Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.१० सू.१५३ जीवानां नवविधत्वनिरूपणम् १५३१ भगवानाह-'गोयमा ! सव्वत्थोवा अपढमसमयमणूसा' सर्वस्तोका अल्पा-अप्रथ मसमयमनुष्याः 'अपढमसमयणेरइया असंखेजगुणा अपढमसमयदेवा असंखेज्जगुणा अपढमसमयतिरिक्खजोणिया अणंतगुणा' पूर्वपूर्वेभ्यः क्रमशः परे परेऽप्रथमसमयनैरयिकाः अप्रथमसमयदेवाः असंख्येयगुणा भवन्ति । ततोऽपि अप्रथमसमयतिर्यग्योनिका अनन्तगुणा भवन्ति ! अथ तृतीयमल्पबहुत्वम्-'एएसि णं भंते ! पढमसमयनेरइयाणं-अपढमसमयनेरइयाण य कयरे कयरेहितो.' एतेषां खलु भदन्त ! प्रथमसमयनैरयिकाणामप्रथमसमयनैरयिकाणां च कतरे कौन किसकी अपेक्षा बहुत हैं ? कौन किसके बराबर हैं ? और कौन किसकी अपेक्षा विशेषाधिक हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं'गोयमा ! सव्वत्थोवा अपढमसमयमणूसा' हे गौतम ! सब से कम अप्रथमसमयवर्ती मनुष्य हैं। इनकी अपेक्षा 'अपढमसमयणेरड्या असंखेज्जगुणा' जो अप्रथमसमयवर्ती नैरयिक हैं वे असंख्यातगुणे अधिक हैं । इनकी अपेक्षा 'अपढम समय देवा असंखेज्जगुणा' जो अप्रथम समयवता देव हैं वे असंख्यातगुणें अधिक हैं इनकी अपेक्षा जो 'अपढम समयतिरिक्खजोणिया अणंतगुणा०' अप्रथम समयवर्ती तिर्यग्योनिक जीव हैं वे अनन्तगुणें अधिक हैं।
तृतीय प्रकार का अल्पबहुत्व इस प्रकार से है-'एएसि णं भंते ! पढमसमय. नेरइयाणं अपढमसमयणेरइ० य कयरे० २' हे भदन्त ! इन प्रथम समयवर्ती नैरयिकों के और अप्रथम समयवर्ती नैरयिकों के बीच में कौन किसकी अपेक्षा अल्पादि विशेषणों वाले हैं ? इसके उत्तर સમયવતી મનુષ્યમાં અને અપ્રથમસમયવતી દેવામાં કેણ કેના કરતાં અલ્પ છે? કોણ કેના કરતાં વધારે છે? કેણ કેની બરાબર છે? અને કેણ કેના કરતાં વિશેષાધિક છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી ગૌતમસ્વામીને ४ छ -गोयमा सव्वत्थोवा अषढमसमयमणूस' गौतम सौथी माछ। मप्रथम सभयती मनुष्य छे. तेना ४२di 'अपढमसमयनेरइया असंखेज्जगुणा' જે અપ્રથમસમયવતી નરયિક છે તેઓ અસંખ્યાતગણું વધારે છે. તેના ४२di 'अपढमसमयदेवा असंखेज्जगुणा' २५प्रथमसभयती छे ते मसभ्यात पधारे छ. तेना ४२di रे 'अपढमसमयतिरिक्खजोणिया अणत ” અપ્રથમ સમયવતી તિર્યંગ્યનિક જીવ છે, તેઓ અનંતગણા વધારે છે.
ત્રીજા પ્રકારનું અપ બહુત આ પ્રમાણે છે. 'एएसि ण भते पढमसमय० नेरइयाण अपढमसमयनेरइयाण कयरे कयरे' હે ભગવન આ પ્રથમસમયવતી નિરયિક અને અપ્રથમસમયવતી નેર
જીવાભિગમસૂત્ર