Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 03 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 1387

१३७४
जीवाभिगमसूत्रे
अस्यैव छेदस्य तेऽशा इत्यावलिकाऽऽनयनार्थ तेनैव भागो हियते, लब्धास्तावत्य एवाssवलिकाः चतुर्विंशतिशतान्यष्टापंचाशतानि २४५८, तानि मूलराशौ प्रक्षिप्यन्ते जातो मूलराशिरेका कोटिः सप्तषष्टिर्लक्षाः सप्तसप्ततिः सहस्राणि द्वे च शते षोडशोत्तरे एतावत्य आवलिका मुहूर्ते भवन्ति । यदि वा - मुहूर्तगतानां क्षुल्लकभवग्रहणानां पंचषष्टिः सहस्राणि शतानि षत्रिंशानि एकभवग्रहण प्रमाणेन षट्पञ्चाशेन शतद्वयेनाssवलिकानां गुण्यन्ते तथापि तावत्य एवाऽऽवfear भवन्ति ।
उक्तञ्च - " एगाकोडी सत्तट्ठि लक्ख सत्तसत्तरी सहस्सा य । दो य सया सोलहिया आवलियाओ मुहुत्तम्मि ||२॥
गुणा करो फिर इन्हीं से उस राशि को भाजित करो तब आगत २४५८ को मूल राशि में अर्थात् १६७७४७५८ एक करोड सरसठ लाख चौहत्तर हजार सातसौ अठावन में जोड दो तब यह संख्या १६७७७२१६ एक करोड सरसठ लाख सितोत्तर हजार दो सौ सोलह आती है तात्पर्य यही है कि एक मुहूर्त में इतनी आबलिकाएं होती हैं । अथवा यह विधि इस प्रकार से भी की जानी जा सकती है कि एक मुहूर्त में जो क्षुल्लक भवों की संख्या ६५५३६ बताई गई सो उसमें २५६ आवलिकाओं के एक क्षुद्र भव ग्रहण से गुणा करो तब भी १६७७७ २५६ संख्या निकल आती है उक्तंच
'एगा कोडी सत्तलक्ख सत्तसत्तरी सहस्सा य, दो य सया सोलहिया आवलियाओ मुहूर्तमि ॥ १ ॥
છે તેમાં પણ મુહૂત સુધી ઉચ્છવાસ રાશિ ૩૭૭૩ા ત્રણ હજાર સાતસા તાંતેરથી ગુણુવા અને પછી એજ રાશિથી એ રાશિને ભાગવી ત્યારે આવેલા ૨૪૫૮ા ચાવીસસે અાવનને મૂળ રાશિમાં અર્થાત્ ૧૬૭૭૪૭૫૮ા એક કરોડ સડસઠલાખ ચુમેાતેર હજાર સાતસે અઠાવનમાં મેળવી દેવાથી આ સખ્યા ૧૬૭૭૭૨૧૬ા એક કરોડ સડસઠ લાખ સત્યાતર હજાર ખસેા સેાળ આવે છે. કહેવાનું તાત્પ એજ છે કે એક મુહૂર્તમાં આટલી આવલિકાએ થાય છે અથવા આ વિધિ આ રીતે પણ કરી શકાય છે કે એક મુહૂર્તમાં જે ક્ષુલ્લક જીવેાની સંખ્યા ૬૫૫૧૬ પાંસઠ હજાર પાંચસો છત્રીસ ખત્તાવવામાં આવી ગયેલ છે. તેમાં ૨૫૬ ખસે છપ્પન આવલિકાઓના એક ક્ષુદ્ર ભવગ્રહણથી ગુણાકાર કરાતા પણુ ૧૬૭૭૭૨પ૬ા ની સંખ્યા આવી જાય છે. કહ્યું પણ છે કે
'एगा कोडी सत्तट्ठि लक्ख सत्तसत्तरी सहस्सा य; दो यसया सोलहिया आवलियाओ मुहुत्तमि ||१||
જીવાભિગમસૂત્ર