Sutra Samvedana Part 05

SR No.: 005839
Original Sutra Author: N/A
Author: Prashamitashreeji
Publisher: Sanmarg Prakashan
Publication Year: 2010
Total Pages: 274
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 69

સૂત્રસંવેદના-૫
મંત્રોથી યુક્ત આ રચનાની પ્રથમ ગાથામાં બીજી પણ અનેક વિશેષતાઓ છે. જેમ કે, આ ગાથામાં “શ” શબ્દનો પ્રયોગ આઠ વાર કર્યો છે. “શ” એ શાંતિમય સુખદ સ્થિતિનો નિદર્શક હોવાથી મંગલરૂપ છે અને આઠ વાર મંગલ થાય તે અષ્ટમંગલની પૂજા સ્વરૂપ છે.
મંગલાચરણની સાથોસાથ આ પ્રથમ ગાથામાં દરેક ગ્રંથોના પ્રારંભમાં જણાવાતું અનુબંધચતુષ્ટય પણ સૂચિત કરાયું છે. “શાન્તિ નમસ્કૃત્ય' આ પદ દ્વારા ઇષ્ટ દેવતાને નમસ્કાર કરવારૂપ મંગલાચરણ કર્યું છે, “સ્તોતું. શાન્ત' એ પદ દ્વારા પ્રયોજન દર્શાવાયું છે, અને “શાન્તિ-નિમિત્ત સ્તામિ' દ્વારા વિષય જણાવ્યો છે, શાંતિઇચ્છુક અધિકારી છે તેમ સામર્થ્યથી જાણી શકાય છે અને ‘ત્રિપટ' શબ્દ દ્વારા પૂર્વાચાર્યો સાથેનો સંબંધ જણાવાયો છે. આ રીતે વિષય, સંબંધ, પ્રયોજન અને આ ગ્રંથ ભણવાના અધિકારી કોણ છે; એ ચાર વિગતો મંગલાચરણ સાથે દર્શાવાઈ છે.
આ ગાથા બોલતાં સાધકને એકબાજુ પરમ શાંતિના ધારક અને અનેક માટે શાંતિનું કારણ બનનારા શાંતિનાથ પ્રભુ સ્મરણગોચર થાય છે; તો બીજી બાજુ અંતરંગ-બાહ્ય ઉપદ્રવોને કારણે અશાંતિમાં ડૂબેલી પોતાની જાત દેખાય છે. બન્નેની તુલના કરતાં સાધકને પોતાની દુ:ખદાયી અવસ્થામાંથી છૂટી પ્રભુ જેવા શાંત બનવાની ભાવના જાગે છે અને તેને સફળ કરવા સાધક ભાવ-વિભોર બની પ્રભુને પ્રાર્થના કરે છે કે,
“હે પ્રભુ ! અનાદિકાળથી હું શાંતિના સ્વરૂપને સમજી પણ નથી શક્યો. આપનો શાંત સ્વભાવ કે ઉપદ્રવો વગરની આપની લોકોત્તર અવસ્થા એ મારી કલ્ચનાનો વિષય પણ નથી બનતી, તો પછી વાસ્તવિક શાંતિનો અનુભવ મને ક્યાંથી થઈ શકે ? આમ છતાં, હે શાંતિનાથ દાદા ! આપની કૃપાથી આપના શાસનને પામી હવે સુખ અને શાંતિ કોને કહેવાય તે સમજાય છે. “આપ જ આ પરમ શાંતિ આપવા સમર્થ છો' એવો વિશ્વાસ છે. મારી પાસે પ. પૂ. માનદેવસૂરીશ્વરજી મ.સા. જેવો નથી આપના ગુણોનો બોઘ કે નથી કોઈ મંત્રગર્ભિત સ્તવ ચવાની શક્તિ. તોપણ તેમણે બનાવેલ આ સ્તવના માધ્યમે આપની સ્તુતિ કરું છું અને પ્રાર્થના કહું કે આ સ્તવના પ્રભાવે મને અને જગતના જીવોને પણ આપના જેવી શ્રેષ્ઠ શાંતિ પ્રાપ્ત થાય અને સૌ કોઈ નિર્વિઘ્નપણે સાઘનાના માર્ગે આગળ વધે !”