Page Text
________________
લઘુ શાંતિ સ્તવ સૂત્ર
૧૦૯
કરી, પરંતુ આ સ્તવના પઠન, શ્રવણ અને ભાવનથી હું અને સૌ કોઈ સાધકો પણ શાંતિના સ્થાનભૂત મોક્ષ સુધી પહોંચી શકે તે હેતુથી કરી છે.”
પ.પૂ. માનદેવસૂરીશ્વરજી વીરપ્રભુની પાટ પરંપરામાં થયેલા એક પ્રભાવક આચાર્ય હતા. શાસ્ત્રોમાં કહ્યું છે કે, ૧. ઉપદ્રવ થતાં ૨. દુર્ભિક્ષ થતાં ૩. દુશ્મનની ચડાઈ થતાં ૪. રાજા દુષ્ટ થતાં ૫. ભય આવી પડતાં કે. વ્યાધિ ઉત્પન્ન થતાં ૭. માર્ગનો રોધ થતાં અને ૮. કોઈ વિશિષ્ટ કાર્ય આવી પડતાં – આ આઠ તથા બીજા કોઈ કારણો ઉત્પન્ન થતાં મંત્રવાદી મંત્રનો ઉપયોગ કરીને દર્શનાચારનાં આઠમા પ્રભાવના નામનાં આચારનું પાલન કરે છે. આ રીતે પ્રભાવક પુરુષો દ્વારા પોતાના સમ્યગુદર્શન ગુણની આરાધના થાય છે. આમ સ્તવકારશ્રીએ વ્યંતરકૃત ઉપદ્રવ ટાળવા કરેલી આ રચના દ્વારા પોતાના સમ્યગ્દર્શનને નિર્મળ કરવાની સાથે સાથે શાંતિપદસ્વરૂપ મોક્ષને પામવાની અભિલાષા પણ વ્યક્ત કરી છે.
સ્તવ રચવાનું મુખ્ય નિમિત્ત વ્યંતરે કરેલા ઉપદ્રવનું નિવારણ કરવાનું તો હતું જ, તોપણ પ. પૂ. માનદેવસૂરીશ્વરજી મહારાજાને આ સ્તવનું ફળ આટલું જ માત્ર ઇષ્ટ નથી. તેઓ તો ઇચ્છે છે કે આ સ્તવના પઠન, શ્રવણ અને ભાવનથી શ્રીસંઘના ઉપદ્રવો શમે અને શ્રી સંઘ તથા તેઓશ્રી પણ આ સ્તવના માધ્યમે છેક શાંતિના સ્થાનરૂપ મોક્ષ સુધી પહોંચે. તેથી મોક્ષાર્થી સાધકે પણ આ સ્તવનું વિધિપૂર્વક પઠન-પાઠન કરવાની ખાસ જરૂર છે. • આ ગાથા બોલતાં સાધક વિચારે કે,
“૫. પૂ. માનદેવસૂરીશ્વરજી મહારાજાનો મારા ઉપર તથા શ્રી સંઘ ઉપર કેટલો મોટો ઉપકાર કે, તેમણે આવા સુંદર સ્તવન રચના કરી આપી. આ સ્તવને પામી હું કૃતાર્થ થયો છું. હવે સાધના ક્ષેત્રમાં આવતાં વિઘ્નોને સમાવવા આ સ્તવના એકેક પદોને હું એ રીતે ભાવિત કર્યું કે, અનંત ગુના નિવાજ શાંતિનાથ પ્રભુ, તેમના પ્રત્યે અહોભાવવાળી જયાદેવી અને આ મંત્રદો મારા મન મંદિરમાં રમતા થઈ જાય; જેના દ્વારા મને અને ય. ૬. માનદેવસૂરીશ્વરજી મહારાજાજે પ શીધ્ર શાંતિપદની પ્રાપ્તિ થાય.” तजलच्छटादानाच्च श्रीसङ्घस्य शाकिनीजनितमरकोपद्रव उपशान्तिं गतः, सर्वत्र शान्तिः समुत्पन्ना, ततः प्रभृति यावत् प्रायः प्रत्यहं लघुशान्तिः प्रतिक्रमणप्रान्ते प्रोच्यते इति संप्रदायः ।" ટીકાના “સર્વદોષસર્ગનિવૃત્ત્વર્થ” શબ્દ દ્વારા સકલસંઘને સર્વ દોષોથી મુક્ત કરાવી મોક્ષ સુખ પ્રાપ્ત કરાવવાની ભાવના રાખતા હતા તે જણાઈ આવે છે. અને તે જ કારણોથી આજ સુધી પ્રતિક્રમણમાં શાંતિ બોલવાની પ્રથા છે.
- શ્રી સિદ્ધિચન્દ્રગીકૃત ટીકા
| SR No. | 005839 |
| Book Title | Sutra Samvedana Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Prashamitashreeji |
| Publisher | Sanmarg Prakashan |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 274 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |