Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
६८८
जीवाभिगमसूत्रे
सीता महाई उपि एत्थ णं धायइसंडस्स दीवस्स विजए णामं दारे पण्णत्ते' कुत्र खलु भदन्त ! धातकीखण्डद्वीपस्य विजयं नाम द्वारं प्रज्ञप्तमिति प्रश्नः ? भगवानाह - हे गौतम ! धातकीखण्डपूर्वपर्यन्ते कालोदसमुद्रस्य यः पूर्वार्धस्तस्य पश्चिमदिशि - शीतामहानद्या उपरितनप्रदेशेऽत्रधातकीखण्डद्वीपस्य विजयद्वारम् । 'तं चैव पमाणं' तदेव प्रमाणम् जम्बुद्वीप विजयद्वारवत्सर्वं वक्तव्यम् । वैजयन्तादि द्वारत्रयमपि वर्णनीयम् जम्बुद्वीपप्रसङ्गमवतीर्य 'रायहाणीओ अण्णमि धाय संडे दीवे' कुत्र खलु भदन्त । विजयदेवस्य विजया राजधानी ? गौतम ! विजयद्वार पूर्वदिशि तिर्यग्संख्येयद्वीपसमुद्रान् व्यतिव्रज्याऽन्यस्मिन् धातकीखण्डद्वीपे द्वादशयोजन सहस्रमवगाह्याऽत्र विजया राजधानी स च जम्बुद्वीपगत विजयराजधानीवत् निरवशेषा वर्णनीया । 'दीवस्स वत्तव्वया भाणियव्वा' धातकीकी पूर्वदिशा के अन्त में 'कालोदसमुदं पुरत्थिमद्धस्स पच्चत्थिमेणं सीयाए महाणईए उपि एत्थणं धायइसंडस्स दीवस्स विजए णामं दारे पन्नत्ते' जो कालोदसमुद्र का पूर्वार्द्ध है उसकी पश्चिमदिशा में सीता महानदी के ऊपर धातकीखण्ड का विजय नाम का द्वार है 'तं चेव पमाणं०' जम्बूद्वीप के विजयद्वार का जैसा वर्णन किया गया है वैसा ही इसका वर्णन है । वैजयन्त आदि तीन द्वारों का भी वर्णन जैसा जम्बूद्वीप के वैजयन्त आदि द्वारों का वर्णन है वैसा ही है। हे भदन्त ! विजय देव की विजया राजधानी कहां पर है ? तो इस प्रश्न के उत्तर में ऐसा ही कहना चाहिये कि विजयदेव की विजया राजधानी विजयद्वार की पूर्वदिशा में तिर्यग असंख्यातद्वीप समुद्रों को उल्लङ्घन करके अन्य धातकीखण्डद्वीप में १२ हजार योजन आगे जाने पर विजया नामकी राजधानी है० इसका वर्णन समस्त रूप से नी पूर्वदिशाना अंतभां 'कालोदसमुदं पुरत्थिमद्धस्स पच्चत्थिमेणं सीयाए महाईए उपि एत्थणं धाइयसंडस्स दीवस्स विजए णामं दारे पण्णत्ते' सोह समुद्रने જે પૂર્વા છે, તેની પશ્ચિમ દિશામાં સીતા મહા નદીની ઉપર ધાતકીખ ડનુ विनय नामनु द्वार छे. 'तं चैव पमाणं' द्रीपमां मावेस विनय द्वारना વર્ણન પ્રમાણે આ વિજય દ્વારનું વÇન સમજી લેવું. વૈજયન્ત વિગેરે ત્રણ દ્વારાનું વર્ણન જેમ જ ખૂદ્વીપમાં આવેલ વેજયન્ત વિગેરે દ્વારાનુ વર્ણન કરવામાં આવેલ છે, એજ પ્રમાણે તે બધાનું વર્ણન છે. હું ભગવન્ વિજય દેવની વિજયા નામની રાજધાની કયાં આવેલ છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં એવુ કહેવુ જોઇએ કે–વિજયદેવની વિજયા રાજધાની વિજય દ્વારની પૂર્દિશામાં તિક્ અસંખ્યાત દ્વીપમાં ૧૨ બાર ચેાજન આગળ જવાથી વિજયા નામની રાજધાની આવે છે.
જીવાભિગમસૂત્ર