________________
વિશાલ-લોચન દલ
સૂત્ર પરિચય :
'પ્રભાતના પ્રતિક્રમણમાં છ આવશ્યકની પૂર્ણાહુતિ પછી મંગલસ્તુતિ તરીકે આ સૂત્ર બોલાય છે. માટે તેનું બીજું નામ પ્રભાતિક સ્તુતિ કે પ્રભાતિક વીર સ્તુતિ છે. પરંપરાગત રચનાશૈલીને અનુસરતી આ સ્તુતિમાં પણ પહેલી ગાથા અધિકૃત 'જિનની બીજી ગાથા સર્વ જિનેશ્વરોની અને ત્રીજી ગાથા આગમની સ્તુતિરૂપ છે. પૂર્વાચાર્યોની પરંપરા જ તેનું આધાર સ્થાન છે.
પુરુષો રાત્રિક પ્રતિક્રમણમાં જ્યારે મંગલ તરીકે આ સૂત્ર બોલે છે ત્યારે સ્ત્રીઓ “સંસારદાવાનલ'ની સ્તુતિ બોલે છે. વિવિધ અલંકારોથી સજ્જ તેના શ્લોકો દ્વારા પરમાત્માનું અદ્ભુત સ્વરૂપ આંખ સામે ઉપસ્થિત થાય છે અને તેમ થતાં સાધક લક્ષ્યશુદ્ધિ કરવા પૂર્વક દિવસની શરૂઆત કરી શકે છે. મૂળ સૂત્રઃ |
વિશાત્ર-કોચન-કરું, પ્રોદ્ય-ત્તાંશ-રેસરમ્ |
प्रात:रजिनेन्द्रस्य, मुख-पद्मं पुनातु वः ।।१।। येषामभिषेक-कर्म कृत्वा, मत्ता हर्षभरात् सुखं सुरेन्द्राः । तृणमपि गणयन्ति नैव नाकं, प्रातः सन्तु शिवाय ते जिनेन्द्राः ।।२।।