________________
૩૩
ક્ષેત્રદેવતાની સ્તુતિ-૨
અન્વય સહિત શબ્દાર્થ: यस्याः क्षेत्रं समाश्रित्य साधुभिः क्रिया साध्यते । सा क्षेत्र-देवता नः नित्यं सुख-दायिनी भूयात् ।।
જેમના ક્ષેત્રનો આશ્રય લઈને સાધુ-સાધ્વીજીભગવંતો વડે (મોક્ષમાર્ગની સાધક) ક્રિયા સધાય છે, તે ક્ષેત્રદેવતા અમને હંમેશા સુખ આપનારા થાઓ. વિશેષાર્થ :
ક્ષેત્રના અધિષ્ઠાયક દેવોને ક્ષેત્રદેવતા કહેવાય છે. આ ક્ષેત્રદેવતાઓ પોતપોતાના ક્ષેત્રની સંભાળ રાખે છે અને સાથે જ સુયોગ્ય આત્માઓને સાનુકૂળતા અને દુર્જનને દંડ પણ કરતા હોય છે. મોક્ષમાર્ગના સાધક સાધુ-સાધ્વીજી ભગવંતો જે ક્ષેત્રમાં નિર્વિઘ્નપણે આરાધના કરી રહ્યાં છે, તેમાં તે તે ક્ષેત્રના ક્ષેત્રદેવતાનો પણ ઉપકાર છે. આ દૃષ્ટિએ ઉપકારી એવા ક્ષેત્રદેવતા પ્રત્યે કૃતજ્ઞભાવ વ્યક્ત કરવા જ આ સ્તુતિમાં સાધક કહે છે કે,
“હે ક્ષેત્રદેવતા ! આપનો પ્રભાવ સાંભળી અજ્ઞાની ભક્તો આપની પાસે ભૌતિક સુખની પ્રાર્થના કરે છે. પણ શ્રુતના માધ્યમે મને આજે ભૌતિક સુખની અર્થકારિતાનું ભાન થયું છે, તેથી હું ભૌતિક સુખનો નહીં આત્મિક સુખનો અર્થી છું. માટે આપ પાસે ભૌતિક સુખી નહીં આત્મિક સુખની યાચના કરવી છે. જાણું છું કે આત્માની સુખમય અવસ્થાને પામવા માટે સ્વયં જ સાધના કરવી પડશે, છતાં આપ જો સાધનાને અનુકૂળ ક્ષેત્ર પ્રદાન ન કરો, તેને નિરુપદ્રવ ન રાખો તો હું સાધના કેવી રીતે કરી શકું ? આજ સુધી આપે આવું ક્ષેત્રમદાન કરવા દ્વારા મારી ઉપર મોટો ઉપકાર કર્યો છે. તે બદલ હું આપનો સદા માટે નક્કી છું. અને આપને વિનંતી કરું કે ભવિષ્યમાં પણ મને સાધનાને અનુકૂળ રહે તેવું ક્ષેત્ર પ્રદાન કરવા કૃપા કરશો”