayA sA vaei-'imaM kahaM givhijjae' taiyA tumae kahiyavvaM-sumiNasarisaM imaM rayaNaM / seTThiNA tahA kayammi vesA jiyA / vesAe 'sugassa buddhIe ahaM jiyA' ia viyANiyaM / __- egayA seTThisamIvAo kIDaNaTuM dAsiM pesiUNaM maggAvittA sugo gahio / tammi ruTThA sA sugassa pakkhe chidittA dAsIe aggao vayAsI-ayaM sago bhoyaNaTuM raMghiyavvo tti vottUNaM kajjatthaM annattha gayA / sugo nassiUNaM khAlammi paviTTho / dAsIe suge naDhe avaraM maMsaM raMdhiyaM / sA vesA bhoyaNasamaye sugamaMsabuddhIe taM maMsaM bhuMjatI vayAsI'bho suga ! jaM tumae seTThiNo buddhidANeNa mama dhaNaM niggamiyaM, tamhA tumha kayaphalaM ciya pAsAhi' / tao tIe vayaNaM khAlasaMThio sugo suNato chaNNaM AsI / maraNAo bhIo sugo khAlagayaM annaM khAyaMto kameNa jAyapakkho uDDeUNa vanammi go| 1. parApavAdaH paranindA / / Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saDhaM pai saDhattaNaM samAyarejja iha sugassa kahA-91 egayA vesA viNhumaMdirammi nacciuM samAgayA / sugo u viNhupiTThIe ThAiUNaM vayAsI aho ! vese ahaM viNhudevo tumha uvariM tuTTho, varaM maggasu, annaM ca matthayaM muMDAviUNaM logasamudAyasahiyA naJcaMtI ihayaM Agacchihisi, taiyA ahaM tumaM vekuMThammi nessaM / tao sA saJcaM mannamANI tahA kAUNaM jayA sA samAgayA tayA sugo uDDeUNaM rukkhasAhAe gaMtUNa vaei saDhovariM saDhaM kujA, Ayarammi' ya AyaraM / tae me luMciyA pakkhA, mae te muMDiyaM siraM / / 2 / / tao mae niyaveraM vAliyaM ti vottUNaM sugo aNNahiM calio / 1. Adare / / Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 pAiavinANakahA-2 uvaeso - sugassa maimaMtassa, niyaveranivAraNe / niyaMsaNaM ihaM soJcA, hojA jArise tAriso / / 2 / / 'saDhe saDhattaNaM kujjA' iha vesA-sugANaM egaNauyamI kahA samattA / / 91 / / -pabaMdhapaMcasaIe 22 bANauiyamI sAsaNassa pahAvaNAe kaTThamuNiNo kahA duTThasIlA jayA nArI, sattUo vi bhayaMkarA / nAyaM kaTThamuNisseha, sAsaNassa pahAvagaM / / 1 / / rAyagihanayarammi kaTThaseTThI vasai / tassa vajA bhajjA, putto devappio lehasAlAe paDhei / seTThissa gehammi avaccAI piva tiNNi suga-sArigA- kukkuDA saMti / tahA ego mAhaNaputto niyagharammi rakkhio / so seTThI egayA niyagehabhAraM bhajjAe sugassa ya appiUNaM lacchInimittaM viesammi calitthA / aha mAhaNaputte jovvaNaM patte vajjA teNa saddhiM visayasokkhAiM bhuMjamANA ciTei / tANaM tArisaM sarUvaM daLUNaM sArigA sugaM sAhitthA-'pAvakammapare ee nivAremo' / sugo vayAsI uvaeso hi mukkhANaM, pakovAya na saMtaye / payapANaM bhujaMgANaM, kevalaM visavaddhaNaM / / 2 / / saMpayaM samayo natthi / piya ! suNasu sabbhAvaM, varaM maraNaM akAle vi / me tAyassa ghare na khamaM, akajameyArisaM daTuM / / 3 / / evaM vayaMtI sA sArigA kuviyAe vajjAe aggimmi pakkhittA / tao sugo mauNaM kAsI / egayA tassa gharammi tavaMsijugaM bhikkhatthaM samAgayaM / egeNa vuDDheNa lahuNo purao evaM vuttaM-'assa kukkuDassa samaMjariM siraM jo khAei, so rAyA siyA / tavvayaNaM teNa mAhaNeNa kaDaMtarAo suNiyaM / tao so baDuoM vajaM pai vayAsI-imassa taMbacuDassa avassaM siraM mama dijjasu / tIe vi kahaMci taM paDivaNNaM / tao sA vajjA taM haMtUNaM payaNaTuM aggimmi khivitthA / so baDuo sisANaTuM gao / 1. brAhmaNaH / / Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 sAsaNassa pahAvaNAe kaTThamuNiNo kahA-92 M COM Cana io putto lehasAlAo Agao, bhoyaNaM ca maggitthA / vIsariUNaM mAUe bhoyaNaTuM kukkuDasiraM diNNaM / tao so paDhaNaTuM gao / baDugo samAgacca asaNaTuM uvaviThTho / siravihINaM maMsaM ThUNaM taM pucchiUNaM niNNayammi kae so sAhitthA-'puttaM haMtUNaM kukkuDamatthayapalaM tumaM jai desi taiyA amhANaM siNehabhaMgo na siyA' tIe kAmaMdhAe puttahaNaNaM pi aMgIkayaM, tANaM gUDhamaMto dhAIe suNio / tao dhAimAyA taM puttaM lehasAlAo dhettUNaM kaDIe dhariNaM nayarAo niggayA / kameNa piTThacaMpAnayarIe ujjANammi AgayA / io tannayarasAmI puttarahio maccai patto / tao amaJcAikayapaMcadivvehiM ujjANammi suttA so bAlo pamANIkao rajjammi abhisitto / ___io kaTThaseTThI gihammi Agao tAI cattAri' vatthUI adaThUNaM sugaM pucchitthA, sugo Aha-maM paMjArAo nikkAsehi, tayaNu nibbhao savvaM vaemi / tao seTThiNA mukkalIkao so tarusAhAe ThAUNaM seTiM pai baDugavajjANaM 1. catvArI dhAtrI-putra-kukkaTa-sArikArUpANi / / Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 pAiavinANakahA-2 saMbaMdha vayAsI / taM soccA seTThI veraggeNa dikkhaM giNhitthA / nariMdabhaeNa mAhaNeNa saha niggayA sA vajjA daivvajogeNaM puttarajjapurammi AgayA / tivvatavaM kuNaMto so kaTThamuNI viharamANo tammi ceva nayarammi samAgao / akamhA vajjAgharammi AhAraTThe gao / vajjA taM paiM uvalakkhiUNaM ciMtei-'eso jai maM uvalakkhissai taiyA maM hIlissai', tao bhikkhAmajjhammi niyAbharaNaM mottUNaM pokkAraM kAsI / coriyadose bhAvie suhaDehiM bhUvassa aggammi nIo / dhAIe diTTho / tao nivassa vuttaM-'tumha eso piyA' / AN tao raNNA mAyA 'piyarahaNirI' ia naccA nayarAo nikkAsiA / rAyA saDDho jAo / piuguruM nibbaMdheNa niyapurammi rakkhitthA / rAyA savviDDIe guruvaMdaNAya paidiNaM gacchei, uvaesaM ca suNei / kameNa Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ailohammi sAgaraseTThiNo kahA-93 103 jiNadhammArAhaNaparo susAvago saMjAo / evaM pavayaNapahAvaNAe padosaM AvannA mAhaNA tassa muNiNo chiddAI gavesaMti / tehiM gabbhavaI egaM dAsiM daNaM vuttaM-'tuM eyassa sAhuNo kalaMkaM padehi / mAhaNehiM davveNa palohiyA samANI kayasAhuNIvesA sA nivAibahujaNamilie vihAraTuM ujjamiNo sAhuNo aMtigaM Agacca Aha-'bhayavaM ! apparaM amuM gabbhaM apajjattaM mottUNaM tuva gamaNaM na juttaM' ti vottUNaM muNiNo vatthaMcalammi laggitthA / tao muNI vayAsI-he bAle / kimaTuM asaJcavayaNeNa amhe pakovesi ? / sA sAhitthA-'na alIgaM eyaM' / tao sAsaNunnailaddhimaMto muNI kahei -'jai mae kao gabbho hojjA tayA ciTThau, jai ya mae kao eso gabbho na siyA tayA tuva kukkhi bhettUNa paDeu' tti vutte samANe tIe gabbho puDhavIe paDio / taiyA, saMbhaMtacittA sA Aha-'mae mAhaNavayaNehiM eyaM akajaM kayaM, taM khameu' / mAhaNAvi kaMpamANA maNipAe paNamitthA / sAhaNA sAvo saMkhitto / savve vi muNidesaNAe pabuddhA jiNadhammaniMdaM caitthA / muNI vi ukkiTThatavehiM kammAiM khaviUNa muttipayaM pAvitthA / rAyA vi sammaM dhammaM ArAhiUNaM saggaM go| uvaeso vuttaMvaM kaTThaseTThiNo, bhaviyabohadAyagaM / socA ajjhappasuddhIe, jattaM kuNeha savvayA / / 2 / / sAsaNassa pahAvaNAe kaTThamuNiNo bANauyamI kahA samattA / / 12 / / -uvaesappasAao tinauiyamI ailohammi sAgaraseTThiNo kahA ----------- ailoho na kAyavvo, savvapAvANa bappao / jeNeha lohadoseNa, sAgaro, sAgaraM gao / / 1 // iha bharahakhettammi sAgaratIravaTTi-jhANasAgaranAmammi nayare cauvIsakoDisuvaNNasAmI sAgaranAmo seTThI parivasai / so ya kayaMto viva kUradiTThI, sappo viva kuDilagaI, pAmarovva kalahamaI asthi / tassa cauro puttA saMti tANaM cauro vahUo / kAleNa seTThiNo bhajjA maJcaM pAviA / seTThI kivaNattaNeNa kiNhataraliyacittavittI gihammi ceva ciDhei / tassa diTThIe ko vi gihajaNo bhavvabhoyaNaM suvatthaparihANaM siNANadANAiyaM ca kuNei teNa saddhiM paidiNaM kalahaM vihei, kA kahA bhikkhAyarANaM ?, kAgAIhiM pi caijjai tassa duvAraM / sAgaraseTThigehammi savve jaNA sIyaMti / puttavahUo sacchaMdavIttIe seTThimmi suttammi rattIe bhuMjeire kIleire ya / Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 pAiavinnANakahA-2 egayA nahaMsi vaJcaMtI egA joiNI gavakkhammi saMThiyAo milANamuhAo tAo ehasAo pAsiUNa kougeNa tANaM purao oiNNA / tAhiM gottadevIva vaMdiyA / moyagadANehiM ca bhisaM tosiyA sA jogiNI pADhasiddhaM nahagamaNavijjAmaMtaM dAUNaM pakkhiNIva gayaNaM uDDeitthA / egayA nisAe bhattArapamuhesuM tAo ehasAo maMteNa ahivAsiyaM rukkhaM ArohittA rayaNadIvaM gayA / savvattha kIlaM kAUNaM rAIe carimajAmammi gihe samAgacca tAo taM rukkhaM jattha tattha mottUNaM suviyA / evaM savvayA nisAe kuNaMti / M annayA pasubaMdhadohAiciMtAkArageNa kammakareNa rukkhassa gamaNAgamaNakAraNaM viyANiuM icchamANeNa rAIe pacchannabhAveNa viloiyaM / viyANiyaM vahUNaM carittaM, ciMtiyaM ca kallammi viloissAmi eyAo kahiM vaccaMti / tao bIyadiNasaMjhAe savvaM niyakajaM kiccA tattha rukkhassa koDarammi pavisiUNaM saMThio / rAIe rukkho puvva bva caliUNaM suvaNNadIvammi gao / cauro vi vahUo vaNe bhameire / kammakaro vi rukkhakoDarAo bAhiraM nissarittA Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ailohammi sAgaraseTThiNo kahA-93 105 savvattha suvaNNaM pAsaMto vimhio vahUsamAgamAvasaraM jAva kiyaMtaM suvaNNaM ghettUNaM puvvarAIe koDarammi paviTTho / AgayAo tAo / maMtasattIe rukkho gayaNammi uppaDio / khaNeNa tAo niyaTThANaM AgayA / evaM kiyaMte samae gae kammakaro suvaNNabaleNa gihakammaM sammaM na vihei / seTThiNo sammuhaM vaei / dhutteNa seTThiNA ciMtiyaM-jaM aNeNa mama gehAo kiMpi laddhaM hohI / ___egayA rahaMsi seTThiNA tahA bhAsio, jahA teNa tucchapatteNa savvo vi vuttaMto payAsio / 'ajja haM gacchissAmi, kayA vi tumae kAsa vi na kahiyavvaM' ti kiMkaraM jANAvittA rattIe pacchaNNo so rukkhakoDarammi paviTTho / puvva vva rukkho suvaNNadIvaM gao / koDarAo niggao seTThI / teNa savvA vi bhUmI suvaNNamaiyA diTThA / lohAvidveNa teNa koDarasusiraM suvaNNehiM bhariyaM / sayaM ca dehaM saMkoiUNa Thio, kiMci suvaNNaM ussaMgammi gihitthA / tao vahudugaM koDarassa uvariM ciTThai, annavahudugaM ca rukkhaM vahei tti vavatthAe pacchA AgacchaMtINaM tAsiM mahAbhAro jAo / jAva samuddamajjhammi samAyAyA tAva samiyA samANA parupparaM kaheire-'eyaM taruM caiUNaM jalovariM jo rukkho tarei so giNhijjai' / eyaM soccA majjhatthio so seTThI vaei-he vahUo ! ahaM abbhaMtarammi saMThio mhi, eso tarU na cayaNijjo / tAhiM vuttaM-'cauvvIsakoDisuvaNNasAmiNo tava kiM UNaM jaM ettha sameo si / tava pAvaM tuva phaliyaM ti vottUNaM 'osaDhaM viNA vAhI gacchai' ia bhaNNittA sasAgaraM taM rukkhaM sAgarammi pakkhiviUNaM aNNarukkhArUDhAo tAo niyavAsammi samAgayAo / sAgarammi paDio sAgaro vi duhA nIcaaM gao / jao vuttaM jaNo aNaTuM pAvei, lohagasiyamANaso / jao lohaparAhUo, sAgaro sAgaraM gao / / 2 / / uvaesoluddhasAgaraseTThiNo, aMte jANia duggaI / maI dhareha saMtose, bhavvA iccheha saggaiM / / 3 / / ailohammi sAgaraseviNo tiNauiyamI kahA samattA / / 93 / / -uvaesappAsAao -(upadezaprAsAdAt) 1. amitAH / / 2. dvidhA / / Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 caunauiyamI bhAvadhammammi kummAputtassa kahA - - - - - - - - - -- saDDo gihe vasaMto vi, bhAvadhammeNa bhuusio| kummAputtavya pAvei, kevalanANamujjalaM / / 1 / / rAyagihe nayare guNasilae ceie vaddhagANajiNo samosario / devehiM samavasaraNaM vihiyaM, tattha niviTTho sirivIro dANAicauppayAraM dhammaM kahei / dANa-sIla-tava-bhAva-bheehiM cauvviho dhammo havai / tesu bhAvadhammo mahappahAvo / bhAvo bhavudahitaraNI, bhAvo saggApavaggapurasaraNI / bhaviyANaM maNaciMtia-aciMtaciMtAmaNI bhAvo // 2 // bhAveNa kummaputto, avagayatatto agahiyacAritto / gihavAse vi vasaMto, saMpatto kevalaM nANaM / / 3 / / ityaMtare iMdabhUI nAmaM aNagAre bhagavaM mahAvIraM vaMdai / vaMdittA evaM vayAsI-'bhayavaM ! ko nAma kummAputto ?, kahaM vA teNa gihavAse vasaMteNa kevalavaranANaM samuppADiyaM ?' / taeNaM samaNe bhayavaM mahAvIre joyaNagAmiNIe vANIe vAgarei-goyama ! jaM me kummAputtassa cariyaM pucchasi, taM egaggamaNo hoUNaM nisaamehiN| iha jaMbuddIve bharahakhettassa majjhammi duggamapurAbhihANaM puraM asthi / tahiM ca doNanariMdo rajjaM pAlei / tassa nariMdassa dumA nAmeNa paTTarANI asthi / tIe dullabhanAmakumaro rammarUvajiyamAro sukamAro suo asthi / so kumAro niyajovvaNamaeNa pare bahukumAre kaMdugaM piva gayaNatale ucchAlito sayA ramei / ___ annayA tassa purassa ujjANe suloyaNanAmA kevalI samosario / tatthujANe bhaddamuhI nAma jakkhiNI vasai / sA suloyaNakevaliM paNamia evaM pucchei-bhayavaM ! puvvabhave haM mANavaI nAma mANavI suvelavelaMdharadevassa paribhoggA pANapiyA Asi / Aukkhae iha vaNe bhaddamuhI nAma jakkhiNI jAyA / puNo mama bhattA kahiM uppanno ?, nAha ! taM Aisasu / tao kevalI bhaNei-bhadde ! nisuNasu, ityeva nayare doNanaravaissa suo dullaho nAma tujjha pio uppanno / taM nisuNia hiTThA bhaddamuhI jakkhiNI mANavaIrUvadharA kumArasamIvammi saMpattA / bahukumArucchAlaNikkatallicchaM taM kumAraM daThUNaM hasiUNaM sA jaMpei-kiM imeNa raMkaramaNeNa ?, jai tujjha cittaM vicittacittammi caMcalaM hoi' tA majjhaM aNudhAvasu / ___iNaM vayaNaM suNia so kumAro taM kannaM aNudhAvai / tappurao dhAvaMtI sAvi taM niavaNaM nei / bahusAlavaDassa ahopaheNa pAyAlamajjhaM ANIo so ramaNijjaM surabhavaNaM pAsei / aivimhayamAvaNNo eso ia ciMtiuM laggo-'kiM iMdajAlaM eyaM' ahavA sumiNammi imaM sumiNaM dIsai, ahayaM niyanayarIo ia bhavaNe keNa ANIo? Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvadhammammi kummAputtassa kahA-94 107 ___ ia saMdehAuliyaM kumAraM pallaMke nivesiUNaM vaMtaravahU vinnavei-'sAmiya ! vayaNaM nisAmesu, nAha ! cirakAleNa diTTho si, tuM niakajje surabhavaNe ANIo si / pia ! sukayavasao ajja majjha milio si / iya vayaNaM soccA tassa puvvabhavassa siNeho samullasio, 'kattha vi esA diTThA' ia UhApohavaseNa jAIsaraNaM samuppaNNaM / puvvabhavavuttaMto teNa kumareNa niyapiyAe kahio / tatto sA surI niasattIe tassarIrammi asuhANaM puggalANaM avahAraM subhapuggalANaM ca pakkhevaM karia paMciMdiyavisayasuhAI bhuMjei / evaM duNhaM pi tattha thiANaM visayasuhehiM vilasaMtANaM suheNaM kAlo gacchai / / aha puttaviAMgaNa dukhiehi ammApiyarahiM kaivI puTThA-bhayava ! kahaha aha~ sau putto kattha garyo ? / to kevalI payaMpei-suNeha, so tumhANaM putto vaMtarIe avahario / kevalivayaNeNa aivimhiyA te sAhati-kahaM devA apavittanaraM avaharaMti ? vuttaM ca - Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 pAiavinANakahA-2 cattAri paMca joaNa-sayAi gaMdho a mnnualogss| uDDe vaJcai jeNaM, na hu devA teNa AyaMti / / 4 / / paMcasu jiNakallANesu ceva maharisitavANubhAvAo / jammaMtaraneheNa ya, AgacchaMti surA ihayaM / / 5 / / tao kevaliNA tIse jammaMtarasiNehAiyaM kahiyaM / taM soJcA te biMti-sAmiya ! kayA vi amhANaM kumArasaMgamo kaha vi hohI ? kevaliNA vuttaM-puNo jayA iha vayaM AgamissAmo, taiA bhavissai / ia saMbaMdha soccA saMviggA kumaramAyapiyaro lahuputtaM rajje Thavia tayaMtiyammi caraNaM AvannA / dukkaratava-caraNaparA visuddhAhAragavesagA nissaMgacittA tiguttiguttA te kevaliNA saddhi viharaMti / annadiNe gAmANuggAmaM viharaMto so kevalI tehiM saMjutto tattheva duggilavaNe samosaDho / aha sA jakkhiNI avahiNA kumArassa AuM thovaM viyANiUNaM taM kevaliM kayaMjalI pacchei-bhayavaM ! appaM jIviyaM kahamavi abhivaDDeuM tIrijjae ? tao so kevalI kahei titthayarA ya gaNaharA, cakkadharA sabalavAsudevA ya / aibaliNo vi na sakkA, kAuM Aussa saMdhANaM / / 6 / / ia kevalivayaNAI soccA visaNNacittA sA amarI niyabhavaNaM saMpattA, kumAreNa diTThA puTThA ya-sAmiNi ! pie ! ajja keNa heuNA maNe visaNNA si ? sA kiMci vi akahatI mahAvisAyabharaM vahantI puNo nibbaMdhaNeNa puTThA sayalaM vuttaMtaM sAhae-sAmiya ! mae avahiNA tuha appaM ciya jIviyaM nAUNaM AusasarUvaM kevalipAse puDhe kahiyaM ca / eeNa kAraNeNa nAha ! ahaM aIva dukkhiyA tuha virahaM kahaM sahissAmi ? kumAro jaMpai-pie ! kheyaM mA kuNasu, calabiMducaMcale jIvie ko thirattaM mannei ? jai majjhuvari siNehaM dharesi tA pANappie ! kevalissa pAsammi maM muMcasu, jeNa appaNo kajjaM karemi / to tIe sasattIe kevalipAsammi kumAro pAvio / so kevaliNaM vaMdiUNaM jaharihaThANaM AsINo / tattha ThiA mAyatAyamuNI puttassa siNeheNa taM kumaraM avaloiUNaM roiuM pavattA / ayANaMto kumAro vi kevaliNA samAiTTho-kumAra ! vaMdasu mAyatAyamuNI iha samAsINA / so kumAro kevaliNaM pucchai-pahu ! eesiM vayaggaho kahaM jAo ? kevaliNA vi puttaviyogakAraNaM vajjariyaM / ia suNia so kumAro moro jaha jalaharaM jaha va cakoro caMdaM taha mAyatAyamuNiNo paloittA harisavasullasiyaromaMco saMtuTTho saMjAo / so ya niyamAya-tAyamuNINa kaMThammi vilaggiUNaM royaMto eyAe jakkhiNIe mahuravayaNehiM nivArio / tao amarI niyamAyatAyadaMsaNapamoyabharabhariyaM kumaraM kevaliNo sagAsammi viNivesae / ____ aha kevalI savvesiM tesiM uvagArakAraNaM dhammadesaNaM kuNei / jo bhavio maNuabhavaM lahiUNaM dhammammi pamAyaM Ayarai so ciMtAmaNirayaNaM labhrUNaM rayaNAgarammi gamei / te dhannA kayapunnA, je jiNadhammaM dharaMti niahiyae / tesiM ciya maNuattaM, sahalaM salahijae loe / / 7 / / ia desaNaM soccA jakkhiNIe sammattaM paDivannaM / kumareNa ya guruaMtie cArittaM gahiyaM / tao so therANaM pAyamUle cauddasapuT iahijjai, dukkaratavacaraNaparo ammApiUhiM samaM viharei / evaM kumAro ammApiyaro tinnivi Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvadhammammi kummAputtassa kahA-94 109 te cArittaM pAliUNaM mahAsukkadevaloge maMdiravimANammi uppannA / sA jakkhiNI vi tao caittA vesAlIe nayarIe bhamarabhUvaiNo bhajjA nimmalasIladharA kamalA nAmeNaM saMjAyA / bhamaranariMdo kamalAdevI ya duve vi gahiyajiNadhammA aMtasuhajjhavasAyA tattheva devalogammi suravarA jAyA / io ya bharahakhettammi rAyagihaM varanayaraM asthi / tattha ya mahiMdasIho arikariviNAse siMhavva rajjaM kuNei / tassa ya kummA nAma mahAdevI asthi / visayasuhaM bhuMjaMtANaM tANaM suheNa kAlo vaJcai / annadiNe sA devI niyasayaNijjammi suttajAgariyA sumiNammi maNaharaNaM surabhavaNaM picchai / pabhAyasamae jAe sayaNijjAo uTThiUNaM sA devI rAyasamIvaM gaMtUNaM mahUrAhiM vaggUhiM jaMpei-sAmi ! ajja ahaM sumiNammi surabhavaNaM pAsiUNaM paDibuddhA / assa sumiNassa ko phalaviseso bhavissai ? ia suNia romaMciasarIro haThThatuTTho rAyA niyamaivihavANusAreNa erisaM vayaNaM sAhei-devi ! tumaM saDDhasattadiNAhie navamAse paDipuNNe bahulakkhaNaguNajuttaM puttaM pAvihisi / ia naravaiNo vayaNaM suNiUNaM haTThatuTThahiyayA naranAhANunAyA sA niyaTThANaM samAgayA / tattha ya kumArajIvo devAuM pAliUNaM kummAdevIe uyarammi sarammi haMsavva avainno, teNa gabbheNa sA aNuvamaM sohaggaM samuvvahai, gabbhassa ya aNubhAveNaM tIse dhammAgamasavaNadohalo suhapuNNodaeNa uppanno / tao naravaiNA kummAdevIe dhammasavaNakae chaiMsaNaviusA saddAviA / te NhAyA kayabalikammA kayAsIpadANA naravaiNA dattasammANA bhaddAsaNovaviTThA nianiadhammaM payAsaMti / jiNadhammarayA sA kummAdevI iaresiM daMsaNINaM hiMsAisaMjuyaM dhammaM suNiya aIva kheyaM samAvannA / vuttaM ca na sA dikkhA na sA bhikkhA, na taM dANaM na so tavo / na taM jhANaM na taM moNaM, dayA jattha na vijai / / 8 / / dANaM deu, moNaM viheu, vedAiyaM ca viyANeu, devAdiyaM niccaM jhAeu, taha vi dayAvirahiyaM savvaM nipphalaM ceva NAyavvaM / tao naravaiNA jiNasAsaNasUriNo AhUyA, te jiNAgamatattasAraM ahiMsAidhammasarUvaM parUveire / tahA hi chajjIvanikAyANaM, paripAlaNameva vijAe dhammo / jeNaM mahavvaesuM, paDhamaM pANAivAyavayaM / / 9 / / ekkaJciya ittha vayaM, niddiTuM jiNavarehiM savvehiM / pANAivAyaviramaNa-mavasesA tassa rakkhatthaM / / 10 / / ia muNivaravayaNAI soccA devIe cittaM paramasamullAsaM AvannaM / paDipuNNesuM diNesuM saMpunnadohalA kummAdevI suhavAsare suhalagge puttarayaNaM pasUA / ammApiUhiM dhammAgamasavaNadohalANusAreNa dhammadevattI nAmaM paiTThiyaM / ullAvaNeNa ya avaranAmaM kumAputtu tti ThaviyaM / so kameNa vaDDhamANo sayameva sabuddhIe bAvattariM kalAo ahijjai, ajjhAvago u navaraM sakkhittaNaM saMpatto / kiM tu so puvvabhavakayabAlagabaMdhaNucchAlaNAikammavaseNa duhatthapamANadeho vAmaNao jAo / niruvamarUvaguNeNa taruNIjaNacittAI mohito sohaggAiguNajutto kameNa so juvvaNaM patto vimuNiyatatto kummAputto visayaviratto saMjAo / vuttaM ca Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 pAiavinANakahA-2 hariharabaMbhAisurA, visaehiM vasIkayA ya savve vi / dhanno kummAputto, visayA vi vasIkA jeNa / / 11 / / jaM teNa puvvabhavammi suciraM sucArittaM pAliyaM teNa tAruNNe vi tassa visayavirattattaNaM saMjAyaM / aNNadiNammi muNIsaraguNijjamANAgamaM suNaMtassa kumArassa jAIsaraNaM samuppaNaM / jAIsaraNeNa saMsArAsArayaM muNaMtassa bhAvavisuddhIe khavagaseDhiM pavanassa sukkajjhANAnaleNa kammiMdhaNanivahaM dahaMtassa tassa aNaMtaM kevalavaranANaM samuppannaM / jai tAva cArittaM ahaM giNhAmi tA nUNaM suyasogaviyogaduhiyANaM mAyatAyANaM maraNaM havejjA / tamhA kevalanANI bhAvacArittI so kumAro niyamAyatAyauvarohAo gharammi ciraM cciya ciTThai / vuttaM ca kummAputtasariccho, ko putto mAyatAyapayabhatto ? / jo kevalI vi sa ghare, Thio ciraM tayaNukaMpAi / / 12 / / kummAputtA anno, ko dhanno jo samAyatAyANaM ? / bohatthaM nANI vi hu, ghare Thio'trAyavittIe / / 13 / / jaM gihiNo vi kummAputtassa kevalanANaM uppannaM, taM tattha bhAvavisuddhI viyANiyavvA / bhAveNa bharahacakkI AyaMsagharammi, vaMsaggamArUDho muNivare pekkhaMto ilAiputto, taha ya bharahesarapikkhaNaM kuNaMto gihattho vi AsADhabhUimuNI kevalanANaM saMpatto / tao merussa sarisavassa ya jettiyamittaM aMtaraM tattiyaM davva-bhAvatthavANaM aMtaraM viyaanniyvvN| vuttaM ca ukkosaM davvatthavaM, ArAhia jAi ajhuyaM jAva / bhAvatthaveNa pAvai, aMtamuhutteNa nivvANaM / / 14 / / iha mahAvidehammi maMgalAvaI vijae rayaNasaMcayA nAmaM nayarI, tIe nayarIe devAiyo nAma cakkavaTTI rajjeM paribhuMjai / aNNayA jagaduttamanAmo titthayaro ujjANammi samosario / devehiM samosaraNaM vinimmiyaM / cakkI jiNAgamaNaM soccA saparivAro vaMdaNakae samAgao / tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karia jiNaMdaM vaMdia uiyapayese uvaviThTho / tao so pahU bhaviyajaNANaM suhAsamANIe vANIe dhammaM kahei-bho ! bho ! suNaMtu bhaviyA ! ayaM jIvo kahaM pi nigoyamajjhAo niggaMtUNaM bahuehiM bhavehiM pabalapuNNehiM maNuattaM, tatto AriyakhittaM nIrogadehaM suhagurusaMjogaM dhammasavaNaM jiNavayaNasaddahaNaM ca lahei, tattha saMjamo, tahiM ca apamAyabhAvo sadullaho viyANiyavvo / vuttaM ca te dhannA kayapunnA, jeNaM lahiUNa savvasAmaggiM / caiya pamAyaM cAritta-pAlagA jaMti paramapayaM / / 15 / / ia jiNuvayesaM soccA ke vi sammattaM, ke vi cArittaM, ke vi desaviraiM paDivannA / itthaMtarammi doNanivo dumAdevI je kummAputtassa puvvabhavamAyapiyarA taha ya jakkhiNIjIvakamalA tIe ya bhattA bhamaranariMdo je mahAsukkammi uppannA te cauro tao caviUNaM bharahakhitte veyaDDhe kheyarA jAyA / cauro vi te bhuttabhogA cAraNasamaNaMtiyammi gahiyacaraNA tattheva samAgaMtUNaM jiNiMdaM abhivaMdiUNaM niviThThA / Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taiyA cakkavaTTI te cAraNasamaNe daLUNaM taM dhammacakkiNaM pucchei-bhayavaM ! ke amI cAraNasamaNA ?, katto samAgayA ?, tA jiNavaro payaMpei-nariMda ! nisuNehi, ee cAraNamuNiNo amha namaNatthaM bhArahaveyaDDhAo samAgayA / to cakkavaTTI pucchei-bhayavaM ! veyaDDhabharahavAsammi saMpai kiM ko vi cakkI vA kevalI vA atthi ? / aha jiNavaro jaMpei-nariMda ! saMpai cakkI vA nANI vA natthi, kiM tu gihavAse kummAputto kevalI asthi / cakkavaTTI paDipucchei-bhayavaM ! kevalI gharammi vasai ? pahU sAhei niyaammApiUNaM paDibohAya so vasei / tao te cAraNamuNiNo pucchaMti-bhayavaM ! amhANaM kevalanANaM hohii ? pahuNA kahiyaM-tubbhaM pi acireNaM kevalaM bhavissai / sAmiya ! amhANaM kevalaM kayA hohI ? / taiyA jagaduttamatitthayaro sAhei-jaiyA kummAputto kevalI tumhANaM mahAsukkamaMdiravimANakahaM kahissai, taiyA bho ! tumhANaM kevalaM hohI / _ia suNiUNaM muNiatattA te cauro cAraNamuNiNo jiNIsaraM namaMsittA tassa samIve pattA jAva tusaNiA ciTuMti, tAva kummAputtakevaliNA vuttaM-tujhaM jiNeNa kahiyaM jaM mahAsukke maMdiravimANasukkhaM samaNubhUaM, tayaTuM iha samAgayA / iya vayaNasavaNasaMjAyajAIsaraNeNa cauro vi cAraNasamaNA saMbhariyapuvvajammA te khavagasseNiM samArUDhA khINarAgadosamohA kevaliNo jAyA / ____tao te jiNIsaraMte gaMtUNaM kevaliparisAe samAsINA / tatthuvAvaThTho iMdo jagaduttamaM jiNAdhIzaM pucchei-sAmiya ! imehiM tubbhe keNa heuNA na vaMdiyA ? / pahU kahei-jaM eesiM kummAputtAo kevalaM jAyaM, eeNa kAraNeNa eehiM amhe na vaMdiyA / puNo vi iMdo pucchei-eso kummAputto kaiyA mahavvaI bhAvI ? / pahuNA AiTuM-io sattamadiNassa taiyapaharammi so mahavvaI hohI ia kahiUNa jagaduttamajiNavaro diNayaruvva tamatimirANi haraMto viharaMto mahialammi jayai / tao kammAputto mahAsatto gihatthavesaM mottUNaM muNivaravesaM giNhittA devavihiyakaNayakamale AsINo so kevalipavaro dhamma parikahei-dhammassa dANasIlatavabhAvabheehiM cauro bheyA bhavaMti / tattha vi dANANamabhayadANaM, nANANa jaheva kevalaM nANaM / jhANANa sukkajhANaM, taha bhAvo savvadhammesuM / / 16 / / gihavAse vi vasaMtA bhavvA maNahareNa bhAveNa kevalanANaM pAvaMti, ittha amhe ya udAharaNaM / ia desaNaM suNittA avagayatattA mAyapiyaro vi cArittaM dhettUNaM paripAliyasucArittA varasattA saggaiM pattA / anne vi bahuabhaviyA kevalissa vayaNAI Ayannia saMmattaM desaviraI carittaM ca paDivannA / ia bohiyabahuanaro kevalippavaro ya kummAputto kevalipariAyaM suciraM pAliUNaM sivaM patto / uvaeso kummAputtacArittaM, soJcA sabbhAvabhUsiyaM eyaM / jattaM tahA vihijasu, jeNa aNaMtaM suhaM havai / / 17 / / bhAvadhammammi kummAputtassa caunauiyamI kahA smttaa-||14|| -kummAputtacariAo Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 paMcANauiyamI paruvayArammi paradukkhabhaMjaNavikkamakkanariMdassa kahA - - - - - - - - - - - PORN niyalAhaM caittANaM, uvayAraparo sayA / uttamo so naro hoi, vikkamasseha nAyagaM / / 1 / / egayA vikkamakkabhUvassa purao ego mAhaNo AgaMtUNaM vayAsI-nariMda ! tuM saccavaMto paruvayAraparo si / mae revayagirimmi bheravasiddhapurisovAsaNA parakAyapavesavijaTuM chammAsaM jAva kayA, so ya vijaM na dei, tuM taM dAvehi / tao paradukkhabhaMjaNo so rAyA teNa sahaM tahiM gao / tassa sevA tahA kIrai, jahA so sigdhaM pasaNNo hoUNa vayAsI maNavaMchiyaM maggasu / rAyA vaei-eyassa mAhaNassa vijaM dehi / siddhapuriso pAha-aNeNa mama chammAsI sevA kayA, paraMtu tArisasupattayA'bhAveNa vijjA na diNNA, tuM tu supattaM si, teNa vijjaM demi / jai eyassa. vijaM appemi taiyA eso tuva aNaTThakaro hohii / paruvayArasIleNa bhUveNa 'jaM bhAvI taM hou' tti vottUNaM baleNAvi tassa vijjA dAviyA / tao teNa raNNo vi vijjA diNNA / pacchA valiyA te duNNi kameNa niyanayarassa samIve samAgayA / taiyA purammi raNNo paTTahatthI akamhA maccu patto, teNa maMtipamuhA dukkhiyA jAyA / tao parakAyapavesabijjAparikkhaNaTuM rAyA niyadeharakkhAe purAo bAhiraM taM mAhaNaM mottUNaM paTTahatthiNo dehammi pavisiUNaM sajIvo hatthI jAo, maMtipamuhA harisiyA jAyA / tayA so khuddavittI mAhaNo vikkamakkasarIrammi pavisia rajjagahaNAya puramajjhammi samAgao / tao savvo logo rAyANaM samAgayaM gayaM ca sajIvaM daTThaNaM pasanno jaao| savve maMtipamuhA taM rAyANaM seveire / paraM so rAyA AlaviuM na jANei reva / teNa savve vayAsI-rAyA gahilo jAo / tao paTTarANI vi rAyANaM asarisajaMpaNeNa na bahuM mannei / io ya hatthIrUvo rAyA purAo bAhiraM niggao samANo mAhaNadehaM sivAbhakkhiyaM viyANia vaNammi gao / vaNammi egaM sugaM mijjamANaM daLUNaM tadehammi paviThTho / so ya sugo pAraddhihatthammi uvavisia vaei-maM vikkamakkabhUvapaTTarANIe desu, dhaNaM tuM bahuM pAvihisi / tao teNa vikkamakkapaTTarANIe so diNNo / sA tassa bahuyaM dhaNaM payacchei / mahisI taM sugaM ramAvaMtI jIviyAo ahigaM mannei / viviha-vaTTaIhiM kAlaM jAvitthA / egayA sugo vayAsI-jai kayAI mama pANA gacchaMti tayA tumae kiM kIrai ? / mahisI Aha-tumha maccummi mama maraNaM ciya / tao annayA bhittiTThiyAe marijjamANIe gharoliyAe gae jIve taddehammi so sugo paviTTho / sugaM mayaM viyANiUNaM mahisI kaTThabhakkhaNaM maggei / mAhaNarAyA vayAsI-tuM kahaM jIvissasi ? / mahisI vaei-jai sugo jIvejjA taiyA mama jIviyaM / tao vipparAyA sa-sarIraM mottUNaM sugadehammi paviTTho / tao rAyA gharoliyAdehaM mottUNaM niyasarIrammi paviTTho samANo puvvavva pahANapamuhe savve AlAvei / saJcaM rAyANaM viyANittA savve logA pahiTThA saMjAyA / tao sugo dhario hakkio ya / vikkamarAeNa appaNo savvaM cariyaM vuttaM / tao sugo 1. grathilaH / / Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paruvayArammi paradukkhabhaMjaNavikkamakkanariMdassa kahA-95 CG niyadesAo dUrIkao kaTeNa maJcumAvanno / evaM jo parammi jArisaM ciMtei vihei ya so tArisaM phalaM pAvei / vikkamakkarAyA niyarajjaM aMgIkariUNaM sammaM pAlaMto suhI jAo / uvaeso haMtuNo paradukkhassa, NAyaM vikkamarAiNo / socA bhaveha tumhe vi, sayovayAratapparA / / 2 / / paruvayAravihANammi paraduhabhaMjaNavikkamakkarAyassa paMcAnauiyamI kahA samattA / / 95 / / -vikkamacariyAo Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaNNauiyamI dhaNaluddhassa dhuttassa kahA --- ----- ---- dhaNaluddhajaNA ettha, sahate cheyabheyaNaM / iha dhuttassa diTuMto, logANaM bohadAyago / / 1 / / rayaNasaMcayAe nayarIe rayaNakkaseTThiNo paumo nAma putto hotthA / so ya seTThI puttassa purao egayA rahaMsi vayAsI-putta ! bahuviM lacchiM rAya-baMdhava-cora-dAyAdapamuhA hareire, ao kiyaMtI sirI bhUmimajjhammi khivijjai / tao addhanihANaM ghettUNaM purAo bAhiraM gaMtUNaM devagehAsaNNabhUmiM khaNiUNaM jaiA dhaNaM ThaviuM sajjIhUo taiyA rayaNakkaseTThI puttaM pai Aha 'paloesu devagharaM' kayAvi kovi puriso dhutto anno vA hohii so dhaNaM ghettUNaM jAhii / M Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhaNaluddhassadhuttassa kahA-96 115 tao putto tahiM gaMtUNaM suttaM egaM naraM daThUNaM piuNo purao sAhitthA / piA sAhei-kovi dhutto nihiM gahiuM Agao misaM kAUNaM Thio hojjA / tao piuNA puNo so pesio samANo tahiM gao, suThu nirikkhia mayapAyaM taM datRRNaM piuNo aggao akahiMsu / piA kahei-parikkhiUNaM jIvaMtassa mayassa ya tassa kaNNo chiMdittA samANehi / tao putto tattha gacchittA churigAe kaNNe chinditthA, so na Usasio / kaNNe dhettUNaM piussa te appiyA / puNo nAsigAnimittaM so pesio / teNa nAsigAe chiNNAe vi so na Usasio / tao mayaM taM niNNeUNaM dhaNaM nihANIkAUNaM piAputtA gihaM samAgayA / puNo egayA piyAputtA vaNaM gayA / nihANaM gayaM daTTaNaM uyaraM kuTTiUNaM gihaM AgayA / tehiM ca viyANiyaMamhANaM lacchI teNa dhutteNa gahiyA / tao annayA viDanaDamajhami vilasaMtaM gayanAsikAkaNNaM uvalakkhittA raNNo aggao lacchIgamaNasaMbaMdho tehiM sAhio / tao raNNA so Ahavio / vuttaM ca assa seTThiNo tumae siri gahiyA, taM pacchA appesu / so Aha-rAya ! mae assa sirI muhA gahiyA natthi, jao mae assa kaNNA nAsigA ya diNNA, tehiM sirI gahiyA / mama kaNNanAsigAo dAUNaM pacchA lacchiM giNhittA eso gacchau / tao rAyA vayAsI-seTThI ! imassa jaM tumae gahiyaM taM appAhi / tao seTThI taM dAuM asamattho saMtosaM dhariUNaM gihaM Agao / evaM teNaM dhutteNa sirinimittaM cheyabheyaNAiM sahittA so seTThio vaMcio tti / uvaeso dhutta-dhaNiyaseTThINaM, suNiya sukahANagaM / viNiogaM supattaMmi, lacchIe kuNa savvahA / / 2 / / dhaNaluddhassa dhuttassa chaNNauiyamI kahA samattA / / 16 / / -pabaMdhapaMcasaIo 1. mRtaprAyam / / Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattANauiyamI thoveNa nimitteNa bujjhamANasaNaMtakumAracakkiNo kahA - - - - - thoveNa vi nimitteNaM, bujhaMti kei sannarA / saNaMtacakkavaTTissa, ihodAharaNaM jahA / / 1 / / gayapuranayaraMmi saNaMtakumAro cakkavaTTI mahArAyA hotthA / so aIva rUvavaMto chakkhaMDabharaharajjaM pasAseI / egayA sohammasahAe sakko deviMdo saNaMtakumAracakkavaTTiNo rUvaM bahuM silAhitthA, vuttaM ca eeNa samo anno kovi bhUyalaMmi rUvavaMto natthi / tao iMdavayaNaM asaddahaMtA duve vijaya-vijayaMtadevA takkoUhallAvaloyaNaTuM mAhaNarUvA hoUNaM gayapuranayaraM samAgayA / ___ eyaMmi samae siNANakaraNavelAe AsaNasaMThiaM AbhUsaNarahiyaM sugaMdhitelleNa saMlittaMgaM saNaMtakumAraM daLUNaM tayaIvarUvavimohiyA te muhaM muhaM sirAiM dhUNiuM laggA / cakkiNA puTuM-kimaTuM sirAiM dhUNeha ? / tehiM vuttaM-deva ! jArisabhavaMtarUvadaMsaNe kouyagaM' suNiyaM tArisameva rUvaM amhehiM diTuM / ia mAhaNavayaNaM soccA airUvagavio cakkavaTTI Aha-bho-bho vippA ! ahuNA eyAe avatthAe maIyaM rUvaM kiM viloijjai ? jai rUvaviloyaNAhilAso hojjA, taiyA siNANakaraNANaMtaraM parihiyamahagghanevatthassa dhariyAlaMkArassa siraMsi dhariyachattassa. cAmarehiM vIijjamANassa, battIsarAyavarasahassehiM sevijjamANassa, mama rUvaM viloyaNijjaM ti cakkivayaNaM suNijjA, tehiM ciMtiyaM-aho ! uttamassa niyamuheNa niyayapasaMsaM kAuM na juMjijjai, jaha parehiM gahiyA narANaM guNA sokkhasohaggadAyagA havaMti, na tahA sayaM gahiyA, ao buhA nie guNe na pasaMsire / tao te mAhaNA cakkavaTTiNo vayaNaM pamANIkAUNaM gayA / tao cakkavaTTimi sahAe uvavilumi puNo vi te samAgayA / taiyA rUvaM viloiUNaM visannA jAyA / cakkiNA vuttaM-kiM visAyakAraNaM? / te vayAsI-saMsAravilasiyaM / cakkI Aha-kahaM ? tehiM vuttaM-jaM bhavao puvvaM rUvaM diTuM, tao aNaMtaguNahINaM eNhiM tuva rUvaM vaTTei / cakkiNA vuttaM-kahaM eyaM jANeha ? te Ahu-ohinANeNatti / cakkiNA sAhiyaM-tahiM kiM pamANaM ? / te vayAsI-bho cakki ! muhatthiyaM taMbUlarasaM bhUmIe thukkayaM viloyasu, jaha makkhiyAo taduvari ThAUNaM maraNaM pAvaMti taiyA aNeNa aNumANeNa jANehi tumha sarIraM visamaiyaM jAyaM ti, satta mahArogA tuva dehami smuppnnaa| iya devavayaNaM soJcA cakkI ciMtei-aNiJco eso deho, eyaMmi asAre dehami kiMpi sAraM natthi / vuttaM ca-, aNiJcAI sarIrAiM, vihavo neva sAsao / nicaM saMnihio maccU, kAyavvo dhammasaMgaho / / 2 / / dANaM dariddassa pahussa khaMtI, icchAniroho ya suhoiyassa / tAruNNae iMdiyaniggaho ya, cattAri eyAI sudukkarAI / / 3 / / 1. kautukam / / 2. thUtkRtam / / 3. 'saMsAradAvAnala-' iti padyAnusAreNa gIyate / / Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thoveNa nimitteNa bujjhamANasaNaMtakumAracakkiNo kahA-97 117 ENEM ia viyAraMteNaM veraggaparAyaNeNa rajjasiriM caittA saMjamasirI gahiyA / bhujaMgamo kaMcuyaM piva pacchA aNusAriNiM niyariddhiM na viloei, suNaMdAINaM itthINaM vilAve suNato vi maNayaM na calitthA / chammAsi jAva nihiNo rayaNAI sevagA ya piTuMmi laggA, kiMtu teNa pacchAvi na viloiyaM / chaTThabhattassa aMte saeva pAraNaM vihei / pAraNae vi savvaM vigaI caiUNaM rogakaMtadeho nimmamo mAyArahio apaDibaMdho bhUmIe viharitthA / eyaMmi samaye puNaravi sohammiMdeNa vuttaM-aho ! dhaNNo eso saNaMtakumAro muNI, mahayA rogeNa dUmijjamANo vi dehaciicchaM na kuNei, 'dhaNNo imo' tti iMdavayaNaM suNia asaddahaMtA te ceva duve devA vejjarUvaM viheUNaM tahiM AgayA / saNaMtakumAramuNiNo samIvaM gaMtUNaM vayAsI-bho ! muNe ! tuva sarIraM rogajajjaraM aIva pIlijjamANaM dIsai, amhe vejjA, jai tuva ANA siyA tayA rogapaDIgAraM kuNemo / muNiNA vuttaM-'aNiJcassa dehassa ko paDigAro ?, 1. pazcAdapi / / Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 pAiavinnANakahA-2 bhavaMtANaM deharogAvaNayaNe sattI na u kammarogaharaNe, tArisI hi sattI majjha vi atthi' ia vottUNaM aMguliyA thukkaeNaM daMsiyA sA suvaNNamaiyA jAyA / eyArisI sattI mamAvi vaTTai, parantu eyAe kA siddhI ?, jAva kammarogakkhao na jAo tAva deharogakkhaeNa kiM ? ao mama rogapaDIgAreNa kiMpi payoyaNaM nasthi / ___ evaM suNiUNaM te surA pattavimhayA muNiM vaMdiUNaM niyasarUvaM niveiUNaM saggaM gayA / saNaMtakumAro vi maharisI varisANaM sattasaI jAva satta mahAroge aNubhaviUNaM samabhAveNa varisANaM egaM lakkhaM jAva niraiyAraM cArittaM pAliUNaM sameyaselasiharaM gao, tattha silAyale aNasaNaM kAUNaM mAsieNa bhatteNaM kAlagao samANo egAvayArabhAveNa taiyaMmi saggaMmi samuppaNNo / tao aNaMtaraM caiUNaM mahAvidehami siddhiM pAvihii / uvaeso saNaMtacakkiNo vuttaM, khaNiyabhAvadaMsagaM / socA viNassare dehe, mamattaM caya savvahA / / 4 / / thoveNa nimitteNaM bujjhamANasaNaMtakumAracakkiNo sattANauiyamI kahA samattA / / 97 / / -uvaesamAlAe aTThANauiyamI bhAvaNAvisuddhIe siriusahajiNIsarajaNaNImarudevAe ___--------- -------------- tavasaMjamaguNarahiyA, bhavvA sijjhanti kei bhAveNa / ettha jahA lahukammA, marudevI bhagavaI siddhA / / 1 / jaiyA siriusahadeveNa carittaM gahiyaM taiyA bharaho cakkavaTTI mahArAyA hotthA / sAmiNI siriusahanAhajaNaNI marudevA paidiNaM bharahaM uvAlaMbhitthA-he vaccha ! tuM rajjasuhamohio maIyaputtassa suddhiM pi na vihesi, ahaM logamuhAo evaM suNemi-'mama putto usaho egaM varisaM jAva annaM jalaM ca viNA buhukkhio pivAsio, vatthaM viNA egAgI varNami viyaraMto atthi, sIya-tAvAiyaM sahanto mahAdukkhaM aNubhavei, egavAraM taM mamakeraM puttaM ihayaM ANehi, tassa bhoyaNAiyaM samappemi, puttamuhaM ca viloemi' / tayA bharaheNa vuttaM-'mAyara ! mA sogaM kuNesu, amhe sayasaMkhA vi tuvaJciya puttA havemo' / marudevIe kahiyaM-taM saJcaM, parantu aMbaphalAbhilAsiNo kiM aMbaligAphaleNa ? taM usahaM puttaM viNA savvo vi esa saMsAro mama u sunno cciya, evaM paidiNaM uvAlaMbhaM ditIe puttaviogAo royaNaM kuNaMtIe tIe nettANaM paDalAiM valiyAiM / evaM sahassasaMkhesuM varisesuM gaesuM usahasAmiNo kevalanANaM samuppannaM / causaTThisuriMdehiM samAgaJca samavasaraNaM raiyaM / bharahassa ujjANapAleNa vaDDhAvaNiyA diNNA, bharaho vi samAgaMtUNaM marudevAe siriusahadevasarUvaM sAhitthA-tuM mama Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvaNAvisuddhIe siriusahajiNIsarajaNaNImarudevAe kahA-98 119 paidiNaM uvAlaMbhaM desi, jaM majjha aMgao sIyAyavAipIlaM aNubhavei, egAgI vaNaMmi ya viyarei tti / tao ajja Agacchasu mae saddhiM ? tava puttassa mahiDDiM dAvemi / ia vayaNasavaNeNa sokkaMThaM piyAmahiM hatthikhadhaMmi ThaviUNaM so samosaraNaM samAgacchitthA / z zzzzzz APA AND tahiM devaduMduhiniNAyaM soccA marudevI aIva harisavaI saMjAyA devadevINaM jayajayasadaM suNiUNaM tIe romuggamo saMjAo, nayaNAhiMto harisaMsUI niggayAI, tavvaseNaM acchigayatimiraroge avagae tIe savvaMpi pAgAratiga-asogacchattacAmarAisarUvaM diTuM, aNuvamaM pADiherAiyamahiDDhei daTTaNaM maNaMsi marudevI evaM viyAritthA-dhiratthu imaM saMsAraM, dhiddhI mohaM, ahaM evaM viyANiyavaI, jaM mama NaMdaNo egAgI varNami buhukkhio pivAsio paribhaMmato hohI, paraM imo eyAvaMtiM iDi patto vi kayA vi mama saMdesayaM pina pesitthA / ahaM ta paidiNaM naMdaNamoheNa arDava dakkhiA saMjAyA, tao dhigatthu kArimaM egapAkkhiyaM siNehaM, ko putto?, kA mAyA ?, savvo vi imo jaNo niyatthasAhaNarasigo, na ko vi kAsa vi vallaho, ia ciMtamANI bhAvavisuddhIe ghAikammakhaeNa kevalanANaM Asajja aMtamuhuttaMmi khINAusA sA mokkhe avvAbAhaM suhaM pattA / Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 pAiavinANakahA-2 eyAe osappiNIe aJcaMtathAvarA esA paDhamasiddhatti sAhiUNaM tIe sarIraM devehiM khIrasamudde khittaM / aNeNa keI vaeire-tavasaMjamAivihANaM viNA jaha marudevA siddhA tahA amhe vi mokkhaM gacchissAmotti AlaMbaNaM giNhaMti, eyAlaMbaNaM vivegihiM na gejhaM, jao sA aJcaMtathAvarA kayAvi apattatasabhavA abaddhativvakammA aJcaMtalahukammA Asi / tao kevalavisuddhabhAvaNAe siddhA / aNaMtajIvesu mokkhaM gaesu eriso jIvo egucciya viyANiyavvo / uvaeso marudevAe nAyaM, saMsArAsArabhAvadaMsaNayaM / nayA bhaviyA tumhe, dhareha citte sayA eyaM / / 2 / / bhAvavisuddhIe siriusahajiNIsarajaNaNImarudevAe aTThANauiyamI kahA samattA / / 98 / / samAlAe navanauiyamI rajaloheNa puttANaM pi viDaMbaNAvihAyagassa kaNayakeunariMdassa kahA - - rajje mUDho jIvo, chiMdai puttANa aNguvNgaaii| iha kaNayakeunaravai-niyaMsaNaM bohadANaTuM / / 1 / / teyalipuraMmi kaNayakeU nAma naravaI hotthA / tassa paumAvaI nAma paTTadevI AsI / tassa teyaliputtanAmo maMtI, tassa poTTilA nAma piyA ahesi / sA aIva vallahA asthi / aha rajjasuhaM bhuMjamANassa kaNayakeussa putto jAo, tayA rAyA ciMtei-imo putto vaDDhaMto samANo maIyaM rajjaM gihissai tti bhaeNa so tassa hatthaccheyaM kAsI / kameNa bIo putto uppaNNo, tassa pAyaccheyaM vihei, eyAe rIIe kAsaI aMguliccheyaM, kassai nakkaccheyaM, kassai kAsai kaNNaccheyaM nayaNaccheyaM ca kAsI / evaM savve vi puttA teNa khaMDiyaMgA rajjAhigArarahiyA kayA / evaM bahukAlaMmi gae puNo vi paumAvaI devI suhasumiNasUiaM gabbhaM dharitthA / taiyA maMtibhajjAe poTTilAe vi gabbho dhario / taiyA maMtiM AgAriUNaM paumAvaIdevIe sAhiyaM-'mae suhasumiNasUio gabbho dhario atthi, ao jammasamae so bhavayA pacchannabhAveNa pAlaNIo, jahA so rajjAhigArI hojjA / bhavao vi so sahejjagaro hohii' tti suNiUNa tIe vayaNaM maMtiNA paDivannaM / samae devIe putto jAo / pacchannavittIe maMtiNA so niyamajjApoTTilAe samappio / tayavasare poTTilApasUyA puttI paumAvaIe devIe samappiA / pacchA dAsIe nivassa puttIjammasarUvaM viyANAviyaM / Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rajjaloheNa puttANaM pi viDaMbaNAvihAyagassa kaNayakeunariMdassa kahA-99 121 aha maMtigehami vuDhei pAvaMtassa rAyakumArassa kaNayajjhau tti nAmaM diNNaM, kameNa so jovvaNaM patto / tayammi samae kaNayakeunariMdo paralogaM gao / savve vi sAmaMtapamuhA ciMtAulA jAyA / eyaM rajjaM kAsa samappissAmu tti ?, tayavasare maMtiNA teyaliputteNa savvaMpi paumAvaIdevIsarUvaM nirUviaM / taiyA kaNayajjhayaM rAyanaMdaNaM NacA savve vi pahitA saMjAyA / savvehiM pi mahayADaMbareNa so kaNayajjhayakamAro rajammi tthvio| kaNayajjhayanariMdeNa maMtiM mahuvagAriNaM viyANiUNaM aIva tassa sammANaM diNNaM / mahayA ANaMNa rajjaM pAlemANassa tassa kiyaMto kAlo gao / egayA maMtiNo gehaMmi poTTilA piyA puvvaM pANehiMto vi ahigA vi keNaI kammadoseNaM aNiTThA jAyA / bhinnasejjA kayA / poTTilAe maNaMsi eyaM mahAdukkhaM uppannaM / vuttaM ca ANAbhaMgo nariMdANaM, gurUNaM mANamaddaNaM / bhinnasejA ya nArINaM, asatthavahamuJcai / / 2 / / piyAvamANaduhiyAe tIe viseseNa dANAidhammakiJcaM pAraddhaM / egayA poTTilAgharaMmi egA subbayA sAhuNI AhAraTuM samAgayA / saMmuhaM gaMtUNaM suddhAhAreNaM paDilAhiUNaM paMjaliM kAUNaM poTTilAe puTuM-bho bhagavai ! tArisaM kiM pi vihehi, jeNa mama pio vasIhojjA, paruvayAro cciya paramaM puNNaM, jao vuttaM do purise dharai dharA, ahavA dohiMpi dhAriyA dharaNI / uvayAre jassa maI, uvayAro jaM na vIsarai / / 3 / / ia poTTilAvayaNaM succA suvvayA sAhuNI sAhei-tumae kiM vuttaM ?, eyArisI pauttI uttamamahilANaM na juttA, jao maMtataMtAIhiM bhattuNo vasIkaraNaM mahAdosAya hojjA / ahavA amhANaM pi gahiyasavvaviraINaM mahavvaiNINaM eyaM 'kammaNAipayogakaraNaM na samuiyaM / tumaM jaM bhogaTuM vasIkaraNaM karAvesi, te bhogA saMsArijIvANa dukkhaheyavo, kiMpAgaphalasarisA visayA pAraMbharamaNijjA, pariNAme aidAruNA nirayAiduggaiduhadAyagA, dIhakAlaM seviyA vi visayA na tittijaNagA, ao evaM visayAbhilAsaM caittA jiNavaravuttaM suddhadhammaM samAyarAhi / jeNa savvaTThasiddhi hojjA / ____ evaM suvvayAsAhuNImuhAo uvaesaM socA tIe tavvayaNaM paDivaNaM / bhattussa aNuNNaM ghettUNaM cArittaM gahiyaM / pieNa vimuttakoheNa vuttaM-dhannA tumaM, jeNa cArittaM gahiyaM / ao devIbhUyAe tumae majjha paDibohaNaTuM avassaM samAgaMtavvaM / sA vi taM paDivajjittA bhUmIe viharitthA / cirakAlaM niraiyAraM caraNaM pAliUNaM sA devattaNeNa uppannA / ohinANeNa puvvabhavabhattAraM avaloiUNaM paDibohiuM so devo samAgao / bahUhi pi uvaesehiM so teyaliputto paDibohaM na patto, tao deveNa ciMtiyaM-rajjamoheNa eso paDibohaM na pAvei, ao deveNa raNNo cittavivajjAo kao / maMtimmi sahAe samAgae paraMmuhI hoiUNaM Thio rAyA daMsaNaM na dei / teyaliputteNaM ciMtiyaM-rAyA majjha uvariM aIva ruTTho / duDheNa keNa vi kimavi maIyaM chidaM kahiyaM viloijjai / ao na yANemi kiM eso kAhI ? keNa vA maraNeNa maM haNissai ?, appaghAyaM kAUNaM maraNaM ciya varaM' ti ciMtiUNaM teNa kaMThaMmi pAso diNNo / devappahAveNa so tuTTio, puNo visaM bhakkhiyaM, taMpi suhA viva jAyaM, puNo khaggeNa matthayaM chiMdiuM pAraddhaM, taiyA deveNa khaggadhArA nibaddhA, puNo aggimaoNmi paviTTho, aggI vi jalarUveNa pariNao / evaM savve vi maraNappayAsA deveNa nippalIkayA / __pacchA payaDIhoUNaM poTTilA devI bhAsitthA-eyaM savvaM mae kayaM, kimaDhe appaghAyaM kuNesi ?, carittaM giNhehi / taM soccA teyaliputtapahANeNa carittaM gahiyaM / rAyA vi samAgaMtUNaM caraNesuM paDiUNaM niyaM avarAha 1. kArmaNAdiprayogaH / / 2. - viparyAsaH cittabhramaH / / Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 pAiavinANakahA-2 anp DID khamAvei / evaM maMtimuNI bahukAlaM bhUmIe viharittA cauddasapuvvadharo hoUNaM kameNa ghAikammakkhaeNaM kevalanANaM Asajja muttipayaM pAvitthA / itthaM piyA' rajjaloheNa puttANaM pi viDaMbaNaM vihei tti piuNo vi siNeho kArimo' viyANiyavvo tti / uvaeso ihayaM piussa nehaM, nAUNaM kArimaM tume bhaviyA ! / taha ujameha jeNaM, ihaparaloe sayA sokkhaM / / 4 / / rajaloheNa puttANaM pi viDaMbaNAkAraga-kaNayakeunariMdassa navanauiyamI kahA samattA / / 99 / / -uvaesamAlAe 1. pitA / / 2. kRtrimaH / / / Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sayaimI tAmasI vijAgahaNaMmi viusamAhaNassa kahA jA vijA pAraMbhe, accheravihAiNI vi pajute / asuhakarI sA heyA, niyaMsaNaM mAhaNo ihayaM / / 1 / / ___iha jagaMmi daivI tAmasI ya doNNi vijjAo saMti / tattha daivI vijjA iha paralogahiyakarI, tAmasI ya vijjA AsurIrUvA asurANaM piva iha logaMmi kiMci accherapayaMsaNI vi bhayaMkarI, jao pajaMtakAle saMkilesakAriNI egaMtadukkhadAiNI ya, paralogaMmi duggaiphalasaMpAyaNI dhammabhaMsavihAiNI sA mailarUvA savvahA caiyavvA / iha mAhaNaviussa nAyagaM ____soraTThadese goMDalanayarAsannagAmammi ego harisaMkaro nAma mAhaNo nivasei / so vArANasIe nayarIe vAgaraNa-takka-sAhiJca-veya-purANa-pamuhasavvasatthAI bhaNiUNaM sayalasatthapAraMgao saMjAo / eyAriso anno kovi viuso natthi, jao teNa saddhiM satthaciMtaNaM kuNejjA, evaM samANe vi so sa-sammANavaDDaNe sai talliccho hotthA / egayA goMDalanayaraMmi bhAgavayasattAhapArANassa sammaM AyojaNaM hosI / tahiM bahavo viusavarA samAgacchitthA / so vi baMbhaNavaro eyaMmi samAyojaNammi samAgao / goMDalammi niya-uttArage samAgaMtUNaM niyavatthUI samma nirUvei / taiyA bhAgavayassa ThANaMmi mahAbhArahaM niggayaM / aNNe viusA niyaniyabhAgavayaM gahiUNaM samAgayA / so bamhaNapaMDio ciMtei-'mae kiM kAyavvaM, niyagAmaM gaMtUNaM bhAgavayANayaNasamao ahuNA natthi, kalaMmi viusabuMdAlaMkiyasahAe kiM karissaM?' evaM so aIva vAulo saMjAo / kA taiyA majjhaNhasamayaMmi ego harijaNo pahasaMmajjaNaTuM tahiM samAgao / so muhAgAreNa taM viusavaraM aIva ciMtAmaggaM daTTaNaM pucchei-bho mahArAya ! kammi vi kaTThammi paDio kiM ? / puvvaM paMDio kiM pi na vaei, paraMtu puNaruttaM pucchijjamANo so sAhei-'niyagAmAo ihAgamaNe pamAeNaM bhAgavayaTThANe mahAbhArahaM samAgayaM, mama gAmo io navakosapajjate dUraM vaTTei, tahiM gaMtUNaM ihAgamaNakAlo ahuNA natthi, ao kiM kAyavvaM ! ti vimUDho ahaM jAo mhi' / so harijaNo kahei-eyakajjammi alaM viyAraNAe, tuva bhAgavayaM ettha ahaM ANemi / viuso vaei-asakkaM imaM, eyaM dUrayarAo iha kahaM samAgacchejjA ? iha gAmAo annassa kAsavi ANeuM sulahaM, na maIyaM bhAgavayaM / so harijaNo vaei-tumha gAmAo tumheccaya-gharAo tumhakeraM ciya bhAgavayaM haM ANemi, na annassa, kevalaM tumhe paMcakkhaNaM jAva nayaNAiM nimIlittA ciTTeha, tumheJcayaM bhAgavayaM avassaM ihameva Agacchissai / taiyA asaddahaMto vi sa akkhIiM nimIliUNaM khaNaM saMThio / khaNaMtaraMmi tasseva bhAgavayaM tassamIvaMmi AvaDiyaM, teNa ugghADiehiM nayaNehiM samAgayaM niyaM bhAgavayaM diTuM, saMpattacchero savvasatthapAraMgao sa viuso ciMtei-eso harijaNo siddhamaMto asthi / tao tammaMtagahaNalAlaso harijaNaM sAhei-mama eyaM maMtapayANaM kuNeha / teNa tassa maMtapayANaM aMgIkayaM / viusassa maMtasAhaNasAmaggiM uvadaMsiUNaM 'tAI ghettUNaM rAIe masANamajjhe AgaMtavvaM' ti kahiyaM / so viuso uvayogisavvasaMbhAre ghettUNaM masANaMmi Agao / Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 pAiavinANakahA-2 mahAbha harijaNo vi tahiM taM avikkhaMto saMThio Asi / tao te doNNi masANassa egaMtaThANaMmi gayA / harijaNo tahiM bhUmIe churigAe egaM mahaMtaM vaTTalaM viheUNaM tammajjhammi viusaM ThaviUNaM sAhei-'tumaM bhayarahio hoUNaM mae vuttAI maMtapayAiM sammaM vaejjAsi' / harijaNeNa maMtapaogo pAraddho / samayaMtareNa teNa puTuM, kiM kimavi dIsai ? / bamhaNaviuseNa vuttaM-mae kiM pi na paasijji| eyaM soccA 'eyaM kahaM jAyaM' ti viyAraMto so mailavijjAdevaM takkAraNaM pacchitthA, teNa AsurIvijjAdeveNa vuttaM-esa bamhaNo pavittayamo satthapAragao atthi, eyaMmi bamhateyaM atthi / teNa teyasA amhe DajjhAmo, tao tumaM tassa bamhaNattaNaM dUraM karAvasu / puvvaM tu jammi cammAiM pakkhAlijjaMti, tassa cammakArakuMDassa jalaM taM pivAvasu, jeNa so apavitto bhavissai, teNa tassa suhaviyArA asuhattaNeNa pariNayA bhavissaMti / satthapAraMgayA vi tassa dUrIhohii / taiyA tassa vijjA sijjhihii / imaM vuttaM so baMbhaNassa kahei / Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pamAyapasattassa khuDDagamuNiNo kahA-101 125 so bamhaNo ciMtei-are ! ahaM vimUDho hoUNaM kahaM ihaM samAgao ? / paDhiyasavvadhammasattho ahaM mAhaNattaNaM kahaM caemi ?, alAhi imIe AsurIvijjAe, evaM pacchAtAvaM kuNaMto harijaNaM maMtapaDhaNaTuM nisehittA vaei-dhammabhaMsavihANIe eyAe vijAe mama payojaNaM natthi / harijaNo vaei-ahuNA AsurIvijjAe bahupahAvo dIsai, rAyarAesarA vi tayahINA' ceva vaTTeire / sattuviNAsaNaTuM juvaijaNavasIkaraNaTuM ca maliNavijjApaogo karAvijjai / jaMmi esA mailavijjA muMcijjai, sA taM samUlaM viNAsei / paMDio sAhei-kAsIe eyArisamaliNavijjAsAhagA bahavo jaNA diTThA, te savve maMsamajjaMmi pasattA, ummaggagAmiNo hoUNaM pajaMte sArIriya-mANasiyadukkhaddiyA asamAhibhAvapattA suNijjaMti, ao alaM imAe mailavijjAe tti vottUNaM niyagAmaMmi samAgao satthatthaciMtaNaparo niyadhammami diDhayaro saMjAo / uvaeso baMbhaNaviusassakahaM, jaNANa sammaggadasaNaTThAe / socA bhaviyA tumhe, jaha sa-parahiyaM tahA jayaha / / 2 / / tAmasIvijAgahaNaMmi viusamAhaNassa sayaimI kahA samattA / / 100 / / -gujarabhAsAkahAe 101 ____ eguttarasayaimI pamAyapasattassa khuDDagamuNiNo kahA --------- kayakaraNA vi sakajaM, aJcaMtapamAiNo na sAhiti / parivaDiyaviraibuddhI, AharaNaM khuDDago ettha / / 1 / / mahimaMDaNanayaraMmmi nANAiguNanihANo siridhammaghosasUrI bAhirujjANaMmi samosario / tassa Ayariyassa nimmalaguNANaM muNINaM paMcasayAiM parivAro asthi / tapparivuDo so surasahio suriMdo vva rehai / navaraM sasaharasaricche taggacche rayaNAyare vaDavaggI viva, surapuraMmi rAhuvva paritAvakaro bhImo aikalusamaI niddhammo sIlapasamaguNaviyalo sAhUNaM asamAhiMgaro ruddo nAmeNaM sIso Asi / muNijaNaniMdiyakajje bhujjo bhujjo samAyaraMtaM taM samaNA karuNAe mahuravayaNehiM evaM tajjaMti-'bho vaccha ! pavarakulavaDio taM si, taha ya suguruNA taM dikkhio si, ao evaMvihassa tuha niMdiyatthakArittaNaM ajuttaM' evaM mahuragirAe vArijaMto vi jAva duJcariyAo na viramei tAva niGkaragirAe tehiM bhaNio-'re durAsaya ! jai iyANiM 1. tadadhInAH / / Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 pAiavinANakahA-2 duTThaceTThiaMkAhisi, tA gacchAo nicchubhissAmo' / evaM tajjio ruTTho so sAhUNaM mAraNanimittaM sayalamuNijaNajoggabhAyaNami uggaM visaM pakkhivei / aha samae jAe jaiNo piyaNatthaM jAva taM jalaM giNhaMti tAva tagguNatuTThAe devayAe bhaNiyaM-'bho bho samaNA ! etthaM jale tumha duTThasisseNa ruddeNa visaM khittaM, tA eyaM mA pivijjAha' / evaM soccA samaNehiM teNa duTThasisseNa samagaM taM jalaM tavvelaM ciya tivihaM tiviheNaM vosiriyN| ____ aha so muNimAraNapariNAmajjiyapayaMDapAvabhAro tajjamme ciya aJcaMtativvarogAuladeho ujjhiyajiNiMdadikkho bahupAvakammabharo paragehesuM bhikkhAvittIe jIvaMto, jaNeNa 'pavvajjAparibhaTTho adaTThavvo duTThaceTTho so eso' tti kittijjato aTTaduhaTTovagao pae pae ruddajjhANajjhAI mao saMto savvapuDhavINaM pAyoggapAvabaMdhekkaheubhUyAsuM accaMtakhuddaniMdiyatirikkhajoNIsarUvAsuM patteyaM patteyaM egaMtariyAsuM aMtaragaIsuM AhiMDiya AhiMDiya jahakkamaM dhammAiyAsuM sattasu vi narayapuDhavIsuM kayaukkosAunibaMdho neraiyattageNa uppanno, tatto jalathalakhahayarajoNIsu bi-ti-cauriMdiyajAIsuM aivahuso jaao| Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pamAyapasattassa khuDDagamuNiNo kahA-101 127 tatto jalajalaNAnilapuDhavIsuM asaMkhakAlaM uppanno, evaM vaNassaiyaMmi aNaMtaM kAlaM / tao babbara-mAyaMga-bhilla-cammayara-rayagapamuhesuM dukkhajIvI savvattha vi bahuso saMvasio / kahiM satthadArio, kahiM pi leThThacUrio, kahiM pi rogadUmio, kahipi vijjujhAmio evaM kahiMpi kahipi dhIvarAhao jAyadAhago aggidaDDo gADhabaddho gabbhasAvio sattumArio jaMtapIlio sUlakIlio vArivUDho gaDDachUDho ya so mahAduhaM sahaMto maccuNo muhaM saMpatto / iya bhUribhavaparaMparadukkhasahaNuppannakammalahubhAveNa payaNukasAyattaNeNa ya so cunapure vesamaNaseTThiNo vasubhaddAe bhajjAe uyaraMmi puttabhAveNa uppanno 'guNAyaro' tti tassa nAmaM kayaM, kameNa so deheNa buddhivitthareNa ya vaDDhiuM aaddhtto| aha annayA kayAI tattha titthayaro samosario, tassa vaMdaNavaDiyAe nayarajaNo so guNAyaro ya tahiM turiyaM samAgao jayanAhaM vaMdittA dharaNIpiTuMmi uvaviThTho / pahuNA saMsayasahassamahaNI sivasuhajaNaNI kudiTThitamaharaNI Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 pAiavinANakahA-2 kallANarayaNadharaNI desaNA pAraddhA / paurajaNo paDibuddho, keNa vi viraidhammo, keNavi micchattaM ujjhiUNaM sammattaM gahiyaM / so puNa guNAyaro samayaM uvalabbha harisabharapulaiasarIro jagaguruM paNamittA vayAsI-'bhayavaM ! sAhesu puvvajammaMmi kiM ahaM hoMto ?' tti mahaMtaM ettha majjha koUhalaM / aha jagaguruNA tassa uvayAraM avaloiUNaM ruddakhullagabhavaM pArabbha nIseso puvvabhavasavvavuttaMto parikahio / so taM soccA bhayavihuramANaso jAyagADhaparitAvo vaei 'nAha ! imassa pAvassa kiM pAyacchittaM hojjA' ? jagaguruNA bhaNiyaM-'bhaddaya ! sAhuvisayabahumANaveyAvaccapamuhasuhakiccaM mottUNaM na anneNaM iha suddhI' / tao ghorasaMsArabhIeNaM teNa 'paidiNaM mae paMcasAhusayavisayavaMdaNapabhiikiccaM kAyav' ti abhiggaho gahio / so taM abhiggahaM samma paripAlei, jattha ya divase paMcasayA sAhavo paDipunnA na hoMti, tattha diNe so bhoyaNaM na kuNei / evaM chammAsaM jAva abhiggahaM pAliUNaM tayaNu saMlihiyadeho mariUNaM baMbhaloe devattaNeNa samuppanno / tahiM ohibaleNaM puvvabhavavuttaMtaM muNiUNaM savisesajagagurusAhUNaM vaMdaNAiMmi vaDheMto kameNa devabhavAo cavittA caMpAe purIe caMdarAyanaravaiNo puttabhAveNa uppanno / puvvabhavasAhUsuM daDhapakkhavAyabhAveNa tattha vi so dhImaMto muNiNo daTThaNaM jAI sarei tosaM ca uvvahei / tatto mAyapiyarehiM 'piyasAhu' tti jahatthaM tassa nAmaM vihiyaM / tahipi samatthatavassilogavissAmaNAiparo vivihAbhiggahagahaNikkabaddhalakkho apamAI pajaMte saMlehaNaM kAUNaM sukkapamuhakappesuM tiyasasokkhaM aNubhavittA jahakkama jAva savvaDhe savvukkiTuM suhaM aNubhaviUNaM ettha laddhamaNuatto kayapavvajjo nirajjavihiyArAhaNavihANo nimmoho viNaTThabhavanimittakammaMso surAsuravihiyamahimo sivasuhaM saMpAvitthA / uvaeso khullagasamaNassehaM, pamAyajaNiyabhavadukkhariMcholiM' / socA susAhusevA-vihANasattA sayA hoha / / 2 / / pamAyapasattakhuDDagamuNiNo eguttarasayaimI kahA samattA / / 101 / / -saMvegaraMgasAlAe 1. duHkhazreNim / / Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ |duruttarasayaimI sammattapaDhamalakkhaNa-uvasamabhAve damasArarisiNo kahA - - - - - koheNa hi hAraviyaM, uppajaMtaM ca kevalaM nANaM / damasAreNa ya risiNA, uvasamajutteNa puNaladdhaM / / 1 / / iha jaMbUdIvaMmi bharahakhittaMmi kayaMgalA nAma nayarI Asi / tattha sIharaho nAma rAyA, tassa suNaMdA nAma mahAdevI, tIe kukkhisaMbhavo damasAro nAma putto, so ya bAlattaNami bAvattarikalAniuNo mAyapiyarahiyayANaMdajaNago aIva iTTho hosI / jovvaNaMmi ya piuNA visiTTharAyakannApANiggahaNaM karAviUNaM juvarAyapayaMmi Thavio so suheNa kAlaM javitthA / egayA tannayasasanna paese bhayavaM sirimahAvIrasAmI samosario / devehiM samosaraNaM vihiyaM parisA miliyA, taiyA siMharaharAyA vi saputto sapariyaNo mahiDDIe vaMdaNaTuM samAgao / chattacAmarAirAyacinhAI dUre vimottUNaM paramesaraM tipayAhiNaM kAUNaM paramabhattIe vaMdiUNaM samuiyaTThANaMmi uvaviThTho / pahuNA narasuraparisAe dhammuvaeso dino, parisA paDigayA, tao damasArakumAro bhagavaMtaM namaMsittA viNaeNa vayAsI-'sAmi ! sirimaMteNa vutto savvaviraidhammo majjha ruio, ao haM devANuppiyANaM samIvaMmi pavvajaM gihissaM / navaraM mAyapiyare ApucchAmi / tayA sAmI vayAsI-jahAsuhaM devANuppia ! mA paDibaMdhaM kuNehi' / tao kumAro gehaM AgaMtUNaM mAyapiyarANaM purao vayAsI-'bho mAyapiyarA ! ajja mae sAmiNo vaMdiA, tehiM kahio dhammo mama ruio, aha tumhehiM aNuNNAo ahaM saMjamaM ghettuM icchAmi' / tayA ammApiyarA akahiMsu-'putta ! tuM ajja vi bAlo si abhuttabhogakammo si, saMjamamaggo u aidukkaro tikkhakhaggadhArovari caMkamaNasariso vijjai / so ya aisuumAlasarIreNa bhavayA saMpayaM pAliuM asakkaNijjo, tamhA saMsAriyasuhAI bhottUNaM pariNayavayo hoUNaM pacchA cArittagahaNaM kuja tti / eyaM soccA puNo damasAro pAha-'bho ammApiyarA ! tumhehiM saMjamassa dukkarayA daMsiyA, tahiM na saMdeho, paraMtu sA dukkarayA kAyaranarANaM atthi / dhIrapurisANaM tu kimavi dukkaraM neva / vuttaM ca tA tuMgo merugirI, mayaraharo tAva hoi duttAro / tA visamA kajagaI, jAva na dhIrA pavakhaMti / / 2 / / taha atitteNa aNaMtaso bhuttapuvvesuM nissAresu saMsAriyasuhesuM pi me icchA natthi, tamhA tumhe avilaMbeNa mama ANaM payaccheha, jao haM saMjamaggahaNaM kuNemu' / iccevaM damasArassa saMjame nicchayaM viyANiUNaM ammApiyarA tassa nikkamaNamahUsavaM akAsI / taiA damasArakumAro pavaDDamANapariNAmehiM sirivIrapAsaMmi saMjamaM giNhitthA / mAyapiyarA ya saparivArA saTThANaM gacchitthA / tao damasArarisI chaTThaTThamadasamAivivihatavArAhaNAsatto egayA vIrasamIvaMmi evaM abhiggahaM giNhitthA - -'sAmi ! ahaM jAvajjIvaM mAsakhavaNatavaM uvasaMpajjittANaM viharissAmi' tti / pahuNA vuttaM-'jahAsuhaM devANuppiya' -- Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 pAiavinANakahA-2 tti / tao so muNI bahUhiM mAsakhavaNatavakammehiM sarIraM sosittA nADi-asthimettAvaseso saMjAo / taMmi samae bhayavaM vaDDhamANasAmI caMpAe nayarIe samavasario / damasAro vi tattha Agao / annayA mAsakhavaNapAraNAdiNami paDhamaporisIe sajjhAyaM viheUNaM bIyAe porisIe jhANaM jhAyamANassa tassa maNaMsi eyAriso viyAro samuppanno-ajjAhaM sAmiM pucchAmi 'kiM ahaM bhavvo abhavvo vA ?, caramo acaramo vA ?, mama kevalanANaM hohii na va' tti viyArittA so muNI jattha sirivIrasAmI AsI, tattha AgaMtUNaM bhagavaMtaM tipayAhiNaM kAUNaM vaMdittA pajjuvAsitthA / taiyA samaNe bhayavaM mahAvIro damasAraM evaM vayAsI-'bho damasAra ! ajja jhAyaMtassa tuha hiyayakamale eso ajjhavasAo samuppanno ?-ahaM sAmiM pucchAmi, kiM ahaM bhavvo abhavvo vA ? iccAi, sacco eso attho ?' muNI Aha-evameva' tti / tao sAmI Aha-bho damasAra ! tuM bhavvo si, na abhavvo, puNo tuM caramasarIro si, tuva kevalanANaM tu paharamajjhami samAgayaM asthi, paraM kasAyodaeNaM tassa vilaMbo bhavissai' / damasAro vayAsI-'sAmi ! kasAyaM pariharissaM' / __ tao taiyaporisIe sa muNI bhagavao ANaM ghettUNaM mAsakhavaNapAraNage bhikkhatthaM jugamettAe diTThIe IriyAvahiyaM viloyaMto jattha caMpAnayarI tattha saMpatto / tayANiM sIsaMmi AiJco uggo tavai, pAyANaM hiTuMmi gimhatAveNa taviyA vAlugA aggivva pajjalei, tappIlAe vAulIbhUo muNI nayaraduvAraMmi ThAUNaM ciMtitthA-'saMpayaM dhammAyavo dUsaho, jai ko vi ettha nayarIvAsI jaNo milai tayA taM pai niyaDamaggaM pucchAmi' / taMmi samae ko vi micchadiTThI kiM pi kajaM viheuM gacchaMto tahiM Agao / so vi saMmuhamiliyaM taM mAhuM maMgalabhUyaM pi viloiUNaM "mama avasuaNaM jAyaM" ti ciMtamANo puradAraMmi Thio / __taiyA micchAdiThiM pai sAhUNA pucchiyaM-'bho bhadda ! eyaMmi nayarammi keNa maggeNa AsannagharAiM pAvijjaMti ? teNa ciMtiyaM -'eso nayarasarUvaM na viyANei, tao haM eNaM mahAdukkhe pADemi, jeNa majjha eyassa dUsauNassa phalaM na hojja' tti, eyaM ciMtiUNaM so bhaNitthA-bho sAhu ! amuNA maggeNa vaJcasu, jeNa gihatthANaM gehAiM sajjo pAvijjisu' tti tao saralasahAvo so sAhU teNa daMsie cciya magge calio, paraM so maggo aIva visamo apahasariso, jahiM payamettaMpi caliuM na sakkai / savvagihANaM pacchAbhAgA eva diTThipahami Agacchire / ko vi jaNo saMmuho na milei / taiyA eyaM maggasarUvaM daTTaNaM kovAnaleNa pajjalio so sAhU ciMtitthA-'aho eyanayaralogA duTThA, jao amuNA pAvituNaM payoyaNaM viNA eva ahaM eyArise dukkhe pADio, eyArisA hi duTThA pANiNo sikkhArihA / vuttaM ca mauttaM maue bhavvaM, kakkassaM kakkasesu ya / bhiMgoM khaNei kaTThAI, kusumAiM duNei na / / 3 / / tao ahaM pi ee duTThaloge kaTuMmi pADissAmi' eyaM viyArittA kovAulo so sAhU kattha vi chAille paese ciTThiUNaM uTThANasuyaM guNiuM pAraMbhitthA / tassa suyassa majjhaMmi uvvegajaNagAI suttAiM saMti, jANaM pahAvAo gAma vA nayaraM vA jaNavayaM vA suvasiyaM pi uvvasiyaM hojjA / 1. bhramaraH / / 2. chAyAvati / / Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sammattapaDhamalakkhaNa-uvasamabhAve damasArarisiNo kahA-102 131 aha sAhU koveNa jaha jaha suyaM guNitthA taha taha nayaraMmi akamhA paracakkAivattApAubbhAvAo savve vi nayaralogA bhayabhIyA sogAulA samANA savvaM sa-dhaNa-dhannAiM caiUNaM kevalaM niyajIviyaM ceva ghettUNaM paidisaM naTThA, rAyA vi rajjaM ciccA naTTho, nayaraM ca sunnaM jAyaM / taMmi samae paDaNa-khalaNa-palAyaNAikiriyAjaNiyavivihadukkhehiM duhie nayaraloge daTThaNaM kovAo niyutto sAhU ciMtitthA-'aho mae kiM eyaM kayaM ? nikkAraNaM ciya ee savve logA duhiyA kayA / paraM savvaNNuvayaNaM kahaM annaha hojjA ? tamhA pahuNA jaM puvvaM vuttaM taM ciya jAyaM, mae muhaJciya kovaM kiJcA kevalanANaM hAriyaM' ti / tao evaM pacchAtAvaM kuNaMto aikaruNArasamaggo so sAhU savvalogANaM thirIkaraNaTuM samuTThANasuyaM parAvaTTiuM pAraMbhitthA / tassa majjhami bahUI alhAyajaNagAI suttAI saMti / jANaM pahAvAo uvvasaM pi gAmAiyaM sajjo suvasaM 1. mudhaiva / / Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 pAiavinANakahA-2 hojjA / aha jahA jahA so taM suttaM parAvaTTiuM pavutto tahA tahA pamuiyA savve vi logA nayaramajjhami samAgayA / rAyA vi sahariso saTThANaM patto, bhayavattA savvA vi viNATThA, savvalogo suTThio saMjAo / tao tavasosiyasarIro paramovasamarasanimaggo damasAro risI tayA AhAraM aghettUNaM pacchA valio saviNayaM pahuNo samIve samAgao / _taiyA pahuNA vuttaM-bho damasAra ! ajja caMpAe nayarIe bhikkhaTuM gacchamANassa tuva micchAdiTThivayaNAo koho samuppanno iccAI jAva uvasaMtakovo ihayaM saMpatto, eso aTTho saJco ? so vayAsI-taheva tti / puNo pahuvIreNa vuttaM-'bho damasAra ! jo amhANaM samaNo vA samaNI vA kasAyaM uvvahei so dIhasaMsAraM vihei, jo u uvasamaM viheiM, tassa saMsAro appo havai' / eyaM vayaNaM soccA damasAro muNI vayAsI-bhayavaM ! mama uvasamasAraM pAyacchittaM dehi / taiyA pahuNA tavapaDipattirUvaM pAyacchittaM diNNaM / tao damasAro muNI saMjameNa tavasA ya appANaM bhAviMtto viharitthA / tao tassa sAhuNo pamAyajaNiaM dosaM niMdamANassa garihamANassa ya suhajjhavasAeNa sattame divase kevalaM nANaM samuppannaM / devehiM tassa mahimA vihio, tao damasArarisI bahave jaNe paDibohiUNaM duvAlasa varisAiM jAva kevalapajjAyaM pAliUNaM pajjaMte saMlehaNaM kiccA siddhipayaM patto / uvaeso uvasamavaraguNabhUsiya-damasArarisissa bohagaM vuttaM / socA bhaviyA tumhe, sai uvasamadhAragA hoha / / 4 / / uvasamaguNaMmi damasArasAhuNo duruttarasayayamI kahA samattA / / 102 / / * -appappabohAo (AtmaprabodhAt) 103 tiuttarasayayamI appaM pi nimittaM pappa kovakAragaviusamAhaNassa kahA kovo caMDAlasamo, na viheyavbo suhesiNA keNa / sappiyaviusassehaM, diTuMto bohaNaTThAe / / 1 / / vANArasInayarIe gaMgAnaIe tIraMmi ego viusamahAsao rAyamANaNIo paidiNaM siNANaTuM Agacchei / tahiM egayA samIvatthiyA caMDAlajuvaI vi siNANaTuM AgaMtUNaM siNANaM kiccA niyaiTThadevamuttiM Nhavei pUei ya / evaM datRRNaM rAyapaMDiassa muhaM milANaM saMjAyaM, 'kiM kAyavvaM ettha mae' tti vimUDho hotthA / sA caMDAlajuvaI evaM paidiNaM tattha Agacchei / Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ appaM pi nimittaM pappa kovakAragaviusamAhaNassa kahA-103 133 egayA rAyapaMDio asahamANo sarosaM taM caMDAliM vaei-'he murukkhe ! tuM jalaM apavittaM vihesi, tuva dehacchAyA vi jalaMmi paDei, teNa imaM gaMgAjalaM suddhaM pi mailaM' hoi' / sA juvaI kahei-'ahaM tu tuvatto niccayarapaesaMmi ThAiUNaM NhAemi, mailaM jalaM tuma pai na Agacchei, jalacchaMTA vi na laggejjA tahA haM dUra thiyA amhi / evaM samANe vi jai tumaM aMtarAo hojjA taiyA ahaM vilaMbeNa AgacchissaM? evaM tIe eyArisanamiravayaNehiM pi aIva kuddho paMDio taM asabbhavayaNehiM bahuso tirakkAraM vihei / jaiyA paMDiyassa puNaruttaM gAlippayANavayaNAI suNiuM asahamANI sA caMDAlajuvaI sahasA uTThAya paMDiyaM Asilisei / taiyA tattha bahavo jaNA miliyA bahukolAhalo jAo / jaNA caMDAlajuvaI pucchei-tae eyArisaM ki kayaM ? / sA kahei-eyaM puccheha, jaiyA jaNo kovAviTTho hoi taiyA jaNo caMDAlasariso hoi, eyaMmi kovo bahuvAraM Thio, na bAhiraM niggao, teNa caMDAlabhUyaM eyaM AliMgaNaM dAUNaM vaDAvemi, annahA ahaM annaM kiM kuNemi ? / 1. malinam / / Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 pAiavinANakahA-2 esA vaTTA nayarIe pasariyA / teNa paMDieNaM puNaravi siNANaM kayaM / kameNa khinnahiyao gihaM gao, taiyA teNa viyANiyaM-mama bhajjAe vi eso samAyAro viyANio atthi,-'jaM ajja caMDAlIe mama pio AliMgio' / ao so aIva lajjAsIlo hotthA, eyassa paDigAraM pi so kahaM kuNejjA ? paraMtu paMDiyapattimAhaNIe tassa khohadUrIkaraNaTuM vuttaM-tumhe ciMtaM mA viheha, haM taM caMDAliM samae sammaM nirikkhissAmi / / tao jayA sA caMDAlajavaI eyAe eva ratthAeM pamajaNI-ToppalagavikkayaNaTuM AgacchejjA tayA sA viusamAhaNapattI 'taM jaM vA taM vA vottUNa kovAvei / kiMtu sA hasiUNaM sAhei-amhANaM duNDaM egA jAI saMjAyA, tao tumhehiM jalacchaMTa akAUNaM eyAiM vatthUI vAvariyavvAI' / esA vattA kameNa vaDDamANA nariMdaM jAva saMpattA / puvvaM tu eyavattAsavaNeNa naranAho hasitthA pacchA ya niyasuhaDe AesitthA-'eyAo dunni itthIo jattha jahA thiAo hojjA, tao te duNNi itthIo ANejjAha' / eyaMmi samae caMDAlajuvaI gaMgAtIraMmi siNANaM kiccA niyaiTThadevapaDimaM caMdaNeNa pUei, pavittadehaM pasannamuhiM taM caMDAlajuvaiM rAyasuhaDA raNNo AesaM suNAvei / sA taM soccA viNA kilesaM viNA vilaMbaM ca sA pUianiyaiTThadevapaDimaM ghettUNaM suhaDehiM saddhiM calitthA / tao te suhaDA rAyapaDiagharaMmi gayA / tayA sA viusapattImAhaNI niyabAlassa viTTha khappareNa ghettUNaM pakkhevaNatthaM gihAo bAhiraM niggaA, te suhaDA taM mAhaNiM nariMdAesaM suNAvei / sA akayasiNANA mailasarIrA dINA jaM vA taM vA suhaDe jaMpei / te suhaDA tIe vayaNAI asuNatA khappareNa sahiaM tArisaM taM ghettUNaM nivasahAe samAgayA / taiyA naravaI pUaNasaMbhArasaMjuyaM taM caMDAlajuvaI mAhaNiM manniUNaM paNAmaM vihei, sakkAra-sammANapuvvayaM AsaNaM payacchei, mAhaNiM ca caMDAliM manniUNaM dhikkArittA vaei-are aJcaNa-vaMdaNaparaM eyaM mAhaNiM pacchA paDiUNaM kiM duhaM desi ? eyAe bhattAraM pi kiM pIlesi ? tumaM daMDissAmi / __jaha vAvAriNo tulAe duNNi pallAiM saMti, egaMmi pallaMmi mappAI muMcei, annaMmi deyavatthUI muei, pallANaM vivarittANaMmi datta-citto sAvahANo vAvArI hoi / ihaM tu nariMdeNaM pallAiM vivarIyAI kayAiM / erisasarUvaM daLUNaM sahAe Thio paMDio aIva lajjiro samANo nivassa muhaM daMsiuM asamattho jAo / bIhaMto kaTeNa nivasamIve gaMtUNaM kaNNe sAhei-esA na caMDAlajuvaI, kiMtu mama dhammapattI mAhaNI atthi / evaM soccA raNNo aIva hariso saMjAo, uccayaM hasiUNaM vaei-are paMDia ! mae nAo na viheyavvo, daMDo vi na dAyavvo, mama kajaM tu paJcakkhaM ajja daivveNa kayaM atthi / jassa jArisaM mUlasarUvaM atthi, taM tassa tArisaM payaDIkAUNaM dAviyaM, iha boho tumhehiM gahiyavvo cciya / evaM soccA sahAmajjho niyalahaaMpAsittA so viuso tao pArabbha uvasamaparo jAo / uvaeso niyaguNahANivihAyaga-kovassettha kaDuyaM phalaM nagyA / bhaviyA tumhe vi sayA, uvasamaguNadhAragA hoha / / 2 / / kovassa kaDuyavivAgaMmi viusavarassa tiuttarasayaimI kahA samattA / / 103 / / --akhaMDANaMdAo 1. rathyAyAM / / 2. mApyAni mApA / / 3. darzitam / / Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cauruttarasayaimI sammaiMsaNapahAvaMmi sulasAsAvigAe kahA dhanno so nAyavvo, jo guruhiyae vasei nilaMpi / sulasAnAyaM ihayaM, sammaiMsaNapahAvajuyaM / / 1 / / iha jaMbUdIvaMmi bharahakhittammi magahadesaMmi rAyagihaM nAma nayaraM, tahiM paseNaI naravaI rajjaM pasAsei ! taJcaraNasevAparo nAganAmo sArahI AsI / tassa paivvayattaNAipavaraguNagaNAlaMkiyA pahANajiNadhammANurAgiNI sulasA nAma bhajjA Asi / egayA nAgasArahI katthavi gehami kaMci gihavaiM pabhuyayarapamoeNaM niyaMkaMmi putte lAliMtaM viloittA sayaM puttAbhAvadukkheNa duhiyamANaso samANo karayalaMmi muhaM vinasittA ciMtitthA-'aho maMdabhAgo haM jaM mama cittANaMdadAyago ego putto natthi ? / dhanno eso jaM eyassa bahavo hiyayANaMdajaNagA puttA saMti' tti ciMtAsAgare maggaM niyappiyaM viloittA sulasA viNamirA mahuravAyAe vayAsI-'sAmi ! bhavao cittaMmi ajja kA ciMtA pAubbhUyA ?' so vaei -'pie ! avarA u kA vi ciMtA natthi / paraM egA puttAbhAvaciMtA vaTTei, sA ya maM aJcaMtaM pilei' / tao puNo sulasA Aha-'sAmi ! ciMtaM mA kAsI !, puttuppAyaNatthaM suheNa avarakannApANiggahaNaM vihehi' / taiyA nAgo sAhitthA-'he pANappiye ! eyaMmi jammaNami tuma ciya mama piyA asi, tumae vairittAo itthIo maNasA vi haM na patthemi, tumha kukkhisaMbhavaM ciya puttarayaNaM mahemi, tamhA he pie ! tuM ceva kaMci devaM ArAhiUNaM puttaM maggesu' / . tao sulasA Aha 'he nAha ! vaMchiyatthasiddhIe annaM devasamUhaM maNasA vayasA kAeNa ya jIviyaMte vi na ArAhemi / paraMtu sabviTThasiddhidAyagANaM sirimaMtANaM arihaMtANaM ArAhaNaM karissaM, puNo AyaMbilAitavapamuhAI viseseNa dhammakiccAI vihehissaM' tti / evaM piyavayaNehiM bhattAraM saMtosavittA sA saI tisaMjhaM jiNiMdavaraM samaJcitthA / avarAiM ca dhammakiccAI viseseNa akAsI / evaM kiyaMte vi samae gae egayA iMdasahAe sulasAe dhammakamaMmi pasaMsA hotthA-'esA kayAvi niggaMthapavayaNAo na calei' / ___ taiyA ego tIe parikkhaM kAuM puDhavIe samAgacca sAhuvesadharo sulasAgihaM pavisitthA / tao sulasA niyagihasamAgayaM muNiM viloiUNaM arihaMtapUaNapasattA vi sahasA uTThAya bhattIe muNiNo pAyanamukkAraM viheUNaM niyagihAgamaNakAraNaM pucchitthA / so vi Aikkhei-gilANasAhurogaccheyaNaTuM lakkhapAgatellassa payoyaNaM asthi, tannimittaM ihaM ahaM Agao mhi / taM soccA aIva saMtuTThahiyayA sA avavarayamajhami pavisittA lakkhapAgamahAtellakuMbhaM jAva uppADei tAva divvapahAveNa sa kuMbho bhaggo, tao maNayaM pi maNaMsi dINayaM adharaMtI sA saI puNo bIyaM kuMbhaM jAva uppADiuM laggA tAva so vi bhaggo / evaM divyapahAvao tiNNi ghar3A bhaggA / tao sA visAyaM hiyae na dharitthA, kiMtu kevalaM taM itthaM vayAsI-'aho maMdabhAgA haM, jaM mama imaM telaM gilANassa mahappaNo sAhuNo uvagAratthaM na jAyaM ? ti / 1, prasanejit / / 2. svayam / / Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 pAiavinANakahA-2 tao so devo tIe abhaMguraM bhAvaM daThUNaM savimhao saMto niyadivvarUvaM payaDIkAUNaM vayAsI-'he kallANi ! iMdeNa sa-sahAe tuva saDDhattaNaM pasaMsiyaM, tao tuva parikkhaTuM haM ihaM Agao, iha puNo tumha iMdakayasilAhAo vi ahigaM dhamme thirattaNaM nirikkhiUNaM tuTTho mhi' tao mamatto kaMpi icchiyaM aTuM patthesu' tti / taiyA sulasA vi mahuravANIe taM devaM pai bhAsitthA-'he deva ! jai tuM tuTTho si tayA puttarUvaM mama vaMchiyaM varaM dehi' / tao so devo vi tIe battIsaM guligAo dAUNaM bavitthA-tumae eyAo guligAo kameNa bhakkhaNIyAo, tuva mahAmaNoharA battIsaM puttA bhavissaMti tti / tayaNaMtaraM majjha samuie kajjami jAyaMmi tumae puNo vi ahaM sumaraNIo' ia vottUNaM devo saggaM gacchitthA / aha sulasAe ciMtiaM-eyAsiM guligANaM kamAo bhakkhaNeNa iyaMtA bAlA bhavissaMti, tANaM ca bahuNaM malamuttAI asuI ko maddissai ? tamhA egAo savvAo guligAo egAiM saMjoittA bhakkhemi, jeNa battIsalakkhaNoveo Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cauru sammaiMsaNapahAvaMmi sulasAsAvigAe kahA-104 137 ego cciya putto hojjA' ia viciMtiUNaM sA taheva tAo guligAo bhakkhitthA, paraM daivvajogeNa tIe kukkhIe samakAlaM battIsagavbhA pAubbhUyA / tao gabbhANaM mahAbhAraM vahiuM asamatthA sA sulasA kAussaggaM kiccA taM suraM sumaritthA / tayA so devo vi sariyabhetto samANo sajjo tahiM Agacca imaM bavitthA-'kimaTuM tumae haM sumario, / tayA sA vi savvaM niyavuttaMtaM vayAsI / tao devo Aha-'he bhadde ! tae sammaM na kayaM' aha jaivi te amohasattidhAragA puttA hohire paraM battIsaM pi samANAusavasAo samakAlaM ciya maraNaM pAvissire / jA puNo tuva dehe gabbhapIDA vijjae, taM pIDaM ahaM avaharAmi, tuM visAyaM mA kuNasu' tti vottUNaM tappIlaM avahariUNaM devo saTThANaM gao / aha sulasA vi satthadehA samANI suheNa gabbhe dharatI puNNe samae battIsalakkhaNasaMjutte battIsaM sUe pasavitthA / nAgo vi mahayADaMbareNa tANaM jammaNUsavaM kuNitthA / te ya kameNa vaDDhamANA jovvaNamayaM saMpattA / taiyA seNiyassa raNNo jIvayaM piva te savvayA pAsavaTTiNo hotthA / annayA seNio rAyA puvvadiNNasaMkeyaM ceDagabhUvaiNo puttiM sujenuM pacchannabhAveNaM ANeuM vesAlIe hiTThami suraMgaM karAviUNaM rahArUDhe battIsaM pi nAgarahiNo te sue saddhiM ghettUNaM suraMgAmaggeNa vesAliM pavisitthA / sujeTThA vi tahiM puvvadiTThacittANumANao magahesaraM uvalakkhittA appaNo aippiyaM cellaNAnAmaM lahubahiNiM pai sayalavuttaMtaM vottUNaM tabviogaM asahamANI puvvaM taM ceva seNiassa rahaMmi samAroviUNaM sayaM niyarayaNAbharaNa-karaMDagaM samANeuM jAva gayA tAva sulasAe puttA rAyANaM pai vayAsI-'sAmi ! ettha sattugharaMmi ciraM ThAuM na juttaM' tao tapperio seNio rAyA cellaNaM ceva ghettUNaM sajjo ya pacchA vlio| aha sujeTThA vi niyarayaNAharaNakaraMDagaM giNhiUNaM jAva tahiM samAgayA tAva seNiyaM na pAsitthA / tayA esA apuNNamaNorahA bahiNIe viogadukkheNaM duhiyA samANI uccayasareNa 'hA cellaNA hIrai' tti pukkAraM kAsI : taM soJcA kohAulo ceDago naravaI sayameva jAyasannaddho hoi, tAva pAsatthio veraMgio bhaDo rAyANaM nivArittA sayaM kannAe vAlaNaTuM calitthA / tao so bhaDo sajjo tahiM gaMtUNaM suraMgAe niggacchaMte sulasAsue savvevi samakAlaM egabANeNeva vahitthA / tao paraM suraMgAe saMkiNNattaNeNa so jAva battIe rahe AkaDDitthA' tAva seNio bhUvo bahumaggaM ullaMghiUNaM gao, tao veraMgio bhaDo puNNApuNNamaNoraho samANo tao pacchAvaTTiUNaM ceDagabhUvassa taM vuttaMtaM niveiUNaM sagharaM gao / aha seNiyabhUvo sigghaM rAyagihaM AgaJca aIva neheNa cellaNaM gaMdhavvavivAheNa pariNeitthA / tao nAgasulasAo raNNo muhAo puttamaraNavuttaMtaM soccA taddukkhaduhiyAo accatthaM vilAvaM viheire / taiyA sogasAgaranimaggANaM tANaM bohaNaTuM abhayakumArasahio seNio nariMdo tahiM AgaJca itthaM bavitthA-'bho ! tumhe vivegavaMtA, tumhANaM eriso sogo na viheyavvo, jao eyaMmi saMsAre je ke vi ee bhAvA dIseire te savvevi viNassarA saMti / maccussa savvasAharaNabhAvAo, tamhA sogaM mottUNaM savvadhammasAhaNaM dhIrayA AlaMbaNIyA / aha evaM veraggasArAhiM vAyAhiM 1. hriyate / / 2. AkarSayat / / Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 pAiavinANakahA-2 ee pabohiUNaM rAyA abhayakumAramaMtijuo niyagharaMmi samAgao / tao te daMpaIo vi taM savvaM puvvakayapAvakammANaM vivAgaM mannittA vigayasogA hoUNaM viseseNa dhammakammami ujjamasIlA hotthA / aha annayA caMpApurIe sirivIrajiNaMdo samosario parisA miliyA, bhagavayA desaNA. pAraddhA, taiyA sirivIrapahuNo varasAvago daMDacchattakAsAyavatthadhArago aMbaDo nAma parivvAo tahiM AgaMtUNaM jagaguruM namaMsittA samuiyaTThANe uvavisittA dhammadesaNaM suNitthA / tao desaNApajjaMte aMbaDo bhattIe pahuM paNamittA vayAsI-'nAha ! ahuNA mama rAyagihaM gaMtuM icchA vaTTei' / tAva sAmiNA vuttaM-'bho devANuppiya ! tahiM gaeNaM tumae nAgasArahiNo piyaM sulasAsAvigaM pai amhANaM dhammalAho dAyavvo' tti / tao so vi aMbaDasAvago bhagavao vayaNaM tahatti paDivajjiUNaM gayaNapaheNa gacchaMto rAyagihaM pappa puvvaM sulasAe gihaduvAraMmi khaNaM ThAiUNaM itthaM ciMtitthA-'aho ! jaM pai tijagavaiNA dhammalAho kahAvio, sA sulasA Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cauru sammadaMsaNapahAvaMmi sulasAsAvigAe kahA-104 139 kerisI diMDhadhammiNI hohii ?, ahaM imIe parikkhaNaM kuvvemi / evaM ciMtiUNaM so viuvvaNAladdhIe sajjo rUvaMtaraM viheUNaM tIe gharaMmi pavisiUNaM sulasAo purao bhikkhaM maggitthA / sA u 'supattaM viNA aNNassa dhammabuddhIe asaNAiyaM na payacchAmi' tti sayaM puvvakayaM paiNNaM avIsaraMtI tassa maggamANassa sahattheNa bhikkhaM na dAsI / tao eso tIe gehAo nissarittA purAo bAhiraM puvvAe disAe 'caubhuyaM bamhasutta'kkhamAlAhiM virAiyaM haMsavAhaNaM sAvittIsahiyaM paumAsaNAsINaM rattavaNNaM evaMvihaM sakkhaM bamhaNo rUvaM viheUNaM' caummuhehiM veyANaM jhuNiM kuNaMto sNtthio| taiyA 'aho ajja purAo bAhiraM puvvadisibhAge sakkhaM bamhA samAgao' tti logamuhAo pauttiM soccA keI paurA tassa bhattIe, keI puNo kougaviloyaNaTuM evaM bahavo jaNA tahiM samAgayA / paraM sammattaMmi ainiJcalacittA sulasA u niyavayarakkhaNaTuM tassa varlDa suyaM pi asuyaM piva kAUNaM tahiM na gacchitthA / tao taM aNAgayaM manniUNaM aMbaDo bIyaMmi diNaMmi dAhiNadisAe 'garulAsaNaM pIyaMbaraM saMkha-cakka-gayA-sAraMga-dhaNuhadharaM lacchI-govigAIhiM saddhiM vivihabhogalIlaM kuNaMtaM' viNhurUvaM viheUNaM purAo bAhiraM saMThio / tayAvi micchAdiTThisaMsaggAo bIhaMtI sulasA tahiM na vaJcitthA / aha eso taiyaMmi divahami pacchimadisAe 'vagghacammAsaNAsINaM usahavAhaNaM tinayaNaM caMdaseharaM pavahaMtasurasariyAbhUsiya-jaDAdharaM gayacammavasaNaM bhassabhariyadehaM egahatthathiasUlaM avaradhariyakavAlaM hiyayaMmi ruMDamAlaM gorImaMDiyaaddhadehaM' sakkhaM mahesararUvaM viheUNaM sayalajaMtuppAigA mamaJcayA' sattI asthi / 'mamAo vairitto na kovi anno jagadIsaro atthi' iccAI paurajaNANaM purao bavaMto purAo bAhiraM citthIa / taiyA jaNamuhAo IsarAgamaNavattaM soccA visuddhadhammANurattAe sulasAe taiMsaNaM maNasA vi na patthiyaM / tao eso cautthadiNaMmi uttaradisAe aJcabbhuyaM satoraNaM caummuhaM samosaraNaM kiJcA aTThamahApADiheravirAiyaM sakkhaM jiNarUvaM nimmaviUNaM saMThio ahesi / tattha vi sulasaM viNA bahavo logA tassa vaMdaNatthaM gayA / eso tANaM dhammuvaesaM suNAvitthA / aha eyaMmi avasaraMmi vi evaM sulasaM aNAgayaM naccA aMbaDo tassa khohaNaTuM tIe gharaMmi egaM purisaM pesitthA / so vi tahiM gaMtUNaM taM vayAsI-'he sulase ! tuva aivallaho sirimaMto arihaMto titthayaro varNami samosario asthi / tannamaNatthaM taM kahaM na gacchasi ? tayA sA pAha-'he mahAbhAga ! eyaMmi bhUyalaMmi ahuNA sirimaMtaM bhagavaMtaM mahAvIraM mottUNaM avaro titthayaro natthi cciya / sirivIrabhagavao aNNattha desaMmi vihArasavaNAo saMpayaM iha AgamaNasaMbhavo kattha ?' tti / aha eyaM soccA so puNo Aha-'he muddhe ! imo paMcavIsaimo titthayaro ahuNA samuppanno atthi, ao sayaM tattha gaMtUNaM tuM kiM na vaMdase ?' sA pAha-'he bhadda ! bhArahakhittaMmi paMcavIsaimo jiNiMdo kayAvi na saMbhavejjA, tamhA ko vi eso mAyillo puriso kavaDappayArehiM jaNe vaMcei' / tayA so puNo Aikkhei-'he bhadde ! jaM tumae vuttaM taM saJcaM, paraM jai evaM kae vi sAsaNapahAvaNA hojjA tayA iha ko doso ?' sA vayAsI-'eyArisavaTTakahaNeNa muddho dIsai, paraM nANadiTThIe ciMtesu, asuhavavahAreNa kA sAsaNunaI ? kiM tu paJcua logauvahAseNa avabhAyaNA hojja' tti / 1. dhvanim / / 2. madIyA / / 3. vyatirikta: / / 4. mAyAvI / / Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 pAiavinANakahA-2 tao so purio uTThAya pacchA gaMtUNaM aMbaDassa aggao savvaM vuttaMtaM vayAsI / taiyA aMbaDo vi sulasAe dhammami thirayaM naccA aho jaM vIrasAmiNA sahAsamakkhaM sayaM dhammalAhadANeNa saMbhAviyA taM juttameva / jao itthaM mae cAliyA vi esA maNasA vi na cAliyA' ia ciMtiUNaM taM mAyApavaMcaM saMharittA niyamUlarUveNaM so sulasAe gehaMmi pavisitthA / tao taM AgacchaMtaM ThUNaM sulasA vi sAhammiyabhattIe nimittaM sajjo samuTThAya tassaMmuhaM gaMtUNaM'he tijagaguruNo sirivirapahuNo uvAsaga ! tuva sAgayaM hoja' tti paNhapuvvayaM tappAyapakkhAlaNaM kArittA sagehaceiyaM vaMdAvitthA / aMbaDo vi sammANio samANo vihiNA ceiyavaMdaNaM viheUNaM taM pai vayAsI-'he mahAsai ! eyaMmi bharahaMmi tuma ciya egA puNNavaI asi, jao tumaM pai sirivIrasAmiNA sayaM mama muheNaM dhammalAho dAvio atthi' / ___eyaM soccA aisayANaMdasaMpannA sA bhagavao viharaNadisAhimuhI hoUNaM siraMsi aMjaliM kAUNaM sirivIrapahuM hiyae niheUNaM pasatthavAyAe thuNitthA / tao aMbaDo visesao tayAsayaparijANaNaTuM puNo taM vayAsI-'mae ihaM Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cauru sammaiMsaNapahAvaMmi sulasAsAvigAe kahA-104 141 AgayametteNaM logamuhAo eyaMmi puraMmi bamhAidevAgamaNavaTTA suNiyA, tahiM tANaM daMsaNaTuM tumaM kiM gayA na vA ?' taiyA sA pAha-'he dhammaNNu ! je sirijiNadhammANurattA te purisA sayalarAgaddesArijeyAraM nihilabhavvajaNuvayAraparaM savvaNNuM savvAisayasamanniyaM niyateyaviNijjiyasahassakiraNaM sirimahAvIrasAmidevAhidevaM vihAya anne rAgaddesamohAbhibhUe, ao cciya niraMtaraM itthIsevAnirae sattuvahavaMdhaNAikiriyAtallicche appadhammAviyANage khajjoyasarise bamhAiNo deve daTuM kahaM usahejjA ? jaha jeNa puriseNa paramapamoyajaNagaM amayapANaM kayaM tassa lavaNodayapANicchA kahaM hojjA ? puNo jeNa bahuvihamaNirayaNAivavasAo vihio sa puriso kaccakhaMDAiM vAvAraM kAuM kahaM icchejjA ?, ao tuM jiNavaruttabhAve viyANaMto samANo sirivIrajiNiMduvaiTThasaddhammarayaM maM kahaM pucchAsi' tti / - aha aMbaDo itthaM dhammami aidiDhayamAe sulasAe vayaNAI soccA taM aIva silAhiUNaM sakayabamhAirUvanimmANapavaMcaM tappurao niveittA micchAdukkaDaM dAUNaM jaharuiM annahiM gacchitthA / ___tassa aMbaDassa sirivIrajiNiMdapAsaMmi gahiyaduvAlasavvayA sattasayAI sIsA hotthA / te ya egayA kaMpillapurAo purimayAlapuraM gacchaMtA pivAsAe vAulIbhUA magge gaMgAmahAnaiM pattA tahiM annaM kaMpi jalapadAyagajaNaM apAsaMtA sayaM ca pariggahIyAdiNNAdANaviramaNavvayA samANA annesiM itthaM vayAsI-bho devANuppiyA ! amhANaM sattasaImajjhANaM ego koI savayabhaMga viheUNaM jai jalapANaM karAvei taiyA avasiTThANaM savvesi pi vayarakkhaNaM siya' tti / paraM niyaniyavayabhaMgabhayAo na keNavi tavvayaNaM paDivaNNaM. tao tIe naIe jalaM aghettaNaM savvevi tahiM ciya aNasaNaM givhiUNaM hiyayaMmi sirimahAvIraM jhAyaMtA aMbaDanAma saguruM ca namaMtA samAhiNA kAlaM kiccA paMcamaM saggaM saMpattA / . aMbaDo parivvAyago thUlahiMsaM pariccayaMto, naIpamuhesuM keliM akuNaMto, naTTavikahAi-aNatthadaMDaM asamAyaraMto, alAbudArumaTTiyApattavajjiyapattAI aparigiNhamANo, gaMgAmaTTiyaM mottUNaM annavilevaNaM akuNaMto, kaMdamUlaphalAI abhuMjato, AhakammAi-dosadosiyaM AhAraM asevaMto, aMgulIyamettaM alaMkAraM dharaMto, gerugAidhAurattavatthAI paridharaMto, keNavi gihattheNa diNNeNa vatyeNa ya sammaM gAliyaM jalaM pivaMto, ADhayapamiyaM jalaM siNANaTuM giNhato, sirimaMtajiNiMdapaNIyasuddhadhammami cciya egamaiM dharaMto, sayalaM pi nijajammaM sahalIkAUNaM pajjate AsaNNaparamapao mAsiI saMlehaNaM kiJcA bamhadevalogaM patto / tahiM divvAiM devasuhAI aNubhavittA kameNa mANavabhavaM pappa saMjamArAhaNapuvvaM siddhiM pAvissai / sulasA sAvigA ya hiyayapaMkayaMmi egaM vIrajiNIsaraM ciya jhAyaMtI savvuttamathirayAbhUsaNeNa sammattaM bhUsittA titthayaranAmakamma uvajjiyavaI ihacciya bharahakhittaMmi AgAmicauvIsIe cauttIsAisayasaMjutto nimmamo nAma pannarasamo titthayaro bhavissai / evaM jo maNUso titthayaraM thirayAbhAveNa hiyayaMmi dharissai so tijagaseharapayaM pAvejjA / uvaeso sammattabhAvabhUsiya-sulasAcariyaM imaM viyANittA / taha tumhe jiNavIraM, jhAeha maNaMsi bho bhaviyA ! / / 2 / / sammattadaMsaNapahAvaMmi sulasAsavigAe cauruttarasayaimI kahA samattA / / 104 / / - appappabohAo (-AtmaprabodhAt ) Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 paMcAhiyasayaimI saMjamavirAhaNapasaMge 'dehavisajjaNaM aNuNNAyaM' iha .. muNivaradugassa kahA saMjamahANipasaMge, dehavisajjaNamihaM aNuNNAyaM / kaDajogidussAhUNaM', vuttaM vuttaM subohaDheM / / 1 / / ahesi naravikkamarAyarakkhiyAe vaidesAe' purIe sudaMsaNo nAma seTThI, tassa duve puttA jAyA, paDhamo jayasuMdarao bIyo ya somadattanAmo atthi / do viya ee kalAsu kusalA rUvAiguNajuttA parupparapaNayapahANacittA pagiTThasattA iha-paraloyAviruddhesuM kiccesu vaTTeire / ___egayA te mahallamullaM kayANagaM ghettUNaM bahunaraparivariyA ahicchattAe purIe gayA / tattha ya acchaMtANaM tANaM jayavaddhaNaseTThiNA saddhiM bhAvapahANamettI jAyA / tassa seTThiNo somasirI vijayasirI ya doNNi dhUyAo asthi, tatto teNa seTThiNA tAo tesiM diNNA, vivAho ya vihIe vihio / tao te tAhiM saddhiM bahujaNassa aNiMdiyaM paMcavihavisayasokkhaM jahasamayaM uva jaMtA tahiM parivasaMti / ___ annaMmi avasaraMmi niyanagarAgaeNa nareNa te vuttA-'haM bho ! piuNA tubbhe sigghaM eha' tti ANattA, jamhA aNivutta-sAsa-kAsa-pamuhehiM bhUrirogehiM so pIDio tubbhANaM daMsaNaM sigghaM mahei / evaM soccA te taddakkheNaM tahiM ciya kalatte mottUNaM sasurassa vattaM kahiUNaM jhatti piupAse paTThiyA / acchinnapayANehiM vaccaMtA te niyamaMdire pattA, tattha soyavicchAyamuhasoho pariyaNo diTTho, niyabhavaNaM pi uvarayA'NAhappayANasAlAniuttajaNaM paNaTThasohaM aibhIsaNaM susANaM va diTuM / hA ! hA ! haya mha tAo divaMgao, teNa phuDaM imaM gharaM atthamiyadiNayaraM kamalavaNaM piva raiM neva jaNei, evaM paribhAviMtA ceDIdiNNAsaNaMmi AsINA / ___etthaMtaraMmi gurusogavegabAhAula'ccheNaM' pariyaNeNa pAyapaDaNaM kAUNaM accaMtasogajaNaNI nIsesA piuNo maraNavattA tesiM niveiyA / tao te vimukkakaMThaM roviuM samAraddhA / pariyaNeNa mahuragirAe kahaMpi hu paDisiddhA / aha tehiM jaMpiyaM 'bho tumhe kaheha asarisaM pemaM uvvahaMteNaM tAeNaM apuNNANaM amhANaM kiM samAi8 ?' / tao sogabharagaggireNa parijaNeNa bhaNiyaM nisuNeha, tumha daMsaNamaJcaMtaM ahilasaMteNa tAeNa 'majjha puttA jaiyA ehiti tayA tappurao imaM ca taM ca ahaM sAhissAmi' tti payaMpireNa pucchirANaM pi amhANaM kiM pi no siMDheM / aJcaMtapayaMDarogavaseNa tumhaM aNAgamaNe Jciya so jhatti paMcattaM patto / eyaM ca nisuNiUNaM kiM pi aNAikkhaNijjasaMtAvaM samuvvahaMtehiM tehi pAmukkapokkaraM 'hA nigghiNa ! kINAsa ! tae kIsa piuNA samaM saMgamo na vihio tti, pAvehiM amhehiM kiM ca tattha vutthaM' ti evamAiyavilavirehiM puNo puNo tADiyauttamaMgehiM taha kaha vi paruNNaM jaha jaNehiM pahiehiM pi ya ruNNaM / to cattabhattapANA te kahamavi 1. gItArthadvisAdhUnAm / / 2. vRttam uktam / / 3. vaidezA avantInagarI / / 4. anivRtta- / / 5. -bASpAkulAkSeNA- / / 6. -gadmadena / / 7. anAkhyAnIyasantApam / / Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMjamavirAhaNapasaMge dehavisajjaNaM aNuNNAyaM iha muNivaradugassa kahA-105 143 pariyaNeNa paNNaviyA taiyA tassa uvaroheNaM samatthakiccesuM pavaTThati / aha aNNaMmi avasaraMmi tehiM damaghosasUriNo pAsaMmi saMsAruccheyakaro savvannaNo dhammo nisuNio, tao te maJcu-roga-dogacca-sogajara-pamuhadukkha-paDihatthaM' saMsAraM asAraM nicchiUNa saMjAyaveraggA te dovi gurupurao bhAlayaladhariyakarakamalA bhaNeire-bhayavaM ! tumhe samIve pavvajaM amhe gihimo / ___ aha guruNA suttuvaogamuNiyatabbhAvavigghaleseNaM bhaNiyaM-'mahANubhAvA ! tumhANaM pavvajjA uciyA, navaraM itthIpaJcaio tumhaM sudUraM uvasaggo bhAvI, jai tumhe jIvA'vagame'vi taM sammaM nippakaMpA saheha taiyA sajjo paDivajjeha mokkhakae ya ujjameha / iyarahA kiriyA ArUDhavaDiyANaM piva hAsaTThANaM' / tehiM bhaNiyaM-'bhayavaM ! jai amhaM jIvayavvapaDibaMdho maNAgaM pi hojjA tayA na viraigahaNamaiM kuNejjA, tA bhavavAsuvviggANaM tujjha payapaumajuyalalaggANaM 1. bharitam / / Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 pAiavinANakahA-2 vigghe vi avicalANaM amhANaM dehi pavvajaM / tao guruNA dikkhiUNaM savvo kAyavvavihI nidaMsio, suttatthehiM ca paraM nipphattiM sammaM uvaNIA / gurukulavAse suciraM vasiUNaM te mahAsattA egayA niyaguruNo ANAe egAgivihAriNo jAyA / vuttaM ca nANassa hoi bhAgI, thirayarao daMsaNe caritte ya / dhannA jAvakahAe, gurukulavAsaM na muMcaMti / / 2 / / ____ aha aNiyayavittIe viharamANo sammaM uvautto kaha vi ahicchattAe purIe jayasuMdaro sAhU samAgao / tattha ya jA kira teNaM pariNIyA seTThiNo dhUyA somasirI AsI / sA pAvA takkAlaM asaIvittIe gabbhavaI saMjAyA ciMtei-jai jayasuMdaro iha ei to taM uppavvAviya niyaduJcariyaM nigRhemi / taiyA bhikkhaTThAe gihe paviTTho tIe ya so sAhU diTTho, to samANasIlAe saejjhiyAeM sahIe jhatti gehassa aMto pakkhitto / tIe bhaNio ya-'he jIvanAha ! 1. prAtivezmikayA / / Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMjamavirAhaNapasaMge dehavisajjaNaM aNuNNAyaM iha muNivaradugassa kahA-105 145 etto dukkaratavacaraNAo viramasu, he suhaya ! jattha diNe tujjha dikkhAvattA nisAmiyA, tattha mamaM vajjavaDaNA'irittaM dukkhaM jAyaM, tuha viyoge jIviyaM ajja cayAmi kallaM vA cayAmi, navaraM ettiyadivahe vi tuha daMsaNA''sAe ThiyaM, iNDiM ca tae saddhiM jIvayaM maraNaM vA natthi saMdeho, tA pANanAha ! jaM tujjha royae, taM samAyarasu' / / evaM tIe bhaNie so sAhU guruNo vayaNaM sariUNaM puvvuvaiTuM ca aNuvasamaM dhammapaJcUhaM ahuNA uvaTThiyaM ti viyANittA mokkhatthabaddhalakkho bADhaM niyajIviyavvaniravekkho taM bhaNei-'bho bhadde ! ekkaM khaNaM tumaM gihabAhiM ThAhi, jAva ahaM kiMpi niyakiccaM karemi, taduttaraM jaM tuva hiyaM AyaMtiyasuhaM ca taM AyarissAmi / aha sA pahiTThavayaNA taha tti paDisuNiya nibiDakavaDukkaDAyArA gihakavADAiM dAUNaM bAhiM saMThiyA / sAhU vi kayANasaNo paraMmi dhammajhANaMmi vadi'to vehANaseNa vihiNA mariuM accuyasuro jAo / tayA puraMmi vattA jAyA-'imIe sAhU hao' tti, tao piuNA hatthaM nibbhacchiUNaM sA somasirI niyagihAo nicchUDhA magge Jciya pasavadosAo nihaNaM gayA / vijayasirI vi aJcaMtasiNehavasAo egatthA tAvasANaM AsamaMmi pavvajaM ghettUNaM kaMdamUlAI bhuMjaMtI tahiM saMThiyA / _ avaraMmi avasaraMmi puvvoiyamuNivarassa lahubhAyA so somadattanAmo muNivaro viharaMto tattha saMpatto tikkha'ggakIlaeNaM calaNaMmi viddho so bhamiuM akkhamo tahiM egapaesaMmi Thio / taiA kahavi vijayasirIe nAo / mayaNAnaladajjhamANahiyayAe vivihehiM payArehiM so khohiuM pAraddho, evaM paikkhaNaM ciya tIe pAvAe khobhijaMtassa sumariyaguruvayaNassa tajhyA gaMtuM acayamANassa kahaM sa-jIviyaM ujjhAmi'tti ciMtamANassa tassa desaMmi doNhaM nivANaM baddhaverANaM tattha takkhaNaMmi mahaMtaM juddhaM jAyaM / nivADiyANegasuhaDa-kari-turayaM pavahaMtaruhirapavAhaM daMsaNamette vi bhayajaNagaM parapakkha-sapakkhakhayaM eyArisamahAsaMgAmaM daLUNaM paDiniyattesu nivesu giddha-bhallukapamuhehiM maDaesukhajjamANesuM sAhU pariciMtei-'maraNakiJcami avaro uvAo natthi, to raNaMgaNaMmi ThAUNaM giddhapaTTha-maraNaM pavajjAmi / evaM viNicchiUNaM sa mahappA kahaM pi tIe pAvAe kaMdaphalAinimittaM gayAe kayasavvakAyavvo saNiyaM saNiyaM tehiM maDayANaM majjhayAraMmi gaMtUNaM nijjIvo iva paDio, aha duTThasattehiM khaddho aJcaMtasamAhIe mariUNaM so jayaMtaMmi vimANaMmi aNuttaro suro jAo / ee duNNi vi samaNavarA tao mANusabhavaM pAviUNaM mokkhaM pAvihire / vuttaM ca evaM vehANasa-giddha-paTThamaraNAi kAraNavaseNaM / nUNamaNuNNAyAI, jiNehi tailokkamahiehiM / / 3 / / uvaesoduNhaM samaNavarANaM, samAhivaradaMsagaM hi saJcariyaM / socA bhaviyA ! tumhe, tahA vayA''rAhagA hoha / / 4 / / saMjamavirAhaNappasaMge muNivaradugassa paMcAhiyasayayamI kahA samattA / / 105 / / -saMvegaraMgasAlAo 1. Atyantikasukham / / 2. vaihAyasena gaNe sisonaijI bharata / / 3. -zRgAla- / / 4. bhakSitaH / / 210 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 chauttarasayaimI 'saMjamavisuddhIe sai apamattabhAvo kAyavvo' iha sayabhudattasAhuNo - - - savvaTThadevajoggo, visuddhasaMjama-pahAvao sAhU / ekkeNa hi rAgeNaM, sohamme paDiya saMjAo / / 1 / / cArittArAhaNojjutta-sayaMbhudattasAhuNo / sAhijjae ihaM nAyaM, saMjamasohivaDDhagaM / / 2 / / kaMcaNapuraMmi nayare jaNapasiddhA do bhAyarA parupparadaDhapaNayA sayaMbhudatto sugutto ya vasaMti / tesiM niyakulakkama-aviruddhavittIe jIvaNuvAyaM kuNamANANaM lIlAe kAlo volei / aha egaMmi avasare kUragahavasao vuTThIviraheNa paurajaNajaNiyadukkhaM ghoraM dubbhikkhaM nivaDiyaM, tAhe' cirasaMgahiyA mahaMtA vi tiNarAsiNo khINA, sumahallA vi dhannANa vi pallA nihaNaM uvagayA / sIyaMtacauppayadupayavaggaM avaloiuNaM paricattavavattho uvviggo patthivo vi niyapurise ANavei-re ! re ! purisA ! jassa gehaMmi dhannasaMcao jattio asthi, tassa tettiyaM eyassa addhaM vA balAo sigdhaM giNheha tti / evaM ANattehiM jamabhiuDibhaMgabhImehiM tehiM rAyapurisehiM savvattha taheva savvaM aNuTThiyaM / tao chuhAo dhaNa-sayaNanAsao ya logo savisesaM aJcaMtarogabhara-vihurio mariuM samADhatto / gehesuM sunnIhuMtesu, ruMDamuMDehi ratthAsuM duggamAsuM, loesuM sutthadesammi saraMtesuM so vi sayaMbhudatto suguttasahio purao nIhario satyeNa samaM desaMtarA'bhimuhaM gaMtuM laggo / satthe dUrapahaM aikkaMte raNNamajjhammi ya patte taiyA akamhA raNasajjA cilAyaghADI samAvaDiyA, sA ya raNikkabaddharaMgiyA jujjhiuM laggiyA / aha kuMta-khagga-bhallagapamuhappaharaNakarA samaradhIrA satthasuhaDA vi tIe samagaM jujjhiuM saMpalaggA / tayA khaMDiya-payaMDasuhaDaM vihaDiya-raNa-rahasa-nassira-narakuMdaM uppitthasatthanAhaM mahAbhImaM samaraM jAyaM / aJcaMtaniddaeNa pabalabaleNa cilAyanivaheNa kalikAleNavva dhammo taha samatthovi savvasattho niho| tao cilAyaseNA sAraM atthaM surUvarAmAjaNaM maNusse ya baMdiggAheNa ghettUNaM palliM gayA / so vi ya sayaMbhudatto kahaM pi niyalahubhAuviutto tIe cilAyaseNAe eso dhaNavaM ti ciMtiUNaM saMgahio / so suciraM niddayakasAdhAyabaMdhaNAihiM diDhaM uvahao vi deyadavvaM kiM pi jAva na icchei tAva cilAehiM viNAsiyapasu-mahisaruhira-dhArA-NulittabhavaNAe dArA'vabaddha-kussara-raNaMta-gurughaMTayAlIe paidiNa-putrovAiyacilAya-kIraMta-tappaNavihie rattakaNavIramAlA-viraiya-pUovayArAe gayacammanivasaNAe payaMDarUvAe cAmuMDAe uvahAratthaM bhayavasa-vevaMtasavvaMgo so niio| 're vaNiyA'hama ! jai jIviyavvaM abhilasasi, tA lahuM ajja vi amhANaM davvaM dAuM icchasu, kiM akaMDe jamabhavaNaM gacchasi ? evaM te jaMpaMtA sayaMbhudattaM jAva khaggeNa na ghAyaMti tAva sahasA bahalahalabolo samuTThio / 1. tadA / / 2. samArabdhaH / / 3. kirAtadhArI / / 4. trasta- / / Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMjamavisuddhIe sai apamattabhAvo kAyavvo iha sayaMbhudattasAhuNo kahA-106 147 CONNN 0 'haM ho eyaM varAgaM muMcaha, thI-bAla-vuDDha-viddhaMsa-kArINaM imaM verivaggaM aNusaraha mA cirAveha, esA pallI hammai, imAI maMdirAI pi dajjhaMti ia ullAvaM socA sayaMbhudattaM mottUNaM sumariyaciraverisuhaDasaMpAyA te purisA pavaNajaiNA javeNaM kaccAiNIgihAo jhatti nihariyA / taiyA sayaMbhudatto 'ajjeva ahaM jAo, ajjeva ya sayalasaMpayaM patto' ia ciMtaMto turiyaM cAmuMDAe gehAo avakkaMto / so ya bhIsaNacilAyabhayataralio girikuharamajjhabhAgeNaM bahalataruvallipaDalAuleNaM apaheNaM vaccaMto bhuyaMgameNa khaddho, tayA tassa mahAdhorA veyaNA samupannA / teNa pariciMtiyaM-nUNaM eNDiM ahaM nassAmi, jai kahamavi cilAehiM pamukko tA kayaMtatulleNaM bhuyaMgeNaM ahaM Dasiomhi, ahaha ! vihisarUvaM vicittaM / ahavA jammo maraNeNa, jovvaNaM saha jarAe saMjogo / samameva viyogeNaM, uppajjai kimiha sogeNaM ? / / 2 / / Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 pAiavinANakahA-2 evaM paribhAvaMto jAva vacchacchAyaM aNusarei tAva taruNo heTThammi ThiyaM mahAsattaM cAraNasamaNaM vicittanayabhaMgasaMgadubvigamaM suttaM pariyattaMtaM paumAsaNabaMdhadhIraM uvaruddhamaNapasaraM pecchai / tayaNu so visamavisoragavisavihuriyassa mama ettha patthAve 'bhayavaM ! saraNaM tuma' ti jaMpiya viceyaNo paDiyo / aha muNivasaho taM visa-vasa-ninnaTThaceyaNaM pecchiUNaM karuNAe pariciMtei-iyANiM kiM kAuM jujjai ? / jao vuttaM pAvapaoyaNanirayANa, no gihatthANa tAva uvayAre / vaTTiumuciyaM sAhUNa, savvabhUyappabhUyANaM / / 3 / / savvabhUyappabhUyANaM sAhUNaM pAvapayoyaNanirayANaM gihatthANaM uvayArammi vaTTiuM no uciyaM / jamhA tANaM uvayArammi vaTTamANe gihisaMgadoseNa niravajjavittiNo vi hu sAhavo tavvihapAvaTThANANaM kAraNaM bhavaMti / jai puNo uvayariyA te savvasaMgaM mottUNaM acireNaM pavvajaM paDivajjiUNaM saddhammakajjesuM jayaMti tayA takkayA kammanijjarA vi hojjA / iya ciMtamANassa samaNassa animittaM ciya sahasA dAhiNaM nayaNaM vipphuriyaM / / tao taduvayAraM AbhogiUNaM tassa caraNovarimmi viyArarahiyaM suhumaM bhuyagadaMsaM ThUNaM muNivasaho paribhAvai nUNaM imo jIvissai, jeNa sappadaMsaThANaM aviruddhaM / satthammi sirapamuhANi ThANANi viruddhANi vuttaanni| tahAhi-sIsammi liMgammi cibue kaMThammi saMkhesu gude thaNammi oTThammi vacchayalammi bhumayAsU nAbhIe nAsAuDammi karacaraNatalammi khaMdhe kakkhAsuM ikkhaNaMmi niDAlammi kesaMtasaMdhidesesuM ca sappadaTTho jamagihammi jAei / tahA ya paMcamI-aTThamI-chaTThI-navamI-cauddasItihIsuM ahidaTTho pakkhaMte vi viNassai, ajjaM ca tihi hi viruddhA na / nakkhattesuM pi madhA visAhA mUlaM asilesA rohiNI addA kittiya tti viruddhAiM nakkhattAI, ajja iha muhuttammi taM pi viruddhaM nakkhattaM na vaTTei / annaM ca puvvamuNiNo riTTha pi bhaNaMti-bhuyagadaTThassa maNuyassa kaMpo, lAlAmuyaNaM, jiMbhA', nayaNA'ruNattaNaM, mucchA, sarIrabhaMgo, kavolasAmattaNaM pahAhANI, hikkA sarIrasIyattaNaM ca acireNa maraNAya havei / tato paDiyAro kIrai / jao 'jiNadhammo dayApahANo atthi' evaM paribhAviUNaM muNivasaho jhANanimiyathiranayaNo visA'vahAragavisesasuttaM aNusumariuM pavatto / aha jAva saraya-sasahara nibbhara-pasaraMta-pahA-pahAsiraM amayakullA'NukAriNiM akkharaseNiM ullavei, tAva divasayara-pahA-bhara'bbhAhayaM timiraM piva mahA'hivisaM naTuM / so vi suttavibuddhovva paDudeho uTThio / tao eso pavarasAhU 'mama jIviyadAya' tti jAyapaDibaMdho sabahumANaM taM samaNaM namiUNaM bhaNiuM ADhatto-'bhayavaM ! bhamaMtabhIsaNasAvayakulasaMkulAe aDavIe mama puNNeNaM tumhe ihaM nivAso jAo tti maNNemi / nAha ! jai tumaM ihaM na hoto si, to kahaM annahA mahAvisa-visahara-visa-hariyaceyaNassa iha jIviyavvaM hojjA ? kattha marumaMDalo ? kattha ya mahAphalasamiddho kapparukkho ? kattha adhaNassa gehaM ? kattha ya tattheva rayaNanihI ? kattha aJcaMtaduhio ahaM ? kattha ya tumaM aNappamAhappavaMto? ahaha ! vihivilasiyANaM jayaMmi ko paramatthaM muNei ?, bhayavaM ! evaMvihovayArissa tujjha adhannassa mahaM keNa keNa va kaeNa riNamokkho jAejA ? 1. cibuke / / 2. nayanasamIpabhAgeSu / / 3. dhruvoH / / 4. riSTaM zubhAzubhanimittam / / 5. jRmbhI - 12 // 4 / / 6. heDakI / / Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMjamavisuddhIe sai apamattabhAvo kAyabvo iha sayaMbhudattasAhuNo kahA-106 142 muNiNA bhaNiyaM-bhaddaya ! jai riNamokkhaM kAuM samIhase, tA tumaM iyANiM niravajjaM pavvajaM paDivajjasu, eIe kaeNaM mai tuha naNu uvayAro vi kao cciya, iyarahA sumuNINaM asaMjayaciMtAe ahigAro natthi / bhadda ! maNussANaM dhammaviyalaM jIviyaM na salahijjai', to gihA''saMgaM cayasu, nissaMgo susamaNo havasu / tao bhAlayalA''roviyapANipaumamauleNa teNa bhaNiyaM-'bhayavaM ! eyaM karemi, navaraM lahubhAupaDibaMdho mama maNaM vihurei, jai ya teNa saha kahaM pi daMsaNaM hojjA, tA nissallo ekkacitto pavvajaM karejjami ahaM' / muNiNA payaMpiyaM-'bhadda ! jai tumaM visavasAo mao hoto to kahaM lahugaM bhAugaM avaloyaMto si ? ao niratyayaM imaM paDibaMdhaM paricayasu, aNajjaM dhammaM sarasu, bhavaMmi bhAi-pii-mAitullo eso ekkocciya jIvANaM paDibaMdho 1. zlAdhyate / / Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 pAiavinANakahA-2 dukkhadAyago atthi' / evaM muNiNA bhaNie sayaMbhudatto pareNa viNaeNa pavvajaM paDivajjai, kuNei ya vicittaM tavokammaM, gAmA''garanagara-saMkulaM vasuhaM guruNA saddhiM viharei / evaM so mahAsatto dussaha-parIsahacamu ahiyAsiMto ciraM kAlaM viharittA nANadaMsaNasamaggo thovAuyaM ca naccA guruANAe bhattaparinnaM pavajaMto so guruNA pannavio-'aho mahAbhAga ! pajaMtakAliyaM savisesA''rAhaNavihANaM paurapunnabharehiM labbhai, to sayaNe uvahiMmi kule gacche niyadehe vi ya mA paDibaMdhaM kAhisi, jao eso aNatthANaM mUlaM asthi / tahiM sayaMbhudatto 'icchAmo aNusaTuiM' ti jaMpiUNaM gurugirAe baddharaI uttamaDhaM aNasaNaM paDivanno / taiyA tappunnapagariseNaM Avajjio purajaNo aNasaNapaDinnaM taM naccA pUei sakkArei ya / ___aha so puvvaviutto suguttanAmo tassa lahubhAyA paribhamamANo taMmi paesaMmi samAgao / tao egadisA'bhimuhaM muNivaMdaNaTuM purIlogaM gacchaMtaM paloittA aNeNa pucchiyaM-'kiM eso samaggajaNo ettha vaccai' ? egeNa nareNa tassa sAhiyaM-jaha ettha muNivasaho kayabhattapariJcAgo paJcakkho saddhammamahAnihivva nivasei, titthaM piva taM vaMdiuM esa paurajaNo jAyai, evaM soccA sugutto vi koUhaleNa logeNa saddhiM sayaMbhudattaM samaNaM daTuM taM desaM aNupatto / - aha muNiNo rUvaM pecchiUNaM saMjAyapaJcabhinnANo' pamukkadIhapokkAraM roittA bhaNiuM ADhatto-'he bhAya ! sayaNavacchala ! kahaM vA kUDasamaNehi chalio si ?, jaM aJcaMtakisiyaMgo tuma erisiM avatthaM patto / ajja vi sigghaM imaM pAsaMDaM chaDDehi, niyadesaM payAmo, tujjha viogeNaM acireNa mama hiyayaM phuDaM phuTTeDa' / teNa iya jaMpiyaMmi sayaMbhudatto vi Isi-paDibaMdhAo taM vAhariUNaM samaggamavi puvvavuttaMtaM pucchei / so vi ya dukkhatto sogakhalira'kkharAe vANIe cilAyadhADIvihaDaNApAmokkha-niyayavuttaMtaM sAhei / aha kaluNavayaNasavaNeNa ubbhavaMtapaDibaMdha-kalusiyajjhANo savvaTThasiddhapAoggasaMjamavisuddhaTThANAI pi khaMDiUNaM taduvariM siNehadoseNaM mariUNaM sohammadevalogaMmi majjhimAudevattaNaMmmi sayaMbhudatto samaNo samuppanno / evaM saMjamaseNivisuddhIe je je jogA tappaDipaMthiNo havaMti, te te vajjittA ArAhaNAbhilAsIhiM sai saMjamaMmi apamattabhAvo dhAriyavvo tti / uvaeso thoveNa bhehadoseNa, kayANasaNasAhuNo / gaI nayA suhesIhiM, neho heyo susaMjame / / 4 / / saMjamaseNivisuddhIe sayaMbhudattasAhuNo chauttarasayaimI kahA samattA / / 106 / / -sNvegrNgsaalaae| 1. caturvidhAhAratyAgarUpamanazanam / / 2. 'eSa mama bandhuH' iti jJAtvA / / Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattuttarasayaimI visuddhamaNasA savve khamAvaMto khamaNAparo jIvo kevalanANaM pAvei iha caMDaruddAyariyassa kahA savve khAmemANo, sayaMpi khamaNAparo visuddhamaNo / siricaMDaruddasUrivva, takkhaNA kuNai kammakhayaM / / 1 / / ahesi ujjeNInayarIe avajja-vajjaNujjutto gIyattho caMDaruddo tti nAmeNa vissuo Apario / so puNo payaIe cciya pacaMDakovattaNeNa muNimajhami ThAuM sayaM ataraMto sAhuvivittAe' vasahIe sajjhAyajjhANaparo jatteNaM pasamabhAvaNAe daDhaM appANaM bhAveMto gacchassa nissAe viharei / aha egami avasare kelippiya-vayassa-parivario ego mahibbhaputto navapariNIo vihiyavibhUso tiyacaJcara-cauppahAIsuM viyaraMto tesiM sAhUNaM pAyadesaMmi parihAsakayapaNAmo AsINo / tao tassa vayassehiM parihAseNaM payaMpiyaM-'bhaMte ! eso amhANaM vayasso bhavavAsAo samuvviggo dikkhaM ghettuM icchei, etto cciya vihiyapavarasiMgAro ihayaM samAgao, tA imassa pavajjaM deha' / AgAriMgiyakusalA ya muNiNo tesiM parihAsaM muNiUNa amuNitA iva ThiA niyakajjAiM kAuM ADhattA / bhujjo bhujjo suirapalAviNo jAva neva viramaMti tAva 'dussikkhiyA hu ee sikkhaMtu' ia ciMtayaMtehiM sAhUhiM vivittapaesasaMThio caMDaruddAyario amhANaM eso gurU dikkhaM dAhii tti nidittttho| _tatto te kelipiyattaNeNa sUriNo pAsaMmi gayA / puvvaTThiIe ya ibbhasuyassa dikkhagahaNicchA siTThA / ee mahApAvI mae vi saddhiM kahaM keliM kuvvaMti ? ii cittabbhaMtarajAya-tivvakoveNa teNa to bhaNiyaM-'aho ! evaM, tA mama lahuM bhUI' samappeha' tao tassa vayaMsehiM katto vi sigdhaM ciya bhUI uvaNIA / to taM ibbhasuyaM niviDaggaheNa sahattheNa ghettUNaM uccariya-namukkAramahAmaMto sUrI luMciuM Araddho / bhaviyavvayAvaseNa jAva vayassA kiM pi na jaMpaMti, na ya ibbhasuo, tA teNa sUriNA sIsaloo viNimmio / tao ibbhaputteNa bhaNiyaM-'bhayavaM ! ettiyaM kAlaM parihAso AsI, saMpai puNo sabbhAvo jAo, tA pasAyaM kuNasu, saMsArasamuddataraNataraMDaM dinasiva-nayarasokkhaM jayagurujiNiMdavaradesiyaM dikkhaM bhAvasAraM viyaresu' / evaM vutte teNa muNivaiNA tassa pavvajjA diNNA / te vayaMsA velakkhaM uvagayA saTThANesu gayA / teNa navadikkhieNaM bhaNiyaM- bhaMte ! mama bahusayaNo iha vaTTei, teNa ettha avigdhaM dhammaM kAuM ahaM no lahissaM, to annagAmaMmi' jAmo / 'evaM hou' tti aNumanniUNaM guruNA so maggapaDilehaNaTuM tao pesio, maggaM paDilehiUNaM taMmi samAgae muNinAho jarAe vevaMto saNiyaM saNiyaM kayapayakkhevo so tassa khaMdhami nihiyadakkhiNakaro gaMtuM samADhatto / rayaNIe cakkhubalaviyalo pahaMmi thevapayakhalaNe vi hu bADhajAyakovo bhujjo bhujjo sikkharga nibbhacchei, 'evaMviho paho tumae paDilehio tti / puNaruttaM ciya parusaM vayaMto siraMmi daMDaeNaM tADei / 1. sAdhuvivaktAyAM sAdhurahitAyAM vasatau / / 2. bhUtiM rakSAm / / 3. vailakSyam bhU-19 / / 4. mArgapratilekhanArtham mArganirIkSaNArtham / / 5. stokA- / / 6. zaikSakaM navadIkSitam / / Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 pAiavinANakahA-2 aha sikkhago vi ciMtei-aho ! mahApAvabhAyaNeNa mae esa mahappA erisakilesajalahimi pakkhitto, ahaM ekkocciya dhammarAsissa eyassa sissachaumeNaM paJcaNIoM jAo mhi, majjha duvvilasiyaM dhiddhI !, ia appANaM niMdamANassa sA kAvi bhAvaNA jAyA, jIe tassa vimalaM kevalanANaM pAubbhUyaM / tao so nimmalakevalanANapayaDiyatihuvaNavatthuvittharo gaMtuM tahA payaTTo jaha tassa payakhalaNA na havei / ___ aha jAyaMmi pabhAe daMDa-pahAruttha-ruhira-ullasiraM sikkhagaM ThUNaM caMDaruddasUrI viciMtei-paDhamadiNadikkhiyassa vi sikkhagassa aho ! evaMvihA khamA maha puNo vihalA suyasaMpayA, khamAguNeNa vihINassa mama sUrittaM dhI ! dhI !' ia saMvegavegao taM parAe bhattIe khAmaMto taM jhANaM paDivanno jeNa so vi kevalI jAo / evaM te duNNi kevalanANiNo bhavve jIve paDibohiUNaM ayarAmarapayaM saMpattA / . 1. pratyanIkaH pratipakSI / / Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lacchI-sarassaIdevINaM saMvAyaMmi kahA-108 153 evaM khAmaNa-khamaNehiM jIvA aJcaMta-nimmahiya-pAvasaMghAyA bhavanti / khamaNAparo ya khamaNoM, aNuttaraM tavasamAhimArUDho / paphoDato viharai, bahubhavabAhAkaraM kammaM / / 2 / / uvaesokhamaNaMmi khAmaNami ya, nachA phalamiha khamaNavarANaM hi / tumhe vi tahA sayayaM, bhaveha ArAhaNikkaparA / / 3 / / savvesiM khamaNaMmi khamAvaNaMmi ya caNDaruddAyariyassa sattuttarasayaimI kahA samattA / / 107 / / -saMvegaraMgasAlAo 10 aThuttarasayaimI lacchI-sarassaIdevINaM saMvAyaMmi kahA - - - - lacchI-sarassaINaM, saMvAo vuae ttha bohagaro / socA taM jhAittA, jatto kajjo sayA sokkhe / / 1 / / egayA lacchIe sarassaIe ya vivAo jAo / sarassaIe vuttaM- 'jayaMmi mamaJciya pahANattaNaM, jao mama aMgIkayA jaNA savvattha sammANaM laheire, 'jeNa naravaI niyadesaMmi pUijjai paMDio ya savvattha' / he lacchi ! tuva rUvAI nANagAINi, tesiM siraMsi' jai ahaM ciTThAmi taiyA vavahAraMmi lAho hojja nannahA / ato ahaM ciya mahaIyamI / taiyA lacchIe bhaNiyaM-jaM tumae vuttaM taM tu kahaNamettaM, tumae kAsa vi siddhI na hoi / jeNa tae aMgIkayA purisA mayaTuM sayasahassadesesuM paribhamaMti, mae aMgIkayassa samIvaMmi Agaccheire, sevagavva purao ciDheire / vuttaM cca vayavuDDA tavovuDDA, je ya vuDDA bahussuyA / te savve dhaNavuDDANaM, dAre ciTuMti kiMkarA / / 2 / / aNegAiM piyavayaNAI vayaMti, vivihakavvehiM niyakosallaM dAveire / tao sirimaMtA pasannA huveire na annahA / tamhA tumae aMgIkayA purisA mae aMgIkayassa sevagasarisA havaMti / mayaMgIkayassa dosA vi guNattaNaM paavNti| ao jayaMmi ahaM ciya mahaIyamI / jaiNasAhuNo viNA pAeNa je je purisA tumaM seveire te vi ya mamatthaM ciy| tesiM hi satthabbhAsovisatthavisArao hoUNaM bahuviM lacchiM pAvissaM ti sajjhasAhaNaThe eva / 1. kSamaNaH / / 2. zirasi / / 3. madartham / / 4. madaGgIkRtasya / / Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 pAiavinANakahA-2 iha loyaMmi bahuyarA bAlA tumaM aNusaraMti, te u UsAharahiyA mAyapiUNaM bhaeNaM ajjhAvagabhaeNa vA / paraMtu tumha aNusaraNaM tesiM piyaM na hoi / je keyaNa vuDDA tumaM aNusaraMti te vi lajjAe uyarabharaNabhayAo vA, pacchannavittIe mae aMgIkayapurisassa pasaNNIkaraNaTuM pddheire| loga vi tesiM hAsaM viheire-jao eyAvaMte vayaMsi paDhaNaTuM uTThio eso ?, kiM pakkabhaMDaMmi kaMTho laggai ? / saMsAriNo savve jIvA mamANukUlA eva saMti / tahiM DiMbhamettA vi mama rUvaM dINArAiyaM daThUNaM ullasaMti hasaMti ya / gahaNaTuM kara pasAreire / tao je pariNayavayA maM daTThaNaM ullaseire tahiM kiM accheraM ? jo ya vuDDho jarAgasio mamatthaM aNege uvAe kuNei, tassa na kovi hAsaM vihei, paJcua taM silAhei / jo vuDDho vi niyahatthuvajjiyavitteNa nivvahei, so na kAsa vi parAhINo hojjA / egayA jeNa mama rUvaM diTuM taM jammaMtare vi na vimharijjai cciya / tava sarUvaM tu kAlattayaMmi vIsarijjai eva / ao mama purao tava mANaM kiyaMtamettaM / jai iha tava vIsAso na hojjA taiyA ettha samIvattha-sirinivAsanayaraM mi gammai, tao te duve vi nayarAsannavADiyAmajjhami gayA / Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lacchI-sarassaIdevINaM saMvAyaMmi kahA-108 155 aha lacchIe vuttaM-tumaM evaM vaesi,-'ahaM ciya jagaMmi mahalliyA' tamhA tumaM ceva aggao nayaramajhami gacchasu, gaMtUNaM sasattIe loe AvajjittA niyAhINe kuNehi, pacchA ahaM AgacchissaM, dIsihii ya tumae AvajjiyA jaNA maM sevaMte na vA / tahiM uhaNhaM egAe mahattaNaM jANihii' / tao sarassaI bhavvaM accabbhuyAgAravatthAlaMkArAivibhUsiyaM mAhaNarUvaM kAUNaM nayaraM paviTThA / cauppahaMmi gacchaMteNa teNa mAhaNarUveNaM ego mahaMto pAsAo diTTho / tattha koDIsaro seTThI parivasai, duvArA''sanna-paesaMmi tassa dhaNiassa AsaNaM asthi / mahAbharaNabhUsiyaM aNegasevagarbudaparivariyaM bhaddAsaNe saMThiyaM seTiM dahNaM teNa mAyAvimAhaNeNa AsIvAo diNNo / so vi aJcabbhuyasuvesa-sommAi-guNagaNAlaMkiapavittamAhaNavuttaM AsIsAvayaNaM soccA AsaNAo uTThAya sattaTupayAI saMmuhaM gaMtUNaM aTuMgapaNAmaM kAUNaM taM biiabhaddAsaNaMmi nivesiUNaM sayaM pi ya niyAsaNe ThAiUNaM tagguNaraMjiyahiyayo mAhaNaM vayAsI-bhavaMto katto samAgayA ? kahiM desaMmi nivAsiNo bhavaMtA ?, kiM ettha AgamaNapayoyaNaM ? kassa puNNasAliNo gehaMmi bhavao uttArago ?, bhavao kiM nAma ? iccAI dhaNiyassa vuttaM soccA mAhaNo vayAsI-"bho ! go-mAhaNa-paDivAlaga ! seTThi ! ahaM kAsIdesaMmi vANArasIe nayarIe chakkammanirao vasAmi / abbhasiyasayalasatthassa mama dhammasaddhAlUNaM purANAisAvaNeNa kAlo gacchai, annaM ca aNegamAhANAINaM veyAisatthajjhayaNadANaM vihemi / tannaravaI vi mama bhattipuvvaM sevaM kuNei / gihidhammanivvahaNaTuM ca aNegagAmasayAI diNNAI / tahiM suheNaM parivasaMtassa mama egayA satthaM vAyamANassa titthAhigAro Agao-jeNa maNuattaNaM labhrUNaM tityajattA na kayA, tassa jammaNaM niphphalaM viyANiyavvaM / titthajattAe mahAphalaM viyANittA mama titthajattAvihANamaNoraho sNjaao| tao ahaM gihasuhAiM caittA 'pAyavihAreNa titthajattAe mahAphalaM naccA' egAgI ceva titthajattaM kuNaMto kalaMmi ihaM. samAgao / egaMmi satthabbhAsagamadami mama uttArago atthi / tahiM rAI aivAhittA pahAyaMmi siNANAipuvvayaM chakkammaM kiccA nayaracariyAe niggao / tao cauppahami paribhamamANassa puNNavaMtANaM sirimaMtANaM dasaNaM jAyaM / 'samuio eso' tti naJcA AsivvAo diNNo" ia vottUNaM virae mAhaNe seTThI karaMjaliM kAUNaM sAhei-'ajja amhANaM mahaMto puNNodao, jaM sayalaguNagaNAlaMkiyassa titthajattAe niggayassa bhavao daMsaNeNaM mama maNuattaNaM sahalaM saMjAyaM / paJcakkhaM IsaradaMsaNaM va bhavao daMsaNaM maNNemi / ajja mama dINassovariM mahaI kivA bhavayA vihiyA / ajja surasariyA niyagihaMgaNaMmi samAgayA ia jANemi / ao kivaM kAUNaM suhAsAviNIe niyavAyAe bhayavaM ! aNuggahaM kuNeu' tti / tao teNa baMbhaNeNa mahurAe girAe cittANaMdakAragaM sohaNasilogAiyaM paDhiuM pAraddhaM / aha sayalaguNaguNAlaMkiyahiyao vimhariyasavvagehakajjo viyasiyanettavayaNo seTThI puNo puNo pasaMsaMto matthayaM dhuNaMto thiracitto suNei / taMmi samae je cauppahaMmi gamaNAgamaNAI kuNaMtA logA, te vi taM vANiM soccA rAgeNa AyaDDhiyahiyayA thiramaNA suNamANA cituire / je vi satthavisArayA paMDiA kaMThIkayasatthaparamaTThA te vi tahiM Agacca taM vANiM suNiuM laggA / Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 pAiavinANakahA-2 ahe tassa navanavollehasAliyapaDibhApaDuttaNeNa savvaomuhIe girAe kusalattaNaM ThUNaM vimuttaniyaniyaniuNattaNAbhimANA te paMDiyA bamhaNavANiM pasaMsiuMlaggA-'kiM eso mAhaNo rUvaMtariyA bamhaNo muttI ? kiM eso savvarasANaM muttI ? aho assa camakkArakAraNaM kosallaM ? aho assa aigahaNa-gahiratthaM pai souNo hiyayAvayAraNasattI' iccevaM aNege logA pasaMsaM kuNaMtA vimhariya-sa-sa-gehakajjA vIsariyA'saNapANA kayauDDhakaNNA suNeire, evaM suNaMtANaM tANaM savAyapaharo saMjAo / aha io lacchIe maNaMsi ciMtiyaM-eIe sarassaIe nayaraMmi u gaMtUNaM sasattibalaM daMsiyaM / ahuNA haM tahiM gaMtUNaM eyAe sattipahAvaM viNAsemi' tti viyAriUNaM ega therIrUvaM kayaM / taM kerisaM ? jarAe saMkuiagattaM, muhanetta-nakkavivarehito jahANurUvaM parigalaMtarasaM, daMtaseNiparibhaTThamuhaM khallIDasIsaM teyarahiyaM parikhalaMtavayaNaM paribhaTThanayaNateaM, kaDipaeseNa namiraM, parigahiyahatthalaDhi khalaMtacaraNajugaM / tahiM paribhamaNaM kuNamANIe tassa cciya dhaNiyAvAsassa piTThao duvAraMgaNaMmi ThAUNaM aidINavANIe tIe jalamaggaNaM kayaM / tIe pahAveNa jIo sAsU vahUo ya addhapihiyaduvAraMmi dhammiyavayaNaM suNeire, tAsiM kaNNesuM tIe vayaNaM tattataukkhevaNasarisaM aikaDuyaM laggai, suNatANaM ca tAsiM rasabhaMga vihei / __tao savaNaviggheNaM kuddhA sAsU vahUM pai paei-'hale ! pAsehi, avaraduvAraMmi ko pokkAraM kuNei ? / jaM maggei taM dAUNaM io nikkAsasu, jeNa suheNa savaNaM jAei / erisaM savaNaM puNNodaeNa hojjA, ao sigdhaM gaMtUNaM taM visajjittA Agacchasu' / evaM puNaruttaM vutte sAsUvayaNassa alaMghaNIyataNeNa egA vahU kiMci 'baDa baDa' sadaM kuNamANI dhAvamANI avaraduvAraM ugghADiUNaM 'are raMDe ! jarai ! kiM pokkaresi ?, suhApANaM viva bhavadukkhaharaM dhammavayaNaM suNaMtINaM amhANaM vigghakarA kiM hosI ? kiM maggesiM tuM ? kahesu kahesu, taM ghettUNaM io ThANAo sigdhaM avasarasu' / evaM soccA vuDDhAe vuttaM-'he puNNavai ! suhage ! dhammasavaNaphalaM tu dayA, taM viNA savvaM nipphalaM, ao karuNaM kAUNaM maM jalapANaM kAresu, ahaM pivAsaddiyA amhi, mama kaMTho tiNhAe sUsei' / tIe ya sigghaM jalakalaso bhariUNa ANIo / kahiyaM ca-'are ! tava pattaM sigdhaM nikkAsehi, jalaM dAUNaM gacchAmi, ahuNA mama ciMtAmaNIo vi ahigo dhammasavaNakAlo gacchai, tatto jalaM ghettUNaM io paesAo avasara / vuDDhAe uttaM'bahiNi ! suhage ! ahaM tu vuDDhamhi, jalabhAyaNaM nikkAsemi' tti vottUNaM jholigAmajjhAo rayaNamaiyaM pattaM nikkAsittA hatthe dharittA jalagahaNaTuM hattho pasArio / taiyA sA vahU teyapuMjabhAsuraM lakkhamulaM adiTThapuvvaM pattaM daLUNaM aivimhayacittA Aha-he vuDDhe ! mAyara ! tava erisaM pattaM katto ? erise ya rayaNapatte samANe vi tuM duhiNI kahaM hosi ? kiM ko vi tava natthi ? tayA vuDDhAe vuttaM-'he kulINe ! amheccayA u puttA pauttA bahuyarA hotthA, savve ya te vilayaM pattA, kiM kuNemi ? kammANa gaI vicittA / ko jANei ? kiM bhUyaM ? kiM hohii ya ? / ahuNA tu haM egAgiNI ceya amhi / erisAiM pattAI tu 1. khalvATa - kezarahitazIrSam / / Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lacchI-sarassaIdevINaM saMvAyaMmi kahA-108 157 bahuyarAiM saMti, paraMtu ko vi majjha sevAvihAyago natthi, jo mama sevaM kuNejjA, jo jAvajjIvaM mama aNukUlaM sevaM vihei, tassa savvaM lacchiM payacchAmi, rakkhaNe kiM payoaNaM ? lacchi u na keNavi saddhiM gayA gacchai gacchissai ya' ia vottUNa jholigA nikkAsiUNa taM pai daMsiyA / sA ya jholigabbhaMtaraMmi daTuM pavaTTiyA / tammajjhami aNegAI rayaNamaiyAI pattAI rayaNabhUsaNAI ca, taha ekkikkAiM koDi-koDi-mullAiM puDhavIe alabbhAI adiTThapuvvAiM purisavilayANaM samuiyAI vatthAiM ca saMti / ___ aha tIe vahUe jholigA majjhagayAiM AbhUsaNAI ThUNaM kahAsavaNaM tu vIsariyaM / lohAbhibhUyaM cittaM jAyaM / lohapasattA sA vahU vuDDhaM pai vayAsI-'he amme ! kimaTuM tuM duhiNI hosI ? ahaM tu tuva puttIkappA amhi, tumha jAvajjIvaM sevaM kAhaM, bhavaIe kAvi saMkA na kAyavvA / gihamami Agacchijjau, suheNa cciya eyaMmi bhaddAsaNaMmi tuM ciTThasu' / tao sA vuDDhA saNiyaM saNiyaM calaMtI kahapi gihamajjhami AgaMtUNaM bhaddAsaNaMmi saMThiyA / sA u 'khamA khamA' ia vayaMtI aNucarIhoUNaM purao ciTThiUNaM cADUiM vihei / ___tao tAe vuDDhAe taM vahuM pai puTuM-'vacche ! tuM mama iha ThANaTuM icchasi, kiMtu eyaMmi gharaMmi tumaM ciya pahANA si ? jeNa nissaMkeNa nimaMtaNaM kuNesi ? tayA vahUe vuttaM-'mAyare ! na haM pahANA, kiMtu mama sAsUsasurA saMti' / vuDDhAe vuttaM-'tANaM aNuNNaM viNA kahaM tuM maM ihaM rakkhiuM pakkallA ?' taiA tIe sAhiyaM-'amme ! eyaMmi gehaMmi mama sasuro sAsU jeTTho jeTThavahU devaro devarapattI ya savvevi te majjha sANukUlA vaTTeire / ao suheNaM bhavaIe ettha hAyavvaM' / vuDDhAe vuttaM-'evaM tu na, jai tava sasuro sAsU ya sa-sammANaM nimaMtaNaM kuNeire taiyA ahaM ihaM ciTThAmi, nannahA ghaDiyamettaM / bhadde ! vacche ! egami citte neho, avarassa cittaMmi aNeho tattha nivasaNaM ajuttaM' / tIe vuttaM 'jai te savve saviNayaM AmaMtaNaM kuNeire, taiyA tuM thiramaNA ettha ThAhisi, annaM vA kiM icchasi ?' vuDDhAe 'Ama' tti vuttaM / - aha vahU sigdhaM sigghaM pihiyakavADabbhaMtaraTThiA sAsU jahiM dhammaM suNei tahiM gaMtUNaM sahasA vayAsI 'he sAyare ! sigdhaM sigdhaM gihamami AgaMtavvaM' / tIe savaNarasabhaMgAo vuttaM-'murukkhe ! kiM aNatthaM suhAsarisavANIsavaNe vigghaM vihesi ? vihiNA mANusIrUveNa gaddahI nimmiyA dIsasi, duppappa-mANUsabhavaM sahalaM kuNaMtIe mama jaM pokkArakaraNeNa vigdhaM kuNesi, teNa pAveNa puNaravi gaddahI hohisi' / tayA vahUe vuttaM-'pujje ! egA vuDDhA mAyA bhavaINaM bahupuNNabharodaeNa atakkiyA aNAhUA kamalavva ihaM samAgayA atthi' / evaM soccA gabviyA sAhaMkAraM vahuM sAhei-'bho murukkhe ! eyaMmi nayaraMmi amhehiMto vi mahaMto ko vi kiM asthi ? jaM tuM sarisavaM meruttaNeNaM vaNNesi / ao viyANiyA tuM murukkhaseharA si / tuM avasaraM aNavasaraM pi na viyANesi / kayA vi kovi mahAjaNo asamae gehaM Agao, taiyA samuiya-sakkAra-sammANaM kAUNaM visajjittA ya niyakammaMmi jo paguNo hoi sa niuNo kahijjai, na bhavAriso hoi' tti sAsUvayaNaM soccA vahue vuttaM-'tumae jaM uttaM taM taheva atthi, paraMtu aMto Agacca egaM maIyavayaNaM soccA jahicchaM kuNejjahi, kiM nikkAraNaM loge suNAvesi / taiyA sAsU bhAlaMmi bhiuDiM kiJcA nettAiM vaMkiUNaM gehama_mi samAgaMtUNaM 'kiM kiM palavesi' tti pucchei / tayA tIe vahUe kakkhaMtariya paDA''variyaM rayaNakhaiasuvaNNapattaM daMsiyaM / tadaMsaNametteNa sUrudae paMkayaM Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 pAiavinANakahA-2 piva tIse muhaM vikasiyaM / sA pahiTThacittA vahuM pucchei-puttie ! katto eyaM tumae laddhaM ?' vahUe vuttaM-'pujje !' ajja u tumheccayapuNNudaeNaM sagganaI sayaM ciya aNAhUA tumhANaM gehe samAgayA atthi, ao kiM majhuvariM kovaM vihesi ? / aNaJcA mama duvvayaNaM vuttaM, taM bhavArisINaM na juttaM / tuva caraNasevaM kuNaMtIe mama iyaMtaM vayaM saMjAyaM, tahavi taM savvaM ajja savvagehavaTTimaNUsANaM majhami vihalIkayaM / kiM paJcuttaraM demi ?, puaNIANaM purao kiM pi vayaNaM kahaNIaM, kiMpi akahaNijjaM / kimavi payaDaNIaM kiMpi caukkaNNasavaNaM ciya hoi, tamhA savvesuM suNamANesuM kiM vaemi ? aho ahuNA jahAruI tahA kuNesu / ___evaM vahUvayaNaM soccA paJcuttarei-he viuse ! ahaM viyANemi tuM viyakkhaNA si, samayaNNU si, gehamaMDaNA si, paraM kiM kuNemi ? dhammasavaNamaggacitteNa na viNNAyaM, mae jaM duvvayaNaM vuttaM tassa khamaM maggemi / aha sA vuDDhA kahiM atthi ? vahUe vuttaM-gehamajjhe bhaddAsaNe nivesiyA atthi, teNa tumhe tahiM gaMtUNaM suhAlAvapuvvayaM Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lacchI-sarassaIdevINaM saMvAyaMmi kahA-108 159 siTThAyAraM kiccA taM pasaNNacittaM viheha / tao vahUsahiyA sAsU tahiM gaccA saviNayaM AlaviUNaM viNNattiM kuNei-he mAyare ! sANaMdaM sasuhaM sagehavva amheccayagehami ThAyavvaM / kA vi saMkA na kAyavvA / erisaM mama puNNaM katto ? jaM bhavArisAe vuDDhAe sevaM kuNemi ? tuM tu mama mAusarisA, ahaM tu tumae puttittaNeNa gaNiyavvA / amhANaM pabalapuNNudaeNa tittharUvA tuM amhANaM gehaM uvAgayA / eyAo cauro vahUo tumha dAsIsarisIo tuva AesavihANaparAo viyANiyavvA / asaNa-pANa-siNANa sayaNa-utthANAiyaM jaM kajjaM hojjA taM nissaMkaM vottavyaM / evaM soccA vuDDhA vayAsI-bhadde ! tumae suThu vuttaM, paraM tuva bhattA ciya ihaM Agacca sabahumANaM accAdareNa nimaMtejjA taiyA u ahaM nivasAmi, pasannacittaM viNA kAsavi gehavasaNaM na juttaM / evaM soccA seTThiNIe sAhiyaM-'eeNa cciya jai tava cittaM pasannaM hojjA, taM tu mama sukaraM ciya / mama pio u erise kajje paramaharisavaMto UsAhavaMto ciya pasanno hoUNaM nivvahei' / taiyA vuDDhAe vuttaM-'jai vi evaM tahavi tassa aNuNNaM viNA mama ettha vasaNaM na hojjA' / seTThiNIe vuttaM-taM AhaviUNaM aNuNNaM dAvemi / vuDDhAe uttaM-'so kahiM gao' ? seTThiNIe sAhiyaM-kovi desaMtarAo viuso mAhaNavaro samAgao, tassa samIvaMmi dhammasavaNaM kuNei taM Ahavemi' / vuDDhAe sAhiyaM-'jai evaM, tayA dhammaM suNaMtassa tassa aMtarAyaM mA kuNasu' / seTThiNIe vuttaM-'erisA u niyauyarabharaNatthaM bahuyarA samAgacchaMti, ao kiM gehakajjaM viNAsijjai ?' tti vottUNaM sA dhAviMtI jattha gihabbhaMtaraMmi ThiyAo vahUo suNeire, tahiM gaMtUNaM gihaduvArate ThAiUNaM ego sa-sevaggo du-tti-saddakaraNeNa Ahavio, so vi savaNAsatto citte duhijjamANo Agao / tIe kahiyaM-tuM seTThiNo uvakaNNIhoUNaM kahesu-'gihatare seTThiNI Ahavei' / teNAvi taha kae seTThiNA sarosaM evaM vuttaM-erisaM kiM mahAkajaM AvaDiyaM, jeNa erise samae Ahavei ? ao jAhi jAhi, taM pai vayasu, 'jaM kajaM hojjA taM ahuNA piheUNaM dhariyavvaM' caughaDigAe gayAe samAgacchissaM / eNhiM tu mauNaM dhariyavvaM suhAsarisiM desaNaM suNijjasu / eyaM soccA sevageNa seTThiNIe niveiaM / puNo seTThiNIe vuttaM-puNo kahasu seTuiM 'kiM pi mahaMtaM kajaM vaTTei, teNa gihamajjhe sigdhaM samAgaMtavvaM' / teNa sevageNaM vuttaM-'ahaM tu na gacchAmi, seTThI majjhovariM kuppai, annaM ANaveu' / taiyA seTThiNIe anno sevago pesio / puNo puNo taM ciya uttaraM diNNaM / taiyA seTThiNIe duvArakavADaM ugghADittA jaNalajjaM caiUNaM muhAvaraNaM dUrIkAuNaM seTiM pai vuttaM-'sAmi ! sigdhaM sigdhaM gihamajjhe samAgaMtavvaM, kiMpi mahattaraM kajaM samAgayaM atthi' / tayA seTThiNA ciMtiyaM-'nUNaM kiMpi rAyakajaM AvaDiyaM dIsai, aNNaha esA lajjaM caittA jaNabuMde saMThie kahaM aNAvariyamuhA vaejja tti / ao avassaM mae gaMtavvaM' evaM saMpahArittA mahAkaTeNaM uTThAya gihataraMmi Agacca vuttaM are ! vayasu vayasu kimaTuM dhammasavaNaMtarAyaM kAUNaM Ahavio ? seTThiNIe vuttaM kiM vAulo hosi ? tumhANaM bhaggaM ugghaDiyaM, jaM vuDDhA mAyA samAgayA asthi / seTThiNA vuttaM-'kA tava vuDDhA mAyA AgayA asthi ? evaM vayaMtaM taM gehamajjhe neUNaM seTThiNIe taM rayaNapattaM daMsiyaM / tadaMsaNametteNaM pAsANamaNimi lohaM piva puvvajjhavasiyaM savvaM taM visariUNaM vaei-'katto imaM adiTThapuvvaM rayaNapattaM ?' . tayA tIe vuttaM-sAmi ! ajja vakkhANaM suNamANesuM egA vaidesiyA kAvi vuDDhA tumha gehaMgaNaMmi samAgaMtUNaM pANIyaM maggiyaM, tayA mae jiTThavahuM pai Ai8-pAsa pAsa ko virasasadaM kuNaMtI dhammasavaNe aMtarAyaM Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 pAiavinANakahA-2 kuNei / ao jaM maggei taM dAUNaM visajjiUNaM ca Agacchasu / iJcAi vuttaMtaM savvaM sAmiNo niveiyaM, sAmi ! tumheccayapuNNabaleNaM esA vuDDhA jaMgamaM nihANaM piva AgayA / paDhamameva tumhANaM gehaMmi AgayA atthi / tIe pAsaMmi erisANi pattANi vatthANi AhUsaNANi ya bahuyarANi saMti / ao taM AvajjitA rakkhau / eyaM soccA lohavihalo seTThI tAe saha jahiM sA vuDDhA tahiM Agacca paNAmapuvvayaM taM vayAsI-mAyare ! katto desAo tuva AgamaNaM jAyaM ?, kiM tuva kovi paricArago natthi ? / evaM soccA vuDDhAe vuttaM-'bhAyara ! puvvaM tu mama erisaM geha-dhaNa-sayaNAiyaM hotthA, tArisaM pAeNaM kassa vi raNNo na hojjA / ahuNA u ahaM egAgiNI amhi / ' kammANaM gaI saMsArijIvANaM erisI ciya, jao vuttaM avassaM ciya bhottavvaM, kayaM kammaM suhAsuhaM / nAbhuttaM jhijjae kammaM, kappakoDisaehi vi / / 2 / / Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lacchI-sarassaIdevINaM saMvAyaMmi kahA-108 161 ao kammadoseNaM jarAiavatthaM pattA ahuNA kiM kijjai ? tayA seTThiNA vuttaM-'mAyare ! ao paraM kAvi adhiI na viheyavvA, amhe savve tumae niyasaMtaisarisA ciya viyANiyavvA / ahaM pi tuva niddesakArago mhi, na ettha ko vi saMdeho / imaM gharaM sagharaM piva maMtavvaM / tava Adeso ciya mama pamANaM / tikaraNajogeNa ahaM tava samAuvva bhattiM kAhaM, alAhi ahigavayaNehiM' / puNo seTThiNIe vuttaM-'amme ! kiM ettha duvAradesaMmi ThiyA si ? Agacchijjau gehamajjhaMmi, alaMkareu imaM pallaMkaM' ti vottUNaM seTThiNIe vahUe ya vuDDhAe hatthAlaMbaNaM dAuNaM 'khamAkhama' tti bavaMtIe gehamajjhe pallaMke nIyA / etthaMtaraMmi devamAyAe kiM jAyaM ?-jahiM baMbhaNarUveNa bhAraI vakkhANaM vihei, tahiM savve vi puvvuttA logA suNeire / tahiM cauppahaMmi kaiI rAyapurisA anne ya paurA pAmarajaNA ya gahiyavivihavatthAharaNasamUhahatthA sigdhaM dhAvaMtA Agaccheire / te daTTaNaM savaNarasigajaNehiM puTuM-imaM suvaNNa-rUppamaiyaM bhUsaNa-bhAyaNAiyaM katto ANIyaM ? turiyagaIe ya kattha caleha ? tehiM vuttaM-'ajja amugakoDIsareNa dhaNiNA raNNo mahaMto avarAho kao hohI, teNa aikuvieNa raNNA niddeso kao-savvehiM pi rAyasevagehiM paurehiM ca jahicchAe assa avarAhiNo dhaNissa gihaM luTijjau / jaM jaM jo giNhei taM taM savvaM mae tassa cciya aNuNNAyaM suheNeva giNhijjau, na amhehiMto bhayaM gaNaNIyaM' / teNa savve vi tassa gehaM luTiuM laggA / bahuyaraM luTiyaM pi ajja vi bahuyaraM dhaNaM atthi / kiM tumhe vi na gaccheha ? sigdhaM tahiM gaccheha, gaMtUNaM jahicchAe givhijjau, ko vi tattha aMtarAyavihAyago natthi / eriso avasaro puNo kattha milissai ?, kimettha dhammasavaNaM karaMtANaM karaMmi Agacchissai ? evaM tehiM UsAhiyA je luddhA te savve vi dhAvaMtA tattha gayA / paMDiyA seTThiNo vAvAriNo ya tahiM thiA suNeire / - puNo eyaMmi avasare anne tannayaravAsiNo baMbhaNA vattha-bhoyaNahatthA dhAvamANA tattha AgayA / taiyA paMDiehiM mAhaNehiM ca puTuM-'bho ! imaM kassa gehAo laddhaM ? ' tehiM vuttaM-'raNNo maMtiNo putto nIrogo maraNakaTThAo uggario / ao tassa piyA paDimAhaNaM paMca paMca vatthAI bhavvaM bhoyaNaM dINAraM egaM ca dei, ao kiM ettha tumhe ThiA ?, kahaM tahiM na gaccheha ? gammau tahiM, tumhe paMDiyA, ao tumhANaM tu bahuyaraM dAhI / evaM soccA paMDiyA sAhAraNamAhaNA ya taM pai dhAviyA / keyaNa mahebbhA sAhugArA tatthasthiA suNeire, eyaMmi avasare dalAla-sannagA vAvAriNo tahiM AgayA saMtA mahibbhANaM purao kahiuM laggA-'seTThiNo ! ajja amugavaidesio satthavAho bahuyarAiM diNAI ihaM ThAUNaM gaMtukAmo atthi, so aNegAiM vatthANi vivihAI kayANagAiM viviharayaNAiM ca maggiyamulleNa giNhei, niyAI ca dei / aNege vAvariNo tahiMgayA saMti / te icchiyaM lAhaM ghettUNaM Agaccheire / tumhe kiM na gaccheha ? vikkayaM ca kiM na viheha ?, eriso avasaro puNo kattha milissai ? tti soccA te mahebbhAvi abbhutthiyA / aha ya je niddhaNA sAhugArA sAhAraNA parimiyA te thiA suNaMti / etthaMtaraMmi gihasAmiNA vuDDhaM pai vuttaM-'mAyare ! gimhakAlo asthi, sIyalajaleNa siNANaM kuNeu' / tIe vuttaM-'evaM bhaveu' / taiyA gihavaiNA 1. bhAratI sarasvatI / / Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 pAiavinANakahA-2 niyapattiM pai vuttaM-'pie ! maMjUsAe bhavvaM sugaMdhitellaM vaTTei, taM dhettUNaM abbhaMgaNapuvvaM siNANaM kAravehi, gehovariM gaMtUNaM vuDDhAe samuiyavatthAI nikkAsiuM haM gacchAmi' / AJAN taiyA seTThiNIe vahUe ya tellabbhaMgapuvvaM siNANaM kAriyaM, sarIraM ca bhavvasukomalavattheNa luchiyaM / seTThiNA vi bhavvavatthehiM vuDDhA paridhAviyA / puNo suhAsaNaMmi saMThAviyA / tayA vuDDAe vuttaM-'tuva gihaMgaNaMmi mahayA saddeNa ko bavei ? seTThiNA vuttaM--'mAyare ! ko vi vaidesio mAhaNo samAgao atthi, so tArasareNa aNegAiM sohaNAI kavvAiM paDhei, aNege bhavvajIvA tAI suNeire' / vuDDAe vuttaM-'evaM, aho ! mama kammANaM doso / dhaNNA ee savaNarasigA jaNA, je saharisaM soccA pasannattaNaM pAvaMti / mama u kaNNaMmi tatta-tau-khevaNasarisaM laggai' / tayA seTThiNA vuttaM-'mAyare ! evaM nivAremi' / vuDDAe vuttaM-'kiM aMtarAo kIrai ?' seTThiNA vuttaM-'tava dukkhakAraNanivAraNaMmi na amhANaM doso atthi, ao evaM eyAo ThANAo utthAvemi, eso mAhaNo u annahiM gaMtUMNaM dhammasavaNaM Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lacchI-sarassaIdevINaM saMvAyaMmi kahA-108 163 karAvissai / kiM iha assa laggai ?' evaM vottUNaM dhAvaMto seTThI tahiM gaMtUNaM sarosaM sAhei-bho bhaTTA ! tumhe eyAo paesAo uTheha, nikkAraNaM ihaM kolAhalo kiM maMDio ?' tayA tattha thiehiM dhammarasigehiM vuttaM-he seTThi ! ayaM mAhaNavaro kiM tumhANaM giNhei ?, tumhANaM pAsaMmi kiM maggei ? eso u tumhANaM puNNudaeNaM sakkhaM ko vi eso bamhaNo rUvaMtareNa mAhaNo Agao asthi / / ___ ao tumhe viusappiyA satthaviyANagA hoUNaM evaM hINajaNuiyaM kiM baveha ?' taiyA seTThiNA vuttaM-'ahaM viyANemi tumhANaM vayaNacAuriyaM' / erisI caurimA kAsa vi purao kAyavvA, na mama aggao / jai tumhe savaNarasigA taiyA eyaM AhaviUNaM sagharaMmi ThavittA kiM na suNeha ? amhANaM gihaMgaNaMmi kA viyaMDA maMDiyA ? ao utthijjau, aNNaha u sevagehiM galahatthe dAviUNaM nikkAsissAmi / 'ao ihayaM no ThAyavvaM, gaccheha sigdhaM' iccevaM aNAyaravayaNAI soccA vilakkhamuhA samANA niMdamANA savve vi jaNA uTThiyA / mAhaNo vi lacchIe AgamaNaM naccA tao uTThAya tahiM ciya varNami gao / seTThI vi gihamajjhe AgaMtUNaM vuDDAe purao vaei-'mAyare / bhavaINaM kaNNasUlavihAyago mAhaNo mae nikkAsio / savve jaNA vi niyaniyagharaMmi gacchitthA / ao mAyare ! ihaM suheNaM ciTThijjau / vuDDAe viyANiyaM-'avamANiyA bhAraI gayA, ao ahaM pi tattha gaMtUNaM niya-ukkarisasarUvaM pucchAmi, evaM viyArittA seTiM pai vuttaM-'eyaM jholigaM jatteNa bhavvaThANaMmi Thavehi, ahaM tu viyArabhUmIe gacchAmi' / seTTiNA vuttaM-'ahaM jalapattaM ghettUNaM bhavaIe saha AgacchissaM' / tIe sAhiyaM-'eyaM na samuiyaM, jao logA bhameNaM vivAe kuNejjA, annaM ca nayara-pahANassa tuva imaM kAuM aNuiyaM, ao haM egAgiNA ceva gacchissaM / dehaciMtAe mama maNUsasaMgaI no roei / 'bhavaINaM Aeso pamANaM, juttI na viheyavva' tti vottUNaM jalabhAyaNaM diNNaM / taM ghettUNaM vuDDA gihAo niggaA, jattha sA bhAraI tattha gayA / bhAraI AlAviyA-bho bhArai ! logaMmi tae rUDhI pavaTTiyA lacchIe siraMmi mama ThANaM, taM saJcaM, paraMtu evaM tu raNNA niyA''NApauttinimittaM nimmiyaM / jai ya suvaNNaM ruppaM ca akkharamudaM viNA na vikkiNijjai, taiyA tuva mahattaNaM saJcaM aNNahA u palAvamettaM ima' / bhAraIe vuttaM-he lacchi ! annANatamabharabharie jagaMmi tuma ciya pahANA, jao muNiNo viNA savve vi saMsAriNo iMdiyasuhanirayA te savve vi tumaM ciya maheire, je keyaNa avagayaparamaTThA gahiyajivayaNatattA te maM iccheire' / latchI Aha-'bho sarassai ! je keyaNa tumaM maheire, tANaM tuM pi pAeNa sANukUlA bhavasi, tANaM saMge viharasi, tesiM thokkaM bahuM vA payAsaM sahalaM kuNesi, tANaM pAsaM na chaDDesi, savvahA AsAvihANe na vihesi / kiMca je keyaNa satthabbhAsaM kuNaMtA khinnA vimuhIhoire, te tumaM caiUNaM ciDheire, tuva nAma pi na giNheire / je ya tuvaMmi aJcaMtAsattA te vi maM iccheire / satyabbhAsaM pi mama nimittaM kuNeire, icchevaM kuNaMtANaM tANaM jai mama saMgo hoi tayA te u sagavvaM paphulleire, aNNahA u visAyaM pAveire / puNo vi te mama nimittaM anna-annakalApagarisaM daMseire, taha vi apattIe aNegAiM cADukammAI viheire, akaraNIAI kuNaMti, asevaNIAI seveire / viusANaM jaM dUsaNaM taM dUsaNattaNeNa niMdaNIyaM hoi, je ya mama 1. vicArabhUmiH sthaNDilabhUmiH dehacintArthagamanam / / Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 pAiavinANakahA-2 saMgarasigA tANaM doso vi guNattaNeNa gijjai, mae virahiassa guNA avi dosattaNaM pAveire, savve vi jaNA mama nimittaM vivihehiM uvAehiM ujjamaM kuvveire aidukkara-kiriyAsajjhAI kajjAiM sosAhaM kuNeire, tattha jai gavudayAo na sijhaMti tahavi jattaM na chaDDeire / saya-sahassakhutto niSphalattaNaM aNugayA vi, mahAkaTThakilesaM pattA vi pANasaMkaDaMmi paDiyA vi mama abhilAsaM na muMcaMti / jai vi ahaM paidiNaM aNegAiM asahejjAiM niMdaNijjAI kaTThAI demi tahavi mamatto paraMmuhA na huveire, mai sANukUlA ciya dIsaMti / egaM davvANuyogagabbhiyaM ajjhappadhammasatthaM mottUNaM pAo je keyaNa satthasaMdabbhA te mamuvAyA mama vilAsarUvA vA nimmiyA / saMjamadhara-muNiM caiUNaM savvevi saMsAriNo sirimataM purisaM seveire / vuttaM ca vayavuDDA tavovuDDA, je ya vuDDA bahussuyA / te savve dhaNavuDDANaM, dAre ciMTThati kiMkarA / / 3 / / IITHILI Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lacchI-sarassaIdevINaM saMvAyaMmi kahA-108 165 ___ aIvAlAveNaM alAhi , maraNapajjate vi niyadhaNaM na payAseire, mama abhilAsaM ca na chaDDeire, jai tumaM na manase taiyA ahaM tumaM paJcakkhaM dAvissaM / savvattha saMsArINaM dasapANehiM baddhaM jIviyaM atthi, tesiM egArahapANo uvacario bAhiraM dhaNaM atthi / jeNa bAhiradhaNanimittaM keyaNa jaNA dasapANevi caeire, na u davvaM / kiM ca mama rUvassovariM uggao rukkho rUvaMtareNa puSphAiNA papphulei / devA avi jattha me rUvaM tahiM tahiM aNAhaviyA Aseveire / he suhage ! mae saddhiM Agacchijjau, payaMsemi kougaM' ti vottUNaM te do vi tao caliyA / savAya-joyaNaMmi egaMmi gae, tahiM egattha kuMjagahaNe saMThiyA / taiyA lacchIe devamAyAe egA adbhuttarasaya-gaya-pamANayAmA hatthattaya-unnayA evaMvihA jacca-suvaNNamaI silA viuvviyA / sA vi silA vAlugAe nimaggA hatthametta-ugghADiyA dIsai / tIse silAe egadeso AiJcattAveNa jhigajhigamANo dIsai, ravikiraNavva utteyaM kuNei / aha avaraNhapaharamettasesasamae duve rAyasevagA raNNA kajjanimittaM gAmaMtaraM pesiyA / rAyaniddiTuM kajaM kAUNaM magge AgayA / tayA tammajjhAo egeNa kougapieNa io tao diTThI pasAriA / tao teNa dUrao silAe egadeso payAsiaM kuNaMto diTTho / tayA teNa annassa uttaM-'mitta ! pAsehi pAsehi, dUre kiM dIsei ?, jaM utteyaM kuNei / tayA teNa UsugarahiyaM diTThi-adANapuvvayaM vuttaM-'kimavi hohI, kacco pAhANakhaMDo kamalapattAiyaM vA bhavissai / paraMtu eyaMmi mahAraNNapaesaMmi kiM suvaNNa-rayaNAiyaM bhavissai ?' taiyA paDhameNa vuttaM-'Agaccheu bhavaMto, tahiM gaMtUNaM dIsai, kimatthi ?, kiM payAsijjai ?, bIeNa vuttaM-'kiM muhA araNNe aDaNaM?, nippayoyaNapayAseNa alaM / eso u mahattarapaho atthi, kevi kevi puvvaM AgayA bhavissaMti / jai ya imaM kiM pi gejjhaM vatthu huMtaM taiyA tehiM gahiyaM kiM na hu~taM ? tamhA sigdhaM calehi, raNNo purao gaMtUNaM kajjavuttaMtaM niveittA sagharaMmi gaMtUNaM siNANa-majjaNa-bhoyaNAiaM kiccA maggaparissamaM avaNeUNaM satthA bhavemo' / ia tassa vayaNaM soccA paDhameNa vuttaM-bhAyara ! mama maNaMsi mahaccheraM paDibhAyai, ao haM tu tattha gaccA niNNayaM kAhaM / bIeNa vuttaM-'gacchasu tumaM suheNa, tava puvvapurisehiM Thaviyassa vatyuNo poTTagaM baMdhiUNaM gehaM AgaMtavvaM, kA vi maIyA saMkA na kAyavvA, bhAgassa aMso vi na dAyavvo / mae bhAgo na maggijjai, ao mama bhAgo na appaNIo, 'tuma ciya suhI havasu', ia vottUNaM bIo sigdhaM gAmAbhimuhaM clio| __paDhamo u tao pihaM hoUNaM sIlAe samIvaM gao, tayA tattha vAlugAnimaggo silAe egadeso jaccakaMcaNamaio diTTho, duTTaNaM ca viyArei-'aho bhavvaM jAyaM, jaM mama sahayaro gao, kayAI so Agao hu~to, taiyA assa bhAgo vi dijjo hu~to / mama puNNassa udao jAo / ahuNA u ahaM pAsemi kiyaMtaparimiyA esA atthi tti jhAittA hattheNa vAlugaM avasArei, pAsei ya / taM tu aparimiyaM daTTaNaM saMjAyapahariseNaM vigalaceyanno jAo, ciMtei-'aho ! mama aJcabbhuyaM bhaggaM, jeNa mae erisaM nihANaM laddhaM, mamovariM vihAyA parituTTho / assa lAheNa hu ahaM rajjaM karissaM, eyassa pahAveNa hatthi-turaMga-pAikkapamuhaM senaM kAhaM, taiyA balavaMto ahaM amugadesaM ghettUNaM rajjaM karissaM ia mahughaDassa uppAyagapurisavva aTTajjhANaMmi paDio samANo ciMtei-keNa vi uvAeNa imaM suvaNNaM giNhemi' tti ciMtamANo tatthaJciya Thio vigappajAlaMmi paDio / 1. pRthak / / Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 pAiavinANakahA-2 aha bIo vi gAmAbhimuhaM gacchaMto viyArei-"raNNA u duNhaM AesaM dAUNaM visajjiyA / ahaM tu egAgI ceva gaMtUNaM samAyAraM niveissAmi tayA rAyA sAhissai-'bIo kahiM gao ?' tti puDhe kiM uttaraM dAhissaM ? / jahatthakahaNe u na najjai kiM hohii ? / ao egAgiNo gamaNaM na juttaM, ao evaM ghettUNaM gacchAmi" tti saMpahArittA uccapaese ThAUNaM mahayA saddeNa AhavaNaM kayaM / paDhameNa vi suNiyaM / teNa vi davvavimUDheNa u8 ThAUNaM hatthAbhiyaNapuvvayaM mahayA saddeNa paDivayaNaM vuttaM-'tuma ciya gacchasu gacchasu, ahaM tu piTThao AgacchissAmi' ia soccA puNo bIeNaM AhavaNaM kayaM, taha vi paDhameNa puvvavva uttaraM diNNaM, evaM bahuvAraM Ahavio vi na gao / tayA bIyassa maNaMsi saMkA jAyA-'jaM mae bahUhiM payArehiM Ahavio vi kahaM na Agacchei ? kiM pi kAraNaM ettha hohii, ao ahaM tahiM gaMtUNaM pAsemi' ia viyAriUNaM maggAo nivvaTTittA paDhamasaMmuhaM calio / ____ aha paDhameNa taM AgacchaMtaM daTTaNaM pokkAro kao-'tumaM jAhi jAhi, ahaM tu piTThao AgacchAmi, muhA kAlavilaMbaM kiM kuNesi ? icchevaM vutto vi sasaMko tahiM Agao, suvaNNamaI silaM ca daTTaNaM daTTaNaM savimhayaM siraM kaMpamANo vaei-bhAyara ! NAyaM mae tava kuDilattaNaM, maM vaMcasi, 'jaM evaM araNNatthiyaM suvaNNaM egAgI ceva ahaM giNhissaM' / imaM aparimiyadavvaM egAgiNo bhavao kahaM paissaI? 'amhe doNNi vibhAgaM kAUNaM gihissAmo' / taiyA avareNa vuttaM-'tuva ihayaM bhAgo natthi, eyaM savvaM mameccayaM, ahameva gihissaM' / mae u paDhamameva tumaM pai vuttaM AsI-'bhAyara ! Agaccheu, tattha gaMtUNa dIsai kiM utteiyaM vatyu' ? tayA tumae vuttaM-'tuma ciya gacchasu, tuva puvvapurisehiM Thaviyassa vatthussa poTTayaM baMdhiUNaM gihaM AgaMtavvaM, mama bhAgo na appaNijjo' ia vottUNaM aggao calio, eNhiM puNo vibhAgaM maggamANo niyavayaNaM na sumaresi ? ahaM tu sAhasaM kAUNaM ettha samAgao, mama puNNudaeNa mae laddhaM, tuva ettha kiM laggai ?, jahAgao tahA gacchasu tuM sagharaMmi / / imatto kavaddiyAmullamettaMpi na dAhaM, muhA kiM Thio si? avasarasu io paesAo, tuva mama ya mittattaNaM na ciTThissai' iJcevaM tavvayaNAI soccA lohAhibhUo amarisapuvvayaM vayAsI-"bho murukkhasehara ! kahaM mama bhAgo na laggai ? jao tuM ahaM ca rAyasevagA, raNNA ya egakajjakaraNaTuM ciya pesiyA, tahiM gacchaMtANaM lAho hANI vA suhaM duhaM vA uppajjejjA taM amhANaM duNDaM gejhaM sahaNIaM ca / aha egeNeva ega kajjaMmi niddiDhe sevagehiM jaM labbhai taM savvaM vibhaittA giNhijjai icchevaM rAyanII kiM tumae vIsariyA ?, ao haM imaM tuva matthayaMmi hatthaddhaM dAUNaM gihissaM, kIe nidAe sutto si ?, kiM imaM jagaM mANusarahiyaM jAyaM, jeNa tuva vuttaM hohii ? jai imaM dhaNaM vibhaiUNaM dAhisi tayA duNDaM pII uttamA ayalA ThAhii, aNNaha u 'tANaMmi asamattho vikkharaNaMmi u samattho' tti nAeNa raNNo aggaMmi niveiUNaM puvvasaMciya-davvAisahiyaM ceva tumaM giNhAvissaM kArAgArammi ya pADissAmi / ao addhaM vibhaiUNaM majjha dehi" tti tassa vayaNaM soccA avareNa ciMtiyaM-'nUNaM adijjamANe dhaNe eso uvAhiM kuNihii cciy| ___eyaM ca aparimiyaM dhaNaM mae laddhaM kahaM imassa dAuM tIrijjaI ? ao eyaM haNemi, taiyA mamaJciya imaM dhaNaM hohI, na ko vi avaro viyANissai' / raNNA puDhe uttaraM dAhaM-'maggaMmi AgacchaMtANaM araNNAo sahasA vagyo 1. pakSyati / / Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lacchI-sarassaIdevINaM saMvAyaMmi kahA-108 167 utthio, teNa ya bhakkhio, ahaM tu palAittA Agao' tti uttaraM dAhissaM / anno u na ko vi jANejjA, jo eyaM kahissai, ao imassa mAraNeNa mama ciMtiyaM sahalaM hohii ia viciMtiUNaM ArattaloyaNo hoUNaM gAlidANapuvvayaM taM pai haNaNatthaM kosAo khaggaM nikkAsittA 'maIyadhaNeNa tuva jai abhilAso tayA sajjo bhavasu, dhaNaM demi' tti japaMto khaggaM uppADiUNaM dhAvio / avaro tahAvihaM saMmuhaM AgacchaMtaM taM daThUNaM sAmariso kosAo khaggaM nikkAsiya gAliM jaMpato dhAvio / ubhehiM milaNametteNaM sahasA jugavaM sarosaM parupparaM ghAya-ppaDighAyA mammaTThANaMmi diNNA / mammaghAeNa doNNi vi bhUmIe paDiyA, aiukkaDaghAyavihurA ya ghaDiyAmetteNa maccu pattA / aha kuMjatthiyA lacchI sarassaiM vaei-'diTuM dhaNatthINaM cariyaM ? aggao puNo pAsehi, kiM jAyae ? / aha ghaTigAdugAvasese diNe kovi naggakhavaNago tAvaso teNa maggeNa AgacchaMto AiJcakiraNehiM utteiyaM silAdesaM ThUrNa maNaMsi ciMtitthA-'eyaMmi mahAraNNaMmi ravikiraNavva utteyakAragaM kiM atthi ?, pAsemi cittaM eyaM' ia Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 pAiavinANakahA-2 kougamaIe tassamuhaM calio / kameNa uvasilaM patto, diTTho ya silAe egadeso, hattheNaM vAlugaM avasAriUNaM pAsei, tAva u bahupamANajuaM taM datRRNaM tassa tAvasassa maI lohakaddameNaM mailA jAyA / maNaMsi ciMtiuM laggo- aho ! aparimiyaM dhaNaM ettha atthi, assa lAheNa u rAya-rAIsarapayaM aNubhavijjhai, jassa kae kahU~ kIrai, taM tu ihacciya miliyaM ?, ao etthacciya ThAyavvaM' ti jhAittA io tao pAsei, tayA te duve purisA paDiyA diTThA / ciMtiyaM ca-'nUNaM ime dunni dhaNaTuM parupparaM satthaghAeNaM maJcu pattA dIseire / maggasamIvatthiaM dhaNaM kaha pacchannattaNeNa ThAhii ? ao ihaM na ThavaNIyaM imaM savvaM uppADiuM na keNavi tIrijjai, ao imaM khaMDaso kiccA kaMmi vi agoyaratthANe bhUmIe niheUNaM, tassovariM maDhiyaM kAUNaM tIe nivasaNaM kIrai, taiyA ciMtiyatthassa siddhi hojjA / paraMtu ghaNaccheyaNigAilohasatthaM viNA kahaM imIe khaMDe kuNemi ? ao kAsaI samIvAo tAI gavesittA dhettUNa ya pacchA niyasamIhiyaM vihemi / paraM ahuNA u rAI jAyA, kahaM kuNemi ? kattha gacchAmi ? jai ya evaM mottUNaM kaMmi ya gAme ahigaraNANayaNatthaM gacchAmi piTThao kovi balavaMto Agacca imaM ghettUNaM ciDhejjA taiyA ciMtiyaM vivariyaM hojjA' / evaM so saMkappajAlaMmi paDio tAvayA tahiM vivihasatthahatthA cha corA AgayA, taM naggajaDilaM ThUNaM naccA ya evaM vayAsI-bho sAmi ! eyaMmi nijjale nimmaNUse raNNe tumhe kahaM vaseha ? ia coravayaNaM soccA jaDilleNa vuttaM-amhArisANaM vimuttasaMgANaM vaNavAso cciya suhagaro / je keyaNa mahAtavaMsiNo tANaM esa cciya rII asthi / kiM tu tumhe kahaM gihaM ciccA majjharAIe araNNaM samAgayA ?' tayA tehiM vuttaM-'tumharisANaM purao kiM asaccaM vayAmo ? amhe, corA, duppUrauyarapUraNaTuM corikkaTuM gacchAmo ?' ia tesiM vayaNaM soccA jaDileNa ciMtiyaM-'ee dhaNatthiNo sasatthA, ao eyANaM kimavi dhaNamettaM dAUNaM tIe silAe khar3e karAvemi' ia jhAittA te pai vuttaM-'bho corA ! jai mama vayaNaM kuNeha, taiyA tumhANaM sahassa-sahassadINAre daahissN'| corehiM vuttaM-'bahuM bhavvaM, amhe tumha sevagA mho, jaM ANavissasi taM amheM karissAmu / taiyA jaDilleNa sA silA daMsiyA, uttaM ca- 'mae tavobaleNaM vaNadevIe ArAhaNaM kayaM, tIe ca pasaNNAe eso nihI daMsio, ao eyassa khaMDe kAUNaM titthaMmi vaissAmi, tamhA imIe khaMDe kuNehi' ia jaDillavayaNaM soccA taM silaM ThUNaM parupparaM lohasamuiMmi maggA ciMtiuM laggA / "bho bhAyarA ! viyANiyaM jaDilassa daMbhakosallaM, 'jaM mama devIe nihI daMsio' / purA u keNa vi raNNA imaM suvaNNamaI silaM nimmavittA bhUmIe nihittaNeNa ThaviyA hohii / pacchA bahuyaraMmi gae kAle mehavuTThiAiNA maTTiyA jalaMmi pavAhiyA, pavaNeNa silAe egadeso ugghaDio atthi / io ya bhamaMto eso jaDillo ettha Agao samANo silegadesaM ThUNaM loheNa appakare kAUNaM iha Thio asthi / sav tu imaM gahiuM na tarei, tamhA amhANaM purao daMbharayaNaM vihei 'jaM paDimaNUsaM sahassa-sahassamUlaM dAhissaM, na aDDhe taiya-bhAgaM vA cautthabhAgaM vA paMcamabhAgaM sattamabhAgaM vA nahi, savvaM ahaM egAgI ceva gihissaM / kiM eyassa jaNagassa saMtiaM dhaNaM, jaM evaM vaMcei ? ao eyaM haMtUNaM savvaM amhe gihissAmo" / 1. nagnajaTil / / Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lacchI-sarassaIdevINaM saMvAyaMmi kahA-108 169 taiyA egeNa vuttaM-tavaMsiM' kahaM mAremo ? / bIeNa sAhiyaM-'assa tavaMsittaNaM tu gayaM, eso u vaMcago dhutto amhANaM sariso cciya / amhe corA, ayaM tu dhutto, paradavvagAhagA uhe vi, ko eyassa haNaNe doso ? eyaM savvaM dhaNaM jai amhANaM hatthe AgacchejjA, taiyA savvehiM ThakkurapayaM bhuMjijjai, coriyakammAo vi chuTTijjai / tamhA eyaM tUNaM savvaM dhaNaM ghettavvaM' / ia maMtaNaM kAUNaM dohiM jaDilo vaTTAe pavaTTio avareNa ya piTThao khaggeNa tassa siraM chiNNaM / pacchA tehiM savvehiM pi corehiM uvasilaM gaMtUNaM hatthehiM suvaNNamaI silA phuDA / ghaNaniviDaM silaM naccA viyAriuMlaggA jaM-'imA silA appakerasatthehiM chiMdiuMna sakkaNijjA, savvA u na keNa vi givhijjai / imIe rAie jaM dhippai taM amheccayaM, divase jAe u aNegavigghA samuvajjihiMti' / ___ taiyA egeNaM vuttaM-'ghaNaccheyaNigAhiM viNA ciMtiyatthapattI na hojjA, tamhA AsaNNanayaraMmi amuganAmo suvaNNagAro asthi, so amhANaM pariio atthi, vIsAsa-vIsAmabhAyaNaM atthi, ao assa gharaMmi gaMtUNaM guttavattaM imaM vottUNaM ghaNaccheyaNigAiyaM gahAvittA eyaMmi raNNaMmi ANeUNaM imIe khaMDaNaM kArijjai, taiyA u kajjasiddhi siyA, taM ca payAsAhigaM davvaM dAUNaM pasaNNaM karissAmo' / evaM egassa sajjhANukUlaM vattaM soccA savvehiM pi aNumayaM / taiyA egeNa vuttaM-'eyaM maDayattayaM dUrao avasArittA gamaNaM varaM, jao imAe vattAe pauttI na hojjA' / ia maMtaNaM kiccA tAiM maDagAiM aidUraM pariTThaviUNa nayaramajjhami samAgayA / suvaNNayArassa gharaMmi gaMtUNaM so soNNAro AlAvio / teNa vi tANaM sadaM soJcA sigdhaM bAhiraM Agacca vuttaM-'gihabbhaMtaraMmi Agammau, kiM ANIyaM ? taM dAviMtu bhavaMto' ia soccA corehiM kahiaM-'ANIyaM ANIyaM ti kimu pokkaresi ?, amhANaM tumha ya dAliddaviNAsaNaM egaM nihiM niyAhINaM kiccA tuva AhavaNaTuM samAgayA / ghaNaccheyaNigAiyaM kare kAUNaM sigdhaM calasu, mA vilaMbaM kuNasu, jA ghaDigA jAi sA lakkhamulleNa vi na Aei, ao tuvaresu tuM' / ____ suvaNNagAreNa uttaM-'ahaM tumhANaM AdesakArago mhi, paraMtu mama kaheha, tumhehiM kattha kahaM nihI diTTho ? ahamavi joggAjoggavibhAgaM viyANittA pacchA AgamaNaM kuNemi' / taiyA corehiM savvo vuttaMto kahio, taM soccA accheraparo suvaNNagAro ciMtei-'corANaM vattA asaJcA na havei, jaM logehiM gijjai-battIsalakkhaNo mahApuriso, coro ya chattIsalakkhaNadharo havai / ee puNNaniNNayaM viNA ihayaM na Agaccheire / jayA ahaM eehiM saddhi gacchissaM, eehiM vuttaM kajjaM kAhaM, tayA mama ghaDiyaM ghaDigAdugaM vA ukkoseNa ghaDigAtigamettaM dAhiti / annaM savvaM tu Asatta-saMtai-purisabhoggaM ghaNaM ghettUNaM ee gacchissaMti / aparimiyadhaNalAhAo mama gharaMmi u aTuM na Agamissai / ahaM tu 'sUvakArigANaM dhUmo' tti nAeNa aIva thokayaraM ghettUNaM AgacchissaM / tamhA ahaM buddhIe evaM vihemi-"jaha taM savvaM pi maIyaM hojjA, tayA ya mama buddhikosalaM silAhijjai / ee corA paradhaNaharaNaparA savvesiM dukkhavihAyagA, teNa eesiM vaMcaNe ko doso ? / 'bahUNaM dukkhadAyagANaM niggaho kAyavvo' tti nIivayaNaM / annaM ca dhaNaM pi eesiM jaNagANaM ThaviyaM natthi, jao logaviruddhaM pAvagaM lagejjA / tamhA ee niggahittA savvaM taM dhaNaM appAhINaM kuNemi / jao mamacciya puNNudaeNa AyaDDiyA lacchI samAgayA atthi / ao vayaNAgayaM 1. tapasvinam / / 2. mRtakatrayam / / 3. darzayitum / / 4. AtmAdhInam / / Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 pAiavinANakahA-2 kahaM chaDDemi ?" tti paribhAviUNaM corANaM purao suvaNNagAreNa vuttaM-'bho sAmiNo ThakkurA ! ahaM ajja saMjhAe akayabhoyaNo mhi, rasavaI u ahuNA hohI, tumhe vi buhukkhiyA havissaha, kajaM ca mahApayAsasajhaM asthi, khuhAureNa ya balaphuraNaM kAuM na tIrijjai, taM ca viNA kajjaM pi na jAyai, ao ghaDigAdugamettaM mama gehaMmi thiI viheha, jao haM sigghaM ghayapuNNe sattamoyage nimmavemi pacchA moyage ghettUNaM tahiM gacchissAmo, tattha gaMtUNaM ca moyage bhottUNaM sajjIhoUNaM kajjaM kAhAmo / sAmiNo vi viyANissaMti sevagassa kajjakosalaM / ajjeva rayaNIe tIe khaMDe kAUNaM dAhissaM, pacchA jArisI mama payAsakiriyA hojjA tArisI tamhehiM dANapayAso kAyavvo, ahaM tu tumhANaM sevago mhi, tumhANaM aNuvittIe jIvAmi / tumhANaM kajaM siradANeNa kAhaM' ti vaTTAe te raMjiUNaM niyagihambhaMtaraMmi neUNaM taMbUla-dhUmapANAiyaM karAviUNaM gihovariyaNabhUmIe gaMtUNaM godhUma piTTha-ghaya-guDAiNa sakkArittA' moyagA sattasaMkhA nippAiyA, tammajjhe cha mahattarA savisA nippAiyA, sattamo u appaNo bhoyaNAya nivviso kao / aha te savve addapattehiM pariveDhiUNaM majjhe ya saMdhANAiyaM mottUNaM gaMthiM baMdhittA lohaghaNaccheyaNigaM ca ghettUNaM corehiM saddhiM gihAo niggao / sigdhaM sighaM gaMtUNaM te savve tIe sIlAe samIvaM uvagayA / aha corehiM suvaNNayArassa silA dAviyA' / so vi taM daLUNaM phAsiUNaM ca lohavihalo hoUNaM corANaM agge AhAragaMthiM ThaviUNaM nivvisaM moyagaM sahatthaMmi kuvvaMto vaei-"he sAmiNo puNNasAliNo ! tumhANaM avariM jagaNAho tuTTho, jaM bhavvaM imaM aparimiyaM suvaNNaM tumhANaM hatthaMmi samAgayaM / tumhe kila dhaNNesuMdhaNNayamA diTThA, tumhANaM ca kivAe mama vi dAlidaM gayaM / ao paDhamaM 'sayaM vihAya bhottavvaM' ti nIivayaNeNa puvvaM ghayasittA moyagA bhuMjijaMtu, pacchA sajjIhoUNaM dAliddAbhAvakArage silAe khaMDe karissAmo" tti vottUNaM chaNhaM pi corANaM pattegaM egego moyago diNNo / tehiM pi pANANaM ghAyagarA moyagA bhakkhiyA tittiM ca pattA / tayA suvaNNagAreNaM vuttaM-'Agammau mama piTThIe kUvovakaMThami jalaM nikkAsemi, teNa AyamaNaM kiccA hatthApAe pakkhAlittA kajjatthaM pauNIbhavAmo' ia vottUNaM savve vi kUvataDaMmi gayA / soNNAreNa kUvAo jalaM nikkAsiUNaM savvANaM jalapANaM kAriyaM / teNAvi pIyaM / tao suvaNNagArassa jalapANametteNaM nIhArasaMkA jAyA, tayA so jalabhAyaNaM ghettUNaM dehaciMtAe gao / corA egIhoUNaM viyAriMsu-ahuNA silAe khaMDe kAuM pavaTTemo / taiyA egeNaM nIikusaleNa vuttaM-'tumhehiM egaM bhavvaM na kayaM' / aNNeNa vuttaM-'kiM taM ? teNa vuttaM-'jaM suvaNNagAro ihayaM ANIo, suvaNNaM ca daMsiyaM, taM bhavvaM na kayaM / jao satthesuM logavavahAresuM ca vuttaM-'suvaNNagArammi kaiyA vi vIsAso na kAyavvo' / ___purA vattAe kiM na suNiyaM ?, jaM iha vagghavAnarasappasuvaNNagArANaM kahA kahijjai-kattha vi egeNa mAhaNavareNaM kUvabbhaMtaraMmi paDiyANaM vaggha-vAnara-sappa-suvaNNagArANaM paDhamattayANaM UddhAre kae te tiNNi vi paNAmaM kiccA viNNaviMsu-bho bhaTTa ! tumhehiM tu nikkAraNuvayAro kao / ao paraM sayakkhutto paccuvagAre kuNemo tahavi supaccuvakAragA na havemo / taha vi kaMpi vi suhe avasare amhANaM vasahIe kivaM kiccA AgaMtavvaM, jaha 1. saMskArya / / 2. darzitA / / Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lacchI-sarassaIdevINaM saMvAyaMmi kahA-108 CDA bhattIe aNurUvaM sevaM kAhimo / paraMtu ahuNA eso maNUso kUvAo na nikkAsaNIo, jao imo suvaNNayArajAio atthi, uvayArassa ajoggo atthi tti viNNavittA te tiNNi vi niyaniyaTThANaMmi gayA / gaesuM tesuM mAhaNo u saMkAe paDio, ciMtei ya-'aha eyaM nikkAsemi na vA' ia saMsayadolAe Thio / taiyA aMtaTThieNaM sovaNNayAreNaM vuttaM-'bho mAhaNavara ! logANaM uvvegakAragANaM vivegaviyalANaM ca vaggha-vAnara-sappANaM uddhAro turiyaM vihio, kahaM mama avasare vilaMbasi ? ahaM tu maNUso mhi, kiM vaggha-vAnara sappAo vi duTThayaro ? kiM ahaM tuva uvayAravIsaraNasIlo bhavissAmi ? ao mamaM nikkAsasu / AjIvaNaM tava sevago hoUNaM ThAhissaM' / mAhaNeNa ciMtiyaM-saccaM eso vaei, kiM eso naro tiriyahito vi gao ? paraMtu jaM bhaviyavvaM taM bhavau, uvayArINaM paMtibheo na jutto / tehiM pi saJcaM kahiyaM, paraM mama aNeNa saddhiM kiM payoyaNaM atthi ? ahaM dUradesaMtaravAsI amhi, ayaM tu imassa desassa vAsI, kiM kAhii maM? ia viArittA suvaNNayArassa uddharaNaM kayaM Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 pAiavinANakahA-2 taiyA soNNAreNa mAhaNaM paNamittA vuttaM-'tuM tu mama jIviyadAyago jAo, ao mamovariM kivaM kiJcA amuganayare amugapADage vasAmi, tahiM AgaMtavvaM, jahasattiM tuva bhattiM kAhimi, / ia mahuravayaNAI vottUNaM gao / ____ mAhaNo u aDasaTThititthesuM jattaM kAUNaM puNo parAvaTTiUNaM pacchA valaMto kiyaMteNa kAleNaM tahiM kaMtAraMmi samAgao / daivvajogeNaM teNa vaggheNaM diTTho uvalakkhio ya / 'so eso mama jIviyadAyago mahuvayArI' ia sariUNa sabahumANaM pAe abhivaMdittA purA hayarAyakumArasaMtigAiM aNegalakkhamullAiM AharaNAI' dAUNaM vuttaM'sAmi ! amhANaM tiNhaM uddharaNANaMtaraM tassa suvaNNayArassa uddhAro kao na vA ?' / mAhaNeNa vuttaM-'teNa aidINayAgabbhiyA viNNattI kayA, tayA mama maNaMsi mahaI karuNA uppaNNA, teNa nikkAsio' / vaggheNa sAhiyaM-'bhavvaM na kayaM, paraMtu ao paraM tassa saMgo na viheyavvo' tti vottUNaM namaMsittA ya so vaggho gao / baMbhaNo vi AjammadAliddanAsagAI AharaNAiM pappa sosAhaM tassa AsIvayaNaM dAUNaM aggao calio / magge gacchaMteNa teNa ciMtiyaM-'imAiM AbhUsaNAiM agge ajhbhayAulamaggaMmi kahaM nivvahissAmi ? tamhA AsannanayaraMmi gaccA imAiM vikkeUNaM rokkaDanANagaM kiJcA, pacchA vavahAriNo haTTammi gaMtUNaM, pattigaM lihAviUNaM suheNaM nibbhayaM gharaM gacchissAmi' tti saMpahAriUNaM nayare samAgao / nayaraMmi paviTTho samANo cauppahaMmi tArisajaNa-gavesaNaTuM paribhamei / tao haTTaTThieNaM suvaNNagAreNa diTTho / ciMtiyaM ca-'so eso baMbhaNo jeNa haM kUvAo nikkAsio / kakkhAe gaMthiM amulaM muddAiyaM ca daLUNaM ciMtiyaM-'aNeNa desADaNaM kuNamANeNaM kiMpi dhaNaM suvaNNAiyaM laddhaM dIsai, ao imo jai vikkayaM kuNejjA tayA mama kajjaM hojjA' ia jhAittA haTTAo uTThAya turiyagaIe vippassa samIvaM gaMtUNaM-'aho ! ajja mama bhaggAI jAgariyAI, ajja majjha gehami atakkiyA suhA vuTThI saMjAyA / ajja mama gihaMgaNammi kAmagavI sayaM AgayA / ajja mama maNorahA sahalA jAyA, jeNa tumhe miliyA' / ia bavaMteNaM teNa mAhaNassa calaNesuM siraM namAviUNaM namukkAro kao' uTThAya hatthe muMjiUNaM viNNattiM vihei-sAmi ! Agacchijjasu mama gehe, niyacaraNeNa pavittIkIrau amha gharaM' ti siTThAyAraM dAviMteNa teNaM sagharaMmi mAhaNo nIo / muddho mAhaNo tassa aipiyavayaNAI soccA tuTTho ciMtei-'ayaM ko vi aIva guNagAhago, jaM mama kayaM uvagAraM na vIsarei / ko vi aisujAo dIsai, tassa purao kiM aMtaraM viheyavvaM ? ayaM mama savvaM kajjaM kAhii, ao vagghadiNNAI bhUsaNAI eyassa daMsaNeNa vikkeUNa ya rokkaDanANagaM vihemi' tti jhAittA vuttaM-bho bhadda ! mama pAsaMmi keNAvi diNNAI bhUsaNAI saMti, tAiM vikkeNaM nANagaM kAUNaM appAvesu' / teNa vuttaM-'daMseu bhavaM, siradANeNa vi tumhakeraM kajjaM kAhissaM' / taiyA mAhaNeNa tAiM savvAiM bhUsaNAI daMsiyAI, tAiM daLUNaM uvalakkhiyAI 'aho ! imAiM tu rAyakumArassa, jo hi rAyAriho rAyakumAro purA vakkasikkhiyaturageNa dUre vaNe nIo / tahiM keNa vi mArio / tassa suddhinimittaM aNegA uvAyA kayA, paraMtu suddhI na pattA / tayA raNNA paDaho vAio-'jo kovi rAyakumArassa jIviyassa maraNassa vA suddhiM ANejjA tassa mahApasAyaM kuNemi appakaraM ca mannissaM' / tahavi suddhI na pattA, sA ajja pattA / ao haM kiyaMtaM bhUsaNaM raNNo daMsiUNaM vallaho bhavAmi, aNeNa mAhaNeNa mama kiM payoyaNaM atthi ? gehaMmi TThio 1. AbharaNAni / / 2. sotsAham / / Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lacchI-sarassaIdevINaM saMvAyaMmi kahA-108 173 paJcua khANapANAIhiM davvavayaM karAvissaI' ia jhAiUNaM AhUsaNAI hatthaMmi ghettUNaM vippaM vaei-'sAmi / suvaNNaparikkhaNaM tu ahaM jANemi, na u rayaNassa, ao imAiM AhUsaNAI rayaNavaNiyassa daMsiUNaM mulaM phuDaM kiccA vikkeUNaM dhaNaM ghettUNaM demi / tumhe suheNaM ettha ciTTheha' / tao so soNNAro bhUsaNAiM ghettUNaM rAiNo samIvaM gao / raNNA puTuM-kahaM Agao ? so vaei'kumArassa suddhI mae pattA, tanniveyaNaTuM Agao mhi / ia vuttami rAyA uDDakaNNo hoUNaM 'kahaM kahaM laddhaM ?' ti vRttavaMto / tayA suvaNNagAreNaM AhUsaNAI daMsiyAI / raNNA vi daMsaNametteNa uvalakkhiyAI, keNa ANIyAI ti puTuM / suvaNNagAreNa vuttaM-'eesiM avahArago vippo mama gharaMmi Thio atthi, teNa mama vikkayakaraNaTuM diNNAI eyAI, mae sAmiNo daMsiyAI' / rAiNA vuttaM-'tumae bhavvaM kayaM, tuM tu appakero jAo' tti vottUNaM sevage AhavittA ANA vihiyA-'bho bho sevagA ! dhAveha dhAveha imassa ghare ThiaM mAhaNaM baMdhittA viDaMbaNapuvvayaM etthaM ANeha' / tayA te rAyapurisA turiyaM dhAvittA suvaNNayAragehe ThiaM vippaM sahasA coravva baMghiUNaM viDaMbaNapuvvayaM raNNo agge samANIo / raNNA daMsaNametteNa vahAi so samAdiTTho / tayA sevagA aDDamatthayamuMDaNapuvvayaM gaddahArohaNaM karAvittA tADiMtA nayaraMmi bhamiuM laggA / vippo maNaMsi ciMtei-'jaM mae tehiM tIhiM uttaM na kayaM teNa erisaM phalaM pattaM' ia jAva ciMtei tAva rukkhatthieNa vAnareNa so vippo diTTho / ciMtiyaM ca 'aho ! amheccayatiNhaM eso uvayArI vippo, eyassa erisI avasthA kahaM ?' tao jaNamuhAo vaiyaraM soccA viyAriyaM-'nUNaM imo suvaNNayAreNa viDaMbio marissai / aha kaha pi ayaM jIvAviyavvo' tti jhAittA sappassa samIve gaMtUNaM savvo vaiyaro niveio / sappeNa vuttaM-'ciMtaM mA kuNasu, savvaM bhavvaM hohii' ia vottUNaM teNa sappeNa raNNo ujjANaMmi gaccA kulassa bIyabhUo rAyakumAro daTTho / so u daMsaNametteNa savavva niJceTTho hoUNaM paDio / rAyasevagA buMbAravaM kuNaMtA raNNo purao gaMtUNaM vayAsI / rAyA vi kiMkAyavvayAmUDho jAo / maMtavAiNo vAhariyA, tehiM savvehiM pi maMtabaleNa visattAraNe jattokao, paraM napuMsagapurao taruNIvilAso viva niSphalo gao / rAyA vilaviuM laggo / taiyA keNa vi vuttaM-'sAmi ! nayaraMmi paDahaM dAveu, ko vi guNI milissai' / raNNA nayare paDaho dAvio-'jo kumAraM jIvAvei, taM lakkhapasAyaM vihemi' / eyAe rIIe paDaho vAyaMto 'jattha rAyasevagA kharAroviyaM mAhaNaM bhamADeMti' tahiM Agao / - eyaMmi samae nAgadevayAe devANubhAveNaM adaMsaNijjabhAveNa Agacca mAhaNassa kaNNammi vuttaM-bho ! mAhaNa ! 'ahaM kumAraM jIvAvemi' tti paNapuvvayaM paDahaM phAsehi, ahaM so cciya sappo, taiyA tiNhaM vuttaM tumae na kayaM / ajoggassa uvagArassa phalaM erisaM pAsijjau / tayA teNa vippeNa vuttaM- 'bho rAyasevagA ! maM muMceha, ahaM rAyakumAraM sajjIkuNemi' / tayA rAyasevagA raNNo agge dhAvaMtA gayA, niveiyaM ca saharisaM tavvayaNaM / rAiNA vuttaM-'nibbaMdhaM kAUNaM taM mAhaNaM ANeha / sevagehiM taheva kAUNaM' raNNo samIve vippo ANIo / rAiNA vuttaM- 'bho vippavara ! kumAraM jIvAvesu / najjae tumae cciya mArio tumae Jciya diNNo ya / jaha viDaMbio taha pUyApattaM pi ahiyagaraM tuva bhavissai / ao turiyaM kuNasu / 1. zabavat / / Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 pAiavinANakahA-2 vippeNa vuttaM- 'nIiviruddhakaraNeNa mae viDambaNA pattA, parantu ahuNA savvaM tavvaiyaraM jANAvissaM' ti kahaMto visabhariyakumArassa pAsaMmi gaMtUNaM maMDalaM vihAya dhUvadIvAimahADambarapuvvayaM majjaNaM kAuM pautto / rAyapamuhA pario saMThiA pAseire / tayA nAgadevayA kumArasarIre avayariUNaM vayAsI-'bho mAhaNavara ! kiM imassa duTThassa raNNo taNayassa uvayAraM kAuM pautto ? kiM tumae kharArohaNaviDaMbaNA visariA ? raNNA vuttaM-'kahaM mama duTThayA ? nAgeNa sAhiyaM-'tuva putto u vaggheNa mArio, pacchA kiyaMte vi samae gae daivvajogeNa amhe tiNNi mittAI kuvaMmi paDiyAI, cauttho suvaNNayAro ya / eyaMmi avasare nikkAraNuvayArI eso vippo tahiM Agao / amhehiM tIhiM vinnattI kayA, aNeNa u savaNametteNeva vallIpamuhagaMthaNAibahuyajattaM kiccA amhe nikkAsiA / tayA amhehiM eyaM paNamittA sikkhA diNNA-'ajoggabhAveNa cautthassa uvayAro na kAyavvo' tti kahiUNaM amhe niyaniyaTThANaM gayA / pacchA teNa duTThasuvaNNayAreNa piyavayaNehiM viNNatto vippo / tayA uvayArasIleNa amha vayaNaM vIsariUNaM so vi nikkAsio gihaM patto / vippo u titthAI kAUNaM paDinivaTTamANo vaggheNa diTThI / teNa uvayAraM saraMteNaM imAiM AhUsaNAI diNNANi / vippo puNo iha Agao / suvaNNayAreNa sadhaNaM taM naccA' kavaDavittIe gharaMmi neUNaM AhUsaNAiM ghettUNaM tuva purao vuttaM / tumae viyAramUDheNa kimavi aviyArittA viDaMbaNapuvvayaM mAhaNassa erisI avasthA pAviyA / vAnareNa sigdhaM Agacca mama purao sAhiyaM / ao amhANaM uvayAriNo dukkhadAyagaM tuma kahaM muMcAmi ? 'iTThassa pAlaNaM duTThassa daMDo' tti nIiM sarittA mae dahro / tao raNNA savvajaNapurao niyappA niMdio / mAhaNavaraM nAgaM ca khamAviUNaM kahiyaM-'jo tuva Aeso hojjA taM haM vihemi' / tayA nAgeNa vuttaM-'jai tuM lakkhapasAyapuvvaM dasasaMkhae gAme vippassa dijjasu, taiyA ahaM muMcAmi' / raNNA taheva kAUNaM mAhaNo pUio / kumAro nivviso jAo / suvaNNayAraM kayagdhaM daThUNaM kahAi AiTTho baMbhaNeNa kivAe moyAvio / tamhA imo suvaNNayAro niyamAUe vi suvaNNassa corago amhehiM sahejakaraNaTuM iha ANio, silA ya daMsiyA taM bhavvaM na kayaM / puvvameva kiMpiM misaM kiccA ghaNaccheyaNigAiahigaraNamaggaNaM kuNaMtA tayA seyaM huMtaM / ahuNA u sappagaMdhamUsigAnAeNa visamaM AvaDiyaM / kiMca esA hi silA egeNaM diNeNaM bhaMjiMu na sakkijjai bahudivasasAhaNIyaM kajaM eyaM / pahAyaMmi u jAe sakkaNijjasuvaNNaM ghettUNaM amhe imo vi ya niyaniyaTThANaMmi gacchissAmo, puNo gihagao eso aNaggalaM suvaNNaM sariUNaM vAulacitto hohI / jassa raimettaM suvaNNaM daThUNaM ceyaNA vikalei, tassa puNo imaM aIva bahugaM suvaNNaM daLUNaM kiM na bhavissai ? ao nUNaM ayaM keNai balavaMteNa saha vibhAgaM kAUNaM samaggaM gihissai, amhe ya bahudavvaharaNacchalaM siraMsi dAUNaM kaThThammi pADissai / ao ahuNA iha kiM kAyavvaM ? taiyA egeNaM uttaM-'jai mama vuttaM kuNeha, taiyA na ko vi viggho hojjA' / tehiM kahiyaM -'kahaM ?' so Aha-ghaNaccheyaNigA u hatthammi samAgayA asthi / tayA ya ghaNaccheaNigAe dIsaMtaM uvariyaNavibhAgaM ghettUNaM sesaM ca DhaMkiUNaM gammai / pacchA paidiNaM Agacca niyasamIhiyaM kAhimo / 1. jJAtvA / / Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lacchI-sarassaIdevINaM saMvAyaMmi kahA-108 175 aha jayA eso AgacchijjA tayA eyassa vottavvaM-'sigdhaM sigdhaM pANIyaM AkaDDhehi, puNo pivAsA laggA' ia soccA jayA eso jalakaDDhaNaTuM kUvataDaMmi ThAhii, taiyA piTThao samaggA egIhoUNaM hatthehiM dharisiUNaM kUvaMmi pADijjai, tayA ya 'sIyaleNa pAmA gacchihii' / eyaM vayaNaM suNittA savvehiM aNumayaM / aha te virayA tAva so vi dehaciMtaM kiccA Agao / taiyA cArehiM vuttaM-'bhAyara ! jalaM nikkAsasu, puNo sarasabhoyaNAo pivAsA laggA / suvaNNayAro vi taduttaM soccA ciMtei-'savisamoyagA ahuNA caDiuM laggA' ao paraM jalaM piJcA savvevi bhUmIe paDissaMti, dIhanidaM ca pAvissaMti / tao paraM ahaM ceva savvaM gihissaM ti aha roddajjhANaparo jAva jalakaDDhaNaTuM laggo tAva puvvasaMkeiehiM tehiM kUvaMmi pakkhitto / te corA vi puNo ghaDiyAmettaMtareNa visapahAveNa maccu pattA / ___eyaM savvaM sarassaI pai daMsiUNaM lacchIe vuttaM-bho sarassai ! didvaM jagammi accheraM ? eehiM dasahiM egArahapANANaM lAhaTuM dasa pANA diNNA paraMtu egAraho pANo na keNavi laddho / ahaM jaNe sayasahassadukkhesuM pADemi, rogehiM pIlemi, kasAghAehiM tAlemi, bhikkhADaNaM karAvemi, kArAgAraMmi khivAvemi kiM bahuNA kuddho verI jaM na kuNejja taM savvaM dukkhaM ahaM demi / tahavi saMsAriNo jIvA mama piTuM na chaDDeire / mamaTuM mAyA-piyA-putta-kalatta-mitta-bhAu-bhicca-gurupamuhe vaMceire dharissaMti ya, tesiM vIsAsaghAyaM kuNeire / kula-jAi-desa-dhamma-lajjaM ca mottUNaM mayatthaM ceva paribhameire / lacchIkAmugo jaNo akiccaM kuNei, avayaNIyaM ca vaei, aciMtaNijjaM ca ciMtei / egasirijiNavayaNavAsiyacittehiM gahiyapaMcamahavvaehiM muNIhiM saddhiM mama kiMpi na calei / te hi vivihehiM payArehiM maM vigoveire, majjha mahattaNaM viNAseire / mama saMtairUvA kAmabhogA te vi nakkamallavva dUrao chaDDiUNaM vigoviUNaM ca vaNaMmi gaMtUNaM asogatarumUlammi ThAiUNaM bhAravva savvaM uvAhiM paricaiUNaM mailavatthA siNANarahiyA hoUNa maIyasaMgaicAyapaiNNaM ca kiccA paidesaM paribhameire / puNo jattha kattha vi jaNasamUhasaMjogo tahiM paidiNaM maM mama putte ya kAmabhoge niMdeire / te hi savayapArayaNAe mama iMdiyavisayANaM ca pajaMtavirasakaDDayaNaphalAiM vottUNaM savvesiM cittAiM mama visaesu vimuhIkubveire / 'esA sirI cavalA kuDilA secchAyAriNI' iccAINi kalaMkAI dAUNaM kiyaMtANaM gehAiM cAeire / appasarise kuNeire / puNo tavajavAi-vivihuvAehiM avassaM maM dAsIrUveNa sevAkaraNaTuM saMpADeire / jassa gehammi AhAramettaM giNheire tassa aMgaNammi mae lakkha-koDIrUveNa saMpaDaNaM kAyavvaM havei / __puNo muNiNo sukkajjhANeNa mama icchAbIyAI saMjAlittA kevalanANaM ca uppAeire / eyaMmi avasare vivihAiM devavRMdAhaiM egIhoUNaM mama gehaM tesiM caraNANaM hiTThammi dhAreire, tassa AsaNaM viheire / puNo tassovariM uvavisittA mama nimmUluccheyaNaTuM desaNaM viheire / bahave bhavvajIve appasarise kuvvaMti / aNNesiM kesi pi desaviraI payacchaMti / te vi gehammi ThiyA vi vavahArasuddhIe pariggahaparimANaM kAUNaM saJcasaMtosAiyapayAreNa samahigaM maM samuppAire, nIisatthavuttapaddhaIe vavaharaMtA nirIhabhAvaM dAviMtA kAmabhogesuM maM vayaMtA vi aigADhayaravIriya-ullAsabhAveNaM samahigaM jiNaceiya-paDimA-nANAisattakhettesuM vaveire / 1. madartham / / 2. kamalarUpam / / 3. kamalasya / / 4. vyayantaH / / 5. vyayanti / / Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 pAiavinANakahA-2 paikkhaNaM savvajaNasamakkhaM mama niMdaM tirakkAraM ca vihemANe muNiNo suNemi, taha vi tehiM gehaM caittuM na sattA, paccuya vujhiM pAviukAmA viva vsaami| egeNa puNo kusaleNa puNNANubaMdhibaMdheNa maM baMdhaNammi pADeire, jassa baleNa jammajammaNami tesiM mama dAsattaNaM karaNijjaM AvaDei / paicaraNanAsaM nihANaM dAviMtIe savvao samaMtAo vuDDhIe vuDDhamANIe nivasaNIyaM havei / tesiM kiM pi paDikUlaM kAuM na sattA / pajjaMte puNo mama vigovittA garihiUNaM tiNavva ciccA nivvuipuri jaMti / erise tahAvihe jiNasAsaNuvAsage bhavvajIve mottUNaM savve vi saMsAriNo jIvA mama kiMkarA vijaMti / tANaM ahaM sahassakhutto dukkhAI demi, tahavi mama caraNuvAsaNaM pIiM ca na chaDDeire / mamatthaM tava-java-kAya-kilesAIhiM pAvANubandhipuNNaM kuNeire / paraMtu ahaM tANaM savvao vuddhiM daMsiUNaM nirayavAsaMmi tiriesu vA pADemi / te vi ya tiriyagaigayA maM AvarittA nihANAiM seveire, je keyaNa annANakaTThabaleNa devesuM uppajjaMte te vi parakerabhUmigayaM mamaJcayarUvaM davvaM Asajja nikkAraNaM tatthaJciya ciDheire / logANaM maTTiyaM koilarUveNa' vA daMseire / tamhA he bhagavai ! sarassai ! savvasaMsArINaM ahoNisaM mama saMpattIe mahattANaM gaNijjae / kevalaM ege keyaNa mokkhatthiNo je maNUsA tumha uvAsaNaMmi rayA te cciya tuva mahattaNaM gaNeire / . evaM lacchIe vuttaM soJcA sarassaI Aha-'bahiNi ! egaM tu tava mahAdUsaNaM jaM appasevage jaNe maNUsabhavAIsuM vihavAI dAuNaM suhaM ca dAviUNaM nirayaMmi pADesi / appaNo assiyANaM tu samuddharaNaM ceva mahaMtANaM juttaM' evaM soccA lacchI Aha "bahiNi ! viusI hoUNaM suyajaDattaNaM kiM payaDesi ? kevalaM haM nirayaMmi na pADemi, kiMtu moharAyaperiyAiM iMdiyavisayaannANa-vasaNa-kAmabhogAINi niraesuM pADiMti' / mama baleNa u vivegamaisAliNo paramapayasAhaNaM kiccA bahavo saJcidANaMdasarUvaM pattA suNijjati / satthe vi 'kaNagAo mutti' tti gijjAe / evaM tu tumha pattIe mahAbalarehirA suyakevaliNo vi moharayA-pautta-pamAyAyaraNeNa aNaMtajIvA tiriyagaIsu paribhemeire, taM tu tava dUsaNaM ki na' iccevaM siridevIvayaNaM soccA IsiM hasiUNaM vANIdevI Aha-'bahiNi ! egaM vivAyabhaMjagaM tuva mamaM ca mahattaNaposagaM vayaNaM vaemi, taM suNasu-jesiM kesiM ca amhANaM pattIe vi mahApurisasamAgamo vivegaloyaNalAho sirijiNasAsaNarayaNasaMpattI ya haveire te tivaggasAhaNapuvvagaM paramANaMdapayaM pAveire / uttaM ca jai jiNasAsaNarayaNaM, viveganettA ya kaMmi hi bhavaMmi / pAvaMtA taMmi tayA, kallANamavassayaM hutaM / / 5 / / evaM tANaM vivAe bhagge ubhe vi saTThANaM gayA / uvaeso iha vANI siridevI-vivAyaniNNayakariM subohakahaM / socA bhavvA tumhe, hoha sayAyAratallicchA / / 6 / / lacchIsarassaIdevINaM saMvAyammi aThuttarasayayamI kahA samattA / / 108 / / -dhaNNakumAracariyAo 1. kolAsArUpeNa / / 2. AzritAnAm / / Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zlokAnAmakArAdikrameNa sUciH kathA | pRSTha | zlokAdi 181 zlokAdi kathA | pRSTha / u 103 110 77 ukkosa davvatthavaM ___94 uDhesu seTThi ! mA kuNa uttamANaM paNAmaMto uvaeso hi mukkhANaM uvasamavaraguNabhUsiya 80 1 100 132 109 83 ekkacciya ittha vayaM evaM je bhAvaNaM bhavvA evaM vehAsaNa-giddhaeso jo tuha pAseNa 105 145 587 ailoho na kAyavvo ao ahaMpi paJcUse aTTha ya mUDhasahassA aNiccAI sarIrAI aNukaMpApayANeNa atihI cAvavAI ya attha aNatthaM bhAvasu niccaM 61 atthaM aNegadukkhohaaputtassa gaI natthi abhayaM supattadANaM amhANaM savvANa vi araI na hi kAyavvA avainnA vAesari avassaM ciya bhottavvaM asAro esa saMsAro ahavA jammo maraNeNa 106 . ' A ANAbhaMgo nariMdANaM Asanne paramapae AhIrIvaMcagasseha 57 40 73 58 160 60 86 101 125 147 57 6 94 kaMDU jaloyare sIse kaTeNa laddhakannaM pi kaNiTThabhAuvuttaMtaM kayakaraNA vi sakajaM kAse sAse jare dAhe kiM tIe paDhiAe kummAputta cArittaM kummAputtasariccho kummAputtA anno kUDasakkhI musAvAI kovo caMDAlasamo koheNa hi hAraviyaM 111 94 110 94 110 83 82 103 40 102 ikkassa kae niyajIviyassa 88 itthINa tAva paDhamaM iha vANI siridevI 108 176 iha sivanariMdassa 8383 ihayaM piussa nehaM 31 khajjatIe vi tahiM khamaNaMmi khAmaNaMmi ya 64 107 153 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kathA 182 zlokAdi khamaNAparo ya khamaNo khullagasamaNassehaM khullagasAhudiTuMtaM pRSTha zlokAnAmakArAdikrameNa sUciH zlokAdi kathA | pRSTha / 107 jeNaM ciya aNNabhavaM ___64 31 101 67 39 NAyaM caMdavaNiyasseha 82 79 gimhakAle hi je jIvA gihiNovi visuddhIe 57 56 caMDAli ! mevaM vayAhi cattAri paMca joaNacarittaM caMdalehAe cArittArAhaNojjuttacittaM aMtaggayaM duTuM 68 50 taM ciya jae kayattho tavamAhappavuttaMtaM tavasaMjamaguNarahiyA tavo bhAveNa AiNNo tA gavvo tA raso tA tuMgo merugirI titthayarA ya gaNaharA tilogagayadevANaM te dhannA kayapunnA te dhannA kayapunnA te viralaJciya dhIrA 146 106 83 82 chajjIvanikAyANaM 109 ja 68 44 10 176 thoveNa nehadoseNa thoveNa vi nimitteNaM 78 105 16 da jaM asaNaM ucchiTuM jai jiNasAsaNarayaNaM jagaDuNo iha diTuMtaM jaNo aNaTuM pAvei jattha ya visayavirAgo jayasirivaMchiyasuhae jahasattiM tavaM kujjA jA vijjA pAraMbhe jANittA khulagasseha jAyammi jIvaloe jArisA puvvakAlammi jiNadAsI kuNAlANaM jugAidevajjhANeNa 64 100 daivve paDikUlammi 77 dayAjuyajiNaJcAe dANaM dariddassa pahussa khaMtI 97 dANANamabhayadANaM 94 dAnasAlA jagaDUtaNI 81 diTuMtaM sUrarAyassa diDhayaradhammo bhavio divase divase lakkhaM 63 duTThasIlA jayA nArI 111 77 - 27 86 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zlokAnAmakArAdikrameNa sUciH 183 pRSTha / kathA paSTha zlokAdi / kathA 108 16 105 86 145 88 | zlokAdi duNhaM rAyakumArANaM duhaM samaNavarANaM devagurUNa sevAe devANaMdAi vuDDatte deviMdA dANaviMdA ya do purise dharai dharA dohaggadUsiA je te paMcasu jiNakallANesu paraniMdA na kAyavvA parAvavAyatallicchapavarapurisesu neho pahubhattipahAveNaM pAkhaMDijaNasaMsaggA pAva-paoyaNa-nirayANa pAsAo paDimA jattA piya ! suNasu sabbhAvaM pupphavaIi diTuMtaM puvvabhavAsuhaM kamma 148 82 96 114 92 100 ww 68 dhaNaluddhajaNA ettha dhaNalohaMdhiyA jIvA dhaNNA te cia saMsAro dhanno so nAyavvo dhammuvaesakArehiM dhammeNa kulapasUI dhuttadhaNiyaseTTiNaM 125 73 baMbhaNaviusassa kahaM bahUNi hi sahassANi bIjina eva hi bIjaM buddhipahAvao devo ___96 115 42 106 na gihaM na ya bhattAro na sA dikkhA na sA bhikkhA 94 nariMdamAhaNAINaM 72 naMdassa maNiyArassa 57 nANassa hoi bhAgI nAyaM nAuM bhuvaNamahiyaM 68 nAyagaM gurusIsANaM niyakuDuMbarakkhaTuM niyaguNahANivihAyaga- 103 niyalAhaM carittANaM 95 bhagavaM ! je tuha ANaM bhAviNI-kammarehANaM bhAveNa kummaputto bhAvo bhavudahitaraNI bhUmIsaro sa naMdau bho bho pecchaha devA bho sAhU devo viya 106 xo maiseharamaMtissa mauttaM maue bhavvaM marudevAe nAyaM paMcasu jiNakallANesu Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kathA | pRSTha | 6 97 118 153 ____62 105 184 zlokAnAmakArAdikrameNa sUciH / | zlokAdi kathA | pRSTha | zlokAdi maha daMsaNaparituTTho seDhAvariM saDhaM kujjA mahApurisamAhappaM saNaMtacakkiNo vuttaM mahodayamuNisseha sammattabhAvabhUsiya sammattammi u laddhe rajje mUDho jIvo savvaTThadevajoggo raNNuMdurassa diTuMtaM savvattha vAyasA kiNhA rAyaputtivisallAe savvasohaNakajjesuM savve khAmemANe lacchI-sarassaINaM sahAe ecca caMDAlI laddhasivapasAyA vi sAmAiyammi vuDDhAe luddhasAgaraseTThiNo sAhasaM vikkamasseha siddhAyalapahAvao vayavuDhA tavovuDDA 153 siddhiM maNicchiyANaM vayavuDhA tavovuDDA 164 sugassa maimaMtassa vikkamanivasaMbaMdhaM suTTha vAiyaM suTTa gAiyaM vikkamAiccabhUvassa suNiUNaM ihANaMdavisuddhaM bhAvaNaM bhavvA suvaNNalakkhadANAo viheyavvA sayA dhamme sUlIbhottavvakammaM jaM vIsala ! tuM virUvaM karei 81 soccA AliMgavippassa vuttaMvaM kaTThaseTThiNo 103 haMtuNo paradukkhassa saMjamagayadosANaM haccA nivaM paimavekkha saMjamamahANipasaMge 142 hatthiMpi samArUDhA saMjamasiharArUDho hatthe narakavAlaM te saJcaveraggasaMjuttA hariharabaMbhAisurA saDDho gihe vasaMto vi 106 hariharAidevesu seDhAvariM saDhaM kujjA , 68 70 73 77 ha 95 36 55 98 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 185 saddakoso-2 (kathAnukrameNa) | zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti zabda zabdArtha ka thA pRSTha paMkti kahA-56 samuppaNNaTTajjhANo mArtadhyAna utpanna thaye 57 6 5 dUipalAsaceie tapAsa. yaityamA 56 3 4 | vuhA vRthA, gaTa mahiDDhIe mahAdvivANA 56 3 5 | seNianivassANuNNaM zra4i 25nI anuzA 57 6 14 asattosarAta 56 3 5 | mahApukkhariNiM bhASaSTharie nArI paivvayattaNao ptivrt55||vaajii 56 4 1 | viyAhiyA vihita 2|yaa 57 6 22 nikkalaMko ni 56 4 3 | mahApIlaM . sUkSa pI.31 56 6 23 sAmisussUsaNaparo svAminI zuzruSAmA tat5256 4 6 | jalasiNANapAsukIpaDhamapatthaDaM - pahelo pratara 56 4 8 bhUaMjalamaTTigAI Asu thayeguM 4-mATI mA 57 6 24 gaMtumasamattho - javA mATe asamartha bhattibharullasisaNNihiyA najIka 56 4 12 | amANaso matima2. sasita manavANo 57 6 27 sohammakappe saudharma devalokamAM 56 4 21 | khuNNo ghavAyelo 57 7 2 caupaliovamAU yA2 58yopabhanu mAyuSya 56 4 21 kahA-58 cuo - cyavana pAmyo 4 22 | mahAlayAe mahAlayamAM 58 7 14 kahA-57 siddhivasahiM siddhipahane saddhAlujaNA zraddhALu jano 5 4 | taDDaviyakaNNajuyalo vistI[ [yugala niccaM nRtya 57 5 6 | koUhalaM use satthANaM svasthAne 5 6 / mahIharo 20 mahiDDio mahARddhivAna kabajAmAM -saDDhadhamma zrAvakadharma sainya vaDe nagaraghero -pavuDDiM uvAgayA pravRtti utpanna 27 . 57 6 3 | viNivAio vinAza pAmyo 58 8 8 maMdIbhUA maMdIbhUta-ochI thaI 57 6 3 | palAiuM bhAgavA mATe kAlakhevaM kALakSepa 57 63 3 | taNhA tRSNA, tarasa 58 8 11 57 57 5 6 7 kuhare 1 | okkhaMdaM Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 16 8 17 8 20 186 saddakoso-2 (kathAnukrameNa) zabda zabdArtha | kathA pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti raNNakuraMgabAlA maTatI bhRgajANA 58 8 13 | bhogehiM atyaMta du:khadAyI bhogothI 18 20 radda nayaracaccaramaMDave nagaranA . yo|n| bhaM.75 58 8 13 alaM sadhaiM 58 10 26 goyaraggaNiggayaM goyarI bhATe nANesa . 58 814 | mihillaraNNo mithilA 2.nA 58 10 28 peiyammi pIyaramA 58 8 15 sauNa-sAvayagaNehiM zrI e 43 ___58 1 3 AsAsiA mAzvAsana apAyu jAIsaraNaM tsm25|| 58 1 8 pAhuNiA matithi dhiratthu ghira ho pavattiNIe pAhuNI pravartinI atithi takkhaNaM te kSaNe 58 12 4 asarisarUvalAyaNNa-moDa 35 vaya 8 22 | NisAmiUNa sAMbhaLIne nicchao nIkaLI gayo 9 1 |Niyakarayale potAnA karatalamAM chiNNaM kSINa 9 2 vAsaveNa Indra vaDe 58 12 13 taha tti te pramANe 58 | vaNijjaMto anumodanA karatA 58 12 14 kAumADhatto 72vA bhATe taiyAra thayo | bhavanitthAro bhavanistAra 58 12 18 pharusaM za kahA-59 hiyayaruiyaM hayane me te rIte. riumaddaNo | ripumardana parAyattajIviyANaM 52||dhaan vana | siNANapANabhoyaNAI snAna-mona-5 mA 59 13 5 niyANasallaM nidAna zalya 58 10 3 | nimittaveI . kalAcAryanI 59 -kusumabuDhigaMdho subhavRSTi 58 10 7 | vajjAhayA vajaghAta pAmelI 59 13 10 ihopohaM uhApoha taNao putra 59 13 10 sayAsaM. sanmukha | kovagharammi | kopagharamAM 59 13 11 vedei anubhave che 58 10 19 samuio samucita, yogya 59 13 14 vamiUNa vamIne 22 | AhaviUNaM mosAvIna accaMtadukkhadAi | icchairegadhaNaM ch|thii aghi dhana 59 13 18 58 9 9 59 134 9 10 m 9 . Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 187 'vAparIne 900 - 66. saddakoso-2 (kathAnukrameNa) zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti vagyattaDInAeNa nyAyathI. ... 59 13 18 | kiliTThakammAiM liSTa mA 59 16 22 vahaDheM 15 bhATe . 59 13 21 kahA-60 sUligAi zUjI 59 13 22 vaiUNa 60 17 7 ahippAyaM muNaMto bhaghi (bhamAnI to 59 13 22 nikkAsei bAra cha 60 18 4 pahaparissaMto bhAnA parizramathI thAyo 59 14 25 AsAsei AzvAsana Ape che 60 18 4 pavahaNamaggeNa vahaNamArge 59 14 4 majjaMto DUbato 60 18 5 aNegadivesuM aneka dvIpomAM kahA-61 gasio pakaDAyo 59 14 7 seyaakkatalaM zveta AkaDAnuM vRkSa 61 61 18 21 dhIvareNa mAchImAra vaDe suvavatthiyaM supA sAya: sAta-sthAna 61 19 sayaMvaramaMDavaM svayaMvara 45 15 1 diTThipAo dRSTipAta 61 19 4 aNuNNaM anujJA 4 | kavaDanibaM kapaTa nidrA 61 19 5 pavaNapabalattaNeNa pUrNa mAthI |-niviDapariggahavatthaMcaleNa vastranA cheDA vaDe 59 16 1 | saNNamucchieNa // 52 saMjJAna bhUthi 61 20 4 bhAyaNaM bhAjana 59 16 2 | ukkaDarosakkaMto zeSa 42to 61 20 5 WE nehAurA snehathI Atura 59 16 4 | avariM. 52 61 20 sanibbaMdhaM ghaNA AgrahapUrvaka 59 16 7 | nANattayasamaNNiyaM trae zAnathI sahita 61 20 15 accaMtaduraggahavaseNa atyaMta huzayAnA ||25||thii. 59 16 7 gIyaTTho tArtha 61 20 na yANesi tI nathI. 59 16 10 paDimaM paDivaNNo pratibhA paa25| 72to 61 20 27 hrinnnynne| mRganayanovANI ! 59 16 siNANaM snAna 61 21 3 59 16 14 | nayaNagaliyaMsU nayanomAthI srt| HisuvAmA 61 22 15 ujjAvAlagamuhAo udhAna pAna bhumethI 59 16 16 kahA-62 paccakkhaM pratyakSa 21 parihANavatthaM 62 23 5 >> orr >> 9 982 pakkalI samartha Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 | zabda uyarapUraNaM sANuvva akkosavayaNehiM acayamANA dAliddAvatthAe - vasaNaM - laTThie cakkamaMto appAusANaM zabdArtha peTapUrti kUtarAnI jema mA bhayA kyanothI asamartha haridra avasthAmA vasavATa lAkaDInA bhaTakato alpa AyuSya saddakoso-2 (kathAnukrameNa) kathA | pRSTha paMkti zabda 62 23 6 niasuhaDe 62 23 7 pANaviNAsaNaTuM 62 23 7 | osaNNahiyayA 62 23 8 saMpADesu 23 12 | viNIaputto 62 23 12 | sahejjaM 23 14 |sumaraMto kathA pRSTha paMkti 62 26 1 62 26 2 62 26 5 62 26 12 62 26 13 62 26 18 62 26 21 23 14 dIhAusaM dIrgha AyuSya 63 27 8 ch| riyA mAhi samudranI vayye 238. AsopAlavanuM vRkSa zabdArtha potAnA subhaTane prA vinAza bhATe jinna hayavANI prApta kara vinIta putra sahAya smaraNa karato kahA-63 gRhakAryo sthavira vRddhAnA na jANato aMta:zaraNe rAja kanyA bhrAnti tyAga karato utpanna thaI kahA-64 zreSTha putrI jJapti vidyAne ni:sAso nache karuNa svarathI 23 17 gehakiccAI 62 23 28 therIe 62 23 22 aNAyaMto 23 27 aMtayAlammi 62 23 28 | raNNo kaNNA 62 24 3 | bhaMtiM 25 7 cayaMto 62 25 10 uppaNNA 62 25 17 62 25. 19 varadhUyA varadhUyA 62 25 21 paNNattiM 25 25 vijjaM 62 25 27 akkaMdai 28 kaluNasareNaM 63 27 15 63 27 15 63 27 17 63 27 22 63 28 2 kRpAthI takkaM kayANagAiM udahimajjhatthia - AsAroha -kivAe _suddhI - solasavArisiI | saMteuro nehavaI akamhA siNANaM chAlI 63 28 . bhANa soLa varSanI aMta:pura sahita nehavALI acAnaka snAna bakarI 64 29 64 30 64 30 64 30 64 30 5 1 1 5 6 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 189 zabda - GS - 066 67 saddakoso-2 (kathAnukrameNa) zabdArtha kathA| pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA | pRSTha paMkti AsAsaMtI AzvAsana detI 64 30 7 kahA-67 volINe pasAra thatAM 64 31 1 | viU paMDita ayagareNa . adhi425| 5 64 31 5 paNayiNI patnI 67 36 7 ardhI gaLI gayelI 64 31 5 caMkamaMtI - bhaTakatI 67 37 1 parivvaio pravrajyA pAmyo 64 31 11 kuLa maryAdAne 67 37 2 - saNiyANaM sAticAra 31 12 itI, ghAsI kahA-65 sAme dUihuttaMsI 67 aMtarAvaNe dukAnamAM 32 4 | nigghiNacariyaM bhraSTa yaritra 67 37 9 samiyaM loTa 32 7 | duhiyAviva putrInI jema 67 37 12 kiNiuNaM kharIdavA mATe 65 32 7 , aNNarAehiM bIjA rAjA vaDe 67 39 3 teNogAseNa te raste 33 6 uvayario mokalAyo 67 39 3 acchai jAo cho 33. 9 kahA-68 dha-viDhattaM meLaveluM 33 13 | kIravaramihuNaM kIra-popaTa pakSInuM yugala 68 39 19 kahA-66 kutUhalanA kAraNe 68 39 20 pariyaNasahiyA parivAra sAthe 66 34 8 mihuNaM yugala 68 39 - aNimisacchAI bhanibheSa nayano 66 35 2 |-pariyaraNAe sevAyA. 68 39 nIrakhe che 66 35 2 | paNaTThapimmarasabharaM nAza pAmevA premarasavA 68 40 AgayapanhA stanamAthI dUdhanI dhArA 66 35 3 kaTThavva nI bha. 68 40 viNayapaNayaMgI vinayapatravANI | jarajajjarubva 52thI pAutanA bha 68 40 paripakkarasadakkhA 52541. 2sadrAkSa 66 35 8 verilacchIveNIAgari- zatrubhonA sabhI3pI strImAnI payaDiyajahatthanAmA 53 nAmane yathArtha 42tA. 66 35 11 | saNikkadullalio Ana yAma mAnaha mAnanA268 40 14 sukkajjhANAnala- zusa dhyAnano mani 66 35 12 | ciTThei'hI sahI cha 68 40 18 23u au nAI Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ seharasaricche 190 saddakoso-2 (kathAnukrameNa) zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti amiyaM amRta 68 40 18 | kappalayAviva kalpavRkSanI velaDInI jema 68 4rU 2 niei zubhecha 68 40 23 | duddhamuhI dUdhapInArI kIrajuehiM kIrayugalane 68 24 kuUhaleNa kutUhalathI 68 43 4 maigavyapavvayArUDho bhtin| garva35 ucchaMge utsaMga-jomai 68 43 4 parvata para ArUDha thayelo 68 27 | avaNIvaiM sa vanIpatine, 2ne 68 43 5 savaNe kAnamAM 68 41 1 | sarassaisarisA sarasvatI samAna 68 43 1 tarucchinnasAhavva vRkSathI chAyedI. jInA bha68 42 3 | rosaviyaDabhiuDI- roSathI innA bhUTI yaDhAvAna zikhara samAna 68 42 6 bhaMgurakarAlabhAlayalo 4 sane mayaM42 sATo 68 44 1 asesaM pUrNa 68 42 13 | paDiyArarse / pratikAra mATe 68 44 7 guNanivaho guNano bhaMDAra 68 42 16 / | aMkadAsuvvAsanI ma 68 4 16 gaurava |vaMcaNacaNA chetaravAmAM kuzaLa 68 44 17 Azcarya 68 42 16 hayadivvakayaM tucchabhAgyathI karAyeluM 68 44 22 - ravirahaturayANaM sUryavaMzI ghoDAo 68 42 17 AujjavijjaM pAThiMtra vidyA 68 45 1 khuMgAhA jAtivizeSa ghoDAo 68 42 18 | kaMtinAsiyatamisse pramAthI saMgha2 2rita 68 haMsulayA jAtivizeSa ghoDAo 68 42 18 | muyaMgaM bhRha 68 45 4 ukkanAhA jAtivizeSa ghoDAo 68 42 18 khaNamitteNaM kSaNamAtramAM 68 458 vullAhA jAtivizeSa ghoDAo 68 42 corAI gayelA citta jevo 68 45 8 vihagAhiva68 42 2 -payaMDo pracaMDa .68 45 9 niyavarakisore potAnA zreSTha ghoDAone 68 42 22 -pAuyAhiM pAdukAmAM 68 45 19 paDihAraM pratihArIne -jaddarasthUla, huM 68 45 20 * atthANammi sabhAmAM 68 42 29 29 maNicchayANaM manovAMchita 68 45.23 - tallAyaMTAi- paMkhA vagere 43 1 -gamAgamAI avara-javara 68 46 6 gauravaM cujjaM nalihiuvva garUDa 42 28 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 191 kathA pRSTha paMkti 68 50 2 68 50 3 68 50 10 | sakkhaM sAkSAt 69 51 69 52 69 52 69 52 h h h h h saddakoso-2 (kathAnukrameNa) zabda zabdArtha kathA | pRSTha paMkti zabda zabdArtha maMDavamaMDiyaM - zobhato 68 46 9 addisabhAvaM adRzya -suracAvaMndra dhanuSa 68 46 1 sajjhANAo svadhyAnathI pAraddhaM prAraMbha thayo 68 46 16 loo loca pikkhaNagaM nATaka 68 46 19 kahA-69 aNavarayarattamaNaM atyaMta premavANA 68 46 23 | payArijjati chatare cha kaMtaM patinI 68 46 23 vinattiM vinaMti 68 46 26 payAI pagalAM payaMpei cha 68 47 4 4 | mihaM paraspara viyANiyabvo jANavo kahA-70 bholaviyA chetarI 68 47 8 jammUsavo janmotsava gauravapayaM gaurava sthAne 68 47 9 jammalaggaM janma lagna uttIhiM uktivaDe 68 47. 16 kaTDhAhi kADho __kappavallariva 45vRkSanI vevaDInI 4. 68 | phalAesaM phalAdeza saMsajjati mAsAta thAya 68 47 19 | aNi? maniSTasurasejjAsaMgasuhaM hevazayyA bhegavAna supA 68 47 22 surakkhiyaTThANe surakSita sthAnamA zapyA 68 47 22 ArattiyakaraNe mArA 42vA bhATe pattharei pAthare che 68 47 25 | khalaMtapAo sadana harisavisAya varSa-zo 68 48 7 sattho svastha cahuTuMti coMTe che 68 48 10 |cakkavaTTipayalAharUvaM yajatipana dAma35 samosaDho samavasaryA 68 48 14 | pavittAyArammi pavitra mAyAma seyaM zreya, kalyANakArI 68 48 19 kahA-71 -duggaharaM -du:5hAyI 68 49 4 | nibbaMdheNa AgrahathI 70 53 3 70 53 9 70 53 10 70 54 tUliyA h h h h h h h h h h 70 54 15 70 70 54 24 71 56 2 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kathA pRSTha paMkti 73 60 3 73 60 3 dhaDamAM pakkalo - pahANehiM %3 hADakAM 74 61 74 62 1 1 72 74 63 4 192 zabda | zabdArtha lejhummi mATInA DhephAmAM poggaliya- paugalika kahA-72 rehA lIsoTA samartha pASANo vaDe se setu, pula agattho agatsya kahA-73 paritthIsahoyare 52striin| mAvo. rAyavADigAe rAjavATikAmAM samAyaNNiUNa sanmAna rIna malIna mukhavALA DhakkAe nagAruM kakkasA karkaza mittadohiNA mitradrohI nihao nidhana sicchAyAriNIe ziSTAyArI paccakkhIhuo pratyakSa-pragaTa thayelo takkarAo tenA hAthamAMthI UsugeNa bhramathI bADhasareNa moTA avAje saddakoso-2 (kathAnukrameNa) | kathA | pRSTha paMkti zabda zabdArtha 71 56 5 | saI meM pAra 71 56 6 DhakkAe DhAla upara pahAra prahAra 72 56 13 / 13 kabaMdhagao 72 56 19 kahA-74 56 26 | AbhAsiUNaM bolAvI 72 56 26 | haDDAI | bhisaM atyaMta | ciyAmajjhAo yitA madhye 73 58 5 kahA-75 kuviMdANaM brAhmaNano, paMDitano 73 58 10 |vayaMsA mitro 73 58 11 | jAmigesuM jAgatA rahIne 73 58 15 | nisamiUNa sAMbhaLIne pio 73 kahA-76 73 59 1 | vippaviNNatteNa praam|nii vinatithI saddadANa zrAddhadAna 73 59 4 kougaMtu 73 59 5 | paguNo ague, hoziyAra 59 7 sasarUvaM svasvarUpane 60 3 payaDIkAuNaMTa rIne gaNA 75 63 11 75 63 12 75 63 15 75 63 22 75 64 2 73 58 18 priya 76 65 76 66 4 76 66 6 76 66 10 76 66 17 76 66 18 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 193 zabda | zabdArtha kathA pRSTha paMkti 79 70 21 cittagaraM jaejja zabdArtha citrakAra prayatna karavo ... kahA-77 palipatinI dhADa saddakoso-2 (kathAnukrameNa) kathA | pRSTha paMkti zabda 76 66 20 nahammi 76 66 25 | vihalu sAgayaM 77 67 6 AkAzamAM viphalA svAgata 79 7024 79 79 70 25 71 1 67 6 | aihINaM 79 71 2 zodha. pallIvaissa dhADI suddhiM niyaTTiyA vesAvudeNa vArijjamANA 79 71 3 77 67 10 79 71 5 macchaM ciyAe govagehiNI takkaM nAza pAmI vezyAnA vRMda-samUha vaDe aTakAvAtI citAmAM govAlaNa chAza kahA-78 kAraNa vizvanA jIvo anyathA. saMmata sahanazIlatA vinamratA kahA-79 AkAzamAM divya vANI -kAragAo vIsajaMtuaNNaha saMmao sahaNayA -viNammayA 77 67 7 | alAhi | rAIe 77 77 67 16 puttIchakkaM 77 67 16 ukkaraDammi 77 67 23 duTThA DohalA 77 67 23 thaNNapANaM | uvalakkhemi 69 6 oiNNo 78 69 6 saTThANammi 78 69 6 sAvahANo 78 69 8 9 -vippassa |diDhayA puttAsaM 79 70 19 payoyaNaM 79 70 19 paiTThAviyA - atithine ThIka, saryuM rAtrie mRtyu cha putrI ukaraDAmAM 527 hoDamA (1) stanapAna oLakho cho avataryo svasthAne sAvadhAna kahA-80 vipranI, brAhmaNanI daDhatAthI putranuM mukha prayojana pratiSThita karAI 79 71 5 79 71 79 72 ____79 72 79 72 6 79 73 2 79 73 3 79 736 79 73 9 80 80 80 73 14 73 74 1 gayaNe 1 divvA vAyA 80 74 3 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti 81 75 9 81 77 8 81 77 81 77 21 81 77 81 77 25 81 77 81 78 6 81 75 11 81 75 12 saddakoso-2 (kathAnukrameNa) kathA pRSTha paMkti zabda zabdArtha __ 80 74 4 gIjaNIsulattANo janI sukhatAna pattApattaviyAraM mano viyA2 1 guNaMtaralAhajaNagaM pI0 gunA dAmana na tareire samartha nahAtI niyapAraddha- potAnu // 20 // vivattIe vipattimA maNimaiyamuddigaM bhe|ut bhudriA -vITa sahalaM saphaLa 81 75 11 kahA-82 soyarA sahodara bhAIo mahiDDio mahAddhivAna 81 75 14 tiNakaTThabhAraM - lAkaDAno bhAro 81 75 14 kavaddI jakkho paTTA yakSa 81 75 14 |-gataumajhe sIsAmAM 81 75 14 | rasakUvigAo rasanI kUpikAthI tuMbayattayaM traNa tuMbaDI 81 75 15 sattakhettIe sAta kSetramAM kahA-83 avvayaM payaM avyayapada-mokSane 81 75 26 nAyamaggeNa nyAyamArga 81 75 26 26 bhaMjiyA bhagna thaI 4 kohAruNaloyaNo adhathI dAra novAko accamANeNa atyaMta bahumAna pUrva kahA-81 aNukaMpApayANammi manu mahAna theNNakAragA corI karanArA jANapattaM vAhaNa mayaNaM mINa pAvanibaMdhaNaM pArnu // 29 // mayaNiTTigAoTo gihaMgaNammi gharanA AMgaNamAM miyaM kaliM paraspara jhaghaDo sIyAlo zIyALo tAvaNaTuM tApaNA mATe vanhI sAgni payaDIkao peTavAyo, prAyo / tiNAINi ghAsa vagere bAlacavalattaNeNa bANapAnI yaMyaNatAthI chUDhA nakhAI AgArijjati padhAre che vAhariyA bolAvyo uvassayammi upAzrayamAM mayaNabhaMtIe mINanA bhramathI mahAsattAgArA mahAdAnazALA 81 75 14 82 78 15 82 78 15 82 78 25 82 78 25 82 79 2 82 79 4 82 79 5 82 79 5 81 75 21 83 80 3 83 80 83 80 83 80 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 195 83 83 88888 zabda zabdArtha viggahaM vigraha, laDAI vittAsiyA trAsa pAmelA diso disaM cAre dizAmAM kivaM kRpA saNiyaM dhIme maNayaM pi jarAka paNa na vihesi tyajato nathI sattavasaNa- sAta vyasana aNisaM snehapUrvaka sukkapakkhammi zusa pkssn| AheDaya- zikAra -majjapANAipasattaM madhapAna mAhima bhAsata kurUvA narakavAlaM bhAsanI poparI vilayaM . strIna kayagyo kRtane diggharosaNo bahu krodhI migayApamuhAI zi.2 vagaire -vihavajuA vaibhavayukata paiTeM pratiSThA mATe AgAriUNa AmaMtraNa ApIne nevejjaM naivedya saddakoso-2 (kathAnukrameNa) kathA | pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti 83 80 17 | uyAraguNajuttehiM hAratA gue! sahita 83 83 12 83 80 19 | thavehiM stavana vaDe 83 83 12 83 80 19 ekAgra 80 20 / pabohiUNaM prabodha zana 83 83 14 | bhAvajUsiyaM bhAvathI sevAyela 83 83 20 | jiNaccAe jinapUjAmAM 83 83 21 kahA-84 sirikato zrIkAMta 84 84 83 81 3 vavahArio vyApArI 84 84 -uvavAsattarUvaM traNa upavAsarUpe 84 84 aTThamatavattaM aThamatapanuM vRttAMta 84 84 pajjusiyamAlaIkusumaM 72bhAyedI bhaartaan| sanI 84 milANaM 84 84 2 3] | mayaM bhareko 84 84 83 82 4 sayaNA svajano 83 82 10 pakaMpiyAsaNo kaMpAyamAna AsanavALo 84 84 10 83 82 10 amayachaMTAe amRtanA chAMTaNA 83 82 28 | nivAritthA aTakAvyo 84 84 11 83 83 2 | sakkhaM sAkSAt 84 84 13 8 jAyametteNa janmamAtrathI 84 84 15 83 83 8 mayamAyaro mRta mA vALo 84 84 16 83 11 | avaramAUe a52 mAtA vaDe 84 84 17 kadarUpI. plAna Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 kathA pRSTha paMkti 85 87 17 85 8724 86 89 zabda zabdArtha AgAmiNIe bhAvanA2 tiNakuDIyarammi bAsanI supaDImA vimAue apara mAtAe jaliyammipaNAne silaM viubvitthA shii| vivA uvaddavarahiyaM upadrava 2hita. avAulo vyAkula thy| vinA sAsayasuhakaMkhirA zAzvata supane 27 // 2 // kahA-85 kIsaMti hu:bhI thAya cha hAsaM hAsya samaligAo samaDIthI DakkA daMza marAyo osaDhAI auSadho sattasIlo zakitazALI saGkalo vAgha accuyasaggammi ayyuta vilomai turiyanirayammi yothI na27i dANI / dAnavIra vivegavaMto vivekavALo sattuMpiva zatrunI Thebha bhAyarattaNeNadhu59uthI saddakoso-2 (kathAnukrameNa) kathA | pRSTha | paMkti zabda zabdArtha 84 18 mahei Icche che 84 84 19 mAyAi mAyAvI 84 84 19 viNamiro namra 84 84 20 samaligA samaDI 84 84 27 kahA-86 kapaddisaDDassa kapardI zrAvaka 84 85 1 1 thIvesabhUyA strIveza paherelI 84 6 | dohaNIA dUdha dohatA godohaNAo ||y hothI. 2 | pamuio mAnahita thaye 85 86 5 caramuheNaM gupta veSa 85 86 7 | bhoyaNasaMbhAraM mAnanI taiyArI 85 87 5 5 | savvapayArA sarva 52nI. | sirijugAijiNa- zrIyuzana 6 mAhappaM mAhAtmya 85 87 7 | aNumoyaMto anumoin| 2to kahA-87 85 87 10 teulesA tI vezyA 85 87 12 pAubbhUyA 2 2 85 87 13 rukkhasAhuvaviTThA vRkSanI // 52 beDemI balAgA pakSI 17 viTTha viSTA 228m 9 Mms w92gg 86 90 5 86 90 6 86 90 7 86 90 10 86 90 12 86 90 12 39 33 9 2022 87 90 24 87 90 24 87 90 87 90 24 87 90 24 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabda 197 kathA pRSTha paMkti 88 93 4 88 93 5 x 5 or 88 94 ceTThiyaM saci n w bhanA 88 94 3 88 94 6 88 94 8 88 94 9 88 94 9 88 94 13 saddakoso-2 (kathAnukrameNa) zabdArtha kathA | pRSTha paMkti zabda zabdArtha visajjitthA visarjana karI 87 90 25 bhaMjijjaMti moya cha DahiuM sapA mATe 87 91 1 kaTuiMdhaNa- 455dhUmaM dhUbhADo 87 91 1 | paralogasAhaNaM 52 bhATe sAdhanA 3. sane chita 87 91 7 saivehiM / najjai jANe che 91 7 palAla-bhUAe tu87 mevA tivvaM tIvra 87 91 7 kuTThI / koDhIyo sugI 87 92 2 -vejjehiM vaidyA 43 parupparaM paraspara 87 92 7 | ciicchiassa vi yitsA 25 59 // sakivA dayA sahita 87 92 11 | rogovasamo rAgarnu 65zama kahA-88 kahA-89 sirisiddhAyala- zrI siddhAra | vajjaNe varjanamAM jhijjaMti nAza pAme che. uvANahao cappala purujjANammi nagaranA udyAnamAM 88 92 18 hiMDiuM cAlavA mATe seyaMbaradharA zveta vastro paherelI 88 92 19 Ayavammi taDakAmAM piTThIe pITha pAchaLa 88 92 20 sIsaM tavei mAthuM tape che veDhiaM ghero ghalAyo 88 92 22 chattigaM chatranI vairiseNA vairInI senA 88 92 23 | aNujANitthA anush| mAcha saddacchaleNa zanA thI88 92 24 kaTThaphalagaM lAkaDAno palaMga najjai 'cht|yo chu' bhAgecha 88 92 24 asaMkhijjA asaMkhya vijjhavaNaM ghaTavAnuM 88 92 24 sarittA smaraNa karato bhaddasayAI bhadrA saMpatti Adi 88 93 1 uttaM kaheluM chUpI rIte 88 93 2 sumarAviuM smaraNa karAvavA mATe 15 89 95 2 88 92 16 55 89 95 7 9 9 89 95 7 89 96 1 89 89 96 96 4 8 channa 89 89 96 9 96 10 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 zabda pappa parAvavAyaIsAparA kakkarA bhuMjAvio 90 96 22 orormurvs 93 105 kupattaNeNa kasiNamuho sugo khAlasaMThio chaNNaM Ayarammi zabdArtha pAmIne kahA-90 52. 256, 52niMhI IrSA karatI kaMkara jamADyo kahA-91 kupAtra hovAthI khinna mukhavALo popaTa gaTaramAM rahelo guptapaNe AdaraNIyane kahA-92 madhyana ma potAnA ghare prakopa mATe tapasvI yugala sahita brAhmaNa zodhe che saddakoso-2 (kathAnukrameNa) | kathA | pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti 89 96 12 | bhettUNa bhedIne 92 103 7 kahA-93 90 96 18 | sIyaMti hu:bhI thAya cha 93 103 gavakkhammi gavAkSamAM 93 104 90 96 24 | NhUsAo - putravadhUo 93 104 1 nahagamaNavijjAmaMttaM zAminI vidyAmaMtra 93 104 -koDarammi bakholamAM . 93 105 12 | lohAvidveNa lobhanA AvezathI 93 105 koDarasusiraM polanu pode| 91 98 16 kahA-94 bhavudahitaraNI bhvodhit25|| 94 106 7 91 98 25 | saggApaggapurasaraNI spa-apa (mokSa) 91 99 5 nagarInI sIDI 94 106 kaMdugaM pivAnI ma 94 106 92 100 11 | kiM imeNa raMkaramaNeNa garIba patithI saryu 94 106 22 92 100 11 ahopaheNa adhopatha, adhomArga 94 106 25 | sakkA samartha 94 108 12 21 92 100 21 ha 94 108 / 21 | calabiMducaMcale galihu 4j yaMyaNa 94 108 17 92 100 22 | thirataM sthiratA 94 108 17 92 103 2 | jaharihaThANaM yathAyogya sthAne 94 108 19 92 103 5 | harisavasullasiya- bane 25 avaccAI piva niyagharammi pakovAya tavaMsijugaM samaMjari baDuo gavesaMti alIgaM | kheyaM Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 199 kathA pRSTha paMkti 98 118 20 98 119 1 98 119 5 98 119 6 98 119 8 98 119 10 98 120 1 zabda zabdArtha romaMco Geesita-romaiyita arikariviNAse 435. huzmanana vinAzama maNaharaNaM . manoDa2 kayAsIpadANA mAzIvAda henaa| ullAvaNeNa sAthI jettiyamittaM jeTaluM mAtra tikkhutto traNa vAra AyAhiNapayAhiNaM prhkssi9|| veyaDDe vaitADhayamAM diNayaruvva sUryanI Thebha devavihiyakaNayakamale vinirmita una bhaNa. 752 Ayania AdarIne kahA-95 khuddavittI sudra-tuccha vRttivALo AlavilaM vAta-cita karavA mATe gahilo grathila kahA-96 mayapAyaM mahipAna kuTTiUNaM kuTatAM kahA-97 silAhitthA prazaMsA kare kouyagaM kautuka saddakoso-2 (kathAnukrameNa) kathA pRSTha paMkti zabda zabdArtha 94 108 23 kahA-98 94 109 4 | mamakeraM mArA 94 109 6 |sIyAyavAipIlaM 31 ||2bhii mahipA 94 109 13 | harisaMsUI vrssn| sAMsu 94 | pAgaratiga- traNa gaDha 94 110 15 | viyANiyavaI vicAratI rahI 94 110 21 |egapAkkhiyaM eka pakSI 94 110 21 osappiNIe avasarpiNImAM 94 110 30 kahA-99 94 111 16 mahuvagAriNaM mahAna 75.2rI 94 111 18 | kammaNAipayogakaraNaM aae| mAha prayoga 94 111 24 | cittavivajjAo vittamama kArimo itrima kahA-100 95 112 | samAyojaNammi suM42. Ayo4 nama 95 112 vyAkuLa pahasaMmajjaNaTuM mArga sApha karavA mATe 115 3 | kAsavi koInuM 96 115 7 vaTThalaM vartuLa DajjhAmo baLIe chIe 97 116 5 tayahINA tane AdhIna 97 116 10 99 121 5 99 121 17 99 121 25 99 122 2 16 vAulo 100 123 12 100 123 15 100 123 16 100 123 100 124 2 100 124 6 100 125 4 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kathA pRSTha paMkti 103 133 4 103 133 7 103 134 3 103 1345 103 134 19 103 134 24 | lAliMtaM 200 saddakoso-2 (kathAnukrameNa) zabda zabdArtha | kathA | pRSTha paMkti zabda | zabdArtha kahA-101 -namira namra khuDDagamuNiNo kSullaka muninI 101 125 14 Asilisei bheTe che nicchubhissAmo same 5DhI bhuDIzu ___101 126 1 paDigAraM pratikAra leTThacUrio paththarathI yUyo 101 127 2 ratthAe galImAM vijjujhAmiovAjIthA bAyo 101 127 3 mappAI mApo gaDDuchUDho khADAmAM naMkhAyo 101 127 4 dAviyaM dekhADyuM kahA-102 kahA-104 harisabharapulaiasarIro 425thI puti zarIravANo 102 128 2 | paseNaI prasenajituM nADi-asthimettAvaseso nii-813maatrn| heDavANo 102 130 1 | niyaMkaMmi potAnA khoLAmAM jugamettAe yugaprabhASTithI. 102 130 11 lAlana karatAM niyaDamaggaM nIkaTa mArga 102 130 14 | sayaM potAne avasuaNaM apazukana 102 130 16 | lakkhapAgatellassa sakSapAtedana payamettaMpi padamAtra paNa 102 130 21 dINayaM dInatA pAvidveNaM pApISThavaDe 102 130 23 | saDDattaNaM zrA175j bhiMgo bhamaro 102 130 26 iMdakayasilAhAondra 42vI. -prazaMsA chAille chAyAvALo 102 130 27 |sariyametto smaraNa mAtrathI ciccA choDIne 102 131 3 amohasattidhAragA sabhogha zatinA ghA24 muhacciya phogaTa 102 131 5 hIrai 429 // 72cha, alhAyajaNagAI mAstAna 102 131 8 laI javAya che. kahA-103 saMkINNattaNeNa saMhatithI mailaM masina 103 133 1 AkaDDitthA yiiy| niccayarapaesaMmi nIyAzavANA pradezamA 103 133 3 daMDacchattakAsAya- 6-chatra-bhagavA vastrAne 104 135 104 135 104 135 104 135 7 104 135 22 104 135 24 104 136 2 104 136 3 104 137 3 104 137 5 104 137 18 104 137 21 104 137 21 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 201 saddakoso-2 (kathAnukrameNa) zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti vatthadhArago dhaa29|| aresA 104 138 4 -bAhAulaccheNaM -pAyAmukSathI, -36nathI 105 142 18 jhuNiM 104 139 5 pAyapaDaNaM bhavana 105 142 18 kougaviloyaNaTuM . autu ho| bhATe 104 139 8 sogabharagaggireNa 6 vA 43 105 142 21 -gyaagadA 104 139 10 siTuM dhu 105 142 22 lacchIgovigAIhiM sabhI mAhithI 104 139 11 | paMcattaM patto bh25| pAbhyo 105 142 23 mamaccayA mArI 104 139 15 | ANAikkhaNijjavairitto vyatirikta 104 139 15 | saMtAvaM akathanIya saMtApa 105 142 24 accabbhuyaM matimabhuta 104 139 17 -paDihatthaM bharelA 105 143 2 mAyillo mAyAvI 104 139 26 /niSphattiM / niSpatti 105 144 2 mAyApavaMcaM bhAyA prapaMyane 104 140 3 |saejjhiyAe pAse rahela 105 144 9 viharaNadisAhi vihAnI hizAnI | AyaMtiyasuhaM Atyantika sukha 105145 6 muhI hoUNaM mamabhuja thana 104 140. 8 gihakavADAI gharanA daravAjAne 105145 rAgaddesamohAbhibhUe rAga-dveSa-bhothI abhibhUta 104 141 3 kayANasaNo aNasa 105 145 khajjoyasarise dhota(magiyA)samAna 104 141 4 vehANaseNa gaNe siso navAthI 105 145 amayapANaM amRtapAna 104 141 5 -bhallukapamuhehiM -ziyANa paNe 105 145 17 tijagaseharapayaM tridAna zi5256 104 141 26 |khaddho makSita 105 14520 kahA-105 kahA-106 kaDajogidussAhUNaM gAtArtha sAdhumAnI. 105 142 4 |cArittArAhaNojjutta- yAtrimArAdhanAma bhI 106 146 truttaM kahelI 105 142 4 kUragahavasao 2 grahanA // 25 // 106146 vaidesAe vaizi(avatAnagarI) 105 142 5 tyAre 106 146 tayANagaM kariyANuM 105 142 8 jamabhiuDibhaMgabhImehiM yama24 4 mayaM72. 106146 13 spaSTa 105 142 16 samADhatto taiyAra thy| 106 146 14 orw990 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdArtha saruva 202 saddakoso-2 (kathAnukrameNa) zabda kathA | pRSTha paMkti zabda / cilAyaghADI tivArI 106 146 16 | aNavajjaM uppittha- trasta 106 146 18 samaraM yuddha 106 146 19 parIsahacamuM dhaNavaM dhanavAna 106 146 21 | bhattaparinnaM bahalahalabolo bhoTo stause 106 146 27 pAsaMDaM ullAvaM kolAhala 106 147 2 | phuDaM phuTTei pavaNajaiNA javeNaM 5vanathI. 55 aghi vegathI. 106 147 2 | tappaDipaMthiNo bhAgyanuM svarUpa 106 147 7 viceyaNo yetanA rahita, peDoza 106 148 3 | vissuo cibue nAka upara 106 148 13 | kelippiya saMkhesu bhajanI pAsena (bhA 52 106 148 13 | bhujjo bhramara upara 106 148 13 | suirapalAviNo jamagihammi yamane ghera 106 148 14 | bhUI addA Adra 106 148 16 vayaMsehiM riTTha zubhAzubha nimitta 106 148 18 velakkhaM jiMbhA bagAsuM 106 148 18 | thevapayakhalaNe hikkA heDakI .. 106 148 19 paDudeho patita dehavALo 106 148 23 | parusaM riNamokkho kSaNamukta 106 148 29 | paccaNIo dhammaviyalaM dharmarahita 106 149 3 salahijjai vakhANAya nahi 106 149 3 / | jayaMmi bhAugaM bhAIne 106 149 6 siraMsi zabdArtha kathA pRSTha paMkti anavadya-pApa rahita 106 149 7 utkRSTa 106 150 pariSaDAnI senAne 106 150 3 yAra mAhAranA tyA35 anazana 106 150 4 pAkhaMDa 106 150 14 Tu:31 25 14 cha . 106 150 14 vina 2n|2| 106 150 19 kahA-107 vidvAna, viziSTa zrutAnA 107 151 5 krIDApriya 107 151 8 vAraMvAra 107 151 5242rI pUrva poratA 107 151 12 rAkha 107 151 17 mitro vaDe 107 151 17 mUMjhavaNa 107 151 22 thoDI 565sanAne viSa 107 151 26 navadIkSitane 107 151 26 kaThora 107 151 27 pratipakSI 107 152 2 kahA-108 - jagatamAM 108 153 13 mastaka upara 108 153 15 bhumayAsuM sikkhagaM . Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 kathA pRSTha paMkti 108 156 27 108 157 4 108 157 6 108 157 10 108 157 13 108 157 16 108 157 16 108 157 19 saddakoso-2 (kathAnukrameNa) zabda zabdArtha kathA | pRSTha paMkti zabda zabdArtha maya? mArA mATe 108 153 17 vilayaM pattA maraNa pAmyA bahussuyA bahuzruta 108 153 19 alabbhAI alabhya niyakosallaM potAnI kuzaLatA 108 153 21 kahAsavaNaM thA zrava pakkabhaMDaMmi pAkelA ghaDAne vize 108 154 4 cADUiM khuzAmata DiMbhamettA bALakamAtra 108154 5 pakkallA rAkhI zakIza? mahalliyA mUlyavAna 108 155 1 ghaDiyamettaM paLamAtra sasattIe potAnI zakitathI 108 155 2 nivasaNaM nivAsa karavo niyAhINe potAne AdhIna 108 155 2 | pihiyakavADa- pAra baMdha rIuhaNhaM - ApaNA baMnemAMthI 108 155 3 suhAsarisa- amRta samAna aTuMgapaNAmaM aSTAMga praNAma 108 155 8 vANIsavaNe vANIzravaNane vize veyAisatthajjhayaNadANaM zistrAdhyana dhana 108 155 13 | atakkiyA ociMtA gihidhammanivvahaNaTuM sthadhana nivADa bhATe 108 155 | aNAhUA bolAvyA vinA pahAyaMmi mAte 108 155 19 murukkhaseharA bhUrNa zirobhae surasariyA surasaritA, haivAnahI 108 155 24 paguNo praguNa, hoziyAra sohaNasilogAiyaM suM82 29o pare 108 155 26 | bhavAriso ApanA jevo satthavisArayA shstrvish||26 108 155 29 bhAlaMmi kapALamAM hiyayAvayAraNasattI haya mA zati 108 156 4 | bhiuDiM bhrakuTI uDDakaNNA ud se[atml, a]ta thaIne 108 156 5 | vaMkiUNaM savAyapaharo 108 156 5 | paDAvariyaM kapaDAmAM rAkheluM khallIDasIsaM kezarahita mastaka 108 156 8 pahiTThacittA prasanna cittavALI tiNhAe tarasathI 108 156 20 daivI nadI adiTThapuvvaM - pahelAM na joyeluM 108 156 25 | puaNIANaM purao pU4 nIyana. 22 108157 20 108 157 108 157 108 157 108 157 26 108 157 27 108 157 108 157 108 157 108 157 108 158 1 108 158 2 108 158 4 vAMkI karIne sava Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 zabda viyakkhaNA samayaNNU gehamaMDaNA khama suhAlAvapuvayaM siTThAyAraM tuva bhattA UsAhavaMto uvakaNNIcaughaDigAe suhAsarisiM jaNalajjaM vAulo bhaggaM adhiI niyasaMtaisarisA pallaMkaM bavaMtIe bhAraI amugavaidesio mahebbhAvi tArasareNa saddakoso-2 (kathAnukrameNa) zabdArtha kathA pRSTha paMkti zabda zabdArtha vicakSaNa 108 158 7 khevaNasarisaM samAna samaya, samayane mogaNanA2 108 158 7 | viyaMDA vitaMDavAha gharane zobhAvanArI 108 158 7 kaNNasUlavihAyago nabhAM zUNa kSamAM 108 158 8 ukkarisasarUvaM roSanu sva35 sA2mAyA5 pUrva ( 4) 108 158 9 viyArabhUmIe sthaMDila bhUmi ziSTAcAra 108 159 1 | dehaciMtAe unI yiMta qute. tamArA patidevo 108 159 6 jalabhAyaNaM na pAtra utsAhavALo 108 159 9 | pAsaM na chaDDesi 5j chorI na urdhvakarNavALo 108 159 16 | cADukammaiM suM82 cAra ghaTikA 108 159 18 | satthasaMdabbhAzastranA saMhA amRta samAna 108 159 18 | unnayA unnata, yA lAja 108 159 22 vAlugAe vAlukA-retInI vAcALa 108 159 26 | AiccatAveNa sUryanA duuthI bhAgya 108 159 26 jhigajhigamANo - yamatI Adhi, ciMtA 108 161 2 | utteyaM utteSThita potAnI saMtatinI bha. 108 161 2 | UsugarahiyaM utsutA rita. palaMga 108 161 5 | nippayoyaNa- niSprayo4naposatA - 108 161 6 | gejjhaM Da / 2vA yogya bhAratI, sarasvatI 108 161 7 | mahaccheraM moTuM mAzyarya amu 521zI 108 161 22 | paDibhAyai mAse cha zAhukAra gRhastho 108 161 25 | pihaM hoUNaM thana mIThA svarathI 108 162 5 | saMjAyapahariseNaM yetn| 2rita, behoza kathA pRSTha paMkti 108 162 7 108 163 108 163 11 108 163 108 163 108 163 108 163 108 163 108 163 27 108 164 5 108 165 6 108 165 7 165 108 165 108 165 8 108 165 12 108 165 108 165 108 165 18 108 165 18 108 165 22 108 165 25 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UMce saddakoso-2 (kathAnukrameNa) | zabda zabdArtha kathA| pRSTha paMkti zabda vigalaceyano utthAna. thye| prayU2 varSI 108 165 25 | agoyaratthANe vihAyA . vidhAtA, nasI 108 165 26 niheUNaM -pAikkapamuhaM ( pAyadaLa vagere 108 165 27 maDhiyaM vigappajAlaMmi | vikalpanI jALamAM 108 165 29 | naggajaDilaM 108 166 4 rII paDivayaNaM pratyuttara 108 166 5 tavaMsittaNaM kuDilattaNaM kuTIlatA 108 166 11 dhutto paissai pacaze 108 166 12 ThakkurapayaM amarisapuvvayaM adhapUrva 108 166 19 | uvasilaM vibhaittA vibhAga karIne 108 166 22 | pariio vikkharaNaMmiDhavAmA 108 166 24 maDayattayaM uvAhiM upAdhi 108 166 25 dAvaMtu ArattaloyaNo movANo 108 167 2 sUvakArigANaM kosAo myAnamAMthI 108 167 3 | appAhINaM ghAya-ppaDighAyA ghAta-pratyAdhAta 108 167 5 mahApayAsasajhaM mammaTThANaMmi marma sthAnamAM 108 167 5 khuhAureNa ghaDiyAmetteNa ghaDImAtramai, kSama2i 108 167 6 balaphuraNaM kuMjatthiyAdhAnamA 23dI 108 167 7 kajjakosalaM dhaNatthINaM dhananA arthInuM 108 167 7 | sakkArittA AiccakiraNehiM suuryn| 29thI 108 167 8 addapattehiM utteiyaM uttejita 108 167 8dAviyA lohakaddameNaM soma. 35 haqthI. 108 168 2 | dhaNNayamA zabdArtha bhagAya2 sthAnamA TIna jhUMpaDI 'nagna jaTIlane rItI tapasvIpaNuM dhutAro ThAkuranuM pada zilAnI najIka paricita traNa maDadAM jovA mATe rAdhanArIne potAne AdhIna ghI bhanatathA sAdhya bhUkhyA peTe zatirnu kAryakuzaLatA saMskArita karIne lIlA pAMdaDAMothI batAvAI dhanyatama 205 kathA pRSTha paMkti 108 168 7 108 168 7 108 168 7 108 168 12 108 168 14 108 169 1 108 169 2 108 169 3 108 169 5 108 169 9 108 169 12 108 169 15 108 169 24 108 169 28 108 170 2 108 170 108 170 108 170 108 1708 108 170 10 108 170 12 108 170 14 WW Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUccha 206 saddakoso-2 (kathAnukrameNa) zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti zabda zabdArtha ghAyagarA ghAtaka 108 170 18 aNaggalaM anargala-puSkaLa tittiM 108 170 18 vAulacitto | bebAkaLA cittavALo muddhaNa mugdha 108 171 7 |pAmA khasa paMtibheo bheda 108 171 8 dIhanidaM dIrgha nidrA kaMtAraMmi vanamAM 108 172 3 | roddajjhANaparo raudra dhyAnamAM tatpara sariUNa smaraNa karIne 108 172 5 kasAghAehiM yAuna prahArothI AharaNAI alaMkAro 108 172 5 | bhikkhADaNaM bhikSATana sosAha utsAha sahita 108 172 9 piTuM pIcho AsIvayaNaM AzIrvacana 108 172 9 |-bhicca cAkara kakkkhAe kAMkhamAM 108 172 14 14 | vIsAsaghAyaM vizvAsaghAta desADaNaM dezATana 108 172 14 vigoveire niMdA kare che. atakkiyA ociMtI 108 172 16 nakkamallavva nAkanA malanI jema kAmagavI 108 172 17 | secchAyAriNI svecchAcArI aisujAo khAnadAna tyAga karAve che viDaMbaNapuvvayaM vinApUrva 108 173 10 | saMpaDaNaM varasavuM savavva zabanI jema 108 173 18 kamaLarUpa nicceTTho nizyeSTa, yeSTA vinAno 108 173 18 kamALanuM buMbAravaM bUmAbUma 108 173 18 vaveire vApare che kharAroviyaM gadheDA para besADIne . 108 173 22 caraNuvAsaNaM caraNa upAsanA avayariUNaM caDIne 108 174 3 koilarUveNa kolasArUpe naccA jANIne 108 174 11 Azritono kavaDavittIe kapaTavRttithI 108 174 12 pamAyAyaraNeNa prabhAhAya24thI. kayagdhaM kRtajJa 108 174 17 | vANIsiridevI sasasvatI-bhAvI kathA pRSTha paMkti 108 174 23 108 174 23 108 175 3 108 175 6 108 175 6 108 175 108 175 11 108 175 12 108 175 13 108 175 13 108 175 16 108 175 17 108 175 21 108 175 21 108 175 23 108 175 25 108 175 25 108 175 29 108 176 6 108 176 10 108 176 13 108 176 17 108 176 24 kAmadhenu 172 21 cAeire gehaM tassa Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a 207 kathA pRSTha paMkti 108 157 23 70 53 9 66 35 2 83 81 3 sh m h 89 95 7 h 86 90 12 59 14 h h s m saddakoso-2 (akArAdikrameNa) | zabda zabdArtha kathA | pRSTha paMkti zabda / zabdArtha aNAhUA bolAvyA vinA aisujAo . 108 172 21 | aNi? maniSTaaihINaM atithine 79 71 2 aNimisacchAI bhanibhaSe nayano aMkadAsubvAsanI Thebha 68 4 16 aNisaM sne pUrva aMtayAlammi aMta:zaraNe 63 27 aNukaMpApayANammi anupA mahAna aMtarAvaNe dukAnamAM 65 32 aNujANitthA anuzA mApe che akkosavayaNehiM mAoza mayA vayanAthI 62 23 7 | aNuNNaM anujJA akamhA acAnaka 62 25 25 anumodanA karato akkaMdai ni:sAso nache 64 30 5 aneka dvIpomAM agattho agatya 72 57 2 aNNarAehiM bIjA rAjA vaDe agoyaratthANe bhagAya2 sthAnamA 108 168 7 aNNaha anyathA acayamANA asamartha 62 23 8 atakkiyA ociMtA accaMtadukkhadAi- atyaMta du:45 atakkiyA ociMtI accaMtaduraggahavaseNa atyaMta hushn| ||25thii. 59 16 7 atthANammi sabhAmAM accabbhuyaM matimabhuta 104 139 17 | adiTThapuvaM pahelAM na joyeluM accamANeNa atyaMta paDumAna pUrva 80 74 4 | addapattehiM lIlA pAMdaDAMothI acyuSasaggAmma ayyuta vaDAmA 85 87 9 addisabhAvaM adRzya acchaisa cho 65 33 9 | addA / Adra aTuMgapaNAma | aSTAMga praNAma 108 155 8 addhagasijjamANaM aA gaNI gayedI aThamatapanuM vRttAMta 84 84 6 | adhiI Adhi, ciMtA aNaggalaM anargala-puSkaLa 108 174 23 | appAusANaM malpa AyuSya aNavajjaM anavadya-pApa rahita 106 149 7 | appAhINaM potAne AdhIna aNavasyarattamaNaM atyaMta premvaann| 68 46 23 | amayachaMTAe amRtanA chAMTaNA aNAyaMto na jANato 63 27 15 / amayapANaM amRtapAna 78 69 6 108 157 23 108 172 16 68 42 29 108 156 25 108 170 10 68 50 2 106 148 16 64 31 5 108 161 2 62 23 17 108 169 28 84 84 10 104 141 5 aTThamatavattaM Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kathA | pRSTha paMkti 108 176 13 to 59 13 22 94 106 25 208 saddakoso-2 (akArAdikrameNa) | zabda zabdArtha kathA | pRSTha paMkti zabda __zabdArtha amarisapuvvayaM jodhapUrva 108 166 19 Azritono amANaso matima2 sita bhanavANo 57 6 27 | ahippAyaM muNaMto bhaghi pA3 (bhaDe2pAnI) amiyaM amRta 68 40 18 | ahopaheNa adhopatha, adhomArga amugavaidesio abhu 52dezI 108 16122 A amohasattidhAragA samogha zatinA ghA24 104 137 5 | AiccakiraNehiM sUryanA (25othI ayagareNa mAgha 24 // 64 31 5 | AiccatAveNa sUryana tapathI. arikariviNAse 43pI duzmananAvinAzama 94 109 4 | AujjavijjaM vAThiMtra vidyA alaM saryuM 58 10 26 kheMcIyA alabbhAI matsya 108 157 4 AgayapanhA stanamAMthI dUdhanI dhArA alAhi 815, sadhaiM 79 71 3 | AgAmiNIe AvanAra alIgaM 92 103 5 | AgAriUNa AmaMtraNa ApIne alhAyajaNagAiM sAsvA44 102 131 8 AgArijjaMti padhArecha avaccAI piva savaMdhyanI Thebha 92 100 11 ANAikkhaNijjaavaNIvaI avanIpatine, rAjAne 68 43 5 | saMtAvaM akathanIya saMtApa avayariUNaM caDIne 108 174 3 AbhAsiUNaM posAvI avaramAUe apara mAtA vaDe 84 84 17 | AyaMtiyasuhaM Atmattika sukha upara 61 20 12 | Ayannia AdarIne avasuaNaM apazukana 102 130 16 Ayarammi AdaraNIyane vize avAulo vyAkula thayA vinA . 84 85 1 Ayavammi avvayaM payaM avyayapada-mokSane 83 80 3 | AyAhiNapayAhiNaM prkssi9|| asaMkhijjA asaMkhya 89 96 4 ArattaloyaNo lAla AMkhovALo asatto azakta 56 3 5 | ArattiyakaraNe bhArati. 425 / bhATe asarisarUvalAyaNNa-so 35 vAya 58 822 | AlaviuM vAta-thita 72vA bhATe asesaM pUrNa 68 42 13 / AsAroha AsopAlavanuM vRkSa 108 167 108 165 68 45 104 137 21 66 35 84 84 18 83 838 81 75 20 avariM 105 14224 74 61 1 105 145 6 94 111 24 91 99 5 89 95 94 110 21 108 167 2 70 54 8 95 112 15 62 243 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahakoso-2 (akArAdikrameNa) zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti zabda zabdArtha AsAsaMtI zvAsana detI 64 30 7 | uttIhiM ' uktivaDe AsAsiA AzvAsana apAyuM 58 8.16 utteiyaM uttejita AsAsei AzvAsana Ape che . 60 18 4 utteyaM uttejita Asilisei meTecha 103 133 7 | udahimajjhatthia samudranI vayye. 238 AsIvayaNaM AzIrvacana 108 172 9 unnayA unnata, UMcI AheDaya- zikAra 83 82 1 | uppaNNA utpanna cha AharaNAI alaMkAro 108 172 5 | uppittha- trasta. AhaviUNaM bolAvIne 59 13 17 | uyarapUraNaM peTapUrti | uyAraguNajuttehiM haratA gue| sarita. iMdakayasilAhAo Indra 42vI sAdhA-prazaMsA 104 136 3 | ullAvaM yA icchairegadhaNaM IcchAthI adhika dhana 59 13 18 | ullAvaNeNAthI. ihopohaM | uhApoha 58 10 8 uvakaNNI- urdhvakarNavALo uvaddavarahiyaM upadrava rahita IsAparA IrSA karatI 90 96 22 | uvayario mokalAyo | uvalakkhemi oLakho cho ukkaDarosakkato . ya roSa 2to 61 20 -uvavAsattarUvaM traNa upavAsarUpe ukkanAhA jAtivizeSa ghoDAo 68 42 18 | uvasilaM . zilAnI najIka ukkaraDammi 42i 79 72 2 | uvassayammi upAzrayamAM ukkarisasarUvaM roSanu sva35 108 163 12 | uvANahao cappala ucchaMge utsaga khoLAmAM 68 43 4 | uvAhiM upAdhi ujjAvAlagamuhAo dhAna pAna bhumethI 59 16 16 | uhaNhaM ApaNA baMnemAMthI UMce 108 166 4 uDDakaNNA urva [va , ta tha ne 108 156 5 UsAhavaMto utsAhavALo uttaM kaheluM 89 96 9 | UsugarahiyaM utsukatA rahita 209 kathA pRSTha paMkti 68 47 16 108 167 8 108 165 8 62 23 28 108 165 6 63 28 4 106 146 18 62 23 6 83 83 12 106 147 2 94 109 27 108 159 16 84 84 28 67 39 79 73 84 84 6 108 169 5 81 75 26 89 95 5 108 166 25 108 155 3 sh h m m h 108 159 9 108 165 12 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 zabda UsugeNa zabdArtha bhramathI ekAgra egaggaegapAkkhiyaM eka pakSI o oiNNo avataryo okkhaMdaM sainya vaDe nagaraghero osaNNahiyayA 1 khinna hRdayavALI osappiNIe avasarpiNImAM osaDhAI auSadho saddakoso-2 (akArAdikrameNa) kathA | pRSTha paMkti zabda zabdArtha 73 59 7 | kaNNasUlavihAyago nabhAM zUja kapaddisaDDassa 5 zrAva 83 83 12 | kappalayAviva spavRkSanI vedAnI ma 119 10 | kappavallarivva kSyavRkSanI vedAnI bha | kabaMdhagaobha 79 73 3 | kammaNAipayogakaraNaM bhe| ma prayoga | kayagdhaM kRtajJa 26 5 kayagyo 98 120 1 kayANagaM riyA 85 87 5 kayANagAiM riyA zAha kayANasaNo zAsana 528 68 46 23 kayAsIpadANA AzIrvAda denArA 108 172 3 kaluNasareNaM karuNa svarathI 68 45 2 kavaDanidaM kapaTa nidrA 94 106 16 | kavaDavittIe 52vRttithI 90 96 24 kavaddI jakkho 5 yakSa . 108 172 14 cAbukanA prahArothI 73 58 18 | kasiNamuho 1 khinna mukhavALo 108 170 5 | kahAsavaNaM kathA zravaNa 89 96 1 | kAumADhatto karavA mATe taiyAra thayo 68 40 4 kAmagavI - kAmadhenu 88 93 5 -kAragAo kAraNa 70 53 3 | kArimo kRtrima 105 142 4 kAlakhevaM kALakSepa kaMtaM patinI kaMtAraMmi vanamAM kaMtinAsiyatamisse pramAthI aMgha2 2hita kiMdugaM piva daDAnI jema kakkarA kaMkara kakkkhAe kAMkhamAM kakkasA karkaza kajjakosalaM kAryakuzaLatA kaTTafalagaM lAkaDAno palaMga kaTuvva kASThanI jema kaTuiMdhaNa dhe|kddhaahi kADho kaDajogidussAhUNaM sAtArtha sAdhusonI kathA | pRSTha paMkti 108 163 11 86 89 3 68 43 2 68 47 18 73 60 5 99 121 17 108 174 17 83 82 10 105 142 8 62 23 27 105 145 8 94 109 13 64 30 6 61 19 5 108 174 12 82 78 25 108 175 11 ____91 98 15 108 157 6 58 9 6 108 172 17 78 69 6 99 122 2 Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 211 kRpA zabdArtha tu autuvA mATe kautuka kolAhala 'urlai bakholanuM polANa 532bhAM myAnamAMthI opathI bAra irauo kathA pRSTha paMkti 76 66 6 104 139 8 97 116 10 58 83 93 105 6 93 105 8 59 13 11 108 167 3 83 80 17 kha zabda zabdArtha kAsavi . kiM imeNa raMkaramaNeNa garI patithI saryu kiNiuNaM kharIdavA mATe kiliTThakammAiM . siSTa bhI kivaM -kivAe kRpAthI kIrajuehiM kIrayugalane kIravaramihuNaM 12-po58 5kSIna yugala kIsaMti hu:bhI thAya cha kuUhalavaseNa kutUhalanA kAraNe kuUhaleNa kutUhalathI kuMjasthiyA | udyAnamAM rahelI kuTTiUNaM kuTatAM kuTThI koDhIyo kuDilattaNaM kuTIlatA kupattaNeNa kupAtra hovAthI kurUvA kadarUpI kulamajjAyaM | kuLa maryAdAne kuviMdANaM brAhmaNano, paMDitano -kusumavuTTigaMdho subhavRSTi gaMdha kabajAmAM kUragahavasao 2 aDanA 125 kelippiya krIDApriya koilarUveNa kolasArUpe saddakoso-2 (akArAdikrameNa) kathA | pRSTha paMkti zabda 100 123 21 kougaM 94 106 22 | kougaviloyaNaTuM 65 | kouyagaM - 59 16 22 | koUhalaM 83 80 20 |-koDarammi 62 25 7 koDarasusiraM - 68 4024 kovagharammi 68 39 kosAo 85 86 kohAruNaloyaNo 68 3920 68 43 4 khajjoyasarise 108 167 7 | khaNamitteNaM 96 115 7 | khaddho 88 94 8 khamaM 108 166 11 | kharAroviyaM 91 98 12 | khlNtpaao| 83 82 2 khallIDasIsaM 67 37 2 | khAlasaMThio 75 63 11 | khaMgAhA 58 10 7 | khuDDagamuNiNo | khuNNo 106 146 8 khuddavittI 107 151 8 | khuhAureNa 108 176 10 kheyaM adhota(mAgiyA)samAna kSaNamAtramAM bhakSita kSamA gadheDA para besADIne alanA pAmato kezarahita mastaka gaTaramAM rahelo jAtivizeSa ghoDAo kSu muninI ghavAyelo -tuccha vRttivALo bhUkhyA peTe kheda 104 141 4 68 45 8 105 145 20 108 158 8 108 173 22 70 54 13 108 156 8 91 9824 68 42 18 101 125 14 57 7 2 95 112 14 108 170 3 94 108 16 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 kathA pRSTha paMkti 108 158 7 86 90 3 58 814 77 67 23 108 157 16 108 167 6 dhI saddakoso-2 (akArAdikrameNa) zabda zabdArtha kathA | pRSTha paMkti zabda | zabdArtha khevaNasarisaM samAna 108 162 7 | gehamaMDaNA gha rane zobhAvanArI godohaNAo ||y hoDavAthI gauravaM gaurava 68 42 16 goyaraggaNiggayaM zAyarI bhATe nANela. gauravapayaM gaurava sthAne 68 47 9 govAlaNa gaMtumasamattho javA mATe asamartha 56 4 9 gha gaDDuchUDho khADAmAM naMkhAyo 101 127 4 ghaDiyamettaM paLamAtra -gataumajjhe sIsAmAM 82 79 2 ghaDiyAmetteNa ghaDImAtramA, kSAbharabha -gamAgamAI avara-javara 68 46 6 ghayaM gayaNe AkAzamAM 79 70 19 ghayapuNNA mAlapUA -gyaagadA 104 139 10 ghAyagarA ghAtaka gavakkhammi gavAkSamAM 93 104 1 ghAya-ppaDighAyA ghAta-atyAdhAta. gavesaMti zodhe che 92 103 2 gasio pakaDAyo 59 14 7 | caughaDigAe - cAra ghaTikA gahilo grathila 95 112 caupaliovamAU // 2 5lyopabharnu AyuSya gihaMgaNammi gharanA AMgaNamAM .. 81 75 11 caMkamaMtI bhaTakatI gihkvaaddaaiNghn| 62vAne 105 145 7 cakkamaMto bhaTakato gihidhammanivvahaNaTuM sthadhanA nivADa bhATe 108 155 13 |cakkavaTTipayalAharUvaM yati5hana sAma35 gIjaNIsulattANo manI sulatAna 81 76 7 | cayaMto tyAga karato gIyaTTho sAtArtha * 61 20 26 caraNuvAsaNaM yara upAsanA guNaMtaralAhajaNagaM bI. guena vAmana 81 77 9 caramuheNaM | gupta veSa guNanivaho guNano bhaMDAra 68 42 16 calabiMducaMcale galihu yaMya gejjhaM grahaNa karavA yogya 108 165 15 cahuTTati coMTe che gehaM kamaLarUpa 108 175 25 cAeire tyA 21ve gehakiccAI gRhakAryo 63 27 7 / cADukammaI suMdara karmo 65 33 1 108 170 18 108 167 5 108 159 18 56 4 21 67 37 1 62 23 14 70 54 22 63 28 2 108 176 6 86 90 6 94 108 17 68 48 10 108 175 21 108 163 27 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 213 zabda zabdArtha cADUiM khuzAmata cArittArAhaNojjutta- yAstriArAdhanAmA udhamI ciicchiassa vi vitsiA 59 . ciccA choDIna cidve'hI sahI che cittagaraMyitra 2 cittalihiuvva yogayeyitta vo cittavivajjAo yittamama cibue nAka upara ciyAe citAmAM ciyAmajjhAo yitA madhye cilAyaghADI kirAtadhArI cuo cyavana pAmyo Azcarya ane Icchita cora saddakoso-2 (akArAdikrameNa) kathA pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti 108 157 10 106 146 5 jaejja prayatna 72vo 76 66 25 88 94 9 jaNalajjaM lAja 108 159 22 102 131 3 -jaddara skUla, jADuM 68 45 20 68 40 18 | jamagihammi yamane ghera 106 148 14 76 6620 jamabhiuDibhaMgabhImehiM ybh2|4 ThevA bhayaM42. 106 146 13 68 45 8 jammalaggaM janma lagna 70 53 3 99 121 25 jammUsavo janmotsava 70 53 2 106 148 13 jarajajjarubva parathI pAutanI Thebha 68 40 11 77 67 16 jayaMmitabhA 108 153 13 74 63 4 jalabhAyaNaM nu pAtra 108 163 16 106 146 16 jalasiNANapAsukI56 4 22 | bhUaMjalamaTTigAI prAsura thayej 45-bhATI sAha 57 624 68 42 16 | jaliyammi baLIne 84 84 20 87 91 7 | jaharihaThANaM yathAyogya sthAne 108 19 108 168 12 | jAIsaraNaM jAtismaraNa 58 18 jANapattaM vAhaNa 81 75 91 98 25 | jAmigesuM jAgatA rahIne 75 63 15 89 95 jAyametteNa janmamAtrathI 84 84 15 88 93 2 jiMbhA ||suN 106 148 18 102 130 27 | jiNaccAe jinapUjAmAM 83 83 21 | jugamettAe yugapramANadRSTithI 102 130 11 2 jettiyamittaM jeTaluM mAtra 94 110 15 cujjaM cedviyaM corA guptapaNe chatranI chaNNa chattigaM channaM chAille chAlI chiNNaM chUDhA chUpI rIte chAyAvALo bakarI kSINa nakhAI 62 25 28 Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 zabda zabdArtha jhigajhigamANo jhijjaMti jhuNiM yamatI nAza pAme che dhvani ThakkurapayaM ThAkuranuM pada DakkA DajjhAmo DahiuM DiMbhamettA daMza marAyo baLIe chIe haMsavA mATe bALakamAtra saddakoso-2 (akArAdikrameNa) | kathA | pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti tnnhaatRSNA, tarasa 58 8 11 108 165 8 tappaDipaMthiNo vina 42n2| 106 150 19 88 92 16 tayahINA tane AdhIna 100 125 4 104 139 5 | tarucchinnasAhavva vRkSathI chAyedI jInI bha68 42 3 | tallAyaMTAi- paM vagere 68 43 1 108 169 3 | tavaMsijugaM tapasvI yugala 92 100 21 | tavaMsittaNaM tapasvIpaNuM 108 169 1 85 87 5 | tassa kamALanuM 108 175 25 100 124 6 taha tti / te pramANe 58 92 87 91 1 tArasareNa mIThA svarathI 108 162 5 108 154 5 | tAvaNaTuM tApaNA mATe 81 75 14 tAhe tyAre 106 146 9 73 58 15 | tikkhutto traNa vAra 94 110 21 tijagaseharapayaMtridosi zima256 104 141 26 58 12 7 | tiNakaTubhAraM lAkaDAno bhAro 82 7825 58 12 6 tiNakuDIyarammi ghAsanI supaDImA 84 84 19 - 93 104 1 | tiNAINi ghAsa vagere 81 75 14 | tiNhAe tarasathI 108 156 20 62 23 22 | titiM . bhU . 108 170 18 | tivvaM 87 91 7 73 59 5 | tuMbayattayaM - traNa tuMbaDI 82 79 5 . cothI narakamAM 85 87 10 58 7 19 | tuva bhattA tbhaa2| patiko 108 159 6 59 13 10 / tUliyA 68 47 22 ho DhakkAe Niyakarayale NisAmiUNa nagAruM Na potAnA karatalamAM sAMbhaLIne putravadhUo NhUsAo 67 23 takkaM chAza takkaM / chAza takkarAo tanAthamAthI takkhaNaM te kSaNe taDDaviyakaNNajuyalo vistaae| [yugala taNao putra zayA Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabda teulesA teNogAseNa thaNNapANaM thavehiM thirataM thIvesabhUyA theNNakAragA therIe thevapayakhalaNe saddakoso-2 (akArAdikrameNa) zabdArtha kathA | pRSTha paMkti zabda zabdArtha tejo vezyA 87 90 24 | dINayaM dInatA. te raste 65 33 6 dIhanidaM dIrgha nidrA dIhAusaM dIrgha AyuSya stanapAna 79 72 6 -duggaharaM -du:56Aya. stavana vaDe 83 12 | duTThA DohalA 72 ghoDalo (27) sthiratA 94 108 17 duddhamuhI dUdhapInArI strIveza paherelI 6 89 7 | duhiyAviva putrInI ma corI karanArA 81 75 7 | dUipalAsaceie tapAsa. yaityamA vira vRddhAnA 63 27 8 | dUihuttaM sA sAme thoDI 565sanAne viSa 107 151 26 | duI TUtI, hAsI devavihiyakaNayakamale vinirmita una ubhaNa 52 3-chatra-bhagavA vastrAne desADaNaM dezATana navIra 85 87. 12 | dehaciMtAe dehanI ciMtA vakhate haridra avasthAmA 62 23 12 | dohaNIA dUdha dohatA jovA mATe 108 169 15 dha dekhADyuM 103 134 24 | dhaNatthINaM ghananA batAvAI 108 170 12 | dhaNavaM dhanavAna bahu krodhI 83 82 10 | dhaNNayamA dhanyatama dRSTipAta 61 19 4 | dhammaviyalaM dharmarahita dRDhatAthI 73 14 | dhADI dhADa sUryanI jema 111 16 | dhiratyu dhikkAra ho divya vANI 70 19 dhIvareNa mAchImAra vaDe cAre dizAmAM 80 19 dhutto dhutAro 215 kathA pRSTha paMkti 104 135 24 108 175 6 62 23 18 68 49 4 79 72 4 68 43 3 67 3712 56 3 4 67 37 7 67 37 5 94 111 18 108 172 14 108 163 15 86 90 2 daMDacchattakAsAya- dANI dAliddAvatthAe dAviMtu - dAviyaM dAviyA diggharosaNo diTThipAo diDhayA diNayaruvva divvA vAyA diso disaM 108 167 7 106 146 21 108 170 14 106 149 3 77 67 6 58 12 1 59 15 9 108 169 2 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabda dhUma saddakoso-2 (akArAdikrameNa) zabdArtha | kathA | pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti dhUbhADo 87 91 1/niccayarapaesaMmi nIyAevA pradezamA 103 133 3 na | nicceTTho nazyeSTa, yeSTA vinAno 108 173 18 nakkamallava nAkanA malanI jema 108 175 17 nicchao nIkaLI gayo naggajaDilaM nagna jaTIlane 108 168 12 nicchubhissAmo same jIDhI bhuDIzu 101 126 naccA jANIne 108 174 11 nippayoyaNa- niSprayo4na 108 165 14 najjai jANe che 87 91 7 | nipphattiM niSpatti 105 144 najjai 'chatarAyo chu' sebha dAgecha 88 92 24 | | nibbaMdheNa AgrahathI na tareire samartha nahotI 81 77 21 | nimittaveI kalAcAryanI 59 13 -nmirnamra 103 133 4 niyaMkaMmi potAnA khoLAmAM 104 135 nayaNagaliyaMsU nayanomAMthA sa2 supA 61 22 15 niyakosallaM potAnI kuzaLatA 108 153 21 nayaracaccaramaMDave n||2|| meM yo|n| bha35 58 813 niyagharammi potAnA ghare 92 100 11 na yANesi jANatI nathI 59 16 10 niyaTTiyA nAza pAmI 77 67 10 narakavAlaM bhAsanI joparI 83 82 3 | niyaDamaggaM nIkaTa mArga 102 130 14 na vihesi tyatI nathI. 83 81 1 niyapAraddha- potArnu prA275 81 77 23 nahammi AkAzamAM 79 70 21 | niyavarakisore potAnA zreSTha ghoDAsAne 68 42 22 - nADi-atthimettAvaseso nADI-8131mAtra nA heDapANo 102 130 1 | niyasaMtaisarisA potAnI saMtatinI Thebha. 108 161 2 nANattayasamaNiyaM tre| zAnathI sahita. . 61 20 15 | niyANasallaM nihAna zalya nAyamaggeNa nyAyamArga 83 80 12 | niyAhINe potAne sAdhIna 108 155 2 niasuhaDepotana sumaTane 62 26 1 | nivasaNaM . nivAsa 72vo . 108157 16 niei. mecha 68 40 23 | nivAritthAmaTAvyo 84 84 11 nikkalaMko niSkalaMka 56 4 3 | -niviDapariggahanikkAser3a bahAra kADhe che 60 18 4 saNNamucchieNa . pariha saMjJAnI bhUchathi. 61 20 4 nigghiNacariyaM bhraSTa yaritra 67 37 9 nisnnaaii| nIrakhe che. 66 35 2 niccaM nRtya 5 6 nisamiUNa sAMbhaLIne 75 63 22 Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 zabdArtha pa saddakoso-2 (akArAdikrameNa) zabda kathA pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA | pRSTha |paMkti nihao nirdhana 73 59 1 | paDAvariyaM kapaDAmAM rAkheluM 108 157 30 niheUNaM dATIne 108 168 7 | paDigAraM pratikAra 103 134' 3 nevejjaM naivedya 83 83 11 | paDibhAyai bhAse che 108 165 18 nehavaI snehavALI 62 25 21 | paDimaM paDivaNNo pratibhA paa25|| 42dl 61 2027 nehAurA snehathI Atura 59 16 4 | paDiyAraTuM prati.2 bhATe 68 44 7 paDivayaNaM pratyuttara 108 166 5 paiTeM pratiSThA mATe 83 83 8-paDihatthaM bharelA 105 143 2 paiTThAviyA pratiSThita karAI ____80 74 3 | paDihAraM pratihArIne 68 42 28 paivvayattaNao pativratavANI 56 4 1 paDudeho patita dehavALo 106 148 23 paissai pacaze 108 166 12 paDhamapatthaDaM pahelo pratara 56 48 paMcattaM patto bh24| pAbhyo 105 142 23 | paNaTThapimmarasabharaM nAza paame| premarasavANA 68 40 4 paMtibheo bheda 108 171 8 paNayiNI patnI 67 36 7 pakaMpiyAsaNo pAyabhAna AsanavANo 84 84 10 | paNNattiM prApti 64 30 pakovAya prakopa mATe 92 100 15 | pattApattaviyAraM lAbhAlAbhano vicAra 81 77 pakkabhaMDaMmi .5 / ghAne vize. . 108 154 4 | pattharei pAthare che 68 4725 samartha 59 16 14 | pappa pAmIne pakkalo samartha 72 56 19 pabohiUNaM prabodha karIne 83 83 14 pakkallA rAkhI zakIza? 10815713 pramAdAcaraNathI 108 176 paguNo praguNa, hoziyAra 76 66 10 | pamuio AnaMdita thayela 86 90 paguNo praguNa, hoziyAra 108 157 26 -payaMDo pracaMDa 68 45 9 paccakkhaM pratyakSa 59 16 21 | payaMpei kahe che 68 47 4 paccakkhIhuo pratyakSa-pragaTa yeto 73 59 4 | payaDiyajahatthanAmA pAudA nabhane yathArtha 42ta 66 35 11 paccaNIo pratipakSI 107 152 2 | payaDIkao peTavAyo, prAyo 81 75 14 pajjusiyamAlaIkusumaM 72bhAyedI bhAsatAnA dusanI 84 84 7 / payaDIkAuNaM pragaTa zane. 76 66 18 pakkalo 89 96 12 bha Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 218 saddakoso-2 (akArAdikrameNa) zabda zabdArtha kathA | pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti payamettaMpi padamAtra paNa 102 130 21 | pavahaNamaggeNa vahabhAga 59 14 4 payAI pagalAM 69 52 9 | pavittAyArammipavitra mAyAramA 70 54 24 payArijjati chatare cha 69 51 2 -pavudi uvAgayA pravRtti utpanna thaI 57 63 payoyaNaM prayojana 80 74 1 paseNaI prasenati 104 135 3 paralogasAhaNaM 529o bhATe saadhn| 88 94 1 | pahaparissaMto mAnA parizramathI thAso 59 14 25 parAyattajIviyANaM 52||dhaan vana 58 10 | pahasaMmajjaNaTuM bhAga sAI 421 / bhATe 100 123 16 parAvavAya- 52 apavA6, 52nihara 96 18 | pahANehiM pASANo vaDe 72 56 26 pariio paricita. 108 169 9 | pahAyaMmi prabhAte 108 155 19 paritthIsahoyare 52striin| bhAvo 73 58 5 pahAraM prahAra 73 60 paripakkarasadakkhA pari545. 2sadrAkSa 66 35 8 | pahiTThacittA prasanna yitavANI 108 158 pariyaNasahiyA parivAra sAthe 66 34 8 | -pAikkapamuhaM pAyaNa vagaire 108 16527 parivvaio pravrajyA pAmyo 64 31 11 | pAubbhUyA pragaTa thaI 87 90 24 parihANavatthaM paridhAna vastra 62 23 5 -pAuyAhiM humai 68 45 19 parIsahacamuM pariSahonI senAne 106 150 3 pAgaratiga- traNa gaDha 98 119 6 parupparaM paraspara 87 92 7 | paannvinnaasnnttuNe| vinAza bhATe 62 26 2 parusaM kaThora 107 151 27 | pAmA khasa. 108 175 3 pareNa utkRSTa 106 150 1 pAyapaDaNaM pagamAM vaMdana 105 142 18 palAi bhAgavA mATe 58 88pAraddhaM prAraMbha thayo 68 46 16 palAla-bhUAe tu27 sevA 88 94 6 | pAvanibaMdhaNaM pApanuM kAraNa 81 75 10 pallaMka palaMga 108 161 5 | pAviTeNaM pApISThavaDe 102 130 23 palTipatinI 77 67 6 | pAsaMDaM pAkhaMDa 106 150 14 pavaNajaiNA javeNaM pavanayI 59 bi. vegathI 106 147 2 | pAsaM na chaDDesi 5j cho30 nali 108 163 23 pavaNapabalattaNeNa sUja mAthI ____59 16 8pAhuNiA - atithi 58 817 pavattiNIe pAhuNI pravartinI mAthi 58 820 / pio priya 75 64 2 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nATaka zabda zabdArtha pikkhaNagaM piDheM pIcha piTThIe pI571 pihaM hoUNaM ho thana pihiyakavADa- 25 4rIpuaNIANaM purao pU4 nIyanI // 2 // putranuM mukha puttIchakkaM 7 putrI. purujjANammi nanaudhAnamA peiyammi pIyaramAM poggaliya- paugalika bhoMkAya che. saddakoso-2 (akArAdikrameNa) 219 kathA | pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti 68 46 19 bAlacavalattaNeNa nANapanI yaMyaNatAthI 81 75 15 108 175 12 | -bAhAula'ccheNaM -||ssyaatkssthii, -36nathA. 105 142 18 88 92 20 | buMbAravaM 108 173 18 108 165 22 108 157 19 | bhaMgurakarAlabhAlayalo 4 bhane mayaM 42 68 44 1 108 158 4 bhaMjijjati 88 93 4 80 73 19 | bhaMjiyA bhagna thaI 83 80 16 79 71 9 | bhaMtiM bhrAnti 63 27 22 92 18 bhaggaM bhAgya. 108 159 26 8 15 bhattaparinnaM yA2 mAranA tyA35 anazana 106 150 4 71 56 6 | bhattibharullasi amANaso matima2 sita bhanavANo 57 627 58 9 8 bhaddasayAI bhadrA saMpatti mAha 88 93 1 70 53 3 -bhallukapamuhehiM -zayANa paNere 105 145 17 105 142 16 bhavanitthAro bhavanistAra 58 12 18 106 150 14 | bhavAriso maapn| vo 108 157 27 bhavudahitaraNI bhavodhita25 94 106 7 92 100 22 bhAugaM bhAIne 106 149 6 108 170 3 bhAyaNaM bhAjana 59 16 2 87 90 24 bhAyarattaNeNa baMdhupaNAthI 85 87 17 108 161 6 bhAraI (bhAratI, sarasvatI 108 161 7 106 146 27 | bhAlaMmi kapALamAM 108 157 29 108 153 19 bhAvajUsiyaM bhAvathI sevAyela 83 83 20 73 60 3 | bhiuDiM bhrakuTI 108 157 29 pharusaM phalAesa za phalAdeza spaSTa Tu1 1ya cha phuDaM phuTTei baDuo balaphuraNa balAgA bavatAe bahalahalabolo bahussuyA bADhasareNa brAhmaNa zakitanuM pakSI bolatA bhoTo DodAse bahuzruta bhott| avA4 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ D vyANaM bhisaM kathA pRSTha paMkti 83 81 1 94 109 6 68 45 23 81 77 26 103 134 19 98 118 20 104 139 15 108 167 5 bhujjo 84 84 | mayaNaM 220 - saddakoso-2 (akArAdikrameNa) zabda | zabdArtha | kathA | pRSTha paMkti | zabda / zabdArtha bhiMgo bhamaro 102 130 26 maNayaM pi jarAka paNa bhikkhADaNaM bhikSATana 108 175 11 maNaharaNaM manohara . -bhicccAkara 108 175 13 manovAMchita . atyaMta 74 63 1 | maNimaiyamuddigaM bhArata mudriA-vITI bhuMjAvio jamADyo 90 97 1 mApo vAraMvAra 107 151 12 | mamakaraM mArA bhumayAsuM bhramara upara 106 148 13 | mamaccayA mArI bhUaMjalamaTTigAI Asu thayej 4-mATI mA 57 624 | mammaTThANaMmi marma sthAnamAM rAkha 107 151 17 | mayaM marelo bhettUNa bhedIne 92 103 7 | mayaTuM mArA mATe bhogehiM satyaMta du:54AyI bhogothI. 58 10 26 mINa bhoyaNasaMbhAraM monanI taiyArI 86 90 7 | mayaNabhaMtIe bhii|n| prabhathI. bholaviyA chatarI 68 47 8 mayaNiTTigAo ma mayapAyaM mahirapAna maigavyapavvayArUDho bhtin| garva35 mayamAyaro mRta mA vALo parvata para ArUDha thayelo 68 40 27 | maliNANaNA malIna bhuSavANA mailaM malina 103 133 1 | mahaccheraM moTuM Azcarya maMDavamaMDiyaM zobhato 68 46 9 mahalliyA bhUlyavAna maMdIbhUA bhIbhUta -mAchI tha6 . 57 63 ghaNI mahenatathI sAdhya macchaM 79 71 5 | mahApIlaM khUba pIDA DUbato 60 18 5 mahApukkhariNiM mahApuSparie nArI -majjapANAipasattaM madhapAna himAM mAsata 83 82 1 | mahAlayAe mahAlayamAM maDayattayaM traNa maDadAM 108 169 12 | mahAsattAgArAbhAna maDhiyaM 108 168 7 mahiDio mahAddhivAna 108 153 17 81 75 10 81 75 26 81 75 11 96 115 3 84 84 16 73 58 11 108 165 18 108 155 1 108 170 2 56 6 23 57 6 15 58 7 14 81 76 4 mahApayAsasajjha mRtyu majjaMto jhUMpaDI Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 221 zabdArtha rItI zabda zabdArtha mahiDDio mahARddhivAna mahiDDhIe mahARddhivALA mahIharo rAjA mahuvagAriNaM mahAna upakArI mahei Icche che mahebbhAvi zAhukAra gRhastho mAyAi mAyAvI mAyApavaMcaM mAyA prapaMcane mAyillo mAyAvI mAhappaM mAhAbhya zikAra vagere mittadohiNA mitradrohI miyaM kaliM paraspara jhaghaDo milANaM glAna mihaM paraspara mihillaraNNo - mithilA rAjAnI mihuNaM yugala muddhaNa mRdaMga murukkhaseharA mUrkha ziromaNI muhacciya phogaTa saddakoso-2 (akArAdikrameNa) kathA| pRSTha paMkti zabda kathA pRSTha paMkti 82 78 15 | ratthAe ga dImA 103 134 5 56 3 5 | ravirahaturayANaM sUryavaMzI gho31 68 4217 58 8 6 | rasakUvigAo sanI piDAthI. 82 79 4 99 121 5 rAIe rAtri 79 71 5 85 87 17 | rAgaddesamohAbhibhUe ga-dveSa-bhothI samibhUta 104 141 3 . 108 161 25 | rAyavADigAe . 24ileshi 85 87 17 | riumaddaNo ripumarDana 59 13 4 104 140 3 | riTuM zubhAzubha nimitta 106 148 18 104 139 26 | riNamokkho kSabhuta 106 148 29 86 90 12 rII 108 16814 83 82 28 | rukkhasAhuvaviTThA vRkSanI 52 vI 87 90 24 73 59 1 | rehA lIsoTA 72 56 13 81 75 12 | rogovasamo garnu upazama. 88 94 13 84 7 | roddajjhANaparo raudra dhyAnamA tat52 108 1756 52 12 | romaMco ullasita-romAMcita 94 108 23 58 1028 | rosaviyaDabhiuDI- roSathI bhajanI bhUTI yaDhAvAne 68 39 21 108 171 7 | lakkhapAgatellassa sakSa5 talanu 104 135 22 68 45 4 | lacchIgovigAIhiM sabhI mAthI 104 139 11 108 157 25 | laTThie lAkaDInA 62 23 14 102 131 5 | lAlitaM lAlana karatAM 104 135 7 leTThacUrio paththarathI cUrAyo 101 127 2 58 813 | leTummi mATInA DhephAmAM 71 56 5 63 27 17 | loo 68 50 10 mugdha muyaMgaM raNNakuraMgabAlA raNNo kaNNA maTatA bhRgaa| rAja kanyA loca Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 zabda lohakaddameNaM lohAvidruNa - zabdArtha lobha rUpI kAdavathI somn| mAvezathI. va vaiUNa vaidesAe vairitto vairiseNA vaMkiUNaM vaMcaNacaNA vagghattaDInAeNa vajjaNe vajjAhayA vaTTalaM vaNijjaMto vatthaMcaleNa vatthadhArago vanhI vamiUNa vayaMsA vayaMsehiM varadhUyA vavahArio vAparIne vai|| (matAnagarI) vyatirikta vairInI senA vAMkI karIne chetaravAmAM kuzaLa nyAyathI varjanamAM vajaghAta pAmelI vartuLa anumodanA karatA vastranA cheDA vaDe dhAraNa karelo Agni vamIne mitro mitro vaDe zreSTha putrI vyApArI vApare che saddakoso-2 (akArAdikrameNa) kathA | pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti 108 168 2 | vhddheN| vadhu mATe 59 13 21 93 105 8 vAulacitto bebAkaLA cittavALo 108 174 23 vAulo vyAkuLa 100 123 15 60 17 7 | vAulo vAcALa 108 159 26 105 142 5 | vANIsavaNe vANIzravaNane vize 108 157 20 104 139 15 vANIsiridevI sarasvatI-lakSmIdevI 108 176 24 88 92 23 vArijjamANA aTakAvAtI 77 67 16 108 157 29 | vAlugAe vAlukA-retInI 108 165 7 68 44 17 vAsaveNa Indra vaDe 58 12 13 59 13 18 | vAhariyA bolAvyo 81 75 21 89 95 2 | viU paMDita 67 36 7 __59 13 10 | vikkharaNaMmi DhoLavAmAM 108 16624 100 124 2 | vigappajAlaMmi viDayanI mai 108 165 29 58 12 14 | vigalaceyanno (utthAna thye| ayU2 varSathI. 108 165 25 59 16 1 | vigoveire | niMdA kare che 108175 16 104 138 4 | viggahaM vigraha, laDAI 83 8017 81 75 14 | viceyaNo cetanA rahita, behoza 106 148 3 58 10 22 | vijjaM / vidyAne 64 30 1 75 63 12 | vijjujhAmio vANIthI magAyo ___ 101 127 3 107 151 17 | vijjhavaNaM ghaTavArnu 88 92 24 viSTA 87 90 24 84 84 4 | viDaMbaNapuvvayaM vinApUrva 108 173 10 108 175 29 -viDhattaM e meLaveluM 65 33 13 62 23 12 viNamiro A namra 85 87 24 vaveire vasaNaM vasavATa Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 223 68 saddakoso-2 (akArAdikrameNa) zabda zabdArtha kathA pRSTha paMkti zabda zabdArtha kathA | pRSTha |paMkti -viNammayA- | vinamratA 78 70 9 muhI hoUNaM abhimukha thaIne 104 140 8 viNayapaNayaMgI viny59||nnii 66 35 7 | vihalu vis. 79 70 24 viNivAio vinAza pAbhyo 58 8 8-vihavajuA vaibhavayukata 83 83 2 viNIaputto vinIta putra 62 26 13 | vihAyA / vidhAtA, nasIba 108 165 26 vittAsiyA trAsa. pAbhedA 83 80 19 | vihisarUvaM bhAgyanuM svarUpa 106147 7 vinnattiM vinaMti 68 46 26 | vIsajaMtu- vizvanA jIvo 78 69 6 vippaviNNatteNa praae|nii vinaMtithI 76 65 5 | vIsAsaghAyaM vizvAsaghAta 108 175 13 -vippassa vipranI, brAhmaNanI 80 73 13 | vuttaM DedI 105 142 4 vibhaittA vibhAga karIne 108 166 22 | vullAhA jAtivizeSa ghoDAo 42 18 vimAue apara mAtAe 84 84 19 vuhA vRthA, phogaTa viyaMDA vivAha 108 163 7 |-vejjehiM vaidyo vaDe 88 94 9 viyakkhaNA vicakSaNa 108 158 7 | veDhiaM ghero ghalAyo 88 92 22 viyANiyavaI vicAratI rahI 98 119 8 | vedei anubhave che 58 10 19 viyANiyabbo jANavo 68 47 7 | veyaDDe vaitAdyamAM 94 110 30 viyArabhUmIe caMDila bhUmie 108 163 13 | veyAisatthajjhayaNadANaM vahazistrAdhyananu hAna 108 155 13 viyAhiyA virita 72 / / 57 6 22 verilacchIveNIAgari- zatrumAnI lakSmI3pI strIbhAnA. vilayaM strIne. 83 82 4 | velakkhaM mUMjhavaNa 107 151 22 vilayaM pattA maraNa pAmyA 108 156 27 | vesAvudeNa veshyaan| vRha-samUha 43 77 67 vivattIe vipattimAM 81 77 25 | vehANaseNa gaNe siso nainAthI 105 145 vivegavaMto vivekavALo 85 87 13 | volINe pasAra thatAM 64 31 visajjitthA visarDana rI 87 90 25 vissuo vidvAna, viziSTa zrutAnI 107 151 5 saI eka vAra 73 60 3 vihagAhiva- 3 68 42 20 | saivehiM / saciva vaDe 88 94 3 viharaNadisAhi- vihAnI hinI | sauNa-sAvayagaNehiM zrApa ge| 58 11 3 sa Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 saddakoso-2 (akArAdikrameNa) zabda zabdArtha | kathA | pRSTha paMkti zabda - saejjhiyAe pAse rahela 105 144 9 saNiyANaM saMkINNattaNeNa saMhatithI 104 137 21 | saNNihiyA saMkhesu mAMganI pAsenA bhAga 752 106 148 13 | sattakhettIe saMjAyapahariseNaM yetanA rahita, behoza 108 165 25 | sattavasaNasaMtAvaM akathanIya saMtApa 105 142 24 | sattasIlo saMteuro aMta:pura sahita 62 25 19 saMpaDaNaM varasavuM 108 175 23 visArayA saMpADesu prApta kara 62 26 12 | satthasaMdabbhA saMmao saMmata 78 69 8 satthANaM saMsajjaMti Asakta thAya 68 47 19 | sattho sakivA dayA sahita 87 92 11 saddacchaleNa sakkA samartha 94 108 12 saddadANasakkArittA saMskArita karIne 108 170 8 sakkhaM sAkSAt 69 52 4 | saddhAlujaNA sakkhaM sAkSAt 84 84 13 | sanibbaMdha sagganaI haivInahI 108 158 2 | samaMjariM saggApaggapurasaraNI svarga-25 (mokSa) samayaNNU nagarInI sIDI 94 106 8 samaraM sajjhANAo svadhyAnathI. 68 50 3 samaligA. saTThANammi svasthAne 79 73 6 samaligAo saGghattarNa zrA165j 104 136 2 | samADhatto -saDDhadhammaM zrAvadharma 57 6 1 samAyaNNiUNa saNikkadullalio ena yavAma mAnaha mAnanA2 68 40 14 | samAyojaNammi saNiyaM dhIme 83 80 26 'samiyaM zabdArtha kathA pRSTha paMkti sAticAra 64 31 12 najI ke 56 4 12 sAta kSetramAM 82 79 5 sAta vyasana 83 81 2 zakitazALI zatrunI jema 85 8714 zAstravizArada 108 155 29 zAstranA saMdarbho 108 164 5 svasthAne svastha 70 5415 zabdanA chaLathI 88 9224 zrAddhadAna, 76 66 4 vAgha 85 87 7 zraddhALu jano 57 5 4 ghaNA AgrahapUrvaka sahita 92 100 21 samaya, samayane somanA2 108 158 7 yuddha 106 146 19 sabhI 85 87 26 samIthI. 85 86 7 taiyAra thayA 106 146 14 sanmAna karIne 73 58 10 suMdara AyojanamAM 100 123 12 loTa 65 32 7 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahakAsA-2 (akArAdikramaNa) zabda zabdArtha kathA | pRSTha paMkti zabda zabdArtha samuio samuthina, yogya 59 13 14 sAvahANo sAvadhAna samuppaNNaTTajjhANo mAtadhyAna utpanna yeto - 57 65 sAsayasuhakaMkhirA zAzvata sumane 657naa2| samosaDho samavasaryA 68 48 14 siMDhe dhu sayaM potAne 135 7 sikkhagaM navadIkSitane sayaMvaramaMDavaM . svayaMvarabhaMDa5. 59 15 1 sicchAyAriNIe / ziSTAcArI sayaNA svajano 84 84 8 siTThAyAraM ziSTAcAra sayAsaM sanmukha 58 10 12 | siNANaM . snAna sarassaisarisA sarasvatI samAna 68 43 1 | siNANaM snAna sariUNa smaraNa karIne 108 172 5 | siNANapANabhoyaNAI snAna-mAna-4 mAha sarittA smaraNa karato 89 96 8 | siddhivasahiM siddhipahane sariyametto smaraNa mAtrathI 104 137 3 siraMsi mastaka upara salahijjai vakhANAya nahi 106 149 3 sirikaMto zrI.sita. savaNe kAnamAM . 68 41 1 | sirijugAijiNa- zrIyuni savavva zabanI jema 108 173 18 | sirisiddhAyala- zrI siddhAyalA savAyapaharo savA pahora 108 156 5 | silaM viuvitthA zI vivA savvapayArA sarva prakAranI 86 90 10 | silAhitthA prazaMsA 42 sasattIe . potAnI zakitathI 108 155 2 |sIyaMti bhI thAya cha sasarUvaM svasvarUpane 76 66 17 | sIyAyavAipIlaM ||2bhii. pI.31 sahaNayA sahanazIlatA 78 70 9 sIyAlo zIyALo sahalaM saphaLa 81 786 mAthuM tape che sahejjaM sahAya 62 26 18 | suirapalAviNo bha142rI pUrva povatA sAgaya svAgata 79 70 25 | sukkajjhANAnala- zusA dhyAnano mani sANuvva kUtarAnI jema 62 23 7 | sukkapakkhammi zuTa pkssn| sAmisussUsaNaparo svAminI zuzruSAmA tat52. 56 4 6 sugI menA 225 kathA pRSTha paMkti 79 73 9 84 85 6 105 142 22 107 151 26 73 59 3 108 159 1 61 21 3 62 25 27 59 13 5 58 7 15 108 153 15 84 84 4 86 90 11 88 92 15 84 84 97 116 93 103 98 119 81 75 89 95 6 107 151 12 66 35 12 83 81 3 87 92 2 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kathA pRSTha paMkti 105 142 21 82 78 15 62 25 17 108 172 9 108 155 26 56 4 21 sumaraMto 226 saddakoso-2 (akArAdikrameNa) zabda zabdArtha kathA | pRSTha paMkti zabda / zabdArtha sugo popaTa 91 98 16 | sogabharagaggireNa zAha 43 suddhiM zodha 77 67 7 | soyarA sahodara bhAIo suddhI bhANa 62 25 10 | solasavArisiI so varSanI smaraNa karato 62 26 21 sosAhaM utsAha sahita sumarAviuM smaraNa karAvavA mATe 89 96 10 sohaNasilogAiyaM suM42 28 vagaire surakkhiyaTThANe surakSita sthAnamA 70 53 10 sohammakappe saudharma devalokamAM --suracAvaM IndradhanuSa 68 46 11 = surasariyA surasaritA, haivAnahI 108 155 24 | | haMsulayA jAtivizeSa ghoDAo surasejjAsaMgasuhaM hevazayyA bhagavAna supa 68 47 22 | haDDAI hADakAM suvavatthiyaM sudAya sAta-sthAna 61 19 2 hayadivbakayaM tucchabhAgyathI karAyeluM suhAlAvapuvvayaM sA2285. pUrva ( 24) 108 158 9 | hariNanayaNe! mRganayanIvANI ! suhaasrisamRta samAna harisaMsUI harSanA AMsu suhAsarisiM amRta samAna 108 159 18 | harisabharapulaiasarIro 425thI zarIravANo sUligAi zUjI 59 13 22 | harisavasullasiya- bane // 25 sUvakArigANaM rAdhanArIna . 108 169 24 | harisavisAya - setu, pula 72 56 26 hAsaM hAsya 3-secchAyAriNI svecchAyArI 108 175 21 | hiMDiuM yaas| bhATe seNianivassANuNNaM zre1i3 21% nI anuzA 57 61 hikkA zreya, atyAerI ____68 48. 19 | hiyayaruiyaM hRdayane game te rIte seyaMbaradharA zveta vastro 532vI. 88 92 19 | hiyayAvayAraNasattI haya / zati seyaakkatalaM - zveta AkaDAnuM vRkSa 61 18 21 hIrai 424 // 2||y cha, seharasaricche zikhara samAna 68 laI javAya che 68 42 74 62 68 44 22 59 16 10 .98 119 5 102 128 2 68 48 7 seyaM 89 95 5 106 148 19 . 58 9 9 108 156 4 104 137 18 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pasatthI sirinemisUrirAyaM, paguruM paNamAmi ghorabaMbhavayaM / poDhappayAvakaliyaM, tavagacchanahaMgaNanahamaNiM / / 1 / / pAriti gaMtharayaNe, jassa pasAeNa mArisA maMdA / samayaNNuM taM ca guruM, namimo sirisUrivitrANaM (2026) / / 2 / / sIseNa tassa raiyA, eyAu kahAu bhaviyabohaDheM / katthUrAyarieNaM, varise rasahatthanahanayaNe / / 3 / / sAbaramaIpurIe, ciMtAmaNipAsanAhasaMNijjhe / pAiyavitrANakahA-bIyavibhAgo kao puNNo / / 4 / / paMcaparameTigayaguNa-gaNasaMbharaNaM siyA sayA hiyae / ia heuM lakkhittA, kayA kahA aTThasahiyasayA / / 5 / / jAva samuddo lavaNo, nakkhattavirahiro sumerU ya / gayaNammi ya ravisasiNo, tAva jaejA kahA esA / / 6 / / ia siritavAgacchAhivai-sirikayaMbappamuhANegatitthoddhAragasAsaNappahAvaga AbAlabaMbhayAri-sUrIsarasehara-AyariyavijayanemisUrIsara-paTTAlaMkArasamayaNNu-vacchallavArihiAyariyavijayavinANasUrIsara-paTTadharasiddhaMta mahodahi-pAiyabhAsAvisArayAyariyavijaya katthUrasUriviraiyAe pAiyavinANa kahAe biiya-bhAgo samatto / Page #253 -------------------------------------------------------------------------- _ Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI samavasaraNa maMdira - pAlitANA HALLLLLLLL MITIObabamAmAnitilture Loooooooooooooo600.0000004 Blooooo BHARAT GRAPHICS, Ahmedabad-1.Ph. : (M) 9925020106, (079)22134178