Page Text
________________
સૂત્રસંવેદના-૫
ચઢિયાતી અને ભગવાન સિવાય ક્યાંય ન હોય તેવી સંપત્તિને અતિશય કહેવાય છે. તીર્થંકર પરમાત્મામાં આવા ચોત્રીસ અતિશયો હોય છે. આમ તો પ્રભુની દરેક બાબત અતિશય સ્વરૂપ જ હોય છે, છતાં શાસ્ત્રોમાં વિશેષ વિગતોને લક્ષ્યમાં લઈ આ ચોત્રીસ અતિશયોનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે.
પ્રભુને જન્મતાંની સાથે ચાર અતિશયો પ્રાપ્ત થાય છે. (૧) દેહ માનવનો હોય અને મેલ કે પરસેવો ન થાય તેવું ક્યારેય ન બને, પણ પ્રભુનું માનવીય શરીર પણ હંમેશા રોગ, મેલ અને પ્રસ્વેદ વિનાનું અતિ રૂપસંપન્ન હોય છે. (૨) અન્ય માનવીના શરીરનું લોહી અને માંસ રક્ત વર્ણના અને જોવા ન ગમે તેવા હોય છે,
જ્યારે ભગવાનના લોહી અને માંસ દૂધ જેવા શ્વેત વર્ણના હોય છે. (૩) સામાન્ય માનવીનો શ્વાસોશ્વાસ ઉષ્ણ અને અન્યને પીડાકારક હોય છે, જ્યારે ભગવાનનો શ્વાસોશ્વાસ અન્યને આકર્ષે તેવો કમળના જેવી સુગંધવાળો હોય છે. (૪) સામાન્ય માનવીની આહાર લેવાની ક્રિયા કે મળ વિસર્જનની ક્રિયા સૌ જોઈ શકે તેવી હોય છે, જ્યારે પ્રભુની આ ક્રિયા પણ અદશ્ય હોય છે.
પ્રભુનો જન્મ ભોગપ્રધાન એવા રાજકુળમાં થાય છે, પાંચે ઇન્દ્રિયોના અનુકૂળ ભોગો ભગવાનને જન્મે ત્યારથી પ્રાપ્ત થાય છે, છતાં પણ સહજ ભવવિરક્ત પ્રભુ આવા ઉત્કૃષ્ટ ભોગોને પણ મારા કર્મ ખપાવવાનો અત્યારે આ ઉપાય છે તેમ સમજી અનાસક્ત ભાવે ભોગવે છે.
ભોગાવલી કર્મનો નાશ થતાં તેઓ સંવત્સર દાન આપી સ્વયં દીક્ષા ગ્રહણ કરે છે. જે ક્ષણે પ્રભુ સર્વ સાવદ્ય યોગની પ્રતિજ્ઞા કરે છે તે જ ક્ષણે પ્રભુને ચોથું મન:પર્યવજ્ઞાન પ્રગટ થાય છે. સાથે જ ઘણી ઘણી સાધનાઓ પછી પણ બીજા માટે દુર્લભ બને તેવી અણિમાદિ લબ્ધિઓ અને આમર્ષોષધિ આદિ ઋદ્ધિઓ પ્રભુને પ્રાપ્ત થાય છે. આમ છતાં કોઈની પણ અપેક્ષા વગર પરાક્રમ કરનારા પ્રભુ આ કોઈ લબ્ધિઓનો ઉપયોગ ક્યારેય કરતાં નથી. પરિષદો અને ઉપસર્ગોને સમભાવે સહન કરી, ઘનઘાતી કર્મોનો નાશ કરી પ્રભુ કેવળજ્ઞાન પ્રગટ કરે છે.
લોકાલોકપ્રકાશક કેવળજ્ઞાન પ્રગટતાં પ્રભુને તીર્થંકરનામકર્મનો વિપાકોદય ચાલુ થાય છે. જેના પરિણામે કર્મના ક્ષયથી થનારા ૧૧ અતિશયો અને દેવો વડે કરાયેલા ૧૯ અતિશયો પ્રગટ થાય છે.
કર્મક્ષયકૃત ૧૧ અતિશયોને કારણે પ્રભુ વિચરતાં હોય ત્યાં માત્ર એક યોજનમાં કરોડો દેવતા સમાઈ જાય છે. તેમની વાણી સર્વ ભાષાઓમાં પરિણામ પામી દેવ
| SR No. | 005839 |
| Book Title | Sutra Samvedana Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Prashamitashreeji |
| Publisher | Sanmarg Prakashan |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 274 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |