Sutra Samvedana Part 05

SR No.: 005839
Original Sutra Author: N/A
Author: Prashamitashreeji
Publisher: Sanmarg Prakashan
Publication Year: 2010
Total Pages: 274
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 94

લઘુ શાંતિ સ્તવ સૂત્ર
ગાથાર્થ :
સકળ પણ સંઘને પ્રકર્ષથી ભદ્ર, કલ્યાણ અને મંગલ આપનારા અને સાધુઓને સદા પ્રકર્ષથી શિવ = નિરુપદ્રવતા, સુતુષ્ટિ = ચિત્તસંતોષ અને પુષ્ટિ = ધર્મકાર્યની કે ગુણોની વૃદ્ધિ આપનારા હે દેવી ! તમે જય પામો. વિવેચન :
સર્વથાપિ” ૨ સભ્ય બ ન્યા -મ -પ્રવ! - સકલ પણ સંઘને ભદ્ર, કલ્યાણ અને મંગલ આપનારી (હે દેવી ! તમે જય પામો.)
સ્તવકાર સૌ પ્રથમ કહે છે, “હે ! જયાદેવી ! તમે સકળ સંઘનું ભદ્ર, કલ્યાણ અને મંગલ કરનારા છો.” સંઘનો24 અર્થ છે સમુદાય. શાસ્ત્રીય પરિભાષામાં જિનેશ્વરની આજ્ઞાને શિરોમાન્ય કરતા સાધુ-સાધ્વી, શ્રાવક-શ્રાવિકાના સમુદાયને સંઘ કહેવાય છે. આવા પ્રકારના સંઘ પ્રત્યે વિજયાદેવીને અત્યંત આદર છે. આ જ કારણથી તેઓ સંઘનું ભદ્રાદિ કરે છે.
ભદ્ર, કલ્યાણ અને મંગલ આ ત્રણે શબ્દો સામાન્યથી સુખના પર્યાયવાચી શબ્દો છે. તો પણ તેના વિશેષ અર્થ આ પ્રકારે થઈ શકે છે. ભદ્ર એટલે સૌખ્ય અર્થાત્ વિજયાદેવી અવસરે અવસરે શ્રીસંઘને સુખ સામગ્રી પૂરી પાડવા દ્વારા સંઘનું ભદ્ર
22. સર્વપ - સર્વ પણ સંઘને એવો પ્રયોગ કરવા દ્વારા “પણ” શબ્દથી સ્તવકર્તાએ સકળ
સંઘ = ચતુર્વિધ સંઘને ગ્રહણ કર્યો છે. 23. આ ગાથામાં દેવીની વિવિધ નામો વડે સ્તુતિ કરવાની સાથે પૂજ્ય માનદેવસૂરિ મ.સા.પોતાની
આખા જગતનું હિત કરવાની ભાવના વ્યક્ત કરતા જગત-મંગલ-કવચની રચના પણ કરી છે. કવચનો સામાન્ય અર્થ “બખ્તર” કે રક્ષણનું સાધન થાય છે. મસ્તક, વદન, કંઠ, હૃદય, હાથ અને પગ આ છ અંગના રક્ષણ માટે કવચ ધારણ કરવામાં આવે છે. મંત્ર સાધનામાં કવચનો અર્થ ‘સર્વ અંગોનું રક્ષણ કરનારી સ્તુતિ' એવો થાય છે. મંત્ર સાધનામાં કવચ અતિ અગત્યની વસ્તુ છે. જુદા જુદા દેવતાઓને આશ્રયીને કવચો પણ જુદા જુદા પ્રકારના હોય છે. જગત-મંગલ-કવચની રચના કરતાં સૌ પ્રથમ સ્તવકારે મસ્તક સ્થાનીય શ્રી સંઘનું સ્મરણ કર્યું
છે. કેમ કે, આ સ્તવની રચનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ પણ સંઘ ઉપર આવેલી આપત્તિ ટાળવાનો હતો. 24. ‘ગાWગુત્તો સંયો સેસો પુI દિસંધામો' ભગવાનની આજ્ઞાયુક્ત હોય તે જ સંઘ કહેવાય છે.
આજ્ઞાને બાજુ ઉપર મૂકી માત્ર શ્રાવક-શ્રાવિકા કે સાધુ-સાધ્વીનું લેબલ લઈને ફરનાર સંઘ નથી, પણ હાડકાનો માળો છે.
- સંબોધસત્તરી + યોગવિશિકાની ટીકા. 25. મહૂં સૌદ્ય, ન્યાળું નીરત્વ, મર્જ કુરિતોપણીમમ્ | - લઘુશાંતિ સ્તવ ટીકા.