Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र. १० सू.१५० जीवानां सप्तविधत्वनिरूपणम् १४७९ एभ्यस्तेजस्कायिका असंख्येयगुणाः 'पुढवीकाइया विसेसाहिया' एभ्यः पृथिकायिका विशेषाधिका: 'आउकाइया विसेसाहिया' एभ्योऽपकायिका विशेषाधिकाः । 'वाउकाइया विसेसाहिया' ततो बायुकायिका विशेषाधिकाः 'सिद्धा अनंतगुणा' ततः सिद्धा अनन्तगुणाः 'वणस्स इकाइया अनंतगुणा' ततो वनस्पतिकायिका अनन्तगुणाः । पुनः सप्तविधत्वं प्रकारान्तरेणाह - 'सत्तविहा सव्वजीवा पत्ता तं जहा - कण्हलेस्सा-नीललेस्सा-काउलेस्सा- तेउलेस्सा-पम्हलेस्सासुक्कलेस्सा अलेस्सा' अथवा वक्ष्यमाणक्रमेणाऽपि सप्तविधा एव सर्वजीवाः प्रज्ञप्तास्तद्यथा - कृष्णलेश्या - जीवपरिणामरूपा विद्यते येषां ते कृष्णलेश्या१ नीललेश्याः २ कापोतलेश्याः ३ तेजोलेश्याः ४ पद्मलेश्याः ५ शुक्ललेश्याः ६ अलेश्याः७ एष्वेवान्तर्भावः सर्वेषाम् । 'कण्हले से णं भंते ! कण्हले सेत्ति कालओ विसे० ' सब से कम त्रसकायिक जीव हैं इनकी अपेक्षा तेजस्कायिक जीव असंख्यातगुणें अधिक हैं- इनकी अपेक्षा पृथिवीकायिक जीव विशेपाधिक हैं 'आउ० विसे० वाउ० विसेसा० सिद्धा अनंतगुणा' इनकी अपेक्षा अप्कायिक जीव विशेषाधिक हैं, इनकी अपेक्षा वायुकायिक जीव विशेषाधिक हैं और इनकी अपेक्षा सिद्ध जीव अनन्तगुणें अधिक है तथा इनकी भी अपेक्षा जो वनस्पतिकायिक जीव हैं वे अनन्तगुर्णे अधिक हैं । 'अहवा सत्तविहा सव्वजीवा पण्णत्ता' अथवा इस तरह से भी समस्त जीव सात प्रकार के कहे गये हैं-'त' जहा' जैसे'कण्हलेस्सा, नीललेस्सा, काउलेस्सा, तेउलेस्सा, पम्हलेस्सा, सुक्कलेस्सा, अलेस्सा' कृष्णलेश्या वाले जीव, नीललेश्या वाले जीव, कापोतलेश्या वाले जीव, तेजोलेश्या वाले जीव, पद्मलेश्या वाले जीव, शुक्ललेश्या वाले जीव, और विना लेश्या वाले जीव.
ત્રસકાયિક જીવે છે. તેના કરતાં તેજસ્કાયિક જીવ અસંખ્યાતગણા વધારે છે. तेना अरतां पृथिवीअयि भव। विशेषाधि छे. 'आउ० विसेसाहिया तेउकाइया विसेसाहिया सिद्धा अनंतगुणा' तेना तां अच्छायि व विशेषाधि छे. તેના કરતાં વાયુકાયિક જીવ વિશેષાધિક છે. અને તેના કરતાં સિદ્ધ જીવે અનંતગણા વધારે છે. તથા તેના કરતાં પણ વનસ્પતિકાયિક જીવ છે તે अनंतणणा अघि छे. ' अहवा सत्तविहा सव्व जीवा एण्णत्ता' अथवा भा रीतेशु सघना वो सात प्रहारना मुडेवामां आवे छे. 'तं जहा' भ 'कह लेस्सा, नीललेस्सा, काउलेस्सा, तेउलेस्सा, पम्हलेस्सा, सुक्कलेस्सा, अलेस्सा' કૃષ્ણલેશ્યાવાળા જીવ, નીલલેશ્યાવાળા જીવ, કાપાતલેશ્યાવાળા જીવ, તેજોલેશ્યા વાળા જીવ, પદ્મલેશ્યાવાળા જીવ, શુક્લલેશ્યાવાળા જીવ અને લેશ્યાવિનાના જીવે,
જીવાભિગમસૂત્ર
