Dravya Gun Paryayno Ras Dravyanuyog Paramarsh Part 03

Author(s): Yashovijay
Publisher: Shreyaskar Andheri Gujarati Jain Sangh

Page 187

* उपनयविभागप्रदर्शनम्
ઢાળ - ૭
(રાગ - ગોડી એણી પિર રાજિ કરત એ દેશી)
-
હિવઇ - સદ્ભૂતપ્રમુખભેદ વર્ણન દ્વારે કરીનેં વર્ણવઈ છઈ . સદ્ભૂત વ્યવહાર કરે, ભેદ પ્રથમ તિહાં; ધર્મ-ધર્મિના ભેદથી એ ૫૭/૧૫ (૯૦) દિગંબર પ્રક્રિયાઈ લખાઈ છે.
યસમીપે ઉપનયાઃ ।'*
૭/૨
•
द्रव्यानुयोगपरामर्शः
शाखा - ७
सद्भूतप्रमुखभेदान् उपनयनत्राऽऽचष्टे
-
•
‘ઉપનયા’કૃતિ ।
उपनयास्त्रयस्तत्र, ધર્મ-ધર્મવિષેતઃ।
सद्भूतव्यवहारो हि, प्रथमो भेद उच्यते । । ७ / १ ॥
८१७
•
દ્રવ્યાનુયોગપરામર્શકર્ણિકા સુવાસ
અવતરણિકા :- નવ નયોનું વર્ણન થઈ ગયું. હવે ગ્રંથકારશ્રી અહીં સદ્ભૂત વગેરે જેના પ્રકારો છે તેવા ઉપનયોનું વર્ણન કરે છે :
द्रव्यानुयोगपरामर्शकर्णिका
प्रकृते दण्डान्वयस्त्वेवम् - उपनयाः त्रयः । तत्र प्रथमो भेदः हि सद्भूतव्यवहारः उच्यते । क ધર્મધર્મિવિમેવતઃ (અયંજ્ઞેયઃ)।।૭/૧।।
णि
નયાનાં સમીપે ઉપનયાઃ । તે = ત્રયઃ। તથાદિ - (૧) સતવ્યવહાર:, (૨) અસદ્ભુતવ્યવહારઃ, का (३) उपचरिताऽसद्भूतव्यवहारश्चेति । अत्र आयो द्विभेदः, द्वितीयो नवविधः प्रकारान्तरेण त्रिविधश्च, तृतीयश्च त्रिविध इति वक्ष्यते ।
* ઉપનયમીમાંસા
શ્લોકાર્થ :- ઉપનય ત્રણ છે. તેમાં પ્રથમ ભેદ સદ્ભૂત વ્યવહાર કહેવાય છે. ધર્મ-ધર્મી વચ્ચે ભેદને ગ્રહણ કરવાની અપેક્ષાએ આ સદ્ભૂત વ્યવહાર સમજવો. (૭/૧)
વ્યાખ્યાર્થ :- નયોની સમીપવર્તી હોય તે ઉપનય કહેવાય છે. તે ઉપનય ત્રણ છે. તે આ પ્રમાણે (૧) સદ્ભૂત વ્યવહાર, (૨) અસદ્ભૂત વ્યવહાર, (૩) ઉપરિત અસદ્ભૂત વ્યવહાર. પ્રથમ ઉપનયના બે ભેદ છે. બીજા ઉપનયના નવ ભેદ છે. અન્ય રીતે બીજા ઉપનયના ત્રણ ભેદ છે. ત્રીજા ઉપનયના ત્રણ ભેદ છે. આ વાત આ જ શાખામાં આગળ કહેવામાં આવશે.
21
• ચક્ર ઉપજ્યું સાર રે - એ દેશી પાલિ૦ + કો.(૧૨)માં પાઠ. -...· ચિહ્નન્દ્વયમધ્યવર્તી પાઠ ફક્ત કો.(૧૩)માં છે. × આ.(૧) ‘વિવહાર રે' પાઠ. ૪ ફક્ત કો.(૧૨)માં ‘રે’ પાઠ છે. . ચિહ્નદ્રયમધ્યવર્તી પાઠ પુસ્તકોમાં નથી. કો.(૯+૧૨)માં છે.
प
Publ