Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ सू.१०९ इन्द्रियपुद्गलपरिणामनिरूपणम् ९२७ यरिणामन्ति अशुभशब्दपुद्गलाः शुभशब्दतया परिणमन्ति हन्त गौतम ! शुभशब्दा अशुशब्दतया परिणमन्ति अशुभशब्दाः शुभशब्दतया परिणमन्ति । तद् नूनं भदन्त ! सुरूपाः पुद्गला दूरूपतया परिणमन्ति दूरूपाः पुद्गला सुरूपतया परिणमन्ति !, हन्त गौतम ! एवं सुरभिगन्धाः पुद्गला दुरभिगन्धतया परिणमन्ति, दुरभिगन्धाः पुद्गलाः सुरभिगन्धतया परिणमन्ति ? हन्त गौतम ! एवं सुस्पर्शादुःस्पर्शतया-दुःस्पर्शाः सुस्पर्शतया० सुरसा दूरसतया दूरसाः सुरसतया, हन्त ! गौतम ! सू०॥१०८॥
टीका-'कइविहेणं भंते ! इंदियविसए पोग्गलपरिणामे' कति प्रकारकः खलु भदन्त ! इन्द्रियाणां विषयः पुद्गलपरिणामः, 'पन्नत्ते' प्रज्ञप्तः ? भगवानाह-'गोयमा' हे गौतम ! 'पंचविहे इंदियविसए पोग्गलपरिणामे पनत्ते तं जहा-'सोइंदियविसए जाव फासेंदिय विसए' पञ्चविधः प्रज्ञप्तः, तद् यथाश्रोत्रचक्षुर्घाणरसनस्पर्शनेन्द्रियाणां विषयः। 'सोइंदियविसए णं भंते ! पोग्गलपरिणामे कइविहे पन्नत्ते ? गोयमा ! दुविहे पन्नत्ते-तं जहा-सुब्भिसद्दपरिणामेय
इन्द्रिय विषय पुद्गल परिणाम कथन'कइ विहेणं भंते ! इंदियविसए पोग्गल परिणामे पन्नत्ते' इत्यादि ।
टीकार्थ-गौतम स्वामी ने प्रभु से पूछा है-हे भदन्त ! इन्द्रियों का विषयभूत जो पुद्गल परिणाम है वह कितने प्रकार का कहा गया है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-हे गौतम ! 'पंचविहे इंदियविसए पोग्गल परिणामे पन्नत्ते' इन्द्रियों के विषय भूत हुए पुद्गलों का परिणाम पांच प्रकार का कहा गया है 'तं जहा' जैसे-'सो इंदियविसए जाव फासिंदियविसए' श्रोत्रेन्द्रिय के विषय भूत पुद्गल परिणाम यावत् स्पर्शेन्द्रिय के विषयभूत पुद्गल परिणाम 'सोइंदिय विसरणं भंते !
આ પ્રમાણે દ્વીપ અને સમુદ્રોનું કથન કરીને હવે સૂત્રકાર ઇન્દ્રિયને વિષય અને પુદુમલ પરિણામનું કથન કરે છે.
'कइविहेणं इंदियविसए पोग्गलपरिणामे पण्णत्ते' त्यादि।
ટીકાઈ–ૌતમસ્વામીએ પ્રભુશ્રીને એવું પૂછ્યું હે ભગવન્ ! ઈન્દ્રિયેના વિષયભૂત જે પુદ્ગલ પરિણામ છે, તે કેટલા પ્રકારના કહેલ છે. આ પ્રશ્નના उत्तरमा प्रमुश्री ४ छ - गौतम ! 'पंचविहे इंदियविसए पोग्गलपरिणामे पण्णत्ते' न्द्रियाना विषयभूत थये। पुगिसाना परिणाम पांय प्रश्न
वामां मावस छे. 'तं जहा' भ-'सोइंदिय विसए जाव फासे दियविसए' શ્રેગેન્દ્રિયના વિષયભૂત પુદ્ગલ પરિણામ યાવત્ સ્પશેન્દ્રિયના વિષયભૂત પુદ્. से परिणाम 'सोइंदियविसएणं भंते ! पोग्गलपरिणाभे कइविहे पण्णत्ते' हे
જીવાભિગમસૂત્ર
