Book Title: Sutra Samvedana Part 05
Author(s): Prashamitashreeji
Publisher: Sanmarg Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005839/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra saMvedanA-5 Avazyaka kriyAnA sUtro bhAvagrAhI vivecana sAthe bhAga-5 Ayariya uvajjhAethI sakalatIrtha sudhInA sUtro KEY K J Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra saMvedanA Avazyaka kriyAnA sUtro bhAvagrAhI vivecana sAthe bhAga-5 Ayariya uvajhAethI sakalatIrtha sudhInA sUtro : saMkalanaH prazAMtamUrti parama pUjya sAdhvIjI zrI caraNazrIjI mahArAjanA ziSyA parama pUjya viduSI sAdhvIjI zrI candrAnanAzrIjI mahArAjanA ziSyA sAdhvIjIzrI prazamitAzrIjI : prakAzaka: janmA prakAzana jaina ArAdhanA bhavana,pAchIyAnI poLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-380001.phona-pheksa: rapa3para00ra Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra saMvedanA 978-81-87163-72-5 : prakAzaka : satmArtha prakAzana zve. mU. tapa. jena ArAdhanA bhavana pAchIyAnI poLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-380001. phona-pheksa : 25352072 E-mail : sanmargprakashan@gmail.com mUlya : rU. 50-00 nakala : 3000 prathama AvRtti : jJAnapaMcamI vi. saM. 2067, I.sana 2010 >>3003 saMparkasthAna - prAptisthAna - surata: - amadAvAda : * sanmArga prakAzana kAryAlaya saralAbena kiraNabhAI "RSikiraNa" 12,prakRtikuMja sosAyaTI, AMbAvADI, amadAvAda-380015. phona : (0) 2213 45 21 (R) 2662 09 20 (M) 98250 07226 vAghajIbhAI bhUdarabhAI svAminArAyaNa maMdira roDa, kAlupura, amadAvAda-1. phona : (0) 2216 53 46 (M) 93270 04353 vADIlAla saMghavI ~ 504, dharama pelesa, pArale poInTa, aThavAlAInsa, surata-395007. phona : (O) 2211053 (R) 2425883 (M) 98251 40212, 93768 11702 = muMbaIH himAMzubhAI rAjA 6/65, gItAMjalI bilDIMga, 73/75, vAlakezvara roDa, muMbaI-6. (M) 9820044882 sAkeracaMdabhAI motIcaMdabhAI jhaverI sI vyU epArTamenTa, 7me mALa DuMga2sI roDa, vAlkezvara, muMbaI-6. phona : (ghara) 2367 6379 (M) 98200 81124 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jemaNe ApyuM temanA karakamalamAM.... GOO 3 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * abha& . sanmArga pradAna dvArA Ayojita sUtra saMvedanA - 5 pustaka prakAzanano AMzika lAbha lenAra parivAra zatAdhika ziSyAonA yogakSemakArikA pa.pU. sAdhvIjI zrI candrAnAzrIjI ma.sA.nA ziSyA parama vidUSI sAdhvIjI zrI prazamitAzrIjI ma.sA.nA ziSyA sA. zrI jinaprajJAzrIjIma.sA.nA saMyamajIvananI anumodanArthe zrI subodhacaMdra popaTalAla tathA temanA parivArajano taraphathI. ja mRdulAbena pravINabhAI zAha kuM. sejalabena zaradabhAI zAha che DaoN. zrImatI kokIlAbena bharatabhAI zAha zrI azokabhAI zaradabhAI zAha zrImatI raMjanAbena atulabhAI zAha zrI RSibhAI kiraNabhAI zAha ja zrImatI monIkAbena saurabhabhAI jhaverI zrImatI helIbena virAjabhAI zAha che. zrI mananabhAI mahendrabhAI hAjI . zrImatI mAnasIbena dipanabhAI mahetA zrI samIrabhAI devendrabhAI saMghavI zrI niravabhAI bharatabhAI zAha zrImatI pauravIbena bhAvInabhAI zAha zrImatI jayaNAbena nilabhAI satIyA zrImatI pAyalabena dhavalabhAI zAha zrI kavIbhAI azokabhAI gAMdhI zrImatI sonalabena cetanabhAI tUpe zrImatI kauzAlIbena manISabhAI daLavI zrImatI meghanAbena molikabhAI gAMdhI zrImatI zephAlIbena amItabhAI kaTArIyA zrImatI sujAnAbena mananabhAI zAha vyoma-kSitijA saurabhabhAI jhaverI - zrImatI mAdhavIbena gauravabhAI zAha Ape karelI zrutabhaktinI amo hArdika anumodanA karIe chIe ane bhaviSyamAM paNa Apa uttarottara uttama kakSAnI vyutabhakti karatA raho evI zubhecchA pAThavIe chIe. li. janmArza prakAzana Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra saMvedanA saMbaMdhi pU.A.bha. vijaya hemabhUSaNasUrIzvarajI ma.no abhiprAya - nArAyaNadhAma, vi.saM. 2057, po.va.4 vinAyAdiguNopetA sA. zrI prazamitAzrIjI yoga - jijJAe pUrve rUbarU vAta karela te pachI 'sUtra saMvedanA' lakhANa vAMcavA mokalela. te vihAra daramyAna AkhuM vAMcI lIdhuM. kharekhara kahuM vAMcavAthI mArA AtmAne to jarU2 AnaMda Avyo. evo AnaMda ane te vakhate pedA thayelI saMvedanAo jo kAyamI bane, kriyA vakhate satata hAjara rahe to jarUra kriyA-anuSThAna bhAvAnuSThAna banyA vinA na rahe. khUba sArI mahenata karI che. AvI saMvedanA pAMce pratikramaNamAM upayogI badhA ja sUtronI taiyArI thAya to jarUra khUba lAbhadAyI bane. yogya jIvo mATe meM jijJAne mATe preraNA karI che. AmAM mULa tame cho - to tamane paNa jaNAvuM chuM. mArI dRSTie A sUtra saMvedanA dareka sAdhu/sAdhvIo - khAsa karIne navAe khAsa vAMcavI joIe. ratnatrayInI ArAdhanAmAM avirata ujamALa bano e ja eka zubhAbhilASA. li. hemabhUSaNa sU. nI anuvaMdanAdi 5 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ERERERERURURURURURLAURERERERURLURRERERURLAUA =prakAzananI veLAe... upakArI tattvo pratye AbhAra vyakta karavAno vadhu eka avasara Avyo che. teno AnaMda che. sUtrasaMvedanA lakhAya che emAM mAruM potAnuM kahevAya evuM lagabhaga kAMI nathI. kaMIka karmarAjAnI kUNI lAgaNI ke mane gaNadhara bhagavaMtonA zabdonuM rahasya samajavA maLe tevA saMyogo UbhA karyA, kaMIka vaDilo pAsethI sAMpaDelo kriyA karavAno saMskAravAraso, kaMIka mahApuruSonA samAgamathI maLatI rahetI samajaNa, kaMIka pUjyo ane sahAdhyAyIonI preraNA, kaMIka Aptajanono sahakAra, kaMIka jijJAsu abhyAsIono Agraha...!! A badhI bAbatonA samanvayamAMthI sUtra saMvedanA sarjAya che. A badhAno jeTalo AbhAra mAnuM teTalo ocho. namaskAra mahAmaMtrathI cAlu karelI yAtrA A bhAgamAM be pratikramaNanA moTA bhAganA sUtrone AvarI laI "sakalatIrthanaMdanA sutra' para thoDo virAma le che. AgaLa sUtrasaMvedanA-umAM bIjA keTalAka sUtro ane pratikramaNanI vidhi ane hetuonI saMvedanA Avaze. pUrvanI jema A badhAnA mULamAM mArA dharma pitA tulya (saMsArI pakSe mArA mAmA) vardhamAna taponidhi pa.pU. AcAryadeva zrImad vijaya guNayazasUrIzvarajI mahArAjA che. dharmanA saMskAronuM siMcana karI teozrIe vyAkhyAna vAcaspati tapAgacchAdhirAja bhAvAcArya bhagavaMta papU. AcAryadeva zrImad vijaya rAmacandrasUrIzvarajI mahArAjA sAthe mAro bheTo karAvyo. A suyogathI mAruM jIvana sanmArge pAMgaryuM. te pUjyanA sahRdaya sUcanathI mane mArA paramopakArI guruvaryA zatAdhika ziSyonA yogakSemakArikA paramavidUSI sA.zrI candrAnanAzrIjI ma.sA. kuzaLa mArgaciMdhaka svarUpe maLyA. upakArIonA AzirvAda ane sUcanathI lakhavAnuM zarU karyuM. phaLa tamArA hAthamAM che. mArgAnugAmI pratibhAsaMpanna sanmArgadarzaka pa.pU. AcAryadeva zrImad vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAjanI preraNA ane protsAhana to A kRtinuM mULa che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teozrIe samaye samaye yathArtha padArthane saraLatAthI rajU karavA aneka amUlya sUcano karI lakhANamAM saccAI ane sugamatAnA sUra pUryA che. sUtronA UMDANa sudhI pahoMcavAmAM su. zrI pravINabhAI motAno sahakAra sadA anumodanIya che. to vaLI bhASAkIya cokkasAI jALavavAmAM pa.pU. rohitAzrIjI masA. nA ziSyaratna pU. sAdhvIjIzrI caMdanabALAzrIjI ma.sA. smaraNIya che. prAMte bahuzrutajanone eka prArthanA karuM ke kyAMya paNa kSati jaNAya to mane jANa karazo. vItarAga sarvajJanI AjJAviruddha kyAMya kAMIpaNa lakhAyuM hoya to micchAmi dukkaDa'... aMtaranI eka abhilASA che ke, A sUtro vAMcI pustakane mUkI na dezo. te te bhAvone pratikramaNa vagere kriyA karatAM anubhUtino viSaya banAvI ahIM ja AtmAnaMdanI mastIne mANI paramAnaMda pAmavAno prayatna karajo. parama vidUSI pa.pU. candrAnanAzrIjI ma.sAnA * ziSyA sA. prazamitAzrIjI kA. su.pa 2017 tA. 10-11-2010 ratnatrayI ArAdhanA bhavana 46, vasaMtakuMja sosAyaTI, amadAvAda Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA bhA. 1 - prathama AvRttinA prakAzakanA haiyAnI vAtanA aMzo . mokSamArga upara cAlavA mATe ja pU. sAdhvIjI bhagavaMte amone sUtronA artha karAvyA hatA. teozrIe sUtrArthanuM jJAna mAtra zabdathI nahotuM karAvyuM, arthanuM jJAna mAtra mAhitI mATe nahotuM ApyuM, paraMtu Avazyaka kriyA dvArA AtmAne kema nirmaLa banAvavo te zIkhaDAvavA ApyuM hatuM. teozrI haMmezA kahetA ke, A sUtrArthanA jJAna dvArA tamAre kriyA karatAM kevA bhAvo karavA, kevI saMvedanAono anubhava karavo te khAsa samajavAnuM che. temanuM lakSya haMmezA kriyAne AtmalakSI banAvavAnuM rahetuM. kriyA pUrve AtmazuddhinuM ke mokSaprAptinuM praNidhAna thAya to ja kriyA suyogya bane - ema teozrI vAraMvAra kahetA. paNa.... mokSaprAptinA praNidhAnapUrvakanI kriyAo batAvavI kaI rIte, te amArI muMjhavaNano viSaya hato. muMjhavaNano ukela sAme hato, paraMtu kSayopazamanI alpatAne kAraNe mane to vadhu mUMjhavaNa thatI hatI ke, huM A arthane yAda kaI rIte rAkhyuM ane ene kriyA karatA kaI rIte upasthita karuM ? tethI pU. sAdhvIjI bhagavaMtane vinaMtI karI ke, Apa A arthanuM bhAvasabhara lakhANa karI Apo to ame enuM vAraMvAra paThana-manana karI zakIe ane tenA AdhAre amAro prayatna paNa kaMIka saphaLa banI zake. kRpALu gurudeve amArI vinaMtIno svIkAra karI lakhANa taiyAra karI ApyuM. teozrIe jeTalI mahenata karI lakhANa karI ApyuM che, teTalI ke tethI adhika mahenata jo dharmakriyAmAM thAya to yatkiMcita RNamukta banI zakAya. A sivAya RNamuktino anya upAya jaNAto nathI. pratyakSathI jeTaluM maLyuM che, tenI sAme lakhANathI prApta thatuM jJAna jo ke ghaNuM alpa che, to paNa A jJAna ghaNAne sarjiyAmAM upayogI nIvaDaze, tema vicArIne ja meM A lakhANa prakAzita karavAno nirNaya lIdho che. A prakAzananA mAdhyame je jJAna mane maLyuM che, te jJAna aneka tattvajijJAsuAtmA sudhI pahoMce ane teo Ano vadhu lAbha uThAve te ja aMtaranI icchA che. saralAbena kiraNabhAI zAha "RSikiraNa", 12, prakRtikuMja sosAyaTI, zreyasa skUla pAse, amadAvAda-15 phona : 26620920 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // anukramaNikA // krama viSaya pAnA naM. krama viSaya pAnA naM. 34 Ayariya-uvajajhAe sUtra 1-12 44 laghu zAMti stava sUtra 43-117 * sUtra paricaya * gAthA-1. zAnti * mULa sUtra - anvaya * gAthA-ra. momiti, chAyA - zabdArtha * gAthA-3. sA . * gAthA-1 nAriya * paramAtmAnA atizaya * gAthA-2 satra * gAthA-4. samara * gAthA-pa. sarva-kuritothao * gAthA-3 satra * gAthA-6. yati. 35 namoDastu vardhamAnAya 17-18 * gAthA-7. bhavatu namaste 36 vizAla-locana dauM . 19-24 * gAthA-8. sarvapi0 * gAthA-9. mavyAnAM 37 zrutadevatAnI stuti-1 2pa-27 * gAthA-10. mAnAM * sugavavA * gAthA-11. jinazAsana 38 mRtadevatAnI stuti-2, 28-29 gAthA-12-13. satri * ramata * gAthA-14. mAvati 39 kSetradevatAnI stuti-1 30-31] * gAthA-1pa.vaM. * MIse vije. * gAthA-10. rati pUrva 104 40 kSetradevatAnI stuti-ra 32-33 | * gAthA-17. tharzanaM. ' thayA kSetra gAthA-18. 350 * gAthA-19. sarvapa0 114 41 bhuvanadevatAnI stuti 34-35 - jJAnAgio 45 caukkasAya sUtra 118-128 42 aDhAIjajenuM sUtra 36-4ra | 46 bharaphesara bAhubalI sajajhAya * gAthA-1 sA 129-201 * gAthA-2 paM madaayao 39 | 47 sakalatIrtha vaMdanA 207-2pa8 * aDhAra hajAra zIlAMgaratha 41 | * sthAvara tIrthane vaMdanA 211 * UdgalokanA 43 varakanaka sUtra 43-45 tIrthonI vaMdanA 213-218 106 110 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama viSaya pAnA naM. | krama viSaya , pAnA naM. 0 adholokanA tIrthonI vaMdanA 219-221 * tIrphIlokanA zAzvatacaityonI vaMdanA rarara-240 * jaMbudvIpanA bharatAdikSetranA zAzvatacaityo 223 * bharatAdikSetranA caityonuM citra * mahAvidehakSetranA ra6 * jaMbUvRkSanA caityonuM citra 232 * meruparvatanA cetyo ra33 * meruparvatanA caityonuM citra ra3pa * dhAtakIkhaMDa + puSkaravaradviIpanA caityo 236 * manuSyalokanI bahAranA cetyo ra36 * naMdIzvaradvIpanA cetyonuM citrara37-8 * vyantara AdinA cetyo 240 * dakSiNArdha bhAratanA prasiddha tIrtho 244 . * viharamAna jaMgama tIrthavaMdanA ra53 - sAdhu bhagavaMtone vaMdanA 256 zAzvatacaityo 227. * mahAvidehakSetranA caityonuM citra * devaguru ane uttarakuru kSetranA zAzvatacaityo | *devakuru AdinA cetyonuM citra ra31 | ra30 - Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMdarbha graMtha sUci graMthanuM nAma graMthakartA abhidhAna cintAmaNI pa.pU hemacandrAcArya arihaMtanA atizayo pU. tattvAnaMdavijayajI kAvyaprakAza kavi mammaTa triloka tIrthanaMdanA pU. hemacandra sUrIzvarajI dharmasaMgraha mahopAdhyAya zrI mAnavijayajI ma.sA. namaskAra svAdhyAya zrI amRtalAla kAlidAsa dozI prabodhaTIkA zrI dhIrajalAla TokarazI prabhAvaka caritra pa.pU. zrI prabhAcaMdrasUrI jaina tIrtho pa.pU. jJAnavijayajI bRhakSetrasamAsa pa.pU. jinabhadragaNI zramAzramaNa bRhatsaMgrahaNI pU. maladhArI hemacaMdrasUri bharaDesara-bAhubalI vRtti pa.pU. zubhAzIlagaNI yogazAstra kalikAla sarvajJa hemacaMdrAcArya laghukSetrasamAsa pa.pU. A. ratnazekharasUrIzvarajI lokaprakAza mahopAdhyAya zrI vinayavijayajIgaNI laghusaMgrahaNI pa. pU. haribhadrasUrIzvarajI ma.sA. laghuzAMti TIkA zrImad harSakIrtisUrIzvarajI laghuzAMti TIkA zrImad siddhicaMdragaNI Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graMtha viSaya sUtra krama sUtra saMvedanA - 1 sAmAyikanA sUtro sUtra saMvedanA - 2 caityavaMdananA sUtro 12 - 25 sUtra saMvedanA -3 pratikramaNanA sUtro sUtra saMvedanA - 4 vaMditta sUtrA sUtra saMvedanA -5 " | 34 - 47 Ayariya uvajJAethI sakalatIrtha sudhInA sUtro | * sUtra saMvedanA -1 | manahajiNANanI sajhAya, saMtIkara pauSadhanA sUtro, pratikramaNanA hetu * sUtra saMvedanA - 7 pAMca pratikramaNanA sUtro * prakazana bAkI che. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ayariya-uvajjhAe sUtra sUtra paricaya : A sUtramAM AcArya bhagavaMtathI mAMDIne sarva jIvo sAthe kSamApanA karavAmAM AvelI hovAthI tene 'vAmaLA sUtra' ke 'mAryAdri kSamApanA sUtra' paNa kahevAya che. mokSaprAptinI sAdhanAmAM koIpaNa jIva pratye thayelo kASAyika pariNAma atyaMta bAdhaka che. AthI ja A sUtra dvArA jagatanA sarva jIvonuM smaraNa karIne te sarva jIvo pratye koIpaNa prakArano kaSAya manamAM thayo hoya, vacana ke kAyAthI koIne duHkha pahoMcADyuM hoya to te sarva aparAdhane yAda karI, tenI kSamA mAMgI, manane mokSanA ananya upAyarUpa samabhAvamAM sthira ka2vAnuM che. jainazAsana keTaluM vizALa che ane keTalA sUkSmabhAvo batAve che, teno suMdara paricaya A sUtrathI thAya che. 'Atmavat sarvabhUteSu' no dhabakAra ahIM jovA maLe che. jevo huM chuM tevA ja jagatanA sarva jIvo che. koInuM paNa ayogya vartana mane nathI gamatuM to mAruM ayogya vartana koIne kevI rIte game ? AthI ja rAga, dveSa, krodha, mAna, mAyA ke lobha vagere koIpaNa prakAranA kaSAyane AdhIna thaI mArAthI koIpaNa jIva sAthe ayogya vartana thayuM hoya koIpaNa prakAre aparAdha thayo hoya to te jIva pAse mAphI mAMgI te jIva sAthe maitrIno saMbaMdha bAMdhavo temAM ja mAruM hita che, evI bhAvanA A sUtranA eka eka zabdamAM jovA maLe che. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 A sUtranI prathama gAthA dvArA jemanuM jIvana joIne pramodabhAva pragaTa thAya, tevA AcArya, upAdhyAya, ziSya, sAdharmika, kula ke gaNanA koIpaNa sabhya pratye kyAreya koI paNa prakArano kaSAya thayo hoya to tenI duHkhAddha hRdaye kSamA mAgavAmAM AvI che; kema ke AvA uttama AtmAo pratye thayelo kaSAya sAdhakane mokSamArgathI dUra laI jAya che. tIrthakarane paNa pUjanIya evA zramaNasaMghanI pUjA, bhakti ane bahumAna bhavasAgarathI tAre che. jyAre kaSAyane kAraNe tenA pratye thayelI aruci, aNagamo ke ayogya vartana saMsArasAgaramAM DUbADe che. AthI ja AvA saMgha ke saMghanA eka paNa sabhya sAthe thayelA ayogya vyavahArane yAda karI, manamAM temanA pratyeno pUjyabhAva pragaTa karI, be hAtha joDI, mastaka namAvI bIjI gAthA dvArA te jIvonI kSamA mAgavAmAM AvI che. sAthe ja kadAca zramaNasaMghanA koI sabhya ayogya vartana karyuM hoya to tene kAraNe ApaNA manamAM udbhavela dveSAdi bhAvane dUra karI saMgha ke saMghanA sabhyane sadbhAvapUrvaka kSamA ApavAmAM AvI che. trIjI gAthA dvArA guNavAna ke guNahIna, nAnA ke moTA, cauda rAjalokarUpa jagatanA sarva jIvo pratye mana, vacana, kAyAthI koI paNa aparAdha thayo hoya ke jenA kAraNe te jIvone duHkha pahoMcADyuM hoya, vairabhAva pragaTAvyo hoya to te jIvone yAda karI temanI sAthe ekarAra karavAno che ke, tyAre huM pApI hato, adharmI hato, Aje meM bhAvathI dharmano svIkAra karyo che, mArA hRdayamAM kSamAdi dharmane meM prasthApita karyo che. AthI ja tamArA sarva pratye maitrIbhAvane dhAraNa karI mitratulya evA tamArI pAse huM mArAthI thayelA aparAdhanI mAphI mAguM chuM. tame paNa mane mArA aparAdhanI kSamA Apajo ane tamArA paNa aparAdhane huM bhUlI jAuM chuM ane tamane kSamA ApuM chuM." A rIte sUtranI traNa gAthA dvArA guNavAna AtmAonI, zramaNasaMghanI ane sarva jIvarAzinI kSamA mAgavAmAM AvI che. sarva jIvone svasamAna mAnavArUpa vizALatA ane koInA pratye thayelA alpa paNa kaSAyanA smaraNarUpa sUkSmatA ahIM jovA maLe che. A sUtrano upayoga pAMcamA kAussagga AvazyakanI pUrvamAM devasia ane rAIe pratikramaNamAM thAya che. teno ullekha paMcavastu Adi graMthamAM jovA maLe che. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ayariya-uvajjhAe sUtra bhUNa sUtra : Ayariya-uvajjhAe, sIse sAhammie kula-gaNe a / je me kei kasAyA, savve tiviheNa khAmemi // | 1 || savvassa samaNasaMghassa, bhagavao aMjaliM karia sIse / savvaM khamAvaittA, khamAmi savvassa ahayaM pi / / 2 / / savvassa jIvarAsissa, bhAvao dhamma- nihia - niya-citto / savvaM khamAvaittA, khamAmi savvassa ahayaM pi // 3 // pada 12 gAthA-3 guru akSara 19 laghuakSara-91 kula akSara-110 anvaya sahita saMskRta chAyA ane zabdArtha : Ayariya-uvajjhAe, sIse sAhammie kula-gaNe a / je me kei kasAyA, savve tiviheNa khAmemi // 1 // // AcArya-upAdhyAyayoH, ziSye sAdharmike kula - gaNe ca / ye mayA ke'pi ( kRtAH) kaSAyAH (tAn) sarvAn trividhena kSamayAmi / / 1 / / 3 AcArya, upAdhyAya, ziSya, sAdharmika, kula ane gaNa pratye meM je kaSAyo karyA hoya, te sarvenI huM bhana, vayana, DAyAthI kSamA mAMgu. 1 sIse aMjali karia, bhagavao savvassa samaNasaMghassa / savvaM khamAvaittA, ahayaM pi savvassa khamAmi ||2|| zIrSa aJjaliM kRtvA, bhagavataH sarvasya zramaNasaGghasya / sarvAn kSamayitvA, aham api sarvasya kSAmyAmi / / 2 / / mastake hAtha joDIne, pUjya evA sakala zramaNa saMgha saMbaMdhI (mArA) sarva (aparAdho)nI kSamA mAMgIne, huM pe| te sarvanA (sarva aparAdhonI) kSamA AAyuM chaM. 2 bhAvao dhamma-nihia - niya-citto, savvassa jIvarAsissa / savvaM khamAvaittA, ahayaM pi savvassa khamAmi ||3|| Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 sUtrasaMvedanA-5 mAvata: dharma-nihita-nina-vitta:, sarvasva nIvarAzeH / sarvAn kSamayitvA, aham api sarvasya kSAmyAmi ||3|| bhAvathI dharmane vize sthApita karelA cittavALo huM sarva jIvarAzi saMbaMdhI (mArA) sarva (aparAdhonI) kSamA mAMgIne, huM paNa te sarvanA (sarva aparAdhonI) kSamA ApuM chuM. 3 vizeSArtha : Ayariya uvajjhAe, sIse sAhammie kula-gaNe a / je me kei kasAyA, savve tiviheNa khAmemi / / 1 / / AcArya, upAdhyAya, ziSya, sAdharmika, kula ane gaNa pratye meM je kAMI kaSAyo karyA hoya te sarva mATe huM mana, vacana, kAyAthI kSamA mAMgu chuM. Ayariya - AcAryanA viSayamAM arihaMta bhagavAnanI anupasthitimAM jainazAsananI dhurA vahana karavAnuM kArya AcArya bhagavaMto karatA hoya che. saMgha ane samudAyanI samagra javAbadArI temanA zire hoya che, AthI ja saMghanA hitaciMtaka AcArya bhagavaMtane jyAM koInuM hita ghavAtuM dekhAya, saMghamAM kyAMya paNa kharAbI thatI dekhAya ke zAstrAjJAnuM ullaMghana thatuM dekhAya to teo sAraNA, vAraNA, coyaNA ane DicoyaNA dvArA temAM sudhAro karavA prayatna kare che. sAraNAdi karatAM ghaNIvAra temanI vANImAM kaThoratA, kAyAmAM kaDakAI, AMkhamAM lAlAza to koIkavAra temane hAtheya ugAmavo paDato hoya che ane avasara Ave zAsananI surakSA mATe yuddhamAM paNa UtaravuM paDe che. AvA prasaMgane joI pUrvAparano vicAra nahIM karanArA ajJAnI ane asahiSNu jIvone evuM thAya ke - 'AcArya thaIne AvI rIte bolAya ? AvuM vartana karAya ? potAnA ziSyane AvI rIte ThapakArAya ? dharma mATe vaLI AvA jhaghaDA karAya ?', Avo koIpaNa vicAra, vANI ke ayogya vartana te AcAryanI AzAtanA che. mokSanI sAdhanA karatA sAdhake pratikramaNa karatAM tenI kSamApanA ka2vAnI che. 1. sAraNA, vAraNA, coyaNA, paDicoyaNAnI vizeSa samaja mATe juo sUtrasaMvedanA-3 suguruvaMdana sUtra Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ayariya-uvajajhAe sUtra A pada bolatAM sAdhaka vicAre ke, "kharekhara huM puNyahIna chuM. svahitano nAzaka chuM, ke jene kAraNe guNasaMpanna ane aneka Azrita jananuM hita karanArA AcArya bhagavaMta mATe meM Avo vicAra karyo. mArAthI A ayogya ane avicAraka vartana thayuM che. AnAthI meM ja mArA AtmAnuM ahita karyuM che. guNavAna AtmAnI niMdA karI meM mArI yogyatA gumAvI che." A rIte AcArya bhagavaMtane najara samakSa rAkhI, mastaka namAvI potAnA ayogya vicAra, vANI ane vartananI hRdayapUrvaka niMdA karato sAdhaka Adra svare teo pAse potAnA aparAdhanI kSamA mAMge che. 3vANa - upAdhyAyane vize. upAdhyAya bhagavaMta saMghanI mAtA samAna che. mA jema AhAra, vastrAdithI bALakanuM pAlana kare che, tema upAdhyAya bhagavaMta samudAyanA dareka sAdhune AgamarUpa amRtanuM pAna karAvI temanA AtmAnuM lAlana-pAlana ane poSaNa kare che. AgamanuM adhyayana karAvatA karuNAA hRdayavALA pAThakane paNa avinayI, ajJAnI ke pramAdI ziSyanA doSone dUra karavA kyAreka lAla AMkha karI, kaThora vANIthI ziSyane Thapako Apavo paDe che. tyAre svahitane samajatA ziSyane thAya ke, "huM puNyavAna chuM, jethI mane Atmahita mATe anuzAsti maLI, jAtane sudhAravAno avasara maLyo." Ama vicAratAM tene AnaMda thAya, paraMtu svahitane nahi samajatA upAdhyAyajI mahArAjanI hitavRttine dhyAnamAM na lenArA, teonA upakAranI kadara na karanArA ziSyane pAkanI A pravRtti pratye aruci ke dveSa thAya che. upAdhyAya pratye thayela Avo durbhAva e temano mahA aparAdha che. A pada bolatAM, kaSAyAdhIna thaI upAdhyAya bhagavaMtano koIpaNa prakAre avinaya ke aparAdha thayo hoya to; tene smRtipathamAM lAvI vicAravAnuM che ke"upakArI pratye mAro Avo bhAva mane kyAM laI jaze ane kevAM karmano baMdha karAvaze ? sAce ja meM khoTuM karyuM." Ama vicArI smRtimAM birAjamAna upAdhyAya bhagavaMtanI natamastake karuNAdra hRdaye mAphI mAgavAnI che. sise - ziSyanA viSayamAM. zaraNe AvelA ziSyanuM hita karavAnuM kArya guru bhagavaMtanuM che. AthI ja ziSyanA hita mATe guru bhagavaMto temane avAranavAra hitazikSA Ape ane avasare saMyama Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 jIvanamAM koI skUlanA thatI dekhAya to Thapako paNa Ape che. yogya ziSya be hAtha joDI, mAthuM namAvI teno saharSa svIkAra kare che, paraMtu kaSAyane AdhIna thaI, koI ayogya ziSya, koIkavAra gurunI vAtano vinayapUrvaka svIkAra na karI zake, sAmuM bole ke ayogya vartana kare tyAre paNa kamasthitino vicAra karatA guru bhagavaMte samatA rAkhavI joIe. chatAM kyAreka kSamAnA badale tevA ziSya upara dveSAdi bhAva thayo hoya to te guru bhagavaMta mATe paNa karmabaMdhanuM kAraNa bane che. AthI ja A pada bolatAM Atmazuddhine IcchatA, guru bhagavaMto paNa ziSya pratye hitabuddhithI thayelA potAnA alpa paNa kaSAyane yAda karI tenI kSamA mAge che. sAmiA - sAdharmikanA viSayamAM. samAna dharma AcaranAra zrAvaka-zrAvikA mATe anya zrAvaka-zrAvikA ane sAdhusAdhvIne mATe anya sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto potAnA sAdharmika che. sAdharmikonI uttama bhojana AdithI bhakti, zreSTha vastrAdithI sanmAna ane avasare temanA guNonI prazaMsA karavAnuM cUkavuM na joIe. vaLI, sAthe dharmakriyA karatAM anya sAdharmikamAM kyAMya UNapa dekhAya ke temano vyavahAra yogya na dekhAya to temane bacAvI levAnI bhAvanAthI sauhArdabhAve sUcana karavuM joIe; paraMtu temanA pratye aNagamo, aruci ke dveSa na karavo joIe. Ama chatAM, anAdikAlIna kaSAyonA kusaMskAra, mananI malinatA, asahanazIlatA, anudAratA Adi doSone kAraNe sAdharmika sAthe sAro vyavahAra na thayo hoya, ucca svare ke karkaza zabdathI bolAI gayuM hoya, manathI temanA vize kAMI anucita vicArAI gayuM hoya ke temanI upekSA thaI hoya to te sAdharmika pratyeno aparAdha che. divasa daramyAna sAdharmika pratye Avo koIpaNa aparAdha thayo hoya to tene yAda karI A zabda dvArA temanI kSamA mAgavAnI che. varu ane sa - kula ane gaNa pratye eka AcAryanA ziSyonA samudAyane "kula' kahevAya che. ane paraspara apekSA rAkhanArAM evA traNa kulonA samudAyane "gaNa' kahevAya che. kula ane gaNamAM rahelA sarva sAdhako mokSa meLavavA mATe mahenata karatA hoya che. alagaalaga guNothI saMpanna hoya che, paraMtu sarva sAdhakonAM bhinna bhinna saMskAro, alaga alaga karma ane (veyAvasyAdi) kAryo karavAnI bhinna bhinna paddhatinA Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ayariya-uvajjhAe sUtra kAraNe; ekabIjAnA bhAvane, ekabIjAnA kAryane nahi samajI zakavAne kAraNe kyAreka ekabIMjA pratye manaduHkha, ayogya vartana ke kaSAya thavAnI saMbhAvanA rahe che. A rIte kula ke gaNanA ekapaNa sabhya pratye thayeluM ayogya vartana te karmabaMdhanuM kAraNa bane che. guNavAna AtmA upara thayelo dveSa guNaprAptimAM mahAvighna karanAra che. ne me pha sAyA sande tividena svAmami - meM je kaSAyo karyA hoya te sarvanI huM mana-vacana ane kAyAthI kSamA mAguM chuM. AcAryAdithI laIne kuLa ane gaNanA sarva sabhyo pratye koIpaNa prakAranA kaSAyane AdhIna thaI AjanA divasamAM vANIthI koInA bhAvone Thesa pahoMcADI hoya, kAyAthI koI AzAtanA thaI hoya ke manathI koInA pratye abhAva, Aveza, IrSyA, khoTI lAgaNI vagere koIpaNa prakAre aparAdha thayo hoya to thayelA te aparAdhane smaraNamAM lAvI natamastake, Ardrasvare temanI kSamApanA karavAnI che. A gAthA bolatAM sAdhaka vicA2e ke, "mahApuNyanA udayathI vagara upakAre upakAra karI mArA doSanA puMjane dUra karAvanArA bhagavaMtono bheTo thayo che. mokSamArgamAM satata sahAya kare tevA ziSyo ane sAgharmika maLyA che, kaSAyorUpI lUMTArAthI satata rakSA thAya tevo (kulagApI) samudAya maLyo che. AvA upakArIonI sahAyathI huM jarUra mokSamArge pragati karI zakato hato, chatAM kaSAyone AdhIna thaI. meM AvA upakArIo upara apakAra karyo che. temanA nAnA doSone moTA mulavyAM che. nAnI nAnI bAbatomAM meM temanA pratye krodhAdi bhAvo karI mArA doSono guNAkAra karyo che. bhagavaMta ! A sarva aparAdhanI huM aMta:karApUrvaka natamastake mAphI mAMgu chuM. Apa mane kSamA Apazo. mArA aparAghane Apa bhUlI puna: anuzAsana karajo. anAdinI mArI avaLI cAlane badalAvI savaLI banAvavA satata yatna karajo !" Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 nta aMdAjo... ' savvassa samaNasaMghassa bhagavao aMjaliM karia sIse / . savvaM khamAvaittA khamAmi savvassa ahayaM pi / / 2 / / mastaka upara aMjali karIne pUjya zramaNa saMghanI pAse kSamA mAguM chuM.) zramaNa saMghane khamAvIne, huM paNa temane kSamA ApuM chuM. zramaNasaMgha prabhunI AjJAne ja sarvasva mAnanAro hoya che. AthI ja pa.pU. A. zrIjayazekharasUrIzvarajI mahArAjAe saMbodhasattarI nAmanA graMthamAM jaNAvyuM che ke, nutto saMdho, seso puLa saMthAgo.... eka sAdhu, eka sAdhvI, eka zrAvaka, eka zrAvikA paNa jo jinAjJAthI yukta hoya to te "saMgha' che. e sivAyano jinAjJA vagarano hajArono samudAya paNa hADakAno Dhagalo che. mokSamArgane vahana karavAmAM zrIsaMghanI upayogitAne ane anivAryatAne lakSyamAM laIne svayaM zrI tIrthaMkara paramAtmA paNa tene "namo nityassa' kahI vaMdana kare che. A vAtane yAda rAkhI dareka sAdhake dhyAna rAkhavuM joIe ke zrIsaMgha chaghastha hovA chatAM pUjanIya che. tenA dareka sabhya AdaraNIya che. temanI koIpaNa prakAre AzAtanA na thaI jAya tenI khUba kALajI rAkhavI joIe. karma ane kaSAyane parAdhIna hovAthI zrIsaMghanA sabhyonI paNa kyAreka bhUla thaI zake che. te najaramAM AvatA eka "mA"nI jema tene vALI, sAthe besI, te dekhItI bhUlanI carcA-vicAraNA karI, saMghanA sabhyane bhUlamAMthI ugArI levo te saMghasevaka tarIke ApaNA saunI pharaja che. dareke eka-bIjAnI bhUlone pacAvI vAtsalyapUrvaka saMghanA dareka sabhyo ArAdhanAmAM ujamALa rahe tema vartavuM joIe. tenA badale saMghanA sabhyanI koI nAnI bhUla joI akaLAI javuM, ukaLI uThavuM. tenI sAthe kajIo karavo, core ne cauTe tenI niMdA karavI, svayaM tevA kArya karavA ke jenAthI zrIsaMghanI niMdA thAya, saMghanA sabhyo pratye dveSa, roSa, irSyA Adi durbhAvo sevavA, temanI sAthe durvyavahAra karavo, koInI saMgha pratyenI AsthA DagI jAya tevA vacana bolavA ke tevo vyavahAra karavo, saMghanI mahattA pratye vikalpo karavA, tenuM vikRta svarUpa prakAzita karavuM vagere aneka rIte zrIsaMghanI nIva DhIlI pADavAnA kArya karyA hoya to te zrIsaMgha pratyeno aparAdha che. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ayariya-uvajajhAe sUtra zrIsaMgha ke tenA sabhyo sAthe durvyavahAra ke durbhAva thavA pAchaLa ghaNIvAra parasparanA matabhedo kAma karatA hoya che. tethI zrIsaMghanI AzAtanA AdithI bacavA, jyAre jyAre koI matabheda UbhA thAya tyAre manabheda karyA vinA, satata eka-bIjAnI vAtane samajavA yatna karavo joIe. zAstranA AdhAre satya tattva samajI teno svIkAra karavo joIe. jyAM sudhI vAta na samajAya tyAM sudhI madhyastha rahI satyanI gaveSaNA karavA pUro yatna karavo joIe, paNa aDadhuM jANI eka-bIjAne utArI pADavAnI vRtti na apanAvavI joIe. "dharmakSetramAM paNa AvA jhaghaDA cAle !' - Avo dharma zuM karavo ?" - 'AvA dharmaguruone zuM kAma page lAgavuM ?' vagere vacano kyAre paNa na uccAravA joIe. pUrvakALamAM to jyAre paNa koI matabheda Ubho thAya to teno ukela lAvavAM rAjasabhAmAM cha-cha mahinA sudhI vAda cAlatA. sau potAnA pakSanI zAMtithI rajuAta karatAM. AvuM karavAne badale vastu vicAryA vinA bIjAnA matane khoTo kahevo, tenI niMdA karavI te paNa zramaNa saMghano aparAdha che. vaLI satya tattvanI gaveSaNA karavAmAM pramAda sevavo, "ApaNA mATe to badhA sarakhA' evuM bolI satyane TakAvavA pratye bedarakAra banavuM te paNa zrIsaMghanI AzAtanA che. kemake evuM karavAmAM prabhunA upakArI vacanono hrAsa thAya che. caturvidha zrIsaMgha pratye Avo koI paNa aparAdha thayo hoya to sau prathama ApaNA te sarva aparAdhonI kSamA mAMgavI joIe. svayaM kSamA mAMgyA pachI kadAca karmAdhIna banI, pramAdane paravaza banI, avicAraka avasthAmAM, bIjAnI vAtomAM kheMcAI jaIne Avo koIpaNa aparAdha ApaNA pratye koIe karyo hoya, to te saMghanA sabhyane sahodara mAnI, dharmano preraka mAnI, tenA aparAdhanI kSamA ApavI joIe. kSamA ApI tenI bhUlane bhUlI javI joIe. cittamAM kyAMye tenA pratye asadbhAva na rahevo joIe. A rIte zrIsaMghanI bhUlone sahana karI laIne tenI sAthe AdaraNIya vyavahAra karavo joIe. prabhunI AjJAno sAra eTalo ja che ke, cittane sadA nirmaLa rAkhavuM, tethI jaina zAsanamAM kSamA mAMgavAnuM ane kSamA ApavAnuM banne kAryo karavAnuM vidhAna che. Ama karavAthI maitrI, pramoda Adi bhAvonI vRddhi thAya che, mana nirmaLa bane che ane ubhayapaNe vairabhAvano nAza thAya che. kSamA mAgavAmAM jema mAnAdi bhAvone dUra karavA paDe che tema kSamA ApavAmAM dveSa Adi bhAvo dUra karavA paDe che, tethI Atmazuddhi icchatA sAdhako mATe to A banne atyaMta ucita kartavyo che. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 A gAthA bolatAM sAdhaka zramaNa saMghane smRtipaTa upara sthApita karI, atyaMta AdarapUrvaka be hAtha joDI, mastaka namAvI zrIsaMghane jaNAve ke, 10 "pramAdAdi doSone AdhIna thaI meM ApanA aneka aparAgho karyA che. Aje A sarva aparAdho yAda karI huM ApanI triviSe triviSe kSamA yAcuM chuM. meM A khoTuM karyuM che teno ekarAra karuM chuM. puna: AvI bhUla na thAya te mATe sAvadha banuM chuM. Apa pUjyanI paNa kadAca bhUla thaI hoya to huM paNa ApanA aparAdhane bhUlI jAuM chuM ane puna: eka sanmitranI jema ApanI sAthe vartavAno ekarAra karuM chuM. prabhune prArthanA karuM chuM mAro A ekarAra akhaMDita rAkhaje !" savvassa jIvarAsissa bhAvao dhammanihianiyacitto / savvaM khamAvaittA khamAmi savvassa ahayaM pi // 3 // bhAvapUrvaka dharmamAM mana sthira karIne huM cauda rAjalokamAM rahelA sarva jIvone yAda karI, temanA pratye koI paNa prakArano aparAdha thayo hoya to te sarva aparAdho badala kSamA mAguM chuM ane temano paNa mArA pratye koIpaNa aparAdha thayo hoya to huM temane kSamA ApuM chuM. jIva jyAM sudhI dharma samajato nathI, tyAM sudhI tenI vRtti saMkucita hoya che. te mAtra 'huM ane mAruM' ATaluM ja vicArI zake che. te sivAyanAnuM zuM tevo tene vicAra suddhA Avato nathI, paraMtu jIva jyAre dharma samaje che tyAre tenuM haiyuM vizALa bane che. dharma samajatAM tenAmAM 'Atmavat sarvabhUteSu'-sarva jIvo mArA jevA che' evI samaja pragaTe che. duniyAnA jIvamAtra potAnA jevA lAgatAM tenI vRttimAMthI 'huM ane mAruM'nI divAlo bhedAI jAya ane te sarva jIvonA sukha-du:khanI vicAraNA karavA lAge che. jagatanA jIvone paNa mArI jema du:kha gamatuM nathI ane sukha game che, tethI mArAthI teo duHkhI na thAya tenI te kALajI rAkhavA atyaMta sAvadhAna banI pravRtti kare che. AvI vRtti hovA chatAM saMsAramAM hovAne kAraNe dharmAtmAne paNa mane ke kamane koIne pIDA utpanna thAya tevI pravRtti karavI paDe che. AvI pravRttithI dharmAtmA vyathita banI jato hoya che. tethI te potAnAthI thayelA sarva jIvonA aparAdhane yAda karI tenI kSamA mAga che. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ayariya-uvajajhAe sUtra vaLI saMsAramAM ekabIjAnA saMparkamAM AvatAM duniyAnA jIvothI paNa dharmAtmAne pIDA thavAnI saMbhAvanA rahe che. tyAre dharmAtmAne paNa te jIvonA aparAdha upara DhaSa Adi durbhAvo thayA hoya evuM bane. dharma samajavAne kAraNe sAdhakane have koI pratye durbhAva rAkhavo nathI mATe te sarva jIvone paNa kahe che ke, huM paNa tamane kSamA ApuM chuM. tame karelA aparAdho bhUlI jAuM chuM ane puna: Apa sarvane mArA mitra mAnuM chuM." A gAthA bolatAM sAdhaka vicAre che ke, "Aja divasa sudhI A gharma huM samajyo na hato. kadAca samajAyo to hRdayathI meM teno svIkAra karyo na hato. AthI ja sva ane svajananA sukha khAtara meM tamArA anaMtA aparAgho karyA che, tamone ghaNI rIte du:khI karyA che, aneka prakAre meM tamane paDyA che. have huM tamane mArA jevA mAnuM chuM. meM mArA aMtaHkaraNamAM tamArA mATe bhAvapUrvaka mitrabhAve pragaTAvyo che. mitratulya tamArA pratye thayelA aparAdhonI natamastake huM kSamA yAcuM chuM. vaLI, tamArAthI mArA pratye je koI aparadho thayA hoya, to te sarva apAvone kAraze mA aMtaramAM thayelA verabhAvane dUra karI mitratulya mAnelA tamane paNa huM kSamA ApuM chuM." jijJAsA : pahelA AcArya pachI upAdhyAya AdinI kSamApanA, Avo krama zA mATe? tRpti: kSamApanAnA kramamAM pahelA AcArya, upAdhyAya ane pachI anya. Avo krama rAkhavA viSe vicAra karatAM lAge che ke, sau prathama guNavAna AtmAnI kSamA mAgavI joIe. vartamAnamAM guNanI dRSTie zreSTha AcArya bhagavaMto che, mATe sau prathama temanI kSamA mAgI che ane tyAra pachI tenAthI UtaratA kramamAM AvatA upAdhyAyAdinI kSamA mAMgI che. jijJAsA : ziSyano samAveza kula, gaNa ane sAdharmikamAM thato hato, chatAM ziSyano ullekha judo kema karyo ane temanI kula, gaNa ane saMgha pahelAM kema kSamA mAMgI ? tRptiH jo ke ziSyano samAveza kula, gaNa AdimAM thaI zake che, topaNa ziSyanuM hita karavAnI javAbadArI gurubhagavaMtonI hovAthI kyAMya paNa ziSyanI alanA thAya to te samaye gurubhagavaMtane sAraNAdi karavI paDe che. AvuM karatAM kyAreka Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 sUtrasaMvedanA-5 koIpaNa kaSAyAdi bhAva sparzI gayA hoya to pahelAM ja tenI vizeSathI kSamApanA karavA mATe ziSyano alaga ane AgaLa ullekha karyo hoya tema lAge che. chatAM A aMge vizeSajJo vicAre. jijJAsA : AcAryAdi guNavAna Adi pAse kSamA mAgI che, temane kSamA ApI kema nathI ? tRpti guNavAna AtmAo karmAdhIna jIvonI sthiti samyagu prakAre samajatA hoya che, tethI teone tevA jIvo pratye dveSAdi thavAnI saMbhAvanA nahivatuM che, mATe temane kSamA ApavAnI jarUra jaNAtI nathI. jijJAsA dhama zabdathI ahIM 'sarva jIvone potAnA samAna mAnavAM" te rUpa dharmano ja svIkAra kema karyo ? tRpti : kSamApanA mATenuM A sUtra che ane sarva jIvo sAthe kSamApanA to ja thaI zake ke jo sarva jIvone potAnA tulya mAnIe to. vaLI, 'gAtmavat sarvabhUteSu'no pariNAma te samatAnuM mULa che, maitrIbhAvanuM bIja che, sarva dharmanuM sAdhana che, mATe ahIM dharma zabdathI A bhAva grahaNa karavo vadhu yogya lAge che. chatAM A aMge zrutajJo svayaM vicAre.. jijJAsA : mAvo ghanidinivatto - A vizeSaNane chellI gAthAmAM mUkavAnuM kAraNa zuM ? tRptiH bhAvathI dharmamAM jenuM citta sthapAyeluM che evuM vizeSaNa chellI gAthAmAM mUkavAmAM AvyuM tenuM kAraNa e che ke pahelI be gAthAmAM guNavAna AtmAo pratye thayela aparAdhanI kSamA mAgavAmAM AvI che. guNavAna AtmA pratye pramodabhAva ane pUjyabhAva jarUrI che. jyAre jagatanA sarva jIvo sAthe samabhAva ke mitrabhAvarUpa dharma hRdayamAM pragaTAvavAno che, mATe chelle sarva jIvarAzine khamAvatAM kahyuM ke, tamo sarva paNa mArA jevA ja cho, mArA mitra cho, mitratulya tamArA aparAdhanI huM kSamA mAguM chuM. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 namoDastu vardhamAnAya sUtra paricaya : zrI vardhamAna svAmInI eTale ke caramatIrthapati, ApaNA Asanna upakAra zrI vIraprabhunI A stuti che. tethI te "vardhamAnastuti' tarIke paNa oLakhAya che. cha AvazyakanI pUrNAhUti thayA pachI maMgala-stuti nimitte puruSo A sUtra bole che. tenI pahelA teo namo hetu thI maMgalAcaraNa kare che. A atisuMdara kAvyanI racanA koNe karI che te khyAlamAM nathI, paraMtu zrI tilakAcAryajIe racelI sAmAcArImAM A stuti jovA maLe che. saMskRta bhASAnA traNa judA judA geya chaMdomAM A stutinI racanA che. saunI sAthe bhAvapUrvaka tene gAtA vIraprabhunI aneka adbhuta vizeSatAothI citta raMjIta thayA vinA rahetuM nathI. ApaNI paraMparA pramANe prathama stuti adhikRta jinanI, bIjI stuti sAmAnya jinanI ane trIjI stuti Agama athavA zrutajJAnanI hoya che. A sUtra paNa A prasiddha paraMparAne anusare che. temAM paNa pahelI gAthAmAM vardhamAna svAmIne namaskAra karAyo che, bIjI gAthAmAM cotrIsa atizayo Adi RddhisaMpanna sarva jinone prArthanAmAM AvyA che. prAMte chellI gAthAmAM "mArA upara zrutajJAna tuSTa thAo evA romAMcita karanArA zabdo dvArA mane tattvajJAnanI prApti thAo." mArA haiyAmAM prabhunA vacanono vAsa ho evI suMdara bhAvanA vyakta karAI che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-pa bhUNa sUtra: namo'stu vardhamAnAya, spardhamAnAya karmaNA / tajjayAvAptamokSAya, parokSAya kutIthinAm / / 1 / / yeSAM vikacAravinda-rAjyA, jyAyaH-krama-kamalAvaliM dadhatyA / sadRzairiti saGgataM prazasyaM, kathitaM santu zivAya te jinendrAH / / 2 / / kaSAyatApAdita-jantu-nivRti, karoti yo jainamukhAmbudodgataH / . sa zukra-mAsodbhava-vRSTi-sannibho, dadhAtu tuSTiM mayi vistaro girAm / / 3 / / anvaya tathA thArtha : karmaNA spardhamAnAya, tajjayAvAptamokSAya, kutIrthinAM parokSAya, vardhamAnAya namo'stu / / 1 / / jeo karmanI sAthe spardhA karanAra che. karma sAme jaya meLavI jemaNe mokSa prApta karyo che tathA jeo mithyAtvIo mATe parokSa che tevA vardhamAnasvAmIne mAro nms||2 thAmo. // 1 // yeSAM jyAyaH-krama-kamalAvaliM dadhatyA vikacAravinda-rAjyA 'sadRzaiH saGgataM prazasyam' iti kathitaM te jinendrAH zivAya santu / / 2 / / jemanI zreSTha caraNakamalanI zreNIne dhAraNa karanArI (devanirmita suvarNa) vikasita kamalonI paMkti vaDe jANe ema kahevAyuM ke 'sarakhAnI sAthe samAgama thavo te prazaMsanIya che" te jinendro mokSa mATe thAo. rA zukra-mAsodbhava-vRSTi-sannibho jainamukhAmbudodgataH yaH girAm vistaraH kaSAyatApAditajantunirvRtiM karoti saH mayi tuSTiM dadhAtu / / 3 / / jeTha mAsamAM thayelI (pahelI) varSA samAna jinezvaranA mukharUpI meghamAMthI pragaTa thayelo je vANIno vistAra kaSAyanA tApathI pIDita prANIone zAMti Ape che te (vANIno vistAra) mArI upara prasanna thAo hall Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 namoDastu vardhamAtAya 15 vizeSArtha : '. namoDastu vardhamAnAya - vardhamAna svAmIne namaskAra thAo. vIraprabhu jyArathI mAtAnA garbhamAM AvyA tyArathI temanA pitAnA bhaMDAromAM dhana-dhAnya AdinI vRddhi thavA lAgI. tethI mAtA-pitAe temanuM nAma vardhamAna rAkhyuM hatuM. vaLI, teonI AMtarika guNasamRddhi paNa pratidina vRddhimAna rahetI. tethI teo vAstavamAM vardhamAna hatA. A stuti te A covIsInA carama tIrthakara zrI mahAvIra prabhunI che. temane mAro namaskAra thAo. spardhAnA varmA - karmanI sAthe spardhA karI rahelA (vardhamAna svAmIne namaskAra thAo) zrI viraprabhue dIkSA laIne karmanI sAthe moraco mAMDyo hato bAra varSa sudhI teozrI advitIya parAkrama phoravI zauryapUrvaka karma ane AMtarazatruo sAme jhajhUmyA hatA. anAdikALathI AtmAne vaLagelA zatruone dUra karavAnuM kArya saheluM nathI. vardhamAna svAmI pAse je dhIratA, vIratA, parAkrama Adi guNo hatA te ja temane karma sAme bAtha bhIDavA sakSama banAvatA hatA. tannAvAtamokSAya - karmarUpI zatru upara jaya meLavavA dvArA mokSa meLavanAra (vardhamAna svAmIne namaskAra thAo) spardhAmAM to ghaNA Utare paNa zatrunA joradAra humalA sAme TakI rahevuM, ghoraatighora upasargo ane pariSadono sAmano karIne durjeya evA AMtara zatruo upara jaya meLavavo te sAmAnya mANasanuM gajuM nathI. A kArya to virala vIra prabhu jevA ja karI zake. parIkSA tIrthanA - mithyAtvIo mATe parokSa (evA zrI vardhamAnasvAmIne namaskAra thAo) - khoTA matane pravartAvanArane kutIrthika kahevAya che. jagatanA sarva padArtho anekAntarUpa che. anaMtadharmAtmaka te padArthonuM te rUpe nirUpaNa karavuM te sanmata che, sutIrtha che, A ja padArthone koI eka dRSTithI joI jIvAdi padArtho AvA ja che tevuM nirUpaNa karavuM te kumata che. AvA kumatane calAvanAra kutIrthiko che. kadAgrahanA 1. namaskAra thAo nA vizeSa artha mATe sUtra saMvedanA - ramAMthI namoDaskuNuM sUtra jovuM. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 sUtrasaMvedanA-5 kAraNe AvA kutIrthiko prabhue prarUpelA padArthone te rUpe kyAreya joI zakatA nathI prabhuno mArga kyAreya temanI buddhino viSaya banato nathI. temanA mATe to prabhu ke prabhue prarUpelo mArga pratyakSa banato ja nathI mATe ja prabhu kutIrthiko mATe parokSa che evuM kahevAyuM che. A gAthA bolatAM uparokta traNa vizeSaNothI viziSTa bAhya ane atyaMtara samRddhinA svAmI vIraprabhune smRtipaTa para sthApI, be hAtha joDI mastaka namAvI prArthanA karavAnI che ke, 'he prabhu ! karmanI sAthe spardhAmAM utarI Apa to vijayanI varamALAne varyA cho ane ame to karmanA sakaMjAmAM sapaDAyA karIe chIe. kutIrthio to Apane oLakhI na zake te samajAya tevuM che, paNa ame to ApanA ja saMtAna chIe chatAM ApanuM zuddha svarUpa amArA mATe pratyakSa banatuM nathI. he nAtha ! A namaskAranA phaLarUpe Apa amane karmanA jorathI bacAvo ! ApanA zuddha svarUpanA darzana karavo ane amane mokSanuM mahAsukha Apo !" yeSAM vikacAravindarAjyA jyAyaH kramakamalAvaliM dadhatyA jeonA zreSTha caraNakamaLanI zreNIne dhAraNa karanArI (devanirmita) vikisata evI (suvarNa) kamaLanI hAramALA vaDe saMskRta kAvyanA arthAntaragarbhita utprekSA alaMkArathI zobhatI A paMkti jinezvaranA vihAranuM dRzya najara samakSa upasthita kare che. temAM vipAravindra eTale vikasita thayeluM kamaLa rani eTale zreNI. prabhune kevaLajJAna utpanna thAya tyAre tIrthaMkara nAmakarmano vipAkodaya cAluM thAya che. aSTa mahAprAtihArya ane cotrIsa atizayothI prabhu zobhavA lAge che. temAM ekavIsamo atizaya evo che ke, prabhu je mArgethI pasAra thAya che tyAM devo mAkhaNa jevA mulAyama suvarNanA kamaLonI racanA kare che. prabhu kevaLajJAna pachI kyAreya bhUmi upara paga mUkatA nathI. temanA caraNone A suvarNanA vikasita evA nava kamaLonI zreNI dhAraNa kare che. tethI vikasita kamaLonI zreNInuM vizeSaNa che nyAyaH mamAvahiM vadhatI, temAM nyAyaH eTale zreSTha, ma eTale caraNa, Addhi eTale zreNI ane vadhatI eTale dhAraNa karatI; zreSTha evA caraNa kamaLanI zreNIne (arthAta prabhunA pavitra evA be pagane) - Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namoDastu vardhamAnAya dhAraNa karanArI. AvI racanA dvArA kavi kahe che ke, deva nirmita suvarNa kamaLanI zreNI zreSTha evA caraNa kamaLanI zreNIne dhAraNa kare che. sadariti sataM prazasya Rthi - (je suvarNa kamaLanI zreNIe prabhunA caraNa kamaLanI zreNIne dhAraNa karI che te) kahe che ke sarakhAnI sAthe samAgama thavo te prazaMsanIya che. tIrthaMkara paramAtmA vihAra kare tyAre devoe racelI nava suvarNa kamaLonI zreNI jANe ema kahI rahI che ke, "jevA ame kamaLo chIe tevA zrI jinezvaradevanA caraNo paNa kamaLo che. Ama kamaLo sAthe kamaLono saMyoga thayo che. sarakhe sarakhAno meLa jAmyo che. A bahu sAruM thayuM." satta zivAya te nidrA - te jinendro ziva mATe thAo ! suvarNa kamaLa upara paga mUkI vihAra karanArA sarva jinendro amArA kalyANa mATe thAo. prabhunI stuti karavAnuM eka ja lakSya hoya che - prabhu jevA banavAnuM. prabhu svayaM nirTandra avasthA prApta karI mokSanuM mahAsukha bhogavI rahyA che. sAdhaka paNa A zabdo dvArA te ja zivasukhanI prArthanA kare che. A gAthA bolatAM kevaLajJAnane pAmelA, suranirmita suvarNanA kamaLa upara 'padArpaNa karI pRthvItaLa ne pAvana karatAM sarva arihaMta bhagavaMtone smaraNamAM lAvI * temane vaMdanA karatAM prArthanA karavAnI che ke, - "he vibho ! Apa to kalyANakara sthAnane pAmI cUkyA cho. amane paNa Apa parama kalyANanA kAraNabhUta zivanA sthAnane Apo !" kaSAyatApArdita-jantu-nivRttiM karoti yo jainamukhAmbudodgataH sa zukra mAsodbhava-vRSTi-sannibho dadhAtu tuSTiM mayi vistaro girAma - je vANIno samUha jinezvaranA mukharUpa meghathI pragaTa thaIne kaSAyanA tApathI pIDita thayelA prANIone zAMti Ape che ane je jeTha mAsamAM thayelI (pahelI) varSA jevo che te mArA para tuSTine dhAraNa karo. jeTha mAsamAM sUrya khUba ja tape che, tethI garamI ane ukaLATa ghaNA lAge che. te vakhate je varasAda Ave che te ati sukhakara ane saMtoSa janaka lAge che, tevI ja rIte jagatanA jIvo anAdikALathI krodha, mAna, mAyA ane lobharUpI cAra Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 kaSAyothI khUba tapI gayelA hoya che, temanA upara zrI jinezvaradevanA mukharUpI meghamAMthI nIkaLelo vANIno pravAha amRtano chaMTakAva kare che. aMte stutikAra potAnA hRdayanI abhilASA vyakta karatA kahe che ke AvI amRtatulya vANI mArA para tuSTa thAo, mArA upara prasanna thAo. ahIM vANI to jaDa che chatAM te prasanna thAya tevI bhAvanA dvArA graMthakAra evuM icche che ke mArA haiyAmAM prabhunI pAvanakArI vANIno vAsa thAo. mArI dareka kriyA te vANI anusAre thAya, mArI vicArasaraNI te zamakArI vANI pramANe ja pravarte. AvI zubha abhilASA sAthe A stuti pUrNa thAya che. A chellI gAthA bolatAM sAdhaka vicAre ke, kaSAyonA tApa ane saMtApa nA kAraNe anaMtakALathI saMtapta rahyo chuM A tApane TALavAnI tAkAta jinavacanomAM che. jinavANIthI hRdaya bhIMjAya to anaMtakALano tApa TaLe. tethI te prabhu ! kaSAyonA tApane TALanArA ApanA vacano mArA hRdayamAM pariNAma pAmo ! mArA hRdayane plAvita karo evI prArthanA karuM chuM ?" Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizAla-locana dala sUtra paricaya : 'prabhAtanA pratikramaNamAM cha AvazyakanI pUrNAhuti pachI maMgalastuti tarIke A sUtra bolAya che. mATe tenuM bIjuM nAma prabhAtika stuti ke prabhAtika vIra stuti che. paraMparAgata racanAzailIne anusaratI A stutimAM paNa pahelI gAthA adhikRta 'jinanI bIjI gAthA sarva jinezvaronI ane trIjI gAthA AgamanI stutirUpa che. pUrvAcAryonI paraMparA ja tenuM AdhAra sthAna che. puruSo rAtrika pratikramaNamAM jyAre maMgala tarIke A sUtra bole che tyAre strIo "saMsAradAvAnala'nI stuti bole che. vividha alaMkArothI sajja tenA zloko dvArA paramAtmAnuM adbhuta svarUpa AMkha sAme upasthita thAya che ane tema thatAM sAdhaka lakSyazuddhi karavA pUrvaka divasanI zarUAta karI zake che. mULa sUtraH | vizAtra-kocana-karuM, prodya-ttAMza-resaram | prAta:rajinendrasya, mukha-padmaM punAtu vaH / / 1 / / yeSAmabhiSeka-karma kRtvA, mattA harSabharAt sukhaM surendrAH / tRNamapi gaNayanti naiva nAkaM, prAtaH santu zivAya te jinendrAH / / 2 / / Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 g:-nirmuttamamu pUrNata, ta-rAhu-prasanuM sovam / apUrvacandraM jinacandrabhASitaM, dinAgame naumi budhairnamaskRtam ||3|| gAthA : 20 * vizALa-hoddana-varlDa, prodyap-vantAMzu-saram / prAtartIraninendrasya, muH-pAM punAtu vaiH / / / / gAthArtha : vizAla netrorUpI patrovALuM, jhaLahaLatA dAMtanAM kiraNorUpa kesarAvALuM, zrI vIrajinezvaranuM mukharUpI kamala prAta:kALamAM tamane pavitra karo. 1 vizeSArtha : vIraprabhunI stuti karatAM A gAthAmAM sau prathama racanAkAre prabhunA mukhane kamaLa sAthe sarakhAvyuM che. jema prAtaHkALamAM khIlI UThatuM kamaLa potAnA manohara rUpa, sumadhura suvAsa AdithI aneka bhamarAone AkarSe che ane mAnavInA manane prasanna kare che. tema vIraprabhunuM be vizALa netro rUpa patra(pAMdaDA)vALuM ane tejasvI dAMtanA kiraNorUpa kesarAthI yukta murkhakamaLa suyogya AtmAone potAnA tarapha AkarSe che. AkarSAyelA jIvo uttama dravyothI prabhunI bAhya bhakti kare che ane temanA guNone jANI te guNone prApta karavAno prayatna karI, AtmakalyANakArI aMtaraMga bhakti kare che. gAthAnA aMtamAM 'prabhunuM AvuM mukhAraviMda tamane saune pavitra karo !' ema kahI sUtrakArazrIe sarva jIvo pratyenI zubhakAmanA vyakta karI che. A gAthA bolatAM anupama saundaryayukta prabhunA mukhakamaLane smRtimAM lAvI, sAdhaka vicA2e ke, "jemanuM bAhyarUpa AvuM che, tenuM aMtaraMga svarUpa kevuM haze ? A rUpane jovA jANavA ane mANavA yatna karuM. tto huM paTTA te svarUpane jarUra prApta karI zakIza." Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizAla-locana dala gAthA : yeSAmabhiSeka-karma kRtvA, mattA harSabharAt sukhaM surendrAH / tRNamapi gaNayanti naiva nAkaM, prAtaH santu zivAya te jinendrAH / / 2 / / anvaya : yeSAm abhiSeka karma kRtvA harSabharAt mattAH surendrAH nAkaM sukhaM tRNamapi naiva gaNayanti te jinendrAH prAtaH sukhAya santu / / 2 / / gAthArtha : jemano abhiSeka karIne harSathI matta thayelA devendro svarganAM sukhane tRNavat paNa gaNatA nathI, te jinendro prAta:kALamAM ziva-sukha ApanArA thAo. 2 vizeSArtha : tIrthaMkara nAmakarmarUpa utkRSTa puNya prakRtivALA jIvono janma thatAM ja saudharmendranuM Asana kaMpe che. tenAthI 14 indro ane sarva devone prabhunA janmanI jANakArI maLe che. prabhu jamyAnA samAcAra maLatAM harSaghelA thayelA deva ane devendro daivika sukhono tyAga karI prabhuno janmAbhiSeka karavA doDI jAya che. meruparvata upara jaI uttama sAmagrI ane uttama bhAvathI prabhuno - jakhyAbhiSeka kare che. ' prakRSTa puNyanA svAmI, janmathI ja vairAgI, parama yogI, dhIra, gaMbhIra, evA prabhuno janmAbhiSeka karatAM vibudhavarone jevo AnaMda thAya che, haiyAmAM jevI Urmio UThe che. jevA sukhada saMvedano thAya che tevo AnaMda ke tevI saMvedanA temane bhautika sukha bhogavatAM kyAreya anubhavAtI nathI, devIo sAthe vilAsa karatAM AnaMda sAthe tRSNAnI Aga temanA hRdayane bALatI hatI, to aneka prakAranI krIDAo karatAM majAnI sAthe sAthe ciMtAnI pIDA cittane vihvaLa karatI hatI. jyAre prabhubhakti karatAM AvA du:khamizrita sukhano nahi paNa mAtra sukhano ja anubhava thato hovAthI temane prabhubhaktinA AnaMdanI sAme parAkASThAnA daivika sukho tRNa jevA lAge che. devonI A paristhiti jANI sAdhaka potAnI bhAvanA vyakta kare che ke te jinezvaro amane paNa mokSa sukha ApanArA bane. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 A gAthA bolatA sAdhaka meruzikhara upara janmAbhiSeka dvArA pUjAtAM jinezvara paramAtmAone smRtimAM lAvI vicAre ke, je prabhuno janma mAtra paNa vibughavarone ATalo AnaMdaprada che te prabhuno prauDhakALa to kevo addabhuta haze ! A prabhunI bhakti karI huM paNa te prabhu pAse zivasukhanI prArthanA karuM ane prayatna karI tene pAmuM gAthA: kalaGka-nirmuktamamuktapUrNataM, kutarka-rAhu-grasanaM sadodayam / apUrvacandraM jinacandrabhASitaM, dinAgame naumi budhairnamaskRtam / / 3 / / anvaya : kalaGka-nirmuktam, amuktapUrNatam, kutarkarAhugrasanaM sadodayam apUrvacandram budhairnamaskRtam, jinacandrabhASitaM dinAgame naumi / / 3 / / gAthArtha : je kalaMkathI rahita che, pUrNatAne je choDato nathI, je kutarkarUpI rAhune gaLI jAya che, je sadA udaya pAmelo rahe che, je jinacaMdranI vANI sudhAthI banelo che ane paMDito jene namaskAra kare che, te AgamarUpI apUrvacandranI prAta:kALe huM stuti karuM chuM. llall vizeSArtha : caMdra tApane zamAvI zItaLatAne Ape che ane saumya prakAza phelAve che tema jinAgama paNa kaSAyonA tApane zamAve che ane jJAnano prakAza phelAve che. mATe tene caMdra sAthe sarakhAvI zakAya, paraMtu jinAgamamAM caMdra jevA koI kalaMka nathI mATe sUtrakAra kahe che ke te caMdra karatAM paNa kyAMya adhika che. vartamAnamAM udaya pAmato caMdra kalaMkathI yukta che jyAre sarvajJa kathita zrutarAzirUpa caMdramAM koIpaNa prakAranuM kalaMka nathI. tethI svadarzananA rAgI to ThIka Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizAla-locana dala paNa madhyasthaSTithI vicAra karato koI paravAdI paNa temAM doSa zodhI zake tema nathI. rAtrimAM ugato caMdra to kRSNa pakSamAM kSINa kSINatara thato jAya che. jyAre jinAgamarUpI caMdra to haMmezA pUrNakalAe khIlelo ja rahe che. kyAreka koI kSetra ke koI vyaktine AzrayIne AgamamAM caDAva utAra dekhAya paNa samaSTigata vicAraNA karavAmAM Ave to Agama haMmezA pUrNapaNe khIleluM rahe che. kyAMka ne kyAMka koI zrutakevalI cauda pUrvadhara hoya ja che. vaLI, AkAzanA caMdrane to kyAreka rAhu gaLI jAya che. jyAre dhRtarUpa zItAMzu to kutakarUpI rAhune gaLI jAya che. kahevAno bhAva e che ke jinAgamanI yuktiyukta vAtonI sAme eka paNa kutarka TakI zakato nathI. gaganano caMdra rAtre udaya pAme che ane divase AthamI jAya che. jyAre dhRtarUpI uDupati to haMmezA udaya pAmelo ja rahe che. kyAreya teno asta thato nathI. "hA" pAMcamA ArAnA aMte bharatakSetramAM jinAgamane dharanArA koI nahi rahe, paNa tyAre paNa mahAvideha AdimAM to A caMdra camakato ja rahe che. - loka jene joIne kSaNabhara AnaMda pAme che te nabhomaMDaLano caMdra to jyotiSka devanA ratnanA vimAnasvarUpa hovAthI pugalarUpa che. jyAre AgamarUpI indu to - jinezvara bhagavAnanI vANI sudhAthI nirmita che tethI te to anaMtajJAnamaya cetanAno saMcAra che. AkAzanA caMdrane sAmAnya jana bhautika AzaMsAothI name che jyAre te ja bhautika AzaMsAothI mukta thavA prabhunA AgamarUpI caMdrane to deva, devendro, cakavartIo ane dhuraMdhara paMDito paNa bhAvathI vAraMvAra praName che. satata tenI adhyayana - adhyApana - ciMtana - manana AdirUpe upAsanA kare che. AvA viziSTa Agama graMtho addabhuta ane anupama hovAthI apUrva che, mATe prAta:kALanA pavitra samaye tenI stuti karuM chuM. prArthanA karuM chuM ke, AvuM Agama mArA ajJAnane ulecI jJAnano prakAza relAvI mArA AjanA divasane ane samagra jIvanane ajavALe. . Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 A gAthA bolatAM sAdhaka prabhunA AgamarUpa caMdrane smRtimAM lAvI bhAvathI praNAma karatAM vicAre ke, 24 "jJAnano prakAza mArI sAme che, mATe tene jhIlavAno che ane tene jhIlIne mATe mArA ajJAnanA aMdhArAne ulecavAnuM che. he prabhu ! A AgamarUpI caMdranA AdhAre mAruM ajJAna TaLe ane jJAnano prakAza mane maLe evA AziSa Apajo" Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutadevatAnI stuti sUtra paricaya A sUtramAM zrutadevInI stavanA karI, temane prArthanA karavAmAM AvI che, tethI tene 'sumavAyu' "mRtadevatAstuti' kahevAya che. sahajAnaMda svarUpa mokSanI prApti samyagu jJAna ane samya kriyAthI thAya che. , samya kriyA samyagu jJAna vinA zakya nathI ane samyaguM jJAna jJAnAvaraNIyakarmanA . nAza vinA pragaTa thatuM nathI. AthI ja mokSArthI sAdhaka, A sUtranA mAdhyame, zitadevI pAse zrutajJAna pratye bhaktivALA AtmAnA jJAnAvaraNIyakarmanA nAza mATe prArthanA kare che. prArthanAthI prasanna thayelI zrutadevI yogya AtmAne zrutajJAnamAM sahAya karavA dvArA tenA karmakSayamAM nimittabhUta paNa bane che. A stuti pUrva-antargata hovAthI te baheno tathA sAdhvIjI bhagavaMto dvArA pratikramaNamAM bolI zakAtI nathI, topaNa pAkSika sUtranA aMtamAM A gAthA Ave che, tethI saMgha sAthe A gAthA bolavAmAM Ave che.. A stutinA badale sAdhvIjI bhagavaMto tathA zrAvikA baheno "kamaladala"nI stuti bole che. je saMskRta bhASAmAM che ane te AjathI 500 varSa pUrve thayelA mallavAdasUrie banAvelI haze, tevI saMbhAvanA che. A sUtra AvazyakasUtra cUrNi, pravacanasAroddhAra Adi graMthomAM jovA maLe che. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 sUtrasaMvedanA-5 mULa sUtra : suadevayA bhagavaI, nANAvaraNIa-kammasaMghAyaM / . hiM have sayaM, nahiM sumasAyare marI pAzA. pada-4 gAthA-1 saMpadA-4 guruakSara 2 laghuakSara-35 kula akSara - 37 anvaya sahita saMskRta chAyA ane zabdArtha : bhagavaI suadevayA, jesiM suasAyare bhattI / tesiM nANAvaraNIyakammasaMghAyaM sayayaM khadeu / / 1 / / ... zrutadevatA bhagavatI ! yeSAM zrutasAgare bhaktiH / teSAM jJAnAvaraNIya-karmasaMghAtaM satataM kSapayatu / / he pUjya zrutadevI ! jeone zrutasAgaramAM atyaMta bhakti che, teonA jJAnAvaraNIya karmanA samUhano Apa satata nAza karo. vizeSArtha : . sUtaramAM sArI rIte parovAyelA motInI jema, sArI rIte baMdhAyelA bhagavAnanA vacanane sUtra ke zAstra kahevAya che. A zAstranA AdhAre ja jIvone Atmahitakara jJAnano prakAza prApta thAya che. A jJAnane zrutajJAna kahevAya che. zrata pratye jene hRdayamAM atyaMta bhakti che, tIvra Adara che, ane je dvAdazAMgI Adi zratanI adhiSThAyikA che, te devIne zrutadevI kahevAya che. zrata pratyenI temanI bhakti ane samyagdarzana Adi guNone kAraNe zrutadevI zrIsaMghane mATe mAnanIya, smaraNIya ane pUjanIya che. pUjya evI zrutadevIne smRtipaTa para sthApita karI tene saMbodhIne sAdhaka kahe che ke, "he mA zrutadevI ! A jagatamAM jene zrutasAgara pratye atyaMta bhakti che, jeo zrutajJAnane prApta karavA satata prayatna karI rahyA che, tevA bhaktonA jJAnAvaraNIyakarmanA samUhanA nAza mATe Apa satata prayatna karajo." zrutadevI koNa che? te aMgenI vizeSa samaja mATe juo 'sUtra saMvedanA' bhA. 2, sUtra : kalyANa kaMda - saMsAradAvA sUtra gA.4 jovI. mRtadevIno bIjo artha : zrata=pravacana ane te ja devatA che. ane tene uddezIne sAdhaka kahe che, he pravacanadevI ! jene pravacanamAM bhakti che tenA jJAnAvaraNIyakarmano Apa nAza karo. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtadevatA stuti jijJAsA jeonA hRdayamAM zrutajJAna pratye UMDo bhaktibhAva che, jeo zrutajJAna mATe satata yatna kare che, tevA sAdhakane potAnI sevA prakAranI pariNati ane pravRttithI ja karmano nAza thavAno che. to pachI zrutadevIne A rIte prArthanA karavAnuM kAraNa zuM che ? tRptiH koInA paNa karmano nAza potAnA prayatnathI ja thAya che, te vAta satya che; topaNa karmanAza mATe karavAmAM Avato prayatna bAhya anukULatA AdinI apekSA rAkhe che. Icchita zAstra, te zAstrane samajAvanArA sadguru bhagavaMto ke svAdhyAya mATe sAnukULa sthaLa vagere maLe to utsAhamAM, prayatnamAM vega Ave che; ane AvuM na maLe to kyAreka utsAha kramazaH maMda paDI jAya che ane kyAreka nAza paNa pAme che. AthI ja A stuti bolI zrutadevIne prArthanA karavAmAM Ave che ane prArthanAthI prasanna thayelI mRtadevI paNa yogya saMyogo prApta karAvavA dvArA karmakSayamAM jarUrI nimitta paNa pUruM pADI zake che. jema pa.pU. A. zrI hemacandrasUrijI ma.sA.mAM yogyatA-pAtratA hovA chatAM sarasvatI devInI sAdhanAthI viziSTa kSayopazama khIlyo. puNyanI kacAza AdinA kAraNe kyAreka mRtadevI pratyakSa (pragaTa) na thAya to paNa zratabhaktino bhAva A rItanI stavanAthI vRddhi pAme che ane tenAthI paNa karmakSaya thAya che. jijJAsAH kRtasAgara pratye jemanA hRdayamAM bhaktibhAva che, temanA ja karmanAzanI prArthanA zA mATe? tRptiH zrata pratye bhaktibhAva vinAnA AtmAnA karmano nAza zrutadevI paNa karI zakatI nathI. karmanAzamAM bAhya anukULatA ke sahAyanI jarUra hovA chatAM te mATe sau prathama to aMtaranA zubhabhAvanuM mahattva che. tethI sarvanA karmanAza mATe prArthanA na karatAM mAtra jeonA hRdayamAM zrata pratyeno bhaktibhAva che, temanA ja. karmanAzanI prArthanA karavAmAM AvI che. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutadevatAnI stuti-2 kamaladalanI stuti mULa sUtraH kamaladalavipulanayanA, kamalamukhI kamalagarbhasamagaurI / kamale sthitA bhagavatI, dadAtu zrutadevatA siddhim / / 1 / / pada-1 gAthA-1 saMpadA-4 guruakSara-4 laghuakSara - 40 kula akSara-44 anvaya sahita zabdArtha : kamaladalavipulanayanA kamalamukhI kamalagarbhasamagaurI / kamale sthitA bhagavatI zrutadevatA (mama) siddhiM dadAtu / / ... kamaLanA patra jevA vizALa nayanovALI, kamaLa jevA mukhavALI, kamaLanA madhyabhAga jevA gauravarNavALI, kamaLa para birAjamAna thayelI evI pUjya zrutadevI (sarasvatI devI) (mane zrutasaMbaMdhI) siddhi Apo. vizeSArtha : pratikramaNamAM bolAtI A stutimAM zrutadevInA zarIranuM varNana karI, temanI pAse zrutajJAna saMbaMdhI siddhinI prArthanA karavAmAM AvI che. zrutadevInI stuti karatI vakhate temane vizeSarUpe cittamAM upasthita karavA mATe ahIM temanA bAhya svarUpanuM varNana karatAM traNa vizeSaNono prayoga karavAmAM Avyo Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtadevatAnI stuti-2 kamaladala stuti 29 che. sarasvatI devInI AMkho kamaLanI pAMdaDI jevI aNIdAra che. temanuM mukha khIlelA kamaLa samAna che ane temano varNa kamaLanA garbha jevo zveta che. kRti: guNan thata' e kathana pramANe kaI vyaktimAM keTalA guNo che, te tenI Akati uparathI jaNAI Ave che. te ja rIte zrutadevInI AkRtinAM darzana mAtrathI ja jaNAya che ke, teo kevAM puNyazALI ane guNavAna haze. guNasaMpanna vyakti pAse ja prArthanA karavAthI prArthanA phaLe che, mATe ja sAdhaka, mA zAradA pAse zrutanI siddhinI prArthanA kare che. prArthanA karAyelI devI paNa sAdhakane aneka rIte sahAya karI, zrutajJAnanI vRddhinuM kAraNa bane che. A stuti bolatAM sAdhaka dedIpyamAna svarUpavALA sarasvatI devIne smRtipaTa upara sthApana karI prArthanA kare che ke, "he mA zAradA ! Apa jANo che te mATe sarva kaSAyo ane karmonA baMdhanothI mukta thaI sadA mATe sukhI thavA mokSe javuM che. zrutajJAna vinA mokSamArgamAM cAlI zakAtuM nathI ane mArAmAM evuM sAmarthya nathI ke huM mRtanA pAne pAmI zakuM. Aja sudhI meM Apane ghaNIvAra prArthanA karI che paNa te mithyAzruta meLavavA ane mAnane poSavA. Aje ApanI pAse mAnane toDavA samyak kRtanI mAgaNI kahuM chuM. Apa mArI upara kRpA karajo ane mane zrutajJAnanA viSayamAM siddhi maLe tevuM sAmarthya Apajo." Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSetradevatA stuti-1 sUtra paricaya : A sUtra dvArA kSetradevatAnI stuti karavAmAM Ave che. tethI tene "vattavayA - thI kahevAmAM Ave che devasika pratikramaNamAM ratnatrayInI zuddhi arthe traNa kAyotsarga karyA pachI mRtadevatA ane kSetradevatAnA upakAranI smRti arthe kAussagna karI temanI stuti bolavAmAM Ave che. tyAM kSetradevatAnI stuti tarIke puruSo A stuti bole che. jyAre strIo vacA: kSetram' nI stuti bole che, puruSo paNa pAkSika, cAturmAsika sAMvatsarika tathA mAMgalika pratikramaNamAM AnA badale 'vasthA: kSetram' bole che. kSetranI adhiSThAyikA devI potAnA kSetramAM rahelA sAdhuonA aniSTo, upadravo, vighno dUra kare che tathA sAra-saMbhALa karavArUpa bhakti kare che, tethI temanA pratye kRtajJatA pradarzita karavA ja A stuti bolAya che. A sUtra sAmAcArInI paraMparAthI prApta thayuM che. tenuM koI vizeSa AdhArasthAna nathI. mULa sUtra : jIse khitte sAhU, saNa-nANehiM caraNa-sahiehiM / sAhaMti mukkha-maggaM, sA devI harau duriAI / / 1 / / pada-4 gAthA-1 saMpadA-4 guruakSara-3 laghuakSara 33 kula akSara-36 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSetradevatAnI stuti-1 anvaya sahita saMskRta-chAyA : yasyAH kSetre sAdhavaH, darzana jJAnAbhyAM caraNa- sahitAbhyAm / sAyanti mokSamArga, sA revI haratu kuritAni 11811 zabdArtha : 31 jenA kSetramAM rahIne sAdhu-samudAya jJAna, darzana ane cAritra sahita mokSamArgane sAdhe che, te kSetradevatA duritone-vighnone-aniSTone dUra karo. vizeSArtha : A sUtrano vizeSArtha yasyA: kSetram stuti jevo ja hovAthI te saMbaMdhI vizeSa vAto tyAMthI ja joI levI; paraMtu A stutinI racanAmAM 'vaMzaLa-nALehiM gharaLa-sahia sAhati mulava-mamAM' evA zabdo mokSa mArganI ghaNI vizeSatAo saMkSiptamAM pragaTa kare che. sAdhuo mokSamArganI sAdhanA kare che. A sAdhanA darzana ane jJAnathI thAya che, paNa ekalA darzana ke ekalA jJAnathI thatI nathI. cAritra sahitanA darzana-jJAna hoya to ja mokSa sAdhI zakAya che. eTale ghaNA zAstrono abhyAsa karyo hoya ke samyagdarzananI zuddhi paNa hoya; paraMtu pAMca mahAvrato dasa yatidharma, dasa prakAranI vaiyAvRttva, nava prakA2nI brahmacaryanI gupti, bAra prakAranA tapa ane krodha Adi cAra kaSAyonA nigraha Adi cAritranA guNo na hoya to mokSa maLI zakato nathI. A rIte cAritra sahita jJAna darzananI je sAdhanA kare che tevA sAdhu bhagavaMtone mokSamArgamAM je vighno Ave che tene kSetradevatA nAza kare tevI prArthanA A sUtramAM karavAmAM AvI che. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSetradevatA stuti-2 sUtra paricaya : sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto je kSetramAM rahIne potAnI sAdhanA-ArAdhanA kare che, te kSetradevatAne uddezIne A stuti racavAmAM AvI che. tethI tenuM nAma vittavaya- gurU che. mokSamArgano sAco sAdhaka e che ke je koInA nAnA sarakhA upakArane paNa avasare yAda karyA vinA na rahe. A javAtanuM samarthana A stutimAM jovA maLe che. jeNe potAnI mAlikInA kSetramAM rahevA dIdhA, koIpaNa prakAranA upadrava vagara sAdhanA karavA dIdhI, te kSetradevatAne A stuti dvArA yAda karIne, temanA pratyeno kRtajJabhAva ahIM vyakta karavAmAM Avyo che. sAthe sAthe temane prArthanA paNa karavAmAM AvI che ke - "he kSetradevatA ! Apa bhaviSyamAM paNa amone sAdhanAmAM anukULatA karI Apo." devasiya Adi pratikramaNamAM zrutadevInI stuti bolyA pachI A thoya bolAya che. mULa sUtra: yasyAH kSetraM samAzritya, sAdhubhiH sAdhyate kriyA / sA kSetra-devatA nityaM, mUyAnA suva-vinI zAM pada-4 gAthA-1 saMpadA-1 guruakSara-11 laghuakSara - 21 kula akSara-32 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 kSetradevatAnI stuti-2 anvaya sahita zabdArtha: yasyAH kSetraM samAzritya sAdhubhiH kriyA sAdhyate / sA kSetra-devatA naH nityaM sukha-dAyinI bhUyAt / / jemanA kSetrano Azraya laIne sAdhu-sAdhvIjIbhagavaMto vaDe (mokSamArganI sAdhaka) kriyA sadhAya che, te kSetradevatA amane haMmezA sukha ApanArA thAo. vizeSArtha : kSetranA adhiSThAyaka devone kSetradevatA kahevAya che. A kSetradevatAo potapotAnA kSetranI saMbhALa rAkhe che ane sAthe ja suyogya AtmAone sAnukULatA ane durjanane daMDa paNa karatA hoya che. mokSamArganA sAdhaka sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto je kSetramAM nirvighnapaNe ArAdhanA karI rahyAM che, temAM te te kSetranA kSetradevatAno paNa upakAra che. A dRSTie upakArI evA kSetradevatA pratye kRtajJabhAva vyakta karavA ja A stutimAM sAdhaka kahe che ke, "he kSetradevatA ! Apano prabhAva sAMbhaLI ajJAnI bhakto ApanI pAse bhautika sukhanI prArthanA kare che. paNa zrutanA mAdhyame mane Aje bhautika sukhanI arthakAritAnuM bhAna thayuM che, tethI huM bhautika sukhano nahIM Atmika sukhano arthI chuM. mATe Apa pAse bhautika sukhI nahIM Atmika sukhanI yAcanA karavI che. jANuM chuM ke AtmAnI sukhamaya avasthAne pAmavA mATe svayaM ja sAdhanA karavI paDaze, chatAM Apa jo sAdhanAne anukULa kSetra pradAna na karo, tene nirupadrava na rAkho to huM sAdhanA kevI rIte karI zakuM ? Aja sudhI Ape AvuM kSetramadAna karavA dvArA mArI upara moTo upakAra karyo che. te badala huM Apano sadA mATe nakkI chuM. ane Apane vinaMtI karuM ke bhaviSyamAM paNa mane sAdhanAne anukULa rahe tevuM kSetra pradAna karavA kRpA karazo" Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 bhuvanadevatAnI stuti DO sUtra paricaya : bhuvanadevatAne uddezIne racAyelI A stutine bhuvanadevatA stuti kahevAya che. bhuvana e kSetra aMtargata eka vibhAga che. je mukAmamAM rahI sAdhusAdhvIjIbhagavaMto potAnA saMyamanI sAdhanA kare che tene bhuvana kahevAya che. A bhuvana jo upadrava rahita hoya to sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto nizciMta banI saMyamAdinI sAdhanA karI zake che. tethI A stuti dvArA A bhuvananA adhiSThAyaka devatAne prArthanA karavAmAM Ave che ke tamo jJAnAdimAM rakta evA sAdhu-sAdhvInuM ziva karo eTale ke A bhavananA vAtAvaraNane upadrava rahita karo. zramaNabhagavaMto jyAre sthAnAMtara kare che tyAre te navA sthAnamAM teo mAMgalika pratikramaNa kare che. A mAMgalika pratikramaNa tathA pakkhi, caumAsI ane sAMvatsarika pratikramaNanA aMte bhuvanadevatAnA smaraNArthe eka navakArano kAyotsarga karI A stuti bolAya che. zramaNasaMghanI vaiyAvacca karanAra devatAonuM avasare smaraNa karavuM te sAdhakanuM kartavya che. AvI vAta pU. haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAe lalitavistarA graMthamAM, pU. bhadrabAhusvAmIe AvazyakaniryuktimAM tathA pratikramaNa hetugarbha graMthamAM paNa jaNAvelI che. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhuvanadevatAnI stuti-1 mULa sUtra: " * jJAnAdi-guNayutAnAM, nityaM svAdhyAya-saMyamaratAnAm / vidadhAtu bhavanadevI, zivaM sadA sarvasAdhUnAm / / 1 / / anvaya: jJAnAdi-guNayutAnAm nityaM svAdhyAya-saMyamaratAnAm / sarvasAdhUnAm bhavanadevI ! sadA zivaM vidadhAtu / / zabdArtha : he bhuvanadevI ! jJAna-darzana-cAritraguNathI yukta ane haMmezA svAdhyAya tathA saMyamamAM magna rahenArA sAdhuone upadrava rahita karo. vizeSArtha : he bhuvanadevI ! je mahAtmAo sAcA sukhanI zodha mATe nIkaLyA che. te mATe jeo haMmezA jJAna, darzana ane cAritra mATe udyamavaMta che, pAMca prakAranA svAdhyAyamAM yatna kare che ane sattara prakAranA saMyamamAM sthira che, te mahApuruSone tame upadrava rahita karo, temanuM kalyANa karo temane zIdhra Atmika sukhanI prApti thAya te mATenuM anukULa vAtAvaraNa sarjI Apo. Ano vizeSa artha kSetradevatAnI stutio pramANe samajavo. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 aThThAIjesu sUtra sUtra paricaya: A sUtra dvArA sAdhuone vaMdana karavAmAM Ave che, tethI A sUtranuM bIjuM nAma "sAduvaMgasutta che. saMyama jIvanano svIkAra karyA vinA sAMsArika duHkhathI mukta banI AdhyAtmika sukha prApta thaI zakatuM nathI ane saMyama jIvana jIvavAnI zakti saMyamI AtmAnA darzana, vaMdana vinA prApta thaI zakatI nathI. e zakti prApta karavA mATe ja A sUtramAM saMyamajIvanano yathAyogya nirvAha karanAra sAdhubhagavaMtone vaMdanA karavAmAM AvI che. cauda rAjaloka pramANa lokamAM, manuSyo mAtra aDhI dvIpamAM ja hoya che ane temAMya dharmanI prApti thaI zake tevA manuSyo mAtra paMdara karmabhUmimAM ja hoya che. AthI A sUtramAM kSetrathI A sthAnamAM rahelA; dravyathI rajoharaNa, pAtra ane gucchAne dhAraNa karanArA, bhAvathI pAMca mahAvrato tathA 18,000 zIlAMgane dhAraNa karanArA ane kALathI vartamAnamAM vicaratA hoya, bhUtakALamAM thayA hoya ke bhaviSyamAM thanArA hoya tevA sarva sAdhubhagavaMtone smRtimAM lAvI, mana, vacana, kAyAthI vaMdanA karavAmAM AvI che. A sUtrano mULa pATha AvazyaniryuktimAM sAdhupratikramaNa sUtra - 'pagAma sie" aMtargata jovA maLe che.. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aThThAIjesa sUtra 39 bhUNa sUtra : . aDDAijesu dIva-samuddesu, pannarasasu kammabhUmIsu / jAvaMta kevi (i) sAhU, rayaharaNa-guccha-paDiggaha-dhArA / / 1 / / paMca mahavvaya-dhArA, aTThArasa-sahassa-sIlaMga-dhArA / akkhuyAyAra (akkhayAvAra) - carittA, te savve sirasA maNasA matthaeNa vaMdAmi / / 2 / / gAthA-2 guruakSara-13 laghuakSara 72 kula akSara-85 saMskRta chAyA: ardhatRtIyeSu dvIpa-samudreSu, paJcadazasu karmabhUmiSu / yAvantaH ke'pi sAdhavaH rajoharaNa-guccha-pratigraha-dhAriNaH / / 1 / / paJcamahAvrata-dhAriNaH, aSTAdaza-sahasra-zIlAGga-dhAriNaH / . akSatAcAracAritrAH (akSutAcAracAritrAH/akSyutAcAracAritrAH), tAn sarvAna zirasA manasA mastakena vande / / 2 / / zArtha : aDhI dvIpamAM AvelI paMdara karmabhUmiomAM je koI sAdhuo rajoharaNa, guccha ane (kASTha) pAtra (Adi dravyaliMga) temaja paMcamahAvrata ane aDhAra hajAra zIlAMga dhAraNa karanArA tathA akhaMDita AcAra pALanArA che, te sarvane kAyA ane mana (tathA vayana) 43 vahana . Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 sUtrasaMvedanA-5 vizeSArtha: sAphasu tIvasamu - ardhatRtIya dvIpa samudramAM, trIjo jemAM aDadho che eTale be saMpUrNa dvIpa ane trIjo aDadho lIpa che jemAM, tevA (jaMbudvIpa, dhAtakI khaMDa ane aDadho puSkarAvartadvIpa te rUpa) aDhI dvIpamAM. panarasanuM mUna - paMdara karmabhUmimAM jyAM asi, masi ane kRSinAM karma pravarte che, tevI pAMca bharata, pAMca airAvata ane pAMca mahAvideharUpa paMdara karmabhUmimAM. nAvaMta che vi sAdu - je koI paNa sAdhu hoya. cauda rAjaloka pramANa eka vizALa phalaka upara A vizva vistareluM che. temAM barAbara madhyamAM eka rAjaloka pramANa tiUloka che. tirjIlokamAM asaMkhya dvIpa-samudro che. A arsakhya dvIpomAM paNa manuSyanA janma-maraNa to aDhIdviIpa pramANa kSetramAM ja thAya che. temAM paNa dharma karavAnI sAmagrI to mAtra paMdara karmabhUminA manuSyone ja maLe che. AthI A gAthAmAM kSetramaryAdAne jaNAvatAM kahyuM, jeo aDhI dvIpa ane paMdara karmabhUmimAM rahelA sAdhuo che. A pada bolatAM vicAravuM joIe ke, 'ATalA vizALa vizvamAM saMyamI AtmAnAM darzana thAya tevuM kSetra to eka biMdu jeTaluM paNa nathI. tevA kSetramAM mAro janma thayo che. kharekhara, huM dhanya chuM." rAjIvadayArI - rajoharaNa, gucchA ane pAtrAne dhAraNa karanArA. rajanuM haraNa kare tene rajoharaNa (ozo) kahevAya che. rajoharaNa dravyathI bAhya rajane dUra kare che ane bhAvapUrvaka karAto teno upayoga AtmA upara lAgelI kamarajane dUra kare che. A rajoharaNa hiMsA, jUTha, corI Adi sarva pApono tyAga karI saMyamI banelA AtmAnuM liMga che. te suMvALI UnamAMthI 1A. ahIM mArUMnnesu roku rIvasamude evo pATha paNa Avazyaka cUrNimAM che. mULa pAThamAM hotu zabda adhyAhAra che. eTale saMpUrNa be dIpa-samudra ane ardha tRtIya ema aDhI dvIpa samudramAM. B. hAribhadrIya Avazyaka TIkAmAM A baMne padono saLaMga artha naMbudvIpa, dhAtakI, puSkara TeMpu karelo che. te uparathI A paMktino artha jebUdvIpa, dhAtakI khaMDa ane ardha puSparAvarta dvIparUpa aDhI kIpa karavo vadhu yogya lAge che. c. aDhI dvIpanI vizeSa samaja mATe juo 'sUtra saMvedanA bhA. 2' pukukharavaradI sUtra. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aThThAIjesu sUtra banAvavAmAM Ave che. 24 AMgaLanI dAMDI ane 8 AMgaLa lAMbI dazI maLI kula-32 aMgula pramANa tenI laMbAI hoya che. citta rajathI kharaDAyelI bhUmi ke jIvAkula bhUmi hoya tyAre mahAtmAo atyaMta jayaNApUrvaka haLavA hAthe, koI jIvone pIDA na thAya tevA pariNAmapUrvaka A rajoharaNathI te bhUminuM pramArjana kare che ane pachI te bhUmi upara svAdhyAya, dhyAna Adi kare che. 39 guccha=gucchA. paMca mahAvratadhArI mahAtmAo AhAra mATe kASThanAM pAtrA rAkhe che. jayaNA mATe te pAtrA upara je UnanuM vastra rakhAya che, tene gucchA kahevAya che. te pAtra-parikaranI eka vastu che. paDiggaha=patagraha. paDatAM AhA2ne je grahaNa kare - dhAraNa kare te patagraha ke pAtrA kahevAya che. aparigrahavratavALA saMyamI sAdhako AhAra levA ane vAparavA mATe je kASThamaya bhAjana (lAkaDAnAM banelAM bhAjana)no upayoga kare tene pAtrA kahevAmAM Ave che. jo ke ahIM rajoharaNa, pAtrA ane gucchA - A traNa vastunA nAmano ja ullekha karyo che. paraMtu AnA upalakSaNathI zveta vastra, kASThano daMDa, garama kAmaLI vagereno samAveza paNa svamatithI samajI levaoN joIe. A pada dvArA samagra bAhya saMsArano tyAga karI atyaMtara saMsArano kSaya karavA jeoe saMyama jIvanano svIkAra karyo che, tevA sAdhu mahAtmAono potAnAM vratane anurUpa bAhya veSa paNa kevo che, tenuM ciMtana, manana ane dhyAna karavAnuM che.. dravyathI rajoharaNa Adi liMgane dhAraNa karyA hovA chatAM keTalAkamAM sAdhunA guNa nathI AvA veSadhArInI ahIM vAta nathI tethI AvA veSanI sAthe muni kevA bhAvayukta hovA joIe, te have jaNAve che. paMca mahatvavadhArA - pAMca mahAvratone dhAraNa karanArA, jenuM svarUpa paMciMdiya sUtramAM jaNAvyuM che, tevA pAMca mahAvratone dhAraNa karanArA. 2- pAtrA saMbaMdhI sAta upakaraNone pAtra-niyeMga athavA pAtra-parikara kahevAya che.temAM. 1. pAtrA 2.pAtra-bandha (jhoLI) 3.pAtra-sthApana(pAtrAnuM paDilehaNa Adi karatI vakhate pAtrAne rAkhavA mATenuM unI kapaDuM-pAtrAnI kAmaLI)4.pAtra-kesarikA (pUMjaNI) pa.paDalAM (bhikSA avasare pAtra DhAMkavAnuM vastra) 6.2jasaNa (2jathI rakSaNa karavAnuM sutarAu vastra jemAM pAtrA vIMTALAya che) ane 7.gocchaka (jhoLImAM pAtrA bAMdhyA pachI uparanA bhAgamAM DhAMkavAmAM AvatuM UnanuM vastra-gucchA) A sAta upakaraNo pAtra saMbaMdhI hoya che. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 sUtrasaMvedanA-5 aTThArasasahassa - sIlaMgadhArA karanArA, zIlano artha che cAritra ane aMgano artha che avayava. cAritrarUpa rathanA 18,000 avayavo (vibhAgo) che. sarva avayavothI yukta evuM cAritrarUpa avayavI pUrNa gaNAya che. - aDhAra hajAra zIlAMgane dhAraNa bhAvathI saMyama jIvanano jemaNe svIkAra karyo che, tevA munibhagavaMto kSamA Adi dasa yatidharmanuM pAlana karanArA hoya che. yatidharma dasa prakArano che : 1-kSamA, 2-mArdava, 3-Arjava, 4-mukti, 5-tapa, 6-saMyama, 7-satya, 8-zauca, 9-akiMcanatva ane 10-brahmacarya. dasa prakAranA yatidharmane AcaranArA-munie (1) pRthvIkAya-samAraMbha, (2) akAya-samAraMbha (3) tejaskAya-samAraMbha (4) vAyukAya-samAraMbha (5) vanaspatikAya-samAraMbha (6), dvIndriya-samAraMbha (7) trIndriya-samAraMbha, (8) caturindriya-samAraMbha, ane (9) paccendriya-samAraMbha (10) ajIvasamAraMbha (ajIvamAM jIvabuddhi karIne), e dasa samAraMbhono tyAga karavAno che. tethI te dareka guNa dasa dasa prakArano thatAM zIlanAM 100 aMgo thAya che. A yatidharma-yukta patanA (jayaNA) pAMca indriyonA jayapUrvaka karavAnI che, tethI te so prakAranA pAMca-pAMca prakAro thatAM kula saMyamanA aMgonI saMkhyA 500-pAMcasonI thAya che. . vaLI sAdhuno iMdriyajaya AhAra-saMjJA, bhayasaMjJA maithuna-saMjJA ane parigrahasaMjJAthI rahita hovo joIe, tethI 500x4 = 2000 aMgo thAya. A aMgonuM pAlana paNa traNa karaNa ane traNa yoga pUrvakanuM hovuM joIe. tethI te 2000 aMgo mana, vacana ane kAyAthI na karavArUpa, na karAvavArUpa ane na anumodavArUpa hovAthI 2000 X 3 karaNa x 3 yoga = 18000 thAya che. teno vadhAre spaSTa khyAla ApavA mATe ahIM zIlAMga-2tha 2jU ka2vAmAM Ave che. 3. zIlanA aDhAra hajAra aMgone vyakta karatI gAthA. joe karaNe sannA, iMdiya bhomAi samaNadhamme ya / sItjhA-sadasyALa, adArasa-sahasya khattI / / yoga, karaNa, saMjJA, iMdriya, pRthvikAya Adi tathA zramaNadharma e rIte aDhAra hajAra aMgonI siddhi thAya che. 10 yatidharmathI x 10 pRthvIkAyAdinuM rakSaNa x 5 Indriyano saMvara x 4 saMjJAno tyAga 4 3 yoga x karaNa-karAvaNa-anumodana 3 = 18000 X Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 aDhAIjesu sUtra aDhAra hajAra zIlAMgaratha je na kare nikAve javAnoe gooo T - 1 u0e manathI bAjarI 1 kAmathI Repo kagi IbhayajnA Ikamanasaka patrikasaMjJA AetA pa00 ] pacha CT Ne paw zokiya Rrindriya/jJAniyA rasanendriya parzanendriya 10e 1e 10 100 pRthvIkAyApakAya || HOSH vAukAya jApati | | te dika | TijiIiiiiii samAyukta gumAvayukta bhAvakana guktiyuktatApathaw. Hkamata ?' * ke ' / *gavuyAyIra-carittA - akSata AcArarUpa cAritravALA. 18,000 zIlAMganA pAlanathI cAritrarUpa rathanA aMgonI utpatti thAya che. 18,OOOmAMthI ekAda paNa aMganI skUlanAthI cAritrarUpa ratha akhaMDa gaNAto nathI. ahIM tevA sAdhune vaMdana karavAmAM AvyuM che ke jeno saMyamarUpa ratha akhaMDita che arthAt kSamAdi daza yatidharma vagerenuM pUrNapaNe jeo pAlana karI rahyA che, tevA sAdhune ahIM vaMdana karyuM che. 4. nakSatAvAra va varitra - Avazyakaniyukti (hAribhadrIya vRtti). tethI avayAvAra Avo paNa pATha che, paraMtu pracalita magyAyAra che ane ane temAM lu varNa ArSa prayogamAM hoya ema jaNAya che. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 sUtrasaMvedanA-5 te sabai sirasA mAsI masthiNa vaMvAmi - te sarvane zira vaDe, mana vaDe ane mastaka vaDe huM vaMdana karuM chuM. akhaMDapaNe cAritranuM pAlana karanArA te mahAtmAone mastakathI (kAyAthI) aMtaHkaraNapUrvaka (manathI) ane mayUeNa vaMdAmi' ema bolavArUpa vANI vaDe namaskAra karuM chuM. zAstramAM kahyuM che ke saMyamanuM pAlana mINanA dAMte loDhAnA caNA cAvavA jevuM, athavA merunA mahAbhArane vahana karavA jevuM che, te yogya ja lAge che. kema ke, eka divasa ke eka kalAka mAtra paNa kSamA rAkhavI hoya to mana-vacana-kAyA upara keTaluM niyaMtraNa rAkhavuM paDe che ane te keTaluM kaThina che, te samajAya che. to pachI saMyamI AtmAne to mAtra kSamA nahi, paraMtu dazeya yatidharmo, pAMca mahAvrato ane samitiguptinuM satata pAlana, pAMca Indriyo ane cAra saMjJA upara satata sajAgatA ane mana, vacana, kAyAthI kyAMya pApa pravRtti na thaI jAya tenI kALajI rAkhavAnI hoya che. mananA niyaMtraNa vinA, vANInA saMyama vinA ane kAyA uparanAM kAbU vinA A kazuM ja zakya nathI. eka kSaNa mATe paNa AvuM jIvana jIvavuM sAmAnyajana mATe rAdhAvedha sAdhavA jevuM che. A pada bolatAM vartamAnakALamAM paNa rAdhAvedha sAdhavA jevA duSkara saMyamanuM pAlana karatAM je be hajAra kroDa sAdhuo vicarI rahyA che. temane smRtimAM lAvI, bahumAnabhAvathI hRdayane bharI, mastaka namAvI, vANI dvArA temane vaMdanA karavAnI che ane vaMdana karatAM aMtaramAM evo bhAva pragaTAvavAno che ke, "aho ! jaina zAsane sukhI thavAno kevo anupama mArga batAvyo che. prAraMbhika bhUmikAmAM A mArga ati duSkara lAge che chatAM vartamAnakALamAM paNa talavAranI dhAra jevA A mArga upara cAlanArA 2000,00,00,000 (be hajAra karoDa) sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto che. jyAre ATalI moTI saMkhyAnA mokSecchuo AvuM nirdoSa jIvana jIvI svayaM prasanna rahI anekane prasanna rAkhI zake che, tyAre huM nirmAgI eka-be ghaDI mATe paNa temanA jevuM jIvana jIvI nathI zakato. dhanya che te munivarone ? Aje temanA sattva ane sAmarthyane namana karI prArthanA karuM chuM ke, he bhagavaMta ! saMyama jIvana svIkArIne tenuM niraticAra pAlana thAya tevuM sAmarthya Apo ?" Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra paricaya : varakanaka sUtra SOCIO 'tijayapahutta' sUtranI agiyAramI gAthAnI saMskRta chAyA rUpa A sUtramAM 170 jinezvarone vaMdana karavAmAM Ave che. tethI tenuM bIjuM nAma saptati-zata-binavantanam paNa che. A avasarpiNImAM aMjitanAtha bhagavAnanA samayamAM bharata, airavata ane mahAvideha kSetramAM kula maLIne 170 tIrthaMkaro vicaratA hatA. A nAnakaDA sUtramAM te sarvane temanA za2I2nA varNanA smaraNapUrvaka vRMdana ka2vAmAM Ave che. A sUtra mAtra puruSo daivasika pratikramaNamAM stavana bolyA pachI bole che ane tyArabAda 'bhaMgavAnahaM' Adi bolI munione vaMdana kare che. taduparAMta zAMtisnAtrAdi prasaMgomAM 'tijayapadyutta'mAM AvatI A prAkRta gAthAne AdimAM 'OM' tathA aMtamAM 'svAhA' pada joDIne bolavAmAM Ave che. AmAM varNavAyeluM prabhujInuM bAhya ane abhyantarasvarUpa yaMtranA smaraNa mATe upayogI bane che. mULa sUtra H varanA-zaddha-vinuma-marata-dhana-satrimaM viAta-moham / saptatizata ninAnAM, sarvAmara-pUnitaM vande / / / / pada-4 gAthA-1 saMpadA-4 guruakSa2-4 laghuakSara - 37 kula akSara-41 anvaya : vana-zava-vikrama4-marata-dhana-satrimaM vita-modam / sarvAmara-pUjitaM saptatizataM jinAnAM vande / / 1 / / Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 sUtrasaMvedanA-pa zabdArtha : zreSTha suvarNa, zreSTha zaMkha, zreSTha paravALAM, zreSTha nIlama ane zreSTha megha jevA varNavALA, moha rahita ane sarva devo vaDe pUjAyelA ekaso ne sittera jinezvarone huM vaMduM chuM. vizeSArtha : A avasarpiNImAM jyAre vartamAna covisInA bIjA tIrthaMkara zrIajitanAtha bhagavAna vicarI rahyA hatA tyAre eka sAthe anitala upara 170 tIrthaMkaro vicaratA hatA. vicaratA tIrthaMkaronI A utkRSTa saMkhyA che. te vakhate 5 bharatamAM 5 tIrthaMkaro, 5 airavatakSetramAM 5 tIrthaMkaro, 5 mahAvidehakSetranA 32 vijayomAM darekamAM 1-1 tIrthaMkaro tethI mahAvidehakSetramAM 160 tIrthaMkaro. Ama * kula (160 + 5 + 5 =) 170 tIrthaMkaronI utkRSTa saMkhyA prApta thAya che. , A 170 tIrthaMkaro prakRSTa puNyanA svAmI hoya che. temanI AMtarika samRddhi to viziSTa hoya ja che; paraMtu janmatAnI sAthe ja prApta thayela zreSTha deha Adi uttamottama bAhya samRddhi paNa temanA aMtaraMga vaibhavane sUcita karatI hoya che. jinezvaronI AvI bAhya samRddhine upasthita karavA stutikAra kahe che ke utkRSTA 170 jinezvaromAM 36 jinezvaro vana eTale ke zreSTha suvarNa jevA pILA raMganI chaTAvALA hoya che, to 50 zreSTha zaMkha jevA zveta (sapheda) varNavALA hoya che. vaLI 30 tIrthaMkaro zreSTha vidruma eTale ke paravALA (Corals) jevA 2ktavarNa vALA hoya che, 38 jinezvaro vaLI marata eTale zreSTha nIlama (emerald) jevA harita-nIla-lIlA raMganI kAMti dharAvatA hoya che. to vaLI, 16 jinezvaro vaLI dhana eTale megha jevI zyAma raMganI chaTAvALA hoya che. Ama tIrthaMkaro paMcavarNavALA hoya che. A rIte sau prathama stutikAre zrIparamAtmAnA bAhya saudaryanuM varNana karI temanA adbhUta atizayonI smRti karAvI che. tyArapachI vitamoham zabda dvArA paramAtmAnA AMtarika sauMdaryanI jhalaka karAvI che. jemanAmAMthI moha arthAt rAga-dveSa ane ajJAna cAlI gayA che tevA vigatamoha paramAtmA vItarAga-sarvajJa che. A vizeSaNa dvArA paramAtmAno apAyApagama atizaya jaNAvAyo che. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varakanaka sUtra vaLI, samarapUnituM evA trIjA vizeSaNa dvArA jaNAvAyuM che ke paramAtmA sarva devo dvArA pUjAyelA che. jaghanyathI paramAtmAnI sevAmAM 1 karoDa devatAo hoya che. je rIte zrI arihaMta paramAtmA devo dvArA aSTa prAtihArya, devakRta atizayo, pAMce kalyANakonI ujavaNI AdithI pUjAya che tevI rIte duniyAnA bIjA koI kahevAtA devo pUjAtA nathI. A paramAtmAno pUjA atizaya che. uparokta traNa vizeSaNothI zobhatA te 170 tIrthakarone huM vaMdana karuM chuM. A suMdara stuti bolatAM suyogya sthAnomAM rahelA, bAhyathI suMdara varNavALA, guNasaMpattinuM kAraNa, RddhisaMpanna suravarothI pUjAyelA viharatA 170 tIrthaMkarane smaraNamAM lAvI be hAtha joDI namaskAra karavAno che ane te dvArA mohane mAravAnI ane guNasamRddhi pAmavAnI prArthanA karavAnI che. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 laghu zAMti stava sUtrA sUtra paricaya: A sUtramAM zAMtinAtha bhagavAnanI stavanA karavAmAM AvI che, mATe tenuM nAma zAMtistava che. paMca-pratikramaNamAM AvatA bRhatuzAMtistotra karatAM A sUtra nAnuM hovAthI tene laghuzAMti paNa kahevAya che. A sUtranI racanA pAchaLa eka moTo itihAsa che. vIra nirvANanI lagabhaga sAtamI sadInA aMtamAM takSazilA nAmanI mahAnagarImAM zAkinI nAmanI vyaMtarIe upadrava karyo. tenA kAraNe AMkhA nagaramAM marakI nAmano roga phATI nIkaLyo. zrIsaMghanA aneka sabhyo mRtyunA mukhamAM homAvA lAgyA. saMghanI A hAlatathI ciMtAtura banelA saMghanA agraNIoe zAsanarakSaka devadevIonuM smaraNa karyuM. zAsanadeve pratyakSa thaI jaNAvyuM ke, "nADola nagaramAM paramatapasvI, nirmaLa-brahmacArI, paropakAraniSTha pa.pU. mAnadevasUrIzvarajI mahArAjA birAje che. teonA pAdaprakSAlananuM jaLa saMghanA dareka ghara upara chAMTavAthI upadrava zamI jaze." zAsanadevanuM sUcana sAMbhaLI saMghanA agragaNya zrAvako turata ja nADola pahoMcyA. tyAM sUrijI dhyAnamAM magna hatA. saMghanA sabhyo darzana karI tyAM ja UbhA rahyA. jyAre dhyAnadazA pUrNa thaI tyAre saMghanA vivekI sabhyoe sUrijIne potAnA gAmanI sthitithI vAkepha karyA ane tyAM padhAravA AgrahabharI vinaMtI karI, paraMtu keTalIka pratikULatAnA kAraNe pUjyazrI * kyAMka zAkaMbharI nagarIno paNa ullekha che. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra svayaM padhArI zake tema nahotA. Ama chatAM zrIsaMgha pratyenA akhUTa vAtsalyabhAvathI teozrIe tarata ja A 'zAMtistava' stotra banAvyuM ane potAnuM pAdaprakSAlana tathA A stotra zrIsaMghane arpaNa karyuM. zrAvako te pAdaprakSAlananuM jaLa laIne potAnA gAma AvyA. anya jaLa sAthe te jaLa meLavI AkhA gAmamAM chaMTAvyuM, sAthe 'zAMtistava'no pATha paNa cAlu karyo. tenA prabhAve upadrava TaLI gayo ane AkhA gAmamAM sarvatra zAMti pravartI. A stotrano Avo acittva prabhAva joIne saMghanI zAMti mATe gItArtha guru bhagavaMtoe roja daivasika pratikramaNanA aMte A stotra bolavAnuM cAlu karAvyuM. 47 A stavamAM zAMtinAtha bhagavAnanI tathA temanA pratye paramabhaktivALI zrI zAMtidevInI stavanA karavAmAM AvI che. A zAMtidevInA jayA ane vijayA nAmanA be svarUpa che. AryA chaMdathI alaMkRta ogaNIsa zloka garbhita A zAMtistava pAMca vibhAgamAM vaheMcAyeluM che. viSaya (1)| maMgalAcaraNa (2) zAMtinAtha bhagavAnanI paMcaratna'stuti (3) jayA ane vijayAdevInI navaratnamAlA stavanA (4) stavanuM phaLa (5)bhagavadbhakti ane jainazAsananuM mahattva maMgalAcaraNa : gAthA naM. 1 2 thI 6 7 thI15 16,17 18,19 A stavanI prathama gAthAmAM anubaMdha catuSTaya sAthe zrI zAMtinAtha bhagavAnanAM bAhya ane aMtaraMga svarUpanuM darzana karAvatAM traNa vizeSaNo batAvI, temane namaskAra karavArUpa maMgalAcaraNa karavAmAM AvyuM che. paMcaratna stuti H bIjI gAthAthI chaThThI gAthA sudhI nAmamaMtra stuti che, mATe A pAMca gAthAne 'zrIzAMtijinapaMcaratnastuti' kahevAya che. temAM soLa vizeSaNo svarUpa soLa Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 sUtrasaMvedanA-pa nAmo vaDe zAMtinAtha bhagavAnanI vizeSatA darzAvI temanI savizeSa stavanA karavAmAM AvI che. navaratnamAlA stavanA : sAtamIthI paMdaramI-ema nava gAthAomAM zAMtinAtha bhagavAnanI stavanAthI saMtuSTa thayelA vijayAdevInuM svarUpa kevuM che ane jagatanuM hita karavAnI teo kevI zakti dharAve che tenI suMdara chaNAvaTa karatAM covIsa vizeSaNothI temanI stavanA karelI che. A nava gAthAne "jayA-vijayA nava ratnamAlA' dhevAya che. stavanuM phaLa ane stavakartAno nAmollekhaH stavanA karyA pachI soLamI gAthAmAM 5.5 mAnadevasUrIzvarajI mahArAjAe spaSTa karyuM che ke A viziSTa racanA meM mArI mati kalpanAthI nathI karI; paraMtu pUrvAcAryoe darzAvelA maMtrone meM mAtra A stavamAM goThavavAnuM kArya karyu che. AvuM jaNAvI teozrIe sUcita karyuM che ke, A stavanI racanA guru AmnAyapUrvaka thaI che. A sAthe ja ahIM e paNa jaNAvavAmAM AvyuM che ke A stava bhaktajanonA bhautika kSetre AvatA bhayo nivArI temane zAMti arpe che. vaLI A stava mAtra bhautika sukha nahi paNa AdhyAtmika sukha paNa prApta karAve che tema sattaramI gAthAmAM jaNAvIne, A stavanA phaLano nirdeza karyo che ane te sAthe ja temAM potAnA nAmollekha dvArA potAne paNa A sukha maLe tevI bhAvanA stavakartAzrIe vyakta karI che. bhagavadbhakti ane jaina zAsananuM mahattva : aMtima be gAthAomAM paramAtmAnI bhaktinuM phaLa ane jainazAsananuM mahattva zuM che ? te jaNAvyuM che. A atiprAcIna stavanI racanA prabhu mahAvIranI 19mI pATe birAjamAna che. pU. mAnadevasUrIzvarajI mahArAjAe karela che. tenI upara mukhyatve be TIkAo tathA avacUri maLe che, temAMthI ahIM vivecana karavAnA avasare jyAre jyAre jarUra paDI tyAre pa.pU harSakIrtisUrIzvarajI mahArAjanI TIkAno sahAro lIdho che. maMtramaya ane camatkArika A stavanuM manana-parizIlana ati kalyANakArI bane che. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra mULa sUtraH zAntiM zAntinizAntaM zAntaM zAntAzivaM namaskRtya / stotuH zAntinimittaM mantrapadaiH zAntaye staumi / / 1 / / omiti nizcitavacase, namo namo bhagavate'rhate pUjAm / zAntijinAya jayavate, yazasvine svAmine daminAm / / 2 / / sakalAtizeSaka-mahA-sampatti - samanvitAya zasyAya I trailokyapUjitAya ca namo namaH zAntidevAya || 3 || / sarvAmarasusamUha- svAmika- sampUjitAya na jitAya bhuvanajanapAlanodyatatamAya satataM namastasmai / / 4 / / sarvaduritaughanAzana- karAya duSTagraha - bhUta-pizAca - zAkinInAM sarvAzivaprazamanAya pramathanAya 1 11411 yasyeti nAmamantra- pradhAnavAkyopayogakRtatoSA vijayA kurute janahitamitiM ca nutA namata taM zAntim ||6|| bhavatu namaste bhagavati ! vijaye sujaye parAparairajite / aparAjite ! jagatyAM jayatIti jayAvahe bhavati / / 7 / / sarvasyApi ca saGghasya, bhadrakalyANamaGgalapradade / sAdhUnAM ca sadA ziva - sutuSTi - puSTiprade ! jIyAH ||8|| bhavyAnAM kRtasiddhe, nirvRtinirvANajanani ! sattvAnAm / abhayapradAnanirate, namo'stu svastiprade tubhyam / / 9 / / 48 bhaktAnAM jantUnAM zubhAvahe ! nityamudyate ! devi ! samyagdRSTInAM dhRti-rati-mati - buddhipradAnAya / / 10 / / Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 sUtrasaMvedanA-5 jinazAsananiratAnAM, zAntinatAnAM ca jagati janatAnAm / . zrI sampatkIrtiyazovarddhani / jaya devi vijayasva // 11 / / salilAnalaviSaviSadhara-duSTagraharAjarogaraNabhayataH / rAkSasaripugaNamArI-cauretizvApadAdibhyaH / / 12 / / .. atha rakSa rakSa suzivaM, kuru kuru zAntiM ca kuru kuru sadeti / tuSTiM kuru kuru puSTiM, kuru kuru svastiM ca kuru kuru tvam / / 13 / / bhagavati ! guNavati ! zivazAnti-tuSTi-puSTi-svastIha kuru kuru jnaanaam| omiti namo namo hA~ hrIM hU~ haH yaH kSaH hI phUTa phUT svAhA / / 14 / / evaM yannAmAkSara-purassaraM. 'saMstutA jayAdevI / kurute zAnti namatAM, namo namaH zAntaye tasmai // 15 / / iti pUrvasUridarzita-mantrapada-vidarbhitaH stavaH zAnteH / salilAdibhayavinAzI, zAntyAdikarazca bhaktimatAm / / 16 / / yazcainaM paThati sadA, zRNoti bhAvayati vA yathAyogam / sa hi zAntipadaM yAyAt, sUriH zrImAnadevazca / / 17 / / upasargAH kSayaM yAnti, chidyante vighnavallayaH / . manaH prasannatAmeti, pUjyamAne jinezvare // 18 / / sarvamaGgalamAGgalyaM, sarvakalyANakAraNam / pradhAnaM sarvadharmANAM, jainaM jayati zAsanam // 19 / / (noMdha : ajava ane zabdArtha dareka gAthA sAthe lIdhela che.) Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 51 gAthA : . zAntiM zAnti-nizAntaM zAntaM zAntAzivaM namaskRtya / stotuH zAnti-nimittaM mantrapadaiH zAntaye staumi / / 1 / / anvaya : zAnti-nizAntaM zAntaM zAntAzivaM zAntiM namaskRtya / stotuH zAntaye mantrapadaiH zAnti-nimittaM staumi / / 1 / / gAthArtha : zAMtinA sthAnabhUta, zAMta bhAvathI yukta, jemanA upadravo zAMta thaI gayA che evA zrI zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra karIne, stuti karanAranI zAMti mATe maMtrapado dvArA zAMti karavAmAM nimittabhUta evA zrI zAMtinAtha bhagavAnanI huM stuti karuM chuM. vizeSArtha : zAnti zAntinizAnta - zAntinA sthAnabhUta evA zAntinAtha bhagavAnane namaskAra karIne) - A saMpUrNa stavamAM zAMtinAtha bhagavAnanI stavanA karavAmAM AvI che mATe te pUrNapaNe maMgalarUpa ja che; chatAM paNa AvI viziSTa racanAmAM koI vighna na Ave te mATe prAraMbhamAM maMgalAcaraNa karatAM ahIM zAMtinAtha bhagavAnanI stuti karavAmAM AvI che. A gALAmAM sau prathama vaparAyelo 'zaktim" zabda soLamAM tIrthapati zAMtinAtha bhagavAnano sUcaka che. teo zAMtivALA che, zAMtisvarUpa che ane zAMti karavAmAM 1. A stavanA prAraMbhamAM 'zaktim' pada dvArA be hetuonI siddhi thAya che. eka to upara jaNAvyuM tema zrI tIrthakara devanA nAma-smaraNa dvArA maMgala karAyuM che ane bIjuM maMtrazAstranI dRSTie prAraMbhamAM 'karma'nuM nAma lakhavuM te "dIpana' che. je zAMtikarma mATe Avazyaka che e dIpana ahIM karAyuM che. karmo mukhya cha prakAranA che : zAMtikarma, vazyakarma, sthaMbhanakarma, viSakarma, uccATanakarma ane mAraNakarma. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para sUtrasaMvedanA-5 samartha che mATe ja temanuM nAma temanA guNone anurUpa che. tyArapachInA traNa pado te je paramAtmAnI vizeSatAone batAvavA vizeSaNarUpe vaparAyela che. temAM paheluM vizeSaNa 'zAnti-nizAnta' che arthAt prabhu zAMtinuM dhAma che. zAMtinuM ghara che. zAMtinuM Azraya sthAna che. zAMti eTale zAMtabhAva, zamanano pariNAma. A jagatamAM duSTa grahonA kAraNe, vyaMtarAdinA kAraNe, kudaratI prakopanA kAraNe ke anya koIpaNa kAraNosara je aneka prakAranA ulkApAta mace che ke upadravo thAya che, te upadravo AdinuM zamana thavuM, tenuM nAma bAhya zAMti che jyAre kaSAyonA kAraNe, viSayonI AsaktinA kAraNe ke koI karmanA udayanA kAraNe je aMtaramAM ulkApAta mace che, vikRta bhAvo pragaTa thAya che ke mananI vyathAo janme che, te sarva vikAronuM zamana te AMtarika zAMti che. A zAMti ja mananI svasthatA, cittanI prasannatA ane AtmAno apUrva AnaMda arpe che. zAMtinAtha bhagavAna pAse javAthI, temane namaskAra karavAthI, temanuM smaraNa ke dhyAna karavAthI evo prakRSTa puNyano udaya jAgRta thAya che ke jenAthI bAhya upadravo to zamI jAya che, paraMtu sAthe ja eka evI AMtarika zuddhi pragaTe che ke jenAthI game tevA AMtarika upadravo paNa zamI jAya che. AthI ja prabhu zAMtinA sthAnabhUta kahevAya che. prabhu zAMtinA sthAnabhUta kema che te jaNAvavA have bIjuM vizeSaNa darzAve che : zAnta - zAMtabhAvathI yukta, prazamarasamAM nimagna evA (zAMtinAtha bhagavAnane) kaSAyanA zamanathI pragaTelA bhAvane zAMtabhAva" (zAMtarasa) kahevAya che. A zAMtabhAva mahA AnaMda ApanAra che, zreSTha sukhano anubhava karAvanAra che temaja parama pramodanuM kAraNa che. A sivAya jagatamAM evo koI bhAva nathI, je AvA sukha-AnaMda ke pramoda ApI zake. 2. zAntiyo at tAtmavat tatkRtvAt zAntiH - abhidhAna cintAmaNI 3. "zAnta' prAnta 35zamopeta rAgadveSarahita ti artha: - zrImad harSakIrtisUrinirmita vRtti. 4. na yatra duHkha na sukhaM na cintA na dveSa-rAgau na ca kAcidicchA / rasa: sa ntaH thato munI sarveSa bhAveSa zama: pradhAna: // 5. eNIR - hIsya - ru - rodra - vIra - bhayAna vamatsAmutasaMro vecI nATya rasA: mRtA: // . * vyaIiT: A ATha rasamAM kyAreka zAMtarasane umerI nava rasa kahevAya che. nirvedasthAyibhAvo'sti zAnto'pi navamo rasaH / Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 53 duniyAmAM zRMgAra Adi ghaNA bhAvo sukhanA kAraNa manAya che, paraMtu te sarva bhAvo parAdhIna che. tene bhogavavA anya vastu ke vyaktinI AvazyakatA ane apekSA rahe che. te bhogavatI vakhate zramano anubhava thAya che. te mAtra maryAdita samaya mATe mANI zakAya che. mANatI vakhate moTe bhAge bhaya ane duHkhanI anubhUti paNa thAya che. vaLI, A zRMgAra Adi bhAvo ekAMte sukha ja Ape tevuM paNa nathI. jyAre zAMtabhAva tenAthI taddana bhinna hoya che. te svAdhInapaNe amaryAdita kALa sudhI bhogavI zakAya.che. te mANatI vakhate zrama ke kaMTALAno anubhava thato nathI. UlTAno anya kAryothI je zrama lAgyo hoya te paNa zAMtabhAvathI dUra thAya che. te bhogavatAM bhaya ke duHkhanI anubhUti thatI nathI. AthI ja te ekAMte sukha ApanAra, alaukika ane advitIya bhAva che. zAMtinAtha bhagavAna AvA zAMtabhAvathI yukta che, tethI temane zAMta kahevAya che ane zAMta evA te anyane paNa zAMtinuM sthAna bane che. ahIM prazna thAya ke prabhu AvA zAMtabhAvathI yukta kaI rIte rahI zake che ? tenA samAdhAnarUpe trIjuM vizeSaNa ApyuM che : zattAziva - jemanA aziva-upadravo zAMta thaI gayA che (te zAMtinAtha bhagavAnane). bAhya upadravo, pratikULatAo ke pIDAonuM kAraNa karyo che, to aMtaraMga upadravo AdinuM kAraNa kaSAyo che. A banne upadravo jyAM sudhI zAMta thatAM nathI tyAM sudhI koI jIva zAMtabhAvane vahana karI zakato nathI. zAMtinAtha prabhunA karma ane kaSAyanA udayathI thanAra sarva prakAranA upadravo zAMta thaI gayA che. A ja kAraNe teo zAMtabhAvane mANI zake che. vaLI, jeo svayaM zAMtabhAvane vahana kare che teo ja anyane mATe zAMtinuM sthAna bane che. zAMtinAtha bhagavAna zAMtabhAvane vahana kare che. AthI ja je sAdhaka zAMtine pAmavA temane namaskAra kare che ke e svarUpe temanuM dhyAna kare che, te sAdhaka temanA mAdhyame krame karIne mokSanI parama zAMti sudhI pahoMcI zake che. zAMtabhAve rahelA prabhunuM dhyAna ke namaskAra to zAMti Ape che; paraMtu jeo namaskAra Adi nathI karatAM mAtra temanA sAMnidhyamAM rahe che teonA upadravo paNa prabhunA aMcinya puNya prabhAvathI zamI jAya che ane teo zAMti pAme che; prabhunA AvA sAmarthanA prabhAve ja teonuM sAtvartha evuM "zAntinAtha' nAma paDyuM hatuM. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 sUtrasaMvedanA-5 prabhu jyAre mAtAnA garbhamAM avataryA tyAre te dezamAM mArIno roga phelAyelo hato. garbhamAM rahelA prabhuno evo prabhAva hato ke temanI mAtAe jevo jaLa chaMTakAva karyo ke tarata ja AkhA nagarano roga zAMta thaI gayo. Ama, prabhune karelo namaskAra ke temanA svarUpanuM dhyAna to dUra rahyuM; paraMtu prabhunA garbhaavataraNamAtrathI paNa anekanA aziva-upadravo zAMta thayA hatA. AthI ja prabhune "zAMtAziva' kahevAya che. (tti) namaskRtya - (zAMtinAtha bhagavAnane) namaskAra karIne. namaskAra karavo eTale upara jaNAvelA traNe vizeSaNothI viziSTa svarUpavALA zAMtinAtha bhagavAnamAM rahelA guNone potAnAmAM pragaTAvavA mATe, be hAtha joDI mastaka namAvI, temanA pratyenA AdarabhAvane vyakta karavo; athavA AvA svarUpe rahelA zAMtinAtha bhagavAnane dhyeyarUpe sthApI, dhyAnanI kriyA dvArA temanA svarUpamAM lIna thaI javuM. taduparAMta temanA vacanAnusAra jIvana jIvavA prayatna karavo, e paNa eka viziSTa namaskAra che. namaskAra karIne zuM karavAnuM che te have jaNAve che : stota: zAnti-nimitta bannapaH zAnta stomi - stuti karanAranI zAMti mATe huM zAMti karavAmAM nimittabhUta (evA zAMtinAtha bhagavAnanI) maMtra garbhita pado vaDe stuti karuM chuM. stotuH zAntike stuti karanAranI zAnti mATe. ' je vyakti zAMtinAtha bhagavAnanI stuti kare, te vyaktine zAMti maLe te mATe huM zAMtinAtha bhagavAnanI stavanA karuM chuM." Ama kahevA dvArA A stavanI racanA pAchaLanuM prayojana zuM che te jaNAvavAmAM AvyuM che. takSazilA nagarImAM jyAre vyaMtarIe mahAmArIno upadrava phelAvyo hato tyAre zrIsaMghanI ArAdhanAmAM moTuM vighna AvI gayuM hatuM. A sthitino khyAla AvatA zrIsaMgha pratye vAtsalya dharAvatA pa.pU. mAnadevasUrIzvarajI mahArAjAe, jaina zAsananI UjaLI pATa paraMparAmAM thayelA aneka AcAryonI jema, zrIsaMghane ArAdhanAmAM ujamALa rAkhavAnA lakSyathI, zrIsaMghanI zAMti mATe maMtrAdhiSThita evA 6. natvA tattvata: svAmenAntarkhatadhyAtRplemAna praLiyAya - upadezarahasya Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti tava sUtra paMpa A stotranI racanA karI hatI. AthI ja prAraMbhanI A gAthAmAM teozrI kahe che ke stuti karanAranI zAMti mATe huM zAMtinAtha bhagavAnanI stavanA karuM chuM. Ama A stavanI racanA thaI tyAre tenuM tatkALa ane mukhya prayojana upadrava zamananuM hatuM ane Aje paNa te ja che, topaNa A stavanI e tAkAta che ke jyAre paNa sAdhaka A stavanA mAdhyame zAMtinAtha bhagavAnanI stavanA kare che, tyAre bAhya upadravo sAthe tenA kaSAya ke karmanA humalArUpa AMtarika upadravo paNa zamI jAya che ane sukhazAMtino anubhava karato te sAdhaka cheka parama sukha ane zAMtinA dhAmarUpa mokSane paNa prApta karI zake che. A rIte A pada dvArA parama pUjya mAnadevasUrIzvarajI mahArAjAnI zrIsaMghane parama zAMti pradAna karavAnI uttamottama bhAvanA ghotita thAya che. zAnti-nimitta (zAnti) tripaH stomi - huM zAMti karavAmAM nimittabhUta evA zAMtinAtha bhagavAnanI matrapado dvArA stuti karuM chuM. zAMtinI prAptimAM nimittakAraNa zAMtinAtha bhagavAna che. jo ke sau koI jIvo potAnA zubhabhAvathI zAMti pAme che; topaNa A zubhabhAvane pragaTa karavAmAM koIka nimitta paNa cokkasa kArya kare che. zAMtinAtha bhagavAnanuM smaraNa, vaMdana, pUjA Adi sAdhakane zubhabhAvanuM puSTa AlaMbana pUruM pADe che, mATe zAMtinAtha bhagavAna zAMtinA nimitta kahevAya che. e AvA zAMtinAtha bhagavAnanI maMtrapado vaDe huM stuti karuM chuM. zAMtinAtha bhagavAnanI stuti paNa ahIM stavakAre sAmAnya zabdothI nathI karI; paraMtu zAstronuM avagAhana karI, A stava mATe yogya maMtronuM saMzodhana karI, maMtragarbhita pado vaDe karI che. maMtro eTale zabdonI eka viziSTa racanA, eka pAThasiddha zakti ke je devAdhiSThita hoya che. jijJAsA sAmAnya zabdothI paNa zAMtinAtha bhagavAnanI stavanA thaI zakatI hatI. chatAM ahIM stavakAra maMtragarbhita pado vaDe stavanA zA mATe karI ?. tRpti : pa.pU. mAnadevasUrIzvarajI mahArAje vyaMtarathI karAyelA upadravanA zamana mATe A stavanI racanA karI hatI ane daivika upadravo daivika zaktithI ja zame che, tethI pa.pU. mAnadevasUrIzvarajI mahArAjAe te upadravane zamAvavA Agama graMthonuM dohana karI, je maMtronA uccAraNathI jayA-vijayA jevI devIo pratyakSa thaI upadravanuM zamana kare tevA zaktizALI devAdhiSThita maMtro zodhI, te maMtrothI ja A stavanI racanA karI. AthI ja AmAM sAmAnya zabdone badale viziSTa maMtrono pracura prayoga che. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 maMtrothI yukta A racanAnI prathama gAthAmAM bIjI paNa aneka vizeSatAo che. jema ke, A gAthAmAM "za" zabdano prayoga ATha vAra karyo che. "za" e zAMtimaya sukhada sthitino nidarzaka hovAthI maMgalarUpa che ane ATha vAra maMgala thAya te aSTamaMgalanI pUjA svarUpa che. maMgalAcaraNanI sAthosAtha A prathama gAthAmAM dareka graMthonA prAraMbhamAM jaNAvAtuM anubaMdhacatuSTaya paNa sUcita karAyuM che. "zAnti namaskRtya' A pada dvArA iSTa devatAne namaskAra karavArUpa maMgalAcaraNa karyuM che, "stotuM. zAnta' e pada dvArA prayojana darzAvAyuM che, ane "zAnti-nimitta stAmi' dvArA viSaya jaNAvyo che, zAMtiicchuka adhikArI che tema sAmarthyathI jANI zakAya che ane 'tripaTa' zabda dvArA pUrvAcAryo sAtheno saMbaMdha jaNAvAyo che. A rIte viSaya, saMbaMdha, prayojana ane A graMtha bhaNavAnA adhikArI koNa che; e cAra vigato maMgalAcaraNa sAthe darzAvAI che. A gAthA bolatAM sAdhakane ekabAju parama zAMtinA dhAraka ane aneka mATe zAMtinuM kAraNa bananArA zAMtinAtha prabhu smaraNagocara thAya che; to bIjI bAju aMtaraMga-bAhya upadravone kAraNe azAMtimAM DUbelI potAnI jAta dekhAya che. bannenI tulanA karatAM sAdhakane potAnI du:khadAyI avasthAmAMthI chUTI prabhu jevA zAMta banavAnI bhAvanA jAge che ane tene saphaLa karavA sAdhaka bhAva-vibhora banI prabhune prArthanA kare che ke, "he prabhu ! anAdikALathI huM zAMtinA svarUpane samajI paNa nathI zakyo. Apano zAMta svabhAva ke upadravo vagaranI ApanI lokottara avasthA e mArI kalcanAno viSaya paNa nathI banatI, to pachI vAstavika zAMtino anubhava mane kyAMthI thaI zake ? Ama chatAM, he zAMtinAtha dAdA ! ApanI kRpAthI ApanA zAsanane pAmI have sukha ane zAMti kone kahevAya te samajAya che. "Apa ja A parama zAMti ApavA samartha cho' evo vizvAsa che. mArI pAse pa. pU. mAnadevasUrIzvarajI ma.sA. jevo nathI ApanA guNono bogha ke nathI koI maMtragarbhita stava cavAnI zakti. topaNa temaNe banAvela A stavanA mAdhyame ApanI stuti karuM chuM ane prArthanA kahuM ke A stavanA prabhAve mane ane jagatanA jIvone paNa ApanA jevI zreSTha zAMti prApta thAya ane sau koI nirvighnapaNe sAghanAnA mArge AgaLa vadhe !" Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti tava sUtra pa7 have pachInI pAMca gAthAomAM vividha nAmovaDe zrI zAMtinAtha bhagavAnanI nAma stuti karI che mATe tene "zrI zAMtijina paMcaratna stuti' kahevAya che. gAthA: omiti nizcitavacase namo namo bhagavate'rhate pUjAm / zAnti-jinAya jayavate yazasvine svAmine daminAm / / 2 / / anvaya : 'om iti nizcitavacase 'bhagavate 'pUjAm arhate / "jayavate "yazasvine 'daminAm svAmine zAnti-jinAya namo namaH / / 2 / / gAthArtha : jemanuM OM evuM nirdhArita kareluM nAma che, bhagavAna, pUjAne yogya, 'jayavALA, yazasvI, '(indriyonuM) damana karanArAonA (sAdhuonA) svAmI evA zrI zAMtinAtha bhagavAnane vAraMvAra namaskAra ho. vizeSArtha : * 2. samiti nizcitavavase-' jemanuM nAma "3" e pramANe nirdhArita karAyuM che te zAMtijinane mAro namaskAra thAo), OM" e parama tattvanI viziSTa saMjJA che. maMtra zAstramAM tene "praNava bIja' kahevAya che. 'OM'mAM paMcaparameSThino paNa samAveza thAya che. vaLI, A zabda paramAtmA ane parama jyotino vAcaka che, tethI paramabrahmasvarUpa zAMtinAtha bhagavAnane paNa "OM" evA vAcaka padathI saMbodhI zakAya arthAt 3OM eTale ja zAMtinAtha bhagavAna. temane A pada dvArA namaskAra karAya che. namo namo (zAnti-ninIya)-(zAMtinAtha bhagavAnane) vAraMvAra namaskAra ho. namo eTale namaskAra ho, "soLa-soLa vizeSaNo dvArA temanI stuti karavAmAM 7. OM iti nizcitam nirdhAritam 'vaco' vAcakam padam yasya saH omiti nizcitavacastasmai nizcitavacase - zrI harSakIrtisUri nirmita TIkA Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 AvI che te zAMtinAtha bhagavAnane be hAtha joDI mastaka namAvI huM punaH punaH namaskAra karuM chuM ane AvA svAmInA sevaka thavAnuM sadabhAgya mane sAMpaDyuM che te mArA parama bhAgyanI nizAnI che tema mAnuM chuM." - AvuM vicArI be vAra namo namo bolI sAdhaka zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra kare che. jijJAsAH namaskAra karavA "namo' zabda be vAra zA mATe uccArAya che ? zuM A rIte ekano eka zabda be vAra bolavAmAM punarukti doSa na lAge ? tRptiH A saMpUrNa stava maMtranI eka viziSTa racanA svarUpa che. tethI ahIM maMtra prayogarUpe "namo zabda be vAra uccArAyo che. vaLI, harSanA AvegamAM ke stuti Adi karatAM ekano eka zabda be vAra bolAya to paNa tyAM punarukti doSa lAgato nathI. jema koIka AdaraNIya vyakti Ave tyAre bahumAnapUrvaka sahajatAthI ja "Avo..Avo..Avo." AvuM bolAI jAya che. Adara pradarzita karavA mATe, A rIte eka ja zabdanuM vAraMvAra thatuM uccAraNa paNa doSapAtra nathI banatuM. 2. bhagavate - bhagavAnane, aizvaryAdithI yukta (ta zAMtinAtha bhagavAnane mAro namaskAra thAo.) bhaga" eTale aizvarya, rUpa, baLa vagere. 'bhaga'vALAne bhagavAna kahevAya che. arthAt sarvazreSTha koTinuM rUpa, anaMta baLa, sarvathI caDhiyAtuM aizvarya, anaMtajJAnAdi lakSmI vagere guNo jenAmAM hoya, tene bhagavAna kahevAya che. zAMtinAtha bhagavAnamAM A sarva guNo rahelA che. AthI temanA mATe "bhagavAna" evA vizeSaNano prayoga karI temane namaskAra karavAmAM Avyo che. rU. 1Ine pUnAm - pUjAne yogya (evA zAMtinAtha bhagavAnane mAro namaskAra thAo.) 'ArDa" eTale yogya. zAMtinAtha paramAtmA temanA viziSTa guNone kAraNe uttama dravyo ane uttama bhAvathI jagatavata jIvonA vaMdana, pUjana, satkAra Adi mATe atyaMta yogya che. vaLI, 34 atizayarUpI mahAsamRddhine pAtra paNa teo ja che. tethI teone ahatu kahevAya che. 8. bhaga. zabdanI vizeSa samaja mATe sUtra saMvedanA bhAga-2mAMthI namoDaskurNa sUtra jovuM. 9. atizayapUjArhatvAd arhantaH svargAvataraNajanmAbhiSeka-pariniSkramaNa-kevalajJAnotpattiparinirvANeSu devakRtAnAM pUjAnAM devAsuramAnavaprAptapUjAbhyo'dhikatvAd atizayAnAmarhatvAd arhantaH / - pakhaMDAgama. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 59 A jagatamAM je koI devo, asuro ke mAnavo, je pUjA-satkAra-sanmAna prApta kare che, tenA karatAM anaMtaguNa adhika pUjA tIrthakaronI thAya che. vaLI, temanA kalyANaka Adi prasaMge devo je prakAre temanI viziSTa bhakti kare che, te mahAna bhakti mATe jagatamAM eka mAtra paramAtmA ja yogya che, mATe temane ahaMdu tarIke saMbodhI namaskAra karAya che. 4. zAnti-ninIya navate - jayavALA zAMtijinane (mAro namaskAra thAo.) A jagatamAM bAhya sukha mATe jema bAhya zatruo upara vijaya meLavavo paDe che. tema AMtarika sukha mATe aMtaraMga zatruo upara vijaya meLavavo paDe che. zAMtinAtha bhagavAnano puNya prabhAva ja evo hato ke bAhya zatrune jItavA mATe temane koI prayatna karavo paDyo na hato. bAhya duniyAmAM to teo janmajAta vijetA hatA, paraMtu tapa ane dhyAnanI viziSTa sAdhanA dvArA temaNe prayatnapUrvaka aMtaraMga zatruone paNa parAsta karyA hatA. aDDo jamAvI beThelo moharUpI mahAzatru ke jeNe AkhI duniyAne haMphAvI che, bhalabhalA bhaDavIrone potAnA sakaMjAmAM lIdhA che, sarvatra jIta meLavanArA parAkramI puruSo paNa jenAthI pachaDAyA che, te moharUpI mahAzatrane prabhue kSamA Adi zastro dvArA evI rIte mahAta karyo ke tyArapachI te kyAreya prabhuno paDachAyo levA suddhAM paNa Avyo nahi. A rIte prabhu bAhya ane aMtaraMga zatruonA vijetA hatA. AthI ja stavakAre "navane" vizeSaNathI prabhune biradAvI kahyuM che ke, "sarvatra vijayane varelA zAMtinAtha bhagavAnane mAro namaskAra thAo.' che. yazasvine - yazavALA, yazasvI (evA zAMtinAtha bhagavAnane mAro namaskAra thAo.) . yazavALA hovuM eTale lokomAM prazaMsApAtra banavuM, yazasvI vyaktinA kAryanI loka kadara kare che, teNe thoDuM ja karyuM hoya to paNa loka tene ghaNuM karyuM mAne, tenuM game tevuM kArya paNa lokane sAruM lAge, Ama jenAthI loka cAhanA maLe tene "yaza' kahevAya che. AvI lokacAhanA maLavA pAchaLa puNyano udaya kAma kare che. ATha prakAranA karmamAM chaThThA nAmakarmamAM yazanAmakarma' nAmanuM eka karma che. tenA udayathI yazanI prApti thAya che. zAMtinAtha bhagavAnanuM yazanAmakarma evuM viziSTa hatuM ke temanA kArya to dUra rahyA, paraMtu temanuM nAma mAtra paNa loka mATe AnaMdanuM kAraNa banatuM. temanuM Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60. sUtrasaMvedanA-pa jIvana ane jIvananA eka-eka prasaMgo lokaprazaMsAnA parama hetu banatA. AvuM viziSTa yazanAmakarma temanI pUrvabhavonI sAdhanAnuM phaLa hatuM. pUrvanA bhavomAM aMtaraMga sAdhanA svarUpe temaNe paropakAra, ahiMsA Adi guNo sahaja siddha karyA hatA. megharatha rAjAnA bhavamAM to eka mAtra pArevaDAne (kabUtarane) bacAvavA potAnA prANane paNa temaNe hoDamAM mUkyA hatA. AvA guNone kAraNe ja zAMtinAtha bhagavAnano yaza Aje paNa akhaMDita rIte pravartI rahyo che. AthI ja bhagavAnane yazasvi' vizeSaNa dvArA namaskAra karyo che. A 6. svAmine minAm - (mana ane indriyonuM) damana karanArA sAdhakonA svAmI (evA zAMtinAtha bhagavAnane mAro namaskAra thAo.) mana ane indriyonuM jeo damana kare che tene damI ke muni kahevAya che. AvA muni bhagavaMto paNa zAMtinAtha prabhune svAmI tarIke svIkAre che. svAmI tarIke svIkAravA eTale temanI AjJAnusAra jIvavAno saMkalpa karavo. AthI ja muni bhagavaMto pratipaLa temanI AjJAno vicAra karI, te AjJAne samajI potAnuM samagra jIvana temanA vacananA anusAre jIve che. teo jANe che ke, "A svAmInI AjJAnusAra jIvavAthI ja vartamAna paNa sukhamaya banaze ane bhAvimAM paNa mokSanA mahAsukhane mANI paNa zakIzuM. temanI AjJAthI kyAMya paNa AghAM pAchA thaIzuM to sukha to kyAreya nahi maLe paNa durgatinI gartAmAM paDavuM paDaze', tethI ja teo tapa, japa indriyadamana jevA saMyamanA yogo svecchAe svIkAryA hovA chatAM tenuM pAlana svecchAe nathI karatAM, paraMtu prabhunI AjJAne AgaLa rAkhIne ja kare che. teo samaje che ke huM prabhu AjJA mujaba indriyonuM damana karIza to ja te damana sAnubaMdha banaze ane paraMparAe mane sarvathA indriyonI gulAmImAMthI mukta karI svAdhIna sukhano svAmI banAvaze' Ama, munio paNa zAMtinAtha bhagavAnanI stuti kare che. tethI zAMtinAtha bhagavAnane muni bhagavaMtonA svAmI kahI, namaskAra karavAmAM Avyo che. A rIte A gAthAmAM che vizeSaNo dvArA zAMtinAtha bhagavAnanI stuti karavAmAM AvI che. A gAthA bolatAM sAdhaka vicAre che ke, "he prabhu ! jyAM mArI nAbhimAMthI 38no nAda nIkaLe che tyAM karoDo devatAo dvArA bhaktisvarUpe nirmita aSTa mahAprAtihAryathI zobhatI ApanI tejasvI AkRti mArI najara samakSa upasthita thAya Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 61 che. ApanuM A aizvarya ja ApanA yoganA sAmrAjyane prakAzita kare che. sarvatra prasarelo Ayano jaya mArI smRtine bhIMjavI de che. kyAM Ayano dareka zatruone parAsta karavAno svabhAva ane kayAM mAre darekathI parAjita thavAno svabhAva. indriyo upara vijaya meLavavA yogIrAje ya Apa svAmI tarIke svIkAre che. he nAtha ! Aje huM chuM ApanA caraNomAM mastaka DhALI yunaH puna: namaskAra karuM chuM ane prArthanA karuM chuM ke, A viSayonA vikArothI mAruM rakSaNa kare ane yogamArga para cAlavAnI mane zakti Apaje. gAthAH sakalAtizeSaka-mahAsampatti-samanvitAya zasyAya / trailokya-pUjitAya ca namo namaH zAntidevAya / / 3 / / anvaya : "sakalAtizeSaka-mahAsampatti-samanvitAya "zasyAya / 'trailokya-pUjitAya ca, zAntidevAya namo namaH / / 3 / / gAthArtha : sakala atizayarUpa mahARddhivALA, "praza=vakhANavA yogya, traNa lokathI pUjAyelA zAMtinAtha bhagavAnane mAro vAraMvAra namaskAra thAo ! vizeSArtha : 7 satiSa-mahasimpatti-samanvitAtha - sakala atizayarUpa mahAsaMpattithI yukta evA zrI zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra ho.) sakala eTale sarva ane atizeSaka eTale atizaya. A vizvamAM sarvathI 10. natoDagRtirote tIrtharA parityaMtizayA: | abhidhAnaciMtAmaNinI svopajJa TIkA Aje atizaya zabda pracalita che, jyAre zAstramAM AnA mATe rasa ke tizeSa zabda paNa maLe che. saMskRtamAM svArthamAM lAge che, eTale atizeSaka ke atizeSa eka ja artha dharAve che. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 caDhiyAtI ane bhagavAna sivAya kyAMya na hoya tevI saMpattine atizaya kahevAya che. tIrthaMkara paramAtmAmAM AvA cotrIsa atizayo hoya che. Ama to prabhunI dareka bAbata atizaya svarUpa ja hoya che, chatAM zAstromAM vizeSa vigatone lakSyamAM laI A cotrIsa atizayonuM varNana karavAmAM AvyuM che. prabhune janmatAMnI sAthe cAra atizayo prApta thAya che. (1) deha mAnavano hoya ane mela ke parasevo na thAya tevuM kyAreya na bane, paNa prabhunuM mAnavIya zarIra paNa haMmezA roga, mela ane prasveda vinAnuM ati rUpasaMpanna hoya che. (2) anya mAnavInA zarIranuM lohI ane mAMsa rakta varNanA ane jovA na game tevA hoya che, jyAre bhagavAnanA lohI ane mAMsa dUdha jevA zveta varNanA hoya che. (3) sAmAnya mAnavIno zvAsozvAsa uSNa ane anyane pIDAkAraka hoya che, jyAre bhagavAnano zvAsozvAsa anyane AkarSe tevo kamaLanA jevI sugaMdhavALo hoya che. (4) sAmAnya mAnavInI AhAra levAnI kriyA ke maLa visarjananI kriyA sau joI zake tevI hoya che, jyAre prabhunI A kriyA paNa adazya hoya che. prabhuno janma bhogapradhAna evA rAjakuLamAM thAya che, pAMce indriyonA anukULa bhogo bhagavAnane janme tyArathI prApta thAya che, chatAM paNa sahaja bhavavirakta prabhu AvA utkRSTa bhogone paNa mArA karma khapAvavAno atyAre A upAya che tema samajI anAsakta bhAve bhogave che. bhogAvalI karmano nAza thatAM teo saMvatsara dAna ApI svayaM dIkSA grahaNa kare che. je kSaNe prabhu sarva sAvadya yoganI pratijJA kare che te ja kSaNe prabhune cothuM mana:paryavajJAna pragaTa thAya che. sAthe ja ghaNI ghaNI sAdhanAo pachI paNa bIjA mATe durlabha bane tevI aNimAdi labdhio ane AmarSoSadhi Adi Rddhio prabhune prApta thAya che. Ama chatAM koInI paNa apekSA vagara parAkrama karanArA prabhu A koI labdhiono upayoga kyAreya karatAM nathI. pariSado ane upasargone samabhAve sahana karI, ghanaghAtI karmono nAza karI prabhu kevaLajJAna pragaTa kare che. lokAlokaprakAzaka kevaLajJAna pragaTatAM prabhune tIrthaMkaranAmakarmano vipAkodaya cAlu thAya che. jenA pariNAme karmanA kSayathI thanArA 11 atizayo ane devo vaDe karAyelA 19 atizayo pragaTa thAya che. karmakSayakRta 11 atizayone kAraNe prabhu vicaratAM hoya tyAM mAtra eka yojanamAM karoDo devatA samAI jAya che. temanI vANI sarva bhASAomAM pariNAma pAmI deva Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 63 nara-tiryaMca sarvene pratibodha pamADI zake che, temanAM mastaka pAchaLa bhAmaMDaLa zobhAyamAna thAya che. ane 125 yojana sudhI roga, vaira", iti, mArI, ativRSTi, anAvRSTi, dukALa ke svacakra-paracakra bhaya dUra thAya che. A uparAMta paramAtmAnA guNothI AkarSAyelA devatAo paramAtmAnI bhakti svarUpe 19 atizayo pragaTa kare che. ochAmAM ochA karoDa devatAo prabhunI sevAmAM harapaLe hAjara rahe che. prabhu dIkSA le pachI temanA mastakanA vALa, zarIranI romarAjI nakha, dADhI ke mUcha vadhatAM nathI. paga mUke tyAM mAkhaNathI paNa mulAyama nava suvarNakamalanI racanA, suvarNa-rajata ane ratnothI zobhatA traNa gaDha ane prabhunA traNa rU5 sahita samavasaraNanI racanA, dharmacakra, cAmara, pAdapITha, traNa chatrodeg, ratnamaya dhvajadeg, azokavRkSa, sugaMdhI jalara ane puSponI vRSTi, duMdubhinAda*, avaLA kAMTA", namelA vRkSo, anukULa pavana, pradakSiNA detAM pakSIo, anukULa evI sarva Rtuo vagere aneka rIte vismaya pamADanArA 19 devakRta atizayo paNa prabhunI saMpatti che. jijJAsAH devakRta atizayone bhagavAnano atizaya kaI rIte kahevAya ? tRptiH prabhunA puNyaprabhAva vinA eka paNa devanI tAkAta nathI ke prabhunA aMgUThA jevo atyaMta rUpasaMpanna eka aMguTho paNa banAvI zake ke samavasaraNa, aSTa mahAprAtihArya vagerenI racanA paNa karI zake. jyAre bhagavAnanA puNya prabhAvanuM baLa bhaLe che tyAre ja devatAo bhagavAnanA jevA ja traNa rUpo tathA ATha mahAprAtihArya vagerenI racanA karI zake che. Ama devakRta atizayo paNa prabhunA puNyanA kAraNe ja devatAo racI zake che tethI e bhagavAnanI vizeSatA ke bhagavAnanA atizaya tarIke oLakhAvAya che. A cotrIse atizayo jemAM samAI jAya tevA apAyApagamAtizaya, jJAnAtizaya, pUjAtizaya ane vacanAtizayarUpa cAra atizayo paNa zAstramAM varNavyA che. apAyApagamAtizaya H bhagavaMta jyAM vidyamAna hoya tyAM 125 yojana sudhI lokomAM durbhikSa, mArI, marakI vagere sarva prakAranA kaSTo, roga ke upadravo zamI jAya che; te bhagavaMtano apAyApagamAtizaya che. AvI kaSTahAriNI zakti jagatamAM anya koImAM paNa hotI nathI. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 sUtrasaMvedanA-5 jJAnAtizaya H kevaLIbhagavaMtonuM jJAna saMpUrNa hovA chatAM temAM paramAtmA jevo atizaya nathI. paramAtmA potAnA kevaLajJAna dvArA je rIte aneka jIvo upara upakAra karI zake che, anuttaravAsI devonA paNa saMzaya chede che te rIte sAmAnya kevaLI nathI karI zakatAM. Ama tIrthakaabhunuM kevaLajJAna svarUpathI sarva kevaLIo jevuM ja hovA chatAM phaLanI apekSAe vicArIe to e vizeSa ja che. pUjAtizaya : pUjyonI pUjA thAya temAM koI Azcarya nathI, paraMtu pUjya evA paramAtmA aSTa mahAprAtihAryAdi dvArA je rIte pUjAya che te rIte anya koI pUjAtA nathI. vacanAtizaya prabhunI dezanAno prabhAva paNa alaukika che. kadAca AjanA mazIno bhASAno anuvAda karI zake. paraMtu 35 guNothI yukta, aneka devatAo, manuSyo ane tiryaMco ekI sAthe samajI zake tevI vANI mAtra tIrthaMkara paramAtmAnI ja hoya che. mAtra A cAra atizayo paNa zrIarihaMta bhagavaMtanuM saMpUrNa svarUpa jaNAvavA samartha che. A cAra atizayomAM ja pUrve kahelA 34 atizayo samAI jAya che. karmakSayathI prApta 35 guNothI viziSTa vANIno samAveza vacanAtizayamAM thAya che. to iti-upadravonI zAMtino samAveza apAyApagamAtizayamAM thAya che. temaja ATha mahAprAtihAryo sahita devakRta karAyela atizayono samAveza pUjAatizayamAM thAya che. tethI apekSAe arihaMta paramAtmAnuM saMpUrNa vyaktitva A 4 atizayomAM samAI jAya che. prabhuno aMtaraMga guNavaibhava to lokottara koTino hoya che, paraMtu prabhuno bAhyavaibhava paNa lokottara che. aMtaraMga guNone jovAnI jenI kSamatA na hoya tevA bALa jIvo paNa bhagavAnanA A bAhya atizayothI aMjAIne samavasaraNamAM Ave che. amRtarasanA siMcana samAna prabhunI karNapriya dezanA sAMbhaLe che. dezanA sAMbhaLatAM temanA mithyAtvAdi karmanA paDalo bhedAya che, ane prabhunA lokottara svarUpane jANI, teo paNa lokottara dharmane pAmI, AtmakalyANanA mArge AgaLa vadhI zake che. A cotrIza atizayo paramAtmAnI piMDastha ane padastha avasthAnA dhyAna mATe ati upakAraka che. aMtaraMga ke bAhyavidgonA nAzane icchatA sAdhaka mATe A Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 65 atizayonuM dhyAna eka UMcu AlaMbana banI zake che. AthI ja ahIM stavakAre paNa zAMtinAtha bhagavAna sAthe eka saMbaMdha joDavA samagra atizayorUpa mahAsaMpattithI yukta evuM vizeSaNa vAparI prabhune namaskAra karyo che. 8 zIya - prazaMsAne yogya (evA zrI zAMtinAtha bhagavAnane mAro namaskAra thAo.) jenuM jIvana guNothI samRddha hoya te ja vyakti prazaMsAne yogya thaI zake che. jagatanA jIvomAM svaprazaMsAnI bhUkha hoya che, paraMtu guNasamRddhi nathI hotI. vaLI, kyAMka prazaMsApAtra bane evo ekAda guNa hoya to bIjA aneka doSo hoya che. tethI prAya: karIne temAMnA koInuM saMpUrNa vyaktitva prazaMsApAtra banI zakatuM nathI. jyAre zAMtinAtha bhagavAnanuM vyaktitva atyaMta prazaMsanIya hatuM. aneka bhavonI sAdhanAnA pariNAme teo aneka guNothI sahakRta utkRSTa puNyanA bhoktA hatA. te puNyanA prabhAve ja teozrI cakravartI banI pakhaMDanA bhoktA banyA hatA. navanidhAna temanA caraNomAM ALoTatA hatA, cauda ratno temanI sevAmAM harapaLe hAjara rahetA, lAkho samarpita strIonA te svAmI hatA. Ama pAMce indriyone anukULa evI sarva sAmagrIno upabhoga karavA chatAM prabhune kyAMya rAgano aMza paNa sparyo nahoto, utkRSTa bhogo vacce paNa prabhuno vairAgya jhaLahaLato hato. teo hajAro rAjAnA adhipati hatA, karoDonuM sainya temanI surakSA mATe sajja hatuM. aneka mAnavo to ThIka devo paNa temanA dAsa hatA. temanuM rUpa, lAvaNya, zarIranI vizeSatA Adi mATe to zuM kahevAnuM hoya, mAna ane mada upajAve tevI A sarva sAmagrI hovA chatAM prabhunI vANI, vartana ke vyavahAramAM kyAMya garvanuM nAma nizAna dekhAtuM nahotuM. ATalI sattAnA svAmI hovA chatAM kyAMya uddhatAI to nahotI; paraMtu temano vyavahAra sarvatra namratAbharyo raheto. prabhu. janmyA tyArathI nirmaLa evA matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAnanA svAmI hatA, chatAM teomAM kyAMya utsukatA ke uchAMchaLApaNuM nahotuM. sarva prasaMgomAM temanI gaMbhIratA spaSTa jaNAI AvatI hatI. prabhune kyAMya rAga nahoto, kyAMya prabhune lAgaNI ke Asakti nahotI, koInA pratye mamatAno bhAva nahoto; chatAM prabhu kyAreya koInI paNa sAthe koIpaNa prakAranuM aucitya cUkyA na hatA. rAga ke mamatA vinA sarvane saMtoSa thAya tevo vyavahAra karavo ati muzkela che chatAM prabhu badho ja vyavahAra sahaja bhAve karatAM hatA. laukika hoya ke lokottara, audayika hoya ke kSAyopathamika sarva guNonI Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 parAkASThA prabhumAM jovA maLatI. AthI ja ahIM prabhune prazaMsavA yogya tarIke biradAvyA che. 2. tretrovA-pUjitAya - ane traNe lokathI pUjAyelA (zrI zAMtinAtha bhagavAnane mAro namaskAra thAo) guNasamRddhithI prazaMsAne pAtra banelA prabhu traNe jagatanA jIvothI arthAt Urdhva, adho ane tIrjI lokamAM rahelA bhavyAtmAothI bhaktipUrNa hRdaye pUjAyelA che. arthAt traNe jagatanA yogya jIvo bhagavAnane nAtha tarIke svIkAre che, potAnI bhUmikA anusAra yathAzakti temanI AjJAnuM pAlana kare che ane bahumAnapUrvaka uttama dravyothI vividha prakAre temanI pUjA, bhakti Adi kare che. A rIte bhagavAna traNe jagatathI pUjAyelA che. 20. namo namaH zAntidevAya - zAMtinA adhipati evA zrI zAMtinAtha bhagavAnane mAro vAraMvAra namaskAra thAo ! pUrvanI gAthAmAM jaNAvyuM tema ahIM paNa namo namaH pada be vAra bolAyeluM che; paraMtu te stuti karanAranA vizeSa harSanA atirekane pradarzita kare che, mATe punarukti doSa nathI. A gAthA bolatAM sAdhaka vicAre ke, duniyAmAM koI pAse na hoya tevI samRddhinA svAmI hovA chatAM mArA nAthanI nirlepatA kevI che ! sarvanI prazaMsAnuM sthAna chatAM temanI ni:spRhatA kevI che ! traNe lokamAM pUjanIya chatAM temanI udAsInatA kevI che ! AvA svAmInA sevaka thavAnuM saubhAgya dravyathI sAMpaDyuM che, paraMtu vAstavamAM temanA caraNanI raja thavAnI paNa mArI yogyatA nathI. prabhu Apane namaskAra karuM chuM ane jyo sudhI saMsAramAM chuM tyAM sudhI ApanA sevaka thavAnI yogyatA pragaTe tevI abhyarthanA karuM chuM." gAthA: 1 sarvAmara-susamUha-svAmika-sampUjitAya "na jitAya / 13bhuvana-jana-pAlanodyatatamAya satataM namastasmai / / 4 / / Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 67 anvaya : .. "sarvAmara-susamUha-svAmika-sampUjitAya na jitAya / vana-nana-pachinodAtatamaya tarma satataM nama: IIT gAthArtha : sarva devonA suMdara evA samUhanA svAmIothI viziSTa prakAre pUjAyelA, koIthI nahi jitAyelo vizvanA lokonuM rakSaNa karavAmAM tatpara evA te zAMtinAtha bhagavAnane mAro namaskAra ho ! 22. sarvopara-susamUdasvAmivAsapUjitAya" - sarva devonA suMdara samUha ane temanA svAmI arthAt indra mahArAjAthI samyagU prakAre pUjAyelA. mAnavo karatAM asaMkhya guNI Rddhi, samRddhi ane zakti sAmAnya devonI hoya che. A devonI paNa vizALa duniyA che. jemAM asaMkhya devo che. temanA suMdara samUhanA svAmI 94 indro che. mahA Rddhi ane samRddhinA svAmI tathA viziSTa buddhinA mAlika cosaTha indro paNa zAMtinAtha bhagavAnanI guNasamRddhithI AkarSAyelA che. AthI ja teo bhAvapUrNa hRdayathI bhagavAnanI samyak prakAre pUjA karIne potAnI jAtane dhanya mAne che. sAmAnya deva ke manuSya bhagavAnanI bhakti kare te to ThIka che, paraMtu AvA samRddhi saMpanna devendro paNa bhagavAnanI bhakti kare che. tenAthI samajAya tevuM che ke zAMtinAtha bhagavAna kevA mahAna haze. jijJAsA : AgaLa paramAtmAne "traNa jagatathI pUjAyelA' kahyA tenAthI paramAtmA indrothI pUjAyelA che te vAta AvI jatI hatI. Ama chatAM ahIM juduM vizeSaNa kema ApavAmAM AvyuM? 11. sanarAmarasurassa NaM savvasseva jagassa aTThamahApADiherAipUyAisaovalakkhiyaM / aNaNNasarisamaciMtamAhappaM kevalAhiTThiyaM pavaruttamattaM arahaMti ti arahaMtA / namaskArasvAdhyAya prAkRta vibhAga pR. 42. sarva badhA samara-devo, te samara temano susamUda te samarasusamUda, tenA svama te samarasusamUha-svAmi, tenA vaDe sapUnita te samara-susamUha-svAmi sapUnita, temane samarasusamUda-svAma-sapUnitAya. susamUda-suMdara yUtha, "B' pratyaya ahIM svArthamAM lAgelo che.. sapUnita-samyaka prakAre pUjAyela, viziSTa prakAre pUjAyelA. susamUhanA sthAne sasamUha evo pATha paNa maLe che. teno artha 'potapotAnA samUha sAthe" evo thAya che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 sUtrasaMvedanA-5 tRptiH vAta satya che. to paNa ahIM indrothI prabhu sArI rIte pUjAyelA che, tema kahevAnuM kAraNa e che ke duniyA jenI pAchaLa doDe che tevI Toca kakSAnI Rddhi ane samRddhinA svAmI indro che. AthI ghaNA devo indrane svAmI mAne che. mAnavI ane narendro temane iSTa deva mAnI temanI pUjA Adi kare che. A rIte anekathI pUjAtA indro paNa bhagavAnanI pUjA kare che. temane potAnA nAtha mAne che. svAmI tarIke svIkArI temanI sevAmAM harapaLe hAjara rahe che. evuM jANavAthI jagatanA jIvone bhagavAnanI mahAnatAno vizeSa prakAre bodha thaI zake che AthI "samara-susamudasvAmi-sapUnitAtha' svarUpa eka alaga vizeSaNano upayoga karyo che. 22. na nitA - koIthI nahi jitAyelA evA zAMtinAtha bhagavAnane mAro namaskAra thAo.) zAMtinAtha bhagavAna cakravartIpaNAnuM puNya laIne A avanI upara avataryA hatA. A puNyanA pratApe ja teo cha e khaMDanA sarva rAjAo upara jIta meLavI cha khaMDanA mAlika banyA hatA. cha khaMDanI vAta to dUra rahI paraMtu duniyAnA deva-devendronI paNa tAkAta na hatI ke prabhune jItI zake, temane vaza karI zake ke temano koI parAbhava karI zake. A rIte prabhu bAhya duniyAmAM koIthI jitAyelA nahotA. A uparAMta pAMca indriyo ane chaThThA manarUpa aMtaraMga cha khaMDa che. sAmAnya jana mATe to ghaNI sAdhanA pachI paNa A cha khaMDone jItavA khUba muzkela hoya che. moTA bhAganA jIvo to A mana ane indriyone vaza paDelA ja hoya che. pagale pagale tenAthI parAbhava pAmI teo game tevI anucita pravRttio paNa karI bese che. jyAre A chae khaMDa upara prabhuno to viziSTa koTIno prabhAva ane pratApa vartato hato. prabhunI icchA viruddha A cha e khaMDamAM thoDI paNa hIlacAla thatI nahotI. A cha khaMDanA prabhu vijetA hatA, tethI ja sarvatra prabhuno vyavahAra aucityapUrNa hato. prabhunA jIvanamAM kyAMya aucityano bhaMga jovA maLato na hato. Ama prabhu bAhya zatruthI to kyAreya jitAyA na hatA. paraMtu A cha aMtaraMga zatruthI paNa kyAreya jitAyA nathI. balka sadA tenA upara jIta meLavelI hatI mATe bhagavAna na jitAya' kahevAya che. 12. nikhitAya, nanatAya, vinitA, niSitAya vagere pAThAMtara maLe che. , Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 69 rU. muvana-nana-paTanodatatAya vizvanA lokonuM pAlana karavAmAM atyaMta udyamavALA. prabhu jyAre svadehe vicaratA hatAM tyAre teo dharmadezanA dvArA jagatanA lokane ahita mArgathI ugArI hitakArI mArgamAM sthira karatAM hatAM. te svarUpe teo traNe jagatanA lokonuM pAlana karavAmAM udyata hatAM ane vartamAnamAM temanA vacanAmRtano jemAM saMgraha thayo che tevA zAstro jagatanA jIvonuM pAlana karavAmAM udyata che. tethI paramAtmA traNe bhuvananA lokonuM pAlana karavAmAM udyamazIla kahevAya che. satataM namastasma - te zAMtinAtha bhagavAnane mAro vAraMvAra namaskAra thAo ! je zAMtinAtha bhagavAna indrothI pUjAyelA che, koInAthI jitAyelA nathI ane traNe jagatanuM pAlana karavAmAM udyata che te zAMtinAtha bhagavAnane mAro namaskAra thAo ! A gAthA bolatAM sAdhaka vicAre ke, "he prabhu ! Apano kevo aciMtya prabhAva che ke khuda devendro paNa AyI pUjA karavA tatpara che. Ayano pratApa yA kevo che ke #guone jItavA Apaje koI udyama karavo paDato nathI. vaLI, ApajI kA ye kevI che ke vizvapAlananI ApanI koI javAbaMdArI na hovA chatAM paNa Apa vizvanuM pAlana karavA udyamazIla cho. traN jagatanA rakSaNahAra he prabhu ! Apane punaH puna: namaskAra karuM chuM ane eka prArthanA karuM chuM ke A kavAyarUyI corothI huM satata luMTAI rahyo chuM. Apa kRpA karI mAruM rakSaNe karo." gAthA : sarva-duritaugha-nAzanakarAya sarvAziva-prazamanAya / duSTagraha-bhUta-pizAca-zAkinInAM pramathanAya / / 5 / / 13. bhuvana nA nana te avana-gana, tenuM pATana te muvana-nana-paTina tenA vize udyatatama te muvananana pAkanodAtata. avana-vizva. 'muvanasya vizvaca' (8), nana loka. pAtrane rakSaNa. 'pAtrane rakSaNam' (si.) rUdaMtatama ati udyata, tatpara. tama pratyaya ahIM atizayanA arthamAM Avelo che. eTale atizaya prayatna karanAra, jeNe atizaya prayatna karelo che evo. 'dyata: tayaH' (si.), je vizvanA lokonuM rakSaNa karavAmAM prayatnazIla ke tatpara che tene. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 anvaya H sUtrasaMvedanA-pa jasarva-'ritoSa-nAzanarAya 'sarvAziva-prazamanAya / 'duSTapraH-bhUta-pizASa-zAjinInAM pramathanAya / / / / gAthArtha : 14 samagra duritanA samUhano nAza karanAra, badhA upadravonuM zamana karanAra, duSTa graha, bhUta, pizAca ane zAkinIonI pIDAne veravikhera karanAre (zAMtinAtha bhagavAnane mAro namaskAra thAo.) vizeSArtha : 4. sarva-TuritoSa-nAzanAya - sarva duHkhanA samUhano nAza karanAra (zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra thAo.) sarva prakAranA durita eTale du:kha, teno ogha eTale samUha ane nAzanakara eTale nAza karanAra zAMtinAtha bhagavAnanA nAma smaraNathI, jApathI ke bhaktithI du:khanA samUhano nAza thAya che mATe zAMtinAtha bhagavAna sarva duritaughanAzanakara kahevAya che. zAMtinAtha bhagavAnanI pratimA ke svayaM vicaratA zAMtinAtha bhagavAna to duHkhone dUra kare che, paraMtu zAMtinAtha bhagavAnanuM nAma paNa evuM che ke zAMti kare. temanuM nAma ke mATInI mUrtimAM karelI temanI sthApanAthI paNa bhayAdi dUra thAya che ane zAMti thAya che tevA aneka dRSTAMto zAstronA pAne paNa jovA maLe che ane Aje anubhavamAM paNa Ave che. jema ke, mahAsatI damayaMtI jaMgalamAM ekalA paDyA. tyAM temane jaMgalI prANIo uparAMta rAkSasa, cora, DAkuo vagerenAM aneka bhayo utpanna thayA, paraMtu teo zAMtinAtha prabhunA prabhAvathI A sarva AphatomAMthI hema-khema ugarI zakyA hatAM. . sarvAziva-prazamanAya - sarva upadravonuM zamana karanArA (zAMtinAtha bhagavAnane namaskA2 thAo). mArI, marakI, svapakSa ke parapakSa viSayaka koIpaNa prakAranA aziva eTale upadravo thayA hoya to zAMtinAtha bhagavAnanA maMtra-jApathI te zamI jAya che. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 71 bharathAo) takSazilA nagarImAM pragaTelo mArI - marakIno upadrava paNa "zAMtistavanA pAThathI zamI gayo hato mATe prabhu sarva azivano nAza karanArA kahyA te sArthaka che. . suda-mUta-pizIrva-zaninAM pramathanAya - duSTa graho, bhUta, pizAca ane zAkinIone veravikhera karanAra (zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra thAo) ekAgratApUrvaka karAyela zAMtinAtha bhagavAnanuM dhyAna ke jApa sUrya, maMgaLa ke zani Adi krUra grahonI pIDA; bhUta vagere vyatara jAtinA devothI karAyela pIDA ane melI vidyAne jANanArI strIthI karAyela pIDAne veravikhera karI nAMkhe che. paMcaratnamAlAnI A gAthAo bolatAM sAdhaka vicAre ke, "zabdAtIta avasthAmAM rahelA prabhune parakhavA sahelA nathI. yogasAdhanAthI pragaTelI viziSTa ktavALA yoga ja prabhune sAcA arthamAM samajI zake che. AvI yogika zakti to mArAmAM nathI chatAM paNa mAruM parama sobhAgya che ke parama pUjya mAnadevasUrIzvarajI mahArAjAe potAnI sAdhanAthI zAMtinAtha prabhune yathArtharUpe joyA ane je svarUpe joyA te svarUpe oLakhAvavA A zabdonA mAdhyame prayatna karyo. temanA zabdonA sahAre che nAtha ! huM ya jema jema Apane joto jAuM chuM, ApanA bAhya ane aMtaraMga svarUpane nihALato jAuM chuM, tema tema mArI romarAjI vikasvara thAya che. mAruM hRdaya sukhada saMvedanAothI bharAI jAya che ane anAyAse Aje punaH puna: namaskAra thaI jAya che. he nAtha ! Apane prArthanA karuM chuM ke Apa je rIte jagatanuM rakSaNa karo cho te rIte durgatimAM paDatAM mAruM pazu rakSA karajo ! he kAlasAgara jema jaya jagatavartI jIvonA dareka prakAranA du:khAdine dUra kare che tema mokSamArgamAM mArI pakSa kAyaratAne dUra karI maje paNa nirbhaya banAvo, ane mokSanA mArge mane AgaLa vaghANe !" Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 avataraNikA: pUrvamAM jaNAvyuM ke bhagavAna traNa bhuvananA lokonuM pAlana karavAmAM udyata che ane sarva prakAranA duHkha Adino nAza kare che. tyAM zaMkA thAya ke bhagavAna to vItarAga che. vItarAgane to koInuM pAlana karavAnI ke koInA duHkhanAzanI icchA paNa thatI nathI to tevI pravRtti kaI rIte saMbhave ? AnuM samAdhAna ApatAM stavakAra A gAthAmAM kahe che ke, bhagavAna svayaM bhale A kArya nathI karatAM to paNa temanA prabhAve ja A kArya thAya che. kemake temanA nAma mAtrano prabhAva paNa evo che ke tene sAMbhaLatA ja temanA pratye bhaktivALA devatAo utsAhita thaI duHkhAdino nAza kare che. gAthA: yasyeti nAma-mantra-pradhAna-vAkyopayoga-kRtatoSA / . vijayA kurute janahitamiti ca nutA namata taM zAntim / / 6 / / anvaya : (ko maLe: !) yati nAma-ndri-pradhAna-vAvopayoga-tatoSI | ___iti ca nutA vijayA janahitaM kurute taM zAntiM namata / / 6 / / gAthArtha : he bhavya jIvo ! jenA = je zAMtinAtha bhagavAnanA, A prakAre karAyelA = pUrva gAthA 2 thI 5mAM karAyelA, nAmamaMtravALA zreSTha vAkyanA prayogothI saMtuSTa thayelI ane A rIte jenI stuti karAI che tevI vijayAdevI lokonuM hita kare che, te zAMtinAtha bhagavAnane tame namaskAra karo. vizeSArtha : yasyeti nAma-mantra-pradhAna-vAkyopayoga-kRtatoSA'' vijayA te nanahitam -jemanA A prakAre (pUrva gAthA 2 thI 5mAM) karAyelA 14. ahIM pradhAna zabdanA "mukhyatA ane zreSTha ema be artha thAya che. vAkyaprayogano artha ahIM jApa karavAno che. tethI nAma-maMtra-pradhAna-vAvopayoga eTale "nAmamaMtra chemukhya jemAM evo jApa' ke "nAmamaMtra hovAne kAraNe ja je zreSTha che tevo jApa' evo artha karI zakAya. 15. nAmaiva mantraH iti nAmamantraH / tena pradhAnaM (zreSTha) yad vAkyaM (yad vacanaM) iti nAmamantrapradhAna vAkyaM / tasya upayogena (uccAramAtreNa smaraNena vA) kRtaH toSaH (citte saMtoSaH) yasyAH sA nAmamantra-pradhAnavAkyopayoga-kRtatoSA / - zrImad harSakIrtisUrinirmita TIkA Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - laghu zAMti stava sUtra 73. nAmamaMtravALA zreSTha vAkyaprayogothI = jApathI saMtuSTa thayelI, vijayAdevI lokonuM hita kare che. vijayAdevI zAMtinAtha bhagavAna upara parama bhakti ane Adara dharAve che. AthI ja zAMtinAtha bhagavAnanA nAmamaMtrathI16 je jApa zreSTha bane che tevo jApa karanAra sAdhaka upara vijayAdevI saMtuSTa thAya che arthAt prasanna thAya che ane prasanna thayelI vijayAdevI lokonuM hita kare che. temanA upara AvelA upadravonuM nivAraNa kare che ane temane dharma karavA mATe anukULatAo karI Ape che. ahIM eTaluM dhyAnamAM rAkhavuM ke, zAsananA adhiSThAyaka deva-devIo potAnI stutithI prasanna thAya che tevuM nathI, paraMtu temane temanA pratye Adara che, jemane teo svAmI tarIke svIkAre che, te svAmInA nAmano je vyakti jApAdi kare che, te vyakti upara teo zIdhra prasanna thAya che, paraMtu potAnA svAmInI upekSA karI jeo temanI bhakti kare che, temanA upara teo prasanna thatA nathI. rUti 2 nutA - ane A pramANe AvAyelI (vijayAdevI) rUti eTale "A pramANe ane nutA eTale "tavAyelI". nutA zabda vijayAdevInuM vizeSaNa che. tethI ta va nutA eTale "A pramANe khavAyelI vijayAdevI' A gAthAno sAmAnya zabdArtha jotAM evuM lAge ke gAthAmAM vijayAdevInI koI stuti karAI nathI. ahIM to namata te zaktim dvArA zAntinAtha bhagavAnanI stuti karI che, to "A pramANe stavAyelI vijayAdevI' evuM kema lakhyuM haze ? zabdo mAtrane AzrayIne vicAra karIe to A vAta sAcI lAge ke ahIM vijayAdevInI stuti karAI nathI. paraMtuM ti' zabdanA garbhita arthane UMDANathI jovA prayatna karIe to ahIM kevI rIte vijayAdevI khavAyelI che te khyAlamAM AvI zake. 16. gAthA 2 thI pamAM kula 16 nAmamaMtro AvyA che. dA.ta. OM namo nama: mAvate zrI zAMtinAthAya nama: | -prabodhaTIkA bhAga-ranI AvRtti-1 jovI 17. jema jhuti nutI no Avo artha thAya ke, prabhunA nAmamaMtranA prayogathI khuza thanArI ane e rIte stavAyelI vijayAdevI tema ta va nutA no bIjo artha evo paNa thaI zake ke, A rIte eTale A pachInI gAthA 7 thI 1pamAM je rIte vijayAdevInI stuti karAI che te rIte stavAyelI vijayAdevI. vizeSa nirNaya bahuzrutone AdhIna che. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 sUtrasaMvedanA-5 tti' = A pramANe stavAyelI eTale gAthAnA prathama padamAM kahyuM ke "prabhunuM nAma sAMbhaLI saMtuSTa thayelI vijyAdevI' e pramANe stavAyelI; A vizeSaNamAM ja temanI viziSTa stavanA samAyelI che. stavanA karavAno A eka vizeSa prakAra che. vijayAdevInA audArya, saMghavAtsalya Adi guNonI ahIM koI stuti karI nathI. ahIM to temano prabhunA nAmazravaNa mAtrathI ullasita thaI javAno ati AdaraNIya guNa garbhita rIte stavAyo che. AmAM ja temanI guNAnurAgitAnA darzana thAya che. zAMtinAtha bhagavAna anaMta guNanA svAmI che. tethI ja vijayAdevIne temanA pratye tIvra anurAga che. samyagu darzananI zuddhi vinA prabhunA vizeSa guNonI oLakha paNa thatI nathI to anurAganI to vAta ja kyAM rahe? nirmaLa evA samyagudarzananA kAraNe ja vijayAdevI prabhunuM nAma mAtra sAMbhaLatAM harSita thaI jAya che. A eka bhaktanI parAkASThA che. prabhu vIre jemane dharmalAbha pAThavelo te saubhAgyazAlinI sulasA zrAvikAmAM paNa A viziSTa guNa hato. teo paNa vIraprabhunuM nAma sAMbhaLatAM romAMcita banI jatA ane temanuM hRdaya AnaMdathI chalakAI jatuM. lokottara daDha zraddhAnuM ja A pariNAma hoya che. ahIM jema hRtino Avo viziSTa artha karyo che tema gAthA naM. 15 ke je vijayAdevInI stuti svarUpa navaratnamAlAnI chellI gAthA che, temAM paNa 'pUrva yatrAmAkSara-puraspara saMstutA nayAdevI...' pado dvArA punaH A ja vAta doharAvAI che. tyAM paNa aMtamAM ema kahevAmAM Avaze ke, "zAMtinAthe bhagavAnanA nAma levApUrvaka ja stavAyelI jayAdevI." tenI vizeSa samaja te ja gAthAmAM meLavIzuM. namata taM zAntim - te zAMtinAtha bhagavAnane tame namaskAra karo. je zAMtinAtha bhagavAnanuM nAma paNa eTaluM prabhAvaka che ke te nAmapUrvakanA maMtro sAMbhaLIne vijayAdevI kheMcAIne Ave che ane saMghanuM hita kare che, te zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra thAo. A gAthA bolatAM sAdhaka vicAre ke, prabhuno ke prabhunA vacananI sevanAno to aci mahilA che ja paNa prabhunA nAmano paNa kevo mahimA che ke mAtra temanA nAmano jAya karavAthI yA devI khuza thaI ApachI sarva kAmanAo siddha kare che." Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 75 avataraNikA : pUrve chaThThI gAthAmAM jaNAvyuM ke zAMtinAtha bhagavAnanA nAmamaMtrathI prasanna thayelI vijayAdevI saMghanI Apatti TALe che. tethI phalita thAya che ke, zAMtinAtha bhagavAnanA nAmamaMtrano paNa evo prabhAva che ke tenAthI ja abhiSTa kAryo siddha thaI jAya. topaNa pa. pU. mAnadevasUri ma.sA. havenI gAthA 7 thI 15mAM kAryasAdhikA vijayAdevInI prasaMgocita stuti kare che. A nava gAthAoneM nava ratnamAlA kahevAya che. temAM gAthA 7 thI 11 sudhIno pahelo vibhAga nAmasmRtino che. gAthA 12 thI 15 sudhIno bIjo vibhAga akSara stutino che. pahelA vibhAgamAM devIne saMgha mATe maMgala karanArA kArya karavA preraNA karAI che. gAthA : bhavatu namaste mAvati ! vinaye ! sunaye ! parAparekhite ! / aparAkhite ! nAtyAM nayatIti navAvaDhe ! mati ! / / 7 / / anvaya H muti ! vinaye ! sukhaye ! parAvarerakhite ! / aparAkhite ! nAtyAM nayatIti nayAvahe ! mati ! te namo bhavatu / / 7 / / gAthArtha : he bhagavati !, he vijayA ! he sujayA ! para ke a52 devo vaDe nahi jitAyelI ke ajitA ! che. aparAjitA ! (tame) jagatamAM jaya pAmo cho. ethI karIne he jayAvahA ! he hAjarAhajura devI ! Apane namaskAra ho. athavA he bhagavati ! he vijayA ! he sujayA ! he ajitA ! he aparAjitA ! tame jagatamAM para ane apara maMtro vaDe jaya pAmo che. ethI karIne ja he jayAvahA ! he sAkSAt thanArI devI ! tamane namaskAra ho. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 vizeSArtha : have pachInI gAthAo bolatAM mAnasapaTa upara eka citra upasthita thavuM joIe. temAM prabhuvIranI 19mI pATe birAjamAna parama zAsana prabhAvaka parama pUjya mAnadevasUrIzvarajI ma.sA. dazyamAna thavA joIe ane sAthe ja temanI sevAmAM hAjarAhajura rahetI, temanI parama bhakta evI cAra devIo paNa buddhi pratyakSa thavI joIe. A dazya upasthita thatAM ja ApaNane thavuM joIe ke atyaMta niHspRhI ane AtmakalyANamAM otaprota rahenArA evA paNa A AcArya bhagavaMtane saMghanA pratyeka aMganI ArAdhanA nirvighna thAya tenI keTalI ciMtA che ? zAsana ke saMgha koI ApattimAM AvI jAya, temanI ArAdhanAmAM khalela pahoMce tyAre saMghahitaciMtaka AcArya bhagavaMta daivika zaktino upayoga karIne paNa saMghane ApattimAMthI ugAravA prayatna kare che. devIne temanI zaktionuM smaraNa karAvI saMghanI bhakti karavA protsAhita kare che ane sAthe ja temano kyAMya paNa parAjaya na thAya tevA AzIrvAda paNa Ape che. Avatu namaste - he vijayAdevI !) tamane namaskAra ho ! A pado dvArA vijayAdevIne namaskAra karavAmAM Avyo che. sAmAnyathI 'nama avyayano sAmAnya artha namaskAra che ane namaskAra eTale Adara ane bahumAnane sUcita karatI kriyA. tethI upalaka dRSTithI bhale evuM lAge ke pa. pU. mAnadevasUri ma.sA. zAMtinAtha prabhunI sevAmAM satata hAjara rahenArI, prabhunI tathA potAnI parama bhaktA evA vijayAdevIne namaskAra karI rahyA che. paraMtu vAstavamAM temanuM e nipAta avyaya che. tenA aneka artho thAya che. ahIM A avyayanA prayoga dvArA vijayAdevI pratye Adara-bahumAna vyakta karavAmAM Avyo che. sUtrakAra sUrIzvarajI jaNAve che ke, "he vijayAdevI ! tamo saMgha surakSA, zAsanasevAnA ke saMyamInI vaiyAvacca AdinA je kArya karo cho tenA kAraNe mane tamArA pratye mAna che, sadbhAva che. tamArA A kAryanI huM bhUri bhUri anumodanA karuM chuM. A svarUpe huM tamone namaskAra karuM chuM." jijJAsA : chaThThA-sAtamA guNasthAnakamAM rahelA pa. pU. mAnadevasUrIzvarajI mahArAjA zuM cothA guNasthAnakamAM rahelA devIne namaskAra karI zake ? tRpti : sAmAnyathI to evuM ja kahevuM paDe ke nA ! eka AcAryathI cothA guNasthAnakavALA deva-devIne namaskAra na karAya. paraMtu jainazAsana ekAMtavAdI Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra nathI. te koIpaNa vastunI rajUAta aneka muddAone lakSyamAM laIne kare che. gItArtha evA pUjya mAnadevasUrIzvarajI mahArAjAe ahIM je namaskAra karyo che, te mAtra temanA pratyenA AdarabhAvane vyakta karatAM zabdo uccAravArUpa ja che. vaLI, jayAdevInA aviratikRta kAryo pratye AcArya bhagavaMta bahumAna vyakta nathI karatA, paraMtu aviratidhara evI paNa A samyaguSTi devI je rIte zAsanasevA kare che, vaiyAvacca kare che, te vizeSa kAryonI anumodanA vyakta karato A namaskAra che. Ama A namaskAra vaMdanAtmaka nathI paNa zAsanasevAnA kAryanI anumodanA svarUpa che. Avo namaskAra parama aucityanuM darzana karAve che. jeo paNa ApaNI sAdhanAmAM sahAyaka thatAM hoya, zubhabhAvanI niSpattimAM je je upakArIonuM yogadAna hoya teone smaraNamAM lAvavA, temanA pratye ahobhAva vyakta karavo, kRtajJatA darzAvavI, e ApaNuM aucitya che. samyagudRSTi devo mokSamArganI sAdhanAmAM sahAyaka bane tevuM vAtAvaraNa sarjavAmAM, cittanI prasannatA ke mananI svasthatAnA sAdhano pUrA pADavAmAM jarUra sahAya kare che. vaLI, temanA smaraNathI zAsanadhelI devothI thayelA upadravo Adi zame che ane sAdhanA nirvighna bane che, mATe temanuM smaraNa, temanA satkAryanuM anumodana yogya che. have kone namaskAra karavAnA che. te jaNAve che : mAvati ! - he bhagavatI ! (tamane namaskAra ho.) "bhagavAna" zabdanuM strIliMga rUpa "bhagavatI' thAya che. ahIM stavakAre vijayAdevIne bhagavatI ! tarIke saMbodhyA che. bhagavatI eTale jJAna, mAhAbhya, rUpa, yaze, vIrya, prayatna AdivALA he devI ! jijJAsA: 'bhaga' zabdanA artho to tIrthaMkara paramAtmAmAM ghaTe che, tethI temane ja bhagavAna tarIke saMbodhAya che. temanA jevuM ja vizeSaNa devI mATe kevI rIte vaparAya ? tRpti : vAta sAcI che 'bhaga' zabdanA jJAnAdi arthonI parAkASThA to arihaMta paramAtmAmAM ja hoya che. Ama chatAM vijayAdevImAM paNa sAmAnya janasamUha karatAM kAMIka vizeSa jJAna, mAhAbhya, rUpa Adi guNo jovA maLe che tethI jema thoDA Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-pa dhanavALI paNa vyakti dhanavAna kahevAya che. tema loka karatAM vizeSa prakAranAM jJAna, rUpa AdinA kAraNe devIne 'bhagavatI' kahevAmAM doSa nathI. AvA saMbodhanathI stavakAre vijayAdevIno puNya prabhAva ane zAsana sevA mATe upayogI baLa ane prayatna keTalA viziSTa che te jaNAvyuM che. punaH eTaluM khAsa lakSyamAM rAkhavuM ke pU. mAnadevasUrIzvarajI ma.sA ne devInA rUpa ke aizvaryAdi mATe mAna nathI, paraMtu temanI zAsananI sevA-bhakti-ka2vAnI zakti pratye cokkasa Adara che. tethI AvI zaktine AzrayIne ja ahIM temane bhagavati' tarIke saMbodhyA che. 78 vinaye ! - he vijayA ! (tamane namaskAra ho.) jainazAsananI unnatine sahana nahi karI zakanAra loko jyAre jyAre zAsana upara AkramaNa kare che tyAre tyAre vijayAdevI tene khALavAmAM kyAMya pAchA paDyA nathI, koInAthI hArI gayA nathI. AthI stavakAre temane 'vijaye' ! kahIne saMbodhyA che. sunaye ! - he sujayA ! (tamane namaskAra ho.) jayAdevI mAtra vijayane varelA che tema nahi; paraMtu temano jaya nyAyanItipUrvakano hoya che. kAyara puruSanI jema temaNe jIta meLavavA kyAMya anyAyaanItino sahAro lIdho nathI. vIra puruSane chAje tevo temano jaya che. zatruo upara jaya meLavyA pachI paNa kIrti, pratiSThA, prabhAva, pratApanI vRddhi thAya ja evuM nathI hotuM jyAre vijayAdevIno nyAyapUrvakano jaya sarvatra AdarapAtra banyo che. AthI temane vinaye ! tarIke saMbodhyA pachI stavakAra temane sukhaye ! tarIke paNa saMbodhe che. - parApareraniteSTha - anya devo vaDe nahi jitAyelI evI he ajitA ! (tamane namaskAra ho.) parApareH eTale prakRSTa evA anya devo vaDe. vijayAdevI kyAreya anya devothI jitAyelI nathI mATe ja temane ajitA kahI namaskAra karavAmAM Avyo che. 18. 'parApare' no anvaya jema upara parAparai: ajitA joDe karyo tema 'parAparai:' zabdane naryAta kRti nayAvande sAthe joDI teno anvaya nAtyAM parApare: naryAta kRti khayAvahe e rIte paNa thaI zake. A rIte artha karIe to prabodhaTIkA pramANe parAparaiH eTale para ane apara maMtronA rahasya vaDe vijayAdevI jagatamAM jaya pAme che, ethI karIne ja e jayAvahA che evo artha thAya. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 79 aparaNita - he aparAjitA! (tamane namaskAra ho.) vijayAdevIne vaLI aparAjitA tarIke saMbodhana karI ema sUcavavAmAM AvyuM che ke, teo kyAreya koIthI parAbhava ke tiraskAra nathI pAmatA. jijJAsAH devIne saMbodhana karatAM vijaya, sujaye, ajita ane aparAjite A cAre zabdo ekArthaka hovA chatAM A cAra alaga-alaga zabdono prayoga zA mATe karyo che ? tRpti apekSAe A vAta yogya che ke A cAre zabdo ekAryavAcI che, chatAM paNa cAremAM vizeSatA paNa che. "vijayA" zabda temaNe zatruo upara vijaya meLavyo che tema sUcave che to sujayA" temane nyAya nItipUrvaka jaya meLavyo tema sUcave che. "ajitA' zabda e jaNAve che ke teoe akAraNa kyAreya zatru upara hallo karyo nathI. paraMtu koIe jyAre paNa AkramaNa karyuM tyAre teo koInA vaDe jitAyA nathI. vaLI, "aparAjitA' eTale temano puNyaprabhAva paNa evo che ke koInAthI teono parAbhava ke tiraskAra Adi thatAM nathI. A rIte cAreya zabdo kAMIka vizeSatA paNa jaNAve che. * ', ; ' athavA pUjya mAnadevasUrIzvarajI mahArAjAnI sevAmAM jayA, vijayA, ajitA ane aparAjitA, A cAra devIo satata hAjara rahetI hatI. upadrava nivAraNanuM kArya mukhyapaNe vijayAdevIne soMpavAmAM AvyuM hatuM. Ama chatAM paNa jayAdevInA vizeSaNa dvArA garbhita rIte A cAreya devIone yAda karavAmAM AvI hoya tema jaNAya che ane bhagavatI, jayAvaha ane bhavati e traNa vizeSaNo cAre devIo mATe che chatAM A aMge vizeSajJo vicAre. 19. ahIM vijayAdevI mATe sujayA, ajitA ane aparAjitA vizeSaNo vAparI pU. mAnadevasUri ma.sA.e eka ja devIne saMbodhana karIne temanI sAMnnidhyamAM rahetI padmA, jayA, vijayA ane aparAjitA e cAre devIone sUcita karI che. athavA cAra devIonA A judA judA saMbodhana che tema mAnIe to bhagavatI, jayAvahA ane bhavati e traNa pado cAre mATe vizeSaNarUpa bane. koI pratye atyaMta bahumAna darzAvavA paNa A rIte alaga alaga vizeSaNo pUrvaka saMbodhana karAya che. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 20 nAtyAM nayatIti' nayAvarte - (he devI ! tamo) jagatamAM jaya pAmo cho ethI karIne ja (tame jayAvahA cho. tethI) ke jayAvahA ! (tamane namaskAra ho.) 80 vijayAdevI saMpUrNa jagatamAM jaya pAme che. vaLI, teo zAMtinAtha bhagavAnanA bhaktone paNa jaya pamADe che. tethI temane jayAvahA ! tarIke paNa saMbodhyA che. mati - sAkSAt thanArI he devI ! (tamane namaskAra ho.) je sAdhaka vijayAdevInuM smaraNa kare che te sAdhakane A devI hAjarAhajUra thAya che. tethI ahIM devI mATe 'mati' arthAt sAkSAt thanAra evuM saMbodhana vAparyuM che. avataraNikA : vividha vizeSaNo dvArA vijayAdevI pratye Adara vyakta karIne, have pa.pU. mAnadevasUrIzvarajI mahArAjA jagata-maMgala-kavacanI racanA karavApUrvaka devIne saMghAdinuM hita karavA preraNA kare che. athavA teo saMghAdinA rakSaNanA kAryamAM utsAhita thaI pravRtti kare te rIte temane saMbodhe che. gAthA H sarvasyApi ca saGghasya bhadra - kalyANa - maGgala- pradade ! sAthenAM ca savA ziva-mutuSTi-puSTi-praphe nIvAH / / 8 / / anvaya H sarvasya api ca saGghasya bhadra - kalyANa- maGgala- pradade ! sAdhunAM 4 savA ziva-sutuSTi-puSTi-prave (i) nIyA: 8 / / 20. nati - zilpa viSayaka zAstromAM A zabdano artha samavasaraNanI bAjunA parasALano bhAga thAya che ke jyAM cAra devIo dvArapAlikA tarIke sevA kare che. 21. ti - je kAraNathI vijayAdevI jaya pAme che te kAraNathI tene jayAvahA kahevAya che athavA rUti vAkyanI samApti sUcaka che. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra gAthArtha : sakaLa paNa saMghane prakarSathI bhadra, kalyANa ane maMgala ApanArA ane sAdhuone sadA prakarSathI ziva = nirupadravatA, sutuSTi = cittasaMtoSa ane puSTi = dharmakAryanI ke guNonI vRddhi ApanArA he devI ! tame jaya pAmo. vivecana : sarvathApi" 2 sabhya ba nyA -ma -prava! - sakala paNa saMghane bhadra, kalyANa ane maMgala ApanArI (he devI ! tame jaya pAmo.) stavakAra sau prathama kahe che, "he ! jayAdevI ! tame sakaLa saMghanuM bhadra, kalyANa ane maMgala karanArA cho." saMghano24 artha che samudAya. zAstrIya paribhASAmAM jinezvaranI AjJAne ziromAnya karatA sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikAnA samudAyane saMgha kahevAya che. AvA prakAranA saMgha pratye vijayAdevIne atyaMta Adara che. A ja kAraNathI teo saMghanuM bhadrAdi kare che. bhadra, kalyANa ane maMgala A traNe zabdo sAmAnyathI sukhanA paryAyavAcI zabdo che. to paNa tenA vizeSa artha A prakAre thaI zake che. bhadra eTale saukhya arthAt vijayAdevI avasare avasare zrIsaMghane sukha sAmagrI pUrI pADavA dvArA saMghanuM bhadra 22. sarvapa - sarva paNa saMghane evo prayoga karavA dvArA "paNa" zabdathI stavakartAe sakaLa saMgha = caturvidha saMghane grahaNa karyo che. 23. A gAthAmAM devInI vividha nAmo vaDe stuti karavAnI sAthe pUjya mAnadevasUri ma.sA.potAnI AkhA jagatanuM hita karavAnI bhAvanA vyakta karatA jagata-maMgala-kavacanI racanA paNa karI che. kavacano sAmAnya artha "bakhtara" ke rakSaNanuM sAdhana thAya che. mastaka, vadana, kaMTha, hRdaya, hAtha ane paga A cha aMganA rakSaNa mATe kavaca dhAraNa karavAmAM Ave che. maMtra sAdhanAmAM kavacano artha 'sarva aMgonuM rakSaNa karanArI stuti' evo thAya che. maMtra sAdhanAmAM kavaca ati agatyanI vastu che. judA judA devatAone AzrayIne kavaco paNa judA judA prakAranA hoya che. jagata-maMgala-kavacanI racanA karatAM sau prathama stavakAre mastaka sthAnIya zrI saMghanuM smaraNa karyuM che. kema ke, A stavanI racanAno mukhya uddeza paNa saMgha upara AvelI Apatti TALavAno hato. 24. 'gAWgutto saMyo seso puI disaMdhAmo' bhagavAnanI AjJAyukta hoya te ja saMgha kahevAya che. AjJAne bAju upara mUkI mAtra zrAvaka-zrAvikA ke sAdhu-sAdhvInuM lebala laIne pharanAra saMgha nathI, paNa hADakAno mALo che. - saMbodhasattarI + yogavizikAnI TIkA. 25. mahUM saudya, nyALuM nIratva, marja kuritopaNImam | - laghuzAMti stava TIkA. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-pa kare che. kalyANa eTale nirogIpaNuM. jagatanA jIvo kSayAdi dravya rogathI ane rAga, dveSa vagere bhAva rogathI rIbAI rahyA che. zrIsaMghamAM AvA koIpaNa prakAranA rogonA vizeSa upadravo thAya tyAre devI tene zamAvavA khAsa prayatna kare che mATe teo zrIsaMghanuM kalyANa karanArA paNa che. vaLI, maMgala eTale duHkha, durita ke vinono nAza. zrIsaMghamAM koIpaNa prakAranA duHkha, durita ke vighno UbhA thAya tyAre devI te te duritano nAza karavA paNa hAjarAhajUra thAya che, mATe teone zrIsaMghanuM maMgaLa karanArA paNa kahevAya che. bhadra, kalyANa ke maMgaLa jo ke potAnA puNya ane puruSArthane AdhIna che, to paNa tevA prakAranA puruSArthamAM ane puNyano udaya karAvavAmAM devInI sahAya paNa amuka aMze upakAraka bane che, mATe ahIM devIne bhadrAdine karanArA kahyA temAM koI doSa nathI. sAdhUna 2 salA ziva-suda-puSTi-- ane sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtone haMmezA ziva, saMtoSa ane dharmanI vRddhi karanArI (evA he devI! tame jaya pAmo.) - stavakAra A zabdo dvArA kahe che ke, "he vijayAdevI ! zrIsaMghanuM to tame bhadra, kalyANa Adi karo cho ane temAM paNa saMghamAM jeo mukhya sthAne rahelA che, jeo pratipaLa mokSanI suMdara sAdhanA karI saMyama jIvanano nirvAha karI rahyA che tevA sAdhu bhagavaMto ane sAdhvIjI bhagavaMtonuM to tamo savizeSa ziva karo cho. temane saMtoSa Apo cho ane temane guNavRddhi karavAmAM sahAyaka bano cho." zivano artha che nirupadravatA. saMyamanI sAdhanAmAM AvatA koIpaNa upadravone devI dUra kare che. temane jevI khabara paDe ke, A sAdhu ke sAdhvIne koI deva ke manuSyathI upadrava thaI rahyo che tevA teo tarata ja tyAM pahoMcI jAya che ane temanA upadravone dUra karI sAdhuonI saMyamasAdhanAmAM sahAyaka bane che. vaLI, devI sAdhuone saMtuSTi eTale samyagu prakArano cittano saMtoSa paNa Ape che. suMdara saMyamapAlananI utkaTa bhAvanAmAM jhIlatA saMyamI AtmAone 26. maMtrazAstra pramANe jagata-maMgala-kavacanI racanAmAM sAdhu-sAdhvIrUpa zramaNa samudAyathI vadana = mukhane grahaNa karavAnuM che. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 83 potAnI syamayAtrA suMdara cAle temAM ja AnaMda utsAha ane saMtoSa hoya che. Ama chatAM kyAreka pratikULa paristhiti ke nabaLA nimitto temanA manane vihvaLa banAvI de che, uttama manoratho pIMkhI nAMkhe che ane zubha saMkalpo bhAMgIne bhukko karI nAMkhe che. tevA samaye smaraNa karAyela vijayAdevI anukULa vAtAvaraNa UbhuM karI saMyamI AtmAnA cittane saMtoSa pamADI temanA manane AnaMdamAM rAkhavAno prayatna kare che. tethI teone saMtuSTidA kahevAya che. vaLI, munibhagavaMtone devI puSTi ApanArA che. puSTino artha vRddhi che. jJAnAdi guNonI ke dharma kAryonI vRddhi devI kare che. joke AtmAmAM pragaTanArA A guNono vikAsa sAdhake svayaM karavo paDe che. topaNa A guNonA vikAsamAM amuka sAmagrI, saMyogo ke vAtAvaraNa sahAyaka jarUra bane che. devI A sarva vastu pUrI pADI guNavikAsamAM jarUra sahAya kare che. jemake jJAnaguNanA vikAsa mATe jarUrI sadguru, sagraMtha, sAnukuLa vAtAvaraNa vagere sarva pUruM pADavA devI zakya sarva prayatna kare che. A rIte teo saMyamI AtmAnI guNavRddhi karanArA bane che tethI temane puSTidA kahevAya che. nIyA: - (he. jayA devI) ! tamo jaya pAmo. che jayAdevI ! je je satkAryano Apa prAraMbha karo temAM tamone pUrNa siddhi prApta thAo ! koI nabaLA tattvothI Apa kyAreya parAjaya na pAmo !" parama pUjya mAnadevasUrIzvarajI mahArAjA AvA zabdo dvArA jayAdevIne jaya pAmavAnA AzIrvAda ApI rahyA che. ahIM prazna thAya ke saMyamI AtmAo A pramANe devIne zuM AzIrvAda ApI * zake ? vicAratAM lAge che ke saMghAdinA saMrakSaNarUpa zubha kArya mATe A rIte AzIrvAda ApavA ke zubha manokAmanA vyakta karavI te koI rIte ayogya jaNAtuM nathI. avasaranA jANa AcArya bhagavaMta AvA avasare devIne A rIte vadhu sajAga banAve te yogya ja lAge che. avataraNikA : | vijayAdevI zrIsaMgha tathA sAdhu bhagavaMto mATe zuM kare che te jaNAvI have bhavya prANIo mATe te zuM karI zake che te jaNAve che : Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 sUtrasaMvedanA-5 gAthA : mavAnAM tasiddhe ! nivRti-nirvALa-khanani satvAnAm ! | amava-pravAna-nirate ! namoDastu svasti-prave tum / / / / anvaya H maLyAnAM satvAnAm tasiddhe ! nivRti-nirvALa-nani ! / samaya-pravAna-nirate ! svasti-prahe ! tumbaM namoDastu 1811 gAthArtha : bhavya-prANIonA kAryane siddha karanArI; nivRtti eTale zAMti ane nirvANa eTale parama pramoda, tene prApta karAvanArI; abhayanuM dAna ApavAmAM tatpara ane kSemane ApanArI evI he devI ! tamane namaskAra ho. vivecana : maLyAnAM (sattvAnAM)" siddhe - bhavyajIvInA kAryone siddha karanArI (he vijayAdevI ! tamane namaskAra ho !) sAdhuo mATe saMyama sahAyaka evA vijayAdevInI vizeSatAo jaNAvIne have stavakAra kahe che ke, "he vijayAdevI ! tamo bhavya prANIonA sarva kArya siddha karanArA cho." bhavya eTale mokSagananI yogyatA dharAvanAra jIva. mokSamAM 27. A gAthAno artha karatAM maLyAnAM sattvAnAm A baMne zabdo bhegA lIdhA che. kemake TIkAkAre paNa te banne zabdone bhegA lIdhA che ane vaLI mULamAM '=' no prayoga na hovAthI A vAta vadhu saMgata lAge che. prabodha TIkAkAre A gAthAno artha karatA maLyAnAm ane sattvAnAm A baMne zabdone alaga rAkhyA che. temaNe bhavyathI uttama prakAranA upAsako, sattva zabdathI madhyama kakSAnA upAsako ane have pachI AvanAra mattAnAM nannUnAm A zabdathI kaniSTha koTinA upAsakone grahaNa karela che. mantra zAstra pramANe koIpaNa kAmanA vagara bhakti karanArA uttama koTinA upAsakone divya kahevAya che. sattvazALI paraMtu sakAma bhaktivALA madhyama koTinA upAsakone vIra kahevAya che; ane ati sakAma bhaktivALA jaghanya koTinA upAsakone pazu kahevAya che. temAM ahIM divya kakSAnA upAsakone 'bhavya' zabdathI grahaNa karavAnA che. 28. bhavyAnAM kRtasiddhe - bhavyAnAM sattvAnAM bhavikaprANinAM kRtA siddhiH sarvakAryeSu nirvighnasamAptiH thavA sA| tasyA: saMvodhane - hai maLyAnAM nRsiddhe / bhavya prANIone sarva kAryamAM nirvighne samApti jenA vaDe karAI che tevI he devI ! 29. ahIM jagata maMgala kavacanI racanAmAM 'bhavya' zabdathI hRdaya grahaNa karavAnuM che. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra javAnI yogyatA to anaMtA jIvonI che, paraMtu jeo najIkamAM mokSamAM javAnA che, tevA jIvone Asanna bhavya jIvo kahevAya che. A gAthAmAM bhavya' zabdathI Asanna bhavya jIvo grahaNa karavAnA che. AvA jIvonI mukhya icchA Atmahita sAdhavAnI hoya che. AtmahitanA koIpaNa kAryano prAraMbha karAya tyAre vidgonI saMbhAvanA rahe che. vijJanA eMdhANa dekhAtA sAdhaka zAsanabhakta devonuM smaraNa kare che. yogya kArya jaNAtA devo hAjara paNa thAya che ane satkAryamAM je vastunI jarUra hoya tene pUrI pADI teo kAryasiddhimAM sahAyaka bane che. jema vimalamaMtrIne maMdira bAMdhavA ArasanI jarUra paDI tyAre temaNe aMbikAmAtAnuM smaraNa karyuM. mA aMbikA tyAM pahoMcyA ane vimala maMtrInA manoratho pUrNa karyA. A ja rIte vijayAdevI paNa koIpaNa bhavya jIvonA sarva ucita manorathone pUrNa karavAnuM kArya kare che, mATe teo kRtasiddhA paNa kahevAya che. nivRti-nirvAna-gani ! zAMti ane parama AnaMdane prApta karAvanArI (he devI! tamane namaskAra ho.) - "he devI! tamo bhavya prANIone nivRtti eTale cittanI zAMti ane nirvANa eTale mokSa athavA parama AnaMdane prApta karAvanArA cho." devI zAsananA, saMghanA ane saMyamI AtmAonI surakSA AdinA viziSTa kAryo karavAnI sAthe sAmAnya bhavya jIvonA paNa mokSamArgamAM AvatA vinone vidhAravAnuM kArya kare che. sAdhakane dRDha vizvAsa hoya che ke vijayAdevI vighnone nakkI dUra karaze AthI ja temanuM smaraNa paNa bhavyajIvonA cittane sukha Ape che. - paramAnaMdarUpa mokSa jo ke svaprayatna sAdhya che. temAM koIno prayatna kAma lAgato nathI, to paNa te prayatnamAM baLa pUruM pADavAnuM kArya nimittabhAve anya vyakti paNa karI zake che. jema aMdhaka muninA 500 ziSyo, gurunA vacananA sahAre prayatna karI mokSe gayA che. tema anaMtA jIvo bhagavAnanA vacananA sahAre mokSe gayA che. to vaLI anaMtA jIvo zubha dravya, kSetrAdinA AlaMbane paNa mokSe gayA che. A rIte je paNa dravya, kSetra, kAla, vacana ke vyakti mokSamArgamAM sahAyaka hoya temane paNa 30. 'satvAnAM bhavyasattvAnAM nirvRtinirvANajanani' nirvRtizcittasaukhyaM nirvANaM mokSaM paramAnandaM vA ... janayatyutpAdayati yA sA nirvRtinirvANajananI tasyAH sambodhane dharme sAhAyyakaraNAt paramparayA 'mokSamapi janayati yadAeM - sammadiTThi devA dintu samAhiM ca bohiM ceti vacanAt / Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 mokSa ApanArA kahevAya che. tenI jema vijayAdevI paNa mokSamArganI sAdhanA nirvighne thaI zake te mATe sahAyaka sAmagrI pUrI pADe che. AthI teone paNa nivRttidA ane nirvANadA kahevAya che. 86 sattAnAM' amava-pravAna-nirate ! (bhavya) jIvone prakarSathI abhayanuM dAna karavAmAM tatpara rahenArI he devI ! (tamone namaskAra ho.) 32 "vaLI, he devI ! tamo bhavya prANIone abhaya paNa ApanArA cho." jIva jyAre bhayabhIta banyo hoya tyAre tene jo potAnAthI vizeSa zakti dharAvanAra vyaktinI sahAya maLI jAya to te mahad aMze nirbhaya banI zake che. vijayAdevI viziSTa zaktisaMpanna che. tethI temanuM smaraNa ke temanI hAjarI paNa bhaya utpanna karanArA duSTa devatAo Adine dUra kare che. A rIte vijayA devI sAdhakane nirbhaya karI tene sAdhanA karavAmAM sahAya kare che. AthI ja temane abhayadA kahevAya che. namoDastu" svasti-praphe tuyaM - prakarSathI kalyANane ApanArI he devI ! tamone namaskAra ho. "vaLI, he devI ! tamo bhavya prANIone prakarSathI kalyANa ApanArA cho." kalyANano artha sukha ane nirogIpaNuM che..jema devI saMgha ane zramaNa bhagavaMtonuM kalyANa kare che, tema bhavya jIvonuM paNa teo kalyANa kare che, mATe ahIM svastipradA tarIke devIne saMbodhI temane namaskAra ka2vAmAM Avyo che. A gAthA bolatAM sAdhaka prArthanA kare ke "he devI ! Apa bhavya prANIonA kAryane siddha karI temane zAMti Adi Apo cho; paNa mArI to evI yogyatA, nathI ke evuM 31. jagata-maMgala-kavacanI racanAmAM 'sattva'thI hAthane grahaNa karavAnA che; ane vaLI jema 'bhavya' zabdathI divya evA uttama upAsako grahaNa karyA tema 'sattva' thI vIra evA madhyama kakSAnA upAsako grahaNa karavAnA che. ahIM devI tarIke jayAdevIne grahaNa karavAnI che. prabodhaTIkAmAM vijayA-jayA ema be devIono ullekha che. kyAMka zAMtidevI tarIke paNa ullekha maLe che. to vaLI zrI zAMtinAtha bhagavAnanI adhiSThAyikA nirvANI devIno paNa kavacit ullekha che. 32. bhaya sAta prakAranA che. tenI vizeSa vigata mATe juo namo'tyunuM sUtra. 33. 'namo' mATe juo gAthA naM. 7 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti tava sUtra puNya paNa nathI ke pratyakSayo Aya mANuM kArya karo. topaNa natamastake Apane prArthanA karuM chuM ke, Aje parokSapaNe paNa mAsa kAryane siddha karajo ! mane zAMti Apajo ! mane mokSamArgamAM sahAya karajo !" avataraNikA : bhavya prANIo mATe devInI bhAvanA kevI che te jaNAvI, have bhakto ane samyagdaSTi jIvo mATe vijayAdevI kevA sAmarthyavALI che te jaNAve che : gAthA : . mattAnAM jUnAM gumAva! nityamune ! tevi ! sadaSTInAM vRtti-rIti-patti-buddhi-pratAnA pArA anvaya : - bhaktAnAM jantUnAM zubhAvahe ! samyagdRSTInAM dhRti-rti-mtivRddhi-pratAnA nityam 3dyate kevi ! (tuSya nama: kastu) 20 || gAthArtha : bhakta prANIonuM zubha karanAra, samyagudRSTi jIvone dhRti, rati, mati ane buddhi ApavAmAM sadA tatpara rahenArI evI) he devI! (tamane namaskAra ho !) vizeSArtha : mavAnAM jhanUna*gumAva- bhakta prANIonuM zubha karanArA he devI! (tamane namaskAra ho.) zAMtinAtha bhagavAnanA paramabhakta ane samyagdarzanane varelA vijayAdevI atyaMta zaktisaMpanna che. tethI temanA ghaNA bhakto che, te bhaktonuM vijayAdevI bhaluM 34. "jantu' zabdano artha 'paza' karI, tenA dvArA atyaMta sakAma bhaktivALA nimna kakSAnA pazu saMjJaka upAsako grahaNa karavAnA che; ane jagata maMgala kavacanI racanAmAM A zabda dvArA pagane grahaNa karavAnA che. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 sUtrasaMvedanA-5 kare che. temane zreyamArge AgaLa vadhavAmAM vijayAdevI aneka rIte sahAyaka bane che. Ama vijayAdevI bhaktone zubhabhAva prApta karAvanAra hovAthI temane zubhaMkarA paNa kahevAya che. nityamudyate devi samyagdRSTInAm dhRti-rti-mti-buddhipravAnA - samyagudRSTi jIvone dhRti, rati, mati ane buddhinuM pradAna karavAmAM nitya udyamazIla evI he devI! tamane namaskAra ho.). . | vijayAdevI samyagdaSTi jIvone dhRti Ape che. vRtino artha che dhIraja. koIpaNa kAryano prAraMbha karyA pachI vighna Ave to dIna na thavuM, kyAre kArya pUrNa thaze tevI utsuktA na karavI paNa svastha citte kAryanI pUrNAhuti sudhI pahoMcavuM tenuM nAma dhRti che. samyagudRSTi jIvonI AMtara cakSu nirmaLa thavAnA kAraNe teo bhautika sukhanI bhayaMkaratAne ane Atmika sukhanI mahattAne jANatA hoya che. tethI temanI adhika rUci Atmika sukha pAmavAnI hoya che, paraMtu Atmika sukhane meLavavAno mArga sahelo nathI. vaLI A mArga carmacakSuthI joI zakAya tevo nathI ane A mArge cAlatAM turaMta phaLa maLI ja jAya tevuM paNa nathI. AthI kyAreka sArA sAdhakonuM mana paNa sAdhanAmArgamAM caLa-vicaLa thaI jAya che. tyAre manamAM evI vyathA ane vihavaLatAno anubhava thAya che ke, "A mArge cAluM to zuM paNa phaLa maLaze ke nahi ?" sAdhakamAM kyAreka AvI adhRti pedA thAya tyAre temanI dhIraja TakAvavA, zraddhAne aDaga rAkhavA ane koIpaNa prakAranI utsukatA ke asara vagara, AraMbhelA kAryane pUrNa karAvavA samyagudRSTi deva-devIo aneka prayatno kare che. jemake saMyama jIvanano tyAga karI saMsAra tarapha paga mAMDavA tatpara banelA ASADhAcAryane bacAvI levA deva anekavAra bALakanuM rUpa karI svayaM hAjara thayA ane temane pratibodha pamADI aMte dharmamAM sthira paNa karyA. 35. samyagudaSTinA upalakSaNathI kavacanI racanAmAM kaMThane grahaNa karavAno che. 'samyagdRSTInAM dhRtiratimatibuddhipradAnAya' nityamudyate samyak samIcInA dRSTi darzanaM samyaktvaM yeSAM te samyagdRSTayaH teSAM samyagdRSTInAM jIvAnAM dhRtiH santoSo, ratiH prItiH, matiraprAptaviSayA AgAmidarzinI, buddhiH sAmpratadarzinI utpattyAdikAcaturvidhA, tato dvaMdva etAsAM 'pradAnAya' vitaraNAya nityaM sadaiva udyatA udyamavatI sAvadhAnA tatparA yA sA tasyAH sambodhane / Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra A rIte-AraMbhelA kAryamAM mananI nizcaLatA rAkhI, vighnonI asara mana ke mukha para na vartAya te rIte AMtarika prItipUrvaka ane phaLanI utsukatA vagara kArya ka2vAnA nimitto vijayAdevI paNa pUrA pADe che mATe teo dhRtidA kahevAya che. 89 dhRtinI jema jayAdevI samyagdaSTi jIvone rati paNa Ape che, tethI stavakA2zrI kahe che ke "he devI ! samyagdaSTi jIvone Apa rati ApanArA cho." ratino artha che harSa, AnaMda ke prIti. jayAdevInI prabhubhakti, samyagdarzananI zuddhi, saMyamI AtmAo pratyenI prIti tathA bhakti temaja temanA saMghasevAnA anekavidha kAryo saunA AnaMdanI vRddhi kare tevA che. AthI ja teo ratidA paNa che. vaLI styakArazrI devIne saMbodhI kahe che ke, "Apa samyagdRSTi jIvone mati ApanArA paNa cho." manana karavAnI, vicAravAnI ke eka padArthane aneka dRSTithI jovAnI zaktine kRti kahevAya che. AvI mita matijJAnAvaraNIya karmanA kSayopazamathI pragaTa thAya che. to paNa A kSayopazamane pragaTAvavAmAM anukULa sAmagrI ke vAtAvaraNa pradAna karavA dvArA devI eka UMcuM preraka baLa pUruM pADe che mATe teo matidA che. ,, stavakArazrI have. kahe che ke "vaLI, Apa samyagdRSTi jIvone buddhi pradAna karanArA cho. mATe Apa buddhidA choH" buddhino artha che hitAhitano, sArAsArano viveka karavAnI zakti. AvI zakti paNa svakarmanA kSayopazamathI pragaTe che. to paNa temAM anya nimitta cokkasa u5kA2ka bane che. jema jJAnanI prApti to jJAnAvaraNIya karmanA kSayopazamathI thAya che to paNa sadguru bhagavaMto ane sArA zikSakonI sahAya vinA vidyArthI jJAna prApta karI zakato nathI, tethI gurubhagavaMta vidyAdAtA kahevAya che. tenI jema samyagdaSTi jIvomAM viziSTa mati ane buddhi bhale temanA karmanA kSayopazamathI pragaTe che, topaNa temAM nimitta pUruM pADavAnuM kAma devI kare che. mATe temane buddhidA paNa kahevAya che. sAmAnyathI 'mati' ane 'buddhi' ekArthavAcaka zabdo che, chatAM zAstrakAra teno sUkSma bheda jaNAvatAM kahe che ke, bhaviSyanuM jJAna jenAthI thAya tene mati kahevAya che ane vartamAnanA bhAvo jenAthI suyogya rIte jaNAya tene buddhi kahevAya che. A buddhinA cAra prakAra che. 1. autpAtikI buddhi, 2. vainayikI buddhi, 3. kArmikI buddhi ane 4. pAriNAmikI buddhi. pUchAyelA praznono tatkALa pratyuttara pAThavatI buddhine otpAtikI buddhi kahevAya che. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-pa guruno vinaya karatAM prApta thayela buddhine vainAyikI buddhi kahevAya che. * kAma karatAM karatAM kArya karavAnI kuzaLatA prApta thAya tene kArmikI buddhi kahevAya che. pariNAmane arthAt phaLane jonArI buddhine pAriNAmikI buddhi kahevAya che. Ama joIe to A cAre buddhio jo ke azrutanizrita matijJAnanA ja prakArarUpa che to paNa apekSAe A rIte mati ane buddhimAM bheda paNa che. chatAM A aMge vizeSajJo vicAre. 90 A gAthA bolatAM sAdhaka vicAre ke, "jayAdevInI kevI umadA bhAvanA che ! bhaktonuM bhaluM kare che ane samyagdaSTijIvone ati-priya evI dhRti, rati, mati ane buddhi Ape che. huM nathI to bhagavAnano evo vizeSa bhakta ke nathI mArAmAM samyagdarzana ke jenA kAraNe devI mane kAMI paNa Ape. chatAM devIne ni:svArtha bhAve prArthanA karuM ke Apa mane Apano ke zAMtinAtha bhagavAnano eka gAMDo thelo bhakta mAnI mAruM paTTA bhaluM karajo ane yogamArgamAM AvatAM vighnone vidArI mane sthira karajo. mArI buddhine sadA nirmaLa rAkhI mane satkAryo karavAmAM ja AnaMda Ave tevI mati Apajo." gAthA : jinazAsananiratAnAM zAntinatAnAM ca jagati janatAnAM / zrIsampatkIrtiyazovarddhani jayadevi vijayasva / / 11 / / anvaya : jinazAsananiratAnAM zAntinatAnAM ca janatAnAM / zrIsamvItiyazovarjIni (de) nayavevi ! nAti vinayastra / / / / 37. pUrve je padArthono zrutajJAna dvArA abhyAsa na karyo hoya, te padArthane jANyo na hoya, joyo na hoya. paraMtu svAbhAvika kSayopazamanI vizeSatAthI jJAnazakti-pradArthanI bozakti pragaTa thAya ke jenA kAraNe zrutanA abhyAsa vinA sahaja rIte padArthano bodha thAya tene azrutanizrita matijJAna kahevAya. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 91 gAthArthaH jaina zAsanamAM atyaMta tatpara rahenArAonA ane zrI zAMtinAtha bhagavAnane namelA lokonA lakSmI, samRddhi, kIrti ane yaza vadhAranArA evA che jayAdevI! tame jagatamAM vijaya pAmo. vizeSArthaH, jinazAsananatAnAM zAntinatAnAM 4 nanatAnA - jaina zAsanamAM atyaMta rakta ane zAMtinAtha bhagavAnane namelA lokonA ninazAsananiratAnAM - rAga, dveSa Adi doSothI rahita sarvajJa-sarvadarzI jinezvarabhagavaMte, jagatanA jIvonA kalyANa mATe, je mArga sthApyo tene jinazAsana kahevAya che. A zAsana jene ati ISTa che ane te kAraNathI tad anusAra jeo jIvana jIvI rahyA che tene jinazAsananirata kahevAya che. sAmAnyathI vicAratAM jeoe potAnuM samagra jIvana jinazAsanane samarpita karyuM che tevA saMyamI AtmAo athavA to jeone jinamata pratye tIvra ruci che tevA samyaguSTi jIvo jinazAsanamAM nirata kahevAya, paraMtu A baMneno spaSTa ullekha AgaLa AvI ja gayo che. tethI have A padathI konA saMbaMdhI vicAraNA karavI ? tevo prazna uThe. vicAratA evuM lAge che ke mithyAtvanI maMdatAnA kAraNe jemane jinamata upara ruci pragaTI che. vaLI, potAnI samaja ane zakti anusAra jeo jinamata pramANe jIvana jIvavA prayatna kare che, tevA apunabaMdhaka kakSAnA jIvo A padathI levA joIe. Ama chatAM A aMge vizeSajJo vicAre. AvA jinazAsanamAM nirata jIvonuM paNa devI kalyANa kare che. zaktinatIna va nanatAnAm - zAMtinAtha bhagavAnane namelA evA loko eTale ke jemane jinamata pratye ke mokSamArga pratye haju ruci nathI thaI, paraMtu zAMtinAtha prabhunA aciMtya prabhAvathI jeo aMjAI gayA che, prabhunI bhaktithI maLatA bhautika phaLa joIne jeo prabhAvita thayA che ane tene kAraNe ja jeo zAMtinAtha bhagavAnanI vaMdanA, pUjanA, stavanA ke namaskAra kare che tevA mugdha jIvone ahIM zAntinAtha bhagavAnane namelI janatAsvarUpe grahaNa karavAnA che. zAMtinAtha bhagavAna pratye devInI bhakti ane zraddhA evI viziSTa che, ke 38. jagatamaMgalakavacanI racanAmAM sAmAnya janatAne sakaladeha samajIne rakSA mAMgI che. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 koIpaNa kAraNasara jeo zAMtinAtha bhagavAnanI bhakti kare che, temanuM teo bhaluM kare che. AcArya bhagavaMta paNa AvA jIvonuM bhaluM karavA devIne preraNA kare che. kema ke, teo samaje che ke mugdha kakSAnA jIvo A rIte paNa kyAreka mArga pAmI vAstavika sukha meLavI zakaze. A ja temanI dUravartI yogyatA dharAvatA jIvo pratyenI karuNA che. 92 zrIsamvItiyazovardhani - lakSmI, samRddhi, kIrti ane yazanI vRddhi karanArI (he devI) ! "he devI ! jaina zAsana pratye tIvra zraddhA dharAvanArA ke mAtra zAMtinAtha bhagavAnane namatA jIvone paNa tamo lakSmI AdinuM pradAna karo cho." zrI eTale lakSmI athavA sauMdarya. jayAdevI jANe che ke jainazAsana pratye jemane ruci pragaTI che. evA apunarbaMdhaka jIvo ke sAmAnyathI prabhune namatA lokonI jainazAsana pratyenI ruci utpanna karAvavAnuM sAdhana lakSmI, saMpatti, samRddhi, yaza, kIrti Adi che, mATe teo hIrA, mANeka motI Adi svarUpa lakSmIthI te lokono dhanabhaMDAra bharI Ape che. vaLI, teo zRMgAra AdinA sAdhano dvArA upara jaNAvelA jIvonA zarIranI zobhA ane sauMdarya paNa vadhAre che. saMpatti eTale hATa, havelI, bAga, bagIcA, nokara, cAkara, rAca, racilA rUpa aizvarya. jayAdevI jaina zAsana pratye zraddhA dharAvanArA jIvone AvA aizvaryanI bheTa dhare che. eka dizAmAM thatI prazaMsA athavA dAna-puNyathI thatI prazaMsAne kIrti kahevAya che ane cAre dizAmAM phelAyela prazaMsA athavA parAkramathI prApta thatI prazaMsAne yaza kahevAya che. devI AvA kIrti ane yazane vadhAranArI che. nAti navevi vinavasva - jagatamAM he jayAdevI ! tame jaya pAmo. "zrI saMghanA, saMyamI AtmAonA ke anya koInA 2kSaNAdinA zubha kAryamAM he 39. zrI rukmIH, sar RddhivistAra:, Iti: vyAtiryazaH savvaviAmi, yata: "vAnapuNyamavA jIti: parAkramabhavaM yazaH ekadiggAminikIrtiH sarvadiggAmikaM yazaH " tataH zrIsampatkIrtiyazAMsi varddhayatIti zrIsampatkIrttiyazovarddhanI tasyAH sambodhane 40. devInI zakti ane vibhUtiothI je janasamUhane upakAra thayo che te samUhane jagata kahIe to gAthA naM. 8 thI 11nI stutimAM jagatanA rakSaNa mATe 'jagabhaMgalakavaca' samAyeluM che. temAM 'jagat'nI janatAnA upalakSaNathI sUcita dehanAM aMgo ane tenA AdhAre devI kevA zubha kRtyo kare che te nIcenI rIte samajavA. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 93 jayAdevI ! A jagatamAM sarvatra tamAro jaya thAo ! anya devonA prabhAvathI tamAro kyAreya parAjaya na thAo ! koIpaNa prakAranA satkAryamAM Apa siddhi hAMsala karo ! sarva prakAre tamAro utkarSa thAo." AvA zabdo dvArA parama pUjya mAnadevasUrIzvarajI mahArAjA potAnA sAnnidhyamAM rahetI jayAdevIne vijayanA AzIrvAda Ape che. A gAthA bolatAM sAdhaka vicAre ke, aho ! vijayAdevInI kevI kakSA ! je loko jainazAsana pratye mAtra jarAka rucivALA thayA che ane jeo koIpaNa prakAre zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra kare che, temanI pA zraddhA majabUta karavA teo kevI udAratApUrvaka kArya kare che. te jayAdevI ! Apane prArthanA karuM chuM ke Apa mArI AsthA paNa aDaga rahe te mATe sahAya karajo . pa.pU. mAnadevasUrIzvarajI mahArAjAnI jema huM paNa icchuM chuM ke AvA satkAryo karavAnA kAro Ayano paNa yaza di digaMta sudhI prasarajo." 'maka sAdhu-sAdy maiAyaRASa5 jagatamaMgaLakavacanI racanA siMkhyA jagatanI janatAno prakAra * aMga kRtyo 1. sakala saMgha (caturvidha saMgha) mastaka | bhadra, kalyANa ane maMgala karavuM. 2. sAdhu-sAdhvIrUpa zramaNa samudAya vadana |ziva, suSTi ane puSTi karavI. 3. bhavya ArAdhako hRdaya | siddhi, zAMti ane parama pramoda Apavo 4. sattvazALI ArAdhako hAtha abhaya ane svasti ApavA. (sakAmabhaktivALA) paraMtu ArAdhako (ati sakAmabhaktivALA) paga | zubha karavuM 6. samyagudRSTi jIvo kaMTha dhRti, rati, mati ane buddhi ApavI |(niSkAma bhaktivALA) 7. jinazAsana nirata ane zAMtinAtha bhagavAnane namatI sAmAnya janatA sakala | zrI, saMpatti, kIrti, yaza, vadhAravA I(je jinazAsana pratye zraddhA ane sadbhAva dharAve che tevA apunabaMdhaka jIvo) | nA nizA nArAja che prabodha TIkAmAM A rIte jagata maMgala kavacanI racanA karela che. teno anya AdhAra jovAmAM Avyo nathI. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 sUtrasaMvedanA-5 avataraNikA: A stavanA prathama vibhAgamAM zAMtinAtha bhagavAnanI 19 nAmo vaDe stavanA karI. tyAra pachI devInI stavanA karI. have stavakAra zrIdevIne uddezIne saMgha AdinuM kalyANa karavAnI preraNA karI rahyA che : gAthA : satyAnaRviSa-viSaghara-kuSTada-rAna-roja-ra-bhavataH | rAkSasa-ripurA-mArI-coreti-zvApatiH sArA atha rakSa rakSa suzivaM kuru kuru zAntiM ca kuru kuru sadeti / tuSTiM kuru kuru puSTiM, kuru kuru svastiM ca kuru kuru tvam / / 13 / / anvaya : atha sAina-viSa-viSayara-duSTaprahnarAga-roga-rAmayataH | rAkSasa-ripuLa-mArI-voreti-zvAcci : - vaM savA rakSa rakSa, zivaM guru guru, zAnti guru guru, rUtti , tuSTi guru guru, puSTa guru kuru, svasti guru guru pAthara-rUA gAthArtha : (he devI !) Apa have pANI, agni, jhera, viSadhara-sApa, duSTa graho, rAjA, roga ane yuddhanA bhayathI; tathA rAkSasa, zatrusamUha, marakI, cora, sAta prakAranI iti, zikArI pazuo AdithI sadA amAruM rakSaNa karo, rakSaNa karo; amAruM kalyANa karo, kalyANa karo; amArA upadravo zAMta karo, zAMta karo; tuSTi karo, tuSTi karo; puSTi karo, puSTi karo; tathA amAruM kSemakuzala karo, kSemakuzala karo. vizeSArtha : (tha) saOiAna-viSa-viSaghara-tuSTapdarAna-roja-ra-mayatA: (ra)- he devI ! Apa have) pANI, agni, jhera, sApa, duSTa graho, rAjA, roga ane laDAInA bhayathI, (amAruM rakSaNa karo.) jala bhaya ativRSTi, nadInA pUra, dariyAI tophAno, samudra vagere jaLathI thato bhaya. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra - 95 agni bhayaH ulkApAta thavo, ekAeka Aga phATavI, dava lAgavo ke koIpaNa rIte agni utpanna thavAthI upajato bhaya. viSa bhayasthAvara ke jaMgama baMne prakAranA jherathI thato bhaya. viSadhara bhayaH sApa vagere jherI prANIono bhaya. graha bhaya : gocaramAM azubha grahonA kAraNe upajato bhaya. rAja bhayaH krUra svabhAvavALA, daMDa ke AkarI sajA karatAM, svabhAvathI ja lobhI evA rAjA ke zAsaka dvArA judAM judAM aneka kAraNothI utpanna thato bhaya. roga bhayaH mArI, marakI, koDha, TI.bI, bhagaMdara, kensara Adi jIvaleNa dardI phATavAthI thato bhaya.. raNa bhayaH laDAI ke yuddhano bhaya. rAkSasa-ripurA-mArI-coreti-zvApaHi (rakSa) - rAkSasa, zatrusamUha, mArI, cora, Iti, jaMgalI pazuothI (he devI ! amAruM rakSaNa karo.) rAkSasaH adholokamAM rahenAra vyaMtara devonI eka jAti, je manuSyanA lohImAMsathI saMtoSa pAme che. ripugaNa zatruono samUha mArI marakI, mArI Adi plega jevA jIvaleNa epidemic che. cora : pArakuM dhana lUMTanArA cora, bahAravaTIyA, AtaMkavAdI, trAsavAdI itiH dhAnya vagerene hAni karanAra uMdaro, tIDo, popaTo vagere prANIono ati vizALa samUha - vyApada : vAgha, siMha, cittA, rIMcha vagere jaMgalI pazuo ke jenA paga kUtarAnA jevA nahoravALA hoya che. A sarvathI je upadravo thAya che tenAthI ane Adi padathI bhUta-pizAca-zAkinI-DAkinInA upadravothI rakSA karavA paNa devIne vinaMtI karAya che. - vAgha (savA) rakSa ra" - (he devI !) Apa have sadA rakSA karo, rakSA karo. rakSaNano artha che salAmatI. jIvana AdinI surakSA, karmanA udaye jyAre upara jaNAvelA koIpaNa prakAranA upadravo udbhave tyAre mAnavI bhayabhIta bane che. potAnI zArIrika ane mAnasika zaktino upayoga karI te bhaya utpanna karanArA 41. jo ke A AjJArtha prayoga che paNa te vidhyarthamAM ja vaparAyela che. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 - sUtrasaMvedanA-5 upadravane dUra karavA prayatna kare che; jyAre lAge ke A bhayanuM nivAraNa mArAthI zakya nathI tyAre koI daivI zaktinI sahAya laI bhaya dUra karavA yatna kare che. A stavanI racanA thaI tyAre Avo ja eka prasaMga banyo hato. AkhI takSazilA nagarI vyaMtarakata upadravathI bhayabhIta banI hatI. mArIno roga eTalI hade prasarI gayo hato ke saunI samAdhi naMdavAtI hatI ane saMghanuM hita jokhamamAM mukAyuM hatuM. AvA samaye saMghanA hitaciMtaka tavakAra parama pUjya mAnadevasUrIzvarajI mahArAjAe jayAdevIne uddezIne kahyuM hatuM. ke, . . karmanA udayathI takSazilA nagarI Aje rogathI grasta banI che. vyaMtaranA upadravathI tyAnA zrAvakonuM jIvana jokhamamAM che. saMghanI ArAdhanA Aje vighnonA vAdaLothI gherAI gaI che. he devI ! A saMghanuM rakSaNa karavuM te Aje tamAruM kartavya che. tame zIdhra takSazilA nagare pahoMcI jAva ! vyaMtaranA upadravane zAMta kare ! bhayabhIta thayelA saMghane tame zIdhra nirbhaya karo ! koIpaNa rIte tame saMghanuM rakSaNa kare ! saMghanI surakSAnI A javAbadArI tame yathAyogya rIte pUrNa karo !" AvI ja rIte have stavakAra zrI vijayAdevIne vividha maMtrAkSarothI garbhita preraNA karatAM kahe che : suzivaM kuru - kalyANa karo, kalyANa karo ! "he jayA devI ! Apa zrI saMghane bhayamukta karo. eTaluM ja nahi, paraMtu zrIsaMghanuM kalyANa paNa karo ! dharma mArgamAM AvatA vidgone Apa dUra karo athavA koIpaNa upadrava na Ave tevA saMyogonuM nirmANa karo. jenA kAraNe zrIsaMgha nirbhaya thaI zreyanA mArge adhika vegathI AgaLa vadhI zake." zAnti 0 3 - ane zAMti karo ! zAMti karo ! . "kyAreka saMghamAM koI prakArano upadrava thAya tyAre he devI! tame tyAM pahoMcI jAo. upadravakAraka duSTa devone palAyana karI te nagara AdimAM zIdhra zAMti karo." sati tuSTi guru guru - sadA A pramANe tuSTi karo ! tuSTi karo ! tuSTi eTale saMtoSa. "zrI saMghane sAdhanA mATe je vAtAvaraNa ke sAmagrInI jarUra hoya, ArAdhanA mATenA je je upakaraNone teo icchatA hoya, te arpaNa karI zrI saMghane saMtoSa thAya, temanuM mana prasanna thAya te prakAre he devI ! tame zIgha karo, zIdhra karo..." Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra puSTi guru guru - poSaNa karo, poSaNa karo. puSTi eTale poSaNa athavA vRddhi. "he devI ! sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikA Adi caturvidha saMgha sAdhanA mArgamAM suMdara rIte AgaLa vadhI zake ane temanI Atmika guNasaMpatti vRddhi pAme tevA vAtAvaraNanuM sarjana karo." svasti 2070 vam - ane (he devI) tame kSemakuzaLa karo. kSema-kuzaLa karo. svasti eTale kSema. A nagaramAM tathA sarvatra kSemakuzaLa pravarte, bhaviSyamAM paNa kyAreya koIne duHkha, azAMti, bhaya vagere na thAya te prakAre he devI ! tamo sadA mATe karo." . jijJAsAH bAhya upadravanA zamana mATe virativaMta AcArya bhagavaMta zuM A rIte aviratidhara devIne Adeza karI zake ? tRptiH AcArya bhagavaMto sAMsArika koI kArya aMge A rIte Adeza kyAreya na karI zake, paraMtu jemanI saMsAra nAzanI bhAvanA che, te mATe ja jeo ArAdhanAsAdhanA karI rahyA che, tevo caturvidha saMgha jyAre jokhamamAM mukAyo hoya, tenI samAdhi jyAre naMdavAtI hoya tyAre zrI saMghanI sAdhanA nirvighna thAya, temano samAdhibhAva jaLavAI rahe, te uddezathI samyagudarzanane varelA, parama vivekane dharanArA AcArya bhagavaMta AvA koI deva, devIne A prakAre Adeza kare temAM kAMI ayogya jaNAtuM nathI. "hA" temAM koI aMgata svArtha ke, saMsAra saMbaMdhI koI bhAva hoya to jarUra AvA koI kArya aMge vicAravuM ghaTe... A baMne gAthA bolatAM sAdhaka vicAre ke, - "AcArya bhagavaMtano puNya prabhAva kevo haze ? ane jayAdevIno bhaktibhAva kevo haze ? ke jenA kArakSe AcArya bhagavaMtanI prerad thatAM jayAdevI kArya karavA tatpara banI gayA ane duSTa devane dUra karI potAnI zaktithI zAMti pravartAvI zakyA. Aje saMghamAM seMkaDo samasyAo che. sAvakonA mana paNa Aje ala-vicala thaI gayA che saMgha zAMti mATe aneka AcAryo aneka rIte prayatna karI rahyA che to paNa nathI to koI deva, devI pratyakSa hAjara thatAM ke nathI koI kAnuM samAdhAna thatuM.. he jayAdevI ! huM paNa jANuM chuM ke paDatA kALanA prabhAve ke amArA uparanA vizvAsanA kAraNe Aya Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 sUtrasaMvedanA-5 - pratyakSa thaI amone mArga nahIM cagatA ho, toya sAgharmikanA nAte Aje Apane aMtarathI eka araja karuM chuM ke, he devI ! Aya amArI zraddhAne daDha kAsvA sAdhanA mArgamAM manane aDaga rAkhavA amone paNa zAMti, suSTi, puSTi ane svasta pradAna karajo !" . gAthA: mAvati ! guNavaMta ! ziva-zakti - tuSTi - puSTi - svartIda guru guru nAnAm | omiti namo namo hA~ hrIM hU~ huH / : kSa zrI puru svAhA sArA ' anvaya : mAvati ! juvati ! OM namo namo hA~ hI hU~ hU: yaH kSaH hIM phuTa phuT svAhA rUti phuganAnAM ziva-zani-tuSTi-STi - svasti $ 4. gAthArtha: he bhagavatI ! he guNavatI ! "OM namo namo hai hU hUM chUTa : kSaH hai | t svAhA" e svarUpavALI he devI! ahIM rahelA lokonA ziva, tuSTi, puSTi ane kalyANa karo ! karo " . 42. nA sthAne r pATha paNa maLe che. prabodhaTIkAmAM A gAthAno anvaya karatAM "OM namo namo DraoN dU hUM haiM. : kSa: P ! svAda" evA eka ja maMtra svarUpavALI devI batAvI che. jyAre zrI harSakIrtisUrIkRta TIkAmAM "OM" arthAt parama jyotisvarUpiNI tathA "OM namo daoNI hRdai : kSaH Ta svAhA" ema be judA maMtrAkSaro svarUpa devI che tema jaNAvyuM che. vaLI, teoe uTheno artha karyo che paramajyoti' ane te svarUpavALI devIne namaskAra karavA mATe namo zabda vaparAyela che tema kahI zakAya. Ama chatAM maMtrAkSaronA artha karavA mArI mati samartha nathI ane atyAre evA koI viziSTa AmnAya nathI ke jenA sahAre spaSTa nirNaya karI zakAya, tethI A viSayamAM bahuzruto vicAre... 44. pU. harSakIrtisUrinirmita zAMtistavanI vRttinA AdhAre A gAthAno artha nIce pramANe anya be rIte paNa thaI zake. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 laghu zAMti stava sUtra vizeSArtha : - vijayAdevIne zAMti karavAnuM protsAhana ApatAM have pUjya mAnadevasUrIzvarajI mahArAjA kahe che ke, bhAvati - he bhagavatI devI ! aizvarya, Adi guNothI yukta evI he devI! guvati - he guNavatI devI! audArya, vairya, zaurya, gAMbhIryAdi aneka guNothI zobhatI tathA samyagdarzana, saMgha vAtsalya, deva-gurunI bhakti vagere uccakakSAnA lokottara guNone dharanArI he jayA devI ! ziva-zakti-tuSTi-puSTi-svartIda guru guru nAnAm - (he devI !) ahIM = jagatamAM lokonA ziva, zAMti, suSTi, puSTi ane kalyANane karo, karo. ziva, zAMti, suSTi, puSTi ane svasti : A yAdevInA pAMca mukhya kartavyo che. zrIsaMghanuM kalyANa karavuM eTale ke azubha prasaMgo upasthita ja na thAya evA saMyogo utpanna karavA te devInuM 'ziva' nAmanuM kartavya che. - upasthita thayelA upadravo ke bhayonuM nivAraNa karavuM e devInuM 'zAMti' nAmanuM kirtavya che. azubha saMyogono nAza karI, sAdhakanA zubha manorathone pUrNa karI saMtoSa Apavo e devInuM tuSTi' nAmanuM kartavya che. 1. "OM" evA svarUpavALI he devI! tamane namaskAra ho ane he bhagavatI ! he guNavatI ! he "jha namo zrIM hUM dU: : kSaH E svAda' AvA maMtra svarUpavALI devI ahIM rahelA lokonA ziva zAMti, suSTi, puSTi ane kalyANa karo ! 2. he bhagavatI ! he guNavatI ! "OM namo nama:' e maMtra svarUpavALI he devI! tathA "OM namo dardI pii : : : PS 6 svAdA' e maMtra svarUpavALI he devI! ahIM rahelA lokonA ziva zAMti, suSTi, puSTi ane kalyANa karo ! karo ! 45. 'mAvati' nI vizeSa samaja mATe juo gAthA naM. 7 : "mAvati' A zabda saMbodhana eka vacanamAM che. teno artha 'devI' thAya che ane maMtravizArado teno artha 'sUkSma, avyakta ke nirAkAra svarUpavALI' evo kare che."guvati' A zabda paNa saMbodhana ekavacanamAM che ane teno artha sattva, rajo ane tamasu A traNa guNavALI evo thAya che. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 sUtrasaMvedanA-5 saMgha Adine aneka prakAre lAbha karAvI, temanA upara moTo upakAra karavo e devInuM puSTi' nAmanuM kartavya che. roga Adi upadravono nAza karI kSemakuzala ane kalyANa karavuM e devInuM "svasti' nAmanuM kartavya che. A zabdo dvArA pa.pU. mAnadevasUrIzvarajI mahArAjAe devIne A pAMce kalyANakArI kartavyo karavAnI preraNA ApI che. A rIte devIne zAMti, suSTi Adi karavAnI preraNA karyA pachI maMtrAkSaro vaDe devInI stuti kare che. omiti namo namo hA~ hrIM hU~ hUH yaH kSaH hrIM phuTa phuT svAhA - OM" eTale ke paramajyotisvarUpa he devI! tamane namaskAra thAo ane maMtrAkSara svarUpiNI he devI ! tamane namaskAra thAo. : samiti namo nama: - "OM" svarUpa he devI! tamane namaskAra thAo. OM no artha che paramajyoti. paramajyoti svarUpe he devI! tamane namaskAra thAo. "3" zabda Ama to pUrve gAthA naM. ramAM jaNAvyuM tema paramAtmAno vAcaka che athavA apekSAe "OM"zabda paMca parameSThino vAcaka paNa manAya che; paraMtu ahIM TIkAkAre OM zabdano paramajyoti evo artha karyo che. jayAdevInI kAyA atyaMta prakAzamaya hovAne kAraNe temane paramajyoti svarUpa kahyA haze tevuM lAge che. (3OM namo) au hai hRdaMDa kSa: r svAhA" A maMtrAlara e ja devInuM svarUpa che. 3OM tathA namo pUrvakanA A maMtrAlara vaDe devInI stavanA karAI che. AmAM Avato 'kura' zabda vidgathI rakSaNa mATe vaparAya che. jijJAsA: devI vaLI maMtrAkSasvarUpa kaI rIte hoya ? 46. | jha namo namo [ [ { : : : [ Ta Ta svAdA' maMtranuM nAma maMtrAdhirAja che. te pArzvanAtha prabhuno maMtra che. jene zrIkAMThe prakAzita karelo ane vijayA tathA jayAdevIe te darzAvyo che. te mukhyatve azivono niSedha karanAra maMtrapadothI garbhita che. maMtrAdhirAja stotramAM tenuM svarUpa A prakAre 15 akSaranuM che : 3% 3% haiM H kSaPS pura svAhA huM chuM " . temAMthI zIrSakanA 3OM kAranA yugalane ane pallava rUpe rahelA chaeN kAranA yugalane visaMkalita karavAmAM Ave to agIyAra akSarano zrI pArzvanAthano maMtra prApta thAya. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 101 tRpti : sAmAnyathI A vAta samajAya evI nathI; chatAM jema AjanA jamAnAmAM komyuTara mATe koI vyakti eka koDa naMbara (Code No.) svarUpa ja hoya che. tema pUrve viziSTa sAdhanA karanAra yogIo mATe devI-devatAo eka maMtrAkSasvarUpa rahetA. teo jyAre viziSTa maMtrano prayoga karatAM tyAre devalokamAM rahelA devI-devatAo paNa te maMtrAlayanA prabhAve tyAM hAjarAhajUra thatAM. Aje jema yaMtronA sahAre eka phona naMbara ke koDa naMbara dvArA te te vyaktinI sAthe saMparka karI zakAya che tema koIpaNa prakAranA yaMtro vagara mAtra maMtra sAdhanAnA baLe paNa deva-devIo sAthe saMparka sAdhI zakAto. 'uOM namo namaH' e zrI zAMtinAthanAmAkSara maMtra athavA pradhAnavAkyasvarUpa che. tene pUrve batAvyo e zrI pArzvanAtha prabhunA maMtrAdhirAja' sAthe joDI azivano nAza karavAnA vizeSa prayojanathI zAMtimAM joDavAmAM Avyo che. dareka maMtranI jema A maMtramAM paNa akSaranI saMkalanA ane zuddha uccAraNa e ati mahattvanI vastu che, kemake tevI saMkalanA ane saMyojanapUrvaka ja maMtrano viziSTa artha prApta thAya. Ama chatAM temAM vaparAyela maMtrapadone jaoN visaMkalita karAya to nIce pramANenAM artho prApta thAya. 'OM nI sAthe yojAyelA namo nama: pado maMtrano ja eka bhAga che. je maMtrAdhiSThAyikA pratye aMtaraMga bhakti darzAve che. vizeSatAne arthe ahIM te be vAra yojAyelA che. haoN - A maMtrAkSara sarva saMpattionuM prabhava sthAna che; tathA rUpa, kIrti, dhana, puNya, prayatna, jaya ane jJAnane ApanAro che. dU - A maMtrAkSara ati duHkhanA dAvAnaLane zamAvanAro, upasargane dUra karanAro, vizvamAM upasthita thatAM mahAsaMkaTo haranAra tathA siddha-vidyAnuM mukhya bIja che. paraMtu ahIM te atizaya karanAra arthamAM vaparAyo che. huM A maMtrAkSara ariba (zatru nAzaka) hoI vijaya ane rakSaNane ApanAro tathA pUjyatAne lAvanAro che. dU - A maMtrAlara zatruonA kUTavUhono nAza karanAra che. : - A maMtrAlara sarva azivonuM prazamana karanAro che. : - A maMtrAlara bhUta, pizAca, zAkinI tathA grahonI mAThI asarane dUra karanAra che tathA digubaMdhananuM bIja che. dU - ahIM vailokyAkSara tarIke yojAyela che, je sarva bhayono nAza karanAra che. kuTa ku - A maMtrAkSaro astra-bIja che. kuTuM tADana ane rakSaNa baMnene mATe vaparAya che. ahIM rakSaNano artha grahaNa karavo yogya che. svAhA - A maMtrAkSaro zAMtikarma mATenuM pallava (aMte Avato maMtrAlara) che. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 sUtrasaMvedanA-5 avataraNikA : chellI nava gAthAthI zarU karelI nava ratnamAlArUpa jayAdevInI stutimAM graMthakArazrI aMte punaH zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra karI aMtima maMgala kare che : gAthA : evaM yannAmAkSara-purassaraM saMstutA jayAdevI / kurute zakti namatAM, namo namaH zAnta tame paNa anvaya : evaM yannAmAkSara-purassaraM saMstutA jayAdevI / namatAM zAntiM kurute, tasmai zAntaye namo namaH / / 15 / / gAthArtha : A pramANe je (zAMtinAtha bhagavAna)nA nAmAkSarapUrvaka starAyelA jayAdevI namaskAra karatAM lokonI zAMti kare che te zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra (thAo). vizeSArtha : evaM yannAmAkSara purassaraM saMstutA jayAdevI kurute zAntiM nmtaamA pramANe je (zAMtinAtha bhagavAnanA) nAmAkSara pUrvaka starAyelA jayAdevI (zAMtinAtha bhagavAnane) namaskAra karanAranI zAMti kare che. vim = A pramANe, pUrve kahyA pramANe, 'vat' no anvaya AgaLa AvatA saMstutA' pada sAthe karavAno che, eTale ke, A pramANe stavAyelI jayAdevI. ahIM A pramANe', zabdano artha e rIte thaI zake. 1. gAthA naM. 7 thI A gAthA sudhI jayAdevInI je pramANe stuti karI che te pramANe stavAyelI athavA 2. A pramANe stavAyelI = gAthA ka (yati nAmama-0) mAM tatoSA vizeSaNa dvArA khavAyelI = 'zAMtinAtha bhagavAnanA nAmamaMtranA pradhAnavAkyathI to 47. pUrvottaprArekha - siddhacaMdra gaNi kRta TIkA Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 103 pAmanArI (khuza thanArI) ,jayAdevI' evA viziSTa ullekha dvArA khavAyelI jayAdevI. jayAdevI zAMtinAtha bhagavAnanI parama bhakta che. jyAre sAdhaka zAMtinAtha bhagavAnanuM nAma uccAre che tyAre devI khuza thAya che. temanI A khuzI ja temanI bhakti ane guNagarimAne sUcave che. A rIte stuti karAyelI jayAdevI zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra karanArane zAMti arpe che. jema suputro ke suziSyo jANe che ke mArAmAM je kAMI che te mArA vaDIlonA kAraNe che; svayaM mArAmAM kAMI nathI. tethI teo potAnA pUjyonA nAme oLakhAvavAmAM potAnI dhanyatA mAne che. te ja rIte jayAdevI paNa jANe che ke, "mArAmAM je kAMI che te mArA svAmI zAMtinAtha bhagavAnano ja pratApa che. temanA vinA A jagatamAM mAruM astitva paNa saMbhavita nathI. huM to saMsArI chuM, mArI zakti sImita che. huM ApI ApIne sAmI vyaktine zuM ApI zakavAnI chuM ? mArA nAtha zAMtinAtha prabhu anaMta zaktinA svAmI che. temanI bhakti ane anaMta jJAnAdi guNa-saMpattinA svAmI banAvI zake che. AthI ja jeo zAMtinAtha bhagavAnanA nAmapUrvaka jayAdevInI stavanA kare che teone jayAdevI zAMti arpe che. * athavA jyAre zAMtinAtha bhagavAna mATe vaparAyelA maMtrAkSaro pUrvaka jayAdevI stavAya che, tyAre stavAyelI jayAdevI khuza thaI zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra karanArA loko mATe zAMti kare che; temane thayelA upadravonuM nivAraNa kare che ane sAdhanAne yogya vAtAvaraNa UbhuM karI Ape che. namo nama: zAnta ta - te zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra thAo, namaskAra thAo. je zAMtinAtha bhagavAnanA nAmAkSara pUrvaka starAyelI jayAdevI zAMti kare che te zAMtinAtha bhagavAnane mAro punaH punaH namaskAra thAo. ahIM "namo' zabdano be vAra uccAra hRdayanA bhAvonI atizayatAne jaNAvanAra che. A rIte stavakArazrIe zAMtinAtha bhagavAnane namaskAra karavArUpa navaratnamAlAnuM aMtima maMgaLa karyuM che. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 A banne gAthA bolatAM sAdhaka vicAre ke, "zAMtinAtha bhagavAna pratye avihaDa bhakta gharAvanArI devI keTalI vivekI che, ATalI Rddhi, samRddhi ane kti hovA chatAM teo mAne che ke, mArA svAmI AgaLa to huM kAMI ja nathI. tethI ja teo je bhakto temanI nahi paNa prabhunI bhakti kare che te bhaktone zAMti arpe che, ghanya che temanI vivekapUrNa ktine !" 104 avataraNikA : A stavanI racanA kaI rIte thaI ane tenuM phaLa zuM che ? te have stavakArazrI jaNAve che : gAthA : iti pUrvasUridarzita - mantrapada - vidarbhitaH stavaH zAnteH / salilAdibhaya-vinAzI zAntyAdikarazca bhaktimatAm / / 16 / / anvaya H iti pUrvasUridarzita-mantrapada- vidarbhitaH zAnteH stavaH / bhaktimatAM salilAdibhaya - vinAzI zAntyAdikarazca / / 16 / / gAthArtha : prAnte pUrvanA AcAryoe batAvelA maMtrapadothI garbhita evuM zAMtistava bhaktivALA jIvone pANI AdinA bhayano vinAza karanAra tathA zAMti Adine karanAra che. vizeSArtha : kRti pUrvasUrizita-mantrapava-vimitaH" stavaH zAntaH - prAtte (kahevAnuM ke,) pUrvanA AcAryoe batAvelA maMtrapadothI racAyeluM zAMtinAtha bhagavAnanuM A stava... rUti zabda ahIM samAptiarthavALo che, eTale aMtamAM kahevAnuM ke zAMtinAtha 48. pUrve ye sUrayaH AcAryAH paNDitAstairdarzitAni AgamazAstrAt pUrvamupadiSTAni yAni mantrapadAni mantrAkSarabIjAni tairvidarbhitaH racito yaH sa tathoktaH - siddhacaMdragaNikRta zAMtistavaTIkA Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 105 bhagavAnanuM A stava, pUrvasUridarzita eTale pUrvanA AcAryoe batAvelA maMtrapado, tenAthI vidarbhita eTale racAyeluM che. saMpUrNa stavanI racanA karyA pachI chelle have stavakAra mAnadevasUrIzvarajI mahArAjA jaNAve che ke, "chelle mAre tamane eTaluM ja kahevuM che ke, A stava mArI koI kalpanAnuM zilpa nathI ke mArI buddhinuM cAturya paNa nathI. A to mAtra pUrvanA AcAryoe zrutasamudranuM maMthana karI je maMtrarUpa motIo zodhelA, te motIo mArI najare caDyA ane to mAtra e maMtrarUpa motIone zAMtinAtha bhagavAnanA stavarUpa A hAramAM goThavyA che." A kathana dvArA stavakArazrInA hRdayanI be uttama vAto jaNAI Ave che. eka to temanI laghutA ane bIjA naMbare temanI sarvajJanA vacana uparanI zraddhA. pa. pU.mAnadevasUrIzvarajI mahArAjA zaktisaMpanna hatA. temano puNya prabhAva paNa acinha hato. jayA-vijayA jevI devIo temanI sevAmAM satata hAjara rahetI. teo dhAre to pote svataMtrapaNe stava racI zakatA hatA. Ama chatAM temaNe pUrvasUrionA racelA graMthomAMthI maMtro uddharI A zAntistavanI racanA karI. AmAM vaDilono vinaya, zraddhA, bahumAna ane temanI sAme huM kAMI nathI - tevo laghutAno bhAva spaSTa jaNAI Ave che. , vaLI, pote samaje che ke game tema to ya huM chadmastha chuM. atIndriya evo mokSamArga kevaLI sivAya koI spaSTapaNe joI zakatuM nathI. tethI kevaLInA vacananA sahAre cAlavAmAM Ave to ja hita thaI zake che. AthI teo jaNAve che ke A stavamAM jaNAvelA maMtro vagere mArA nathI sarvajJa vacanano sahAro laI pUrvapuruSoe je zAstro racyA che, te zAstromAMnA A maMtro che. Ama kahevA dvArA teozrI mumukSuonI A stava pratyenI ane sarvajJanA vacana pratyenI zraddhAne daDha kare che. sAmiya-vinAzI zAniraza pavittamatIm - (A zAMtistava) bhaktivALA jIvonA pANI Adi bhayono nAza karanAra ane zAMti Adi karanAra che. maMtrayukta A stavanI zakti zuM che te jaNAvatA have stavakAra zrI kahe che ke, zAMtinAtha bhagavAna pratye jeo bhaktibhAva dharAve che ane bhAvathI jeo A maMtranI ArAdhanA kare che, tevA bhakto mATe zAMtinAtha bhagavAnanuM A stava pANI, Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 agni, viSa ke rogAdinA aneka upadravono nAza kare che, teTaluM ja nahi, paraMtu zAMti, tuSTi ane puSTine paNa kare che. 106 'mastimatAn'49 no prayoga karI stavakArazrI spaSTa kare che ke A stavanA prabhAvano anubhava bhakto ja karI zake che. jemaNe A stava pratye ke zAMtinAtha bhagavAna pratye bhaktibhAva nathI ane chatAM ya A stavaM bole che ke maMtrano jApa kare che, teone A stavathI koI vizeSa lAbha thato nathI, mAtra sAmAnya puNyabaMdha thAya teTaluM ja. avataraNikA : have zAMtistavanuM vizeSa phaLa jaNAve che : gAthA H yazcainaM paThati sadA zRNoti bhAvayati vA yathAyogaM / sa hi zAntipadaM yAyAt sUriH zrImAnadevazca / / 17 / / anvaya H yaH ca enaM sadA yathAyogaM paThati zRNoti bhAvayati vA / sa zrImAnadevaH sUriH ca hi zAntipadaM yAyAt / / 17 / / gAthArtha : ane je koI A stavane haMmezA vidhipUrvaka bhaNe che, sAMbhaLe che athavA 49. bhaktipUrvaka anuSThAna karanAra eTale maMtra-sAdhaka. tenuM lakSaNa bhairava padmAvatI kalpanA prathama maMtra-lakSaNAdhikAramAM nIce pramANe darzAvyuM che. "zutti: prasanno guru-veva-mato, dRDhavrata: satya-yA-sametaH / vakSa: paTuvInapavAvadhArI, mantrI mavevIdaza va cho?" artha : Hi - bAhya ane AbhyantarapavitratAvALo. prasannaH - saumya cittavALo guru-veva-bhavata: guru ane devanI yogya bhakti karanAro. daivrata: - grahaNa karelA vratamAM atidRDha. satya-yAsametaH - satya ane ahiMsAne dhAraNa karanAro. vakSaH - ati catura, paTuH - buddhizALI. vInapavAvadhArI - bIja tathA akSarane dhAraNa karanAro. jJaH- Avo puruSa. o - A jagatamAM mantrI - maMtrasAdhaka. mavet - thAya che. - bhairava padmAvatI kalpa Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 107 (maMtrayoganA niyama anusAra je tenI) bhAvanA kare che te ane zrImAnadevasUrIzvarajI paNa zAMtipadane pAme che. vana (yathAyopa) pati savA - ane je koI A stavane (yathAyogya rIte) haMmezA bhaNe che. je A stavane haMmezA yathAyogya rIte bhaNe che eTale ke zAMtinAtha bhagavAna, jayAdevI ane mantrapado pratye Adara-bahumAna keLavI, temanAmAM manane ekAgra karIne te dvArA AtmAmAM viziSTa bhAva pragaTe te rIte je A stavane bhaNe che, te zAMti pAme che. A rIte arthAt yathAyogya rIte A stavanuM paThana tyAre zakaya bane ke jyAre zAstrAnusArI vidhipUrvaka eTale ke gItArtha gurubhagavaMta pAse jaI, vinayapUrvaka, zuddha zabdoccArapUrvaka A stava grahaNa karAyuM hoya. A rIte grahaNa karI tadanusAra ja jo A stavano pATha karavAmAM Ave to tenA uccAraNa mAtrathI paNa ghaNA karmano nAza thAya che ane alaukika bhAvo AtmAmAM pragaTI zake che. athavA yathAyomi eTale je prakAre vidhi che te prakAre maMtra zAstranA je niyamo che, maMtrasiddhi mATe je je kArya karavAmAM Ave che. temAMnA eka paNa niyamanuM ullaMghana karyA vinA je puruSa A prakAre A stavane bhaNe che te AgaLa batAvAze tevA zAMtipadane pAme che. ahIM yathAyonuM pada mUkI stavakAra A vAta upara khAsa bhAra mUke che ke, A savane avidhithI, upayoga vinA game tema bolavAthI koI vizeSa phAyado thato nathI, paraMtu zrata prApta karavAnI vidhi jALavI upayogapUrvaka A stavanuM paThanazravaNa ke bhAvana thAya to ja te lAbhakArI bane che. guiti bhAvati vA yathAyo - je puruSa yathAyogya rIte A stavane sAMbhaLe che athavA tenuM bhAvana kare che. thaLoti - je sAdhaka AM stavane anya pAsethI atyaMta upayogapUrvaka sAMbhaLe che, sAMbhaLatA jene AnaMda thAya che. aMtaramAM saMvega AdinA vizeSa bhAvo pragaTa thAya che te paNa stavanA phaLane pAmI zake che. mAvati - vaLI, bhaNelA ane sAMbhaLelA A stavane AtmasAt karavA mATe 50. yathAyomAM A kriyAvizeSaNa che mATe traNe kriyA sAthe teno saMbaMdha che. yathAyogaM yogamanatikramya yogaM yogaM prati vA yathAkAryamuddizya vA / Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 jeo yathAyogya rIte tenuM bhAvanA kare che; eTale ke, punaH puna: A stavanuM smaraNa kare che; tenuM ciMtana-manana kare che; tenA ekeka pado upara UMDI anuprekSA kare che ane te dvArA A stavanA ekeka pado, temAM jaNAvelAM padArtho ane maMtrothI potAnA AtmAne bhAvita kare che teo A stavanA phaLane pAme che. sa phri zAntipavuM yAyAt - te zAMtinA sthAnane pAme. 108 A stavane jeo niraMtara yogya rIte bhaNe che, bhAvapUrvaka sAMbhaLe che ane yogya rIte tenuM bhAvana kare che te sAdhaka jyAM koI azAMti nathI; roga, zoka, Adhi, vyAdhi janya koI pIDA nathI; jyAM DAkinI, zAkinI ke vyaMtarAdikRta koI upadrava nathI; jyAM jaLa, agni ke jherIlA padArthono bhaya nathI; janma ane mRtyuno koI trAsa nathI; zatru ke corAdino paNa Dara nathI; TUMkamAM jyAM karmakRta ke kaSAyakRta koI pIDA nathI tevA zAMtinA sthAnabhUta siddhigatine prApta kare che. Ama kahevA dvArA stavakAra zrI jaNAve che ke, A stavathI vyaMtarAdikRta upadrava ke jaLa, agni vagerenA upadravo to zAMta thavAnA che, temAM koI Azcarya nathI, paraMtu jeo vidhipUrvaka A stavane bhaNe che, sAMbhaLe che ke bhAvana kare che teo jyAM koI prakAranI azAMti nathI, cirakALa mATe zAMti, zAMti ne zAMti ja che tevI siddhigatine paNa prApta karI zake che. sUri: zrImAnavevA - ane zrI mAnadevasUrIzvarajI mahArAjA paNa (zAMtinA sthAnane pAmo.) 'jeo A stavanuM paThana Adi kare che te to zAMtipadane pAmo ane A stavanA kartA pa. pU. mAnadevasUrIzvarajI mahArAjA paNa zAMtinA sthAnane prApta karo !' A zabdothI stavakArazrIe eka to potAnA nAmano nirdeza karyo che ane bIjuM pote paNa zAMtipada pAme tevI bhAvanA vyakta karI che. Ama kahevA dvArA teo jaNAve che ke, "A stavanI racanA meM mAtra mArI, marakI Adi roganA nAza mATe nathI 51. maMtrazAstramAM 'bhAva' zabda be arthamAM vaparAya che. eka maMtranA arthanI vicAraNA karavI te 'bhAva', ane bIjo maMtrayoganA 52ma dhyeyarUpa 'mahAbhAva' (samAdhi)nI prApti mATe prayatnazIla rahevuM te 'bhAva' ahIM te baMne artho prastuta che. iSTa devatAnuM zarI2 maMtramaya hoya che, tenuM caraNathI laIne mastakaparyaMta dhyAna dharavuM, te maMtrArthabhAvanA kahevAya che. - prabodha TIkA. 52. "jayA-vijayA-'parAjitAmidhAnAbhirdevIbhirvihitasAnnidhye niratizayakaruNAkomalacetobhiH zrImAna devasUrIbhiH sarvatra sakalasaGghasya sarvadoSasarganivRttyarthaM etat stotraM kRtaM taiH sAkaM tataH prabhRti sarvatra asya laghuzAntistotrasya pratyahaM svayamadhyayanAd anyasakAzAt zravaNAd vA anenAbhimantri Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 109 karI, paraMtu A stavanA paThana, zravaNa ane bhAvanathI huM ane sau koI sAdhako paNa zAMtinA sthAnabhUta mokSa sudhI pahoMcI zake te hetuthI karI che." pa.pU. mAnadevasUrIzvarajI vIraprabhunI pATa paraMparAmAM thayelA eka prabhAvaka AcArya hatA. zAstromAM kahyuM che ke, 1. upadrava thatAM 2. durbhikSa thatAM 3. duzmananI caDAI thatAM 4. rAjA duSTa thatAM 5. bhaya AvI paDatAM ke. vyAdhi utpanna thatAM 7. mArgano rodha thatAM ane 8. koI viziSTa kArya AvI paDatAM - A ATha tathA bIjA koI kAraNo utpanna thatAM maMtravAdI maMtrano upayoga karIne darzanAcAranAM AThamA prabhAvanA nAmanAM AcAranuM pAlana kare che. A rIte prabhAvaka puruSo dvArA potAnA samyagudarzana guNanI ArAdhanA thAya che. Ama stavakArazrIe vyaMtarakRta upadrava TALavA karelI A racanA dvArA potAnA samyagdarzanane nirmaLa karavAnI sAthe sAthe zAMtipadasvarUpa mokSane pAmavAnI abhilASA paNa vyakta karI che. stava racavAnuM mukhya nimitta vyaMtare karelA upadravanuM nivAraNa karavAnuM to hatuM ja, topaNa pa. pU. mAnadevasUrIzvarajI mahArAjAne A stavanuM phaLa ATaluM ja mAtra iSTa nathI. teo to icche che ke A stavanA paThana, zravaNa ane bhAvanathI zrIsaMghanA upadravo zame ane zrI saMgha tathA teozrI paNa A stavanA mAdhyame cheka zAMtinA sthAnarUpa mokSa sudhI pahoMce. tethI mokSArthI sAdhake paNa A stavanuM vidhipUrvaka paThana-pAThana karavAnI khAsa jarUra che. * A gAthA bolatAM sAdhaka vicAre ke, "5. pU. mAnadevasUrIzvarajI mahArAjAno mArA upara tathA zrI saMgha upara keTalo moTo upakAra ke, temaNe AvA suMdara stavana racanA karI ApI. A stavane pAmI huM kRtArtha thayo chuM. have sAdhanA kSetramAM AvatAM vighnone samAvavA A stavanA ekeka padone huM e rIte bhAvita karyuM ke, anaMta gunA nivAja zAMtinAtha prabhu, temanA pratye ahobhAvavALI jayAdevI ane A maMtrado mArA mana maMdiramAM ramatA thaI jAya; jenA dvArA mane ane ya. 6. mAnadevasUrIzvarajI mahArAjAje pa zIdhra zAMtipadanI prApti thAya." tajalacchaTAdAnAcca zrIsaGghasya zAkinIjanitamarakopadrava upazAntiM gataH, sarvatra zAntiH samutpannA, tataH prabhRti yAvat prAyaH pratyahaM laghuzAntiH pratikramaNaprAnte procyate iti saMpradAyaH / " TIkAnA "sarvadoSasarganivRttvartha" zabda dvArA sakalasaMghane sarva doSothI mukta karAvI mokSa sukha prApta karAvavAnI bhAvanA rAkhatA hatA te jaNAI Ave che. ane te ja kAraNothI Aja sudhI pratikramaNamAM zAMti bolavAnI prathA che. - zrI siddhicandragIkRta TIkA Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 sUtrasaMvedanA-pa avataraNikA : stavanA aMte sarvatra mAMgalikarUpe bolAtI be gAthAono ullekha karAyo che. gAthA : upasargAH kSayaM yAnti chidyante vighnavallayaH / manaH prasannatAneti pUnamane jinezvare 68aaaa anvaya : jinezvare pUjyamAne, upasargAH kSayaM yAnti / vighnavallayaH chidyante, manaH prasannatAmeti / / 18 / / gAthArtha : jinezvarane pUjavAthI upasargo nAza pAme che, vipnanI velaDIo chedAya che ane mana prasannatAne pAme che. vizeSArtha: 35. kSa yAtti - upasargo nAza pAme che. upasarga eTale Aphata, pIDA, saMkaTa ke duHkhaMdAyaka ghaTanA. zuddha bhAve paramAtmAnI pUjA karavAthI evA prakAranA puNyano udaya thAya che ke sAmAnya prakAranA upasargo to TaLe ja che, paraMtu maraNAMta upasargo paNa paLavAramAM palAyana thaI jAya che. ApattinA sthAnamAM saMpattinI prApti thAya che. jema ke, amarakumAra, zrImatI, sudarzana zeTha vagere aneka mahAsatIo ane mahApuruSone maraNAMta upasarga AvyA, paraMtu paramAtmAnuM dhyAna karavAthI temanA te upasargo TaLI gayA ane tenA sthAne aneka prakAranI anukULatAo prApta thaI. chidyatte viMvayaH vipnanI velaDIo chedAya che. koIpaNa kArya karatAM aTakAyata Ave, aMtarAya Ubho thAya, kArya na thAya ke kAryamAM vilaMba Ave Adi kArya saMbaMdhI vighno kahevAya che. dharmakAryomAM AvA vighno AvavAnI zakyatA ghaNI hoya che. AthI ja kahevAya che ke "zreryAsa vahuvijJAna jIve pApakarmano ghaNo jaththo bhego karelo che. tethI zreya kArya karavA Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra jatAM vighnonI saMbhAvanA vadhu rahe che, paraMtu bhagavAnanI bhakti karanAranA satkAryamAM AvatAM vighno vinAza pAme che ane te jIva nirvighne kalyANakArI kAryamAM AgaLa vadhI zake che. kadAca prabaLa karmanA udaye bAhyathI vighna nAza na pAme topaNa aMtaraMga rIte vighnano anubhava karyA vinA zubha dhyAnamAM ekAgra banI AnaMdane mANato te jIva mokSanA mahAsukha sudhI pahoMcI zake che. manaH prasannatAmeti - mana prasannatAne pAme che. 111 bhagavAnanI bhaktinuM zreSTha phaLa che - mananI prasannatA. vighno TaLe ke na TaLe, upasargo zame ke na zame; paNa citta prasanna rahe te ja bhaktinuM parama phaLa che. prabhu bhaktinA prabhAvathI sAdhakanuM evuM puNya jAgRta thAya che ke prAyaH karIne tenA jIvanamAM koI Apatti AvatI ja nathI. pUrve bAMdhelA koI tIvra karmanA udayathI kyAreka Apatti AvI jAya topaNa te sAdhakanA manane bagADI zakatI nathI. tene du:kha Ave paNa te du:khI thato nathI. tenuM mana suprasanna ja rahe che. kemake prabhubhaktinA kAraNe tenuM citta nirmaLa banyuM hoya che. jenA kAraNe prabhue darzAvelA karmanA siddhAMto tene spaSTa samajAya che, tenI upara dRDha zraddhA pragaTe che ane tene jIvanamAM utAravA satata prayatnazIla rahe che. AthI ja jyAre Apatti Ave tyAre sAdhaka samaje che ke meM pUrve bAMdhelAM karmanuM A phaLa che. vartamAnanI paristhiti mA2I bhUtakALanI bhUlonuM pariNAma che. A Apatti mAruM kAMI bagADI zakatI nathI balke te mArA karmone khapAvI mArA baMdhanone haLavA kare che.' AvI vacanAnusAra vicArasaraNIne kAraNe sAdhaka cittanI svasthatApUrvaka sarva Apattine sahana karI, manane sadA prasanna rAkhI zake che. AvI cittanI prasannatA e ja to prabhupUjAnuM mukhya phaLa che. AthI ja AnaMdaghanajI mahArAjAe zrI RSabhadeva bhagavAnanA stavanamAM kahyuM che. "cittaprasaze re pUjana phaLa kahyuM, pUjA akhaMDita eha.' prabhupUjA karanAranI citta-prasannatA akhaMDita rahe che. kema ke prabhunI pUjAthI rAga toDavA jevo lAge che, icchAo kADhavA jevI lAge che. pariNAme icchAo ochI thatI jAya che ane icchAo ghaTatA citta prasanna rahevA lAge che. bAhya anukULatAno rAga ane pratikULatAno dveSa maMda paDe che guNono rAga tIvra bane che ane doSono pakSa nabaLo paDe che. viSayanA vikAro ghaTe che ane vairAgyAdi bhAvo prabaLa thAya che. kaSAyonA saMklezo zAMta thAya che ane kSamAdi guNonI vRddhi thAya che. saMsAranI narI vAstavikatA samajAya che ane mokSa pratyeno Adara vadhe che. A Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 sUtrasaMvedanA-5 ja kAraNe prabhuno pUjaka sarva sthitine sahajatAthI svIkArI zake che. dareka sthitimAM potAnA mananI samatulA jALavI zake che. game tevI paristhiti tene akaLAvI zakatI nathI. AnAthI viparIta jeo prabhunI pUjA nathI karatAM teo to anukULatAmAM ane pratikULatAmAM rati ane aratinA vikArathI potAnA manane sadA vyAkuLa ja rAkhe che. prasannatA to temanAthI koso dUra rahetI hoya che. jijJAsA: prabhu pUjAthI citta prasannatA jaLavAya tevuM satata anubhavAtuM nathI; paraMtu anukULa vyakti ke vAtAvaraNathI citta prasanna rahe che tevuM satata anubhavamAM Ave che. evuM kema ? - tRptiH anukULa vyakti, vAtAvaraNa ke saMyogo cittanI prasannatA prApta karAvI zakatA nathI, te to rAga ke ratinA vikArane prApta karAve che. mohamUDha jIva A vikArane citta prasannatA ke zAtA mAne che. jema aNasamaju jIva zarIranA sojAne zarIranI puSTi mAne che, tema mohAdhIna mAnavI anukULatAnI ratine cittanI prasannatA ke sukha mAne che. vAstavamAM to tyAre paNa citta prasanna hotuM nathI, kemake tyAre maLelA padArthane sAcavavAnI ciMtA, te corAI na jAya ke nAza na pAmI jAya teno bhaya, vadhu meLavavAnI tAlAvelI vagere saMklezothI citta vyAkuLa ja hoya che. kaSAyothI vyAkULa citta kyAre paNa prasanna hotuM nathI. vAstavika cittanI prasannatA to kaSAyonA abhAvathI thAya che ane kaSAyono abhAva prabhupUjAthI thAya che. tethI prasannatAnuM kAraNa anukULa saMyogo nathI paNa prabhupUjA che. vaLI anukULa vyakti ke vAtAvaraNathI thayelI cittanI rati jarA pratikULatA AvatAM nAza pAmI jAya che, paraMtu prabhupUjAthI prApta thayelI cittanI prasannatA pratikULa saMyogo AvatAM palAyana nathI thaI jatI, paNa TakI rahe che. kemake pratikULatAne pacAvavAnI, saharSa svIkAravAnI tAkAta prabhu pUjAthI prApta thAya che. prabhunI pUjA karanAro ja karmanA siddhAMto samajI te upara zraddhA karI zake che. tenA kAraNe azubha karmodayanA kALamAM te akaLAto nathI, paraMtu prasanna bhAve sarva pratikULatAne sahana kare che. sArAM-narasAM sarva saMyogomAM mana svastha rAkhI zake che. upasargono kSaya, vighnono vinAza ane cittanI prasannatA zenAthI prApta thAya che te have jaNAve che : pUrcamIne vinezvare - jinezvara pUjAte chate arthAt jinezvaranI pUjA karavAthI uparokta lAbho thAya che. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra jyAre paramakRpALu paramAtmAnI bhAvapUrvaka bhakti thAya tyAre upasargonA nAzathI mAMDI mananI prasannatA sudhInA lAbho prApta thAya che. 'pUjA' eTale guNa pratyenA Adarane vyakta karanArI mana, vacana, kAyAnI pravRtti. rAgAdi AMtara zatrune jItI anaMta guNanA svAmI banelA bhagavAnanA te te guNane prApta karavA ke te te guNa pratyenI prIti bhaktine vadhA2vA bhakta potAnI bhUmikA anusAra aneka prakAre bhakti kare che. koI puSpa, jaLa, caMdana Adi sAmAnya dravyathI prabhunI pUjA kare che to koI kesara, kasturI, hIrA, mANeka motI jevA uttama dravyothI prabhunI pUjA kare che. koI prabhucaraNe thoDuM ghaNuM samarpe che to koI vaLI prabhucaraNe sarvasva nyocchAvara karI de che. prabhucaraNe jIvana samarpaNa karanAr zreSTha mahAtmAo to vacana ane kAyA to ThIka paraMtu potAnA manane paNa prabhu vacanathI leza paNa cala-vicala thavA detA nathI. sarvatra prabhu AjJAnusAra ja cAle che. AvI pUjA sarvazreSTha pUjA kahevAya che. 113 A rIte prabhu pUjAnA aneka prakAromAMthI potAnI zakti, saMyogo ane bhUmikAno vicAra karI je sAdhaka ni:svArtha bhAve prabhu pUjA kare che, tenA vighno TaLe che ane te cittaprasannatAMrUpa phaLane tatkALa prApta karI zake che. ahIM eTaluM khAsa yAda rAkhavuM ke saune prabhupUjAnuM phaLa pota-potAnA bhAva mujaba maLe che, jeo utkRSTa bhAvathI sarvasvanA samarpaNa sAthe prabhupUjA kare che tene tatkALa mokSanuM mahAsukha maLe che ane jeonI tevI bhakti nathI paraMtu tenA karatAM nIcenI bhUmikAnI bhakti che, tene potAnI bhaktine anurUpa phaLa maLe che. TUMkamAM prabhupUjA kyAreya niSphaLa jatI nathI. moTuM ke vaheluM tenuM phaLa to maLe ja che. A gAthA bolatAM sAdhaka vicA2e ke, "he prabhu ! cittanI svasthatA ane prasannatAmAM ja sukha che evuM jAguM chuM paNa bhautika sukhonI icchA mArA cittane asvastha banAvI de che. te du:khane TALavA ane svastha tathA sukhI thavA huM seMkaDo upAyo ajamAvuM chuM paNa koNa jANe kema mArI bhautika sukhanI bhUkha vadhatI ja jAya che ane pariNAme huM du:khIne du:khI ja rahuM chuM. have mane sukhI thavAno vAstavika mArga sAMpaDyo che. prabhu ! mane khabara che A bhUkhane bhAMgavAno saraLa ane sacoTa upAya tArI pUjA che, tethI AjathI bIjuM badhuM choDI mATe ekamAtra tArI pUjAmAM lIna banI javuM che." Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 sUtrasaMvedanA-5 avataraNikA : paramAtmAnI pUjAnuM phaLa batAvI have te paramAtmAe batAvelo sukhano mArga eTale ke jainazAsana kevuM che te jaNAve che : gAthA: sarvamaGgalamAGgalyaM, sarva-kalyANakAraNam / prathAnaM sarva-zarmA, nainaM nati zAsana sArA. anvaya : sarva-ma-maphince, sarva-tyAga-BIRLam ! ' ___ sarva-dharmANAM pradhAnaM, jainaM zAsanam jayati / / 19 / / gAthArtha : sarva maMgaLomAM maMgaLabhUta, sarva kalyANanA kAraNabhUta, sarva dharmomAM pradhAna evuM jainazAsana jayavaMtu varte che. vizeSArtha : sarva -mArcam - (jainazAsana) sarva maMgaLomAM maMgaLabhUta che. azubha tattvo jenAthI dUra thAya tene 'maMgaLa62 kahevAya che. vyavahArathI AvA maMgaLo duniyAmAM ghaNAM che. jema ke, zubha zukana jovuM, sAruM mUhurta jovuM zubha vastuo levI vagere, paraMtu maMgaLa tarIke gaNAtA A maMgaLomAM vighnone dUra karavAnI tAkAta hoya ja tevo ekAMta niyama nathI. jyAre bhagavAnanuM zAsana eTale ke paramAtmAnA ekeka vacanamAM evI tAkAta che ke te cokkasa prakAre vinone dUra karI sarvatra maMgaLa pravartAve mATe ja jainazAsanane sarva maMgaLomAM zreSTha maMgaLa kahevAmAM AvyuM che. sarvatyArapAm - (jainazAsana) sarva kalyANanuM kAraNa che. jaina zAsana sarva sukhanuM kAraNa che. duniyAmAM sukhanuM kAraNa kadAca ciMtAmaNi ratna ke kalpavRkSa kahevAya che. kema ke, tenI pAse mAMgavAthI badhuM ja maLe che. paraMtu 52. maMgala zabdanI vizeSa vyAkhyA mATe juo sUtra saMvedanA bhAga-1. sUtra-1 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 115 laghu zAMti stava sUtra ciMtAmaNi ke kalpavRkSa mAMgyA pachI Ape che; jyAre jaina zAsananA ArAdhakane vaNamAMgyA bhautika sukho prApta thAya che. kalpavRkSa ke ciMtAmaNi ratna maryAdita sukha Ape che, jyAre jainazAsananI sAdhanA amaryAdita sukha Ape che. vaLI, ciMtAmaNI AdinI tAkAta mAtra bhautika sukha ApavAnI che; jyAre jainazAsana duniyAnA zreSTha gaNAtA bhautika sukho sAthe AdhyA meka sukha paNa Ape che. anaMta jJAnAdi guNa saMpatti ke parama AnaMdasvarUpa mokSa 2aa nI ArAdhanAthI ja prApta thaI zake che. AthI ja jainazAsana sarva kalyANa kahevAya che. pradhAnaM sarvadharmA pAm - (jainadharma) ra. mAM pradhAna che. A jagatamAM aneka prakAranA dharmo che. temAMnA ghaNA dharmo anya jIvone sukhI karavA ahiMsA AdinI vAto paNa kare che; paraMtu je jIvonI hiMsAthI bacI ahiMsA dharmanuM pAlana karavAnuM che; te jIvo viSayaka sUkSma jJAna, nAnAmAM nAnA jIvonI oLakha, temane thatI vedanA ane saMvedanAnI spaSTa samaja tathA teone mAtra alpakALa mATe nahi, paraMtu dIrghakALa mATe pIDA mukta karavAnA upAyo jevA jaina graMthomAM varNavyA che tevA anyatra kyAMya varNavyA nathI. jainazAsanamAM mAtra bAhya duHkho ke bAhya pIDAothI mukta thavAnA upAyo nathI jaNAvyA; paraMtu bAhya pIDAnA kAraNabhUta pratikSaNa parezAna karatAM rAgAdi doSonI sUkSma samaja ane A doSone samULa nAza karavAnA upAyo paNa jaNAvyA che je jainazAsananI virala viziSTatA che. AtmA, puNya, pApa, paraloka Adi tattvonI vAto ghaNAM dharmazAstromAM jovA maLe che; paraMtu jaina graMthomAM je rIte tenI rajUAta karI che, yukti-prayuktio dvArA tenI je siddhi karI che ane AtmazuddhinA je upAyo varNavyA che te jotAM ja te sarvazreSTha kakSAnA che tema jaNAI Ave che. tenA ja kAraNe sAdhaka tenA UMDANa sudhI sahajatAthI pahoMcI zake che. sarvajJa, sarvadarzI arihaMta paramAtmAe batAvelo A eka dharma evo che jenA siddhAMtomAM pUrvApara kyAMya virodha jovA maLato nathI. siddhAMto rajU karavA te eka vastu che ane siddhAMtone anurUpa AcaraNAo batAvavI te bIjI vastu che. jainazAsane ahiMsAnA ane Atmika sukhanA UMcAmAM UMcA siddhAMto rajU karavAnI sAthe te siddhAMtone puSTa kare, ane prekTikala (Practical) jIvanamAM tene jIvI zakAya tevo kriyA mArga paNa batAvyo che. jainazAsane batAvelI sUkSma AcAra Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 sUtrasaMvedanA-5 saMhitA teNe darzAvelI vicArazailIne puSTa kare tevI hovAthI tenA dareka AcAro sva ane paranA sukhanuM kAraNa bane che, paNa potAnA sukha khAtara anyanA duHkhanuM kAraNa banatAM nathI. vaLI, A jagatanI narI vAstavikatAne pragaTa karavA jainadarzane syAdvAdano eka siddhAMta jagata samakSa rajU karyo che. syAdvAda siddhAnta evuM kahe che ke jagatamAM kyAMya ekAnta nathI. tenI koI vastu eka dharmavALI nathI. dareka vastumAM aneka dharmo rahelA che. AvI aneka dharmo dharAvatI vastumAM phoI eka dharmanI sthApanA karavAthI temAM rAga-dveSa Adi malina bhAvo thAya che; paraMtu jyAre te vastune bIjA pAsAMthI jovAmAM Ave to temAM rAgAdi thavAnI zakyatA ghaNI ochI thaI jAya che. dA.ta koI cokkasa puruSamAM strI jyAre A mAro pati che tevo bhAva kare che. tyAre tenAmAM rAga, mamatva Adi malina bhAvo utpanna thAya che. tyAM hakkano dAvo maMDAya che paraMtu jyAM anekAntano siddhAnta apanAvI te vicAra kare che ke jema A mAro pati che tema koIno putra paNa che koIno bhAI paNa che ane koIno pitA paNa che. tyAre tenI te vyakti pratyenI apekSAo mahad aMze ghaTI jAya che ane pariNAme tenuM citta svastha rahI zake che. haiyAnI vizALatAno pAyo A anekAntanA siddhAntamAM paDelo che. - A ja rIte jagatanI sarva cIjo nitya paNa che ane anitya paNa che; paraMtu anekAnta siddhAntano tyAga karI vastune jyAre mAtra nitya manAya tyAre vastunA vinAzamAM zoka, saMtApa, du:khAdinI lAgaNIo udbhave che. jo anekAnta anusAra vastu nitya-anitya svIkArAya to tenI hAjarImAM tIvra harSa ane gerahAjarImAM tIvra zokathI bacI zakAya che. Ama syAdvAdano siddhAnta apanAvI jIvana jIvavAthI haiyAnI vizALatA ane cittanI svasthatA pragaTe che ane vastu ke vyaktino sarvatomukhI bodha thAya che. jenA phaLasvarUpe kyAMya pakkaDa ke kadAgraha rahetA nathI. anyanI apekSAone, temanA dRSTibiMdune jovAnI, mUlavavAnI kSamatA pragaTe che. jethI dvandro zamI jAya che ane kleza-kaMkAsa, kajIyA jevA krUra bhAvone manamAM kyAMya sthAna maLatuM nathI. sarvatra maitrI, pramoda, samatA, mAdhyayya Adi zubha bhAvo pravarte che. syAdvAda-anekAntavAdane apanAvIne jo jagatane jovAmAM Ave to ja jagata vyavasthA ghaTI zake. AtmAdi padArthone koI eka dRSTikoNathI ja apanAvavAnA kAraNe duniyAmAM paraspara virodhI hoya evA aneka darzano pravarte che. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu zAMti stava sUtra 117 jainazAsananI anekAMta dRSTithI jo A ja AtmAdi padArthone jovAmAM Ave to sarva matono samAveza jainadarzanamAM thaI jAya che mATe ja upAdhyAyajI bhagavaMte kahyuM che ke, "sarva darzana taNuM mULa tuja zAsane." kadAgrahane bAju upara mUkI A siddhAMtane vicAravAmAM Ave to jainadarzana upara haiyuM ovArI gayA vinA rahe nahIM. mAdhyacya bhAve sUkSma buddhithI jainazAsananI ahiMsA, rAgAdi nAzanA upAyo ke AtmA Adi atIndriya padArtho viSayaka vAtonuM vizleSaNa karavAmAM Ave to vicAraka vyaktine jainazAsananI sarvoparitA spaSTa samajAI jAya ane te zAsana upara tene zraddhA thayA vinA paNa rahe nahi. AvI AvI aneka vizeSatAone kAraNe jainadarzana sarva dharmomAM pradhAna che. nainaM nati zAsanam - jainazAsana jaya pAme che. jagatamAM to A zAsana sarvatra vistAra pAmo ja, paraMtu AvuM zAsana mArA hRdayamAM paNa haMmezA jaya pAmo. Aja divasa sudhI mArA hRdaya siMhAsana upara mohano ja jaya thayelo che. paNa have A zAsana mane oLakhAyuM che, tenI mahattA mane samajAI che mATe icchuM chuM | ke have moha nahi, paraMtu A zAsana ja mArA hRdayamAM jayavaMtu varto." A gAthA bolatAM sAdhaka vicAre che. * - "mAruM kevuM sadbhAgya che ke janmatA vaita mane ciMtAmaNithI paSTa caDhiyAtuM jainazAsana maLyuM che, mATe mAruM maMgaLa karavA kyAMya javuM paDe tevuM nathI. anya koI maMgaLane sAghavAnI mAre jarUra nathI. mATe to eka ja kArya karavAnuM che. A zAsanane samajuM, temAM darzAvelA tatvonA tAgane pAmuM, tene batAvelA yogamArga upara aDaga zraddhA keLavuM ane te mArga upara apramattatAthI cAluM, prabhu ! A sarva huM karI zakuM te mATenuM sAmarthya pradAna karajo." Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caukkasAya" sUtra paricaya : A sUtramAM pArzvanAtha bhagavAnanI stavanA karavAmAM AvI che. tethI te paNa nina puruM ke pArzvanAtha jinastuti tarIke paNa oLakhAya che. temAM sUtrakAre pArzvanAtha bhagavAnanA svarUpane jaNAvavAnI sAthe sAthe garbhita rIte sAdhake konI sAthe yuddha karavAnuM che. zatru pakSa kevo che, tenA upara vijaya kevI rIte meLavavAno che vagere bAbatonuM khUba suMdara mArgadarzana ApI moTo upakAra karyo che. A sUtra kadamAM nAnuM hovA chatAM gahana bhAvothI bhareluM hovAthI sAdhanAmAM ati sahAyaka bane tevuM che. tenI prathama gAthAnA pUrvAdhamAM sUtrakAre AtmAne mallanI upamA ApI jaNAvyuM che ke kaSAyo ane nokaSAyo AtmAnA pratispardhI evA pratimallo che. prabhue A pratimallono sarvathA nAza karI potAnA sukhamaya svabhAvane prApta karyo hato. tethI sAdhake paNa prabhune Adarza banAvI, temane vaMdana karI temanA jevuM ja kArya karavAnI zakti meLavI viSaya-kaSAyathI mukta thavAno prayatna karavAno che. A ja sAdhakanI sAdhanA che. pUrvArdhamAM A rIte prabhunI sAdhanA darzAvIne uttarArdhamAM prakRSTa puNyodayathI prApta thayelA prabhunA alaukika dehanuM varNana karyuM che. te ja batAve che ke icchA hoya ke na hoya paNa sarva jIvone sukhI karavAnI bhAvanA ane uttama sAdhanA evuM puNya baMdhAve che ke jenI joDa jagatamAM kyAMya na jaDe. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caukasAya 119 bIjA zlokamAM stavakAra jaNAve che ke jeNe aMtaraMga zatruone parAsta karyA che tevA pArzvanAtha prabhunA zarIramAMthI apUrva tejomaMDaLa (Aura) prasphaTita thaI rahyuM che. hakIkata che ke jyAre aMtaraMga zatruone parAsta karavA dvArA citta zAMta-prazAMta bane che tyAre bAhya ane aMtaraMga samRddhi tathA sauMdarya soLe-kalAe khIlI UThe che. aMte A nAnA sUtramAM stavakAre prabhu pAse bahu moTI prArthanA karatA kahyuM che ke, "he prabhu! amane icchita evuM mokSapada Apo, te na maLe tyAM sudhI AtmAno AnaMda Apo ane te AnaMdane prApta karavA Apa jevA Apta puruSano sadA aMtaramAM vAsa maLajo." A stutino upayoga divasanA chellA caityavaMdana' tarIke thAya che. zramaNazramaNI bhagavaMto saMthArA porisI bhaNAvatI vakhate sAtamuM caityavaMdana kare che. jyAre zrAvaka-zrAvikAo sUtI vakhate sAtamuM caityavaMdana karavAnuM cUkI na jAya te mATe devasiya-pratikramaNanA aMtamAM sAmAyika pAratI vakhate A sUtra dvArA caityavaMdana kare che. divasa daramyAna to sAdhaka svAdhyAya Adi dvArA anAdikALanA kusaMskArone aTakAvavA sAvadhAnIpUrvaka yatna kare che, paraMtu nidrAdhIna avasthAmAM tevI sAvadhAnI rahI zakatI nathI. tethI te pahelA A sUtra dvArA jo A svarUpe pArzvaprabhunuM dhyAna karAya to tenA saMskAro heThaLa suSupta avasthAmAM paNa sAdhaka kAma-krodhAdi doSothI bacI zake che. vaLI prabhunuM AvuM svarUpa cittamAM upasthita rahevAnA kAraNe kaSAyo-nokaSAyo Adi kAbumAM Ave che, viSayonI Asakti TaLe che. saMyama-vairAgya Adi guNonI abhivRddhi thAya che. pariNAme ghAtI karma nAza pAme che ane sAdhaka cheka kevaLajJAnAdi guNo pragaTa karIne, mokSanA mahA sukhane paNa mANI zake che: ' . . 1. sAdhu mATe sAta caityavaMdana zrAvaka mATe sAta caityavaMdana 1.prabhAtanAM pratikramaNamAM 1. prabhAtanAM pratikramaNamAM 2. jinamaMdiramAM 2. prabhAtanI pUjAmAM 3. bhojana pahelA 3. madhyAhnanI pUjAmAM 4. bhojana pachI 4. saMdhyAnI pUjAmAM pa.devasika pratikramaNamAM 5. sAyaMkALanA pratikramaNamAM 9. zayana vakhate saMthArA porisImAM 9. sUtA-pratikramaNa pALatAM "caukkasAyanuM 7. jAgIne jagaciMtAmaNInuM 7: jAgatAM - jagaciMtAmaNinuM Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 sUtrasaMvedanA-5 Ama A sUtra mukhyatayA rAtre bolAya che, paNa te sivAya paNa kAma-krodha Adi zatrunA sakaMjAmAMthI chUTavA sAdhaka kyAreya paNa A sUtrano upayoga karI prabhu dhyAnamAM lIna banI zake che. sUtranI bhASA apabhraMza che. te atiprAcIna che ane vikramanI aDhAramI sadimAM upAdhyAya pU. meghavijayajI gaNivare tene pUrva graMthomAMthI uddharyuM che evo ullekha maLe che. bhUNa sUtra: caukkasAya-paDimallallUraNu, dujjaya-mayaNa-bANa-musumUraNu / sarasa-piyaMgu-vaNNu gaya-gAmiu, jayau pAsu bhuvaNannaya-sAmiu / / 1 / / jasu taNu-kaMti-kaDappa siNiddhau, sohai phaNi-maNi-kiraNAliddhau / naM nava-jalahara taDillaya-laMchiu, so jiNu pAsu payacchau vaMchiu / / 2 / / bhUNagAthA: caukkassAya-paDimallallUraNu, dujjaya-mayaNa-bANa-musumUraNu / sarasa-piyaMgu-vaNNu gaya-gAmiu, jayau pAsu bhuvaNattaya-sAmiu // 1 // anvaya: catuSkaSAya-pratimallaboTanaH durjaya-madana-bANabhaJjanaH / sarasa-priyaGgu-varNaH gaja-gAmI, jayatu pArzva bhuvana-traya-svAmI / / 1 / / Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caukkasAya 121 gAthArtha : cAra kaSAyarUpa pratiyoddhAno nAza karanAra, muzkelIthI jItAya evA kAmadevanA bANane toDI nAMkhanAra, sarasa priyaMgu samAna raMgavALA, hAthInA jevI gativALA, traNa bhuvananA nAtha evA pArzvanAtha prabhu jaya pAmo ! vizeSArtha : caukkassAya-paDimallullUraNu karanAra. (pArzvanAtha prabhu jaya pAmo) A zlokamAM pAMca vizeSaNa dvArA prabhu pArzvanAthanI stavanA karavAmAM AvI che. temAM prathama vizeSaNa dvArA sUtrakAre prabhunA advitIya parAkramanA darzana karAvyA che. - cAra kaSAyarUpa pratiyoddhAno nAza pArzvanAtha bhagavAna eka baLavAna malla samAna hatA, to krodha, mAna, mAyA ane lobha A cAra kaSAyo pratimalla hatA eTale ke pratispardhI baLavAna yoddhA hatA. bhIma ke arjuna bhale baLavAna yoddhA kahevAtA hoya, paNa temaNe duniyAnA maryAdita lokone haMphAvyA hatA. jyAre A cAra kaSAyarUpI pratimalloe to anAdikALathI jagatanA sarva mohAdhIna lokone potAnA tAbe karI potAnI icchAnusAra ramADyA che. kyAreka sukhada kSaNomAM mUkI pAchaLathI mahA duHkhanA khADAmAM dhakelyA che, to kyAreka sAme ja prahAro karI aneka prakAranI pIDAo pamADI che. A kaSAyoe jagatanAM jIvone eka kSaNa paNa zAMti samAdhi ke svasthatAnuM sukha mANavA dIdhuM nathI. vivekanA abhAve duniyAnA loko to A zatrune zatrurUpe samajatA paNa nathI ane tenAthI thatI pIDAone pArakhI paNa zakatA nathI. teo to A cAre kaSAyoneM mitra mAnI, tene parama sukhanuM kAraNa samajI svIkAre che ane tene puSTa karavA prayatna kare che. pArzvaprabhu baLavAna to hatA ja. sAtho sAtha teo buddhimAna hatA, parama vivekane varelA hatA, dIrgha dRSTA hatA. A ja kAraNathI teo kaSAyarUpa zatrune zatrurUpe sArI rIte jANatA hatA. tenAthI thatI pIDAone pArakhI zakatA hatA. anaMtakALathI jagatanA jIvone ane potAne paNa A kaSAyoe kaI rIte duHkhI karyA che tenuM temane pUruM bhAna hatuM. AthI ja temaNe A kaSAyo upara vijaya meLavavA bhavobhavathI yuddha AraMbhyuM hatuM. kamaThanA jIvane nimitta banAvI dasa-dasa bhava sudhI krodha nAmanA zatrue prabhu upara aneka prahAro karavA prayatna karyo hato. paraMtu prabhue tene kyAMya saphaLa thavA dIdho na hato. aMtima bhavamAM meghamALInA Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 rUpamAM maraNAMta upasarga dvArA krodhe prabhune khIjavavA khUba prayatna karyo hato, paraMtu kSamAnA zastra dvArA prabhue tene evo parAsta karyo ke, te prabhuno paDachAyo levA paNa Ubho rahI na zakyo. 122 vaLI, dharaNendra prabhunI evI suMdara bhakti karI ke jenAthI mAnAdi kaSAyo jarUra phAvI zake tema hatA. paraMtu A to anaMtabaLI pArzva prabhu hatA. temaNe namratA nAmanA tIkSNa hathiyArathI mAnane evo haNyo ke te paNa prabhu pAse pAcho kyAreya AvI zakyo nahi. A rIte malla tulya pArzvanAtha prabhue pratimalla evA cAre kaSAyono pUrNatayA nAza karyo hato. have prabhu nokaSAyanA nAzaka kaI rIte che te batAve che : dujjaya-mayaNa-bANa-musumUraNu du:khe karIne jItI zakAya tevA kAmadevanA bANane toDI nAMkhanArA. (pArzvanAtha prabhu jaya pAmo.) - A bIjA vizeSaNa dvArA stavakAre prabhunA parama vairAgya ane vivekanA darzana karAvyA che. kaSAyo jItavA jema sahelA nathI. tema nokaSAyasvarUpa kAmavAsanAne jItavI paNa sahelI nathI. mahAmuzkelIe jItAya evA kAmanA bANone bhAMgavAnuM kAma paNa pArzvanAtha prabhue khUba sahajatAthI karyuM hatuM. AthI ja temane durraya evA madananA bANone niSphaLa karanArA kahyA che. madanano artha kAmavAsanA ke viSayasukhanI abhilASA thAya che. vedamohanIya karmanA udayathI nimitta maLatAM pragaTa thatI bhoga . bhogavavAnI IcchAne lokavyavahAramAM kAmavAsanA kahevAya che. nizcayathI vicArIe to pAMce IndriyonA viSayone bhogavavAnI icchA te kAma che. pragaTa thayelI kAmavAsanAo kartavya-akartavyanA vivekane bhUlAve che, uttamakuLanI maryAdAono bhaMga karAve che ane prApta thayelA saMyamaratnano nAza karAve che. azlIlatAsabhara vANI ke vyavahAra paNa A kAmavAsanAnuM pariNAma che. A kAmavAsanAne ja zAstrakAro kAmadeva, madana, makaradhvaja, kusumAyudha vagere nAmathI oLakhAve che ane tenA nimittone kAmadevanA bANo tarIke varNave che. A kAmadeve pAMce IndriyonA viSayorUpI bANo A jagatamAM sarvatra prasAryA che. A marmaghAtI bANone nahi samajanArA sAmAnya loko to tenA bhoga bane ja che, paraMtu lokamAM buddhimAna ane baLavAna gaNAtA vIra puruSo paNa A bANanA prahArathI bacI Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caukkasAya 123 zakatA nathI. balka A bANone phUlanI zayyA mAnI tene zodhe che. maLyA pachI tene sajAve che ane tenI surakSA mATe seMkaDo prayatna kare che ane satata duHkhI thAya che. jyAre samyagudarzanAdi guNone varelA ane yoganI chaThThI dRSTi sudhI pahoMcelA janmathI ja parama vairAgyavALA pArzvanAtha prabhu kAmadevanA bANo kevA jherIlA che, lokonA hRdayamAM pravezI te kevI rIte temanA bhAvaprANono nAza kare che, svastha ane masta mAnavIne paNa te kevA muDadAla banAve che, vIra ane parAkramI yoddhAne paNa kevI rIte pADe che te supere jANatA hatA. prabhune janmathI daivI bhogo maLyA hatAM. pAMce IndriyonA uttama kakSAnA sukho ane te mATenI sAmagrI prabhu pAse vipula pramANamAM hatI. rUpasuMdarIone zaramAve tevI rUpavAna guNavAna tathA prabhu pratye atyaMta prIti dharAvatI prabhAvatI jevI paTarANI hatI. vaLI, prabhunuM zarIra indrothI paNa adhika rUpasaMpanna ane baLasaMpanna hatuM. Ama prabhu pAse duniyAmAM anya kyAMya joTo na maLe tevI bhoganI sarva sAmagrIo hatI. sAtho sAtha prabhunI Indriyo evI sateja hatI ke maLela dareka sAmagrInA guNadharmone sUkSmatAthI jANI temAM rAga, dveSa karI zake paNa prabhu janmathI parama vairAgI hatA A ja kAraNe A sarva bhAvo pratye teo udAsIna rahetA hatA. vairAgyanI A ucca dazAmAM utkRSTa kAmabhogono saMyoga paNa prabhunI ati baLavAna dharmazaktino nAza karato nahoto. 2. chaThThI dRSTi - AtmAnA kramika vikAsane dhyAnamAM rAkhIne AcAryazrI haribhadrasUrIzvarajIe yoganI ATha dRSTio batAvI che. daSTi eTale samyapha zraddhA sAtheno avabodha. AvA bodhathI asat (anucita) pravRttio nAza pAme che ane sat (ucita) pravRttinI prApti thAya che. temAM chaThThI daSTi kAntAdaSTi che. jemAM manuSyano tattvabodha tArAonI prabhA jevo hoya che, eTale A tattvabodha svAbhAvika rIte sthira hoya che. temAM anuSThAna niraticAra hoya che. zuddha upayoga rahe che. viziSTa apramatta bhAva rahe che. gaMbhIra ane udAra Azaya hoya che. tIrthaMkara paramAtmA janmathI ja A kAntAdRSTimAM hoya che. nAnapaNathI ja temane bhogomAM rasa nathI hoto. teo gaMbhIra, dhIra, udAra, zAMta, manathI virakta, viveka ane aucityavALA hoya che. 3. yadA marUnarendrazrI - stvayA nAthopabhujyate / yatra tatra ratirnAma, viraktatvaM tadApi te / / 13 / / - adhyAtmasAra pa-13 he nAtha ! deva-devendra ke narendrapaNAnI lakSmIno paNa jyAre Apane upabhoga karavo paDyo che. tyAre paNa tyAM Apane rati nathI thaI. paraMtu tyAM paNa Apano to vairAgya ja hato. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 pavananI eka lahera AvatAM sAmAnya dipaka bujhAI jAya che. paNa vaDavAgni jhaMjhAvAto vacce paNa vinAza nathI pAmato. balke vadhu prajvalita bane che. te ja rIte tuccha evI paNa bhoga sAmagrIno yoga thatAM sAmAnya mAnavIno vairAgya vinAza pAme che. paraMtu manane AhlAdita kare, Indriyone uttejita kare tevI baLavAna bhogasAmagrI prApta thavA chatAM bhagavAnano vairAgya nAza to nathI pAmato. balke vadhu prajvalita bane che. 124 jvalaMta vairAgya hovAne kAraNe prabhu kyAreya svecchAthI bhogamAM pravRtta thatA nathI, paraMtu nikAcita karmanA udayanA kAraNe jyAre prabhune bhoga svIkAravA paDe che, tyAre paNa temaNe bhogane roga mAnI bhogavyA che. karmanAzanA upAyarUpe auSadhanyAye tene apanAvyA che. A ja kAraNathI deva, devendra ke narendrapaNAnI lakSmIno bhoga karatA paNa bhagavAnane rAga nathI thayo; paraMtu tyAre paNa temano vairAgya vadhu dRDha banyo che. bhoga bhogavatI vakhate rAgano aMza paNa jo prabhune sparzo hota to kAmano vijaya thAta; paraMtu zUravI2 subhaTone parAjita karanAra kAma paNa pArzva prabhu upara jIta meLavI na zakyo. pArzva prabhunA viziSTa vairAgya ane satata vadhatI rahetI dharmabhAvanA sAme kAmanA zastro bUThThAM thaI gayAM. prabhunI sAme bicAro kAma subhaTa hArI gayo. AthI ja prabhu durjaya evA kAmanA bANono nAza karanArA kahevAyA. sarasa-piyaMLu-vaLu - sarasa priyaMgu jevA raMgavALA. yoganA prabhAvathI prApta thayeluM prabhunuM rUpa, lAvaNya evuM alaukika hatuM ke, vAstavamAM tenI upamA ApI zakAya tevuM A jagatamAM kAMI nathI. Ama chatAM paNa sAmAnyajana samajI zake te mATe jenI gaNanA nIlavarNavALI zreSTha vastumAM thAya che, te priyaMgulatA jevo prabhunA zarIrano nIlavarNa hato tema kahyuM che. priyaMgulatA jotAM ja jema AkarSaka lAge che tema prabhunA zarIrano nIlavarNa paNa AMkha ane aMtarane ThAre tevo AkarSaka ane AhlAdaka hato tema jaNAvyuM che. gaya-gAmitra - hAthInA jevI gativALA 4. dharmazakti na dattvatra, moLayono vahIyA~ hanti dIpApaho vAyu-rjvalantaM na dAvAnalam / / 20 / / adhyAtmasAra 5-20 dIpakanA prakAzane nAza karanAro vAyu jema dAvAnalane jvalaMta banAve che tema baLavAna bhogono yoga thAya to paNa ApanI dharmazakti (vairAgya) nAza nathI pAmatI paNa jvalaMta bane che. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caukasAya 125 vyaktinA vyaktitvanI parakha tenI cAla uparathI thAya che. jo cAla sArI to vyaktitva paNa sAruM gaNAya che. pArzvanAtha prabhunI cAla paNa temanA vyaktitvane pragaTa kare tevI zreSTha hatI. A cAlanI paNa vAstavamAM koI upamA ApI zakAya tema nathI. chatAM paNa A jagatamAM gajarAjanI cAla zreSTha gaNAya che, tenI jema prabhunI paNa dhIrI, malapatI ane namratAdi guNonuM darzana karAve tevI zreSTha cAla hatI. naya3 pAsuM muvaUttaya sAmiDa - traNa bhuvananA nAtha zrI pArzvanAtha bhagavAna jaya pAmo. Urdhva, adho ane tIrthya A traNa lokamAM rahelA sAmAnya loko to pArzvanAtha bhagavAnane nAtha tarIke svIkAre che paNa devalokamAM rahelA mahARddhisaMpanna devo ane devendro ke manuSya lokanA zreSTha sukhane bhogavatA rAjA, mahArAjA ane cakravartIo paNa prabhune svAmI tarIke svIkAre che. teo samaje che ke amArI pAse bAhya dRSTie ghaNA sukhanA sAdhano che, to paNa vAstavamAM ame sukhI nathI, sAcuM sukha to A nAtha pAse ja che ane AvuM asaMtuM sukha temanI sevAthI ja sAMpaDe che. AthI ja teo paNa pArtha prabhune svAmI tarIke svIkArI temanI sevA-bhakti Adi kare che. Ama prabhu traNa lokanA svAmI kahevAya che. zlokanA aMtima pAdamAM "kAma ane kaSAyone jItanAra, nIlavarNanA dehavALA, gajarAja jevI gativALA pArzva prabhu jaya pAmo," evI potAnA mananI bhAvanA vyakta karatA sAdhaka sevaka bhAve svAmIne kahe che ke, "he nAtha ! mArA manamaMdiramAM Apano jaya thAo. viSaya-kaSAyathI sadA mATe mArI hAra thatI AvI che, tene aTakAvI he nAtha ! Apa mane vijayanI varamALA paherAvo." A gAthA bolatAM nIlavarNavALA, gajagatie cAlatAM sAdhaka avasthAmAM rahelA pArzvanAtha prabhu ApaNI smRtipaTa para aMkita thavA joIe, ane vicAravuM joIe ke, siddha avasthAnI vAta to javA dauM. paraMtu jyAre prabhu - mArA jevI sAdhaka avasthAmAM kAma ane krodhAdinA nimitto vacce jIvatA hatA, tyAre paNa teo kyAreya krodhAdine AdhIna thayA na hatA. teo tyAthI ja kAma-krodhane nAza karavAnuM kAma karatAM hatA. AvA sAmarthyanA kAraNe traNa jagatanA jIvo temane svAmI tarIke svIkAre che. huM ya A ja svAmIno sevaka chuM. A svAmInA sevaka tarIke mAre paNa have jyAre jyAre kAma krodhAdinA nimitto maLe tyAre A svAmInuM smaraNa karI, Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 sUtrasaMvedanA-pa temanI kRpA meLavI kAmAdino nAza karavA prayatna karavo joIe. to ja huM sAcA arthamAM A svAmIno sevaka banI zakuM." ? / jasutaNu-kaMti-kaDappa-siNiddhau, sohai phaNi-maNi-kiraNAliddhau naM nava-jalahara taDillaya-laMchiu, so jiNu pAsu payacchau vaMchiu / / 2 / / anvaya sahita saMskRta chAyAH yasya tanu-kAnti-kalApaH snigdhakaH phaNi-maNi-kiraNAzliSTaH / . . nanunava-jaladharaH taDillatA-lAJchitaH zobhate sapArzvaHjinaH vAJchitamprayacchatu / / 2 / / gAthArtha : jeonA zarIrano kAntikalApa snehALa che, je nAganI phaNAmAM rahelA maNinA kiraNothI yukta che, je vIjaLIthI yukta navA meghanI jema zobhe che, te zrI pArzvajina manovAMchita phaLane Apo.' vizeSArtha : nasu ta-vati-su-siddhi3 - jemanA zarIrano kAMtikalApa snehALa che. (komaLa ane manohara che.) prabhunA bAhya saundaryanuM varNana karatAM kavirAja AgaLa vadhIne kahe che ke, nIla varNavALA prabhuno deha zuSka, barachaTa ke nisteja nahoto. paraMtu prabhunA zarIrano kAMtikalApa eTale ke temanI cAmaDImAMthI pragaTa thatuM tejomaMDaLa (Aura) ati snehALa arthAt manohara hatuM. prabhue potAnA rU5 ane lAvaNyane sAcavavA kyAreya koI prayatna karyo nahoto, paraMtu prabhunI yoga sAdhanAno evo prabhAva hato ke temanI tvacA koI paNa prakAranI sevA zuzruSA vinA paNa ati suMvALI ane temAMthI jANe teja jharatuM hoya tevI camakatI hatI. AvA lAvaNyane kAraNe pArtha prabhu atyaMta sohAmaNA ane AkarSaka lAgatA. duniyAnA loko rUpa pAchaLa pAgala hoya che, rUpavAna dekhAvavA, maLelA rUpane sAcavavAmAM, saMbhALavAmAM ane tenI vRddhi karavAmAM teo jIvanano kiMmatI samaya ane zakti veDaphI nAMkhe che. Ama chatAM rUpa puNyAdhIna hovAne kAraNe teone potAnA prayatnamAM keTalI saphaLatA maLe te paNa kahI zakAtuM nathI ane saphaLatA maLe to paNa te rUpa keTaluM Take te paNa kahI zakAtuM nathI. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caukkasAya 127 jyAre yoga sAdhanA dvArA baMdhAyelA pracaMDa puNyanA prabhAve prApta thayela prabhunuM rUpa devone paNa zaramAve tevuM hatuM. temaNe AvA rUpane sAcavavAno koI prayatna paNa karyo na hato ke tenI vRddhino vicAra paNa karyo nahoto. AvuM anupama rUpa prApta thavA chatAM prabhu temAM anAsakata hatA. AvA rUpasaMpanna prabhune yAda karI ApaNe paNa nAzavaMta evA rUpa pratye udAsInabhAva keLavavA prayatna karavo joIe. sohai phaNi-maNi-kiraNAliddhau naM nava-jalahara tddillysaMchi3 - jANe ke vIjaLIthI yukta navA (kALA) vAdaLA na hoya tema nAganI phaNA upara rahelA maNinA kiraNothI yukta (prabhuno deha) zobhe che. pArtha prabhunA nIlavaNa dahanI potAnI eka tejasvitA che ane taduparAMta pArzva prabhunA mastaka upara je nAganI phaNA che te phaNAmAM rahelA maNinuM teja paNa prabhunA deha upara patharAya che. tethI prabhunuM zarIra bamaNA tejathI atyaMta tejasvI banI zobhAyamAna thAya che. saMkaTa samayamAM sAmAnya mAnavInuM zarIra myAna tejavihIna bane che, paraMtu lokottara puNyanA svAmI prabhunuM zarIra saMkaTanA samaye vadhu tejasvI banyuM hatuM jyAre pUrvabhavano vairI kamaThano jIva meghamALI deva banyo hato. tyAre teNe dhyAnadazAmAM sthita prabhu upara aneka upasargo karavA AkAzamAMthI anarAdhAra meghanI varSA karI hatI. pANI vadhatuM vadhatuM cheka prabhunA nAka sudhI AvI gayuM chatAM prabhu to temanA dhyAnamAM magna ja hatA. A samaye dharaNendra deva potAnA parama upakArI prabhunI bhakti karavA devalokamAMthI AvyA. temaNe sApanuM rUpa dhAraNa karI potAnA zarIrane pAdapIThanuM svarUpa ApyuM ane potAnI phaNA dvArA prabhunA mastaka upara eka chatra sthApana karyuM ane prabhune varasatA meghathI rakSaNa ApyuM. dharaNendra deva rUpI sApanI phaNAnA maNinA kiraNo prabhunA deha upara paDavAthI prabhuno deha vadhu dedIpyamAna dekhAvA lAgyo. prabhunI A utkRSTa sAdhanAno citAra rajU karavA ahIM kavi uspekSA alaMkArano sahAro laI jaNAve che ke AvA samayamAM prabhuno deha ghanaghora vAdaLAnI vacce jema vijaLIno camakAro zobhe che tema vAdaLA ane varasAdanI vacce prabhuno deha zobhato hato. 1. je zabda nanuM nA arthamAM che. te unmekSAlaMkAra tarIke vaparAyo che. "jANe ke vIjaLIthI yukta nUtana megha na hoya' tema prabhuno deha zobhe che evuM jaNAvavA "jANe ke mATe nana/naM zabda vaparAyo che. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 sUtrasaMvedanA-5 prabhunI bAhya tejasvitA to romAMcita karI mUke tevI che ja, paNa tenI kalpanA karatAM ApaNe prabhunA aMtaranuM teja kevuM haze ke je AvA ghora upasargo vacce paNa prabhune kyAMya calAyamAna nathI thavA detuM tene yAda karavAnuM che. prabhune yAda karI ApaNe paNa AvI sthiratA, dhIratA, aDagatA ane tejasvitA prApta karavA prayatna karavAno che. soni pazupajI vaMchi3 - te pArzvajina (amArA) vAMchitane Apo. A aMtima pAda dvArA sAdhaka, AvA anupama svarUpavALA prabhune prArthanA kare che ke, "he prabhu ! Apane pAmI bhautika kSetre sukha meLavavAnI mArI koI IcchA nathI to paNa kAma ane krodha kyAre icchA pragaTAve te khabara nathI. he prabhu ! A baMne zatrunA sakaMjAmAMthI mane bacAvo ane ApanI jema mane paNa anaMtasukhano svAmI banAvo. basa A eka ja mArI IcchA che, he nAtha ! tene Apa pUrNa karo." A gAthA bolatAM smRtipaTa upara eka dRzya khaDuM thavuM joIe. jemAM eka tarapha prabhu pratyenA bhavobhavanA zreSathI prabhune upasarga karato meghamALI dekhAya ane bIjI bAju dharaNendranI bhakti dekhAya. A dRzya upasthita thatA ApaNane thavuM joIe ke bhagavAna A sthitimAM paNa kevA madhyastha rahI zake che. maraNAMta upasarga karanAra meghamALI upara prabhune leza paNa dveSa nathI ke lokottara bhakti bhAvane dhAraNa karanAra dharaNendra upara prabhune leza paNa rAga nathI. pota potAnA karmane AdhIna thaI du:kha ApatA ke sukha ApatA banne jIvo pratye prabhune samabhAva che. Avo samabhAva ke madhyastha bhAva ApaNAmAM Ave to ja ApaNane paNa Atmika sukha maLI zake. AvA samatA bhAvanA sukhane mANavA je prabhune prArthanA karatAM kahevuM joIe, "prabhu mAre to koI AvA vairI paNa nathI ke AvA koI bhakta paNa nathI. chatAM satata rAjInArAjInA bhAvathI duHkhI thatAM mane bacAvI Apa ApanA jevuM mAdhyathya mane Apo. prabhu mane ApanA jevI udAsIna bhAvamAM rahevAnI zakti Apo." "Ave to ApanI zakti dvArA ApanA sarva vAMchito pUrNA karyA che. svayaM to mArI evI koI zakti nathI ke mArI IcchAo huM pUrNa karI zakuM to paNa he nAtha ! Apa mane evI sahAya karo, mArA upara evI kRpAnuM vAri varasAvo ke jenA prabhAve huM paNa mArI bhAvanAne pUrNa karI zakuM." Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 bharahesara-bAhubalI sajhAya sUtra paricaya : A sUtra rAI pratikramaNano prAraMbha karatAM pUrve sakjhAya tarIke bolAya che. sajhAya eTale svAdhyAya (sva + adhyAya). jemAM "sva" eTale AtmAnuM savizeSa prakAre adhyayana thAya tene svAdhyAya kahevAya. A sUtramAM svAdhyAya karavAnI eka viziSTa paddhati guMthAyelI che. temAM jeoe AtmAnuM adhyayana karI Atmahita sAdhyuM che tevA aneka mahAtmAo ane mahAsatIonA nAmasmaraNapUrvaka temanI sAdhanAnI anumodanA karI tene anusaravArUpa svAdhyAya darzAvyo che. vaLI, jaina paribhASA pramANe AtmahitakAraka, ciMtana, mananIya padya kRtione "sAya" kahevAya che. A sUtra tevI ja eka kRti hovAthI tenAM prathama be nAmone laI tene "bharaDesara-bAhubalI sajhAya' kahevAya che. A sUtrathI sattane varelA 100 mahAna AtmAonuM smaraNa thAya che. prAta:kALe A sarva mahApuruSonuM nAmasmaraNa karavAthI anAyAse ja teonA uttama guNonuM smaraNa paNa thAya ja che; je ApaNA suSupta AtmAnI sustI uDADI guNaprApti mATe navIna UrjA pradAna kare che. saMsAramAM sthagita thayelA AtmAne AtmahitanA sacoTa ane saphaLa mArge saMcaravAnI zakti pragaTAve che. A sajhAyamAM ullekhita nAmo sAthe joDAyelI kathAnI zarUAta to koIne Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 sUtrasaMvedanA-pa koI vyaktinA nAmathI ja thAya che; paraMtu jyAre te vyaktinA aMta:sthala vyaktitva upara najara Thare che tyAre ja kathAno sAco marma pAmI zakAya che. jeo rAjArANIe kevAM sukha-duHkha anubhavyAM mAtra eTaluM ja jue che, teo kathAnA hArdane kyAreya pAmI zakatA nathI. A sarva kathAomAM "kathA" to mAtra bhojana samaye vaparAtI camacI samAna sAdhanarUpa che. kathAmAM samAyela bodha e ja svAthyaprada bhojanarUpa che. sukha samayamAM chakI na javuM, du:khamAM na hiMmata hAravI sukha-du:kha sadA TakatAM nathI, e nIti ura utAravI" e ukti anusAra sukha samaye teo sukhathI keTalA nirlepa rahetA ane du:khanA samaye kevA parAkrama ane daDha manobaLathI aDaga rahetA. vaLI, maraNAMta upasargomAM paNa akaLAyA vinA teo manane svastha ane prasanna kaI rIte rAkhatA hatA. potAne kalaMkita karanAranI upekSA karI, potAnI vartamAna ke bhUtakALanI bhUlone zodhI, tenI zuddhi mATe kevo prayatna karatA hatA.. vagere vAtone vicArI, tenuM anusaraNa karavAmAM Ave to A sakjhAyanI dareka kathA dareka sAdhaka mATe parivartananI cAvI banI jAya. te mATe A badhI bAbatone jovAno viziSTa dRSTikoNa keLavI jIvanamAM uttaravo paDe. aMtata: sajhAya bolatI vakhate sarva mahApuruSo ane temanA sadgaNo sAthe ekarUpa thatAM aMtaraMga parivartana AvavA lAge ane te te guNone pAmavAno yatna cAlu thaI jAya. jainazAsanamAM tattvane samajavAnA cAra upAyo batAvyA che. temAM sauthI mahattvano upAya caraNakaraNAnuyoga che. kAraNa ke, mokSane ApavAnI tAkAta e ja anuyogamAM rahelI che. bAkInA traNe anuyoga caraNakaraNAnuyogane eTale ke cAritrane prApta karAvI ApanAra sAdhana che. dravyAnuyoga ke gaNitAnuyoga dvArA tattva sudhI pahoMcavuM evI saunI zakti nathI hotI. jyAre kathA, daSTAMta, vArtA, prasaMga AdinA mAdhyame tattvane jaNAvI devAmAM Ave to goLa bhegI kaDavI goLI jema UtarI jAya tema sAmAnya jananA hRdayamAM tattvanI vAto Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaDesara-bAhubalI sajajhAya 131 131 soMsarI UtarI jAya, tethI ja mahApuruSoe kathAo ke AvI sajhAyo banAvI che. A sajhAyamAM dekhItI rIte to mAtra nAmo bharyA che, paNa jyAre te bolAya tyAre te nAma sAthe saMkaLAyela dRSTAMta yAda karavAnuM che. te dRSTAMtane eka darpaNa banAvI temAM ApaNuM jIvana jovAnuM che. AvA prasaMge mahApuruSoe zuM karyuM ane huM zuM karuM chuM enI tulanA karavAnI che. aMte temanI kakSA sudhI pahoMcavA sattva ekaThuM karavAnuM che. A nAmo sAthe zRMgAra, vaibhava, rAjapATanI varavI ramato, paraspara snehanI lAgaNIo Adi aneka vAto vaNAyelI che, paNa temAMthI sAdhake to vairAgya ane tyAgane ja lakSamAM levAnA che, tethI A sUtrano abhyAsa A saghaLI pUrvataiyArI sAthe karavo. AmAM ullekhita pa3 mahApuruSo tathA 47 mahAsatIonAM nAmonI kathAo zrI zubhAzIlagaNiracita bharatezvara-bAhubalI vRttimAM ane anya ghaNA graMthomAM jovA maLe che, tenA AdhAre atre saMkSepamAM rajU karI che. kathAonI sthaLakALa-nAma Adi vigato gauNa che. temAM zakya prayatna karyo che chatAM kSati hoI zake, paNa te bahu mahattvanI vAta nathI. mahattvanI vAta to A 100 pAtronI sArapane joI, tene ApaNA jIvanamAM utAravA prayatna karavAno che. ' mULa sUtraH bharahesara bAhubalI, abhayakumAro a DhaMDhaNakumAro / sirio aNiAutto, aimutto nAgadatto a / / 1 / / meajja thUlabhaddo, vayararisI naMdiseNa siMhagirI / kayavanno a sukosala, puMDario kesi karakaMDU / / 2 / / halla vihalla sudaMsaNa, sAla-mahAsAla-sAlibhaddo a / bhaddo dasannabhaddo pasannacaMdo a jasabhaddo / / 3 / / Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 sUtrasaMvedanA-5 jaMbupahu vaMkacUlo, gayasukumAlo avaMtisukumAlo / . dhanno ilAiputto, cilAiputto a bAhumuNI / / 4 / / ajjagirI ajjarakkhia, ajjasuhatthI, udAyago, maNago / kAlayasUrI saMbo, pajjuNNo muladevo a / / 5 / / . . pabhavo viNhukumAro, addakumAro daDhappahArI a / .. sijjaMsa kUragaDU a, sijjaMbhava mehakumAro a / / 6 / / emAi mahAsattA, ditu suhaM guNa-gaNehiM saMjuttA / jesiM nAma-ggahaNe, pAva-pabaMdhA vilayaM jaMti / / 7 / / sulasA caMdanabAlA, maNoramA, mayaNarehA damayaMtI / namayAsuMdarI sIyA, naMdA bhaddA subhaddA ya / / 8 / / rAimaI risidattA, paumAvai aMjaNA sirIdevI / jiTTha sujiTTha migAvai, pabhAvaI cillaNAdevI / / 9 / / baMbhI suMdarI ruppiNI, revai kuMtI sivA jayaMtI a devai dovai dhAraNI, kalAvaI puSphacUlAya / / 10 / / paumAvaI a gorI, gaMdhArI lakkhamaNA susImA ya jaMbUvaI saJcabhAmA, rUppiNI kNhaTTha mahisIo / / 11 / / jakkhA ya jakkhadinnA, bhUA taha ceva bhUadinnA a / seNA veNA reNA, bhaINIo thUlabhaddassa / / 12 / / / iccAi mahAsaIo, jayaMti akalaMka-sIla-kaliAo / ajja vi vajjai jAsiM, jasa-paDaho tihuaNe. sayale / / 13 / / Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahesara-bAhubalI sajjhAya gAthA : bharahesara bAhubalI, abhayakumAro a DhaMDhaNakumAro / sirio aNiAutto, aimutto nAgadatto a / / 1 / / saMskRta chAyA : bharatezvaraH bAhubalI, abhayakumAraH ca DhaNDhaNakumAraH zrIyakaH aNikAputraH, atimuktaH nAgadattaH ca / / 1 / / 133 zabdArtha : bharatezvara, bAhubalI, abhayakumAra ane DhaMDhaNakumAra; zrIyaka, arNikAputra, atimukta ane nAgadatta // 1 // vizeSArtha : 2. bharadesara - zrI bharatezvara cakravartI cakravartIne sulabha evA bhogo bhogavatAM paNa Atmahita pratye atyaMta jAgRta rahenArA RSabhadeva bhagavAnanA jyeSTha putra bharatamahArAjAnA vairAgyanuM smaraNa karatAM ApaNuM mastaka jhUkI jAya. aSTApadagiri upara jinamaMdiranuM nirmANa, vedonI racanA, sAdharmikabhakti vagere aneka zAsanaprabhAvaka kAryothI temanuM jIvana suzobhita hatuM. temanAmAM rAgAdi doSothI mukti meLavavAnI ane vairAgyAdi guNone pragaTAvavAnI kevI jhaMkhanA haze ke jyAre aneka mukuTabaddha rAjavIo temanI sAme natamastaka UbhA hoya, tyAre paNa temanA sAdharmika kalyANamitro temane ni:saMkoca kahI zakatAM ke, 'khitto mavAn ! vadhete mI:' - 'he rAjana ! Apa indriyothI parAjita cho. ApanA mAthe bhaya vadhI rahyo che.' saMsAramAM jakaDAyelA chatAM tenAthI chUTavA mathatA bharatarAjAne A hitazikSA sAMbhaLI potAnI jAta upara dhikkAra thato 'huM adhamAdhama chuM,' evuM pratIta thatuM. doSonI gaveSaNA sAthe temano viveka paNa viziSTa hato. eka ja samaye jyAre cakranI utpatti ane prabhunA kevaLajJAnanI vadhAI maLI tyAre teoe prathama kevaLajJAnano mahotsava ujavyo. 99 bhAIonI dIkSA bAda vizeSa prakAre vairAgya bhAvanAmAM ramamANa rahetA cakravartIne ekavAra ArisAbhuvanamAM vIMTI vagaranI AMgaLI nisteja lAgI. A joI temaNe zarIranA sarva Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 sUtrasaMvedanA-5 alaMkAro utAryA to zarIra paNa zobhA vagaranuM lAgyuM. zarIranI zobha anitya ane pArakI jaNAtAM, temane saMsAranA sarvabhAvo anitya ane parAya che, tevuM satya samajAyuM. anitya ane anyatva bhAvanA bhAvatAM ja teono vairAgya jvalaMta thayo ane teo kevaLajJAna pAmyA. pUrva bhavamAM karelI utkRSTa cAritra tathA vaiyAvaccanI sAdhanA ane A bhavamAM satata vairAgya keLavavA karelA dharmazravaNanuM A uttama phaLa hatuM. kevaLI tarIke aneka bhavya jIvono uddhAra karI aMte teo aSTApada para nirvANa pAmyA: "ghaje che A mahApuruSane jemaNe cakravartInI vyakti vacce paNa virati TakAvI. temanA caraNomAM koTi koTi vaMdanA karI, evI viraktine prArthIe." 2. vahu strI - zrI bAhubalIjI bhUlo to badhAnI thAya che, paNa potAnI bhUla che evuM samajAtA tene sudhAravAnI anupama kSamatA bharata mahArAjAnA nAnA bhAI bAhubalIjImAM hatI. cakrane hAMsala karavA bharatezvare bAhubalIjI sAthe bhISaNa yuddha karyuM. chelle aneka jIvono saMhAra aTakAvavA mAtra be bhAIomAM paraspara dRSTiyuddha, vAyuddha Adi thayAM pUrvabhavanI vaiyAvaccanA prabhAve apratima bAhubaLa dharAvanArA bAhubalInI sAme cakravartI hArI gayA. krodhamAM AvI temaNe bhAI upara cakraratna pheMkyuM to te paNa eka gotrIyano nAza na kare mATe pAchuM pharyuM.chevaTe krodhAviSTa bharatezvare bhAI upara muSTino prahAra karyo. jenAthI bAhubalIjI kammara sudhI jamInamAM pesI gayA. krodha, mAna, lobha Adine AdhIna banI bAhubalIjIe paNa vaLato muSTiprahAra karavA hAtha ugAmyo. paraMtu tyAM viveka pragaTyo, kaSAyonI anarthakAritA samajAI, nAzavaMta rAjyano lobha osarI gayo ane bhAI parano krodha zamI gayo. A mahattvanI kSaNe thayela AMtarika parivartane teone uccasthAne prasthApita karyA. UThAvelI muSTithI ja temaNe mastakanA kezano loca karyo. dravya samarAMgaNa bhAva samarAMgaNamAM pheravAI gayuM, bAhya zatruonuM nAma-nizAna na rahyuM ane aMtaraMga zatruone jItavA bAhubalIjIe saMyama svIkAryuM. ghaNuM badhuM jItavA chatAM AvA mahAyoddhA paNa mAnathI hArI gayA. tethI kevalI thayelA nAnA bhAIone vaMdana na karavA paDe eTale kevaLajJAna pAmIne pachI jAuM, evI bhAvanAthI 12 mahinA sudhI pariSahone sahana karatAM tyAM ja kAussagnamAM sthira rahyAM. karuNAsabhara prabhue temane pratibodhavA benone vaMdanArthe mokalI "vIza Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 bharahesara-bAhubalI sajjhAya na morA gaja thakI heThA utaro,-gaMja caDhe kevala na hoya' evA benanA vacanonA marmathI bAhubalIjIne potAnI bhUla samajAI. mAnarUpI hAthIno tyAga karI teozrIe jyAM prabhu pAse javA paga upADyo, tyAM to mAne paNa sadA mATe paga upADI lIdho. A sAthe ja kevaLajJAna pragaTa thayuM. "dhanya che A mahApuruSane jemaNe ahaMkArane jItI kalyANa sAdhyuM. temane vaMdanA karI icchIe ke ApaNo paNa mAnano tyAga karI, namra banI kevalazrI mATe prayatnazIla thaIe" rU. gamavamAro - zrI abhayakumAra 2500 varSanAM vahANA vahI gayAM, chatAM Aje paNa vepArIo besatAM varSe 'zrI abhayakumAranI buddhi ho jo'nI mAMgaNIthI varSano zubhAraMbha kare che. zrI abhayakumAra vIraprabhunA paramabhakta mahArAjA zreNika tathA sunaMdAnA atyaMta tejasvI, vinayI, saujanyazIla, prajAvatsala ane nirmaLa samyagdarzanathI zobhatA jyeSTha putra hatA. vyavahAra kuzaLatA, paMDitAI, rAjakAjanI sUjha, sAdhanA mArgane dIpAve tevI nirmaLatA tathA vacanAnusAritArUpa saralatAthI temanI pAriNAmikI buddhi zobhatI hatI. AthI ja vepArInI jema vairAgI paNa temanI buddhine vAMche che. apratima buddhithI ja teozrIe bALapaNamAM UMDA khAlI kUvAmAM utaryA vagara temAMthI vIMTI bahAra kADhI, zreNika mahArAjAnA maMtrIpadane zobhAvyuM hatuM. A medhAvI maMtrI ane vinayI pitRbhakte magadharAjyane bhautika ane AdhyAtmika samRddhithI suvikasita karyuM hatuM, ananya dharmabhAvanA ane zAsana bhakta hovAne kAraNe temanA rAjyamAM zAsananI rakSA-prabhAvanA nitya thayA karatI. rAjagRhImAM jyAre ajJAnI loko sarvaviratidhara kaThiyArAnI niMdA karatA hatA, tyAre temaNe kuzaLatAthI sAdhu niMdA aTakAvIne te lokone sAdhu mAtrane vaMdana-pUjana karatA karI dIdhA hatA. bhautika sukha khAtara eka paradezI rAjakuMvara ArdrakumAra temanI sAthe mitratA bAMdhavA icchato hato. tene jinapratimAnI bheTa mokalAvI abhayakumAre samyagdarzanano svAmI banAvelo. vIraprabhunI dezanA sAMbhaLI atyaMta virakta banelA teozrIne saMyama levA mATe mohavaza pitAnI saMmati maLatI na hatI, chatAM pitAe kahyuM hatuM ke, je divase huM kahuM ke, 'tuM ahIMthI jato rahe' tyAre dIkSA le je. caturAIpUrvaka zabdachaLathI pitAnA vacananA baMdhanamAMthI chUTIne, temaNe prabhu pAse dIkSA grahaNa karI hatI. ugra Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 sUtrasaMvedanA-5 jJAna-dhyAna-tapa AdarI ane aMtasamaye eka mAsanuM anazana svIkArI, teozrI atyAre anuttara vimAnamAM deva thayA che. tyAMthI avIne teo mahAvideha kSetramAMthI siddhagatine prApta karaze. AjanI rUDI prabhAte abhayakumAranuM smaraNa karI, bhAvapUrNa hRdaye temane vaMdana karI ApaNAne temanA jevI nirmaLa buddhi prApta thAya tevI prArthanA karIe." 4. A DhaMDhamAro - ane zrI DhaMDhaNakumAra karmanAzanA aDaga nizcaya sAthe adIna ane khaMtIlI manovRtti dharAvanArA DhaMDhaNamuni, kRSNa vAsudeva ane DhaMDhaNArANInA putra hatA. temanAtha prabhu pAse dIkSA lIdhI hatI. dIkSA laI jyAM teo bhikSA levA nIkaLyA tyAM ja pUrvabhavamAM lobhane vaza thaI mANaso tathA pazuone, bhojana tathA cArApANImAM aMtarAya pADI je karma bAMdhyuM hatuM te udayamAM AvyuM. tethI kRSNamahArAjAnA putrane temanI ja nagarImAM nirdoSa bhikSA prApta na thaI. prabhumukhe potAnA duSkRtyathI baMdhAyelAM karmonI jANa thaI, tyAre khinna thayA vagara, karmane toDavAnA nirdhArathI temaNe abhigraha karyo ke, "mArI potAnI labdhithI AhAra maLaze to ja AhAra laIza" munino abhigama jabaro hato, to karmanuM jora paNa jabaruM hatuM. cha mahinA sudhI muni te ja nagarImAM bhikSA levA jAya, paraMtu bhikSA na maLe ane muni koI kheda ke kaMTALA vagara parata Ave. prabhu pAse upavAsanuM paccakmANa kare ane prasannatAthI jJAna-dhyAnamAM lAgyA rahe. cha mahinA pachI paNa dainika krama mujaba muni gocarI mATe pharatA hatA, tyAM pitA kRSNamahArAje temane joyA. bhAvavibhora thaI temaNe hAthI uparathI UtarI putramunine vaMdana karyuM. A joI eka zreSThIe munine modaka vahorAvyA. muni modaka vahorI prabhune batAve che ane bALabhAve pUche che ke, "zuM mAruM karma kSaya pAmyuM ?' prabhu nA pADe che ane jaNAve che ke, "tamane to kRSNanI labdhithI bhikSA maLI che." cha mahinAnA upavAsa hovA chatAM samatAnA bhaMDAra evA DhaMDhaNa muni A sAMbhaLI Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaphesara-bAhubalI sajhAya 137 jarA paNa kheda pAmyA vinA vicAre che ke, paralabdhino AhAra mane na khape ane teo cha mahinA pharyA pachI maLelI bhikSAne paraThavavA kuMbhArazALAmAM gayA. muni modakane cUratA jAya che ane pUrvabhavanA duSkRtyonI niMdA karatA jAya che. modakanA cUrNanI sAthe temanAM karmonuM paNa pUrNa thaI gayuM ane tyAM ne tyAM munine kevaLajJAna pragaTyuM. "karma baMghana kApavA kaTibaddha DhaMDha muninA puruSArthane koTi koTi vaMdana karI, icchuM ke huM paNa temanI jema adInabhAve sAdhanA karuM" 6. siriyo - zrIzrIyaka mArA rAjAno jeNe droha karyo che, tenuM mastaka A khaDaga chedaze" ema kahI zrIyake potAnA pitA zakatAlamaMtrInuM mastaka chedI nAMkhyuM. haiyuM hacamacAvI de evA A kRtya pAchaLa koIne mAravAnI nahi paNa anekane bacAvavAnI bhAvanA hatI. dekhItI pitRhatyA hatI paNa vAstavamAM pitRbhakti hatI. zrI zrIyaka eka umadA sevAbhAvI vyaktitva dharAvatA hatA. aucitya, udAratA, nispRhatA, laghutA jevA guNo temanA jIvanaprasaMgomAM spaSTa tarI Ave che. mahArAjAe jyAre teone maMtrI mudrA ApI, tyAre teoe ni:spRhabhAve jaNAvyuM ke, "rAjanuM! enA adhikArI mArA moTA bhAI thUlabhadrajI che' - kevuM aucitya ! itihAsa prasiddha vAta che ke, moTA bhAIe to naMdanuM rAjya ThukarAvI AnaMdaghana evuM AtamasAmrAjya saMbhALI lIdhuM. zrI zrIyaka maMtrIzvara banyA, chatAM trikALa jinapUjA ane pratikramaNa kyAreya cUkatA nahIM. temaNe ati udAratAthI sAta kSetramAM dhana vAparyuM ane 100 jinamaMdiro ane traNaso dharmazALA baMdhAvIne zrAvakajIvana dIpAvyuM. anukrame teozrIe paNa saMyamajIvana svIkAryuM, paryuSaNa-parvamAM ekavAra bena yakSAe temane samajAvI samajAvIne upavAsa karAvyo. te rAtrie asahya sudhAnI vedanA vacce paNa zubhadhyAnamAM sthira thaI teo svargavAsI thayA. tyAMthI evI teo alpa samayamAM mokSe jaze. "prAtaH kALe zrI zrIyakane praNAma karI, temanA jevA, aucitya, dAkSiNya Adi guNo ApaNAne paNa prApta thAya evuM prArthIe." Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 sUtrasaMvedanA-5 6. gaLigADo - zrI arNikAputra AcArya tIvra saMvega ane parama gItArthatAno durlabha sumeLa ane te sAthe hRdayanI anupama komaLatA e arNikAputranI vizeSatA hatI. teozrIe rAjarANI pUSpacUlAne pratibodhI sAdhvI banAvI hatI. duSkALamAM badhA sAdhuoe kSetrAntara karyuM tyAre zrI arNikAputra AcArya jaMghAbaLa kSINa thavAthI tyAM ja sthiravAsa rahelA. tyAre pUSpacUlA sAdhvIjI teozrIne gocarI pANI lAvI ApavA dvArA temanI vaiyAvacca karatAM hatAM. te daramyAna sAdhvIjIne kevaLajJAna utpanna thayuM, paraMtu temaNe vaiyAvacca karavAnuM choDyuM nahi. eka vakhata varasAdamAM gocarI lAvyA tyAre Thapako ApatAM sAdhvIjIe Apela javAbathI arNikAputra AcAryane khyAla Avyo ke A to kevaLI che. khyAla AvatAM arNikAputre temane prazna karyo, 'huM kyAM ane kyAre kevaLajJAna pAmIza ?' javAba maLyo ke, "Apane gaMgAnadI utaravAM kevaLajJAna thaze." pagamAM zakti na hovA chatAM karmothI chUTavAnI adamya icchAthI mahAtmA arNikAcArya tarata ja gaMgAtaTe gayAM. loko sAthe nAvamAM beThA. nadInI madhyamAM vyaMtarI banelI temanI pUrva bhavanI patnIe munine AkAzamAM uchALI bhAlAthI vIMdhI nAkhyA. lohInI dhArA pANImAM paDavA lAgI chatAM AcAryane potAnA zarIranI koI ciMtA nahotI ke, nahoto vyaMtarI para dveSa. karaNAsabhara temanuM haiyuM to vicAratuM hatuM ke, "aho ! mArA garama lohIthI A bicArA apakAyanA jIvone kevI pIDA thatI haze. lohI Tapakato deha hato, chatAM haiyAmAM pakAya jIvonI rakSA karavAno bhAva hato. ane pIDAthI mukta karavAnI bhAvanAnA pratApe temanI bhavobhavanI pIDA maTI gaI. karmanAM paDalo bhedAI gayAM. AcAryazrI aMtakRta kevaLI thayA ane mokSe sIdhAvyA. "he munipuMgava ! ApanI ni:spRhatA, svadeha pratyeno nirmama bhAva ane parapIDAthI dUra rahevAnI ApanI manovRttine koTi koTi vaMdana." 7. mamu - zrI aImuttA muni paNagadaga - maTTI... daga-maTTI..." zabdo sAmAnya che. roja vAraMvAra bolAya che, paNa A ja zabdomAM jyAre Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaphesara-bAhubalI sajajhAya 139 199 bALamuni aImuttAno prAyazcittano bhAva bhaLyo tyAre temAM kevaLajJAna pradAna karavAnI zakti AvI gaI. A vAta che peDhAlapuranA (pollAsapura) rAjaputra atimuktakanI. bALavayamAM pApabhIrutAthI temaNe dIkSA lIdhI hatI, paNa temanI AdhyAtmika paripakvatA gajabanI hatI. ekavAra eka strIe temane pUchyuM ke "kema ATalI nAnI uMmaramAM dIkSA lIdhI tyAre vilakSaNa pratibhAthI teozrIe kahyuM "huM je jANuM chuM te nathI jANato." koIne samajAyuM nahi tyAre temaNe spaSTatA karI "maraNa Avaze te huM jANuM chuM - kyAre Avaze te jANato nathI." AvI gUDha vAtothI pratibodha pamADanArA bALamuninuM haiyuM to bALakanuM ja hatuM. eka vakhata varSARtumAM varasAdathI bharAyelA khAbocIyAne taLAva mAnI muni temAM pAtrAnI hoDI tarAvavA lAgyA. vaDila sAdhuoe temane samajAvyuM ke "Ama karavAthI pApa lAge. pANInA aneka jIvonI virAdhanA thAya." A sAMbhaLI teone khUba pastAvo thayo. mArAthI pApa thaI gayuM' A vicArathI haiyAmAM DaMkha lAgyo. viraprabhu pAse prAyazcitta mAMgyuM. prabhue iriyAvahi pratikramaNa karavA jaNAvyuM. tIvra pazcAttApapUrvaka A sUtranuM uccAraNa karatAM paNaga-dagamaTTI..." zabdo para teo aTakI gayA. potAnA jevA anya jIvonI virAdhanAnuM pApa temane khaTakavA lAgyuM, prAyazcittano pAvaka vadhu prajavalita thayo ane temAM ghanaghAtI karmo baLIne khAkha thaI gayAM. bALavaye ja A mahAtmAne kevaLajJAna pragaTa thayuM. he bALamuni ! ApanI nikhAlasatA ane pAya jugupsAne ghanya che. tene huM mastaka jhukAvI namana karuM chuM." 8. nAvino - ane zrI nAgadatta vratanI dRDhatA ane sattva nAgadattanI sAthe tANevANe vaNAyelA hatA. teo potAnA A eka guNanA prabhAvathI sarva doSono sadA mATe kSaya karI sarvaguNasaMpanna banI zakyA. yajJadatta zeTha ane dhanazrIno putra nAgadatta satyapriya ane vratapAlanamAM dhIrA hato. pArakI vastu levI nahi tevo tene niyama hato. ekavAra aSTamInA divase te jaMgalamAM kAyotsargamAM lIna hato, tevAmAM tenA pratyenI irSAthI koTavALe rAjAnA paDI gayelA kaMDalane tenA khesanA cheDe bAMdhI, rAjA samakSa tenI upara corInuM ALa caDhAvyuM. rAjAe zULInI sajA pharamAvI. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 . nAgadattanA satyanA prabhAve zULInuM siMhAsana thaI gayuM. zAsanadevatAe pragaTa thaI devavANI karI, 'A uttama puruSa che, prANa jAya to ya pArakI vastune na aDe satya hakIkatanI jANa thatAM teno yaza phelAyo. nAgadatte vairAgya pAmI dIkSA lIdhI sarva karmano kSaya karI kevaLajJAna pAmyA. 140 "dhanya che A zrAvakanI ni:spRhatA ane dhIratAne ! temanAM caNomAM mastaka namAvI temanA jevA sattvanI yAcanA karIe." gAthA : meajja thUlabhaddo, vayararisI naMdiseNa siMhagirI / kayavanno a sukosala, puMDario kesi karakaMDU // 2 // anvaya sahita saMskRta chAyA : meryuM: sthUlabhadraH vajrarSiH nandiSeNaH siMhagiriH / kRtapuNyaH ca sukozalaH, puNDarIkaH kezI karakaNDUH / / 2 / / gAthArtha : metA2ja muni tathA sthUlabhadrajI, vajasvAmI, naMdiSeNajI, siMhagirijI kRtapuNyakumAra, sukozalamuni, puMDarikakumAra, kezIgaNadhara, karakaMDmuni. // 2 // vizeSArtha : 1. mejhapna - zrI metAryamuni zrI metArya muni pUrvabhavamAM purohitanA putra hatA. teo temanA mitra rAjapu sAthe sAdhuone kanaDagata karI majhA mANatA. temane pATha zIkhavavA mATe ekavA munibhagavaMte temane sajA karI ane zarata karI ke, jo dIkSA lo to ja choDuM. ba mitroe saMyamajIvana svIkAryuM ane tenuM suMdara pAlana paNa karyuM; paraM purohitaputrane snAna vinAnA saMyamajIvana pratye kAMIka durbhAva thayo. je pariNAme teono janma cAMDAlakulamAM thayo. Ama chatAM puNyayoge teo e zrImaMta zeThane tyAM ucharyA. pUrvabhavanA mitra devanI sahAyathI adbhuta kAryo sAdhata Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharosara-bAhubalI sajajhAya 141 teo zreNikarAjAnA jamAI banyA. mitradevanA 36 varSanA prayAsa pachI pratibodha pAmI teoe dIkSA aMgIkAra karI. ekavAra zrI metArya muni zreNikamahArAjAnI akSata pUjA mATe sonAnA javalA ghaDatA sonIne tyAM gocarI gayA. sonI bhikSA vahorAvavA uThyo tyAM kauMca pakSI AvI sonAnA javalAne sAcA java mAnI caNI gayuM. sonIne to metAraka muni upara ja zaMkA gaI. teNe baLajabarIthI muninI pUchaparacha zaru karI, chatAM pakSI pratyenI dayAthI mahAtmA mauna rahyA. muninA maunathI sonInI zaMkA vadhu daDha thaI. tethI teNe pAse rahelI bhInA cAmaDAnI vAdhara (cAmaDAnI sAMkaDI dorI ke paTTI) muninA mAthe vIMTI temane taDakAmAM UbhA rAkhyA. muni mahArAja sattva ane vairyanI mUrti hatA. dhArata to sahelAIthI jaNAvI zakata ke, javalA krauMca laI gayuM che; paraMtu temane potAne sahana karavuM paDatuM du:kha maMjUra hatuM, paNa potAnA veNathI anyane vedanA thAya te jarApaNa maMjUra nahotuM. tethI mauna rahyA. garamIthI jema jema cAmaDuM sUkAtuM gayuM, tema tema mAthAnI naso tUTavA lAgI, khoparI phUTavA lAgI, AMkhonA DoLA bahAra AvI gayA... A asahya yAtanAne muni samabhAve sahana karatA rahyA. na teo krodhAviSTa thayA ke na temane zarIranI mamatA avarodhaka banI. parahitanI ciMtAthI samatAmAM niSTha muni aMtakRta kevaLI thaI mokSe sIdhAvyA. | "he munivara ! Apa kharekhara abhayadAtA banyA. kAnA bhaMDAra - evA Apane aMta:karaNapUrvaka vaMdana ho... namana ho" 20. dhUmo - zrI sthUlabhadrajI rAgamAMthI jeo vairAgyanI parAkASThA sudhI pahoMcyA tevA sthUlabhadrajI zakapAla maMtrInA jyeSTha putra hatA. dharmazAstra ane kalA temanI rucino viSaya hato. sadA adhyAtmanI mastImAM DUbelA rahetA evA paNa teo ekavAra kaLAnA premathI kozA vezyA tarapha AkarSAyA ane tenA rAgamAM raMgAI gayA. 12 varSa sudhI bhogamAM teo evA Asakta banI gayA ke pitAnAM aMtima darzana paNa na pAmyA. kharekhara viSayonI Asakti sAdhakane kSaNamAtramAM unnatinA zikharethI patananI khAImAM gabaDAvI de che. pitAnA mRtyu bAda naMdarAjAe sthUlabhadrajIne maMtrI banavA bolAvyA. tyAM ja susaMskAro punaH jAgRta thayA, vairAgya pAmI teo ciMtanamAM DULyA. bAhya rAjyanI Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 dekhabhALa karavA karatAM temane aMtaraMga rAjyanI dekhabhALa karavAmAM sAra dekhAyo. svayaM saMyamanA sAja sajI teoe AcArya saMbhUtivijaya pAse dIkSA grahaNa karI. saMyamanA yogo ane zAstrAbhyAsamAM lIna thaI temaNe viSayonA kusaMskArono bhUkko bolAvI dIdho. ekavAra gurunI AjJA laI kozAne tyAM cAturmAsa rahevA gayA. pUrvanA premIne rIjhavavA kozAe temane citrazALAmAM utAro Apyo, SaDsa bhojana karAvyAM, gIta, nRtyu, kAmuka ceSTAo, zruMgAra Adi dvArA aneka prayAso karyA... paNa tattvadRSTithI kozAne jotA sthUlabhadrajIne te sarva pudgalanA paryAyo ja dekhAtA hatA ane kozAno AtmA potAnA jevo ja dekhAto hato. AthI A kAmottejaka prayogothI mahAtmAnuM rUMvADuM paNa na pharakyuM. rAgAdino eka vikAra paNa sparzo nahi. are ! A kAmavijetAe to kAmasAmrAjJI kozAne paNa kAmAgnimAMthI mukti apAvI, vairAgI banAvI, sAcI zrAvikA banAvI dIdhI. 142 A rIte moha2AjAnA killAmAM ja moharAjAne parAsta karanAra A mahAtmAnuM nAma 84 covIzI sudhI amara raheze.*sUtrathI cauda pUrva ane arthathI deza pUrvane jANanArA A kALanA A chellA mahAtmA hatA. "dhanya che A mahAtmAne jeoe kAmanA gharamAM pravezI kAmane haNyo. temanA cAmAM mAthuM namAvI praNAma karatAM prArthanA karIe, amone paNa kAmanA vikArothI mukta thavAnuM baLa Apajo." 1. varasI - zrI vajasvAmI apratima viveka, tIvra vairAgya, gaMbhIratA, dIrghadaSTi, zAsanano avihaDa rAga Adi aneka guNasaMpattinA svAmI eTale prabhuvIranI teramI pATane dIpAvanArA vajrasvAmI. puNyanA prabaLa udayathI temane adbhuta rUpa maLyuM hatuM. temanA rUpane joI pADozaNa beno bolI, 'AnA pitA dhanagirie dIkSA na lIdhI hota to Ano kevo suMdara janmotsava karata.' A zabdo sAMbhaLI bALa vajane jAtismaraNajJAna thayuM. pUrvanA saMskAro jAgRta thayA. dIkSA levAno nirdhAra karyo ane temaNe satata raDatA rahI mAtA sunaMdAno moha toDAvyo. temanA aneka guNomAM mokhare rahelA vivekanI vArtAno A prAraMbha hato. ghoDiyAmAM jhUlatuM bALaka; paNa kevI buddhi ! mAtAe to temane pitAmunine vahorAvI dIdhA. vajrakumAra have sAdhvInA upAzrayamAM svAdhyAyanA guMjana vacce jhUlavA lAgyA. jotajotAmAM to agiyAra Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaDesara-bAhubalI sajajhAya 143 aMganA pAThI thayA, paNa kyAMya uchAMchaLA vRtti nahi. mane AvaDe che tenuM pradarzana nahi. sakaLa saMghanI AMkhono tAro banelA, khilakhilATa karatAM potAnA bALakane pAcho meLavavA mAtAe rAjadvAre saMgharSa mAMDyo. tyAre vajanI uMmara mAtra 3/, varSanI, paNa dIrghadRSTitA koI prauDhane paNa lajavI nAMkhe tevI. zuM karavAthI mAruM hita thaze ? zuM karavAthI mAtAnuM bhaviSya sudharaze? karavAthI saMghanI unnati thaze? Ano UMDo vicAra karI, rAjadarabAramAM zrI saMgha samakSa gurunA hAthe rajoharaNa laI nAcIne mAtra 35 varSanA vajakumAre dIkSA lIdhI. bALamunie vidhivat abhyAsa zarU karyo. temanI pratibhAne joI gurue temane vAcanAcArya banAvI uttarottara AcAryapada pradAna karyuM. devatAoe AkAzagAminI vidyA ane vaikriya labdhi ApI temanI bhakti karI. bhayaMkara duSkALamAM AkhA saMghane AkAzagAmI paTadvArA sukALanA kSetramAM laI gayA. bauddha rAjAne pratibodha karavA zrIdevI pAsethI kamaLa ane lAkho puSpo lAvI zAsanaprabhAvanA karI. temane ja paraNavAnuM paNa laI beThelI rUkminA rAgane temaNe vairAgyamAM pheravyo. A labdhivaMta AcArya ApaNA kALanA chellA daza pUrvadhara hatA. ghanya che temanA vivekathI jhaLakatA vairAgyane... prAta:kALe temane vaMdanA pharI Avo prabaLa vairAgya ApaNAmAM paNa pragaTe tevI prArthanA karIe." 22. naMtisena - zrI naMdiSeNa muni - "he vatsa ! haju tAre bhogAvalI karmo bAkI che. mATe tuM dIkSA levA utAvaLo na thA !" A zabdo che prabhuvIranA. sAMbhaLI rahyA hatA zreNikamahArAjAnA prakhara vairAgI putra zrI naMdiSeNa. khuda sarvajJa prabhunI AvI vANI ane tevI ja AkAzavANI sAMbhaLavA chatAM temanI dIkSA levAnI bhAvanAne UnI AMca paNa na AvI. karmarAjA ane moharAjAne harAvavA kaTibaddha banelA teone bhagavAne paNa bhAvibhAva jANI dIkSA ApI, nabaLA-pocA vairAgyavALo vyakti to koI ajJAnI jyotiSanI vANI sAMbhaLIne paNa karmasattA sAme hAra svIkArI le, paNa zrI naMdiSaNanuM sattva ajaba-gajabanuM hatuM. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 sUtrasaMvedanA-pa karmavaza UThatI bhogecchAo para vijaya meLavavA ane dabAvavA ugravihAra, chaThThanA pAraNe AyaMbilanI utkRSTa tapasyA, zAstrAbhyAsa Adi aneka zubha yogo sevyA; paraMtu mohanIyano pAza na tUTyo. cittamAM eka tarapha cAritramohanIyakarmano udaya vikAro utpanna kare che to bIjI tarapha darzanamohanIya karmano kSayopazama kahe che "prANa jAya paNa pratijJA na javA devAya', A sAttvika vicAraNAthI munie aneka rIte maravAnA prayAso karyA, paNa deve ekapaNa upAya saphaLa na thavA dIdho. bhavitavyatAnA yoge eka divasa muni gocarI mATe pharatAM pharatAM eka vezyAnA tyAM jaI caDyA. "dharmalAbha Apyo. tyAMthI pratisAda Avyo "ahIM dharmalAbhanuM kAma nathI ahIM to arthalAbha joIe...." A zabdo munirAjane vAgI gayA. kAma sAme laDanArA munirAjane mAnakaSAye harAvI dIdhA. maheNAMno javAba ApatAM munie mAnane vaza thaI taraNuM kheMcI sADAbAra karoDa sonAmahoranI vRSTi karI. A joI vezyA bolI ke, "A paisAne bhogavavA ahIM ja raho athavA paisA laI jAo' cAritramohanIyanA prabaLa udayathI A zabdo sAMbhaLI muni paDyA. eka kaSAyathI hArelAne bIjA kaSAye paNa harAvyA, vezyAnA AgrahathI muni sAdhupaNuM choDI saMsArI banyA. cAritramohanIyakarmanA udayathI muninI pravRtti badalAI gaI, paNa darzanamohanIyano kSayopazama vizuddha hato tethI vRtti na badalAI. vezyAne tyAM paDyA hovA chatAM munino vairAgya jhaLahaLato hato. munie abhigraha karyo "huM bhale DULyo paNa roja 10 jaNane saMsArathI tArI prabhu pAse dIkSA levA na mokaluM tyAM sudhI bhojana nahi vAparuM." aMtaramAM kevo vairAgya haze ke rAgathI bharelA vezyAvAsamAM AvatA rAgI vyaktione paNa naMdiSeNa vairAgI banAvI prabhu pAse mokalatA. A sIlasIlo bAra varSa sudhI akabaMdha cAlyo. tyAM ekavAra dasamo vyakti keme karIne pratibodha pAme ja nahi, chevaTe gaNikAe mazkarI karI "dasamA tame.." maheNAthI paDelAne maheNAe UThADI dIdhA. puna: prabhu pAse dIkSA lIdhI. sAdhanA sAdhI moharAjAne parAsta karI munivara mokSe sIdhAvyA. "parama vairAgyane varelA A muninA caraNe mastaka namAvI temanA jevA prabaLa vairAgya ane viratigharmanI prApti arthe prArthanA karIe." Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaDesara-bAhubalI sajajhAya 145 145 bharU. siAirI - AcArya zrI siMhagirijI prabhuvIranI bAramI pATane zobhAvanArA A AcAryabhagavaMtanI vicakSaNatAne kAraNe ja jainazAsanane vajasvAmI jevA prabhAvakanI bheTa maLI. sAmAnyathI jaina sAdhu sacittanA tyAgI hoya chatAM A mahApuruSe ekavAra ziSyane kahyuM ke sacitta-acitta je maLe te letA Avajo. jJAnathI temaNe jANyuM hatuM ke, Aje vajasvAmIno suyoga thaze. vajasvAmInI dIkSA bAda teoe kuzaLatAthI badhA sAdhuone temanI pAse vAcanA levA tatpara banAvyA. khuda vajasvAmIne paNa teoe ja bhadraguptasUrijI pAse bhaNavA mokalyA hatA. he gurudeva + ApanI yogakSema karavAnI kuzaLatAne kAraNe Aje vIraprabhuno jJAnavAraso TakI zakyo che. amane paNa Apa jevA guNavAno yoga sAMpaDe ane amArAmAM paNa vicakSaNatA khIle tevI prArthanA saha namaskAra karIe chIe." 24. yavano ma - zrI kayavanA zeTha (kRtapuNyaka zeTha) mohAMdha mANaso potAnA mohane saphaLa karavA zuM zuM karI zake te zrI kAvanA zeThanA jIvanavRttAMta parathI samajI zakAya tevuM che. - sAdhuonA saMgathI kayavano yuvAna vaye paNa parama vairAgI hato. mohAdhIna mAtApitAe tene ati guNiyala dhanyA nAmanI zreSThI kanyA sAthe paraNAvyo, chatAM te anAsakta rahyo. tethI mAtApitAe tene jugArI ane vezyAno saMgI banAvyo. vezyAnA rAgamAM te evo raMgAyo ke te mAtA-pitA, patnI sarvane bhUlI gayo. bhogano A ja vinAzakArI prabhAva che. kALakrame tenAM mA-bApa maraNa pAmyAM. topaNa kayavannAe vezyAno saMga na choDyo. tenI strI eka AryapatnInI jema patinI khuzI mATe vezyAne tyAM dhana mokalyA kare che. kALakrame dhana-dAgInA badhuM khalAsa thaI gayuM. vezyAne dhana maLatuM baMdha thayuM, tethI teNe kayavannAne potAne tyAMthI kADhI mUkyo. varSo pachI pAchA AvelA kayavanAzeThane tenI patnIe AdarapUrvaka bolAvyA sevA-bhakti, jJAna, bhojana karAvyuM. zeThanA khedano pAra na rahyo. khUba pastAvo thayo. AvA samaye paNa Arya patnIe sumadhura zabdomAM AzvAsana ApyuM. baceluM thoDuM ghaNuM dhana ApyuM ane paradeza jaI vepAra karavAnI salAha ApI. kevuM audArya !! Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 sUtrasaMvedanA-5 kALanI karavaTa badalAtAM kayavannA zeTha nasIbajoge aputrIyA evI cAra zreSThI putravadhuonA patinA sthAne AvI gayA ane temane cAra putro thayA. puna: rAjagRhImAM AvatAM abhayakumAra sAthe temanI mitratA thaI ane zreNikarAjAnI putrI manoramA sAthe temanAM lagna thayAM. uparAMta zreNikarAjAnuM aDadhuM rAjya maLyuM ane ghaNA bhogamAM divaso pasAra thavA lAgyA. A rIte kavannA zeThanuM saubhAgya vadhatuM ja gayuM. - ekavAra temaNe prabhuvIra pAsethI potAno pUrvabhava jANyo. munine TUkaDe TUkaDe traNa vAra khIra vahorAvavAthI sukha maLyuM paNa traNa kaTake kaTake maLyuM, A sAMbhaLatAM kayavanA zeThane vairAgya thayo. dIkSA laI svargavAsI thayA. tyAMthI cyavI mokSe jaze. A puNyazALInuM kevuM saubhAgya ke pote jyAre prema ke lAgaNIne jarApaNa yogya nathI rahyA tyAre paNa temanI patnI temane AvakAre che. traNa traNa vAra apAra samRddhio temane sAme cAlIne vare che. AthI ja vepArIo dara nUtana varSe temanA jevA saubhAgyanI prArthanA kare che, paNa temanuM kharuM saubhAgya to e hatuM ke jyAre sukhasabhara divaso AvyA tyAre saMsAranI asAtA samajAtAM teo teno tyAga paNa karI zakyA, kaThora saMyama caryA pALI AtmakalyANa paNa sAdhI zakyA. "AvA mahApuruSanAM caraNomAM praNAma karI temanA jevI tyAgavRtti ApaNA aMtaramAM paNa udbhave e ja prabhu-prArthanA." 25. sukosa - sukozala muni zrI rAmacaMdrajInA pUrvaja kIrtidhararAjAe potAnA bAlyavayanA putra sukozalane rAjA banAvI dIkSA lIdhI hatI. kALakrame pitAmuni te gAmamAM padhAryA, paraMtu putra paNa dIkSA laI leze tevA bhAvathI mAtAe temane gAma bahAra kADhI mUkyA. A vigatanI jANa thatAM sukozalajI atyaMta nArAja thayA. saMsAranI AvI vicitratAno vicAra karatAM teo paNa vairAgI banyA ane pitA muni pAse dIkSA lIdhI. mAtA rANI sahadevI pati ane putranA viyogathI AkuLa-vyAkuLa banI, ArtadhyAnamAM marI vAghaNa thaI. ekadA bane munivaro jyAM A vAghaNa rahetI hatI te ja jaMgalamAM AvyA. temane joI vAghaNa roSe bharAI. pitA munie "upasarga thaze" ema dhArI putra munine bIje javA sUcanA karI, paraMtu zubhabhAvamAM sthira sukozala muni tyAMthI na khasyA. vAghaNe zarIrano nAza karavA prayatna karyo. to zukladhyAna para ArUDha Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaDesara-bAhubalI sajajhAya 147 munie karmano nAza karavAno prayatna Adaryo. jogAnujoga banne sAthe saphaLa thayA. sukozalajIno sadA mATeno zarIrano saMga chUTI gayo, karmanA baMdhanathI chUTI teo paramAnaMdane mANavA mokSe pahoMcI gayA. "maraNAMta upasargamAM paNa samatA rAkhanArA AvA mahAmuninAM caraNomAM mastaka namAvI zreSTha samatAnA svAmI banavAnuM baLa mAMgIe." 26. kuMdariyo - puMDarikamuni puMDarika-kaMDarika be bhAIo hatA. eka ja divasanI saMyamanI ArAdhanA karI eka sarvArthasiddha vimAnamAM gayA. jyAre bIjA saMyamanI virAdhanA karI sAtamI narake gayA. anukULatAno rAga, nimittanI asara ane karmanI gahana gati vagere jIvanI kevI pAyamAlI sarjI zake che te A be bhAIonA jIvana parathI vicAravAnuM che ane ApaNe ApaNA jIvanamAM sAvadhAna thavAnuM che. zrI puMDarikane pitAnI sAthe dIkSA levAnI bhAvanA hovA chatAM nAnAbhAI kaMDarikanI tIvra bhAvanA jANI; temaNe tene dIkSAnI saharSa anumati ApI ane pote anAsakta bhAve rAjyanuM pAlana karyuM. kevI udAratA ! kevuM aucitya ! hajAra varSanA saMyama pachI ekadA kaMDarika muninuM zarIra rogagrasta banyuM. tyAre bhaktisabhara puMDarika rAjAe temano yogya upacAra karavA temane potAnI vAhanazALAmAM rAkhyA. yogya ane anukULa AhArAdithI kaMDarikajInA zarIramAMthI roga to cAlyo gayo, paNa saMyamamAM zithilatA AvI gaI. yogamArgamAMthI mana UThI gayuM ane bhoganI bhUkha prajavalita thaI. puMDarikajIe teone ghaNuM samajAvyA paNa kaMDarika mukti na mAnyA. virakta puMDarikajIe temane rAjapATa soMpyAM. potAnuM rAjaliMga temane ApI ane temanuM saMyamaliMga pote grahaNa karI teo bhAvathI saMyamI banyA. be bhAIo judI judI dizAmAM cAlI nIkaLyA. kaMDarika AhAranI lolupatAthI ati mAtrAmAM bhojana karyuM. bIjA divase apacA AdinA kAraNe kaMDarikajI AhAranI Asakti ane raudradhyAnanA kAraNe marI, bhayaMkara du:khonA sthAnabhUta sAtamI narakamAM gayA. jyAre zrI puMDarikajI saMyama prAptinA zubha bhAvarUpa zubha : dhyAnamAM marI, bhautika sukhanI parAkASThAvALA anuttara vimAnamAM gayA. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 sUtrasaMvedanA-5 zrI gautamasvAmIe aSTApada parvata para vajasvAmIno jIva je tiryakurjubhaka deva hato tene A puMDarika-kaMDarika adhyayana saMbhaLAvyuM. tenA uparathI bodha pAmIne te ja jIva vajasvAmIrUpe utpanna thayo ane zAsananI mahAna prabhAvanA ane ArAdhanA karanAra banyo. A dRSTAMta ghaNo bodha Ape che. anukULatAno rAga mANasane kyAMthI kyAM laI jAya che ane saMyamAdi sadgaNono rAga mANasane kyAM laI jAya che; te vicAravA mATe A be bhAIonI kathA atyaMta preraka che. "he paMDarikajI ! ApanA anAsakta bhAvane bhAvathI bhajuM chuM . A prabhAte prArthanA karuM chuM ke Apa jevo saMvega, Apa jevo vairAgya, Apa jevI udAratA ane Apa jevI saralatA mane paNa maLo." 27. si - zrI kezI gaNadhara, zrI pArzvanAtha prabhunA zAsananA A mahApuruSe mahA nAstika evA pradezI rAjAne tarkabaddha uttaro ApI Astika banAvelo. pote moTA hovA chatAM teoe zrI gautamasvAmI sAthe carcA karI, pAMca mahAvratano svIkAra karelo. prabhuvIranA zAsanane pAmI teo anukrame siddhipada pAmyA hatA. "viziSTabuddhi sAthe saralatA ane udAratAnA svAmI he kezI svAmI ! Apane koTi koTi vaMdana." 28. varavahu - karakaMDu ceDA rAjAnI putrI ane dadhivAhana rAjAnI rANI evAM zrImatI padmAvatI garbhAvasthA daramyAna hAthI upara besI vanavihAra karatAM hatAM. tevAmAM hAthI gAMDo thatAM teo rAjAthI vikhUTAM paDI nirjana jaMgalamAM aTavAI gayAM. pharatAM pharatAM teone sAdhvIjIno bheTo thayo. temanA upadezathI vairAgya pAmI teoe dIkSA lIdhI. "jo huM garbhavatI chuM evuM jaNAvIza to mane dIkSA nahI maLe evA bhAvathI temaNe gurune tenI jANa na karI. A sAdhvInI kukhe kALakrame karakaMDuno janma thayo. loka niMdA AdithI bacavA sAdhvIjIe te putrane rAjacinho sahita smazAnamAM mUkI dIdho. eka ni:saMtAna cAMDAla tene laI gayo ane moTo karyo. tene bahu caLa AvatI hovAthI tenuM nAma karaThaMDu pADyuM. bhAgyayoge teo rAjA banyA ane karmanI Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149 bhAratesara-bAhubalI sajajhAya vicitratAthI ekavAra dadhivAhana rAjA sAthe ja teo yuddha caDyAM. sAdhvI padmAvatIne A vAtanI jANa thatAM temaNe pitA-putrane eka-bIjAnI oLakha ApI yuddha aTakAvyuM. karakaMDune eka rUpALo ane baLavAna sAMDha atipriya hato. kALakrame A ja sAMDhane vRddhAvasthAthI kSINa, nirbaLa ane jarjarita jotAM temanuM haiyuM anitya bhAvanAthI bhAvita banyuM. "saMsAramAM badhuM anitya che. A deha, parivAra, saMbaMdho, rU5, rAjya, dhana vaibhava Adi badhuM nAzavaMta che." A bhAvanAthI nazvara zarIra pratyeno rAga chUTI gayo ane avinazvara AtmA pratye ruci jAgI. vairAgyanI dhArA gADha thatAM teo pratyekabuddha banyA ane anukrame dIkSA laI mokSa pAmyA. "ghanya che kaTakaMtu munine jeo nAnakaDA nimittane pAmI avinAzI evA AtmAnA anurAgI banyA. temanA caraNe vaMdanA karI ApaNe paNa AtmAnurAgI banavA yatna karIe." gAthA : halla vihalla sudaMsaNa, sAla-mahAsAla-sAlibhaddo a / bhaddo dasannabhaddo pasannacaMdo a jasabhado // 3 // saMskRta chAyA : halla: vihalla: sudarzanaH, zAla: mahAzAla: zAlibhadraH ca bhadraH dazArNabhadraH prasannacandraH ca yazobhadraH / / 3 / / gAthArtha : hallakumAra ane vihallakumAra, sudarzanazeTha, zAlamuni, mahAzAlamuni, zAlibhadramuni, zrI bhadrabAhusvAmI, dazArNabhadrarAjA, prasannacandrarAjarSa tathA yazobhadrasUrijI. vizeSArtha : 22-20. hR-vidajI - zrI hallakumAra tathA zrI vihalakumAra A banne mahAtmAo mahArAjA zreNika ane mahArANI celaNAnA kuMvaro hatA. prasanna thaelA pitAe potAno secanaka hAthI ane devatAI kuMDalo A be bhAIone Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 sUtrasaMvedanA-5 bheTa ApelA. A paTTa-hasti tathA devatAI kuMDalone meLavavA temanA vaDila baMdhu koNike patninA AgrahathI teonI sAthe yuddha karyuM. vaDila bhAI sAthe yuddha na karavuM paDe mATe A be bhAIo potAnA mAmA ceDA rAjAne tyAM pahoMcI gayA. tyAM koNike mAmA sAthe paNa yuddha karyuM. kharekhara ! icchA prabaLa bane ane garva jyAre mAnavInA mana para savAra thaI jAya che, tyAre viveka TakI zakato nathI. secanaka hAthI potAnA svAmIne atyaMta vaphAdAra hato. tenA sahAre A be bhAIoe koNikanA sainyane dhULa cATatuM karI dIdhuM hatuM. tethI koNike aMgArA bharelI eka khAI taiyAra karI. secanaka hAthIne AnI jANa thaI gaI, tethI A banne bhAIonA prANa bacAvavA teNe teone dUra phaMgoLI pote khAImAM jhaMpalAvI dIdhuM. potAnA svAmInA jIvana kAje potAnuM jIvana samarpaNa karanAra vinayI, vaphAdAra ane priya hAthInA mRtyuthI banne bhAIone vairAgye thayo. zAsana devatAe bane bhAIone yuddhabhumimAMthI UpADI prabhu vAra pAse mUkyA. prabhu pAse dIkSA laI banne bhAIo sarvArthasiddha vimAnamAM deva thayA. eka pazumAM paNa kevI guNasaMpatti! kRtajJatAthI prANanI Ahuti ApI paNa svAmIbhaktine AMca na AvavA dIdhI. kevA haze e puNyazALI puruSo jemane kRtajJatA Adi ucca guNavALA mAnavIthI paNa adhika sevako maLyA. dhanya che AvA mahAtmAo jeo vairanA sthAne vairAgyane pragaTAvI guNasaMpattinA svAmI banyA.' "aMtaramAM sAco vairAgya jAgyo tyAre devoe jemane vItarAga prabhu pAse pahoMcADyo te mahAtmAonA caraNomAM mastaka jhUkAvI icchuM ke, temanA jevo vairAgya ane vItarAgano saMga mane paNa maLe. sAthe ja secanaka hAthamAM hato tevo kRtajJatAno guNa paNa mAsamAM vikaso;" 22. suvaMsaUT - zrI sudarzana zeTha zIla, sadAcAra, sajjanatA ane dayAnI mUrti eTale sudarzana zeTha. teo bAra vratadhArI zrAvaka hatA. temanA rUpathI mohita thaI ekavAra kapilAdAsIe potAnI vAsanA pUrI karavA temanI pAse bhoganI mAgaNI karI. tyAre svadArA saMtoSavratadhArI zrI sudarzanazeTha, kuzaLatA pUrvaka "huM napuMsaka chuM' ema kahI, tenI mohajALamAMthI chaTakI gayA. vAstavika rIte teo parastrI mATe napuMsaka ja hatA eTale teo khoTuM bolyA nahotA. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharakhesara-bAhubalI sajajhAya 151 eka vakhata kapilAdAsI abhayArANI sAthe udyAnamAM gaI hatI. tyAM teNe zeThanI patnI manoramAne tenA cha putro sAthe joI. tene samajAI gayuM ke zeThe teNIne chetarI che. badalo levA teNe abhayAraNI AgaLa zrI sudarzanazeThanA rUpAdinuM kAmottejaka varNana karyuM. abhayAre paNa te sAMbhaLI zeThane vaza karavAnA koDa jAgyA. ekAMtano lAbha uThAvI abhayA pauSadha daramyAna kAussagnamAM sthira rahelA zeThane dAsIo dvArA upADI lAvI ane temane calAyamAna karavA ghaNA prayatno karyA. paNa sattvazALI zeTha zubha dhyAnamAM sthira rahyA. niSphaLa abhayAe temanI upara zIlabhaMgano Aropa mUkyo. rAjAne potAnI rANI karatAM sudarzana zeTha para vadhu vizvAsa hato. temaNe zeThane vAraMvAra pUchayuM ke vAstaviktA zuM che, paNa zrI sudarzane khulAso na karyo. rAjAe kamane zULInI sajA karI. punaH pUchaparacha karI, paNa zeTha to aDagapaNe mauna rahyA. sudarzana zeThane prANe jAya te kabUla hatuM paNa... anyanA doSa bolavA, anyane gunhegAra kahevA kabUla nahotuM. uttamatA pragaTyA pachI jAtanA bacAva mATe bIjAne nukazAna thAya tevo prayatna karavAnuM kyAreya mana thatuM nathI. zULI para caDhAvatAM pahelA zeThane moDhe kALIgeza copaDI temane gadheDA para besADI gAmamAM pheravavAmAM AvyA.gAmanA loko paNa zeTha AvuM kRtya kare e vAta svIkAravA taiyAra nahotA. na chUTake rAjAe sudarzanane zULIe caDhAvyA. A bAju temanI patnI manoramAne samAcAra maLyA. tene potAnA patinA satuM cAritra upara aDaga zraddhA hatI. tethI pati para AveluM kalaMka dUra na thAya tyAM sudhI te kAussagnamAM sthira thayA. tenI ArAdhanA ane zeThanI saccAInA baLe zULInuM siMhAsana thaI gayuM. daMpattIe dIkSA lIdhI ane mokSe sidhAvyAM. - ' "zrAvaka jIvanamAM paNa parapIDAnA parihAranI bhAvanAthI svanA bhoge paNa anyane leza paNa hAni nahi pahoMcADavAnI tathA vratapAlanamAM aDaga rahevAnI sudarzana zeThanI umadA manovRttine aMta:karaNapUrvaka vaMdana karI, tevA guNo ApaNane paNa maLe tevI prArthanA karIe." 22-23 sAha-mahAsa - zrI zAla ane zrI mahAzAla zrI zAla rAjA hatA to zrI mahAzAla yuvarAja hatA.banne vacce paramaprIti hatI. prabhuvIranI vANIthI vairAgI banI, teoe potAnA bhANeja gAMgalIne rAjya soMpI, Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15ra sUtrasaMvedanA-pa * zrI rAAlibhadra dIkSA lIdhI hatI. eka vakhata zrI gautamasvAmI sAthe gAMgalIne pratibodhavA teo pRSThacaMpAmAM AvyA. gAMgalIe paNa mAtA-pitA sAthe dIkSA lIdhI. rastAmAM zubha bhAvanA bhAvatAM sahune kevaLajJAna thayuM. aMte sahu mokSe gayA. "zubhabhAva dvArA siddhine pAmanAra A mahApuruSonA caraNomAM praNAma karI, te zubhabhAvane pAmavA prayatna karIe." 24. sAtrido ma - ane zrI zAlibhadra bharavADaputra saMgama tarIkenA pUrva bhavamAM parvanA divase roIne mahAmahenate prApta thayelI khIrane khUba bhAvapUrvaka munine vahorAvavAnA prabhAve zrI zAlibhadra rAjagRhI nagarImAM gobhadrazeTha ane bhadrAzeThANInA atula saMpattivAna putra banyA hatA. zAlibhadranuM A aNu jeTaluM dAna prakhyAta che ane temane prApta thayelA meru jevA bhogo paNa prakhyAta che; paNa A dRSTAMta dvArA khAsa to e vicAravAnuM che ke, A banne pAchaLa kevA bhAva hatA. supAtradAnanI kriyA pAchaLa hato anumodanAno bhAva to tenA phaLarUpe maLela sukha-samRddhi pAchaLa hato anAsakta bhAva. supAtradAnanI ATalI mAtra kriyAne paNa ATalA badhA anupama phaLa ApanArI banAvI hoya to te e jIvanA anupama koTinI anumodanAnA bhAve ja banAvI hatI. vaLI te dAnanuM phaLa mAtra A apAra bhautika sukha nahotuM, paraMtu nAnakaDuM nimitta maLatAM prApta bhautika sukhano tyAga karI AdhyAtmika sukha mATe na kalpI zakAya tevo yatna karI zakyA te hatuM. teo sAkaranI mAkhInI jema bhogane bhogavI paNa zakyA. ane samaya Ave teno tyAga paNa karI zakyA. dAna ane bhoganI sAthe sAthe A mahAtmAnuM saMyamapAlana paNa anupama hatuM. kaThora saMyamanuM pAlana karIne mRtyu pAmyA pachI zrI zAlibhadrajI sarvArthasiddha vimAnamAM utpanna thayA che. tyAMthI AvIne teo mahAvideha kSetramAMthI mokSe jaze. "he mahAvirakta mahAtmA ! Apa jevI bhautika sukha samRddhine vAMchI huM anekavAra saMsAra samudramAM DULyo chuM. Aje Apane aMtarathI praNAma karI ApanI AdhyAtmika samRddhine vAMchuM ra1. mado - zrI bhadrabAhusvAmI vinaya ane ahaMkAra be virodhI tattvo che. eka AdhyAtmika unnatinuM kAraNa to bIjuM patananuM. aMtima zrutakevaLI zrI bhadrabAhusvAmI ane varAhamihira, be Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahesara-bAhubalI sajjhAya sagA bhAIo, mULamAM brAhmaNa chatAM bannee vairAgyathI zrI yazobhadrasUrijI pAse jaina dIkSA lIdhI, sAthe adhyayana karyuM... paNa vinayaguNathI zrI bhadrabAhusvAmIne te phaLyuM. sva-paranuM kalyANa karI teo ekAvatArI thaI mokSe jaze jyAre varAhamihirane vidyAno garva thayo, pariNAma e AvyuM ke teo dharmadveSI banI vyaMtara tarIke utpanna thayA. 153 cauda pUrvanA aMtimajJAtA zrI bhadrabAhusvAmIe Avazyaka Adi dasa' sUtro upara niryuktinI racanA karI ananya zrutabhakti karI hatI. jyAre 500-500 sAdhuo vAcanA levA gayA tyAre teo rojanI sAta vAcanA ApatA ane bAkInA samayamAM dhyAna karatA ane jyAre temane mahAprANa dhyAna siddha thaI gayuM tyArapachI temaNe sAdhuo laI zake teTalI vAcanA ApavAnI cAlu karI. A dhyAna dvArA teoe mAtra 48 miniTamAM cauda pUrvano zarUAtathI aMta sudhI ane aMtathI zarUAta sudhI svAdhyAya ka2vAnI kSamatA prApta karI hatI. vIra prabhunI sAtamI pATane dIpAvanArA A mahApuruSe varAhamihiranA adhakacarA jyotiSajJAnano pratikAra karI AkAzamAMthI mAMDalAnI vacce nahi paNa chevADe mAchalAnuM paDavuM tathA rAjaputranuM 100 varSanuM AyuSya nahi, paraMtu mAtra sAta divasamAM bilADInA AgaLiyAthI mota thavuM; ityAdi sacoTa bhaviSya bhAkhI jainazAsananI mahAna prabhAvanA karI hatI. teozrIe vyaMtara thayelA varAhamihiranA upasargane zAMta ka2vA uvasaggaharaM stotranI racanA karI hatI. uparAMta kalpasUtranA paNa teo ja racayitA che. te kALanA mahAna zAstrakAra hovA sAthe teozrI mahAna adhyApaka paNa hatA. zrI sthUlabhadrajIne teoe ja mULathI 14 pUrvano ane arthathI 10 pUrvano abhyAsa karAvela. "he maharSi ! prabhuvacananI ujaLI paraMpaNa amArA sudhI pahoMcADavAmAM Apa eka mahattvanI kaDI banI rahyA. amane paNa Apa jevI zrutopAsanA karavAnuM sAmarthya arpe evI abhyarthanA." 26. dasannabhaddo dazArNabhadra rAjA darzANabhadra rAjAne prabhuvIra pratye tIvra bhakti hatI. ekavAra vIraprabhu 1. dazavaikAlika, 2.uttarAdhyayana 3.dazAzrutaskandha, 4. kalpasUtra 5.vyavahArasUtra 7.AvazyakasUtra 7. sUryaprajJapti 8. sUyagaDAMga 9, AcArAMga 10. RSibhASita: A daza sUtro 52 zrI bhadrabAhusvAmIe niryuktinI racanA karI che. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 sUtrasaMvedanA-5 dazArNapura padhArI rahyA che, evA samAcAra maLatAM A bhakta rAjAnuM haiyuM jhUmI uDyuM. samAcAra ApanArane nyAla karI dIdho. prabhunI dizA sanmukha jaI stuti karI. manomana vicAra karyo kAle prabhunuM koIe na karyuM hoya evuM sAmaiyuM karuM ! vicAra uttama, paNa temAM mAna ane madanuM viSa ghoLAyuM. 18000 hAthI, 80,00,000 pAyadaLa, 16000 dhvajAo, 500 meghADaMbara chatra, sukhAsane beThelI 500 rUpavatI rANIo, AbhUSaNothI sajja. sAmaMto, maMtrIo Adi Rddhi sahita sAmaiyuM caDhAvyuM. rastAo upara sugaMdhI jaLano chaMTakAva karyo, suMdara puSpo pAtharyAM, ratnamaya darpaNothI zobhatA suvarNanA staMbho UbhA karI toraNo baMdhAvyAM. sAmaiyAno ThATha joI rAjAne vicAra Avyo, "mane dhanya che ! Aja sudhI koI AvI RddhipUrvaka prabhune vAMdavA nahi gayuM hoya" . nirmohIno bhakta mohanA baMdhane baMdhAyo, paNa puNyayoge saudharmaindra avadhijJAnathI temanA garvane jANyo, pratibodha pamADavA teo paNa RddhipUrvaka prabhune vAMdavA AvyA. temaNe 14000 hAthI vidurgA eka eka hAthIne 512 mukha karyo. eka eka mukhe ATha daMtazULa karyA, eke eka daMtazULa upara ATha-ATha vAvaDIo goThavI, temAM ATha-ATha kamaLa, dareka kamaLe eka eka karNikA, pratyeka karNikA upara siMhAsana goThavI tenA upara pote ATha ATha agramahiSIo sAthe beThA te ekaeka kamaLane lAkha-lAkha pAMdaDAM hatAM ane te dareka upara batrIza devIo, batrIsa prakAranA nATakane nRtya karatI hatI. AvuM adbhuta dRzya joI dazArNabhadra to daMga thaI gayA. garva gaLI gayo mAnane toDavAno manoratha jAgyo. je Rddhi para mAna hatuM teno tatkALa tyAga karyo. prabhu pAse dIkSA laI prabhunA parama bhakta banyA. indra paNa cakita thaI bhaktibhAvathI namI paDyo. "Apa je karI zako te huM na karI zakuM. Apane dhanya che !" anukrame dazArNamuni karmakSaya karI mokSe gayA. "mAnAdi kaSAyone oLakhI tene toDavAnI tIvra tamannAvALA AvA mahAmunionAM caraNe mastaka namAvI kaSAyo kADhavAnI zaktinI temanI pAse prArthanA karIe." ra7. pannavaMto ra - prasannacaMdra rAjarSi he prabhu ! AtApanA letA kAussagga dhyAnamAM lIna prasannacaMdra rAjarSi jo hamaNA mRtyu pAme to kaI gatimAM jAya ?' Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaDesara-bAhubalI sajajhAya 155 A prazna hato mahArAjA zreNikano. vIra prabhue javAba Apyo, "sAtamI narake jAya" javAba sAMbhaLI zreNika to mUMjhAI gayA. ATalI sarasa ArAdhanA chatAM muni narake jAya. AvuM kema ? A rahasyane je pAmI zake tene sAdhanA jIvananuM rahasya prApta thaI jAya. bAhya ArAdhanA game teTalI prabaLa hoya paNa jo mana viSaya-kaSAyamAM lapeTAyeluM hoya to ArAdhanA niSmANa banI jAya che. tethI ja kahyuM che ke mana: gva manuSyanAM vAra vaMdhamokSayoH".. manuSyonuM mana ja karmabaMdhanuM kAraNa che ane manuSyanuM mana ja mokSanuM kAraNa che. mahArAjA zreNikane lAgyuM ke, mArI sAMbhaLavAmAM kAMIka bhUla thaI che. tethI kSaNabhara pachI teo prabhu pAse te ja prazna doharAve che. A vakhate prabhue kahyuM ke, sarvArthasiddha vimAnamAM jAya." prabhue A javAba Apyo eTalAmAM to deva-duMdubhi vAgI. mahAtmA kevaLajJAnI banyA hatA. rAjA zreNikane Azcarya thayuM. teoe paramAtmAne pUchyuM tyAre prabhue kahyuM ke prasannacaMdra rAjarSi kevaLajJAna pAmyA che. banyuM hatuM evuM ke, zreNikamahArAjAe jyAre prazna pUchyo hato tyAre zrI prasannacaMdramuni bAhyathI kAussagnamAM lIna dekhAtA hatA, paNa temanuM mana raudra dhyAnathI gherAyeluM hatuM. durmukhanA vacano sAMbhaLIMbALa rAjakuMvaranI ciMtAthI munie manamAM ne manamAM maMtrIo sAthe yuddha zarU karI dIdheluM. tyAre maMtrIone mAravAnA pariNAmathI narakagamanane yogya karmabaMdha thato hato. tethI prabhue evo javAba Apela. manamAM ja yuddha karatAM muni, mArAM sarva zastro khalAsa thaI gayA che ema jANI mAthAno lokhaMDI Topo kADhI zatrane mAravA mAthe hAtha pherave che. tyAre loca karelA mAthAnA sparzathI rAjarSi bhAnamAM AvyA. 'huM sAdhu chuM evuM khyAlamAM AvatAM. tIvra pazcAttApa thayoM. raudradhyAna choDI muni dharmadhyAnamAM lIna thayA. vizuddha vizuddhatara dhyAnathI zukladhyAna pragaTyuM. krame karI prasannacaMdra kevaLajJAna pAmyA. "kSAmAM manane palaTI zubha dhyAna dvArA karmane khapAvanAra A rAjarSine praNAma karI prArthanA karIe ke Apa jevuM mahAparivartana amane ya prApta thAo." "praNAmuM tumhArA pAya, prasannacaMdra... pram tumhArA pAya" Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 sUtrasaMvedanA-5 28 - nasamado - zrI yazobhadrasUri pATaliputranA yazobhadra brAhmaNe vairAgya pAmI, zrI zayyabhavasUri pAse dIkSA lIdhI hatI. anukrame teo caudapUrvanA jJAtA viraprabhunI pAMcamI pATane zobhAvanArA mahAna AcArya thayA. teozrIe potAnI pATa ziSya bhadrabAhasvAmIne soMpI hatI. aMtasamaye teo zatruMjayagirinI yAtrA karI kALadharma pAmI svarge gayA. zrutajJAnanA upAsaka A munine vaMdanA karI ApaNe paNa jJAna ane saMyamanA mArge AgaLa vadhI zakIe tevI temane prArthanA karIe." gAthA : jaMbupahu vaMkacUlo, gayasukumAlo avaMtisukumAlo / dhanno ilAiputto, cilAiputto a bAhumuNI / / 4 / / saMskRta chAyA? jaMbUprabhuH vaGkacUlaH gajasukumAla: avantisukumAlaH / thana : vIputra., visTAtIputra: ra vAdumunaH ||4|| zabdArtha : jaMbusvAmI, vaMkacUla, gajasukumAla, avaMtisukumAla, dhannAzeTha, ilAcIputra, cilAtIputra, yugabAhumuni ll4ll vizeSArtha : 22. gaMdu - zrI aMbUsvAmI akhaMDabrahmacArI, atula saMpattinA tyAgI ane A kALanA caramahvaLI evA jaMbusvAmInI unnatinA mULamAM be guNoe bahu moTo bhAga bhajavyo : vinaya ane dAkSiNya. bhavadevanA bhavamAM A ja be guNone kAraNe temaNe bhAInA kahevAthI saMyama grahaNa karyuM. teo jyAre saMyamamAMthI vicalita thayA tyAre nAgilAe temane sthira karyA. sarala ane prajJApanIya evA teoe pachI to khUba sArI rIte saMyamanuM pAlana karyuM. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 157 bharahesara-bAhubalI sajjhAya A saMyamanA prabhAve-teo bIjA bhave zivakumAra rAjakuMvara thayA. vizuddha saMyamanA daDha saMskAra punaH jAgRta thayA paNa saMyama prApta na thayuM. bhUtakALamAM bAra varSa sudhI saMyamajIvanamAM paNa nAgIlAnA dhyAnamAM rahevAne kAraNe bAMdheluM cAritra mohanIyakarma udayamAM AveluM Ama chatAM teo hArI na gayA. chaTTanA pAraNe AyaMbila karI nirdoSa jIvanacaryApUrvaka vrato dhAraNa karyAM, tyAMthI marIne adbhuta kAMtivALA vidyummALI deva thayA ane paramAtmAnI bhaktimAM tatpara rahevA lAgyA. A vidyunmALI deva cyavIne RSabhadatta zeTha ane dhAriNI zeThANIno jaMbU nAmano ekano eka putra thayo. pUrvabhavanA saMyamanA saMskAro ane potAnI koI adbhuta yogyatAnA prabhAve jaMbusvAmIne soLa varSanI uMmaramAM sudharmAsvAmInI eka ja dezanA sAMbhaLI vairAgya thayo. Ama chatAM mAtA-pitAnA AgrahathI ATha kanyAo sAthe lagna karyA. vairAgya vAsita evA zrIjaMbusvAmIe lagnanI prathama rAtrIe patnIonA lAgaNIbharyA savAlonA tarkabaddha uttara ApI, koDabharI kanyAone paNa vairAgI banAvI dIdhI. e vakhate pAMcaso coro sAthe corI karavA Avelo prabhava nAmano corono svAmI paNa pati-patnIno A vArtAlApa sAMbhaLI tenA prabhAvathI vairAgI banI gayo ane tene paNa dIkSA levAnA bhAva jAgyA. bIjA divase jaMbUkumA2, 8 patnIo, navenA mA-bApa, ane 500 coronI sAthe prabhavanI sudharmAsvAmI pAse bhavya dIkSA thaI. sudharmAsvAmIe AgamonI gUMthaNI zrI jaMbUsvAmIne uddezIne karI che. kALakrame zrI jaMbUsvAmI mokSe gayA. temanA mokSagamananI sAthe bharatakSetramAMthI mana:paryavajJAna, kevaLajJAna, mokSa, kSapakazreNI, upazamazreNI, AhA2ka labdhi, pulAkalabdhi, tathA traNa prakAranA cAritrano viccheda thayo. "AvA pavitra puruSane praNAma karI temanA jevo viveka ane vairAgya ApaNA potAnAmAM paNa pragaTe tevI bhAvanA bhAvIe..." rU. vaM pUjo - vaMkacUla kumAra vaMkacUla rAjaputra hato. nAma to enuM pUSpacUla hatuM paNa vAMkAM kAryo karavAnA kAraNe enuM nAma vaMkacUla paDyuM hatuM. nAnI uMmaramAM nabaLI sobatanA kAraNe tenuM jIvana doSono bhaMDAra banI gayuM. pitAe tenA duSkRtyothI Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 sUtrasaMvedanA-5 kaMTALIne tene dezavaTo Apela. tethI te potAnI patnI ane bena sAthe jaMgalamAM pallIpati banI raheto hato. eka vakhata jJAnatuMga AcArya vihAra karatAM karatAM vaMkacUlanI pallImAM AvI pahoMcyA. varSAkALa cAlu thaI javAthI AcArye vaMkacUla pAse vasatinI (2hevAnA sthAnanI) mAgaNI karI. koIne dharmopadeza na ApavAnI zarate tene vasati ApI. cAra mahinAnA aMte vihAra karatAM vaMkacUlanI sarahada oLaMgI tyAre AcArya bhagavaMte vaMkacUlanI icchAthI tene cAra niyamo karAvyA : 1. ajANyAM phaLa khAvA nahi. 2. prahAra karatA pahelAM sAta DagalAM pAchA haTavuM. 3. rAjarANI sAthe bhoga bhogavavA nahi. 4. kAgaDAnuM mAMsa khAvuM nahi. anekavidha kaSTo vacce paNa daDhatAthI niyamapAlana karI aneka lAbha meLavI vaMkacUla marIne bAramA devalokamAM gayA. AthI ja zAstromAM kahyuM che ke, 'je zuddha manavALA jIvo aMgIkAra kareluM vrata choDatA nathI teone vaMkacUlanI jema cAre taraphathI sarva prakAranI saMpatti AvI maLe che.' "sattvazALI ane dRDha vratadhArI A mahAtmAnA caraNomAM mastaka jhUkAvI Apo paNa AvI niyamanI dRDhatAne pAmIe." rU? - vasumAjo - zrI gajasukumAla adbhuta rUpa, apAra lADakoDa, anahada saMpatti, bhaMra yauvana, rUpavAna nArIono prema; chatAM tIvra vairAgyathI zobhatA zrI gajasukumAla zrI kRSNanA laghubaMdhu hatA. temanI mA devakIne sAta-sAta putro hatA. Ama chatAM temane ekeya putranuM pAlana karavA maLyuM nahotuM. viSAdathI mAtAe potAnA putrapAlananA koDa zrIkRSNane jaNAvyA tyAre hariNaigamaiSI devanI ArAdhanA karavAthI eka maharkTika deva devakInI kukSimAM Avyo. devakIno A AThamo putra eTale ja zrI gajasukumAla ! teo bAlyavayathI vairAgI hatA chatAM mAtApitAe temane mohapAzamAM bAMdhavA temanAM lagna karAvyAM, paNa teo temAM raMgAyA nahi. turaMta ja neminAtha prabhu pAse Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaphesara-bAhubalI sajajhAya 159 dIkSA laI, temanI anumati laI teozrI smazAne kAussagna karI karma khapAvavA dhyAna magna banI gayA. somila nAmano temano sasaro "mArI dIkarIno bhava bagADyo' ema vicArI gussAthI lAla-pILo thaI tyAM Avyo. gujasukumAla munine sajA karavA teNe temanA mAthe mATInI pALa bAMdhI ane pAsenI citAmAMthI dhagadhagatA aMgArA laI temAM bharyA. muninuM mAthuM bhaDabhaDa baLavA lAgyuM, chatAM jarApaNa vyathita thayA vinA munie vicAryuM, "A sasaro mAro sAco sago che, eNe mane muktinI pAghaDI paherAvI che." AvA zubha ciMtanathI muni samatAbhAvamAM lIna banyA. zarIranI mamatAno sarvathA tyAga karyo ane karma khapAvI mokSe gayA. "sarata upasarga vacce ya zubhadhyAnanI ghArAje akhaMDita rAkhanArA munino temAM mastaka jhukAvI temanA jevuM kSamAzIla mana maLe tevI prArthanA karIe." rUra. avantigumAvyo - zrI avantisukamAla 'cara cara cUTe cAmaDI, gaTagaTa khAye lohI baTabaTa - carmataNAM laTakAM bhare, traTa raTa toDe nADI...' - avaMtisukamAlanA DhALiyA. eka ziyALavI aDadhI rAtre eka navadIkSita munino paga khAI rahI che, chatAM zarIra pratye niHspRhI mahAtmA paga halAvatA nathI, manathI vyathita thatA nathI, moDhAthI cUM ke cAM karatAM nathI... mAtra "meM samabhAvamAM rahevAnA paccakhkhANa karyA che" evuM yAda rAkhI, samatAbhAvamAM jhIlI rahyA che. rAtrino eka prahara thayo tyAM eka paga khavAI gayo, bIjA praharamAM bIjo paga khavAyo, trIjA praharamAM peTa khavAyuM.... chatAM muni nizcala che. vicAre che ke, "A kAyA nAzavaMta che - huM avinAzI chuM. je thAya che te kAyAne thAya che mane kAMI thatuM nathI..." A vicAro hatA bhadrazeTha-bhadrA zeThANInA saMtAna, 3 patnIonA svAmI zrI avantisukuMmAlanA. jemaNe Arya suhastisUri pAse nalinI gulma" adhyayana sAMbhaLatAM jAti-smaraNa jJAna thayeluM. pote nalinI gulma vimAnamAMthI ahIM AvyA che evuM bhAna thatAM ja teone saghaLo vaibhava tuccha lAgyo. tenI mamatA choDI rAtorAta dIkSA lIdhI. smazAna bhUmimAM kAyotsarga dhyAne UbhA rahyA. eka ja Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 sUtrasaMvedanA-5 rAtamAM evA nirapekSa banI gayA ke ziyALavIe AkhuM zarIra karaDI karaDIne khAI lIdhuM, topaNa teo na DagyA. samatAbhAvamAM maravAne kAraNe teo pharI nalinI gulma vimAnamAM utpanna thayA. he samatAmUrti munivara ! eka divasanA saMyamamAM zarIra ane AtmAno je bheda Apa karI zakyA tevo bheda amane paNa prApta karAvo." 32. ghano - dhanyakumAra dhanasAra zeTha ane zIlavatI zeThANInA sauthI nAnA putra dhanyakumAramAM udAratA, sajjanatA, ni:spRhatA, niDaratA, sAhasikatA, atyaMta ucita vRtti, ati sarala pravRtti Adi aneka guNo sahaja vaNAyelA hatA.. temaNe pUrvabhavamAM zuddha adhyavasAyathI dAna ApavA dvArA je puNyAnubaMdhI puNya bAMdheluM tenA baLe ane potAnI AgavI buddhinA baLe akhUTa dhanasaMpatti upArjana karelI. ekavAra rAtrimAM temane jANavA maLyuM ke, mArA bhAIo mArI saMpattimAMthI bhAga icche che, tyAre temaNe bhAIonA anucita vartananI manamAM noMdha paNa lIdhA vinA koIne paNa jANa karyA vinA ghara choDI dIdhuM ke, jethI bhAIo ni:saMkocapaNe saghaLI saMpatti bhogavI zake... kevI udAratA !! sAmAnyathI bApanI saMpattimAM paNa bhAIo kAMIka vadhu icchatA hoya tyAre sagAbhAI ane bApa sAme paNa nyAyAlayanA daravAjA khaTakhaTAvanAra AjanA svArthI mAnasane AvI udAravRtti kyAMthI samajAya. kALe anekavAra karavaTo badalI. bhAIoe saghaLI saMpatti gumAvI dIdhI. dhannAjIe to zUnyamAMthI puna: sarjana karyuM. puna: bhAIone AvakAryA sanmAnabhera gharamAM rAkhyA. kSamA ane namratAno ja A prabhAva hato. teone zreNikamahArAjAnI putrI, zAlibhadranI bena Adi rUpa ane guNathI apratima evI ATha patnIo hatI. ekavAra sALA zAlibhadranI dIkSAnI bhAvanAthI temanI patnI subhadrA raDatI hatI, tyAre dhannAjIe kahyuM "tAro bhAI bAyalo che, choDavuM che to ekasAthe choDI devuM joIe. Ama eka-ekane zuM choDavAnI' subhadrA to "AryapatnIthI patinI sAme na bolAya evI maryAdA jALavI mauna rahI, paNa bIjI patnIe vaLato ToNo mAryo Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaDesara-bAhubalI sajajhAya 161 svAmInAtha ! bolavuM saheluM che, paNa karavuM agharuM che' dhannAjIe kahyuM ke "kAyara mATe vIra mATe nahi." ATaluM bolI dhannAjI UThyA ane sarva saMgano tyAga karI dIkSA lIdhI. tenI jANa thatAM zAlibhadrae paNa turaMta dIkSA svIkArI. dhannAjI uttama ArAdhanA karI mokSe gayA. "AvA puNya puruSone praNAma karI temanA jevI udAratA, sajjanatA ane khAsa karIne vairAgyane varavAnI prArthanA karIe." rU4. rUnArUputto - zrI ilAcIputra ibhya zeTha ane dhAriNI zeThANIne ilA nAmanI devInI ArAdhanAthI, ati puNyazALI ane tIvra kSayopazamathI yukta ilAcIputra nAme putra thayelo. teNe potAnA kSayopazamathI vinA prayAse sarva kaLAone siddha karelI ane aneka agharA zAstrone artha sahita AtmasAt karelAM. jJAnanA prabhAve yuvAna vaye paNa ilAcIputramAM viSaya-rAga vadhavAne badale viSaya-virAga vadhato hato. mohAdhIna pitA A vairAgyane samajI na zakyA tethI temaNe putrane kumitrono saMga karAvyo. kumitronI sAthe pharatAM pharatAM nimittone AdhIna ilAcIputra eka naTakanyAnA mohamAM phasAI gayo. bApe ghaNuM samajAvyo, paNa pUrvabhavanA snehanA evA gADha saMskAra hatA ke ilAcIputrane te kanyA sivAya padminI strI paNa racatI nahotI. putramohathI bApa naTa pAse tenI kanyAnI mAMgaNI karavA gayo. naTe zarata mUkI ke jo ilAcI naTakaLA zIkhe ane tenAthI dhanopArjana kare to huM mArI kanyA tene paraNAvuM. karmano kevo udaya ke daDha vairAgyavALA ilAcIputra kAmarAgane vaza thaI rasapUrvaka nRtyakaLA zIkhyA ane rAjA pAsethI inAma meLavavA doraDA para nRtya karavA lAgyA. rAjAne paNa te ja kanyA joItI hatI. tethI te inAma Apato nahoto. ilAcIne A khyAla Avyo. tevAmAM tenI najara bAjunA gharamAM gocarI padhArelA eka nirvikArI munirAja para paDI. munine eka atirUpasaMpanna strI modaka vahorAvI rahI hatI, paNa muninI najara to nIcI ja hatI. ilAcInuM mana tulanA karavA lAgyuM, kyAM munivaranI nirvikArI dRSTi ane kyAM kuLane lajave evA mArA vikAro. kharekhara viSayarAgamAM huM aMdha banyo. munine jotAM ilAcIna mAMhyalo jAgyo ane potAnA vikArI mana para Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 sUtrasaMvedanA-5 tiraskAra thayo ane nirvikAra muni para ahobhAva thayo, AtmaniMdA ane guNAnurAgathI ilAcIputranA ciMtananI zuddhatA vadhatAM vadhatAM mananI saghaLI malinatAo TaLI gaI. tyAM ja doraDA upara nRtya karatAM karatAM zreNInuM maMDANa thayuM. vairAgyamAMthI vItarAgatA pragaTI. *rAganA sthAnamAM rAganA badale vItarAgatA pragaTAvanAra he mahAmuni ! ApanAM caraNomAM mastaka mUkI vItarAga thavAnI A kaLAnI prArthanA karIe chIe !" rUpa. viAputto - zrI cilAtiputra eka sAmAnya cilAtI nAmanI dAsIno putra pApano sAco ane tIvra pazcAttApa karavAnA eka mAtra guNathI patananI khAImAMthI unnatinA zikhare pahoMcI gayo. te dhanazeThane tyAM nokarI karato hato, paNa tenAM apalakSaNa joI zeThe tene kADhI mUkyo. tyAre te jaMgalamAM jaI corono sa2dAra thayo, paNa tene zeThanI putrI suSamA pratye atirAga hato. tethI eka vAra 'dhana tamAruM, suSamA mArI' evo karAra karI corone sAthe laI teNe zeThanA ghera dhADa pADI. zeTha, temanA putraoN,sipAIo badhA tenI pAchaLa paDyA, paNa te to ghoDA upara suSamAne besADI doDato ja rahyo, jyAre lAgyuM ke, huM pakaDAI jaIza, tyAre 'A mArI na thAya to koInI na thavI joIe' evuM vicArI suSamAnuM mAthuM dhaDathI alaga karI, dhaDane tyAM ja pheMkI lohI nItaratAM mastakane coTalAthI pakaDI te jaMgalamAM bhAgI gayo. tenA cittamAM khaLabhaLATa macI gayelo. suMdara bhavitavyatAnA yoge teNe jaMgalamAM eka dhyAnastha munine joyA. temanI zAMta ane saumya mudrAthI te atyaMta prabhAvita thayo. tenA jIvanamAM mahA parivartananI kSaNa AvI. lohIthI kharaDAyelI talavAra eka hAthamAM hatI suSamAnuM mAthuM bIjA hAthamAM hatuM, chatAM AvI sthitimAM teNe munine zAMti prApta karavAno mArga pUchyo. munie tenAmAM yogyatA joI 'upazama-viveka-saMvara' - A traNa zabdo kahI, labdhidhArI muni AkAzagamana karI gayA. A zabdothI cilAtiputranA manamAM ciMtana cAlu thayuM. temAM sAcA sukhano mArga dekhAyo. 'upazama' 52 vicAra karatAM krodhAdi kaSAyo zamI gayA. 'viveka'thI suSamA ke A zarIra koI mAruM nathI te samajAyuM ane 'saMvara'thI indriyono Avega aTakAvyo. mohanAM paDaLa bhedAvA lAgyAM. pazcAttApano pAvaka pragaTyo. cilAtiputra zubha dhyAnamAM magna banyA. lohInI vAsathI kIDIo UmaTI. 2', Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaDesara-bAhubalI sajajhAya 163 divasamAM to temanuM zarIra cALaNI jevuM thaI gayuM, paNa teo eka ja vicAra kare che "meM badhAne kevAM du:kha ApyAM che - A mArAM ja karmanuM phaLa che" samabhAvamAM lIna A mahAtmA mRtyu pAmI svarge gayA. AvA mahAtmAnA caraNomAM mastaka namAvI prArthanA karIe ke he mahAtmA ! ame paNa kaSAyono upazama, jIva ane jaDano viveka ane indriyono saMvara keLavIe evuM baLa pradAna karo." rU. 3 vAdumu - zrI yugabAhumuni vikramabAhurAjA ane madanarekhArANInA putra evA A muninuM mULa nAma yugabAhu hatuM. parAkrama ane viveka e temanA viziSTa guNo hatA. pUrvabhavanI jJAnapaMcamInI ArAdhanAnA puNyabaLe sarasvatI devI ane vidyAdharonI kRpAthI temaNe aneka vidyAo prApta karI hatI. ekadA anaMgasuMdarI nAmanI vidyAdhara kanyAe temane cAra prazno pUchyA : jagatamAM kaLAvAna koNa ? subuddhimAna koNa ? subhAgI koNa ? ane vizvane jItanAra koNa ? dharmaparAyaNa ane vyavahArakuzaLa buddhipratibhAthI zrI yugabAhue turaMta ja javAba ApyA. puNyamAM ruci vALo kaLAvAna che. karuNAmAM tatpara rahenAra buddhimAna che. madhurabhASI ja subhAgI che. krodhane jItanArA vizvavijetA che. A sAMbhaLI anaMgasuMdarIe tenA gaLAmAM varamALA AropI ane tenA pitAe yugabAhune vidyAdharono adhipati banAvI saMyama grahaNa karyuM. kALakrame zrI yugabAhue paNa potAnA pitA pAse dIkSA lIdhI. jJAnapaMcamInI ArAdhanA karI teo kevaLI banyA. "o muninAM caraNomAM mastaka jhUkAvI mokSanA sukha mATe tapagharmamAM AgaLa vadhavA parAkrama, viveka ane sattvanI prArthanA karIe." gAthA : ajjagirI ajjarakkhia, ajjasuhatthI, udAyago, maNago / kAlayasUrI saMbo, pajjuNNo mUladevo a / / 5 / / Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 sUtrasaMvedanA-5 saMskRta chAyA? kAryaniri: mAryarakSita:, AryasudastI, 3yana: mana: ! trisUriH zAnvi:, pradyumra: mUddeva: 2 TIT gAthArthaH AryamahAgiri, Aryarahita, AryasuhastisUri, udAyanarAjarSi, manakakumAra, kAlakAcArya, zAmbakumAra, pradyumnakumAra ane mUladevarAjA. paNal , , vizeSArtha : rU7-rUra gajjarI-sarjAsudathI - zrI AryamahAgiri ane zrI AryasuhastisUri viraprabhunI AThamI pATa para zobhatA Arya suhastijI sakaLa zrIsaMghanA nAyaka hovA chatAM vinaya, namratA, ane prajJApanIyatA jevA aneka guNonA svAmI hatA. teo ane AryamahAgiri banne kAmavijetA zrI sthUlabhadrajInA ziSyo hatA. temAM AryamahAgirijI jinakalpano viccheda thayo hovA chatAM gacchamAM rahI tenI tulanA karatA hatA. custa saMyamanA AgrahI evA teone gocarInI nirdoSatA vize zaMkA gaI tyAre temaNe AryasuhastisUrijInuM kaDaka anuzAsana karela. - A AcArya bhagavaMtonA kALamAM samrATa azokanA pautra saMpratirAjAe jainadharma svIkArI duniyAbharamAM tenI mahAna prabhAvanA karI hatI. Aje paNa cheka arabanA dezo sudhI saMpratirAjAe banAvela jinamaMdira ane jinamUrtionA avazeSa maLe che. teozrIe 1,25,000 navAM jinamaMdiro baMdhAvyA hatAM. 13OOO maMdirono jirNoddhAra karAvyo hato, 1,25,00,000 navI pratimAo bharAvI ane 7000 dAnazALAo kholAvI hatI. AryamahAgirijI gajapada tIrthamAM anazana svIkArI svarge gayA che ane Arya suhastisUrijI paNa svarge gayA che, bane tyAMthI cyavI mokSe jaze. "vizuddha saMyamanA ArAghaka mahAna zAsanaprabhAvaka AvA mahAtmAonAM caraNomAM mastaka jhUkAvI Apo pachI zAsananI rakSA-prabhAvanAmAM prayatnazIla banIe." Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharosara-bAhubalI sajajhAya 165 165 ra8. mamviSaya - zrI AryarakSitasUri vartamAnakALamAM ApaNA jevA alpajJajIvo paNa AgamanuM jJAna meLavI zake te mATe zrI AryarakSitasUrijI mahArAje Agamika zrutane cAra vibhAgamAM vaheMcI dIdhuM : 1. dravyAnuyoga, 2. gaNitAnuyoga, 3 caraNakaraNAnuyoga, ane 4. dharmakathAnuyoga. A upakArI AcArya brAhmaNakuLamAM janmyA hatA, paraMtu temanI mA rudra somA jaina dharmanA raMgathI raMgAyelI parama zrAvikA hatI. pitAe zrI ArakSitajIne vaidika dharmAnusAra abhyAsa karAvavA kAzI mokalelA tyAMthI prakAMDa vidvattA meLavI jyAre teo potAnA gAma parata AvyA, tyAre rAjAe temanuM sAmaiyuM karyuM. AkhuM gAma A vidvAnane AvakAravA sAmaiyAmAM AvyuM, paNa temanI "mAM" na AvI. "mA" ne zodhato putra sAmaiyuM patAvI ghare Avyo. gharamAM sAmAyika karatI "mA"nA pagamAM paDyo. tyAre Atmahitecchu "mA" e spaSTa kahyuM "tuM je bhaNIne Avyo te vidyA nahi avidyA che durgatimAM laI janAra che. tArA AvA jJAnathI tArI mA zI rIte rAjI thAya ? mane to tuM daSTivAda bhaNe to AnaMda thAya" vivekI ane hitecchu mAnI A preraNAthI ja jainazAsanane A mahAna AcAryanI bheTa maLI. dIkarAe mAmA tosaliputra pAse AvI cAritra laI, temanI pAsethI tathA vajasvAmijI pAsethI sADA nava pUrvanuM jJAna meLavyuM ane aneka zAsanaprabhAvaka kAryo karyA. mAtA-pitA, bhAI vagere svajana parivArane paNa dIkSA ApI tathA dazapuranA rAjA, pATaliputranA rAjA Adi anekane teoe jaina banAvyA. he kRtaghara maharSi ! Apane vaMdana karI icchuM ke ame pachA ApanI jema saralatA, samarpaNa, zrutabhakti Adi guNone AtmasAt karIe." : 40. lAyo - zrI udAyanarAjarSi micchA mi dukkaDa' kevI rIte ApavuM joIe tenuM zreSTha udAharaNa eTale A kALanA chellA rAjarSi zrI udAyanarAjA. teo vItabhaya nagarInA rAjA hatA. temanI rANI prabhAvatI pAse zrI mahAvIra paramAtmAnA deha pramANavALI eka devakRta pratimA hatI. rANIe jyAre dIkSA lIdhI tyAre temaNe A pratimA dAsIne ApI. ekavAra ujjayinI nagarIno caMDapradyota rAjA dAsI sahita te jIvita Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 sUtrasaMvedanA-5 svAmInI pratimAne upADI gayo. udAyI rAjAe tenI sAthe yuddha karI tene baMdI banAvyo ane tenA mAthe 'dAsIpati' lakhAvyuM. saMvatsarInA divase temaNe upavAsa karyo tyAre caMDapradyota rAjAe paNa upavAsa karyo. udayana rAjAne thayuM ke, A to mArA sAdharmika kahevAya tethI temane khamAvIne choDI dIdhA ane mAthe sonAnI paTTI lagADI mAnabhera temanA rAjyamAM parata mokalyA. eka rAtre tattvaciMtana karatAM temaNe evo mano2tha karyo ke 'jo prabhu padhAre to huM tarata dIkSA lauM' utkRSTa bhAvathI karelo manoratha turaMta saphaLa thAya che. e ja divase prabhu vIra padhAryA temano saMkalpa pUrNa thayo. 'rAjezvarI te narakezvarI' ema mAnI temaNe putranA badale bhANeja kezIne rAjya soMpyuM. vihAra karatAM anukrame teo puna: vItabhayanagarImAM AvyA tyAre rAjAnA maMtrI dvArA temanA upara viSaprayoga karAyo. temAM deva sahAyathI teo be vAra bacI gayA. trIjI vAra asara thaI; paraMtu zubhadhyAnamAM sthira thaI kevaLajJAna pAmI mokSe gayA. "sAdharmikanuM nAma sAMbhaLatAM zatru pratye mitrabhAva rAkhanArA he rAjarSi ! Apane ghanya che. ApanAM caraNomAM vaMdanA karI, ApanA jevo zatrune paNa mitra mAnavAno sadbhAva amArA aMta:karaNamAM paNa pragaTe evI prabhune prArthanA karIe chIe." 4. maLo - zrI manaka muni satya tattvanI zodha karatAM jyAre zayyabhava brAhmaNe jaina dIkSA aMgIkAra karI tyAre tenI patnInI ciMtA karatA lokoe tene pUchyuM ke, 'tane kaMI che.' patnIe javAba Apyo manAvjha = kaMIka che. AthI kALakrame jyAre te putra janmyo tyAre te manaka tarIke oLakhAvavA lAgyo. mitroe mazkarImAM eka divasa manakane 'nabApo' kahyo, A zabdothI becena banelo manaka 'mA' pAse pitAnI pUchaparacha karI pitAne zodhavA nIkaLI paDyo suMdara bhavitavyatAnA yoge te pitAne zodhatAM zodhatAM svayaM pitA zayyabhavasUri pAse ja pahoMcI gayo. tenA pitA mohAdhIna nahotA. temaNe jyAre jANyuM ke A mAro putra che ane te mAtra cha mahinAnuM AyuSya dharAve che, tyAre temaNe tene potAnI oLakhANa na ApI, paNa vAtsalyabhAvathI. saMyamajIvananA maMDANa karAvyAM. bALaka cha mahinAmAM sAdhu-dharmanuM jJAna jaldI prApta karI zake ane suMdara Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharosara-bAhubalI sajajhAya 167 ArAdhanA karI zake te mATe zayaMbhUvasUrijIe dazavaikAlikanI racanA karI. manaka muni tenuM adhyayana karI cha mahinAnuM cAritra pALI devalokamAM gayA. "he bALamuni ! dazavaikAlika jevuM mahAna Agama ApanA nimitte amane maLyuM. Aje Apane praNAma karI te amArA jIvanamAM paNa phaLadAyI nivaDe evI prArthanA karIe chIe." 42. yisUrI - zrI kAlabhAcArya utsarga-apavAdane jANanAra, sattvazALI ane vivekapUrNa parAkramane varelA zrI kAlakAcArya jaina zAsananA ajoDa rakSaka hatA. sAdhvIjInA zIla khAtara temaNe vezaparivartana karI durAcArI rAjA sAthe yuddha karyuM ane zIla dharmanI rakSA karI. A prasaMga ujjayinImAM banyo hato. tyAMnA gadabhilla rAjAe kAlakAcAryanI bahena atyaMta rUpavatI sAdhvI sarasvatInuM apaharaNa karela. zIladharmanI rakSA karavA AcArya saMghane mokalI tathA bIjI ghaNI rIte rAjAne samajAvavA prayatna karyo; parantu durAcArI rAjA na mAnyo. AvuM calAvI laIe to rAjyamAMthI zIlanuM mahattva lupta thaI jaze evuM vicArI sUrijIe 96 zaka rAjAone pratibodha pamADI,gardabhilla para caDAI karIne sAdhvIjIne choDAvyA. "he sUrIzvara ! dezamAM to dharmanI rakSA karavAnI amArI kSamatA nathI paNa amArA jIvanamAM paNa ame sattva ane vivekapUrvaka gharmanI rakSA karI zakIe evI kRpA karajo." jaina itihAsamAM A uparAMta pAMcamanI saMvatsarIne cothamAM pravartAvanArA, nigodanuM Abehuba varNana karI indrane prasanna karanAra ane sImaMdharasvAmI dvArA vakhANAyelA bIjA eka kAlakAcArya paNa thayA che. taduparAMta sAtamA divase tArA moDhAmAM viSTA paDaze ane tuM sAtamI narake jaIza evuM datta rAjAne kahenArA trIjA kAlabhAcArya paNa thayA che. 43-44. saMvo-panuvo - zrI zAMbakumAra ane zrI pradyumnakumAra. atyaMta parAkramI ane buddhizALI A banne kumAro zrIkRSNa rAjAnA putro hatA. zAMbanI mAtA jaMbUvatI ane pradyumnanI mAtA rukSmaNI hatI. A banne khUba tophAnI hatA. bALapaNamAM temaNe aneka lIlAo karI hatI ane kaumAryAvasthAmAM vividha parAkramo karelAM. Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 sUtrasaMvedanA-5 sAmAnyathI saMsArarasika A bhAIo vairAgI banI mokSe jAya evuM temanA jIvana parathI na lAge; paNa teone jyAre vairAgya utpanna thayo tyAre zrI neminAtha prabhu pAse dIkSA aMgIkAra karI, bAra bhikSu pratimAnI ArAdhanA karI, guNaratna saMvatsara nAmano tapa karI teo zrI zatruMjaya tIrtha upara anazana karI aMtakRta kevaLI thayA ane II karoDa munivaro sAthe je Aje bhADavAno DuMgara kahevAya che tyA phA.su.13nA roja mokSe gayA. "he Aryaputro ! tame karme to zUrA hatA pachI gharmakSetramAM paNa tamAruM zUrAtana dAda mAMge tevuM hatuM. tamane vaMdanA karI gharmakSetranA AvA parAkramane prArthIe." 4. mUchavo 3 - ane zrI bhUladeva rAjA rAjakumAra mUladeva saMgItAdi kaLAmAM nipuNa hato, paNa sAthe sAthe bhAre jugArI hato. tethI pitAe tene dezavaTo Apyo hato. tyAre te ujjayinImAM AvIne rahyo hato. tyAM teNe devadattA nAmanI. gaNikA tathA tenA kalAcArya vizvabhUtino parAjaya karyo. puNyabaLa, kaLAbaLa ane munine Apela dAnanA prabhAve te hAthIothI samRddha vizAla rAjya ane guNAnurAgI kalApriya catura gaNikA devadattAno svAmI thayo. pAchaLathI vairAgya pAmI cAritra pALI te devaloke gayo. tyAMthI avI mokSe jaze. vilAsamAMthI vairAgya sudhI pahoMcanArA o rAjarSi ! Apa je rIte rAga ane mAyAnA baMdhanamAMthI mukta thayA te saguNa amArAmAM paNa pragaTe evI prArthanA." gAthA : pabhavo viNhukumAro, addakumAro daDhappahArI a / sijjaMsa kUragaDU a, sijjaMbhava mehakumAro a / / 6 / / saMskRta chAyA : prabhavaH viSNukumAraH, ArdrakumAraH dRDhaprahArI ca / zreyAMsaH pUrapADuM: 5, zadhyamava: meghamAra: AdhA. * Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaphesara-bAhubalI sajajhAya 169 gAthArtha : prabhavasvAmI, viSNukumAra, AdrakumAra, daDhaprahArI, zreyAMsa, kUragaDumuni, ziyaMbhavasUri ane meghakumAra . 46. "bhavo - zrI prabhavasvAmI lagna thayA pachI paNa vikArarahita evA jaMbUkumAra potAnI strIo sAthe vairAgyanI vAto karatA hatA. te vakhate avasthApinI ane tAlodghATinI vidyAnA baLe prabhava cora temane tyAM 500 coro sAthe corI karavA Avyo hato. * jaMbUkumAranA prabhAve koIka deve A pAMcasone caMbhita karI dIdhA. te vakhate 'jaMbUkumArano temanI patnI sAthe no vairAgyapreraka saMvAda sAMbhaLI prabhava cora svayaM paNa vairAgI banI gayA. temaNe paNa bUsvAmI sAthe dIkSA lIdhI. cauda pUrvanA jJAtA evA teoe vIraprabhunI trIjI pATa zobhAvI. temanA pachI jainazAsananI dhurA soMpavA temaNe zramaNa tathA zramaNopAsaka saMghamAM najara doDAvI, koI viziSTa pAtra na dekhAtAM teozrIe zayaMbhava brAhmaNane kuzaLatApUrvaka pratibodhI cAritra ApI zAsana nAyaka banAvyA hatA. "ghanya che AvA corane jeo jJAna-darzana-cAritrarUpI sAcA ratnone corI AtmakalyANa sAdhI zakyA. temanA caraNe mastaka jhukAvI ApaNe paNa AvA traNa ratno mATe yatna AdarIe." 47. vikhumArI - zrI viSNukumAra . munisuvratasvAmInA vakhatanI A vAta che. padmottara rAjA ane jvAlAdevIno eka putra mahApA cakravartI thayelo ane bIjA putra viSNukumAre dIkSA lIdhI hatI. ugra tapanA prabhAvathI teoe apUrva labdhio meLavI hatI. mahApadma cakravartIne jainazAsanano dveSI evo namuci nAmano eka maMtrI hato. pUrvanA anAmata rAkhelA varadAnanA baLe teNe eka vakhata rAjA pAse 7 divasanuM rAjya mAMgyuM ane te daramyAna teNe zrI zramaNa saMghane pakhaMDanI hada choDI javA hukama karyo. AvI ApattimAM munione viSNukumAra yAda AvyA, paNa teo aSTApada para kAussagga dhyAnamAM sthira hatA. eka labdhivaMta munie temanI pAse jaI saMgha para Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 sUtrasaMvedanA-5 AvelI ApattinI vAta karI. tyAre viSNukumAra upazamabhAvanA AnaMdamAM magna hatA. temAMthI bahAra AvavuM temanA mATe saheluM na hatuM, paraMtu saMghanI rakSAno savAla hato. saMghanI rakSA namucine sajA karyA vinA zakya nahotI ane sajA kASAyika bhAva vinA thaI zake tema nahotI. te kASAyika bhAvamAM AvavA munine khUba mahenata karavI paDI. sAmAnya mANasa mATe AtmAmAM sthira thavuM agharuM hoya che, jyAre jJAnamagna yogIo mATe bahAra AvavuM agharuM hoya che. chatAM muni prazasta kaSAyonI udIraNA karI jaina sAdhuonI rakSA kAje dhyAna choDI hastinApura AvyA. . ' viSNukumAra munie namuci sAthe samajAvaTa karavAnA ghaNA prayatna karyA, paNa te na mAnyo. aMte temaNe namuci pAse traNa DagalAM bhUmi mAgI. mAMgaNI svIkArAtAM kopAyamAna thayelA viSNumunie eka lAkha yojanAnuM virATa zarIra banAvI, eka paga samudranA pUrva kAMThe mUkyo ane bIjo paga samudranA pazcima kAMThe mUkyo. 'trIjuM pagaluM kyAM mukuM ?" ema kahI, temaNe trIjo paga namucinA mastake mUkyo. tenAthI te marIne narake gayo. A rIte teoe prayatnapUrvaka krodha karIne saMghane upadravothI mukta karyo. tyArabAda devo, gAMdharvo, kinnaro vagerenI upazamarasamaya tathA madhura saMgItamaya prArthanAthI temano prazasta krodha zAMta thayo. zuddha cAritranuM pAlana karI aMte teo mokSe gayA. "he upazama bhAvamAM magna RSirAya ! ApanA mATe aMtarmukha dazA sahaja hatI jyAre amane bahirmukhatA sahaja che. prAta:kALe prArthanA karIe ke amArAmAM rahelI bahirmukhatA dUra thAya ane ApanAmAM hatI tevI aMtarmukhatA keLavI ame paNa upazamabhAvamAM magna banIe." 48. amAro - zrI AdrakumAra baMdhana jene baMdhana lAge che, te kevAM majabUta baMdhanone toDI zake che; te vAta AdrakumAranA jIvana parathI samajI zakAya tevI che. teo janmAMtaranA sarvaviratinA ArAdhaka hatA; paraMtu saMyamanI kAMIka virAdhanAnA kAraNe temano janma Ardra nAmanA anArya dezamAM thayo hato. temanA pitA Ardaka rAjAne zreNika rAjA sAthe maitrI bAMdhavI'tI. potAnA putra ane abhayakumAra jo mitra banI jAya to rAjakIya saMbaMdho sArA jaLavAya evI icchAthI temaNe ghaNA ratno Adi sahita abhayakumAra prati maitrIno prastAva Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharosara-bAhubalI sajajhAya 171 mokalyo. zrIabhayakumAre vaLatI bheTa tarIke AdrakumArane jinezvara paramAtmAnI pratimA mokalI. , pratimAnI vItarAgI mudrA jotAM ja temane AtmajJAna lAdhyuM, sUtelo AtmA jAgyo, "AvuM kyAMka joyuM che !" ema vicAratAM jAtismaraNa jJAna thayuM. pUrvajanmanI ArAdhanA ane virAdhanA yAda AvI. manamAM eka tIvra jhaMkhanA jAgI ke kyAre A anArya deza choDuM, baMdhano toDuM ane sarvavirati pAmuM. kunehathI temaNe pitAnI kaDaka cokImAMthI chUTI anArya dezano tyAga karyo. mArgamAM emane gozALo maLyo, pAkhaMDIo maLyA, tApaso maLyA. badhAe aTakAvyA, paNa nirmaLa vairAgyavALA AdrakumAre saune niruttara karI viraprabhunA caraNe jaI saMyama svIkAryuM. varSo sudhI dIkSA pALyA pachI, bhogAvalI karmano udaya thatAM AdrakumArane pharI saMsAravAsa svIkAravo paDyo. patnInA snehabaMdhanathI chUTyA tyAM temane bALakanA snehabaMdhane phasAvI dIdhA. karmanI paravazatAne kAraNe Ama ne Ama teone 24 varSa saMsAramAM rahevuM paDyuM. chelle pharI dIkSA laI, anekane pratibodha pamADI, karma khapAvI mokSe gayA. he munivara ! karmanA kAraNe Apane sneha baMdhanamAM baMdhAvuM paDyuM, paNa karma purNa thatAM Apa teneM AsAnIthI toDI paNa 'zakyA. Apane bhAvapUrvaka praNAma karI, ame paNa Apa jevI zakti icchIe chIe." 42. depArI 4 - ane zrI daDhaprahArI karelA pApano tIvra pazcAttApa, karelA pApathI chUTavA je paNa karavuM paDe te karavAnI taiyArI ane pratikULa paristhitinI vacce rahIne paNa enI asarathI bacIne samatAnI siddhi; A badhA guNoe daDhaprahArI jevA durAcArI ane atyAcArIne paNa kevaLajJAna apAvyuM hatuM. daDhaprahArI, yajJadatta brAhmaNanA putra hatA, paNa kusaMgathI bagaDI kukhyAta coralUMTArA banyA hatA. anekanI hatyA karavI temanA mATe ramata vAta hatI. ekavAra lUMTa calAvatAM temaNe brAhmaNa, strI, strInA garbhanuM bALaka ane gAyanI hatyA karI. jyAre strInI hatyA karI tyAre garbhanA paNa be TukaDA thaI gayA. velaDInA pAnanI jema taraphaDatuM bALaka bahAra paDyuM. AvI rIte taraphaDatA garbhane joI dayA vagaranA Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 sUtrasaMvedanA-5 patthara jevA dRDhaprahArInA hRdayamAM paNa karuNA pragaTI. tyAM to brAhmaNanA bIjA bALako paNa hA pitAjI ! hA mAtAjI ! karatAM karuNa vilApa karavA lAgyA. A joI daDhaprahArIne thayuM ke, nirdaya banI meM A brAhmaNa daMpatIno ghAta karyo have bicArA A bALakonuM zuM thaze ? A krUrakarma have mane durgatimAM kheMcI jaze. pazcAttApa ane pApano bhAra laI teo tyAMthI bhAgyAM. mArgamAM emane eka munivara maLyA. munine namIne dRDhaprahArIe pApano pazcAttApa karyo ane dravita hRdaye potAno uddhAra karavA AjIjI bharI vinaMtI karI. dhyAna pArIne mahAtmAe kahyuM ke- "sAdhudharmanuM suMdara pAlana karazo to A pApathI chUTI zakzo daDhaprahArIe te vAta tarata ja svIkArI lIdhI ane mahApratijJA karI ke "je divase mane mAruM pApa yAda Ave athavA koI yAda karAve te divase bhojana nahi karuM ane kSamA dhAraNa karI meM je dezamAM ghora hiMsAcAra karyo hato tyAM ja vicArIza' evI pratijJA karI. temane joI loko daMbhI, mahApApI kahIne temano tiraskAra karavA lAgyA. temane gALo ApavA lAgyA, koI pratikAra nathI thato tema jANI mATInA DhephAM mAryA, paththara mAryA, lAkaDIono mAra mAryo. zubha bhAvanA bhAvatAM munie samatAbhAve badhuM sahana karyuM. kyAre paNa potAno bacAva na karyo, koI nabaLo vicAra na karyo. te ciMtananA prabhAve dharmadhyAna ane zukladhyAna pragaTyuM. karmano kSaya thayo ane temano AtmA nirmaLa banyo. "he mahAtmA ! Aye pApano tIvra pazcAttApa karyo, te pApane nAbuda karavA pratikULa paristhitine saharSa svIkArI, temAM samatA keLavI kevaLajJAna paNa meLavyuM. ApanA caraNo zira jhUkAvI eTalI prArthanA karuM chuM ke, huM paNa AvI paDela pratikULa paristhitimAM ApanI jema ja prazAnta rahI zakuM." 10. sikvaMsa - zrI zreyAMsakumAra yugAdinAtha RSabhadeva prabhu nirdoSa bhikSA mATe eka varSathI pharI rahyA hatA, paraMtu sAdhune zuM kalyuM ane zuM na kalpe tenuM jJAna na hovAne kAraNe, ApavAno khUba bhAva hovA chatAM prajAjana zuddha AhArathI prabhune pAraNuM karAvI zakatA nahotA. AvA samayamAM eka divasa prabhunA prapautra zreyAMsakumArane svapna AvyuM ke, meM amRtathI meruparvatane dhoI tene ujaLo karyo, svapnanI phaLazrutirUpe jANe prabhu Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaphesara-bAhubalI sajajhAya 173 temanA AMgaNe padhAryA prabhunI saumya AkRtinA darzana thatAM ja zreyAMsane jAtismaraNa jJAna thayuM. potAno pUrvabhava yAda Avyo. zrI vajanAbha paramAtmAnA vacano yAda AvyA. A pahelA tIrthakara thaze evo khyAla Avyo. te sAthe ja sAdhune kayo AhAra kahyuM te samajAyuM. tevAmAM ja koI zeraDInA rasathI bharelA 108 ghaDA zrI zreyAMsakumArane bheTa dharavA AvyuM. zreyAMsakumAra jevuM bhaktisabhara nirmaLa citta, zuddha zeraDInA rasa jevuM uttama vitta ane prabhu jevuM uttama pAtra : Ama citta, vitta ane pAtranI uttamatAno triveNI saMgama sarjAyo. zreyAMsakumAre A ja zeraDInA rasano lAbha ApavA prabhune vinaMtI karI. nirdoSa AhAra jANI. prabhue teno svIkAra karyo. tyAM ja "aho dAnam aho dAnam' nA guMjAravathI AkAza gAjI uThyuM. devaduMdubhino nAda thayo ane sADA bAra karoDa sonaiyAnI vRSTi thaI. A rIte A huMDA avasarpiNImAM supAtradAnano prAraMbha thayo. AvA zubhAraMbha karavAnuM saubhAgya zrI zreyAMsakumArane sAMpaDyuM hatuM. kALakrame zrI zreyAMse prabhu pAse dIkSA lIdhI ane karma khapAvI sadA mATe prabhunI sAthe tAdAtma sadhAI jAya evI siddhipurImAM gayA. "he mahAtmA ! uttama citta-vitta ane pAtrano suyoga Apane sAMpaDyo. vitta ane pAtrano yoga to amane paNa maLe che, paNa Apa jevuM citta prApta thAya e ja prabhune prArthanA." pa. gUra dU ra - kUragaDumuni nikhAlasatA, kSamAzIlatA ane guNAnurAgitA - A guNo zrI kUragaDujIne sahaja varelA hatA. teozrI dhanadatta zeThanA putra hatA ane temaNe dharmaghoSasUrijI pAse bALavayamAM dIkSA lIdhI hatI. sudhAvedanIyanI (bhUkhanI) asahya pIDA hovAnA . kAraNe temane haMmezA navakArazInA samayamAM ja ghaDo bharIne bhAta lAvI vAparavA paDatA. tethI temanuM nAma dUragaDu paDeluM (kUra bhAta ane gaDu ghaDo). gacchanA aneka sAdhuo tapa karatAM, paNa teo na karI zakatA. AvI bALavayamAM paNa teone pote je nathI karI zakatA tenI dInatA nahotI, paNa pote je karI zakatA hatA temAM temano satata prayatna raheto. tethI ja svabhAvathI ja kSamAvAna evA temaNe tapasvIonI sevA karI vaiyAvacca karavAno abhigraha karyo hato. eka vakhata saMvatsarI parvanA divase sAdhuonI vaiyAvacca karyA pachI ghaDo bharIne Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 sUtrasaMvedanA-5 bhAta vahorI lAvI jyAM teo vAparavA beThA tyAM ja eka kaphathI pIDita mAsakSamaNanA tapasvI sAdhu krodhita thaI temanI pAse AvyA ane kahevA lAgyA ke, moTo vaiyAvaccano niyama karanAro joyo, niyama to pALato nathI. mane kapha kADhavAnuM sAdhana ApyA vinA ja tuM tAruM peTa bharavA besI gayo. have huM kyAM thUkuM ? tArA pAtramAM ?" bALamunie namratAthI kahyuM huM to bhUlI gayo have zuM karuM ?" tyAre te sAdhu krodhita thaI kUragaDajInA pAtramAM ja thaMkyA. A prasaMganI kalpanA karIe to ApaNane lAge ke, kharekhara AvA prasaMge akaLAyA ke krodhita thayA vinA na ja rahevAya; paNa kUragaDujInuM citta to daDhatAthI upazamabhAvamAM sthira hatuM. jarApaNa akaLAyA vinA tapasvI pratye atyaMta pramodita bhAva rAkhI teo potAnI nindA karatAM vicAravA lAgyA, huM kevo bhAgyazALI chuM ke AvA tapasvI mahAtmAe mArA pAtrAnA bhojanane dUdha ane sAkaravALuM karI ApyuM. mahAtapasvI evA A sAdhuo ja sAcA cAritrI che. huM abhAgI to kIDInI jema eka kSaNa paNa anna vinA rahI zakato nathI.' A rIte guNo pratye UMDo anurAga keLavI te bALamunie ghaNA kALathI saMcita karelAM karmone ghAsanA pULAnI jema eka kSaNamAM bALI nAMkhyAM. tyAM ne tyAM bhAta vAparatAM vAparatAM ja A mahAna udAttakSaNe munine kevaLajJAnanI prApti thaI. "phUgaDu munine vaMdana karatAM ApaNe prArthIe ke ApaNA aMta:kAmAM paNa kSamA, sahiSNutA ane udAratAnA guNa pragaTe." 2. sinkrama - zrI zayyabhavasUrijI tattvaprAptinI khevanAe ja A brAhmaNane cheka kevaLajJAna sudhInA ucca sthAne prasthApita karyA. banyuM'tuM evuM ke, viraprabhunI trIjI pATane zobhAvanArA prabhavasvAmI ekavAra potAnA paTTadhara viSayaka ciMtA karatA hatA. teo jANatA hatA ke, apAtrane A pada ApavAmAM mahApApa lAge; tethI jyAre temaNe zramaNa ke zrAvaka samudAyamAM koI yogya na jaNAyuM, tyAre temaNe temanI najara bahAra 2. evuM paNa sAMbhaLavA maLe che ke teo saMvatsarInA moTA divase paNa vAparavA beThA tyAre lAvela gocarI vaDila tapasvI sAdhuone batAvavA gayA, te sAdhuo temanA khAudharApaNAnI niMdA karatAM temanA pAtramAM ghUMkyA. chatAM teoe adbhuta kSamA rAkhI svanindA karatAM karatAM sahiSNutApUrvaka A apamAna sahana karI kevaLajJAna prApta karyuM. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaphesara-bAhubalI sajajhAya 175 doDAvI. yajJa karato zarthabhava brAhmaNa temane pATa mATe yogya jaNAyo. tene pratibodha pamADavA temaNe potAnA be ziSyo yajJasthaLe mokalyA. teo tyAM jaI bolyA "kaho chamo chuM tattva na jJAyate punaH' zaabhava e sAMbhaLI vicAramAM paDyA ke, "jaina munio asatya bole nahi', chatAM A yajJane teoe tattva vinAno mAtra kaSTarUpa kahyo to mAre tattva samajavuM joIe" ethI zastra ugAmIne yAjJikane kahyuM, "tattva zuM che ? te satya kaho maraNanA bhaye yAjJike yajJastaMbha nIce sthApelI zrI zAntinAthaprabhunI pratimA batAvI ane kahyuM, "A pratimAnA prabhAve yajJanAM vighno TaLe che, yajJano mahimA nathI." tethI satyanA pakSapAtI zrI zayyabhavajI turaMta udyAnamAM pahoMcyA, prabhavasvAmIne vinayapUrvaka tattva samajAvavA prArthanA karI. prabhavasvAmIe sAdhudharma ja zuddha Atma-tattvane pAmavAno upAya che ema jaNAvyuM. tattvaprAptinI khevanAthI temaNe te ja samaye sagarbhA strIno tyAga karI sAdhudharma svIkAryo. cauda pUrvano abhyAsa karyo. varSo bAda jyAre temano putra manaka temane zodhato zodhato temanI pAse Avyo tyAre putranI mamatAne kyAMya ADe AvavA dIdhA vinA tenI hitaciMtA karI, zrI dazavaikAlikasUtranI racanA karI. "ghanya che A AcAryane ke, je potAnA putranI sukhaciMtA na karato hitaciMtA karI sva-para saunuM kalyANa karyuM. AvA munivarone vaMdana karI, ApaNA hRdayamAM paNa sarvajana hita. ciMtAno guNa pragaTe tevI prArthanA karIe." dharU. meDamAro ma - ane zrI meghakumAra eka hAthIne jAtismaraNa jJAna thayuM. tene yAda AvyuM ke, pote gayA bhavamAM dAvAnaLathI bhAgatAM aneka pIDAo bhogavI mRtyu pAmyo hato. tethI teNe A bhavamAM dAvanaLathI bacavA eka cokhkhuM medAna banAvyuM. eka vakhata jaMgalamAM dAvAnaLa joIne bhaya pAmI te pelA surakSita medAnamAM Avyo, paNa tyAM to pahelethI ghaNAM badhAM prANIo AvI gayAM hatAM. chatAM A hAthIne vicAra na Avyo ke, "mArI jagyAmAM A badhAM AvI gayAM- mArA mATe jagyA paNa na rAkhI..." udAradila e hAthI jema tema jagyA meLavI tyAM Ubho rahyo. thoDIvAre teNe khaMjavALa AvatA eka paga saheja UMco karyo, tyAM to eka sasaluM tenA paganI nIce Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 sUtrasaMvedanA-pa AvIne goThavAI gayuM. hAthIne jarApaNa akaLAmaNa nathI thatI. paga nIce mUke to sasalAnI hiMsA thaze te vicArathI teNe paga UMco ja rAkhyo. trIjA divase dAvAnaLa zAMta thayo, badhAM prANIonI sAthe sasaluM paNa cAlI gayuM. hAthI paga nIce mUkavA jAya che, paNa be divasamAM zarIra jakaDAI gayuM'tuM. tethI hAthI nIce paDI gayo. chatAM tenA manamAM koInA pratye roSa ke krodhe nathI Avato. te jIvadayAnA zubha vicAromAM magna hato. A vicAromAM ja tenuM mRtyu thayuM. sasalA paranA dayAbhAvanA pariNAme te marIne zreNika rAjA ane dhAriNI rANIno putra meghakumAra thayo. yuvAvasthAmAM teNe prabhunI dezanA sAMbhaLI vairAgya vAsita haiye ATha patnIo, rAjaRddhi-samRddhi ane bharapUra anukULatAono tyAga karI, prabhu pAse jaI saMyama svIkAryuM. dIkSAnI prathama rAtrImAM meghakumArano saMthAro bAraNA pAse Avyo. badhA sAdhuonA paganI rajathI kharaDAyelA saMthArA para meghakumAra UMdhI na zakyo. tethI tene thayuM mAro pahelAMno sukhavAsa kyAM ane A du:khavAsa kyAM ? mArAthI A kevI rIte sahana thaze ? Ama vicArI te vrata choDavA taiyAra thaI gayo. ' prabhu pAse gayo. dharmarathanA sArathi samAna prabhue tene teno pUrvabhava jaNAvyo. eka jIvanI dayA karavAthI tene zuM lAbha thayo che ane have niraMtara jIvamAtra mATe dayAbhAva dAkhavavAthI kevuM phaLa maLaze te samajAvI kahyuM ke, "pUrvabhavamAM te eka jIvA mATe keTaluM du:kha sahana karyuM. have AvA mahAtmAonI caraNarajathI tuM kema muMjhAya che. ?' prabhunA vAtsalyasabhara zabdo sAMbhaLI meghakumAramuni saMyamamAM sthira thayA. tyAM ja temaNe AMkho sivAya zarIranI kALajI nahi levAno saMkalpa karyo. teo suMdara cAritra pALI vijaya vimAnamAM deva thayA ane tyAMthI avI mokSe jaze. "he meghakumAra muni ! ApanA jIvanaprasaMgathI eka vAta spaSTa samajAI ke, "jIvadayA e dharmano sAra che." teno zuM prabhAva che te paNa jAye. Apane vaMdana karI, amArA aMta:karaNamAM ya A guNa pragaTe evI prabhuprArthanA karIe." gAthA : emAi mahAsattA, ditu suhaM guNa-gaNehiM saMjuttA / jesiM nAma-ggahaNe, pAvappabaMdhA vilayaM jaMti / / 7 / / Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaDesara-bAhubalI sajajhAya 177 107 saMskRta chAyA : - evam AdayaH mahAsattvAH, dadatu sukhaM guNa-gaNaiH saMyuktAH yeSAM nAma-prahane, pApa-pravAH vizve yatti IIST zabdArtha : aneka guNothI yukta AvA bIjA paNa je mahAsattvazALI puruSo che ke jeonuM nAma levA mAtrathI pApanA samUha nAza pAmI jAya che teo amane sukha Apo. All vizeSArtha : vahuratnA vasundharA' - A pRthvI nararatnonI khANa che. Aja sudhI A jagatamAM aneka mahApuruSo thayA che ane thavAnA che. temAMthI ahIM to amukanA nAmono ja ullekha karyo che. te sivAyanA paNa A jagatamAM sattva Adi aneka guNothI zobhatA aneka mahApuruSo thayAM che. Adara ane bahumAna sAthe temanuM nAma mAtra levAmAM Ave to pApanA paDalo bhedAI jAya. AvA mahApuruSone praNAma karI temanA jevuM Atmika sukha prApta thAya tevI prArthanA karavAnI bhAvanA A gAthAmAM vyakta karAI che. * Ama to mahApuruSomAM anaMtA guNo hoya che, chatAM ahIM sattva guNane prAdhAnya ApyuM che. kema ke, sattva vinA anya guNo TakI zakatA nathI. sattva nAmano eka tAttvika guNa evo che je bIjA aneka guNone kheMcIne lAvyA vinA raheto nathI. atre rAjA vIra vikramanA nAme pracalita eka prasaMga yAda Ave che. ghaTanA evI che ke vikramAditya rAjAe ekavAra daridranArAyaNanI mUrti vasAvI, tenAthI nArAja thaI lakSmI, sarasvatI Adi aneka devadevIo vikramarAjAne choDI cAlavA lAgyA. vikrama rAjAe badhAMne javAnI rajA ApI. teTalAmAM "sattva" Avyo ane te paNa kahevA lAgyo ke, huM jAuM chuM. rAjAe kaDaka zabdomAM kahyuM ke, tuM jAya te na cAle tAre to rahevuM ja paDaze. "sattvane rahevuM paDyuM. vikrama rAjA pAse sattva hovAne kAraNe gayelA badhA deva-devIo parata AvavA lAgyAM. 3. sattva eka evo guNa che ke te khIlI UThe to bIjA badhA guNo khilAvI Ape che. - mahAmahopAdhyAyajI * sarva sarve pratiSThitam - kalikAlasarvajJazrI hemacaMdrAcArya * 'siddhiH sarve patiM madatAM noro' Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 kathA kAlpanika che paNa vAstavikatA che ke, badhA guNo sattvane AdhAre ja TakI rahe che, mATe ja ahIM anya guNone mahattva ApyA vinA sattvane mahattva ApyuM che. 178 sattvazALI A mahApuruSo pratye jo haiyAno bahumAnabhAva pragaTI jAya to puNyAnubaMdhI puNyanA baMdha dvArA AtmavikAsa saraLa bane A gAthA bolatAM sAdhake te bahumAna ullasita karavA prayatna karavAno che. te mATe sattvAdi guNa saMpanna A mahApuruSone smRti paTa para lAvI temanAM caraNomAM mastaka jhUkAvI prArthanA karIe ke, "he sattvazALI sajjano ! aneka saMkaTo vacce pA Ape siddhigati prApta karavA jevo aMtaraMga-bAhya saMgharSa kheDyo tevo saMgharSa karavAnuM sattva amane paNa prApta thAo. jenA baLe mokSamArgamAM sthira thaI Ape je sadAkALanuM sukha prApta karyu che te sukha ame paNa prApta karI zakIe." have mahAsatIonA nAma zarU thAya che. gAthA H sulasA caMdanabAlA, maNoramA, mayaNarehA damayaMtI / namayAsuMdarI sIyA, naMdA bhaddA subhaddA ya / / 8 / / saMskRta chAyA : mujasA, annanavAA, manoramA, manarevA mayantI 1 narmavAsundarI, sItA, nandrA, bhadrA, sumadrA 6 / / 8 / / zabdArtha : sulasA, candanabALA, manoramA, madanarekhA, damayantI, narmadAsuMdarI, sItA, naMdA (sunaMdA), bhadrA ane subhadrA. IILII vizeSArtha : 2. (14) pusA - zrImatI sulasA 'mArA dharmalAbha kahejo' - aMbaDa parivrAjakanA samyagdarzananI nirmaLatA mATe khuda vIraprabhue A saMdezo mahAsatI sulasAne mokalelo. sulasA mATe ATalI ja oLakhANa paryApta che; paNa loka tene nAgasArathinI patnI tarIke jANatuM hatuM. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahesara-bAhubalI sajjhAya aMbaDaparivrAjaka jyAre prabhuno saMdezo ApavA AvyA tyAre temaNe sulasAnA samyagdarzananI khAtarI karavA indrajALathI bahmA, viSNu, maheza tathA tIrthaMkaranA samavasaraNanI Rddhi vikurtI. AkhuM gAma jovA umaTyuM, paNa sulasA na gaI. bIjI bAju jyAre aMbaDe sulasAne prabhuno saMdezo Apyo tyAre sulasAnI 3 / karoDa romarAjI vikasita thaI gaI. 179 manuSya to ThIka devo paNa sulasAnI parIkSA karavA sAdhu banIne temanA ghare vahoravA AvelA, tyAre sulasAe eka lAkha sonAmahoranI kIMmatavALA lakSapAka telanA cAra bATalA phUTavA chatAM lezamAtra paNa kheda na karyo. deva paNa sulasAnI bhakti joI prasanna thayA. zrImatI sulasAne hariNaigamaiSI devanI sahAyathI 32 putro thayA hatA, paraMtu teo zreNika mahArAjAnI rakSA karatAM ekI sAthe mRtyu pAmyA hatA. te samaye A pa2ma samakitI zrAvikAe bhavasthitino vicAra karI svayaM to zoka nivAryo hato ane mohAdhIna patine paNa zokamukta thavA preraNArUpa banyAM hatAM. sattva, adInatA, zraddhA, bhakti Adi guNothI zobhatA sulasA satI sArA dharmakRtyo karI aMte svarge gayA. tyAMthI A ja bharatakSetramAM AvatI covIsImAM nirmama nAmanA paMdaramA tIrthaMkara thaI mokSapadane pAmaze. rr "vaMdanA ho ApanI nirmaLa zraddhAne Apane namaskAra karI ame par3A nirmaLa samyagdarzananI prApti arthe prArthanA karIe." 2. (15). caMdranavAi - mahAsatI caMdanabALA vIraprabhu kauzAmbI nagarImAM atyaMta kaThora abhigraha dhAraNa karI padhArelA 'pagamAM loDhAnI beDI hoya- uMbarA vacce beThI hoya- aTTamanI ArAdhanA hoya-3 mastaka muMDAveluM hoya-4 AMkhamAM AMsu hoya- rAjaputrI paNa dAsIpaNAne pAmelI hoya- bhikSAveLA vItI gaI hoya- tyAre te sUpaDAmAM rahelA- aDadanA bAkuLA vahorAve- to mAre pAraNuM karavuM anyathA nahi.' Avo abhigraha kevI rIte pUro thAya ? paNa dhanyAtidhanyA caMdanabALAe A abhigraha pUro karI prabhune pAraNuM karAveluM. teonuM mULa nAma vasumatI hatuM. teo rAjA dadhivAhana ane dhAriNI rANInAM putrI hatAM. caMpApurI upara jyAre rAjA zatAnIke humalo karyo tyAre temanA pitA bhAgI gayA ane mAtAe zIla2kSaNArthe prANano tyAga karyo. eka subhaTa tene laI bhAgyo ane bajAramAM dhanavAha zeThane vecI dIdhI. te zeTha tene putrInI jema rAkhato Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 sUtrasaMvedanA-5 hatA, paNa zeThANIne temanI irSyA thatI hatI. temane Dara hato ke zeTha bhaviSyamAM Ane paraNaze. tethI eka divasa jyAre zeTha bahAragAma gayelA tyAre teNIe caMdanabALAnuM mastaka muMDAvI, tenA pagamAM lokhaMDanI beDI nAMkhI, tene eka aMdhArI oraDImAM pUrI dIdhI. traNa divasa pachI zeThane A vAtanI khabara paDI. temaNe tene bahAra kADhI, gharanA uMbarA upara besADI, eka sUpaDAmAM aDadanA bAkuLA ApyA ane teo tenI beDI toDAvavA luhArane bolAvavA gayAM. tyAre caMdanabALAjIne traNa upavAsa thayelA hatAM. vicAryuM koI atithine ApI pachI vAparuM. tyAM ja ghora abhigrahane dhAraNa karelA vIraprabhu padhAryA. abhigraha pUro thAya tevuM hatuM paNa AMkhamAM AMsu nahotAM. prabhue caMdanabALA sAme joyuM, caMdanabALAe prabhune bAkuLA vahoravA vinaMtI karI... paNa prabhu AgaLa vadhyA..., kevuM durbhAgya ! vicAratAM ja caMdanabALAnI AMkhamAMthI zrAvaNa bhAdaravo vahevA lAgyo. jyAre pagamAM beDIo hatI ane traNa divasanI bhUkha hatI tyAre paNa caMdanabALAnI AMkhamAM AMsu nahotAM; paNa prabhu mane lAbha ApyA vinA cAlI gayA evI khabara paDatAM ja teonI AMkhamAMthI azrunI dhArAo vahevA mAMDI. prabhue pAchA vaLIne joyuM. abhigrahanI badhI zarato pUrI thatI hatI. tethI prabhue caMdanabALAnA hAthe cha mAsI tapanuM pAraNuM karyu - kevuM saubhAgya ! anukrame jyAre prabhuvIrane kevaLajJAna thayuM tyAre teo temanA prathama sAdhvI banyAM ane potAnI ziSyA mRgAvatIjIne khamAvatAM kevaLI banI mokSe gayAM. "he caMdanabALAjI ! Apa jevI adInavRtti, bhakti, sattva ane saraLatA amane pA prApta thAo evI prArthanA pUrvaka Apane praNAma karIe chIe." rU. (16) moramA - zrImatI manoramA mahAsatI manoramA sudarzanazeThanAM patnI hatAM. temanA pati upara jyAre ALa mukAyuM ane temane zULInI sajA thaI tyAre teo kAussagga dhyAnamAM lIna banyA. tenAthI zAsanadevo AkarSAyA temanI ArAdhanAnA prabhAve zULInuM siMhAsana thaI gayuM. ane pati uparanI Apatti TaLI gaI. "dharma upara aDaga zraddhA dharAvanAra A mahAsaMtIne dhanya che !.temanA caraNe zIza jhUkAvI Apo paNa AvI zraddhAnI prArthanA karIe." Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaphesara-bAhubalI sajajhAya 181 4. (17) mayare - zrImatI madanarekhA. rUparUpanA aMbAra ane garbhavatI evAM madanarekhAjInA khoLAmAM, jemanA peTamAM khaMjara bhoMkAyela che tevA pati yugabAhunuM mAthuM che. lohInI dhAra vahI rahI che. kyAre patinuM prANapaMkheruM UDI jAya te khabara nathI. khUnI diyara kyAre AvI lAja lUMTI le te kahevAya nahi... chatAM mahAsatI svastha citte, gabharATa ke dInatA vinA, patine nirdhAmaNA karAvI rahyA che. temane potAnI ciMtA nathI paNa kyAMya mArA pati kaSAyagrasta banI potAno bhava na bagADI de tenI apAra ciMtA che. teo patine kahe che tame kyAMya manamAM tamArA bhAI pratye dveSa na lAvazo. je thayuM che te tamArA ja karmathI thayuM che. temAM koIno doSa nathI. madanarekhAjIe patine caturzaraNagamana, sukRtanI anumodanA ane duSkatanI gaha Adi rUpe aMtasamayanI suMdara ArAdhanA karAvI. jenA pariNAme temanA pati samAdhimaya mRtyune varI deva thayA. patine adbhuta samAdhi ApyA pachI diyarathI bacavA garbhavatI madanarekhAjI tyAMthI nAsI chUTyAM. jaMgalamAM temaNe eka putrane janma Apyo. je mithilA nareza namirAja banI pratyeka buddha tarIke prasiddha thayo. jaMgalamAMthI madanarekhAjIne eka vidyAdhara naMdIzvaradvIpa laI gayo. thaDA vakhata pachI temaNe dIkSA lIdhI. kALakrame teo karma khapAvI mokSe gayA. "he satI ! nIDaratApUrvaka svajananI hitaciMtA karavAno guNa amane paNa pradAna karo." 5. (18) mayaMtI - mahAsatI damayaMtI prabhu bhaktinA daDha saMskAro, ApattimAM adInatA, sadAcAra, daDha samyakta Adi guNothI mahAsatI damayaMtInuM aMtara zobhatuM hatuM; to pUrvabhavamAM aSTApada upara 24 paramAtmAonA tilaka banAvI bAMdhelA puNyathI temanuM bhAla svayaM prakAzita sUrya jevA dedIpyamAna tilakathI zobhatuM hatuM. bhImarAjA ane puSpavatIrANInAM suputrI teo niSadhapati naLarAjAnA rANI hatA. bhAInA AgrahathI jugAra ramatAM naLarAjA rAjya vaibhava Adi sarva hArI gayA hatA. damayaMtI sAthe pahere kapaDe vanamAM javAno vAro Avyo. damayaMtIne AnuM jarA paNa du:kha nathI. AryapatnInI jema te patine anusaratI vanamAM gaI. rAtrino samaya hato. rAnI pazuonA bhayAnaka avAjo saMbhaLAtA hatA. tevAmAM dUra eka tApasano Azrama najare caDhyo. naLarAjA to AzramamAM javA taiyAra thaI Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-pa gayA; paraMtu damayaMtI kahe che mArI bhautika saMpatti cAlI gaI teno koI vAMdho nathI paNa AvA tApaso pAse jaI huM samyagdarzanarUpa mArI AdhyAtmika saMpattine AMca nahi AvavA dauM. banne kAMTALA raste bhUkhyA tarasyA AgaLa vadhI rahyAM che. karmayoge naLane vicAra Ave che ke, A rAjaputrI AvA kaSTa nahi veThI zake, tethI tenA kapaDAnA cheDe piyara-sAsarano rasto lakhI, damayaMtIne ekalI mUkI te cAlyA gayA. banne vacce bAra varSano viyoga thayo. 182 damayaMtI dharmanuM zaraNa svIkArI nirbhayapaNe vanamAM AMgaLa vadhavA lAgI. tenA ziyaLanA prabhAve siMha Adi hiMsaka prANIo to zuM rAkSasa paNa zAMta thaI gayo. tene pati sAthe meLApa na thAya tyAM sudhI mukhavAsa, raMgIna vastro, puSpo, AbhUSaNo ane vigaIno tyAga hato. jaMgalamAM paNa zAMtinAtha bhagavAnanI mATInI pratimA banAvI te temanI puSpa vaDe pUjA karatI, tapasyA karatI ane vRkSo parathI TapakI paDelAM phaLo khAtI hatI. A bAju naLa rAjA eka rAjAne tyAM kubaDo banI rasoiyA tarIke rahyo hato. karma purAM thatAM pati-patnIno meLApa thayo. devathI pratibodha pAmI bannee dIkSA lIdhI, samAdhi pAmyAM ane devalokamAM gayAM. tyAMthI cyavI damayantI satI kanakavatI nAme vasudevanI patnI banI mokSe gaI. "he mahAsatI ! saMpattimAM ke vittimAM Apa kyAre pA aghIrAM ke utAvaLAM na thayAM, kyAreya 'DagyAM nahi ane sadA nirmaLa samyagdarzanane TakAvI rAkhyuM. amane paNa Apa jevI ghIratA prApta thAya tevI prabhune prArthanA karIe." 6. (11) namavAnuMvarI - zrImatI narmadAsuMdarI bhAratavarSamAM strI mAtra mATe apekSita uccatama guNa zIla che. te zIlanI rakSA mATe satIone keTaluM sahana karavuM paDe che, te A dRSTAMta parathI samajI zakAya che. sahadeva ane RSidattA bhAI-bena hatAM. temAM RSidattAnA lagna eka bauddhadharmI sAthe thayA. kALakrame sahadevane narmadA nAmanI putrI ane RSidattAne mahezvaradatta nAmano putra hato. te kALanA sAmAjika rIta-rIvAja anusAra A bannenA lagna thayAM. narmadAsuMdarI jainadharmanI dRDha anurAgI hatI paNa tenuM sAsaruM jainadharmI nahotuM; paraMtu tenI udAratA ane ucita pravRttionA prabhAve sAsarAmAM paNa sahu jainadharmI banyAM. Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharosara-bAhubalI sajajhAya 183 eka divasa anupayogatAthI narmadAsuMdarIthI eka sAdhu upara pAnanI picakArI UDI. sAdhu bolyA "A AzAtanA patino viyoga sUcave che. tyArapachI ekavAra samudranI saphara karatAM narmadAsuMdarI ane temanA pati vahANamAM beThA beThA suMdara saMgIta sAMbhaLatA hatAM. narmadAsuMdarIe gAyakanA avAja uparathI tenA rUpa AdinuM Abehuba varNana karyuM. A sAMbhaLatA patine tenI upara zaMkA thaI ane te teNIne eka baMdara para choDI cAlyo gayo. pativiyoganA kAraNe narmadAsuMdarInA zIla para aneka Aphato AvI. temane vezyAne ghare javuM paDyuM. gaTaramAM paDI gAMDA banavuM paDyuM. aneka ApattiomAM paNa temaNe sahanazIlatA ane buddhinA prabhAve, dharma jALavI rAkhyo. aMte cAritra laI pravartinI pada zobhAvyuM. sAdhvI tarIke vihAra karatA jyAre teo patinA gAma AvyA tyAre temaNe potAnA pati ane sAsune dharma pamADI dIkSA apAvI. he mahAsatIjI ! ghanya che Apane ! karmanA vikaTa saMyogomAM paNa Ape ApanA manane cala-vicala thavA na dIdhuM. prApta buddhinA prabhAve aneka praznano yogya ukela lAvyA ane zIlano prabhAve saunA. kalyANamAM nimitta banyA. Apane vaMdanA karI, karma pratyenI aMDaga zraddhA, nirmaLa buddhi ane AtmazuddhinI prArthanA karIe 7. (60) lIlA - mahAsatI sItAdevI janakarAjAnAM putrI ane zrI rAmacaMdrajInAM patnI sItAjInI kathA sarva vidita che. prabhAte temanuM smaraNa karatAM temanI karma pratyenI zraddhA, kartavyaparAyaNatA ane zIlanI daDhatA jevA ucca guNo sahaja smaraNamAM Ave che. mahAsatI sItAdevI jamyAM tyArathI ja, karmoe emanI behAlI karavAmAM pAchuM vALIne joyuM nahotuM. janmatAM pahelAM pitAne ajJAtavAsa, janmatAMnI sAthe bhAInuM apaharaNa, lagna samaye pitAnuM apaharaNa, lagna pachI patine vanavAsa, pati sAthe pote paNa vanavAsamAM gayAM tyAM vaLI rAvaNa dvArA khuda emanuM ja apaharaNa. yuddha karI rAvaNano saMhAra karyA bAda jyAre pati sAthe ayodhyA pAchAM AvyA tyAre temanA upara kalaMka AvyuM. pariNAme khuda pati rAmacaMdrajIe garbhavatI evA emane kapaTathI jaMgalamAM tyajI dIdhI. A dareka Apatti vakhate kyAre paNa sItAjIe koIne doSa Apyo nathI ke potAnA cittanI svasthatA paNa khoI nathI. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 sUtrasaMvedanA-pa are ! AvA prasaMge paNa temaNe patinI hitacitA karatA saMdezo mokalAvyo ke, loka lAje mane choDI to bhale choDI paNa loka lAje kyAreya dharmane na choDatA'. potAnA puNya-pApa pratye kevI zraddhA ! kartavyapAlana ane pativrata dharma kevo ! varSo pachI teo ayodhyAmAM pAchAM AvyAM. temanA ziyaLanI parIkSA karavA eka UMDI khAI khodAI hatI, temAM caMdananAM lAkaDA bharIne, AkAzane AMbI jAya evI vikarALa Aga pragaTAvI hatI.. paNa mahAsatI AgamAM paDatAMnI sAthe ja te Aga sarovaramAM palaTAI gaI. vacce kamaLanI aMdara teo zobhI rahyA hatA. AkhuM ayodhyA temano jaya jayakAra karI "mahAsatI padhAro! padhAro' karI rahyuM hatuM. A samaye paNa saMsAranA svarUpanA vijJAnane varI cUkelAM mahAsatI, AgAmI sukhonA svapnomAM na rAcatAM, karmanA vipAkonuM ciMtana karI rahyAM hatAM. temaNe karmonA kSaya mATe sarvaviratinA mArge AgaLa vadhavAno nirNaya karI lIdho. potAnI jAte ja kezano loca karI rAmacaMdrajI tarapha keza pheMkI teo viratinA mArge cAlI nIkaLyAM. "zUnya che ApanA savane, zIlane, vivekane ane jJAnane.. jyAre unnata mastake nagarImAM praveza karavAno hato tyAre Ape natamastake sarvano tyAga karyo. jIvanamAM sarvasvanI prAptinI amUlya kSaNe Ape sarvasvano tyAga karyo" 8. (6) nA - zrImatI naMdA (sunaMdA), zrImatI naMdA benAtaTa nagaranA dhanapati zeThanA putrI tathA zreNika mahArAjAnAM paTarANI ane abhayakumAranAM mAtA hatAM. yuvAvasthAmAM zreNika rAjA potAnA pitAthI risAIne benAtaTa nagare cAlyA gayA hatA. dhanapati zeThanA paDatInA kALamAM zreNithI temanI unnati thaI eTale temaNe potAnI sunaMdA nAmanI putrI tene paraNAvI. te garbhavatI hatI tyAre zreNika puna: rAjagRhI cAlyA gayA. sunaMdAne keTalAka varSo patino viyoga sahana karavo paDyo, paNa te dharmaparAyaNa ane zIlamAM aDaga rahI. buddhinidAna evA putra abhayakumAre kuzaLatA ane svAbhimAnapUrvaka mAtA naMdA ane pitAnuM punaH milana karAvyuM. abhayakumAramAM vairAgyanA saMskAronuM siMcana karanArI A mAtAe paNa abhayakumAranI jema viraprabhu pAse dIkSA lIdhI hatI. karma khapAvI teo anuttara vimAnamAM deva thayA che ane tyAMthI cyavI mokSe jaze. . Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharakhesara-bAhubalI sajajhAya - 185 "he devI ! Apane vaMdana karI prArthanA karIe ke saMkaTa samaye Apa jevI gharmaparAyaNatA ane zIlabhaMgathI bacavAnI zakti amane paNa prApta thAya." 1. (62) madA - zrImatI bhadrAmAtA zAlibhadranI mAtA ane gobhadra zeThanAM zeThANI bhadrAmAtA eka jAjavalyamAna vyaktitva dharAvatAM hatAM. temaNe zrI zAlibhadrajIne kevA saMskAronuM siMcana karyuM haze ke doma doma sAhyabIne zAlibhadrajI eka kSaNavAramAM choDI zakyA. temanI putrI subhadrAne paNa teoe kevI keLavaNI ApI haze ke, pitAnA gharano ATalo vaibhava hovA chatAM, sAsarAmAM AvelI ApattinA samaye subhadrAjIne piyara javAnuM mana na thayuM, paNa susaMskArI nArInI jema teoe aneka takalIpho vacce mATInA tagArA upADI sAsu-sasarAnI sevA karavAmAM AnaMda anubhavI bhadrAmAtAnA kuLane dIpAvyuM. nepALanA vepArIone jyAre magadhamAM potAnI ratnakaMbalane lenAra koI maLyuM nahi, tyAre teo nirAzavadane pAchA pharI rahyA hatA. A joI bhadrAmAtAne thayuM AmAM to mArA rAjAnI AbaruM jAya che. tethI temaNe dAsI dvArA vepArIone bolAvyA, vepArI nA pADavA lAgyA, tyAre dAsI kahe mArAM zeThANI darzana karavA yogya che, ekavAra temanAM darzana karavA padhAro. vepArI AvyA. dAsInA AvA vacanathI jaNAya che ke, teo darekanI kevI sArasaMbhALa letAM haze. udAradila A zeThANIe 16 ratnakaMbalo kharIdI lIdhI ane tenA be-be TUkaDA karI potAnI batrIsa vahuone ApI dIdhI. nepALanA vepArIonA Azcaryano pAra na rahyo. bhadrA zeThANIe eka divasa paNa putrane koI kaSTa paDavA dIdhuM nahotuM. badho dhaMdho svayaM karatAM. jyAre zAlibhadrajI dIkSA levA taiyAra thayA tyAre teo svayaM bheTayuM laI rAjA pAse gayA ane rAjAnA sAtha-sahakArathI dabadabApUrvaka zAlibhadranI dIkSA karI. anukrame bhadrAmAtAe paNa vairAgya pAmI viraprabhu pAse dIkSA lIdhI ane samAdhi sAdhI devalokamAM gayAM. tyAMthI avI teo mokSe jaze. "bhadrAmAtAne vaMdana karI temanA jevI mAvajata karavAnI kSamatA, udAratA ane aucityanI prArthanA karIe." Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 - sUtrasaMvedanA-pa 20. (darU) sumI - zrImatI subhadrA satI subhadrA satInA pitA jinadAsa ane mAtA tattvamAlinI hatAM. subhadrAe jainadharmanA tattvajJAnano UMDo abhyAsa karelo. tethI temanA pitAnI icchA hatI ke, tene yogya dharmI vara sAthe ja paraNAvavI. subhadrAnA rUpathI mohita thayelA buddhadAse tene meLavavA pote jainadharma pratye aDaga AsthAvALA che tevo AbhAsa Ubho karyo. karmanI vicitratAnA kAraNe subhadrAjInA pitAne buddhadAsano svAMga satya jaNAyo ane temaNe subhadrAne tene paraNAvI.. sAsariyA bauddha dharmI hovAthI teo subhadrAne aneka prakAre satAvatAM hatAM. Ama chatAM subhadrAjI potAnA dharmathI jarApaNa calita na thayAM. eka vakhata muninI AMkhamAMthI taNakhaluM kADhatAM subhadrAno cAMllo muninA mastake lAgI gayo. sAsue te joI subhadrA upara ALa mUkyuM. nirdoSa sAdhunI vaiyAvacca karatAM satIne mAthe kalaMka AvyuM. subhadrAe tyArathI annajaLano tyAga karyo. pUrve karelAM pAponuM A phaLa che ema mAnI potAnI thatI lokaniMdAne sahana karI. dharmanuM rakSaNa karanArAonuM rakSaNa karavA devatAo jIvatA jAgatA hoya che. zAsanadevatA tenI sahAye AvyA. teoe caMpAnagarInA cAre dvAra baMdha karI dIdhAM. dvAra toDavAno prayatna paNa niSphaLa gayo. nagaramAM hAhAkAra macI gayo. tyAM AkAzavANI thaI "jo koI satI strI, kAcA sUtaranA tAMtaNe ATo cALavAnI cAraNIthI kUvAmAMthI pANI kADhI daravAjA upara chAMTaze to ja daravAjA ughaDaze." gAmanI aneka strIoe prayatna karyo, paNa niSphaLa. subhadrAe sAsu pAse dvAra ughADavA javAnI AjJA mAMgI. badhA nagarajanonA Azcarya vacce teNe navakAranuM smaraNa karI cAraNIthI pANI kADhyuM ane traNa traNa daravAje chAMTyuM. daravAjA khUlI gayA. cotho daravAjo kholavA bIjA koIne AvavuM hoya to AvI zake ema kahI bAkI rAkhyo. A prasaMgathI jainadharmano - zIladharmano jayajayakAra thayo. Akhare dIkSA laI teo mokSe gayAM. "he devI ! saMkaTanA samayamAM paNa Ape je vIratA ane gaMbhIratA dAkhavI ane karma pratyenI zraddhA sthira rAkhI te ati anumodanIya che. ApanA A guNa pratye Adara karI ane pachI evI vIratA prApta thAya tevI prArthanA karIe." Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaphesara-bAhubalI sajajhAya 187 gAthA : rAimaI risiMdattA, paumAvai aMjaNA sirIdevI / jiTTha sujiTTha migAvai, pabhAvaI cillaNAdevI // 9 // saMskRta chAyA ? rAjimatI RSidattA padmAvatI aJjanA zrIdevI jyeSThA sujyeSThA mRgAvatI, prabhAvatI cellaNAdevI / / 9 / / zabdArtha : rAjimatI, RSidarA, padmAvatI, aMjanAsuMdarI, zrIdevI, (tathA ceDArAjAnI putrIo) jyeSThA, suyeSThA, mRgAvatI, prabhAvatI ane callaNA rANI. III vizeSArtha : 22. (64) rAma - rAjimatI manamAM saMsAranAM sukha bhogavavAnA aneka koDa bharyA hoya paNa pati vairAgI banI cAlyo jAya tyAre paNa zIla TakAvI rAkhavuM ane potAnI icchAone tyajI patinA mArganuM anusaraNa karavuM A rAjulano (rAjimatIno) moTAmAM moTo guNa hato. ugrasena rAjAnI putrI rAjimatIjI zrI neminAtha prabhu kevaLajJAna pAmyA tyAre temanI pAse saMyama svIkArI temanA prathama sAdhvI banyAM hatAM. ekadA zrI neminAtha prabhunA laghubaMdhu rathanemi, temanuM rUpa joI temanA pratye mohita thaI saMyamathI DagI gayA hatA, paraMtu A mahAsatIe suMdara zikhAmaNa ApI, temane punaH saMyamamAM sthira karyA hatA. kALakrame sarva karmano kSaya karI teo mukti pAmyAM. priyatamanA vairAgyabhInA paMthe paga mAMDanAra he mahAsatIjI Apane ghanya che ! duniyA jyAre rAganA saMbaMdho bAMdhavA mathe che tyAre Ape nava bhavanA rAganA saMbaghane toDavA prayatna karyo, rAgI banIne ApanA zo AvelA rathanemine Ape saMyamamAM sthira karyA. A guNa amane paNa prApta thAo !" Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 188 sUtrasaMvedanA-5 22. (65) risivattA - mahAsatI RSidattA. parama sukhamAM paNa duHkha ApanAro eka durguNa che - irSyA. irSyAnuM mAraNa karavAnI kSamatA udAratA nAmanA sadguNamAM che. RSidattAnA caritramAMthI jIvanamAM kevI udAratA hovI joIe te samajavA maLe che. RSidattA eka RSinI kanyA hatI. tenA pitAne vairAgya thayo tyAre tenI mAtA rANI prItimatIe sagarbhAvasthAmAM saMnyAsa svIkArelo. tyArabAda AzramamAM RSidattAno janma thayo. janmatAM ja tenI mAtA mRtyu pAmI, tethI tenA pitAe teno uchera karelo. te rUpa, lAvaNya ane guNono bhaMDAra hatI. jaMgalamAM tenA zIlanI rakSA karavA mATe tenA pitAe tene eka aMjana ApeluM jeno upayoga karavAthI te puruSa jevuM rUpa dhAraNa karI zakatI. eka vakhata hemaratha rAjAno putra kanakaratha rukmiNI nAmanI rAjakanyAne paraNavA jaI rahyo'to. rastAmAM teNe RSidattAnA Azrama pAse paDAva nAMkhyo. tyAM teno meLApa RSidattA ane tenA pitA sAthe thayo. pitAnI icchAthI tyAM ja teNe RSidattA sAthe lagna karyAM. saMtoSI kanakaratha RSidattAne paraNI pAcho vaLyo. A samAcAra rukmiNIne maLyA. tenAthI A bilakula sahana na thayuM. teNe RSidattAne kalaMkita karavA eka jogiNIne sAdhI ane tenA dvArA SaDyatra karI RSidattA mANasa-mAMsabhakSiNI rAkSasI che tevuM pUravAra karyuM. kanakarathanA pitAe RSidattAne nagaranI bahAra citAmAM bALI mUkavAno Adeza karyo, paNa bhAgyayoge te bacI gaI. RSidattA marI gaI che ema mAnI kanakarathanA pitAe tene puna: rukmiNI sAthe lagna karavA Agraha karI mokalyo. vaLI pAchuM te ja jaMgala AvyuM ane tyAM kanakarathano eka RSiputra sAthe bheTo thayo. vAstavamAM te puruSavezamAM rahelI RSidattA ja hatI. kanakarathane te RSiputra pratye ati sneha pragaTyo. tethI te tene sAthe laI rukmiNIne paraNavA AgaLa cAlyo. rukmiNInI sAthe lagna thayAM tyAre prathama rAtrie ja rukmiNIe kanakathane pote tene meLavavA zuM zuM karyu, RSidattAne kevI rIte kalaMkita karI vagere jaNAvyuM. kanakaratha to A sAMbhaLI krodhathI bhabhUkI uThyo. teNe agnipraveza karavAno nirNaya karyo. sAthe Avela RSikumAre bahu samajAvyuM, paNa teno dRDha nirNaya hato ke have Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahesara-bAhubalI sajjhAya RSidattA vagara nahi jIvuM RSie kahyuM ke huM RSidattAne laI AvuM chuM. RSidattA pragaTa thaI ane teNe patinI pAse pratijJA karAvI ke tamAre mArI sAthe karo cho tenA karatAM paNa rukmiNI sAthe vadhu sAro vyavahA2 ka2vo. 189 potAne kalaMka lagADanAra zokya pratye AvI udAratA rAkhavI e sAmAnya strI mATe zakya nathI. nahi jevI vastu Adi mATe paNa ApaNAmAM udAratA nathI AvatI, tyAM A rIte patinA prema saMbaMdhI paNa udAratA dAkhavavI e ghaNI moTI vAta che. RSidattAe AjIvana rukmiNi sAthe sagI benanI jema jIvana jIvI gRhastha jIvana sArthaka karyuM ane potAnA pUrva bhavone jANI jAtismaraNa jJAna thatAM vairAgya pAmI, saMyama jIvana svIkArI, karma khapAvI mokSe gaI. "dhanya che AvA satIne jemaNe maNmAMta upasarga ApanArane paNa kSamA ApI, tene bena mAnI, teno aparAdha kyAreya yAda karyo nahi ke, karAvyo nahi; UlaTuM tenI upara premanI varSA karI. temane prAta: kALe smaraNa karI ApaNe paNa irSyA jevA durguAthI mukti maLe ane udAratA prApta thAya te mATe yatna karIe." 12. (66) pa3mAvar rANI padmAvatI ceDA rAjAne sAta putrIo hatI. A sAteMya satI hatI ane bharahesa2nI A sajjhAyamAM te sAtenAM nAma gUMthAyelAM che. have eka pachI eka te satIonA nAmo levAya che. zrImatI padmAvatIjI paNa A sAtamAMnA eka hatAM. temanAM lagna caMpApurInA dadhivAhana rAjA sAthe thayelAM. sagarbhAvasthAmAM teone dohada jAgyo'to ke 'huM rAjAno pozAka paherI hAthI upara besIne krIDA karavA jAuM ane rAjA pAse chatra dharAuM.' A dohada pUro karavA teo vanavihAra karavA gayAM. tyAM hAthI gAMDo thaI bhAgavA lAgyo. rAjA eka vaDanI DALIe laTakI gayA paNa padmAvatIjI tevuM na karI zakyAM. chelle hAthI pANI pIvA Ubho rahyo tyAre teo utarIne nirjana vanamAM ekalAM aTUlAM pharavA lAgyAM. tyAMthI eka tApasa AzramamAM gayA. AgaLa jatAM temano sAdhvIjIonI sAthe paricaya thayo. pote sagarbhA che te vAta chUpAvI temaNe dIkSA lIdhI. kALakrame temane putra thayo. jene teo smazAnamAM choDI AvyA. eka vakhata pitA dadhivAhana rAjA ane pote tyajI dIdhela putra karakaMDu vacce yuddha thayuM. teoe te yuddhane aTakAvI sarvane karmanI paristhiti samajAvI saMsArano tyAga karAvyo. Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 - sUrasaMvedanA-5 , "he padmAvatI rANI ! ApattinA samayamAM dIna ke hatAza . banyA vagara Ape dharmano Azaro lIgho, lIghelA saMyamane akhaMDa rIte pALavA putra snehano paTTo tyAga karyo. ghanya che ApanI nispRhatA ane nirmamatAne Apane vaMdana karI ApanA jevA thavA prArthanA karIe." 24. (67) saMna - zrImatI aMjanAsuMdarI vIra hanumAnanI mAtA aMjanAsuMdarInA nAma sAthe karmanI vicitratA ane viparIta paristhitiomAM teozrIe rAkhelI sthiratA, dhIratA, gaMbhIratA sahaja upasthita thaI jAya che.. mahAsatI aMjanA mahendrarAjAnI putrI hatAM. tathA praphlAdarAjAnA putra pavanaMjaya temanA pati hatAM. lagnanA divasathI ja pavanaMjaye khoTA zakathI. aMjanAno tyAga karyo hato. anekavAra prayatna karavA chatAM pavanaMjayanA vartAvamAM koI pharaka nahoto paDyo. 22 varSa sudhI A ja krama cAlyo. ekavAra pavanaMjaya yuddhamAM jatA hatA. aMjanAsuMdarI temane sArA zukana ApavA dahIMnI vADakI laIne UbhAM'tAM. aMjanAne jotAM ja pavanaMjaya gusse thaI gayA. gAmanA loko vacce vADakIne lAta mArI ane aMjanAne haDaselI teo AgaLa vadhyA. aMjanAnI sakhI kahevA lAgI ke, tAro pati to mUrkhA che, koI vAMka vinA AvuM te karAtuM haze ? apamAna, tiraskAra, dhikkAra thavA chatAM paNa aMjanA satI kahe che ke, "mArA patino koI doSa nathI - doSa mArA karmano che. kevI haze temanI karma pratyenI zraddhA ke ATalI svasthatAthI gAma vacce thayeluM apamAna paNa jIravI zakyAM, na koIno vAMka kADhyo ke na ArtadhyAna karyuM. yuddhanI vATe pavanaMjaye eka cakravAkIne tenA pati mATe jhUratI joI. te jotA ja temane aMjanA yAda AvI. AkAzamArge teo aMjanA pAse AvyA. rAta AkhI aMjanA sAthe vitAvI. savAre parata pharatA hatA tyAre aMjanAe kahyuM ke prANanAtha ! Apa AvyA cho tenI koIne khabara nathI mane garbha raheze to huM javAba zuM ApIza ?" tethI pavanaMjaya tenI mudrikA ApI punaH yuddhamAM gayA. aMjanAne garbha rahyo. vAta vahetA vahetA aMjanAnA sAsu-sasarA sudhI pahoMcI. teo jANatA hatA ke temano putra pavanaMjaya to aMjanA sAmuM joto paNa nathI. tethI temaNe aMjanAne vyabhicArI mAnI ane karmanI vicitratAthI garbhavatI aMjanAne Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahesara-bAhubalI sajjhAya kalaMkinI jAhera karI pitAne tyAM mokalI dIdhI. tyAM paNa 100 bhAIomAMthI koIe aMjanAnI vAta na mAnI, tethI te ekalI aTUlI vanamAM gaI. vanamAM teNIe tejasvI 'hanumAna'ne janma Apyo. yuddha karI pAchA AvI pavanaMjaye priyAne na dIThI. vAtanI jANa thatAM teo zIlapAlanamAM aDaga satIne zodhavA nIkaLyA. ghaNI mahenate banneno meLApa thayo. "dhanya che aMjanA satIne ! koI gunA vinA 22-22 varSo sudhI potAne gunegAra mAnanAra pati pratye temane kyAreya abhAva, durbhAva ke aNagamo na karyo. potAne kalaMka ApanAra sAsusasarA mATe paNa manamAM koI kuvicAra na karyo. mAtA-pitA ane sagA bhAIoe tiraskArI tema chatAM teNe temanA nirNaya viruddha koI phariyAda na karI. sarva paristhitimAM potAnA ja karmane aparAthI gaNI zubhadhyAnamAM mana sthira rAkhyuM. AvAM satInA caraNomAM mastaka jhUkAvI Apo pA AvI zaktinI prArthanA karIe." zya. (68) sirIdevI - zrIdevI zrIdevI satI zrIdhara rAjAnI parama zIlavatI patnI hatI. teone eka pachI eka ema be vidyAdharoe haraNa karI, zIlathI DagAvavA ghaNI koziza karI hatI; paNa teo parvatanI jema nizcala rahyAM hatAM. aMte cAritra laI teo svarge gayA ane tyAMthI mokSe jaze. . 191 "ghanya che zrIdevI satIne jemaNe zIlagharmane ja potAno prANa ane trAr3A mAnyo ane tenI rakSA mATe saMkaTone saharSa svIkAryA". 6. (61) nirde - zrImatI jyeSThA jyeSThAjI paNa ceDA rAjAnI sAta putrImAMnAM eka hatAM. teo vIraprabhunA moTA bhAI naMdivardhana rAjAnAM patnI hatAM. prabhu pAse bAra vrata grahaNa karI teoe daDhatAthI tene pALyA hatA. temanA zIlanI indre paNa stuti karI hatI. "zIlAdi gharmamAM aDaga rahenAra he mahAsatIjI ! seMkaDo pralobhano vacce pA ApanI vratapAlananI aDagatAne ame koTi koTi praNAma karIe chIe." Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 27. (70) suni6 - sujyeSThA satI sujyeSThAjI paNa ceDA rAjAnI putrI hatAM. teo jainadharmamAM dRDha zraddhA dharAvatA hatA. ekavAra temaNe potAnA jJAnathI tApasane vAdamAM harAvelo. te tApase vaira vALavA zreNika rAjAne tenuM citra batAvI tenI upara mohita karyA. ceDA rAjAe mAMguM ThukarAvatAM zreNikamahArAjA suraMga vATe sujyeSThAne laI javA AvyA. sujyeSThAnI prANapyArI bena cellaNA paNa sAthe javA taiyAra thaI. banne rathamAM beThAM, paNa sujyeSThA AbhUSaNono Dabbo levA pAchI gaI. tyAM to kolAhala macI gayo. sainiko pAchaLa paDyA, yuddha thayuM, karmakRta saMyoga-viyoganA khelamAM sujyeSThAjI tyAM ja rahI gayA ane cellaNAne laI zreNika mahArAjA cAlyA gayA. A prasaMga pAmI sujyeSThAjIno rAga virAgamAM palaTAI gayo ane temaNe saMyamajIvana svIkAryuM. 192 sukomaLa zarIravALAM evA sujyeSThAjI saMyama svIkArI za2I2nI mamatA toDavA vividha pariSaho sahana karavA lAgyA. eka vakhata teo agAzI upara AtApanA letA UbhA hatA. tyAM eka vidyAdhara temanI upara mohita thaI gayo. teNe bhamarAnuM rUpa dhAraNa karyuM ane sAdhvI sujyeSThAnI yonimAM potAnuM vIrya sthApana karyuM. sAdhvI garbhavatI thayA. loko niMdA karavA lAgyA, tyAre jJAnI gurubhagavaMte satya hakIkata jaNAvI, temane nirdoSa jaNAvyA. kALakrame temane satyakI nAmanA putrane janma Apyo. upAzrayamAM moTA thatAM thatAM te agiyAra aMgano jJAtA thayo. zrImatI sujyeSThA suMdara saMyamanuM pAlana karatAM tIvra tapazcaryA karI karma khapAvI mokSe gayA. "he sujyeSThAjI ! Apane hRdayapUrvaka vaMdanA karatAM vinavIe ke, amArAmAM paNa tamArA jevA vairAgya ane karma khapAvavAno ullAsa pragaTAvajo." 28. (72) mivad - mRgAvatI ceDA rAjAnI putrI, zatAnika rAjAnI patnI tathA udayana rAjAnI mAtA hovA chatAM paNa sAMsArika saMbaMdhe potAnI bhANeja caMdanabALAjIne guru tarIke svIkArIne temano Thapako sAMbhaLavo e kAMI sahelI vAta nathI. te mATe to abhimAnane nAthavo paDe. saralatA ane namratA keLavavI paDe. AryA mRgAvatIjIe A ja guNone atyaMta AtmasAt karyA hatA ane mATe ja teo sAcAM ziSya banI zakyAM. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharasara-bAhubalI sajajhAya 19 ekavAra teo badhAM sAdhvIjIo sAthe vIraprabhunI dezanA sAMbhaLavA gayAM'tAM. tyAM sUrya-caMdra mULa vimAne AvelA, tethI rAta paDI gai che evuM jaNAyuM nahi. bIjA sAdhvIjIo to samayano khyAla rAkhI mukAmamAM AvI gayAM; paraMtu mRgAvatIjI dezanA sAMbhaLavAmAM ekadhyAna banI gayelA. tethI teo sUrya-caMdra gayA pachI rAtre vasatimAM pAchAM vaLyAM. guraNI caMdanabALAjIe temane Thapako Apyo, 'tArA jevI kulIna Avo prasAda kare !! teo A samaye aneka rIte potAno bacAva karI zakata; paraMtu sAcA ziSyane chAje tema teoe potAnI bhUlano svIkAra karyo. gurune khamAvyA ane eka doSa nirmaLa karatAM karatAM temanA sarva doSo nAza pAmyA. kevaLajJAna prApta thayuM. - "svadoSanA gaveSaka he mRgAvatIjI ! ApanA caraNe mastaka mUkI ame bhUlano bacAva karavAnI kuTevane bAju para mUkI potAnI bhUlane sudhAravAnuM sAmarthya prApta karIe tevI prArthanA karIe chIe." 22. (72) bhAva - zrImatI prabhAvatI prabhAvatI rANI paNa ceDArAjAnI putrI ane siMdha dezanA vitabhaya nagaranA udayana rAjAnAM paTTarANI hatAM. pUrvamAM karelA pApanA prakSAlana mATe kumAranaMdI sonIe jIvitasvAmInI adbhuta pratimAnuM nirmANa karela. A pratimA kALakrame prabhAvatI rANI pAse AvI. maMdiramAM padharAvI teo te prabhunI nitya apUrva bhakti karatAM hatA. ekavAra temaNe dAsI pAse pUjAnA vastro maMgAvyA; paraMtu temaNe te vastro hatAM tenAthI judAM dekhAyA. A prasaMga parathI temaNe jANyuM ke potAnuM mRtyu have najIka che. tethI temaNe vairAgyathI vIraprabhu pAse dIkSA lIdhI. suMdara saMyamanuM pAlana karI samAdhimRtyu pAmI devalokamAM gayAM. tyAMthI evI ekAvatArI thaI teo mokSe jaze. "he prabhAvatI devI ? ApanI prabhubhaktine koTi koTi vaMdana. jenA prabhAve Apa sarva saMganA tyAga dvArA muktine varI zakyAM. amArAmAM paNa Apa jevI bhakti pragaTe tevI prabhune prArthanA karIe." 20. (73) zistrAvI - callaNA satI suyeSThA ane callaNA baMne ceDA rAjAnI putrIo. ekabIjA vagara rahI na zake. 64 kaLAomAM nipuNa ane rUpamAM raMbhAne zaramAve tevI A beno dharmazAstramAM paNa nipuNa hatI ane vIraprabhunA vacanane mAnanArI parama zrAvikAo hatI. Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 A sUtrasaMvedanA-5 ( zreNika mahArAjAnuM citra joI suyeSThA temanI upara mohita thaI hatI. paNa ceDA rAjAne potAnI dIkarI zreNika sAthe paraNAvavI nahotI, tethI zreNika mahArAjA suraMga vATe sujyeSThAne paraNavA AvyA hatA; paraMtu karmasaMyoge teo callaNAne paraNI pAchA pharyA. callaNA satIne kharAba dohada sAthe koNika nAme putra thayela.cellaNAjI potAnI icchA mujaba sadA uttama dharmArAdhanA karI zake te mATe zreNikamahArAjAe temanA mATe eka sthaMbhI mahela banAvyo hato. jyAM teo deva-gurubhaktimAM lIna rahetAM. icchakAra suha rAI? svAmI zAtA che jI?" AvuM bolI sAdhunI zAtA to sahu koI pUche che paNa cellaNA satInA haiyAmAM kharo bhaktirAga hato. teone sAdhanA saMyamanI satata ciMtA rahetI. eka madhyarAtrie ThaMDo pavana phUMkAto hato. sAdhubhagavaMtanI ciMtAthI callaNAjI uMghamAMne uMghamAM ja bolyAM "teone zuM thatuM haze ?" zreNika mahArAjAne A sAMbhaLatA ja teo para zaMkA gaI ke, cellaNA rANI nakkI koI parapuruSanI ciMtA karI rahyA che. AvezamAM AvelA zreNika mahArAjAe savAranA abhayakumArane aMta:pura bALI nAMkhavAno Adeza karyo. buddhinidhAna abhayakumAre celaNA satI Adine bIjA sthAne khaseDI aMta:pura bALI nAMkhyuM. zreNika mahArAjA to Adeza karI viraprabhune vAMdavA gayA. tyAM temaNe prabhuvacanathI jANyuM ke calaNA to satI che. A vAta sAMbhaLI zreNika mahArAjAne AnaMda thayo ane sAthe gabharATa paNa thayo ke kyAMka abhayakumAre aMta:pura bALI na nAMkhyuM hoya. tethI teo turaMta pAchA vaLyA. gAmamAM pravezatAM ja temaNe abhayakumArane joyo ane pUchyuM ke aMta:pura bALI nAkhyuM. abhayakumAre javAba Apyo "hA.' sAMbhaLatAM ja zreNika mahArAjAe kahyuM "have tAruM moTuM mane na batAvato. abhayakumAra to A zabdo sAMbhaLavAnI rAha jotA hatA. turaMta ja teoe vIraprabhu pAse jaI saMyama svIkArI lIdhuM. callaNAjI to jIvatA hatA. temaNe te pachI varSo sudhI patinI bhakti karI. jyAre putra koNike pitA zreNikarAjAne jelamAM pUryA tyAre paNa cellaNA devI roja temanI sevA karavA jatAM. daDha pativratA zrImatI callaNAe aMte viraprabhu pAse saMyama svIkAryuM ane suMdara ArAdhanA karI siddha thayA. "he devI ! ApanI deva-gurubhaktine praNAma karI ApanA jevA bhaktinA guNAne icchIe chIe." Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahesara-bAhubalI sajjhAya gAthA : baMbhI suMdarI ruppiNI, revai kuMtI sivA jayaMtI a devai dovai dhAraNI, kalAvaI pupphacUlA ya / / 10 / / 195 saMskRta chAyA : brAhmI sundarI rukmiNI revatI kuntI zivA jayantI ca devakI draupadI dhAraNI, kalAvatI puSpacUlA ca / / 10 / / zabdArtha : brAhmI, suMdarI, rukmiNI, revatI, kuMtI, zivA, jayantI, devakI, draupadI, dhAraNI, kalAvatI ane pUSpacUk II10 // 21.22 (74-75) kaMmI-suMvarI - zrImatI brAhmI ane zrImatI suMdarI : RSabhadeva pa2mAtmAne sumaMgalA rANIthI bharata ane brAhmI nAmanuM eka yugala ane sunaMdAthI bAhubalI ane suMdarI nAmanuM bIjuM yugala hatuM. brAhmI ane suMdarI banne viduSI hatI. brAhmIne RSabhadeve lipijJAna ApyuM ane suMdarIne gaNitamAM praviNa banAvI. A uparAMta teone 64 kaLAnuM jJAna paNa ApyuM jyAre RSabhadeva bhagavAnane kevaLajJAna thayuM tyAre brAhmIe dIkSA lIdhI; paraMtu bharatamahArAjAne suMdarI pratye vizeSa rAga hovAthI temaNe tene dIkSAnI anumati na ApI. tyArapachI bharatamahArAjA cha khaMDane sAdhavA nIkaLyA. 60 hajAra varSe parata AvyA. A 60,000 varSa sudhI suMdarIe cAritra meLavavA AyaMbila karyA. teonI kAyA sukAI gaI hatI. bharata mahArAjA A joI khinna thayA. jyAre suMdarInA vairAgyanI jANa thaI tyAre jAta para dhikkAra thayo. temaNe anumati ApI ane suMdarIe dIkSA lIdhI. A banne benoe 'vIrA gaja thakI heThe utaro' ityAdi vacana dvArA bhAI bAhubalIne abhimAnano tyAga karavA sUcaveluM. suMdara saMyamanuM pAlana karI, kevaLajJAna pAmI A banne beno mokSe sIdhAvyA. kr "dhanya che brAhmI ane suMdarInA saubhAgyane ! temanA pitA prathama tIrthaMkara ! sau prathama lipi ane gaNitanuM jJAna prabhue Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 sUtrasaMvedanA-5 - temane ApyuM ! prabhu pAse ja dIkSA laI, AtmakalyANa sAdhI mokSe janAra A bahenone koTi koTi vaMdanA" rara (76) rudhdhi - rukmiNI A eka suvizuddha zIlane dharanArAM sannArI che jene ApaNe bhAvapUrvaka vaMdanA karavAnI che. 24 (77) revaDuM - revatI zrAvikA prabhuvIranI parama zrAvikA revatIe prabhune bhAvapUrvaka vahorAvavA dvArA tIrthaMkara nAmakarma bAMdhyuM hatuM. te prasaMganI smRti hRdayane bhIMjavI de tevI che. vAta che zrAvastI nagarInI. tyAM gozALAe prabhu upara tejolezyA mUkelI. tenA lIdhe prabhu cha mAsathI lohInA atisArathI pIDAtA hatA. eka vaidyanI sUcanAthI khabara paDI ke bIjorApAkathI prabhuno dravya vyAdhi TaLaze. vItarAga prabhune to vyAdhithI koI pharaka paDato nahoto; paraMtu prabhunI A avasthAthI caturvidha saMgha vyathA anubhavI rahyo hato. temAM prabhunA ziSya siMha aNagAre azrubhInI AMkhe prabhune auSadhanuM sevana karavA vinaMtI karI. prabhue saMmati ApI. siMha aNagAra upaDyA revatIne tyAM ane kahyuM, "tame tamArA mATe je auSadha taiyAra karyuM che teno paramAtmAne khapa che" revatI to harSaghelI thaI gaI. "huM kevI bhAgyazALI khuda paramAtmAnA roga mATe mArI auSadhi kAmamAM Avaze" AvA vicArathI temane bhAvapUrvaka bIjorApAka vahorAvyo. prabhue mane bhAvarogathI bacavAnuM auSadha ApyuM che, tenuM RNa to huM kyAreya cUkavI zakuM tema nathI to paNa mAruM A dravya auSadha prabhunA dravya rogane dUra karavAmAM nimitta bane to huM dhanya banI jAuM. AvI zubha bhAvanA bhAvatAM bhAvatAM revatIe prabhubhaktithI tIrthaMkaranAmakarmanuM upArjana karyuM. teo AvatI covIsImAM samAdhi nAmanA sattaramA tIrthaMkara thaze. "ghanya che satI revatIne ! ghanya che siMha aAgArane ! ghanya che temanI ni:svArtha ane nirdoSa bhaktine temane praNAma karI temanA jevo bhaktibhAva ApaNAmAM pragaTe tevI prArthanA karIe. !" A rukmiNI kRSNanAM paTarANIthI judAM hovAM joIe kemake temano ullekha AgaLa 11mI gAthAmAM Ave che. Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahesara-bAhubalI sajjhAya 2 (78) tI - mAtA kuMtI 1 197 pAMDavo ane rksanI tadbhavamokSagAmI evI A mAtAnI kathA pracalita che. temaNe jIvanamAM aneka saMgharSo vaccethI pasAra thavuM paDyuM, paNa te sarva vacce paNa temanI prabhu vacana pratyenI zraddhA aDaga rahI. potAnA saMtAnomAM A mAtAe kevA saMskAronuM siMcana karyuM haze ke, kapaTI 2 anyAyI zatru samAna bhAIo sAme paNa yuddha karatAM paNa pAMDavo kyAreya 'jevA sAthe tevA' na banyA. mahAsatI kuMtI pAMDurAjAnA citra 52 mohita thaI gayA'tA tethI sakhIoe te banneno gAMdharva vivAha karAvelo. jenAthI kuMtIne karNa nAmano dAnavIra putra thayo hato; paraMtu kuMtInA pitA rAjA aMdhakavRSNi pAMDurogavALA pAMDurAjAne potAnI putrI ApavA icchatA nahotA. tethI kuMtIne pAMDu rAjA sAthe vivAhanI vAta ane tenAthI thayelA tejasvI putranI vAta paNa chupAvavI paDI. temaNe potAnA putrane eka peTImAM mUkI gaMgA nadImAM vaheto mUkI dIdho. mahAbhAratanA yuddha ane ghora saMgrAmanI vacce paNa kuMtImAtAe potAnA aucityane satata jALavI rAkhyuM hatuM. varSo pachI jyAre dvArikA baLI gaI ane kRSNanA mRtyunA samAcAra maLyA tyAre vairAgya pAmelA putro sAthe mAtA kuMtIe paNa dIkSA lIdhI. chelle zatruMjya 52 anazana karI Aso suda 15nA divase 20 karoDa munivaro sAthe pAMDavo ane kuMtImAtA mokSe sidhAvyAM. "dhanya che saMskAranuM siMcana karanAra A mAtAne, temanAM caNomAM mastaka jhUkAvI vaMdana karIe chIe." 26 (71) sivA - mahAsatI zivAdevI zivAdevI paNa ceDA rAjAnI ja putrI hatAM teo ujjayanI nagarInA caMDapradyota rAjAne paraNyAM hatAM. zivArANI dRDha zIlavratadhArI hatAM. eka devatAe temane calita karavAno vAraMvAra prayAsa karyo, paNa te sarvadA niSphaLa gayo. krodhita thayelA te deve ujjayanI para agnino upadrava karyo. rAta-divasa nagara agnithI 5. zrI ceDA rAjAnI sAta putrIo sAta satI tarIke prakhyAta che. A sajjhAyamAM te sAteyane vaMdana karavAmAM AvyA che. paraMtu atre sAtanA badale AThanA nAmo prApta thAya che. A saMbaMdhI sAcI hakIkatanI jANa hoya to vizeSajJone jaNAvavA vinaMtI.tenAmo ane sAmAnya paricaya nIce pramANe che. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 sUtrasaMvedanA-pa baLavA lAgyuM. zamananA sarva upAyo ke devane rIjhavavAnA sarva prayAso vRthA gayA. tyAre abhayakumAre salAha ApI ke, ziyaLavatI nArI nagaranA badhA gharo upara jaLaprakSAlana kare to upadrava zAMta thaI jAya. ghaNI strIoe A karyuM paNa upadrava zAMta na thayo. jyAre zivAdevIe navakAra maMtrano jApa karI pANI chAMTyuM tyAM tatkALa agni zamI gayo. kevI haze A mahAsatInI ziyaLanI aDagatA ! anukrame zivAdevI niraticAra cAritranuM pAlana karI, sarva karma khapAvI mokSe sidhAvyAM. ' ' he zivAdevI ! aneka saMkaTo vacce paNa zIlanI rakSA karanArA ApanA zairya ane sattvane ghanya che." ra7 (80) jayaMtI 1 - ane jayaMtI zrAvikA eka zrAvikA prabhune tattvaviSayaka prazno pUche ane te praznonI noMdha gaNadhara bhagavaMto AgamamAM kare. ' A kevI anupama ghaTanA. A prazno pUchanAra zrAvikA eTale zrImatI jayaMtI. teo zatAnika rAjAnAM bena hatAM ane mRgAvatIjInAM naNaMda hatAM. tattvajJAnanA paMja samAna yaMtI zrAvikAne prabhunA pratyuttara sAMbhaLatAM vairAgya upajyo. dIkSA laI sarva karma khapAvI teo mokSe gayAM. "he mahAsatI ! ApanI jijJAsAne aMtathI vaMdana karIe chIe. jJAnaya BruM virati : 'nA sUtrane sAkAra karanAra ApazrI jevuM jJAna amane paNa maLo." prabhAvatI - siMdha nareza udayana rAjAnI patnI padmAvatI - caMpApurInA dadhivAhana rAjAnI patnI tathA karakaMDunI mAtA mRgAvatI - kauzAMbInA zatAnikarAjAnI patnI ane udayana rAjAnI mAtA zivAdevI - ujjayanInA caMDapradyotarAjAnI patnI jyeSThA - naMdivardhanarAjAnI patnI sayeSThA - sAdhvI thayA, satyakI vidyAdharanI mAtA cellaNA - zreNikarAjAnI patnI tathA koNikanI mAtA dhAriNI - caMdanabALAnI mAtA Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahesara-bAhubalI sajjhAya 199 28 (82) tevarDa - devakI mAtA kRSNa mahArAjA, sattvazALI muni gajasukumAla, ane bIjA cha tejasvI vIra putronI mAtA devakI; kaMsanA pitarAI devaka rAjAnI putrI hatAM. eka munirAjanA vacanathI kaMsane khabara paDI hatI ke devakInA putrathI tenuM mRtyu thavAnuM che. tethI devakInA prathama chae putrone mArI nAMkhavA kaMsa laI leto, paNa deve temane bacAvI lIdhelA. sAtamuM saMtAna eTale kRSNa mahArAjA. temane naMda ane yazodAe moTA karelA. tethI devakIe mAtra A sAte putrone janma Apyo paNa putranA lAlana-pAlananA koDa to adhUrA ja rahyA. temanI A icchA pUrI karavA kRSNa mahArAjAe hariagameSI devane prasanna karI temane gajasukumAla nAmano AThamo putra apAvyo. AvA aramAnothI moTo karelo putra zrI nemanAtha prabhunI vANI sAMbhaLI kumaLI vayamAM dIkSA levA tatpara thayo. tyAre devakI mAtAe ullAsapUrvaka occhava karyo ane gajasukumAlane zIkha ApI ke "mujane tajIne vIrA, avara mAta na kIje re.." 'he vIraputra ! have tuM evuM jIvana jIvaje ke tAre bIjo janma ja na levo paDe. have tuM anyane 'mA' na banAvato' AvuM varadAna ApI dIkarAnA hitanI ciMtA karanAra sAcAM 'mA' banyAM. devakI mAtAnA lohImAM kevA saMskAra haze ke AThamAMthI sAta putro to tadbhavamokSagAmI banyA ane AThamA kRSNa vAsudeva tIrthaMkara padavI meLavI mokSamAM jaze. devakIjIe svayaM paNa zrI neminAthaprabhu pAse bAra vrata laI, tenuM zuddha pAlana karI AtmakalyANa sAdhyuM. devalokamAM gayelA teo tyAMthI cyavI, manuSya bhava pAmI mokSamAM jaze. "jenI upara atyaMta rAga hato tenA rAgane toDanArA ane tene pA sAcI hitazikSA ApI hitanA mArge doranArA he mAtA ! Apane koTi koTi vaMdana" 21 (82) rova' - draupadI pAMcAla nareza drupada rAjAnI putrI ane pAMca pAMDavonI bhAryA draupadIjIe vArA pramANe jyAre je patinI sAthe rahevAnuM thAya tenAthI anya sAthe bhAIvat vyavahAra karavAnuM ati duSkara kArya karyuM hatuM. ekadA dhAtakIkhaMDano Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 sUtrasaMvedanA-5 , pakvottara rAjA temanuM apaharaNa karI laI gayo tyAre temane chaTTa-aTTama karI zIlanuM aDaga pAlana karela. A uparAMta bIjA paNa aneka kaSTo vacce temane zIlane sAcavyuM tathA pati ane sAsune anusarI uttama Adarza Ubho karyo. teo pAMDavo joDe cAritra laI zatruMjaya para anazana karI pAMcamAM devalokamAM gayA che. tyAMthI avI mokSe jaze. - draupadI tarIke temanI A mahAnatA to jagavidita che, paNa Avo mahAna AtmA paNa pUrvamAM karelI bhUlane kAraNe karmanI kevI viDaMbaNAmAMthI pasAra thayo te paNa citanIya che. draupadInA jIve pUrvanA koIka bhavamAM ekavAra sAdhu bhagavaMtane kaDavI tuMbaDInuM zAka vahorAvela tenAthI baMdhAyela karmanA vipAke teo marIne chaThThI nArakImAM gayAM. tyAMthI marI masse thayAM. marIne sAtamI nArake. pharI matsya ema sAta sAta vAra narakagamana ane mAchalAnA bhava karyA pachI teo aMgArA jevA sparzavALI zreSThI kanyA thayA. tyAM koI puruSa temano sparza karavA taiyAra na thato. Akhare teoe dIkSA lIdhI. ane gurunI icchA viruddha tapa karavA lAgyAM. eka divasa pAMca puruSothI sevAtI eka gaNikAne joI temaNe niyANuM karyuM ke huM pAMca pativALI thAuM. pariNAma e AvyuM ke draupadInA bhavamAM jyAre temaNe rAdhAvedha karI cUkelA arjunanA kaMThamAM varamALA paherAvI tyAre bAkInA cAreya bhAIonA gaLAmAM paNa varamALA paDI. niyANAnA 'prabhAve draupadI pAMca pAMDavonA patnI banyA. he mahAsatI ! atyaMta kaparA saMyogomAM paNa zIlane jALavanAra Apane ghanya che, pAMca pati hovA chatAM haMmezA manamAM eka ja patinA smaraNa dvArA satIvratane TakAvavuM saheluM nathI. AvA durlara kAryane siddha karanArA he dropadIjI Apane koTiza: vaMdana" rU0 (rU) ghArI - zrImatI dhAriNI. zIlanI rakSA kAje prANa paNa nyochAvara karI de te sAcI satI. caMdanabALAjInI mAtA dhAriNImAM AvuM satItva hatuM. teo ceTaka (ceDA) mahArAjAnI putrI ane caMpApurInA dadhivAhana rAjAnI rANI hatA. ekavAra zatAnika rAjAe caMpApurI para caDhAI karI. tyAre zrImatI dhAriNI potAnI nAnI putrI vasumatI Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharosara-bAhubalI sajajhAya 201 (caMdanabALAjI) sAthe bhAgI gayA. koIka subhaTe temane pakaDI lIdhA ane temanI pAse anucita mAMgaNI karI. dhAriNIe tene kaDaka zabdomAM khUba samajAvyo paNa mohAMdha evo te dhAriNI para baLAtkAra karavA lAgyo. zIlarakSA mATe dhAriNIjIe jIbha kacaDIne prANatyAga karyo. "zIlagharmanuM pAlana karavA prANa no tyAga karanAra he devI ! ApanA caraNe mastaka namAvI zIlanI AvI aDagatAnI abhyarthanA karIe." rUNa (84) vAvaDuM - mahAsatI kalAvatI . snehAsakta jIva kevI kevI vicitra ane krUra pravRttio karI bese che ane tenA pariNAme tene pote bAMdhelAM karmanA kevA ghora phaLa bhogavavA paDe che te mahAsatI kalAvatInA jIvanane ciMtavavAthI khyAla Ave che. rUparaMgamAM devAMganAone paNa zaramAve tevA rUpavALI kalAvatI dharma pratye avihaDa zraddhAvALI hatI. AthI teno svayaMvara racAyo tyAre teNe bhautika sukhamAM anukULa rahe tevA rUpa-raMga ke aizvaryanI parIkSA na karI, paNa sAmI vyakti yoga-mArgamAM sahAyaka banaze ke nahi tenI tapAsa karavA tattvaviSayaka cAra gahana prazno pUchyA. sarasvatInA upAsaka zaMkharAjAe javAba Apyo vItarAgadeva sudeva che, paMcamahAvratadhArI guru che, sarvajIvo pratye dayA rAkhavI e tattva che ane indriyono nigraha karavo e sattva che. zaMkha-kalAvatInA saMbaMdhano AdhAra A uttara hato. kALakrame kalAvatIne garbha rahyo. te jANI tenA bhAIe suvarNanAM kaDAM bheTa mokalyAM. kaDAM joI kalAvatI bolI UThI ke, "jeNe mane AvI bheTa mokalI tene mArI upara kevo sneha haze !' A zabdo zaMkharAjAe sAMbhaLyA. kalAvatIne bIjA koI para mArA karatAM adhika prema che. A vicArathI temane krodha Avyo. krodhathI viveka cUkI, teoe mArAone bolAvI kaMkaNa sahita kalAvatInA kAMDA kApI lAvavAno hukama karyo. pUrvabhavamAM pyAro popaTa uDI na jAya te mATe mamatAmAM vihvaLa banI popaTanI pAMkho kApI nAMkhIne bAMdheluM karma udayamAM AvyuM hovAthI mArAoe kalAvatIne Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 sUtrasaMvedanA-5 jaMgalamAM laI jaI zaMkharAjAnA hukamanuM pAlana karyuM. daDha dharmAnurAgiNI kalAvatIjIe karmakRta paristhitino sahaja svIkAra karI lIdho. jaMgalamAM temaNe putrane janma Apyo. temanA samyakatva ane ziyaLanA prabhAvathI banne hAtha pAchA AvyA ane kaMkaNothI vibhUSita banyA. A bAju kalAvatInAM kaMkaNayukta kApelAM kAMDAo jyAre zaMkharAjAe joyAM tyAre te kaMkaNa para kalAvatInA bhAInuM nAma vAMcI temanI zaMkA dUra thaI. temane khUba pastAvo thayo. ghaNA vakhata pachI banneno meLApa thayo. suMdara bhavitavyatAnA yoge eka jJAnI gurubhagavaMta pAsethI bannee potAno pUrva bhava jANyo. jAtismaraNa jJAna thayuM. karmanA baMdhanone toDavAne dRDha nirNaya karyo ane dIkSA laI AtmakalyANa karyuM. A be AtmAo tyAMthI devalokamAM gayA ane chevaTe pRthvIcaMdraguNasAgara thaI mokSe gayA. "ghanya che Apane ! ghanya che ApanI vIratA, gaMbhIratA ane zraddhAne ! ApanA caraNomAM mastaka mUkI AvA sadguNonI Apa pAse prArthanA karIe chIe." rU2 (81) pUyU - pUSpacUlA duniyAmAM pApa karanArA to ghaNA che; paraMtu sarvanI samakSa niHzalyabhAve nikhAlasatAthI potAnA pApanuM prAyazcitta karanArA koIka viralA ja hoya che. AvuM virala vyaktitva mahAsatI pUSpacUlA dharAvatA hatA. pUSpacUlA ane pUSpacUla baMne joDIyAM bhAI-bahenone ekabIjA pratye atizaya sneha hato. tethI pitAe baMnenA vivAha karAvyA. temanI mAtAne A aghaTita ghaTatuM joI khUba AghAta lAgyo. saMsAranI viDaMbaNAothI mukta thavA temaNe saMyama svIkAryuM ane kALakrame svarge sidhAvyA. pUSpacUlAne pratibodha pamADavA temaNe tene svarga-narakanA svapno dekhADyA. AcArya arNikAputre zrutAnusAra svarga-narakanuM AbehUba varNana karI puSpacUlA rANIne dharmamAM sthira karyo. -, pUSpacUlAne pApathI chUTavA saMyama levAnI bhAvanA thaI. AcAryazrIe dIkSA levA pUrve pAponI AlocanA karI prAyazcitta karavA jaNAvyuM. tyAre pUSpacUlAjIe Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 bharosara-bAhubalI sajajhAya guruvacanathI atyaMta niHzalya banI bharasabhAmAM potAnA badhA pAponI AlocanA karIne arNikAputra AcArya pAse dIkSA lIdhI. ekadA te dezamAM duSkALa paDatAM anya sarva munioe dezAMtara vihAra karyo; paraMtu vRddhAvasthAne kAraNe arNikAputra AcArye tyAM ja sthiravAsa karyo. utsargaapavAdane jANatA sAdhvIjI pUSpacUlA, kSINa jaMghAbaLavALA gItArtha AcArya bhagavaMtanI AhAra-pANI lAvavA dvArA bhakti karatAM hatAM. gurubhaktinA uttama pariNAmamAM ramatAM temane kevaLajJAna prApta thayuM. jyAM sudhI AcAryabhagavaMtane Ano khyAla nahoto tyAM sudhI temaNe akhaMDapaNe bhakti cAlu rAkhI. AcAryazrIne jyAre kevaLajJAnanI jANa thaI tyAre Atmahitane jhaMkhanArA evA temaNe potAnA kevaLajJAna aMge prazna karyo. uttara maLatAM teo zrImad gaMgA kAMThe gayA ane nadI utaratAM temane paNa kevaLajJAna thayuM. A kevo anupama prasaMga che, jyAM gurubhakti karatAM ziSyAne prathama kevaLajJAna thayuM ane kevaLI ziSyAnA vacanathI gurune paNa kevaLajJAna thayuM. A guru-ziSyAne dhanya che.' "rAganA sAmrAjyane toDI parama vairAgyane varelA ApanuM smaraNa karatAM mastaka jhUkI jAya che ane manomana prArthanA karavAnuM mana thAya che ke ApanA jevI saralatA ane . samarpitatA amane paNa maLo" gAthA : paumAvaI a gorI, gaMdhArI lakkhamaNA susImA ya jaMbUvaI sabhAmA, ruppiNI kNhaTThamahisIo / / 11 / / saMskRta chAyAH padmAvatI ca gaurI, gAndhArI lakSmaNA susImA ca jambUvatI satyabhAmA, rukmiNI kRSNasya aSTamahiSyaH / / 11 / / Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 sUtrasaMvedanA-5 zabdArtha : tathA padmAvatI, gaurI, gAndhArI, lakSmaNA, susImA, jaMbUvatI, satyabhAmA, rukmiNI e ATha kRSNanI paTTarANIo. ||11|| vizeSArtha : 33 thI 40 (86 thI 93) : zrIkRSNanI paTTarANIo : padmAvatI Adi AThe kRSNanI alaga alaga dezamAM janmelI paTTarANIo hatI. judA judA samaye thayelI zIlanI kasoTImAM dareka pAra utaryA hatA. chevaTe dareke dIkSA laIne AtmakalyANa karyu hatuM. "dhanya che A satIonA sattva ane vairAgyane ke jeoe kRSNA vAsudevanA vaibhavane tuccha mAnI saMyama svIkAryu. sukomaLa kAyAne tapathI tapAvI tenI mamatAno tyAga karyo ane aMte zarIra ane karmanA baMdhanone toDI muktisukhane pAmyA." - gAthA : jakkhA ya jakkhadinnA, bhUA taha ceva bhUadinnA a / seNA veNA reNA, bhaiNIo thUlabhaddassa / / 12 / / saMskRta chAyA : yakSA ca yakSadattA, bhUtA tathA caiva bhUtadattA ca / senA venA reNA, bhaginyaH sthUlabhadrasya / / 12 / / zabdArtha : yakSA, yakSadattA, bhUtA, bhUtadattA, seNA, veNA ane reNA e sAta sthUlabhadranI baheno 12 // vizeSArtha : 41-47 (94-100) : zrI sthUlabhadrajInI beno : tIvra smaraNa zakti dharAvanAra A sAta baheno zakaDAla maMtrInI putrIo ane Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahesara-bAhubalI sajjhAya zrIyaka tathA zrI sthUlabhadrajInI beno hatI. vararuci nAmanA brAhmaNanA kapaTano pardAphArza ka2vA zakaDAla maMtrIe A sAte bahenono upayoga karyo hato. vaci je zloka bole te yakSAne ekavAra sAMbhaLatA ja yAda rahI jato, bIjI bahenane be vakhata. ema sAtamI bahena sAta vakhata sAMbhaLe eTale badhuM yAda rahI jAya. 205 zrIyakamaMtrInI sAthe A sAte bahenoe dIkSA lIdhI hatI. ekavAra. zrIyakamunine ArAdhanA karavA mATe preraNA karI pahelA navakArazI, pachI porasI... ema karI AgaLa vadhArI yakSA sAdhvIe zrIyakamunine upavAsa karAvyo. rAtre zArIrika pIDA sahana na thavAthI muninuM mRtyu thayuM. yakSA sAdhvIjIne pastAvo thavA lAgyo ke, mArA kAraNe bhAI muninuM mRtyu thayuM. teone svastha karavA zAsanadeva temane zrI sImaMdhara paramAtmA pAse laI gayA. prabhue teone jaNAvyuM ke, zrIyakamuninuM mRtyu AyuSya pUrNa thavAthI ane parama samAdhimAM thayuM hatuM. zrI sImaMdhara prabhue yakSA sAdhvIne sAMtvana ApavA cAra cUlikAo paNa ApI. jemAMthI be zrI dazavaikAlikanA aMte ane be zrI AcArAMganA aMte sthapAI che. Ama A sAdhvIjInA kAraNe ApaNane viha2mAna bhagavaMtanA adbhuta pAvanakArI vacano maLyAM. anukrame A sAteya baheno uttama cAritranuM pAlana karI sadgatine pAmyA ane bhavAMta2mAM mokSe jaze. O " he mahAsatIo ! Apane vaMdana karI Apa jevo tIvra ane nirmaLa evo jJAnAvaraNIyakarmano kSayopazama amane pA prApta thAya evI prArthanA karIe chIe." gAthA : iccAi mahAsaIo, jayaMti akalaMka-sIla - kaliAo / ajja vi vajjai jAsiM, jasa-paDaho tihuaNe sayale / / 13 / / saMskRta chAyA : ityAdayaH mahAsatyaH, jayanti akalaGka- zIlakalitAH / adya api vAdyate yAsAM, yazaH paTahaH tribhuvane sakale / / 13 / / Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 sUtrasaMvedanA-5 zabdArtha : upara jaNAvelI tathA temanA jevI bIjI, niSkalaMka zIlane dhAraNa karanArI ane jeono yazapaTa Aje paNa samagra tribhuvanamAM vAge che tevI mahAsatIo jaya pAme che. vizeSArtha : AtmAne sauthI vadhu pIDAkAraka doSa rAga che. A rAganA kAraNe ja jagatanA jIvo ulkApAta macAve che. azlIla vyavahAro, durAcAranuM sevana, mana-vacanakAyAnI duSTa pravRttio : A sarva rAga nAmanA AtmAnA mahAdoSane kAraNe ja UbhA thAya che. rAganA kAraNe ja anaMtaguNasaMpanna AtmA niMdAnuM pAtra bane che. vItarAganI upAsaka evI mahAsatIo A rAgane sArI rIte jANe che. teno sarvAze nAza karavA yatna kare che. jyAM sudhI teno nAza nathI karI zakatA tyAM sudhI tene nAthavA eka pativratane dhAraNa kare che. A vratane teo seMkaDo saMkaTomAM paNa jALavI rAkhe che ane prANanA bhoge paNa potAnA zIlane akhaMDa rAkhe che. zIlavatane kalaMka lAge tevI eka paNa pravRtti, eka paNa vartana, eka paNa ceSTA ke vicAra suddhAM karatA nathI. kamaLa jema pANI ane kAdavathI alipta rahe tema A mahAsatIo potAnA rUpa-lAvaNya AdithI AkarSAIne AvelA parapuruSothI taddana alipta rahe che. temanAM koIpaNa prakAranA pralobhanamAM teo kyAreya phasAtA nathI. akhaMDa zIlavALI AvI mahAsatIo jevI strIo jUja hoya che. varSonAM vahANAM vItI gayAM, topaNa Aja sudhI A mahAsatIono guNavaibhava guNeccha sAdhakonI smRtimAM tAjo che, tethI kahyuM che ke, seMkaDo varSo pahelA thayelA mahAsatI sItA ke mahAsatI damayaMtIno yaza paTaha (yaza gAtI nagArI) Aje paNa traNeya lokamAM guMjI rahyo che. A satIoe potAnI jAta upara kevuM niyaMtraNa rAkhyuM haze. ke jyAre rU5, vaibhava, prabhAva Adi saMpanna puruSo temane phUle pUjatA hoya, temanI sAthe bhoga bhogavavA kAkalUdI karatA hoya tyAre paNa A vIrAMganAo viSayAbhilASane AdhIna na banyAM, potAnA saMyamane jALavI rAkhyo ane zIlavatane dIpAvyuM. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaphesara-bAhubalI sajajhAya 207 sUtranI maryAdAnA kAraNe ahIM to yatkiMcita satIono nAmollekha thayo che, paNa tenA AdhAre jagatamAM AvI che je satIo thaI hoya te sarvenuM smaraNa karavAnuM che. "niSkalaMka zIlavratavALI he mahAsatIo ! Apane bhAvapUrvaka vaMdana karuM chuM ane prArthanA karuM chuM ke prabhunI mArga aDaga rahevAnuM, zIlAdi dharmanuM akhaMDa pAlana karavAnuM ane te dvArA vItarAga dazA sudhI pahoMcavAnuM sAmarthya mane paNa prApta thAo." ahIM A sUtra zabdothI pUrNa thAya che paNa guNasaMpanna AtmAonI smRti to harapaLa haiyAmAM jIvaMta rAkhavAnI che. temanI guNasmRddhi e ApaNuM lakSya che. temanA pratyeno ahobhAva te guNasamRddhine AtmasAt karI caritArtha karavAnuM amogha sAdhana che. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA sUtra paricaya : A sUtranA nAma uparathI ja jaNAI Ave che ke, A sUtramAM traNe lokamAM rahelA sarva tIrthone vaMdanA karavAmAM AvI che. tAre tene tIrtha kahevAya che. temAM je nadI, samudra AdithI pAra utAre te dravyatIrtha kahevAya che ane je rAga-dveSa AdithI bharelA bhavasAgarathI tAre tene bhAvatIrtha kahevAya che. bhAvatIrtho paNa be prakAranA hoya che : 1. sthAvara ane 2. jaMgama. temAM je sthira hoya tene sthAvaratIrtha kahevAya che ane je hAlatAM-cAlatAM hoya tene jaMgamatIrtha kahevAya che. A sUtranI zarUAtamAM sthAvaratIrthane ane aMtamAM jaMgamatIrthane vaMdanA karavAmAM AvI che. mULabhUta rIte bhavasAgarathI tAravAnI zakti zrI arihaMta paramAtmAmAM ja rahelI che, tethI teo to tIrtha che ja; paNa temanI sAthe saMkaLAyelA temanA nAma, sthApanA ane dravya nikSepa paNa tAravAnI zakti dharAvatAM hovAthI te paNa tAraka bane che. je je kALamAM ane je je kSetramAM prabhu sAkSAt vidyamAna nathI hotA te te kALamAM ane te te kSetramAM prabhunA nAmAdi ja yogya jIvo mATe taravAnuM advitIya AlaMbana bane che. paMcama kALamAM jyAre ahIM prabhu vidyamAna nathI tyAre mahApuruSoe kahyuM che ke, paMcama kALe jinabiMba, jinAgama bhaviyaNako AdhArA..." Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 209 sakalatIrtha vaMdanA pAMcamA ArAmAM jyAre sAkSAt vicaratAM arihaMta paramAtmAno viraha hoya che tyAre jinabiMba ane jinAgama e ja bhavya jIvo mATe tAraka banI jAya che ane tethI ja te jinabiMbane dhAraNa karanArA caityo ane jinAgamane dharanArA sAdhumahAtmAo paNa tAraka hoI prAtaHkALe smaraNIya, vaMdanIya bane che. Ama kahevAya che ke, 'AkRtirmukhAnuM thati' prabhunI saumyAkRti, nirvikArI netro, padmAsanastha mudrA Adi temanA nirvikArI AnaMdanuM dhyAna kare che. AthI ja tenuM darzana sAdhakanA vikArone zAMta karI tene parama pramoda prApta karAve che. prAta:kALe sthApanAnikSepe 2helA 52mAtmAnuM smaraNa sAdhakamAM eka navI ja UrjA utpanna kare che. prabhunI AkRtinA darzana karatAM sAdhakane je alaukika anubhava thAya che, tenuM varNana karatAM mahAmahopAdhyAyajI bhagavaMta pratimAzataka nAmanA graMtharatnamAM jaNAve che ke, 'jeo ekAgrabhAve prabhunA darzana kare che, zuddhamane prabhunuM dhyAna kare che tene bhagavAna jANe potAnI sAme sAkSAt pragaTa na thayA hoya, potAnA hRdayamAM jANe pravezyA na hoya, potAnI sAthe madhura zabdothI jANe vAtacIta na karatA hoya ane potAnA aMge aMgamAM jANe vyApI na gayA hoya tevo anubhava thAya che.' Avo anubhava prApta karavA mATe 52mAtmAnA paramAtmArUpe darzana karavA paDe che. prAraMbhika bhUmikAmAM to sAdhaka A paramAtmAnI mUrti che.' evuM mAnI jinabiMbanA darzana karato hoya che; paraMtu punaH puna: bhAvapUrNa hRdayathI temanA darzana, vaMdana, kIrtana Adi karatAM teno AdhyAtmika vikAsa thAya che. pachI tene darzana karatAM A paramAtmAnI mUrti che evuM nahi paNa 'A sAkSAt paramAtmA ja che' evuM lAgavA mAMDe che. A rIte sAdhaka jema jema paramAtmA sAthe ekAkAra banato jAya che tema tema tene pratimAnA darzana karatAM 'A huM ja chuM' evI pratIti thavA lAge che. paramAtmAnI pratimAnA darzana karatAM karatAM sAdhakane 'huM koNa chuM' e praznano vAstavika uttara maLI jAya che. potAnA sahaja AnaMdamayasvarUpanuM tene bhAna thAya che ane tene prApta karavAnI tIvra laganI lAge che. A ja to . sAdhanA jIvananuM lakSya che. AthI ja prAta:kALanA pratikramaNanA cha Avazyako Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 sUtrasaMvedanA-5 pUrNa thayA pachI anya dainika kAryono prAraMbha karavA pUrve, svarUpa sAthenuM anusaMdhAna karI. potAnA jIvananA lakSyane tAjuM karavA sAdhaka A sUtra dvArA sakala tIrthone vaMdanA kare che. muni zrI jIvavijayajI mahArAje A sUtranI racanA prAcIna gAthAonA AdhAre karI haze evuM jaNAya che. teozrIe A sUtra uparAMta prajJApanAsUtra, jaMbUdIpaprajJapti tathA jIvavicAranA bAlAvabodha ane che karmagrantho para gujarAtImAM TabAo paNa racelA che. temanA jIvanakALanA AdhAre evuM kahI zakAya ke A sUtranI racanA vikramanI ogaNIsamI sadInI zarUAtamAM thaI haze. gAthA anusAra viSayAnukrama : A sUtranA mukhya be vibhAga pADI zakAya : 1. sthAvaratIrthone vaMdanA 2. jaMgamatIrthone vaMdanA. tyArapachI tenA peTA vibhAgo nIce pramANe paDI zake. A. sthAvaratIrthone vaMdanA gAthA na. 1-ko ( 10 viSaya 1.|UrdhvalokanA caityonI vaMdanA . 2.adholokanA caityonI vaMdanA 3. tIcchalokanA caityonI vaMdanA 4. baMtara-jyotiSI devonA vimAnanA caityonI vaMdanA pa. dakSiNAI bharatakSetranA prasiddha tIrthonI vaMdanA B. jaMgamatIrthone vaMdanA viSaya 1. viharamAna tIrthakarone vaMdanA anaMta siddhone vaMdanA 2. aDhIdvIpanA sAdhu mahAtmAone vaMdanA 11-12 // gAthA naM. xx 13 14-15. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA mULasUtra H sakala tIrtha vaMduM kara joDa, jinavara-nAme maMgala koDa, pahele svarge lAkha batrIza, jinavara caitya namuM nizadeiza / / 1 / / bIje lAkha aThThAvIsa kahyAM, trIje bAra lAkha sahahyAM, cothe svarge aDalakha dhAra, pAMcame vaMduM lAkha ja cAra IIII chaTTe svarge sahasa pacAsa, sAtame cAlIsa sahasa prAsAda, AThame svarge cha hajAra, nava dazame vaMduM zata cAra IIII agyAra-bArame traNazeM sAra, nava caiveyake traNazeM aDhAra, pAMca anuttara sarve malI, lAMkha corAzI adhikAM vaLI II4 sahasa sattANuM trevIza sAra, jinavara bhavanataNo adhikAra, lAMbA so jojana vistAra, pacAsa UMcAM bahoMtera dhAra pa ekaso eMzI biMba pramANa, sabhA-sahita eka caitye jANa, so koDa bAvana koDa saMbhAla, lAkha corANuM sahasa cauMAla II9 sAtase upara sATha vizAla, savi biMba praNamuM traNa kAla, sAta koDa ne boMtera lAkha, bhavanapatimAM devala bhAkha IIII ekaso eMzI biMba pramANa, eka eka caitye saMkhyA jANa, teraze koDa nevyAzI koDa, sATha lAkha vaMduM karajoDa II // batrIse ne ogaNasATha, tirAlokamAM caityano pATha, traNa lAkha ekANuM hajAra, traNazeM vIza te biMba juhAra llen vyaMtara jyotiSImAM vaLI jeha, zAzvatA jina vaMduM teha, RSabha caMdrAnana vAriSaNa, vardhamAna nAme guNaseNa II10 // sametazikhara vaMduM jina vIza, aSTApada vaMduM covIza, vimalAcala ne gaDhagiranAra, Abu upara jinavara juhAra ||11|| 211 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 sUtrasaMvedanA-5 zaMkhezvara kesario sAra, tAraMge zrI ajita juhAra, aMtarikSa(kUkha) vAkANo pAsa, jIrAva(u)lo ne thaMbhaNa pAsa /1ra/ gAma nagara pura pATaNa jeha, jinavara caitya namuM guNageha, viharamAna vaMdu jina vIza, siddha anaMta namuM nizadiza/1all aDhIdvIpamAM je aNagAra, aDhAra sahasa zIlAMganA dhAra, paMcamahAvata samiti sAra, pALe paLAve paMcAcAra 14ll bAhya abhyatara tapa ujamAla, te muni vaMduM guNamaNimAla, nitanita UThI kIrti karuM, jIva kahe bhava-sAyara taruM /15 . noMdha : A stavana gujarAtI bhASAmAM hovAthI tenI saMskRta chAyA ApI nathI. zabdArtha, vizeSArtha dareka gAthAnI sAthe che. A sthAvara tIrthane vaMdanA: sakala tIrtha vaMduM kara joDa, jinavara nAme maMgala koDa - zabdArtha : badhA tIrthone huM be hAtha joDI vaMdana karuM chuM. (kAraNa ke) zrI jinezvara prabhunA nAmanA prabhAvathI kroDo maMgala pravarte che. vizeSArtha : tAre tene tIrtha kahevAya che. saMsAra sAgarathI tAravAnuM sAmarthya mukhyapaNe saMsArathI tarI gayelA paramAtmAmAM raheluM che. te sivAya temanI smRti karAve tevA temanA nAma, temanI mUrti AdimAM paNa tevuM sAmarthya rahyuM che. tethI ja paramAtmAnI mUrti Adine paNa tIrtha kahevAya che. zAstrIya bhASAmAM kahIe to A paramAtmAno sthApanA nikSepa che. 1. jaina zAstromAM koIpaNa padArthane samagra svarUpe samajavA mATe nAmAdi cAra nikSepo varNavyA che. temAM akSaronI racanArUpa padArthanuM nAma te nAmanikSepo che, bhAvAtmaka vastune uddezIne alpakALa mATe athavA to kAyama mATe lAkaDuM, patthara, pustaka, citra vageremAM athavA akSa vageremAM, tenA AkAra sAthe ke AkAra vinA je sthApanA karAya che athavA to Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA A sUtramAM sAdhaka zuddha AtmasvarUpane pragaTa karavAnA potAnA dhyeyane tAjuM karavA zuddha AtmasvarUpane jemaNe pragaTa karyu che tevA tA2ka 5ramAtmAnI smRti karAvanAra A jagatamAM je je tIrtho che, te sarva tIrthone smaraNamAM lAvI, be hAtha joDI, mastaka namAvI bhAvapUrNa hRdaye tene praNAma kare che. 213 tIrthonI vaMdanA karatAM jAgRta thayelo zubhabhAva sAdhakane puNyAnubaMdhI puNyano baMdha karAvI, duniyAnA zreSTha kakSAnA sukhonI bheTa dhare che. prabhukRpAthI prApta thayelA AvA puNyanA pratApe sAdhaka maLelI bhautika sukhasaMpattimAM jarA paNa aMjAto nathI, temAM kyAMya Asakta thato nathI ane maLela sAmagrIno sadupayoga karI puna: puNyAnubaMdhI puNya bAMdhI uttarottara adhika sukhasaMpanna satinI paraMparA sarjI cheka siddhigati sudhI pahoMcI zake che. A rIte tIrthavaMdanA karoDo kalyANanI paraMparA sarje che. vaLI zuddhabhAva sAthe saMkaLAyelA paramAtmAnuM nAma eka maMtra banI jAya che. A nAmamaMtranuM vAraMvAra smaraNa, 2TaNa ke jApa rAgAdi viSano vinAza kare che,. vairAgyAdi bhAvone dRDha kare che, kaSAyonA kusaMskAro nabaLA pADe che, kSamAdi guNonuM sarjana kare che ane karmanA paDalo bhede che. pariNAme sAdhaka ahIM ja AtmAnA AnaMdane mANI zake che. AthI ahIM kahyuM che ke, "jinavara nAme maMgala koDa" jinavaranA nAmathI karoDo kalyANa thAya che. anAdikALathI je AvI sthApanA hoya che tene sthApanAnikSepo kahevAya che. bhAvAtmaka vastunI pUrvanI ke pachInI avasthA e dravyanikSepo che. A dravyanikSepo sacetana ke acetana zarIrasvarUpa paNa hoya che. kyAreka vastunI bhAvarahita avasthAne paNa dravyanikSepo kahevAya che. dAkhalA tarIke prabhu vIrano vicAra karIe to zabdathI ullekhita 'mahAvIra' evuM nAma te temano nAmanikSepo che. teonI pratimA ke citrAdi te temano sthApanAnikSepo che. bhAva tIrthaMkaranI pUrva ane pAchaLanI je avasthA te temano dravyanikSepo che ane kevaLajJAna pAmI, tIrthane pravartAvI prabhu jyAM sudhI tIrthaMkararUpe vicaratA hatA tyAranI temanI avasthA te vIraprabhuno bhAvanikSepo che. bhAvanikSepo jema zuddha Atmatattvane pragaTa karavAmAM prabaLa nimitta bane che, tema teozrInA zuddha bhAva sAthe saMkaLAyela temanuM nAma, temanI pratimA Adi ke temanuM dravya paNa zuddha Atmatattvane pragaTa karavAmAM nimittabhUta bane che. jyAM sudhI zuddha Atmadravya pragaTa na thAya tyAM sudhI te zubhabhAvanuM kAraNa bane che. Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 sUtrasaMvedanA-5 sAmAnya sarva tIrthone vaMdana karI tathA tema karavAnuM prayojana batAvI have vizeSathI Urdhva, adho Adi lokanA tIrthone vaMdana karavAmAM Ave che. 1 UrdhvalokanA tIrthonI vaMdanA (gAthA 1 thI chA) pahele svarge lAkha batrIza, jinavara caitya namuM nizadiza Ino. bIje lAkha aThThAvIsa kahyAM, trIje bAra lAkha saduhyAM, cothe svarge alakha dhAra, pAMcame vaMduM lAkha ja cAra rA. chaTTe svarge sahasa pacAsa, sAtame cAlIsa sahasa prAsAda, AThame svarge cha hajAra, nava dazame vaMduM zata cAra phil agyAra-bArame traNaseM sAra, nava raiveyake traNaseM aDhAra, pAMca anuttara sarve malI, lAkha corAzI adhikAM vaLI jAya sahasa sattANuM vevIza sAra, jinavara bhavanataNo adhikAra, lAMbA so jojana vistAra, pacAsa UMcAM bahoMtera dhAra pA ekaso eMzI biMba pramANa, sabhA-sahita eka cetye jANa, so koDa bAvana koDa saMbhAla, lAkha corANuM sahasa coMTela ll ll sAtase upara sATha vizAla, savi biMba praNamuM traNa kAla - zabdArtha : pahelA devalokamAM rahelAM batrIsa lAkha jinabhavanane huM nizadina vAMduM chuM Il1II bIjA devalokanA aThThAvIsa lAkha, trIjA devalokanA bAra lAkha, cothA devalokanA ATha lAkha ane pAMcamAM devalokanA cAra lAkha jinabhavanane huM vAMduM chuM rA chaThThA devalokanA pacAsa hajAra, sAtamAM devalokanA cALIsa hajAra, AThamA devalokanA cha hajAra, navamA ane dasamA devalokanA maLIne cAraso jinabhavanone huM vAMduM chuM Ill agiyAramA ane bAramA devalokanA maLIne traNaso, nava raiveyakanA traNasone aDhAra, tathA pAMca anuttara vimAnanA pAMca jinabhavana maLIne corAzI lAkha sattANuM hajAra ane trevaza (84,97,023) jinabhavano che. tene huM vAMduM chuM, jeno adhikAra = jenuM varNana (zAstramAM che). A jinabhavano so yojana lAMbA, pacAsa yojana pahoLA ane bahoMtera Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 215 sakalatIrtha vaMdanA yojana UMcAM che. II4-5|| A dareka jinabhavana ke caityamAM sabhAsahita 180 jinabiMbo che. e rIte sarve maLIne ekaso bAvana kroDa, corANuM lAkha, cuMmAlIsa hajA2, sAtasone sAITha (1,52,94,44,760) vizALa jina pratimAone yAda karI huM tene traNeya kALa praNAma karuM chuM. [6-7nA vizeSArtha : A saMpUrNa vizva 14 rAjaloka pramANa che. temAM sAmAnyathI uparanA (900 yojana nyUna) sAta rAjalokane Urdhvaloka ane nIcenA (900 yojana nyUna) sAta rAjalokane adholoka kahevAya che. madhyamAM tiAloka Avelo che. UrdhvalokamAM 12 devaloka vagere devatAonA AvAsa che. temAM saudharma nAmano prathama devaloka che. jeno adhipati saudharma indra che. A devalokamAM batrIza lAkha vimAno che. jemAM phulanI zayyA u52 devono janma thAya che. teone manuSya AdinI jema garbhAvAsa hoto nathI. janmatAnI sAthe ja teo soLa varSanA yuvAna jevI kAyA dharAve che ane maratA sudhI temanI kAyA evIne evI ja rahe che. temanuM puNya evuM hoya che ke temane vastra, pAtra, alaMkAra, khAdya Adi bhautika sAmagrI mATe koI prayatna karavo paDato nathI. teo je vastunuM smaraNa kare tyAM te vastu hAjara thaI jAya che. viziSTa racanAothI yukta temanA vimAnonI divAla upara satata nATako cAluM hoya che ane eka nATaka ochAmAM ochuM be hajAra varSa cAle che. A uparAMta tyAM aneka ramaNIya krIDAMgaNo bAga, bagIcA ne vAvaDIo hoya che. vaikriya zarIra dharAvatA A devo dhAre tevuM rUpa karI zake che, icche tyAM jaI zake che ane temane bhavasaMbaMdhI avidha ke vibhaMgajJAna hoya che. A rIte bhautika sukhanI relamachelamAM mahAlatA devo jo sAvadhAna na rahe to viSaya-kaSAyanI jALamAM phasAIne punaH duHkhanI paraMparA bhogavavA saMsAramAM bhaTakavA cAlyA jAya che; paraMtu je devo jinabhakti AdimAM joDAya che, teo bhogonI vacce paNa kAMIka AdhyAtmika vikAsa sAdhI zake che. devalokanA daherAsaronuM varNana : devo jinabhakti karI anAdinA karmamalane haLavo karI zake te mATe devalokanA dareka vimAnamAM eka eka jinabhavana hoya che. je 100 yojana lAMbA, 50 yojana pahoLA ane 72 yojana UMcA hoya che. AjanA pracalita mApo pramANe kahIe to devalokanuM eka daherAsara lagabhaga 1200 ki.mI. lAMbuM, 600 ki.mI pahoLuM ane 864 ki.mI UMcuM hoya che. atyAranuM ApaNuM koI zahera paNa ATaluM moTuM nathI. Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 sUtrasaMvedanA-5 A dareka zAzvata jinacaityo ratna, suvarNa ane maNinA banelA hoya che. temAM pazcima sivAyanI 3 dizAmAM 3 dvAra hoya che. te dareka dvAre nIce pramANe cha-cha sthAno hoya che. 1. mukhamaMDapa - paTTazAkhArUpa 2. raMgamaMDapa - prekSAgRharUpa 3. maNimaya pIThikA upara caumukhajIthI alaMkRta samavasaraNa (stUpa) 4. azokavRkSanI pIThikA ane tenI upara 8 yojana UMcuM azokavRkSa 5. dhvajanI pIThikA ane tenI upara 16 yojana UMcI. indradhvajA ane 6. nirmala jala yukta vAvaDIo (puSkariNI) A rIte dareka dvAramAM eka-eka caumukhajI bhagavAna hovAthI traNeya dvAronI maLIne kula bA2e pratimAo hoya che. caityanA madhyabhAgamAM eka moTI maNipIThikA hoya che. tenI upara eka devachaMdaka eTale ke, stUpa jevA AkAravALo gabhAro hoya che. te lagabhaga maNipIThikA jeTalo ja hoya che, paNa tenI UMcAI thoDI vadhu hoya che..maNipIThikAnI upara rahelA devachaMdakanI cAre dizAmAM RSabha, candrAnana, vAriY=Na ane vardhamAna e nAmavALI 27-27 pratimAo hoya che. ema kula maLI te devachaMdakomAM 108 pratimAo hoya che. tethI eka caityamAM kula 120 pratimAo (12 dvAranI + 108 devachaMdakonI) hoya che. A uparAMta devalokanA dareka vimAnamAM pAMca sabhAo hoya che. 1. upapAtasabhA 2. abhiSekasamAM 3. alaMkA2sabhA 4. vyavasAyasabhA 5. sudharmA (saudharmI) sabhA A dareka sabhAmAM traNa traNa dvAra hoya che eTale 5 sabhAmAM kula maLIne 15 dvAra hoya che. e dareka dvAra upara caumukhajI bhagavAna birAjamAna hoya che. eTale pAMca sabhAmAM kula (15 x 4) 60 biMbo hoya che. A rIte bArebAra devalokanA caityomAM kula (caityanA 120 + sabhAnA 60) 180 jinabiMbo hoya che. nava caiveyaka tathA pAMca anuttaranA vimAnomAM sabhAo hotI nathI. tethI tyAMnA caityomAM 120 biMbo ja hoya che. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 217 devalokanA caityanA jinabiMbonuM varNana : devalokanA jinabiMbo ke caityo koIe banAvyA nathI te anAdikALathI che ane anaMtakALa sudhI raheze. A zAzvata biMbo mukhyapaNe suvarNanA hoya che; paNa tenA nakha ane netro zveta aMkaratnanA tathA tenA khUNAo lAla lohitAkSaratnanA hoya che. vaLI te adbhuta pratimAnI hatheLI, paganAM taLIyAM, nAbhi, jIbha, zrIvatsa, cucuka (stananI DIMTI), tALavuM, nAsikAno aMdarano bhAga ane mAthAno bhAga 2kta varNanA tapanIya suvarNanA hoya che. dADhI, mUcha, romarAjI, kIkI, pAMpaNa, bhavAM ane mAthAnA vALa kALA raMganA riSTharatnanA banyA hoya che. temanA be hoTha lAla paravALAnA hoya che to vaLI nAsikA lohitAkSa ratnanI hoya che. temanI zIrSaghaTikA eTale ke mAthA uparanI zikhA zveta vajra ratnamaya hoya che. bAkI rahelA zarIranA aMgo jemake gaLuM, hAtha, paga, jaMghA, pAnI, sAthaLa Adi suvarNanA hoya che. A dareka jinabiMbanI pAchaLa, prabhunI pratimAjInI upara suMdara sapheda chatra dhAraNa karatI chatradhArInI mUrti hoya che. tenI banne bAju caMdraprabha, vaja, vaiDurya vigere 2tnothI jaDelA suvarNanI dAMDIvALA ane khUba ujjavala varNavALA vALathI yukta evA cAma2ne vIMjhatI cAmadhArInI mUrtio hoya che. vaLI, dareka zAzvatI jinapratimA AgaLa baMne bAju eka eka yakSapratimA, nAgapratimA, bhUtapratimA ane kuMjadharapratimA hoya che. te badhI vinayapUrvaka mAthuM namAvIne be hAtha joDIne nIce beThelI hoya che. A badhI pratimAo paNa ratnanI banelI, ati manohara ane suMdara hoya che. A caityonA gabhArAmAM AvI parikarathI yukta manohara ratnavALI 108 prabhujInI pratimAo hoya che. taduparAMta 108 dhUpadhANA, 108 kalaza, 108 sonAnI jhArI (nAnA kaLaza), 108 darpaNa, 108 thALA, 108 supratiSTha (thALA mUkavA mATe Tebala jevuM sAdhana), 108 ratnonA bAjoTha, 108 hastikaMTha, 108 narakaMTha, 108 kinnarakaMTha, 108 kiMpuruSakaMTha, 108 mahoragakaMTha, 108 gaMdharvakaMTha, 108 vRSabhakaMTha. A sarve azvakaMdathI vRSabhakaMTha sudhInI vastuo zobhA mATe hoya che. vaLI puSpanI mAlyanI cUrNanI siddhArthanI lomahastanI (morapIMchanI pUMjaNInI), gaMdhanI vastranI' ane AbharaNanI ema 8 jAtinI pratyeka 108108 caMgerIo (eka jAtanuM pAtra vizeSa) hoya che. AvI ja rIte ATha jAtanA vastra hoya che je dareka paNa 108 hoya che. temaja 108 siMhAsano, 108 chatra, 108 cAmara ane 108 dhvaja hoya che. taduparAMta tela, koSTha, coya, taga, Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 sUtrasaMvedanA-pa elAyacI, haratAla, hiMgaloka manazIla ane aMjana : A nava vastuo mUkavAnA nava jAtanA 100-108 DAbaDA hoya che. A badhI vastuo paNa ratnamaya ane ati manohara hoya che. UrdhvalokanA kula cetyo ane jinabiMbo : pahelA devalokamAM kula 32,00,000 vimAno che ane te darekamAM eka eka caitya che. te dareka caityamAM upara jaNAvyA pramANe 180 jinapratimA che. tethI tyAM kula 57,60,00,000 jinabiMbo che. bIjA, trIjA Adi bAre devalokamAM AvI rIte ja caityo tathA jinabiMbo che. te sarva devalokanI gaNatrI karIe to nIce batAvyA pramANe UrdhvalokamAM 15ra,94,44,760 vizAla jinabiMbo prApta thAya. kula bibo. devaloka nAma | caitya saMkhyA pratyeka caityamAM biMba saMkhyA. pahelo saudharma 32,00,000|1800 57,60,00,000 bIjo | IzAna 28,00,000 180 - 50,40,00,000 trIjo sanaskumAra |12,00,000 180 21,60,00,000 cotho mAhendra 8,00,000/180, 14,40,00,000 pAMcamo brahmaloka 4,00,000/180 7,20,00,000 chaThTho | lAttaka 50,000 180 90,00,000 sAtamo mahAzukra 40,000/180 72,00,000 AThamo sahasAra 6,000 180 10,80,000 Anata 1 400/180 72,000 navamo dasamo prANata agIyAramo AraNa 1 bAramo amruta 5 300 180 54,000 raiiveyaka | anuttara | 318| 120 5] 120 84,97,023 38,160 100 1,52,94,44,760 kula Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 219 A gAthAo bolatAM UdgalokanA zAzvata caityo ane temAM rahelI prazamarasa nimagna alaukika prabhu pratimAo ane tenI sahRdaya bhakti karatA devone mAnasapaTa upara upasthita karI temane vaMdana karatAM sAdhaka vicAre ke, "ghanya che devone ane devendrone ke jeo pAse bhoga bhogavavAnI utkRSTa sAmagrI hovA chatAM teo jIvananI saphaLatA temAM je mAnatA Apa kRpALunI bhakti karavAmAM potAnA jIvananI saphaLatA mAne che. dhanya che temanA mananI nirmaLatAne ke koI mahenata vinA maLelA amUlya sukhone te puNyanI parAdhInatAvALA ane maryAdita samaya rahenArA mAne che ane upazamabhAvanA AyanA sukhane svAdhIna ane sadAkALa rahenAra mAnI sadA tene ja jhaMkhe che. dhanya che temanI divyadRSTine ke jenA dvArA teo ApanA yogasAmrAjyane yathArtha nihALI zake che ane tenA kAraNe ja sAkSAt vicaratAM ApazrInA pAvanakArI kalyANakonI ujavaNI karI ane samavasaraNanI tathA aSTa mahAprAtihAryanI racanA karI ApanI ananya bhakti kare che. Ama karI pote to ApanI sAthe nAto joDe che sAthe sAthe aneka bhavya jIvone paNa Apano paricaya karAve che. he vizvavaMdya vibhu ! vibugho jevI bhakti karavAnI mArI buddhi paNa nathI ane sAmarthya paNa nathI ke, nathI teo jyAM bhakti karatA pAgala banI jAya che e zAzvata caityone bheTavAnuM saubhAgya; chatAM prabhu AjanI prabhAte ahIM beThA beThA zAntisudhArasa jhIlatI ApanI ,22,94,44,760 pratimAone najara samakSa lAvI vaMdana karIne prArthanA karuM chuM ke, mane yA temanA jevI bhaktinI viziSTa zakti Apajo." Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 sUtrasaMvedanA-5 UrdhvalokanA zAzvata caityo tathA jinabiMbonI saMkhyA jaNAvyA pachI have pAtALalokanA caityo tathA jinabiMbonI saMkhyA jaNAvI tene vaMdanA karavAmAM Ave che. 2 adholokanA caityonI vaMdanA : (gAthA 7-8) sAta koDa ne bahoMtera lAkha, bhavanapatimAM devala bhAkha IIII ekaso eMzI biMba pramANa, eka eka caitye saMkhyA jANa, teraze koDa nevyAzI koDa, sATha lAkha vaMduM karajoDa II8 // zabdArtha : bhavanapatinA AvAsomAM sAta kroDa ane bahoMtera lAkha (7,72,00,000) jinacaityo che evuM zAstramAM kaheluM che. te dareka caityamAM ekaso ne eMzI jinabiMbo hoya che. tethI badhA maLIne teraso kroDa (tera abaja) nevyAzI kroDa ane sATha lAkha (13,89,60,00,000) jinabiMbo thAya che, jene huM be hAtha joDIne vaMdana karuM chuM. vizeSArtha : adholoka sAta rAjaloka pramANa che. temAM ratnaprabhA Adi sAtapRthvIo che. paNa temAM sarvatra zAzvata caityo nathI. mAtra prathama ratnaprabhA pRthvInA piMDamAM bhavanapati ane vyaMtaranikAyanA asaMkhyAtA AvAsomAM ja zAzvata caityo che. anya pRthvImAM caityo nathI. tyAM mAtra nArakInA jIvo rahe che. A ratnaprabhA pRthvI eTale ApaNe jenI upara rahIe chIe te pRthvI. tenI jADAI 1,80,000 yojana ane laMbAI pahoLAI 1 rAjaloka jeTalI che. temAM upara-nIce 1000 yojana choDI vacce 1,78,000 yojananA piMDamAM daza bhavanapatinA devonA 7 kroDa ane 72 lAkha (7,72,00,000) bhavano (AvAsa) AvelA che. te darekamAM eka-eka caitya che. je A daza bhavanapatimAM prathama je asurakumAranA bhavanamAM caityo che te 50 yojana lAMbA, 25 yojana pahoLA ane 36 yojana UMcA kahelA che, eTale lagabhaga 600 ki.mI. lAMbA, 300 ki.mI pahoLA ane 432 ki.mI UMcA kahela che. jyAre bAkInA navanikAyanA jinamaMdiro 25 yojana lAMbA 12| yojana pahoLA ane 18 2. lokaprakAza - kSetraloka sarga 23 gAthA 311-315 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA yojananI UMcAIvALA hoya che. (300 ki.mI. X 150 ki.mI. X 216 ki.mI). vyantaronA AvAsomAM je zAzvata caityo hoya che tenuM mApa navanikAyanA caityo karatAM aDadhuM jANavuM. tethI te caityo 12 / / yojana lAMbA, DA yojana pahoLA ane 9 yojana UMcA hoya che (lagabhaga 150 ki.mI. x 75 ki.mI. X 108 ki.mI.). UrdhvalokanA devavimAnanA caityonI jema A pratyeka caityomAM paNa (gabhArAnI 108 + 3 dvAranI (3x4) 12 + 5 sabhAnI (54344) 60) 180 pratimAo hoya che. tethI pAtALalokamAM kula tera abaja, nevyAsI karoDa ane sAiTha lAkha jinabiMbo hoya che. jenI gaNatarI nIce pramANe che. pAtALalokamAM (bhavanapatimAM) rahelA zAzvata caityo tathA zAzvata biMbo caitya saMkhyA dareka caityamAM kulabiMbo pratimAnI saM. nAma asuranikAya 1 . 2. nAgakumAra 3. suvarNakumAra 64,00,000 84,00,000 72,00,000 76,00,000 76,00,000 76,00,000 180 180 180 4. vidyutakumAra 5. agnikumAra 6 H dvIpakumAra 7. udhikumAra 8. dikumAra 9. pavanakumAra 96,00,000 180 10. stanitakumA2 76,00,000 180 kula 7,72,00,000| x180= 221 180 180 180 76,00,000 180 76,00,000 180 1,11,20,00,000 1,51,20,00,000 1,29,60,00,000 1,36,80,00,000 1,36,80,00,000 1,36,80,00,000 1,36,80,00,000 1,36,80,00,000 1,72,80,00,000 1,36,80,00,000 13,89,60,00,000 A gAthAo bolatAM sAdhaka adholokanuM dRzya upasthita karI, te sarjanAtIta, saMkhyAtIta ane zabdAtIta sthApanA jinane smRtipaTa para aMkita karI hRdayanA bhAvapUrvaka be hAtha joDI mastaka namAvI tyAMnA sarva jinabiMbone vaMdanA karatAM vicAre ke, "zatruMjaya, delavADA, rANakapuranA caityo to mAnavonuM sarjana che jyAre A zAzvata caityo to sarjanAtIta che. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 sUtrasaMvedanA-pa mAnavonuM ArasapahANanuM sarjana jotAM paNa aho ! aho ! nA uddagAra sarI paDe che to A sonA-cAMdI-ratnanA caityo joto kevA bhAva thatA haze. ahIM to saMgemaramaranI pratimAo ane tyAMnI hIrA mANeka ratnothI maDhelI sonAnI pratimAo. ahIMnA caityo game teTalA adbhUta hoya to paNa temAM badhuM pattharanuM ane lAkaDAnuM ke iMTa, cunA ane mATInuM jyAre tyAM to thAMbhalA hoya ke kAMgarA hoya, chata hoya ke taLIyuM hoya, toraNa hoya ke jhummara hoya Tebala hoya ke DabbAo hoya, dIvAla hoya ke daravAjo hoya badhuM ja ratnonuM, sonAnuM ane hIrA mANokathI jaDeluM. sAMjanA dIvAnA jhagamagATamAM tAraMgAnA dAdAnA darzana manane AslAdita karI mUke che to ratnonA prakAzanI bhavyatAmAM prabhu kevA dedIpyamAna dekhAtA haze. aTTano ghaMTArava kalAko sudhI kAnamAM guMjyA kare che to tyAMnA seMkaDo mAnA motIothI jaDelA ane paraspara athaDAtA jhummarono raNakAra kevo haze ? prabhu ! kyAreka to meM ApanA A svarUpane pa nIhALyuM ho yA bhavamAM bhamatA huM badhuM bhUlI gayo chuM. Aje ApI e bhavyatAne yAda karuM chuM ane bAhya, bhavyatAnA mAdhyama ApanI AMtarika bhavyatAne prApta karavA yatna karuM chuM." Urdhvaloka ane adholokanA zAzvata cetyo tathA jinabiMbone vaMdana karyA pachI have tIcchalokanA caityonI vaMdanA karatAM jaNAve che. 3 tIrthyalokanA zAzvata caityonI vaMdanA (gAthA - 9) batrIse ne ogaNasATha, ticchalokamAM caityano pATha, traNa lAkha ekANuM hajAra, traNaseM vIza te biMba juhAra lo. zabdArtha : tIrthAlokamAM traNa hajAra basone ogaNasATha (3259) zAzvata caityo che, evo zAstrano pATha che. jemAM traNa lAkha, ekANuM hajAra, traNasone vIsa (3,91,320) jinapratimAo che, tene huM vaMdana karuM chuM. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 223 vizeSArtha : 3 zAstromAM jaNAvyuM che ke 14 rAjaloka pramANa lokanA madhyabhAgane tIrjhA loka kahevAya che. goLAkAre rahelA tIrdhvalokano vikhaMbha (diameter) 1 rAjaloka pramANa che. tenI madhyamAM jaMbudvIpa nAmano dvIpa che. jenI madhyamAM meruparvata che. A jaMbudvIpane pharato baMgaDI AkAravALo lavaNasamudra che. tyArapachI kramaza: pUrvanA dvIpa ane samudra karatAM bamaNA bamaNA vistAravALA asaMkhyAtA dvIpa-samudro A tIrkAlokamAM AvelA che. temAM sauthI chelle svayaMbhUramaNasamudra Avelo che. prathama jaMbUdvIpa che. te pachI lavaNa samudra che. te pachI bIjo dhAtakIkhaMDa, tene pharato kAlodadhisamudra ane tenA pachI trIjo puSkarava2dvIpa che. A traNa dvIpamAMthI trIjA puSkarava2dvIpanI madhyamAM AvelA mAnuSottara parvata sudhI 2, dvIpamAM manuSyonI vasatI hoya che ane puSkarava2dvIpanA mAnuSottara parvata pachI manuSyonI vasatI nathI hotI. tIrhAlokamAM kula 3259 zAzvata caityo che. temAM jaMbudrIpanA 635, dhAtakIkhaMDanA 1272 ane puSkaravadvIpanA 1272 maLI kula 3179 caityo manuSyakSetramAM che. jyAre 80 caityo manuSyakSetranI bahAra rahelA che. jaMbudrIpathI mAMDI cheka teramAM rucaka dvIpa sudhI zAzvata tIrtho AvelA che. A sarve tIrthomAM kula maLI traNa lAkha ekANuM hajAra traNasone vIsa zAzvatI pratimAo che. A sarve zAzvatI pratimAo 500 dhanuSyanI uMcAI dharAve che. te sarvenI vigata nIce pramANe che : 1. jaMbudvIpanA bharatAdi kSetranA zAzvata caityo : 30 caityo ane 3600 pratimAo tIphLalokanI madhyamAM meruparvata che ane tenI pharate 1,00,000 yojana pramANa jaMbudvIpa che. jaMbudrIpamAM meruparvatanI dakSiNamAM niSadhaparvata che ane uttaramAM nIlavaMtaparvata che. A be parvatanI vacce mahAvidehakSetra che. niSadha 3. tIrjhAlokanI madhyamAM 2helo jaMbudvIpa 1 lAkhayojananA viSmabhavALo (diameter), 7905694150 yojana, 1 gAu, 1515 dhanuSa, 2// hAtha kSetraphaLa (area) dharAvato ane 3,16,227 yojana 3 gAu 128 dhanuSa, 13 // aMgula, 5 yava ane 1 yUkAnI paridhivALo dvIpa che. (circumference) 4. A rucaka dvIpanI ATha kumArikAo tIrthaMka252mAtmAonuM sUtIkarma ka2vA Ave che. Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 sUtrasaMvedanA-pa parvatanI dakSiNamAM kramaza: mahAhimavaMta ane himavaMta ema be parvato ane A traNa parvatonI vacce himavaMtakSetra ane harivarSa che. A banne akarmabhUmIo che. vaLI himavaMtaparvatanI dakSiNamAM jaMbudrIpanA dakSiNa cheDe bharatakSetra che. te karmabhUmi che. dakSiNavibhAgamAM AvelA A traNa kSetro ane traNa parvato 52 kula maLI 15 caityo che. (i) temAM dakSiNa chevADe rahelA bharatakSetramAM 3 zAzvata caityo che. jemAMthI 2 zAzvata caityo tenI uttaramA rahela himavaMta zikhara para sthita padmadrahamAMthI nIkaLatI gaMgA ane siMdhu nadIonA prapAtakuMDamAM che. trIjuM caitya bharata kSetranI madhyamAM rahelA dIrgha vaitADhyaparvatanA (siddhAyatana nAmanAM) zikhara upara che. (i) bharatakSetranI upara uttaramAM himavaMta nAmano varSadharaparvata che. tenI upara padmadrahamAM eka caitya che ane tenA zikhara upara eka caitya che. Ama himavaMtaparvatanA kula 2 caityo che. (ii) himavaMtaparvata pachI tenI uttaramAM himavaMtakSetra che. temAM bharatakSetranI jema ja kula 3 caityo che. (2 caityo rohitA ane rohitAMzA nadInA prapAtakuMDamAM ane 1 caitya vRttavaitADhyanA" zikhara 52) (iv) himavaMtakSetra pachI tenI uttaramAM mahAhimavaMta nAmano varSadha25rvata che. temAM paNa himavaMtaparvatanI jema 2 caityo che. (1 zikhara upara ane 1 mahApadmadrahamAM) (v) tenA pachI uttaramAM harivarSakSetra che temAM paNa pUrvanA kSetranI jema 3 caityo che (2 caityo harikAntA ane harisalilA nadInA prapAtakuMDomAM 5. prapAtakuMDa - mahAnadIo je je parvata uparathI nIkaLI che, te te parvatanI nIce te te nadInA nAmavALA prapAtakuMDa che, ke jemAM te nadIno paDato dhodha e kuMDamAM ja paDIne bahAra nIkaLe che. tethI dareka nadInA udgama sthAnanI nIce te ja nAmanA prapAta kuMDa hoya che. 6. varSadhara5rvata - varSa eTale kSetra, tenI maryAdAne dhAraNa karanArA, eTale be kSetronI vacce sarahada upara rahelA parvatane varSadha25rvata kahevAya che. 7. vRttavaitADhya = goLAkAre rahelo vaitADhyaparvata Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 225 ane 1 caitya vRttavaijJADhaca parvatanA zikhare) (vi) tyArapachI uttaramAM niSadha nAmano varSadharaparvata che. dareka varSadhara parvatanI jema ahIM paNa 2 caityo che (1 zikhare ane 1 tibiMcchidrahamAM) jaMbUdvIpanA dakSiNanI jema uttaramAM paNa 3 kSetro ane 3 varSadharaparvato che. (vii) meruparvatane uttaramAM nilavaMtaparvata che. jemAM bIjA varSadharaparvatonI jema 2 caityo che (1 zikhare ane 1 kezarIdrahamAM) (vi)nIlavaMtaparvata pachI ramyakSetra che, temAM 3 caityo che (2 caityo narakAMtA ane nArIkAMtA nadInA prapAtakuMDamAM ane 1 vRttavaitAdyaparvatanA zikhare) (ix) tyArapachI rumiparvata che. tenA 2 caityo che. (1 zikhare ane 1 mahApuMDarIkadrahamAM) (4) rukmiparvatanI uttaramAM airaNyavaMtakSetra che. jemAM 3 caityo che (2 suvarNakUlA ane rUkhakUlA nadInA prapAtakuMDamAM ane 1 vRtta 'vaitAdyaparvatanA zikhare) (i) te pachI chelle zikharI nAmano varSadharaparvata che. jemAM pUrvavat 2 caityo che. (1 zikhare ane 1 puMDarIkadrahamAM) (xii) jaMbUDhIpanA uttaranA chevADe eravatakSetra che. tenI madhyamAM dIrghavaitADhya parvatanA zikhare 1 caitya tathA rakatA ane rakatavatI nadInA prapAtakuMDamAM 2 caityo che. tethI kula 3 caityo che. Ama uttara vibhAgamAM paNa 15 zAzvata caityo che. te dareka cetyomAM 120 pratimAo che (108 stUpanI + 12 dvAranI) tethI jaMbUDhIpanA bharatAdi kSetromAM kula 30 zAzvata caityo ane 3600 (30 x 120) zAzvata pratimAo sthita che. Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 sUtrasaMvedanA-pa, jaMbUdvIpanA mahAvideha kSetra sivAyanA caityo? sthAna zAzvata caityonI saMkhyA | | 0 0 1. jaMbudvIpamAM (i) bharatakSetramAM * gaMgA-prapAtakuMDamAM 1 * siMdhu-prapAtakuMDamAM 1 * dIrgha vaitAdyaparvata para 1 (i) laghuhimavaMtaparvatanA * zikhara para 1 * parvata upara drahamAM 1 (i) himavaMtakSetramAM , (iv) mahAhimavaMtaparvata para (v) harivarSakSetramAM (vi) niSadhaparvata para tethI dakSiNamAM kula (vi) nilavaMtaparvata para (vi) ramakukSetramAM (x) rukmiparvata para (4) araNyavaMtakSetramAM () zikhara parvata para (i) airAvatakSetramAM 0 0 15 0 0 che tethI uttaramAM kula 15 A 37 caityomAM kula maLIne (30 x 120) 3600 pratimAjIo che. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 227 bharatAdi kSetranA 30 caityoH raktavatI nadI ratA nadI Rii thaI utArIya parvata che. tenI airata kSetra che vRtta vaitADhya dhyakUlA nadI - suvarNaddA nadI hiraNyavaMta kSetra vRtta vaitADhaya norIkA nadI narakAntA nadI - ramyaka kSetra nIlavaMta parvatR mahAvideha kSetra T S MA || sItodA nadI - - sItA nadI vRtta vaitADhaya niSadha parvata ta ii harivarSa kSetra | herisalilA nI herikAnA naphTI vRtta vaitADhya himavaMta kSetra sehitAMzA nadI - roAi nadI bharata kSetra | siMdhu nadI gaMgA nadI Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 sUtrasaMvedanA-pa 2. jaMbUDhIpanA mahAvidehakSetranA zAzvata cetyo : 124 caityo 14880 pratimAo | (xiii) mahAvidehakSetramAM merunI pUrva bhAgamAM 16 vijayo hoya che ane pazcimamAM 16 vijayo hoya che. tenI madhyamAM sItA nadI tathA sItAdA nadI vahe che. jenAthI uttaramAM ane dakSiNamAM 8-8 vijaya thAya che. A dareka vijayo eka vakSaskAra parvata athavA eka nadIthI chUTA paDe che. 8 vijayanA 7 AMtarA paDe che. temAM eka AMtaramAM vakSaskAraparvata ane bIjA AMtaramAM nadI hoya che. Ama 8 vijayanI sAthe 4 vakSaskAra parvata ane 3 AMtaranadI hoya che. tethI kula 3ra vijayo, (444) 16 vakSaskAra parvato ane (443) 12 AMtaranadIo prApta thAya. dareka vakSaskAra parvata upara ane dareka AMtaranadImAM 1 caitya che. (kiv) bharatakSetranI jema mahAvidehakSetranA dareka vijayamAM paNa ra-2 nadIo hoya che. te banne nadIonA drahanI madhyamAM 1-1 caityo ane eka vijayanA madhyamAM rahela dIrgha vaitADhayaparvatanA zikhara upara 1 caitya hoya che. Ama eka vijayamAM kula 3 caityo hoya che. A rIte 32 vijayono (3243) 96, vakSaskAraparvatanA 16 ane AMtaranadIonA 12 ema kula maLIne mahAvidehakSetramAM nIce jaNAvela koThA mujaba 124 caityo hoya che. A 124 caityomAM derakamAM 120 zAzvatI pratimAo hoya che. tethI mahAvidehakSetramAM kula 14880 zAzvata pratimAo che. sthAna : | 16 caitya rA zAzvata caityonI saMkhyA | (ii) | 13 vakSaskAraparvata para - 1920 pratimAjI * 12 AMtaranadInA kuMDomAM 12 caitya 1440 pratimAjI (iv) * 32 vijayonA vaitADhA parvata para 3ra caitya | 3840 pratimAjI * 3ra vijayamAM nadInA kuMDomAM ki4 caitya | 7680 pratimAjI kula : 124 caitya 14880 pratimAjI Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 229 mahAvideha kSetranA 124 caityo dareka vijayanA 3 caityo kula (3243) 96 caityo - eka vijaya AN, caitya (444) 17 S. karI CE) / C balavatA pavana By: RD MS niSa parvata 1 . 1 uttara V/////a INMMS dakSiNa ( MIT tail niSadha parvata / 27 28 29 30 31 20 19 1 kula (3*4) 12 , , mahAvidehakSetranA dareka vijayanI madhya bhAgamAM pUrvapazcima lAMbo vaitAdyaparvata che. dareka vijayamAM rahela be-be nadInA kuMDomAM parvata parathI nadIo paDe che ane kuMDamAMthI nIkaLIne uttaranA vijayanI nadIo dakSiNa tarapha tathA dakSiNanA vijayanI nadIo uttara tarapha vahIne sItAsItAdA nadIne maLe che. eka vijayanA judA citramAM A be nadIo tathA dIrgha vaitAdyaparvata batAvyo che. vaitAdyaparvatanA pUrva dizAnA chellA kUTa para eka zAzvata caitya che. tathA be nadInA kuMDomAM paNa be zAzvata caityo che. Ama eka vijayanA kula 3 caityo che. * 252 Hijh Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 sUtrasaMvedanA-pa 3. jaMbudvIpanA devakuru ane uttarakurunA kSetramAM : 456 caityo 54720 pratimAo (xv) mahAvidehanI dakSiNa bAjupara niSadhaparvata che ane uttaramAM nIlavaMta parvata che. temAM niSadhaparvatathI meruparvata sudhInuM kSetra devakuru kahevAya che. niSadha parvata parathI sItodA nadI nIkaLe che. je parvatanI taLeTImAM je draha che temAM paDe che. te drahanI madhyamAM 1 caitya che. te parvatanI taLeTInI banne bAju upara citravicitra ema be parvato che. te parvatanA zikhara para 2. caityo che. te nadI devakuru kSetramAMthI 5 drahamAM thaIne pasAra thAya che. te darekamAM 5 caityo che. A dareka drahanI baMne bAju 10-10 ema kula 20 kaMcanagiri nAmanA parvato che ane te dareka upara eka-eka daherAsara che. tethI eka drahanA 20 kaMcanagiri parvata ane pa drahanA maLIne kula 100 kaMcanagiriparvata upara 100 caityo che. (xvi) uttarakuru kSetramAM jAMbUnada nAmanA suvarNanI eka jaMbUpITha che ane tenI upara vividha ratnonuM baneluM eka zAzvata jaMbUvRkSa che. tenA jevuM devakurumAM zAlmalivRkSa che. temAM mukhyavRkSa upara 1 jinAlaya che. tenI cAre bAju 108 vRkSo che A darekanI upara eka-eka jinAlaya che. vaLI te mukhyavRkSanI cAra dizA ane vidizAmAM 2hela ATha phUTo upara 08 jinAlaya che. Ama sarve maLIne (1+108+8) = 117 jinAlayo che. (xvii) vaLI niSadhaparvatathI zarU karI hAthInA dAMta jevA AkAravALA tathA meru ta2pha AgaLa vadhatA patalA thatAM jatAM gajadaMta AkAranA be parvato che : pUrvamAM somanasa ane pazcimamAM vidyutprabha. A be parvata 52 2 caityo che. devakurunI madhyamAM paNa 1 caitya AveluM che. Ama devakurumAM kula (1+2+5+100+ 117+2+1)=228 caityo che. (xvii) uttarakurumAM paNa devakurunI jema ja 228 caityo samajI levA, mAtra koThAmAM jaNAvyA pramANe nAma pheravI levA. Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 231 | zAzvata caityonI saMkhyA 100 sthAna + ' (w) devakurunA kSetramAM sItodAnadInA drahamAM, * citra-vicitra be parvata para * pAMca drahonA * kaMcanagirinA (xvi) zAlmalivRkSanA 117 * madhyanuM * bahAranA * pharatA 8 phUTo para (xvii)gajadaMta parvatanA somanasa 1 * vidhutrabha 1 * devakurukSetranI madhyamAM - - - - - (vii) uttarakuranA kSetramAM * sItAnadInA drahanuM * yamaka-samaMka parvatanA * pAMca drahanA * kaMcanagirinA * jaMbUvRkSanA * gajadaMtaparvatanA mAlyavaMta 1 gaMdhamAdana 1 * uttarakurunI madhyamAM 8 6 - - ' , 228 caityo (228 42 = 45ka cetyo x 120 pratimAo= kula 54720 pratimAo Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 sUtrasaMvedanA-5 devakuru-uttarakurunA 228x2=4pa6 zAzvata caityo : - | sitAnadInA drahanuM nilavaMta parvata - nIlavaMta parvata yamaka parvata zamaka parvata uttarakurunI madhyanuM na gujahparvatanA zikhare cetya bhivaMta jagadetapavatanA zikharanuM caya dareka drahanA 10 x 2 ema 20 kaMcanagiri parvato RSSSSS 9 * S S ma che che * S * * ha 5 = che ke che ke kemake * he ha sIsodA nadI sItA nadI 5 ha : O . La P ::: . na - . na (k kaMcanagiri dvatanA zikharanuM caitya vingabha gardata parvatanA zikha: 9. N T somathana gajadeta parvatanA zikharanuM cete zAlmalivRkSa Jure devagurunI madhyanuM moTuM citra sAme che. caitya vicitra paveta , parvata / _ _ | sItAdAnadInA niSadha parvata niSadha parvata Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA jaMbUvRkSa-zAMbhalivRkSa paranA 117 caityo : Xpe pharatAM 108 nAnA jaMbUvRkSanA caityo madhyanuM eka caitya 233 8 phUTonA caityo uttarakurumAM pUrvArdhanA madhyabhAgamAM jaMbUvRkSa che. tenuM sthAna gata citramAM batAvela che, ahIM tenuM svataMtra citra ApyuM che. jaMbudvIpanA adhiSThAyakano prAsAda A vRkSa para che.. uttarakurumAM pUrvArdhamAM 100 yojana lAMbo, pahoLo, vaccethI 12 yojana jADo tathA cheDe II yojana jADo evo jaMbUpITha che. AnA madhyabhAgamAM maNimaya pIThikA para jaMbUvRkSa che. A vRkSa vanaspatikAya nathI, paraMtu ratnamaya pRthvIkAyanuM che. A vRkSanuM mULa jamInamAM gA yojana che. uparanuM thaDa 2 yojana UMcu che, gA yojana jADuM che. thaDa upara viDimA nAmanI eka UrdhvazAkhA 6 yojana UMcI che. cAra dizAmAM cAra zAkhAo 3III yojana lAMbI che. UrdhvazAkhA upara eka siddhAyatana (zAzvata caitya che). jaMbUvRkSanI cAre bAju bIjA jaMbUvRkSonA cha valayo che. valayamAM aDadhA mApavALA 108 jaMbUvRkSo che. A pharatA ane nAnA 108 jaMbUvRkSo upara paNa evI ja rIte eka-eka caitya che. vaLI tenI pharatA 8 kUTo che jenA upara paNa eka-eka caitya che. jemAM 120 jinapratimAjIo birAjamAna che. prathama Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 . sUtrasaMvedanA-5 4. meruparvatanA caityo : 25 caityo 3000 pratimAo (xix) meruparvatanI taLeTImAM samabhUlA pRthvI upara bhadrazAlavana che. tyAMthI 500 yojana upara naMdanavana che. tyAMthI 62500 yojana upara somanasavana che. tenAthI 35000 yojana upara pAMDakavana che. A cAre vanamAM cAre dizAmAM eka eka caityo che, tethI kula (444) 16 caityo prApta thAya. vaLI, meruparvata upara 40 yojana UMcI cUlikA che, tenI upara eka caitya che; tethI meruparvata upara kula 17 caityo che. meruparvatanI samabhUlA pRthvI upara cAra vidizAmAM cAra prAsAdo (deva-devInA mahelo) che. te prAsAdo ane bhadrazAlavananA cAre caityonI vacce eka-eka phUTa (Tekaro) che. AvA kula 8 phUTo che, jene karikUTaparvato kahevAya che. te dareka karikUTaparvata upara caityo hoya che, jenI merunA caityo sAthe gaNatrI karatAM merunA kula 25 caityo thAya che. meruparvatanA caityo : sthAna caityonI saMkhyA = | taLeTImAM{T * = * bhadrazAlavanamAM 4 dizAmAM * karikUTaparvatanA * naMdanavanamAM 4 dizAmAM * somanasavanamAM 4 dizAmAM * pAMDukavanamAM 4 dizAmAM * cUlikAnuM = para \ | = 19] Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 235 merunI taLeTInA 12 caityo: gajadaMta parvata gajAMta parvata Uta A + sItodA nadI sItA nahI Gios, gajata parvata gajadaMta parvata) A - karikUTa parvatanA 8 caityo B - bhadrazAlavananA 4 caityo C - devono mahela - dareka prasAda ane bhadrazAla vananA caityonI vacce eka karikUTa parvata che. jenI upara eka caitya che. tethI merunI taLeTImAM kula 12 caityo che ane meru upara 13 caityo che. Ama merunA kula 25 caityo che. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 meruparvata upara 13 caityo : pAMDukavana somanasavana - naMdanavana - sUtrasaMvedanA-5 cUlikAnuM caitya - - A Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 5-6. dhAtakI khaMDa tathA puSkaravaradvIpanA caityo : 1272 caityo 1,52,640 pratimAo dhAtakIkhaMDa ane puSkaravaradvIpa baMgaDI AkAranA dvIpo che. te bannenI uttara ane dakSiNa dizAmAM eka-eka iSukA2parvata che. A parvato dvIpanA be vibhAga kare che. te banne vibhAgamAM 1 bharata, 1 airAvata ane 1 mahAvidehakSetra Adi che. Ama A be kSetromAM kula 2 bharata, 2 airAvata ane 2 mahAvidehakSetra Adi hovAthI temAM jaMbUdvIpa karatAM bamaNA caityo hoya che. taduparAMta vadhArAnA be iSukAraparvata upara be vadhu caityo hoya che. tethI [635 x 2 = 1270 + ISukA2nA 2 = 1272] Ama dhAtakIkhaMDa ane puSkarava2dvIpa pratyekamAM 1272 caityo ane 1,52,640 (1272x120) pratimAo che. 7. manuSyalokanI bahAra tinlokanA caityo : 80 caityo 9840 pratimAo 237 (xx) jaMbUDhIpathI trIjo baMgaDI AkArano 16 yojana pahoLo puSkarAvartadvIpa che. te dvIpanA 8-8 yojananA be vibhAga karato mAnuSotta25rvata che, A parvata pachI manuSyanI vasatI nathI. A mAnuSotta25rvatanI upa2 cAre dizAmAM 1-1 caitya che. (xxi) naMdIzvaradvIpanA caityo : 68 caityo 8368 pratimAo jaMbudrIpAdi cha dvIpo tathA 7 samudro pachI 8mo naMdIzvaradvIpa che. tenI uttaradizAmAM madhyamAM aMjagiri nAmano parvata che. aMjagirinI cAre dizAmAM cAra dadhimukhaparvato che. vacce vidizAnA khUNAmAM 2-2 ratikaraparvato che. Ama kula 13 (1+4+8) parvato thayA. te darekamAM zAzvata jinacaityo che ane dareka caityomAM (108 + [4 dvAranI] 16=) 124 zAzvata pratimAjI che. Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 sUtrasaMvedanA-5 naMdIzvaradvIpanI uttaramAM rahelA 13 caityonI goThavaNa vi. ratikara ratikara che parvata dadhimukha parvata / ratikara je parvata ratikara zrI dadhimukha parvata dadhimukha parvata '/1/ aMjanagiri parvata yuvata parvata dadhimukha parvata ratikara ratikara 9 parvata parvata 7 naMdIzvaradvIpanI uttara dizAmAM jema 13 parvato ane 13 caityo che tema bAkInI traNa dizAmAM paNa che, eTale kula (13 x 4) para caityo che ane temAM kula (para x 124) 6448 pratimAo che. zrI jinezvarabhagavaMtonA kalyANakAdi ujavavA tathA zAzvatI oLInI ArAdhanA Adi karavA deva ane devendro parivAra sahita ahIM Ave che ane adbhuta mahotsava karI AnaMda mANe che. A uparAMta naMdIzvaradvIpanI cAre vidizAmAM cAra cAra iMdrANInI rAjadhAnI che. tethI kuLa 13 rAjadhAnI thAya. te darekamAM 120 pratimAothI zobhatuM eka zAzvata jinamaMdira che. Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naMdIzvara dvIpanAM 68 caityo : pazcimanA 13 caityo rAjadhAnI sakalatIrtha vaMdanA rAjadhAnI uttaranA 13 caityo dakSiNanA 13 caityo parvatanA rAjadhAnInA 4 x 4 13 4 4 = 52 = 16 kula 68 caityo caityo caityo rAjadhAnI rAjadhAnI 239 (xxii) jaMbUDhIpa tIrAlokano pahelo dvIpa che. tenA pachI asaMkhyAtA dvIpa-samudro che. temAM agiyAramo dvIpa kuMDaladvIpa che temAM cAra dizAmAM cAra zAzvatA caityo che. (xxiii) teramo dvIpa rucakadvIpa che, temAM paNa cAra dizAomAM cAra caityo che. pUrvana 13 caityo Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 sUtrasaMvedanA-5 caityonuM manuSyalokanI bahAra ticchalokanA caityo: zAzvata | darekamAM | kula sthAna caityonI pratimAo | pratimAo saMkhyA (xx) mAnuSottaraparvatanI 4 dizAmAM 4 480 (xx) AThamA naMdIzvaradvIpamAM * goLAkAra parvatomAM 1 24 5448 * rAjadhAnImAM 1 20 1920 (xxii) agIyAramA kuMDaladvIpamAM 496 (xxiii) teramAM rUcakadIpamAM 496 tethI manuSyalokanI bahAranA tIrthyalokamAM kula caityo 80 || 9840 1 24 1 24 A rIte tIrcyulokamAM nIce pramANe zAzvata caityo che. kSetra * cetyo | pratimAo 30 '124 3600 14880 54720 3000 456 25 jaMbUDhIpamAM 1. bharatAdikSetromAM mahAvidehakSetramAM 3. devakura ane uttarakurukSetramAM 4. meruparvatanA tethI jaMbUdvIpamAM kula 5. dhAtakI khaMDamAM . puSkaravaradvIpamAM tethI manuSyalokamAM 7. manuSyalokanI bahAra tIrcyulokamAM kula 635 1272 1 272. 76200 1,52,940 1,52,940 3,81,480 9840 3179 80 - 3259 | 3,91,320 | Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 241 A gAthAo bolatAM sAdhaka saMpUrNa tIrthAlokano nakazo manamAM upasthita kare ane temAM rahelAM zAzvata caityo tathA temAMnI ratnamaya pratimAone smRtipaTa para sthApita karI aMjalibaddha praNAma karatAM vicAre ke, . Urdhvaloka ke agholokanA caityone juhAravAnI to mArI zakti nathI, paraMtu tIrthAlokanA A zAzvatA tIrthone bheTavAnuM paNa mAruM sAmarthya nathI. ahIM rahyo chato huM bhAvathI te sarva zAzvatA tIrthone vaMdana karuM chuM. dhanya che te jaMdhAraNa ane vidyAra munio ke jeo tIrpholokanA A zAzvata caityonA darzanArthe audArika zarIre jaI zake che. - mAre to atyAre mAtra kalpanA karIne saMtoSa mAnavAno che. prabhu ! Aje prArthanA karuM ke bhale Aje huM naMdIzvara Adi dvIyanI jAtrA na karI zakuM ya mArA aMtaramAM rahela paramAtma svarUpanuM huM darzana karI zakuM evI kti bakSo ane te mATe jarUrI evI kamAyojI atyatA prApta karavA huM sattvapUrvaka sudaDha prayatna karI zakuM evA AzIrvAda Apajo" traNa lokanA saMkhyAtA caityonI saMkhyA jagAvI vaMdana karyA bAda have jyAM asaMkhyAtA cetyo che tene paNa nAmollekhapUrvaka vaMdana karatAM jaNAve che. 4 - vyantara AdinA zAzvata caityone vaMdanA : (gAthA - 10) vyaMtara jyotiSImAM vaLI jeha, zAzvatA jina vaMduM teha, RSabha caMdrAnana variSaNa, vardhamAna nAme guNasaNa 10 zabdArtha : A uparAMta vyaMtara ane jyotiSI devonA nivAsamAM je je zAzvatAM jinabibo che, tene paNa huM vaMdana karuM chuM. guNonI zreNithI bharelA cAra zAzvata jinabiMbonAM zubha nAma- 1. zrI RSabha 2. zrI candrAnana 3. zrI vAriSaNa ane 4. zrI vardhamAna che. vizeSArtha : ratnaprabhA pRthvI 1,80,000 yojana jADI che. temAM upara nIce 10001000 yojana choDI 10 AMtarAmAM 10 bhavanapatinA bhavano che A ratnaprabhA Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrasaMvedanA-5 pRthvInA je upa2nA 1000 yojana choDyA, temAM paNa u52-nIcenA 100100 yojana choDI vaccenA AMtAMmAM vyaMtaranikAyanA asaMkhya bhavano che. vaLI A 800 yojanamAM je uparanA 100 yojana choDyA hatAM temAM upara nIcenA 10-10 yojana choDI vaccenA 80 yojananA AMtAMmAM vANavyaMtaranikAyanA asaMkhya bhavano che. A vyaMtara ane vANavyaMtara nikAyanA dareka bhavanamAM paNa eka-eka zAzvata caitya che; je 50 yojana lAMbA, 25 yojana pahoLA ane 36 yojana UMcA hoya che. Ama vyaMtaranikAyamAM asaMkhyAtA zAzvata caityo che. 242 8 taduparAMta sUrya, candra, graha, nakSatra ane tArA : A pAMca jyotiSa devo che. je cara ane sthira ema be prakAranA hoya che. temAM 2/ dvIpamAM saMkhyAtA sUrya-candranA vimAno hoya che, je ca2 arthAt gatizIla hoya che. jenA kAraNe ATalA kSetramAM divasa rAta, pakSa, mAsa, varSa AdinA vyavahAro thAya che. 2/ dvIpanI bahAra je asaMkhyAtA jyotiSI vimAno che te sthira hoya che. tethI tyAM divasa-rAta Adino vyavahAra thato nathI. devalokanA anya vimAnonI jema pratyeka jyotiSI vimAnomAM paNa eka zAzvata jinAlaya hoya che. te darekamAM 120 jinapratimA hoya che. Ama jyotiSImAM paNa asaMkhyAtI zAzvatI jinapratimA che. yAda rAkhavuM ke vaimAnika devalokamAM zAzvata caityo thoDA che (84,97,03). tenAthI bhavanapatinA devalokamAM saMkhyAtaguNA che (7,72,00,000). tenAthI vyaMtaradevalokamAM asaMkhyAtaguNA zAzvata caityo che ane jyotiSIdevalokamAM to tenAthI paNa saMkhyAtaguNA caityo che. dareka utsarpiNI ane avasarpiNImAM bharata, airavata tathA mahAvidehakSetramAM 1 caMdranA parivAramAM 1 sUrya, 28 nakSatra, 88 graha ane 66,975 koDAkoDI tArAo hoya che. 8. jaMbudrIpamAM lavaNasamudramAM dhAtakIkhaMDamAM 2 caMdra che. 4 caMdra che. 2 sUrya 4 sUrya 12 sUrya 12 caMdra che. 42 sUrya kAlodadhisamudramAM atyaMtara puSkarAddhamAM 42 caMdra che. 72 sUrya 72 caMdra che. manuSyalokamAM kula 132 sUrya 132 caMdra che. tevI ja rIte nakSatro, graho ane tArAdinI saMkhyA paNa jANavI. Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA maLI zrI RSabha, zrI candrAnana, zrI vASiNa ane zrI vardhamAna :A cAra nAmavALA tIrthaMkaro avazya thAya che ane dareka zAzvata jinabiMbo paNa A cAra nAmothI ja oLakhAya che. A cAre guNayukta sAnvartha nAmo che. temAM 1. zrI RSabha eTale zreSTha. zreSTha koTinI Atmika saMpattivALA RSabha kahevAya che. 2. zrI candrAnana eTale candra jevI saumya ane zItala mukhAkRtine dhAraNa karanArA. 3. zrI vA2iSaNa eTale samyajJAnarUpa vAri=pANInuM siMcana karanArA 4. zrI vardhamAna eTale vadhatAM jatAM Atmika aizvaryavALA athavA vadhatI jatI guNasamRddhine bhogavanArA. A gAthA bolatAM vyaMtara Adi lokanI sarve zAzvatI pratimAone yAda karI sAdhaka vicAre ke, "huM paNa zAzvata chuM ane A pratimAo paNa zAzvatI che. A dareka pratimA paramAtmAnI AMtarika nirmaLatAne prakAzita kare che. anAdikALathI cauda rAjalokamAM bhramaNa karatAM huM anaMtIvAra A pratimAo pAsethI pasAra thayo hoIza, anaMtIvAra meM tenA darzana karyA haze; paNa bhautika sukhamAM AMghaLA banelA meM kyAreya paNa prabhunA vAstavika darzana nahIM karyA hoya. ethI ja huM Aja sudhI bhaTakI rahyo chuM. 243 prabhu ! mane evI zakti Apa ke huM mAtra bAhya cakSuthI tArA bAhya saudaryane dekhI saMtoSa na pAmuM, paraMtu mArA AMtara cakSu kholI tArA AMtarika darzana karuM, tArA svabhAvanuM saMvedana karyuM. he nAtha ! AjanI LiyAmaNI prabhAte ApanI zAzrvata AkRtione vaMdana karatAM evI abhyarthanA karuM chuM ke Apa je zAzvata sukha bhogavo cho te zAzvata sukha tarapha mAruM citta AkarSAya ane nAzavaMta sukha pratye mane ghRNA pedA thAya." + Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 sUtrasaMvedanA-5 120 3rapa9 319 3259 ke 10) zAzvata jinacaityonI vaMdanAno vibhAga ahIM pUro thAya che. tethI A gAthA bolI lIdhA pachI nIce jaNAvyA pramANe saghaLI zAzvatI jinapratimAo buddhimAM upasthita thavI joIe. sthAna caityo pratyeka caityamAM pratimA zAzvatI pratimAo UrdhvalokamAM | 84,97,023 187/120| 1,52,94,44,760 tIrcyulokamAM 3,91,320 124 | adholokamAM 7,72,00,000 18013,89,30,00,000 vyaMtaranikAmAM asaMkhya asaMkhya jyotiSImAM asaMkhya - asaMkhya | kula asaMkhya + 8,57,00,282) asaMkhya + 15,42,58,36,080 A dareka caityonuM mApa nIcenA koThA pramANe che ane Urdhva tathA adholokamAM jinapratimAjI sAta hAtha UMcA che jyAre tIcchalokamAM jina pratimAjI 500 dhanuSyanA pramANavALI che. . zAzvatA caityonuM pramANa kayA sthAnanAM cetyo caityonI laMbAI pahoLAI |UMcAI 1.vaimAnika devalokanA, naMdIzvaradvIpanA | 100yo 50yo |7ra yo rucakadvIpanA ane kuMDaladIpanA 2.devakuru, uttarakuru, meruparvatanA vano, 5yo 25 yo 36 yo vakSaskAra, gajadaMta, ISakAra, varSadhara ane mAnuSottara parvato paranA , bhavanapatinA ane asurakumAranikAyanA 3.bhavanapatinA nAgakumAra Adi 9 nikAyanA | rapa yo|rA yo 18 yo 4.vyantaranikAyanA 1rI yo| vA yo| 9 yo pa.meruparvatanI cUlikAnA, yamaka-zamaka tathA 1 gAuoll gAu 1440 citra-vicitraparvatonA, kaMcanagiri parvatonA, diIvaitADhya, vRttavaitADhya, sarve drahomAM, digaja phUTomAM, jaMbU Adi vRkSomAM ane sarve kuMDomAM Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 245 zAzvata caityone vaMdana karyA pachI, have A bharatakSetranA prasiddha tIrthone vaMdana karatAM jaNAve che. 5. dakSiNArdha bharatakSetranA prasiddha tIrthone vaMdanA gAthA 11-12 sametazikhara vaMduM jina vIza, aSTApada vaMduM covIza, vimalAcala ne gaDhagiranAra, Abu upara jinavara juhAra 115 zaMkhezvara kesario sAra, tAraMge zrI ajita juhAra, aMtarikSa(kUkha) varakANo pAsa, jIrAva(7)lo ne thaMbhaNa pAsa /12aa gAma nagara pura pATaNa jeha, jinavara caitya namuM guNageha, zabdArtha : sametazikhara upara vIza tIrthakaronI pratimAo che, aSTApada upara covIsa tIrthakaronI pratimAo che tathA zatruMjaya, giranAra, Abu upara paNa bhavya jinamUrtio che. te saghaLI pratimAone huM vaMduM chuM. vaLI zaMkhezvara, kezariyAjI vageremAM paNa judA judA tIrthakaronI pratimAo che; temaja tAraMgA upara zrI ajitanAthajInI pratimA che. te sarvane huM vaMdana karuM chuM. te ja rIte aMtarIkSa pArzvanAtha, vakANA pArzvanAtha, jIrAvalA pArzvanAtha ane staMbhana pArzvanAthanAM tIrtho paNa prasiddha che, te saghaLAne huM vaMdana karuM chuM. te uparAMta judA judA gAmomAM, nagaromAM, puromAM ane pAnamAM guNanA gRharUpa je je jinezvara prabhunA caityo che te saghaLAne huM vaMdana karuM chuM. . vizeSArtha : paramAtmAnI kalyANaka bhUmio, prabhunA pAdArpaNathI pavitra thayelI bhUmio athavA jyAM prAcIna prabhAvazALI pratimAonI sthApanA thaI hoya tevI bhUmione tIrthabhUmi kahevAya che. A bhUmi upara AvI aneka puNyAtmAo zubha kriyAo kare che. temanA zubha bhAva ane zubha kriyAothI pavitra thayelA A sthAno pApI adhama AtmAone paNa pavitra karavAnuM kArya kare che. A ja kAraNathI A gAthAnA eka eka zabda dvArA A tIrthone praNAma karavAnA che. sametazikhara vaMdu jina vIza - A covIsInA vIza-vIza tIrthakaro jyAMthI mokSe gayA che te sametazikhara tIrtha Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 sUtrasaMvedanA-pa bhArata dezanA jhArakhaMDa (bihAra) rAjyamAM AveluM che. ahIM viza-vIza bhagavAnanA samavasaraNa maMDAyA hatA. jagatanA jIvonA uddhAra mATe vIza bhagavAne ahIM amogha dezanAnuM dAna karyuM hatuM. bhagavAnanA pAvanakArI vacanothI pUrvamAM gAjatuM ane temanI sAdhanAnA puNyapUMjathI pavitra thayeluM A tIrtha che. A tIrthanuM smaraNa thatAM tenI sAthe saMkaLAyelA vIza tIrthaMkara paramAtmAo tathA temanI sAdhanA paNa smaraNamAM Ave che. tethI tenuM smaraNa vizeSa bhAvanuM kAraNa bane che. A pada bolatAM sAdhaka vicAre che ke, mArI evI to zakti nathI ke pUjya pAdaliptasUri mahArAjanI jema vidyAbaLathI AkAzamA UDI A pavitra tIrthanI roja sparzanA karI karmajane dUra karI zakuM, topaNa bhAvathI A tIrthanuM smaraNa karI, jeo tyAM suvizuddha bhAva pAmyA hatA te tIrthakarone vaMdana karI mArA azuddha AtmAne zuddha karavAno prayatna karuM." aSTApada vaMduM covIza - A avasarpiNI kALanA prathama tIrthaMkara zrI RSabhadeva bhagavAna aSTApadathI mokSe sIdhAvyA hatA. ATha pagathIyA hovAthI te tIrtha aSTApada tarIke oLakhAya che. caramazarIrI jIvo ja A tIrthanA darzana karI zake che. RSabhadeva bhagavAna ahIM nirvANa pAmyA pachI bharatacakravartIe ahIM siMhaniSadyA nAmanuM vihAra banAvI temAM vartamAna covIzInA dareka tIrthakaronI temanI kAyA ane varNane anusaratI ratnamaya pratimAo birAjamAna karI che. A uparAMta 99 bhAIo, marudevA mAtA tathA brAhmI ane suMdarI vagerenI pratimAo paNa atre pratiSThita karI che. viSamakALamAM A maMdira ane pratimAo jaLavAI rahe te mATe sagara cakravartInA 10,000 (sAiThahajAra) putroe A parvatanI Aju-bAju khAI khodI gaMgA nadInA vaheNane badalI temAM pANI bharAvyA che. A kALamAM A tIrthanI dravyathI sparzanA to zakya nathI, paraMtu bhAvathI tenI vaMdanA karIzuM to kyAreka ApaNe paNa gautamasvAmIjI mahArAjAnI jema tyAMnI adbhuta pratimAonA darzana karavAnuM saubhAgya pAmI zakIzuM. A pada bolatAM A tIrtha tathA tyAM rahelI ratnamaya pratimAone smaraNamAM lAvI vaMdana karatAM vicAravuM ke, Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 247 'A kevuM addabhUta kuTuMba ke jeo bhautika kSetre to sAthe rahyAM paraMtu AtmAnaMdanI mastI mANavA paNa so sAthe siddhigatie gayA. huM paNa Avo puruSArtha karI kyAre siddhigatine pAmIza ?" vimalAcala - nirmaLa ane acaLa avasthAnI prAptinuM je prabaLa kAraNa che tevuM vimalAcalatIrtha Aje saurASTranA pAlitANA gAmamAM AveluM che. te prAya: zAzvatuM che. tenA kAMkare kAMkare anaMtA AtmAo kSapakazreNI prAraMbhI, zukla dhyAnanA prathama be pAyA para ArohI ghanaghAtI karmano kSaya karI, zukladhyAnanA aMtima be pAyA sAdhI, ayogI guNasthAnakane sparzI, sakala karmano kSaya karI, mAtra eka ja samayamAM sAta rAjalokane vaTAvI lokanA aMte sAdi-anaMta bhAMge zAzvata-svAdhIna-saMpUrNa siddhisukhanA svAmI banyA che. A siddhAcalano mahimA acittva che. khuda zrI sImaMdharasvAmI bhagavAne indramahArAjAnI AgaLa tenA mahimAgAna karatAM kahyuM che ke, A zatruMjayanI tole AvI zake tevuM bIjuM koI tIrtha nathI. 'koI anero jaga nahi e tIrtha tole . ema zrImukha hari Agale zrI sImaMdhara bole.' A pada bolatAM pavitratAnA sthAnabhUta A tIrthanuM smaraNa karI aMtaraMga zatrune mahAta karavAno ane karmamaLanuM prakSAlana karI AtmAnA vimala ane acala svarUpane pragaTa karavAno zubha saMkalpa karavAno che. vaLI, jenA kAMkare kAMkare anaMtA AtmAo siddhipadane pAmyA, je kSetranA prabhAve pApI paNa puNyAtmA thayA, adhama paNa uttama AtmA banyA te kSetrane bhAvathI vaMdana karI huM paNa mArA AtmAne zuddha banAvuM evI bhAvanA bhAvavAnI che. ' gaDha giranAra - giranAratIrtha vartamAna covIsInA bAvIsamA tIrthapati prabhu neminAthanI dIkSA, kevaLajJAna ane nirvANanI bhUmi che. A tIrtha zatruMjayatIrthano ja eka bhAga gaNAya che. tethI tenI mahAnatA ane pavitratA paNa teTalI ja che. te saurASTranA junAgaDha zaheramAM AveluM che. AvatI covIsInA covIse bhagavAna ahIMthI ja mokSe javAnA che. Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 sUtrasaMvedanA-5 - A pada bolatAM pAvanakArI A tIrthane smaraNamAM lAvI vaMdanA karatAM vicAravuM ke, 'A kALamAM to huM nirmANI prabhunA sAkSAt darzana karIne mANamAM rahelI prabhutAne pragaTAvI zakato nathI paNa jyAre lagabhaga 8,000 varSa pachI ahIM samavasaM maMDAya, prabhu vadhAre tyAre huM temanA vacanone jhIlI, rAjulanI jema bhavobhavanA lAgaNInA baMdhanone toDI svabhAvaEzAne prApta karI paramAnaMda padane prApta karyuM" Abu upara jinavara juhAra - arbudagiri tIrtha rAjasthAnanI zarUAtamAM ja AveluM che. te aravallI parvata zRMkhalAno eka bhAga che. A girizreNI upara delavADAnA maMdiro tarIke. oLakhAtA maMdironA saMkulamAM vimalamaMtrI, vastupAla-tejapALa, bhImAzAha Adie banAvelA ati bhavya maMdiro che. jenA nirmANanI vAto te te zrAvakonI advitIya bhaktinI yazogAthA gAya che. AbunI pAse AvelI aitihAsika nagarI caMdrAvatInA te kALanA daMDanAyaka mahAmaMtrI vimalazAhe A jinAlaya mATenI jagyA svarNaTaMkA (sonAnA corasa rUpiyA) pAtharIne kharIdI hatI. to vaLI vastupAlatejapALe ahIM jeTalo patthara kotarI bahAra kaDhAya teTaluM bhArobhAra sonuM ApI A maMdiranI kotaraNI karAvI che. AbunI AgaLa acalagaDhamAM, rANakapura tIrthanA nirmAtA dharaNAzAhanA bhAI ratnAzAhe, jemAM bhArobhAra sonuM che tevA 1444 maNanA paMcadhAtunA biMbothI suzobhita jinamaMdiranuM nirmANa karyuM che. zrImAna zAMtidAsa zeTha dvArA nirmita zAMtinAtha prAsAda paNa ahIM ja AveluM che. A pada bolatAM duniyAmAM ajoDa gaNAya tevI kArIgIrIvALA A tIrthane yAda karI vaMdana karatA sAdhake te nayanaramya tIrthanA sahAre potAnA AtmAne ramya banAvavAnI prArthanA karavAnI che. zaMkhezvara - A avasarpiNInI pUrvanI utsarpiNImAM zrI dAmodara nAmanA tIrthakara thayA hatA. ekadA samavasaraNamAM aSADhI nAmanA zrAvake prabhune potAnuM kalyANa kyAre thaze te aMge pracchA karI, tyAre zrI dAmodara tIrthakare jaNAvyuM hatuM ke AvatI covIsInA zrI pArzvanAtha bhagavAnanA kALamAM tamo mokSe jazo. tethI bhaktibhAvathI Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 249 aSADhI zrAvake zrI pArzvanAtha bhagavAnanI mUrti bharAvI tenI roja pUjA karavAnI cAlu karI. kAlAMtare A pratimA traNeya lokamAM pUjAI. jarAsaMgha sAthenA yuddha vakhate zrI kRSNa mahArAjanA sainyane jarAsaMghe jarAM nAmanI vidyAnA prayogathI mRtaprAyaH karI mUkeluM, tyAre zrI nemanAtha prabhunA kahevAthI kRSNa vAsudeve aDhama karI padmAvatI devIne ArAdhI, A pratimAne manuSyalokamAM lAvI ane tenuM havaNa jaLa chAMTI, mRtaprAya: sainyane sajIvana karyuM. tyArapachI A ati prabhAvaka ane ati prAcIna pArzvanAtha prabhunI pratimA zaMkhezvara tIrthamAM pratiSThita thaI. A pratimA lagabhaga 18 koDAkoDI sAgaropama pahelA nirmita thaI che ane A bharatakSetramAM chellA lagabhaga 86000 varSothI bhakto mATe eka AkarSaNanuM sthAna banI rahI che. A tIrthano prabhAva acinya che. kahevAya che ke, zaMkhezvara pArzvanAthanA smaraNathI dareka vighno dUra thaI jAya che. suprabhAte temanuM nAmasmaraNa karI temane vaMdana karatAM pratyeka sAdhake AtmazuddhimAM bAdhaka bananArA rAga-dveSa Adi vipnonA samUhane zAMta karavAnI prArthanA karavAnI che. kesarIyo sAra - A tIrtha rAjasthAnamAM mevADa pradezanA udayapura zahera pAse AveluM che. te sthAnamAM AjathI lagabhaga hajAra varSa pUrve RSabhadeva prabhunI bhavya pratimA nIkaLI hatI, je tyAM ja sthApita karavAmAM AvI che. A mUrti upara bahu kesara caDatuM hovAthI tenuM kesarIyAjI evuM nAma prasiddha thaI gayuM che. kahevAya che ke A pratimAjI pahelAM laMkApati zrI rAvaNane tyAM pUjAtI hatI ane pachI ayodhyAmAM zrI rAmacaMdrajInA tyAM A pratimA pUjAI hatI. Aje paNa A pratimA ati camatkArika ane saunI icchA pUrNa karanArI manAya che. A pada bolatAM atiprAcIna ane prabhAvazALI A pratimAnuM smaraNa karI tene praNAma karatAM sAdhaka vicAre ke, prabhu ! Apa to vItarAgI cho, Apane koI vidhithI pUje ke avidhithI pUje Apane koI pharaka paDato nathI, paraMtu Aje A tIrthamAM mithyAtvIonA hAthe ApanI je avidhithI pUjA thAya che tenAthI mAruM mana pIDAya che. prabhu ! evuM sattva Apajo ke A avidhithI thatI pUjA aTakAvI, vidhipUrvaka pUjAno prAraMbha karAvI huM sva-5Na saunA zreyamAM nimitta banuM !" Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 sUtrasaMvedanA-5 tAraMge zrI ajita juhAra - AbunI koraNI to tAraMgAnI UMcAI." 84 gaja UMcAM A tIrthanA darzana jonArane Azcarya garakAva karI mUke che. paramahaMtu kumArapALa mahArAje pUrve 3ra mALanuM A daherAsara baMdhAvI temAM 125 aMgula UMcI zrI RSabhadeva paramAtmAnI pravAlanI pratimA sthApanA karI hatI. kALanA pravAhe e tIrtha tUTI gayuM. upadrava thatAM kumArapALa rAjAe sthApela pravAlanA jinabiMbane bhaMDArI devAmAM AvyuM. atyAre A tIrthamAM cAra mALanuM caitya che. temAM zrI ajitanAtha bhagavAnanI vizALa pratimA che. tyAM upara keganA lAkaDA ke jene bALavAthI temAMthI pANI jhare che tenA cokaThA banAvI evI rIte goThavyA che ke 32 mALanI gaNatrI thaI zake. A daherAsara 142 phuTa UMcuM. 150 phUTa lAMbuM ane 100 phuTa pahoLuM che ane te 230 phUTanA lAMbAM pahoLA cokamAM sthita che. cAre bAju manohara kudaratI vAtAvaraNa che. A pada bolatAM sAdhaka vicAre ke, gaNAghara bhagavaMtanA jIva paramArTas kumArapALa mahArAjAe nirmita A bhavya jinAlaya ane jinapratimA jevI pratimAo to huM banAvI zakuM tema nathI ke temanA jevI mRtopAsanA karavAnI paNa mArI zakti nathI, topaNa bhAvapUrNa hRdayathI Apane vaMdanA karuM chuM ane AvI bhakti ane zakti mArAmAM pragaTe tevI bhAvanA bhAvuM chuM." aMtarikSa - mahArASTranA zIrapura gAmanA chevADe AvelA A tIrthamAM zyAma varNavALA ardhapadmAsanastha zrI pArzvanAtha bhagavAnanI 107 se.mI. UMcI ati prAcIna pratimA birAjamAna che. rAjA rAvaNanA banevI pAtAlalokanA rAjavI kharadUSaNa ekavAra A pradeza uparathI vimAna dvArA pasAra thaI rahyA hatA. madhyAhna samaye jyAre jinezvaradevanI pUjA ane bhojanano samaya thayo tyAre teo A pradezamAM utaryA. rAjA kharadUSaNanA sevako mAlI ane sumAlI pUjA karavA pratimA lAvavAnuM bhUlI gayA hatA. tethI pUjA mATe teoe tyAM ja retI ane gobaramAMthI pratimA banAvI ane pUjA patyA pachI pAchA pharatAM tene najIkanA Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 2pa1 jalakuMDamAM visarjita karI. divya prabhAvathI te pratimA akhaMDa ane majabuta banI gaI. pratimAnA prabhAve te sarovaranuM pANI paNa akhUTa ane nirmaLa rahevA lAgyuM. ekavAra A kuMDanA pANIno upayoga karavAthI elicalapuranA (bIMgalapuranA) zrIpALa rAjAno koDha roga dUra thayo. A AzcaryakAraka ghaTanAthI zrIpALa rAjAne lAgyuM ke, "A sarovaramAM kAMIka prabhAva che'. ArAdhanA karatAM adhiSThAyaka deve rANIne svapnamAM jaNAvyuM ke A kuMDamAM bhAvijhana zrI pArzvanAtha bhagavAnanI mUrti che. tame te pratimAne bahAra kADhI sAta divasanA vAcharaDAthI joDela rathamAM besADI tame svayaM sArathi banIne sArA sthAnamAM laI jAo paNa te pUrve pAchaLa vaLIne jovuM nahIM. prabhAte jAgI rAjAe te ja pramANe karyuM paNa keTaleka dUra jatAM saMzaya Avyo tethI rAjAe pAchaLa dRSTi karI. jotAMnI sAthe pratimAjI e ja jagyAe AkAzamAM sthira thaI gaI. e vakhate pratimAjInI nIcethI ghoDesavAra pasAra thaI jAya eTalI jagyA hatI. A camatkArI ghaTanAthI prabhAvita thaI rAjAe tyAM ja zrIpura (zIrapura) nagara vasAvI navuM jinamaMdira baMdhAvI 1142mAM malavAdI abhayadevasUri ma.sA.nA hAthe pratiSThA karAvI che. atyAre paNa A pArzvanAthajInuM biMba bhUmithI sTeja uMce nirAdhArapaNe rahela che. jenI nIcenA bhAgamAM sahelAIthI ArapAra kapaDuM jaI zake che. A tIrthanA prabhAvathI pU.bhAvavijayajI gaNinA AMkhonA paDala dUra thaI gayA hatA ane teonA AMkhonuM teja pAchuM AvyuM hatuM. A pada bolatAM AvI camatkArika mUrtine upasthita karI vicAravuM ke, "mArA parama puNyodaye Aje paNa AvI deva adhiSThata pratimAo che. tenA darzana, vaMdana ne sparzana karI mArA malina AtmAne nirmala karavA yatna karyuM ane zIdhra Atmika AnaMda mAruM.' varakAro pAsa - A prAcIna tIrtha rAjasthAnamAM AveluM che. zAstramAM A nagara varakanaka tarIke prasiddha che. A nagaranI vacce jinamaMdira che. ahIMnA pratimAjI lagabhaga vi.saM. 515 mAM pratiSThita thayela che. A pada bolatAM A pArzvanAtha prabhune smRtipatha para birAjita karI temanA caraNomAM mastaka namAvI AtmazreyArthe vaMdanA karavAnI che. Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 sUtrasaMvedanA-5 jIrAulA A tIrtha rAjasthAnamAM AveluM che. tenI sAthe evo itihAsa saMkaLAyelo che ke dhAMdhala nAmanA eka zrAvakane svapna AvyuM ke devItrI nadInI guphAmAM eka jinabiMba che. te mUrti bahAra kADhyA pachI saM. 1109mAM jIrAvalImAM tenI pratiSThA karavAmAM AvI. eka vakhata zIkhoe mUrti upara lohI chAMTyuM ane tenA nava khaMDa karyA. adhiSThAyaka devanI ArAdhanA karatA temane jaNAvyuM ke te nava TukaDAne caMdanathI coMTADI sAta divasa maMdira baMdha rAkho to prabhunI pratimA akhaMDita suyogya ThIka thaI jaze. sAtamA divase eka moTo saMgha yAtrA karavA Avyo. tethI maMdira ughADavAmAM AvyuM tyAre nave khaMDo barAbara coMTI gayA hatAM paNa sAMdhAo spaSTa dekhAtA hatA. vakhata jaMtAM A tIrtha ati prakhyAta banyuM. tyAre saMghe navakhaMDI jIrNa mUrti siMhAsananI jamaNI bAju sthApIne madhyabhAgamAM pArzvanAtha bhaglRvAnanI eka navI mUrti sthApana karI. jIrAulA pArzvanAthanI A mUrti atyaMta prabhAvazALI hovAnA kAraNe pratiSThA, zAMtisnAtra Adi dareka mAMgalika kAryamAM 'zrI jIrAulA pArzvanAthAya namo nama:' e maMtra khAsa lakhAya che. A pada bolatAM sAdhake vicAravuM joIe ke, 'sadehe vicaratA prabhuno prabhAva to hoya paraMtu sthApanA nikSepe rahelA prabhuno paNa kevo advitIya prabhAva che. AvI prabhAvazALI A pratimAnuM nitya smaraNa karuM ane temanA prabhAvathI mArA mohane mArI AtmAnaMdane mAAvA yatna karuM' thaMbhaNa pAsa gujarAtanuM eka moTuM baMdara khaMbhAta che. temAM sthaMbhana pArzvanAtha bhagavAnanI ati prabhAvaka pratimA che. A pratimA kuMthunAtha tIrthaMkaranA samayamAM mammaNa nAmanA zrAvake bharAvI hatI. jene iMdre, kRSNamahArAjAe, zrI rAmacaMdrajIe, dharaNendradeve, samudranA adhiSThAyakadeve ityAdi prabhAvaka puruSoe pUjelI che. A pratimAno prabhAva sAMbhaLI nAgArjune paNa tenI upAsanA dvA2A suvarNarasasiddhi prApta karI hatI. kALanA pravAhamAM A mUrti dhULamAM daTAI gaI hatI. lagabhaga Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 253 bAramI sadInI zarUAtamAM navAMgI vRttikAra zrIabhayadevasUrIjI mahArAjAne koDha roga thayo hato. tyAre teozrIjIne zAsanadevIe jaNAveluM ke, 'jyAM kapilA gAya roja dUdha jhare che te sthAne pArzvanAtha bhagavAnanI pratimA che. tenA darzana ane nhavaNa jaLathI tamAro roga dUra thaze'. sUrijIe jayatihuyaNa stotranI racanA dvArA sarvAMge saMpUrNa evI A pratimA pragaTa karI ane khaMbhAtathI pAMca koza dUra sthaMbhana gAmamAM tenI pratiSThA karI, tethI te sthaMbhana pArzvanAtha tarIke prasiddha che. A pada bolatAM sAdhaka te prabhAvaka pratimAne smaraNamAM lAvI vicA2e ke, 'Aja sudhI anekanA dravya-bhAva vighnone dUra karanArI A pAvanIya pratimA mArA paNa mokSamArganA vidhno dUra kare ane mane zIghra Atmika sukha prApta karAve.'. bharatakSetranA prasiddha tIrthono nAmollekha karI tene vaMdanA karyA bAda have sarve tIrthone vaMdanA karatAM jaNAve che. gAma nagara pura pATaNa jeha, jinavara caitya namuM guNageha - A pRthvItaLa upara je koI gAma hoya, nagara hoya, pura hoya ke pattana hoya, temAM zrI saMghanI bhakti arthe, potAnA kuTuMba parivAranI bhakti mATe ke sarvanI bhakti mATe je paNa jinacaityonuM nirmANa thayuM hoya, temAM je je jinapratimAo birAjamAna hoya, samyagdarzana Adi guNonI prApti ane vRddhimAM nimittabhUta te saghaLI pratimAone huM bhAvapUrvaka vaMdana karuM chuM. zAzvata - azAzvata sthApanAjinane vaMdana karyA pachI have bhAvajinane tathA siddhabhagavaMtone vaMdana karatAM kahe che. A jaMgama tIrthone tathA siddha paramAtmAne vaMdanA : 1. viharamAnatIrthaMkarone tathA siddhaparamAtmAne vaMdanA : viharamAna vaMduM jina vIza, siddha anaMta namuM nizi // 13 // gAthArtha : vIza viha2mAna jino tayA Aja sudhImAM thaI gayelA anaMta siddhone huM haMmezA namaskAra karuM chuM. Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 sUtrasaMvedanA-5 vizeSArtha : viharamAna vaMdu jina vIza - vartamAna kALe sadehe tIrthaMkararUpe vicaratA arthAt samavasaraNamAM besIne dezanA ApatA athavA kevaLajJAna pAmyA pachI tIrthakara nAmakarmanA udayane bhogavatA sAkSAt vicaratA zrI tIrthaMkarabhagavaMto te bhAvajina che. hAla mahAvidehakSetramAM devAdhideva zrI sImaMdharasvAmI Adi vIsa tIrthaMkarabhagavaMto sadehe vicArI rahyA che, jyAre bharata-airAvata kSetramAM hAla pAMcamA ArAmAM tIrthakaro vicaratA nathI. . vIsa viharamAna jinanA nAmo A. jaMbudvIpanA mahAvidehakSetramAM vicaratA 4 jina 1. zrI sImaMdhara svAmI 2. zrI yugamaMdhara svAmI 3. zrI bAhu svAmI 4. zrI subAhu svAmI B. pUrva dhAtakI khaMDanA mahAvidehakSetramAM vicaratA 4 jina 5. zrI sujAta svAmI 6. zrI svayaMprabha svAmI 7. zrI RSabhAnana svAmI 8. zrI anaMtavIrya svAmI 10. pazcima dhAtakI khaMDanA mahAvidehamAM vicaratA 4 jina 9. zrI suraprabha svAmI 10. zrI vizAlaprabha svAmI 11. zrI vajadhara svAmI : 12. zrI candrAnana svAmI 'D. pUrva puSkarAI dvIpanA mahAvideha kSetramAM vicaratA 4 jina 13. zrI caMdrabAhu svAmI 14. zrI Izvara svAmI 15. zrI bhujaMgadeva svAmI 19. zrI nemiprabha svAmI E. pazcima puSkarAI dvIpanA mahAvideha kSetramAM vicaratA 4 jina 17. zrI vIrasena svAmI 18. zrI mahAbhadra svAmI 19. zrI devayazA svAmI 20. zrI ajitavIrya svAmI Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 10 AjathI lagabhaga 83 lAkha pUrva thI adhika samaya pUrve A vIza tIrthaMkarono janma mahAvidehakSetronI judI judI vijayonA rAjakuLamAM thayo hato. tyAre bharatakSetramAM 17mA zrI kuMthunAtha ane 18mA aranAtha bhagavaMtanI vacceno kALa vartato hato. teonA cyavana samaye mAtAne 14 svapnonuM darzana, janma thatAM chappana dikkumArikAo dvArA janmamahotsava ane pachI asaMkhya devo dvArA meruparvata upara janmAbhiSeka thayelo. teo 83 lAkha pUrvanA thatAM, jyAre ApaNA bharatamAM 20mA zrI munisuvratasvAmI bhagavAnanuM zAsana cAlatuM hatuM tyAre temanI dIkSA thaI hatI. tyArapachI ugra cAritranuM pAlana karatAM 1000 varSa pasAra thayA pachI ghanaghAtikarmano nAza karI A vIze tIrthaMkarone kevaLajJAna prApta thayuM hatuM. tyArapachI aSTa prAtihArya, samavasaraNanI racanA AdithI zobhatA A vIze tIrthaMkaroe 84 mahAtmAone tripadI ApI, jenA AdhAre teozrIe dvAdazAMgInI racanA karI ane prabhue temane gaNadhara pada para sthApyA hatA. A vIza viharamAna jinanA parivAramAM 84 gaNadharo ane 10,00,000 (dasa lAkha) kevaLajJAnI munio tathA 1 abaja sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto hoya che. A pada bolatAM te vIMze paramAtmAone yAda karavAnA che. te sAthe ja manamAM suvarNakamaLa para padanyAsa karatA. prabhujI vicare che, mAthe chatra che, sAthe cAmaradhArI devatAo Adi alaukika Rddhi samRddhi ane aneka gaNadharo, sAdhu, sAdhvI, kevaLIbhagavaMto, zrAvaka, zrAvikAno parivAra che. A badhuM smRtipatha upara upasthita karI vIza viharamAna bhagavaMtone, 1680 gaNadhara bhagavaMtane, 2,00,00,000 (be karoDa) kevaLajJAnI bhagavaMtone, 20 abaja sAdhu-sAdhvIne, bhAvapUrvaka be hAtha joDI vaMdana karavAnA che. 255 A badhA tIrthaMkarono deha suvarNavarNano ane dehanuM pramANa 500 dhanuSanuM hoya che. temanuM cyavana kalyANaka 7 aSADha vada 1 - caitra vada 10 * phAgaNa suda 3 janma kalyANaka dIkSA kalyANaka kevaLajJAna kalyANaka - caitra suda 13 nirvANa kalyANaka * zrAvaNa suda 3nA hoya che. 10. 1 pUrva = 70560 abaja varSa Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 sUtrasaMvedanA-5 A pada bolatAM mahARddhi ane samRddhithI yukta viharamAna bhagavaMtone smaraNamAM lAvI temane vaMdanA karatAM sAdhaka vicAre ke, 'prabhu ! Apa sAkSAta hAjara hovA chatAM mArA puchayanI khAmI che tethI nathI to huM ApanA pratyakSa darzana karI zakato ke nathI to ApanI dezanA sAMbhaLI sarva saMzayane chedI adhyAtmanA mArge AgaLa vadhI zakato, ghanya che mahAvidehanA lokone jemane Apano saMyoga saphaLa karyo che. dravyathI to Apane pAmavAnI mArI tAkAta nathI topaNA bhAvathI mane Apano je saMyoga sAMpaDyo che tene susaphaLa karIne zIdhra zAzvata sukhane pAmuM te ja prArthanA." siddha anaMta namuM nizadizaH cauda rAjalokanA aMte sphaTika ratnanI banelI siddhazilA che. tenI upara lokanA aMtabhAgane sparzIne anaMtA siddha bhagavaMto rahelA che. siddhabhagavaMtoe karma ane zarIrAdinA baMdhanone toDI, anAdikAlIna parAdhInatAno aMta ANI, anaMta jJAnamaya, akhaMDa AnaMdamaya potAnA zuddhasvarUpane pragaTa karyuM che. zuddha svarUpamAM magna banI teo zAzvata kALa sudhI parama sukha bhogavaze. A pada bolatAM AvA siddhabhagavaMtone smaraNamAM lAvI temane vaMdanA karatA sAdhaka vicAre ke, "he bhagavaMta ! jevA Apa cho tevo ja huM chuM. ApanuM svarUpa pragaTa che jyAre mAruM karmathI avarAyeluM che. anaMta jJAna, anaMto AnaMda jevA ApanA che tevA ja mAro che tevuM meM zAstravacanathI jANyuM che, paNa haju e AnaMda mANavA nathI maLyo. bhagavaMta ! ApanA AlaMbane ApanA dhyAnAdi dvArA mATe mArI zaktione pragaTAvavI che. Apa kRpA karI mane sahAya karajo." siddha avasthA e ja sAdhakanI siddhi che, tenI sAdhanAnuM lakSya che, dareka pravRttionuM kendrabindu che, tethI savAranA pahoramAM anaMta siddhone vaMdana karI sAdhake potAnA lakSyanI smRti ane zuddhi karavAnI che. . Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalatIrtha vaMdanA 257 sthAvaratIrthone vaMdanna karyA pachI have aMtamAM jaMgamatIrthane vaMdanA karatAM jaNAve che. 2. sAdhubhagavaMtone vaMdanA : aDhIdvIpamAM je aNagAra, aDhAra sahasa zIlAMganA dhAra, paMcamahAvrata samiti sAra, pALe paLAve paMcAcAra II14l. bAhya atyaMtara tapa ujamAla, te muni vaMduM guNamaNimAla, nitanita UThI kIrti karuM, jIva kahe bhava-sAyara taruM /15 gAthArtha : aDhIdvIpamAM je sAdhuo aDhAra hajAra zIlAMgarathane dhAraNa karanArA che, pAMca mahAvrata, pAMca samiti tathA paMcAcArane svayaM pALanArA che ane bIjAonI pAse paNa paLAvanArA che, tathA jeo bAhya ane atyaMtara tapamAM udyamazIla che, tevA guNarUpI ratnonI mALAne dhAraNa karanArA munione huM vaMdana karuM chuM. jIva arthAt zrI jIvavijayajI mahArAja kahe che ke, nitya prAta:kALamAM UThIne A badhAnuM kIrtana karavA dvArA huM bhavasAgara tarI jaIza. vizeSArtha : suvizuddha saMyamane dhAraNa karanAra sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto svayaM saMsAra sAgarathI tare che ane anyane taravAmAM sahAyaka bane che. mATe teo paNa tIrtha kahevAya che. vaLI, sAdhubhagavaMto sva-paranA kalyANa mATe bhagavAnanI AjJA anusAra eka sthAnathI bIjA sthAnamAM vihAra paNa kare che mATe teo jaMgama tIrtha kahevAya che. ' - sAdhu mahAtmAne potAnuM kahI zakAya evuM koI makAna nathI hotuM. tethI mamatAno sarvathA tyAga karanAra A agAra (ghara) vinAnA mahAtmAone aNagAra kahevAya che. mokSanagare sukhethI pahoMcADI zake evo ratha eTale saMyama, A saMyamarUpI rathanA 18000 aMgo hoya che. te aMgone je sArI rIte jALave teno ratha. vegathI cAle ane jaldI moze pahoMcI jAya. sAdhu mahAtmAo suvizuddha rIte Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 sutrasaMvedanA-5 saMyamanuM pAlana karavA A aDhAre hajAra zIlanA (saMyamanA) aMgonuM11 dRDhatAthI pAlana kare che. kyAreka koIka kAraNosara temAMnA koI ekAda aMgamAM paNa skhalanA thAya topaNa teo prAyazcitta dvArA tene zuddha banAve che. pAMca mahAvratanA merubhArane teo niraMtara vahana kare che. 1pAMca miti tathA traNa gupti zreSTha rIte pALe che. jJAnAcAra Adi pAMca AcArone sva jIvanamAM to suMdara rIte Acare che ane sAthe sAthe potAnI nizrAmAM rahelA aneka sAdhakone A AcAro paLAvavAmAM sahAyaka bane che. tapa vinA karmanirjarA zakya nathI, tevo vizvAsa hovAthI teo anazana Adi cha prakAranA bAhya tapamAM ane prAyazcita Adi cha prakAranA atyaMtara tapamAM13 satata udyama kare che. kSamA, namratA, gaMbhIratAM Adi aneka guNaratnonI mALAne aMgIkAra kare che. guNaratnanA bhaMDAra samAna A sAdhu mahAtmAone prAtaH kALe UThatA ja namaskAra karavAnA che. temanA caraNomAM mastaka jhukAvI temanI sAdhanA pratye aMhobhAva vyakta karavAno che. prabhu AjJAnuM pAlana karatAM A mahAtmAo je rIte anAsakta bhAvamAM ramatA rahI, ni:saMga bhAvanA sukhane anubhave che tevuM sukha duniyAmAM bIjuM koI bhogavI zakatuM nathI. teo to samatAnA sAgaramAM satata jhIlatA rahI pratidina potAnA svAbhAvika sukhanI vRddhi karatA rahe che. temanA jevuM jIvana jIvavAnI sAmAnya sAdhakamAM zakti nathI hotI, chatAM 'kyAre huM paNa temanI jema AtmabhAvanI ramaNatA sAdhIza ?' tevI tIvra ruci tenA haiyAmAM satata ramatI hoya che. suprabhAte AvA munivaronuM smaraNa karavAthI pUrve jaNAvelA nAmajina, zAzvata-azAzvata sthApanAjina, dravyajina ane bhAvavajananuM kIrtana karatAM bhavasAgarathI pAra utarI zakAya che, tevuM zrI jIvavijayajI mahArAja jaNAve che. A banne gAthA bolatAM sAdhaka aDhIdvIpamAM rahelA suvizuddha saMyamanuM pAlana karatAM sarva sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtone smaraNamAM lAvI temanA caraNomAM mastaka jhukAvI vicA2e ke, 11. aDhAra hajAra zIlAMgano bodha aThThAIjjaisuru sUtramAMthI maLI zakaze. 12. samiti-gupti ane paMcAcAranI vizeSa samaja mATe juo sUtrasaMvedanA bhA.1 paMcidiya sUtra. 13. tapaviSayaka samaja mATe juo nANaMmi sUtra-sUtrasaMvedanA-3. Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 259 sakalatIrtha vaMdanA "A munibhagavaMto pA mArA jevA ja che, chatAM temanA mana ane indriyo keTalA kAjumAM che, temanuM jIvana kevuM saMyamita che ! huM to kevo kAyara chuM, indriya ane manane kevo parAdhIna chuM ke jenA kAraNe lIdhelA nAnA nAnA vratane paNa pALI zakato nathI. Aje A mahAtmAone prAAma karI evuM icchuM ke mArAmAM temanA jevuM sattva khIle ane huM pA mokSamArganI sAdhanA karI bhavasAgarathI tarI jAuM Page #273 -------------------------------------------------------------------------- Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ auSadhanA jJAna mAtrathI roga nAza nathI pAmato paraMtu auSadhanuM sevana paNa Avazyaka hoya che. tema jJAna mAtrathI pariNati palaTAtI nathI paNa gaNadhara bhagavaMtoe banAvelA sUtranA mAdhyame jJAnAnusAra thatI kriyA ja mokSane anukULa pariNati keLavavAno sacoTa upAya bane che. te sUtro zabdomAM hoya che ane zabdo akSaronA banelA hoya che. akSaramAM anaMta, zakti rahelI hoya che. paNa tene ApaNe jagADavAnI hoya che ane te jagADavA mATe ApaNe sUtromAM prANa pUravA paDe che. A prANa phUMkavAnI kriyA eTale sUtranuM saMvedana. sUtranuM jyAre ApaNane saMvedana thAya che, tyAre sUtra sajIvana banI jAya che ane tyAra pachI temAMthI anargaLa zakti bahAra paDe che je ApaNAmAM rahelAM anaMtA karmono kSaya karavA mATe eka yajJa samAna banI rahe che. anaMta gama paryAyathI yukta A sUtronA arthanuM saMkalana karavuM eTale eka phuladAnamAM phulo goThavIne bAgano paricaya ApavA jevI vAta che. AthI ja sUtronA sarva arthane samajAvavAnuM bhagIratha kArya to pUrvanA mahAbuddhimAna anubhavI puruSo ja karI zake. to paNa svapariNatine nirmaLa banAvavAnA uddezathI zaru karela A lakhANamAM AjanA sAmAnya bauddha jIvo kriyA karatAM yAda karI zake teTalo artha saMkalita che. sutrArtha viSayaka lakhAyela A pustaka navalakathAnI jema vAMcavAnuM pustaka nathI ke nathI abhyAsa karavAnuM mAdhyama, paraMtu pariNatine palaTAvavAnA prayAsanA kaThina mArgano eka dIvo Sanmang - 079-25352072