________________
સૂત્રસંવેદના-૫
અઠ્ઠાઈજેસુ સૂત્ર
સૂત્ર પરિચય:
આ સૂત્ર દ્વારા સાધુઓને વંદન કરવામાં આવે છે, તેથી આ સૂત્રનું બીજું નામ “સાદુવંગસુત્ત છે. સંયમ જીવનનો સ્વીકાર કર્યા વિના સાંસારિક દુઃખથી મુક્ત બની આધ્યાત્મિક સુખ પ્રાપ્ત થઈ શકતું નથી અને સંયમ જીવન જીવવાની શક્તિ સંયમી આત્માના દર્શન, વંદન વિના પ્રાપ્ત થઈ શકતી નથી. એ શક્તિ પ્રાપ્ત કરવા માટે જ આ સૂત્રમાં સંયમજીવનનો યથાયોગ્ય નિર્વાહ કરનાર સાધુભગવંતોને વંદના કરવામાં આવી છે.
ચૌદ રાજલોક પ્રમાણ લોકમાં, મનુષ્યો માત્ર અઢી દ્વીપમાં જ હોય છે અને તેમાંય ધર્મની પ્રાપ્તિ થઈ શકે તેવા મનુષ્યો માત્ર પંદર કર્મભૂમિમાં જ હોય છે. આથી આ સૂત્રમાં ક્ષેત્રથી આ સ્થાનમાં રહેલા; દ્રવ્યથી રજોહરણ, પાત્ર અને ગુચ્છાને ધારણ કરનારા, ભાવથી પાંચ મહાવ્રતો તથા ૧૮,૦૦૦ શીલાંગને ધારણ કરનારા અને કાળથી વર્તમાનમાં વિચરતા હોય, ભૂતકાળમાં થયા હોય કે ભવિષ્યમાં થનારા હોય તેવા સર્વ સાધુભગવંતોને સ્મૃતિમાં લાવી, મન, વચન, કાયાથી વંદના કરવામાં આવી છે.
આ સૂત્રનો મૂળ પાઠ આવશ્યનિર્યુક્તિમાં સાધુપ્રતિક્રમણ સૂત્ર - ‘પગામ સિએ” અંતર્ગત જોવા મળે છે..