Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.७ सू.१३७ अष्टविध सं० स० जीवनिरूपणम् १२९१ मणुस्साणं जहन्नेणं एक्कं समयं उक्कोसेणं एक्कं समयं प्रथमसमयमनुष्याणां कायस्थितिरेकं समयमुभाभ्याम् समयान्तरे प्रथमसमयखविशेषणायोगात् । 'अपढमसमयमणुसस्स जहन्नेणं खुड्डडागं भवग्गहणं समऊणं-उक्कोसेणं तिनि पलिओवमाई पुव्वकोडीपुहुत्तमब्भहियाइ' अप्रथमसमयमनुष्यस्य जघन्येन क्षुल्लक भवग्रहणं समयोनम् उत्कर्षेण त्रीणि पल्योपमानि पूर्वकोटिपृथक्त्वाऽभ्यधिकानि । देवनारकयोस्तुल्योक्ता पूर्व कायस्थितिः।
अथाष्टानामन्तरं क्रमेण ब्रूते-पढसमयनेरइयस्स णं भंते !" प्रथमसमयनेरयिकस्य खलु भदन्त ! कियच्चिरं कालतोऽन्तरम् ? गौतम ! 'अंतरं पढमसमयहैं । 'पढमसमयमणुस्साणं जहन्नेणं एक समयं उक्कोसेणं एक्कं समयं' प्रथमसमयवर्ती मनुष्यों की कायस्थिति का काल जघन्य से एक समय है और उत्कृष्ट से भी एक समय है इसके बाद उनसे प्रथम समयवर्तीत्वरूप विशेषण से विशिष्टता नहीं रहती है 'अपढम समय मणुस्सस्स जहन्नेणं खुड्डागं भवग्गहाणं समजणं उक्कोसेणं तिन्नि पलिओवमाइं पुवकोडिपुहुत्तमभहियाई' अप्रथम समयवर्ति मनुष्य की कायस्थिति का काल जघन्य से एक समय कम क्षुद्र भव ग्रहणरूप है और उत्कृष्ट से पूर्वकोटि पृथक्त्व अधिक तीन पल्योपम रूप है
अब सूत्रकार इन आठों के अन्तर का वर्णन करते हैं-'पढमसमय नेरइयस्स णं भंते !' इसमें गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है-हे भदन्त ! जो नैरयिक प्रथम समयवता है उसका अन्तर कालको अपेक्षा मसच्यात ४ २४ लय छे. 'पढमसमयमणुस्साणं जहण्णेणं एवकं समयं उक्कोसेणं वि एक्कं समय' प्रथम समयपति मनुध्यानी यस्थितिमा अ न्यथा એક સમયને છે અને ઉત્કૃષ્ટથી પણ એક સમયને છે. તે પછી તેમાં પ્રથમ समयपतित्व ३५ विशेषगुथी विशिष्टत्व २७तु नथी. 'अपढमसमय मणुस्सस्स जहण्णेणं खुड्डागं भवग्गहणं उक्कोसेणं समऊणं तिन्नि पलिओवमाई पुव्वकोडि पुहत्तमब्भ हियाई' मप्रथम समयपति मनुष्यनी यस्थितिन। धन्यथा समय કમ ક્ષુદ્ર ભવ ગ્રહણ રૂ૫ છે. અને ઉત્કૃષ્ટથી પૂર્વ કેટિ પૃથકત્વ અધિક ત્રણ પપમ રૂપ છે.
ये २॥ माहेन। 24 तनु वयुन ४२वामां आवे छे. 'पढमसमय नेयस णं भंते ! ' २॥ सूत्र दा२॥ गौतमस्वामी प्रभुश्री से पूछेस છે કે-હે ભગવદ્ જે નિરયિક પ્રથમ સમયાવતિ છે. તેમનું અંતર કાળની અપેક્ષાથી કેટલું કહેવામાં આવેલ છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે
જીવાભિગમસૂત્ર