________________
સકલતીર્થ વંદના
૨૫૩
બારમી સદીની શરૂઆતમાં નવાંગી વૃત્તિકાર શ્રીઅભયદેવસૂરીજી મહારાજાને કોઢ રોગ થયો હતો. ત્યારે તેઓશ્રીજીને શાસનદેવીએ જણાવેલું કે, ‘જ્યાં કપિલા ગાય રોજ દૂધ ઝરે છે તે સ્થાને પાર્શ્વનાથ ભગવાનની પ્રતિમા છે. તેના દર્શન અને ન્હવણ જળથી તમારો રોગ દૂર થશે'. સૂરિજીએ જયતિહુયણ સ્તોત્રની રચના દ્વારા સર્વાંગે સંપૂર્ણ એવી આ પ્રતિમા પ્રગટ કરી અને ખંભાતથી પાંચ કોશ દૂર સ્થંભન ગામમાં તેની પ્રતિષ્ઠા કરી, તેથી તે સ્થંભન પાર્શ્વનાથ તરીકે પ્રસિદ્ધ છે. આ પદ બોલતાં સાધક તે પ્રભાવક પ્રતિમાને સ્મરણમાં લાવી વિચા૨ે કે,
'આજ સુધી અનેકના દ્રવ્ય-ભાવ વિઘ્નોને દૂર કરનારી આ પાવનીય પ્રતિમા મારા પણ મોક્ષમાર્ગના વિધ્નો દૂર કરે અને મને શીઘ્ર આત્મિક સુખ પ્રાપ્ત કરાવે.'.
ભરતક્ષેત્રના પ્રસિદ્ધ તીર્થોનો નામોલ્લેખ કરી તેને વંદના કર્યા બાદ હવે સર્વે તીર્થોને વંદના કરતાં જણાવે છે.
ગામ નગર પુર પાટણ જેહ, જિનવર ચૈત્ય નમું ગુણગેહ -
આ પૃથ્વીતળ ઉપર જે કોઈ ગામ હોય, નગર હોય, પુર હોય કે પત્તન હોય, તેમાં શ્રી સંઘની ભક્તિ અર્થે, પોતાના કુટુંબ પરિવારની ભક્તિ માટે કે સર્વની ભક્તિ માટે જે પણ જિનચૈત્યોનું નિર્માણ થયું હોય, તેમાં જે જે જિનપ્રતિમાઓ બિરાજમાન હોય, સમ્યગ્દર્શન આદિ ગુણોની પ્રાપ્તિ અને વૃદ્ધિમાં નિમિત્તભૂત તે સઘળી પ્રતિમાઓને હું ભાવપૂર્વક વંદન કરું છું.
શાશ્વત - અશાશ્વત સ્થાપનાજિનને વંદન કર્યા પછી હવે ભાવજિનને તથા સિદ્ધભગવંતોને વંદન કરતાં કહે છે.
A જંગમ તીર્થોને તથા સિદ્ધ પરમાત્માને વંદના : ૧. વિહરમાનતીર્થંકરોને તથા સિદ્ધપરમાત્માને વંદના :
વિહરમાન વંદું જિન વીશ, સિદ્ધ અનંત નમું નિશિ ॥૧૩॥
ગાથાર્થ :
વીશ વિહ૨માન જિનો તયા આજ સુધીમાં થઈ ગયેલા અનંત સિદ્ધોને હું હંમેશા નમસ્કાર કરું છું.