________________
ચઉક્કસાય”
સૂત્ર પરિચય :
આ સૂત્રમાં પાર્શ્વનાથ ભગવાનની સ્તવના કરવામાં આવી છે. તેથી તે પણ નિન પુરું કે પાર્શ્વનાથ જિનસ્તુતિ તરીકે પણ ઓળખાય છે. તેમાં સૂત્રકારે પાર્શ્વનાથ ભગવાનના સ્વરૂપને જણાવવાની સાથે સાથે ગર્ભિત રીતે સાધકે કોની સાથે યુદ્ધ કરવાનું છે. શત્રુ પક્ષ કેવો છે, તેના ઉપર વિજય કેવી રીતે મેળવવાનો છે વગેરે બાબતોનું ખૂબ સુંદર માર્ગદર્શન આપી મોટો ઉપકાર કર્યો છે.
આ સૂત્ર કદમાં નાનું હોવા છતાં ગહન ભાવોથી ભરેલું હોવાથી સાધનામાં અતિ સહાયક બને તેવું છે. તેની પ્રથમ ગાથાના પૂર્વાધમાં સૂત્રકારે આત્માને મલ્લની ઉપમા આપી જણાવ્યું છે કે કષાયો અને નોકષાયો આત્માના પ્રતિસ્પર્ધી એવા પ્રતિમલ્લો છે. પ્રભુએ આ પ્રતિમલ્લોનો સર્વથા નાશ કરી પોતાના સુખમય સ્વભાવને પ્રાપ્ત કર્યો હતો. તેથી સાધકે પણ પ્રભુને આદર્શ બનાવી, તેમને વંદન કરી તેમના જેવું જ કાર્ય કરવાની શક્તિ મેળવી વિષય-કષાયથી મુક્ત થવાનો પ્રયત્ન કરવાનો છે. આ જ સાધકની સાધના છે. પૂર્વાર્ધમાં આ રીતે પ્રભુની સાધના દર્શાવીને ઉત્તરાર્ધમાં પ્રકૃષ્ટ પુણ્યોદયથી પ્રાપ્ત થયેલા પ્રભુના અલૌકિક દેહનું વર્ણન કર્યું છે. તે જ બતાવે છે કે ઇચ્છા હોય કે ન હોય પણ સર્વ જીવોને સુખી કરવાની ભાવના અને ઉત્તમ સાધના એવું પુણ્ય બંધાવે છે કે જેની જોડ જગતમાં ક્યાંય ન જડે.
