Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.५ सू.१३५ सामान्यतो निगोदस्वरूपनिरूपणम् १२६७ वन्निगोद जीवा अपि अल्पबहुत्वेन ज्ञातव्याः । 'नवरं संकमए जाव सुहुमनिओया पज्जत्ता पएसट्टाए संखेज्जगुणा' तेभ्यः सूक्ष्मनिगोदाः, पर्याप्ता प्रदेशार्थतया संख्येयगुणाः द्रव्याणां संख्येयगुणत्वात्, ‘एवं णिओयजीवा वि एवं सामान्य निगोदजीववन्नीगेदजीवा अल्पबहुत्वेन ज्ञातव्याः। 'नवरं संकमए जाव सुहुमनिओयजीवे हितो पज्जत्तएहितो दवट्टयाए बायरणिओयजीवा पज्जत्ता पएसट्टयाए असंखेज्जगुणा' एकस्याः कर्मप्रकृतेरन्यस्यां एकस्याः कर्मप्रकृतौ प्रयत्नेन परिणमनं सांक्रमस्तत्रमूलोक्तक्रमेणाऽल्पबहुत्वं ज्ञातव्यम्, संक्रमो यावत् सूक्ष्मनिगोदजीवेभ्यः पर्याप्तेभ्यो द्रव्यार्थतया बादरनिगोदजीवाः पर्याप्ताः प्रदेशार्थतयाऽसंख्येयगुणाः, 'सेसं तहेव 'जाव सुहुमणिओयजीवा पज्जत्ता पएसट्टयाए संखेज्जगुणा' शेषं तथैव यावत्सूक्ष्मनिगोदजीवाः पर्याप्ताः प्रदेशार्थतया संख्येयगुणाः । एषामुभयार्थतयाऽल्पत्वबहुत्वादि-'एएसि णं भंते ! सुहुभी अल्पबहुत्व में लगा लेना चाहिये 'नवरं संकमए जाव सुहुम निगोदजीवेहिं पज्जत्तएहिंतो वट्टयाए बायरनिगोदजीवा पज्जत्ता पएसट्टयाए असंखेज्जगुणा' एक कर्म प्रकृति का अन्य कर्म प्रकृति में प्रयत्न से जो परिणमन हो जाता है उसका नाम संक्रम है इस संक्रम में मृलोक्त क्रम से अल्पबहुत्व है यह संक्रम यावत् द्रव्यदृष्टि से जो सूक्ष्म निगोद पर्याप्तक जीव है उन जीवों की अपेक्षा पर्याय दृष्टि से बादर निगोद पर्याप्तक जीव असंख्यातगुणे अधिक हैं । 'सेसं तहेव जाव सुहुम निगोदजीवा पज्जत्ता पएसट्टयाए संखेज्जगुणा' बाकी का और सब कथन पूर्वोक्त जैसा ही है यावत् सूक्ष्म निगोद जीवों में जो पर्याप्तक जीव हैं वे प्रदेश दृष्टि से संख्यातगुणें अधिक हैं । 'एएसि णं भंते ! णिगोदाणं सुहुमाणं बायराणं पज्जत्तगाणं, जीवा वि' सामान्य निगाहनी भ निगो वनु अ६५ महत्व ५ सभा से. 'गवरं संकमए जाव सुहुमनिगोदजीवेहिं पज्जत्तएहिंतो दव्वदयाए बायर निगोदजीवा पज्जत्ता पएसट्टयाए असंखेज्जगुणा' ४ ४भप्रकृतिनु' भील કર્મ પ્રકૃતિમાં પ્રયત્ન પૂર્વક જે પરિણમન થઈ જાય છે. તેનું નામ સંકમ છે. આ સંક્રમમાં મૂક્ત કમથી અ૯૫ બહુ પડ્યું છે. આ સંક્રમ યાવત્ દ્રવ્ય પણાથી જે સૂમ નિગદ પર્યાપ્તક જીવ છે. એ એના કરતાં પર્યાય દષ્ટિથી
४२ निगो५ति १ असभ्यातग! वधारे छे. 'सेसं तहेव जाव सहम निगोद जीवा पज्जत्ता पएसट्टयाए संखेज्जगुणा' मीनु मी सघणु ४थन પહેલા જેમ કહેવામાં આવેલ છે એજ પ્રમાણે છે. યાવત્ સૂમ નિગોદ માં में पर्याप्त छ तेसो प्रदेश पाथी संध्याता धारे छे. 'एएसिणं
જીવાભિગમસૂત્ર